Belgje
From Wikipedia
Belgie of Belgje is e parlementaire, costitutionele monarchie an de Nôordzêe. 't Grênst te zuden an Frankrik, ten ôosten an Duutsland en Luxemburg, en ten noorden an Olland. In't Westen is er nie echt e gebeur, mo wel de Noordzee. Achter 't woater ligt Iengeland. 'n Oofdstad è Brussel. Andere grôote steedn zin: Antwerpen, Luuk, Gent en Brugge.
Inoudstabelle |
[bewerk'n] Bevokinge
D'r weun om en bie de 10 miljoen inweuners in Belgie. 6 miljoen doavan zin Vloaming, de reste zie Waoln.
[bewerk'n] Toaln
D'r zin drie officiële toaln: Nederlands, Frans en Duuts.
[bewerk'n] Polletiek
Belgie is e stoat die bestoat ut 3 gemjènschapp'n en 3 gewes'n. De gemjènschapp'n en e culturele oorsprong, de gewes'n en economis'n:
- de Vlamsje Gemjènschap, de Frâsje Gemjènschap en de Duutsche Gemjènschap.
- Vlams Gewest, Woals Gewest en Brussels Oofdstedelijk Gewest
Ierbie ejje ton ook nog eki de federale regerienge die ol de rèste doet.
[bewerk'n] Geschiedenisse
De geschreven geschiedenisse begunt in 33 voe Christus op 't moment da Julius Caesar (in z'n De Bello Gallico) over de Belgen schrieft ("De Dapperste Oller Galliërs"). Loater is gebleken dat die stam nie overêenkomt mè de Belgen van nu, moa da doet er nie toe.
[bewerk'n] Geografie
Belgie is over 't olgemeen stief plat - voerol in Vloandern. In 't zud'n, in de Woalen, e je een bètje 'bergen'. Den ogst'n is de Signal de Botrange (694 meter) in de Hoge Veen. D'n ogsten top in Vloander'n is de Kemmelberg (156 meter) in 't Heuvelland). Scherpenneuvel is ook ne berg ma do gadje voe'te bidden en nie voe'te wandeln.
[bewerk'n] Beroemde Belgen
- Ambiorix, en oud'n belh die teeg'n de Romein vocht
- Leo Baekeland, utvinder van bakeliet
- Peter Benoit, componist
- Jacques Brel, zanger
- Pieter Breugel, schilder
- Hendrik Conscience, schriver van De Leeuw van Vloandern
- Pater Damiaan, e froajn mens die zorde voe de melaats'n
- Hergé, de voader van Kuifje
- Mercator, tièkenoare van koartn, utvinder van 'n atlas
- Eddy Merckx, de bes'n coureur oller tied'n
- Peter Paul Rubens, barokschilder
- Adolphe Sax, utvinder van de saxofoon
- Georges Simenon, schriver van Maigret
- Simon Stevin, wiskundige
- Karel Van Depoele, utviender van de elektrieken tram (trolley)
- Andreas Vesalius, weet'nschapper in de anatomie
- Jacky Ickx, ottocrosser
- Raymond Ceulemans, biljarter
- Toots Thielemans, jazz-muzikant
- Paul Janssen, utvinder va medicament'n
- Godfried van Bouillon, e vèchtersboasje die mèjdeed an den eersten kruustocht