Oto

De Biquipedia

Bels aspeutos d'a redauzion d'iste articlo han estau mesos á debate. Ta més informazión beiga-se ra suya plana de descusión.
Iste articlo tién una bersión escrita con una grafía alternatiba esperimental propuesta por bels biquipedistas aintro d'o Biquiproyeuto:Grafía. Puede beyer-se aquí.

Oto

Lugar de Oto
Lugar de Oto.
Comunidat autonoma Aragon
Probinzia  Uesca
Redolada  Sobrarbe
Codigo postal 22370
Monezipio Broto
Altaria 913 m.
Distanzia

107 km enta Uesca
3 Km enta Broto
45 Km enta l'Aínsa

Poblazión 84 ab. (2005)
Chentilizio m. Otés; f. Otesa

Oto (Otto en a grafía meyebal) ye un lugar situato en a Balli' Broto en o monezipio de Broto, con una poblazión autual de 84 personas (2005). Ye o lugar més antigo de ra balle d'o cual se'n tien conoixenzia, sabiendo-se'ne que ra ilesia (consagrata ta Sant Saturnín) tien mës de güeito siaglos d'antiga.

A torre d'a Foz d'Escala, construzion defensiba d'Oto.
A torre d'a Foz d'Escala, construzion defensiba d'Oto.

Oto estiore un lugar que pendeba d'ordens monasticas (Orden d'os Espitaleros de Cherusalén) durantes gran parti d'a Edat Meya, dica que con as reformas gubiernamentals de Martín I Lo Umán se-lis desprobeyore de potestaz á l'alto d'o lugar, dixando-se den d'ixe diya baixo d'o fuero d'infanzonía (que en os decumentos amanix como á "d'os mesmos dreitos que Exea") d'as clasicas enstituzions aragonesas, fendo que d'ixe aloras ent'abant que ras chents d'o lugar habiesen debers nomás que ent'o rei e potenziando-se o poder local d'o siñor.

Como altras localidaz d'ixa epoca rechidas por o fuero d'infanzonías, as casas con més fincas enzatoren una epoca d'estensión d'os suyos poders, fendo-se propiament siñorials. Una amuestra d'o poder que belas d'as casas locals plegoren á têner ye ra construzión d'una torre desfensiba d'o siaglo XVI, dita Atalaya d'a Foz d'Escala, relazionada d'antigo con Casa Chorche d'o lugar. Ista mena de construzions no teneban una relazión nomás que con a desfensa, si que yeran tamién una contrimuestra d'o poder economico de ra casa que alzaba-las. Altras construcions parellanas pueden ser miradas en lugars d'o mesmo Sobrarbe como San Bizién d'a Buerda ó Puertolas, que estando totas d'a mesma epoca, se relazionan con as alticamadas d'ixe siaglo que bi abioren d'entre ras balles perinencas d'Aragón e Gascuña, que estioren instigadas por a rivalidat d'as monarquías franzesa e española.

En a par d'o lugar bi ha una ermita, dita de Sant Bastián d'o puesto d'a cuala se'n diz que yera on eban estatas as primeras casas d'o lugar. D'ixe premitivo asentamiento se n'ha conserbau ra cruz d'o termín.

Fendo 1,30h de caminada den d'o lugar se troba l'altra ermita d'Oto, dita de l'Asunzión. O lugar tien, á más, un cámping e altros serbizios binclatos con o Parque Nazional.

[Editar] A ilesia

A ilesia de San Saturnín d'Oto, embista den d'a plaza d'o lugar.
A ilesia de San Saturnín d'Oto, embista den d'a plaza d'o lugar.

A ilesia d'Oto ye consagrada ta Sant Saturnin, e d'era nomás que a torre ye parti conservada d'os suyos orichens. Tien trazas que fan-la semilar ent'as unas d'o Sarrablo.

A naô tien zinco cuerpos, d'os cuals os tres primeros son de trazas romanicas á mientres que l'antiguedat de l'uno que fa cuatreno ha estau imposible de datar. O cinquen d'os cuerpos parix endicar, por as suyas trazas, que ye d'o siaglo XVIII.

A nao tien, por baixo d'o campanar, una finestreta, con tres trestallos de piedra, que ye ra responsable que os espertos l'aigan relazionau de siempre con as ilesias d'o Sarrablo.

Bels foratos d'a frontera suya, que son negaus á l'autualidat, rebelan que antigament astí bi eban havito altras construzions más chiquetas, d'entre eras, un atrio á baixo d'o campanar.

[Editar] Fiastas

  • O segundo sabado de mayo, romería de l'Asunzión.
  • 15 d'agosto, Fiasta Mayor fendo honor ta Santa María de l'Asunzión.

[Editar] Enrastres externos



Lugars d'o monezipio de Broto
Ayerbe de Broto | Asín de Broto | Basarán | Bergua | Broto | Buesa | Escartín | Otal | Oto | Saruiset | Yosa