Reşat Nuri Güntekin
Vikipediya, açıq ensiklopediya - ویکیپدیا ، آچیق انسایکلوپدیا
![]() |
Bu səhifədə iş davam etməkdədir.
İstəsəniz, siz də kömək edə bilərsiniz:
|
Üzərində 7 gündən çox redaktə edilməyən məqalə səhifələrindən qaldırılmalıdır. |
Reşat Nuri Güntekin (İstanbul, 25 1889 - Londra, 7 1956), [[Türk ədəbiyatı]ında önəmli bir yeri olan, Çalıkuşu, Yeşil Gece və Anadolu Notları kimi məşhur əsərlərə imza atmış romancı, öykücü və oyun yazarıdır.
Mündəricat |
[redaktə / تحریر] Həyatı
Güntekin 1889-cu ildə Askeri tabip olan Nuri Bey ilə Erzurum valisi Yaver Paşanın qızı Lütfiye Xanımın oğlu olaraq İstanbulda anadan olmuşdur. Tələbəlik həyatı boyunca birçox il gəzən Güntekin, ilk tələbəlik illərini Çanakkaledə başlamıştır. Daha sonra İzmirdəki Frerler məktəbində bir qədər dərs görüp imtahana girdiği Darülfünun Ədəbiyat Şubesinində 1912 ildə bitirdi. Beləliklə tələbəlik həyatını iyirmi üç yaşında bitirmiş oldu.
Güntekin 1927 ilə qədər Fransızca ve Türkçə müəlim olaraq işləmişdir. İşlədiyi məktəbkərin adı Sultanisi, İstanbul Beşiktaş İttihat ve Terakki Mektebi, Fatih Vakf-ı Kebir Mektebi, Akşemseddin Mektebi, Feneryolu Murad-ı Hâmis Mektebi, Osman Gazi Paşa Mektebi, Vefa Sultanisi, İstanbul Erkek Lisesi, Çamlıca Kız Lisesi, Kabataş Erkek Lisesi, Galatasaray Lisesi və Erenköy Kız Lisesidir.
Güntekin, 1927də maarif müfettişi oldu ve bu arada Dil Heyeti'yle birlikdə bəzı çalışmalarda bulundu. 1939'da isə Çanakkale millətvəkili olaraq TBMMdə bulundu. Bu görevini 1946ya qədər sürdürdü. 1947'de, Cumhuriyet Halk Partisinin Ankarada yayımlanan Ulus gazetesinin İstanbul qolu olan Memleket gazetesini çıxardı. Güntekin daha sonra müfettişlik görevinə geri döndü və 1950'de UNESCO Türkiyə temsilciliği və öğrenci müfettişliği görevleriylə Parisə getdi. 1954te isə yaşından dolayı bu görevden ayrılmak zorunda qaldı. Emekliliğinden sonra bir süre İstanbul Şehir Tiyatroları edebi heyeti üyeliği yapmıştır.
Güntekinə Ağciğer xərçənq diaqnozu qoyulduqtan sonra müalicəsi üçün Londraya getdi və orada oldü. 13 Aralık 1956 ildə Karacaahmet Mezarlığında dəfn edildi.
[redaktə / تحریر] Əsərləri
Yazar, müfettişik görevi ilə Anadoluda gezdiği üçün Anadolu insanı yakinen tanımıştır. Əsərlerində Anadoluda ki yaşamı və toplusal sorunlaru ələ almış insanı insan çevre ilişkisi içində yansıtmıştır. Romanlarında kullanıdığı dil ve anlatım oldukça yalın, dialogları canlıdır. Yazdığı, çevirdiği, kitap biçimine girmiş veya dergi, gazete sayfalarında, tiyatro repertuvarlarında kalmış eserlerinin toplamı yüzü bulur.
[redaktə / تحریر] Romanları
- Çalıkuşu (1923)
- Gizli El (1924)
- Damga (1924)
- Dudaktan Kalbe (1924)
- Akşam Güneşi (1926)
- Bir Kadın Düşmanı (1927)
- Yeşil Gece (1928)
- Acımak (1928)
- Yaprak Dökümü (1939)
- Değirmen (1944)
- Kızılcık Dağları (1944)
- Miskinler Tekkesi (1946)
- Harabelerin Çiçeği (1953)
- Kavak Yelleri (1961)
- Son Sığınak (1961)
- Kan Davası (1962)
- Ateş Gecesi (1953)
- Gökyüzü (1935)
- Eski Hastalık (1938)
[redaktə / تحریر] Tiyatroları
- Hançer (1920)
- Eski Rüya (1922)
- Ümidin Güneşi (1924)
- Gazeteci Düşmanı, Şemsiye Hırsızı, İhtiyar Serseri (1925, üç oyun)
- Taş Parçası (1926)
- Yeşil gece (1928)
- İstiklâl (1933)
- Hülleci (1933)
- Yaprak Dökümü (1971)
- Eski Şarkı(1971)
- Balıkesir Muhasebecisi (1971)
- Tanrıdağı Ziyafeti (1971)
- Bir Köy Öğretmeni
- Çalıkuşu (N. Cumalı)
[redaktə / تحریر] Gezi Yazıları
- Anadolu Notları (1936 iki cilt)
[redaktə / تحریر] Mənbə
- "Tanzimat'tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi". Cilt I (A-İ). "Güntekin, Reşat Nuri". Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılığı: Mart 2003, İstanbul.