Mərkəzi
Vikipediya, açıq ensiklopediya - ویکیپدیا ، آچیق انسایکلوپدیا
Mərkəzi bölgəsi təxminən İranin mərkəzində yerləşir.Bu bölgə şimaldan Tehran və Qəzvin, cənubdan İsfahan və Luristan ,qərbdən Həmədan və şərqdən Qum bölgələrinə məhdudlaşır.Bölgənin üstölçüsü 29,530 km² olaraq İranin təxminən 1,82%-i təşkil edir.Bu bölgə ölkənin 1996-cı ilin son bölmələrinə görə 10 şəhərlik bölgüsünə bölünmüşdür. Bu şəhərliklər ibarətdirlər:
- Zərəndiyyə
- Savə
- Komeycan
- Təfreş
- Aştiyan
- Ərak
- Delican
- Şazənd
- Xomeyn
- Məhəllat
[redaktə / تحریر] Fars Faşizminin etnik təmizləməsi
20-ci yüzilliyin başlanğıcında Mərkəzi adlanan bölgənin çoxunluğun Azərbaycan Türkləri təşkil edirdi.Elə 1950-ci illərinədək də durum beləydi.Ama Pəhləvi və İsalm cumhuriyyətinin Fars ırqçılıq siyasətlərinin sonucunda 1950-ci illərdən başlayaraq Türklərin sayi get-gedə azalıb və Farsların sayısı ardcıl olaraq çoxalıbdır. Farslaşmanin nədənləri də:
1-Türk dilində təhsilin yasaqlanmasi
2-Türkcə rəsmi dil olmamasi
3-Yoxsulluq üzündən türk yerliləri zəngin Fars bölgələrinə köçüb o topraqlarda farslaşmaları köçənlərin yerinə isə başqa Fars dilliləri o cumlədən savaş sonucunda köçən Əfğanlı farsların yerləşdirilməsi
4- Türkcə televeziya proqramları olmaması
5-Dölətin fars ırqçılığına rəsmən dəstək verməsi və...dır.
Fars apartaydının bu qeyri insani siyasətləri nəticəsində cənubi Azərbaycan toprqlarının cənub şərqində ən şiddətli və bacarılı əritmə siyasətləri yekunlaşmış və Azərbaycan türk dil və mədəniyyəti son illərdə surətlə bölgədən silinməkdədir. Artıq Türk yeni yetmələri öz kimlikləriylə özgələşmiş və çoxu zaman türkcəni danışmaqda belə zorluq çəkirlər.böyük şəhərlərin dili getdikcə Türkcədən Farcaya çönür və ətraf kənd və qəsəbələrdən də Azərbaycan dili silinməkdədir. Yəqin əyər Azərbaycan milli dirçəlişi geciksə yaxın gələcəkdə artıq bu bölgələri yoxa saymalıyıq.