Çeçenistan
Vikipediya, açıq ensiklopediya - ویکیپدیا ، آچیق انسایکلوپدیا
Çeçenistan (Rus dili: Чече́нская Респу́блика; Çeçen dili: Нохчийн Республика / Nohçiyn Respublika), Rusiya Federasiyası sərhədləri içində, Şimal Qafqazda Federal Respublika. Çeçenistan adıyla da tanınır. Çeçenistanın paytaxtı Qroznı'dır, Şimal-qərbində Stavropol, şərqdə və cənubda Dağıstan ilə Gürcüstan, qərbdə İnquşetiya və Şimal Osetiya yerləşib.
SSRİnin 1991 ilində dağılmasından sonra İçkerya Çeçen Cumhuriyeti adıyla istiqlalını elan etdi, ama istiqlalı heçbir ölke tərəfındən tanınmadı.Buna rəğmən Çeçenlər Cumhuriyət olduqlarını savundular ve 1991de yapılan seçimdə ilk cumhurbaşkanı General Cahar Dudayev oldu. Rusiya bu seçimleri yasadışı sayarak iptal etti.Boris Yeltsin sıkıyönetim ilan ederek bu ülkeyi doğrudan merkeze bağladı.Temmuz 1992de Çeçen-İnguş parlamentosu Latin alfabesini kabul etti.(1927'de arap alfabesi yerine kabul edilmiş,1938'de kiril alfabesine dönülmüştü)Çeçenler federasyon anlaşmasını imzalamayı reddettiler.
1996da çatışmalara son vermek amacıyla Selimhan Yandarbiyev Ruslarla barış anlaşması imzaladı.O yıl geçici başbakan olarak Aslan Mashadov atandı.Ardından 1997də rakibi Şamil Basayev'i geride bırakarak Çeçenistan İçkerya Cumhuriyeti'nin 2. Cumhurbaşkanı olmuştur.Her ne kadar barışcıl biri olsada Ruslar tarafından 2005'te öldürmüştür.Ölümünden sonra Argun'lu Abdul-Halim Sadulaev Cumhurbaşkanı olmuş fakat onunda barışçıl ve iyimser görüşlerine Rusiya 17 Haziran 2006da öldürerek cevap vermiştir.Bu olayın üzerine avrupa Putin'i sert dille eleştirmiş,Çeçenistan'ı bir türlü düzgün yönetmediğini yazmışlardır. Şimdiki Cumhurbaşkanı Doku Umarov'dur.
Rusiya Federasiyasının Administrativ bölgüsü | ![]() |
||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Federal subyektlər | |||||||||||||
|
|||||||||||||
|
|||||||||||||
Federal dairələr | |||||||||||||
Mərkəzi | Uzaq Şərq | Şimali-Qərb | Sibir | Cənub | Ural | Volqa |