Əməliyyat sistemi
Vikipediya, açıq ensiklopediya - ویکیپدیا ، آچیق انسایکلوپدیا
Əməliyyat sistemi (ingl. operating system (OS)) - kompyuter avadanlığının istifadəsini (avadanlığların idarə etməsini, məlumatın daxil edilməsini ve çıxardılmasını, sənədlərin redaktəsini, başqa proqramların istifadesini/idarə edilməsini ve s.) mümkün edən proqramdır. Əməliyyat sistemi ən öncə sabit yaddaşdan əməliyyat yaddaşına köçürülür və butun başqa proqramlar həmən əməliyyat sistemi altında çalışır (istisna:butun əməliyyat sistemlərilə işləyən proqramlar).
[redaktə / تحریر] Funksiyaları
Əsas funksiyalar:
- Proqramların əməliyyat yaddaşına köçürülməsi və onların iştədilməsi
- Standartlara cavab verən məlumat daxil etmə ve çıxardılma qurğularının istifadəsini mümkün edilmasi
- Əməliyyat yaddaşının idarə edilməsi
- Sabit yaddaşın idarə edilməsi, adətən sənəd sistemi ilə
- Istifadəçi ile kompyuter arasında qarşılıqlı əlaqənin yaradılması
Əlavə funksiyalar:
- Birneçə əməliyyatı parallel olaraq yernə yətirilməsi
- Prosesslər arasında bağlantını/qarşılıqlı əlaqənin qurulması
- Kompyuterlər arasında bağlantını/qarşılıqlı əlaqənin qurulması(şəbəkə)
- Sistemin sıradan çıxmağının, məlumatların itirilməsinin/ikinci şəxsin əlnə keçməsinin qarşısının alınması
- Qoşulmaların idarə edilməsi
[redaktə / تحریر] Növləri
- MSDOS(QDOS) əsasında: Microsoft Windows(+1993 Windows NT 3.1, NT 3.5, Windows 95, NT 3.51, NT 4.0, Windows 98, Windows 2000, Windows ME, Windows XP, Windows Server 2003, Windows Vista...)
- UNIX əsasında:
-
- Linux:Debian(Ubuntu və s.), RedHat(Fedora və s.)
- Mac OS