Farski

Wikipediya ra, ensiklopediya xosere

Mıntıqa zıwanê Farski
Mıntıqa zıwanê Farski


Farski (فارسی [Fārsi]) zıwanê dê Hind-Ewropao u aidê Zıwananê İrankiyano. Texminen 110 milyon merdum Farski qısey keno. Dewletanê zey İran, Efğanıstan u Tacikıstani de Farski zıwano resmiyo.

Tedeyi

[bıvurne] Alfabey Farski

Alfabey Farski de 32 (hirıs u dı) herfi estê:

rêze be herfanê Erebki namey herfan be herfanê Latinki [wendışê cı]
1. alef a [e], â [a], e [ê], î, o, û
2. be b
3. pe p
4. te t
5. se s
6. jîm j [c]
7. che ch [ç]
8. h
9. khe kh [x]
10. dâl d
11. zâl z
12. re r
13. ze z
14. zhe zh [j]
15. sîn s
16. shîn sh [ş]
17. sâd s
18. zâd z
19. t
20. z
21. eyn ', a [e], â [a], e [ê], o
22. gheyn gh [ğ]
23. fe f
24. qâf q
25. kâf k
26. gâf g
27. lâm l
28. mîm m
29. nûn n
30. vâv v, o, ou [ow], û
31. he h
32. ye y, î, û


[bıvurne] Amarê Farski

reqem Farski Zazaki
0 sefr sıfır /nên
1 yek yew /jü
2 do
3 seh hirê
4 chehâr çar
5 panj phanc /phonc
6 shesh şeş /ses
7 haft hewt /howt
8 hasht heşt
9 noh new
10 dah des
11 yâzdah yewendes /des u jü
12 davâzdah dıwês /des u dı
13 sîzdah hirês /des u hirê
14 chehârdah çarês /des u çar
15 pânzdah phancês /des phanc
16 shânzdah şiyês /des u şeş
17 hafdah hewtês /des u hewt
18 hîjdah heştês /des u heşt
19 nûzdah newês /des u new
20 bîst vist /vişt
21 bîst o yek vist u yew
22 bîst o do vist u dı
30 hirıs
40 chehel çewres
50 panjâh phancas
60 shast şeşti /seşti
70 haftâd hewtay /howtay
80 hashtâd heştay
90 navad neway
100 sad se
200 devîst dı sey
300 sîsad hirê sey
400 chehârsad çar sey
500 pânsad phanc sey
600 sheshsad şeş sey
700 haftsad hewt sey
800 hashtsad heşt sey
900 nohsad new sey
1000 hezâr hezar /hazar
10000 dah hezâr des hezari
100000 sad hezâr se hezari
1000000 milion milyon
1000000000 miliârd milyar


[bıvurne] Rengê Farski

Farski Zazaki
âbi khewe, hewz
banafsh bınewş
khâkestari /tusî gewr
nârenji narance
qahveyi qehwereng
sepid/sefid sıpê
sabz kesk
siyâh /meshki siya
sorkh /qermez sur
sormeyi /lâjverd laciwerd
sûrati pembe
zard zerd

[bıvurne] Fêlê Farski

Farski [rıstımê wextê nıkay] Zazakiyê Merkezi /Zazakiyê Zımeyi
âmadan [ây] ameyış / amaene
bârîdan [bâr] varayış / varaene
bûdan [bâş] biyayış / biyaene
dânestan [dân] zanayış / zanaene
dîdan [bîn] diyayış, vinayış / diyaene, vênıtene
fahmîdan [fahm] fam kerdış / fam kerdene
gereftan [gîr] gırewtış / gırewtene
goftan [gûy] vatış / vatene
kardan [kon] kerdış / kerdene
khandîdan [khand) huyayış / huiyaene
kharîdan [khar] erinayış / herinaene
khândan [khân] wendış / wendene
khâstan [khâh] waştış / waştene
mândan [mân] mendış / mendene
neveshtan [nevîs] nuştış / nuştene
porsîdan [pors] persayış, pers kerdış / persaene, pers kerdene
raftan [rav] şiyayış / şiyaene
sûkhtan [sûz] şewıtış / vêşaene
shenîdan [shenav] aşnawıtış / eşnawıtene, hesnaene
shostan [shuy] şüyayış / şütene
tarsîden [tars] tersayış / tersaene

[bıvurne] Numuney Farski

Farski Zazaki
Namê şoma çist? (qiseykerdena rociye: çiye) Namey şıma çiko/çıto/çıçiyo?
Namê to çist? (qiseykerdena rociye: çiye) Nam to çiko/çıto/çıçiyo?
Ehlê koca hastî? (qiseykerdena rociye: kocaye) Tı koti raê? Tı kum ra?
Çetori? Tı Senênê/senênay/çıtewray (çıturia)?
Farsi midani? Şıma Farski zanenê?
Arê midanem Eya, zanenan
Ne, nemidanem Nê, nêzanenan.
Aya saet çend est? (qiseykerdena rociye: çende) Eceba, saete çenda?
To çend salegîyî?/Çend sal darî? Tı çend serriyê/serriyay (Çend serri deray)?
Se ruz e(-st) kê henuz çîzî nexordem Hirê rocio ka mı hewna çiyê newerdo.
Destê to derd nebîne(-d)! Destê to derd mevêno/nevino!
Farski
پارسی , فارسی (Fārsi, Pārsi)
Dıwelê ke tede qısey beno: İran, Efğanıstan, Tacikıstan, Diyaspora Farsan
Amarê qıseykerdoğan: 62 milyon (zıwanê mae), pêro pia 120 milyon
Rêze: 18
Grubê zıwani: Zıwanê Hind-Ewropa
Hindo-İranki
İranki
İrankiyê Rocawani
İrankiyê Verocê Rocawani
Farski
Halê Resmiyeti
Dıwelê ke tede resmi zıwano: İran, Efğanıstan, Tacikıstan
Cemiyetê cıgeyrayışê zıwani: -
Alfabe: Alfabey Erebki (Varyantê Farski)
Kodê zıwani
ISO 639-1 fa
ISO 639-2 per
SIL -
Bewne /Qayt ke: zıwan – ailey zıwanan

[bıvurne] Beyannameya cihania heqanê merdımi-Bend 1

Zıwanê Farski

Heme merdom azad be donya miyayend o ez lehaze heysiyet o hoquq ba hem beraberend. Heme darayê hûş o vêcdan hestend o bayed be yekdiger ba ruhê beraderî reftar konend.

Zıwanê Zazaki

Heme merdim azad ....(gelirler)....dinya u cihetê heysiyet u hiquq ra (biribirleri ile aynıdırlar).Heme wahêrê heş u vıcdan (dırlar) u lazimo ka bi yew bin ebe ruhê brayı hareket etsinler.





Zıwanê İranki
Zıwanê İranki

Beluçki • Bextiyarki • Darki • Ewıstki†• Farski • Gileki • Goranki • Gurganki†• Herzendki • Kurdki • Larsgerdki • Lurki • Mazenderanki • Medki†• Mukrki • Ormurki • Osetki • Partki†• Paştuki • Pehlewki†• Qumzerki • Semnanki • Sengserki • Soranki • Sorxeki • Taciki • Talışki • Tatki • Yeğnobki • Zazaki