Zaza

Wikipediya ra, ensiklopediya xosere

Zazana
Zazana

Zaza mılletê do Aryanıco. Zazay wılayetanê Tırkiya de, zêdêr Mamekiye (Dêsım), Erzıngan, Sêvaz (Zera), Erzurum (Xınıs), Muş (Varto), Çolig (Bingol), Diyarbekır (Hêni, Qulp, Piran, Çermug), Xarpêt (Eleziz) (Pali, Maden, Qeze) Rıha (Urfa) (Sêwrege) de cuyenê. Dınya sero texminen 3-6 milyon mılletê Zazay esto.

Tedeyi

[bıvurne] Welat u Ğeribiye

Welatê Zazaano ke hetê iqtısad ra quwetın niyo, xeylê tenan dewê xo terk kerdi, şiy ğeribiye. Feqet politika dewlete heni kewta thamaranê şari ke metropolanê Tırkiya (Estamol, Anqara, İzmir, Bursa, Adana) de bo, Ewropa (Almanya, Fransa, İsweç (Swêd)) de bo, bılxassa mılleto Zazao Elewi zıwanê xo rê bi xam, domanê qıci Zazaki nêmusay. Mıllet kewt halo henên ke pil u qıci nêşa (nêşkiya) zıwanê ma u piyê xo ra yewbini de, merdumanê xo de qısey bıkero.

[bıvurne] Din

Dinê mılletê Zazay İslamo. Hetê mezhebi ya ki itıqadi ra letey şarê Zazaanê zımey ke Elewiyo, leto bin ki veroc u merkez de Sunniyo.

  • 1) İslamo Sunni; itıqadê Zazaanê Sunniyan be Henefiyan u Şefiyan ra mıteşekılo.
  • 2) Elewi; itıqadê Zazaanê Elewiyan ra yeno pêra.

[bıvurne] Zıwan

Zıwanê Zazaan Zazakiyo u aidê zıwananê İrankiyano, zıwanê do İrankiyo zımeo rocawano. Zıwananê Farski, Kurdki, Beluçki, Goranki, Sengserki, Mazenderani, Talışi u Gilaki ra nezdiyo. Mıntıqa Mezopotamya zımey u Anadoliye de texminen 3-4 milyon insani Zazaki qısey kenê (qal kenê).

[bıvurne] Fotogaleriya Zazayan

[bıvurne] Çımey