Εμπορικό Δίκαιο

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Το Εμπορικό Δίκαιο είναι κλάδος του ιδιωτικού δικαίου, που έχει ως αντικείμενο τις εμπορικές συναλλαγές και τους εμπόρους.

Κεντρικές έννοιες του Εμπορικού Δικαίου είναι ο έμπορος και η εμπορική πράξη. Για τον ορισμό του εμπόρου υπάρχουν τρία συστήματα, το υποκειμενικό, το αντικειμενικό και το τυπικό. Στην Ελλάδα χρησιμοποιούνται και τα τρία κατά περίπτωση. Κατά το υποκειμενικό σύστημα έμπορος είναι όποιος ασκεί επάγγελμα, το οποίο ορίζεται στον νόμο ως εμπορικό. Κατά το αντικειμενικό σύστημα έμποροι είναι τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα που ασκούν κατά σύνηθες επάγγελμα εμπορικές πράξεις. Ορισμένες εμπορικές πράξεις και επαγγέλματα απαριθμούνται στα άρθρα 2 και 3 του διατάγματος "περί αρμοδιότητος των εμποροδικείων" (1835), το οποίο έχει μεν καταργηθεί, οι ορισμοί του όμως παραμένουν σε ισχύ. Κυριότερες εμπορικές πράξεις είναι η αγορά προς μεταπώληση, η επιχείρηση χειροτεχνίας, η επιχείρηση προμήθειας, η επιχείρηση πρακτορείας, η μεταφορά, οι τραπεζικές εργασίες κλπ. Τέλος κατά το τυπικό σύστημα έμπορος είναι όποιος ορίζεται ως τέτοιος από τον νόμο ανεξάρτητα από το αντικείμενο της δραστηριότητάς του. Παράδειγμα είναι η ανώνυμη εταιρεία, η οποία έχει πάντοτε την εμπορική ιδιότητα ανεξάρτητα από τον σκοπό ή τη δραστηριότητά της.

Η εμπορική ιδιότητα έχει συνέπειες για το φυσικό ή νομικό πρόσωπο που την έχει (συνέπειες της εμπορικότητας). Για παράδειγμα μόνο έμπορος μπορεί να κηρυχθεί σε πτώχευση, για τα εμπορικά χρέη ισχύει ο ανατοκισμός (τόκος τόκου), μπορεί να διαταχθεί προσωποκράτηση για εμπορικά χρέη κλπ.

Το εμπορικό δίκαιο εκτείνεται σε ζητήματα όπως είναι τα δικαιώματα βιομηχανικής ιδιοκτησίας, ο ανταγωνισμός, οι εμπορικές εταιρίες, η πτώχευση, τα αξιόγραφα, το χρηματιστήριο, οι τράπεζες, οι εμπορικές συμβάσεις κλπ.

Βασική πηγή του εμπορικού δικαίου είναι ο (γαλλικής προέλευσης, 1807) εμπορικός νόμος (γαλλ.Droit commercial), που εισήχθη εθιμικά στην Ελλάδα ήδη πριν από την επανάσταση του 1821. Όμως οι εμπορικοί θεσμοί και οι εμπορικές συναλλαγές ρυθμίζονται και από πολλούς ειδικούς νόμους.