Ιστορία του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Το άγαλμα του Αλέξανδρου Παπαναστασίου μέσα στο campus του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Το άγαλμα του Αλέξανδρου Παπαναστασίου μέσα στο campus του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

Το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης ιδρύθηκε το 1925 μετά από απόφαση του Αλέξανδρου Παπαναστασίου, πρωθυπουργού της Ελλάδας. Ο Ελευθέριος Βενιζέλος είχε επίσης καταβάλει προσπάθειες για την ίδρυση ενός πανεπιστημίου στην Θεσσαλονίκη, σε μία εποχή που η Βόρεια Ελλάδα μόλις είχε απελευθερωθεί. Μάλιστα σχεδιαζόταν ταυτόχρονα η ίδρυση ενός πανεπιστημίου και στην Σμύρνη, αλλά δυστυχώς το σχέδιο αυτό απέτυχε λόγω της Μικρασιατικής καταστροφής.

Πίνακας περιεχομένων

[Επεξεργασία] Ιδρυτικός Νόμος

Ο ιδρυτικός νόμος του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (Ν. 3341/14-6-25) ψηφίστηκε στην Βουλή των Ελλήνων στις 5 Ιουνίου του 1925 και δημοσιεύτηκε στο φύλλο της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως την 22α Ιουνίου 1925. Λόγω της πολιτικής αναταραχής της εποχής εκείνης, ο ιδρυτικός νόμος πέρασε από πολλές δοκιμασίες και εμπόδια, τα οποία όμως ξεπεράστηκαν και το πανεπιστήμιο άρχισε να λειτουργεί το 1926 με πρώτο πρόεδρο τον Γεώργιο Χατζηδάκι και στην συνέχεια τον Χρίστο Τσούντα. Ο ιδρυτικός νόμος έδινε μεγάλη βαρύτητα στην ανάπτυξη των θεωρητικών επιστημών και όχι τόσο των θετικών επιστημών, λόγω των αντιλήψεων που επικρατούσαν την εποχή εκείνη. Η Φιλοσοφική Σχολή ήταν η πρώτη που άνοιξε το 1926 και στεγάστηκε αρχικά στο κτίριο «Aλλατίνι». Σήμερα το κτίριο αυτό χρησιμοποιείται από την Νομαρχία Θεσσαλονίκης για να στεγάσει τις διάφορες υπηρεσίες της.

Το ιστορικό κτήριο της Φιλοσοφικής Σχολής του Α.Π.Θ. Στην είσοδο αναγράφεται το ρητό "ΜΟΥΣΑΙΣ ΧΑΡΙΣΙ ΘΥΕ" το οποίο σημαίνει "Θυσίαζε στις Μούσες και τις Χάριτες"
Το ιστορικό κτήριο της Φιλοσοφικής Σχολής του Α.Π.Θ. Στην είσοδο αναγράφεται το ρητό "ΜΟΥΣΑΙΣ ΧΑΡΙΣΙ ΘΥΕ" το οποίο σημαίνει "Θυσίαζε στις Μούσες και τις Χάριτες"

[Επεξεργασία] Μετεστέγαση

Τον Οκτώβριο του 1927 αποφασίστηκε η μετεστέγαση του πανεπιστημίου, μετά από την διαπίστωση ότι η επιλογή που είχε γίνει δεν ήταν η καλύτερη. Έτσι λοιπόν το πανεπιστήμιο μεταφέρθηκε στο κτίριο που χρησιμοποιούσε τότε το B΄ Στρατιωτικό Νοσοκομείο, στην οδό Εθνικής Αμύνης. Σήμερα αποτελεί το ιστορικό κτίριο του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και στεγάζει ένα μέρος της Φιλοσοφικής Σχολής.

[Επεξεργασία] Ίδρυση νέων Σχολών και Τμημάτων

Στην συνέχεια άρχισαν να ιδρύονται αρκετές νέες σχολές. Το 1927 λειτουργησε η Φυσικομαθηματική Σχολή με το Τμήμα Δασολογίας να αποτελεί το πρώτο της τμήμα. Το 1929 ξεκίνησε την λειτουργία της η Σχολή Nομικών και Oικονομικών Eπιστημών, ενώ το 1937 το Τμήμα Δασολογίας αποκόπτεται από την Φυσικομαθηματική Σχολή και μαζί με το τμήμα Γεωπονίας δημιουργεί την Γεωπονοδασολογική Σχολή. Το 1942 άρισαν να λειτουργούν η Ιατρική και η Θεολογική σχολή, πολύ αργότερα απ' ότι προβλεπόταν στον ιδρυτικό νόμο.

Μετά τον δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, το 1950 ιδρύθηκε η Κτηνιατρική Σχολή και στην συνέχεια τα Iνστιτούτα Ξένων Γλωσσών (1951), η Πολυτεχνική Σχολή (1955) και η Oδοντιατρική Σχολή, αρχικά (1959 ως τμήμα της Ιατρική σχολής και στην συνέχεια ως ανεξάρτητη σχολή (1971).

Ο νόμος 1268 του 1982 για την δομή και λειτουργία των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων στην Ελλάδα οδήγησε σε γενική αναδιάθρωση των δομών όλων των πανεπιστημίων της χώρας. Συγκεκριμένα στο Α.Π.Θ. έγινε ανασύσταση σχολών και συμπτυξη διαφόρων τμημάτων με αποτέλεσμα τελικά να επικρατήσουν οι εξής σχολές: Φιλοσοφική Σχολή, Σχολή Νομικών και Οικονομικών Επιστημών, Πολυτεχνική Σχολή, Σχολή Γεωτεχνικών Επιστημών, Σχολή Επιστημών Υγείας, Σχολή Θετικών Επιστημών και Θεολογική Σχολή. Στη συνέχεια ιδρύθηκαν και άλλες σχολές: η Παιδαγωγική Σχολή (1983), η Σχολή Kαλών Tεχνών (1984) και τα αυτοδύναμα τμήματα Eπιστήμης Φυσικής Aγωγής και Aθλητισμού (1983) και Δημοσιογραφίας και Mέσων Mαζικής Eπικοινωνίας (1991). Το 1993 ιδρύθηκε η Παιδαγωγική Σχολή στην Φλώρινα, η οποία σήμερα εντάσσεται στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Mακεδονίας. Εκτός από την δημιουργία νέων σχολών υπήρξε και δημιουργία νέων τμημάτων τα οποία προστέθηκαν στις ήδη υπάρχουσες σχολές, όπως για παράδειγμα το Τμήμα Ψυχολογίας στη Φιλοσοφική Σχολή και το Τμήμα Πληροφορικής στη Σχολή Θετικών Επιστημών.

Πολλά τμήματα που ιδρύθηκαν από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης σε διάφορες πόλεις τις Μακεδονίας έχουν πλέον περιέλθει σε άλλα πανεπιστήμια, όπως για παράδειγμα το τμήμα Μηχανικών Διαχείρισης Ενεργειακών Πόρων στην Κοζάνη (1999) και το Τμήμα Βαλκανικών Σπουδών (1999) στην Φλώρινα, τα οποία από τον 1η Ιανουαρίου 2004 έχουν παραχωρηθεί στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας.

Τέλος, το 2004 δημιουργήθηκαν δύο νέα τμήματα: το Τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας και Ανάπτυξης που εδρεύει στην Βέροια και υπάγεται στην Πολυτεχνική Σχολή και το Τμήμα Κινηματογράφου που υπάγεται στη Σχολή Καλών Τεχνών.

[Επεξεργασία] Δείτε επίσης

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
Θεσσαλονίκη
Αλέξανδρος Παπαναστασίου
Ελευθέριος Βενιζέλος