Οκτάς
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Οκτάς | |
---|---|
![]() πατήστε για μεγαλύτερη εικόνα |
|
Συντομογραφία | Oct |
Λατινικό όνομα | Octans |
Γενική | Octantis |
Έκταση | 291,0 τετ. μοίρες (0,706 %) Κατάταξη 50ος |
Αριθμός άστρων (μέγεθος ≤ 6,5) |
60 |
Πλήρως ορατός σε γεωγραφικά πλάτη μεταξύ 0° - 90°S |
Οκτάς (Λατινικά: Octans, συντομογραφία: Oct) είναι αστερισμός που σημειώθηκε πρώτη φορά το 1763 από τον Lacaille και είναι ένας από τους 88 επίσημους αστερισμούς που θέσπισε η Διεθνής Αστρονομική Ένωση. Είναι νότιος αστερισμός, αόρατος από την Ελλάδα, και συνορεύει με τους παρακάτω επτά αστερισμούς: Τράπεζα, Ύδρος, Τουκάνα, Ινδός, Ταώς, Πτηνόν και Χαμαιλέων. Το αρχικό όνομα που είχε δώσει ο LaCaille ήταν Octans Hadleianus, προς τιμή του John Hadley που είχε εφεύρει το ομώνυμο αστρονομικό όργανο (βλ. οκτάντας) το 1730. Ο Οκτάς εμαφανίζεται εξάλλου στη γαλλική έκδοση του «Άτλαντος» του Τζον Φλάμστηντ ως l' Octans Reflexion.
[Επεξεργασία] Οι φωτεινότεροι αστέρες
Σε όλο τον αστερισμό υπάρχει μόνο ένας αστέρας φωτεινότερος του τέταρτου μεγέθους, και κανένας δεν έχει ιδιαίτερο όνομα, παρόλα αυτά ο Γκουλντ του απέδιδε 88 αστέρες μέχρι έβδομου μεγέθους.
- Ο β Οκτάντος έχει φαινόμενο μέγεθος 4,15 και φασματικό τύπο A9 IV-V.
- Ο δ Οκτάντος έχει φαινόμενο μέγεθος 4,32 και φασματικό τύπο K2 III.
- Ο ν είναι και ο φωτεινότερος ολόκληρου του αστερισμού, με φαιν.μέγεθος 3,76 και φασμ.τύπο K0 III.
- Ο θ έχει φαιν.μέγεθος 4,78 και φασματ.τύπο K3 III.
[Επεξεργασία] Αξιοσημείωτα στον αστερισμό
- Το πλέον αξιοσημείωτο του αστερισμού είναι ότι σε αυτόν βρίσκεται ο Νότιος Ουράνιος Πόλος της ουράνιας σφαίρας. Συγκεκριμένα, ο φαιν.μεγέθους 5,47 αστέρας σ Οκτάντος είναι γνωστός ως Νότιος Πολικός Αστέρας, ως ο εγγύτερος στο Νότιο Ουράνιο Πόλο αστέρας με φαινόμενο μέγεθος μικρότερο του 6 (απόσταση από τον Πόλο 45΄το έτος 1900 και 63΄το 2000).
- Ο ερυθρός γίγαντας R Οκτάντος είναι μεταβλητός αστέρας τύπου Mira, με φαιν.μέγεθος που κυμαίνεται από 6 (μόλις ορατός με γυμνό μάτι) μέχρι 13 με περίοδο δεκατρείς μήνες.
- Το ανοικτό σμήνος Melotte 227 με φαιν.μέγεθος 5,3 καταλαμβάνει πάνω από μισή τετραγωνική μοίρα στον ουρανό.
- Ο γαλαξίας NGC 6438 έχει φαιν.μέγεθος 11,1.
- Ο γαλαξίας NGC 2573 με φαιν.μέγεθος 13,5 είναι γνωστός ως Polarissima Australis, ως το εγγύτερο στον Νότιο Ουράνιο Πόλο αντικείμενο του Καταλόγου NGC (ακριβώς 2/3 της μοίρας το έτος 2000).
![]() |
---|
Αετός • Αιγόκερως • Αλώπηξ • Ανδρομέδα • Αντλία • Ασπίς • Βέλος • Βόρειος Στέφανος • Βοώτης • Βωμός • Γερανός • Γλύπτης • Γλυφείον • Γνώμων • Δελφίν • Διαβήτης • Δίδυμοι • Δίκτυον • Δοράς • Δράκων • Εξάς • Ζυγός • Ηνίοχος • Ηρακλής • Ηριδανός • Θηρευτικοί Κύνες • Ινδός • Ιππάριον • Ιπτάμενος Ιχθύς • Ιστία • Ιχθύες • Καμηλοπάρδαλις • Κάμινος • Καρκίνος • Κασσιόπη • Κένταυρος • Κήτος • Κηφεύς • Κόμη Βερενίκης • Κόραξ • Κρατήρ • Κριός • Κύκνος • Λαγωός • Λέων • Λυγξ • Λύκος • Λύρα • Μεγάλη Άρκτος • Μέγας Κύων • Μικρά Άρκτος • Μικρός Κύων • Μικρός Λέων • Μικροσκόπιον • Μονόκερως • Μυία • Νότιον Τρίγωνον • Νότιος Ιχθύς • Νότιος Σταυρός • Νότιος Στέφανος • Οκρίβας • Οκτάς • Οφιούχος • Όφις • Παρθένος • Περιστερά • Περσεύς • Πήγασος • Πρύμνα • Πτηνόν • Πυξίς • Σαύρα • Σκορπιός • Ταύρος • Ταώς • Τηλεσκόπιον • Τοξότης • Τουκάνα • Τράπεζα • Τρίγωνον • Τρόπις • Ύδρα • Ύδρος • Υδροχόος • Φοίνιξ • Χαμαιλέων • Ωρίων • Ωρολόγιον |