Περδικάκι Αιτωλοακαρνανίας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Αυτό το άρθρο, ή ο τομέας του άρθρου, μπορεί να επεκταθεί ή να βελτιωθεί με κάποιο τρόπο ώστε να καλύπτεται το θέμα με πληρέστερο τρόπο. Βοηθήστε τη Βικιπαίδεια επεκτείνοντάς το!

Το Περδικάκι είναι χωριό του ορεινού Βάλτου Αιτωλοακαρνανίας. Πρώην κοινότητα και σήμερα Δημοτικό Διαμέρισμα του Δήμου Ινάχου. Η παλιά ονομασία του χωριού είναι Σακαρέτσι. Το Περδικάκι με την παλιά του ονομασία "Σακαρέτσι" εμφανίζεται επί Όθωνα και Βαυαροκρατίας ως οικισμός του Δήμου Ιδομένης[1].

Το χωριό βρίσκεται σε υψόμετρο 700 μέτρων και η συνολική έκταση της πρώην κοινότητας υπολογίζεται στα 72000 στρέμματα. Ο πληθυσμός του χωριού στην απογραφή του 2001, ανερχόταν στα 466 άτομα.

[Επεξεργασία] Πιο αναλυτικά:


Το Περδικάκι (παλιό Σακαρέτσι) είναι ορεινό χωριό της επαρχίας Βάλτου του νομού Αιτωλοακαρνανίας, κτισμένο σε υψόμετρο 740 μέτρα. Απέχει 110 χιλόμετρα από την πρωτεύουσα του νομού, το Μεσολόγγι, 60 χιλόμετρα από την πρωτεύουσα της επαρχίας Βάλτου, την Αμφιλοχία, 70 χιλιόμετρα από το Αγρίνιο που είναι το μεγαλύτερο εμπορικό κέντρο του νομού.
Κάθεται σ’ ένα βαθούλωμα με λόφους και λίγα χωράφια και κυκλώνεται, από ελατοσκέπαστα βουνά που αποτελούν συνέχεια της Οροσειράς της Πίνδου ενώ στα ανατολικά ριζά του, κάτω από Σάρες και κακοτράπιλα και δρυόφυτες πλαγιές διαβαίνει ο Αχελώος.
Το Σακαρέτσι σήμερα δεν είναι όπως ήταν παλιότερα. Και αλίμονο αν ήταν. Δε θα είχε συντελεστεί πρόοδος. Πρόοδος συντελέ-στηκε και είναι οφθαλμοφανής. Κτίστηκαν πολλά και καλά σπίτια, έγιναν δρόμοι δασικοί μέσα στα βουνά, μπήκε νερό μέσα στα σπίτια κι αυτόματα τηλέφωνα. Οι μόνιμοι κάτοικοι του χωριού έχουν τα αγροτικά τους αυτοκίνητα ενώ υπάρχουν λίγα τρακτέρ και φορτηγά. Το 1998 ασφαλτοστρώθηκε ο δρόμος από Εμπεσό μέχρι το Περδικάκι. Σήμερα οι μόνιμοι κάτοικοι είναι λίγοι (466 άτομα σύμφωνα με την απογραφή του 2001). Το μεγάλο πρόβλημα της ερήμωσης της υπαίθρου έπληξε και το χωριό μας. Οι περισσότεροι εγκαταστάθηκαν στην Αθήνα και σε άλλα αστικά κέντρα Οι ξενιτεμένοι Σακαρετσιάνοι εκεί που πήγαν προόδευσαν και πρόκοψαν ως άτομα και οικογένειες.
Αυτοί που παρέμειναν στο χωριό και σήμερα ασχολούνται με την κτηνοτροφία. Εκτρέφουν περίπου δέκα χιλιάδες γιδοπρόβατα και πολλά αγελάδια. Το χωριό έχει εξωραϊστεί αρκετά με μια πολύ όμορφη πλατεία, παραδοσιακή πέτρινη βρύση και ασφαλτοστρωμένους εσωτερικούς δρόμους. Τα καφενεία του είναι καλά, οι ταβέρνες καθαρές, σερβίρουν τα νοστιμότατα κρέατα του Σακαρετσιού. Κάθε ξένος που επισκέπτεται το χωριό μας νοιώθει την εγκαρδιότητα και την πατροπαράδοτη φιλοξενία των Σακαρετσιάνων.
ΙΣΤΟΡΙΚΑ
Το Περδικάκι υπήρξε πιθανότατα αρχαίο Ελληνικό πόλισμα, με άλλο φυσικά όνομα στη αρχαιότητα καθώς και μεσαιωνική κώμη με το όνομα Σακαρέτσι.
Στο Σακαρέτσι ποτέ δεν εγκαταστάθηκε Τουρκική φρουρά στα τετρακόσια χρόνια της σκλαβιάς. Οι Σακαρετσιάνοι ζούσαν στο χωριό τους πιο σίγουρα και πιο ήρεμα από τους καμπίσιους Έλληνες. Δεν είχαν του Τούρκους πάνω από το κεφάλι τους κάθε μέρα. Είχαν την εκκλησία τους, το υποτυπώδες σχολείο τους. Μάθαιναν τη γλώσσα τους και την ιστορία τους, εκτελούσαν τα θρησκευτικά τους καθήκοντα ελεύθερα. Αρματολικές οικογένειες του Σακαρετσιού ήταν με βεβαιότητα του Μπουκουβάλα (Γιάννης Μπουκουβάλας αρματολάρχης Αγράφων) και του Καραΐσκου ή Ίσκου. Νόθος γιος του καπετάνιου Δημητρίου Ίσκου ήταν ο πασίγνωστος ιδιοφυής στρατηγός της Ελληνικής Επανάστασης Γεώργιος Καραϊσκάκης. Στη Επανάσταση του 1821 οι Σακαρετσιάνοι δεν ήταν απόντες. Υπήρξε ομαδική συμμετοχή 60 Σακαρετσιάνων σε μάχη κατά των Τούρκων στη Μηλιά της Κανάλας το 1825 με οπλαρχηγό τον συγχωριανό τους Νικόλαο Μπακόλα, όταν Ο Μουστάμπεης κατέβαινε από τ’ Άγραφα για να ενισχύσει τον Κιουταχή που πολιορκούσε το Μεσολόγγι. Υπάρχει κατάλογος 23 Σακαρετσιάνων στους οποίους το 1844, η τότε Κυβέρνηση απένειμε αριστεία και διπλώματα για τους αγώνες τους υπέρ της Ανεξαρτησίας της Πατρίδας. Επίσης με αφορμή Β.Δ. (Φ.Ε.Κ. αριθ. 9, 22 Μαρτίου 1833 εν Ναυπλίω) πολλοί Σακαρετσιάνοι υπέβαλαν τότε τα δικαιολογητικά τους από τα οποία φαίνεται η συμμετοχή τους στον Αγώνα.
Στις γνωστές περιπέτειες της Ελλάδας που άρχισαν με τους νικηφόρους Βαλκανικούς πολέμους το 1912-14 και συνεχίστηκαν με τον Α΄ Παγόσμιο πόλεμο που είχε για την Ελλάδα ως προέκταση τη Μικρασιατική εκστρατεία του 1919 και τη μεγάλη καταστροφή του 1922 πολλοί Σακαρετσιάνοι έλαβαν μέρος και έφτασαν μέχρι το Εσκί Σεχίρ, το Σαγγάριο ποταμό και την Ουκρανία. Απ’ αυτούς 28 ποτέ δεν γύρισαν στο αγαπημένο τους Σακαρέτσι.
Τον Οκτώβριο του 1940 το Σακαρέτσι αποχαιρετούσε 67 παιδιά του και τα έστελνε στο μέτωπο να πολεμήσουν το φασιστικό στρατό του Μουσολίνι που απρόκλητα εισέβαλε στη χώρα μας. Από τους 67 τέσσερις δεν γύρισαν ποτέ πίσω και δύο γύρισαν σοβαρά τραυματισμένοι.
Σημαντική ήταν η συμμετοχή των Σακαρετσιάνων στην Εθνική Αντίσταση κατά τη διάρκεια της κατοχής. Ακολούθησε ο εμφύλιος με βαρύ τίμημα για το χωριό μας όπως και για όλη την Ελλάδα.
ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΑ
Το 1836 με Β.Δ. το Σακαρέτσι (πληθυσμός 1150 άτομα – απογραφή 1836) ορίστηκε έδρα του νεοσύστατου τότε Δήμου Ιδομένης.
Όταν το 1912 θεσμοθετήθηκαν οι κοινότητες, σχηματίσθηκε η κοινότητα Σακαρετσίου με τα χωριά Σακαρέτσι, Προβιανή ή Βρουβιανά, Βερβίτσα (Αυλάκι) και Μηλιά.
Το Σακαρέτσι μετονομάσθηκε σε Περδικάκι το 1930 με το Β.Δ. της 17/7/1930 (Φ.Ε.Κ. 251/24-7-1930). Το 1965 τα δύο χωριά Βρουβιανά και Αυλάκι αποσπάστηκαν και σχημάτισαν ξεχωριστή κοινότητα με έδρα τα Βρουβιανά.
Με το νόμο 2539 (Φ.Ε.Κ. 244/4-12-1997) γνωστός ως σχέδιο «Καποδίστριας» καταργήθηκαν οι κοινότητες και αναβίωσαν οι δήμοι. Έτσι με το νόμο αυτό η κοινότητα Περδικακίου (Σακαρετσίου) που υπήρξε έδρα του μεγάλου Δήμου Ιδομένης καταργείται και τώρα δεν αποτελεί παρά ένα από τα 15 Δημοτικά Διαμερίσματα του Δήμου Ινάχου με έδρα τους Χαλκιοπούλους.
ΣΑΚΑΡΕΤΣΙ ΚΑΙ ΣΑΡΑΚΑΤΣΑΝΟΙ
Παναγιώτης Αραβαντινός (1809-1870). Ηπειρώτης Λόγιος και Συγγραφέας. «Σαρακατσάνοι ή Σακαρετσάνοι ποιμένες σκηνίται έχοντες την καταγωγήν των εκ τινος κώμης του Βάλτου Σακαρέτσι, όπου οι προγονοί των κατοικούντες μετά των συγχωριανών τους, εξεπατρίσθησαν μετελθόντες την σκηνίτιδα ζωήν.» Βιβλίο «Μονογραφία της Ηπείρου των τε ομόρων Ελληνικών και Ιλλυρικών Χωρών» - Αθήνα 1856 σελ. 146-147 Κώστας Κρυστάλλης (1868-1896). Ηπειρώτης Ποιητής.
«Άλλοι θέλουσι τούτους Σακαρετσιάνους εκ του χωρίου του Βάλτου της Ακαρνανίας Σακαρέτσι.» Βιβλίο: « Άπαντα» σελ. 543
Ευρυπίδης Μακρής. Σύγχρονος Σαρακατσάνος Συγγραφέας από το Κουκούλι Ζαγορίου Ηπείρου – Πρώην Πρόεδρος της Αδελφότητος Σαρακατσαναίων Ηπείρου «Συμφωνώ και τάσσομαι ανεπιφύλακτα με την άποψη του Αραβαντινού, ο οποίος χρονικά ήταν πιο κοντά στα πράγματα, ότι οι Σαρακατσάνοι πήραν το όνομά τους από το Σακαρέτσι και ήταν Σακαρετσάνοι.» Βιβλίο «Ζωή και παράδοση των Σαρακατσαναίων» - Ιωάννινα 1984.
Παύλος Καρακώστας Σακαρετσιάνος Εκπαιδευτικός «Ο Μακρής ασχολήθηκε με πολύ προσοχή και μεράκι με το ζήτημα της κοιτίδας των Σαρακατσιάνων. Επιχειρηματολογεί και τεκμηριώνει. Διερευνά το θέμα με απίσκεψη στο Σακαρέτσι και στη ερύτερη περιοχή του. Συναντά ανθρώπους του τόπου που θεωρείται κοιτίδα των Σαρακατσιάνων, συζητά μαζί τους, ακούει το λόγο τους και την εκφορά του και καταλήγει, όχι αυθαίρετα ότι οι Σακαρετσιάνοι και οι Σαρακατσιάνοι έχουν πολλά κοινά στοιχεία γλωσσικά, εθιμικά και άλλα λαογραφικά, πολλά κοινά οικογενειακά ονόματα. Είναι ο μόνος από όσους αναφέρονται στο θέμα που πήγε επί τόπου και είδε τους Σακαρετσιάνους και τον τόπο από κοντά, για να υποστηρίξει τελικά ότι οι Σαρακατσιάνοι κατάγονται από το Σακαρέτσι.» Βιβλίο: «Το Σακαρέτσι» Αθήνα 1999 σελ. 261
Κώστας Λαζαρίδης. Εκπαιδευτικός, από το Κουκούλι Ζαγοριού, με Σαρακατσάνικους δεσμούς μελέτησε τους Σαρακατσάνους τα ήθη, τα εθιμά τους, τη λαλιά τους και βρήκε πως όλα αυτά μοιάζουν πολύ με τα αντίστοιχα των Βαλτινών, κυρίως των Ορεινοβαλτινών. Και σημειώνει σε ειδικό άρθρο του στο Περιοδικό «Ηπειρωτική Εστία» (Έτος 1956 – τόμος 5, σελ. 363): «Πάντως εγώ νομίζω ότι δεν πρέπει να αποκλειστεί ότι η καταγωγή των Σαρακατσαναίων και η ονομασία τους προέρχεται από το χωριό του Βάλτου Σακαρέτσι»
Σύγχρονος Εγκυκλοπαίδεια «ΕΛΕΥΘΕΡΟΥΔΑΚΗ». Τόμος 11ος σελ. 338. «Δισεπίλυτον είναι το ζήτημα της αρχικής κοιτίδος των Σαρακατσαναίων. Πιθανώς κατάγονται ούτοι εκ τινος χωρίου της Ακαρνανίας Σακαρέτσι ονόματι, όθεν εκπατρισθέντες πρό αιώνων ηκουλούθησαν νομαδικήν ζωήν.»


Για την ονομασία και την ιστορία του χωριού υπάρχει σχετική ερευνητική εργασία από τον αείμνηστο συγγραφέα εκπαιδευτικό Παύλο Καρακώστα[2].

[Επεξεργασία] Σημειώσεις παραπομπές

  • Πολλά κείμενα και ιστορικά στοιχεία που αναφέρονται πάρη\θηκαν από το βιβλίο «ΤΟ ΣΑΚΑΡΕΤΣΙ», Αθήνα 1999, του συγχωριανού μας Σκαρετσιάνου Εκπαιδευτικού και Συγγραφέα Παύλου Καρακώστα.
  • Φυλλάδιο του του Δημοτικού Διαμερίσματος Περδικακίου με τη συνεργασία του Μορφωτικού - Εξωραϊστικού Ομίλου (Το Σακαρέτσι) Περδικακίου και με δαπάνη του συγχωριανού μας επιχειρηματία κ. Χριστόφορου Κουρέτση του Κων/νου
  1. Φ.Ε.Κ.80/28-12-1836
  2. Π.Καρακώστα - Το Σακαρέτσι - Αθήνα 1999
Άλλες γλώσσες