Μαζανταρανί (γλώσσα)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Māzərūni مازِرونی - Mazəni مازنی
Tabəri تبری - Tabərsi تبرسی
Μαζανταρανί
Ομιλείται σε: Ιράν
Oμιλητές: 3 εκατομμύρια
Κατάταξη: 120η
Ταξινόμηση: Ινδοευρωπαϊκές γλώσσες
  Ινδοϊρανικές
   Ιρανικές
    Δυτικές Ιρανικές
     Μαζανταρανί
Kατάσταση
Επίσημη γλώσσα: Ιράν
Ρυθμιστής:
Κώδικες γλώσσας
ISO 639-1
ISO 639-2 ira
ISO 639-3 mzn
SIL


Η Μαζανταρανί, Ταμπαρί (επίσης Μαζενικί και Ταπερκί) είναι ινδοευρωπαϊκή γλώσσα, ομιλείται στο Ιράν και ανήκει στον βορειοδυτικό κλάδο. Χρησιμοποιείται κυρίως στις επαρχίες Μαζανταράν και Γκολεστάν του Ιράν και είναι αμοιβαία κατανοητή με την Περσική[1].

Πίνακας περιεχομένων

[Επεξεργασία] Ιστορία

Ανάμεσα στις ζώσες ιρανικές γλώσσες, η Μαζανταρανί διαθέτει μία από τις πλέον μακρόβιες γραπτές παραδόσεις, από τον 10ο έως τον 15ο αιώνα. Η μακρόβια αυτή κατάσταση επιτεύχθηκε κατά τη διάρκεια της εξίσου μακράς βασιλείας των ανεξάρτητων και ημιανεξάρτητων κυβερνητών του Μαζανταράν, τους αιώνες που ακολούθησαν της αραβικής εισβολής[2].

Η πλούσια λογοτεχνία αυτής της γλώσσας περιλαμβάνει βιβλία όπως το Μαρζμπάν Ναμέχ (μεταφραστηκε μεταγενέστερα στην Περσική) και η ποίηση του Αμίρ Παζεβαρί. Η χρήση της Μαζανταρανί, ωστόσο, βρέθηκε σε κατάσταση παρακμής. Η φιλολογική και διαχειριστική της θέση στην πολύγλωσση Περσία χάθηκε πριν την τελική ενσωμάτωση του Μαζανταράν στην εθνική διοίκηση, στις αρχές του 17ου αιώνα[3].

Η γλώσσα Μαζανταρανί συνδέεται στενά με την Γκιλακί με την οποία παρουσιάζει πολλές ομοιότητες σε λεξιλογικό επίπεδο. Είναι αξιοσημείωτο το γεγονός ότι η γλώσσα δεν δέχθηκε επιδράσεις της Αραβικής και της Τουρκικής, παρά τις ανάλογες πολιτισμικές επιδράσεις των Αράβων και των Τούρκων στην ευρύτερη περιοχή. Σύμφωνα με τον Εθνολόγο, υπήρχαν περισσότεροι από τρία εκατομμύρια γηγενείς ομιλητές της γλώσσας Μαζανταρανί το 1993, οι οποίοι μιλούσαν διαφορετικές διαλέκτους όπως η Γκοργκανί, η Γκαντικολανί και η Παλανί[4].

[Επεξεργασία] Επιδράσεις

Πολλές ονοματοδοσίες στο σύγχρονο Ιράν αντλούν την καταγωγή τους από λέξεις της γλώσσας Μαζανταρανί. Απαντώνται επίσης δάνειες λέξεις της Μαζανταρανί στην Τουρκμενική γλώσσα[5] και μαρτυρίες πως η Σανσκριτική γλώσσα και η Μαζανταρανί μοιράζονται κοινές λέξεις.

[Επεξεργασία] Σημειώσεις - παραπομπές

  1. columbia.edu, 66).
  2. Windfuhr, G. L., New Iranian languages: Overview. In R. Schmitt. (Ed.), Compendium linguarum Iranicarum (246-49). Wiesbaden: L.Reichert, 1989.
  3. columbia.edu.
  4. www.ethnologue.com/mzn.
  5. Jahangir Nasr Ashrafi, 2005, Dictionary of Tabari, Vol 5, comparison between Mazanderani and Turkmen.

[Επεξεργασία] Περαιτέρω ανάγνωση

  • Archiv Orientálni, 2006, The Oldest Known Texts in New Tabari: The Collection of Aleksander ChodŸko, 74/2, pp. 153-171.
  • Dr. Borjian, Habib; 2006; Amir Pazevari (legendary poet of Mazandarani language), University of Minnesota, United States
  • Iranian Studies, 2006, A Mazandarani account of the Babi Incident at Shaikh Tabarsi, 39/3, pp. 381-400.
  • Guyesh-shenâsi, 2006, Textual sources for the study of Tabari language I. Olddocuments, no. 4.
  • Nawata, T, 1984, Mazandarani; Asian and African Grammatical Manual, No 17, Tokyo, ILCAA

[Επεξεργασία] Προτεινόμενη βιβλιογραφία

  • Johannes Albrecht Bernhard Dorn, 1860-66, Masanderanische Sprache (I-II/1, 3, St. Petersburg)
  • Satoko Yoshie, 1998, Sari Dialect (of Mazandarani language), Institute for the Study of Languages and Cultures of Asia and Africa, Tokyo, Japan [1][2][3]
  • Dr. Shokri, Guiti; 1995, Sari Dialect(of Mazandarani), Tehran, Institute for Humanities and Cultural Studies.
  • Dr. Shokri, Guiti; 2006, Ramsari Dialect , Tehran, Institute for Humanities and Cultural Studies.

[Επεξεργασία] Δικτυακοί τόποι


το παρόν αντλεί υλικό από το αντίστοιχο λήμμα της wikipedia.