Νέα εθνική οδός Λαμίας – Λάρισας
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
[Επεξεργασία] Ιστορικά στοιχεία
Η νέα εθνική οδός Λαμίας – Λάρισας κατασκευάστηκε στα πλαίσια του εκσυγχρονισμού του οδικού δικτύου της χώρας τη δεκαετία του ΄60. Η χάραξή της (μέσω Πελασγίας – Αλμυρού – Βελεστίνου) επελέγη με στόχο να παρακαμφθεί ο ορεινός όγκος Όθρυος. Τα έργα για την κατασκευή της ξεκίνησαν το 1962. Τα εγκαίνιά της πραγματοποιήθηκαν στις 23 Οκτωβρίου 1967, σε τελετή στον κόμβο Ροδίτσας (στο σημερινό νότιο κόμβο Λαμίας). Το μήκος της οδού είναι 143 χιλιόμετρα. Το πλάτος της οδού ήταν 14 μέτρα, δηλαδή ένας κλάδος διπλής κατεύθυνσης (τα δύο ρεύματα κυκλοφορίας σε επαφή). Εξαίρεση αποτέλεσε ένα μικρό τμήμα μήκους τριών χιλιομέτρων στην τοποθεσία «Αυχένας Εικονίσματος» (περιοχή Αγίων Θεοδώρων Μαγνησίας), όπου κατασκευάστηκε με διατομή αυτοκινητοδρόμου (δύο ξεχωριστοί κλάδοι κυκλοφορίας με νησίδα στη μέση, συνολική διατομή 24 μέτρα). Το έργο κόστισε συνολικά 996 εκατομμύρια δραχμές (εκ των οποίων τα 185 από δάνειο της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Αναπτύξεως). Ταυτόχρονα με την παράδοσή του στην κυκλοφορία, ξεκίνησε και η είσπραξη διοδίων. Για το λόγο αυτό καθορίστηκαν τρία σημεία είσπραξης (σταθμοί διοδίων) στα εξής σημεία: 1) Πελασγία, 2) Δρυμώνας και 3) Μοσχοχώρι. Λίγα χρόνια αργότερα, ο σταθμός διοδίων Δρυμώνα καταργήθηκε. Η είσπραξη διοδίων εξακολουθεί μέχρι και σήμερα, για τους κινούμενους από Λαμία προς Λάρισα στο σταθμό διοδίων Πελασγίας (255ο χμ. της Ν.Ε.Ο. Αθηνών - Θεσσαλονίκης, για τους κινούμενους από Λάρισα προς Λαμία στο σταθμό διοδίων Μοσχοχωρίου (σημερινό 337ο χμ. της Ν.Ε.Ο. Αθηνών - Θεσσαλονίκης). Η οδός αρχικά έλαβε τον χαρακτηριστικό αριθμό E92 (ως τμήμα της συγκεκριμένης ευρωπαϊκής αρτηρίας), ενώ αργότερα (με την επαναρίθμηση του συστήματος ευρωπαϊκών αρτηριών) έλαβε τον χαρακτηριστικό αριθμό E75, που διατηρεί μέχρι και σήμερα.
Η νέα εθνική οδός Λαμίας - Λάρισας αποτέλεσε έργο ευρύτερου προγράμματος οδοποιίας στην Ελλάδα. Είχε ήδη προηγηθεί η κατασκευή της εθνικής οδού Λάρισας - Κατερίνης (1959), η κατασκευή της νέας εθνικής οδού Αθηνών - Λαμίας (1962), καθώς και η κατασκευή της νέας εθνικής οδού Αθηνών - Κορίνθου (1962). Τα επόμενα χρόνια ολοκληρώθηκε η κατασκευή και άλλων οδών: νέα εθνική οδός Κορίνθου - Πατρών (1969), νέα εθνική οδός Κατερίνης - Θεσσαλονίκης (1973) και νέα εθνική οδός Χαλάστρας - Ευζώνων (1973).
Η οδός κατασκευάστηκε με τα ακόλουθα γεωμετρικά χαρακτηριστικά:
- Ελάχιστη ακτίνα καμπύλης: 300 μέτρα
- Ελάχιστη ορατότητα: 200 μέτρα
- Μέγιστη κλίση (κατά μήκος): 4%
- Μέγιστο υψόμετρο οδού: 256,44 μέτρα από επιφάνεια θάλασσας
- Ανισόπεδοι κυκλοφοριακοί κόμβοι: 12
- Τεχνικά έργα ανοίγματος μικρότερου ή ίσου των τεσσάρων μέτρων: 516
- Τεχνικά έργα ανοίγματος μεγαλύτερου των τεσσάρων μέτρων: 157
Η μελέτη και εκτέλεση/κατασκευή του έργου έγινε αποκλειστικά από Έλληνες τεχνικούς. Στη μελέτη συμμετείχαν υπηρεσίες του υπουργείου Δημοσίων Έργων, η κοινοπραξία Χατζηνικολή Καρρά Αμπαδογιάννη και η Α.Ε. Ευπαλίνος. Στην κατασκευή του έργου συμμετείχαν οι ακόλουθες εργοληπτικές τεχνικές εταιρίες:
- ΔΟΜΙΚΗ (τμήματα συνολικού μήκους 18,5 χιλιομέτρων)
- ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΗ (τμήματα συνολικού μήκους 29,5 χιλιομέτρων)
- ΚΟΙΝΟΠΡΑΞΙΑ ΕΥΚΛΕΙΔΗΣ/ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΗ (τμήματα συνολικού μήκους 15 χιλιομέτρων)
- ΣΚΑΠΑΝΕΥΣ (τμήματα συνολικού μήκους 36 χιλιομέτρων)
- ΤΕΒ (ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΒΟΛΟΥ) (τμήματα συνολικού μήκους 21,5 χιλιομέτρων)
- ΕΤΕΘ (τμήματα συνολικού μήκους 22,5 χιλιομέτρων)
Στα μέσα της δεκαετίας του '90 ξεκίνησαν σταδιακά τα έργα για τη μετατροπή της οδού σε αυτοκινητόδρομο, από τις Ράχες (240ό χιλιόμετρο από Αθήνα) μέχρι και τη Νίκαια (346ο χιλιόμετρο από Αθήνα). Εξαίρεση αποτέλεσε το τμήμα Νίκαια- Λάρισα, για το οποίο κρίθηκε μη σκόπιμη η μετατροπή του λόγω της κατασκευής της ανατολικής παράκαμψης Λάρισας και το τμήμα Λαμία - Αγία Μαρίνα, το οποίο μετατρέπεται αυτή την περίοδο σε αυτοκινητόδρομο. Για το τμήμα Αγία Μαρίνα - Στυλίδα - Καραβόμυλος - Ράχες, αποφασίστηκε νέα χάραξη.