Θαλής και φίλοι
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Η ομάδα Θαλής και Φίλοι [1]μία μη-κερδοσκοπική εταιρεία με έδρα την Ελλάδα και διεθνή δραστηριότητα, η οποία έχει ως στόχο το γεφύρωμα του χάσματος ανάμεσα στα μαθηματικά και άλλες μορφές πολιτισμικής δημιουργίας. Επιδιώκει:
- Τη διερεύνηση των σύνθετων σχέσεων ανάμεσα στα μαθηματικά και τον ανθρώπινο πολιτισμό.
- Την αναζήτηση νέων τρόπων έκφρασης των μαθηματικών μέσα στην μαθηματική και επιστημονική κοινότητα.
- Την πρόταση νέων μεθόδων επικοινωνίας των μαθηματικών στον πολιτισμό γενικά, και στην εκπαίδευση ειδικότερα.
Για την επίτευξη των στόχων του, ο Θαλής και Φίλοι δημιουργεί τις κατάλληλες ευκαιρίες για διεπιστημονική έρευνα και επικοινωνία μέσω διαλέξεων, συζητήσεων, συνεδρίων, ηλεκτρονικών και παραδοσιακών εκδόσεων καθώς και αντίστοιχων εκδηλώσεων για την εκπαιδευτική κοινότητα και το ευρύτερο κοινό.
ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΤΗΣ ΟΜΑΔΑΣ: Η κατάσταση που οδήγησε στην δημιουργία του Θαλής και Φίλοι δεν είναι καινούργια: κατά τους δύο τελευταίους αιώνες, τα μαθηματικά υφίστανται ολοένα και περισσότερο τις παρενέργειες της εκρηκτικής τους ανάπτυξης. Κατά κάποιο τρόπο, έγιναν θύματα τις ίδιας τους της επιτυχίας, καθώς απομονώθηκαν σταδιακά σε ένα διανοητικό «χρυσό κλουβί». Αυτή η άποψη ενδεχομένως να σοκάρει κάποιους μαθηματικούς, οι οποίοι δίκαια υπερηφανεύονται για το υψηλό νοητικό σύμπαν στο οποίο ζουν, καθώς επίσης και ένα μεγάλο μέρος του κοινού που βομβαρδίζεται συνεχώς με μηνύματα περί της σημασίας των εφαρμογών των μαθηματικών στον κόσμο. Όμως, το χάσμα μεταξύ των μαθηματικών και του ευρύτερου πολιτισμού παραμένει. Αυτό είναι ξεκάθαρο αν δούμε την τεράστια απόσταση που χωρίζει το έργο των ερευνητών μαθηματικών και τη γνώση του ευρύτερου κοινού για αυτή. Η καρικατούρα του «αφηρημένου μαθηματικού» δεν απέχει δυστυχώς πολύ από την γενική εντύπωση των μαθηματικών ως ένα βασίλειο όπου κατοικούν μοναχικές διάνοιες που κατέχουν τα απόκρυφα μυστικά τους, μυστικά που λίγο - αν όχι καθόλου - ενδιαφέρουν τον υπόλοιπο κόσμο
Κι όμως. Παρόλο που η μεθοδολογία τους βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στην αφαίρεση και στον αυστηρό παραγωγικό συλλογισμό - με άλλα λόγια, σε χαρακτηριστικά που τα αποστασιοποιούν από την καθημερινότητα - τα μαθηματικά αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της μεγάλης περιπέτειας που των ανθρώπινων ιδεών, με βαθιές διασυνδέσεις όχι μόνο με τις θετικές επιστήμες αλλά και με τους βασικούς πυλώνες του πολιτισμού, δηλαδή την φιλοσοφία, την ιστορία, της ανθρωπιστικές επιστήμες, την λογοτεχνία και την τέχνη. Και για αυτόν ακριβώς τον λόγο, αυτές οι πτυχές της ανθρώπινης δραστηριότητας μπορούν να εμπλουτισθούν ουσιαστικά από τον διάλογο με τα μαθηματικά. Αυτή η διαδικασία θα ωφελήσει όμως και τα ίδια τα μαθηματικά: καθώς η υπέρεξειδίκευση έχει κατατμήσει τη μαθηματική επιστήμη σε πολλούς ανεξάρτητους κλάδους, συχνά με ελάχιστη ή και καμία μεταξύ τους επικοινωνία, η ανάπτυξη γλωσσών με τις οποίες να μπορεί κανείς να σκεφτεί και να μιλήσει για τα μαθηματικά σε τεχνικά προσιτό επίπεδο θα συμβάλλει ευθέως στην βαθύτερη κατανόηση που έχουν οι ίδιοι οι μαθηματικοί για την επιστήμη τους.
Θεωρώντας εξαιρετικά σημαντική αυτήν την διαδικασία, η ομάδα Θαλής και Φίλοι έχει ως στόχο να δημιουργήσει γέφυρες από και προς τα μαθηματικά. Σαφώς και δεν είμαστε οι πρώτοι που επιχειρούν κάτι τέτοιο. Τα τελευταία χρόνια ειδικότερα, γίνονται όλο και περισσότερες αποδοτικές προσπάθειες να γεφυρωθεί το πολιτιστικό χάσμα: αξιόλογες απόπειρες να διευρυνθούν οι ορίζοντες των εγγύτερων στον ευρύτερο πολιτισμό κλάδων της φιλοσοφίας και της ιστορίας των επιστημών ώστε να συμπεριλάβουν και τα μαθηματικά προσπάθειες να χρησιμοποιηθούν οι μέθοδοι των γνωστικών και των ανθρωπιστικών επιστημών στην κατανόηση και την εκμάθηση των μαθηματικών και φυσικά, η δημιουργία έργων τέχνης, εικαστικών και αφηγηματικών, με θέματα από τον κόσμο των μαθηματικών.
Όλα αυτά είναι βήματα προς την σωστή κατεύθυνση. Απαιτείται όμως πολύ περισσότερη δουλειά για να προχωρήσουμε παρά πέρα. Έχουμε την πεποίθηση ότι δεν είμαστε μόνοι μας στην αποστολή μας.