Αστερίξ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Ο Αστερίξ
Ο Αστερίξ

Ο Αστερίξ είναι ο βασικός χαρακτήρας του ομώνυμου κόμικ των Ρενέ Γκοσινί (σενάριο) και Αλμπέρ Ουντερζό (σκίτσα). Η σειρά ξεκίνησε το 1959 και γράφτηκε στα Γαλλικά. Μετά τον θάνατο του Γκοσινί (1977) ο Ουντερζό συνεχίζει ως σήμερα τις ιστορίες με τους κατοίκους του Γαλατικού Χωριού που αντιστέκεται στους Ρωμαίους.

Πίνακας περιεχομένων

[Επεξεργασία] Υπόθεση

Η δράση τοποθετείται στο 50 π.Χ. Όλη η Γαλατία έχει πέσει στα χέρια των Ρωμαίων. Όλη; Όχι! Οι κάτοικοι ενός μικρού χωριού της Αρμορίκης, χάρη στο μαγικό φίλτρο που παρασκευάζει ο δρυΐδης Πανοραμίξ, και που τους δίνει υπερφυσική δύναμη, συνεχίζουν να αντιστέκονται στους Ρωμαίους. Οι προσπάθειες του Ιούλιου Καίσαρα να υποτάξει το χωριό, πάντα με αποτυχημένη κατάληξη, είναι το κύριο θέμα του κόμικ. Ο Αστερίξ, ένας κοντός και δαιμόνιος Γαλάτης, μαζί με τον αχώριστο φίλο του, τον τεράστιο Οβελίξ, πάντα καταφέρνουν, με τη βοήθεια του μαγικού φίλτρου, της εξυπνάδας αλλά και της καλής τους τύχης, να χαλάσουν τα σχέδια του Ρωμαίου Αυτοκράτορα. Στο τέλος κάθε βιβλίου, η νίκη επί των Ρωμαίων γιορτάζεται με ένα μεγάλο τσιμπούσι με αγριογούρουνα (αφού πρώτα δεθεί και φιμωθεί ο βάρδος Κακοφωνίξ).

[Επεξεργασία] Οι ιστορίες

Στην Ελλάδα ο Αστερίξ πρωτοκυκλοφόρησε στα τέλη της δεκαετίας το 60 από τις εκδόσεις Σπανός. Το 1978 τα δικαιώματα απέκτησε η AΝGLO-HELLENIC AGENCY του Ψαρόπουλου η οποία κυκλοφόρησε σταδιακά όλα τα τότε υπάρχοντα άλμπουμ της σειράς. Από το 1989 οι ιστορίες του Αστερίξ κυκλοφορούν από τη Μαμούθ COMIX σε άλμπουμ των 50 περίπου σελίδων. Οι κυρίως ιστορίες είναι οι παρακάτω:

Αστερίξ #32Το άλμπουμ αυτό δεν περιέχει μια μεγάλη ιστορία όπως τα υπόλοιπα, αλλά πολλές μικρότερες
Αστερίξ #32
Το άλμπουμ αυτό δεν περιέχει μια μεγάλη ιστορία όπως τα υπόλοιπα, αλλά πολλές μικρότερες
  1. Ο Αγώνας των αρχηγών (Le combat des chefs) 1966
  2. Οβελίξ και Σία (Obélix et Compagnie) 1976
  3. Ο Αστερίξ στην Ισπανία (Astérix en Hispanie) 1969
  4. Ο Αστερίξ και οι Γότθοι (Astérix et les Goths) 1963
  5. Αστερίξ και Κλεοπάτρα (Astérix et Cléopâtre) 1965
  6. Η διχόνοια (La Zizanie) 1970
  7. Η κατοικία των θεών (Le Domaine des dieux) 1971
  8. Ο μάντης (Le Devin) 1972
  9. Ο γύρος της Γαλατίας (Le Tour de Gaule d'Astérix) 1965
  10. Αστερίξ ο Γαλάτης (Astérix le Gaulois) 1961
  11. Ο Αστερίξ στους Βέλγους (Astérix chez les Belges) 1979
  12. Ο Αστερίξ στην Κορσική (Astérix en Corse) 1973
  13. Ο Αστερίξ μονομάχος (Astérix gladiateur) 1964
  14. Ο Αστερίξ και οι Νορμανδοί (Astérix et les Normands) 1966
  15. Οι δάφνες του Καίσαρα (Les Lauriers de César) 1972
  16. Το χρυσό δρεπάνι (La Serpe d'or) 1962
  17. Ο Αστερίξ στους Βρεττανούς (Astérix chez les Bretons) 1966
  18. Ο Αστερίξ και η χύτρα (Astérix et le chaudron) 1969
  19. Η ασπίδα της Αρβέρνης (Le bouclier Arverne) 1968
  20. Ο Αστερίξ στους Ελβετούς (Astérix chez les Helvètes) 1970
  21. Το δώρο του Καίσαρα (Le Cadeau de César) 1974
  22. Ρόδο και ξίφος (La Rose et le glaive) 1991
  23. Το μεγάλο ταξίδι (La Grande traversée) 1975
  24. Ο Αστερίξ λεγεωνάριος (Astérix légionnaire) 1967
  25. Ο Αστερίξ στους Ολυμπιακούς αγώνες (Astérix aux Jeux Olympiques) 1968
  26. Η μεγάλη τάφρος (Le Grand fossé) 1980
  27. Η οδύσσεια του Αστερίξ (L'Odyssée d'Astérix) 1981
  28. Ο γιός του Αστερίξ (Le Fils d'Astérix) 1983
  29. Ο Αστερίξ και η Χαλαλίμα (Astérix chez Rahazade) 1987
  30. Η γαλέρα του Οβελίξ (La Galère d'Obélix) 1996
  31. O Αστερίξ και η Λατραβιάτα (Astérix et Latraviata) 2001
  32. O Αστερίξ και η επιστροφή των γαλατών (Astérix et la rentrée gauloise) 2003
  33. Και ο ουρανός έπεσε στο κεφάλι τους (Le ciel lui tombe sur la tête) 2005

Παράλληλα έχουν κυκλοφορήσει κατά διαστήματα και αρκετά άλλα κόμικς εκτός σειράς σχετικά με τον κόσμο του Αστερίξ.

[Επεξεργασία] Επιτυχία

Το κόμικ έχει μεταφραστεί σε πάνω από 100 γλώσσες και διαλέκτους, μεταξύ των οποίων στην Κρητική, την Κυπριακή και την Ποντιακή), ακόμα στα Αρχαία Ελληνικά και τα Λατινικά (γλώσσα η οποία είναι καλτ της σειράς προσδίδοντας έναν ρεαλιστικό τόνο). Έχει 280 εκατομμύρια πωλήσεις σε όλο τον κόσμο. Ίσως αποτελεί το πιο δημοφιλές γαλλικό κόμικ στον πλανήτη και οικείο ανάγνωσμα σε κατοίκους όλων των ηλικιών ανά την Ευρώπη. Σε χώρες όμως με ισχυρή εγχώρια παραγωγή, όπως οι Η.Π.Α. και η Ιαπωνία, δεν είναι τόσο διαδεδομένο.

Στη Γαλλία υπάρχει ακόμα και θεματικό πάρκο με το όνομα "Χωριό του Αστερίξ", που έχει τεράστια επισκεψιμότητα. Το κλείδι της επιτυχίας είναι η περιεκτικότητα της σειράς σε κωμικά στοιχεία που απευθύνονται σε όλες τις ηλικίες (πέρα απο τα καθαρά γαλλικά αστεία), εικόνες με έντονα χρώματα και ζωντανό σκίτσο που καθηλώνουν τα παιδιά, ενώ οι ενήλικες μπορούν να γελάνε για ώρες με μια ατάκα, ή με τους αναχρονισμούς που συχνά συναντιούνται στο σενάριο. Από τις σελίδες του έχουν περάσει και αρκετές διασημότητες, τόσο της Γαλλίας όσο και διεθνείς (όπως π.χ. ο Ζακ Σιράκ, οι Beatles και άλλοι.

Δυο από τα βιβλία έχουν γίνει ταινίες, αρκετά έχουν γίνει κινούμενα σχέδια και βιντεοπαιχνίδια.

[Επεξεργασία] Ονόματα βασικών χαρακτήρων

Κύριο άρθρο: Αστερίξ (κύριοι χαρακτήρες)
Όνομα στην Ελληνική μετάφραση Αυθεντικό Κείμενο Λογοπαίγνιο Ιδιότητα Πρώτη εμφάνιση
Αστερίξ Astérix γαλλ. astérisque = αστερίσκος Γαλάτης πολεμιστής Αστερίξ ο Γαλάτης
Οβελίξ Obélix γαλλ. obelisque = οβελίσκος Προμηθευτής Μενίρ Αστερίξ ο Γαλάτης
Ιντεφίξ Idéfix γαλλ. idée fixe = έμμονη ιδέα Σκύλος του Οβελίξ Ο Γύρος της Γαλατίας
Πανοραμίξ Panoramix γαλλ. panoramique = πανοραμικός Δρουϊδης Αστερίξ ο Γαλάτης
Μαζεστίξ (Μοναρχίξ παλιότερα) Abraracourcix γαλλ. à bras raccourcis = ανίκανος Αρχηγός του χωριού Αστερίξ ο Γαλάτης
Μπονεμίνα (Μιμίνα) Bonemine γαλλ. bonne mine = φρεσκάδα του προσώπου Σύζυγος του Μαζεστίξ Η Ασπίδα της Αρβέρνης
Μαθουσαλίξ Agecanonix γαλλ. âge canonique = αξιοσέβαστη ηλικία Γηραιότερος του χωριού Ο Αστερίξ στους Ολυμπιακούς Αγώνες
Κα Μαθουσαλίξ (Ανώνυμη) Mme Agecanonix (ομοίως) Σύζυγος του Μαθουσαλίξ Η διχόνοια
Κακοφωνίξ Assurancetourix γαλλ. assurence tout risque = ασφάλιση κατά παντός κινδύνου Βάρδος Αστερίξ ο Γαλάτης
Αυτοματίξ Cétautomatix γαλλ. c'est automatique = είναι αυτόματο ("δεν το κάνω επίτηδες") Σιδηρουργός Αστερίξ ο Γαλάτης
Αλφαβητίξ (Καταλφαβητίξ παλιότερα) Ordralfabétix γαλλ. ordre alphabetique = αλφαβητική σειρά Ιχθυοπώλης Ο Αστερίξ στην Ισπανία

[Επεξεργασία] Χιούμορ

[Επεξεργασία] Ονοματοδοσία

Από αριστερά προς τα δεξιά: Μαθουσαλίξ, Αλφαβητίξ, Οβελίξ (και Ιντεφίξ), Αστερίξ, Μαζεστίξ (και οι βαστάζοι του που είναι ανώνυμοι), Πανοραμίξ, Αυτοματίξ και Κακοφωνίξ
Από αριστερά προς τα δεξιά: Μαθουσαλίξ, Αλφαβητίξ, Οβελίξ (και Ιντεφίξ), Αστερίξ, Μαζεστίξ (και οι βαστάζοι του που είναι ανώνυμοι), Πανοραμίξ, Αυτοματίξ και Κακοφωνίξ

Βασικό χαρακτηριστικό του κόμικ είναι ότι όλα τα ονόματα των Γαλατών τελειώνουν σε -ιξ. Αιτία γι'αυτό είναι το όνομα του υπαρκτού ιστορικού Γαλάτη Vercingetorix (ελλ. Βερκιγγετόριγα), ο οποίος ηττήθηκε από το ρωμαϊκό στρατό του Ιουλίου Καίσαρα. Αλλά και τα ονόματα των άλλων λαών που εμφανίζονται έχουν συνήθως κοινή κατάληξη: τα ονόματα των Ρωμαίων λήγουν σε -us, των Γότθων (Γερμανών) σε -ικ, των Νορμανδών σε -αφ. Επίσης χαρακτηριστικό είναι ότι πολλά ονόματα είναι λογοπαίγνια είτε λόγω της σημασίας τους στα Λατινικά είτε σε συνδυασμό με τη γαλλική προφορά. Για παράδειγμα γύρω από το χωριό του Αστερίξ υπάρχουν τέσσερα ρωμαϊκά στρατόπεδα, τα οποία ονομάζονται

  • Petibonum (petit bonhomme, ανθρωπάκος στα γαλλ.)
  • Babaorum (baba au rhum, το γλυκό μπαμπάς με ρούμι στα γαλλ.)
  • Aquarium (ενυδρείο στα γαλλ.)
  • Laudanum (το βότανο λάβδανο)

[Επεξεργασία] Εθνικά στερεότυπα

Στις διάφορες περιπέτειές του ο Αστερίξ γυρίζει πολλές χώρες. Σε κάθε χώρα συναντά τα σύγχρονα στερεότυπα για τον κάθε λαό.

  • Οι Γότθοι είναι πειθαρχημένοι και μιλιταριστές, αποτελούνται από πολλές φυλές που πολεμούν μεταξύ τους (αναφορά στη Γερμανία πριν τον Μπίσμαρκ), ενώ φορούν το χαρακτηριστικό κράνος του πρώτου παγκοσμίου πολέμου.
  • Οι Ελβετοί είναι ουδέτεροι, τρώνε φοντύ, έχουν μανία με την καθαριότητα και με τα ρολόγια (κλεψύδρες) και σέβονται πάνω απ'όλα το τραπεζικό απόρρητο.
  • Οι Βρετανοί έίναι φλεγματικοί, ψύχραιμοι, πίνουν κάθε μέρα στις 5 ζεστό νερό με μια σταγόνα γάλα (μέχρι να τους φέρει ο Αστερίξ το τσάι), πίνουν χλιαρή μπύρα, τρώνε άνοστα βραστά φαγητά με σάλτσα μέντας.
  • Οι Κορσικανοί είναι οξύθυμοι, πατριώτες, έχουν βεντέτες μεταξύ τους και κοιμούνται απαραίτήτως το μεσημέρι.
  • Οι Έλληνες τρώνε "γεμιστά αμπελόφυλλα", πίνουν ρετσίνα και έχουν πάντα έναν ξάδερφο για την κατάλληλη δουλειά.
  • Οι Νορμανδοί πίνουν ακατάσχετα, δε γνωρίζουν το φόβο (προσπαθούν να τον ανακαλύψουν) και στη χώρα τους η νύχτα διαρκεί έξι μήνες.
  • Οι Βέλγοι μιλάνε με περίεργη προφορά και σνομπάρουν τους Γαλάτες.

[Επεξεργασία] Καρικατούρες σύγχρονων πραγματικών πρόσωπων

  • Ζαν Γκρατόν: Σεναριογράφος του κόμικ "Michel Vaillant", στο οποίο ο κεντρικός ήρωας είναι οδηγός αγωνιστικών αυτοκινήτων. Ο Γκρατόν εμφανίζεται στον Αστερίξ σαν οδηγός αγωνιστικού άρματος. (Το χρυσό δρεπάνι)
  • Charles Laughton: Ο Βρετανός ηθοποιός εμφανίζεται σαν Ρωμαίος έπαρχος και εγκέφαλος του κυκλώματος διακίνησης χρυσών δρεπανιών. (Το χρυσό δρεπάνι)
  • Ζορζ Φρονβάλ: Συγγραφέας και σεναριογράφος κόμικ και προσωπικός φίλος του Γκοσινί. Εμφανίζεται σαν Ρωμαίος έπαρχος. (Ο Αστερίξ λεγεωνάριος)
  • Raimu: Ο Γάλλος ηθοποιός εμφανίζεται σαν ταβερνιάρης που βοηθάει τους γαλάτες ήρωες. (Ο γύρος της Γαλατίας)
  • Πιέρ Τσερνιά: Ο Γάλλος σκηνοθέτης και τηλεοπτικός παρουσιαστής ήταν προσωπικός φίλος των δημιουργών του Αστερίξ και έγραψε το σενάριο του τέταρτου κινουμένου σχεδίου του Αστερίξ (Η έκπληξη του Καίσαρα). Ο Τσερνιά ενέπνευσε πολλούς χαρακτήρες Ρωμαίων. (Ο Αστερίξ λεγεωνάριος, Ο Αστερίξ στην Κορσική, Το δώρο του Καίσαρα, Οβελίξ και Σία, Ο Αστερίξ στους Βέλγους)
  • Ζαν Μαρέ: Ο διάσημος "ωραίος" του γαλλικού κινηματογράφου ενέπνευσε το χαρακτήρα του γαλάτη Τραγικομίξ, αγαπημένου της Φαλμπαλά. (Ο Αστερίξ λεγεωνάριος)
  • Ρενέ Γκοσινί: Ο σεναριογράφος του Αστερίξ εμφανίζεται σαν θεατής στο Θέατρο της Κοντατέ (Ο Αστερίξ και η χύτρα), σαν ανάγλυφο άγαλμα (Ο Αστερίξ στους Ολυμπιακούς αγώνες), σαν λεγεωνάριος που κουβαλέι τον μεθυσμένο λεγεωνάριο (καρικατούρα του Τσερνιά) με τη βοήθεια ενός άλλου λεγεωνάριου που είναι καρικατούρα του Ουντερζό (Οβελίξ και Σία), και σαν Ρωμαίος απεσταλμένος (Η οδύσσεια του Αστερίξ).
  • Αλμπέρ Ουντερζό: Ο σκιτσογράφος του Αστεριξ εμφανίζεται σαν θεατής στο Θέατρο της Κοντατέ (Ο Αστερίξ και η χύτρα), σαν ανάγλυφο άγαλμα (Ο Αστερίξ στους Ολυμπιακούς αγώνες) και σαν λεγεωνάριος που κουβαλέι τον μεθυσμένο λεγεωνάριο (καρικατούρα του Τσερνιά) με τη βοήθεια ενός άλλου λεγεωνάριου που είναι καρικατούρα του Γκοσινί (Οβελίξ και Σία).
  • Ζερλάρ Καλβί: Ο μεγάλος Γάλλος μουσουργός εμφανίζεται σαν Ρωμαίος μαέστρος. (Ο Αστερίξ στην Ισπανία)
  • Lino Ventura: Ο μεγάλος "σκληρός" του γαλλικού κινηματογράφου εμφανίζεται σαν Ρωμαίος εκατόνταρχος. (Η διχόνοια)
  • Γκι Λούξ: Ο Γάλλος παρουσιαστής τηλεοπτικών παιχνιδιών εμφανίζεται σαν διοργανωτής του παιχνιδιού του οποίου το έπαθλο είναι η "Κατοικία των θεών". (Η κατοικία των θεών)
  • Αντρέ Αλέρμ: Γάλλος ηθοποιός. (Οι δάφνες του Καίσαρα)
  • Ζακ Σιράκ: O πρώην Πρόεδρος της Γαλλίας ήταν νέος πολιτικός την εποχή που πρωτοεκδόθηκε το κόμικ. Εμφανίζεται σαν φιλελεύθρος μάνατζερ που προσπαθεί να εισάγει τον "ιό της κερδοσκοπίας" στο γαλατικό χωριο. (Οβελίξ και Σία)
  • Σταν Λόρελ και Όλιβερ Χάρντι: Το διάσημο κωμικό δίδυμο "Χοντρός-Λιγνός" εμφανίζεται με τη μορφή Ρωμαίων λεγεωναρίων. (Οβελίξ και Σία)
  • Ντυπόν και Ντυπόν: Οι δίδυμοι ντετέκτιβ του κόμικ Τεντέν.(Ο Αστερίξ στους Βέλγους)
  • Άννι Κορντί: Βελγίδα τραγουδίστρια. (Ο Αστερίξ στους Βέλγους)
  • Eddy Merckx: Ο μεγάλος Βέλγος ποδηλάτης εμφανίζεται σαν ταχύτατος κούριερ. (Ο Αστερίξ στους Βέλγους)
  • Σον Κόνερι: Ο διάσημος Σκωτσέζος ηθοποιός εμφανίζεται σαν μυστικός πράκτορας του Καίσαρα, εμφανής αναφορά στον πράκτορα 007 τον οποίο ερμήνευσε στον κινηματογράφο. (Η οδύσσεια του Αστερίξ)
  • Μπερνάρ Μπλιέ: Ο Γάλλος ηθοποιός εμφανίζεται σαν πανούργος σύμβουλος του Καίσαρα. Ο χαρακτήρας του κόμικ είναι εμπνευσμένος από τους χαρακτήρες που ερμηνευσε στη μεγάλη οθόνη. (Η οδύσσεια του Αστερίξ)
  • Ζαν Γκαμπέν: Θρύλος του γαλλικού κινηματογράφου ο οποίος εμφανίζεται σαν Πόντιος Πιλάτος. (Η οδύσσεια του Αστερίξ)
  • Άλτνο Ματσιόνε: O Ιταλός ηθοποιός, που συνήθιζε να ερμηνεύει ρόλους καρδιοκατακτητών σε κωμωδίες, εμφανίσεται σαν Ρωμαίος λεγεωνάριος, που είναι πρόθυμος να υπηρετήσει στην λεγεώνα των γυναικών. (Ρόδο και ξίφος)
  • Κερκ Ντάγκλας: Ο διάσημος Αμερικάνος ηθοποιός εμφανίζεται σαν χαρακτήρας που θυμίζει το "Σπάρτακο" τον οποίο ερμήνευσε στον κινηματογράφο. (Η γαλέρα του Οβελίξ)
  • Οι Beatles: το διάσημο αγγλικό ρόκ συγκρότημα εμφανίζεται σαν μια παραία Βρετανών βάρδων που δίνει αυτόγραφα σε ξετρελαμένες φαν. (Ο Αστερίξ στους Βρεττανούς)
  • Jean Richard: Ο Γάλλος ηθοποιός και προσωπικότητα του τσίρκου εμφανίσεται σαν θυριοδαμαστής. (Ο Αστερίξ στους Βρεττανούς)
  • Jean-Paul Rouland: Ο Γάλλος παρουσιαστής ραδιοφώνου και τηλεόρασης εμφανίζεται σαν ιερέας της Ατλαντίδας. (Η γαλέρα του Οβελίξ)
  • Άρνολτν Σβαρτζενέγκερ: Ο διάσημος Αμερικάνος ηθοποιός και πολιτικός εμφανίζεται σαν εξωγήινος μυώδης υπερήρωας-ρομπότ, που απλά εκτελεί εντολές. (Και ο ουρανός έπεσε στο κεφάλι τους)

[Επεξεργασία] Εξωτερικοί σύνδεσμοι