Φραπέ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Ποτήρι με φραπέ
Ποτήρι με φραπέ

Ο καφές φραπέ είναι ένα Ελληνικής επινόησης αφρώδες ρόφημα. Τα βασικά συστατικά του είναι στιγμιαίος καφές, ζάχαρη και νερό. Η ανακάλυψή του έγινε τυχαία το 1957 από τον Δημήτρη Βακόνδιο.

Πίνακας περιεχομένων

[Επεξεργασία] Παρασκευή

[Επεξεργασία] Συστατικά

Τα συστατικά του φραπέ είναι στιγμαίος καφές, νερό, ζάχαρη και προαιρετικά, γάλα. Ο φραπέ χαρακτηρίζεται μέτριος ή γλυκός ως προς τις αναλογίες των συστατικών του. Οι παρακάτω αναλογίες είναι μόνο ενδεικτικές:

  • Μέτριος: 2 μέρη καφέ, 2 μέρη ζάχαρη.
  • Γλυκός: 2 μέρη καφέ, 4 μέρη ζάχαρη.

[Επεξεργασία] Εκτέλεση

  1. Βάζουμε την επιθυμητή αναλογία καφέ και ζάχαρης σε ένα ψηλό ποτήρι. Προσθέτουμε νερό σε ύψος ενός εκατοστού από τον πάτο του ποτηριού.
  2. Χτυπάμε το μείγμα στη φραπιέρα ή με ηλεκτρικό αναδευτήρα, προσέχοντας αυτό να μην ακουμπά στα τοιχώματα και στον πυθμένα μέχρι να σχηματιστεί αφρός. Ο αφρός πρέπει να φτάνει περίπου μέχρι τη μέση του ποτηριού. Αν δεν υπάρχει διαθέσιμη φραπιέρα ή αναδευτήρας τοποθετούμε το μείγμα σε ένα σέικερ και κτυπάμε καλά.
  3. Προσθέτουμε δύο ή τρία παγάκια και νερό μέχρι ένα εκατοστό κάτω από το χείλος του ποτηριού. Αν θέλουμε προσθέτουμε και γάλα.

[Επεξεργασία] Σερβίρισμα

Ο φραπέ σερβίρεται με καλαμάκι. Για να μην χύνεται κατά την μεταφορά του υπάρχουν ειδικά ποτήρια που κλείνουν στο πάνω μέρος τους με καπάκι.

[Επεξεργασία] Ιστορία

Η δημιουργία του φραπέ ήταν τυχαία. Κατά την διάρκεια της Διεθνούς Έκθεσης στη Θεσσαλονίκη το 1957, ο αντιπρόσωπος της ελβετικής εταιρίας Nestlé στην Ελλάδα Γιάννης Δρίτσας παρουσίαζε ένα νέο προϊόν για παιδιά, ένα σοκολατούχο ρόφημα που παρασκευαζόταν στιγμιαία αναμιγνύοντάς το με γάλα και χτυπώντας το με σέικερ.

Ο Δημήτριος Βακόνδιος, υπάλληλος του Δρίτσα συνήθιζε να πίνει Nescafé που ήταν στιγμιαίος καφές και παρασκευαζόταν από την Nestlé. Σε ένα διάλειμμα που έκανε κατά την διάρκεια της έκθεσης θέλησε να πιει καφέ αλλά επειδή δεν έβρισκε ζεστό νερό, σκέφτηκε να χρησιμοποιήσει το σέικερ για να φτιάξει τον καφέ του με κρύο νερό. Έβαλε καφέ, ζάχαρη και νερό, τα κούνησε και δημιούργησε τον πρώτο καφέ φραπέ της ιστορίας. Μετά από χρόνια δήλωνε ότι δε μπορούσε να συνειδητοποιήσει πως ένα απλό πείραμα τον οδήγησε στην εφεύρεση του διασημότερου ροφήματος στην Ελλάδα.

[Επεξεργασία] Εξάπλωση

Το προϊόν λανσαρίστηκε και έγινε επιτυχία σε όλη την Ελλάδα και καταναλώνεται όλο τον χρόνο με τη μικρότερη αφορμή. Φραπέ και τσιγάρο, φραπέ στην παραλία, φραπέ στο αυτοκίνητο. Από τη δεκαετία του '90 είναι το υπ' αριθμόν ένα ρόφημα και στην Κύπρο, όπου συνήθως σερβίρεται αδύνατος, χωρίς πολύ καφέ. Ο φραπέ πίνεται επίσης σε μικρές ποσότητες στην Ταϊλάνδη, στην Μαλαισία, και τα τελευταία χρόνια οι βαλκάνιοι μετανάστες στην Ελλάδα τον μετέφεραν στις πατρίδες τους αλλά χωρίς μεγάλη διάδοση και με διαφορές (π.χ. στην Βουλγαρία πολλές φορές χρησιμοποιείται κόκα-κόλα αντί νερού, ενώ στην Σερβία προστίθεται πάντα παγωτό). Εισήχθη πριν κάποια χρόνια και σε άλλες μεσογειακές χώρες, όπως Ισπανία, όμως δεν είχε μεγάλη επιτυχία.

[Επεξεργασία] Γλωσσολογία του φραπέ

Η λέξη frappé είναι γαλλική και σημαίνει χτυπημένος ή ανακατεμένος. Ως ξένη λέξη κανονικά δεν κλίνεται (ο φραπέ). Όμως, σε αντίθεση με τις περισσότερες γαλλικές λέξεις που έχουμε δανειστεί και παραμένουν άκλιτες, στην ονομαστική μερικές φορές αποκτάει κατάληξη και κλίνεται (ο φραπές, του φραπέ, οι φραπέδες κλπ.), κυρίως στην καθομιλουμένη. Άλλωστε αυτό παραπέμπει και στην κλίση της λέξης «καφές». Ενίοτε στον προφορικό λόγο απαντά η μορφή "φραπεδιά" (π.χ.: "Πιάσε μια φραπεδιά") ή, σπανιότερα, "φραπεδούμπα" ή "φράπα".

Στη Γαλλία frappé σημαίνει ένα παγωμένο ρόφημα που παρασκευάζεται επίσης χτυπώντας το σε σέικερ αλλά από γάλα ή χυμό φρούτων χωρίς καφέ, και δεν έχει σχέση με τον ελληνικό φραπέ.

Στην Ελλάδα το Νεσκουίκ της Νεστλέ λανσαρίστηκε και ως σκόνη για ανάμειξη με κρύο γάλα και χτύπημα σε σέικερ, με την ονομασία Νεσκουίκ Φραπέ.

[Επεξεργασία] Διαθεσιμότητα στο εξωτερικό

Εκτός Ελλάδας, ο καφές φραπέ μπορεί να βρεθεί σε όλες τις επίσημες ελληνικές υπηρεσίες και ελληνικές μόνιμες αντιπροσωπείες στο εξωτερικό, σε όλα τα υπό ελληνική σημαία εμπορικά πλοία καθώς και σε εκείνα των οποίων τα πληρώματα είναι Έλληνες. Επίσης στα αεροπλάνα των ελληνικών αεροπορικών εταιριών και ξένων που προσεγγίζουν ελληνικά αεροδρόμια, καθώς και σε όλα τα «στέκια» των Ελλήνων του εξωτερικού. Τα τελευταία χρόνια υπάρχει σε αρκετά σουπερμάρκετ της Γερμανίας, ενώ σερβίρεται και από την αλυσίδα Starbucks σε επιλεγμένα τουριστικά κομβικά σημεία. Και στο Bilbao της Ισπανίας απέναντι από το πανεπιστήμιο. Επίσης φραπέ υπάρχει στο Μουσείο του Mουνχ στο Όσλο της Νορβηγίας. Αρκετοί καταστηματάρχες στο κέντρο της Κωνσταντινούπολης έχουν πάντα διαθέσιμο φραπέ για τους Έλληνες τουρίστες-πελάτες τους. Καφέ φραπέ βρίσκεις και στο Βουκουρέστι.

[Επεξεργασία] Πηγές

Άλλες γλώσσες