Σενεσίνο
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Σενεσίνο (Φραντσέσκο Μπερνάρντι) (31 Οκτωβρίου 1686 - 27 Νοεμβρίου 1758) Διάσημος Ιταλός άλτο καστράτο, γνωστός από την μακρά συνεργασία του με τον συνθέτη Γκέοργκ Φρήντριχ Χαίντελ.
Πίνακας περιεχομένων |
[Επεξεργασία] Το ξεκίνημα της καριέρας του
Ο Σενεσίνο ήταν γιός ενός κουρέα από την Σιένα (εξ ου και το καλλιτεχνικό του ψευδώνυμο). Μπήκε στην χορωδία του τοπικού καθεδρικού ναού το 1695 και ευνουχίστηκε σχετικά μεγάλος, στα δεκατρία του. Έκανε το ντεμπούτο του στην Βενετία το 1707 και κατα την διάρκεια της επόμενης δεκαετίας απέκτησε φήμη στην Ευρώπη. Όταν τραγούδησε στην όπερα του Λότι Ο Ζευς στο Άργος το 1717 στην Δρέσδη, απέκτησε αντίστοιχα μεγάλο μισθο.
Όπως και για τους περισσότερους καστράτο, οι αναφορές για την υποκριτική του Σενεσίνο δεν ήταν πάντα θετικές. Για παράδειγμα, ο ιμπρεσσάριος Φραντζέσκο Ζαμπεκκάρι έγραψε για μια εμφάνισή του στην Νάπολι το 1715: "... στέκεται σαν άγαλμα, και όταν σποραδικά κάνει κάποια χειρονομία, κάνει ακριβώς την αντίθετη από αυτή που απαιτείται." Για τις φωνητικές ικανότητές του όμως δεν υπήρχαν αμφιβολίες.Το 1719 ο συνθέτης Κουάντζ (Quantz) τον άκουσε στην όπερα του Λόττι Θεοφάνης στην Δρέσδη και δήλωσε: "Είχε δυνατή, καθαρή, ήρεμη και γλυκιά φωνή κοντράλτο, με τέλειο τονισμό και έξοχη τρίλια. Ο τρόπος που τραγουδούσε αριστοτεχνικός, και η άρθρωσή του ασυναγώνιστη. Τραγούδισε τα αλέγκρο με μεγάλο πάθος, και σαφής γρήγορες υποδιαιρέσεις, από τον θώρακα, με ευκρινή και ευχάριστο τρόπο. Το ύφος του ήταν καλά προσαρμοσμένο στην σκηνη, και η δράση του φυσική και ευγενής. Με αυτά τα προσόντα πήρε μέρος σε μια μεγαλοπρεπή παράσταση. Η εμφάνιση και η συμπεριφορά του, όμως, θα ταίραζαν περισσότερο στον ρόλο ενός ήρωα παρά σε αυτόν του εραστή."
[Επεξεργασία] Σενεσίνο και Χαίντελ
Μετά από μια φιλονεικία με τον αυλικό συνθέτη Χάινιχεν το 1720, η οποία οδήγησε στην απόλυσή του, ο Σενεσίνο προσλήφθηκε από τον Χαίντελ σαν primo uomo στον θίασό του, την Βασιλική Ακαδημία Μουσικής. Έκανε την πρώτη του εμφάνιση σε ένα της όπερας Ραντάμιστο στις 28 Δεκεμβρίου ενώ ο μισθός του αναφέρεται μεταξύ 2000 και 3000 γκινέες (και τα δύο εξίσου μεγάλα ποσά για την εποχή). Ο Σενεσίνο παρέμεινε στο Λονδίνο για τα επόμενα δεκαέξι χρόνια. Έγινε φίλος και συνδέθηκε με πολλούς από την υψιλή κοινωνία, όπως ο Δούκας του Τσάντος, λόρδος Μπέρλινγκτον και ο σχεδιαστής τοπίων Γουίλιαμ Κέντ. Ενώ παράλληλα συγκέντρωσε μια εξαίσια συλλογία από πίνακες, σπάνια βιβλία, επιστημονικά όργανα και άλλα πολύτιμα αντικείμενα όπως ένα ασημένιο σερβίτσιο κατασκευασμένο από τον διάσημο Πωλ ντε Λαμερί.
Παρόλο που ενσάρκωσε δεκαεφτά πρωταγωνιστικούς ρόλους σε όπερες του Χαίντελ (όπως τον Ιούλιο Καίσαρα, τον Ορλάντο και τον Μπερταρίντο στην Ροντελίντα) η σχέση του με τον συνθέτη ήταν συχνά θυελλώδης. Μετά την διάλυση της Βασιλικής Ακαδημίας του Χαίντελ το 1728, Ο Σενεσίνο τραγούδισε στο Παρίσι (1728) και την Βενετία (1729). Επαναπροσλήφθηκε από τον Χαίντελ το 1730 για να τραγουδήσει σε τέσσερεις νέες όπερες καθώς και στα ορατόρια Εσθήρ, Δεβόρα και στην δίγλωση εκδοχή του Άκις και Γαλάτεια. Η αντιπάθειά του για τον Χαίντελ έγινε τελικά τόσο μεγάλη που το 1733 ο Σενεσίνο πήγε στον αν΄τιπαλο οπεατικό θίασο Nobility. Έτσι βρέθηκε να τραγουδάειμαζί με τον μεγάλο σοπράνο καστράτο Φαρινέλλι. Η συνάντησή του στην σκηνή (στο παστίτσιο Αρταξέρξης) οδήγησε στο διάσημο περιστατικό, που αναφέρει ο μουσικό ιστορικός Τσάρλς Μπέρνι: "Ο Σενεσίνο είχε τον ρόλο ενός βίαιου τυράνου, και ο Φαρινάλλι ενός άτυχου αλυσοδεμένου ήρωα. Αλλά κατα την διάρκεια της πρώτης άριας, ο αιχμάλωτος μαλάκωσε τόσο την καρδιά του τυράνου, που ο Σενεσίνο, ξεχνώντας τον ρόλο του, έτρεξε στον Φαρινέλλι και τον αγκάλιασε."
[Επεξεργασία] Η Επιστροφή στην Ιταλία
Ο Σενεσίνο έφυγε από την Αγγλία το 1736 και έκτοτε εμφανίστικε σε μερικές ακόμα παραστάσεις στην Ιταλία. Τραγούδησε στην Φλωρεντία από το 1737 ως το 1739 και μετά στην Νάπολη ως το 1740 κάνοντας την τελευταία του εμφάνιση στην όπερα Il trionfo di Camilla του Πόρπορα στο θέατρο San Carlo. Το στυλ του ήδη θεωρούνταν από το κοινο ξεπερασμένο. Αποσύρθηκε τέλος σε ένα σπίτι που έχτισε στην γενέτειρά του. Καθώς ήταν εκκεντρική και δύσκολη προσωπικότητα, τα τελευταία χρόνια του μαστίζονταν από φιλονεικίες με μέλη της οικογένειάς του και κυρίως με την ανηψιό και κληρονόμο του Τζουζέπε.
[Επεξεργασία] Αναφορές
- Avanzati, E: The unpublished Senesino (exhibition catalogue: Handel and the Castrati, Handel House Museum, London, 2006), pp 5-9
- Dean, W: "Senesino", in The New Grove Dictionary of Music, 2003
- Heriot, A: The Castrati in Opera (London, 1956) pp 91-95
- LaRue, C S: Handel and his Singers (Oxford, 1995), pp 105-124
- Mainwaring, J: Memoirs of the life of the late G F Handel (London, 1760)
- Το άρθρο είναι βασισμένο στο αντίστοιχο άρθρο της Αγγλικής Wikipedia.