Μιμάρ Σινάν
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ο Μιμάρ Σινάν[1], (15 Απριλίου 1489 Αγκιρνάς (Άγιοι Ανάργυροι) Καππαδοκία – 17 Ιουλίου 1588 Κωνσταντινούπολη), ήταν σημαντικός οθωμανός αρχιτέκτονας ελληνικής κατ' άλλους αρμενικής[2]- καταγωγής (Ιωσήφ Δογάνογλου) και ανήκε στο σώμα των Γενίτσαρων. Θεωρείται πως επέφερε σημαντικές καινοτομίες τόσο στην κοσμική όσο και τη θρησκευτική αρχιτεκτονική της Οθωμανικής αυτοκρατορίας και γενικότερα του ισλαμικού κόσμου. Χάρις στη μακροβιότητά και το εξαιρετικό ταλέντο του υπήρξε προϊστάμενος αρχιτέκτων των σουλτάνων Σελήμ Α΄, Σουλεϊμάν Α΄, Σελήμ Β΄ και Μουράτ Γ΄.
Πίνακας περιεχομένων |
[Επεξεργασία] Βίος
O πατέρας του ασκούσε το επάγγελμα του λιθοξόου και του ξυλουργού και συνήθιζε να παίρνει μαζί του το γιο του στη δουλειά. Εκεί ο νεαρός Σινάν επισκεπτόταν και μελετούσε με αμείωτο ενδιαφέρον τα σελτζουκικά μνημεία. Στο πλαίσιο του παιδομαζώματος προικισμένων Χριστιανών, ο Σινάν, βρέθηκε στην Κωνσταντινούπολη όπου διδάχτηκε στο Παλάτι, στον Ιππόδρομο[3], υπό την καθοδήγηση του Μεγάλου Βεζύρη Παργαλή Ιμπραήμ Πασά[4].
Αργότερα έγινε δεκτός από τη στρατιωτική σχολή και έτσι άρχισε την καριέρα του ως στρατιωτικός, διοικητής του ιππικού και μηχανικός του στρατού. Συμμετέχοντας στις εκστρατείες του Σουλεϊμάν απέδειξε τις εξαιρετικές του τεχνικές ικανότητες και τη δεξιοτεχνία του, αφού με μεγάλη επιτυχία ανέγειρε κάστρα, γέφυρες και στρατιωτικές οχυρώσεις[5]. Εν γένει η στρατιωτική σταδιοδρομία του πρόσφερε το υπόβαθρο της γνώσης αρχιτεκτονημάτων μνημειακού χαρακτήρα, πηγές έμπνευσης για τις δικές του μεταγενέστερες κατασκευές. Πέθανε τον Ιούλιο του 1588 στην Κωνσταντινούπολη και τάφηκε στη βορειδυτική άκρη του τζαμιού του Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπή[6].
[Επεξεργασία] Έργο
Τα κτίσματα που σχεδίασε και επέβλεψε κατασκευαστικά ο Σινάν τα επόμενα 45 χρόνια είναι εντυπωσιακά. Στα 334 έργα του που του αποδίδονται περιλαμβάνονται 81 δημόσια τεμένη για την προσευχή της Παρασκευής, 50 μικρότερα τεμένη, 55 σχολεία, 34 ανάκτορα, 33 δημόσια λουτρά, 19 μαυσωλεία, γέφυρες, υδραυλικά συστήματα, και άλλα[7]. Όσα απ’ αυτά σώζονται, διακρίνονται για το υψηλό επίπεδο σχεδιασμού τους, την άψογη εκτέλεσή τους, και την πλούσια διακόσμηση με πλακίδια στους τοίχους τους[8]. Στο σύνολο του έργου του, τού αποδίδονται πάνω από εκατό σχέδια κτηρίων, από τα οποία ελάχιστα είχε δει, καθώς φέρεται ότι αγνοούσε οικοδομήματα ελάσσονος σημασίας[9].
Σύμφωνα με την αυτοβιογραφία του Tezkiretü’l Bünyan[10], ως αριστούργημά του θεωρούσε το Τέμενος Σελιμίγιε στην Ανδριανούπολη, πρόκληση για τον Σινάν, καθώς οι χριστιανοί αρχιτέκτονες θεωρούσαν πως δεν μπορεί να κτιστεί θόλος μεγαλύτερος από εκείνον της χιλιετίας της Αγίας Σοφίας. Όταν το έργο τελείωσε ο Σινάν, σε ηλικία 80 περίπου ετών, ισχυρίστηκε πως ήταν ο μεγαλύτερος θόλος στον κόσμο. Μετρημένος από το έδαφος ο θόλος είναι κοντύτερος από εκείνον της Αγίας Σοφίας. Μετρημένος από τη βάση του ωστόσο είναι υψηλότερος και κατά μισό περίπου μέτρο μεγαλύτερος σε διάμετρο.
Πέραν του αριστουργήματός του, άλλα έργα του είναι και τα:
- Τέμενος Σεχζαντέ
- Αζαπκαπί Σοκουλλού
- Σύμπλεγμα Κιλίτς Αλή Πασά
- Τέμενος Κουρσούν ή τέμενος Οσμάν Σαχ στα Τρίκαλα μεταξύ πολλών άλλων.
[Επεξεργασία] Σημειώσεις - παραπομπές
- ↑ Μιμάρ Σινάν («Αρχιτέκτων Σινάν») ή Μιμάρ Κοτσά Σινάν («ο Μεγάλος Aρχιτέκτων Σινάν»). Βλ. Encyclopædia Britannica Article: Sinan
- ↑ "Will Sinan's Armenian Origin Finally Be Publicly Acknowledged?", Armenian Reporter, 2001-02-24. Ανακτήθηκε [[2 Μαρτίου 2007]].
- ↑ Behcet Unsal 1970, Turkish Islamic Architecture. Seljuk to Ottoman, Academic Εditions, London, 93
- ↑ Επίσης Φρενκ Ιμπραήμ Πασάς, 27 Ιουνίου 1523 - 14 Μαρτίου 1536, εξισλαμισμένος Έλληνας από την Πάργα.
- ↑ Ο Behcet Unsal αναφέρει ότι στα ταξίδια του με το στρατό του Σελήμ Α΄ ήλθε σε επαφή με τα τουρκικά και περσικά θολωτά κτήρια του Τεμπρίζ και τα αραβουργήματα. Behcet Unsal 1970, 93
- ↑ Σύμφωνα με τον Goodwin πέθανε στην ηλικία των 97 ετών από ατύχημα. Βλ. Goodwin G. 1971, σελ. 192.
- ↑ Behcet Unsal 1970, 93.
- ↑ Honour H. - Fleming I. 1998, Ιστορία της Τέχνης, μτφρ. Α. Παππάς, Υποδομή Αθήνα, 464.
- ↑ Goodwin G., A History of Ottoman Architecture, 1971, 192.
- ↑ Çelebi, Sai Mustafa 2004, Book Of Buildings: Tezkiretü'l Bünyan Ve Tezkiretü'l-Ebniye (Απομνημονεύματα του Σινάν του Αρχιτέκτονα). Koç Kültür Sanat Tanıtım, ISBN 975-296-017-0
[Επεξεργασία] Βιβλιογραφία
- Behcet Unsal 1970, Turkish Islamic Architecture. Seljuk to Ottoman, Academic Εditions, London.
- Honour H. - Fleming I. 1998, Ιστορία της Τέχνης, μτφρ. Α. Παππάς, Υποδομή Αθήνα.
- Goodwin G., A History of Ottoman Architecture, 1971.
[Επεξεργασία] Δικτυακοί τόποι
- Κατάλογος των έργων του Σινάν
- Φωτογραφίες από την πόλη της Ανδριανούπολης, Με πολλές απεικονίσεις του τεμένους Σελιμίγιε
- Χάρτης και σύντομος οδηγός των έργων του Σινάν στην Κωνσταντινούπολη (Τουρκ.)
- Φωτογραφίες από τεμένη του Σινάν στην Κωνσταντινούπολη
- Χάρτης για ορισμένα τεμένη του Σινάν στην Κωνσταντινούπολη
- Ο μεγάλος αρχιτέκτονας του οθωμανικού τέμενους του 16ου αι.