Ερατοσθένης ο Κυρηναίος

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Πορτρέτο του Ερατοσθένη
Πορτρέτο του Ερατοσθένη

Ο Ερατοσθένης (276 π.Χ. - 194 π.Χ.) υπήρξε Έλληνας μαθηματικός, γεωγράφος και αστρονόμος. Οι σύγχρονοί του του έδωσαν το επωνύμιο "βήτα" διότι ήταν υποθετικά δεύτερος στην περιοχή της μεσογείου σε πολλούς τομείς. Θεωρείται ο πρώτος που υπολόγισε το μέγεθος της Γης και κατασκεύασε ένα σύστημα συντεταγμένων με παράλληλους και μεσημβρινούς. Ακόμα, κατασκεύασε, όπως θεωρούσε, έναν χαρτη του κόσμου.

[Επεξεργασία] Ζωή

Ο Ερατοσθένης γεννήθηκε στην Κυρήνη (στη σημερινή Λιβύη) αλλά έζησε, εργάστηκε και πέθανε στην Αλεξάνδρεια, πρωτεύουσα της πτολεμαϊκής Αιγύπτου. Δεν παντρεύτηκε ποτέ, και λεγόταν ότι ήταν υπερόπτης.

Ο Ερατοσθένης σπούδασε στην Αλεξάνδρεια και ισχυριζόταν ότι επίσης σπούδασε για κάποια χρόνια στην Αθήνα. Το 236 π.Χ. ορίστηκε από τον Πτολεμαίο τον τρίτο ή Ευεργέτη, ως βιβλιοθηκάριος της βιβλιοθήκης της Αλεξάνδρειας, διαδεχόμενος τον Ζηνόδοτο στη θέση αυτή. Έκανε αρκετές σημαντικές συνεισφορές στα μαθηματικά και την επιστήμη, και ήταν καλός φίλος του Αρχιμήδη. Γύρω στο 225 π.Χ. ευφήβρε την σφαιρική αστρολαβή που χρησιμοποιούνταν ευρέως μέχρι την εφεύρεση του πλανηταρίου τον 18 αιώνα.

Το 194 π.Χ. ο Ερατοσθένης τυφλώθηκε και ένα χρόνο αργότερα υποτίθεται ότι σταμάτησε να τρώει και πέθανε.

Αναφέρεται από τον Κλεομήδη στο Περί της κυκλικής κίνησης των ουρανίων σωμάτων ότι είχε υπολογίσει την περιφέρεια της Γης γύρω στο 240 π.Χ. χρησιμοποιώντας τη γωνία της ανύψωσης του ηλίου κατά την εαρινή ισημερία κοντά στην Αλεξάνδρεια και στην νήσο Ελεφαντίνη κοντά στη Συρήνη (σημερινό Ασουάν, Αίγυπτος).

Ο όρος γεωγραφία αποδίδεται στον Ερατοσθένη.

Ο Ερατοσθένης υπολόγισε την περιφέρεια της Γης σε 252000 στάδια. Δεν ξέρουμε όμως την ακρίβεια της μέτρησης καθώς δεν ξέρουμε ποιο στάδιο χρησιμοποίησε. Αν χρησιμοποίησε το αττικό στάδιο (=184,98 μέτρα) τότε υπολόγισε την περιφέρεια σε 46615 χιλιόμετρα (μέτριος υπολογισμός ακόμα και για τα μέσα της εποχής). Αν χρησιμοποίησε το οδοιπορικό στάδιο (=157,50 μέτρα) τότε την υπολόγισε σε 39690 χιλιόμετρα που είναι αρκετά καλός υπολογισμός (στην γαλλική επανάσταση ορίστηκε να έχει 40000 χιλιόμετρα, σύμφωνα με τους σύγχρονους υπολογισμούς είναι 40008 χιλιόμετρα )

[Επεξεργασία] Διαδικτυακοί Τόποι

Ερατοσθένης, Καταστερισμοί ή Αστροθεσίαι, το αρχαίο κείμενο σε ηλεκτρονική έκδοση