Νόρμαν Μπελ Γκίντες
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ο Νόρμαν Μπελ Γκίντες (Norman Bel Geddes, 27 Απριλίου 1893 - 8 Μαΐου 1958) ήταν αμερικανός θεατρικός και βιομηχανικός σχεδιαστής που εργάστηκε στην αεροδυναμική.
Πίνακας περιεχομένων |
[Επεξεργασία] Βιογραφία
Ο Γκίντες γεννήθηκε στο Adrian, του Michigan. Φοίτησε στο Art Institute of Cleveland και στο Art Institute of Chicago. Ασχολήθηκε με τον σχεδιασμό σκηνικών θεάτρου, με την συγγραφή θεατρικών έργων και βιβλίων καθώς και με τον βιομηχανικό σχεδιασμό.
[Επεξεργασία] ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ
Ο Γκίντες ήταν ένας βιομηχανικός σχεδιαστής με φουτουριστικές ιδέες πράγμα που συντέλεσε στο ότι πολλά έργα του δεν κατάφεραν να παραχθούν. Υποστήριζε ότι η φόρμα πρέπει να ακολουθεί την λειτουργία για αυτό κιόλας προσπάθησε να ωραιοποιήσει τις συσκευές της καθημερινής χρήσης δίνοντας τους γεωμετρικές φόρμες και να τις κάνει πιο κομψές χρησιμοποιώντας γυαλί και χρώμα. Από τα έργα του φαίνεται η αδιαφορία του για την δημόσια άποψη και για τους περιορισμούς της τεχνολογίας της εποχής του, αν σκεφτεί κανείς ότι τα προτεινόμενα σχέδια του ήταν τόσο αισιόδοξα που έγιναν εφικτά 40 χρόνια μετά από την αρχική σχεδίαση τους. Τέλος ο Bel Geddes υποστήριζε ότι θα έπρεπε να υπάρχει στενότερη σχέση μεταξύ των μηχανικών και των βιομηχανικών σχεδιαστών στις διαδικασίες σχεδίασης.
[Επεξεργασία] Κίνημα που υποστήριζε
Ο Norman Bel Geddes ήταν εκπρόσωπος του streamline. Το streamline είναι ένα κίνημα που εμφανίστηκε στην Αμερική το 1930, στο οποίο όλα είχαν να ακολουθήσουν την αεροδυναμική, το λεγόμενο «Streamline Design», το οποίο αφορά κάθε είδους αντικείμενο και σχετίζεται με μια ευρεία ζώνη της καθημερινής δραστηριότητας: από τα εργοστάσια και το σινεμά μέχρι τη μεταφορά, τη μόδα, τα κινηματογραφικά έργα, τον βιομηχανικό σχεδιασμό. Το streamlining βασίζεται στο γενικότερο ενδιαφέρον του 19ου αιώνα για τη φύση, και στη συνειδητοποίηση του ότι τα ψάρια και τα πουλιά είχαν εξελιχθεί με το πέρασμα του χρόνου σε μορφές ιδιαίτερα αποδοτικές. Είχε ως στόχο την εύρεση ενός άλλου τρόπου επικοινωνίας της επιχείρησης με τον καταναλωτή. Έτσι ανοίγουν γραφεία τα όποια σχεδιάζουν ένα νέο εξωτερικό κάλυμμα υπόσχοντας με αυτό μια αύξηση των πωλήσεων. Το streamline ήταν το σύμβολο του αμερικάνικου ονείρου το οποίο φάνηκε αληθινό κατά τη διάρκεια εκείνων των δεκαετιών. Οι επιχειρήσεις που επέζησαν της συντριβής του 1929 (Wall Street Crash) είδαν την άνοδο ανταγωνισμού σε έναν πρωτοφανή βαθμό. Το design των προϊόντων λήφθηκε σοβαρά υπόψη, δεδομένου ότι έπρεπε να αυξηθούν οι πωλήσεις για να επιβιώσουν οι εταιρίες. Έτσι για πρώτη φορά, το design έγινε επιτακτικό εμπορικά. Αυτά τα γεγονότα οδήγησαν στη γέννηση του σύγχρονου επαγγέλματος του βιομηχανικού σχεδιαστή και στην είσοδο ανθρώπων του ονομαζόμενου design στη διαδικασία προϊόντων, με συνεισφορά που πλέον αναγνωρίζεται ως ουσιαστική και επιτακτική. Μέσω της “American Society of Industrial Designers” αντιμετωπίσθηκε όλη η διαδικασία της σχεδίασης πιο επαγγελματικά. Οι πιο φημισμένοι αμερικάνοι σχεδιαστές αυτής της περιόδου προέρχονταν από διάφορους τομείς όπως εικονογράφοι, σκηνικοί σχεδιαστές, σχεδιαστές επίπλων και αρχιτέκτονες, και έτσι εργάζονταν περισσότερο ως σύμβουλοι σε αντιδιαστολή με την ευρωπαϊκή παράδοση των σχεδιαστών εντός της επιχείρησης. Αυτό το νέο επάγγελμα σχεδιαστή έκανε το streamlining συνώνυμο με το αμερικανικό design της δεκαετίας του ’30. Εκπρόσωποι του κινήματος αυτού ήταν ο Raymont Loewy, Henry Dreyfuss, ο Norman Bel Geddes, ο Richard Buckminster Fuller,ο Walter Dorwin Teague και ο Harley Earl.
[Επεξεργασία] Σχεδιασμός Σκηνικών Θεάτρου-Έργων
Ξεκίνησε την καριέρα του ως θεατρικός σχεδιαστής (theatre designer). Το 1918 σχεδιάζει τα σκηνικά της Μητροπολιτικής Όπερας της Νέας Υόρκης για διάφορες παραγωγές. Ως πρωτοπόρος στον σχεδιασμό σκηνικών, αναμίχθηκε με την συγγραφή και τον σχεδιασμό πάνω από διακοσίων θεατρικών παραγωγών από όπερα ως και τσίρκο καθ’όλη τη διάρκεια της ζωής του. Κάποιες από τις παραγωγές του ήταν Erminie (1920), The truth About Blades(1921), The Rivals(1922), The School for Scandal(1923), Reinhardt ‘s The Miracle (1924), Lady, Be Good! (1924), Jeanne d'Arc (1925), Ziegfeld Follies του 1925, Ιούλιος Καίσαρας, The Five O'Clock Girl (1927), The Patriot (1928), Fifty Million Frenchmen (1929), Lysistrata (1930), Άμλετ του Raymond Massey (1931), Flying Colors (1932), Dead End (1935), Iron Men (1936), The Eternal Road and Siege (1937), It Happened on Ice (1940) και Seven Lively Arts (1944). Το 1924 καθιερώνει την φήμη του με την επιτυχή συνεργασία του με τον Max Reinhardt στο « The Miracle». Οι σημαντικότερες παραγωγές του ήταν ο «Άμλετ» (1931),το «Dead End» (1935), και το «The Eternal Road» (1937). Αν και όχι αρχιτέκτονας, σχεδίασε διάφορα θέατρα.. Η πιο σημαντική του συνεισφορά στο χώρο του σκηνικού σχεδιασμού σχετίζεται με τον φωτισμό όπου οραματιζόταν την τοποθέτηση φώτων από διαφορετικές μεριές έτσι ώστε να δημιουργεί ατμόσφαιρα. Τέλος σαν αρχιτέκτονας σκηνικών, ο Bel Geddes σχεδίασε το τηλεοπτικό στούντιο του NBC τη δεκαετία του '50.
[Επεξεργασία] Βιομηχανικός Σχεδιασμός-Συγγραφή Βιβλίων
Το 1926-1927 άφησε τον θεατρικό σχεδιασμό και ίδρυσε το δικό του βιομηχανικό στούντιο σχεδίου εν ονόματι Norman Bel Geddes & Co. Ανήκε στην πρώτη γενιά βιομηχανικών σχεδιαστών στην Αμερική. Ήταν ένας από τους κυριότερους εκπροσώπους του streamline. Το βιομηχανικό του στούντιο ήταν βασισμένο στην αντίληψη ότι: «η φόρμα ακολουθεί τη λειτουργία».Στόχος του ήταν να ωραιοποιήσει τις συσκευές καθημερινής χρήσης με το να τις "streamlining"-να παίρνει γεωμετρικές φόρμες και να τις κάνει πιο κομψές χρησιμοποιώντας γυαλί και χρώμα. Το 1929 σχεδιάζει το «super airliner No4» το οποίο ήταν ένα αμφίβιο επιβατικό αεροπλάνο με 9 πατώματα σχεδιασμένο έτσι ώστε να περιέχει χώρο για επιτραπέζια παιχνίδια, ορχήστρα, πλήρως εξοπλισμένο γυμναστήριο και σολάριουμ. Το 1931 σχεδίασε το αυτοκίνητο No8 που είναι ένα από τα πιο γνωστά του έργα. Βασισμένο στις αρχές της αεροδυναμικής, με σχήμα ψαριού και όψη δακρύου. Παρουσιάζει αρκετές ομοιότητες με το Dymaxion Car του Fuller.Χαρακτηριστικά στα οποία πρωτοτύπησε ήταν η μηχανή, η οποία βρίσκεται στο πίσω μέρος. Κράτησε επίσης έναν μεγάλο αριθμό επιβατών (οκτώ), και είχε την πρωτοφανή διαφάνεια. Επίσης είχε κάθετο πτερύγιο. Ακόμη σχεδίασε και το Motor coach No2 το οποίο έμοιαζε πολύ σαν σχέδιο με αυτοκίνητο που προαναφέρθηκε. Το 1932 δημοσιεύθηκε το δημιουργικό βιβλίο του Horizons με το οποίο έκανε ότι περισσότερο μπορούσε ώστε να διαδώσει το streamlining. Στο βιβλίο αυτό ο Geddes εξήγησε επίσης τη φιλοσοφία του σχεδίου του, στο οποίο απαίτησε επίσης τη στενή συνεργασία μεταξύ των σχεδιαστών και των μηχανικών. Το 1933 στην έκθεση προόδου του Σικάγο, o Bel Geddes πρότεινε ένα εστιατόριο ενυδρείων κάτω από έναν καταρράκτη και ένα τριών επιπέδων εναέριο εστιατόριο που θα μπορούσαν να καθίσουν 1200 άνθρωποι γευματίζοντας. Κανένα από αυτά τα προγράμματα δεν πραγματοποιήθηκε λόγω της έλλειψης χρηματοδότησης. Το 1934 σχεδιάζει μια πατέντα για την οποία παίρνει και δίπλωμα ευρεσιτεχνίας. Το 1939 σχεδιάζει ένα περίπτερο για την General Motors γνωστό σαν Futurama το οποίο παρουσιάζεται στην παγκόσμια έκθεση της Νέας Υόρκης και θεωρείται η καλύτερη εργασία του. Το 1940 δημοσιεύτηκε το δεύτερο βιβλίο του, Magic Motor Ways που επηρέασε την ανάπτυξη του αμερικάνικου συστήματος αυτοκινητόδρομων. Το 1945 φτιάχνει το τελευταίο γνωστό σχέδιο αυτοκινήτων του που ήταν ένα πετούμενο αυτοκίνητο με έναν οπίσθιο-εξοπλισμένο έλικα, που ίσως εμπνεύστηκε από τα πληρέστερα πρόωρα σχέδια για το Dymaxion. O Norman Bel Geddes έχει σχεδιάσει και άλλα αντικείμενα όπως τρένα, shaker κοκτέιλ, πολεμικά πλοία, ραδιόφωνα(το πιο γνωστό του ραδιόφωνο είναι το philco radio) , γραφομηχανές, πακέτα τσιγάρων και διάφορες σειρές επίπλων κουζίνας. Οι υποστηρικτές του τον έβλεπαν ως μεγαλοφυΐα, αλλά οι επικριτές του τον θεωρούσαν ως αιτία κατασπατάλησης των χρημάτων της βιομηχανίας. Τέλος επειδή δεν έκανε καθόλου καλή οικονομική διαχείριση η εταιρία του έκλεισε μετά τον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο.
[Επεξεργασία] Εξωτερικοί σύνδεσμοι
- Wikipedia
- http://home.att.net/~dannysoar/BelGeddes.html
- http://www.hrc.utexas.edu/research/fa/belgeddes.bio.html
- http://www.answers.com/topic/norman-bel-geddes
- http://shl.stanford.edu/Bucky/dymaxion/belgeddes.html
- http://www.columbia.edu/cu/gsapp/projs/call-it-home/html/chapter10.1.html n-bel-geddes-1893.shtml
- http://treasures.utexas.edu/exhibit/130131belgeddes.asp