Σμύριδα Νάξου
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Σμύριδα Νάξου (στην τοπική διάλεκτο Σμυρίγλι)
Το μοναδικό μέρος του κόσμου που υπάρχει το συγκεκριμένο ορυκτό, η σμύριδα, σε εκμεταλλεύσιμη ποσότητα, είναι το νησί της Νάξου. Μικρά κοιτάσματα χωρίς όμως εμπορική εκμετάλλευση βρίσκονται και στην Τουρκία. Στους βόρειους ορεινούς όγκους της Νάξου και ανάμεσα στα χωριά Απείρανθος, Κεραμωτή, Κόρωνος, Κωμιακή, Σκαδό, Απόλλωνα και Λυώνα, εξορύσσεται ακόμα και σήμερα το σμυρίγλι. Αμέτρητες οι εφαρμογές του συγκεκριμένου υλικού, μετά από βιομηχανική επεξεργασία. Σμυριδόπανα, σμυροδοτροχοί λειαντήρες, είναι προϊόντα που βρίσκονται στην αγορά και βασίζονται στην πρώτη ύλη που εξορύσσεται στη Νάξο. Αξιοσημείωτο είναι ότι η συγκεκριμένη απασχόληση ήταν τελείως εξειδικευμένη (βαριά, ανθυγιεινή και επικίνδυνη εργασία) με αποτέλεσμα ο κύριος ασφαλιστικός οργανισμός του κράτους, το Ι.Κ.Α., να διατηρεί ειδική κατηγορία ασφαλισμένων μέχρι και σήμερα, (Σμυριδεργάτες - Σμυριδοένσημα). Εκπληκτικό φαινόμενο, ακόμα και σήμερα, είναι ο τρόπος μεταφοράς του προϊόντος από τους τόπους παραγωγής (ορεινοί όγκοι βόρειας Νάξου) στο λιμάνι που γινόταν το ζύγισμα και η φόρτωσή του στα πλοία (Μουτσούνα, ανατολικά παράλια της Νάξου).
Για περισσότερα από 100 χρόνια λειτουργούσε ο εναέριος συρματόδρομος. Ο εναέριος συρματόδρομος ήταν στην ουσία ένα υπέργειο σύστημα μεταφοράς του υλικού, διπλής κατεύθυνσης με συρματόσχοινα και βαγονέτα (κάτι σαν τα σύγχρονα τελεφερίκ). Ακόμα και σήμερα στο λιμάνι της Μουτσούνας υπάρχουν οι εγκαταστάσεις με την τεράστια πετρελαιομηχανή έλξης καθώς και οι αποθηκευτικοί χώροι του προϊόντος. Το εναέριο όμως αυτό σύστημα μεταφοράς έχει σταματήσει, να λειτουργεί περίπου 25 χρόνια, μετά την ολοκλήρωση αναγκαίων έργων οδοποιίας και η μεταφορά γίνεται με βαρέα φορτηγά οχήματα.