Αλβάρ Αάλτο
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ο Αλβάρ Άαλτο (Hugo Alvar Henrik Aalto, 3 Φεβρουαρίου 1898 - 11 Μαΐου 1976) ήταν ένας Φιλανδός αρχιτέκτονας και βιομηχανικός σχεδιαστής, αποκαλούμενος μερικές φορές ως «πατέρας του μοντερνισμού» στις σκανδιναβικές χώρες. Η δουλειά του περιλαμβάνει αρχιτεκτονική, έπιπλα και υαλικά.
Πίνακας περιεχομένων |
[Επεξεργασία] Βιογραφία
Ο Αλβάρ Άαλτο γεννήθηκε στο Κuortane της Φινλανδίας. Σπούδασε αρχιτεκτονική στό Πανεπιστήμιο Τεχνολογίας του Ελσίνκι (Helsinki university of technology) από το 1916 μέχρι το 1921. Επέστρεψε στο Jyväskylä όπου άνοιξε το πρώτο του αρχιτεκτονικό γραφείο το 1923. τον επόμενο χρόνο παντρεύτηκε την αρχιτέκτονα Aino marsio. Το ταξίδι του μέλιτος στην Ιταλία σφράγισε έναν διανοητικό δεσμό με την κουλτούρα της μεσογειακής περιοχής που θα έμενε σημαντικός για το υπόλοιπο της ζωής του. Ο Aalto μετέφερε το γραφείο του στο Τουρκού το 1927, και άρχισε την συνεργασία με τον αρχιτέκτονα Erik Bryggman. Το γραφείο του μεταφέρθηκε το 1933 στο Ελσίνκι. Από το 1943 έως το 1958 διετέλεσε πρόεδρος της ένωσης Φιλανδών αρχιτεκτόνων SAFA, και έπειτα κηρύχθηκε επίτιμο μέλος. Από το 1946 έως το 1948 ήταν καθηγητής του ινστιτούτου τεχνολογίας της Μασαχουσέτης MIT (Cambridge ΗΠΑ). Η Aino Aalto πέθανε το 1949 και το 1952 παντρεύτηκε την επίσης αρχιτέκτονα Elissa Makiniemi (πέθανε το 1994). Το 1955 έγινε μέλος της φινλανδικής ακαδημίας και αργότερα, το 1963, έγινε πρόεδρος της ακαδημίας μέχρι το 1968. Ο Αλβάρ Αάλτο πέθανε στις 11 Μαΐου 1976 στο Ελσίνκι.
[Επεξεργασία] Καριέρα
Παρόλο που μερικές φορές θεωρήθηκε ως ο πρώτος και ο πιο επιδραστικός αρχιτέκτονας του σκανδιναβικού μοντερνισμού, μια πιο λεπτομερής εξέταση των ιστορικών γεγονότων, αποκαλύπτει πως ο Ααλτο (ενώ ήταν πρωτοπόρος στη Φινλανδία) ακολουθούσε από κοντά και είχε προσωπικές επαφές με άλλους πρωτοπόρους στη Σουηδία, και συγκεκριμένα με τους Gunnar Asplund και Sven Markelius. Αλλά αυτό που αυτοί και πολλοί άλλοι της ίδιας γενιάς στις σκανδιναβικές χώρες έχουν κοινό είναι ότι ξεκίνησαν από κλασική εκπαίδευση, και ήταν οι πρώτοι που σχεδίασαν στο αποκαλούμενο σκανδιναβικό κλασικισμό πριν ακόμα ξεκινήσει, στα τέλη του 1920, παράλληλα με τον μοντερνισμό. Στην περίπτωση του Αάλτο αυτό συνοψίζετε στην βιβλιοθήκη Viipuri (1927-1935) η οποία πέρασε από μια κλασική πρόταση σε ένα ολοκληρωμένο κτίριο υψηλού μοντερνισμού. Η ανθρωπιστική προσέγγιση είναι στα πλήρη στοιχεία εκεί: στο εσωτερικό βρίσκονται φυσικά υλικά, θερμά χρώματα και κυματιστές γραμμές. Το έργο αυτό διήρκισε οχτώ χρόνια και κατά το ίδιο διάστημα ο Αάλτο σχεδίασε επίσης το κτίριο Turun Sanomat (1929-1930) και το Σανατόριο Παΐμιο (1929-1933): συνεπώς το κτίριο Turun Sanomat πρώτο έδειξε την κίνηση του Aalto προς τον μοντερνισμό και αυτό μεταφέρθηκε στο σανατόριο και στο τρέχον σχέδιο για την βιβλιοθήκη. Αλλά παρόλο που το Turun Sanomat και το Σανατόριο Παΐμιο έχουν συγκριτικά καθαρές μοντερνιστικές γραμμές, μεταφέρουν τους σπόρους μιας προσέγγισης και μιας κίνησης προς μια πιο ξεκάθαρη συνθετική συμπεριφορά. Ο Αάλτο ήταν μέλος του Congres Internationaux d'Architecture Moderne παρακολουθώντας το δεύτερο συνέδριο στην Φραγκφούρτη το 1929 και το τέταρτο συνέδριο στην Αθήνα το 1933. Ήταν ακόμα πριν ολοκληρωθούν το Παΐμιο σανατόριο και η βιβλιοθήκη Viipuri όταν κατάφερε να τραβήξει την παγκόσμια προσοχή στην αρχιτεκτονική. Η φήμη του μεγάλωσε στις ΗΠΑ μετά από την καθοριστική υποδοχή του σχεδίου του για το φινλανδικό περίπτερο στην παγκόσμια έκθεση της νέας Υόρκης το 1939, όταν περιγράφικε από τον Frank Lloyd Wright ως μια «δουλειά ιδιοφυΐας». Θα μπορούσε κανείς να πει πως η φήμη του Αάλτο σφραγίστηκε με την συμμετοχή του στην δεύτερη έκδοση του βιβλίου του Sigfried Giedion στην μοντερνιστική αρχιτεκτονική, Space, Time and Architecture. The growth of a new tradition (1949), στο οποίο ο Αάλτο έλαβε μεγαλύτερη προσοχή από κάθε άλλο μοντερνιστη αρχιτέκτων, συμπεριλαμβανομένου και του Λε Κορμπυζιέ. Στην ανάλυση του για τον Aalto, ο Giedion έδωσε προτεραιότητα στις αξίες που ξεκινούν από την άμεση λειτουργικότητα, όπως η διάθεση, η ατμόσφαιρα, η ένταση της ζωής και ακόμα και τα εθνικά χαρακτηριστικά, δηλώνοντας πως «η Φινλανδία είναι με τον Αάλτο όπου κι αν πάει».
Τα βραβεία του Αάλτο συμπεριλαμβάνουν το βασιλικό χρυσό μετάλλιο για την αρχιτεκτονική από το Royal Institute of British Architects (1957) και το χρυσό μετάλλιο από το American Institute of Architects (1963).
[Επεξεργασία] Έργα του
Το ευρύ φάσμα των δραστηριοτήτων του Αάλτο κυμαίνετε από έπιπλα και υαλικά σχέδια μέχρι αρχιτεκτονική και ζωγραφική. Τα Βάζα του είναι παγκοσμίως γνωστά. Εφηύρε μια νέα μορφή από έπιπλα με στρώσεις κοντραπλακέ σε κλίση το 1932. Τα έπιπλα του κατασκευάζονται από την Artek, μια εταιρία που συνιδρυτής είναι ο Αάλτο. Τα υαλικά Αάλτο (Aino και Alvar) κατασκευάζονται από την Iittala. Η καριέρα του Αάλτο εκτείνεται από τον προ-μοντερνισμό (σκανδιναβικό κλασικισμό) μέχρι το καθαρό International Style μοντερνισμό σε μια πιο συνθετική και ιδιοσυγκρασιακή προσέγγιση.
[Επεξεργασία] Βιομηχανικός Σχεδιασμός
Ο Αλβαρ Ααλτο σχεδίασε το πρώτο του έπιπλο πριν ακόμα γίνει ένας καταρτισμένος αρχιτέκτονας. Μετά την κατάρτιση του ως νέος αρχιτέκτονας, η σχεδίαση αντικειμένων πήρε μια πολύ σοβαρή θέση στο γραφείο του όταν του ανατέθηκε να προγραμματίσει τις εργασίες αλλαγής για την αποκατάσταση έξι εκκλησιών. Τα καθήκοντα του για αυτά τα έργα συμπεριλάμβαναν και έπιπλα και τα εκκλησιαστικά αντικείμενα. Σχεδίασε επίσης και πολλά έπιπλα για πολλούς πελάτες που χρωματίστικαν με αναγεννησιακούς ρυθμούς που ακολουθούσαν το πνεύμα της εποχής. Ήδη από τα τέλη του 1920 άρχισε να εξερευνά τις τελευταίες τάσεις στο αρχιτεκτονικό τομέα και μοντέρνο διεθνές βιομηχανικό σχεδιασμό. Το Σανατόριο Παΐμιο ήταν το πρώτο κτίριο που σχεδίασε ο Αάλτο το οποίο επιπλώθηκε εξ ολοκλήρου από τα δικά του εργοστασιακά έπιπλα. Τα μοντέρνα έπιπλα του Αάλτο είναι άρρηκτα συνδεδεμένα με εφευρέσεις για την ένωση του ξύλου. Έχει κατοχυρώσει πατέντες για πολλές από αυτές τις εφευρέσεις σε πολλές διαφορετικές χώρες τις δεκαετίες του ’30 ’40 και ’50. Σύμφωνα με τις αρχές του Αλβάρ Αάλτο το εσωτερικό σχεδιασμό και η επίπλωση πρέπει να είναι σε αρμονία με το αρχιτεκτονικό στυλ του κτιρίου.
[Επεξεργασία] Σπουδαία έργα του
[Επεξεργασία] Κτίρια
• 1921 –1923: Πύργος κουδουνιών της εκκλησίας Kauhajärvi, Lapua, Φινλανδία
• 1924 –1928: Δημοτικό νοσοκομείο, Alajärvi, Φινλανδία
• 1926 –1929: Κτήριο αμυντικών σωμάτων, Jyväskylä, Φινλανδία
• 1927 –1935: Δημοτική βιβλιοθήκη, Viipuri, Φινλανδία (τώρα Vyborg, Του Ρωσία), νέα σχέδια, 1928, 1929, 1933, χτισμένος σύμφωνα με τα τελευταία σχέδια 1934 – 1935,
• 1928 –1929, 1930: Γραφεία εφημερίδων Sanomat Turun, Τουρκού, Φινλανδία
• 1928 –1929: Σανατόριο Παΐμιο, σανατόριο φυματίωσης και κατοικία προσωπικού, Paimio, Φινλανδία
• 1931: Κεντρικό πανεπιστημιακό νοσοκομείο, Ζάγκρεμπ, Κροατία (πρώην Γιουγκοσλαβία)
• 1932 –Βίλα Tammekann, Tartu, Εσθονία
• 1934: Θέατρο Corso, εσωτερικό εστιατορίων, Ζυρίχη, Ελβετία
• 1937: Φινλανδικό περίπτερο, 1937 Παγκόσμια έκθεση
• 1937 –1939: Villa Mairea, Noormarkku, Φινλανδία
• 1939: Φινλανδικό περίπτερο, 1939 Παγκόσμια έκθεση
• 1947 –1948: Baker house, Ίδρυμα τεχνολογίας της Μασαχουσέτης , Καίμπριτζ, Μασαχουσέτη
• 1949 – 1966: Helsinki University of Technology, Espoo, Φινλανδία
• 1949 – 1952: Säynätsalo Δημαρχείο, 1949 competition, built 1952, Säynätsalo (τώρα μέρος του Jyväskylä), Φινλανδία,
• 1950 – 1957: Kansaneläkelaitos (εθνικό ινστιτούτο συνταξιοδότησης) κτίριο γραφείων, Ελσίνκι, Φινλανδία
• 1952 – 1958: House of Culture, Ελσίνκι, Φινλανδία
• 1957: The Experimental House, Muuratsalo, Φινλανδία.
• 1958 – 1987: Town centre, Seinäjoki, Φινλανδία
• 1958 – 1972: North Jutland Art Museum, Aalborg, Δανία
• 1959 – 1962: Enso-Gutzeit Headquarters, Ελσίνκι, Φινλανδία
• 1965: Εθνική Βιβλιοθήκη της Lapland, Rovaniemi, Φινλανδία
• 1962 – 1971: Finlandia Hall, Helsinki, Φινλανδία
• 1963 – 1965: Building for Västmanland -Dalarna Nation, Uppsala, Σουηδία
• 1965 – 1968: Nordic House, Reykjavνk, Ισλανδία
• 1970: Mount Angel Abbey Library, Mt. Angel, Oregon
• 1959 – 1988: Essen opera house, Essen, Γερμανία
[Επεξεργασία] Έπιπλα και υαλικά
[Επεξεργασία] Καρέκλες
• 1932: Πολυθρόνα Παΐμιο
• 1933: Three-legged stacking Stool 60
• 1933: Four-legged Stool E60
• 1935-6: Armchair 404 (a/k/a/ Zebra Tank Chair)
• 1939: Armchair 406
[Επεξεργασία] Λάμπες
• 1954: Floor lamp A805
• 1953: Beehive lamp
• 1959: Floor lamp A810
[Επεξεργασία] Βάζα
• 1936: Βάζο του Αάλτο
• Finlandia Vase