Franck kaj
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Franck Kaj γεννήθηκε στη Φιλανδία το 1911 Viipuri,και πέθανε το 1989 στην Ελλάδα στο νησί Σαντορίνη θεωρήθηκε ένας από τους πιο σημαντικούς σχεδιαστές και αποκαλείται ως «συνείδηση του φινλανδικού σχεδίου».
Ο Kaj Franck άρχισε ως μέτριος μαθητής σε ένα σχολείο στο Brändö κοντά στο Ελσίνκι. Στην ανάμνησή του το σχέδιο ήταν το μόνο θέμα που κυριάρχησε καλά. Στην ηλικία των δεκαέξι εισήγε στο Taideteollinen Korkeakoulo/Centralskolan för Konstflit (Κεντρικό σχολείο της εφαρμοσμένης τέχνης ) για να εκπαιδευτεί ως σχεδιαστής και το 1929 συνέχισε με έπιπλα κάνοντας την πρακτική του. Μετά από πολλές προσπάθειες κατάφερε τελικά να αποφοιτήσει το 1932.
Μετά από μια σύντομη και όχι μόνιμη εργασία σχετικά με την κατασκευή προσαρτημάτων φωτισμού καθώς και κουφωμάτων ασχολήθηκε και διάφορες σύντομες εργασίες όπως με τη διακόσμηση παραθύρων με το υφαντικό σχέδιο για ένα εργοστάσιο μαλλιού, με τα σχέδια αφισών και με την εικονογράφηση παιδικών βιβλίων μέχρι που κατατάχθηκε στο φινλανδικό στρατό. Αργότερα το 1945 συνάντησε τον Kurt Ekholm τον γενικό διευθυντή της Αrabia , ο οποίος έψαχνε κάποιον που θα ασχολούνταν αποκλειστικά με τα προϊόντα της Arabia που ήταν γνωστή κυρίως για τη διακοσμητική κεραμική. Ο Franck ενθουσιάστηκε με αυτή τη διαδικασία παραγωγής συγχρόνως όμως έδειξε και το θαυμασμό του για το Wilhelm Kage Gustavsberg και για τον Γάλλο κυβιστή, Georges Braque που θεωρήθηκαν κύρια έμπνευση ώστε να μπορέσει να ανταποκριθεί πλήρως στα καθήκοντα του και να συνεχίσει τη δράση του ως καλλιτεχνικός διευθυντής του εργοστασίου από το 1951 ως το 1976.
Όταν ο προηγούμενος διευθυντής πωλήσεων Holger Carring έγινε γενικός διευθυντής,ο Kaj Franck πήρε την ευκαιρία να σχεδιάσει το«Kilta» το επιτραπέζιο σκεύος που τον έκανε γνωστό και παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το 1953 στην Κοπεγχάγη, αυτό το κεραμικό προϊόν έγινε το πιο γνωστό και πωλήθηκε περισσότερο από κάθε άλλο προϊόν σε αυτή την εταιρία. Στο επιτραπέζιο σκεύος του, χρησιμοποίησε τους μαλακούς τόνους για να αφήσει τα τρόφιμα να προβληθούν από μονά τους , ωστόσο τα υπόλοιπα μεμονωμένα σχεδιασμένα κομμάτια του υιοθετούν τα τολμηρά φωτεινά χρώματα. Στα πρώτα 20 έτη περίπου 25 εκατομμύριο κομμάτια παρήχθησαν κάτι που θεωρήθηκε ρεκόρ για τα δεδομένα εκείνης της εποχής . Συγχρόνως όμως με τη δημιουργία των αντικείμενων του έλαβε και μια επιχορήγηση η οποία του επέτρεψε να ταξιδέψει μέχρι τις ΗΠΑ για να ασχοληθεί με τη μελέτη και την εκπαίδευση σχεδίου . Ο Kaj Franck δούλεψε ακόμα ως εκπαιδευτικός στο ίδρυμα εφαρμοσμένης τέχνης από το 1945 ως το 1960, ως ανώτερος εκπαιδευτικός και καλλιτεχνικός διευθυντής του σχολείου από το 1960 ως το 1968και υποστήριξε τη θέση του καθηγητή καλλιτεχνικών από το 1973 ως το 1978.
Μέχρι να γίνει 44 ετών, λάμβανε τη μια διάκριση μετά την άλλη. Ο Franck συμμετείχε σε πολυάριθμες εκθέσεις και στη Φινλανδία και στο εξωτερικό, περιοδεύοντας στις Ηνωμένες Πολιτείες και τον Καναδά το 1954-1957 , την Αυστραλία το 1968-1969, το Μιλάνο το 1951, το 1954, το 1957 και το 1960, και στην παγκόσμια έκθεση των Βρυξελλών το 1958. Έλαβε δυο βραβεία το Lunning βραβείο το 1955,και το Compasso d'Oro το 1957 στην Ιταλία επιπλέον του δόθηκε ο τιμητικός τίτλος του καθηγητή το 1972 και του απονεμήθηκε μια τιμητική διδακτορία στο βασιλικό Κολλέγιο των τεχνών το 1983.
Άφησε την Arabia το 1973 αλλά δέχτηκε να ξανασχεδιάσει Kilta προς το τέλος της δεκαετίας του '70 η επανέκδοση του πηρε τώρα το όνομα ‘teema’ . Η σταδιοδρομία του στο γυαλί περιέλαβε την εργασία του για το μεγαλύτερο εργοστάσιο γυαλιού στο Ελσίνκι όπου έγινε διευθυντής σχεδίου στις αρχές της δεκαετίας του '50. Το 1952 σχεδίασε δύο ιταλικούς ανεμιστήρες γυαλιού ωστόσο στη συνεχεία αρκετά από τα έργα του εκείνης της περιόδου παρουσιάζαν ιταλικές επιρροές. Μετά προτίμησε αντί να αποσυρθεί η να διδάξει να συνεχίσει να σχεδιάζει. Μέχρι το τέλος της ζωής του, συμμετείχε σε διάφορες διαλέξεις που συσχετίζονταν με το έργο του και την πορεία της ζωής του. Ο Franck ήταν υποστηρικτής της ανωνυμίας στο σχέδιο. Σε ένα άρθρο σχετικά με την ανωνυμία από το 1966 σημείωσε ότι<<ένα αντικείμενο πρέπει να επιζήσει επάνω στη μορφή του αντί του ονόματος του σχεδιαστή, και ότι το σχέδιο είναι ένα σημαντικό μέρος αυτή της μορφής >> Στα μοναδικά κομμάτια, εντούτοις, ο Franck θεώρησε ότι το όνομα του σχεδιαστή πρέπει να φαίνεται,και ότι η ανωνυμία θα ίσχυε μόνο για τα αντικείμενα χρησιμότητας.
Η εργασία της ζωής του Franck Kaj έχει παρουσιαστεί στις αναδρομικές εκθέσεις του μουσείο σχεδίου του Ελσίνκι το 1991 και του δημοτικού μουσείου το 1997). Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού του 2003 το μουσείο της Αραβίας στο Ελσίνκι διοργάνωσε μια έκθεση προς τιμή της 50ή επετείου της σειράς Kilta του επιτραπέζιου σκεύους και το φόρουμ Φινλανδικού σχεδίου πραγματοποίησε μια πρόσθετη έκθεση στο θέμα<<Ο Kaj Franck σήμερα». Το 1992, το φόρουμ Φινλανδικού σχεδίου καθιέρωσε το Kaj Franck Prize, που απονέμετε ετησίως σε έναν σχεδιαστή που εργάζεται στο πνεύμα Kaj Franck.
Ο Κaj Franck δημιούργησε μια σειρά από αντικείμενα οικιακής χρήσης μερικά από αυτά είναι η σειρά Kilta και αργότερα η Teema που ήταν η εξέλιξη της πρώτης .Ήταν όμως ο δημιουργός και άλλων αντικείμενων όπως καραφων, αποθηκευτικών δοχείων καθώς και διασμητικων .Μερικά παραδείγματα διακοσμητικών αντικείμενων είναι τα βάζα ,τα κηροπήγια , η σειρά kiwi ,η περίφημη τουλίπα και μια σειρά Rideau.
[Επεξεργασία] Βιβλιογραφία
- Kaj Franck. Muotoilija, Formgivare, Designer Helsinki 1992.
- Kaj Franck. Teema ja muunnelmia. Theme and variations. Heinolan kaupunginmuseon julkaisuja no 6. Lahti 1997.
- Articles on Kaj Franck in Form Function Finland:
- Siltavuori, Eeva, The dream of a timeless object. FFF vol. 3/1987.