Αγγειογραφία
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Αγγειογραφία είναι μία ακτινολογική μέθοδος με την οποία απεικονίζονται τα αγγεία του ανθρωπίνου σώματος αφού προωθήσουμε στον αυλό τους ένα σκιαγραφικό μέσο. Στην ακτινογραφία που παίρνουμε απεικονίζονται πολύ καλά τα αγγεία που έχουν σκιαγραφηθεί επειδή το σκιαγραφικό (αυτή είναι η αξιοποιούμενη ιδιότητά του φαρμάκου αυτού) απορροφά την ακτινοβολία και έτσι στο φίλμ αποτυπώνεται η σκιά του αγγείου, αφού αυτό περιέχει το σκιαγραφικό. Με τη μέθοδο αυτή μπορούμε να σκιαγραφήσουμε όλα τα αγγεία. Σήμερα διαθέτουμε πολύ εξελιγμένα μηχανήματα για το σκοπό αυτό, τα οποία με ηλεκτρονική επεξεργασία αφαιρούν απο την τελική ακτινογραφία όλες τις σκιές των οργάνων που δε μας ενδιαφέρουν κι αφήνουν μόνο τις σκιές των αγγείων. Αυτή είναι η ψηφιακή αφαιρετική αγγειογραφία. Τα αγγεία του σώματος τα διακρίνουμε σε αιμοφόρα, σε λεμφοφόρα και σε χοληφόρα. Τα αιμοφόρα αγγεία (φέρουν αίμα) είναι οι αρτηρίες και οι φλέβες. Πιο σημαντική και πιο πολύπλοκη αγγειογραφία είναι εκείνη που απεικονίζει αρτηρίες κι ονομάζεται διαδερμική αρτηριογραφία. Στη μέθοδο αυτή εισάγουμε από μια μικρή τομή του δέρματος στο ριζομήριο έναν ειδικό καθετήρα μέσα στη μηριαία αρτηρία του εξεταζόμενου και από αυτόν προωθούμε μέσα στην αρτηρία, αντίθετα με τη ροή του αίματος (με κατεύθυνση προς την καρδιά, δηλαδή) έναν λεπτό συρμάτινο οδηγό (κάτι σαν τις ατσαλίνες των υδραυλικών και των ηλεκτρολόγων). Ανάλογα με το αν θέλουμε να σκιαγραφήσουμε άρτηρίες του επάνω μέρους του σώματος ή των κάτω άκρων, στρέφουμε τον οδηγό, πάντα μέσα στον αυλό των μεγάλων αρτηριών, προς τη θέση που θέλουμε.Στη συνέχεια, με οδηγό αυτό το σύρμα προωθούμε μέσα στην αρτηρία έναν δεύτερο καθετήρα (έναν λεπτό εύκαμπτο σωλήνα από ειδικό πλαστικό υλικό) και με ακτινοσκοπικό έλεγχο τον πηγαίνουμε στο αγγείο που επιθυμούμε να σκιαγραφήσουμε. Η μέθοδος αυτή λέγεται εκλεκτική αρτηριογραφία. Όταν ο καθετήρας μας φτάσει στην είσοδο του αγγείου που θέλουμε να σκιαγραφήσουμε, αφαιρούμε τον συρμάτινο οδηγό ενώ ο καθετήρας παραμένει στη θέση που τον είχαμε τοποθετήσει. Τώρα ο αυλός του καθετήρα είναι ελεύθερος και μέσα σ' αυτόν ενίουμε το σκιαγραφικό σε μικρή ποσότητα, άλλοτε άλλη, ανάλογα με την αρτηρία που θέλουμε να σκιαγραφήσουμε, και σε μικρούς χρόνους παίρνουμε ακτινογραφίες της περιοχής. Με τον τρόπο αυτό απεικονίζουμε εκλεκτικώς κάποιά ή κάποιες αρτηρίες. Γνωρίζοντας τη φυσιολογική διάταξη των αρτηριών, τις διακλαδώσεις τους και τις ανατομικές τους παραλλαγές, έχουμε τη δυνατότητα να εντοπίσουμε παθολογικές καταστάσεις σε αυτές (στενώσεις, αποφράξεις, ανευρύσματα, εμφάνιση νεόπλαστων παθολογικών αρτηριών κ.ά.). Τελευταία οι επεμβατικοί ακτινολόγοι (βλέπε "ακτινολογία") εφαρμόζουν διάφορες θεραπευτικές μεθόδους χρησιμοποιώντας τους ίδιους καθετήρες που ήδη υπάρχουν μέσα στις αρτηρίες, απαλλάσσοντας τον ασθενή από το πρόβλημά του και από ενδεχόμενη χειρουργική επέμβαση που θα χρειαζόταν αν δεν υπήρχε αυτή η πρόοδος της ακτινολογίας. Με ανάλογο τρόπο γίνονται φλεβογραφίες και χολαγγειογραφίες. Σήμερα, με την εξέλιξη των αξονικών τομογράφων, των υπερηχοτομογράφων Doppler και των μαγνητικών τομογράφων, πολλές τέτοιες εξετάσεις μπορούν να γίνουν χωρίς τον καθετηριασμό των αγγείων {βλέπε σχετικά κεφάλαια)