Κάρολος της Βουργουνδίας
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Κάρολος ο ισχυρός ή Κάρολος της Βουργουνδίας (1433 - 1477) δούκας της Βουργουνδίας (1467 - 1477)
Υιός του δουκός Φιλίππου του Καλού και της Ισαβέλλας της Πορτογαλίας, ο τελευταίος δούκας της Βουργουνδίας απο την οικογένεια των Βαλουά. Όσο ζούσε ο πατέρας του είχε τον τίτλο του κόμητος του Καρολάι, μετά τον θάνατο του οικοιοποιήθηκε όλους τους τίτλους, ανάμεσα τους και αυτόν του μεγάλου δουκός της Δύσης. Απο μικρός έδειχνε μεγάλο ενδιαφέρον τόσο στην μελέτη όσο και στις πολεμικές ασκήσεις. Η αυλή του πατέρα του ήταν εκείνη την εποχή η πιό φημισμένη σε ολόκληρη την Ευρώπη σάν κέντρο τεχνών και εμπορίου. Προσπάθησε να ενώσει όλες τις επαρχιακές περιοχές σε ένα κράτος κάτι που έκανε και τον ίδιον να συνεχίσει τις προσπάθειες του πατέρα του. Παντρεύτηκε σε πρώτο γάμο την Κατερίνα, κόρη του βασιλιά της Γαλλίας Καρόλου Ζ'. Ήταν 5 χρόνια μικρότερος απο την σύζυγο του που πέθανε στην ηλικία των 18 ετών χωρίς να του αφήσει παιδιά (1446).
Σε ηλικία 21 ετών (1454) και αφού ήταν 8 χρόνια χήρος ερωτεύτηκε την ξαδέλφη του κόρη του δούκα της Υόρκης. Αλλά με την Συνθήκη του Αρράς (1435) ήταν υποχρεωμένος να παντρευτεί μονάχα Γαλλίδα πριγκήπισσα. Ο πατέρας του επέλεξε την Ισαβέλλα των Βουρβώνων (πέθανε το 1465) κόρη της αδελφής του Φιλίππου του Καλού, και ενός μακρινού ξαδέλφου του βασιλιά της Γαλλίας Καρόλου του 7ου. Επέζησε μόνο μιά κόρη τους η Μαρία που έγινε αργότερα διάδοχος των κτήσεων του πατέρα της. Είχε καλές οικογενειακές σχέσεις με τον κουνιάδο του δελφίνο, όταν κατέβηκε στην αυλή του ώστε να βρεί καταφύγιο απο τον πατέρα του Κάρολο (1456). Αλλά όταν διαδέχθηκε τον πατέρα του στον θρόνο ώς Λουδοβίκος ΙΑ' συνέχισε την ίδια πολιτική με αυτόν. Ο Κάρολος έβλεπε με φόβο την αγορά πόλεων απο τον Λουδοβίκο τις οποίες ο πατέρας του βασιλιάς Κάρολος είχε παραχωρήσει στον δικό του πατέρα με την Συνθήκη του Αρράς (1435). Όταν ο πατέρας του αρρώστησε επέτρεψε σε αυτόν να ασκήσει εξουσία, άρχισε μακρά διαμάχη ανάμεσα στον εαυτό του και τον Λουδοβίκο τον 11ο γινόμενος ένας απο τους κύριους αρχηγούς της "Ομάδας του διεθνούς πλούτου" Ενώ για την τρίτη σύζυγο του προσεφέρθηκε το χέρι της κόρης του Λουδοβίκου ΙΑ' Άννας, αυτός προτίμησε να παντρευτεί την Μαργαρίτα της Υόρκης. Έτσι παραβατώντας την συνθήκη του Αρράς αποφάσισε να συμμαχίσει με τον παλιό σύμμαχο της Βουργουνδίας κατά του βασιλιά της Γαλλίας. Ο νέος γάμος γιορτάσθηκε πανηγυρικά το καλοκαίρι του 1468 στο Μπούργκ, αλλά το ζευγάρι δέν έκανε παιδιά. Η νέα του σύζυγος είχε μιά θετή κόρη την Μαρία η οποία όταν πέθανε αργότερα άφησε δύο βρέφη. Η Μαργαρίτα επέζησε του συζύγου της και πήρε τον τίτλο της δούκισσας της Βουργουνδίας, κάτι που δέν είχε συμβεί με τις δύο προηγούμενες πρόωρα πεθαμένες που παρέμειναν στον τίτλο της κόμισσας του Καρολάι.
Πίνακας περιεχομένων |
[Επεξεργασία] Άνοδος στην εξουσία, κατακτήσεις, φιλοδοξίες
Toν Απρίλιο του 1465 ο Φίλιππος εγκατέλειψε την κυβέρνηση στον Κάρολο που ξόδεψε το επόμενο καλοκαίρι συνεχίζοντας τον πόλεμο κατά του Λουδοβίκου του 11ου. Ο Κάρολος αφέθηκε στο πεδίο της μάχης του Μοντλέρι (Ιούλ.1465) όπου τραυματίστηκε αλλά αυτό δέν απέτρεψε ούτε τον βασιλιά να ξαναμπεί στο Παρίσι, ούτε στον Κάρολο να εγγυηθεί μιά αποφασιστική νίκη. Πέτυχε ωστόσο πιέζοντας τον Λουδοβίκο την Συνθήκη του Κονφλάνς (4/10/1465) σύμφωνα με την οποία επανέρχονταν σε αυτόν οι κομητείες της Βουλώνης, του Γκουίν και πολλές άλλες μικρές περιοχές. Κατα την διάρκεια των διαπραγματεύσεων αυτών η σύζυγος του Ισαβέλλα πέθανε αιφνίδια. Αυτό του επέτρεψε σάν μέρος των διαπραγματεύσεων με τον βασιλιά Λουδοβίκο να είναι ο γάμος του με την μικρή κόρη του Άννα με προίκα τις περιοχές της Καμπανίας και του Πονθιέ. Στο μεταξύ ο Κάρολος πέτυχε την παράδοση του Πονθιέ. Στο μεταξύ η επανάσταση της Λιέγης ενάντια στον πατέρα του, τον κουνιάδο του Λουδοβίκο των Βουρβόνων επίσκοπο της Λιέγης, και η επιθυμία του να τιμωρήσει την πόλη του Ντινάν ήταν αιτία να στρέψει το ενδιαφέρον του στις Γαλλικές υποθέσεις. Η Ντινάν είχε γιορτάσει μιά ψευδή φήμη οτι ο Κάρολος είχε ηττηθεί στην μάχη του Μοντλερύ καίγοντας ένα ομοίωμα του, και διαλαλώντας οτι είναι ο μπάσταρδος γιός της Ισαβέλλας και του Ιωάννη του Έινσμπουργκ πρώην επισκόπου Λιέγης (πέθανε 1455). Τον Άυγουστο 1466 ο Κάρολος βάδισε κατά του Ντινάν εξοργισμένος για την προσβολή απέναντι στην μητέρα του με επιθυμία να κυριεύσει την πόλη και να σφάξει όλους τους κατοίκους της. Ξαφνικά συνθηκολόγησε με τον επίσκοπο της Λιέγης. Μετά τον θάνατο του πατέρα του (1467) δημιουργήθηκαν νέες εχθρότητες με τον επίσκοπο της Λιέγης ο Κάρολος τον νίκησε και εισήλθε μέσα στην πόλη της Λιέγης γκρεμίζοντας τα τείχη. Ξεσηκωμένος απο τις επιτυχίες του νέου δούκα, και ανήσυχος για διάφορα ερωτηματικά σχετικά με την συνθήκη του Κονφλάνς ο βασιλιάς Λουδοβίκος ζήτησε συνάντηση με τον Κάρολο. Κατα την διάρκεια των διαπραγματεύσεων πληροφορήθηκε για νέα επανάσταση στην επισκοπή της Λιέγης μυστικά υποθαλπτόμενη απο τον ίδιο τον βασιλιά Λουδοβίκο. Μετά απο 4 μέρες διαπραγματεύσεων ήρθαν σε συμφωνία με τον Λουδοβίκο υπο τον όρο οτι θα τον υποστηρίξει στην κατάπνιξη της εξέγερσης. Η πόλη τελικά κυριεύθηκε με σφαγή των κατοίκων της χωρίς επέμβαση του Λουδοβίκου. Στην λήξη της ετήσιας ειρήνης μετά την Συνθήκη του Περόν, ο βασιλιάς κατηγόρησε τον Κάρολο για προδοσία καλώντας τον να εμφανιστεί στο Κοινοβούλιο και κυριεύοντας μερικές πόλεις του Σάμ (1471). Ο δούκας απάντησε συγκεντρώνοντας μεγάλο στρατό εναντίον του, κυριεύοντας την Νεσλέ και σφάζοντας τους κατοίκους της. Απέτυχε όμως να κυριεύσει την Μπωβέ και επέστρεψε χωρίς να έχει πετύχει ικανοποιητικά αποτελέσματα. Οι στόχοι του Καρόλου στην διοργάνωση της περιοχής του δέν ήταν τόσο η μεγαλοπρέπεια και πολυτέλεια της αυλής του κάτι που ήταν στόχος του πατέρα του, αλλά η πολιτική και στρατιωτική οργάνωση του. Προσπάθησε να δημιουργήσει ισχυρό, πειθαρχημένο στρατό προσλαμβάνοντας προκειμένου να τον ενδυναμώσει και μισθοφόρους απο Αγγλία και Ιταλία. Δέν έχασε ποτέ ευκαιρία να επεκτείνει την δύναμη του αφού ο αρχιδούκας της Αυστρίας Σιγισμόνδος (1469) του πούλησε την Φερρέττη και την λανδραβία της Αλσατίας. Τον Οκτώβριο 1470 ο ανατραπείς γαμπρός του βασιλιάς της Αγγλίας Εδουάρδος Δ' με τους ευγενείς του βρήκε καταφύγιο σε αυτόν. Τον επόμενο μάρτιο με Βουργουνδική υποστήριξη ο Εδουάρδος επανήλθε στην Αγγλία διεκδικώντας τα δικαιώματα του στον θρόνο.
[Επεξεργασία] Πτώση και θάνατος
Ήθελε να ανεξαρτητοποηθεί η Βουργουνδία σάν νέο βασίλειο ζητώντας απο τον αυτοκράτορα Φρειδερίκο να τον αναγνωρίσει και να τον στέψει βασιλιά. Αλλά ο αυτοκράτορας έφυγε αιφνίδια (Σεπτέμβ. 1473) δυσαρεστημένος απο την στάση του δούκα. Σε εμπλοκές διαπραγματεύσεων με τον αρχιδούκα Σιγοσμόνδο της Αυστρίας αρνήθηκε να επιστρέψει τις κατοχές του στην Αλσατία με το καθοριζόμενο ποσό. Οι Ελβετοί ήθελαν την ελευθερία των πόλεων του Άνω - Ρήνου απο τον τύραννο κυβερνήτη τους δούκα, ο Ρενέ Β' της Λωρραίνης με τον οποίο διαφώνησε για την κατοχή της Λωρραίνης και πολλοί άλλοι εχθροί του ενώθηκαν με την υποστήριξη του μεγάλου του αντιπάλου βασιλιά της Γαλλίας Λουδοβίκου. Απέτυχε ανα προστατέψει τον ευγενή του αρχιεπίσκοπο της Κολωνίας απο επανάσταση εναντίον του, ξοδεύοντας 10 μήνες στην πολιορκία της μικρής πόλης Νές στον Ρήνο. Τελικά με την προσέγγιση του αυτοκρατορικού στρατού εξαναγκάστηκε να λύσει την πολιορκία, είχε όμως μιά επιτυχία στην Λωρραίνη όπου κυρίευσε το Νανσύ (Νοέμ. 1475) Απο το Νανσύ βάδισε κατά της Ελβετίας, αλλά υπέστη στην μάχη του Γκραντσόν ταπεινωτική ήττα απο τον Ελβετικό στρατό και υποχώρησε (1476) αφήνοντας τα στρατεύματα του στα χέρια των συμμάχων του. Σχημάτισε νέο στρατό 30.000 αντρών αλλά και επιτέθηκε στο Μοράτ. Αλλά και πάλι υπέστη ταπεινωτική ήττα απο τους Ελβετούς που είχαν την συμπαράσταση και του εχθρού του δούκα της Λωρραίνης Ρενέ του 2ου. Το ένα τρίτο του στρατού του σκοτώθηκε και οι περισσότεροι πνίγηκαν στην γειτονική λίμνη που επιχείρησαν να την περάσουν προκειμένου να σωθούν (Ιούν. 1476). Συγκέντρωσε ξανά νέο στρατό και ετοιμάστηκε για νέα έφοδο στην Νανσύ προκειμένου να πολεμήσει τις ενωμένες δυνάμεις Ελβετίας - Λωρραίνης. Έχοντας χάσει το μεγαλύτερο μέρος του στρατού του απο το ψύχος έμεινε με μερικές χιλιάδες άντρες να τους αντιμετωπίσει, όπου σκοτώθηκαν όλοι σχεδόν στο πεδίο της μάχης και ο ίδιος. Το πτώμα του βρέθηκε μερικές μέρες αργότερα κατασπαραγμένο απο τα όρνια, και αναγνωρίστηκε απο τις ουλές του.
[Επεξεργασία] Διαδοχή
Άφησε μιά 19 χρονη κόρη την οποία μπορούσε να παντρέψει με κάποιον απο τους γιούς του βασιλιά Λουδοβίκου ή του αυτοκράτορα. Μιά απόπειρα έγινε με τον γιό του αυτοκράτορα Μαξιμιλιανό πρίν τον θάνατο του. Ο Λουδοβίκος ήθελε να κατακτήσει στρατιωτικά την περιοχή και όχι με συνοικέσιο. Τελικά ο Αψβούργος αυτοκράτορας κατέλαβε την περιοχή και την εξασφάλισε στον γιό του μέλλοντα αυτοκράτορα Μαξιμιλιανό τον 1ο.
[Επεξεργασία] Πηγές
- Αγγλική Wikipedia
- http://www.findagrave.com/cgi-bin/fg.cgi?page=gr&GRid=6494
- http://www.1911encyclopedia.org/Charles_the_Bold
- http://bible.tmtm.com/wiki/Burgundy_(Catholic_Encyclopedia)
- http://www.newadvent.org/cathen/03068a.htm
- Richard Vaughan, Charles the Bold: The Last Valois Duke of Burgundy. London, Longman Group Ltd., 1973