Πατραϊκός Κόλπος

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Δορυφορική φωτογραφία του Πατραϊκού κόλπου
Δορυφορική φωτογραφία του Πατραϊκού κόλπου

Ο Πατραϊκός κόλπος (ιταλικά: Golfo di Patrasso, αγγλικά: Gulf of Patras) είναι ένα τμήμα του Ιονίου Πελάγους μεταξύ Στερεάς Ελλάδας και Πελοποννήσου μπροστά από την πόλη της Πάτρας. Ανατολικά, περικλείεται από το στενό Ρίου-Αντιρρίου και την ομώνυμη σύγχρονη γέφυρα. Στα δυτικά, ορίζεται από την νοητή γραμμή από το νησάκι Οξειά ως το ακρωτήριο Άραξος. Έχει μήκος 40-50 χλμ, πλάτος 10-20 χλμ, και καλύπτει μια επιφάνεια 350-400 km². Ο λιμένας της Πάτρας βρίσκεται στο νοτιοανατολικό τμήμα και είναι ο μόνος σημαντικός λιμένας στον κόλπο. Εξυπηρετεί τα πορθμεία προς την Αγκώνα και το Πρίντεζι στην Ιταλία καθώς και την Κεφαλλονιά. Το Μεσολόγγι όπου και η περίφημη λιμνοθάλασσα, έχει επίσης ένα λιμένα. Οι ποταμοί Αχελώος και Εύηνος που εκβάλλουν στη βορειοανατολική πλευρά του κόλπου, αποτελούν και τους σημαντικότερους τροφοδότες του με γλυκό νερό. Οι ποταμοί Πείρος και Γλαύκος παρέχουν σημαντικά μικρότερες ποσότητες. Υπάρχουν παραλίες στο νότο, την ανατολή και τον βορρά. Οι λιμένες Ρίου και Αντιρρίου βρίσκονται στα ανατολικά. Ο κόλπος είναι πλούσιος σε ψάρια. Τρεις ναυμαχίες αποκαλούμενες "ναυμαχία του Λεπάντο" ή "ναυμαχία της Ναυπάκτου" δόθηκαν σε αυτόν τον κόλπο: αυτή του 1499, αυτή του 1500 και αυτή του 1571, αν και το ίδιο το Λεπάντο (Ναύπακτος) βρίσκεται στον Κορινθιακό κόλπο. Το σκάφος Vivi προσέκρουσε σε νάρκη και βυθίστηκε 30 μ κάτω από τη στάθμη θάλασσας στις 11 Σεπτεμβρίου, του 1940.

Πίνακας περιεχομένων

[Επεξεργασία] Ιστορία

Στην αρχαιότητα ο κόλπος δεν ήταν γνωστός ως Πατραϊκός αλλά θεωρούνταν συνέχεια του Κρισσαίου και ύστερα του Κορινθιακού και μάλιστα πρόκολπος του δεύτερου. Κατά τον Στράβωνα ο Κορινθιακός ξεκινούσε από τις εκβολές του ποταμού Εύηνου και από τον Άραξο. Με το όνομα Πατραϊκός κόλπος (golfo di Patrasso) αναφέρεται από τους Ενετούς ναυτικούς και από τον περιηγητή του 1435 Pero Tafour. Ύστερα όμως τον αποκαλούν κόλπο της Ναυπάκτου μαζί με το τμήμα του Κορινθιακού μπροστά από την Ναύπακτο. Ήδη όμως σε πηγές πριν το 1821 τα όρια του Πατραϊκού προσδιορίζονται μεταξύ των ακρωτηρίων Ρίου και Αντιρρίου[1].

[Επεξεργασία] Οικολογική αξία

Η οικολογική αξία του Πατραϊκού κόλπου είναι μεγάλη εξαιτίας της ύπαρξης σε αυτόν των λιμνοθαλασσών του Μεσολογγίου, του Αιτωλικού και του Αράξου που αποτελούν υγροβιότοπους διεθνούς σημασίας σύμφωνα με τη σύμβαση Ραμσάρ. Παρόλα αυτά ο κόλπος αντιμετωπίζει σημαντικό πρόβλημα ρύπανσης εξαιτίας των αστικών και βιομηχανικών λυμάτων που δέχεται από τους παράκτιους οικισμούς λόγω της υπολειτουργίας ή μη λειτουργίας συστημάτων επεξεργασίας λυμάτων, των φωσφορικών και άλλων λιπασμάτων που καταλήγουν σε αυτόν από τις καλλιέργειες καθώς και λόγω της ναυσιπλοΐας. Ακόμα τα φράγματα του Αχελώου, του Εύηνου και άλλα υπό κατασκευή όπως το φράγμα Πείρου, περιορίζουν δραστικά την ανανέωση των υδάτων του κόλπου με γλυκό νερό, με αποτέλεσμα και την υποβάθμιση της οικολογικής του αξίας.

[Επεξεργασία] Βιβλιογραφία

  1. βλ. λήμμα "κόλποι", Κώστα Ν. Τριανταφύλλου Ιστορικόν Λεξικόν των Πατρών Πάτραι 1980, σελ. 192


[Επεξεργασία] Εξωτερικοί σύνδεσμοι