Μεγάλες Δυνάμεις

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Γενικά ο όρος Δύναμις ή Δύναμη πολλές φορές στη Πολιτική επιστήμη χρησιμοποιείται ως συνώνυμο του Κράτους, Χώρας, κυρίως στις διακρατικές σχέσεις αυτής με άλλες Χώρες. Παλαιότερα χρησιμοποείτο η λέξη αυτή σε συνθήκες, όπως για παράδειγμα: συμβαλόμενες "Δυνάμεις" ή "Προέχουσες Δυνάμεις", (Συνθήκη του Νεϊγύ), δίνοντας την έννοια των ισχυροτέρων.

Παρότι όμως το Διεθνές Δίκαιο δεν κάνει επίσημα τέτοια διάκριση μεταξύ των εννοιών "Μεγάλες Δυνάμεις" και "Μικρές Δυνάμεις", γεγονός που αντιβαίνει άλλωστε στην αρχή της κυρίαρχης ισότητας μεταξύ των Χωρών, εντούτοις αυτή η διάκριση "ζει και βασιλεύει" μέχρι και σήμερα.
Κύρια κριτήρια προσδιορισμού μιας Χώρας σε Δύναμη "Μικρή" ή "Μεγάλη" δεν είναι μόνο η στρατιωτική υπεροχή (π.χ. ΗΠΑ, Αγγλία) αλλά και ο πληθυσμός (Κίνα), η γεωγραφική έκταση (Ρωσία) καθώς και ο εθνικός πλούτος ή ο πυρηνικός εξοπλισμός (Ινδία, Πακιστάν) κ.λπ.

  • Ο Όρος "Μεγάλες Δυνάμεις" αναφέρθηκε για πρώτη φορά στη διεθνή Συνθήκη του Σομόν (Γαλλία, 9 Μαρτίου 1814).
  • Για την Ελλάδα, σε συνθήκες και διεθνείς συμφωνίες που υπογράφτηκαν μετά την Εθνεγερσία του 1821 ο όρος "Μεγάλες Δυνάμεις" προσδιόριζε τα κράτη Αγγλία, Γαλλία, Αυστρία, Ρωσία και Ιταλία (π.χ. Ελληνοτουρκικός πόλεμος του 1897).
  • Σήμερα αν και δεν αναφέρεται πουθενά στις σύγχρονες διεθνείς συνθήκες ακριβώς ο όρος "Μεγάλες Δυνάμεις", αυτός όμως διαφαίνεται καταφανώς στη σύνθεση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, στον Καταστατικό Χάρτη του οποίου η Αγγλία, η Γαλλία, η Κίνα, η Ρωσία και οι ΗΠΑ είναι οι Χώρες - Μέλη Κράτη που συγκροτούν τα μονιμα μέλη αυτού.

[Επεξεργασία] Δείτε επίσης