Αλέξανδρος Υψηλάντης (πρεσβύτερος)
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ο Αλέξανδρος Υψηλάντης (1726-1806) ήταν μέγας διερμηνέας της Υψηλής Πύλης και ηγέμονας της Βλαχίας.
Γεννήθηκε στη Κωνσταντινούπολη και ήταν γιός του Ιωάννη Υψηλάντη, μέγα δραγουμάνου της Υψηλής Πύλης και γόνου ισχυρής αρχοντικής Φαναριώτικης οικογένειας.
Πολυμαθέστατος και κάτοχος της γαλλικής, ιταλικής, τουρκικής, ελληνικής αραβικής και περσικής το 1774 διορίστηκε Μέγας διερμηνέας της Υψηλής Πύλης και ένα μήνα αργότερα ηγεμόνας της Βλαχίας, θέση στην οποία παρέμεινε μέχρι το Φεβρουάριο του 1782. Το 1786 τοποθετήθηκε ηγεμόνας της Μολδαβίας και στη συνέχεια το 1796 ηγεμόνας της Βλαχίας. Κατα τη διάρκεια της παραμονής του στο αξίωμα του δραγουμάνου πέτυχε να πείσει τον Σουλτάνο Αμπντούλ Χαμίτ Α΄ να ανακαλέσει διαταγή του περί γενικής σφαγής και να μην τιμωρήσει τους Έλληνες για την συμμετοχή τους στην επανάσταση, υποκινούμενοι από τους Ρώσους, γνωστότερα ως Ορλωφικά, ενώ πρωτοστάτησε στην υπογραφή της συνθήκης Κιουτσούκ-Καϊναρτζή. Ως ηγεμόνας της Μολδοβλαχίας επέδειξε εξαιρετικό ζήλο και προσπάθησε να αναδιοργανώσει την εκπαίδευση ενώ ρύθμισε σημαντικά θέματα όπως το νομικό σύστημα, την φορολογία και τον τρόπο στρατολογίας. Ιδιαίτερα στο στρατό κατόρθωσε να δημιουργήσει ένα αξιόμαχο στράτευμα αποτελούμενο από 60 λόχους εκ των οποίων οι 2 αποτελούνταν από Σέρβους και Βουλγάρους και οι υπόλοιποι από Έλληνες. Επίσης το 1785 είχε υποβάλλει σχέδιο για την ανεξαρτητοποίηση της Ελλάδας στον Αυτοκράτορα Ιωσήφ Β΄ της Αυστρίας και στην Αυτοκράτειρα Αικατερίνη Β΄ της Ρωσίας. Η ηγεμονία του χαρακτηρίστηκε ως «η χρυσή εποχή της Βλαχίας».
Η σχέση του με την Υψηλή Πύλη εξαιτίας της συμπεριφοράς του γιού του Κωνσταντίνου, ο οποίος ετοίμαζε επανάσταση στην Βλαχία, ήταν τεταμένη παρ'ολα αυτά σταδιακά σταθεροποιήθηκαν. Το 1806 εγκαταστάθηκε μόνιμα στη Κωνσταντινούπολη. Τον ίδιο χρόνο όμως ξέσπασε ο Ρωσο-Τουρκικός πόλεμος και ο γιός του Κωνσταντίνος αυτομόλησε στους Ρώσους. Ο Τούρκος Σουλτάνος εξοργίστηκε απο την συμπεριφορά και διέταξε να συλλάβουν και να φυλακίσουν τον Αλέξανδρο. Λίγες μέρες αργότερα και ύστερα απο φρικτά βασανιστήρια διατάχθηκε ο αποκεφαλισμός του και η κατάσχεση της περιουσίας του, η οποία υπολογιζόταν σε πάνω απο πέντε εκατομμύρια γρόσια.
Είχε εκδόσει τον νομικό κώδικα «Συνταγμάτιον Νομικόν περί ευταξίας και καθήκοντος».
Προηγούμενος: Εμανουέλ Τζιάνι Ρουσέτ |
'Πρίγκιπας της Βλαχίας'![]() 1775-1782 |
Επόμενος: Nicolae Caragea |
Προηγούμενος: Αλέξανδρος Μουρούζης |
'Πρίγκιπας της Βλαχίας'![]() 1796-1797 |
Επόμενος: Κωνσταντίνος Χαγκερλής |
Προηγούμενος: Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος |
'Πρίγκιπας της Μολδαβίας'![]() 1786-1788 |
Επόμενος: 'Αυστριακή κατοχή' |