Aldegea (Smellingerlân)

From Wikipedy

de himrik fan Aldegea
de himrik fan Aldegea

Aldegea is in doarp yn it noardwesten fan de gemeente Smellingerlân. It doarp hat likernôch 1.690 ynwenners (2004).

Ynhâld

[bewurkje seksje] Befolking

1954 - 1588, 1959 - 1505, 1964 - 1469, 1969 - 1409, 1974 - 1405, 2004 - 1690.

[bewurkje seksje] Skiednis

Yn de 17e en 18e ieu wie Aldegea hat it haadplak fan de gemeente Smellingerlân. It Rjochthús oan de buorren komt noch út dizze tiid. It is bout yn 1738 nei't it âlde rjochthús opbaarnde ûnder in grutte brân yn it doarp.
Aldegea is in krúsdoarp út de midsieuwen op in krusing fan wegen, dat boppedat oer it wetter te berikken wie.

De famylje fan Haersma hat in grut plak yn de skiednis fan Aldegea. Yn 1646 keapet Alle fan Haersma in stik grûn by Aldegea fan de Steaten fan Fryslân dy't dit yn 1580 krigen hiene doe't alle kleasterbesittings oan de Steaten takaam. It wie fan it kleaster fan Smelle Ie. Sy wennen op Haersma State east fan de Herfoarme Tsjerke.
Syn soan Aulus fan Haersma hat Great Haersmastate bout, dizze state hat oant it lêst ta yn famylje besit west. Mei Hector Livius fan Haersma, ek grietman fan Smellingerlân yn 1839 stjert de famyljeline fan Haersma út. De grûn wurdt yn parten ferkocht en Great Haersma wurdt sloopt.

[bewurkje seksje] Gebouwen

  • Herfoarme tsjerke út 1200, yn 1975 restaurearre. Mitsele fan dowestien en mei brânskildere ramen en wapenboerden.
  • Rechthuys (Aldegea) mei gevelbyld fan Frouwe Justitia

[bewurkje seksje] Iepenloftspul

Yn 1997 by it fyftichjierrich bestean fan de Tonielferiening “Op ‘e nij bigûn” waard dêr in iepenloftspul opfierd. It ferhaal gie oer Livius fan Haersma, de grytman fan Smellingerlân. Yn 2007 stiet der wer in iepenloftspul op de rol, diskear giet it oer syn soan of pakesizzer Hector.

[bewurkje seksje] Haven

Eartiids brochten en hellen skippers minsken en fracht nei en fan Ljouwert en Snits. Yn 1900 krige Aldegea in suvelfabryk, en krige de haven in nije funksje, de suvel moast oan'en ôffierd wurde. Yn 1966 sleat it fabryk en wie der net folle drokte mear yn de haven. Nammerste mear omdat hast alle ferkear dêrnei oer de wei gie. Yn de santiger jierren waard it in rekreasjehaventsje mei 110 lisplakken. Yn 2003 is de haven útdjippe.

[bewurkje seksje] Ferienings

  • Quick '21 - kuorbal

[bewurkje seksje] Ferskaat

  • Yn 2003 wienen der plannen foar in nij te meitsjen mar by Aldegea.(FD 10 maart)


[bewurkje seksje] Keppeling om utens

  • [1] - webstee Smellingerlân:Aldegea
  • [2] - foto's herfoarme tsjerke
  • [3] - oer de skiednis fan Aldegea