Boarn, De

From Wikipedy

Ynhâld

[bewurkje seksje] Side wurdt wiske

Dizze side stiet op de list fan siden dy't wiske wurde sille.

Dizze side wurdt wiske om't de side (no) net brûkber mear is.
Soenen jo noch in doel sjen foar dizze side, dan kinne jo der gewoan yn skriuwe, mar helje dan al earst de titel fan de list fan siden dy't wiske wurde sille, om't jo wurk oars ek wiske wurde soe.





De rin fan de Boarn
De rin fan de Boarn

De De Boarn waard eartiids ek wol Borne, Bornde, Bordine en Burdine neamd. De namme komt wierskynlik fan it wurd 'boarne'. De Boarn is in âld rivierke dat streamt fan Bakkefean nei Jirnsum. Historysk streamde de Boarn bylâns Raard wêr't er útkaam yn de Middelsee. Nei dit rivierke is de gemeente Boarnsterhim neamd.

[bewurkje seksje] Rin fan de Boarn

Begjint by Bakkefean, wurdt dan mei in grûndûker ûnder de Bakkefeanster Feart trochfierd en streamt dan fan Terwispel frij ôf nei de Nije Feart. Der binne plannen west om de bopperin by Olterterp yn ferbining mei de Drait te bringen. Dit boppestik waard earder ek wol Alddjip of Keningsdjip neamd.

De Nijefeart, dy't yn ferbining stiet mei it boezemwetter, ferfangt de middenrin fan de Boarn. De middenrin rûn earder oer Warniahuzen en Easterboarn nei Aldeboarn.

Fan de ûnderrin is it stik tusken Aldeboarn en Jirnsum noch yntakt. Wat ten westen Aldeboarn, wêr't it Alddjip en it Nije Djip by inoar komme, giet it fierder as Boarn. By Akkrum is it rivierke omlieden fanwege it Leppa Akwadukt yn de A32. It stik tusken Akkrum en Aldskou wurdt Kromme Knilles neamd. Foar it ôfsluten fan de Middelsee rûn de Boarn op it plak dêr't no de Moezel rint, en kaam by Raard yn de Middelsee út.

[bewurkje seksje] Skiednis

Oan de hân fan de geologyske kaarten fan de Ryks Geologyske Tsjinst en de Bosatlas fan 1939 hjirûnder de skiednis fan De Boarn :

Ungefear 10500 jier lyn kaam de see oant it hjoeddeiske Beetstersweach. De Boarn streamde besuden Beetstersweach de see yn.

Ungefear 7000 jier lyn wie der in ynham tusken Skylge en Flylân, mei besuden de strânwâl in lytser waad mei in strook fean bylâns de ouwers. Dy ynham rûn, rjochting Beetstersweach, by heechwetter ûnder. Op it súdlikste punt fan dy ynham mûne de Boarn út.

Ungefear 4300 jier lyn wie dy útham ferbrede en útdjippe oant de Middelsee, mei klaai bylâns it wetter en in feanstrook oan de lânside, tusken Aldeboarn en Beetstersweach. By Akkrum rûn dy klaaistrook yn noardlike rjochting. Dêrom bûcht de Boarn hjir no noch nei it noarden ta ôf. Doe kaam de Boarn oer Jirnsum, by Raard yn de Middelsee út.

Om 1200 hinne wie de Middelsee safier tichtslibbe, dat der foar de Boarn in ôfwetteringskanaal nei de Snitser Mar groeven wurde moast.

[bewurkje seksje] Plakken oan de Boarn

[bewurkje seksje] Slach oan de Boarn

Yn de iere Midsieuwen hat oan de Boarn by Jirnsum in fjildslach west tusken de Friezen en de Franken.

[bewurkje seksje] Boarnster Ie

Eastlik fan Bakkefean (bûten de Fryske grins) moat earder ek noch de Boarnster Ie rûn ha. Dat wie fann de 16e oan oan 19e ieu. Dat rivierke waard doe ek wol Swarte Ryt neamd.

Oare talen