Cáitríona Ní hAodha
Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
B’amhránaí cheoldráma í Cáitríona Ní hAodha (1818-1861), Eala na hÉireann, an chéad Opera Diva a tháinig as Éirinn.
Rugadh in uimhir 4 Sráid Pádraig, Luimneach í sa bhliain 1818, iníon le máistear bhuíon ceol míleata Art Ó hAodha agus a bhean Máire Ní Chearrbhail, bean aimsire. Baisteadh in Airdeaglais Mhuire agus tógadh suas mar Phrotastúnach (Eaglais na hÉireann) í.
Nuair a d'fhág a h-athair an teaghlach, b'éigean dí tosnú ag obair mar chailín aimsire i dtigh an Tiarna Luimnigh i Sráid Annraoi. Nuair a chlois an Dochtúir Knox, Easpag Protastúnach Luimnigh í ag canadh le linn a h-oibre, d’íoch sé a costaisí staidéir faoin múinteoir cáiliúil Antonio Sapio i mBaile Átha Cliath.
Chan sí go poiblí don chéad uair sa bhliain 1837 i mBaile Átha Cliath agus aithníodh láithreach go raibh guth thar an ngnáth aici. Seacht mbliain ina dhiaidh sin ba í an Prima Donna in amharclann La Scala i Milano na hIodáile. Sa bhliain 1849, chan sí roimh Bhanríona Victoria Sasana agus d’fill sí ar Luimneach an bliain dár gcionn nuair a ghlac sí an príomh-pháirt i gceoldráma Bellini La Somnambula.
Thaistil sí go forleathan san Eoraip, i Meiriceá agus san Astráil. Ainmníodh sráid ina h-onóir i San Francisco, áit inar phós sí a bainisteoir William Avery Bushnell sa bhliain 1857 agus ba an bhan-amhranaí ar an bpá is airde ar domhain í ag an am.
Cailleadh í ag barr a réim in aois 43 bhliain i Lonndain i mí Lúnasa 1861 agus adhlacadh i reilig Kensal Green sa chathair sin í.