ახალციხის რაიონი
ვიკიპედიიდან
ახალციხის რაიონი - ადმინისტრაციული რაიონი სამცხე-ჯავახეთის მხარეში. რაიონის ტერიტორია 1917 წლამდე ტფილისის გუბერნიის ახალციხის მაზრაში შედიოდა, 1917-30 წლებში - აღმოსავლეთ საქართველოში ახალციხის მაზრის სახელწოდებით, 1930 წლიდან ცალკე რაიონია დღევანდელ საზღვრებში. რაიონის სამხრეთი საზღვარი ემთხვევა საქართველო-თურქეთის სახელმწიფო საზღვარს.
სექციების სია |
[რედაქტირება] ბუნება
მდებარეობს ახალციხის ქვაბულში, უჭირავს მტკვრისა და ფოცხოვის ხეობები. ტერიტორია - 1010 კვ.კმ., მათ შორის სასოფლო-სამეურნეო სავარგულებს უკავია 410 კვ.კმ. რაიონის ტერიტორიაზე მიედინება მდინარეები მტკვარი, ფოცხოვი, ქვაბლიანი, ურაველი. მთავარი წიაღისეული სიმდიდრეა მურა ნახშირი, დიატომიტი, აქატი, თაბაშირი, საშენი მასალები.
[რედაქტირება] მოსახლეობა
მოსახლეობის რიცხოვნობა - 46 ათასი კაცი; სიმჭიდროვე - 64 კაცი კვ.კმ-ზე. რაიონში 49 დასახლებული პუნქტია: 2 ქალაქი, 47 სოფელი.
[რედაქტირება] მმართველობა
ქალაქი ახალციხე არის სამცხე-ჯავახეთის მხარის ადმინისტრაციული ცენტრი, სადაც განთავსებულია მხარეში საქართველოს პრეზიდენტის რწმუნებულის ადმინისტრაცია, აგრეთვე საქართველოს ხელისუფლების ცენტრალური ორგანოების რეგიონული განყოფილებები. რაიონის ადგილობრივი თვითმმართველობის უმაღლესი ორგანოა რაიონის საკრებულო, აღმასრულებელი ორგანო - რაიონის გამგეობა. მმართველობის ადმინისტრაციული ერთეულებია:
- ქალაქის საკრებულო - 2: ახალციხე, ვალე;
- სოფლის საკრებულო - 13: აგარის, ანდრიაწმინდის, აწყურის, ელიაწმინდის, კლდის, მინაძის, პამაჯის, საძელი, სვირის, სხვილისის, ფერსის, წყალთბილას, წყრუთის.
[რედაქტირება] ეკონომიკა
რაიონში წამყვანია მრეწველობა, არის მოპოვებითი და გადამამუშავებელი მრეწველობის მცირე საწარმოები. სოფლის მეურნეობის ძირითადი დარგებია მეხილეობა, მევენახეობა, მებოსტნეობა, მეცხოველეობა, მოჰყავთ მარცვლეული კულტურები. რაიონის ტერიტორიაზე გადის მნიშვნელოვანი სარკინიგზო (თბილისი-ახალციხე) და საავტომობილო (ახალციხე-ერევანი, ახალციხე-ბათუმი) გზები.
[რედაქტირება] კულტურა
რაიონში 46 სახელმწიფო ზოგადსაგანმანათლებლო სკოლაა, 2 საშუალო პროფესიული და 2 უმაღლესი სასწავლებელი (ივ. ჯავახიშვილის სახ. თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის მესხეთის ფილიალი, საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტის სამცხე-ჯავახეთის ფილიალი), 42 ბიბლიოთეკა, 1 თეატრი (მესხეთის სახელმწიფო) და 1 მუზეუმი (სამცხე-ჯავახეთის ისტორიული).
[რედაქტირება] ღირშესანიშნაობანი
რაიონში ბევრია ძველი ქართული ხუროთმოძღვრების ძეგლი: საფარის მონასტერი (X-XIV სს.), აწყურის და ახალციხის ციხეები, ვალეს ღვთისმშობლის ეკლესია და სხვა.
სამცხე-ჯავახეთის მხარე | |
ადიგენის რაიონი | ასპინძის რაიონი | ახალქალაქის რაიონი | ახალციხის რაიონი | ბორჯომის რაიონი | ნინოწმინდის რაიონი |