ასტამი

ვიკიპედიიდან

ასტამი, რკინის პატარა ნიჩაბი. იხმარება პურის ცხობისას. ვარცლის ასტამით (ხოწი) ვარცხლიდან ცომს ფხეკენ, თორნის ასტამით გამომცხვარ პურს თორნიდან იღებენ და მიმწვარს ჩაფხეკავენ. კერის ასტამით კი კერიდან ღველფს იღებენ და თავდახურულ კეცს აყრიან. ასტამსა და საკეცს "ნაწილიან" (წმინდა) საგნებად თვლიდნენ და ქალებს მზითვად ატანდნენ. ყოველ ბარბარობას სრულდებოდა ოჯახის ახალი დიასახლისისათვის ასტამ-საკეცის გადაცემის რიტუალი. ძველი ქართული ენის ლექსიკონში ასტამი განმარტებულია როგორც "ცეცხლის საჩხრეკი". პირველად ასტამი "შუშანიკის წამებაში" იხსენიება: "მაშინ იწყო უჯეროსა გინებად ვარსქენ და ფერჴითა თვისითა დასთრგუნვიდა მას (შუშანიკს), და აღიღო ასტამი და უხეთქნა მას თავსა, და ჩაჰფლა, და თუალი ერთი დაუბუშტა"