ჰომოსექსუალობა

ვიკიპედიიდან

ლგბტ თემები
Rainbow flag
ლგბტ პორტალი
გენდერი · ჰომოსექსუალობა · ბისექსუალობა · ტრანსსექსუალობა
ლგბტ მოძრაობის ისტორია
ეპოქები · გეი თავისუფლება · სოციალური მოძრაობები · შიდსი
კულტურა
საზოგადოება · პრაიდი · გეი სლენგი · გეი სოფელი · ქვიარ თეორია · რელიგია · სიმბოლოები · დრაგი · გენდერი და სექსუალობა
კანონი
ქორწინება · სამოქალაქო კავშირი · შვილება · სოდომის კანონი · ჯარი · სიძულვილის კრიმინალი · ქვეყნების კანონები
კატეგორიები
ეს დაფა: იხ.  განხ.  რედ.

ჰომოსექსუალობა მიუთითებს სექსუალურ და რომანტიულ ლტოლვაზე ერთი სქესის ორ ადამიანს შორის. გაცილებით ნაკლებ გავრცელებულია ვიდრე მსგავსი ლტოლვა საპირისპირო სქესის ადამიანებს შორის. ტერმინი პირველად გამოიყენა კარლ-მარია კერტბენიმ 1869 წელს და მას შემდეგ ის გავლენას ახდენს სექსუალური ორიენტაციის თანამედროვე კონცეფციის განვითარებაზე, ასოცირდება რა რომანტიულ სიყვარულსა და პირადობასთან, ექსკლუზიურად სექსუალურ მნიშვნელობასთან ერთად.

ჰომოსექსულობას, როგორც წესი, ჰეტეროსექსუალობისა და ბისექსუალობის საპირისპიროდ აყენებენ. ზედსართავი "ჰომოსექსუალური" გამოიყენება ასევე ერთი სქესის ადამიანთა, მაგრამ არა გეი ან ლესბოსელთა სქესობრივ ურთიერთობაზე. ანთროპოლოგები ჰომოსექსულური ურთიერთობის სამ ძირითად ფორმას ანსხვავებენ: ეგალიტარიული, გენდერულ-სტრუქტურული და ასაკობრივ-სტრუქტურული. მათ შორის ერთ-ერთი როგორც წესი დომინანტურია მოცემულ საზოგადოებაში და მოცემულ დროში. სექსისა და გენდერის განსხვავებული ბიოლოგიური, ისტორიული და ფსიქოლოგიური კომპონენტების გამო არ არსებობს რაიმე ერთგვაროვანი განსაზღვრება, რომელიც ყველას ინდივიდუალურად მოუხდება.

[რედაქტირება] ეტიმოლოგია

ზეფირი და ჰიაცინტი, ძველ ბერძნული ლარნაკი, ძვ.წ. 480, ბოსტონის ხელოვნების მუზეუმი.
ზეფირი და ჰიაცინტი, ძველ ბერძნული ლარნაკი, ძვ.წ. 480, ბოსტონის ხელოვნების მუზეუმი.

სიტყვა "ჰომოსექსუალი" ჰიბრიდია ბერძნული პრეფიქსის "ჰომო" (მსგავსი, რომელსაც ხშირად შეცდომით "მამაკაცი"-ს გვიანდელ ლათინურ მნიშვნელობას მიაწერენ, როგორც მაგ. homo sapiens-ში) და ლათინური ფუძის "sex-", რითაც მიუთითებს სექსუალურ კავშირზე და ლტოლვაზე ერთი სქესის წარმომადგენლეთა შორის.

ტერმინი "გეი" უმთავრესად გამოიყენება მამაკაცი ჰომოსექსუალისტებისთვის. ლესბოსელი გენდერულად სპეციფიური ტერმინია, რომელიც მხოლოდ ჰომოსექსუალ ქალთათვის გამოიყენება. ენის სტილის მრავალი თანამედროვე სახელმძღვანელო წინააღმდეგია "ჰომოსექსუალის" როგორც არსებითი სახელის გამოყენების, რომლის მაგივრად უპირატესობას ტერმინებს "გეი" და "ლესბოსელი" ანიჭებს. ასევე, ზოგიერთი ამ სიტყვის გამოყენებიდან სრულიად ამოღებას არჩევს, ვინაიდან მან დროთა განმავლობაში უარყოფითი მნიშვნელობა შეიძინა და ვინაიდან ასევე ის მხოლოდ სექსუალურ ქცევაზე მიუთითებს და არა რომანტიული გრძნობებზე.

კონცეფციის გავრცელებას ხელი შეუწყო გერმანელი ფსიქიატრის რიხარდ ფრაჰერ ფონ კრაფტ-ებინგის 1886 წელს გამოქვეყნებულმა ნაშრომმა "Psychopathia Sexualis". მიუხედავად იმისა, რომ ადრეული მწერლები ამ ტერმინს როგორც ზედსართავს ხშირად იყენებნენ ნებისმიერი ერთი სქესის კონტექსტისთვის (მაგ. ვაჟთა გიმნაზია, ქალთა სემინარია), ამჟამად ტერმინი მხოლოდ სექსუალურ ორიენტაციას გამოხატავს. თუმცა არსებობს ასევე სიტყვა რომელიც ერთი სქესის სიყვარულს აღნიშნავს - ჰომოფილია.