პორტუგალია

ვიკიპედიიდან

პორტუგალია
Flag of Portugal
პორტუგალიის გერბი
(დეტალურად) (სრული ზომა)
დევიზი: არა აქვს
Location of Portugal
სახელმწიფო ენა პორტუგალიური
დედაქალაქი ლისაბონი
პრეზიდენტი ანიბალ კავაკუ სილვა
პრემიერ-მინისტრი ჟოზე სოკრატესი
ფართობი
 - ხმელეთი
 - ზღვა
სიდიდით 109-ე
92,391 კვ.კმ
0,5%
მოსახლეობა
- რაოდენობა
- სიმჭიდროვე
სიდიდით --ე
10,524,000
114/კმ²
ვალუტა ევრო (EUR)
დროის ზონა დზკ +0 (ზდ +1)
სახელმწიფო ჰიმნი - A Portuguesa
ინტერნეტის დომენი .pt
სატელეფონო კოდი 351


სექციების სია

[რედაქტირება] სახელწოდება

  • ოფიციალური: ქართულად - პორტუგალიის რესპუბლიკა; პორტუგალიურად - Portugal; República Portuguesa.
  • ეტიმოლოგია - სახელი მომდინარეობს ქალაქ პორტუსაგან, რომლის ძველი ლათინური სახელია Portus Galle, ანუ “გალების (ძველი კელტური ტომის) ნავსადგური”. რომაელები ამ ქვეყანას ლუზიტანიას უწოდებდნენ.
  • ქვეყნის კოდი - PT.

[რედაქტირება] გეოგრაფია

ქვეყანა დასავლეთ ევროპაში, პირენეის ნახევარკუნძულზე. სახმელეთო საზღვარი აქვს ესპანეთთან.

  • ფართობი - 92.100 კვ.კმ.
  • ბუნება: უმაღლესი მწვერვალი - პონტა დუ პიკო (აზორის კ-ებზე) 2.351, მალიაო და ეშტრელა 1.991; მდინარეები (კმ) - დუერო 195 (სულ 895), ტეჟუ 217 (სულ 1.007); ტბა - ბარაჟემ-დუ-სანტა კლარა; კუნძულები (კვ.კმ) - აზორის კუნძულები 2.247 (მათ შორის: სან-მიგელი 747), მადეირა 794; კლიმატი - ოკეანური (ატლანტიკური).
  • ბუნებრივი რესურსები - თევზი, ტყეები, ვოლფრამი, რკინის მადანი, ურანი, მარმარილო, სასოფლო-სამეურნეო მიწები, ჰიდროენერგია.


[რედაქტირება] სახელმწიფო

  • პოლიტიკური სისტემა - რესპუბლიკა.
  • სახელმწიფოს მეთაური - პრეზიდენტი ანიბალ კავაკუ სილვა(Aníbal Cavaco Silva, 2006).
  • საკანონმდებლო ორგანო - ერთპალატიანი პარლამენტი (230 წევრი).
  • ადმინისტრაციული დაყოფა. პორტუგალიის რესპუბლიკის შემადგენლობაში შედის 5 პროვინცია (distrito) - ალენტეჟუ, ალგარვი, ცენტრი, ლისაბონი და ტეჟუს ველი, ჩრდილოეთი და 2 ავტონომიური რაიონი (região autónoma) - აზორის კუნძულები და კუნძული მადეირა.

[რედაქტირება] დემოგრაფია

[რედაქტირება] ეკონომიკა

პორტუგალია განვითარებული ინდუსტრიულ-აგრარული ქვეყანაა, ე.ე.პ. მოცულობით (109 მლრდ $) მას მსოფლიოში 34-ე ადგილი უკავია.

  • ე.ე.პ. სტრუქტურა (%) - სოფლის მეურნეობა - 4, მრეწველობა - 36, მომსახურება - 60;
  • ე.ე.პ. (1 სულზე) - 11.010 $.
  • ექსპორტი - ტანსაცმელი, ფეხსაცმელი, პორტვეინი და ღვინოები, თევზის კონსერვები, მანქანათმშენებლობის პროდუქცია.
  • ბიუჯეტი - 45,000 მლნ $.
  • ვალუტა - ევრო (EUR); 2002 წლამდე ესკუდო.


[რედაქტირება] ისტორია

1926-74 წლებში ქვეყანას მართავდნენ დიქტატორები, მხოლოდ რევოლუციის შედეგად გახდა შესაძლებელი დემოკრატიული მმართველობის შემოღება. 1986 წლიდან ევროპის კავშირის წევრია.


[რედაქტირება] მემკვიდრეობა

  • არქიტექტურა - იერონიმიტების მონასტერი და ბელემის კოშკი ლისაბონში, ევორას, გიმარაიშის და პორტუს ისტორიული ცენტრები; ალტო დოურუს მეღვინეობის რეგიონი, ქალაქი ანგრა დუ ეროისმუ (აზორის კუნძულებზე), ალკობასას და ბატალიას მონასტრები;
  • ლიტერატურა - პორტუგალური ეპოსი: ლუზიადა (1572).


[რედაქტირება] ცნობილი პორტუგალიელები

  • მოგზაურები - ვასკო და გამა, ფერნანდო მაგელანი,
  • ფილოსოფოსი - ურიელ აკოსტა,
  • მწერლები - ლუიშ დე კამოენში, ესა დი კეიროში, ფერნანდო პესოა, ჟოზე სარამაგო
  • სპორტსმენები - ეუსებიო, ლუიშ ფიგუ,
  • პოლიტიკოსები - ანტონიო სალაზარი, მარიუ სოარეში.

სხვა ენებზე