ლე კორბუზიე
ვიკიპედიიდან
შარლ ედუარ ჟანერე (Charles-Edouard Jeanneret), უკეთ ცნობილი როგორც ლე კორბიუზიე (ფრანგ. Le Corbusier) (*6 ოქტომბერი, 1887, ლა-შო-დე-ფონი, შვეიცარია - † 27 აგვისტო, 1965, როკბრიუნ-კაპ-მარტენი, ლაჟვარდოვანი ნაპირი, საფრანგეთი) ფრანგი-შვეიცარიელი არქიტექტორი, თეორეტიკოსი, ფერმწერი და დიზაინერი.
სახელი გაითქვა მოდერნისტული (ე.წ. ”საერთაშორისო სტილის”) ნამუშევრებით. ლე კორბუზიე პიონერი იყო თანამედროვე დიზაინის თეორიულ სწავლებაში და თავი მჭიდროდ დასახლებულ ქალაქებში გაუმჯობესებული საცხოვრებელი პირობების შექმნის სამსახურს მიუძღვნა. მისი შენობები გამოირჩევა ბრტყელი ზედაპირებით, ლენტური ფორმის ფანჯრებით, შენობის ქვემო ნაწილში ღია საყრდენებით და თავისუფალი სტილის დაგეგმარებით.
მისი კარიერა ხუთ ათწლეულს გრძელდებოდა და მისი ხელწერით შექმნილი ხელოვნების ნიმუშებად შერაცხული შენობები და კომპლექსები ცენტრალური ევროპის, ინდოეთის, რუსეთის მრავალ ქალაქში მოიძებნება. ლე კორბუზიეს პორტრეტი (განუყრელი სათვალითურთ) გამოსახულია შვეიცარულ ათფრანკიანზე.
სექციების სია |
[რედაქტირება] ცხოვრება
[რედაქტირება] განათლება
შარლ-ედუარ ჟანერე დაიბადა ლა-შო-დე-ფონში, მცირე ქალაქში ნოვშატელის კანტონში შვეიცარიის ჩრდილო-დასავლეთში, საფრანგეთის საზღვრიდან ხუთ კილომეტრში. სახვითი ხელოვნებით გატაცებული ბავშვობიდან იყო; სწავლობდა ლა-შო-დე-ფონის ხელოვნების სკოლაში შარლ ლ'ეფლატენიეს ხელმძღვანელობით, რომელსაც განათლება ბუდაპეშტსა და პარიზში ჰქონდა მიღებული. მისი არქიტექტურის მასწავლებელი იყო რენე შაპალა, რომელმაც დიდი გავლენა იქონია ლე კორბუზიეს ადრეულ შენობებზე.
მის პირველ პროექტებს შორის იყო ვილა ფოლე, ვილა შვობი და ვილა ჟანერე (მისი მშობლების სახლი) ლა-შო-დე-ფონში. ამ პროექტებში ასახულია ალპებში პოპულარული ადგილობრივი მთის არქიტექტურა.
მის ადრეულ წლებში ის ხშირად მოგზაურობდა ევროპაში მისი მშობლიური ქალაქის პროვინციული ატმოსფეროსგან გასაქცევად. 1907 წელს ის პარიზში მიემგზვრება, სადაც სამუშაოს პოულობს ოგუსტ პერეს, ფრანგი არმირებული ბეტონის პიონერი, ოფისში. 1910-11 წლებში ის ბერლინთან ახლოს არქიტექტორ პეტერ ბეჰრენსთან მუშაობს, სადაც ლუდვიგ მის ვან დერ როეს და ვალტერ გროპიუსს ხვდება. მათთან შეძენილი გამოცდილება მნიშვნელოვანი ხდება მთელი მისი გვიანდელი კარიერისთვის.
1911 წლის ბოლოს ის ბალკანეთში მოგზაურობს, ეწვევა საბერძნეთსა და თურქეთს და ნანახის ჩანახატებს აკეთებს, მათ შორის პართენონის მის განთქმულ ნახაზებს, რომლის ფორმებს ის მოგვიანებით აღწერს ნაშრომში Vers une architecture (1923).