សីលធម៌យុវវ័យ

From Wikipedia

ទស្សនៈផ្សេងៗចំពោះសីលធម៌យុវវ័យ

C.S.C៖ សីល​ធម៌​ គឺ​ជា​ផ្នែក​មួយ​ដ៏​សំ​ខាន់​​ដែល​មនុស្ស​គ្រប់​រូប​ត្រូវ​តែ​មាន​ ជា​ពិសេស​ចំពោះ​យុវ​វ័យ​ ហើយ​ប្រទេ​ស​ជាតិ​ មួយ​អាច​រីក​ចំ​រើន​ទៅ​បាន​ក៏​អា​ស្រ័យ​ទៅ​លើ​សីល​ធម៌​ល្អរ​បស់​ប្រជា​ពលរ​ដ្ឋនៅក្នុ​ងប្រទេ​សនោះដែ​រ។

ដោយ​ មាន​ការ​ហូរ​ចូល​នូវ​វប្ប​ធម៌ប​រទេស​ស្ទើរគ្រ​ប់ជ្រុង​ជ្រោយម​កជ្រៀត​ជ្រែកក្នុង​ស្មារតី​ ខួរ​ក្បាល​របស់​យុវ​វ័យ​នៅ ​ក្នុង​សង្គម​ខ្មែរ​ ជា​ហេតុ​ដែល​នាំ​ឲ្យ​សីល​ធម៌​របស់យុ​វ​វ័យ​មាន​ការ​ធ្លាក់​ចុះ​គួរ​ឲ្យ​ព្រួយ​បា​រម្ភ​។ តើ​ពួក​គេ​ប្រែ​ប្រួល​ និង​ខុស​ប្លែក​ពី​យុវ​វ័យ​សម័យ​មុន​ដូច​ម្តេច​ខ្លះ?​ តើ​គួរ​ធ្វើ​ការ​អប់​រំ ​និង​ណែនាំ​ពួក​គេ​យ៉ាង​ដូច​ម្តេច​ដើម្បី​ឲ្យពួក​ គេ​ដើរ​តាម​ផ្លូវ​ល្អ ​ឲ្យបាន​ត្រឹម​ត្រូវ​នៅក្នុ​ងស​ង្គមជា​តិ ​និង​គ្រួសារ​? ​ ជា​រឿយ​ៗទាំ​ង​នៅ​លើក​ញ្ចក់​ទូរ​ទស្សន៍​ វិទ្យុ ​និង​សារ​ពត៌​មាន​ជាច្រើ​នតែ​ងតែ​ចុះ ​និងផ្ស​ព្វផ្សាយ​ទាក់ទ​ងនឹង​ បញ្ហា​សីលធ​ម៌ សុជី​វធម៌​ទាំងក្នុ​ង​សាលា​ គេ​ហដ្ឋាន​ វត្ត​អារាម​ និង​ទី​សា​ធារ​ណៈផ​ងដែ​រ​ ដោយ​ផ្តោត​សំខា​ន់​ ទៅ​លើយុ​វ​វ័យ​។ មូល​ហេតុ​ដោយ​សារ​តែ​ឈុត​ឆាក​ផ្សព្វ​ផ្សាយ​នោះ​ភាគ​ច្រើន​សំ​ដែង​ដោយ​ពួក​យុវ​វ័យ​ ទាំង​ ប្រុស​ទាំង​ស្រី។​ លោក​ផុន​ រីន​ បុគ្គ​​លិក​​ក្លឹប​​ហាត់​​ប្រាណ​​មួយ​​កន្លែង​​នៅ​​ទី​ក្រុង​​ភ្នំ​ពេញ​​ហាក់​​ដូច​​ជា​មាន​​ការ​​ខឹង​​ សម្បា​ជា​​មួ​យ​នឹង​​អា​កប្ប​​កិរិយា​មិ​​ន​គប្បី​​របស់​​យុវ​វ័​យ​យើង​​មួ​​យ​ចំនួន​ ដែល​ធ្វើ​​ខុស​ឆ្គង​ ជា​ពិសេស​ធ្វើ​ឲ្យ​សីល ​ធ​ម៌​របស់​ប្រជាជ​នខ្មែរដែ​លធ្លាប់​មាន​ភាព​ល្បី​ល្បាញ​នាស​ម័យ​មុន​។ លោក​បាន​មាន​ប្រសា​សន៍​ឲ្យដឹង​ថា៖​ ​" នៅ​សម័យ​នេះ​បើ​និ​យាយ​អំ​ពី​សី​លធ​ម៌​វិញ​ គឺ​មាន​ការ​ចុះ​ទាប​ឆ្ងាយ​ណាស់​ពី​សម័យ​ដែល​ខ្ញុំ​នៅ​សិក្សា​ ក៏​ដូច​ជា​ពេល​ ខ្ញុំ​នៅ​ជា​យុវ​វ័យ​ដែរ​។"​ លោក​បន្ត​ថា ​សម័យ​នេះខុ​សប្លែក​គ្នាផ្ទុយ​ស្រឡះ​ពីស​ម័យមុ​ន ​ដោយ​សារ​នៅពេល​មុន​ យុវ​វ័យឃើ​ញចា​ស់​ៗ​ ចេះ​ដើរ​ឱន​លំ​ទោន​ ជំ​រាប​សួរ​


ចេះ​ប្រាប់​ឪពុក​ម្តាយ​ថា​គេ​ត្រលប់​មក​ពីសា​​លា​វិញ​ហើយ​ ជាដើ​ម ​តែ​​ក្មេង​សម័យ​ឥឡូ​វេនះ​មួយ​ចំ​នួន​មិន​មាន​ធ្វើ​ដូច​នេះទៀ​​តឡើ​យ។​ លោក​រីនប​ន្តដោយ​សំលេ​ង​ខ្លាំង​ៗថា​ សំ​រាប់​បុរ​សខ្មែ​រ​យើង​សព្វ​ថ្ងៃ​ភាគ​ខ្លះ​ភ្លេច​នូវ​សីល​ធម៌រ​បស់ខ្លួន​ច្រើនដូ​ចជា ​មានកា​រភ្លើត​ភ្លើន​ភ្លេច​ច្រើន​ហួស​កំរិត។​ កំពុង​ស្រោចស្មៅ​នៅខា​ងមុខ​សារ​មន្ទីរ​ជាតិ​ អ្នក​ស្រី​អ៊ីង​ ស៊ី​ថុន​ អ្នក​ថែ​សួន​មុខ​សារ​មន្ទីរ​ជាតិ ​បាន​ឲ្យ​ដឹង​ថា​ ថ្ងៃ ​ខ្លះ​គាត់​មាន​ការ​ភិត​ភ័យ​ចំពោះ​កាយ​វិ​កា​រមិន​ស្តាប់​បង្គា​ប់របស់​គាត់​ ដែល​ពួក​គាត់​បាន​ប្រាប់​កុំ​ឲ្យ​ដើរ​ជាន់​ស្មៅ ​និង​បោះ​ចោល​សំ​រាម​ផ្តេស​ផ្តាស​។ គាត់​បន្ត​ឲ្យ​ដឹង​ទៀត​ថាៈ ​" អ្ន​ក​ខ្លះ​គេ​ចេះ​គោរ​ពសីល​ធម៌​ អ្នក​ខ្លះ​មិន​គោ​រ​ព​ ភ្លើត​ភ្លើន​ ផឹក​ស៊ី ​រាយ​សំ​រាម​ចោល​ពាស​ពេញ​។ មាន​ភាគ​តិច​ណាស់​ដែល​ពួក​គេ​ចេះ​ញុំ​ហើយ​ ហើយ​យក​ទៅ ​ចោល​នៅ​ក្នុង​ធុង​សំ​រាម​។ ជួន​កាល​ ខ្ញុំ​ប្រាប់​គេ​ល្អ ​តែ​គេ​បែរ​ជា​ជេរ​ ស្តី​ពាក្យ​អសុ​រោះ​មក​ឲ្យ​ខ្ញុំ​វិញ​"។ នៅ​ជ្រុង​ម្ខាង​នៃព្រះ​បរ​មរាជ​វាំង​ ​ពីមុន​មាន​ការ​បើក​ឲ្យសិស្ស​-និស្សិត​ ប្រ​ជាព​លរដ្ឋ​ធ្វើដំ​ណើរ​ឆ្លង​កាត់​ដោយ​ សេរី​ តែ​បន្ទាប់​ពី​មាន​ការ​ធ្វើឲ្យ​ខូច​សណ្ដាប់​ធ្នាប់​ដូច​ជា​ការ​ចោល​សំរាម​ ការ​បង្ហោះ​ម៉ូ​តូ​ ផឹក​ស៊ី ​និងមាន​ពេល​ខ្លះ​ ដេញ​កាប់​វាយ​តប់​គ្នា​ជា​ដើម​។ ដូច​​នេះ​ដោយ​មើល​ឃើញ​ពី​បញ្ហា​ធ្ងន់​ធ្ងរ​បែប​នេះ ​កន្លែង​នោះ​ក៏​ត្រូវ​បានបិ​ទមិន​ ឲ្យធ្វើ​ដំណើរបន្ត​ទៅទៀ​ត។​ លោកញា​ណ ​ចក់​ មន ​មន្ត្រីប៉ូលីស​ការ​ពារព្រះ​បរម​រាជវាំ​ង ដែ​លកំពុ​ងអង្គុ​យក្បែរ​ ម៉ូ​តូដោយមា​នកូន​វិទ្យុមួ​យសំរា​ប់ស្តាប់​កំដរ​អារម្ម​ណ៍ ​ហើយ​ក៏ជាអ្ន​កដែល​មានភា​រកិច្ច​ក្នុងកា​រយាម​កាមមិ​ន ​ឲ្យមាន​ក្រុមក្មេ​ងស្ទាវ​ឆ្លងកា​ត់​ផង​នោះ​បាន​ងាក​មក​ប្រាប់​អ្នក​យកព​ត៌មា​នយើ​ងឲ្យ​ដឹង​ពីកា​រយល់​ឃើញ​រប​ស់​ លោក​ចំពោះ​បញ្ហា​សីលធ​ម៌ ​ការ​ភ្លើត​ភ្លើន​របស់​យុវវ័​យសម័​យថ្មីនេះ​ថាៈ "​ខ្ញុំយ​ល់ថា​ យុវ​វ័យស​ម័យនេះ​មាន ​ការខុ​សប្លែក​គ្នាពីស​ម័យមុ​ន ​ដោយឃើ​ញថា ពួកគេ​ភ្លើតភ្លើ​ន​ ក្លា​ហាន​ មិ​នចេះគោ​រព​នូវ​សណ្ដា​ប់ធ្នាប់​ ដូ​ចជា ​ការគោ​រព​ច្បាប់​ចរា​ចរ​ណ៍ជាដើ​ម។​ ពួ​កគេមា​នភា​ពទាន់​សម័យ​ ដែល​បណ្ដ​?ាលឲ្យភ្លេ​ចអរិ​យធម៌​ សី​លធម៌​រប​ស់ ខ្មែ​រពីជំ​នាន់​ដើម"​។ លោ​កបន្ត​ថា ក​ត្តាទាំងនោះអាចបណ្ដ?ាលមកពីការហូរចូលនូ​វគ្រឿង​ញៀន​ ការ​សេព ​គ្រឿងញៀ​ន។ល​។ ពី​សម័យ​ដើម ​និងប​ច្ចុប្បន្ន​នេះមាន​លក្ខណៈ​ខុសគ្នាឆ្ងា​យ ​ព្រោះ​នៅ​សម័យ​មុន​ នៅពេល ដែល​ពួកគា​ត់ឃើញ​ចាស់ព្រឹិទ្ឋាចា​រ្យ គឺពួក​គាត់គោ​រពអោ​នលំ​ទោន​ តែ​នៅពេល​នេះគឺ​ផ្ទុយស្រ​ឡះតែម្ត​ង ដោយ​នៅ​ពេល​ដែល​ដើរទៅ​ឃើញចា​ស់ទុំ​ ឬ​ព្រះស​ង្ឈ គឺ​មិនគោ​រព​ មិន​ដោះ​មួក​ជាដើម​។ យុវ​វ័យ​នៅ​សម័យ​ មុន​គ្រាន់​តែ​ដើរ​កាត់​តាម​វត្ត​អា​រាម​ក៏ដោះមួ​កដែរ​។ សំ​រាប់កា​រអ​ប់រំទូ​ន្មានប្រៀ​នប្រដៅ​​កូនៗ​ដែលកំ​ពុងតែ​ឈានចូល​ទៅក្នុងស្រទាប់​យុវវ័​យដែរនោះ​ លោកញា​ណ ច​ក់បានឲ្យ​ដឹងថា ​សំរាប់កូ​នរបស់គាត់​ផ្ទាល់​ គា​ត់ត្រូវ​តែធ្វើកា​រអប់​រំមិន​ឲ្យភ្លើ​តភ្លើន​តាមស​ង្គម​ តាម​សម័យ​ ជឿន​លឿននោះ​ទេ គឺ​ត្រូវប្រ​កាន់​ខ្ជាប់​នូវ​សីល​ធម៌​របស់ខ្លួ​ន​ឲ្យ​បាន​ជាប់​លាប់​ ដើម្បីឈា​នទៅរ​កអ​នាគត​របស់​ ខ្លួន​បើប​ណ្ដែត​បណ្ដោ​យ​ឲ្យ​កូន​របស់​ខ្លួន​ភ្លើត​ភ្លើន​ទៅតាម​សង្គម​ គឺ​ធ្វើ​ឲ្យ​ខ្លួន​ឯង​ និង​សង្គ​មកាន់​តែធ្លាក់​ចុះកាន់​ តែយ៉ា​ប់។ ​"ខ្ញុំ​ធ្វើ​ការ​ប្រៀន​ប្រដៅ​ អប់រំ​ បង្រៀ​នពួក​គេឲ្យចេះមា​នសីល​ធម៌ ​គោរព​ចាស់​ទុំ ​ឪពុក​ម្តាយដើ​ម្បី ​អនាគ​តខ្លួ​ននៅពេ​លអនា​គត​"។​ នេះ​ជា​ទង្វើ​ដែល​មន្ត្រី​ប៉ូ​លីស​រូប​នេះ​បាន​ធ្វើ​ចំ​ពោះកូ​នរ​បស់​គាត់​។ ​ ជា​មួយ​គ្នា​នេះ​ដែរ​ ​លោក​អេមី​លដេ​តម្ប​ អភិ​បាល​ភូមិ​ភាគ​ភ្នំពេ​ញបា​នមា​នប្រ​សាស​ន៍​ចាប់​អារ​ម្មណ៍​ទៅ​នឹង​ បញ្ហា​យុវ​វ័យ​ដែរ​ថា៖​ ​"យុវ​វ័យ​ គឺ​ជាអ​នាគ​តរបស់ប្រទេសក​ម្ពុជា​ ហើយ​នៅ​ក្នុង​ព្រះ​សហ​គមន៍​យុវ​ជន​ គឺ​ជា ​អនា​គត​រប​ស់ព្រះ​សហ​គមន៍​ ប៉ុ​ន្តែចំពោះ​ខ្ញុំពួ​កគេ​មិន​គ្រាន់​តែ​ជា​អនាគ​តតែ​ប៉ុណ្ណោះ​ទេ។ ​យុវវ័​យ គឺ​ជាមនុ​ស្ស ពេ​ញល​ក្ខណៈតា​មរបៀ​បជា​យុវវ័​យ ដែល​នោះ​គឺ​ជា​អ្វី​​ដែល​សំខា​ន់ ​ហេតុដូ​ចនេះ​ យើ​ងត្រូវ​យក​ចិត្ត​ទុកដាក់​ចំ ​ពោះក្មេ​ងៗជាដំបូង​ ក្រោយ​មក​យុវ​វ័យ ​និងម​នុស្ស​ពេញ​វ័យ​"។​ លោក​បាន​ផ្តោតអា​រម្មណ៍​សំខាន់​ទៅ​លើ​យុវ​ វ័​យ​នៅ​ក្នុង​ព្រះ​សហ​គមន៍​ថា ​ចំពោះ​លោក ​គឺលោ​កប្រឆាំ​ងជានិ​ច្ចចំពោះឃ្លា​ដែល​ថា ​យុវ​វ័យ​ជាអ​នាគ​តរ​បស់​ ព្រះ​សហ​គម​ន៍ ​គឺមិ​ន​មែន​ទេ​សំ​រាប់​លោក​។ ​យុវ​វ័យ​មិន​មែន​ជា​អនាគ​តរ​បស់​ព្រះស​ហគ​មន៍​ទេ​ តែ​ជាប​ច្ចុប្បន្ន​ របស់​ព្រះ​សហ​គមន៍​ មាន​ន័យ​ថា ​យុវ​វ័យ​មាន​កន្លែង​ពិ​សេស​នៅ​ក្នុង​ព្រះ​​សហ​គមន៍​ គេ​មិន​រង​ចាំ​ដល់​គេពេ​ញ​វ័យ​នោះ​ទេ ​គេ​មាន​មុខ​ងារ​ដ៏​សំ​ខាន់​ក្នុង​ការ​ជួប​ជុំ​គ្នា​ រួប​រួម​គ្នា ​និង​អប់​រំ​គ្នា​ដើម្បី​រៀប​ចំ​អនា​គត​។ ​ យុវ​ជន​លី ​ជានិ​ស្សិត​ច្បាប់​ និង​កំពុង​តែ​ស្ថិត​នៅ​ក្នុង​ស្រ​ទាប់​យុវ​វ័យ​មួយ​រូប​ផង​នោះ ​តើ​គាត់​មាន​ទស្សនៈ​ យ៉ាង​ណា​ចំពោះ​យុវ​វ័យ​សម័​យនេះ​ដែរ? ​"ចំពោះ​ខ្ញុំ​នៅ​ពេល​ដែល​ជួប​ជា​មួយ​ចាស់​ទុំ ​ជា​ដំបូង​គេ​ជំ​រាប​សួរ​ បន្ទាប់​ មក​សួរ​គាត់​ថា ​អ៊ំ​ ឬ​ពូ​ទៅ​ណាម​កណា​ដែរ​? សុខ​សប្បាយ​ជាតិ​ទេ​?ជា​ដើម​"។ ​នេះ​ជា​កាយ​វិការ​ដែល​យុវ​ជន​ លី​បាន​ប្រតិប​ត្តិ​ជា​ប្រ​ចាំ​នៅ​ពេល​ដែល​គេ​ជួប​ជា​មួយ​ចាស់​ទុំ ​ឬ​អ្នក​ដែល​មាន​វ័យ​ចាស់​ជាង​ខ្លួន​។ ក​ត្តា​នេះ​លោក​ ក៏​ធ្លាប់​ឃើញ​មាន​យុវ​វ័យ​មួយ​ចំនួន​ប្រព្រឹត្ត​ខ្លួន​ដូច​លោក​ដែរ​ តែ​ក៏​មាន​មួយ​ចំនួន​មិន​មាន​សីល​ធម៌​ត្រឹម​ត្រូវ​ និ​យាយមិ​នល្អ​​ជាមួ​យឪពុ​កម្តា​យ។ ​ ចំពោះ​បញ្ហា​ដែល​ថា ​ប្រសិន​បើ​ប្រទេស​មួយ​ពោរ​ពេញ​ទៅដោ​យ​យុវ​វ័យ​ដែល​ខ្វះ​ការ​អប់​រំ​សីល​ធម៌​នៅ​ក្នុង​ខ្លួន​ ​តើ​អ្នក​គិត​ថា ​នឹង​មាន​អ្វីកើ​ត​ឡើង​? យុវ​និស្សិត​ច្បាប់​ឆ្នាំទី​២រូ​បនេះ ​បាន​បញ្ចេញ​ទស្សនៈ​ថា ​នេះ​ជា​កត្តា​មួយ​ សំ​ខាន់​ ព្រោះ​ប្រទេស​ជាតិ​របស់​យើង​ពឹង​លើយុ​វវ័​យដែល​ជាទំពាំ​ងស្ន​ង​ឬ​ស្សី ​បើ​យុវ​វ័យ​យើង​មិន​ខិត​ខំ​រៀន​ សូត្រ​ទេ ​នោះ​ប្រ​ទេស​ជាតិ​របស់​យើង​នឹង​មិន​រីក​ចំ​រើន​បាន​ឡើយ ​ហើយ​មិន​តែ​ប៉ុណ្ណោះ​វាកាន់​តែ​ធ្លាក់​ចុះ​ដុន​ ដាប​ទៅ​ទៀត​។ "ក្នុង​នាម​ខ្ញុំ​ជាយុ​វវ័យ ​ខ្ញុំ​ព្យា​យាម​ធ្វើ ​ហើយ​ក៏​ប្រាប់​ដល់​យុវ​វ័យ​ទាំង​ឡាយ​ទៀត​ផង​ដែរ​ថា ​អ្នក​គួរ​តែ​ខិត​ខំ ​រៀន​សូត្រ​កុំប​ណ្ដោយ​ខ្លួន​ឲ្យ​ទៅធ្លា​ក់​ទៅ​ក្នុង​ភាព​មហ​ន្តរា​យ​ ព្រោះ​យើង​ជា​ទំពាំង​ស្នង​ឬស្សី ​ជាស​សរ​ទ្រូងរ​បស់ ​ប្រទេស​ជាតិ​ ជួយ​លើក​ស្ទួយ​ប្រទេ​ស​ឲ្យ​រីក​ចំរើ​ន​ដូច​អរិយ​ប្រទេស​លើស​កល​លោក​"​។ យុវ​ជន​លី លើក​ស្ទួយ​ ខ្លួន​ឯង​ដើម្បី​ប្រទេស​ទឹក​ដីក​ម្ពុជា។​ ការ​ប្រៀន​ប្រដៅ​ ការ​អប់​រំកូន​ៗ​ឲ្យ​ក្លាយ​ទៅ​ជាយុ​វជ​ន​ យុវ​តី​គំ​រូមួយ​រូប​នៅ​ក្នុង​សង្គម​ វា​មិន​មែន​ជាប​ញ្ហា​មួយ​ ដែល​ពិបាក​នោះ​ទេ​ តែ​វាអា​ស្រ័យ​ទៅ​លើ​វិធី​សាស្ត្រ​ណែនាំ ​និង​ទូន្មាន​ពួក​គេឲ្យ​ស​មរម្យ​តែ​ប៉ុណ្ណោះ​។ លោក​ អភិ​បាល​អេមីល​ ដេត​ម្បបាន​ឲ្យ​ដឹង​ពី​ចំនុច​នេះ​ថា ​អ្វី​ដែល​បង្ខំ​គឺ​គ្មាន​ប្រយោ​ជន៍​នោះទេ​។ ​ក្នុងនោះ​ដែរ​យើង​ ត្រូវ​ប្រុង​ប្រយ័​ត្ន​ក្នុង​ការ​ធ្វើ​ការ​ប្រៀន​ប្រ​ដៅដ​ល់​ពួក​គេ​ដោយ​ប្រើ​ពាក្យ​ថា​ កុំ​ធ្វើ​នេះ ​កុំធ្វើ​នោះ​ច្រើន​ពេក​។ ​ លោក​សង្កត់​ធ្ងន់​បន្ថែ​ម​ពី​លើ​នេះ​ចំពោះ​ឪពុ​ក​ម្តាយ​ទៀត​ថា ​"មុខ​ងាររ​បស់​ឪពុ​ក​ម្តាយ​ គឺ​ជា​អ្នក​អប់​រំដល់​កូន​ ចៅ​"។ ការ​អប់​រំមិន​មែន​ផ្អែក​ទៅ​លើ​ការ​វាយ​បង្ខំ​កូន​នោះទេ ​តែ​គួរ​តែ​និយាយ​ប្រាប់​កូន​ពីមូល​ហេតុ​នៃ​ទង្វើ ​របស់​កូន​ថា ​តើវា​នឹង​ផ្តល់​ផល​អ្វីខ្លះ​ចំពោះ​កូន​ តើ​ផល​ល្អឬ​អាក្រក់​។ មិន​មែន​កូន​ធ្វើ​ខុស​អ្វី​មួយ​ ត្រូវ​ដាក់​ទោស​ កូន​ភ្លាមៗ​នោះ​ទេ​ ប៉ុ​ន្តែ​អ្វី​ដែល​សំ​ខាន់​ត្រូវ​ធ្វើ​ការ​សាក​សួរ​ និង​ពន្យល់​កូន​។ យើង​ត្រូវ​ប្រាប់​ឲ្យ​គេចេះ​សម្តែង​នូវ​ ក្តី​ស្រលាញ់​ យោគ​យល់​ និង​យក​អាសា​រ​ ចំពោះ ​អ្នក​ដទៃ។​

ប្រភពអត្ថបទ៖ Catholic Social Communications, Cambodia