Mewlana Xalid
Ji Wîkîpediya
Mewlana Xalîd şêxekî neqşibendî yê bi nav û deng bû. Mewlana Xalîd di sala 1811 ê da îzna Xelîfetîyê ji Şêx Ebdullayê Dehlewî, ji Hindîstanê girtî ye.
Şêx Xalid Ziyaedîn di terîqeta neqşibendî de şihba Xalidî daniye. Mewlana Xalid ji kurdên Silêmaniyê ye. Şêx Xalid berî ewilî li Bexdayê û di pey re li Şamê terîqeta xwe belav kiriye û di sala 1242 an da li Şamê çûye rehmetê. Di çiyayê Çilyaran de veşartî ye. Mewlana Xalid şahirekî mitesewif e; û wî dîwaneke farisî heye. Min bi xwe dîwan ne dîtiye. Dibêjin ko di wê dîwanê de çend qesîdeyên bi kurdî an nîvkurdî hene. Me got nîvkurdî ji ber ko Mewlana di wan qesîdan de kurdî û farisî tevlî hev kirine. Êdî mirov nizane ew qesîde bi kurdî an bi farisî ne. Eve qesîdeyek ji wan qesîdan:
Çi tedbîr ey misilmanan Kî men xod ra nemîdanem Ne tersa me yehûdiyem Ne gebr û ne misilmanem Ne beriyem, ne behriyem Ne şerqiyem ne xerbiyem Ne ez erkanî tebhiyem Ne ez eflakî gerdan im Ne ez Çîn im, ne ez Hind im Ne ez bilxar û maçîn im Ne ez milkê Iraqê me Ne ez xakî Xuristan im Ne ez av im, ne ez ba me Ne ez xak im ne ez ateş Ne ez dinya, ne ez iqba Ne ez firdewsî ridwan im Nişan im bê nişan başed Mekan im lamekan başed Ne ten başed ne can başed Ne min ez canî canan im Ne baba me, ne dada me Ne ema me, ne xala me Li ser wechê çiraya me Dikim îro di efxan im Ji efxana bes e salek Ji maşûqan bes e yarek Ji bo mihiban hero carek Welî bim ez bi çeşman im.