Zimanên romanî

Ji Wîkîpediya

Zimanên romanî şitleke zimanmalbata zimanên hind û ewropî ye. Zimanên romanî ji latinî de aj dane. Çiqas latinî di zimanên Îtalî de ye jî, bandora wêyê mezina li ser zimanên romanî he ye.

Tabloya Naverokê

[biguherîne] Zimanên îroj ên standard

Zimanên romanîyên standardên îroj:

Spanî Spanya, Emerîkaya Navîn û Emerîkaya Başûr (derve Brazîl, Guyana, Sûrînam, Belîze), Guîneya Ekwatorî, bi pişkî Fîlîpîn, DYA 352.000.000
Portugalî (brazîlî: português) Portugal, Brazîl, Angola, Mozambîk, Tîmora Rojhelat, Cap Verde, Gînê-Bîsso, São Tomé û Príncipe, Macao 216.000.000
Fransî (français) Fransa, Belçîka (Walonya), Swîsre, Antilan, Kanada , û li kolonîyên Fransa û Belçîkayên berê 77.000.000
Îtalî (italiano) Italya, Swîsre, San Marîno, Vatîkan 70.000.000
Rumenî (bi moldawî ve română) Romanya, Moldawya û hin dewletên dinên Ewropa 26.000.000
Sîcîlyanî (sicîliánu) Italya (Sîcîlya, Kalabrîya, Kampanya) 10.000.000
Katalanî (català) Katalonya 8.200.000
Galîsiyayî (galego) Galîsiya 3.000.000
Oksîtanî (occitan) başûra Fransa, Italya û Spanya 2.800.000
Sardî (sardo) Sardûnya (Italya) 1.200.000
Furlanî (furlan) Friûl (Italya) 350.000
Ladin (ladin dolomitan) Italya 40.000
Retoromanî Swîsre 27.000
Aragonî (aragonés) Aragon 30.000

[biguherîne] Milên zimanên romanî

[biguherîne] Zimanên îberoromanî

Di gruba zimanên îberoromanî de zimanên spanî, portugalî, galîsiyayî û katalanî hene. Lê zimanê katalanî wek navbarê zimanên îberoromanî û zimanên galloromanî de ye. Zimanên din:

[biguherîne] Zimanên galloromanî

Di zimanên galloromanî de zimanê herî mezin fransî ye. Zimanên din wiha ne:

  • Zimanê "d’oïl".
    • Gallo
    • Pikardî li bakur-rojhelatê Fransa û Belçîkayê
    • Walonî li bakur-rojhelatê Fransa û Belçîkayê
    • Anglonormannî
    • Jèrriais li girava Jerseyê
    • Dgèrnésiais li girava Guernseyê
    • Sercquiais li girava Sarkê
  • Franko-provenzalî
  • Okzitanî
    • Auvergnatî li Auvergne
    • Gascognî
    • Languedokî
    • Limousinî
    • Nissart
    • Provenzalî

[biguherîne] Zimanên retoromanî

Zimanên retoromanî:

  • Furlanî
  • Bündnerromanî
  • Ladin

[biguherîne] Zimanên îtaloromanî

Zimanên îtaloromanî

[biguherîne] Sardûnî

Zimanê sardûnî li Sardûnya tê axaftin û na di tu gruban de ye .

[biguherîne] Zimanên balkanromanî

Zimanên balkanromanî:

  • Rumenî
  • Moldavî

[biguherîne] Zimanên mirî

Zimanên îroj mirî ne: