L. Annaeus Seneca minor

E Vicipaedia

Seneca (Antikensammlung Berlin)
Seneca (Antikensammlung Berlin)

Lucius Annaeus Seneca, seu Seneca minor, Marco Annaeo Seneca et Helvia parentibus natus est Cordubae in Baetica (Hispania) anno 4 a.C.n., filius Marci Annaei Senecae et Helviae; mortuus est autem anno 65 p.C.n. Philosophus fuit stoicorum sectam secutus et idem vir rerum publicarum peritissimus nec non et poeta.

Pater fuit prosper retor, qui Seneca maior vocitatur. Frater autem natu maior Gallio, proconsul in Achaia, ubi anno fere 53 apostolum Paulum convenit. Nepotem denique habuit Lucanum poetam. Audivit Epictetum stoicum Graecum, cuius thema "sustine et abstine" erat. Anno 41, Claudio imperatore, Seneca adulterii cum Livilla Caligulae sorore incusatus in Corsicam exilio missus est. Anno tamen 49 Agrippina minor, nove nupta imperatori, illum Romam revocavit ut praeceptor Neronis filii esset. Dein anno 54, Claudio defuncto, Nerone autem principatu potito, una cum Sex. Afranio Burro praefecto praetorio Caesaris consiliarius factus est. Ei Seneca plura consilii causa scripsit opera—in quibus unum, quod De Clementia inscribitur, ut demonstraret cur sapienter agat imperator qui clementia utatur. Ille autem princeps, anno 65, cum Seneca conscius et particeps Pisonis coniurationis suspicatus esset, nullo iudicio adhibito eum iussit semet interficere; quod fecit philosophus arteriis sectis in amicorum conspectu ac colloquio. De eius morte Pompeiaeque Paulinae, quae eum in mortem secuta est, est notissima Taciti pagina. Seneca etiam pulchram sententiam fecit: "Non vitae, sed scholae discimus." Ea in Aevo antiquitato renascento mutavit in :"Non scholae, sed vitae discimus."

Index

[recensere] De Operibus

Sculptura senis aevi post Alexandrum Magnum quod fuit aënea Neapoli in museo archaeologico conservata, quae, cum piscatorem veterem forsitan reddat, sub nomine Senecae illustris est facta.
Sculptura senis aevi post Alexandrum Magnum quod fuit aënea Neapoli in museo archaeologico conservata, quae, cum piscatorem veterem forsitan reddat, sub nomine Senecae illustris est facta.

Generatim dicendum est Senecae non tantum interfuisse theorias excogitare, sed opera, quae ad vitam fingendam utilia essent. Orationes autem, quibus celeberrimus suo tempore factus erat, omnino perditae sunt. Commercium etiam epistularum ei ascribitur cum apostolo Paulo, quod Hieronymum adduxit ut Senecam quasi pro Christianae fidei sancto haberet. Modus autem vivendi Senecae contrarius fuit honestis operum eius postulationibus. Genus scribendi breve et acutum, cupit lectorem stupere, itaque studium eius incendere. Solet antithesi (contrario) uti metaphoraque (translatione).

Seneca libello De brevitate vitae inscripto, quod ante annum p.Chr.n. 50. compositum esse apparet, inscriptionem refutavit ipsam. Vitam enim brevem non esse, sed brevem a nobis reddi, qui levia et inania ad negotia eam consumeremus. Satis vero longam fuisse futuram, si concesso tempore bene usi philosophiae nos daremus. Sed luxuria et ambitione et imperandi cupiditate nos a libertate animi averti neque id facere, quod hic et nunc opus esset fieri. Neque eis quidem pepercit, qui ad rem publicam accederent. Tamen Seneca, qui cum explicavit, quibus otiosi rebus operam dare soleremus, interdum saturam paene conscripsit, nihil vehementius et tamquam ad caelum laudibus extulit quam, id quod hominibus unum esset dignum, sapientiae studium.

Scripsit Seneca saturam seu lusum de morte Claudii, qui Apocolocyntosis inscribitur, id est "mutatio in cucurbitam," ita ut "apotheosis" imperatoris subaudiatur et irrideatur; deinde opus de philosophia naturali in septem libros digestum, quod Naturales quaestiones inscribitur; varios dialogos philosophicos; 124 epistulas ad Lucilium, quae sunt de quaestionibus ad mores pertinentibus; decem etiam tragoedias. Senecae interpretatio de philosophia stoica magnum momentum habuit ad progressum morum partis philosophiae. Spectacula sua magnopere formas dramatum Renascentiae constituerunt, praesertim in Anglia saeculo decimo sexto Elisabetha regina.

[recensere] Selecta Opera Senecae

  • Apocolocyntosis divi Claudii
  • Naturales quaestiones
  • Dialogi
    • De Providentia
    • De Constantia Sapientiis
    • De Ira libri III
    • De Consolatione ad Marciam
    • De Vita Beata
    • De Otio
    • De Tranquillitate Animi
    • De Brevitate Vitae - quo in scripto Seneca exponit, quod quaeque pars vitae satisfaciens sit, si modo sapienter vivatur
    • De Consolatione ad Polybium
    • Ad Helviam matrem
  • De Clementia (ad Neronem)
  • De Beneficiis
  • Epistulae morales—ad Lucilium collectio 124 epistularum de quaestionibus ad mores pertinentibus
  • Tragoediae
    • Hercules Furens
    • Troades
    • Medea
    • Phoenissae
    • Hercules Oetaeus
    • Phaedra
    • Aganiemno
    • Thyestes
    • Oedipus
    • Octavia (fortasse ei falso ascripta)

[recensere] Seneca Philosophus

Seneca studuit quaestionibus modi honeste vivendi partive morum philosophiae. Tranquillitatem stoicam summam virtutem putavit. Una cum Divo Marco Aurelio Ciceroneque est maximi momenti inter Stoicos romanos. Putavit officium suum servandum hominibus emolumento esse. Ita ut scripserat, vivendo studuit. Ideo quamquam ditissimus erat, modeste vixit, nam modo aquam bibit, paulum edit, super culcitram duram dormivit. Divitia sua ei non visa est contraria stoicae doctrinae. Dixit sapientem non pauperem esse debere, ubi divitias probe meruisset; ceterum necesse esse, ut ille eas demittere posset.

Seneca se imperfectum sapientem putavit. Laudo modum vivendi, inquit, haud quo vivo, sed quo scio vivendum esse. Animi motus sicut voluptas, molestia, cupiditas, timor superandi esse. Finis haud est sensibus se privare, sed animi motus superare. Opes parere licere, dum obsequium in eas non exstare. Fatum praedestinatum esse. Homo posse aut fatum accipere aut repudiare. Si sua voluntate accipere, libertate sua uti. Mortem esse secundam naturam. Sibi mortem consciscere non a Seneca exclusum est.

[recensere] Praeterea vide

[recensere] Nexus externi

Vicicitatio habet citationes quae ad L. Annaeus Seneca minor spectant.