Lingua Legionica
E Vicipaedia
Lingua Legionica (llïonés) |
|
---|---|
IPA | - |
Locutores | 80 000 |
Familia | Linguae Indoeuropaeae Linguae Romanicae |
Scriptura | Latina |
Vicipaedia | - |
Status publicus | |
Lingua civitatis | |
Lingua privata | Hispania |
Procuratio linguae | Asociación Cultural de la Llingua Llïonesa |
Notae ISO linguae | |
1 2 3 SIL |
- roa - nulla |
Vide etiam: Linguae mundi, Linguarum officialium catalogus |
Lingua Legionica Dominii Linguistici Asturici lingua aut linguistica modalitas, a lingua Latina directe derivata, in Regione Legionensi fabulata, est.
Index |
[recensere] Generale
Lingua adhuc Legionis Septemtrione, Meridie et Occidente, Samurae Occidente et in Las Arribes Durii et in perpetuis Gata (Salmantica) manet. Notandum est Mirandicam linguam linguam ipsam esse, sed aliquando cum Legionica lingua inglobari, quamquam hodie una officialis et recognita modalitas toto in dominio est.
Lingua Legionica in nostrum conspectum fructuum ad quos linguae Latinae in dominio Asturico fabulatae evolutio fert unus prodit. Sua linguistica personalitas quod summa peculiaritatum ante linguas vicinas, Galaicam-Lusam et Hispanam, individualizantium jungit definitur. Ita et Mirandicae et Asturianae linguae similium fructuum praesentia clarissimum linguistici definiti congressus partem esse relinquit.
Fere omnes Legionice loquentium dyglossici sunt. Numerum loquentium 55.000 hominum in Regione Legionensi (praesentibus Legionis, Samurae et Salmanticae Hispanis provinciis) esse putari postest, 42.000 in provincia Legionis (Sayambre, L.laciana, Bergido El Bierzu, Capraria La Cabreira, Lus Maragatus, Argüeyos, La Valdería, Ribera l'Órbigu, Páramu Lleonés, Umaña, L.luna, Altu Sil vel La Cepeda; 8.000 in Senabria et Aliste, et 3.000 in Seyagu et in las Arribes, 500 in perpetuis Gata.
[recensere] Familia
Globuli Hiberorromanici in nominato Asturico subcirculo qui tribus linguis componitur est:
- lingua Asturiana
- lingua Legionica
- lingua Mirandica
[recensere] Phonologia
(Transcriptio secundum Alphabeti Phonetici Internationalis normas fit)
[recensere] Vocales
Vocalicum linguae Legionicae systema quinque phonemata discriminat, dissimilia tribus aperturae gradibus (mediae, minimae et maximae) et tribus punctis (centrali, anteriori et posteriori).
anteriores (palatales) | centrales | posteriores (velares) | |
vocales occlusae (apertura minima) | i | - | u |
vocales mediae (apertura media) | e | - | ɔ |
vocales apertae (apertura maxima) | - | a | - |
[recensere] Consonantes
labiales | dentales | alveolares | palatales | velares | |
occlusivae surdae | p | t | - | ʧ | k |
occlusivae sonorae | b | d | - | y | g |
fricativae | f | θ | s | ʃ | - |
nasales | m | - | n | ɲ | - |
laterales | - | - | l | ʎ | - |
vibrantes | - | - | ɾ / r | - | - |
[recensere] Dialecti
Inter linguam Legionicam regionales varietates tres ponderis dialecti conspici possunt, Orientalis, Centralis et Occidentalis. Occidentalis latissima est et omnes Linguae Legionicae in Regione Legionensi zonas assequitur (exceptis Sayambre,Valdïón et Valdeburon-Tierras de la Reina et Samura). Orientaliter loquuntur Sayambre, Valdïón et perpetui Gata (Salmantica). Dialectus de Las Arribes et de Seyagu (arribiegu-seyagués) in media via inter Occidentalem Orientalemque est.
Orientalis Legionica lingua subdialectum aspirati h /h/ usu characterizatum habet, f- initialia in omnibus vocibus in quibus lingua Legionica f- habet (e Latina lingua derivatum in fere omnibus casibus) substituentem: fame / h.ambre ; fíyu / h.iyu ; fabas / h.abas ; fortiga / h.ortiga.
Occidentalis dialectus decrescente ei, ou diphthogatione characterizatur (vega / veiga ; ferreru / ferreriru ; cosa / cousa ; oveya / ouveya).
Casu linguae Legionicae Centralis, hodie practice extincta, decrescentes diphthongos ei/ou non haberet; praeterea inter sonos f/c et güe/bue confusionem principio vocis haberet: cesoria/fesoria et buerta/güerta. In relictis rebus velut Orientalis, cum sua peculiaritate, aspiratione f- Latini, esset.
[recensere] Status hodiernus
Regionis Legionensis (provinciarum Legionis, Samurae et Salmanticae) linguistica realitas nescientiae non solum extra eam est, sed etiam inter ipsos Legionenses.
Factum ut lingua Legionica nulla legislatione recognoscitur, ei obices huic cognitioni ponit. Eis rebus competentes docentiae administrationes de hujus linguae amissionis periculo non sensibilizari additur.
Quamquam historica lingua est, id est, in historico conformationis Legionis processu fuit et increbrescit et postea in Hispanici examinis evolutione. Usque ad saeculum XIV non venta in Regni administratione lingua Hispana, quod ut normale esset saecula in tota regione juncta tardaret, lingua Legionica obvie incolarum Regni lingua communis maternaque erat.
Hodie, lingua Legionica statum dyglossicum qui non ultimis saeculis mutavit ostendit, sed qui nunc periculosior, consideratis alta loquentium aetate et numero 95.000 (in cyphris optimistissimis) geographice sparso, fit.
[recensere] Docentia
Nec obligatorietas nec optativitas in publica aut privata docentia regulata in hac lingua est, omnino nulla praesentia velut liberae electionis materia curricularis aut materia extrascholaris in scholis, lyceis aut universitatibus regionis est.
Ergo hodie aliquae concilia (conceyos) et privatae entitates linguae Legionicae classes tota in regione ponunt, praecipue Legioni sed et Samurae modo voluntario et conspectas ad adultos.
[recensere] Normativizatio
Ob suam fragmentationem et legislationis inopiam, nulla recognita entitas quae linguam regulare possit est; quamquam de annis 80 saeculi XX normativizationes societatibus aut loquentium gregibus effici tentat; sed, cum nullo administrativo fulcro, quodvis conatum infructuosum est.
Nihilominus, omnia normativizationis conata in modalitatum Occidentalium koina cum Centralium variantium vivacissimarum (velut cepedanu, cabreirés, bercianu, maragatu, umañés et argoyanu) mixtura fundantur.
Omnibus in propositionibus aliquae puncta communia sunt, e quibus excellunt:
- pluralis femineus cum -as.
- decrescentes diphthongi in e et o tonicis Latinis (cousa et penséi).
- servatio -e finalis infinitivorum verbalium (non semper) cantare, bebere, dire.
- praejudicium ch- in consonantico circulo Latino pl- pro ll- (non semper); chuvia/lluvia.
- servatio e et o tonicorum ante i/u (pirru).
- possessiva mieu/mía, tou/túa, sou/súa et plurales regulares cum articulo.
- conjunctio y pro ya.
Quamquam Academia Linguae Asturianae ad linguam Legionicam normativizandam nullam recognitionem habet, reapse aliquando Legionice loquentes ad Asturianam grammaticam aut ad hujus instituti decissiones recurrunt hora consiliorum amplificandorum aut cum in scriptione linguae aliqua controversia surgit.