Savaium
E Vicipaedia
Savaii (Samoane: Savai‘i ; in oratione florida, Sālāfai), terra originalis plerorumque populorum Polynesianorum, est amplissima insula Insularum Samoanarum et maior principalis insula civitatis Samoae. Terra est latitudine 40 km, longitudine 70 km; in medio, Matavanu, mons ignifer altitudine 6,096 pedum, eruptionem annis 1902–1911 novissime fecit. Partes orarum maritimarum, praecipue litoris australis, sunt abruptae et saxosae. Clima est semitropicalis et ferme placida; temperatura mediocritate est 29ºC. Venti aquilonares, arida flabra et lenissima, a mense Maii ad mensem Novembris plerumque flantur; tempus humidum pluviumque est a mense Novembris ad mensem Martis.
Sunt in Savaiis nonnulli situs praehistorici clari: cataracta prope Mu Pagoam; Fafa, aditus in Hades, in Mulinuu promontorio; foramina efflantia Alofaagae; lavae cursus Saleaulae; tumulus Pulemeleianus; Vestigium Mosonis; et alii situs antiqui, naturales et artificiales.
Ora septentrionalis stationem Matautui offert, ubi naves saeculi XIX ancoram iicierunt, sed portus maximi hodie sunt Asau et Salelologa. Viginti milia passuum ab "International Dateline" stat Falealupo, vicus occidentalissimus in Samoa et in Oceano Pacifico Australi.
Solent viatores videre silvas Falealuponi reservatas (Anglice: Falealupo Rainforest Preserve) et Tafuae (Anglice: Tafua Peninsula Rainforest Preserve), explorare lavae cavernam Falealuponi (Anglice: Falealupo Lava Tube Trail), et adiuvare conatum ad testudines virides (Chelonias mydas) servandas Aualae (Anglice: Auala Green Turtle Conservation Program).
Fere 50,000 homines Savaiios incolunt. Traditur gravissimos dominos honoresque civiles Savaii esse Sex Potestates (Samoane: Pule e Ono i Sālāfai). Insulae olim erant tres tractus civiles: Faasaleleaga ab oriente, Latus Taoae (Samoane: Le Itu o Taoa) a septentrionibus, et Latus Faatoafei (Samoane: Le Itu o Faatoafe) a meridie et occidente. Post bellum contra Aanam (1830), Latus Taoae "Latus Virorum" saepe appellatur; Latus Faatoafei, "Latus Feminarum."
[recensere] Fontes
Krämer, Augustin [Friedrich]. 1902 Die Samoa-Inseln. Vol. 1. Stuttgart: Nägele.
———. 1903. Die Samoa-Inseln. Vol. 2. Stuttgart: Nägele.
Turner, George. 1884. Samoa a Hundred Years Ago and Long Before. Londinii: Macmillan.