Numeri Romani
E Vicipaedia



Numeri Romani sunt systema numerorum a numeris Tuscis pertractatum et in imperio Romano crebrescetum et diu usum. Numeri Romani in litteris I, V, X, L, C, D, M consistunt. Numeri Romani hodie quoque paulum untur, quidem mos notandi eorum non multum post medium aevum mutatus est.
Index |
[recensere] Historia
Ei constant ex numeris I (unus) et V (quinque) et X (decem) et L (quinquaginta) et C (centum) et D (quingenti) et M (mille).
unus = I, duo = II, tres = III, quattuor = IV, quinque = V, sex = VI, septem = VII, octo = VIII, novem = IX, decem = X
[recensere] Usus
Exemplum: numerus Romanus "CIX" numerus Arabicus "109" est.
Numerus Romanus | I | V | X | L | C | D | M |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Numerus Arabicus | 1 | 5 | 10 | 50 | 100 | 500 | 1000 |
His regulis numeri Romani hodie utendi sunt:
- Noli plus quam ter iterare edem litteram in sequentia.
- Potest ponere una I aut una X aut una C prae maiore; tum minor e maiore subtrahitur.
- Solum I potest poni prae V aut X; solum X potest poni prae L aut C; solum C potest poni prae D aut M.
Nota bene: Romani aliquando his regulis usi sunt. Saepe autem non. Violationes omnium regularum invenire possunt. Romani saepe scripserunt IIII, VIIII, XXXX, et cetera.
XM potuit esse 10 000. CM potuit esse 100 000.
Olim romani M scripserunt: Φ vel (I). et D scripserunt I). 10 000 et 5 000 erat ((I)) et I)).
Linea potuit scribi super numeris ut numeri (neque litterae) indicarentur. Linea autem super numeris potuit indicare multiplicationem a 1 000.
Numerus fundementalis: | CIƆ = 1,000 | CCIƆƆ = 10,000 | CCCIƆƆƆ = 100,000 | |
---|---|---|---|---|
1 extra Ɔ: | IƆ = 500 | CIƆƆ = 1,500 | CCIƆƆƆ = 10,500 | CCCIƆƆƆƆ = 100,500 |
2 extra Ɔ: | IƆƆ = 5,000 | CCIƆƆƆƆ = 15,000 | CCCIƆƆƆƆƆ = 105,000 | |
3 extra Ɔ: | IƆƆƆ = 50,000 | CCCIƆƆƆƆƆƆ = 150,000 |
[recensere] Vide etiam
- Vide etiam Tcl per algorithmos.
- chronogramma
[recensere] Nexus externi
![]() |
Vicimedia Communia plura habent quae ad numeros Romanos spectant. |
![]() |
Haec stipula ad mathematicam spectat. Amplifica, si potes! |