Butyrum

E Vicipaedia

Butyri laterculum cum cultere proprio.
Butyri laterculum cum cultere proprio.

Butyrum -i n. est lacticinium flore lactis agitato confectum. In loco olei adhibetur. Paene semper ex lacte bubulo fit, cum ex aliis lactibus fieri potest. Frigidum, byturum solodum est, sed etiam tepidum molissimum fit, et a 32–35°C (90–95°F) omnino liquidum. Colore a candido usque ad aureum variat, sed nonnumquam tincturis flavis coloratur.

Apud Graecos et Romanos butyrum rarrismo in usu erat, causa (sine dubio) tempestatis regionis Mediterraneae: butyrum enim suffusum esse soluisset et citissime putrevisset. Barbari autem septemtrionales, praesertim Thraces, Germani, Celtae butyrum diligebant. Butyrus etiam in oriente saepe adhibebatur, sed ibi sine dubio erat in forma clarifacta, sicut genus solitum Indiae huius aetitis, ghī dictum.

Verbum de voce graeco "βούτῡρον" provenit, quae certe videtur significare "bubulum caseum," sed sunt qui credant figura Graece esse ipsa a lingua Sythica vel alia deprompta.

[recensere] Loci

cognitio ac usus, quia ad Graeco sero pervenit, nec nisi per barbaras nationes, hinc in nomine ei assignando minus accurati fuisse videntur; bubulum caseum illud vocando, haec enim propria vocis notio est.
E lacte fit et butyrum, barbararum gentium lautissimus cibus et qui divites a plebe discernat. plurimum e bubulo — et inde nomen —, pinguissimum ex ovibus fit et caprino, sed hieme calefacto lacte, aestate expresso tantum, crebro iactatu in longis vasis angusto foramine spiritum accipientibus sub ipso ore alias praeligato. additur paulum aquae, ut acescat. quod est maxime coactum, in summo fluitat;