Helvetia
E Vicipaedia

|
|||||
Sententia nationalis: - | |||||
![]() |
|||||
Lingua sollemnis | Germanica, Francogallica, Italica, Raetoromanica | ||||
Carmen nationale | Psalmus Helveticus [1] | ||||
Praeses | Michelina Calmy-Rey | ||||
Caput | Berna 46° 57′ Sept., 7° 27′ Ort. |
||||
Urbs maxima | Turicum | ||||
Area - Totalis - aqua (%) |
de area 132.a 41 285 km² 4.2% |
||||
Numerus incolarum (anno 31.12.2006) Totalis - Spissitudo |
de frequentia 92.a 7'508'700 181/km² |
||||
PDB (anno 2003) - Totalis - PDB/capita |
de producto 35.a $233 milliarda $30 186 (8.a) |
||||
Nummus | Francus Helveticus (CHF ) |
||||
Independentia - Declarata - Agnita Status foederalis |
Foedus Pactum Helveticum 1 Augusti, 1291 24 Octobris, 1648 1848 |
||||
Circulus temporalis - aestate (HÆ) |
TEC (UTC+1) TÆEC (UTC+2) |
||||
Praefixum telephonicum nationis | +41 |
||||
Dominium interretiale | .ch | ||||
Helvetia[1] (-ae f.), sive Confoederatio Helvetica est terra in Alpibus Occidentalibus continentis Europaeae. Iura Helvetica montes etiam in Helvetia sunt. Et fontes Rheni fluvii et fontes Rhodani fluvii in Alpibus Helveticis sunt.
Urbs princeps est Berna sive Verona, urbs maxima est Turicum, dein Genava.
Res publica Confoederatio Helvetica nominatur, quia ex viginti sex cantonibus (pagis) consistet. Hi omnes lingua, institutis, legibus, religionibus inter se differunt.
Index |
[recensere] Historia
Helvetia condita est Confoederatio per Foedus Pactum Helveticum anno 1291 a pagis Urania, Suitia et Subsilvania. Iam anno 1332 Lucerna se ad Helvetiam iunxit, postea alii pagi idem fecerunt et anno 1513 Confoederatio a tredecim pagi constituta est.
Post cladem Mariniani (hodie Italice Melegnano) apud Mediolanum contra regem Franciae Franciscum I die 13/ 14 Septembris 1515 pagi Helvetiae semper neutri faverunt.
Inter saeculum XVI pagi Helvetiae in duas partes discesserunt. Pagi ruris fidem Ecclesiae catholicae servaverunt, alii pagi emendationem Ecclesiae acceperunt. Etiam bella inter pagi fuerunt. Multi praeclari reformatores Ecclesiae in urbibus Helvetiae vixerunt e.g: Henricus Bullingerus, Ioannes Calvinus, Guilielmus Farel et Uldrychus Zwingli.
Anno 1798 Francia Confoederationem invasit et civitatem unitariam, Respublicam Helveticam appellatam, condidit. Helveti numquam hanc civitatem amaverunt. Post quinque annos accurate die 18 Februarii 1803 cum Acto Mediationis nova foederatio, sed semper Franciae subiecta, condita est.
Post cladem Napolenis anno 1815 Helvetia a Consilio Vindobonum restituta est, ut confoederatio a viginti duobus pagi constituta.
Post bellum civile inter pagos catholicos, in "alia foederatione" (Theodisce Sonderbund) coniunctos et protestantes anno 1848 prima magna charta Helvetiae promulgata est.
In saeculis XIX et XX pace et labore Confoederatio crevit. Hodie putatur Helvetiam opulentissimam civitatem orbis esse.
Anno 1978 Jura se a pago Berna discessit et novus et viginti tertius pagus Helvetiae factus est.
[recensere] Institutiones
Facultas legum faciendi ad Consilium Nationalem a 200 legatis populi constitutus et ad Consilium Civitatum a 46 senatoribus constitus, pertinet. Unocuique pago duo senatores et legati pro incolis sunt.
Consilium Foederale, quod e septem hominibus constat, administrationem Helvetiae gerit. Unus consiliariorum foederalium praesis potestatem tempore dumtaxat annuam habet (cfr. vide Indicem Consiliariorum Foederalium).
Confoederatio Helvetica e 23 pagis constat. Hic est ordo solemnis (secundum Constitutionem federalem art. 1). Tres primi habent praecellentia honoris causa, dein ordo est secundum annum integrationis in Confoederatione, hic post nomen indicatum:
- Turicum, a. 1351
- Verona (aut: Berna), a. 1353
- Lucerna, a. 1332
- Urania, a. 1291
- Suitia, a. 1291
- Subsilvania inferior, a. 1291
- Subsilvania superior, a. 1291
- Glarona, a. 1352
- Tugium, a. 1352
- Friburgum, a. 1481
- Solodurum, a. 1481
- Basilia Urbs, a. 1501
- Basilia Rus, a. 1501
- Scafusa, a. 1501
- Abbacella, a. 1513
- Sanctogallum, a. 1803
- Grisonia, a. 1803
- Argovia, a. 1803
- Turgovia, a. 1803
- Ticinum, a. 1803
- Pagus Valdensis, a. 1803
- Valesia, a. 1815
- Novicastrum, a. 1815
- Genava, a. 1815
- Jura, a. 1979
[recensere] Geographia
[recensere] Urbes vicique
- Acaunus (St. Maurice)
- Abbatis cella(Appenzel)
- Aravia (Aarau)
- Arni
- Augusta Raurica (Augst)
- Aventicum (Avenches)
- Basilia (Basel)
- Berna (Bern)
- Bilitio (Bellinzona)
- Bremogartum (Bremgarten)
- Bruga (Brugg)
- Curia Raetorum (Chur)
- Friburgum (Freiburg, Fribourg)
- Genava (Genève)
- Hermetschwil-Staffeln
- Lausonium etiam Lousonna appellata (Lausanne)
- Leuca fortis (Leuk)
- Locarnum (Locarno)
- Lucerna (Luzern)
- Luganum (Lugano)
- Mendricus (Mendrisio)
- Novicastrum (Neuchâtel)
- Octodurum (Martigny)
- Paternacus (Payerne)
- Pulliacum
- Quintus (Quinten)
- Quartus (Quarten)
- Sanctogallum (Sankt Gallen)
- Scafusa (Schaffausen)
- Sedunum (Sitten Theodisce, Sion Francogallice)
- Senegaunis (Sargans)
- Solodurum (Solothurn)
- Suitius (Schwyz)
- Tertia (Unterterzen/ Oberterzen)
- Tugium (Zug)
- Turicum (Zürich)
- Vicus Subinates (Riva San Vitale)
- Vindonissa (Windisch)
- Vitudurum (Winterthur)
- Viviscum (Vevey)
[recensere] Flumina
[recensere] Lacus
- Ceresium
- Lacus Bodamicus
- Lacus Lemannus
- Verbanus
[recensere] Montes
[recensere] Sermones pubblici

In Helvetia praeter linguam Theodiscam et Francogallicam et Italicam sermo publicus est etiam Lingua Romancica. Hanc linguam circa triginta milia hominum in pago Grisoniae loquuntur. Accurate anno 2000 in Helvetia loquuntur:
- Theodisce 63.7 % incolarum (terrae russae pictae);
- Francogallice 20.4 % incolarum(terrae virides pictae);
- Italice 6.5 % incolarum(terrae violaceae pictae);
- Romanice 0.5 % incolarum
- alii sermones 9.0 % incolarum
[recensere] Religiones
anno | 1970 | 2000 |
---|---|---|
Ecclesia evangelica riformata | 46,42 | 33,04 |
Ecclesia evangelica metodista | 0,17 | 0,12 |
Nova apostolica ecclesia | 0,49 | 0,38 |
Testes Jehovas | 0,17 | 0,28 |
aliae Ecclesiae protestantes | 0,42 | 1,44 |
Ecclesia Catholica Romana | 49,39 | 41,82 |
Ecclesia Catholica Christiana | 0,32 | 0,18 |
Ecclesiae Orthodoxae | 0,33 | 1,81 |
Aliae communitates Christianae | 0,05 | 0,20 |
Communitates Iudaicae | 0,33 | 0,25 |
Communitates Islamicae | 0,26 | 4,26 |
aliae religiones | 0,12 | 0,78 |
sine religione | 1,14 | 11,11 |
sine responsione | 0,39 | 4,33 |
Incolae (100 %) | 6.269.783 | 7.288.010 |
(Fons: Officium foederale de statistica, censimenta nationalia)
[recensere] Structura Ecclesiae Catholicae in Helvetia
In Helvetia sunt sex dioeceses atque duae abbatiae territoriales, qui subiactae imperio archidioecesis non sunt, sed sanctae sedi ipsae. Ergo helveticae dioceses non formant provinciam ecclesiasticam. Hae sunt dioeceses ac abbatiae:

- Dioecesis Basileensis
- Dioecesis Curiensis
- Dioecesis Lausannensis, Genevensis, et Friburgensis
- Dioecesis Luganensis
- Dioecesis Sancti Galli
- Dioecesis Sedunensis
- Territorialis Abbatia S. Mauritii Agaunensis
- Territorialis Abbatia Einsiedlensis
[recensere] Homines
[recensere] Vide etiam
[recensere] Notae
[recensere] Nexus externi
![]() |
Vicimedia Communia plura habent quae ad Helvetiam spectant. |
Pagi Helvetiae |
Turicum | Berna | Lucerna | Urania | Suitia | Subsilvania inferior | Subsilvania superior | Glarona | Tugium | Friburgum | Solodurum | Basilia Urbs | Basilia Rus | Scafusa | Abbatis Cella interior | Abbatis cella exterior | Sanctogallum | Grisonia | Argovia | Turgovia | Ticinum | Pagus Valdensis | Valesia | Novicastrum | Genava | Iura |
Europa — Civitates |
Albania | Andorra | Armenia | Austria | Batavia | Belgia | Bohemia | Bosnia et Herzegovina | Bulgaria | Croatia | Cyprus | Dania | Estonia | Finnia | Francia | Georgia | Germania | Graecia | Helvetia | Hibernia | Hispania | Hungaria | Islandia | Italia | Lettonia | Lichtenstenum | Lituania | Lusitania | Luxemburgum | Melitta | Moldavia | Monoecus | Mons Niger | Norvegia | Polonia | Regnum Britanniarum | Respublica Macedonica | Res publica Sancti Marini | Romania | Russia | Ruthenia Alba | Serbia | Slovachia | Slovenia | Suecia | Turcia | Vaticanum | Ucraina |
Europa — Territoria
|
Balcania | Balticum | Britannia | Gallia | Hibernia | Iberia | Lapponia | Pannonia | Scandinavia |