Canis Major (Stärebild)

Vu Wikipedia, der fräier Enzyklopedie.

Date vum Stärebild Canis Major
Lëtzebuergesche Numm Groussen Hond
Laténgesche Numm Canis Major
Laténgesche Genitiv Canis Majoris
Laténgesch Ofkierzung CMa
Positioun Himmelsäquator
Rektaszensioun 6h 11m bis 7h 28m
Deklinatioun -11° 00´ bis -33° 15´
Fläch 380 Quadratgrad
Siichtbar op de Breedegraden 57° Nord bis 90° Süd
Observatiounszäitraum
fir Mëtteleuropa
Wanter
Zuel vu Stären mat
Gréisst < 3m
5
Hellste Stär,
Gréisst
Sirius (α Canis Majoris),
-1,44m
Meteorstréim -
Nopeschstärebiller
(vu Norden am
Auerzäresënn)
Monoceros

Lepus
Columba
Puppis

Kaart vum Stärebild Canis Major

De Groussen Hond (latäin Canis Major) ass e Stärebild südlech vum Himmelsäquator.

Inhaltsverzeechnis

[Änneren] Beschreiwung

De Canis Major ass en opfällegt Stärebild südwestlech vum markanten Orion. Déi dräi Stären vun der Orionceinture weisen direkt op de Sirius, den hellste Stär um Nuetshimmel, deen och de südlechsten Eckpunkt vum Wantersechseck markéiert.

Vu Mëtteleuropa aus gesinn, steet de Canis Major am Wanter déif iwwert dem Südhorizont.

Duerch de westlechen Deel vum Stärebild zitt sech dat stäreräicht Band vun der Mëllechstrooss, dofir kënnen am Canis Major e puer interessant Stärekéip observéiert ginn.

[Änneren] Himmelsobjete

[Änneren] Stären

B F Numm o. aner Bezeechnungen Gréisst Lj Spektralklass
α 9 Sirius, Aschere, Canicula, Hundsstern -1,5m 8,7 A1 V
ε 21 Adhara 1,50m 431 B2 III
δ 25 Wezen, Alwazn 1,83m 1792 F8 Ia
β 2 Murzim, Mirzim, Mirza 1,98m 715 B1 II
η 31 Aludra, 2,45m 3200 B5 Ia
ζ1 1 Furud, Phurud 3,02m 46
ο2 24 3,02m 2500 B3 Ia
σ 22 3,49m 1500 K8 Ib
ο1 16 3,89m 2000 K3 Ia
ν2 7 3,95m 80 K1 III
ω 28 4,01m 500 B3 IV
θ 14 4,08m 200 K4 III
γ 23 Muliphein 4,11m 402 B8 II
ξ1 4 4,34m
ι 20 4,36m
κ 13 4,36m 800 B2 IV
π 30 4,37m
ν3 8 4,42m
27 EW CaM 4,42m 1000 B3 III
λ 4,47m
ξ2 5 4,54m
π 19 4,66m
15 4,82m
29 UW CMa 4,88m
μ 18 5,0m 500 G3 III

De Sirius (α Canis Majoris) ass mat enger schäinbarer Hellrgkert vun -1,44m den hellste Stär um Nuetshimmel. Mat enger Distanz vun 8,7 Liichtjoer ass hien ee vun deenen Stäre, déi eis am notsten leien. De Sirius ass en Duebelstär. Hien huet e liichtschwaache Begleeder mat enger Hellegkeet vun 8,7m. Et handelt sech ëm e Wäissen Zwerg, deen den Haaptstär a 50 Joer eng Kéier ëmkreest. Schonns 1845 huet de Friedrich Wilhelm Bessel Verännerungen am Spektrum vum Sirius festgestallt, déi op e Begleedstär higewisen hunn. Dëse konnt awer erréischt am Joer 1865 mat engem leeschtungsstaarken Teleskop entdeckt ginn. D’System Sirius ass optesch schwéier ze gesinn, well den Hellegkeetsënnerscheed vun deenen zwee Komponenten 10 Gréissteklassen grouss ass an den hellen Haaptstär de Begleeder iwwerstrahlt.

Den Haaptstär strahlt e wäisst Liicht aus a gehéiert zu der Spektralklass A. Hien huet de 1,8fachen Duerchmiesser an déi 23fach Liichtkraaft vun eiser Sonn.

Den Urspronk vum Numm Sirius ass net ganz sécher. Méiglecherweis staamt hien aus der babylonescher Zäit a bedeit „de Liichtenden“. Hie kënnt awer och aus der Sprooch vun de Sumerer staamen a „gliddesch waarm“ heeschen.

Den drëtthellste Stär am Groussen Hond, δ Canis Majoris, ass 1800 Liichtjoer vun eis ewech. Hie liicht wäiss an ass e Risestär mat der Spektralklass F8.

Hien huett den 200fachen Duerchmiesser an déi 20.000fach Liichtkraaft vun eiser Sonn.

De Numm Wezen ass arabesch a bedeit „Gewiicht“.

Am Joer 2003 gouf am Groussen Hond d’Galaxis, Canis-Major-Zwerggalaxis entdeckt. Well si vun interstellarer Matière um Niveau vun der Mëllechstrooss verdeckt gëtt ass si am siichtbare Liicht praktesch net ze erkennen a konnt nëmmen mat Hëllef vun Infraroutteleskopen entdeckt ginn.

[Änneren] Duebelstären

Objet Gréissten Spektralklassen Ofstand
α -1,44m/8,7m B2 / A3 10"
ε 1,5m/7,5m B2 III 176"
η 2,45m/7,0m B5 / A0 180"
ζ 3,0m/7,6m B3 / K0 176"
τ 4,5m/10m/11m 8,2/14,5
145 CMa (Herschel 3945) 4,7m/6,5m K5 / F0 7,6"


Den zweethellste Stär am Groussen Hond, ε Canis Majoris, ass wéi de Sirius en Duebelstär. Mat enger Distanz vun 500 Liichtjoer ass hien allerdéngs méi wäit vun eis ewech. Den Haaptstär ass e bloen, risenhaften Stär vun der Spektralklass B2. Op engem Ofstand vun 8 Bousekonnen ass säi liichtschwaache Begeeder mat enger Hellegkeet vun 8,1m.

Den arabesche Numm „Adhara“ bedeit „Jongfra“.

Den η Canis Majoris ass een vun deenen liichtkräftegsten Duebelstären, déi mer kennen. Den Haaptstär ass 100.000mol méi liichtkräfteg wéi eis Sonn. Trotz senger Distanz vun 3.200 Liichtjoer ass hie mat 2,45m um Nuetshimmel opfaalend hell. Hien huet e Begleeder vun der 7. Gréissteklass op engem Ofstand vun 180 Bousekonnen.

Den arabesche Numm „Aludra“ leiet sech och vu „Jongfra“ of.

D’System ζ kann ka schon mat engem klengen Teleskop observéiert ginn. Den arabesche Numm „Phurud“ bedeit esouvill, wéi „Deen, wou alleng ass“.

Den τ CMa ass en Dräifachstär. De 4,5m hellen Haaptstär huet zwee Begleeder vun der 10. an 11. Gréissteklass.

Den 145 CMa, och Herschel 3945 genannt, ass en optesche Duebelstär. Dat heescht si sinn net duerch d’Schwéierkraaft mateneen verbonnen a stinn zoufälleg vun der Äerd aus gesinn, niewenteneen. Et ass e goldgielen an e wäisse Stär.

[Änneren] Verännerlech Stären

Objet Gréisst Period Typ
β 1,95m bis 2,0om 6 Stonnen Beta-Cepheide
ο 1 CMa 3,8m bis 4,0m unregelmäßig onregelméisseg Verännerlecher
27 CMa 4,4m bis 4,7m unregelmäßig onregelméisseg Verännerlecher
ω CMa 3,6m bis 4,2m unregelmäßig onregelméisseg Verännerlecher
UW CMa 4,8m bis 5,3m 4,3934 Tage Beta-Lyrae-Stär


Den β Canis Majoris (Murzim, arabesch „Herold“), ass 715 Liichtjoer vun eis ewech. Et ass e pulsatiounsverännerleche Stär vum Typ Cepheiden. Seng Hellegkeet ännert sech regelméisseg an engem Rhythmus vu 6 Stonnen.

D’Stären ο1 (2000 Liichtjoer), 27 (1000 Liichtjoer) an ω (500 Liichtjoer) veränneren hir Hellegkeet an onregelméissegen Ofstänn, woubäi d’Hellegkeetsschwankungen net besonnesch opfälleg sinn.

Den UW CMa ass e verännerleche Stär vum Typ Beta-Lyra op enger Distanz vun 5.000 Liichtjoer. Seng Hellegkeet ännert sech mat enger Period vun 4 Deeg 9 Stonnen an 26 Minutten tëschent 4,8m an 5,3m

Den VY CMa ass e rouden Iwwerris an een vun deenen gréisste bekannte Stären.

[Änneren] Messier- an NGC-Objete

Messier (M) NGC aner Gréisst Typ Numm
M41 2287 5m Oppene Stärekoup
2359 9m Gasniwwel
2360 7m Oppene Stärekoup
2362 4m Oppene Stärekoup
Collinder 140 5,5m Oppene Stärekoup

Am Canis Major befannen sech véier oppe Stärekéip an ee Gasniwwel. De franséischen Astronom a Koméitejeeër Charles Messier huet de Stärekoup M a säi Katalog mat de niwwelegen Objete (Messier-Katalog) opgeholl.

De M 41 ka liicht fonnt ginn, well hien sech ënnert dem Sirius ze gesinn ass. De Stärekoup läit 2.500 Liichtjoer vun eis ewech.

Den NGC 2359 ass e Gasniwwel op enger Distanz vun 4.000 Liichtjoer. Hie gouf am Joer 1785 vum Wilhelm Herschel entdeckt.

Den NGC 2360 gouf 1785 vum Caroline Herschel entdeckt. De Stärekoup ass 5.000 Liichtjoer wäit ewech.

Den NGC 2362, ass am Joer 1785 vum Wilhelm Herschel entdeckt ginn. De Stärekoup ass 4.600 Liichtjoer vun eiser Sonn ewech. Den hellste Stär vum Koup ass deen uewe beschriwwene Dräifachstär τ CMa. Den NGC 2362 ass mat engem Alter vu ronn enger Millioun Joeren ee vun de jéngsten oppene Stärekéip, déi mer kennen.

De Collinder 140 gouf am Joer 1752 vum Nicolas Lacaille entdeckt. Seng Distanz zu eiser Äerd ass 180 Liichtjoer.