Vereinegde State van Amerika

Van Wikipedia

Dit artikel is gesjreve in 't Mestreechs. 't Weurt gewaardeerd óm in dit artikel 't Mestreechs aan te hauwe of aan te gaeve welk anger dialek gebroek is.


United States of America

Basisgegevens
Offesjeel taol gein, Ingels gebroekelik
Hoofstad Washington D.C.
Staotsvörm Rippebliek
Staotshoof George W. Bush (sins 2001)
Vicepresident Dick Cheney
[[{{{titelhoofregering1}}}]] {{{naomhoofregering1}}}
[[{{{titelhoofregering2}}}]] {{{naomhoofregering2}}}
[[{{{titelhoofregering3}}}]] {{{naomhoofregering3}}}
Religie 52% Protestants
24% Katteliek
2% Heilige der Letste Daag
1% Juuds
1% Islamitisch
20% Euverig / atheist
Opperflaakde
– % water
9.631.419 km²
4,87%
Inwoeners
Deechde:
295.600.000
31/km²
Euverige
Munteinheid US Dollar (US$)
Tiedzaone UTC -5 tot -10
Nationale fiesdaag 4 juli
Vouksleed The Star-Spangled Banner
Web | Code | Tel. .us | USA | +1

De Vereinegde State van Amerika (aofgekort V.S., Ingels United States of America, aofgekort U.S.A., in de volksmoond Amerika) is e federatief rippebliek in Noord-Amerika. Nao bevolking en oppervlak is 't 't derde laand, polletiek, ikkenomisch en militair is 't de mechtegste natie op Eerd. Ouch cultureel en weitesjappelik heet dit laand hiel väöl in te bringe. Houfstad is Washington D.C.; New York is evels väöl groeter. Aander belaangrieke stei zien Los Angeles, Miami, Pittsburg en San Francisco.

Inhawd

[bewirk] Bestuurlike indeiling

't Laand oontleent ziene naom feitelik aon zien bestuurlike indeiling. 't Is opgedeild in 50 state, die 'ne wiedgoonde vörm vaan independentie höbbe. Zoe höbbe ze eige wette, eige senate en Huizer vaan Aofgeveerdegde en eige Oppertribunale. Washington behuurt neet tot 'ne staot meh ligk in 't zoegeneumde District of Columbia. Wijers höbbe de VS nog inkel gebede die boete de indeiling in staote valle.

De staote zien:

  • Alabama
  • Alaska
  • Arizona
  • Arkansas
  • California
  • Colorado
  • Connecticut
  • Delaware
  • Florida
  • Georgia
  • Hawaii
  • Idaho
  • Illinois
  • Indiana
  • Iowa
  • Kansas
  • Kentucky
  • Louisiana
  • Maine
  • Maryland
  • Massachusetts
  • Michigan
  • Minnesota
  • Mississippi
  • Missouri
  • Montana
  • Nebraska
  • Nevada
  • New Hampshire
  • New Jersey
  • New Mexico
  • New York
  • North Carolina
  • North Dakota
  • Ohio
  • Oklahoma
  • Oregon
  • Pennsylvania
  • Rhode Island
  • South Carolina
  • South Dakota
  • Tennessee
  • Texas
  • Utah
  • Vermont
  • Virginia
  • Washington
  • West Virginia
  • Wisconsin
  • Wyoming

De VS behierse ouch nog de volgende eilen, die boete de indeiling in staote valle:

  • Amerikaans Samoa
  • Baker Island
  • Goeam
  • Howland Island
  • Jarvis Island
  • Johnston-atol
  • Kingmanrif
  • Midway-atol
  • Navassa Island
  • Noordelike Mariane
  • Palmyra-atol
  • Puerto Rico
  • Amerikaanse Maagde-eilen
  • Wake Island

[bewirk] Taole

De VS höbbe gein officieel taol, allewel tot bekaans ederein 't Ingels behiers. 't Ingels vaan de VS versjèlt dudelik vaan 't Ingels in Groet-Brittannië; de versjèlle zien evels kleiner es die tösse 't Mestreechs en 't Zittesj. 't Is de mojertaol vaan 81,1% vaan de Amerikaanse bevölking. Spaons is mèt 10,7% 'n gooj twiede. Daonao volge 'n houp immigrantetaole, dèks vaan generatie op generatie doorgegeve, en alle mèt meender es 1% sprekers: Sjinees, Frans, Duits, Tagalog, Vietnamees ezw. De meist gesproke inheimse taol is 't Navajo.

[bewirk] De VS in internationaal verband

De VS zien vaanaof de opriechting lid vaan de Vereinegde Naties en zien de militair kèrn vaan de NATO. Ze bekleje eine vaan de vief permanente zetele in de Veilegheidsraod vaan de VN. 't Houfkertier vaan die organisatie is in New York gevesteg. Recèntelik is väöl kritiek gekoume op president George W. Bush, die ziech dèks boete internationaal conventies plaots, beveurbild door 't neet-sinjere vaan 't Tractaat van Kyoto en door 't slech behandele vaan kriegsgevangene.

[bewirk] Historie

Noord-Amerika woort in de zeventiende en achtiende ieuw door Europese koloniste bevölk. In 1775 koume 13 Ingelse kolonië in opstand; die verklaore ziech in 1776 oonaofhenkelik (zuug Amerikaanse Oonafhenkelikheidsverklaoring). In 1783 trokke de Ingelse legers ziech trök. In 1789 woort de Groondwet oetgeveerdeg, die vaan de VS 'n parlementair democratie maakde. De groondwet woort "heileg" verklaord: naodeen is niks mie draon veranderd, inkel touwgeveug.

In de negentiende ieuw greujde 't laand aon mèt Ingels, Frans, Spaons, Mexicaans en Indiaans gebeed, soms mèt geld, daan mèt geweld. Oeteindelik umspande 't gebeed vaan de VS de gaanse breide vaan Noord-Amerika, vaan de Atlantische Oceaan tot aon de Stille Oceaan. 't Oeste vaan 't land raakde laanksemaon geïndustrialiseerd; 't dönbevölkde weste blaof nog laank achter ("Wild Weste"). Zwarte bladzij in de historie zien de dèks bleujege oorloge tege de Indiane, die soms bekaans oetgereujd woorte, en boeveur de Amerikaanse officiere middele wie oethongering door 't massal oetmoorde vaan bizons neet sjouwde. Vaan 1861 to 1865 woort 't laand versjäórd door 'n Börgeroorlog.

In de twintegste ieuw woort 't laand tot twie kier touw 'ne wereldoorlog ingesleip. 't laand, dat tot daan veural 'n isolationistische polletiek had geveurd, raakde mie en mie betrokke bij de Wereldpolletiek. Nao de Twiede Wereldoorlog kaom 't laand mechteger es oets tegeneuver de USSR te stoon, boemèt de Kajden Oorlog begós. 'n Échec waor de oorlog tege Viëtnam, die de VS verlore en hendeg väöl minseleves kosde. Aander oorloge, gewoenlik um (gedeiltelik) humanitair rejes begonne, waore succesrieker. Sins de collaps vaan 't communisme roond 1990 zien de VS de eineg euvergebleve supermach. De lèste jaore greujt de kritiek op 't laand dat es aggressief en imperialistsich gezeen weurt.


  • United States - from Wikimages - Wikipedia and Google Information and Images Collection.

Zuug ouch Presidente van de VS

Len in Noord-Amerika
Antigua en Barbuda | Bahama's | Barbados | Belize | Canada | Costa Rica | Cuba | Dominicaanse Rippebliek | Grenada | Guatemala | Haïti | Honduras | Jamaica | Mexico | Nicaragua | Pánama | Saint-Kitts | Saint-Vincent | El Salvador | Santa Lucia | Trinidad en Tobago | Vereinigde Sjtaote van Amerika
Aafhenkelike gebejer: Anquilla | Aruba | Bermuda | Guadeloupe | Martinique | Nederlandse Antille | Puerto Rico | Sint-Maarte (Frans)
Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "http://li.wikipedia.org../../../v/e/r/Vereinegde_State_van_Amerika_5d24.html"
Anger tale