Aoke

Van Wikipedia

Dit artikel is gesjreve in 't Valkebergs. 't Weurt gewaardeerd óm in dit artikel 't Valkebergs aan te hauwe of aan te gaeve welk anger dialek gebroek is.


Waope vaan Aoke.
Waope vaan Aoke.

Aoke (Ripuarisch Óche, Duuts Aachen, Frans: Aix-La-Chapelle) ies 'n kreisvrij stad in de Duutse deilstaot Noordrien-Wesfale, zjuus aan de Nederlandse grèns bij Vaols, wat de facto es wiek vaan dees stad functioneert. Aoke houw per 30 juni 2004 256.486 inweunersj. 't Oppervlak bedreug 160,83 km². Opperbörgemeister ies (2005) dr. Jürgen Linden vaan de SPD.

Inhawd

[bewirk] Sjtad Aoke

Ligking vaan Aoke
Ligking vaan Aoke

Bie de sjtad huère de gehuchte en buurtsjappe:

  • Duutsj Lemieësj
  • Gaszmühle
  • Wildbach
  • Vaalserquartier
  • Soers
  • Haaren
  • Eilendorf
  • Lintert
  • Reinartzkehl
  • Forsthaus
  • Köpfchen

[bewirk] Regio Aoke

De regio Aoke besjteit oet de Sjtadt Aoke en Kreis Aoke. In de kreis liegke de plaatse en gemeintes:

[bewirk] Gesjiedenis


Aan dit artikel weurt de kómmenden tied nog gewirk.
Tot daen tied kan d'n inhaud van 't artikel veurnaam informatie misse of nog neet good in zie verbandj ligke.


  • De groate brand van 1656.

Op 2 mei 1656 briek rónd 8 oer sjmörges vuur oet in 'n bekkerie in de buurt van de ouw Sint Jaokobs kèrk. De vlamme sjloge oet 't daak en euver op aangrenzende hoezer. Umtot 'r 'n forsje wind sjtóng (in Aoke neume ze dat 'ne Luukse wind), vloge de vónke euver de sjtad. De sjtad tèlde 15000 inweunersj, die hals euver kop wiejer vlöchde, umdat 'r ouch nog 'n kroetmeule zou óntploffe. 90% Van alle hoezer, die toendertied geboewd waore van hout en leim ginge in vlamme op. Dat waore 4000 hoezer, twintig kèrke, kloastersj en hospitale. 17 Luuj bleve doad es gevolg van de brand. De sjtad weurt daonao al gauw wir opgeboewd mèt allein sjteine hoezer. De luukse arts Blondel boewde op de puinhuip 't ièrsjte kuurcentrum mèt thermaal Aokes water. Van toen aaf ies Aoke 'n toeristisch kuuroord. In 1691 gölt 't sjtadbesjtuur 'n nuuj brandsjpuit van laer. 350 Jaor nao dae groate brand, in 2006, weurt de gebeurtenis herdach mèt 'n tentoansjtèlling in 't sjtadhoes van Aoke.

[bewirk] Heiligsdómsvaart

Eine kìèr in de 7 jaor were tiedes de heiligdomsvaart belangrieke relieke getuènd, die bewaard zin gebleve oet de verzameling van Karel de Groate. 't Betreffe 't kleid wat Maria droog, wie Jezus gebore woort; de ièrsjte luiersj van Jezus; de dook woa-in de kop van de Sint Jan de Duiper woort bewaard en de lendendook van Jezus wie hae aan 't kruus hóng. Alle veer dees heilige kleier röste saer 1239 in 't Mariasjrien.

Ander relieke (De sjolk, dae Jezus droog bie 't Lètste Aovendmaol; ziene graafdook, ziene zjweitdook) zint te vinge in de kèrk (kloaster van Kornelimünster. Weitesjappelik ónderzeuk haet aangetuènd dat alle geneumde textiele rónd 2000 jaor oud zin.

 
Kreis Aoke
Gemeintes en sjtae : Aoke | Alsdorf | Roetgen

Baesweiler | Eschweiler | Herzogenrath | Monschau | Simmerath | Stolberg | Würselen.

Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "http://li.wikipedia.org../../../a/o/k/Aoke.html"