Barbara
Van Wikipedia
Dit artikel is gesjreve in 't Norbiks. 't Weurt gewaardeerd óm in dit artikel 't Norbiks aan te hauwe of aan te gaeve welk anger dialek gebroek is.
[bewirk] Etymologie
't Waoërd barbara is verwaant mit 't oad-indische barbara dat sjtamelend kalle betekent. De mieërvoudsvorm barbaroi waoërt op d'r doer in 't Grieks 'n aanduiding vör niet-arische volkere, o.m. de kelte. Nog later verengde d'r naam zich tut de betekenis Neet Griek, vraeme, luuj die een neet te versjtoeë taal kalle. Och d'r naam van de Noord-Afrikaanse bevolking, de Berbers, is een exoniem.
[bewirk] Heilige Barbara
Seent Barbara waor 'n martelares oet ca. 306 in Nicodemië in Klein-Azië. 't Perzische riek waor van aodsher ingedeeld in satrapies en häöre vader waor 'ne satrape, d'r gouverneur van zoe'n satrapie. Vanoet die funktie waor 't in dae tied en op die plaatsj neet te verantwoorde dat z'n dochter 't Christendom gong praedege. Volges de legende leet häöre vader häör in 'ne taoëre opsjlete, zoegezag um häör maagdelekhèèd te besjerme. Toch lukde 't aander christene um häör dao te deupe. Ze wis te oontsjnappe mae wie häör sjuilplaatsj dör 'ne herder verraoje waoërd, zow häöre vader häör uvvergelieëverd ha an de Romeinse rechters. Wie ze vas bleef haowe an häör geleuf waord ze veroordeeld tut onthoofding en häöre vader zow dat vonnis èèges motte oetveure. Wat-e ooch deeg. Vlak nao d'r moord zow-e èèges op de gerechtsplaatsj dör d'r bliksem getroffe zieë.
In 1969 besjlaoët de Rooms-Katholieke kèrk dat de verieëring vanaaf da nog louter lokaal zow zieë en waoërd Barbara gesjrapt oet de Litanie der heilige.
[bewirk] Patrones
Barbara is ing van de 14 noeëdhelpers en wert in 't bezoonder aa-gerope taege d'r insjlaonde bliksem. Häöre fieësdaag is op 4 december. Barbara is de patrones van de architecte, de ingenieurs en in 't Limburgse väöral van de mienwerkers.