Venlo

Van Wikipedia

Dit artikel is gesjreve in 't Mestreechs. Ómdat 't plaatsgebónje is, maogs doe 't ómzètte nao 't Venloos, as te dit dialek sjpriks.

Venlo
Venlo

Venlo is 'n stad en gemeinte in Noord-Limburg en is kiekend nao 't aantal inwoeners de veerde gemeinte van Hollands Limburg. Op 1 januari 2004 had ze 92.094 inwoeners.

Inhawd

[bewirk] Dörper en gehuchte

De gemeinte Venlo besteit oet de kèrne (dörper en gehuchte):

  • Venlo Centrum, Ald stad
  • De Maagdenberg, wiek (veurmalige kern)
  • Vogelbuurt
  • Hagerhaof
  • Genueë
  • Sinselveld
  • Greunveld
  • Sloeët
  • Op de Hei
  • Maasveld
  • Klingerberg
  • Vastenaovendkamp
  • Underste Meule
  • Bäöveste Meule
  • Meuleveld

't Venloos dialek huurt nog zjus tot 't Limburgs; 't dialek vaan Tegele is väöl zuideliker vaan aard.

[bewirk] Stadsgezich

Stadhoes
Stadhoes

De stad leet aan de Maas, die de grens vormp tösse Venlo en Blierick. Bei plaatse hebbe vuul historische gebouwe, waovan aevels door gevechte in de Twieëde Waereldoorlog vuul verlaore is gegaon. Toch is d'r nog vuul euver. Venlo haet nog 't bekinde stadhoés oét 1597 is nao d'n oorlog gerestaureerd.

Venlo haet ouk 't moeije Romerhoés det nao d'n oorlog volledig is gerestaureerd in d'n alde stiél.

De belangriëkste kerk is de Sint-Martinuskerk, ein hallekerk in gotische stiél. In d'n oorlog is ze groëtendeils verwoes, maar toch weer hersteld. De Sint-Joriskèrk oët 1718 is allewiels hervormp.

In de umgaeving ligke nog inkele netuurgebiede, wie "de Groeëte Hei", "'t Zwarte Water" ( De Venkoelen ), 't Bookenderbós en de Bäöveste Meule. Venlo is pasaan tot "greunste stad van Nederland" en in 2003 tot "greunste stad van Europa" oétgerope.

[bewirk] Historie

Venlo mot al veur de Romeinsen tiëd ontstaon zien as "Venloa", taegeneuver 't al aldere Blierick (Blariacum) aan de Maas. De stad loog achter 'n eiland (de Wierd) aan den ooskant van de Maas en had daodoor 'n netuurlike have. Nao zón 600 jaor, tösse 300 en 900 nao Christus woort Venlo veur 't iers geneump. De stad bleujde aan 't ind van de Middeliëwe op as handelsstad; veur de handel woorte de Maas en d'n heerwaeg gebroek. Stadsrechte kreeg de plaats in 1343 van Hertog Reinoud van Gelre d'n 2e; in 1481 trooj Venlo toe tot de Hanze. In de Spaansen tiëd kwaam Venlo tot verval. Nao de Tachtigjaoregen Oorlog kwaam 't neet onder Hollands gezag, tot 1715, wie ze door de Utrechse Vrede twië jaor iërder aan de Nederlande woort toegeweze. Tösse 1830 en 1839, in de jaore van de Belgischen opstand, loog de stad op Bèls gróndgebied. In 1940, kort nao d'n Duitsen inval, woort Blierick geannexeerd. In 1944 woort ze veur ein paor maond beej Duitsland gevoog. Door 'n verschrikkelik bombardement door de geallieerde woort de halve binnestad verwoes. Vuul minse kwaame daobeej um.

[bewirk] Vastelaovend

Vastelaovend in Venlo is ein groets fiës. Idder jaor vinse 't gros van de Venlonaere in de binnenstad fiëstend. De Boerebroelof wuurt, op vastelaovesdinsdaag, groeëts gevierd. Venlo wuurt neet veur niks 't stedje van lol en plezeer geneump. Vastelaovend in Venlo wuurt in de straote opgeluùsterd door zaate Hermeniekes die in Venlo Joekskapel waere geneump.

[bewirk] Vereiniginge

[bewirk] Bekinde Venlonere

  • Jeanne Alsters-van der Hor, dialekschrièfster en dichteres
  • Frans Boermans, leedjesschrièver
  • Willem Nolens, politicus
  • Boris Titulaer, zenger
  • Chriet Titulaer, oetveender
  • Geert Wilders, politicus
  • Alphons Winters, (geb. 1906) kunsschilder
  • Fons Ploemen (geb. 1949), kunsschilder
  • Sef Moonen (geb. 1906), kunsschilder
  • Harr Scheffer (geb. 1937), kunsschilder
  • Eric Toebosch (geb. 1949), kunstschilder

[bewirk] Gebore in Tegele

  • Huub Stapel, filmster, zenger en prissentator
  • André van den Heuvel, filmster
  • Chantal Janzen, musicalster en prissentatrice

[bewirk] Externe link


 
Gemeinte Venlo
Sjtad: Venlo
Dörper:

Blierik | Houblierik | Belvend | D'n Bokent | Sjteil | Tegele | 't Ven

Buurtsjappe, gehuchte en wieke:

De Maagdenberg | Vogelbuurt | Hagerhaof | Genueë | Sinselveld | Greunveld | Sloeët | Op de Hei | Maasveld | Klingerberg | Vastenaovendkamp | Underste Meule | Bäöveste Meule | Meuleveld | de Vossener | Meulebös | Vaegtes | Groeët Boller | Geloë | Annakamp | Hoeëgschoor | De Ticheleri | de Veerpaerdjes


Provincie Limburg

Árse en Velde | Baek | Baerge | Bezel | Bree | Broensem | Ech-Zöstere | Èèsjde | Gennep | Gulpe-Wittem | Haors aan de Maas | Heële | Helje | Kirchroa | Kessel | Lankgraaf | Leudaal | Maasgoew | Mael | Meersje | Mergraote | Mestreech | Mieëldere-Wânsem | Mook en Middelar | Ni-jwieërt | Nut | Óngerbenk | Remuunj | Roerdale | Sjènne | Stein | Valkeberg | Venlo | Venroj | Voelender | Vols | Wieërt | Zaerem | Zittert-Gelaen | Zumpelveld

Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "http://li.wikipedia.org../../../v/e/n/Venlo.html"