Kollumerland en Nieuwkruisland
Van Wikipedia
Dit artikel is gesjreve in 't Mestreechs. 't Weurt gewaardeerd óm in dit artikel 't Mestreechs aan te hauwe of aan te gaeve welk anger dialek gebroek is.
Kollumerland en Nieuwkruisland (officieel aofgekort Kollumerland c.a., informeel Kollumerland, Fries Kollumerlân, Greunings Kölmerlaand) is 'n gemeinte in 't noordooste vaan de Nederlandse provincie Friesland, tege de grens mèt Greuninge, mèt op 1 november 2006 13.122 inwoeners en 'n oppervlak vaan 116,35 km2 (daovaan 6,40 Km2 water). De gemeinte umvat de kerne Augsbuurt (Lytsewâld, Lutjewolde), Burum (Boerum), Kollum (Kollum, Kölme), Kollumerpomp (De Pomp), Kollumerzwaag (Kollumersweach, Kölmerswoag), Munnikezijl (Muntsjesyl, Muntjeziel), Oudwoude (Aldwâlde, Oldwolde), Triemen (De Trieme, De Triem), Veenklooster (Feankleaster, Vainklouster), Warfstermolen (Warfstermûne, Warfstermeul), Westergeest (Westergeast, Westergaist) en Zwagerbosch (Sweagerbosk, Swoagerbosk). De Nederlandse naome zien officieel. De ierste naome tösse häökskes zien Fries-, de twiede Greuningstaoleg. In 't ooste vaan de gemeinte, historisch 't eigelik Kollumerland, is naomelik e Greunings dialek endemisch. Dit Kollumerlands oondersjeit ziech door e Frieser karakter es 't ander Greunings en weurt vaanaajds gesproke in de dörper Burum, Kollum (boe 't sterk bedreig weurt), Munnikezijl en Warfstermolen. Kollumerpomp heet e gans eige dialek.
[bewirk] Historie
De historie vaan 't Kolumerland begint mèt d'n terp boe-op 't dörp Kollum op ze lets roond 't jaor 750 gebojd woort. In de loup vaan de middeliewe woort 't gebeed d'rum bediek. 't Hoort tot in de veertiende iew bij de grietenij Dantumadeel; daonao splitsde ziech twie nui grietenije aof: Kollumerland en Oostbroeksterland. Allebei veugde die ziech in 1443 bij 't gewes Greuninge. In de volgende decennia waor Friesland 't toneel vaan versjèllende oorloge en gevechte; in 1523 kaom Kollumerland oeteindelik weer bij Friesland. In de loup vaan de zestiende iew veel ouch 'ne nuie polder druug; dit waor Nieuwkruisland en ouch al tot dit in 't begin 'n aparte grietenij waor, woort 't roond 1578 aon Kollumerland touwgeveug. Heidoor oontstoont de naom Kollumerland en Nieuwkruisland. Oonder Napoleon (1811) woort de aw grietenij in drei gemeintes verdeild: Kollum, Burum en Westergeest/Oudwoude. In 1816 woort dat weer trökgedrejd. Bij 't druuglègke vaan de Lauwerszie in 1969 woort 't groondareaol mèt 2700 hectaar vergroet.
[bewirk] Externe link
|
|
---|---|
Achtkarspelen - Ameland - 't Bildt (Het Bildt) - Bolsward - Boornsterhem (Boarnsterhim) - Dantumadeel - Dongeradeel - Ferwerderadeel (Ferwerderadiel) - Franekeradeel - Gaasterland-Sloten (Gaasterlân-Sleat) - Harlingen - Heerenveen - Kollumerland en Nieuwkruisland - Leeuwarden - Leeuwarderadeel - Lemsterland - Littenseradeel (Littenseradiel) - Menaldumadeel - Nijefurd - Ooststellingwerf - Opsterland - Schiermonnikoog - Scharsterland (Skarsterlân) - Smallingerland - Sneek - Terschelling - Tietjerksteradeel (Tytsjerksteradiel) - Vlieland - Weststellingwerf - Wonseradeel (Wûnseradiel) - Wymbritseradeel (Wymbritseradiel) |