മൃണാള് സെന്
വിക്കിപീഡിയ, ഒരു സ്വതന്ത്ര വിജ്ഞാനകോശം.
മൃണാള് സെന് | |
---|---|
മൃണാള് സെന്
|
|
ജനനം | മെയ് 14, 1923 ഫരിദ്പൂര്, (ഇപ്പോള്)ബംഗ്ലാദേശ് |
ഇന്ത്യന് നവതരംഗസിനിമയിലെ ബംഗാളി ചലച്ചിത്രസംവിധായകന്. ദേശീയവും ദേശാന്തരീയവുമായ പ്രശസ്തി നേടിയ ചിത്രങ്ങള് സംവിധാനം ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. നവതരംഗസിനിമയില് സാമൂഹികപ്രതിബദ്ധതയുടെ പേരില് വേറിട്ടു നില്ക്കുന്നു.
ഉള്ളടക്കം |
[തിരുത്തുക] ജീവിതരേഖ
ഇന്ന് ബംഗ്ലാദേശില് ഉള്പ്പെട്ട ഫരീദ്പൂരില് 1923 മെയ് 14ന് ജനനം. ഹൈസ്കൂള് പഠനത്തിന് ശേഷം ഊര്ജ്ജതന്ത്രത്തില് ബിരുദം നേടാനായി കൊല്ക്കത്തയിലെത്തി. കമ്യൂണിസ്റ്റ് പാര്ട്ടിയുടെ സാംസ്കാരികവിഭാഗവുമായി ഈ കാലഘട്ടത്തിലാണ് അദ്ദേഹം ബന്ധപ്പെടുന്നത്. ഇന്ത്യന് പീപ്പിള്സ് തിയ്യേറ്റര് അസോസിയേഷന് (ഇപ്റ്റ))യുമായി സഹകരിച്ച് പ്രവര്ത്തിച്ച സെന് ഒരുകാലത്തും കമ്യൂണിസ്റ്റ് പാര്ട്ടിയില് അംഗമായിരുന്നില്ല. ഏങ്കിലും പാര്ട്ടിയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട കലാകാരനായാണ് അദ്ദേഹം അറിയപ്പെട്ടത്. ഇപ്റ്റയിലെ പ്രവര്ത്തനത്തിലൂടെ ധാരാളം കലാകാരന്മാരുമായി സമ്പര്ക്കത്തിലേര്പ്പെടാന് അദ്ദേഹത്തിന് അവസരം ലഭിച്ചു.
കലാലയപഠനത്തിനു ശേഷം ഒരു മരുന്നു കമ്പനിയുടെ വിപണനവിഭാഗത്തില് ജോലിയായി അദ്ദേഹം കൊല്ക്കത്ത വിട്ടു. വൈകാതെ ആ ജോലി ഉപേക്ഷിച്ച് കൊല്ക്കത്തയിലെ ഒരു ഫിലിം ലബോറട്ടറിയില് ശബ്ദവിഭാഗത്തില് ടെക്നീഷ്യന്റെ ജോലി സ്വീകരിച്ചു. ചലച്ചിത്രരംഗത്തേക്കുള്ള സെന്നിന്റെ പ്രവേശനം അതോടെയാണ് സംഭവിക്കുന്നത്. അതിനുമുമ്പ് സിനിമയുടടെ സൌന്ദര്യശാസ്ത്രത്തില് താത്ത്വികമായ താത്പര്യം അദ്ദേഹം പുലര്ത്തിയിരുന്നു.
[തിരുത്തുക] കലാജീവിതം
ആദ്യ ചിത്രം രാത്ത് ബോറെ (ഉദയം) 1953ലാണ് നിര്മ്മിച്ചത്. കലാജീവിതത്തിന്റെ ഭാഗമായി അദ്ദേഹം കണക്കാക്കാത്ത ആ ചിത്രത്തിനു ശേഷം നിര്മ്മിച്ച നീല് ആകാഷേര് നീചെ (നീലാകാശത്തിന് കീഴെ)അദ്ദേഹത്തിന് പ്രാദേശികമായ അംഗീകാരം നേടിക്കൊടുത്തു. മൂന്നാമത്തെ ചിത്രമായ ബൈഷേയ് ശ്രവണ് (വിവാഹനാള്) ദേശാന്തര പ്രശസ്തിയിലേക്ക് മൃണാള് സെന്നിനെ ഉയര്ത്തി.
[തിരുത്തുക] ചലച്ചിത്ര സൃഷ്ടികള്
- അമര്ഭുബന് This, My Land 2002
- അന്തരീന് The Confined 1993
- മഹാപൃഥ്വി World Within, World Without 1991
- ഏക് ദിന് അചാനക് Suddenly, One Day 1989
- ജെനസിസ് Genesis 1986
- ഖാന്ഡഹാര് The Ruins 1983
- ഖരീജ് The Case is Closed 1982
- ചല്ചിത്ര The Kaleidoscope 1981
- അകലേര് സംന്ധാനേ In Search of Famine 1980
- ഏക് ദിന് പ്രൊതിദിന് And Quite Rolls the Dawn 1979
- പറശുറാം The Man with the Axe 1978
- ഒകാ ഓരീ കൊഥ The Outsiders 1977
- മൃഗയ The Royal Hunt 1976
- കോറസ് Chorus 1974
- പദാദിക് The Guerilla Fighter 1973
- കല്ക്കത്ത 71 Calcutta 71 1972
- ഏക് അഥൂരി കഹാനി An Unfinished Story 1971
- ഇന്റര്വ്യൂ Interview 1970
- ഭുവാന് ഷോം Mr. Shome 1969
- മൈത്ര മനിഷ Two Brothers 1966
- ആകാഷ് കുസും Up in the Clouds 1965
- പ്രൊതിനിധി The Representative 1964
- അബഷേഷ് And at Last 1963
- പുനശ്ച Over Again 1961
- ബൈഷേയ് ശ്രവണ Wedding Day 1960
- നീല് ആകാഷേര് നീചെ Under the Blue Sky 1958
- രാത് ബോറെ The Dawn 1955
[തിരുത്തുക] പുരസ്കാരങ്ങള്
സംസ്ഥാന-ദേശീയ പുരസ്കാരങ്ങള്ക്കു പുറമെ ദേശാന്തര അംഗീകാരം ആവര്ത്തിച്ച് നേടിയ കലാകാരനാണ് മൃണാള് സെന്. കാന്, ബെര്ലിന്, വെനീസ്, മോസ്കോ, കാര്ലോവി വാറി, മോണ്ട്രീല്, ഷിക്കാഗോ, കയ്റോ ചലച്ചിത്രോത്സവങ്ങളില് സെന് ചിത്രങ്ങള് പുരസ്കാരം നേടിയിട്ടുണ്ട്.
വ്യക്തിഗതമായ അംഗീകാരം എന്ന നിലയില് അദ്ദേഹത്തിന് ധാരാളം പുരസ്കാരങ്ങളും പദവികളും സമര്പ്പിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. കേന്ദ്ര സര്ക്കാര് പത്മഭൂഷന് നല്കി അദ്ദേഹത്തെ ആദരിച്ചു. ചലച്ചിത്രരംഗത്തെ ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും വലിയ അംഗീകാരമായ ദാദാ സാഹബ് ഫാല്കെ പുരസ്കാരം 2005ല് അദ്ദേഹത്തിന് ലഭിച്ചു.
1998 മുതല് 2003 വരെ പാര്ലമെന്റില് നാമനിര്ദ്ദേശം ചെയ്യപ്പെട്ട അംഗമായിരുന്നു,മൃണാള് സെന്. ഫ്രാന്സ് കമാന്ത്യൂര് ദ് ലോദ്ര് ദ ആര് ഏ ലാത്ര് പുരസ്താരവും റഷ്യ ഓര്ഡര് ഓഫ് ഫ്രണ്ട്ഷിപ് പുരസ്കാരവും നല്കി ഇദ്ദേഹത്തെ ആദരിച്ചിട്ടുണ്ട്. വിവിധ സര്വ്വകലാശാലകള് ഹോണററി ഡോക്ടറേറ്റ് ബിരുദവും നല്കിയിട്ടുണ്ട്.
[തിരുത്തുക] പദവികള്
- ഇന്റര്നാഷണല് ഫെഡറേഷന് ഓഫ് ഫിലിം സൊസൈറ്റീസിന്റെ പ്രസിഡന്റ്
- ജൂറിയംഗം കാന് ,വെനീസ്, ബെര്ലിന്, മോസ്കോ, കാര്ലോവി വാറി,ടോക്യോ,ടെഹ്റാന്,മാന്ഹീം,ന്യൊണ്, ഷിക്കാഗോ, ഘെന്റ്, ടുനീസ്, ഓബര്ഹോസന് ചലച്ചിത്രമേളകള്.
[തിരുത്തുക] പുറമെ നിന്നുള്ള കണ്ണികള്
- മൃണാള് സെന്നിന്റെ മക്കള് കുണാള് സെന്, നിഷാ രുപാരെല് സെന് എന്നിവര് അച്ഛനെക്കറിച്ച് ഉണ്ടാക്കിയ വെബ് സൈറ്റ്
- ഇന്റര്നെറ്റ് മൂവി ഡാറ്റാബേസ്
- Important Source of Information-1
- Important Source of Information-2
- Encyclopaedia Britannica article on Mrinal Sen
- From Calcuttaweb
- Professional Details, Films made in chronological order
- From Mid-Day
- Rediff.com article