ഉത്തര്ഖണ്ഡ്
വിക്കിപീഡിയ, ഒരു സ്വതന്ത്ര വിജ്ഞാനകോശം.
തലസ്ഥാനം | ഡേറാഡൂണ് (താത്കാലികം) |
വിസ്തീര്ണ്ണം | 53483 കി.മീ² |
ജനസംഖ്യ - (2001) - ജനസാന്ദ്രത |
8,479,562 159/കി.മീ² |
സ്ത്രീ-പുരുഷ അനുപാതം | 976(2001) |
സാക്ഷരത (2001): - മൊത്തം - പുരുഷന്മാര് - സ്ത്രീകള് |
71.6% 83.3% 59.6% |
രൂപീകരണം | നവംബര് 9, 2000 |
അക്ഷാംശം | 28°43' N - 31°27' N |
രേഖാംശം | 77°34' E - 81°02' E |
ഗവര്ണ്ണര് | സുദര്ശന് അഗര്വാള് |
മുഖ്യമന്ത്രി | നാരയണ് ദത്ത് തീവാരി |
ഉത്തര്ഖണ്ഡ് സംസ്ഥാനം ഇന്ത്യയുടെ ഇരുപത്തി ഏഴാം സംസ്ഥാനമായി നവമ്പര് 9, 2000 ഉത്തര്പ്രദേശിലെ പതിമൂന്ന് ഉത്തരപശ്ചിമ ജില്ലകളെ ഉള്പെടുത്തി രൂപികരിക്കപെട്ടു. ഹിമാചല്പ്രദേശ്,ഹരിയാന, ഉത്തര്പ്രദേശ് എന്നിവ അയല് സംസ്ഥാനങ്ങളാണ്. ഡെറാഡൂണാണ് താത്കാലിക തലസ്ഥാനവും, പ്രധാന വാണിജ്യ കേന്ദ്രവും.
ഉള്ളടക്കം |
[തിരുത്തുക] ചരിത്രം
2000 വരെ ഉത്തര് പ്രദേശിന്റെ ഭാഗമായിരുന്നു ഈ പ്രദേശം. ഈ പ്രദേശത്തിന്റെ അവികസനം മുന്നിര്ത്തി, പ്രത്യേക സംസ്ഥാന രൂപീകരണത്തിനു വേണ്ടിയുള്ള വാദം ശക്തമായിരുന്നു. നിരവധി പ്രക്ഷോഭങ്ങളും ഇതിന്റെ പേരില് നടന്നു. 2000 നവബര് 9 ന് ഉത്തരാഞ്ചല് എന്ന പേരിലാണ് ഈ സംസ്ഥാനം നിലവില് വരുന്നത്. 2006 ല് ഇത് ഉത്തര്ഖണ്ഡ് എന്ന് പുനര്നാമകരണം ചെയ്യപ്പെട്ടു.
[തിരുത്തുക] പുതാതന കാലത്തില്
ഹരിദ്വാറും ഋഷികേശും പുരാതനകാലത്തുതന്നെ പ്രശസ്തമായ ഹൈന്ദവമായ ആരാധനാ പ്രദേശങ്ങളായിരുന്നു. ദേവഭൂമി എന്നാണ് ഉത്തര്ഖണ്ഢ് പൊതുവേ വിളിക്കപ്പെടുന്നത്. ബദരീനാഥ്, കേഥാര്നാഥ് തുടങ്ങിയ ക്ഷേത്രങ്ങള്ക്കും പുരാതന ഭാരത ചരിത്രത്തില് വലിയ സ്ഥാനമുണ്ട്.
[തിരുത്തുക] ഭൂമിശാസ്ത്രം
ഹിമാലയന് മലനിരകളാണ് ഈ പ്രദേശത്തിന്റെ പ്രത്യേകത. ഗംഗയുടെയും യമുനയുടേയും ഉത്ഭവും ഈ സംസ്ഥാനത്തുള്ള ഗംഗോത്രി, യമുനോത്രി എന്നീ പ്രദേശങ്ങളാണ്. ഈ നദിയുടെ കൈവഴികളായി മറ്റനവധി നദികളും ഈ പ്രദേശത്തുകൂടി ഒഴുകുന്നു. ഹിമാലയത്തിലെ തന്നെ പ്രധാന ഗ്ലേഷ്യറുകളിലൌന്ന് ഗംഗോത്രിയിലാണ്.
[തിരുത്തുക] പ്രധാന സ്ഥാപനങ്ങള്
- ഐഐറ്റി റൂര്ക്കി
- ഇന്ത്യന് ഇന്സ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് റിമോട്ട് സെന്സിംഗ്, ഡെറാഡൂണ്
- സര്വ്വേ ഓഫ് ഇന്ത്യയുടെ ആസ്ഥാനം, ഡെറാഡൂണ്
- ഫോറസ്റ്റ് സര്വ്വേ ഓഫ് ഇന്ത്യയുടെ ആസ്ഥാനം, ഡെറാഡൂണ്
- വന ഗവേഷണകേന്ദ്രം, ഡെറാഡൂണ്
- ഡി ആര് ഡി ഒ ലാബ്, ഡെറാഡൂണ്
- സിവില് സര്വ്വീസ് ട്രെയിനിംഗ് സെന്റ്ര്, മസൂരി
- റൂര്ക്കി കന്റോണ്മെന്റ്, റൂര്ക്കി
[തിരുത്തുക] ടൂറിസം
ഹിമാലയന് മലനിരകളെകൊണ്ട് സമ്പൂഷ്ടമായ ഇവിടം ടൂറിസത്തിന് പ്രസിദ്ധമാണ്. പലമേഖലകളും മഞ്ഞുകാലത്ത് പൂര്ണ്ണമായും മഞ്ഞില് പുതച്ചുകിടക്കും. വര്ഷം മുഴുവനും മഞ്ഞ് മൂടിക്കിടക്കുന്ന പ്രദേശങ്ങളുമുണ്ട്. ഗംഗ, യമുന തുടങ്ങിയ നദികളുടെ ആവിര്ഭാവം ഇവിടെനിന്നുമാണെന്നത് ഇതിന് മാറ്റുകൂട്ടുന്നു. ഗംഗയെ കേന്ദ്രീകരിച്ച് റിവര് റാഫ്റ്റിംഗ് നടത്താറുണ്ട്.
[തിരുത്തുക] പ്രധാന ടൂറിസ്റ്റ് കേന്ദ്രങ്ങള്
- നൈനിറ്റാള്
- മസൂരി
- ഗംഗോത്രി ഗംഗ നദിയുടെ ഉത്ഭവസ്ഥാനം
- യമുനോത്രി: യമുനാ നദിയുടെ ഉത്ഭവസ്ഥാനം
- ബദരീനാഥ് ക്ഷേത്രം
- കേദാര്നാഥ് ക്ഷേത്രം
- ഡറാഡൂണ്
- ഹരിദ്വാര്: ഹൈന്ദവ പൂണ്യ സ്ഥലം
- ഋഷികേശ്: ഹൈന്ദവ പൂണ്യ സ്ഥലം
[തിരുത്തുക] സ്രോതസ്സ്
- NIC Uttaranchal State Unit ഓഗസ്റ്റ് 15നു accessed.
ഇന്ത്യയിലെ സംസ്ഥാനങ്ങളും കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശങ്ങളും | |
---|---|
അരുണാചല് പ്രദേശ് | ആന്ധ്രാപ്രദേശ് | ആസാം | ഉത്തര്ഖണ്ഡ് | ഉത്തര്പ്രദേശ് | ഒറീസ്സ | കര്ണാടക | കേരളം | ഗുജറാത്ത് | ഗോവ | ഛത്തീസ്ഗഡ് | ജമ്മു-കാശ്മീര് | ഝാര്ഖണ്ഡ് | തമിഴ്നാട് | ത്രിപുര | നാഗാലാന്ഡ് | പഞ്ചാബ് | പശ്ചിമ ബംഗാള് | ബീഹാര് | മണിപ്പൂര് | മധ്യപ്രദേശ് | മഹാരാഷ്ട്ര | മിസോറം | മേഘാലയ | രാജസ്ഥാന് | സിക്കിം | ഹരിയാന | ഹിമാചല് പ്രദേശ് | |
കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശങ്ങള്: ആന്തമാന് നിക്കോബാര് ദ്വീപുകള് | ചണ്ഢീഗഡ് | ദാദ്ര, നാഗര് ഹവേലി | ദാമന്, ദിയു | ഡല്ഹി (ദേശീയ തലസ്ഥാന പ്രദേശം) | പുതുച്ചേരി | ലക്ഷദ്വീപ് |