Laqmijiet ta' l-irħula Maltin

Minn Wikipedija, l-enċiklopedija ħielsa.

Il-laqam huwa ħaġa mill-aktar komuni f'kull soċjetà, kemm dawk l-imsejjħa żviluppati, kif ukoll f'dawk li mhumiex meqjusa bħala tali. L-artiklu li ġej ma jiddiskutiex il-laqam in ġenerali imma jiffoka fuq it-tradizzjoni antika ta' laqmijiet mogħtija lill-irħula Maltin u lil min jgħamarhom. Qed jitniżżlu wkoll l-aktar tifsiriet komuni l-għaliex ir-raħal partikolari għandu dak il-laqam.


Werrej

[editja] L-Isla

Ta' l-Isla huma magħrufa bħala Ta' Ċaċu. Jingħad li għandhom dan il-laqam għax huma nies li jħobbu jiftaħru u kellhom id-drawwa li meta issajru xi tjur, kienu jitfghu ir-rix wara il-bieb biex kulhadd ikun jaf.

[editja] Il-Birgu

Lin-nies tal-belt tal-Birgu jgħidulhom tat-Tokba. Din hija l-kelma Maltija "toqba", biss tingħad bil-"k" minflok bil-"q" minħabba d-drawwa li għandhom in-nies tal-Birgu, bħan-nies ta' xi rħula oħra li jlissnu l-"q" bil-ħoss ta' "k". Jingħad li t-Tokba hija referenza għal-post fejn imorru jgħumu n-nies tal-Birgu. Oħrajn jgħidu li t-Tokba hija referenza għal bieb ċkejken li hemm fis-sur u li jissejjaħ b'dan l-isem.


[editja] Bormla

Il-laqam tan-nies ta' Bormla huwa "Ta' baħarhom" jew "Ta' baħar iċ-ċwieċ". Dan jingħad minħabba li l-baħar tagħhom ġie meħud kollhu mit-tarzna. Dan il-laqam illum ma jregix ghax it-tarzna f'Bormla giet zarmata.


[editja] Ir-Rabat

Rabti kibx. Hekk jissejħu r-Rabtin. Kibx hija kelma oħra Maltija għal muntun. Jista' jkun li b'dan il-laqam iridu jfissru li r-Rabtin huma nies ta' rashom iebsa. Filfatt teżisti l-idjoma li tgħid Rabti u Żebbuġi jagħmlu Lhudi (Il-Lhud huma meqjusa bħala nies ta' rashom iebsa u li jagħmlu li jfettlilhom u għall-flus.)

[editja] Il-Furjana

Tal-kagħka u ta' l-Irish. Tal-kagħka gej minn traffic island żgħira li hemm waqtli tal-Irish ġej mir-rabta li hemm bejn il-Furjana u ħafna Irlandiżi li kienu jgħixu hemm u mill-gear tal-futbol li jilbsu Floriana FC aħdar u abjad li ġie mgħoti lit-tim fl-1905 mill-Royal Irish Fusiliers.

[editja] Il-Ħamrun

Il-Ħamruniżi huma magħrufa bħala tas-sikkina minħabba li huma meqjusa bħala nies ġellidin.

[editja] Tas-Sliema

Tax-Xelin u Tal-pepè huma żewġ laqmijiet tas-Slimiżi. It-tieni wieħed ġej mill-fatt li n-nies ta' Tas-Sliema kienu meqjusa bħala ta' klassi għolja u li jħobbu jitfgħu ħafna kliem bl-Ingliż. B'hekk b'pepè jkunu jridu juru ċertu snobbiżmu. Hemm min jgħid li l-kelma pepè ġejja mill-fatt li s-Slimiżi kienu jsejjħu lil missierhom papà b'ċertu tgħawwiġ ta' l-ilsien minflok missier, jew kif kienu jsejjħulu n-nies t'irħula oħra. B'hekk ħadu l-laqam tal-papà li bit-tgħawwiġ ta' l-ilsien inbidel f'pepè,


[editja] L-Imsida

Il-Misidjani huma msejjħa Tal-Ħama. Meta tinżel ħafna xita l-Imsida kien (u f'xi postijiet għadu) jsofri minn għargħar. Għalhekk, ma' l-ilma li kien jinżel l-Imsida u jgħerreq il-post, kien jinżel ħafna ħama.


[editja] Birkirkara

Il-Karkariżi huma magħrufa bħala ta' sormhom ċatt. Ma hemm ebda referenza ufficjali li tindika minfejn gej dan il-laqam izda hafna isostnu li il-karkarizi setghu kienu assocjati ma nies ghazzenin, li dejjem bilqegheda.

[editja] Ħal-Qormi

Sa nofsinhar irġiel. Dan hu l-laqam marbut mal-Qriema. Hemm bosta tifsiriet għal dan. Xi wħud jgħidu li dan il-laqam ġej għax il-Qriema kienu jħobbu l-qatra wara l-ikel u għalhekk wara ma jibqgħux daqshekk f'tagħhom. Tifsira oħra hija li minħabba li Ħal-Qormi huwa magħruf għall-furnara tiegħu, dawn peress li jgħaddu l-lejl jagħmlu l-ħobż, wara nofsinhar kienu jmorru jistrieħu. Tifsira oħra, mhux daqshekk popolari hija li l-arloġġ tal-knisja kien waqaf fuq nofsinhar u ma baqax jaħdem u b'hekk ingħatalhom dan il-laqam.