पणेना

From Wikipedia

पणेना, अर्घाखाँची जिल्लाको एक पुर्वी गाउँ हो। पणेना गाउँको सिरानमा एउटा ठुलो चौर र दह छ, जहाँ पाणिनी ॠषिले तपस्या गरेका थिए र महादेव प्रसन्न भई १४ वटा सुत्रहरु (अइउण्, ऋलृक्, ...) पाणिनीलाई सुनाएका थिए, जसको आधारमा पाणिनीले विश्वकै सबैभन्दा वैज्ञानिक मानिएको संस्कृत व्याकरण, कौमुदी, लेखेका थिए भन्ने बिश्वास छ। त्यसैले यसलाई पाणिनी तपोभूमि पनि भनिन्छ।

यहाँका केहि स्थानिय ठाऊँहरु: उपल्लाखर्क, बासारुख, माझगाँऊ, चौर, ठान, निगाली, आमडाँडा, सिम्ले, कोप्चा, देऊराली, हरिआँप, टारी, पुस्वा, बतासे, दह आदि।

यहाँका बासिन्दाहरु धेरैजसो खेतिपातीमै निर्भर भएपनि नोकरी र ब्यापार गर्नेहरुको संख्या बढ्दो छ। यहाँ बिशेष गरि मकै, गहुँ र धानको खेति भएपनि, कोदो, फापर, जौ आदिको खेति गरिन्छ।

यहाँ फलफुलमा सुन्तला, नासपाती, आरु, अमिलो पाईन्छ। तर सुन्तलाको(केहि ब्यापार समेत हुने भएकोले) बाहेक अरु फलफुलको चाँहि त्यति धेरै उत्पादन हुँदैन।

पणेनामा एउटा उप स्वास्थ्य चौकि छ।

[परिवर्तन्] भाषा संस्कृति

पणेनाको पुर्वि भेगमा केहि ढकाल र पान्डे बाहेक मुख्यतया पोखरेलहरुको बाहुल्यता छ भने पश्चिममा गौतम, भट्टराई, पौडेलहरु छन। पश्चिमी भेगमाचाँहि मगर जातिहरूको बस्ती धेरै छ भने केहि विश्वकर्मा र परियार हरु पनि छन। यहाँका सबैजसो नेपाली भाषानै बोल्छन तर यहाँको भाषा अरुतिरको भन्दा अलि फरक छ।

पणेनामा गोरखनाथको मन्दिर/कुटी(उपल्लाखर्क), शिव मन्दिर(चौर), कृष्ण मन्दिर(ठान), हनुमान मन्दिर(दह), सिद्धाश्रम(दह, तुलेडाँडा) आदि मन्दिरहरु छन।

[परिवर्तन्] शिक्षा

पणेनामा एउटा माध्यमिक विद्यालय (श्री नेपाल राष्ट्रिय माध्यमिक विद्यालय, चौर), एउटा निम्न माध्यमिक विद्यालय(सरस्वती नि. मा. वि., आमडाँडा) र ३ वटा प्राथमिक विद्यालयहरु(पाणिनि प्रा. वि.,निगाली; गोरक्षनाथ प्रा. वि.,उपल्लखर्क; गोपाल सिद्ध प्रा. वि.,बासारुख) छन।