Content-Type: text/html; charset=ISO-8859-1 Wikipedia: Japana Lingvo

[Hejmo]Japana Lingvo

Hejm Pagxo | Lastatempaj Sxangxoj | Preferatoj | Hazarda Pagxo

Lingvo > Lingvaj Familioj > [Altaja lingvaro]? > Japana
nomo: Nihongo (japanskribe: 日本語)
parolantoj: 126 milionoj (1999 [Monda Almanako]?)
landoj: Japanio, iomete en landoj de gxia eksimperio, kaj tie, kie estas japanaj komunumoj. origino: nekonata
skribo: Miksajxo de la [Cxina skribo]? kun du cxin-derivitaj silabaroj

La japana lingvo estas la nacia lingvo de Japanio. Gxia karaktero montras simplan fonologion, tre malsimplan esprimaron pri respekto kaj mildeco, kaj vortordon SOV? kun postpozecioj.

Parencoj kaj Origino

Oni klasas la japanan izolato, lingvo sen klare montreblaj parencoj. Certe estas strukturaj similajxoj inter la japana kaj la korea?, sed tio ne pruvas multe. Ofta tezo estas, ke la japana kaj la korea estas ambaux parencoj de la [Altaja lingvaro]?, sed cxi tiun ne akceptas la plejmulto de lingvistoj.

La sola konata parenco de la japana estas la rjukjua lingvo, parolata en la [Rjukjuaj Insuloj]? sudokcidentaj de la cxefaj insuloj de Japanio kaj ofte konsiderata dialekto de la japana. La rjukjuaj dialektoj estas pli-malpli interkompreneblaj inter si, sed kune ekdisigxas el la prajapana antaux unu-du mil jaroj kaj ne plu estas interkompreneblaj kun la norma japana. Tamen, la rjukjua neniel lumigas la praoriginon de la prajapana, kiu restas plu mistera.

Gramatiko

La japano estas lingvo de la speco SOV (subjekto-objekto-verbo). Kutime por tia lingvo, gxi havas ne la prepoziciojn de la hindeuxropaj lingvoj sed postpoziciojn kiuj trovigxas post la modifato. La substantivo ne flekcias, sed gxin sekvas postpozicion por montri kazon. Simile al la cxina? kaj |korea? lingvoj, plurnombro estas nedeviga. La verbo flekcias laux finiteco, neeco, kaj mildeco. Adjektivoj en la japana estas efike stataj verboj.

Vortprovizo

La japana entenas multege da vortoj pruntitaj el la [cxina lingvo]? tra la jarcentoj. Ecx la bazaj numeraloj estas cxinaj:

  icxi, ni, san, sxi, go, roku, sxicxi, hacxi, kjuu, gxuu (unu, du, ... dek)
ekzistas paralele je la indigxenaj ordaj numeraloj:
  hitocu, futacu, mitcu, yotcu, icucu, mutcu, nanacu, yatcu, kokonocu, too (unua, dua, ... deka)

Ekde la jarcento XVI la japana ankaux pruntas vortojn el la euxropaj lingvoj. Dekomence el la portugala? kaj la nederlanda?, kaj nuntempe precipe el la angla. La uzon de la angla kiel fonto de novaj vortoj helpas tio, ke ekde kelkaj jardekoj preskaux cxiu japana lernanto studas la anglon dum kelkaj jaroj. Tial, angleca neologismo estas suficxe komprenata por farigxi ofte uzata.

Eble pro la longdauxra uzo de la cxina skribsistemo, japanaj vortegoj kutime mallongigxas al ajxoj de kvar moraoj: paasonaru konpyuuta (el angla "personal computer") -> pasokon

Skribo

La japana skribigxas per kvar diversaj skribsistemoj:

En la japana skribsistemo oni ne disigas vortojn per spaco, krom en libroj por infanoj kaj alilandaj lernantoj.

/Priparolu?


Hejm Pagxo | Lastatempaj Sxangxoj | Preferatoj | Hazarda Pagxo
Redaktu tekston de la pagxo | Rigardu aliajn reviziojn
Laste redaktita January 9, 2002 2:08 am (malsamoj)
Sercxo: