Content-Type: text/html; charset=ISO-8859-1
Wikipedia: Gxavo
Hejm Pagxo | Lastatempaj Sxangxoj | Preferatoj
Gxavo (angle, Java) estas komputika lingvo inventita de
Suno (= Sun Microsystems, usona komputila firmao en Silicia Valo) por fari
TTT-pagxojn pli intelligentaj: anstataux la kutima parado de tekstoj,
bildoj, sonoj kaj filmo? (k.e. fiksita informo), Gxavo ebligas vin
aldoni apletojn (angle: applets) aux komputilan
intelligentecon al TTT-pagxo (per la HTML?
<kbd><APPLET></kbd>). Gxi grade farigxas la universala
komputila lingvo de la reto.
Gxavo estas simpligita dialekto de la C++, kiu estas tradukita en
duonkodo? (angle: bytecode), kiu estas poste
interpretita de TTT-legilo kiu scias Gxavon. La duonkodo estas
sendependa de iu masxino aux operaciumo: anstataux, la TTT-legilo devas
interpreti la kodon por sia sistemo. La legilo, alivorte, sxajnigas
masxinon kies masxina kodo estas la duonkodo de Gxavo. Tia masxino estas
konata kiel la Gxava Virtuala Masxino. Kion la legiloj nun sxajnigas
per programo?j hodiaux, eble retmasxinoj efektivigos per silicio
morgaux.
Plejparte, se vi jam regas la C++, por lerni Gxavon vi devas
lerni la klasaron de Gxavo, kiu estas
pli plena ol tio de la C++. Por verki en Gxavo idiotisme kaj trafe, vi
devas lerni el la ekzemploj de efektivaj programoj, kiel kun iu ajn lingvo
masxina aux homa. Multe de fontkodo ekzistas surrete (ligilo de unu estas
listita cxisupre).
La cxefaj malsamoj inter la programado de Gxavo kaj la
C++:
- En teorio?, Gxavo estas la sama sur cxiu operaciumo, sed en nuna
praktiko?, la malsamo de la grafika interfaco estas suficxe
grava. Via apleto povas belaspekti sur Vindozo sed esti maluzebla sur
Unikso aux Makintosxo! La nova klasaro Swing parte solvis la problemon.
- Malsamo de TTT-legiloj: Gxavo estas ankoraux nematura, tial la
nunaj interpretistoj estas ankoraux malneta kaj interpretas
Gxavon ne tute same. Pro tio, projekto de unu semajno povas dauxri unu
monaton por funkciigi vian programon sub cxiu legilo kaj ecx
versio de legilo. Microsoft, malamikema al Gxavo kiel ebla
rivalanta platformo, misinterpretas aux aliinterpretas Gxavon.
- Por malebligi virusojn, Gxavo malebligas la skribadon al dosiero
kaj al absoluta adreso de memoro.
- Gxavo havas ampleksan klasaron kiel bazo de la lingvo.
- Kiel la lispa kaj Smalltalk, Gxavo enhavas rubilon, do vi ne
devas liberigi la memoron de viaj objektoj.
Cxar lernolibroj traktas pri Gxavo ideala, ne reala, ili kutime
diskutas pri #3-#5 (kiuj sekvas de la difino de la lingvo), sed ne pri
- 1-#2. Post tempo, la graveco de #1 kaj #2 malaperos cxar interpretistoj
plibonigxos. La tria malsamo, kvankam kapdolorema, estas tute necesa por
ia ajn surreta programado.
Se vi sole regas la lispan, C-an, paskalan, ktp, vi devos lerni pri
objektema programado: acxetu lernolibron (de Gxavo, de la C++ aux
de objektema programado mem) kun bona enkonduko pri gxi.
Specoj de Programoj
En Gxavo, estas kvar cxefaj specoj de programoj:
- apleto?:
(angle, applet)
kutime apartenas al TTT-pagxo kaj estas rulita de la TTT-legilo.
- servleto?:
(angle, servlet)
kutime apartenas al TTT-ejo? kaj estas rulita de la servilo? (la
komputilo? kiu servas la pagxojn de TTT-ejo). Servletoj ne havas
grafikan interfacon. Servletoj estas la respondo de Gxavo al
CGI. CGI
kutime estas realigita per la lingvo Perl, kies kodo estas malfacile
legi kaj ripari. Servletoj kreas TTT-pagxojn kaj kuketojn (angle,
cookies).
JSP estas realigita per servletoj.
- apliko?:
(angle, application)
sendepende de TTT-pagxo aux ecx de la Interreto. Rulita de iu ajn
komputilo.
- fabo?:
(angle, bean)
programero, kiu provizas specifan funkcion, kiun vi povas aldoni al
via programo (apleto, servilo, apliko aux ecx alia fabo) per
bildprogramado (angle, visual programming). Per
bildprogramilo, vi povas vidi la proprajxojn, eventojn, metodojn de
la fabo kaj gxian interrilaton kun aliaj faboj, kaj sxangxi cxi tiujn
de la fabo.
Unu speco de fabo, kiu estas rulita de servilo kaj ne estas
videbla, estas la EJB?: angla mallongigo por Enterprise
JavaBean?, gxava fabo por entrepreno (t.e., retkomerco).
Versioj
La cxefaj diferencoj inter versioj:
Gxavo 1.0 (majo 1995): la baza lingvo
Gxavo 1.1 (decembro 1996):
- nova modelo por eventoj
- internaj klasoj: klasoj difinita interne de alia klaso
- faboj: stilo de kodado kiu ebligas programadon per videblaj unuoj
de kodo
- RMI?: ebligas vokadon de kodon sur aliaj masxinoj trans la reto
- JDBC?: ebligas demandi al datumbazo per SQL.
- subskriboj encxifritaj
Gxavo 1.2 (decembro 1998) -- alinomata Gxavo 2
- Swing?: nova, pli racia klasaro por la grafika interfaco
- grafika trenado kaj faligado
- Collections: nova, pli racia klasaro por aroj -- listoj, mapoj,
setoj, ktp
Ankaux estas revizioj 1.3 kaj 1.4 de Gxavo, sed ili estas veraj
revizioj kaj ne grandaj sxangxoj al la lingvo.
[pli detale pri Gxavo]
/Priparolu?