Vikipedio eowiki https://eo.wikipedia.org/wiki/Vikipedio:%C4%88efpa%C4%9Do MediaWiki 1.39.0-wmf.23 first-letter Aŭdvidaĵo Specialaĵo Diskuto Uzanto Uzanto-Diskuto Vikipedio Vikipedia diskuto Dosiero Dosiero-Diskuto MediaWiki MediaWiki-Diskuto Ŝablono Ŝablono-Diskuto Helpo Helpo-Diskuto Kategorio Kategorio-Diskuto Portalo Portala diskuto Projekto Projekta diskuto TimedText TimedText talk Modulo Modulo-Diskuto Gadget Gadget talk Gadget definition Gadget definition talk Topic 0 10 7684722 7633188 2022-08-10T18:24:27Z Kani 670 /* Metafiziko */ wikitext text/x-wiki {{informkesto filozofo | dosiero = Bust of Aristotle.jpg | dato de naskiĝo = [[-384]] | dato de morto = [[-322]] | notindaj verkoj = | regiono = | erao = | skolo tradicio = | ĉefaj interesoj = | noteblaj ideoj = | influoj = | influis = }} '''Aristotelo''', {{lang-el|Αριστοτέλης}} {{prononco|aristotélɛːs}} (naskiĝis en [[-384]] en [[Stagira]], mortis en [[-322]] en [[Ĥalkido]]) estis [[Grekio|greka]] [[filozofo]].<ref>Ke tiuj nedisputataj datoj (la unua duono de la Olimpia jaro 384/383 a.K., kaj en 322 tuj antaŭ la morto de [[Demosteno]]) estas ĝustaj estis montrita jam de August Boeckh (''Kleine Schriften'' VI 195); por plia diskuto, vidu Felix Jacoby ĉe FGrHist 244 F 38. Ingemar Düring, Aristotle in the Ancient Biographical Tradition, Göteborg, 1957, p. 253.</ref> [[Dosiero:Aristotle Altemps Inv8575.jpg|eta|dekstre|230px|Romia kopio en [[marmoro]] de greka [[bronzo|bronzaĵo]]: [[busto]] de Aristotelo fare de [[Lisipo]], ĉ. 330 a.K. La [[alabastro|alabastra]] [[mantelo]] estas modernepoka.]] Li kaj [[Platono]] metis la fundamenton de la [[okcidenta filozofio]]. Platono instruis Aristotelon kaj Aristotelo instruis [[Aleksandro la Granda|Aleksandron la Grandan]]. En la [[13-a jarcento]] [[Tomaso de Akvino]] nomis lin simple "La Filozofo", kaj [[Danto]] "la mastro de tiuj, kiuj scias". [[Cicerono]] diris, ke Aristotelo estas "rivero de fluanta oro".<ref> Cicero, Marcus Tullius (1874) [106–43 BC]. "Book II, chapter XXXVIII, §119". In Reid, James S. The Academica of Cirero. London: Macmillian and company. "''veniet flumen orationis aureum fundens Aristoteles''", (Google traduko: ''Aristotle will come pouring forth a golden stream of eloquence'')</ref> Eĉ hodiaŭ lia verkaro pri [[etiko]], [[politiko]] kaj [[poezio]] restas avangarda. Lia [[scienco]] nun estas malaktuala, sed eĉ ĝi profunde formis la modernan sciencon. Scienco bazita sur observado kaj logika pensado, ekzemple, devenas de Aristotelo. La [[filozofio|filozofia]] tradicio, kiu estas inspirata de la verkaro de Aristotelo estas nomata [[Aristotelismo]]. Lia verkaro kovras multajn fakojn — [[fiziko]]n, [[biologio]]n, [[zoologio]]n, [[metafiziko]]n, [[logiko]]n, etikon, [[estetiko]]n, poezion, [[teatro]]n, [[muziko]]n, [[retoriko]]n, [[lingvistiko]]n, politikon kaj ŝtatregosciencon — kaj konstituas la unuan kompletan sistemon de la okcidenta filozofio. Tuj post la morto de Platono, Aristotelo lasis [[Ateno]]n kaj, laŭ peto de [[Filipo la 2-a (Macedonio)|Filipo la 2-a de Macedonio]], iĝis [[instruisto]] de [[Aleksandro la Granda]] komence de 343 a.K.<ref>Bertrand Russell, ''A History of Western Philosophy'' (Historio de okcindenta filozofio), Simon & Schuster, [[1972]].</ref> Instruado de Aleksandro la Granda donis al Aristotelo multajn oportunojn kaj abundon da havaĵoj. Li establis en la [[Liceo]] [[biblioteko]]n, kiu helpis en la verkado de liaj multnombraj libroj. La fakto, ke Aristotelo estis lerninto de Platono, kontribuis al lia iama vidpunkto rilate [[Platonismo]]n, sed, post la morto de Platono, Aristotelo merĝiĝis en empiriaj studoj kaj transiris de Platonismo al [[empiriismo]].<ref> Barnes, Jonathan (1995). "Life and Work" (Vivo kaj laboro). The Cambridge Companion to Aristotle. Cambridge University Press. p. 16. ISBN 978-0-521-42294-9.</ref> Li kredis, ke la konceptoj de ĉiuj popoloj kaj ĉiuj ties scioj estis definitive bazitaj sur [[percepto]]. La pozicio de Aristotelo rilate [[naturscienco]]n reprezentas la grundan fonon de multaj el liaj verkoj. La rigardoj de Aristotelo pri [[Aristotela fiziko|fizika scienco]] profunde formis la mezepokan fakulecon. Ties influo etendiĝis el Malfrua Antikveco kaj la [[Alta Mezepoko]] al la [[Renesanco]], kaj ne estis anstataŭata sisteme ĝis la epoko de la [[Klerismo]], kiam aperis teorioj kiel la [[klasika mekaniko]]. Kelkaj el la zoologiaj observoj de Aristotelo, kiel la [[hektokotilo|hektokotila]] (reprodukta) brako de [[polpo]], ne estis konfirmataj aŭ refuzataj ĝis la [[19a jarcento]]. Liaj verkoj enhavas la plej fruan konatan formalan studon de [[logiko]], kiu estis ŭzita en la 19a jarcento en la studo de moderna formala logiko. En [[metafiziko]], [[Aristotelismo]] profunde influis la Judo-Islaman filozofian kaj teologian pensaron dum la [[Mezepoko]] kaj la [[kristana teologio|kristanan teologion]], speciale pro la [[Novplatonismo]] de la [[Apero de kristanismo|prakristanismo]] kaj pro la [[Skolastikismo|skolastika]] tradicio de la [[Katolika Eklezio|Romkatolika Eklezio]]. Aristotelo estis bone konata inter mezepokaj islamaj intelektuloj kaj admirita kiel "la unua instruisto" (arabe: المعلم الأول‎‎). Lia etiko, kvankam ĉiam influa, akiris plinovigitan intereson per la moderna alveno de la [[virta etiko]]. Ĉiuj aspektoj de la filozofio de Aristotelo plu estas aktive studataj. Kvankam Aristotelo verkis multajn elegantajn traktaĵojn kaj dialogojn, oni supozas ke nur ĉirkaŭ unu triono de lia originala produktaro postrestis ĝis nia tempo.<ref> Barnes 1995, p. 9.</ref> == Vivo == [[Dosiero:Aristoteles school - naoussa.jpg|eta|220px|Elfosaĵoj de la "Aristotela Lernejo" ĉe Nausa en [[Mieza (Macedonio)|Mieza]].]] Aristotelo, kies nomo signifas "la plej bona celo",<ref> Campbell, Michael. ''Behind the Name: Meaning, Origin and History of the Name "Aristotle". Behind the Name: The Etymology and History of First Names'' ((Malantaŭ la nomo: la etimologio kaj historio de la unuaj nomoj). www.behindthename.com. [http://www.behindthename.com/name/aristotle] Alirita la 12an de Aprilo 2017.</ref> naskiĝis en 384 a.K. en [[Stagiro]], [[Ĥalkidiko]], en norda periferio de [[Klasika Grekio]], ĉirkaŭ 55 km (34 mejlojn) oriente de la nuntempa [[Tesaloniko]].<ref> McLeisch, Kenneth Cole (1999). Aristotle: The Great Philosophers. Routledge. p. 5. ISBN 0-415-92392-1.</ref> Li estis filo de [[kuracisto]] Nikomaĥo, kiu estis persona kuracisto de la reĝo Amintas la 3a de Macedonio, kiu mortis kiam Aristotelo estis akoraŭ infano, pro kio Prokseno la Atarnea iĝis lia prizorganto.<ref> "Biography of Aristotle". Biography.com. [http://www.biography.com/people/aristotle-9188415?page=1#early-life] Alirita la 12an de Aprilo 2017.</ref> Kvankam malmultas informoj pri la infanaĝo de Aristotelo, li probable pasigis ioman tempon ene de la Macedonia palaco, kie faris siajn unuajn konektojn kun la [[Antikva Macedonio|Macedonia monarkio]].<ref> Anagnostopoulos, G., "Aristotle's Life" in A Companion to Aristotle (Blackwell Publishing, 2009), p. 4.</ref> Havante 17 aŭ 18 jarojn, en 367 a.K. li iris al [[Ateno]] por studi ĉe la [[Akademio]], la instruejo de Platono,<ref> Blits, Kathleen C. (1999-04-15). ''Aristotle: Form, function, and comparative anatomy'' (Aristotelo: formo, funkcio kaj kompara anatomio). The Anatomical Record. 257 (2): 58–63. doi:10.1002/(SICI)1097-0185(19990415)257:23.0.CO;2-I. ISSN 1097-0185.[eksa ligilo]</ref> kaj restis tie dum la sekvaj du jardekoj. Li lasis Atenon en 348/47 a.K. La tradicia historio, pri lia eliro, registras ke li seniluziiĝis kun la direktado de la Akademio post la kontrolo transiris al Speŭsipo, la nevo de Platono, kvankam eble li simple timis kontraŭ-macedoniajn sentojn kaj foriris eĉ antaŭ la morto de Platono.<ref> Carnes Lord. Introduction to The Politics by Aristotle (Chicago: University of Chicago Press, 1984).</ref> [[Dosiero:Sanzio 01 Plato Aristotle.jpg|eta|Platono (maldekstre) kaj Aristotelo (dekstre), detalo de ''[[La Lernejo de Ateno]]'', fresko de [[Rafaelo]]. Aristotelo montras al la tero, reprezentante sian kredon en sciaro pere de empiria observado kaj spertado, dum li tenas kopion de sia ''[[Etiko de Nikomako]]'' en la mano, dum Platono indikas al la ĉielo, reprezentanta sian kredon en ''La Formoj'', dum li tenas kopion de ''[[Timeo]]''.]] Aristotelo poste akompanis Ksenokraton al la kortego de lia amiko Hermias de Atarneo en Malgranda Azio. Tie li veturis kun [[Teofrasto]] al la insulo [[Lesbo]], kie ili kune studis maran [[biologio]]n dum du jaroj, nome [[botaniko]]n kaj [[zoologio]]n de la insulo. Aristotelo edziĝis al [[Pitias]], kiu estis adopta filino aŭ nevino de Hermias. Ŝi naskis al li filinon, kiun ili nomis ankaŭ Pitias. Tuj post la morto de Hermias, en 343 a.K. Aristotelo estis invitita de [[Filipo la 2-a (Macedonio)|Filipo la 2-a]] por iĝi edukisto de lia filo [[Aleksandro la Granda|Aleksandro]].<ref> Bertrand Russell, A History of Western Philosophy, Simon & Schuster, 1972.</ref> Li instruis Aleksandron dum tri jaroj en lernejo instalita de Filipo la 2-a en la Templo de Nimfoj de [[Mieza (Macedonio)]]. Dum tiu tempo li instruis ne nur al Aleksandro, sed ankaŭ al du aliaj estontaj reĝoj — [[Ptolemeo la 1-a|Ptolemeo]] kaj Kasandro.<ref> Peter Green, Alexander of Macedon, University of California Press Ltd. (Oxford, England) 1991, pp. 58–59</ref> Aristotelo kuraĝigis Aleksandron al orientaj konkeroj kaj lia sinteno al Persio estis sendube etnocentra. En unu fama ekzemplo, li konsilis al Aleksandro esti "estro por grekoj kaj despoto por barbaroj, por zorgi la unuajn kiel amikojn aŭ parencojn, kaj barakti kun la lastaj kiel bestoj aŭ plantoj".<ref>Peter Green</ref> En 335 a.K. Aristotelo starigis en Ateno sian lernejon — la [[Liceo]]n. Aristotelo direktoris tie kursojn dum la venontaj 12 jaroj. Jam en Ateno, lia edzino Pitias mortis kaj Aristotelo engaĝiĝis kun [[Herpilis]] de Stagira, kiu naskis al li filon, kiun li nomigis honore al sia patro, [[Nikomaĥo]]. Laŭ [[Suido]], li havis ankaŭ ''eromenos'' (junan amaton) — [[Palaifato]]n de Abidos.<ref>William George Smith, Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology, vol. 3, p. 88 Arkivita la 28an de Junio 2008 ĉe Wayback Machine. [https://web.archive.org/web/20080628035803/http://www.ancientlibrary.com/smith-bio/2421.html] Alirita la 13an de Aprilo 2017.</ref> Oni supozas ke en tiu periodo en Ateno, inter 335 kaj 323 a.K., Aristotelo komponis multajn el siaj verkoj.<ref>Bertrand Russell.</ref> Li verkis plurajn dialogojn el kiuj nur fragmentoj postvivis. La verkoj estis postvivintaj en traktaĵa formo kaj ne estis ĉefe destinitaj por vasta publikigo; ĝenerale oni supozas ke temas pri prelegaj helpiloj por liaj studentoj. Liaj plej gravaj traktaĵoj estas ''Fiziko'', ''Metafiziko'', ''[[Etiko de Nikomako]]'', ''Politiko'', ''Pri animo'' kaj ''Poetiko''. Aristotelo ne nur studis preskaŭ ĉiujn fakojn eblajn je tiu tempo, sed ankaŭ grave kontribuis al ili. En fiziko, Aristotelo studis [[anatomio]]n, [[astronomio]]n, [[embriologio]]n, [[geografio]]n, [[geologio]]n, [[meteologio]]n, fizikon kaj [[zoologio]]n. En filozofio, li verkis pri [[estetiko]], [[etiko]], regado, [[metafiziko]], [[politiko]], [[ekonomiko]], [[psikologio]], [[retoriko]] kaj [[teologio]]. Li studis ankaŭ edukadon, eksterlandajn kutimojn, [[literaturo]]n kaj [[poezio]]n. Liaj kombinitaj verkoj konstituas virtualan [[enciklopedio]]n de la greka sciaro. [[Dosiero:Aristoteles Louvre.jpg|eta|dekstra|Busta skulptaĵo de Aristotelo; en kopio de la epoko de la [[Romia Imperio]] (la 1a aŭ 2a jarcento p.K.) de perdita [[bronza skulptaĵo]] fare de [[Lisipo]].]] Ĉe la fino de la vivo, Aleksandro kaj Aristotelo separiĝis pro la rilato de Aleksandro kun [[Persio]] kaj la persoj. En antikva epoko multaj suspektis, ke Aristotelo ludis rolon en la morto de Aleksandro, sed la sola pruvo estas nekredinda plendo farita ses jarojn post la morto.<ref>Peter Green, ''Alexander of Macedon'', University of California Press Ltd. (Oxford, England), 1991, p. 460.</ref> Post la morto de Aleksandro, la kontraŭ-macedona sento en Ateno reviviĝis. Laŭ iuj informoj en 322 a.K. Demofilo kaj Eŭrimedono la Hierofanto denuncis Aristotelon pro lia senpieco,<ref>{{Cite journal|last=Filonik|first=Jakub|date=2013|title=Athenian impiety trials: a reappraisal|journal=Dike|issue=16|pages=72–73|doi=10.13130/1128-8221/4290|doi-access=free}}</ref> devigante lin fuĝi al la patrinfamilia bieno en [[Ĥalkido]]. Oni citis liajn vortojn: "Mi ne permesos al la atenanoj peki dufoje kontraŭ filozofio"<ref>{{cite book |last=Jones |first=W. T. |title=The Classical Mind: A History of Western Philosophy |publisher=Harcourt Brace Jovanovich |date=1980 |page=216 |isbn=0-15-538312-4}}</ref><ref>''Vita Marciana'' 41, cf. [[Klaŭdio Eliano|Eliano]] ''Varia historica'' 3.36, Ingemar Düring, ''Aristotle in the Ancient Biographical Tradition'', Göteborg, 1957, T44a-e.</ref> reference al la antaŭa juĝo kaj ekzekuto de [[Sokrato]]. Li mortis en [[Eŭbeo]] samjare pro naturaj kialoj, nomuninte sian studenton [[Antipatro]]n la ĉefa administranto de sia [[testamento]], en kiu li petis esti enterigita apud sia edzino.<ref>[https://books.google.com/books?id=ifqGuiHo6eQC&pg=PA3862&dq=Antipater+Aristotle+will&sig=sQzQVBdRmk-spNdZnyd1MwzAPTc Aristotle's Will], ''Aufstieg und Niedergang der römischen Welt'' de Hildegard Temporini, Wolfgang Haase.</ref> Charles Walston asertas, ke la tombo de Aristotelo situas ĉe la religia vojo inter Ĥalkido kaj Eretrio kaj enhavis tri skribilojn, sigelitan ringon kaj kelkajn terakotojn same kiel tion, kio estas supozata la teraj restaĵoj de Aristotelo en la formo de kelkaj kraniaj fragmentoj.<ref>Vidu ''The Politics of Aristotle'' (La politiko de Aristotelo) tradukita de Ernest Barker, Oxford: Clarendom Press, 1946, p. xxiii, noto 2, kiu referencas al ''Corpus Inscriptionum Graecarum'', vol. xii, fasc. ix, s.v. Eretria.</ref> Ĝenerale, la detaloj de la vivo de Aristotelo ne estas bone konataj. La biografioj de Aristotelo verkitaj en antikva tempo estas ofte spekulativaj kaj historiistoj interkonsentas nur pri malmultaj elstaraj punktoj.<ref>See Shields, C., "Aristotle's Philosophical Life and Writings" en ''The Oxford Handbook of Aristotle'' ([[Oxford University Press]], 2012), paĝoj 3-16. Düring, I., ''Aristotle in the Ancient Biographical Tradition'' (Göteborg, 1957) estas kolekto de antikvaj biografioj de Aristotelo.</ref> Aristotelo [[lispi]]s kaj [[balbuti|balbutis]]. == Verkaro == [[Dosiero:Aristotle Ethica Nicomachea page 1.png|eta|''Aristotle Ethica Nicomachea'' (fragmento).]] Kvankam lia instruisto estis Platono, Aristotelo kaj Platono estas historie la du polusoj de la okcidenta filozofio. Platono kredis je [[idealismo]], do la mondo videbla, aŭdebla, tuŝebla, ktp, estas nur pala respegulaĵo de la vera realo de ideoj. Aristotelo atakis la idealismon de Platono interalie per sia tre grava verko, ''[[Metafiziko]]''. === ''Etiko'' === {{Ĉefartikolo|Etiko de Nikomako}} La verko ''Etiko'' esploras "kiel esti feliĉa", la celo de la vivo laŭ Aristotelo. Li diras ke la feliĉa homo estas la virta homo; ke riĉo, famo, honoro, ktp, estas bonaj nur ŝajne, ne vere. Do la libro estas ĉefe pri [[virto]]. Virto, li diras, troviĝas ne en la ekstremo, sed en la mezo — "la ora mezo". Ekzemple, en [[milito]], la ekstremoj, timo kaj aŭdaco, detruas la soldaton; sed la mezo, kuraĝo, savas lin. Virto estas atingita kiam la racia parto de animo regas la malracian. Per daŭra[[praktiko|praktikado]] tia regado fariĝas kutimo de animo: "Ni fariĝas justaj per justa agado, memregadaj per memregada agado, kuraĝaj per kuraĝa agado." Tia kutimo disvolvigita de praktikado estas nomita ''virto'' (en la greka, la vorto estas ''arete'', kies larĝa signifo estas "boneco"). La kvar precipaj virtoj estas: prudento, memregado, kuraĝo kaj justeco. ''Etiko'' ankaŭ pritraktas amikecon kaj la bonecon de la intelekta vivo, kiu portas la plej altan feliĉon laŭ la filozofo. La ideo ke la celo de vivo estas feliĉo estis poste disvolvigita de [[Locke]] kaj [[Mill]] kiel radiko de iliaj filozofiaj konceptoj. === ''Politiko'' === {{Ĉefartikolo|Politiko (Aristotelo)}} [[Dosiero:Aristote Politeia I-1252a.png|eta|dekstra|size=250px|Eltiraĵo de la komenco de la libro 1-a de la “Politiko" de Aristotelo.]] La '''''Politiko''''' (greke Τὰ πολιτικὰ) estas verko de [[Aristotelo]] pritraktanta la administradon de la ''[[Poliso (urboŝtato)|poliso]]''. Ĝi estas dividita en ok libroj, en kiuj la filozofo analizas la politikajn realaĵojn startante de la familio, taksata kiel baza nukleo de la socio, por transiri al la diversaj tipoj de [[konstitucio]]. Centra estas la referenco al la [[naturo]]: la homo estas “politika animalo” (''politikòn zôon''), kaj kiel tia li estas instigata de la naturo unuiĝi kun siaj similuloj por formi komunumojn.<ref>''Politiko'' I, 2, 1253a</ref> Malsame ol Antifonto kaj aliaj filozofoj, laŭ kiuj la poliso limigas per siaj leĝoj la naturon de la homo, laŭ Aristotelo la ŝtato respondas al la naturaj bezonoj de la individuo kaj “ĉiu ŝtato estas komunumo (''koinonia'') kaj ĉiu komunumo konstituiĝas cele de bono”.<ref>''Politiko'' I, 1, 1252a</ref> La “bono” strebita de la [[ŝtato]], kiel komunumo plej granda kiu entenas ĉiujn komunumojn, identigeblas kun tiu pri kiu parolas la '''[[Etiko al Nikomako]]''.<ref>E. Berti, ''Il pensiero politico di Aristotele'', Laterza, Roma-Bari 1997, p. 15</ref> Gravas substreki ke, malsame ol ĉe [[Platono]], laŭ Aristotelo politiko havas iom da aŭtonomio rilate filozofion, nome ne nur la filozofo kapablas regi-estri-gvidi la ŝtaton, sed ankaŭ komunaj saĝuloj povas posedi tiun karismon.<ref>E. Berti, ''Il pensiero politico di Aristotele'', Laterza, Roma-Bari 1997, p. 97</ref> En ''Politiko'' li pritraktas la idealan [[civito]]n (komparu la ''[[Respubliko]]''-n de Platono kaj la ''Civito de Dio''-n de [[Aŭgusteno]]). Aristotelo komparas la multajn formojn de civito en [[Antikva Grekio]]. Li vidas politikon kiel '''lukto inter la riĉuloj kaj la malriĉuloj''': kiam la riĉuloj aŭ malriĉuloj havas tro multe da potenco, la civito ne bone servas ĉiujn kaj poste ruiniĝas en milito aŭ renverso. La plej bona civito servas al ambaŭ: la malriĉuloj (ĉar ili estas la plimulto de piedoj) kaj la riĉuloj (ĉar ili estas la plimulto de mono kaj rimedoj). Foje Aristotelo sonas kiel [[Markso]] aŭ [[Orwell]]. === ''Organo'' === {{Ĉefartikolo|Aristotela logiko}} [[Dosiero:Francesco Hayez 001.jpg|eta|dekstre|"Aristotelo" de [[Francesco Hayez]] (1791–1882).]] Liaj verkoj pri [[Aristotela logiko|logiko]] - ''Kategorioj'', ''De Interpretado'', ''Antaŭa Analitiko'', ''Posta Analitiko'', ''Temoj'' kaj ''Sofismaj Refutoj'' — estas are konata kiel la ''Organo'' ({{lang-el|οργανον}}: ilo, instrumento). En la [[17-a jarcento]], [[Bakono]] plue disvolvis la ideojn de Aristotelo pri logiko en sia verko, la ''Nova Organo'', helpinte fondi modernan sciencon. En la ''Organo'' Aristotelo diris, interalie, ke ĉiu aĵo havas esencon kaj akcesoraĵojn. La esenco estas tio, kio apartenas al ĝi laŭ difino. Ekzemple, homo estas, laŭ difino, racia [[animalo]], tial lia animaleco kaj racieco apartenas al li kiel parto de lia esenco. Akcesoraĵoj, aliflanke, estas eco de aĵo kiu ''ne'' apartenas al ĝia difino aŭ esenco. Ekzemple, la alteco aŭ koloro de homo estas akcesoraĵoj. Mi estas homo, se mi estas blanka aŭ nigra, alta aŭ malalta, ktp. Aristotelo ankaŭ diris ke ĉiu aĵo estas klasigebla hierarkie. Ĉiu fizika aĵo aŭ substanco apartenas al klaso, kiun Aristotelo nomis ĝia speco kaj al superklaso aŭ ĝia genro. Ekzemple, [[homo]] kaj [[ĉevalo]] ambaŭ apartenas al la genro "[[animalo]]", kaj al siaj specoj, "homo" kaj "ĉevalo". La speco devenas de la genro per diferenco. La diferenco de la speco "homo" de la ĝenro "animalo" estas la eco de racieco. La aristotela dialektiko reprenas serion da teknikoj, kiuj estis uzitaj de [[Platono]] kaj almenaŭ de parto de la Akademio rilate la ideojn, limigante la objekton de tiuj teknikoj al la solaj universalaj konceptoj. Inter tiuj teknikoj elstaras la metodo de la divido, utiligita de Platono por alveni al la difino de ĉiu ideo kaj al malkovro pri la rilatoj de partopreno inter ideo kaj ideo. Tiu metodo estis utiligata de Aristotelo reference ne al la ideoj, sed al la universalaj konceptoj. Spure de tiu metodo, por difini ideon (aŭ koncepton), necesas enskribi tiun koncepton en ideo-amplekso pli vasta kaj subdividi tiun lastan inter serio da karakterizaj notoj, ĝis obteni amplekson kiu havu la saman vastecon de la objekto difinota. Ekzemple, volante difini la “homon”, oni povas ''starti'' el la koncepto de "vivanto" kaj ''subdividi'' la vivantojn" en " [[bestoj]]" kaj [[vegetaloj]]; agnoskinte, krome, ke la homo estas besto, ''dividi'' la bestojn en "[[birdoj]]", "akvuloj" kaj "teruloj"; tial, post plua divido de la "teraj bestoj" en "[[kvarpieduloj]]" kaj "[[dupiedulo]]j", kaj rekoninte ke la amplekso sugestita de tiu lasta dispartigo identiĝas kun la amplekso de la homoj, ''aserti'' ke la difino pri homo estas "tera dupieda besto". Aristotelo asertas ke la difino estiĝas pere de '''proksima genro kaj specia diferenco'''. === ''Posta Analitiko'' === Aristotelo fidis sian sensojn. En ''Posta Analitiko'', la plej facila verko el la ''Organo'', li argumentis ke [[scienco]] estas konstruita el [[aksiomo]]j (memevidentaj, antaŭsupozitaj asertoj) per racio kaj [[senso]]: per senso ni akiras faktojn, kaj per [[racio]] ni pensas logike pri tiuj ĉi faktoj. Sed tio logike maleblas komenci sen aksiomoj, kiuj servas kiel radiko aŭ fundamento. La produkto de tia [[procedo]] estas kampo de scio aŭ scienco. Tio tre similas al la [[moderna scienco]], kiu tamen ne naskiĝis ĝis [[Galileo]] aldonis eksperimentadon kaj [[matematiko]]n al la aristotela ideo de scienco. === ''Fiziko'' === {{Ĉefartikolo|Aristotela fiziko}} [[Dosiero:Aristotle in Nuremberg Chronicle.jpg|eta|dekstre|Aristotelo portretita en ''[[Nurenberga Kroniko]]'' (1493).]] En ''Fiziko'' li klarigas sian [[fiziko]]n, precipe pri movo kaj ŝanĝo kaj kiel tio okazas. Ĝi enhavas tre interesan diskuton pri senlimeco kaj [[hazardo]]. Laŭ Aristotelo, ĉio kreita havas kvar kaŭzojn: la materia, fina, efika, kaj idea. Ekzemple, kaŭzoj de tablo estas: * materia kaŭzo: [[ligno]], [[najlo]], [[gluo]], ktp; * idea kaŭzo: la ideo pri tablo en la menso de la [[ĉarpentisto]]; * efika kaŭzo: la mano de la ĉarpentisto; * fina kaŭzo: por havi [[meblo]]n por manĝi, kartludi, ktp. {{Ĉefartikolo|Aristotelaj kvar kaŭzoj}} Platono diris, ke la sola kaŭzo estas la idea; modernuloj kutime diras ke la sola kaŭzo estas la efika; Aristotelo diris ke ĉiuj kvar estas kaŭzoj. El la kvar kaŭzoj, tre trompema por la moderna menso estas la fina kaŭzo. Surbaze de siaj ideoj de kaŭzo kaj senlimeco, Aristotelo konkludis ke ekzistas unusola ĉiopova [[Dio]] kiu kreis la universon. Tio estis malkutima ideo por la pagana (antaŭkristana) epoko. Lia pruvo, kiun [[Tomaso de Akvino]] prenis kaj profundigis, skize aspektas tiel: <ol> <li> Efektiva senlimeco en realo estas malebla. <li> Tial la ĉeno de efikaj kaŭzoj ne estas senlima. <li> Tial devas esti unu sola unua efika kaŭzo. <li> Ĉi tiu estas la Unua Moviganto aŭ Dio. </ol> Aristotelo proponis la kvinan elementon — '''etero''' — aldone al la kvar proponitaj pli frue de [[Empedoklo]]. * [[Tero]], kiu estas malvarma kaj seka; ĝi korespondas al la moderna ideo de [[solido]]. * [[Akvo]], kiu estas malvarma kaj malseka; ĝi korespondas al la moderna ideo de [[likvo]]. * [[Aero]], kiu estas varma kaj malseka; ĝi korespondas al la moderna ideo de [[gaso]]. * [[Fajro]], kiu estas varma kaj seka; ĝi korespondas al la modernaj ideoj de [[plasmo]] kaj varmo. * [[Kvina esenco|Etero]], kiu estas la dia substanco kiu formas la [[Ĉielosfero|ĉielajn sferojn]] kaj la ĉielajn korpojn (steloj kaj planedoj). === ''Metafiziko'' === {{Ĉefartikolo|Metafiziko (Aristotelo)}} [[Dosiero:Aristotle.jpg|thumb|dekstre|250|Bildo reprezentanta Aristotelon.]] La [[scienco]], kiun pritraktas la verkaro nin atinginta sub la titolo “Metafiziko”, estis nomata de Aristotelo “filozofio unua” kaj difinita de la filozofo mem kiel ''"scienco pri la Esto kia Esto"''. La esprimo “kia” signifas ''koncerne la aspekton de''. Tial, la [[ontologio]] (scienco pri la esto) estas la scienco, kiu studas la eston ĉar tia kaj ne havas kiel objekton apartan eston, sed la aspektojn fundamentajn kaj komunajn al la tuta realo. Do, se la matematiko studas la eston kiel kvanton kaj la fiziko la eston kiel movon, nur la metafiziko studas la eston kiel eston. La scienco (σοφὶα, eld. "sofìa") estas laŭ Aristotelo la individuigo de la kaŭzoj kaj de la principoj rilate al la esto (= ĉiu ajn aĵo “kiu estas”), la unuaj kaŭzoj eltiritaj estas tiuj kvar: * ''Formala:'' la formo de la aĵo (la stato de la aĵo, la materio konstituanta la aĵon) * ''Materia aŭ Substrata:'' la materio el kiu estas farita (la materio je kiu la estaĵo estas konstituita) * ''Mova aŭ Efika'': kio provokas la fariĝon (tio kio produktas la ŝanĝiĝon de la stato de la aĵo) * ''Cela:'' la celo al kiu tendencas la aĵo (la fina celo al kiu la aĵo estas destinita). La metafiziko ĉar scienco de la esto kia esto (vidu supre) serĉos do la kaŭzojn kaj la principojn de la esto (= de tio kio estas); jen do kial la metafiziko fondas la plej gravan de la filozofiaj disciplinoj, la ontologion = parolado pri la esto). === ''De Animo'' === Aristotelo en ''De Animo'' diris ke la homa animo havas tri partojn: la vegetala animo, kiu nutras kaj kreskas; la sensa animo kiu movas sian korpon kaj sensas; kaj la racia animo kiu pensas. [[Planto]]j havas nur la vegetalan animon; [[animalo]]j havas la vegetalan kaj sensan, sed nur [[homo]] havas ĉiujn tri [[animo]]jn. === Aliaj verkoj === [[Dosiero:Philosophenmosaik köln Aristoteles.jpg|eta|Antikva [[Romia Imperio|romia]] [[mozaiko]] kiu montras Aristotelon. La [[Rom-Ĝermana Muzeo]]. [[Kolonjo]], [[Germanio]].]] Aristotelo rigardis la teron — kaj ĉion sub la luno — kiel lokon tre difekteman kaj almenaŭ ĥaosan, lokon de ŝanĝo kaj morto, dum la ĉielo estas loko senŝanĝebla, eterna, paca, perfekta. Ĉi tiu [[mondbildo]] grave influos la menson de la [[Okcidento]] inter 1100 kaj 1600. Laŭ Aristotelo, la tero estas formita de kvar elementoj: tero, akvo, aero, fajro. [[Tero]] estas la plej peza kaj tial altiriĝas al la centro de la universo, al la Tero mem. [[Akvo]] estas pli malpeza ol tero, sed pli peza ol la aliaj elementoj, do ĝi lokiĝas inter la tero kaj aero. Simile, [[aero]] estas pli malpeza ol akvo, kaj [[fajro]] la plej malpeza. La ĉielo — la suno, steloj, ktp — estas farita el kvina elemento neŝanĝebla, kiun li nomis ''kvintesenco''. Aristotelo ankaŭ verkis pri [[biologio]], [[logiko]], [[poezio]], [[retoriko]], [[vetero]] kaj [[astronomio]]. === Post morto === Aristotelo kreis multajn verkojn, konataj nur el ampleksa listo de lia verkaro. Laŭ la listo, nur unu el liaj verkoj ne estis perdita. Ekzemple, li verkis dialogojn en la stilo de Platono, sed neniu el ili konserviĝis. Plejparte la verkoj, kiujn oni efektive havas, estas notoj de [[prelego]]j skribitaj de liaj studentoj kaj, en la [[1-a jarcento a.K.]], redaktitaj de [[Androniko de Rodoso]]. Aristotelo verkis en la [[greka]], en bona stilo, sed la verkoj kiujn oni havas estas en lingvaĵo kruda kaj skiza. La [[peripatetisma skolo]] estis filozofia cirklo de la Antikva Grekio. Esence, ĝi sekvis la instruojn de sia fondinto Aristotelo. Ĝiaj estas nomitaj ''peripatetistoj'' (περιπατητικοί), do ''promenantoj''. En la [[7-a jarcento]], la [[araboj]] konkeris [[Egiptio]]n kaj trovis la verkojn de Aristotelo. Ili ŝatis la sciencon de Aristotelo, sed lia filozofio defiis [[islamo]]n. La islamaj filozofoj [[Aviceno]] kaj [[Averoso]] penis akordigi la filozofion de Aristotelo kun sia religio, sed ilia skolo de [[falsafismo]] plejparte fiaskis sintezi Aristotelon kun islamo. Dume, la [[Okcidento]] inter 500 kaj 1100 forgesis Aristotelon, spite al la traduko de [[Boetio]], sed poste retrovis lin en la [[12-a jarcento]] en araba traduko en [[Hispanio]]. Tio estis pensobombo por [[kristanismo]], simile al la posta teorio de [[Darvino]]. Sed post du jarcentoj, la kristana [[Eŭropo]] plejparte sorbis la penson de Aristotelo, precipe per la verkoj de [[Tomaso de Akvino|Sankta Tomaso de Akvino]], kiu sukcese sintezis la kristanan kaj aristotelan pensarojn forme de [[tomasismo]]. Tiu lasta estis formulita filozofie en lia ''[[Summa theologica]]'' kaj poezie en ''[[La Dia komedio]]'' de [[Danto]]. Per la sintezo, la ideoj de Aristotelo fariĝis la fundamento de la moderna scienco. Liaj ideoj en [[fiziko]] kaj [[logiko]] ne estis superitaj ĝis [[Galilejo]] kaj [[Bakono]] en la [[17-a jarcento]]; en [[biologio]] — ĝis [[Darvino]] en la [[19-a jarcento]]. Liaj verkoj pri [[politiko]], [[etiko]] kaj [[poezio]] restas avangardaj. == Konceptoj == === Juĝo === {{Ĉefartikolo|Juĝo (filozofio)}} [[Dosiero:Aristotle Cod. vindob. phil. gr. 64.jpg|eta|Aristotelo laŭ manuskripto de sia ''Historia naturalis'' ([[1457]]).]] La [[logiko]] laŭ Aristotelo estas sciobjekto kiu okupiĝas pri [[propozicio]]j asertantaj (aŭ deklarantaj) kaj havas kiel objekton la ''komunan'' formon de ĉiuj sciencoj, nome la pruva-dedukta procedo aŭ la variaj rezonadaj manieroj kiujn ili utiligas. Rilate tiujn eblas certece determini ĉu ili estas veraj aŭ malveraj utiligante la [[intuicio|intuiciajn]] kapablojn de onia [[intelekto]] doni universalan kaj objektivan fundamenton al la [[silogismo]]j, nome ĝuste al tiuj logikaj propozicioj esprimitaj [[dedukto|deduktforme]]. Tiamaniere oni alestigas [[scienco]]n kiu, laŭ Aristotelo, estas antaŭprepara al ĉiu formo de aparta scio. La frazoj-esprimoj deklarantaj diras ion rilate la realon kaj oni ilin povas kompari kun tiu lasta. Arristotelo klasis du eblajn juĝojn surbaze de du variabloj: *la "[[kvanto]]" (al kiu referencas la universalaj aŭ partaj juĝoj; *la "[[kvalito]]" (al kiu referencas tiuj asertaj kaj malasertaj). El tio devenas kvar eblaj juĝoj: #universalaj asertaj; #universalaj malasertaj; #partaj asertaj; #partaj malasertaj. Inter tiuj tipoj de juĝo kreiĝas specifaj rilatoj, kiuj dependas de sia formala [[strukturo]]. La rilatoj ekzistantaj inter la kvar tipoj de juĝo povas esti: #oponaj rilatoj: la du propozicioj sin ekskludas (se unu estas vera, do la alia estas malvera): sed eblas ke ambaŭ estas malveraj); #suboponaj rilatoj: la du propozicioj povas esti ambaŭ veraj sed ne povas esti ambaŭ malveraj (se mi asertas ke iuj homoj estas blankaj, tio ne ekskludas la eblecon ke iuj homoj estas alikoloraj); #subalternaj rilatoj: la du propozicioj estas ligitaj inter si, nome la parta propozicio estas ligita al tiu universala: la vero de la universala implicas la veron de tiu parta, sed ne veras la kontraŭo (ekzemple, se mi diras ke "ĉiuj homoj estas blankaj", rezultos vera ankaŭ la parta propozicio "iuj homoj estas blankaj"; sed male se mi asertas ke "iuj homoj estas blankaj", ne ĝustas aserti ke "ĉiuj homoj estas blankaj", ĉar ne eblas ke aliaj homoj estas alikoloraj); #kontraŭdiraj rilatoj: la du propozicioj sin reciproke ekskludas, nome unu propozicio rezultos vera kaj la alia malvera. La malvereco de unu el ili implicas la veron de la alia aŭ inverse. Temas pri la [[principo de nekontraŭdiro]].<ref>Baziĝinte sur tiu principo [[Karl Popper]] ellaboris la principon de [[malpruvebleco]], laŭ kiu se du propozicioj oponas inter si kaj unu el ili rezultas vera, la alia certe estas malvera.</ref> === Korespondismo === {{Ĉefartikolo|Korespondismo}} Oni povas difini korespondismon (aŭ korespondisman teorion de la vero) kiel [[sciteorio|gnozeologia]] teorio, en kiu estas subtenate ke la [[menso]] reflektas, sen substancaj modifoj, tion kio ekzistas ekstere de ni. Aristotelo povas esti konsiderata la plej grava [[filozofio|filozofo]] de tiu pensmovado, ĉar la homa menso, laŭ tiu greka filozofo, devas, ĉe la fino de la procedo de [[abstraktado]], veni al la kompreno pri la [[substanco]] kiel [[Formo (filozofio)|formo]], nome pri tio kio determinita realo devas necese esti. == En Esperanto aperis == * [[Porfirio (filozofo)|Porfirio]]: ''Enkonduko en la kategoriojn de Aristotelo.'' Esperantigita kun komentarioj de [[Evaldo Pauli]]. – [[Ŝapekoo]]: [[Eldonejo Fonto]], 1983. 79 paĝoj. == Referencoj == {{referencoj|2}} == Vidu ankaŭ == {{Projektoj|q=Aristotelo | WT=Aristotle | Wl=Aristotelo }} * [[Argumento de la tria homo]] * [[Aristotela fiziko]] * [[Aristotela logiko]] * [[Aristotelaj kvar kaŭzoj]] * [[Aristotelismo]] * [[Greka filozofio]] * [[Platono]] * [[Skolastikismo]] * [[Sokrato]] * [[Akrasio]], la malo de [[modereco]], pri kiu filozofiis Aristotelo * [[6123 Aristotelo]] * {{Tradukita|lingvo= en |artikolo=Aristotle|revizio=774905351}} == Bibliografio (angle) == * Barnes, Jonathan (1995). "Life and Work". The Cambridge Companion to Aristotle. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-42294-9. * Gambra, J. M.; Oriol, M. (2008). Lógica aristotélica. Madrid: Dykinson. * Jori, Alberto. (2003). Aristotele, Milano: Bruno Mondadori Editore (Prize 2003 of the "International Academy of the History of Science") ISBN 88-424-9737-1. * Lloyd, G. E. R. (1968). Aristotle: The Growth and Structure of his Thought. Cambridge: Cambridge Univ. Pr., ISBN 0-521-09456-9. * Maso, Stefano (Eld.), Natali, Carlo (Eld.), Seel, Gerhard (Eld.). (2012) Reading Aristotle: Physics VII.3: What is Alteration? Proceedings of the International ESAP-HYELE Conference, Parmenides Publishing. ISBN 978-1-930972-73-5 * Parry kaj Hacker, 1991. Aristotelian Logic. State University of New York Press. * Owen, G. E. L. (1965c). "The Platonism of Aristotle". Proceedings of the British Academy. 50: 125–150. [Represita en J. Barnes, M. Schofield, kaj R. R. K. Sorabji, eld.(1975). Artikoloj pri Aristotelo Vol 1. Science. London: Duckworth 14–34.] * Strauss, Leo (1964). "On Aristotle's Politics", in The City and Man, Chicago; Rand McNally. {{Bibliotekoj}} {{Elstara|jaro=2018 |monato=05 |tago=17}} {{ADLS|2018|34}} <!-- kaj de semajnoj 35 kaj 36 --> {{havenda artikolo}} [[Kategorio:Aristotelo| ]] [[Kategorio:Grekaj filozofoj]] [[Kategorio:Naskiĝintoj en la 4-a jarcento a.K.]] [[Kategorio:Mortintoj en la 4-a jarcento a.K.]] [[Kategorio:Personoj cititaj en La Dia Komedio (Infero)]] eyfsm43l71ohijxp1tkjv5mu70iwv9x 0 1109 7684893 6909621 2022-08-11T05:26:52Z Giorno2 26895 /* Gravuloj */ wikitext text/x-wiki {{Informkesto urbo |regiono-ISO=TR |loĝantaro = 300 mil en [[-150|150 a.K.]] }} [[Dosiero:Ac artemisephesus.jpg|thumb]] [[Dosiero:Efez, ulica Portowa - 24 wrzesnia 2011 r. SDC11959.jpg|eta|160px]] [[Dosiero:Efez, Nike - 24 września 2011 r.SDC11918.jpg|eta|160px]] '''Efezo'''<ref>[[Nova Plena Ilustrita Vortaro de Esperanto]]: [http://vortaro.net/#Efezo Efez/o]</ref> aŭ '''Efeso''' ({{lang-grc|Ἔφεσος|t=Éfesos}}, [[Luvia lingvo|luvie]] {{lang|xlu|''Apa-ša''}}, {{lang-la|Ephesus}}, {{lang-tr|Efes}}) estas helena urbo de [[Ionio]] (okcidenta [[Anatolio]]), kiu staris kie la rivero [[Cayster]] fluis en la [[Egea Maro|Egean Maron]]. ==Historio== === Neolitiko kaj bronza epoko === La areo ĉirkaŭ Efezo estis jam loĝata dum la [[neolitiko]] (ĉ. 6000 a.K.) laŭ arkeologiaj elfosaĵoj de [[telo]]j en [[Anatolio]]. Laŭ [[hititoj|hitita]]j fontoj, la ĉefurbo de la regno ''Arzawa'' en okcidenta kaj suda Anatolio estis ''Apasa'', kiu ŝajne estas sama kiel la greka urbonomo Efezo. En la [[2-a jarcento a.K.]], Efezo estis unu el la ĉefaj kaj plej riĉaj havenoj de la [[Mediteraneo]] kaj havis 300 mil loĝantojn. === Helena enmigrado === La helena urbo Efezo estis fondita en la [[10-a jarcento a.K.]] kaj fariĝis unu el al ĉefaj urboj de [[Ionio]]. La loĝantaro venis plejparte el [[Ateno]]. Ekzistas du mitoj pri la fondado de la urbo. Laŭ la unua kaj pli frua, la mita fondinto de Efezo estis la princo Androklo ({{lang-grc|Ανδροκλες}}) de [[Ateno]], kiu setlis en Ionio laŭ la instrukcio de la [[Delfa orakolo]]. Kontraŭe, postaj helenaj historiistoj ([[Herodoto]], [[Strabono]] ktp) asertas ke la urbon fondis Efos ({{lang-grc|Εφος}}), reĝino de la [[Amazono]]j, kies nomon portas la urbo. Dum la [[Peloponeza Milito]], Efezo komence aliancis sin kun [[Ateno]], sed poste (dum la t.e. [[Ionia Milito]]) alianciĝis kun [[Sparto]] anstataŭe. Ĉar Persio ankaŭ subtenis Sparton, Efezo, kune kun la aliaj urboj de Ionio, fariĝis parto de la Persa imperio. En 334 a.K., [[Aleksandro la Granda]] kaptis la urbon el la persoj. Post la morto de Aleksandro, Efezo fariĝis parto de la [[Seleŭkida imperio]] kaj, poste, [[Egiptio]] (263–197 a.K.). La Seleŭkidoj rekonkeris la urbon en 196 a.K. Tamen, la Seleŭkidoj militis kontraŭ, kaj estis venkita de, Romio; tial, postmilite, en 188 a.K., Efezo aliĝis al la regno [[Pergamo]], aliancano de Romio. === Romio === En 133 a.K., la lasta reĝo de [[Pergamo]] mortis sen filo, kaj lia regno fariĝis parto de la [[Romia Respubliko]]. Dum la 1-a jarcento a.K. kaj la 1-a jarcento p.K., Efezo estis la centro de komerco por sklavoj en Mediteraneo. Efezo estis la plej granda urbo de la [[romia imperio|romia]] provinco de [[Asia]]. Ĝi estis la ĉefurbo de la provinco kaj la centro de la kulto de la [[virga diino]] [[Artemiso]], kie staris la plej granda el ŝiaj temploj, la [[Templo de Artemiso]], unu el la [[sep mirindaĵoj de la antikva mondo]]. Efezo havis la plej grandan teatron de la imperio, kun 50 mil sidlokoj. [[Sankta Paŭlo]] predikis en la urbo tri jarojn ([[65]]-[[68]]) kaj [[Sankta Johano]], laŭ tradicio, tie verkis sian [[evangelio]]n (ĉ. [[90]]). === Bizanca imperio kaj turkoj === Efezo restis grava en la [[Bizanca imperio]] — la dua plej grava, post la imperia ĉefurbo [[Konstantinopolo]]. En [[381]] la imperiestro fermis la Templon, kiu, starinta vake, fariĝis ŝtonminejo. En [[431]], la urbo estis la loko de la [[Koncilio de Efezo]], kiu deklaris, ke [[Sankta Maria]] estas la [[Dipatrino]]. Dum la kristanigo de Eŭropo, la kulto de la virga Sankta Maria anstataŭis la kulton de la virga Artemiso. Kristanismo formortigis unu el la du ĉefindustrioj de la urbo: la kulton de Artemiso. En [[614]], granda [[tertremo]] parte detruis la urbon. Araboj plurfoje forrabis la urbon dum la 7-a jarcento, sub la [[kalifo]] [[Mu'aŭija ibn Abi Sufjan]]. La urbo malgraviĝis, pro la [[silto]]pleniĝo de haveno per la rivero. (Hodiaŭ, la ekshaveno kuŝas 5 kilometrojn for de la marbordo.) La perdo de la haveno malaperigis la komercon tra la [[Egea Maro]]. Pro la jarcentoj da ŝlimo el la Cayster, en la tempo de la [[bizanca imperio]], granda, malaria marĉo kreskis inter Efezo kaj la maro. La konkuro de [[Konstantinopolo]] ekde la [[4-a jarcento]] verŝajne ne helpis. Efezo estis mortigita de ŝlimo, malario, kaj [[kristanismo]]. La [[selĝukoj]] konkeris Efezon en 1090, kiam ĝi estis nur malgranda vilaĝo. La Bizanca Imperio rekonkeris ĝin en 1097. Turkoj konkeris Efezon en la 24-a de Oktobro, 1304, kaj ree apartenis al la [[selĝuko]]j. En 1390, ĝi fariĝis parto de la [[Otomana imperio]]. La eksurbo estis plene malsetliĝinta ekde la [[15-a jarcento]]. == Priskribo == Kie tiu granda urbo unufoje staris, nun staras [[Ayasuluk]], malgranda [[turkoj|turka]] vilaĝo. Multaj ruinaĵoj el la klasika urbo ankoraŭ staras. Ankaŭ staranta sur monto apud Efezo estas la domo de [[Sankta Maria]], loko de pilgrimado por [[kristanoj]] kaj [[muzulmanoj]] kaj de solenaĵoj je la [[15-a de aŭgusto]]. Laŭ tradicio, post la krucumado de [[Jesuo Kristo]], [[Sankta Johano]] portis kun si [[Maria]]n, la patrinon de Jesuo, al Efezo. ==Gravuloj== * [[Heraklito]] * [[Hiponakso]], poeto * [[Rufo de Efezo]] * [[Sankta Johano]] * [[Sankta Maria]] * [[Sorano de Efezo]] == Vidu ankaŭ == * [[Epistolo al la efesanoj]] == Referencoj == {{referencoj}} {{Commons|Ephesos}} [[Kategorio:Efezo| ]] [[Kategorio:Historio de Turkio]] dwusps21cgzx7e0nt2uyki4o4vzgcjv 0 1156 7684915 7662653 2022-08-11T06:17:44Z Giorno2 26895 /* Sciencistoj kaj fakuloj */ wikitext text/x-wiki {{informkesto geografiaĵo | Urbo <!-- *** Kapo *** --> | nomo = Erfurto | devena_nomo = | alia_nomo = {{Lang-de|Erfurt}} | alia_nomo1 = | alia_nomo2 = | alia_nomo3 = | kategorio = urbo <!-- *** Dosiero *** --> | dosiero = Erfurter Dom von Oben 08.jpg | dosiero_priskribo = Eble la plej konata bildo de Erfurto: la du preĝejoj sur monteto super la katedralplaco, sub kiu okazas ĉiujare granda kristnaska bazaro vintre, somere festivaloj kaj printempe kaj aŭtune amaso da aliaj aranĝoj! <!-- *** Simboloj *** --> | flago = Flagge der kreisfreien Stadt Erfurt laut Hauptsatzung.svg | blazono = DEU Erfurt COA.svg <!-- *** Nomo *** --> | etimologio = | oficiala_nomo = Erfurt | moto = | kromnomo = <!-- *** Lando ktp. *** --> | lando = Germanio | lando_flago = 1 | ŝtato = | regiono = Turingio | regiono_tipo = Federacia lando | histregiono_faldo = 1 | histregiono = Franka imperio | histregiono1 = Orientfranka imperio | histregiono2 = Germana Regno | histregiono3 = Tria regno | histregiono4 = Germana Demokratia Respubliko | parenco_tipo = | parenco = | parenco1 = | distrikto = | distrikto_tipo = | limo = | limo_noto = | municipo = | memorindaĵo_tipo = | memorindaĵo = | memorindaĵo1 = | ŝoseo = | ŝoseo_tipo = | montaro = <!-- *** Familio *** --> | parto = | rivero = [[Gera (rivero)|Gera]] | rivero1 = | rivero2 = <!-- *** Situo *** --> | situo = Erfurto | koordinatoj_ne_en_titolo = true | leviĝo = | lat_d = 50 | lat_m = 58 | lat_s = 35 | lat_NS = N | long_d = 11 | long_m = 1 | long_s = 31 | long_EW = E | regiono-ISO = DE | plej_alta = | plej_alta_leviĝo = 430 | plej_alta_lat_d = | plej_alta_long_d = | plej_malalta = | plej_malalta_leviĝo = 158 | plej_malalta_lat_d = | plej_malalta_long_d = <!-- *** Dimensioj *** --> | areo = 269.17 | areo_rondumo = 2 <!-- *** Loĝantaro *** --> | loĝantaro = 203485 | loĝantaro_dato = 31.12.2012 | loĝantaro_denseco = auto | loĝantaro_metropolo = <!-- *** Historio & gvidantaro *** --> | establita = | establita_tipo = | ĉefulo = [[Andreas Bausewein]] | ĉefulo_noto = | ĉefulo_tipo = Reganta urbestro | ĉefulo_partio = [[Socialdemokratia Partio de Germanio|SPD]] <!-- *** Kodoj *** --> | horzono = [[Mez-Eŭropa tempo|MET]] | utc_offset =+1 | horzono_DST = [[Mez-Eŭropa tempo|MEST]] | utc_offset_DST =+2 <!--| poŝtkodo = jam en vikidatumoj! --> | areo_kodo = | areo_kodo_tipo = | kodo = | kodo_tipo = | kodo1 = | kodo1_tipo = <!-- *** Liberaj kampoj *** --> | libera = <!-- *** Unesko *** --> | unesko_nomo = <!-- *** Mapoj *** --> | mapo_lokumilo_plurobla = Germanio/Turingio | tipo1 = reliefo | alt1 = Vidu situon de Erfurto kadre de Germanio | tipo2 = reliefo | alt2 = Vidu situon de Erfurto kadre de Turingio | mapo1 = Erfurt-Ortsteile.png | mapo1_fono = | mapo1_priskribo = Kvartaloj de Erfurto | mapo1_lokumilo = | mapo1_grandeco = | mapo2 = | mapo2_priskribo = | mapligilo = jes | zomo = 9 <!-- *** Retpaĝoj *** --> | commons = Erfurt | statistiko = | retpaĝo = [http://www.erfurt.de/ef/de/ www.erfurt.de] <!-- *** Notoj *** --> | notoj = }} '''Erfurto''' estas [[eksterdistrikta urbo]] en la [[federacia lando (Germanio)|federacia lando]] [[Turingio]] de [[Germanio]] kaj ties ĉefurbo. Ĝi estas la ĉefa urbo plej proksima al la geografia centro de Germanio, situanta je 100 kilometroj sudokcidente de [[Lepsiko]], je 150&nbsp;km norde de [[Nurembergo]] kaj je 180&nbsp;km sudoriente de [[Hanovro]]. Kun ĝiaj najbaraj urboj [[Vajmaro]] kaj [[Jena]] ĝi formas la centran metropolitan areon de Turingio kun proksimume 500 000 loĝantoj. Por turistoj kun malmulte da tempo rekomendatas la sekvo de la kultura rondirado [[Erfurto en unu tago]]. Resume la urbo estas: <!-- pri noto vidu la diskutpaĝon --> * Grava trafika nodo: Erfurto estas la urbo en la t.n. koro verda de Germanujo. Jam mezepoke la urbo grandiĝis estante kruciĝo de malnovaj komercaj vojoj. * Juvelo arĥitektura: Erfurto tiel estas vera bildlibro de germana historio. La urbokerno estas unu el la plej bone konservitaj en tuta [[Mezeŭropo]]. * Centro kultura kaj politika * Kongresurbo: Kiel pli malfrue tiel ankaŭ hodiaŭ: Erfurto ebligas facile renkontiĝojn diversajn por [[foiro]]j kaj kongresoj. Ĝiaj bonegaj kaj modernaj trafiksubstrukturoj kaj granda gamo de gastigantaj servoj invitas al tio. == Historio == === Ĝis la Reformacio === La historio de la urbo de preskaŭ 1300 jaroj seninterrompe dokumentiĝas: en 742 [[Sankta Bonifaco]] menciis urbon kun nomo "Erphesfurt" en letero al la papa moŝto.<ref>{{Cite book|last=Heinemeyer|first=Karl|title=Bonifatius: Heidenopfer, Christuskreuz, Eichenkult|year=2004|publisher=Stadtverwaltung Erfurt|pages=73–87|editor=Hardy Eidam, Marina Moritz, Gerd-Rainer Riedel, Kai-Uwe Schierz|accessdate=25a Aŭgusto 2010|language=[[Germana lingvo]]|chapter=Bonifatius in Mitteldeutschland}}</ref> Ĝi la jarcentojn antaŭajn evoluis en pluraj setlaj kernoj ĉe la travadejoj de la rivero [[Gera (rivero)|Gera]]. La de Bonifaco fondita [[Episkopujo de Erfurto]] (baldaŭ poste unuigita kun la ĉefepiskopujo de [[Mainz]]; refondita en la 20-a jc) bonege markas ĝian centran rolon. Ĝis hodiaŭ Erfurto ne nur restis la religia centro: ĝi jam ĉiam estis "Metropolis Thuringiae", la metropolo de Turingio, kiel nomis ĝin Hartmann Schedel en sia ''Monda kroniko'' de 1493. La mezepoka komerca kaj kultura centro kun preskaŭ 20.000 enloĝantoj nombriĝis al la plej grandaj urboj de la [[Sankta Romia Imperio]]. Aparte la kultivado kaj prilaborado de [[izatido]] (planto por havigi bluan koloron) riĉigis la burĝaron. La riĉeco permesis ekde la 13-a jc gajni aŭtonomion antaŭ la majenca ĉefepiskopo, kian ĝujis la t.n. Regnaj urboj. La lando de Erfurto etendiĝis je ĉirkaŭantaj regionoj kaj iĝis grava potencfaktoro. Atestas la memkonfideon multaj monumentoj, antaŭ ĉio la ensemblo de la [[Katedralo de Erfurto|Katedralo]] kaj la [[Preĝejo Sankta Severo (Erfurt)|Preĝejo Sankta Severo]]. Kiel tria surmonta preĝejo videalvide lumiĝis la [[Preĝejo de Sankta Petro (Erfurt)|kirko de la benedikatana monaĥejo]]. Krom multaj sakralaj ejoj ankaŭ imponaj patriciaj domoj kaj la [[Krämerbrücke (Erfurt)|Ponto de la brokantistoj]] estas ĝis nun fremdultrafikaj juveloj. Same ĉeestas ĝis nun [[Universitato de Erfurto|universitata vivo]]; pro privilegio de 1379 la altlernejo estas la plej malnova en hodiaŭa Germanio. La plej fama studinto estis [[Martin Luther]], kiun ege influis la urbon. Pri li memorigas la [[Collegium Maius (Erfurt)|Collegium maius]], la [[Georgenburse Erfurt|Georga kolegieto]], la [[Collegium Marianum (Erfurt)|Collegium Marianum]] kaj la [[Aŭgustenana monaĥejo de Erfurto|Aŭgustenana monaĥejo]]. Post inspira fulmotondra travivaĵo en [[Stotternheim]] nordoriente de Erfurto, Luther promesis frokiĝi. La ideoj kondukintaj al [[Reformacio]] radikas ankaŭ en lia erfurta periodo. Riĉega juda vivo speguliĝas i.a. en [[Sinagogo malnova de Erfurto|Malnova sinagogo]] kun la fama ''erfurta trezoro'' kaj mezepoka [[Mikveo mezepoka de Erfurto|mikveo]]. Tio igis la urbon kandidati por stato de [[Monda heredaĵo de UNESKO]]. Dum la t.n. ''Freneza jaro'' 1509 ribelis la erfurtanoj kontraŭ la financa politiko; simbolo por tio estis la mortigo de [[Heinrich Kellner]]. Dum 3 tagoj en junio de la jaro 1521-a studentoj, urbanoj kaj kamparanoj el la ĉirkaŭajo detruis pli ol 40 objektojn de kleruloj sur la katedrala monteto (t.n. ''Pfaffensturm'' ) por montri ke la ekleziuloj ankaü transprenu la sur la ŝultron de normalaj civitanoj estantajn ŝarĝojn. Lutero poste tre kritikis la urban konsilantaron pro tro malfrua ĉesigo de la nekontrolataj ekscesoj. [[Dosiero:Statthalterei Kurmainzisches Wappen.jpg|eta|La blazono de la majencaj regantoj (dum jarcentoj ĝis 1803).]] === Majenca provincurbo === Antaŭ la fino de la 15-a jc estis la kulmino de la urbo, poste Erfurto perdis politike kaj ekonomie memstarecon. En 1525 ĉirkaŭ 4000 kamparanoj detruis ene de la urbomuroj signoj kaj objektoj de majenca regado. Formiĝas komitato kiu formulis 28 artikolojn kaj "Porĉiama konsilio". La 6-an de junio establitis la malnova ordo, la partoprenintoj devis pagi monpunon kaj kvar gvidintoj ekzekutitis. En 1528 [[Hans Römer]] kaj aliaj eksaj kunbatalintoj de [[Thomas Müntzer]] intencis establi en la urbo regadon da [[Anabaptismo|rebaptantoj]]. Pro la kontrakto de [[Hammelburg]] de 1530 la majencanoj ricevis reparaciojn fare de la urbo kaj la distribuo de la urbaj preĝejoj laŭ la konfesio estas determinita. La katolikoj ricevis sume 8 kirkojn. En 1597 mortis dum pestepidemio 7.765 homoj, triono de la loĝantaro. La [[Tridekjara milito]] helpis la iompostioman perdon de memstareco. En 1664 la majenca ĉefepiskopo [[Johann Philipp von Schönborn]] subigis Erfurton, kiu iĝis majenca provincurbo, gvidata de guberniestro. Simboloj de majenca regado estis la [[Petersberg (Erfurt)|Citadelo Petersberg]] kaj barokaj reprezentaj konstruaĵoj kiel la [[Anger-muzeo (Erfurt)|Pakaĵ- kaj pesilkorto]] kaj la [[Majenca guberniestrejo (Erfurt)|Guberniestrejo]]. La plej gravaj inter la guberniestroj estis la posta unua princo de la [[Rejna Federacio|Rejna Alianco]] [[Karl Theodor von Dalberg]]. Li igis Erfurton al kulturcentro najbara al [[Weimar]] kaj sukcesis interesigi Goethe, Schiller, Herder, Wieland kaj [[Alexander von Humboldt|Humboldt]]. Dum la tiranado de [[Napoleono Bonaparte]] kreitis la t.n. ''[[Princlando Erfurto]]''. === La 19-a jarcento ĝis 1871 === La lastajn du jarcentojn Erfurto iĝis moderna metropolo en Turingio. En 1802 ekregis la [[Prusio|prusoj]] - post 800 jaroj de aparteno de la urbo al la [[Elektoprinclando Majenco]]. Post la malvenko ĉe [[Jena]] kaj [[Auerstedt]] en 1806, Erfurto kaj Blankenhain iĝis en la 4-a de auĝusto 1807 franca "imperiestra domeno" ''(Domaine réservé à l'empereur)''. La [[Princlando Erfurto]] (germane: Fürstentum Erfurt, france: Principauté d'Erfurt) ekzistis inter 1806 kaj 1814. En 1808 okazis en la [[Imperiestra salonego (Erfurt)|Imperiestra salonego]] la t.n. ''[[Kongreso erfurta]]'', kie interparoladis [[Napoleono Bonaparte|Napoleono]] kun la rusa caro [[Aleksandro la 1-a (Rusio)|Aleksandro la 1-a]]. Konatas ankaŭ la renkontiĝo de la franca imperiestro kun Goethe. La francoj enkondukis stratlumigadon en 1809 kaj starigis en 1811 la t.n. ''Napoleonan kolonon'' (alteco je 20 m) en la centra [[Anger (Erfurt)|Anger-placo]] - koste de la urbo. Post la [[Batalo de Leipzig]] en 1813 aliancanoj sieĝadis kaj detruis i.a. la [[Preĝejo Sankta Petro (Erfurt)|Abatejon Sankta Petro]]. La [[Viena kongreso]] de 1815 rekonfirmis la prusan regadon, kio daŭris ĝis 1945. La koneksiĝo al la fervoja liniaro en 1847 ekindustriigis la urbon. Postulis la burĝaro fundamentajn liberalajn rajtojn kaj germanan nacian ŝtaton. Dum la [[Revolucio de 1848 en Germanio|Revolucio de 1848]] estis gravaj bataletoj sur la erfurtaj stratoj. En 1850 kunvenis la [[Erfurta Unuigparlamento]], kiu kunsidis en aŭgustenana monaĥejo. Inter la deputitoj estis ankaŭ la juna [[Otto von Bismarck]], kies ĉeeston en Erfurto atestas ankaŭ [[Bismarck-turo (Erfurt)|Bismarck-turo]] kaj [[Bismarck-domo (Erfurt)|Bismarck-domo]]. En la 11-a de oktobro 1850 estis la lasta publika ekzekuto en la urbo ĉe la oriente situinta pendumila monteto (s-ro Mecke el Mühlhausen). En oktobro 1857 ekfunkciis la unuaj gaslanternoj en la urbo. === Modernigoj post 1871 === Post la fondo de la [[Germana Imperiestra Regno]] en 1871 plirapidiĝis la erfurta evoluo al metropolo; moderna hortikulturado igis Erfurton mondpinta ankaŭ sur tiu kampo. Post la nuligo de la fortikaĵ-stato en 1873 kaj la forigo de la remparoj etendiĝis la urbo norden kaj orienten (industrio kaj loĝejoj de laboristoj) kiel ankaŭ suden kaj okcidenten (noblaj kvartaloj). Inter la plej signifaj novaj konstruaĵoj menciindas la nova [[Urbodomo de Erfurto|urbodomo]], la [[Stacidomo de Erfurto|ĉefa stacidomo]], la [[Galerioj Anger 1]] aŭ la hotelo ''[[Erfurter Hof]]'' antaŭ la stacidomo ĉefa. La infrastrukturo moderniĝis, fluegfoso kontraŭinonda fariĝis, krome pretervojo (hodiaŭ: ''Juri-Gargarin-Ring''), [[Tombejo de Erfurto|Ĉefa tombejo]], [[Kliniko HELIOS de Erfurto|publika hospitalo]], tramvoja liniaro, akvokondukilaro, kanala reto. Plej gravis tiam inter la komunumaj politikistoj la urbestro [[Richard Breslau]]. La enloĝantaro kreskis de 44.000 (en 1871) al 100.000 (en 1906) respektive 130.000 (en 1911, post la enkorpigo de la vilaĝo Ilversgehofen). De tiam Erfurto socie dividiĝis en klasojn burĝan kaj laboristan. En 1891 okazis en la [[Imperiestra salonego (Erfurt)|Imperiestra salonego]] la t.n. [[Erfurta Partikongreso|Erfurter Parteitag]] de la [[SPD]]. === La 20-a jarcento ĝis la fino de [[GDR]] === En la 30-a de julio 1914 la socialdemokratoj alvokis al manifestacio kun la titolo ''Militdeklaro al milito'', kiu iĝis spontanea pacprocesio tra la tuta urbocentro. La turbulentan tempon ekde la ekflamo de la [[Unua mondmilito]] ĝis la [[Turniĝo]] la erfurtanoj aparte intensive travivis (3579 falintaj civitanoj). La [[Militkaptitejo Johannesplatz|Militkaptitejo Johano-placo]] (germane: ''Kriegsgefangenenlager Johannesplatz'') troviĝis en la norda urbokvartalo Ilversgehofen, inter 1914-1916; ĝi nombriĝis inter la plej grandaj kaptitejoj por fremdaj soldatoj dum la Unua mondmilito en Germanlando. Dume la en 1918 proklamita [[Vajmara Respubliko]] komenciĝis per mizeroj kaj interna milito, la folaj 1920-aj jaroj alportis certan maldepresion kaj urboplanadajn iniciatojn (loĝdomoj konstruitaj [[Bauhaus|baŭhaŭsstile]]; naĝejo ĉe la [[Norda parko (Erfurt)|Norda parko]]; [[Flughaveno Erfurt-Weimar|flughaveno ĉe Roter Berg]], [[Stadiono Steigerwald]]). La [[Anger-muzeo (Erfurt)|Anger-muzeo]] estis unu el la artaj centroj de modernismo. Tiun mallongan epokon de prospereto haltigis la [[Monda ekonomia krizo]] de 1929. Sekvis la potencakiro de la [[nazioj]]. La bombardoj dum la [[Dua mondmilito]] estis, kompare al aliaj urboj, kun relative malgrandaj perdoj kun "nur" 1600 viktimoj. Al tiu cirkonstanco ŝuldas Erfurto la grandparte ĝis hodiaŭ konservita historia aspekto de la urbokerno. Erfurto estis kaptita la 12an de aprilo 1945, fare de la usona armeo.<ref>Stanton, Shelby, ''World War II Order of Battle: An Encyclopedic Reference to U.S. Army Ground Forces from Battalion through Division, 1939-1946'', Stackpole Books (Reviziita Eldono 2006), p. 150</ref> La 3an de julio, usonaj trupoj lasis la urbon kaj ĝi iĝis parto de la Soveta Zono de Okupado kaj poste de la [[Germana Demokratia Respubliko]]. Post la fondiĝo de [[GDR]] kaj la fermo de la landlimoj ene de Germanio (kulmino: konstruo de la [[Berlina muro]] en 1961) la divido de Germanio estu por ĉiam. Tamen iĝis en 1970 en Erfurto la unua [[pintkunveno]] inter la estroj de la du germanaj ŝtatoj; multaj erfurtanoj ovaciis kaj ĝojkriis tiam al la okcidentgermana kanceliero [[Willy Brandt]] staranta ĉe hotelĉambra fenestro de la hotelo "[[Erfurter Hof]]" (kontraŭe la ĉefa stacidomo). En Turingio Erfurto transprenis la rolon de ĉefurbo (antaŭe: Weimar), ĝis 1952. Post la nova administrada dispartigo de GDR ĝi iĝis distrikta ĉefurbo (''Bezirk Erfurt''). Ĝi evoluis diname: diversaj kombinatoj; [[Flughaveno Erfurt-Weimar|flughaveno en Bindersleben]], [[Pedagogia Altlernejo Erfurt/Mühlhausen|altlernejo pedagogia]], akademio medicina, [[Zoologia ĝardeno de Erfurto|zoo]], [[Erfurta Ĝardenekspozicio]] ktp.) En la nordo kaj la sudo konstruitis multaj loĝdomblokoj. Ĵaŭde la 26-an de oktobro 1989 ĉirkaŭ 40.000 erfurtanoj kolektiĝis sur la katedralplaco por manifesti proteston kontraŭ la komunisma reĝimo. En la 10-a/11-a de novembro la urbestrino Rosemarie Seibert kaj la [[Sozialistische Einheitspartei Deutschlands|SED]]-distriktestro Gerhard Müller demisiis. En la 4-a de decembro la [[Stasi]]-ejoj okupitis. === Erfurto en [[FRG]] === Tamen en la 1980-aj jaroj la urbo kadukiĝis konstrusubstance kaj politike. Post 1990 ĝi iĝis ĉefurbo de la Liberŝtato Turingio. En aprilo 2002 ŝokis tutan Germanion [[Amoko de Erfurto|amoko]] ĉe urbocentra gimnazio. Post falo de la loĝantaro de 220.000 al 200.000 animoj ĝi ekde kelkaj jaroj ĝojas pri denova kresko de la enloĝantaro. La aspekto ege plibeliĝis: la urbokerno estis modeldone konservita kaj restaŭrita. Oni remalfermis [[Universitato de Erfurto|universitaton]]. Erfurto iĝis la sidejo de la Federacia tribulano de laboro (''Bundesarbeitsgericht'') kaj de la porinfana televidkanalo [[KiKA]]. Ekde 2017 ĝi estos trafiknodo por grandrapidaj trajnoj. La linio de Berlino al Munĥeno tra Erfurto estas parto de eŭropa rapidtrajna liniaro<ref>La resumo orientiĝas laŭ Jürgen Valdeig: ''Erfurt. Schlaglichter zur Stadtgeschichte'', Weimar 2011, p. 5-7.</ref>. == Vidindaĵoj == >>>>>> ''Proponatas ankaŭ la rondirado '''[[Erfurto en unu tago]]''' kun resumaj informoj pri gravaj vidindaĵoj!'' === Preĝejoj kaj monaĥejoj === [[Dosiero:Erfurt, Erfurter Dom 10.JPG|eta|La [[ĥorseĝaro]], la fenestroj, la ĉefaltaro de la katedralo.]] [[Dosiero:Erfurt cathedral interior-0009.jpg|eta|Interno de la katedralo okcidenten.]] [[Dosiero:Bundesarchiv Bild 183-E00952, Erfurt, "Kerzenträger".jpg|eta|Wolfram-kandelabro antaŭ la Maria-retablo (historia foto).]] [[Dosiero:Katholisch-Theologische Fakultät der Universität Erfurt im Kreuzgang des Doms.jpg|eta|Klostro katedrala, nune parto de la katolika fakultato de la [[Universitato de Erfurto]].]] [[Dosiero:Erfurt, Erfurter Dom 15.JPG|eta|Surkolonaj bildoj de la katedralo.]] Malgraŭ protestanta ĉirkaŭaĵo la urbo Erfurto mem ĉiam restis dukonfesia: saĝeco politikista gvidis tiun unikan staton tra malfacilaj epokoj de la historio. * Multaj belaj kirkoj troviĝas en la urbocentro: [[Katedralo de Erfurto|Katedralo]], [[Dominikana preĝejo (Erfurt)|Preĝejo de la predikantoj]], [[Franciskana preĝejo (Erfurt)|Franciskana preĝejo]], [[Aŭgustenana monaĥejo de Erfurto]], [[Ursulanina monaĥejo de Erfurto|Ursulanina monaĥejo]], [[Preĝejo de la kanonikoj aŭgustenanaj (Erfurt)|Preĝejo de la kanonikoj aŭgustenanaj]], [[Preĝejo ĉe la fonto (Erfurt)|Preĝejo ĉe la fonto]], [[Preĝejo Sankta Gregorio (Erfurt)|Preĝejo de la komercistoj]], [[Preĝejo de Sanktaj Nikolao kaj Jakobo (Erfurt)|Preĝejo de la skotoj]]. Krome la preĝejoj [[Preĝejo Sankta Andreo (Erfurt)|S. Andreo]], [[Preĝejo de Ĉiuj Sanktuloj (Erfurt)|Ĉiuj Sanktuloj]], [[Preĝejo Sankta Egidio (Erfurt)|S. Egidio]], [[Preĝejo Sankta Kruco (Erfurt)|S. Kruco]], [[Preĝejo de Sankta Laŭrenco (Erfurt)|S. Laŭrenco]], [[Preĝejo Sankta Marteno (Erfurt)|S. Marteno]], [[Preĝejo Sankta Mikaelo (Erfurt)|S. Mikaelo]], [[Preĝejo Sankta Severo (Erfurt)|S. Severo]], [[Preĝejo Sankta Triunuo (Erfurt)|S. Triunuo]], [[Preĝejo Sankta Wigbert (Erfurt)|S. Wigbert]]. Jam ne uzatas la preĝejoj [[Preĝejo Sankta Petro (Erfurt)|S. Petro]], [[Preĝejo Sankta Spirito (Erfurt)|S. Spirito]], kaj la [[Kapelo de Sankta Magdaleno (Erfurt)|Kapelo de Sankta Magdaleno]]. * Sed ankaŭ ekster la urbokerno ne estas malmultaj. Tio ŝuldiĝas al la etendiĝo de la urbo post la forigo de la ĉirkaŭfortikaĵo kaj la kreado de novaj kvartaloj (ekde la fino de la 19-a jarcento) kiel ankaŭ al modernaj enkorporigoj de iam memstaraj komunumoj: [[Kapelo Sankta Ciriako (Erfurt)|Kapelo S. Ciriako]], [[Preĝejo Sankta Dionizio (Erfurt)|S. Dionizio (Salomonsborn)]], [[Preĝejo Sankta Gotardo (Marbach)|Gotardo-kirko/Marbach]], [[Gustav-Adolf-kirko (Erfurt)|Gustav-Adolf-kirko]], [[Preĝejo Sankta Jozefo (Erfurt)|S.Jozefo]], [[Preĝejo Kristo (Erfurt)|Preĝejo Kristo]], [[Preĝejo Sankta Luko (Erfurt)|S. Luko]], [[Kirko Sankta Laŭrenco (Frienstedt)]], [[Luther-kirko (Erfurt)|Luther-kirko]], [[Preĝejo Sankta Marteno (Ilversgehofen)|S. Marteno (Ilversgehofen)]], [[Preĝejo Sankta Nikolao (Melchendorf)|S. Nikolao]], [[Preĝejo Sanktaj Simono kaj Judaso (Erfurt)|S. Simono kaj Judaso]], [[Preĝejo Sankta Tomaso (Erfurt)|S. Tomaso]], [[Preĝejo Sankta Ulriko (Erfurt)|S. Ulriko]], [[Preĝejo de Wallichen (Erfurt)|Preĝejo de Wallichen]], [[Kirko Sankta Ciriako (Azmannsdorf)]], [[Preĝejo Nia kara Sinjorino (Linderbach)]], [[Preĝejo Sankta Petro (Büßleben)]], [[Preĝejo Sankta Nikolao (Töttelstädt)]], [[Preĝejo Sankta Benigno (Bischleben)]], [[Preĝejo Sankta Andreo (Ermstedt)]]. * Por enterigi la mortintojn oni konstruas en la direkto de Bindersleben la [[Tombejo de Erfurto|Ĉefan tombejon de Erfurto]] kaj la modernan [[Kremaciejo de Erfurto|Kremaciejon de Erfurto]] ==== Pereintaj preĝejoj ==== Jam [[Lutero]] entuziasmiĝis pri la riĉeco de Erfurto je kirkoj kaj komparis ĝin kun Romo! Ne mire, ke kelkaj malaperis pro diversaj kialoj: pro kunfandiĝo de komunumoj kaj abandono de jam ne bezonataj konstruaĵoj, pro la Reformacio aŭ eĉ por havigi al oni brikojn por la fortigo de la ĉirkaŭfortikaĵo! * Kelkaj komplete malaperis: [[Preĝejo Sankta Albano (Erfurt)|S. Albano]], [[Preĝejo Sankta Benedikto (Erfurt)|S. Benedikto]], [[Preĝejo Sankta Gangulfo (Erfurt)|S. Gangulfo]], [[Preĝejo Sankta Gotardo (Erfurt)|S. Gotardo]], [[Preĝejo Sankta Marteno intra muros (Erfurt)|S. Marteno intra muros]], [[Preĝejo Sankta Matiaso (Erfurt)|S. Matiaso]], [[Preĝejo Sankta Maŭrico (Erfurt)|S. Maŭrico]], [[Preĝejo Sankta Servaco (Erfurt)|S. Servaco]] * Ĉe kelkaj ekzistis hodiaŭ ankoraŭ la turo: [[Preĝejo Sankta Bartolomeo (Erfurt)|S.Bartolomeo]], [[Preĝejo Sankta Georgo (Erfurt)|S. Georgo]], [[Preĝejo Sankta Johano (Erfurt)|S. Johano]], [[Preĝejo Sankta Nikolao (Erfurt)|S. Nikolao (urbocentro)]], [[Preĝejo Sankta Paŭlo (Erfurt)|S. Paŭlo]]. * Ĉe [[Preĝejo Sankta Leonardo (Erfurt)|S. Leonardo]] konservitis nur la fundamentoj, ĉe [[Preĝejo Sankta Vito (Erfurt)|S. Vito]] nur la sakristio, ĉe la [[Kartuzio de Erfurto|Kartuzio]] nur la fasado de la preĝeja. Inter Töttelstädt kaj Tiefthal estis eĉ tuta monakejo, la [[Monakejo Orphal]]. === Sinagogoj kaj aliaj konstruaĵoj de judaj ritoj === Malgraŭ pluraj pogromoj (la plej granda en 1349) Erfurto estis ĉiam ankaŭ karakterizata per juda kulturo. Famas la t.n. ''Erfurta trezoro'' kaj ankaŭ hodiaŭ bone videblaj judaj kvartaleroj. La fakto ke en Erfurto troviĝas unu el la plej malnovaj sinagogoj de Eŭropo igis la urbajn politikistoj kandidatigi la urbon kiel [[Monda heredaĵo de Unesko]]. [[Sinagogo malnova de Erfurto|Malnova sinagogo]], [[Sinagogo malgranda de Erfurto|Malgranda sinagogo]], [[Sinagogo granda de Erfurto|Granda sinagogo]], [[Sinagogo nova de Erfurto|Nova sinagogo]], [[Mikveo mezepoka de Erfurto]], [[Nova juda tombejo de Erfurto]] === Domoj === Belegaj domoj en kvazaŭ ĉiu kvartalo atestas la gravecon de Erfurto en la pasinteco kaj la estanteco! * Lindaj burĝaj domoj oftas en la urbokerno, kio faras elekton de la plej ĉarma respektive impona treege malfacile: [[Haus zum Breiten Herd (Erfurt)|Zum Breiten Herd]], [[Haus zum Sonneborn (Erfurt)|Zum Sonneborn]], [[Haus zur Windmühle (Erfurt)|Zur Windmühle]], [[Haus Zur Hohen Lilie (Erfurt)|Zur Hohen Lilie]], [[Haus zur Großen Arche Noah und Engelsburg (Erfurt)|Zur Großen Arche Noah und Engelsburg]], [[Haus Zur Grünen Aue und Kardinal (Erfurt)|Zur Grünen Aue und Kardinal]], [[Haus Zur Güldenen Krone (Erfurt)|Zur Güldenen Krone]], [[Haus Zum Großen Paradies und Esel (Erfurt)|Zum Großen Paradies und Esel]], [[Haus Zum Schwarzen Löwen (Erfurt)|Zum Schwarzen Löwen]], [[Haus Zur Steinecke (Erfurt)|Zur Steinecke]], [[Haus zur Großen Waage (Erfurt)|Zur Großen Waage]], [[Haus zum Schwarzen Horn (Erfurt)|Zum Schwarzen Horn]], [[Haus zur Narrenschelle (Erfurt)|Zur Narrenschelle]], [[Bismarck-domo (Erfurt)|Bismarck-domo]], [[Chrestensenhof]], [[Domo de la gildoj (Erfurt)|Domo de la gildoj]], [[Domo de la buroj (Erfurt)|Domo de la buroj]], [[Domo ĉe la vinberarbedo]], [[Moritzhof]]; ekster la urbokerno: [[Monaĥeja bieno Alach]], [[Vilao Festge (Erfurt)|Vilao Festge]] ekz. * Ankaŭ la politikistoj ŝatis kaj ŝatas deĵori en belaj domoj, kiel pruvas konstruaĵoj kiel [[Majenca guberniestrejo (Erfurt)|Majenca guberniestrejo]], [[Urbodomo de Erfurto]] (kun la [[Ĝemelurba rozo (Erfurt)|Ĝemelurba rozo]]), [[Turdomego apud la Landa parlamento de Turingio]], [[Frakciejo de la Turingia Landa Parlamento]], [[Ĉefa konstruaĵo de la Turingia Landa Parlamento]], [[Partilernejo de la Distrikto Erfurt]] * Arkitekture interesaj domoj de (iama aŭ nuna) publika uzo estas [[Ŝparkasoj (Erfurt)|Ŝparkasoj]], [[Asekurkompanio AOK (Erfurt)|Domo de la asekurkompanio AOK]], [[Vilao Martin (Erfurt)|Vilao Martin]], [[Haus Zum Regenbogen (Erfurt)|Zum Regenbogen]], sed ankaŭ gastejoj kiel [[Gasthaus Zum Alten Schwan (Erfurt)|Gasthaus Zum Alten Schwan]] au [[Gastejo Feuerkugel (Erfurt)|Gastejo Feuerkugel]], la eksa grenejo [[Grenejo de Erfurto|Kornhofspeicher]], la [[Hejtilejego en Brühl (Erfurt)|Hejtilejego en Brühl]] la [[Palmejo de Erfurto|Palmejo]], la eksaj kinejoj [[Fenikso-domo (Erfurto)|Fenikso-domo]], [[Anger 57 (Erfurto)|Anger 57]], [[Union-kinejo (Erfurto)|Union-kinejo]] kaj [[Alhambra (Erfurto)|Alhambra]] aŭ la [[Tivoli (Erfurto)|porlaborista domo Tivoli]] * Religiaj kaj sciencaj domoj estas (parte nun en alia funkcio): [[Comthurhof (Erfurt)|Comthurhof]], [[Jezuita kolegio (Erfurt)|Jezuita kolegio]], [[Collegium Maius (Erfurt)|Collegium Maius]], [[Engelsburg (Erfurt)|Engelsburg]], [[Collegium Marianum (Erfurt)|Collegium Marianum]]. === Muzeoj kaj memoriglokoj === Erfurto estas riĉa je muzeoj. Indas esti vizitataj: * muzeoj en la strikta senco kiel [[Anger-muzeo (Erfurt)|Anger-muzeo]], [[Artohalo de Erfurto|Artohalo]], [[Muzeo pri elektrotekniko (Erfurt)|Muzeo pri elektrotekniko]], [[Georgenburse Erfurt|Georga kolegieto]], [[Germana Hortikultura Muzeo]], [[Sinagogo malnova de Erfurto|Juda muzeo]], [[Muzeo pri limŝtonoj (Erfurt)|Muzeo pri limŝtonoj]], [[Naturhistoria Muzeo de Erfurto|Naturhistoria muzeo]], [[Nova muelejo (Erfurt)|Nova muelejo]], [[Muzeo pri presado (Erfurt)|Muzeo pri presado]], [[Muzeo pri turingia folkloro]], [[Haus zum Stockfisch (Erfurt)|Urba muzeo]], [[Muzeo pri pupdomoj (Erfurt)|Muzeo pri pupdomoj]]. En Hohenfelden, sude de Erfurto, troviĝas belega [[Turingia liberaera muzeo Hohenfelden|Liberaera muzeo pri kamparanaj domoj]] * kulturdomoj kiel [[Kulturforumo Dacheröden]], [[Haus zum Güldenen Krönbacken|Kulturkorto Krönbacken]], [[Preĝejo Sankta Petro (Erfurt)|Kulturforumo en eksa abateja preĝejo]] * lokoj informantaj pri sociaj kaj historiaj cirkonstancoj kiel [[Topf & Söhne|Memorigloko holokaŭsta ''Topf und Söhne'']], [[Memorigloko Andreasstraße (Erfurt)|Memorigloko Andreasstraße en eksa sekretpolica malliberejo]], [[Monumento pri forpelitaj germanoj (Erfurt)|Monumento pri forpelitaj germanoj]], [[SA-prizono Feldstrasse (Erfurt)|SA-prizono Feldstraße]] * la [[Trezoro de Erfurto]] en la [[Sinagogo malnova de Erfurto]] === Monumentoj kaj fontanoj === [[Dosiero:Lutherdenkmal Anger Erfurt by Stepro.jpg|eta|La Luther-monumento de Erfurto sur la Anger-placo.]] Unu el la grandan avantaĝoj de Erfurto estas ĝia kompakta urbocentro. Krom preĝejoj kaj muzeoj (sed ankaŭ modernaj vendejoj) troviĝas tie ĉi konsidereble granda nombro da interesaj monumentoj de ĉia ajn speco. * Eblas vidi belajn fontanojn kiel [[Anger-fontano malnova (Erfurt)|Malnova Anger-fontano]], [[Anger-fontano nova (Erfurt)|Nova Anger-fontano]], [[Gustav-Adolf-fontano (Erfurt)|Gustav-Adolf-fontano]], [[Karl-Herrmann-fontano (Erfurt)|Karl-Herrmann-fontano]], [[Bismarck-turo (Erfurt)|Bismarck-turo]], [[Minervo-puto (Erfurt)|Minervo-puto]], [[Bösenberg-fontano (Erfurt)|Bösenberg-fontano]] * Pri elstaraj homoj rilataj al Erfurto (ne nur naskiĝintaj erfurtanoj sed ankaŭ tiuj, kiuj la urban historion iel influis) memorigas ekzemple [[Christian-Reichart-monumento]], [[Erthal-obelisko (Erfurt)|Erthal-obelisko]], [[Alfred-Machol-monumento (Erfurt)|Alfred-Machol-monumento]], [[Juri-Gagarin-monumento (Erfurt)|Juri-Gagarin-monumento]], [[Theodor-Neubauer-monumento]], [[Luther-monumento de Erfurto|Luther-monumento]], [[Luther-ŝtono (Erfurt)|Luther-ŝtono]], [[Erfurter Hof|Monumento por Willy Brandt]], [[Fenestro de Bonifaco]] * Pri feliĉaj respektive tragikaj eventoj en la urbo ekz. [[Romiano (Erfurt)|Statuo de Romiano]], [[Amoko de Erfurto|Memorigtabulo pri la amoko ĉe erfurta gimnazio en 2002]], [[Monumento por dizertintoj (Erfurt)|Monumento por dizertintoj]], [[Satisfakcia kruco (Erfurto)|Satisfakcia kruco en la Steiger-arbaro]], [[Monumento pri forpelitaj germanoj (Erfurt)|Monumento pri forpelitaj germanoj]], [[Militkaptitejo Johannesplatz]] * Monumentoj kiuj mem estas artaĵoj aŭ teknikaĵoj estas ekz. [[Heiligenmühle (Erfurt)|Heiligenmühle]], [[Murpentraĵego Rieth]], [[Isatomuelejo]], [[Tureto de Sibilo (Erfurt)|Tureto de Sibilo]], [[Anger-turo]], [[Ĉirkaŭfortikaĵo de Erfurto|Restoj de la ĉirkaŭfortikaĵo de Erfurto]], [[Ĉirkaŭremparo de Möbisburg]], la sonorilaro [[Gloriosa (Erfurt)|Maria Gloriosa]] kaj (ĝis la malkonstruo 2015) la [[Kartuziana muelejo]]. === Placoj, stratoj, pontoj, burgoj === [[Dosiero:Erfurt Anger Kaufmannskirche Johannesstr182 Anger1.jpg|eta|Ĉe la orienta limo de la Anger-placo: la Preĝejo de la komercistoj, la hotelo ''Radisson'' kaj la Galerioj Anger 1.]] Por turistoj venantaj la unuan fojon rekomendatas preni kiel orientigajn elirpunktojn: * diversajn elstarajn placojn (ofte mem riĉaj je konstruaĵoj rimarkindaj), kiel [[Anger (Erfurt)|Anger]], [[Fischmarkt (Erfurt)|Fiŝbazar-placo]], [[Domplatz (Erfurt)|Katedralplaco]], [[Wenigemarkt (Erfurt)|Wenige-bazarplaco]], [[Kaffeetrichter (Erfurt)|Kaffeetrichter]]. * diversajn gravajn stratojn kiel [[Bahnhof-strato (Erfurt)|Bahnhof-strato]], [[Johannes-strato (Erfurt)|Johannes-strato]], [[Juri-Gagarin-ringobulvardo (Erfurt)|Juri-Gagarin-ringobulvardo]], [[Magdeburga Avenuo (Erfurt)|Magdeburga Avenuo]], [[Michaelisstraße (Erfurt)|Michaelis-strato]], [[Schlösserstraße (Erfurt)|Schlösser-strato]] * pontojn kiel [[Ponto longa (Erfurt)|Ponto longa]], [[Schlösser-ponto (Erfurt)|Schlösser-ponto]], [[Ĉevala Ponto]], [[Lehmann-ponto]] kaj - unu el la ĉefaj vidindaĵoj de la tuta urbo - la [[Krämerbrücke (Erfurt)|Ponto de la brokantistoj]] * kastelojn kaj citadelojn kiel: [[Kastelo de Molsdorf]], [[Petersberg (Erfurt)|Petersberg]], [[Citadelo Cyriaksburg]], [[Kastelo Stedten]] (pereinta) * loĝdombloksetlejojn kiel [[Erfurta Nordo]], [[Erfurta Sudoriento]], [[Erfurt-Roter Berg]] === Ĝardenoj kaj parkoj === Erfurto havas mallongan tradicion kiel hortikultur- kaj ĝardenadurbo. En 2021 okazas surloke la Tutgermana Ĝardenekspozicio (BUGA). Plej granda atrakcio estas la [[Erfurta Ĝardenekspozicio]], sed vidindas ankaŭ [[Brühler Garten (Erfurt)|Brühler Garten]], [[Norda parko (Erfurt)|Norda parko]] (kun naĝejo), [[Luiza-parko (Erfurt)|Luiza-parko]], [[Venedig (Erfurt)|Venedig-parko]], [[Urba parko de Erfurto|Urba parko]], [[Cerva ĝardeno (Erfurt)|Hirschgarten]], [[Suda parko (Erfurt)|Suda parko]], [[Espach-parko]], [[Kresoparko]]. Pereis la urbokerna parko [[Louisental (Erfurto)|Louisental]]. Belega verda ripozumloko estas ankaŭ la idiliece situanta [[Zoologia ĝardeno de Erfurto|Zoologia ĝardeno]]. [[Dosiero:Schloss Molsdorf 01.jpg|eta|Fasado suda de la kastelo Molsdorf.]] === Industriaj monumentoj === * [[Centralo de Gispersleben]], perinta * [[Kartuziana muelejo]], pereinta * [[Salminejo de Erfurto]] == Geografio == [[Dosiero:Gera an der Krämerbrücke.JPG|eta|La rivero [[Gera (rivero)|Gera]] trafluis Erfurton dividite en plurajn brakojn]] Erfurto troviĝas je la suda rando de la [[Turingia Baseno]], en la vasta valo de la rivero [[Gera (rivero)|Gera]], alfluanta rivero de [[Unstrut]]. Sude la urbolimo estas ĉe la altaĵoj de la [[Steiger-arbaro (Erfurt)|Steiger-arbaro]]. La punkto de la plej granda dimensio de la urbo estas de nordo al sudo je 21&nbsp;km, de oriento al okcidento 22,4&nbsp;km. Pro la situo de la urbo (forlaso de la Turingia Baseno kaj eniro de la antaŭlando de [[Turingia Arbaro]] la alteco de la urbo estas de nur 158 m norde ĝis jam 430 m sudoriente<ref>[http://www.erfurt.de/ef/de/rathaus/daten/zahlen/ Urba statistiko - datumbenkoj]</ref> Okcidente drenas la urbon la rivero [[Nesse]] en la direkto de [[Weser]], dum la riveroj [[Gera (rivero)|Gera]] kaj [[Gramme]] drenas ĝin en la mezo kaj en la orientaj urbopartoj en la direkto de [[Elbo (rivero)|Elbo]]. Najbaras Erfurton la urboj [[Weimar]] oriente, [[Gotha]] okcidente, [[Arnstadt]] sude kaj [[Sömmerda]] norde, estante ĉirkaŭ 20&nbsp;km for de la ĉefurbo. La plej proksimaj metropoloj estas [[Leipzig]] (je 95&nbsp;km nordoriente), [[Halle (Saale)|Halle]] (je 85&nbsp;km nordoriente), [[Jena]] (je 40&nbsp;km eoste), [[Kassel]] (je 110&nbsp;km nordokcidente), [[Göttingen]] (je 95&nbsp;km nordokcidente), [[Frankfurt am Main]] (je 180&nbsp;km sudokcidente) kaj [[Nürnberg]] (je 160&nbsp;km sude; distancoj laŭ birdflugo). Ĉar Erfurto troviĝas nur je ĉirkaŭ 50&nbsp;km sudoriente de la mezo de hodiaŭa Germanio, ĝi povas esti konsiderata kiel la plej centra grandurbo de FRG. Same kiel la plejparto de la orientgermanaj metropoloj Erfurto ne posedas grandan periferian zonon nek troviĝas en aglomera zono. Tamen intimas la koneksoj kun la najbaraj urboj Weimar kaj Jena, kiel montras multaj regionaj kooperacioj multaflanke. La ĝis nun relative densa surkonstruo de la urbokerno eksplikatas per la fakto ke dum la [[Dua mondmilito]] komparite al aliloke nur malmultaj konstruaĵoj detruitis, respektive ke sur la bombarde faritaj novaloj tuj rekonstruitis novaj konstruaĵoj. Sekvas de tio ankaŭ ke la ripozumadzonoj de la urbo estas kvazaŭ ĉiuj je la urborando, ekz. [[Steiger-arbaro (Erfurt)|Steigerwald]], [[Nordstrand (Erfurt)|Nordstrand]], [[Erfurta Ĝardenekspozicio]]. Krom la Steigerwald estas ankoraŭ du aliaj arbaroj ene de la urbo, la [[Willroder Forst]] sudoriente kaj la arbaroj ĉe [[Schaderoder Grund]] nordokcidente de Tiefthal (limante kun [[Altebenaĵo Fahner]]). La [[Alach-altebenaĵo]] (germane: ''Alacher Höhe'') troviĝas okcidente de la urbocentro de Erfurto, en la Turingia Baseno, kaj invitas al biciklado en la direkto de Altebenaĵo Fahner. La resto de la nekonstruita urbogrundo servas por kultivado: la plugeblaj kampoj en Erfurto estas tre fekundaj kaj bonrikoltaj. La ununuraj lagoj estas la t.n. [[Erfurtaj Lagoj]], serio da fluegitaj gravelfosejoj apud [[Stotternheim]] en la nordo de la urbo. ==== Demografia evoluo ==== [[Dosiero:Population development of Erfurt 1493-2014 (small).svg|eta|Evoluo demografia]] [[Dosiero:Bevölkerungsprognosen Erfurt.pdf|eta|Prognozoj demografiaj]] En 1880 Erfurto havis pli ol 50.000 loĝantoj. En la 1906-a jaro ĝi transpaŝis la limon de 100.000 kaj fariĝis grandurbo. Post la Dua mondmilito (en la 1-a de decembro 1945) loĝis 164.998 homoj en la urbo, en februaro de 1973 estis jam pli ol 200.000 loĝantoj. Mallonge antaŭ la [[Turniĝo]] la urbo havis sian plej grandan nombron da anoj (ne tute 220.000). Post la politikaj ŝanĝoj la urbo perdis (ĝis 2002) ĉirkaŭ 20.000 anojn. Ekde 2003 la nombro denove kreskas kaj intertempe oni rekompensis jam kvaronon de la post-turniĝaj perdoj. Sekve Erfurto konis - komparite al aliaj similaj urboj eks-[[GDR]]-aj ([[Magdeburg]], [[Halle (Saale)|Halle]], [[Chemnitz]] kaj [[Rostock]]) - la plej stabilan demografian evoluon de post 1990. ==== Urbopartoj ==== La sekvontaj vilaĝoj enkorpiĝis al Erfurto dum la 20-a jc., grandparte konservante sian karakteron kamparanan, ekzemple [[Moritzhof]]: * Antaŭ 1938: [[Daberstedt]] * Ekde 1938: [[Hochheim (Erfurto)|Hochheim]] * Ekde 1950: Bindersleben, [[bischleben|Bischleben-Stedten]], Gispersleben, [[Marbach (Erfurto)|Marbach]], Möbisburg-Rhoda, Schmira, * Ekde 1994: [[Alach]], [[Azmannsdorf]], [[Büßleben]], [[Dittelstedt]], Egstedt, [[Ermstedt]], [[Frienstedt]], Gottstedt, Hochstedt, [[Kerspleben]], Kühnhausen, Linderbach, Mittelhausen, Molsdorf, Niedernissa, Rohda, Salomonsborn, Schaderode, Schwerborn, [[Stotternheim]], Tiefthal, Töttelstädt, Töttleben, Urbich, [[Vieselbach]], Wallichen, Waltersleben, Windischholzhausen Memkompreneble estas sur nuna urba teritorio ankaŭ diversaj [[forlasita loko|forlasitaj lokoj]], ekz. [[Schmidtstedt]] kaj [[Orfall]]. == Ekonomio == Erfurto estis kaj estas s ne nur politika kaj la kultura centro de la Liberŝtato sed ankaŭ la ekonomie la plej grava regiono. Karakterizas la ekonomian lokon granda gamo da komercaj branĉoj, kiujn oni povis resumi en la sekvontajn kompetenckampojn: * maŝin- kaj aparatarkonstruado<ref>{{Citaĵo el la reto |url=http://www.erfurt.de/ef/en/business/engineering/index.html |titolo=Informoj en la angla pri tiu ĉi branĉo. |alirdato=2014-01-27 |arkivurl=https://web.archive.org/web/20140129094237/http://www.erfurt.de/ef/en/business/engineering/index.html |arkivdato=2014-01-29 }}</ref> * amaskomunikiloj kaj manaĝerado da kreivaj kaj kulturaj agadoj<ref>{{Citaĵo el la reto |url=http://www.erfurt.de/ef/en/business/media/index.html |titolo=Informoj en la angla pri tiu ĉi branĉo. |alirdato=2014-01-27 |arkivurl=https://web.archive.org/web/20140201035546/http://www.erfurt.de/ef/en/business/media/index.html |arkivdato=2014-02-01 }}</ref> * hortikulturo kaj nutraĵa industrio<ref>{{Citaĵo el la reto |url=http://www.erfurt.de/ef/en/business/horticulture/index.html |titolo=Informoj en la angla pri tiu ĉi branĉo. |alirdato=2014-01-27 |arkivurl=https://web.archive.org/web/20140201035907/http://www.erfurt.de/ef/en/business/horticulture/index.html |arkivdato=2014-02-01 }}</ref> * mikrosistemteknikaĵoj<ref>{{Citaĵo el la reto |url=http://www.erfurt.de/ef/en/business/microtechnology/index.html |titolo=Informoj en la angla pri tiu ĉi branĉo. |alirdato=2014-01-27 |arkivurl=https://web.archive.org/web/20140129094255/http://www.erfurt.de/ef/en/business/microtechnology/index.html |arkivdato=2014-01-29 }}</ref> * loĝistiko<ref>{{Citaĵo el la reto |url=http://www.erfurt.de/ef/en/business/logistics/index.html |titolo=Informoj en la angla pri tiu ĉi branĉo. |alirdato=2014-01-27 |arkivurl=https://web.archive.org/web/20140129094249/http://www.erfurt.de/ef/en/business/logistics/index.html |arkivdato=2014-01-29 }}</ref> * Kelkaj branĉoj ne plu funkcias hodiaŭ (ekz. la [[Salminejo de Erfurto|salminejado]], de kiu restis nur impona uzino). Ĉ. 13.000 entreprenoj trovis ene de erfurtaj metiadaj zonoj, parkoj kaj nemoveblaĵoj atrakcian lokon por komercadi. En la urba administrado zorgas pri ĉiuj interesiĝantoj la Oficejo por ekonomia helpo - al kiu oni estis eĉ aljuĝinta la RAL-kvalitmarko "Komuna administrado orientigita je bonstaro da mezaj klasoj". Al ties servospektro apartenas entreprenorientitaj servoj, konsilado pri subtenprogramoj kaj fondohelpiloj, plibonigo de laborofertoj, infrastrukturetendigoj, reklamo transerfurten. Krome la ĉiujara erfurta ekomonikongreso ''Erwicon'' disponigas komunikiĝplaftformon inter jam lokanoj kaj nelokanoj. Multaj partneroj - oficejoj, entreprenoj en urba posedo, universitatoj kaj fakaltlernejoj, ĉambroj, societoj, fondaĵoj kaj diversaj (privataj) iniciativoj pluse subtenas la industrion. Situante en la mezo de Germanujo Erfurto tre bone taŭgas por kongresoj kaj ĉiaj ajn kunvenoj por altigi singergiajn efektojn. == Servoj == === Eduksistemo, esplorinstitutoj kaj informejoj === [[Dosiero:Eingangsbereich der Universität Erfurt.jpg|eta|Enirejo de la Universitato de Erfurto]] * En Erfurto estas kaj estis multaj lernejoj<ref>[http://www.erfurt.de/ef/de/leben/bildung/schulen/index.html Listo de ĉiuj lernejoj en la urbo kun belaj elaeraj fotoj de la konstruaĵoj lernejaj.]</ref>, kiel [[Edith-Stein-Lernejo (Erfurto)|Edith-Stein-Lernejo]], [[Evangelisches Ratsgymnasium Erfurt|Evangelia Konsilantargimnazio]], [[Albert-Schweitzer-gimnazio (Erfurt)|Albert-Schweitzer-gimnazio]], [[Reĝino-Luise-gimnazio (Erfurt)|Reĝino-Luise-gimnazio]], [[Sportgimnazio de Erfurto]], [[Heinrich-Mann-gimnazio (Erfurt)|Heinrich-Mann-gimnazio]], [[Gutenberg-gimnazio (Erfurto)|Gutenberg-gimnazio]], [[Humboldt-lernejo (Erfurt)|Humboldt-lernejo]], [[Heinrich-Hertz-gimnazio]], [[Franciskana lernejo (Erfurt)|Franciskana lernejo]] * La plej malnova universitato en hodiaŭa Germanujo konsistas el pluraj partoj, la [[Universitato de Erfurto]] en pli konkreta senco kaj diversaj seminarioj kiel [[Fakaltlernejo de Erfurto]], [[Artmetilernejo de Erfurto]], [[Porpastra Seminario de Erfurto]], aŭ la [[Pedagogia Altlernejo Erfurt/Mühlhausen|iam memstara pedagogia altlernejo]] * Pri la informigo pri la historio kaj aktuala stato de la socio de la urbo zorgas i.a. [[Akademie gemeinnütziger Wissenschaften]], [[Societo historia de Erfurto]], [[Eŭropa Informcentro de Turingio]], [[Turingia centralo por politika klerigado]], [[Urba Arkivo de Erfurto]] * En diversaj domoj tra la tuta urbo estas bibliotekaj filioj, citendas la centro en la [[Haus zum Goldenen Einhorn (Erfurt)|Haus zum Goldenen Einhorn]] aŭ la biblioteko porinfana/porjunulara ĉe [[Haus zum Großen Pflug und Großen Siebenbürgen (Erfurt)|Haus zum Großen Pflug und Großen Siebenbürgen]]. Loĝistika helpo porturisma haveblas ekzemple ĉe [[Thüringen Tourismus]]. * Aliaj institutoj klerigadaj kaj pluklerigadaj estas por ekzemplo [[Leibniz-instituto pri kultivado de legomoj kaj ornamaj plantoj]], [[Asocio de privataj muziklernejoj en Germanujo]], [[Popolaltlernejo de Erfurto]], [[Klerigejo Sankta Ursulo]] === Teatroj, multfunkciaj ejoj kaj kultursocietoj === [[Dosiero:Erfurt Alte Oper 01.jpg|eta|Ĉefa enirejo de la Malnova Operejo de Erfurto.]] Enuiĝi en Erfurto kvazaŭ neeblas, ĉar ekzistas amaso da distriĝblecoj kulturaj, ekzemple: * teatre ĉe [[Waidspeicher (Erfurt)|Waidspeicher]], [[Teatro de Erfurto|Nova operejo]], [[Operejo malnova de Erfurto|Malnova operejo]], [[Die Schotte]], [[Atelier Puppenspiel]] * muzike ĉe [[Ĉambromuzika societo de Erfurto]], [[Salonorkestro de Erfurto]], [[Hejtilejego en Brühl (Erfurt)|Hejtilejego en Brühl]] * literature ĉe [[Erfurter Herbstlese]] * kabarede ĉe [[Kabaredo "Das Lachgeschoss"|Kabaredo "Das Lachgeschoß"]] * okazoj de variaj specoj en la [[Turingio-halo]], [[Imperiestra salonego (Erfurt)|Imperiestra salonego]], [[Forstista domo Willroda]], [[Flora (Erfurto)|Flora-gastejego (pereinta)]]. La [[Dramteatro de Erfurto|Dramteatro]] jam ne funkcias, tamen gravas konstruaĵe kaj teatrohistorie; por instigi la artistojn profesiajn kaj laikajn oni aljuĝas ĉiujare la [[Kulturpremio de la urbo Erfurto|Kulturpremion de la urbo Erfurto]]. Ekzemploj por artistaj unuiĝoj dum la komunisma tempo estu la [[Erfurta Ateliergrupo]] aŭ [[Galerio en la koridoro]]. Ekde 2003, la [[Teatro de Erfurto|moderna operejo]] estas hejmo de Teatro Erfurto kaj ties filarmonia orkestro. Ĝi havas 800 sidlokojn kaj alia malgranda ejo 200 sidlokojn. Septembre de 2005 la opero ''Waiting for the Barbarians'' de [[Philip Glass]] premieris en tiu operejo. La Erfurta Teatro estis fonto de polemiko. En 2005 spektaklo de la opero de [[Engelbert Humperdinck]] nome ''Hänsel und Gretel'' vekis la lokan gazetaron ĉar ĝi enhavis sugestojn pri pedofilio kaj incesto. La espektaklo devis averti tion en la programo per la aldono "nur por plenkreskuloj". La 12an de aprilo 2008, versio de la opero de [[Giuseppe Verdi|Verdi]] nome ''Un ballo in maschera'' reĝisorita de Johann Kresnik premieris tie. Tiu produktaĵo vekis polemikon ĉar aperigis rolulojn vestitajn kiel [[Mickey Mouse]] dancante sur la ruinoj de la [[World Trade Center]] kaj kantistino kun lipharo kvazaŭ de [[Adolf Hitler|Hitler]] faris la saluton kutiman dum [[Naziismo]], kune kun fiaj aperoj de usonaj soldatoj, [[Uncle Sam]], kaj [[Elvis Presley]]. La reĝisoro priskribis la produktaĵon kiel popolisma kritiko de la moderna usona societo, montrante malegalecon inter riĉuloj kaj malriĉuloj. Tiu polemiko kondukis lokan politikiston alvoki lokanojn al bojkoto de la spektaklo, sed tiu ĉiukaze sukcesis.<ref>{{Cite news | url=http://www.telegraph.co.uk/news/main.jhtml?xml=%2Fnews%2F2008%2F04%2F11%2Fwopera111.xml | work=The Daily Telegraph | location=London | title=German staging of Verdi's A Masked Ball on 9/11 with naked cast in Mickey Mouse masks | date=11a Aprilo 2008 | accessdate=2a Majo 2010 | titolo=Arkivita kopio | alirdato=2021-08-11 | arkivurl=https://web.archive.org/web/20080422023336/http://www.telegraph.co.uk/news/main.jhtml?xml=%2Fnews%2F2008%2F04%2F11%2Fwopera111.xml | arkivdato=2008-04-22 }}</ref> === Amaskomunikiloj kaj komunikado === [[Dosiero:Hauptpost Anger.jpg|eta|300px|La [[Ĉefpoŝtejo de Erfurto|ĉefa poŝtejo]] en 2007; dekstre la [[Preĝejo Sankta Gregorio (Erfurt)|Preĝejo Sankta Gregorio.]]]] Kiel [[Halle (Saale)|Halle]] kaj [[Lepsiko]], Erfurto ankaŭ amaskomunukile ludas certan rolon en Meza Germanujo: * radie i.a. per [[Radio F.R.E.I.]] kun Esperanto-elsendoj kaj per la publikjura radikanalo [[MDR Turingio]]; [[Erfordia Latina]] (laŭvorte: Latina Erfurto) estas la titolo de dulingvaj elsendoj de Radio F.R.E.I., nome en la germana kaj en la [[latina]]: la plej granda parto estas en la lingvo de la antikvaj romianoj. Intenco estas prezenti la buntecon de la tradiciriĉa ĉefurbo de Turingio kaj la latinlingvan kulturon, sed ankaŭ propagandi la uzon de la latina lingvo kiel viva lingvo. * gazete ekz. per [[Thüringer Allgemeine]]<ref>"[http://www.thueringer-allgemeine.de/kontakt Kontakt]" ([http://archive.is/oWAIA Archive]) ''[[Thüringer Allgemeine]]''. Konsultita la 13an de Januaro 2014. "Zentralredaktion Thüringer Allgemeine Gottstedter Landstraße 6 99092 Erfurt"</ref> * televide per [[KiKA|Porinfana televidkanalo KiKA]], [[ZDF-studio de Turingio]] kaj la regionaj novaĵoj ĉe [[MDR Thüringen-Journal]] Amikoj de neelektrika transporto de leteroj ĝuas afablan servon en la belega konstruaĵo de la [[Ĉefpoŝtejo de Erfurto|Centra poŝtoficejo]]. === Butikumado kaj komerco === * La urbocentro ne nur allogas per sia multo da historiaj konstruaĵoj sed ankaŭ per granda elekto da vendejoj, kiel [[Galerioj Anger 1]]. * Enradikitaj en la tradicio de Erfurto kiel urbo ĉiam malferma al industrio kaj metiado taksas sin ekzemple la [[Foiro de Erfurto]], [[Ĉambro industria-komerca de Erfurto|Ĉambro industria-komerca]], [[N.L. Chrestensen]], [[Turingia Rekonstrubanko]], [[Born-delikataĵoj]]. * Ekzemploj por pluraj historie floregantaj entreprenoj kiuj jam ne ekzistas estas la [[Eduard Lingel|Iama ŝufabrikego Lingel]], la [[Bierfarejo Braugold]], la [[Tekstilkontoro (Erfurto)|Tekstilkontoro]] aŭ la [[Hejtilejego en Brühl (Erfurt)|Armil- kaj skribmaŝinfabrikoj en Brühl]]. * Okcidente de Erfurto troviĝas granda industriparko nomita [[Erfurter Kreuz]]. Oriente setlis dum la lastaj jaroj multaj loĝistikaj entreprenoj. === Trafiko === Granddistanca trafiko garantiitas danke al la [[Stacidomo de Erfurto]] kaj [[Flughaveno Erfurt-Weimar|Flughaveno de Erfurto]]. Pri regiona trafiko specialiĝis [[Erfurter Bahn]].<ref>[https://www.stadtwerke-erfurt.de/pb/site/swegruppe/node/140107/Lde/index.html artikolo "Ausbau der Erfurter Straßenbahn zur Stadtbahn" [ampleksigo de la tramo de Erfurto al urba trajnsistemo], eldonanto Erfurter Verkehrs-Aktiengesellschaft (EVAG) {{Germane}}</ref> La enurba trafiko estas en la manoj de [[Publika transporto de Erfurto|EVAG]]. Al fanatikuloj de biciklado rekomendatas uzi unu el pluraj biciklovojoj kaj biciklomigradvojoj, kiel ekz. la [[Gera-biciklomigradvojo]]. Historie insteresas la haloj de la [[Fervojflegejo erfurta]]. === Sporto kaj ripozumlokoj === [[Dosiero:Steigerwaldstadion-Mainstand3.jpg|eta|La granda tribuno de la Stadiono Steigerwald.]] Kaj al emuloj de sporto ([[Stadiono Steigerwald]], [[Gunda-Niemann-Stirnemann-halo]], [[FC Rot-Weiß Erfurt|La futbalklubo ''Rot-Weiß Erfurt'']], [[Ciklodromo Andreasried]], [[Nordstrand (Erfurt)]], [[Erfurtaj Lagoj]], [[Norda naĝejo (Erfurto)|Norda naĝejo]]) kaj al simplaj naturemuloj ([[Steiger-arbaro (Erfurt)|Steiger-arbaro]], [[Altebenaĵo Fahner]], [[Ruĝa Monto (Erfurt)|Ruĝa Monto]], [[Altebenaĵo de Alach]]) Erfurto ofertas grandan gamon da taŭgaj lokoj ripozumi respektive konkuri je la unua rango. Surloke ekzistas eĉ pereinta [[Skisaltejo Rhodaer Grund (Erfurt)|skisaltejo, ĉe Rhodaer Grund]]. Moderigas multajn sportajn agadojn enklubajn la [[Sportoligo de Turingio]]. === Sanitaraj aferoj === * La [[Kliniko HELIOS de Erfurto|Kliniko HELIOS]] kaj la [[Katolika hospitalo de Erfurto]] kontinuigas hodiaŭ la tradicion de la historia [[Granda hospitalo de Erfurto|Granda hospitalo]]. * Infanoj kiel olduloj en multaj lokoj en Erfurto vartatas, ekzemple ĉe [[Augusta-Viktoria-fondaĵo|Augusta-Viktoria-Stift]] aŭ ĉe la [[Fondaĵo Louise Mücke]]. * En Erfurto havas sian sidejon la [[Centra ligo de kamenpurigistoj germanaj]]. * La moderna [[Fajrobrigado profesia de Erfurto]] gardas la nelezitecon de la erfurtanoj. === Armeo === Dum la [[GDR]]-tempo (kaj jam antaŭe) Erfurto estis ege grava garnizona urbo (kun kazernoj ekz. ĉe [[Steiger-arbaro (Erfurt)|Steigerwald]]; pereinta fama soldatejo estis la t.n. [[Marteno-kazerno]]). De kelkaj jaroj ĝia armea graveco denove iomete kreskis pro la establo de la [[Loĝistika komandejo de Bundeswehr]], kie - centre por tuta Germanio - planatas la internaciaj engaĝiĝoj de la germana armeo. La tuto estas ĉe [[Löberfeld-kazerno]]. === Politiko, justico kaj historio === * [[Laborjura tribunalo de Erfurto]] * [[Federacia laborjura tribunalo de Germanujo]] * [[Erfurta Unuigparlamento]] * [[Erfurta Partikongreso]] * [[Notaria Ĉambro de Turingio]] * [[Turingia Landa Parlamento]] == Regulaj aranĝoj pli gravaj en la kuro de la jaro == [[Dosiero:Rip krämerbrücke 1.JPG|eta|Bando da muzikantoj ludantaj sur la [[Anger (Erfurt)|Anger-placo]] dum la [[Festo ĉe Krämerbrücke]] en 2010.]][[Dosiero:Stamps of Germany (DDR) 1969, MiNr 1439.jpg|eta|La urba muzeo, sur poŝtmarko de 1969.]] [[Dosiero:Stamps of Germany (DDR) 1955, MiNr 0495.jpg|eta|La katedralo sur poŝtmarko de 1955.]] FEBRUARO * Karnavala procesio tra la urbocentro MARTO/APRILO * Bach-tagoj * Urbocentra printempo * Bazaro de potaĵoj * Aŭtomobila printempo MAJO * Longa nokto de la muzeoj * Internaciaj orgenkoncertoj en la katedralo (ĝis aŭgusto) * Orgenkoncerta serio en la [[Dominikana preĝejo (Erfurt)|dominikana preĝejo]] (ĝis septembro) JUNIO * [[Festo ĉe Krämerbrücke]] * [[Rund um die Hainleite|Turingia rondveturado]], ciklisma konkurso JULIO/AŬGUSTO * [[DomStufen-festivalo]], spektakloj sur la ŝtuparo de la katedralo * [[Mega Rock in die Ferien]], popmuzikspektaklaro (ĝis 2012) * [[Erfurta Lumofesto]], la lastan semajnon de aŭgusto en la EGA-parko SEPTEMBRO * Semajno de monumentoj kaj Eŭropa tago de la malfermita monumento * Erfurtaj tagoj de [[Eklezia muziko]] OKTOBRO * [[Oktobrofesto]] erfurta * Internaciaj Bach-Liszt-orgenkonkursoj (kune en [[Weimar]] kaj [[Merseburg]]) * [[Reisen & Caravan]], foiro pri karavanado NOVEMBRO * Longa nokto de la sciencoj * Ekumena festo je honoro de [[Sankta Marteno]] DECEMBRO * [[Kristnaska bazaro de Erfurto|Kristnaska bazaro]] === Krome === [[Dosiero:Goldener Spatz Erfurt F1.jpg|eta|Ora pasero antaŭ butikumcentro en Erfurto]] '''Goldener Spatz''' (laŭvorte: ''[[Ora pasero]]'') estas grava [[Germanlingvio|germanlingva]] porjunulara kinfestivalo. Ĝi okazas ĉiujare en [[Gera]] kaj en Erfurto. == Esperanto en Erfurto == Ĉiun unuan dimanĉon de monato eblas aŭdi esperantlingvan magazinon ''[[Turingio Internacia]]'' sur la ondoj de surloka radiostacio . En junio 2014 okazis en la urbo de ĉe la rivero [[Gera (rivero)|Gera]] la [[91-a Germana Esperanto-Kongreso]]. En Erfurto naskiĝis la esperanto-vortaristo [[Hans Joachim Plehn]], la volapukisto [[Alfred Kirchhoff]] kaj la forstisto kaj esperanto-terminaristo [[Karl-Hermann Simon]]. De 1896-1923 deĵoris surloke la planlingvisto [[Ernst Beermann]]. == Gefiloj de la urbo kaj personuloj kun gravaj ligoj al Erfurto == ==== Religiuloj ==== Gravuloj kristanoj (kiel [[Bartholomaeus Arnoldi]], [[Hugo Aufderbeck]], [[Johannes Aurifaber (Vimariensis)]], [[Johannes Bonemilch]], [[Joachim Justus Breithaupt]], [[Marianus Brockie]], [[Erich Kleineidam]], [[Majstro Eckhart]], [[Johano de Erfurto]], [[Johannes Gallus]], [[Reinhard Hauke]], [[Ulrich Neymeyr]], [[Otto Ogiermann]], [[Johann von Staupitz]], [[Georg Maximilian Sterzinsky]], [[Johann Philipp von Schönborn]], [[Jodocus Trutfetter]], [[Jakobo de Jüterbog]]) kiel ankaŭ protestantaj ([[Johannes Cuno]], [[Bartholomäus Elsner]], [[Ludwig Helmbold]], [[Johann Lange]], [[Johann Jakob Leitzmann]], [[Marteno Lutero]], [[Justus Menius]], [[Johann Matthäus Meyfart]], [[Johann Friedrich Möller]], [[Andreas Poach]], [[Christian Gotthilf Salzmann]], [[Johann Spangenberg]], [[Joachim Wanke]]), vivis/-as kaj agadis/-as en la erfurta regiono. Tio nur eblas pro la kristanigo en la 8-a jarcento danke i.a. al [[Sankta Bonifaco]] kaj [[Sankta Eobano]]. [[Severo el Raveno]] estas almenaŭ entombigita erfurte. ==== Politikistoj ==== La [[Erfurta Unuigparlamento]] kaj la [[Erfurta Partikongreso]] markis la komencon de moderna politiko en la turingia ĉefurbo. Antaŭe regas la guberniestroj el [[Mainz]]. Hodiaŭ ĝi gastas, kiel decas por ĉefurbo de [[Federacia lando (Germanio)|Federacia lando]], la [[Turingia Landa Parlamento|Turingian Landan Parlamenton]]. * Ĉefministroj: [[Bernhard Vogel]], [[Dieter Althaus]], [[Christine Lieberknecht]], [[Bodo Ramelow]] * Urbestroj: [[Andreas Bausewein]], [[Richard Breslau]], [[Heinrich Kellner]], [[Volkmar Limprecht]], [[Hermann von Mallinckrodt]], [[Bruno Mann]], [[Carl von Oldershausen]], [[Manfred Ruge]], [[Hermann Schmidt]] * Deputitoj: [[Otto von Bismarck]], [[Björn Höcke]], [[Joachim Kaiser (artisto)|Joachim Kaiser]], [[Erich Köhler]], [[Christoph Matschie]], [[Stefan Möller]], [[Willi Münzenberg]], [[Carl Lucius]], [[Robert Lucius von Ballhausen]], [[Wilhelm Johann Albert von Tettau]], [[Karl Friedrich Anton von Conta]] * Majencaj guberniestroj: [[Friedrich Wilhelm von Bicken]], [[Philipp Wilhelm von Boineburg]], [[Karl Theodor von Dalberg]], [[Anselm Franz von Ingelheim]] * Aliaj servoj kaj politika trejnado; diplomatoj: [[Gustav Adolf von Gotter]], [[Christoph von Keller]], [[Wilhelm Knappe]], [[Heinrich Rubenow]], [[Albert Stange]] ==== Sportistoj ==== Ekde la 19-a jarcento Erfurto - kun siaj variaj sportejoj (sketado, biciklado, futbalo, naĝado, rajdado) - estigis multajn sportistojn, eĉ de internacia rango, inter ili [[Clemens Fritz]], [[Detlef Macha]], [[Roland Matthes]], [[Gunda Niemann-Stirnemann]]. ==== Entreprenistoj ==== Erfurto ĉiam estis atrakcia por investantoj de ĉiu speco, ofte kun karitata veno kiel [[Johann Anton Lucius]] aŭ [[Sebastian Lucius]]. Kelkaj erfurtanoj faris entreprenistan karieron eksterlande, kiel ekz. [[Johann Heinrich Hartung]] aŭ [[Samuel Selfisch]]. Dum la t.n. [[periodo de spekulanto-kompanioj]] venis homoj kiel [[Eduard Lingel]] aŭ [[Christian Hagans]]. Revolucion en la kampo de ĝardenado kaj hortikulturo faris i.a. [[Ernst Benary]] respektive [[Niels Lund Chrestensen]], [[Christoph Schmidt]], [[Friedrich Adolph Haage]] kaj [[Christian-Reichart-monumento|Christian Reichart]]; sed ankaŭ la generalo [[August von Hedemann]] pioniris hortikulturade kaj pejzaĝarkitekture. Oni ne forgesu la ŝufabrikanton kaj mecenaton [[Alfred Hess]]. Post la [[Turniĝo]] ne malmultaj entreprenoj malaperis (post antaŭa ŝtatiĝo kaj ŝanĝiĝo al [[VEB]]), sed novaj poste alvenos. ==== Artistoj ==== Erfurto estis kaj estas naskiĝa respektive agada loko de artistoj de diversaj specoj: * por muzikistoj kiel [[Jakob Adlung]], [[Michael Altenburg]], [[Heinrich Bach]], [[Johann Aegidius Bach]], [[Johann Ambrosius Bach]], [[Johann Bernhard Bach (la pli maljuna)]], [[Johann Christoph Bach la 3-a]], [[Anke Besser-Güth]], [[Johann Ludwig Böhner]], [[Johann Heinrich Buttstedt]], [[Ludwig Compenius]], [[Michael Gotthard Fischer]], [[Ludwig Ernst Gebhardi]], [[Johann Wilhelm Häßler]], [[Johann Christian Kittel]], [[Johann Pachelbel]], [[Wilhelm Hieronymus Pachelbel]], [[Karl Martin Reinthaler]], [[August Gottfried Ritter]], [[Dieter Schumann]], [[Johann Gottfried Walther]], [[Georg Peter Weimar]], [[Richard Wetz]] * por pentristoj kaj artmetiistoj kiel [[Jakob Samuel Beck]], [[Ferdinand Bellermann]], [[Erich Borchert]], [[Nicolaus Heinrich Dornheim]], [[Bernd Hartung]], [[Theo Kellner]], [[Franz Kuchenbuch]], [[Friedrich von Nerly]], [[Amalia Pachelbel]], [[Johann Alexander Thiele]] * por kantistoj kiel [[Yvonne Catterfeld]], [[Clueso]], [[Kathrin Schirmer]] * por skulptistoj, artmetiistoj kaj arkitektoj kiel [[Georg Kugel]], [[Anton Dominik von Fernkorn]], [[Carl Melville]], [[Margaretha Reichardt]], [[John August Roebling]], [[Ferdinand-Schmidt-memorigtabulo (Erfurt)|Ferdinand Schmidt]], [[Hans Walther (1888-1961)|Hans Walther]], [[Dieter M. Weidenbach]] * por aktoroj kiel [[Sophie Albrecht]], [[Max Schreck]] * por verkistoj kiel [[Dietrich von Apolda]], [[Wilhelm Hey]], [[Kurt Pinthus]], [[Kaspar von Stieler]], [[Sidonia Hedwig Zäunemann]] ==== Sciencistoj kaj fakuloj ==== Ke Erfurto konsidereblas esti fekunda kampo scienca kaj sciencista montras la sekvontaj ekzemploj de fakuloj devenantaj el aŭ agadantaj (-intaj) profesie kaj kreive en Erfurto: [[Dosiero:SoM-DDR-EF 1988BMA d. Jgd.jpg|eta|550px|Komparo de mezepoka Erfurto kaj moderna grandurbo, poŝtmarko de 1988.]] * Filologoj: [[Johann Joachim Bellermann]], [[Kai Brodersen]], [[Conrad Celtis]], [[Johannes Dinckel]], [[Hans Ellenberg]], [[Karl Florenz]], [[Eobanus Hessus]], [[Valentin Ickelsamer]], [[Justus Jonas, la maljuna|Justus Jonas]], [[Johann Rudolf Kiesling]], [[Oswin Köhler]], [[Hiob Ludolf]], [[Petrus Luder]], [[Heinrich Wilhelm Ludolf]], [[Nicolaus Marschalk]], [[Otto Ribbeck]], [[Mutianus Rufus]], [[Jörg Rüpke]], [[Johannes Saxonius]], [[Annemarie Schimmel]], [[Samuel Friedrich Günther Wahl]] * Naturscienculoj: [[Johann Wilhelm Baumer]], [[Wilhelm Benary]], [[Johann Jakob Bernhardi]], [[Georg Faust|Johann Georg Faust]], [[Karl Konstantin Haberle]], [[Sigismund Friedrich Hermbstädt]], [[Carl Hilsenberg]], [[Johann Heinrich Hübschmann]], [[Johann Hieronymus Kniphof]], [[Eduard Lucas]], [[Jacob Heinrich Lucas]], [[Johann Friedrich Theodor Müller]], [[Adam Ries]], [[Crotus Rubeanus]], [[Johann Hieronymus Schröter]], [[Johann Bartholomäus Trommsdorff]], [[Ephraim Salomon Unger]] * Historiistoj: [[Paulus Stephanus Cassel]], [[Steffen Raßloff]], [[Johannes Biereye]], [[Karl-Herrmann-fontano (Erfurt)|Karl Herrmann]], [[Lorenz Drehmann]], [[Matthäus Dresser]], [[Arthur Moeller van den Bruck]], [[Johann Georg Meusel]] * Juristoj: [[Franz Karl Conradi]], [[Karl Friedrich von Dacheröden]], [[Mario Eylert]], [[Ferdinand August Hommel]], [[Franz Josef Ignaz von Linden]], [[Herbord von der Marthen]], [[Johannes Osthusen]], [[Christian Heinrich Schmid]], [[Arnold Sommernat]], [[Konrad Wilhelm Strecker]] * Kuracistoj: [[Johann Wolfgang Friedrich Bönneken]], [[Andreas Elias Büchner]], [[Ludwig Friedrich von Froriep]], [[Georg Christoph Petri von Hartenfels]], [[Alfred-Machol-monumento (Erfurt)|Alfred Machol]], [[Christoph Andreas Mangold]], [[Andreas Starck]], [[Wilhelm Bernhard Trommsdorff]], [[Samuel Gottlieb Vogel]] [[Dosiero:Max Weber 1894.jpg|eta|Max Weber]] * Filozofoj kaj teologoj: [[Richard Bärwinkel]], [[Amplonius Rating de Berka]], [[Karl Friedrich Bahrdt]], [[Hieronymus Emser]], [[Johannes el Dorsten]], [[Justus Friedrich Froriep]], [[Heinrich von Geismar]], [[Andrew Gordon]], [[Isidorus Keppler]], [[Johann Leon]], [[Johann Christian Lossius]], [[Friedrich Justus Riedel]], [[Jordan Simon]], [[Petrus Stenbeke]], [[Victorinus Strigel]], [[Tomaso de Erfurto]], [[Max Weber]], [[Nicolaus Zapf]], [[Placidus Muth]] * Pedagogoj: [[Adelheid Daniel]], [[Paul Dumerich]], [[Basilius Faber]], [[Johann Christian Wilhelm August Hopfensack]], [[Heinrich Langethal]], [[Volkmar Limprecht]], [[Wolfgang Ratke]] ==== Aliaj ==== [[Maria Barjatinskaja]], [[Walter Bauer-Wabnegg]], [[Rudolph Zacharias Becker]], [[Wilhelm Benary]], [[Werner von Fichte]], [[Henryk Goldberg]], [[Friedrich Wilhelm von Jagow]], [[Wilhelm Knappe]], [[Elisabeth Lemmerhirt]], [[Karl Müffling]], [[Wolf Schneider]], [[Steffen Quasebarth]], [[Konrad Stolle]], [[Casper Vogell]], [[Werner W. Wallroth]] == Partneraj urboj == * [[Dosiero:flago-de-Hungario.svg|20px]] [[Győr]] ([[Hungario]]), ekde [[1971]] * [[Dosiero:flago-de-Litovio.svg|20px]] [[Vilnius]] ([[Litovio]]), ekde [[1972]] * [[Dosiero:flago-de-Pollando.svg|20px]] [[Kalisz]] ([[Pollando]]), ekde [[1982]] * [[Dosiero:flago-de-Germanio.svg|20px]] [[Majenco]] ([[Germanio]] de la [[federacia lando (Germanio)|federacia lando]] [[Rejnlando-Palatinato]]), ekde [[1988]] * [[Dosiero:flago-de-Francio.svg|20px]] [[Lille]] ([[Francio]]), ekde [[1988]]<ref>[http://lille-cologne-erfurt.com/index.php?option=com_content&view=article&id=57%3Astadt-erfurt&catid=24%3Adeutsch&Itemid=54 Ĝemeleco kun Lille] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20160831042222/http://lille-cologne-erfurt.com/index.php?option=com_content&view=article&id=57%3Astadt-erfurt&catid=24%3Adeutsch&Itemid=54 |date=2016-08-31 }} {{de}}</ref> * [[Dosiero:flago-de-Usono.svg|20px]] [[Shawnee]] ([[Usono]], [[Kansaso]]), ekde [[1993]] * [[Dosiero:flago-de-Bulgario.svg|20px]] [[Loveĉ]] ([[Bulgario]]), ekde [[1996]] * [[Dosiero:flago-de-Argentino.svg|20px]] [[San Miguel de Tucumán]] ([[Argentino]]), ekde [[1993]] * [[Dosiero:flago-de-Israelo.svg|20px]] [[Haifa]] ([[Israelo]]), ekde [[2000]] * [[Dosiero:flago-de-Ĉinio.svg|20px]] [[Yan'an]] ([[Ĉinio]]), ekde [[2000]] Pri la partneraj urboj ekzistas monumento antaŭ la urbodomo, la ''[[Ĝemelurba rozo (Erfurt)|Ĝemelurba rozo]]''. == Vidu ankaŭ == * [[Episkopujo de Erfurto]] * [[Erfurto en unu tago|Erfurto en unu tago - propono de rondirado por turistoj]] == Notoj == {{Referencoj}} == Literaturo (kronologie) == * Jakob Dominikus: Erfurt und das erfurtische Gebiet. Nach geographischen, physischen, statistischen, politischen und geschichtlichen Verhältnissen. 2 partoj. Gotha 1793.[30] * Constantin Beyer: Neue Chronik von Erfurt oder Erzählung alles dessen, was sich vom Jahr 1736 bis zum Jahr 1815 in Erfurt Denkwürdiges ereignete. 1-a volumo, Erfurt 1821[31]. * Constantin Beyer: Nachträge zu der neuen Chronik von Erfurt 1736–1815. 2-a volumo, Erfurt 1823 [32]. * Mitteilungen des Vereins für die Geschichte und Altertumskunde von Erfurt (MVGAE). Volumoj 1-53 (1865–1941), volumoj 54 kaj sekvaj (1993 kaj sekvaj jaroj) * Alfred Overmann: Erfurt in zwölf Jahrhunderten. Eine Stadtgeschichte in Bildern. Erfurt 1929. * Erfurter Heimatbrief. Brief für die Erfurter in der Bundesrepublik mit West-Berlin und im westlichen Ausland. Kajeroj 1-64 (1961–1992), eldona institucio Vereinigung „Heimattreue Erfurter“ (en Berlin-Wilmersdorf). * Geschichte der Stadt Erfurt. Herausgegeben im Auftrag der Stadt Erfurt von [Eldonata nome de la urbo Erfurt fare de] Willibald Gutsche. Weimar 1986, ISBN 3-7400-0000-7. * Thomas Ott: Erfurt im Transformationsprozeß der Städte in den neuen Bundesländern. Ein regulationstheoretischer Ansatz. Erfurt 1997, ISBN 3-9803607-5-X. * Stadt und Geschichte. Zeitschrift für Erfurt. (SuG). Kajero 1 kaj sekvaj (1998 kaj sekvaj jaroj) * Steffen Raßloff: Flucht in die nationale Volksgemeinschaft. Das Erfurter Bürgertum zwischen Kaiserreich und NS-Diktatur. Köln/Weimar/Wien Böhlau, 2003, ISBN 3-412-11802-8 (Veröffentlichungen der Historischen Kommission für Thüringen. Kleine Reihe 8). * Helmut Wolf: Erfurt im Luftkrieg 1939–1945. Jena 2005 (2-a eldono Zella-Mehlis 2013), ISBN 3-931743-89-6. * Stephanie Wolf: Erfurt im 13. Jahrhundert. Städtische Gesellschaft zwischen Mainzer Erzbischof, Adel und Reich. Köln[Kolonjo]/Weimar/Wien[Vieno] 2005, ISBN 3-412-12405-2. * Jahrbuch für Erfurter Geschichte. 2006 kaj sekvaj, eldona institucio Gesellschaft für Geschichte und Heimatkunde von Erfurt. * Steffen Raßloff: Bürgerkrieg und Goldene Zwanziger. Erfurt in der Weimarer Republik. Sutton, Erfurt 2008, ISBN 978-3-86680-338-1. * Jürgen Valdeig: Erfurt – Schlaglichter zur Stadtgeschichte. Mit einem historischen Überblick von Steffen Raßloff. Weimar 2011. * Martin Baumann kaj Steffen Raßloff (Hg.): Blumenstadt Erfurt. Waid – Gartenbau – iga/egapark. Erfurt 2011, ISBN 978-3-86680-812-6. * Robert Gramsch: Erfurt - Die älteste Hochschule Deutschlands. Vom Generalstudium zur Universität. Sutton, Erfurt 2012, ISBN 978-3-9540006-2-3. * Steffen Raßloff: Geschichte der Stadt Erfurt. Erfurt 2012 (2-a eldono 2013), ISBN 978-3-9540004-4-9. * Christoph Kreutzmüller/Eckart Schörle: Stadtluft macht frei? Jüdische Gewerbebetriebe in Erfurt 1919 bis 1939. Berlin[Berlino] 2013, ISBN 978-3-942271-97-4. * Steffen Raßloff: 100 Denkmale in Erfurt. Geschichte und Geschichten. Mit Fotografien von Sascha Fromm. Essen 2013, ISBN 978-3-8375-0987-8. == Eksteraj ligiloj == {{Commons|Erfurt}} * [http://www.erfurt.de Oficialaj paĝoj de la urbo.] * [http://www.stadtpanoramen.de/en/erfurt/erfurt.html turisme interesaj urbaj panoramoj de Erfurt] * [http://www.cityofshawnee.org/SisterCities/erfurt.htm retpaĝo de la partnera urbo Shawnee, Kansaso, pri Erfurto] * [http://www.myworldshots.com/Germany/Erfurt fotaro en la retejo ''World Shots''] {{Urboj en Germanio}} {{ADLS|2014|20}} <!-- kaj de semajno 21 --> {{Elstara|2014|03|04}} {{Bibliotekoj}} [[Kategorio:Erfurto| ]] [[Kategorio:Eksterdistriktaj urboj de Turingio]] [[Kategorio:Urboj de Turingio]] 3p98r7rfpp1rjb7qaq6hlco3twz0dpy 7684919 7684915 2022-08-11T06:19:56Z Giorno2 26895 wikitext text/x-wiki {{informkesto geografiaĵo | Urbo <!-- *** Kapo *** --> | nomo = Erfurto | devena_nomo = | alia_nomo = {{Lang-de|Erfurt}} | alia_nomo1 = | alia_nomo2 = | alia_nomo3 = | kategorio = urbo <!-- *** Dosiero *** --> | dosiero = Erfurter Dom von Oben 08.jpg | dosiero_priskribo = Eble la plej konata bildo de Erfurto: la du preĝejoj sur monteto super la katedralplaco, sub kiu okazas ĉiujare granda kristnaska bazaro vintre, somere festivaloj kaj printempe kaj aŭtune amaso da aliaj aranĝoj! <!-- *** Simboloj *** --> | flago = Flagge der kreisfreien Stadt Erfurt laut Hauptsatzung.svg | blazono = DEU Erfurt COA.svg <!-- *** Nomo *** --> | etimologio = | oficiala_nomo = Erfurt | moto = | kromnomo = <!-- *** Lando ktp. *** --> | lando = Germanio | lando_flago = 1 | ŝtato = | regiono = Turingio | regiono_tipo = Federacia lando | histregiono_faldo = 1 | histregiono = Franka imperio | histregiono1 = Orientfranka imperio | histregiono2 = Germana Regno | histregiono3 = Tria regno | histregiono4 = Germana Demokratia Respubliko | parenco_tipo = | parenco = | parenco1 = | distrikto = | distrikto_tipo = | limo = | limo_noto = | municipo = | memorindaĵo_tipo = | memorindaĵo = | memorindaĵo1 = | ŝoseo = | ŝoseo_tipo = | montaro = <!-- *** Familio *** --> | parto = | rivero = [[Gera (rivero)|Gera]] | rivero1 = | rivero2 = <!-- *** Situo *** --> | situo = Erfurto | koordinatoj_ne_en_titolo = true | leviĝo = | lat_d = 50 | lat_m = 58 | lat_s = 35 | lat_NS = N | long_d = 11 | long_m = 1 | long_s = 31 | long_EW = E | regiono-ISO = DE | plej_alta = | plej_alta_leviĝo = 430 | plej_alta_lat_d = | plej_alta_long_d = | plej_malalta = | plej_malalta_leviĝo = 158 | plej_malalta_lat_d = | plej_malalta_long_d = <!-- *** Dimensioj *** --> | areo = 269.17 | areo_rondumo = 2 <!-- *** Loĝantaro *** --> | loĝantaro = 203485 | loĝantaro_dato = 31.12.2012 | loĝantaro_denseco = auto | loĝantaro_metropolo = <!-- *** Historio & gvidantaro *** --> | establita = | establita_tipo = | ĉefulo = [[Andreas Bausewein]] | ĉefulo_noto = | ĉefulo_tipo = Reganta urbestro | ĉefulo_partio = [[Socialdemokratia Partio de Germanio|SPD]] <!-- *** Kodoj *** --> | horzono = [[Mez-Eŭropa tempo|MET]] | utc_offset =+1 | horzono_DST = [[Mez-Eŭropa tempo|MEST]] | utc_offset_DST =+2 <!--| poŝtkodo = jam en vikidatumoj! --> | areo_kodo = | areo_kodo_tipo = | kodo = | kodo_tipo = | kodo1 = | kodo1_tipo = <!-- *** Liberaj kampoj *** --> | libera = <!-- *** Unesko *** --> | unesko_nomo = <!-- *** Mapoj *** --> | mapo_lokumilo_plurobla = Germanio/Turingio | tipo1 = reliefo | alt1 = Vidu situon de Erfurto kadre de Germanio | tipo2 = reliefo | alt2 = Vidu situon de Erfurto kadre de Turingio | mapo1 = Erfurt-Ortsteile.png | mapo1_fono = | mapo1_priskribo = Kvartaloj de Erfurto | mapo1_lokumilo = | mapo1_grandeco = | mapo2 = | mapo2_priskribo = | mapligilo = jes | zomo = 9 <!-- *** Retpaĝoj *** --> | commons = Erfurt | statistiko = | retpaĝo = [http://www.erfurt.de/ef/de/ www.erfurt.de] <!-- *** Notoj *** --> | notoj = }} '''Erfurto''' estas [[eksterdistrikta urbo]] en la [[federacia lando (Germanio)|federacia lando]] [[Turingio]] de [[Germanio]] kaj ties ĉefurbo. Ĝi estas la ĉefa urbo plej proksima al la geografia centro de Germanio, situanta je 100 kilometroj sudokcidente de [[Lepsiko]], je 150&nbsp;km norde de [[Nurembergo]] kaj je 180&nbsp;km sudoriente de [[Hanovro]]. Kun ĝiaj najbaraj urboj [[Vajmaro]] kaj [[Jena]] ĝi formas la centran metropolitan areon de Turingio kun proksimume 500 000 loĝantoj. Por turistoj kun malmulte da tempo rekomendatas la sekvo de la kultura rondirado [[Erfurto en unu tago]]. Resume la urbo estas: <!-- pri noto vidu la diskutpaĝon --> * Grava trafika nodo: Erfurto estas la urbo en la t.n. koro verda de Germanujo. Jam mezepoke la urbo grandiĝis estante kruciĝo de malnovaj komercaj vojoj. * Juvelo arĥitektura: Erfurto tiel estas vera bildlibro de germana historio. La urbokerno estas unu el la plej bone konservitaj en tuta [[Mezeŭropo]]. * Centro kultura kaj politika * Kongresurbo: Kiel pli malfrue tiel ankaŭ hodiaŭ: Erfurto ebligas facile renkontiĝojn diversajn por [[foiro]]j kaj kongresoj. Ĝiaj bonegaj kaj modernaj trafiksubstrukturoj kaj granda gamo de gastigantaj servoj invitas al tio. == Historio == === Ĝis la Reformacio === La historio de la urbo de preskaŭ 1300 jaroj seninterrompe dokumentiĝas: en 742 [[Sankta Bonifaco]] menciis urbon kun nomo "Erphesfurt" en letero al la papa moŝto.<ref>{{Cite book|last=Heinemeyer|first=Karl|title=Bonifatius: Heidenopfer, Christuskreuz, Eichenkult|year=2004|publisher=Stadtverwaltung Erfurt|pages=73–87|editor=Hardy Eidam, Marina Moritz, Gerd-Rainer Riedel, Kai-Uwe Schierz|accessdate=25a Aŭgusto 2010|language=[[Germana lingvo]]|chapter=Bonifatius in Mitteldeutschland}}</ref> Ĝi la jarcentojn antaŭajn evoluis en pluraj setlaj kernoj ĉe la travadejoj de la rivero [[Gera (rivero)|Gera]]. La de Bonifaco fondita [[Episkopujo de Erfurto]] (baldaŭ poste unuigita kun la ĉefepiskopujo de [[Mainz]]; refondita en la 20-a jc) bonege markas ĝian centran rolon. Ĝis hodiaŭ Erfurto ne nur restis la religia centro: ĝi jam ĉiam estis "Metropolis Thuringiae", la metropolo de Turingio, kiel nomis ĝin Hartmann Schedel en sia ''Monda kroniko'' de 1493. La mezepoka komerca kaj kultura centro kun preskaŭ 20.000 enloĝantoj nombriĝis al la plej grandaj urboj de la [[Sankta Romia Imperio]]. Aparte la kultivado kaj prilaborado de [[izatido]] (planto por havigi bluan koloron) riĉigis la burĝaron. La riĉeco permesis ekde la 13-a jc gajni aŭtonomion antaŭ la majenca ĉefepiskopo, kian ĝujis la t.n. Regnaj urboj. La lando de Erfurto etendiĝis je ĉirkaŭantaj regionoj kaj iĝis grava potencfaktoro. Atestas la memkonfideon multaj monumentoj, antaŭ ĉio la ensemblo de la [[Katedralo de Erfurto|Katedralo]] kaj la [[Preĝejo Sankta Severo (Erfurt)|Preĝejo Sankta Severo]]. Kiel tria surmonta preĝejo videalvide lumiĝis la [[Preĝejo de Sankta Petro (Erfurt)|kirko de la benedikatana monaĥejo]]. Krom multaj sakralaj ejoj ankaŭ imponaj patriciaj domoj kaj la [[Krämerbrücke (Erfurt)|Ponto de la brokantistoj]] estas ĝis nun fremdultrafikaj juveloj. Same ĉeestas ĝis nun [[Universitato de Erfurto|universitata vivo]]; pro privilegio de 1379 la altlernejo estas la plej malnova en hodiaŭa Germanio. La plej fama studinto estis [[Martin Luther]], kiun ege influis la urbon. Pri li memorigas la [[Collegium Maius (Erfurt)|Collegium maius]], la [[Georgenburse Erfurt|Georga kolegieto]], la [[Collegium Marianum (Erfurt)|Collegium Marianum]] kaj la [[Aŭgustenana monaĥejo de Erfurto|Aŭgustenana monaĥejo]]. Post inspira fulmotondra travivaĵo en [[Stotternheim]] nordoriente de Erfurto, Luther promesis frokiĝi. La ideoj kondukintaj al [[Reformacio]] radikas ankaŭ en lia erfurta periodo. Riĉega juda vivo speguliĝas i.a. en [[Sinagogo malnova de Erfurto|Malnova sinagogo]] kun la fama ''erfurta trezoro'' kaj mezepoka [[Mikveo mezepoka de Erfurto|mikveo]]. Tio igis la urbon kandidati por stato de [[Monda heredaĵo de UNESKO]]. Dum la t.n. ''Freneza jaro'' 1509 ribelis la erfurtanoj kontraŭ la financa politiko; simbolo por tio estis la mortigo de [[Heinrich Kellner]]. Dum 3 tagoj en junio de la jaro 1521-a studentoj, urbanoj kaj kamparanoj el la ĉirkaŭajo detruis pli ol 40 objektojn de kleruloj sur la katedrala monteto (t.n. ''Pfaffensturm'' ) por montri ke la ekleziuloj ankaü transprenu la sur la ŝultron de normalaj civitanoj estantajn ŝarĝojn. Lutero poste tre kritikis la urban konsilantaron pro tro malfrua ĉesigo de la nekontrolataj ekscesoj. [[Dosiero:Statthalterei Kurmainzisches Wappen.jpg|eta|La blazono de la majencaj regantoj (dum jarcentoj ĝis 1803).]] === Majenca provincurbo === Antaŭ la fino de la 15-a jc estis la kulmino de la urbo, poste Erfurto perdis politike kaj ekonomie memstarecon. En 1525 ĉirkaŭ 4000 kamparanoj detruis ene de la urbomuroj signoj kaj objektoj de majenca regado. Formiĝas komitato kiu formulis 28 artikolojn kaj "Porĉiama konsilio". La 6-an de junio establitis la malnova ordo, la partoprenintoj devis pagi monpunon kaj kvar gvidintoj ekzekutitis. En 1528 [[Hans Römer]] kaj aliaj eksaj kunbatalintoj de [[Thomas Müntzer]] intencis establi en la urbo regadon da [[Anabaptismo|rebaptantoj]]. Pro la kontrakto de [[Hammelburg]] de 1530 la majencanoj ricevis reparaciojn fare de la urbo kaj la distribuo de la urbaj preĝejoj laŭ la konfesio estas determinita. La katolikoj ricevis sume 8 kirkojn. En 1597 mortis dum pestepidemio 7.765 homoj, triono de la loĝantaro. La [[Tridekjara milito]] helpis la iompostioman perdon de memstareco. En 1664 la majenca ĉefepiskopo [[Johann Philipp von Schönborn]] subigis Erfurton, kiu iĝis majenca provincurbo, gvidata de guberniestro. Simboloj de majenca regado estis la [[Petersberg (Erfurt)|Citadelo Petersberg]] kaj barokaj reprezentaj konstruaĵoj kiel la [[Anger-muzeo (Erfurt)|Pakaĵ- kaj pesilkorto]] kaj la [[Majenca guberniestrejo (Erfurt)|Guberniestrejo]]. La plej gravaj inter la guberniestroj estis la posta unua princo de la [[Rejna Federacio|Rejna Alianco]] [[Karl Theodor von Dalberg]]. Li igis Erfurton al kulturcentro najbara al [[Weimar]] kaj sukcesis interesigi Goethe, Schiller, Herder, Wieland kaj [[Alexander von Humboldt|Humboldt]]. Dum la tiranado de [[Napoleono Bonaparte]] kreitis la t.n. ''[[Princlando Erfurto]]''. === La 19-a jarcento ĝis 1871 === La lastajn du jarcentojn Erfurto iĝis moderna metropolo en Turingio. En 1802 ekregis la [[Prusio|prusoj]] - post 800 jaroj de aparteno de la urbo al la [[Elektoprinclando Majenco]]. Post la malvenko ĉe [[Jena]] kaj [[Auerstedt]] en 1806, Erfurto kaj Blankenhain iĝis en la 4-a de auĝusto 1807 franca "imperiestra domeno" ''(Domaine réservé à l'empereur)''. La [[Princlando Erfurto]] (germane: Fürstentum Erfurt, france: Principauté d'Erfurt) ekzistis inter 1806 kaj 1814. En 1808 okazis en la [[Imperiestra salonego (Erfurt)|Imperiestra salonego]] la t.n. ''[[Kongreso erfurta]]'', kie interparoladis [[Napoleono Bonaparte|Napoleono]] kun la rusa caro [[Aleksandro la 1-a (Rusio)|Aleksandro la 1-a]]. Konatas ankaŭ la renkontiĝo de la franca imperiestro kun Goethe. La francoj enkondukis stratlumigadon en 1809 kaj starigis en 1811 la t.n. ''Napoleonan kolonon'' (alteco je 20 m) en la centra [[Anger (Erfurt)|Anger-placo]] - koste de la urbo. Post la [[Batalo de Leipzig]] en 1813 aliancanoj sieĝadis kaj detruis i.a. la [[Preĝejo Sankta Petro (Erfurt)|Abatejon Sankta Petro]]. La [[Viena kongreso]] de 1815 rekonfirmis la prusan regadon, kio daŭris ĝis 1945. La koneksiĝo al la fervoja liniaro en 1847 ekindustriigis la urbon. Postulis la burĝaro fundamentajn liberalajn rajtojn kaj germanan nacian ŝtaton. Dum la [[Revolucio de 1848 en Germanio|Revolucio de 1848]] estis gravaj bataletoj sur la erfurtaj stratoj. En 1850 kunvenis la [[Erfurta Unuigparlamento]], kiu kunsidis en aŭgustenana monaĥejo. Inter la deputitoj estis ankaŭ la juna [[Otto von Bismarck]], kies ĉeeston en Erfurto atestas ankaŭ [[Bismarck-turo (Erfurt)|Bismarck-turo]] kaj [[Bismarck-domo (Erfurt)|Bismarck-domo]]. En la 11-a de oktobro 1850 estis la lasta publika ekzekuto en la urbo ĉe la oriente situinta pendumila monteto (s-ro Mecke el Mühlhausen). En oktobro 1857 ekfunkciis la unuaj gaslanternoj en la urbo. === Modernigoj post 1871 === Post la fondo de la [[Germana Imperiestra Regno]] en 1871 plirapidiĝis la erfurta evoluo al metropolo; moderna hortikulturado igis Erfurton mondpinta ankaŭ sur tiu kampo. Post la nuligo de la fortikaĵ-stato en 1873 kaj la forigo de la remparoj etendiĝis la urbo norden kaj orienten (industrio kaj loĝejoj de laboristoj) kiel ankaŭ suden kaj okcidenten (noblaj kvartaloj). Inter la plej signifaj novaj konstruaĵoj menciindas la nova [[Urbodomo de Erfurto|urbodomo]], la [[Stacidomo de Erfurto|ĉefa stacidomo]], la [[Galerioj Anger 1]] aŭ la hotelo ''[[Erfurter Hof]]'' antaŭ la stacidomo ĉefa. La infrastrukturo moderniĝis, fluegfoso kontraŭinonda fariĝis, krome pretervojo (hodiaŭ: ''Juri-Gargarin-Ring''), [[Tombejo de Erfurto|Ĉefa tombejo]], [[Kliniko HELIOS de Erfurto|publika hospitalo]], tramvoja liniaro, akvokondukilaro, kanala reto. Plej gravis tiam inter la komunumaj politikistoj la urbestro [[Richard Breslau]]. La enloĝantaro kreskis de 44.000 (en 1871) al 100.000 (en 1906) respektive 130.000 (en 1911, post la enkorpigo de la vilaĝo Ilversgehofen). De tiam Erfurto socie dividiĝis en klasojn burĝan kaj laboristan. En 1891 okazis en la [[Imperiestra salonego (Erfurt)|Imperiestra salonego]] la t.n. [[Erfurta Partikongreso|Erfurter Parteitag]] de la [[SPD]]. === La 20-a jarcento ĝis la fino de [[GDR]] === En la 30-a de julio 1914 la socialdemokratoj alvokis al manifestacio kun la titolo ''Militdeklaro al milito'', kiu iĝis spontanea pacprocesio tra la tuta urbocentro. La turbulentan tempon ekde la ekflamo de la [[Unua mondmilito]] ĝis la [[Turniĝo]] la erfurtanoj aparte intensive travivis (3579 falintaj civitanoj). La [[Militkaptitejo Johannesplatz|Militkaptitejo Johano-placo]] (germane: ''Kriegsgefangenenlager Johannesplatz'') troviĝis en la norda urbokvartalo Ilversgehofen, inter 1914-1916; ĝi nombriĝis inter la plej grandaj kaptitejoj por fremdaj soldatoj dum la Unua mondmilito en Germanlando. Dume la en 1918 proklamita [[Vajmara Respubliko]] komenciĝis per mizeroj kaj interna milito, la folaj 1920-aj jaroj alportis certan maldepresion kaj urboplanadajn iniciatojn (loĝdomoj konstruitaj [[Bauhaus|baŭhaŭsstile]]; naĝejo ĉe la [[Norda parko (Erfurt)|Norda parko]]; [[Flughaveno Erfurt-Weimar|flughaveno ĉe Roter Berg]], [[Stadiono Steigerwald]]). La [[Anger-muzeo (Erfurt)|Anger-muzeo]] estis unu el la artaj centroj de modernismo. Tiun mallongan epokon de prospereto haltigis la [[Monda ekonomia krizo]] de 1929. Sekvis la potencakiro de la [[nazioj]]. La bombardoj dum la [[Dua mondmilito]] estis, kompare al aliaj urboj, kun relative malgrandaj perdoj kun "nur" 1600 viktimoj. Al tiu cirkonstanco ŝuldas Erfurto la grandparte ĝis hodiaŭ konservita historia aspekto de la urbokerno. Erfurto estis kaptita la 12an de aprilo 1945, fare de la usona armeo.<ref>Stanton, Shelby, ''World War II Order of Battle: An Encyclopedic Reference to U.S. Army Ground Forces from Battalion through Division, 1939-1946'', Stackpole Books (Reviziita Eldono 2006), p. 150</ref> La 3an de julio, usonaj trupoj lasis la urbon kaj ĝi iĝis parto de la Soveta Zono de Okupado kaj poste de la [[Germana Demokratia Respubliko]]. Post la fondiĝo de [[GDR]] kaj la fermo de la landlimoj ene de Germanio (kulmino: konstruo de la [[Berlina muro]] en 1961) la divido de Germanio estu por ĉiam. Tamen iĝis en 1970 en Erfurto la unua [[pintkunveno]] inter la estroj de la du germanaj ŝtatoj; multaj erfurtanoj ovaciis kaj ĝojkriis tiam al la okcidentgermana kanceliero [[Willy Brandt]] staranta ĉe hotelĉambra fenestro de la hotelo "[[Erfurter Hof]]" (kontraŭe la ĉefa stacidomo). En Turingio Erfurto transprenis la rolon de ĉefurbo (antaŭe: Weimar), ĝis 1952. Post la nova administrada dispartigo de GDR ĝi iĝis distrikta ĉefurbo (''Bezirk Erfurt''). Ĝi evoluis diname: diversaj kombinatoj; [[Flughaveno Erfurt-Weimar|flughaveno en Bindersleben]], [[Pedagogia Altlernejo Erfurt/Mühlhausen|altlernejo pedagogia]], akademio medicina, [[Zoologia ĝardeno de Erfurto|zoo]], [[Erfurta Ĝardenekspozicio]] ktp.) En la nordo kaj la sudo konstruitis multaj loĝdomblokoj. Ĵaŭde la 26-an de oktobro 1989 ĉirkaŭ 40.000 erfurtanoj kolektiĝis sur la katedralplaco por manifesti proteston kontraŭ la komunisma reĝimo. En la 10-a/11-a de novembro la urbestrino Rosemarie Seibert kaj la [[Sozialistische Einheitspartei Deutschlands|SED]]-distriktestro Gerhard Müller demisiis. En la 4-a de decembro la [[Stasi]]-ejoj okupitis. === Erfurto en [[FRG]] === Tamen en la 1980-aj jaroj la urbo kadukiĝis konstrusubstance kaj politike. Post 1990 ĝi iĝis ĉefurbo de la Liberŝtato Turingio. En aprilo 2002 ŝokis tutan Germanion [[Amoko de Erfurto|amoko]] ĉe urbocentra gimnazio. Post falo de la loĝantaro de 220.000 al 200.000 animoj ĝi ekde kelkaj jaroj ĝojas pri denova kresko de la enloĝantaro. La aspekto ege plibeliĝis: la urbokerno estis modeldone konservita kaj restaŭrita. Oni remalfermis [[Universitato de Erfurto|universitaton]]. Erfurto iĝis la sidejo de la Federacia tribulano de laboro (''Bundesarbeitsgericht'') kaj de la porinfana televidkanalo [[KiKA]]. Ekde 2017 ĝi estos trafiknodo por grandrapidaj trajnoj. La linio de Berlino al Munĥeno tra Erfurto estas parto de eŭropa rapidtrajna liniaro<ref>La resumo orientiĝas laŭ Jürgen Valdeig: ''Erfurt. Schlaglichter zur Stadtgeschichte'', Weimar 2011, p. 5-7.</ref>. == Vidindaĵoj == >>>>>> ''Proponatas ankaŭ la rondirado '''[[Erfurto en unu tago]]''' kun resumaj informoj pri gravaj vidindaĵoj!'' === Preĝejoj kaj monaĥejoj === [[Dosiero:Erfurt, Erfurter Dom 10.JPG|eta|La [[ĥorseĝaro]], la fenestroj, la ĉefaltaro de la katedralo.]] [[Dosiero:Erfurt cathedral interior-0009.jpg|eta|Interno de la katedralo okcidenten.]] [[Dosiero:Bundesarchiv Bild 183-E00952, Erfurt, "Kerzenträger".jpg|eta|Wolfram-kandelabro antaŭ la Maria-retablo (historia foto).]] [[Dosiero:Katholisch-Theologische Fakultät der Universität Erfurt im Kreuzgang des Doms.jpg|eta|Klostro katedrala, nune parto de la katolika fakultato de la [[Universitato de Erfurto]].]] Malgraŭ protestanta ĉirkaŭaĵo la urbo Erfurto mem ĉiam restis dukonfesia: saĝeco politikista gvidis tiun unikan staton tra malfacilaj epokoj de la historio. * Multaj belaj kirkoj troviĝas en la urbocentro: [[Katedralo de Erfurto|Katedralo]], [[Dominikana preĝejo (Erfurt)|Preĝejo de la predikantoj]], [[Franciskana preĝejo (Erfurt)|Franciskana preĝejo]], [[Aŭgustenana monaĥejo de Erfurto]], [[Ursulanina monaĥejo de Erfurto|Ursulanina monaĥejo]], [[Preĝejo de la kanonikoj aŭgustenanaj (Erfurt)|Preĝejo de la kanonikoj aŭgustenanaj]], [[Preĝejo ĉe la fonto (Erfurt)|Preĝejo ĉe la fonto]], [[Preĝejo Sankta Gregorio (Erfurt)|Preĝejo de la komercistoj]], [[Preĝejo de Sanktaj Nikolao kaj Jakobo (Erfurt)|Preĝejo de la skotoj]]. Krome la preĝejoj [[Preĝejo Sankta Andreo (Erfurt)|S. Andreo]], [[Preĝejo de Ĉiuj Sanktuloj (Erfurt)|Ĉiuj Sanktuloj]], [[Preĝejo Sankta Egidio (Erfurt)|S. Egidio]], [[Preĝejo Sankta Kruco (Erfurt)|S. Kruco]], [[Preĝejo de Sankta Laŭrenco (Erfurt)|S. Laŭrenco]], [[Preĝejo Sankta Marteno (Erfurt)|S. Marteno]], [[Preĝejo Sankta Mikaelo (Erfurt)|S. Mikaelo]], [[Preĝejo Sankta Severo (Erfurt)|S. Severo]], [[Preĝejo Sankta Triunuo (Erfurt)|S. Triunuo]], [[Preĝejo Sankta Wigbert (Erfurt)|S. Wigbert]]. Jam ne uzatas la preĝejoj [[Preĝejo Sankta Petro (Erfurt)|S. Petro]], [[Preĝejo Sankta Spirito (Erfurt)|S. Spirito]], kaj la [[Kapelo de Sankta Magdaleno (Erfurt)|Kapelo de Sankta Magdaleno]]. * Sed ankaŭ ekster la urbokerno ne estas malmultaj. Tio ŝuldiĝas al la etendiĝo de la urbo post la forigo de la ĉirkaŭfortikaĵo kaj la kreado de novaj kvartaloj (ekde la fino de la 19-a jarcento) kiel ankaŭ al modernaj enkorporigoj de iam memstaraj komunumoj: [[Kapelo Sankta Ciriako (Erfurt)|Kapelo S. Ciriako]], [[Preĝejo Sankta Dionizio (Erfurt)|S. Dionizio (Salomonsborn)]], [[Preĝejo Sankta Gotardo (Marbach)|Gotardo-kirko/Marbach]], [[Gustav-Adolf-kirko (Erfurt)|Gustav-Adolf-kirko]], [[Preĝejo Sankta Jozefo (Erfurt)|S.Jozefo]], [[Preĝejo Kristo (Erfurt)|Preĝejo Kristo]], [[Preĝejo Sankta Luko (Erfurt)|S. Luko]], [[Kirko Sankta Laŭrenco (Frienstedt)]], [[Luther-kirko (Erfurt)|Luther-kirko]], [[Preĝejo Sankta Marteno (Ilversgehofen)|S. Marteno (Ilversgehofen)]], [[Preĝejo Sankta Nikolao (Melchendorf)|S. Nikolao]], [[Preĝejo Sanktaj Simono kaj Judaso (Erfurt)|S. Simono kaj Judaso]], [[Preĝejo Sankta Tomaso (Erfurt)|S. Tomaso]], [[Preĝejo Sankta Ulriko (Erfurt)|S. Ulriko]], [[Preĝejo de Wallichen (Erfurt)|Preĝejo de Wallichen]], [[Kirko Sankta Ciriako (Azmannsdorf)]], [[Preĝejo Nia kara Sinjorino (Linderbach)]], [[Preĝejo Sankta Petro (Büßleben)]], [[Preĝejo Sankta Nikolao (Töttelstädt)]], [[Preĝejo Sankta Benigno (Bischleben)]], [[Preĝejo Sankta Andreo (Ermstedt)]]. * Por enterigi la mortintojn oni konstruas en la direkto de Bindersleben la [[Tombejo de Erfurto|Ĉefan tombejon de Erfurto]] kaj la modernan [[Kremaciejo de Erfurto|Kremaciejon de Erfurto]] ==== Pereintaj preĝejoj ==== Jam [[Lutero]] entuziasmiĝis pri la riĉeco de Erfurto je kirkoj kaj komparis ĝin kun Romo! Ne mire, ke kelkaj malaperis pro diversaj kialoj: pro kunfandiĝo de komunumoj kaj abandono de jam ne bezonataj konstruaĵoj, pro la Reformacio aŭ eĉ por havigi al oni brikojn por la fortigo de la ĉirkaŭfortikaĵo! * Kelkaj komplete malaperis: [[Preĝejo Sankta Albano (Erfurt)|S. Albano]], [[Preĝejo Sankta Benedikto (Erfurt)|S. Benedikto]], [[Preĝejo Sankta Gangulfo (Erfurt)|S. Gangulfo]], [[Preĝejo Sankta Gotardo (Erfurt)|S. Gotardo]], [[Preĝejo Sankta Marteno intra muros (Erfurt)|S. Marteno intra muros]], [[Preĝejo Sankta Matiaso (Erfurt)|S. Matiaso]], [[Preĝejo Sankta Maŭrico (Erfurt)|S. Maŭrico]], [[Preĝejo Sankta Servaco (Erfurt)|S. Servaco]] * Ĉe kelkaj ekzistis hodiaŭ ankoraŭ la turo: [[Preĝejo Sankta Bartolomeo (Erfurt)|S.Bartolomeo]], [[Preĝejo Sankta Georgo (Erfurt)|S. Georgo]], [[Preĝejo Sankta Johano (Erfurt)|S. Johano]], [[Preĝejo Sankta Nikolao (Erfurt)|S. Nikolao (urbocentro)]], [[Preĝejo Sankta Paŭlo (Erfurt)|S. Paŭlo]]. * Ĉe [[Preĝejo Sankta Leonardo (Erfurt)|S. Leonardo]] konservitis nur la fundamentoj, ĉe [[Preĝejo Sankta Vito (Erfurt)|S. Vito]] nur la sakristio, ĉe la [[Kartuzio de Erfurto|Kartuzio]] nur la fasado de la preĝeja. Inter Töttelstädt kaj Tiefthal estis eĉ tuta monakejo, la [[Monakejo Orphal]]. === Sinagogoj kaj aliaj konstruaĵoj de judaj ritoj === Malgraŭ pluraj pogromoj (la plej granda en 1349) Erfurto estis ĉiam ankaŭ karakterizata per juda kulturo. Famas la t.n. ''Erfurta trezoro'' kaj ankaŭ hodiaŭ bone videblaj judaj kvartaleroj. La fakto ke en Erfurto troviĝas unu el la plej malnovaj sinagogoj de Eŭropo igis la urbajn politikistoj kandidatigi la urbon kiel [[Monda heredaĵo de Unesko]]. [[Sinagogo malnova de Erfurto|Malnova sinagogo]], [[Sinagogo malgranda de Erfurto|Malgranda sinagogo]], [[Sinagogo granda de Erfurto|Granda sinagogo]], [[Sinagogo nova de Erfurto|Nova sinagogo]], [[Mikveo mezepoka de Erfurto]], [[Nova juda tombejo de Erfurto]] === Domoj === Belegaj domoj en kvazaŭ ĉiu kvartalo atestas la gravecon de Erfurto en la pasinteco kaj la estanteco! * Lindaj burĝaj domoj oftas en la urbokerno, kio faras elekton de la plej ĉarma respektive impona treege malfacile: [[Haus zum Breiten Herd (Erfurt)|Zum Breiten Herd]], [[Haus zum Sonneborn (Erfurt)|Zum Sonneborn]], [[Haus zur Windmühle (Erfurt)|Zur Windmühle]], [[Haus Zur Hohen Lilie (Erfurt)|Zur Hohen Lilie]], [[Haus zur Großen Arche Noah und Engelsburg (Erfurt)|Zur Großen Arche Noah und Engelsburg]], [[Haus Zur Grünen Aue und Kardinal (Erfurt)|Zur Grünen Aue und Kardinal]], [[Haus Zur Güldenen Krone (Erfurt)|Zur Güldenen Krone]], [[Haus Zum Großen Paradies und Esel (Erfurt)|Zum Großen Paradies und Esel]], [[Haus Zum Schwarzen Löwen (Erfurt)|Zum Schwarzen Löwen]], [[Haus Zur Steinecke (Erfurt)|Zur Steinecke]], [[Haus zur Großen Waage (Erfurt)|Zur Großen Waage]], [[Haus zum Schwarzen Horn (Erfurt)|Zum Schwarzen Horn]], [[Haus zur Narrenschelle (Erfurt)|Zur Narrenschelle]], [[Bismarck-domo (Erfurt)|Bismarck-domo]], [[Chrestensenhof]], [[Domo de la gildoj (Erfurt)|Domo de la gildoj]], [[Domo de la buroj (Erfurt)|Domo de la buroj]], [[Domo ĉe la vinberarbedo]], [[Moritzhof]]; ekster la urbokerno: [[Monaĥeja bieno Alach]], [[Vilao Festge (Erfurt)|Vilao Festge]] ekz. * Ankaŭ la politikistoj ŝatis kaj ŝatas deĵori en belaj domoj, kiel pruvas konstruaĵoj kiel [[Majenca guberniestrejo (Erfurt)|Majenca guberniestrejo]], [[Urbodomo de Erfurto]] (kun la [[Ĝemelurba rozo (Erfurt)|Ĝemelurba rozo]]), [[Turdomego apud la Landa parlamento de Turingio]], [[Frakciejo de la Turingia Landa Parlamento]], [[Ĉefa konstruaĵo de la Turingia Landa Parlamento]], [[Partilernejo de la Distrikto Erfurt]] * Arkitekture interesaj domoj de (iama aŭ nuna) publika uzo estas [[Ŝparkasoj (Erfurt)|Ŝparkasoj]], [[Asekurkompanio AOK (Erfurt)|Domo de la asekurkompanio AOK]], [[Vilao Martin (Erfurt)|Vilao Martin]], [[Haus Zum Regenbogen (Erfurt)|Zum Regenbogen]], sed ankaŭ gastejoj kiel [[Gasthaus Zum Alten Schwan (Erfurt)|Gasthaus Zum Alten Schwan]] au [[Gastejo Feuerkugel (Erfurt)|Gastejo Feuerkugel]], la eksa grenejo [[Grenejo de Erfurto|Kornhofspeicher]], la [[Hejtilejego en Brühl (Erfurt)|Hejtilejego en Brühl]] la [[Palmejo de Erfurto|Palmejo]], la eksaj kinejoj [[Fenikso-domo (Erfurto)|Fenikso-domo]], [[Anger 57 (Erfurto)|Anger 57]], [[Union-kinejo (Erfurto)|Union-kinejo]] kaj [[Alhambra (Erfurto)|Alhambra]] aŭ la [[Tivoli (Erfurto)|porlaborista domo Tivoli]] * Religiaj kaj sciencaj domoj estas (parte nun en alia funkcio): [[Comthurhof (Erfurt)|Comthurhof]], [[Jezuita kolegio (Erfurt)|Jezuita kolegio]], [[Collegium Maius (Erfurt)|Collegium Maius]], [[Engelsburg (Erfurt)|Engelsburg]], [[Collegium Marianum (Erfurt)|Collegium Marianum]]. === Muzeoj kaj memoriglokoj === Erfurto estas riĉa je muzeoj. Indas esti vizitataj: * muzeoj en la strikta senco kiel [[Anger-muzeo (Erfurt)|Anger-muzeo]], [[Artohalo de Erfurto|Artohalo]], [[Muzeo pri elektrotekniko (Erfurt)|Muzeo pri elektrotekniko]], [[Georgenburse Erfurt|Georga kolegieto]], [[Germana Hortikultura Muzeo]], [[Sinagogo malnova de Erfurto|Juda muzeo]], [[Muzeo pri limŝtonoj (Erfurt)|Muzeo pri limŝtonoj]], [[Naturhistoria Muzeo de Erfurto|Naturhistoria muzeo]], [[Nova muelejo (Erfurt)|Nova muelejo]], [[Muzeo pri presado (Erfurt)|Muzeo pri presado]], [[Muzeo pri turingia folkloro]], [[Haus zum Stockfisch (Erfurt)|Urba muzeo]], [[Muzeo pri pupdomoj (Erfurt)|Muzeo pri pupdomoj]]. En Hohenfelden, sude de Erfurto, troviĝas belega [[Turingia liberaera muzeo Hohenfelden|Liberaera muzeo pri kamparanaj domoj]] * kulturdomoj kiel [[Kulturforumo Dacheröden]], [[Haus zum Güldenen Krönbacken|Kulturkorto Krönbacken]], [[Preĝejo Sankta Petro (Erfurt)|Kulturforumo en eksa abateja preĝejo]] * lokoj informantaj pri sociaj kaj historiaj cirkonstancoj kiel [[Topf & Söhne|Memorigloko holokaŭsta ''Topf und Söhne'']], [[Memorigloko Andreasstraße (Erfurt)|Memorigloko Andreasstraße en eksa sekretpolica malliberejo]], [[Monumento pri forpelitaj germanoj (Erfurt)|Monumento pri forpelitaj germanoj]], [[SA-prizono Feldstrasse (Erfurt)|SA-prizono Feldstraße]] * la [[Trezoro de Erfurto]] en la [[Sinagogo malnova de Erfurto]] === Monumentoj kaj fontanoj === [[Dosiero:Lutherdenkmal Anger Erfurt by Stepro.jpg|eta|La Luther-monumento de Erfurto sur la Anger-placo.]] Unu el la grandan avantaĝoj de Erfurto estas ĝia kompakta urbocentro. Krom preĝejoj kaj muzeoj (sed ankaŭ modernaj vendejoj) troviĝas tie ĉi konsidereble granda nombro da interesaj monumentoj de ĉia ajn speco. * Eblas vidi belajn fontanojn kiel [[Anger-fontano malnova (Erfurt)|Malnova Anger-fontano]], [[Anger-fontano nova (Erfurt)|Nova Anger-fontano]], [[Gustav-Adolf-fontano (Erfurt)|Gustav-Adolf-fontano]], [[Karl-Herrmann-fontano (Erfurt)|Karl-Herrmann-fontano]], [[Bismarck-turo (Erfurt)|Bismarck-turo]], [[Minervo-puto (Erfurt)|Minervo-puto]], [[Bösenberg-fontano (Erfurt)|Bösenberg-fontano]] * Pri elstaraj homoj rilataj al Erfurto (ne nur naskiĝintaj erfurtanoj sed ankaŭ tiuj, kiuj la urban historion iel influis) memorigas ekzemple [[Christian-Reichart-monumento]], [[Erthal-obelisko (Erfurt)|Erthal-obelisko]], [[Alfred-Machol-monumento (Erfurt)|Alfred-Machol-monumento]], [[Juri-Gagarin-monumento (Erfurt)|Juri-Gagarin-monumento]], [[Theodor-Neubauer-monumento]], [[Luther-monumento de Erfurto|Luther-monumento]], [[Luther-ŝtono (Erfurt)|Luther-ŝtono]], [[Erfurter Hof|Monumento por Willy Brandt]], [[Fenestro de Bonifaco]] * Pri feliĉaj respektive tragikaj eventoj en la urbo ekz. [[Romiano (Erfurt)|Statuo de Romiano]], [[Amoko de Erfurto|Memorigtabulo pri la amoko ĉe erfurta gimnazio en 2002]], [[Monumento por dizertintoj (Erfurt)|Monumento por dizertintoj]], [[Satisfakcia kruco (Erfurto)|Satisfakcia kruco en la Steiger-arbaro]], [[Monumento pri forpelitaj germanoj (Erfurt)|Monumento pri forpelitaj germanoj]], [[Militkaptitejo Johannesplatz]] * Monumentoj kiuj mem estas artaĵoj aŭ teknikaĵoj estas ekz. [[Heiligenmühle (Erfurt)|Heiligenmühle]], [[Murpentraĵego Rieth]], [[Isatomuelejo]], [[Tureto de Sibilo (Erfurt)|Tureto de Sibilo]], [[Anger-turo]], [[Ĉirkaŭfortikaĵo de Erfurto|Restoj de la ĉirkaŭfortikaĵo de Erfurto]], [[Ĉirkaŭremparo de Möbisburg]], la sonorilaro [[Gloriosa (Erfurt)|Maria Gloriosa]] kaj (ĝis la malkonstruo 2015) la [[Kartuziana muelejo]]. === Placoj, stratoj, pontoj, burgoj === [[Dosiero:Erfurt Anger Kaufmannskirche Johannesstr182 Anger1.jpg|eta|Ĉe la orienta limo de la Anger-placo: la Preĝejo de la komercistoj, la hotelo ''Radisson'' kaj la Galerioj Anger 1.]] Por turistoj venantaj la unuan fojon rekomendatas preni kiel orientigajn elirpunktojn: * diversajn elstarajn placojn (ofte mem riĉaj je konstruaĵoj rimarkindaj), kiel [[Anger (Erfurt)|Anger]], [[Fischmarkt (Erfurt)|Fiŝbazar-placo]], [[Domplatz (Erfurt)|Katedralplaco]], [[Wenigemarkt (Erfurt)|Wenige-bazarplaco]], [[Kaffeetrichter (Erfurt)|Kaffeetrichter]]. * diversajn gravajn stratojn kiel [[Bahnhof-strato (Erfurt)|Bahnhof-strato]], [[Johannes-strato (Erfurt)|Johannes-strato]], [[Juri-Gagarin-ringobulvardo (Erfurt)|Juri-Gagarin-ringobulvardo]], [[Magdeburga Avenuo (Erfurt)|Magdeburga Avenuo]], [[Michaelisstraße (Erfurt)|Michaelis-strato]], [[Schlösserstraße (Erfurt)|Schlösser-strato]] * pontojn kiel [[Ponto longa (Erfurt)|Ponto longa]], [[Schlösser-ponto (Erfurt)|Schlösser-ponto]], [[Ĉevala Ponto]], [[Lehmann-ponto]] kaj - unu el la ĉefaj vidindaĵoj de la tuta urbo - la [[Krämerbrücke (Erfurt)|Ponto de la brokantistoj]] * kastelojn kaj citadelojn kiel: [[Kastelo de Molsdorf]], [[Petersberg (Erfurt)|Petersberg]], [[Citadelo Cyriaksburg]], [[Kastelo Stedten]] (pereinta) * loĝdombloksetlejojn kiel [[Erfurta Nordo]], [[Erfurta Sudoriento]], [[Erfurt-Roter Berg]] === Ĝardenoj kaj parkoj === Erfurto havas mallongan tradicion kiel hortikultur- kaj ĝardenadurbo. En 2021 okazas surloke la Tutgermana Ĝardenekspozicio (BUGA). Plej granda atrakcio estas la [[Erfurta Ĝardenekspozicio]], sed vidindas ankaŭ [[Brühler Garten (Erfurt)|Brühler Garten]], [[Norda parko (Erfurt)|Norda parko]] (kun naĝejo), [[Luiza-parko (Erfurt)|Luiza-parko]], [[Venedig (Erfurt)|Venedig-parko]], [[Urba parko de Erfurto|Urba parko]], [[Cerva ĝardeno (Erfurt)|Hirschgarten]], [[Suda parko (Erfurt)|Suda parko]], [[Espach-parko]], [[Kresoparko]]. Pereis la urbokerna parko [[Louisental (Erfurto)|Louisental]]. Belega verda ripozumloko estas ankaŭ la idiliece situanta [[Zoologia ĝardeno de Erfurto|Zoologia ĝardeno]]. [[Dosiero:Schloss Molsdorf 01.jpg|eta|Fasado suda de la kastelo Molsdorf.]] === Industriaj monumentoj === * [[Centralo de Gispersleben]], perinta * [[Kartuziana muelejo]], pereinta * [[Salminejo de Erfurto]] == Geografio == [[Dosiero:Gera an der Krämerbrücke.JPG|eta|La rivero [[Gera (rivero)|Gera]] trafluis Erfurton dividite en plurajn brakojn]] Erfurto troviĝas je la suda rando de la [[Turingia Baseno]], en la vasta valo de la rivero [[Gera (rivero)|Gera]], alfluanta rivero de [[Unstrut]]. Sude la urbolimo estas ĉe la altaĵoj de la [[Steiger-arbaro (Erfurt)|Steiger-arbaro]]. La punkto de la plej granda dimensio de la urbo estas de nordo al sudo je 21&nbsp;km, de oriento al okcidento 22,4&nbsp;km. Pro la situo de la urbo (forlaso de la Turingia Baseno kaj eniro de la antaŭlando de [[Turingia Arbaro]] la alteco de la urbo estas de nur 158 m norde ĝis jam 430 m sudoriente<ref>[http://www.erfurt.de/ef/de/rathaus/daten/zahlen/ Urba statistiko - datumbenkoj]</ref> Okcidente drenas la urbon la rivero [[Nesse]] en la direkto de [[Weser]], dum la riveroj [[Gera (rivero)|Gera]] kaj [[Gramme]] drenas ĝin en la mezo kaj en la orientaj urbopartoj en la direkto de [[Elbo (rivero)|Elbo]]. Najbaras Erfurton la urboj [[Weimar]] oriente, [[Gotha]] okcidente, [[Arnstadt]] sude kaj [[Sömmerda]] norde, estante ĉirkaŭ 20&nbsp;km for de la ĉefurbo. La plej proksimaj metropoloj estas [[Leipzig]] (je 95&nbsp;km nordoriente), [[Halle (Saale)|Halle]] (je 85&nbsp;km nordoriente), [[Jena]] (je 40&nbsp;km eoste), [[Kassel]] (je 110&nbsp;km nordokcidente), [[Göttingen]] (je 95&nbsp;km nordokcidente), [[Frankfurt am Main]] (je 180&nbsp;km sudokcidente) kaj [[Nürnberg]] (je 160&nbsp;km sude; distancoj laŭ birdflugo). Ĉar Erfurto troviĝas nur je ĉirkaŭ 50&nbsp;km sudoriente de la mezo de hodiaŭa Germanio, ĝi povas esti konsiderata kiel la plej centra grandurbo de FRG. Same kiel la plejparto de la orientgermanaj metropoloj Erfurto ne posedas grandan periferian zonon nek troviĝas en aglomera zono. Tamen intimas la koneksoj kun la najbaraj urboj Weimar kaj Jena, kiel montras multaj regionaj kooperacioj multaflanke. La ĝis nun relative densa surkonstruo de la urbokerno eksplikatas per la fakto ke dum la [[Dua mondmilito]] komparite al aliloke nur malmultaj konstruaĵoj detruitis, respektive ke sur la bombarde faritaj novaloj tuj rekonstruitis novaj konstruaĵoj. Sekvas de tio ankaŭ ke la ripozumadzonoj de la urbo estas kvazaŭ ĉiuj je la urborando, ekz. [[Steiger-arbaro (Erfurt)|Steigerwald]], [[Nordstrand (Erfurt)|Nordstrand]], [[Erfurta Ĝardenekspozicio]]. Krom la Steigerwald estas ankoraŭ du aliaj arbaroj ene de la urbo, la [[Willroder Forst]] sudoriente kaj la arbaroj ĉe [[Schaderoder Grund]] nordokcidente de Tiefthal (limante kun [[Altebenaĵo Fahner]]). La [[Alach-altebenaĵo]] (germane: ''Alacher Höhe'') troviĝas okcidente de la urbocentro de Erfurto, en la Turingia Baseno, kaj invitas al biciklado en la direkto de Altebenaĵo Fahner. La resto de la nekonstruita urbogrundo servas por kultivado: la plugeblaj kampoj en Erfurto estas tre fekundaj kaj bonrikoltaj. La ununuraj lagoj estas la t.n. [[Erfurtaj Lagoj]], serio da fluegitaj gravelfosejoj apud [[Stotternheim]] en la nordo de la urbo. ==== Demografia evoluo ==== [[Dosiero:Population development of Erfurt 1493-2014 (small).svg|eta|Evoluo demografia]] [[Dosiero:Bevölkerungsprognosen Erfurt.pdf|eta|Prognozoj demografiaj]] En 1880 Erfurto havis pli ol 50.000 loĝantoj. En la 1906-a jaro ĝi transpaŝis la limon de 100.000 kaj fariĝis grandurbo. Post la Dua mondmilito (en la 1-a de decembro 1945) loĝis 164.998 homoj en la urbo, en februaro de 1973 estis jam pli ol 200.000 loĝantoj. Mallonge antaŭ la [[Turniĝo]] la urbo havis sian plej grandan nombron da anoj (ne tute 220.000). Post la politikaj ŝanĝoj la urbo perdis (ĝis 2002) ĉirkaŭ 20.000 anojn. Ekde 2003 la nombro denove kreskas kaj intertempe oni rekompensis jam kvaronon de la post-turniĝaj perdoj. Sekve Erfurto konis - komparite al aliaj similaj urboj eks-[[GDR]]-aj ([[Magdeburg]], [[Halle (Saale)|Halle]], [[Chemnitz]] kaj [[Rostock]]) - la plej stabilan demografian evoluon de post 1990. ==== Urbopartoj ==== La sekvontaj vilaĝoj enkorpiĝis al Erfurto dum la 20-a jc., grandparte konservante sian karakteron kamparanan, ekzemple [[Moritzhof]]: * Antaŭ 1938: [[Daberstedt]] * Ekde 1938: [[Hochheim (Erfurto)|Hochheim]] * Ekde 1950: Bindersleben, [[bischleben|Bischleben-Stedten]], Gispersleben, [[Marbach (Erfurto)|Marbach]], Möbisburg-Rhoda, Schmira, * Ekde 1994: [[Alach]], [[Azmannsdorf]], [[Büßleben]], [[Dittelstedt]], Egstedt, [[Ermstedt]], [[Frienstedt]], Gottstedt, Hochstedt, [[Kerspleben]], Kühnhausen, Linderbach, Mittelhausen, Molsdorf, Niedernissa, Rohda, Salomonsborn, Schaderode, Schwerborn, [[Stotternheim]], Tiefthal, Töttelstädt, Töttleben, Urbich, [[Vieselbach]], Wallichen, Waltersleben, Windischholzhausen Memkompreneble estas sur nuna urba teritorio ankaŭ diversaj [[forlasita loko|forlasitaj lokoj]], ekz. [[Schmidtstedt]] kaj [[Orfall]]. == Ekonomio == Erfurto estis kaj estas s ne nur politika kaj la kultura centro de la Liberŝtato sed ankaŭ la ekonomie la plej grava regiono. Karakterizas la ekonomian lokon granda gamo da komercaj branĉoj, kiujn oni povis resumi en la sekvontajn kompetenckampojn: * maŝin- kaj aparatarkonstruado<ref>{{Citaĵo el la reto |url=http://www.erfurt.de/ef/en/business/engineering/index.html |titolo=Informoj en la angla pri tiu ĉi branĉo. |alirdato=2014-01-27 |arkivurl=https://web.archive.org/web/20140129094237/http://www.erfurt.de/ef/en/business/engineering/index.html |arkivdato=2014-01-29 }}</ref> * amaskomunikiloj kaj manaĝerado da kreivaj kaj kulturaj agadoj<ref>{{Citaĵo el la reto |url=http://www.erfurt.de/ef/en/business/media/index.html |titolo=Informoj en la angla pri tiu ĉi branĉo. |alirdato=2014-01-27 |arkivurl=https://web.archive.org/web/20140201035546/http://www.erfurt.de/ef/en/business/media/index.html |arkivdato=2014-02-01 }}</ref> * hortikulturo kaj nutraĵa industrio<ref>{{Citaĵo el la reto |url=http://www.erfurt.de/ef/en/business/horticulture/index.html |titolo=Informoj en la angla pri tiu ĉi branĉo. |alirdato=2014-01-27 |arkivurl=https://web.archive.org/web/20140201035907/http://www.erfurt.de/ef/en/business/horticulture/index.html |arkivdato=2014-02-01 }}</ref> * mikrosistemteknikaĵoj<ref>{{Citaĵo el la reto |url=http://www.erfurt.de/ef/en/business/microtechnology/index.html |titolo=Informoj en la angla pri tiu ĉi branĉo. |alirdato=2014-01-27 |arkivurl=https://web.archive.org/web/20140129094255/http://www.erfurt.de/ef/en/business/microtechnology/index.html |arkivdato=2014-01-29 }}</ref> * loĝistiko<ref>{{Citaĵo el la reto |url=http://www.erfurt.de/ef/en/business/logistics/index.html |titolo=Informoj en la angla pri tiu ĉi branĉo. |alirdato=2014-01-27 |arkivurl=https://web.archive.org/web/20140129094249/http://www.erfurt.de/ef/en/business/logistics/index.html |arkivdato=2014-01-29 }}</ref> * Kelkaj branĉoj ne plu funkcias hodiaŭ (ekz. la [[Salminejo de Erfurto|salminejado]], de kiu restis nur impona uzino). Ĉ. 13.000 entreprenoj trovis ene de erfurtaj metiadaj zonoj, parkoj kaj nemoveblaĵoj atrakcian lokon por komercadi. En la urba administrado zorgas pri ĉiuj interesiĝantoj la Oficejo por ekonomia helpo - al kiu oni estis eĉ aljuĝinta la RAL-kvalitmarko "Komuna administrado orientigita je bonstaro da mezaj klasoj". Al ties servospektro apartenas entreprenorientitaj servoj, konsilado pri subtenprogramoj kaj fondohelpiloj, plibonigo de laborofertoj, infrastrukturetendigoj, reklamo transerfurten. Krome la ĉiujara erfurta ekomonikongreso ''Erwicon'' disponigas komunikiĝplaftformon inter jam lokanoj kaj nelokanoj. Multaj partneroj - oficejoj, entreprenoj en urba posedo, universitatoj kaj fakaltlernejoj, ĉambroj, societoj, fondaĵoj kaj diversaj (privataj) iniciativoj pluse subtenas la industrion. Situante en la mezo de Germanujo Erfurto tre bone taŭgas por kongresoj kaj ĉiaj ajn kunvenoj por altigi singergiajn efektojn. == Servoj == === Eduksistemo, esplorinstitutoj kaj informejoj === [[Dosiero:Eingangsbereich der Universität Erfurt.jpg|eta|Enirejo de la Universitato de Erfurto]] * En Erfurto estas kaj estis multaj lernejoj<ref>[http://www.erfurt.de/ef/de/leben/bildung/schulen/index.html Listo de ĉiuj lernejoj en la urbo kun belaj elaeraj fotoj de la konstruaĵoj lernejaj.]</ref>, kiel [[Edith-Stein-Lernejo (Erfurto)|Edith-Stein-Lernejo]], [[Evangelisches Ratsgymnasium Erfurt|Evangelia Konsilantargimnazio]], [[Albert-Schweitzer-gimnazio (Erfurt)|Albert-Schweitzer-gimnazio]], [[Reĝino-Luise-gimnazio (Erfurt)|Reĝino-Luise-gimnazio]], [[Sportgimnazio de Erfurto]], [[Heinrich-Mann-gimnazio (Erfurt)|Heinrich-Mann-gimnazio]], [[Gutenberg-gimnazio (Erfurto)|Gutenberg-gimnazio]], [[Humboldt-lernejo (Erfurt)|Humboldt-lernejo]], [[Heinrich-Hertz-gimnazio]], [[Franciskana lernejo (Erfurt)|Franciskana lernejo]] * La plej malnova universitato en hodiaŭa Germanujo konsistas el pluraj partoj, la [[Universitato de Erfurto]] en pli konkreta senco kaj diversaj seminarioj kiel [[Fakaltlernejo de Erfurto]], [[Artmetilernejo de Erfurto]], [[Porpastra Seminario de Erfurto]], aŭ la [[Pedagogia Altlernejo Erfurt/Mühlhausen|iam memstara pedagogia altlernejo]] * Pri la informigo pri la historio kaj aktuala stato de la socio de la urbo zorgas i.a. [[Akademie gemeinnütziger Wissenschaften]], [[Societo historia de Erfurto]], [[Eŭropa Informcentro de Turingio]], [[Turingia centralo por politika klerigado]], [[Urba Arkivo de Erfurto]] * En diversaj domoj tra la tuta urbo estas bibliotekaj filioj, citendas la centro en la [[Haus zum Goldenen Einhorn (Erfurt)|Haus zum Goldenen Einhorn]] aŭ la biblioteko porinfana/porjunulara ĉe [[Haus zum Großen Pflug und Großen Siebenbürgen (Erfurt)|Haus zum Großen Pflug und Großen Siebenbürgen]]. Loĝistika helpo porturisma haveblas ekzemple ĉe [[Thüringen Tourismus]]. * Aliaj institutoj klerigadaj kaj pluklerigadaj estas por ekzemplo [[Leibniz-instituto pri kultivado de legomoj kaj ornamaj plantoj]], [[Asocio de privataj muziklernejoj en Germanujo]], [[Popolaltlernejo de Erfurto]], [[Klerigejo Sankta Ursulo]] === Teatroj, multfunkciaj ejoj kaj kultursocietoj === [[Dosiero:Erfurt Alte Oper 01.jpg|eta|Ĉefa enirejo de la Malnova Operejo de Erfurto.]] Enuiĝi en Erfurto kvazaŭ neeblas, ĉar ekzistas amaso da distriĝblecoj kulturaj, ekzemple: * teatre ĉe [[Waidspeicher (Erfurt)|Waidspeicher]], [[Teatro de Erfurto|Nova operejo]], [[Operejo malnova de Erfurto|Malnova operejo]], [[Die Schotte]], [[Atelier Puppenspiel]] * muzike ĉe [[Ĉambromuzika societo de Erfurto]], [[Salonorkestro de Erfurto]], [[Hejtilejego en Brühl (Erfurt)|Hejtilejego en Brühl]] * literature ĉe [[Erfurter Herbstlese]] * kabarede ĉe [[Kabaredo "Das Lachgeschoss"|Kabaredo "Das Lachgeschoß"]] * okazoj de variaj specoj en la [[Turingio-halo]], [[Imperiestra salonego (Erfurt)|Imperiestra salonego]], [[Forstista domo Willroda]], [[Flora (Erfurto)|Flora-gastejego (pereinta)]]. La [[Dramteatro de Erfurto|Dramteatro]] jam ne funkcias, tamen gravas konstruaĵe kaj teatrohistorie; por instigi la artistojn profesiajn kaj laikajn oni aljuĝas ĉiujare la [[Kulturpremio de la urbo Erfurto|Kulturpremion de la urbo Erfurto]]. Ekzemploj por artistaj unuiĝoj dum la komunisma tempo estu la [[Erfurta Ateliergrupo]] aŭ [[Galerio en la koridoro]]. Ekde 2003, la [[Teatro de Erfurto|moderna operejo]] estas hejmo de Teatro Erfurto kaj ties filarmonia orkestro. Ĝi havas 800 sidlokojn kaj alia malgranda ejo 200 sidlokojn. Septembre de 2005 la opero ''Waiting for the Barbarians'' de [[Philip Glass]] premieris en tiu operejo. La Erfurta Teatro estis fonto de polemiko. En 2005 spektaklo de la opero de [[Engelbert Humperdinck]] nome ''Hänsel und Gretel'' vekis la lokan gazetaron ĉar ĝi enhavis sugestojn pri pedofilio kaj incesto. La espektaklo devis averti tion en la programo per la aldono "nur por plenkreskuloj". La 12an de aprilo 2008, versio de la opero de [[Giuseppe Verdi|Verdi]] nome ''Un ballo in maschera'' reĝisorita de Johann Kresnik premieris tie. Tiu produktaĵo vekis polemikon ĉar aperigis rolulojn vestitajn kiel [[Mickey Mouse]] dancante sur la ruinoj de la [[World Trade Center]] kaj kantistino kun lipharo kvazaŭ de [[Adolf Hitler|Hitler]] faris la saluton kutiman dum [[Naziismo]], kune kun fiaj aperoj de usonaj soldatoj, [[Uncle Sam]], kaj [[Elvis Presley]]. La reĝisoro priskribis la produktaĵon kiel popolisma kritiko de la moderna usona societo, montrante malegalecon inter riĉuloj kaj malriĉuloj. Tiu polemiko kondukis lokan politikiston alvoki lokanojn al bojkoto de la spektaklo, sed tiu ĉiukaze sukcesis.<ref>{{Cite news | url=http://www.telegraph.co.uk/news/main.jhtml?xml=%2Fnews%2F2008%2F04%2F11%2Fwopera111.xml | work=The Daily Telegraph | location=London | title=German staging of Verdi's A Masked Ball on 9/11 with naked cast in Mickey Mouse masks | date=11a Aprilo 2008 | accessdate=2a Majo 2010 | titolo=Arkivita kopio | alirdato=2021-08-11 | arkivurl=https://web.archive.org/web/20080422023336/http://www.telegraph.co.uk/news/main.jhtml?xml=%2Fnews%2F2008%2F04%2F11%2Fwopera111.xml | arkivdato=2008-04-22 }}</ref> === Amaskomunikiloj kaj komunikado === [[Dosiero:Hauptpost Anger.jpg|eta|300px|La [[Ĉefpoŝtejo de Erfurto|ĉefa poŝtejo]] en 2007; dekstre la [[Preĝejo Sankta Gregorio (Erfurt)|Preĝejo Sankta Gregorio.]]]] Kiel [[Halle (Saale)|Halle]] kaj [[Lepsiko]], Erfurto ankaŭ amaskomunukile ludas certan rolon en Meza Germanujo: * radie i.a. per [[Radio F.R.E.I.]] kun Esperanto-elsendoj kaj per la publikjura radikanalo [[MDR Turingio]]; [[Erfordia Latina]] (laŭvorte: Latina Erfurto) estas la titolo de dulingvaj elsendoj de Radio F.R.E.I., nome en la germana kaj en la [[latina]]: la plej granda parto estas en la lingvo de la antikvaj romianoj. Intenco estas prezenti la buntecon de la tradiciriĉa ĉefurbo de Turingio kaj la latinlingvan kulturon, sed ankaŭ propagandi la uzon de la latina lingvo kiel viva lingvo. * gazete ekz. per [[Thüringer Allgemeine]]<ref>"[http://www.thueringer-allgemeine.de/kontakt Kontakt]" ([http://archive.is/oWAIA Archive]) ''[[Thüringer Allgemeine]]''. Konsultita la 13an de Januaro 2014. "Zentralredaktion Thüringer Allgemeine Gottstedter Landstraße 6 99092 Erfurt"</ref> * televide per [[KiKA|Porinfana televidkanalo KiKA]], [[ZDF-studio de Turingio]] kaj la regionaj novaĵoj ĉe [[MDR Thüringen-Journal]] Amikoj de neelektrika transporto de leteroj ĝuas afablan servon en la belega konstruaĵo de la [[Ĉefpoŝtejo de Erfurto|Centra poŝtoficejo]]. === Butikumado kaj komerco === * La urbocentro ne nur allogas per sia multo da historiaj konstruaĵoj sed ankaŭ per granda elekto da vendejoj, kiel [[Galerioj Anger 1]]. * Enradikitaj en la tradicio de Erfurto kiel urbo ĉiam malferma al industrio kaj metiado taksas sin ekzemple la [[Foiro de Erfurto]], [[Ĉambro industria-komerca de Erfurto|Ĉambro industria-komerca]], [[N.L. Chrestensen]], [[Turingia Rekonstrubanko]], [[Born-delikataĵoj]]. * Ekzemploj por pluraj historie floregantaj entreprenoj kiuj jam ne ekzistas estas la [[Eduard Lingel|Iama ŝufabrikego Lingel]], la [[Bierfarejo Braugold]], la [[Tekstilkontoro (Erfurto)|Tekstilkontoro]] aŭ la [[Hejtilejego en Brühl (Erfurt)|Armil- kaj skribmaŝinfabrikoj en Brühl]]. * Okcidente de Erfurto troviĝas granda industriparko nomita [[Erfurter Kreuz]]. Oriente setlis dum la lastaj jaroj multaj loĝistikaj entreprenoj. === Trafiko === Granddistanca trafiko garantiitas danke al la [[Stacidomo de Erfurto]] kaj [[Flughaveno Erfurt-Weimar|Flughaveno de Erfurto]]. Pri regiona trafiko specialiĝis [[Erfurter Bahn]].<ref>[https://www.stadtwerke-erfurt.de/pb/site/swegruppe/node/140107/Lde/index.html artikolo "Ausbau der Erfurter Straßenbahn zur Stadtbahn" [ampleksigo de la tramo de Erfurto al urba trajnsistemo], eldonanto Erfurter Verkehrs-Aktiengesellschaft (EVAG) {{Germane}}</ref> La enurba trafiko estas en la manoj de [[Publika transporto de Erfurto|EVAG]]. Al fanatikuloj de biciklado rekomendatas uzi unu el pluraj biciklovojoj kaj biciklomigradvojoj, kiel ekz. la [[Gera-biciklomigradvojo]]. Historie insteresas la haloj de la [[Fervojflegejo erfurta]]. === Sporto kaj ripozumlokoj === [[Dosiero:Steigerwaldstadion-Mainstand3.jpg|eta|La granda tribuno de la Stadiono Steigerwald.]] Kaj al emuloj de sporto ([[Stadiono Steigerwald]], [[Gunda-Niemann-Stirnemann-halo]], [[FC Rot-Weiß Erfurt|La futbalklubo ''Rot-Weiß Erfurt'']], [[Ciklodromo Andreasried]], [[Nordstrand (Erfurt)]], [[Erfurtaj Lagoj]], [[Norda naĝejo (Erfurto)|Norda naĝejo]]) kaj al simplaj naturemuloj ([[Steiger-arbaro (Erfurt)|Steiger-arbaro]], [[Altebenaĵo Fahner]], [[Ruĝa Monto (Erfurt)|Ruĝa Monto]], [[Altebenaĵo de Alach]]) Erfurto ofertas grandan gamon da taŭgaj lokoj ripozumi respektive konkuri je la unua rango. Surloke ekzistas eĉ pereinta [[Skisaltejo Rhodaer Grund (Erfurt)|skisaltejo, ĉe Rhodaer Grund]]. Moderigas multajn sportajn agadojn enklubajn la [[Sportoligo de Turingio]]. === Sanitaraj aferoj === * La [[Kliniko HELIOS de Erfurto|Kliniko HELIOS]] kaj la [[Katolika hospitalo de Erfurto]] kontinuigas hodiaŭ la tradicion de la historia [[Granda hospitalo de Erfurto|Granda hospitalo]]. * Infanoj kiel olduloj en multaj lokoj en Erfurto vartatas, ekzemple ĉe [[Augusta-Viktoria-fondaĵo|Augusta-Viktoria-Stift]] aŭ ĉe la [[Fondaĵo Louise Mücke]]. * En Erfurto havas sian sidejon la [[Centra ligo de kamenpurigistoj germanaj]]. * La moderna [[Fajrobrigado profesia de Erfurto]] gardas la nelezitecon de la erfurtanoj. === Armeo === Dum la [[GDR]]-tempo (kaj jam antaŭe) Erfurto estis ege grava garnizona urbo (kun kazernoj ekz. ĉe [[Steiger-arbaro (Erfurt)|Steigerwald]]; pereinta fama soldatejo estis la t.n. [[Marteno-kazerno]]). De kelkaj jaroj ĝia armea graveco denove iomete kreskis pro la establo de la [[Loĝistika komandejo de Bundeswehr]], kie - centre por tuta Germanio - planatas la internaciaj engaĝiĝoj de la germana armeo. La tuto estas ĉe [[Löberfeld-kazerno]]. === Politiko, justico kaj historio === * [[Laborjura tribunalo de Erfurto]] * [[Federacia laborjura tribunalo de Germanujo]] * [[Erfurta Unuigparlamento]] * [[Erfurta Partikongreso]] * [[Notaria Ĉambro de Turingio]] * [[Turingia Landa Parlamento]] == Regulaj aranĝoj pli gravaj en la kuro de la jaro == [[Dosiero:Rip krämerbrücke 1.JPG|eta|Bando da muzikantoj ludantaj sur la [[Anger (Erfurt)|Anger-placo]] dum la [[Festo ĉe Krämerbrücke]] en 2010.]][[Dosiero:Stamps of Germany (DDR) 1969, MiNr 1439.jpg|eta|La urba muzeo, sur poŝtmarko de 1969.]] [[Dosiero:Stamps of Germany (DDR) 1955, MiNr 0495.jpg|eta|La katedralo sur poŝtmarko de 1955.]] FEBRUARO * Karnavala procesio tra la urbocentro MARTO/APRILO * Bach-tagoj * Urbocentra printempo * Bazaro de potaĵoj * Aŭtomobila printempo MAJO * Longa nokto de la muzeoj * Internaciaj orgenkoncertoj en la katedralo (ĝis aŭgusto) * Orgenkoncerta serio en la [[Dominikana preĝejo (Erfurt)|dominikana preĝejo]] (ĝis septembro) JUNIO * [[Festo ĉe Krämerbrücke]] * [[Rund um die Hainleite|Turingia rondveturado]], ciklisma konkurso JULIO/AŬGUSTO * [[DomStufen-festivalo]], spektakloj sur la ŝtuparo de la katedralo * [[Mega Rock in die Ferien]], popmuzikspektaklaro (ĝis 2012) * [[Erfurta Lumofesto]], la lastan semajnon de aŭgusto en la EGA-parko SEPTEMBRO * Semajno de monumentoj kaj Eŭropa tago de la malfermita monumento * Erfurtaj tagoj de [[Eklezia muziko]] OKTOBRO * [[Oktobrofesto]] erfurta * Internaciaj Bach-Liszt-orgenkonkursoj (kune en [[Weimar]] kaj [[Merseburg]]) * [[Reisen & Caravan]], foiro pri karavanado NOVEMBRO * Longa nokto de la sciencoj * Ekumena festo je honoro de [[Sankta Marteno]] DECEMBRO * [[Kristnaska bazaro de Erfurto|Kristnaska bazaro]] === Krome === [[Dosiero:Goldener Spatz Erfurt F1.jpg|eta|Ora pasero antaŭ butikumcentro en Erfurto]] '''Goldener Spatz''' (laŭvorte: ''[[Ora pasero]]'') estas grava [[Germanlingvio|germanlingva]] porjunulara kinfestivalo. Ĝi okazas ĉiujare en [[Gera]] kaj en Erfurto. == Esperanto en Erfurto == Ĉiun unuan dimanĉon de monato eblas aŭdi esperantlingvan magazinon ''[[Turingio Internacia]]'' sur la ondoj de surloka radiostacio . En junio 2014 okazis en la urbo de ĉe la rivero [[Gera (rivero)|Gera]] la [[91-a Germana Esperanto-Kongreso]]. En Erfurto naskiĝis la esperanto-vortaristo [[Hans Joachim Plehn]], la volapukisto [[Alfred Kirchhoff]] kaj la forstisto kaj esperanto-terminaristo [[Karl-Hermann Simon]]. De 1896-1923 deĵoris surloke la planlingvisto [[Ernst Beermann]]. == Gefiloj de la urbo kaj personuloj kun gravaj ligoj al Erfurto == ==== Religiuloj ==== Gravuloj kristanoj (kiel [[Bartholomaeus Arnoldi]], [[Hugo Aufderbeck]], [[Johannes Aurifaber (Vimariensis)]], [[Johannes Bonemilch]], [[Joachim Justus Breithaupt]], [[Marianus Brockie]], [[Erich Kleineidam]], [[Majstro Eckhart]], [[Johano de Erfurto]], [[Johannes Gallus]], [[Reinhard Hauke]], [[Ulrich Neymeyr]], [[Otto Ogiermann]], [[Johann von Staupitz]], [[Georg Maximilian Sterzinsky]], [[Johann Philipp von Schönborn]], [[Jodocus Trutfetter]], [[Jakobo de Jüterbog]]) kiel ankaŭ protestantaj ([[Johannes Cuno]], [[Bartholomäus Elsner]], [[Ludwig Helmbold]], [[Johann Lange]], [[Johann Jakob Leitzmann]], [[Marteno Lutero]], [[Justus Menius]], [[Johann Matthäus Meyfart]], [[Johann Friedrich Möller]], [[Andreas Poach]], [[Christian Gotthilf Salzmann]], [[Johann Spangenberg]], [[Joachim Wanke]]), vivis/-as kaj agadis/-as en la erfurta regiono. Tio nur eblas pro la kristanigo en la 8-a jarcento danke i.a. al [[Sankta Bonifaco]] kaj [[Sankta Eobano]]. [[Severo el Raveno]] estas almenaŭ entombigita erfurte. ==== Politikistoj ==== La [[Erfurta Unuigparlamento]] kaj la [[Erfurta Partikongreso]] markis la komencon de moderna politiko en la turingia ĉefurbo. Antaŭe regas la guberniestroj el [[Mainz]]. Hodiaŭ ĝi gastas, kiel decas por ĉefurbo de [[Federacia lando (Germanio)|Federacia lando]], la [[Turingia Landa Parlamento|Turingian Landan Parlamenton]]. * Ĉefministroj: [[Bernhard Vogel]], [[Dieter Althaus]], [[Christine Lieberknecht]], [[Bodo Ramelow]] * Urbestroj: [[Andreas Bausewein]], [[Richard Breslau]], [[Heinrich Kellner]], [[Volkmar Limprecht]], [[Hermann von Mallinckrodt]], [[Bruno Mann]], [[Carl von Oldershausen]], [[Manfred Ruge]], [[Hermann Schmidt]] * Deputitoj: [[Otto von Bismarck]], [[Björn Höcke]], [[Joachim Kaiser (artisto)|Joachim Kaiser]], [[Erich Köhler]], [[Christoph Matschie]], [[Stefan Möller]], [[Willi Münzenberg]], [[Carl Lucius]], [[Robert Lucius von Ballhausen]], [[Wilhelm Johann Albert von Tettau]], [[Karl Friedrich Anton von Conta]] * Majencaj guberniestroj: [[Friedrich Wilhelm von Bicken]], [[Philipp Wilhelm von Boineburg]], [[Karl Theodor von Dalberg]], [[Anselm Franz von Ingelheim]] * Aliaj servoj kaj politika trejnado; diplomatoj: [[Gustav Adolf von Gotter]], [[Christoph von Keller]], [[Wilhelm Knappe]], [[Heinrich Rubenow]], [[Albert Stange]] ==== Sportistoj ==== Ekde la 19-a jarcento Erfurto - kun siaj variaj sportejoj (sketado, biciklado, futbalo, naĝado, rajdado) - estigis multajn sportistojn, eĉ de internacia rango, inter ili [[Clemens Fritz]], [[Detlef Macha]], [[Roland Matthes]], [[Gunda Niemann-Stirnemann]]. ==== Entreprenistoj ==== Erfurto ĉiam estis atrakcia por investantoj de ĉiu speco, ofte kun karitata veno kiel [[Johann Anton Lucius]] aŭ [[Sebastian Lucius]]. Kelkaj erfurtanoj faris entreprenistan karieron eksterlande, kiel ekz. [[Johann Heinrich Hartung]] aŭ [[Samuel Selfisch]]. Dum la t.n. [[periodo de spekulanto-kompanioj]] venis homoj kiel [[Eduard Lingel]] aŭ [[Christian Hagans]]. Revolucion en la kampo de ĝardenado kaj hortikulturo faris i.a. [[Ernst Benary]] respektive [[Niels Lund Chrestensen]], [[Christoph Schmidt]], [[Friedrich Adolph Haage]] kaj [[Christian-Reichart-monumento|Christian Reichart]]; sed ankaŭ la generalo [[August von Hedemann]] pioniris hortikulturade kaj pejzaĝarkitekture. Oni ne forgesu la ŝufabrikanton kaj mecenaton [[Alfred Hess]]. Post la [[Turniĝo]] ne malmultaj entreprenoj malaperis (post antaŭa ŝtatiĝo kaj ŝanĝiĝo al [[VEB]]), sed novaj poste alvenos. ==== Artistoj ==== Erfurto estis kaj estas naskiĝa respektive agada loko de artistoj de diversaj specoj: * por muzikistoj kiel [[Jakob Adlung]], [[Michael Altenburg]], [[Heinrich Bach]], [[Johann Aegidius Bach]], [[Johann Ambrosius Bach]], [[Johann Bernhard Bach (la pli maljuna)]], [[Johann Christoph Bach la 3-a]], [[Anke Besser-Güth]], [[Johann Ludwig Böhner]], [[Johann Heinrich Buttstedt]], [[Ludwig Compenius]], [[Michael Gotthard Fischer]], [[Ludwig Ernst Gebhardi]], [[Johann Wilhelm Häßler]], [[Johann Christian Kittel]], [[Johann Pachelbel]], [[Wilhelm Hieronymus Pachelbel]], [[Karl Martin Reinthaler]], [[August Gottfried Ritter]], [[Dieter Schumann]], [[Johann Gottfried Walther]], [[Georg Peter Weimar]], [[Richard Wetz]] * por pentristoj kaj artmetiistoj kiel [[Jakob Samuel Beck]], [[Ferdinand Bellermann]], [[Erich Borchert]], [[Nicolaus Heinrich Dornheim]], [[Bernd Hartung]], [[Theo Kellner]], [[Franz Kuchenbuch]], [[Friedrich von Nerly]], [[Amalia Pachelbel]], [[Johann Alexander Thiele]] * por kantistoj kiel [[Yvonne Catterfeld]], [[Clueso]], [[Kathrin Schirmer]] * por skulptistoj, artmetiistoj kaj arkitektoj kiel [[Georg Kugel]], [[Anton Dominik von Fernkorn]], [[Carl Melville]], [[Margaretha Reichardt]], [[John August Roebling]], [[Ferdinand-Schmidt-memorigtabulo (Erfurt)|Ferdinand Schmidt]], [[Hans Walther (1888-1961)|Hans Walther]], [[Dieter M. Weidenbach]] * por aktoroj kiel [[Sophie Albrecht]], [[Max Schreck]] * por verkistoj kiel [[Dietrich von Apolda]], [[Wilhelm Hey]], [[Kurt Pinthus]], [[Kaspar von Stieler]], [[Sidonia Hedwig Zäunemann]] ==== Sciencistoj kaj fakuloj ==== Ke Erfurto konsidereblas esti fekunda kampo scienca kaj sciencista montras la sekvontaj ekzemploj de fakuloj devenantaj el aŭ agadantaj (-intaj) profesie kaj kreive en Erfurto: [[Dosiero:SoM-DDR-EF 1988BMA d. Jgd.jpg|eta|550px|Komparo de mezepoka Erfurto kaj moderna grandurbo, poŝtmarko de 1988.]] * Filologoj: [[Johann Joachim Bellermann]], [[Kai Brodersen]], [[Conrad Celtis]], [[Johannes Dinckel]], [[Hans Ellenberg]], [[Karl Florenz]], [[Eobanus Hessus]], [[Valentin Ickelsamer]], [[Justus Jonas, la maljuna|Justus Jonas]], [[Johann Rudolf Kiesling]], [[Oswin Köhler]], [[Hiob Ludolf]], [[Petrus Luder]], [[Heinrich Wilhelm Ludolf]], [[Nicolaus Marschalk]], [[Otto Ribbeck]], [[Mutianus Rufus]], [[Jörg Rüpke]], [[Johannes Saxonius]], [[Annemarie Schimmel]], [[Samuel Friedrich Günther Wahl]] * Naturscienculoj: [[Johann Wilhelm Baumer]], [[Wilhelm Benary]], [[Johann Jakob Bernhardi]], [[Georg Faust|Johann Georg Faust]], [[Karl Konstantin Haberle]], [[Sigismund Friedrich Hermbstädt]], [[Carl Hilsenberg]], [[Johann Heinrich Hübschmann]], [[Johann Hieronymus Kniphof]], [[Eduard Lucas]], [[Jacob Heinrich Lucas]], [[Johann Friedrich Theodor Müller]], [[Adam Ries]], [[Crotus Rubeanus]], [[Johann Hieronymus Schröter]], [[Johann Bartholomäus Trommsdorff]], [[Ephraim Salomon Unger]] * Historiistoj: [[Paulus Stephanus Cassel]], [[Steffen Raßloff]], [[Johannes Biereye]], [[Karl-Herrmann-fontano (Erfurt)|Karl Herrmann]], [[Lorenz Drehmann]], [[Matthäus Dresser]], [[Arthur Moeller van den Bruck]], [[Johann Georg Meusel]] * Juristoj: [[Franz Karl Conradi]], [[Karl Friedrich von Dacheröden]], [[Mario Eylert]], [[Ferdinand August Hommel]], [[Franz Josef Ignaz von Linden]], [[Herbord von der Marthen]], [[Johannes Osthusen]], [[Christian Heinrich Schmid]], [[Arnold Sommernat]], [[Konrad Wilhelm Strecker]] * Kuracistoj: [[Johann Wolfgang Friedrich Bönneken]], [[Andreas Elias Büchner]], [[Ludwig Friedrich von Froriep]], [[Georg Christoph Petri von Hartenfels]], [[Alfred-Machol-monumento (Erfurt)|Alfred Machol]], [[Christoph Andreas Mangold]], [[Andreas Starck]], [[Wilhelm Bernhard Trommsdorff]], [[Samuel Gottlieb Vogel]] [[Dosiero:Max Weber 1894.jpg|eta|Max Weber]] * Filozofoj kaj teologoj: [[Richard Bärwinkel]], [[Amplonius Rating de Berka]], [[Karl Friedrich Bahrdt]], [[Hieronymus Emser]], [[Johannes el Dorsten]], [[Justus Friedrich Froriep]], [[Heinrich von Geismar]], [[Andrew Gordon]], [[Isidorus Keppler]], [[Johann Leon]], [[Johann Christian Lossius]], [[Friedrich Justus Riedel]], [[Jordan Simon]], [[Petrus Stenbeke]], [[Victorinus Strigel]], [[Tomaso de Erfurto]], [[Max Weber]], [[Nicolaus Zapf]], [[Placidus Muth]] * Pedagogoj: [[Adelheid Daniel]], [[Paul Dumerich]], [[Basilius Faber]], [[Johann Christian Wilhelm August Hopfensack]], [[Heinrich Langethal]], [[Volkmar Limprecht]], [[Wolfgang Ratke]] ==== Aliaj ==== [[Maria Barjatinskaja]], [[Walter Bauer-Wabnegg]], [[Rudolph Zacharias Becker]], [[Wilhelm Benary]], [[Werner von Fichte]], [[Henryk Goldberg]], [[Friedrich Wilhelm von Jagow]], [[Wilhelm Knappe]], [[Elisabeth Lemmerhirt]], [[Karl Müffling]], [[Wolf Schneider]], [[Steffen Quasebarth]], [[Konrad Stolle]], [[Casper Vogell]], [[Werner W. Wallroth]] == Partneraj urboj == * [[Dosiero:flago-de-Hungario.svg|20px]] [[Győr]] ([[Hungario]]), ekde [[1971]] * [[Dosiero:flago-de-Litovio.svg|20px]] [[Vilnius]] ([[Litovio]]), ekde [[1972]] * [[Dosiero:flago-de-Pollando.svg|20px]] [[Kalisz]] ([[Pollando]]), ekde [[1982]] * [[Dosiero:flago-de-Germanio.svg|20px]] [[Majenco]] ([[Germanio]] de la [[federacia lando (Germanio)|federacia lando]] [[Rejnlando-Palatinato]]), ekde [[1988]] * [[Dosiero:flago-de-Francio.svg|20px]] [[Lille]] ([[Francio]]), ekde [[1988]]<ref>[http://lille-cologne-erfurt.com/index.php?option=com_content&view=article&id=57%3Astadt-erfurt&catid=24%3Adeutsch&Itemid=54 Ĝemeleco kun Lille] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20160831042222/http://lille-cologne-erfurt.com/index.php?option=com_content&view=article&id=57%3Astadt-erfurt&catid=24%3Adeutsch&Itemid=54 |date=2016-08-31 }} {{de}}</ref> * [[Dosiero:flago-de-Usono.svg|20px]] [[Shawnee]] ([[Usono]], [[Kansaso]]), ekde [[1993]] * [[Dosiero:flago-de-Bulgario.svg|20px]] [[Loveĉ]] ([[Bulgario]]), ekde [[1996]] * [[Dosiero:flago-de-Argentino.svg|20px]] [[San Miguel de Tucumán]] ([[Argentino]]), ekde [[1993]] * [[Dosiero:flago-de-Israelo.svg|20px]] [[Haifa]] ([[Israelo]]), ekde [[2000]] * [[Dosiero:flago-de-Ĉinio.svg|20px]] [[Yan'an]] ([[Ĉinio]]), ekde [[2000]] Pri la partneraj urboj ekzistas monumento antaŭ la urbodomo, la ''[[Ĝemelurba rozo (Erfurt)|Ĝemelurba rozo]]''. == Vidu ankaŭ == * [[Episkopujo de Erfurto]] * [[Erfurto en unu tago|Erfurto en unu tago - propono de rondirado por turistoj]] == Notoj == {{Referencoj}} == Literaturo (kronologie) == * Jakob Dominikus: Erfurt und das erfurtische Gebiet. Nach geographischen, physischen, statistischen, politischen und geschichtlichen Verhältnissen. 2 partoj. Gotha 1793.[30] * Constantin Beyer: Neue Chronik von Erfurt oder Erzählung alles dessen, was sich vom Jahr 1736 bis zum Jahr 1815 in Erfurt Denkwürdiges ereignete. 1-a volumo, Erfurt 1821[31]. * Constantin Beyer: Nachträge zu der neuen Chronik von Erfurt 1736–1815. 2-a volumo, Erfurt 1823 [32]. * Mitteilungen des Vereins für die Geschichte und Altertumskunde von Erfurt (MVGAE). Volumoj 1-53 (1865–1941), volumoj 54 kaj sekvaj (1993 kaj sekvaj jaroj) * Alfred Overmann: Erfurt in zwölf Jahrhunderten. Eine Stadtgeschichte in Bildern. Erfurt 1929. * Erfurter Heimatbrief. Brief für die Erfurter in der Bundesrepublik mit West-Berlin und im westlichen Ausland. Kajeroj 1-64 (1961–1992), eldona institucio Vereinigung „Heimattreue Erfurter“ (en Berlin-Wilmersdorf). * Geschichte der Stadt Erfurt. Herausgegeben im Auftrag der Stadt Erfurt von [Eldonata nome de la urbo Erfurt fare de] Willibald Gutsche. Weimar 1986, ISBN 3-7400-0000-7. * Thomas Ott: Erfurt im Transformationsprozeß der Städte in den neuen Bundesländern. Ein regulationstheoretischer Ansatz. Erfurt 1997, ISBN 3-9803607-5-X. * Stadt und Geschichte. Zeitschrift für Erfurt. (SuG). Kajero 1 kaj sekvaj (1998 kaj sekvaj jaroj) * Steffen Raßloff: Flucht in die nationale Volksgemeinschaft. Das Erfurter Bürgertum zwischen Kaiserreich und NS-Diktatur. Köln/Weimar/Wien Böhlau, 2003, ISBN 3-412-11802-8 (Veröffentlichungen der Historischen Kommission für Thüringen. Kleine Reihe 8). * Helmut Wolf: Erfurt im Luftkrieg 1939–1945. Jena 2005 (2-a eldono Zella-Mehlis 2013), ISBN 3-931743-89-6. * Stephanie Wolf: Erfurt im 13. Jahrhundert. Städtische Gesellschaft zwischen Mainzer Erzbischof, Adel und Reich. Köln[Kolonjo]/Weimar/Wien[Vieno] 2005, ISBN 3-412-12405-2. * Jahrbuch für Erfurter Geschichte. 2006 kaj sekvaj, eldona institucio Gesellschaft für Geschichte und Heimatkunde von Erfurt. * Steffen Raßloff: Bürgerkrieg und Goldene Zwanziger. Erfurt in der Weimarer Republik. Sutton, Erfurt 2008, ISBN 978-3-86680-338-1. * Jürgen Valdeig: Erfurt – Schlaglichter zur Stadtgeschichte. Mit einem historischen Überblick von Steffen Raßloff. Weimar 2011. * Martin Baumann kaj Steffen Raßloff (Hg.): Blumenstadt Erfurt. Waid – Gartenbau – iga/egapark. Erfurt 2011, ISBN 978-3-86680-812-6. * Robert Gramsch: Erfurt - Die älteste Hochschule Deutschlands. Vom Generalstudium zur Universität. Sutton, Erfurt 2012, ISBN 978-3-9540006-2-3. * Steffen Raßloff: Geschichte der Stadt Erfurt. Erfurt 2012 (2-a eldono 2013), ISBN 978-3-9540004-4-9. * Christoph Kreutzmüller/Eckart Schörle: Stadtluft macht frei? Jüdische Gewerbebetriebe in Erfurt 1919 bis 1939. Berlin[Berlino] 2013, ISBN 978-3-942271-97-4. * Steffen Raßloff: 100 Denkmale in Erfurt. Geschichte und Geschichten. Mit Fotografien von Sascha Fromm. Essen 2013, ISBN 978-3-8375-0987-8. == Eksteraj ligiloj == {{Commons|Erfurt}} * [http://www.erfurt.de Oficialaj paĝoj de la urbo.] * [http://www.stadtpanoramen.de/en/erfurt/erfurt.html turisme interesaj urbaj panoramoj de Erfurt] * [http://www.cityofshawnee.org/SisterCities/erfurt.htm retpaĝo de la partnera urbo Shawnee, Kansaso, pri Erfurto] * [http://www.myworldshots.com/Germany/Erfurt fotaro en la retejo ''World Shots''] {{Urboj en Germanio}} {{ADLS|2014|20}} <!-- kaj de semajno 21 --> {{Elstara|2014|03|04}} {{Bibliotekoj}} [[Kategorio:Erfurto| ]] [[Kategorio:Eksterdistriktaj urboj de Turingio]] [[Kategorio:Urboj de Turingio]] 4xiaxphzz60jx5tsqh3itlitcwty4xg 7684921 7684919 2022-08-11T06:23:04Z Giorno2 26895 wikitext text/x-wiki {{informkesto geografiaĵo | Urbo <!-- *** Kapo *** --> | nomo = Erfurto | devena_nomo = | alia_nomo = {{Lang-de|Erfurt}} | alia_nomo1 = | alia_nomo2 = | alia_nomo3 = | kategorio = urbo <!-- *** Dosiero *** --> | dosiero = Erfurter Dom von Oben 08.jpg | dosiero_priskribo = Eble la plej konata bildo de Erfurto: la du preĝejoj sur monteto super la katedralplaco, sub kiu okazas ĉiujare granda kristnaska bazaro vintre, somere festivaloj kaj printempe kaj aŭtune amaso da aliaj aranĝoj! <!-- *** Simboloj *** --> | flago = Flagge der kreisfreien Stadt Erfurt laut Hauptsatzung.svg | blazono = DEU Erfurt COA.svg <!-- *** Nomo *** --> | etimologio = | oficiala_nomo = Erfurt | moto = | kromnomo = <!-- *** Lando ktp. *** --> | lando = Germanio | lando_flago = 1 | ŝtato = | regiono = Turingio | regiono_tipo = Federacia lando | histregiono_faldo = 1 | histregiono = Franka imperio | histregiono1 = Orientfranka imperio | histregiono2 = Germana Regno | histregiono3 = Tria regno | histregiono4 = Germana Demokratia Respubliko | parenco_tipo = | parenco = | parenco1 = | distrikto = | distrikto_tipo = | limo = | limo_noto = | municipo = | memorindaĵo_tipo = | memorindaĵo = | memorindaĵo1 = | ŝoseo = | ŝoseo_tipo = | montaro = <!-- *** Familio *** --> | parto = | rivero = [[Gera (rivero)|Gera]] | rivero1 = | rivero2 = <!-- *** Situo *** --> | situo = Erfurto | koordinatoj_ne_en_titolo = true | leviĝo = | lat_d = 50 | lat_m = 58 | lat_s = 35 | lat_NS = N | long_d = 11 | long_m = 1 | long_s = 31 | long_EW = E | regiono-ISO = DE | plej_alta = | plej_alta_leviĝo = 430 | plej_alta_lat_d = | plej_alta_long_d = | plej_malalta = | plej_malalta_leviĝo = 158 | plej_malalta_lat_d = | plej_malalta_long_d = <!-- *** Dimensioj *** --> | areo = 269.17 | areo_rondumo = 2 <!-- *** Loĝantaro *** --> | loĝantaro = 203485 | loĝantaro_dato = 31.12.2012 | loĝantaro_denseco = auto | loĝantaro_metropolo = <!-- *** Historio & gvidantaro *** --> | establita = | establita_tipo = | ĉefulo = [[Andreas Bausewein]] | ĉefulo_noto = | ĉefulo_tipo = Reganta urbestro | ĉefulo_partio = [[Socialdemokratia Partio de Germanio|SPD]] <!-- *** Kodoj *** --> | horzono = [[Mez-Eŭropa tempo|MET]] | utc_offset =+1 | horzono_DST = [[Mez-Eŭropa tempo|MEST]] | utc_offset_DST =+2 <!--| poŝtkodo = jam en vikidatumoj! --> | areo_kodo = | areo_kodo_tipo = | kodo = | kodo_tipo = | kodo1 = | kodo1_tipo = <!-- *** Liberaj kampoj *** --> | libera = <!-- *** Unesko *** --> | unesko_nomo = <!-- *** Mapoj *** --> | mapo_lokumilo_plurobla = Germanio/Turingio | tipo1 = reliefo | alt1 = Vidu situon de Erfurto kadre de Germanio | tipo2 = reliefo | alt2 = Vidu situon de Erfurto kadre de Turingio | mapo1 = Erfurt-Ortsteile.png | mapo1_fono = | mapo1_priskribo = Kvartaloj de Erfurto | mapo1_lokumilo = | mapo1_grandeco = | mapo2 = | mapo2_priskribo = | mapligilo = jes | zomo = 9 <!-- *** Retpaĝoj *** --> | commons = Erfurt | statistiko = | retpaĝo = [http://www.erfurt.de/ef/de/ www.erfurt.de] <!-- *** Notoj *** --> | notoj = }} '''Erfurto''' estas [[eksterdistrikta urbo]] en la [[federacia lando (Germanio)|federacia lando]] [[Turingio]] de [[Germanio]] kaj ties ĉefurbo. Ĝi estas la ĉefa urbo plej proksima al la geografia centro de Germanio, situanta je 100 kilometroj sudokcidente de [[Lepsiko]], je 150&nbsp;km norde de [[Nurembergo]] kaj je 180&nbsp;km sudoriente de [[Hanovro]]. Kun ĝiaj najbaraj urboj [[Vajmaro]] kaj [[Jena]] ĝi formas la centran metropolitan areon de Turingio kun proksimume 500 000 loĝantoj. Por turistoj kun malmulte da tempo rekomendatas la sekvo de la kultura rondirado [[Erfurto en unu tago]]. Resume la urbo estas: <!-- pri noto vidu la diskutpaĝon --> * Grava trafika nodo: Erfurto estas la urbo en la t.n. koro verda de Germanujo. Jam mezepoke la urbo grandiĝis estante kruciĝo de malnovaj komercaj vojoj. * Juvelo arĥitektura: Erfurto tiel estas vera bildlibro de germana historio. La urbokerno estas unu el la plej bone konservitaj en tuta [[Mezeŭropo]]. * Centro kultura kaj politika * Kongresurbo: Kiel pli malfrue tiel ankaŭ hodiaŭ: Erfurto ebligas facile renkontiĝojn diversajn por [[foiro]]j kaj kongresoj. Ĝiaj bonegaj kaj modernaj trafiksubstrukturoj kaj granda gamo de gastigantaj servoj invitas al tio. == Historio == === Ĝis la Reformacio === La historio de la urbo de preskaŭ 1300 jaroj seninterrompe dokumentiĝas: en 742 [[Sankta Bonifaco]] menciis urbon kun nomo "Erphesfurt" en letero al la papa moŝto.<ref>{{Cite book|last=Heinemeyer|first=Karl|title=Bonifatius: Heidenopfer, Christuskreuz, Eichenkult|year=2004|publisher=Stadtverwaltung Erfurt|pages=73–87|editor=Hardy Eidam, Marina Moritz, Gerd-Rainer Riedel, Kai-Uwe Schierz|accessdate=25a Aŭgusto 2010|language=[[Germana lingvo]]|chapter=Bonifatius in Mitteldeutschland}}</ref> Ĝi la jarcentojn antaŭajn evoluis en pluraj setlaj kernoj ĉe la travadejoj de la rivero [[Gera (rivero)|Gera]]. La de Bonifaco fondita [[Episkopujo de Erfurto]] (baldaŭ poste unuigita kun la ĉefepiskopujo de [[Mainz]]; refondita en la 20-a jc) bonege markas ĝian centran rolon. Ĝis hodiaŭ Erfurto ne nur restis la religia centro: ĝi jam ĉiam estis "Metropolis Thuringiae", la metropolo de Turingio, kiel nomis ĝin Hartmann Schedel en sia ''Monda kroniko'' de 1493. La mezepoka komerca kaj kultura centro kun preskaŭ 20.000 enloĝantoj nombriĝis al la plej grandaj urboj de la [[Sankta Romia Imperio]]. Aparte la kultivado kaj prilaborado de [[izatido]] (planto por havigi bluan koloron) riĉigis la burĝaron. La riĉeco permesis ekde la 13-a jc gajni aŭtonomion antaŭ la majenca ĉefepiskopo, kian ĝujis la t.n. Regnaj urboj. La lando de Erfurto etendiĝis je ĉirkaŭantaj regionoj kaj iĝis grava potencfaktoro. Atestas la memkonfideon multaj monumentoj, antaŭ ĉio la ensemblo de la [[Katedralo de Erfurto|Katedralo]] kaj la [[Preĝejo Sankta Severo (Erfurt)|Preĝejo Sankta Severo]]. Kiel tria surmonta preĝejo videalvide lumiĝis la [[Preĝejo de Sankta Petro (Erfurt)|kirko de la benedikatana monaĥejo]]. Krom multaj sakralaj ejoj ankaŭ imponaj patriciaj domoj kaj la [[Krämerbrücke (Erfurt)|Ponto de la brokantistoj]] estas ĝis nun fremdultrafikaj juveloj. Same ĉeestas ĝis nun [[Universitato de Erfurto|universitata vivo]]; pro privilegio de 1379 la altlernejo estas la plej malnova en hodiaŭa Germanio. La plej fama studinto estis [[Martin Luther]], kiun ege influis la urbon. Pri li memorigas la [[Collegium Maius (Erfurt)|Collegium maius]], la [[Georgenburse Erfurt|Georga kolegieto]], la [[Collegium Marianum (Erfurt)|Collegium Marianum]] kaj la [[Aŭgustenana monaĥejo de Erfurto|Aŭgustenana monaĥejo]]. Post inspira fulmotondra travivaĵo en [[Stotternheim]] nordoriente de Erfurto, Luther promesis frokiĝi. La ideoj kondukintaj al [[Reformacio]] radikas ankaŭ en lia erfurta periodo. Riĉega juda vivo speguliĝas i.a. en [[Sinagogo malnova de Erfurto|Malnova sinagogo]] kun la fama ''erfurta trezoro'' kaj mezepoka [[Mikveo mezepoka de Erfurto|mikveo]]. Tio igis la urbon kandidati por stato de [[Monda heredaĵo de UNESKO]]. Dum la t.n. ''Freneza jaro'' 1509 ribelis la erfurtanoj kontraŭ la financa politiko; simbolo por tio estis la mortigo de [[Heinrich Kellner]]. Dum 3 tagoj en junio de la jaro 1521-a studentoj, urbanoj kaj kamparanoj el la ĉirkaŭajo detruis pli ol 40 objektojn de kleruloj sur la katedrala monteto (t.n. ''Pfaffensturm'' ) por montri ke la ekleziuloj ankaü transprenu la sur la ŝultron de normalaj civitanoj estantajn ŝarĝojn. Lutero poste tre kritikis la urban konsilantaron pro tro malfrua ĉesigo de la nekontrolataj ekscesoj. [[Dosiero:Statthalterei Kurmainzisches Wappen.jpg|eta|La blazono de la majencaj regantoj (dum jarcentoj ĝis 1803).]] === Majenca provincurbo === Antaŭ la fino de la 15-a jc estis la kulmino de la urbo, poste Erfurto perdis politike kaj ekonomie memstarecon. En 1525 ĉirkaŭ 4000 kamparanoj detruis ene de la urbomuroj signoj kaj objektoj de majenca regado. Formiĝas komitato kiu formulis 28 artikolojn kaj "Porĉiama konsilio". La 6-an de junio establitis la malnova ordo, la partoprenintoj devis pagi monpunon kaj kvar gvidintoj ekzekutitis. En 1528 [[Hans Römer]] kaj aliaj eksaj kunbatalintoj de [[Thomas Müntzer]] intencis establi en la urbo regadon da [[Anabaptismo|rebaptantoj]]. Pro la kontrakto de [[Hammelburg]] de 1530 la majencanoj ricevis reparaciojn fare de la urbo kaj la distribuo de la urbaj preĝejoj laŭ la konfesio estas determinita. La katolikoj ricevis sume 8 kirkojn. En 1597 mortis dum pestepidemio 7.765 homoj, triono de la loĝantaro. La [[Tridekjara milito]] helpis la iompostioman perdon de memstareco. En 1664 la majenca ĉefepiskopo [[Johann Philipp von Schönborn]] subigis Erfurton, kiu iĝis majenca provincurbo, gvidata de guberniestro. Simboloj de majenca regado estis la [[Petersberg (Erfurt)|Citadelo Petersberg]] kaj barokaj reprezentaj konstruaĵoj kiel la [[Anger-muzeo (Erfurt)|Pakaĵ- kaj pesilkorto]] kaj la [[Majenca guberniestrejo (Erfurt)|Guberniestrejo]]. La plej gravaj inter la guberniestroj estis la posta unua princo de la [[Rejna Federacio|Rejna Alianco]] [[Karl Theodor von Dalberg]]. Li igis Erfurton al kulturcentro najbara al [[Weimar]] kaj sukcesis interesigi Goethe, Schiller, Herder, Wieland kaj [[Alexander von Humboldt|Humboldt]]. Dum la tiranado de [[Napoleono Bonaparte]] kreitis la t.n. ''[[Princlando Erfurto]]''. === La 19-a jarcento ĝis 1871 === La lastajn du jarcentojn Erfurto iĝis moderna metropolo en Turingio. En 1802 ekregis la [[Prusio|prusoj]] - post 800 jaroj de aparteno de la urbo al la [[Elektoprinclando Majenco]]. Post la malvenko ĉe [[Jena]] kaj [[Auerstedt]] en 1806, Erfurto kaj Blankenhain iĝis en la 4-a de auĝusto 1807 franca "imperiestra domeno" ''(Domaine réservé à l'empereur)''. La [[Princlando Erfurto]] (germane: Fürstentum Erfurt, france: Principauté d'Erfurt) ekzistis inter 1806 kaj 1814. En 1808 okazis en la [[Imperiestra salonego (Erfurt)|Imperiestra salonego]] la t.n. ''[[Kongreso erfurta]]'', kie interparoladis [[Napoleono Bonaparte|Napoleono]] kun la rusa caro [[Aleksandro la 1-a (Rusio)|Aleksandro la 1-a]]. Konatas ankaŭ la renkontiĝo de la franca imperiestro kun Goethe. La francoj enkondukis stratlumigadon en 1809 kaj starigis en 1811 la t.n. ''Napoleonan kolonon'' (alteco je 20 m) en la centra [[Anger (Erfurt)|Anger-placo]] - koste de la urbo. Post la [[Batalo de Leipzig]] en 1813 aliancanoj sieĝadis kaj detruis i.a. la [[Preĝejo Sankta Petro (Erfurt)|Abatejon Sankta Petro]]. La [[Viena kongreso]] de 1815 rekonfirmis la prusan regadon, kio daŭris ĝis 1945. La koneksiĝo al la fervoja liniaro en 1847 ekindustriigis la urbon. Postulis la burĝaro fundamentajn liberalajn rajtojn kaj germanan nacian ŝtaton. Dum la [[Revolucio de 1848 en Germanio|Revolucio de 1848]] estis gravaj bataletoj sur la erfurtaj stratoj. En 1850 kunvenis la [[Erfurta Unuigparlamento]], kiu kunsidis en aŭgustenana monaĥejo. Inter la deputitoj estis ankaŭ la juna [[Otto von Bismarck]], kies ĉeeston en Erfurto atestas ankaŭ [[Bismarck-turo (Erfurt)|Bismarck-turo]] kaj [[Bismarck-domo (Erfurt)|Bismarck-domo]]. En la 11-a de oktobro 1850 estis la lasta publika ekzekuto en la urbo ĉe la oriente situinta pendumila monteto (s-ro Mecke el Mühlhausen). En oktobro 1857 ekfunkciis la unuaj gaslanternoj en la urbo. === Modernigoj post 1871 === Post la fondo de la [[Germana Imperiestra Regno]] en 1871 plirapidiĝis la erfurta evoluo al metropolo; moderna hortikulturado igis Erfurton mondpinta ankaŭ sur tiu kampo. Post la nuligo de la fortikaĵ-stato en 1873 kaj la forigo de la remparoj etendiĝis la urbo norden kaj orienten (industrio kaj loĝejoj de laboristoj) kiel ankaŭ suden kaj okcidenten (noblaj kvartaloj). Inter la plej signifaj novaj konstruaĵoj menciindas la nova [[Urbodomo de Erfurto|urbodomo]], la [[Stacidomo de Erfurto|ĉefa stacidomo]], la [[Galerioj Anger 1]] aŭ la hotelo ''[[Erfurter Hof]]'' antaŭ la stacidomo ĉefa. La infrastrukturo moderniĝis, fluegfoso kontraŭinonda fariĝis, krome pretervojo (hodiaŭ: ''Juri-Gargarin-Ring''), [[Tombejo de Erfurto|Ĉefa tombejo]], [[Kliniko HELIOS de Erfurto|publika hospitalo]], tramvoja liniaro, akvokondukilaro, kanala reto. Plej gravis tiam inter la komunumaj politikistoj la urbestro [[Richard Breslau]]. La enloĝantaro kreskis de 44.000 (en 1871) al 100.000 (en 1906) respektive 130.000 (en 1911, post la enkorpigo de la vilaĝo Ilversgehofen). De tiam Erfurto socie dividiĝis en klasojn burĝan kaj laboristan. En 1891 okazis en la [[Imperiestra salonego (Erfurt)|Imperiestra salonego]] la t.n. [[Erfurta Partikongreso|Erfurter Parteitag]] de la [[SPD]]. === La 20-a jarcento ĝis la fino de [[GDR]] === En la 30-a de julio 1914 la socialdemokratoj alvokis al manifestacio kun la titolo ''Militdeklaro al milito'', kiu iĝis spontanea pacprocesio tra la tuta urbocentro. La turbulentan tempon ekde la ekflamo de la [[Unua mondmilito]] ĝis la [[Turniĝo]] la erfurtanoj aparte intensive travivis (3579 falintaj civitanoj). La [[Militkaptitejo Johannesplatz|Militkaptitejo Johano-placo]] (germane: ''Kriegsgefangenenlager Johannesplatz'') troviĝis en la norda urbokvartalo Ilversgehofen, inter 1914-1916; ĝi nombriĝis inter la plej grandaj kaptitejoj por fremdaj soldatoj dum la Unua mondmilito en Germanlando. Dume la en 1918 proklamita [[Vajmara Respubliko]] komenciĝis per mizeroj kaj interna milito, la folaj 1920-aj jaroj alportis certan maldepresion kaj urboplanadajn iniciatojn (loĝdomoj konstruitaj [[Bauhaus|baŭhaŭsstile]]; naĝejo ĉe la [[Norda parko (Erfurt)|Norda parko]]; [[Flughaveno Erfurt-Weimar|flughaveno ĉe Roter Berg]], [[Stadiono Steigerwald]]). La [[Anger-muzeo (Erfurt)|Anger-muzeo]] estis unu el la artaj centroj de modernismo. Tiun mallongan epokon de prospereto haltigis la [[Monda ekonomia krizo]] de 1929. Sekvis la potencakiro de la [[nazioj]]. La bombardoj dum la [[Dua mondmilito]] estis, kompare al aliaj urboj, kun relative malgrandaj perdoj kun "nur" 1600 viktimoj. Al tiu cirkonstanco ŝuldas Erfurto la grandparte ĝis hodiaŭ konservita historia aspekto de la urbokerno. Erfurto estis kaptita la 12an de aprilo 1945, fare de la usona armeo.<ref>Stanton, Shelby, ''World War II Order of Battle: An Encyclopedic Reference to U.S. Army Ground Forces from Battalion through Division, 1939-1946'', Stackpole Books (Reviziita Eldono 2006), p. 150</ref> La 3an de julio, usonaj trupoj lasis la urbon kaj ĝi iĝis parto de la Soveta Zono de Okupado kaj poste de la [[Germana Demokratia Respubliko]]. Post la fondiĝo de [[GDR]] kaj la fermo de la landlimoj ene de Germanio (kulmino: konstruo de la [[Berlina muro]] en 1961) la divido de Germanio estu por ĉiam. Tamen iĝis en 1970 en Erfurto la unua [[pintkunveno]] inter la estroj de la du germanaj ŝtatoj; multaj erfurtanoj ovaciis kaj ĝojkriis tiam al la okcidentgermana kanceliero [[Willy Brandt]] staranta ĉe hotelĉambra fenestro de la hotelo "[[Erfurter Hof]]" (kontraŭe la ĉefa stacidomo). En Turingio Erfurto transprenis la rolon de ĉefurbo (antaŭe: Weimar), ĝis 1952. Post la nova administrada dispartigo de GDR ĝi iĝis distrikta ĉefurbo (''Bezirk Erfurt''). Ĝi evoluis diname: diversaj kombinatoj; [[Flughaveno Erfurt-Weimar|flughaveno en Bindersleben]], [[Pedagogia Altlernejo Erfurt/Mühlhausen|altlernejo pedagogia]], akademio medicina, [[Zoologia ĝardeno de Erfurto|zoo]], [[Erfurta Ĝardenekspozicio]] ktp.) En la nordo kaj la sudo konstruitis multaj loĝdomblokoj. Ĵaŭde la 26-an de oktobro 1989 ĉirkaŭ 40.000 erfurtanoj kolektiĝis sur la katedralplaco por manifesti proteston kontraŭ la komunisma reĝimo. En la 10-a/11-a de novembro la urbestrino Rosemarie Seibert kaj la [[Sozialistische Einheitspartei Deutschlands|SED]]-distriktestro Gerhard Müller demisiis. En la 4-a de decembro la [[Stasi]]-ejoj okupitis. === Erfurto en [[FRG]] === Tamen en la 1980-aj jaroj la urbo kadukiĝis konstrusubstance kaj politike. Post 1990 ĝi iĝis ĉefurbo de la Liberŝtato Turingio. En aprilo 2002 ŝokis tutan Germanion [[Amoko de Erfurto|amoko]] ĉe urbocentra gimnazio. Post falo de la loĝantaro de 220.000 al 200.000 animoj ĝi ekde kelkaj jaroj ĝojas pri denova kresko de la enloĝantaro. La aspekto ege plibeliĝis: la urbokerno estis modeldone konservita kaj restaŭrita. Oni remalfermis [[Universitato de Erfurto|universitaton]]. Erfurto iĝis la sidejo de la Federacia tribulano de laboro (''Bundesarbeitsgericht'') kaj de la porinfana televidkanalo [[KiKA]]. Ekde 2017 ĝi estos trafiknodo por grandrapidaj trajnoj. La linio de Berlino al Munĥeno tra Erfurto estas parto de eŭropa rapidtrajna liniaro<ref>La resumo orientiĝas laŭ Jürgen Valdeig: ''Erfurt. Schlaglichter zur Stadtgeschichte'', Weimar 2011, p. 5-7.</ref>. == Vidindaĵoj == >>>>>> ''Proponatas ankaŭ la rondirado '''[[Erfurto en unu tago]]''' kun resumaj informoj pri gravaj vidindaĵoj!'' === Preĝejoj kaj monaĥejoj === [[Dosiero:Erfurt, Erfurter Dom 10.JPG|eta|La [[ĥorseĝaro]], la fenestroj, la ĉefaltaro de la katedralo.]] [[Dosiero:Erfurt cathedral interior-0009.jpg|eta|Interno de la katedralo okcidenten.]] [[Dosiero:Bundesarchiv Bild 183-E00952, Erfurt, "Kerzenträger".jpg|eta|Wolfram-kandelabro antaŭ la Maria-retablo (historia foto).]] [[Dosiero:Katholisch-Theologische Fakultät der Universität Erfurt im Kreuzgang des Doms.jpg|eta|Klostro katedrala, nune parto de la katolika fakultato de la [[Universitato de Erfurto]].]] Malgraŭ protestanta ĉirkaŭaĵo la urbo Erfurto mem ĉiam restis dukonfesia: saĝeco politikista gvidis tiun unikan staton tra malfacilaj epokoj de la historio. * Multaj belaj kirkoj troviĝas en la urbocentro: [[Katedralo de Erfurto|Katedralo]], [[Dominikana preĝejo (Erfurt)|Preĝejo de la predikantoj]], [[Franciskana preĝejo (Erfurt)|Franciskana preĝejo]], [[Aŭgustenana monaĥejo de Erfurto]], [[Ursulanina monaĥejo de Erfurto|Ursulanina monaĥejo]], [[Preĝejo de la kanonikoj aŭgustenanaj (Erfurt)|Preĝejo de la kanonikoj aŭgustenanaj]], [[Preĝejo ĉe la fonto (Erfurt)|Preĝejo ĉe la fonto]], [[Preĝejo Sankta Gregorio (Erfurt)|Preĝejo de la komercistoj]], [[Preĝejo de Sanktaj Nikolao kaj Jakobo (Erfurt)|Preĝejo de la skotoj]]. Krome la preĝejoj [[Preĝejo Sankta Andreo (Erfurt)|S. Andreo]], [[Preĝejo de Ĉiuj Sanktuloj (Erfurt)|Ĉiuj Sanktuloj]], [[Preĝejo Sankta Egidio (Erfurt)|S. Egidio]], [[Preĝejo Sankta Kruco (Erfurt)|S. Kruco]], [[Preĝejo de Sankta Laŭrenco (Erfurt)|S. Laŭrenco]], [[Preĝejo Sankta Marteno (Erfurt)|S. Marteno]], [[Preĝejo Sankta Mikaelo (Erfurt)|S. Mikaelo]], [[Preĝejo Sankta Severo (Erfurt)|S. Severo]], [[Preĝejo Sankta Triunuo (Erfurt)|S. Triunuo]], [[Preĝejo Sankta Wigbert (Erfurt)|S. Wigbert]]. Jam ne uzatas la preĝejoj [[Preĝejo Sankta Petro (Erfurt)|S. Petro]], [[Preĝejo Sankta Spirito (Erfurt)|S. Spirito]], kaj la [[Kapelo de Sankta Magdaleno (Erfurt)|Kapelo de Sankta Magdaleno]]. * Sed ankaŭ ekster la urbokerno ne estas malmultaj. Tio ŝuldiĝas al la etendiĝo de la urbo post la forigo de la ĉirkaŭfortikaĵo kaj la kreado de novaj kvartaloj (ekde la fino de la 19-a jarcento) kiel ankaŭ al modernaj enkorporigoj de iam memstaraj komunumoj: [[Kapelo Sankta Ciriako (Erfurt)|Kapelo S. Ciriako]], [[Preĝejo Sankta Dionizio (Erfurt)|S. Dionizio (Salomonsborn)]], [[Preĝejo Sankta Gotardo (Marbach)|Gotardo-kirko/Marbach]], [[Gustav-Adolf-kirko (Erfurt)|Gustav-Adolf-kirko]], [[Preĝejo Sankta Jozefo (Erfurt)|S.Jozefo]], [[Preĝejo Kristo (Erfurt)|Preĝejo Kristo]], [[Preĝejo Sankta Luko (Erfurt)|S. Luko]], [[Kirko Sankta Laŭrenco (Frienstedt)]], [[Luther-kirko (Erfurt)|Luther-kirko]], [[Preĝejo Sankta Marteno (Ilversgehofen)|S. Marteno (Ilversgehofen)]], [[Preĝejo Sankta Nikolao (Melchendorf)|S. Nikolao]], [[Preĝejo Sanktaj Simono kaj Judaso (Erfurt)|S. Simono kaj Judaso]], [[Preĝejo Sankta Tomaso (Erfurt)|S. Tomaso]], [[Preĝejo Sankta Ulriko (Erfurt)|S. Ulriko]], [[Preĝejo de Wallichen (Erfurt)|Preĝejo de Wallichen]], [[Kirko Sankta Ciriako (Azmannsdorf)]], [[Preĝejo Nia kara Sinjorino (Linderbach)]], [[Preĝejo Sankta Petro (Büßleben)]], [[Preĝejo Sankta Nikolao (Töttelstädt)]], [[Preĝejo Sankta Benigno (Bischleben)]], [[Preĝejo Sankta Andreo (Ermstedt)]]. * Por enterigi la mortintojn oni konstruas en la direkto de Bindersleben la [[Tombejo de Erfurto|Ĉefan tombejon de Erfurto]] kaj la modernan [[Kremaciejo de Erfurto|Kremaciejon de Erfurto]] ==== Pereintaj preĝejoj ==== Jam [[Lutero]] entuziasmiĝis pri la riĉeco de Erfurto je kirkoj kaj komparis ĝin kun Romo! Ne mire, ke kelkaj malaperis pro diversaj kialoj: pro kunfandiĝo de komunumoj kaj abandono de jam ne bezonataj konstruaĵoj, pro la Reformacio aŭ eĉ por havigi al oni brikojn por la fortigo de la ĉirkaŭfortikaĵo! * Kelkaj komplete malaperis: [[Preĝejo Sankta Albano (Erfurt)|S. Albano]], [[Preĝejo Sankta Benedikto (Erfurt)|S. Benedikto]], [[Preĝejo Sankta Gangulfo (Erfurt)|S. Gangulfo]], [[Preĝejo Sankta Gotardo (Erfurt)|S. Gotardo]], [[Preĝejo Sankta Marteno intra muros (Erfurt)|S. Marteno intra muros]], [[Preĝejo Sankta Matiaso (Erfurt)|S. Matiaso]], [[Preĝejo Sankta Maŭrico (Erfurt)|S. Maŭrico]], [[Preĝejo Sankta Servaco (Erfurt)|S. Servaco]] * Ĉe kelkaj ekzistis hodiaŭ ankoraŭ la turo: [[Preĝejo Sankta Bartolomeo (Erfurt)|S.Bartolomeo]], [[Preĝejo Sankta Georgo (Erfurt)|S. Georgo]], [[Preĝejo Sankta Johano (Erfurt)|S. Johano]], [[Preĝejo Sankta Nikolao (Erfurt)|S. Nikolao (urbocentro)]], [[Preĝejo Sankta Paŭlo (Erfurt)|S. Paŭlo]]. * Ĉe [[Preĝejo Sankta Leonardo (Erfurt)|S. Leonardo]] konservitis nur la fundamentoj, ĉe [[Preĝejo Sankta Vito (Erfurt)|S. Vito]] nur la sakristio, ĉe la [[Kartuzio de Erfurto|Kartuzio]] nur la fasado de la preĝeja. Inter Töttelstädt kaj Tiefthal estis eĉ tuta monakejo, la [[Monakejo Orphal]]. === Sinagogoj kaj aliaj konstruaĵoj de judaj ritoj === Malgraŭ pluraj pogromoj (la plej granda en 1349) Erfurto estis ĉiam ankaŭ karakterizata per juda kulturo. Famas la t.n. ''Erfurta trezoro'' kaj ankaŭ hodiaŭ bone videblaj judaj kvartaleroj. La fakto ke en Erfurto troviĝas unu el la plej malnovaj sinagogoj de Eŭropo igis la urbajn politikistoj kandidatigi la urbon kiel [[Monda heredaĵo de Unesko]]. [[Sinagogo malnova de Erfurto|Malnova sinagogo]], [[Sinagogo malgranda de Erfurto|Malgranda sinagogo]], [[Sinagogo granda de Erfurto|Granda sinagogo]], [[Sinagogo nova de Erfurto|Nova sinagogo]], [[Mikveo mezepoka de Erfurto]], [[Nova juda tombejo de Erfurto]] === Domoj === Belegaj domoj en kvazaŭ ĉiu kvartalo atestas la gravecon de Erfurto en la pasinteco kaj la estanteco! * Lindaj burĝaj domoj oftas en la urbokerno, kio faras elekton de la plej ĉarma respektive impona treege malfacile: [[Haus zum Breiten Herd (Erfurt)|Zum Breiten Herd]], [[Haus zum Sonneborn (Erfurt)|Zum Sonneborn]], [[Haus zur Windmühle (Erfurt)|Zur Windmühle]], [[Haus Zur Hohen Lilie (Erfurt)|Zur Hohen Lilie]], [[Haus zur Großen Arche Noah und Engelsburg (Erfurt)|Zur Großen Arche Noah und Engelsburg]], [[Haus Zur Grünen Aue und Kardinal (Erfurt)|Zur Grünen Aue und Kardinal]], [[Haus Zur Güldenen Krone (Erfurt)|Zur Güldenen Krone]], [[Haus Zum Großen Paradies und Esel (Erfurt)|Zum Großen Paradies und Esel]], [[Haus Zum Schwarzen Löwen (Erfurt)|Zum Schwarzen Löwen]], [[Haus Zur Steinecke (Erfurt)|Zur Steinecke]], [[Haus zur Großen Waage (Erfurt)|Zur Großen Waage]], [[Haus zum Schwarzen Horn (Erfurt)|Zum Schwarzen Horn]], [[Haus zur Narrenschelle (Erfurt)|Zur Narrenschelle]], [[Bismarck-domo (Erfurt)|Bismarck-domo]], [[Chrestensenhof]], [[Domo de la gildoj (Erfurt)|Domo de la gildoj]], [[Domo de la buroj (Erfurt)|Domo de la buroj]], [[Domo ĉe la vinberarbedo]], [[Moritzhof]]; ekster la urbokerno: [[Monaĥeja bieno Alach]], [[Vilao Festge (Erfurt)|Vilao Festge]] ekz. * Ankaŭ la politikistoj ŝatis kaj ŝatas deĵori en belaj domoj, kiel pruvas konstruaĵoj kiel [[Majenca guberniestrejo (Erfurt)|Majenca guberniestrejo]], [[Urbodomo de Erfurto]] (kun la [[Ĝemelurba rozo (Erfurt)|Ĝemelurba rozo]]), [[Turdomego apud la Landa parlamento de Turingio]], [[Frakciejo de la Turingia Landa Parlamento]], [[Ĉefa konstruaĵo de la Turingia Landa Parlamento]], [[Partilernejo de la Distrikto Erfurt]] * Arkitekture interesaj domoj de (iama aŭ nuna) publika uzo estas [[Ŝparkasoj (Erfurt)|Ŝparkasoj]], [[Asekurkompanio AOK (Erfurt)|Domo de la asekurkompanio AOK]], [[Vilao Martin (Erfurt)|Vilao Martin]], [[Haus Zum Regenbogen (Erfurt)|Zum Regenbogen]], sed ankaŭ gastejoj kiel [[Gasthaus Zum Alten Schwan (Erfurt)|Gasthaus Zum Alten Schwan]] au [[Gastejo Feuerkugel (Erfurt)|Gastejo Feuerkugel]], la eksa grenejo [[Grenejo de Erfurto|Kornhofspeicher]], la [[Hejtilejego en Brühl (Erfurt)|Hejtilejego en Brühl]] la [[Palmejo de Erfurto|Palmejo]], la eksaj kinejoj [[Fenikso-domo (Erfurto)|Fenikso-domo]], [[Anger 57 (Erfurto)|Anger 57]], [[Union-kinejo (Erfurto)|Union-kinejo]] kaj [[Alhambra (Erfurto)|Alhambra]] aŭ la [[Tivoli (Erfurto)|porlaborista domo Tivoli]] * Religiaj kaj sciencaj domoj estas (parte nun en alia funkcio): [[Comthurhof (Erfurt)|Comthurhof]], [[Jezuita kolegio (Erfurt)|Jezuita kolegio]], [[Collegium Maius (Erfurt)|Collegium Maius]], [[Engelsburg (Erfurt)|Engelsburg]], [[Collegium Marianum (Erfurt)|Collegium Marianum]]. === Muzeoj kaj memoriglokoj === Erfurto estas riĉa je muzeoj. Indas esti vizitataj: * muzeoj en la strikta senco kiel [[Anger-muzeo (Erfurt)|Anger-muzeo]], [[Artohalo de Erfurto|Artohalo]], [[Muzeo pri elektrotekniko (Erfurt)|Muzeo pri elektrotekniko]], [[Georgenburse Erfurt|Georga kolegieto]], [[Germana Hortikultura Muzeo]], [[Sinagogo malnova de Erfurto|Juda muzeo]], [[Muzeo pri limŝtonoj (Erfurt)|Muzeo pri limŝtonoj]], [[Naturhistoria Muzeo de Erfurto|Naturhistoria muzeo]], [[Nova muelejo (Erfurt)|Nova muelejo]], [[Muzeo pri presado (Erfurt)|Muzeo pri presado]], [[Muzeo pri turingia folkloro]], [[Haus zum Stockfisch (Erfurt)|Urba muzeo]], [[Muzeo pri pupdomoj (Erfurt)|Muzeo pri pupdomoj]]. En Hohenfelden, sude de Erfurto, troviĝas belega [[Turingia liberaera muzeo Hohenfelden|Liberaera muzeo pri kamparanaj domoj]] * kulturdomoj kiel [[Kulturforumo Dacheröden]], [[Haus zum Güldenen Krönbacken|Kulturkorto Krönbacken]], [[Preĝejo Sankta Petro (Erfurt)|Kulturforumo en eksa abateja preĝejo]] * lokoj informantaj pri sociaj kaj historiaj cirkonstancoj kiel [[Topf & Söhne|Memorigloko holokaŭsta ''Topf und Söhne'']], [[Memorigloko Andreasstraße (Erfurt)|Memorigloko Andreasstraße en eksa sekretpolica malliberejo]], [[Monumento pri forpelitaj germanoj (Erfurt)|Monumento pri forpelitaj germanoj]], [[SA-prizono Feldstrasse (Erfurt)|SA-prizono Feldstraße]] * la [[Trezoro de Erfurto]] en la [[Sinagogo malnova de Erfurto]] === Monumentoj kaj fontanoj === [[Dosiero:Lutherdenkmal Anger Erfurt by Stepro.jpg|eta|[[Luther-monumento de Erfurto]] ĉe Anger-placo.]] Unu el la grandan avantaĝoj de Erfurto estas ĝia kompakta urbocentro. Krom preĝejoj kaj muzeoj (sed ankaŭ modernaj vendejoj) troviĝas tie ĉi konsidereble granda nombro da interesaj monumentoj de ĉia ajn speco. * Eblas vidi belajn fontanojn kiel [[Anger-fontano malnova (Erfurt)|Malnova Anger-fontano]], [[Anger-fontano nova (Erfurt)|Nova Anger-fontano]], [[Gustav-Adolf-fontano (Erfurt)|Gustav-Adolf-fontano]], [[Karl-Herrmann-fontano (Erfurt)|Karl-Herrmann-fontano]], [[Bismarck-turo (Erfurt)|Bismarck-turo]], [[Minervo-puto (Erfurt)|Minervo-puto]], [[Bösenberg-fontano (Erfurt)|Bösenberg-fontano]] * Pri elstaraj homoj rilataj al Erfurto (ne nur naskiĝintaj erfurtanoj sed ankaŭ tiuj, kiuj la urban historion iel influis) memorigas ekzemple [[Christian-Reichart-monumento]], [[Erthal-obelisko (Erfurt)|Erthal-obelisko]], [[Alfred-Machol-monumento (Erfurt)|Alfred-Machol-monumento]], [[Juri-Gagarin-monumento (Erfurt)|Juri-Gagarin-monumento]], [[Theodor-Neubauer-monumento]], [[Luther-monumento de Erfurto|Luther-monumento]], [[Luther-ŝtono (Erfurt)|Luther-ŝtono]], [[Erfurter Hof|Monumento por Willy Brandt]], [[Fenestro de Bonifaco]] * Pri feliĉaj respektive tragikaj eventoj en la urbo ekz. [[Romiano (Erfurt)|Statuo de Romiano]], [[Amoko de Erfurto|Memorigtabulo pri la amoko ĉe erfurta gimnazio en 2002]], [[Monumento por dizertintoj (Erfurt)|Monumento por dizertintoj]], [[Satisfakcia kruco (Erfurto)|Satisfakcia kruco en la Steiger-arbaro]], [[Monumento pri forpelitaj germanoj (Erfurt)|Monumento pri forpelitaj germanoj]], [[Militkaptitejo Johannesplatz]] * Monumentoj kiuj mem estas artaĵoj aŭ teknikaĵoj estas ekz. [[Heiligenmühle (Erfurt)|Heiligenmühle]], [[Murpentraĵego Rieth]], [[Isatomuelejo]], [[Tureto de Sibilo (Erfurt)|Tureto de Sibilo]], [[Anger-turo]], [[Ĉirkaŭfortikaĵo de Erfurto|Restoj de la ĉirkaŭfortikaĵo de Erfurto]], [[Ĉirkaŭremparo de Möbisburg]], la sonorilaro [[Gloriosa (Erfurt)|Maria Gloriosa]] kaj (ĝis la malkonstruo 2015) la [[Kartuziana muelejo]]. === Placoj, stratoj, pontoj, burgoj === [[Dosiero:Erfurt Anger Kaufmannskirche Johannesstr182 Anger1.jpg|eta|Ĉe la orienta limo de la Anger-placo: la Preĝejo de la komercistoj, la hotelo ''Radisson'' kaj la Galerioj Anger 1.]] Por turistoj venantaj la unuan fojon rekomendatas preni kiel orientigajn elirpunktojn: * diversajn elstarajn placojn (ofte mem riĉaj je konstruaĵoj rimarkindaj), kiel [[Anger (Erfurt)|Anger]], [[Fischmarkt (Erfurt)|Fiŝbazar-placo]], [[Domplatz (Erfurt)|Katedralplaco]], [[Wenigemarkt (Erfurt)|Wenige-bazarplaco]], [[Kaffeetrichter (Erfurt)|Kaffeetrichter]]. * diversajn gravajn stratojn kiel [[Bahnhof-strato (Erfurt)|Bahnhof-strato]], [[Johannes-strato (Erfurt)|Johannes-strato]], [[Juri-Gagarin-ringobulvardo (Erfurt)|Juri-Gagarin-ringobulvardo]], [[Magdeburga Avenuo (Erfurt)|Magdeburga Avenuo]], [[Michaelisstraße (Erfurt)|Michaelis-strato]], [[Schlösserstraße (Erfurt)|Schlösser-strato]] * pontojn kiel [[Ponto longa (Erfurt)|Ponto longa]], [[Schlösser-ponto (Erfurt)|Schlösser-ponto]], [[Ĉevala Ponto]], [[Lehmann-ponto]] kaj - unu el la ĉefaj vidindaĵoj de la tuta urbo - la [[Krämerbrücke (Erfurt)|Ponto de la brokantistoj]] * kastelojn kaj citadelojn kiel: [[Kastelo de Molsdorf]], [[Petersberg (Erfurt)|Petersberg]], [[Citadelo Cyriaksburg]], [[Kastelo Stedten]] (pereinta) * loĝdombloksetlejojn kiel [[Erfurta Nordo]], [[Erfurta Sudoriento]], [[Erfurt-Roter Berg]] === Ĝardenoj kaj parkoj === Erfurto havas mallongan tradicion kiel hortikultur- kaj ĝardenadurbo. En 2021 okazas surloke la Tutgermana Ĝardenekspozicio (BUGA). Plej granda atrakcio estas la [[Erfurta Ĝardenekspozicio]], sed vidindas ankaŭ [[Brühler Garten (Erfurt)|Brühler Garten]], [[Norda parko (Erfurt)|Norda parko]] (kun naĝejo), [[Luiza-parko (Erfurt)|Luiza-parko]], [[Venedig (Erfurt)|Venedig-parko]], [[Urba parko de Erfurto|Urba parko]], [[Cerva ĝardeno (Erfurt)|Hirschgarten]], [[Suda parko (Erfurt)|Suda parko]], [[Espach-parko]], [[Kresoparko]]. Pereis la urbokerna parko [[Louisental (Erfurto)|Louisental]]. Belega verda ripozumloko estas ankaŭ la idiliece situanta [[Zoologia ĝardeno de Erfurto|Zoologia ĝardeno]]. [[Dosiero:Schloss Molsdorf 01.jpg|eta|Fasado suda de la kastelo Molsdorf.]] === Industriaj monumentoj === * [[Centralo de Gispersleben]], perinta * [[Kartuziana muelejo]], pereinta * [[Salminejo de Erfurto]] == Geografio == [[Dosiero:Gera an der Krämerbrücke.JPG|eta|La rivero [[Gera (rivero)|Gera]] trafluis Erfurton dividite en plurajn brakojn]] Erfurto troviĝas je la suda rando de la [[Turingia Baseno]], en la vasta valo de la rivero [[Gera (rivero)|Gera]], alfluanta rivero de [[Unstrut]]. Sude la urbolimo estas ĉe la altaĵoj de la [[Steiger-arbaro (Erfurt)|Steiger-arbaro]]. La punkto de la plej granda dimensio de la urbo estas de nordo al sudo je 21&nbsp;km, de oriento al okcidento 22,4&nbsp;km. Pro la situo de la urbo (forlaso de la Turingia Baseno kaj eniro de la antaŭlando de [[Turingia Arbaro]] la alteco de la urbo estas de nur 158 m norde ĝis jam 430 m sudoriente<ref>[http://www.erfurt.de/ef/de/rathaus/daten/zahlen/ Urba statistiko - datumbenkoj]</ref> Okcidente drenas la urbon la rivero [[Nesse]] en la direkto de [[Weser]], dum la riveroj [[Gera (rivero)|Gera]] kaj [[Gramme]] drenas ĝin en la mezo kaj en la orientaj urbopartoj en la direkto de [[Elbo (rivero)|Elbo]]. Najbaras Erfurton la urboj [[Weimar]] oriente, [[Gotha]] okcidente, [[Arnstadt]] sude kaj [[Sömmerda]] norde, estante ĉirkaŭ 20&nbsp;km for de la ĉefurbo. La plej proksimaj metropoloj estas [[Leipzig]] (je 95&nbsp;km nordoriente), [[Halle (Saale)|Halle]] (je 85&nbsp;km nordoriente), [[Jena]] (je 40&nbsp;km eoste), [[Kassel]] (je 110&nbsp;km nordokcidente), [[Göttingen]] (je 95&nbsp;km nordokcidente), [[Frankfurt am Main]] (je 180&nbsp;km sudokcidente) kaj [[Nürnberg]] (je 160&nbsp;km sude; distancoj laŭ birdflugo). Ĉar Erfurto troviĝas nur je ĉirkaŭ 50&nbsp;km sudoriente de la mezo de hodiaŭa Germanio, ĝi povas esti konsiderata kiel la plej centra grandurbo de FRG. Same kiel la plejparto de la orientgermanaj metropoloj Erfurto ne posedas grandan periferian zonon nek troviĝas en aglomera zono. Tamen intimas la koneksoj kun la najbaraj urboj Weimar kaj Jena, kiel montras multaj regionaj kooperacioj multaflanke. La ĝis nun relative densa surkonstruo de la urbokerno eksplikatas per la fakto ke dum la [[Dua mondmilito]] komparite al aliloke nur malmultaj konstruaĵoj detruitis, respektive ke sur la bombarde faritaj novaloj tuj rekonstruitis novaj konstruaĵoj. Sekvas de tio ankaŭ ke la ripozumadzonoj de la urbo estas kvazaŭ ĉiuj je la urborando, ekz. [[Steiger-arbaro (Erfurt)|Steigerwald]], [[Nordstrand (Erfurt)|Nordstrand]], [[Erfurta Ĝardenekspozicio]]. Krom la Steigerwald estas ankoraŭ du aliaj arbaroj ene de la urbo, la [[Willroder Forst]] sudoriente kaj la arbaroj ĉe [[Schaderoder Grund]] nordokcidente de Tiefthal (limante kun [[Altebenaĵo Fahner]]). La [[Alach-altebenaĵo]] (germane: ''Alacher Höhe'') troviĝas okcidente de la urbocentro de Erfurto, en la Turingia Baseno, kaj invitas al biciklado en la direkto de Altebenaĵo Fahner. La resto de la nekonstruita urbogrundo servas por kultivado: la plugeblaj kampoj en Erfurto estas tre fekundaj kaj bonrikoltaj. La ununuraj lagoj estas la t.n. [[Erfurtaj Lagoj]], serio da fluegitaj gravelfosejoj apud [[Stotternheim]] en la nordo de la urbo. ==== Demografia evoluo ==== [[Dosiero:Population development of Erfurt 1493-2014 (small).svg|eta|Evoluo demografia]] [[Dosiero:Bevölkerungsprognosen Erfurt.pdf|eta|Prognozoj demografiaj]] En 1880 Erfurto havis pli ol 50.000 loĝantoj. En la 1906-a jaro ĝi transpaŝis la limon de 100.000 kaj fariĝis grandurbo. Post la Dua mondmilito (en la 1-a de decembro 1945) loĝis 164.998 homoj en la urbo, en februaro de 1973 estis jam pli ol 200.000 loĝantoj. Mallonge antaŭ la [[Turniĝo]] la urbo havis sian plej grandan nombron da anoj (ne tute 220.000). Post la politikaj ŝanĝoj la urbo perdis (ĝis 2002) ĉirkaŭ 20.000 anojn. Ekde 2003 la nombro denove kreskas kaj intertempe oni rekompensis jam kvaronon de la post-turniĝaj perdoj. Sekve Erfurto konis - komparite al aliaj similaj urboj eks-[[GDR]]-aj ([[Magdeburg]], [[Halle (Saale)|Halle]], [[Chemnitz]] kaj [[Rostock]]) - la plej stabilan demografian evoluon de post 1990. ==== Urbopartoj ==== La sekvontaj vilaĝoj enkorpiĝis al Erfurto dum la 20-a jc., grandparte konservante sian karakteron kamparanan, ekzemple [[Moritzhof]]: * Antaŭ 1938: [[Daberstedt]] * Ekde 1938: [[Hochheim (Erfurto)|Hochheim]] * Ekde 1950: Bindersleben, [[bischleben|Bischleben-Stedten]], Gispersleben, [[Marbach (Erfurto)|Marbach]], Möbisburg-Rhoda, Schmira, * Ekde 1994: [[Alach]], [[Azmannsdorf]], [[Büßleben]], [[Dittelstedt]], Egstedt, [[Ermstedt]], [[Frienstedt]], Gottstedt, Hochstedt, [[Kerspleben]], Kühnhausen, Linderbach, Mittelhausen, Molsdorf, Niedernissa, Rohda, Salomonsborn, Schaderode, Schwerborn, [[Stotternheim]], Tiefthal, Töttelstädt, Töttleben, Urbich, [[Vieselbach]], Wallichen, Waltersleben, Windischholzhausen Memkompreneble estas sur nuna urba teritorio ankaŭ diversaj [[forlasita loko|forlasitaj lokoj]], ekz. [[Schmidtstedt]] kaj [[Orfall]]. == Ekonomio == Erfurto estis kaj estas s ne nur politika kaj la kultura centro de la Liberŝtato sed ankaŭ la ekonomie la plej grava regiono. Karakterizas la ekonomian lokon granda gamo da komercaj branĉoj, kiujn oni povis resumi en la sekvontajn kompetenckampojn: * maŝin- kaj aparatarkonstruado<ref>{{Citaĵo el la reto |url=http://www.erfurt.de/ef/en/business/engineering/index.html |titolo=Informoj en la angla pri tiu ĉi branĉo. |alirdato=2014-01-27 |arkivurl=https://web.archive.org/web/20140129094237/http://www.erfurt.de/ef/en/business/engineering/index.html |arkivdato=2014-01-29 }}</ref> * amaskomunikiloj kaj manaĝerado da kreivaj kaj kulturaj agadoj<ref>{{Citaĵo el la reto |url=http://www.erfurt.de/ef/en/business/media/index.html |titolo=Informoj en la angla pri tiu ĉi branĉo. |alirdato=2014-01-27 |arkivurl=https://web.archive.org/web/20140201035546/http://www.erfurt.de/ef/en/business/media/index.html |arkivdato=2014-02-01 }}</ref> * hortikulturo kaj nutraĵa industrio<ref>{{Citaĵo el la reto |url=http://www.erfurt.de/ef/en/business/horticulture/index.html |titolo=Informoj en la angla pri tiu ĉi branĉo. |alirdato=2014-01-27 |arkivurl=https://web.archive.org/web/20140201035907/http://www.erfurt.de/ef/en/business/horticulture/index.html |arkivdato=2014-02-01 }}</ref> * mikrosistemteknikaĵoj<ref>{{Citaĵo el la reto |url=http://www.erfurt.de/ef/en/business/microtechnology/index.html |titolo=Informoj en la angla pri tiu ĉi branĉo. |alirdato=2014-01-27 |arkivurl=https://web.archive.org/web/20140129094255/http://www.erfurt.de/ef/en/business/microtechnology/index.html |arkivdato=2014-01-29 }}</ref> * loĝistiko<ref>{{Citaĵo el la reto |url=http://www.erfurt.de/ef/en/business/logistics/index.html |titolo=Informoj en la angla pri tiu ĉi branĉo. |alirdato=2014-01-27 |arkivurl=https://web.archive.org/web/20140129094249/http://www.erfurt.de/ef/en/business/logistics/index.html |arkivdato=2014-01-29 }}</ref> * Kelkaj branĉoj ne plu funkcias hodiaŭ (ekz. la [[Salminejo de Erfurto|salminejado]], de kiu restis nur impona uzino). Ĉ. 13.000 entreprenoj trovis ene de erfurtaj metiadaj zonoj, parkoj kaj nemoveblaĵoj atrakcian lokon por komercadi. En la urba administrado zorgas pri ĉiuj interesiĝantoj la Oficejo por ekonomia helpo - al kiu oni estis eĉ aljuĝinta la RAL-kvalitmarko "Komuna administrado orientigita je bonstaro da mezaj klasoj". Al ties servospektro apartenas entreprenorientitaj servoj, konsilado pri subtenprogramoj kaj fondohelpiloj, plibonigo de laborofertoj, infrastrukturetendigoj, reklamo transerfurten. Krome la ĉiujara erfurta ekomonikongreso ''Erwicon'' disponigas komunikiĝplaftformon inter jam lokanoj kaj nelokanoj. Multaj partneroj - oficejoj, entreprenoj en urba posedo, universitatoj kaj fakaltlernejoj, ĉambroj, societoj, fondaĵoj kaj diversaj (privataj) iniciativoj pluse subtenas la industrion. Situante en la mezo de Germanujo Erfurto tre bone taŭgas por kongresoj kaj ĉiaj ajn kunvenoj por altigi singergiajn efektojn. == Servoj == === Eduksistemo, esplorinstitutoj kaj informejoj === [[Dosiero:Eingangsbereich der Universität Erfurt.jpg|eta|Enirejo de la Universitato de Erfurto]] * En Erfurto estas kaj estis multaj lernejoj<ref>[http://www.erfurt.de/ef/de/leben/bildung/schulen/index.html Listo de ĉiuj lernejoj en la urbo kun belaj elaeraj fotoj de la konstruaĵoj lernejaj.]</ref>, kiel [[Edith-Stein-Lernejo (Erfurto)|Edith-Stein-Lernejo]], [[Evangelisches Ratsgymnasium Erfurt|Evangelia Konsilantargimnazio]], [[Albert-Schweitzer-gimnazio (Erfurt)|Albert-Schweitzer-gimnazio]], [[Reĝino-Luise-gimnazio (Erfurt)|Reĝino-Luise-gimnazio]], [[Sportgimnazio de Erfurto]], [[Heinrich-Mann-gimnazio (Erfurt)|Heinrich-Mann-gimnazio]], [[Gutenberg-gimnazio (Erfurto)|Gutenberg-gimnazio]], [[Humboldt-lernejo (Erfurt)|Humboldt-lernejo]], [[Heinrich-Hertz-gimnazio]], [[Franciskana lernejo (Erfurt)|Franciskana lernejo]] * La plej malnova universitato en hodiaŭa Germanujo konsistas el pluraj partoj, la [[Universitato de Erfurto]] en pli konkreta senco kaj diversaj seminarioj kiel [[Fakaltlernejo de Erfurto]], [[Artmetilernejo de Erfurto]], [[Porpastra Seminario de Erfurto]], aŭ la [[Pedagogia Altlernejo Erfurt/Mühlhausen|iam memstara pedagogia altlernejo]] * Pri la informigo pri la historio kaj aktuala stato de la socio de la urbo zorgas i.a. [[Akademie gemeinnütziger Wissenschaften]], [[Societo historia de Erfurto]], [[Eŭropa Informcentro de Turingio]], [[Turingia centralo por politika klerigado]], [[Urba Arkivo de Erfurto]] * En diversaj domoj tra la tuta urbo estas bibliotekaj filioj, citendas la centro en la [[Haus zum Goldenen Einhorn (Erfurt)|Haus zum Goldenen Einhorn]] aŭ la biblioteko porinfana/porjunulara ĉe [[Haus zum Großen Pflug und Großen Siebenbürgen (Erfurt)|Haus zum Großen Pflug und Großen Siebenbürgen]]. Loĝistika helpo porturisma haveblas ekzemple ĉe [[Thüringen Tourismus]]. * Aliaj institutoj klerigadaj kaj pluklerigadaj estas por ekzemplo [[Leibniz-instituto pri kultivado de legomoj kaj ornamaj plantoj]], [[Asocio de privataj muziklernejoj en Germanujo]], [[Popolaltlernejo de Erfurto]], [[Klerigejo Sankta Ursulo]] === Teatroj, multfunkciaj ejoj kaj kultursocietoj === [[Dosiero:Erfurt Alte Oper 01.jpg|eta|Ĉefa enirejo de la Malnova Operejo de Erfurto.]] Enuiĝi en Erfurto kvazaŭ neeblas, ĉar ekzistas amaso da distriĝblecoj kulturaj, ekzemple: * teatre ĉe [[Waidspeicher (Erfurt)|Waidspeicher]], [[Teatro de Erfurto|Nova operejo]], [[Operejo malnova de Erfurto|Malnova operejo]], [[Die Schotte]], [[Atelier Puppenspiel]] * muzike ĉe [[Ĉambromuzika societo de Erfurto]], [[Salonorkestro de Erfurto]], [[Hejtilejego en Brühl (Erfurt)|Hejtilejego en Brühl]] * literature ĉe [[Erfurter Herbstlese]] * kabarede ĉe [[Kabaredo "Das Lachgeschoss"|Kabaredo "Das Lachgeschoß"]] * okazoj de variaj specoj en la [[Turingio-halo]], [[Imperiestra salonego (Erfurt)|Imperiestra salonego]], [[Forstista domo Willroda]], [[Flora (Erfurto)|Flora-gastejego (pereinta)]]. La [[Dramteatro de Erfurto|Dramteatro]] jam ne funkcias, tamen gravas konstruaĵe kaj teatrohistorie; por instigi la artistojn profesiajn kaj laikajn oni aljuĝas ĉiujare la [[Kulturpremio de la urbo Erfurto|Kulturpremion de la urbo Erfurto]]. Ekzemploj por artistaj unuiĝoj dum la komunisma tempo estu la [[Erfurta Ateliergrupo]] aŭ [[Galerio en la koridoro]]. Ekde 2003, la [[Teatro de Erfurto|moderna operejo]] estas hejmo de Teatro Erfurto kaj ties filarmonia orkestro. Ĝi havas 800 sidlokojn kaj alia malgranda ejo 200 sidlokojn. Septembre de 2005 la opero ''Waiting for the Barbarians'' de [[Philip Glass]] premieris en tiu operejo. La Erfurta Teatro estis fonto de polemiko. En 2005 spektaklo de la opero de [[Engelbert Humperdinck]] nome ''Hänsel und Gretel'' vekis la lokan gazetaron ĉar ĝi enhavis sugestojn pri pedofilio kaj incesto. La espektaklo devis averti tion en la programo per la aldono "nur por plenkreskuloj". La 12an de aprilo 2008, versio de la opero de [[Giuseppe Verdi|Verdi]] nome ''Un ballo in maschera'' reĝisorita de Johann Kresnik premieris tie. Tiu produktaĵo vekis polemikon ĉar aperigis rolulojn vestitajn kiel [[Mickey Mouse]] dancante sur la ruinoj de la [[World Trade Center]] kaj kantistino kun lipharo kvazaŭ de [[Adolf Hitler|Hitler]] faris la saluton kutiman dum [[Naziismo]], kune kun fiaj aperoj de usonaj soldatoj, [[Uncle Sam]], kaj [[Elvis Presley]]. La reĝisoro priskribis la produktaĵon kiel popolisma kritiko de la moderna usona societo, montrante malegalecon inter riĉuloj kaj malriĉuloj. Tiu polemiko kondukis lokan politikiston alvoki lokanojn al bojkoto de la spektaklo, sed tiu ĉiukaze sukcesis.<ref>{{Cite news | url=http://www.telegraph.co.uk/news/main.jhtml?xml=%2Fnews%2F2008%2F04%2F11%2Fwopera111.xml | work=The Daily Telegraph | location=London | title=German staging of Verdi's A Masked Ball on 9/11 with naked cast in Mickey Mouse masks | date=11a Aprilo 2008 | accessdate=2a Majo 2010 | titolo=Arkivita kopio | alirdato=2021-08-11 | arkivurl=https://web.archive.org/web/20080422023336/http://www.telegraph.co.uk/news/main.jhtml?xml=%2Fnews%2F2008%2F04%2F11%2Fwopera111.xml | arkivdato=2008-04-22 }}</ref> === Amaskomunikiloj kaj komunikado === [[Dosiero:Hauptpost Anger.jpg|eta|300px|La [[Ĉefpoŝtejo de Erfurto|ĉefa poŝtejo]] en 2007; dekstre la [[Preĝejo Sankta Gregorio (Erfurt)|Preĝejo Sankta Gregorio.]]]] Kiel [[Halle (Saale)|Halle]] kaj [[Lepsiko]], Erfurto ankaŭ amaskomunukile ludas certan rolon en Meza Germanujo: * radie i.a. per [[Radio F.R.E.I.]] kun Esperanto-elsendoj kaj per la publikjura radikanalo [[MDR Turingio]]; [[Erfordia Latina]] (laŭvorte: Latina Erfurto) estas la titolo de dulingvaj elsendoj de Radio F.R.E.I., nome en la germana kaj en la [[latina]]: la plej granda parto estas en la lingvo de la antikvaj romianoj. Intenco estas prezenti la buntecon de la tradiciriĉa ĉefurbo de Turingio kaj la latinlingvan kulturon, sed ankaŭ propagandi la uzon de la latina lingvo kiel viva lingvo. * gazete ekz. per [[Thüringer Allgemeine]]<ref>"[http://www.thueringer-allgemeine.de/kontakt Kontakt]" ([http://archive.is/oWAIA Archive]) ''[[Thüringer Allgemeine]]''. Konsultita la 13an de Januaro 2014. "Zentralredaktion Thüringer Allgemeine Gottstedter Landstraße 6 99092 Erfurt"</ref> * televide per [[KiKA|Porinfana televidkanalo KiKA]], [[ZDF-studio de Turingio]] kaj la regionaj novaĵoj ĉe [[MDR Thüringen-Journal]] Amikoj de neelektrika transporto de leteroj ĝuas afablan servon en la belega konstruaĵo de la [[Ĉefpoŝtejo de Erfurto|Centra poŝtoficejo]]. === Butikumado kaj komerco === * La urbocentro ne nur allogas per sia multo da historiaj konstruaĵoj sed ankaŭ per granda elekto da vendejoj, kiel [[Galerioj Anger 1]]. * Enradikitaj en la tradicio de Erfurto kiel urbo ĉiam malferma al industrio kaj metiado taksas sin ekzemple la [[Foiro de Erfurto]], [[Ĉambro industria-komerca de Erfurto|Ĉambro industria-komerca]], [[N.L. Chrestensen]], [[Turingia Rekonstrubanko]], [[Born-delikataĵoj]]. * Ekzemploj por pluraj historie floregantaj entreprenoj kiuj jam ne ekzistas estas la [[Eduard Lingel|Iama ŝufabrikego Lingel]], la [[Bierfarejo Braugold]], la [[Tekstilkontoro (Erfurto)|Tekstilkontoro]] aŭ la [[Hejtilejego en Brühl (Erfurt)|Armil- kaj skribmaŝinfabrikoj en Brühl]]. * Okcidente de Erfurto troviĝas granda industriparko nomita [[Erfurter Kreuz]]. Oriente setlis dum la lastaj jaroj multaj loĝistikaj entreprenoj. === Trafiko === Granddistanca trafiko garantiitas danke al la [[Stacidomo de Erfurto]] kaj [[Flughaveno Erfurt-Weimar|Flughaveno de Erfurto]]. Pri regiona trafiko specialiĝis [[Erfurter Bahn]].<ref>[https://www.stadtwerke-erfurt.de/pb/site/swegruppe/node/140107/Lde/index.html artikolo "Ausbau der Erfurter Straßenbahn zur Stadtbahn" [ampleksigo de la tramo de Erfurto al urba trajnsistemo], eldonanto Erfurter Verkehrs-Aktiengesellschaft (EVAG) {{Germane}}</ref> La enurba trafiko estas en la manoj de [[Publika transporto de Erfurto|EVAG]]. Al fanatikuloj de biciklado rekomendatas uzi unu el pluraj biciklovojoj kaj biciklomigradvojoj, kiel ekz. la [[Gera-biciklomigradvojo]]. Historie insteresas la haloj de la [[Fervojflegejo erfurta]]. === Sporto kaj ripozumlokoj === [[Dosiero:Steigerwaldstadion-Mainstand3.jpg|eta|La granda tribuno de la Stadiono Steigerwald.]] Kaj al emuloj de sporto ([[Stadiono Steigerwald]], [[Gunda-Niemann-Stirnemann-halo]], [[FC Rot-Weiß Erfurt|La futbalklubo ''Rot-Weiß Erfurt'']], [[Ciklodromo Andreasried]], [[Nordstrand (Erfurt)]], [[Erfurtaj Lagoj]], [[Norda naĝejo (Erfurto)|Norda naĝejo]]) kaj al simplaj naturemuloj ([[Steiger-arbaro (Erfurt)|Steiger-arbaro]], [[Altebenaĵo Fahner]], [[Ruĝa Monto (Erfurt)|Ruĝa Monto]], [[Altebenaĵo de Alach]]) Erfurto ofertas grandan gamon da taŭgaj lokoj ripozumi respektive konkuri je la unua rango. Surloke ekzistas eĉ pereinta [[Skisaltejo Rhodaer Grund (Erfurt)|skisaltejo, ĉe Rhodaer Grund]]. Moderigas multajn sportajn agadojn enklubajn la [[Sportoligo de Turingio]]. === Sanitaraj aferoj === * La [[Kliniko HELIOS de Erfurto|Kliniko HELIOS]] kaj la [[Katolika hospitalo de Erfurto]] kontinuigas hodiaŭ la tradicion de la historia [[Granda hospitalo de Erfurto|Granda hospitalo]]. * Infanoj kiel olduloj en multaj lokoj en Erfurto vartatas, ekzemple ĉe [[Augusta-Viktoria-fondaĵo|Augusta-Viktoria-Stift]] aŭ ĉe la [[Fondaĵo Louise Mücke]]. * En Erfurto havas sian sidejon la [[Centra ligo de kamenpurigistoj germanaj]]. * La moderna [[Fajrobrigado profesia de Erfurto]] gardas la nelezitecon de la erfurtanoj. === Armeo === Dum la [[GDR]]-tempo (kaj jam antaŭe) Erfurto estis ege grava garnizona urbo (kun kazernoj ekz. ĉe [[Steiger-arbaro (Erfurt)|Steigerwald]]; pereinta fama soldatejo estis la t.n. [[Marteno-kazerno]]). De kelkaj jaroj ĝia armea graveco denove iomete kreskis pro la establo de la [[Loĝistika komandejo de Bundeswehr]], kie - centre por tuta Germanio - planatas la internaciaj engaĝiĝoj de la germana armeo. La tuto estas ĉe [[Löberfeld-kazerno]]. === Politiko, justico kaj historio === * [[Laborjura tribunalo de Erfurto]] * [[Federacia laborjura tribunalo de Germanujo]] * [[Erfurta Unuigparlamento]] * [[Erfurta Partikongreso]] * [[Notaria Ĉambro de Turingio]] * [[Turingia Landa Parlamento]] == Regulaj aranĝoj pli gravaj en la kuro de la jaro == [[Dosiero:Rip krämerbrücke 1.JPG|eta|Bando da muzikantoj ludantaj sur la [[Anger (Erfurt)|Anger-placo]] dum la [[Festo ĉe Krämerbrücke]] en 2010.]][[Dosiero:Stamps of Germany (DDR) 1969, MiNr 1439.jpg|eta|La urba muzeo, sur poŝtmarko de 1969.]] [[Dosiero:Stamps of Germany (DDR) 1955, MiNr 0495.jpg|eta|La katedralo sur poŝtmarko de 1955.]] FEBRUARO * Karnavala procesio tra la urbocentro MARTO/APRILO * Bach-tagoj * Urbocentra printempo * Bazaro de potaĵoj * Aŭtomobila printempo MAJO * Longa nokto de la muzeoj * Internaciaj orgenkoncertoj en la katedralo (ĝis aŭgusto) * Orgenkoncerta serio en la [[Dominikana preĝejo (Erfurt)|dominikana preĝejo]] (ĝis septembro) JUNIO * [[Festo ĉe Krämerbrücke]] * [[Rund um die Hainleite|Turingia rondveturado]], ciklisma konkurso JULIO/AŬGUSTO * [[DomStufen-festivalo]], spektakloj sur la ŝtuparo de la katedralo * [[Mega Rock in die Ferien]], popmuzikspektaklaro (ĝis 2012) * [[Erfurta Lumofesto]], la lastan semajnon de aŭgusto en la EGA-parko SEPTEMBRO * Semajno de monumentoj kaj Eŭropa tago de la malfermita monumento * Erfurtaj tagoj de [[Eklezia muziko]] OKTOBRO * [[Oktobrofesto]] erfurta * Internaciaj Bach-Liszt-orgenkonkursoj (kune en [[Weimar]] kaj [[Merseburg]]) * [[Reisen & Caravan]], foiro pri karavanado NOVEMBRO * Longa nokto de la sciencoj * Ekumena festo je honoro de [[Sankta Marteno]] DECEMBRO * [[Kristnaska bazaro de Erfurto|Kristnaska bazaro]] === Krome === [[Dosiero:Goldener Spatz Erfurt F1.jpg|eta|Ora pasero antaŭ butikumcentro en Erfurto]] '''Goldener Spatz''' (laŭvorte: ''[[Ora pasero]]'') estas grava [[Germanlingvio|germanlingva]] porjunulara kinfestivalo. Ĝi okazas ĉiujare en [[Gera]] kaj en Erfurto. == Esperanto en Erfurto == Ĉiun unuan dimanĉon de monato eblas aŭdi esperantlingvan magazinon ''[[Turingio Internacia]]'' sur la ondoj de surloka radiostacio . En junio 2014 okazis en la urbo de ĉe la rivero [[Gera (rivero)|Gera]] la [[91-a Germana Esperanto-Kongreso]]. En Erfurto naskiĝis la esperanto-vortaristo [[Hans Joachim Plehn]], la volapukisto [[Alfred Kirchhoff]] kaj la forstisto kaj esperanto-terminaristo [[Karl-Hermann Simon]]. De 1896-1923 deĵoris surloke la planlingvisto [[Ernst Beermann]]. == Gefiloj de la urbo kaj personuloj kun gravaj ligoj al Erfurto == ==== Religiuloj ==== Gravuloj kristanoj (kiel [[Bartholomaeus Arnoldi]], [[Hugo Aufderbeck]], [[Johannes Aurifaber (Vimariensis)]], [[Johannes Bonemilch]], [[Joachim Justus Breithaupt]], [[Marianus Brockie]], [[Erich Kleineidam]], [[Majstro Eckhart]], [[Johano de Erfurto]], [[Johannes Gallus]], [[Reinhard Hauke]], [[Ulrich Neymeyr]], [[Otto Ogiermann]], [[Johann von Staupitz]], [[Georg Maximilian Sterzinsky]], [[Johann Philipp von Schönborn]], [[Jodocus Trutfetter]], [[Jakobo de Jüterbog]]) kiel ankaŭ protestantaj ([[Johannes Cuno]], [[Bartholomäus Elsner]], [[Ludwig Helmbold]], [[Johann Lange]], [[Johann Jakob Leitzmann]], [[Marteno Lutero]], [[Justus Menius]], [[Johann Matthäus Meyfart]], [[Johann Friedrich Möller]], [[Andreas Poach]], [[Christian Gotthilf Salzmann]], [[Johann Spangenberg]], [[Joachim Wanke]]), vivis/-as kaj agadis/-as en la erfurta regiono. Tio nur eblas pro la kristanigo en la 8-a jarcento danke i.a. al [[Sankta Bonifaco]] kaj [[Sankta Eobano]]. [[Severo el Raveno]] estas almenaŭ entombigita erfurte. ==== Politikistoj ==== La [[Erfurta Unuigparlamento]] kaj la [[Erfurta Partikongreso]] markis la komencon de moderna politiko en la turingia ĉefurbo. Antaŭe regas la guberniestroj el [[Mainz]]. Hodiaŭ ĝi gastas, kiel decas por ĉefurbo de [[Federacia lando (Germanio)|Federacia lando]], la [[Turingia Landa Parlamento|Turingian Landan Parlamenton]]. * Ĉefministroj: [[Bernhard Vogel]], [[Dieter Althaus]], [[Christine Lieberknecht]], [[Bodo Ramelow]] * Urbestroj: [[Andreas Bausewein]], [[Richard Breslau]], [[Heinrich Kellner]], [[Volkmar Limprecht]], [[Hermann von Mallinckrodt]], [[Bruno Mann]], [[Carl von Oldershausen]], [[Manfred Ruge]], [[Hermann Schmidt]] * Deputitoj: [[Otto von Bismarck]], [[Björn Höcke]], [[Joachim Kaiser (artisto)|Joachim Kaiser]], [[Erich Köhler]], [[Christoph Matschie]], [[Stefan Möller]], [[Willi Münzenberg]], [[Carl Lucius]], [[Robert Lucius von Ballhausen]], [[Wilhelm Johann Albert von Tettau]], [[Karl Friedrich Anton von Conta]] * Majencaj guberniestroj: [[Friedrich Wilhelm von Bicken]], [[Philipp Wilhelm von Boineburg]], [[Karl Theodor von Dalberg]], [[Anselm Franz von Ingelheim]] * Aliaj servoj kaj politika trejnado; diplomatoj: [[Gustav Adolf von Gotter]], [[Christoph von Keller]], [[Wilhelm Knappe]], [[Heinrich Rubenow]], [[Albert Stange]] ==== Sportistoj ==== Ekde la 19-a jarcento Erfurto - kun siaj variaj sportejoj (sketado, biciklado, futbalo, naĝado, rajdado) - estigis multajn sportistojn, eĉ de internacia rango, inter ili [[Clemens Fritz]], [[Detlef Macha]], [[Roland Matthes]], [[Gunda Niemann-Stirnemann]]. ==== Entreprenistoj ==== Erfurto ĉiam estis atrakcia por investantoj de ĉiu speco, ofte kun karitata veno kiel [[Johann Anton Lucius]] aŭ [[Sebastian Lucius]]. Kelkaj erfurtanoj faris entreprenistan karieron eksterlande, kiel ekz. [[Johann Heinrich Hartung]] aŭ [[Samuel Selfisch]]. Dum la t.n. [[periodo de spekulanto-kompanioj]] venis homoj kiel [[Eduard Lingel]] aŭ [[Christian Hagans]]. Revolucion en la kampo de ĝardenado kaj hortikulturo faris i.a. [[Ernst Benary]] respektive [[Niels Lund Chrestensen]], [[Christoph Schmidt]], [[Friedrich Adolph Haage]] kaj [[Christian-Reichart-monumento|Christian Reichart]]; sed ankaŭ la generalo [[August von Hedemann]] pioniris hortikulturade kaj pejzaĝarkitekture. Oni ne forgesu la ŝufabrikanton kaj mecenaton [[Alfred Hess]]. Post la [[Turniĝo]] ne malmultaj entreprenoj malaperis (post antaŭa ŝtatiĝo kaj ŝanĝiĝo al [[VEB]]), sed novaj poste alvenos. ==== Artistoj ==== Erfurto estis kaj estas naskiĝa respektive agada loko de artistoj de diversaj specoj: * por muzikistoj kiel [[Jakob Adlung]], [[Michael Altenburg]], [[Heinrich Bach]], [[Johann Aegidius Bach]], [[Johann Ambrosius Bach]], [[Johann Bernhard Bach (la pli maljuna)]], [[Johann Christoph Bach la 3-a]], [[Anke Besser-Güth]], [[Johann Ludwig Böhner]], [[Johann Heinrich Buttstedt]], [[Ludwig Compenius]], [[Michael Gotthard Fischer]], [[Ludwig Ernst Gebhardi]], [[Johann Wilhelm Häßler]], [[Johann Christian Kittel]], [[Johann Pachelbel]], [[Wilhelm Hieronymus Pachelbel]], [[Karl Martin Reinthaler]], [[August Gottfried Ritter]], [[Dieter Schumann]], [[Johann Gottfried Walther]], [[Georg Peter Weimar]], [[Richard Wetz]] * por pentristoj kaj artmetiistoj kiel [[Jakob Samuel Beck]], [[Ferdinand Bellermann]], [[Erich Borchert]], [[Nicolaus Heinrich Dornheim]], [[Bernd Hartung]], [[Theo Kellner]], [[Franz Kuchenbuch]], [[Friedrich von Nerly]], [[Amalia Pachelbel]], [[Johann Alexander Thiele]] * por kantistoj kiel [[Yvonne Catterfeld]], [[Clueso]], [[Kathrin Schirmer]] * por skulptistoj, artmetiistoj kaj arkitektoj kiel [[Georg Kugel]], [[Anton Dominik von Fernkorn]], [[Carl Melville]], [[Margaretha Reichardt]], [[John August Roebling]], [[Ferdinand-Schmidt-memorigtabulo (Erfurt)|Ferdinand Schmidt]], [[Hans Walther (1888-1961)|Hans Walther]], [[Dieter M. Weidenbach]] * por aktoroj kiel [[Sophie Albrecht]], [[Max Schreck]] * por verkistoj kiel [[Dietrich von Apolda]], [[Wilhelm Hey]], [[Kurt Pinthus]], [[Kaspar von Stieler]], [[Sidonia Hedwig Zäunemann]] ==== Sciencistoj kaj fakuloj ==== Ke Erfurto konsidereblas esti fekunda kampo scienca kaj sciencista montras la sekvontaj ekzemploj de fakuloj devenantaj el aŭ agadantaj (-intaj) profesie kaj kreive en Erfurto: [[Dosiero:SoM-DDR-EF 1988BMA d. Jgd.jpg|eta|550px|Komparo de mezepoka Erfurto kaj moderna grandurbo, poŝtmarko de 1988.]] * Filologoj: [[Johann Joachim Bellermann]], [[Kai Brodersen]], [[Conrad Celtis]], [[Johannes Dinckel]], [[Hans Ellenberg]], [[Karl Florenz]], [[Eobanus Hessus]], [[Valentin Ickelsamer]], [[Justus Jonas, la maljuna|Justus Jonas]], [[Johann Rudolf Kiesling]], [[Oswin Köhler]], [[Hiob Ludolf]], [[Petrus Luder]], [[Heinrich Wilhelm Ludolf]], [[Nicolaus Marschalk]], [[Otto Ribbeck]], [[Mutianus Rufus]], [[Jörg Rüpke]], [[Johannes Saxonius]], [[Annemarie Schimmel]], [[Samuel Friedrich Günther Wahl]] * Naturscienculoj: [[Johann Wilhelm Baumer]], [[Wilhelm Benary]], [[Johann Jakob Bernhardi]], [[Georg Faust|Johann Georg Faust]], [[Karl Konstantin Haberle]], [[Sigismund Friedrich Hermbstädt]], [[Carl Hilsenberg]], [[Johann Heinrich Hübschmann]], [[Johann Hieronymus Kniphof]], [[Eduard Lucas]], [[Jacob Heinrich Lucas]], [[Johann Friedrich Theodor Müller]], [[Adam Ries]], [[Crotus Rubeanus]], [[Johann Hieronymus Schröter]], [[Johann Bartholomäus Trommsdorff]], [[Ephraim Salomon Unger]] * Historiistoj: [[Paulus Stephanus Cassel]], [[Steffen Raßloff]], [[Johannes Biereye]], [[Karl-Herrmann-fontano (Erfurt)|Karl Herrmann]], [[Lorenz Drehmann]], [[Matthäus Dresser]], [[Arthur Moeller van den Bruck]], [[Johann Georg Meusel]] * Juristoj: [[Franz Karl Conradi]], [[Karl Friedrich von Dacheröden]], [[Mario Eylert]], [[Ferdinand August Hommel]], [[Franz Josef Ignaz von Linden]], [[Herbord von der Marthen]], [[Johannes Osthusen]], [[Christian Heinrich Schmid]], [[Arnold Sommernat]], [[Konrad Wilhelm Strecker]] * Kuracistoj: [[Johann Wolfgang Friedrich Bönneken]], [[Andreas Elias Büchner]], [[Ludwig Friedrich von Froriep]], [[Georg Christoph Petri von Hartenfels]], [[Alfred-Machol-monumento (Erfurt)|Alfred Machol]], [[Christoph Andreas Mangold]], [[Andreas Starck]], [[Wilhelm Bernhard Trommsdorff]], [[Samuel Gottlieb Vogel]] [[Dosiero:Max Weber 1894.jpg|eta|Max Weber]] * Filozofoj kaj teologoj: [[Richard Bärwinkel]], [[Amplonius Rating de Berka]], [[Karl Friedrich Bahrdt]], [[Hieronymus Emser]], [[Johannes el Dorsten]], [[Justus Friedrich Froriep]], [[Heinrich von Geismar]], [[Andrew Gordon]], [[Isidorus Keppler]], [[Johann Leon]], [[Johann Christian Lossius]], [[Friedrich Justus Riedel]], [[Jordan Simon]], [[Petrus Stenbeke]], [[Victorinus Strigel]], [[Tomaso de Erfurto]], [[Max Weber]], [[Nicolaus Zapf]], [[Placidus Muth]] * Pedagogoj: [[Adelheid Daniel]], [[Paul Dumerich]], [[Basilius Faber]], [[Johann Christian Wilhelm August Hopfensack]], [[Heinrich Langethal]], [[Volkmar Limprecht]], [[Wolfgang Ratke]] ==== Aliaj ==== [[Maria Barjatinskaja]], [[Walter Bauer-Wabnegg]], [[Rudolph Zacharias Becker]], [[Wilhelm Benary]], [[Werner von Fichte]], [[Henryk Goldberg]], [[Friedrich Wilhelm von Jagow]], [[Wilhelm Knappe]], [[Elisabeth Lemmerhirt]], [[Karl Müffling]], [[Wolf Schneider]], [[Steffen Quasebarth]], [[Konrad Stolle]], [[Casper Vogell]], [[Werner W. Wallroth]] == Partneraj urboj == * [[Dosiero:flago-de-Hungario.svg|20px]] [[Győr]] ([[Hungario]]), ekde [[1971]] * [[Dosiero:flago-de-Litovio.svg|20px]] [[Vilnius]] ([[Litovio]]), ekde [[1972]] * [[Dosiero:flago-de-Pollando.svg|20px]] [[Kalisz]] ([[Pollando]]), ekde [[1982]] * [[Dosiero:flago-de-Germanio.svg|20px]] [[Majenco]] ([[Germanio]] de la [[federacia lando (Germanio)|federacia lando]] [[Rejnlando-Palatinato]]), ekde [[1988]] * [[Dosiero:flago-de-Francio.svg|20px]] [[Lille]] ([[Francio]]), ekde [[1988]]<ref>[http://lille-cologne-erfurt.com/index.php?option=com_content&view=article&id=57%3Astadt-erfurt&catid=24%3Adeutsch&Itemid=54 Ĝemeleco kun Lille] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20160831042222/http://lille-cologne-erfurt.com/index.php?option=com_content&view=article&id=57%3Astadt-erfurt&catid=24%3Adeutsch&Itemid=54 |date=2016-08-31 }} {{de}}</ref> * [[Dosiero:flago-de-Usono.svg|20px]] [[Shawnee]] ([[Usono]], [[Kansaso]]), ekde [[1993]] * [[Dosiero:flago-de-Bulgario.svg|20px]] [[Loveĉ]] ([[Bulgario]]), ekde [[1996]] * [[Dosiero:flago-de-Argentino.svg|20px]] [[San Miguel de Tucumán]] ([[Argentino]]), ekde [[1993]] * [[Dosiero:flago-de-Israelo.svg|20px]] [[Haifa]] ([[Israelo]]), ekde [[2000]] * [[Dosiero:flago-de-Ĉinio.svg|20px]] [[Yan'an]] ([[Ĉinio]]), ekde [[2000]] Pri la partneraj urboj ekzistas monumento antaŭ la urbodomo, la ''[[Ĝemelurba rozo (Erfurt)|Ĝemelurba rozo]]''. == Vidu ankaŭ == * [[Episkopujo de Erfurto]] * [[Erfurto en unu tago|Erfurto en unu tago - propono de rondirado por turistoj]] == Notoj == {{Referencoj}} == Literaturo (kronologie) == * Jakob Dominikus: Erfurt und das erfurtische Gebiet. Nach geographischen, physischen, statistischen, politischen und geschichtlichen Verhältnissen. 2 partoj. Gotha 1793.[30] * Constantin Beyer: Neue Chronik von Erfurt oder Erzählung alles dessen, was sich vom Jahr 1736 bis zum Jahr 1815 in Erfurt Denkwürdiges ereignete. 1-a volumo, Erfurt 1821[31]. * Constantin Beyer: Nachträge zu der neuen Chronik von Erfurt 1736–1815. 2-a volumo, Erfurt 1823 [32]. * Mitteilungen des Vereins für die Geschichte und Altertumskunde von Erfurt (MVGAE). Volumoj 1-53 (1865–1941), volumoj 54 kaj sekvaj (1993 kaj sekvaj jaroj) * Alfred Overmann: Erfurt in zwölf Jahrhunderten. Eine Stadtgeschichte in Bildern. Erfurt 1929. * Erfurter Heimatbrief. Brief für die Erfurter in der Bundesrepublik mit West-Berlin und im westlichen Ausland. Kajeroj 1-64 (1961–1992), eldona institucio Vereinigung „Heimattreue Erfurter“ (en Berlin-Wilmersdorf). * Geschichte der Stadt Erfurt. Herausgegeben im Auftrag der Stadt Erfurt von [Eldonata nome de la urbo Erfurt fare de] Willibald Gutsche. Weimar 1986, ISBN 3-7400-0000-7. * Thomas Ott: Erfurt im Transformationsprozeß der Städte in den neuen Bundesländern. Ein regulationstheoretischer Ansatz. Erfurt 1997, ISBN 3-9803607-5-X. * Stadt und Geschichte. Zeitschrift für Erfurt. (SuG). Kajero 1 kaj sekvaj (1998 kaj sekvaj jaroj) * Steffen Raßloff: Flucht in die nationale Volksgemeinschaft. Das Erfurter Bürgertum zwischen Kaiserreich und NS-Diktatur. Köln/Weimar/Wien Böhlau, 2003, ISBN 3-412-11802-8 (Veröffentlichungen der Historischen Kommission für Thüringen. Kleine Reihe 8). * Helmut Wolf: Erfurt im Luftkrieg 1939–1945. Jena 2005 (2-a eldono Zella-Mehlis 2013), ISBN 3-931743-89-6. * Stephanie Wolf: Erfurt im 13. Jahrhundert. Städtische Gesellschaft zwischen Mainzer Erzbischof, Adel und Reich. Köln[Kolonjo]/Weimar/Wien[Vieno] 2005, ISBN 3-412-12405-2. * Jahrbuch für Erfurter Geschichte. 2006 kaj sekvaj, eldona institucio Gesellschaft für Geschichte und Heimatkunde von Erfurt. * Steffen Raßloff: Bürgerkrieg und Goldene Zwanziger. Erfurt in der Weimarer Republik. Sutton, Erfurt 2008, ISBN 978-3-86680-338-1. * Jürgen Valdeig: Erfurt – Schlaglichter zur Stadtgeschichte. Mit einem historischen Überblick von Steffen Raßloff. Weimar 2011. * Martin Baumann kaj Steffen Raßloff (Hg.): Blumenstadt Erfurt. Waid – Gartenbau – iga/egapark. Erfurt 2011, ISBN 978-3-86680-812-6. * Robert Gramsch: Erfurt - Die älteste Hochschule Deutschlands. Vom Generalstudium zur Universität. Sutton, Erfurt 2012, ISBN 978-3-9540006-2-3. * Steffen Raßloff: Geschichte der Stadt Erfurt. Erfurt 2012 (2-a eldono 2013), ISBN 978-3-9540004-4-9. * Christoph Kreutzmüller/Eckart Schörle: Stadtluft macht frei? Jüdische Gewerbebetriebe in Erfurt 1919 bis 1939. Berlin[Berlino] 2013, ISBN 978-3-942271-97-4. * Steffen Raßloff: 100 Denkmale in Erfurt. Geschichte und Geschichten. Mit Fotografien von Sascha Fromm. Essen 2013, ISBN 978-3-8375-0987-8. == Eksteraj ligiloj == {{Commons|Erfurt}} * [http://www.erfurt.de Oficialaj paĝoj de la urbo.] * [http://www.stadtpanoramen.de/en/erfurt/erfurt.html turisme interesaj urbaj panoramoj de Erfurt] * [http://www.cityofshawnee.org/SisterCities/erfurt.htm retpaĝo de la partnera urbo Shawnee, Kansaso, pri Erfurto] * [http://www.myworldshots.com/Germany/Erfurt fotaro en la retejo ''World Shots''] {{Urboj en Germanio}} {{ADLS|2014|20}} <!-- kaj de semajno 21 --> {{Elstara|2014|03|04}} {{Bibliotekoj}} [[Kategorio:Erfurto| ]] [[Kategorio:Eksterdistriktaj urboj de Turingio]] [[Kategorio:Urboj de Turingio]] tsa6jib9n859reh1nvt92730hwhb4y7 0 1736 7684873 7673102 2022-08-11T04:20:28Z Giorno2 26895 /* Famuloj */ wikitext text/x-wiki {{apartigila paĝo|Hanovro (apartigilo)}} {{informkesto urbo |bildo-priskribo=Urbodomo. |regiono-ISO=DE-NI |situo sur mapo2=Germanio |zomo=9 }} [[Dosiero:Urbodomo de Hanovro.jpg|thumb|La alia fasado de la urbodomo.]] [[Dosiero:Hannover - Hauptbahnhof Eingangsportal 1.jpg|eta|Stacidomo.]] [[Dosiero:Hannover-Position.png|eta|Geografia pozicio en Germanio.]] '''Hanovro'''<ref>"Hanovro" laŭ [[PIV]], https://vortaro.net/#Hanovro_kd : "Ĉefurbo de Malsupra Saksio"</ref> aŭ '''Hanovero''' estas la [[ĉefurbo]] de la [[Federacia lando (Germanio)|germana federacia lando]] [[Malsupra Saksio]]. Fine de {{#time: F Y | {{Metadatumoj pri nombroj de loĝantoj en Malsupra Saksio||STATO}}}} ĝi havis {{nombro|{{Metadatumoj pri nombroj de loĝantoj en Malsupra Saksio|03241001}}}} loĝantojn. La urbo estas grava industria kaj komerca centro; ĝi havas [[universitato]]n, plurajn [[altlernejo]]jn kaj estas okazejo de diversaj internaciaj foiroj. La urbo kaj 20 ĉirkaŭaj komunumoj konsistigas la [[distrikto Regiono Hanovro|distrikton Regiono Hanovro]]. :'''Germana nomo:''' Hannover {{prononco|haNOfer|haˈnoːfɐ}} :'''Situo:''' {{koordinato|NS=52/24//N|EW=9/44//E|region=DE-NI|name=Hanovro|type=city|text=/}}, apud la [[rivero]] [[Leine]] :'''Areo:''' 204,09 km² :'''Horzono:''' [[GMT]]+1h (+2h de aprilo ĝis oktobro) :'''Alteco:''' averaĝe 55 m super la marnivelo == Historio == Dum la [[mezepoko]], la urbo apartenis al la komerca ligo [[Hanso]]. La [[Reĝlando Hanovro]] (en [[germana]]: ''Königreich Hannover'') estis establita en oktobro [[1814]] fare de la [[Kongreso de Vieno]], kun la restaŭrado de [[Georgo la 3-a (Britio)|Georgo la 3-a de Britio]] al siaj Hanovraj teritorioj post la [[Napoleonaj Militoj|Napoleona epoko]]. Ĝi sukcedis la iaman Elekto-Princlandon Hanovron. Hanovro (konata formale kiel [[Elektoprinclando Brunsvigo-Luneburgo|Elekto-Princlando Brunsvigo-Luneburgo]]), kaj aliĝis al 38 aliaj suverenaj ŝtatoj en la [[Germana Konfederacio]] en junio 1815. La Reĝlando estis regata de la [[Hanovra dinastio]] en [[persona unio]] kun [[Unuiĝinta Reĝlando de Granda Britio kaj Irlando]] ekde 1814. [[Bombardado de Hanovero]] okazis dum la [[Dua Mondmilito]], fare de la bombaviadiloj de la Royal Air Force (RAF) kaj de Usono (USAAF). Pro totalo de 125 atakoj (depende de la fontoj ankaŭ: 88) mortis 6 782 personoj. En 200 okazis la [[Expo 2000]] en la [[Hanovra foirejo]] (Messegelände Hannover), kiu estas fama pro gastigado de [[CeBIT]]. [[Dosiero:Hannover Skyline.jpg|thumb|left|250px|Urba silueto]] == Vidindaĵoj == * [[Ĝardenoj de Herrenhausen]] * [[Internacia ekspozicio (2000)]] * Stacidomo * Urbodomo == Servoj == * [[Universitato de Hanovro]] * [[Evangelia lernejfondaĵo (EKD)]] == Trafiko == En orienta urboparto de Hanovro konektiĝas la [[germana aŭtovojo A2]] (de sudokcidento al oriento) kaj [[germana aŭtovojo A7]] (de nordo al sudo). Mallonga plia aŭtovojo en la urbo estas la [[germana aŭtovojo A37]]. Sed ankaŭ per trajnoj la urbo per facile atingeblas. En la ĉefstacidomo la sudenvojanta [[rapidtrajna fervoja linio Hanovro-Würzburg]] kun branĉo sudokcidenten al [[Frankfurto ĉe Majno]] konektiĝas al pliaj rapidtrajnaj linioj sudokcidente al la [[Rur-Regiono]] kaj [[Kolonjo]], okcidente al [[Osnabrück]] kaj [[Amsterdamo]], nordokcidente al [[Bremeno]], norde al [[Hamburgo]] kaj [[Danio]] kaj oriente al [[Berlino]] kaj [[Pollando]]. == Ekonomio == La [[Hanovra foiro]] - [[germane]] ''Hannover Messe'' ('''HM''') - estas la tutmonde plej signifa industria foiro. Ĝi okazas ĉiujare en la urbo Hanovro. La foirejo estas laŭ areo la tutmonde plej granda ekspoziciejo. En ĝi okazis ankaŭ la [[internacia ekspozicio (2000)|Internacia ekspozicio de 2000]], kiu penis prezenti laŭeble multajn mondajn kulturojn komence de la tria jarmilo, kaj ĉiujare en la foirejo okazas ankaŭ la foiro [[CeBIT]], la tutmonde plej granda foiro pri informa teknologio. == Famuloj == * [[Alfred Gercke]], filologo * [[Annalena Baerbock]], politikistino * [[August Wilhelm Iffland]], aktoro kaj teatrestro * [[Feodora de Saksio-Meiningen]], granddukino * [[Hannah Arendt]], filozofino * [[Hermann Grotefend]], historiisto * [[Niki de Saint Phalle]] * [[Otto Crusius]], filologo * [[Scorpions]] == Esperanto en Hanovro == [[Dosiero:Detruo de Hanovro.jpg|thumb|Esperantistoj ricevante klarigojn dum [[SAT kongreso]] en 2016 pri la detruo de Hanovro dum la Dua Mondmilito.]] En la komenco de [[20-a jarcento]] [[Paul Friedrich Wilhelm Tarnow]] propagandis Esperanton en la urbo. En [[1907]] oni fondis la unuan Esperanto-grupon de la urbo. Inter aliaj eventoj, de la [[27-a de decembro]] [[1987]] ĝis la [[3-a de januaro]] [[1988]] la 31-a [[Internacia Seminario]] de [[Germana Esperanto-Junularo]] okazis en la Hanovro, en granda seminariejo flanke de la lago ''Maschsee'', kaj pritraktis la temon "[[Sano]]". Hodiaŭ daŭre ekzistas vigla movado en la urbo. En la urboparto ''Döhren-Wülfel'' estas strato nomata "Esperantostraße". == Bildaro == <gallery> Volbo de urbodomo.jpg|Volbo de halo en urbodomo Pafarkisto.jpg|Pafarkisto antau la urbodomo Leibniz en Hanovro.jpg|Kronigo de Leibnitz en urbodomo de Hanovro Balkono en Hanovro.jpg|Balkono en Hanovro Operejo en Hanovro.jpg|Operejo en Hanovro </gallery> == Futbala Mondpokalo 2006 == [[Dosiero:Teamgeist Ball World Cup 2006.jpg|thumb|200px|left|'''Hanovro''' estis unu el la gastigantaj urboj de la [[Futbala Mondpokalo 2006]]]] Inter la [[9a de junio]] kaj la [[9a de julio]] [[2006]] en Germanio okazis la Futbala Mondpokalo, inter alie en Hanovro. En la dum 2004 tute trakonstruita stadiono, kiu dum la turniro havas 39 297 sidlokojn, okazis pluraj maĉoj. == Vidu ankaŭ == * [[Hanovera ĉevalo]] == Eksteraj ligiloj == {{projektoj|commons=Hannover|commonscat=Hannover}} * {{Oficiala retejo}} {{de}} * [http://www.panorama-cities.net/hannover/hannover.html panoramaj bildoj de la urbo] * [http://www.fembio.org/women-from/women-from-hannover.shtml biografioj de gravaj inoj el Hanovro] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20050410153606/http://fembio.org/women-from/women-from-hannover.shtml |date=2005-04-10 }} {{Urboj en Germanio}} {{Bibliotekoj}} [[Kategorio:Hanovro| ]] [[Kategorio:Urboj de Malsupra Saksio]] [[Kategorio:Distrikto Regiono Hanovro]] [[Kategorio:Iamaj eksterdistriktaj urboj de Malsupra Saksio]] 08u8cqjdcqnez0zwjh5qkac0b71u467 0 2131 7684818 7446812 2022-08-10T22:15:03Z ThomasPusch 1869 /* Konsonantoj */ wikitext text/x-wiki {{Informkesto lingvo |Lingvo=Klingona |Koloro=Konstruita |Landoj=Ne konata |Parolantoj=Dekduo |Kreinto= [[James Doohan]] kaj [[Marc Okrand]] |Dato=1984 |Klaisfiko=[[Planlingvo]] |Regulita de= |Mapo = Kli piqad.GIF |Mapopriskribo = La skribo |Skribo=[[latina alfabeto]] |ISO1= |ISO2=tlh |vikipedio= }} La '''klingona lingvo''' ({{lang-tlh|tlhIngan Hol|ligilo=ne}}) estas [[fikcia lingvo]] kreita de [[Marc Okrand]] por la kin-industria kompanio [[Paramount]]. Ĝin parolas la [[klingono]]j, [[Ekstertera vivo|eksterteruloj]] aperantaj en la filma kaj televida serio ''[[Star Trek]]''. Por doni al la lingvo aliplanedan etoson, Okrand ekzemple donis al ĝi la vortordon “[[Objekto Verbo Subjekto]]” (OVS). Ekzistas ''[[Klingonlingva Instituto]]'' por varti kaj evoluigi la lingvon kaj ĝian kulturon. Krom lernolibroj kaj vortaroj ekzistas almenaŭ tri klingonigitaj libroj: [[Hamleto]], [[Eposo pri Gilgameŝ]] (klingone: ''ghIlghameS''), [[William Shakespeare|Multa bruo pri nenio]]. La ne-fikcia parolantaro de la klingona lingvo konsistas ĉefe el entuziasmaj ŝatantoj de ''[[Star Trek]]'', kiuj uzas siajn sciojn dum kunvenoj de Trek-ŝatantoj. [[Paramount Pictures|Paramount]] posedas la [[aŭtorrajto]]n de la oficiala vortaro kaj de la aliaj kanonaj priskriboj de la lingvo. Iuj kontestas la validecon de la aŭtorrajto pro unu decido de la [[Supera Kortumo de Usono]], en t.n. proceso ''Feist v. Rural'', kiu temis pri aŭtorrajto de [[telefonlibro]]. Kiel oni faras en aliaj lingvoj, oni rajtas referenci tiun konstruitan lingvo kiel lingvo de admirantoj (angle: Fan language), kiuj kutime estas ŝategantoj de [[Sciencfikcio|sciensfikcia]] [[kulta filmo]], kiel [[Stelaj militoj]]. == Fonologio == === Konsonantoj === {| class="wikitable" style="text-align: center;" |- ! rowspan="2" COLSPAN=2 | &nbsp; ! rowspan="2" | [[Labialo]] ! colspan="2" | [[Dentalo]] aŭ [[Alveolaro]] ! rowspan="2" | [[Retrofleksa]] ! rowspan="2" | [[Postalveolaro]]<br /> aŭ [[Palatalo]] ! rowspan="2" | [[Velaro]] ! rowspan="2" | [[Uvularo]] ! rowspan="2" | [[Glotalo]] |- ! style="font-size: 80%;" | Centra ! style="font-size: 80%;" | [[Laterala]] |- ! style="text-align: left;" ROWSPAN=2 | [[Plozivo]] ! style="text-align: left; font-size: 80%;" | senvoĉe | p {{IPA|pʰ}} | t {{IPA|tʰ}} || || &nbsp; || &nbsp; || &nbsp; || q {{IPA|qʰ}} | <font style="text-decoration: none">' {{IPA|ʔ}}</font> |- ! style="text-align: left; font-size: 80%;" | voĉe | b {{IPA|b}} || &nbsp; || || D {{IPA|ɖ}} || &nbsp; || &nbsp; || &nbsp; | &nbsp; |- ! style="text-align: left;" ROWSPAN=2 | [[Afrikato]] ! style="text-align: left; font-size: 80%;" | senvoĉe | &nbsp; || || tlh {{IPA|tɬ}} || || ch {{IPA|tʃ}} || || Q {{IPA|qχ}} || |- ! style="text-align: left; font-size: 80%;" | voĉe | &nbsp; || &nbsp; || &nbsp; || || j {{IPA|dʒ}} || &nbsp; || &nbsp; | &nbsp; |- ! style="text-align: left;" ROWSPAN=2 | [[Frikativo]] ! style="text-align: left; font-size: 80%;" | senvoĉe | &nbsp; | &nbsp; || || S {{IPA|ʂ}} || &nbsp; || H {{IPA|x}} || &nbsp; || &nbsp; |- ! style="text-align: left; font-size: 80%;" | voĉe | v {{IPA|v}} || &nbsp; || &nbsp; || &nbsp; || &nbsp; || gh {{IPA|ɣ}} || &nbsp; | &nbsp; |- ! style="text-align: left;" COLSPAN=2 | [[Naza konsonanto|Nazalo]] | m {{IPA|m}} || n {{IPA|n}} || || || &nbsp; || ng {{IPA|ŋ}} || &nbsp; || &nbsp; |- ! style="text-align: left;" COLSPAN=2 | [[Verberanto]] | &nbsp; | rowspan="2" | r {{IPA|r}}<br />({{IPA|ɹ}}) || || &nbsp; || &nbsp; || &nbsp; || | &nbsp; |- ! style="text-align: left;" COLSPAN=2 | [[Aproksimanto]] | w {{IPA|w}} | l {{IPA|l}} || &nbsp; || y {{IPA|j}} || &nbsp; | &nbsp; || &nbsp; |} === Vokaloj === :&lt;a&gt;&nbsp;{{IPA|ɑ}}&nbsp;vasta malantaŭa nerondigita vokalo (per la angla ''spa'') :&lt;e&gt;&nbsp;{{IPA|ɛ}}&nbsp;mezvasta antaŭa nerondigita vokalo (per la angla ''bed'') :&lt;I&gt;&nbsp;{{IPA|ɪ}}&nbsp;preskaŭ malvasta preskaŭ antaŭa nerondigita vokalo (per la angla ''bit'') :&lt;o&gt;&nbsp;{{IPA|o}}&nbsp;mezmalvasta malantaŭa rondigita vokalo (per la franca ''eau'') :&lt;u&gt;&nbsp;{{IPA|u}}&nbsp;malvasta rondigita vokalo (per la hispana ''tu'') == Specimeno == [[Patro Nia|Nia Patro]] (Transkribita): :vavma' QI'tu'Daq, quvjaj ponglIj: :ghoSjaj wo'lIj, qaSjaj Dochmey DaneHbogh :tera'Daq QI'tu'Daq je. :DaHjaj maHvaD DaHjaj Soj yInobneS, :'ej yemmeymaj tIbIjneSQo' :maHvaD yembogh nuvpu' DIbIjbe'moH. :ghotlhu'moHneSQo', 'ach mIghghachvo' ghotoDneS. :reH SoHvaD wo', HoS je, batlh je. Nia Patro en la klingon skribsistemo, ''pIqaD''<ref>La ConScript Unikodo Registro uzas la privata unikodon areo por planlingvoj.</ref> :    <br /> :     <br /> :   <br /> :     <br /> :   <br /> :    <br /> :    <br /> :      <br /> == Notoj == {{Referencoj}} == Vidu ankaŭ == * [[Na'via lingvo]], alia fikcia lingvo kreita de lingvisto por filmo == Eksteraj ligiloj == {{Projektoj}} * [http://www.kli.org/kli/langs/KLIe-o.html La Klingonlingva Instituto] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20020408184846/http://kli.org/kli/langs/KLIe-o.html |date=2002-04-08 }} * [http://www.christusrex.org/www1/pater/JPN-tlhingan.html Patro Nia kaj Anĝela Saluto al Maria] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20050308044123/http://www.christusrex.org/www1/pater/JPN-tlhingan.html |date=2005-03-08 }} * [http://silentnight.web.za/translate/klingon.htm Stille Nacht (Paca nokt')] * [http://www.lusiadas.com.br/eo/klingona.html Diversaj ligiloj kaj informoj pri la Klingona lingvo]{{404|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} en la [http://www.lusiadas.com.br/eo/klingona.html Kelkaj ligiloj kaj informoj pri la Klingona Lingvo, podkastoj kaj tiel plu]{{404|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} * [http://aleph.onb.ac.at/F?func=find-b&request=klingonisch&find_code=WRD&x=1&y=15 Verkoj pri la Klingona lingvo] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20110820173802/http://aleph.onb.ac.at/F?func=find-b&request=klingonisch&find_code=WRD&x=1&y=15 |date=2011-08-20 }} en la [http://www.onb.ac.at/sammlungen/plansprachen/eo/index.htm Kolekto por Planlingvoj kaj Esperantomuzeo] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20071221233948/http://www.onb.ac.at/sammlungen/plansprachen/eo/index.htm |date=2007-12-21 }} [[Kategorio:Klingona lingvo| ]] [[Kategorio:Fikcilingvoj]] [[Kategorio:Specioj de Star Trek]] [[Kategorio:Lingvoj laŭ alfabeto]] [[Kategorio:Konstruitaj lingvoj]] [[Kategorio:Ensociiĝintaj konstruitaj lingvoj]] 8w2pmzqy69hj2htidjwr81qb6heiazi 7684819 7684818 2022-08-10T22:16:25Z ThomasPusch 1869 /* Specimeno */ wikitext text/x-wiki {{Informkesto lingvo |Lingvo=Klingona |Koloro=Konstruita |Landoj=Ne konata |Parolantoj=Dekduo |Kreinto= [[James Doohan]] kaj [[Marc Okrand]] |Dato=1984 |Klaisfiko=[[Planlingvo]] |Regulita de= |Mapo = Kli piqad.GIF |Mapopriskribo = La skribo |Skribo=[[latina alfabeto]] |ISO1= |ISO2=tlh |vikipedio= }} La '''klingona lingvo''' ({{lang-tlh|tlhIngan Hol|ligilo=ne}}) estas [[fikcia lingvo]] kreita de [[Marc Okrand]] por la kin-industria kompanio [[Paramount]]. Ĝin parolas la [[klingono]]j, [[Ekstertera vivo|eksterteruloj]] aperantaj en la filma kaj televida serio ''[[Star Trek]]''. Por doni al la lingvo aliplanedan etoson, Okrand ekzemple donis al ĝi la vortordon “[[Objekto Verbo Subjekto]]” (OVS). Ekzistas ''[[Klingonlingva Instituto]]'' por varti kaj evoluigi la lingvon kaj ĝian kulturon. Krom lernolibroj kaj vortaroj ekzistas almenaŭ tri klingonigitaj libroj: [[Hamleto]], [[Eposo pri Gilgameŝ]] (klingone: ''ghIlghameS''), [[William Shakespeare|Multa bruo pri nenio]]. La ne-fikcia parolantaro de la klingona lingvo konsistas ĉefe el entuziasmaj ŝatantoj de ''[[Star Trek]]'', kiuj uzas siajn sciojn dum kunvenoj de Trek-ŝatantoj. [[Paramount Pictures|Paramount]] posedas la [[aŭtorrajto]]n de la oficiala vortaro kaj de la aliaj kanonaj priskriboj de la lingvo. Iuj kontestas la validecon de la aŭtorrajto pro unu decido de la [[Supera Kortumo de Usono]], en t.n. proceso ''Feist v. Rural'', kiu temis pri aŭtorrajto de [[telefonlibro]]. Kiel oni faras en aliaj lingvoj, oni rajtas referenci tiun konstruitan lingvo kiel lingvo de admirantoj (angle: Fan language), kiuj kutime estas ŝategantoj de [[Sciencfikcio|sciensfikcia]] [[kulta filmo]], kiel [[Stelaj militoj]]. == Fonologio == === Konsonantoj === {| class="wikitable" style="text-align: center;" |- ! rowspan="2" COLSPAN=2 | &nbsp; ! rowspan="2" | [[Labialo]] ! colspan="2" | [[Dentalo]] aŭ [[Alveolaro]] ! rowspan="2" | [[Retrofleksa]] ! rowspan="2" | [[Postalveolaro]]<br /> aŭ [[Palatalo]] ! rowspan="2" | [[Velaro]] ! rowspan="2" | [[Uvularo]] ! rowspan="2" | [[Glotalo]] |- ! style="font-size: 80%;" | Centra ! style="font-size: 80%;" | [[Laterala]] |- ! style="text-align: left;" ROWSPAN=2 | [[Plozivo]] ! style="text-align: left; font-size: 80%;" | senvoĉe | p {{IPA|pʰ}} | t {{IPA|tʰ}} || || &nbsp; || &nbsp; || &nbsp; || q {{IPA|qʰ}} | <font style="text-decoration: none">' {{IPA|ʔ}}</font> |- ! style="text-align: left; font-size: 80%;" | voĉe | b {{IPA|b}} || &nbsp; || || D {{IPA|ɖ}} || &nbsp; || &nbsp; || &nbsp; | &nbsp; |- ! style="text-align: left;" ROWSPAN=2 | [[Afrikato]] ! style="text-align: left; font-size: 80%;" | senvoĉe | &nbsp; || || tlh {{IPA|tɬ}} || || ch {{IPA|tʃ}} || || Q {{IPA|qχ}} || |- ! style="text-align: left; font-size: 80%;" | voĉe | &nbsp; || &nbsp; || &nbsp; || || j {{IPA|dʒ}} || &nbsp; || &nbsp; | &nbsp; |- ! style="text-align: left;" ROWSPAN=2 | [[Frikativo]] ! style="text-align: left; font-size: 80%;" | senvoĉe | &nbsp; | &nbsp; || || S {{IPA|ʂ}} || &nbsp; || H {{IPA|x}} || &nbsp; || &nbsp; |- ! style="text-align: left; font-size: 80%;" | voĉe | v {{IPA|v}} || &nbsp; || &nbsp; || &nbsp; || &nbsp; || gh {{IPA|ɣ}} || &nbsp; | &nbsp; |- ! style="text-align: left;" COLSPAN=2 | [[Naza konsonanto|Nazalo]] | m {{IPA|m}} || n {{IPA|n}} || || || &nbsp; || ng {{IPA|ŋ}} || &nbsp; || &nbsp; |- ! style="text-align: left;" COLSPAN=2 | [[Verberanto]] | &nbsp; | rowspan="2" | r {{IPA|r}}<br />({{IPA|ɹ}}) || || &nbsp; || &nbsp; || &nbsp; || | &nbsp; |- ! style="text-align: left;" COLSPAN=2 | [[Aproksimanto]] | w {{IPA|w}} | l {{IPA|l}} || &nbsp; || y {{IPA|j}} || &nbsp; | &nbsp; || &nbsp; |} === Vokaloj === :&lt;a&gt;&nbsp;{{IPA|ɑ}}&nbsp;vasta malantaŭa nerondigita vokalo (per la angla ''spa'') :&lt;e&gt;&nbsp;{{IPA|ɛ}}&nbsp;mezvasta antaŭa nerondigita vokalo (per la angla ''bed'') :&lt;I&gt;&nbsp;{{IPA|ɪ}}&nbsp;preskaŭ malvasta preskaŭ antaŭa nerondigita vokalo (per la angla ''bit'') :&lt;o&gt;&nbsp;{{IPA|o}}&nbsp;mezmalvasta malantaŭa rondigita vokalo (per la franca ''eau'') :&lt;u&gt;&nbsp;{{IPA|u}}&nbsp;malvasta rondigita vokalo (per la hispana ''tu'') == Specimeno == [[Patro Nia|Nia Patro]] (Transkribita): :vavma' QI'tu'Daq, quvjaj ponglIj: :ghoSjaj wo'lIj, qaSjaj Dochmey DaneHbogh :tera'Daq QI'tu'Daq je. :DaHjaj maHvaD DaHjaj Soj yInobneS, :'ej yemmeymaj tIbIjneSQo' :maHvaD yembogh nuvpu' DIbIjbe'moH. :ghotlhu'moHneSQo', 'ach mIghghachvo' ghotoDneS. :reH SoHvaD wo', HoS je, batlh je. Nia Patro en la klingon skribsistemo, ''pIqaD''<ref>La ConScript Unikodo Registro baziĝas je la privata [[unikodo]] areo por planlingvoj.</ref> :    <br /> :     <br /> :   <br /> :     <br /> :   <br /> :    <br /> :    <br /> :      <br /> == Notoj == {{Referencoj}} == Vidu ankaŭ == * [[Na'via lingvo]], alia fikcia lingvo kreita de lingvisto por filmo == Eksteraj ligiloj == {{Projektoj}} * [http://www.kli.org/kli/langs/KLIe-o.html La Klingonlingva Instituto] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20020408184846/http://kli.org/kli/langs/KLIe-o.html |date=2002-04-08 }} * [http://www.christusrex.org/www1/pater/JPN-tlhingan.html Patro Nia kaj Anĝela Saluto al Maria] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20050308044123/http://www.christusrex.org/www1/pater/JPN-tlhingan.html |date=2005-03-08 }} * [http://silentnight.web.za/translate/klingon.htm Stille Nacht (Paca nokt')] * [http://www.lusiadas.com.br/eo/klingona.html Diversaj ligiloj kaj informoj pri la Klingona lingvo]{{404|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} en la [http://www.lusiadas.com.br/eo/klingona.html Kelkaj ligiloj kaj informoj pri la Klingona Lingvo, podkastoj kaj tiel plu]{{404|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} * [http://aleph.onb.ac.at/F?func=find-b&request=klingonisch&find_code=WRD&x=1&y=15 Verkoj pri la Klingona lingvo] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20110820173802/http://aleph.onb.ac.at/F?func=find-b&request=klingonisch&find_code=WRD&x=1&y=15 |date=2011-08-20 }} en la [http://www.onb.ac.at/sammlungen/plansprachen/eo/index.htm Kolekto por Planlingvoj kaj Esperantomuzeo] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20071221233948/http://www.onb.ac.at/sammlungen/plansprachen/eo/index.htm |date=2007-12-21 }} [[Kategorio:Klingona lingvo| ]] [[Kategorio:Fikcilingvoj]] [[Kategorio:Specioj de Star Trek]] [[Kategorio:Lingvoj laŭ alfabeto]] [[Kategorio:Konstruitaj lingvoj]] [[Kategorio:Ensociiĝintaj konstruitaj lingvoj]] t20mfn0i06ydl3gnwqwxxr0sqwskdq8 7684823 7684819 2022-08-10T22:23:11Z ThomasPusch 1869 /* Specimeno */ wikitext text/x-wiki {{Informkesto lingvo |Lingvo=Klingona |Koloro=Konstruita |Landoj=Ne konata |Parolantoj=Dekduo |Kreinto= [[James Doohan]] kaj [[Marc Okrand]] |Dato=1984 |Klaisfiko=[[Planlingvo]] |Regulita de= |Mapo = Kli piqad.GIF |Mapopriskribo = La skribo |Skribo=[[latina alfabeto]] |ISO1= |ISO2=tlh |vikipedio= }} La '''klingona lingvo''' ({{lang-tlh|tlhIngan Hol|ligilo=ne}}) estas [[fikcia lingvo]] kreita de [[Marc Okrand]] por la kin-industria kompanio [[Paramount]]. Ĝin parolas la [[klingono]]j, [[Ekstertera vivo|eksterteruloj]] aperantaj en la filma kaj televida serio ''[[Star Trek]]''. Por doni al la lingvo aliplanedan etoson, Okrand ekzemple donis al ĝi la vortordon “[[Objekto Verbo Subjekto]]” (OVS). Ekzistas ''[[Klingonlingva Instituto]]'' por varti kaj evoluigi la lingvon kaj ĝian kulturon. Krom lernolibroj kaj vortaroj ekzistas almenaŭ tri klingonigitaj libroj: [[Hamleto]], [[Eposo pri Gilgameŝ]] (klingone: ''ghIlghameS''), [[William Shakespeare|Multa bruo pri nenio]]. La ne-fikcia parolantaro de la klingona lingvo konsistas ĉefe el entuziasmaj ŝatantoj de ''[[Star Trek]]'', kiuj uzas siajn sciojn dum kunvenoj de Trek-ŝatantoj. [[Paramount Pictures|Paramount]] posedas la [[aŭtorrajto]]n de la oficiala vortaro kaj de la aliaj kanonaj priskriboj de la lingvo. Iuj kontestas la validecon de la aŭtorrajto pro unu decido de la [[Supera Kortumo de Usono]], en t.n. proceso ''Feist v. Rural'', kiu temis pri aŭtorrajto de [[telefonlibro]]. Kiel oni faras en aliaj lingvoj, oni rajtas referenci tiun konstruitan lingvo kiel lingvo de admirantoj (angle: Fan language), kiuj kutime estas ŝategantoj de [[Sciencfikcio|sciensfikcia]] [[kulta filmo]], kiel [[Stelaj militoj]]. == Fonologio == === Konsonantoj === {| class="wikitable" style="text-align: center;" |- ! rowspan="2" COLSPAN=2 | &nbsp; ! rowspan="2" | [[Labialo]] ! colspan="2" | [[Dentalo]] aŭ [[Alveolaro]] ! rowspan="2" | [[Retrofleksa]] ! rowspan="2" | [[Postalveolaro]]<br /> aŭ [[Palatalo]] ! rowspan="2" | [[Velaro]] ! rowspan="2" | [[Uvularo]] ! rowspan="2" | [[Glotalo]] |- ! style="font-size: 80%;" | Centra ! style="font-size: 80%;" | [[Laterala]] |- ! style="text-align: left;" ROWSPAN=2 | [[Plozivo]] ! style="text-align: left; font-size: 80%;" | senvoĉe | p {{IPA|pʰ}} | t {{IPA|tʰ}} || || &nbsp; || &nbsp; || &nbsp; || q {{IPA|qʰ}} | <font style="text-decoration: none">' {{IPA|ʔ}}</font> |- ! style="text-align: left; font-size: 80%;" | voĉe | b {{IPA|b}} || &nbsp; || || D {{IPA|ɖ}} || &nbsp; || &nbsp; || &nbsp; | &nbsp; |- ! style="text-align: left;" ROWSPAN=2 | [[Afrikato]] ! style="text-align: left; font-size: 80%;" | senvoĉe | &nbsp; || || tlh {{IPA|tɬ}} || || ch {{IPA|tʃ}} || || Q {{IPA|qχ}} || |- ! style="text-align: left; font-size: 80%;" | voĉe | &nbsp; || &nbsp; || &nbsp; || || j {{IPA|dʒ}} || &nbsp; || &nbsp; | &nbsp; |- ! style="text-align: left;" ROWSPAN=2 | [[Frikativo]] ! style="text-align: left; font-size: 80%;" | senvoĉe | &nbsp; | &nbsp; || || S {{IPA|ʂ}} || &nbsp; || H {{IPA|x}} || &nbsp; || &nbsp; |- ! style="text-align: left; font-size: 80%;" | voĉe | v {{IPA|v}} || &nbsp; || &nbsp; || &nbsp; || &nbsp; || gh {{IPA|ɣ}} || &nbsp; | &nbsp; |- ! style="text-align: left;" COLSPAN=2 | [[Naza konsonanto|Nazalo]] | m {{IPA|m}} || n {{IPA|n}} || || || &nbsp; || ng {{IPA|ŋ}} || &nbsp; || &nbsp; |- ! style="text-align: left;" COLSPAN=2 | [[Verberanto]] | &nbsp; | rowspan="2" | r {{IPA|r}}<br />({{IPA|ɹ}}) || || &nbsp; || &nbsp; || &nbsp; || | &nbsp; |- ! style="text-align: left;" COLSPAN=2 | [[Aproksimanto]] | w {{IPA|w}} | l {{IPA|l}} || &nbsp; || y {{IPA|j}} || &nbsp; | &nbsp; || &nbsp; |} === Vokaloj === :&lt;a&gt;&nbsp;{{IPA|ɑ}}&nbsp;vasta malantaŭa nerondigita vokalo (per la angla ''spa'') :&lt;e&gt;&nbsp;{{IPA|ɛ}}&nbsp;mezvasta antaŭa nerondigita vokalo (per la angla ''bed'') :&lt;I&gt;&nbsp;{{IPA|ɪ}}&nbsp;preskaŭ malvasta preskaŭ antaŭa nerondigita vokalo (per la angla ''bit'') :&lt;o&gt;&nbsp;{{IPA|o}}&nbsp;mezmalvasta malantaŭa rondigita vokalo (per la franca ''eau'') :&lt;u&gt;&nbsp;{{IPA|u}}&nbsp;malvasta rondigita vokalo (per la hispana ''tu'') == Specimeno == [[Patro Nia|Nia Patro]] (Transkribita): :vavma' QI'tu'Daq, quvjaj ponglIj: :ghoSjaj wo'lIj, qaSjaj Dochmey DaneHbogh :tera'Daq QI'tu'Daq je. :DaHjaj maHvaD DaHjaj Soj yInobneS, :'ej yemmeymaj tIbIjneSQo' :maHvaD yembogh nuvpu' DIbIjbe'moH. :ghotlhu'moHneSQo', 'ach mIghghachvo' ghotoDneS. :reH SoHvaD wo', HoS je, batlh je. Nia Patro en la klingona skribsistemo, ''pIqaD''<ref>La ConScript Unikodo Registro baziĝas je la privata [[unikodo]] areo por planlingvoj.</ref> :    <br /> :     <br /> :   <br /> :     <br /> :   <br /> :    <br /> :    <br /> :      <br /> == Notoj == {{Referencoj}} == Vidu ankaŭ == * [[Na'via lingvo]], alia fikcia lingvo kreita de lingvisto por filmo == Eksteraj ligiloj == {{Projektoj}} * [http://www.kli.org/kli/langs/KLIe-o.html La Klingonlingva Instituto] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20020408184846/http://kli.org/kli/langs/KLIe-o.html |date=2002-04-08 }} * [http://www.christusrex.org/www1/pater/JPN-tlhingan.html Patro Nia kaj Anĝela Saluto al Maria] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20050308044123/http://www.christusrex.org/www1/pater/JPN-tlhingan.html |date=2005-03-08 }} * [http://silentnight.web.za/translate/klingon.htm Stille Nacht (Paca nokt')] * [http://www.lusiadas.com.br/eo/klingona.html Diversaj ligiloj kaj informoj pri la Klingona lingvo]{{404|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} en la [http://www.lusiadas.com.br/eo/klingona.html Kelkaj ligiloj kaj informoj pri la Klingona Lingvo, podkastoj kaj tiel plu]{{404|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} * [http://aleph.onb.ac.at/F?func=find-b&request=klingonisch&find_code=WRD&x=1&y=15 Verkoj pri la Klingona lingvo] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20110820173802/http://aleph.onb.ac.at/F?func=find-b&request=klingonisch&find_code=WRD&x=1&y=15 |date=2011-08-20 }} en la [http://www.onb.ac.at/sammlungen/plansprachen/eo/index.htm Kolekto por Planlingvoj kaj Esperantomuzeo] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20071221233948/http://www.onb.ac.at/sammlungen/plansprachen/eo/index.htm |date=2007-12-21 }} [[Kategorio:Klingona lingvo| ]] [[Kategorio:Fikcilingvoj]] [[Kategorio:Specioj de Star Trek]] [[Kategorio:Lingvoj laŭ alfabeto]] [[Kategorio:Konstruitaj lingvoj]] [[Kategorio:Ensociiĝintaj konstruitaj lingvoj]] 425xddfnze019np1ng2dmpwy04ksk1r 7684824 7684823 2022-08-10T22:29:42Z ThomasPusch 1869 /* Eksteraj ligiloj */ wikitext text/x-wiki {{Informkesto lingvo |Lingvo=Klingona |Koloro=Konstruita |Landoj=Ne konata |Parolantoj=Dekduo |Kreinto= [[James Doohan]] kaj [[Marc Okrand]] |Dato=1984 |Klaisfiko=[[Planlingvo]] |Regulita de= |Mapo = Kli piqad.GIF |Mapopriskribo = La skribo |Skribo=[[latina alfabeto]] |ISO1= |ISO2=tlh |vikipedio= }} La '''klingona lingvo''' ({{lang-tlh|tlhIngan Hol|ligilo=ne}}) estas [[fikcia lingvo]] kreita de [[Marc Okrand]] por la kin-industria kompanio [[Paramount]]. Ĝin parolas la [[klingono]]j, [[Ekstertera vivo|eksterteruloj]] aperantaj en la filma kaj televida serio ''[[Star Trek]]''. Por doni al la lingvo aliplanedan etoson, Okrand ekzemple donis al ĝi la vortordon “[[Objekto Verbo Subjekto]]” (OVS). Ekzistas ''[[Klingonlingva Instituto]]'' por varti kaj evoluigi la lingvon kaj ĝian kulturon. Krom lernolibroj kaj vortaroj ekzistas almenaŭ tri klingonigitaj libroj: [[Hamleto]], [[Eposo pri Gilgameŝ]] (klingone: ''ghIlghameS''), [[William Shakespeare|Multa bruo pri nenio]]. La ne-fikcia parolantaro de la klingona lingvo konsistas ĉefe el entuziasmaj ŝatantoj de ''[[Star Trek]]'', kiuj uzas siajn sciojn dum kunvenoj de Trek-ŝatantoj. [[Paramount Pictures|Paramount]] posedas la [[aŭtorrajto]]n de la oficiala vortaro kaj de la aliaj kanonaj priskriboj de la lingvo. Iuj kontestas la validecon de la aŭtorrajto pro unu decido de la [[Supera Kortumo de Usono]], en t.n. proceso ''Feist v. Rural'', kiu temis pri aŭtorrajto de [[telefonlibro]]. Kiel oni faras en aliaj lingvoj, oni rajtas referenci tiun konstruitan lingvo kiel lingvo de admirantoj (angle: Fan language), kiuj kutime estas ŝategantoj de [[Sciencfikcio|sciensfikcia]] [[kulta filmo]], kiel [[Stelaj militoj]]. == Fonologio == === Konsonantoj === {| class="wikitable" style="text-align: center;" |- ! rowspan="2" COLSPAN=2 | &nbsp; ! rowspan="2" | [[Labialo]] ! colspan="2" | [[Dentalo]] aŭ [[Alveolaro]] ! rowspan="2" | [[Retrofleksa]] ! rowspan="2" | [[Postalveolaro]]<br /> aŭ [[Palatalo]] ! rowspan="2" | [[Velaro]] ! rowspan="2" | [[Uvularo]] ! rowspan="2" | [[Glotalo]] |- ! style="font-size: 80%;" | Centra ! style="font-size: 80%;" | [[Laterala]] |- ! style="text-align: left;" ROWSPAN=2 | [[Plozivo]] ! style="text-align: left; font-size: 80%;" | senvoĉe | p {{IPA|pʰ}} | t {{IPA|tʰ}} || || &nbsp; || &nbsp; || &nbsp; || q {{IPA|qʰ}} | <font style="text-decoration: none">' {{IPA|ʔ}}</font> |- ! style="text-align: left; font-size: 80%;" | voĉe | b {{IPA|b}} || &nbsp; || || D {{IPA|ɖ}} || &nbsp; || &nbsp; || &nbsp; | &nbsp; |- ! style="text-align: left;" ROWSPAN=2 | [[Afrikato]] ! style="text-align: left; font-size: 80%;" | senvoĉe | &nbsp; || || tlh {{IPA|tɬ}} || || ch {{IPA|tʃ}} || || Q {{IPA|qχ}} || |- ! style="text-align: left; font-size: 80%;" | voĉe | &nbsp; || &nbsp; || &nbsp; || || j {{IPA|dʒ}} || &nbsp; || &nbsp; | &nbsp; |- ! style="text-align: left;" ROWSPAN=2 | [[Frikativo]] ! style="text-align: left; font-size: 80%;" | senvoĉe | &nbsp; | &nbsp; || || S {{IPA|ʂ}} || &nbsp; || H {{IPA|x}} || &nbsp; || &nbsp; |- ! style="text-align: left; font-size: 80%;" | voĉe | v {{IPA|v}} || &nbsp; || &nbsp; || &nbsp; || &nbsp; || gh {{IPA|ɣ}} || &nbsp; | &nbsp; |- ! style="text-align: left;" COLSPAN=2 | [[Naza konsonanto|Nazalo]] | m {{IPA|m}} || n {{IPA|n}} || || || &nbsp; || ng {{IPA|ŋ}} || &nbsp; || &nbsp; |- ! style="text-align: left;" COLSPAN=2 | [[Verberanto]] | &nbsp; | rowspan="2" | r {{IPA|r}}<br />({{IPA|ɹ}}) || || &nbsp; || &nbsp; || &nbsp; || | &nbsp; |- ! style="text-align: left;" COLSPAN=2 | [[Aproksimanto]] | w {{IPA|w}} | l {{IPA|l}} || &nbsp; || y {{IPA|j}} || &nbsp; | &nbsp; || &nbsp; |} === Vokaloj === :&lt;a&gt;&nbsp;{{IPA|ɑ}}&nbsp;vasta malantaŭa nerondigita vokalo (per la angla ''spa'') :&lt;e&gt;&nbsp;{{IPA|ɛ}}&nbsp;mezvasta antaŭa nerondigita vokalo (per la angla ''bed'') :&lt;I&gt;&nbsp;{{IPA|ɪ}}&nbsp;preskaŭ malvasta preskaŭ antaŭa nerondigita vokalo (per la angla ''bit'') :&lt;o&gt;&nbsp;{{IPA|o}}&nbsp;mezmalvasta malantaŭa rondigita vokalo (per la franca ''eau'') :&lt;u&gt;&nbsp;{{IPA|u}}&nbsp;malvasta rondigita vokalo (per la hispana ''tu'') == Specimeno == [[Patro Nia|Nia Patro]] (Transkribita): :vavma' QI'tu'Daq, quvjaj ponglIj: :ghoSjaj wo'lIj, qaSjaj Dochmey DaneHbogh :tera'Daq QI'tu'Daq je. :DaHjaj maHvaD DaHjaj Soj yInobneS, :'ej yemmeymaj tIbIjneSQo' :maHvaD yembogh nuvpu' DIbIjbe'moH. :ghotlhu'moHneSQo', 'ach mIghghachvo' ghotoDneS. :reH SoHvaD wo', HoS je, batlh je. Nia Patro en la klingona skribsistemo, ''pIqaD''<ref>La ConScript Unikodo Registro baziĝas je la privata [[unikodo]] areo por planlingvoj.</ref> :    <br /> :     <br /> :   <br /> :     <br /> :   <br /> :    <br /> :    <br /> :      <br /> == Notoj == {{Referencoj}} == Vidu ankaŭ == * [[Na'via lingvo]], alia fikcia lingvo kreita de lingvisto por filmo == Eksteraj ligiloj == {{Projektoj}} * [http://www.kli.org/kli/langs/KLIe-o.html La Klingonlingva Instituto] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20020408184846/http://kli.org/kli/langs/KLIe-o.html |date=2002-04-08 }} * [http://www.christusrex.org/www1/pater/JPN-tlhingan.html Patro Nia kaj Anĝela Saluto al Maria] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20050308044123/http://www.christusrex.org/www1/pater/JPN-tlhingan.html |date=2005-03-08 }} * [http://silentnight.web.za/translate/klingon.htm Stille Nacht (Paca nokt')] <!--bedaŭrine ne plu atingebla kaj ne arkivigita http://www.lusiadas.com.br/eo/klingona.html Diversaj ligiloj kaj informoj pri la klingona lingvo --> * [https://web.archive.org/web/20110820173802/http://aleph.onb.ac.at/F?func=find-b&request=klingonisch&find_code=WRD&x=1&y=15 dokumentoj pri la klingona] en la [https://web.archive.org/web/20071221233948/http://www.onb.ac.at/sammlungen/plansprachen/eo/index.htm Kolekto por Planlingvoj kaj Esperantomuzeo] (arkivigite) [[Kategorio:Klingona lingvo| ]] [[Kategorio:Fikcilingvoj]] [[Kategorio:Specioj de Star Trek]] [[Kategorio:Lingvoj laŭ alfabeto]] [[Kategorio:Konstruitaj lingvoj]] [[Kategorio:Ensociiĝintaj konstruitaj lingvoj]] lwxot3tg2tumh7imvpmywjkmki3nct5 7684830 7684824 2022-08-10T22:56:31Z ThomasPusch 1869 /* Specimeno */ wikitext text/x-wiki {{Informkesto lingvo |Lingvo=Klingona |Koloro=Konstruita |Landoj=Ne konata |Parolantoj=Dekduo |Kreinto= [[James Doohan]] kaj [[Marc Okrand]] |Dato=1984 |Klaisfiko=[[Planlingvo]] |Regulita de= |Mapo = Kli piqad.GIF |Mapopriskribo = La skribo |Skribo=[[latina alfabeto]] |ISO1= |ISO2=tlh |vikipedio= }} La '''klingona lingvo''' ({{lang-tlh|tlhIngan Hol|ligilo=ne}}) estas [[fikcia lingvo]] kreita de [[Marc Okrand]] por la kin-industria kompanio [[Paramount]]. Ĝin parolas la [[klingono]]j, [[Ekstertera vivo|eksterteruloj]] aperantaj en la filma kaj televida serio ''[[Star Trek]]''. Por doni al la lingvo aliplanedan etoson, Okrand ekzemple donis al ĝi la vortordon “[[Objekto Verbo Subjekto]]” (OVS). Ekzistas ''[[Klingonlingva Instituto]]'' por varti kaj evoluigi la lingvon kaj ĝian kulturon. Krom lernolibroj kaj vortaroj ekzistas almenaŭ tri klingonigitaj libroj: [[Hamleto]], [[Eposo pri Gilgameŝ]] (klingone: ''ghIlghameS''), [[William Shakespeare|Multa bruo pri nenio]]. La ne-fikcia parolantaro de la klingona lingvo konsistas ĉefe el entuziasmaj ŝatantoj de ''[[Star Trek]]'', kiuj uzas siajn sciojn dum kunvenoj de Trek-ŝatantoj. [[Paramount Pictures|Paramount]] posedas la [[aŭtorrajto]]n de la oficiala vortaro kaj de la aliaj kanonaj priskriboj de la lingvo. Iuj kontestas la validecon de la aŭtorrajto pro unu decido de la [[Supera Kortumo de Usono]], en t.n. proceso ''Feist v. Rural'', kiu temis pri aŭtorrajto de [[telefonlibro]]. Kiel oni faras en aliaj lingvoj, oni rajtas referenci tiun konstruitan lingvo kiel lingvo de admirantoj (angle: Fan language), kiuj kutime estas ŝategantoj de [[Sciencfikcio|sciensfikcia]] [[kulta filmo]], kiel [[Stelaj militoj]]. == Fonologio == === Konsonantoj === {| class="wikitable" style="text-align: center;" |- ! rowspan="2" COLSPAN=2 | &nbsp; ! rowspan="2" | [[Labialo]] ! colspan="2" | [[Dentalo]] aŭ [[Alveolaro]] ! rowspan="2" | [[Retrofleksa]] ! rowspan="2" | [[Postalveolaro]]<br /> aŭ [[Palatalo]] ! rowspan="2" | [[Velaro]] ! rowspan="2" | [[Uvularo]] ! rowspan="2" | [[Glotalo]] |- ! style="font-size: 80%;" | Centra ! style="font-size: 80%;" | [[Laterala]] |- ! style="text-align: left;" ROWSPAN=2 | [[Plozivo]] ! style="text-align: left; font-size: 80%;" | senvoĉe | p {{IPA|pʰ}} | t {{IPA|tʰ}} || || &nbsp; || &nbsp; || &nbsp; || q {{IPA|qʰ}} | <font style="text-decoration: none">' {{IPA|ʔ}}</font> |- ! style="text-align: left; font-size: 80%;" | voĉe | b {{IPA|b}} || &nbsp; || || D {{IPA|ɖ}} || &nbsp; || &nbsp; || &nbsp; | &nbsp; |- ! style="text-align: left;" ROWSPAN=2 | [[Afrikato]] ! style="text-align: left; font-size: 80%;" | senvoĉe | &nbsp; || || tlh {{IPA|tɬ}} || || ch {{IPA|tʃ}} || || Q {{IPA|qχ}} || |- ! style="text-align: left; font-size: 80%;" | voĉe | &nbsp; || &nbsp; || &nbsp; || || j {{IPA|dʒ}} || &nbsp; || &nbsp; | &nbsp; |- ! style="text-align: left;" ROWSPAN=2 | [[Frikativo]] ! style="text-align: left; font-size: 80%;" | senvoĉe | &nbsp; | &nbsp; || || S {{IPA|ʂ}} || &nbsp; || H {{IPA|x}} || &nbsp; || &nbsp; |- ! style="text-align: left; font-size: 80%;" | voĉe | v {{IPA|v}} || &nbsp; || &nbsp; || &nbsp; || &nbsp; || gh {{IPA|ɣ}} || &nbsp; | &nbsp; |- ! style="text-align: left;" COLSPAN=2 | [[Naza konsonanto|Nazalo]] | m {{IPA|m}} || n {{IPA|n}} || || || &nbsp; || ng {{IPA|ŋ}} || &nbsp; || &nbsp; |- ! style="text-align: left;" COLSPAN=2 | [[Verberanto]] | &nbsp; | rowspan="2" | r {{IPA|r}}<br />({{IPA|ɹ}}) || || &nbsp; || &nbsp; || &nbsp; || | &nbsp; |- ! style="text-align: left;" COLSPAN=2 | [[Aproksimanto]] | w {{IPA|w}} | l {{IPA|l}} || &nbsp; || y {{IPA|j}} || &nbsp; | &nbsp; || &nbsp; |} === Vokaloj === :&lt;a&gt;&nbsp;{{IPA|ɑ}}&nbsp;vasta malantaŭa nerondigita vokalo (per la angla ''spa'') :&lt;e&gt;&nbsp;{{IPA|ɛ}}&nbsp;mezvasta antaŭa nerondigita vokalo (per la angla ''bed'') :&lt;I&gt;&nbsp;{{IPA|ɪ}}&nbsp;preskaŭ malvasta preskaŭ antaŭa nerondigita vokalo (per la angla ''bit'') :&lt;o&gt;&nbsp;{{IPA|o}}&nbsp;mezmalvasta malantaŭa rondigita vokalo (per la franca ''eau'') :&lt;u&gt;&nbsp;{{IPA|u}}&nbsp;malvasta rondigita vokalo (per la hispana ''tu'') == Specimeno == [[dosiero:Qapla'.svg|eta|{{mono |Qaplaʼ}} (sukceso)]] [[Patro Nia|Nia Patro]] (Transkribita): :vavma' QI'tu'Daq, quvjaj ponglIj: :ghoSjaj wo'lIj, qaSjaj Dochmey DaneHbogh :tera'Daq QI'tu'Daq je. :DaHjaj maHvaD DaHjaj Soj yInobneS, :'ej yemmeymaj tIbIjneSQo' :maHvaD yembogh nuvpu' DIbIjbe'moH. :ghotlhu'moHneSQo', 'ach mIghghachvo' ghotoDneS. :reH SoHvaD wo', HoS je, batlh je. La unua linio ("vavma' QI'tu'Daq, quvjaj ponglIj") en la klingona skribsistemo, [[dosiero:KlingonLang p.svg|10ra]][[dosiero:KlingonLang I.svg|10ra]][[dosiero:KlingonLang q.svg|10ra]][[dosiero:KlingonLang a.svg|10ra]][[dosiero:KlingonLang D.svg|10ra]] ("pIqaD"): :[[dosiero:KlingonLang v.svg|10ra]][[dosiero:KlingonLang a.svg|10ra]][[dosiero:KlingonLang v.svg|10ra]][[dosiero:KlingonLang m.svg|10ra]][[dosiero:KlingonLang a.svg|10ra]]^{[[dosiero:KlingonLang '.svg|3ra]]} [[dosiero:KlingonLang Q.svg|10ra]][[dosiero:KlingonLang I.svg|10ra]]^{[[dosiero:KlingonLang '.svg|3ra]]}[[dosiero:KlingonLang t.svg|10ra]][[dosiero:KlingonLang u.svg|10ra]]^{[[dosiero:KlingonLang '.svg|3ra]]}[[dosiero:KlingonLang D.svg|10ra]][[dosiero:KlingonLang a.svg|10ra]][[dosiero:KlingonLang q.svg|10ra]], [[dosiero:KlingonLang q.svg|10ra]][[dosiero:KlingonLang u.svg|10ra]][[dosiero:KlingonLang v.svg|10ra]][[dosiero:KlingonLang j.svg|10ra]][[dosiero:KlingonLang a.svg|10ra]][[dosiero:KlingonLang j.svg|10ra]] [[dosiero:KlingonLang p.svg|10ra]][[dosiero:KlingonLang o.svg|10ra]][[dosiero:KlingonLang ng.svg|10ra]][[dosiero:KlingonLang l.svg|10ra]][[dosiero:KlingonLang I.svg|10ra]][[dosiero:KlingonLang j.svg|10ra]] <!-- La sekvaj, aŭtomate fuŝitaj linioj, ĉar neniu komputilo defaŭlte "baziĝas je" iuspeca "privata [[unikodo]] areo por planlingvoj", simple sensencas: Nia Patro en la klingona skribsistemo, ''pIqaD''<ref>La ConScript Unikodo Registro baziĝas je la privata [[unikodo]] areo por planlingvoj.</ref> :    <br /> :     <br /> :   <br /> :     <br /> :   <br /> :    <br /> :    <br /> :      <br /> --> == Notoj == {{Referencoj}} == Vidu ankaŭ == * [[Na'via lingvo]], alia fikcia lingvo kreita de lingvisto por filmo == Eksteraj ligiloj == {{Projektoj}} * [http://www.kli.org/kli/langs/KLIe-o.html La Klingonlingva Instituto] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20020408184846/http://kli.org/kli/langs/KLIe-o.html |date=2002-04-08 }} * [http://www.christusrex.org/www1/pater/JPN-tlhingan.html Patro Nia kaj Anĝela Saluto al Maria] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20050308044123/http://www.christusrex.org/www1/pater/JPN-tlhingan.html |date=2005-03-08 }} * [http://silentnight.web.za/translate/klingon.htm Stille Nacht (Paca nokt')] <!--bedaŭrine ne plu atingebla kaj ne arkivigita http://www.lusiadas.com.br/eo/klingona.html Diversaj ligiloj kaj informoj pri la klingona lingvo --> * [https://web.archive.org/web/20110820173802/http://aleph.onb.ac.at/F?func=find-b&request=klingonisch&find_code=WRD&x=1&y=15 dokumentoj pri la klingona] en la [https://web.archive.org/web/20071221233948/http://www.onb.ac.at/sammlungen/plansprachen/eo/index.htm Kolekto por Planlingvoj kaj Esperantomuzeo] (arkivigite) [[Kategorio:Klingona lingvo| ]] [[Kategorio:Fikcilingvoj]] [[Kategorio:Specioj de Star Trek]] [[Kategorio:Lingvoj laŭ alfabeto]] [[Kategorio:Konstruitaj lingvoj]] [[Kategorio:Ensociiĝintaj konstruitaj lingvoj]] 257x84a51e1bgntga18nwbe372pg6li 0 4047 7684825 7442164 2022-08-10T22:36:11Z Kani 670 /* Vidu ankaŭ */ wikitext text/x-wiki {{TemasPri|mezurunuo de tempo|mezurunuo de [[angulo]]j|[[Arksekundo]]}} La '''sekundo''' (simbolo: ''s'') estas la oficiala [[mezurunuo]] de [[tempo]] kaj unu el la sep bazaj unuoj de la [[Sistemo Internacia de Unuoj]]. La nuna difino de sekundo devenas de la 13-a [[Ĝenerala Konferenco pri Pezoj kaj Mezuroj]] (okazinta en 1967 kaj 1968), kaj tekstas jene: {{Citaĵo|La tempodaŭro de 9&nbsp;192&nbsp;631&nbsp;770 cikloj de la radiado kiun donas la transiro inter la du hiperfajnaj niveloj de la baza stato de atomo de cezio-133.}} == Historio == La natura tempo-unuo, la averaĝa [[diurno]], estas dividita en 24 horojn - elekto kiu estas kutime asociita kun [[antikva Egiptio]]. La egiptoj kaj [[babilonanoj]] dividis tago kaj nokto en malsamajn formojn. La tago estas dividita per [[sunhorloĝo]] en 10 egalajn partojn kaj alian parton de [[krepusko]] komence de la tago kaj alian parton ĉe la [[vespero]]. Tio estas, entute 12 partoj. Estis kutime dividi la nokton nur proksimume en 3 partojn aŭ rezervojn. Ĉar ne eblas dividi la nokton per sunhorloĝo. Kaj eĉ post la invento de la [[Akvohorloĝo|akva horloĝo]] ĝi ne estis multe uzata. En la antikva mondo ĉiu el la horoj estas dividita en 60 minutojn, ĉiu el kiuj estas dividita en 60 sekundojn. Ĉar la longo de la tago variadas laŭlonge de la jaro, kaj horo estis egala divido de ĉiu tago, la longo de unu horo varius de tago al tago, male al nuna praktiko. Kun la evoluo de moveblaj mekanikaj alternativoj al sunhorloĝoj kaj kun la ekspansio de la [[Burĝo|burĝa socio]], ekestis la bezono kunordigi horarojn pli precize ol tuta horo, tiel kreante alian, pli subtilan ("minuto") dividon de tempo, dividante ĉiun horon en 60 egalajn partojn. La numero 60 originas de la malpreciza supozo, ke jaro (ĉirkaŭado de la [[Tero]] ĉirkaŭ la [[suno]]) estas 360 tagoj, kaj la divido de laŭsezonaj sunhorloĝoj laŭ similaj gradoj, kutimo kiu ankaŭ aliĝas al [[geometrio]] (kie la [[cirklo]] estas dividita en 360 gradoj). La nombro 60 estis elektita arbitre, ĉar ĝi estis akceptita en la kalkula metodoj de la antikva mondo, kaj probable originis de la babilona kalkula metodo, kiu baziĝis sur 60. Eĉ post la detruo de ĉi tiu kulturo, la altnivela uzo de sunhorloĝoj kaj astronomiaj tablojdoj estis adoptitaj de aliaj popoloj. Kun la help de teknologio por pli precize mezuri tempon oni aldonis alian dividadon kaj je la fino de la [[16-a jarcento]], progresintaj horloĝoj kun alia, sekundara, dividado estis kreitaj. Tiu ĉi divido, kiu estis la dua, estis nomita en multaj lingvoj en simplaj terminoj - "dua".Tamen, ekzistas aliaj dividoj, kiel ekzemple en kiu la horo estas dividita en 1080 partojn. Tempodaŭro de unu sekundo iĝis praktike mezurebla nur post la invento de [[Pendolhorloĝo|pendola horloĝo]] en la [[17-a jarcento]], sed tiu mezurunuo estis uzata jam antaŭe en [[astronomio|astronomiaj]] kalkuloj. La difino de sekundo longe estis bazita sur la koncepto [[tagnokto]], dividata en 24 horojn kun po 60 minutoj, ĉiu kun po 60 sekundoj. Unu sekundo do estis, kaj por la ĉiutaga vivo daŭre estas, unu 86400-ono de tagnokto. Kun la evoluo de ĉiam pli precizaj mezuriloj kaj mezuraj metodoj, oni eltrovis, ke la turniĝado de Tero ne estas sufiĉe unueca kaj stabila, por ebligi science ekzaktan difinon de baza mezurunuo. En la [[1950-aj jaroj]] oni tial transiris al difino bazita sur la astronomia [[tropika jaro]], tio estas la daŭro de unu rondiro de [[Tero]] ĉirkaŭ [[Suno]], ekde unu [[printempa ekvinokso]] al la sekva. La nova difino fiksis, ke unu tropika jaro (la jaro 1900, kun astronomie precizega difino pri la ekzakta tempopunkto) egalis al 31&nbsp;556&nbsp;925.9747 sekundoj. En 1967 oni aprobis la nunan difinon, por kies praktika realigo oni bezonas atomajn horloĝojn. La baza difino restas sen ŝanĝoj, sed dum la jaroj ekestis precizigoj pri kondiĉoj de la mezurado. Unu el ili koncernas etajn korektojn bezonatajn, laŭ la ĝenerala teorio pri relativeco, pro efikoj de gravitodiferencoj inter diversaj lokoj sur Tero. La alian kondiĉon difinis, en 1997, la [[Buroo Internacia pri Pezoj kaj Mezuroj]]: ĝi priskribis, ke la difino celas cezian atomon senmovan en temperaturo 0-kelvina. == Dekoblaj kaj dekonaj unuoj == {{Dekoblaj kaj dekonaj mezurunuoj |mezurunuo = sekundo |simbolo = s }} Multoblojn kaj onojn de sekundo oni povas regule nomi aldonante [[SI-prefikso]]n, sed tio estas plej ofte farata nur pri onoj de sekundo: ekz. ''milisekundo'' (ms) estas milono de sekundo, ''mikrosekundo'' (µs) estas milionono. Pli longaj tempoj estas ekz. ''kilosekundo'' (ks, 1000 s aŭ 16 minutoj 40 s) aŭ ''megasekundo'' (Ms, miliono da sekundoj, t.e. ĉirkaŭ 11 tagoj 14 horoj). En la ĉiutago, oni tamen ĉefe uzas la tradiciajn mezurunuojn [[minuto]] (egala al 60 sekundoj) kaj [[horo]] (3600 sekundoj). Tiujn eblas ekzakte difini kiel multoblojn de sekundo. Sed se oni difinas ilin kiel 1440-onon kaj 24-onon de ''tago'' (aŭ ''tagnokto'', iam ankaŭ nomata ''diurno''), oni refoje renkontas la problemon pri rotacio de Tero. La tempunuo [[jaro]] estas plursenca kalendare, kaj ankaŭ astronomie ĝi havas diversajn difinojn. Fine, [[semajno]] kaj [[monato]] estas uzataj kiel tempunuoj precipe kiam temas pri kalendaraj dato-intervaloj. Alia divido, kiu estis konata ĉefe en antikvaj tempoj, estas la divido de la sekundo en 60 "trionojn", tiel ke unu "triono" estas parto 1/60 de la sekundo (ĉar la sekundo estas parto 1/60 de la minuto). En pluraj lingvoj ankoraŭ ekzistas vortoj, kiuj priskribas ĉi tiun dividon, kiel en la [[Pola lingvo|pola]] (''tercja'') kaj la [[Turka lingvo|turka]] (''salise''). Plank-tempo (tp) - estas la plej malgranda tempo kiu povas esti mezurita teorie. Ĝi estas uzata ĉefe de astronomoj kaj astrofizikistoj por priskribi la unuajn momentojn de la [[praeksplodo]] dum la formado de la [[universo]]. Planck-tempo estas egala al proksimume<math>\ 5 \cdot 10^{-44}</math> sekundoj. == Kromsekundoj == Pro la efektiva diferenco inter la tempodaŭroj ''86400 sekundoj'' kaj ''unu turniĝo de Tero ĉirkaŭ sia akso'', oni uzas tiel nomatajn ''supersekundojn'', ekstrajn sekundojn aldonatajn al la Universala Tempo je certaj tempopunktoj, kio igas la koncernan tagnokton daŭri 86401 sekundojn. Ekde 1972, kiam oni enkondukis la sistemon de ekstraj sekundoj, ĝis la fino de 2008, supersekundo estis aldonita 23 fojojn, kio montras la malrapidiĝon de la tera turniĝado. Teorie eblas ankaŭ negativa supersekundo, t.e. tagnokto nur 86399-sekunda, se okazus rapidiĝo de Tero, sed io tia ne okazis ĝis nun. - La tuta sistemo de supersekundoj estas diskutata, kaj ekzistas propono tute forigi ĝin, kio signifus transiron al tempokalkulo plene difinita de la Internacia Atoma Tempo kaj principe sendependa de moviĝado de Tero. == Vidu ankaŭ == * [[Horo]] * [[Minuto]] * [[Tempo]] == Eksteraj ligiloj == {{Projektoj}} {{Artikolo voĉlegita}} * http://www.bipm.fr/fr/si/si_brochure/chapter2/2-1/second.html Oficiala difino de sekundo {{fr}} * http://www.bipm.fr/en/si/si_brochure/chapter2/2-1/second.html Oficiala difino de sekundo {{en}} * http://hpiers.obspm.fr/eop-pc/ Oficiale pri la supersekundoj {{en}} * http://www.bipm.org/en/scientific/tai/ Pri la Internacia Atoma Tempo {{en}} {{Mezurunuoj de SI}} {{Havenda artikolo|Sekundo}} [[Kategorio:Mezurunuoj de tempo]] [[Kategorio:Bazaj unuoj de SI]] fl156jxdpbbn1zkqo6ku55ioolg4zxb 7684827 7684825 2022-08-10T22:47:33Z Kani 670 /* Historio */ wikitext text/x-wiki {{TemasPri|mezurunuo de tempo|mezurunuo de [[angulo]]j|[[Arksekundo]]}} La '''sekundo''' (simbolo: ''s'') estas la oficiala [[mezurunuo]] de [[tempo]] kaj unu el la sep bazaj unuoj de la [[Sistemo Internacia de Unuoj]]. La nuna difino de sekundo devenas de la 13-a [[Ĝenerala Konferenco pri Pezoj kaj Mezuroj]] (okazinta en 1967 kaj 1968), kaj tekstas jene: {{Citaĵo|La tempodaŭro de 9&nbsp;192&nbsp;631&nbsp;770 cikloj de la radiado kiun donas la transiro inter la du hiperfajnaj niveloj de la baza stato de atomo de cezio-133.}} == Historio == [[Dosiero:Clock, Parliament House, Canberra.jpg|eta|dekstra|Analoga murhorloĝo; la ruĝa montrilo indikas la sekundojn, ĝi moviĝas ses dek fojojn ĉiuminute kaj faras la tutan rondon; tiam la longa nigra montrilo moviĝas unufoje por indiki unu pliaj minuton kaj la ruĝa montrilo komencas denove fari same.]] La natura tempo-unuo, la averaĝa [[diurno]], estas dividita en 24 horojn - elekto kiu estas kutime asociita kun [[antikva Egiptio]]. La egiptoj kaj [[babilonanoj]] dividis tago kaj nokto en malsamajn formojn. La tago estas dividita per [[sunhorloĝo]] en 10 egalajn partojn kaj alian parton de [[krepusko]] komence de la tago kaj alian parton ĉe la [[vespero]]. Tio estas, entute 12 partoj. Estis kutime dividi la nokton nur proksimume en 3 partojn aŭ rezervojn. Ĉar ne eblas dividi la nokton per sunhorloĝo. Kaj eĉ post la invento de la [[Akvohorloĝo|akva horloĝo]] ĝi ne estis multe uzata. En la antikva mondo ĉiu el la horoj estas dividita en 60 minutojn, ĉiu el kiuj estas dividita en 60 sekundojn. Ĉar la longo de la tago variadas laŭlonge de la jaro, kaj horo estis egala divido de ĉiu tago, la longo de unu horo varius de tago al tago, male al nuna praktiko. Kun la evoluo de moveblaj mekanikaj alternativoj al sunhorloĝoj kaj kun la ekspansio de la [[Burĝo|burĝa socio]], ekestis la bezono kunordigi horarojn pli precize ol tuta horo, tiel kreante alian, pli subtilan ("minuto") dividon de tempo, dividante ĉiun horon en 60 egalajn partojn. La numero 60 originas de la malpreciza supozo, ke jaro (ĉirkaŭado de la [[Tero]] ĉirkaŭ la [[suno]]) estas 360 tagoj, kaj la divido de laŭsezonaj sunhorloĝoj laŭ similaj gradoj, kutimo kiu ankaŭ aliĝas al [[geometrio]] (kie la [[cirklo]] estas dividita en 360 gradoj). La nombro 60 estis elektita arbitre, ĉar ĝi estis akceptita en la kalkula metodoj de la antikva mondo, kaj probable originis de la babilona kalkula metodo, kiu baziĝis sur 60. Eĉ post la detruo de ĉi tiu kulturo, la altnivela uzo de sunhorloĝoj kaj astronomiaj tablojdoj estis adoptitaj de aliaj popoloj. Kun la help de teknologio por pli precize mezuri tempon oni aldonis alian dividadon kaj je la fino de la [[16-a jarcento]], progresintaj horloĝoj kun alia, sekundara, dividado estis kreitaj. Tiu ĉi divido, kiu estis la dua, estis nomita en multaj lingvoj en simplaj terminoj - "dua".Tamen, ekzistas aliaj dividoj, kiel ekzemple en kiu la horo estas dividita en 1080 partojn. Tempodaŭro de unu sekundo iĝis praktike mezurebla nur post la invento de [[Pendolhorloĝo|pendola horloĝo]] en la [[17-a jarcento]], sed tiu mezurunuo estis uzata jam antaŭe en [[astronomio|astronomiaj]] kalkuloj. La difino de sekundo longe estis bazita sur la koncepto [[tagnokto]], dividata en 24 horojn kun po 60 minutoj, ĉiu kun po 60 sekundoj. Unu sekundo do estis, kaj por la ĉiutaga vivo daŭre estas, unu 86400-ono de tagnokto. Kun la evoluo de ĉiam pli precizaj mezuriloj kaj mezuraj metodoj, oni eltrovis, ke la turniĝado de Tero ne estas sufiĉe unueca kaj stabila, por ebligi science ekzaktan difinon de baza mezurunuo. En la [[1950-aj jaroj]] oni tial transiris al difino bazita sur la astronomia [[tropika jaro]], tio estas la daŭro de unu rondiro de [[Tero]] ĉirkaŭ [[Suno]], ekde unu [[printempa ekvinokso]] al la sekva. La nova difino fiksis, ke unu tropika jaro (la jaro 1900, kun astronomie precizega difino pri la ekzakta tempopunkto) egalis al 31&nbsp;556&nbsp;925.9747 sekundoj. En 1967 oni aprobis la nunan difinon, por kies praktika realigo oni bezonas atomajn horloĝojn. La baza difino restas sen ŝanĝoj, sed dum la jaroj ekestis precizigoj pri kondiĉoj de la mezurado. Unu el ili koncernas etajn korektojn bezonatajn, laŭ la ĝenerala teorio pri relativeco, pro efikoj de gravitodiferencoj inter diversaj lokoj sur Tero. La alian kondiĉon difinis, en 1997, la [[Buroo Internacia pri Pezoj kaj Mezuroj]]: ĝi priskribis, ke la difino celas cezian atomon senmovan en temperaturo 0-kelvina. == Dekoblaj kaj dekonaj unuoj == {{Dekoblaj kaj dekonaj mezurunuoj |mezurunuo = sekundo |simbolo = s }} Multoblojn kaj onojn de sekundo oni povas regule nomi aldonante [[SI-prefikso]]n, sed tio estas plej ofte farata nur pri onoj de sekundo: ekz. ''milisekundo'' (ms) estas milono de sekundo, ''mikrosekundo'' (µs) estas milionono. Pli longaj tempoj estas ekz. ''kilosekundo'' (ks, 1000 s aŭ 16 minutoj 40 s) aŭ ''megasekundo'' (Ms, miliono da sekundoj, t.e. ĉirkaŭ 11 tagoj 14 horoj). En la ĉiutago, oni tamen ĉefe uzas la tradiciajn mezurunuojn [[minuto]] (egala al 60 sekundoj) kaj [[horo]] (3600 sekundoj). Tiujn eblas ekzakte difini kiel multoblojn de sekundo. Sed se oni difinas ilin kiel 1440-onon kaj 24-onon de ''tago'' (aŭ ''tagnokto'', iam ankaŭ nomata ''diurno''), oni refoje renkontas la problemon pri rotacio de Tero. La tempunuo [[jaro]] estas plursenca kalendare, kaj ankaŭ astronomie ĝi havas diversajn difinojn. Fine, [[semajno]] kaj [[monato]] estas uzataj kiel tempunuoj precipe kiam temas pri kalendaraj dato-intervaloj. Alia divido, kiu estis konata ĉefe en antikvaj tempoj, estas la divido de la sekundo en 60 "trionojn", tiel ke unu "triono" estas parto 1/60 de la sekundo (ĉar la sekundo estas parto 1/60 de la minuto). En pluraj lingvoj ankoraŭ ekzistas vortoj, kiuj priskribas ĉi tiun dividon, kiel en la [[Pola lingvo|pola]] (''tercja'') kaj la [[Turka lingvo|turka]] (''salise''). Plank-tempo (tp) - estas la plej malgranda tempo kiu povas esti mezurita teorie. Ĝi estas uzata ĉefe de astronomoj kaj astrofizikistoj por priskribi la unuajn momentojn de la [[praeksplodo]] dum la formado de la [[universo]]. Planck-tempo estas egala al proksimume<math>\ 5 \cdot 10^{-44}</math> sekundoj. == Kromsekundoj == Pro la efektiva diferenco inter la tempodaŭroj ''86400 sekundoj'' kaj ''unu turniĝo de Tero ĉirkaŭ sia akso'', oni uzas tiel nomatajn ''supersekundojn'', ekstrajn sekundojn aldonatajn al la Universala Tempo je certaj tempopunktoj, kio igas la koncernan tagnokton daŭri 86401 sekundojn. Ekde 1972, kiam oni enkondukis la sistemon de ekstraj sekundoj, ĝis la fino de 2008, supersekundo estis aldonita 23 fojojn, kio montras la malrapidiĝon de la tera turniĝado. Teorie eblas ankaŭ negativa supersekundo, t.e. tagnokto nur 86399-sekunda, se okazus rapidiĝo de Tero, sed io tia ne okazis ĝis nun. - La tuta sistemo de supersekundoj estas diskutata, kaj ekzistas propono tute forigi ĝin, kio signifus transiron al tempokalkulo plene difinita de la Internacia Atoma Tempo kaj principe sendependa de moviĝado de Tero. == Vidu ankaŭ == * [[Horo]] * [[Minuto]] * [[Tempo]] == Eksteraj ligiloj == {{Projektoj}} {{Artikolo voĉlegita}} * http://www.bipm.fr/fr/si/si_brochure/chapter2/2-1/second.html Oficiala difino de sekundo {{fr}} * http://www.bipm.fr/en/si/si_brochure/chapter2/2-1/second.html Oficiala difino de sekundo {{en}} * http://hpiers.obspm.fr/eop-pc/ Oficiale pri la supersekundoj {{en}} * http://www.bipm.org/en/scientific/tai/ Pri la Internacia Atoma Tempo {{en}} {{Mezurunuoj de SI}} {{Havenda artikolo|Sekundo}} [[Kategorio:Mezurunuoj de tempo]] [[Kategorio:Bazaj unuoj de SI]] pwf3tg54rqwxqzstgj9go6xgl7n484m 7684828 7684827 2022-08-10T22:48:07Z Kani 670 /* Historio */ wikitext text/x-wiki {{TemasPri|mezurunuo de tempo|mezurunuo de [[angulo]]j|[[Arksekundo]]}} La '''sekundo''' (simbolo: ''s'') estas la oficiala [[mezurunuo]] de [[tempo]] kaj unu el la sep bazaj unuoj de la [[Sistemo Internacia de Unuoj]]. La nuna difino de sekundo devenas de la 13-a [[Ĝenerala Konferenco pri Pezoj kaj Mezuroj]] (okazinta en 1967 kaj 1968), kaj tekstas jene: {{Citaĵo|La tempodaŭro de 9&nbsp;192&nbsp;631&nbsp;770 cikloj de la radiado kiun donas la transiro inter la du hiperfajnaj niveloj de la baza stato de atomo de cezio-133.}} == Historio == [[Dosiero:Clock, Parliament House, Canberra.jpg|eta|dekstra|Analoga murhorloĝo; la ruĝa montrilo indikas la sekundojn, ĝi moviĝas ses dek fojojn ĉiuminute kaj faras la tutan rondon; tiam la longa nigra montrilo moviĝas unufoje por indiki unu pluan minuton kaj la ruĝa montrilo komencas denove fari same.]] La natura tempo-unuo, la averaĝa [[diurno]], estas dividita en 24 horojn - elekto kiu estas kutime asociita kun [[antikva Egiptio]]. La egiptoj kaj [[babilonanoj]] dividis tago kaj nokto en malsamajn formojn. La tago estas dividita per [[sunhorloĝo]] en 10 egalajn partojn kaj alian parton de [[krepusko]] komence de la tago kaj alian parton ĉe la [[vespero]]. Tio estas, entute 12 partoj. Estis kutime dividi la nokton nur proksimume en 3 partojn aŭ rezervojn. Ĉar ne eblas dividi la nokton per sunhorloĝo. Kaj eĉ post la invento de la [[Akvohorloĝo|akva horloĝo]] ĝi ne estis multe uzata. En la antikva mondo ĉiu el la horoj estas dividita en 60 minutojn, ĉiu el kiuj estas dividita en 60 sekundojn. Ĉar la longo de la tago variadas laŭlonge de la jaro, kaj horo estis egala divido de ĉiu tago, la longo de unu horo varius de tago al tago, male al nuna praktiko. Kun la evoluo de moveblaj mekanikaj alternativoj al sunhorloĝoj kaj kun la ekspansio de la [[Burĝo|burĝa socio]], ekestis la bezono kunordigi horarojn pli precize ol tuta horo, tiel kreante alian, pli subtilan ("minuto") dividon de tempo, dividante ĉiun horon en 60 egalajn partojn. La numero 60 originas de la malpreciza supozo, ke jaro (ĉirkaŭado de la [[Tero]] ĉirkaŭ la [[suno]]) estas 360 tagoj, kaj la divido de laŭsezonaj sunhorloĝoj laŭ similaj gradoj, kutimo kiu ankaŭ aliĝas al [[geometrio]] (kie la [[cirklo]] estas dividita en 360 gradoj). La nombro 60 estis elektita arbitre, ĉar ĝi estis akceptita en la kalkula metodoj de la antikva mondo, kaj probable originis de la babilona kalkula metodo, kiu baziĝis sur 60. Eĉ post la detruo de ĉi tiu kulturo, la altnivela uzo de sunhorloĝoj kaj astronomiaj tablojdoj estis adoptitaj de aliaj popoloj. Kun la help de teknologio por pli precize mezuri tempon oni aldonis alian dividadon kaj je la fino de la [[16-a jarcento]], progresintaj horloĝoj kun alia, sekundara, dividado estis kreitaj. Tiu ĉi divido, kiu estis la dua, estis nomita en multaj lingvoj en simplaj terminoj - "dua".Tamen, ekzistas aliaj dividoj, kiel ekzemple en kiu la horo estas dividita en 1080 partojn. Tempodaŭro de unu sekundo iĝis praktike mezurebla nur post la invento de [[Pendolhorloĝo|pendola horloĝo]] en la [[17-a jarcento]], sed tiu mezurunuo estis uzata jam antaŭe en [[astronomio|astronomiaj]] kalkuloj. La difino de sekundo longe estis bazita sur la koncepto [[tagnokto]], dividata en 24 horojn kun po 60 minutoj, ĉiu kun po 60 sekundoj. Unu sekundo do estis, kaj por la ĉiutaga vivo daŭre estas, unu 86400-ono de tagnokto. Kun la evoluo de ĉiam pli precizaj mezuriloj kaj mezuraj metodoj, oni eltrovis, ke la turniĝado de Tero ne estas sufiĉe unueca kaj stabila, por ebligi science ekzaktan difinon de baza mezurunuo. En la [[1950-aj jaroj]] oni tial transiris al difino bazita sur la astronomia [[tropika jaro]], tio estas la daŭro de unu rondiro de [[Tero]] ĉirkaŭ [[Suno]], ekde unu [[printempa ekvinokso]] al la sekva. La nova difino fiksis, ke unu tropika jaro (la jaro 1900, kun astronomie precizega difino pri la ekzakta tempopunkto) egalis al 31&nbsp;556&nbsp;925.9747 sekundoj. En 1967 oni aprobis la nunan difinon, por kies praktika realigo oni bezonas atomajn horloĝojn. La baza difino restas sen ŝanĝoj, sed dum la jaroj ekestis precizigoj pri kondiĉoj de la mezurado. Unu el ili koncernas etajn korektojn bezonatajn, laŭ la ĝenerala teorio pri relativeco, pro efikoj de gravitodiferencoj inter diversaj lokoj sur Tero. La alian kondiĉon difinis, en 1997, la [[Buroo Internacia pri Pezoj kaj Mezuroj]]: ĝi priskribis, ke la difino celas cezian atomon senmovan en temperaturo 0-kelvina. == Dekoblaj kaj dekonaj unuoj == {{Dekoblaj kaj dekonaj mezurunuoj |mezurunuo = sekundo |simbolo = s }} Multoblojn kaj onojn de sekundo oni povas regule nomi aldonante [[SI-prefikso]]n, sed tio estas plej ofte farata nur pri onoj de sekundo: ekz. ''milisekundo'' (ms) estas milono de sekundo, ''mikrosekundo'' (µs) estas milionono. Pli longaj tempoj estas ekz. ''kilosekundo'' (ks, 1000 s aŭ 16 minutoj 40 s) aŭ ''megasekundo'' (Ms, miliono da sekundoj, t.e. ĉirkaŭ 11 tagoj 14 horoj). En la ĉiutago, oni tamen ĉefe uzas la tradiciajn mezurunuojn [[minuto]] (egala al 60 sekundoj) kaj [[horo]] (3600 sekundoj). Tiujn eblas ekzakte difini kiel multoblojn de sekundo. Sed se oni difinas ilin kiel 1440-onon kaj 24-onon de ''tago'' (aŭ ''tagnokto'', iam ankaŭ nomata ''diurno''), oni refoje renkontas la problemon pri rotacio de Tero. La tempunuo [[jaro]] estas plursenca kalendare, kaj ankaŭ astronomie ĝi havas diversajn difinojn. Fine, [[semajno]] kaj [[monato]] estas uzataj kiel tempunuoj precipe kiam temas pri kalendaraj dato-intervaloj. Alia divido, kiu estis konata ĉefe en antikvaj tempoj, estas la divido de la sekundo en 60 "trionojn", tiel ke unu "triono" estas parto 1/60 de la sekundo (ĉar la sekundo estas parto 1/60 de la minuto). En pluraj lingvoj ankoraŭ ekzistas vortoj, kiuj priskribas ĉi tiun dividon, kiel en la [[Pola lingvo|pola]] (''tercja'') kaj la [[Turka lingvo|turka]] (''salise''). Plank-tempo (tp) - estas la plej malgranda tempo kiu povas esti mezurita teorie. Ĝi estas uzata ĉefe de astronomoj kaj astrofizikistoj por priskribi la unuajn momentojn de la [[praeksplodo]] dum la formado de la [[universo]]. Planck-tempo estas egala al proksimume<math>\ 5 \cdot 10^{-44}</math> sekundoj. == Kromsekundoj == Pro la efektiva diferenco inter la tempodaŭroj ''86400 sekundoj'' kaj ''unu turniĝo de Tero ĉirkaŭ sia akso'', oni uzas tiel nomatajn ''supersekundojn'', ekstrajn sekundojn aldonatajn al la Universala Tempo je certaj tempopunktoj, kio igas la koncernan tagnokton daŭri 86401 sekundojn. Ekde 1972, kiam oni enkondukis la sistemon de ekstraj sekundoj, ĝis la fino de 2008, supersekundo estis aldonita 23 fojojn, kio montras la malrapidiĝon de la tera turniĝado. Teorie eblas ankaŭ negativa supersekundo, t.e. tagnokto nur 86399-sekunda, se okazus rapidiĝo de Tero, sed io tia ne okazis ĝis nun. - La tuta sistemo de supersekundoj estas diskutata, kaj ekzistas propono tute forigi ĝin, kio signifus transiron al tempokalkulo plene difinita de la Internacia Atoma Tempo kaj principe sendependa de moviĝado de Tero. == Vidu ankaŭ == * [[Horo]] * [[Minuto]] * [[Tempo]] == Eksteraj ligiloj == {{Projektoj}} {{Artikolo voĉlegita}} * http://www.bipm.fr/fr/si/si_brochure/chapter2/2-1/second.html Oficiala difino de sekundo {{fr}} * http://www.bipm.fr/en/si/si_brochure/chapter2/2-1/second.html Oficiala difino de sekundo {{en}} * http://hpiers.obspm.fr/eop-pc/ Oficiale pri la supersekundoj {{en}} * http://www.bipm.org/en/scientific/tai/ Pri la Internacia Atoma Tempo {{en}} {{Mezurunuoj de SI}} {{Havenda artikolo|Sekundo}} [[Kategorio:Mezurunuoj de tempo]] [[Kategorio:Bazaj unuoj de SI]] tdhr6sp71wqupxdbhutzo4710brrltn 7684829 7684828 2022-08-10T22:50:19Z Kani 670 /* Eksteraj ligiloj */ wikitext text/x-wiki {{TemasPri|mezurunuo de tempo|mezurunuo de [[angulo]]j|[[Arksekundo]]}} La '''sekundo''' (simbolo: ''s'') estas la oficiala [[mezurunuo]] de [[tempo]] kaj unu el la sep bazaj unuoj de la [[Sistemo Internacia de Unuoj]]. La nuna difino de sekundo devenas de la 13-a [[Ĝenerala Konferenco pri Pezoj kaj Mezuroj]] (okazinta en 1967 kaj 1968), kaj tekstas jene: {{Citaĵo|La tempodaŭro de 9&nbsp;192&nbsp;631&nbsp;770 cikloj de la radiado kiun donas la transiro inter la du hiperfajnaj niveloj de la baza stato de atomo de cezio-133.}} == Historio == [[Dosiero:Clock, Parliament House, Canberra.jpg|eta|dekstra|Analoga murhorloĝo; la ruĝa montrilo indikas la sekundojn, ĝi moviĝas ses dek fojojn ĉiuminute kaj faras la tutan rondon; tiam la longa nigra montrilo moviĝas unufoje por indiki unu pluan minuton kaj la ruĝa montrilo komencas denove fari same.]] La natura tempo-unuo, la averaĝa [[diurno]], estas dividita en 24 horojn - elekto kiu estas kutime asociita kun [[antikva Egiptio]]. La egiptoj kaj [[babilonanoj]] dividis tago kaj nokto en malsamajn formojn. La tago estas dividita per [[sunhorloĝo]] en 10 egalajn partojn kaj alian parton de [[krepusko]] komence de la tago kaj alian parton ĉe la [[vespero]]. Tio estas, entute 12 partoj. Estis kutime dividi la nokton nur proksimume en 3 partojn aŭ rezervojn. Ĉar ne eblas dividi la nokton per sunhorloĝo. Kaj eĉ post la invento de la [[Akvohorloĝo|akva horloĝo]] ĝi ne estis multe uzata. En la antikva mondo ĉiu el la horoj estas dividita en 60 minutojn, ĉiu el kiuj estas dividita en 60 sekundojn. Ĉar la longo de la tago variadas laŭlonge de la jaro, kaj horo estis egala divido de ĉiu tago, la longo de unu horo varius de tago al tago, male al nuna praktiko. Kun la evoluo de moveblaj mekanikaj alternativoj al sunhorloĝoj kaj kun la ekspansio de la [[Burĝo|burĝa socio]], ekestis la bezono kunordigi horarojn pli precize ol tuta horo, tiel kreante alian, pli subtilan ("minuto") dividon de tempo, dividante ĉiun horon en 60 egalajn partojn. La numero 60 originas de la malpreciza supozo, ke jaro (ĉirkaŭado de la [[Tero]] ĉirkaŭ la [[suno]]) estas 360 tagoj, kaj la divido de laŭsezonaj sunhorloĝoj laŭ similaj gradoj, kutimo kiu ankaŭ aliĝas al [[geometrio]] (kie la [[cirklo]] estas dividita en 360 gradoj). La nombro 60 estis elektita arbitre, ĉar ĝi estis akceptita en la kalkula metodoj de la antikva mondo, kaj probable originis de la babilona kalkula metodo, kiu baziĝis sur 60. Eĉ post la detruo de ĉi tiu kulturo, la altnivela uzo de sunhorloĝoj kaj astronomiaj tablojdoj estis adoptitaj de aliaj popoloj. Kun la help de teknologio por pli precize mezuri tempon oni aldonis alian dividadon kaj je la fino de la [[16-a jarcento]], progresintaj horloĝoj kun alia, sekundara, dividado estis kreitaj. Tiu ĉi divido, kiu estis la dua, estis nomita en multaj lingvoj en simplaj terminoj - "dua".Tamen, ekzistas aliaj dividoj, kiel ekzemple en kiu la horo estas dividita en 1080 partojn. Tempodaŭro de unu sekundo iĝis praktike mezurebla nur post la invento de [[Pendolhorloĝo|pendola horloĝo]] en la [[17-a jarcento]], sed tiu mezurunuo estis uzata jam antaŭe en [[astronomio|astronomiaj]] kalkuloj. La difino de sekundo longe estis bazita sur la koncepto [[tagnokto]], dividata en 24 horojn kun po 60 minutoj, ĉiu kun po 60 sekundoj. Unu sekundo do estis, kaj por la ĉiutaga vivo daŭre estas, unu 86400-ono de tagnokto. Kun la evoluo de ĉiam pli precizaj mezuriloj kaj mezuraj metodoj, oni eltrovis, ke la turniĝado de Tero ne estas sufiĉe unueca kaj stabila, por ebligi science ekzaktan difinon de baza mezurunuo. En la [[1950-aj jaroj]] oni tial transiris al difino bazita sur la astronomia [[tropika jaro]], tio estas la daŭro de unu rondiro de [[Tero]] ĉirkaŭ [[Suno]], ekde unu [[printempa ekvinokso]] al la sekva. La nova difino fiksis, ke unu tropika jaro (la jaro 1900, kun astronomie precizega difino pri la ekzakta tempopunkto) egalis al 31&nbsp;556&nbsp;925.9747 sekundoj. En 1967 oni aprobis la nunan difinon, por kies praktika realigo oni bezonas atomajn horloĝojn. La baza difino restas sen ŝanĝoj, sed dum la jaroj ekestis precizigoj pri kondiĉoj de la mezurado. Unu el ili koncernas etajn korektojn bezonatajn, laŭ la ĝenerala teorio pri relativeco, pro efikoj de gravitodiferencoj inter diversaj lokoj sur Tero. La alian kondiĉon difinis, en 1997, la [[Buroo Internacia pri Pezoj kaj Mezuroj]]: ĝi priskribis, ke la difino celas cezian atomon senmovan en temperaturo 0-kelvina. == Dekoblaj kaj dekonaj unuoj == {{Dekoblaj kaj dekonaj mezurunuoj |mezurunuo = sekundo |simbolo = s }} Multoblojn kaj onojn de sekundo oni povas regule nomi aldonante [[SI-prefikso]]n, sed tio estas plej ofte farata nur pri onoj de sekundo: ekz. ''milisekundo'' (ms) estas milono de sekundo, ''mikrosekundo'' (µs) estas milionono. Pli longaj tempoj estas ekz. ''kilosekundo'' (ks, 1000 s aŭ 16 minutoj 40 s) aŭ ''megasekundo'' (Ms, miliono da sekundoj, t.e. ĉirkaŭ 11 tagoj 14 horoj). En la ĉiutago, oni tamen ĉefe uzas la tradiciajn mezurunuojn [[minuto]] (egala al 60 sekundoj) kaj [[horo]] (3600 sekundoj). Tiujn eblas ekzakte difini kiel multoblojn de sekundo. Sed se oni difinas ilin kiel 1440-onon kaj 24-onon de ''tago'' (aŭ ''tagnokto'', iam ankaŭ nomata ''diurno''), oni refoje renkontas la problemon pri rotacio de Tero. La tempunuo [[jaro]] estas plursenca kalendare, kaj ankaŭ astronomie ĝi havas diversajn difinojn. Fine, [[semajno]] kaj [[monato]] estas uzataj kiel tempunuoj precipe kiam temas pri kalendaraj dato-intervaloj. Alia divido, kiu estis konata ĉefe en antikvaj tempoj, estas la divido de la sekundo en 60 "trionojn", tiel ke unu "triono" estas parto 1/60 de la sekundo (ĉar la sekundo estas parto 1/60 de la minuto). En pluraj lingvoj ankoraŭ ekzistas vortoj, kiuj priskribas ĉi tiun dividon, kiel en la [[Pola lingvo|pola]] (''tercja'') kaj la [[Turka lingvo|turka]] (''salise''). Plank-tempo (tp) - estas la plej malgranda tempo kiu povas esti mezurita teorie. Ĝi estas uzata ĉefe de astronomoj kaj astrofizikistoj por priskribi la unuajn momentojn de la [[praeksplodo]] dum la formado de la [[universo]]. Planck-tempo estas egala al proksimume<math>\ 5 \cdot 10^{-44}</math> sekundoj. == Kromsekundoj == Pro la efektiva diferenco inter la tempodaŭroj ''86400 sekundoj'' kaj ''unu turniĝo de Tero ĉirkaŭ sia akso'', oni uzas tiel nomatajn ''supersekundojn'', ekstrajn sekundojn aldonatajn al la Universala Tempo je certaj tempopunktoj, kio igas la koncernan tagnokton daŭri 86401 sekundojn. Ekde 1972, kiam oni enkondukis la sistemon de ekstraj sekundoj, ĝis la fino de 2008, supersekundo estis aldonita 23 fojojn, kio montras la malrapidiĝon de la tera turniĝado. Teorie eblas ankaŭ negativa supersekundo, t.e. tagnokto nur 86399-sekunda, se okazus rapidiĝo de Tero, sed io tia ne okazis ĝis nun. - La tuta sistemo de supersekundoj estas diskutata, kaj ekzistas propono tute forigi ĝin, kio signifus transiron al tempokalkulo plene difinita de la Internacia Atoma Tempo kaj principe sendependa de moviĝado de Tero. == Vidu ankaŭ == * [[Horo]] * [[Minuto]] * [[Tempo]] == Eksteraj ligiloj == {{Projektoj}} {{Artikolo voĉlegita}} * [http://www.bipm.fr/fr/si/si_brochure/chapter2/2-1/second.html Oficiala difino de sekundo] {{fr}} * [http://www.bipm.fr/en/si/si_brochure/chapter2/2-1/second.html Oficiala difino de sekundo] {{en}} * [http://hpiers.obspm.fr/eop-pc/ Oficiale pri la supersekundoj] {{en}} * [http://www.bipm.org/en/scientific/tai/ Pri la Internacia Atoma Tempo] {{en}} {{Mezurunuoj de SI}} {{Havenda artikolo|Sekundo}} {{Bibliotekoj}} [[Kategorio:Mezurunuoj de tempo]] [[Kategorio:Bazaj unuoj de SI]] o7r69w7itjkvcwd8w9ugwu5eegcpqkg 7684837 7684829 2022-08-10T23:16:49Z Kani 670 /* Kromsekundoj */ wikitext text/x-wiki {{TemasPri|mezurunuo de tempo|mezurunuo de [[angulo]]j|[[Arksekundo]]}} La '''sekundo''' (simbolo: ''s'') estas la oficiala [[mezurunuo]] de [[tempo]] kaj unu el la sep bazaj unuoj de la [[Sistemo Internacia de Unuoj]]. La nuna difino de sekundo devenas de la 13-a [[Ĝenerala Konferenco pri Pezoj kaj Mezuroj]] (okazinta en 1967 kaj 1968), kaj tekstas jene: {{Citaĵo|La tempodaŭro de 9&nbsp;192&nbsp;631&nbsp;770 cikloj de la radiado kiun donas la transiro inter la du hiperfajnaj niveloj de la baza stato de atomo de cezio-133.}} == Historio == [[Dosiero:Clock, Parliament House, Canberra.jpg|eta|dekstra|Analoga murhorloĝo; la ruĝa montrilo indikas la sekundojn, ĝi moviĝas ses dek fojojn ĉiuminute kaj faras la tutan rondon; tiam la longa nigra montrilo moviĝas unufoje por indiki unu pluan minuton kaj la ruĝa montrilo komencas denove fari same.]] La natura tempo-unuo, la averaĝa [[diurno]], estas dividita en 24 horojn - elekto kiu estas kutime asociita kun [[antikva Egiptio]]. La egiptoj kaj [[babilonanoj]] dividis tago kaj nokto en malsamajn formojn. La tago estas dividita per [[sunhorloĝo]] en 10 egalajn partojn kaj alian parton de [[krepusko]] komence de la tago kaj alian parton ĉe la [[vespero]]. Tio estas, entute 12 partoj. Estis kutime dividi la nokton nur proksimume en 3 partojn aŭ rezervojn. Ĉar ne eblas dividi la nokton per sunhorloĝo. Kaj eĉ post la invento de la [[Akvohorloĝo|akva horloĝo]] ĝi ne estis multe uzata. En la antikva mondo ĉiu el la horoj estas dividita en 60 minutojn, ĉiu el kiuj estas dividita en 60 sekundojn. Ĉar la longo de la tago variadas laŭlonge de la jaro, kaj horo estis egala divido de ĉiu tago, la longo de unu horo varius de tago al tago, male al nuna praktiko. Kun la evoluo de moveblaj mekanikaj alternativoj al sunhorloĝoj kaj kun la ekspansio de la [[Burĝo|burĝa socio]], ekestis la bezono kunordigi horarojn pli precize ol tuta horo, tiel kreante alian, pli subtilan ("minuto") dividon de tempo, dividante ĉiun horon en 60 egalajn partojn. La numero 60 originas de la malpreciza supozo, ke jaro (ĉirkaŭado de la [[Tero]] ĉirkaŭ la [[suno]]) estas 360 tagoj, kaj la divido de laŭsezonaj sunhorloĝoj laŭ similaj gradoj, kutimo kiu ankaŭ aliĝas al [[geometrio]] (kie la [[cirklo]] estas dividita en 360 gradoj). La nombro 60 estis elektita arbitre, ĉar ĝi estis akceptita en la kalkula metodoj de la antikva mondo, kaj probable originis de la babilona kalkula metodo, kiu baziĝis sur 60. Eĉ post la detruo de ĉi tiu kulturo, la altnivela uzo de sunhorloĝoj kaj astronomiaj tablojdoj estis adoptitaj de aliaj popoloj. Kun la help de teknologio por pli precize mezuri tempon oni aldonis alian dividadon kaj je la fino de la [[16-a jarcento]], progresintaj horloĝoj kun alia, sekundara, dividado estis kreitaj. Tiu ĉi divido, kiu estis la dua, estis nomita en multaj lingvoj en simplaj terminoj - "dua".Tamen, ekzistas aliaj dividoj, kiel ekzemple en kiu la horo estas dividita en 1080 partojn. Tempodaŭro de unu sekundo iĝis praktike mezurebla nur post la invento de [[Pendolhorloĝo|pendola horloĝo]] en la [[17-a jarcento]], sed tiu mezurunuo estis uzata jam antaŭe en [[astronomio|astronomiaj]] kalkuloj. La difino de sekundo longe estis bazita sur la koncepto [[tagnokto]], dividata en 24 horojn kun po 60 minutoj, ĉiu kun po 60 sekundoj. Unu sekundo do estis, kaj por la ĉiutaga vivo daŭre estas, unu 86400-ono de tagnokto. Kun la evoluo de ĉiam pli precizaj mezuriloj kaj mezuraj metodoj, oni eltrovis, ke la turniĝado de Tero ne estas sufiĉe unueca kaj stabila, por ebligi science ekzaktan difinon de baza mezurunuo. En la [[1950-aj jaroj]] oni tial transiris al difino bazita sur la astronomia [[tropika jaro]], tio estas la daŭro de unu rondiro de [[Tero]] ĉirkaŭ [[Suno]], ekde unu [[printempa ekvinokso]] al la sekva. La nova difino fiksis, ke unu tropika jaro (la jaro 1900, kun astronomie precizega difino pri la ekzakta tempopunkto) egalis al 31&nbsp;556&nbsp;925.9747 sekundoj. En 1967 oni aprobis la nunan difinon, por kies praktika realigo oni bezonas atomajn horloĝojn. La baza difino restas sen ŝanĝoj, sed dum la jaroj ekestis precizigoj pri kondiĉoj de la mezurado. Unu el ili koncernas etajn korektojn bezonatajn, laŭ la ĝenerala teorio pri relativeco, pro efikoj de gravitodiferencoj inter diversaj lokoj sur Tero. La alian kondiĉon difinis, en 1997, la [[Buroo Internacia pri Pezoj kaj Mezuroj]]: ĝi priskribis, ke la difino celas cezian atomon senmovan en temperaturo 0-kelvina. == Dekoblaj kaj dekonaj unuoj == {{Dekoblaj kaj dekonaj mezurunuoj |mezurunuo = sekundo |simbolo = s }} Multoblojn kaj onojn de sekundo oni povas regule nomi aldonante [[SI-prefikso]]n, sed tio estas plej ofte farata nur pri onoj de sekundo: ekz. ''milisekundo'' (ms) estas milono de sekundo, ''mikrosekundo'' (µs) estas milionono. Pli longaj tempoj estas ekz. ''kilosekundo'' (ks, 1000 s aŭ 16 minutoj 40 s) aŭ ''megasekundo'' (Ms, miliono da sekundoj, t.e. ĉirkaŭ 11 tagoj 14 horoj). En la ĉiutago, oni tamen ĉefe uzas la tradiciajn mezurunuojn [[minuto]] (egala al 60 sekundoj) kaj [[horo]] (3600 sekundoj). Tiujn eblas ekzakte difini kiel multoblojn de sekundo. Sed se oni difinas ilin kiel 1440-onon kaj 24-onon de ''tago'' (aŭ ''tagnokto'', iam ankaŭ nomata ''diurno''), oni refoje renkontas la problemon pri rotacio de Tero. La tempunuo [[jaro]] estas plursenca kalendare, kaj ankaŭ astronomie ĝi havas diversajn difinojn. Fine, [[semajno]] kaj [[monato]] estas uzataj kiel tempunuoj precipe kiam temas pri kalendaraj dato-intervaloj. Alia divido, kiu estis konata ĉefe en antikvaj tempoj, estas la divido de la sekundo en 60 "trionojn", tiel ke unu "triono" estas parto 1/60 de la sekundo (ĉar la sekundo estas parto 1/60 de la minuto). En pluraj lingvoj ankoraŭ ekzistas vortoj, kiuj priskribas ĉi tiun dividon, kiel en la [[Pola lingvo|pola]] (''tercja'') kaj la [[Turka lingvo|turka]] (''salise''). Plank-tempo (tp) - estas la plej malgranda tempo kiu povas esti mezurita teorie. Ĝi estas uzata ĉefe de astronomoj kaj astrofizikistoj por priskribi la unuajn momentojn de la [[praeksplodo]] dum la formado de la [[universo]]. Planck-tempo estas egala al proksimume<math>\ 5 \cdot 10^{-44}</math> sekundoj. == Kromsekundoj == Pro la efektiva diferenco inter la tempodaŭroj ''86400 sekundoj'' kaj ''unu turniĝo de Tero ĉirkaŭ sia akso'', oni uzas tiel nomatajn ''supersekundojn'', ekstrajn sekundojn aldonatajn al la Universala Tempo je certaj tempopunktoj, kio igas la koncernan tagnokton daŭri 86401 sekundojn. Ekde 1972, kiam oni enkondukis la sistemon de ekstraj sekundoj, ĝis la fino de 2008, supersekundo estis aldonita 23 fojojn, kio montras la malrapidiĝon de la tera turniĝado. Teorie eblas ankaŭ negativa supersekundo, t.e. tagnokto nur 86399-sekunda, se okazus rapidiĝo de Tero, sed io tia ne okazis ĝis nun. - La tuta sistemo de supersekundoj estas diskutata, kaj ekzistas propono tute forigi ĝin, kio signifus transiron al tempokalkulo plene difinita de la Internacia Atoma Tempo kaj principe sendependa de moviĝado de Tero. ==Sekundoj en sportaj rekordoj== La [[10-sekunda limo]] estas termino uzata ĉefe en [[atletiko]] kaj priskribas la fizikan kaj psikan sojlon por viroj sukcesi la [[100-metra kuro|100-metrajn kuron]] en malpli ol 10 sekundoj. Resti sub la 10-sekunda limo estis dum longa tempo taksita signo de eksterordinaraj kuristoj, sed perdis signifon ekde la malfruaj [[1990-aj jaroj]], ĉar pli kaj pli da kuristoj sukcesis tion.<ref> Gardener, Jason. (9-a de augusto 2008). [http://www.telegraph.co.uk/sport/othersports/olympics/2530774/Jason-Gardener-Im-backing-Tyson-Gay-to-win-one-of-the-greatest-100-metres-finals---Olympics.html Jason Gardener: I'm backing Tyson Gay to win one of the greatest 100 metres finals] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20080824075121/http://www.telegraph.co.uk/sport/othersports/olympics/2530774/Jason-Gardener-Im-backing-Tyson-Gay-to-win-one-of-the-greatest-100-metres-finals---Olympics.html |date=2008-08-24 }}. ''[[The Daily Telegraph]]''. Vidita la 3-an de junio 2009.</ref> La unuaj 100-metraj kuroj sub 10 sekundoj estis ankoraŭ mezuritaj permane per klikhorloĝo. La internacia asocio de atletikaj federacioj diras tamen, ke mezuro estas akceptita nur, kiam la tempomezura proceso estas tute aŭtomata, ne ekzistas ventorapido de pli ol 2.0 metroj/sekundo kaj ne estas uzataj povumaltigaj rimedoj. == Vidu ankaŭ == * [[Horo]] * [[Minuto]] * [[Tempo]] == Eksteraj ligiloj == {{Projektoj}} {{Artikolo voĉlegita}} * [http://www.bipm.fr/fr/si/si_brochure/chapter2/2-1/second.html Oficiala difino de sekundo] {{fr}} * [http://www.bipm.fr/en/si/si_brochure/chapter2/2-1/second.html Oficiala difino de sekundo] {{en}} * [http://hpiers.obspm.fr/eop-pc/ Oficiale pri la supersekundoj] {{en}} * [http://www.bipm.org/en/scientific/tai/ Pri la Internacia Atoma Tempo] {{en}} {{Mezurunuoj de SI}} {{Havenda artikolo|Sekundo}} {{Bibliotekoj}} [[Kategorio:Mezurunuoj de tempo]] [[Kategorio:Bazaj unuoj de SI]] eeknfls3mnmuwqzv6ylvetkhou7c3vz 7684838 7684837 2022-08-10T23:18:47Z Kani 670 /* Vidu ankaŭ */ wikitext text/x-wiki {{TemasPri|mezurunuo de tempo|mezurunuo de [[angulo]]j|[[Arksekundo]]}} La '''sekundo''' (simbolo: ''s'') estas la oficiala [[mezurunuo]] de [[tempo]] kaj unu el la sep bazaj unuoj de la [[Sistemo Internacia de Unuoj]]. La nuna difino de sekundo devenas de la 13-a [[Ĝenerala Konferenco pri Pezoj kaj Mezuroj]] (okazinta en 1967 kaj 1968), kaj tekstas jene: {{Citaĵo|La tempodaŭro de 9&nbsp;192&nbsp;631&nbsp;770 cikloj de la radiado kiun donas la transiro inter la du hiperfajnaj niveloj de la baza stato de atomo de cezio-133.}} == Historio == [[Dosiero:Clock, Parliament House, Canberra.jpg|eta|dekstra|Analoga murhorloĝo; la ruĝa montrilo indikas la sekundojn, ĝi moviĝas ses dek fojojn ĉiuminute kaj faras la tutan rondon; tiam la longa nigra montrilo moviĝas unufoje por indiki unu pluan minuton kaj la ruĝa montrilo komencas denove fari same.]] La natura tempo-unuo, la averaĝa [[diurno]], estas dividita en 24 horojn - elekto kiu estas kutime asociita kun [[antikva Egiptio]]. La egiptoj kaj [[babilonanoj]] dividis tago kaj nokto en malsamajn formojn. La tago estas dividita per [[sunhorloĝo]] en 10 egalajn partojn kaj alian parton de [[krepusko]] komence de la tago kaj alian parton ĉe la [[vespero]]. Tio estas, entute 12 partoj. Estis kutime dividi la nokton nur proksimume en 3 partojn aŭ rezervojn. Ĉar ne eblas dividi la nokton per sunhorloĝo. Kaj eĉ post la invento de la [[Akvohorloĝo|akva horloĝo]] ĝi ne estis multe uzata. En la antikva mondo ĉiu el la horoj estas dividita en 60 minutojn, ĉiu el kiuj estas dividita en 60 sekundojn. Ĉar la longo de la tago variadas laŭlonge de la jaro, kaj horo estis egala divido de ĉiu tago, la longo de unu horo varius de tago al tago, male al nuna praktiko. Kun la evoluo de moveblaj mekanikaj alternativoj al sunhorloĝoj kaj kun la ekspansio de la [[Burĝo|burĝa socio]], ekestis la bezono kunordigi horarojn pli precize ol tuta horo, tiel kreante alian, pli subtilan ("minuto") dividon de tempo, dividante ĉiun horon en 60 egalajn partojn. La numero 60 originas de la malpreciza supozo, ke jaro (ĉirkaŭado de la [[Tero]] ĉirkaŭ la [[suno]]) estas 360 tagoj, kaj la divido de laŭsezonaj sunhorloĝoj laŭ similaj gradoj, kutimo kiu ankaŭ aliĝas al [[geometrio]] (kie la [[cirklo]] estas dividita en 360 gradoj). La nombro 60 estis elektita arbitre, ĉar ĝi estis akceptita en la kalkula metodoj de la antikva mondo, kaj probable originis de la babilona kalkula metodo, kiu baziĝis sur 60. Eĉ post la detruo de ĉi tiu kulturo, la altnivela uzo de sunhorloĝoj kaj astronomiaj tablojdoj estis adoptitaj de aliaj popoloj. Kun la help de teknologio por pli precize mezuri tempon oni aldonis alian dividadon kaj je la fino de la [[16-a jarcento]], progresintaj horloĝoj kun alia, sekundara, dividado estis kreitaj. Tiu ĉi divido, kiu estis la dua, estis nomita en multaj lingvoj en simplaj terminoj - "dua".Tamen, ekzistas aliaj dividoj, kiel ekzemple en kiu la horo estas dividita en 1080 partojn. Tempodaŭro de unu sekundo iĝis praktike mezurebla nur post la invento de [[Pendolhorloĝo|pendola horloĝo]] en la [[17-a jarcento]], sed tiu mezurunuo estis uzata jam antaŭe en [[astronomio|astronomiaj]] kalkuloj. La difino de sekundo longe estis bazita sur la koncepto [[tagnokto]], dividata en 24 horojn kun po 60 minutoj, ĉiu kun po 60 sekundoj. Unu sekundo do estis, kaj por la ĉiutaga vivo daŭre estas, unu 86400-ono de tagnokto. Kun la evoluo de ĉiam pli precizaj mezuriloj kaj mezuraj metodoj, oni eltrovis, ke la turniĝado de Tero ne estas sufiĉe unueca kaj stabila, por ebligi science ekzaktan difinon de baza mezurunuo. En la [[1950-aj jaroj]] oni tial transiris al difino bazita sur la astronomia [[tropika jaro]], tio estas la daŭro de unu rondiro de [[Tero]] ĉirkaŭ [[Suno]], ekde unu [[printempa ekvinokso]] al la sekva. La nova difino fiksis, ke unu tropika jaro (la jaro 1900, kun astronomie precizega difino pri la ekzakta tempopunkto) egalis al 31&nbsp;556&nbsp;925.9747 sekundoj. En 1967 oni aprobis la nunan difinon, por kies praktika realigo oni bezonas atomajn horloĝojn. La baza difino restas sen ŝanĝoj, sed dum la jaroj ekestis precizigoj pri kondiĉoj de la mezurado. Unu el ili koncernas etajn korektojn bezonatajn, laŭ la ĝenerala teorio pri relativeco, pro efikoj de gravitodiferencoj inter diversaj lokoj sur Tero. La alian kondiĉon difinis, en 1997, la [[Buroo Internacia pri Pezoj kaj Mezuroj]]: ĝi priskribis, ke la difino celas cezian atomon senmovan en temperaturo 0-kelvina. == Dekoblaj kaj dekonaj unuoj == {{Dekoblaj kaj dekonaj mezurunuoj |mezurunuo = sekundo |simbolo = s }} Multoblojn kaj onojn de sekundo oni povas regule nomi aldonante [[SI-prefikso]]n, sed tio estas plej ofte farata nur pri onoj de sekundo: ekz. ''milisekundo'' (ms) estas milono de sekundo, ''mikrosekundo'' (µs) estas milionono. Pli longaj tempoj estas ekz. ''kilosekundo'' (ks, 1000 s aŭ 16 minutoj 40 s) aŭ ''megasekundo'' (Ms, miliono da sekundoj, t.e. ĉirkaŭ 11 tagoj 14 horoj). En la ĉiutago, oni tamen ĉefe uzas la tradiciajn mezurunuojn [[minuto]] (egala al 60 sekundoj) kaj [[horo]] (3600 sekundoj). Tiujn eblas ekzakte difini kiel multoblojn de sekundo. Sed se oni difinas ilin kiel 1440-onon kaj 24-onon de ''tago'' (aŭ ''tagnokto'', iam ankaŭ nomata ''diurno''), oni refoje renkontas la problemon pri rotacio de Tero. La tempunuo [[jaro]] estas plursenca kalendare, kaj ankaŭ astronomie ĝi havas diversajn difinojn. Fine, [[semajno]] kaj [[monato]] estas uzataj kiel tempunuoj precipe kiam temas pri kalendaraj dato-intervaloj. Alia divido, kiu estis konata ĉefe en antikvaj tempoj, estas la divido de la sekundo en 60 "trionojn", tiel ke unu "triono" estas parto 1/60 de la sekundo (ĉar la sekundo estas parto 1/60 de la minuto). En pluraj lingvoj ankoraŭ ekzistas vortoj, kiuj priskribas ĉi tiun dividon, kiel en la [[Pola lingvo|pola]] (''tercja'') kaj la [[Turka lingvo|turka]] (''salise''). Plank-tempo (tp) - estas la plej malgranda tempo kiu povas esti mezurita teorie. Ĝi estas uzata ĉefe de astronomoj kaj astrofizikistoj por priskribi la unuajn momentojn de la [[praeksplodo]] dum la formado de la [[universo]]. Planck-tempo estas egala al proksimume<math>\ 5 \cdot 10^{-44}</math> sekundoj. == Kromsekundoj == Pro la efektiva diferenco inter la tempodaŭroj ''86400 sekundoj'' kaj ''unu turniĝo de Tero ĉirkaŭ sia akso'', oni uzas tiel nomatajn ''supersekundojn'', ekstrajn sekundojn aldonatajn al la Universala Tempo je certaj tempopunktoj, kio igas la koncernan tagnokton daŭri 86401 sekundojn. Ekde 1972, kiam oni enkondukis la sistemon de ekstraj sekundoj, ĝis la fino de 2008, supersekundo estis aldonita 23 fojojn, kio montras la malrapidiĝon de la tera turniĝado. Teorie eblas ankaŭ negativa supersekundo, t.e. tagnokto nur 86399-sekunda, se okazus rapidiĝo de Tero, sed io tia ne okazis ĝis nun. - La tuta sistemo de supersekundoj estas diskutata, kaj ekzistas propono tute forigi ĝin, kio signifus transiron al tempokalkulo plene difinita de la Internacia Atoma Tempo kaj principe sendependa de moviĝado de Tero. ==Sekundoj en sportaj rekordoj== La [[10-sekunda limo]] estas termino uzata ĉefe en [[atletiko]] kaj priskribas la fizikan kaj psikan sojlon por viroj sukcesi la [[100-metra kuro|100-metrajn kuron]] en malpli ol 10 sekundoj. Resti sub la 10-sekunda limo estis dum longa tempo taksita signo de eksterordinaraj kuristoj, sed perdis signifon ekde la malfruaj [[1990-aj jaroj]], ĉar pli kaj pli da kuristoj sukcesis tion.<ref> Gardener, Jason. (9-a de augusto 2008). [http://www.telegraph.co.uk/sport/othersports/olympics/2530774/Jason-Gardener-Im-backing-Tyson-Gay-to-win-one-of-the-greatest-100-metres-finals---Olympics.html Jason Gardener: I'm backing Tyson Gay to win one of the greatest 100 metres finals] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20080824075121/http://www.telegraph.co.uk/sport/othersports/olympics/2530774/Jason-Gardener-Im-backing-Tyson-Gay-to-win-one-of-the-greatest-100-metres-finals---Olympics.html |date=2008-08-24 }}. ''[[The Daily Telegraph]]''. Vidita la 3-an de junio 2009.</ref> La unuaj 100-metraj kuroj sub 10 sekundoj estis ankoraŭ mezuritaj permane per klikhorloĝo. La internacia asocio de atletikaj federacioj diras tamen, ke mezuro estas akceptita nur, kiam la tempomezura proceso estas tute aŭtomata, ne ekzistas ventorapido de pli ol 2.0 metroj/sekundo kaj ne estas uzataj povumaltigaj rimedoj. == Vidu ankaŭ == * [[Horo]] * [[Minuto]] * [[Tempo]] ==Notoj== {{Referencoj|2}} == Eksteraj ligiloj == {{Projektoj}} {{Artikolo voĉlegita}} * [http://www.bipm.fr/fr/si/si_brochure/chapter2/2-1/second.html Oficiala difino de sekundo] {{fr}} * [http://www.bipm.fr/en/si/si_brochure/chapter2/2-1/second.html Oficiala difino de sekundo] {{en}} * [http://hpiers.obspm.fr/eop-pc/ Oficiale pri la supersekundoj] {{en}} * [http://www.bipm.org/en/scientific/tai/ Pri la Internacia Atoma Tempo] {{en}} {{Mezurunuoj de SI}} {{Havenda artikolo|Sekundo}} {{Bibliotekoj}} [[Kategorio:Mezurunuoj de tempo]] [[Kategorio:Bazaj unuoj de SI]] 53pu1vy4jmrw0qhl8fos9zonefbxlwe 7684839 7684838 2022-08-10T23:23:15Z Kani 670 /* Sekundoj en sportaj rekordoj */ wikitext text/x-wiki {{TemasPri|mezurunuo de tempo|mezurunuo de [[angulo]]j|[[Arksekundo]]}} La '''sekundo''' (simbolo: ''s'') estas la oficiala [[mezurunuo]] de [[tempo]] kaj unu el la sep bazaj unuoj de la [[Sistemo Internacia de Unuoj]]. La nuna difino de sekundo devenas de la 13-a [[Ĝenerala Konferenco pri Pezoj kaj Mezuroj]] (okazinta en 1967 kaj 1968), kaj tekstas jene: {{Citaĵo|La tempodaŭro de 9&nbsp;192&nbsp;631&nbsp;770 cikloj de la radiado kiun donas la transiro inter la du hiperfajnaj niveloj de la baza stato de atomo de cezio-133.}} == Historio == [[Dosiero:Clock, Parliament House, Canberra.jpg|eta|dekstra|Analoga murhorloĝo; la ruĝa montrilo indikas la sekundojn, ĝi moviĝas ses dek fojojn ĉiuminute kaj faras la tutan rondon; tiam la longa nigra montrilo moviĝas unufoje por indiki unu pluan minuton kaj la ruĝa montrilo komencas denove fari same.]] La natura tempo-unuo, la averaĝa [[diurno]], estas dividita en 24 horojn - elekto kiu estas kutime asociita kun [[antikva Egiptio]]. La egiptoj kaj [[babilonanoj]] dividis tago kaj nokto en malsamajn formojn. La tago estas dividita per [[sunhorloĝo]] en 10 egalajn partojn kaj alian parton de [[krepusko]] komence de la tago kaj alian parton ĉe la [[vespero]]. Tio estas, entute 12 partoj. Estis kutime dividi la nokton nur proksimume en 3 partojn aŭ rezervojn. Ĉar ne eblas dividi la nokton per sunhorloĝo. Kaj eĉ post la invento de la [[Akvohorloĝo|akva horloĝo]] ĝi ne estis multe uzata. En la antikva mondo ĉiu el la horoj estas dividita en 60 minutojn, ĉiu el kiuj estas dividita en 60 sekundojn. Ĉar la longo de la tago variadas laŭlonge de la jaro, kaj horo estis egala divido de ĉiu tago, la longo de unu horo varius de tago al tago, male al nuna praktiko. Kun la evoluo de moveblaj mekanikaj alternativoj al sunhorloĝoj kaj kun la ekspansio de la [[Burĝo|burĝa socio]], ekestis la bezono kunordigi horarojn pli precize ol tuta horo, tiel kreante alian, pli subtilan ("minuto") dividon de tempo, dividante ĉiun horon en 60 egalajn partojn. La numero 60 originas de la malpreciza supozo, ke jaro (ĉirkaŭado de la [[Tero]] ĉirkaŭ la [[suno]]) estas 360 tagoj, kaj la divido de laŭsezonaj sunhorloĝoj laŭ similaj gradoj, kutimo kiu ankaŭ aliĝas al [[geometrio]] (kie la [[cirklo]] estas dividita en 360 gradoj). La nombro 60 estis elektita arbitre, ĉar ĝi estis akceptita en la kalkula metodoj de la antikva mondo, kaj probable originis de la babilona kalkula metodo, kiu baziĝis sur 60. Eĉ post la detruo de ĉi tiu kulturo, la altnivela uzo de sunhorloĝoj kaj astronomiaj tablojdoj estis adoptitaj de aliaj popoloj. Kun la help de teknologio por pli precize mezuri tempon oni aldonis alian dividadon kaj je la fino de la [[16-a jarcento]], progresintaj horloĝoj kun alia, sekundara, dividado estis kreitaj. Tiu ĉi divido, kiu estis la dua, estis nomita en multaj lingvoj en simplaj terminoj - "dua".Tamen, ekzistas aliaj dividoj, kiel ekzemple en kiu la horo estas dividita en 1080 partojn. Tempodaŭro de unu sekundo iĝis praktike mezurebla nur post la invento de [[Pendolhorloĝo|pendola horloĝo]] en la [[17-a jarcento]], sed tiu mezurunuo estis uzata jam antaŭe en [[astronomio|astronomiaj]] kalkuloj. La difino de sekundo longe estis bazita sur la koncepto [[tagnokto]], dividata en 24 horojn kun po 60 minutoj, ĉiu kun po 60 sekundoj. Unu sekundo do estis, kaj por la ĉiutaga vivo daŭre estas, unu 86400-ono de tagnokto. Kun la evoluo de ĉiam pli precizaj mezuriloj kaj mezuraj metodoj, oni eltrovis, ke la turniĝado de Tero ne estas sufiĉe unueca kaj stabila, por ebligi science ekzaktan difinon de baza mezurunuo. En la [[1950-aj jaroj]] oni tial transiris al difino bazita sur la astronomia [[tropika jaro]], tio estas la daŭro de unu rondiro de [[Tero]] ĉirkaŭ [[Suno]], ekde unu [[printempa ekvinokso]] al la sekva. La nova difino fiksis, ke unu tropika jaro (la jaro 1900, kun astronomie precizega difino pri la ekzakta tempopunkto) egalis al 31&nbsp;556&nbsp;925.9747 sekundoj. En 1967 oni aprobis la nunan difinon, por kies praktika realigo oni bezonas atomajn horloĝojn. La baza difino restas sen ŝanĝoj, sed dum la jaroj ekestis precizigoj pri kondiĉoj de la mezurado. Unu el ili koncernas etajn korektojn bezonatajn, laŭ la ĝenerala teorio pri relativeco, pro efikoj de gravitodiferencoj inter diversaj lokoj sur Tero. La alian kondiĉon difinis, en 1997, la [[Buroo Internacia pri Pezoj kaj Mezuroj]]: ĝi priskribis, ke la difino celas cezian atomon senmovan en temperaturo 0-kelvina. == Dekoblaj kaj dekonaj unuoj == {{Dekoblaj kaj dekonaj mezurunuoj |mezurunuo = sekundo |simbolo = s }} Multoblojn kaj onojn de sekundo oni povas regule nomi aldonante [[SI-prefikso]]n, sed tio estas plej ofte farata nur pri onoj de sekundo: ekz. ''milisekundo'' (ms) estas milono de sekundo, ''mikrosekundo'' (µs) estas milionono. Pli longaj tempoj estas ekz. ''kilosekundo'' (ks, 1000 s aŭ 16 minutoj 40 s) aŭ ''megasekundo'' (Ms, miliono da sekundoj, t.e. ĉirkaŭ 11 tagoj 14 horoj). En la ĉiutago, oni tamen ĉefe uzas la tradiciajn mezurunuojn [[minuto]] (egala al 60 sekundoj) kaj [[horo]] (3600 sekundoj). Tiujn eblas ekzakte difini kiel multoblojn de sekundo. Sed se oni difinas ilin kiel 1440-onon kaj 24-onon de ''tago'' (aŭ ''tagnokto'', iam ankaŭ nomata ''diurno''), oni refoje renkontas la problemon pri rotacio de Tero. La tempunuo [[jaro]] estas plursenca kalendare, kaj ankaŭ astronomie ĝi havas diversajn difinojn. Fine, [[semajno]] kaj [[monato]] estas uzataj kiel tempunuoj precipe kiam temas pri kalendaraj dato-intervaloj. Alia divido, kiu estis konata ĉefe en antikvaj tempoj, estas la divido de la sekundo en 60 "trionojn", tiel ke unu "triono" estas parto 1/60 de la sekundo (ĉar la sekundo estas parto 1/60 de la minuto). En pluraj lingvoj ankoraŭ ekzistas vortoj, kiuj priskribas ĉi tiun dividon, kiel en la [[Pola lingvo|pola]] (''tercja'') kaj la [[Turka lingvo|turka]] (''salise''). Plank-tempo (tp) - estas la plej malgranda tempo kiu povas esti mezurita teorie. Ĝi estas uzata ĉefe de astronomoj kaj astrofizikistoj por priskribi la unuajn momentojn de la [[praeksplodo]] dum la formado de la [[universo]]. Planck-tempo estas egala al proksimume<math>\ 5 \cdot 10^{-44}</math> sekundoj. == Kromsekundoj == Pro la efektiva diferenco inter la tempodaŭroj ''86400 sekundoj'' kaj ''unu turniĝo de Tero ĉirkaŭ sia akso'', oni uzas tiel nomatajn ''supersekundojn'', ekstrajn sekundojn aldonatajn al la Universala Tempo je certaj tempopunktoj, kio igas la koncernan tagnokton daŭri 86401 sekundojn. Ekde 1972, kiam oni enkondukis la sistemon de ekstraj sekundoj, ĝis la fino de 2008, supersekundo estis aldonita 23 fojojn, kio montras la malrapidiĝon de la tera turniĝado. Teorie eblas ankaŭ negativa supersekundo, t.e. tagnokto nur 86399-sekunda, se okazus rapidiĝo de Tero, sed io tia ne okazis ĝis nun. - La tuta sistemo de supersekundoj estas diskutata, kaj ekzistas propono tute forigi ĝin, kio signifus transiron al tempokalkulo plene difinita de la Internacia Atoma Tempo kaj principe sendependa de moviĝado de Tero. ==Sekundoj en sportaj rekordoj== La [[10-sekunda limo]] estas termino uzata ĉefe en [[atletiko]] kaj priskribas la fizikan kaj psikan sojlon por viroj sukcesi la [[100-metra kuro|100-metrajn kuron]] en malpli ol 10 sekundoj. Resti sub la 10-sekunda limo estis dum longa tempo taksita signo de eksterordinaraj kuristoj, sed perdis signifon ekde la malfruaj [[1990-aj jaroj]], ĉar pli kaj pli da kuristoj sukcesis tion.<ref> Gardener, Jason. (9-a de augusto 2008). [http://www.telegraph.co.uk/sport/othersports/olympics/2530774/Jason-Gardener-Im-backing-Tyson-Gay-to-win-one-of-the-greatest-100-metres-finals---Olympics.html Jason Gardener: I'm backing Tyson Gay to win one of the greatest 100 metres finals] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20080824075121/http://www.telegraph.co.uk/sport/othersports/olympics/2530774/Jason-Gardener-Im-backing-Tyson-Gay-to-win-one-of-the-greatest-100-metres-finals---Olympics.html |date=2008-08-24 }}. ''[[The Daily Telegraph]]''. Vidita la 3-an de junio 2009.</ref> La unuaj 100-metraj kuroj sub 10 sekundoj estis ankoraŭ mezuritaj permane per klikhorloĝo. La internacia asocio de atletikaj federacioj diras tamen, ke mezuro estas akceptita nur, kiam la tempomezura proceso estas tute aŭtomata, ne ekzistas ventorapido de pli ol 2.0 metroj/sekundo kaj ne estas uzataj povumaltigaj rimedoj. La kuro de 50 metroj estas malofta evento alternativa al la tiu de 60 metroj. Donovan Bailey tenas la viran tutmondan rekordon kun tempo de 5.56 sekundoj kaj Irina Privalova tenas la virinan tutmondan rekordon kun tempo de 5.96 sekundoj. == Vidu ankaŭ == * [[Horo]] * [[Minuto]] * [[Tempo]] ==Notoj== {{Referencoj|2}} == Eksteraj ligiloj == {{Projektoj}} {{Artikolo voĉlegita}} * [http://www.bipm.fr/fr/si/si_brochure/chapter2/2-1/second.html Oficiala difino de sekundo] {{fr}} * [http://www.bipm.fr/en/si/si_brochure/chapter2/2-1/second.html Oficiala difino de sekundo] {{en}} * [http://hpiers.obspm.fr/eop-pc/ Oficiale pri la supersekundoj] {{en}} * [http://www.bipm.org/en/scientific/tai/ Pri la Internacia Atoma Tempo] {{en}} {{Mezurunuoj de SI}} {{Havenda artikolo|Sekundo}} {{Bibliotekoj}} [[Kategorio:Mezurunuoj de tempo]] [[Kategorio:Bazaj unuoj de SI]] f03k3ruq548a5moy9qg8rwr59mfkl82 7684840 7684839 2022-08-10T23:27:48Z Kani 670 /* Sekundoj en sportaj rekordoj */ wikitext text/x-wiki {{TemasPri|mezurunuo de tempo|mezurunuo de [[angulo]]j|[[Arksekundo]]}} La '''sekundo''' (simbolo: ''s'') estas la oficiala [[mezurunuo]] de [[tempo]] kaj unu el la sep bazaj unuoj de la [[Sistemo Internacia de Unuoj]]. La nuna difino de sekundo devenas de la 13-a [[Ĝenerala Konferenco pri Pezoj kaj Mezuroj]] (okazinta en 1967 kaj 1968), kaj tekstas jene: {{Citaĵo|La tempodaŭro de 9&nbsp;192&nbsp;631&nbsp;770 cikloj de la radiado kiun donas la transiro inter la du hiperfajnaj niveloj de la baza stato de atomo de cezio-133.}} == Historio == [[Dosiero:Clock, Parliament House, Canberra.jpg|eta|dekstra|Analoga murhorloĝo; la ruĝa montrilo indikas la sekundojn, ĝi moviĝas ses dek fojojn ĉiuminute kaj faras la tutan rondon; tiam la longa nigra montrilo moviĝas unufoje por indiki unu pluan minuton kaj la ruĝa montrilo komencas denove fari same.]] La natura tempo-unuo, la averaĝa [[diurno]], estas dividita en 24 horojn - elekto kiu estas kutime asociita kun [[antikva Egiptio]]. La egiptoj kaj [[babilonanoj]] dividis tago kaj nokto en malsamajn formojn. La tago estas dividita per [[sunhorloĝo]] en 10 egalajn partojn kaj alian parton de [[krepusko]] komence de la tago kaj alian parton ĉe la [[vespero]]. Tio estas, entute 12 partoj. Estis kutime dividi la nokton nur proksimume en 3 partojn aŭ rezervojn. Ĉar ne eblas dividi la nokton per sunhorloĝo. Kaj eĉ post la invento de la [[Akvohorloĝo|akva horloĝo]] ĝi ne estis multe uzata. En la antikva mondo ĉiu el la horoj estas dividita en 60 minutojn, ĉiu el kiuj estas dividita en 60 sekundojn. Ĉar la longo de la tago variadas laŭlonge de la jaro, kaj horo estis egala divido de ĉiu tago, la longo de unu horo varius de tago al tago, male al nuna praktiko. Kun la evoluo de moveblaj mekanikaj alternativoj al sunhorloĝoj kaj kun la ekspansio de la [[Burĝo|burĝa socio]], ekestis la bezono kunordigi horarojn pli precize ol tuta horo, tiel kreante alian, pli subtilan ("minuto") dividon de tempo, dividante ĉiun horon en 60 egalajn partojn. La numero 60 originas de la malpreciza supozo, ke jaro (ĉirkaŭado de la [[Tero]] ĉirkaŭ la [[suno]]) estas 360 tagoj, kaj la divido de laŭsezonaj sunhorloĝoj laŭ similaj gradoj, kutimo kiu ankaŭ aliĝas al [[geometrio]] (kie la [[cirklo]] estas dividita en 360 gradoj). La nombro 60 estis elektita arbitre, ĉar ĝi estis akceptita en la kalkula metodoj de la antikva mondo, kaj probable originis de la babilona kalkula metodo, kiu baziĝis sur 60. Eĉ post la detruo de ĉi tiu kulturo, la altnivela uzo de sunhorloĝoj kaj astronomiaj tablojdoj estis adoptitaj de aliaj popoloj. Kun la help de teknologio por pli precize mezuri tempon oni aldonis alian dividadon kaj je la fino de la [[16-a jarcento]], progresintaj horloĝoj kun alia, sekundara, dividado estis kreitaj. Tiu ĉi divido, kiu estis la dua, estis nomita en multaj lingvoj en simplaj terminoj - "dua".Tamen, ekzistas aliaj dividoj, kiel ekzemple en kiu la horo estas dividita en 1080 partojn. Tempodaŭro de unu sekundo iĝis praktike mezurebla nur post la invento de [[Pendolhorloĝo|pendola horloĝo]] en la [[17-a jarcento]], sed tiu mezurunuo estis uzata jam antaŭe en [[astronomio|astronomiaj]] kalkuloj. La difino de sekundo longe estis bazita sur la koncepto [[tagnokto]], dividata en 24 horojn kun po 60 minutoj, ĉiu kun po 60 sekundoj. Unu sekundo do estis, kaj por la ĉiutaga vivo daŭre estas, unu 86400-ono de tagnokto. Kun la evoluo de ĉiam pli precizaj mezuriloj kaj mezuraj metodoj, oni eltrovis, ke la turniĝado de Tero ne estas sufiĉe unueca kaj stabila, por ebligi science ekzaktan difinon de baza mezurunuo. En la [[1950-aj jaroj]] oni tial transiris al difino bazita sur la astronomia [[tropika jaro]], tio estas la daŭro de unu rondiro de [[Tero]] ĉirkaŭ [[Suno]], ekde unu [[printempa ekvinokso]] al la sekva. La nova difino fiksis, ke unu tropika jaro (la jaro 1900, kun astronomie precizega difino pri la ekzakta tempopunkto) egalis al 31&nbsp;556&nbsp;925.9747 sekundoj. En 1967 oni aprobis la nunan difinon, por kies praktika realigo oni bezonas atomajn horloĝojn. La baza difino restas sen ŝanĝoj, sed dum la jaroj ekestis precizigoj pri kondiĉoj de la mezurado. Unu el ili koncernas etajn korektojn bezonatajn, laŭ la ĝenerala teorio pri relativeco, pro efikoj de gravitodiferencoj inter diversaj lokoj sur Tero. La alian kondiĉon difinis, en 1997, la [[Buroo Internacia pri Pezoj kaj Mezuroj]]: ĝi priskribis, ke la difino celas cezian atomon senmovan en temperaturo 0-kelvina. == Dekoblaj kaj dekonaj unuoj == {{Dekoblaj kaj dekonaj mezurunuoj |mezurunuo = sekundo |simbolo = s }} Multoblojn kaj onojn de sekundo oni povas regule nomi aldonante [[SI-prefikso]]n, sed tio estas plej ofte farata nur pri onoj de sekundo: ekz. ''milisekundo'' (ms) estas milono de sekundo, ''mikrosekundo'' (µs) estas milionono. Pli longaj tempoj estas ekz. ''kilosekundo'' (ks, 1000 s aŭ 16 minutoj 40 s) aŭ ''megasekundo'' (Ms, miliono da sekundoj, t.e. ĉirkaŭ 11 tagoj 14 horoj). En la ĉiutago, oni tamen ĉefe uzas la tradiciajn mezurunuojn [[minuto]] (egala al 60 sekundoj) kaj [[horo]] (3600 sekundoj). Tiujn eblas ekzakte difini kiel multoblojn de sekundo. Sed se oni difinas ilin kiel 1440-onon kaj 24-onon de ''tago'' (aŭ ''tagnokto'', iam ankaŭ nomata ''diurno''), oni refoje renkontas la problemon pri rotacio de Tero. La tempunuo [[jaro]] estas plursenca kalendare, kaj ankaŭ astronomie ĝi havas diversajn difinojn. Fine, [[semajno]] kaj [[monato]] estas uzataj kiel tempunuoj precipe kiam temas pri kalendaraj dato-intervaloj. Alia divido, kiu estis konata ĉefe en antikvaj tempoj, estas la divido de la sekundo en 60 "trionojn", tiel ke unu "triono" estas parto 1/60 de la sekundo (ĉar la sekundo estas parto 1/60 de la minuto). En pluraj lingvoj ankoraŭ ekzistas vortoj, kiuj priskribas ĉi tiun dividon, kiel en la [[Pola lingvo|pola]] (''tercja'') kaj la [[Turka lingvo|turka]] (''salise''). Plank-tempo (tp) - estas la plej malgranda tempo kiu povas esti mezurita teorie. Ĝi estas uzata ĉefe de astronomoj kaj astrofizikistoj por priskribi la unuajn momentojn de la [[praeksplodo]] dum la formado de la [[universo]]. Planck-tempo estas egala al proksimume<math>\ 5 \cdot 10^{-44}</math> sekundoj. == Kromsekundoj == Pro la efektiva diferenco inter la tempodaŭroj ''86400 sekundoj'' kaj ''unu turniĝo de Tero ĉirkaŭ sia akso'', oni uzas tiel nomatajn ''supersekundojn'', ekstrajn sekundojn aldonatajn al la Universala Tempo je certaj tempopunktoj, kio igas la koncernan tagnokton daŭri 86401 sekundojn. Ekde 1972, kiam oni enkondukis la sistemon de ekstraj sekundoj, ĝis la fino de 2008, supersekundo estis aldonita 23 fojojn, kio montras la malrapidiĝon de la tera turniĝado. Teorie eblas ankaŭ negativa supersekundo, t.e. tagnokto nur 86399-sekunda, se okazus rapidiĝo de Tero, sed io tia ne okazis ĝis nun. - La tuta sistemo de supersekundoj estas diskutata, kaj ekzistas propono tute forigi ĝin, kio signifus transiron al tempokalkulo plene difinita de la Internacia Atoma Tempo kaj principe sendependa de moviĝado de Tero. ==Sekundoj en sportaj rekordoj== La [[10-sekunda limo]] estas termino uzata ĉefe en [[atletiko]] kaj priskribas la fizikan kaj psikan sojlon por viroj sukcesi la [[100-metra kuro|100-metrajn kuron]] en malpli ol 10 sekundoj. Resti sub la 10-sekunda limo estis dum longa tempo taksita signo de eksterordinaraj kuristoj, sed perdis signifon ekde la malfruaj [[1990-aj jaroj]], ĉar pli kaj pli da kuristoj sukcesis tion.<ref> Gardener, Jason. (9-a de augusto 2008). [http://www.telegraph.co.uk/sport/othersports/olympics/2530774/Jason-Gardener-Im-backing-Tyson-Gay-to-win-one-of-the-greatest-100-metres-finals---Olympics.html Jason Gardener: I'm backing Tyson Gay to win one of the greatest 100 metres finals] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20080824075121/http://www.telegraph.co.uk/sport/othersports/olympics/2530774/Jason-Gardener-Im-backing-Tyson-Gay-to-win-one-of-the-greatest-100-metres-finals---Olympics.html |date=2008-08-24 }}. ''[[The Daily Telegraph]]''. Vidita la 3-an de junio 2009.</ref> La unuaj 100-metraj kuroj sub 10 sekundoj estis ankoraŭ mezuritaj permane per klikhorloĝo. La internacia asocio de atletikaj federacioj diras tamen, ke mezuro estas akceptita nur, kiam la tempomezura proceso estas tute aŭtomata, ne ekzistas ventorapido de pli ol 2.0 metroj/sekundo kaj ne estas uzataj povumaltigaj rimedoj. La kuro de 50 metroj estas malofta evento alternativa al la tiu de 60 metroj. Donovan Bailey tenas la viran tutmondan rekordon kun tempo de 5.56 sekundoj kaj Irina Privalova tenas la virinan tutmondan rekordon kun tempo de 5.96 sekundoj. Plej modernaj mezursistemo - ''Fully Automatic Timing'' (FAT) kaj elirsistemoj estas uzataj por pli akurate mezuri kuradon, kun rezultoj tiom akurataj kiom ĝis 1/1000 de unu sekundo.<ref>[https://finishlynx.com/about-us/what-is-fully-automatic-timing/ "What is Fully Automatic Timing (FAT) for Sports? | About".] FinishLynx. Alirita la 11an de Aŭgusto 2022. </ref> == Vidu ankaŭ == * [[Horo]] * [[Minuto]] * [[Tempo]] ==Notoj== {{Referencoj|2}} == Eksteraj ligiloj == {{Projektoj}} {{Artikolo voĉlegita}} * [http://www.bipm.fr/fr/si/si_brochure/chapter2/2-1/second.html Oficiala difino de sekundo] {{fr}} * [http://www.bipm.fr/en/si/si_brochure/chapter2/2-1/second.html Oficiala difino de sekundo] {{en}} * [http://hpiers.obspm.fr/eop-pc/ Oficiale pri la supersekundoj] {{en}} * [http://www.bipm.org/en/scientific/tai/ Pri la Internacia Atoma Tempo] {{en}} {{Mezurunuoj de SI}} {{Havenda artikolo|Sekundo}} {{Bibliotekoj}} [[Kategorio:Mezurunuoj de tempo]] [[Kategorio:Bazaj unuoj de SI]] o3pmtt4rmny6jzgx14s9wy76seznqby 7684841 7684840 2022-08-10T23:52:34Z Kani 670 /* Sekundoj en sportaj rekordoj */ wikitext text/x-wiki {{TemasPri|mezurunuo de tempo|mezurunuo de [[angulo]]j|[[Arksekundo]]}} La '''sekundo''' (simbolo: ''s'') estas la oficiala [[mezurunuo]] de [[tempo]] kaj unu el la sep bazaj unuoj de la [[Sistemo Internacia de Unuoj]]. La nuna difino de sekundo devenas de la 13-a [[Ĝenerala Konferenco pri Pezoj kaj Mezuroj]] (okazinta en 1967 kaj 1968), kaj tekstas jene: {{Citaĵo|La tempodaŭro de 9&nbsp;192&nbsp;631&nbsp;770 cikloj de la radiado kiun donas la transiro inter la du hiperfajnaj niveloj de la baza stato de atomo de cezio-133.}} == Historio == [[Dosiero:Clock, Parliament House, Canberra.jpg|eta|dekstra|Analoga murhorloĝo; la ruĝa montrilo indikas la sekundojn, ĝi moviĝas ses dek fojojn ĉiuminute kaj faras la tutan rondon; tiam la longa nigra montrilo moviĝas unufoje por indiki unu pluan minuton kaj la ruĝa montrilo komencas denove fari same.]] La natura tempo-unuo, la averaĝa [[diurno]], estas dividita en 24 horojn - elekto kiu estas kutime asociita kun [[antikva Egiptio]]. La egiptoj kaj [[babilonanoj]] dividis tago kaj nokto en malsamajn formojn. La tago estas dividita per [[sunhorloĝo]] en 10 egalajn partojn kaj alian parton de [[krepusko]] komence de la tago kaj alian parton ĉe la [[vespero]]. Tio estas, entute 12 partoj. Estis kutime dividi la nokton nur proksimume en 3 partojn aŭ rezervojn. Ĉar ne eblas dividi la nokton per sunhorloĝo. Kaj eĉ post la invento de la [[Akvohorloĝo|akva horloĝo]] ĝi ne estis multe uzata. En la antikva mondo ĉiu el la horoj estas dividita en 60 minutojn, ĉiu el kiuj estas dividita en 60 sekundojn. Ĉar la longo de la tago variadas laŭlonge de la jaro, kaj horo estis egala divido de ĉiu tago, la longo de unu horo varius de tago al tago, male al nuna praktiko. Kun la evoluo de moveblaj mekanikaj alternativoj al sunhorloĝoj kaj kun la ekspansio de la [[Burĝo|burĝa socio]], ekestis la bezono kunordigi horarojn pli precize ol tuta horo, tiel kreante alian, pli subtilan ("minuto") dividon de tempo, dividante ĉiun horon en 60 egalajn partojn. La numero 60 originas de la malpreciza supozo, ke jaro (ĉirkaŭado de la [[Tero]] ĉirkaŭ la [[suno]]) estas 360 tagoj, kaj la divido de laŭsezonaj sunhorloĝoj laŭ similaj gradoj, kutimo kiu ankaŭ aliĝas al [[geometrio]] (kie la [[cirklo]] estas dividita en 360 gradoj). La nombro 60 estis elektita arbitre, ĉar ĝi estis akceptita en la kalkula metodoj de la antikva mondo, kaj probable originis de la babilona kalkula metodo, kiu baziĝis sur 60. Eĉ post la detruo de ĉi tiu kulturo, la altnivela uzo de sunhorloĝoj kaj astronomiaj tablojdoj estis adoptitaj de aliaj popoloj. Kun la help de teknologio por pli precize mezuri tempon oni aldonis alian dividadon kaj je la fino de la [[16-a jarcento]], progresintaj horloĝoj kun alia, sekundara, dividado estis kreitaj. Tiu ĉi divido, kiu estis la dua, estis nomita en multaj lingvoj en simplaj terminoj - "dua".Tamen, ekzistas aliaj dividoj, kiel ekzemple en kiu la horo estas dividita en 1080 partojn. Tempodaŭro de unu sekundo iĝis praktike mezurebla nur post la invento de [[Pendolhorloĝo|pendola horloĝo]] en la [[17-a jarcento]], sed tiu mezurunuo estis uzata jam antaŭe en [[astronomio|astronomiaj]] kalkuloj. La difino de sekundo longe estis bazita sur la koncepto [[tagnokto]], dividata en 24 horojn kun po 60 minutoj, ĉiu kun po 60 sekundoj. Unu sekundo do estis, kaj por la ĉiutaga vivo daŭre estas, unu 86400-ono de tagnokto. Kun la evoluo de ĉiam pli precizaj mezuriloj kaj mezuraj metodoj, oni eltrovis, ke la turniĝado de Tero ne estas sufiĉe unueca kaj stabila, por ebligi science ekzaktan difinon de baza mezurunuo. En la [[1950-aj jaroj]] oni tial transiris al difino bazita sur la astronomia [[tropika jaro]], tio estas la daŭro de unu rondiro de [[Tero]] ĉirkaŭ [[Suno]], ekde unu [[printempa ekvinokso]] al la sekva. La nova difino fiksis, ke unu tropika jaro (la jaro 1900, kun astronomie precizega difino pri la ekzakta tempopunkto) egalis al 31&nbsp;556&nbsp;925.9747 sekundoj. En 1967 oni aprobis la nunan difinon, por kies praktika realigo oni bezonas atomajn horloĝojn. La baza difino restas sen ŝanĝoj, sed dum la jaroj ekestis precizigoj pri kondiĉoj de la mezurado. Unu el ili koncernas etajn korektojn bezonatajn, laŭ la ĝenerala teorio pri relativeco, pro efikoj de gravitodiferencoj inter diversaj lokoj sur Tero. La alian kondiĉon difinis, en 1997, la [[Buroo Internacia pri Pezoj kaj Mezuroj]]: ĝi priskribis, ke la difino celas cezian atomon senmovan en temperaturo 0-kelvina. == Dekoblaj kaj dekonaj unuoj == {{Dekoblaj kaj dekonaj mezurunuoj |mezurunuo = sekundo |simbolo = s }} Multoblojn kaj onojn de sekundo oni povas regule nomi aldonante [[SI-prefikso]]n, sed tio estas plej ofte farata nur pri onoj de sekundo: ekz. ''milisekundo'' (ms) estas milono de sekundo, ''mikrosekundo'' (µs) estas milionono. Pli longaj tempoj estas ekz. ''kilosekundo'' (ks, 1000 s aŭ 16 minutoj 40 s) aŭ ''megasekundo'' (Ms, miliono da sekundoj, t.e. ĉirkaŭ 11 tagoj 14 horoj). En la ĉiutago, oni tamen ĉefe uzas la tradiciajn mezurunuojn [[minuto]] (egala al 60 sekundoj) kaj [[horo]] (3600 sekundoj). Tiujn eblas ekzakte difini kiel multoblojn de sekundo. Sed se oni difinas ilin kiel 1440-onon kaj 24-onon de ''tago'' (aŭ ''tagnokto'', iam ankaŭ nomata ''diurno''), oni refoje renkontas la problemon pri rotacio de Tero. La tempunuo [[jaro]] estas plursenca kalendare, kaj ankaŭ astronomie ĝi havas diversajn difinojn. Fine, [[semajno]] kaj [[monato]] estas uzataj kiel tempunuoj precipe kiam temas pri kalendaraj dato-intervaloj. Alia divido, kiu estis konata ĉefe en antikvaj tempoj, estas la divido de la sekundo en 60 "trionojn", tiel ke unu "triono" estas parto 1/60 de la sekundo (ĉar la sekundo estas parto 1/60 de la minuto). En pluraj lingvoj ankoraŭ ekzistas vortoj, kiuj priskribas ĉi tiun dividon, kiel en la [[Pola lingvo|pola]] (''tercja'') kaj la [[Turka lingvo|turka]] (''salise''). Plank-tempo (tp) - estas la plej malgranda tempo kiu povas esti mezurita teorie. Ĝi estas uzata ĉefe de astronomoj kaj astrofizikistoj por priskribi la unuajn momentojn de la [[praeksplodo]] dum la formado de la [[universo]]. Planck-tempo estas egala al proksimume<math>\ 5 \cdot 10^{-44}</math> sekundoj. == Kromsekundoj == Pro la efektiva diferenco inter la tempodaŭroj ''86400 sekundoj'' kaj ''unu turniĝo de Tero ĉirkaŭ sia akso'', oni uzas tiel nomatajn ''supersekundojn'', ekstrajn sekundojn aldonatajn al la Universala Tempo je certaj tempopunktoj, kio igas la koncernan tagnokton daŭri 86401 sekundojn. Ekde 1972, kiam oni enkondukis la sistemon de ekstraj sekundoj, ĝis la fino de 2008, supersekundo estis aldonita 23 fojojn, kio montras la malrapidiĝon de la tera turniĝado. Teorie eblas ankaŭ negativa supersekundo, t.e. tagnokto nur 86399-sekunda, se okazus rapidiĝo de Tero, sed io tia ne okazis ĝis nun. - La tuta sistemo de supersekundoj estas diskutata, kaj ekzistas propono tute forigi ĝin, kio signifus transiron al tempokalkulo plene difinita de la Internacia Atoma Tempo kaj principe sendependa de moviĝado de Tero. ==Sekundoj en sportaj rekordoj== La [[10-sekunda limo]] estas termino uzata ĉefe en [[atletiko]] kaj priskribas la fizikan kaj psikan sojlon por viroj sukcesi la [[100-metra kuro|100-metrajn kuron]] en malpli ol 10 sekundoj. Resti sub la 10-sekunda limo estis dum longa tempo taksita signo de eksterordinaraj kuristoj, sed perdis signifon ekde la malfruaj [[1990-aj jaroj]], ĉar pli kaj pli da kuristoj sukcesis tion.<ref> Gardener, Jason. (9-a de augusto 2008). [http://www.telegraph.co.uk/sport/othersports/olympics/2530774/Jason-Gardener-Im-backing-Tyson-Gay-to-win-one-of-the-greatest-100-metres-finals---Olympics.html Jason Gardener: I'm backing Tyson Gay to win one of the greatest 100 metres finals] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20080824075121/http://www.telegraph.co.uk/sport/othersports/olympics/2530774/Jason-Gardener-Im-backing-Tyson-Gay-to-win-one-of-the-greatest-100-metres-finals---Olympics.html |date=2008-08-24 }}. ''[[The Daily Telegraph]]''. Vidita la 3-an de junio 2009.</ref> La unuaj 100-metraj kuroj sub 10 sekundoj estis ankoraŭ mezuritaj permane per klikhorloĝo. La internacia asocio de atletikaj federacioj diras tamen, ke mezuro estas akceptita nur, kiam la tempomezura proceso estas tute aŭtomata, ne ekzistas ventorapido de pli ol 2.0 metroj/sekundo kaj ne estas uzataj povumaltigaj rimedoj. La kuro de 50 metroj estas malofta evento alternativa al la tiu de 60 metroj. Donovan Bailey tenas la viran tutmondan rekordon kun tempo de 5.56 sekundoj kaj Irina Privalova tenas la virinan tutmondan rekordon kun tempo de 5.96 sekundoj. Plej modernaj mezursistemo - ''Fully Automatic Timing'' (FAT) kaj elirsistemoj estas uzataj por pli akurate mezuri kuradon, kun rezultoj tiom akurataj kiom ĝis 1/1000 de unu sekundo.<ref>[https://finishlynx.com/about-us/what-is-fully-automatic-timing/ "What is Fully Automatic Timing (FAT) for Sports? | About".] FinishLynx. Alirita la 11an de Aŭgusto 2022. </ref> ==Unu sekundo en la ĉiutaga vivo== Esploro de Junio 2015 montris ekzemplojn de aferoj kiuj okazas en la ĉiutaga vivo en unu sekundo:<ref>Manuel M. Almeida, [https://mmeida.com/sabes-hacer-segundo-extra/ ¿Ya sabes qué vas a hacer con tu segundo extra?] Alirita la 11an de Aŭgusto 2022.</ref> * En unu sekundo en la spaco, la [[lumo]] trairas 300 mil kilometrojn kaj la [[Tero]] 30 km ĉirkaŭ la [[Suno]]. * [[Gepardo]] trakuras 31 metrojn. Elita [[atleto]] 10 metrojn. [[Heliko]] 1,5 milimetrojn. * La homa [[koro]] pumpas 80 mililitrojn kaj en la [[homa korpo]] mortiĝas du milionoj de [[eritrocito]]j. Ripoza, homo perdas 23 kaloriojn. Ĉirkaŭ 166 fragmentoj disiĝas el la homa haŭto. * En la tuta mondo oni konsumas 2 500 [[aspirino]]jn kaj ĉirkaŭ mil barelojn da nafto, el kiuj ĉiu barelo estas 159 litroj. * La rivero [[Amazono]] alfluigas 200 milionojn de litroj al la oceano. En la atmosfero okazas cent fulmoj kaj ses dek fulmobriloj. * La Tero perdas 2 853 kvadratajn metrojn de [[arbaro]] ([[senarbarigo]]). En Amazonoj oni detruas areon de ĝangalo egala al duono de hektaro. * Kvar beboj naskiĝas en la mondo. La loĝantaro de la planedo pliiĝas en 2,89 personoj. * La homaro elspezas en [[armilo]]j 35 000 eŭrojn. Oni fabrikas 1,27 aŭtojn. Oni vendas 16 saĝtelefonojn. Oni uzas 38 000 plastajn sakojn. ===En Interreto=== En [[Interreto]] en unu sekundo okazas (en 2015) jeno:<ref>Almeida, op. cit.</ref> * Oni sendas 9 5010 tuiterojn. * Oni alŝutas 2 285 fotojn al [[Instagram]]. * Oni publikigas 2 033 ''post'' en Tumblr. * Oni faras 1 792 alvokojn per [[Skype]]. * Oni generas 22 281 Gb de intereta trafiko. * Oni plenumas 49 473 serĉojn en [[Google]]. * Oni vidas 103 336 filmetojn en [[YouTube]]. * Oni sendas 2 406 609 da retmesaĝoj. == Vidu ankaŭ == * [[Horo]] * [[Minuto]] * [[Tempo]] ==Notoj== {{Referencoj|2}} == Eksteraj ligiloj == {{Projektoj}} {{Artikolo voĉlegita}} * [http://www.bipm.fr/fr/si/si_brochure/chapter2/2-1/second.html Oficiala difino de sekundo] {{fr}} * [http://www.bipm.fr/en/si/si_brochure/chapter2/2-1/second.html Oficiala difino de sekundo] {{en}} * [http://hpiers.obspm.fr/eop-pc/ Oficiale pri la supersekundoj] {{en}} * [http://www.bipm.org/en/scientific/tai/ Pri la Internacia Atoma Tempo] {{en}} {{Mezurunuoj de SI}} {{Havenda artikolo|Sekundo}} {{Bibliotekoj}} [[Kategorio:Mezurunuoj de tempo]] [[Kategorio:Bazaj unuoj de SI]] 4cfax4bg97v36wj5a9h0maw53ustbt1 7684842 7684841 2022-08-10T23:57:57Z Kani 670 /* Sekundoj en sportaj rekordoj */ wikitext text/x-wiki {{TemasPri|mezurunuo de tempo|mezurunuo de [[angulo]]j|[[Arksekundo]]}} La '''sekundo''' (simbolo: ''s'') estas la oficiala [[mezurunuo]] de [[tempo]] kaj unu el la sep bazaj unuoj de la [[Sistemo Internacia de Unuoj]]. La nuna difino de sekundo devenas de la 13-a [[Ĝenerala Konferenco pri Pezoj kaj Mezuroj]] (okazinta en 1967 kaj 1968), kaj tekstas jene: {{Citaĵo|La tempodaŭro de 9&nbsp;192&nbsp;631&nbsp;770 cikloj de la radiado kiun donas la transiro inter la du hiperfajnaj niveloj de la baza stato de atomo de cezio-133.}} == Historio == [[Dosiero:Clock, Parliament House, Canberra.jpg|eta|dekstra|Analoga murhorloĝo; la ruĝa montrilo indikas la sekundojn, ĝi moviĝas ses dek fojojn ĉiuminute kaj faras la tutan rondon; tiam la longa nigra montrilo moviĝas unufoje por indiki unu pluan minuton kaj la ruĝa montrilo komencas denove fari same.]] La natura tempo-unuo, la averaĝa [[diurno]], estas dividita en 24 horojn - elekto kiu estas kutime asociita kun [[antikva Egiptio]]. La egiptoj kaj [[babilonanoj]] dividis tago kaj nokto en malsamajn formojn. La tago estas dividita per [[sunhorloĝo]] en 10 egalajn partojn kaj alian parton de [[krepusko]] komence de la tago kaj alian parton ĉe la [[vespero]]. Tio estas, entute 12 partoj. Estis kutime dividi la nokton nur proksimume en 3 partojn aŭ rezervojn. Ĉar ne eblas dividi la nokton per sunhorloĝo. Kaj eĉ post la invento de la [[Akvohorloĝo|akva horloĝo]] ĝi ne estis multe uzata. En la antikva mondo ĉiu el la horoj estas dividita en 60 minutojn, ĉiu el kiuj estas dividita en 60 sekundojn. Ĉar la longo de la tago variadas laŭlonge de la jaro, kaj horo estis egala divido de ĉiu tago, la longo de unu horo varius de tago al tago, male al nuna praktiko. Kun la evoluo de moveblaj mekanikaj alternativoj al sunhorloĝoj kaj kun la ekspansio de la [[Burĝo|burĝa socio]], ekestis la bezono kunordigi horarojn pli precize ol tuta horo, tiel kreante alian, pli subtilan ("minuto") dividon de tempo, dividante ĉiun horon en 60 egalajn partojn. La numero 60 originas de la malpreciza supozo, ke jaro (ĉirkaŭado de la [[Tero]] ĉirkaŭ la [[suno]]) estas 360 tagoj, kaj la divido de laŭsezonaj sunhorloĝoj laŭ similaj gradoj, kutimo kiu ankaŭ aliĝas al [[geometrio]] (kie la [[cirklo]] estas dividita en 360 gradoj). La nombro 60 estis elektita arbitre, ĉar ĝi estis akceptita en la kalkula metodoj de la antikva mondo, kaj probable originis de la babilona kalkula metodo, kiu baziĝis sur 60. Eĉ post la detruo de ĉi tiu kulturo, la altnivela uzo de sunhorloĝoj kaj astronomiaj tablojdoj estis adoptitaj de aliaj popoloj. Kun la help de teknologio por pli precize mezuri tempon oni aldonis alian dividadon kaj je la fino de la [[16-a jarcento]], progresintaj horloĝoj kun alia, sekundara, dividado estis kreitaj. Tiu ĉi divido, kiu estis la dua, estis nomita en multaj lingvoj en simplaj terminoj - "dua".Tamen, ekzistas aliaj dividoj, kiel ekzemple en kiu la horo estas dividita en 1080 partojn. Tempodaŭro de unu sekundo iĝis praktike mezurebla nur post la invento de [[Pendolhorloĝo|pendola horloĝo]] en la [[17-a jarcento]], sed tiu mezurunuo estis uzata jam antaŭe en [[astronomio|astronomiaj]] kalkuloj. La difino de sekundo longe estis bazita sur la koncepto [[tagnokto]], dividata en 24 horojn kun po 60 minutoj, ĉiu kun po 60 sekundoj. Unu sekundo do estis, kaj por la ĉiutaga vivo daŭre estas, unu 86400-ono de tagnokto. Kun la evoluo de ĉiam pli precizaj mezuriloj kaj mezuraj metodoj, oni eltrovis, ke la turniĝado de Tero ne estas sufiĉe unueca kaj stabila, por ebligi science ekzaktan difinon de baza mezurunuo. En la [[1950-aj jaroj]] oni tial transiris al difino bazita sur la astronomia [[tropika jaro]], tio estas la daŭro de unu rondiro de [[Tero]] ĉirkaŭ [[Suno]], ekde unu [[printempa ekvinokso]] al la sekva. La nova difino fiksis, ke unu tropika jaro (la jaro 1900, kun astronomie precizega difino pri la ekzakta tempopunkto) egalis al 31&nbsp;556&nbsp;925.9747 sekundoj. En 1967 oni aprobis la nunan difinon, por kies praktika realigo oni bezonas atomajn horloĝojn. La baza difino restas sen ŝanĝoj, sed dum la jaroj ekestis precizigoj pri kondiĉoj de la mezurado. Unu el ili koncernas etajn korektojn bezonatajn, laŭ la ĝenerala teorio pri relativeco, pro efikoj de gravitodiferencoj inter diversaj lokoj sur Tero. La alian kondiĉon difinis, en 1997, la [[Buroo Internacia pri Pezoj kaj Mezuroj]]: ĝi priskribis, ke la difino celas cezian atomon senmovan en temperaturo 0-kelvina. == Dekoblaj kaj dekonaj unuoj == {{Dekoblaj kaj dekonaj mezurunuoj |mezurunuo = sekundo |simbolo = s }} Multoblojn kaj onojn de sekundo oni povas regule nomi aldonante [[SI-prefikso]]n, sed tio estas plej ofte farata nur pri onoj de sekundo: ekz. ''milisekundo'' (ms) estas milono de sekundo, ''mikrosekundo'' (µs) estas milionono. Pli longaj tempoj estas ekz. ''kilosekundo'' (ks, 1000 s aŭ 16 minutoj 40 s) aŭ ''megasekundo'' (Ms, miliono da sekundoj, t.e. ĉirkaŭ 11 tagoj 14 horoj). En la ĉiutago, oni tamen ĉefe uzas la tradiciajn mezurunuojn [[minuto]] (egala al 60 sekundoj) kaj [[horo]] (3600 sekundoj). Tiujn eblas ekzakte difini kiel multoblojn de sekundo. Sed se oni difinas ilin kiel 1440-onon kaj 24-onon de ''tago'' (aŭ ''tagnokto'', iam ankaŭ nomata ''diurno''), oni refoje renkontas la problemon pri rotacio de Tero. La tempunuo [[jaro]] estas plursenca kalendare, kaj ankaŭ astronomie ĝi havas diversajn difinojn. Fine, [[semajno]] kaj [[monato]] estas uzataj kiel tempunuoj precipe kiam temas pri kalendaraj dato-intervaloj. Alia divido, kiu estis konata ĉefe en antikvaj tempoj, estas la divido de la sekundo en 60 "trionojn", tiel ke unu "triono" estas parto 1/60 de la sekundo (ĉar la sekundo estas parto 1/60 de la minuto). En pluraj lingvoj ankoraŭ ekzistas vortoj, kiuj priskribas ĉi tiun dividon, kiel en la [[Pola lingvo|pola]] (''tercja'') kaj la [[Turka lingvo|turka]] (''salise''). Plank-tempo (tp) - estas la plej malgranda tempo kiu povas esti mezurita teorie. Ĝi estas uzata ĉefe de astronomoj kaj astrofizikistoj por priskribi la unuajn momentojn de la [[praeksplodo]] dum la formado de la [[universo]]. Planck-tempo estas egala al proksimume<math>\ 5 \cdot 10^{-44}</math> sekundoj. == Kromsekundoj == Pro la efektiva diferenco inter la tempodaŭroj ''86400 sekundoj'' kaj ''unu turniĝo de Tero ĉirkaŭ sia akso'', oni uzas tiel nomatajn ''supersekundojn'', ekstrajn sekundojn aldonatajn al la Universala Tempo je certaj tempopunktoj, kio igas la koncernan tagnokton daŭri 86401 sekundojn. Ekde 1972, kiam oni enkondukis la sistemon de ekstraj sekundoj, ĝis la fino de 2008, supersekundo estis aldonita 23 fojojn, kio montras la malrapidiĝon de la tera turniĝado. Teorie eblas ankaŭ negativa supersekundo, t.e. tagnokto nur 86399-sekunda, se okazus rapidiĝo de Tero, sed io tia ne okazis ĝis nun. - La tuta sistemo de supersekundoj estas diskutata, kaj ekzistas propono tute forigi ĝin, kio signifus transiron al tempokalkulo plene difinita de la Internacia Atoma Tempo kaj principe sendependa de moviĝado de Tero. ==Sekundoj en sportaj rekordoj== [[Dosiero:Osaka07 D6A M200M nearfinish.jpg|eta|dekstre|240px|Unu sekundo estas grava afero por atletoj.]] La [[10-sekunda limo]] estas termino uzata ĉefe en [[atletiko]] kaj priskribas la fizikan kaj psikan sojlon por viroj sukcesi la [[100-metra kuro|100-metrajn kuron]] en malpli ol 10 sekundoj. Resti sub la 10-sekunda limo estis dum longa tempo taksita signo de eksterordinaraj kuristoj, sed perdis signifon ekde la malfruaj [[1990-aj jaroj]], ĉar pli kaj pli da kuristoj sukcesis tion.<ref> Gardener, Jason. (9-a de augusto 2008). [http://www.telegraph.co.uk/sport/othersports/olympics/2530774/Jason-Gardener-Im-backing-Tyson-Gay-to-win-one-of-the-greatest-100-metres-finals---Olympics.html Jason Gardener: I'm backing Tyson Gay to win one of the greatest 100 metres finals] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20080824075121/http://www.telegraph.co.uk/sport/othersports/olympics/2530774/Jason-Gardener-Im-backing-Tyson-Gay-to-win-one-of-the-greatest-100-metres-finals---Olympics.html |date=2008-08-24 }}. ''[[The Daily Telegraph]]''. Vidita la 3-an de junio 2009.</ref> La unuaj 100-metraj kuroj sub 10 sekundoj estis ankoraŭ mezuritaj permane per klikhorloĝo. La internacia asocio de atletikaj federacioj diras tamen, ke mezuro estas akceptita nur, kiam la tempomezura proceso estas tute aŭtomata, ne ekzistas ventorapido de pli ol 2.0 metroj/sekundo kaj ne estas uzataj povumaltigaj rimedoj. La kuro de 50 metroj estas malofta evento alternativa al la tiu de 60 metroj. Donovan Bailey tenas la viran tutmondan rekordon kun tempo de 5.56 sekundoj kaj Irina Privalova tenas la virinan tutmondan rekordon kun tempo de 5.96 sekundoj. Plej modernaj mezursistemo - ''Fully Automatic Timing'' (FAT) kaj elirsistemoj estas uzataj por pli akurate mezuri kuradon, kun rezultoj tiom akurataj kiom ĝis 1/1000 de unu sekundo.<ref>[https://finishlynx.com/about-us/what-is-fully-automatic-timing/ "What is Fully Automatic Timing (FAT) for Sports? | About".] FinishLynx. Alirita la 11an de Aŭgusto 2022. </ref> ==Unu sekundo en la ĉiutaga vivo== Esploro de Junio 2015 montris ekzemplojn de aferoj kiuj okazas en la ĉiutaga vivo en unu sekundo:<ref>Manuel M. Almeida, [https://mmeida.com/sabes-hacer-segundo-extra/ ¿Ya sabes qué vas a hacer con tu segundo extra?] Alirita la 11an de Aŭgusto 2022.</ref> * En unu sekundo en la spaco, la [[lumo]] trairas 300 mil kilometrojn kaj la [[Tero]] 30 km ĉirkaŭ la [[Suno]]. * [[Gepardo]] trakuras 31 metrojn. Elita [[atleto]] 10 metrojn. [[Heliko]] 1,5 milimetrojn. * La homa [[koro]] pumpas 80 mililitrojn kaj en la [[homa korpo]] mortiĝas du milionoj de [[eritrocito]]j. Ripoza, homo perdas 23 kaloriojn. Ĉirkaŭ 166 fragmentoj disiĝas el la homa haŭto. * En la tuta mondo oni konsumas 2 500 [[aspirino]]jn kaj ĉirkaŭ mil barelojn da nafto, el kiuj ĉiu barelo estas 159 litroj. * La rivero [[Amazono]] alfluigas 200 milionojn de litroj al la oceano. En la atmosfero okazas cent fulmoj kaj ses dek fulmobriloj. * La Tero perdas 2 853 kvadratajn metrojn de [[arbaro]] ([[senarbarigo]]). En Amazonoj oni detruas areon de ĝangalo egala al duono de hektaro. * Kvar beboj naskiĝas en la mondo. La loĝantaro de la planedo pliiĝas en 2,89 personoj. * La homaro elspezas en [[armilo]]j 35 000 eŭrojn. Oni fabrikas 1,27 aŭtojn. Oni vendas 16 saĝtelefonojn. Oni uzas 38 000 plastajn sakojn. ===En Interreto=== En [[Interreto]] en unu sekundo okazas (en 2015) jeno:<ref>Almeida, op. cit.</ref> * Oni sendas 9 5010 tuiterojn. * Oni alŝutas 2 285 fotojn al [[Instagram]]. * Oni publikigas 2 033 ''post'' en Tumblr. * Oni faras 1 792 alvokojn per [[Skype]]. * Oni generas 22 281 Gb de intereta trafiko. * Oni plenumas 49 473 serĉojn en [[Google]]. * Oni vidas 103 336 filmetojn en [[YouTube]]. * Oni sendas 2 406 609 da retmesaĝoj. == Vidu ankaŭ == * [[Horo]] * [[Minuto]] * [[Tempo]] ==Notoj== {{Referencoj|2}} == Eksteraj ligiloj == {{Projektoj}} {{Artikolo voĉlegita}} * [http://www.bipm.fr/fr/si/si_brochure/chapter2/2-1/second.html Oficiala difino de sekundo] {{fr}} * [http://www.bipm.fr/en/si/si_brochure/chapter2/2-1/second.html Oficiala difino de sekundo] {{en}} * [http://hpiers.obspm.fr/eop-pc/ Oficiale pri la supersekundoj] {{en}} * [http://www.bipm.org/en/scientific/tai/ Pri la Internacia Atoma Tempo] {{en}} {{Mezurunuoj de SI}} {{Havenda artikolo|Sekundo}} {{Bibliotekoj}} [[Kategorio:Mezurunuoj de tempo]] [[Kategorio:Bazaj unuoj de SI]] mde086mq9qozqba4wi6neya48dtyjrh 0 4188 7684853 7436601 2022-08-11T01:05:26Z Kani 670 /* Historio pri trigonometrio */ wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Unit circle2.svg|eta|dekstra|[[Trigonometria cirklo]] montranta la [[sinuso (matematiko)|sinuson]] kaj [[kosinuso]]n]] '''Trigonometrio''' (de [[Greka lingvo|greka]] ''trigonon'' – 'triangulo', ''metrô'' – 'mezuri') estas branĉo de matematiko, kiu studas [[triangulo]]jn, [[angulo]]jn, [[arko]]jn, kaj ilian interrilaton. Ĉi tiu interrilato estas esprimita uzante trigonometriajn funkciojn, la plej konataj el kiuj estas sinuso, kosinuso kaj tanĝanto. Ĝi studas ankaŭ trigonometriajn [[funkcio]]jn kaj ilian aplikon en [[geometrio]]. Ekzistas ses [[trigonometriaj funkcioj]] ligitaj kun la angulo: * [[sinuso (matematiko)|sinuso]] - la kvociento de la kontraŭa latero per la hipotenuzo (signo: '''sin'''). la difino povas estis etendita al ajna angulo per la formuloj: :<math>\sin R = 1</math>; :<math>\sin(-A) = -\sin A</math>; :<math>\sin(2R-A)=\sin A</math>; :<math> \sin (A+4R)=\sin A</math>, :kie <math>R = \frac{\pi}{2}</math> estas orta angulo (<math>2R = \pi</math> kaj <math>4R = 2\pi</math>), kaj <math>A</math> estas ajna angulo; * [[kosinuso]] (signo: '''cos''') - sinuso de la komplementa angulo; * [[tangento]] (signo: '''tg''' aŭ '''tan''') - la kvociento de la sinuso per la kosinuso; * [[kotangento]] (signo: '''ctg''' aŭ '''cot''') - la kvociento de la kosinuso per la sinuso; * [[sekanto]] - la inverso de la kosinuso; * [[kosekanto]] - la inverso de la sinuso. Laŭ trigonometriaj funkcio oni trovas nekonatajn angulojn kaj laterojn de triangulo surbaze de donitaj trigonometriaj rilatoj. Oni kutime uzas la vorton trigonometrio por aludi al '''ebena trigonometrio''', tio estas la studo de trianguloj sur ebena surfaco. Sed oni povas ankaŭ studi la rilatojn de trianguloj sur kurbaj surfacoj. Pro tio ke ni loĝas sur preskaŭ sfera surfaco, oni ankaŭ studas [[sferan trigonometrion]], tio estas la studo de trianguloj sur sferaj surfacoj. Trigonometrio formiĝis en la [[3-a jarcento a.K.]] kiel branĉo de [[geometrio]] por uzoj en [[astronomio]]. Hodiaŭ trigonometrio havas multajn aplikojn preter astronomio, ekzemple por [[navigado]], [[optiko]] kaj [[muzikteorio]]. == Trigonometriaj kalkulo kaj funkcioj == == Historio pri trigonometrio == Jam de antikveco, trigonometrio estas uzata por celoj de [[astronomio]]. La antikvaj egiptanoj kaj babilonianoj konis la [[teoremo]]jn pri la proporcioj de la flankoj de similaj trianguloj. Sed la prahelenaj socioj ne konis la nocion de mezuro de [[angulo]] kaj tial, la flankoj de la trianguloj estis studitaj nur pri ties mezuro, fako kiu povus esti nomita ''trilaterometrio''. == Racionala trigonometrio == [[Racionala trigonometrio]] estas moderna trakto de trigonometrio uzanta la konceptojn ''etendeco''n kaj ''kvadranco''n anstataŭ angulo kaj distanco. Anstataŭ la klasikaj funkcioj (sinuso, kosinuso, tangento) ĝi uzas nur algebrajn operaciojn. == Vidu ankaŭ == *[[Unuocirklo]] *[[Polusa koordinatsistemo]] *[[Eŭlera formulo]] *[[Serio de Taylor]] *[[Triangulado]] *[[Racionala trigonometrio]] *[[Trigonometria funkcio]] == Eksteraj ligiloj == {{Projektoj}} * [http://glab.trixon.se/ GonioLab] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20071006172054/http://glab.trixon.se/ |date=2007-10-06 }}: Bildigo al si de la unuo cirklo, trigonometrio kaj hiperbolaj funkcioj (Java Web Start) {{Trigonometrio}} {{Havenda artikolo|Trigonometrio}} [[Kategorio:Trigonometrio| ]] ebl7bf95bhrihwauvgtzj9voz4qs84r 7685254 7684853 2022-08-11T11:54:55Z Kani 670 /* Historio pri trigonometrio */ wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Unit circle2.svg|eta|dekstra|[[Trigonometria cirklo]] montranta la [[sinuso (matematiko)|sinuson]] kaj [[kosinuso]]n]] '''Trigonometrio''' (de [[Greka lingvo|greka]] ''trigonon'' – 'triangulo', ''metrô'' – 'mezuri') estas branĉo de matematiko, kiu studas [[triangulo]]jn, [[angulo]]jn, [[arko]]jn, kaj ilian interrilaton. Ĉi tiu interrilato estas esprimita uzante trigonometriajn funkciojn, la plej konataj el kiuj estas sinuso, kosinuso kaj tanĝanto. Ĝi studas ankaŭ trigonometriajn [[funkcio]]jn kaj ilian aplikon en [[geometrio]]. Ekzistas ses [[trigonometriaj funkcioj]] ligitaj kun la angulo: * [[sinuso (matematiko)|sinuso]] - la kvociento de la kontraŭa latero per la hipotenuzo (signo: '''sin'''). la difino povas estis etendita al ajna angulo per la formuloj: :<math>\sin R = 1</math>; :<math>\sin(-A) = -\sin A</math>; :<math>\sin(2R-A)=\sin A</math>; :<math> \sin (A+4R)=\sin A</math>, :kie <math>R = \frac{\pi}{2}</math> estas orta angulo (<math>2R = \pi</math> kaj <math>4R = 2\pi</math>), kaj <math>A</math> estas ajna angulo; * [[kosinuso]] (signo: '''cos''') - sinuso de la komplementa angulo; * [[tangento]] (signo: '''tg''' aŭ '''tan''') - la kvociento de la sinuso per la kosinuso; * [[kotangento]] (signo: '''ctg''' aŭ '''cot''') - la kvociento de la kosinuso per la sinuso; * [[sekanto]] - la inverso de la kosinuso; * [[kosekanto]] - la inverso de la sinuso. Laŭ trigonometriaj funkcio oni trovas nekonatajn angulojn kaj laterojn de triangulo surbaze de donitaj trigonometriaj rilatoj. Oni kutime uzas la vorton trigonometrio por aludi al '''ebena trigonometrio''', tio estas la studo de trianguloj sur ebena surfaco. Sed oni povas ankaŭ studi la rilatojn de trianguloj sur kurbaj surfacoj. Pro tio ke ni loĝas sur preskaŭ sfera surfaco, oni ankaŭ studas [[sferan trigonometrion]], tio estas la studo de trianguloj sur sferaj surfacoj. Trigonometrio formiĝis en la [[3-a jarcento a.K.]] kiel branĉo de [[geometrio]] por uzoj en [[astronomio]]. Hodiaŭ trigonometrio havas multajn aplikojn preter astronomio, ekzemple por [[navigado]], [[optiko]] kaj [[muzikteorio]]. == Trigonometriaj kalkulo kaj funkcioj == == Historio pri trigonometrio == Jam de antikveco, trigonometrio estas uzata por celoj de [[astronomio]]. La antikvaj egiptanoj kaj babilonianoj konis la [[teoremo]]jn pri la proporcioj de la flankoj de similaj trianguloj. Sed la prahelenaj socioj ne konis la nocion de mezuro de [[angulo]] kaj tial, la flankoj de la trianguloj estis studitaj nur pri ties mezuro, fako kiu povus esti nomita ''trilaterometrio''. La babiloniaj astronomoj faris registrojn pri la apero kaj malapero de la [[stelo]]j, la movado de la planedoj kaj la [[suneklipso]]j kaj [[luneklipso]]j; ĉio tio postulas familiarecon kun la angula distanco mezurita sur la ĉiela sfero. Sur la bazo de la interpretado de kojnforme skribita tabuleto Plimpton 322 (ĉirkaŭ 1900 a.n.e.), kelkaj fakuloj asertis eĉ, ke la iamaj babilonianoj havis tabelon de [[sekanto]]j. Nuntempe, tamen, estas granda debato ĉu temas pri tabelo de pitagoraj triopoj, tabelo de solvoj de ekvacioj duagradaj aŭ eĉ trigonometria tabelo. Los egipcios, en el segundo milenio antes de Cristo, utilizaban una forma primitiva de la trigonometría, para la construcción de las pirámides. El Papiro de Ahmes, escrito por el escriba egipcio Ahmes (c. 1680-1620 a. C.), contiene el siguiente problema relacionado con la trigonometría: {{Citaĵo|Si una pirámide es de 250 codos de alto y el lado de su base es de 360 codos de largo, ¿cuál es su Seked?}} La solución al problema es la relación entre la mitad del lado de la base de la pirámide y su altura. En otras palabras, la medida que se encuentra para la seked es la cotangente del ángulo que forman la base de la pirámide y su respectiva cara. == Racionala trigonometrio == [[Racionala trigonometrio]] estas moderna trakto de trigonometrio uzanta la konceptojn ''etendeco''n kaj ''kvadranco''n anstataŭ angulo kaj distanco. Anstataŭ la klasikaj funkcioj (sinuso, kosinuso, tangento) ĝi uzas nur algebrajn operaciojn. == Vidu ankaŭ == *[[Unuocirklo]] *[[Polusa koordinatsistemo]] *[[Eŭlera formulo]] *[[Serio de Taylor]] *[[Triangulado]] *[[Racionala trigonometrio]] *[[Trigonometria funkcio]] == Eksteraj ligiloj == {{Projektoj}} * [http://glab.trixon.se/ GonioLab] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20071006172054/http://glab.trixon.se/ |date=2007-10-06 }}: Bildigo al si de la unuo cirklo, trigonometrio kaj hiperbolaj funkcioj (Java Web Start) {{Trigonometrio}} {{Havenda artikolo|Trigonometrio}} [[Kategorio:Trigonometrio| ]] 8chjd81d0l69cxmr3rrjgq8s0s13bos 7685255 7685254 2022-08-11T11:55:19Z Kani 670 wikitext text/x-wiki {{redaktata|Kani}} [[Dosiero:Unit circle2.svg|eta|dekstra|[[Trigonometria cirklo]] montranta la [[sinuso (matematiko)|sinuson]] kaj [[kosinuso]]n]] '''Trigonometrio''' (de [[Greka lingvo|greka]] ''trigonon'' – 'triangulo', ''metrô'' – 'mezuri') estas branĉo de matematiko, kiu studas [[triangulo]]jn, [[angulo]]jn, [[arko]]jn, kaj ilian interrilaton. Ĉi tiu interrilato estas esprimita uzante trigonometriajn funkciojn, la plej konataj el kiuj estas sinuso, kosinuso kaj tanĝanto. Ĝi studas ankaŭ trigonometriajn [[funkcio]]jn kaj ilian aplikon en [[geometrio]]. Ekzistas ses [[trigonometriaj funkcioj]] ligitaj kun la angulo: * [[sinuso (matematiko)|sinuso]] - la kvociento de la kontraŭa latero per la hipotenuzo (signo: '''sin'''). la difino povas estis etendita al ajna angulo per la formuloj: :<math>\sin R = 1</math>; :<math>\sin(-A) = -\sin A</math>; :<math>\sin(2R-A)=\sin A</math>; :<math> \sin (A+4R)=\sin A</math>, :kie <math>R = \frac{\pi}{2}</math> estas orta angulo (<math>2R = \pi</math> kaj <math>4R = 2\pi</math>), kaj <math>A</math> estas ajna angulo; * [[kosinuso]] (signo: '''cos''') - sinuso de la komplementa angulo; * [[tangento]] (signo: '''tg''' aŭ '''tan''') - la kvociento de la sinuso per la kosinuso; * [[kotangento]] (signo: '''ctg''' aŭ '''cot''') - la kvociento de la kosinuso per la sinuso; * [[sekanto]] - la inverso de la kosinuso; * [[kosekanto]] - la inverso de la sinuso. Laŭ trigonometriaj funkcio oni trovas nekonatajn angulojn kaj laterojn de triangulo surbaze de donitaj trigonometriaj rilatoj. Oni kutime uzas la vorton trigonometrio por aludi al '''ebena trigonometrio''', tio estas la studo de trianguloj sur ebena surfaco. Sed oni povas ankaŭ studi la rilatojn de trianguloj sur kurbaj surfacoj. Pro tio ke ni loĝas sur preskaŭ sfera surfaco, oni ankaŭ studas [[sferan trigonometrion]], tio estas la studo de trianguloj sur sferaj surfacoj. Trigonometrio formiĝis en la [[3-a jarcento a.K.]] kiel branĉo de [[geometrio]] por uzoj en [[astronomio]]. Hodiaŭ trigonometrio havas multajn aplikojn preter astronomio, ekzemple por [[navigado]], [[optiko]] kaj [[muzikteorio]]. == Trigonometriaj kalkulo kaj funkcioj == == Historio pri trigonometrio == Jam de antikveco, trigonometrio estas uzata por celoj de [[astronomio]]. La antikvaj egiptanoj kaj babilonianoj konis la [[teoremo]]jn pri la proporcioj de la flankoj de similaj trianguloj. Sed la prahelenaj socioj ne konis la nocion de mezuro de [[angulo]] kaj tial, la flankoj de la trianguloj estis studitaj nur pri ties mezuro, fako kiu povus esti nomita ''trilaterometrio''. La babiloniaj astronomoj faris registrojn pri la apero kaj malapero de la [[stelo]]j, la movado de la planedoj kaj la [[suneklipso]]j kaj [[luneklipso]]j; ĉio tio postulas familiarecon kun la angula distanco mezurita sur la ĉiela sfero. Sur la bazo de la interpretado de kojnforme skribita tabuleto Plimpton 322 (ĉirkaŭ 1900 a.n.e.), kelkaj fakuloj asertis eĉ, ke la iamaj babilonianoj havis tabelon de [[sekanto]]j. Nuntempe, tamen, estas granda debato ĉu temas pri tabelo de pitagoraj triopoj, tabelo de solvoj de ekvacioj duagradaj aŭ eĉ trigonometria tabelo. Los egipcios, en el segundo milenio antes de Cristo, utilizaban una forma primitiva de la trigonometría, para la construcción de las pirámides. El Papiro de Ahmes, escrito por el escriba egipcio Ahmes (c. 1680-1620 a. C.), contiene el siguiente problema relacionado con la trigonometría: {{Citaĵo|Si una pirámide es de 250 codos de alto y el lado de su base es de 360 codos de largo, ¿cuál es su Seked?}} La solución al problema es la relación entre la mitad del lado de la base de la pirámide y su altura. En otras palabras, la medida que se encuentra para la seked es la cotangente del ángulo que forman la base de la pirámide y su respectiva cara. == Racionala trigonometrio == [[Racionala trigonometrio]] estas moderna trakto de trigonometrio uzanta la konceptojn ''etendeco''n kaj ''kvadranco''n anstataŭ angulo kaj distanco. Anstataŭ la klasikaj funkcioj (sinuso, kosinuso, tangento) ĝi uzas nur algebrajn operaciojn. == Vidu ankaŭ == *[[Unuocirklo]] *[[Polusa koordinatsistemo]] *[[Eŭlera formulo]] *[[Serio de Taylor]] *[[Triangulado]] *[[Racionala trigonometrio]] *[[Trigonometria funkcio]] == Eksteraj ligiloj == {{Projektoj}} * [http://glab.trixon.se/ GonioLab] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20071006172054/http://glab.trixon.se/ |date=2007-10-06 }}: Bildigo al si de la unuo cirklo, trigonometrio kaj hiperbolaj funkcioj (Java Web Start) {{Trigonometrio}} {{Havenda artikolo|Trigonometrio}} [[Kategorio:Trigonometrio| ]] 3qw105imte2ajzc9mz9gcminbgho6qs 7685256 7685255 2022-08-11T11:56:20Z Kani 670 wikitext text/x-wiki {{redaktata|Kani}} [[Dosiero:Unit circle2.svg|eta|dekstra|[[Trigonometria cirklo]] montranta la [[sinuso (matematiko)|sinuson]] kaj [[kosinuso]]n]] '''Trigonometrio''' (de [[Greka lingvo|greka]] ''trigonon'' – 'triangulo', ''metrô'' – 'mezuri') estas branĉo de matematiko, kiu studas [[triangulo]]jn, [[angulo]]jn, [[arko]]jn, kaj ilian interrilaton. Ĉi tiu interrilato estas esprimita uzante trigonometriajn funkciojn, la plej konataj el kiuj estas sinuso, kosinuso kaj tanĝanto. Ĝi studas ankaŭ trigonometriajn [[funkcio]]jn kaj ilian aplikon en [[geometrio]]. Ekzistas ses [[trigonometriaj funkcioj]] ligitaj kun la angulo: * [[sinuso (matematiko)|sinuso]] - la kvociento de la kontraŭa latero per la hipotenuzo (signo: '''sin'''). la difino povas estis etendita al ajna angulo per la formuloj: :<math>\sin R = 1</math>; :<math>\sin(-A) = -\sin A</math>; :<math>\sin(2R-A)=\sin A</math>; :<math> \sin (A+4R)=\sin A</math>, :kie <math>R = \frac{\pi}{2}</math> estas orta angulo (<math>2R = \pi</math> kaj <math>4R = 2\pi</math>), kaj <math>A</math> estas ajna angulo; * [[kosinuso]] (signo: '''cos''') - sinuso de la komplementa angulo; * [[tangento]] (signo: '''tg''' aŭ '''tan''') - la kvociento de la sinuso per la kosinuso; * [[kotangento]] (signo: '''ctg''' aŭ '''cot''') - la kvociento de la kosinuso per la sinuso; * [[sekanto]] - la inverso de la kosinuso; * [[kosekanto]] - la inverso de la sinuso. Laŭ trigonometriaj funkcio oni trovas nekonatajn angulojn kaj laterojn de triangulo surbaze de donitaj trigonometriaj rilatoj. Oni kutime uzas la vorton trigonometrio por aludi al '''ebena trigonometrio''', tio estas la studo de trianguloj sur ebena surfaco. Sed oni povas ankaŭ studi la rilatojn de trianguloj sur kurbaj surfacoj. Pro tio ke ni loĝas sur preskaŭ sfera surfaco, oni ankaŭ studas [[sfera trigonometrio|sferan trigonometrion]], tio estas la studo de trianguloj sur sferaj surfacoj. Trigonometrio formiĝis en la [[3-a jarcento a.K.]] kiel branĉo de [[geometrio]] por uzoj en [[astronomio]]. Hodiaŭ trigonometrio havas multajn aplikojn preter astronomio, ekzemple por [[navigado]], [[optiko]] kaj [[muzikteorio]]. == Trigonometriaj kalkulo kaj funkcioj == == Historio pri trigonometrio == Jam de antikveco, trigonometrio estas uzata por celoj de [[astronomio]]. La antikvaj egiptanoj kaj babilonianoj konis la [[teoremo]]jn pri la proporcioj de la flankoj de similaj trianguloj. Sed la prahelenaj socioj ne konis la nocion de mezuro de [[angulo]] kaj tial, la flankoj de la trianguloj estis studitaj nur pri ties mezuro, fako kiu povus esti nomita ''trilaterometrio''. La babiloniaj astronomoj faris registrojn pri la apero kaj malapero de la [[stelo]]j, la movado de la planedoj kaj la [[suneklipso]]j kaj [[luneklipso]]j; ĉio tio postulas familiarecon kun la angula distanco mezurita sur la ĉiela sfero. Sur la bazo de la interpretado de kojnforme skribita tabuleto Plimpton 322 (ĉirkaŭ 1900 a.n.e.), kelkaj fakuloj asertis eĉ, ke la iamaj babilonianoj havis tabelon de [[sekanto]]j. Nuntempe, tamen, estas granda debato ĉu temas pri tabelo de pitagoraj triopoj, tabelo de solvoj de ekvacioj duagradaj aŭ eĉ trigonometria tabelo. Los egipcios, en el segundo milenio antes de Cristo, utilizaban una forma primitiva de la trigonometría, para la construcción de las pirámides. El Papiro de Ahmes, escrito por el escriba egipcio Ahmes (c. 1680-1620 a. C.), contiene el siguiente problema relacionado con la trigonometría: {{Citaĵo|Si una pirámide es de 250 codos de alto y el lado de su base es de 360 codos de largo, ¿cuál es su Seked?}} La solución al problema es la relación entre la mitad del lado de la base de la pirámide y su altura. En otras palabras, la medida que se encuentra para la seked es la cotangente del ángulo que forman la base de la pirámide y su respectiva cara. == Racionala trigonometrio == [[Racionala trigonometrio]] estas moderna trakto de trigonometrio uzanta la konceptojn ''etendeco''n kaj ''kvadranco''n anstataŭ angulo kaj distanco. Anstataŭ la klasikaj funkcioj (sinuso, kosinuso, tangento) ĝi uzas nur algebrajn operaciojn. == Vidu ankaŭ == *[[Unuocirklo]] *[[Polusa koordinatsistemo]] *[[Eŭlera formulo]] *[[Serio de Taylor]] *[[Triangulado]] *[[Racionala trigonometrio]] *[[Trigonometria funkcio]] == Eksteraj ligiloj == {{Projektoj}} * [http://glab.trixon.se/ GonioLab] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20071006172054/http://glab.trixon.se/ |date=2007-10-06 }}: Bildigo al si de la unuo cirklo, trigonometrio kaj hiperbolaj funkcioj (Java Web Start) {{Trigonometrio}} {{Havenda artikolo|Trigonometrio}} [[Kategorio:Trigonometrio| ]] asnahkjupfqsu90ep4xrwy2i00bgk6j 0 5098 7684874 7597366 2022-08-11T04:21:15Z Giorno2 26895 /* Naskiĝoj */ wikitext text/x-wiki {{KalendaroDecembro}} {{Decembro}} La '''20-a de decembro''' estas la 354-a tago de la jaro (la 355-a en superjaroj) laŭ la [[Gregoria kalendaro]]. 11 tagoj restas. Je la 20-a de decembro okazis, interalie: == Eventoj == * [[69]]: Adeptoj de [[Vespasiano]] konkeris [[Romo]]n * [[860]]: [[Ethelbert (Wessex)|Ethelbert]] iĝis reĝo de [[Wessex]] * [[1100]]: Ĉeĥa princo [[Břetislav la 2-a (Bohemio)|Břetislav la 2-a]] suferis mortigajn vundojn en arbaro proksime al Zbečno ([[Distrikto Rakovník]]), kie li mortis du tagojn poste * [[1355]]: Mortis serba imperiestro [[Stefan Dušan]] * [[1409]]: [[Ordeno de germanaj kavaliroj]] subskribis [[alianco]]n pri disdivido de [[Pollando]] kun reĝo de Hungario [[Sigismondo la 1-a (Sankta Romia Imperio)|Sigismondo la 1-a]] * [[1046]]: Romia-germana imperiestro [[Henriko la 3-a (Sankta Romia Imperio)|Henriko la 3-a]] detronigis papon [[Gregorio la 6-a]] * [[1497]]: Hungara [[kleriko]] kaj politikisto [[Tamás Bakócz]] iĝis [[ĉefepiskopo]] de [[Esztergom]] * [[1582]]: En [[Francio]] oni enkondukis [[Gregoria kalendaro|gregorian kalendaron]] * [[1625]]: [[Nederlando]]: urbo [[Hoogeveen]] fondiĝis * [[1655]]: [[Sveda diluvo]]: dum [[sieĝo]] de [[Jasna Góra]] polaj defendantoj sub komando de Stefan Zamojski kuratakis de la [[fortikaĵo]] kaj senmovigis du svedajn [[kanono]]jn mortigante [[mino|ministojn]] de [[Olkusz]], kiuj subfosis [[tunelo]]n * [[1699]]: Dekreto de [[Petro la Granda]] pri translokigo de la [[Novjaro]] de la [[1-a de septembro]] ĝis la [[1-a de januaro]] * [[1803]]: Kadre de la [[vendo de Luiziano]] [[Francio]] transdonis la urbon [[Nov-Orleano]]n al [[Usono]] * [[1821]]: [[Grekio]]: unua [[Nacia Asembleo]] komenciĝis en [[Epidaŭro]], dum kiu la Deklaro de [[Sendependeco]] estis verkita * [[1835]]: Deklaro pri sendependeco de [[Respubliko Teksaso]] * [[1848]]: [[Napoleono la 3-a|Charles-Louis-Napoléon Bonaparte]] iĝis unua [[prezidanto de Francio|prezidento de Francio]] * [[1860]]: [[Sud-Karolino]], kiel unua [[Traatlantika sklavkomerco|sklava subŝtato]] secesiis el la [[Unuiĝintaj Ŝtatoj de Ameriko]], kio kondukis al estiĝo de [[Konfederaciitaj Ŝtatoj de Usono]] kaj posta [[Usona Enlanda Milito]] * [[1880]]: Unua [[brita-bura milito]]: venko de [[buroj|bura]] armeo super la brita en batalo de Bronkhorstspruit (en [[Ĥaŭtengo]]) * [[1902]]: [[Marie Curie]] kaj [[Pierre Curie]] identigis en sia laboratorio novan elementon - [[radiumo]]] * [[1907]]: Prezidenta dekreto pri deviga ekzemplaĵo por la [[Nacia Biblioteko de Brazilo]] aperis * [[Unua Mondmilito]] ** [[1914]]: [[Batalo]] de [[Bzura]] finiĝis per forĵeto de germana atako — rusa armeo perdis ĉirkaŭ 200 mil soldatojn kaj la germana-aŭstra ĉirkaŭ 100 mil ** [[1915]]: [[Batalo de Kalipolis]]: lastaj aŭstraliaj taĉmentoj evakuiĝis dum la batalo de [[Kalipolis]] kaj lastaj britaj trupoj [[ANZAC]] forlasis [[Çanakkale]] * [[1917]]: [[Rusia Soveta Federacia Socialisma Respubliko]]: [[Ĉeka]] estis fondita subestre de [[Feliks Dzerĵinskij]] * [[1918]]: [[Tomáš Garrigue Masaryk]] revenis de [[ekzilo]] al [[Ĉeĥoslovakio]] * [[1918]]: [[Litovio]]: [[distrikto Kaunas]] fondiĝis * [[1922]]: [[Dua Pola Respubliko]]: [[Stanisław Wojciechowski]] gajnis prezidentan baloton * [[1924]]: [[Aŭstrio]]: [[aŭstra ŝilingo]] anstataŭis aŭstro-hungaran [[Krono (valuto)|krono]]n * [[1924]]: [[Adolf Hitler]] estis antaŭtempe liberigita de [[malliberejo]] en [[Landsberg]], kie li estis pro organizita [[puĉo]] kontraŭ [[Vajmara Respubliko]] * [[1924]]: [[Turkio]]: nomo de [[Provinco Kırklareli|Kırkkilise]] estis ŝanĝita al [[Kırklareli]] * [[1935]]: Papo [[Pio la 11-a]] eldonas cirkuleron al la [[katolikismo|katolika pastraro]] * [[1938]]: [[Funikularo]] ekfunkciis sur Gubałówka (nord-okcidenta parto de [[Zakopane]]) * [[1938]]: Pioniro pri [[televido]] [[Vladimir Zvorikin]] patentigis du revoluciajn aparatojn - [[bildotubo]]n kaj [[ikonoskopo]]n * [[1938]]: Sveda Sindikata Konfederacio kaj Sveda Dungista Asocio subskribis en [[Stockholms län]] interkonsenton, kiu starigas fundamenton por la [[Skandinava modelo]] en la sveda [[labormerkato]] * [[1939]]: [[Usono]]: [[Ames Research Center]] fondiĝis en [[Kalifornio]] * [[1942]]: [[Tertremo]] kun [[magnitudo]] 7,0 en Erbaa-[[Niksar]] en Turkio * [[Dua Mondmilito]] ** [[1939]]: [[Germana okupado de Pollando]]: supera komandanto de [[SS (organizo)|SS]] kaj de polico en [[Poznań]] rekomendis preparon al [[deportado]] de [[Poznań]]-regiono ĉirkaŭ 80% de polaj [[kleriko]]j; germanoj forveturigis de Błaszki ([[distrikto Sieradzki]]) al [[Ĉefgubernio|Ĝenerala Gubernio]] ĉiujn [[judoj]]n; en [[Lodzo]] [[okupado|okupaciaj]] regopovoj fermis polajn kaj judajn [[lernejo]]jn konfiskante librarojn kun helpiloj; regopovoj de [[Vilna Universitato]] maldungis ĉiujn polojn; [[Militkrimo]]: en arbaro apud [[Zgierz]] germanoj pafmortigis Aleks Rżewski, prezidanton de [[Lodzo]]; Ministerio pri provizo kaj agrikulturo de [[Tria Regno]] postulis kiom eble plej rapidan liveron de 1,5 milionoj de [[poloj|polaj]] [[trudlaboro|trudlaboristoj]]; testoflugo de soveta [[atakaviadilo]] [[Il-2]] ** [[1940]]: [[Katowice]] iĝis ĉefurbo de germana Provinco [[Supra Silezio]]; [[Militkrimo]]: en [[Poznań]] germanoj [[gilotino|gilotinis]] 10 polojn; [[Luftwaffe]] atakis [[Liverpool]] ** [[1941]]: [[Militkrimo]]: en [[Poznań]] germanoj [[mortpuno|mortpunis]] 11 polojn; [[Orienta Fronto (Dua mondmilito)|Orienta Fronto]]: sovetaj 16-a kaj 20-a Armeoj liberigis [[Volokolamsk]] ** [[1942]]: [[Militkrimo]]j: [[Ordnungspolizei|Germana polico]] [[murdo|murdis]] en Kochany ([[distrikto Siedlecki]]) 32 personojn, kaj en Raków 7 judojn; de [[malliberejo]] [[Pawiak]] foriris de [[Varsovio]] transporto de 25 viroj al [[koncentrejo]] en [[Aŭŝvico]]; venĝe pro helpo al [[Pola Rezistomovado]] germanoj [[masakro|masakris]] en [[vilaĝo]] Rachodoszcze ([[distrikto Zamojski]]) 46 personojn; nokte de la 20-a/21-a de decembro okazis atako de japanaj [[bombaviadilo]]j al [[Kolkato]] ** [[1943]]: [[Militkrimo]]j: germana polico pafmortigis en [[Skierniewice]] 40, en [[Varsovio]] 10 kaj en Dobroszyce ([[Distrikto Oleśnicki]]) kelke da poloj kune kun 2 kaŝataj de ili judoj; [[partizano]]j liberigis malliberulojn en [[Biłgoraj]]; [[pola ekzila registaro|Nacia Konsilio]] de Pollando en [[Londono]] denove elpaŝis kontraŭ [[holokaŭsto]] de judoj; brit-usonaj aviadiloj efektivigis kvaran [[bombo|bombadon]] de [[Sofio]] ** [[1944]]: [[Orienta Fronto (Dua mondmilito)|Orienta Fronto]]: en [[Ardenoj]] kadre de la [[batalo de Ardenoj|germana ofensivo]] germana 1-a Kirasita Korpuso konkeris [[Stavelot]]; [[Aliancanoj|Alianca Konsilio]] pri Kontrolo de [[Germanio]] decidis pri maniero [[deporto|deporti]] [[germanoj]]n loĝantajn en [[Pollando]] kaj [[Orienteŭropo]] ([[Ĉeĥoslovakio]] kaj [[Hungario]]) * [[1945]]: Ĝisnuna kanceliero [[Karl Renner]] elektiĝis por posteno de la [[prezidanto de Aŭstrio]] - nova kanceliero iĝis [[Leopold Figl]] * [[1946]]: [[Federacia lando (Germanio)|Federacia lando]] [[Turingio]] establiĝis en Germanio * [[1946]]: Premiero de la usona filmo [[It's a Wonderful Life|''Tio estas mirinda vivo'']], reĝisorita de [[Frank Capra]], kiu nur post jaroj iĝis [[kulta filmo]] * [[1946]]: [[Tertremo]] kaj kaŭzita de ĝi [[cunamo]] mortigis sur la japanaj insuloj [[Honŝu]] kaj [[Kjuŝuo]] 1362 personojn, ĉirkaŭ 2600 vundiĝis kaj 100 oni konsideris perdiĝintaj * [[1947]]: Aldona mono por [[jaĥto]]j de turka prezidento [[İsmet İnönü]]estis forigita de la [[buĝeto]] * [[1948]]: Indonezia Nacia Revolucio: nederlandaj fortoj okupis provizoran ĉefurbon de Indonezio, [[Jogjakarto]], kaj kaptis prezidenton [[Soekarno]] * [[1951]]: [[Omano]] sendependiĝis (de [[Britio]]) * [[1954]]: [[Francio]] agnoskis sendependecon de [[Kamboĝo]] * [[1955]]: [[Cardiff]] iĝis ĉefurbo de [[Kimrio]] * [[1960]]: [[Sud-Vjetnama Nacia Liberiga Fronto]] establiĝis * [[1963]]: En [[Frankfurto ĉe Majno]] komenciĝis la dua proceso de 21 gardistoj de la koncentrejo [[Aŭŝvico]] * [[1968]]: [[Muzikalbumo]] ''Dziwny jest ten świat'' (Strangas la mondo) de [[Czesław Niemen]] kiel unua pola muzik[[eldonaĵo]] ricevis titolon de "ora [[disko]]" (pri 160 mil venditaj ekzempleroj) * [[1968]]: [[Kalifornio]]: [[Zodiako (seria murdisto)|Zodiako]] murdis unuan el kvin konfirmitaj [[viktimo]]j en [[Vallejo]] - la kazo restas nesolvita * [[1970]]: [[Pollando]]: [[Władysław Gomułka]]) estis anstataŭita de [[Edward Gierek]] * [[1971]]: [[Kurt Waldheim]] estis elektita [[Ĝenerala Sekretario de la Unuiĝintaj Nacioj]] * [[1971]]: [[Ĝenevo]]: [[internacia organizaĵo]] [[Kuracistoj sen landlimoj]] fondiĝis - rezulte de kunligo de du grupoj de francaj kuracistoj engaĝitaj pri [[humanitara helpo]] * [[1976]]: Sovetia astronomo [[Nikolaj Stepanoviĉ Ĉerniĥ]] malkovris [[asteroido]]n [[2427 Kobzar|Kobzar]] * [[1983]]: [[Salvadoro]] alprenis novan [[konstitucio]]n * [[1987]]: Filipina [[pramŝipo]] ''[[Doña Paz]]'' sinkis - pereis 4317 pasaĝeroj kaj 58 dungitoj, krom tio 11 dungitoj de [[naftoŝipo]] ''Vector'' * [[1989]]: [[Usona armeo]] [[invado|invadis]] [[Panamo]]n por faligi registaron de [[Manuel Noriega]] * [[1989]]: 20-a Kongreso de la [[Komunisma Partio de Litovio]] akceptis deklaron pri sendependeco de la partio kaj ĝia retiriĝado de la [[Komunista Partio de Sovetunio]] * [[1991]]: [[Pollando]] aliĝis al [[Interreto]] * [[1993]]: [[Ĝenerala Asembleo de Unuiĝintaj Nacioj]] elektis la 3-an de majo Monda Tago de [[gazeto|Gazetar]]-Libereco * [[1995]]: [[NATO]] komencis en [[Bosnio kaj Hercegovino]] operacon [[IFOR (The Implementation Force)|IFOR]] post kiam [[interkonsento de Dayton]] finis la [[Bosnia Milito|Bosnian militon]] * [[1996]]: NeXT ligiĝis kun [[Apple]] - komenco de la [[operaciumo]] [[macOS]] * [[1997]]: Premiero de la itala filmo [[La Vita è Bella|''Vivo estas bela'']], reĝisorita de [[Roberto Benigni]] * [[1999]]: [[Okil Okilov]] iĝis ĉefministro de [[Taĝikio]] * [[1999]]: Portugala kolonio [[Makao]] iĝis [[administra divido de Ĉinio|administrata de Ĉinio]] * [[2000]]: [[Parlamento de Unuiĝinta Reĝlando]] aprobis [[klonado]]n ekskluzive por [[medicino|medicinaj]] celoj * [[2004]]: [[Traian Basescu]] iĝis prezidento de Rumanio * [[2005]]: [[Benjamin Netanjahu]] iĝis gvidanto de la israela partio [[Firmigo|Likud]] * [[2007]]: [[Elizabeto la 2-a (Britio)|Elizabeto la 2-a]] iĝis la plej aĝa [[monarko|monarkino]] en historio de Britio * [[2008]]: [[Bolivio]] deklaris forigon de [[analfabeteco]] * [[2014]]: Papo [[Francisko (papo)|Francisko]] nomumis [[kamerlengo]] francan [[kardinalo]]n Jean-Louis Tauran * [[2016]]: 42 personoj pereis kaj 84 vundiĝis dum eksplodo de [[artfajraĵo]]j en [[foiro]] de [[Tultepec]] apud [[Meksik-urbo]] * [[2018]]: Pro eksplodo de [[metano]] en minejo de [[Stonava]] 13 [[mino|ministoj]] pereis, 10 vundiĝis * [[2019]]: Remalfermo de [[Czartoryski-Muzeo en Krakovo]] kun la pentraĵoj de [[Leonardo da Vinci]] ''[[Damo kun ermeno]]'' kaj ''Bona [[Samarianoj|Samariano]]'' de [[Rembrandt]], kaj [[Kolektado|kolekto]] de [[Izabela Czartoryska]] == Naskiĝoj == * [[1494]]: [[Oronce Finé]], franca [[kartografio|kartografo]], matematikisto kaj astrologo, kies [[mapo]] prezentis [[Antarkto]]n sen glacia surfaco (m. [[1555]]) * [[1537]]: [[Johano la 3-a (Svedio)|Johano la 3-a]], reĝo de Svedio (m. [[1592]]) * [[1579]]: [[John Fletcher (dramisto)|John Fletcher]], angla [[dramisto]] (m. [[1625]]) * [[1655]]: [[Heinrich Wilhelm Ludolf]], germana [[slava lingvaro|slavisto]], aŭtoro de la unua [[gramatiko]] de la [[rusa lingvo]] (m. [[1712]]) * [[1700]]: [[Charles-Augustin de Ferriol d'Argental]], franca diplomato kaj politikisto (m. [[1788]]) * [[1740]]: [[József Benkő]], hungara pastro kaj botanikisto (m. [[1814]]) * [[1805]]: [[Thomas Graham (kemiisto)|Thomas Graham]], skota kemiisto konata pro la [[Leĝo de Graham de elverŝado]] (m. [[1869]]) * [[1815]]: [[James Legge]], skota misiisto, [[ĉinologo]] kaj tradukisto de la klasikaj verkoj de [[ĉina filozofio]] kaj [[religio]] (m. [[1897]]) * [[1820]]: [[Carolina Coronado]], hispana verkistino kaj poetino (m. [[1911]]) * [[1835]]: [[Robert Lucius von Ballhausen]], germana kuracisto kaj politikisto (m. [[1914]]) *[[1857]]: [[Otto Crusius]], germana filologo * [[1861]]: [[Ivana Kobilca]], slovena [[realismo|realista]] [[portreto|portretistino]] (m. [[1926]]) * [[1866]]: [[Géza Ferenczy]], hungara, rumania hungara advokato, redaktoro, politikisto (m. [[1935]]) * [[1873]]: [[Mehmet Âkif Ersoy]], turka verkisto kaj [[veterinara medicino|bestokuracisto]] (m. [[1936]]) * [[1890]]: [[Jaroslav Heyrovský]], [[Ĉeĥio|ĉeĥa]] Nobelpremiita [[fizika kemio|fizika kemiisto]] enkondukinta novan metodon de [[analiza kemio]] (m. [[1976]]). * [[1892]]: [[K. M. Kolobaŝkin]], rusa ortodoksa pastro farinta [[diservo]]jn en Esperanto kaj kunlaboranta kun "[[Literaturo]]", "[[Espero Katolika]]" kaj "[[Heroldo de Esperanto]]" (m. nekonata) * [[1899]]: [[Teresa Grodzińska]], pola sanitariistino, partoprenantino de la [[pola-bolŝevika milito]], murdita (m. [[1920]]) * [[1901]]: [[Robert Jemison Van de Graaff]], usona fizikisto kaj inventisto (m. [[1967]]) * [[1901]]: [[Irén Szmuk, Lautmann]], rumania hungara verkistino pri dommastrumado (m ?) * [[1902]]: [[Jolán Földes]], hungara verkistino (m. [[1963]]) * [[1908]]: [[Imre Újvári]], rumania hungara kuracisto (m. [[1988]]) * [[1912]]: [[Zoltánné Horváth]], hungara historiistino pri laborista movado kaj redaktorino (m. [[1978]]) * [[1916]]: [[Árpád Kiss (matematikisto)|Árpád Kiss]], rumania hungara matematikisto (m. [[1958]]) * [[1919]]: [[Ferenc Jánosi]], hungara redaktoro, scienca publicisto (m. [[1879]]) * [[1920]]: [[Henryk Witkowski]], pola astronomo kaj eseisto el [[Toruń]], [[fakdelegito]] de [[UEA]] pri [[astronomio]], prezidanto de loka filio de [[Pola Esperanto-Asocio]], aŭtoro de esperantlingva laboraĵo ''[[Heliocentrismo]] en la [[18-a jarcento]]'' (m. [[1974]]) * [[1920]]: [[Bruni Löbel]], germana teatra kaj filma aktorino (m. [[2006]]) * [[1923]]: [[Mária Váradi]], rumania hungara ĵurnalistino (m. [[2002]]) * [[1924]]: [[Friederike Mayröcker]], aŭstra verkistino kaj [[superrealismo|superrealisma]] poetino * [[1927]]: [[Kim Young-Sam]], prezidento de Sud-Koreio (m. [[2015]]) * [[1933]]: [[Szilveszter Kosz]], rumania hungara dancisto, koreografo (m. [[1996]]) * [[1933]]: [[Lehel Lőrincz]], rumania hungara skulptisto, grafikisto (m. [[2014]]) * [[1939]]: [[Paul Zulehner]], aŭstra katolika pastro, teologo, religisociologo kaj profesoro * [[1942]]: [[Jean-Claude Trichet]], franca ekonomikisto, prezidanto de [[Eŭropa Centra Banko]] * [[1946]]: [[Uri Geller]], israela [[iluziisto]] kaj [[paranormaleco|paranormalulo]] * [[1948]]: [[Giuliana Sgrena]], itala ĵurnalistino * [[1952]]: [[Mária Katona-Zsombori]], hungara pentristino, diplomitino de [[Teatroarta Universitato sekcio Szentgyörgyi István]] * [[1954]]: [[Koen Lenaerts]], belga juristo, prezidanto de la [[Justica_Kortumo_de_E%C5%ADropaj_Komunumoj|Kortumo de EU]] * [[1955]]: [[Binali Yıldırım]], [[ministroprezidanto]] de [[Turkio]] * [[1955]]: [[Martin Schulz]], germana politikisto, [[prezidanto de la Eŭropa Parlamento]] * [[1959]]: [[Kazimierz Marcinkiewicz]], pola politikisto, direktoro de [[Eŭropa Banko por Rekonstruo kaj Evoluigo]] * [[1960]]: [[Kim Ki-duk]], korea filmreĝisoro (m. [[2020]]) * [[1998]]: [[Kylian Mbappé]], kameruna futbalisto, membro de la [[franca nacia teamo de futbalo]] == Mortoj == * [[217]]: [[Zefireno]], papo, sanktulo * [[860]]: [[Ethelbald (Wessex)|Ethelbald]], reĝo de [[Wessex]] * [[1295]]: [[Margareta de Provenco]], franca nobelino (naskiĝis ĉirkaŭ [[1221]]) * [[1355]]: [[Stefan Duŝan]], unua caro de Serbio, kiu dum lia regado iĝis [[Granda Serbio]] (naskiĝis ĉirkaŭ [[1308]]) * [[1552]]: [[Katarina von Bora]], germana reformistino, edzino de [[Marteno Lutero]] (n. [[1499]]) * [[1570]]: [[Sebastian Fröschel]], germana teologo * [[1590]]: [[Ambroise Paré]], franca [[renesanco|renesanca]] [[kirurgo]] okupiĝanta pri [[ortopedio]], [[kuracado]] de [[hernio]], aŭtoro de sciencaj verkoj (n. [[1510]]) * [[1679]]: [[Johann Moritz von Nassau-Siegen]], nederlanda politikisto (n. [[1604]]) * [[1727]]: [[Johann Andreas Danz]], germana [[orientalisto]] kaj teologo (n. [[1654]]) * [[1783]]: [[Antonio Soler]], hispana komponisto kaj [[klaviceno|klavicenisto]] (n. [[1729]]) * [[1849]]: [[William Miller (predikisto)|William Miller]], usona baptista predikisto (n. [[1782]]) * [[1850]]: [[Johann Valentin Blaufuß]], germana kartografo kaj geodeziisto (n. [[1769]]) * [[1875]]: [[Mikaelo Pogodin]], rusa historiisto, verkisto, ĵurnalisto kaj [[tutslavismo|tutslavisto]] (n. [[1800]]) * [[1882]]: [[Guglielmo Oberdan]], itala [[iredentismo|iredentisto]], ekzekutita (n. [[1858]]) * [[1884]]: [[José Güell y Renté]], kuba-hispana politikisto kaj verkisto (n. [[1818]]) * [[1889]]: [[Géza Antal]], hungara kirurgo, membro de [[Hungara Scienca Akademio]] (n. [[1846]]) * [[1903]]: [[János Dengi]], hungara verkisto kaj pedagogo (n. [[1853]]) * [[1911]]: [[Joan Maragall]], kataluna poeto verkanta en la [[kataluna lingvo]], kelkfoja premiito de [[Floraj Ludoj]] (n. [[1860]]) * [[1916]]: [[Ödön Rádl]], hungara advokato, verkisto, fondinto de literatura [[Szigligeti Társaság|Societo Szigligeti]] (n. [[1856]]) * [[1924]]: [[Walter A. Gale]], angla [[kolonelo]] servanta en [[Hindio]], [[esperantisto]] (n. [[1855]]) * [[1927]]: [[Michael Georg Conrad]], germana verkisto kaj ĵurnalisto (n. [[1846]]) * [[1931]]: [[Aibara Susumu]], japana oficisto verkanta pri [[Hungario]] kaj [[esperantisto]] (n. [[1900]]) * [[1935]]: [[Zoltán Veress (pentristo)|Zoltán Veress]], hungara pentristo (n. [[1868]]) * [[1937]]: [[Erich Ludendorff]], germana generalo, teoriulo pri [[militistiko]] (n. [[1865]]) * [[1952]]: [[Ivan Olbracht]], ĉeĥa verkisto, publicisto, ĵurnalisto (n. [[1882]]) * [[1968]]: [[Max Brod]], ĉeĥa verkisto germanlingva, komponisto, amiko kaj biografo de [[Franz Kafka]], plenumanto de lia [[testamento]] (n. [[1884]]) * [[1968]]: [[John Steinbeck]], usona Nobelpremiita verkisto (n. [[1902]]) * [[1970]]: [[Julie Šupichová]], ĉeĥa instruistino, membrino de la ekzamena komisiono de [[Ĉeĥoslovaka Asocio Esperantista]], fondintino i.a. de la [[Rondeto de esperantistinoj en Prago]], sekretario de [[UK 1921]], prezidantino de virina kunveno ĉe [[UK 1923]], kunlaborantino de 60 gazetoj sur la kampo de edukado, klerigo kaj propagando de Esperanto, [[Honoraj membroj de UEA|Honora membrino de UEA]] (n. [[1884]]) * [[1972]]: [[Günter Eich]], germana ĉinologo kaj verkisto (n. [[1907]]) * [[1973]]: [[Luis Carrero Blanco]], militisto kaj ĉefministro de Hispanio (n. [[1904]]) * [[1979]]: [[Antal Andor Fülöp]], rumania hungara pentristo (n. [[1908]]) * [[1982]]: [[Artur Rubinstein]], pola pianisto kaj [[virtuozo]] (n. [[1887]]) * [[1984]]: [[Stanley Milgram]], usona socia psikologo konata pro la [[Milgram-eksperimento]] (n. [[1933]]) * [[1991]]: [[Gaston Waringhien]], franca profesoro, vortaristo, gramatikisto kaj historiisto de [[Esperanto]], prezidanto de la [[Akademio de Esperanto]], kunredaktoro de "[[Literatura Mondo]]" kaj ĉefredaktoro de "[[La Nica literatura revuo]]", tradukisto de [[poezio]] el kelkaj lingvoj, kontribuinto al ''[[Angla Antologio]]'', prilaborinto de ''[[Plena Vortaro]]'', ''[[Plena Ilustrita Vortaro]]'', ''Granda Vortaro Esperanta-Franca'', ''[[Plena Gramatiko]]'' (n. [[1901]]) * [[1991]]: [[László Gagyi]], hungara verkisto, redaktoro, bibliotekisto, membro de la [[Kemény Zsigmond Társaság|Societo Zsigmond Társaság]] (n. [[1910]]) * [[1996]]: [[Carl Sagan]], usona astronomo, pioniro de [[astrobiologio]], verkisto, [[scienca popularigo|scienca populariganto]], kunkreinto de [[Planeda Societo]] (n. [[1934]]) * [[1997]]: [[Samu Vasas]], rumania hungara instruisto, lokhistoriisto, etnografo (n. [[1927]]) * [[2001]]: [[Léopold Sédar Senghor]], poeto, prezidento de Senegalo, membro de [[Franca Akademio]] (n. [[1906]]) *[[2002]]: [[Georg Scherg]], rumanlanda verkisto germanlingva * [[2003]]: [[János Maszelka]], rumania hungara pentristo (n. [[1929]]) * [[2005]]: [[Raoul Bott]], hungara-usona matematikisto kaj fizikisto, teoriulo de [[elektra cirkvito]] kaj de [[algebra topologio]] (n. [[1923]]) * [[2006]]: [[Piergiorgio Welby]], itala poeto, luktanto por [[eŭtanazio]] (n. [[1945]]) * [[2009]]: [[Brittany Murphy]], usona aktorino kaj kantistino (n. [[1977]]) * [[2013]]: [[Gyula Maár]], hungara reĝisoro kaj filma scenaristo (n. [[1934]]) * [[2019]]: [[Jaime Rosal]], hispana ĵurnalisto kaj verkisto, enestanta en ''[[Sferoj 9]]'' (n. [[1945]]) * [[2019]]: [[Roland Matthes]], germana dorsonaĝisto (n. [[1950]]) == Specialaj tagoj kaj festoj == * [[Romkatolika Eklezio]]: [[Zefireno]], papo * [[Nacia tago]] en [[Makao]], fondiĝo de la Speciala Administra Regiono ([[1999]]); plia tago estas la [[1-a de oktobro]]. == Tagoj de [[semajno]] == La '''20-a de decembro''' estas (laŭ [[gregoria kalendaro]]): * [[Dimanĉo]] en jaroj: [[1587]] [[1592]] [[1598]] [[1609]] [[1615]] [[1620]] [[1626]] [[1637]] [[1643]] [[1648]] [[1654]] [[1665]] [[1671]] [[1676]] [[1682]] [[1693]] [[1699]] [[1705]] [[1711]] [[1716]] [[1722]] [[1733]] [[1739]] [[1744]] [[1750]] [[1761]] [[1767]] [[1772]] [[1778]] [[1789]] [[1795]] [[1801]] [[1807]] [[1812]] [[1818]] [[1829]] [[1835]] [[1840]] [[1846]] [[1857]] [[1863]] [[1868]] [[1874]] [[1885]] [[1891]] [[1896]] [[1903]] [[1908]] [[1914]] [[1925]] [[1931]] [[1936]] [[1942]] [[1953]] [[1959]] [[1964]] [[1970]] [[1981]] [[1987]] [[1992]] [[1998]] [[2009]] [[2015]] [[2020]] [[2026]] [[2037]] [[2043]] [[2048]] [[2054]] [[2065]] [[2071]] [[2076]] [[2082]] [[2093]] [[2099]]; * [[Lundo]] en jaroj: [[1582]] [[1593]] [[1599]] [[1604]] [[1610]] [[1621]] [[1627]] [[1632]] [[1638]] [[1649]] [[1655]] [[1660]] [[1666]] [[1677]] [[1683]] [[1688]] [[1694]] [[1700]] [[1706]] [[1717]] [[1723]] [[1728]] [[1734]] [[1745]] [[1751]] [[1756]] [[1762]] [[1773]] [[1779]] [[1784]] [[1790]] [[1802]] [[1813]] [[1819]] [[1824]] [[1830]] [[1841]] [[1847]] [[1852]] [[1858]] [[1869]] [[1875]] [[1880]] [[1886]] [[1897]] [[1909]] [[1915]] [[1920]] [[1926]] [[1937]] [[1943]] [[1948]] [[1954]] [[1965]] [[1971]] [[1976]] [[1982]] [[1993]] [[1999]] [[2004]] [[2010]] [[2021]] [[2027]] [[2032]] [[2038]] [[2049]] [[2055]] [[2060]] [[2066]] [[2077]] [[2083]] [[2088]] [[2094]]; * [[Mardo]] en jaroj: [[1583]] [[1588]] [[1594]] [[1605]] [[1611]] [[1616]] [[1622]] [[1633]] [[1639]] [[1644]] [[1650]] [[1661]] [[1667]] [[1672]] [[1678]] [[1689]] [[1695]] [[1701]] [[1707]] [[1712]] [[1718]] [[1729]] [[1735]] [[1740]] [[1746]] [[1757]] [[1763]] [[1768]] [[1774]] [[1785]] [[1791]] [[1796]] [[1803]] [[1808]] [[1814]] [[1825]] [[1831]] [[1836]] [[1842]] [[1853]] [[1859]] [[1864]] [[1870]] [[1881]] [[1887]] [[1892]] [[1898]] [[1904]] [[1910]] [[1921]] [[1927]] [[1932]] [[1938]] [[1949]] [[1955]] [[1960]] [[1966]] [[1977]] [[1983]] [[1988]] [[1994]] [[2005]] [[2011]] [[2016]] [[2022]] [[2033]] [[2039]] [[2044]] [[2050]] [[2061]] [[2067]] [[2072]] [[2078]] [[2089]] [[2095]]; * [[Merkredo]] en jaroj: [[1589]] [[1595]] [[1600]] [[1606]] [[1617]] [[1623]] [[1628]] [[1634]] [[1645]] [[1651]] [[1656]] [[1662]] [[1673]] [[1679]] [[1684]] [[1690]] [[1702]] [[1713]] [[1719]] [[1724]] [[1730]] [[1741]] [[1747]] [[1752]] [[1758]] [[1769]] [[1775]] [[1780]] [[1786]] [[1797]] [[1809]] [[1815]] [[1820]] [[1826]] [[1837]] [[1843]] [[1848]] [[1854]] [[1865]] [[1871]] [[1876]] [[1882]] [[1893]] [[1899]] [[1905]] [[1911]] [[1916]] [[1922]] [[1933]] [[1939]] [[1944]] [[1950]] [[1961]] [[1967]] [[1972]] [[1978]] [[1989]] [[1995]] [[2000]] [[2006]] [[2017]] [[2023]] [[2028]] [[2034]] [[2045]] [[2051]] [[2056]] [[2062]] [[2073]] [[2079]] [[2084]] [[2090]]; * [[Ĵaŭdo]] en jaroj: [[1584]] [[1590]] [[1601]] [[1607]] [[1612]] [[1618]] [[1629]] [[1635]] [[1640]] [[1646]] [[1657]] [[1663]] [[1668]] [[1674]] [[1685]] [[1691]] [[1696]] [[1703]] [[1708]] [[1714]] [[1725]] [[1731]] [[1736]] [[1742]] [[1753]] [[1759]] [[1764]] [[1770]] [[1781]] [[1787]] [[1792]] [[1798]] [[1804]] [[1810]] [[1821]] [[1827]] [[1832]] [[1838]] [[1849]] [[1855]] [[1860]] [[1866]] [[1877]] [[1883]] [[1888]] [[1894]] [[1900]] [[1906]] [[1917]] [[1923]] [[1928]] [[1934]] [[1945]] [[1951]] [[1956]] [[1962]] [[1973]] [[1979]] [[1984]] [[1990]] [[2001]] [[2007]] [[2012]] [[2018]] [[2029]] [[2035]] [[2040]] [[2046]] [[2057]] [[2063]] [[2068]] [[2074]] [[2085]] [[2091]] [[2096]]; * [[Vendredo]] en jaroj: [[1585]] [[1591]] [[1596]] [[1602]] [[1613]] [[1619]] [[1624]] [[1630]] [[1641]] [[1647]] [[1652]] [[1658]] [[1669]] [[1675]] [[1680]] [[1686]] [[1697]] [[1709]] [[1715]] [[1720]] [[1726]] [[1737]] [[1743]] [[1748]] [[1754]] [[1765]] [[1771]] [[1776]] [[1782]] [[1793]] [[1799]] [[1805]] [[1811]] [[1816]] [[1822]] [[1833]] [[1839]] [[1844]] [[1850]] [[1861]] [[1867]] [[1872]] [[1878]] [[1889]] [[1895]] [[1901]] [[1907]] [[1912]] [[1918]] [[1929]] [[1935]] [[1940]] [[1946]] [[1957]] [[1963]] [[1968]] [[1974]] [[1985]] [[1991]] [[1996]] [[2002]] [[2013]] [[2019]] [[2024]] [[2030]] [[2041]] [[2047]] [[2052]] [[2058]] [[2069]] [[2075]] [[2080]] [[2086]] [[2097]]; * [[Sabato]] en jaroj: [[1586]] [[1597]] [[1603]] [[1608]] [[1614]] [[1625]] [[1631]] [[1636]] [[1642]] [[1653]] [[1659]] [[1664]] [[1670]] [[1681]] [[1687]] [[1692]] [[1698]] [[1704]] [[1710]] [[1721]] [[1727]] [[1732]] [[1738]] [[1749]] [[1755]] [[1760]] [[1766]] [[1777]] [[1783]] [[1788]] [[1794]] [[1800]] [[1806]] [[1817]] [[1823]] [[1828]] [[1834]] [[1845]] [[1851]] [[1856]] [[1862]] [[1873]] [[1879]] [[1884]] [[1890]] [[1902]] [[1913]] [[1919]] [[1924]] [[1930]] [[1941]] [[1947]] [[1952]] [[1958]] [[1969]] [[1975]] [[1980]] [[1986]] [[1997]] [[2003]] [[2008]] [[2014]] [[2025]] [[2031]] [[2036]] [[2042]] [[2053]] [[2059]] [[2064]] [[2070]] [[2081]] [[2087]] [[2092]] [[2098]]. {{Projektoj}} [[Kategorio:20-a de decembro| ]] [[Kategorio:Almanako]] [[Kategorio:Decembro|20]] [[Kategorio:20-a tago de la monato|#12]] [[Kategorio:Tagoj de la jaro|#1220]] 9xxzi2hxp6yxwj6wzph9xpr550bi8c7 0 5163 7684552 7684237 2022-08-10T13:40:30Z Sliwinski 12060 /* Eventoj */ 168-a tago de rusa agreso al Ukrainio wikitext text/x-wiki {{KalendaroAŭgusto}} {{aŭgusto}} La '''10-a de aŭgusto''' estas la 222-a tago de la jaro (la 223-a en superjaroj) laŭ la [[Gregoria kalendaro]]. 143 tagoj restas. Je la 10-a de aŭgusto okazis, interalie: ==Eventoj== * [[- 612]]: [[Babilonio|Babilonianoj]] kaj [[medoj]] konkeris [[Ninivo]]n, la ĉefurbon de [[Asirio]] * [[654]]: [[Eŭgeno la 1-a]] iĝis papo * [[843]]: [[Traktato de Verdun]] pri disdivido de [[Franka imperio|Karolida Imperio]] - post morto de [[Ludoviko la 1-a (Sankta Romia Imperio)]] rezultis estigon de [[Francio]], [[Germanio]] kaj [[Italio]] * [[955]]: [[Batalo de Augsburg]] inter germanaj [[kavaliro]]j, gvidataj de [[Oto la 1-a (Sankta Romia Imperio)|Oto la 1-a]], kaj [[pagano|paganaj]] hungaraj tribestroj - fino de la prirabaj [[hungaroj|hungaraj]] militiroj al [[Okcidenta Eŭropo]] * [[991]]: Malvenko de angla armeo kontraŭ danaj invadintoj en batalo de [[Maldon (Essex)|Maldon]] * [[997]]: [[Santiago de Compostela]] estis detruita de [[Almanzoro]], [[araboj|araba]] reganto de [[Kordovo (Hispanio)|Kordovo]] * [[1109]]: [[Pomerio]]: pola princo [[Boleslavo la 3-a Kurbabuŝa]] venkis pra[[kaŝuboj]]n en batalo de [[Nakło nad Notecią|Nakło]] * [[1230]]: Lasta reganto de [[Ĥorezma Imperio]] malvenkis en batalo de [[Erzincan]] kontraŭ koalicio de [[Ruma sultanlando]] kaj [[Ajubidoj]] * [[1292]]: Reĝo [[Venceslao la 2-a (Bohemio)|Venceslao la 2-a]] fondis en la [[Prago|praga]] kvartalo Zbraslav [[monaĥejo]]n de [[cistercianoj]] * [[1500]]: Portugala [[navigado|navigisto]] [[Diogo Dias]] malkovris [[Madagaskaro]]n * [[1501]]: [[Bohemio]]: [[Nové Město nad Metují]] fondiĝis en [[Regiono Hradec Králové]] * [[1519]]: [[Epoko de Malkovroj]]: de [[Sevilo]] [[Fernão de Magalhães]] unuan fojon en la historio [[ĉirkaŭnavigado|eknavigis ĉirkaŭ la mondo]] - por esplori la plej mallongan okcidentan itineron al [[Molukoj]] ([[spico|Spicaj]] Insuloj) * [[1539]]: [[Franca lingvo]] iĝis [[oficiala lingvo]] en Francio anstataŭante [[latino]]n * [[1543]]: [[Hungario]]: [[sultano]] [[Sulejmano la 1-a]] okupis [[kastelo]]n de [[Esztergom]] * [[1628]]: Sveda [[militŝipo]] ''[[Vasa (ŝipo)|Vasa]]'' sinkis, baldaŭ post sia unua eknavigo de [[Stokholmo]] * [[1664]]: [[Pactraktato]] de [[Vasvár]] finis la kvaran dujaran militon inter [[Otomana Imperio]] kaj [[Habsburga monarkio]] * [[1675]]: [[Londono]]: [[Karlo la 2-a (Anglio)|Karlo la 2-a]] fondis [[Royal Greenwich Observatory|Reĝan Observatorion de Greenwich]] * [[1680]]: [[Hispanaj kolonioj]]: indiana [[ribelo de Puebloj]] komenciĝis - venkita de la [[ŝamano]] Popé * [[1702]]: [[Granda Nordia Milito]]: svedaj soldatoj detruis kaj bruligis polan reĝan [[kastelo]]n sur [[Vavelo]] - la [[incendio]] daŭris 4 tagojn * [[1728]]: Dana esploristo [[Vitus Bering]] malkovris la [[Insulo Sankta Laŭrenco|Insulon Sankta Laŭrenco]] * [[1741]]: [[Pollando]]: dum la unua [[Silezio|silezia]] milito prusa armeo konkeris aŭstran [[Vroclavo]]n * [[1755]]: Iniciate de [[guberniestro]] de [[Nov-Skotio]] [[Elpelo de la Akadianoj|deportado de franclingvaj akadianoj]] de [[Marprovincoj]] de [[Kanado]] komenciĝis * [[1793]]: [[Arta muzeo]]: en [[Parizo]] oni malfermis muzeon [[Luvro]] montrante [[ekspozicio]]n de 537 [[pentraĵo]]j kaj 184 [[artaĵo]]j * [[1809]]: [[Ekvadoro]] proklamas (sensukcese) sian sendependecon * [[1821]]: [[Misurio]] fariĝis la 24-a ŝtato de [[Usono]] * [[1846]]: [[Smithsonian Institution]] estis transprenita de [[Usona Kongreso]] * [[1897]]: Germana kemiisto [[Felix Hoffmann]] ricevis la acetilsilikilatan acidon, konatan kiel [[aspirino]] - produktatan de [[Bayer]] * [[1904]]: [[Rusa-japana milito]]: unua pli granda konfronto inter [[batalŝipo]]j sur la [[Flava Maro]] * [[1909]]: Ĉeĥa pentristo [[Antonín Slavíček]] eksuferis [[apopleksio]]n naĝante en rivero - post longa kuracado ne kapablas uzi sian dekstran manon kaj ne povas pentri per sia maldekstra, jaron poste [[sinmortigo|pafis sin malespere]] * [[1913]]: [[Bukareŝto|Bukareŝta]] pactraktato finis la [[Dua Balkana milito|Duan Balkanan militon]] inter [[Bulgario]], [[Rumanio]], [[Serbio]], [[Montenegro]] kaj [[Grekio]] * [[Unua Mondmilito]] ** [[1914]]: Sensukcesa brita postkuro de [[Krozoŝipo (armea)|krozŝipo]]j „Goeben” kaj „Breslau” - ambaŭ germanaj unuoj atingis aliancitan [[Turkio]]n (4-a ĝis 10-a de aŭgusto) ** [[1915]]: [[Eleftherios Venizelos]] la duan fojon iĝis ĉefministro de [[Grekio]] * [[1920]]: Unuafoje estis surbendigita kantita [[bluso]] fare de [[Mamie Smith]] por [[Okeh Records]] * [[1920]]: [[Osmana Imperio]] post la [[Armena genocido]] subskribis kun la [[centraj Potencoj]] neniam ratifitan [[Traktato de Sèvres|Traktaton de Sèvres]] * [[1920]]: [[Pola-bolŝevika milito|Soveta-Pola Milito]] ** Soveta 3-a Kavaleria Korpuso transiris [[Vistulo]]n norde de [[Varsovio]] ** Brita ĉefministro [[Lloyd George]] deklaris en la [[brita parlamento]], ke la [[armistico|armisticaj]] kondiĉoj de la ĵus okazigita franca-brita konferenco estas bonaj kaj liberigas [[Britio]]n por helpi al [[poloj]] * [[1927]]: Konstruado de monumento dediĉita al kvar [[Usona prezidanto|usonaj prezidantoj]] sur la [[klifo]] de [[Monto Rushmore]] komenciĝis * [[1932]]: [[Dua Pola Respubliko]]: ŝipa [[flago]] estis hisita sur la [[destrojero]] ORP "Burza" (Tempesto) * [[1937]]: En [[Tokio]] oni fondis entreprenon [[Canon]], specialiĝantan pri bildigado kaj [[optiko|optikaj]] produktoj * [[1939]]: Germana [[ministro pri eksterlandaj aferoj]] [[Joachim von Ribbentrop]] ordonis al [[ambasadoro]] de la [[Tria Regno]] forlasi [[Varsovio]]n - pro liaj streboj plibonigi rilatojn kun Pollando * [[Dua Mondmilito]] ** [[1940]]: [[Germana okupado de Pollando]]: [[Ordnungspolizei|germana polico]] pafmortigis en [[Rzeszów]] 46 personojn; Ĉina Fronto: japana [[mararmeo]] etendis blokadon de [[Ĉinio]] ĝis la suda marbordo de la lando ** [[1941]]: [[Holokaŭsto]]: 322-a bataliono de germana polico [[pafekzekutado|pafekzekutis]] en Białowieża 77 [[judoj]]n en la aĝo de 16 ĝis 45 jaroj; pola kaj usona registaroj subskribis interkonsenton pri kunlaboro de spionagentejoj koncerne [[Sovetunio]]n; [[Władysław Anders]] estis nomumita [[divizio|divizia]] generalo; [[Balta Maro]]: en [[Finna golfo]] soveta [[submarŝipo]] ''Ŝĉ-307'' sinkigis la samtipan germanan ''U-144'' kun la tuta 28-persona skipo; [[Orienta Fronto (Dua mondmilito)|Orienta Fronto]]: direkte al nord-okcidento germana 4-a Kirasita Grupo kun plifortigita 8-a Aviada Korpuso ekatakis [[Sankt-Peterburgo|Leningradon]]; Unua Tut[[slavoj|slava]] Kunveno en [[Moskvo]] komenciĝis ** [[1942]]: [[Operaco Reinhardt]]: [[Gestapo]] de [[Krosno]] murdis ĉirkaŭ 1400 [[judoj]]n el [[geto]] de [[Brzozów]], parto de ili estis bruligita en [[sinagogo]]; likvido de geto en Krzemieniec ([[Volinio]]) komenciĝis - germanaj [[ĝendarmo]]j kaj [[Ukrainio|ukraina]] polico murdis ĉi-tage ĉirkaŭ 5000 judojn; likvido de geto en [[Lvovo]] komenciĝis - ĝis la 23-a de aŭgusto al germana [[ekstermejo Bełżec]] oni [[deportado|deportis]] 50 mil judojn; [[Varsovia geto|Varsovian geton]] atingis Dawid Nowodworski - la unua forkurinto de [[ekstermejo]] [[Treblinka (koncentrejo)|Treblinka]]; [[Mediteraneo]]: aer-mara batalo pri proviztransporto al [[Malto]] komencita - dum 4 tagoj el 11 [[transporto|transportaj]] ŝipoj kaj [[cisterno]]-ŝipo alnavigis 5 kun 32 miloj da [[tuno]]j de municiprovizo ** [[1943]]: En [[Ĉefgubernio|Ĝenerala Gubernio]] aperis konspira [[pola|pollingva]] revuo "Demokrata" (Demokratiulo); [[Sovetunio]]: Ŝtata Defend-Komitato konsentis krei polan [[korpuso (armeo)|korpuso]]n sur sia teritorio konsistantan el 2 [[Divizio]]j de [[Infanterio]], [[artilerio|artileria]] [[brigado]], [[tanko]]-brigado, [[regimento]] de [[ĉasaviadilo]]j, anstataŭanta regimento de infanterio kaj korpusaj unuoj; nokte Bomba Korpuso de [[brita aerarmeo|RAF]] atakis [[Nurenbergo]]n, soveta [[aviado]] atakis fervojajn nodojn en Merefa kaj [[Poltavo]]; en [[Bulgario]] fondiĝis Nacia Komitato de la Patruja Fronto, konsistanta el [[Kontraŭfaŝismo|kontraŭfaŝisma]] [[politika maldekstro]] ** [[1944]]: [[Ribelo de Varsovio]]: germanoj unuafoje uzis 6 bombkanonojn, [[kalibro]] 610 mm; britaj aviadiloj liveris super [[Śródmieście|Mezurbo]] kaj [[Mokotów]] al polaj taĉmentoj [[armilo]]jn kaj [[municio]]n; [[Ruĝa Armeo]] haltigis helpon al la ribelanta [[Varsovio]]; en ĜG germanoj aperigis por poloj propagandan revuon "Strażnica" (Gardejo), senperan daŭriganton de likvidita "Straż nad Bugiem" (Gardistaro apud [[Okcidenta Bugo|Bugo]]); Unua Armeo de Pola Soldataro defende kun la [[Ruĝa Armeo]] kunbatalis en [[distrikto Kozienicki]]; [[BBC]] disaŭdigis averton pri postmilita [[puno|punado]] de [[militkrimo|militkrimuloj]] ([[pafekzekutado|pafekzekutoj]] de [[militkaptito]]j kaj uzo de virinoj kaj infanoj kiel [[ŝildo]]jn antaŭ [[tanko]]j), anoncitan en ĉiuj eŭropaj lingvoj kaj adresitan al germanaj [[Nacisocialisma Germana Laborista Partio|nazioj]] kaj [[kunlaborismo|kunlaborantoj]] kun la [[Tria Regno]]; [[Gestapo]] transportis de [[Bonn]] al koncentrejo [[Buchenwald]] 61 polajn [[militkaptito]]jn; [[Batalo de Guamo (1944)|Batalo de Guamo]] finita: usonaj fortoj venkis lastajn japanajn taĉmentojn sur la insulo [[Gvamo]]; [[Batalo]] de [[Narva]] finiĝis: germanaj–estonaj [[armitaj fortoj]] defendis sin antaŭ atakantaj sovetaj [[trupo]]j; trupoj de la 3-a Balta Fronto atakis [[Tartu]] (la operaco finiĝis la 6-an de septembro) ** [[1945]]: Post la [[Atoma bombado de Hiroŝima kaj Nagasaki|atoma bombado de Nagasaki]] la [[Japana Imperio]] konsentis [[senkondiĉa kapitulaco|senkondiĉe kapitulaci]] komencante intertraktadon pri la [[Pacifika Fronto]]; la duan tagon de la [[Sovet–Japana Milito]] registaro de [[Mongola Popola Respubliko]] deklaris militon kontraŭ la [[Japana imperio]] * [[Postmilito]] ** [[1946]]: En Nova [[Haveno]] de [[Gdańsk]] komenciĝis [[striko]] de havenlaboristoj postulantaj indan [[salajro]]n kaj forigon de duon[[analfabetismo|analfabetaj]] laborgvidistoj de la Pola Laborista Partio — ĝis la [[ribelo de Poznań]] okazis en Pollando pli ol 1400 strikoj ** [[1947]]: [[Stalinismo]]: en [[Krakovo]] komenciĝis proceso de la gvidantoj de la Pola Popola Partio kaj de la membroj de organizaĵo [[Libero kaj Sendependo]] — septembre oni kondamnis 7 personojn al [[mortpuno]], aliajn al ne malpli ol 6-jara mallibero kaj la dumviva * [[1949]]: Unua plena sesio de la [[Konsilio de Eŭropo]] komencita en [[Strasburgo]] * [[1953]]: [[Unua Hindoĉina Milito]]: [[Franca Unio]] retirigis siajn fortoj de operaco kontraŭ [[Viet Minh]] en la centra [[Vjetnamio]] * [[1954]]: En [[Usono]] oni malpermesis agadon de la [[Komunisma Partio de Usono]] * [[1960]]: [[Antarkto]] fariĝis internacia teritorio kaj scienca rezervato * [[1960]]: De [[Dresdeno]] al [[Vavelo]] revenis [[monumento]] al [[Tadeusz Kościuszko]], unusola renovigita de germanoj * [[1961]]: [[Vjetnama milito]]: usonanoj unuafoje uzis [[senfoliilo]]n [[Agent Orange]] * [[1965]]: En [[Frankfurto ĉe Majno]] finiĝis la dua proceso de germanaj-[[Nacisocialisma Germana Laborista Partio|naziaj]] [[militkrimo|militkrimuloj]] el koncentrejo [[Aŭŝvico]] - 17 estis kondamnitaj al mallibero (en tio 6 al la ĝisviva) * [[1972]]: Taga traflugo de malofta [[meteoro]] lime de [[ekstertero]] kaj la tera [[atmosfero]] inter la usona [[subŝtato]] [[Utaho]] kaj la kanada provico [[Alberto]] * [[1975]]: Malkovro de la [[kometo]] [[C/1975 V1|''West'']], kiu fariĝis la Granda Kometo de 1976 * [[1982]]: [[Kanarioj]] iĝis [[Aŭtonoma Komunumo de Hispanio]] * [[1985]]: [[Ĉemara regiono]]: [[Nuklea armilaro|nuklea akcidento]] de sovetia [[atoma submarŝipo]] — 10 maristoj pereis, la ŝipo sinkis ([[radioaktiveco]] de la [[izotopo]] de [[kobalto]] postrestis) * [[1986]]: Unua malantaŭ la [[Fera Kurteno]] aŭto-konkuro de [[Formulo 1]] sur [[Hungaroring]] * [[1988]]: [[Usono]]: enkondukita liberec-leĝo rajtigis [[reparacio]]n por japandevenaj usonanoj internigitaj dum la [[dua mondmilito]] * [[1990]]: [[Kosmoesploro]]: [[spacosondilo]] ''Magellan'' atingis [[Venuso]]n * [[1990]]: Ĉe la eksterordinara pintkunveno de [[Araba Ligo]] en [[Kairo]], eta plimulto kondamnis la [[Irako|irakan]] [[invado]]n de [[Kuvajto]], subsktrekante dividon de la araba mondo - la pintkunveno decidis sendi tutaraban forton ([[Sirio|siria]]j, [[Egiptio|egiptaj]] kaj [[Maroko|marokaj]] trupoj) por protekti [[Sauda Arabio|Saudan Arabion]] * [[1991]]: [[Katolikismo]]: en la pola [[pilgrimado|pilgrimurbo]] [[Częstochowa]] komenciĝis la 4-aj [[Monda Junulara Tago|Mondaj Junularaj Tagoj]] kunvokitaj de papo [[Johano Paŭlo la 2-a]] * [[1994]]: Tri viroj estis arestitaj en la [[flughaveno]] de [[Munkeno]] pro [[kontrabando]] de [[plutonio]] kaj [[litio]]-6 - dum la afero oni anoncis, ke ili estis instigitaj de Federacia Inteligent-Servo * [[2001]]: [[Nacia Kuniĝo por la Tuta Sendependeco de Angolo]] en la ĉefurbo [[Luando]] dum kontraŭtrajna atako murdis 252 homojn * [[2003]]: [[Eŭropa varmego de 2003|Eŭropa varmego]]: la plej alta [[temperaturo]] estis en [[Kent]] - pli ol 100 °F (38 °C) * [[2008]]: [[Milito en Sud-Osetio (2008)|Milito en Sud-Osetio kaj Abĥazio]]: [[marbatalo]] ĉe la marbordo de [[Abĥazio]] * [[2010]]: [[Monda Organizaĵo pri Sano]] agnoskis [[gripa pandemio de 2009|gripan pandemion]] finita * [[2012]]: [[Sud-Afriko]]: [[Mineja striko de Marikana]] komenciĝis proksime al [[Rustenburg]] — en [[masakro]] pereis 47 personoj * [[2013]]: [[Terorismo]]: 91 personoj pereis kaj ĉirkaŭ 300 vundiĝis en serio de bombaj atencoj en [[Irako]], faritaj dum la festo [[Eid-ul-Fitr]], finanta la fastmonaton [[ramadano]], de teroristoj el [[Islama Ŝtato]] * [[2018]]: [[Vaŝingtonio]]: laboristo de Horizon Air sensperta pri [[piloto|pilotado]] forkondukis [[aviadilo]]n de la [[Internacia Flughaveno Seattle-Tacoma]] - post unu horo kaj 15 minutoj de la [[flugo]] intence memmortiĝis sur insulo de [[Puĝeta Fjordo]] * [[2022]]: [[Invado de Rusio en Ukrainion (2022)|Invado de Rusio en Ukrainion]]: dum nokta atako al [[Dnipropetrovska provinco]] 11 personoj pereis; urbestro de [[Buĉa]] informis pri entombigo de 15 personoj, kies torturitajn korpojn oni trovis post 4 monatoj ekde liberigo; en komunumo de armea bazo sur [[Krimeo]] estis enkondukita [[krizostato]] — la pasinttagaj eksplodoj i.a. detruis 62 loĝdomojn ==[[Esperantujo]]== * [[1998]]: [[Transnaciismo]]: [[Esperanta Civito]] estis proklamita en [[La Chaux-de-Fonds]] ([[Svislando]]) ==Naskiĝoj== * [[1267]]: [[Jakobo la 2-a (Aragono)|Jakobo la 2-a]], reĝo de [[Aragono]], Valencio, Sicilio (m. [[1327]]) * [[1296]]: [[Johano de Luksemburgio]], grafo de Luksemburgio, reĝo de Bohemio (m. [[1346]]) * [[1397]]: [[Albreĥto la 2-a (Sankta Romia Imperio)|Albreĥto la 2-a]], imperiestro de la Sankta Romia Imperio (m. [[1439]]) * [[1466]]: [[Francesco la 2-a Gonzaga]], markizo de [[Mantuo]] (m. [[1519]]) * [[1544]]: [[Martin Hayneccius]], germana komediverkisto kaj pedagogo (m. [[1611]]) * [[1560]]: [[Hieronymus Praetorius]], germana orgenisto kaj komponisto apartena al [[Nordgermana Orgenskolo]] (m. [[1629]]) * [[1658]]: [[Sámuel Szatmárnémeti]], hungara teologo, filozofo kaj verkisto disvastiganta [[ideo]]jn de [[Descartes]] (m. [[1717]]) *[[1710]]: [[Luise Dorothea (Sachsen-Meiningen)]], germana dukino (m. [[1767]]) * [[1753]]: [[Edmund Randolph]], usona advokato kaj politikisto (m. [[1813]]) * [[1768]]: [[Johann Michael Vogl]], aŭstra kantisto, amiko de [[Franz Schubert]] (m. [[1840]]) * [[1673]]: [[Johann Konrad Dippel]], germana kuracisto, teologo, filozofo, alkemiisto, inventisto de [[prusia bluo]] (m. [[1743]]) * [[1793]]: [[Joseph Franz von Allioli]], germana katolika teologo, tradukisto kaj [[orientalisto]] (m. [[1873]]) *[[1793]]: [[Heinrich August Neithardt]], germana muzikisto kaj komponisto (m. [[1861]]) * [[1801]]: [[Mózes Keserű]], hungara astronomo, bibliotekisto (m. [[1874]]) * [[1805]]: [[Ferenc Toldy]], hungara literaturhistoriisto (m. [[1875]]) * [[1810]]: [[Camillo Benso di Cavour]], itala politikisto, lasta [[ĉefministro]] de [[Reĝlando Sardio]] kaj la unua de [[Unuiĝo de Italio|unuigita Italio]] (m. [[1861]]) * [[1814]]: [[Henri Nestlé]], germana-svisa entreprenisto (m. [[1890]]) * [[1823]]: [[Gonçalves Dias|António Gonçalves Dias]], brazila poeto de [[romantikismo]], aŭtoro de [[epopeo]] kaj ''[[Tupia lingvo|Tupilingva Vortaro]]'' (m. [[1864]]) * [[1831]]: [[Hugó Maszák]], hungara ĵurnalisto, grafikisto (m. [[1916]]) * [[1845]]: [[Abaj Kunanbajev]], kazaĥa poeto, komponisto kaj filozofo, kunkreinto de la nuntempa [[kazaĥa lingvo]] (m. [[1904]]) * [[1852]]: [[Oszkár Asbóth (lingvisto)|Oszkár Asbóth]], hungara lingvisto, [[slavistiko|slavisto]], profesoro de [[Scienca Universitato Loránd Eötvös]] (m. [[1920]]) * [[1865]]: [[Aleksandr Glazunov]], rusia, sovetia komponisto, direktoro de la [[Sankt-Peterburga Konservatorio]] (m. [[1936]]) * [[1871]]: [[László Fényes]], hungara ĵurnalisto, kunlaboranto de "[[Népszava|Popolvoĉo]]", vivanta eksterlande (m. [[1944]]) * [[1874]]: [[Antanas Smetona]], unua plurjara prezidento de [[Litovio]], profesoro de [[Vytautas-Magnus-Universitato]] (m. [[1944]]) * [[1874]]: [[Herbert C. Hoover]], gvidanto de [[American Relief Administration|Usona Helpa Asocio]] por malsataj infanoj en [[Eŭropo]] post la [[unua mondmilito]], [[prezidanto de Usono]] (m. [[1964]]) * [[1878]]: [[Alfred Döblin]], germana verkisto kaj kuracisto (m. [[1957]]) * [[1884]]: [[Panait Istrati]], rumana verkisto franclingva, esperantigata (m. [[1935]]) * [[1889]]: [[Sándor Incze]], hungara redaktoro, ĵurnalisto (m. [[1966]]) * [[1889]]: [[Zofia Kossak-Szczucka]], pola verkistino kaj aktivistino de [[Konsilantaro por Helpo al Judoj]], helpanta al [[judoj]] dum la germana [[okupado]], aŭtorino de la [[pola katolika protesto kontraŭ holokaŭsto de judoj]], verkanta pri [[Orientaj Limregionoj]], postmorte agnoskita per la titolo [[Justuloj inter la popoloj]] (m. [[1968]]) * [[1896]]: [[Milena Jesenská]], ĉeĥa ĵurnalistino, verkistino kaj tradukistino, viktimo de la [[koncentrejo Ravensbrück]] (m. [[1944]]) * [[1897]]: [[Zoltán Fábry (verkisto)|Zoltán Fábry]], hungara-slovaka verkisto (m. [[1970]]) * [[1897]]: [[László Haranghy]], hungara kuracisto pri [[patologio]], frato de [[Jenő Haranghy]] (m. [[1975]]) * [[1897]]: [[Teréz Nagyajtay]], hungara kostumdezajnistino (m. [[1978]]) * [[1901]]: [[Hugo Gunckel Luer]], ĉilia [[botanikisto]], enestanta en [[Listo de botanikistoj laŭ mallongigoj (A)|listo de botanikistoj laŭ mallongigoj]] (m. [[1997]]) * [[1902]]: [[Arne Tiselius]], sveda Nobelpremiita biokemiisto prilaborinta [[elektroforezo]]n (m. [[1971]]) * [[1903]]: [[Ward Moore]], usona verkisto de [[sciencfikcio]] (m. [[1978]]) ** [[1907]]: [[Roger Bernard (esperantisto)|Roger Bernard]], franca [[esperantisto]], tradukisto kaj membro de [[Akademio de Esperanto]], verkinta kabaretaĵojn kaj kanzonojn dum la tempo de [[Bolanta kaldrono]] kaj de [[La tri koboldoj]] (m. [[1997]]) * [[1912]]: [[Jorge Amado]], brazila verkisto, kies verkaro estis tradukita al 70 lingvoj, esperantigata (m. [[2001]]) * [[1912]]: [[Balázs Kós]], rumania hungara agronomo, redaktoro (m. [[1967]]) * [[1913]]: [[Edmund Osmańczyk]], pola publicisto, [[politikaj sciencoj|politologo]] kaj parlamentano, redaktoro de la revuo "Młody Polak w Niemczech" (Juna Polo en Germanio), dum la [[ribelo de Varsovio]] disaŭdiganta ĉiutage raporton "Batal-tago", raportisto de [[Pocdama Konferenco]] kaj de [[Nurenbergaj procesoj]], aŭtoro de tradukata "[[Enciklopedio]] de [[UN]] kaj de [[internaciaj rilatoj]]" (m. [[1989]]) * [[1916]]: [[Erzsébet Keszy-Harmath]], rumania hungara inĝenierino pri ĝardenkulturo (m. [[1986]]) * [[1921]]: [[Juozas Lukša]], litova [[brigado|brigada]] komandanto de [[Arbaraj fratoj]], [[antikomunismo|kontraŭkomunisto]], mortigita (m. [[1951]]) * [[1923]]: [[Jean Graton]], franca desegnisto de komiksoj (m. [[2021]]) * [[1926]]: [[Mihály Gácsi]], hungara grafikisto kaj pentristo (m. [[1987]]) * [[1927]]: [[Vittorio Gregotti]], itala arĥitekto, [[urbanizisto]], viktimo de [[Kronvirusa malsano de 2019|kronvirusa malsano]] (m. [[2020]]) * [[1930]]: [[István Kelemen (dramaturgiisto)|István Kelemen]], rumania hungara/hungara dramaturgiisto (m. [[1977]]) * [[1932]]: [[Miloslav Švandrlík]], ĉeĥa verkisto-humuristo, esperantigata de pluraj tradukistoj (m. [[2009]]) * [[1935]]: [[Eliz Sigmond]], rumania hungara industriartistino, [[memuaro|memuaristino]] * [[1936]]: [[Zoltán Makfalvi]], rumania hungara geologo kaj inspektisto (m. [[2015]]) ** [[1937]]: [[Laurynas Algimantas Skūpas]], litova filologo, poligloto, [[interlingvisto]], lekciisto de pariza [[Nacia instituto pri orientaj lingvoj kaj civilizacioj]], estrarano de la [[Asocio de Sovetiaj Esperantistoj]] kaj prezidanto de ties litovia filio, prezidanto de [[Litova Esperanto-Asocio]], aktivulo de [[Mondpaca Esperantista Movado]], estrarano de [[Internacia Katolika Unuiĝo Esperantista]], redakciano de "[[Litova Stelo]]", kunlaboranto de "[[Espero Katolika]]" (m. [[2005]]) * [[1937]]: [[Emil Győry]], hungara aktoro, voĉoaktoro kaj radia anoncisto (m. [[2014]]) * [[1940]]: [[Katalin Várnagy]], hungara aktorino, voĉoaktoro (m. [[2016]]) * [[1940]]: [[Marie Versini]], franca filma kaj televida aktorino * [[1947]]: [[Drupi]], itala kantisto famiĝinta en la [[Festivalo Sanremo]] kaj [[Sopot]] * [[1951]]: [[Juan Manuel Santos]], [[ŝtatprezidanto]] de [[Kolombio]] * [[1954]]: [[László L. Menyhért]], hungara [[arthistoriisto]], ludanto de [[transversa fluto]], instruisto de [[Hungara Belarta Universitato]] kaj de [[Katolika Universitato Péter Pázmány]] (m. [[2010]]) * [[1957]]: [[Juli Básti]], hungara aktorino * [[1959]]: [[Rosanna Arquette]], usona aktorino kaj filmreĝisorino * [[1960]]: [[Antonio Banderas]], hispana aktoro, konata kiel rolulo de [[Zorro]] * [[1965]]: [[Toumani Diabaté]], malia muzikisto, virtuozo de [[korao]] ** [[1966]]: [[Vicente Valdés Bejarano]], [[meksika esperantisto]], partoprenanto de la [[Nord-Amerika Somera Kursaro]] de [[Esperanto]] kaj de la [[Internacia Vespero]] dum [[UK 2003]], tradukanto de infankantoj, fondinto de [[Meksika Esperanto-Instituto]] * [[1968]]: [[Csilla Szabó, T.]], rumania hungara lingvistino, scienca esploristino de [[Erdélyi Múzeum-Egyesület|Transilvania Muzeo-Asocio]] * [[1975]]: [[Gyöngyvér Bálint]], rumania hungara sociologino * [[1982]]: [[Nikolaj Leonov]], ukraina sportisto, mondĉampiono pri [[karateo]] kaj [[piedbatbokso]], pereinta kiel volontula batalanto dum la [[Donbasa milito]] (m. [[2014]]) * [[1982]]: [[Devon Aoki]], usona aktorino kaj modelo * [[1994]]: [[István Gál-Oravecz]], rumania hungara sportisto ==Mortoj== * [[258]]: [[Laŭrenco de Romo]], kristana sanktulo kaj martiro * [[796]]: [[Eanbald la 1-a]], ĉefepiskopo de Jorko, Anglio (n. nekonata) * [[847]]: [[Al-Vatik]], araba [[kalifo]] el dinastio [[Abasidoj]] * [[1241]]: [[Eleonora (Bretonio)|Eleonora]], princino de [[Bretonio]] (naskiĝis ĉirkaŭ [[1184]]) * [[1534]]: [[Tomaso de Vio]], itala kardinalo, teologo, [[tomismo|tomisto]], diplomato de [[Roma kurio]] (n. [[1469]]) * [[1759]]: [[Fernando la 6-a (Hispanio)|Fernando la 6-a]], reĝo de Hispanio el dinastio [[Burbonoj]] (n. [[1713]]) * [[1806]]: [[Michael Haydn]], aŭstra komponisto, frato de [[Joseph Haydn]] kaj [[Johann Evangelist Haydn]] (n. [[1737]]) * [[1826]]: [[August Schumann]], germana [[librovendejo|librovendisto]] kaj [[eldonejo|eldonisto]] (n. [[1773]]) * [[1843]]: [[Jakob Friedrich Fries]], germana filozofo, matematikisto kaj fizikisto, kies filozofio influis [[kritika raciismo|kritikan raciismon]] (n. [[1773]]) * [[1851]]: [[Heinrich Eberhard Gottlob Paulus]], germana orientalisto kaj ĉefreprezentanto de teologia raciismo (n. [[1761]]) * [[1853]]: [[František Jaromír Rubeš]], ĉeĥa poeto kaj [[Patriotismo|patriotisma]] verkisto (n. [[1814]]) *[[1891]]: [[Eduard Petzold]], germana pejzaĝarĥitekto (n. [[1815]]) * [[1896]]: [[Otto Lilienthal]], germana inĝeniero, testofluganto de [[glisilo]]j (n. [[1848]]) * [[1902]]: [[Adine Gemberg]], germana verkistino kaj evangelia misiistino (n. [[1860]]) * [[1907]]: [[Marko Vovĉok]], ukraina sovetia verkistino, ĵurnalistino, poliglotino kaj tradukistino, esperantigata de [[Viktor Pajuk]] * [[1913]]: [[Johannes Linnankoski]], finna verkisto, kies ''La kanto pri fajr-ruĝa floro'' estis esperantigita, ankaŭ rete legebla en traduko de [[Vilho Setälä]] (n. [[1869]]) * [[1915]]: [[Henry Moseley]], angla fizkikisto kaj kemiisto doninta al la koncepto de [[atomnumero]] fizikan sencon, murdita (n. [[1887]]) * [[1919]]: [[Franz Ahrendts]], germana kuracisto kaj historiisto, fakulo pri regiona historio, kunfondinto de la [[Muzea asocio de Arnstadt]] (n. [[1841]]) * [[1923]]: [[Joaquín Sorolla]], hispana pentristo kaj [[grafikisto]] (n. [[1863]]) * [[1927]]: [[Miklós Vadász]], hungara-franca grafikisto, pentristo, ilustristo kaj afiŝisto (n. [[1881]]) * [[1929]]: [[Aletta Jacobs]], nederlanda kuracistino kaj feministino (n. [[1854]]) * [[1944]]: Mortfalintoj en la [[ribelo de Varsovio]]: * [[Stanisław Miłaszewski]], pola dramisto, poeto, publicisto, tradukisto, politikisto (n. [[1886]]) * [[1945]]: [[Robert Goddard]], pionira usona raketfaristo (n. [[1882]]) * [[1949]]: [[John George Haigh]], brita [[seria murdisto]] (n. [[1909]]) * [[1955]]: [[Zdzisław Krygowski]], pola profesoro pri matematiko, inicanto de [[kriptologio|kriptologiaj]] esploroj pri germana [[ĉifrado|ĉifrilo]] ''[[Enigma]]'' (n. [[1972]]) * [[1961]]: [[Géza von Bolváry]], hungara aktoro, scenaristo kaj reĝisoro (n. [[1897]]) * [[1969]]: [[János Kodolányi]], hungara komunisto, verkisto kaj ĵurnalisto (n. [[1899]]) * [[1970]]: [[Alexander Gode]], usona [[filologo]], inventisto de planlingvo [[Interlingvao|Interlingua]] (n. [[1906]]) * [[1974]]: [[Artúr Bárdos]], hungara reĝisoro juddevena, poeto, teatrestro, ĵurnalisto, tradukisto, framasono(n. [[1982]]) * [[1977]]: [[István Kelemen (dramaturgiisto)|István Kelemen]], rumania hungara/hungara [[dramaturgo]] (n. [[1930]]) * [[1980]]: [[Ĝahĝa Ĥan]], pakistana generalo kaj prezidento, respondeca pri [[Bangladeŝa genocido]] de 3 000 000 homoj (n. [[1917]]) * [[1988]]: [[Arnulfo Arias]], trifoja prezidento de [[Panamo]] (n. [[1901]]) ** [[1997]]: [[Roger Bernard (esperantisto)|Roger Bernard]], franca [[esperantisto]], tradukisto kaj membro de [[Akademio de Esperanto]], verkinta kabaretaĵojn kaj kanzonojn dum la tempo de [[Bolanta kaldrono]] kaj de [[La tri koboldoj]] (n. [[1907]]) * [[2002]]: [[Czesław Łuczak]], pola historiisto pri [[ekonomio|ekonomia]] historio, profesoro kaj rektoro de [[Universitato Adam Mickiewicz]], kies [[kroniko]] de la dua mondmilito en Pollando estas elekte prezentita en la [[Tagoj en historio|Vikipedia kalendaro]] (n. [[1922]]) * [[2009]]: [[Endre Lazányi]], hungara biologo, profesoro (n. [[1914]]) * [[2013]]: [[László Csizsik-Csatáry]], hungara nazia [[militkrimulo]], serĉata de la Centro de [[Simon Wiesenthal]] (n. [[1915]]) * [[2015]]: [[Endre Czeizel]], hungara kuracisto kaj [[genetikisto]] (n. [[1935]]) * [[2015]]: [[Hubert Haenel]], franca politikisto kaj juĝisto de la [[Konstitucia Konsilio de Francio]] (n. [[1942]]) * [[2020]]: [[Dariusz Baliszewski]], pola historiisto, ĵurnalisto kaj publicisto esploranta sekretojn de la [[dua mondmilito]], i. a. [[kuliso]]jn de la [[pola ekzila registaro]] aŭ morton de generalo [[Władysław Sikorski]] en [[Ĝibraltaro]] (n. [[1946]]) ==Specialaj tagoj kaj festoj== * [[Liturgia jaro|Festoj kaj rememoroj]] en [[Katolika Eklezio]]: ** [[Laŭrenco de Romo]], arki[[diakono]] kaj [[martiro]] * [[Nacia tago]] en [[Ekvadoro]], (sensukcesa) proklamo de la sendependeco ([[1809]]) * [[Indonezio]]: Nacia Tago de [[Veterano]]j * Internacia Tago de [[Biodizeloleo]] * Tago de [[Esperanta Civito]], ekde 1998 ==Tagoj de [[semajno]]== La '''10-a de aŭgusto''' estas (laŭ [[gregoria kalendaro]]): * [[Dimanĉo]] en jaroj: [[1586]] [[1597]] [[1603]] [[1608]] [[1614]] [[1625]] [[1631]] [[1636]] [[1642]] [[1653]] [[1659]] [[1664]] [[1670]] [[1681]] [[1687]] [[1692]] [[1698]] [[1704]] [[1710]] [[1721]] [[1727]] [[1732]] [[1738]] [[1749]] [[1755]] [[1760]] [[1766]] [[1777]] [[1783]] [[1788]] [[1794]] [[1800]] [[1806]] [[1817]] [[1823]] [[1828]] [[1834]] [[1845]] [[1851]] [[1856]] [[1862]] [[1873]] [[1879]] [[1884]] [[1890]] [[1902]] [[1913]] [[1919]] [[1924]] [[1930]] [[1941]] [[1947]] [[1952]] [[1958]] [[1969]] [[1975]] [[1980]] [[1986]] [[1997]] [[2003]] [[2008]] [[2014]] [[2025]] [[2031]] [[2036]] [[2042]] [[2053]] [[2059]] [[2064]] [[2070]] [[2081]] [[2087]] [[2092]] [[2098]]; * [[Lundo]] en jaroj: [[1587]] [[1592]] [[1598]] [[1609]] [[1615]] [[1620]] [[1626]] [[1637]] [[1643]] [[1648]] [[1654]] [[1665]] [[1671]] [[1676]] [[1682]] [[1693]] [[1699]] [[1705]] [[1711]] [[1716]] [[1722]] [[1733]] [[1739]] [[1744]] [[1750]] [[1761]] [[1767]] [[1772]] [[1778]] [[1789]] [[1795]] [[1801]] [[1807]] [[1812]] [[1818]] [[1829]] [[1835]] [[1840]] [[1846]] [[1857]] [[1863]] [[1868]] [[1874]] [[1885]] [[1891]] [[1896]] [[1903]] [[1908]] [[1914]] [[1925]] [[1931]] [[1936]] [[1942]] [[1953]] [[1959]] [[1964]] [[1970]] [[1981]] [[1987]] [[1992]] [[1998]] [[2009]] [[2015]] [[2020]] [[2026]] [[2037]] [[2043]] [[2048]] [[2054]] [[2065]] [[2071]] [[2076]] [[2082]] [[2093]] [[2099]]; * [[Mardo]] en jaroj: [[1582]] [[1593]] [[1599]] [[1604]] [[1610]] [[1621]] [[1627]] [[1632]] [[1638]] [[1649]] [[1655]] [[1660]] [[1666]] [[1677]] [[1683]] [[1688]] [[1694]] [[1700]] [[1706]] [[1717]] [[1723]] [[1728]] [[1734]] [[1745]] [[1751]] [[1756]] [[1762]] [[1773]] [[1779]] [[1784]] [[1790]] [[1802]] [[1813]] [[1819]] [[1824]] [[1830]] [[1841]] [[1847]] [[1852]] [[1858]] [[1869]] [[1875]] [[1880]] [[1886]] [[1897]] [[1909]] [[1915]] [[1920]] [[1926]] [[1937]] [[1943]] [[1948]] [[1954]] [[1965]] [[1971]] [[1976]] [[1982]] [[1993]] [[1999]] [[2004]] [[2010]] [[2021]] [[2027]] [[2032]] [[2038]] [[2049]] [[2055]] [[2060]] [[2066]] [[2077]] [[2083]] [[2088]] [[2094]]; * [[Merkredo]] en jaroj: [[1583]] [[1588]] [[1594]] [[1605]] [[1611]] [[1616]] [[1622]] [[1633]] [[1639]] [[1644]] [[1650]] [[1661]] [[1667]] [[1672]] [[1678]] [[1689]] [[1695]] [[1701]] [[1707]] [[1712]] [[1718]] [[1729]] [[1735]] [[1740]] [[1746]] [[1757]] [[1763]] [[1768]] [[1774]] [[1785]] [[1791]] [[1796]] [[1803]] [[1808]] [[1814]] [[1825]] [[1831]] [[1836]] [[1842]] [[1853]] [[1859]] [[1864]] [[1870]] [[1881]] [[1887]] [[1892]] [[1898]] [[1904]] [[1910]] [[1921]] [[1927]] [[1932]] [[1938]] [[1949]] [[1955]] [[1960]] [[1966]] [[1977]] [[1983]] [[1988]] [[1994]] [[2005]] [[2011]] [[2016]] [[2022]] [[2033]] [[2039]] [[2044]] [[2050]] [[2061]] [[2067]] [[2072]] [[2078]] [[2089]] [[2095]]; * [[Ĵaŭdo]] en jaroj: [[1589]] [[1595]] [[1600]] [[1606]] [[1617]] [[1623]] [[1628]] [[1634]] [[1645]] [[1651]] [[1656]] [[1662]] [[1673]] [[1679]] [[1684]] [[1690]] [[1702]] [[1713]] [[1719]] [[1724]] [[1730]] [[1741]] [[1747]] [[1752]] [[1758]] [[1769]] [[1775]] [[1780]] [[1786]] [[1797]] [[1809]] [[1815]] [[1820]] [[1826]] [[1837]] [[1843]] [[1848]] [[1854]] [[1865]] [[1871]] [[1876]] [[1882]] [[1893]] [[1899]] [[1905]] [[1911]] [[1916]] [[1922]] [[1933]] [[1939]] [[1944]] [[1950]] [[1961]] [[1967]] [[1972]] [[1978]] [[1989]] [[1995]] [[2000]] [[2006]] [[2017]] [[2023]] [[2028]] [[2034]] [[2045]] [[2051]] [[2056]] [[2062]] [[2073]] [[2079]] [[2084]] [[2090]]; * [[Vendredo]] en jaroj: [[1584]] [[1590]] [[1601]] [[1607]] [[1612]] [[1618]] [[1629]] [[1635]] [[1640]] [[1646]] [[1657]] [[1663]] [[1668]] [[1674]] [[1685]] [[1691]] [[1696]] [[1703]] [[1708]] [[1714]] [[1725]] [[1731]] [[1736]] [[1742]] [[1753]] [[1759]] [[1764]] [[1770]] [[1781]] [[1787]] [[1792]] [[1798]] [[1804]] [[1810]] [[1821]] [[1827]] [[1832]] [[1838]] [[1849]] [[1855]] [[1860]] [[1866]] [[1877]] [[1883]] [[1888]] [[1894]] [[1900]] [[1906]] [[1917]] [[1923]] [[1928]] [[1934]] [[1945]] [[1951]] [[1956]] [[1962]] [[1973]] [[1979]] [[1984]] [[1990]] [[2001]] [[2007]] [[2012]] [[2018]] [[2029]] [[2035]] [[2040]] [[2046]] [[2057]] [[2063]] [[2068]] [[2074]] [[2085]] [[2091]] [[2096]]; * [[Sabato]] en jaroj: [[1585]] [[1591]] [[1596]] [[1602]] [[1613]] [[1619]] [[1624]] [[1630]] [[1641]] [[1647]] [[1652]] [[1658]] [[1669]] [[1675]] [[1680]] [[1686]] [[1697]] [[1709]] [[1715]] [[1720]] [[1726]] [[1737]] [[1743]] [[1748]] [[1754]] [[1765]] [[1771]] [[1776]] [[1782]] [[1793]] [[1799]] [[1805]] [[1811]] [[1816]] [[1822]] [[1833]] [[1839]] [[1844]] [[1850]] [[1861]] [[1867]] [[1872]] [[1878]] [[1889]] [[1895]] [[1901]] [[1907]] [[1912]] [[1918]] [[1929]] [[1935]] [[1940]] [[1946]] [[1957]] [[1963]] [[1968]] [[1974]] [[1985]] [[1991]] [[1996]] [[2002]] [[2013]] [[2019]] [[2024]] [[2030]] [[2041]] [[2047]] [[2052]] [[2058]] [[2069]] [[2075]] [[2080]] [[2086]] [[2097]]. {{Projektoj |commonscat=10 August |wikinewscat=10-a de aŭgusto }} [[Kategorio:10-a de aŭgusto| ]] [[Kategorio:Almanako]] [[Kategorio:Aŭgusto|10]] [[Kategorio:10-a tago de la monato|#08]] [[Kategorio:Tagoj de la jaro|#0810]] 0eqimw33imjpuqmswwxwf816dng0zc6 0 5196 7684877 7525678 2022-08-11T04:22:27Z Giorno2 26895 /* Mortoj */ wikitext text/x-wiki {{KalendaroDecembro}} {{Decembro}} La '''29-a de decembro''' estas la 363-a tago de la jaro (la 364-a en superjaroj) laŭ la [[Gregoria kalendaro]]. 2 tagoj restas. Je la 29-a de decembro okazis, interalie: == Eventoj == * [[875]]: Karlo la Kalva, reĝo de la [[frankoj]], estis kronita kiel [[imperiestro]] de [[Sankta Romia Imperio]] [[Karlo la 2-a (Francio)|Karlo la 2-a]] * [[1170]]: Laŭ ordono de angla reĝo [[Henriko la 2-a (Anglio)|Henriko la 2-a]] estis murdita ĉefepiskopo de [[Canterbury]] [[Thomas Becket]] * [[1489]]: Katolika armeo liberigis [[Provinco de Almerio|Almerion]] el la regado de [[Regno de Granado]] * [[1605]]: Angla [[navigisto]] kaj esploristo John Davis estis murdita de japanaj [[pirato]]j en [[Malaka Markolo]] * [[1610]]: En burgo [[Čachtice (burgo)|Čachtice]] enketistoj trovis [[viktimo]]jn de [[torturo]], pri kio respondecis [[Erzsébet Báthory]] * [[1655]]: [[Sveda diluvo]]: pola [[nobelo|nobelaro]] fiksis kontraŭsvedan [[Konfederacio]]n de [[Tyszowce]] * [[1720]]: [[Venecio]]: sur la [[Placo de Sankta Marko]] fondiĝis unua [[kafejo]] seninterrompe ĝis nun funkcianta * [[1721]]: Franca [[okupado]] de [[Maŭricio]] komenciĝis * [[1778]]: [[Usona Milito de Sendependeco]]: brita armeo konkeris [[Savannah]] en [[Georgio]] * [[1813]]: Dum la [[milito]] de 1812 [[britoj|britaj]] soldatoj kun [[indianoj]] bruligis [[Bufalo]]n * [[1825]]: [[Antonio José de Sucre]] iĝis prezidento de Bolivio * [[1845]]: [[Respubliko Teksaso]] iĝis la [[Subŝtatoj de Usono|28-a ŝtato de Usono]] * [[1874]]: [[Alfonso la 12-a (Hispanio)|Alfonso la 12-a]] iĝis reĝo de Hispanio - restarigo de [[monarkio]] * [[1890]]: [[Masakro de Wounded Knee]] - simbola fino de [[indianoj|indianaj]] militoj, [[Armitaj Fortoj de Usono|usona kavalerio]] dum unu tago en [[Suda Dakoto]] mortigis 150-300 [[usonaj indianoj|usonajn indianojn]] ([[siuoj]] kaj [[hunkpapoj]]) kaj 50 vundis * [[1898]]: En [[Moskva Arta Teatro]] okazis moskva premiero de la [[spektaklo]] de [[Anton Ĉeĥov]] ''Mevo'', prezentita de [[Konstantin Sergejeviĉ Stanislavski]] kun partopreno de li mem, la aŭtoro kaj ties edzino [[Olga Knipper]] kaj [[Vsevolod Mejerhold]] * [[1911]]: [[Mongolio]] sendependiĝis de [[Manĉurio]] * [[1911]]: [[Nankino]]: post abolo de [[imperio]] [[Sun Jatsen]] iĝis unua prezidento de [[Respubliko Ĉinio (1912-1949)|Respubliko Ĉinio]] * [[1916]]: Unua [[novelo]] ''[[A Portrait of the Artist as a Young Man|Portreto de artisto kiel juna viro]]'' de [[James Joyce]] aperis kiel libro * [[Unua mondmilito]]: ** [[1914]]: En protesto kontraŭ [[Germanio|germana]] [[cenzuro]] en [[Belgio]] ne aperis [[gazeto]]j ** [[1915]]: [[Aŭstrio-Hungario| Aŭstro-hungaraj]] [[batalŝipo]]j atakis italan [[marhaveno]]n [[Duraso]] ([[Albanio]]), por malebligi ke malfonditaj [[Serbio|serbaj]] trupoj eskapu ** [[1916]]: Post malsukcesa provo de [[veneno|venenigo]], rusa [[monaĥo]], mistikulo kaj cara favorito [[Grigorij Rasputin]] estis murdita en [[Petrogrado]] ([[Rusia imperio]]) ** [[1917]]: El [[Bonaero]] argentina registaro sendis 24 000 [[tuno]]jn da [[tritiko]] por malpezigi [[malsato]]n en [[Hispanio]] * [[1918]]: [[Ĉeĥoslovakio|Ĉeĥoslovaka]] armeo aneksis [[Košice]], loĝata de plimulto de [[hungaroj]] * [[1919]]: Norde de [[Niĝerio]], [[tipo (biologio)|tipo]] de [[muso]], poste nomata laŭ [[haŭsoj]], estis trovita kiel [[specio]] de [[musedoj]] * [[1920]]: [[Franca Komunista Partio]] estis fondita * [[1923]]: [[Vladimir Zvorikin]] turnis sin pri [[patento]] por [[ikonoskopo]] * [[1926]]: [[Dua Pola Respubliko]]: [[entrepreno]] pri [[Akva transporto]] Żegluga Polska kreiĝis kun sidejo en [[Gdynia]] * [[1928]]: [[Polskie Linie Lotnicze LOT]] fondiĝis kiel la pola [[flugkompanio]] * [[1929]]: Pola profesoro kaj matematikisto [[Kazimierz Bartel]] iĝis ĉefministro * [[1930]]: [[Brita Hindio]]: [[Muhammad Ikbal]] iniciatis kreon de [[Pakistano|islama ŝtato]] en nordokcidenta [[Barato]] * [[1931]]: Usona kemiisto Harold Clayton Urey anoncis malkovron de [[peza akvo]] * [[1931]]: [[Meksiko]]: Usona botanikisto malkovris [[Kalakmulo]]n, unu el plej grandaj urboj de [[majaoj]] sur [[Jukatano]] * [[1933]]: Ĉefministro de la [[Reĝlando de Rumanio]] Ion Duca estis murdita pro siaj klopodoj ĉesigi disvolvon de la faŝisma [[Legiana movado (Rumanio)|Legiana movado]] * [[1937]]: [[Irlanda Libera Ŝtato]] akceptis [[Irlando|respublikanan konstitucion]] kaj sampteme ĉesis agnoski superecon de [[Unuiĝinta Reĝlando]] * [[Dua mondmilito]]: ** [[1939]]: [[Germana okupado de Pollando]]: en [[Poznań]]-regiono [[germanoj]] ordonis aresti ĉiun polon alvenintan laŭleĝe por mallonga tempo de [[Ĉefgubernio|Ĝenerala Gubernio]]; inter [[fajroestingisto]]j en ĜG kreiĝis [[konspiro|konspira]] organizaĵo "Skała" ([[Roko]]), kiu okupiĝis ĉefe pri bonfara agado; germana [[ministerio pri eksteraj aferoj]] informis publike ke [[invado en Pollandon|septembre]] perdis la vivon 5437 personoj el inter germana [[malplimulto]] en Pollando; direkcio de la [[Fervojo]] en [[Nazia Germanio]] malpermesis en [[Opole]] dungi personojn sen scipovo de la [[germana lingvo]] ** [[1940]]: En [[Suvalkio]] fondiĝis [[konspiro|konspira]] organizaĵo Odrodzenie Narodowe (Nacia Renaskiĝo); [[Blitz]]: [[Luftwaffe]] aeratakis [[Londono]]n kun uzo de [[brulbombo]]j, kio kaŭzis la plej grandan [[incendio]]n de la urbo depost [[1666]] kun 3 000 viktimoj ** [[1941]]: [[Orienta Fronto (Dua mondmilito)|Orienta Fronto]]: post rekonkero de la havenurbo [[Teodozio (Krimeo)|Teodozio]] sovetiaj soldatoj de la 44-a Armeo de [[Transkaŭkazio|Transkaŭkaza]] Fronto murdis ĉirkaŭ 160 pacientojn de la kampa hospitalo de [[Wehrmacht]]; en [[Berlino]] okazis konferenco de kelkaj [[kuracisto]]j kaj [[SS (organizo)|SS]]-anoj pri komenco de [[medicino|medicinaj]] eksperimentoj en [[koncentrejo]] [[Buchenwald]] ** [[1942]]: [[Ribelo de Zamość]]: en vilaĝo Białowola apud [[Zamość]] germanoj murdis, venĝe pro helpo al [[partizano]]j, 51 personojn (en tio 22 [[virino]]jn kaj 12 [[infano]]jn) - pli poste pro daŭra kaŝigo de partizanoj ili murdis 14 personojn ** [[1943]]: [[Wehrmacht|Germana armeo]] kaj polico [[pafekzekutado|pafekzekutis]] dum du tagoj apud [[Kraśnik]] 72 personojn kaj en Sosnowica ĝendarmoj pafmortigis 6 polojn; trupoj de 1-a Ukraina Fronto konkeris [[Korosten]] kun du aliaj urboj; Itala Fronto: brita 8-a Armeo konkeris [[Ortona]] ** [[1944]]: Germana ĝendarmaro pafmortigis en [[Radomsko]] 17 polojn pro konspira agado; apud [[Rogoźno]] okazis bataleto inter [[Ordnungspolizei|germana polico]] kaj sovetaj [[paraŝuto|paraŝutistoj]]; [[Detruo de Varsovio|dum planata ruinigo kaj bruligo]] de [[Varsovio]] post falo de la [[ribelo de Varsovio]] germanoj findetruis [[klasikismo|klasikisman]] Saksan [[Palaco]]n - postrestis nur [[Arkado (arkitekturo)|arkado]] kun la [[Tombo de Nekonata Soldato en Varsovio|Tombo de Nekonata Soldato]]; nokte de la 28-a/29-a de decembro ne sukcesis atenco kontraŭ loĝejo de [[Bolesław Bierut]] en [[Lublin]], planata de [[Pola Enlanda Armeo]]; [[Pola Rezistomovado]]: taĉmento de [[NKVD]] frakasis taĉmenton de [[Pola Enlanda Armeo]], komandatan de Leon Pawłowicz - 20 soldatoj pereis, 5 estis aresitaj; [[Militkrimo]]: sovetia komandantaro proponis al germana [[garnizono]] en [[Budapeŝto]] [[kapitulaco]]n - germanoj murdis delegitojn; soldatoj de ukraina fronto komencis [[sieĝo]]n de [[Budapeŝto]], daŭrantan unu monaton kaj duono; [[Usona Departemento de Ŝtato]] pere de [[Svislando]] transdonis al la germana registaro "la plej akran proteston" pro murdo de [[militkaptito]]j apud [[masakro de Malmedy|Malmedy]]; Bomba Korpuso de [[brita aerarmeo|RAF]] nokte atakis fabrikon de [[sintezo|sintezita]] brulmaterialo en [[Scholven]]-[[Buer]] * [[1945]]: [[Nederlanda Nov-Gvineo]] fondiĝis * [[1955]]: 13-jara [[Barbra Streisand]] surbendigis sian unuan [[kanto]]n ''You’ll Never Know'' * [[1959]]: [[Metroo de Lisbono]] malfermiĝis * [[1959]]: Usona fizikisto [[Richard Feynman]] [[lekcio|lekciis]] en [[Kalifornia Instituto de Teknologio]] pri "Estas multe da loko ĉe la fundo", antaŭvidante la kampon de [[nanoteknologio]] * [[1962]]: [[Pollando]]: eldono de unua volumo de la 12-voluma ''Granda Universala [[Enciklopedio]]'' * [[1962]]: [[Demokratia Respubliko Kongo|Kongo]]: soldatoj de [[UN]] okupis [[Lubumbashi|Elisabethville]] en la [[provinco Katanga]] * [[1964]]: [[Giuseppe Saragat]] iĝis prezidento de Italio * [[1976]]: [[Tatarstano]]: en [[Nabereĵnije Ĉelni]] oni komencis produkti [[kamiono]]jn [[KamAZ]] * [[1977]]: Al [[Pollando]] alvenis por tritaga vizito [[prezidanto de Usono]] [[Jimmy Carter]] * [[1980]]: En [[Ustrzyki Dolne]] [[agrikulturo|agrikulturistoj]] komencis okupadan [[striko]]n en konstruaĵo de la Oficejo de Urbo kaj Komunumo postulante registron de "Vilaĝa [[Solidareco (Pollando)|Solidareco]]" * [[1987]]: Pollando aliĝis al [[International Finance Corporation|Internacia Financa Korporacio]] * [[1989]]: [[Postkomunismo]]: ** [[Litovio|Litova]] Demokratia Partio estis fondita — oktobre 2001 ĝi kunfandiĝis kun tri parlamentaj grupiĝoj al la [[Tėvynės Sąjunga|Patrolanda Unio]] ** [[Ĉeĥoslovaka revolucio en 1989|Ĉeĥoslovaka revolucio]]: [[Vaclav Havel]] iĝis prezidento de [[Ĉeĥoslovakio]] ** [[Sejmo (Pollando)|Pola Sejmo]] ŝanĝis [[konstitucio]]n revenante al historia nomo [[Pola Respubliko]] kaj enkondukante antaŭan [[blazono de Pollando|blazonon]] kun [[krono]], oni forigis ankaŭ la tekstojn pri gvida rolo de [[Pola Unuiĝinta Laborista Partio]] kaj amikeco al [[Sovetunio]] * [[1991]]: [[Islom Karimov]] iĝis [[prezidanto de Uzbekio]] * [[1992]]: [[Itamar Franco]] iĝis [[prezidanto de Brazilo]] * [[1993]]: [[Interkonsento pri Biologia Diverseco]] ekvalidis * [[1996]]: Daŭranta 36 jarojn sanga [[Gvatemala Enlanda Milito]] finiĝis per [[pactraktato]] * [[1997]]: [[Honkongo]]: por preventi [[Birda gripo|birdan gripon]], kaŭzitan de [[viruso]] [[H5N1]], oni komencis mortigi 1,3 milionon da [[koko (birdo)|kokidoj]] * [[2003]]: Lasta parolantino de la [[Akala-samea lingvo|akala lingvo]] mortis sur [[Kola duoninsulo]] * [[2005]]: Antaŭ pola [[Sejmo (Pollando)|Sejmo]] [[Janusz Kurtyka]] ĵuris kiel prezidanto de [[Instituto pri Nacia Memoro]] * [[2005]]: [[Francio]]: unua [[transplantado]] de [[vizaĝo]] estis farita en [[Amiens]] * [[2006]]: [[Loĝantaro]] de [[Niĝerio]] atingis 140 milionojn * [[2013]]: 18 personoj pereis kaj ĉirkaŭ 50 vundiĝis rezulte de bomba [[atenco]] fare de islamista sinmortiginto en [[stacidomo]] en la urbo [[Volgogrado]] ([[Rusio]]) * [[2015]]: Brita [[metalroko|metalroka]] muzikgrupo [[Motörhead]] malfondiĝis * [[2016]]: Pola registaro akiris [[Kolekto]]n de [[Princo]]j [[Izabela Czartoryska|Czartoryski]] — inter 86 mil eksponaĵoj troviĝas [[pentraĵo]]j ''[[Damo kun ermeno]]'' de [[Leonardo da Vinci]] kaj [[pejzaĝo]] de [[Rembrandt]] aludanta al la ''[[Parabolo de la bona samariano]]'' kaj inter 250 mil [[libro]]j estas [[manuskripto]] de [[Jan Długosz]] aŭ originalo de la [[Pola-Litova Unio]] * [[2016]]: [[Usono]] elpelis 35 rusiajn [[diplomatio|diplomatojn]] kadre de sankcioj pro supozebla enmiksiĝo de [[Rusio]] en usona prezidenta [[baloto]] == Naskiĝoj == * [[1709]]: [[Elizabeto (Rusio)|Elizabeto]], [[imperiestrino]] de Rusio (m. [[1762]]) * [[1721]]: [[Madamo de Pompadour]], amantino de la franca reĝo [[Ludoviko la 15-a (Francio)|Ludoviko la 15-a]] (m. [[1764]]) * [[1748]]: [[József Keresztesi]], hungara pastro, eklezia komponisto, taglibristo (m. [[1812]]) * [[1768]]: [[Konrad Kleinschmidt]], germana misiisto de la [[Unuiĝo de fratoj]] kaj lingvisto (m. [[1832]]) * [[1775]]: [[Karl Rossi]], rusia arkitekto, reprezentanto de [[klasikismo]] (m. [[1849]]) * [[1786]]: [[Pauline Gotter]], dua edzino de [[Friedrich Schelling]] (m. [[1854]]) * [[1788]]: [[Christian Jürgensen Thomsen]], dana antikvaĵisto, kreinto de fundamento por [[prahistorio|prahistoria]] [[arkeologio]] kaj ties kategoriigo laŭ [[tri-epoka sistemo]]: [[ŝtonepoko]], [[bronzepoko]] kaj [[ferepoko]] (m. [[1865]]) * [[1800]]: [[Charles Goodyear]], usona kemiisto, eltrovinto de [[vulkanizado]] (m. [[1860]]) * [[1808]]: [[Andrew Johnson]], prezidento de Usono, [[memlernanto]], liginta [[diplomatio|diplomatiajn]] rilatojn kun Ĉinio (m. [[1875]]) * [[1809]]: [[William Ewart Gladstone]], ĉefministro de Britio (m. [[1898]]) * [[1809]]: [[Albert Pike]], usona advokato, [[brigada generalo]] (m. [[1891]]) * [[1816]]: [[Carl Ludwig (fiziologo)|Carl Ludwig]], germana kuracisto kaj fiziologo esploranta [[urinado]]n kaj [[anestezo]]n, membro de la [[Reĝa Sveda Akademio de Sciencoj]] (m. [[1895]]) * [[1828]]: [[Júlia Szendrey]], hungara poetino (m. [[1868]]) * [[1843]]: [[Carmen Sylva]], unua reĝino de Rumanio, verkistino kaj artistino (m. [[1916]]) * [[1859]]: [[Venustiano Carranza]], prezidento de Meksiko, unu el gvidantoj de la [[Meksika revolucio]] (m. [[1920]]) * [[1863]]: [[Francisco Gavidia]], salvadora verkisto, historiisto, ĵurnalisto, kreinto de [[planlingvo]] bazita sur la [[hispana lingvo]] [[Salvadoro (planlingvo)|Salvadoro]] (m. [[1955]]) * [[1866]]: [[Dezső Kovács]], hungara kritikisto, redaktoro (m. [[1935]]) *[[1871]]: [[Michael Königes]], transilvania verkisto * [[1875]]: [[Géza Szilágyi]], hungara ĵurnalisto kaj poeto, enestanta en ''[[Hungara Antologio]]'' (m. [[1958]]) * [[1886]]: [[Roman Ungern von Sternberg]], rusia generalo, [[antikomunismo|kontraŭkomunisto]], komandanto de la Azia Ĉevala Divizio en [[Fora Oriento]], heroo de la Unua mondmilito, partopreninto de la [[Rusia Enlanda milito]], ekzekutita (m. [[1921]]) * [[1896]]: [[Oswald Kabasta]], aŭstra dirigento (m. [[1946]]) * [[1896]]: [[David Alfaro Siqueiros]], meksika militisto kaj pentristo (m. [[1974]]) * [[1903]]: [[Wilfred Johnson]], angla metiisto, [[delegito de UEA]], kontrola ekzamenisto de [[Brita Esperanto-Asocio]], kunlaboranto de la ''[[Enciklopedio de Esperanto]]'' (m. [[1991]]) * [[1910]]: [[Ronald H. Coase]], usona Nobelpremiita ekonomikisto, okupiĝanta pri [[ekstera efiko]] (m. [[2013]]) * [[1910]]: [[Zoltán Szepsy]], rumania hungara apotekisto, lokhistoriisto (m. [[1989]]) * [[1924]]: [[Jerzy Kłoczowski]], pola historiisto pri [[dispartigoj de Pollando|antaŭdispartiga Pollando]], [[kristanismo]] kaj ties [[ordeno (eklezio)|ordenoj]] en Pollando kaj [[Mez-Orienta Eŭropo]], politikisto, senatano, direktoro de [[Instituto de Mez-Orienta Eŭropo]] (m. [[2017]]) * [[1924]]: [[Tibor Jurcsák]], rumania hungara biologo, muzeologo, scienca esploristo (m. [[1992]]) * [[1935]]: [[Siegfried Krüger]], germana inĝeniero pri elektrotekniko, [[Esperanto-instruisto]], membro de [[GEFA]], [[IFEF]], [[GEA]], [[UEA]] kaj [[KELI]] * [[1938]]: [[Jon Voight]], usona aktoro * [[1940]]: [[Ernő Csiszár]], hungara gimnazia instruisto, ĉeforganizanto de la [[Renkontiĝo de Esperantistaj Familioj|Renkontiĝoj de Esperantistaj Familioj]], kun sia edzino [[Zsuzsa Csiszár]] edukis du filinojn, [[denaskaj Esperanto-parolantoj]] (m. [[2017]]) * [[1940]]: [[Katalin Olosz]], rumania hungara folkloristino kaj literaturhistoriistino * [[1943]]: [[Eliza Kehlet]], dana interpretistino, [[dana esperantisto|denaska esperantistino]], membrino de la [[estraro de UEA]], kaj de la [[komitato de UEA]] * [[1946]]: [[Marianne Faithfull]], angla kantistino kaj aktorino * [[1951]]: [[István Damó]], hungara grafikisto de [[Libroeldonejo Kriterion]] * [[1953]]: [[Stanley Williams]], [[Afrik-usonanoj|afrikusona]] [[bando]]fondinto, murdisto kaj infanlibra verkisto, ekzekutita (m. [[2005]]) * [[1953]]: [[Matthias Platzeck]], germana politikisto, ĉefministro de [[Brandenburgio]] * [[1954]]: [[Péter Szegő]], rumania hungara komponisto, dirigento * [[1957]]: [[Bruce Beutler]], usona Nobelpremiita [[imunologo]] kaj [[genetiko|genetikisto]] * [[1959]]: [[László Kövér]], hungara politikisto, prezidanto de [[Fidesz]], parlamentestro * [[1962]]: [[Carles Puigdemont i Casamajó]], kataluna ĵurnalisto kaj politikisto, prezidanto de [[Generalitato de Katalunio|kataluna registaro]] * [[1966]]: [[Danilo Pérez]], panama [[ĵazpianado|ĵazpianisto]] kaj -[[komponisto]] * [[1968]]: [[Miklós Ughy]], rumania hungara/hungara pentristo, grafikisto * [[1971]]: [[Csilla Sándor]], hungara ĉefredaktorino de "[[Csodaceruza|Mirakla Krajono]]" == Mortoj == * [[1170]]: [[Thomas Becket]], ĉefepiskopo de Canterbury, murdita (n. [[1118]]) * [[1535]]: [[Matsudaira Kiyoyasu]], klanestro de la Matsudaira-klano (n. [[1511]]) * [[1563]]: [[Sébastien Châtillon]], franca protestanta teologo kaj filologo (n. [[1515]]) * [[1606]]: [[István Bocskai]], landestro de Hungario kaj Transilvanio (n. [[1557]]) * [[1689]]: [[Thomas Sydenham]], angla [[kuracisto]], kiu priskribis [[infekta malsano|infektajn malsanojn]] kiel [[variolo]], diferencigis [[skarlatino]]n de [[morbilo]], uzis [[kinkono]]n por kuraci [[malario]]n (n. [[1624]]) * [[1731]]: [[Brook Taylor]], angla matematikisto okupiĝinta pri [[perspektivo]] kaj doninta novan metodon kalkuli [[logaritmo]]jn (n. [[1685]]) * [[1785]]: [[Johann Heinrich Rolle]], germana komponisto, violonisto kaj [[orgeno|orgenisto]] (n. [[1716]]) * [[1825]]: [[Jacques-Louis David]], franca pentristo (n. [[1748]]) * [[1832]]: [[Johann Friedrich Cotta]], germana eldonisto, industripioniro kaj juristo (n. [[1764]]) * [[1834]]: [[Alexander Chalmers]], skota verkisto, [[eldonisto]] kaj kuracisto (n. [[1759]]) * [[1834]]: [[Charlotte Stieglitz]], germana verkistino (n. [[1806]]) * [[1883]]: [[Francesco De Sanctis]], itala [[literatura kritiko|literatura kritikisto]] kaj historiisto, profesoro pri [[estetiko]] kaj la [[itala literaturo]] (n. [[1817]]) * [[1884]]: [[Vincent Dunin-Marcinkieviĉ]], [[belorusa literaturo|belorusa verkisto]], fondinto de la nacia [[dramo]] kaj [[teatro]] (n. [[1808]]) * [[1894]]: [[Christina Rossetti]], angla poetino (n. [[1830]]) * [[1911]]: [[Edmund Biernacki]], pola [[neŭrologo]], [[hematologio|hematologo]] kaj [[patologio|patologo]], kies metodo pri [[eritrocito]]-[[sedimentado]] en nekoaguliĝanta [[sango]] servas al [[diagnozo (medicino)|diagnozo]] de [[malsano]]j, reprezentanto de la pola [[skolo]] de [[medicino|medicin]]-filozofio (n. [[1866]]) * [[1916]]: [[Grigorij Rasputin]], rusa monaĥo kaj mistikulo, favorato de [[caro|cara]] familio, murdita (n. [[1869]]) *[[1918]]: [[Otto Crusius]], germana filologo * [[1924]]: [[Carl Spitteler]], svisa Nobelpremiita verkisto liganta [[pesimismo]]n kun [[heroo|heroismo]] (n. [[1845]]) * [[1925]]: [[Félix Vallotton]], svisa-franca pentristo, skulptisto, lignogravuristo, artkritikisto kaj roman-verkisto (n. [[1865]]) * [[1925]]: [[Georg Riesen]], germana migradisto kaj [[naturprotektado|naturprotektisto]] (n. [[1866]]) * [[1926]]: [[Rainer Maria Rilke]], aŭstra poeto, reprezentanto de simbola [[liriko]], antaŭulo de [[ekzistadismo]] (n. [[1875]]) * [[1929]]: [[Wilhelm Maybach]], germana inĝeniero kaj [[entreprenisto]] kunlaboranta kun [[Gottlieb Daimler]] kaj [[Ferdinand von Zeppelin]] (n. [[1846]]) * [[1935]]: [[Lajos Szádeczky-Kardoss]], hungara historiisto, profesoro (n. [[1859]]) * [[1941]]: [[Tullio Levi-Civita]], itala matematikisto, esploristo de [[tensoro]]j, [[diferenciala ekvacio]], [[aplika matematiko]] kaj [[fluida dinamiko]] (n. [[1873]]) * [[1959]]: [[Zsigmond Ferenczi]], rumania hungara advokato, politikisto (n. [[1889]]) * [[1963]]: [[Aleksander Ładoś]], pola diplomato, konsula oficisto en [[Berno]], ĉeforganizanto de sekreta operaco "Pasportaj aferoj", helpanta savi de [[holokaŭsto]] ĉ. 400 eminentajn [[judoj]]n (n. [[1891]]) * [[1967]]: [[Paul Whiteman]], usona direktisto de ĵazorkestro (n. [[1890]]) * [[1972]]: [[József Willer]], rumania hungara politikisto, redaktoro, muzikisto (n. [[1884]]) * [[1978]]: [[Zoltán Bálint]], rumania hungara psikologo, kunfondinto de [[Rondo Galilei]] (n. [[1898]]) * [[1978]]: [[Zoltán Franyó]], hungara poeto, tradukisto, redaktoro (n. [[1887]]) * [[1980]]: [[Nadeĵda Mandelŝtam]], rusia, sovetia verkistino (n. [[1899]]) * [[1981]]: [[Miroslav Krleža]], kroata verkisto, poeto, ĵurnalisto kaj enciklopediisto (n. [[1893]]) * [[1986]]: [[Harold Macmillan]], brita nobelo, ĉefministro de Britio (n. [[1894]]) * [[1986]]: [[Andrej Tarkovskij]], sovetia filma-teatra reĝisoro, scenariisto kaj aktoro (n. [[1932]]) * [[1986]]: [[Grete Mosheim]], germana aktorino filma, teatra kaj televida (n. [[1905]]) * [[1993]]: [[Frunzik Mkrtĉan]], sovetia [[komedio|komedia]] aktoro (n. [[1930]]) * [[1993]]: [[Axel Corti]], aŭstra reĝisoro kaj ĵurnalisto (n. [[1933]]) * [[1996]]: [[Oszvald Szemerényi]], hungara lingvisto kaj [[hindeŭropa lingvaro|hindeŭropisto]] (n. [[1913]]) * [[2008]]: [[Freddie Hubbard]], usona ĵaz-[[trumpetisto]] (n. [[1938]]) * [[2012]]: [[Andrzej Wilkosz]], pola [[metalurgio|metalurgo]] kaj [[turnirbriĝo|briĝisto]], aŭtoro de [[briĝo|briĝa]] [[konvencio]], monda ĉefmajstro (n. [[1935]]) * [[2013]]: [[Wojciech Kilar]], pola pianisto, komponisto de [[klasika muziko]] kaj kreinto de [[filma muziko]] (n. [[1932]]) * [[2015]]: [[Kim Yang-gon]], nordkorea politikisto, membro de reganta [[Korea Laborista Partio]], ĉefo de rilatoj kun [[Sud-Koreio]] (n. [[1942]]) * [[2016]]: [[Jerzy Pomianowski]], pola verkisto, spertulo pri [[Orienta Eŭropo]], kunlaboranto de la pariza [[pola|pollingva]] revuo "[[Kultura]]", tradukisto de ''[[La Gulaga Arkipelago]]'' (n. [[1921]]) * [[2019]]: [[Manfred Stolpe]], germana juristo, ĉefministro de [[Brandenburgio]] (n. [[1936]]) * [[2020]]: [[Pierre Cardin]], franca mododesegnisto (n. [[1922]]) * [[2020]]: [[Luigi Snozzi]], svisa arkitekto (n. [[1932]]) == Specialaj tagoj kaj festoj == * [[Romkatolika Kalendaro]] - [[liturgio|liturgiaj]] rememoroj: ** Sankta [[Davido]], israela [[reĝo]] kaj [[profeto]] ** [[Sankta Tomaso Becket]], angla [[episkopo]] kaj [[martiro]] == Tagoj de [[semajno]] == La '''29-a de decembro''' estas (laŭ [[gregoria kalendaro]]): * [[Dimanĉo]] en jaroj: [[1585]] [[1591]] [[1596]] [[1602]] [[1613]] [[1619]] [[1624]] [[1630]] [[1641]] [[1647]] [[1652]] [[1658]] [[1669]] [[1675]] [[1680]] [[1686]] [[1697]] [[1709]] [[1715]] [[1720]] [[1726]] [[1737]] [[1743]] [[1748]] [[1754]] [[1765]] [[1771]] [[1776]] [[1782]] [[1793]] [[1799]] [[1805]] [[1811]] [[1816]] [[1822]] [[1833]] [[1839]] [[1844]] [[1850]] [[1861]] [[1867]] [[1872]] [[1878]] [[1889]] [[1895]] [[1901]] [[1907]] [[1912]] [[1918]] [[1929]] [[1935]] [[1940]] [[1946]] [[1957]] [[1963]] [[1968]] [[1974]] [[1985]] [[1991]] [[1996]] [[2002]] [[2013]] [[2019]] [[2024]] [[2030]] [[2041]] [[2047]] [[2052]] [[2058]] [[2069]] [[2075]] [[2080]] [[2086]] [[2097]]; * [[Lundo]] en jaroj: [[1586]] [[1597]] [[1603]] [[1608]] [[1614]] [[1625]] [[1631]] [[1636]] [[1642]] [[1653]] [[1659]] [[1664]] [[1670]] [[1681]] [[1687]] [[1692]] [[1698]] [[1704]] [[1710]] [[1721]] [[1727]] [[1732]] [[1738]] [[1749]] [[1755]] [[1760]] [[1766]] [[1777]] [[1783]] [[1788]] [[1794]] [[1800]] [[1806]] [[1817]] [[1823]] [[1828]] [[1834]] [[1845]] [[1851]] [[1856]] [[1862]] [[1873]] [[1879]] [[1884]] [[1890]] [[1902]] [[1913]] [[1919]] [[1924]] [[1930]] [[1941]] [[1947]] [[1952]] [[1958]] [[1969]] [[1975]] [[1980]] [[1986]] [[1997]] [[2003]] [[2008]] [[2014]] [[2025]] [[2031]] [[2036]] [[2042]] [[2053]] [[2059]] [[2064]] [[2070]] [[2081]] [[2087]] [[2092]] [[2098]]; * [[Mardo]] en jaroj: [[1587]] [[1592]] [[1598]] [[1609]] [[1615]] [[1620]] [[1626]] [[1637]] [[1643]] [[1648]] [[1654]] [[1665]] [[1671]] [[1676]] [[1682]] [[1693]] [[1699]] [[1705]] [[1711]] [[1716]] [[1722]] [[1733]] [[1739]] [[1744]] [[1750]] [[1761]] [[1767]] [[1772]] [[1778]] [[1789]] [[1795]] [[1801]] [[1807]] [[1812]] [[1818]] [[1829]] [[1835]] [[1840]] [[1846]] [[1857]] [[1863]] [[1868]] [[1874]] [[1885]] [[1891]] [[1896]] [[1903]] [[1908]] [[1914]] [[1925]] [[1931]] [[1936]] [[1942]] [[1953]] [[1959]] [[1964]] [[1970]] [[1981]] [[1987]] [[1992]] [[1998]] [[2009]] [[2015]] [[2020]] [[2026]] [[2037]] [[2043]] [[2048]] [[2054]] [[2065]] [[2071]] [[2076]] [[2082]] [[2093]] [[2099]]; * [[Merkredo]] en jaroj: [[1582]] [[1593]] [[1599]] [[1604]] [[1610]] [[1621]] [[1627]] [[1632]] [[1638]] [[1649]] [[1655]] [[1660]] [[1666]] [[1677]] [[1683]] [[1688]] [[1694]] [[1700]] [[1706]] [[1717]] [[1723]] [[1728]] [[1734]] [[1745]] [[1751]] [[1756]] [[1762]] [[1773]] [[1779]] [[1784]] [[1790]] [[1802]] [[1813]] [[1819]] [[1824]] [[1830]] [[1841]] [[1847]] [[1852]] [[1858]] [[1869]] [[1875]] [[1880]] [[1886]] [[1897]] [[1909]] [[1915]] [[1920]] [[1926]] [[1937]] [[1943]] [[1948]] [[1954]] [[1965]] [[1971]] [[1976]] [[1982]] [[1993]] [[1999]] [[2004]] [[2010]] [[2021]] [[2027]] [[2032]] [[2038]] [[2049]] [[2055]] [[2060]] [[2066]] [[2077]] [[2083]] [[2088]] [[2094]]; * [[Ĵaŭdo]] en jaroj: [[1583]] [[1588]] [[1594]] [[1605]] [[1611]] [[1616]] [[1622]] [[1633]] [[1639]] [[1644]] [[1650]] [[1661]] [[1667]] [[1672]] [[1678]] [[1689]] [[1695]] [[1701]] [[1707]] [[1712]] [[1718]] [[1729]] [[1735]] [[1740]] [[1746]] [[1757]] [[1763]] [[1768]] [[1774]] [[1785]] [[1791]] [[1796]] [[1803]] [[1808]] [[1814]] [[1825]] [[1831]] [[1836]] [[1842]] [[1853]] [[1859]] [[1864]] [[1870]] [[1881]] [[1887]] [[1892]] [[1898]] [[1904]] [[1910]] [[1921]] [[1927]] [[1932]] [[1938]] [[1949]] [[1955]] [[1960]] [[1966]] [[1977]] [[1983]] [[1988]] [[1994]] [[2005]] [[2011]] [[2016]] [[2022]] [[2033]] [[2039]] [[2044]] [[2050]] [[2061]] [[2067]] [[2072]] [[2078]] [[2089]] [[2095]]; * [[Vendredo]] en jaroj: [[1589]] [[1595]] [[1600]] [[1606]] [[1617]] [[1623]] [[1628]] [[1634]] [[1645]] [[1651]] [[1656]] [[1662]] [[1673]] [[1679]] [[1684]] [[1690]] [[1702]] [[1713]] [[1719]] [[1724]] [[1730]] [[1741]] [[1747]] [[1752]] [[1758]] [[1769]] [[1775]] [[1780]] [[1786]] [[1797]] [[1809]] [[1815]] [[1820]] [[1826]] [[1837]] [[1843]] [[1848]] [[1854]] [[1865]] [[1871]] [[1876]] [[1882]] [[1893]] [[1899]] [[1905]] [[1911]] [[1916]] [[1922]] [[1933]] [[1939]] [[1944]] [[1950]] [[1961]] [[1967]] [[1972]] [[1978]] [[1989]] [[1995]] [[2000]] [[2006]] [[2017]] [[2023]] [[2028]] [[2034]] [[2045]] [[2051]] [[2056]] [[2062]] [[2073]] [[2079]] [[2084]] [[2090]]; * [[Sabato]] en jaroj: [[1584]] [[1590]] [[1601]] [[1607]] [[1612]] [[1618]] [[1629]] [[1635]] [[1640]] [[1646]] [[1657]] [[1663]] [[1668]] [[1674]] [[1685]] [[1691]] [[1696]] [[1703]] [[1708]] [[1714]] [[1725]] [[1731]] [[1736]] [[1742]] [[1753]] [[1759]] [[1764]] [[1770]] [[1781]] [[1787]] [[1792]] [[1798]] [[1804]] [[1810]] [[1821]] [[1827]] [[1832]] [[1838]] [[1849]] [[1855]] [[1860]] [[1866]] [[1877]] [[1883]] [[1888]] [[1894]] [[1900]] [[1906]] [[1917]] [[1923]] [[1928]] [[1934]] [[1945]] [[1951]] [[1956]] [[1962]] [[1973]] [[1979]] [[1984]] [[1990]] [[2001]] [[2007]] [[2012]] [[2018]] [[2029]] [[2035]] [[2040]] [[2046]] [[2057]] [[2063]] [[2068]] [[2074]] [[2085]] [[2091]] [[2096]]. {{Projektoj}} [[Kategorio:29-a de decembro| ]] [[Kategorio:Almanako]] [[Kategorio:Decembro|29]] [[Kategorio:29-a tago de la monato|#12]] [[Kategorio:Tagoj de la jaro|#1229]] 0ih8q43c4j7gk0br9tlsot9gwr96d35 0 5312 7684924 7674981 2022-08-11T06:25:10Z Giorno2 26895 /* Naskiĝoj */ wikitext text/x-wiki {{KalendaroJulio}} {{julio}} La '''23-a de julio''' estas la 204-a tago de la jaro (la 205-a en superjaroj) laŭ la [[Gregoria kalendaro]]. 161 tagoj restas. Je la 23-a de julio okazis, interalie: == Eventoj == * [[685]]: [[Johano la 5-a (papo)|Johano la 5-a]] iĝis papo * [[971]]: [[Kieva Regno]]: [[Kievo]] kaj [[Bizanca imperio]] subskribis [[traktato]]n rilatanta al [[privata internacia juro]] * [[1148]]: [[krucmilitoj|Krucmilitistoj]] komencis [[sieĝo]]n de [[Damasko]] * [[1290]]: [[Andreo la 3-a (Hungario)|Andreo la 3-a]] kroniĝis kiel [[listo de regantoj de Hungario|reĝo de Hungario]] - lasta reganto de la [[Arpad-dinastio]] * [[1431]]: [[Koncilio de Florenco]] komenciĝis - rezulte de ĝi la [[papo]] estis agnoskita anstataŭanto de [[Kristo]] kaj sekvanto de [[Sankta Petro]] * [[1552]]: En la batalo de Szentandrás (apud [[Arad (urbo)|Arad]]), la [[Szeged]]-armeo, kiu intencis helpi al sieĝita de [[turkoj]] [[Timisoara]], estis frakasita * [[1645]]: [[Aleksej Miĥajloviĉ]] iĝis caro de Rusio, tuj post morto de [[Miĥail Fedoroviĉ Romanov]], elektita kiel 16-jara jam post la [[Granda Malordo (Rusio)|Granda Malordo]] * [[1711]]: [[Rusio]] kaj la [[Otomana Imperio]] subskribis la pacon de [[Pruto]] apud [[Iași]] * [[1759]]: [[Sepjara milito]]: venko de rusa armeo super la prusa en batalo de Kije, apud [[Sulechów]] * [[1777]]: [[Kazimierz Pułaski]], heroo de du [[nacio]]j, militanta por [[sendependeco]] de [[Pollando]] kaj [[Usono]], alvenis al [[Ameriko]] * [[1798]]: [[Napoleono la 1-a de Francio]] konkeris [[Egiptio]]n * [[1829]]: En [[Usono]] oni patentis unuan [[tajpilo]]n * [[1848]]: Grupo de [[Prago|pragaj]] komercistoj fondis kompanion pri karbo[[minado]] en [[Kladno]] * [[1849]]: Franca [[pafarmilo|pafarmilisto]] kaj inventisto [[Nicolas Flobert]] patentis modifitan [[kartoĉo]]n * [[1866]]: Reprezentantoj de [[Aŭstrio]] kaj [[Prusio]] paciĝis en [[Prago]], kie devis konsenti pri forigo de [[Germana Federacio]] kaj deklari, ke Aŭstrio ne enmiksiĝos en germanajn aferojn - tiel, la [[Habsburga monarkio]] estis forpelita el la [[Germana Imperiestra Regno]], kie regis Prusio * [[1871]]: Usona [[astronomo]] [[Christian Heinrich Friedrich Peters]] malkovris ateroidon [[114 Kasandro|Kasandro]] * [[1881]]: [[Belgio]]: [[Internacia Federacio de Gimnastiko]] fondiĝis en [[Lieĝo (urbo)|Lieĝo]], kies [[sidejo]] estis poste translokigita al [[Laŭzano]] ([[Svislando]]) * [[1881]]: [[Ĉilio]] kaj [[Argentino]] subskribis landliman traktaton por reguligi la limon laŭ la plej altaj [[pinto]]j de [[Andoj]], same kiel en [[Patagonio]] kaj [[Fajrolando]] * [[1895]]: Franca astronomo [[Auguste Charlois]] malkovris asteroidon [[405 Thia|Thia]] * [[1896]]: En [[Krakovo]] okazis [[premiero]] de [[opero]] ''Goplana'', bazita sur [[romantikismo|romantikisma]] dramo ''[[Baladina]]'' de [[Juliusz Słowacki]] * [[1901]]: Germana kuracisto [[Robert Koch]] asertis, ke [[rato]]j estas portantoj de [[bubona pesto]] * [[1903]]: En [[Usono]] oni vendis unuan [[aŭtomobilo]]n de la marko [[Ford Motor Company|''Ford'']] * [[1906]]: En [[Vladikavkaz]] aperis unua numero de la unua [[oseta lingvo|osetlingva]] gazeto "[[Iron gazet]]". * [[1908]]: [[Revolucio de la Junaj Turkoj]]: restarigo de konstitucio de la [[Otomana Imperio]] * [[1908]]: Germana astronomo [[August Kopff]] malkovris [[asteroido]]jn [[666 Dezdemono|Dezdemono]] kaj [[667 Denizo|Denizo]] * [[1909]]: Germana astronomo [[Max Wolf]] malkovris asteroidon [[683 Lanzio|Lanzio]] * [[Unua Mondmilito]] ** [[1914]]: Post la [[atenco de Sarajevo]] [[Aŭstrio-Hungario]] [[ultimato|ultimatis]] [[Serbio]]n rompi kontraŭ[[Vieno|vienan]] [[propagando]]n, [[puno|puni]] la kulpulojn kaj permesi al ĝi la enketon - neplenumo de la kondiĉo alkondukis al [[militdeklaro]], kiu transformiĝis al eksplodo de la [[unua mondmilito|Granda Milito]] ** [[1918]]: Registaro de [[Omsko]] proklamis la sendependecon de [[Siberio]], forigon de ĉiuj [[bolŝevismo|bolŝevikaj leĝoj]] kaj restarigon de [[Terposedanto|terposedado]] * [[1920]]: [[Pola-bolŝevika milito|Soveta Pola Milito]]: ** En [[Smolensko]] estis kreita la [[Portempa Pola Revolucia Komitato]] ** Ordono de ĉefkomandanto de [[Ruĝa Armeo]] Sergej Kamenev: ''Okcidenta Fronto sub komando de [[Miĥail Tuĥaĉevskij]] devas ataki [[Varsovio]]n, kaj Sud-Okcidenta Fronto komandata de [[Aleksandr Jegorov]] ataki [[Lvovo]]n'' * [[1920]]: Parto de [[Brita Orienta Afriko]] estis transformita al [[Kronkolonio]] de [[Kenjo]] * [[1921]]: [[Dua Pola Respubliko]]: en [[Lodzo]] komenciĝis la 18-a [[Kongreso]] de [[Pola Partio Socialista]] * [[1921]]: Dum inaŭgura Nacia Kongreso en [[Ŝanhajo]] estis fondita la [[Komunista Partio de Ĉinio]] * [[1923]]: [[Svislando]]: en [[Laŭzano]] oni subskribis pakton pri [[amikeco]] inter [[Dua Pola Respubliko]] kaj [[Turkio]] * [[1926]]: Fox Film - la posta kinokorporacio [[20th Century Fox]] - akiris patenton por registri [[akustika trako|akustikan trakon]] sur filmbendo kaj sinkronigado de bildo kun sono * [[1929]]: [[Itala faŝismo]]: [[Faŝismo|faŝistoj]] malpermesis uzon de [[fremdvorto]]j en [[skribo|skriba]] kaj [[parolo|parola]] [[komunikado]] * [[1930]]: [[Suda Italio]]: en [[tertremo]] pereis 1425 homoj * [[1938]]: [[Londono]] petis [[ĉeĥoj]]n redoni [[Sudetoj]]n por kontentigi [[germanoj]]n, por ke estu paco en Eŭropo * [[1939]]: [[Francio]] transdonis al [[Turkio]] sirian [[Provinco Hatay|provincon Hatay]] * [[Dua Mondmilito]] ** [[1940]]: en [[Krakovo]] aperis [[pola|pollingve]] "Gazeta Żydowska" (Juda Gazeto); Sumner Welles, [[usona ministro pri eksteraj rilatoj]] deklaris ke [[Vaŝingtono]] ne agnoskas [[Sovetunio|sovetian]] [[Okupacio de baltaj ŝtatoj|okupacion de baltaj ŝtatoj]] ** [[1941]]: De Varsovia enketa malliberejo [[Pawiak]] foriris transporto de 350 personoj al [[koncentrejo]] [[Aŭŝvico]]; en [[Batalo de Smolensko (1941)|Smolenska provinco]] soveta 24-a Armeo kontraŭatakis al [[Jelnja]], defendatan de germana 46-a Kirasita Korpuso de la 2-a Kirasita Armeo; generalo [[Alfred Jodl]] prilaboris "Projekton al direktivo n-ro 33" - la taskon konkeri pere de kirasitaj trupoj [[Ukrainio]]n, [[Krimeo]]n kaj [[Kaŭkazio]]n kune kun kiom eble plej rapida atingo de [[Volgo]], subskribitan de [[Adolf Hitler]]; en [[Palestino]] komencis aperi "Gazeta Polska" (Pola [[Gazeto]]) por poloj en [[Proksima oriento|Proksima Oriento]] - ĉesas aperi, eldonata ankaŭ en [[Jerusalemo]], "Informa Bulteno por polaj militaj [[rifuĝintoj]] en Proksima Oriento"; ** [[1942]]: [[Operaco Reinhardt]]: malfermo de la ekstermejo en [[Treblinka (koncentrejo)|Treblinka]]; tagon post [[Granda Kampanjo]] Adam Czerniaków, gvidanto de varsovia [[Judenrat]], sinmortigis; en [[Ternopilo|Tarnopol]] aperis unua numero de eldonata por [[ukraino]]j semajnrevuo "Tarnopolskij Hołos" (Ternopila Voĉo); germanoj konkeris [[Rostov-na-Donu]]; direktivo de [[Adolf Hitler]] n-ro 45 koncerne atakon orienten: Grupo de Armeoj "B" ataku [[Stalingrado]]n, kaj GA "A" - [[Kaŭkazio]]n ** [[1943]]: [[Ordnungspolizei|Germana polico]] venĝe pro vundigo de [[ĝendarmo]] bruligis vilaĝon Kniaziowodce kaj pafmortigis 100 loĝantojn; [[Operaco Reinhardt]]: [[germanoj]] likvidis [[trudlaboro|trudlaborejon]] por [[judoj]] en Hłuboczek Wielki ([[Ternopila provinco]]) mortiginte 640 malliberulojn; batalo de [[Belgorodo]] komenciĝis ** [[1944]]: [[Ruĝa Armeo]] liberigis koncentrejon [[Majdanek]]; trupoj de 1-a Ukraina Fronto liberigis [[Hrubieszów]] kun 3 aliaj lokoj; [[Volinia masakro|Volinia]]-[[Galicio|Galicia]] masakro: [[SS (organizo)|SS]] kaj Ukraina Legio de Memdefendo murdis 60 [[poloj]]n en vilaĝoj Chłaniów kaj Władysławin (distrikto [[Krasnystaw]]) kaj bruligis 41 domojn; soldatoj de [[Wehrmacht]] pafmortigis tuj antaŭ liberigo de [[Międzyrzec Podlaski]] 60 italajn militkaptitojn kaj en la tagoj de la 21-a ĝis la 23-a de julio en Stary Gromadzyn (proksime al [[Kolno]]) - 24 personojn; trupoj de 3-a Apudbalta Fronto liberigis [[Pskov]]; en [[Wehrmacht]] oni enkondukis [[Faŝisma saluto|faŝisman saluton]] (de [[NSDAP]]); [[Orienta Fronto (Dua mondmilito)|Orienta Fronto]]: batalo pri [[Lvovo]] komencita (ĝis la 27-a de julio) kun partopreno de lvova 5-a Divizio de [[Pola Enlanda Armeo]] ** [[1945]]: Venko de usona ŝiparo en batalo de la [[Golfo de Tokio]]; [[stabo]] de usona 10-a Aviada Armeo estis translokita de [[Barato]] al [[Kunmingo]]; irana ministerio pri eksteraj aferoj publikigis deklaron pri agnosko de pola Provizora Konsilio de Nacia Unueco, kies delegitaro samtage alvenis al [[Pocdamo]] * [[1945]]: En [[Francio]] komenciĝis proceso de marŝalo [[Philippe Pétain]], estinta ĉefo de [[kunlaborismo|kunlaborisma]] [[Reĝimo de Vichy]] * [[1951]]: [[Varsovio]]: proceso de germana [[militkrimo|militkrimulo]] respondeca pri likvido de [[Varsovia geto]] [[Jürgen Stroop]] finiĝis, ankaŭ akuzita pri pafmortigo de 100 [[poloj]] la 16-an de julio 1943 kaj partopreno en amasaj murdoj kaj [[reprezalio]]j de pola loĝantaro en [[Provinco Vartlando]] (Warthegau) - kondamnita al [[mortpuno]] * [[1951]]: [[Kvara Respubliko de Francio]]: [[NATO]]-ĉef[[sidejo]] estis malfermita en Rockencourt * [[1952]]: [[Eŭropa Komunumo pri Karbo kaj Ŝtalo]] ekfunkciis - komenco de [[Eŭropa integrado]] * [[1956]]: [[Japanio]] kaj [[Filipinoj]] formale finis la militon kun ratifiko de [[pactraktato]] kaj interkompreno pri [[reparacio]]j * [[1956]]: Super [[Sudĉina maro]] ĉina armeo erare pafalterigis aviadilon apartenantan al flugkompanio [[Cathay Pacific]] de [[Honkongo]] - 10 personoj pereis, 8 saviĝis * [[1961]]: [[Nikaragvo]]: [[sandinisto|Sandinista Fronto de Nacia Liberiĝo]] fondiĝis * [[1963]]: [[Francio]] rifuzis Moskvan [[Traktato por parta malpermeso de nukleaj testoj|traktaton por parta malpermeso de nukleaj testoj]] * [[1974]]: Greka [[diktaturo de la koloneloj]] transdonis regopovon al civila administrado * [[1977]]: [[Somalio|Somaliaj]] trupoj atakis [[Ogadeno]]n, la histori-geografian [[regiono]]n de [[Etiopio]] * [[1979]]: [[Ajatolo]] [[Ruhollah Ĥomejni]], la irana spirita gvidanto, malpermesis elsendon de [[muziko]] en [[radio]] kaj [[televido]] pro tio, ke ĝi malmoraligas [[junulo]]jn * [[1980]]: [[Vjetnamo]] [[Phạm Tuân]], partoprenanto de la flugo de Sojuz 37 al la orbitstacio [[Programo Salut|Salut 6]] fariĝis unua [[Azio|aziano]] en la [[kosmo]] * [[1980]]: [[Ĥanti-Mansa aŭtonoma distrikto - Jugra]]: [[Megion]] urbiĝis * [[1980]]: [[Strikoj de Lublin]] plejparte finiĝis kontribuante al [[Strikoj en la Pola Marbordo]] * [[1982]]: [[Mediprotekto]]: tuta malpermeso de ĉasado al [[baleno]]j por komercaj celoj estis enkondukita * [[1983]]: Komenco de interna milito en [[Srilanko]] daŭranta ĝis 2009 * [[1983]]: [[Jerzy Kukuczka]] kaj Wojciech Kurtyka kiel unuaj [[poloj]] grimpis al [[Gaŝerbrum 1]] en [[Karakorumo]] * [[1985]]: [[Andy Warhol]] estis atestanto pri lanĉo de nova [[persona komputilo]] de [[Commodore International]] kun [[homa-komputila interfaco]]: [[Amiga]] 1000 * [[1990]]: [[Leonid Kravĉuk]] estis elektita prezidanto de la [[Verĥovna Rada]] de [[Ukraina Soveta Socialisma Respubliko]] * [[1992]]: Parlamento de [[Abĥazio]] proklamis konstitucion pri [[suvereneco]] (de [[Kartvelio]]) * [[1992]]: [[Kongregacio por la doktrino de la kredo]] eldonis dokumenton titolitan ''Kelke da konsideroj responde al leĝaj proponoj pri ne[[diskriminacio]] de [[gejo]]j'' * [[1995]]: [[Kosmoesploro]]: malkovro de la [[kometo Hale-Bopp]] videbla per [[nuda okulo]] dufoje pli longe ol la granda [[kometo]] de 1811 - la plej brila en la 20-a jarcento * [[1997]]: [[Birmo]] kaj [[Laoso]] aliĝis al [[ASEAN]] * [[1998]]: [[Puntlando]] en nord-orienta [[Somalio]] proklamis aŭtonomecon * [[1999]]: [[Mohamedo la 6-a (Maroko)|Mohamedo la 6-a]] iĝis reĝo de Maroko * [[1999]]: Helpe de [[kosmopramo Columbia]] al ĉirkaŭtera [[orbito]] eniris [[kosma observatorio]] [[Subrahmanyan Chandrasekhar|Ĉandra]] laboranta per [[Ikso-radioj]] kaj permesanta rigardi [[blanka nano|blankajn nanojn]], [[neŭtrona stelo|neŭtronajn stelojn]] kaj [[nigra truo|nigrajn truojn]] * [[2004]]: [[Hercegovino]]: malfermo de rekonstruita ŝtona [[Stari most|Malnova Ponto]] ĉe [[Neretva]] en [[Mostar]], detruita en 1993 de kroata armeo * [[2007]]: En [[Hungario]] ekfunkciis [[Pentele-ponto]] super [[Danubo]] * [[2008]]: [[Kabo-Verdo|Kabo-Verda Respubliko]] aniĝis al la [[Monda Organizaĵo pri Komerco]] * [[2008]]: Kvazaŭ-Vikipedio: [[Google]] funkciigis publike en [[Interreto]] la anglan beta-version de sia [[Knol]]-enciklopedio * [[2009]]: [[Kirgizujo]]: oficanta prezidento [[Kurmanbek Bakijev]] gajnis prezidentec-baloton * [[2013]]: En Pollando [[analoga]] [[signalo]] estis tute forigita de [[dissenda televido]] * [[2013]]: [[Brazilo]]: en [[Rio-de-Ĵanejro]] komenciĝis 28-aj [[Monda Junulara Tago|Mondaj Junularaj Tagoj]] * [[2014]]: En du bombaj atencoj en urbo [[Kaduno]] en meza [[Niĝerio]] 42 personoj pereis * [[2015]]: [[Kosmoesploro]]: [[NASA]] anoncis malkovron de [[ekstersunsistema planedo]] [[Kepler-452b]] fare de la [[kosma observatorio]] [[misio Kepler]] - plej simila al la [[Tero]] el ĉiuj malkovritaj * [[2016]]: Dum manifestacio de [[hazaroj]] en atenco de sinmortiginto en [[Kabulo]] 80 personoj pereis kaj 231 vundiĝis - [[Islama Ŝtato]] konfesis sian aŭtorecon * [[2018]]: [[Grekio]]: en [[Atiko (regiono)|Atiko]] eksplodis arbarincendioj - dum 2 tagoj 102 personoj pereis kaj 187 vundiĝis * [[2021]]: [[Somera Olimpiko 2020]], prokrastita pro la [[kronvirusa pandemio de 2019-2021]], komenciĝis en [[Tokio]] * [[2022]]: [[Invado de Rusio en Ukrainion (2022)|Invado de Rusio en Ukrainion]]: ** Frumatene per du [[krozmisilo]]j estis pripafita komerca haveno de [[Odeso]] (du aliaj estis pafalterigitaj) — malgraŭ pasinttaga interkonsento inter [[Moskvo]] kaj [[Kievo]] pri eksporto de greno tra la [[Nigra Maro]] ** Kunsidanta en [[Prago]] la 2-a Forumo de Liberaj Nacioj de Rusio akcepis deklaracion pri komenco de la [[procedo]] de Kompleta kaj Ĝenerala [[Malkoloniigo]] de [[Rusio]] — en la teksto i.a. oni konsideris Rusian Federacion [[terorismo|terorisma]] ŝtato, gvidata de [[militkrimulo]]j ==[[Esperantujo]]== * [[2016]] : La 101-a [[UK 2016|Universala Kongreso de Esperanto]] komenciĝis en [[Nitro]], [[Slovakio]] == Naskiĝoj == * [[1370]]: [[Pier Paolo Vergerio, la Maljuna]], itala [[humanismo|humanisto]], filozofo, poeto, historiisto, helenisto kaj pedagogo, ligita kun la [[Universitato de Padovo]] (m. [[1445]]) * [[1401]]: [[Francisko Sforza]], itala [[soldulo|soldestro]], fondinto de [[dinastio]] Sforza en [[Milano]] (m. [[1466]]) * [[1475]]: [[Alberto la 3-a Pio (Savojo)|Alberto la 3-a Pio]], itala [[mecenaso]] kaj [[humanismo|humanisto]] el [[Gelfoj kaj Gibelinoj]] (m. [[1531]]) * [[1601]]: [[János Szalárdi]], hungara historiverkisto en [[Princlando Transilvanio]] (m [[1666]]) * [[1649]]: [[Klemento la 11-a]], papo, fiksinta feston al [[Senmakula koncipiĝo]] kaj riĉiginta [[Vatikana librejo|Vatikanan librejon]] (m. [[1721]]) * [[1775]]: [[Eugène-François Vidocq]], franca skandalisto kaj unua [[detektivo]] (m. [[1857]]) * [[1777]]: [[Philipp Otto Runge]], germana [[romantikismo|romantikista]] pentristo, desegnisto kaj portretisto (m. [[1810]]) * [[1796]]: [[Franz Berwald]], sveda komponisto kaj violonisto, kreinto de ses [[simfonio]]j, profesoro (m. [[1868]]) * [[1807]]: [[Hieronim Martynowski]], pola matematikisto, verkisto, [[kolektado|kolektanto]] de [[slava lingvaro|slava literaturo]] (zm. 1861) *[[1827]]: [[Otto Ribbeck]], germana klasika filologo * [[1851]]: [[Peder Severin Krøyer]], dana [[impresionismo|impresionista]] pentristo (m. [[1909]]) * [[1860]]: [[Adolf Schmidt]], germana geofizikisto pri [[tera magnetismo]] kaj [[esperantisto]] publikiganta fakverkojn (m. [[1944]]) * [[1864]]: [[Apolinario Mabini]], filipina filozofo, revoluciisto, politikisto, ĉefministro de Filipinoj (m. [[1903]]) * [[1865]]: [[Max Heindel]], dana-usona kristana [[okultismo|okultisto]], astrologo, [[teozofo]], mistikulo, [[vegetarismo|vegetarano]] (m. [[1919]]) * [[1870]]: [[Jenő Cholnoky]], hungara geografo, verkisto, [[hidrologo]], vojaĝisto, profesoro, membro de [[Hungara Scienca Akademio]] (m. [[1950]]) * [[1871]]: [[Ovide Decroly]], belga psikiatro, psikologo kaj pedagogo (m. [[1932]]) * [[1874]]: [[George Douglas Buchanan]], skota astronomo, komercisto kaj prezidanto de [[Brita Esperanto-Asocio]] (m. nekonata) * [[1884]]: [[Emil Jannings]], germana aktoro (m. [[1950]]) * [[1888]]: [[Raymond Chandler]], usona verkisto de [[krimliteraturo]] (m. [[1959]]) * [[1890]]: [[Aleksandr Postnikov]], kapitano de la Rusa Gvardio, partopreno de 28 [[batalo]]j dum la [[Rusa-Japana Milito]], [[rusa esperantisto]] reviviginta gazeton "[[Ruslanda Esperantisto]]", partoprenanto de [[UK 1909]], kie organizis unuan kunvenon de [[mondfederistoj|mondfederista]] [[Universala Ligo]], ekzekutita, konata de historia romano de [[Mikaelo Bronŝtejn]] (m. [[1925]]) * [[1892]]: [[Haile Selassie]], lasta imperiestro de [[Etiopio]], simbolo de [[Rastafaria movado]] (m. [[1975]]) * [[1894]]: [[Franjo Modrijan]], slovena esperantisto kaj profesoro, gvidanto de [[ISOSEK]]-kursoj, aŭtoro de ''Elementoj latinaj en Esperanto'' kaj ''Fabeloj'', eldonitaj en "[[Espero Katolika]]" kaj rete legeblaj * [[1899]]: [[Gustav Heinemann]], germana juristo kaj [[pacismo|pacisto]] (m. [[1976]]) * [[1907]]: [[Antonín Seemann]], ĉeĥa aktoro, reĝisoro kaj esperantisto, premiito de la [[Belartaj Konkursoj de UEA]], kunfondinta teatran grupon [[Verda Ĉaro de Julio Baghy]] (m. [[1973]]) * [[1908]]: [[Elio Vittorini]], itala verkisto kaj tradukisto de la [[usona literaturo]], [[Kontraŭfaŝismo|kontraŭfaŝisto]] (m. [[1966]]) * [[1919]]: [[Károly Szász (arkivisto)|Károly Szász]], rumania hungara arkivisto, arthistoriisto (m. [[1965]]) * [[1920]]: [[Amália Rodrigues]], portugala [[fado]]-kantistino (m. [[1999]]) * [[1923]]: [[Claire Kenneth]], hungara verkistino migrinta al Usono (m. [[2000]]) * [[1924]]: [[Ernő Kaznovszky]], rumania hungara skultptisto (m. [[1998]]) * [[1928]]: [[Hubert Selby]], usona filmigata verkisto, poeto kaj scenaristo (m. [[2004]]) * [[1928]]: [[Gerald Schmid]], aŭstra pedagogo kaj pentristo liberprofesia * [[1929]]: [[Mátyás Kozma]], rumania hungara orgenisto, komponisto (m. [[1994]]) * [[1930]]: [[János Gáll]], rumania hungara studverkisto, universitata instruisto * [[1931]]: [[Te Atairangikaahu]], reĝino de [[maorioj]] akirinta [[Rangoj de nobelaro|nobelan rangon]] (m. [[2006]]) * [[1931]]: [[Jan Troell]], sveda filmoreĝisoro * [[1933]]: [[Richard Rogers]], brita arkitekto (m. [[2021]]) * [[1938]]: [[Götz George]], germana aktoro * [[1941]]: [[Sergio Mattarella]], itala politikisto, [[prezidento de la Itala Respubliko]] * [[1943]]: [[László Sipos]], rumani-hungara grafikisto kaj pentristo el [[Unirea (Alba)]] * [[1945]]: [[Endre Molnár]], hungara [[Akvopilkado|akvopilkisto]], olimpika ĉampiono * [[1945]]: [[Annamária Osváth]], rumania hungara tradukistino, redaktorino * [[1952]]: [[István Kacsó]], rumania hungara grafikisto, kunfondinto de laborejo [[MAMŰ]] * [[1953]]: [[Naĝib Razak]], ĉefministro de [[Malajzio]], [[sunaismo|sunaisto]] * [[1957]]: [[Theo van Gogh]], nederlanda reĝisoro, kritikisto de [[islamo]] (m. [[2004]]) * [[1959]]: [[Attila Székely, S.]], hungara psikologo, pedagogo kaj filozofo * [[1965]]: [[Milan Ohnisko]], ĉeĥa lirika poeto * [[1970]]: [[Saulius Skvernelis]], ĉefministro de [[Litovio]], juristo kaj politikisto * [[1973]]: [[Monica Lewinsky]], usona praktikistino, kiu havis amaferon kun tiama prezidento Bill Clinton * [[1976]]: [[Judit Polgár]], hungara [[ŝako|ŝaka]] [[grandmajstro|grandmajstrino]] * [[1978]]: [[Stefanie Sun]], singapura popkantistino en [[mandarina lingvo]], [[nordĉina dialektaro]] kaj la angla * [[1989]]: [[Daniel Radcliffe]], brita aktoro == Mortoj == * [[1298]]: [[Toros la 3-a]], reĝo de la [[Armena reĝlando en Kilikio]] (n. [[1271]]) * [[1373]]: [[Sankta Birgitta]] de Vadstena, sveda verkistino kaj teologino, apartenanta al la [[sekulara franciskana ordeno]], unu el ses [[Patrona Sanktulo|patronaj sanktuloj]] de Eŭropo (n. [[1303]]) * [[1536]]: [[Henry Fitzroy (1-a duko de Richmond kaj Somerset)]], nelegitima filo de [[Henriko la 8-a (Anglio)]] (n. [[1519]]) * [[1562]]: [[Godfredo de Berlichingen]], germana [[imperia kavaliro]], gvidanto de kamparana ribelo (n. [[1480]]) * [[1645]]: [[Miĥail Fedoroviĉ Romanov]], [[caro]] de Rusio, fondinto de la dinastio de [[Romanovoj]] (n. [[1596]]) * [[1757]]: [[Domenico Scarlatti]], itala komponisto kaj virtuoza [[klaviceno|klavicenisto]] (n. [[1685]]) * [[1793]]: [[Roger Sherman]], usona juristo kaj politikisto, subskribinto de la [[Usona Deklaro de Sendependeco]] (n. [[1721]]) * [[1831]]: [[Rudolfo de Habsburgo-Loreno (kardinalo)|Rudolfo de Habsburgo-Loreno]], aŭstra kardinalo, [[ĉefepiskopo de Olomouc]] (n. [[1788]]) * [[1843]]: [[Antonín Mánes]], ĉeĥa pentristo (n. [[1784]]) * [[1847]]: [[Imre Csécsy Nagy]], hungara kuracisto, akademiano (n. [[1804]]) * [[1853]]: [[Andries Pretorius]], [[buroj|bura]] politikisto, prezidento de [[Transvalo]] (n. [[1798]]) * [[1859]]: [[Marceline Desbordes-Valmore]], franca poetino, aktorino kaj oper-kantistino (n. [[1786]]) * [[1875]]: [[Isaac Singer]], usona entreprenisto, inventinto de la nuntempa [[kudromaŝino]] (n. [[1811]]) * [[1876]]: [[Elek Fényes]], hungara [[statistikisto]], verkisto, membro de [[Hungara Scienca Akademio]] (n. [[1807]]) * [[1878]]: [[Carl von Rokitansky]], aŭstra kuracisto kaj [[patologio|patologo]] (n. [[1804]]) * [[1882]]: [[Viktor Haray]], hungara aktoro, dramisto (n. [[1818]]) * [[1885]]: [[Ulysses S. Grant]], usona generalo, 18-a prezidento de Usono (n. [[1822]]) * [[1896]]: [[Aristides Lobo]], brazila juristo, politikisto, respublikana ĵurnalisto kaj aboliciisto (n. [[1838]]) * [[1915]]: [[János Bedőházi]], hungara verkisto, instruisto kaj tradukisto de la [[poemo]]j de [[Anakreono]] (n. [[1853]]) * [[1916]]: Sir [[William Ramsay]], skota Nobelpremiita kemiisto, malkovrinto de [[argono]], [[kriptono]], [[neono]] kaj [[ksenono]], patrona komitatano de [[Internacia Scienca Asocio Esperanta]] (n. [[1852]]) * [[1917]]: [[Miloš Marten]], ĉeĥa verkisto, literatura kritikisto kaj tradukisto (n. [[1883]]) * [[1923]]: [[Francisco Villa]], meksika generalo, unu el ĉefrolantoj de la [[meksika revolucio]], [[nacia heroo]] (n. [[1878]]) * [[1926]]: [[Viktor Vasnecov]], rusa pentristo pri [[mitologio]] kaj [[historio]] (n. [[1848]]) * [[1931]]: [[Bang Jeong-hwan]], sud-korea verkisto, aktivulo de [[infanrajtoj]] (n. [[1899]]) * [[1932]]: [[Henryk Zamenhof]], pola [[kuracisto]], frato de [[L. L. Zamenhof]] (n. [[1871]]) * [[1932]]: [[Alberto Santos-Dumont]], brazila pioniro de [[aviado]] (n. [[1873]]) * [[1939]]: [[Dezső Zágoni]], rumania hungara ĵurnalisto, redaktoro (n. [[1891]]) * [[1948]]: [[David Wark Griffith]], usona filmreĝisoro, kunfondinto de la filma studio ''[[United Artists]]'' (n. [[1875]]) * [[1951]]: [[Philippe Pétain]], franca marŝalo, venkinto de la [[batalo de Verdun]], [[kunlaborismo|kunlaborisma]] ĉefo de la [[reĝimo de Vichy]] (n. [[1856]]) * [[1951]]: [[Adam Stefan Sapieha]], pola princo senfleksebla, kardinalo, senatano, poligloto, neformala pola ambasadoro ĉe [[Apostola Seĝo]], dum la dua mondmilito gvidano de la pola [[eklezio]] en [[Ĝenerala Gubernio]], kunlaboranta kun la [[pola ekzila registaro]], organizanta helpon al [[judoj]] kaj proklaminta alvokon pri [[Volinia masakro]], faratan de [[Ukraina Ribela Armeo]] kunlabore kun germanoj (n. [[1867]]) * [[1954]]: [[Loránd Daday]], hungara verkisto, teologo kaj filozofo, urbestro de [[Dej]], kunlaboranto de "[[Helikon]]" (n. [[1893]]) * [[1957]]: [[Giuseppe Tomasi di Lampedusa]], itala duko de [[Lampedusa]] kaj verkisto, kies [[romano]] estis filmigita (n. [[1896]]) * [[1957]]: [[Witold Jabłoński]], pola [[ĉinologo]], historiisto pri kulturo, [[religioscienco|religiosciencisto]], [[orientalisto]], tradukisto de [[taoismo|taoisma]] verko [[Ĝuangzio|''Vera libro de la suda floro'']] (n. [[1901]]) * [[1960]]: [[František Omelka]], ĉeĥa instruisto, [[Esperanto-verkisto]], tradukisto (n. [[1904]]) * [[1963]]: [[László Luka]], rumania hungara politikisto, ministro (n. [[1898]]) * [[1968]]: [[Henry Dale]], angla Nobelpremiita fiziologo kaj apotekisto, disdividinta [[nerva sistemo|nervan sistemon]] al [[simpata nerva sistemo]] kaj la apudsimpata, esploristo de [[alergio]], [[adrenalino]], [[histamino]] (n. [[1875]]) * [[1969]]: [[Katalin Fugulyán]], rumania hungara kuracistino publikiginta en hungarlingvaj revuoj "[[Magyar Népegészségügyi Szemle|Hungara Popolsanafera Revuo]]" kaj "[[Orvosi Szemle|Medicina Revuo]]" (n. [[1888]]) * [[1974]]: [[Lili Darvas]], hungara aktorino (n. [[1902]]) * [[1975]]: [[Éva Bázsa]], hungara aktorino kaj [[koreografio|koreografino]] (n. [[1920]]) * [[1981]]: [[Pál Baróti]], hungara ĵurnalisto, kriktikisto kaj redaktoro (n. [[1930]]) * [[1981]]: [[István Eliezer Barzilay]], rumania hungara-israela verkisto, poeto, ĵurnalisto (n. [[1906]]) * [[1988]]: [[Mózes Gálffy]], rumania hungara lingvisto, profesoro de la [[Universitato de Kluĵo]] (n. [[1915]]) * [[1990]]: [[Takayanagi Kenjiro]], japana inĝeniero kaj ''patro de la japana [[televido]]'' (n. [[1899]]) * [[1997]]: [[János Domokos]], hungara politikisto, verkisto, libroeldoneja gvidanto kaj tradukisto (n. [[1921]]) * [[1999]]: [[Hasano la 2-a de Maroko]], reĝo de Maroko, filo de [[Mohamedo la 5-a (Maroko)|Mohamedo la 5-a]] (n. [[1929]]) * [[2007]]: [[Mohammed Zahir Ŝaho]], lasta reĝo de la [[Reĝlando Afganio]], [[Patro de la Lando]] (n. [[1915]]) * [[2011]]: [[Amy Winehouse]], angla kantistino kaj [[kantaŭtoro|kanzon-verkistino]] (n. [[1983]]) * [[2012]]: [[Sally Ride]], usona fizikistino kaj [[kosmonaŭto|kosmonaŭtino]] kiel la tria virino, populariganta en [[San-Diego]] sciencon kaj [[tekniko]]n (n. [[1951]]) * [[2014]]: [[Ariano Suassuna]], brazila poeto kaj verkisto, aŭtoro de la nacia [[epopeo]] (n. [[1927]]) * [[2020]]: [[Benjamin Mkapa]], prezidento de [[Tanzanio]] (n. [[1938]]) * [[2021]]: [[Steven Weinberg]], usona Nobelpemiita fizikisto teorie unuiganta [[elektromagnetismo]]n kun [[malforta nuklea forto]] (n. [[1933]]) * [[2021]]: [[Alfred Biolek]], germana juristo kaj televida moderigisto (n. [[1934]]) * [[2022]]: [[Bob Rafelson]], usona reĝisoro (n. [[1933]]) == Specialaj tagoj kaj festoj == * [[Liturgia jaro|Festoj kaj rememoroj]] en [[Katolika Eklezio]]: ** [[Sankta Birgita]], [[monaĥino]], patronino de [[Eŭropo]] ** [[Kasiano]], [[monaĥo]], [[Patroj de la Eklezio|patro de la eklezio]] kaj de la [[Patroj de la dezerto|dezerto]] ** [[Apolinaro el Raveno]], la unua episkopo de la urbo kaj ties patrono * [[Rastafaria movado]]: celebrado de la naskiĝdatreveno de [[Haile Selassie]] * [[Nacia tago]] en [[Egiptio]]: tago de la revolucio ([[1952]]) * [[Pollando]]: Tago de [[Vagabondo]], 2008 == Tagoj de [[semajno]] == La '''23-a de julio''' estas (laŭ [[gregoria kalendaro]]): * [[Dimanĉo]] en jaroj: [[1589]] [[1595]] [[1600]] [[1606]] [[1617]] [[1623]] [[1628]] [[1634]] [[1645]] [[1651]] [[1656]] [[1662]] [[1673]] [[1679]] [[1684]] [[1690]] [[1702]] [[1713]] [[1719]] [[1724]] [[1730]] [[1741]] [[1747]] [[1752]] [[1758]] [[1769]] [[1775]] [[1780]] [[1786]] [[1797]] [[1809]] [[1815]] [[1820]] [[1826]] [[1837]] [[1843]] [[1848]] [[1854]] [[1865]] [[1871]] [[1876]] [[1882]] [[1893]] [[1899]] [[1905]] [[1911]] [[1916]] [[1922]] [[1933]] [[1939]] [[1944]] [[1950]] [[1961]] [[1967]] [[1972]] [[1978]] [[1989]] [[1995]] [[2000]] [[2006]] [[2017]] [[2023]] [[2028]] [[2034]] [[2045]] [[2051]] [[2056]] [[2062]] [[2073]] [[2079]] [[2084]] [[2090]]; * [[Lundo]] en jaroj: [[1584]] [[1590]] [[1601]] [[1607]] [[1612]] [[1618]] [[1629]] [[1635]] [[1640]] [[1646]] [[1657]] [[1663]] [[1668]] [[1674]] [[1685]] [[1691]] [[1696]] [[1703]] [[1708]] [[1714]] [[1725]] [[1731]] [[1736]] [[1742]] [[1753]] [[1759]] [[1764]] [[1770]] [[1781]] [[1787]] [[1792]] [[1798]] [[1804]] [[1810]] [[1821]] [[1827]] [[1832]] [[1838]] [[1849]] [[1855]] [[1860]] [[1866]] [[1877]] [[1883]] [[1888]] [[1894]] [[1900]] [[1906]] [[1917]] [[1923]] [[1928]] [[1934]] [[1945]] [[1951]] [[1956]] [[1962]] [[1973]] [[1979]] [[1984]] [[1990]] [[2001]] [[2007]] [[2012]] [[2018]] [[2029]] [[2035]] [[2040]] [[2046]] [[2057]] [[2063]] [[2068]] [[2074]] [[2085]] [[2091]] [[2096]]; * [[Mardo]] en jaroj: [[1585]] [[1591]] [[1596]] [[1602]] [[1613]] [[1619]] [[1624]] [[1630]] [[1641]] [[1647]] [[1652]] [[1658]] [[1669]] [[1675]] [[1680]] [[1686]] [[1697]] [[1709]] [[1715]] [[1720]] [[1726]] [[1737]] [[1743]] [[1748]] [[1754]] [[1765]] [[1771]] [[1776]] [[1782]] [[1793]] [[1799]] [[1805]] [[1811]] [[1816]] [[1822]] [[1833]] [[1839]] [[1844]] [[1850]] [[1861]] [[1867]] [[1872]] [[1878]] [[1889]] [[1895]] [[1901]] [[1907]] [[1912]] [[1918]] [[1929]] [[1935]] [[1940]] [[1946]] [[1957]] [[1963]] [[1968]] [[1974]] [[1985]] [[1991]] [[1996]] [[2002]] [[2013]] [[2019]] [[2024]] [[2030]] [[2041]] [[2047]] [[2052]] [[2058]] [[2069]] [[2075]] [[2080]] [[2086]] [[2097]]; * [[Merkredo]] en jaroj: [[1586]] [[1597]] [[1603]] [[1608]] [[1614]] [[1625]] [[1631]] [[1636]] [[1642]] [[1653]] [[1659]] [[1664]] [[1670]] [[1681]] [[1687]] [[1692]] [[1698]] [[1704]] [[1710]] [[1721]] [[1727]] [[1732]] [[1738]] [[1749]] [[1755]] [[1760]] [[1766]] [[1777]] [[1783]] [[1788]] [[1794]] [[1800]] [[1806]] [[1817]] [[1823]] [[1828]] [[1834]] [[1845]] [[1851]] [[1856]] [[1862]] [[1873]] [[1879]] [[1884]] [[1890]] [[1902]] [[1913]] [[1919]] [[1924]] [[1930]] [[1941]] [[1947]] [[1952]] [[1958]] [[1969]] [[1975]] [[1980]] [[1986]] [[1997]] [[2003]] [[2008]] [[2014]] [[2025]] [[2031]] [[2036]] [[2042]] [[2053]] [[2059]] [[2064]] [[2070]] [[2081]] [[2087]] [[2092]] [[2098]]; * [[Ĵaŭdo]] en jaroj: [[1587]] [[1592]] [[1598]] [[1609]] [[1615]] [[1620]] [[1626]] [[1637]] [[1643]] [[1648]] [[1654]] [[1665]] [[1671]] [[1676]] [[1682]] [[1693]] [[1699]] [[1705]] [[1711]] [[1716]] [[1722]] [[1733]] [[1739]] [[1744]] [[1750]] [[1761]] [[1767]] [[1772]] [[1778]] [[1789]] [[1795]] [[1801]] [[1807]] [[1812]] [[1818]] [[1829]] [[1835]] [[1840]] [[1846]] [[1857]] [[1863]] [[1868]] [[1874]] [[1885]] [[1891]] [[1896]] [[1903]] [[1908]] [[1914]] [[1925]] [[1931]] [[1936]] [[1942]] [[1953]] [[1959]] [[1964]] [[1970]] [[1981]] [[1987]] [[1992]] [[1998]] [[2009]] [[2015]] [[2020]] [[2026]] [[2037]] [[2043]] [[2048]] [[2054]] [[2065]] [[2071]] [[2076]] [[2082]] [[2093]] [[2099]]; * [[Vendredo]] en jaroj: [[1582]] [[1593]] [[1599]] [[1604]] [[1610]] [[1621]] [[1627]] [[1632]] [[1638]] [[1649]] [[1655]] [[1660]] [[1666]] [[1677]] [[1683]] [[1688]] [[1694]] [[1700]] [[1706]] [[1717]] [[1723]] [[1728]] [[1734]] [[1745]] [[1751]] [[1756]] [[1762]] [[1773]] [[1779]] [[1784]] [[1790]] [[1802]] [[1813]] [[1819]] [[1824]] [[1830]] [[1841]] [[1847]] [[1852]] [[1858]] [[1869]] [[1875]] [[1880]] [[1886]] [[1897]] [[1909]] [[1915]] [[1920]] [[1926]] [[1937]] [[1943]] [[1948]] [[1954]] [[1965]] [[1971]] [[1976]] [[1982]] [[1993]] [[1999]] [[2004]] [[2010]] [[2021]] [[2027]] [[2032]] [[2038]] [[2049]] [[2055]] [[2060]] [[2066]] [[2077]] [[2083]] [[2088]] [[2094]]; * [[Sabato]] en jaroj: [[1583]] [[1588]] [[1594]] [[1605]] [[1611]] [[1616]] [[1622]] [[1633]] [[1639]] [[1644]] [[1650]] [[1661]] [[1667]] [[1672]] [[1678]] [[1689]] [[1695]] [[1701]] [[1707]] [[1712]] [[1718]] [[1729]] [[1735]] [[1740]] [[1746]] [[1757]] [[1763]] [[1768]] [[1774]] [[1785]] [[1791]] [[1796]] [[1803]] [[1808]] [[1814]] [[1825]] [[1831]] [[1836]] [[1842]] [[1853]] [[1859]] [[1864]] [[1870]] [[1881]] [[1887]] [[1892]] [[1898]] [[1904]] [[1910]] [[1921]] [[1927]] [[1932]] [[1938]] [[1949]] [[1955]] [[1960]] [[1966]] [[1977]] [[1983]] [[1988]] [[1994]] [[2005]] [[2011]] [[2016]] [[2022]] [[2033]] [[2039]] [[2044]] [[2050]] [[2061]] [[2067]] [[2072]] [[2078]] [[2089]] [[2095]]. {{Projektoj |commonscat=23 July |wikinewscat=23-a de julio }} [[Kategorio:23-a de julio| ]] [[Kategorio:Almanako]] [[Kategorio:Julio|23]] [[Kategorio:23-a tago de la monato|#07]] [[Kategorio:Tagoj de la jaro|#0723]] 5l824ws8ntoodr7fe96iastyluiem9m 0 5317 7684500 7683681 2022-08-10T12:49:19Z Sliwinski 12060 /* Eventoj */ reaperigo de kvar malaperintaj informoj pri la rusa agreso al Ukrainio (krom Izjum) wikitext text/x-wiki {{KalendaroAŭgusto}} {{aŭgusto}} La '''9-a de aŭgusto''' estas la 221-a tago de la jaro (la 222-a en superjaroj) laŭ la [[Gregoria kalendaro]]. 144 tagoj restas. Je la 9-a de aŭgusto okazis, interalie: ==Eventoj== * [[-480]]: [[Grek-persaj militoj]]: [[batalo de la Termopiloj]] komenciĝis * [[-48]]: [[Romia Respubliko]]: en [[Tesalio]] okazis [[batalo de Farsalio]]: [[Julio Cezaro]] venkis [[Pompeo]]n, kiu fuĝis al [[Egiptio]] * [[378]]: [[Romia Imperio]] decide malvenkis en batalo kun [[visigotoj]] – en la batalo de [[Edirne|Adrianopol]] mortfalis imperiestro [[Valento (imperiestro)|Valento]] * [[681]]: [[Bizanca Imperio|Bizanca imperiestro]] Konstantino la 4-a packontraktis kun [[prabulgaroj]], kiuj transpaŝis [[Danubo]]n kaj setlis en la hodiaŭa [[Dobroĝo]] - komenco de la [[Bulgario|bulgara]] ŝtato * [[1017]]: Germana-romia imperiestro [[Henriko la 2-a (Sankta Romia Imperio)|Henriko la 2-a]] kun 30-milhoma armeo ekiris de [[Erfurt]] kontraŭ [[Pollando]] - rezulte de pactraktato en [[Bautzen|Budziszyn]] ĉe Pollando restis sendependaj de la imperiestro [[Luzacio]], [[Supra Luzacio]] kaj [[Moravio]] * [[1136]]: [[Slavoj|Slavaj]] [[Pomerio|pomerianoj]] sub gvido de pola [[duko]] Racibor la 1-a konkeris [[Norvegio|norvegan]] urbon Konungahela * [[1157]]: Dum "unuiga renkonto" en [[Roskilde]] renkontiĝis tri kunregantoj de [[Danio]] - dum ĝia daŭro unu estis [[murdo|murdita]], alia vundita * [[1173]]: Komenco de la konstruado de [[sonoriloturo]], konata kiel [[Oblikva turo de Pizo]], daŭranta du jarcentojn * [[1253]]: Papo [[Gregorio la 9-a]] konfirmis regularon de [[Klara el Asizo]] * [[1382]]: Władysław Opolczyk de [[Opole]], [[duko]] de [[Piastoj]], por eviti [[ekskomuniko]]n fondis [[monaĥejo]]n de [[paŭlanoj]] sur [[Jasna Góra]] en [[Częstochowa]] — la plej grava [[pilgrimado|pilgrimejo]] en Pollando * [[1471]]: [[Siksto la 4-a]] iĝis papo * [[1483]]: Malfermo de la [[Siksta Kapelo]] en [[Vatikana Palaco]] * [[1570]]: [[Japanio]]: en [[batalo de Anegawa]] venkis [[klano]]j [[Oda (klano)|Oda]] kaj [[Tokugawa (klano)|Tokugawa]] super [[Asai (klano)|Asai]] kaj [[Asakura (klano)|Asakura]] * [[1610]]: [[Anglaj-paŭhatanaj militoj]] komenciĝis en [[kolonio de Virginio]] * [[1662]]: Forta [[tertremo]] en [[Tatroj]] - unu el la plej fortaj sismaj eventoj en la historio de la polaj teritorioj * [[1791]]: [[Kronjuveloj]]: imperiestro [[Leopoldo la 2-a (Sankta Romia Imperio)|Leopoldo la 2-a]] transportis de [[Vieno]] al [[Prago]] la [[krono]]n de [[Sankta Venceslao]] * [[1792]]: [[Francisko la 1-a (Aŭstrio)|Francisko la 1-a]] kroniĝis kiel [[listo de regantoj de Ĉeĥio|reĝo de Bohemio]] * [[1814]]: Venko de [[norvegoj]] super [[svedoj]] en batalo de Langnes (en [[Østfold]]) * [[1830]]: [[Ludoviko-Filipo (Francio)|Ludoviko-Filipo]] el [[burbonoj]] iĝis reĝo de [[francoj]] - [[Julia monarkio]] estis proklamita sub regado de la "reĝo de [[bankisto]]j" kaj la "reĝo de [[barikado]]j" * [[1849]]: [[Hungara revolucio de 1848|Hungara revolucio]]: malvenko de ribelantoj en batalo de [[Timişoara|Temesvár]] - hungaraj fortoj gvidataj de [[Józef Bem]] malvenkis kun la aŭstriaj de [[Julius Jacob von Haynau]] * [[1852]]: [[Markizinsuloj]]: [[Herman Melville]] fuĝis de [[indiĝeno]]j * [[1866]]: [[Bestoĝardeno kaj Botanika ĝardeno (Budapeŝto)|Bestoĝardeno kaj Botanika ĝardeno]] malfermiĝis en [[Budapeŝto]] * [[1876]]: Usona astronomo [[Christian Heinrich Friedrich Peters]] malkovris asteroidon [[165 Lorelejo|Lorelejo]] * [[1890]]: [[Britio]] transdonis al [[Germanio]] insulon [[Helgoland]] sur [[Norda Maro]] * [[1891]]: [[Moravio]]: unua gastejo estis establita en [[Pustevny]] sur la monto [[Radhošť (monto)|Radhošť]] - kun 25 [[lito]]j, konstruita kontraŭ 8 800 [[zloto]]j * [[1892]]: [[Thomas Alva Edison]] patentis dudirektan [[telegrafo]]n * [[1902]]: [[Eduardo la 7-a]] kroniĝis kiel [[listo de britaj reĝoj|reĝo de Britio]] * [[1907]]: Organizita de [[Robert Baden-Powell]] tendaro sur angla [[insulo Brownsea]] finiĝis - ĝi estas konsiderita komenco de [[skoltismo]] * [[1910]]: [[Polusa esplorado]]: kun eknavigo el la ĉefurbo de [[Norvegio]] de la ŝipo "[[Fram]]", [[Roald Amundsen]] komencis sian [[ekspedicio de Amundsen al la Suda Poluso|polusan ekspedicion]], plu sekretigatan antaŭ la [[publika opinio]] * [[Unua Mondmilito]] ** [[1914]]: [[Francio]] komencis batalon de [[Mulhouse]] por reakiri [[Alzaco]]n de Germanio; brita artileria malpeza [[Krozoŝipo (armea)|krozŝipo]] ''HMS Birmingham'' per sia [[pruo]] atakis kaj sinkigis apud [[Skotlando]] elmergitan pro paneo germanan [[submarŝipo]]n ''SM U-15'' - unua germana U-ŝipo perdita ** [[1918]]: [[Flugo]] super [[Vieno]] okazis - elpensita de la itala poeto [[Gabriele D'Annunzio]] kun disĵetado de propagandaj [[flugfolio]]j alvokantaj [[aŭstroj]]n al fino de la milito * [[1919]]: En [[Teherano]] oni fiksis interkonsenton pri [[sendependeco]] kaj [[integreco]] de [[Irano]], sed fakte enkondukis britan [[protektorato]]n * [[1920]]: [[Pactraktato]] de [[Neuilly-sur-Seine]] ekvalidis, trudita al [[Bulgario]] post ties malvenko en la mondmilito * [[1920]]: [[Pola-bolŝevika milito|Soveta-Pola Milito]]: ** Pola generalo [[Kazimierz Sosnkowski]] iĝis ministro pri [[militisto|militistaj]] aferoj ** Registaro de [[Ĉeĥoslovakio]] anoncis [[neŭtraleco (internaciaj rilatoj)|neŭtralecon]] pri la [[milito]] ** Fino de dutaga brita-franca konferenco - oni priparolis kondiĉojn de [[armistico]] koncerne Pollandon, i.a. tuja malmobilizo al nivelo de 50 mil soldatoj kaj rajto de Rusio al senkondiĉa transporto tra la pola teritorio * [[1921]]: En [[Maroko]] finiĝis [[batalo de Annual]] per malvenko de hispanaj trupoj * [[1925]]: [[Hinda sendependiga movado]]: en [[Brita Hindio]] proksime al [[Laknaŭo]] okazis trajnrabado * [[1936]]: [[Somera Olimpiko 1936|Somera Olimpiko]]: [[Afrik-usonanoj|afrikusona]] atleto [[Jesse Owens]] akiris sian kvaran [[ora medalo|oran medalon]] en [[Berlino]] * [[Dua Mondmilito]] ** [[1940]]: [[Germana okupado de Pollando]]: komandantaro de [[Wehrmacht]] kadre de [[Operaco Barbaroso]] eldonis sekretan direktivon pri koncentrado de germana militistaro en [[Ĉefgubernio|Ĝenerala Gubernio]] kadre de preparoj al agreso kontraŭ [[Sovetunio]]; polaj ŝipoj ''SS Śląsk'' kaj ''SS Cieszyn'', pro minaco de transpreno flanke de franca [[reĝimo de Vichy]], fuĝis de haveno [[Kaolack]] en Franca [[Okcidentafriko]] al [[Banĝulo|Bathurst]] en brita [[Gambio]]; [[Ĉernivca provinco]] estis establita en [[Ukraina Soveta Socialisma Respubliko]] ** [[1941]]: Germanaj regopovoj en [[Provinco Vartlando]] malpermesis vendi [[frukto]]jn al [[poloj]]; aperanta en [[Lublin]] gazeto por poloj ŝanĝis titolon de "Głos Lubelski" al "Nowy Głos Lubelski" (Nova Lublina Voĉo) kaj en [[Lvovo]] aperis germana "Gazeta Lwowska" (Lvova Gazeto), kies eldonkvanto por [[Galicio]] post 2 jaroj superis 88 000 ekzemplerojn; [[Atlantiko]]: batalo pri [[konvojo]] HG-69 komencita (ĝis la 16-a de aŭgusto) - brita eskorto sukcese reĵetis atakojn de germanaj kaj italaj [[submarŝipo]]j ** [[1942]]: [[Operaco Reinhardt]]: al germana [[koncentrejo]] [[Aŭŝvico]] oni alveturigis 1068 judojn el [[Francio]], el kiuj 794 estis tuj mortigitaj en [[gaso|gas]]ĉambroj - ankaŭ pereis kune kun sia pli aĝa [[fratino]] [[Edith Stein]], filozofino kaj [[karmelanoj|karmelanino]]; [[Gestapo]] kaj [[SS (organizo)|SS]] pafmortigis en Kostrze apud [[Krakovo]] ĉirkaŭ 100 judojn; [[Pacifika Fronto]]: venko de [[japanoj]] en dutaga [[batalo ĉe insulo Savo]] - [[Usona Mararmeo]] devis retiriĝi de [[Salomonoj]]; [[Aliancanoj]] komencis provizi sieĝitan [[Malto]]n; [[Irano]]: la trian fojon Ahmad Ghawam iĝis ĉefministro; [[pola ekzila registaro]] organizis en [[Londono]] [[gazetara komuniko|gazetaran konferencon]] pri [[genocido]] de [[judoj]] en [[okupado|okupata]] [[Pollando]]; [[germanoj]] komencis eldoni por [[ukraino]]j semajnrevuon "Ĉertkivska Dumka"; [[Orienta Fronto (Dua mondmilito)|Orienta Fronto]]: germana Armea Grupo "A" kaj tiu de Richard Ruoff ekregis [[Jejsko]]n kaj [[Krasnodar]], kaj 1-a Kirasita Armeo - [[Majkopo]]n; [[Quit India|Movado Forlasu Hindion]] lanĉita: [[britoj]] arestis en [[Mumbajo|Bombay]] [[Mohandas Karamchand Gandhi]] kaj la tutan [[ekzekutivo|Ekzekutivan]] Komitaton de la [[Barata Nacia Kongreso]] kune kun [[Jawaharlal Nehru]] kaj [[Rajendra Prasad]] - en [[Bombajo]] kaj aliaj urboj kunpuŝiĝoj kun la polico; nokte Bomba Korpuso de [[brita aerarmeo|RAF]] atakis [[Osnabrück]] ** [[1943]]: Apud vilaĝo Borów (proksime al [[Kraśnik]]) taĉmento de la [[Naciaj Armitaj Fortoj de Pollando]] pafmortigis 28 [[partizano]]jn, akuzitajn esti anoj de la taĉmento de rabista grupo sub ŝildo de Popola Gvardio (kaj hazarde 4 kamparanojn), kiu laŭdire neniam batalis kontraŭ germanoj, sed kiel soveta unuo preparis kandidatojn por servi en [[NKVD]] kaj la pola Sekurec-Oficejo. Tion ordonis la [[Pola Partizana Ŝtato|Pola Subtera Ŝtato]] kaj plenumis subkolonelo Leonard Zub-Zdanowicz, [[mutobskuruloj|mutobskurulo]]; [[Brandenburg an der Havel]]: aŭstra kamparano kaj [[Sekulara franciskana ordeno|sekulara ordenano]] [[Franz Jägerstätter]] estis gilotinita kiel martiro de [[konscienco]]; nokte RAF atakis [[Mannheim]] kaj [[Ludwigshafen]] ** [[1944]]: [[Ribelo de Varsovio]]: evakuo de registara kvartalo kun ties germana guberniestro Ludwig Fischer, kies anstataŭanton mortigas [[kuglo]] de ribelanto; ĉe str. Bema 57 germanoj pafmortigis 70 personojn; kolonelo [[Antoni Chruściel]] kunfondis Ŝtatan Sekurec-Korpuson, t.e. policon de la ribelo; germana polico transprenis en [[Milanówek]] grandan deponejon de [[armilo]]j el aviadilaj ĵetoj; oktaga batalo de Studzianki (proksime al [[Kozienice]]) komenciĝis - la plej granda pola [[tanko|tanka]] batalo en [[Orienta Fronto (Dua mondmilito)|Orienta Fronto]] dum kiu pola-soveta armeo venkis la germanan; grupoj de Popola Gvardio eksplodigis [[ponto]]n en [[distrikto Olkusz]] kaj difektis relvojon apud Ząbkowice, kio kaŭzis trajnan akcidenton; [[ukraino]]j en germana soldatservo bruligis vilaĝon Skłody Borowe (proksime al [[Wysokie Mazowieckie]]) kaj murdis en ĝi 49 personojn; dekstra alo de la 1-a Belorusa Fronto ekregis [[Sokołów Podlaski]] kaj [[Węgrów]]; [[Winston Churchill]] venis al [[Napolo]] por renkontiĝi kun [[Josip Broz Tito]], la komandanto de [[Jugoslavaj partizanoj]] ** [[1945]]: Noktomeze de la 8-a/9-a de aŭgusto [[soveta invado de Manĉurio]] komenciĝis — la unua tago de la [[Sovet–Japana Milito]]; [[Atoma bombado de Hiroŝima kaj Nagasaki]]: [[bombaviadilo]] ''[[Bockscar]]'' de [[Usona Aerarmeo]] faligis je la 11:01 laŭ la loka tempo [[atombombo]]n ''[[Fat Man]]'' sur [[Nagasako]], kie 35 mil homoj tuj mortfalis, 60 mil vundiĝis aŭ kontuziĝis - la celo estis [[kapitulaco|kapitulacigi]] Japanion * [[1949]]: [[Grekio]] kaj [[Turkio]] membriĝis al [[Konsilio de Eŭropo]] * [[1958]]: [[Belorusa Soveta Socialisma Respubliko]]: la Medicina Universitato en [[Grodno]] estis fondita * [[1960]]: [[Flago de Gabono]] oficialiĝis * [[1960]]: [[Suda Kasaio]] apartiĝis de [[Demokratia Respubliko Kongo]] * [[1962]]: [[Nacia himno]] de [[Malio]] ''[[Pour l’Afrique et pour toi, Mali]]'' oficialiĝis * [[1962]]: usona kantisto kaj komponisto Robert Allen Zimmerman akceptis nomon [[Bob Dylan]] * [[1965]]: [[Singapuro]] forlasis la [[Malajzio|Malajan Federacion]] kaj fariĝis sendependa * [[1968]]: [[Praga Printempo]]: Jugoslavia prezidento [[Josip Broz Tito]] vizitis [[Prago]]n * [[1969]]: Bando de [[Charles Manson]] murdis Sharon Tate, la edzinon de [[Roman Polański]] en ilia vilao en [[Beverly Hills]] * [[1971]]: [[Nordirlanda konflikto]]: britaj trupoj komencis aresti kaj internigi ŝajnajn [[IRA (Irlando)|irlandajn respublikanajn ekstremistojn]] en [[Nord-Irlando]] * [[1974]]: Sekve de [[Skandalo Watergate]], lime de [[elpostenigo]], abdikis la prezidento de Usono [[Richard Nixon]] - nova prezidento fariĝis [[Gerald Ford]] * [[1976]]: [[Kosmoesploro]]: lanĉo de la lasta [[kosmosondilo]] kadre de la soveta [[Projekto Luna]] * [[1982]]: [[Terorismo]]: en [[atenco]] kontraŭ [[judoj|juda]] [[restoracio]] en [[Parizo]] 6 personoj pereis kaj 22 vundiĝis * [[1984]]: Inaŭguro de la [[bestoĝardeno]] en [[Minsko]] * [[NATO]] ** [[1989]]: Ĝenerala sekretario [[Manfred Wörner]] dubindigis la situacion de [[pomakoj|bulgaraj turkoj]] ** [[1990]]: [[Pollando]] ligis [[diplomatio|diplomatiajn]] rilatojn * [[1992]]: [[Okupacio de baltaj ŝtatoj]]: interkonsento pri retirigo de rusia armeo el [[Litovio]] ĝis la 31-an de aŭgusto 1993 * [[1993]]: [[Alberto la 2-a (Belgio)|Alberto la 2-a]] iĝis [[listo de belgaj reĝoj|reĝo de belgoj]] * [[1999]]: [[Vladimir Putin]], direktoro de la [[Federacia Sekureca Servo de la Rusia Federacio]], estis nomumita de prezidanto [[Boris Jelcin]] kiel ĉefministro de Rusio * [[2001]]: Unua pola [[informa televido]] [[TVN24]] ekfunkciis * [[2005]]: [[Kosmoesploro]]: [[kosmopramo Discovery]] alteriĝis en militistejo en [[Kalifornio]], finante mision STS-114, la unuan post katastrofo de [[Kosmopramo Columbia]], la 1-an de februaro 2003 * [[2006]]: Nova [[Aŭtonoma Komunumo de Hispanio|aŭtonoma statuso]] de [[Katalunio]] ekvalidis * [[2006]]: Kvin armitaj [[rabo|rabistoj]] en policaj [[uniformo]]j atakis sekurecan aŭton de proksime al [[Slavkov u Brna]] kaj ŝtelis pli ol 77 milionojn da [[ĉeĥa krono|ĉeĥaj kronoj]] - unu el la plej grandaj raboj en la historio de [[Ĉeĥio]] * [[2007]]: [[Medeĝino (Kolombio)|Medeĝino]]: [[Kolombio]], [[Gvatemalo]], [[Honduro]] kaj [[Salvadoro]] subskribis interkonsenton pri libera [[komerco]] * [[2008]]: [[Milito en Sud-Osetio (2008)|Milito en Sud-Osetio]]: [[Kartvelio]] por 15 tagoj enkondukis [[militjuro]]n; unuaj trupoj de la rusia [[58-a armeo (Rusio)|58-a armeo]] eniris Sud-Osetion por malbloki rusiajn pactrupojn en [[Cĥinvalo]], pripafatajn de kartvela armeo, kaj forpeli la invadintojn — tagmeze ili ekregis la urbon kaj vespere forpelis la invadintojn en ĝiaj ĉirkaŭaĵoj; diviziestro generalo-leŭtenanto Anatolij Ĥrulov estis vundita en embusko de kartvela speciala taĉmento, same kiel televidĵurnalistoj, kiuj akompanis lin; ĉeĉenaj batalionoj ''Okcidento'' kaj ''Oriento'' marŝis avangarde de la rusiaj trupoj. * [[2014]]: Pola [[biciklado|biciklisto]] [[Rafał Majka]] venkis en la 71-a Tour de Pologne, [[voja bicikla konkurso]] * [[2018]]: Dum aeratako de milita alianco en [[Jemeno]], sub gvido de [[Sauda Arabio]], estis trafita lerneja buso - laŭ [[Ruĝa Kruco]] 46 mortintoj, plejparte infanoj * [[2019]]: Fronte al usonaj sankcioj senigantaj [[Huawei]] aliron al [[Android]], la ĉina [[transnacia firmao]] anoncis lanĉon de sia propra [[operaciumo]] Harmony OS * [[2020]]: En [[Belorusio]] okazis prezidenta [[voĉdonado]], en kiu laŭ oficialaj donitaĵoj venkis oficanta prezidento [[Aljaksandr Lukaŝenka]] — komenco de amasaj plurmonataj protestoj, dum kiuj opozicio akuzis la registaron je falsado kaj tiu respondis per [[reprezalio]]j * [[2022]]: [[Invado de Rusio en Ukrainion (2022)|Invado de Rusio en Ukrainion]]: ** La pasintan tagon [[Sumia provinco]] estis 62-foje pripafita, kaj ukrainoj evakuis pli ol 840 civilulojn el [[Donecka provinco]] — en la [[stacidomo]] en [[Pokrovsk]] la plimulto ricevis necesan helpon; ukraina armeo atakas Izjum ** Laŭ brita spionagentejo dum la lastaj 30 tagoj Rusio direkte al [[Baĥmut]] progresis je 10 km — en Donbaso okupas 100 m tage; [[Alta Komisiito de Unuiĝintaj Nacioj pri Rifuĝintoj]]: 10,5 mln da personoj forlasis Ukrainion ==[[Esperantujo]]== * [[1887]]: [[L.L. Zamenhof]] kaj [[Klara Zamenhof|Klara Silbernik]] geedziĝis * [[1905]]: [[Deklaracio pri Esperanto]]: ''[[Fundamento de Esperanto]]'' estis oficiale akceptita de la [[UK 1905|unua internacia kongreso]] de [[esperantistoj]] en [[Boulogne-sur-Mer]] (Francio) ==Naskiĝoj== * [[1387]]: [[Henriko la 5-a (Anglio)|Henriko la 5-a]], reĝo de Anglio (m. [[1422]]) * [[1537]]: [[Francesco Barozzi]], itala [[humanismo|humanisto]], matematikisto, filologo, astronomo, antikvaĵisto, helenisto, eldonanto de verkoj de [[Eŭklido]] kaj [[Arkimedo]] (m. [[1604]]) * [[1603]]: [[Johannes Coccejus]], nederlanda [[Kalvino|kalvinista]] teologo, filologo kaj hebreisto (m. [[1669]]) * [[1631]]: [[John Dryden]], angla verkisto, kortega poeto de [[Stuartoj]] (m. [[1700]]) * [[1648]]: [[Johann Michael Bach la 1-a]], germana komponisto el la [[familio Bach]] (m. [[1694]]) * [[1674]]: [[František Maxmilián Kaňka]], ĉeĥa arkitekto, konata de [[Karolinum]] kaj [[Clementinum]] (m. [[1766]]) * [[1759]]: [[Johann Christoph Friedrich GuthsMuths]], germana pioniro de lerneja sportedukado (m. [[1839]]) * [[1776]]: [[Amedeo Avogadro]], itala kemiisto kaj fizikisto, konata pro la leĝo pri [[ideala gaso|idealaj gasoj]] kaj [[konstanto de Avogadro]] (m. [[1856]]) * [[1789]]: [[Nicolas Bochsa]], franca komponisto kaj [[harpo]]virtuozo (m. [[1856]]) * [[1795]]: [[Judit Dukai Takách]], hungara poetino konata de [[odo]]j kaj [[elegio]]j (m. [[1836]]) *[[1797]]: [[Friedrich Johannes Frommann]], germana eldonisto, verkisto kaj politikisto (m. [[1886]]) *[[1839]]: [[Gaston Paris]], franca filologo, membro de la [[Franca Akademio]] (m. [[1903]]) * [[1843]]: [[Adolf Mayer]], germana agrikultura kemiisto kontribuinta al malkovro de [[tabakmozaikviruso]] (m. [[1942]]) * [[1852]]: [[Gábor Engel]], hungara kuracisto, akuŝisto-ginekologo kaj universitata profesoro (m. [[1935]]) * [[1864]]: [[Roman Dmowski]], pola [[politikisto]], diplomato, gvidanto de nacia liberiga movado, subskribinto de la [[Traktato de Versajlo]], unu el arkitektoj de la [[Dua Pola Respubliko]], aŭtoro de la verko ''[[Pensoj de la moderna polo]]'', [[cenzuro|cenzurita]] en [[Pola Popola Respubliko]] (m. [[1939]]) * [[1876]]: [[Géza Kádár]], hungara pentristo studinta en [[Artistkolonio de Baia Mare]] (m. [[1952]]) ** [[1881]]: [[Josef Fousek]], ĉeĥa advokato, esperantisto, tradukisto de [[kanto]]j, [[honoraj membroj de ĈEA|honora membro de ĈEA]] (m. [[1973]]) * [[1885]]: [[Vencel Bíró]], hungara historiisto, verkisto kaj universitata profesoro (m. [[1962]]) * [[1892]]: [[S. R. Ranganathan]], barata matematikisto kaj [[bibliotekisto]] formulinta 5 leĝojn (m. [[1972]]) * [[1896]]: [[Jean Piaget]], franclingva sviso, biologo, psikologo, [[sciteorio|sciteoriisto]], spertulo pri la konada disvolvigo ĉe [[infano]]j, direktoro de la [[Internacia Buroo de Eduko]] (m. [[1980]]) * [[1899]]: [[P. L. Travers]], aŭstralia verkistino pri la magia infanvartistino ''[[Mary Poppins]]'' (m. [[1996]]) * [[1903]]: [[Ákos Palla]], hungara medicinhistoriisto kaj bibliotekisto (m. [[1967]]) * [[1909]]: [[Adam von Trott zu Solz]], germana juristo kaj diplomato, kontraŭulo de [[Nacisocialisma Germana Laborista Partio|naziismo]], murdita (m. [[1944]]) * [[1909]]: [[Jan Legowicz]], pola filozofo, partopreninta dum la dua mondmilito en [[Pola Rezistomovado]], historiisto pri [[mezepoko|mezepoka]] kaj antikva [[filozofio]]j, kies [[disĉiplo]] estis [[Leon Cyboran]], spertulo pri la [[hinda filozofio]] (m. [[1992]]) * [[1910]]: [[Larisa Henijuŝ]], belorusa verkistino kaj poetino, [[persekuto|perekutita]] de komunistoj (m. [[1983]]) * [[1914]]: [[Ferenc Fricsay]], hungara dirigento, kies kariero komenciĝis de la [[Festivalo de Salcburgo|Festivaloj de Salcburgo]] (m. [[1963]]) * [[1914]]: [[Tove Jansson]], finna verkistino [[svedlingvaj finnlandanoj|svedlingva]], pentristino kaj desegnistino de serio de [[porinfana literaturo]] pri [[Mumintroloj]] (m. [[2001]]) * [[1919]]: [[Joop den Uyl]], ĉefministro de Nederlando, prezidanto de la [[Partio de Eŭropaj Socialdemokratoj]] (m. [[1987]]) * [[1921]]: [[Péter Hanák]], hungara historiisto, partoprenanto de la [[Hungara revolucio de 1956|hungara revolucio]], profesoro, membro de [[Hungara Scienca Akademio]] kaj honora membro de [[Pola Scienca Akademio]] (m. [[1997]]) * [[1924]]: [[Nóra Aradi]], hungara [[arthistoria|arthistoriistino]] (m. [[2001]]) * [[1927]]: [[Marvin Minsky]], usona komputikisto kaj esploristo pri [[artefarita inteligenteco]] (m. [[2016]]) * [[1927]]: [[Ágnes Schveiger (Schweiger)]], rumania hungara agronomino, redaktorino * [[1929]]: [[Czesław Bartnik]], pola [[teologo]], kreinto de universala [[personismo]], engaĝita politike, profesoro de [[Katolika Universitato de Lublin "Johano Paŭlo la 2-a"|Katolika Universitato de Lublin]], ligita al la medio de soci-katolika [[Radio Maryja]] (m. [[2020]]) * [[1930]]: [[Géza Jakó]], hungara-usona kuracisto pri [[orelo]]j, membro de [[Hungara Scienca Akademio]] (m. [[2015]]) * [[1931]]: [[Attila Puskás]], rumania hungara biologo, [[politika malliberulo]] ** [[1936]]: [[Roman Forycki]], pola sacerdoto, plurjara eklezia asistanto de la [[Movado de Solidareco kun Mizeruloj de Tria Mondo MAITRI]] kaj [[esperantisto]] (m. [[2011]]) * [[1936]]: [[Miklós Jakobovits]], rumania hungara pentristo, priarta verkisto (m. [[2012]]) * [[1936]]: [[Satish Kumar]], barata ekologia kaj paca aktivulo, eldonisto, reprezentanto de [[senperforto|senperforteca movado]] * [[1938]]: [[Leonid Kuĉma]], ĉefministro kaj [[prezidanto de Ukrainio]] * [[1939]]: [[Romano Prodi]], ĉefministro de Italio, prezidento de la [[Eŭropa Komisiono]] * [[1939]]: [[Ida Szlovacsek]], rumania hungara instruistino, ĵurnalistino * [[1940]]: [[Gizella Major]], rumania hungara grafikistino, pentristino * [[1941]]: [[Zsolt Zétényi]], hungara advokato, parlamenta [[deputito]] * [[1943]]: [[Károly Kádár]], rumania hungara skulptisto, disĉiplo de [[András Kós]] ** [[1947]]: [[Vladimir Izosimov]], [[rusa esperantisto]], tradukanto, preleganto, instruanto kaj ĉeforganizanto de la Ruslanda Esperantista Kongreso, ligita kun [[Esperantista klubo "Revo"]] (m. [[1998]]) * [[1955]]: [[Marek Kuchciński]], pola ĵurnalisto kaj politikisto, aŭtoro de kunlaboriga projekto "Eŭropo de [[Karpatoj]]", marŝalo de [[Sejmo (Pollando)|Sejmo]] * [[1956]]: [[Fafá de Belém]], brazila kantistino kaj aktorino * [[1961]]: [[John Key]], ĉefministro de [[Nov-Zelando]], [[bankisto]] * [[1963]]: [[Whitney Houston]], usona kantistino kaj aktorino de [[popmuziko]] kaj [[ritmenbluso]], [[Produktoro (kinematografio)|produktoro]], [[Aranĝo (muziko)|aranĝistino]] kaj modelino (m. [[2012]]) * [[1967]]: [[Béla István Scholtz]], rumania hungara ekonomikisto * [[1967]]: [[László Szatmári]], rumania hungara arthistoriisto, kunlaboranto de libroeldonejo [[Pallas-Akadémia Könyvkiadó]] * [[1967]]: [[Dana Vávrová]], ĉeĥa-germana filmaktorino kaj reĝisorino (m. [[2009]]) * [[1972]]: [[Attila Demeter M.]], hungara scienca esploristo de [[Erdélyi Múzeum-Egyesület]] kaj prifilozofia universitata instruisto en la [[Universitato Kristana de Partium]] * [[1972]]: [[Juanes]], kolombia kantisto, kantoverkisto kaj gitaristo, filantropo * [[1974]]: [[László Boka]], hungara literaturkritikisto, scienca direktoro de [[Tutlanda Biblioteko Széchényi]] * [[1976]]: [[Audrey Tautou]], franca aktorino famiĝinta per la [[Le fabuleux destin d'Amélie Poulain|rolo de Amélie]] * [[1976]]: [[Rhona Mitra]], angla aktorino kaj kantistino, popularigantino de [[Tomb Raider (fikcia universo)|Lara Croft]], la ina versio de [[Indiana Jones]] * [[1977]]: [[Ito Noizi]], japana [[desegnisto|desegnistino]] pri [[komputila ludo]] kaj [[mangailustrita romano]] * [[1985]]: [[Anna Kendrick]], usona aktorino kaj kantistino ==Mortoj== * [[-605]]: [[Nabopolasaro]], reĝo de [[Babilono]], patro de [[Nebukadnecar]] * [[117]]: [[Trajano]], imperiestro de [[Romio]] (n. [[53]]) * [[378]]: [[Valento (imperiestro)|Valento]], kunimperiestro de Romio (n. [[328]]) * [[803]]: [[Irene de Ateno]], imperiestrino de la [[Bizanca Imperio]], nuliginta [[ikonoklasmo]]n (naskiĝis ĉirkaŭ [[752]]) * [[833]]: [[Al-Ma'mun]], [[kalifo]] el dinastio [[Abasidoj]], konata de la [[Hejmo de Saĝeco]] (n. [[786]]) * [[1048]]: [[Damaso la 2-a]], papo * [[1420]]: [[Pierre d'Ailly]], franca teologo, [[astrologo]], kardinalo de la katolika romia eklezio. (n. [[1351]]) * [[1429]]: [[Jakoubek ze Stříbra]], ĉeĥa predikisto el [[Betlehema Kapelo]] en [[Prago]], [[husana periodo|husana teologo]] kaj verkisto (naskiĝis ĉirkaŭ [[1375]]) * [[1472]]: [[János Vitéz]], kroata-hungara [[kardinalo]], [[humanismo|humanisto]], diplomato, matematikisto, astrologo, astronomo, [[edukisto]], fondinto de [[Academia Istropolitana]] (n. [[1405]] aŭ [[1408]]) * [[1516]]: [[Hieronymus Bosch]], nederlanda pentristo inspirita interalie de astrologio, [[alkemio]], [[magio]], konata de ''[[La ĝardeno de la delicoj]]'' (naskiĝis ĉirkaŭ [[1450]]) * [[1534]]: [[Tomaso de Vio]], itala [[dominikanoj|dominikano]], teologo, filozofo-[[tomismo|tomisto]], kardinalo, [[papa legato]] (n. [[1469]]) * [[1601]]: [[Mikaelo de Valaĥio]], reginto de Valaĥio, Transilvanio, kaj Moldavio (n. [[1558]]) * [[1668]]: [[Jakob Balde]], germana poeto kaj jezuito, profesoro pri [[retoriko]] (n. [[1604]]) *[[1688]]: [[Martin von Rango]], germana juristo, politikisto kaj historiisto (m. [[1688]]) * [[1720]]: [[Simon Ockley]], angla [[orientalisto]] esploranta araban kaj islaman kulturojn, spertulo pri [[saracenoj]] (n. [[1678]]) * [[1721]]: [[Wolf Christoph Zorn von Plobsheim]], germana arĥitekto kaj oficiro (n. [[1655]]) * [[1820]]: [[Anders Sparrman]], sveda naturalisto, aboliciisto, sekvanto de [[Carl Linnaeus]] (n. [[1748]]) * [[1828]]: [[Friedrich Ludewig Bouterweck]], germana estetikisto kaj filozofo, [[Empiriismo|empiriisto]] (n. [[1765]]) * [[1830]]: [[Nicolaus Heinrich Dornheim]], germana pentristo kaj grafikisto (n. [[1772]]) * [[1853]]: [[Józef Hoene-Wroński]], pola filozofo, matematikisto, fizikisto, astronomo, [[jurfilozofio|juristo]] kaj ekonomikisto, reprezentanto de [[pola mesianismo]] (n. [[1776]]) * [[1858]]: [[Gottlieb Döbling]], germana natursciencisto kaj instruisto (n. [[1797]]) * [[1890]]: [[Eduard von Bauernfeld]], aŭstra [[komedio|komediisto]], [[Bohemiismo|bohemiano]] (n. [[1802]]) * [[1913]]: [[József Szinnyei]], hungara bibliografo, bibliotekisto, literaturhistoriisto, membro de [[Hungara Scienca Akademio]], [[Societo Kisfaludy]] kaj membro honora de [[Societo Petőfi]] (n. [[1830]]) * [[1914]]: [[Roque Sáenz Peña]], argentina [[advokato]] kaj politikisto (n. [[1851]]) * [[1915]]: [[Jerzy Żuławski]], pola prozisto, poeto reprezentanta [[dekadencismo]]n kaj katastrofismon, [[dramaturgo]] de [[Juna Pollando]], kun [[Antoni Lange]] unu el antaŭuloj de la pola [[sciencfikcio]], aŭtoro de simbolaj dramoj kaj filozofiaj [[eseo]]j (n. [[1874]]) * [[1915]]: [[Ede Bohacsek]], hungara transilvania pentristo (n. [[1889]]) * [[1916]]: [[Ottóné Herman]], hungara verkistino kaj [[felietono|felietonistino]] (n. [[1856]]) * [[1919]]: [[Ernst Haeckel]], germana biologo, filozofo kaj vojaĝisto, adepto de [[darvinismo]], kiu enkondukis terminojn [[filogenetiko]], [[ekologio]] kaj aliajn, kreinto de alternativa [[biologia klasado]] al tiu de [[Karolo Lineo]] (n. [[1834]]) * [[1919]]: [[Ruggiero Leoncavallo]], itala komponisto, konata de sia [[Verismo|verisma]] opero (n. [[1857]]) *[[1925]]: [[Alfred Wanckel]], germana arĥitekto (n. [[1855]]) * [[1929]]: [[Heinrich Zille]], germana ilustristo kaj fotisto (n. [[1858]]) * [[1936]]: [[Lincoln Steffens]], usona ĵurnalisto, kies [[aŭtobiografio]] eniris la [[usona literaturo|usonan literaturon]] (n.[[1866]]) * [[1942]]: [[Edith Stein]], german-juda [[filozofino]] esplorinta [[ontologio]]n kaj [[fenomenologio]]n, [[karmelanoj|karmelanino]], sanktulino, kunpatronino de [[Eŭropo]] (n. [[1891]]) * [[1943]]: [[Ĥaim Sutin]], franca pentisto, amiko de [[Amedeo Modigliani]] (n. [[1893]]) * [[1944]]: [[Ernst Lossa]], viktimo de sistema murdo de homoj kun fizikaj, mensaj kaj emociaj handikapoj en Germanio kadre de [[Aranĝo T4]] (n. [[1929]]) * [[1944]]: Mortfalintoj en la [[Ribelo de Varsovio]]: ** [[Zygfryd Maria Urbanyi]], [[leŭtenanto]] de [[Pola Enlanda Armeo]], partoprenanto de la Ribelo de Varsovio, komandanto de Taĉmento "Tigroj de [[Wola (administra parto de Varsovio)|Wola]]", distingita postmorte per Milita Ordeno ''[[Virtuti Militari]]'' (n. [[1915]]) ** [[Mieczysław Milbrandt]], pola filozofo, publicisto, partoprenanto de la Ribelo de Varsovio, post elterigo entombigita sur la [[Tombejo de Varsoviaj Insurekcianoj]] (n. [[1915]]) * [[1947]]: [[Michael Brink]], germana rezistmovadano [[Nacisocialisma Germana Laborista Partio|kontraŭnaziista]], [[revivigo katolika (literaturo)|katolika religiulo]] (n. [[1914]]) *[[1947]]: [[Hans von Hammerstein-Equord]], aŭstra verkisto kaj [[konservismo|konservisma]] politikisto (n. [[1881]]) * [[1953]]: [[Árpád Bardócz]], hungara poeto, tradukisto, kunlaboranto de hungarlingvaj "[[Erdélyi Szemle|Transilvania Revuo]]" kaj "[[Pásztortűz|Paŝtista Fajro]]" (n. [[1888]]) * [[1962]]: [[Hermann Hesse]], germana Nobelpremiita verkisto kaj pentristo (n. [[1877]]) * [[1964]]: [[Gusztáv Bárczi]], hungara kuracisto kaj speciala [[instruisto]] (n. [[1890]]) * [[1969]]: [[Cecil Frank Powell]], angla Nobelpremiita fizikisto, malkovrinto de [[piono]]j (n. [[1903]]) * [[1974]]: [[Pál Székely]], hungara inĝeniero pri minado (n. [[1891]]) * [[1974]]: [[Bill Chase]], usona muzikisto kaj trumpetisto (n. [[1934]]) * [[1975]]: [[Dmitri Ŝostakoviĉ]], soveta komponisto, aŭtoro de 15 [[simfonio]]j (n. [[1906]]) * [[1976]]: [[Ivan Meleĵ]], sovetia belorusa verkisto, aktivulo de [[Belorusa SSR]] (n.[[1921]]) * [[1978]]: [[Johan Daisne]], flandra verkisto, reprezentanto de [[magia realismo]] (n. [[1912]]) * [[1978]]: [[Lajos Keresztes]], hungara sportisto, luktisto, olimpika medalisto (b. [[1900]]) * [[1991]]: [[Raul-Jurij Ervier]], sovetia geologo, unu el kreintoj de la [[Okcidentsiberia naftogasa komplekso]] (n. [[1909]]) * [[1994]]: [[Helena Rasiowa]], pola matematikistino, profesorino, aktivulino de [[Pola Matematika Societo]] (n. [[1917]]) * [[1995]]: [[Romuald Spasowski]], pola diplomato kaj ambasadoro, kune kun ambasadoro [[Zdzisław Rurarz]] kontraŭulo de la [[milita stato en Pollando]] (n. [[1921]]) * [[1997]]: [[Betinho]], brazila politika aktivulo kaj sociologo luktanta pri homrajtoj (n. [[1935]]) ** [[1998]]: [[Mikaelo Ternavski]], ukrainia poeto verkanta ankaŭ en la pola kaj [[Esperanto]] (n. [[1934]]) ** [[1999]]: [[Eduard Vladimír Tvarožek]], slovaka poeto kaj filozofo, politika malliberulo, redaktoro de "[[Esperantisto Slovaka]]" kaj de ''[[Slovaka Antologio]]'', premiito de la [[Belartaj Konkursoj de UEA]] (n. [[1920]]) * [[2000]]: [[John Charles Harsanyi]], usona Nobelpremiita ekonomikisto, honora membro de [[Hungara Scienca Akademio]] (n. [[1920]]) * [[2001]]: [[Ernő Fábián]], rumania hungara publicisto, filozofo (n. [[1934]]) * [[2001]]: [[János Zsakó]], rumania hungara kemiisto (n. [[1926]]) * [[2002]]: [[Bertold Hummel]], germana komponisto (n. [[1925]]) * [[2005]]: [[Colette Besson]], franca kuristino (n. [[1946]]) * [[2006]]: [[James A. van Allen]], usona fizikisto, konata de la [[zonoj de Van Allen]] (n. [[1914]]) * [[2007]]: [[Ulrich Plenzdorf]], germana verkisto, dramaturgo kaj scenaristo (n. [[1934]]) * [[2011]]: [[Werner W. Wallroth]], germana filmreĝisoro kaj scenaristo (n. [[1930]]) * [[2013]]: [[Marian Przełęcki]], pola filozofo, logikisto, reprezentanto de [[Lvova-Varsovia skolo]] (n. [[1923]]) * [[2021]]: [[Sergej Kovalov]], soveta biofizikisto, [[disidento]], redaktanto de [[samizdato]]j, membro de [[Memorial]], viktimo de politikaj [[reprezalio]]j, defendanto de homaj rajtoj (n. [[1930]]) ==Specialaj tagoj kaj festoj== * [[Liturgia jaro|Festoj kaj rememoroj]] en [[Katolika Eklezio]]: ** [[Sankta Tereza Benedikta de la Kruco]] (Edith Stein), germana filozofino, [[virgulino]] kaj martirino ** [[Franz Jägerstätter]], aŭstra [[martiro]] * [[Nacia tago]], ''National Day'', en [[Singapuro]], tago de la sendependiĝo ([[1965]]) * Internacia Tago de [[Indiĝeno|Indiĝenaj]] Popoloj - fiksita de la [[Ĝenerala Asembleo de Unuiĝintaj Nacioj]] en 1994 kaj celebrota ĝis 2014 * [[Sud-Afriko]]: Nacia tago de la virinoj ==Tagoj de [[semajno]]== La '''9-a de aŭgusto''' estas (laŭ [[gregoria kalendaro]]): * [[Dimanĉo]] en jaroj: [[1587]] [[1592]] [[1598]] [[1609]] [[1615]] [[1620]] [[1626]] [[1637]] [[1643]] [[1648]] [[1654]] [[1665]] [[1671]] [[1676]] [[1682]] [[1693]] [[1699]] [[1705]] [[1711]] [[1716]] [[1722]] [[1733]] [[1739]] [[1744]] [[1750]] [[1761]] [[1767]] [[1772]] [[1778]] [[1789]] [[1795]] [[1801]] [[1807]] [[1812]] [[1818]] [[1829]] [[1835]] [[1840]] [[1846]] [[1857]] [[1863]] [[1868]] [[1874]] [[1885]] [[1891]] [[1896]] [[1903]] [[1908]] [[1914]] [[1925]] [[1931]] [[1936]] [[1942]] [[1953]] [[1959]] [[1964]] [[1970]] [[1981]] [[1987]] [[1992]] [[1998]] [[2009]] [[2015]] [[2020]] [[2026]] [[2037]] [[2043]] [[2048]] [[2054]] [[2065]] [[2071]] [[2076]] [[2082]] [[2093]] [[2099]]; * [[Lundo]] en jaroj: [[1582]] [[1593]] [[1599]] [[1604]] [[1610]] [[1621]] [[1627]] [[1632]] [[1638]] [[1649]] [[1655]] [[1660]] [[1666]] [[1677]] [[1683]] [[1688]] [[1694]] [[1700]] [[1706]] [[1717]] [[1723]] [[1728]] [[1734]] [[1745]] [[1751]] [[1756]] [[1762]] [[1773]] [[1779]] [[1784]] [[1790]] [[1802]] [[1813]] [[1819]] [[1824]] [[1830]] [[1841]] [[1847]] [[1852]] [[1858]] [[1869]] [[1875]] [[1880]] [[1886]] [[1897]] [[1909]] [[1915]] [[1920]] [[1926]] [[1937]] [[1943]] [[1948]] [[1954]] [[1965]] [[1971]] [[1976]] [[1982]] [[1993]] [[1999]] [[2004]] [[2010]] [[2021]] [[2027]] [[2032]] [[2038]] [[2049]] [[2055]] [[2060]] [[2066]] [[2077]] [[2083]] [[2088]] [[2094]]; * [[Mardo]] en jaroj: [[1583]] [[1588]] [[1594]] [[1605]] [[1611]] [[1616]] [[1622]] [[1633]] [[1639]] [[1644]] [[1650]] [[1661]] [[1667]] [[1672]] [[1678]] [[1689]] [[1695]] [[1701]] [[1707]] [[1712]] [[1718]] [[1729]] [[1735]] [[1740]] [[1746]] [[1757]] [[1763]] [[1768]] [[1774]] [[1785]] [[1791]] [[1796]] [[1803]] [[1808]] [[1814]] [[1825]] [[1831]] [[1836]] [[1842]] [[1853]] [[1859]] [[1864]] [[1870]] [[1881]] [[1887]] [[1892]] [[1898]] [[1904]] [[1910]] [[1921]] [[1927]] [[1932]] [[1938]] [[1949]] [[1955]] [[1960]] [[1966]] [[1977]] [[1983]] [[1988]] [[1994]] [[2005]] [[2011]] [[2016]] [[2022]] [[2033]] [[2039]] [[2044]] [[2050]] [[2061]] [[2067]] [[2072]] [[2078]] [[2089]] [[2095]]; * [[Merkredo]] en jaroj: [[1589]] [[1595]] [[1600]] [[1606]] [[1617]] [[1623]] [[1628]] [[1634]] [[1645]] [[1651]] [[1656]] [[1662]] [[1673]] [[1679]] [[1684]] [[1690]] [[1702]] [[1713]] [[1719]] [[1724]] [[1730]] [[1741]] [[1747]] [[1752]] [[1758]] [[1769]] [[1775]] [[1780]] [[1786]] [[1797]] [[1809]] [[1815]] [[1820]] [[1826]] [[1837]] [[1843]] [[1848]] [[1854]] [[1865]] [[1871]] [[1876]] [[1882]] [[1893]] [[1899]] [[1905]] [[1911]] [[1916]] [[1922]] [[1933]] [[1939]] [[1944]] [[1950]] [[1961]] [[1967]] [[1972]] [[1978]] [[1989]] [[1995]] [[2000]] [[2006]] [[2017]] [[2023]] [[2028]] [[2034]] [[2045]] [[2051]] [[2056]] [[2062]] [[2073]] [[2079]] [[2084]] [[2090]]; * [[Ĵaŭdo]] en jaroj: [[1584]] [[1590]] [[1601]] [[1607]] [[1612]] [[1618]] [[1629]] [[1635]] [[1640]] [[1646]] [[1657]] [[1663]] [[1668]] [[1674]] [[1685]] [[1691]] [[1696]] [[1703]] [[1708]] [[1714]] [[1725]] [[1731]] [[1736]] [[1742]] [[1753]] [[1759]] [[1764]] [[1770]] [[1781]] [[1787]] [[1792]] [[1798]] [[1804]] [[1810]] [[1821]] [[1827]] [[1832]] [[1838]] [[1849]] [[1855]] [[1860]] [[1866]] [[1877]] [[1883]] [[1888]] [[1894]] [[1900]] [[1906]] [[1917]] [[1923]] [[1928]] [[1934]] [[1945]] [[1951]] [[1956]] [[1962]] [[1973]] [[1979]] [[1984]] [[1990]] [[2001]] [[2007]] [[2012]] [[2018]] [[2029]] [[2035]] [[2040]] [[2046]] [[2057]] [[2063]] [[2068]] [[2074]] [[2085]] [[2091]] [[2096]]; * [[Vendredo]] en jaroj: [[1585]] [[1591]] [[1596]] [[1602]] [[1613]] [[1619]] [[1624]] [[1630]] [[1641]] [[1647]] [[1652]] [[1658]] [[1669]] [[1675]] [[1680]] [[1686]] [[1697]] [[1709]] [[1715]] [[1720]] [[1726]] [[1737]] [[1743]] [[1748]] [[1754]] [[1765]] [[1771]] [[1776]] [[1782]] [[1793]] [[1799]] [[1805]] [[1811]] [[1816]] [[1822]] [[1833]] [[1839]] [[1844]] [[1850]] [[1861]] [[1867]] [[1872]] [[1878]] [[1889]] [[1895]] [[1901]] [[1907]] [[1912]] [[1918]] [[1929]] [[1935]] [[1940]] [[1946]] [[1957]] [[1963]] [[1968]] [[1974]] [[1985]] [[1991]] [[1996]] [[2002]] [[2013]] [[2019]] [[2024]] [[2030]] [[2041]] [[2047]] [[2052]] [[2058]] [[2069]] [[2075]] [[2080]] [[2086]] [[2097]]; * [[Sabato]] en jaroj: [[1586]] [[1597]] [[1603]] [[1608]] [[1614]] [[1625]] [[1631]] [[1636]] [[1642]] [[1653]] [[1659]] [[1664]] [[1670]] [[1681]] [[1687]] [[1692]] [[1698]] [[1704]] [[1710]] [[1721]] [[1727]] [[1732]] [[1738]] [[1749]] [[1755]] [[1760]] [[1766]] [[1777]] [[1783]] [[1788]] [[1794]] [[1800]] [[1806]] [[1817]] [[1823]] [[1828]] [[1834]] [[1845]] [[1851]] [[1856]] [[1862]] [[1873]] [[1879]] [[1884]] [[1890]] [[1902]] [[1913]] [[1919]] [[1924]] [[1930]] [[1941]] [[1947]] [[1952]] [[1958]] [[1969]] [[1975]] [[1980]] [[1986]] [[1997]] [[2003]] [[2008]] [[2014]] [[2025]] [[2031]] [[2036]] [[2042]] [[2053]] [[2059]] [[2064]] [[2070]] [[2081]] [[2087]] [[2092]] [[2098]]. {{projektoj |commonscat=9 August |wikinewscat=9-a de aŭgusto }} [[kategorio:Almanako]] [[kategorio:Aŭgusto]] [[Kategorio:9-a de aŭgusto| ]] [[Kategorio:9-a tago de la monato|#08]] [[Kategorio:Tagoj de la jaro|#0809]] 94o7c7tfxxdmtnhlrsn9i3dwt8duejb 7684525 7684500 2022-08-10T13:10:30Z Sliwinski 12060 /* Eventoj */ kompletigo per primilitaĵoj: Sanna Marin alvokis EU al fermo de ŝtatlimoj por turistoj el Rusio, potencaj eksplodoj en rusa krimea bazo Novofedorivka, detruitaj aviadiloj wikitext text/x-wiki {{KalendaroAŭgusto}} {{aŭgusto}} La '''9-a de aŭgusto''' estas la 221-a tago de la jaro (la 222-a en superjaroj) laŭ la [[Gregoria kalendaro]]. 144 tagoj restas. Je la 9-a de aŭgusto okazis, interalie: ==Eventoj== * [[-480]]: [[Grek-persaj militoj]]: [[batalo de la Termopiloj]] komenciĝis * [[-48]]: [[Romia Respubliko]]: en [[Tesalio]] okazis [[batalo de Farsalio]]: [[Julio Cezaro]] venkis [[Pompeo]]n, kiu fuĝis al [[Egiptio]] * [[378]]: [[Romia Imperio]] decide malvenkis en batalo kun [[visigotoj]] – en la batalo de [[Edirne|Adrianopol]] mortfalis imperiestro [[Valento (imperiestro)|Valento]] * [[681]]: [[Bizanca Imperio|Bizanca imperiestro]] Konstantino la 4-a packontraktis kun [[prabulgaroj]], kiuj transpaŝis [[Danubo]]n kaj setlis en la hodiaŭa [[Dobroĝo]] - komenco de la [[Bulgario|bulgara]] ŝtato * [[1017]]: Germana-romia imperiestro [[Henriko la 2-a (Sankta Romia Imperio)|Henriko la 2-a]] kun 30-milhoma armeo ekiris de [[Erfurt]] kontraŭ [[Pollando]] - rezulte de pactraktato en [[Bautzen|Budziszyn]] ĉe Pollando restis sendependaj de la imperiestro [[Luzacio]], [[Supra Luzacio]] kaj [[Moravio]] * [[1136]]: [[Slavoj|Slavaj]] [[Pomerio|pomerianoj]] sub gvido de pola [[duko]] Racibor la 1-a konkeris [[Norvegio|norvegan]] urbon Konungahela * [[1157]]: Dum "unuiga renkonto" en [[Roskilde]] renkontiĝis tri kunregantoj de [[Danio]] - dum ĝia daŭro unu estis [[murdo|murdita]], alia vundita * [[1173]]: Komenco de la konstruado de [[sonoriloturo]], konata kiel [[Oblikva turo de Pizo]], daŭranta du jarcentojn * [[1253]]: Papo [[Gregorio la 9-a]] konfirmis regularon de [[Klara el Asizo]] * [[1382]]: Władysław Opolczyk de [[Opole]], [[duko]] de [[Piastoj]], por eviti [[ekskomuniko]]n fondis [[monaĥejo]]n de [[paŭlanoj]] sur [[Jasna Góra]] en [[Częstochowa]] — la plej grava [[pilgrimado|pilgrimejo]] en Pollando * [[1471]]: [[Siksto la 4-a]] iĝis papo * [[1483]]: Malfermo de la [[Siksta Kapelo]] en [[Vatikana Palaco]] * [[1570]]: [[Japanio]]: en [[batalo de Anegawa]] venkis [[klano]]j [[Oda (klano)|Oda]] kaj [[Tokugawa (klano)|Tokugawa]] super [[Asai (klano)|Asai]] kaj [[Asakura (klano)|Asakura]] * [[1610]]: [[Anglaj-paŭhatanaj militoj]] komenciĝis en [[kolonio de Virginio]] * [[1662]]: Forta [[tertremo]] en [[Tatroj]] - unu el la plej fortaj sismaj eventoj en la historio de la polaj teritorioj * [[1791]]: [[Kronjuveloj]]: imperiestro [[Leopoldo la 2-a (Sankta Romia Imperio)|Leopoldo la 2-a]] transportis de [[Vieno]] al [[Prago]] la [[krono]]n de [[Sankta Venceslao]] * [[1792]]: [[Francisko la 1-a (Aŭstrio)|Francisko la 1-a]] kroniĝis kiel [[listo de regantoj de Ĉeĥio|reĝo de Bohemio]] * [[1814]]: Venko de [[norvegoj]] super [[svedoj]] en batalo de Langnes (en [[Østfold]]) * [[1830]]: [[Ludoviko-Filipo (Francio)|Ludoviko-Filipo]] el [[burbonoj]] iĝis reĝo de [[francoj]] - [[Julia monarkio]] estis proklamita sub regado de la "reĝo de [[bankisto]]j" kaj la "reĝo de [[barikado]]j" * [[1849]]: [[Hungara revolucio de 1848|Hungara revolucio]]: malvenko de ribelantoj en batalo de [[Timişoara|Temesvár]] - hungaraj fortoj gvidataj de [[Józef Bem]] malvenkis kun la aŭstriaj de [[Julius Jacob von Haynau]] * [[1852]]: [[Markizinsuloj]]: [[Herman Melville]] fuĝis de [[indiĝeno]]j * [[1866]]: [[Bestoĝardeno kaj Botanika ĝardeno (Budapeŝto)|Bestoĝardeno kaj Botanika ĝardeno]] malfermiĝis en [[Budapeŝto]] * [[1876]]: Usona astronomo [[Christian Heinrich Friedrich Peters]] malkovris asteroidon [[165 Lorelejo|Lorelejo]] * [[1890]]: [[Britio]] transdonis al [[Germanio]] insulon [[Helgoland]] sur [[Norda Maro]] * [[1891]]: [[Moravio]]: unua gastejo estis establita en [[Pustevny]] sur la monto [[Radhošť (monto)|Radhošť]] - kun 25 [[lito]]j, konstruita kontraŭ 8 800 [[zloto]]j * [[1892]]: [[Thomas Alva Edison]] patentis dudirektan [[telegrafo]]n * [[1902]]: [[Eduardo la 7-a]] kroniĝis kiel [[listo de britaj reĝoj|reĝo de Britio]] * [[1907]]: Organizita de [[Robert Baden-Powell]] tendaro sur angla [[insulo Brownsea]] finiĝis - ĝi estas konsiderita komenco de [[skoltismo]] * [[1910]]: [[Polusa esplorado]]: kun eknavigo el la ĉefurbo de [[Norvegio]] de la ŝipo "[[Fram]]", [[Roald Amundsen]] komencis sian [[ekspedicio de Amundsen al la Suda Poluso|polusan ekspedicion]], plu sekretigatan antaŭ la [[publika opinio]] * [[Unua Mondmilito]] ** [[1914]]: [[Francio]] komencis batalon de [[Mulhouse]] por reakiri [[Alzaco]]n de Germanio; brita artileria malpeza [[Krozoŝipo (armea)|krozŝipo]] ''HMS Birmingham'' per sia [[pruo]] atakis kaj sinkigis apud [[Skotlando]] elmergitan pro paneo germanan [[submarŝipo]]n ''SM U-15'' - unua germana U-ŝipo perdita ** [[1918]]: [[Flugo]] super [[Vieno]] okazis - elpensita de la itala poeto [[Gabriele D'Annunzio]] kun disĵetado de propagandaj [[flugfolio]]j alvokantaj [[aŭstroj]]n al fino de la milito * [[1919]]: En [[Teherano]] oni fiksis interkonsenton pri [[sendependeco]] kaj [[integreco]] de [[Irano]], sed fakte enkondukis britan [[protektorato]]n * [[1920]]: [[Pactraktato]] de [[Neuilly-sur-Seine]] ekvalidis, trudita al [[Bulgario]] post ties malvenko en la mondmilito * [[1920]]: [[Pola-bolŝevika milito|Soveta-Pola Milito]]: ** Pola generalo [[Kazimierz Sosnkowski]] iĝis ministro pri [[militisto|militistaj]] aferoj ** Registaro de [[Ĉeĥoslovakio]] anoncis [[neŭtraleco (internaciaj rilatoj)|neŭtralecon]] pri la [[milito]] ** Fino de dutaga brita-franca konferenco - oni priparolis kondiĉojn de [[armistico]] koncerne Pollandon, i.a. tuja malmobilizo al nivelo de 50 mil soldatoj kaj rajto de Rusio al senkondiĉa transporto tra la pola teritorio * [[1921]]: En [[Maroko]] finiĝis [[batalo de Annual]] per malvenko de hispanaj trupoj * [[1925]]: [[Hinda sendependiga movado]]: en [[Brita Hindio]] proksime al [[Laknaŭo]] okazis trajnrabado * [[1936]]: [[Somera Olimpiko 1936|Somera Olimpiko]]: [[Afrik-usonanoj|afrikusona]] atleto [[Jesse Owens]] akiris sian kvaran [[ora medalo|oran medalon]] en [[Berlino]] * [[Dua Mondmilito]] ** [[1940]]: [[Germana okupado de Pollando]]: komandantaro de [[Wehrmacht]] kadre de [[Operaco Barbaroso]] eldonis sekretan direktivon pri koncentrado de germana militistaro en [[Ĉefgubernio|Ĝenerala Gubernio]] kadre de preparoj al agreso kontraŭ [[Sovetunio]]; polaj ŝipoj ''SS Śląsk'' kaj ''SS Cieszyn'', pro minaco de transpreno flanke de franca [[reĝimo de Vichy]], fuĝis de haveno [[Kaolack]] en Franca [[Okcidentafriko]] al [[Banĝulo|Bathurst]] en brita [[Gambio]]; [[Ĉernivca provinco]] estis establita en [[Ukraina Soveta Socialisma Respubliko]] ** [[1941]]: Germanaj regopovoj en [[Provinco Vartlando]] malpermesis vendi [[frukto]]jn al [[poloj]]; aperanta en [[Lublin]] gazeto por poloj ŝanĝis titolon de "Głos Lubelski" al "Nowy Głos Lubelski" (Nova Lublina Voĉo) kaj en [[Lvovo]] aperis germana "Gazeta Lwowska" (Lvova Gazeto), kies eldonkvanto por [[Galicio]] post 2 jaroj superis 88 000 ekzemplerojn; [[Atlantiko]]: batalo pri [[konvojo]] HG-69 komencita (ĝis la 16-a de aŭgusto) - brita eskorto sukcese reĵetis atakojn de germanaj kaj italaj [[submarŝipo]]j ** [[1942]]: [[Operaco Reinhardt]]: al germana [[koncentrejo]] [[Aŭŝvico]] oni alveturigis 1068 judojn el [[Francio]], el kiuj 794 estis tuj mortigitaj en [[gaso|gas]]ĉambroj - ankaŭ pereis kune kun sia pli aĝa [[fratino]] [[Edith Stein]], filozofino kaj [[karmelanoj|karmelanino]]; [[Gestapo]] kaj [[SS (organizo)|SS]] pafmortigis en Kostrze apud [[Krakovo]] ĉirkaŭ 100 judojn; [[Pacifika Fronto]]: venko de [[japanoj]] en dutaga [[batalo ĉe insulo Savo]] - [[Usona Mararmeo]] devis retiriĝi de [[Salomonoj]]; [[Aliancanoj]] komencis provizi sieĝitan [[Malto]]n; [[Irano]]: la trian fojon Ahmad Ghawam iĝis ĉefministro; [[pola ekzila registaro]] organizis en [[Londono]] [[gazetara komuniko|gazetaran konferencon]] pri [[genocido]] de [[judoj]] en [[okupado|okupata]] [[Pollando]]; [[germanoj]] komencis eldoni por [[ukraino]]j semajnrevuon "Ĉertkivska Dumka"; [[Orienta Fronto (Dua mondmilito)|Orienta Fronto]]: germana Armea Grupo "A" kaj tiu de Richard Ruoff ekregis [[Jejsko]]n kaj [[Krasnodar]], kaj 1-a Kirasita Armeo - [[Majkopo]]n; [[Quit India|Movado Forlasu Hindion]] lanĉita: [[britoj]] arestis en [[Mumbajo|Bombay]] [[Mohandas Karamchand Gandhi]] kaj la tutan [[ekzekutivo|Ekzekutivan]] Komitaton de la [[Barata Nacia Kongreso]] kune kun [[Jawaharlal Nehru]] kaj [[Rajendra Prasad]] - en [[Bombajo]] kaj aliaj urboj kunpuŝiĝoj kun la polico; nokte Bomba Korpuso de [[brita aerarmeo|RAF]] atakis [[Osnabrück]] ** [[1943]]: Apud vilaĝo Borów (proksime al [[Kraśnik]]) taĉmento de la [[Naciaj Armitaj Fortoj de Pollando]] pafmortigis 28 [[partizano]]jn, akuzitajn esti anoj de la taĉmento de rabista grupo sub ŝildo de Popola Gvardio (kaj hazarde 4 kamparanojn), kiu laŭdire neniam batalis kontraŭ germanoj, sed kiel soveta unuo preparis kandidatojn por servi en [[NKVD]] kaj la pola Sekurec-Oficejo. Tion ordonis la [[Pola Partizana Ŝtato|Pola Subtera Ŝtato]] kaj plenumis subkolonelo Leonard Zub-Zdanowicz, [[mutobskuruloj|mutobskurulo]]; [[Brandenburg an der Havel]]: aŭstra kamparano kaj [[Sekulara franciskana ordeno|sekulara ordenano]] [[Franz Jägerstätter]] estis gilotinita kiel martiro de [[konscienco]]; nokte RAF atakis [[Mannheim]] kaj [[Ludwigshafen]] ** [[1944]]: [[Ribelo de Varsovio]]: evakuo de registara kvartalo kun ties germana guberniestro Ludwig Fischer, kies anstataŭanton mortigas [[kuglo]] de ribelanto; ĉe str. Bema 57 germanoj pafmortigis 70 personojn; kolonelo [[Antoni Chruściel]] kunfondis Ŝtatan Sekurec-Korpuson, t.e. policon de la ribelo; germana polico transprenis en [[Milanówek]] grandan deponejon de [[armilo]]j el aviadilaj ĵetoj; oktaga batalo de Studzianki (proksime al [[Kozienice]]) komenciĝis - la plej granda pola [[tanko|tanka]] batalo en [[Orienta Fronto (Dua mondmilito)|Orienta Fronto]] dum kiu pola-soveta armeo venkis la germanan; grupoj de Popola Gvardio eksplodigis [[ponto]]n en [[distrikto Olkusz]] kaj difektis relvojon apud Ząbkowice, kio kaŭzis trajnan akcidenton; [[ukraino]]j en germana soldatservo bruligis vilaĝon Skłody Borowe (proksime al [[Wysokie Mazowieckie]]) kaj murdis en ĝi 49 personojn; dekstra alo de la 1-a Belorusa Fronto ekregis [[Sokołów Podlaski]] kaj [[Węgrów]]; [[Winston Churchill]] venis al [[Napolo]] por renkontiĝi kun [[Josip Broz Tito]], la komandanto de [[Jugoslavaj partizanoj]] ** [[1945]]: Noktomeze de la 8-a/9-a de aŭgusto [[soveta invado de Manĉurio]] komenciĝis — la unua tago de la [[Sovet–Japana Milito]]; [[Atoma bombado de Hiroŝima kaj Nagasaki]]: [[bombaviadilo]] ''[[Bockscar]]'' de [[Usona Aerarmeo]] faligis je la 11:01 laŭ la loka tempo [[atombombo]]n ''[[Fat Man]]'' sur [[Nagasako]], kie 35 mil homoj tuj mortfalis, 60 mil vundiĝis aŭ kontuziĝis - la celo estis [[kapitulaco|kapitulacigi]] Japanion * [[1949]]: [[Grekio]] kaj [[Turkio]] membriĝis al [[Konsilio de Eŭropo]] * [[1958]]: [[Belorusa Soveta Socialisma Respubliko]]: la Medicina Universitato en [[Grodno]] estis fondita * [[1960]]: [[Flago de Gabono]] oficialiĝis * [[1960]]: [[Suda Kasaio]] apartiĝis de [[Demokratia Respubliko Kongo]] * [[1962]]: [[Nacia himno]] de [[Malio]] ''[[Pour l’Afrique et pour toi, Mali]]'' oficialiĝis * [[1962]]: usona kantisto kaj komponisto Robert Allen Zimmerman akceptis nomon [[Bob Dylan]] * [[1965]]: [[Singapuro]] forlasis la [[Malajzio|Malajan Federacion]] kaj fariĝis sendependa * [[1968]]: [[Praga Printempo]]: Jugoslavia prezidento [[Josip Broz Tito]] vizitis [[Prago]]n * [[1969]]: Bando de [[Charles Manson]] murdis Sharon Tate, la edzinon de [[Roman Polański]] en ilia vilao en [[Beverly Hills]] * [[1971]]: [[Nordirlanda konflikto]]: britaj trupoj komencis aresti kaj internigi ŝajnajn [[IRA (Irlando)|irlandajn respublikanajn ekstremistojn]] en [[Nord-Irlando]] * [[1974]]: Sekve de [[Skandalo Watergate]], lime de [[elpostenigo]], abdikis la prezidento de Usono [[Richard Nixon]] - nova prezidento fariĝis [[Gerald Ford]] * [[1976]]: [[Kosmoesploro]]: lanĉo de la lasta [[kosmosondilo]] kadre de la soveta [[Projekto Luna]] * [[1982]]: [[Terorismo]]: en [[atenco]] kontraŭ [[judoj|juda]] [[restoracio]] en [[Parizo]] 6 personoj pereis kaj 22 vundiĝis * [[1984]]: Inaŭguro de la [[bestoĝardeno]] en [[Minsko]] * [[NATO]] ** [[1989]]: Ĝenerala sekretario [[Manfred Wörner]] dubindigis la situacion de [[pomakoj|bulgaraj turkoj]] ** [[1990]]: [[Pollando]] ligis [[diplomatio|diplomatiajn]] rilatojn * [[1992]]: [[Okupacio de baltaj ŝtatoj]]: interkonsento pri retirigo de rusia armeo el [[Litovio]] ĝis la 31-an de aŭgusto 1993 * [[1993]]: [[Alberto la 2-a (Belgio)|Alberto la 2-a]] iĝis [[listo de belgaj reĝoj|reĝo de belgoj]] * [[1999]]: [[Vladimir Putin]], direktoro de la [[Federacia Sekureca Servo de la Rusia Federacio]], estis nomumita de prezidanto [[Boris Jelcin]] kiel ĉefministro de Rusio * [[2001]]: Unua pola [[informa televido]] [[TVN24]] ekfunkciis * [[2005]]: [[Kosmoesploro]]: [[kosmopramo Discovery]] alteriĝis en militistejo en [[Kalifornio]], finante mision STS-114, la unuan post katastrofo de [[Kosmopramo Columbia]], la 1-an de februaro 2003 * [[2006]]: Nova [[Aŭtonoma Komunumo de Hispanio|aŭtonoma statuso]] de [[Katalunio]] ekvalidis * [[2006]]: Kvin armitaj [[rabo|rabistoj]] en policaj [[uniformo]]j atakis sekurecan aŭton de proksime al [[Slavkov u Brna]] kaj ŝtelis pli ol 77 milionojn da [[ĉeĥa krono|ĉeĥaj kronoj]] - unu el la plej grandaj raboj en la historio de [[Ĉeĥio]] * [[2007]]: [[Medeĝino (Kolombio)|Medeĝino]]: [[Kolombio]], [[Gvatemalo]], [[Honduro]] kaj [[Salvadoro]] subskribis interkonsenton pri libera [[komerco]] * [[2008]]: [[Milito en Sud-Osetio (2008)|Milito en Sud-Osetio]]: [[Kartvelio]] por 15 tagoj enkondukis [[militjuro]]n; unuaj trupoj de la rusia [[58-a armeo (Rusio)|58-a armeo]] eniris Sud-Osetion por malbloki rusiajn pactrupojn en [[Cĥinvalo]], pripafatajn de kartvela armeo, kaj forpeli la invadintojn — tagmeze ili ekregis la urbon kaj vespere forpelis la invadintojn en ĝiaj ĉirkaŭaĵoj; diviziestro generalo-leŭtenanto Anatolij Ĥrulov estis vundita en embusko de kartvela speciala taĉmento, same kiel televidĵurnalistoj, kiuj akompanis lin; ĉeĉenaj batalionoj ''Okcidento'' kaj ''Oriento'' marŝis avangarde de la rusiaj trupoj. * [[2014]]: Pola [[biciklado|biciklisto]] [[Rafał Majka]] venkis en la 71-a Tour de Pologne, [[voja bicikla konkurso]] * [[2018]]: Dum aeratako de milita alianco en [[Jemeno]], sub gvido de [[Sauda Arabio]], estis trafita lerneja buso - laŭ [[Ruĝa Kruco]] 46 mortintoj, plejparte infanoj * [[2019]]: Fronte al usonaj sankcioj senigantaj [[Huawei]] aliron al [[Android]], la ĉina [[transnacia firmao]] anoncis lanĉon de sia propra [[operaciumo]] Harmony OS * [[2020]]: En [[Belorusio]] okazis prezidenta [[voĉdonado]], en kiu laŭ oficialaj donitaĵoj venkis oficanta prezidento [[Aljaksandr Lukaŝenka]] — komenco de amasaj plurmonataj protestoj, dum kiuj opozicio akuzis la registaron je falsado kaj tiu respondis per [[reprezalio]]j * [[2022]]: [[Invado de Rusio en Ukrainion (2022)|Invado de Rusio en Ukrainion]]: ** La pasintan tagon [[Sumia provinco]] estis 62-foje pripafita, kaj ukrainoj evakuis pli ol 840 civilulojn el [[Donecka provinco]] — en la [[stacidomo]] en [[Pokrovsk]] 735 ricevis necesan helpon; ukraina armeo atakas Izjum; Armitaj Fortoj de Ukrainio ricevis de [[Turkio]] 50 kirasitajn transportilojn Kirbi; potencaj [[eksplodo]]j en rusa [[Krimeo|krimea]] bazo Novofedorivka, detruitaj aviadiloj ** Laŭ brita spionagentejo dum la lastaj 30 tagoj Rusio direkte al [[Baĥmut]] progresis je 10 km — en Donbaso okupas 100 m tage; [[Alta Komisiito de Unuiĝintaj Nacioj pri Rifuĝintoj]]: 10,5 mln da personoj forlasis Ukrainion; [[Sanna Marin|ĉefministrino de Finnlando]] alvokis [[EU]] al fermo de [[ŝtatlimo]]j por [[turisto]]j el Rusio ==[[Esperantujo]]== * [[1887]]: [[L.L. Zamenhof]] kaj [[Klara Zamenhof|Klara Silbernik]] geedziĝis * [[1905]]: [[Deklaracio pri Esperanto]]: ''[[Fundamento de Esperanto]]'' estis oficiale akceptita de la [[UK 1905|unua internacia kongreso]] de [[esperantistoj]] en [[Boulogne-sur-Mer]] (Francio) ==Naskiĝoj== * [[1387]]: [[Henriko la 5-a (Anglio)|Henriko la 5-a]], reĝo de Anglio (m. [[1422]]) * [[1537]]: [[Francesco Barozzi]], itala [[humanismo|humanisto]], matematikisto, filologo, astronomo, antikvaĵisto, helenisto, eldonanto de verkoj de [[Eŭklido]] kaj [[Arkimedo]] (m. [[1604]]) * [[1603]]: [[Johannes Coccejus]], nederlanda [[Kalvino|kalvinista]] teologo, filologo kaj hebreisto (m. [[1669]]) * [[1631]]: [[John Dryden]], angla verkisto, kortega poeto de [[Stuartoj]] (m. [[1700]]) * [[1648]]: [[Johann Michael Bach la 1-a]], germana komponisto el la [[familio Bach]] (m. [[1694]]) * [[1674]]: [[František Maxmilián Kaňka]], ĉeĥa arkitekto, konata de [[Karolinum]] kaj [[Clementinum]] (m. [[1766]]) * [[1759]]: [[Johann Christoph Friedrich GuthsMuths]], germana pioniro de lerneja sportedukado (m. [[1839]]) * [[1776]]: [[Amedeo Avogadro]], itala kemiisto kaj fizikisto, konata pro la leĝo pri [[ideala gaso|idealaj gasoj]] kaj [[konstanto de Avogadro]] (m. [[1856]]) * [[1789]]: [[Nicolas Bochsa]], franca komponisto kaj [[harpo]]virtuozo (m. [[1856]]) * [[1795]]: [[Judit Dukai Takách]], hungara poetino konata de [[odo]]j kaj [[elegio]]j (m. [[1836]]) *[[1797]]: [[Friedrich Johannes Frommann]], germana eldonisto, verkisto kaj politikisto (m. [[1886]]) *[[1839]]: [[Gaston Paris]], franca filologo, membro de la [[Franca Akademio]] (m. [[1903]]) * [[1843]]: [[Adolf Mayer]], germana agrikultura kemiisto kontribuinta al malkovro de [[tabakmozaikviruso]] (m. [[1942]]) * [[1852]]: [[Gábor Engel]], hungara kuracisto, akuŝisto-ginekologo kaj universitata profesoro (m. [[1935]]) * [[1864]]: [[Roman Dmowski]], pola [[politikisto]], diplomato, gvidanto de nacia liberiga movado, subskribinto de la [[Traktato de Versajlo]], unu el arkitektoj de la [[Dua Pola Respubliko]], aŭtoro de la verko ''[[Pensoj de la moderna polo]]'', [[cenzuro|cenzurita]] en [[Pola Popola Respubliko]] (m. [[1939]]) * [[1876]]: [[Géza Kádár]], hungara pentristo studinta en [[Artistkolonio de Baia Mare]] (m. [[1952]]) ** [[1881]]: [[Josef Fousek]], ĉeĥa advokato, esperantisto, tradukisto de [[kanto]]j, [[honoraj membroj de ĈEA|honora membro de ĈEA]] (m. [[1973]]) * [[1885]]: [[Vencel Bíró]], hungara historiisto, verkisto kaj universitata profesoro (m. [[1962]]) * [[1892]]: [[S. R. Ranganathan]], barata matematikisto kaj [[bibliotekisto]] formulinta 5 leĝojn (m. [[1972]]) * [[1896]]: [[Jean Piaget]], franclingva sviso, biologo, psikologo, [[sciteorio|sciteoriisto]], spertulo pri la konada disvolvigo ĉe [[infano]]j, direktoro de la [[Internacia Buroo de Eduko]] (m. [[1980]]) * [[1899]]: [[P. L. Travers]], aŭstralia verkistino pri la magia infanvartistino ''[[Mary Poppins]]'' (m. [[1996]]) * [[1903]]: [[Ákos Palla]], hungara medicinhistoriisto kaj bibliotekisto (m. [[1967]]) * [[1909]]: [[Adam von Trott zu Solz]], germana juristo kaj diplomato, kontraŭulo de [[Nacisocialisma Germana Laborista Partio|naziismo]], murdita (m. [[1944]]) * [[1909]]: [[Jan Legowicz]], pola filozofo, partopreninta dum la dua mondmilito en [[Pola Rezistomovado]], historiisto pri [[mezepoko|mezepoka]] kaj antikva [[filozofio]]j, kies [[disĉiplo]] estis [[Leon Cyboran]], spertulo pri la [[hinda filozofio]] (m. [[1992]]) * [[1910]]: [[Larisa Henijuŝ]], belorusa verkistino kaj poetino, [[persekuto|perekutita]] de komunistoj (m. [[1983]]) * [[1914]]: [[Ferenc Fricsay]], hungara dirigento, kies kariero komenciĝis de la [[Festivalo de Salcburgo|Festivaloj de Salcburgo]] (m. [[1963]]) * [[1914]]: [[Tove Jansson]], finna verkistino [[svedlingvaj finnlandanoj|svedlingva]], pentristino kaj desegnistino de serio de [[porinfana literaturo]] pri [[Mumintroloj]] (m. [[2001]]) * [[1919]]: [[Joop den Uyl]], ĉefministro de Nederlando, prezidanto de la [[Partio de Eŭropaj Socialdemokratoj]] (m. [[1987]]) * [[1921]]: [[Péter Hanák]], hungara historiisto, partoprenanto de la [[Hungara revolucio de 1956|hungara revolucio]], profesoro, membro de [[Hungara Scienca Akademio]] kaj honora membro de [[Pola Scienca Akademio]] (m. [[1997]]) * [[1924]]: [[Nóra Aradi]], hungara [[arthistoria|arthistoriistino]] (m. [[2001]]) * [[1927]]: [[Marvin Minsky]], usona komputikisto kaj esploristo pri [[artefarita inteligenteco]] (m. [[2016]]) * [[1927]]: [[Ágnes Schveiger (Schweiger)]], rumania hungara agronomino, redaktorino * [[1929]]: [[Czesław Bartnik]], pola [[teologo]], kreinto de universala [[personismo]], engaĝita politike, profesoro de [[Katolika Universitato de Lublin "Johano Paŭlo la 2-a"|Katolika Universitato de Lublin]], ligita al la medio de soci-katolika [[Radio Maryja]] (m. [[2020]]) * [[1930]]: [[Géza Jakó]], hungara-usona kuracisto pri [[orelo]]j, membro de [[Hungara Scienca Akademio]] (m. [[2015]]) * [[1931]]: [[Attila Puskás]], rumania hungara biologo, [[politika malliberulo]] ** [[1936]]: [[Roman Forycki]], pola sacerdoto, plurjara eklezia asistanto de la [[Movado de Solidareco kun Mizeruloj de Tria Mondo MAITRI]] kaj [[esperantisto]] (m. [[2011]]) * [[1936]]: [[Miklós Jakobovits]], rumania hungara pentristo, priarta verkisto (m. [[2012]]) * [[1936]]: [[Satish Kumar]], barata ekologia kaj paca aktivulo, eldonisto, reprezentanto de [[senperforto|senperforteca movado]] * [[1938]]: [[Leonid Kuĉma]], ĉefministro kaj [[prezidanto de Ukrainio]] * [[1939]]: [[Romano Prodi]], ĉefministro de Italio, prezidento de la [[Eŭropa Komisiono]] * [[1939]]: [[Ida Szlovacsek]], rumania hungara instruistino, ĵurnalistino * [[1940]]: [[Gizella Major]], rumania hungara grafikistino, pentristino * [[1941]]: [[Zsolt Zétényi]], hungara advokato, parlamenta [[deputito]] * [[1943]]: [[Károly Kádár]], rumania hungara skulptisto, disĉiplo de [[András Kós]] ** [[1947]]: [[Vladimir Izosimov]], [[rusa esperantisto]], tradukanto, preleganto, instruanto kaj ĉeforganizanto de la Ruslanda Esperantista Kongreso, ligita kun [[Esperantista klubo "Revo"]] (m. [[1998]]) * [[1955]]: [[Marek Kuchciński]], pola ĵurnalisto kaj politikisto, aŭtoro de kunlaboriga projekto "Eŭropo de [[Karpatoj]]", marŝalo de [[Sejmo (Pollando)|Sejmo]] * [[1956]]: [[Fafá de Belém]], brazila kantistino kaj aktorino * [[1961]]: [[John Key]], ĉefministro de [[Nov-Zelando]], [[bankisto]] * [[1963]]: [[Whitney Houston]], usona kantistino kaj aktorino de [[popmuziko]] kaj [[ritmenbluso]], [[Produktoro (kinematografio)|produktoro]], [[Aranĝo (muziko)|aranĝistino]] kaj modelino (m. [[2012]]) * [[1967]]: [[Béla István Scholtz]], rumania hungara ekonomikisto * [[1967]]: [[László Szatmári]], rumania hungara arthistoriisto, kunlaboranto de libroeldonejo [[Pallas-Akadémia Könyvkiadó]] * [[1967]]: [[Dana Vávrová]], ĉeĥa-germana filmaktorino kaj reĝisorino (m. [[2009]]) * [[1972]]: [[Attila Demeter M.]], hungara scienca esploristo de [[Erdélyi Múzeum-Egyesület]] kaj prifilozofia universitata instruisto en la [[Universitato Kristana de Partium]] * [[1972]]: [[Juanes]], kolombia kantisto, kantoverkisto kaj gitaristo, filantropo * [[1974]]: [[László Boka]], hungara literaturkritikisto, scienca direktoro de [[Tutlanda Biblioteko Széchényi]] * [[1976]]: [[Audrey Tautou]], franca aktorino famiĝinta per la [[Le fabuleux destin d'Amélie Poulain|rolo de Amélie]] * [[1976]]: [[Rhona Mitra]], angla aktorino kaj kantistino, popularigantino de [[Tomb Raider (fikcia universo)|Lara Croft]], la ina versio de [[Indiana Jones]] * [[1977]]: [[Ito Noizi]], japana [[desegnisto|desegnistino]] pri [[komputila ludo]] kaj [[mangailustrita romano]] * [[1985]]: [[Anna Kendrick]], usona aktorino kaj kantistino ==Mortoj== * [[-605]]: [[Nabopolasaro]], reĝo de [[Babilono]], patro de [[Nebukadnecar]] * [[117]]: [[Trajano]], imperiestro de [[Romio]] (n. [[53]]) * [[378]]: [[Valento (imperiestro)|Valento]], kunimperiestro de Romio (n. [[328]]) * [[803]]: [[Irene de Ateno]], imperiestrino de la [[Bizanca Imperio]], nuliginta [[ikonoklasmo]]n (naskiĝis ĉirkaŭ [[752]]) * [[833]]: [[Al-Ma'mun]], [[kalifo]] el dinastio [[Abasidoj]], konata de la [[Hejmo de Saĝeco]] (n. [[786]]) * [[1048]]: [[Damaso la 2-a]], papo * [[1420]]: [[Pierre d'Ailly]], franca teologo, [[astrologo]], kardinalo de la katolika romia eklezio. (n. [[1351]]) * [[1429]]: [[Jakoubek ze Stříbra]], ĉeĥa predikisto el [[Betlehema Kapelo]] en [[Prago]], [[husana periodo|husana teologo]] kaj verkisto (naskiĝis ĉirkaŭ [[1375]]) * [[1472]]: [[János Vitéz]], kroata-hungara [[kardinalo]], [[humanismo|humanisto]], diplomato, matematikisto, astrologo, astronomo, [[edukisto]], fondinto de [[Academia Istropolitana]] (n. [[1405]] aŭ [[1408]]) * [[1516]]: [[Hieronymus Bosch]], nederlanda pentristo inspirita interalie de astrologio, [[alkemio]], [[magio]], konata de ''[[La ĝardeno de la delicoj]]'' (naskiĝis ĉirkaŭ [[1450]]) * [[1534]]: [[Tomaso de Vio]], itala [[dominikanoj|dominikano]], teologo, filozofo-[[tomismo|tomisto]], kardinalo, [[papa legato]] (n. [[1469]]) * [[1601]]: [[Mikaelo de Valaĥio]], reginto de Valaĥio, Transilvanio, kaj Moldavio (n. [[1558]]) * [[1668]]: [[Jakob Balde]], germana poeto kaj jezuito, profesoro pri [[retoriko]] (n. [[1604]]) *[[1688]]: [[Martin von Rango]], germana juristo, politikisto kaj historiisto (m. [[1688]]) * [[1720]]: [[Simon Ockley]], angla [[orientalisto]] esploranta araban kaj islaman kulturojn, spertulo pri [[saracenoj]] (n. [[1678]]) * [[1721]]: [[Wolf Christoph Zorn von Plobsheim]], germana arĥitekto kaj oficiro (n. [[1655]]) * [[1820]]: [[Anders Sparrman]], sveda naturalisto, aboliciisto, sekvanto de [[Carl Linnaeus]] (n. [[1748]]) * [[1828]]: [[Friedrich Ludewig Bouterweck]], germana estetikisto kaj filozofo, [[Empiriismo|empiriisto]] (n. [[1765]]) * [[1830]]: [[Nicolaus Heinrich Dornheim]], germana pentristo kaj grafikisto (n. [[1772]]) * [[1853]]: [[Józef Hoene-Wroński]], pola filozofo, matematikisto, fizikisto, astronomo, [[jurfilozofio|juristo]] kaj ekonomikisto, reprezentanto de [[pola mesianismo]] (n. [[1776]]) * [[1858]]: [[Gottlieb Döbling]], germana natursciencisto kaj instruisto (n. [[1797]]) * [[1890]]: [[Eduard von Bauernfeld]], aŭstra [[komedio|komediisto]], [[Bohemiismo|bohemiano]] (n. [[1802]]) * [[1913]]: [[József Szinnyei]], hungara bibliografo, bibliotekisto, literaturhistoriisto, membro de [[Hungara Scienca Akademio]], [[Societo Kisfaludy]] kaj membro honora de [[Societo Petőfi]] (n. [[1830]]) * [[1914]]: [[Roque Sáenz Peña]], argentina [[advokato]] kaj politikisto (n. [[1851]]) * [[1915]]: [[Jerzy Żuławski]], pola prozisto, poeto reprezentanta [[dekadencismo]]n kaj katastrofismon, [[dramaturgo]] de [[Juna Pollando]], kun [[Antoni Lange]] unu el antaŭuloj de la pola [[sciencfikcio]], aŭtoro de simbolaj dramoj kaj filozofiaj [[eseo]]j (n. [[1874]]) * [[1915]]: [[Ede Bohacsek]], hungara transilvania pentristo (n. [[1889]]) * [[1916]]: [[Ottóné Herman]], hungara verkistino kaj [[felietono|felietonistino]] (n. [[1856]]) * [[1919]]: [[Ernst Haeckel]], germana biologo, filozofo kaj vojaĝisto, adepto de [[darvinismo]], kiu enkondukis terminojn [[filogenetiko]], [[ekologio]] kaj aliajn, kreinto de alternativa [[biologia klasado]] al tiu de [[Karolo Lineo]] (n. [[1834]]) * [[1919]]: [[Ruggiero Leoncavallo]], itala komponisto, konata de sia [[Verismo|verisma]] opero (n. [[1857]]) *[[1925]]: [[Alfred Wanckel]], germana arĥitekto (n. [[1855]]) * [[1929]]: [[Heinrich Zille]], germana ilustristo kaj fotisto (n. [[1858]]) * [[1936]]: [[Lincoln Steffens]], usona ĵurnalisto, kies [[aŭtobiografio]] eniris la [[usona literaturo|usonan literaturon]] (n.[[1866]]) * [[1942]]: [[Edith Stein]], german-juda [[filozofino]] esplorinta [[ontologio]]n kaj [[fenomenologio]]n, [[karmelanoj|karmelanino]], sanktulino, kunpatronino de [[Eŭropo]] (n. [[1891]]) * [[1943]]: [[Ĥaim Sutin]], franca pentisto, amiko de [[Amedeo Modigliani]] (n. [[1893]]) * [[1944]]: [[Ernst Lossa]], viktimo de sistema murdo de homoj kun fizikaj, mensaj kaj emociaj handikapoj en Germanio kadre de [[Aranĝo T4]] (n. [[1929]]) * [[1944]]: Mortfalintoj en la [[Ribelo de Varsovio]]: ** [[Zygfryd Maria Urbanyi]], [[leŭtenanto]] de [[Pola Enlanda Armeo]], partoprenanto de la Ribelo de Varsovio, komandanto de Taĉmento "Tigroj de [[Wola (administra parto de Varsovio)|Wola]]", distingita postmorte per Milita Ordeno ''[[Virtuti Militari]]'' (n. [[1915]]) ** [[Mieczysław Milbrandt]], pola filozofo, publicisto, partoprenanto de la Ribelo de Varsovio, post elterigo entombigita sur la [[Tombejo de Varsoviaj Insurekcianoj]] (n. [[1915]]) * [[1947]]: [[Michael Brink]], germana rezistmovadano [[Nacisocialisma Germana Laborista Partio|kontraŭnaziista]], [[revivigo katolika (literaturo)|katolika religiulo]] (n. [[1914]]) *[[1947]]: [[Hans von Hammerstein-Equord]], aŭstra verkisto kaj [[konservismo|konservisma]] politikisto (n. [[1881]]) * [[1953]]: [[Árpád Bardócz]], hungara poeto, tradukisto, kunlaboranto de hungarlingvaj "[[Erdélyi Szemle|Transilvania Revuo]]" kaj "[[Pásztortűz|Paŝtista Fajro]]" (n. [[1888]]) * [[1962]]: [[Hermann Hesse]], germana Nobelpremiita verkisto kaj pentristo (n. [[1877]]) * [[1964]]: [[Gusztáv Bárczi]], hungara kuracisto kaj speciala [[instruisto]] (n. [[1890]]) * [[1969]]: [[Cecil Frank Powell]], angla Nobelpremiita fizikisto, malkovrinto de [[piono]]j (n. [[1903]]) * [[1974]]: [[Pál Székely]], hungara inĝeniero pri minado (n. [[1891]]) * [[1974]]: [[Bill Chase]], usona muzikisto kaj trumpetisto (n. [[1934]]) * [[1975]]: [[Dmitri Ŝostakoviĉ]], soveta komponisto, aŭtoro de 15 [[simfonio]]j (n. [[1906]]) * [[1976]]: [[Ivan Meleĵ]], sovetia belorusa verkisto, aktivulo de [[Belorusa SSR]] (n.[[1921]]) * [[1978]]: [[Johan Daisne]], flandra verkisto, reprezentanto de [[magia realismo]] (n. [[1912]]) * [[1978]]: [[Lajos Keresztes]], hungara sportisto, luktisto, olimpika medalisto (b. [[1900]]) * [[1991]]: [[Raul-Jurij Ervier]], sovetia geologo, unu el kreintoj de la [[Okcidentsiberia naftogasa komplekso]] (n. [[1909]]) * [[1994]]: [[Helena Rasiowa]], pola matematikistino, profesorino, aktivulino de [[Pola Matematika Societo]] (n. [[1917]]) * [[1995]]: [[Romuald Spasowski]], pola diplomato kaj ambasadoro, kune kun ambasadoro [[Zdzisław Rurarz]] kontraŭulo de la [[milita stato en Pollando]] (n. [[1921]]) * [[1997]]: [[Betinho]], brazila politika aktivulo kaj sociologo luktanta pri homrajtoj (n. [[1935]]) ** [[1998]]: [[Mikaelo Ternavski]], ukrainia poeto verkanta ankaŭ en la pola kaj [[Esperanto]] (n. [[1934]]) ** [[1999]]: [[Eduard Vladimír Tvarožek]], slovaka poeto kaj filozofo, politika malliberulo, redaktoro de "[[Esperantisto Slovaka]]" kaj de ''[[Slovaka Antologio]]'', premiito de la [[Belartaj Konkursoj de UEA]] (n. [[1920]]) * [[2000]]: [[John Charles Harsanyi]], usona Nobelpremiita ekonomikisto, honora membro de [[Hungara Scienca Akademio]] (n. [[1920]]) * [[2001]]: [[Ernő Fábián]], rumania hungara publicisto, filozofo (n. [[1934]]) * [[2001]]: [[János Zsakó]], rumania hungara kemiisto (n. [[1926]]) * [[2002]]: [[Bertold Hummel]], germana komponisto (n. [[1925]]) * [[2005]]: [[Colette Besson]], franca kuristino (n. [[1946]]) * [[2006]]: [[James A. van Allen]], usona fizikisto, konata de la [[zonoj de Van Allen]] (n. [[1914]]) * [[2007]]: [[Ulrich Plenzdorf]], germana verkisto, dramaturgo kaj scenaristo (n. [[1934]]) * [[2011]]: [[Werner W. Wallroth]], germana filmreĝisoro kaj scenaristo (n. [[1930]]) * [[2013]]: [[Marian Przełęcki]], pola filozofo, logikisto, reprezentanto de [[Lvova-Varsovia skolo]] (n. [[1923]]) * [[2021]]: [[Sergej Kovalov]], soveta biofizikisto, [[disidento]], redaktanto de [[samizdato]]j, membro de [[Memorial]], viktimo de politikaj [[reprezalio]]j, defendanto de homaj rajtoj (n. [[1930]]) ==Specialaj tagoj kaj festoj== * [[Liturgia jaro|Festoj kaj rememoroj]] en [[Katolika Eklezio]]: ** [[Sankta Tereza Benedikta de la Kruco]] (Edith Stein), germana filozofino, [[virgulino]] kaj martirino ** [[Franz Jägerstätter]], aŭstra [[martiro]] * [[Nacia tago]], ''National Day'', en [[Singapuro]], tago de la sendependiĝo ([[1965]]) * Internacia Tago de [[Indiĝeno|Indiĝenaj]] Popoloj - fiksita de la [[Ĝenerala Asembleo de Unuiĝintaj Nacioj]] en 1994 kaj celebrota ĝis 2014 * [[Sud-Afriko]]: Nacia tago de la virinoj ==Tagoj de [[semajno]]== La '''9-a de aŭgusto''' estas (laŭ [[gregoria kalendaro]]): * [[Dimanĉo]] en jaroj: [[1587]] [[1592]] [[1598]] [[1609]] [[1615]] [[1620]] [[1626]] [[1637]] [[1643]] [[1648]] [[1654]] [[1665]] [[1671]] [[1676]] [[1682]] [[1693]] [[1699]] [[1705]] [[1711]] [[1716]] [[1722]] [[1733]] [[1739]] [[1744]] [[1750]] [[1761]] [[1767]] [[1772]] [[1778]] [[1789]] [[1795]] [[1801]] [[1807]] [[1812]] [[1818]] [[1829]] [[1835]] [[1840]] [[1846]] [[1857]] [[1863]] [[1868]] [[1874]] [[1885]] [[1891]] [[1896]] [[1903]] [[1908]] [[1914]] [[1925]] [[1931]] [[1936]] [[1942]] [[1953]] [[1959]] [[1964]] [[1970]] [[1981]] [[1987]] [[1992]] [[1998]] [[2009]] [[2015]] [[2020]] [[2026]] [[2037]] [[2043]] [[2048]] [[2054]] [[2065]] [[2071]] [[2076]] [[2082]] [[2093]] [[2099]]; * [[Lundo]] en jaroj: [[1582]] [[1593]] [[1599]] [[1604]] [[1610]] [[1621]] [[1627]] [[1632]] [[1638]] [[1649]] [[1655]] [[1660]] [[1666]] [[1677]] [[1683]] [[1688]] [[1694]] [[1700]] [[1706]] [[1717]] [[1723]] [[1728]] [[1734]] [[1745]] [[1751]] [[1756]] [[1762]] [[1773]] [[1779]] [[1784]] [[1790]] [[1802]] [[1813]] [[1819]] [[1824]] [[1830]] [[1841]] [[1847]] [[1852]] [[1858]] [[1869]] [[1875]] [[1880]] [[1886]] [[1897]] [[1909]] [[1915]] [[1920]] [[1926]] [[1937]] [[1943]] [[1948]] [[1954]] [[1965]] [[1971]] [[1976]] [[1982]] [[1993]] [[1999]] [[2004]] [[2010]] [[2021]] [[2027]] [[2032]] [[2038]] [[2049]] [[2055]] [[2060]] [[2066]] [[2077]] [[2083]] [[2088]] [[2094]]; * [[Mardo]] en jaroj: [[1583]] [[1588]] [[1594]] [[1605]] [[1611]] [[1616]] [[1622]] [[1633]] [[1639]] [[1644]] [[1650]] [[1661]] [[1667]] [[1672]] [[1678]] [[1689]] [[1695]] [[1701]] [[1707]] [[1712]] [[1718]] [[1729]] [[1735]] [[1740]] [[1746]] [[1757]] [[1763]] [[1768]] [[1774]] [[1785]] [[1791]] [[1796]] [[1803]] [[1808]] [[1814]] [[1825]] [[1831]] [[1836]] [[1842]] [[1853]] [[1859]] [[1864]] [[1870]] [[1881]] [[1887]] [[1892]] [[1898]] [[1904]] [[1910]] [[1921]] [[1927]] [[1932]] [[1938]] [[1949]] [[1955]] [[1960]] [[1966]] [[1977]] [[1983]] [[1988]] [[1994]] [[2005]] [[2011]] [[2016]] [[2022]] [[2033]] [[2039]] [[2044]] [[2050]] [[2061]] [[2067]] [[2072]] [[2078]] [[2089]] [[2095]]; * [[Merkredo]] en jaroj: [[1589]] [[1595]] [[1600]] [[1606]] [[1617]] [[1623]] [[1628]] [[1634]] [[1645]] [[1651]] [[1656]] [[1662]] [[1673]] [[1679]] [[1684]] [[1690]] [[1702]] [[1713]] [[1719]] [[1724]] [[1730]] [[1741]] [[1747]] [[1752]] [[1758]] [[1769]] [[1775]] [[1780]] [[1786]] [[1797]] [[1809]] [[1815]] [[1820]] [[1826]] [[1837]] [[1843]] [[1848]] [[1854]] [[1865]] [[1871]] [[1876]] [[1882]] [[1893]] [[1899]] [[1905]] [[1911]] [[1916]] [[1922]] [[1933]] [[1939]] [[1944]] [[1950]] [[1961]] [[1967]] [[1972]] [[1978]] [[1989]] [[1995]] [[2000]] [[2006]] [[2017]] [[2023]] [[2028]] [[2034]] [[2045]] [[2051]] [[2056]] [[2062]] [[2073]] [[2079]] [[2084]] [[2090]]; * [[Ĵaŭdo]] en jaroj: [[1584]] [[1590]] [[1601]] [[1607]] [[1612]] [[1618]] [[1629]] [[1635]] [[1640]] [[1646]] [[1657]] [[1663]] [[1668]] [[1674]] [[1685]] [[1691]] [[1696]] [[1703]] [[1708]] [[1714]] [[1725]] [[1731]] [[1736]] [[1742]] [[1753]] [[1759]] [[1764]] [[1770]] [[1781]] [[1787]] [[1792]] [[1798]] [[1804]] [[1810]] [[1821]] [[1827]] [[1832]] [[1838]] [[1849]] [[1855]] [[1860]] [[1866]] [[1877]] [[1883]] [[1888]] [[1894]] [[1900]] [[1906]] [[1917]] [[1923]] [[1928]] [[1934]] [[1945]] [[1951]] [[1956]] [[1962]] [[1973]] [[1979]] [[1984]] [[1990]] [[2001]] [[2007]] [[2012]] [[2018]] [[2029]] [[2035]] [[2040]] [[2046]] [[2057]] [[2063]] [[2068]] [[2074]] [[2085]] [[2091]] [[2096]]; * [[Vendredo]] en jaroj: [[1585]] [[1591]] [[1596]] [[1602]] [[1613]] [[1619]] [[1624]] [[1630]] [[1641]] [[1647]] [[1652]] [[1658]] [[1669]] [[1675]] [[1680]] [[1686]] [[1697]] [[1709]] [[1715]] [[1720]] [[1726]] [[1737]] [[1743]] [[1748]] [[1754]] [[1765]] [[1771]] [[1776]] [[1782]] [[1793]] [[1799]] [[1805]] [[1811]] [[1816]] [[1822]] [[1833]] [[1839]] [[1844]] [[1850]] [[1861]] [[1867]] [[1872]] [[1878]] [[1889]] [[1895]] [[1901]] [[1907]] [[1912]] [[1918]] [[1929]] [[1935]] [[1940]] [[1946]] [[1957]] [[1963]] [[1968]] [[1974]] [[1985]] [[1991]] [[1996]] [[2002]] [[2013]] [[2019]] [[2024]] [[2030]] [[2041]] [[2047]] [[2052]] [[2058]] [[2069]] [[2075]] [[2080]] [[2086]] [[2097]]; * [[Sabato]] en jaroj: [[1586]] [[1597]] [[1603]] [[1608]] [[1614]] [[1625]] [[1631]] [[1636]] [[1642]] [[1653]] [[1659]] [[1664]] [[1670]] [[1681]] [[1687]] [[1692]] [[1698]] [[1704]] [[1710]] [[1721]] [[1727]] [[1732]] [[1738]] [[1749]] [[1755]] [[1760]] [[1766]] [[1777]] [[1783]] [[1788]] [[1794]] [[1800]] [[1806]] [[1817]] [[1823]] [[1828]] [[1834]] [[1845]] [[1851]] [[1856]] [[1862]] [[1873]] [[1879]] [[1884]] [[1890]] [[1902]] [[1913]] [[1919]] [[1924]] [[1930]] [[1941]] [[1947]] [[1952]] [[1958]] [[1969]] [[1975]] [[1980]] [[1986]] [[1997]] [[2003]] [[2008]] [[2014]] [[2025]] [[2031]] [[2036]] [[2042]] [[2053]] [[2059]] [[2064]] [[2070]] [[2081]] [[2087]] [[2092]] [[2098]]. {{projektoj |commonscat=9 August |wikinewscat=9-a de aŭgusto }} [[kategorio:Almanako]] [[kategorio:Aŭgusto]] [[Kategorio:9-a de aŭgusto| ]] [[Kategorio:9-a tago de la monato|#08]] [[Kategorio:Tagoj de la jaro|#0809]] 0fjsn9f2di4x6tcen097d24nlfjcnr8 0 5420 7684926 7665422 2022-08-11T06:25:42Z Giorno2 26895 /* Mortoj */ wikitext text/x-wiki {{KalendaroJulio}} {{Julio}} La '''18-a de julio''' estas la 199-a tago de la jaro (la 200-a en superjaroj) laŭ la [[Gregoria kalendaro]]. 166 tagoj restas. Je la 18-a de julio okazis, interalie: == Eventoj == * [[-586]]: Reĝo de [[Babilonio]] [[Nebukadnecar la 2-a]] konkeris kaj detruis [[Jerusalemo]]n * [[Romio]] ** [[-390]]: [[Romia Respubliko]]: malvenko de romianoj en batalo kontraŭ [[keltoj]] apud rivero Allia (alfluejo de [[Tibero]]) ** [[64]]: [[Romia Imperio]]: [[Granda Incendio de Romo]] komenciĝis, post kiu [[Nerono]] komencis persekuti [[kristanismo|kristanojn]] * [[1195]]: [[Batalo de Alarcos]]: [[Almohadoj|almohadaj]] fortoj venkis la kastilian armeon de [[Alfonso la 8-a (Kastilio)|Alfonso la 8-a]] devigante ĝin retiriĝi al [[Toledo]] * [[1216]]: [[Honorio la 3-a]] iĝis papo * [[1290]]: Reĝo [[Eduardo la 1-a (Anglio)|Eduardo la 1-a]] subskribis dekreton pri [[ekziligo]] de ĉiuj [[judoj]] el [[Anglio]] - t.e. 16 000 personoj, laŭ [[hebrea kalendaro]] en la tago kiu memorfestas multe da judaj malfeliĉoj, kiel detruo de la [[Templo de Salomono]] aŭ de la [[Dua Templo]] * [[1323]]: [[Avignon]]: [[Tomaso de Akvino]] estis [[kanonizo|sanktuligita]] de papo [[Johano la 22-a]] * [[1325]]: Reganto de [[aztekoj]] Tenoĉ fondis [[Tenoĉtitlano]]n, ĉefurbon de la ŝtato * [[1362]]: [[Koło]] iĝis [[urbo]] laŭ [[Magdeburga juro]] - fondita de la pola reĝo [[Kazimiro la 3-a (Pollando)|Kazimiro la Granda]] * [[1410]]: Praga ĉefepiskopo [[interdikto|interdiktis]] [[Jan Hus]] * [[1492]]: [[Aleksandro (Pollando-Litovio)|Aleksandro]] estas elektita [[Listo de regantoj de Litovio|grandduko de Litovio]] * [[1570]]: Malfermo de la [[jezuitoj|Jezuita]] [[Kolegio]] en [[Vilno]], la tria jezuita en [[Pola Respubliko]], kiu transformiĝis al [[Vilna Universitato]] * [[1647]]: [[Ĉeĥio]]: [[sturmo]] al la [[Cheb]]-fortikaĵo fare de la imperia garnizono * [[1658]]: [[Leopoldo la 1-a (Sankta Romia Imperio)|Leopoldo la 1-a]] iĝis imperiestro de la Sankta Romia Imperio * [[1672]]: [[Podolio]]: kadre de pola-[[turkoj|turka]] milito venko de pola-[[kozakoj|kozaka]] armeo en batalo de Ładyżyn (apud [[Suda Bugo]] en [[Vinica provinco]]) * [[1792]]: [[Insurekcio de Kościuszko]]: pola armeo komandata de [[Tadeusz Kościuszko]] sukcese kontraŭstaris kvinoble pli grandan rusan armeon dum la [[Batalo de Dubienka]] * [[1808]]: [[Napoleonaj Militoj]]: [[batalo de Bailén]] ([[Andaluzio]]) komenciĝis - franca malvenko en la [[Milito de Hispana Sendependiĝo]] * [[1830]]: Oni voĉdonis unuan [[konstitucio]]n de [[Urugvajo]] * [[1841]]: [[Petro la 2-a (imperiestro de Brazilo)|Petro la 2-a]] kroniĝis kiel lasta imperiestro de Brazilo * [[1850]]: [[Pollando]]: [[incendio]] de [[Krakovo]] detruis duonon de la urbo, estis detruitaj 160 brikdomoj kaj [[domo]]j kaj kelkaj [[preĝejo]]j * [[1863]]: [[Rusia imperio|Rusia ministro]] pri internaj aferoj Pjotr Valujev eldonis sekretan cirkuleron limigantan eldonadon de literaturo en la [[ukraina lingvo]] * [[1863]]: [[Usona Enlanda Milito]]: gvidita de [[kolonelo]] Robert Gould Shaw 54-a [[Masaĉuseco|Masaĉuseca]] Regimento de Infanterio, unua formala afro-usona unuo de la [[Unia armeo (Usona Enlanda Milito)|unia armeo]] atakis Fortikaĵon Wagner ([[Suda Karolino]]) * [[1870]]: [[Unua Vatikana Koncilio]]: anonco de [[dogmo]] pri la [[papa neeraripovo]] kaj [[papa unuarangeco]] * [[1876]]: [[Montenegro|Montenegra]]-[[Hercegovino|hercegovina]] armeo venkis [[Otomana Imperio|turkojn]] en batalo de [[altebenaĵo (geografio)|altebenaĵo]] Vučji Do * [[1881]]: En [[Brno]] komenciĝas konstruado de la teatro en Hradby, hodiaŭ [[Teatro Mahen]], laŭ la arkitektura projektado de la [[Vieno|viena]] oficejo de tre junaj arkitektoj [[Ferdinand Fellner]] kaj Hermann Helmer - inkluzive de la projektlaboro, la konstruado daŭris nur 18 monatojn * [[1891]]: En [[Prago]] ekfunkciis unua elektra [[tramo]] - la tiel nomata Elektra Fervojo de [[František Křižík]] * [[1898]]: [[Maria Skłodowska-Curie]] kaj [[Pierre Curie]] malkovris [[kemia elemento|kemian elementon]], kiun ili nomis [[polonio]], honore al [[dispartigoj de Pollando|neekzistanta]] politike [[Pollando]] * [[1900]]: [[Notario|Notarie]] pola [[socio]] donacis al sia verkisto [[Henryk Sienkiewicz]] [[bieno]]n en vilaĝo Oblęgorek (proksime al [[Kielce]]) * [[Unua Mondmilito]] ** [[1915]]: Itala [[Krozoŝipo (armea)|krozŝipo]] ''[[Giuseppe Garibaldi]]'' estis sinkigita de aŭstro-hungara [[submarŝipo]] ''U-4'' - 53 [[maristo]]j mortis * [[1925]]: [[Adolf Hitler]] publikigis la libron ''[[Mein Kampf]]'' * [[1926]]: [[Transilvanio]]: laŭ iniciato de hungara [[János Kemény (verkisto)|barono]] [[János Kemény]] en [[distrikto Mureș]] estis formita [[Verkista laborkomunumo Helikon]] * [[1931]]: [[Dua Pola Respubliko]]: malantaŭ Varsovia [[citadelo]] estis senrangigita kaj pafmortigita laboranto de Ĝenerala [[Stabo]] kaj soveta agento [[majoro]] Piotr Demkowski * [[1932]]: [[Turkio]] membriĝis al la [[Ligo de Nacioj]] * [[1932]]: Hungara [[polico]] arestis [[György Kilián]], sekretarion de la Hungara Asocio de Komunistaj Junulaj Laboristoj, Esperanto-aktivulon * [[1936]]: [[Puĉo de la 17-a kaj la 18-a de julio 1936|Puĉo de la 17-a kaj la 18-a de julio]]: [[Hispanio|hispana]] armeo puĉas ankaŭ en [[Iberio]] kontraŭ la [[Dua Hispana Respubliko]] - 2-a tago de [[Hispana Enlanda Milito]] * [[Dua Mondmilito]] ** [[1940]]: [[pola ekzila registaro|Prezidento en ekzilo]] [[Władysław Raczkiewicz]] demisiis [[Władysław Sikorski]] kiel [[ĉefministro]] kaj anstataŭis lin per [[August Zaleski]] pro [[kaoso]] dum retiriĝo de pola armeo el [[Francio]] - kolonelo Klimecki kun oficiroj intervenis, venontan tagon post [[mediacio]] de armea generalo [[Kazimierz Sosnkowski]] la prezidento retiris ambaŭ deciojn kaj la [[puĉo]] estis sekretigita; [[Pollando|pola]] kaj [[Britio|brita]] registaroj interkonsentis pri [[politiko|politika]] kaj [[militisto|militista]] kunlaboro; [[litovoj]] transdonis ĉirkaŭ 720 polojn de internigejo en [[Kalvarija]] al sovetaj regopovoj; [[ĉeĥoslovaka ekzila registaro]] kreiĝis - ĉefministro Jan Šrámek, ministro pri eksterlandaj aferoj [[Jan Masaryk]] ** [[1941]]: germana 46-a Kirasita Korpuso konkeris [[Jelnja]], kaj 3-a Kirasita Grupo okupis [[Velikije Luki]]; Supera Komandejo [[Ruĝa Armeo]] ordonis kreon de la Fronto de [[Moĵajsko|Moĵajska]] Defend-Linio ** [[1942]]: [[Varsovia geto]]: en [[Domo de Orfoj]] gvidata de [[Janusz Korczak]] estis prezentita spektaklo ''Poŝto'' de [[Rabindranath Tagore]]; testoflugo de la germana aviadilo [[Messerschmitt Me 262]], unua [[jetmotoro|jetmotora]] [[ĉasaviadilo]], kiu partoprenos batalojn; registaro de [[Britio]] sciigis la sovetunian registaron pri provizora liverĉesigo de la milita provizaĵo per la norda vojo; [[Sovetunio]]: funkciigo de subakva [[dukto]] tra [[Ladoga (lago)|Ladoga]] ĝis [[Sankt-Peterburgo|Leningrado]] ** [[1943]]: [[Operaco Reinhardt]]: [[Ordnungspolizei|Germanaj policoj]] [[pafekzekutado|pafekzekutis]] en [[Międzyrzec Podlaski]] 117 judojn kaj 3 polinojn, en Zgłobień (proksime al [[Rzeszów]]) 47 personojn, en [[Radom]] 35 loĝantojn de brikdomo, ktp.; nokte de la 17-a/18-a de julio [[Gestapo]] arestis en [[Navahrudak|Nowogródek]] 120 [[poloj]]n; [[Volinia masakro|Volinia genocido]]: ukrainaj naciistoj murdis pli ol 20 loĝantojn de la pola vilaĝo Tur (en la nuna [[Rivna provinco]]), kaj sieĝataj de la [[Ukraina Ribela Armeo]] ekde la 16-a de julio polaj soldatoj kune kun sinprotektantaj civiluloj en Huta Stepańska (proksime al nuna [[Kostopil]]) sukcesis trarompi la ĉirkaŭigon kaj atingi aliajn memdefendejojn - pli ol 300 personojn [[murdo|murdis]] [[banderanoj]]; Ruĝa Armeo enkondukis al la [[Batalo ĉe Kursko]] trupojn de la [[Stepo|Stepa]] Fronto ** [[1944]]: [[Ruĝa Armeo]] malarmigis en Arbaro Rudnicka ([[Distrikto Vilno]]) 1500 soldatojn de [[Pola Enlanda Armeo]], kaj konkeris polan urbon [[Hajnówka]]; en [[Lublin]]-regiono komenciĝis [[Operaco Tempesto]]; usona aviadilaro tage bombatakis germanan [[armea spaco|armean spacon]] de [[Peenemünde]]; [[Dua Pola Korpuso]] de generalo [[Władysław Anders]] konkeris italan urbon [[Ankono]] kun ties strategie grava [[marhaveno]] - mortfalis 388 polaj soldatoj el [[Orientaj Limregionoj]] kune kun publicisto [[Adolf Maria Bocheński]], 1636 vundiĝis kaj 126 perdiĝis; [[Orienta Fronto (Dua mondmilito)|Orienta Fronto]]: trupoj de maldekstra alo de la 1-a Belorusa Fronto atakis en [[Kovel]]-regiono, apogataj de [[artilerio]] de la 1-a Pola Armeo en Sovetunio; en [[Galicio]] dekstra alo de la 1-a Ukraina Fronto ĉirkaŭis apud [[Brodi]] kelkajn germanajn [[divizio]]jn; britaj trupoj atakis apud [[Caen]], usona 1-a Armeo konkeris [[Saint-Lô]]; [[Kampanjo de Italio|Itala Fronto]]: usona 4-a Armea Korpuso komencis finan atakon al [[Livorno]]; [[Japanio]]: generalo [[Hideki Tojo]] demisiis el posteno de ĉefministro, deklarante ke la [[Japana Imperio]] konfrontas danĝeron, kiu ĝis nun al ĝi ankoraŭ ne minacis ** [[1945]]: Ĉirkaŭ 2000 aliancaj [[bombaviadilo]]j atakis [[Tokio]]n; sur [[Gvamo]] ekaktivis komandantaro de Strategiaj Aeraj Fortoj de [[Usona Armeo]] * [[1945]]: [[NKVD]] arestis [[majoro]]n Wincenty Chrząszczewski, komandanton de Areo [[Vilno]] de la Delegitaro de [[Armitaj fortoj]] (por Pollando); registaro de [[Bulgario]] agnoskis Provizoran Registaron de Nacia Unueco en Pollando * [[1946]]: En [[Przemyśl]] Sovetunio transdonis al poloj parton de la pola [[biblioteko]] de [[Lvovo|Lvova]] eldonejo [[Ossolineum]] kune kun la pentraĵo "[[Panoramo pri Racławice]]" — la kolektaĵoj estis transportitaj al [[Vroclavo]] * [[1947]]: [[Kuratora Teritorio Pacifikaj Insuloj]] iĝis [[kuratora teritorio]] de [[Usono]] * [[1947]]: Reĝo de Britio [[Georgo la 6-a (Britio)|Georgo la 6-a]] subskribis leĝon pri sendependeco de [[Brita Hindio]] * [[1947]]: [[Kontraŭjudismo]]: al [[Hajfo]] alnavigis [[ŝipo]] "[[Exodus]]" kun savitaj de [[holokaŭsto]] [[judoj]], al kiuj [[britoj]] rifuzis eliri al la tero * [[1951]]: En [[Varsovio]] komenciĝis proceso de germana [[militkrimo|militkrimulo]] [[Jürgen Stroop]], aŭtoro de t.n. [[Raporto de Stroop]] * [[1951]]: Signifaj elpeloj el [[Budapeŝto]] finiĝis - [[deviga migrado]] de 13 000 "klasaj eksterteranoj" plejparte al Hortobágy ([[pusto]]). La reloĝiga dekreto estis eldonita la 17-an de junio. * [[1956]]: [[Ernő Gerő]] iĝis unua sekretario de la [[Hungara Socialista Laborista Partio]] anstataŭante [[Mátyás Rákosi]], [[Mihály Farkas]] estis forpelita * [[1958]]: Hungara [[Kortumo]] trudis severan malliberecan punon al gvidantoj de laborista konsilio de la distrikto [[Borsod-Abaúj-Zemplén]] (Rudolf Földvári, [[Attila Nagy (aktoro)|Attila Nagy]] kaj aliaj) * [[1959]]: [[Osvaldo Dorticós Torrado]] iĝis prezidento de Kubo * [[1962]]: En [[Pollando]] 36 [[setlado|setlejoj]] ricevis [[urborajto]]n * [[1966]]: La ĉefa premio de [[Filmfestivalo]] en [[Karlovy Vary]] estis donita al la filmo ''[[Malvarmaj tagoj]]'' de hungara reĝisoro [[András Kovács (filmreĝisoro)|András Kovács]] * [[1968]]: [[Santa Clara (Kalifornio)|Santa Clara]]: usona firmao [[Intel]] fondiĝis - la ĉefa produktoro de [[procesoro]]j * [[1969]]: Radio-Televida Centro ekfunkciis en [[Varsovio]], kiu ĝis nun estas sidejo de [[Telewizja Polska]] * [[1971]]: [[Pelé]] lastan fojon ekludis en la [[brazila nacia teamo de futbalo]] * [[1972]]: [[Egiptio]] ordonis al ĉirkaŭ 20 mil sovetaj armeaj konsilistoj forlasi la landon riproĉinte al [[Moskvo]] neliveron de promesitaj [[armilo]]j * [[1974]]: Vizito de sovetia ŝtatestro [[Leonid Breĵnev]] al [[Varsovio]] * [[1976]]: Rumana [[gimnastiko|gimnastino]] [[Nadia Comăneci]] akiris maksimuman poentaron dum la 21-a [[Somera Olimpiko 1976|Somera Olimpiko]] en [[Montrealo]] - unuafoje en la historio de [[Olimpiaj ludoj]] * [[1991]]: Prezidiumo de [[Jugoslavio]] decidis pri retirigo dum 3 monatoj federacian armeon el la teritorio de [[Slovenio]] * [[1994]]: [[Atenco kontraŭ la AMIA]] - [[Asociación Mutual Israelita Argentina]] en [[Bonaero]]: 85 personoj mortis kaj 300 vundiĝis * [[1995]]: Muzikalbumo de usona-meksika kantistino [[Selena]] ''[[Dreaming of You]]'' aperis - populariganta [[teĥana muziko|teĥanan muzikon]], estis publikigita postmorte * [[1996]]: [[Tamilaj tigroj]] komencis atakon kontraŭ [[militisto|militistejo]] en Mullaitivu, nordorienta parto de [[Srilanko]], kie dum kelkaj tagoj pereis ĉirkaŭ 1300 soldatoj, kio estis la plej granda malvenko de registara armeo dum la [[enlanda milito]] * [[2006]]: Itala polico liberigis 113 [[poloj]]n laborantaj en [[sklavo|sklavecaj]] kondiĉoj en [[trudlaboro|trudlaborejo]] en [[Apulia]], sude de la lando * [[2008]]: Reĝo [[Jigme Khesar Namgyel Wangchuck]] subskribis per ora [[inko]] unuan [[konstitucio]]n de [[Butano]], akceptitan la saman tagon de la parlamento * [[2008]]: En [[Belgrado]] estis arestita [[Radovan Karadžić]] * [[2012]]: [[Siria enlanda milito]]: en [[Damasko]] ribelantoj [[atenco|atencis]] kontraŭ [[sidejo]] de nacia sekureco, kie pereis aŭ vundiĝis pluraj ĉefaj politikistoj kaj [[militisto]]j * [[2012]]: [[Bulgario]]: en bombatenco sur aviadilejo en [[Burgaso]] pereis atencinto, bulgara [[ŝoforo]] kaj 5 israelaj [[turisto]]j, kiuj estis celo de la [[atenco]], 32 personoj vundiĝis, en tio 11-jara knabino kaj 2 [[gravedeco|gravedaj]] virinoj * [[2013]]: Usona urbo [[Detrojto]] bankrotis * [[Terorismo]] ** [[2016]]: [[Bavario]]: 17- jara afgano atakis per [[hakilo]] kaj [[tranĉilo]] pasaĝerojn de trajno sur itinero [[Treuchtlingen]]-[[Würzburg]] mortigante 4 personojn kaj vundante aliajn 4 (en tio 3 serioze) - pafmortigita de polico ** [[2019]]: [[Japanio]]: en intencita [[incendio]] de ''Kyoto Animation'', instituto pri [[animeo]] en [[Kioto]], 36 personoj mortis (en tio en 3 [[malsanulejo]]j), kaj 33 vundiĝis (en tio la [[atenco|atencinto]]) * [[2020]]: [[Vandalismo]]: en [[Francio]] estis ekbruligita la [[Gotika arkitekturo|gotikstila]] [[Katedralo de Nantes]] - [[baroko|baroka]] [[orgeno]], kiu saviĝis de la [[Franca revolucio de 1789|franca revolucio]], detruiĝis * [[2022]]: [[Invado de Rusio en Ukrainion (2022)|Invado de Rusio en Ukrainion]]: ** [[Donecka provinco]] estis dufoje pripafata per raketoj el la [[Nigra Maro]]; [[Nikopol (Ukrainio)|Nikopol]] estis pripafita per 60 rusiaj obusoj, kaj en [[Torecko]] pro pripafo pereis 6 civiluloj; [[Ukrainio]] konstatis, ke Rusio ŝajnas prepari novan landan ofensivon proksime al [[Slovjansko]]; prezidento de Ukrainio [[Volodimir Zelenskij]] demisiis ĝeneralan [[akuzisto|akuzistinon]] Irina Venediktova kaj plej superan [[funkciulo]]n de la Sekurec-Servo de Ukrainio Ivan Bakanov — samtempe oni movis 651 aferojn pri [[ŝtatperfido]] kaj [[kunlaborismo]] koncerne la ambaŭ instancoj ** Speciala pola medicina trajno alvenis vespere al Pollando kun 32 vunditaj ukrainaj soldatoj, kiujn oni lokis por [[kuracado]] en 11 [[malsanulejo]]j; al instrua centro de Pola Terarmeo alvenis unuaj 7 el 28 usonaj [[tanko]]j Abrams, uzotaj oriente de [[Vistulo]] por sekurigi kontraŭ [[Rusio]] la orientan [[ŝtatlimo]]n; [[Kaja Kallas]] iĝis ĉefministrino de [[Estonio]] == Naskiĝoj == * [[1501]]: [[Izabela el Aŭstrio]], arkidukino de Aŭstrio, reĝino de Danio, Norvegio kaj Svedio (m. [[1526]]) * [[1504]]: [[Heinrich Bullinger]], svisa protestanta teologo kaj [[reformacio|reformisto]] (m. [[1575]]) * [[1552]]: [[Rudolfo la 2-a (Sankta Romia Imperio)|Rudolfo la 2-a]], imperiestro de la Sankta Romia Imperio, reĝo de [[Ĉeĥio]] kaj [[Hungario]], protektanto de sciencistoj, artistoj, [[alkemio|alkemiistoj]] kaj [[kabalo|kabalistoj]] (m. [[1612]]) * [[1635]]: [[Robert Hooke]], angla sciencisto, malkovrinto de la [[Leĝo de Hooke|leĝo pri elasteco]], de [[Granda Ruĝa Makulo]] sur Jupitero kaj de [[ĉelo]]j (m. [[1703]]) * [[1659]]: [[Hyacinthe Rigaud]], franca pentristo kaj portretisto (m. [[1743]]) * [[1702]]: [[Maria Klementina Sobieska]], pola princino, nepino de [[Johano la 3-a Sobieski]] (m. [[1735]]) * [[1720]]: [[Gilbert White]], angla [[natura historio|naturalisto]] kaj ornitologo (m. [[1793]]) * [[1781]]: [[József Benke]], hungara aktoro, dramtradukisto, fakverkisto (m. [[1855]]) * [[1779]]: [[Gottlob König]], germana forsta pioniro (m. [[1849]]) * [[1788]]: [[Heinrich Reinhold (pentristo)|Heinrich Reinhold]], germana pentristo kaj kuprogravuristo (m. [[1825]]) * [[1797]]: [[Immanuel Hermann Fichte]], germana filozofo (m. [[1879]]) * [[1811]]: [[William Makepeace Thackeray]], angla romanisto, ĵurnalisto kaj satiristo (m. [[1863]]) * [[1831]]: [[Johann Martin Schleyer]], germana katolika pastro, kreinto de la lingvo [[volapuko]], kandidato por [[beatigo]] (m. [[1912]]) * [[1833]]: [[Károly Keleti]], hungara ekonomikisto, statistikisto, profesoro, membro de [[Hungara Scienca Akademio]] (m. [[1892]]) * [[1837]]: [[Vasil Levski]], bulgara revoluciulo, [[nacia heroo]], ekzekutita (m. [[1873]]) * [[1842]]: [[Bartholomäus von Werner]], germana mararmeisto kaj verkisto (m. [[1924]]) * [[1849]]: [[Hugo Riemann]], germana teoriisto, historiisto, pedagogo kaj leksikonisto pri [[muziko]] (m. [[1919]]) * [[1851]]: [[Janka Luĉina]], belorusa poeto verkinta [[beloruse]], ruse kaj pole (m. [[1897]]) * [[1853]]: [[Hendrik Lorentz]], nederlanda Nobelpremiita fizikisto konata pri la klarigo de la [[efiko de Zeeman]] (m. [[1928]]) * [[1862]]: [[Nikolaj Judeniĉ]], rusa generalo de kontraŭbolŝevika [[Blanka movado]] (m. [[1933]]) * [[1864]]: [[Ricarda Huch]], germana verkistino, doktoriĝinta en la [[Universitato de Zuriko]] (m. [[1947]]) * [[1872]]: [[Julius Fučík (komponisto)|Julius Fučík]], ĉeĥa komponisto de dancmuziko (m. [[1916]]) * [[1879]]: [[Karol Wojtyła (patro)|Karol Wojtyła]], pola [[tajloro]] kaj [[oficiro]] (m. [[1941]]) * [[1887]]: [[Vidkun Quisling]], norvega politikisto, post [[Operaco Weserübung]] [[kunlaborismo|kunlaborinta]] kun [[Nazia Germanio]] (m. [[1945]]) * [[1889]]: [[József Nyirő]], rumania hungara verkisto kaj publicisto (m. [[1953]]) * [[1891]]: [[Emil Julius Gumbel]], germana matematikisto kaj politika [[publikigisto]] (m. [[1966]]) * [[1900]]: [[Nathalie Sarraute]], franclingva verkistino, kontribuinta al [[Nova Romano]] (m. [[1999]]) * [[1901]]: [[Stanisław Mikołajczyk]], pola politikisto, aktivulo de popola movado, ĉefministro de [[pola ekzila registaro]], ministro pri [[agrikulturo]], vicĉefministro (m. [[1966]]) * [[1905]]: [[László Halka]], hungara privatoficisto, kunlaborinto de "[[Hungara Heroldo]]", "[[Lingvo Internacia]]" kaj ''[[Hungara Antologio]]'', sekretario de la [[Hungara Esperantista Societo Laborista]] (m. nekonata) * [[1906]]: [[Samuel Ichiye Hayakawa]], usona lingvisto kaj politikisto (m. [[1992]]) * [[1908]]: [[Paco Pilgrimulo]], usona mistikulino, piediranta pac-aktivulino, plurfoje trapasanta [[Usono]]n kaj [[Kanado]]n (m. [[1981]]) * [[1908]]: [[Ĥristo Gorov]], bulgara komunisto, membro de la [[Internacia Asocio de Revoluciaj Esperantaj Verkistoj]], publikiganta en "[[Sennaciulo]]", konata de la poemaro ''[[Poemo de l'Plugisto]]'', prezidanto de [[Bulgara Esperanto-Asocio]], [[komitato de UEA|komitatano de UEA]], estrarano de [[Mondpaca Esperantista Movado]], kunorganizanto de [[UK 1963]] kaj [[UK 1978]], eldonisto kaj tradukisto de la [[bulgara literaturo]] (m. [[1999]]) * [[1909]]: [[Andreo Gromiko]], sovetunia diplomato, ministro pri eksteraj aferoj, ekonomikisto, ambasadoro, prezidanto de la [[Supera Soveto de Sovetunio]] (m. [[1989]]) * [[1910]]: [[Kurisu Kei]], japana [[Bohemio|bohemisto]], [[esperantisto]], [[japana|japaniginta]] ''[[La danĝera lingvo|La danĝeran lingvon]]'', [[Listo de honoraj membroj de UEA|honora membro de UEA]] (m. [[2009]]) * [[1912]]: [[Béla Balás]], hungara laboratoria kuracisto (m. [[1973]]) * [[1912]]: [[Zoltán Hegedűs]], hungara poeto, verkisto, redaktoro (m. [[1989]]) * [[1913]]: [[András Arató]], hungara poeto kaj ĵurnalisto (m. [[1945]]) * [[1914]]: [[Margit Szerémy Bródy]], rumania hungara [[oftalmologo]] (m. [[2002]]) * [[1914]]: [[Endre Vajda]], hungara kritikisto, tradukisto (m. [[1984]]) * [[1917]]: [[Fernanda Pivano]], itala ĵurnalistino, verkistino, tradukistino kaj muzika kritikistino (m. [[2009]]) * [[1918]]: [[Nelson Mandela]], prezidento de la Sudafrika Respubliko, [[Nobel-premio pri paco|Nobelpremiita pri paco]] (m. [[2013]]) * [[1921]]: [[John Glenn]], usona [[kosmonaŭto]] kaj politikisto (m. [[2016]]) * [[1922]]: [[Georg Kreisler]], aŭstra komponisto kaj kabaretisto (m. [[2011]]) * [[1922]]: [[Albert Györkös Mányi]], rumania hungara pentristo (m. [[1993]]) * [[1922]]: [[Thomas Kuhn]], usona [[filozofio de scienco|filozofo pri scienco]] kaj historiisto de la [[moderna scienco]] (m. [[1996]]) * [[1927]]: [[Kurt Masur]], germana direktisto (m. [[2015]]) * [[1931]]: [[György Barkó]], hungara aktoro * [[1931]]: [[József Balogh (redaktoro)|József Balogh]], rumania hungara redaktoro, tradukisto (m. [[2006]]) * [[1932]]: [[Jevgenij Jevtuŝenko]], rusa filmreĝisoro, poeto kaj verkisto, kiu kiel la unua komencis kritiki Stalinon, aŭtoro de la poemo ''[[Babij Jar]]'' (n. [[2017]]) * [[1932]]: [[Ákos Kertész]], hungara verkisto * [[1936]]: [[Magda Kásler Barabás]], rumania hungara kantistino * [[1938]]: [[Jan Stanisław Skorupski]], pola verkisto, eseisto kaj radi-televida redaktoro pri [[literaturo]], gvidanto de ekologia kampanjo pri [[Danubo]], [[esperanta literaturo|esperantlingva poeto]], aŭtoro de [[soneto]]j en la [[pola]] kaj [[esperanto]], enestanta en la [[Guinness-libro de rekordoj]] * [[1938]]: [[Paul Verhoeven]], nederlanda reĝisoro, konata de ''[[Spetters]]'', vivanta en Usono * [[1942]]: [[Zoltán Szőnyi]], rumania hungara muzikinstruisto, pianisto, dirigento * [[1950]]: Sir [[Richard Branson]], brita entreprenisto kaj bonfaremulo * [[1951]]: [[Elio Di Rupo]], ĉefministro de Belgio, urbestro de [[Mons (Belgio)|Mons]] * [[1957]]: [[Sándor Bíró (ŝakisto)|Sándor Bíró]], rumania hungara ŝakisto, internacia ŝakmajstro * [[1957]]: [[Nikola Rašić]], kroata esperantisto loĝanta en [[Roterdamo]], kunlaboranto de [[Internacia Kultura Servo]] en [[Zagrebo]], [[Konstanta Kongresa Sekretario]] en la [[Centra Oficejo de UEA]], kontribuinta al reta [[Esperanto-gazeto]] "[[Libera Folio]]", al [[Zagreba metodo]], kaj al la festlibro ''[[En la mondon venis nova lingvo]]'', aŭtoro de ''[[Rondo Familia]]'' * [[1957]]: [[Valentin Melnikov]], sovetia, rusia kemiisto, komputisto, [[esperanto|esperantlingva]] poeto kaj tradukisto, aktivulo de la [[Rusia Esperantista Unio]], kunredaktoro de ''[[Moskvaro]]'', ''[[Mondoj]]'', ''[[Moskvaj sonoriloj]]'', redakciano de "[[La Ondo de Esperanto]]", "[[Ruslanda Esperantisto]]", "[[Moskva Gazeto]]", tradukisto de ''[[Eŭgeno Onegin]]'', membro de la [[Akademio de Esperanto]] * [[1963]]: [[Martín Torrijos]], prezidento de Panamo * [[1966]]: [[Mirosław Wróbel]], pola [[sacerdoto]] kaj bibliisto, profesoro pri [[teologio|teologiaj]] sciencoj, tradukisto de ''[[aramea|Aramea]] Biblio'' * [[1976]]: [[Elsa Pataky]], hispana aktorino * [[1980]]: [[Hirosue Ryōko]], japana aktorino kaj popkantistino * [[1982]]: [[Prijanka Ĉopra]], barata filmaktorino kaj [[manekeno (modelo)|modelino]] == Mortoj == * [[640]]: [[Arnulfo de Metz]], franka episkopo, kavaliro, sanktulo, komencinto de la dinastio [[Karolidoj]] (naskiĝis ĉirkaŭ [[582]]) * [[715]]: [[Muhammad bin Kasim]], araba [[militisto]] de [[Umajidoj]] (n. [[695]]) * [[1100]]: [[Gotfredo de Bouillon]], princo de [[Loreno]], unu el gvidantoj de la [[unua krucmilito]], unua reĝo de la [[Jerusalema reĝlando]] (naskiĝis ĉirkaŭ [[1058]]) * [[1194]]: [[Guy de Lusignan]], franca kavaliro, reĝo de [[Jerusalemo]], malvenkito en la [[Batalo apud Hattin]] (n. [[1150]]) * [[1328]]: [[Engelberto la 2-a de Mark]], germana [[grafo]] de la [[Graflando Mark]] * [[1365]]: [[Lorenzo Celsi]], doĝo de [[Venecia Respubliko]] (naskiĝis ĉirkaŭ [[1310]]) * [[1374]]: [[Francesco Petrarca]], itala poeto ankaŭ latinlingva, tradukisto, reprezentanto de [[renesanco]] kaj [[humanismo]] (n. [[1304]]) * [[1450]]: [[Francisko la 1-a (Bretonio)|Francisko la 1-a]], duko de [[Bretonio]] (n. [[1414]]) * [[1566]]: [[Bartolomé de las Casas]], hispana dominikano, kronikisto, defendanto de [[indianoj]] (n. ĉ. [[1484]]) * [[1610]]: [[Michelangelo Merisi da Caravaggio]], itala pentristo, reprezentanto de frua [[baroko]] (n. [[1571]]) * [[1613]]: [[Ipacij Pacej]], ukraina teologo kaj verkisto, [[ortodoksismo|ortodoksa]] episkopo, kuniniciatinto de [[ Bresta religia unio]], aŭtoro de polemikoj en la [[rusina]] kaj pola lingvoj (n. [[1541]]) * [[1697]]: [[António Vieira]], portugala jezuito, diplomato, verkisto, defendanto de [[indianoj]] en Brazilo (n. [[1608]]) * [[1721]]: [[Antoine Watteau]], franca pentristo, reprezentanto de [[rokoko]] (n. [[1684]]) * [[1735]]: [[Johann Krieger]], germana komponisto (n. [[1651]]) * [[1817]]: [[Jane Austen]], angla verkistino (n. [[1775]]) * [[1872]]: [[Benito Juárez]], prezidento de Meksiko, la unua [[indiano]] kiel amerika ŝtatestro (n. [[1806]]) * [[1890]]: [[Christian Heinrich Friedrich Peters]], usona astronomo (n. [[1813]]) * [[1894]]: [[Charles Marie René Leconte de Lisle]], franca poeto de [[parnasa skolo]], filozofo, tradukisto (n. [[1818]]) *[[1898]]: [[Otto Ribbeck]], germana klasika filologo * [[1909]]: [[Carlos María de Borbón y Austria-Este]], [[karlismo|karlista]] pretendanto al hispana trono (n. [[1848]]) * [[1914]]: [[Silvio Romero]], brazila verkisto, folkloristo kaj profesoro apoginta Esperanton, ankaŭ dum [[Brazila Kongreso de Esperanto]] (n. [[1851]]) * [[1915]]: [[Gyula Salacz]], hungara politikisto, urbestro de [[Arad]] (n. [[1832]]) * [[1919]]: [[Élise Deroche]], franca aktorino kaj la unua diplomita [[aviado|aviadistino]] en la mondo (n. [[1886]]) * [[1927]]: [[Bazilo Polenov]], rusia, sovetia pentristo kaj pedagogo, lekciisto en [[Altlernejo de belartoj (Rusio)|Altlernejo de belartoj]] (n. [[1844]]) *[[1931]]: [[Karl Georg Brandis]], germana filologo, historiisto, pedagogo, bibliotekisto (n. [[1855]]) * [[1938]]: [[Maria de Rumanio]], reĝino de Rumanio, nepino de [[Viktoria (Britio)]], adeptino de [[Bahaa Kredo]] (n. [[1875]]) * [[1939]]: [[Paul Schneider]], germana [[pastoro]] kaj teologo, la unua evangelia [[kleriko]]-viktimo de germana [[Nacisocialisma Germana Laborista Partio|naziismo]] (n. [[1897]]) * [[1940]]: [[Gusztáv Kőrösmezei]], hungara aktoro ligita kun [[Satu Mare]] (n. [[1846]]) * [[1944]]: [[Adolf Maria Bocheński]], pola verkisto, publicisto, subleŭtenanto, partoprenanto de la [[batalo de Monte Cassino]] (n. [[1909]]) * [[1948]]: [[Ede Telcs]], hungara skulptisto, medal-artisto (n. [[1872]]) * [[1949]]: [[Vítězslav Novák]], ĉeĥa komponisto, aŭtoro de [[simfonio]]j, [[opero]]j, [[kantato]]j, reprezentanto de la ĉeĥa moderno, muzikpedagogo (n. [[1870]]) * [[1958]]: [[Henri Farman]], franca aviadisto kaj konstruisto (n. [[1874]]) * [[1967]]: [[Humberto de Alencar Castello Branco]], prezidento de Brazilo (n. [[1900]]) * [[1969]]: [[Eva Vrchlická]], ĉeĥa aktorino, verkistino kaj tradukistino (ur. [[1888]]) * [[1976]]: [[Lucie Mannheim]], germana aktorino (n. [[1899]]) * [[1982]]: [[Roman Jakobson]], rusia, usona [[slavistiko|slavistikisto]], kunkreinto de [[strukturismo]] (n. [[1896]]) * [[1988]]: [[Nico (kantistino)|Nico]], germana kantistino, modomanekeno kaj aktorino, konata kiel voĉistino de ''[[The Velvet Underground]]'' (n. [[1938]]) * [[1991]]: [[Michał Falzmann]], pola [[inspektoro]] de la Supera Ĉambro de Kontrolo, malkovrinto de [[skandalo]], murdita kune kun aliaj ŝtataj oficistoj (n. [[1953]]) * [[1992]]: [[Pierce Brodkorb]], usona [[ornitologio|ornitologo]] kaj [[paleontologio|paleontologo]], kies kolekto troviĝas en la [[Florida Muzeo de Natura Historio]] (n. [[1908]]) * [[1993]]: [[Jean Negulesco]], usona reĝisoro kaj scenaristo (n. [[1900]]) * [[1997]]: [[Eugene M. Shoemaker]], usona astronomo, kunfondinto de [[planedoscienco]] kaj kunmalkovrinto de la [[kometo Shoemaker-Levy 9]] (n. [[1928]]) * [[2000]]: [[Sáenz de Oíza]], hispana arkitekto, reprezentanto de la [[moderna arĥitekturo]] (n. [[1918]]) * [[2000]]: [[Lajos Jakab (kantisto)|Lajos Jakab]], rumania hungara operkantisto (n. [[1929]]) * [[2008]]: [[Wojciech Skalmowski]], pola [[orientalisto]] kaj [[slavistiko|slavisto]], aŭtoro de 70 publikaĵoj pri [[irana lingvaro]], [[monda literaturo|literaturisto]], eseisto, publicisto (n. [[1933]]) * [[2009]]: [[Henry Allingham]], brita mekanikisto, super[[centjarulo]] (n. [[1896]]) * [[2014]]: [[Dietmar Schönherr]], aŭstra aktoro kaj moderatoro, kontribuinta al sociaj kaj kulturaj projektoj en [[Nikaragvo]] (n. [[1926]]) * [[2016]]: [[Ossy Kolmann]], aŭstra aktoro kaj kabaredisto (n. [[1928]]) * [[2020]]: [[Lucio Urtubia]], hispana [[masonisto]] kaj [[anarkiisto]], kies domo iĝis sidejo de [[Louise Michel]] (n. [[1931]]) * [[2022]]: [[Claes Oldenburg]], sved-usona popartisto (n. [[1929]]) == Specialaj tagoj kaj festoj == * Internacia Tago de [[Nelson Mandela]] - establita de la [[Ĝenerala Asembleo de Unuiĝintaj Nacioj]] en 2009 * [[Urugvajo]]: Tago de la konstitucio == Tagoj de [[semajno]] == La '''18-a de julio''' estas (laŭ [[gregoria kalendaro]]): * [[Lundo]] en jaroj: [[1583]] [[1588]] [[1594]] [[1605]] [[1611]] [[1616]] [[1622]] [[1633]] [[1639]] [[1644]] [[1650]] [[1661]] [[1667]] [[1672]] [[1678]] [[1689]] [[1695]] [[1701]] [[1707]] [[1712]] [[1718]] [[1729]] [[1735]] [[1740]] [[1746]] [[1757]] [[1763]] [[1768]] [[1774]] [[1785]] [[1791]] [[1796]] [[1803]] [[1808]] [[1814]] [[1825]] [[1831]] [[1836]] [[1842]] [[1853]] [[1859]] [[1864]] [[1870]] [[1881]] [[1887]] [[1892]] [[1898]] [[1904]] [[1910]] [[1921]] [[1927]] [[1932]] [[1938]] [[1949]] [[1955]] [[1960]] [[1966]] [[1977]] [[1983]] [[1988]] [[1994]] [[2005]] [[2011]] [[2016]] [[2022]] [[2033]] [[2039]] [[2044]] [[2050]] [[2061]] [[2067]] [[2072]] [[2078]] [[2089]] [[2095]]; * [[Mardo]] en jaroj: [[1589]] [[1595]] [[1600]] [[1606]] [[1617]] [[1623]] [[1628]] [[1634]] [[1645]] [[1651]] [[1656]] [[1662]] [[1673]] [[1679]] [[1684]] [[1690]] [[1702]] [[1713]] [[1719]] [[1724]] [[1730]] [[1741]] [[1747]] [[1752]] [[1758]] [[1769]] [[1775]] [[1780]] [[1786]] [[1797]] [[1809]] [[1815]] [[1820]] [[1826]] [[1837]] [[1843]] [[1848]] [[1854]] [[1865]] [[1871]] [[1876]] [[1882]] [[1893]] [[1899]] [[1905]] [[1911]] [[1916]] [[1922]] [[1933]] [[1939]] [[1944]] [[1950]] [[1961]] [[1967]] [[1972]] [[1978]] [[1989]] [[1995]] [[2000]] [[2006]] [[2017]] [[2023]] [[2028]] [[2034]] [[2045]] [[2051]] [[2056]] [[2062]] [[2073]] [[2079]] [[2084]] [[2090]]; * [[Merkredo]] en jaroj: [[1584]] [[1590]] [[1601]] [[1607]] [[1612]] [[1618]] [[1629]] [[1635]] [[1640]] [[1646]] [[1657]] [[1663]] [[1668]] [[1674]] [[1685]] [[1691]] [[1696]] [[1703]] [[1708]] [[1714]] [[1725]] [[1731]] [[1736]] [[1742]] [[1753]] [[1759]] [[1764]] [[1770]] [[1781]] [[1787]] [[1792]] [[1798]] [[1804]] [[1810]] [[1821]] [[1827]] [[1832]] [[1838]] [[1849]] [[1855]] [[1860]] [[1866]] [[1877]] [[1883]] [[1888]] [[1894]] [[1900]] [[1906]] [[1917]] [[1923]] [[1928]] [[1934]] [[1945]] [[1951]] [[1956]] [[1962]] [[1973]] [[1979]] [[1984]] [[1990]] [[2001]] [[2007]] [[2012]] [[2018]] [[2029]] [[2035]] [[2040]] [[2046]] [[2057]] [[2063]] [[2068]] [[2074]] [[2085]] [[2091]] [[2096]]; * [[Ĵaŭdo]] en jaroj: [[1585]] [[1591]] [[1596]] [[1602]] [[1613]] [[1619]] [[1624]] [[1630]] [[1641]] [[1647]] [[1652]] [[1658]] [[1669]] [[1675]] [[1680]] [[1686]] [[1697]] [[1709]] [[1715]] [[1720]] [[1726]] [[1737]] [[1743]] [[1748]] [[1754]] [[1765]] [[1771]] [[1776]] [[1782]] [[1793]] [[1799]] [[1805]] [[1811]] [[1816]] [[1822]] [[1833]] [[1839]] [[1844]] [[1850]] [[1861]] [[1867]] [[1872]] [[1878]] [[1889]] [[1895]] [[1901]] [[1907]] [[1912]] [[1918]] [[1929]] [[1935]] [[1940]] [[1946]] [[1957]] [[1963]] [[1968]] [[1974]] [[1985]] [[1991]] [[1996]] [[2002]] [[2013]] [[2019]] [[2024]] [[2030]] [[2041]] [[2047]] [[2052]] [[2058]] [[2069]] [[2075]] [[2080]] [[2086]] [[2097]]; * [[Vendredo]] en jaroj: [[1586]] [[1597]] [[1603]] [[1608]] [[1614]] [[1625]] [[1631]] [[1636]] [[1642]] [[1653]] [[1659]] [[1664]] [[1670]] [[1681]] [[1687]] [[1692]] [[1698]] [[1704]] [[1710]] [[1721]] [[1727]] [[1732]] [[1738]] [[1749]] [[1755]] [[1760]] [[1766]] [[1777]] [[1783]] [[1788]] [[1794]] [[1800]] [[1806]] [[1817]] [[1823]] [[1828]] [[1834]] [[1845]] [[1851]] [[1856]] [[1862]] [[1873]] [[1879]] [[1884]] [[1890]] [[1902]] [[1913]] [[1919]] [[1924]] [[1930]] [[1941]] [[1947]] [[1952]] [[1958]] [[1969]] [[1975]] [[1980]] [[1986]] [[1997]] [[2003]] [[2008]] [[2014]] [[2025]] [[2031]] [[2036]] [[2042]] [[2053]] [[2059]] [[2064]] [[2070]] [[2081]] [[2087]] [[2092]] [[2098]]; * [[Sabato]] en jaroj: [[1587]] [[1592]] [[1598]] [[1609]] [[1615]] [[1620]] [[1626]] [[1637]] [[1643]] [[1648]] [[1654]] [[1665]] [[1671]] [[1676]] [[1682]] [[1693]] [[1699]] [[1705]] [[1711]] [[1716]] [[1722]] [[1733]] [[1739]] [[1744]] [[1750]] [[1761]] [[1767]] [[1772]] [[1778]] [[1789]] [[1795]] [[1801]] [[1807]] [[1812]] [[1818]] [[1829]] [[1835]] [[1840]] [[1846]] [[1857]] [[1863]] [[1868]] [[1874]] [[1885]] [[1891]] [[1896]] [[1903]] [[1908]] [[1914]] [[1925]] [[1931]] [[1936]] [[1942]] [[1953]] [[1959]] [[1964]] [[1970]] [[1981]] [[1987]] [[1992]] [[1998]] [[2009]] [[2015]] [[2020]] [[2026]] [[2037]] [[2043]] [[2048]] [[2054]] [[2065]] [[2071]] [[2076]] [[2082]] [[2093]] [[2099]]. * [[Dimanĉo]] en jaroj: [[1582]] [[1593]] [[1599]] [[1604]] [[1610]] [[1621]] [[1627]] [[1632]] [[1638]] [[1649]] [[1655]] [[1660]] [[1666]] [[1677]] [[1683]] [[1688]] [[1694]] [[1700]] [[1706]] [[1717]] [[1723]] [[1728]] [[1734]] [[1745]] [[1751]] [[1756]] [[1762]] [[1773]] [[1779]] [[1784]] [[1790]] [[1802]] [[1813]] [[1819]] [[1824]] [[1830]] [[1841]] [[1847]] [[1852]] [[1858]] [[1869]] [[1875]] [[1880]] [[1886]] [[1897]] [[1909]] [[1915]] [[1920]] [[1926]] [[1937]] [[1943]] [[1948]] [[1954]] [[1965]] [[1971]] [[1976]] [[1982]] [[1993]] [[1999]] [[2004]] [[2010]] [[2021]] [[2027]] [[2032]] [[2038]] [[2049]] [[2055]] [[2060]] [[2066]] [[2077]] [[2083]] [[2088]] [[2094]]; {{Projektoj}} [[Kategorio:18-a de julio| ]] [[Kategorio:Almanako]] [[Kategorio:Julio|18]] [[Kategorio:18-a tago de la monato|#07]] [[Kategorio:Tagoj de la jaro|#0718]] chpb51cqzwje6gdcuku1e8uftu4me8d 0 9093 7684831 7651254 2022-08-10T22:57:19Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:SRI Computer Mouse.jpg|eta|Prototipa muso]] [[Dosiero:Мышь 2.jpg|eta|La nomo de komputila muso devenas de la simileco kun la ronĝulo. ]] [[Dosiero:Apple-ADB-mouse.jpg|eta|dekstra|180px|Komputila muso de [[Apple]] kun nur unu butono]] [[Dosiero:3-Tasten-Maus Microsoft.jpg|eta|dekstra|180px|Komputila muso de [[Microsoft]] kun du butonoj kaj radeto.]] [[Dosiero:Optical mouse shining.jpg|eta|180px|dekstra|optika muso]] [[dosiero:Magic Mouse.jpg|eta|dekstra|180px|"Magic Mouse" de [[Apple]] sen butonoj kaj sen radeto, konektita per [[Bluetooth]]]] '''Muso''' estas dialoga [[flankaparato]] kiun la uzanto movas (fakĵargone: trenas) sur horizontala ebeno (ekzemple sur sia tablo, prefere kovrita per [[musmato]]), tiel movante [[musindikilo]]n sur [[komputila ekrano]]. Temas pri speco de komputila [[montrilo]]. La elekto de la montrata pozicio kaj de la responda opcio indikita per [[piktogramo]] estas farata per premo ("[[klako]]") sur [[Klavo|klavon]] provizitan sur la muso. Analogie al la vorto "komputila muso", tiujn klavojn eblas nomi "musorelo", ĉar ili sidas tie, kie ĉe biologia [[muso]] sidus la (kompare al la korpo grandaj) [[orelo]]j. == Musospecoj == Depende de la metodo, per kiu estas detektata la moviĝo de la muso, oni distingas inter mekanikaj musoj (kun globeto ene, la ruliĝo de globeto estas konvertata al moviĝo) kaj optikaj musoj, kiuj registras ŝanĝon de la fono (kaj pro tio funkcias ne sur ĉiuj supraĵoj). Depende de la metodo, per kiu oni konektas muson al komputilo, oni distingas inter senkablaj musoj, kiuj komunikiĝas per speciala [[Infraruĝa lumo|infraruĝa]] signalo kun komputilo (kutime oni bezonas specialan adaptilon por tio, kiun oni konektas al kutima musa konektingo), kaj kutimaj kablaj musoj. Depende de la [[konektingo]], musoj povas esti konektitaj aŭ al [[PS/2]] [[konektingo]], aŭ al [[USB]] [[konektingo]]. Krome, ekzistas ege malnovaj musoj, kiuj funkcias per [[COM]]-konektingo (seria konektingo). Novaj musaj ofte estas senkablaj, kaj uzas interfacan konekton per [[Bludento]]. Ordinaraj malmultkostaj komputilaj musoj por IBM PK -kongruaj komputiloj havas du aŭ tri butonojn. Multaj musoj havas ankaŭ radeton por rapide foliumi tekston aŭ ŝovi ĝin. Musoj por [[Makintoŝo]] havas kutime nur unu butonon. Multaj komputilaj musoj kun radeto ebligas klakadon eĉ per la radeto, ĉar ĝi estas vertikale movebla. Kelkaj firmaoj ofertas komputilajn musojn en diversaj koloroj kaj kun kromaj ekzotikaj funkcioj (ekz. kun 5 klavoj, ktp) == Teĥnika funkciado de meĥanika muso == [[Dosiero:Mouse-mechanism-cutaway.png|eta|300px|Komputila muso : <br />1 : Moviĝo de la buleto<br />2 : Ruleto kiu transdonas la movojn de la muso<br />3 : Disko kun truetoj<br />4 : [[Lum-Elsenda Diodo]]<br />5 : Optika kaptilo|centra]] <br style="clear:both;"/> == Produktantoj de musoj == * [[A4Tech]], [[Apple]], [[BLUETAKE]], [[BTC]], [[Belkin]], [[BenQ]], [[COLORSit]], [[Cellink]], [[Cherry]], [[Chicony]], [[Codegen]], [[Comep]], [[Creative]], [[Cyber Snipa]], [[D.I.D.]], [[Defender]], [[Delŭ]], [[Dialog]], [[Espada]], [[Elecom]], [[Fellowes]], [[Floston]], [[Fujitsu Siemens Computers]], [[Gembird]], [[Genius]], [[GreenWood]], [[Gyration]], [[Hewlett-Packard|HP]], [[IBM]], [[Kensington]], [[Logitech]], [[Labtec]], [[LinkWorld]], [[Lŭeon]], [[MacAlly]], [[Microsoft]], [[Mitsumi]], [[Mobidick]], [[NeoDrive]], [[Oklick]], [[Porto]], [[Razer]], [[Samsung]], [[SecuGen]], [[Siemens AG]], [[Sony]], [[SteelSeries]], [[Sven]], [[Targus]], [[Thermaltake]], [[Trust]], [[Zboard]], [[Zippy]]. == Fontindiko == [http://www.esperanto.mv.ru/KompLeks/ME.html#MUSO Komputila muso] en la [[Komputada Leksikono]] == Vidu ankaŭ == {{projektoj}} * [[Musmato]] * [[Trouza Braka Malsano]] * [[Tuŝplato]] * [[Douglas Engelbart]] * [[Stirstango]] [[Kategorio:Komputila aparataro]] 76jb5wrgmbrshparztunsl7luh6ak69 0 10583 7684613 7407682 2022-08-10T16:10:11Z Tlustulimu 1543 ŝablono wikitext text/x-wiki {{Informkesto urbo | tipo = urbo | nomo = Edinburgo | propra nomo = City of Edinburgh | plia nomo = {{lang-gd|Dùn Èideann}} | bildo = 2005-10-18 - United Kingdom - Scotland - Edinburgh - Scott Monument - Waverley Station - Princes Str 4887738213.jpg | bildo-priskribo = | lando = Skotlando | ŝtato = {{Britio}} | loĝantaro = 492680 | referenco por loĝantaro = [http://www.nrscotland.gov.uk/files//statistics/population-estimates/midyear-2014/14mid-year-pe-cahb-publication-correction.pdf Mid-2014 Population] (PDF; 1,3&nbsp;MB) | denso = 1855 pro km² | latitudo = 55/57/0/N | longitudo = 3/13/0/W | regiono-ISO = GB-EDH | retejo = [https://www.edinburgh.gov.uk/ edinburgh.gov.uk] | areo = 262 | tel = 0131 }} [[Dosiero:EdinburghFromCastle.jpg|eta|300px|Edinburgo vidita el la kastelo.]] '''Edinburgo''' ({{lang-en|Edinburgh}} [Edinb(a)ra], {{lang-gd|Dùn Éideann}} [tun Eĉan]; ambaŭ signifas "monto de Edin") estas la ĉefurbo de [[Skotlando]]. Ĝi situas ĉe la suda flanko de la rivero [[Forth]]. Meze de 2012 la urbo havis {{unuo|464990}} loĝantojn. Edinburgo estas la historia, kultura kaj politika centro de Skotlando. Ĝi ankaŭ estas la financocentro, turisma centro kaj hejmo de la skota parlamento. La nova kaj malnova partoj de la urbo estas loko de [[Monda kulturheredaĵo]]. [[Kastelo Edinburgo]] enhavas la Kapelon de [[Margareta de Skotlando (sanktulino)|Sankta Margareta]] ({{lang-en|St. Margaret}}) el la [[12-a jarcento]]. La [[Palaco Holyrood]] ([[15-a jarcento|15-a]]–[[16-a jarcento]]) estas la oficiala skota loĝejo de la [[brita monarkio|monarko]]. == Edukado == Troviĝas tri universitatoj – [[Universitato de Edinburgo]] (ekde [[1583]]), [[Universitato Heriot-Watt]] kaj la [[Universitato Napier]]. La [[Edinburga Akademio]], en angla ''Edinburgh Academy'', estas privata lernejo. == Kvartaloj == Edinburgo entenas plurajn, malsamajn kvartalojn. Interalie estas [[Portobello (Edinburgo)|Portobello]] aŭ [[Granton (Edinburgo)|Granton]]. == Aliaj vizitindaĵoj == * La strato {{langi|en|Royal Mile}} [rojal majl] ("Reĝa mejlo") * [[Reĝa Skota Akademio]] * [[Reĝa Societo de Edinburgo]] * [[Nacia Galerio de Skotlando]] * [[Skota Nacia Portretgalerio]] * [[Reĝa Skota Muzeo]] * [[Muzeo de Skotlando]] (konstruita en [[1998]]) * {{lang-en|[[Edinburgh Festival]]}}, somera festivalo pri [[teatro]], [[danco]] kaj scenejaj artoj. == Famuloj == *[[William Edmondstoune Aytoun]], verkisto * hungardevena [[matematikisto]] [[Artúr Erdélyi]] (mortis surloke) * hungardevena [[fizikisto]] [[Péter István Faragó]] (mortis surloke) == Esperanto en Edinburgo == La [[11-a UK 1915|11-a Universala Kongreso]] estis okazonta en Edinburgo sed pro la milito estis movita al [[San Francisco]]. La [[18-a UK 1926|18-a Universala Kongreso]] okazis en Edinburgo inter la [[1-a de aŭgusto|1-a]] kaj la [[7-a de aŭgusto]] de [[1926]], kaj tie okazis ankaŭ la [[27-a IJK|27-a Internacia Junulara Kongreso]] de [[TEJO]] en somero [[1971]]. === Esperantistoj de Edinburgo === * [[Janet Caw]] * [[James Connolly]] * [[Frank Maitland]] * [[William Morrison]] * [[William Main Page]] * [[Ed Robertson]] * [[David Ritchie Tullo]] * [[John Mabon Warden]] {{projektoj}} <!-- == Eksteraj ligiloj == * {{ueavikioniamondokat|{{paĝonomo}}|{{paĝonomo}}}} La paĝaro ne havas ajnan informon pri Edinburgo. Al kiu servu la ligilo? --> == Referencoj == {{referencoj}} {{koordinato|NS=55/57/0/N|EW=3/13/0/W|text=/|name=Edinburgo|region=GB-EDH|type=city}} [[Kategorio:Edinburgo| ]] cz6cuier2a0hapfjq1jogxhhfve1lro 0 11214 7684682 7391611 2022-08-10T17:53:16Z LilyKitty 25129 de asteroido 356 Ligurigo wikitext text/x-wiki {{aliaj signifoj | teksto = Por la gemo, vidu la artikolon [[Ligurio (gemo)]]}} {{Italia regiono |nomo = Ligurio |itala_nomo = Liguria |blazono = Coat_of_arms_of_Liguria.svg |flago = Flag_of_Liguria.svg |kodo = LIG |ŝtato = Italio |areo = 5 410 |ĉefurbo = Ĝenovo |kat = Ligurio |kvanto_de_loĝantoj = 1 533 000 (1a januaro 2020) |denso_de_loĝantoj = 285 |provincoj=[[provinco de Ĝenovo|Ĝenovo]], [[provinco de Imperia|Imperia]], [[provinco de La Spezia|La Spezia]], [[provinco de Savona|Savona]] |kvanto_de_komunumoj = 235 |kategorio = Ligurio |ISTAT_kodo = 07 |prezidanta nomo=Giovanni Toti |elekta dato = 2015/05/31 |mapo = ItalyLiguria.png |retpaĝo = http://www.regione.liguria.it }} '''Ligurio''' aŭ '''Ligurujo''' ([[itala lingvo|itale]] ''Liguria'' {{prononco|li'''gu'''rja}}) estas marborda regiono de nordokcidenta [[Italio]], kaj la tria plej malgranda regiono de [[Italio]]. Ĝi samlimas okcidente kun [[Francio]], norde kun [[Piemonto]], nordoriente kun [[Emilio-Romanjo]] kaj oriente kun [[Toskanio]]. Ĝi situas borde de la [[Ligura Maro]], kiu estas parto de la pli granda [[Tirena Maro]]. La teritorio estas monta (65%) kaj monteta (35%), preskaŭ ne ekzistas ebenaĵoj, escepte de malgrandaj ĉe la elfluejoj de la riveroj, kaj la montoj ofte alvenas ĝis la maro. === Geografio === La regiono areas 5421 km&sup2; ĝi enhavas 235 komunumojn kaj 1.534.000 loĝantoj (2020) - (estis 1.622.578 loĝantojn laŭ la nombrado de [[2001]]). La liguria marbordo ĝuas mildan maran klimaton, se oni komparas kun la [[kontinenta klimato]] de la valo de [[Pado]], nur malmultajn kilometrojn pli norde; dum januaro, [[Ĝenovo]] atingas mezan temperaturon de cirkaŭ 8-10&nbsp;°C, sen frosto, kiu okazas nur tra la landinternaj montoj. Somere mezaj temperaturoj estas cirkaŭ 24–25&nbsp;°C. La liguriaj montoj apartenas al Alpoj okcidente kaj al Apeninoj oriente; la plej alta pinto estas Monte Saccarello (2 201 metroj), situanta en la Maraj Alpoj. Pro la konformiĝo de la teritorio ne ekzistas longaj riveroj, kiuj fluas al la maro, la plej grandaj estas la Magra, kies plej granda parto de la kurso, tamen, estas en Toskanio, kaj ĝia alfluanto Vara; estas ankaŭ iuj alfluantoj kaj subalfluantoj kiuj naskiĝas en Ligurio kaj iras norde al la rivero Pado, kiel Tanaro, Bormida, Scrivia kaj Trebbia. La pluvo povas iam esti tre abunda; la montoj tre proksimaj de la marbordo facile estigas pluvon, tial Ĝenovo povas atingi eĉ 2 000 mm de pluvo jare; aliloke tamen oni atingas nur la normalajn pluvkvantojn de la mediteraneaj regionoj (500–800 mm). Ĉefaj lagoj: Lago Brugneto (artefarita) 0,97 Km² Ĉefaj insuloj: Palmaria 1.89 Km² Estas notinde ke, malgraŭ la granda loĝdenseco, duono de la regiona areo konsistas el arbaroj; fakte la loĝantaro koncentriĝas ĉe la maro. La nomo ''Liguria'' estas praantikva, kaj devenas de antaŭ la [[Romio|romia]] epoko. [[Ĝenovo]] estas la regiona ĉefurbo kaj la plej loĝata urbo. La regiono enhavas kvar provincojn: [[provinco de Ĝenovo|Ĝenovo]], [[provinco de La Spezia|La Spezia]], [[provinco de Imperia|Imperia]] kaj [[provinco de Savona|Savona]]. === Ĉefaj urboj === Krom Ĝenovo, kaj la aliaj provincaj ĉefurboj (La Spezia, Savona kaj Imperia), inter la plej loĝataj urboj estas Sanremo, kiu estas en la 4a vico en la listo de la urboj kiuj havas pli ol 50 000 loĝantoj<ref>(Datumoj de ISTAT je la 31a de dec. 2019) https://www.istat.it/storage/codici-unita-amministrative/Classificazioni-statistiche-Anni_2009-2010.zip {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20200811125449/https://www.istat.it/storage/codici-unita-amministrative/Classificazioni-statistiche-Anni_2009-2010.zip |date=2020-08-11 }}</ref> (Datumoj de ISTAT je la 31a de dec. 2019) {| {{prettytable}} || 1 || [[Ĝenovo]] || <small>[[Provinco de Ĝenovo]] || 565 752 loĝ. |- || 2 || [[La Spezia]] || <small>[[Provinco de La Spezia]] || 92.550 loĝ. |- || 3 || [[Savona]] || <small>[[Provinco de Savona]] || 59.439 loĝ. |- || 4 || [[Sanremo]] || <small>[[Provinco de Imperia]] || 52.622 loĝ. |} (sekvas Imperia kun 41.969 loĝantoj). === Ekonomio === La liguria ekonomio estas malpli ligita al la peza industrio ol en la pasinteco, sed pludaŭras la plej evoluintaj industriaj sektoroj de la ŝtalaj, metalurgiaj, ŝipkonstruaj, petrolkemiaj, elektroteknikaj kaj nutraĵaj sektoroj; agrikulturo koncentriĝas ĉefe al produktoj kiel: floroj, fruktoj, legomoj, vinaj vinberoj kaj olivoj; fiŝkaptado gravegas. La terciara sektoro sorbas grandan nombron da laboristoj kaj estas ligita al la havenoj de Ĝenovo (unu el la plej gravaj en Italio) kaj Savono. Turismo estas bonega rimedo kaj estas kuraĝigata de la beleco de la pejzaĝoj kaj la favora klimato. == Aliaj projektoj == {{projektoj|commons=Category:Liguria}} == Vidu ankaŭ == *[[356 Ligurio]] == Eksteraj ligiloj == * [http://www.regione.liguria.it Oficiala paĝaro de la regiona registaro] {{lingvokodo|it}} * [http://www.liguriainrete.it Alia retejo de la regiona registaro] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20041128094352/http://www.liguriainrete.it/ |date=2004-11-28 }} {{lingvokodo|it}} {{Regionoj de Italio}} [[Kategorio:Ligurio| ]] cfl1gfifrd235fs2tvivu1vs8r26kz9 0 17181 7684565 7681785 2022-08-10T14:07:54Z DidCORN 34571 wikitext text/x-wiki {{Informkesto reganto}} '''Trajano''', [[Latina lingvo|latine]]: '''Marcus Ulpius Nerva Traianus''', naskiĝis [[18-a de septembro|18-an de septembro]] [[53]], mortis [[27-a de januaro|27-an de januaro]] [[117]] kaj estis [[Romia imperio|romia]] [[imperiestro]] de [[98]] ĝis [[117]].[[Dosiero:Traianus Glyptothek Munich 72.jpg|eta|dekstra|250px|Busto de Trajano kun atributoj de [[Jupitero]]]]Li estas konsiderata tre bona imperiestro. De li kaj lia amiko [[Plinio la pli juna]] postrestis pluraj leteroj el ilia korespondado. Famaj estas ambaŭ leteroj kiuj temas pri la maniero, kiel trakti kristanojn. Li ankaŭ famis pro siaj konstruigaj laboroj. Gravaj konstruaĵoj de lia epoko estas interalie la [[Ponto de Trajano]], [[Forumo de Trajano]], [[Trajana Kolono]], [[Alkantara Ponto]], vojoj kaj kanaloj en [[Dakio]] (nuna [[Rumanio]]). == En Esperanto == Ambaŭ menciitaj leteroj pri la kristanoj, leteroj X: 96-97, aperis en Esperanto en la ''Apologio'' de [[Tertuliano]], 1982, paĝ. 107-8, en traduko de [[Gerrit Berveling]]. <center> <table border = 1 cellpadding="10"> <tr> <td width = 30% align = center> Antaŭulo:<br />[[Nerva]] ([[96]] - [[98]]) <td width = 40% align = center> [[Listo de romiaj imperiestroj|Romiaj imperiestroj]]<br /> <td width = 30% align = center> Posteulo:<br />[[Hadriano]] ([[117]] - [[138]]) </td> </table> </center> == Vidu ankaŭ == * [[Casperius Aelianus]] {{projektoj}} {{Bibliotekoj}} [[Kategorio:Naskiĝintoj en 53]] [[Kategorio:Mortintoj en 117]] [[Kategorio:Romiaj imperiestroj]] 9q5ni4udvbve97ye3iucg2fwlc4mljp 0 17797 7684629 7573870 2022-08-10T16:40:21Z Tlustulimu 1543 forpreno de angle titolita kaj superflua kategorio wikitext text/x-wiki {{Informkesto etnaj grupoj | grupo = Ĉerokoj <br />ᏣᎳᎩ<br /><small>ᎠᏂᏴᏫᏯᎢ</small> | bildo = Henry Inman - Sequoyah - Google Art Project.jpg | priskribo = [[Sequoyah]], kreinto de la [[ĉeroka skribo]], pentrita de Henry Inman ĉirkaŭ 1830 | populacio = '''{{nombro|316049}}''' tribaj membroj <br/>(Orienta Bando: >{{nombro|13000}}, Ĉeroka Nacio: {{nombro|288749}}, Uniĝinta Kitova Bando: {{nombro|14300}})<ref name=oia>[http://www.ok.gov/oiac/Publications/ "Pocket Pictorial"]. {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20120214153023/http://www.ok.gov/oiac/Publications/ |date=2012-02-14 }} ''Oklahoma Indian Affairs Commission''. 2010: 6 and 37. (alirita 11an de junio 2010).</ref> <br /> '''{{nombro|819105}} asertis''' ĉerokan geneologion en la censo de 2010<ref name="slate.com">{{cite web|url=http://www.slate.com/articles/news_and_politics/history/2015/10/cherokee_blood_why_do_so_many_americans_believe_they_have_cherokee_ancestry.html|title=Why Do So Many Americans Think They Have Cherokee Blood?|first=Gregory D.|last=Smithers|date=la 1a de oktobro 2015|website=www.slate.com|access-date=la 24a de aprilo 2017}}</ref> | regiono1 = [[Kalifornio]]: granda etna komunumo | pop1 = {{nombro|22124}} registritaj tribaj membroj<ref>{{cite web|url=https://cherokeephoenix.org/Article/Index/62531|title=Map shows CN citizen population for each state|location=Tahlequah, OK|website=[[Cherokee Phoenix]]|last=Chavez|first=Will|date=la 29a de aŭgusto 2018|access-date=la 4a de septembro 2020}}</ref> | regiono2 = [[Nord-Karolino]] | pop2 = {{nombro|16158}} (0.2%)<ref name="census">{{cite web|url=https://www.census.gov|website=[[United States Census Bureau]]|year=2014|title=U.S. Census website|quote=Community Facts (Georgia), 2014 American Community Survey, Demographic and Housing Estimates (Age, Sex, Race, Households and Housing, ...)|access-date=la 24a d aprilo 2017}}</ref> | regiono3 = [[Oklahomo]] | pop3 = {{nombro|102580}} (2.7%) – inkluzivas proksiman Arkansason, Kansason, and Misurion<ref name="census"/> | religio = [[Kristanismo]], (historiaj: Kituva, Socio de Kvar Patrinoj,<ref>Sturtevant and Fogelson, 613</ref>) | lingvoj = [[angla lingvo]], [[ĉeroka lingvo]] }} La '''Ĉerokoj''' (ĉeroke: ᎠᏂᏴᏫᏯᎢ, <small>latinigite:</small> ''Aniyvwiyaʔi'', aŭ ĉeroke: ᏣᎳᎩ, <small>latinigite:</small> ''Tsalagi'') estas unu el la indiĝenaj popoloj de la Sudorientaj Arbaroj de Usono. Antaŭ la 18a jarcento, ili estis loĝis plejparte en siaj hejmlandoj, en urbetoj laŭ rivervaloj de la nuntempa sudokcidenta [[Norda Karolino|Nord-Karolino]], sudorienta [[Tenesio]], randoj de okcidenta [[Suda Karolino|Sud-Karolino]], norda [[Georgio]], kaj nordorienta [[Alabamo]].<ref>{{cite book|editor1-last=Sturtevant|editor1-first=William C.|editor2-last=Fogelson|editor2-first=Raymond D.|title=Handbook of North American Indians: Southeast, Volume 14|date=2004|publisher=Smithsonian Institution|location=Washington, DC|isbn=0-16-072300-0|page=ix}}</ref> La [[Ĉeroka lingvo|ĉeroka lingvo]] estas parto de la [[irokeza lingvaro]]. En la 19-a jarcento, James Mooney, frua usona [[Etnografio|etnografo]], registris unu voĉan tradicion, kiu priskribis tribon migrintan suden dum antikvaj tempoj de la regionon de la [[Grandaj Lagoj (Nordameriko)|Granda Lagoj]], kie aliaj irokezlingvaj popoloj estas baziĝintaj.<ref name="Mooney 1900 3932">{{Cite book|last=Mooney|first=James|author-link=|title=Myths of the Cherokee and Sacred Formulas of the Cherokees|publisher=Kessinger Publishing|orig-year=1900|year=2006|isbn=978-1-4286-4864-7|url=https://books.google.com/books?id=9HDbWUX71joC|page=393}}</ref> Sed [[Antropologio|antropologo]] Thomas R. Whyte verkis en 2007, datigante la fendon inter la popoloj pli frua. Li diris, ke la deveno de la prairokeza lingvo estis probable la [[Apalaĉaj Montoj|Apalaĉa regiono]], kaj la fendo inter Norda kaj Suda irokezaj lingvoj komenciĝis {{Nombro|4000}} jarojn antaŭe.<ref>{{cite journal|last1=Whyte|first1=Thomas|title=Proto-Iroquoian divergence in the Late Archaic-Early Woodland period transition of the Appalachian highlands|journal=Southeastern Archaeology|date=June 2007|volume=26|issue=1|pages=134–144|jstor=40713422}}</ref> Je la 1800aj jaroj, eŭropdevenaj usonaj setlantoj klasifikis la ĉerokojn de la sudorienta usono unu el la "Kvin Civilizaj Triboj" en la regiono. Ili farmis, loĝis en konstantaj vilaĝoj, kaj komencis adopti kelkajn kulturajn kaj teknologiajn praktikojn de la blankulaj setlantoj. Ili ankaŭ kreis sian [[Ĉeroka skribo|propran skribon]]. Hodiaŭ tri ĉerokaj triboj estas federale agnoskataj: la Unuiĝinta Kituva Bando de Ĉerokaj Indiĝenoj en Oklahomo, la [[Ĉeroka Nacio]] en Oklahomo, kaj la Orienta Bando de Ĉerokaj Indiĝenoj en Nord-Karolino.<ref>{{cite web|title=Tribal Directory: Southeast|url=http://www.ncai.org/tribal-directory?utf8=%E2%9C%93&area=15&submit=Search|website=National Congress of American Indians|access-date=June 9, 2017}}</ref> La [[Ĉeroka Nacio]] havas pli ol {{Nombro|300000}} tribanoj, do ĝi estas la plej granda el la 567 federale agnoskataj triboj en Usono.<ref name="Census_20023">{{cite web|title=The American Indian and Alaska Native Population: 2010|work=Census 2010 Brief|url=https://www.census.gov/prod/2002pubs/c2kbr01-15.pdf|date=February 1, 2002|access-date=January 29, 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20130120194313/http://www.census.gov/prod/2002pubs/c2kbr01-15.pdf|archive-date=January 20, 2013|url-status=dead}}</ref> Krome, pluraj grupoj asertas ĉerokan devenon, kaj kelkaj el ĉi tiuj estas ŝtate agnoskataj. Entute oni taksas, ke pli ol {{Nombro|819000}} homoj havas ĉerokan genealogion laŭ la usona censo. La plejparto ne estas enskribiĝintaj membrojn de iu tribo. El la tri federale agnoskataj ĉerokaj triboj, la Ĉeroka Nacio kaj la Unuiĝinta Kituva Bando havas sidejojn en Tahlequah, Oklahomo, kaj la plejparto de iliaj membroj loĝas en la ŝtato. La Unuiĝinta Kituva Bando estas plejparte posteuloj de "Malnovaj Setlintoj", ankaŭ nomataj Okcidentaj Ĉerokoj: tiuj kiuj migris de la Sudoriento al [[Arkansaso]] kaj Oklahomo ĉirkaŭ 1817 antaŭ Indiĝena Forigo. Ili rilatas al la ĉerokoj, kiuj pli poste perforte estis translokitaj tien en la 1830aj jaroj pro la Leĝo de Forigo de Indiĝenoj. La Orienta Bando de Ĉerokaj Indiĝenoj situas sur tero konata kiel la Qualla Limo en okcidenta Nord-Karolino. Ili estas plejparte posteuloj de prapatroj, kiuj rezistis aŭ evitis translokadon, restante en la areo. Ĉar ili rezignis triban membriĝon je tiu tempo, ili fariĝis ŝtataj kaj usonaj civitanoj. En la postaj 1800a jaroj, ili reorganiziĝis kiel federale agnoskata tribo.<ref>{{cite web|url=http://uncpress.unc.edu/nc_encyclopedia/cherokee.html|title=Cherokee Indians|access-date=June 3, 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20161223173021/http://uncpress.unc.edu/nc_encyclopedia/cherokee.html|archive-date=23 December 2016|website=Encyclopedia of North Carolina|publisher=The University of North Carolina Press|titolo=Arkivita kopio|alirdato=2021-10-05|arkivurl=https://web.archive.org/web/20161223173021/http://uncpress.unc.edu/nc_encyclopedia/cherokee.html|arkivdato=2016-12-23}}</ref> == Nomo == Ĉeroklingva nomo por ĉerokoj estas Aniyvwiyaʔi ({{Lang|chr|ᎠᏂᏴᏫᏯ}}), kiu signifas "Ĉefaj Homoj". ''Tsalagi'' ({{Lang|chr|ᏣᎳᎩ}}) estas la ĉeroklingva vorto por la [[Ĉeroka lingvo|ĉeroka]] [[Ĉeroka lingvo|lingvo]].<ref name="Ethnologue172">{{Cite web|title=Cherokee: A Language of the United States|work=[[Ethnologue]]: Languages of the World|publisher=[[SIL International]]|date=2013|access-date=October 20, 2014|url=http://www.ethnologue.com/language/chr}}</ref> Ekzistas multaj teorioj, kvankam ĉiuj ne pruvitaj, pri la [[Etimologio|deveno de la angla nomo]] "Cherokee" (''ĉeroki''), de kiu venas la (ne-PIVa) Esperanta nomo "ĉeroko". Ĝi eble devenas de alia tribo de la regiono, ekzemple, la [[Ĉoktaoj|ĉoktalingva]] vorto ''ĉa-la-ki'' signifas "homojn kiuj loĝas en la montoj", kaj la [[Ĉoktaoj|ĉoktalingva]] ''ĉi-luk-ik-bi'', signifas "homojn kiuj loĝas en la kaverna lando".<ref>[http://www.accessgenealogy.com/native/tribes/cherokee/cherohist.htm Cherokee Indian Tribe], ''Access Genealogy'', (September 21, 2007).</ref> La ĉerokoj ja loĝis laŭ riveroj en montaj areoj. La plej frua hispana transliterumo de la nomo, de 1755, estis ''Tchalaquei (''prononce: ''ĉalakej)'', sed ĝi datiĝas al kontoj rilatitaj al la ekspedicio de [[Hernando de Soto (esploristo)|Hernando de Soto]] en la mezaj 1500aj jaroj.<ref>Charles A. Hanna, ''The Wilderness Trail'', (New York: 1911).</ref> Alia teorio estas, ke "ĉeroko" devenas de Malalt-Kriklingva vorto ''Cvlakke'' (prononce: ''ĉa-log-gi''), ĉar la Krika popolo ankaŭ estis en ĉi tiu monta regiono.<ref name="M&M2">Martin and Mauldin, ''A Dictionary of Creek/Muskogee'', Sturtevant and Fogelson, p. 349.</ref> == Frua kulturo == Multe da tio, kio estas sciita pri antaŭ-1700-aj indiĝenaj amerikaj kulturoj venas de skribaĵoj de hispanaj ekspedicioj. La plej fruaj de la mez-1500-aj jaroj renkontis popolojn de la [[Misisipo-kulturo|Misisipa kultura]] epoko, kiu estis prauloj de triboj kiuj aperis en la sudoriento de nordameriko, ekzemple la ĉerokoj, muskogioj, ĉeraoj, kaj katabaoj. Specife, en 1540-41, hispana ekspedicio gvidita de [[Hernando de Soto (esploristo)|Hernando de Soto]] pasis tra hodiaŭa Sud-Karolino, daŭrante en okcidentan Nord-Karolinon kaj al tio, kio estas konsiderata ĉeroka lando. La hispanoj skribis pri popolo ''Chalaque'' kiuj loĝis ĉirkaŭ la Rivero Keowee, kie okcidenta Nord-Karolino, Sud-Karolino, kaj nordorienta Georgio kunvenas. La ĉerokoj konsideras ĉi tiun areon parto de siaj hejmlandoj, kiuj ankaŭ etendiĝis en sudorientan Tenesion.<ref>Mooney</ref> Pli okcidente, la ekspedicio de De Soto vizitis vilaĝojn en hodiaŭa nordokcidenta Georgio, skribante, ke ilin regis tiutempe la ĉefulo Kusa. Oni kredas, ke tiu ĉi ĉefuleco estas praula al la Muskogia Krika popolo, kiu evoluis kiel muskogilingvanoj kun aparta kulturo.<ref name="NGE2">{{Citaĵo el la reto |url=http://www.georgiaencyclopedia.org/nge/Article.jsp?id=h-573 |titolo="Late Prehistoric/Early Historic Chiefdoms (ca. |alirdato=2021-10-05 |arkivurl=https://web.archive.org/web/20121004040944/http://www.georgiaencyclopedia.org/nge/Article.jsp?id=h-573 |arkivdato=2012-10-04 }}</ref> En 1566, la ekspedicio de Juan Pardo veturis de la hodiaŭa Sud-Karolina marbordo al ĝia interna parto, kaj al okcidenta Nord-Karolino kaj sudorienta Tenesio. Li skribis, ke li renkontis ĉeroklingvanojn, kiuj vizitis lin dum li restis ĉe la estrolando Joara (norde de hodiaŭa Morganton, Nord-Karolino). La historia Catawba-oj poste loĝis en ĉi tiu areo de la supra Rivero Catawba. Pardo kaj siaj soldatoj pasigis la vintron ĉe Joara, konstruante Fortikaĵon San Juan tie en 1567. Lia ekspedicio daŭris en la internon, rimarkante pri vilaĝoj proksimaj al moderna [[Asheville (Norda Karolino)|Asheville]] kaj aliaj lokoj kiuj estas parto de la ĉerokaj hejmlandoj. Laŭ antropologo Charles M. Hudson, la ekspedicio de Pardo ankaŭ rimarkis pri renkontoj kun muskogiparolantaj popoloj ĉe Chiaha en sudorienta moderna Tenesio. == Historio == === 1600aj jaroj: kontakto kun angloj === En 1657, estis tumulto en [[Kolonio de Virginio]] kiam la triboj ''Reĉahekrianoj'' aŭ ''Rikahokanoj'', kune kun la [[Siuoj|Siuaj]] ''Manahoakoj'' kaj ''Nahisanoj'', pasis tra la landlimo kaj setlis proksime al la akvofalo de la Rivero James, proksime al hodiaŭa [[Richmond]], Virginio. La sekvantan jaron, kunigita armeo de angloj kaj Pamunkioj forpelis la novulojn. Oni estas tre debatinta pri la identeco de la ''Reĉahekrianoj''. Historiistoj notis, ke la nomo proksime similas al tiu skribita pri la ''Eriechronon'' aŭ ''Erielhonan'', ofte konata kiel la tribo Erio, alia Irokezlingva popolo situinta sude de la Grandaj Lagoj en hodiaŭa norda Pensilvanio.<ref>{{cite web|url=http://www.chattanoogan.com/2016/1/21/316430/Lost-Nation-of-the-Erie-Part-1.aspx|title=Lost Nation of the Erie Part 1|website=www.chattanoogan.com|date=January 21, 2016|first=Chuck|last=Hamilton|access-date=April 24, 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170123232302/http://www.chattanoogan.com/2016/1/21/316430/Lost-Nation-of-the-Erie-Part-1.aspx|archive-date=January 23, 2017|url-status=dead}}</ref> Ĉi tiuj [[Haudenosaunee|irokezoj]] estis forpelitaj de la suda marbordo de [[Eria Lago]] en 1654 de la potencaj irokezaj Kvin Nacioj, ankaŭ konataj kiel ''[[Haudenosaunee]]'', kiuj serĉis estis pliajn ĉasterojn por subteni sian superregadon en la komerco de kastoraj peltoj. La antropologo Martin Smith havis teorion, ke kelkaj restaĵoj de la tribo migris al Virginio post la militoj, poste konatiĝantaj al la angloj en la Kolonio de Karolino kiel Westo. Kelkaj historiistoj kredas, ke ĉi tiu tribo estis ĉeroka.<ref>Conley, ''A Cherokee Encyclopedia'', p. 3</ref> Virginiaj komercistoj evoluigis malgrandskalan komercsistemon kun la ĉerokoj en Piedmont antaŭ la fino de la 1600aj jaroj. La plej frua Virginia komercisto, kiun oni scias, ke tiu loĝis inter la ĉerokoj, estis Cornelius Dougherty aŭ Dority, en 1690.<ref>Mooney, ''Myths of the Cherokee'' p. 31.</ref><ref>Lewis Preston Summers, 1903, ''History of Southwest Virginia, 1746–1786'', p. 40</ref> === Antaŭ eligo === Antaŭ la fina eligo al hodiaŭa Oklahomo, multaj ĉerokoj translokiĝis al hodiaŭa [[Arkansaso]], [[Misurio]], kaj [[Teksaso]].<ref>Rollings (1992) pp. 187, 230–255.</ref> Inter 1775 kaj 1786 la ĉerokoj, kune kun homoj de aliaj nacioj kiel la [[Ĉoktaoj|ĉoktaoj]] kaj ĉikasaoj, komencis libervole setli laŭ la Rivero [[Arkansaso (rivero)|Arkansaso]] kaj la [[Ruĝa Rivero]].<ref>Rollings (1992) pp. 187, 236.</ref> [[Dosiero:Tahchee.jpg|eta|Tah-Chee (Dutch), ĉeroka estro, 1837]] En 1802, la federala registaro promesis nuligi indianajn rajtojn al teroj volataj de Georgio se Georgio cedas la okcidentajn terenojn kiu poste fariĝis [[Alabamo]] kaj [[Misisipio|Misisipo]]. Por konvinki la ĉerokojn translokiĝi libervole en 1815, usona registaro establis ĉerokan rezervejon en Arkansaso.<ref>Logan, Charles Russell.</ref> La limoj de la rezervejo etendiĝis de la nordo de la [[Arkansaso (rivero)|Rivero Arkansaso]] al la suda riverbordo de la Blanka Rivero. Di'wali (The Bowl), [[Sequoyah]], Spring Frog, kaj Tatsi (Dutch) kaj siaj bandoj setlis tie. Ĉi tiuj ĉerokoj konatiĝis kiel "Malnovaj Setlintoj." Je 1816, la ĉerokoj fine migris tiom norden kiom la parto de Misurio kiu aspektas botkalkanon. Ili loĝis inter la delavaroj kaj [[Shawnee|ŝonioj]] de tiu regiono.<ref>Doublass (1912) pp. 40–2</ref> La ĉeroka loĝantaro en la Teritorio Misurio pliiĝis rapide, de 1000 al 6000 dum la sekvanta jaro (1816–1817), laŭ raportoj de Guberniestro William Clark.<ref>Rollings (1992) p. 235.</ref> Pliiĝintaj konfliktoj kun la Osaĝa Nacio rezultis je la Batalo de Claremore Mound kaj la fina establo de Fortikaĵo Smith inter la ĉeroka kaj orsaĝa komunumoj.<ref>Rollings (1992) pp. 239–40.</ref> En la Traktato de St. Louis (1825), la osaĝoj devis "cedi kaj rezigni al Usono, ĉiun sian rajton, titolon, intereson, kaj aserton, pri terenoj situantaj ene de la Ŝtato de Misurio kaj Teritorio de Arkansaso ..." por doni spacon al la ĉerokoj kaj la ''Mashcoux'', muskogi-krikoj.<ref>Rollings (1992) pp. 254–5, Doublass (1912) p. 44.</ref> Ankoraŭ en la vintro de 1838, ĉerokoj kaj krikoj loĝantaj en Misurio kaj Arkansaso petis la Militan Ministrejon eligi la osaĝoj el la regiono.<ref>Rollings (1992) pp. 280–1</ref> Grupo de ĉerokaj tradiciistoj gviditaj de ''Di'wali'' translokiĝis al hispana Teksaso en 1819. Setlante proksime al [[Nacogdoches (Teksaso)|Nacogdoches]], meksikaj registoj bonvenigis ilin kiel eblajn alianculoj kontraŭ angla-usonaj kolonianoj. teksasaj ĉerokoj estis plejparte neŭtralaj dum la Teksasa Milito de Sendependeco. En 1836, ili subskribis traktaton kun Teksasa Prezidanto [[Sam Houston]], adoptita membro de la ĉeroka tribo. Lia posteulo Mirabeau Lamar sendis milicion por forigi ilin en 1839. Ĉirkaŭ 1809 [[Sequoyah]] komencis krei skriban formon de la ĉeroka lingvo. Li parolis neniom la anglan lingvon, sed liaj spertoj kiel arĝentforĝisto kunlaboranta ofte kun blankaj setlantoj, kaj kiel batalanto ĉe Horseshow Bend, konvinkis lin, ke ĉerokoj bezonas skribon. En 1821, li prezentis la [[Ĉeroka skribo|ĉerokan silabaron]], la unuan skriban silaban formon de amerika indiana lingvo ekster [[Mezamerikaj skribsistemoj|Mezameriko]]. Je la komenco, lia novaĵo estis kontraŭita de kaj ĉerokaj tradiciistoj kaj blanka misiistoj, kiuj deziris instigi la uzon de la angla. Kiam Sequoyah instruis al infanoj legi kaj skribi per la silabaro, li konvinkis la plenkreskulojn. Je la 1820aj jaroj, la ĉerokoj havis pli altan indicon de legopovo ol havis la blankuloj ĉirkaŭ ili en Georgio. En 1827, la Ĉeroka Nacio kreis konstitucion, kiu sekvis la modelon de Usono, kun ekzekutiva, leĝdona, kaj juĝa branĉoj kaj sistemo de kontroloj kaj ekvilibroj. La du-nivela parlamento estis gvidita de Major Ridge kaj lia filo John Ridge. Konvinkite, ke la travivo de la tribo bezonis anglalingvpovajn gvidantojn, kiuj povas intertrakti kun Usono, la parlamento nomumis, ke John Ross estu Ĉefa Estro. Presilo estis establita ĉe New Echota de [[Vermonto|Vermonta]] misiisto Samuel Worcester kaj la nevo de Major Ridge, Elias Boudinot, kiu prenis la nomon de sia blankula bonfaranto, gvidanto de la [[Kontinenta Kongreso]] kaj kongresano de [[Nov-Ĵerzejo]]. Ili tradukis la Biblion en la [[Ĉeroka skribo|ĉerokan silabaron]]. Boudinot eldonis la unuan eldonon de la dulingva ''Cherokee Phoenix'' ("ĉeroka fenikso"), la unua indiana ĵurnalo, en februaro 1828.<ref>{{cite web|url=http://www.georgiaencyclopedia.org/nge/Article.jsp?id=h-611&hl=y|title=New Georgia Encyclopedia: Cherokee Phoenix|publisher=Georgiaencyclopedia.org|date=August 28, 2002|access-date=April 17, 2010|titolo=Arkivita kopio|alirdato=2021-10-06|arkivurl=https://web.archive.org/web/20130512150654/http://www.georgiaencyclopedia.org/nge/Article.jsp?id=h-611&hl=y|arkivdato=2013-05-12}} {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20130512150654/http://www.georgiaencyclopedia.org/nge/Article.jsp?id=h-611&hl=y |date=2013-05-12 }}</ref> === Vojo de larmoj === [[Dosiero:Chief John Ross.jpg|eta|Estro de la ĉerokoj John Ross, ĉirkaŭ 1840]] Post la Milito de 1812 kaj la samtempa Milito de Ruĝa Bastono, la usona registaro persvadis plurajn grupojn de ĉerokoj al libervola forigo al la Teritorio Arkansaso. Ĉi tiuj estis la "Malnovaj Setlintoj", la unuaj ĉerokoj kiuj iris al la poste fariĝonta Indiana Teritorio (hodiaŭa [[Oklahomo]]). Ĉi tiun penon gvidis indiana agento Return J. Meigs, kaj estis finigita per la subskribo de la Traktato Jackson kaj McMinn, kiu donis al la Malnovaj Setlintoj nedisputeblan rajton al la teroj nomitaj por ilia uzo.<ref name="Tenn2">[https://tennesseeencyclopedia.net/entries/treaties/ ''Treaties'']; Tennessee Encyclopedia, online; accessed October 2019</ref> Dum ĉi tiu tempo, Georgio eligis la najbarojn de la ĉerokoj, la malalt-krikoj. Guberniestro de Georgio George Troup kaj lia kuzo William McIntosh, estro de la malalt-krikoj, subskribis la Traktaton de Indian Springs en 1825, cedante la finan muscogian (krikan) terenon asertitan en Georgio. La nordokcidenta landlimo de la ŝtato atingis la Rivero Chattahoochee, la landlimo de la Ĉeroka Nacio. En 1829, oro estis trovita ĉe Dahlonega, sur ĉeroka tero volata de Georgio. La Ĉaso de Oro de Georgio estis la unua ĉaso de oro en usona historio, kaj ŝtataj oficialuloj postulis, ke la federala registaro eligu la ĉerokojn. Kiam [[Andrew Jackson]] fariĝis prezidanto en 1829, Georgio akiris fortan amikon en [[Vaŝingtono]]. En 1830, Kongreso leĝigis la Leĝon pri Eligo de Indianoj, permesante la perfortan translokigon de indianoj al la oriento de [[Misisipo (rivero)|la Rivero Misisipo]] al nova Indiana Teritorio. Jackson asertis, ke al politiko de eligo estis peno malhelpi la malaperon de la ĉeroka popolo, kion laŭ li "...La [[moheganoj]], la naragansetoj, kaj [[Lenapoj|delavaroj]]" suferis.<ref>Wishart, p. 120</ref> Ekzistas, tamen, abunda provaĵo, ke la ĉerokoj estis ekuzantaj modernajn agrikulturajn teknikojn. Moderna analizo montras, ke la regiono estis ĝenerale en stato de ekonomia superfluo, kaj povis subteni kaj la ĉerokoj kaj novaj sentlantoj.<ref>Wishart 1995.</ref> La ĉerokoj alportis siajn plendojn al la usona kortumoj. John Ross veturis al Vaŝingtono kaj gajnis subtenon de gvidantoj de la nacia respublikana partio [[Henry Clay]] kaj [[Daniel Webster]]. Samuel Worcester kampanjis en la nomo de la ĉerokoj en [[Nov-Anglio]], kie ilian aferon subtenis [[Ralph Waldo Emerson]]. En junio 1830, grupo gvidita de Estro Ross defendis ĉerokajn rajtojn antaŭ la Supera Kortumo de Usono en ''Cherokee Nacio v''. ''Georgia''. En 1831 Georgia milicio malliberigis al Samuel Worcester en Milledgeville câr li loĝis sur indiana tero sen ŝtata permesilo. En ''Worcester v''. ''Georgia'' (1832), Ĉefjuĝisto John Marshall de la [[Supera Kortumo de Usono]] decidis, ke indianaj nacioj estis "distingeblaj, sendependaj politikaj komunumoj retenantaj siajn originalajn naturajn rajtojn", kaj rajtas federalan protekton de la agoj de ŝtataj registaroj kiuj malrespektas ilian [[Suvereneco|suverenecon]].<ref>{{cite web|url=http://www.georgiaencyclopedia.org/nge/Article.jsp?id=h-2720|title=New Georgia Encyclopedia: "Worcester v. Georgia (1832)"|publisher=Georgiaencyclopedia.org|date=April 27, 2004|access-date=April 17, 2010|titolo=Arkivita kopio|alirdato=2021-10-06|arkivurl=https://web.archive.org/web/20080918023050/http://www.georgiaencyclopedia.org/nge/Article.jsp?id=h-2720|arkivdato=2008-09-18}} {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20080918023050/http://www.georgiaencyclopedia.org/nge/Article.jsp?id=h-2720 |date=2008-09-18 }}</ref> ''Worcester v. Georgia'' estas konsiderata unu el la plej gravaj deklaroj en leĝo kiu traktas indiĝenojn. Jackson ignoris la decidon de la Supera Kortumo, ĉar li devis akordigi sudan sekciismon dum la epoko de la Nuliga Krizo. Lia granda populareco ne la reprezidentiĝa balotado en 1832 kuraĝigis petoj por la eligo de la ĉerokoj. Georgia vendis ĉerokajn terojn al ŝtatano en Tera Loterio, kaj la ŝtata milicio okupis New Echota-n. La Ĉeroka Nacia Konsilio, gvidita de John Ross, fuĝis al Red Clay, izolita valo norde de la tera aserto de Georgia. Ross havis la subtenon de ĉerokaj tradiciistoj, kiuj ne povis imagi eliĝon el siaj praulaj teroj. Du jarojn poste Prezidanto [[Martin Van Buren]] ordonis al {{Nombro|7000}} federalaj soldatoj kaj ŝtataj miliciano sub Generalo [[Winfield Scott]] iri al ĉerokaj landoj por eligi la tribon. Pli ol {{Nombro|16000}} ĉerokoj estis perforte translokitaj okcidenten al Indiana Teritorio en 1838–1839, migrado konata kiel la Vojo de Larmoj aŭ ĉeroklingve {{Lang|chr|ᏅᎾ ᏓᎤᎳ ᏨᏱ}} aŭ {{Lang|chr|Nvna Daula Tsvyi}} (''La Vojo Kie Ili Ploris''), kvankam ĝi estas priskribita per alia vorto {{Lang|chr|Tlo-va-sa}} (''La Eligo''). Marŝigite pli ol {{Nombro|13000}} kilometroj trans [[Tenesio]], [[Kentukio]], [[Ilinojso]], [[Misurio]], kaj [[Arkansaso]], la homoj suferis pro malsano, vetero, kaj malsato, kaj ĝis {{Nombro|4000}} mortis.<ref>Georgia Historic Marker, New Echota, 1958</ref> Ĉar kelkaj ĉerokoj posedis sklavojn, ili kunprenis nigrulajn sklavojn okcidenten. Geedziĝintaj eŭropaj usonanoj kaj misiistoj ankaŭ piediris la Vojon de Larmoj. Ross konservis iomete da sendependeco per intertraktado de permeso, ke la ĉerokoj direktu sian propran eligon sub usona kontrolado.<ref>{{cite web|url=http://www.goodreads.com/author/show/225917.Alex_W_Bealer|title=Books by Alex W. Bealer|publisher=goodreads.com, 1972 and 1996|access-date=March 27, 2011}}</ref> === Post la usona enlanda milito === [[Dosiero:Group of Cherokee, Yankton, and Sisseton 1909.jpg|eta|William Penn (Ĉeroko), His Shield (Janktonaj), Levi Big Eagle (Janktonaj), Bear Ghost (Janktonaj) kaj Black Moustache (Sisseton).]] Post la [[Usona Enlanda Milito|usona enlanda milito]], la usona registaro postulis al la Ĉeroka Nacio subskribi novan traktaton, pro ĝia alianco kun la [[Konfederaciitaj Ŝtatoj de Usono]]. Usono postulis, ke la traktato de 1866 inkluzivu la liberigon de ĉiuj ĉerokaj sklavoj, kaj plenan civitanecon al ĉiuj ĉerokaj [[Ekssklavo|liberigitoj]] kaj ĉiujn blankulojn, kiu elektis loĝi ene de tribaj teroj, por ke ili "havos la ĉiujn rajtojn de indiĝenaj ĉerokoj."<ref>{{Citaĵo el la reto |url=http://digital.library.okstate.edu/kappler/VOL2/treaties/che0942.htm |titolo="Treaty with the Cherokee, 1866." |alirdato=2021-10-06 |arkivurl=https://web.archive.org/web/20100630013134/http://digital.library.okstate.edu/kappler/VOL2/treaties/che0942.htm |arkivdato=2010-06-30 }}</ref> Kaj antaŭ kaj post la usona enlanda milito, iuj ĉerokoj geedziĝis aŭ geamikiĝis kun nigruloj kaj kun blankuloj. Multaj ĉerokaj liberigitoj estis aktivaj politike ene de la tribo. La Leĝo Curtis de 1898 nuligis tribajn registarojn, tribunaloj, lernejojn, kaj aliajn civitajn instituciojn. Por Indiĝenaj Teritorioj, tio signifis la nuligon de la ĉerokaj kortumoj kaj registaraj sistemoj. Oni taksis tion necesa antaŭ ol Oklahomo kaj Indiĝenaj Teritorioj povas fariĝi kunigita ŝtato. En 1905, la Kvin Civilizaj Triboj de la Indiĝenaj Teritorioj proponis la kreon de la Ŝtato de Sequoyah, kiu estis tute indiĝena, sed ne sukcesis akiri subtenon en Vaŝingtono. En 1907, Oklahomo kaj Indiĝenaj Teritorioj fariĝis novan ŝtaton Oklahomo. Je la finaj jaroj de la 1800a jaroj, la Orienta Bando de ĉerokoj spertis la limojn de [[Rasa segregacio|rasapartiga]] socio. En la posttempo de la [[Rekonstrua Epoko]], konservativaj blankulaj demokratoj reakiris potencon en Nord-Karolino kaj de aliaj sudaj ŝtatoj. Ili sekve efike [[Segregacio en rekonstruo|forprenis la voĉdonrajton]] de ĉiuj nigruloj kaj de multaj malriĉaj blankuloj per novaj konstitucioj kaj leĝoj rilataj al balota registriĝo kaj balotadoj. Ili leĝigis leĝojn Jim Crow, kiuj dividis socion en "blanka" kaj "kolorita", plejparte por direkti liberigitojn. Ĉerokoj kaj aliaj indiĝenoj estis klasifikitaj je la kolorita flanko kaj spertis la saman rasapartigon kaj perdon de voĉdonrajto kiel spertis ekssklavoj. Ili ankaŭ ofte perdis sian historian dokumentaron de identigo kiel indiĝenoj, kiam la sudaj ŝtatoj klasifikis ilin kiel koloritoj. La konstituciaj rajtoj de nigruloj kaj indiĝenoj kiel usonaj civitanoj ne estis efektivigitaj ĝis post kiam la [[Afrikusona Civilrajta Movado|Civilrajta Movado]] sekurigita leĝigon de civilrajta leĝo en la mez-1960aj jaroj, kaj la federala registaro komencis kontroli balotan registriĝon kaj balotadojn, kaj simile. == Statuso de triba jurisdikcio == [[Dosiero:CherokeeOSTA.svg|eta|Mapo de hodiaŭa Triba Jurisdikcia Areo de la Ĉeroka Nacio (ruĝo) en la usona ŝtato Oklahomo]] La 9an de julio, 2020, [[Supera Kortumo de Usono]] decidis en decido ''McGirt v Oklahoma'' en krima jurisdikcia kazo, ke duono de la tero de la ŝtato de Oklahomo faris konsistanta de tribaj nacioj kiel la ĉerokoj estas oficiale indiĝenaj tribaj jurisdikcioj.<ref>{{Cite web|url=https://www.npr.org/2020/07/09/889562040/supreme-court-rules-that-about-half-of-oklahoma-is-indian-land|title=Supreme Court Rules That About Half of Oklahoma is Native American Land}}</ref> == Referencoj == {{referencoj}} [[Kategorio:Ĉerokoj]] {{tradukita|artikolo=Cherokee|lingvo=en|revizio=1049789119}} 2y0quruk7br8wcn0ct8p04fnygyiwdd 0 19675 7684670 7360178 2022-08-10T17:34:27Z Arbarulo 135469 novigoj pri homaj rajtoj, traduke el la germana de:Special:Permalink/224620290 wikitext text/x-wiki La '''Eŭropa Konstitucio''' (formale: '''Traktato pri Estigo de Konstitucio por Eŭropo''') estas propono por traktato inter la membroŝtatoj de la [[Eŭropa Unio]]. Se la traktato estus ratifita de la membroŝtatoj, ĝi formus la novan leĝan bazon de la Unio. La membroŝtatoj de la Eŭropa Unio proponis la novan traktaton unuavice por anstataŭigi la grandan nombron da diversaj traktatoj sur kiuj la Unio ĝis nun estis bazita kaj duavice celante respondi al la ŝanĝiĝantaj atendoj de la enloĝantaro de la Unio kaj de la ŝanĝiĝanta mondo en kiu la Unio situas. == Enhavaj novigoj de la la projekto == Krom la instituciaj reformoj, la konstitucia projekto enhavis serion de aliaj novigoj, kiuj iel modifis la oficojn de la Eŭropa Unio aŭ restrukturis iujn formojn de kunago inter la membroŝtatoj. === Ĉarto de fundamentaj rajtoj kaj adopto de la Eŭropa Konvencio pri Homaj Rajtoj === Signifan novigon konsistigis la [[Ĉarto de Fundamentaj Rajtoj de la Eŭropa Unio]] en Parto 2 de la projekto. Tiu ĉarto estis adoptita kaj solene proklamita jam en 2000 de la [[Eŭropa Parlamento]] en Nizza, sed dume restis sen leĝa devigipovo. Per la konstitucia projekto la Ĉarto de Fundamentaj Rajtoj fariĝus deviga en la tuta Eŭropa Unio. Enhave ĝi orientiĝis laŭ la [[Eūropa Konvencio pri Homaj Rajtoj]]. Tiel ĝi iris pli longe pri multaj aferoj kaj malpli longe en aliaj ol kompareblaj katalogoj de fundamentaj rajtoj, ekzemple en landaj konstitucioj. Tamen Art.&nbsp;2-113 eksplice validigis la "avantaĝoprincipon", laŭ kiu en neniu okazo la Ĉarto de Fundamentaj rajtoj povas signifi malfortigon de la fundamenta rajtaro de individuoj. Do, kie ajn la Ĉarto de Fundamentaj Rajtoj kaj aliaj leĝe validaj katalogoj de fundamentaj rajtoj malsamis, la regulo pli favora al la individuoj principe supervalidus. Art.&nbsp;1-9 Par.&nbsp;2 antaŭvidis la adopton de la EU al la [[Eŭropa Konvencio pri Homaj Rajtoj]] (EKHR). Ties adopto estis diskutata jam de jardekoj, je ne malgranda grado ĉar post la [[Raporto de Birkelbach]] en 1961 la Eŭropa Unio ĉerpis siajn politikajn valorojn el la fundamentaj reguloj de la [[Eŭropa Parlamento]], kiuj estis malvalidigotaj en la EKHR. Ĉiuokaze por adopti la EKHR la Eŭropa Unio bezonis propran juran personecon, kiu ĝi estis ekhavonta per la konstitucio. Krome, por ke la EU adoptu la EKHR estis bezonata ŝanĝo al la Konvencio, ĉar tiutempe ĝi nur estis adoptebla de membroŝtatoj de la Eŭropa Parlamento ({{Art.|59|MRK|dejure}} Par.&nbsp;1 EKHR). Tiu adekvatigo devis okazi per la 14-a aldonprotokolo de la EKHR, kiun [[Rusujo]], kiel membroŝtato de la EKHR, ankoraŭ ne estis ratifinta kaj kiu tial ankoraŭ ne validis. Aldone, por la antaŭvidita adopto de la EU al la EKHR, adopta interkonsento devis traktiĝi, kiu estus aparta internacia traktato, kaj tial nepre devis esti unuvoĉe decidita de la Parlamento de la Eŭropa Unio kaj ratifita de ĉiuj membroŝtatoj de la EKHR. Fine, ankaŭ ĉe la validiĝo de la konstitucio ĉiu membroŝtato rajtus vetoi la adopton de la EKHR, ĉar ĝi rajtus rifuzi la konkretajn kondiĉojn de la adopto. == Historio kaj ratifo == [[Dosiero:EU Constitution Ratification Map.svg|thumb|400px|Statuso de la ratifo de la membroŝtatoj kaj kanidat-ŝtatoj {{priskribo|#A0E200|Jes - Per traktato}} {{priskribo|#7BA800|Jes - Per parlamento}} {{priskribo|#617E08|Jes - Referendumo}} {{priskribo|#C22929|Ne - Referendumo}} {{priskribo|#FEBBBB|Referendumo prokrastita}} {{priskribo|#00AAE2|Neniu proponita referendumo}}]] La Europa Konsitucio baziĝas precipe sur la du ĉefaj traktatoj kiuj fundamentas por la Eŭropa Unio, nome la [[Traktato de Romo]] (1957) kaj la [[Traktato de Maastricht]] (1992). Tiuj du estas modifitaj tra la jaroj, i.a. pere de la traktatoj de [[Amsterdamo]] kaj [[Nico]]. La ekon por la konstitucio de Eŭropo oni donis dum la [[Deklaro de Laken]], ĉe kiu oni enkondukis [[Eŭropa Konvencio|Eŭropan Konvencion]] kiu havis kiel celon surpaperigi provversion de la konstitucio. En julio 2003 oni publikigis tiun ĉi provversion. Jam dum la unua Eŭropa pinta konferenco pri tiu ĉi teksto klariĝis ke ne estus facile interkonsenti pri la definitiva teksto. Post multe da intertraktado finfine en junio 2004 oni interkonsentis pri ĝi. La laŭleĝa traktato estis subskribita en [[Romo]] la 19-an de oktobro 2004 de la diversaj ministroj pri Eksteraj Rilatoj. Romo ankaŭ estas la urbo en kiu la Eŭropa Komunumo estis fondita en la jaro 1957. Antaŭ ol la traktato ekvalidas, ĝi devas esti ratifita de ĉiuj membraj ŝtatoj. Oni atendis ke tiu proceso daŭros pli malpli du jarojn. En iuj landoj registaroj organizis referendumojn pri la ratifo. En aliaj landoj nur la parlamento (mal)aprobis. La 29-an de majo 2005 la franca popolo voĉdonis kontraŭ la pronono. La 1-an de junio ankaŭ la Nederlandanoj malaprobis ĝin kun 61,6 elcentoj - neatendita nombro. Ne estis certe kio poste okazos kaj la Eŭropa Unio estis en krizego. Analizoj pri tiu krizo troviĝas ĉe [http://eo.mondediplo.com ''Le Monde diplomatique en Esperanto''], aparte [http://eo.mondediplo.com/article1013.html Bernard Cassen: Por Eŭropo de demokratia noviĝo], [http://eo.mondediplo.com/article1014.html analizo de André Bellon pri la filozofia dimensio de la franca rifuzo]. kaj ĉe [http://mas-eo.org/article15.html ''Monda Asembleo Socia (MAS)'']{{404|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}. Laŭ multaj analizistoj, la rifuzo de la konstituci-traktato signifas la reaperon de la civitano sur la politika scenejo, enmiksiĝanta en la demandojn kiuj koncernas lin. La Eŭropaj ATTAC kuniĝis en Parizo, la 16-an de junio 2005, kaj faris jenan [http://mas-eo.org/article13.html deklaron, kiu estas samtempe la strategia plano por refondado de sociala kaj demokratia Eŭropo] <ref>{{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20051119010407/http://mas-eo.org/article13.html |date=2005-11-19 }}</ref>. La postuloj ne nur de ATTAC, sed ankaŭ de la pli ol 900 francaj kolektivoj (kiuj engaĝiĝis por la NE al tiu konstitucia traktato) kaj de diversaj eŭropaj partioj, estis ellaborado de nova konstitucio kiu temu nur pri la institucioj, kiuj estu aŭtente demokratiaj; krome ke estu nuligataj aŭ komplete reviziataj la lastaj direktivoj, taksataj antisocialaj. Aldone, ili alvokis al kolektiĝo de la civitanoj por komune ellabori konkretajn postulojn por revizii la tuton de la eŭropa politiko. Ĉar la projekto de Eŭropa Konstitucio pro rifuzoj en du referendumoj (Francio, Nederlando) fiaskis, ĝi estis poste en nur iomete modifita formo ratifita de la membrolandaj parlamentoj kaj fine per referendumo (post unua rifuzo) en Irlando. Vidu pri tiu evoluo [[Traktato de Lisbono|Traktaton de Lisbono]]. == Traduko de la Eŭropa Konstitucio 2004 en Esperanto == * [Traktato pri Estigo de Eŭropa Konstitucio]: La kompleta traduko de la Eŭropa Konstitucio ĉe Vikifontaro. == Vidu ankaŭ == * la paĝon pri [[eŭroposkeptikismo]] * [[Traktato de Lisbono]] * [[Traktato pri estigo de Eŭropa Konstitucio (dokumento)]] == Eksteraj ligiloj == {{projektoj|commonscat=European Constitution|s=Traktato pri Estigo de Eŭropa Konstitucio}} * [http://www.freeweb.hu/egalite/konstitucio/index.htm Konstitucia traktato I-II partoj en esperanto paralele kun nacilingvaj versioj]{{404|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} * [https://web.archive.org/web/20040929102040/http://www.angelfire.com/ny2/ts/medklubo/eu.html La Eŭropa Konstitucio en Esperanto] * [https://web.archive.org/web/20051118162039/http://satesperanto.free.fr/satkulturo/rubrique.php3?id_rubrique=44 Diversaj informoj kaj vidpunktoj] pri la konstitucio, sur la paĝaro de [[Sennacieca Asocio Tutmonda|SAT]] * [http://mas-eo.org/article.php3?id_article=8 vidpunkto de Jennar (esperantigita)] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20060114112353/http://mas-eo.org/article.php3?id_article=8 |date=2006-01-14 }} * [http://perso.wanadoo.fr/enotero/tce/malbonakonstit.html Persona opiono de Étienne Chouard pri la Konstitucio] * [http://www.eurokonstytucja.pl/ Eurokonstytucja] <br clear=all> [[Kategorio:Konstitucioj]] [[Kategorio:Eŭropunia juro]] [[Kategorio:Politiko en 2004]] rwb3u1rjf3dxtaccebj74dpkmmu5o7l 7684673 7684670 2022-08-10T17:39:13Z Arbarulo 135469 wikitext text/x-wiki La '''Eŭropa Konstitucio''' (formale: '''Traktato pri Estigo de Konstitucio por Eŭropo''') estas propono por traktato inter la membroŝtatoj de la [[Eŭropa Unio]]. Se la traktato estus ratifita de la membroŝtatoj, ĝi formus la novan leĝan bazon de la Unio. La membroŝtatoj de la Eŭropa Unio proponis la novan traktaton unuavice por anstataŭigi la grandan nombron da diversaj traktatoj sur kiuj la Unio ĝis nun estis bazita kaj duavice celante respondi al la ŝanĝiĝantaj atendoj de la enloĝantaro de la Unio kaj de la ŝanĝiĝanta mondo en kiu la Unio situas. == Enhavaj novigoj de la la projekto == Krom la instituciaj reformoj, la konstitucia projekto enhavis serion de aliaj novigoj, kiuj iel modifis la oficojn de la Eŭropa Unio aŭ restrukturis iujn formojn de kunago inter la membroŝtatoj. === Ĉarto de fundamentaj rajtoj kaj adopto de la Eŭropa Konvencio pri Homaj Rajtoj === Signifan novigon konsistigis la [[Ĉarto de Fundamentaj Rajtoj de la Eŭropa Unio]] en Parto 2 de la projekto. Tiu ĉarto estis adoptita kaj solene proklamita jam en 2000 de la [[Eŭropa Parlamento]] en Nizza, sed dume restis sen leĝa devigipovo. Per la konstitucia projekto la Ĉarto de Fundamentaj Rajtoj fariĝus deviga en la tuta Eŭropa Unio. Enhave ĝi orientiĝis laŭ la [[Eūropa Konvencio pri Homaj Rajtoj]]. Tiel ĝi iris pli longe pri multaj aferoj kaj malpli longe en aliaj ol kompareblaj katalogoj de fundamentaj rajtoj, ekzemple en landaj konstitucioj. Tamen Art.&nbsp;2-113 eksplice validigis la "avantaĝoprincipon", laŭ kiu en neniu okazo la Ĉarto de Fundamentaj Rajtoj povas malplifortigi la fundamentan rajtaron de individuoj. Do, kie ajn la Ĉarto de Fundamentaj Rajtoj kaj aliaj leĝe validaj katalogoj de fundamentaj rajtoj malsamis, la regulo pli favora al la individuoj principe supervalidus. Art.&nbsp;1-9 Par.&nbsp;2 antaŭvidis la adopton de la EU al la [[Eŭropa Konvencio pri Homaj Rajtoj]] (EKHR). Ties adopto estis diskutata jam de jardekoj, je ne malgranda grado ĉar post la [[Raporto de Birkelbach]] en 1961 la Eŭropa Unio ĉerpis siajn politikajn valorojn el la fundamentaj reguloj de la [[Eŭropa Parlamento]], kiuj estis malvalidigotaj en la EKHR. Ĉiuokaze por adopti la EKHR la Eŭropa Unio bezonis propran juran personecon, kiu ĝi estis ekhavonta per la konstitucio. Krome, por ke la EU adoptu la EKHR estis bezonata ŝanĝo al la Konvencio, ĉar tiutempe ĝi nur estis adoptebla de membroŝtatoj de la Eŭropa Parlamento (Art. 59 Par.&nbsp;1 EKHR). Tiu adekvatigo devis okazi per la 14-a aldonprotokolo de la EKHR, kiun [[Rusujo]], kiel membroŝtato de la EKHR, ankoraŭ ne estis ratifinta kaj kiu tial ankoraŭ ne validis. Aldone, por la antaŭvidita adopto de la EU al la EKHR, adopta interkonsento devis traktiĝi, kiu estus aparta internacia traktato, kaj tial nepre devis esti unuvoĉe decidita de la Parlamento de la Eŭropa Unio kaj ratifita de ĉiuj membroŝtatoj de la EKHR. Fine, ankaŭ ĉe la validiĝo de la konstitucio ĉiu membroŝtato rajtus vetoi la adopton de la EKHR, ĉar ĝi rajtus rifuzi la konkretajn kondiĉojn de la adopto. == Historio kaj ratifo == [[Dosiero:EU Constitution Ratification Map.svg|thumb|400px|Statuso de la ratifo de la membroŝtatoj kaj kanidat-ŝtatoj {{priskribo|#A0E200|Jes - Per traktato}} {{priskribo|#7BA800|Jes - Per parlamento}} {{priskribo|#617E08|Jes - Referendumo}} {{priskribo|#C22929|Ne - Referendumo}} {{priskribo|#FEBBBB|Referendumo prokrastita}} {{priskribo|#00AAE2|Neniu proponita referendumo}}]] La Europa Konsitucio baziĝas precipe sur la du ĉefaj traktatoj kiuj fundamentas por la Eŭropa Unio, nome la [[Traktato de Romo]] (1957) kaj la [[Traktato de Maastricht]] (1992). Tiuj du estas modifitaj tra la jaroj, i.a. pere de la traktatoj de [[Amsterdamo]] kaj [[Nico]]. La ekon por la konstitucio de Eŭropo oni donis dum la [[Deklaro de Laken]], ĉe kiu oni enkondukis [[Eŭropa Konvencio|Eŭropan Konvencion]] kiu havis kiel celon surpaperigi provversion de la konstitucio. En julio 2003 oni publikigis tiun ĉi provversion. Jam dum la unua Eŭropa pinta konferenco pri tiu ĉi teksto klariĝis ke ne estus facile interkonsenti pri la definitiva teksto. Post multe da intertraktado finfine en junio 2004 oni interkonsentis pri ĝi. La laŭleĝa traktato estis subskribita en [[Romo]] la 19-an de oktobro 2004 de la diversaj ministroj pri Eksteraj Rilatoj. Romo ankaŭ estas la urbo en kiu la Eŭropa Komunumo estis fondita en la jaro 1957. Antaŭ ol la traktato ekvalidas, ĝi devas esti ratifita de ĉiuj membraj ŝtatoj. Oni atendis ke tiu proceso daŭros pli malpli du jarojn. En iuj landoj registaroj organizis referendumojn pri la ratifo. En aliaj landoj nur la parlamento (mal)aprobis. La 29-an de majo 2005 la franca popolo voĉdonis kontraŭ la pronono. La 1-an de junio ankaŭ la Nederlandanoj malaprobis ĝin kun 61,6 elcentoj - neatendita nombro. Ne estis certe kio poste okazos kaj la Eŭropa Unio estis en krizego. Analizoj pri tiu krizo troviĝas ĉe [http://eo.mondediplo.com ''Le Monde diplomatique en Esperanto''], aparte [http://eo.mondediplo.com/article1013.html Bernard Cassen: Por Eŭropo de demokratia noviĝo], [http://eo.mondediplo.com/article1014.html analizo de André Bellon pri la filozofia dimensio de la franca rifuzo]. kaj ĉe [http://mas-eo.org/article15.html ''Monda Asembleo Socia (MAS)'']{{404|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}. Laŭ multaj analizistoj, la rifuzo de la konstituci-traktato signifas la reaperon de la civitano sur la politika scenejo, enmiksiĝanta en la demandojn kiuj koncernas lin. La Eŭropaj ATTAC kuniĝis en Parizo, la 16-an de junio 2005, kaj faris jenan [http://mas-eo.org/article13.html deklaron, kiu estas samtempe la strategia plano por refondado de sociala kaj demokratia Eŭropo] <ref>{{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20051119010407/http://mas-eo.org/article13.html |date=2005-11-19 }}</ref>. La postuloj ne nur de ATTAC, sed ankaŭ de la pli ol 900 francaj kolektivoj (kiuj engaĝiĝis por la NE al tiu konstitucia traktato) kaj de diversaj eŭropaj partioj, estis ellaborado de nova konstitucio kiu temu nur pri la institucioj, kiuj estu aŭtente demokratiaj; krome ke estu nuligataj aŭ komplete reviziataj la lastaj direktivoj, taksataj antisocialaj. Aldone, ili alvokis al kolektiĝo de la civitanoj por komune ellabori konkretajn postulojn por revizii la tuton de la eŭropa politiko. Ĉar la projekto de Eŭropa Konstitucio pro rifuzoj en du referendumoj (Francio, Nederlando) fiaskis, ĝi estis poste en nur iomete modifita formo ratifita de la membrolandaj parlamentoj kaj fine per referendumo (post unua rifuzo) en Irlando. Vidu pri tiu evoluo [[Traktato de Lisbono|Traktaton de Lisbono]]. == Traduko de la Eŭropa Konstitucio 2004 en Esperanto == * [http://wikisource.org/wiki/Traktato_pri_Estigo_de_E%C5%ADropa_Konstitucio]: La kompleta traduko de la Eŭropa Konstitucio ĉe Vikifontaro. == Vidu ankaŭ == * la paĝon pri [[eŭroposkeptikismo]] * [[Traktato de Lisbono]] * [[Traktato pri estigo de Eŭropa Konstitucio (dokumento)]] == Eksteraj ligiloj == {{projektoj|commonscat=European Constitution|s=Traktato pri Estigo de Eŭropa Konstitucio}} * [http://www.freeweb.hu/egalite/konstitucio/index.htm Konstitucia traktato I-II partoj en esperanto paralele kun nacilingvaj versioj]{{404|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} * [https://web.archive.org/web/20040929102040/http://www.angelfire.com/ny2/ts/medklubo/eu.html La Eŭropa Konstitucio en Esperanto] * [https://web.archive.org/web/20051118162039/http://satesperanto.free.fr/satkulturo/rubrique.php3?id_rubrique=44 Diversaj informoj kaj vidpunktoj] pri la konstitucio, sur la paĝaro de [[Sennacieca Asocio Tutmonda|SAT]] * [http://mas-eo.org/article.php3?id_article=8 vidpunkto de Jennar (esperantigita)] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20060114112353/http://mas-eo.org/article.php3?id_article=8 |date=2006-01-14 }} * [http://perso.wanadoo.fr/enotero/tce/malbonakonstit.html Persona opiono de Étienne Chouard pri la Konstitucio] * [http://www.eurokonstytucja.pl/ Eurokonstytucja] <br clear=all> [[Kategorio:Konstitucioj]] [[Kategorio:Eŭropunia juro]] [[Kategorio:Politiko en 2004]] 3hj1tzz04266tvnje0qqg6dh5rotmxa 7684676 7684673 2022-08-10T17:43:11Z Arbarulo 135469 wikitext text/x-wiki La '''Eŭropa Konstitucio''' (formale: '''Traktato pri Estigo de Konstitucio por Eŭropo''') estas propono por traktato inter la membroŝtatoj de la [[Eŭropa Unio]]. Se la traktato estus ratifita de la membroŝtatoj, ĝi formus la novan leĝan bazon de la Unio. La membroŝtatoj de la Eŭropa Unio proponis la novan traktaton unuavice por anstataŭigi la grandan nombron da diversaj traktatoj sur kiuj la Unio ĝis nun estis bazita kaj duavice celante respondi al la ŝanĝiĝantaj atendoj de la enloĝantaro de la Unio kaj de la ŝanĝiĝanta mondo en kiu la Unio situas. == Enhavaj novigoj de la projekto == Krom la instituciaj reformoj, la konstitucia projekto enhavis serion de aliaj novigoj, kiuj iel modifis la oficojn de la Eŭropa Unio aŭ restrukturis iujn formojn de kunago inter la membroŝtatoj. === Ĉarto de fundamentaj rajtoj kaj adopto de la Eŭropa Konvencio pri Homaj Rajtoj === Signifan novigon konsistigis la [[Ĉarto de Fundamentaj Rajtoj de la Eŭropa Unio]] en Parto 2 de la projekto. Tiu ĉarto estis adoptita kaj solene proklamita jam en 2000 de la [[Eŭropa Parlamento]] en Nizza, sed dume restis sen leĝa devigipovo. Per la konstitucia projekto la Ĉarto de Fundamentaj Rajtoj fariĝus deviga en la tuta Eŭropa Unio. Enhave ĝi orientiĝis laŭ la [[Eūropa Konvencio pri Homaj Rajtoj]]. Tiel ĝi iris pli longe pri multaj aferoj kaj malpli longe en aliaj ol kompareblaj katalogoj de fundamentaj rajtoj, ekzemple en landaj konstitucioj. Tamen Art.&nbsp;2-113 eksplice validigis la "avantaĝoprincipon", laŭ kiu en neniu okazo la Ĉarto de Fundamentaj Rajtoj povas malplifortigi la fundamentan rajtaron de individuoj. Do, kie ajn la Ĉarto de Fundamentaj Rajtoj kaj aliaj leĝe validaj katalogoj de fundamentaj rajtoj malsamis, la regulo pli favora al la individuoj principe supervalidus. Art.&nbsp;1-9 Par.&nbsp;2 antaŭvidis la adopton de la EU al la [[Eŭropa Konvencio pri Homaj Rajtoj]] (EKHR). Ties adopto estis diskutata jam de jardekoj, je ne malgranda grado ĉar post la [[Raporto de Birkelbach]] en 1961 la Eŭropa Unio ĉerpis siajn politikajn valorojn el la fundamentaj reguloj de la [[Eŭropa Parlamento]], kiuj estis malvalidigotaj en la EKHR. Ĉiuokaze por adopti la EKHR la Eŭropa Unio bezonis propran juran personecon, kiu ĝi estis ekhavonta per la konstitucio. Krome, por ke la EU adoptu la EKHR estis bezonata ŝanĝo al la Konvencio, ĉar tiutempe ĝi nur estis adoptebla de membroŝtatoj de la Eŭropa Parlamento (Art. 59 Par.&nbsp;1 EKHR). Tiu adekvatigo devis okazi per la 14-a aldonprotokolo de la EKHR, kiun [[Rusujo]], kiel membroŝtato de la EKHR, ankoraŭ ne estis ratifinta kaj kiu tial ankoraŭ ne validis. Aldone, por la antaŭvidita adopto de la EU al la EKHR, adopta interkonsento devis traktiĝi, kiu estus aparta internacia traktato, kaj tial nepre devis esti unuvoĉe decidita de la Parlamento de la Eŭropa Unio kaj ratifita de ĉiuj membroŝtatoj de la EKHR. Fine, ankaŭ ĉe la validiĝo de la konstitucio ĉiu membroŝtato rajtus vetoi la adopton de la EKHR, ĉar ĝi rajtus rifuzi la konkretajn kondiĉojn de la adopto. == Historio kaj ratifo == [[Dosiero:EU Constitution Ratification Map.svg|thumb|400px|Statuso de la ratifo de la membroŝtatoj kaj kanidat-ŝtatoj {{priskribo|#A0E200|Jes - Per traktato}} {{priskribo|#7BA800|Jes - Per parlamento}} {{priskribo|#617E08|Jes - Referendumo}} {{priskribo|#C22929|Ne - Referendumo}} {{priskribo|#FEBBBB|Referendumo prokrastita}} {{priskribo|#00AAE2|Neniu proponita referendumo}}]] La Europa Konsitucio baziĝas precipe sur la du ĉefaj traktatoj kiuj fundamentas por la Eŭropa Unio, nome la [[Traktato de Romo]] (1957) kaj la [[Traktato de Maastricht]] (1992). Tiuj du estas modifitaj tra la jaroj, i.a. pere de la traktatoj de [[Amsterdamo]] kaj [[Nico]]. La ekon por la konstitucio de Eŭropo oni donis dum la [[Deklaro de Laken]], ĉe kiu oni enkondukis [[Eŭropa Konvencio|Eŭropan Konvencion]] kiu havis kiel celon surpaperigi provversion de la konstitucio. En julio 2003 oni publikigis tiun ĉi provversion. Jam dum la unua Eŭropa pinta konferenco pri tiu ĉi teksto klariĝis ke ne estus facile interkonsenti pri la definitiva teksto. Post multe da intertraktado finfine en junio 2004 oni interkonsentis pri ĝi. La laŭleĝa traktato estis subskribita en [[Romo]] la 19-an de oktobro 2004 de la diversaj ministroj pri Eksteraj Rilatoj. Romo ankaŭ estas la urbo en kiu la Eŭropa Komunumo estis fondita en la jaro 1957. Antaŭ ol la traktato ekvalidas, ĝi devas esti ratifita de ĉiuj membraj ŝtatoj. Oni atendis ke tiu proceso daŭros pli malpli du jarojn. En iuj landoj registaroj organizis referendumojn pri la ratifo. En aliaj landoj nur la parlamento (mal)aprobis. La 29-an de majo 2005 la franca popolo voĉdonis kontraŭ la pronono. La 1-an de junio ankaŭ la Nederlandanoj malaprobis ĝin kun 61,6 elcentoj - neatendita nombro. Ne estis certe kio poste okazos kaj la Eŭropa Unio estis en krizego. Analizoj pri tiu krizo troviĝas ĉe [http://eo.mondediplo.com ''Le Monde diplomatique en Esperanto''], aparte [http://eo.mondediplo.com/article1013.html Bernard Cassen: Por Eŭropo de demokratia noviĝo], [http://eo.mondediplo.com/article1014.html analizo de André Bellon pri la filozofia dimensio de la franca rifuzo]. kaj ĉe [http://mas-eo.org/article15.html ''Monda Asembleo Socia (MAS)'']{{404|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}. Laŭ multaj analizistoj, la rifuzo de la konstituci-traktato signifas la reaperon de la civitano sur la politika scenejo, enmiksiĝanta en la demandojn kiuj koncernas lin. La Eŭropaj ATTAC kuniĝis en Parizo, la 16-an de junio 2005, kaj faris jenan [http://mas-eo.org/article13.html deklaron, kiu estas samtempe la strategia plano por refondado de sociala kaj demokratia Eŭropo] <ref>{{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20051119010407/http://mas-eo.org/article13.html |date=2005-11-19 }}</ref>. La postuloj ne nur de ATTAC, sed ankaŭ de la pli ol 900 francaj kolektivoj (kiuj engaĝiĝis por la NE al tiu konstitucia traktato) kaj de diversaj eŭropaj partioj, estis ellaborado de nova konstitucio kiu temu nur pri la institucioj, kiuj estu aŭtente demokratiaj; krome ke estu nuligataj aŭ komplete reviziataj la lastaj direktivoj, taksataj antisocialaj. Aldone, ili alvokis al kolektiĝo de la civitanoj por komune ellabori konkretajn postulojn por revizii la tuton de la eŭropa politiko. Ĉar la projekto de Eŭropa Konstitucio pro rifuzoj en du referendumoj (Francio, Nederlando) fiaskis, ĝi estis poste en nur iomete modifita formo ratifita de la membrolandaj parlamentoj kaj fine per referendumo (post unua rifuzo) en Irlando. Vidu pri tiu evoluo [[Traktato de Lisbono|Traktaton de Lisbono]]. == Traduko de la Eŭropa Konstitucio 2004 en Esperanto == * [http://wikisource.org/wiki/Traktato_pri_Estigo_de_E%C5%ADropa_Konstitucio] La kompleta traduko de la Eŭropa Konstitucio ĉe Vikifontaro. == Vidu ankaŭ == * la paĝon pri [[eŭroposkeptikismo]] * [[Traktato de Lisbono]] * [[Traktato pri estigo de Eŭropa Konstitucio (dokumento)]] == Eksteraj ligiloj == {{projektoj|commonscat=European Constitution|s=Traktato pri Estigo de Eŭropa Konstitucio}} * [http://www.freeweb.hu/egalite/konstitucio/index.htm Konstitucia traktato I-II partoj en esperanto paralele kun nacilingvaj versioj]{{404|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} * [https://web.archive.org/web/20040929102040/http://www.angelfire.com/ny2/ts/medklubo/eu.html La Eŭropa Konstitucio en Esperanto] * [https://web.archive.org/web/20051118162039/http://satesperanto.free.fr/satkulturo/rubrique.php3?id_rubrique=44 Diversaj informoj kaj vidpunktoj] pri la konstitucio, sur la paĝaro de [[Sennacieca Asocio Tutmonda|SAT]] * [http://mas-eo.org/article.php3?id_article=8 vidpunkto de Jennar (esperantigita)] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20060114112353/http://mas-eo.org/article.php3?id_article=8 |date=2006-01-14 }} * [http://perso.wanadoo.fr/enotero/tce/malbonakonstit.html Persona opiono de Étienne Chouard pri la Konstitucio] * [http://www.eurokonstytucja.pl/ Eurokonstytucja] <br clear=all> [[Kategorio:Konstitucioj]] [[Kategorio:Eŭropunia juro]] [[Kategorio:Politiko en 2004]] jhw4ewotaoz7lsx6wzan5tx4w1m18c4 0 21591 7685131 7678099 2022-08-11T10:07:51Z 109.240.111.226 wikitext text/x-wiki {{Informkesto lando |eonomo = Finnlando |nomoenlokalingvo = Suomi <small>({{lingv|fi|e}})</small><br />Finland <small>({{lingv|sv|e}})</small> |lokigo-bildo = [[Dosiero:Location_Finland_EU_Europe.png|300px|Lokigo]] |lingvoj = oficialaj: [[Finna lingvo|Finna]], [[Sveda lingvo|Sveda]] |religio = [[Kristanismo|kristanoj]]: [[Luteranismo|luteranoj]] 80,6%, [[Ortodoksismo|ortodoksuloj]] 1,1% |km2 = 338145 |akvo = 9.4 |loĝdenso = 16 |ĉefministro = [[Sanna Marin]] ekde decembro 2019 |nacia tago = 6-a de decembro |sendependeco = deklarita la 6-an de decembro 1917; disde [[Rusio]] |esperanto-asocio = [[Esperanto-Asocio de Finnlando]] }} '''Finnlando''' ({{lang-fi|Suomi}}, {{lang-sv|Finland}}) estas parlamenta respubliko en Norda Eŭropo. Ĝin limas Svedujo, Norvegujo, Rusujo kaj la Balta Maro. La lando havas 5,6 milionojn da loĝantoj, kaj ĝia areo (sen maro) estas 338 462 km². Tiel ĝi estas unu el la plej maldense loĝataj landoj en Eŭropo. La loĝantaro koncentriĝas en la sudaj kaj sudokcidentaj partoj de la lando, kie situas ankaŭ la ĉefurba regiono [[Helsinki]] kun 1,3 milionoj da loĝantoj kaj la du sekve plej grandaj urboregionoj [[Tampere]] (342 miloj) kaj [[Turku]] (278 miloj). <ref>name="popolstat" Oficiala statistiko de Finnlando, strukturo de la loĝantaro (''Suomen virallinen tilasto: Väestörakenne''). ISSN=1797-5379. Konsultita 16 Okt 2021 https://www.stat.fi/til/vaerak/meta.html</ref> La konstitucio de Finnlando difinas egale la [[Finna lingvo|Finnan]] (gepatra lingvo de 86,9 %<ref>https://www.stat.fi/til/vaerak/2020/vaerak_2020_2021-03-31_tau_002_fi.html Lingva statistiko 2020</ref>) kaj [[Sveda lingvo|Svedan]] (5,2 %) kiel la naciajn lingvojn kaj aldonas la rajtojn de [[Sameoj]] kaj [[Romaoj]] kaj aliaj grupoj vivteni siajn kulturojn kaj lingvojn. Aparta leĝo difinas la uzosferojn de la lingvoj de la indiĝena popolo Sameoj. <ref>name="konst" https://finlex.fi/fi/laki/ajantasa/1999/19990731 Konstitucio de Finnlando</ref> La insulara provinco [[Alando]] havas aŭtonoman statuson, kaj ĝia sola oficiala lingvo estas la Sveda. En prahistorio, la unuaj homoj alvenis al la teritorio de la nuna Finnlando antaŭ ĉ. 10 000 jaroj, post la fino de la [[glaciepoko]], kaj la lando restis daŭre loĝata ekde tiam. Dum la unuaj jarcentoj de la dua jarmilo, la landon atingis kristanismo de okcidente kaj de oriente, kaj la teritorio iĝis parto de la vastiĝanta [[Svedujo]], ties orienta duono. Ekde la 18-a jarcento ĉe la orienta limo plifortiĝis premo de la [[Rusa imperio]], kaj en 1809, post milito inter Svedujo kaj Rusujo, la lando estis ligita al Rusujo. Tie, kiel [[Grandprinclando Finnlando]], ĝi ĝuis rimarkindan aŭtonomecon. La ŝtatrenversaj revolucioj de Rusujo en 1917 ebligis al Finnlando apartiĝon el la falinta imperio. La 6-an de Decembro 1917 la parlamento akceptis deklaron pri sendependeco de Finnlando. La deklaron sekvis interna milito en Januaro–Majo 2018. En Junio 1919 la parlamento definitive akceptis respublikan konstitucion. Ekde 1955 Finnlando estas membro de [[Unuiĝintaj Nacioj]]. En 1995 la lando aliĝis al [[Eŭropa Unio]]. == Pri la nomo de la lando == En la {{lingv|fi|a}} ĝi nomiĝas ''Suomi'', en la {{lingv|sv|a}} ''Finland''. En multaj aliaj lingvoj la nomo estas, aŭ similas al, Fin(n)land(ia). En Esperanto la plej ofta nomo estas «Finnlando», en kiu «finn» estas la radiko (do la anoj de la ĉefa etno nomiĝas «[[finnoj]]»); uzante la saman radikon, ankaŭ eblas nomi la landon «Finnujo» aŭ «Finnio» (kvankam tiuj formoj maloftas). Ĉar al kelkaj malplaĉas neprononceblo de la duobla konsonanto en la radiko «finn»<ref>Oni jes povas escepte prononci «finno» simile al ''sen-noma'', distribuante ''nn'' inter du silaboj; tamen tio fiaskas pri ''nnl'' el «Finnlando»: unue, la sialbokomenca ''nl'' el ''Fin-nlando'' estas ne nur nekutima, sed eĉ fonetike malebla por multaj esperantistoj; due, tia dissilabado kolizius kun la morfologio (kp ''Gron-lando''). La dissilabado ''Fin-n-lando'' implicas silabofaran [n̩], kiu en Esperanto ne ekzistas.</ref>, iuj uzas la radikon «suom» anstataŭe, do nomas la landon ''Suomio'' aŭ ''Suomujo''. Tiu formo plaĉas al iuj esperantistoj — ne nur tial, ke ĝi devenas de la finnlingva vorto ''Suomi'' anstataŭ el fremda fonto, sed precipe ĉar ĝi evitigas la leksikan kolilizion de «Fin-lando» kaj la neprononceblon de «Fi'''nnl'''ando», «fi'''nnl'''ingva» kaj tiel plu. Aliaj preferas uzi la radikon «finland» por la lando, do diri «Finlando»; la enloĝantoj tiam nomiĝas «finlandanoj» (tio do malebligas facile distingi inter enloĝantoj de Finnlando kaj la etnaj finnoj: ekzemple ĉu la finnlandaj [[sameoj]], kiuj ja estas «fi'''nn'''landanoj» kaj «suom'''i'''anoj», estas ''fi'''n'''landanoj''?). == Geografio == [[Salpausselkä]] (elparolo: [ˈsɑlpausˌselkæ]) estas la tri paralelaj altaj terkrestoj en Suda Finnlando. == Ĉefaj urboj == [[Dosiero:Suurkirkko Helsinki maaliskuu 2002 IMG 0629.JPG|eta|maldekstra|250x250px|Helsinki: luterana katedralo, urbdomo, venda placo, la Suda haveno, marto 2002|alternative=]] {{Lingv|fi|a}} nomo, ''{{lingv|sv|a}} nomo'' (nombro de loĝantoj) * [[Helsinki]], ''Helsingfors'' (628&#8239;208; 2015-12-31) * [[Espoo]], ''Esbo'' (269&#8239;802; 2015-12-31) * [[Tampere]], ''Tammerfors'' (225&#8239;118; 2015-12-31) * [[Vantaa]], ''Vanda'' (214&#8239;605; 2015-12-31) [[Dosiero:Aura river, autumn flood.jpg|eta|maldekstra|250x250px|Turku: la rivero Aura dum aŭtuna alta akvonivelo|alternative=]] [[Dosiero:Koli National Park in Northern Karelia.jpg|eta|Pielinen]] * [[Oulu]], ''Uleåborg'' ( 200&#8239;071; 2016-09-19) * [[Turku]], ''Åbo'' (185&#8239;908; 2015-12-31) * [[Jyväskylä]] (138&#8239;997; 2016-01-31) * [[Lahti]], ''Lahtis'' (102&#8239;358; 2012-01-31) * [[Kuopio]] (97&#8239;552; 2012-01-31) * [[Kouvola]] (87&#8239;592; 2012-01-31) * [[Pori]] ''Björneborg'' (83&#8239;510; 2014-09-30) == Administra divido == {{Ĉefartikolo|Provincoj de Finnlando}} 20 [[Provincoj de Finnlando|provincoj]] (''maakunta''), 342 komunumoj (''kunta''). === Gubernioj === Pro reorganizo de la regiona ŝtata administrado la gubernioj (finne ''lääni'') estis malfonditaj fine de 2009. Ĝis la {{dato|31|decembro|2009}} estis ses gubernioj en Finnlando: * [[Suda Finnlando]] (''Etelä-Suomen lääni'') * [[Orienta Finnlando]] (''Itä-Suomen lääni'') * [[Okcidenta Finnlando]] (''Länsi-Suomen lääni'') * [[Oulu-gubernio]] (''Oulun lääni'') * [[Laponia gubernio]] (''Lapin lääni'') * [[Alando]] (''Åland/Ahvenanmaa'') == Lingvoj == La oficialaj lingvoj de Finnlando estas la [[Finna lingvo|finna]] kaj la [[Sveda lingvo|sveda]], kiujn la konstitucio difinas la naciaj lingvoj. Specialan statuson havas ankaŭ la [[samea lingvo|samea]] en la kvar plej nordaj komunumoj de la lando. Finnlanda konstitucio certigas la rajton de sameoj (kiel indiĝena popolo), ciganoj kaj aliaj grupoj vivteni kaj evoluigi sian lingvon kaj kulturon. La finna estas la gepatra aŭ ĉefa lingvo de proksimume 92% de la loĝantaro<ref>http://www.stat.fi/tup/vaesto/index_en.html</ref>) kaj la sveda de 5,5%<ref>http://www.stat.fi/tup/vaesto/index.html</ref>). Aliaj lingvaj malplimultoj estas la rusa (ĉ. 0,8%) kaj la estona (ĉ. 0,3% de la loĝantaro). La [[Sameaj lingvoj|samean]] lingvon denaske parolas proksimume kvarono el la pli ol 7 mil finnlandaj sameoj. Estas [[Cigano|cigana]] komunumo de proksimume 10&nbsp;000 homoj. Multaj urboj havas oficialan nomon en ambaŭ naciaj lingvoj: ekzemple la ĉefurbo estas ''Helsinki'' en la finna, ''Helsingfors'' en la sveda, simile ''Turku''/''Åbo'', ''Vaasa/Vasa''. Se la lingvo de la plimulto estas sveda, oni rekomendas unuavice la svedan nomon por internacia uzo, ekz. ''Jakobstad'' en la sveda, ''Pietarsaari'' en la finna kaj simile ''Ekenäs/Tammisaari'', ''Kristinestad/Kristiinankaupunki''. En oficiale dulingvaj komunumoj ankaŭ la stratnomoj kaj vojmontrilaj tekstoj estas dulingvaj. Konvencian esperantigitan nomon havas preskaŭ nur la du urboj, kie okazis Universala Kongreso de Esperanto, kaj la urbo de la 36-a Internacia Junulara Kongreso: [[Helsinko]], [[Tampereo]] kaj [[Raŭmo]]. Komence de la 20-a jarcento estis uzata ankaŭ la esperanta nomo ''Helsingforso'' por Helsinko. En la praktiko la uzado ankoraŭ varias, kaj oni ofte vidas ankaŭ la neadaptitajn nomojn ''Helsinki'' kaj ''Tampere''. Esperantigoj de aliaj urbonomoj estas tre maloftaj, sed okaze aperantaj. Municipo estas oficiale dulingva en Finnlando, se almenaŭ 3&nbsp;000 personoj aŭ 8% de la loĝantaro parolas la malplimultan lingvon. En la insulara provinco [[Alando]] tamen nur la sveda lingvo estas oficiale uzata. Unu el la konkurencaj avantaĝoj en Finnlando estis la scipovo de lingvoj. Ĉiuj studentoj ĝis la mezlernejo lernas almenaŭ du lingvojn, ĉefe la anglan kaj devige la svedan. Laŭ okazinta en [[2005]] studo (''Eurobarometer''), 60% de la finnlanda loĝantaro asertis, ke ili scipovas paroli la anglan, 38% la svedan kaj 17% la germanan<ref>[http://ec.europa.eu/public_opinion/archives/ebs/ebs_237.en.pdf Europeans and languages], 2005</ref>. === Lingvopolitike === La sveda lingvo ludis gravan rolon en historio de Finnlando, iam estinte la ĉefa lingvo de kulturo kaj edukado. Ĝi estas daŭre instruata en finnalingvaj mezlernejoj, same kiel la finna en svedlingvaj lernejoj. De tempo al tempo okazas diskutoj pri ĉesigo de tia devo, Civitana iniciato por forigi el la eduksistemo la devigan lernadon de la sveda favore al la lernado de aliaj lingvoj estis akceptita por parlamenta voĉdonado en 2014 sed ne sukcesis fariĝi leĝo<ref>(finna) ''[https://www.kansalaisaloite.fi/fi/aloite/1939 Monikielinen Suomi - ruotsi valinnaiseksi]'' (finna plurlingveco - la sveda libere elektebla)</ref>. Inter la plej grandaj municipoj de Finnlando, Helsinko, Vantaa, Espoo kaj Turku estas ankoraŭ dulingvaj kaj tial ofertas multe da edukado kaj sanservo ankaŭ en la sveda, kvankam la svedlingva malplimulto multe malpliiĝis. Eĉ tiel, nuntempe oni verŝajne ne eblas plene elteni en tiuj ĉi municipoj, se oni nur scipovas la svedan. == Ekonomio == * GNP: totala - 139,7 miliardoj da eŭroj; pokapa - 26&nbsp;863 eŭroj (2002). * Eksporto''':''' elektronikaj kaj elektraj varoj 27,5 %; metaloj, maŝinoj kaj veturiloj 27,1 %; papero, celulozo kaj lignaĵoj 25,7 %; kemiaĵoj 11,5 %, alio 8,2 % (2002). == Politiko == Ŝtatestro de Finnlando estas prezidanto de la respubliko (finne ''tasavallan presidentti'', svede ''republikens president''). Jare 1919 – 2000 Finnlando havis duon-prezidentan sistemon kaj forto de la prezidanto estis granda speciale en periodoj de [[Urho Kekkonen]] (prezidanto de la respubliko en la jaroj 1956–1982), sed en fino de 1980-jaroj oni startis malpliigi forton de la prezidanto kaj nun Finnlando havas parlamentan sistemon, kie la prezidanto ne havas vere grandan politikan forton. Periodo de prezidanto estas ses jaroj. Finnlanda parlamento (finne ''eduskunta'', svede ''riksdagen'') inkludas 200 parlamentanojn. La periodo de parlamento estas kvar jaroj. Legu: * [[Politikaj partioj en Finnlando]] * [[Finnlanda parlamento]] * [[Listo de la ĉefministroj de Finnlando]]. * [[Listo de prezidantoj de Finnlando]] == Historio == La historion de Finnlando grave influis ĝiaj grandaj najbaroj [[Svedio]] kaj [[Rusio]]. Ĝis [[1809]] la lando estis parto de Svedio, ekde tiam ĝis [[1917]] ĝi apartenis al la [[Rusia Imperio]], kiel [[Grandprinclando Finnlando|aŭtonoma grandprinclando]]. Dum la rusia regado la finnoj restis lojalaj, kaj rekompence rajtis teni sian [[konstitucio]]n kaj apartan valuton, kiam en Rusio eĉ paroli pri konstitucio estis malpermesate. Post la [[rusia revolucio de 1905]] la finnlandanoj sukcesis havigi al si pliajn rajtojn. En [[1906]] Finnlando estis la unua en Eŭropo, kiu enkondukis vere ĝeneralan kaj egalan elekto-rajton — ankaŭ virinoj rajtis voĉdoni kaj esti elektitaj. En la unuaj elektoj [[1907]] la socialdemokratoj iĝis la plej granda partio. Finnlando [[Finna Deklaro de Sendependo|deklaris sin sendependa]] la [[6-an de decembro]] [[1917]], post la [[Oktobra revolucio]] en Rusio, kaj ricevis sendependecon per dekreto de bolŝevika registaro. En januaro [[1918]] la [[socialisto]]j per puĉo kaptis la povon en Helsinko, kaj sekvis [[interna milito]]. Sin reciproke buĉis la finnaj [[ruĝuloj]] kaj blankuloj, kaj en [[Tampereo]] okazis la plej granda batalo de la ĝistiama nordia historio. Multaj finnoj (speciale inter ruĝuloj) mortis en koncentrejoj pro malsato kaj malsanoj. La interna milito lasis en la socio profundajn vundojn. Post la interna milito la regantoj tre favore sin tenis al [[Germanio]], ĉar de tie ili dum la milito ricevis helpon. Oni decidis igi la ĵus sendependiĝintan Finnlandon reĝlando, kaj eĉ elektis [[Hesio-Kaselo#Dinastio Hesio-Kaselo|germanan princon]] reĝo. Germanio tamen malgajnis la [[Unua mondmilito|Unuan mondmiliton]]. Finnlando iĝis respubliko, kaj la taskojn de reĝo ricevis la prezidento. Dum la jaroj 1920-30 estiĝis dekstremaj naciismaj organizoj, kiuj interalie instigis kverelojn kontraŭ la sved-lingvanoj. En [[1930]] oni post longa kampanjo de la dekstruloj malpermesis la agadon de la [[komunisto]]j, sed en [[1932]] la dekstro post nesukcesa puĉo grandparte perdis sian influon. Eĉ pli firmigis la socion la atako de [[Sovetio]] en [[1939]]. Dum longa intertraktado aŭtune 1939 Sovetio postulis de Finnlando cedon de [[teritorio]] por sekurigi [[Leningrado]]n, kaj novembre [[Stalin]] transiris de vortoj al armiloj. Okazis la t.n. “[[Vintra milito]]” kontraŭ la agresinto. Stalin ne sukcesis konkeri la tutan Finnlandon, sed ja estis ceditaj teritorioj, i.a. la dua plej granda urbo de tiama Finnlando, [[Viborgo]] (finne [[Viipuri]]). Tiuteme vidu artikolon [[ceditaj areoj (Finnlando)|ceditaj areoj]]. Finnlando komencis serĉi apogon de la faŝisma Germanio. En [[1941]] Finnlando partoprenis en la Hitlera atako kontraŭ Sovetio, unue por klopodi rekonkeri siajn perditajn teritoriojn, sed poste por konstrui “[[Grandfinnlando]]n” (en finna historiografio tiu milito nomiĝas la [[Daŭriga milito]]). Germanio tamen denove malvenkis, kaj Finnlando devis ekkonstrui novajn rilatojn kun sia granda najbaro. La [[Moskva armistico]] estis subskribita inter Finnlando unuflanke kaj [[Sovetunio]] kaj [[Unuiĝinta Reĝlando]] aliflanke la 19an de septembro, [[1944]], kio metis finon al la [[Daŭriga milito]].<ref>[http://heninen.net/sopimus/1944_e.htm Armistice Agreement between the Union of Soviet Socialist Republics and the United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland,on the one hand, and Finland on the other] Alirita la 3an de januaro 2019. </ref> La Armistico restaŭris la Moskvan Pactraktaton de [[1940]], kun nombraj modifoj. Finnlando devis rezigni pri diversaj landlimaj teritorioj al Sovetunio. Finnlando cedis pluajn teritoriojn al Sovetio, devis propraforte eligi el la lando restojn de la naziaj trupoj (vd. [[Laplanda milito]]), sed la lando estis neniam okupita de sovetiaj trupoj. Post la milito la komunistoj denove rajtis agadi, kaj komence ili havis grandan influon. En [[1948]] estis subskribita traktato pri amikeco, kunlaboro kaj interhelpo kun Sovetio, kaj dum multaj jardekoj bonaj rilatoj kun Sovetio estis la fundamento de la finnlanda ekstera politiko. Kvankam la demokratio neniam endanĝeriĝis, Sovetio ofte senteble influis ankaŭ la internan politikon. En [[1962]] Sovetio forte reagis kontraŭ koalicio de socialdemokratoj kaj dekstraj burĝaj partioj, kiuj celis malhelpi la reelekton de prezidento [[Urho Kekkonen]] ([[1900]]-[[1986]]). La [[koalicio]] dissolviĝis kaj Kekkonen estis reelektita. Kekkonen, kiu sciis varti la delikatajn rilatojn de Finnlando al [[Moskvo]], restis prezidento dum kvarona jarcento, de [[1956]] ĝis malsaniĝo en [[1981]]. Precipe pro sia lerta ekstera politiko, Kekkonen ekhavis escepte fortan povon ankaŭ en la interna politiko. Dum la tempo de Kekkonen la internacia pozicio de Finnlando daŭre fortiĝis. En [[1975]], kiam la [[Konferenco pri Sekureco kaj Kunlaboro en Eŭropo]] estis fondita en Helsinko, la neŭtraleco de Finnlando estis vaste rekonita. Krom politikan, Sovetio havis ankaŭ grandan ekonomian signifon por Finnlando. La drasta malkresko de la komerco kun Sovetio/Rusio post la 1980-aj jaroj profundigis la ekonomian krizon, kaŭzitan de la internacia konjunkturo, kaj la senlaboreco atingis rekordon: de 3,4% en 1990 ĝi altiĝis en tri jaroj al 22%. == Kulturo == [[Sisu (koncepto)|Sisu]] estas tipa finna termino kiu signifas ion en la senco de "obstino, persisto, fera volo por fini certan, ofte longdaŭran taskon". === Famaj finnlingvaj aŭtoroj === [[Aleksis Kivi]] - [[Elias Lönnrot]] - [[Mika Waltari]] - [[Arto Paasilinna]], [[Juhana Heikki Erkko]], [[Ulla-Lena Lundberg]], [[Anja Snellman]]. === Kuirarto === * [[Finnlanda kuirarto]] * [[Finna pano]] === Religio === La [[Evangelia-Luterana Eklezio de Finnlando]] (finne ''Suomen evankelis-luterilainen kirkko'', svede ''Evangelisk-lutherska kyrkan i Finland'') kaj la Ortodoksa Eklezio de Finnlando estas la du popolaj eklezioj de Finnlando. {| class="wikitable" ! align=center | [[Religio]] ! align=center | Kvanto de homoj<ref>https://pxnet2.stat.fi/PXWeb/pxweb/en/StatFin/StatFin__vrm__vaerak/statfin_vaerak_pxt_11rx.px/table/tableViewLayout1/</ref> ! align=center | % |- | [[luteranismo]] || align=right | 3 695 160 || align=right |66,60 |- | sen religio || align=right | 1 696 899 || align=right |30,58 |- | [[ortodoksismo]] || align=right | 59 508 || align=right | 1,07 |- | [[islamo]] || align=right | 20 876 || align=right | |- | [[atestantoj de Jehovo]] || align=right | 16 495 || align=right | |- | [[katolikismo]] || align=right | 14 914 || align=right | |- | [[Pentekosta Kristanismo]] || align=right | 12 944 || align=right | |- | [[adventismo]] || align=right | 3208 || align=right | |- | [[mormonismo]] || align=right | 3187 || align=right | |- | [[baptismo]] || align=right | 2455 || align=right | |- | [[budhismo]] || align=right | 1834 || align=right | |- | [[metodismo]] || align=right | 1319 || align=right | |- | [[judismo]] || align=right | 1079 || align=right | |- | [[bahaismo]] || align=right | 656 || align=right | |- | [[hinduismo]] || align=right | 371 || align=right | |- | [[anglikanismo]] || align=right | 198 || align=right | |- | aliaj kristanaj || align=right | 16 837 || align=right | |- | aliaj nekristanaj || align=right | 531|| align=right | |- | sume || align=right | 5 548 241 || align=right | |} == Esperanto-movado en Finnlando == {{Ĉefartikolo|Esperanto-movado en Finnlando}} La historio de la frua Esperanto-movado estas legebla en jena artikolo el [[Enciklopedio de Esperanto]]: [[Frua Esperanto-movado/Finnlando]]. Vidu ankaŭ : [[Finnlanda Esperantista Junulara Organizo|Finnlanda esperantista junulara organizo]] == Cetere == Al Finnlando apartenas duonmemstara [[Alando]] (finnlingve ''Ahvenanmaa'', svede ''Åland''). En Finnlando troviĝas multe da [[Sovaĝeja Kabano|sovaĝejaj kabanoj]]. * [[Saŭno]] * [[Sisu (koncepto)|Sisu]], finna identeca koncepto * [[Kalevala]], la nacia finna [[epopeo]] * [[Puuko]], malgranda tradicia finna tranĉilo * [[Sahti]], tradicia finna biero * [[Festivalo Arta Lumo]] * [[Mynämäki]], (multlingva arto) * [[Jean Sibelius]], la plej konata finna [[komponisto]] * [[Kantelo]], nacia finna muzikinstrumento * Timo Väänänen, finna muzikisto, [[Kantelo|kantelisto]] kaj [[Esperantistoj|esperantisto]] * [[Lordi]], rokgrupo kiu partoprenis la [[Eŭrovido-Kantokonkurso|Eurosong]]-festivalon * [[Värttinä|Vârttinä]], kantgrupo * [[Wimme Saari]], samea muzikisto de [[jojko]] * [[Mari Boine]] - [[Sameoj|samea]] kantistino * [[Eila Hiltunen]], plej konata [[Skulptisto|skulptistino]] pro la Sibelius-monumento en Helsinki. * [[Alvar Aalto]], arkitekto * [[Aki Kaurismäki]], [[reĝisoro]] * [[Mika Kaurismäki]], reĝisoro * [[Gustaf John Ramstedt]], diplomato, sciencisto. * [[Mauno Koivisto]], politikisto * [[Urho Kekkonen]], poltikisto == Eksteraj ligiloj == * [http://www.finland.fi www.finland.fi] * [http://Www.visitfinland.com www.visitfinland.com] * [http://Www.sauna.fi www.sauna.fi] * (multlingva retejo) [https://suomifinland100.fi/?lang=en SuomiFinland100] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20181112072753/https://suomifinland100.fi/?lang=en |date=2018-11-12 }} == Vidu ankaŭ == * [[Vintra milito]] * [[Daŭriga milito]] * [[Listo de urboj de Finnlando]] * [[Landnomoj]] * La nunaj [[finnaj eŭro-moneroj]], kaj la antaŭa nacia valuto [[finna marko]] * [[Finnoj]] * [[Svedlingvaj finnlandanoj]] * Kvarken ([[arkipelago]] kaj [[Monda heredaĵo de Unesko|monda heredaĵo]]) == Referencoj == {{Referencoj}} == Eksteraj ligiloj == * (eo) {{ueavikio|{{paĝonomo}}|{{paĝonomo}}}} {{eo}} *(eo) [http://verkoj.com/verkistoj/raita-pyhala/finnlando/ Finnlando, la plej feliĉa lando] * (en) [http://vitrifolk.apinc.org/costumes-finlande.html Tradiciaj vestoj de Finnlando] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20060510232711/http://vitrifolk.apinc.org/costumes-finlande.html |date=2006-05-10 }} {{Projektoj|n=Kategorio:Finnlando|s=Kategorio:Finnlando}} {{Eŭropa Unio}} {{Ŝtatoj en Eŭropo}} {{Bibliotekoj}} [[Kategorio:Finnlando| ]] [[Kategorio:Ŝtatoj de la Eŭropa Unio]] [[Kategorio:Administraj unuoj fonditaj en 1919]] t7vuwlfum6i9uy61h4s6ovs9gb9dev1 7685179 7685131 2022-08-11T10:17:42Z 109.240.111.226 /* Lingvoj */ wikitext text/x-wiki {{Informkesto lando |eonomo = Finnlando |nomoenlokalingvo = Suomi <small>({{lingv|fi|e}})</small><br />Finland <small>({{lingv|sv|e}})</small> |lokigo-bildo = [[Dosiero:Location_Finland_EU_Europe.png|300px|Lokigo]] |lingvoj = oficialaj: [[Finna lingvo|Finna]], [[Sveda lingvo|Sveda]] |religio = [[Kristanismo|kristanoj]]: [[Luteranismo|luteranoj]] 80,6%, [[Ortodoksismo|ortodoksuloj]] 1,1% |km2 = 338145 |akvo = 9.4 |loĝdenso = 16 |ĉefministro = [[Sanna Marin]] ekde decembro 2019 |nacia tago = 6-a de decembro |sendependeco = deklarita la 6-an de decembro 1917; disde [[Rusio]] |esperanto-asocio = [[Esperanto-Asocio de Finnlando]] }} '''Finnlando''' ({{lang-fi|Suomi}}, {{lang-sv|Finland}}) estas parlamenta respubliko en Norda Eŭropo. Ĝin limas Svedujo, Norvegujo, Rusujo kaj la Balta Maro. La lando havas 5,6 milionojn da loĝantoj, kaj ĝia areo (sen maro) estas 338 462 km². Tiel ĝi estas unu el la plej maldense loĝataj landoj en Eŭropo. La loĝantaro koncentriĝas en la sudaj kaj sudokcidentaj partoj de la lando, kie situas ankaŭ la ĉefurba regiono [[Helsinki]] kun 1,3 milionoj da loĝantoj kaj la du sekve plej grandaj urboregionoj [[Tampere]] (342 miloj) kaj [[Turku]] (278 miloj). <ref>name="popolstat" Oficiala statistiko de Finnlando, strukturo de la loĝantaro (''Suomen virallinen tilasto: Väestörakenne''). ISSN=1797-5379. Konsultita 16 Okt 2021 https://www.stat.fi/til/vaerak/meta.html</ref> La konstitucio de Finnlando difinas egale la [[Finna lingvo|Finnan]] (gepatra lingvo de 86,9 %<ref>https://www.stat.fi/til/vaerak/2020/vaerak_2020_2021-03-31_tau_002_fi.html Lingva statistiko 2020</ref>) kaj [[Sveda lingvo|Svedan]] (5,2 %) kiel la naciajn lingvojn kaj aldonas la rajtojn de [[Sameoj]] kaj [[Romaoj]] kaj aliaj grupoj vivteni siajn kulturojn kaj lingvojn. Aparta leĝo difinas la uzosferojn de la lingvoj de la indiĝena popolo Sameoj. <ref>name="konst" https://finlex.fi/fi/laki/ajantasa/1999/19990731 Konstitucio de Finnlando</ref> La insulara provinco [[Alando]] havas aŭtonoman statuson, kaj ĝia sola oficiala lingvo estas la Sveda. En prahistorio, la unuaj homoj alvenis al la teritorio de la nuna Finnlando antaŭ ĉ. 10 000 jaroj, post la fino de la [[glaciepoko]], kaj la lando restis daŭre loĝata ekde tiam. Dum la unuaj jarcentoj de la dua jarmilo, la landon atingis kristanismo de okcidente kaj de oriente, kaj la teritorio iĝis parto de la vastiĝanta [[Svedujo]], ties orienta duono. Ekde la 18-a jarcento ĉe la orienta limo plifortiĝis premo de la [[Rusa imperio]], kaj en 1809, post milito inter Svedujo kaj Rusujo, la lando estis ligita al Rusujo. Tie, kiel [[Grandprinclando Finnlando]], ĝi ĝuis rimarkindan aŭtonomecon. La ŝtatrenversaj revolucioj de Rusujo en 1917 ebligis al Finnlando apartiĝon el la falinta imperio. La 6-an de Decembro 1917 la parlamento akceptis deklaron pri sendependeco de Finnlando. La deklaron sekvis interna milito en Januaro–Majo 2018. En Junio 1919 la parlamento definitive akceptis respublikan konstitucion. Ekde 1955 Finnlando estas membro de [[Unuiĝintaj Nacioj]]. En 1995 la lando aliĝis al [[Eŭropa Unio]]. == Pri la nomo de la lando == En la {{lingv|fi|a}} ĝi nomiĝas ''Suomi'', en la {{lingv|sv|a}} ''Finland''. En multaj aliaj lingvoj la nomo estas, aŭ similas al, Fin(n)land(ia). En Esperanto la plej ofta nomo estas «Finnlando», en kiu «finn» estas la radiko (do la anoj de la ĉefa etno nomiĝas «[[finnoj]]»); uzante la saman radikon, ankaŭ eblas nomi la landon «Finnujo» aŭ «Finnio» (kvankam tiuj formoj maloftas). Ĉar al kelkaj malplaĉas neprononceblo de la duobla konsonanto en la radiko «finn»<ref>Oni jes povas escepte prononci «finno» simile al ''sen-noma'', distribuante ''nn'' inter du silaboj; tamen tio fiaskas pri ''nnl'' el «Finnlando»: unue, la sialbokomenca ''nl'' el ''Fin-nlando'' estas ne nur nekutima, sed eĉ fonetike malebla por multaj esperantistoj; due, tia dissilabado kolizius kun la morfologio (kp ''Gron-lando''). La dissilabado ''Fin-n-lando'' implicas silabofaran [n̩], kiu en Esperanto ne ekzistas.</ref>, iuj uzas la radikon «suom» anstataŭe, do nomas la landon ''Suomio'' aŭ ''Suomujo''. Tiu formo plaĉas al iuj esperantistoj — ne nur tial, ke ĝi devenas de la finnlingva vorto ''Suomi'' anstataŭ el fremda fonto, sed precipe ĉar ĝi evitigas la leksikan kolilizion de «Fin-lando» kaj la neprononceblon de «Fi'''nnl'''ando», «fi'''nnl'''ingva» kaj tiel plu. Aliaj preferas uzi la radikon «finland» por la lando, do diri «Finlando»; la enloĝantoj tiam nomiĝas «finlandanoj» (tio do malebligas facile distingi inter enloĝantoj de Finnlando kaj la etnaj finnoj: ekzemple ĉu la finnlandaj [[sameoj]], kiuj ja estas «fi'''nn'''landanoj» kaj «suom'''i'''anoj», estas ''fi'''n'''landanoj''?). == Geografio == [[Salpausselkä]] (elparolo: [ˈsɑlpausˌselkæ]) estas la tri paralelaj altaj terkrestoj en Suda Finnlando. == Ĉefaj urboj == [[Dosiero:Suurkirkko Helsinki maaliskuu 2002 IMG 0629.JPG|eta|maldekstra|250x250px|Helsinki: luterana katedralo, urbdomo, venda placo, la Suda haveno, marto 2002|alternative=]] {{Lingv|fi|a}} nomo, ''{{lingv|sv|a}} nomo'' (nombro de loĝantoj) * [[Helsinki]], ''Helsingfors'' (628&#8239;208; 2015-12-31) * [[Espoo]], ''Esbo'' (269&#8239;802; 2015-12-31) * [[Tampere]], ''Tammerfors'' (225&#8239;118; 2015-12-31) * [[Vantaa]], ''Vanda'' (214&#8239;605; 2015-12-31) [[Dosiero:Aura river, autumn flood.jpg|eta|maldekstra|250x250px|Turku: la rivero Aura dum aŭtuna alta akvonivelo|alternative=]] [[Dosiero:Koli National Park in Northern Karelia.jpg|eta|Pielinen]] * [[Oulu]], ''Uleåborg'' ( 200&#8239;071; 2016-09-19) * [[Turku]], ''Åbo'' (185&#8239;908; 2015-12-31) * [[Jyväskylä]] (138&#8239;997; 2016-01-31) * [[Lahti]], ''Lahtis'' (102&#8239;358; 2012-01-31) * [[Kuopio]] (97&#8239;552; 2012-01-31) * [[Kouvola]] (87&#8239;592; 2012-01-31) * [[Pori]] ''Björneborg'' (83&#8239;510; 2014-09-30) == Administra divido == {{Ĉefartikolo|Provincoj de Finnlando}} 20 [[Provincoj de Finnlando|provincoj]] (''maakunta''), 342 komunumoj (''kunta''). === Gubernioj === Pro reorganizo de la regiona ŝtata administrado la gubernioj (finne ''lääni'') estis malfonditaj fine de 2009. Ĝis la {{dato|31|decembro|2009}} estis ses gubernioj en Finnlando: * [[Suda Finnlando]] (''Etelä-Suomen lääni'') * [[Orienta Finnlando]] (''Itä-Suomen lääni'') * [[Okcidenta Finnlando]] (''Länsi-Suomen lääni'') * [[Oulu-gubernio]] (''Oulun lääni'') * [[Laponia gubernio]] (''Lapin lääni'') * [[Alando]] (''Åland/Ahvenanmaa'') == Lingvoj == La oficialaj lingvoj de Finnlando estas la [[Finna lingvo|finna]] kaj la [[Sveda lingvo|sveda]], kiujn la konstitucio difinas la naciaj lingvoj. Specialan statuson havas ankaŭ la [[samea lingvo|samea]] en la kvar plej nordaj komunumoj de la lando. Finnlanda konstitucio certigas la rajton de sameoj (kiel indiĝena popolo), ciganoj kaj aliaj grupoj vivteni kaj evoluigi sian lingvon kaj kulturon. La finna estas la gepatra aŭ ĉefa lingvo de proksimume 92% de la loĝantaro<ref>http://www.stat.fi/tup/vaesto/index_en.html</ref>) kaj la sveda de 5,5%<ref>http://www.stat.fi/tup/vaesto/index.html</ref>). Aliaj lingvaj malplimultoj estas la rusa (ĉ. 0,8%) kaj la estona (ĉ. 0,3% de la loĝantaro). La [[Sameaj lingvoj|samean]] lingvon denaske parolas proksimume kvarono el la pli ol 7 mil finnlandaj sameoj. Estas [[Cigano|cigana]] komunumo de proksimume 10&nbsp;000 homoj. Multaj urboj havas oficialan nomon en ambaŭ naciaj lingvoj: ekzemple la ĉefurbo estas ''Helsinki'' en la finna, ''Helsingfors'' en la sveda, simile ''Turku''/''Åbo'', ''Vaasa/Vasa''. Se la lingvo de la plimulto estas sveda, oni rekomendas unuavice la svedan nomon por internacia uzo, ekz. ''Jakobstad'' en la sveda, ''Pietarsaari'' en la finna kaj simile ''Ekenäs/Tammisaari'', ''Kristinestad/Kristiinankaupunki''. En oficiale dulingvaj komunumoj ankaŭ la stratnomoj kaj vojmontrilaj tekstoj estas dulingvaj. Konvencian esperantigitan nomon havas preskaŭ nur la du urboj, kie okazis Universala Kongreso de Esperanto, kaj la urbo de la 36-a Internacia Junulara Kongreso: [[Helsinko]], [[Tampereo]] kaj [[Raŭmo]]. Komence de la 20-a jarcento estis uzata ankaŭ la esperanta nomo ''Helsingforso'' por Helsinko. En la praktiko la uzado ankoraŭ varias, kaj oni ofte vidas ankaŭ la neadaptitajn nomojn ''Helsinki'' kaj ''Tampere''. Esperantigoj de aliaj urbonomoj estas tre maloftaj, sed okaze aperantaj. Municipo estas oficiale dulingva en Finnlando, se almenaŭ 3&nbsp;000 personoj aŭ 8% de la loĝantaro parolas la malplimultan lingvon. En la insulara provinco [[Alando]] tamen nur la sveda lingvo estas oficiale uzata. Unu el la konkurencaj avantaĝoj en Finnlando estis la scipovo de lingvoj. Ĉiuj studentoj ĝis la mezlernejo lernas almenaŭ du lingvojn, ĉefe la anglan kaj devige la svedan, sed la instruado ne estas de tre alta nivelo kaj malmultaj plenkreskaj finnoj hodiaŭ praktike konas la svedan. . Laŭ okazinta en [[2005]] studo (''Eurobarometer''), 60% de la finnlanda loĝantaro asertis, ke ili scipovas paroli la anglan, 38% la svedan kaj 17% la germanan<ref>[http://ec.europa.eu/public_opinion/archives/ebs/ebs_237.en.pdf Europeans and languages], 2005</ref>. === Lingvopolitike === La sveda lingvo ludis gravan rolon en historio de Finnlando, iam estinte la ĉefa lingvo de kulturo kaj edukado. Ĝi estas daŭre instruata en finnalingvaj mezlernejoj, same kiel la finna en svedlingvaj lernejoj. De tempo al tempo okazas diskutoj pri ĉesigo de tia devo, Civitana iniciato por forigi el la eduksistemo la devigan lernadon de la sveda favore al la lernado de aliaj lingvoj estis akceptita por parlamenta voĉdonado en 2014 sed ne sukcesis fariĝi leĝo<ref>(finna) ''[https://www.kansalaisaloite.fi/fi/aloite/1939 Monikielinen Suomi - ruotsi valinnaiseksi]'' (finna plurlingveco - la sveda libere elektebla)</ref>. Inter la plej grandaj municipoj de Finnlando, Helsinko, Vantaa, Espoo kaj Turku estas ankoraŭ dulingvaj kaj tial ofertas multe da edukado kaj sanservo ankaŭ en la sveda, kvankam la svedlingva malplimulto multe malpliiĝis. Eĉ tiel, nuntempe oni verŝajne ne eblas plene elteni en tiuj ĉi municipoj, se oni nur scipovas la svedan. == Ekonomio == * GNP: totala - 139,7 miliardoj da eŭroj; pokapa - 26&nbsp;863 eŭroj (2002). * Eksporto''':''' elektronikaj kaj elektraj varoj 27,5 %; metaloj, maŝinoj kaj veturiloj 27,1 %; papero, celulozo kaj lignaĵoj 25,7 %; kemiaĵoj 11,5 %, alio 8,2 % (2002). == Politiko == Ŝtatestro de Finnlando estas prezidanto de la respubliko (finne ''tasavallan presidentti'', svede ''republikens president''). Jare 1919 – 2000 Finnlando havis duon-prezidentan sistemon kaj forto de la prezidanto estis granda speciale en periodoj de [[Urho Kekkonen]] (prezidanto de la respubliko en la jaroj 1956–1982), sed en fino de 1980-jaroj oni startis malpliigi forton de la prezidanto kaj nun Finnlando havas parlamentan sistemon, kie la prezidanto ne havas vere grandan politikan forton. Periodo de prezidanto estas ses jaroj. Finnlanda parlamento (finne ''eduskunta'', svede ''riksdagen'') inkludas 200 parlamentanojn. La periodo de parlamento estas kvar jaroj. Legu: * [[Politikaj partioj en Finnlando]] * [[Finnlanda parlamento]] * [[Listo de la ĉefministroj de Finnlando]]. * [[Listo de prezidantoj de Finnlando]] == Historio == La historion de Finnlando grave influis ĝiaj grandaj najbaroj [[Svedio]] kaj [[Rusio]]. Ĝis [[1809]] la lando estis parto de Svedio, ekde tiam ĝis [[1917]] ĝi apartenis al la [[Rusia Imperio]], kiel [[Grandprinclando Finnlando|aŭtonoma grandprinclando]]. Dum la rusia regado la finnoj restis lojalaj, kaj rekompence rajtis teni sian [[konstitucio]]n kaj apartan valuton, kiam en Rusio eĉ paroli pri konstitucio estis malpermesate. Post la [[rusia revolucio de 1905]] la finnlandanoj sukcesis havigi al si pliajn rajtojn. En [[1906]] Finnlando estis la unua en Eŭropo, kiu enkondukis vere ĝeneralan kaj egalan elekto-rajton — ankaŭ virinoj rajtis voĉdoni kaj esti elektitaj. En la unuaj elektoj [[1907]] la socialdemokratoj iĝis la plej granda partio. Finnlando [[Finna Deklaro de Sendependo|deklaris sin sendependa]] la [[6-an de decembro]] [[1917]], post la [[Oktobra revolucio]] en Rusio, kaj ricevis sendependecon per dekreto de bolŝevika registaro. En januaro [[1918]] la [[socialisto]]j per puĉo kaptis la povon en Helsinko, kaj sekvis [[interna milito]]. Sin reciproke buĉis la finnaj [[ruĝuloj]] kaj blankuloj, kaj en [[Tampereo]] okazis la plej granda batalo de la ĝistiama nordia historio. Multaj finnoj (speciale inter ruĝuloj) mortis en koncentrejoj pro malsato kaj malsanoj. La interna milito lasis en la socio profundajn vundojn. Post la interna milito la regantoj tre favore sin tenis al [[Germanio]], ĉar de tie ili dum la milito ricevis helpon. Oni decidis igi la ĵus sendependiĝintan Finnlandon reĝlando, kaj eĉ elektis [[Hesio-Kaselo#Dinastio Hesio-Kaselo|germanan princon]] reĝo. Germanio tamen malgajnis la [[Unua mondmilito|Unuan mondmiliton]]. Finnlando iĝis respubliko, kaj la taskojn de reĝo ricevis la prezidento. Dum la jaroj 1920-30 estiĝis dekstremaj naciismaj organizoj, kiuj interalie instigis kverelojn kontraŭ la sved-lingvanoj. En [[1930]] oni post longa kampanjo de la dekstruloj malpermesis la agadon de la [[komunisto]]j, sed en [[1932]] la dekstro post nesukcesa puĉo grandparte perdis sian influon. Eĉ pli firmigis la socion la atako de [[Sovetio]] en [[1939]]. Dum longa intertraktado aŭtune 1939 Sovetio postulis de Finnlando cedon de [[teritorio]] por sekurigi [[Leningrado]]n, kaj novembre [[Stalin]] transiris de vortoj al armiloj. Okazis la t.n. “[[Vintra milito]]” kontraŭ la agresinto. Stalin ne sukcesis konkeri la tutan Finnlandon, sed ja estis ceditaj teritorioj, i.a. la dua plej granda urbo de tiama Finnlando, [[Viborgo]] (finne [[Viipuri]]). Tiuteme vidu artikolon [[ceditaj areoj (Finnlando)|ceditaj areoj]]. Finnlando komencis serĉi apogon de la faŝisma Germanio. En [[1941]] Finnlando partoprenis en la Hitlera atako kontraŭ Sovetio, unue por klopodi rekonkeri siajn perditajn teritoriojn, sed poste por konstrui “[[Grandfinnlando]]n” (en finna historiografio tiu milito nomiĝas la [[Daŭriga milito]]). Germanio tamen denove malvenkis, kaj Finnlando devis ekkonstrui novajn rilatojn kun sia granda najbaro. La [[Moskva armistico]] estis subskribita inter Finnlando unuflanke kaj [[Sovetunio]] kaj [[Unuiĝinta Reĝlando]] aliflanke la 19an de septembro, [[1944]], kio metis finon al la [[Daŭriga milito]].<ref>[http://heninen.net/sopimus/1944_e.htm Armistice Agreement between the Union of Soviet Socialist Republics and the United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland,on the one hand, and Finland on the other] Alirita la 3an de januaro 2019. </ref> La Armistico restaŭris la Moskvan Pactraktaton de [[1940]], kun nombraj modifoj. Finnlando devis rezigni pri diversaj landlimaj teritorioj al Sovetunio. Finnlando cedis pluajn teritoriojn al Sovetio, devis propraforte eligi el la lando restojn de la naziaj trupoj (vd. [[Laplanda milito]]), sed la lando estis neniam okupita de sovetiaj trupoj. Post la milito la komunistoj denove rajtis agadi, kaj komence ili havis grandan influon. En [[1948]] estis subskribita traktato pri amikeco, kunlaboro kaj interhelpo kun Sovetio, kaj dum multaj jardekoj bonaj rilatoj kun Sovetio estis la fundamento de la finnlanda ekstera politiko. Kvankam la demokratio neniam endanĝeriĝis, Sovetio ofte senteble influis ankaŭ la internan politikon. En [[1962]] Sovetio forte reagis kontraŭ koalicio de socialdemokratoj kaj dekstraj burĝaj partioj, kiuj celis malhelpi la reelekton de prezidento [[Urho Kekkonen]] ([[1900]]-[[1986]]). La [[koalicio]] dissolviĝis kaj Kekkonen estis reelektita. Kekkonen, kiu sciis varti la delikatajn rilatojn de Finnlando al [[Moskvo]], restis prezidento dum kvarona jarcento, de [[1956]] ĝis malsaniĝo en [[1981]]. Precipe pro sia lerta ekstera politiko, Kekkonen ekhavis escepte fortan povon ankaŭ en la interna politiko. Dum la tempo de Kekkonen la internacia pozicio de Finnlando daŭre fortiĝis. En [[1975]], kiam la [[Konferenco pri Sekureco kaj Kunlaboro en Eŭropo]] estis fondita en Helsinko, la neŭtraleco de Finnlando estis vaste rekonita. Krom politikan, Sovetio havis ankaŭ grandan ekonomian signifon por Finnlando. La drasta malkresko de la komerco kun Sovetio/Rusio post la 1980-aj jaroj profundigis la ekonomian krizon, kaŭzitan de la internacia konjunkturo, kaj la senlaboreco atingis rekordon: de 3,4% en 1990 ĝi altiĝis en tri jaroj al 22%. == Kulturo == [[Sisu (koncepto)|Sisu]] estas tipa finna termino kiu signifas ion en la senco de "obstino, persisto, fera volo por fini certan, ofte longdaŭran taskon". === Famaj finnlingvaj aŭtoroj === [[Aleksis Kivi]] - [[Elias Lönnrot]] - [[Mika Waltari]] - [[Arto Paasilinna]], [[Juhana Heikki Erkko]], [[Ulla-Lena Lundberg]], [[Anja Snellman]]. === Kuirarto === * [[Finnlanda kuirarto]] * [[Finna pano]] === Religio === La [[Evangelia-Luterana Eklezio de Finnlando]] (finne ''Suomen evankelis-luterilainen kirkko'', svede ''Evangelisk-lutherska kyrkan i Finland'') kaj la Ortodoksa Eklezio de Finnlando estas la du popolaj eklezioj de Finnlando. {| class="wikitable" ! align=center | [[Religio]] ! align=center | Kvanto de homoj<ref>https://pxnet2.stat.fi/PXWeb/pxweb/en/StatFin/StatFin__vrm__vaerak/statfin_vaerak_pxt_11rx.px/table/tableViewLayout1/</ref> ! align=center | % |- | [[luteranismo]] || align=right | 3 695 160 || align=right |66,60 |- | sen religio || align=right | 1 696 899 || align=right |30,58 |- | [[ortodoksismo]] || align=right | 59 508 || align=right | 1,07 |- | [[islamo]] || align=right | 20 876 || align=right | |- | [[atestantoj de Jehovo]] || align=right | 16 495 || align=right | |- | [[katolikismo]] || align=right | 14 914 || align=right | |- | [[Pentekosta Kristanismo]] || align=right | 12 944 || align=right | |- | [[adventismo]] || align=right | 3208 || align=right | |- | [[mormonismo]] || align=right | 3187 || align=right | |- | [[baptismo]] || align=right | 2455 || align=right | |- | [[budhismo]] || align=right | 1834 || align=right | |- | [[metodismo]] || align=right | 1319 || align=right | |- | [[judismo]] || align=right | 1079 || align=right | |- | [[bahaismo]] || align=right | 656 || align=right | |- | [[hinduismo]] || align=right | 371 || align=right | |- | [[anglikanismo]] || align=right | 198 || align=right | |- | aliaj kristanaj || align=right | 16 837 || align=right | |- | aliaj nekristanaj || align=right | 531|| align=right | |- | sume || align=right | 5 548 241 || align=right | |} == Esperanto-movado en Finnlando == {{Ĉefartikolo|Esperanto-movado en Finnlando}} La historio de la frua Esperanto-movado estas legebla en jena artikolo el [[Enciklopedio de Esperanto]]: [[Frua Esperanto-movado/Finnlando]]. Vidu ankaŭ : [[Finnlanda Esperantista Junulara Organizo|Finnlanda esperantista junulara organizo]] == Cetere == Al Finnlando apartenas duonmemstara [[Alando]] (finnlingve ''Ahvenanmaa'', svede ''Åland''). En Finnlando troviĝas multe da [[Sovaĝeja Kabano|sovaĝejaj kabanoj]]. * [[Saŭno]] * [[Sisu (koncepto)|Sisu]], finna identeca koncepto * [[Kalevala]], la nacia finna [[epopeo]] * [[Puuko]], malgranda tradicia finna tranĉilo * [[Sahti]], tradicia finna biero * [[Festivalo Arta Lumo]] * [[Mynämäki]], (multlingva arto) * [[Jean Sibelius]], la plej konata finna [[komponisto]] * [[Kantelo]], nacia finna muzikinstrumento * Timo Väänänen, finna muzikisto, [[Kantelo|kantelisto]] kaj [[Esperantistoj|esperantisto]] * [[Lordi]], rokgrupo kiu partoprenis la [[Eŭrovido-Kantokonkurso|Eurosong]]-festivalon * [[Värttinä|Vârttinä]], kantgrupo * [[Wimme Saari]], samea muzikisto de [[jojko]] * [[Mari Boine]] - [[Sameoj|samea]] kantistino * [[Eila Hiltunen]], plej konata [[Skulptisto|skulptistino]] pro la Sibelius-monumento en Helsinki. * [[Alvar Aalto]], arkitekto * [[Aki Kaurismäki]], [[reĝisoro]] * [[Mika Kaurismäki]], reĝisoro * [[Gustaf John Ramstedt]], diplomato, sciencisto. * [[Mauno Koivisto]], politikisto * [[Urho Kekkonen]], poltikisto == Eksteraj ligiloj == * [http://www.finland.fi www.finland.fi] * [http://Www.visitfinland.com www.visitfinland.com] * [http://Www.sauna.fi www.sauna.fi] * (multlingva retejo) [https://suomifinland100.fi/?lang=en SuomiFinland100] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20181112072753/https://suomifinland100.fi/?lang=en |date=2018-11-12 }} == Vidu ankaŭ == * [[Vintra milito]] * [[Daŭriga milito]] * [[Listo de urboj de Finnlando]] * [[Landnomoj]] * La nunaj [[finnaj eŭro-moneroj]], kaj la antaŭa nacia valuto [[finna marko]] * [[Finnoj]] * [[Svedlingvaj finnlandanoj]] * Kvarken ([[arkipelago]] kaj [[Monda heredaĵo de Unesko|monda heredaĵo]]) == Referencoj == {{Referencoj}} == Eksteraj ligiloj == * (eo) {{ueavikio|{{paĝonomo}}|{{paĝonomo}}}} {{eo}} *(eo) [http://verkoj.com/verkistoj/raita-pyhala/finnlando/ Finnlando, la plej feliĉa lando] * (en) [http://vitrifolk.apinc.org/costumes-finlande.html Tradiciaj vestoj de Finnlando] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20060510232711/http://vitrifolk.apinc.org/costumes-finlande.html |date=2006-05-10 }} {{Projektoj|n=Kategorio:Finnlando|s=Kategorio:Finnlando}} {{Eŭropa Unio}} {{Ŝtatoj en Eŭropo}} {{Bibliotekoj}} [[Kategorio:Finnlando| ]] [[Kategorio:Ŝtatoj de la Eŭropa Unio]] [[Kategorio:Administraj unuoj fonditaj en 1919]] nn2xvccmss7z4dq83z709chirs1zq8t 7685209 7685179 2022-08-11T10:28:15Z 109.240.111.226 /* Lingvopolitike */ wikitext text/x-wiki {{Informkesto lando |eonomo = Finnlando |nomoenlokalingvo = Suomi <small>({{lingv|fi|e}})</small><br />Finland <small>({{lingv|sv|e}})</small> |lokigo-bildo = [[Dosiero:Location_Finland_EU_Europe.png|300px|Lokigo]] |lingvoj = oficialaj: [[Finna lingvo|Finna]], [[Sveda lingvo|Sveda]] |religio = [[Kristanismo|kristanoj]]: [[Luteranismo|luteranoj]] 80,6%, [[Ortodoksismo|ortodoksuloj]] 1,1% |km2 = 338145 |akvo = 9.4 |loĝdenso = 16 |ĉefministro = [[Sanna Marin]] ekde decembro 2019 |nacia tago = 6-a de decembro |sendependeco = deklarita la 6-an de decembro 1917; disde [[Rusio]] |esperanto-asocio = [[Esperanto-Asocio de Finnlando]] }} '''Finnlando''' ({{lang-fi|Suomi}}, {{lang-sv|Finland}}) estas parlamenta respubliko en Norda Eŭropo. Ĝin limas Svedujo, Norvegujo, Rusujo kaj la Balta Maro. La lando havas 5,6 milionojn da loĝantoj, kaj ĝia areo (sen maro) estas 338 462 km². Tiel ĝi estas unu el la plej maldense loĝataj landoj en Eŭropo. La loĝantaro koncentriĝas en la sudaj kaj sudokcidentaj partoj de la lando, kie situas ankaŭ la ĉefurba regiono [[Helsinki]] kun 1,3 milionoj da loĝantoj kaj la du sekve plej grandaj urboregionoj [[Tampere]] (342 miloj) kaj [[Turku]] (278 miloj). <ref>name="popolstat" Oficiala statistiko de Finnlando, strukturo de la loĝantaro (''Suomen virallinen tilasto: Väestörakenne''). ISSN=1797-5379. Konsultita 16 Okt 2021 https://www.stat.fi/til/vaerak/meta.html</ref> La konstitucio de Finnlando difinas egale la [[Finna lingvo|Finnan]] (gepatra lingvo de 86,9 %<ref>https://www.stat.fi/til/vaerak/2020/vaerak_2020_2021-03-31_tau_002_fi.html Lingva statistiko 2020</ref>) kaj [[Sveda lingvo|Svedan]] (5,2 %) kiel la naciajn lingvojn kaj aldonas la rajtojn de [[Sameoj]] kaj [[Romaoj]] kaj aliaj grupoj vivteni siajn kulturojn kaj lingvojn. Aparta leĝo difinas la uzosferojn de la lingvoj de la indiĝena popolo Sameoj. <ref>name="konst" https://finlex.fi/fi/laki/ajantasa/1999/19990731 Konstitucio de Finnlando</ref> La insulara provinco [[Alando]] havas aŭtonoman statuson, kaj ĝia sola oficiala lingvo estas la Sveda. En prahistorio, la unuaj homoj alvenis al la teritorio de la nuna Finnlando antaŭ ĉ. 10 000 jaroj, post la fino de la [[glaciepoko]], kaj la lando restis daŭre loĝata ekde tiam. Dum la unuaj jarcentoj de la dua jarmilo, la landon atingis kristanismo de okcidente kaj de oriente, kaj la teritorio iĝis parto de la vastiĝanta [[Svedujo]], ties orienta duono. Ekde la 18-a jarcento ĉe la orienta limo plifortiĝis premo de la [[Rusa imperio]], kaj en 1809, post milito inter Svedujo kaj Rusujo, la lando estis ligita al Rusujo. Tie, kiel [[Grandprinclando Finnlando]], ĝi ĝuis rimarkindan aŭtonomecon. La ŝtatrenversaj revolucioj de Rusujo en 1917 ebligis al Finnlando apartiĝon el la falinta imperio. La 6-an de Decembro 1917 la parlamento akceptis deklaron pri sendependeco de Finnlando. La deklaron sekvis interna milito en Januaro–Majo 2018. En Junio 1919 la parlamento definitive akceptis respublikan konstitucion. Ekde 1955 Finnlando estas membro de [[Unuiĝintaj Nacioj]]. En 1995 la lando aliĝis al [[Eŭropa Unio]]. == Pri la nomo de la lando == En la {{lingv|fi|a}} ĝi nomiĝas ''Suomi'', en la {{lingv|sv|a}} ''Finland''. En multaj aliaj lingvoj la nomo estas, aŭ similas al, Fin(n)land(ia). En Esperanto la plej ofta nomo estas «Finnlando», en kiu «finn» estas la radiko (do la anoj de la ĉefa etno nomiĝas «[[finnoj]]»); uzante la saman radikon, ankaŭ eblas nomi la landon «Finnujo» aŭ «Finnio» (kvankam tiuj formoj maloftas). Ĉar al kelkaj malplaĉas neprononceblo de la duobla konsonanto en la radiko «finn»<ref>Oni jes povas escepte prononci «finno» simile al ''sen-noma'', distribuante ''nn'' inter du silaboj; tamen tio fiaskas pri ''nnl'' el «Finnlando»: unue, la sialbokomenca ''nl'' el ''Fin-nlando'' estas ne nur nekutima, sed eĉ fonetike malebla por multaj esperantistoj; due, tia dissilabado kolizius kun la morfologio (kp ''Gron-lando''). La dissilabado ''Fin-n-lando'' implicas silabofaran [n̩], kiu en Esperanto ne ekzistas.</ref>, iuj uzas la radikon «suom» anstataŭe, do nomas la landon ''Suomio'' aŭ ''Suomujo''. Tiu formo plaĉas al iuj esperantistoj — ne nur tial, ke ĝi devenas de la finnlingva vorto ''Suomi'' anstataŭ el fremda fonto, sed precipe ĉar ĝi evitigas la leksikan kolilizion de «Fin-lando» kaj la neprononceblon de «Fi'''nnl'''ando», «fi'''nnl'''ingva» kaj tiel plu. Aliaj preferas uzi la radikon «finland» por la lando, do diri «Finlando»; la enloĝantoj tiam nomiĝas «finlandanoj» (tio do malebligas facile distingi inter enloĝantoj de Finnlando kaj la etnaj finnoj: ekzemple ĉu la finnlandaj [[sameoj]], kiuj ja estas «fi'''nn'''landanoj» kaj «suom'''i'''anoj», estas ''fi'''n'''landanoj''?). == Geografio == [[Salpausselkä]] (elparolo: [ˈsɑlpausˌselkæ]) estas la tri paralelaj altaj terkrestoj en Suda Finnlando. == Ĉefaj urboj == [[Dosiero:Suurkirkko Helsinki maaliskuu 2002 IMG 0629.JPG|eta|maldekstra|250x250px|Helsinki: luterana katedralo, urbdomo, venda placo, la Suda haveno, marto 2002|alternative=]] {{Lingv|fi|a}} nomo, ''{{lingv|sv|a}} nomo'' (nombro de loĝantoj) * [[Helsinki]], ''Helsingfors'' (628&#8239;208; 2015-12-31) * [[Espoo]], ''Esbo'' (269&#8239;802; 2015-12-31) * [[Tampere]], ''Tammerfors'' (225&#8239;118; 2015-12-31) * [[Vantaa]], ''Vanda'' (214&#8239;605; 2015-12-31) [[Dosiero:Aura river, autumn flood.jpg|eta|maldekstra|250x250px|Turku: la rivero Aura dum aŭtuna alta akvonivelo|alternative=]] [[Dosiero:Koli National Park in Northern Karelia.jpg|eta|Pielinen]] * [[Oulu]], ''Uleåborg'' ( 200&#8239;071; 2016-09-19) * [[Turku]], ''Åbo'' (185&#8239;908; 2015-12-31) * [[Jyväskylä]] (138&#8239;997; 2016-01-31) * [[Lahti]], ''Lahtis'' (102&#8239;358; 2012-01-31) * [[Kuopio]] (97&#8239;552; 2012-01-31) * [[Kouvola]] (87&#8239;592; 2012-01-31) * [[Pori]] ''Björneborg'' (83&#8239;510; 2014-09-30) == Administra divido == {{Ĉefartikolo|Provincoj de Finnlando}} 20 [[Provincoj de Finnlando|provincoj]] (''maakunta''), 342 komunumoj (''kunta''). === Gubernioj === Pro reorganizo de la regiona ŝtata administrado la gubernioj (finne ''lääni'') estis malfonditaj fine de 2009. Ĝis la {{dato|31|decembro|2009}} estis ses gubernioj en Finnlando: * [[Suda Finnlando]] (''Etelä-Suomen lääni'') * [[Orienta Finnlando]] (''Itä-Suomen lääni'') * [[Okcidenta Finnlando]] (''Länsi-Suomen lääni'') * [[Oulu-gubernio]] (''Oulun lääni'') * [[Laponia gubernio]] (''Lapin lääni'') * [[Alando]] (''Åland/Ahvenanmaa'') == Lingvoj == La oficialaj lingvoj de Finnlando estas la [[Finna lingvo|finna]] kaj la [[Sveda lingvo|sveda]], kiujn la konstitucio difinas la naciaj lingvoj. Specialan statuson havas ankaŭ la [[samea lingvo|samea]] en la kvar plej nordaj komunumoj de la lando. Finnlanda konstitucio certigas la rajton de sameoj (kiel indiĝena popolo), ciganoj kaj aliaj grupoj vivteni kaj evoluigi sian lingvon kaj kulturon. La finna estas la gepatra aŭ ĉefa lingvo de proksimume 92% de la loĝantaro<ref>http://www.stat.fi/tup/vaesto/index_en.html</ref>) kaj la sveda de 5,5%<ref>http://www.stat.fi/tup/vaesto/index.html</ref>). Aliaj lingvaj malplimultoj estas la rusa (ĉ. 0,8%) kaj la estona (ĉ. 0,3% de la loĝantaro). La [[Sameaj lingvoj|samean]] lingvon denaske parolas proksimume kvarono el la pli ol 7 mil finnlandaj sameoj. Estas [[Cigano|cigana]] komunumo de proksimume 10&nbsp;000 homoj. Multaj urboj havas oficialan nomon en ambaŭ naciaj lingvoj: ekzemple la ĉefurbo estas ''Helsinki'' en la finna, ''Helsingfors'' en la sveda, simile ''Turku''/''Åbo'', ''Vaasa/Vasa''. Se la lingvo de la plimulto estas sveda, oni rekomendas unuavice la svedan nomon por internacia uzo, ekz. ''Jakobstad'' en la sveda, ''Pietarsaari'' en la finna kaj simile ''Ekenäs/Tammisaari'', ''Kristinestad/Kristiinankaupunki''. En oficiale dulingvaj komunumoj ankaŭ la stratnomoj kaj vojmontrilaj tekstoj estas dulingvaj. Konvencian esperantigitan nomon havas preskaŭ nur la du urboj, kie okazis Universala Kongreso de Esperanto, kaj la urbo de la 36-a Internacia Junulara Kongreso: [[Helsinko]], [[Tampereo]] kaj [[Raŭmo]]. Komence de la 20-a jarcento estis uzata ankaŭ la esperanta nomo ''Helsingforso'' por Helsinko. En la praktiko la uzado ankoraŭ varias, kaj oni ofte vidas ankaŭ la neadaptitajn nomojn ''Helsinki'' kaj ''Tampere''. Esperantigoj de aliaj urbonomoj estas tre maloftaj, sed okaze aperantaj. Municipo estas oficiale dulingva en Finnlando, se almenaŭ 3&nbsp;000 personoj aŭ 8% de la loĝantaro parolas la malplimultan lingvon. En la insulara provinco [[Alando]] tamen nur la sveda lingvo estas oficiale uzata. Unu el la konkurencaj avantaĝoj en Finnlando estis la scipovo de lingvoj. Ĉiuj studentoj ĝis la mezlernejo lernas almenaŭ du lingvojn, ĉefe la anglan kaj devige la svedan, sed la instruado ne estas de tre alta nivelo kaj malmultaj plenkreskaj finnoj hodiaŭ praktike konas la svedan. . Laŭ okazinta en [[2005]] studo (''Eurobarometer''), 60% de la finnlanda loĝantaro asertis, ke ili scipovas paroli la anglan, 38% la svedan kaj 17% la germanan<ref>[http://ec.europa.eu/public_opinion/archives/ebs/ebs_237.en.pdf Europeans and languages], 2005</ref>. === Lingvopolitike === La lingvo de la iama kolonia gastiga lando ankoraŭ estas en forta pozicio, same kiel la franca, en multaj iamaj francaj kolonioj en Afriko. La plej rasisma lando en la mondo, Svedio, kontrolas lingvopolitikon de Finnlando kaj iuj, kvankam ne plejo, el [[svedlingvaj finnlandanoj]] apogas Svedion en tia afero. Sveda estas daŭre instruata en finnalingvaj mezlernejoj, same kiel la finna en svedlingvaj lernejoj. De tempo al tempo okazas diskutoj pri ĉesigo de tia devo, Civitana iniciato por forigi el la eduksistemo la devigan lernadon de la sveda favore al la lernado de aliaj lingvoj estis akceptita por parlamenta voĉdonado en 2014 sed ne sukcesis fariĝi leĝo<ref>(finna) ''[https://www.kansalaisaloite.fi/fi/aloite/1939 Monikielinen Suomi - ruotsi valinnaiseksi]'' (finna plurlingveco - la sveda libere elektebla)</ref>. Inter la plej grandaj municipoj de Finnlando, Helsinko, Vantaa, Espoo kaj Turku estas ankoraŭ dulingvaj kaj tial ofertas multe da edukado kaj sanservo ankaŭ en la sveda, kvankam la svedlingva malplimulto multe malpliiĝis. Eĉ tiel, nuntempe oni verŝajne ne eblas plene elteni en tiuj ĉi municipoj, se oni nur scipovas la svedan. == Ekonomio == * GNP: totala - 139,7 miliardoj da eŭroj; pokapa - 26&nbsp;863 eŭroj (2002). * Eksporto''':''' elektronikaj kaj elektraj varoj 27,5 %; metaloj, maŝinoj kaj veturiloj 27,1 %; papero, celulozo kaj lignaĵoj 25,7 %; kemiaĵoj 11,5 %, alio 8,2 % (2002). == Politiko == Ŝtatestro de Finnlando estas prezidanto de la respubliko (finne ''tasavallan presidentti'', svede ''republikens president''). Jare 1919 – 2000 Finnlando havis duon-prezidentan sistemon kaj forto de la prezidanto estis granda speciale en periodoj de [[Urho Kekkonen]] (prezidanto de la respubliko en la jaroj 1956–1982), sed en fino de 1980-jaroj oni startis malpliigi forton de la prezidanto kaj nun Finnlando havas parlamentan sistemon, kie la prezidanto ne havas vere grandan politikan forton. Periodo de prezidanto estas ses jaroj. Finnlanda parlamento (finne ''eduskunta'', svede ''riksdagen'') inkludas 200 parlamentanojn. La periodo de parlamento estas kvar jaroj. Legu: * [[Politikaj partioj en Finnlando]] * [[Finnlanda parlamento]] * [[Listo de la ĉefministroj de Finnlando]]. * [[Listo de prezidantoj de Finnlando]] == Historio == La historion de Finnlando grave influis ĝiaj grandaj najbaroj [[Svedio]] kaj [[Rusio]]. Ĝis [[1809]] la lando estis parto de Svedio, ekde tiam ĝis [[1917]] ĝi apartenis al la [[Rusia Imperio]], kiel [[Grandprinclando Finnlando|aŭtonoma grandprinclando]]. Dum la rusia regado la finnoj restis lojalaj, kaj rekompence rajtis teni sian [[konstitucio]]n kaj apartan valuton, kiam en Rusio eĉ paroli pri konstitucio estis malpermesate. Post la [[rusia revolucio de 1905]] la finnlandanoj sukcesis havigi al si pliajn rajtojn. En [[1906]] Finnlando estis la unua en Eŭropo, kiu enkondukis vere ĝeneralan kaj egalan elekto-rajton — ankaŭ virinoj rajtis voĉdoni kaj esti elektitaj. En la unuaj elektoj [[1907]] la socialdemokratoj iĝis la plej granda partio. Finnlando [[Finna Deklaro de Sendependo|deklaris sin sendependa]] la [[6-an de decembro]] [[1917]], post la [[Oktobra revolucio]] en Rusio, kaj ricevis sendependecon per dekreto de bolŝevika registaro. En januaro [[1918]] la [[socialisto]]j per puĉo kaptis la povon en Helsinko, kaj sekvis [[interna milito]]. Sin reciproke buĉis la finnaj [[ruĝuloj]] kaj blankuloj, kaj en [[Tampereo]] okazis la plej granda batalo de la ĝistiama nordia historio. Multaj finnoj (speciale inter ruĝuloj) mortis en koncentrejoj pro malsato kaj malsanoj. La interna milito lasis en la socio profundajn vundojn. Post la interna milito la regantoj tre favore sin tenis al [[Germanio]], ĉar de tie ili dum la milito ricevis helpon. Oni decidis igi la ĵus sendependiĝintan Finnlandon reĝlando, kaj eĉ elektis [[Hesio-Kaselo#Dinastio Hesio-Kaselo|germanan princon]] reĝo. Germanio tamen malgajnis la [[Unua mondmilito|Unuan mondmiliton]]. Finnlando iĝis respubliko, kaj la taskojn de reĝo ricevis la prezidento. Dum la jaroj 1920-30 estiĝis dekstremaj naciismaj organizoj, kiuj interalie instigis kverelojn kontraŭ la sved-lingvanoj. En [[1930]] oni post longa kampanjo de la dekstruloj malpermesis la agadon de la [[komunisto]]j, sed en [[1932]] la dekstro post nesukcesa puĉo grandparte perdis sian influon. Eĉ pli firmigis la socion la atako de [[Sovetio]] en [[1939]]. Dum longa intertraktado aŭtune 1939 Sovetio postulis de Finnlando cedon de [[teritorio]] por sekurigi [[Leningrado]]n, kaj novembre [[Stalin]] transiris de vortoj al armiloj. Okazis la t.n. “[[Vintra milito]]” kontraŭ la agresinto. Stalin ne sukcesis konkeri la tutan Finnlandon, sed ja estis ceditaj teritorioj, i.a. la dua plej granda urbo de tiama Finnlando, [[Viborgo]] (finne [[Viipuri]]). Tiuteme vidu artikolon [[ceditaj areoj (Finnlando)|ceditaj areoj]]. Finnlando komencis serĉi apogon de la faŝisma Germanio. En [[1941]] Finnlando partoprenis en la Hitlera atako kontraŭ Sovetio, unue por klopodi rekonkeri siajn perditajn teritoriojn, sed poste por konstrui “[[Grandfinnlando]]n” (en finna historiografio tiu milito nomiĝas la [[Daŭriga milito]]). Germanio tamen denove malvenkis, kaj Finnlando devis ekkonstrui novajn rilatojn kun sia granda najbaro. La [[Moskva armistico]] estis subskribita inter Finnlando unuflanke kaj [[Sovetunio]] kaj [[Unuiĝinta Reĝlando]] aliflanke la 19an de septembro, [[1944]], kio metis finon al la [[Daŭriga milito]].<ref>[http://heninen.net/sopimus/1944_e.htm Armistice Agreement between the Union of Soviet Socialist Republics and the United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland,on the one hand, and Finland on the other] Alirita la 3an de januaro 2019. </ref> La Armistico restaŭris la Moskvan Pactraktaton de [[1940]], kun nombraj modifoj. Finnlando devis rezigni pri diversaj landlimaj teritorioj al Sovetunio. Finnlando cedis pluajn teritoriojn al Sovetio, devis propraforte eligi el la lando restojn de la naziaj trupoj (vd. [[Laplanda milito]]), sed la lando estis neniam okupita de sovetiaj trupoj. Post la milito la komunistoj denove rajtis agadi, kaj komence ili havis grandan influon. En [[1948]] estis subskribita traktato pri amikeco, kunlaboro kaj interhelpo kun Sovetio, kaj dum multaj jardekoj bonaj rilatoj kun Sovetio estis la fundamento de la finnlanda ekstera politiko. Kvankam la demokratio neniam endanĝeriĝis, Sovetio ofte senteble influis ankaŭ la internan politikon. En [[1962]] Sovetio forte reagis kontraŭ koalicio de socialdemokratoj kaj dekstraj burĝaj partioj, kiuj celis malhelpi la reelekton de prezidento [[Urho Kekkonen]] ([[1900]]-[[1986]]). La [[koalicio]] dissolviĝis kaj Kekkonen estis reelektita. Kekkonen, kiu sciis varti la delikatajn rilatojn de Finnlando al [[Moskvo]], restis prezidento dum kvarona jarcento, de [[1956]] ĝis malsaniĝo en [[1981]]. Precipe pro sia lerta ekstera politiko, Kekkonen ekhavis escepte fortan povon ankaŭ en la interna politiko. Dum la tempo de Kekkonen la internacia pozicio de Finnlando daŭre fortiĝis. En [[1975]], kiam la [[Konferenco pri Sekureco kaj Kunlaboro en Eŭropo]] estis fondita en Helsinko, la neŭtraleco de Finnlando estis vaste rekonita. Krom politikan, Sovetio havis ankaŭ grandan ekonomian signifon por Finnlando. La drasta malkresko de la komerco kun Sovetio/Rusio post la 1980-aj jaroj profundigis la ekonomian krizon, kaŭzitan de la internacia konjunkturo, kaj la senlaboreco atingis rekordon: de 3,4% en 1990 ĝi altiĝis en tri jaroj al 22%. == Kulturo == [[Sisu (koncepto)|Sisu]] estas tipa finna termino kiu signifas ion en la senco de "obstino, persisto, fera volo por fini certan, ofte longdaŭran taskon". === Famaj finnlingvaj aŭtoroj === [[Aleksis Kivi]] - [[Elias Lönnrot]] - [[Mika Waltari]] - [[Arto Paasilinna]], [[Juhana Heikki Erkko]], [[Ulla-Lena Lundberg]], [[Anja Snellman]]. === Kuirarto === * [[Finnlanda kuirarto]] * [[Finna pano]] === Religio === La [[Evangelia-Luterana Eklezio de Finnlando]] (finne ''Suomen evankelis-luterilainen kirkko'', svede ''Evangelisk-lutherska kyrkan i Finland'') kaj la Ortodoksa Eklezio de Finnlando estas la du popolaj eklezioj de Finnlando. {| class="wikitable" ! align=center | [[Religio]] ! align=center | Kvanto de homoj<ref>https://pxnet2.stat.fi/PXWeb/pxweb/en/StatFin/StatFin__vrm__vaerak/statfin_vaerak_pxt_11rx.px/table/tableViewLayout1/</ref> ! align=center | % |- | [[luteranismo]] || align=right | 3 695 160 || align=right |66,60 |- | sen religio || align=right | 1 696 899 || align=right |30,58 |- | [[ortodoksismo]] || align=right | 59 508 || align=right | 1,07 |- | [[islamo]] || align=right | 20 876 || align=right | |- | [[atestantoj de Jehovo]] || align=right | 16 495 || align=right | |- | [[katolikismo]] || align=right | 14 914 || align=right | |- | [[Pentekosta Kristanismo]] || align=right | 12 944 || align=right | |- | [[adventismo]] || align=right | 3208 || align=right | |- | [[mormonismo]] || align=right | 3187 || align=right | |- | [[baptismo]] || align=right | 2455 || align=right | |- | [[budhismo]] || align=right | 1834 || align=right | |- | [[metodismo]] || align=right | 1319 || align=right | |- | [[judismo]] || align=right | 1079 || align=right | |- | [[bahaismo]] || align=right | 656 || align=right | |- | [[hinduismo]] || align=right | 371 || align=right | |- | [[anglikanismo]] || align=right | 198 || align=right | |- | aliaj kristanaj || align=right | 16 837 || align=right | |- | aliaj nekristanaj || align=right | 531|| align=right | |- | sume || align=right | 5 548 241 || align=right | |} == Esperanto-movado en Finnlando == {{Ĉefartikolo|Esperanto-movado en Finnlando}} La historio de la frua Esperanto-movado estas legebla en jena artikolo el [[Enciklopedio de Esperanto]]: [[Frua Esperanto-movado/Finnlando]]. Vidu ankaŭ : [[Finnlanda Esperantista Junulara Organizo|Finnlanda esperantista junulara organizo]] == Cetere == Al Finnlando apartenas duonmemstara [[Alando]] (finnlingve ''Ahvenanmaa'', svede ''Åland''). En Finnlando troviĝas multe da [[Sovaĝeja Kabano|sovaĝejaj kabanoj]]. * [[Saŭno]] * [[Sisu (koncepto)|Sisu]], finna identeca koncepto * [[Kalevala]], la nacia finna [[epopeo]] * [[Puuko]], malgranda tradicia finna tranĉilo * [[Sahti]], tradicia finna biero * [[Festivalo Arta Lumo]] * [[Mynämäki]], (multlingva arto) * [[Jean Sibelius]], la plej konata finna [[komponisto]] * [[Kantelo]], nacia finna muzikinstrumento * Timo Väänänen, finna muzikisto, [[Kantelo|kantelisto]] kaj [[Esperantistoj|esperantisto]] * [[Lordi]], rokgrupo kiu partoprenis la [[Eŭrovido-Kantokonkurso|Eurosong]]-festivalon * [[Värttinä|Vârttinä]], kantgrupo * [[Wimme Saari]], samea muzikisto de [[jojko]] * [[Mari Boine]] - [[Sameoj|samea]] kantistino * [[Eila Hiltunen]], plej konata [[Skulptisto|skulptistino]] pro la Sibelius-monumento en Helsinki. * [[Alvar Aalto]], arkitekto * [[Aki Kaurismäki]], [[reĝisoro]] * [[Mika Kaurismäki]], reĝisoro * [[Gustaf John Ramstedt]], diplomato, sciencisto. * [[Mauno Koivisto]], politikisto * [[Urho Kekkonen]], poltikisto == Eksteraj ligiloj == * [http://www.finland.fi www.finland.fi] * [http://Www.visitfinland.com www.visitfinland.com] * [http://Www.sauna.fi www.sauna.fi] * (multlingva retejo) [https://suomifinland100.fi/?lang=en SuomiFinland100] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20181112072753/https://suomifinland100.fi/?lang=en |date=2018-11-12 }} == Vidu ankaŭ == * [[Vintra milito]] * [[Daŭriga milito]] * [[Listo de urboj de Finnlando]] * [[Landnomoj]] * La nunaj [[finnaj eŭro-moneroj]], kaj la antaŭa nacia valuto [[finna marko]] * [[Finnoj]] * [[Svedlingvaj finnlandanoj]] * Kvarken ([[arkipelago]] kaj [[Monda heredaĵo de Unesko|monda heredaĵo]]) == Referencoj == {{Referencoj}} == Eksteraj ligiloj == * (eo) {{ueavikio|{{paĝonomo}}|{{paĝonomo}}}} {{eo}} *(eo) [http://verkoj.com/verkistoj/raita-pyhala/finnlando/ Finnlando, la plej feliĉa lando] * (en) [http://vitrifolk.apinc.org/costumes-finlande.html Tradiciaj vestoj de Finnlando] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20060510232711/http://vitrifolk.apinc.org/costumes-finlande.html |date=2006-05-10 }} {{Projektoj|n=Kategorio:Finnlando|s=Kategorio:Finnlando}} {{Eŭropa Unio}} {{Ŝtatoj en Eŭropo}} {{Bibliotekoj}} [[Kategorio:Finnlando| ]] [[Kategorio:Ŝtatoj de la Eŭropa Unio]] [[Kategorio:Administraj unuoj fonditaj en 1919]] liq9afzd3e71wy1js8dz52b9ld5gers 7685212 7685209 2022-08-11T10:30:33Z 109.240.111.226 /* Lingvopolitike */ wikitext text/x-wiki {{Informkesto lando |eonomo = Finnlando |nomoenlokalingvo = Suomi <small>({{lingv|fi|e}})</small><br />Finland <small>({{lingv|sv|e}})</small> |lokigo-bildo = [[Dosiero:Location_Finland_EU_Europe.png|300px|Lokigo]] |lingvoj = oficialaj: [[Finna lingvo|Finna]], [[Sveda lingvo|Sveda]] |religio = [[Kristanismo|kristanoj]]: [[Luteranismo|luteranoj]] 80,6%, [[Ortodoksismo|ortodoksuloj]] 1,1% |km2 = 338145 |akvo = 9.4 |loĝdenso = 16 |ĉefministro = [[Sanna Marin]] ekde decembro 2019 |nacia tago = 6-a de decembro |sendependeco = deklarita la 6-an de decembro 1917; disde [[Rusio]] |esperanto-asocio = [[Esperanto-Asocio de Finnlando]] }} '''Finnlando''' ({{lang-fi|Suomi}}, {{lang-sv|Finland}}) estas parlamenta respubliko en Norda Eŭropo. Ĝin limas Svedujo, Norvegujo, Rusujo kaj la Balta Maro. La lando havas 5,6 milionojn da loĝantoj, kaj ĝia areo (sen maro) estas 338 462 km². Tiel ĝi estas unu el la plej maldense loĝataj landoj en Eŭropo. La loĝantaro koncentriĝas en la sudaj kaj sudokcidentaj partoj de la lando, kie situas ankaŭ la ĉefurba regiono [[Helsinki]] kun 1,3 milionoj da loĝantoj kaj la du sekve plej grandaj urboregionoj [[Tampere]] (342 miloj) kaj [[Turku]] (278 miloj). <ref>name="popolstat" Oficiala statistiko de Finnlando, strukturo de la loĝantaro (''Suomen virallinen tilasto: Väestörakenne''). ISSN=1797-5379. Konsultita 16 Okt 2021 https://www.stat.fi/til/vaerak/meta.html</ref> La konstitucio de Finnlando difinas egale la [[Finna lingvo|Finnan]] (gepatra lingvo de 86,9 %<ref>https://www.stat.fi/til/vaerak/2020/vaerak_2020_2021-03-31_tau_002_fi.html Lingva statistiko 2020</ref>) kaj [[Sveda lingvo|Svedan]] (5,2 %) kiel la naciajn lingvojn kaj aldonas la rajtojn de [[Sameoj]] kaj [[Romaoj]] kaj aliaj grupoj vivteni siajn kulturojn kaj lingvojn. Aparta leĝo difinas la uzosferojn de la lingvoj de la indiĝena popolo Sameoj. <ref>name="konst" https://finlex.fi/fi/laki/ajantasa/1999/19990731 Konstitucio de Finnlando</ref> La insulara provinco [[Alando]] havas aŭtonoman statuson, kaj ĝia sola oficiala lingvo estas la Sveda. En prahistorio, la unuaj homoj alvenis al la teritorio de la nuna Finnlando antaŭ ĉ. 10 000 jaroj, post la fino de la [[glaciepoko]], kaj la lando restis daŭre loĝata ekde tiam. Dum la unuaj jarcentoj de la dua jarmilo, la landon atingis kristanismo de okcidente kaj de oriente, kaj la teritorio iĝis parto de la vastiĝanta [[Svedujo]], ties orienta duono. Ekde la 18-a jarcento ĉe la orienta limo plifortiĝis premo de la [[Rusa imperio]], kaj en 1809, post milito inter Svedujo kaj Rusujo, la lando estis ligita al Rusujo. Tie, kiel [[Grandprinclando Finnlando]], ĝi ĝuis rimarkindan aŭtonomecon. La ŝtatrenversaj revolucioj de Rusujo en 1917 ebligis al Finnlando apartiĝon el la falinta imperio. La 6-an de Decembro 1917 la parlamento akceptis deklaron pri sendependeco de Finnlando. La deklaron sekvis interna milito en Januaro–Majo 2018. En Junio 1919 la parlamento definitive akceptis respublikan konstitucion. Ekde 1955 Finnlando estas membro de [[Unuiĝintaj Nacioj]]. En 1995 la lando aliĝis al [[Eŭropa Unio]]. == Pri la nomo de la lando == En la {{lingv|fi|a}} ĝi nomiĝas ''Suomi'', en la {{lingv|sv|a}} ''Finland''. En multaj aliaj lingvoj la nomo estas, aŭ similas al, Fin(n)land(ia). En Esperanto la plej ofta nomo estas «Finnlando», en kiu «finn» estas la radiko (do la anoj de la ĉefa etno nomiĝas «[[finnoj]]»); uzante la saman radikon, ankaŭ eblas nomi la landon «Finnujo» aŭ «Finnio» (kvankam tiuj formoj maloftas). Ĉar al kelkaj malplaĉas neprononceblo de la duobla konsonanto en la radiko «finn»<ref>Oni jes povas escepte prononci «finno» simile al ''sen-noma'', distribuante ''nn'' inter du silaboj; tamen tio fiaskas pri ''nnl'' el «Finnlando»: unue, la sialbokomenca ''nl'' el ''Fin-nlando'' estas ne nur nekutima, sed eĉ fonetike malebla por multaj esperantistoj; due, tia dissilabado kolizius kun la morfologio (kp ''Gron-lando''). La dissilabado ''Fin-n-lando'' implicas silabofaran [n̩], kiu en Esperanto ne ekzistas.</ref>, iuj uzas la radikon «suom» anstataŭe, do nomas la landon ''Suomio'' aŭ ''Suomujo''. Tiu formo plaĉas al iuj esperantistoj — ne nur tial, ke ĝi devenas de la finnlingva vorto ''Suomi'' anstataŭ el fremda fonto, sed precipe ĉar ĝi evitigas la leksikan kolilizion de «Fin-lando» kaj la neprononceblon de «Fi'''nnl'''ando», «fi'''nnl'''ingva» kaj tiel plu. Aliaj preferas uzi la radikon «finland» por la lando, do diri «Finlando»; la enloĝantoj tiam nomiĝas «finlandanoj» (tio do malebligas facile distingi inter enloĝantoj de Finnlando kaj la etnaj finnoj: ekzemple ĉu la finnlandaj [[sameoj]], kiuj ja estas «fi'''nn'''landanoj» kaj «suom'''i'''anoj», estas ''fi'''n'''landanoj''?). == Geografio == [[Salpausselkä]] (elparolo: [ˈsɑlpausˌselkæ]) estas la tri paralelaj altaj terkrestoj en Suda Finnlando. == Ĉefaj urboj == [[Dosiero:Suurkirkko Helsinki maaliskuu 2002 IMG 0629.JPG|eta|maldekstra|250x250px|Helsinki: luterana katedralo, urbdomo, venda placo, la Suda haveno, marto 2002|alternative=]] {{Lingv|fi|a}} nomo, ''{{lingv|sv|a}} nomo'' (nombro de loĝantoj) * [[Helsinki]], ''Helsingfors'' (628&#8239;208; 2015-12-31) * [[Espoo]], ''Esbo'' (269&#8239;802; 2015-12-31) * [[Tampere]], ''Tammerfors'' (225&#8239;118; 2015-12-31) * [[Vantaa]], ''Vanda'' (214&#8239;605; 2015-12-31) [[Dosiero:Aura river, autumn flood.jpg|eta|maldekstra|250x250px|Turku: la rivero Aura dum aŭtuna alta akvonivelo|alternative=]] [[Dosiero:Koli National Park in Northern Karelia.jpg|eta|Pielinen]] * [[Oulu]], ''Uleåborg'' ( 200&#8239;071; 2016-09-19) * [[Turku]], ''Åbo'' (185&#8239;908; 2015-12-31) * [[Jyväskylä]] (138&#8239;997; 2016-01-31) * [[Lahti]], ''Lahtis'' (102&#8239;358; 2012-01-31) * [[Kuopio]] (97&#8239;552; 2012-01-31) * [[Kouvola]] (87&#8239;592; 2012-01-31) * [[Pori]] ''Björneborg'' (83&#8239;510; 2014-09-30) == Administra divido == {{Ĉefartikolo|Provincoj de Finnlando}} 20 [[Provincoj de Finnlando|provincoj]] (''maakunta''), 342 komunumoj (''kunta''). === Gubernioj === Pro reorganizo de la regiona ŝtata administrado la gubernioj (finne ''lääni'') estis malfonditaj fine de 2009. Ĝis la {{dato|31|decembro|2009}} estis ses gubernioj en Finnlando: * [[Suda Finnlando]] (''Etelä-Suomen lääni'') * [[Orienta Finnlando]] (''Itä-Suomen lääni'') * [[Okcidenta Finnlando]] (''Länsi-Suomen lääni'') * [[Oulu-gubernio]] (''Oulun lääni'') * [[Laponia gubernio]] (''Lapin lääni'') * [[Alando]] (''Åland/Ahvenanmaa'') == Lingvoj == La oficialaj lingvoj de Finnlando estas la [[Finna lingvo|finna]] kaj la [[Sveda lingvo|sveda]], kiujn la konstitucio difinas la naciaj lingvoj. Specialan statuson havas ankaŭ la [[samea lingvo|samea]] en la kvar plej nordaj komunumoj de la lando. Finnlanda konstitucio certigas la rajton de sameoj (kiel indiĝena popolo), ciganoj kaj aliaj grupoj vivteni kaj evoluigi sian lingvon kaj kulturon. La finna estas la gepatra aŭ ĉefa lingvo de proksimume 92% de la loĝantaro<ref>http://www.stat.fi/tup/vaesto/index_en.html</ref>) kaj la sveda de 5,5%<ref>http://www.stat.fi/tup/vaesto/index.html</ref>). Aliaj lingvaj malplimultoj estas la rusa (ĉ. 0,8%) kaj la estona (ĉ. 0,3% de la loĝantaro). La [[Sameaj lingvoj|samean]] lingvon denaske parolas proksimume kvarono el la pli ol 7 mil finnlandaj sameoj. Estas [[Cigano|cigana]] komunumo de proksimume 10&nbsp;000 homoj. Multaj urboj havas oficialan nomon en ambaŭ naciaj lingvoj: ekzemple la ĉefurbo estas ''Helsinki'' en la finna, ''Helsingfors'' en la sveda, simile ''Turku''/''Åbo'', ''Vaasa/Vasa''. Se la lingvo de la plimulto estas sveda, oni rekomendas unuavice la svedan nomon por internacia uzo, ekz. ''Jakobstad'' en la sveda, ''Pietarsaari'' en la finna kaj simile ''Ekenäs/Tammisaari'', ''Kristinestad/Kristiinankaupunki''. En oficiale dulingvaj komunumoj ankaŭ la stratnomoj kaj vojmontrilaj tekstoj estas dulingvaj. Konvencian esperantigitan nomon havas preskaŭ nur la du urboj, kie okazis Universala Kongreso de Esperanto, kaj la urbo de la 36-a Internacia Junulara Kongreso: [[Helsinko]], [[Tampereo]] kaj [[Raŭmo]]. Komence de la 20-a jarcento estis uzata ankaŭ la esperanta nomo ''Helsingforso'' por Helsinko. En la praktiko la uzado ankoraŭ varias, kaj oni ofte vidas ankaŭ la neadaptitajn nomojn ''Helsinki'' kaj ''Tampere''. Esperantigoj de aliaj urbonomoj estas tre maloftaj, sed okaze aperantaj. Municipo estas oficiale dulingva en Finnlando, se almenaŭ 3&nbsp;000 personoj aŭ 8% de la loĝantaro parolas la malplimultan lingvon. En la insulara provinco [[Alando]] tamen nur la sveda lingvo estas oficiale uzata. Unu el la konkurencaj avantaĝoj en Finnlando estis la scipovo de lingvoj. Ĉiuj studentoj ĝis la mezlernejo lernas almenaŭ du lingvojn, ĉefe la anglan kaj devige la svedan, sed la instruado ne estas de tre alta nivelo kaj malmultaj plenkreskaj finnoj hodiaŭ praktike konas la svedan. . Laŭ okazinta en [[2005]] studo (''Eurobarometer''), 60% de la finnlanda loĝantaro asertis, ke ili scipovas paroli la anglan, 38% la svedan kaj 17% la germanan<ref>[http://ec.europa.eu/public_opinion/archives/ebs/ebs_237.en.pdf Europeans and languages], 2005</ref>. === Lingvopolitike === La lingvo de la iama kolonia gastiga lando ankoraŭ estas en forta pozicio, same kiel la franca, en multaj iamaj francaj kolonioj en Afriko. La plej rasisma lando en la mondo, Svedio, kontrolas lingvopolitikon de Finnlando kaj iuj, kvankam ne plejo, el [[svedlingvaj finnlandanoj]] apogas Svedion en tia afero. Sveda estas daŭre instruata en finnalingvaj mezlernejoj, same kiel la finna en svedlingvaj lernejoj. Galupoj montras, ke plejo de finnoj volas forigi devigan instruon de sveda. De tempo al tempo okazas diskutoj pri ĉesigo de tia devo, Civitana iniciato por forigi el la eduksistemo la devigan lernadon de la sveda favore al la lernado de aliaj lingvoj estis akceptita por parlamenta voĉdonado en 2014 sed ne sukcesis fariĝi leĝo<ref>(finna) ''[https://www.kansalaisaloite.fi/fi/aloite/1939 Monikielinen Suomi - ruotsi valinnaiseksi]'' (finna plurlingveco - la sveda libere elektebla)</ref>. Inter la plej grandaj municipoj de Finnlando, Helsinko, Vantaa, Espoo kaj Turku estas ankoraŭ dulingvaj kaj tial ofertas multe da edukado kaj sanservo ankaŭ en la sveda, kvankam la svedlingva malplimulto multe malpliiĝis. Eĉ tiel, nuntempe oni verŝajne ne eblas plene elteni en tiuj ĉi municipoj, se oni nur scipovas la svedan. == Ekonomio == * GNP: totala - 139,7 miliardoj da eŭroj; pokapa - 26&nbsp;863 eŭroj (2002). * Eksporto''':''' elektronikaj kaj elektraj varoj 27,5 %; metaloj, maŝinoj kaj veturiloj 27,1 %; papero, celulozo kaj lignaĵoj 25,7 %; kemiaĵoj 11,5 %, alio 8,2 % (2002). == Politiko == Ŝtatestro de Finnlando estas prezidanto de la respubliko (finne ''tasavallan presidentti'', svede ''republikens president''). Jare 1919 – 2000 Finnlando havis duon-prezidentan sistemon kaj forto de la prezidanto estis granda speciale en periodoj de [[Urho Kekkonen]] (prezidanto de la respubliko en la jaroj 1956–1982), sed en fino de 1980-jaroj oni startis malpliigi forton de la prezidanto kaj nun Finnlando havas parlamentan sistemon, kie la prezidanto ne havas vere grandan politikan forton. Periodo de prezidanto estas ses jaroj. Finnlanda parlamento (finne ''eduskunta'', svede ''riksdagen'') inkludas 200 parlamentanojn. La periodo de parlamento estas kvar jaroj. Legu: * [[Politikaj partioj en Finnlando]] * [[Finnlanda parlamento]] * [[Listo de la ĉefministroj de Finnlando]]. * [[Listo de prezidantoj de Finnlando]] == Historio == La historion de Finnlando grave influis ĝiaj grandaj najbaroj [[Svedio]] kaj [[Rusio]]. Ĝis [[1809]] la lando estis parto de Svedio, ekde tiam ĝis [[1917]] ĝi apartenis al la [[Rusia Imperio]], kiel [[Grandprinclando Finnlando|aŭtonoma grandprinclando]]. Dum la rusia regado la finnoj restis lojalaj, kaj rekompence rajtis teni sian [[konstitucio]]n kaj apartan valuton, kiam en Rusio eĉ paroli pri konstitucio estis malpermesate. Post la [[rusia revolucio de 1905]] la finnlandanoj sukcesis havigi al si pliajn rajtojn. En [[1906]] Finnlando estis la unua en Eŭropo, kiu enkondukis vere ĝeneralan kaj egalan elekto-rajton — ankaŭ virinoj rajtis voĉdoni kaj esti elektitaj. En la unuaj elektoj [[1907]] la socialdemokratoj iĝis la plej granda partio. Finnlando [[Finna Deklaro de Sendependo|deklaris sin sendependa]] la [[6-an de decembro]] [[1917]], post la [[Oktobra revolucio]] en Rusio, kaj ricevis sendependecon per dekreto de bolŝevika registaro. En januaro [[1918]] la [[socialisto]]j per puĉo kaptis la povon en Helsinko, kaj sekvis [[interna milito]]. Sin reciproke buĉis la finnaj [[ruĝuloj]] kaj blankuloj, kaj en [[Tampereo]] okazis la plej granda batalo de la ĝistiama nordia historio. Multaj finnoj (speciale inter ruĝuloj) mortis en koncentrejoj pro malsato kaj malsanoj. La interna milito lasis en la socio profundajn vundojn. Post la interna milito la regantoj tre favore sin tenis al [[Germanio]], ĉar de tie ili dum la milito ricevis helpon. Oni decidis igi la ĵus sendependiĝintan Finnlandon reĝlando, kaj eĉ elektis [[Hesio-Kaselo#Dinastio Hesio-Kaselo|germanan princon]] reĝo. Germanio tamen malgajnis la [[Unua mondmilito|Unuan mondmiliton]]. Finnlando iĝis respubliko, kaj la taskojn de reĝo ricevis la prezidento. Dum la jaroj 1920-30 estiĝis dekstremaj naciismaj organizoj, kiuj interalie instigis kverelojn kontraŭ la sved-lingvanoj. En [[1930]] oni post longa kampanjo de la dekstruloj malpermesis la agadon de la [[komunisto]]j, sed en [[1932]] la dekstro post nesukcesa puĉo grandparte perdis sian influon. Eĉ pli firmigis la socion la atako de [[Sovetio]] en [[1939]]. Dum longa intertraktado aŭtune 1939 Sovetio postulis de Finnlando cedon de [[teritorio]] por sekurigi [[Leningrado]]n, kaj novembre [[Stalin]] transiris de vortoj al armiloj. Okazis la t.n. “[[Vintra milito]]” kontraŭ la agresinto. Stalin ne sukcesis konkeri la tutan Finnlandon, sed ja estis ceditaj teritorioj, i.a. la dua plej granda urbo de tiama Finnlando, [[Viborgo]] (finne [[Viipuri]]). Tiuteme vidu artikolon [[ceditaj areoj (Finnlando)|ceditaj areoj]]. Finnlando komencis serĉi apogon de la faŝisma Germanio. En [[1941]] Finnlando partoprenis en la Hitlera atako kontraŭ Sovetio, unue por klopodi rekonkeri siajn perditajn teritoriojn, sed poste por konstrui “[[Grandfinnlando]]n” (en finna historiografio tiu milito nomiĝas la [[Daŭriga milito]]). Germanio tamen denove malvenkis, kaj Finnlando devis ekkonstrui novajn rilatojn kun sia granda najbaro. La [[Moskva armistico]] estis subskribita inter Finnlando unuflanke kaj [[Sovetunio]] kaj [[Unuiĝinta Reĝlando]] aliflanke la 19an de septembro, [[1944]], kio metis finon al la [[Daŭriga milito]].<ref>[http://heninen.net/sopimus/1944_e.htm Armistice Agreement between the Union of Soviet Socialist Republics and the United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland,on the one hand, and Finland on the other] Alirita la 3an de januaro 2019. </ref> La Armistico restaŭris la Moskvan Pactraktaton de [[1940]], kun nombraj modifoj. Finnlando devis rezigni pri diversaj landlimaj teritorioj al Sovetunio. Finnlando cedis pluajn teritoriojn al Sovetio, devis propraforte eligi el la lando restojn de la naziaj trupoj (vd. [[Laplanda milito]]), sed la lando estis neniam okupita de sovetiaj trupoj. Post la milito la komunistoj denove rajtis agadi, kaj komence ili havis grandan influon. En [[1948]] estis subskribita traktato pri amikeco, kunlaboro kaj interhelpo kun Sovetio, kaj dum multaj jardekoj bonaj rilatoj kun Sovetio estis la fundamento de la finnlanda ekstera politiko. Kvankam la demokratio neniam endanĝeriĝis, Sovetio ofte senteble influis ankaŭ la internan politikon. En [[1962]] Sovetio forte reagis kontraŭ koalicio de socialdemokratoj kaj dekstraj burĝaj partioj, kiuj celis malhelpi la reelekton de prezidento [[Urho Kekkonen]] ([[1900]]-[[1986]]). La [[koalicio]] dissolviĝis kaj Kekkonen estis reelektita. Kekkonen, kiu sciis varti la delikatajn rilatojn de Finnlando al [[Moskvo]], restis prezidento dum kvarona jarcento, de [[1956]] ĝis malsaniĝo en [[1981]]. Precipe pro sia lerta ekstera politiko, Kekkonen ekhavis escepte fortan povon ankaŭ en la interna politiko. Dum la tempo de Kekkonen la internacia pozicio de Finnlando daŭre fortiĝis. En [[1975]], kiam la [[Konferenco pri Sekureco kaj Kunlaboro en Eŭropo]] estis fondita en Helsinko, la neŭtraleco de Finnlando estis vaste rekonita. Krom politikan, Sovetio havis ankaŭ grandan ekonomian signifon por Finnlando. La drasta malkresko de la komerco kun Sovetio/Rusio post la 1980-aj jaroj profundigis la ekonomian krizon, kaŭzitan de la internacia konjunkturo, kaj la senlaboreco atingis rekordon: de 3,4% en 1990 ĝi altiĝis en tri jaroj al 22%. == Kulturo == [[Sisu (koncepto)|Sisu]] estas tipa finna termino kiu signifas ion en la senco de "obstino, persisto, fera volo por fini certan, ofte longdaŭran taskon". === Famaj finnlingvaj aŭtoroj === [[Aleksis Kivi]] - [[Elias Lönnrot]] - [[Mika Waltari]] - [[Arto Paasilinna]], [[Juhana Heikki Erkko]], [[Ulla-Lena Lundberg]], [[Anja Snellman]]. === Kuirarto === * [[Finnlanda kuirarto]] * [[Finna pano]] === Religio === La [[Evangelia-Luterana Eklezio de Finnlando]] (finne ''Suomen evankelis-luterilainen kirkko'', svede ''Evangelisk-lutherska kyrkan i Finland'') kaj la Ortodoksa Eklezio de Finnlando estas la du popolaj eklezioj de Finnlando. {| class="wikitable" ! align=center | [[Religio]] ! align=center | Kvanto de homoj<ref>https://pxnet2.stat.fi/PXWeb/pxweb/en/StatFin/StatFin__vrm__vaerak/statfin_vaerak_pxt_11rx.px/table/tableViewLayout1/</ref> ! align=center | % |- | [[luteranismo]] || align=right | 3 695 160 || align=right |66,60 |- | sen religio || align=right | 1 696 899 || align=right |30,58 |- | [[ortodoksismo]] || align=right | 59 508 || align=right | 1,07 |- | [[islamo]] || align=right | 20 876 || align=right | |- | [[atestantoj de Jehovo]] || align=right | 16 495 || align=right | |- | [[katolikismo]] || align=right | 14 914 || align=right | |- | [[Pentekosta Kristanismo]] || align=right | 12 944 || align=right | |- | [[adventismo]] || align=right | 3208 || align=right | |- | [[mormonismo]] || align=right | 3187 || align=right | |- | [[baptismo]] || align=right | 2455 || align=right | |- | [[budhismo]] || align=right | 1834 || align=right | |- | [[metodismo]] || align=right | 1319 || align=right | |- | [[judismo]] || align=right | 1079 || align=right | |- | [[bahaismo]] || align=right | 656 || align=right | |- | [[hinduismo]] || align=right | 371 || align=right | |- | [[anglikanismo]] || align=right | 198 || align=right | |- | aliaj kristanaj || align=right | 16 837 || align=right | |- | aliaj nekristanaj || align=right | 531|| align=right | |- | sume || align=right | 5 548 241 || align=right | |} == Esperanto-movado en Finnlando == {{Ĉefartikolo|Esperanto-movado en Finnlando}} La historio de la frua Esperanto-movado estas legebla en jena artikolo el [[Enciklopedio de Esperanto]]: [[Frua Esperanto-movado/Finnlando]]. Vidu ankaŭ : [[Finnlanda Esperantista Junulara Organizo|Finnlanda esperantista junulara organizo]] == Cetere == Al Finnlando apartenas duonmemstara [[Alando]] (finnlingve ''Ahvenanmaa'', svede ''Åland''). En Finnlando troviĝas multe da [[Sovaĝeja Kabano|sovaĝejaj kabanoj]]. * [[Saŭno]] * [[Sisu (koncepto)|Sisu]], finna identeca koncepto * [[Kalevala]], la nacia finna [[epopeo]] * [[Puuko]], malgranda tradicia finna tranĉilo * [[Sahti]], tradicia finna biero * [[Festivalo Arta Lumo]] * [[Mynämäki]], (multlingva arto) * [[Jean Sibelius]], la plej konata finna [[komponisto]] * [[Kantelo]], nacia finna muzikinstrumento * Timo Väänänen, finna muzikisto, [[Kantelo|kantelisto]] kaj [[Esperantistoj|esperantisto]] * [[Lordi]], rokgrupo kiu partoprenis la [[Eŭrovido-Kantokonkurso|Eurosong]]-festivalon * [[Värttinä|Vârttinä]], kantgrupo * [[Wimme Saari]], samea muzikisto de [[jojko]] * [[Mari Boine]] - [[Sameoj|samea]] kantistino * [[Eila Hiltunen]], plej konata [[Skulptisto|skulptistino]] pro la Sibelius-monumento en Helsinki. * [[Alvar Aalto]], arkitekto * [[Aki Kaurismäki]], [[reĝisoro]] * [[Mika Kaurismäki]], reĝisoro * [[Gustaf John Ramstedt]], diplomato, sciencisto. * [[Mauno Koivisto]], politikisto * [[Urho Kekkonen]], poltikisto == Eksteraj ligiloj == * [http://www.finland.fi www.finland.fi] * [http://Www.visitfinland.com www.visitfinland.com] * [http://Www.sauna.fi www.sauna.fi] * (multlingva retejo) [https://suomifinland100.fi/?lang=en SuomiFinland100] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20181112072753/https://suomifinland100.fi/?lang=en |date=2018-11-12 }} == Vidu ankaŭ == * [[Vintra milito]] * [[Daŭriga milito]] * [[Listo de urboj de Finnlando]] * [[Landnomoj]] * La nunaj [[finnaj eŭro-moneroj]], kaj la antaŭa nacia valuto [[finna marko]] * [[Finnoj]] * [[Svedlingvaj finnlandanoj]] * Kvarken ([[arkipelago]] kaj [[Monda heredaĵo de Unesko|monda heredaĵo]]) == Referencoj == {{Referencoj}} == Eksteraj ligiloj == * (eo) {{ueavikio|{{paĝonomo}}|{{paĝonomo}}}} {{eo}} *(eo) [http://verkoj.com/verkistoj/raita-pyhala/finnlando/ Finnlando, la plej feliĉa lando] * (en) [http://vitrifolk.apinc.org/costumes-finlande.html Tradiciaj vestoj de Finnlando] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20060510232711/http://vitrifolk.apinc.org/costumes-finlande.html |date=2006-05-10 }} {{Projektoj|n=Kategorio:Finnlando|s=Kategorio:Finnlando}} {{Eŭropa Unio}} {{Ŝtatoj en Eŭropo}} {{Bibliotekoj}} [[Kategorio:Finnlando| ]] [[Kategorio:Ŝtatoj de la Eŭropa Unio]] [[Kategorio:Administraj unuoj fonditaj en 1919]] 03o0jbdtw2acc4fu8ssog38hholgx8t 7685215 7685212 2022-08-11T10:34:28Z 109.240.111.226 /* Lingvopolitike */ wikitext text/x-wiki {{Informkesto lando |eonomo = Finnlando |nomoenlokalingvo = Suomi <small>({{lingv|fi|e}})</small><br />Finland <small>({{lingv|sv|e}})</small> |lokigo-bildo = [[Dosiero:Location_Finland_EU_Europe.png|300px|Lokigo]] |lingvoj = oficialaj: [[Finna lingvo|Finna]], [[Sveda lingvo|Sveda]] |religio = [[Kristanismo|kristanoj]]: [[Luteranismo|luteranoj]] 80,6%, [[Ortodoksismo|ortodoksuloj]] 1,1% |km2 = 338145 |akvo = 9.4 |loĝdenso = 16 |ĉefministro = [[Sanna Marin]] ekde decembro 2019 |nacia tago = 6-a de decembro |sendependeco = deklarita la 6-an de decembro 1917; disde [[Rusio]] |esperanto-asocio = [[Esperanto-Asocio de Finnlando]] }} '''Finnlando''' ({{lang-fi|Suomi}}, {{lang-sv|Finland}}) estas parlamenta respubliko en Norda Eŭropo. Ĝin limas Svedujo, Norvegujo, Rusujo kaj la Balta Maro. La lando havas 5,6 milionojn da loĝantoj, kaj ĝia areo (sen maro) estas 338 462 km². Tiel ĝi estas unu el la plej maldense loĝataj landoj en Eŭropo. La loĝantaro koncentriĝas en la sudaj kaj sudokcidentaj partoj de la lando, kie situas ankaŭ la ĉefurba regiono [[Helsinki]] kun 1,3 milionoj da loĝantoj kaj la du sekve plej grandaj urboregionoj [[Tampere]] (342 miloj) kaj [[Turku]] (278 miloj). <ref>name="popolstat" Oficiala statistiko de Finnlando, strukturo de la loĝantaro (''Suomen virallinen tilasto: Väestörakenne''). ISSN=1797-5379. Konsultita 16 Okt 2021 https://www.stat.fi/til/vaerak/meta.html</ref> La konstitucio de Finnlando difinas egale la [[Finna lingvo|Finnan]] (gepatra lingvo de 86,9 %<ref>https://www.stat.fi/til/vaerak/2020/vaerak_2020_2021-03-31_tau_002_fi.html Lingva statistiko 2020</ref>) kaj [[Sveda lingvo|Svedan]] (5,2 %) kiel la naciajn lingvojn kaj aldonas la rajtojn de [[Sameoj]] kaj [[Romaoj]] kaj aliaj grupoj vivteni siajn kulturojn kaj lingvojn. Aparta leĝo difinas la uzosferojn de la lingvoj de la indiĝena popolo Sameoj. <ref>name="konst" https://finlex.fi/fi/laki/ajantasa/1999/19990731 Konstitucio de Finnlando</ref> La insulara provinco [[Alando]] havas aŭtonoman statuson, kaj ĝia sola oficiala lingvo estas la Sveda. En prahistorio, la unuaj homoj alvenis al la teritorio de la nuna Finnlando antaŭ ĉ. 10 000 jaroj, post la fino de la [[glaciepoko]], kaj la lando restis daŭre loĝata ekde tiam. Dum la unuaj jarcentoj de la dua jarmilo, la landon atingis kristanismo de okcidente kaj de oriente, kaj la teritorio iĝis parto de la vastiĝanta [[Svedujo]], ties orienta duono. Ekde la 18-a jarcento ĉe la orienta limo plifortiĝis premo de la [[Rusa imperio]], kaj en 1809, post milito inter Svedujo kaj Rusujo, la lando estis ligita al Rusujo. Tie, kiel [[Grandprinclando Finnlando]], ĝi ĝuis rimarkindan aŭtonomecon. La ŝtatrenversaj revolucioj de Rusujo en 1917 ebligis al Finnlando apartiĝon el la falinta imperio. La 6-an de Decembro 1917 la parlamento akceptis deklaron pri sendependeco de Finnlando. La deklaron sekvis interna milito en Januaro–Majo 2018. En Junio 1919 la parlamento definitive akceptis respublikan konstitucion. Ekde 1955 Finnlando estas membro de [[Unuiĝintaj Nacioj]]. En 1995 la lando aliĝis al [[Eŭropa Unio]]. == Pri la nomo de la lando == En la {{lingv|fi|a}} ĝi nomiĝas ''Suomi'', en la {{lingv|sv|a}} ''Finland''. En multaj aliaj lingvoj la nomo estas, aŭ similas al, Fin(n)land(ia). En Esperanto la plej ofta nomo estas «Finnlando», en kiu «finn» estas la radiko (do la anoj de la ĉefa etno nomiĝas «[[finnoj]]»); uzante la saman radikon, ankaŭ eblas nomi la landon «Finnujo» aŭ «Finnio» (kvankam tiuj formoj maloftas). Ĉar al kelkaj malplaĉas neprononceblo de la duobla konsonanto en la radiko «finn»<ref>Oni jes povas escepte prononci «finno» simile al ''sen-noma'', distribuante ''nn'' inter du silaboj; tamen tio fiaskas pri ''nnl'' el «Finnlando»: unue, la sialbokomenca ''nl'' el ''Fin-nlando'' estas ne nur nekutima, sed eĉ fonetike malebla por multaj esperantistoj; due, tia dissilabado kolizius kun la morfologio (kp ''Gron-lando''). La dissilabado ''Fin-n-lando'' implicas silabofaran [n̩], kiu en Esperanto ne ekzistas.</ref>, iuj uzas la radikon «suom» anstataŭe, do nomas la landon ''Suomio'' aŭ ''Suomujo''. Tiu formo plaĉas al iuj esperantistoj — ne nur tial, ke ĝi devenas de la finnlingva vorto ''Suomi'' anstataŭ el fremda fonto, sed precipe ĉar ĝi evitigas la leksikan kolilizion de «Fin-lando» kaj la neprononceblon de «Fi'''nnl'''ando», «fi'''nnl'''ingva» kaj tiel plu. Aliaj preferas uzi la radikon «finland» por la lando, do diri «Finlando»; la enloĝantoj tiam nomiĝas «finlandanoj» (tio do malebligas facile distingi inter enloĝantoj de Finnlando kaj la etnaj finnoj: ekzemple ĉu la finnlandaj [[sameoj]], kiuj ja estas «fi'''nn'''landanoj» kaj «suom'''i'''anoj», estas ''fi'''n'''landanoj''?). == Geografio == [[Salpausselkä]] (elparolo: [ˈsɑlpausˌselkæ]) estas la tri paralelaj altaj terkrestoj en Suda Finnlando. == Ĉefaj urboj == [[Dosiero:Suurkirkko Helsinki maaliskuu 2002 IMG 0629.JPG|eta|maldekstra|250x250px|Helsinki: luterana katedralo, urbdomo, venda placo, la Suda haveno, marto 2002|alternative=]] {{Lingv|fi|a}} nomo, ''{{lingv|sv|a}} nomo'' (nombro de loĝantoj) * [[Helsinki]], ''Helsingfors'' (628&#8239;208; 2015-12-31) * [[Espoo]], ''Esbo'' (269&#8239;802; 2015-12-31) * [[Tampere]], ''Tammerfors'' (225&#8239;118; 2015-12-31) * [[Vantaa]], ''Vanda'' (214&#8239;605; 2015-12-31) [[Dosiero:Aura river, autumn flood.jpg|eta|maldekstra|250x250px|Turku: la rivero Aura dum aŭtuna alta akvonivelo|alternative=]] [[Dosiero:Koli National Park in Northern Karelia.jpg|eta|Pielinen]] * [[Oulu]], ''Uleåborg'' ( 200&#8239;071; 2016-09-19) * [[Turku]], ''Åbo'' (185&#8239;908; 2015-12-31) * [[Jyväskylä]] (138&#8239;997; 2016-01-31) * [[Lahti]], ''Lahtis'' (102&#8239;358; 2012-01-31) * [[Kuopio]] (97&#8239;552; 2012-01-31) * [[Kouvola]] (87&#8239;592; 2012-01-31) * [[Pori]] ''Björneborg'' (83&#8239;510; 2014-09-30) == Administra divido == {{Ĉefartikolo|Provincoj de Finnlando}} 20 [[Provincoj de Finnlando|provincoj]] (''maakunta''), 342 komunumoj (''kunta''). === Gubernioj === Pro reorganizo de la regiona ŝtata administrado la gubernioj (finne ''lääni'') estis malfonditaj fine de 2009. Ĝis la {{dato|31|decembro|2009}} estis ses gubernioj en Finnlando: * [[Suda Finnlando]] (''Etelä-Suomen lääni'') * [[Orienta Finnlando]] (''Itä-Suomen lääni'') * [[Okcidenta Finnlando]] (''Länsi-Suomen lääni'') * [[Oulu-gubernio]] (''Oulun lääni'') * [[Laponia gubernio]] (''Lapin lääni'') * [[Alando]] (''Åland/Ahvenanmaa'') == Lingvoj == La oficialaj lingvoj de Finnlando estas la [[Finna lingvo|finna]] kaj la [[Sveda lingvo|sveda]], kiujn la konstitucio difinas la naciaj lingvoj. Specialan statuson havas ankaŭ la [[samea lingvo|samea]] en la kvar plej nordaj komunumoj de la lando. Finnlanda konstitucio certigas la rajton de sameoj (kiel indiĝena popolo), ciganoj kaj aliaj grupoj vivteni kaj evoluigi sian lingvon kaj kulturon. La finna estas la gepatra aŭ ĉefa lingvo de proksimume 92% de la loĝantaro<ref>http://www.stat.fi/tup/vaesto/index_en.html</ref>) kaj la sveda de 5,5%<ref>http://www.stat.fi/tup/vaesto/index.html</ref>). Aliaj lingvaj malplimultoj estas la rusa (ĉ. 0,8%) kaj la estona (ĉ. 0,3% de la loĝantaro). La [[Sameaj lingvoj|samean]] lingvon denaske parolas proksimume kvarono el la pli ol 7 mil finnlandaj sameoj. Estas [[Cigano|cigana]] komunumo de proksimume 10&nbsp;000 homoj. Multaj urboj havas oficialan nomon en ambaŭ naciaj lingvoj: ekzemple la ĉefurbo estas ''Helsinki'' en la finna, ''Helsingfors'' en la sveda, simile ''Turku''/''Åbo'', ''Vaasa/Vasa''. Se la lingvo de la plimulto estas sveda, oni rekomendas unuavice la svedan nomon por internacia uzo, ekz. ''Jakobstad'' en la sveda, ''Pietarsaari'' en la finna kaj simile ''Ekenäs/Tammisaari'', ''Kristinestad/Kristiinankaupunki''. En oficiale dulingvaj komunumoj ankaŭ la stratnomoj kaj vojmontrilaj tekstoj estas dulingvaj. Konvencian esperantigitan nomon havas preskaŭ nur la du urboj, kie okazis Universala Kongreso de Esperanto, kaj la urbo de la 36-a Internacia Junulara Kongreso: [[Helsinko]], [[Tampereo]] kaj [[Raŭmo]]. Komence de la 20-a jarcento estis uzata ankaŭ la esperanta nomo ''Helsingforso'' por Helsinko. En la praktiko la uzado ankoraŭ varias, kaj oni ofte vidas ankaŭ la neadaptitajn nomojn ''Helsinki'' kaj ''Tampere''. Esperantigoj de aliaj urbonomoj estas tre maloftaj, sed okaze aperantaj. Municipo estas oficiale dulingva en Finnlando, se almenaŭ 3&nbsp;000 personoj aŭ 8% de la loĝantaro parolas la malplimultan lingvon. En la insulara provinco [[Alando]] tamen nur la sveda lingvo estas oficiale uzata. Unu el la konkurencaj avantaĝoj en Finnlando estis la scipovo de lingvoj. Ĉiuj studentoj ĝis la mezlernejo lernas almenaŭ du lingvojn, ĉefe la anglan kaj devige la svedan, sed la instruado ne estas de tre alta nivelo kaj malmultaj plenkreskaj finnoj hodiaŭ praktike konas la svedan. . Laŭ okazinta en [[2005]] studo (''Eurobarometer''), 60% de la finnlanda loĝantaro asertis, ke ili scipovas paroli la anglan, 38% la svedan kaj 17% la germanan<ref>[http://ec.europa.eu/public_opinion/archives/ebs/ebs_237.en.pdf Europeans and languages], 2005</ref>. === Lingvopolitike === La lingva pozicio en Finnlando estas same ol ekzemple en Respubliko meza Afriko, kie la franca lingvo havas fortan pozicion. La lingvo de la iama kolonia gastiga lando ankoraŭ estas en forta pozicio, same kiel la franca, en multaj iamaj francaj kolonioj en Afriko. La plej rasisma lando en la mondo, Svedio, kontrolas lingvopolitikon de Finnlando kaj iuj, kvankam ne plejo, el [[svedlingvaj finnlandanoj]] apogas Svedion en tia afero. Sveda estas daŭre instruata en finnalingvaj mezlernejoj, same kiel la finna en svedlingvaj lernejoj. Galupoj montras, ke plejo de finnoj volas forigi devigan instruon de sveda. De tempo al tempo okazas diskutoj pri ĉesigo de tia devo, Civitana iniciato por forigi el la eduksistemo la devigan lernadon de la sveda favore al la lernado de aliaj lingvoj estis akceptita por parlamenta voĉdonado en 2014 sed ne sukcesis fariĝi leĝo<ref>(finna) ''[https://www.kansalaisaloite.fi/fi/aloite/1939 Monikielinen Suomi - ruotsi valinnaiseksi]'' (finna plurlingveco - la sveda libere elektebla)</ref>. Inter la plej grandaj municipoj de Finnlando, Helsinko, Vantaa, Espoo kaj Turku estas ankoraŭ dulingvaj kaj tial ofertas multe da edukado kaj sanservo ankaŭ en la sveda, kvankam la svedlingva malplimulto multe malpliiĝis. Eĉ tiel, nuntempe oni verŝajne ne eblas plene elteni en tiuj ĉi municipoj, se oni nur scipovas la svedan. == Ekonomio == * GNP: totala - 139,7 miliardoj da eŭroj; pokapa - 26&nbsp;863 eŭroj (2002). * Eksporto''':''' elektronikaj kaj elektraj varoj 27,5 %; metaloj, maŝinoj kaj veturiloj 27,1 %; papero, celulozo kaj lignaĵoj 25,7 %; kemiaĵoj 11,5 %, alio 8,2 % (2002). == Politiko == Ŝtatestro de Finnlando estas prezidanto de la respubliko (finne ''tasavallan presidentti'', svede ''republikens president''). Jare 1919 – 2000 Finnlando havis duon-prezidentan sistemon kaj forto de la prezidanto estis granda speciale en periodoj de [[Urho Kekkonen]] (prezidanto de la respubliko en la jaroj 1956–1982), sed en fino de 1980-jaroj oni startis malpliigi forton de la prezidanto kaj nun Finnlando havas parlamentan sistemon, kie la prezidanto ne havas vere grandan politikan forton. Periodo de prezidanto estas ses jaroj. Finnlanda parlamento (finne ''eduskunta'', svede ''riksdagen'') inkludas 200 parlamentanojn. La periodo de parlamento estas kvar jaroj. Legu: * [[Politikaj partioj en Finnlando]] * [[Finnlanda parlamento]] * [[Listo de la ĉefministroj de Finnlando]]. * [[Listo de prezidantoj de Finnlando]] == Historio == La historion de Finnlando grave influis ĝiaj grandaj najbaroj [[Svedio]] kaj [[Rusio]]. Ĝis [[1809]] la lando estis parto de Svedio, ekde tiam ĝis [[1917]] ĝi apartenis al la [[Rusia Imperio]], kiel [[Grandprinclando Finnlando|aŭtonoma grandprinclando]]. Dum la rusia regado la finnoj restis lojalaj, kaj rekompence rajtis teni sian [[konstitucio]]n kaj apartan valuton, kiam en Rusio eĉ paroli pri konstitucio estis malpermesate. Post la [[rusia revolucio de 1905]] la finnlandanoj sukcesis havigi al si pliajn rajtojn. En [[1906]] Finnlando estis la unua en Eŭropo, kiu enkondukis vere ĝeneralan kaj egalan elekto-rajton — ankaŭ virinoj rajtis voĉdoni kaj esti elektitaj. En la unuaj elektoj [[1907]] la socialdemokratoj iĝis la plej granda partio. Finnlando [[Finna Deklaro de Sendependo|deklaris sin sendependa]] la [[6-an de decembro]] [[1917]], post la [[Oktobra revolucio]] en Rusio, kaj ricevis sendependecon per dekreto de bolŝevika registaro. En januaro [[1918]] la [[socialisto]]j per puĉo kaptis la povon en Helsinko, kaj sekvis [[interna milito]]. Sin reciproke buĉis la finnaj [[ruĝuloj]] kaj blankuloj, kaj en [[Tampereo]] okazis la plej granda batalo de la ĝistiama nordia historio. Multaj finnoj (speciale inter ruĝuloj) mortis en koncentrejoj pro malsato kaj malsanoj. La interna milito lasis en la socio profundajn vundojn. Post la interna milito la regantoj tre favore sin tenis al [[Germanio]], ĉar de tie ili dum la milito ricevis helpon. Oni decidis igi la ĵus sendependiĝintan Finnlandon reĝlando, kaj eĉ elektis [[Hesio-Kaselo#Dinastio Hesio-Kaselo|germanan princon]] reĝo. Germanio tamen malgajnis la [[Unua mondmilito|Unuan mondmiliton]]. Finnlando iĝis respubliko, kaj la taskojn de reĝo ricevis la prezidento. Dum la jaroj 1920-30 estiĝis dekstremaj naciismaj organizoj, kiuj interalie instigis kverelojn kontraŭ la sved-lingvanoj. En [[1930]] oni post longa kampanjo de la dekstruloj malpermesis la agadon de la [[komunisto]]j, sed en [[1932]] la dekstro post nesukcesa puĉo grandparte perdis sian influon. Eĉ pli firmigis la socion la atako de [[Sovetio]] en [[1939]]. Dum longa intertraktado aŭtune 1939 Sovetio postulis de Finnlando cedon de [[teritorio]] por sekurigi [[Leningrado]]n, kaj novembre [[Stalin]] transiris de vortoj al armiloj. Okazis la t.n. “[[Vintra milito]]” kontraŭ la agresinto. Stalin ne sukcesis konkeri la tutan Finnlandon, sed ja estis ceditaj teritorioj, i.a. la dua plej granda urbo de tiama Finnlando, [[Viborgo]] (finne [[Viipuri]]). Tiuteme vidu artikolon [[ceditaj areoj (Finnlando)|ceditaj areoj]]. Finnlando komencis serĉi apogon de la faŝisma Germanio. En [[1941]] Finnlando partoprenis en la Hitlera atako kontraŭ Sovetio, unue por klopodi rekonkeri siajn perditajn teritoriojn, sed poste por konstrui “[[Grandfinnlando]]n” (en finna historiografio tiu milito nomiĝas la [[Daŭriga milito]]). Germanio tamen denove malvenkis, kaj Finnlando devis ekkonstrui novajn rilatojn kun sia granda najbaro. La [[Moskva armistico]] estis subskribita inter Finnlando unuflanke kaj [[Sovetunio]] kaj [[Unuiĝinta Reĝlando]] aliflanke la 19an de septembro, [[1944]], kio metis finon al la [[Daŭriga milito]].<ref>[http://heninen.net/sopimus/1944_e.htm Armistice Agreement between the Union of Soviet Socialist Republics and the United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland,on the one hand, and Finland on the other] Alirita la 3an de januaro 2019. </ref> La Armistico restaŭris la Moskvan Pactraktaton de [[1940]], kun nombraj modifoj. Finnlando devis rezigni pri diversaj landlimaj teritorioj al Sovetunio. Finnlando cedis pluajn teritoriojn al Sovetio, devis propraforte eligi el la lando restojn de la naziaj trupoj (vd. [[Laplanda milito]]), sed la lando estis neniam okupita de sovetiaj trupoj. Post la milito la komunistoj denove rajtis agadi, kaj komence ili havis grandan influon. En [[1948]] estis subskribita traktato pri amikeco, kunlaboro kaj interhelpo kun Sovetio, kaj dum multaj jardekoj bonaj rilatoj kun Sovetio estis la fundamento de la finnlanda ekstera politiko. Kvankam la demokratio neniam endanĝeriĝis, Sovetio ofte senteble influis ankaŭ la internan politikon. En [[1962]] Sovetio forte reagis kontraŭ koalicio de socialdemokratoj kaj dekstraj burĝaj partioj, kiuj celis malhelpi la reelekton de prezidento [[Urho Kekkonen]] ([[1900]]-[[1986]]). La [[koalicio]] dissolviĝis kaj Kekkonen estis reelektita. Kekkonen, kiu sciis varti la delikatajn rilatojn de Finnlando al [[Moskvo]], restis prezidento dum kvarona jarcento, de [[1956]] ĝis malsaniĝo en [[1981]]. Precipe pro sia lerta ekstera politiko, Kekkonen ekhavis escepte fortan povon ankaŭ en la interna politiko. Dum la tempo de Kekkonen la internacia pozicio de Finnlando daŭre fortiĝis. En [[1975]], kiam la [[Konferenco pri Sekureco kaj Kunlaboro en Eŭropo]] estis fondita en Helsinko, la neŭtraleco de Finnlando estis vaste rekonita. Krom politikan, Sovetio havis ankaŭ grandan ekonomian signifon por Finnlando. La drasta malkresko de la komerco kun Sovetio/Rusio post la 1980-aj jaroj profundigis la ekonomian krizon, kaŭzitan de la internacia konjunkturo, kaj la senlaboreco atingis rekordon: de 3,4% en 1990 ĝi altiĝis en tri jaroj al 22%. == Kulturo == [[Sisu (koncepto)|Sisu]] estas tipa finna termino kiu signifas ion en la senco de "obstino, persisto, fera volo por fini certan, ofte longdaŭran taskon". === Famaj finnlingvaj aŭtoroj === [[Aleksis Kivi]] - [[Elias Lönnrot]] - [[Mika Waltari]] - [[Arto Paasilinna]], [[Juhana Heikki Erkko]], [[Ulla-Lena Lundberg]], [[Anja Snellman]]. === Kuirarto === * [[Finnlanda kuirarto]] * [[Finna pano]] === Religio === La [[Evangelia-Luterana Eklezio de Finnlando]] (finne ''Suomen evankelis-luterilainen kirkko'', svede ''Evangelisk-lutherska kyrkan i Finland'') kaj la Ortodoksa Eklezio de Finnlando estas la du popolaj eklezioj de Finnlando. {| class="wikitable" ! align=center | [[Religio]] ! align=center | Kvanto de homoj<ref>https://pxnet2.stat.fi/PXWeb/pxweb/en/StatFin/StatFin__vrm__vaerak/statfin_vaerak_pxt_11rx.px/table/tableViewLayout1/</ref> ! align=center | % |- | [[luteranismo]] || align=right | 3 695 160 || align=right |66,60 |- | sen religio || align=right | 1 696 899 || align=right |30,58 |- | [[ortodoksismo]] || align=right | 59 508 || align=right | 1,07 |- | [[islamo]] || align=right | 20 876 || align=right | |- | [[atestantoj de Jehovo]] || align=right | 16 495 || align=right | |- | [[katolikismo]] || align=right | 14 914 || align=right | |- | [[Pentekosta Kristanismo]] || align=right | 12 944 || align=right | |- | [[adventismo]] || align=right | 3208 || align=right | |- | [[mormonismo]] || align=right | 3187 || align=right | |- | [[baptismo]] || align=right | 2455 || align=right | |- | [[budhismo]] || align=right | 1834 || align=right | |- | [[metodismo]] || align=right | 1319 || align=right | |- | [[judismo]] || align=right | 1079 || align=right | |- | [[bahaismo]] || align=right | 656 || align=right | |- | [[hinduismo]] || align=right | 371 || align=right | |- | [[anglikanismo]] || align=right | 198 || align=right | |- | aliaj kristanaj || align=right | 16 837 || align=right | |- | aliaj nekristanaj || align=right | 531|| align=right | |- | sume || align=right | 5 548 241 || align=right | |} == Esperanto-movado en Finnlando == {{Ĉefartikolo|Esperanto-movado en Finnlando}} La historio de la frua Esperanto-movado estas legebla en jena artikolo el [[Enciklopedio de Esperanto]]: [[Frua Esperanto-movado/Finnlando]]. Vidu ankaŭ : [[Finnlanda Esperantista Junulara Organizo|Finnlanda esperantista junulara organizo]] == Cetere == Al Finnlando apartenas duonmemstara [[Alando]] (finnlingve ''Ahvenanmaa'', svede ''Åland''). En Finnlando troviĝas multe da [[Sovaĝeja Kabano|sovaĝejaj kabanoj]]. * [[Saŭno]] * [[Sisu (koncepto)|Sisu]], finna identeca koncepto * [[Kalevala]], la nacia finna [[epopeo]] * [[Puuko]], malgranda tradicia finna tranĉilo * [[Sahti]], tradicia finna biero * [[Festivalo Arta Lumo]] * [[Mynämäki]], (multlingva arto) * [[Jean Sibelius]], la plej konata finna [[komponisto]] * [[Kantelo]], nacia finna muzikinstrumento * Timo Väänänen, finna muzikisto, [[Kantelo|kantelisto]] kaj [[Esperantistoj|esperantisto]] * [[Lordi]], rokgrupo kiu partoprenis la [[Eŭrovido-Kantokonkurso|Eurosong]]-festivalon * [[Värttinä|Vârttinä]], kantgrupo * [[Wimme Saari]], samea muzikisto de [[jojko]] * [[Mari Boine]] - [[Sameoj|samea]] kantistino * [[Eila Hiltunen]], plej konata [[Skulptisto|skulptistino]] pro la Sibelius-monumento en Helsinki. * [[Alvar Aalto]], arkitekto * [[Aki Kaurismäki]], [[reĝisoro]] * [[Mika Kaurismäki]], reĝisoro * [[Gustaf John Ramstedt]], diplomato, sciencisto. * [[Mauno Koivisto]], politikisto * [[Urho Kekkonen]], poltikisto == Eksteraj ligiloj == * [http://www.finland.fi www.finland.fi] * [http://Www.visitfinland.com www.visitfinland.com] * [http://Www.sauna.fi www.sauna.fi] * (multlingva retejo) [https://suomifinland100.fi/?lang=en SuomiFinland100] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20181112072753/https://suomifinland100.fi/?lang=en |date=2018-11-12 }} == Vidu ankaŭ == * [[Vintra milito]] * [[Daŭriga milito]] * [[Listo de urboj de Finnlando]] * [[Landnomoj]] * La nunaj [[finnaj eŭro-moneroj]], kaj la antaŭa nacia valuto [[finna marko]] * [[Finnoj]] * [[Svedlingvaj finnlandanoj]] * Kvarken ([[arkipelago]] kaj [[Monda heredaĵo de Unesko|monda heredaĵo]]) == Referencoj == {{Referencoj}} == Eksteraj ligiloj == * (eo) {{ueavikio|{{paĝonomo}}|{{paĝonomo}}}} {{eo}} *(eo) [http://verkoj.com/verkistoj/raita-pyhala/finnlando/ Finnlando, la plej feliĉa lando] * (en) [http://vitrifolk.apinc.org/costumes-finlande.html Tradiciaj vestoj de Finnlando] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20060510232711/http://vitrifolk.apinc.org/costumes-finlande.html |date=2006-05-10 }} {{Projektoj|n=Kategorio:Finnlando|s=Kategorio:Finnlando}} {{Eŭropa Unio}} {{Ŝtatoj en Eŭropo}} {{Bibliotekoj}} [[Kategorio:Finnlando| ]] [[Kategorio:Ŝtatoj de la Eŭropa Unio]] [[Kategorio:Administraj unuoj fonditaj en 1919]] 0ji5rjqnkyu84dl2w02fvg1031sq9q6 7685216 7685215 2022-08-11T10:36:16Z 109.240.111.226 /* Lingvopolitike */ wikitext text/x-wiki {{Informkesto lando |eonomo = Finnlando |nomoenlokalingvo = Suomi <small>({{lingv|fi|e}})</small><br />Finland <small>({{lingv|sv|e}})</small> |lokigo-bildo = [[Dosiero:Location_Finland_EU_Europe.png|300px|Lokigo]] |lingvoj = oficialaj: [[Finna lingvo|Finna]], [[Sveda lingvo|Sveda]] |religio = [[Kristanismo|kristanoj]]: [[Luteranismo|luteranoj]] 80,6%, [[Ortodoksismo|ortodoksuloj]] 1,1% |km2 = 338145 |akvo = 9.4 |loĝdenso = 16 |ĉefministro = [[Sanna Marin]] ekde decembro 2019 |nacia tago = 6-a de decembro |sendependeco = deklarita la 6-an de decembro 1917; disde [[Rusio]] |esperanto-asocio = [[Esperanto-Asocio de Finnlando]] }} '''Finnlando''' ({{lang-fi|Suomi}}, {{lang-sv|Finland}}) estas parlamenta respubliko en Norda Eŭropo. Ĝin limas Svedujo, Norvegujo, Rusujo kaj la Balta Maro. La lando havas 5,6 milionojn da loĝantoj, kaj ĝia areo (sen maro) estas 338 462 km². Tiel ĝi estas unu el la plej maldense loĝataj landoj en Eŭropo. La loĝantaro koncentriĝas en la sudaj kaj sudokcidentaj partoj de la lando, kie situas ankaŭ la ĉefurba regiono [[Helsinki]] kun 1,3 milionoj da loĝantoj kaj la du sekve plej grandaj urboregionoj [[Tampere]] (342 miloj) kaj [[Turku]] (278 miloj). <ref>name="popolstat" Oficiala statistiko de Finnlando, strukturo de la loĝantaro (''Suomen virallinen tilasto: Väestörakenne''). ISSN=1797-5379. Konsultita 16 Okt 2021 https://www.stat.fi/til/vaerak/meta.html</ref> La konstitucio de Finnlando difinas egale la [[Finna lingvo|Finnan]] (gepatra lingvo de 86,9 %<ref>https://www.stat.fi/til/vaerak/2020/vaerak_2020_2021-03-31_tau_002_fi.html Lingva statistiko 2020</ref>) kaj [[Sveda lingvo|Svedan]] (5,2 %) kiel la naciajn lingvojn kaj aldonas la rajtojn de [[Sameoj]] kaj [[Romaoj]] kaj aliaj grupoj vivteni siajn kulturojn kaj lingvojn. Aparta leĝo difinas la uzosferojn de la lingvoj de la indiĝena popolo Sameoj. <ref>name="konst" https://finlex.fi/fi/laki/ajantasa/1999/19990731 Konstitucio de Finnlando</ref> La insulara provinco [[Alando]] havas aŭtonoman statuson, kaj ĝia sola oficiala lingvo estas la Sveda. En prahistorio, la unuaj homoj alvenis al la teritorio de la nuna Finnlando antaŭ ĉ. 10 000 jaroj, post la fino de la [[glaciepoko]], kaj la lando restis daŭre loĝata ekde tiam. Dum la unuaj jarcentoj de la dua jarmilo, la landon atingis kristanismo de okcidente kaj de oriente, kaj la teritorio iĝis parto de la vastiĝanta [[Svedujo]], ties orienta duono. Ekde la 18-a jarcento ĉe la orienta limo plifortiĝis premo de la [[Rusa imperio]], kaj en 1809, post milito inter Svedujo kaj Rusujo, la lando estis ligita al Rusujo. Tie, kiel [[Grandprinclando Finnlando]], ĝi ĝuis rimarkindan aŭtonomecon. La ŝtatrenversaj revolucioj de Rusujo en 1917 ebligis al Finnlando apartiĝon el la falinta imperio. La 6-an de Decembro 1917 la parlamento akceptis deklaron pri sendependeco de Finnlando. La deklaron sekvis interna milito en Januaro–Majo 2018. En Junio 1919 la parlamento definitive akceptis respublikan konstitucion. Ekde 1955 Finnlando estas membro de [[Unuiĝintaj Nacioj]]. En 1995 la lando aliĝis al [[Eŭropa Unio]]. == Pri la nomo de la lando == En la {{lingv|fi|a}} ĝi nomiĝas ''Suomi'', en la {{lingv|sv|a}} ''Finland''. En multaj aliaj lingvoj la nomo estas, aŭ similas al, Fin(n)land(ia). En Esperanto la plej ofta nomo estas «Finnlando», en kiu «finn» estas la radiko (do la anoj de la ĉefa etno nomiĝas «[[finnoj]]»); uzante la saman radikon, ankaŭ eblas nomi la landon «Finnujo» aŭ «Finnio» (kvankam tiuj formoj maloftas). Ĉar al kelkaj malplaĉas neprononceblo de la duobla konsonanto en la radiko «finn»<ref>Oni jes povas escepte prononci «finno» simile al ''sen-noma'', distribuante ''nn'' inter du silaboj; tamen tio fiaskas pri ''nnl'' el «Finnlando»: unue, la sialbokomenca ''nl'' el ''Fin-nlando'' estas ne nur nekutima, sed eĉ fonetike malebla por multaj esperantistoj; due, tia dissilabado kolizius kun la morfologio (kp ''Gron-lando''). La dissilabado ''Fin-n-lando'' implicas silabofaran [n̩], kiu en Esperanto ne ekzistas.</ref>, iuj uzas la radikon «suom» anstataŭe, do nomas la landon ''Suomio'' aŭ ''Suomujo''. Tiu formo plaĉas al iuj esperantistoj — ne nur tial, ke ĝi devenas de la finnlingva vorto ''Suomi'' anstataŭ el fremda fonto, sed precipe ĉar ĝi evitigas la leksikan kolilizion de «Fin-lando» kaj la neprononceblon de «Fi'''nnl'''ando», «fi'''nnl'''ingva» kaj tiel plu. Aliaj preferas uzi la radikon «finland» por la lando, do diri «Finlando»; la enloĝantoj tiam nomiĝas «finlandanoj» (tio do malebligas facile distingi inter enloĝantoj de Finnlando kaj la etnaj finnoj: ekzemple ĉu la finnlandaj [[sameoj]], kiuj ja estas «fi'''nn'''landanoj» kaj «suom'''i'''anoj», estas ''fi'''n'''landanoj''?). == Geografio == [[Salpausselkä]] (elparolo: [ˈsɑlpausˌselkæ]) estas la tri paralelaj altaj terkrestoj en Suda Finnlando. == Ĉefaj urboj == [[Dosiero:Suurkirkko Helsinki maaliskuu 2002 IMG 0629.JPG|eta|maldekstra|250x250px|Helsinki: luterana katedralo, urbdomo, venda placo, la Suda haveno, marto 2002|alternative=]] {{Lingv|fi|a}} nomo, ''{{lingv|sv|a}} nomo'' (nombro de loĝantoj) * [[Helsinki]], ''Helsingfors'' (628&#8239;208; 2015-12-31) * [[Espoo]], ''Esbo'' (269&#8239;802; 2015-12-31) * [[Tampere]], ''Tammerfors'' (225&#8239;118; 2015-12-31) * [[Vantaa]], ''Vanda'' (214&#8239;605; 2015-12-31) [[Dosiero:Aura river, autumn flood.jpg|eta|maldekstra|250x250px|Turku: la rivero Aura dum aŭtuna alta akvonivelo|alternative=]] [[Dosiero:Koli National Park in Northern Karelia.jpg|eta|Pielinen]] * [[Oulu]], ''Uleåborg'' ( 200&#8239;071; 2016-09-19) * [[Turku]], ''Åbo'' (185&#8239;908; 2015-12-31) * [[Jyväskylä]] (138&#8239;997; 2016-01-31) * [[Lahti]], ''Lahtis'' (102&#8239;358; 2012-01-31) * [[Kuopio]] (97&#8239;552; 2012-01-31) * [[Kouvola]] (87&#8239;592; 2012-01-31) * [[Pori]] ''Björneborg'' (83&#8239;510; 2014-09-30) == Administra divido == {{Ĉefartikolo|Provincoj de Finnlando}} 20 [[Provincoj de Finnlando|provincoj]] (''maakunta''), 342 komunumoj (''kunta''). === Gubernioj === Pro reorganizo de la regiona ŝtata administrado la gubernioj (finne ''lääni'') estis malfonditaj fine de 2009. Ĝis la {{dato|31|decembro|2009}} estis ses gubernioj en Finnlando: * [[Suda Finnlando]] (''Etelä-Suomen lääni'') * [[Orienta Finnlando]] (''Itä-Suomen lääni'') * [[Okcidenta Finnlando]] (''Länsi-Suomen lääni'') * [[Oulu-gubernio]] (''Oulun lääni'') * [[Laponia gubernio]] (''Lapin lääni'') * [[Alando]] (''Åland/Ahvenanmaa'') == Lingvoj == La oficialaj lingvoj de Finnlando estas la [[Finna lingvo|finna]] kaj la [[Sveda lingvo|sveda]], kiujn la konstitucio difinas la naciaj lingvoj. Specialan statuson havas ankaŭ la [[samea lingvo|samea]] en la kvar plej nordaj komunumoj de la lando. Finnlanda konstitucio certigas la rajton de sameoj (kiel indiĝena popolo), ciganoj kaj aliaj grupoj vivteni kaj evoluigi sian lingvon kaj kulturon. La finna estas la gepatra aŭ ĉefa lingvo de proksimume 92% de la loĝantaro<ref>http://www.stat.fi/tup/vaesto/index_en.html</ref>) kaj la sveda de 5,5%<ref>http://www.stat.fi/tup/vaesto/index.html</ref>). Aliaj lingvaj malplimultoj estas la rusa (ĉ. 0,8%) kaj la estona (ĉ. 0,3% de la loĝantaro). La [[Sameaj lingvoj|samean]] lingvon denaske parolas proksimume kvarono el la pli ol 7 mil finnlandaj sameoj. Estas [[Cigano|cigana]] komunumo de proksimume 10&nbsp;000 homoj. Multaj urboj havas oficialan nomon en ambaŭ naciaj lingvoj: ekzemple la ĉefurbo estas ''Helsinki'' en la finna, ''Helsingfors'' en la sveda, simile ''Turku''/''Åbo'', ''Vaasa/Vasa''. Se la lingvo de la plimulto estas sveda, oni rekomendas unuavice la svedan nomon por internacia uzo, ekz. ''Jakobstad'' en la sveda, ''Pietarsaari'' en la finna kaj simile ''Ekenäs/Tammisaari'', ''Kristinestad/Kristiinankaupunki''. En oficiale dulingvaj komunumoj ankaŭ la stratnomoj kaj vojmontrilaj tekstoj estas dulingvaj. Konvencian esperantigitan nomon havas preskaŭ nur la du urboj, kie okazis Universala Kongreso de Esperanto, kaj la urbo de la 36-a Internacia Junulara Kongreso: [[Helsinko]], [[Tampereo]] kaj [[Raŭmo]]. Komence de la 20-a jarcento estis uzata ankaŭ la esperanta nomo ''Helsingforso'' por Helsinko. En la praktiko la uzado ankoraŭ varias, kaj oni ofte vidas ankaŭ la neadaptitajn nomojn ''Helsinki'' kaj ''Tampere''. Esperantigoj de aliaj urbonomoj estas tre maloftaj, sed okaze aperantaj. Municipo estas oficiale dulingva en Finnlando, se almenaŭ 3&nbsp;000 personoj aŭ 8% de la loĝantaro parolas la malplimultan lingvon. En la insulara provinco [[Alando]] tamen nur la sveda lingvo estas oficiale uzata. Unu el la konkurencaj avantaĝoj en Finnlando estis la scipovo de lingvoj. Ĉiuj studentoj ĝis la mezlernejo lernas almenaŭ du lingvojn, ĉefe la anglan kaj devige la svedan, sed la instruado ne estas de tre alta nivelo kaj malmultaj plenkreskaj finnoj hodiaŭ praktike konas la svedan. . Laŭ okazinta en [[2005]] studo (''Eurobarometer''), 60% de la finnlanda loĝantaro asertis, ke ili scipovas paroli la anglan, 38% la svedan kaj 17% la germanan<ref>[http://ec.europa.eu/public_opinion/archives/ebs/ebs_237.en.pdf Europeans and languages], 2005</ref>. === Lingvopolitike === La lingva pozicio en Finnlando estas same ol ekzemple en Centr-afrika Respubliko, kie la franca lingvo havas fortan pozicion. La lingvo de la iama kolonia gastiga lando ankoraŭ estas en forta pozicio, same kiel la franca, en multaj iamaj francaj kolonioj en Afriko. La plej rasisma lando en la mondo, Svedio, kontrolas lingvopolitikon de Finnlando kaj iuj, kvankam ne plejo, el [[svedlingvaj finnlandanoj]] apogas Svedion en tia afero. Sveda estas daŭre instruata en finnalingvaj mezlernejoj, same kiel la finna en svedlingvaj lernejoj. Galupoj montras, ke plejo de finnoj volas forigi devigan instruon de sveda. De tempo al tempo okazas diskutoj pri ĉesigo de tia devo, Civitana iniciato por forigi el la eduksistemo la devigan lernadon de la sveda favore al la lernado de aliaj lingvoj estis akceptita por parlamenta voĉdonado en 2014 sed ne sukcesis fariĝi leĝo<ref>(finna) ''[https://www.kansalaisaloite.fi/fi/aloite/1939 Monikielinen Suomi - ruotsi valinnaiseksi]'' (finna plurlingveco - la sveda libere elektebla)</ref>. Inter la plej grandaj municipoj de Finnlando, Helsinko, Vantaa, Espoo kaj Turku estas ankoraŭ dulingvaj kaj tial ofertas multe da edukado kaj sanservo ankaŭ en la sveda, kvankam la svedlingva malplimulto multe malpliiĝis. Eĉ tiel, nuntempe oni verŝajne ne eblas plene elteni en tiuj ĉi municipoj, se oni nur scipovas la svedan. == Ekonomio == * GNP: totala - 139,7 miliardoj da eŭroj; pokapa - 26&nbsp;863 eŭroj (2002). * Eksporto''':''' elektronikaj kaj elektraj varoj 27,5 %; metaloj, maŝinoj kaj veturiloj 27,1 %; papero, celulozo kaj lignaĵoj 25,7 %; kemiaĵoj 11,5 %, alio 8,2 % (2002). == Politiko == Ŝtatestro de Finnlando estas prezidanto de la respubliko (finne ''tasavallan presidentti'', svede ''republikens president''). Jare 1919 – 2000 Finnlando havis duon-prezidentan sistemon kaj forto de la prezidanto estis granda speciale en periodoj de [[Urho Kekkonen]] (prezidanto de la respubliko en la jaroj 1956–1982), sed en fino de 1980-jaroj oni startis malpliigi forton de la prezidanto kaj nun Finnlando havas parlamentan sistemon, kie la prezidanto ne havas vere grandan politikan forton. Periodo de prezidanto estas ses jaroj. Finnlanda parlamento (finne ''eduskunta'', svede ''riksdagen'') inkludas 200 parlamentanojn. La periodo de parlamento estas kvar jaroj. Legu: * [[Politikaj partioj en Finnlando]] * [[Finnlanda parlamento]] * [[Listo de la ĉefministroj de Finnlando]]. * [[Listo de prezidantoj de Finnlando]] == Historio == La historion de Finnlando grave influis ĝiaj grandaj najbaroj [[Svedio]] kaj [[Rusio]]. Ĝis [[1809]] la lando estis parto de Svedio, ekde tiam ĝis [[1917]] ĝi apartenis al la [[Rusia Imperio]], kiel [[Grandprinclando Finnlando|aŭtonoma grandprinclando]]. Dum la rusia regado la finnoj restis lojalaj, kaj rekompence rajtis teni sian [[konstitucio]]n kaj apartan valuton, kiam en Rusio eĉ paroli pri konstitucio estis malpermesate. Post la [[rusia revolucio de 1905]] la finnlandanoj sukcesis havigi al si pliajn rajtojn. En [[1906]] Finnlando estis la unua en Eŭropo, kiu enkondukis vere ĝeneralan kaj egalan elekto-rajton — ankaŭ virinoj rajtis voĉdoni kaj esti elektitaj. En la unuaj elektoj [[1907]] la socialdemokratoj iĝis la plej granda partio. Finnlando [[Finna Deklaro de Sendependo|deklaris sin sendependa]] la [[6-an de decembro]] [[1917]], post la [[Oktobra revolucio]] en Rusio, kaj ricevis sendependecon per dekreto de bolŝevika registaro. En januaro [[1918]] la [[socialisto]]j per puĉo kaptis la povon en Helsinko, kaj sekvis [[interna milito]]. Sin reciproke buĉis la finnaj [[ruĝuloj]] kaj blankuloj, kaj en [[Tampereo]] okazis la plej granda batalo de la ĝistiama nordia historio. Multaj finnoj (speciale inter ruĝuloj) mortis en koncentrejoj pro malsato kaj malsanoj. La interna milito lasis en la socio profundajn vundojn. Post la interna milito la regantoj tre favore sin tenis al [[Germanio]], ĉar de tie ili dum la milito ricevis helpon. Oni decidis igi la ĵus sendependiĝintan Finnlandon reĝlando, kaj eĉ elektis [[Hesio-Kaselo#Dinastio Hesio-Kaselo|germanan princon]] reĝo. Germanio tamen malgajnis la [[Unua mondmilito|Unuan mondmiliton]]. Finnlando iĝis respubliko, kaj la taskojn de reĝo ricevis la prezidento. Dum la jaroj 1920-30 estiĝis dekstremaj naciismaj organizoj, kiuj interalie instigis kverelojn kontraŭ la sved-lingvanoj. En [[1930]] oni post longa kampanjo de la dekstruloj malpermesis la agadon de la [[komunisto]]j, sed en [[1932]] la dekstro post nesukcesa puĉo grandparte perdis sian influon. Eĉ pli firmigis la socion la atako de [[Sovetio]] en [[1939]]. Dum longa intertraktado aŭtune 1939 Sovetio postulis de Finnlando cedon de [[teritorio]] por sekurigi [[Leningrado]]n, kaj novembre [[Stalin]] transiris de vortoj al armiloj. Okazis la t.n. “[[Vintra milito]]” kontraŭ la agresinto. Stalin ne sukcesis konkeri la tutan Finnlandon, sed ja estis ceditaj teritorioj, i.a. la dua plej granda urbo de tiama Finnlando, [[Viborgo]] (finne [[Viipuri]]). Tiuteme vidu artikolon [[ceditaj areoj (Finnlando)|ceditaj areoj]]. Finnlando komencis serĉi apogon de la faŝisma Germanio. En [[1941]] Finnlando partoprenis en la Hitlera atako kontraŭ Sovetio, unue por klopodi rekonkeri siajn perditajn teritoriojn, sed poste por konstrui “[[Grandfinnlando]]n” (en finna historiografio tiu milito nomiĝas la [[Daŭriga milito]]). Germanio tamen denove malvenkis, kaj Finnlando devis ekkonstrui novajn rilatojn kun sia granda najbaro. La [[Moskva armistico]] estis subskribita inter Finnlando unuflanke kaj [[Sovetunio]] kaj [[Unuiĝinta Reĝlando]] aliflanke la 19an de septembro, [[1944]], kio metis finon al la [[Daŭriga milito]].<ref>[http://heninen.net/sopimus/1944_e.htm Armistice Agreement between the Union of Soviet Socialist Republics and the United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland,on the one hand, and Finland on the other] Alirita la 3an de januaro 2019. </ref> La Armistico restaŭris la Moskvan Pactraktaton de [[1940]], kun nombraj modifoj. Finnlando devis rezigni pri diversaj landlimaj teritorioj al Sovetunio. Finnlando cedis pluajn teritoriojn al Sovetio, devis propraforte eligi el la lando restojn de la naziaj trupoj (vd. [[Laplanda milito]]), sed la lando estis neniam okupita de sovetiaj trupoj. Post la milito la komunistoj denove rajtis agadi, kaj komence ili havis grandan influon. En [[1948]] estis subskribita traktato pri amikeco, kunlaboro kaj interhelpo kun Sovetio, kaj dum multaj jardekoj bonaj rilatoj kun Sovetio estis la fundamento de la finnlanda ekstera politiko. Kvankam la demokratio neniam endanĝeriĝis, Sovetio ofte senteble influis ankaŭ la internan politikon. En [[1962]] Sovetio forte reagis kontraŭ koalicio de socialdemokratoj kaj dekstraj burĝaj partioj, kiuj celis malhelpi la reelekton de prezidento [[Urho Kekkonen]] ([[1900]]-[[1986]]). La [[koalicio]] dissolviĝis kaj Kekkonen estis reelektita. Kekkonen, kiu sciis varti la delikatajn rilatojn de Finnlando al [[Moskvo]], restis prezidento dum kvarona jarcento, de [[1956]] ĝis malsaniĝo en [[1981]]. Precipe pro sia lerta ekstera politiko, Kekkonen ekhavis escepte fortan povon ankaŭ en la interna politiko. Dum la tempo de Kekkonen la internacia pozicio de Finnlando daŭre fortiĝis. En [[1975]], kiam la [[Konferenco pri Sekureco kaj Kunlaboro en Eŭropo]] estis fondita en Helsinko, la neŭtraleco de Finnlando estis vaste rekonita. Krom politikan, Sovetio havis ankaŭ grandan ekonomian signifon por Finnlando. La drasta malkresko de la komerco kun Sovetio/Rusio post la 1980-aj jaroj profundigis la ekonomian krizon, kaŭzitan de la internacia konjunkturo, kaj la senlaboreco atingis rekordon: de 3,4% en 1990 ĝi altiĝis en tri jaroj al 22%. == Kulturo == [[Sisu (koncepto)|Sisu]] estas tipa finna termino kiu signifas ion en la senco de "obstino, persisto, fera volo por fini certan, ofte longdaŭran taskon". === Famaj finnlingvaj aŭtoroj === [[Aleksis Kivi]] - [[Elias Lönnrot]] - [[Mika Waltari]] - [[Arto Paasilinna]], [[Juhana Heikki Erkko]], [[Ulla-Lena Lundberg]], [[Anja Snellman]]. === Kuirarto === * [[Finnlanda kuirarto]] * [[Finna pano]] === Religio === La [[Evangelia-Luterana Eklezio de Finnlando]] (finne ''Suomen evankelis-luterilainen kirkko'', svede ''Evangelisk-lutherska kyrkan i Finland'') kaj la Ortodoksa Eklezio de Finnlando estas la du popolaj eklezioj de Finnlando. {| class="wikitable" ! align=center | [[Religio]] ! align=center | Kvanto de homoj<ref>https://pxnet2.stat.fi/PXWeb/pxweb/en/StatFin/StatFin__vrm__vaerak/statfin_vaerak_pxt_11rx.px/table/tableViewLayout1/</ref> ! align=center | % |- | [[luteranismo]] || align=right | 3 695 160 || align=right |66,60 |- | sen religio || align=right | 1 696 899 || align=right |30,58 |- | [[ortodoksismo]] || align=right | 59 508 || align=right | 1,07 |- | [[islamo]] || align=right | 20 876 || align=right | |- | [[atestantoj de Jehovo]] || align=right | 16 495 || align=right | |- | [[katolikismo]] || align=right | 14 914 || align=right | |- | [[Pentekosta Kristanismo]] || align=right | 12 944 || align=right | |- | [[adventismo]] || align=right | 3208 || align=right | |- | [[mormonismo]] || align=right | 3187 || align=right | |- | [[baptismo]] || align=right | 2455 || align=right | |- | [[budhismo]] || align=right | 1834 || align=right | |- | [[metodismo]] || align=right | 1319 || align=right | |- | [[judismo]] || align=right | 1079 || align=right | |- | [[bahaismo]] || align=right | 656 || align=right | |- | [[hinduismo]] || align=right | 371 || align=right | |- | [[anglikanismo]] || align=right | 198 || align=right | |- | aliaj kristanaj || align=right | 16 837 || align=right | |- | aliaj nekristanaj || align=right | 531|| align=right | |- | sume || align=right | 5 548 241 || align=right | |} == Esperanto-movado en Finnlando == {{Ĉefartikolo|Esperanto-movado en Finnlando}} La historio de la frua Esperanto-movado estas legebla en jena artikolo el [[Enciklopedio de Esperanto]]: [[Frua Esperanto-movado/Finnlando]]. Vidu ankaŭ : [[Finnlanda Esperantista Junulara Organizo|Finnlanda esperantista junulara organizo]] == Cetere == Al Finnlando apartenas duonmemstara [[Alando]] (finnlingve ''Ahvenanmaa'', svede ''Åland''). En Finnlando troviĝas multe da [[Sovaĝeja Kabano|sovaĝejaj kabanoj]]. * [[Saŭno]] * [[Sisu (koncepto)|Sisu]], finna identeca koncepto * [[Kalevala]], la nacia finna [[epopeo]] * [[Puuko]], malgranda tradicia finna tranĉilo * [[Sahti]], tradicia finna biero * [[Festivalo Arta Lumo]] * [[Mynämäki]], (multlingva arto) * [[Jean Sibelius]], la plej konata finna [[komponisto]] * [[Kantelo]], nacia finna muzikinstrumento * Timo Väänänen, finna muzikisto, [[Kantelo|kantelisto]] kaj [[Esperantistoj|esperantisto]] * [[Lordi]], rokgrupo kiu partoprenis la [[Eŭrovido-Kantokonkurso|Eurosong]]-festivalon * [[Värttinä|Vârttinä]], kantgrupo * [[Wimme Saari]], samea muzikisto de [[jojko]] * [[Mari Boine]] - [[Sameoj|samea]] kantistino * [[Eila Hiltunen]], plej konata [[Skulptisto|skulptistino]] pro la Sibelius-monumento en Helsinki. * [[Alvar Aalto]], arkitekto * [[Aki Kaurismäki]], [[reĝisoro]] * [[Mika Kaurismäki]], reĝisoro * [[Gustaf John Ramstedt]], diplomato, sciencisto. * [[Mauno Koivisto]], politikisto * [[Urho Kekkonen]], poltikisto == Eksteraj ligiloj == * [http://www.finland.fi www.finland.fi] * [http://Www.visitfinland.com www.visitfinland.com] * [http://Www.sauna.fi www.sauna.fi] * (multlingva retejo) [https://suomifinland100.fi/?lang=en SuomiFinland100] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20181112072753/https://suomifinland100.fi/?lang=en |date=2018-11-12 }} == Vidu ankaŭ == * [[Vintra milito]] * [[Daŭriga milito]] * [[Listo de urboj de Finnlando]] * [[Landnomoj]] * La nunaj [[finnaj eŭro-moneroj]], kaj la antaŭa nacia valuto [[finna marko]] * [[Finnoj]] * [[Svedlingvaj finnlandanoj]] * Kvarken ([[arkipelago]] kaj [[Monda heredaĵo de Unesko|monda heredaĵo]]) == Referencoj == {{Referencoj}} == Eksteraj ligiloj == * (eo) {{ueavikio|{{paĝonomo}}|{{paĝonomo}}}} {{eo}} *(eo) [http://verkoj.com/verkistoj/raita-pyhala/finnlando/ Finnlando, la plej feliĉa lando] * (en) [http://vitrifolk.apinc.org/costumes-finlande.html Tradiciaj vestoj de Finnlando] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20060510232711/http://vitrifolk.apinc.org/costumes-finlande.html |date=2006-05-10 }} {{Projektoj|n=Kategorio:Finnlando|s=Kategorio:Finnlando}} {{Eŭropa Unio}} {{Ŝtatoj en Eŭropo}} {{Bibliotekoj}} [[Kategorio:Finnlando| ]] [[Kategorio:Ŝtatoj de la Eŭropa Unio]] [[Kategorio:Administraj unuoj fonditaj en 1919]] 4d0ydabqscg6j7vbtb7xuv1e3cika5x 7685218 7685216 2022-08-11T10:39:08Z 109.240.111.226 /* Lingvopolitike */ wikitext text/x-wiki {{Informkesto lando |eonomo = Finnlando |nomoenlokalingvo = Suomi <small>({{lingv|fi|e}})</small><br />Finland <small>({{lingv|sv|e}})</small> |lokigo-bildo = [[Dosiero:Location_Finland_EU_Europe.png|300px|Lokigo]] |lingvoj = oficialaj: [[Finna lingvo|Finna]], [[Sveda lingvo|Sveda]] |religio = [[Kristanismo|kristanoj]]: [[Luteranismo|luteranoj]] 80,6%, [[Ortodoksismo|ortodoksuloj]] 1,1% |km2 = 338145 |akvo = 9.4 |loĝdenso = 16 |ĉefministro = [[Sanna Marin]] ekde decembro 2019 |nacia tago = 6-a de decembro |sendependeco = deklarita la 6-an de decembro 1917; disde [[Rusio]] |esperanto-asocio = [[Esperanto-Asocio de Finnlando]] }} '''Finnlando''' ({{lang-fi|Suomi}}, {{lang-sv|Finland}}) estas parlamenta respubliko en Norda Eŭropo. Ĝin limas Svedujo, Norvegujo, Rusujo kaj la Balta Maro. La lando havas 5,6 milionojn da loĝantoj, kaj ĝia areo (sen maro) estas 338 462 km². Tiel ĝi estas unu el la plej maldense loĝataj landoj en Eŭropo. La loĝantaro koncentriĝas en la sudaj kaj sudokcidentaj partoj de la lando, kie situas ankaŭ la ĉefurba regiono [[Helsinki]] kun 1,3 milionoj da loĝantoj kaj la du sekve plej grandaj urboregionoj [[Tampere]] (342 miloj) kaj [[Turku]] (278 miloj). <ref>name="popolstat" Oficiala statistiko de Finnlando, strukturo de la loĝantaro (''Suomen virallinen tilasto: Väestörakenne''). ISSN=1797-5379. Konsultita 16 Okt 2021 https://www.stat.fi/til/vaerak/meta.html</ref> La konstitucio de Finnlando difinas egale la [[Finna lingvo|Finnan]] (gepatra lingvo de 86,9 %<ref>https://www.stat.fi/til/vaerak/2020/vaerak_2020_2021-03-31_tau_002_fi.html Lingva statistiko 2020</ref>) kaj [[Sveda lingvo|Svedan]] (5,2 %) kiel la naciajn lingvojn kaj aldonas la rajtojn de [[Sameoj]] kaj [[Romaoj]] kaj aliaj grupoj vivteni siajn kulturojn kaj lingvojn. Aparta leĝo difinas la uzosferojn de la lingvoj de la indiĝena popolo Sameoj. <ref>name="konst" https://finlex.fi/fi/laki/ajantasa/1999/19990731 Konstitucio de Finnlando</ref> La insulara provinco [[Alando]] havas aŭtonoman statuson, kaj ĝia sola oficiala lingvo estas la Sveda. En prahistorio, la unuaj homoj alvenis al la teritorio de la nuna Finnlando antaŭ ĉ. 10 000 jaroj, post la fino de la [[glaciepoko]], kaj la lando restis daŭre loĝata ekde tiam. Dum la unuaj jarcentoj de la dua jarmilo, la landon atingis kristanismo de okcidente kaj de oriente, kaj la teritorio iĝis parto de la vastiĝanta [[Svedujo]], ties orienta duono. Ekde la 18-a jarcento ĉe la orienta limo plifortiĝis premo de la [[Rusa imperio]], kaj en 1809, post milito inter Svedujo kaj Rusujo, la lando estis ligita al Rusujo. Tie, kiel [[Grandprinclando Finnlando]], ĝi ĝuis rimarkindan aŭtonomecon. La ŝtatrenversaj revolucioj de Rusujo en 1917 ebligis al Finnlando apartiĝon el la falinta imperio. La 6-an de Decembro 1917 la parlamento akceptis deklaron pri sendependeco de Finnlando. La deklaron sekvis interna milito en Januaro–Majo 2018. En Junio 1919 la parlamento definitive akceptis respublikan konstitucion. Ekde 1955 Finnlando estas membro de [[Unuiĝintaj Nacioj]]. En 1995 la lando aliĝis al [[Eŭropa Unio]]. == Pri la nomo de la lando == En la {{lingv|fi|a}} ĝi nomiĝas ''Suomi'', en la {{lingv|sv|a}} ''Finland''. En multaj aliaj lingvoj la nomo estas, aŭ similas al, Fin(n)land(ia). En Esperanto la plej ofta nomo estas «Finnlando», en kiu «finn» estas la radiko (do la anoj de la ĉefa etno nomiĝas «[[finnoj]]»); uzante la saman radikon, ankaŭ eblas nomi la landon «Finnujo» aŭ «Finnio» (kvankam tiuj formoj maloftas). Ĉar al kelkaj malplaĉas neprononceblo de la duobla konsonanto en la radiko «finn»<ref>Oni jes povas escepte prononci «finno» simile al ''sen-noma'', distribuante ''nn'' inter du silaboj; tamen tio fiaskas pri ''nnl'' el «Finnlando»: unue, la sialbokomenca ''nl'' el ''Fin-nlando'' estas ne nur nekutima, sed eĉ fonetike malebla por multaj esperantistoj; due, tia dissilabado kolizius kun la morfologio (kp ''Gron-lando''). La dissilabado ''Fin-n-lando'' implicas silabofaran [n̩], kiu en Esperanto ne ekzistas.</ref>, iuj uzas la radikon «suom» anstataŭe, do nomas la landon ''Suomio'' aŭ ''Suomujo''. Tiu formo plaĉas al iuj esperantistoj — ne nur tial, ke ĝi devenas de la finnlingva vorto ''Suomi'' anstataŭ el fremda fonto, sed precipe ĉar ĝi evitigas la leksikan kolilizion de «Fin-lando» kaj la neprononceblon de «Fi'''nnl'''ando», «fi'''nnl'''ingva» kaj tiel plu. Aliaj preferas uzi la radikon «finland» por la lando, do diri «Finlando»; la enloĝantoj tiam nomiĝas «finlandanoj» (tio do malebligas facile distingi inter enloĝantoj de Finnlando kaj la etnaj finnoj: ekzemple ĉu la finnlandaj [[sameoj]], kiuj ja estas «fi'''nn'''landanoj» kaj «suom'''i'''anoj», estas ''fi'''n'''landanoj''?). == Geografio == [[Salpausselkä]] (elparolo: [ˈsɑlpausˌselkæ]) estas la tri paralelaj altaj terkrestoj en Suda Finnlando. == Ĉefaj urboj == [[Dosiero:Suurkirkko Helsinki maaliskuu 2002 IMG 0629.JPG|eta|maldekstra|250x250px|Helsinki: luterana katedralo, urbdomo, venda placo, la Suda haveno, marto 2002|alternative=]] {{Lingv|fi|a}} nomo, ''{{lingv|sv|a}} nomo'' (nombro de loĝantoj) * [[Helsinki]], ''Helsingfors'' (628&#8239;208; 2015-12-31) * [[Espoo]], ''Esbo'' (269&#8239;802; 2015-12-31) * [[Tampere]], ''Tammerfors'' (225&#8239;118; 2015-12-31) * [[Vantaa]], ''Vanda'' (214&#8239;605; 2015-12-31) [[Dosiero:Aura river, autumn flood.jpg|eta|maldekstra|250x250px|Turku: la rivero Aura dum aŭtuna alta akvonivelo|alternative=]] [[Dosiero:Koli National Park in Northern Karelia.jpg|eta|Pielinen]] * [[Oulu]], ''Uleåborg'' ( 200&#8239;071; 2016-09-19) * [[Turku]], ''Åbo'' (185&#8239;908; 2015-12-31) * [[Jyväskylä]] (138&#8239;997; 2016-01-31) * [[Lahti]], ''Lahtis'' (102&#8239;358; 2012-01-31) * [[Kuopio]] (97&#8239;552; 2012-01-31) * [[Kouvola]] (87&#8239;592; 2012-01-31) * [[Pori]] ''Björneborg'' (83&#8239;510; 2014-09-30) == Administra divido == {{Ĉefartikolo|Provincoj de Finnlando}} 20 [[Provincoj de Finnlando|provincoj]] (''maakunta''), 342 komunumoj (''kunta''). === Gubernioj === Pro reorganizo de la regiona ŝtata administrado la gubernioj (finne ''lääni'') estis malfonditaj fine de 2009. Ĝis la {{dato|31|decembro|2009}} estis ses gubernioj en Finnlando: * [[Suda Finnlando]] (''Etelä-Suomen lääni'') * [[Orienta Finnlando]] (''Itä-Suomen lääni'') * [[Okcidenta Finnlando]] (''Länsi-Suomen lääni'') * [[Oulu-gubernio]] (''Oulun lääni'') * [[Laponia gubernio]] (''Lapin lääni'') * [[Alando]] (''Åland/Ahvenanmaa'') == Lingvoj == La oficialaj lingvoj de Finnlando estas la [[Finna lingvo|finna]] kaj la [[Sveda lingvo|sveda]], kiujn la konstitucio difinas la naciaj lingvoj. Specialan statuson havas ankaŭ la [[samea lingvo|samea]] en la kvar plej nordaj komunumoj de la lando. Finnlanda konstitucio certigas la rajton de sameoj (kiel indiĝena popolo), ciganoj kaj aliaj grupoj vivteni kaj evoluigi sian lingvon kaj kulturon. La finna estas la gepatra aŭ ĉefa lingvo de proksimume 92% de la loĝantaro<ref>http://www.stat.fi/tup/vaesto/index_en.html</ref>) kaj la sveda de 5,5%<ref>http://www.stat.fi/tup/vaesto/index.html</ref>). Aliaj lingvaj malplimultoj estas la rusa (ĉ. 0,8%) kaj la estona (ĉ. 0,3% de la loĝantaro). La [[Sameaj lingvoj|samean]] lingvon denaske parolas proksimume kvarono el la pli ol 7 mil finnlandaj sameoj. Estas [[Cigano|cigana]] komunumo de proksimume 10&nbsp;000 homoj. Multaj urboj havas oficialan nomon en ambaŭ naciaj lingvoj: ekzemple la ĉefurbo estas ''Helsinki'' en la finna, ''Helsingfors'' en la sveda, simile ''Turku''/''Åbo'', ''Vaasa/Vasa''. Se la lingvo de la plimulto estas sveda, oni rekomendas unuavice la svedan nomon por internacia uzo, ekz. ''Jakobstad'' en la sveda, ''Pietarsaari'' en la finna kaj simile ''Ekenäs/Tammisaari'', ''Kristinestad/Kristiinankaupunki''. En oficiale dulingvaj komunumoj ankaŭ la stratnomoj kaj vojmontrilaj tekstoj estas dulingvaj. Konvencian esperantigitan nomon havas preskaŭ nur la du urboj, kie okazis Universala Kongreso de Esperanto, kaj la urbo de la 36-a Internacia Junulara Kongreso: [[Helsinko]], [[Tampereo]] kaj [[Raŭmo]]. Komence de la 20-a jarcento estis uzata ankaŭ la esperanta nomo ''Helsingforso'' por Helsinko. En la praktiko la uzado ankoraŭ varias, kaj oni ofte vidas ankaŭ la neadaptitajn nomojn ''Helsinki'' kaj ''Tampere''. Esperantigoj de aliaj urbonomoj estas tre maloftaj, sed okaze aperantaj. Municipo estas oficiale dulingva en Finnlando, se almenaŭ 3&nbsp;000 personoj aŭ 8% de la loĝantaro parolas la malplimultan lingvon. En la insulara provinco [[Alando]] tamen nur la sveda lingvo estas oficiale uzata. Unu el la konkurencaj avantaĝoj en Finnlando estis la scipovo de lingvoj. Ĉiuj studentoj ĝis la mezlernejo lernas almenaŭ du lingvojn, ĉefe la anglan kaj devige la svedan, sed la instruado ne estas de tre alta nivelo kaj malmultaj plenkreskaj finnoj hodiaŭ praktike konas la svedan. . Laŭ okazinta en [[2005]] studo (''Eurobarometer''), 60% de la finnlanda loĝantaro asertis, ke ili scipovas paroli la anglan, 38% la svedan kaj 17% la germanan<ref>[http://ec.europa.eu/public_opinion/archives/ebs/ebs_237.en.pdf Europeans and languages], 2005</ref>. === Lingvopolitike === La lingva pozicio en Finnlando estas same ol ekzemple en Centr-afrika Respubliko, kie la franca lingvo havas fortan pozicion. La lingvo de la iama kolonia gastiga lando ankoraŭ estas en forta pozicio, same kiel la franca, en multaj iamaj francaj kolonioj en Afriko. La plej rasisma lando en la mondo, Svedio, kontrolas lingvopolitikon de sia eksa kolonio, kaj iuj, kvankam ne plejo, el [[svedlingvaj finnlandanoj]] apogas Svedion en tia afero. Sveda estas daŭre instruata en finnalingvaj mezlernejoj, same kiel la finna en svedlingvaj lernejoj. Galupoj montras, ke plejo de finnoj volas forigi devigan instruon de sveda. De tempo al tempo okazas diskutoj pri ĉesigo de tia devo, Civitana iniciato por forigi el la eduksistemo la devigan lernadon de la sveda favore al la lernado de aliaj lingvoj estis akceptita por parlamenta voĉdonado en 2014 sed ne sukcesis fariĝi leĝo<ref>(finna) ''[https://www.kansalaisaloite.fi/fi/aloite/1939 Monikielinen Suomi - ruotsi valinnaiseksi]'' (finna plurlingveco - la sveda libere elektebla)</ref>. Inter la plej grandaj municipoj de Finnlando, Helsinko, Vantaa, Espoo kaj Turku estas ankoraŭ dulingvaj kaj tial ofertas multe da edukado kaj sanservo ankaŭ en la sveda, kvankam la svedlingva malplimulto multe malpliiĝis. Eĉ tiel, nuntempe oni verŝajne ne eblas plene elteni en tiuj ĉi municipoj, se oni nur scipovas la svedan. == Ekonomio == * GNP: totala - 139,7 miliardoj da eŭroj; pokapa - 26&nbsp;863 eŭroj (2002). * Eksporto''':''' elektronikaj kaj elektraj varoj 27,5 %; metaloj, maŝinoj kaj veturiloj 27,1 %; papero, celulozo kaj lignaĵoj 25,7 %; kemiaĵoj 11,5 %, alio 8,2 % (2002). == Politiko == Ŝtatestro de Finnlando estas prezidanto de la respubliko (finne ''tasavallan presidentti'', svede ''republikens president''). Jare 1919 – 2000 Finnlando havis duon-prezidentan sistemon kaj forto de la prezidanto estis granda speciale en periodoj de [[Urho Kekkonen]] (prezidanto de la respubliko en la jaroj 1956–1982), sed en fino de 1980-jaroj oni startis malpliigi forton de la prezidanto kaj nun Finnlando havas parlamentan sistemon, kie la prezidanto ne havas vere grandan politikan forton. Periodo de prezidanto estas ses jaroj. Finnlanda parlamento (finne ''eduskunta'', svede ''riksdagen'') inkludas 200 parlamentanojn. La periodo de parlamento estas kvar jaroj. Legu: * [[Politikaj partioj en Finnlando]] * [[Finnlanda parlamento]] * [[Listo de la ĉefministroj de Finnlando]]. * [[Listo de prezidantoj de Finnlando]] == Historio == La historion de Finnlando grave influis ĝiaj grandaj najbaroj [[Svedio]] kaj [[Rusio]]. Ĝis [[1809]] la lando estis parto de Svedio, ekde tiam ĝis [[1917]] ĝi apartenis al la [[Rusia Imperio]], kiel [[Grandprinclando Finnlando|aŭtonoma grandprinclando]]. Dum la rusia regado la finnoj restis lojalaj, kaj rekompence rajtis teni sian [[konstitucio]]n kaj apartan valuton, kiam en Rusio eĉ paroli pri konstitucio estis malpermesate. Post la [[rusia revolucio de 1905]] la finnlandanoj sukcesis havigi al si pliajn rajtojn. En [[1906]] Finnlando estis la unua en Eŭropo, kiu enkondukis vere ĝeneralan kaj egalan elekto-rajton — ankaŭ virinoj rajtis voĉdoni kaj esti elektitaj. En la unuaj elektoj [[1907]] la socialdemokratoj iĝis la plej granda partio. Finnlando [[Finna Deklaro de Sendependo|deklaris sin sendependa]] la [[6-an de decembro]] [[1917]], post la [[Oktobra revolucio]] en Rusio, kaj ricevis sendependecon per dekreto de bolŝevika registaro. En januaro [[1918]] la [[socialisto]]j per puĉo kaptis la povon en Helsinko, kaj sekvis [[interna milito]]. Sin reciproke buĉis la finnaj [[ruĝuloj]] kaj blankuloj, kaj en [[Tampereo]] okazis la plej granda batalo de la ĝistiama nordia historio. Multaj finnoj (speciale inter ruĝuloj) mortis en koncentrejoj pro malsato kaj malsanoj. La interna milito lasis en la socio profundajn vundojn. Post la interna milito la regantoj tre favore sin tenis al [[Germanio]], ĉar de tie ili dum la milito ricevis helpon. Oni decidis igi la ĵus sendependiĝintan Finnlandon reĝlando, kaj eĉ elektis [[Hesio-Kaselo#Dinastio Hesio-Kaselo|germanan princon]] reĝo. Germanio tamen malgajnis la [[Unua mondmilito|Unuan mondmiliton]]. Finnlando iĝis respubliko, kaj la taskojn de reĝo ricevis la prezidento. Dum la jaroj 1920-30 estiĝis dekstremaj naciismaj organizoj, kiuj interalie instigis kverelojn kontraŭ la sved-lingvanoj. En [[1930]] oni post longa kampanjo de la dekstruloj malpermesis la agadon de la [[komunisto]]j, sed en [[1932]] la dekstro post nesukcesa puĉo grandparte perdis sian influon. Eĉ pli firmigis la socion la atako de [[Sovetio]] en [[1939]]. Dum longa intertraktado aŭtune 1939 Sovetio postulis de Finnlando cedon de [[teritorio]] por sekurigi [[Leningrado]]n, kaj novembre [[Stalin]] transiris de vortoj al armiloj. Okazis la t.n. “[[Vintra milito]]” kontraŭ la agresinto. Stalin ne sukcesis konkeri la tutan Finnlandon, sed ja estis ceditaj teritorioj, i.a. la dua plej granda urbo de tiama Finnlando, [[Viborgo]] (finne [[Viipuri]]). Tiuteme vidu artikolon [[ceditaj areoj (Finnlando)|ceditaj areoj]]. Finnlando komencis serĉi apogon de la faŝisma Germanio. En [[1941]] Finnlando partoprenis en la Hitlera atako kontraŭ Sovetio, unue por klopodi rekonkeri siajn perditajn teritoriojn, sed poste por konstrui “[[Grandfinnlando]]n” (en finna historiografio tiu milito nomiĝas la [[Daŭriga milito]]). Germanio tamen denove malvenkis, kaj Finnlando devis ekkonstrui novajn rilatojn kun sia granda najbaro. La [[Moskva armistico]] estis subskribita inter Finnlando unuflanke kaj [[Sovetunio]] kaj [[Unuiĝinta Reĝlando]] aliflanke la 19an de septembro, [[1944]], kio metis finon al la [[Daŭriga milito]].<ref>[http://heninen.net/sopimus/1944_e.htm Armistice Agreement between the Union of Soviet Socialist Republics and the United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland,on the one hand, and Finland on the other] Alirita la 3an de januaro 2019. </ref> La Armistico restaŭris la Moskvan Pactraktaton de [[1940]], kun nombraj modifoj. Finnlando devis rezigni pri diversaj landlimaj teritorioj al Sovetunio. Finnlando cedis pluajn teritoriojn al Sovetio, devis propraforte eligi el la lando restojn de la naziaj trupoj (vd. [[Laplanda milito]]), sed la lando estis neniam okupita de sovetiaj trupoj. Post la milito la komunistoj denove rajtis agadi, kaj komence ili havis grandan influon. En [[1948]] estis subskribita traktato pri amikeco, kunlaboro kaj interhelpo kun Sovetio, kaj dum multaj jardekoj bonaj rilatoj kun Sovetio estis la fundamento de la finnlanda ekstera politiko. Kvankam la demokratio neniam endanĝeriĝis, Sovetio ofte senteble influis ankaŭ la internan politikon. En [[1962]] Sovetio forte reagis kontraŭ koalicio de socialdemokratoj kaj dekstraj burĝaj partioj, kiuj celis malhelpi la reelekton de prezidento [[Urho Kekkonen]] ([[1900]]-[[1986]]). La [[koalicio]] dissolviĝis kaj Kekkonen estis reelektita. Kekkonen, kiu sciis varti la delikatajn rilatojn de Finnlando al [[Moskvo]], restis prezidento dum kvarona jarcento, de [[1956]] ĝis malsaniĝo en [[1981]]. Precipe pro sia lerta ekstera politiko, Kekkonen ekhavis escepte fortan povon ankaŭ en la interna politiko. Dum la tempo de Kekkonen la internacia pozicio de Finnlando daŭre fortiĝis. En [[1975]], kiam la [[Konferenco pri Sekureco kaj Kunlaboro en Eŭropo]] estis fondita en Helsinko, la neŭtraleco de Finnlando estis vaste rekonita. Krom politikan, Sovetio havis ankaŭ grandan ekonomian signifon por Finnlando. La drasta malkresko de la komerco kun Sovetio/Rusio post la 1980-aj jaroj profundigis la ekonomian krizon, kaŭzitan de la internacia konjunkturo, kaj la senlaboreco atingis rekordon: de 3,4% en 1990 ĝi altiĝis en tri jaroj al 22%. == Kulturo == [[Sisu (koncepto)|Sisu]] estas tipa finna termino kiu signifas ion en la senco de "obstino, persisto, fera volo por fini certan, ofte longdaŭran taskon". === Famaj finnlingvaj aŭtoroj === [[Aleksis Kivi]] - [[Elias Lönnrot]] - [[Mika Waltari]] - [[Arto Paasilinna]], [[Juhana Heikki Erkko]], [[Ulla-Lena Lundberg]], [[Anja Snellman]]. === Kuirarto === * [[Finnlanda kuirarto]] * [[Finna pano]] === Religio === La [[Evangelia-Luterana Eklezio de Finnlando]] (finne ''Suomen evankelis-luterilainen kirkko'', svede ''Evangelisk-lutherska kyrkan i Finland'') kaj la Ortodoksa Eklezio de Finnlando estas la du popolaj eklezioj de Finnlando. {| class="wikitable" ! align=center | [[Religio]] ! align=center | Kvanto de homoj<ref>https://pxnet2.stat.fi/PXWeb/pxweb/en/StatFin/StatFin__vrm__vaerak/statfin_vaerak_pxt_11rx.px/table/tableViewLayout1/</ref> ! align=center | % |- | [[luteranismo]] || align=right | 3 695 160 || align=right |66,60 |- | sen religio || align=right | 1 696 899 || align=right |30,58 |- | [[ortodoksismo]] || align=right | 59 508 || align=right | 1,07 |- | [[islamo]] || align=right | 20 876 || align=right | |- | [[atestantoj de Jehovo]] || align=right | 16 495 || align=right | |- | [[katolikismo]] || align=right | 14 914 || align=right | |- | [[Pentekosta Kristanismo]] || align=right | 12 944 || align=right | |- | [[adventismo]] || align=right | 3208 || align=right | |- | [[mormonismo]] || align=right | 3187 || align=right | |- | [[baptismo]] || align=right | 2455 || align=right | |- | [[budhismo]] || align=right | 1834 || align=right | |- | [[metodismo]] || align=right | 1319 || align=right | |- | [[judismo]] || align=right | 1079 || align=right | |- | [[bahaismo]] || align=right | 656 || align=right | |- | [[hinduismo]] || align=right | 371 || align=right | |- | [[anglikanismo]] || align=right | 198 || align=right | |- | aliaj kristanaj || align=right | 16 837 || align=right | |- | aliaj nekristanaj || align=right | 531|| align=right | |- | sume || align=right | 5 548 241 || align=right | |} == Esperanto-movado en Finnlando == {{Ĉefartikolo|Esperanto-movado en Finnlando}} La historio de la frua Esperanto-movado estas legebla en jena artikolo el [[Enciklopedio de Esperanto]]: [[Frua Esperanto-movado/Finnlando]]. Vidu ankaŭ : [[Finnlanda Esperantista Junulara Organizo|Finnlanda esperantista junulara organizo]] == Cetere == Al Finnlando apartenas duonmemstara [[Alando]] (finnlingve ''Ahvenanmaa'', svede ''Åland''). En Finnlando troviĝas multe da [[Sovaĝeja Kabano|sovaĝejaj kabanoj]]. * [[Saŭno]] * [[Sisu (koncepto)|Sisu]], finna identeca koncepto * [[Kalevala]], la nacia finna [[epopeo]] * [[Puuko]], malgranda tradicia finna tranĉilo * [[Sahti]], tradicia finna biero * [[Festivalo Arta Lumo]] * [[Mynämäki]], (multlingva arto) * [[Jean Sibelius]], la plej konata finna [[komponisto]] * [[Kantelo]], nacia finna muzikinstrumento * Timo Väänänen, finna muzikisto, [[Kantelo|kantelisto]] kaj [[Esperantistoj|esperantisto]] * [[Lordi]], rokgrupo kiu partoprenis la [[Eŭrovido-Kantokonkurso|Eurosong]]-festivalon * [[Värttinä|Vârttinä]], kantgrupo * [[Wimme Saari]], samea muzikisto de [[jojko]] * [[Mari Boine]] - [[Sameoj|samea]] kantistino * [[Eila Hiltunen]], plej konata [[Skulptisto|skulptistino]] pro la Sibelius-monumento en Helsinki. * [[Alvar Aalto]], arkitekto * [[Aki Kaurismäki]], [[reĝisoro]] * [[Mika Kaurismäki]], reĝisoro * [[Gustaf John Ramstedt]], diplomato, sciencisto. * [[Mauno Koivisto]], politikisto * [[Urho Kekkonen]], poltikisto == Eksteraj ligiloj == * [http://www.finland.fi www.finland.fi] * [http://Www.visitfinland.com www.visitfinland.com] * [http://Www.sauna.fi www.sauna.fi] * (multlingva retejo) [https://suomifinland100.fi/?lang=en SuomiFinland100] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20181112072753/https://suomifinland100.fi/?lang=en |date=2018-11-12 }} == Vidu ankaŭ == * [[Vintra milito]] * [[Daŭriga milito]] * [[Listo de urboj de Finnlando]] * [[Landnomoj]] * La nunaj [[finnaj eŭro-moneroj]], kaj la antaŭa nacia valuto [[finna marko]] * [[Finnoj]] * [[Svedlingvaj finnlandanoj]] * Kvarken ([[arkipelago]] kaj [[Monda heredaĵo de Unesko|monda heredaĵo]]) == Referencoj == {{Referencoj}} == Eksteraj ligiloj == * (eo) {{ueavikio|{{paĝonomo}}|{{paĝonomo}}}} {{eo}} *(eo) [http://verkoj.com/verkistoj/raita-pyhala/finnlando/ Finnlando, la plej feliĉa lando] * (en) [http://vitrifolk.apinc.org/costumes-finlande.html Tradiciaj vestoj de Finnlando] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20060510232711/http://vitrifolk.apinc.org/costumes-finlande.html |date=2006-05-10 }} {{Projektoj|n=Kategorio:Finnlando|s=Kategorio:Finnlando}} {{Eŭropa Unio}} {{Ŝtatoj en Eŭropo}} {{Bibliotekoj}} [[Kategorio:Finnlando| ]] [[Kategorio:Ŝtatoj de la Eŭropa Unio]] [[Kategorio:Administraj unuoj fonditaj en 1919]] jdsklhmjn5qqnqum72voqcs1yyh20vi 7685221 7685218 2022-08-11T10:44:42Z 109.240.111.226 wikitext text/x-wiki {{Informkesto lando |eonomo = Finnlando |nomoenlokalingvo = Suomi <small>({{lingv|fi|e}})</small><br />Finland <small>({{lingv|sv|e}})</small> |lokigo-bildo = [[Dosiero:Location_Finland_EU_Europe.png|300px|Lokigo]] |lingvoj = oficialaj: [[Finna lingvo|Finna]], [[Sveda lingvo|Sveda]] |religio = [[Kristanismo|kristanoj]]: [[Luteranismo|luteranoj]] 80,6%, [[Ortodoksismo|ortodoksuloj]] 1,1% |km2 = 338145 |akvo = 9.4 |loĝdenso = 16 |ĉefministro = [[Sanna Marin]] ekde decembro 2019 |nacia tago = 6-a de decembro |sendependeco = deklarita la 6-an de decembro 1917; disde [[Rusio]] |esperanto-asocio = [[Esperanto-Asocio de Finnlando]] }} '''Finnlando''' ({{lang-fi|Suomi}}, {{lang-sv|Finland}}) estas parlamenta respubliko en Norda Eŭropo. Ĝin limas Svedujo, Norvegujo, Rusujo kaj la Balta Maro. Ĝi apartenas al Eŭropa Unio. La lando havas 5,6 milionojn da loĝantoj, kaj ĝia areo (sen maro) estas 338 462 km². Tiel ĝi estas unu el la plej maldense loĝataj landoj en Eŭropo. La loĝantaro koncentriĝas en la sudaj kaj sudokcidentaj partoj de la lando, kie situas ankaŭ la ĉefurba regiono [[Helsinki]] kun 1,3 milionoj da loĝantoj kaj la du sekve plej grandaj urboregionoj [[Tampere]] (342 miloj) kaj [[Turku]] (278 miloj). <ref>name="popolstat" Oficiala statistiko de Finnlando, strukturo de la loĝantaro (''Suomen virallinen tilasto: Väestörakenne''). ISSN=1797-5379. Konsultita 16 Okt 2021 https://www.stat.fi/til/vaerak/meta.html</ref> La konstitucio de Finnlando difinas egale la [[Finna lingvo|Finnan]] (gepatra lingvo de 86,9 %<ref>https://www.stat.fi/til/vaerak/2020/vaerak_2020_2021-03-31_tau_002_fi.html Lingva statistiko 2020</ref>) kaj [[Sveda lingvo|Svedan]] (5,2 %) kiel la naciajn lingvojn kaj aldonas la rajtojn de [[Sameoj]] kaj [[Romaoj]] kaj aliaj grupoj vivteni siajn kulturojn kaj lingvojn. Aparta leĝo difinas la uzosferojn de la lingvoj de la indiĝena popolo Sameoj. <ref>name="konst" https://finlex.fi/fi/laki/ajantasa/1999/19990731 Konstitucio de Finnlando</ref> La insulara provinco [[Alando]] havas aŭtonoman statuson, kaj ĝia sola oficiala lingvo estas la Sveda. En prahistorio, la unuaj homoj alvenis al la teritorio de la nuna Finnlando antaŭ ĉ. 10 000 jaroj, post la fino de la [[glaciepoko]], kaj la lando restis daŭre loĝata ekde tiam. Dum la unuaj jarcentoj de la dua jarmilo, la landon atingis kristanismo de okcidente kaj de oriente, kaj la teritorio iĝis parto de la vastiĝanta [[Svedujo]], ties orienta duono. Ekde la 18-a jarcento ĉe la orienta limo plifortiĝis premo de la [[Rusa imperio]], kaj en 1809, post milito inter Svedujo kaj Rusujo, la lando estis ligita al Rusujo. Tie, kiel [[Grandprinclando Finnlando]], ĝi ĝuis rimarkindan aŭtonomecon. La ŝtatrenversaj revolucioj de Rusujo en 1917 ebligis al Finnlando apartiĝon el la falinta imperio. La 6-an de Decembro 1917 la parlamento akceptis deklaron pri sendependeco de Finnlando. La deklaron sekvis interna milito en Januaro–Majo 2018. En Junio 1919 la parlamento definitive akceptis respublikan konstitucion. Ekde 1955 Finnlando estas membro de [[Unuiĝintaj Nacioj]]. En 1995 la lando aliĝis al [[Eŭropa Unio]]. == Pri la nomo de la lando == En la {{lingv|fi|a}} ĝi nomiĝas ''Suomi'', en la {{lingv|sv|a}} ''Finland''. En multaj aliaj lingvoj la nomo estas, aŭ similas al, Fin(n)land(ia). En Esperanto la plej ofta nomo estas «Finnlando», en kiu «finn» estas la radiko (do la anoj de la ĉefa etno nomiĝas «[[finnoj]]»); uzante la saman radikon, ankaŭ eblas nomi la landon «Finnujo» aŭ «Finnio» (kvankam tiuj formoj maloftas). Ĉar al kelkaj malplaĉas neprononceblo de la duobla konsonanto en la radiko «finn»<ref>Oni jes povas escepte prononci «finno» simile al ''sen-noma'', distribuante ''nn'' inter du silaboj; tamen tio fiaskas pri ''nnl'' el «Finnlando»: unue, la sialbokomenca ''nl'' el ''Fin-nlando'' estas ne nur nekutima, sed eĉ fonetike malebla por multaj esperantistoj; due, tia dissilabado kolizius kun la morfologio (kp ''Gron-lando''). La dissilabado ''Fin-n-lando'' implicas silabofaran [n̩], kiu en Esperanto ne ekzistas.</ref>, iuj uzas la radikon «suom» anstataŭe, do nomas la landon ''Suomio'' aŭ ''Suomujo''. Tiu formo plaĉas al iuj esperantistoj — ne nur tial, ke ĝi devenas de la finnlingva vorto ''Suomi'' anstataŭ el fremda fonto, sed precipe ĉar ĝi evitigas la leksikan kolilizion de «Fin-lando» kaj la neprononceblon de «Fi'''nnl'''ando», «fi'''nnl'''ingva» kaj tiel plu. Aliaj preferas uzi la radikon «finland» por la lando, do diri «Finlando»; la enloĝantoj tiam nomiĝas «finlandanoj» (tio do malebligas facile distingi inter enloĝantoj de Finnlando kaj la etnaj finnoj: ekzemple ĉu la finnlandaj [[sameoj]], kiuj ja estas «fi'''nn'''landanoj» kaj «suom'''i'''anoj», estas ''fi'''n'''landanoj''?). == Geografio == [[Salpausselkä]] (elparolo: [ˈsɑlpausˌselkæ]) estas la tri paralelaj altaj terkrestoj en Suda Finnlando. == Ĉefaj urboj == [[Dosiero:Suurkirkko Helsinki maaliskuu 2002 IMG 0629.JPG|eta|maldekstra|250x250px|Helsinki: luterana katedralo, urbdomo, venda placo, la Suda haveno, marto 2002|alternative=]] {{Lingv|fi|a}} nomo, ''{{lingv|sv|a}} nomo'' (nombro de loĝantoj) * [[Helsinki]], ''Helsingfors'' (628&#8239;208; 2015-12-31) * [[Espoo]], ''Esbo'' (269&#8239;802; 2015-12-31) * [[Tampere]], ''Tammerfors'' (225&#8239;118; 2015-12-31) * [[Vantaa]], ''Vanda'' (214&#8239;605; 2015-12-31) [[Dosiero:Aura river, autumn flood.jpg|eta|maldekstra|250x250px|Turku: la rivero Aura dum aŭtuna alta akvonivelo|alternative=]] [[Dosiero:Koli National Park in Northern Karelia.jpg|eta|Pielinen]] * [[Oulu]], ''Uleåborg'' ( 200&#8239;071; 2016-09-19) * [[Turku]], ''Åbo'' (185&#8239;908; 2015-12-31) * [[Jyväskylä]] (138&#8239;997; 2016-01-31) * [[Lahti]], ''Lahtis'' (102&#8239;358; 2012-01-31) * [[Kuopio]] (97&#8239;552; 2012-01-31) * [[Kouvola]] (87&#8239;592; 2012-01-31) * [[Pori]] ''Björneborg'' (83&#8239;510; 2014-09-30) == Administra divido == {{Ĉefartikolo|Provincoj de Finnlando}} 20 [[Provincoj de Finnlando|provincoj]] (''maakunta''), 342 komunumoj (''kunta''). === Gubernioj === Pro reorganizo de la regiona ŝtata administrado la gubernioj (finne ''lääni'') estis malfonditaj fine de 2009. Ĝis la {{dato|31|decembro|2009}} estis ses gubernioj en Finnlando: * [[Suda Finnlando]] (''Etelä-Suomen lääni'') * [[Orienta Finnlando]] (''Itä-Suomen lääni'') * [[Okcidenta Finnlando]] (''Länsi-Suomen lääni'') * [[Oulu-gubernio]] (''Oulun lääni'') * [[Laponia gubernio]] (''Lapin lääni'') * [[Alando]] (''Åland/Ahvenanmaa'') == Lingvoj == La oficialaj lingvoj de Finnlando estas la [[Finna lingvo|finna]] kaj la [[Sveda lingvo|sveda]], kiujn la konstitucio difinas la naciaj lingvoj. Specialan statuson havas ankaŭ la [[samea lingvo|samea]] en la kvar plej nordaj komunumoj de la lando. Finnlanda konstitucio certigas la rajton de sameoj (kiel indiĝena popolo), ciganoj kaj aliaj grupoj vivteni kaj evoluigi sian lingvon kaj kulturon. La finna estas la gepatra aŭ ĉefa lingvo de proksimume 92% de la loĝantaro<ref>http://www.stat.fi/tup/vaesto/index_en.html</ref>) kaj la sveda de 5,5%<ref>http://www.stat.fi/tup/vaesto/index.html</ref>). Aliaj lingvaj malplimultoj estas la rusa (ĉ. 0,8%) kaj la estona (ĉ. 0,3% de la loĝantaro). La [[Sameaj lingvoj|samean]] lingvon denaske parolas proksimume kvarono el la pli ol 7 mil finnlandaj sameoj. Estas [[Cigano|cigana]] komunumo de proksimume 10&nbsp;000 homoj. Multaj urboj havas oficialan nomon en ambaŭ naciaj lingvoj: ekzemple la ĉefurbo estas ''Helsinki'' en la finna, ''Helsingfors'' en la sveda, simile ''Turku''/''Åbo'', ''Vaasa/Vasa''. Se la lingvo de la plimulto estas sveda, oni rekomendas unuavice la svedan nomon por internacia uzo, ekz. ''Jakobstad'' en la sveda, ''Pietarsaari'' en la finna kaj simile ''Ekenäs/Tammisaari'', ''Kristinestad/Kristiinankaupunki''. En oficiale dulingvaj komunumoj ankaŭ la stratnomoj kaj vojmontrilaj tekstoj estas dulingvaj. Konvencian esperantigitan nomon havas preskaŭ nur la du urboj, kie okazis Universala Kongreso de Esperanto, kaj la urbo de la 36-a Internacia Junulara Kongreso: [[Helsinko]], [[Tampereo]] kaj [[Raŭmo]]. Komence de la 20-a jarcento estis uzata ankaŭ la esperanta nomo ''Helsingforso'' por Helsinko. En la praktiko la uzado ankoraŭ varias, kaj oni ofte vidas ankaŭ la neadaptitajn nomojn ''Helsinki'' kaj ''Tampere''. Esperantigoj de aliaj urbonomoj estas tre maloftaj, sed okaze aperantaj. Municipo estas oficiale dulingva en Finnlando, se almenaŭ 3&nbsp;000 personoj aŭ 8% de la loĝantaro parolas la malplimultan lingvon. En la insulara provinco [[Alando]] tamen nur la sveda lingvo estas oficiale uzata. Unu el la konkurencaj avantaĝoj en Finnlando estis la scipovo de lingvoj. Ĉiuj studentoj ĝis la mezlernejo lernas almenaŭ du lingvojn, ĉefe la anglan kaj devige la svedan, sed la instruado ne estas de tre alta nivelo kaj malmultaj plenkreskaj finnoj hodiaŭ praktike konas la svedan. . Laŭ okazinta en [[2005]] studo (''Eurobarometer''), 60% de la finnlanda loĝantaro asertis, ke ili scipovas paroli la anglan, 38% la svedan kaj 17% la germanan<ref>[http://ec.europa.eu/public_opinion/archives/ebs/ebs_237.en.pdf Europeans and languages], 2005</ref>. === Lingvopolitike === La lingva pozicio en Finnlando estas same ol ekzemple en Centr-afrika Respubliko, kie la franca lingvo havas fortan pozicion. La lingvo de la iama kolonia gastiga lando ankoraŭ estas en forta pozicio, same kiel la franca, en multaj iamaj francaj kolonioj en Afriko. La plej rasisma lando en la mondo, Svedio, kontrolas lingvopolitikon de sia eksa kolonio, kaj iuj, kvankam ne plejo, el [[svedlingvaj finnlandanoj]] apogas Svedion en tia afero. Sveda estas daŭre instruata en finnalingvaj mezlernejoj, same kiel la finna en svedlingvaj lernejoj. Galupoj montras, ke plejo de finnoj volas forigi devigan instruon de sveda. De tempo al tempo okazas diskutoj pri ĉesigo de tia devo, Civitana iniciato por forigi el la eduksistemo la devigan lernadon de la sveda favore al la lernado de aliaj lingvoj estis akceptita por parlamenta voĉdonado en 2014 sed ne sukcesis fariĝi leĝo<ref>(finna) ''[https://www.kansalaisaloite.fi/fi/aloite/1939 Monikielinen Suomi - ruotsi valinnaiseksi]'' (finna plurlingveco - la sveda libere elektebla)</ref>. Inter la plej grandaj municipoj de Finnlando, Helsinko, Vantaa, Espoo kaj Turku estas ankoraŭ dulingvaj kaj tial ofertas multe da edukado kaj sanservo ankaŭ en la sveda, kvankam la svedlingva malplimulto multe malpliiĝis. Eĉ tiel, nuntempe oni verŝajne ne eblas plene elteni en tiuj ĉi municipoj, se oni nur scipovas la svedan. == Ekonomio == * GNP: totala - 139,7 miliardoj da eŭroj; pokapa - 26&nbsp;863 eŭroj (2002). * Eksporto''':''' elektronikaj kaj elektraj varoj 27,5 %; metaloj, maŝinoj kaj veturiloj 27,1 %; papero, celulozo kaj lignaĵoj 25,7 %; kemiaĵoj 11,5 %, alio 8,2 % (2002). == Politiko == Ŝtatestro de Finnlando estas prezidanto de la respubliko (finne ''tasavallan presidentti'', svede ''republikens president''). Jare 1919 – 2000 Finnlando havis duon-prezidentan sistemon kaj forto de la prezidanto estis granda speciale en periodoj de [[Urho Kekkonen]] (prezidanto de la respubliko en la jaroj 1956–1982), sed en fino de 1980-jaroj oni startis malpliigi forton de la prezidanto kaj nun Finnlando havas parlamentan sistemon, kie la prezidanto ne havas vere grandan politikan forton. Periodo de prezidanto estas ses jaroj. Finnlanda parlamento (finne ''eduskunta'', svede ''riksdagen'') inkludas 200 parlamentanojn. La periodo de parlamento estas kvar jaroj. Legu: * [[Politikaj partioj en Finnlando]] * [[Finnlanda parlamento]] * [[Listo de la ĉefministroj de Finnlando]]. * [[Listo de prezidantoj de Finnlando]] == Historio == La historion de Finnlando grave influis ĝiaj grandaj najbaroj [[Svedio]] kaj [[Rusio]]. Ĝis [[1809]] la lando estis parto de Svedio, ekde tiam ĝis [[1917]] ĝi apartenis al la [[Rusia Imperio]], kiel [[Grandprinclando Finnlando|aŭtonoma grandprinclando]]. Dum la rusia regado la finnoj restis lojalaj, kaj rekompence rajtis teni sian [[konstitucio]]n kaj apartan valuton, kiam en Rusio eĉ paroli pri konstitucio estis malpermesate. Post la [[rusia revolucio de 1905]] la finnlandanoj sukcesis havigi al si pliajn rajtojn. En [[1906]] Finnlando estis la unua en Eŭropo, kiu enkondukis vere ĝeneralan kaj egalan elekto-rajton — ankaŭ virinoj rajtis voĉdoni kaj esti elektitaj. En la unuaj elektoj [[1907]] la socialdemokratoj iĝis la plej granda partio. Finnlando [[Finna Deklaro de Sendependo|deklaris sin sendependa]] la [[6-an de decembro]] [[1917]], post la [[Oktobra revolucio]] en Rusio, kaj ricevis sendependecon per dekreto de bolŝevika registaro. En januaro [[1918]] la [[socialisto]]j per puĉo kaptis la povon en Helsinko, kaj sekvis [[interna milito]]. Sin reciproke buĉis la finnaj [[ruĝuloj]] kaj blankuloj, kaj en [[Tampereo]] okazis la plej granda batalo de la ĝistiama nordia historio. Multaj finnoj (speciale inter ruĝuloj) mortis en koncentrejoj pro malsato kaj malsanoj. La interna milito lasis en la socio profundajn vundojn. Post la interna milito la regantoj tre favore sin tenis al [[Germanio]], ĉar de tie ili dum la milito ricevis helpon. Oni decidis igi la ĵus sendependiĝintan Finnlandon reĝlando, kaj eĉ elektis [[Hesio-Kaselo#Dinastio Hesio-Kaselo|germanan princon]] reĝo. Germanio tamen malgajnis la [[Unua mondmilito|Unuan mondmiliton]]. Finnlando iĝis respubliko, kaj la taskojn de reĝo ricevis la prezidento. Dum la jaroj 1920-30 estiĝis dekstremaj naciismaj organizoj, kiuj interalie instigis kverelojn kontraŭ la sved-lingvanoj. En [[1930]] oni post longa kampanjo de la dekstruloj malpermesis la agadon de la [[komunisto]]j, sed en [[1932]] la dekstro post nesukcesa puĉo grandparte perdis sian influon. Eĉ pli firmigis la socion la atako de [[Sovetio]] en [[1939]]. Dum longa intertraktado aŭtune 1939 Sovetio postulis de Finnlando cedon de [[teritorio]] por sekurigi [[Leningrado]]n, kaj novembre [[Stalin]] transiris de vortoj al armiloj. Okazis la t.n. “[[Vintra milito]]” kontraŭ la agresinto. Stalin ne sukcesis konkeri la tutan Finnlandon, sed ja estis ceditaj teritorioj, i.a. la dua plej granda urbo de tiama Finnlando, [[Viborgo]] (finne [[Viipuri]]). Tiuteme vidu artikolon [[ceditaj areoj (Finnlando)|ceditaj areoj]]. Finnlando komencis serĉi apogon de la faŝisma Germanio. En [[1941]] Finnlando partoprenis en la Hitlera atako kontraŭ Sovetio, unue por klopodi rekonkeri siajn perditajn teritoriojn, sed poste por konstrui “[[Grandfinnlando]]n” (en finna historiografio tiu milito nomiĝas la [[Daŭriga milito]]). Germanio tamen denove malvenkis, kaj Finnlando devis ekkonstrui novajn rilatojn kun sia granda najbaro. La [[Moskva armistico]] estis subskribita inter Finnlando unuflanke kaj [[Sovetunio]] kaj [[Unuiĝinta Reĝlando]] aliflanke la 19an de septembro, [[1944]], kio metis finon al la [[Daŭriga milito]].<ref>[http://heninen.net/sopimus/1944_e.htm Armistice Agreement between the Union of Soviet Socialist Republics and the United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland,on the one hand, and Finland on the other] Alirita la 3an de januaro 2019. </ref> La Armistico restaŭris la Moskvan Pactraktaton de [[1940]], kun nombraj modifoj. Finnlando devis rezigni pri diversaj landlimaj teritorioj al Sovetunio. Finnlando cedis pluajn teritoriojn al Sovetio, devis propraforte eligi el la lando restojn de la naziaj trupoj (vd. [[Laplanda milito]]), sed la lando estis neniam okupita de sovetiaj trupoj. Post la milito la komunistoj denove rajtis agadi, kaj komence ili havis grandan influon. En [[1948]] estis subskribita traktato pri amikeco, kunlaboro kaj interhelpo kun Sovetio, kaj dum multaj jardekoj bonaj rilatoj kun Sovetio estis la fundamento de la finnlanda ekstera politiko. Kvankam la demokratio neniam endanĝeriĝis, Sovetio ofte senteble influis ankaŭ la internan politikon. En [[1962]] Sovetio forte reagis kontraŭ koalicio de socialdemokratoj kaj dekstraj burĝaj partioj, kiuj celis malhelpi la reelekton de prezidento [[Urho Kekkonen]] ([[1900]]-[[1986]]). La [[koalicio]] dissolviĝis kaj Kekkonen estis reelektita. Kekkonen, kiu sciis varti la delikatajn rilatojn de Finnlando al [[Moskvo]], restis prezidento dum kvarona jarcento, de [[1956]] ĝis malsaniĝo en [[1981]]. Precipe pro sia lerta ekstera politiko, Kekkonen ekhavis escepte fortan povon ankaŭ en la interna politiko. Dum la tempo de Kekkonen la internacia pozicio de Finnlando daŭre fortiĝis. En [[1975]], kiam la [[Konferenco pri Sekureco kaj Kunlaboro en Eŭropo]] estis fondita en Helsinko, la neŭtraleco de Finnlando estis vaste rekonita. Krom politikan, Sovetio havis ankaŭ grandan ekonomian signifon por Finnlando. La drasta malkresko de la komerco kun Sovetio/Rusio post la 1980-aj jaroj profundigis la ekonomian krizon, kaŭzitan de la internacia konjunkturo, kaj la senlaboreco atingis rekordon: de 3,4% en 1990 ĝi altiĝis en tri jaroj al 22%. == Kulturo == [[Sisu (koncepto)|Sisu]] estas tipa finna termino kiu signifas ion en la senco de "obstino, persisto, fera volo por fini certan, ofte longdaŭran taskon". === Famaj finnlingvaj aŭtoroj === [[Aleksis Kivi]] - [[Elias Lönnrot]] - [[Mika Waltari]] - [[Arto Paasilinna]], [[Juhana Heikki Erkko]], [[Ulla-Lena Lundberg]], [[Anja Snellman]]. === Kuirarto === * [[Finnlanda kuirarto]] * [[Finna pano]] === Religio === La [[Evangelia-Luterana Eklezio de Finnlando]] (finne ''Suomen evankelis-luterilainen kirkko'', svede ''Evangelisk-lutherska kyrkan i Finland'') kaj la Ortodoksa Eklezio de Finnlando estas la du popolaj eklezioj de Finnlando. {| class="wikitable" ! align=center | [[Religio]] ! align=center | Kvanto de homoj<ref>https://pxnet2.stat.fi/PXWeb/pxweb/en/StatFin/StatFin__vrm__vaerak/statfin_vaerak_pxt_11rx.px/table/tableViewLayout1/</ref> ! align=center | % |- | [[luteranismo]] || align=right | 3 695 160 || align=right |66,60 |- | sen religio || align=right | 1 696 899 || align=right |30,58 |- | [[ortodoksismo]] || align=right | 59 508 || align=right | 1,07 |- | [[islamo]] || align=right | 20 876 || align=right | |- | [[atestantoj de Jehovo]] || align=right | 16 495 || align=right | |- | [[katolikismo]] || align=right | 14 914 || align=right | |- | [[Pentekosta Kristanismo]] || align=right | 12 944 || align=right | |- | [[adventismo]] || align=right | 3208 || align=right | |- | [[mormonismo]] || align=right | 3187 || align=right | |- | [[baptismo]] || align=right | 2455 || align=right | |- | [[budhismo]] || align=right | 1834 || align=right | |- | [[metodismo]] || align=right | 1319 || align=right | |- | [[judismo]] || align=right | 1079 || align=right | |- | [[bahaismo]] || align=right | 656 || align=right | |- | [[hinduismo]] || align=right | 371 || align=right | |- | [[anglikanismo]] || align=right | 198 || align=right | |- | aliaj kristanaj || align=right | 16 837 || align=right | |- | aliaj nekristanaj || align=right | 531|| align=right | |- | sume || align=right | 5 548 241 || align=right | |} == Esperanto-movado en Finnlando == {{Ĉefartikolo|Esperanto-movado en Finnlando}} La historio de la frua Esperanto-movado estas legebla en jena artikolo el [[Enciklopedio de Esperanto]]: [[Frua Esperanto-movado/Finnlando]]. Vidu ankaŭ : [[Finnlanda Esperantista Junulara Organizo|Finnlanda esperantista junulara organizo]] == Cetere == Al Finnlando apartenas duonmemstara [[Alando]] (finnlingve ''Ahvenanmaa'', svede ''Åland''). En Finnlando troviĝas multe da [[Sovaĝeja Kabano|sovaĝejaj kabanoj]]. * [[Saŭno]] * [[Sisu (koncepto)|Sisu]], finna identeca koncepto * [[Kalevala]], la nacia finna [[epopeo]] * [[Puuko]], malgranda tradicia finna tranĉilo * [[Sahti]], tradicia finna biero * [[Festivalo Arta Lumo]] * [[Mynämäki]], (multlingva arto) * [[Jean Sibelius]], la plej konata finna [[komponisto]] * [[Kantelo]], nacia finna muzikinstrumento * Timo Väänänen, finna muzikisto, [[Kantelo|kantelisto]] kaj [[Esperantistoj|esperantisto]] * [[Lordi]], rokgrupo kiu partoprenis la [[Eŭrovido-Kantokonkurso|Eurosong]]-festivalon * [[Värttinä|Vârttinä]], kantgrupo * [[Wimme Saari]], samea muzikisto de [[jojko]] * [[Mari Boine]] - [[Sameoj|samea]] kantistino * [[Eila Hiltunen]], plej konata [[Skulptisto|skulptistino]] pro la Sibelius-monumento en Helsinki. * [[Alvar Aalto]], arkitekto * [[Aki Kaurismäki]], [[reĝisoro]] * [[Mika Kaurismäki]], reĝisoro * [[Gustaf John Ramstedt]], diplomato, sciencisto. * [[Mauno Koivisto]], politikisto * [[Urho Kekkonen]], poltikisto == Eksteraj ligiloj == * [http://www.finland.fi www.finland.fi] * [http://Www.visitfinland.com www.visitfinland.com] * [http://Www.sauna.fi www.sauna.fi] * (multlingva retejo) [https://suomifinland100.fi/?lang=en SuomiFinland100] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20181112072753/https://suomifinland100.fi/?lang=en |date=2018-11-12 }} == Vidu ankaŭ == * [[Vintra milito]] * [[Daŭriga milito]] * [[Listo de urboj de Finnlando]] * [[Landnomoj]] * La nunaj [[finnaj eŭro-moneroj]], kaj la antaŭa nacia valuto [[finna marko]] * [[Finnoj]] * [[Svedlingvaj finnlandanoj]] * Kvarken ([[arkipelago]] kaj [[Monda heredaĵo de Unesko|monda heredaĵo]]) == Referencoj == {{Referencoj}} == Eksteraj ligiloj == * (eo) {{ueavikio|{{paĝonomo}}|{{paĝonomo}}}} {{eo}} *(eo) [http://verkoj.com/verkistoj/raita-pyhala/finnlando/ Finnlando, la plej feliĉa lando] * (en) [http://vitrifolk.apinc.org/costumes-finlande.html Tradiciaj vestoj de Finnlando] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20060510232711/http://vitrifolk.apinc.org/costumes-finlande.html |date=2006-05-10 }} {{Projektoj|n=Kategorio:Finnlando|s=Kategorio:Finnlando}} {{Eŭropa Unio}} {{Ŝtatoj en Eŭropo}} {{Bibliotekoj}} [[Kategorio:Finnlando| ]] [[Kategorio:Ŝtatoj de la Eŭropa Unio]] [[Kategorio:Administraj unuoj fonditaj en 1919]] k7q5pv9vpbl7ei6sszqlcq1eyi77knf 7685222 7685221 2022-08-11T10:45:57Z 109.240.111.226 /* Lingvopolitike */ wikitext text/x-wiki {{Informkesto lando |eonomo = Finnlando |nomoenlokalingvo = Suomi <small>({{lingv|fi|e}})</small><br />Finland <small>({{lingv|sv|e}})</small> |lokigo-bildo = [[Dosiero:Location_Finland_EU_Europe.png|300px|Lokigo]] |lingvoj = oficialaj: [[Finna lingvo|Finna]], [[Sveda lingvo|Sveda]] |religio = [[Kristanismo|kristanoj]]: [[Luteranismo|luteranoj]] 80,6%, [[Ortodoksismo|ortodoksuloj]] 1,1% |km2 = 338145 |akvo = 9.4 |loĝdenso = 16 |ĉefministro = [[Sanna Marin]] ekde decembro 2019 |nacia tago = 6-a de decembro |sendependeco = deklarita la 6-an de decembro 1917; disde [[Rusio]] |esperanto-asocio = [[Esperanto-Asocio de Finnlando]] }} '''Finnlando''' ({{lang-fi|Suomi}}, {{lang-sv|Finland}}) estas parlamenta respubliko en Norda Eŭropo. Ĝin limas Svedujo, Norvegujo, Rusujo kaj la Balta Maro. Ĝi apartenas al Eŭropa Unio. La lando havas 5,6 milionojn da loĝantoj, kaj ĝia areo (sen maro) estas 338 462 km². Tiel ĝi estas unu el la plej maldense loĝataj landoj en Eŭropo. La loĝantaro koncentriĝas en la sudaj kaj sudokcidentaj partoj de la lando, kie situas ankaŭ la ĉefurba regiono [[Helsinki]] kun 1,3 milionoj da loĝantoj kaj la du sekve plej grandaj urboregionoj [[Tampere]] (342 miloj) kaj [[Turku]] (278 miloj). <ref>name="popolstat" Oficiala statistiko de Finnlando, strukturo de la loĝantaro (''Suomen virallinen tilasto: Väestörakenne''). ISSN=1797-5379. Konsultita 16 Okt 2021 https://www.stat.fi/til/vaerak/meta.html</ref> La konstitucio de Finnlando difinas egale la [[Finna lingvo|Finnan]] (gepatra lingvo de 86,9 %<ref>https://www.stat.fi/til/vaerak/2020/vaerak_2020_2021-03-31_tau_002_fi.html Lingva statistiko 2020</ref>) kaj [[Sveda lingvo|Svedan]] (5,2 %) kiel la naciajn lingvojn kaj aldonas la rajtojn de [[Sameoj]] kaj [[Romaoj]] kaj aliaj grupoj vivteni siajn kulturojn kaj lingvojn. Aparta leĝo difinas la uzosferojn de la lingvoj de la indiĝena popolo Sameoj. <ref>name="konst" https://finlex.fi/fi/laki/ajantasa/1999/19990731 Konstitucio de Finnlando</ref> La insulara provinco [[Alando]] havas aŭtonoman statuson, kaj ĝia sola oficiala lingvo estas la Sveda. En prahistorio, la unuaj homoj alvenis al la teritorio de la nuna Finnlando antaŭ ĉ. 10 000 jaroj, post la fino de la [[glaciepoko]], kaj la lando restis daŭre loĝata ekde tiam. Dum la unuaj jarcentoj de la dua jarmilo, la landon atingis kristanismo de okcidente kaj de oriente, kaj la teritorio iĝis parto de la vastiĝanta [[Svedujo]], ties orienta duono. Ekde la 18-a jarcento ĉe la orienta limo plifortiĝis premo de la [[Rusa imperio]], kaj en 1809, post milito inter Svedujo kaj Rusujo, la lando estis ligita al Rusujo. Tie, kiel [[Grandprinclando Finnlando]], ĝi ĝuis rimarkindan aŭtonomecon. La ŝtatrenversaj revolucioj de Rusujo en 1917 ebligis al Finnlando apartiĝon el la falinta imperio. La 6-an de Decembro 1917 la parlamento akceptis deklaron pri sendependeco de Finnlando. La deklaron sekvis interna milito en Januaro–Majo 2018. En Junio 1919 la parlamento definitive akceptis respublikan konstitucion. Ekde 1955 Finnlando estas membro de [[Unuiĝintaj Nacioj]]. En 1995 la lando aliĝis al [[Eŭropa Unio]]. == Pri la nomo de la lando == En la {{lingv|fi|a}} ĝi nomiĝas ''Suomi'', en la {{lingv|sv|a}} ''Finland''. En multaj aliaj lingvoj la nomo estas, aŭ similas al, Fin(n)land(ia). En Esperanto la plej ofta nomo estas «Finnlando», en kiu «finn» estas la radiko (do la anoj de la ĉefa etno nomiĝas «[[finnoj]]»); uzante la saman radikon, ankaŭ eblas nomi la landon «Finnujo» aŭ «Finnio» (kvankam tiuj formoj maloftas). Ĉar al kelkaj malplaĉas neprononceblo de la duobla konsonanto en la radiko «finn»<ref>Oni jes povas escepte prononci «finno» simile al ''sen-noma'', distribuante ''nn'' inter du silaboj; tamen tio fiaskas pri ''nnl'' el «Finnlando»: unue, la sialbokomenca ''nl'' el ''Fin-nlando'' estas ne nur nekutima, sed eĉ fonetike malebla por multaj esperantistoj; due, tia dissilabado kolizius kun la morfologio (kp ''Gron-lando''). La dissilabado ''Fin-n-lando'' implicas silabofaran [n̩], kiu en Esperanto ne ekzistas.</ref>, iuj uzas la radikon «suom» anstataŭe, do nomas la landon ''Suomio'' aŭ ''Suomujo''. Tiu formo plaĉas al iuj esperantistoj — ne nur tial, ke ĝi devenas de la finnlingva vorto ''Suomi'' anstataŭ el fremda fonto, sed precipe ĉar ĝi evitigas la leksikan kolilizion de «Fin-lando» kaj la neprononceblon de «Fi'''nnl'''ando», «fi'''nnl'''ingva» kaj tiel plu. Aliaj preferas uzi la radikon «finland» por la lando, do diri «Finlando»; la enloĝantoj tiam nomiĝas «finlandanoj» (tio do malebligas facile distingi inter enloĝantoj de Finnlando kaj la etnaj finnoj: ekzemple ĉu la finnlandaj [[sameoj]], kiuj ja estas «fi'''nn'''landanoj» kaj «suom'''i'''anoj», estas ''fi'''n'''landanoj''?). == Geografio == [[Salpausselkä]] (elparolo: [ˈsɑlpausˌselkæ]) estas la tri paralelaj altaj terkrestoj en Suda Finnlando. == Ĉefaj urboj == [[Dosiero:Suurkirkko Helsinki maaliskuu 2002 IMG 0629.JPG|eta|maldekstra|250x250px|Helsinki: luterana katedralo, urbdomo, venda placo, la Suda haveno, marto 2002|alternative=]] {{Lingv|fi|a}} nomo, ''{{lingv|sv|a}} nomo'' (nombro de loĝantoj) * [[Helsinki]], ''Helsingfors'' (628&#8239;208; 2015-12-31) * [[Espoo]], ''Esbo'' (269&#8239;802; 2015-12-31) * [[Tampere]], ''Tammerfors'' (225&#8239;118; 2015-12-31) * [[Vantaa]], ''Vanda'' (214&#8239;605; 2015-12-31) [[Dosiero:Aura river, autumn flood.jpg|eta|maldekstra|250x250px|Turku: la rivero Aura dum aŭtuna alta akvonivelo|alternative=]] [[Dosiero:Koli National Park in Northern Karelia.jpg|eta|Pielinen]] * [[Oulu]], ''Uleåborg'' ( 200&#8239;071; 2016-09-19) * [[Turku]], ''Åbo'' (185&#8239;908; 2015-12-31) * [[Jyväskylä]] (138&#8239;997; 2016-01-31) * [[Lahti]], ''Lahtis'' (102&#8239;358; 2012-01-31) * [[Kuopio]] (97&#8239;552; 2012-01-31) * [[Kouvola]] (87&#8239;592; 2012-01-31) * [[Pori]] ''Björneborg'' (83&#8239;510; 2014-09-30) == Administra divido == {{Ĉefartikolo|Provincoj de Finnlando}} 20 [[Provincoj de Finnlando|provincoj]] (''maakunta''), 342 komunumoj (''kunta''). === Gubernioj === Pro reorganizo de la regiona ŝtata administrado la gubernioj (finne ''lääni'') estis malfonditaj fine de 2009. Ĝis la {{dato|31|decembro|2009}} estis ses gubernioj en Finnlando: * [[Suda Finnlando]] (''Etelä-Suomen lääni'') * [[Orienta Finnlando]] (''Itä-Suomen lääni'') * [[Okcidenta Finnlando]] (''Länsi-Suomen lääni'') * [[Oulu-gubernio]] (''Oulun lääni'') * [[Laponia gubernio]] (''Lapin lääni'') * [[Alando]] (''Åland/Ahvenanmaa'') == Lingvoj == La oficialaj lingvoj de Finnlando estas la [[Finna lingvo|finna]] kaj la [[Sveda lingvo|sveda]], kiujn la konstitucio difinas la naciaj lingvoj. Specialan statuson havas ankaŭ la [[samea lingvo|samea]] en la kvar plej nordaj komunumoj de la lando. Finnlanda konstitucio certigas la rajton de sameoj (kiel indiĝena popolo), ciganoj kaj aliaj grupoj vivteni kaj evoluigi sian lingvon kaj kulturon. La finna estas la gepatra aŭ ĉefa lingvo de proksimume 92% de la loĝantaro<ref>http://www.stat.fi/tup/vaesto/index_en.html</ref>) kaj la sveda de 5,5%<ref>http://www.stat.fi/tup/vaesto/index.html</ref>). Aliaj lingvaj malplimultoj estas la rusa (ĉ. 0,8%) kaj la estona (ĉ. 0,3% de la loĝantaro). La [[Sameaj lingvoj|samean]] lingvon denaske parolas proksimume kvarono el la pli ol 7 mil finnlandaj sameoj. Estas [[Cigano|cigana]] komunumo de proksimume 10&nbsp;000 homoj. Multaj urboj havas oficialan nomon en ambaŭ naciaj lingvoj: ekzemple la ĉefurbo estas ''Helsinki'' en la finna, ''Helsingfors'' en la sveda, simile ''Turku''/''Åbo'', ''Vaasa/Vasa''. Se la lingvo de la plimulto estas sveda, oni rekomendas unuavice la svedan nomon por internacia uzo, ekz. ''Jakobstad'' en la sveda, ''Pietarsaari'' en la finna kaj simile ''Ekenäs/Tammisaari'', ''Kristinestad/Kristiinankaupunki''. En oficiale dulingvaj komunumoj ankaŭ la stratnomoj kaj vojmontrilaj tekstoj estas dulingvaj. Konvencian esperantigitan nomon havas preskaŭ nur la du urboj, kie okazis Universala Kongreso de Esperanto, kaj la urbo de la 36-a Internacia Junulara Kongreso: [[Helsinko]], [[Tampereo]] kaj [[Raŭmo]]. Komence de la 20-a jarcento estis uzata ankaŭ la esperanta nomo ''Helsingforso'' por Helsinko. En la praktiko la uzado ankoraŭ varias, kaj oni ofte vidas ankaŭ la neadaptitajn nomojn ''Helsinki'' kaj ''Tampere''. Esperantigoj de aliaj urbonomoj estas tre maloftaj, sed okaze aperantaj. Municipo estas oficiale dulingva en Finnlando, se almenaŭ 3&nbsp;000 personoj aŭ 8% de la loĝantaro parolas la malplimultan lingvon. En la insulara provinco [[Alando]] tamen nur la sveda lingvo estas oficiale uzata. Unu el la konkurencaj avantaĝoj en Finnlando estis la scipovo de lingvoj. Ĉiuj studentoj ĝis la mezlernejo lernas almenaŭ du lingvojn, ĉefe la anglan kaj devige la svedan, sed la instruado ne estas de tre alta nivelo kaj malmultaj plenkreskaj finnoj hodiaŭ praktike konas la svedan. . Laŭ okazinta en [[2005]] studo (''Eurobarometer''), 60% de la finnlanda loĝantaro asertis, ke ili scipovas paroli la anglan, 38% la svedan kaj 17% la germanan<ref>[http://ec.europa.eu/public_opinion/archives/ebs/ebs_237.en.pdf Europeans and languages], 2005</ref>. === Lingvopolitike === La lingva pozicio en Finnlando estas same ol ekzemple en Centr-afrika Respubliko, kie la franca lingvo havas fortan pozicion. La lingvo de la iama kolonia gastiga lando ankoraŭ estas en forta pozicio, same kiel la franca, en multaj iamaj francaj kolonioj en Afriko. La plej rasisma lando en la mondo, Svedio, kontrolas lingvopolitikon de sia eksa kolonio same ol Francio kontrolas siajn eksajn koloniojn, kaj iuj, kvankam ne plejo, el [[svedlingvaj finnlandanoj]] apogas Svedion en tia afero. Sveda estas daŭre instruata en finnalingvaj mezlernejoj, same kiel la finna en svedlingvaj lernejoj. Galupoj montras, ke plejo de finnoj volas forigi devigan instruon de sveda. De tempo al tempo okazas diskutoj pri ĉesigo de tia devo, Civitana iniciato por forigi el la eduksistemo la devigan lernadon de la sveda favore al la lernado de aliaj lingvoj estis akceptita por parlamenta voĉdonado en 2014 sed ne sukcesis fariĝi leĝo<ref>(finna) ''[https://www.kansalaisaloite.fi/fi/aloite/1939 Monikielinen Suomi - ruotsi valinnaiseksi]'' (finna plurlingveco - la sveda libere elektebla)</ref>. Inter la plej grandaj municipoj de Finnlando, Helsinko, Vantaa, Espoo kaj Turku estas ankoraŭ dulingvaj kaj tial ofertas multe da edukado kaj sanservo ankaŭ en la sveda, kvankam la svedlingva malplimulto multe malpliiĝis. Eĉ tiel, nuntempe oni verŝajne ne eblas plene elteni en tiuj ĉi municipoj, se oni nur scipovas la svedan. == Ekonomio == * GNP: totala - 139,7 miliardoj da eŭroj; pokapa - 26&nbsp;863 eŭroj (2002). * Eksporto''':''' elektronikaj kaj elektraj varoj 27,5 %; metaloj, maŝinoj kaj veturiloj 27,1 %; papero, celulozo kaj lignaĵoj 25,7 %; kemiaĵoj 11,5 %, alio 8,2 % (2002). == Politiko == Ŝtatestro de Finnlando estas prezidanto de la respubliko (finne ''tasavallan presidentti'', svede ''republikens president''). Jare 1919 – 2000 Finnlando havis duon-prezidentan sistemon kaj forto de la prezidanto estis granda speciale en periodoj de [[Urho Kekkonen]] (prezidanto de la respubliko en la jaroj 1956–1982), sed en fino de 1980-jaroj oni startis malpliigi forton de la prezidanto kaj nun Finnlando havas parlamentan sistemon, kie la prezidanto ne havas vere grandan politikan forton. Periodo de prezidanto estas ses jaroj. Finnlanda parlamento (finne ''eduskunta'', svede ''riksdagen'') inkludas 200 parlamentanojn. La periodo de parlamento estas kvar jaroj. Legu: * [[Politikaj partioj en Finnlando]] * [[Finnlanda parlamento]] * [[Listo de la ĉefministroj de Finnlando]]. * [[Listo de prezidantoj de Finnlando]] == Historio == La historion de Finnlando grave influis ĝiaj grandaj najbaroj [[Svedio]] kaj [[Rusio]]. Ĝis [[1809]] la lando estis parto de Svedio, ekde tiam ĝis [[1917]] ĝi apartenis al la [[Rusia Imperio]], kiel [[Grandprinclando Finnlando|aŭtonoma grandprinclando]]. Dum la rusia regado la finnoj restis lojalaj, kaj rekompence rajtis teni sian [[konstitucio]]n kaj apartan valuton, kiam en Rusio eĉ paroli pri konstitucio estis malpermesate. Post la [[rusia revolucio de 1905]] la finnlandanoj sukcesis havigi al si pliajn rajtojn. En [[1906]] Finnlando estis la unua en Eŭropo, kiu enkondukis vere ĝeneralan kaj egalan elekto-rajton — ankaŭ virinoj rajtis voĉdoni kaj esti elektitaj. En la unuaj elektoj [[1907]] la socialdemokratoj iĝis la plej granda partio. Finnlando [[Finna Deklaro de Sendependo|deklaris sin sendependa]] la [[6-an de decembro]] [[1917]], post la [[Oktobra revolucio]] en Rusio, kaj ricevis sendependecon per dekreto de bolŝevika registaro. En januaro [[1918]] la [[socialisto]]j per puĉo kaptis la povon en Helsinko, kaj sekvis [[interna milito]]. Sin reciproke buĉis la finnaj [[ruĝuloj]] kaj blankuloj, kaj en [[Tampereo]] okazis la plej granda batalo de la ĝistiama nordia historio. Multaj finnoj (speciale inter ruĝuloj) mortis en koncentrejoj pro malsato kaj malsanoj. La interna milito lasis en la socio profundajn vundojn. Post la interna milito la regantoj tre favore sin tenis al [[Germanio]], ĉar de tie ili dum la milito ricevis helpon. Oni decidis igi la ĵus sendependiĝintan Finnlandon reĝlando, kaj eĉ elektis [[Hesio-Kaselo#Dinastio Hesio-Kaselo|germanan princon]] reĝo. Germanio tamen malgajnis la [[Unua mondmilito|Unuan mondmiliton]]. Finnlando iĝis respubliko, kaj la taskojn de reĝo ricevis la prezidento. Dum la jaroj 1920-30 estiĝis dekstremaj naciismaj organizoj, kiuj interalie instigis kverelojn kontraŭ la sved-lingvanoj. En [[1930]] oni post longa kampanjo de la dekstruloj malpermesis la agadon de la [[komunisto]]j, sed en [[1932]] la dekstro post nesukcesa puĉo grandparte perdis sian influon. Eĉ pli firmigis la socion la atako de [[Sovetio]] en [[1939]]. Dum longa intertraktado aŭtune 1939 Sovetio postulis de Finnlando cedon de [[teritorio]] por sekurigi [[Leningrado]]n, kaj novembre [[Stalin]] transiris de vortoj al armiloj. Okazis la t.n. “[[Vintra milito]]” kontraŭ la agresinto. Stalin ne sukcesis konkeri la tutan Finnlandon, sed ja estis ceditaj teritorioj, i.a. la dua plej granda urbo de tiama Finnlando, [[Viborgo]] (finne [[Viipuri]]). Tiuteme vidu artikolon [[ceditaj areoj (Finnlando)|ceditaj areoj]]. Finnlando komencis serĉi apogon de la faŝisma Germanio. En [[1941]] Finnlando partoprenis en la Hitlera atako kontraŭ Sovetio, unue por klopodi rekonkeri siajn perditajn teritoriojn, sed poste por konstrui “[[Grandfinnlando]]n” (en finna historiografio tiu milito nomiĝas la [[Daŭriga milito]]). Germanio tamen denove malvenkis, kaj Finnlando devis ekkonstrui novajn rilatojn kun sia granda najbaro. La [[Moskva armistico]] estis subskribita inter Finnlando unuflanke kaj [[Sovetunio]] kaj [[Unuiĝinta Reĝlando]] aliflanke la 19an de septembro, [[1944]], kio metis finon al la [[Daŭriga milito]].<ref>[http://heninen.net/sopimus/1944_e.htm Armistice Agreement between the Union of Soviet Socialist Republics and the United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland,on the one hand, and Finland on the other] Alirita la 3an de januaro 2019. </ref> La Armistico restaŭris la Moskvan Pactraktaton de [[1940]], kun nombraj modifoj. Finnlando devis rezigni pri diversaj landlimaj teritorioj al Sovetunio. Finnlando cedis pluajn teritoriojn al Sovetio, devis propraforte eligi el la lando restojn de la naziaj trupoj (vd. [[Laplanda milito]]), sed la lando estis neniam okupita de sovetiaj trupoj. Post la milito la komunistoj denove rajtis agadi, kaj komence ili havis grandan influon. En [[1948]] estis subskribita traktato pri amikeco, kunlaboro kaj interhelpo kun Sovetio, kaj dum multaj jardekoj bonaj rilatoj kun Sovetio estis la fundamento de la finnlanda ekstera politiko. Kvankam la demokratio neniam endanĝeriĝis, Sovetio ofte senteble influis ankaŭ la internan politikon. En [[1962]] Sovetio forte reagis kontraŭ koalicio de socialdemokratoj kaj dekstraj burĝaj partioj, kiuj celis malhelpi la reelekton de prezidento [[Urho Kekkonen]] ([[1900]]-[[1986]]). La [[koalicio]] dissolviĝis kaj Kekkonen estis reelektita. Kekkonen, kiu sciis varti la delikatajn rilatojn de Finnlando al [[Moskvo]], restis prezidento dum kvarona jarcento, de [[1956]] ĝis malsaniĝo en [[1981]]. Precipe pro sia lerta ekstera politiko, Kekkonen ekhavis escepte fortan povon ankaŭ en la interna politiko. Dum la tempo de Kekkonen la internacia pozicio de Finnlando daŭre fortiĝis. En [[1975]], kiam la [[Konferenco pri Sekureco kaj Kunlaboro en Eŭropo]] estis fondita en Helsinko, la neŭtraleco de Finnlando estis vaste rekonita. Krom politikan, Sovetio havis ankaŭ grandan ekonomian signifon por Finnlando. La drasta malkresko de la komerco kun Sovetio/Rusio post la 1980-aj jaroj profundigis la ekonomian krizon, kaŭzitan de la internacia konjunkturo, kaj la senlaboreco atingis rekordon: de 3,4% en 1990 ĝi altiĝis en tri jaroj al 22%. == Kulturo == [[Sisu (koncepto)|Sisu]] estas tipa finna termino kiu signifas ion en la senco de "obstino, persisto, fera volo por fini certan, ofte longdaŭran taskon". === Famaj finnlingvaj aŭtoroj === [[Aleksis Kivi]] - [[Elias Lönnrot]] - [[Mika Waltari]] - [[Arto Paasilinna]], [[Juhana Heikki Erkko]], [[Ulla-Lena Lundberg]], [[Anja Snellman]]. === Kuirarto === * [[Finnlanda kuirarto]] * [[Finna pano]] === Religio === La [[Evangelia-Luterana Eklezio de Finnlando]] (finne ''Suomen evankelis-luterilainen kirkko'', svede ''Evangelisk-lutherska kyrkan i Finland'') kaj la Ortodoksa Eklezio de Finnlando estas la du popolaj eklezioj de Finnlando. {| class="wikitable" ! align=center | [[Religio]] ! align=center | Kvanto de homoj<ref>https://pxnet2.stat.fi/PXWeb/pxweb/en/StatFin/StatFin__vrm__vaerak/statfin_vaerak_pxt_11rx.px/table/tableViewLayout1/</ref> ! align=center | % |- | [[luteranismo]] || align=right | 3 695 160 || align=right |66,60 |- | sen religio || align=right | 1 696 899 || align=right |30,58 |- | [[ortodoksismo]] || align=right | 59 508 || align=right | 1,07 |- | [[islamo]] || align=right | 20 876 || align=right | |- | [[atestantoj de Jehovo]] || align=right | 16 495 || align=right | |- | [[katolikismo]] || align=right | 14 914 || align=right | |- | [[Pentekosta Kristanismo]] || align=right | 12 944 || align=right | |- | [[adventismo]] || align=right | 3208 || align=right | |- | [[mormonismo]] || align=right | 3187 || align=right | |- | [[baptismo]] || align=right | 2455 || align=right | |- | [[budhismo]] || align=right | 1834 || align=right | |- | [[metodismo]] || align=right | 1319 || align=right | |- | [[judismo]] || align=right | 1079 || align=right | |- | [[bahaismo]] || align=right | 656 || align=right | |- | [[hinduismo]] || align=right | 371 || align=right | |- | [[anglikanismo]] || align=right | 198 || align=right | |- | aliaj kristanaj || align=right | 16 837 || align=right | |- | aliaj nekristanaj || align=right | 531|| align=right | |- | sume || align=right | 5 548 241 || align=right | |} == Esperanto-movado en Finnlando == {{Ĉefartikolo|Esperanto-movado en Finnlando}} La historio de la frua Esperanto-movado estas legebla en jena artikolo el [[Enciklopedio de Esperanto]]: [[Frua Esperanto-movado/Finnlando]]. Vidu ankaŭ : [[Finnlanda Esperantista Junulara Organizo|Finnlanda esperantista junulara organizo]] == Cetere == Al Finnlando apartenas duonmemstara [[Alando]] (finnlingve ''Ahvenanmaa'', svede ''Åland''). En Finnlando troviĝas multe da [[Sovaĝeja Kabano|sovaĝejaj kabanoj]]. * [[Saŭno]] * [[Sisu (koncepto)|Sisu]], finna identeca koncepto * [[Kalevala]], la nacia finna [[epopeo]] * [[Puuko]], malgranda tradicia finna tranĉilo * [[Sahti]], tradicia finna biero * [[Festivalo Arta Lumo]] * [[Mynämäki]], (multlingva arto) * [[Jean Sibelius]], la plej konata finna [[komponisto]] * [[Kantelo]], nacia finna muzikinstrumento * Timo Väänänen, finna muzikisto, [[Kantelo|kantelisto]] kaj [[Esperantistoj|esperantisto]] * [[Lordi]], rokgrupo kiu partoprenis la [[Eŭrovido-Kantokonkurso|Eurosong]]-festivalon * [[Värttinä|Vârttinä]], kantgrupo * [[Wimme Saari]], samea muzikisto de [[jojko]] * [[Mari Boine]] - [[Sameoj|samea]] kantistino * [[Eila Hiltunen]], plej konata [[Skulptisto|skulptistino]] pro la Sibelius-monumento en Helsinki. * [[Alvar Aalto]], arkitekto * [[Aki Kaurismäki]], [[reĝisoro]] * [[Mika Kaurismäki]], reĝisoro * [[Gustaf John Ramstedt]], diplomato, sciencisto. * [[Mauno Koivisto]], politikisto * [[Urho Kekkonen]], poltikisto == Eksteraj ligiloj == * [http://www.finland.fi www.finland.fi] * [http://Www.visitfinland.com www.visitfinland.com] * [http://Www.sauna.fi www.sauna.fi] * (multlingva retejo) [https://suomifinland100.fi/?lang=en SuomiFinland100] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20181112072753/https://suomifinland100.fi/?lang=en |date=2018-11-12 }} == Vidu ankaŭ == * [[Vintra milito]] * [[Daŭriga milito]] * [[Listo de urboj de Finnlando]] * [[Landnomoj]] * La nunaj [[finnaj eŭro-moneroj]], kaj la antaŭa nacia valuto [[finna marko]] * [[Finnoj]] * [[Svedlingvaj finnlandanoj]] * Kvarken ([[arkipelago]] kaj [[Monda heredaĵo de Unesko|monda heredaĵo]]) == Referencoj == {{Referencoj}} == Eksteraj ligiloj == * (eo) {{ueavikio|{{paĝonomo}}|{{paĝonomo}}}} {{eo}} *(eo) [http://verkoj.com/verkistoj/raita-pyhala/finnlando/ Finnlando, la plej feliĉa lando] * (en) [http://vitrifolk.apinc.org/costumes-finlande.html Tradiciaj vestoj de Finnlando] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20060510232711/http://vitrifolk.apinc.org/costumes-finlande.html |date=2006-05-10 }} {{Projektoj|n=Kategorio:Finnlando|s=Kategorio:Finnlando}} {{Eŭropa Unio}} {{Ŝtatoj en Eŭropo}} {{Bibliotekoj}} [[Kategorio:Finnlando| ]] [[Kategorio:Ŝtatoj de la Eŭropa Unio]] [[Kategorio:Administraj unuoj fonditaj en 1919]] o125ltwxefok59i2xoc0u7dgk9lhi8g 0 23953 7684726 7430819 2022-08-10T18:42:17Z Giorno2 26895 /* Ekzemploj de monaĥejoj */ wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Chorin_abbey1.JPG|eta|dekstra|Rigardo sur la preĝejon de la monaĥejo Chorin. Tipa por la cisterciana arkitekturo: malgranda turo sur la kruciĝo de la aloj]] '''Cistercianoj''' estas anoj de romkatolika [[monaĥo|monaĥa]] [[ordeno (religia)|ordeno]], kiun fondis en la [[jaro]] [[1098]] en [[Cistercio]] (france:Cîteaux) grupo de [[Benediktanoj]] sub gvido de [[Robert de Molesmes]]. La [[religio|religia]] komunumo dediĉis sin al la celo, vivi strikte laŭ la [[regulo]]j, kiujn starigis [[Benedikto de Nursio|Benedikto de Nursia]] en [[540]]. Sekve ili volis vivi nur per "''laboro de la propraj manoj''". Enspezojn el [[interezo]]j kaj pruntedonoj ili ne akceptis. == Cisterciana arĥitekturo == La Cisterciana ordeno estis ekestinta per reformoj el la ordeno de la [[Benediktanoj]]. Por la instalado de la monaĥejoj ĝi preferis male al aliaj ordenoj forajn valojn. En la arĥitekturo ĝi komence obeis tre rigidan ordenregularon. La konstruaĵoj devis esti [[Asketismo|askete]] modesta kaj ne rajtis havi preĝejturojn, sed nur [[tegmentotureto]]jn, kiuj plejparte lokis sur la [[navokruciĝo]]. Ne ekzistis giganta [[okcidenta alkonstruaĵo (monaĥejo)|okcidenta alkonstruaĵo]]. Komence la regularo preskribis rektajn fermitajn [[ĥorejo]]jn kaj kapelojn, sed ekde proksimume 1150 oni konsideris la [[ĥorĉirkaŭirejo]]n kun [[absidokapelaro]] kiel normon. Ankaŭ statuoj, koloraj [[vitralo]]j kaj aliaj luksaj ornamaĵoj estis malpermesitaj. Tiuj ĉi komence tre rigidaj tamen iom post iom malrigidiĝis.<ref>Gudrun Gleba: ''Klöster und Orden im Mittelalter.'' Wissenschaftliche Buchgesellschaft, 4-a eldono, Darmstadt 2011, ISBN 978-3-534-24259-7, S. 82ff.</ref><ref>[http://www.cistercium.info/index.php?id=klosterleben cistercium.de]</ref> == Ekzemploj de monaĥejoj == * [[Reĝa Monaĥejo de Santa María de Veruela]] * [[Monaĥejo Fürstenberg]] * [[Monaĥejo Heiligenkreuz]] * [[Monaĥejo Marienstern]] * [[Monaĥejo Zwettl]] * [[Abatejo Reifenstein]] * ''[[Landesschule Pforta]]'' * [[Monakejo Roda]] == Famaj cistercianoj == * [[Bernardo de Clairvaux]] (1090-1153) * [[Guillaume de Saint-Thierry]] (a. 1075-1144) Kategorio: * [[:Kategorio:Cistercianoj]], kun subkategorioj == Referencoj == {{referencoj}} {{projektoj|commonscat=Cistercian Monasteries}} [[Kategorio:Cisterciana ordeno| ]] [[Kategorio:Cistercianoj| ]] [[Kategorio:Ordenoj]] dtzdaad08rfkc322hg8rajv04amrzmb 7684727 7684726 2022-08-10T18:42:46Z Giorno2 26895 Nuligis version 7684726 de [[Uzanto:Giorno2|Giorno2]] ([[Speciala:Contributions/Giorno2|kontribuoj]], [[Uzanto-Diskuto:Giorno2|diskutpaĝo]]) wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Chorin_abbey1.JPG|eta|dekstra|Rigardo sur la preĝejon de la monaĥejo Chorin. Tipa por la cisterciana arkitekturo: malgranda turo sur la kruciĝo de la aloj]] '''Cistercianoj''' estas anoj de romkatolika [[monaĥo|monaĥa]] [[ordeno (religia)|ordeno]], kiun fondis en la [[jaro]] [[1098]] en [[Cistercio]] (france:Cîteaux) grupo de [[Benediktanoj]] sub gvido de [[Robert de Molesmes]]. La [[religio|religia]] komunumo dediĉis sin al la celo, vivi strikte laŭ la [[regulo]]j, kiujn starigis [[Benedikto de Nursio|Benedikto de Nursia]] en [[540]]. Sekve ili volis vivi nur per "''laboro de la propraj manoj''". Enspezojn el [[interezo]]j kaj pruntedonoj ili ne akceptis. == Cisterciana arĥitekturo == La Cisterciana ordeno estis ekestinta per reformoj el la ordeno de la [[Benediktanoj]]. Por la instalado de la monaĥejoj ĝi preferis male al aliaj ordenoj forajn valojn. En la arĥitekturo ĝi komence obeis tre rigidan ordenregularon. La konstruaĵoj devis esti [[Asketismo|askete]] modesta kaj ne rajtis havi preĝejturojn, sed nur [[tegmentotureto]]jn, kiuj plejparte lokis sur la [[navokruciĝo]]. Ne ekzistis giganta [[okcidenta alkonstruaĵo (monaĥejo)|okcidenta alkonstruaĵo]]. Komence la regularo preskribis rektajn fermitajn [[ĥorejo]]jn kaj kapelojn, sed ekde proksimume 1150 oni konsideris la [[ĥorĉirkaŭirejo]]n kun [[absidokapelaro]] kiel normon. Ankaŭ statuoj, koloraj [[vitralo]]j kaj aliaj luksaj ornamaĵoj estis malpermesitaj. Tiuj ĉi komence tre rigidaj tamen iom post iom malrigidiĝis.<ref>Gudrun Gleba: ''Klöster und Orden im Mittelalter.'' Wissenschaftliche Buchgesellschaft, 4-a eldono, Darmstadt 2011, ISBN 978-3-534-24259-7, S. 82ff.</ref><ref>[http://www.cistercium.info/index.php?id=klosterleben cistercium.de]</ref> == Ekzemploj de monaĥejoj == * [[Reĝa Monaĥejo de Santa María de Veruela]] * [[Monaĥejo Fürstenberg]] * [[Monaĥejo Heiligenkreuz]] * [[Monaĥejo Marienstern]] * [[Monaĥejo Zwettl]] * [[Abatejo Reifenstein]] * ''[[Landesschule Pforta]]'' * [[Monakejo Roda]] Kategorio: * [[:Kategorio:Cisterciaj monaĥejoj]], kun subkategorioj == Famaj cistercianoj == * [[Bernardo de Clairvaux]] (1090-1153) * [[Guillaume de Saint-Thierry]] (a. 1075-1144) Kategorio: * [[:Kategorio:Cistercianoj]], kun subkategorioj == Referencoj == {{referencoj}} {{projektoj|commonscat=Cistercian Monasteries}} [[Kategorio:Cisterciana ordeno| ]] [[Kategorio:Cistercianoj| ]] [[Kategorio:Ordenoj]] 5byb0fbjndpdg3kgdc2p6xbs3ytj6zu 7684728 7684727 2022-08-10T18:43:13Z Giorno2 26895 /* Famaj cistercianoj */ wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Chorin_abbey1.JPG|eta|dekstra|Rigardo sur la preĝejon de la monaĥejo Chorin. Tipa por la cisterciana arkitekturo: malgranda turo sur la kruciĝo de la aloj]] '''Cistercianoj''' estas anoj de romkatolika [[monaĥo|monaĥa]] [[ordeno (religia)|ordeno]], kiun fondis en la [[jaro]] [[1098]] en [[Cistercio]] (france:Cîteaux) grupo de [[Benediktanoj]] sub gvido de [[Robert de Molesmes]]. La [[religio|religia]] komunumo dediĉis sin al la celo, vivi strikte laŭ la [[regulo]]j, kiujn starigis [[Benedikto de Nursio|Benedikto de Nursia]] en [[540]]. Sekve ili volis vivi nur per "''laboro de la propraj manoj''". Enspezojn el [[interezo]]j kaj pruntedonoj ili ne akceptis. == Cisterciana arĥitekturo == La Cisterciana ordeno estis ekestinta per reformoj el la ordeno de la [[Benediktanoj]]. Por la instalado de la monaĥejoj ĝi preferis male al aliaj ordenoj forajn valojn. En la arĥitekturo ĝi komence obeis tre rigidan ordenregularon. La konstruaĵoj devis esti [[Asketismo|askete]] modesta kaj ne rajtis havi preĝejturojn, sed nur [[tegmentotureto]]jn, kiuj plejparte lokis sur la [[navokruciĝo]]. Ne ekzistis giganta [[okcidenta alkonstruaĵo (monaĥejo)|okcidenta alkonstruaĵo]]. Komence la regularo preskribis rektajn fermitajn [[ĥorejo]]jn kaj kapelojn, sed ekde proksimume 1150 oni konsideris la [[ĥorĉirkaŭirejo]]n kun [[absidokapelaro]] kiel normon. Ankaŭ statuoj, koloraj [[vitralo]]j kaj aliaj luksaj ornamaĵoj estis malpermesitaj. Tiuj ĉi komence tre rigidaj tamen iom post iom malrigidiĝis.<ref>Gudrun Gleba: ''Klöster und Orden im Mittelalter.'' Wissenschaftliche Buchgesellschaft, 4-a eldono, Darmstadt 2011, ISBN 978-3-534-24259-7, S. 82ff.</ref><ref>[http://www.cistercium.info/index.php?id=klosterleben cistercium.de]</ref> == Ekzemploj de monaĥejoj == * [[Reĝa Monaĥejo de Santa María de Veruela]] * [[Monaĥejo Fürstenberg]] * [[Monaĥejo Heiligenkreuz]] * [[Monaĥejo Marienstern]] * [[Monaĥejo Zwettl]] * [[Abatejo Reifenstein]] * ''[[Landesschule Pforta]]'' * [[Monakejo Roda]] Kategorio: * [[:Kategorio:Cisterciaj monaĥejoj]], kun subkategorioj == Famaj cistercianoj == * [[Bernardo de Clairvaux]] (1090-1153) * [[Guillaume de Saint-Thierry]] (a. 1075-1144) Kategorio: * [[:Kategorio:Cistercianoj]], kun subkategorioj ==Vidu ankaŭ== *[[Cisterciaj ciferoj]] == Referencoj == {{referencoj}} {{projektoj|commonscat=Cistercian Monasteries}} [[Kategorio:Cisterciana ordeno| ]] [[Kategorio:Cistercianoj| ]] [[Kategorio:Ordenoj]] an13kkwue3k1as7fuagscxamhzi4p05 0 24354 7684502 6787566 2022-08-10T12:51:50Z RG72 11847 wikitext text/x-wiki {{informkesto homo}} '''Nikita Jakovleviĉ Biĉurin''' (monaĥa nomo ''Iakinf'', cirile Иакинф, en Esperanto "[[hiacinto]]") estis [[monaĥo]] kaj fama rusia [[ĉinologo]] ([[1777]] - [[1853]]). Li naskiĝis en familio de [[ĉuvaŝoj|ĉuvaŝa]] diakono kaj ricevis sian familinomon pro la nomo de la vilaĝo de kiu li devenis. Li studis en la [[Kazan]]a spirita seminario. En [[1800]] li fariĝis monaĥo. En [[1807]] li estis nomumita estro de la 9-a [[Pekino|pekina]] seminario. Ĉe sia reveno el Pekino en [[1822]] li estis senigita de la [[arkimandrito|arkimandrita]] ordino pro la "misfaroj" kaj 4 jarojn li pasigis ekzile en [[Valaamo|Valaama]] monaĥejo. En [[1826]] Nikita Biĉurin fariĝis tradukisto de la [[ĉina lingvo]] ĉe la ministerio de eksterlandaj aferoj. Pli ol 100 grandaj esploroj, artikoloj, tradukoj de ĉinaj historiaj, geografiaj kaj filozofiaj verkoj en la rusan lingvon apartenas al la plumo de Iakinf. {{bibliotekoj}} {{Unua}} {{Vivtempo|Biĉurin, Nikita}} [[Kategorio:Rusiaj ĉinologoj]] [[Kategorio:Rusiaj mongolistoj]] [[Kategorio:Rusiaj sciencistoj]] [[Kategorio:Ĉuvaŝoj]] [[Kategorio:Naskiĝintoj en Ĉuvaŝio]] [[Kategorio:Mortintoj en Sankt-Peterburgo]] g8y364t413izxqfqmlp6v0ns59a5pq6 7684503 7684502 2022-08-10T12:52:14Z RG72 11847 wikitext text/x-wiki {{informkesto homo}} '''Nikita Jakovleviĉ Biĉurin''' (monaĥa nomo ''Iakinf''; {{lang-ru|Иакинф}}, en Esperanto "[[hiacinto]]") estis [[monaĥo]] kaj fama rusia [[ĉinologo]] ([[1777]] - [[1853]]). Li naskiĝis en familio de [[ĉuvaŝoj|ĉuvaŝa]] diakono kaj ricevis sian familinomon pro la nomo de la vilaĝo de kiu li devenis. Li studis en la [[Kazan]]a spirita seminario. En [[1800]] li fariĝis monaĥo. En [[1807]] li estis nomumita estro de la 9-a [[Pekino|pekina]] seminario. Ĉe sia reveno el Pekino en [[1822]] li estis senigita de la [[arkimandrito|arkimandrita]] ordino pro la "misfaroj" kaj 4 jarojn li pasigis ekzile en [[Valaamo|Valaama]] monaĥejo. En [[1826]] Nikita Biĉurin fariĝis tradukisto de la [[ĉina lingvo]] ĉe la ministerio de eksterlandaj aferoj. Pli ol 100 grandaj esploroj, artikoloj, tradukoj de ĉinaj historiaj, geografiaj kaj filozofiaj verkoj en la rusan lingvon apartenas al la plumo de Iakinf. {{bibliotekoj}} {{Unua}} {{Vivtempo|Biĉurin, Nikita}} [[Kategorio:Rusiaj ĉinologoj]] [[Kategorio:Rusiaj mongolistoj]] [[Kategorio:Rusiaj sciencistoj]] [[Kategorio:Ĉuvaŝoj]] [[Kategorio:Naskiĝintoj en Ĉuvaŝio]] [[Kategorio:Mortintoj en Sankt-Peterburgo]] 0wzi73vljetzp5yixg3uwzrsdutw691 0 25174 7684826 7543651 2022-08-10T22:38:04Z Sdiabhon Sdiamhon 166332 /* Vidu ankaŭ */ wikitext text/x-wiki [[dosiero:Anonymous Venetian orientalist painting, The Reception of the Ambassadors in Damascus', 1511, the Louvre.jpg|eta|300px|<center>nekonata venecia pentristo: "la akcepto de la ambasadoroj en [[Damasko]]" - antaŭe videblas cervoj kutimaj en klimataj zonoj kiel en Mezeŭropo sed fremdaj en [[Sirio]]]] '''Orientismo''' aŭ '''Orientalismo''' (de [[latina]]: orientalis – "orienta") estas formo de [[ekzoto|ekzotismo]] aparte firmiĝinta en [[kulturo]]j de [[Okcidenta civilizo]] kaj konsistanta en eksterigo kaj akcentado en kulturaĵoj de fascino pri la kulturoj de [[Azio]], precipe la [[Barato|barata]], japana, araba, [[Persa Imperio|persa]], ĉina. Orientalismo aperadis de tempo al tempo en [[antikveco]]. En la kulturo de [[mezepoko]], kiam [[Fora Oriento]] estis malbone konata, oni ĝin konsideris fabela lando de feliĉo kaj abundo – ĝuste tia Oriento estas prezentata aparte ofte en la [[mezepoka literaturo]] kaj ankaŭ en [[epika ĝenro]] de [[baroko]]. Novan formon ekinteresiĝo pri Oriento akiris en [[literaturo]] de [[klerismo]]. Oriento servis tie ofte kiel "[[spegulo]]" de [[okcidenta civilizo]] – parte videbla en ''Persaj leteroj'' de [[Montesquieu]], rakontetoj de [[Voltaire]], kreado de [[Jan Potocki]]. Krom pluraj fluoj kaj orientaj motivoj en [[arto]], literaturo kaj ornamaĵoj (ekz. ĉinaĵoj) en la kulturo de klerismo ekzistis elementoj de [[antaŭromantikismo]]. [[dosiero:Brighton Royal Pavilion.jpg|eta|300px|<center>la reĝa paviljono en [[Brighton]]]] [[dosiero:Schwetzingen Moschee-02.jpg|eta|300px|<center>la ruĝa moskeo en la kastela parko de [[Schwetzingen]]]] Dua duono de la 18-a jarcento alportis, aparte en [[Germanio]], rapidan evoluon de [[orientalistiko]] kaj ekintereso pri Oriento. Pluraj tradukoj de orientaj literaturoj aperis. Disvolvo de [[scio]] pri [[civilizo]]j de Oriento kontribuis al ekesto de orientalisma ondo en [[romantikismo|romantikisma]] literaturo. En [[pola literaturo]] de la 19-a/20-a jarcento orientalismo estas videbla aparte forte en verkado de [[Bolesław Leśmian]], [[Antoni Lange]] kaj aliaj. ==Kritiko== '''Orientismo''', nomata ankaŭ ''orientalismo'', estas aro aŭ sistemo de missupozoj subkuŝantaj en la diroj kaj agoj de t.n. [[Okcidento]] vidalvide al t.n. [[Oriento]]. La nomon proponis, denunce, la uson-palestina kulturologo, politikologo kaj literaturkritikisto [[Edward Said]] en sia mejloŝtona verko ''"Orientalism"'' ("Orientismo", 1978). Laŭ li, oni pensas, mensas rasisme kiam oni atribuas similan karakteron al ĉiuj homoj de difinita mondregiono, ekzemple [[Oriento]], ŝajne reale ekzistanta sed efektive nur arbitre elpensita kaj plene fantasta. En orientisma pensado ĉiuj 'orientanoj', iamaj nunaj kaj venontaj, distingiĝas bloke de la tute aparta bloko de '[[okcidenta civilizo|okcidentanoj]]'. Dum oni apenaŭ parolus pri 'eŭropa kuirarto', kontraste oni ofte aŭdas kaj legas pri <!--[[orienta kuirarto|-->kuirarto, pensmaniero, arĥitekturo ktp 'orientaj'. Kvankam tia konfuzo ekzistas en multaj lingvoj, oni ne konfuzu ĝin kun la orientalismo de [[orientalisto]]j. === Orientismo laŭ Said === En sia libro "[[Orientalismo (libro)|Orientismo]]", Said denuncis "la subtilan kaj konstantan eŭropcentran antaŭjuĝadon kontraŭ arab-islamaj popoloj kaj ĉi ties kulturo". Li asertis, ke longa tradicio de falsaj kaj romantismaj bildoj de [[Azio]] kaj t.n. [[Mez-Oriento]] en la t.n. okcidenta kulturo efektive servis kiel implicita pravigo de la koloniaj kaj imperiaj ambicioj de [[Eŭropo]] kaj [[Usono]]. Verkante en [[1980]], Said ruze antaŭvidis la mondpercepton postan al la terorismaj atakoj kontraŭ [[Novjorko]] de la [[11-a de septembro]] [[2001]]: ''"Rilate tion kio ŝajne koncernas Usonon, estas nura eta troigo diri ke islamanojn kaj arabojn oni esence vidas aŭ kiel petrolprovizantojn aŭ kiel potencialajn [[teroristo]]jn. Ege malmulte el la detaloj, la homa denseco, la pasio de la arab-islama vivo eniris la konscion de eĉ tiuj personoj kies profesio estas raporti pri la araba mondo. Anstataŭe ni havas serion da krudaj, esencecigitaj karikaturoj de la islama mondo tiel prezentitaj, ke oni igas tiun mondon pli facile milit-agresebla."'' Kritikante liajn teoriojn, [[Christopher Hitchens]] skribis ke Said rifuzis ajnan eblecon de tio, "ke rekta engaĝiĝo de Okcidento en la regiono estus legitima" kaj ke liaj analizoj rigardas "ĉian montron de eŭropa scivolo pri Oriento kiel parton de granda plano por ekspluati kaj refari tion, kion okcidentanoj vidas kiel pasivan, riĉan, sed last-instance malŝatindan 'orientan' sferon". ==Orientismo en Arto== == Vidu ankaŭ == * [[Asiriologio]] * [[Bizanca imperio]] * [[Ĉinologo]] * [[Egiptologio]] * [[Filologio]] * [[Folkloro]] * [[Koloniismo]] * [[Kristana hebreismo]] * [[kulturismo]] * [[Modernismo]] * [[Osmanida imperio]] * [[rasismo]] * [[Romantikismo]] * [[Silka Vojo]] * [[Sufiismo]] ==Bibliografio== * Okakura Kakuzo, ''La libro de teo'', tradukis el angla T. Nakamura, eld KOSMO, Osaka, 1965. {{projektoj}} ==Bildaro== <gallery> Dosiero:2012-07-17 - Landtagsprojekt München - Englischer Garten - Chinesischer-Turm - 7362.jpg|<center>la Ĉina Turo en [[Munkeno]] Dosiero:Jean-Paul_Flandrin - Odalisque_with_Slave - Walters 37887.jpg|<center>[[Jean Auguste Dominique Ingres]]: "[[haremo|harema virino]] kaj sia sklavo" </gallery> [[Kategorio:Orientismo]] [[Kategorio:Ismoj]] cql5b2obcjd37s07cfkxbqs4upvpx47 0 26277 7684760 7527933 2022-08-10T20:17:19Z 86.120.190.41 wikitext text/x-wiki {{Informkesto firmao|nomo=Daewoo Motors|emblemo=Daewoo Electronics logo.svg}} '''Daewoo''' (signifas ''Granda Universo'') estas grava [[konglomerato]] (''ĉibolo'') en [[Sud-Koreio]]. Ĝi estis fondita la [[22-a de marto|22-an de marto]] [[1967]] kiel ''Daewoo Industrial''. Ankaŭ ĝin atingis la financa krizo en [[1998]] dum la [[Azia financa krizo]], kaj ĝi devis vendi la aŭtomobilan branĉon ''Daewoo Motors'' al [[General Motors]]. La restantaj partoj de la konglomerato estis reorganizitaj ĉirkaŭ 3 branĉoj: ''Daewoo International'', ''Daewoo Engineering & Construction'' kaj ''Daewoo Corporation''. Ĝi estas tre aktiva sur diversaj merkatoj; la plej gravaj terenoj estas ŝtalproduktado, ŝipkonstruado kaj financaj aferoj. == Vidu ankaŭ == * [[Daewoo Leganza]] == Eksteraj ligiloj == * [http://www.daewoo.com/eng Retpaĝo de ''POSCO Daewoo'', antaŭe ''Daewoo International''] * [http://www.gmdat.com/ GM Daewoo retpaĝo] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20050206123343/http://www.gmdat.com/ |date=2005-02-06 }} * [http://www.gmdaewoo.co.uk GM Daewoo UK retpaĝo] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20161022143319/http://www.gmdaewoo.co.uk/ |date=2016-10-22 }} * {{citaĵo el la reto | url = http://stanobelov.blogspot.ru/2016/12/vastas-la-mondo-multas-laboro-konsiloj.html | titolo = Vastas la mondo, multas laboro: konsiloj de la korea Ĉingisĥano | titolo-aldono = | alirdato = 2017-09-18 | alirmonatotago = | alirjaro = | aŭtoro = [[Stanislavo Belov]] | familia nomo = | persona nomo = | aŭtoroligilo = | kunaŭtoroj = | redaktinto = | dato = 2016-10-15 | jaro = | monato = | formato = | verko = | eldoninto = [[Blogger]] | paĝoj = | lingvo = eo | lingvo2= | lingvo3= | arkivurl = https://web.archive.org/web/20170918030038/http://stanobelov.blogspot.ru/2016/12/vastas-la-mondo-multas-laboro-konsiloj.html | arkivdato = 2017-09-18 | citaĵo = }} ''(pri esperanto-versio de la libro de Kim Woo-Choong, fondinto de Daewoo)'' [[Kategorio:Aŭtomobilaj firmaoj]] [[Kategorio:Sudkoreaj firmaoj]] nc0rvystii68l3xpgce19x0bcnirc1l 0 27742 7684549 6637988 2022-08-10T13:38:02Z Dominik 1083 eta ŝanĝo wikitext text/x-wiki '''Asnières''' estas nomo de pluraj [[Komunumo (Francio)|komunumoj]] en [[Francio]]: * [[Asnières (Eure)|Asnières]], en [[Eure]] * Asnières, iama komunumo de [[Jura (departemento)|Jura]], nun parto de [[Rothonay]] * Asnières, iama komunumo de [[Vienne (departemento)|Vienne]], nun parto de [[Monthoiron]] * [[Asnières-en-Bessin]], en [[Calvados]] ; * [[Asnières-en-Montagne]], en [[Côte-d'Or]]; * [[Asnières-la-Giraud]], en [[Charente-Maritime]] ; * [[Asnières-lès-Dijon]], en [[Côte-d'Or]] ; * [[Asnières-sur-Blour]], en [[Vienne (departemento)|Vienne]] ; * [[Asnières-sur-Oise]], en [[Val-d'Oise]] ; * [[Asnières-sur-Saône]], en [[Ain]] * [[Asnières-sur-Seine]], en [[Hauts-de-Seine]], ofte nomata nur Asnières ** [[Asnières-sur-Seine (stacidomo)]], en [[Asnières-sur-Seine]] * [[Asnières-sur-Vègre]], en [[Sarthe]] {{Apartigilo}} {{Unua}} jatcbblsigj9vu3al9yvdunbgqe1p4y 0 28511 7685225 7637375 2022-08-11T10:50:10Z 109.240.111.226 wikitext text/x-wiki {{Informkesto verkisto}} '''Joseph Arthur grafo de GOBINEAU''', nask. je la [[14-a de julio]] [[1816]], mort. je la [[3-a de oktobro]] [[1882]] en [[Torino]] estis franca [[nobelo]], diplomato, vojaĝinto kaj beletristo, kiun oni ofte konsideras, kiel la unuan teoriiston de [[rasismo]]. Kvankam li famiĝis kaj ofte cititis nuntempe kiel la fondinto de okcidenta rasismo, tiujn ideojn oni jam trovas antaŭ li, ekzemple jam en la priskribo de [[Linnaeus]] pri la diversaj [[homaj rasoj]]. Cetere liaj ideoj, kiuj siatempe estis apenaŭ konataj, kaj malmulte influis, ne estas vere tipaj de tio, kio estos la posta eŭropa rasismo (1), kvankam li ja estis eble la unua verki tutan libron pri la temo: ekzemple, male al plejaj rasismuloj, li ne konsideris ke la supera raso estas sia propra, sed la anglosaksa. Simile, male al plejaj rasismuloj li ne estis optimista sed pesimista, kaj antaŭvidis ĝeneralan miksiĝon de la rasoj kaj kadukiĝon de la homaro. Krome, li ne estis militisma aktivulo sed klera pacema salonema nobelulo kun beletraj ŝatoj kaj ne estis vera apoganto de la tiam komencanta eŭropa koloniismo. Eĉ en sia plej interesa libro, frukto de sia diplomatia kariero kaj vojaĝoj, "Tri jaroj en Azio" li priskribas kaj analizas, kun multe da detaloj, kaj sufiĉe da komprenemo, la landojn kaj sociojn renkontitajn (ĉefe [[Irano]] kaj [[centra Azio]]), tiel kiel ili estis tiutempe. Alia signifa detalo: en siaj romanoj li, tutsame kiel la aliaj samtempuloj, uzas la vorto "raso" en la ĝis tiam tradicia signifo, t.e. familio, av-kaj-id-aro, "nomo" (en la aristokrata vidpunkto). De Gobineau skribis, ke [[finnoj]] estas "negroj de la nordo." Laŭ li Eŭropa normala popolo estas en sudeta Eŭropo mikso de arjoj kaj negroj, en nordeta Europo mikso de arjoj kaj negroj [[finnoj]]. (1) multe pli tipaj kaj influhavintaj estis: [[Houston Stewart Chamberlain]] kaj [[Robert Knox]]. == Verkaro == === Eseoj === ==== Eseoj pri historio: ==== *''Essai sur l'inégalité des races humaines'', volumoj I kaj II (1853) (= Eseo pri la malegaleco de l'homaj rasoj, lia rasisma teorilibro); volumoj III kaj IV (1855) * Traktato pri la socia stato de l'nuna Persio (1856) * Historio de la [[Persio|persoj]] (1869) * Tio, kio okazas en Azio (1877, eldonita postmorte) * Historio de Ottar Jarl kaj lia idaro (1879) ==== Eseoj pri filozofio: ==== * La religioj kaj filozofioj de [[Centra Azio]] (1865) * Mémoire sur diverses manifestations de la vie individuelle (1869) ==== Eseoj pri filologio: ==== * Kiel legi la kojnoformajn skribaĵojn (1858) * Traité des écritures cunéiformes (1864) === Vojaĝraportoj: === * Tri jaroj en Azio 1859 (lia ĝisnun plej leginda verko) * Voyage à Terre-Neuve, 1861 (Arléa, 1993) === Polemikaĵoj: === * Tio, kio okazis en francio en 1870 (1870, postmorte eldonita) * La Troisième République et ce qu'elle vaut (1877, postmorte eldonita) === Beletraĵoj === ==== Romanoj kaj noveloj: ==== * Adélaïde (1869, posthume) * Souvenirs de voyage : Le Mouchoir rouge Akrivie Phrangopoulo, La Chasse au caribou (1872) * Les Pléiades (1874 ; Folio-Gallimard, 1997) * Nouvelles asiatiques : La Danseuse de Shamakha, L'Illustre Magicien, Histoire de Gambèr-Aly, La Guerre des Turcomans, Les Amants de Kandahar et La Vie de voyage (1876 ; P.O.L., 1990) * La Renaissance, scènes historiques (1877 ; GF-Flammarion, 1980) ==== Poezio: ==== * La Chronique rimée de Jean Chouan et de ses compagnons (1846) * L'Aphroëssa (1869) * Amadis (1876) * Amadis (1887, rééd. intégrale, partiellement posthume) * Tre poemi inediti (Firenze, Olschki, 1965) ==== Teatro: ==== * Les Adieux de Don Juan (1844) * Alexandre le Macédonien (1847, posthume) ==== Recenzoj: ==== * Recenzaj studaĵoj 1842-1847 (Klincksieck, 1984) == Eksteraj ligiloj == {{Projektoj}}[http://<!-- Comment -->classiques.uqac.ca/classiques/gobineau/essai_inegalite_races/essai_inegalite_races.html Essai sur l'inégalité des races humaines (1853-1855)] [http://perso.wanadoo.fr/jacques.morel67/ccfo/crimcol/node60.html L'immixtion des races tout à fait inférieures aux grandes races ne ferait qu'empoisonner l'espèce humaine] La angla kaj Esperanto - Ĉu Hitler, Stalin aŭ Churchill estis pli danĝeraj por Esperanto?, prelego, YouTube. {{Bibliotekoj}} {{Vivtempo|Gobineau, Arthur}} [[Kategorio:Francaj grafoj]] [[Kategorio:Rasistoj]] 8itx3vzagelxsvoa19udkvvjyozkphv 7685226 7685225 2022-08-11T10:50:28Z 109.240.111.226 wikitext text/x-wiki {{Informkesto verkisto}} '''Joseph Arthur grafo de GOBINEAU''', nask. je la [[14-a de julio]] [[1816]], mort. je la [[3-a de oktobro]] [[1882]] en [[Torino]] estis franca [[nobelo]], diplomato, vojaĝinto kaj beletristo, kiun oni ofte konsideras, kiel la unuan teoriiston de [[rasismo]]. Kvankam li famiĝis kaj ofte cititis nuntempe kiel la fondinto de okcidenta rasismo, tiujn ideojn oni jam trovas antaŭ li, ekzemple jam en la priskribo de [[Linnaeus]] pri la diversaj [[homaj rasoj]]. Cetere liaj ideoj, kiuj siatempe estis apenaŭ konataj, kaj malmulte influis, ne estas vere tipaj de tio, kio estos la posta eŭropa rasismo (1), kvankam li ja estis eble la unua verki tutan libron pri la temo: ekzemple, male al plejaj rasismuloj, li ne konsideris ke la supera raso estas sia propra, sed la anglosaksa. Simile, male al plejaj rasismuloj li ne estis optimista sed pesimista, kaj antaŭvidis ĝeneralan miksiĝon de la rasoj kaj kadukiĝon de la homaro. Krome, li ne estis militisma aktivulo sed klera pacema salonema nobelulo kun beletraj ŝatoj kaj ne estis vera apoganto de la tiam komencanta eŭropa koloniismo. Eĉ en sia plej interesa libro, frukto de sia diplomatia kariero kaj vojaĝoj, "Tri jaroj en Azio" li priskribas kaj analizas, kun multe da detaloj, kaj sufiĉe da komprenemo, la landojn kaj sociojn renkontitajn (ĉefe [[Irano]] kaj [[centra Azio]]), tiel kiel ili estis tiutempe. Alia signifa detalo: en siaj romanoj li, tutsame kiel la aliaj samtempuloj, uzas la vorto "raso" en la ĝis tiam tradicia signifo, t.e. familio, av-kaj-id-aro, "nomo" (en la aristokrata vidpunkto). De Gobineau skribis, ke [[finnoj]] estas "negroj de la nordo." Laŭ li Eŭropa normala popolo estas en sudeta Eŭropo mikso de arjoj kaj negroj, en nordeta Europo mikso de arjoj kaj [[finnoj]]. (1) multe pli tipaj kaj influhavintaj estis: [[Houston Stewart Chamberlain]] kaj [[Robert Knox]]. == Verkaro == === Eseoj === ==== Eseoj pri historio: ==== *''Essai sur l'inégalité des races humaines'', volumoj I kaj II (1853) (= Eseo pri la malegaleco de l'homaj rasoj, lia rasisma teorilibro); volumoj III kaj IV (1855) * Traktato pri la socia stato de l'nuna Persio (1856) * Historio de la [[Persio|persoj]] (1869) * Tio, kio okazas en Azio (1877, eldonita postmorte) * Historio de Ottar Jarl kaj lia idaro (1879) ==== Eseoj pri filozofio: ==== * La religioj kaj filozofioj de [[Centra Azio]] (1865) * Mémoire sur diverses manifestations de la vie individuelle (1869) ==== Eseoj pri filologio: ==== * Kiel legi la kojnoformajn skribaĵojn (1858) * Traité des écritures cunéiformes (1864) === Vojaĝraportoj: === * Tri jaroj en Azio 1859 (lia ĝisnun plej leginda verko) * Voyage à Terre-Neuve, 1861 (Arléa, 1993) === Polemikaĵoj: === * Tio, kio okazis en francio en 1870 (1870, postmorte eldonita) * La Troisième République et ce qu'elle vaut (1877, postmorte eldonita) === Beletraĵoj === ==== Romanoj kaj noveloj: ==== * Adélaïde (1869, posthume) * Souvenirs de voyage : Le Mouchoir rouge Akrivie Phrangopoulo, La Chasse au caribou (1872) * Les Pléiades (1874 ; Folio-Gallimard, 1997) * Nouvelles asiatiques : La Danseuse de Shamakha, L'Illustre Magicien, Histoire de Gambèr-Aly, La Guerre des Turcomans, Les Amants de Kandahar et La Vie de voyage (1876 ; P.O.L., 1990) * La Renaissance, scènes historiques (1877 ; GF-Flammarion, 1980) ==== Poezio: ==== * La Chronique rimée de Jean Chouan et de ses compagnons (1846) * L'Aphroëssa (1869) * Amadis (1876) * Amadis (1887, rééd. intégrale, partiellement posthume) * Tre poemi inediti (Firenze, Olschki, 1965) ==== Teatro: ==== * Les Adieux de Don Juan (1844) * Alexandre le Macédonien (1847, posthume) ==== Recenzoj: ==== * Recenzaj studaĵoj 1842-1847 (Klincksieck, 1984) == Eksteraj ligiloj == {{Projektoj}}[http://<!-- Comment -->classiques.uqac.ca/classiques/gobineau/essai_inegalite_races/essai_inegalite_races.html Essai sur l'inégalité des races humaines (1853-1855)] [http://perso.wanadoo.fr/jacques.morel67/ccfo/crimcol/node60.html L'immixtion des races tout à fait inférieures aux grandes races ne ferait qu'empoisonner l'espèce humaine] La angla kaj Esperanto - Ĉu Hitler, Stalin aŭ Churchill estis pli danĝeraj por Esperanto?, prelego, YouTube. {{Bibliotekoj}} {{Vivtempo|Gobineau, Arthur}} [[Kategorio:Francaj grafoj]] [[Kategorio:Rasistoj]] 3r1njdgu301yap9813tuj5hvmn6huv3 0 29071 7684532 7380021 2022-08-10T13:17:03Z DidCORN 34571 Bildo wikitext text/x-wiki [[Dosiero:A_raggedly_dressed_man_being_bitten_by_a_guard_dog_Wellcome_L0049795.jpg|eta|Viro kun eluzaj vestoj morditas de gardhundo ([[akvaforto]] de [[1826]]).]] '''Gardhundoj''' aŭ '''Gardohundoj'''<ref>[https://www.vortaro.net/#gardohundo_kd PIV]</ref> estas kategorio de [[hundraso]]j, kiuj aparte bonas por gardado de havaĵo kontraŭ nedezirata aŭ subita penetro de homoj aŭ bestoj. Gardhundoj estas iuj ajn hundrasoj [[trejnado|trejnitaj]] por alarmi siajn posedantojn kontraŭ eblaj minacoj ([[gardisto]]j), kaj ankaŭ trejnitaj por forpeli tiajn danĝerojn. Multegaj el ili estas [[dogoj]]. == Referencoj == {{Referencoj}} == Vidu ankaŭ == {{commonscat}} *[[dogo]] *[[boksero]] *[[hungara ŝafhundo]] *[[rotvejla hundo]] *[[ŝafhundo]] [[Kategorio:Hundrasoj]] b6cibfenvz1tknynvikrh40b87dialx 0 29113 7685082 7658301 2022-08-11T09:59:15Z Baba79 118684 Nuligis version 7658301 de [[Uzanto:Sj1mor|Sj1mor]] ([[Speciala:Contributions/Sj1mor|kontribuoj]], [[Uzanto-Diskuto:Sj1mor|diskutpaĝo]]) Plia informkesto ne necesas kaj malpoluras la artikolon. wikitext text/x-wiki {{Informkesto muzika artisto |nomo = Nick Mason |dosiero = Dosiero:Nick Mason 20060603 Fnac 09.jpg||. |priskribo de dosiero = Nick Mason en [[2006]] |grandeco de dosiero = eta |larĝa dosiero = |fono = soloa kantisto |naskonomo = Nicholas Berkeley Mason |alie nomata = |kromnomo = |naskiĝo = [[27-an de juanuaro]] [[1944]], [[Birmingham]], [[Unuiĝinta Reĝlando]] |morto = |deveno = [[Anglio]] |instrumento = [[Drumo]] |tipo de voĉo = |ĝenro = [[Progresiva roko]], [[Psikedela rokmuziko]] |profesio = |aktivaj jaroj = [[1967]] - nuntempo |eldoninto = |parencaj temoj = |ttt = |nuntempaj membroj = |antaŭaj membroj = |signifa instrumento = }} '''Nick MASON''' (nasknome '''Nicholas Berkeley MASON''') (naskiĝis {{naskiĝdato|1944|01|27}} en [[Birmingham]], [[Anglio]]), estas [[Drumo|drumisto]], [[muzikproduktisto]], [[aŭtoro]] kaj stiristo, ĉefe fama pro sia partopreno al la [[rokgrupo]] [[Pink Floyd]]. == Biografio == ===Infanaĝo=== Nick Mason estas la filo de Bill Mason, fama kaj riĉa [[Filmproduktanto|filmproduktiso]]. Li naskiĝis en [[Birmingham]] sed trapasis sian infanaĝon en la elita, riĉega kaj artula kvartalo [[Hampstead]] de Londono. Li lernis [[fortepiano]]n kaj [[violono]]n kaj poste proksimiĝis al la [[frapinstrumento]]j. Post sia licea tempo, li studis arĥitekturon ĉe la [[Universitato de Westminister]] (tiame ''Regent Street Polytechnic''), kie li renkontis [[Roger Waters]] kaj [[Richard Wright]], kun kiuj li fondis en [[1965]] la grupon ''The Abdabs'', kiu poste iĝis Pink Floyd. ===Muzika kariero=== ====Kun Pink Floyd==== [[Dosiero:London, The O2, The Wall Live, 2011-05-12 (19) (6203136479).jpg|eta|Nick Mason (maldekstre) kaj [[David Gilmour]] dum koncerto de la turneo ''The Wall'' de [[Roger Waters]] en [[2011]].]] ''Vidu ĉefan artikolon: [[Pink Floyd]]''<br> Nick Mason estis la malplej fama ano de la grupo, subskribinte la plej malmulte da komponaĵoj, sed alportis sian apartan stilon druman. Li ankaŭ estis, kune kun [[Roger Waters|Waters]], la kreinto de la sonefektoj kiuj donis specialan etoson al la albumoj de la grupo. Li estas la sola ano, kiu ĉeestis la grupon dum ĝia tuta ekzisto (kun [[Syd Barrett|Barrett]], [[Roger Waters|Waters]] kaj [[Richard Wright|Wright]] en ''[[The Piper at the Gates of Dawn]]'' kaj kun [[David Gilmour|Gilmour]] en ''[[A Momentary Lapse of Reason]]''). Li partoprenis ĉujn turneojn de la grupo kaj okaze partoprenis al koncertoj de Waters aŭ Gilmour. ====Soloa kariero==== Nick Mason neniam faris veran soloan albumon sed partoprenis al multaj kunlaboraĵoj kiel drumisto kaj/aŭ muzikproduktisto, kun [[Rick Fenn]], [[Carla Bley]], [[Robert Wyatt]], [[Gong]], [[Steve Hillage]], [[Michael Mantler]], [[The Damned]].<br> En 2018, li starigis turneon muzikantan komponaĵojn de [[Pink Floyd]] el la 1967-1972 psikedela epoko, ''"Nick Mason's Saucerful of Secrets"''. === Aŭtora kariero === En [[1988]], Nick Mason publikigis la libron ''Into the red'' pri siaj aŭtaj spertaĵoj. En [[2004]], li publikigis detalan biografion pri [[Pink Floyd]] titolitan ''Inside Out''. === Strista kariero === Nick Mason partoprenis kvinfoje al la [[24 Horoj de Manso]] inter [[1979]] kaj [[1984]] kaj al la [[Carrera Panamericana]] en [[1991]] kun [[David Gilmour]] kaj Steeve O'Rourke (la organizisto de [[Pink Floyd]]). ===Privata vivo=== ====Familia vivo==== Li havas 4 infanojn: Holly kaj Chloe kun lia unua edzino Lindy Rutter, kaj Cary kaj Guy kun lia dua edzino Anette Linton. ====Hobioj==== [[Dosiero:Bugatti 35 B - Nick Mason 15.08.1981.jpg|eta|Nick Mason stiranta je Bugatti 35 B en la Nürburgring en 1981.]] Krom lia partopreno al autaj konkursoj, Nick Mason estas ŝatanto de malnovaj aŭtomobiloj kaj kolektas ilin. Lia kolekto notinde enhavas modelojn de Mc Laren F1 GTR kaj de Ferrarri 250 GTO, inter trideko da aliaj famaj kolektindaj aŭtoj. == Literaturo == * Nick Mason kaj Mark Hales - ''Into the red'', 1988, 2004 Virgin Books por la 2a eldono, ISBN 1852272252 * Nick Mason - ''Inside Out, A Personal History Of Pink Floyd'', Weidenfeld & Nicolson, 2004, ISBN 0-297-84387-7 == Retpaĝoj == * [http://www.drummerworld.com/drummers/Nick_Mason.html Nick Mason ĉe drumomondo (angle)] * [http://www.tentenths.co.uk/ ''Ten Tenths''-paĝo] {{Commons|Nick Mason}} {{Portalo Muziko}} {{Bibliotekoj}} {{DEFAULTSORT:Mason, Nick}} [[Kategorio:Britaj muzikistoj]] [[Kategorio:Drumistoj]] [[Kategorio:Naskiĝintoj en 1944]] [[Kategorio:Naskiĝintoj la 27-an de januaro]] [[Kategorio:Membroj de Pink Floyd]] pjba8fkqy8yxe4dnowt45h2td4k7zlf 0 29116 7685115 7659101 2022-08-11T10:05:18Z Baba79 118684 Plia inforkesto ne necesas kaj malpoluras la artikolon. wikitext text/x-wiki {{Informkesto muzika artisto |nomo = Rick Wright |dosiero = Dosiero:Richard William Wright, 1971, Meddle.jpg||. |priskribo de dosiero = Rick Wright en [[1971]] |grandeco de dosiero = eta |larĝa dosiero = |fono = soloa kantisto |naskonomo = Richard William Wright |alie nomata = |kromnomo = |naskiĝo = [[28-an de julio]] [[1943]], [[Londono]], [[Unuiĝinta Reĝlando]] |morto = [[15-a de septembro]] [[2008]], [[Londono]], [[Unuiĝinta Reĝlando]] |deveno = [[Anglio]] |instrumento = [[Muzika klavaro|klavaroj]] |tipo de voĉo = |ĝenro = [[Progresiva roko]], [[Psikedela rokmuziko]] |profesio = |aktivaj jaroj = [[1967]] - 2008 |eldoninto = |parencaj temoj = |ttt = |nuntempaj membroj = |antaŭaj membroj = |signifa instrumento = }} '''Richard William WRIGHT''' aŭ '''Rick WRIGHT''', (naskiĝis la {{dato|28|julio|1943}} en [[Londono]] kaj mortis la {{dato|15|septembro|2008}} en [[Londono]]) estis [[Anglio|angla]] muzikisto, komponisto, verkisto kaj kantisto. Li famiĝis pro sia partopreno kiel klavaristo al la brita rokgrupo [[Pink Floyd]] kaj estis la kreinto de la fama glisanta sono de la grupo. Li ankaŭ publikigis tri soloajn albumojn. == Biografio == ===Junaĝo=== Rick Wright naskiĝis la 28-an de julio [[1943]] en [[London]] de Daisye Hughes kaj de Robert Charles Wright, biokemiisto. Li trapasis sian infanaĝon en nord-okcidenta Londono kun siaj du fratinoj. Li frekventadis la elitan lernejon Haberdasher<ref> Nick Mason, Inside Out : A personal history of Pink Floyd, Eldonoj Orion, 2004 (ISBN 978-0-297-84387-0), p.16.</ref> kaj komencis muziki kiam 12-jaraĝa, lernante [[gitaro]]n,[[piano]]n, [[trumpeto]]n, [[saksofono]]n kaj [[trombono]]n. Li poste ekinteresiĝis pri la antika greka [[arĥitekturo]] kaj tiel li aniĝis al [[Universitato de Westminister|Regento-Strata Politeknika Universitato]], kie li konatiĝis kun la postaj grupanoj [[Nick Mason]] kaj [[Roger Waters]]. Li kreis grupon kun ĉi-lastaj kaj la samlernejano Clive Metcalf, nome Sigma 6, en kiu le ne havis fiksa muzikilon: li muzikis per piano kiam la trinkejo en kiu la koncerto okazis havas tiun, kaj ritman gitaron aŭ trombonon kiam ne<ref> Nick Mason, Inside Out : A personal history of Pink Floyd, Eldonoj Orion, 2004 (ISBN 978-0-297-84387-0), p.18</ref>. Post unu jaro li forlasis la arĥitekturan studadon kaj komencis studi en la [[Londona Kolegio de Muziko]]<ref> Nick Mason, Inside Out : A personal history of Pink Floyd, Eldonoj Orion, 2004 (ISBN 978-0-297-84387-0), p.17</ref>. Post multaj nomoj, la grupo finfine decidas konservi la nomon ''Pink Floyd'' fare de la gvida gitaristo [[Syd Barrett]]. ===Kariero kun Pink Floyd=== ''Vidu la ĉefan artikolon: [[Pink Floyd]]''<br> Komence, dum la Barrett-a tempo de la grupo, Wright estis ombre de [[Syd Barrett]], la tiama kreema forto de la grupo. Sed post la forliro de Barrett el la grupo pro sia malboniĝanta mensa sano kaj lia anstataŭigo pere de la gitaristo [[David Gilmour]], la influo de Wright sur la kompanoĵoj ĝis kerna. Li tiel subskribis aŭ kunsubskribis multajn gravajn komponaĵojn de la grupo, ekz. "Careful with that axe, Eugène", "Echoes", "Us and them", "Shine on, you crazy diamond". Sed post la mondsukcesa albumo ''[[The Dark Side of the Moon]]'', publikigita en [[1973]], li iom post iom ĉesis krei por la grupo<ref>Nick Mason, Inside Out : A personal history of Pink Floyd, Eldonoj Orion, 2004 (ISBN 978-0-297-84387-0), p.107</ref>. En [[1979]], dum la surbendigo de ''[[The Wall]]'', post ioma konflikto, [[Roger Waters]] trudis al li forlasi la grupon. <br> En [[1985]] Waters siavice forlasis la grupon, kaj Gilmour decidis daŭrigi ĝin kun Mason, kaj dungis Wright kiel aldona muzikisto por la albumo ''[[A Momentary Lapse of Reason]]'' kaj la sekvanta turneo. Wright denove iĝis plenparta ano de la grupo en [[1994]] por la albumo ''[[The Division Bell]]''<ref>Povey, Glenn (2007). Echoes : The Complete History of Pink Floyd. 3C Publishing. ISBN 978-0-9554624-1-2, p.270</ref>.<br> Dum la 2000-aj jaroj li ofte muzokis kun [[David Gilmour]] okaze de lia soloa kariero. Li partoprenis al la surbendigo de la albumo ''[[On a Island]]'' en [[2006]] kaj al ĝia turneo. Li koncertis lastafoje je la [[6-a de septembro]] [[2007]] okaze de la publikigo de la koncerta DVD ''[[Remember That Night]]''<ref>"[https://www.neptunepinkfloyd.co.uk/photos/index.php/David-Gilmour-Photos/On-An-Island-Pictures/Live-at-the-Royal-Albert-Hall-Leicester-Odeon-Premier/Performance Performance at Leicester Odeon for Remember That Night DVD Launch]{{404|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}". Neptunepinkfloyd.co.uk. Konsultita la 30-an de junio 2014.</ref>.[[Dosiero:Rickwright.jpg|dekstra|eta|300px|Richard Wright koncertanta en [[2006]] ]] ===Soloa kariero=== Rick Wright surbendigis sian unuan soloan albumon ''[[Wet Dream]]'' en januaro kaj februaro [[1978]] en la studio [[Super Bear]] en [[Berre-les-Alpes]] ([[Francio]]) helpe de kelkaj muzikistoj kies [[Snowy White]] kaj [[Mel Collins]]. Publikigita samjare en septembro, ĝi estis komerca fiasko<ref>Glenn Povey, Pink Floyd, Eldonejo Place des Victoires, 2009 (ISBN 978-2-8099-0092-7), p.340.</ref>.<br> Post sia eksigo de Pink Floyd, Wright konatiĝis kun [[Dave Harris]] el la grupo [[Fashion]]. La duopo nomiĝis "Zee" kaj publikigis albumon ''[[Identity]]'' en [[1984]], kiu ankaŭ estis recenza kaj komerca fiasko. Wright pli malfrue priskribis ĝin kiel ''"forgesenda spertaĵo"''<ref>Glenn Povey, Pink Floyd, Eldonejo Place des Victoires, 2009 (ISBN 978-2-8099-0092-7), p.340.</ref>.<br> En [[1996]], Wright publikigis trian kaj lastan albumon, ''[[Broken China]]''. ===Privata vivo=== ====Familia vivo==== Richard Wright edziĝis trifoje.<br> La 7-an de aŭgusto [[1969]], li geedziĝis kun Juliette Gale, kiu estis kantinta kun Sigma 6. Ili havis du infanojn, James kaj Gala, kaj disiĝis en [[1982]].<br> Lia dua edzeco, kun Franka daŭris de [[1984]] ĝis [[1994]]<ref>"[https://www.independent.co.uk/news/obituaries/richard-wright-keyboard-player-with-pink-floyd-933004.html Richard Wright: Keyboard player with Pink Floyd]". [[The Independent]], la 17-an de septembro 2008, konsultita la 18-an de aŭgusto 2015</ref>.<br> Wright geedziĝis lastafoje kun la verkistino Mildred Irene Hobbs (kromnomata Millie) la 16-an de junio [[1994]]. La paro havas filon, Ben. Ili disiĝis en 2007<ref>Lawrence Goldman, « Wright, Richard William [Rick] (1943–2008) », en Oxford Dictionary of National Biography, [[Oxford University Press]], 2012 ([https://www.oxforddnb.com/view/10.1093/ref:odnb/9780198614128.001.0001/odnb-9780198614128-e-99787;jsessionid=67D20F80E5E5BCD01F30A48F9D9060E2 Legi rete] [http://archive.wikiwix.com/cache/?url=https%3A%2F%2Fdoi.org%2F10.1093%2Fref%3Aodnb%2F99787 arkivo]</ref>. <br> Lia filino Gala estis de [[1996]] ĝis [[2016]] la edzino de [[Guy Pratt]], la turnea [[Basgitaro|basgitaristo]] de [[Pink Floyd]] kaj [[David Gilmour]]<ref>"[https://www.questia.com/newspaper/1G1-118360557/at-home-with-gala-wright-furniture-designer-gala At home with Gala Wright]". [[London Evening Standard]]. Konsultita la 21-an de aŭgusto 2015.</ref>.<br> ====Hobioj==== Richard Wright ege ŝatis [[velado]]n, kiun li ofte praktikis en [[Egea maro|grekaj insuloj]]. Li opiniis navigadon kuraca, malpeziganta la nervozecon kaŭzita de la muzika industrio<ref>Youngs, Ian (15 September 2008). "[http://news.bbc.co.uk/2/hi/entertainment/7617583.stm Entertainment | Obituary: Pink Floyd's Richard Wright]". [[BBC]] News. Konsultita la 20-an de aŭgusto 2015</ref>. Li ankaŭ kolektis [[Persa tapiŝo|persajn tapiŝojn]]<ref>Amende, Coral (2000). Rock Confidential. Plume. p. 162. ISBN 978-0-452-28157-8.</ref>. ===Morto=== La 15-an de seprembro [[2008]], Richard Wright mortis hejme pro [[Pulma kancero|kancero de pulmo]]. Je la tago de lia morto, [[Elton John]], koncertanta en [[Saskatuno]], dediĉis la kanton "Believe" al li<ref>^ "SP review: Elton John wins over Saskatoon". Canada.com. 16 September 2008. Retrieved 30 June 2014</ref>.<br> Li ĉeestis postmorte en la lasta albumo de [[Pink Floyd]] ''[[The Endless River]]'' eldonita en [[2014]], kiu estis dediĉata al li. == Lia muziko == ===Stilo=== [[Dosiero:Farfisa Compact Duo (2nd version) - Expo Pink Floyd.jpg|eta|La Farsifa-[[orgeno]] de Wright kun la eĥilo Binson]] Lian ludon influis [[ĵazo]], ĉefe [[Miles Davis]] kaj [[John Coltrane]], kaj klasikaj verkoj de [[Johann Sebastian Bach|Bach]] kaj [[Ludwig van Beethoven|Beethoven]]. Dum la [[70-aj jaroj]], li ŝatis aŭskultadi la tiamajn [[Progresiva roko|Progresivrokajn grupojn]], kun prefero por [[Genesis]]. Por sia albumo ''[[Broken China]]'', li dungis muzikistojn antaŭe dungitajn de [[Peter Gabriel]] dum lia soloa kariero.<br> Wright ne mem-konsideris kiel verkisto: multaj komponaĵoj de Pink Floyd subskribitaj aŭ kunsubskribitaj de li ekestis el improvizaĵoj pri kiuj liaj samgrupanoj entuziamiĝis. Li deklaris: ''"Mi kontentiĝas ludante, sen vere pripensi pri tio kion mi faras, mi nur lasas tion okazi."''<ref>« Rick Wright – Interstellar Overdrive », The Independent,‎ 19-a de septembro 2008 ([https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/music/features/rick-wright-interstellar-overdrive-934983.html legi rete] [http://archive.wikiwix.com/cache/?url=https%3A%2F%2Fwww.independent.co.uk%2Farts-entertainment%2Fmusic%2Ffeatures%2Frick-wright-interstellar-overdrive-934983.html , arkivo], konsultita la 17-an de aŭgusto 2014)</ref> ===Aparataro=== [[Dosiero:Expo Pink Floyd - Organ.jpg|eta|La [[Hammond-orgeno]] de Wright, kiu aperas en la filmo ''[[Pink Floyd: Live at Pompeii]]''.]] La unua preferata muzikilo de Richard Wright ĉe Pink Floyd estis la [[Farsifa]]-[[orgeno]]<ref>Rob Chapman, Syd Barrett and British Psychedelia: Faber Forty-Fives: 1966–1967, Faber & Faber, 2012 (ISBN 978-0-57129-676-7), p.32</ref>, kiun li konektis al eĥilo Binson por krei apartan sonon<ref> « Rick Wright – Interstellar Overdrive », The Independent,‎ 19-a de septembro 2008 [https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/music/features/rick-wright-interstellar-overdrive-934983.html legi rete] ([http://archive.wikiwix.com/cache/?url=https%3A%2F%2Fwww.independent.co.uk%2Farts-entertainment%2Fmusic%2Ffeatures%2Frick-wright-interstellar-overdrive-934983.html arkivo], konsultita la 17-an de aŭgusto 2014)</ref>. Li ĉesis uzi ĝin post ''[[The Dark Side of the Moon]]'' kaj denove uzis ĝin por la albumo de Gilmour ''[[On an Island]]''.<br> Li ankaŭ ŝatis uzi [[piano]]n kaj [[Hammond-orgeno]]n kaj kelkfoje uzis [[melotrono]]n.<ref>Walter Everett, The Foundations of Rock: From "Blue Suede Shoes" to "Suite: Judy Blue Eyes", Oxford University Press, 2008 (ISBN 978-0-19029-497-7), p.111 kaj 136</ref><br> Li komencis uzi [[sintezilo]]jn dum la [[70-aj jaroj]], precipe la [[EMS VCS3]], la [[ARP String Ensemble]] kaj la [[Minimoog]]. Ekde la turneo de ''[[A Momentary Lapse of Reason]]'', li uzis ciferecajn sintezilojn [[Kurzweil]]<ref>« Behind Pink Floyd », Sound on Sound,‎ septembro 1994 ([https://www.soundonsound.com/more-sos-past-articles-coming legi rete] [http://archive.wikiwix.com/cache/?url=http%3A%2F%2Fwww.soundonsound.com%2Fsos%2F1994_articles%2Fsep94%2Fpinkfloyd.html arkivo], konsultita la 21-an de aŭgusto 2015)</ref>.<br> Diversokaze, Wright uzis multajn aliaj klavarajn muzikilojn, kies [[klaviceno]], [[celesto]], [[vibrafono]] kaj [[harmoniumo]]. ==Diskaro== ===Kun Pink Floyd=== ==== Studiaj albumoj ==== * 1967 – ''[[The Piper at the Gates of Dawn]]'' * 1968 – ''[[A Saucerful of Secrets]]'' * 1969 – ''[[More (albumo)|More]]'' * 1969 – ''[[Ummagumma]]'' * 1970 – ''[[Atom Heart Mother]]'' * 1971 – ''[[Meddle]]'' * 1972 – ''[[Obscured by Clouds]]'' * 1973 – ''[[The Dark Side of the Moon]]'' * 1975 – ''[[Wish You Were Here]]'' * 1977 – ''[[Animals]]'' * 1979 – ''[[The Wall]]'' * 1987 – ''[[A Momentary Lapse of Reason]]'' * 1994 – ''[[The Division Bell]]'' * 2014 – ''[[The Endless River]]'' ==== Koncertaj albumoj==== * 1969 – ''[[Ummagumma]]'' * 1988 – ''[[Delicate Sound of Thunder]]'' * 1995 – ''[[Pulse]]'' * 2000 – ''[[Is There Anybody Out There? The Wall Live 1980-81]]'' ===Soloa kariero=== * 1978 - ''[[Wet Dream]]'' * 1984 - ''[[Zee/Identity]]'' * 1996 - ''[[Broken China]]'' == Eksteraj ligiloj == {{Projektoj}} * http://www.pinkfloydfan.net/rick_wright.php {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20051029112751/http://www.pinkfloydfan.net/rick_wright.php |date=2005-10-29 }} <!-- en:Rick Wright on All Pink Floyd Fan Network en→eo:_Rick_ _Wright_ (super, sur) (Ĉiom, Ĉiuj) Pink Floyd Fervorulo Reto --> * http://www.neptunepinkfloyd.co.uk <!-- en:Neptune Pink Floyd en→eo:Neptuno Pink Floyd --> {{Portalo Muziko}} {{Bibliotekoj}} {{Vivtempo|Wright, Richard}} ==Referencoj== [[Kategorio:Britaj muzikistoj]] [[Kategorio:Klavaristoj]] [[Kategorio:Naskiĝintoj la 28-an de julio]] [[Kategorio:Mortintoj la 15-an de septembro]] [[Kategorio:Membroj de Pink Floyd]] mw8kdenxd0rfhznl7ysg7vqifcfaaur 0 33904 7684518 6628679 2022-08-10T13:03:43Z Forstbirdo 12476 wikitext text/x-wiki {{informkesto Esperanto-libro | titolo = Fajro Kuracas | aŭtoro = Eŭgeno Miĥalski | eldonjaro = 1932 | reeldono = 1984 | eldonurbo = [[Lepsiko]] | eldoninto = EKRELO | paĝoj = 50 | isbn = | bildo = 1984 Fajro Kuracas.jpeg }} '''''Fajro Kuracas''''' estas la titolo de poemaro de [[Eŭgeno Miĥalski]], publikigita de [[EKRELO]] en 1932. La titolpoemo aperis unuafoje en ''[[Sennacieca Revuo]]'' en 1923, kaj estis verkata en oktobro 1917. [[L'Omnibuso]] reeldonis la verkon en [[1984]]. == Enhavo == Ĝi enhavas precipe poemojn kun socipolitika enhavo, inter kiuj kelkaj klare laŭdas la [[stalin]]an reĝimon. == Eksteraj ligiloj == {{Portalo|Literaturo}} * [https://search.onb.ac.at/primo-explore/search?query=any,contains,Fajro%20kuracas&tab=default_tab&search_scope=ONB_gesamtbestand&vid=ONB&lang=de_DE&offset=0 Katalogo de] [[Esperantomuzeo kaj Kolekto por Planlingvoj]] * [https://anet.be/record/opacehc/c:lvd:14770171/E Katalogo de] [[Heredaĵbiblioteko Hendrik Conscience]] [[Kategorio:Verkoj el la originala esperantlingva literaturo]] [[Kategorio:Esperanto-poeziolibroj]] [[Kategorio:Esperanto-libroj aperintaj en 1984]] [[Kategorio:Eldonaĵoj de L'Omnibuso]] [[Kategorio:Antverpena Fikcio-libraro]] [[Kategorio:Katalogo de Esperantomuzeo kaj Kolekto por Planlingvoj]] [[Kategorio:Katalogo de Heredaĵbiblioteko Hendrik Conscience]] ct8upniyuwvsm3ec7v5wmh898no4dyc 0 34518 7684585 6980486 2022-08-10T15:06:56Z Gewagnero 200553 nuna komisionoe de AEL wikitext text/x-wiki {{Informkesto Organizo | nomo = Liga Argentina de Esperanto | eonomo = Argentina Esperanto-Ligo | tipo = neregistara organizaĵo | fondodato = [[1941]] | sidejo = [[Bonaero]] <br /> {{Argentino}} | estro = D-ro Jorge Montanari, prezidanto | lingvoj = [[Hispana lingvo|hispana]] [[Dosiero:Flago-de-Argentino.svg|20px|border]], [[Esperanto]] [[Dosiero:Flag of Esperanto.svg|20px|border]] | TTT-ejo = http://www.esperantoargentina.org }} La '''Argentina Esperanto-Ligo''' ('''AEL'''; {{lang-es|Liga Argentina de Esperanto}}) estas la landa Esperanto-asocio de [[Argentino]]. Ĝi estis fondita en [[1941]]. Dum la fazo 1989-1995 ekzistis konkurenca Argentina Esperanto-Asocio, kiu en 1995 integriĝis en Argentinan Esperanto-Ligon. AEL kunigas la lokajn esperantajn asociojn el la tuta lando. Ankaŭ apartenas al AEL etaj grupoj nomataj "rondoj", kiuj foje prizorgas specifajn fakojn. Kelkaj nunaj estraranoj de AEL estas AP Gabriel Wagner (Prezidanto), Prof. Ruben Sánchez (Sekretario), Bioinĝ-ino Susana Burioni (Kasistino), D-ro [[Jorge Montanari]] (Konto-zorganto), kaj Dr-o [[Adrián Alejandro]] (Konto-zorganto). == Historio == ===Komencoj=== Ekde la jaro 1889, la lingvo Esperanto aperis en Argentino. Oni komencis instrui ĝin en [[Bonaero]], fare de pola enmigrinto, kiu organizis E-grupon en la sidejo de “Nia Grupejo”, en la strato Pasco 672, kvartalo de Balvanera. Kelkaj argentinanoj poste aperis en la “unuaj listoj” de korespondantoj de Zamenhof, en la jaroj 1894, 1899, 1901-1904. Zamenhof mem revis pri Argentino. En sia broŝuro "[[Hilelismo]]" li informis al la rusa judaro pri la eblo elmigri al Argentino, tre taŭga lando por vivi pace, en la kamparo aŭ vilaĝoj, en frataj komunumoj uzante Esperanton kiel komuna lingvo, ktp. Zamenhof verkis la broŝuron en la jaro 1897. En sia verko “Travivaĵoj de RoŜo” (eldonita en Londono en 1914) Richard Sharpe rakontis kiel li lernis Esperanton en Bonaero en novembro 1906 kaj kune kun kelkaj lokaj esperantistoj fondis Bonaeran Esperanto-Asocion. Post la [[UK 1905|Unua Universala Kongreso]], en Boulogne-sur-Mer, en 1905, en ĉiuj landoj Esperanto komencis esti pli disvantigita, ankaŭ en Argentino. Granda disvastigo pliiĝis post la 5–a UK, 1909, en Barcelono. Multaj katalunoj devis elmigri pro politikaj kialoj kaj vojaĝis al Argentino, kie ili organizadis katalunajn centrojn kun instruado de Esperanto. Menciindas José Prat kaj Delfi Dalmau, inter multaj aliaj. Ankaŭ kelkaj [[framasonoj]] prenis Esperanton kiel komuna lingvo post la unua UK. Do, en la jaro 1907 en Kordobo-urbo la framasonoj gvidis specialan kurson de Esperanto por la frataro. Tie lernis Esperanton Hiran Calógero, konata argentina esperantisto, kaj multaj aliaj. [[Paul Berthelot]] alvenis al Bonaero en la jaro 1908, kaj restis - iomete kaŝite - dum unu jaro, laborante kiel linotipisto en la franca loka ĵurnalo kie verkis pri socialismo kaj anarkismo kaj gvidante kursojn de Esperanto. Oni diras, ke kiam oni malkovris lin, devis fuĝi al Montevideo, kaj al Brazilo kie li, instruis Esperanton en Rio-de-Ĵaneiro kaj Petrópolis, kaj poste en kontakto kun francaj amikoj volis fondi anarkistan komunumon ene de la lando. Sed subite mortis en 1910, en malsanulejo de Dominikaj Pastroj, al kiuj li lasis sian lastan verkon La evangelio de la horo, manlibro pri anarkismo, nur en franca lingvo. Verŝajne pro la granda sukceso de la 5-a UK, la iama argentina ministro pri instruado d-ro Estanislao S. Zeballos (1854-1923), dissendis “Publikan Rezolucion” permesante la instruadon de Esperanto en la publikaj lernejoj. Kaj tuj oni faris tion en la lernejo “Presidente Roca”, en la centro de la urbo. José Prat, kiu fondis grupon de Esperanto en sia “Centro Catalá”, vojaĝis al Parizo por partopreni la [[UK 1914|dekan UK,]] - kiu ne okazis- , sed li kiel kataluno el argentino, socialisto kaj anarkisto, restis malliberita preskaŭ dum unu jaro antaŭ sia reveno al Bonaero. ===Depost 1914=== La 15-a den decembro 1916, José Prat kaj grupo de entuziasmuloj, kuniĝis kaj fondis AEA-n [Argentina Esperanto-Asocio], la unua vera nacia asocio, kaj eldonis gazeton “Argentina Esperantisto”, kiu aperis ĝis la jaro 1995. AEA klopodis fondi klubojn aŭ grupojn en ĉiuj urboj kaj provincoj, kaj la ĉefa ilo estis la “Perkoresponda Kurso de Esperanto”, kiu en la jaro 1930 atingis sian trimilan lernanton. Oni devas memorigi kiom da esperantistoj el Eŭropo enmigris Argentinon kiel rifuĝintoj: multaj el ili estis socialistoj, membroj de SAT, anarkistoj, ktp. La ĉefaj rondoj tiatempe estis en Buenos Aires, Rosario, La Plata, Bahía Blanca, Pergamino, Córdoba, Mendoza kaj en multaj aliaj urbetoj. En 1934 naskiĝis “Rosaria E-Asocio”, kiu estis pli grava ol tiuj de Buenos Aires mem, kaj sukcesis havi la unuajn radio-programojn en Esperanto kaj pri Esperanto. En la jaro 1939, ĵus antaŭ la [[dua mondmilito]], alvenis al Bonaero, kiel rifuĝinto Eŭgene Adam "[[Lanti]]", fondinto de [[Sennacieca Asocio Tutmonda|SAT]]. Post longa vojaĝo, al [[Japanio]] kaj [[Aŭstralio]] kie li estis infektita de “antrakso” kaj persekutita kiel komunisto, alvenis al Bonaero, kie siaj amikoj SAT-anoj, - ĉefe Jorge Hess - akceptis lin, kaj alportis al “Hospitalo Rivadavia”, kie li iom pliboniĝis. Lanti aktivis kiel esperantisto en la urbo, kaj poste decidis ir tra Mendoza kaj Ĉilio al Meksikio. Tie li mortis en 1947. En la sama momento kiel Lanti, alvenis ankaŭ [[Tibor Sekelj]] el Jugoslavio, esperantisto, ĵurnalisto kaj esploristo. La mondmilito ne permesis al li foriri el la lando, do restis preskaŭ dek jaroj, dum kiuj multe instruadis la E-lingvon, verkis librojn, vizitis Patagonion, Bolivion kaj Brazilon, surgrimpis Akonkagvan Monton, ktp. Danke al agado de Sekelj, prof. Wilfred M. Goodes, d-ro. E. Balech, A. Villafranca, Rodolfo Calogero, [[Floreal Villar]], Juan Corral, d-ro Scolnik, ktp., oni decidis kunvoki kongreson de Esperanto en la urbo Rosario, en 1941, dum kiu oni starigis Argentina E-Ligon, ĉar la antaŭa AEA, jam restis nur loka asocio de la urbo Bonaero, kun nova nomo BEA “Bonaera E-Asocio”. Tiu ĉi Ligo aliĝis kiel [[Landa Asocio]] la [[Internacia Esperanto-Ligo]] kies sidejo estis en Britio, kaj post la kunfandiĝo kun la ĝeneva [[UEA]] nomiĝis UEA. Post la Kongreso, en Bonaero, en la jaro 1943, oni kreis Argentinan E-Katolikan Asocion. Ĝi estis reago kontraŭ ia antiesperantista reklamado, fare de d-ro Gustavo Martínez Zubiría “Hugo Wast”, tiama ministro pri instruado kaj direktoro de la Nacia Biblioteko, verkisto de tre sukcesa novelaro. Li verkis romanon titolita “666” pri la alveno de la “Antikristo” kaj “sia lingvo Esperanto”, kiu estus disvastigita en la tuta mondo, detruante la latinan kaj ĉiuj aliajn lingvojn. La verko tre ĝenadis esperantistojn. Danke al AEKA multaj pastroj kaj katolikaj aktivuloj, lernis tiatempe la lingvon. Sed la lastaj kunordigintoj de AEKA lasis preskaŭ ne aktiva tian ĉi asocion kiu eĉ iam havis propran revuon “Suda Stelo”. ===Depost dua mondmilito=== Esperantistoj kiu estis instruistoj en lernejoj aŭ universitatoj klopodis enkonduki Esperanto-kursojn. Tiel en la Nacia Universitato de Kordobo, d-ro [[Jaime Scolnik]] (1908-1996) sukcesis instrui Esperanton. Same okazis en la Nacia Universitato de Rosario fare de prof. Enrique Kohei(1921-1997) kaj kelkaj aliaj, kaj en la Bonaera Nacia Universitato, same ĉefe fare de d-ro Máximo Valentinuzzi (1907-1984) kiu jam en la jaro 1956 kune al prof. [[Daniel Quarello]] (1904-1986) kaj kelkaliaj, fondis en 1956 Argentinan Sciencan kaj Teknikan Rondon (ASTER), rondon, kiu kunigis interesajn aktivulojn pri filologio, medicino, fiziko, ktp. Lasta prezidanto de ASTER estis d-ro Roberto Maruottolo (1927-2005), ASTER ne plu estis aktiva post la jaro 1995. Post la Unua Kongreso en Rosario, AEL kunvokis asembleon kaj kongresojn ĉiujare. Rosario fariĝis la centron de la Movado enlande. Prof. Hugo A. Lingua estis la ĉefa instruisto, kiu verkis eĉ propran vortaron kaj kursojn, ene de sian propra “Escuela Argentina de Esperanto”, kies sidejo en lastaj jaroj estis en la urbeto Serodino, proksime de Rosario. Oni eldonis ankaŭ vortarojn kaj kursojn, de Daniel Quarello, Jorge Hess (''¿Sabe Ud. Esperanto?'', 1956), Enrique Balech, Juan Corral, Jaime Scolnik, ktp. Juna esperantisto studento de medicino, Rubén Feldman González, estis aktivega en la tuta provinco Santa Fe, kaj gvidis multajn kursojn fondante rondojn en Reconquista, Santa Fe-urbo, [[Firmat]], Esperanza, Cañada de Gómez, ktp. Li laboris prefere kun junuloj, do en 1966 fondis Argent-EJOn ([[Argentina Esperantista Junulara Organizo]]), la junulara grupo de AEL, aliĝinta al [[TEJO]]. Kaj por subteni interŝanĝojn inter junuloj estis kreita [[Pasporta Servo]], organizo por senpaga gastigado de esperantistoj en la lando. Tio okazis en la jaro 1967. Pro politikaj problemoj Feldman González, jam doktoro pri medicino en la jaro 1974, devis foriri eksterlande. Sian Pasportan Servon li transdonis rekte al UEA. Kaj li finfine loĝadis en [[Usono]] kaj [[Meksiko]], kie ĝis li nun restas, kiel reprezentanto de [[Akademio Internacia de la Sciencoj]]. En la jaro 1970, [[Adán Hrynkiewicz]] (Ergoto de Bonaero), juna instruisto de la angla, filo de ĉeĥa enmigrinto, lernis de si mem Esperanton. Li tuj vojaĝis al Eŭropo por perfektiĝi. Je sia reveno, li kune kun Anastacio López Luna kaj Juan Corral starigis en Bonaero “Argentina Esperanto-Instituto”n, aliĝinta al loka asocio, sed sendependa pri propra agado kaj administrado. La Instituto eldonis librojn, novan manlibron, revuetojn kaj multe reklamadis la lingvon. La Instituto agadis dum 25 jaroj kaj publikigis kvindekon da eldonaĵojn. Estis la plej granda agado dum kiu la landa movado povis solene rememori la centjariĝo de la naskiĝo de Esperanto en la jaro 1987. Tiutempe oni kalkulis la esperantistaron en pli ol 5.000 homoj. Argentino dum la tuta jarcento havis politikajn problemojn, revoluciojn, tempojn de riĉeco aŭ de malriĉeco, persekutojn, ktp. Tio sendube malhelpis esperantistojn. Tamen, ĉirkaŭ la jaro 1966 la Movado sukcesis aĉeti propran sidejon en Bonaero, en Rosario-urbo kaj en Venado Tuerto. En la jaro 1975, en provinco Santa Fe, la Parlamento akceptis leĝon kiu permesas instrui Esperanton en la publikaj lernejoj de la provinco kaj establis la 14-an de aprilo kiel “Esperanto-tago”. Tamen eĉ se la leĝo estis rajtigita de la Senato en 1985 sub la numero 9781, ĝi neniam estis plenumita. Poste, en la jaro 1978 la landa movado sukcese organizis la Unuan Tut-Amerikan Kongreson de Esperanto, “TAKE”, en San Luis. La membroj aliĝintaj al UEA kaj SAT aŭ TEJO ĉiam estis malmultaj, malpli ol trideko. En la jarlibro de UEA tamen, la Delegitoj ne mankis en la tuta lando kaj la junularo ĉiam restis tre aktiva apud kelkaj mezaĝuloj aŭ maljunuloj. ===Krizo de AEL en 1989 kaj sekvo=== En 1989 evidentiĝis krizo en la tiama AEL-Estraro, tiel ke en tiu jaro grupo de Esperantistoj fondis alian Landan Asocion, por reaktivigi la movadon, kaj fondis Argentinan E-Asocion, en Kordobo. La fondintoj estis [[Atilio Orellana Rojas]], [[Francisco Veuthey]], Clara P. de Motta, Osvaldo Motta, Gabriela Pérez, Jorge Bidoni kaj Teresa Bellalta Cussó. Danke al tiu nove fondita asocio, Esperanto-revuo “Fenikso” ekaperis en Argentino; [[Argent-EJO]] estis revivigita kaj reorganizita kun ties Junularaj Tendumadoj; oni komencis kunlaboran agadon kun la najbaraj landoj, specife kun Brazilo kaj oni okazigis la Interlandajn Konferencojn pri Instruado, (IKI); okazis por unua fojo sesioj de la Internaciaj Ekzamenoj de ILEI/UEA; ekestis funkcianta Libroservo, ktp. Argentina E-Asocio petis aliĝon al UEA, sed ne estis akceptita. La tiama UEA-prezidanto John Wells vizitis la landon kaj renkontis membrojn de la du asocioj. Oni sugestis kunfondiĝon kun la landa asocio Argentina E-Ligo. Kaŭze de tio la landa movado devis pensi pri unuiĝo. Do, post longaj debatoj kaj interkonsentoj, la 9-an de decembro 1995, dum Eksterordinara Jarkunveno, AEL kaj AEA unuiĝis kaj Argentina E-Ligo estis re-fondita, sub la sama nomo. La revuoj “Fenikso” kaj “Argentina Esperantisto” ĉesis aperi. Anstataŭis ĝin nova revuo “Argentina E-Vento”, eldonita ĝis nun en Chaco. ===Kelkaj aktivadoj=== Prof. Jorge Abraham (1916-2001), iama fondinto de Esperanto-Klubo de Venado Tuerto, dum multaj jaroj sukcese kondukis persone sian propran lernejon “Escuela Americana de Esperanto”, kies instruado okazis ĉefe per poŝta korespondado. Li ankaŭ tradukis kaj verkis librojn, inter ili “Gramatiko kaj Vortaro Esperanto-Araba”, eldonita de UEA, nura moderna verko por arab-parolantoj. Ankaŭ en la jaro 1998 aperis, eldonita de FONTO en Brazilo, la verko de Clara de Hess (1908-1994) “Kiel kuiri sen viando”. Clara de Hess, edzino de Jorge Hess konsiderindas inter la plej grandaj aktivulinoj de la Argentina E-Movado. En la jaro 2000, jam AEL kaj la aliaj landaj asocioj kaj rondoj intense uzis interreton, kaj tuj komencis gvidi kursojn pere de ĝi kaj havis paĝojn por reklamado. Tamen, en 2001 pro la kriza ekonomia situacio, la aktivado kaj pago de kotizoj al AEL, UEA aŭ al lokaj asocioj malpliiĝis. Oficiala organo Argentina Esperanto-Vento ne aperis dum periodo de 2 jaroj, kaj anstataŭis ĝin serio de AEL-Cirkulero (n-roj 1-7). Sed ekde 2002 la movado re-aktivadis pli kaj pli. Laŭ nova strategia plano oni proponis la starigon de “rondoj” en ĉiuj lokoj kie loĝas iu Esperantista aktivulo kiu volus instrui kaj kunordigi aron da gelernantoj. La respondeculo de la rondo, estas en konstanta kontakto kun la Estraro de AEL, kaj al rondanoj estas rekomendata uzi interreton kaj tiel eniri en kontakton kun aliaj esperantistoj. Malgraŭ sia graveco, la aparteno al AEL estas konsiderata de multaj kiel pli malpli simbola. Tamen, danke al donacoj aŭ pago de aliĝoj fare de pluraj membroj kaj volontuloj, AEL subtenas sian minimuman aktivadon. Indas raporti ankaŭ pri kelkaj gravaj muzikistoj esperantistaj, kiel prof. Bondone, kaj la nuntempa Alejandro Cossavella, al kiu en 1998 estis aljuĝita Unuan Premion de Belartaj Konkursoj de UEA pro sia muzikaĵo “Ĉe Montpellier” Pro monda populariĝo de interreto ankaŭ la Esperanto-kursoj iomete ŝanĝis kaj virtualaj lernejoj multebligis. La libro de Jorge Hess “¿Sabe Ud. Esperanto? estis enkomputiligita kaj enretigita. En 2001 d-ro Marcelo Casartelli (1930-2008), fondis en interreto sian Argentinan Esperanto-Instituton, kiu estis vizitita de miloj da uzantoj. En 2007 li honore ricevis la premion “Premio Iberoamericano en Honor a la Excelencia Educativa 2007” fare de l´ ''Consejo Iberoamericano en Honor a la Calidad Educativa''. La Argentina Esperanto-Movado devas danki pro iliaj kontribuoj por la E-Instruado al pluraj eminentaj instruistoj, i.a al: Andrés Villafranca, H. Lingua, J. Hess, E. Kohei, D. Quarello, E. Ontoria, la gedoktoroj Scolnik, J. Abraham, W. Schad, M. Casartelli, A. Hrynkiewich, Mario Miranda, F. Veuthey, Petra Smidéliusz kaj aliaj, kiuj ĝis nun laboras kiel E-instruistoj. Nuntempe, pere de AEL, [[Komuna eŭropa referenckadro|KER-ekzameno sesioj]] pri Esperanto okazas en Argentino. Kelkaj anoj de AEL ankaŭ estas instruistoj ĉe Lernu.net aŭ laboras pri aliaj internaciaj projektoj pri edukado, kiel [[Duolingo]]. === Kelkaj kreadoj de la argentina esperantistaro === Inter la kreaĵoj de argentinanoj bone konataj en la internacia E-movado oni troviĝas: -La libro ''¿Sabe Ud Esperanto?'' de [[Jorge Hess]]. Kvankam nuntempe ĝi aspektas olda metodo el la enhava kaj pedagogia vidpunktoj, la libro estis unu el la plej elstaraj verkoj por lerni Esperanton en hispanlingvaj landoj. -[[Pasporta Servo]], kreita de Rubén Feldman-González, nuntempe uzata de esperantistoj el la tuta mondo. -TEFA (Tutmonda "Esperanto" Futbala Asocio), kreita de Jorge Montanari, Juan Pablo Álvarez kaj Francisco Godínez Galay, nuntempe prezidita de Leticia Doormann. TEFA kunigas piedpilk-ŝatantoj el la tuta mondo, organizas la [[Esperanta teamo de futbalo|piedpilkan Selektitaron de Esperanto]], kies kapitano estas [[Gonzalo Sirio]]. La Selektitaro oficiale anigis al la monda piedpilka organizo [[NF-Ligo]] kaj al la Sudamerika Konsilio pri Novaj Federacioj. La teamo jam ludis en Ameriko kaj en Eŭropo. === Argentinaj Esperanto-Kongresoj (AKE) === La naciaj kongresoj regulare okazas jare ekde la 1-a AKE en 1941, okazinta en Rosario. Dum la lastaj jaroj AKE okazis en urboj Villa Carlos Paz (2013), Mendozo (2015), kaj Las Grutas (2016). Ĝis nun, 57 AKE-j okazis. En 2017 AKE okazos en la urbo Crespo (provinco de Entre Ríos). === [[UK 2014|99-a Universala Kongreso de Esperanto]] === En 2014, la UK okazis en la ĉefurbo Buenos Aires (esperante: Bonaero). Pli ol 700 partoprenantoj el la tuta mondo alvenis por tiu okazo. La kongresejo lokiĝis en la Hotelo Panamericano, en la urbocentro. La LKK-n prezidis Jorge E. Cabrera, la tiutempa prezidanto de AEL. == Sociologiaj aspektoj == Certege, la Esperanto-grupojn oni devas konsideri inter la plej kara kapitalo de ĉiu landa komunumo, ĉefe, ĉar la plej parto de la esperantistoj estas ankaŭ “homaranoj” kaj sia vivstilo kaj agado akordas kun la “interna ideo”. Do, ne miru, ke en la komencoj de la antaŭa jarcento multaj esperantistoj partoprenis inter la laboristoj postulante justecon kaj plibonajn vivkondiĉojn. Tio okazis en Argentino kaj en ĉiuj landoj. En Argentino multaj esperantistoj estis foje malliberigitaj. Kaj eĉ kelkaj esperantistoj estas malaperintaj ankoraŭ, ekde multaj jaroj, ĉar ili agadis ene de polítikaj partioj kaj sendube estis ie ajn mortigitaj. Grupo de SAT-anoj multe laboris helpante al elmigrintoj de la “civila milito hispana” kiuj sukcesis veni en Argentino. Kaj la kooperativistoj ĉiam havis en la esperantistoj gravulojn kiuj ege agadis ene de la “Landa Kooperativa Movado” kaj eldonis plurfoje broŝurojn kaj revuojn. Nun, ene de NROj, la socia kaj helpa agado de kelkaj esperantistoj estas rimarkeblaj. Same, ene de la Argentina Vegetarana Asocio, tre aktivadis Clara de Hess, kiu eldonis verkojn en hispana kaj Esperanta lingvoj, kaj estis reprezentantino de Tutmonda Esperantista Vegetarana Asocio. == Grupoj organizitaj de la Argentina Esperanto-Movado == Argentina Esperanto-Ligo estas nun la nura Esperanto-organizo de la lando kiu kunigas kaj reprezentas al ĉiuj esperantistoj antaŭ UEA, eĉ se iuj estas nur “virtualaj” membroj aŭ izolitaj. Ties membro estis ĉeĥdevena polo [[ Adán Hrynkiewicz]]. Post la jaro 2000, la strategia plano de AEL celas kreadi “E-Rondojn” ĉie kie estas iu Esperanta aktivulo. Alia ĉefa projekto atingita estis starigo de la “Escuela Argentina de la Lengua Internacional Esperanto”, jure funkcianta kiel organizon por la instruado en la tuta lando. La Argentina E-Lernejo estis oficiale aprobita la 11-an de decembro 2007, laŭ Rezolucio IGJ Nº 001067/07. Ĝi nun klopodas atingi alian revon: enkonduki Esperanton en ŝtatajn lernejojn. ===Lokaj grupoj=== Ĝis nun la plej malnovaj kaj aktivaj grupoj de la lando, eĉ se nuntempe ne tro aktivaj kiel sendependaj grupoj, estas ses: *REA: Rosaria Esperanto-Asocio, fondita en la jaro 1934, kun propra sidejo en la urbo Rosario kaj kun E-Biblioteko. *[[Bonaera Esperanto-Asocio|BEA]]: Bonaera E-Asocio, fondita en la jaro 1941 kiel daŭrigo de la antaŭa AEA, kun propra sidejo en la strato Paraguay 2357, en Bonaero-urbo kaj kun la plej granda Esperanta Biblioteko kaj arkivo. La sidejo de BEA estas ankaŭ sidejo de la Centra Oficejo de AEL. *EKV: Esperanto-Klubo Venadense, fondita en la jaro 1953, kun propra sidejo kaj biblioteko en la urbo “Venado Tuerto” provinco de Santa Fe. *[[Juna Esperantistaro Argentina|JEA]]: Juna Esperantistaro Argentina, la junulara grupo de AEL, fondita en la jaro 1966, aliĝinta al TEJO. *KEA: Kordoba Esperanto-Asocio, fondita en la jaro 1967, kaj daŭrigo de iama grupo “Antaŭen” kiu kutimis instrui la lingvon jam en la jaroj 1920. *[[Saenzpenja Esperanto-Klubo|SEK]]: Saenzpenja Esperanto-Klubo en provinco Chaco, fondita en la jaro 1989. Inter la kunfondintoj estis: Francisco Veuthey, Néstor Casanovas, María Berna Morzán, Rubén Diaconu Tkachenco, Carlos Tony Stacul, Alicia Aranda, Ana Muñoz de Pacheco, Juanita Calaba de Schafheutle, Rosita Rodríguez de Dutchen y Emilia Simovich. SEK-Bulteno estas la oficiala organo, eldonita ĉefe hispanligve, ekde 1990. ===Rondoj=== Sekvas la listo de Esperanto-Rondoj, kiuj nuntempe apartenas al AEL. Aliaj argentinaj esperantistoj partoprenas la Ligon kiel individuaj membroj, el siaj loĝlokoj. Krome, aliaj argentinanoj, kiuj loĝas eksterlande, daŭrigas sian partoprenadon en la Ligo pere de interreto. *[[Juna Esperantistaro Argentina|JEA]]: Junulara rondo, landa organizo de [[Tutmonda Esperantista Junulara Organizo|TEJO]] *NER: Neuken’ E-Rondo, Neuquén *SEK: Saenzpenja E-Klubo, Chaco *BER: Bonaera Esperanta Rondo, Buenos Aires *AKEI: Kunigas esperantajn instruistojn el la tuta lando *KER: Krespa Esperanta Rondo, Entre Ríos *TEFA: Tutmonda "Esperanto" Futbala Asocio-Argentino *MER: Mendoza Esperanto Rondo, Mendoza Krom tiuj aktivaj rondoj, tra la lando ekzistas aŭ ekzistis esperanta aktivado en la sekvaj E-Rondoj *Rondo de Escobar *Rondo de [[San Antonio de Padua]] *BER: Bariloĉea E-Rondo, en urbo Bariloche. *Rondo de La Angostura, Río Negro. *Rondo de El Bolsón, Río Negro. *Rondo de La Plata, Buenos Aires. *Rondo de Bahía Blanca, Buenos Aires. *Rondo de Esperanza, Santa Fe. *Rondo de Resistencia, Chaco. *Rondo de Corrientes. *Rondo de Rosario, [sendependa] Santa Fe. *Rondo de Carlos Paz, Córdoba). *Rondo de San Nicolás, Buenos Aires. *Rondo de Santa Fe-urbo. *Rondo de Chamical, La Rioja. *Rondo de Wanda, Misiones. *Rondo de Salta. *Rondo de Tucumán, en urbo Amaicha del Valle. *Rondo de Tucumán-urbo. *Rondo de Catamarca. *Rondo de Villa Mercedes, San Luis. *Rondo de Alpa Corral, Córdoba. *Rondo de Concepción del Uruguay, Entre Ríos. *Rondo de Villa San José, Entre Ríos. *Rondo de Gualeguaychú, Entre Ríos. *Rondo de Villa Elisa, Entre Ríos. *Rondo de Colón, Entre Ríos. *Rondo “Verda Pingveno”, de Río Gallegos, Santa Cruz. *Rondo de Puerto Madryn, Chubut. *Rondo de Ushuaia, Tierra del Fuego. Inter la asocioj malaperintaj menciindas: *Asociación Esperantista de Santa Fe. *Asociación Esperantista de Misiones. *Asociación Esperantista de San Luis. *Asociación “Verda Stelo” de Necochea. *Asociación Lengua Universal Esperanto, Mar del Plata. *Mar del Plata E-Klubo: kiu aktivadis en turisma urbo Mar del Plata. == Eksteraj ligiloj == {{projektoj|n=Kategorio:Argentina Esperanto-Ligo}} * [http://www.esperantoargentina.org Oficiala retejo] {{Esperanta Mondo}} [[Kategorio:Argentinaj Esperanto-asocioj]] 1izid25j8tbcr7tq1fcnjpy4791ga2i 0 35889 7684896 7288780 2022-08-11T05:29:25Z Giorno2 26895 wikitext text/x-wiki '''Jambo''' estas verspiedo uzata en [[poezio]]. Ĝi konsistas el du silaboj, el kiuj la unua estas mallonga aŭ senakcenta, kaj la dua longa aŭ akcenta. La [[kvinjambo]] estas forta mezurilo en la [[Angla lingvo|angla]] kaj [[Germana lingvo|germana]] [[poezio]]. [[Ĥorjambo]] estas verspiedo, konsistanta el du mallongaj aŭ senakcentaj silaboj metitaj inter du longaj aŭ akcentaj silaboj. Jamboj ankaŭ uzitis por primoki aŭ eĉ fifamigi homojn, ekz. de [[Hiponakso]]. == Ekzemplo == Ekz-e “[[Ho, mia kor']]” de Zamenhof efike uzas kvinjamban ritmon (plus eblan versofinan kromsilabon ĉe "inaj" rimoj) por redoni la kor-batadon de la aŭtoro: <cite> Ho, '''mi'''a '''kor',''' ne '''ba'''tu '''mal'''tran'''kvi'''le, El '''mi'''a '''brus'''to '''nun''' ne '''sal'''tu '''for''' </cite> ktp. [http://www.uni-leipzig.de/esperanto/voko/revo/art/jamb.html jambo] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20050226185417/http://www.uni-leipzig.de/esperanto/voko/revo/art/jamb.html |date=2005-02-26 }} [[Kategorio:Metrikaj piedoj]] a6h85nfyv9av2xmgdrxdo68xun3yf5r 0 48853 7685040 7679742 2022-08-11T09:02:36Z 2001:4451:116A:BE00:851F:6B1B:2959:5BF3 wikitext text/x-wiki {{Informkesto rolulo | specio = [[antropomorfa]] [[spongulo]] | sekso = vira | okupo = fritisto de [[hamburgero]]j en [[rapidmanĝejo]] ''Krusty Krab'' | loĝloko = submara urbo ''Bikini Bottom'' |bildo=Spongebob Squarepants as a balloon.jpg}} {{Informkesto televida serio }} '''Sponga Bobo''', originale {{lang-en|'''SpongeBob SquarePants'''}} "kvadratpantalona", estas fikcia rolulo en usona samnoma televida serio ''Sponga Bobo'', kiu unue aperis en [[julio]] de [[1999]]. La rolulo estis desegnita fare de [[marbiologo]] kaj [[animatoro]] [[Stephen Hillenburg]], kaj voĉigita fare de Tom Kenny. Sponga Bobo estas infanece naiva kaj optimisma [[antropomorfa]] [[spongulo]] kun la kvadrata formo de kutima kuireja [[spongo]]. Li vivas kun aliaj antropomorfaj marvivuloj en la fikcia submara urbo ''Bikini Bottom''. == Spongabobo kaj politiko == En januaro de [[2005]], du kristanaj konservativaj grupoj kritikis Spongabobon pro apero en la videokanto "Ni estas la familio". La politika grupo pretendis Spongabobon, la filmeton kaj la reprezentantojn propagi la toleremon de la seksa aliismo. Oni akuzis Spongabobon je [[samseksemo]].<ref name="US right attacks">{{Cite news | url= http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/americas/4190699.stm | title= US right attacks SpongeBob video | date=January 20, 2005 [[File:Bob esponja logotipo.svg]] | accessdate=June 11, 2007 | author=BBC Staff |publisher=BBC News }}</ref><ref name=accuse>{{Cite news | url=https://www.usatoday.com/life/television/2005-01-22-kids-video_x.htm | title= SpongeBob, Muppets and the Sister Sledge writer suffer criticism | date=January 22, 2005 | accessdate=June 11, 2007 | agency=Associated Press | work=USA Today }}</ref> == Spongabobo kaj scienco == ''Spongiforma squarepantsii'' estas oranĝkolora, spongoforma [[fungo]] en la familio [[Boletacoj]], trovita en [[2011]] en [[Malajzio]] kaj nomita laŭ la televida rolulo.<ref name=BBC>{{cite web |title= SpongeBob lends name to new mushroom species |author= BBC Staff |url= https://www.bbc.co.uk/news/science-environment-13874049 |publisher= [[BBC]] |date=22 June 2011 |accessdate={{dato|14|12|2018}} }}</ref> == Referencoj == <references/> {{ekzistotempo|1999}} [[Kategorio:Fikciaj bestoj]] [[Kategorio:Animaciaj filmoj]] [[Kategorio:Usonaj televidaj serioj]] [[Kategorio:Televidaj programoj de Nickelodeon]] [[Kategorio:Televidaj serioj aperintaj en 1990-1999]] 86amygyr53cr9kfux1lcx1shw6m5o6q 7685044 7685040 2022-08-11T09:04:29Z 2001:4451:116A:BE00:851F:6B1B:2959:5BF3 wikitext text/x-wiki {{Informkesto rolulo | specio = [[antropomorfa]] [[spongulo]] | sekso = vira | okupo = fritisto de [[hamburgero]]j en [[rapidmanĝejo]] ''Krusty Krab'' | loĝloko = submara urbo ''Bikini Bottom'' |bildo=Spongebob Squarepants as a balloon.jpg}} {{Informkesto televida serio }} '''Sponga Bobo''', originale {{lang-en|'''SpongeBob SquarePants'''}} "kvadratpantalona", estas fikcia rolulo en usona samnoma televida serio ''Sponga Bobo'', kiu unue aperis en [[julio]] de [[1999]]. La rolulo estis desegnita fare de [[marbiologo]] kaj [[animatoro]] [[Stephen Hillenburg]], kaj voĉigita fare de Tom Kenny. Sponga Bobo estas infanece naiva kaj optimisma [[antropomorfa]] [[spongulo]] kun la kvadrata formo de kutima kuireja [[spongo]]. Li vivas kun aliaj antropomorfaj marvivuloj en la fikcia submara urbo ''Bikini Bottom''. == Spongabobo kaj politiko == En januaro de [[2005]], du kristanaj konservativaj grupoj kritikis Spongabobon pro apero en la videokanto "Ni estas la familio". La politika grupo pretendis Spongabobon, la filmeton kaj la reprezentantojn propagi la toleremon de la seksa aliismo. Oni akuzis Spongabobon je [[samseksemo]].<ref name="US right attacks">{{Cite news | url= http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/americas/4190699.stm | title= US right attacks SpongeBob video | date=January 20, 2005 [[File:Bob esponja logotipo.svg]] | accessdate=June 11, 2007 | author=BBC Staff |publisher=BBC News }}</ref><ref name=accuse>{{Cite news | url=https://www.usatoday.com/life/television/2005-01-22-kids-video_x.htm | title= SpongeBob, Muppets and the Sister Sledge writer suffer criticism | date=January 22, 2005 | accessdate=June 11, 2007 | agency=Associated Press | work=USA Today }}</ref> == Spongabobo kaj scienco == ''Spongiforma squarepantsii'' estas oranĝkolora, spongoforma [[fungo]] en la familio [[Boletacoj]], trovita en [[2011]] en [[Malajzio]] kaj nomita laŭ la televida rolulo.<ref name=BBC>{{cite web |title= SpongeBob lends name to new mushroom species |author= BBC Staff |url= https://www.bbc.co.uk/news/science-environment-13874049 |publisher= [[BBC]] |date=22 June 2011 |accessdate={{dato|14|12|2018}} }}</ref> == Referencoj == <references group="Nickelodeon auww" responsive="" /> {{ekzistotempo|1999}} [[Kategorio:Fikciaj bestoj]] [[Kategorio:Animaciaj filmoj]] [[Kategorio:Usonaj televidaj serioj]] [[Kategorio:Televidaj programoj de Nickelodeon]] [[Kategorio:Televidaj serioj aperintaj en 1990-1999]] hd8iy5a33xtz1zgh9j6bid6c017c0q8 7685046 7685044 2022-08-11T09:05:01Z 2001:4451:116A:BE00:851F:6B1B:2959:5BF3 dleete wikitext text/x-wiki {{Informkesto rolulo | specio = [[antropomorfa]] [[spongulo]] | sekso = vira | okupo = fritisto de [[hamburgero]]j en [[rapidmanĝejo]] ''Krusty Krab'' | loĝloko = submara urbo ''Bikini Bottom'' |bildo=Spongebob Squarepants as a balloon.jpg}} {{Informkesto televida serio }} '''Sponga Bobo''', originale {{lang-en|'''SpongeBob SquarePants'''}} "kvadratpantalona", estas fikcia rolulo en usona samnoma televida serio ''Sponga Bobo'', kiu unue aperis en [[julio]] de [[1999]]. La rolulo estis desegnita fare de [[marbiologo]] kaj [[animatoro]] [[Stephen Hillenburg]], kaj voĉigita fare de Tom Kenny. Sponga Bobo estas infanece naiva kaj optimisma [[antropomorfa]] [[spongulo]] kun la kvadrata formo de kutima kuireja [[spongo]]. Li vivas kun aliaj antropomorfaj marvivuloj en la fikcia submara urbo ''Bikini Bottom''. == Spongabobo kaj politiko == En januaro de [[2005]], du kristanaj konservativaj grupoj kritikis Spongabobon pro apero en la videokanto "Ni estas la familio". La politika grupo pretendis Spongabobon, la filmeton kaj la reprezentantojn propagi la toleremon de la seksa aliismo. Oni akuzis Spongabobon je [[samseksemo]].<ref name="US right attacks">{{Cite news | url= http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/americas/4190699.stm | title= US right attacks SpongeBob video | date=January 20, 2005 | accessdate=June 11, 2007 | author=BBC Staff |publisher=BBC News }}</ref><ref name=accuse>{{Cite news | url=https://www.usatoday.com/life/television/2005-01-22-kids-video_x.htm | title= SpongeBob, Muppets and the Sister Sledge writer suffer criticism | date=January 22, 2005 | accessdate=June 11, 2007 | agency=Associated Press | work=USA Today }}</ref> == Spongabobo kaj scienco == ''Spongiforma squarepantsii'' estas oranĝkolora, spongoforma [[fungo]] en la familio [[Boletacoj]], trovita en [[2011]] en [[Malajzio]] kaj nomita laŭ la televida rolulo.<ref name=BBC>{{cite web |title= SpongeBob lends name to new mushroom species |author= BBC Staff |url= https://www.bbc.co.uk/news/science-environment-13874049 |publisher= [[BBC]] |date=22 June 2011 |accessdate={{dato|14|12|2018}} }}</ref> == Referencoj == <references group="Nickelodeon auww" responsive="" /> {{ekzistotempo|1999}} [[Kategorio:Fikciaj bestoj]] [[Kategorio:Animaciaj filmoj]] [[Kategorio:Usonaj televidaj serioj]] [[Kategorio:Televidaj programoj de Nickelodeon]] [[Kategorio:Televidaj serioj aperintaj en 1990-1999]] 22siuvcfa31auahl3uibxx459jgd7mt 7685047 7685046 2022-08-11T09:05:47Z 2001:4451:116A:BE00:851F:6B1B:2959:5BF3 wikitext text/x-wiki {{Informkesto rolulo | specio = [[antropomorfa]] [[spongulo]] | sekso = vira | okupo = fritisto de [[hamburgero]]j en [[rapidmanĝejo]] ''Krusty Krab'' | loĝloko = submara urbo ''Bikini Bottom'' |bildo=Spongebob Squarepants as a balloon.jpg}} {{Informkesto televida serio |Bildo=Bob esponja logotipo.svg}} '''Sponga Bobo''', originale {{lang-en|'''SpongeBob SquarePants'''}} "kvadratpantalona", estas fikcia rolulo en usona samnoma televida serio ''Sponga Bobo'', kiu unue aperis en [[julio]] de [[1999]]. La rolulo estis desegnita fare de [[marbiologo]] kaj [[animatoro]] [[Stephen Hillenburg]], kaj voĉigita fare de Tom Kenny. Sponga Bobo estas infanece naiva kaj optimisma [[antropomorfa]] [[spongulo]] kun la kvadrata formo de kutima kuireja [[spongo]]. Li vivas kun aliaj antropomorfaj marvivuloj en la fikcia submara urbo ''Bikini Bottom''. == Spongabobo kaj politiko == En januaro de [[2005]], du kristanaj konservativaj grupoj kritikis Spongabobon pro apero en la videokanto "Ni estas la familio". La politika grupo pretendis Spongabobon, la filmeton kaj la reprezentantojn propagi la toleremon de la seksa aliismo. Oni akuzis Spongabobon je [[samseksemo]].<ref name="US right attacks">{{Cite news | url= http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/americas/4190699.stm | title= US right attacks SpongeBob video | date=January 20, 2005 | accessdate=June 11, 2007 | author=BBC Staff |publisher=BBC News }}</ref><ref name=accuse>{{Cite news | url=https://www.usatoday.com/life/television/2005-01-22-kids-video_x.htm | title= SpongeBob, Muppets and the Sister Sledge writer suffer criticism | date=January 22, 2005 | accessdate=June 11, 2007 | agency=Associated Press | work=USA Today }}</ref> == Spongabobo kaj scienco == ''Spongiforma squarepantsii'' estas oranĝkolora, spongoforma [[fungo]] en la familio [[Boletacoj]], trovita en [[2011]] en [[Malajzio]] kaj nomita laŭ la televida rolulo.<ref name=BBC>{{cite web |title= SpongeBob lends name to new mushroom species |author= BBC Staff |url= https://www.bbc.co.uk/news/science-environment-13874049 |publisher= [[BBC]] |date=22 June 2011 |accessdate={{dato|14|12|2018}} }}</ref> == Referencoj == <references group="Nickelodeon auww" responsive="" /> {{ekzistotempo|1999}} [[Kategorio:Fikciaj bestoj]] [[Kategorio:Animaciaj filmoj]] [[Kategorio:Usonaj televidaj serioj]] [[Kategorio:Televidaj programoj de Nickelodeon]] [[Kategorio:Televidaj serioj aperintaj en 1990-1999]] keqcfl7mi931xnoah3unpn3io3wgyv1 0 50419 7684462 7437564 2022-08-10T12:02:26Z Kani 670 wikitext text/x-wiki {{redaktata|Kani}}{{}} [[Dosiero:An_Experiment_on_a_Bird_in_an_Air_Pump_by_Joseph_Wright_of_Derby,_1768.jpg|eta|240px|Ĉi tiu [[pentraĵo]]: [[Eksperimento]] pri birdo en la aer[[pumpilo]] de [[Joseph Wright]] el [[Derbio]], [[1768]], prezentas eksperimenton faritan de [[Robert Boyle]] en [[1660]].]] [[Dosiero:Gluehlampe_01_KMJ.jpg|eta|220px|[[Ampolo]]j enhavas partan vakuon, kutime plenigitan per [[argono]], kiu protektas la [[volframo|volframan]] (''tungsten'') [[filamento]]n.]] '''Vakuo''' estas [[spaco]] entenanta neniom da [[materio]], aŭ [[premo]]n malpli altan ol kutima [[atmosfero|atmosfera]] premo de 101.3 [[Paskalo_(mezurunuo)|kPa]]. En la praktiko ĝi estas spaco entenanta treege maldensan materion, precipe post elpumpado de [[aero]], nome malplena ujo, senenhava ujo. Laŭetende, oni nomas vakuo ankaŭ la kondiĉon de regiono en kiu la [[Materikvanto|denseco de partikloj]] estas tre malalta, kiel por ekzemplo la interstela spaco. Sub eksteraj [[atmosfero|atmosferaj]] kondiĉoj vakuo ŝajnas alsuĉi aeron, sed vere la ekstera premo enpuŝas ĝin. Ĝi povas ekzisti nature aŭ esti kreita artefarite, ĉar ĝi povas esti uzita por teknologio aŭ scienco, kaj eĉ en la ĉiutaga vivo. Oni profitas ĝin en diversaj industrioj, kiel ĉe la nutrindustrio, la aŭtomobila industrio aŭ la kuracilindustrio. La [[mezurunuo]] de vakuo uzata estas nomata [[Paskalo (mezurunuo)|paskalo]], [[Mallongigo|mallongigita]] per [[Pa]]. Vakuo ankaŭ povas esti esprimita per uzado de '''torr''', per [[Barometro|barometra skalo]], aŭ kiel [[procento]] de la [[atmosfera premo]] per uzado de la mezurunuo [[Baro (unuo)|baro]], mallongigita per [[bar]]. == Tipoj, gradoj kaj rangoj == '''Malaltvakuo''' estas vakuo akirebla per pumpiloj kun premo de 100 kPa ĝis 3 kPa. '''Mezvakuo''' estas vakuo akirebla per pumpiloj kun premo de 3 kPa ĝis 0.1 Pa. '''Altvakuo''' estas vakuo akirita per specialaj [[aparato]]j, kun premo de 0.1 Pa ĝis 0.1 µPa. '''Ultravakuo''' estas vakuo akirita per specialaj aparatoj kaj [[procezo]]j, de 0.1 µPa ĝis 0.1 nPa. '''Ideala vakuo''' estas vakuo kun nula premo. == Uzoj == Vakuo utilas en diversaj procezoj kaj aparatoj. Ĝia unua ĝeneraligita uzo estis en la [[inkandeska ampolo]] por protekti la filamenton kontraŭ ĥemia degradado. La ĥemia inerteco produktita de vakuo ankaŭ utilas por elektronfaska [[veldado]], malvarma veldado, vakua pakado kaj vakua [[fritado]]. Ultra-alta vakuo estas uzata en la studo de atompuraj substratoj, ĉar nur tre bona vakuo konservas atomskalajn purajn surfacojn dum sufiĉe longa tempo (proksimume de minutoj al tagoj). Alta al ultra-alta vakuo forigas la obstrukcon de aero, permesante al partiklaj faskoj deponi aŭ forigi materialojn sen poluado. Ĉi tiu estas la principo malantaŭ ĥemia vapora deponejo, fizika vapora deponejo kaj seka [[akvaforto]], kiuj estas esencaj por la fabrikado de [[duonkonduktaĵo]]j kaj optika tegado, kaj al surfacoscienco. La redukto de [[konvekcio]] provizas la termikan izoladon de [[termobotelo]]j. Vakuo malaltigas la [[bolpunkto]]n de likvaĵoj kaj favoras malaltan temperaturan gaseliradon, kiu estas uzata en [[liofilizado]], [[gluo]]preparado, vakua [[distilado]], [[ metalurgio]], kaj procezpurigo. La elektraj ecoj de vakuo ebligas [[elektrona mikroskopo|elektronan mikroskopon]] kaj [[vakutubo]]jn, inkluzive [[bildotubo]]jn. Vakuaj [[ŝaltilo]]j estas uzataj en [[elektrotekniko]]. Vaku[[arko]] procezoj estas industrie gravaj por produktado de certaj ŝtalaj aŭ altaj purecaj materialoj. La forigo de aera [[frotado]] estas utila por [[inercirado|inercirada]] [[konservado de energio]] kaj ultra[[centrifugilo]]j. Vakuaj sakoj estas uzataj por stokado, el kiuj la aero estas pumpita kiel eble plej multe, por redukti la volumon de la pakaĵo aŭ sako, kiel ekzemple konservado de manĝaĵo en vakua pakado, kutime por malhelpi [[Oksidigo|oksidadon]] de manĝaĵo. == Kelkaj ekzemploj == * [[Atmosfera premo]] ĉe la [[marbordo]] = 100 kPa * [[Polvosuĉilo]] = ĉ 40 kPa * Mekanika [[Pumpilo|vakua pumpilo]] = ĉ 1.3 Pa * Ĉe la ekstertera spaco = ĉ 130 µPa * Atmosfera premo ĉe la [[Luno|surfaco de la Tera Luno]] = ĉ 1.3 µPa * intergalaksia spaco = ĉ 13 nPa. * [[Kriogeniko|Kriogenika ĉelo]] por produkti vakuon = 1-1.3 nPa. == Vidu ankaŭ == {{projektoj}} * [[Spaco]] kaj [[Ekstertero]] *[[Kvantuma ŝaŭmo]] * [[Lumporta etero]] * [[Premo]] *[[Pumpilo]] *[[Magdeburgaj duongloboj]] *[[Vaktrajno]] (Vakuotuba Trajno) {{havenda artikolo|Vakuo}} [[Kategorio:Vakuo| ]] 2u78wkave5av4wxcxizngj2cy7yuu3i 7684463 7684462 2022-08-10T12:04:45Z Kani 670 wikitext text/x-wiki {{redaktata|Kani}} [[Dosiero:An_Experiment_on_a_Bird_in_an_Air_Pump_by_Joseph_Wright_of_Derby,_1768.jpg|eta|240px|Ĉi tiu [[pentraĵo]]: [[Eksperimento]] pri birdo en la aer[[pumpilo]] de [[Joseph Wright]] el [[Derbio]], [[1768]], prezentas eksperimenton faritan de [[Robert Boyle]] en [[1660]].]] [[Dosiero:Gluehlampe_01_KMJ.jpg|eta|220px|[[Ampolo]]j enhavas partan vakuon, kutime plenigitan per [[argono]], kiu protektas la [[volframo|volframan]] (''tungsten'') [[filamento]]n.]] [[Dosiero:Apollo Command Service Module in vacuum chamber.jpg|eta|200px|Granda vakuĉambro por [[kosmonavigado]].]] '''Vakuo''' estas [[spaco]] entenanta neniom da [[materio]], aŭ [[premo]]n malpli altan ol kutima [[atmosfero|atmosfera]] premo de 101.3 [[Paskalo_(mezurunuo)|kPa]]. En la praktiko ĝi estas spaco entenanta treege maldensan materion, precipe post elpumpado de [[aero]], nome malplena ujo, senenhava ujo. Laŭetende, oni nomas vakuo ankaŭ la kondiĉon de regiono en kiu la [[Materikvanto|denseco de partikloj]] estas tre malalta, kiel por ekzemplo la interstela spaco. Sub eksteraj [[atmosfero|atmosferaj]] kondiĉoj vakuo ŝajnas alsuĉi aeron, sed vere la ekstera premo enpuŝas ĝin. Ĝi povas ekzisti nature aŭ esti kreita artefarite, ĉar ĝi povas esti uzita por teknologio aŭ scienco, kaj eĉ en la ĉiutaga vivo. Oni profitas ĝin en diversaj industrioj, kiel ĉe la nutrindustrio, la aŭtomobila industrio aŭ la kuracilindustrio. La [[mezurunuo]] de vakuo uzata estas nomata [[Paskalo (mezurunuo)|paskalo]], [[Mallongigo|mallongigita]] per [[Pa]]. Vakuo ankaŭ povas esti esprimita per uzado de '''torr''', per [[Barometro|barometra skalo]], aŭ kiel [[procento]] de la [[atmosfera premo]] per uzado de la mezurunuo [[Baro (unuo)|baro]], mallongigita per [[bar]]. == Tipoj, gradoj kaj rangoj == '''Malaltvakuo''' estas vakuo akirebla per pumpiloj kun premo de 100 kPa ĝis 3 kPa. '''Mezvakuo''' estas vakuo akirebla per pumpiloj kun premo de 3 kPa ĝis 0.1 Pa. '''Altvakuo''' estas vakuo akirita per specialaj [[aparato]]j, kun premo de 0.1 Pa ĝis 0.1 µPa. '''Ultravakuo''' estas vakuo akirita per specialaj aparatoj kaj [[procezo]]j, de 0.1 µPa ĝis 0.1 nPa. '''Ideala vakuo''' estas vakuo kun nula premo. == Uzoj == Vakuo utilas en diversaj procezoj kaj aparatoj. Ĝia unua ĝeneraligita uzo estis en la [[inkandeska ampolo]] por protekti la filamenton kontraŭ ĥemia degradado. La ĥemia inerteco produktita de vakuo ankaŭ utilas por elektronfaska [[veldado]], malvarma veldado, vakua pakado kaj vakua [[fritado]]. Ultra-alta vakuo estas uzata en la studo de atompuraj substratoj, ĉar nur tre bona vakuo konservas atomskalajn purajn surfacojn dum sufiĉe longa tempo (proksimume de minutoj al tagoj). Alta al ultra-alta vakuo forigas la obstrukcon de aero, permesante al partiklaj faskoj deponi aŭ forigi materialojn sen poluado. Ĉi tiu estas la principo malantaŭ ĥemia vapora deponejo, fizika vapora deponejo kaj seka [[akvaforto]], kiuj estas esencaj por la fabrikado de [[duonkonduktaĵo]]j kaj optika tegado, kaj al surfacoscienco. La redukto de [[konvekcio]] provizas la termikan izoladon de [[termobotelo]]j. Vakuo malaltigas la [[bolpunkto]]n de likvaĵoj kaj favoras malaltan temperaturan gaseliradon, kiu estas uzata en [[liofilizado]], [[gluo]]preparado, vakua [[distilado]], [[ metalurgio]], kaj procezpurigo. La elektraj ecoj de vakuo ebligas [[elektrona mikroskopo|elektronan mikroskopon]] kaj [[vakutubo]]jn, inkluzive [[bildotubo]]jn. Vakuaj [[ŝaltilo]]j estas uzataj en [[elektrotekniko]]. Vaku[[arko]] procezoj estas industrie gravaj por produktado de certaj ŝtalaj aŭ altaj purecaj materialoj. La forigo de aera [[frotado]] estas utila por [[inercirado|inercirada]] [[konservado de energio]] kaj ultra[[centrifugilo]]j. Vakuaj sakoj estas uzataj por stokado, el kiuj la aero estas pumpita kiel eble plej multe, por redukti la volumon de la pakaĵo aŭ sako, kiel ekzemple konservado de manĝaĵo en vakua pakado, kutime por malhelpi [[Oksidigo|oksidadon]] de manĝaĵo. == Kelkaj ekzemploj == * [[Atmosfera premo]] ĉe la [[marbordo]] = 100 kPa * [[Polvosuĉilo]] = ĉ 40 kPa * Mekanika [[Pumpilo|vakua pumpilo]] = ĉ 1.3 Pa * Ĉe la ekstertera spaco = ĉ 130 µPa * Atmosfera premo ĉe la [[Luno|surfaco de la Tera Luno]] = ĉ 1.3 µPa * intergalaksia spaco = ĉ 13 nPa. * [[Kriogeniko|Kriogenika ĉelo]] por produkti vakuon = 1-1.3 nPa. == Vidu ankaŭ == {{projektoj}} * [[Spaco]] kaj [[Ekstertero]] *[[Kvantuma ŝaŭmo]] * [[Lumporta etero]] * [[Premo]] *[[Pumpilo]] *[[Magdeburgaj duongloboj]] *[[Vaktrajno]] (Vakuotuba Trajno) {{havenda artikolo|Vakuo}} [[Kategorio:Vakuo| ]] 22ovm90fo53301alrxayyi7jrolmarp 7684468 7684463 2022-08-10T12:07:39Z Kani 670 wikitext text/x-wiki {{redaktata|Kani}} [[Dosiero:An_Experiment_on_a_Bird_in_an_Air_Pump_by_Joseph_Wright_of_Derby,_1768.jpg|eta|240px|Ĉi tiu [[pentraĵo]]: [[Eksperimento]] pri birdo en la aer[[pumpilo]] de [[Joseph Wright]] el [[Derbio]], [[1768]], prezentas eksperimenton faritan de [[Robert Boyle]] en [[1660]].]] [[Dosiero:Gluehlampe_01_KMJ.jpg|eta|220px|[[Ampolo]]j enhavas partan vakuon, kutime plenigitan per [[argono]], kiu protektas la [[volframo|volframan]] (''tungsten'') [[filamento]]n.]] [[Dosiero:Apollo Command Service Module in vacuum chamber.jpg|eta|200px|Granda vakuĉambro por trejnado de [[kosmonaŭto]]j.]] '''Vakuo''' estas [[spaco]] entenanta neniom da [[materio]], aŭ [[premo]]n malpli altan ol kutima [[atmosfero|atmosfera]] premo de 101.3 [[Paskalo_(mezurunuo)|kPa]]. En la praktiko ĝi estas spaco entenanta treege maldensan materion, precipe post elpumpado de [[aero]], nome malplena ujo, senenhava ujo. Laŭetende, oni nomas vakuo ankaŭ la kondiĉon de regiono en kiu la [[Materikvanto|denseco de partikloj]] estas tre malalta, kiel por ekzemplo la interstela spaco. Sub eksteraj [[atmosfero|atmosferaj]] kondiĉoj vakuo ŝajnas alsuĉi aeron, sed vere la ekstera premo enpuŝas ĝin. Ĝi povas ekzisti nature aŭ esti kreita artefarite, ĉar ĝi povas esti uzita por teknologio aŭ scienco, kaj eĉ en la ĉiutaga vivo. Oni profitas ĝin en diversaj industrioj, kiel ĉe la nutrindustrio, la aŭtomobila industrio aŭ la kuracilindustrio. La [[mezurunuo]] de vakuo uzata estas nomata [[Paskalo (mezurunuo)|paskalo]], [[Mallongigo|mallongigita]] per [[Pa]]. Vakuo ankaŭ povas esti esprimita per uzado de '''torr''', per [[Barometro|barometra skalo]], aŭ kiel [[procento]] de la [[atmosfera premo]] per uzado de la mezurunuo [[Baro (unuo)|baro]], mallongigita per [[bar]]. == Tipoj, gradoj kaj rangoj == '''Malaltvakuo''' estas vakuo akirebla per pumpiloj kun premo de 100 kPa ĝis 3 kPa. '''Mezvakuo''' estas vakuo akirebla per pumpiloj kun premo de 3 kPa ĝis 0.1 Pa. '''Altvakuo''' estas vakuo akirita per specialaj [[aparato]]j, kun premo de 0.1 Pa ĝis 0.1 µPa. '''Ultravakuo''' estas vakuo akirita per specialaj aparatoj kaj [[procezo]]j, de 0.1 µPa ĝis 0.1 nPa. '''Ideala vakuo''' estas vakuo kun nula premo. == Uzoj == Vakuo utilas en diversaj procezoj kaj aparatoj. Ĝia unua ĝeneraligita uzo estis en la [[inkandeska ampolo]] por protekti la filamenton kontraŭ ĥemia degradado. La ĥemia inerteco produktita de vakuo ankaŭ utilas por elektronfaska [[veldado]], malvarma veldado, vakua pakado kaj vakua [[fritado]]. Ultra-alta vakuo estas uzata en la studo de atompuraj substratoj, ĉar nur tre bona vakuo konservas atomskalajn purajn surfacojn dum sufiĉe longa tempo (proksimume de minutoj al tagoj). Alta al ultra-alta vakuo forigas la obstrukcon de aero, permesante al partiklaj faskoj deponi aŭ forigi materialojn sen poluado. Ĉi tiu estas la principo malantaŭ ĥemia vapora deponejo, fizika vapora deponejo kaj seka [[akvaforto]], kiuj estas esencaj por la fabrikado de [[duonkonduktaĵo]]j kaj optika tegado, kaj al surfacoscienco. La redukto de [[konvekcio]] provizas la termikan izoladon de [[termobotelo]]j. Vakuo malaltigas la [[bolpunkto]]n de likvaĵoj kaj favoras malaltan temperaturan gaseliradon, kiu estas uzata en [[liofilizado]], [[gluo]]preparado, vakua [[distilado]], [[ metalurgio]], kaj procezpurigo. La elektraj ecoj de vakuo ebligas [[elektrona mikroskopo|elektronan mikroskopon]] kaj [[vakutubo]]jn, inkluzive [[bildotubo]]jn. Vakuaj [[ŝaltilo]]j estas uzataj en [[elektrotekniko]]. Vaku[[arko]] procezoj estas industrie gravaj por produktado de certaj ŝtalaj aŭ altaj purecaj materialoj. La forigo de aera [[frotado]] estas utila por [[inercirado|inercirada]] [[konservado de energio]] kaj ultra[[centrifugilo]]j. Vakuaj sakoj estas uzataj por stokado, el kiuj la aero estas pumpita kiel eble plej multe, por redukti la volumon de la pakaĵo aŭ sako, kiel ekzemple konservado de manĝaĵo en vakua pakado, kutime por malhelpi [[Oksidigo|oksidadon]] de manĝaĵo. == Kelkaj ekzemploj == * [[Atmosfera premo]] ĉe la [[marbordo]] = 100 kPa * [[Polvosuĉilo]] = ĉ 40 kPa * Mekanika [[Pumpilo|vakua pumpilo]] = ĉ 1.3 Pa * Ĉe la ekstertera spaco = ĉ 130 µPa * Atmosfera premo ĉe la [[Luno|surfaco de la Tera Luno]] = ĉ 1.3 µPa * intergalaksia spaco = ĉ 13 nPa. * [[Kriogeniko|Kriogenika ĉelo]] por produkti vakuon = 1-1.3 nPa. == Vidu ankaŭ == {{projektoj}} * [[Spaco]] kaj [[Ekstertero]] *[[Kvantuma ŝaŭmo]] * [[Lumporta etero]] * [[Premo]] *[[Pumpilo]] *[[Magdeburgaj duongloboj]] *[[Vaktrajno]] (Vakuotuba Trajno) {{havenda artikolo|Vakuo}} [[Kategorio:Vakuo| ]] p7o5nt1u2l31hlb34g5lhju9ip38rki 7684477 7684468 2022-08-10T12:13:05Z Kani 670 /* Vidu ankaŭ */ wikitext text/x-wiki {{redaktata|Kani}} [[Dosiero:An_Experiment_on_a_Bird_in_an_Air_Pump_by_Joseph_Wright_of_Derby,_1768.jpg|eta|240px|Ĉi tiu [[pentraĵo]]: [[Eksperimento]] pri birdo en la aer[[pumpilo]] de [[Joseph Wright]] el [[Derbio]], [[1768]], prezentas eksperimenton faritan de [[Robert Boyle]] en [[1660]].]] [[Dosiero:Gluehlampe_01_KMJ.jpg|eta|220px|[[Ampolo]]j enhavas partan vakuon, kutime plenigitan per [[argono]], kiu protektas la [[volframo|volframan]] (''tungsten'') [[filamento]]n.]] [[Dosiero:Apollo Command Service Module in vacuum chamber.jpg|eta|200px|Granda vakuĉambro por trejnado de [[kosmonaŭto]]j.]] '''Vakuo''' estas [[spaco]] entenanta neniom da [[materio]], aŭ [[premo]]n malpli altan ol kutima [[atmosfero|atmosfera]] premo de 101.3 [[Paskalo_(mezurunuo)|kPa]]. En la praktiko ĝi estas spaco entenanta treege maldensan materion, precipe post elpumpado de [[aero]], nome malplena ujo, senenhava ujo. Laŭetende, oni nomas vakuo ankaŭ la kondiĉon de regiono en kiu la [[Materikvanto|denseco de partikloj]] estas tre malalta, kiel por ekzemplo la interstela spaco. Sub eksteraj [[atmosfero|atmosferaj]] kondiĉoj vakuo ŝajnas alsuĉi aeron, sed vere la ekstera premo enpuŝas ĝin. Ĝi povas ekzisti nature aŭ esti kreita artefarite, ĉar ĝi povas esti uzita por teknologio aŭ scienco, kaj eĉ en la ĉiutaga vivo. Oni profitas ĝin en diversaj industrioj, kiel ĉe la nutrindustrio, la aŭtomobila industrio aŭ la kuracilindustrio. La [[mezurunuo]] de vakuo uzata estas nomata [[Paskalo (mezurunuo)|paskalo]], [[Mallongigo|mallongigita]] per [[Pa]]. Vakuo ankaŭ povas esti esprimita per uzado de '''torr''', per [[Barometro|barometra skalo]], aŭ kiel [[procento]] de la [[atmosfera premo]] per uzado de la mezurunuo [[Baro (unuo)|baro]], mallongigita per [[bar]]. == Tipoj, gradoj kaj rangoj == '''Malaltvakuo''' estas vakuo akirebla per pumpiloj kun premo de 100 kPa ĝis 3 kPa. '''Mezvakuo''' estas vakuo akirebla per pumpiloj kun premo de 3 kPa ĝis 0.1 Pa. '''Altvakuo''' estas vakuo akirita per specialaj [[aparato]]j, kun premo de 0.1 Pa ĝis 0.1 µPa. '''Ultravakuo''' estas vakuo akirita per specialaj aparatoj kaj [[procezo]]j, de 0.1 µPa ĝis 0.1 nPa. '''Ideala vakuo''' estas vakuo kun nula premo. == Uzoj == Vakuo utilas en diversaj procezoj kaj aparatoj. Ĝia unua ĝeneraligita uzo estis en la [[inkandeska ampolo]] por protekti la filamenton kontraŭ ĥemia degradado. La ĥemia inerteco produktita de vakuo ankaŭ utilas por elektronfaska [[veldado]], malvarma veldado, vakua pakado kaj vakua [[fritado]]. Ultra-alta vakuo estas uzata en la studo de atompuraj substratoj, ĉar nur tre bona vakuo konservas atomskalajn purajn surfacojn dum sufiĉe longa tempo (proksimume de minutoj al tagoj). Alta al ultra-alta vakuo forigas la obstrukcon de aero, permesante al partiklaj faskoj deponi aŭ forigi materialojn sen poluado. Ĉi tiu estas la principo malantaŭ ĥemia vapora deponejo, fizika vapora deponejo kaj seka [[akvaforto]], kiuj estas esencaj por la fabrikado de [[duonkonduktaĵo]]j kaj optika tegado, kaj al surfacoscienco. La redukto de [[konvekcio]] provizas la termikan izoladon de [[termobotelo]]j. Vakuo malaltigas la [[bolpunkto]]n de likvaĵoj kaj favoras malaltan temperaturan gaseliradon, kiu estas uzata en [[liofilizado]], [[gluo]]preparado, vakua [[distilado]], [[ metalurgio]], kaj procezpurigo. La elektraj ecoj de vakuo ebligas [[elektrona mikroskopo|elektronan mikroskopon]] kaj [[vakutubo]]jn, inkluzive [[bildotubo]]jn. Vakuaj [[ŝaltilo]]j estas uzataj en [[elektrotekniko]]. Vaku[[arko]] procezoj estas industrie gravaj por produktado de certaj ŝtalaj aŭ altaj purecaj materialoj. La forigo de aera [[frotado]] estas utila por [[inercirado|inercirada]] [[konservado de energio]] kaj ultra[[centrifugilo]]j. Vakuaj sakoj estas uzataj por stokado, el kiuj la aero estas pumpita kiel eble plej multe, por redukti la volumon de la pakaĵo aŭ sako, kiel ekzemple konservado de manĝaĵo en vakua pakado, kutime por malhelpi [[Oksidigo|oksidadon]] de manĝaĵo. == Kelkaj ekzemploj == * [[Atmosfera premo]] ĉe la [[marbordo]] = 100 kPa * [[Polvosuĉilo]] = ĉ 40 kPa * Mekanika [[Pumpilo|vakua pumpilo]] = ĉ 1.3 Pa * Ĉe la ekstertera spaco = ĉ 130 µPa * Atmosfera premo ĉe la [[Luno|surfaco de la Tera Luno]] = ĉ 1.3 µPa * intergalaksia spaco = ĉ 13 nPa. * [[Kriogeniko|Kriogenika ĉelo]] por produkti vakuon = 1-1.3 nPa. == Vidu ankaŭ == {{projektoj}} * [[Spaco]] kaj [[Ekstertero]] *[[Kvantuma ŝaŭmo]] * [[Lumporta etero]] * [[Premo]] *[[Pumpilo]] *[[Magdeburgaj duongloboj]] *[[Vaktrajno]] (Vakuotuba Trajno) ==Notoj== {{Referencoj}} == Bibliografio == * Luciano Boi (2011). [https://books.google.es/books?id=rAEVOLae_FoC&redir_esc=y ''The Quantum Vacuum: A Scientific and Philosophical Concept, from Electrodynamics to String Theory and the Geometry of the Microscopic World''.] Johns Hopkins University Press. ISBN 978-1-4214-0247-5. * Henning Genz (2001). ''Nothingness: The Science Of Empty Space''. Da Capo Press. ISBN 978-0-7382-0610-3. * Ribas, Albert (2008). ''Biografía del vacío. Su historia filosófica y científica desde la Antigüedad a la Edad Moderna'' (4a eldono). Barcelona: Sunya. ISBN 978-846-1239-252. * Talavera, Laura; Mario Farías (1990). ''El vacío y sus aplicaciones''. México: La Ciencia para Todos. ISBN 978-968-16-7032-0. {{havenda artikolo|Vakuo}} {{Bibliotekoj}} [[Kategorio:Vakuo| ]] 9auu3o4ly1yz8znc9fj2c3xvhjmch1x 7684479 7684477 2022-08-10T12:13:18Z Kani 670 /* Vidu ankaŭ */ wikitext text/x-wiki {{redaktata|Kani}} [[Dosiero:An_Experiment_on_a_Bird_in_an_Air_Pump_by_Joseph_Wright_of_Derby,_1768.jpg|eta|240px|Ĉi tiu [[pentraĵo]]: [[Eksperimento]] pri birdo en la aer[[pumpilo]] de [[Joseph Wright]] el [[Derbio]], [[1768]], prezentas eksperimenton faritan de [[Robert Boyle]] en [[1660]].]] [[Dosiero:Gluehlampe_01_KMJ.jpg|eta|220px|[[Ampolo]]j enhavas partan vakuon, kutime plenigitan per [[argono]], kiu protektas la [[volframo|volframan]] (''tungsten'') [[filamento]]n.]] [[Dosiero:Apollo Command Service Module in vacuum chamber.jpg|eta|200px|Granda vakuĉambro por trejnado de [[kosmonaŭto]]j.]] '''Vakuo''' estas [[spaco]] entenanta neniom da [[materio]], aŭ [[premo]]n malpli altan ol kutima [[atmosfero|atmosfera]] premo de 101.3 [[Paskalo_(mezurunuo)|kPa]]. En la praktiko ĝi estas spaco entenanta treege maldensan materion, precipe post elpumpado de [[aero]], nome malplena ujo, senenhava ujo. Laŭetende, oni nomas vakuo ankaŭ la kondiĉon de regiono en kiu la [[Materikvanto|denseco de partikloj]] estas tre malalta, kiel por ekzemplo la interstela spaco. Sub eksteraj [[atmosfero|atmosferaj]] kondiĉoj vakuo ŝajnas alsuĉi aeron, sed vere la ekstera premo enpuŝas ĝin. Ĝi povas ekzisti nature aŭ esti kreita artefarite, ĉar ĝi povas esti uzita por teknologio aŭ scienco, kaj eĉ en la ĉiutaga vivo. Oni profitas ĝin en diversaj industrioj, kiel ĉe la nutrindustrio, la aŭtomobila industrio aŭ la kuracilindustrio. La [[mezurunuo]] de vakuo uzata estas nomata [[Paskalo (mezurunuo)|paskalo]], [[Mallongigo|mallongigita]] per [[Pa]]. Vakuo ankaŭ povas esti esprimita per uzado de '''torr''', per [[Barometro|barometra skalo]], aŭ kiel [[procento]] de la [[atmosfera premo]] per uzado de la mezurunuo [[Baro (unuo)|baro]], mallongigita per [[bar]]. == Tipoj, gradoj kaj rangoj == '''Malaltvakuo''' estas vakuo akirebla per pumpiloj kun premo de 100 kPa ĝis 3 kPa. '''Mezvakuo''' estas vakuo akirebla per pumpiloj kun premo de 3 kPa ĝis 0.1 Pa. '''Altvakuo''' estas vakuo akirita per specialaj [[aparato]]j, kun premo de 0.1 Pa ĝis 0.1 µPa. '''Ultravakuo''' estas vakuo akirita per specialaj aparatoj kaj [[procezo]]j, de 0.1 µPa ĝis 0.1 nPa. '''Ideala vakuo''' estas vakuo kun nula premo. == Uzoj == Vakuo utilas en diversaj procezoj kaj aparatoj. Ĝia unua ĝeneraligita uzo estis en la [[inkandeska ampolo]] por protekti la filamenton kontraŭ ĥemia degradado. La ĥemia inerteco produktita de vakuo ankaŭ utilas por elektronfaska [[veldado]], malvarma veldado, vakua pakado kaj vakua [[fritado]]. Ultra-alta vakuo estas uzata en la studo de atompuraj substratoj, ĉar nur tre bona vakuo konservas atomskalajn purajn surfacojn dum sufiĉe longa tempo (proksimume de minutoj al tagoj). Alta al ultra-alta vakuo forigas la obstrukcon de aero, permesante al partiklaj faskoj deponi aŭ forigi materialojn sen poluado. Ĉi tiu estas la principo malantaŭ ĥemia vapora deponejo, fizika vapora deponejo kaj seka [[akvaforto]], kiuj estas esencaj por la fabrikado de [[duonkonduktaĵo]]j kaj optika tegado, kaj al surfacoscienco. La redukto de [[konvekcio]] provizas la termikan izoladon de [[termobotelo]]j. Vakuo malaltigas la [[bolpunkto]]n de likvaĵoj kaj favoras malaltan temperaturan gaseliradon, kiu estas uzata en [[liofilizado]], [[gluo]]preparado, vakua [[distilado]], [[ metalurgio]], kaj procezpurigo. La elektraj ecoj de vakuo ebligas [[elektrona mikroskopo|elektronan mikroskopon]] kaj [[vakutubo]]jn, inkluzive [[bildotubo]]jn. Vakuaj [[ŝaltilo]]j estas uzataj en [[elektrotekniko]]. Vaku[[arko]] procezoj estas industrie gravaj por produktado de certaj ŝtalaj aŭ altaj purecaj materialoj. La forigo de aera [[frotado]] estas utila por [[inercirado|inercirada]] [[konservado de energio]] kaj ultra[[centrifugilo]]j. Vakuaj sakoj estas uzataj por stokado, el kiuj la aero estas pumpita kiel eble plej multe, por redukti la volumon de la pakaĵo aŭ sako, kiel ekzemple konservado de manĝaĵo en vakua pakado, kutime por malhelpi [[Oksidigo|oksidadon]] de manĝaĵo. == Kelkaj ekzemploj == * [[Atmosfera premo]] ĉe la [[marbordo]] = 100 kPa * [[Polvosuĉilo]] = ĉ 40 kPa * Mekanika [[Pumpilo|vakua pumpilo]] = ĉ 1.3 Pa * Ĉe la ekstertera spaco = ĉ 130 µPa * Atmosfera premo ĉe la [[Luno|surfaco de la Tera Luno]] = ĉ 1.3 µPa * intergalaksia spaco = ĉ 13 nPa. * [[Kriogeniko|Kriogenika ĉelo]] por produkti vakuon = 1-1.3 nPa. == Vidu ankaŭ == {{projektoj}} * [[Spaco]] kaj [[Ekstertero]] *[[Kvantuma ŝaŭmo]] * [[Lumporta etero]] * [[Premo]] *[[Pumpilo]] *[[Magdeburgaj duongloboj]] *[[Vakutrajno]] (Vakuotuba Trajno) ==Notoj== {{Referencoj}} == Bibliografio == * Luciano Boi (2011). [https://books.google.es/books?id=rAEVOLae_FoC&redir_esc=y ''The Quantum Vacuum: A Scientific and Philosophical Concept, from Electrodynamics to String Theory and the Geometry of the Microscopic World''.] Johns Hopkins University Press. ISBN 978-1-4214-0247-5. * Henning Genz (2001). ''Nothingness: The Science Of Empty Space''. Da Capo Press. ISBN 978-0-7382-0610-3. * Ribas, Albert (2008). ''Biografía del vacío. Su historia filosófica y científica desde la Antigüedad a la Edad Moderna'' (4a eldono). Barcelona: Sunya. ISBN 978-846-1239-252. * Talavera, Laura; Mario Farías (1990). ''El vacío y sus aplicaciones''. México: La Ciencia para Todos. ISBN 978-968-16-7032-0. {{havenda artikolo|Vakuo}} {{Bibliotekoj}} [[Kategorio:Vakuo| ]] 1y6rkpoqwdfgn8m7albdrafr4uppuco 7684481 7684479 2022-08-10T12:14:33Z Kani 670 wikitext text/x-wiki {{redaktata|Kani}} [[Dosiero:Kolbenluftpumpe hg.jpg|thumb|Pumpilo por montri vakuon|300x300px]] [[Dosiero:An_Experiment_on_a_Bird_in_an_Air_Pump_by_Joseph_Wright_of_Derby,_1768.jpg|eta|240px|Ĉi tiu [[pentraĵo]]: [[Eksperimento]] pri birdo en la aer[[pumpilo]] de [[Joseph Wright]] el [[Derbio]], [[1768]], prezentas eksperimenton faritan de [[Robert Boyle]] en [[1660]].]] [[Dosiero:Gluehlampe_01_KMJ.jpg|eta|220px|[[Ampolo]]j enhavas partan vakuon, kutime plenigitan per [[argono]], kiu protektas la [[volframo|volframan]] (''tungsten'') [[filamento]]n.]] [[Dosiero:Apollo Command Service Module in vacuum chamber.jpg|eta|200px|Granda vakuĉambro por trejnado de [[kosmonaŭto]]j.]] '''Vakuo''' estas [[spaco]] entenanta neniom da [[materio]], aŭ [[premo]]n malpli altan ol kutima [[atmosfero|atmosfera]] premo de 101.3 [[Paskalo_(mezurunuo)|kPa]]. En la praktiko ĝi estas spaco entenanta treege maldensan materion, precipe post elpumpado de [[aero]], nome malplena ujo, senenhava ujo. Laŭetende, oni nomas vakuo ankaŭ la kondiĉon de regiono en kiu la [[Materikvanto|denseco de partikloj]] estas tre malalta, kiel por ekzemplo la interstela spaco. Sub eksteraj [[atmosfero|atmosferaj]] kondiĉoj vakuo ŝajnas alsuĉi aeron, sed vere la ekstera premo enpuŝas ĝin. Ĝi povas ekzisti nature aŭ esti kreita artefarite, ĉar ĝi povas esti uzita por teknologio aŭ scienco, kaj eĉ en la ĉiutaga vivo. Oni profitas ĝin en diversaj industrioj, kiel ĉe la nutrindustrio, la aŭtomobila industrio aŭ la kuracilindustrio. La [[mezurunuo]] de vakuo uzata estas nomata [[Paskalo (mezurunuo)|paskalo]], [[Mallongigo|mallongigita]] per [[Pa]]. Vakuo ankaŭ povas esti esprimita per uzado de '''torr''', per [[Barometro|barometra skalo]], aŭ kiel [[procento]] de la [[atmosfera premo]] per uzado de la mezurunuo [[Baro (unuo)|baro]], mallongigita per [[bar]]. == Tipoj, gradoj kaj rangoj == '''Malaltvakuo''' estas vakuo akirebla per pumpiloj kun premo de 100 kPa ĝis 3 kPa. '''Mezvakuo''' estas vakuo akirebla per pumpiloj kun premo de 3 kPa ĝis 0.1 Pa. '''Altvakuo''' estas vakuo akirita per specialaj [[aparato]]j, kun premo de 0.1 Pa ĝis 0.1 µPa. '''Ultravakuo''' estas vakuo akirita per specialaj aparatoj kaj [[procezo]]j, de 0.1 µPa ĝis 0.1 nPa. '''Ideala vakuo''' estas vakuo kun nula premo. == Uzoj == Vakuo utilas en diversaj procezoj kaj aparatoj. Ĝia unua ĝeneraligita uzo estis en la [[inkandeska ampolo]] por protekti la filamenton kontraŭ ĥemia degradado. La ĥemia inerteco produktita de vakuo ankaŭ utilas por elektronfaska [[veldado]], malvarma veldado, vakua pakado kaj vakua [[fritado]]. Ultra-alta vakuo estas uzata en la studo de atompuraj substratoj, ĉar nur tre bona vakuo konservas atomskalajn purajn surfacojn dum sufiĉe longa tempo (proksimume de minutoj al tagoj). Alta al ultra-alta vakuo forigas la obstrukcon de aero, permesante al partiklaj faskoj deponi aŭ forigi materialojn sen poluado. Ĉi tiu estas la principo malantaŭ ĥemia vapora deponejo, fizika vapora deponejo kaj seka [[akvaforto]], kiuj estas esencaj por la fabrikado de [[duonkonduktaĵo]]j kaj optika tegado, kaj al surfacoscienco. La redukto de [[konvekcio]] provizas la termikan izoladon de [[termobotelo]]j. Vakuo malaltigas la [[bolpunkto]]n de likvaĵoj kaj favoras malaltan temperaturan gaseliradon, kiu estas uzata en [[liofilizado]], [[gluo]]preparado, vakua [[distilado]], [[ metalurgio]], kaj procezpurigo. La elektraj ecoj de vakuo ebligas [[elektrona mikroskopo|elektronan mikroskopon]] kaj [[vakutubo]]jn, inkluzive [[bildotubo]]jn. Vakuaj [[ŝaltilo]]j estas uzataj en [[elektrotekniko]]. Vaku[[arko]] procezoj estas industrie gravaj por produktado de certaj ŝtalaj aŭ altaj purecaj materialoj. La forigo de aera [[frotado]] estas utila por [[inercirado|inercirada]] [[konservado de energio]] kaj ultra[[centrifugilo]]j. Vakuaj sakoj estas uzataj por stokado, el kiuj la aero estas pumpita kiel eble plej multe, por redukti la volumon de la pakaĵo aŭ sako, kiel ekzemple konservado de manĝaĵo en vakua pakado, kutime por malhelpi [[Oksidigo|oksidadon]] de manĝaĵo. == Kelkaj ekzemploj == * [[Atmosfera premo]] ĉe la [[marbordo]] = 100 kPa * [[Polvosuĉilo]] = ĉ 40 kPa * Mekanika [[Pumpilo|vakua pumpilo]] = ĉ 1.3 Pa * Ĉe la ekstertera spaco = ĉ 130 µPa * Atmosfera premo ĉe la [[Luno|surfaco de la Tera Luno]] = ĉ 1.3 µPa * intergalaksia spaco = ĉ 13 nPa. * [[Kriogeniko|Kriogenika ĉelo]] por produkti vakuon = 1-1.3 nPa. == Vidu ankaŭ == {{projektoj}} * [[Spaco]] kaj [[Ekstertero]] *[[Kvantuma ŝaŭmo]] * [[Lumporta etero]] * [[Premo]] *[[Pumpilo]] *[[Magdeburgaj duongloboj]] *[[Vakutrajno]] (Vakuotuba Trajno) ==Notoj== {{Referencoj}} == Bibliografio == * Luciano Boi (2011). [https://books.google.es/books?id=rAEVOLae_FoC&redir_esc=y ''The Quantum Vacuum: A Scientific and Philosophical Concept, from Electrodynamics to String Theory and the Geometry of the Microscopic World''.] Johns Hopkins University Press. ISBN 978-1-4214-0247-5. * Henning Genz (2001). ''Nothingness: The Science Of Empty Space''. Da Capo Press. ISBN 978-0-7382-0610-3. * Ribas, Albert (2008). ''Biografía del vacío. Su historia filosófica y científica desde la Antigüedad a la Edad Moderna'' (4a eldono). Barcelona: Sunya. ISBN 978-846-1239-252. * Talavera, Laura; Mario Farías (1990). ''El vacío y sus aplicaciones''. México: La Ciencia para Todos. ISBN 978-968-16-7032-0. {{havenda artikolo|Vakuo}} {{Bibliotekoj}} [[Kategorio:Vakuo| ]] 6bvqok7oliua3ythhlacomwgnq417tw 7684485 7684481 2022-08-10T12:16:29Z Kani 670 wikitext text/x-wiki {{redaktata|Kani}} [[Dosiero:Kolbenluftpumpe hg.jpg|thumb|Pumpilo por montri vakuon|300x300px]] [[Dosiero:An_Experiment_on_a_Bird_in_an_Air_Pump_by_Joseph_Wright_of_Derby,_1768.jpg|eta|240px|Ĉi tiu [[pentraĵo]]: [[Eksperimento]] pri birdo en la aer[[pumpilo]] de [[Joseph Wright]] el [[Derbio]], [[1768]], prezentas eksperimenton faritan de [[Robert Boyle]] en [[1660]].]] [[Dosiero:Gluehlampe_01_KMJ.jpg|eta|220px|[[Ampolo]]j enhavas partan vakuon, kutime plenigitan per [[argono]], kiu protektas la [[volframo|volframan]] (''tungsten'') [[filamento]]n.]] [[Dosiero:Apollo Command Service Module in vacuum chamber.jpg|eta|200px|Granda vakuĉambro por trejnado de [[kosmonaŭto]]j.]] '''Vakuo''' estas [[spaco]] entenanta neniom da [[materio]], aŭ [[premo]]n malpli altan ol kutima [[atmosfero|atmosfera]] premo de 101.3 [[Paskalo_(mezurunuo)|kPa]]. En la praktiko ĝi estas spaco entenanta treege maldensan materion, precipe post elpumpado de [[aero]], nome malplena ujo, senenhava ujo. Laŭetende, oni nomas vakuo ankaŭ la kondiĉon de regiono en kiu la [[Materikvanto|denseco de partikloj]] estas tre malalta, kiel por ekzemplo la interstela spaco. Sub eksteraj [[atmosfero|atmosferaj]] kondiĉoj vakuo ŝajnas alsuĉi aeron, sed vere la ekstera premo enpuŝas ĝin. Ĝi povas ekzisti nature aŭ esti kreita artefarite, ĉar ĝi povas esti uzita por teknologio aŭ scienco, kaj eĉ en la ĉiutaga vivo. Oni profitas ĝin en diversaj industrioj, kiel ĉe la nutrindustrio, la aŭtomobila industrio aŭ la kuracilindustrio. La [[mezurunuo]] de vakuo uzata estas nomata [[Paskalo (mezurunuo)|paskalo]], [[Mallongigo|mallongigita]] per [[Pa]]. Vakuo ankaŭ povas esti esprimita per uzado de '''torr''', per [[Barometro|barometra skalo]], aŭ kiel [[procento]] de la [[atmosfera premo]] per uzado de la mezurunuo [[Baro (unuo)|baro]], mallongigita per ''bar''. La ''calidad'' de un vacío parcial se refiere a lo mucho que se aproxima a un vacío perfecto. En igualdad de condiciones, una menor [[presión]] del gas significa un vacío de mayor calidad. Por ejemplo, una aspiradora típica produce suficiente [[suĉado]] para reducir la presión del aire en un 20% aproximadamente.<ref>{{cite book |last=Campbell |first=Jeff |date=2005 |isbn=978-1-59486-274-8 |page=97 |title=Limpieza rápida |url=https://books.google.com/books?id=hqegeIz9dyQC&pg=PA97}} Hay que tener en cuenta que 1 pulgada de agua es ≈0,0025 [[Atmósfera (unidad)|atm]].</ref> Pero son posibles los vacíos de mayor calidad. Las cámaras de [[ultravacío]], comunes en química, física e ingeniería, operan por debajo de una billonésima (10^-12) de la presión atmosférica (100&nbsp;nPa), y pueden alcanzar unas 100 partículas/cm³. El [[espacio exterior]] es un vacío de calidad aún mayor, con el equivalente a solo unos pocos átomos de hidrógeno por metro cúbico de media en el espacio intergaláctico.<ref name=tadokoro>{{cite journal | last=Tadokoro | first=M. | title=Un estudio del grupo local mediante el uso del teorema de Virial | journal=Publicaciones de la Sociedad Astronómica de Japón | volumen=20 | página=230 | fecha=1968 | bibcode=1968PASJ...20..230T }} Esta fuente estima una densidad de 7 con e=-29 y u=g/cm³ para el [[Grupo Local]]. Una [[unidad de masa atómica]] es 1,66 con e=-24 y u=g, para aproximadamente 40 átomos por metro cúbico.</ref> El vacío ha sido un tema frecuente de debate [[filosófico]] desde la antigua [[Grecia|Griega]], pero no se estudió empíricamente hasta el {{Siglo|XVII||s}}. [[Evangelista Torricelli]] produjo el primer vacío de laboratorio en 1643, y se desarrollaron otras técnicas experimentales como resultado de sus teorías sobre la [[presión atmosférica]]. Un '''vacío torricelliano''' se crea llenando un recipiente de cristal alto cerrado por un extremo con mercurio, y luego invirtiéndolo en un cuenco para contener el mercurio (véase más abajo).<ref>[https://books.google.com/books?id=7igDAAAAMBAJ&pg=PT3 ''Cómo hacer un tubo Geissler experimental''], [[Popular Science]] mensual, febrero de 1919, página sin numerar. Bonnier Corporation</ref> El vacío se convirtió en una valiosa herramienta industrial en el {{Siglo|XX||s}} con la introducción de las [[bombillas incandescentes]] y los [[tubos de vacío]], y desde entonces existe una amplia gama de tecnologías de vacío. El desarrollo de los [[Vuelo espacial tripulado| vuelos espaciales tripulados]] ha suscitado el interés por el impacto del vacío en la salud humana y en las formas de vida en general. == Tipoj, gradoj kaj rangoj == '''Malaltvakuo''' estas vakuo akirebla per pumpiloj kun premo de 100 kPa ĝis 3 kPa. '''Mezvakuo''' estas vakuo akirebla per pumpiloj kun premo de 3 kPa ĝis 0.1 Pa. '''Altvakuo''' estas vakuo akirita per specialaj [[aparato]]j, kun premo de 0.1 Pa ĝis 0.1 µPa. '''Ultravakuo''' estas vakuo akirita per specialaj aparatoj kaj [[procezo]]j, de 0.1 µPa ĝis 0.1 nPa. '''Ideala vakuo''' estas vakuo kun nula premo. == Uzoj == Vakuo utilas en diversaj procezoj kaj aparatoj. Ĝia unua ĝeneraligita uzo estis en la [[inkandeska ampolo]] por protekti la filamenton kontraŭ ĥemia degradado. La ĥemia inerteco produktita de vakuo ankaŭ utilas por elektronfaska [[veldado]], malvarma veldado, vakua pakado kaj vakua [[fritado]]. Ultra-alta vakuo estas uzata en la studo de atompuraj substratoj, ĉar nur tre bona vakuo konservas atomskalajn purajn surfacojn dum sufiĉe longa tempo (proksimume de minutoj al tagoj). Alta al ultra-alta vakuo forigas la obstrukcon de aero, permesante al partiklaj faskoj deponi aŭ forigi materialojn sen poluado. Ĉi tiu estas la principo malantaŭ ĥemia vapora deponejo, fizika vapora deponejo kaj seka [[akvaforto]], kiuj estas esencaj por la fabrikado de [[duonkonduktaĵo]]j kaj optika tegado, kaj al surfacoscienco. La redukto de [[konvekcio]] provizas la termikan izoladon de [[termobotelo]]j. Vakuo malaltigas la [[bolpunkto]]n de likvaĵoj kaj favoras malaltan temperaturan gaseliradon, kiu estas uzata en [[liofilizado]], [[gluo]]preparado, vakua [[distilado]], [[ metalurgio]], kaj procezpurigo. La elektraj ecoj de vakuo ebligas [[elektrona mikroskopo|elektronan mikroskopon]] kaj [[vakutubo]]jn, inkluzive [[bildotubo]]jn. Vakuaj [[ŝaltilo]]j estas uzataj en [[elektrotekniko]]. Vaku[[arko]] procezoj estas industrie gravaj por produktado de certaj ŝtalaj aŭ altaj purecaj materialoj. La forigo de aera [[frotado]] estas utila por [[inercirado|inercirada]] [[konservado de energio]] kaj ultra[[centrifugilo]]j. Vakuaj sakoj estas uzataj por stokado, el kiuj la aero estas pumpita kiel eble plej multe, por redukti la volumon de la pakaĵo aŭ sako, kiel ekzemple konservado de manĝaĵo en vakua pakado, kutime por malhelpi [[Oksidigo|oksidadon]] de manĝaĵo. == Kelkaj ekzemploj == * [[Atmosfera premo]] ĉe la [[marbordo]] = 100 kPa * [[Polvosuĉilo]] = ĉ 40 kPa * Mekanika [[Pumpilo|vakua pumpilo]] = ĉ 1.3 Pa * Ĉe la ekstertera spaco = ĉ 130 µPa * Atmosfera premo ĉe la [[Luno|surfaco de la Tera Luno]] = ĉ 1.3 µPa * intergalaksia spaco = ĉ 13 nPa. * [[Kriogeniko|Kriogenika ĉelo]] por produkti vakuon = 1-1.3 nPa. == Vidu ankaŭ == {{projektoj}} * [[Spaco]] kaj [[Ekstertero]] *[[Kvantuma ŝaŭmo]] * [[Lumporta etero]] * [[Premo]] *[[Pumpilo]] *[[Magdeburgaj duongloboj]] *[[Vakutrajno]] (Vakuotuba Trajno) ==Notoj== {{Referencoj}} == Bibliografio == * Luciano Boi (2011). [https://books.google.es/books?id=rAEVOLae_FoC&redir_esc=y ''The Quantum Vacuum: A Scientific and Philosophical Concept, from Electrodynamics to String Theory and the Geometry of the Microscopic World''.] Johns Hopkins University Press. ISBN 978-1-4214-0247-5. * Henning Genz (2001). ''Nothingness: The Science Of Empty Space''. Da Capo Press. ISBN 978-0-7382-0610-3. * Ribas, Albert (2008). ''Biografía del vacío. Su historia filosófica y científica desde la Antigüedad a la Edad Moderna'' (4a eldono). Barcelona: Sunya. ISBN 978-846-1239-252. * Talavera, Laura; Mario Farías (1990). ''El vacío y sus aplicaciones''. México: La Ciencia para Todos. ISBN 978-968-16-7032-0. {{havenda artikolo|Vakuo}} {{Bibliotekoj}} [[Kategorio:Vakuo| ]] e0nxg5eg0a60qdh9f5e2mqm84bmhsmt 7684507 7684485 2022-08-10T12:55:05Z Kani 670 wikitext text/x-wiki {{redaktata|Kani}} [[Dosiero:Kolbenluftpumpe hg.jpg|thumb|Pumpilo por montri vakuon|300x300px]] [[Dosiero:An_Experiment_on_a_Bird_in_an_Air_Pump_by_Joseph_Wright_of_Derby,_1768.jpg|eta|240px|Ĉi tiu [[pentraĵo]]: [[Eksperimento]] pri birdo en la aer[[pumpilo]] de [[Joseph Wright]] el [[Derbio]], [[1768]], prezentas eksperimenton faritan de [[Robert Boyle]] en [[1660]].]] [[Dosiero:Gluehlampe_01_KMJ.jpg|eta|220px|[[Ampolo]]j enhavas partan vakuon, kutime plenigitan per [[argono]], kiu protektas la [[volframo|volframan]] (''tungsten'') [[filamento]]n.]] [[Dosiero:Apollo Command Service Module in vacuum chamber.jpg|eta|200px|Granda vakuĉambro por trejnado de [[kosmonaŭto]]j.]] '''Vakuo''' estas [[spaco]] entenanta neniom da [[materio]], aŭ [[premo]]n malpli altan ol kutima [[atmosfero|atmosfera]] premo de 101.3 [[Paskalo_(mezurunuo)|kPa]]. En la praktiko ĝi estas spaco entenanta treege maldensan materion, precipe post elpumpado de [[aero]], nome malplena ujo, senenhava ujo. Laŭetende, oni nomas vakuo ankaŭ la kondiĉon de regiono en kiu la [[Materikvanto|denseco de partikloj]] estas tre malalta, kiel por ekzemplo la interstela spaco. Sub eksteraj [[atmosfero|atmosferaj]] kondiĉoj vakuo ŝajnas alsuĉi aeron, sed vere la ekstera premo enpuŝas ĝin. Ĝi povas ekzisti nature aŭ esti kreita artefarite, ĉar ĝi povas esti uzita por teknologio aŭ scienco, kaj eĉ en la ĉiutaga vivo. Oni profitas ĝin en diversaj industrioj, kiel ĉe la nutrindustrio, la aŭtomobila industrio aŭ la kuracilindustrio. La [[mezurunuo]] de vakuo uzata estas nomata [[Paskalo (mezurunuo)|paskalo]], [[Mallongigo|mallongigita]] per [[Pa]]. Vakuo ankaŭ povas esti esprimita per uzado de '''torr''', per [[Barometro|barometra skalo]], aŭ kiel [[procento]] de la [[atmosfera premo]] per uzado de la mezurunuo [[Baro (unuo)|baro]], mallongigita per ''bar''. La ''kvalito'' de parta vakuo referencas al kiom multe ĝi alproksimiĝas al perfekta vakuo. En egaleco de kondiĉoj, ju pli malgranda [[premo]] de gaso, des pli grandkvalita vakuo. Por ekzemplo, tipa aersuĉilo produktas sufiĉan suĉadon por reduktir la aerpremon je ĉirkaŭ 20% proksimume.<ref>{{cite book |last=Campbell |first=Jeff |date=2005 |isbn=978-1-59486-274-8 |page=97 |title=Limpieza rápida |url=https://books.google.com/books?id=hqegeIz9dyQC&pg=PA97}} Oni atentigum ke 1 akvocolo estas ≈0,0025 [[Atmosfero (unuo)|atm]].</ref> Sed ja eblas vakuoj pli altkvalitaj. La ĉambroj de ultravakuo, oftaj en kemio, fiziko kaj inĝenierado, funkcias sub biliono (10^-12) de la atmosfera premo (100&nbsp;nPa), kaj povas atingi ĉirkaŭ 100 partiklojn/cm³. La [[ekstertero]] etas vakuo eĉ pli altkvalita, kun ekvivalento je nur malmultaj atomoj de [[hidrogeno]] por kuba metro averaĝe en la intergalaksia spaco.<ref name=tadokoro>{{cite journal | last=Tadokoro | first=M. | title= Studo de la Loka Grupo pere de la uzado de la teoremo de Virial | journal=Publikaĵoj de la Astronomia Societo de Japanio | volumen=20 | page=230 | date=1968 | bibcode=1968PASJ...20..230T }} Tiu fonto ĉirkaŭkalkulas densecon de 7 kun e=-29 kaj u=g/cm³ por la [[Loka Grupo]]. Unu [[atommasa unuo]] estas 1,66 kun e=-24 kaj u=g, por proksimume 40 atomoj por kuba metro.</ref> El vacío ha sido un tema frecuente de debate [[filosófico]] desde la [[Antikva Grekio]], pero no se estudió empíricamente hasta el {{Siglo|XVII||s}}. [[Evangelista Torricelli]] produjo el primer vacío de laboratorio en 1643, y se desarrollaron otras técnicas experimentales como resultado de sus teorías sobre la [[presión atmosférica]]. Un '''vacío torricelliano''' se crea llenando un recipiente de cristal alto cerrado por un extremo con mercurio, y luego invirtiéndolo en un cuenco para contener el mercurio (véase más abajo).<ref>[https://books.google.com/books?id=7igDAAAAMBAJ&pg=PT3 ''Cómo hacer un tubo Geissler experimental''], [[Popular Science]] mensual, febrero de 1919, página sin numerar. Bonnier Corporation</ref> El vacío se convirtió en una valiosa herramienta industrial en el {{Siglo|XX||s}} con la introducción de las [[bombillas incandescentes]] y los [[tubos de vacío]], y desde entonces existe una amplia gama de tecnologías de vacío. El desarrollo de los [[Vuelo espacial tripulado| vuelos espaciales tripulados]] ha suscitado el interés por el impacto del vacío en la salud humana y en las formas de vida en general. == Tipoj, gradoj kaj rangoj == '''Malaltvakuo''' estas vakuo akirebla per pumpiloj kun premo de 100 kPa ĝis 3 kPa. '''Mezvakuo''' estas vakuo akirebla per pumpiloj kun premo de 3 kPa ĝis 0.1 Pa. '''Altvakuo''' estas vakuo akirita per specialaj [[aparato]]j, kun premo de 0.1 Pa ĝis 0.1 µPa. '''Ultravakuo''' estas vakuo akirita per specialaj aparatoj kaj [[procezo]]j, de 0.1 µPa ĝis 0.1 nPa. '''Ideala vakuo''' estas vakuo kun nula premo. == Uzoj == Vakuo utilas en diversaj procezoj kaj aparatoj. Ĝia unua ĝeneraligita uzo estis en la [[inkandeska ampolo]] por protekti la filamenton kontraŭ ĥemia degradado. La ĥemia inerteco produktita de vakuo ankaŭ utilas por elektronfaska [[veldado]], malvarma veldado, vakua pakado kaj vakua [[fritado]]. Ultra-alta vakuo estas uzata en la studo de atompuraj substratoj, ĉar nur tre bona vakuo konservas atomskalajn purajn surfacojn dum sufiĉe longa tempo (proksimume de minutoj al tagoj). Alta al ultra-alta vakuo forigas la obstrukcon de aero, permesante al partiklaj faskoj deponi aŭ forigi materialojn sen poluado. Ĉi tiu estas la principo malantaŭ ĥemia vapora deponejo, fizika vapora deponejo kaj seka [[akvaforto]], kiuj estas esencaj por la fabrikado de [[duonkonduktaĵo]]j kaj optika tegado, kaj al surfacoscienco. La redukto de [[konvekcio]] provizas la termikan izoladon de [[termobotelo]]j. Vakuo malaltigas la [[bolpunkto]]n de likvaĵoj kaj favoras malaltan temperaturan gaseliradon, kiu estas uzata en [[liofilizado]], [[gluo]]preparado, vakua [[distilado]], [[ metalurgio]], kaj procezpurigo. La elektraj ecoj de vakuo ebligas [[elektrona mikroskopo|elektronan mikroskopon]] kaj [[vakutubo]]jn, inkluzive [[bildotubo]]jn. Vakuaj [[ŝaltilo]]j estas uzataj en [[elektrotekniko]]. Vaku[[arko]] procezoj estas industrie gravaj por produktado de certaj ŝtalaj aŭ altaj purecaj materialoj. La forigo de aera [[frotado]] estas utila por [[inercirado|inercirada]] [[konservado de energio]] kaj ultra[[centrifugilo]]j. Vakuaj sakoj estas uzataj por stokado, el kiuj la aero estas pumpita kiel eble plej multe, por redukti la volumon de la pakaĵo aŭ sako, kiel ekzemple konservado de manĝaĵo en vakua pakado, kutime por malhelpi [[Oksidigo|oksidadon]] de manĝaĵo. == Kelkaj ekzemploj == * [[Atmosfera premo]] ĉe la [[marbordo]] = 100 kPa * [[Polvosuĉilo]] = ĉ 40 kPa * Mekanika [[Pumpilo|vakua pumpilo]] = ĉ 1.3 Pa * Ĉe la ekstertera spaco = ĉ 130 µPa * Atmosfera premo ĉe la [[Luno|surfaco de la Tera Luno]] = ĉ 1.3 µPa * intergalaksia spaco = ĉ 13 nPa. * [[Kriogeniko|Kriogenika ĉelo]] por produkti vakuon = 1-1.3 nPa. == Vidu ankaŭ == {{projektoj}} * [[Spaco]] kaj [[Ekstertero]] *[[Kvantuma ŝaŭmo]] * [[Lumporta etero]] * [[Premo]] *[[Pumpilo]] *[[Magdeburgaj duongloboj]] *[[Vakutrajno]] (Vakuotuba Trajno) ==Notoj== {{Referencoj}} == Bibliografio == * Luciano Boi (2011). [https://books.google.es/books?id=rAEVOLae_FoC&redir_esc=y ''The Quantum Vacuum: A Scientific and Philosophical Concept, from Electrodynamics to String Theory and the Geometry of the Microscopic World''.] Johns Hopkins University Press. ISBN 978-1-4214-0247-5. * Henning Genz (2001). ''Nothingness: The Science Of Empty Space''. Da Capo Press. ISBN 978-0-7382-0610-3. * Ribas, Albert (2008). ''Biografía del vacío. Su historia filosófica y científica desde la Antigüedad a la Edad Moderna'' (4a eldono). Barcelona: Sunya. ISBN 978-846-1239-252. * Talavera, Laura; Mario Farías (1990). ''El vacío y sus aplicaciones''. México: La Ciencia para Todos. ISBN 978-968-16-7032-0. {{havenda artikolo|Vakuo}} {{Bibliotekoj}} [[Kategorio:Vakuo| ]] r8l56g1c6r3yb969ilm0mckb0xv3y1i 7684677 7684507 2022-08-10T17:47:27Z Kani 670 wikitext text/x-wiki {{redaktata|Kani}} [[Dosiero:Kolbenluftpumpe hg.jpg|thumb|Pumpilo por montri vakuon|300x300px]] [[Dosiero:An_Experiment_on_a_Bird_in_an_Air_Pump_by_Joseph_Wright_of_Derby,_1768.jpg|eta|240px|Ĉi tiu [[pentraĵo]]: [[Eksperimento]] pri birdo en la aer[[pumpilo]] de [[Joseph Wright]] el [[Derbio]], [[1768]], prezentas eksperimenton faritan de [[Robert Boyle]] en [[1660]].]] [[Dosiero:Gluehlampe_01_KMJ.jpg|eta|220px|[[Ampolo]]j enhavas partan vakuon, kutime plenigitan per [[argono]], kiu protektas la [[volframo|volframan]] (''tungsten'') [[filamento]]n.]] [[Dosiero:Apollo Command Service Module in vacuum chamber.jpg|eta|200px|Granda vakuĉambro por trejnado de [[kosmonaŭto]]j.]] '''Vakuo''' estas [[spaco]] entenanta neniom da [[materio]], aŭ [[premo]]n malpli altan ol kutima [[atmosfero|atmosfera]] premo de 101.3 [[Paskalo_(mezurunuo)|kPa]]. En la praktiko ĝi estas spaco entenanta treege maldensan materion, precipe post elpumpado de [[aero]], nome malplena ujo, senenhava ujo. Laŭetende, oni nomas vakuo ankaŭ la kondiĉon de regiono en kiu la [[Materikvanto|denseco de partikloj]] estas tre malalta, kiel por ekzemplo la interstela spaco. Sub eksteraj [[atmosfero|atmosferaj]] kondiĉoj vakuo ŝajnas alsuĉi aeron, sed vere la ekstera premo enpuŝas ĝin. Ĝi povas ekzisti nature aŭ esti kreita artefarite, ĉar ĝi povas esti uzita por teknologio aŭ scienco, kaj eĉ en la ĉiutaga vivo. Oni profitas ĝin en diversaj industrioj, kiel ĉe la nutrindustrio, la aŭtomobila industrio aŭ la kuracilindustrio. La [[mezurunuo]] de vakuo uzata estas nomata [[Paskalo (mezurunuo)|paskalo]], [[Mallongigo|mallongigita]] per [[Pa]]. Vakuo ankaŭ povas esti esprimita per uzado de '''torr''', per [[Barometro|barometra skalo]], aŭ kiel [[procento]] de la [[atmosfera premo]] per uzado de la mezurunuo [[Baro (unuo)|baro]], mallongigita per ''bar''. La ''kvalito'' de parta vakuo referencas al kiom multe ĝi alproksimiĝas al perfekta vakuo. En egaleco de kondiĉoj, ju pli malgranda [[premo]] de gaso, des pli grandkvalita vakuo. Por ekzemplo, tipa aersuĉilo produktas sufiĉan suĉadon por reduktir la aerpremon je ĉirkaŭ 20% proksimume.<ref>{{cite book |last=Campbell |first=Jeff |date=2005 |isbn=978-1-59486-274-8 |page=97 |title=Limpieza rápida |url=https://books.google.com/books?id=hqegeIz9dyQC&pg=PA97}} Oni atentigum ke 1 akvocolo estas ≈0,0025 [[Atmosfero (unuo)|atm]].</ref> Sed ja eblas vakuoj pli altkvalitaj. La ĉambroj de ultravakuo, oftaj en kemio, fiziko kaj inĝenierado, funkcias sub biliono (10^-12) de la atmosfera premo (100&nbsp;nPa), kaj povas atingi ĉirkaŭ 100 partiklojn/cm³. La [[ekstertero]] etas vakuo eĉ pli altkvalita, kun ekvivalento je nur malmultaj atomoj de [[hidrogeno]] por kuba metro averaĝe en la intergalaksia spaco.<ref name=tadokoro>{{cite journal | last=Tadokoro | first=M. | title= Studo de la Loka Grupo pere de la uzado de la teoremo de Virial | journal=Publikaĵoj de la Astronomia Societo de Japanio | volumen=20 | page=230 | date=1968 | bibcode=1968PASJ...20..230T }} Tiu fonto ĉirkaŭkalkulas densecon de 7 kun e=-29 kaj u=g/cm³ por la [[Loka Grupo]]. Unu [[atommasa unuo]] estas 1,66 kun e=-24 kaj u=g, por proksimume 40 atomoj por kuba metro.</ref> La vakuo estis ofte aperanta temo por debato [[filozofio|filozofia]] ekde la [[Antikva Grekio]], sed ĝi ne estis studita empirie ĝis la [[17-a jarcento]]. [[Evangelista Torricelli]] produktis la unuan vakuon de [[laboratorio]] en [[1643]] kaj sekve oni disvolvigis aliajn eksperimentajn teknikojn kiel rezulto de liaj teorioj pri la [[atmosfera premo]]. La '''torricelli-a vakuo''' estas kreita plenigante altan ujon el vitro fermitan per unu el ties ekstremaĵojn per [[hidrargo]], kaj poste renversante ĝin en alia ujo por enhavi la hidrargon.<ref>[https://books.google.com/books?id=7igDAAAAMBAJ&pg=PT3 ''Cómo hacer un tubo Geissler experimental''], ĉiumonata ''Popular Science'', Februaro 1919, nenumerita paĝo. Bonnier Corporation</ref> La vakuo iĝis valora industria ilo en la [[1720-a jarcento]] pro la enkonduko de la [[Ampolo|inkandeskaj ampoloj]] kaj de la [[Vakutubo|vakutuboj]], kaj ekde tiam ekzistas ampleksa gamo de teknologioj pri vakuo. La disvolvigo de la [[Kosmonaŭto|pilotitaj kosmonaŭtaj flugoj]] levis intereson por la efiko de la vakuo sur la homa sano kaj sur la vivaj estaĵoj ĝenerale. == Tipoj, gradoj kaj rangoj == '''Malaltvakuo''' estas vakuo akirebla per pumpiloj kun premo de 100 kPa ĝis 3 kPa. '''Mezvakuo''' estas vakuo akirebla per pumpiloj kun premo de 3 kPa ĝis 0.1 Pa. '''Altvakuo''' estas vakuo akirita per specialaj [[aparato]]j, kun premo de 0.1 Pa ĝis 0.1 µPa. '''Ultravakuo''' estas vakuo akirita per specialaj aparatoj kaj [[procezo]]j, de 0.1 µPa ĝis 0.1 nPa. '''Ideala vakuo''' estas vakuo kun nula premo. == Uzoj == Vakuo utilas en diversaj procezoj kaj aparatoj. Ĝia unua ĝeneraligita uzo estis en la [[inkandeska ampolo]] por protekti la filamenton kontraŭ ĥemia degradado. La ĥemia inerteco produktita de vakuo ankaŭ utilas por elektronfaska [[veldado]], malvarma veldado, vakua pakado kaj vakua [[fritado]]. Ultra-alta vakuo estas uzata en la studo de atompuraj substratoj, ĉar nur tre bona vakuo konservas atomskalajn purajn surfacojn dum sufiĉe longa tempo (proksimume de minutoj al tagoj). Alta al ultra-alta vakuo forigas la obstrukcon de aero, permesante al partiklaj faskoj deponi aŭ forigi materialojn sen poluado. Ĉi tiu estas la principo malantaŭ ĥemia vapora deponejo, fizika vapora deponejo kaj seka [[akvaforto]], kiuj estas esencaj por la fabrikado de [[duonkonduktaĵo]]j kaj optika tegado, kaj al surfacoscienco. La redukto de [[konvekcio]] provizas la termikan izoladon de [[termobotelo]]j. Vakuo malaltigas la [[bolpunkto]]n de likvaĵoj kaj favoras malaltan temperaturan gaseliradon, kiu estas uzata en [[liofilizado]], [[gluo]]preparado, vakua [[distilado]], [[ metalurgio]], kaj procezpurigo. La elektraj ecoj de vakuo ebligas [[elektrona mikroskopo|elektronan mikroskopon]] kaj [[vakutubo]]jn, inkluzive [[bildotubo]]jn. Vakuaj [[ŝaltilo]]j estas uzataj en [[elektrotekniko]]. Vaku[[arko]] procezoj estas industrie gravaj por produktado de certaj ŝtalaj aŭ altaj purecaj materialoj. La forigo de aera [[frotado]] estas utila por [[inercirado|inercirada]] [[konservado de energio]] kaj ultra[[centrifugilo]]j. Vakuaj sakoj estas uzataj por stokado, el kiuj la aero estas pumpita kiel eble plej multe, por redukti la volumon de la pakaĵo aŭ sako, kiel ekzemple konservado de manĝaĵo en vakua pakado, kutime por malhelpi [[Oksidigo|oksidadon]] de manĝaĵo. == Kelkaj ekzemploj == * [[Atmosfera premo]] ĉe la [[marbordo]] = 100 kPa * [[Polvosuĉilo]] = ĉ 40 kPa * Mekanika [[Pumpilo|vakua pumpilo]] = ĉ 1.3 Pa * Ĉe la ekstertera spaco = ĉ 130 µPa * Atmosfera premo ĉe la [[Luno|surfaco de la Tera Luno]] = ĉ 1.3 µPa * intergalaksia spaco = ĉ 13 nPa. * [[Kriogeniko|Kriogenika ĉelo]] por produkti vakuon = 1-1.3 nPa. == Vidu ankaŭ == {{projektoj}} * [[Spaco]] kaj [[Ekstertero]] *[[Kvantuma ŝaŭmo]] * [[Lumporta etero]] * [[Premo]] *[[Pumpilo]] *[[Magdeburgaj duongloboj]] *[[Vakutrajno]] (Vakuotuba Trajno) ==Notoj== {{Referencoj}} == Bibliografio == * Luciano Boi (2011). [https://books.google.es/books?id=rAEVOLae_FoC&redir_esc=y ''The Quantum Vacuum: A Scientific and Philosophical Concept, from Electrodynamics to String Theory and the Geometry of the Microscopic World''.] Johns Hopkins University Press. ISBN 978-1-4214-0247-5. * Henning Genz (2001). ''Nothingness: The Science Of Empty Space''. Da Capo Press. ISBN 978-0-7382-0610-3. * Ribas, Albert (2008). ''Biografía del vacío. Su historia filosófica y científica desde la Antigüedad a la Edad Moderna'' (4a eldono). Barcelona: Sunya. ISBN 978-846-1239-252. * Talavera, Laura; Mario Farías (1990). ''El vacío y sus aplicaciones''. México: La Ciencia para Todos. ISBN 978-968-16-7032-0. {{havenda artikolo|Vakuo}} {{Bibliotekoj}} [[Kategorio:Vakuo| ]] cvccugc867lvd4ee6azhipcxg75fusz 7684686 7684677 2022-08-10T18:02:07Z Kani 670 wikitext text/x-wiki {{redaktata|Kani}} [[Dosiero:Kolbenluftpumpe hg.jpg|thumb|Pumpilo por montri vakuon|300x300px]] [[Dosiero:An_Experiment_on_a_Bird_in_an_Air_Pump_by_Joseph_Wright_of_Derby,_1768.jpg|eta|240px|Ĉi tiu [[pentraĵo]]: [[Eksperimento]] pri birdo en la aer[[pumpilo]] de [[Joseph Wright]] el [[Derbio]], [[1768]], prezentas eksperimenton faritan de [[Robert Boyle]] en [[1660]].]] [[Dosiero:Gluehlampe_01_KMJ.jpg|eta|220px|[[Ampolo]]j enhavas partan vakuon, kutime plenigitan per [[argono]], kiu protektas la [[volframo|volframan]] (''tungsten'') [[filamento]]n.]] [[Dosiero:Apollo Command Service Module in vacuum chamber.jpg|eta|200px|Granda vakuĉambro por trejnado de [[kosmonaŭto]]j.]] '''Vakuo''' estas [[spaco]] entenanta neniom da [[materio]], aŭ [[premo]]n malpli altan ol kutima [[atmosfero|atmosfera]] premo de 101.3 [[Paskalo_(mezurunuo)|kPa]]. En la praktiko ĝi estas spaco entenanta treege maldensan materion, precipe post elpumpado de [[aero]], nome malplena ujo, senenhava ujo. Laŭetende, oni nomas vakuo ankaŭ la kondiĉon de regiono en kiu la [[Materikvanto|denseco de partikloj]] estas tre malalta, kiel por ekzemplo la interstela spaco. Sub eksteraj [[atmosfero|atmosferaj]] kondiĉoj vakuo ŝajnas alsuĉi aeron, sed vere la ekstera premo enpuŝas ĝin. Ĝi povas ekzisti nature aŭ esti kreita artefarite, ĉar ĝi povas esti uzita por teknologio aŭ scienco, kaj eĉ en la ĉiutaga vivo. Oni profitas ĝin en diversaj industrioj, kiel ĉe la nutrindustrio, la aŭtomobila industrio aŭ la kuracilindustrio. La [[mezurunuo]] de vakuo uzata estas nomata [[Paskalo (mezurunuo)|paskalo]], [[Mallongigo|mallongigita]] per [[Pa]]. Vakuo ankaŭ povas esti esprimita per uzado de '''torr''', per [[Barometro|barometra skalo]], aŭ kiel [[procento]] de la [[atmosfera premo]] per uzado de la mezurunuo [[Baro (unuo)|baro]], mallongigita per ''bar''. La ''kvalito'' de parta vakuo referencas al kiom multe ĝi alproksimiĝas al perfekta vakuo. En egaleco de kondiĉoj, ju pli malgranda [[premo]] de gaso, des pli grandkvalita vakuo. Por ekzemplo, tipa aersuĉilo produktas sufiĉan suĉadon por reduktir la aerpremon je ĉirkaŭ 20% proksimume.<ref>{{cite book |last=Campbell |first=Jeff |date=2005 |isbn=978-1-59486-274-8 |page=97 |title=Limpieza rápida |url=https://books.google.com/books?id=hqegeIz9dyQC&pg=PA97}} Oni atentigum ke 1 akvocolo estas ≈0,0025 [[Atmosfero (unuo)|atm]].</ref> Sed ja eblas vakuoj pli altkvalitaj. La ĉambroj de ultravakuo, oftaj en kemio, fiziko kaj inĝenierado, funkcias sub biliono (10^-12) de la atmosfera premo (100&nbsp;nPa), kaj povas atingi ĉirkaŭ 100 partiklojn/cm³. La [[ekstertero]] etas vakuo eĉ pli altkvalita, kun ekvivalento je nur malmultaj atomoj de [[hidrogeno]] por kuba metro averaĝe en la intergalaksia spaco.<ref name=tadokoro>{{cite journal | last=Tadokoro | first=M. | title= Studo de la Loka Grupo pere de la uzado de la teoremo de Virial | journal=Publikaĵoj de la Astronomia Societo de Japanio | volumen=20 | page=230 | date=1968 | bibcode=1968PASJ...20..230T }} Tiu fonto ĉirkaŭkalkulas densecon de 7 kun e=-29 kaj u=g/cm³ por la [[Loka Grupo]]. Unu [[atommasa unuo]] estas 1,66 kun e=-24 kaj u=g, por proksimume 40 atomoj por kuba metro.</ref> La vakuo estis ofte aperanta temo por debato [[filozofio|filozofia]] ekde la [[Antikva Grekio]], sed ĝi ne estis studita empirie ĝis la [[17-a jarcento]]. [[Evangelista Torricelli]] produktis la unuan vakuon de [[laboratorio]] en [[1643]] kaj sekve oni disvolvigis aliajn eksperimentajn teknikojn kiel rezulto de liaj teorioj pri la [[atmosfera premo]]. La '''torricelli-a vakuo''' estas kreita plenigante altan ujon el vitro fermitan per unu el ties ekstremaĵojn per [[hidrargo]], kaj poste renversante ĝin en alia ujo por enhavi la hidrargon.<ref>[https://books.google.com/books?id=7igDAAAAMBAJ&pg=PT3 ''Cómo hacer un tubo Geissler experimental''], ĉiumonata ''Popular Science'', Februaro 1919, nenumerita paĝo. Bonnier Corporation</ref> La vakuo iĝis valora industria ilo en la [[20-a jarcento]] pro la enkonduko de la [[Ampolo|inkandeskaj ampoloj]] kaj de la [[Vakutubo|vakutuboj]], kaj ekde tiam ekzistas ampleksa gamo de teknologioj pri vakuo. La disvolvigo de la [[Kosmonaŭto|pilotitaj kosmonaŭtaj flugoj]] levis intereson por la efiko de la vakuo sur la homa sano kaj sur la vivaj estaĵoj ĝenerale. == Tipoj, gradoj kaj rangoj == '''Malaltvakuo''' estas vakuo akirebla per pumpiloj kun premo de 100 kPa ĝis 3 kPa. '''Mezvakuo''' estas vakuo akirebla per pumpiloj kun premo de 3 kPa ĝis 0.1 Pa. '''Altvakuo''' estas vakuo akirita per specialaj [[aparato]]j, kun premo de 0.1 Pa ĝis 0.1 µPa. '''Ultravakuo''' estas vakuo akirita per specialaj aparatoj kaj [[procezo]]j, de 0.1 µPa ĝis 0.1 nPa. '''Ideala vakuo''' estas vakuo kun nula premo. == Uzoj == Vakuo utilas en diversaj procezoj kaj aparatoj. Ĝia unua ĝeneraligita uzo estis en la [[inkandeska ampolo]] por protekti la filamenton kontraŭ ĥemia degradado. La ĥemia inerteco produktita de vakuo ankaŭ utilas por elektronfaska [[veldado]], malvarma veldado, vakua pakado kaj vakua [[fritado]]. Ultra-alta vakuo estas uzata en la studo de atompuraj substratoj, ĉar nur tre bona vakuo konservas atomskalajn purajn surfacojn dum sufiĉe longa tempo (proksimume de minutoj al tagoj). Alta al ultra-alta vakuo forigas la obstrukcon de aero, permesante al partiklaj faskoj deponi aŭ forigi materialojn sen poluado. Ĉi tiu estas la principo malantaŭ ĥemia vapora deponejo, fizika vapora deponejo kaj seka [[akvaforto]], kiuj estas esencaj por la fabrikado de [[duonkonduktaĵo]]j kaj optika tegado, kaj al surfacoscienco. La redukto de [[konvekcio]] provizas la termikan izoladon de [[termobotelo]]j. Vakuo malaltigas la [[bolpunkto]]n de likvaĵoj kaj favoras malaltan temperaturan gaseliradon, kiu estas uzata en [[liofilizado]], [[gluo]]preparado, vakua [[distilado]], [[ metalurgio]], kaj procezpurigo. La elektraj ecoj de vakuo ebligas [[elektrona mikroskopo|elektronan mikroskopon]] kaj [[vakutubo]]jn, inkluzive [[bildotubo]]jn. Vakuaj [[ŝaltilo]]j estas uzataj en [[elektrotekniko]]. Vaku[[arko]] procezoj estas industrie gravaj por produktado de certaj ŝtalaj aŭ altaj purecaj materialoj. La forigo de aera [[frotado]] estas utila por [[inercirado|inercirada]] [[konservado de energio]] kaj ultra[[centrifugilo]]j. Vakuaj sakoj estas uzataj por stokado, el kiuj la aero estas pumpita kiel eble plej multe, por redukti la volumon de la pakaĵo aŭ sako, kiel ekzemple konservado de manĝaĵo en vakua pakado, kutime por malhelpi [[Oksidigo|oksidadon]] de manĝaĵo. == Kelkaj ekzemploj == * [[Atmosfera premo]] ĉe la [[marbordo]] = 100 kPa * [[Polvosuĉilo]] = ĉ 40 kPa * Mekanika [[Pumpilo|vakua pumpilo]] = ĉ 1.3 Pa * Ĉe la ekstertera spaco = ĉ 130 µPa * Atmosfera premo ĉe la [[Luno|surfaco de la Tera Luno]] = ĉ 1.3 µPa * intergalaksia spaco = ĉ 13 nPa. * [[Kriogeniko|Kriogenika ĉelo]] por produkti vakuon = 1-1.3 nPa. ==Historia interpretado== Historie, oni diskutis multe pri eblo de ekzistado de la vakuo. La antikvaj [[greka filozofio|antikvgrekaj filozofoj]] debatis la ekzistdon de la vakuo, aŭ de la nenio, en la kunteksto de [[atomismo]], kiu postulis la vakuon kaj la atomon kiel elementoj fundamente klarigaj de la fiziko. Sekvante la sugestojn de [[Platono]], eĉ la abstrakta koncepto de vakuo sentrajta frontis konsiderindan skeptikismon: ĝi ne povis estis perceptita per la sencoj, ne povis, per si mem, havigi aldonan povon klarigan trans la fizika volumo per kiu ĝi estu mezurita kaj, laŭdifine, ĝi ne estas laŭvorte nenio absolute, oni ne povis diri, ke ĝi ekzistas. [[Aristotelo]] kredis, ke neniu vakuo povis okaziĝi nature, ĉar la kontinua materio pli densa kiu ĉirkaŭus ĝin tuj plenigus ajnan ekan raraĵon kiu povus rezulti en vakuo. En su ''[[Fiziko (Aristotelo)|Fiziko]]'', libro IV, Aristóteles ofreció numerosos argumentos contra el vacío: por ejemplo, que el movimiento a través de un medio que no ofrecía ningún impedimento podía continuar ''ad infinitum'', no habiendo ninguna razón para que algo llegara a descansar en algún lugar en particular. Aunque [[Lucrecio]] defendió la existencia del vacío en el {{Siglo|I||s}} a.{{esd}}C. y [[Herón de Alejandría]] intentó sin éxito crear un vacío artificial en el siglo I d.C. <ref name="genz">{{cite book| last =Genz | first =Henning | publication-date =1999 | date =1994 | title =Nothingness, the Science of Empty Space | edition =translated from German by Karin Heusch | place =New York | publisher =Perseus Book Publishing | isbn =978-0-7382-0610-3 | oclc =48836264 }}</ref> En el [[mundo musulmán]] medieval, el físico y erudito islámico, [[Al-Farabi]] (Alfarabio, 872-950), realizó un pequeño experimento relativo a la existencia del vacío, en el que investigó los émbolos de mano en el agua.<ref>{{cite book| publisher = AZP (ZMD Corporation) | isbn = 978-0-9702389-0-0 | last = Zahoor | first = Akram | title = Muslim History: 570-1950 E.C. | lugar = Gaithersburg, Maryland | fecha = 2000}}</ref> Llegó a la conclusión de que el volumen del aire puede expandirse para llenar el espacio disponible, y sugirió que el concepto de vacío perfecto era incoherente.<ref>[http://plato.stanford.edu/entries/arabic-islamic-natural Arabic and Islamic Natural Philosophy and Natural Science], ''[[Stanford Encyclopedia of Philosophy]]''</ref> Según Nader El-Bizri, el físico [[Ibn al-Haytham]] (Alhazen, 965-1039) y los [[Mu'tazili]] [[Kalam|teólogos]] no estaban de acuerdo con Aristóteles y Al-Farabi, y apoyaban la existencia de un vacío. Utilizando la [[geometría]] y las [[Matemática islámica|matemáticas]], Ibn al-Haytham demostró que el lugar (''al-makan'') es el vacío tridimensional imaginado entre las superficies interiores de un cuerpo contenedor.<ref>{{cite journal|last=El-Bizri |first=Nader |date=2007 |title=En defensa de la soberanía de la filosofía: Al-Baghdadi's Critique of Ibn al-Haytham's Geometrisation of Place |journal=Arabic Sciences and Philosophy |volume=17 |pages=57-80 |doi=10.1017/S0957423907000367 }}</ref> Según Ahmad Dallal, [[Abū Rayhān al-Bīrūnī]] también afirma que "no hay evidencia observable que descarte la posibilidad del vacío". <ref name=Dallal>{{cite web|first=Ahmad|last=Dallal|date=2001-2002|title=La interacción de la ciencia y la teología en el Kalam del siglo XIV|publisher=De lo medieval a lo moderno en el mundo islámico, Seminario Sawyer de la [[Universidad de Chicago]]|url=http://humanities.uchicago. edu/orgs/institute/sawyer/archive/islam/dallal.html|access-date=2008-02-02|archive-url=https://web.archive.org/web/20120210094416/http://humanities.uchicago.edu/orgs/institute/sawyer/archive/islam/dallal.html|archive-date=2012-02-10|url-status=}}</ref> La bomba de succión fue descrita por el ingeniero árabe [[Al-Jazari]] en el {{Siglo|XIII||s}}, y posteriormente apareció en Europa a partir del {{Siglo|XV||s}}.<ref name=Hill2>[[Donald Routledge Hill]], "Mechanical Engineering in the Medieval Near East", ''Scientific American'', mayo de 1991, pp. 64-69 ([[cf.] [[Donald Routledge Hill]], [http://home.swipnet.se/islam/articles/HistoryofSciences.htm Mechanical Engineering] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071225091836/http://home.swipnet.se/islam/articles/HistoryofSciences.htm |date=2007-12-25 }})</ref><ref>{{cite web|author=Hassan, Ahmad Y |title=El origen de la bomba de succión: Al-Jazari 1206 A.D |url=http://www.history-science-technology.com/Notes/Notes%202.htm |access-date=2008-07-16 |author-link= |url-status= |archive-url=https://web.archive.org/web/20080226102543/http://www.history-science-technology.com/Notes/Notes%202.htm |archive-date=2008-02-26 }}</ref><ref>[[Donald Routledge Hill]] (1996), ''A History of Engineering in Classical and Medieval Times'', [[Routledge]], pp. 143, 150-152.</ref> El [[escolasticismo]] europeo, como [[Roger Bacon]], [[Biagio Pelacani]] y [[Walter Burley]] en los siglos XIII y XIV, se centró en cuestiones relativas al concepto de vacío. Siguiendo finalmente a la [[física estoica]] en este caso, los estudiosos del {{Siglo|XIV||s}} en adelante se apartaron cada vez más de la perspectiva aristotélica en favor de un «vacío sobrenatural» más allá de los confines del propio cosmos, una conclusión ampliamente reconocida por el [[siglo XVII]], que ayudó a segregar las preocupaciones naturales y teológicas. <ref name="Barrow2002">{{cite book |first=J.D. |last=Barrow |date=2002 |title=El libro de la nada: vacíos, vacíos y las últimas ideas sobre los orígenes del universo |series=Vintage Series |publisher=Vintage |isbn=978-0-375-72609-5 |lccn=00058894 |url=https://books.google.com/books?id=sU_K0wbBeugC&pg=PA77 |pages=71-72, 77}}</ref> Casi dos mil años después de Platón, [[René Descartes]] también propuso una teoría alternativa del atomismo basada en la geometría, sin la problemática [[dicotomía]] de vacío y átomo. Aunque Descartes estaba de acuerdo con la posición contemporánea, de que el vacío no se da en la naturaleza, el éxito de su sistema de [[Coordenadas cartesianas|sistema de coordenadas homónimo]] y, más implícitamente, el componente espacial-corporal de su metafísica vendrían a definir la noción filosóficamente moderna de espacio vacío como una extensión cuantificada del volumen. Sin embargo, según la definición antigua, la información direccional y la magnitud eran conceptualmente distintas. == Vidu ankaŭ == {{projektoj}} * [[Spaco]] kaj [[Ekstertero]] *[[Kvantuma ŝaŭmo]] * [[Lumporta etero]] * [[Premo]] *[[Pumpilo]] *[[Magdeburgaj duongloboj]] *[[Vakutrajno]] (Vakuotuba Trajno) ==Notoj== {{Referencoj}} == Bibliografio == * Luciano Boi (2011). [https://books.google.es/books?id=rAEVOLae_FoC&redir_esc=y ''The Quantum Vacuum: A Scientific and Philosophical Concept, from Electrodynamics to String Theory and the Geometry of the Microscopic World''.] Johns Hopkins University Press. ISBN 978-1-4214-0247-5. * Henning Genz (2001). ''Nothingness: The Science Of Empty Space''. Da Capo Press. ISBN 978-0-7382-0610-3. * Ribas, Albert (2008). ''Biografía del vacío. Su historia filosófica y científica desde la Antigüedad a la Edad Moderna'' (4a eldono). Barcelona: Sunya. ISBN 978-846-1239-252. * Talavera, Laura; Mario Farías (1990). ''El vacío y sus aplicaciones''. México: La Ciencia para Todos. ISBN 978-968-16-7032-0. {{havenda artikolo|Vakuo}} {{Bibliotekoj}} [[Kategorio:Vakuo| ]] ri2k9awbl5fjqzln7tvgvudc3fblwmt 7684712 7684686 2022-08-10T18:15:23Z Kani 670 /* Historia interpretado */ wikitext text/x-wiki {{redaktata|Kani}} [[Dosiero:Kolbenluftpumpe hg.jpg|thumb|Pumpilo por montri vakuon|300x300px]] [[Dosiero:An_Experiment_on_a_Bird_in_an_Air_Pump_by_Joseph_Wright_of_Derby,_1768.jpg|eta|240px|Ĉi tiu [[pentraĵo]]: [[Eksperimento]] pri birdo en la aer[[pumpilo]] de [[Joseph Wright]] el [[Derbio]], [[1768]], prezentas eksperimenton faritan de [[Robert Boyle]] en [[1660]].]] [[Dosiero:Gluehlampe_01_KMJ.jpg|eta|220px|[[Ampolo]]j enhavas partan vakuon, kutime plenigitan per [[argono]], kiu protektas la [[volframo|volframan]] (''tungsten'') [[filamento]]n.]] [[Dosiero:Apollo Command Service Module in vacuum chamber.jpg|eta|200px|Granda vakuĉambro por trejnado de [[kosmonaŭto]]j.]] '''Vakuo''' estas [[spaco]] entenanta neniom da [[materio]], aŭ [[premo]]n malpli altan ol kutima [[atmosfero|atmosfera]] premo de 101.3 [[Paskalo_(mezurunuo)|kPa]]. En la praktiko ĝi estas spaco entenanta treege maldensan materion, precipe post elpumpado de [[aero]], nome malplena ujo, senenhava ujo. Laŭetende, oni nomas vakuo ankaŭ la kondiĉon de regiono en kiu la [[Materikvanto|denseco de partikloj]] estas tre malalta, kiel por ekzemplo la interstela spaco. Sub eksteraj [[atmosfero|atmosferaj]] kondiĉoj vakuo ŝajnas alsuĉi aeron, sed vere la ekstera premo enpuŝas ĝin. Ĝi povas ekzisti nature aŭ esti kreita artefarite, ĉar ĝi povas esti uzita por teknologio aŭ scienco, kaj eĉ en la ĉiutaga vivo. Oni profitas ĝin en diversaj industrioj, kiel ĉe la nutrindustrio, la aŭtomobila industrio aŭ la kuracilindustrio. La [[mezurunuo]] de vakuo uzata estas nomata [[Paskalo (mezurunuo)|paskalo]], [[Mallongigo|mallongigita]] per [[Pa]]. Vakuo ankaŭ povas esti esprimita per uzado de '''torr''', per [[Barometro|barometra skalo]], aŭ kiel [[procento]] de la [[atmosfera premo]] per uzado de la mezurunuo [[Baro (unuo)|baro]], mallongigita per ''bar''. La ''kvalito'' de parta vakuo referencas al kiom multe ĝi alproksimiĝas al perfekta vakuo. En egaleco de kondiĉoj, ju pli malgranda [[premo]] de gaso, des pli grandkvalita vakuo. Por ekzemplo, tipa aersuĉilo produktas sufiĉan suĉadon por reduktir la aerpremon je ĉirkaŭ 20% proksimume.<ref>{{cite book |last=Campbell |first=Jeff |date=2005 |isbn=978-1-59486-274-8 |page=97 |title=Limpieza rápida |url=https://books.google.com/books?id=hqegeIz9dyQC&pg=PA97}} Oni atentigum ke 1 akvocolo estas ≈0,0025 [[Atmosfero (unuo)|atm]].</ref> Sed ja eblas vakuoj pli altkvalitaj. La ĉambroj de ultravakuo, oftaj en kemio, fiziko kaj inĝenierado, funkcias sub biliono (10^-12) de la atmosfera premo (100&nbsp;nPa), kaj povas atingi ĉirkaŭ 100 partiklojn/cm³. La [[ekstertero]] etas vakuo eĉ pli altkvalita, kun ekvivalento je nur malmultaj atomoj de [[hidrogeno]] por kuba metro averaĝe en la intergalaksia spaco.<ref name=tadokoro>{{cite journal | last=Tadokoro | first=M. | title= Studo de la Loka Grupo pere de la uzado de la teoremo de Virial | journal=Publikaĵoj de la Astronomia Societo de Japanio | volumen=20 | page=230 | date=1968 | bibcode=1968PASJ...20..230T }} Tiu fonto ĉirkaŭkalkulas densecon de 7 kun e=-29 kaj u=g/cm³ por la [[Loka Grupo]]. Unu [[atommasa unuo]] estas 1,66 kun e=-24 kaj u=g, por proksimume 40 atomoj por kuba metro.</ref> La vakuo estis ofte aperanta temo por debato [[filozofio|filozofia]] ekde la [[Antikva Grekio]], sed ĝi ne estis studita empirie ĝis la [[17-a jarcento]]. [[Evangelista Torricelli]] produktis la unuan vakuon de [[laboratorio]] en [[1643]] kaj sekve oni disvolvigis aliajn eksperimentajn teknikojn kiel rezulto de liaj teorioj pri la [[atmosfera premo]]. La '''torricelli-a vakuo''' estas kreita plenigante altan ujon el vitro fermitan per unu el ties ekstremaĵojn per [[hidrargo]], kaj poste renversante ĝin en alia ujo por enhavi la hidrargon.<ref>[https://books.google.com/books?id=7igDAAAAMBAJ&pg=PT3 ''Cómo hacer un tubo Geissler experimental''], ĉiumonata ''Popular Science'', Februaro 1919, nenumerita paĝo. Bonnier Corporation</ref> La vakuo iĝis valora industria ilo en la [[20-a jarcento]] pro la enkonduko de la [[Ampolo|inkandeskaj ampoloj]] kaj de la [[Vakutubo|vakutuboj]], kaj ekde tiam ekzistas ampleksa gamo de teknologioj pri vakuo. La disvolvigo de la [[Kosmonaŭto|pilotitaj kosmonaŭtaj flugoj]] levis intereson por la efiko de la vakuo sur la homa sano kaj sur la vivaj estaĵoj ĝenerale. == Tipoj, gradoj kaj rangoj == '''Malaltvakuo''' estas vakuo akirebla per pumpiloj kun premo de 100 kPa ĝis 3 kPa. '''Mezvakuo''' estas vakuo akirebla per pumpiloj kun premo de 3 kPa ĝis 0.1 Pa. '''Altvakuo''' estas vakuo akirita per specialaj [[aparato]]j, kun premo de 0.1 Pa ĝis 0.1 µPa. '''Ultravakuo''' estas vakuo akirita per specialaj aparatoj kaj [[procezo]]j, de 0.1 µPa ĝis 0.1 nPa. '''Ideala vakuo''' estas vakuo kun nula premo. == Uzoj == Vakuo utilas en diversaj procezoj kaj aparatoj. Ĝia unua ĝeneraligita uzo estis en la [[inkandeska ampolo]] por protekti la filamenton kontraŭ ĥemia degradado. La ĥemia inerteco produktita de vakuo ankaŭ utilas por elektronfaska [[veldado]], malvarma veldado, vakua pakado kaj vakua [[fritado]]. Ultra-alta vakuo estas uzata en la studo de atompuraj substratoj, ĉar nur tre bona vakuo konservas atomskalajn purajn surfacojn dum sufiĉe longa tempo (proksimume de minutoj al tagoj). Alta al ultra-alta vakuo forigas la obstrukcon de aero, permesante al partiklaj faskoj deponi aŭ forigi materialojn sen poluado. Ĉi tiu estas la principo malantaŭ ĥemia vapora deponejo, fizika vapora deponejo kaj seka [[akvaforto]], kiuj estas esencaj por la fabrikado de [[duonkonduktaĵo]]j kaj optika tegado, kaj al surfacoscienco. La redukto de [[konvekcio]] provizas la termikan izoladon de [[termobotelo]]j. Vakuo malaltigas la [[bolpunkto]]n de likvaĵoj kaj favoras malaltan temperaturan gaseliradon, kiu estas uzata en [[liofilizado]], [[gluo]]preparado, vakua [[distilado]], [[ metalurgio]], kaj procezpurigo. La elektraj ecoj de vakuo ebligas [[elektrona mikroskopo|elektronan mikroskopon]] kaj [[vakutubo]]jn, inkluzive [[bildotubo]]jn. Vakuaj [[ŝaltilo]]j estas uzataj en [[elektrotekniko]]. Vaku[[arko]] procezoj estas industrie gravaj por produktado de certaj ŝtalaj aŭ altaj purecaj materialoj. La forigo de aera [[frotado]] estas utila por [[inercirado|inercirada]] [[konservado de energio]] kaj ultra[[centrifugilo]]j. Vakuaj sakoj estas uzataj por stokado, el kiuj la aero estas pumpita kiel eble plej multe, por redukti la volumon de la pakaĵo aŭ sako, kiel ekzemple konservado de manĝaĵo en vakua pakado, kutime por malhelpi [[Oksidigo|oksidadon]] de manĝaĵo. == Kelkaj ekzemploj == * [[Atmosfera premo]] ĉe la [[marbordo]] = 100 kPa * [[Polvosuĉilo]] = ĉ 40 kPa * Mekanika [[Pumpilo|vakua pumpilo]] = ĉ 1.3 Pa * Ĉe la ekstertera spaco = ĉ 130 µPa * Atmosfera premo ĉe la [[Luno|surfaco de la Tera Luno]] = ĉ 1.3 µPa * intergalaksia spaco = ĉ 13 nPa. * [[Kriogeniko|Kriogenika ĉelo]] por produkti vakuon = 1-1.3 nPa. ==Historia interpretado== Historie, oni diskutis multe pri eblo de ekzistado de la vakuo. La antikvaj [[greka filozofio|antikvgrekaj filozofoj]] debatis la ekzistdon de la vakuo, aŭ de la nenio, en la kunteksto de [[atomismo]], kiu postulis la vakuon kaj la atomon kiel elementoj fundamente klarigaj de la fiziko. Sekvante la sugestojn de [[Platono]], eĉ la abstrakta koncepto de vakuo sentrajta frontis konsiderindan skeptikismon: ĝi ne povis estis perceptita per la sencoj, ne povis, per si mem, havigi aldonan povon klarigan trans la fizika volumo per kiu ĝi estu mezurita kaj, laŭdifine, ĝi ne estas laŭvorte nenio absolute, oni ne povis diri, ke ĝi ekzistas. [[Aristotelo]] kredis, ke neniu vakuo povis okaziĝi nature, ĉar la kontinua materio pli densa kiu ĉirkaŭus ĝin tuj plenigus ajnan ekan raraĵon kiu povus rezulti en vakuo. En sia ''[[Fiziko (Aristotelo)|Fiziko]]'', kvara libro, Aristotelo proponis nombrajn argumentojn kontraŭ la vakuo: por ekzemplo, ke la movado tra medio kiu ne havigu ajnan malhelpon povus pluiĝis ĝis senfine, ĉar ne estas tialo por ke io alvenu al ripozo en iu preciza loko. Tamen [[Lukrecio]] defendis la ekziston de la vakuo en la 1-a jarcento a.n.e., kaj [[Herono de Aleksandrio]] klopodis sensukcese krei artefaritan vakuon en la 1-a jarcento n.e. <ref name="genz">{{cite book| last =Genz | first =Henning | publication-date =1999 | date =1994 | title =Nothingness, the Science of Empty Space | edition =translated from German by Karin Heusch | place =New York | publisher =Perseus Book Publishing | isbn =978-0-7382-0610-3 | oclc =48836264 }}</ref> En la mezepoka [[islama mondo]], la islama fizikisto kaj saĝulo, [[Al-Farabi]] (Alfarabio, 872-950), realizó un pequeño experimento relativo a la existencia del vacío, en el que investigó los émbolos de mano en el agua.<ref>{{cite book| publisher = AZP (ZMD Corporation) | isbn = 978-0-9702389-0-0 | last = Zahoor | first = Akram | title = Muslim History: 570-1950 E.C. | lugar = Gaithersburg, Maryland | fecha = 2000}}</ref> Llegó a la conclusión de que el volumen del aire puede expandirse para llenar el espacio disponible, y sugirió que el concepto de vacío perfecto era incoherente.<ref>[http://plato.stanford.edu/entries/arabic-islamic-natural Arabic and Islamic Natural Philosophy and Natural Science], ''[[Stanford Encyclopedia of Philosophy]]''</ref> Según Nader El-Bizri, el físico [[Ibn al-Haytham]] (Alhazen, 965-1039) y los [[Mu'tazili]] [[Kalam|teólogos]] no estaban de acuerdo con Aristóteles y Al-Farabi, y apoyaban la existencia de un vacío. Utilizando la [[geometría]] y las [[Matemática islámica|matemáticas]], Ibn al-Haytham demostró que el lugar (''al-makan'') es el vacío tridimensional imaginado entre las superficies interiores de un cuerpo contenedor.<ref>{{cite journal|last=El-Bizri |first=Nader |date=2007 |title=En defensa de la soberanía de la filosofía: Al-Baghdadi's Critique of Ibn al-Haytham's Geometrisation of Place |journal=Arabic Sciences and Philosophy |volume=17 |pages=57-80 |doi=10.1017/S0957423907000367 }}</ref> Según Ahmad Dallal, [[Abū Rayhān al-Bīrūnī]] también afirma que "no hay evidencia observable que descarte la posibilidad del vacío". <ref name=Dallal>{{cite web|first=Ahmad|last=Dallal|date=2001-2002|title=La interacción de la ciencia y la teología en el Kalam del siglo XIV|publisher=De lo medieval a lo moderno en el mundo islámico, Seminario Sawyer de la [[Universidad de Chicago]]|url=http://humanities.uchicago. edu/orgs/institute/sawyer/archive/islam/dallal.html|access-date=2008-02-02|archive-url=https://web.archive.org/web/20120210094416/http://humanities.uchicago.edu/orgs/institute/sawyer/archive/islam/dallal.html|archive-date=2012-02-10|url-status=}}</ref> La bomba de succión fue descrita por el ingeniero árabe [[Al-Jazari]] en el {{Siglo|XIII||s}}, y posteriormente apareció en Europa a partir del {{Siglo|XV||s}}.<ref name=Hill2>[[Donald Routledge Hill]], "Mechanical Engineering in the Medieval Near East", ''Scientific American'', mayo de 1991, pp. 64-69 ([[cf.] [[Donald Routledge Hill]], [http://home.swipnet.se/islam/articles/HistoryofSciences.htm Mechanical Engineering] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071225091836/http://home.swipnet.se/islam/articles/HistoryofSciences.htm |date=2007-12-25 }})</ref><ref>{{cite web|author=Hassan, Ahmad Y |title=El origen de la bomba de succión: Al-Jazari 1206 A.D |url=http://www.history-science-technology.com/Notes/Notes%202.htm |access-date=2008-07-16 |author-link= |url-status= |archive-url=https://web.archive.org/web/20080226102543/http://www.history-science-technology.com/Notes/Notes%202.htm |archive-date=2008-02-26 }}</ref><ref>[[Donald Routledge Hill]] (1996), ''A History of Engineering in Classical and Medieval Times'', [[Routledge]], pp. 143, 150-152.</ref> El [[escolasticismo]] europeo, como [[Roger Bacon]], [[Biagio Pelacani]] y [[Walter Burley]] en los siglos XIII y XIV, se centró en cuestiones relativas al concepto de vacío. Siguiendo finalmente a la [[física estoica]] en este caso, los estudiosos del {{Siglo|XIV||s}} en adelante se apartaron cada vez más de la perspectiva aristotélica en favor de un «vacío sobrenatural» más allá de los confines del propio cosmos, una conclusión ampliamente reconocida por el [[siglo XVII]], que ayudó a segregar las preocupaciones naturales y teológicas. <ref name="Barrow2002">{{cite book |first=J.D. |last=Barrow |date=2002 |title=El libro de la nada: vacíos, vacíos y las últimas ideas sobre los orígenes del universo |series=Vintage Series |publisher=Vintage |isbn=978-0-375-72609-5 |lccn=00058894 |url=https://books.google.com/books?id=sU_K0wbBeugC&pg=PA77 |pages=71-72, 77}}</ref> Casi dos mil años después de Platón, [[René Descartes]] también propuso una teoría alternativa del atomismo basada en la geometría, sin la problemática [[dicotomía]] de vacío y átomo. Aunque Descartes estaba de acuerdo con la posición contemporánea, de que el vacío no se da en la naturaleza, el éxito de su sistema de [[Coordenadas cartesianas|sistema de coordenadas homónimo]] y, más implícitamente, el componente espacial-corporal de su metafísica vendrían a definir la noción filosóficamente moderna de espacio vacío como una extensión cuantificada del volumen. Sin embargo, según la definición antigua, la información direccional y la magnitud eran conceptualmente distintas. == Vidu ankaŭ == {{projektoj}} * [[Spaco]] kaj [[Ekstertero]] *[[Kvantuma ŝaŭmo]] * [[Lumporta etero]] * [[Premo]] *[[Pumpilo]] *[[Magdeburgaj duongloboj]] *[[Vakutrajno]] (Vakuotuba Trajno) ==Notoj== {{Referencoj}} == Bibliografio == * Luciano Boi (2011). [https://books.google.es/books?id=rAEVOLae_FoC&redir_esc=y ''The Quantum Vacuum: A Scientific and Philosophical Concept, from Electrodynamics to String Theory and the Geometry of the Microscopic World''.] Johns Hopkins University Press. ISBN 978-1-4214-0247-5. * Henning Genz (2001). ''Nothingness: The Science Of Empty Space''. Da Capo Press. ISBN 978-0-7382-0610-3. * Ribas, Albert (2008). ''Biografía del vacío. Su historia filosófica y científica desde la Antigüedad a la Edad Moderna'' (4a eldono). Barcelona: Sunya. ISBN 978-846-1239-252. * Talavera, Laura; Mario Farías (1990). ''El vacío y sus aplicaciones''. México: La Ciencia para Todos. ISBN 978-968-16-7032-0. {{havenda artikolo|Vakuo}} {{Bibliotekoj}} [[Kategorio:Vakuo| ]] b1d3jkc861rhwln5cfneh5hikz0vj57 7684730 7684712 2022-08-10T18:46:21Z Kani 670 /* Historia interpretado */ wikitext text/x-wiki {{redaktata|Kani}} [[Dosiero:Kolbenluftpumpe hg.jpg|thumb|Pumpilo por montri vakuon|300x300px]] [[Dosiero:An_Experiment_on_a_Bird_in_an_Air_Pump_by_Joseph_Wright_of_Derby,_1768.jpg|eta|240px|Ĉi tiu [[pentraĵo]]: [[Eksperimento]] pri birdo en la aer[[pumpilo]] de [[Joseph Wright]] el [[Derbio]], [[1768]], prezentas eksperimenton faritan de [[Robert Boyle]] en [[1660]].]] [[Dosiero:Gluehlampe_01_KMJ.jpg|eta|220px|[[Ampolo]]j enhavas partan vakuon, kutime plenigitan per [[argono]], kiu protektas la [[volframo|volframan]] (''tungsten'') [[filamento]]n.]] [[Dosiero:Apollo Command Service Module in vacuum chamber.jpg|eta|200px|Granda vakuĉambro por trejnado de [[kosmonaŭto]]j.]] '''Vakuo''' estas [[spaco]] entenanta neniom da [[materio]], aŭ [[premo]]n malpli altan ol kutima [[atmosfero|atmosfera]] premo de 101.3 [[Paskalo_(mezurunuo)|kPa]]. En la praktiko ĝi estas spaco entenanta treege maldensan materion, precipe post elpumpado de [[aero]], nome malplena ujo, senenhava ujo. Laŭetende, oni nomas vakuo ankaŭ la kondiĉon de regiono en kiu la [[Materikvanto|denseco de partikloj]] estas tre malalta, kiel por ekzemplo la interstela spaco. Sub eksteraj [[atmosfero|atmosferaj]] kondiĉoj vakuo ŝajnas alsuĉi aeron, sed vere la ekstera premo enpuŝas ĝin. Ĝi povas ekzisti nature aŭ esti kreita artefarite, ĉar ĝi povas esti uzita por teknologio aŭ scienco, kaj eĉ en la ĉiutaga vivo. Oni profitas ĝin en diversaj industrioj, kiel ĉe la nutrindustrio, la aŭtomobila industrio aŭ la kuracilindustrio. La [[mezurunuo]] de vakuo uzata estas nomata [[Paskalo (mezurunuo)|paskalo]], [[Mallongigo|mallongigita]] per [[Pa]]. Vakuo ankaŭ povas esti esprimita per uzado de '''torr''', per [[Barometro|barometra skalo]], aŭ kiel [[procento]] de la [[atmosfera premo]] per uzado de la mezurunuo [[Baro (unuo)|baro]], mallongigita per ''bar''. La ''kvalito'' de parta vakuo referencas al kiom multe ĝi alproksimiĝas al perfekta vakuo. En egaleco de kondiĉoj, ju pli malgranda [[premo]] de gaso, des pli grandkvalita vakuo. Por ekzemplo, tipa aersuĉilo produktas sufiĉan suĉadon por reduktir la aerpremon je ĉirkaŭ 20% proksimume.<ref>{{cite book |last=Campbell |first=Jeff |date=2005 |isbn=978-1-59486-274-8 |page=97 |title=Limpieza rápida |url=https://books.google.com/books?id=hqegeIz9dyQC&pg=PA97}} Oni atentigum ke 1 akvocolo estas ≈0,0025 [[Atmosfero (unuo)|atm]].</ref> Sed ja eblas vakuoj pli altkvalitaj. La ĉambroj de ultravakuo, oftaj en kemio, fiziko kaj inĝenierado, funkcias sub biliono (10^-12) de la atmosfera premo (100&nbsp;nPa), kaj povas atingi ĉirkaŭ 100 partiklojn/cm³. La [[ekstertero]] etas vakuo eĉ pli altkvalita, kun ekvivalento je nur malmultaj atomoj de [[hidrogeno]] por kuba metro averaĝe en la intergalaksia spaco.<ref name=tadokoro>{{cite journal | last=Tadokoro | first=M. | title= Studo de la Loka Grupo pere de la uzado de la teoremo de Virial | journal=Publikaĵoj de la Astronomia Societo de Japanio | volumen=20 | page=230 | date=1968 | bibcode=1968PASJ...20..230T }} Tiu fonto ĉirkaŭkalkulas densecon de 7 kun e=-29 kaj u=g/cm³ por la [[Loka Grupo]]. Unu [[atommasa unuo]] estas 1,66 kun e=-24 kaj u=g, por proksimume 40 atomoj por kuba metro.</ref> La vakuo estis ofte aperanta temo por debato [[filozofio|filozofia]] ekde la [[Antikva Grekio]], sed ĝi ne estis studita empirie ĝis la [[17-a jarcento]]. [[Evangelista Torricelli]] produktis la unuan vakuon de [[laboratorio]] en [[1643]] kaj sekve oni disvolvigis aliajn eksperimentajn teknikojn kiel rezulto de liaj teorioj pri la [[atmosfera premo]]. La '''torricelli-a vakuo''' estas kreita plenigante altan ujon el vitro fermitan per unu el ties ekstremaĵojn per [[hidrargo]], kaj poste renversante ĝin en alia ujo por enhavi la hidrargon.<ref>[https://books.google.com/books?id=7igDAAAAMBAJ&pg=PT3 ''Cómo hacer un tubo Geissler experimental''], ĉiumonata ''Popular Science'', Februaro 1919, nenumerita paĝo. Bonnier Corporation</ref> La vakuo iĝis valora industria ilo en la [[20-a jarcento]] pro la enkonduko de la [[Ampolo|inkandeskaj ampoloj]] kaj de la [[Vakutubo|vakutuboj]], kaj ekde tiam ekzistas ampleksa gamo de teknologioj pri vakuo. La disvolvigo de la [[Kosmonaŭto|pilotitaj kosmonaŭtaj flugoj]] levis intereson por la efiko de la vakuo sur la homa sano kaj sur la vivaj estaĵoj ĝenerale. == Tipoj, gradoj kaj rangoj == '''Malaltvakuo''' estas vakuo akirebla per pumpiloj kun premo de 100 kPa ĝis 3 kPa. '''Mezvakuo''' estas vakuo akirebla per pumpiloj kun premo de 3 kPa ĝis 0.1 Pa. '''Altvakuo''' estas vakuo akirita per specialaj [[aparato]]j, kun premo de 0.1 Pa ĝis 0.1 µPa. '''Ultravakuo''' estas vakuo akirita per specialaj aparatoj kaj [[procezo]]j, de 0.1 µPa ĝis 0.1 nPa. '''Ideala vakuo''' estas vakuo kun nula premo. == Uzoj == Vakuo utilas en diversaj procezoj kaj aparatoj. Ĝia unua ĝeneraligita uzo estis en la [[inkandeska ampolo]] por protekti la filamenton kontraŭ ĥemia degradado. La ĥemia inerteco produktita de vakuo ankaŭ utilas por elektronfaska [[veldado]], malvarma veldado, vakua pakado kaj vakua [[fritado]]. Ultra-alta vakuo estas uzata en la studo de atompuraj substratoj, ĉar nur tre bona vakuo konservas atomskalajn purajn surfacojn dum sufiĉe longa tempo (proksimume de minutoj al tagoj). Alta al ultra-alta vakuo forigas la obstrukcon de aero, permesante al partiklaj faskoj deponi aŭ forigi materialojn sen poluado. Ĉi tiu estas la principo malantaŭ ĥemia vapora deponejo, fizika vapora deponejo kaj seka [[akvaforto]], kiuj estas esencaj por la fabrikado de [[duonkonduktaĵo]]j kaj optika tegado, kaj al surfacoscienco. La redukto de [[konvekcio]] provizas la termikan izoladon de [[termobotelo]]j. Vakuo malaltigas la [[bolpunkto]]n de likvaĵoj kaj favoras malaltan temperaturan gaseliradon, kiu estas uzata en [[liofilizado]], [[gluo]]preparado, vakua [[distilado]], [[ metalurgio]], kaj procezpurigo. La elektraj ecoj de vakuo ebligas [[elektrona mikroskopo|elektronan mikroskopon]] kaj [[vakutubo]]jn, inkluzive [[bildotubo]]jn. Vakuaj [[ŝaltilo]]j estas uzataj en [[elektrotekniko]]. Vaku[[arko]] procezoj estas industrie gravaj por produktado de certaj ŝtalaj aŭ altaj purecaj materialoj. La forigo de aera [[frotado]] estas utila por [[inercirado|inercirada]] [[konservado de energio]] kaj ultra[[centrifugilo]]j. Vakuaj sakoj estas uzataj por stokado, el kiuj la aero estas pumpita kiel eble plej multe, por redukti la volumon de la pakaĵo aŭ sako, kiel ekzemple konservado de manĝaĵo en vakua pakado, kutime por malhelpi [[Oksidigo|oksidadon]] de manĝaĵo. == Kelkaj ekzemploj == * [[Atmosfera premo]] ĉe la [[marbordo]] = 100 kPa * [[Polvosuĉilo]] = ĉ 40 kPa * Mekanika [[Pumpilo|vakua pumpilo]] = ĉ 1.3 Pa * Ĉe la ekstertera spaco = ĉ 130 µPa * Atmosfera premo ĉe la [[Luno|surfaco de la Tera Luno]] = ĉ 1.3 µPa * intergalaksia spaco = ĉ 13 nPa. * [[Kriogeniko|Kriogenika ĉelo]] por produkti vakuon = 1-1.3 nPa. ==Historia interpretado== [[Dosiero:Aristotle.jpg|thumb|dekstre|250|Bildo reprezentanta Aristotelon. Li neis la ekzistadon de vakuo.]] Historie, oni diskutis multe pri eblo de ekzistado de la vakuo. La antikvaj [[greka filozofio|antikvgrekaj filozofoj]] debatis la ekzistdon de la vakuo, aŭ de la nenio, en la kunteksto de [[atomismo]], kiu postulis la vakuon kaj la atomon kiel elementoj fundamente klarigaj de la fiziko. Sekvante la sugestojn de [[Platono]], eĉ la abstrakta koncepto de vakuo sentrajta frontis konsiderindan skeptikismon: ĝi ne povis estis perceptita per la sencoj, ne povis, per si mem, havigi aldonan povon klarigan trans la fizika volumo per kiu ĝi estu mezurita kaj, laŭdifine, ĝi ne estas laŭvorte nenio absolute, oni ne povis diri, ke ĝi ekzistas. [[Aristotelo]] kredis, ke neniu vakuo povis okaziĝi nature, ĉar la kontinua materio pli densa kiu ĉirkaŭus ĝin tuj plenigus ajnan ekan raraĵon kiu povus rezulti en vakuo. En sia ''[[Fiziko (Aristotelo)|Fiziko]]'', kvara libro, Aristotelo proponis nombrajn argumentojn kontraŭ la vakuo: por ekzemplo, ke la movado tra medio kiu ne havigu ajnan malhelpon povus pluiĝis ĝis senfine, ĉar ne estas tialo por ke io alvenu al ripozo en iu preciza loko. Tamen [[Lukrecio]] defendis la ekziston de la vakuo en la 1-a jarcento a.n.e., kaj [[Herono de Aleksandrio]] klopodis sensukcese krei artefaritan vakuon en la 1-a jarcento n.e. <ref name="genz">{{cite book| last =Genz | first =Henning | publication-date =1999 | date =1994 | title =Nothingness, the Science of Empty Space | edition =translated from German by Karin Heusch | place =New York | publisher =Perseus Book Publishing | isbn =978-0-7382-0610-3 | oclc =48836264 }}</ref> En la mezepoka [[islama mondo]], la islama fizikisto kaj saĝulo, [[Al-Farabi]] (Alfarabio, 872-950), realigis malgrandan eksperimenton relativan al la ekzistadon de vakuo, en kiu li esploris la manfunkciantajn [[piŝto]]jn en akvo.<ref>{{cite book| publisher = AZP (ZMD Corporation) | isbn = 978-0-9702389-0-0 | last = Zahoor | first = Akram | title = Muslim History: 570-1950 E.C. | loko = Gaithersburg, Maryland | dato = 2000}}</ref> Li alvenis al la konkludo ke la volumo de aero povas ekspansii por plenigi la disponeblan lokon, kaj sugestis, ke la koncepto de perfekta vakuo estas nekohera.<ref>[http://plato.stanford.edu/entries/arabic-islamic-natural Arabic and Islamic Natural Philosophy and Natural Science], ''Stanford Encyclopedia of Philosophy''</ref> Laŭ Nader El-Bizri, la fizikisto [[Alhazen]] (965-1039) kaj la Mu'tazili [[Kalam|teologoj]] ne samopiniis kun Aristotelo kaj Al-Farabi, kaj apogis la ekzistadon de vakuo. Uzante [[geometrio]]n kaj [[Scienco en la mezepoka islama mondo|matematikon]], Ibn al-Hajtham (Alhazen) pruvis, ke la loko (''al-makan'') estas la tridimensia vakuo imagita inter la internaj surfacoj de enhavanta ujo.<ref>{{cite journal|last=El-Bizri |first=Nader |date=2007 |title= Defendo de la suvereneco de la filozofio: ''Al-Baghdadi's Critique of Ibn al-Haytham's Geometrisation of Place'' |journal= ''Arabic Sciences and Philosophy'' |volume=17 |pages=57-80 |doi=10.1017/S0957423907000367 }}</ref> Laŭ Ahmad Dallal, [[Al-Biruni|Abū Rajhān al-Bīrūnī]] ankaŭ asertas, ke "ne estas observebla pruvo kiu formetu la eblon de la vakuo". <ref name=Dallal>{{cite web|first=Ahmad|last=Dallal|date=2001-2002|title=La interagado de scienco kaj teologio en la Kalam de la 14-a jarcento |publisher= El io mezepoka al io moderna en la islama mondo, Seminario Sawyer de la [[Universitato de Ĉikago]] |url=http://humanities.uchicago. edu/orgs/institute/sawyer/archive/islam/dallal.html|access-date=2008-02-02|archive-url=https://web.archive.org/web/20120210094416/http://humanities.uchicago.edu/orgs/institute/sawyer/archive/islam/dallal.html|archive-date=2012-02-10|url-status=}}</ref> La suĉ-pompilo estis priskribita de la arana inĝeniero [[Al-Jazari]] en el {{Siglo|XIII||s}}, y posteriormente apareció en Europa a partir del {{Siglo|XV||s}}.<ref name=Hill2>[[Donald Routledge Hill]], "Mechanical Engineering in the Medieval Near East", ''Scientific American'', mayo de 1991, pp. 64-69 ([[cf.] [[Donald Routledge Hill]], [http://home.swipnet.se/islam/articles/HistoryofSciences.htm Mechanical Engineering] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071225091836/http://home.swipnet.se/islam/articles/HistoryofSciences.htm |date=2007-12-25 }})</ref><ref>{{cite web|author=Hassan, Ahmad Y |title=El origen de la bomba de succión: Al-Jazari 1206 A.D |url=http://www.history-science-technology.com/Notes/Notes%202.htm |access-date=2008-07-16 |author-link= |url-status= |archive-url=https://web.archive.org/web/20080226102543/http://www.history-science-technology.com/Notes/Notes%202.htm |archive-date=2008-02-26 }}</ref><ref>[[Donald Routledge Hill]] (1996), ''A History of Engineering in Classical and Medieval Times'', [[Routledge]], pp. 143, 150-152.</ref> El [[escolasticismo]] europeo, como [[Roger Bacon]], [[Biagio Pelacani]] y [[Walter Burley]] en los siglos XIII y XIV, se centró en cuestiones relativas al concepto de vacío. Siguiendo finalmente a la [[física estoica]] en este caso, los estudiosos del {{Siglo|XIV||s}} en adelante se apartaron cada vez más de la perspectiva aristotélica en favor de un «vacío sobrenatural» más allá de los confines del propio cosmos, una conclusión ampliamente reconocida por el [[siglo XVII]], que ayudó a segregar las preocupaciones naturales y teológicas. <ref name="Barrow2002">{{cite book |first=J.D. |last=Barrow |date=2002 |title=El libro de la nada: vacíos, vacíos y las últimas ideas sobre los orígenes del universo |series=Vintage Series |publisher=Vintage |isbn=978-0-375-72609-5 |lccn=00058894 |url=https://books.google.com/books?id=sU_K0wbBeugC&pg=PA77 |pages=71-72, 77}}</ref> Casi dos mil años después de Platón, [[René Descartes]] también propuso una teoría alternativa del atomismo basada en la geometría, sin la problemática [[dicotomía]] de vacío y átomo. Aunque Descartes estaba de acuerdo con la posición contemporánea, de que el vacío no se da en la naturaleza, el éxito de su sistema de [[Coordenadas cartesianas|sistema de coordenadas homónimo]] y, más implícitamente, el componente espacial-corporal de su metafísica vendrían a definir la noción filosóficamente moderna de espacio vacío como una extensión cuantificada del volumen. Sin embargo, según la definición antigua, la información direccional y la magnitud eran conceptualmente distintas. == Vidu ankaŭ == {{projektoj}} * [[Spaco]] kaj [[Ekstertero]] *[[Kvantuma ŝaŭmo]] * [[Lumporta etero]] * [[Premo]] *[[Pumpilo]] *[[Magdeburgaj duongloboj]] *[[Vakutrajno]] (Vakuotuba Trajno) ==Notoj== {{Referencoj}} == Bibliografio == * Luciano Boi (2011). [https://books.google.es/books?id=rAEVOLae_FoC&redir_esc=y ''The Quantum Vacuum: A Scientific and Philosophical Concept, from Electrodynamics to String Theory and the Geometry of the Microscopic World''.] Johns Hopkins University Press. ISBN 978-1-4214-0247-5. * Henning Genz (2001). ''Nothingness: The Science Of Empty Space''. Da Capo Press. ISBN 978-0-7382-0610-3. * Ribas, Albert (2008). ''Biografía del vacío. Su historia filosófica y científica desde la Antigüedad a la Edad Moderna'' (4a eldono). Barcelona: Sunya. ISBN 978-846-1239-252. * Talavera, Laura; Mario Farías (1990). ''El vacío y sus aplicaciones''. México: La Ciencia para Todos. ISBN 978-968-16-7032-0. {{havenda artikolo|Vakuo}} {{Bibliotekoj}} [[Kategorio:Vakuo| ]] m8peumfnbgsaf2nfs3k8s4vfiqbydn2 7684808 7684730 2022-08-10T21:39:52Z Kani 670 /* Historia interpretado */ wikitext text/x-wiki {{redaktata|Kani}} [[Dosiero:Kolbenluftpumpe hg.jpg|thumb|Pumpilo por montri vakuon|300x300px]] [[Dosiero:An_Experiment_on_a_Bird_in_an_Air_Pump_by_Joseph_Wright_of_Derby,_1768.jpg|eta|240px|Ĉi tiu [[pentraĵo]]: [[Eksperimento]] pri birdo en la aer[[pumpilo]] de [[Joseph Wright]] el [[Derbio]], [[1768]], prezentas eksperimenton faritan de [[Robert Boyle]] en [[1660]].]] [[Dosiero:Gluehlampe_01_KMJ.jpg|eta|220px|[[Ampolo]]j enhavas partan vakuon, kutime plenigitan per [[argono]], kiu protektas la [[volframo|volframan]] (''tungsten'') [[filamento]]n.]] [[Dosiero:Apollo Command Service Module in vacuum chamber.jpg|eta|200px|Granda vakuĉambro por trejnado de [[kosmonaŭto]]j.]] '''Vakuo''' estas [[spaco]] entenanta neniom da [[materio]], aŭ [[premo]]n malpli altan ol kutima [[atmosfero|atmosfera]] premo de 101.3 [[Paskalo_(mezurunuo)|kPa]]. En la praktiko ĝi estas spaco entenanta treege maldensan materion, precipe post elpumpado de [[aero]], nome malplena ujo, senenhava ujo. Laŭetende, oni nomas vakuo ankaŭ la kondiĉon de regiono en kiu la [[Materikvanto|denseco de partikloj]] estas tre malalta, kiel por ekzemplo la interstela spaco. Sub eksteraj [[atmosfero|atmosferaj]] kondiĉoj vakuo ŝajnas alsuĉi aeron, sed vere la ekstera premo enpuŝas ĝin. Ĝi povas ekzisti nature aŭ esti kreita artefarite, ĉar ĝi povas esti uzita por teknologio aŭ scienco, kaj eĉ en la ĉiutaga vivo. Oni profitas ĝin en diversaj industrioj, kiel ĉe la nutrindustrio, la aŭtomobila industrio aŭ la kuracilindustrio. La [[mezurunuo]] de vakuo uzata estas nomata [[Paskalo (mezurunuo)|paskalo]], [[Mallongigo|mallongigita]] per [[Pa]]. Vakuo ankaŭ povas esti esprimita per uzado de '''torr''', per [[Barometro|barometra skalo]], aŭ kiel [[procento]] de la [[atmosfera premo]] per uzado de la mezurunuo [[Baro (unuo)|baro]], mallongigita per ''bar''. La ''kvalito'' de parta vakuo referencas al kiom multe ĝi alproksimiĝas al perfekta vakuo. En egaleco de kondiĉoj, ju pli malgranda [[premo]] de gaso, des pli grandkvalita vakuo. Por ekzemplo, tipa aersuĉilo produktas sufiĉan suĉadon por reduktir la aerpremon je ĉirkaŭ 20% proksimume.<ref>{{cite book |last=Campbell |first=Jeff |date=2005 |isbn=978-1-59486-274-8 |page=97 |title=Limpieza rápida |url=https://books.google.com/books?id=hqegeIz9dyQC&pg=PA97}} Oni atentigum ke 1 akvocolo estas ≈0,0025 [[Atmosfero (unuo)|atm]].</ref> Sed ja eblas vakuoj pli altkvalitaj. La ĉambroj de ultravakuo, oftaj en kemio, fiziko kaj inĝenierado, funkcias sub biliono (10^-12) de la atmosfera premo (100&nbsp;nPa), kaj povas atingi ĉirkaŭ 100 partiklojn/cm³. La [[ekstertero]] etas vakuo eĉ pli altkvalita, kun ekvivalento je nur malmultaj atomoj de [[hidrogeno]] por kuba metro averaĝe en la intergalaksia spaco.<ref name=tadokoro>{{cite journal | last=Tadokoro | first=M. | title= Studo de la Loka Grupo pere de la uzado de la teoremo de Virial | journal=Publikaĵoj de la Astronomia Societo de Japanio | volumen=20 | page=230 | date=1968 | bibcode=1968PASJ...20..230T }} Tiu fonto ĉirkaŭkalkulas densecon de 7 kun e=-29 kaj u=g/cm³ por la [[Loka Grupo]]. Unu [[atommasa unuo]] estas 1,66 kun e=-24 kaj u=g, por proksimume 40 atomoj por kuba metro.</ref> La vakuo estis ofte aperanta temo por debato [[filozofio|filozofia]] ekde la [[Antikva Grekio]], sed ĝi ne estis studita empirie ĝis la [[17-a jarcento]]. [[Evangelista Torricelli]] produktis la unuan vakuon de [[laboratorio]] en [[1643]] kaj sekve oni disvolvigis aliajn eksperimentajn teknikojn kiel rezulto de liaj teorioj pri la [[atmosfera premo]]. La '''torricelli-a vakuo''' estas kreita plenigante altan ujon el vitro fermitan per unu el ties ekstremaĵojn per [[hidrargo]], kaj poste renversante ĝin en alia ujo por enhavi la hidrargon.<ref>[https://books.google.com/books?id=7igDAAAAMBAJ&pg=PT3 ''Cómo hacer un tubo Geissler experimental''], ĉiumonata ''Popular Science'', Februaro 1919, nenumerita paĝo. Bonnier Corporation</ref> La vakuo iĝis valora industria ilo en la [[20-a jarcento]] pro la enkonduko de la [[Ampolo|inkandeskaj ampoloj]] kaj de la [[Vakutubo|vakutuboj]], kaj ekde tiam ekzistas ampleksa gamo de teknologioj pri vakuo. La disvolvigo de la [[Kosmonaŭto|pilotitaj kosmonaŭtaj flugoj]] levis intereson por la efiko de la vakuo sur la homa sano kaj sur la vivaj estaĵoj ĝenerale. == Tipoj, gradoj kaj rangoj == '''Malaltvakuo''' estas vakuo akirebla per pumpiloj kun premo de 100 kPa ĝis 3 kPa. '''Mezvakuo''' estas vakuo akirebla per pumpiloj kun premo de 3 kPa ĝis 0.1 Pa. '''Altvakuo''' estas vakuo akirita per specialaj [[aparato]]j, kun premo de 0.1 Pa ĝis 0.1 µPa. '''Ultravakuo''' estas vakuo akirita per specialaj aparatoj kaj [[procezo]]j, de 0.1 µPa ĝis 0.1 nPa. '''Ideala vakuo''' estas vakuo kun nula premo. == Uzoj == Vakuo utilas en diversaj procezoj kaj aparatoj. Ĝia unua ĝeneraligita uzo estis en la [[inkandeska ampolo]] por protekti la filamenton kontraŭ ĥemia degradado. La ĥemia inerteco produktita de vakuo ankaŭ utilas por elektronfaska [[veldado]], malvarma veldado, vakua pakado kaj vakua [[fritado]]. Ultra-alta vakuo estas uzata en la studo de atompuraj substratoj, ĉar nur tre bona vakuo konservas atomskalajn purajn surfacojn dum sufiĉe longa tempo (proksimume de minutoj al tagoj). Alta al ultra-alta vakuo forigas la obstrukcon de aero, permesante al partiklaj faskoj deponi aŭ forigi materialojn sen poluado. Ĉi tiu estas la principo malantaŭ ĥemia vapora deponejo, fizika vapora deponejo kaj seka [[akvaforto]], kiuj estas esencaj por la fabrikado de [[duonkonduktaĵo]]j kaj optika tegado, kaj al surfacoscienco. La redukto de [[konvekcio]] provizas la termikan izoladon de [[termobotelo]]j. Vakuo malaltigas la [[bolpunkto]]n de likvaĵoj kaj favoras malaltan temperaturan gaseliradon, kiu estas uzata en [[liofilizado]], [[gluo]]preparado, vakua [[distilado]], [[ metalurgio]], kaj procezpurigo. La elektraj ecoj de vakuo ebligas [[elektrona mikroskopo|elektronan mikroskopon]] kaj [[vakutubo]]jn, inkluzive [[bildotubo]]jn. Vakuaj [[ŝaltilo]]j estas uzataj en [[elektrotekniko]]. Vaku[[arko]] procezoj estas industrie gravaj por produktado de certaj ŝtalaj aŭ altaj purecaj materialoj. La forigo de aera [[frotado]] estas utila por [[inercirado|inercirada]] [[konservado de energio]] kaj ultra[[centrifugilo]]j. Vakuaj sakoj estas uzataj por stokado, el kiuj la aero estas pumpita kiel eble plej multe, por redukti la volumon de la pakaĵo aŭ sako, kiel ekzemple konservado de manĝaĵo en vakua pakado, kutime por malhelpi [[Oksidigo|oksidadon]] de manĝaĵo. == Kelkaj ekzemploj == * [[Atmosfera premo]] ĉe la [[marbordo]] = 100 kPa * [[Polvosuĉilo]] = ĉ 40 kPa * Mekanika [[Pumpilo|vakua pumpilo]] = ĉ 1.3 Pa * Ĉe la ekstertera spaco = ĉ 130 µPa * Atmosfera premo ĉe la [[Luno|surfaco de la Tera Luno]] = ĉ 1.3 µPa * intergalaksia spaco = ĉ 13 nPa. * [[Kriogeniko|Kriogenika ĉelo]] por produkti vakuon = 1-1.3 nPa. ==Historia interpretado== [[Dosiero:Aristotle.jpg|thumb|dekstre|250|Bildo reprezentanta Aristotelon. Li neis la ekzistadon de vakuo.]] Historie, oni diskutis multe pri eblo de ekzistado de la vakuo. La antikvaj [[greka filozofio|antikvgrekaj filozofoj]] debatis la ekzistdon de la vakuo, aŭ de la nenio, en la kunteksto de [[atomismo]], kiu postulis la vakuon kaj la atomon kiel elementoj fundamente klarigaj de la fiziko. Sekvante la sugestojn de [[Platono]], eĉ la abstrakta koncepto de vakuo sentrajta frontis konsiderindan skeptikismon: ĝi ne povis estis perceptita per la sencoj, ne povis, per si mem, havigi aldonan povon klarigan trans la fizika volumo per kiu ĝi estu mezurita kaj, laŭdifine, ĝi ne estas laŭvorte nenio absolute, oni ne povis diri, ke ĝi ekzistas. [[Aristotelo]] kredis, ke neniu vakuo povis okaziĝi nature, ĉar la kontinua materio pli densa kiu ĉirkaŭus ĝin tuj plenigus ajnan ekan raraĵon kiu povus rezulti en vakuo. En sia ''[[Fiziko (Aristotelo)|Fiziko]]'', kvara libro, Aristotelo proponis nombrajn argumentojn kontraŭ la vakuo: por ekzemplo, ke la movado tra medio kiu ne havigu ajnan malhelpon povus pluiĝis ĝis senfine, ĉar ne estas tialo por ke io alvenu al ripozo en iu preciza loko. Tamen [[Lukrecio]] defendis la ekziston de la vakuo en la 1-a jarcento a.n.e., kaj [[Herono de Aleksandrio]] klopodis sensukcese krei artefaritan vakuon en la 1-a jarcento n.e. <ref name="genz">{{cite book| last =Genz | first =Henning | publication-date =1999 | date =1994 | title =Nothingness, the Science of Empty Space | edition =translated from German by Karin Heusch | place =New York | publisher =Perseus Book Publishing | isbn =978-0-7382-0610-3 | oclc =48836264 }}</ref> En la mezepoka [[islama mondo]], la islama fizikisto kaj saĝulo, [[Al-Farabi]] (Alfarabio, 872-950), realigis malgrandan eksperimenton relativan al la ekzistadon de vakuo, en kiu li esploris la manfunkciantajn [[piŝto]]jn en akvo.<ref>{{cite book| publisher = AZP (ZMD Corporation) | isbn = 978-0-9702389-0-0 | last = Zahoor | first = Akram | title = Muslim History: 570-1950 E.C. | loko = Gaithersburg, Maryland | dato = 2000}}</ref> Li alvenis al la konkludo ke la volumo de aero povas ekspansii por plenigi la disponeblan lokon, kaj sugestis, ke la koncepto de perfekta vakuo estas nekohera.<ref>[http://plato.stanford.edu/entries/arabic-islamic-natural Arabic and Islamic Natural Philosophy and Natural Science], ''Stanford Encyclopedia of Philosophy''</ref> Laŭ Nader El-Bizri, la fizikisto [[Alhazen]] (965-1039) kaj la Mu'tazili [[Kalam|teologoj]] ne samopiniis kun Aristotelo kaj Al-Farabi, kaj apogis la ekzistadon de vakuo. Uzante [[geometrio]]n kaj [[Scienco en la mezepoka islama mondo|matematikon]], Ibn al-Hajtham (Alhazen) pruvis, ke la loko (''al-makan'') estas la tridimensia vakuo imagita inter la internaj surfacoj de enhavanta ujo.<ref>{{cite journal|last=El-Bizri |first=Nader |date=2007 |title= Defendo de la suvereneco de la filozofio: ''Al-Baghdadi's Critique of Ibn al-Haytham's Geometrisation of Place'' |journal= ''Arabic Sciences and Philosophy'' |volume=17 |pages=57-80 |doi=10.1017/S0957423907000367 }}</ref> Laŭ Ahmad Dallal, [[Al-Biruni|Abū Rajhān al-Bīrūnī]] ankaŭ asertas, ke "ne estas observebla pruvo kiu formetu la eblon de la vakuo". <ref name=Dallal>{{cite web|first=Ahmad|last=Dallal|date=2001-2002|title=La interagado de scienco kaj teologio en la Kalam de la 14-a jarcento |publisher= El io mezepoka al io moderna en la islama mondo, Seminario Sawyer de la [[Universitato de Ĉikago]] |url=http://humanities.uchicago. edu/orgs/institute/sawyer/archive/islam/dallal.html|access-date=2008-02-02|archive-url=https://web.archive.org/web/20120210094416/http://humanities.uchicago.edu/orgs/institute/sawyer/archive/islam/dallal.html|archive-date=2012-02-10|url-status=}}</ref> La suĉ-pompilo estis priskribita de la araba inĝeniero [[Al-Ĝazari]] en la 13-a jarcento, kaj poste aperis en Euŭropo el la 15-a jarcento.<ref name=Hill2> Donald Routledge Hill, "Mechanical Engineering in the Medieval Near East", ''Scientific American'', mayo de 1991, pp. 64-69 ([cf.] Donald Routledge Hill, [http://home.swipnet.se/islam/articles/HistoryofSciences.htm Mechanical Engineering] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071225091836/http://home.swipnet.se/islam/articles/HistoryofSciences.htm |date=2007-12-25 }})</ref><ref>{{cite web|author=Hassan, Ahmad Y |title=El origen de la bomba de succión: Al-Jazari 1206 A.D |url=http://www.history-science-technology.com/Notes/Notes%202.htm |access-date=2008-07-16 |author-link= |url-status= |archive-url=https://web.archive.org/web/20080226102543/http://www.history-science-technology.com/Notes/Notes%202.htm |archive-date=2008-02-26 }}</ref><ref>Donald Routledge Hill (1996), ''A History of Engineering in Classical and Medieval Times'', Routledge, pp. 143, 150-152.</ref> La eŭropa [[skolastikismo]], kiel tiu de [[Roger Bacon]], [[Biagio Pelacani]] kaj [[Walter Burley]] en la 13-a kaj 14-a jarcentoj, centriĝis en aferoj relativaj al la koncepto de vakuo. Finfine laŭ la [[Stoikismo|stoikisma fiziko]] ĉe tiu afero, la fakuloj de la 14-a jarcento antaŭen apartiĝis iom post iom de la aristotela perspektivo favore al «supernatura vakuo» trans la limoj de la propra kosmo, konkludo amplekse agnoskita de la [[17-a jarcento]], kio helpis separi la naturajn aferojn disde teologiaj priokupoj. <ref name="Barrow2002">{{cite book |first=J.D. |last=Barrow |date=2002 |title=El libro de la nada: vacíos, vacíos y las últimas ideas sobre los orígenes del universo |series=Vintage Series |publisher=Vintage |isbn=978-0-375-72609-5 |lccn=00058894 |url=https://books.google.com/books?id=sU_K0wbBeugC&pg=PA77 |pages=71-72, 77}}</ref> Casi dos mil años después de Platón, [[René Descartes]] también propuso una teoría alternativa del atomismo basada en la geometría, sin la problemática [[dikotomio]] de vacío y átomo. Aunque Descartes estaba de acuerdo con la posición contemporánea, de que el vacío no se da en la naturaleza, el éxito de su sistema de [[Coordenadas cartesianas|sistema de coordenadas homónimo]] y, más implícitamente, el componente espacial-corporal de su metafísica vendrían a definir la noción filosóficamente moderna de espacio vacío como una extensión cuantificada del volumen. Sin embargo, según la definición antigua, la información direccional y la magnitud eran conceptualmente distintas. == Vidu ankaŭ == {{projektoj}} * [[Spaco]] kaj [[Ekstertero]] *[[Kvantuma ŝaŭmo]] * [[Lumporta etero]] * [[Premo]] *[[Pumpilo]] *[[Magdeburgaj duongloboj]] *[[Vakutrajno]] (Vakuotuba Trajno) ==Notoj== {{Referencoj}} == Bibliografio == * Luciano Boi (2011). [https://books.google.es/books?id=rAEVOLae_FoC&redir_esc=y ''The Quantum Vacuum: A Scientific and Philosophical Concept, from Electrodynamics to String Theory and the Geometry of the Microscopic World''.] Johns Hopkins University Press. ISBN 978-1-4214-0247-5. * Henning Genz (2001). ''Nothingness: The Science Of Empty Space''. Da Capo Press. ISBN 978-0-7382-0610-3. * Ribas, Albert (2008). ''Biografía del vacío. Su historia filosófica y científica desde la Antigüedad a la Edad Moderna'' (4a eldono). Barcelona: Sunya. ISBN 978-846-1239-252. * Talavera, Laura; Mario Farías (1990). ''El vacío y sus aplicaciones''. México: La Ciencia para Todos. ISBN 978-968-16-7032-0. {{havenda artikolo|Vakuo}} {{Bibliotekoj}} [[Kategorio:Vakuo| ]] pfboiflppy1yg1vzykow5p8w5wo17zp 7684812 7684808 2022-08-10T21:49:53Z Kani 670 /* Notoj */ wikitext text/x-wiki {{redaktata|Kani}} [[Dosiero:Kolbenluftpumpe hg.jpg|thumb|Pumpilo por montri vakuon|300x300px]] [[Dosiero:An_Experiment_on_a_Bird_in_an_Air_Pump_by_Joseph_Wright_of_Derby,_1768.jpg|eta|240px|Ĉi tiu [[pentraĵo]]: [[Eksperimento]] pri birdo en la aer[[pumpilo]] de [[Joseph Wright]] el [[Derbio]], [[1768]], prezentas eksperimenton faritan de [[Robert Boyle]] en [[1660]].]] [[Dosiero:Gluehlampe_01_KMJ.jpg|eta|220px|[[Ampolo]]j enhavas partan vakuon, kutime plenigitan per [[argono]], kiu protektas la [[volframo|volframan]] (''tungsten'') [[filamento]]n.]] [[Dosiero:Apollo Command Service Module in vacuum chamber.jpg|eta|200px|Granda vakuĉambro por trejnado de [[kosmonaŭto]]j.]] '''Vakuo''' estas [[spaco]] entenanta neniom da [[materio]], aŭ [[premo]]n malpli altan ol kutima [[atmosfero|atmosfera]] premo de 101.3 [[Paskalo_(mezurunuo)|kPa]]. En la praktiko ĝi estas spaco entenanta treege maldensan materion, precipe post elpumpado de [[aero]], nome malplena ujo, senenhava ujo. Laŭetende, oni nomas vakuo ankaŭ la kondiĉon de regiono en kiu la [[Materikvanto|denseco de partikloj]] estas tre malalta, kiel por ekzemplo la interstela spaco. Sub eksteraj [[atmosfero|atmosferaj]] kondiĉoj vakuo ŝajnas alsuĉi aeron, sed vere la ekstera premo enpuŝas ĝin. Ĝi povas ekzisti nature aŭ esti kreita artefarite, ĉar ĝi povas esti uzita por teknologio aŭ scienco, kaj eĉ en la ĉiutaga vivo. Oni profitas ĝin en diversaj industrioj, kiel ĉe la nutrindustrio, la aŭtomobila industrio aŭ la kuracilindustrio. La [[mezurunuo]] de vakuo uzata estas nomata [[Paskalo (mezurunuo)|paskalo]], [[Mallongigo|mallongigita]] per [[Pa]]. Vakuo ankaŭ povas esti esprimita per uzado de '''torr''', per [[Barometro|barometra skalo]], aŭ kiel [[procento]] de la [[atmosfera premo]] per uzado de la mezurunuo [[Baro (unuo)|baro]], mallongigita per ''bar''. La ''kvalito'' de parta vakuo referencas al kiom multe ĝi alproksimiĝas al perfekta vakuo. En egaleco de kondiĉoj, ju pli malgranda [[premo]] de gaso, des pli grandkvalita vakuo. Por ekzemplo, tipa aersuĉilo produktas sufiĉan suĉadon por reduktir la aerpremon je ĉirkaŭ 20% proksimume.<ref>{{cite book |last=Campbell |first=Jeff |date=2005 |isbn=978-1-59486-274-8 |page=97 |title=Limpieza rápida |url=https://books.google.com/books?id=hqegeIz9dyQC&pg=PA97}} Oni atentigum ke 1 akvocolo estas ≈0,0025 [[Atmosfero (unuo)|atm]].</ref> Sed ja eblas vakuoj pli altkvalitaj. La ĉambroj de ultravakuo, oftaj en kemio, fiziko kaj inĝenierado, funkcias sub biliono (10^-12) de la atmosfera premo (100&nbsp;nPa), kaj povas atingi ĉirkaŭ 100 partiklojn/cm³. La [[ekstertero]] etas vakuo eĉ pli altkvalita, kun ekvivalento je nur malmultaj atomoj de [[hidrogeno]] por kuba metro averaĝe en la intergalaksia spaco.<ref name=tadokoro>{{cite journal | last=Tadokoro | first=M. | title= Studo de la Loka Grupo pere de la uzado de la teoremo de Virial | journal=Publikaĵoj de la Astronomia Societo de Japanio | volumen=20 | page=230 | date=1968 | bibcode=1968PASJ...20..230T }} Tiu fonto ĉirkaŭkalkulas densecon de 7 kun e=-29 kaj u=g/cm³ por la [[Loka Grupo]]. Unu [[atommasa unuo]] estas 1,66 kun e=-24 kaj u=g, por proksimume 40 atomoj por kuba metro.</ref> La vakuo estis ofte aperanta temo por debato [[filozofio|filozofia]] ekde la [[Antikva Grekio]], sed ĝi ne estis studita empirie ĝis la [[17-a jarcento]]. [[Evangelista Torricelli]] produktis la unuan vakuon de [[laboratorio]] en [[1643]] kaj sekve oni disvolvigis aliajn eksperimentajn teknikojn kiel rezulto de liaj teorioj pri la [[atmosfera premo]]. La '''torricelli-a vakuo''' estas kreita plenigante altan ujon el vitro fermitan per unu el ties ekstremaĵojn per [[hidrargo]], kaj poste renversante ĝin en alia ujo por enhavi la hidrargon.<ref>[https://books.google.com/books?id=7igDAAAAMBAJ&pg=PT3 ''Cómo hacer un tubo Geissler experimental''], ĉiumonata ''Popular Science'', Februaro 1919, nenumerita paĝo. Bonnier Corporation</ref> La vakuo iĝis valora industria ilo en la [[20-a jarcento]] pro la enkonduko de la [[Ampolo|inkandeskaj ampoloj]] kaj de la [[Vakutubo|vakutuboj]], kaj ekde tiam ekzistas ampleksa gamo de teknologioj pri vakuo. La disvolvigo de la [[Kosmonaŭto|pilotitaj kosmonaŭtaj flugoj]] levis intereson por la efiko de la vakuo sur la homa sano kaj sur la vivaj estaĵoj ĝenerale. == Tipoj, gradoj kaj rangoj == '''Malaltvakuo''' estas vakuo akirebla per pumpiloj kun premo de 100 kPa ĝis 3 kPa. '''Mezvakuo''' estas vakuo akirebla per pumpiloj kun premo de 3 kPa ĝis 0.1 Pa. '''Altvakuo''' estas vakuo akirita per specialaj [[aparato]]j, kun premo de 0.1 Pa ĝis 0.1 µPa. '''Ultravakuo''' estas vakuo akirita per specialaj aparatoj kaj [[procezo]]j, de 0.1 µPa ĝis 0.1 nPa. '''Ideala vakuo''' estas vakuo kun nula premo. == Uzoj == Vakuo utilas en diversaj procezoj kaj aparatoj. Ĝia unua ĝeneraligita uzo estis en la [[inkandeska ampolo]] por protekti la filamenton kontraŭ ĥemia degradado. La ĥemia inerteco produktita de vakuo ankaŭ utilas por elektronfaska [[veldado]], malvarma veldado, vakua pakado kaj vakua [[fritado]]. Ultra-alta vakuo estas uzata en la studo de atompuraj substratoj, ĉar nur tre bona vakuo konservas atomskalajn purajn surfacojn dum sufiĉe longa tempo (proksimume de minutoj al tagoj). Alta al ultra-alta vakuo forigas la obstrukcon de aero, permesante al partiklaj faskoj deponi aŭ forigi materialojn sen poluado. Ĉi tiu estas la principo malantaŭ ĥemia vapora deponejo, fizika vapora deponejo kaj seka [[akvaforto]], kiuj estas esencaj por la fabrikado de [[duonkonduktaĵo]]j kaj optika tegado, kaj al surfacoscienco. La redukto de [[konvekcio]] provizas la termikan izoladon de [[termobotelo]]j. Vakuo malaltigas la [[bolpunkto]]n de likvaĵoj kaj favoras malaltan temperaturan gaseliradon, kiu estas uzata en [[liofilizado]], [[gluo]]preparado, vakua [[distilado]], [[ metalurgio]], kaj procezpurigo. La elektraj ecoj de vakuo ebligas [[elektrona mikroskopo|elektronan mikroskopon]] kaj [[vakutubo]]jn, inkluzive [[bildotubo]]jn. Vakuaj [[ŝaltilo]]j estas uzataj en [[elektrotekniko]]. Vaku[[arko]] procezoj estas industrie gravaj por produktado de certaj ŝtalaj aŭ altaj purecaj materialoj. La forigo de aera [[frotado]] estas utila por [[inercirado|inercirada]] [[konservado de energio]] kaj ultra[[centrifugilo]]j. Vakuaj sakoj estas uzataj por stokado, el kiuj la aero estas pumpita kiel eble plej multe, por redukti la volumon de la pakaĵo aŭ sako, kiel ekzemple konservado de manĝaĵo en vakua pakado, kutime por malhelpi [[Oksidigo|oksidadon]] de manĝaĵo. == Kelkaj ekzemploj == * [[Atmosfera premo]] ĉe la [[marbordo]] = 100 kPa * [[Polvosuĉilo]] = ĉ 40 kPa * Mekanika [[Pumpilo|vakua pumpilo]] = ĉ 1.3 Pa * Ĉe la ekstertera spaco = ĉ 130 µPa * Atmosfera premo ĉe la [[Luno|surfaco de la Tera Luno]] = ĉ 1.3 µPa * intergalaksia spaco = ĉ 13 nPa. * [[Kriogeniko|Kriogenika ĉelo]] por produkti vakuon = 1-1.3 nPa. ==Historia interpretado== [[Dosiero:Aristotle.jpg|thumb|dekstre|250|Bildo reprezentanta Aristotelon. Li neis la ekzistadon de vakuo.]] Historie, oni diskutis multe pri eblo de ekzistado de la vakuo. La antikvaj [[greka filozofio|antikvgrekaj filozofoj]] debatis la ekzistdon de la vakuo, aŭ de la nenio, en la kunteksto de [[atomismo]], kiu postulis la vakuon kaj la atomon kiel elementoj fundamente klarigaj de la fiziko. Sekvante la sugestojn de [[Platono]], eĉ la abstrakta koncepto de vakuo sentrajta frontis konsiderindan skeptikismon: ĝi ne povis estis perceptita per la sencoj, ne povis, per si mem, havigi aldonan povon klarigan trans la fizika volumo per kiu ĝi estu mezurita kaj, laŭdifine, ĝi ne estas laŭvorte nenio absolute, oni ne povis diri, ke ĝi ekzistas. [[Aristotelo]] kredis, ke neniu vakuo povis okaziĝi nature, ĉar la kontinua materio pli densa kiu ĉirkaŭus ĝin tuj plenigus ajnan ekan raraĵon kiu povus rezulti en vakuo. En sia ''[[Fiziko (Aristotelo)|Fiziko]]'', kvara libro, Aristotelo proponis nombrajn argumentojn kontraŭ la vakuo: por ekzemplo, ke la movado tra medio kiu ne havigu ajnan malhelpon povus pluiĝis ĝis senfine, ĉar ne estas tialo por ke io alvenu al ripozo en iu preciza loko. Tamen [[Lukrecio]] defendis la ekziston de la vakuo en la 1-a jarcento a.n.e., kaj [[Herono de Aleksandrio]] klopodis sensukcese krei artefaritan vakuon en la 1-a jarcento n.e. <ref name="genz">{{cite book| last =Genz | first =Henning | publication-date =1999 | date =1994 | title =Nothingness, the Science of Empty Space | edition =translated from German by Karin Heusch | place =New York | publisher =Perseus Book Publishing | isbn =978-0-7382-0610-3 | oclc =48836264 }}</ref> En la mezepoka [[islama mondo]], la islama fizikisto kaj saĝulo, [[Al-Farabi]] (Alfarabio, 872-950), realigis malgrandan eksperimenton relativan al la ekzistadon de vakuo, en kiu li esploris la manfunkciantajn [[piŝto]]jn en akvo.<ref>{{cite book| publisher = AZP (ZMD Corporation) | isbn = 978-0-9702389-0-0 | last = Zahoor | first = Akram | title = Muslim History: 570-1950 E.C. | loko = Gaithersburg, Maryland | dato = 2000}}</ref> Li alvenis al la konkludo ke la volumo de aero povas ekspansii por plenigi la disponeblan lokon, kaj sugestis, ke la koncepto de perfekta vakuo estas nekohera.<ref>[http://plato.stanford.edu/entries/arabic-islamic-natural Arabic and Islamic Natural Philosophy and Natural Science], ''Stanford Encyclopedia of Philosophy''</ref> Laŭ Nader El-Bizri, la fizikisto [[Alhazen]] (965-1039) kaj la Mu'tazili [[Kalam|teologoj]] ne samopiniis kun Aristotelo kaj Al-Farabi, kaj apogis la ekzistadon de vakuo. Uzante [[geometrio]]n kaj [[Scienco en la mezepoka islama mondo|matematikon]], Ibn al-Hajtham (Alhazen) pruvis, ke la loko (''al-makan'') estas la tridimensia vakuo imagita inter la internaj surfacoj de enhavanta ujo.<ref>{{cite journal|last=El-Bizri |first=Nader |date=2007 |title= Defendo de la suvereneco de la filozofio: ''Al-Baghdadi's Critique of Ibn al-Haytham's Geometrisation of Place'' |journal= ''Arabic Sciences and Philosophy'' |volume=17 |pages=57-80 |doi=10.1017/S0957423907000367 }}</ref> Laŭ Ahmad Dallal, [[Al-Biruni|Abū Rajhān al-Bīrūnī]] ankaŭ asertas, ke "ne estas observebla pruvo kiu formetu la eblon de la vakuo". <ref name=Dallal>{{cite web|first=Ahmad|last=Dallal|date=2001-2002|title=La interagado de scienco kaj teologio en la Kalam de la 14-a jarcento |publisher= El io mezepoka al io moderna en la islama mondo, Seminario Sawyer de la [[Universitato de Ĉikago]] |url=http://humanities.uchicago. edu/orgs/institute/sawyer/archive/islam/dallal.html|access-date=2008-02-02|archive-url=https://web.archive.org/web/20120210094416/http://humanities.uchicago.edu/orgs/institute/sawyer/archive/islam/dallal.html|archive-date=2012-02-10|url-status=}}</ref> La suĉ-pompilo estis priskribita de la araba inĝeniero [[Al-Ĝazari]] en la 13-a jarcento, kaj poste aperis en Euŭropo el la 15-a jarcento.<ref name=Hill2> Donald Routledge Hill, "Mechanical Engineering in the Medieval Near East", ''Scientific American'', mayo de 1991, pp. 64-69 ([cf.] Donald Routledge Hill, [http://home.swipnet.se/islam/articles/HistoryofSciences.htm Mechanical Engineering] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071225091836/http://home.swipnet.se/islam/articles/HistoryofSciences.htm |date=2007-12-25 }})</ref><ref>{{cite web|author=Hassan, Ahmad Y |title=El origen de la bomba de succión: Al-Jazari 1206 A.D |url=http://www.history-science-technology.com/Notes/Notes%202.htm |access-date=2008-07-16 |author-link= |url-status= |archive-url=https://web.archive.org/web/20080226102543/http://www.history-science-technology.com/Notes/Notes%202.htm |archive-date=2008-02-26 }}</ref><ref>Donald Routledge Hill (1996), ''A History of Engineering in Classical and Medieval Times'', Routledge, pp. 143, 150-152.</ref> La eŭropa [[skolastikismo]], kiel tiu de [[Roger Bacon]], [[Biagio Pelacani]] kaj [[Walter Burley]] en la 13-a kaj 14-a jarcentoj, centriĝis en aferoj relativaj al la koncepto de vakuo. Finfine laŭ la [[Stoikismo|stoikisma fiziko]] ĉe tiu afero, la fakuloj de la 14-a jarcento antaŭen apartiĝis iom post iom de la aristotela perspektivo favore al «supernatura vakuo» trans la limoj de la propra kosmo, konkludo amplekse agnoskita de la [[17-a jarcento]], kio helpis separi la naturajn aferojn disde teologiaj priokupoj. <ref name="Barrow2002">{{cite book |first=J.D. |last=Barrow |date=2002 |title=El libro de la nada: vacíos, vacíos y las últimas ideas sobre los orígenes del universo |series=Vintage Series |publisher=Vintage |isbn=978-0-375-72609-5 |lccn=00058894 |url=https://books.google.com/books?id=sU_K0wbBeugC&pg=PA77 |pages=71-72, 77}}</ref> Casi dos mil años después de Platón, [[René Descartes]] también propuso una teoría alternativa del atomismo basada en la geometría, sin la problemática [[dikotomio]] de vacío y átomo. Aunque Descartes estaba de acuerdo con la posición contemporánea, de que el vacío no se da en la naturaleza, el éxito de su sistema de [[Coordenadas cartesianas|sistema de coordenadas homónimo]] y, más implícitamente, el componente espacial-corporal de su metafísica vendrían a definir la noción filosóficamente moderna de espacio vacío como una extensión cuantificada del volumen. Sin embargo, según la definición antigua, la información direccional y la magnitud eran conceptualmente distintas. == Vidu ankaŭ == {{projektoj}} * [[Spaco]] kaj [[Ekstertero]] *[[Kvantuma ŝaŭmo]] * [[Lumporta etero]] * [[Premo]] *[[Pumpilo]] *[[Magdeburgaj duongloboj]] *[[Vakutrajno]] (Vakuotuba Trajno) ==Notoj== {{Referencoj|2}} == Bibliografio == * Luciano Boi (2011). [https://books.google.es/books?id=rAEVOLae_FoC&redir_esc=y ''The Quantum Vacuum: A Scientific and Philosophical Concept, from Electrodynamics to String Theory and the Geometry of the Microscopic World''.] Johns Hopkins University Press. ISBN 978-1-4214-0247-5. * Henning Genz (2001). ''Nothingness: The Science Of Empty Space''. Da Capo Press. ISBN 978-0-7382-0610-3. * Ribas, Albert (2008). ''Biografía del vacío. Su historia filosófica y científica desde la Antigüedad a la Edad Moderna'' (4a eldono). Barcelona: Sunya. ISBN 978-846-1239-252. * Talavera, Laura; Mario Farías (1990). ''El vacío y sus aplicaciones''. México: La Ciencia para Todos. ISBN 978-968-16-7032-0. {{havenda artikolo|Vakuo}} {{Bibliotekoj}} [[Kategorio:Vakuo| ]] ghs731azhiky9cfka6u54yp0k0yxnyo 7684813 7684812 2022-08-10T22:00:24Z Kani 670 /* Historia interpretado */ wikitext text/x-wiki {{redaktata|Kani}} [[Dosiero:Kolbenluftpumpe hg.jpg|thumb|Pumpilo por montri vakuon|300x300px]] [[Dosiero:An_Experiment_on_a_Bird_in_an_Air_Pump_by_Joseph_Wright_of_Derby,_1768.jpg|eta|240px|Ĉi tiu [[pentraĵo]]: [[Eksperimento]] pri birdo en la aer[[pumpilo]] de [[Joseph Wright]] el [[Derbio]], [[1768]], prezentas eksperimenton faritan de [[Robert Boyle]] en [[1660]].]] [[Dosiero:Gluehlampe_01_KMJ.jpg|eta|220px|[[Ampolo]]j enhavas partan vakuon, kutime plenigitan per [[argono]], kiu protektas la [[volframo|volframan]] (''tungsten'') [[filamento]]n.]] [[Dosiero:Apollo Command Service Module in vacuum chamber.jpg|eta|200px|Granda vakuĉambro por trejnado de [[kosmonaŭto]]j.]] '''Vakuo''' estas [[spaco]] entenanta neniom da [[materio]], aŭ [[premo]]n malpli altan ol kutima [[atmosfero|atmosfera]] premo de 101.3 [[Paskalo_(mezurunuo)|kPa]]. En la praktiko ĝi estas spaco entenanta treege maldensan materion, precipe post elpumpado de [[aero]], nome malplena ujo, senenhava ujo. Laŭetende, oni nomas vakuo ankaŭ la kondiĉon de regiono en kiu la [[Materikvanto|denseco de partikloj]] estas tre malalta, kiel por ekzemplo la interstela spaco. Sub eksteraj [[atmosfero|atmosferaj]] kondiĉoj vakuo ŝajnas alsuĉi aeron, sed vere la ekstera premo enpuŝas ĝin. Ĝi povas ekzisti nature aŭ esti kreita artefarite, ĉar ĝi povas esti uzita por teknologio aŭ scienco, kaj eĉ en la ĉiutaga vivo. Oni profitas ĝin en diversaj industrioj, kiel ĉe la nutrindustrio, la aŭtomobila industrio aŭ la kuracilindustrio. La [[mezurunuo]] de vakuo uzata estas nomata [[Paskalo (mezurunuo)|paskalo]], [[Mallongigo|mallongigita]] per [[Pa]]. Vakuo ankaŭ povas esti esprimita per uzado de '''torr''', per [[Barometro|barometra skalo]], aŭ kiel [[procento]] de la [[atmosfera premo]] per uzado de la mezurunuo [[Baro (unuo)|baro]], mallongigita per ''bar''. La ''kvalito'' de parta vakuo referencas al kiom multe ĝi alproksimiĝas al perfekta vakuo. En egaleco de kondiĉoj, ju pli malgranda [[premo]] de gaso, des pli grandkvalita vakuo. Por ekzemplo, tipa aersuĉilo produktas sufiĉan suĉadon por reduktir la aerpremon je ĉirkaŭ 20% proksimume.<ref>{{cite book |last=Campbell |first=Jeff |date=2005 |isbn=978-1-59486-274-8 |page=97 |title=Limpieza rápida |url=https://books.google.com/books?id=hqegeIz9dyQC&pg=PA97}} Oni atentigum ke 1 akvocolo estas ≈0,0025 [[Atmosfero (unuo)|atm]].</ref> Sed ja eblas vakuoj pli altkvalitaj. La ĉambroj de ultravakuo, oftaj en kemio, fiziko kaj inĝenierado, funkcias sub biliono (10^-12) de la atmosfera premo (100&nbsp;nPa), kaj povas atingi ĉirkaŭ 100 partiklojn/cm³. La [[ekstertero]] etas vakuo eĉ pli altkvalita, kun ekvivalento je nur malmultaj atomoj de [[hidrogeno]] por kuba metro averaĝe en la intergalaksia spaco.<ref name=tadokoro>{{cite journal | last=Tadokoro | first=M. | title= Studo de la Loka Grupo pere de la uzado de la teoremo de Virial | journal=Publikaĵoj de la Astronomia Societo de Japanio | volumen=20 | page=230 | date=1968 | bibcode=1968PASJ...20..230T }} Tiu fonto ĉirkaŭkalkulas densecon de 7 kun e=-29 kaj u=g/cm³ por la [[Loka Grupo]]. Unu [[atommasa unuo]] estas 1,66 kun e=-24 kaj u=g, por proksimume 40 atomoj por kuba metro.</ref> La vakuo estis ofte aperanta temo por debato [[filozofio|filozofia]] ekde la [[Antikva Grekio]], sed ĝi ne estis studita empirie ĝis la [[17-a jarcento]]. [[Evangelista Torricelli]] produktis la unuan vakuon de [[laboratorio]] en [[1643]] kaj sekve oni disvolvigis aliajn eksperimentajn teknikojn kiel rezulto de liaj teorioj pri la [[atmosfera premo]]. La '''torricelli-a vakuo''' estas kreita plenigante altan ujon el vitro fermitan per unu el ties ekstremaĵojn per [[hidrargo]], kaj poste renversante ĝin en alia ujo por enhavi la hidrargon.<ref>[https://books.google.com/books?id=7igDAAAAMBAJ&pg=PT3 ''Cómo hacer un tubo Geissler experimental''], ĉiumonata ''Popular Science'', Februaro 1919, nenumerita paĝo. Bonnier Corporation</ref> La vakuo iĝis valora industria ilo en la [[20-a jarcento]] pro la enkonduko de la [[Ampolo|inkandeskaj ampoloj]] kaj de la [[Vakutubo|vakutuboj]], kaj ekde tiam ekzistas ampleksa gamo de teknologioj pri vakuo. La disvolvigo de la [[Kosmonaŭto|pilotitaj kosmonaŭtaj flugoj]] levis intereson por la efiko de la vakuo sur la homa sano kaj sur la vivaj estaĵoj ĝenerale. == Tipoj, gradoj kaj rangoj == '''Malaltvakuo''' estas vakuo akirebla per pumpiloj kun premo de 100 kPa ĝis 3 kPa. '''Mezvakuo''' estas vakuo akirebla per pumpiloj kun premo de 3 kPa ĝis 0.1 Pa. '''Altvakuo''' estas vakuo akirita per specialaj [[aparato]]j, kun premo de 0.1 Pa ĝis 0.1 µPa. '''Ultravakuo''' estas vakuo akirita per specialaj aparatoj kaj [[procezo]]j, de 0.1 µPa ĝis 0.1 nPa. '''Ideala vakuo''' estas vakuo kun nula premo. == Uzoj == Vakuo utilas en diversaj procezoj kaj aparatoj. Ĝia unua ĝeneraligita uzo estis en la [[inkandeska ampolo]] por protekti la filamenton kontraŭ ĥemia degradado. La ĥemia inerteco produktita de vakuo ankaŭ utilas por elektronfaska [[veldado]], malvarma veldado, vakua pakado kaj vakua [[fritado]]. Ultra-alta vakuo estas uzata en la studo de atompuraj substratoj, ĉar nur tre bona vakuo konservas atomskalajn purajn surfacojn dum sufiĉe longa tempo (proksimume de minutoj al tagoj). Alta al ultra-alta vakuo forigas la obstrukcon de aero, permesante al partiklaj faskoj deponi aŭ forigi materialojn sen poluado. Ĉi tiu estas la principo malantaŭ ĥemia vapora deponejo, fizika vapora deponejo kaj seka [[akvaforto]], kiuj estas esencaj por la fabrikado de [[duonkonduktaĵo]]j kaj optika tegado, kaj al surfacoscienco. La redukto de [[konvekcio]] provizas la termikan izoladon de [[termobotelo]]j. Vakuo malaltigas la [[bolpunkto]]n de likvaĵoj kaj favoras malaltan temperaturan gaseliradon, kiu estas uzata en [[liofilizado]], [[gluo]]preparado, vakua [[distilado]], [[ metalurgio]], kaj procezpurigo. La elektraj ecoj de vakuo ebligas [[elektrona mikroskopo|elektronan mikroskopon]] kaj [[vakutubo]]jn, inkluzive [[bildotubo]]jn. Vakuaj [[ŝaltilo]]j estas uzataj en [[elektrotekniko]]. Vaku[[arko]] procezoj estas industrie gravaj por produktado de certaj ŝtalaj aŭ altaj purecaj materialoj. La forigo de aera [[frotado]] estas utila por [[inercirado|inercirada]] [[konservado de energio]] kaj ultra[[centrifugilo]]j. Vakuaj sakoj estas uzataj por stokado, el kiuj la aero estas pumpita kiel eble plej multe, por redukti la volumon de la pakaĵo aŭ sako, kiel ekzemple konservado de manĝaĵo en vakua pakado, kutime por malhelpi [[Oksidigo|oksidadon]] de manĝaĵo. == Kelkaj ekzemploj == * [[Atmosfera premo]] ĉe la [[marbordo]] = 100 kPa * [[Polvosuĉilo]] = ĉ 40 kPa * Mekanika [[Pumpilo|vakua pumpilo]] = ĉ 1.3 Pa * Ĉe la ekstertera spaco = ĉ 130 µPa * Atmosfera premo ĉe la [[Luno|surfaco de la Tera Luno]] = ĉ 1.3 µPa * intergalaksia spaco = ĉ 13 nPa. * [[Kriogeniko|Kriogenika ĉelo]] por produkti vakuon = 1-1.3 nPa. ==Historia interpretado== [[Dosiero:Aristotle.jpg|thumb|dekstre|250|Bildo reprezentanta Aristotelon. Li neis la ekzistadon de vakuo.]] Historie, oni diskutis multe pri eblo de ekzistado de la vakuo. La antikvaj [[greka filozofio|antikvgrekaj filozofoj]] debatis la ekzistdon de la vakuo, aŭ de la nenio, en la kunteksto de [[atomismo]], kiu postulis la vakuon kaj la atomon kiel elementoj fundamente klarigaj de la fiziko. Sekvante la sugestojn de [[Platono]], eĉ la abstrakta koncepto de vakuo sentrajta frontis konsiderindan skeptikismon: ĝi ne povis estis perceptita per la sencoj, ne povis, per si mem, havigi aldonan povon klarigan trans la fizika volumo per kiu ĝi estu mezurita kaj, laŭdifine, ĝi ne estas laŭvorte nenio absolute, oni ne povis diri, ke ĝi ekzistas. [[Aristotelo]] kredis, ke neniu vakuo povis okaziĝi nature, ĉar la kontinua materio pli densa kiu ĉirkaŭus ĝin tuj plenigus ajnan ekan raraĵon kiu povus rezulti en vakuo. En sia ''[[Fiziko (Aristotelo)|Fiziko]]'', kvara libro, Aristotelo proponis nombrajn argumentojn kontraŭ la vakuo: por ekzemplo, ke la movado tra medio kiu ne havigu ajnan malhelpon povus pluiĝis ĝis senfine, ĉar ne estas tialo por ke io alvenu al ripozo en iu preciza loko. Tamen [[Lukrecio]] defendis la ekziston de la vakuo en la 1-a jarcento a.n.e., kaj [[Herono de Aleksandrio]] klopodis sensukcese krei artefaritan vakuon en la 1-a jarcento n.e. <ref name="genz">{{cite book| last =Genz | first =Henning | publication-date =1999 | date =1994 | title =Nothingness, the Science of Empty Space | edition =translated from German by Karin Heusch | place =New York | publisher =Perseus Book Publishing | isbn =978-0-7382-0610-3 | oclc =48836264 }}</ref> En la mezepoka [[islama mondo]], la islama fizikisto kaj saĝulo, [[Al-Farabi]] (Alfarabio, 872-950), realigis malgrandan eksperimenton relativan al la ekzistadon de vakuo, en kiu li esploris la manfunkciantajn [[piŝto]]jn en akvo.<ref>{{cite book| publisher = AZP (ZMD Corporation) | isbn = 978-0-9702389-0-0 | last = Zahoor | first = Akram | title = Muslim History: 570-1950 E.C. | loko = Gaithersburg, Maryland | dato = 2000}}</ref> Li alvenis al la konkludo ke la volumo de aero povas ekspansii por plenigi la disponeblan lokon, kaj sugestis, ke la koncepto de perfekta vakuo estas nekohera.<ref>[http://plato.stanford.edu/entries/arabic-islamic-natural Arabic and Islamic Natural Philosophy and Natural Science], ''Stanford Encyclopedia of Philosophy''</ref> Laŭ Nader El-Bizri, la fizikisto [[Alhazen]] (965-1039) kaj la Mu'tazili [[Kalam|teologoj]] ne samopiniis kun Aristotelo kaj Al-Farabi, kaj apogis la ekzistadon de vakuo. Uzante [[geometrio]]n kaj [[Scienco en la mezepoka islama mondo|matematikon]], Ibn al-Hajtham (Alhazen) pruvis, ke la loko (''al-makan'') estas la tridimensia vakuo imagita inter la internaj surfacoj de enhavanta ujo.<ref>{{cite journal|last=El-Bizri |first=Nader |date=2007 |title= Defendo de la suvereneco de la filozofio: ''Al-Baghdadi's Critique of Ibn al-Haytham's Geometrisation of Place'' |journal= ''Arabic Sciences and Philosophy'' |volume=17 |pages=57-80 |doi=10.1017/S0957423907000367 }}</ref> Laŭ Ahmad Dallal, [[Al-Biruni|Abū Rajhān al-Bīrūnī]] ankaŭ asertas, ke "ne estas observebla pruvo kiu formetu la eblon de la vakuo". <ref name=Dallal>{{cite web|first=Ahmad|last=Dallal|date=2001-2002|title=La interagado de scienco kaj teologio en la Kalam de la 14-a jarcento |publisher= El io mezepoka al io moderna en la islama mondo, Seminario Sawyer de la [[Universitato de Ĉikago]] |url=http://humanities.uchicago. edu/orgs/institute/sawyer/archive/islam/dallal.html|access-date=2008-02-02|archive-url=https://web.archive.org/web/20120210094416/http://humanities.uchicago.edu/orgs/institute/sawyer/archive/islam/dallal.html|archive-date=2012-02-10|url-status=}}</ref> La suĉ-pompilo estis priskribita de la araba inĝeniero [[Al-Ĝazari]] en la 13-a jarcento, kaj poste aperis en Euŭropo el la 15-a jarcento.<ref name=Hill2> Donald Routledge Hill, "Mechanical Engineering in the Medieval Near East", ''Scientific American'', mayo de 1991, pp. 64-69 ([cf.] Donald Routledge Hill, [http://home.swipnet.se/islam/articles/HistoryofSciences.htm Mechanical Engineering] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071225091836/http://home.swipnet.se/islam/articles/HistoryofSciences.htm |date=2007-12-25 }})</ref><ref>{{cite web|author=Hassan, Ahmad Y |title=El origen de la bomba de succión: Al-Jazari 1206 A.D |url=http://www.history-science-technology.com/Notes/Notes%202.htm |access-date=2008-07-16 |author-link= |url-status= |archive-url=https://web.archive.org/web/20080226102543/http://www.history-science-technology.com/Notes/Notes%202.htm |archive-date=2008-02-26 }}</ref><ref>Donald Routledge Hill (1996), ''A History of Engineering in Classical and Medieval Times'', Routledge, pp. 143, 150-152.</ref> La eŭropa [[skolastikismo]], kiel tiu de [[Roger Bacon]], [[Biagio Pelacani]] kaj [[Walter Burley]] en la 13-a kaj 14-a jarcentoj, centriĝis en aferoj relativaj al la koncepto de vakuo. Finfine laŭ la [[Stoikismo|stoikisma fiziko]] ĉe tiu afero, la fakuloj de la 14-a jarcento antaŭen apartiĝis iom post iom de la aristotela perspektivo favore al «supernatura vakuo» trans la limoj de la propra kosmo, konkludo amplekse agnoskita de la [[17-a jarcento]], kio helpis separi la naturajn aferojn disde teologiaj priokupoj. <ref name="Barrow2002">{{cite book |first=J.D. |last=Barrow |date=2002 |title=El libro de la nada: vacíos, vacíos y las últimas ideas sobre los orígenes del universo |series=Vintage Series |publisher=Vintage |isbn=978-0-375-72609-5 |lccn=00058894 |url=https://books.google.com/books?id=sU_K0wbBeugC&pg=PA77 |pages=71-72, 77}}</ref> Preskaŭ du mil jarojn post Platono, ankaŭ [[René Descartes]] proponis teorion alternativan al atomismo bazitan sur la geometrio, sen la problema [[dikotomio]] inter vakuo kaj atomo. Kvankam Descartes samopiniis kun la nuntempa sinteno, ke la vakuo ne okazas en la naturo, la sukceso de lia samnoma sistemo de [[Kartezia koordinato|karteziaj koordinatoj]] kaj, pli klare, la komponanto spac-korpa de lia metafiziko difinos la nocion filozofie modernan de vakua spaco kiel kvanta etendo de la volumo. Tamen, laŭ la iama difino, la direkta informo kaj la amplekso estas koncepte diferencaj. == Vidu ankaŭ == {{projektoj}} * [[Spaco]] kaj [[Ekstertero]] *[[Kvantuma ŝaŭmo]] * [[Lumporta etero]] * [[Premo]] *[[Pumpilo]] *[[Magdeburgaj duongloboj]] *[[Vakutrajno]] (Vakuotuba Trajno) ==Notoj== {{Referencoj|2}} == Bibliografio == * Luciano Boi (2011). [https://books.google.es/books?id=rAEVOLae_FoC&redir_esc=y ''The Quantum Vacuum: A Scientific and Philosophical Concept, from Electrodynamics to String Theory and the Geometry of the Microscopic World''.] Johns Hopkins University Press. ISBN 978-1-4214-0247-5. * Henning Genz (2001). ''Nothingness: The Science Of Empty Space''. Da Capo Press. ISBN 978-0-7382-0610-3. * Ribas, Albert (2008). ''Biografía del vacío. Su historia filosófica y científica desde la Antigüedad a la Edad Moderna'' (4a eldono). Barcelona: Sunya. ISBN 978-846-1239-252. * Talavera, Laura; Mario Farías (1990). ''El vacío y sus aplicaciones''. México: La Ciencia para Todos. ISBN 978-968-16-7032-0. {{havenda artikolo|Vakuo}} {{Bibliotekoj}} [[Kategorio:Vakuo| ]] 9zty7luam3m6ivc2syp77zkaedzynzm 7684814 7684813 2022-08-10T22:00:57Z Kani 670 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kolbenluftpumpe hg.jpg|thumb|Pumpilo por montri vakuon|300x300px]] [[Dosiero:An_Experiment_on_a_Bird_in_an_Air_Pump_by_Joseph_Wright_of_Derby,_1768.jpg|eta|240px|Ĉi tiu [[pentraĵo]]: [[Eksperimento]] pri birdo en la aer[[pumpilo]] de [[Joseph Wright]] el [[Derbio]], [[1768]], prezentas eksperimenton faritan de [[Robert Boyle]] en [[1660]].]] [[Dosiero:Gluehlampe_01_KMJ.jpg|eta|220px|[[Ampolo]]j enhavas partan vakuon, kutime plenigitan per [[argono]], kiu protektas la [[volframo|volframan]] (''tungsten'') [[filamento]]n.]] [[Dosiero:Apollo Command Service Module in vacuum chamber.jpg|eta|200px|Granda vakuĉambro por trejnado de [[kosmonaŭto]]j.]] '''Vakuo''' estas [[spaco]] entenanta neniom da [[materio]], aŭ [[premo]]n malpli altan ol kutima [[atmosfero|atmosfera]] premo de 101.3 [[Paskalo_(mezurunuo)|kPa]]. En la praktiko ĝi estas spaco entenanta treege maldensan materion, precipe post elpumpado de [[aero]], nome malplena ujo, senenhava ujo. Laŭetende, oni nomas vakuo ankaŭ la kondiĉon de regiono en kiu la [[Materikvanto|denseco de partikloj]] estas tre malalta, kiel por ekzemplo la interstela spaco. Sub eksteraj [[atmosfero|atmosferaj]] kondiĉoj vakuo ŝajnas alsuĉi aeron, sed vere la ekstera premo enpuŝas ĝin. Ĝi povas ekzisti nature aŭ esti kreita artefarite, ĉar ĝi povas esti uzita por teknologio aŭ scienco, kaj eĉ en la ĉiutaga vivo. Oni profitas ĝin en diversaj industrioj, kiel ĉe la nutrindustrio, la aŭtomobila industrio aŭ la kuracilindustrio. La [[mezurunuo]] de vakuo uzata estas nomata [[Paskalo (mezurunuo)|paskalo]], [[Mallongigo|mallongigita]] per [[Pa]]. Vakuo ankaŭ povas esti esprimita per uzado de '''torr''', per [[Barometro|barometra skalo]], aŭ kiel [[procento]] de la [[atmosfera premo]] per uzado de la mezurunuo [[Baro (unuo)|baro]], mallongigita per ''bar''. La ''kvalito'' de parta vakuo referencas al kiom multe ĝi alproksimiĝas al perfekta vakuo. En egaleco de kondiĉoj, ju pli malgranda [[premo]] de gaso, des pli grandkvalita vakuo. Por ekzemplo, tipa aersuĉilo produktas sufiĉan suĉadon por reduktir la aerpremon je ĉirkaŭ 20% proksimume.<ref>{{cite book |last=Campbell |first=Jeff |date=2005 |isbn=978-1-59486-274-8 |page=97 |title=Limpieza rápida |url=https://books.google.com/books?id=hqegeIz9dyQC&pg=PA97}} Oni atentigum ke 1 akvocolo estas ≈0,0025 [[Atmosfero (unuo)|atm]].</ref> Sed ja eblas vakuoj pli altkvalitaj. La ĉambroj de ultravakuo, oftaj en kemio, fiziko kaj inĝenierado, funkcias sub biliono (10^-12) de la atmosfera premo (100&nbsp;nPa), kaj povas atingi ĉirkaŭ 100 partiklojn/cm³. La [[ekstertero]] etas vakuo eĉ pli altkvalita, kun ekvivalento je nur malmultaj atomoj de [[hidrogeno]] por kuba metro averaĝe en la intergalaksia spaco.<ref name=tadokoro>{{cite journal | last=Tadokoro | first=M. | title= Studo de la Loka Grupo pere de la uzado de la teoremo de Virial | journal=Publikaĵoj de la Astronomia Societo de Japanio | volumen=20 | page=230 | date=1968 | bibcode=1968PASJ...20..230T }} Tiu fonto ĉirkaŭkalkulas densecon de 7 kun e=-29 kaj u=g/cm³ por la [[Loka Grupo]]. Unu [[atommasa unuo]] estas 1,66 kun e=-24 kaj u=g, por proksimume 40 atomoj por kuba metro.</ref> La vakuo estis ofte aperanta temo por debato [[filozofio|filozofia]] ekde la [[Antikva Grekio]], sed ĝi ne estis studita empirie ĝis la [[17-a jarcento]]. [[Evangelista Torricelli]] produktis la unuan vakuon de [[laboratorio]] en [[1643]] kaj sekve oni disvolvigis aliajn eksperimentajn teknikojn kiel rezulto de liaj teorioj pri la [[atmosfera premo]]. La '''torricelli-a vakuo''' estas kreita plenigante altan ujon el vitro fermitan per unu el ties ekstremaĵojn per [[hidrargo]], kaj poste renversante ĝin en alia ujo por enhavi la hidrargon.<ref>[https://books.google.com/books?id=7igDAAAAMBAJ&pg=PT3 ''Cómo hacer un tubo Geissler experimental''], ĉiumonata ''Popular Science'', Februaro 1919, nenumerita paĝo. Bonnier Corporation</ref> La vakuo iĝis valora industria ilo en la [[20-a jarcento]] pro la enkonduko de la [[Ampolo|inkandeskaj ampoloj]] kaj de la [[Vakutubo|vakutuboj]], kaj ekde tiam ekzistas ampleksa gamo de teknologioj pri vakuo. La disvolvigo de la [[Kosmonaŭto|pilotitaj kosmonaŭtaj flugoj]] levis intereson por la efiko de la vakuo sur la homa sano kaj sur la vivaj estaĵoj ĝenerale. == Tipoj, gradoj kaj rangoj == '''Malaltvakuo''' estas vakuo akirebla per pumpiloj kun premo de 100 kPa ĝis 3 kPa. '''Mezvakuo''' estas vakuo akirebla per pumpiloj kun premo de 3 kPa ĝis 0.1 Pa. '''Altvakuo''' estas vakuo akirita per specialaj [[aparato]]j, kun premo de 0.1 Pa ĝis 0.1 µPa. '''Ultravakuo''' estas vakuo akirita per specialaj aparatoj kaj [[procezo]]j, de 0.1 µPa ĝis 0.1 nPa. '''Ideala vakuo''' estas vakuo kun nula premo. == Uzoj == Vakuo utilas en diversaj procezoj kaj aparatoj. Ĝia unua ĝeneraligita uzo estis en la [[inkandeska ampolo]] por protekti la filamenton kontraŭ ĥemia degradado. La ĥemia inerteco produktita de vakuo ankaŭ utilas por elektronfaska [[veldado]], malvarma veldado, vakua pakado kaj vakua [[fritado]]. Ultra-alta vakuo estas uzata en la studo de atompuraj substratoj, ĉar nur tre bona vakuo konservas atomskalajn purajn surfacojn dum sufiĉe longa tempo (proksimume de minutoj al tagoj). Alta al ultra-alta vakuo forigas la obstrukcon de aero, permesante al partiklaj faskoj deponi aŭ forigi materialojn sen poluado. Ĉi tiu estas la principo malantaŭ ĥemia vapora deponejo, fizika vapora deponejo kaj seka [[akvaforto]], kiuj estas esencaj por la fabrikado de [[duonkonduktaĵo]]j kaj optika tegado, kaj al surfacoscienco. La redukto de [[konvekcio]] provizas la termikan izoladon de [[termobotelo]]j. Vakuo malaltigas la [[bolpunkto]]n de likvaĵoj kaj favoras malaltan temperaturan gaseliradon, kiu estas uzata en [[liofilizado]], [[gluo]]preparado, vakua [[distilado]], [[ metalurgio]], kaj procezpurigo. La elektraj ecoj de vakuo ebligas [[elektrona mikroskopo|elektronan mikroskopon]] kaj [[vakutubo]]jn, inkluzive [[bildotubo]]jn. Vakuaj [[ŝaltilo]]j estas uzataj en [[elektrotekniko]]. Vaku[[arko]] procezoj estas industrie gravaj por produktado de certaj ŝtalaj aŭ altaj purecaj materialoj. La forigo de aera [[frotado]] estas utila por [[inercirado|inercirada]] [[konservado de energio]] kaj ultra[[centrifugilo]]j. Vakuaj sakoj estas uzataj por stokado, el kiuj la aero estas pumpita kiel eble plej multe, por redukti la volumon de la pakaĵo aŭ sako, kiel ekzemple konservado de manĝaĵo en vakua pakado, kutime por malhelpi [[Oksidigo|oksidadon]] de manĝaĵo. == Kelkaj ekzemploj == * [[Atmosfera premo]] ĉe la [[marbordo]] = 100 kPa * [[Polvosuĉilo]] = ĉ 40 kPa * Mekanika [[Pumpilo|vakua pumpilo]] = ĉ 1.3 Pa * Ĉe la ekstertera spaco = ĉ 130 µPa * Atmosfera premo ĉe la [[Luno|surfaco de la Tera Luno]] = ĉ 1.3 µPa * intergalaksia spaco = ĉ 13 nPa. * [[Kriogeniko|Kriogenika ĉelo]] por produkti vakuon = 1-1.3 nPa. ==Historia interpretado== [[Dosiero:Aristotle.jpg|thumb|dekstre|250|Bildo reprezentanta Aristotelon. Li neis la ekzistadon de vakuo.]] Historie, oni diskutis multe pri eblo de ekzistado de la vakuo. La antikvaj [[greka filozofio|antikvgrekaj filozofoj]] debatis la ekzistdon de la vakuo, aŭ de la nenio, en la kunteksto de [[atomismo]], kiu postulis la vakuon kaj la atomon kiel elementoj fundamente klarigaj de la fiziko. Sekvante la sugestojn de [[Platono]], eĉ la abstrakta koncepto de vakuo sentrajta frontis konsiderindan skeptikismon: ĝi ne povis estis perceptita per la sencoj, ne povis, per si mem, havigi aldonan povon klarigan trans la fizika volumo per kiu ĝi estu mezurita kaj, laŭdifine, ĝi ne estas laŭvorte nenio absolute, oni ne povis diri, ke ĝi ekzistas. [[Aristotelo]] kredis, ke neniu vakuo povis okaziĝi nature, ĉar la kontinua materio pli densa kiu ĉirkaŭus ĝin tuj plenigus ajnan ekan raraĵon kiu povus rezulti en vakuo. En sia ''[[Fiziko (Aristotelo)|Fiziko]]'', kvara libro, Aristotelo proponis nombrajn argumentojn kontraŭ la vakuo: por ekzemplo, ke la movado tra medio kiu ne havigu ajnan malhelpon povus pluiĝis ĝis senfine, ĉar ne estas tialo por ke io alvenu al ripozo en iu preciza loko. Tamen [[Lukrecio]] defendis la ekziston de la vakuo en la 1-a jarcento a.n.e., kaj [[Herono de Aleksandrio]] klopodis sensukcese krei artefaritan vakuon en la 1-a jarcento n.e. <ref name="genz">{{cite book| last =Genz | first =Henning | publication-date =1999 | date =1994 | title =Nothingness, the Science of Empty Space | edition =translated from German by Karin Heusch | place =New York | publisher =Perseus Book Publishing | isbn =978-0-7382-0610-3 | oclc =48836264 }}</ref> En la mezepoka [[islama mondo]], la islama fizikisto kaj saĝulo, [[Al-Farabi]] (Alfarabio, 872-950), realigis malgrandan eksperimenton relativan al la ekzistadon de vakuo, en kiu li esploris la manfunkciantajn [[piŝto]]jn en akvo.<ref>{{cite book| publisher = AZP (ZMD Corporation) | isbn = 978-0-9702389-0-0 | last = Zahoor | first = Akram | title = Muslim History: 570-1950 E.C. | loko = Gaithersburg, Maryland | dato = 2000}}</ref> Li alvenis al la konkludo ke la volumo de aero povas ekspansii por plenigi la disponeblan lokon, kaj sugestis, ke la koncepto de perfekta vakuo estas nekohera.<ref>[http://plato.stanford.edu/entries/arabic-islamic-natural Arabic and Islamic Natural Philosophy and Natural Science], ''Stanford Encyclopedia of Philosophy''</ref> Laŭ Nader El-Bizri, la fizikisto [[Alhazen]] (965-1039) kaj la Mu'tazili [[Kalam|teologoj]] ne samopiniis kun Aristotelo kaj Al-Farabi, kaj apogis la ekzistadon de vakuo. Uzante [[geometrio]]n kaj [[Scienco en la mezepoka islama mondo|matematikon]], Ibn al-Hajtham (Alhazen) pruvis, ke la loko (''al-makan'') estas la tridimensia vakuo imagita inter la internaj surfacoj de enhavanta ujo.<ref>{{cite journal|last=El-Bizri |first=Nader |date=2007 |title= Defendo de la suvereneco de la filozofio: ''Al-Baghdadi's Critique of Ibn al-Haytham's Geometrisation of Place'' |journal= ''Arabic Sciences and Philosophy'' |volume=17 |pages=57-80 |doi=10.1017/S0957423907000367 }}</ref> Laŭ Ahmad Dallal, [[Al-Biruni|Abū Rajhān al-Bīrūnī]] ankaŭ asertas, ke "ne estas observebla pruvo kiu formetu la eblon de la vakuo". <ref name=Dallal>{{cite web|first=Ahmad|last=Dallal|date=2001-2002|title=La interagado de scienco kaj teologio en la Kalam de la 14-a jarcento |publisher= El io mezepoka al io moderna en la islama mondo, Seminario Sawyer de la [[Universitato de Ĉikago]] |url=http://humanities.uchicago. edu/orgs/institute/sawyer/archive/islam/dallal.html|access-date=2008-02-02|archive-url=https://web.archive.org/web/20120210094416/http://humanities.uchicago.edu/orgs/institute/sawyer/archive/islam/dallal.html|archive-date=2012-02-10|url-status=}}</ref> La suĉ-pompilo estis priskribita de la araba inĝeniero [[Al-Ĝazari]] en la 13-a jarcento, kaj poste aperis en Euŭropo el la 15-a jarcento.<ref name=Hill2> Donald Routledge Hill, "Mechanical Engineering in the Medieval Near East", ''Scientific American'', mayo de 1991, pp. 64-69 ([cf.] Donald Routledge Hill, [http://home.swipnet.se/islam/articles/HistoryofSciences.htm Mechanical Engineering] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071225091836/http://home.swipnet.se/islam/articles/HistoryofSciences.htm |date=2007-12-25 }})</ref><ref>{{cite web|author=Hassan, Ahmad Y |title=El origen de la bomba de succión: Al-Jazari 1206 A.D |url=http://www.history-science-technology.com/Notes/Notes%202.htm |access-date=2008-07-16 |author-link= |url-status= |archive-url=https://web.archive.org/web/20080226102543/http://www.history-science-technology.com/Notes/Notes%202.htm |archive-date=2008-02-26 }}</ref><ref>Donald Routledge Hill (1996), ''A History of Engineering in Classical and Medieval Times'', Routledge, pp. 143, 150-152.</ref> La eŭropa [[skolastikismo]], kiel tiu de [[Roger Bacon]], [[Biagio Pelacani]] kaj [[Walter Burley]] en la 13-a kaj 14-a jarcentoj, centriĝis en aferoj relativaj al la koncepto de vakuo. Finfine laŭ la [[Stoikismo|stoikisma fiziko]] ĉe tiu afero, la fakuloj de la 14-a jarcento antaŭen apartiĝis iom post iom de la aristotela perspektivo favore al «supernatura vakuo» trans la limoj de la propra kosmo, konkludo amplekse agnoskita de la [[17-a jarcento]], kio helpis separi la naturajn aferojn disde teologiaj priokupoj. <ref name="Barrow2002">{{cite book |first=J.D. |last=Barrow |date=2002 |title=El libro de la nada: vacíos, vacíos y las últimas ideas sobre los orígenes del universo |series=Vintage Series |publisher=Vintage |isbn=978-0-375-72609-5 |lccn=00058894 |url=https://books.google.com/books?id=sU_K0wbBeugC&pg=PA77 |pages=71-72, 77}}</ref> Preskaŭ du mil jarojn post Platono, ankaŭ [[René Descartes]] proponis teorion alternativan al atomismo bazitan sur la geometrio, sen la problema [[dikotomio]] inter vakuo kaj atomo. Kvankam Descartes samopiniis kun la nuntempa sinteno, ke la vakuo ne okazas en la naturo, la sukceso de lia samnoma sistemo de [[Kartezia koordinato|karteziaj koordinatoj]] kaj, pli klare, la komponanto spac-korpa de lia metafiziko difinos la nocion filozofie modernan de vakua spaco kiel kvanta etendo de la volumo. Tamen, laŭ la iama difino, la direkta informo kaj la amplekso estas koncepte diferencaj. == Vidu ankaŭ == {{projektoj}} * [[Spaco]] kaj [[Ekstertero]] *[[Kvantuma ŝaŭmo]] * [[Lumporta etero]] * [[Premo]] *[[Pumpilo]] *[[Magdeburgaj duongloboj]] *[[Vakutrajno]] (Vakuotuba Trajno) ==Notoj== {{Referencoj|2}} == Bibliografio == * Luciano Boi (2011). [https://books.google.es/books?id=rAEVOLae_FoC&redir_esc=y ''The Quantum Vacuum: A Scientific and Philosophical Concept, from Electrodynamics to String Theory and the Geometry of the Microscopic World''.] Johns Hopkins University Press. ISBN 978-1-4214-0247-5. * Henning Genz (2001). ''Nothingness: The Science Of Empty Space''. Da Capo Press. ISBN 978-0-7382-0610-3. * Ribas, Albert (2008). ''Biografía del vacío. Su historia filosófica y científica desde la Antigüedad a la Edad Moderna'' (4a eldono). Barcelona: Sunya. ISBN 978-846-1239-252. * Talavera, Laura; Mario Farías (1990). ''El vacío y sus aplicaciones''. México: La Ciencia para Todos. ISBN 978-968-16-7032-0. {{havenda artikolo|Vakuo}} {{Bibliotekoj}} [[Kategorio:Vakuo| ]] k1k2ydlc29of019dnnr8qjs9k6e0192 0 51677 7684736 7684174 2022-08-10T19:11:04Z Tlustulimu 1543 ŝablono wikitext text/x-wiki {{Heredaĵo de UNESKO}} {{Informkesto geografiaĵo|konstruaĵo |kategorio = |lando = Belgio |regiono = Flandrio |situo = [[Antverpeno (urbo)|Antverpeno]] |latitudo = {{#invoke:Wikidata|claim|P625|parameter=latitude}} |longitudo = {{#invoke:Wikidata|claim|P625|parameter=longitude}} |regiono-ISO = BE |mapo lokumilo = iso |Mapo en angulo=<!--funkcias eĉ sen valoro!--> |zomo = 16 |unesko_tipo = Kultura |unesko_kriterioj = (ii)(iii)(iv)(vi) |libera = {{unuo|184.1|ha}} |libera tipo = Bufro |unesko_numero = 1185 |unesko_regiono= Eŭropo kaj Nordameriko |unesko_jaro = 2005 }} [[Dosiero:Plantin-moretus 19ee euw.jpg|eta|<center>La muzeo en la 19-a jarcento]] La muzeo '''Plantin-Moretus''' estas la sola presejo-eldonejo en la mondo, kiu konserviĝis el la renesanca kaj baroka periodoj. Ĝi estas la daŭrigo de la ''Officina Plantiniana'', fondita en 1555 de [[Christoffel Plantijn]], la unua industria presisto en la historio. Post lia morto la presejo estis transprenita de lia bofilo [[Jan I Moretus]]. En [[1876]] Edward Moretus vendis la presejon kun la tuta meblaro al la urbo [[Antverpeno (urbo)|Antverpeno]]. Unu jaron poste, en 1877, la loĝejo kaj presejo estis publike viziteblaj. Ekde la jaro 1997 la muzeo estas protektita monumento kaj ekde 1999 ĝi apartenas al la muzeoj de 'tutlanda graveco'. En 2002 la muzeo estis kandidatlistigita kiel [[Monda Kulturheredaĵo de UNESKO]]. En 2005 ĝi efektive akceptiĝis je tiu listo (kiel unua muzeo en ĝi). En la presejo troviĝas la du plej malnovaj presiloj por gazetoj de la tuta mondo. La muzeo situas ĉe ''Vrijdagmarkt'' (vendreda bazaro) en Antverpeno == Eksteraj ligiloj == * [http://museum.antwerpen.be/plantin_moretus/ Muzeo Plantin-Moretus] * [http://www.flickr.com/photos/tags/plantinmoretus/ Fotoj de la muzeo] [[Kategorio:Muzeoj en Belgio]] [[Kategorio:Konstruaĵoj en Antverpeno]] [[Kategorio:Mondaj heredaĵoj en Belgio]] [[Kategorio:Aperis en 1877]] 6phv5x8rkbkrim57aldt1vndo7rghte 0 52743 7684665 6462505 2022-08-10T17:30:19Z Erick Soares3 125189 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Gonçalves Dias.jpg|thumb|right|Gonçalves Dias, aŭtoro de la ''Canção do exílio'']] '''Kanto de l' Ekzilo''' (portugale ''Canção do exílio'') estas nacia poemo de [[Brazilo]]. Ĝi estis komponita en mezo de [[19-a jarcento]] ([[1843]]) de [[poeto]] [[Gonçalves Dias]] dum sia restado en [[Koimbro]]. En la [[poemo]], [[Gonçalves Dias]] mencias la [[birdo]]n [[Sabiao]], nuntempe [[simbolo]] de [[Brazilo]]. La Kanto de l' Ekzilo estas unu el neoficialaj naciaj simboloj de [[Brazilo]] kaj kelkaj el ĝiaj versoj estas kunmetitaj en [[Brazila nacia himno]]. Tre ofte, brazilanoj scias ĝin perkore kaj estas centoj de imitadoj de ĝi. Laŭ [[Aurélio Buarque de Holanda]] la precipa forto de la poemo estas la malesto de adjektivoj kaj la elekto de signifplenajn substantivojn, krom la [[paralelismo]] de komponado. '''Kanto de l' Ekzilo''' ([[Gonçalves Dias]]. Esperantigo: [[Francisko Valdomiro Lorenz]]<ref>{{Cite journal|url=https://archive.org/details/brazilaesperantisto_1907_j01_n01_apr/page/28/mode/1up|title=Kanto de L'Ekzilo|page=28|journal=Brazila Revuo Esperantista|date=Aprilo 1910|issue=1|volume=1}}</ref>) Mia lando havas palmojn, <br />Kie kantas sabia'. <br /> Birdoj tie ĉi kantantaj, <br />Tiel ne belsonas ja. <br />Kaj ni havas pli da steloj, <br />Sur herbejoj pli da floroj, <br />En arbaroj pli da vivo,<br /> Pli da amo en la koroj. <br />Tie nokte solrevante<br /> Pli da ĝoj' mi trovas ja; <br />Mia lando havas palmojn, <br />Kie kantas sabia'. <br /> Mia lando ĉarmojn havas, <br />Kiujn mi ne trovas ĉi;<br /> Tie nokte solrevante<br /> Pli da ĝoj' mi trovas ja. <br />Mia lando havas palmojn,<br /> Kie kantas sabia'! <br />Di' ne volu, ke mi mortu, <br />Sen reveni tien, ha. <br />Sen ekĝui la belaĵojn, <br />Kiuj ĉi ne estas ja;<br /> Sen revidi la palmarbojn,<br /> Kie kantas sabia' [[Kategorio:Poezio]] [[Kategorio:Literaturo de Brazilo]] 8pts53f26rz8gsvx8mf2vn8ddi78lp4 0 52815 7684811 7683377 2022-08-10T21:45:57Z Ceancata 20778 wikitext text/x-wiki {{Informkesto kantisto | nomo = Olivia Newton-John | dosiero =Olivia_Newton-John_1988b.jpg | priskribo de dosiero = Olivia Newton-John proksimume en la jaro [[1988]] | grandeco de dosiero = | larĝa dosiero = | fono = soloa kantisto | naskonomo = | alie nomata = | kromnomo = | naskiĝo = [[26-an de septembro]] [[1948]], [[Kembriĝo (Britio)|Kembriĝo]], {{Flago|Britio}}&nbsp;[[Britio]] | morto = | deveno = [[Melbourne]], [[Viktorio (Aŭstralio)|Viktorio]], {{Flago|Aŭstralio}}&nbsp;[[Aŭstralio]] | instrumento = [[voĉa muziko]], [[drumo]] | tipo de voĉo = | ĝenro = [[kontreo]], [[popmuziko]], [[muzikalo]] | profesio = [[kantistino]], [[komponistino]], [[aktorino]] | aktivaj jaroj = [[1963]] – nuntempo | eldoninto = | parencaj temoj = | ttt = [http://www.olivianewton-john.com www.olivianewton-john.com] | nuntempaj membroj = | antaŭaj membroj = | signifa instrumento = }} '''Olivia NEWTON-JOHN''' estis [[Aŭstralio|aŭstralia]] [[kantisto|kantistino]] kaj [[aktoro|aktorino]]. Ŝi naskiĝis {{naskiĝtago|1948|09|26}} en [[Cambridge]] en [[Anglio]] kaj mortis la {{daton|8|aŭgusto|2022}} en [[Kalifornio]]. Ekde sia 5-a jaraĝo ŝi kreskis en [[Melburno]], kie ŝi komencis kiel folka kantistino. En la jaro [[1966]] aperas ŝiaj unuaj kantoj. En la jaro [[1970]] Olivia Newton-John aperas kiel anino de la grupo '''''Tomorrow''''' en samtitola filmo. Pli grandaj sukcesoj venas nur poste en la formo de furorkantoj ''If Not For You'' ([[1971]], de [[Bob Dylan]]), ''Banks Of The Ohio'' ([[1971]]), ''Let Me Be There'' ([[1974]]), ''If You Love Me'' ([[1974]]), ''I Honestly Love You'' ([[1974]]), ''Have You Never Been Mellow'' ([[1975]]), ''Please Mr. Please'' ([[1975]]). Ĉirkaŭ la jaro [[1975]] la kantistino komencis orientiĝi de [[popmuziko]] al country-muziko. Samtempe ŝi transloĝiĝis en [[Usono]]n. Grava rompo en ŝia kariero estis rolo en la filmo '''''Grease'''''. Akompanas ĝin ankaŭ vico da furorkantoj, krom aliaj ''You're The One That I Want'' (dueto kun [[John Travolta]]), ''Summer Nights'' kaj ''Hopelessly Devoted To You''. En la jaro [[1980]] ŝi rolis en '''''Xanadu''''', el kiu devenas ankaŭ tre sukcesa kanto ''Xanadu''. == Filmaro == {| class="wikitable sortable" !Jaro!!Titolo!!Rolo |- |1965||Funny Things Happen Down Under||Olivia |- |1970||Toomorrow||Olivia |- |1978||Grease||Sandy Olsson |- |1980||Xanadu||Kira |- |1983||Two of a Kind||Debbie Wylder |- |1990||A Mom for Christmas||Amy Miller |- |1994||A Christmas Romance||Julia Stonecypher |- |1996||It's My Party||Lina Bingham |- |2000||Sordid Lives||Bitsy Mae Harling |- |2001||The Wilde Girls||Jasmine Wilde |- |2010||1 a Minute||Herself |- |2010||Score: A Hockey Musical||Hope Gordon |- |2011||A Few Best Men||Barbara Ramme |- |2017||Sharknado 5: Global Swarming||Orion |} == Eksteraj ligiloj == {{Commons}} * {{IMDb nomo}} {{bibliotekoj}} {{vivtempo|NEWTON-JOHN, Olivia}} [[Kategorio:Aŭstraliaj aktoroj]] [[Kategorio:Aŭstraliaj kantistoj]] a35davxm5i4j7lczgm1uzbdn8hkus0b 0 54075 7685247 7255935 2022-08-11T11:44:32Z LilyKitty 25129 de asteroide 6240 Lucretius Carus wikitext text/x-wiki {{informkesto verkisto | dato de naskiĝo = ĉirkaŭ [[-99|99 a.Kr.]] | dato de morto = ĉirkaŭ [[-55|55 a.Kr.]] | notindaj verkoj = ''[[De Rerum Natura]]'' }} '''Titus Lucretius Carus''', nomita '''Lukrecio''', (naskiĝis ĉirkaŭ [[-99]], mortis ĉirkaŭ [[-55]]) estis romia [[poeto]] kaj [[filozofo]]. == Vivo == Pri la vivo de Lukrecio ne multo estas konata. Li naskiĝis [[-96]]/[[-95]], kaj laŭ onidiroj li freneziĝis pro amiga drogtrinkaĵo kaj sinmortigis ĉirkaŭ [[-55]]. Des pli emfazinde estas la atingaĵo de la aŭtoro, ĉar dum "klaraj momentoj" de sia ĉefe depresiva malsano li sukcesis verki sian imponan poemegon. == Filozofio == [[File:T. Lucretii Cari De rerum natura.tif|thumb|''De rerum natura'', 1570]] Lukrecio, unu el la plej elstaraj romiaj filozofoj, estis ano de [[atomismo]]. Li apogis sin ĉefe sur la instruo de la [[helena Kulturo|helena]] filozofo [[Epikuro]], lia direkta instruisto supozeble estis [[Filodemo]]. Lukrecio estis konvinkita, ke la [[animo]] estas mortema (por tiu konvinko li sumigis 28 (!) pruvojn) kaj ke estas neeble, ke dioj enmiksiĝas en la vivon de la homoj. La celo de la filozofio de Lukrecio estis, ke la homoj akiru emocian trankvilon kaj seneksciton kaj forigu timon pri la morto kaj pri la dioj. Kontraste al Epikuro Lukrecio interesiĝas por la sociaj okazaĵoj de sia epoko, kondamnas la etikan degeneron de la nobelularo, akuzas la terurojn de la milito. Al Lukrecio sin rilatis speciale la [[materiismo|materiismaj]] filozofoj de pli postaj epokoj, ekzemple en la [[17a jarcento]] kaj en la [[marksismo|marksisma]] [[socialismo]]. == Literaturhistoria signifo == Lukrecio kaj [[Cicerono]] estis pioniroj de ''filozofia verkado'' en latina lingvo. Pro tio ili ofte devis formi taŭgan latinlingvan terminaron kaj penis iĝi sendependaj de la [[helena literaturo|helenaj]] lingvo kaj literaturo. Esenca diferenco rilate al Cicerono estas, ke Lukrecio elektis la formon de [[didaktika epopeo]] (en [[heksametro]]j). Ankaŭ por tiu kategorio de la [[klasika literaturo|latina literaturo]] Lukrecio meritas la nomon de pioniro. Sub tiuj premisoj kompreneblas, ke la versoj de Lukrecio ne atingas la elegantecon de pli postaj latina heksametra poezio (speciale tiu de [[Vergilio]] kaj [[Ovidio]]). Kiel [[Epikurismo|Epikurano]] Lukrecio restis for de la aktuala politiko de sia vivtempo. Laŭ multaj opinioj estas ja la "risko de lia poezio", ke li provis publikigi la doktrinon de Epikuro, kaj speciale lian [[fiziko]]n, en formo de poemo (vd. supre), kvankam Epikuro mem diris, ke Epikurano ne verku poeziaĵojn – sed tiu eldiro eble pli rilatis al la ''enhavo'' de mitoj (''fabulae'') kaj ne tiom al la formo de poemo ĝenerale. Ĉar Lukrecio do diskonigis "veraĵon", doktrinon, finfine fakte (epikurisman) gracpromeson, li riskis fari tion, spite de la eldiro de sia majstro, en formo de poemo. Pli fruaj eksperimentoj en la latina literaturo pri filozofa poezifarado pli malpli fiaskis, ĉefe pro problemoj estetikaj kaj stilaj (komp. Cic. Ac. II,5,6 kaj Tusc. I,6; II,7 kaj IV,6f.). La poemo ''[[De Rerum Natura]]'' (laŭvorte "Pri la Naturo de la Aferoj" aŭ "pri la vera eco de la estaĵoj") estis denove redaktita de Cicerono mem kaj publikigita post la morto de Lukrecio (laŭ informo de [[Hieronimo]]). ''De Rerum Natura'' ampleksas ses librojn kaj prezentas la [[fiziko]]n, la [[psikologio]]n kaj la kulturan teorion de [[Epikuro]]. La [[etiko]] nur estas flanke traktata. La ses libroj disdividiĝas en tri grupojn: I kaj II: pri atomoj; III kaj IV: pri animo kaj menso ("anima", "animus"); V kaj VI: pri la mondo kaj ĝiaj fenomenoj. Kiel fonton probable Lukrecio uzis la verkojn de Epikuro mem, kiuj nuntempe nur parte estas pluekzistantaj. Lukrecio volas esti instruisto, kaj tio kiel konfesanta adepto de Epikuro (komp. la "eksterajn proemiojn" [enkondukojn de la libroduoj] kun iliaj himnoj pri Epikuro); celo (pri tio komp. [[Arthur Schopenhauer]]) estas la "liberigo de la homo" for de la religio, ĝuste per "ekkono". En ĥaosa epoko Lukrecio volas protekti kaj fortigi la homojn kontraŭ ĝenerala sensensiĝo kaj senvaloriĝo, emfazante la naturan perspektivon de pereo de ĉiuj objektoj – ankaŭ la "diaj". La verko de Lukrecio iĝis populara kaj multaj el liaj [[verso]]j fariĝis [[proverbo]]j en [[latinidaj lingvoj]]. == Verko == * ''De Rerum Natura'' (''"Pri la Naturo"'' aŭ ''"pri la vera eco de la estaĵoj"''), entute ses libroj. La verko estas ''instrua poemo'' - aliaj prefere nomas ĝin [[didaktika epopeo]] == Esperante == * Pluraj fragmentoj en [[Tutmonda Sonoro]] de [[Kálmán Kalocsay]], 1a volumo, paĝoj 156-162. * Ankaŭ en [[Antologio Latina]] de [[Gerrit Berveling]], 1a volumo, paĝoj 204-223. == Vidu ankaŭ == *[[6240 Lucretius Carus]] == Eksteraj ligiloj == * http://plato.stanford.edu/entries/lucretius * http://lib.ru/POEEAST/LUKRECIJ * [http://www.thelatinlibrary.com/luc.html latina teksto de "De Rerum Natura"] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20050831101340/http://www.thelatinlibrary.com/luc.html |date=2005-08-31 }} * [http://onlinebooks.library.upenn.edu/webbin/gutbook/lookup?num=785 Angla traduko en la kadro de "Project Gutenberg"] {{bibliotekoj}} [[Kategorio:Naskiĝintoj en la 1-a jarcento a.K.]] [[Kategorio:Mortintoj en la 1-a jarcento a.K.]] [[Kategorio:Romiaj filozofoj]] [[Kategorio:Klasikaj humanistoj]] [[Kategorio:Epopeaj poetoj]] [[Kategorio:Kritikistoj de religio]] [[Kategorio:Epikurismaj filozofoj]] [[Kategorio:Ateismaj filozofoj]] [[Kategorio:Romiaj poetoj]] lyoem4911ywdnhgu7fpdzjivn3nv96c 4 55306 7684801 6342724 2022-08-10T21:26:00Z 87.123.241.133 /* Ĉiuj ekzistantaj portaloj */ wikitext text/x-wiki [[Image:Portal.svg|36px|right]] '''Portalo en Vikipedio''' estas paĝo por prezenti i.a. artikolojn pri iu temo. Se vi volas helpi per subtenado de iu portalo, bonvolu aldoni vian nomon malsupre al la listo de subtenantoj. Eblas ankaŭ krei novan portalon. == Ligiloj al la portaloj == {{Portaloj}} ==Ĉiuj ekzistantaj portaloj== La jena listo montras ĉiujn konatajn portalojn en la Esperantlingva Vikipedio. Ĝi montras ankaŭ la fondinton kaj subtenantojn de la portalo. Bonvolu aldoni novajn portalojn laŭ la alfabeto kaj vikiigi kaj daton kaj jaron. La "fondodato" estas la dato, kiam la portalo fondiĝis aŭ kiam ĝi kreiĝis laŭ la historio. Krome aldonu ligilon al la portala ŝablono ĉe {{ŝl|portaloj}} kaj en la teme organizata [[Portalo:Portalejo|Portalejo]]. ''Bonvolu listigi vian nomon sub "Subtenanto(j)" se vi volas subteni portalon regule.'' {| align="center" border="2" cellpadding="4" cellspacing="0" style="margin: 1em 1em 1em 0; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse;" ! style="background:#efefef;" | Portalo ! style="background:#efefef;" | Fondodato ! style="background:#efefef;" | Fondinto ! style="background:#efefef; " | Subtenanto(j) |- |[[Portalo:Afriko]] |[[10-a de decembro]] [[2005]] |[[Vikipediisto:Petr Tomasovsky|Petr Tomasovsky]] |'''Subtenantoj estas bezonataj!''' |- |[[Portalo:Aŭgurado]] |[[6-a de junio]] [[2009]] |[[Vikipediisto:Zuazua|Zuazua]] |[[Vikipediisto:Zuazua|Zuazua]] ('''Subtenantoj estas bezonataj!''') |- |[[Portalo:Aŭstralio]] |[[31-a de decembro]] [[2006]] |[[Vikipediisto:Petr Tomasovsky|Petr Tomasovsky]] |'''Subtenantoj estas bezonataj!''' |- |[[Portalo:Astronomio]] |[[10-a de decembro]] [[2005]] |[[Vikipediisto:Petr Tomasovsky|Petr Tomasovsky]] |'''Subtenantoj estas bezonataj!''' |- |[[Portalo:Barato]] |[[11-a de decembro]] [[2005]] |[[Vikipediisto:Petr Tomasovsky|Petr Tomasovsky]] |'''Subtenantoj estas bezonataj!''' |- |[[Portalo:Biologio]] |[[26-a de aprilo]] [[2008]] |[[Vikipediisto:Castelobranco|CasteloBranco]] |[[Vikipediisto:Castelobranco|CasteloBranco]], [[Vikipediisto:Eb.eric|Eb.eric]] |- |[[Portalo:Bildliteraturo]] |[[11-a de novembro]] [[2006]] |[[Vikipediisto:Jonathaneo|Jonathaneo]] |[[Vikipediisto:Ryoho|Ryoho]] |- |[[Portalo:Brazilo]] |[[6-a de aprilo]] [[2006]] |[[Vikipediisto:Konrado|Konrado]] |[[Vikipediisto:Konrado|Konrado]] |- |[[Portalo:Budhismo]] |[[2-a de junio]] [[2007]] |[[Vikipediisto:Tigro|Tigro]] |[[Vikipediisto:Nosmetana|Nosmetana]] ('''Subtenantoj estas bezonataj!''') |- |[[Portalo:Ĉeĥio]] |[[8-a de decembro]] [[2005]] |[[Vikipediisto:Petr Tomasovsky|Petr Tomasovsky]] |[[Vikipediisto:Petr Tomasovsky|Petr Tomasovsky]] ('''Subtenantoj estas bezonataj!''') |- |[[Portalo:Dinosaŭroj]] |[[9-a de majo]] [[2009]] |[[Vikipediisto:Zuazua|Zuazua]] |[[Vikipediisto:Zuazua|Zuazua]] ('''Subtenantoj estas bezonataj!''') |- |[[Portalo:Egiptologio]] |[[8-a de aŭgusto]] [[2006]] |[[Vikipediisto:Mencheperre|Mencheperre]] |[[Vikipediisto:Mencheperre|Mencheperre]] |- |[[Portalo:Esperanto]] |[[29-a de oktobro]] [[2005]] |[[Vikipediisto:129.13.73.29|129.13.73.29]] |'''Subtenantoj estas bezonataj!''' |- |[[Portalo:Eŭropo]] |[[5-a de decembro]] [[2005]] |[[Vikipediisto:Sroterpomkapo|Sroterpomkapo]] |[[Vikipediisto:Sroterpomkapo|Sroterpomkapo]] ('''Subtenantoj estas bezonataj!''') |- |[[Portalo:GLAT]] |[[6-a de februaro]] [[2009]] |[[Vikipediisto:Fiskot|Fiskot]] |[[Vikipediisto:Fiskot|Fiskot]] |- |[[Portalo:Geografio]] |[[18-a de septembro]] [[2006]] |[[Vikipediisto:Lupíro|Lupíro]] |[[Vikipediisto:Zuazua|Zuazua]], [[Vikipediisto:JabieroKubo|JabieroKubo]] ('''Subtenantoj estas bezonataj!''') |- |[[Portalo:Hinduismo]] |[[15-a de aŭgusto]] [[2009]] |[[Vikipediisto:Zuazua|Zuazua]] |[[Vikipediisto:Zuazua|Zuazua]] ('''Subtenantoj estas bezonataj!''') |- |[[Portalo:Indonezio]] |[[13-a de decembro]] [[2005]] |[[Vikipediisto:Petr Tomasovsky|Petr Tomasovsky]] |'''Subtenantoj estas bezonataj!''' |- |[[Portalo:Inĝenierarto]] |[[6-a de Marto]] [[2006]] |[[Vikipediisto:Rick MILLER|Rick MILLER]] |[[Vikipediisto:Remux|Remux]] |- |[[Portalo:Juro]] |[[19-a de junio]] [[2006]] |[[Vikipediisto:Xavy|Xavier Dewidehem]] |[[Vikipediisto:Xavy|Xavier Dewidehem]] |- |[[Portalo:Kino]] |[[4-a de februaro]] [[2006]] |[[Vikipediisto:Internaciulo|Internaciulo]] |[[Vikipediisto:Internaciulo|Internaciulo]] |- |[[Portalo:Komputilo]] |[[3-a de oktobro]] [[2007]] |[[Vikipediisto:P.Fiŝo|P.Fiŝo]] |[[Vikipediisto:P.Fiŝo|P.Fiŝo]] ('''Subtenantoj estas bezonataj!''') |- |[[Portalo:Ludoj]] |[[4-a de decembro]] [[2005]] |[[Vikipediisto:Yekrats|Yekrats]] |[[Vikipediisto:Yekrats|Yekrats]] |- |[[Portalo:Nord-Ameriko]] |[[6-a de decembro]] [[2005]] |[[Vikipediisto:Sroterpomkapo|Sroterpomkapo]] |[[Vikipediisto:Sroterpomkapo|Sroterpomkapo]], [[Vikipediisto:Yekrats|Yekrats]] |- |[[Portalo:Ostrava]] |[[29-a de junio]] [[2009]] |[[Vikipediisto:Zuazua|Zuazua]] |[[Vikipediisto:Zuazua|Zuazua]] ('''Subtenantoj estas bezonataj!''') |- |[[Portalo:Sikismo]] |[[15-a de julio]] [[2016]] |[[Vikipediisto:Nosmetana|Nosmetana]] |'''Subtenantoj estas bezonataj!''' |- |[[Portalo:Slovakio]] |[[18-a de decembro]] [[2011]] |[[Vikipediisto:Petr Tomasovsky|Petr Tomasovsky]] |'''Subtenantoj estas bezonataj!''' |- |[[Portalo:Televido]] |[[9-a de decembro]] [[2005]] |[[Vikipediisto:Sroterpomkapo|Sroterpomkapo]] |[[Vikipediisto:Sroterpomkapo|Sroterpomkapo]] ('''Subtenantoj estas bezonataj!''') |- |[[Portalo:Spiritismo]] |[[14-a de oktobro]] [[2016]] |[[Vikipediisto:Vikiano|Vikiano]] |[[Vikipediisto:Vikiano|Vikiano]] ('''Subtenantoj estas bezonataj!''') |} === Listo === * [http://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=Speciala:%C4%88iuj_pa%C4%9Doj&namespace=100 Ĉiuj paĝoj kaj subpaĝoj] en nomspaco Portalo {{Vikipedio:Vikiportaloj/listo}} == Kiel krei novan portalon == Unue, portaloj ne konvenas por ĉiu temo. Kreu portalon nur por larĝa temo, kiu povos allogi grandan kvanton da interesiĝantaj legantoj kaj portalaj kunlaborantoj. Due, kiam vi decidos krei portalon, bonvolu krei ĝin ''kompletu''. Ankaŭ, se vi kreas portalon, tiam vi ''devas subtenadi ĝin''. Bonvolu ne lasi vian portalon fariĝi orfo. Por krei novan portalon pri la temo "Temo" procedu jene: :1) Kreu novan portalon ĉe '''<nowiki>[[Portalo:Temo]]</nowiki>''' (kun via elektata temo anstataŭ "Temo") kaj aldonu la sekvan tekston: <pre>{{subst:Portala skeleto|temo=Temo}}</pre>Konservu. :2) Kreu du subpaĝojn: ::1) <tt>Portalo:''Temo''/Kadro-supro</tt> kun la sekva teksto: <pre> {{Portalo/kadro-supro |titolo = {{{1}}} |redaktu-paĝo = {{{2}}} |borderaĵo = #aaaaaa <!-- Jen koloro de la borderaĵoj ĉirkaŭ kadro-sekcioj --> |titolo-fono = #aaccff <!-- Jen koloro de la Kadro Sektio Titolstrio fono --> |titolo-malfono = #ffffff <!-- Jen koloro de la Kadro Sekcio Titolostrio teksto --> |fono = #f9f9ff <!-- Jen koloro de la Kadro Sekcio fono --> |malfono = black <!-- Jen koloro de la Kadro Sekcio teksto --> }} </pre> Vi povas ŝanĝi la kolorojn laŭ via prefero. Konservu. ::2) <tt>Portalo:''Temo''/Kadro-malsupro</tt> kun la teksto: <pre>{{Portalo:Kadro-malsupro|{{{1}}}}}</pre> Konservu. :3) Revenu al via portalo-paĝo ''Portalo:Temo'' kaj sekvu la ruĝajn ligilojn por krei la sub-paĝojn kaj plenigi la kadrojn. :4) Aldonu ligilon al via nova portalo al la supro de la konvena artikolo (de la sama nomo) per la ŝablono '''{{shl|portalo}}'''. Ekzemple, se vi faros la portalon pri ''[[Eŭropo]]'', vi eble povus aldoni ĝin al la artikolo pri ''[[Anglio]]'' (nacio en Eŭropo): <pre>{{Portalo|Eŭropo|varianto=longa}}</pre> Kreos: {{Portalo|Eŭropo|varianto=longa}} {{-}} Se vi preferas malgrandan keston por tio, vi povas uzi <pre>{{Portalo|Eŭropo}}</pre>. {{Portalo|Eŭropo}} ==Kio konsistigas bonan portalon?== La plimulto el la portaloj enhavas: *Elmontran artikolon kaj/aŭ bildon; *Ligilojn al la ĉefa kategorio por la sciloko, kaj eble subkategoriojn; *Liston de artikoloj pri la sciloko; *Ĝeneralan informon pri la sciloko; *Ligilojn al aliaj portaloj (per ŝablono). ==Petataj portaloj== Se vi deziras krei portalon, konsideru krei unu el la jenaj petataj portaloj. Kiam vi kreas portalon el la listo, bonvolu forigi ĝin de la listo. Se vi dezirus la kreon de iu portalo, sed ne deziras krei ĝin mem, bonvolu aldoni ĝin malsupre al la listo. Ĝeneralaj portaloj estas preferataj anstataŭ specifaj portaloj: *[[Portalo:Ekonomio kaj Ekonomiko]] *[[Portalo:Geografio]] **[[Portalo:Azio]] **[[Portalo:Sud-Ameriko]] *[[Portalo:Historio]] *[[Portalo:Komuniko]] **[[Portalo:Radio]] **[[Portalo:Teatro]] *[[Portalo:Lingvo]] *[[Portalo:Religioj kaj Kredoj]] *[[Portalo:Scienco]] **[[Portalo:Filozofio]] **[[Portalo:Fiziko]] **[[Portalo:Komputiko]] **[[Portalo:Psikologio]] {{Navigilo Vikipediaj nomspacoj}} [[Kategorio:Vikipedio:Portaloj| ]] [[pl:Wikipedia:Portale]] ly1vg1b5ye6i28w04oubfmyz0g6960q 7684883 7684801 2022-08-11T04:59:21Z Tlustulimu 1543 ne okazu sendiskuta nek senkomenta forigo!/Nuligis version 7684801 de [[Uzanto:87.123.241.133|87.123.241.133]] ([[Speciala:Contributions/87.123.241.133|kontribuoj]], [[Uzanto-Diskuto:87.123.241.133|diskutpaĝo]]) wikitext text/x-wiki [[Image:Portal.svg|36px|right]] '''Portalo en Vikipedio''' estas paĝo por prezenti i.a. artikolojn pri iu temo. Se vi volas helpi per subtenado de iu portalo, bonvolu aldoni vian nomon malsupre al la listo de subtenantoj. Eblas ankaŭ krei novan portalon. == Ligiloj al la portaloj == {{Portaloj}} ==Ĉiuj ekzistantaj portaloj== La jena listo montras ĉiujn konatajn portalojn en la Esperantlingva Vikipedio. Ĝi montras ankaŭ la fondinton kaj subtenantojn de la portalo. Bonvolu aldoni novajn portalojn laŭ la alfabeto kaj vikiigi kaj daton kaj jaron. La "fondodato" estas la dato, kiam la portalo fondiĝis aŭ kiam ĝi kreiĝis laŭ la historio. Krome aldonu ligilon al la portala ŝablono ĉe {{ŝl|portaloj}} kaj en la teme organizata [[Portalo:Portalejo|Portalejo]]. ''Bonvolu listigi vian nomon sub "Subtenanto(j)" se vi volas subteni portalon regule.'' {| align="center" border="2" cellpadding="4" cellspacing="0" style="margin: 1em 1em 1em 0; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse;" ! style="background:#efefef;" | Portalo ! style="background:#efefef;" | Fondodato ! style="background:#efefef;" | Fondinto ! style="background:#efefef; " | Subtenanto(j) |- |[[Portalo:Afriko]] |[[10-a de decembro]] [[2005]] |[[Vikipediisto:Petr Tomasovsky|Petr Tomasovsky]] |'''Subtenantoj estas bezonataj!''' |- |[[Portalo:Aŭgurado]] |[[6-a de junio]] [[2009]] |[[Vikipediisto:Zuazua|Zuazua]] |[[Vikipediisto:Zuazua|Zuazua]] ('''Subtenantoj estas bezonataj!''') |- |[[Portalo:Aŭstralio]] |[[31-a de decembro]] [[2006]] |[[Vikipediisto:Petr Tomasovsky|Petr Tomasovsky]] |'''Subtenantoj estas bezonataj!''' |- |[[Portalo:Astronomio]] |[[10-a de decembro]] [[2005]] |[[Vikipediisto:Petr Tomasovsky|Petr Tomasovsky]] |'''Subtenantoj estas bezonataj!''' |- |[[Portalo:Barato]] |[[11-a de decembro]] [[2005]] |[[Vikipediisto:Petr Tomasovsky|Petr Tomasovsky]] |'''Subtenantoj estas bezonataj!''' |- |[[Portalo:Biologio]] |[[26-a de aprilo]] [[2008]] |[[Vikipediisto:Castelobranco|CasteloBranco]] |[[Vikipediisto:Castelobranco|CasteloBranco]], [[Vikipediisto:Eb.eric|Eb.eric]] |- |[[Portalo:Bildliteraturo]] |[[11-a de novembro]] [[2006]] |[[Vikipediisto:Jonathaneo|Jonathaneo]] |[[Vikipediisto:Ryoho|Ryoho]] |- |[[Portalo:Brazilo]] |[[6-a de aprilo]] [[2006]] |[[Vikipediisto:Konrado|Konrado]] |[[Vikipediisto:Konrado|Konrado]] |- |[[Portalo:Budhismo]] |[[2-a de junio]] [[2007]] |[[Vikipediisto:Tigro|Tigro]] |[[Vikipediisto:Nosmetana|Nosmetana]] ('''Subtenantoj estas bezonataj!''') |- |[[Portalo:Ĉeĥio]] |[[8-a de decembro]] [[2005]] |[[Vikipediisto:Petr Tomasovsky|Petr Tomasovsky]] |[[Vikipediisto:Petr Tomasovsky|Petr Tomasovsky]] ('''Subtenantoj estas bezonataj!''') |- |[[Portalo:Dinosaŭroj]] |[[9-a de majo]] [[2009]] |[[Vikipediisto:Zuazua|Zuazua]] |[[Vikipediisto:Zuazua|Zuazua]] ('''Subtenantoj estas bezonataj!''') |- |[[Portalo:Egiptologio]] |[[8-a de aŭgusto]] [[2006]] |[[Vikipediisto:Mencheperre|Mencheperre]] |[[Vikipediisto:Mencheperre|Mencheperre]] |- |[[Portalo:Esperanto]] |[[29-a de oktobro]] [[2005]] |[[Vikipediisto:129.13.73.29|129.13.73.29]] |'''Subtenantoj estas bezonataj!''' |- |[[Portalo:Eŭropo]] |[[5-a de decembro]] [[2005]] |[[Vikipediisto:Sroterpomkapo|Sroterpomkapo]] |[[Vikipediisto:Sroterpomkapo|Sroterpomkapo]] ('''Subtenantoj estas bezonataj!''') |- |[[Portalo:GLAT]] |[[6-a de februaro]] [[2009]] |[[Vikipediisto:Fiskot|Fiskot]] |[[Vikipediisto:Fiskot|Fiskot]] |- |[[Portalo:Geografio]] |[[18-a de septembro]] [[2006]] |[[Vikipediisto:Lupíro|Lupíro]] |[[Vikipediisto:Zuazua|Zuazua]], [[Vikipediisto:JabieroKubo|JabieroKubo]] ('''Subtenantoj estas bezonataj!''') |- |[[Portalo:Hinduismo]] |[[15-a de aŭgusto]] [[2009]] |[[Vikipediisto:Zuazua|Zuazua]] |[[Vikipediisto:Zuazua|Zuazua]] ('''Subtenantoj estas bezonataj!''') |- |[[Portalo:Indonezio]] |[[13-a de decembro]] [[2005]] |[[Vikipediisto:Petr Tomasovsky|Petr Tomasovsky]] |'''Subtenantoj estas bezonataj!''' |- |[[Portalo:Inĝenierarto]] |[[6-a de Marto]] [[2006]] |[[Vikipediisto:Rick MILLER|Rick MILLER]] |[[Vikipediisto:Remux|Remux]] |- |[[Portalo:Juro]] |[[19-a de junio]] [[2006]] |[[Vikipediisto:Xavy|Xavier Dewidehem]] |[[Vikipediisto:Xavy|Xavier Dewidehem]] |- |[[Portalo:Kino]] |[[4-a de februaro]] [[2006]] |[[Vikipediisto:Internaciulo|Internaciulo]] |[[Vikipediisto:Internaciulo|Internaciulo]] |- |[[Portalo:Komputilo]] |[[3-a de oktobro]] [[2007]] |[[Vikipediisto:P.Fiŝo|P.Fiŝo]] |[[Vikipediisto:P.Fiŝo|P.Fiŝo]] ('''Subtenantoj estas bezonataj!''') |- |[[Portalo:Ludoj]] |[[4-a de decembro]] [[2005]] |[[Vikipediisto:Yekrats|Yekrats]] |[[Vikipediisto:Yekrats|Yekrats]] |- |[[Portalo:Nord-Ameriko]] |[[6-a de decembro]] [[2005]] |[[Vikipediisto:Sroterpomkapo|Sroterpomkapo]] |[[Vikipediisto:Sroterpomkapo|Sroterpomkapo]], [[Vikipediisto:Yekrats|Yekrats]] |- |[[Portalo:Ostrava]] |[[29-a de junio]] [[2009]] |[[Vikipediisto:Zuazua|Zuazua]] |[[Vikipediisto:Zuazua|Zuazua]] ('''Subtenantoj estas bezonataj!''') |- |[[Portalo:Pedofilio]] |[[20-a de junio]] [[2013]] |[[Vikipediisto:Pangea|Pangea]] |[[Vikipediisto:Pangea|Pangea]] |- |[[Portalo:Sikismo]] |[[15-a de julio]] [[2016]] |[[Vikipediisto:Nosmetana|Nosmetana]] |'''Subtenantoj estas bezonataj!''' |- |[[Portalo:Slovakio]] |[[18-a de decembro]] [[2011]] |[[Vikipediisto:Petr Tomasovsky|Petr Tomasovsky]] |'''Subtenantoj estas bezonataj!''' |- |[[Portalo:Televido]] |[[9-a de decembro]] [[2005]] |[[Vikipediisto:Sroterpomkapo|Sroterpomkapo]] |[[Vikipediisto:Sroterpomkapo|Sroterpomkapo]] ('''Subtenantoj estas bezonataj!''') |- |[[Portalo:Spiritismo]] |[[14-a de oktobro]] [[2016]] |[[Vikipediisto:Vikiano|Vikiano]] |[[Vikipediisto:Vikiano|Vikiano]] ('''Subtenantoj estas bezonataj!''') |} === Listo === * [http://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=Speciala:%C4%88iuj_pa%C4%9Doj&namespace=100 Ĉiuj paĝoj kaj subpaĝoj] en nomspaco Portalo {{Vikipedio:Vikiportaloj/listo}} == Kiel krei novan portalon == Unue, portaloj ne konvenas por ĉiu temo. Kreu portalon nur por larĝa temo, kiu povos allogi grandan kvanton da interesiĝantaj legantoj kaj portalaj kunlaborantoj. Due, kiam vi decidos krei portalon, bonvolu krei ĝin ''kompletu''. Ankaŭ, se vi kreas portalon, tiam vi ''devas subtenadi ĝin''. Bonvolu ne lasi vian portalon fariĝi orfo. Por krei novan portalon pri la temo "Temo" procedu jene: :1) Kreu novan portalon ĉe '''<nowiki>[[Portalo:Temo]]</nowiki>''' (kun via elektata temo anstataŭ "Temo") kaj aldonu la sekvan tekston: <pre>{{subst:Portala skeleto|temo=Temo}}</pre>Konservu. :2) Kreu du subpaĝojn: ::1) <tt>Portalo:''Temo''/Kadro-supro</tt> kun la sekva teksto: <pre> {{Portalo/kadro-supro |titolo = {{{1}}} |redaktu-paĝo = {{{2}}} |borderaĵo = #aaaaaa <!-- Jen koloro de la borderaĵoj ĉirkaŭ kadro-sekcioj --> |titolo-fono = #aaccff <!-- Jen koloro de la Kadro Sektio Titolstrio fono --> |titolo-malfono = #ffffff <!-- Jen koloro de la Kadro Sekcio Titolostrio teksto --> |fono = #f9f9ff <!-- Jen koloro de la Kadro Sekcio fono --> |malfono = black <!-- Jen koloro de la Kadro Sekcio teksto --> }} </pre> Vi povas ŝanĝi la kolorojn laŭ via prefero. Konservu. ::2) <tt>Portalo:''Temo''/Kadro-malsupro</tt> kun la teksto: <pre>{{Portalo:Kadro-malsupro|{{{1}}}}}</pre> Konservu. :3) Revenu al via portalo-paĝo ''Portalo:Temo'' kaj sekvu la ruĝajn ligilojn por krei la sub-paĝojn kaj plenigi la kadrojn. :4) Aldonu ligilon al via nova portalo al la supro de la konvena artikolo (de la sama nomo) per la ŝablono '''{{shl|portalo}}'''. Ekzemple, se vi faros la portalon pri ''[[Eŭropo]]'', vi eble povus aldoni ĝin al la artikolo pri ''[[Anglio]]'' (nacio en Eŭropo): <pre>{{Portalo|Eŭropo|varianto=longa}}</pre> Kreos: {{Portalo|Eŭropo|varianto=longa}} {{-}} Se vi preferas malgrandan keston por tio, vi povas uzi <pre>{{Portalo|Eŭropo}}</pre>. {{Portalo|Eŭropo}} ==Kio konsistigas bonan portalon?== La plimulto el la portaloj enhavas: *Elmontran artikolon kaj/aŭ bildon; *Ligilojn al la ĉefa kategorio por la sciloko, kaj eble subkategoriojn; *Liston de artikoloj pri la sciloko; *Ĝeneralan informon pri la sciloko; *Ligilojn al aliaj portaloj (per ŝablono). ==Petataj portaloj== Se vi deziras krei portalon, konsideru krei unu el la jenaj petataj portaloj. Kiam vi kreas portalon el la listo, bonvolu forigi ĝin de la listo. Se vi dezirus la kreon de iu portalo, sed ne deziras krei ĝin mem, bonvolu aldoni ĝin malsupre al la listo. Ĝeneralaj portaloj estas preferataj anstataŭ specifaj portaloj: *[[Portalo:Ekonomio kaj Ekonomiko]] *[[Portalo:Geografio]] **[[Portalo:Azio]] **[[Portalo:Sud-Ameriko]] *[[Portalo:Historio]] *[[Portalo:Komuniko]] **[[Portalo:Radio]] **[[Portalo:Teatro]] *[[Portalo:Lingvo]] *[[Portalo:Religioj kaj Kredoj]] *[[Portalo:Scienco]] **[[Portalo:Filozofio]] **[[Portalo:Fiziko]] **[[Portalo:Komputiko]] **[[Portalo:Psikologio]] {{Navigilo Vikipediaj nomspacoj}} [[Kategorio:Vikipedio:Portaloj| ]] [[pl:Wikipedia:Portale]] os8ewq626uiynp5akvnlm037tqa4flj 0 56158 7684940 7535508 2022-08-11T06:34:11Z Crosstor 3176 /* Vidu ankaŭ */ wikitext text/x-wiki {{Informkesto urbo|regiono-ISO=RU}} '''Magadan''' ({{Lang-ru|Магадан}}) estas [[urbo]] en [[Rusio]], ĉefurbo de [[Magadana provinco]]. Kodo de [[OKATO]] de la urbo (en jaro [[2005]]) estas 44401. La urbo estis fondita en komenco de la [[1930]]-aj jaroj pro komenco de eligado de oro kaj fariĝas fifama pro la punlaborejoj tie ([[Gulago]]) dum la stalinisma regado. Ĝi havas statuson de urbo ekde jaro [[1939]]. La interurba telefona kodo estas 41322, la enurbaj telefonnumeroj estas kvinciferaj (en jaro 2005). Diferenco de la loka kaj [[moskva tempo|moskva]] tempoj estas 8 horoj (en jaro 2011). La urbo estas sur bordo de maro sur [[multjare frostiĝinta tero]]. En la urbo estas flughaveno. En jaro [[1959]] la urbo havis 62,2 mil loĝantojn. En jaro [[2010]] la urbo havis 95,9 mil loĝantojn.<ref>{{Citaĵo el la reto |url=http://www.perepis-2010.ru/results_of_the_census/VPN-BR.pdf |titolo=Предварительные итоги Всероссийской переписи населения 2010 года. Москва: ИИЦ «Статистика России», 2011. |alirdato=2012-01-19 |arkivurl=https://www.webcitation.org/64vPlk2hs?url=http://www.perepis-2010.ru/results_of_the_census/VPN-BR.pdf |arkivdato=2012-01-24 }}</ref> == Famuloj == * [[Anatolij Fokanov]], [[operkantisto]] == Vidu ankaŭ == Kolima (regiono) == Referencoj == {{Referencoj}} == Eksteraj ligiloj == * http://www.kolyma.ru <!-- _Официальный_ _сайт_ listo de urboj laŭ lando Magadan --> * http://www.magadan.ru <!-- _Strona_ _internetowa_ _miasta_ --> * http://vm.kolyma-info.ru {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20050403235453/http://vm.kolyma-info.ru/ |date=2005-04-03 }} <!-- Ĵurnalo «_Вечерний_ Magadan» --> * http://www.worldcam.pl/485,6,19,podglad.html <!-- _Kamera_ _internetowa_ --> {{Havenoj en Rusio}} {{Bibliotekoj}} [[Kategorio:Urboj de Magadana provinco]] cphdfjw70dy84bc6wsbalqg2hzpjly2 0 59418 7685220 5036031 2022-08-11T10:40:21Z 89.100.208.86 śQó wikitext text/x-wiki J4PóM2E 1+śWb1'0JVPMO4L"óś13 1,Q P×$ *n 21śópŁ MP3+Ośń#pę1ŁEQ 'N34ó2śśśśśśśśBą0C3HN1JPżME+Q+NąŁ3MżE [Dosiero:Tabliczka E1.svg|eta|100px]] La kombino '''E1''' havas plurajn signifojn: * En Eŭropo precipe temas pri mallongigo de la [[Eŭropa ŝoseo 1]], kiu etendiĝas inter nordo kaj sudo tra la insulo [[Irlando]] kaj la kontinenta parto de [[okcidenta Eŭropo]] ([[Hispanio]] kaj [[Portugalio]] en la duoninsulo [[Iberio]]). * Pri pliaj signifoj ekzemple en [[fiziko]], [[matematiko]], [[muziko]], pri koncernaj kodo de [[manĝa aldonaĵo]] kaj [[ĉelo]]j de [[ŝakluda tabulo]] tamen ankaŭ vidu la apartigan liston '''[[E kun nombro]]'''. {{literoj kun nombro}} {{apartigilo}} lbsis329qipso28g4favwzxl0ypy61z 0 62405 7685192 7680458 2022-08-11T10:21:04Z LiMr 34378 −[[Kategorio:1940 en Eŭropo]]; ±[[Kategorio:1940]]→[[Kategorio:1940 en Pollando]] per [[Vikipedio:VarmaKato|HotCat]] wikitext text/x-wiki {{Sen fontoj|historio|majo 2020}} [[Dosiero:Trzy krzyze.jpg|eta|La tri krucoj de {{fremdlingve|pl|Katyń}} ([[Katin]]), {{fremdlingve|pl|Charków}} ([[Ĥarkovo]]) kaj {{fremdlingve|pl|Miednoje}} ([[Miednoje]])]] [[Dosiero:Katyn massacre 7.jpg|eta|La amasa tombo – eltombigo 1943]] [[Dosiero:Katyn massacre 1.jpg|eta|La amasa tombo de oficiroj – eltombigo 1943]] [[Dosiero:Katyn massacre 8.jpg|eta|200px|La trovitaj objektoj de la polaj soldatoj mortigitaj en [[Katin]]]] [[Dosiero:Katyn massacre.jpg|eta|La nodo de [[Katin]] – la manoj ligitaj ĉe la dorso de viktimo]] [[Dosiero:Katyn massacre 2.jpg|eta|upright|La putriganta kadavro de majoro Adam Solski el la 57a Regimento de Grandpolia Infanterio, identifigitaj en la jaro 1943 roku<ref>[[Józef Mackiewicz]]: ''Sprawa mordu katyńskiego.'' Londyn 2009, s. 125 oraz fotografia IX po s. 160. {{ISBN|978-0-907652-65-6}}.</ref>]] {{Galerio| titolo=Propono de [[Lavrentij Berija]] kun akcepto de la anoj de [[Politburoo]], la bazo de la [[Katin]]-decido de la 5a de marto 1940 |pozicio=right | Dosiero:Katyn - decision of massacre p1.jpg|La unua paĝo de la dokumento kun la subskriboj de: [[Josif Stalin]], [[Vjaĉeslav Molotov]], '''Voroŝilov''', '''Mikojan''' kun la aldonaj apogsubskriboj de [[Miĥail Kalinin]] kaj [[Lazar Kaganoviĉ]]. | Dosiero:Katyn - decision of massacre p2.jpg|Druga strona dokumentu | Dosiero:Katyn - decision of massacre p3.jpg|Trzecia strona dokumentu | Dosiero:Katyn - decision of massacre p4.jpg|Czwarta strona dokumentu | Dosiero:Katyn - command of massacre.jpg|Decyzja [[Biuro Polityczne KC KPZR|Politbiura WKP(b)]] }} [[Dosiero:Witnesses of the massacre, Parfemon Kiselev a local resident of Katyn area, listening to Dr Ferenc Orsós.jpg|eta|Unu el la atestantoj de la Masakro de Katin Parfien Kisielew dum la interparolo kun d-ro [[Ferenc Orsós]]]] [[Dosiero:Senatorska Street in Warsaw KATYN.JPG|eta|La monumento pri la [[Masakro de Katin]] en [[Varsovio]]]] [[Dosiero:Pomnik katynski londyn.JPG|eta|La monumento pri la [[Masakro de Katin]] en [[Londono]]]] [[Dosiero:Katyn monument niles 2010.jpg|eta|La monumento pri la [[Masakro de Katin]] en [[Ĉikago]] ([[Usono]])]] [[Dosiero:Pomnik Katyński w Łodzi (3).jpg|eta|La monumento pri la [[Masakro de Katin]] en [[Lodzo]] ([[Pollando]])]] [[Dosiero:Toronto-katyn-memorial.jpg|eta|maldekstra|La monumento pri la [[Masakro de Katin]] en [[Toronto]] ([[Kanado]])]] [[Dosiero:Katyn memorial in Budapest-01.jpg|eta|La monumento pri la [[Masakro de Katin]] en [[Budapeŝto]] ([[Hungario]])]] [[Dosiero:CKZamek Pomnik 223-22.jpg|eta|maldekstra|La monumento pri la [[Masakro de Katin]] en [[Poznano]] ([[Pollando]])]] [[Dosiero:Pomnik katynski1.JPG|eta|dekstra|La monumento pri la [[Masakro de Katin]] en [[Vroclavo]] ([[Pollando]])]] [[Dosiero:Pomnik Katyński na cmentarzu Farnym we Wrześni.jpg|eta|maldekstra|La monumento pri la [[Masakro de Katin]] en [[Września]] ([[Pollando]])]] La '''[[masakro]] de [[Katin]]''' estis amasa [[ekzekuto]] de ne malpli ol 21 768 [[poloj|polaj]] civitanoj, en tio pli ol 10 mil [[oficiro]]j de polico kaj [[armeo]] dum la [[dua mondmilito]], en 1940. La masakro senvualiĝis en 1943. Tio kaŭzis interrompon fare de [[Stalin]] de [[diplomatio|diplomatiaj]] rilatoj inter la [[pola ekzila registaro]] en [[Londono]] kaj [[Sovetunio]], kio okazis nokte de la 25-a/26-a de aprilo 1943. Dum 50 jaroj (1940–1990) regopovoj de [[Sovetunio]] neis sian respondecon. La 13-an de aprilo 1990 ili oficiale konfirmis, ke tio estis „unu el pli pezaj krimoj de [[stalinismo]]”. Multe da aferoj ligitaj kun ĝi ne estis ĝis nun klarigitaj. Kontraŭe al [[Boris Jelcin]] nova prezidento de Rusio [[Vladimir Putin]] fermis [[arkivo]]jn kaj finis enketadon ne transdonante ties rezultojn al [[poloj]]. En malpli oficiala lingvo por difino de la Katina [[krimo]] oni uzas [[Metonimio|metonimian]] esprimon "Katyń" kaj "Arbaro de Katyń". == Historio == Post kiam [[Nazia Germanio]] subskribis kun Sovetunio aŭguste 1939 [[Pakto Ribbentrop-Molotov|Pakton Ribbentrop-Molotov]] kun [[sekreta aldona protokolo]] [[invado en Pollandon|Germanio ekatakis Pollandon]] de okcidento, soveta [[Ruĝa Armeo]] post 17 tagoj [[Soveta invado en Pollandon|invadis de oriento]]. Post dispartigo de [[Pollando]], la polaj soldatoj el [[Orientaj Limregionoj]] militkaptiĝis po dekmiloj kaj iris al [[militprizono]]j en malproksimajn lokojn. Kiam Germanio [[operaco Barbaroso|okupis Sovetunion]] junie de [[1941]], la London-sideja [[pola ekzila registaro]] kaj la sovetia gvidantaro interkonsentis pri kunlaboro kontraŭ Germanio kreante [[Pola Armeo en Sovetunio|Polan Armeon en Sovetunio]]. Pola generalo [[Władysław Anders]] komencis organizi la armeon kaj petis la sovetian gvidantaron transdoni 15.000 polajn [[militkaptito]]jn, kiujn la sovetianoj gardis en kaptitejoj proksime de [[Smolensk]] - li estis informita de [[Stalin]] decembre de [[1941]], ke plimulto de la kaptitoj rifuĝis al la fora [[Manĝurio]] kaj ili malaperis, kio estis [[mensogo]]. La 13-an de aprilo [[1943]] germanoj sciigis, ke oni trovis amastombojn de polaj oficiroj proksime al [[Smolensk]], en arbaro de [[Katin]]. Ili trovis entute 4 443 kadavrojn, pafitajn en la kapon de malantaŭe kaj enterigitajn en amas-tombejoj. La germanoj akuzis la sovetianojn pri ekzekuto de la militkaptitoj en majo de [[1940]]. La sovetianoj kontestis tion kaj akuzis la germanojn pri la amasmurdo, asertante, ke la poloj laboris en 1941 ĉe konstruado, tiel ilin murdis la germanoj en aŭgusto de 1941. La posta ekzameno flanke de germanoj kaj la [[Ruĝa Kruco]], pruvis, ke la masakro okazis komence de [[1940]], kiam la teritorio estis en la manoj de Sovetunio. <!--Bonvolu iel traduki, ĉar la ŝablono ne ekzistas nek ekzistos! -- {{Wikiźródła|Decyzja katyńska z 5 marca 1940|tłumaczenia radzieckich dokumentów dotyczących wymordowania polskich więźniów z kopiami oryginałów}}--> [[Speciala Enketa Komisiono de la Usona Kongreso pri Esploro de la Katina Murdo]] en 1952 raportis pri senduba kulpo de sovetunianoj, enkonduke subsktrekante, ke la masakro de Katin estis unu el la plej barbaraj internaciaj krimoj en la historio de la mondo. == Genezo de la krimo == La 5-an de marto 1940 [[bolŝevismo|bolŝevika]] [[Politburoo]] de la [[Centra Komitato]] de [[Komunista Partio de Sovetunio]] decidis murdi 14 700 milojn de polaj militkaptitaj oficiroj el [[Kozelsk]], [[Ostaŝkov]] kaj [[Starobilsk]] kaj 11 000 polajn civilulojn malliberigitaj sur [[Orientaj Limregionoj|orientaj teritorioj]] de la [[Dua Pola Respubliko]] - la akton de mortokondamno subskribis la plej gravaj gvidantoj de Sovetunio: [[Josif Stalin]], [[Vjaĉeslav Molotov]], [[Miĥail Kalinin]], [[Kliment Voroŝilov]], [[Lavrentij Berija]] (iniciatinto de la pafmortigo), [[Anastas Mikojan]] kaj [[Lazar Kaganoviĉ]]. Ĉefo de la [[genocido|genocida]] operaco, komencita la 4-an de aprilo, estis nomumita generalo [[Vasilij Bloĥin]], la ĉefa [[ekzekutisto]] de [[NKVD]]. Genocido de pola intelektularo okazis paralele sub la germana [[okupado]], post komunaj konferencoj de [[Gestapo]] kaj [[NKVD]] fine de 1939 en [[Zakopane]]: [[Intelektulkampanjo de Krakovo]]. == Falsado de la krimo kaj kaŝado - Katina mensogo == En 1943 komenciĝis periodo de falsigado kaj kaŝigo de la krimo, kion historiistoj priskribas kiel "katina [[mensogo]]", atestita jam de la [[Notaĵo de Ŝelepin]]. Alia maniero estis deturni la atenton, helpe de la simila nomo [[Ĥatinj (Belorusio)|Ĥatinj]]. La t.n. masakro de Katin estis internacie prisilentata ankaŭ fare de intelektuloj de [[Okcidenta Eŭropo]]. (...) == Viktimoj == * [[Andrzej Hałaciński]], poeto, subkolonelo, diplomato * [[Janina Lewandowska]], kantistino, aviadistino * [[Józef Marcinkiewicz]], matematikisto, spertulo pri [[analitiko]] * [[Leon Ptasznik]], kapitano * [[Mieczysław Smorawiński]], [[brigada generalo]] * [[Franciŝak Umjastoŭski]], belorusa verkisto == Memorigo == * [[Notaĵo de Ŝelepin]], [[Pola Milita Tombejo en Katin]], [[Tombejo de la Viktimoj de Totalismo en Ĥarkovo]], [[Kurapaty]], [[Augustów-traserĉo]], [[Katin-Muzeo en Varsovio]], [[Katina Monumento en Toronto]], [[Memor-Tago pri Viktimoj de Krimo en Katin]], [[Komitato de Katin]], [[Federacio de Katinaj Familioj]], [[Katina Ombro-Marŝo]], [[Katyń (filmo)|Filmo far de Andrzej Wajda]], [[Celebrado de la 70-a datreveno de Soveta Krimo en Katin]], == Vidu ankaŭ == * [[Masakro de Kurapati]] * [[NKVD]] * [[Konferencoj de Gestapo-NKVD]] * [[Speciala Enketa Komisiono de la Usona Kongreso pri Esploro de la Katina Murdo]] * [[Sovetia enketo pri la Masakro de Katin (1943-1944)]] * [[Notaĵo de Ŝelepin]] * [[Katin (filmo)]] de [[Andrzej Wajda]] * [[Kraŝo de la pola prezidenta aviadilo en 2010]] * [[Walenty Badylak]], [[Józef Czapski]], [[Ferdynand Goetel]], [[Stefan Niedzielak]], [[Józef Mackiewicz]], [[Zdzisław Peszkowski]], [[Andrzej Przewoźnik]], [[Stanisław Swianiewicz]], [[Andrzej Leszek Szcześniak]] == Bibliografio == * ''Amtliches Material zum Massenmord von Katyn'', Berlin 1943 [http://www.katyn-books.ru/archive/amtliches/amtliches_material.html Teksto]; * W. Abarinow: ''Oprawcy z Katynia'' ([[ekzekuto|Ekzekutistoj]] de Katin), Kraków 2007. ISBN 978-83-240-0792-9; * ''Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego'' ([[Ĥarkovo]]. Libro-[[Tombejo]] de Pola Milita Tombejo), Warszawa 2003. ISBN 83-916663-5-2 [http://www.radaopwim.gov.pl/media/pliki/Ksiega_Cmentarna_Charkow.pdf Teksto] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20160404204220/http://www.radaopwim.gov.pl/media/pliki/Ksiega_Cmentarna_Charkow.pdf |date=2016-04-04 }}; * L.R. Coatney: ''The Katyn Massacre: An Assessment of its Significance as a Public and Historical Issue in the United States and Great Britain'', 1940–1993, Western Illinois University 1993; * ''Indeks represjonowanych'' (Indekso de [[reprezalio|persekutitoj]]): Volumo 1-a, ''Rozstrzelani w Katyniu'' (Pafmortigitaj en Katin), Warszawa 1995, ISBN 83-86713-11-9; volumo 2-a, ''Rozstrzelani w Charkowie'' (Pafmortigitaj en Ĥarkovo), Warszawa 1996, ISBN 83-86713-12-7; volumo 3-a, ''Rozstrzelani w Twerze'' (Pafmortigitaj en [[Tver]]), Warszawa 1997, ISBN 83-86713-18-6; * I. S. Jażborowska: ''Katyń: zbrodnia chroniona tajemnicą państwową'' (Katin. [[Krimo]] protektata de ŝtata sekreto), Warszawa 1998. ISBN 83-05-13034-7; * F. Kadell: ''Kłamstwo katyńskie. Historia pewnej manipulacji. Fakty, dokumenty, świadkowie'' (Katina [[mensogo]]). Historio de certa manipulado. Faktoj, dokumentoj, atestantoj), Wrocław 2008. ISBN 978-83-245-8645-5; * N. Lebiediewa: ''Katyń. Zbrodnia przeciwko ludzkości'' (Katin. Krimo kontraŭ [[homaro]]), Warszawa 1998. ISBN 83-11-08741-5; * [[Józef Mackiewicz|J. Mackiewicz]]: ''Katyń. Zbrodnia bez sądu i kary'' (Katin. La krimo sen [[juĝo]] kaj [[puno]]), Warszawa 1997. ISBN 83-905877-1-8 [http://ipn.gov.pl/download.php?s=1&id=22180|Teksto]{{404|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}; * A. Siomkajło: ''Katyń w pomnikach świata'' (Katin en [[monumento]]j de la mondo), Warszawa 2002. ISBN 83-7399-009-7; * J. Trznadel: ''Powrót rozstrzelanej armii'' (Reveno de pafmortigita [[armeo]], Komorów 1997. ISBN 83-86482-01-X; * W. R. Wawrzonek: ''Zbrodnia Katyńska i jej „białe plamy”'' (Katina [[murdo]] kaj ties "blankaj makuloj") , Łódź 2008. ISBN 978-83-927556-0-9; * W. Wołk-Jezierska: ''Kulisy Zbrodni Katyńskiej'' (Malantaŭ la katina murdo), Wrocław 2005. ISBN 83-89684-81-0; * J. Zawodny: ''Katyń'', Lublin – Paryż 1989 (pollingva traduko de la libro ''Death in the Forest'', Notre Dame 1962, kaj postaj eldonoj); * В. Абаринов: Катынский лабиринт, Москва 1991. ISBN 5-7020-0374-8 [http://katyn.codis.ruabarinov.htm Malnova teksto]{{404|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}, [http://www.novpol.ru/index.php?id=792|Kompletigo]-kompletigo (pola eldono en 2007 titolita ''Oprawcy z Katynia''); == Referencoj == {{Referencoj}} == Eksteraj ligiloj == * [http://www.katedrapolowa.pl/ofiary.php Listo de polaj oficiroj kaj policanoj murditaj Katyń, Miednoje kaj Ĥarkovo kaj de polaj civitaj de t.n. Ukraina Listo de Katyń] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20160413142807/http://www.katedrapolowa.pl/ofiary.php |date=2016-04-13 }} * [http://www.archives.gov/research/foreign-policy/katyn-massacre/ Paĝo de Nacia Arkivo de Usono (NARA) dediĉita al la katina krimo kaj al dokumentoj koncerne la krimon] * [http://www.electronicmuseum.ca/Poland-WW2/katyn_memorial_wall/kmw.html Memor-muro al viktimoj de Katyń] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20080526073842/http://www.electronicmuseum.ca/Poland-WW2/katyn_memorial_wall/kmw.html |date=2008-05-26 }} * [mms://coenews.coe.int/vod/20120416_w01.wmv Anonco de verdikto de Eŭropa Tribunalo de Hom-Rajtoj en Strasburg, la 16-an de aprilo 2012]{{404|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} {{Projektoj|commonscat=Katyn massacre}} {{Bibliotekoj}} [[Kategorio:Masakro de Katin| ]] [[Kategorio:1940 en Pollando]] [[Kategorio:Masakroj en la dua mondmilito]] [[Kategorio:Rilatoj inter Rusio kaj Pollando]] [[Kategorio:Masakroj]] [[Kategorio:Etna purigado]] 9x4xz30cje02apeg5h3m1opsu8922i8 0 70245 7684561 7437891 2022-08-10T13:59:05Z DidCORN 34571 /* Vidindaĵoj */ wikitext text/x-wiki {{Italia komunumo | nomo = Benevento | dosiero = Benevento-collage.jpg | blazono = {{#invoke:Wikidata|claim|P94}} | regiono = {{Italio CAM}} | provinco = {{Italio BN}} | latitudo_gradoj = 41 | latitudo_minutoj = 8 | latitudo_sekundoj = 0 | latitudo_direkto = N | longitudo_gradoj = 14 | longitudo_minutoj = 47 | longitudo_sekundoj = 0 | longitudo_direkto = E | koord_X_en_mapo = 201 | koord_Y_en_mapo = 197 | alto = 135 | areo = 129 | subdividaĵoj = | najbaraj_komunumoj = [[Apollosa]], [[Castelpoto]], [[Foglianise]], [[Fragneto Monforte]], [[Paduli]], [[Pesco Sannita]], [[Pietrelcina]], [[San Giorgio del Sannio]], [[San Leucio del Sannio]], [[San Nicola Manfredi]], [[Sant'Angelo a Cupolo]] kaj [[Torrecuso]] | nomo_de_loĝantoj = (itale) ''beneventani'' | patrono = [[Apostolo Bartolomeo]] | festo = [[24-a de aŭgusto]] | retpaĝo = {{oficiala retejo}} | mapo = CAM-Mappa.png | mapamplekso = 300 }} '''Benevento''' ({{IFA|beneˈvɛnto}}) estas urba [[komunumo]] de [[Italio]]. Tie [[Sankta Januaro]] estis episkopo. Ĝi situas en la [[Regionoj kaj provincoj de Italio|regiono]] [[Kampanio]] kaj estas la administra kaj kultura centro de la samnoma [[provinco Benevento]]. Fine de {{WikidataLoĝantaroDato}} en la komunumo vivis {{unuo|{{WikidataLoĝantaro}}|loĝantoj}} sur areo de {{unuo|{{#invoke:Wikidata|claim|P2046}}}} kvadrataj kilometroj, kio rezultigas loĝdenson de {{unuo|{{#expr:({{WikidataLoĝantaro}}/{{#invoke:Wikidata|claim|P2046}}) round 0}}}} loĝantoj/km². Kristana patrono estas la [[Apostolo Bartolomeo]], kies memortago sekve estas la komunuma festotago. Najbaras la komunumoj [[Apollosa]], [[Castelpoto]], [[Foglianise]], [[Fragneto Monforte]], [[Paduli]], [[Pesco Sannita]], [[Pietrelcina]], [[San Giorgio del Sannio]], [[San Leucio del Sannio]], [[San Nicola Manfredi]], [[Sant'Angelo a Cupolo]] kaj [[Torrecuso]]. == Historio == La urbo kiu hodiaŭ nomiĝas Benevento komence havis nomon ''Maloenton'' (latine: ''Maleventum'') kaj estis [[samnitoj|samnita]] urbo. En [[-275|275 a.K.]] la [[Romio|Romianoj]] tie venkis [[Pirho]]n kaj kaptis la urbon; ili ŝanĝis la nomon de ''Maleventum'' al ''Beneventum'' (latine ''male'' = malbone, ''bene'' = bone). [[Dosiero:PiranesiArchTrajanBenevento.jpg|thumb|left|180px|La Arko de Trajano en Benevento, gravurita de [[Giovanni Battista Piranesi|Piranesi]] ]] Ĉirkaŭ 100 jarojn post la fino de la [[Okcident-Romia Imperio|Okcidenta Romia Imperio]], en [[571]], la [[Lombardoj]] fondis la duklandon Benevento, kiu iĝis princlando ekde [[840]] kaj falis en [[1053]]. De [[1130]] ĝis [[1860]] Benevento apartenis al la ĉefa ŝtato de Suditalio ([[Reĝlando de Sicilio]], [[Reĝlando de Napolo]], [[Reĝlando de la Du Sicilioj]]), sed ankaŭ tenis preskaŭ ĉiam apartan rilaton kun la papo. Sub [[Napoleono]] dum malmultaj jaroj revivis la princlando de Benevento ([[1806]]-[[1814]]). En 1860 Benevento iĝis parto de la ĵus kreita [[Itala reĝlando|Reĝlando de Italio]]. == Vidindaĵoj == [[Dosiero:Piazza_Santa_Sofia,_Benevento.JPG|eta|maldekstre|180px|La preĝejo de Sankta Sofia en Benevento]] [[Dosiero:Beneventum, Ponte Leproso (I) (4748784457).jpg|eta|maldekstre|180px|La Lepra Ponto (''Ponte Leproso'')]] * La '''Preĝejo de Sankta Sofia''', dediĉita al la [[Sophia (filozofio)|Dia Saĝo]], estas tre grava konstruaĵo lombarda de la [[8-a jarcento]]. * La '''Katedralo''' estis ankaŭ konstruita de la lombardoj, sed estis pligrandigita en la [[13-a jarcento]]; ĝi estis severe detruita dum la [[2-a Mondmilito]], krom la fasado, la turo kaj la kripto. * La '''Preĝejo de Sankta Bartolomeo''', ankaŭ konstruita de la lombardoj, sed rekonstruita unue en la [[12-a jarcento]] kaj due en la [[18-a jarcento]], konservis de [[838]] al [[983]] la korpon de la [[Apostolo Bartolomeo]], kiu poste estis portita parte al Romo kaj parte en Germanion (la loka tradicio tamen asertas ke ĝi restis en Benevento danke al ruza trompo). * La '''Arko de Trajano''', konstruita de [[Trajano]] ĉirkaŭ en la jaro [[115]], disigita de la apudaj konstruaĵoj en [[1850]], estas preskaŭ sendomaĝa. * La '''Romia Teatro''' estis inaŭgurita de [[Hadriano]] en [[126]]. * La '''Lepra Ponto''' (itale: ''Ponte Leproso'') estas romia ponto kiu eble ricevis la nunan nomon dum la Mezepoko pro supozita apuda malsanulejo por lepruloj. * La '''Kastelo de la Regantoj''' (itale: ''Rocca dei Rettori'') datiĝas je diversaj jarcentoj de la Mezepoko. * La '''Obelisko''', egipta [[obelisko]] kiun la Romianoj portis en Benevento pro templo de la diino [[Iziso]]. * La '''Lombardaj Muregoj'''. == Rilatoj al Esperanto == La urbo en la dua duono de la 20-a jarcento havis viglan Esperanto-grupon. Ekzistas urba strato ''Via dell'Esperanto''. ==Famuloj== * [[Lucio Orbilio Pupilo]] {{-l}} == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo}} ({{it}}) * [http://www.history.kessler-web.co.uk/KingListsEurope/ItalyBenevento.htm Listo de sendependaj dukoj (571-774) kaj princoj (774-1053) de Benevento] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20070212030105/http://www.history.kessler-web.co.uk/KingListsEurope/ItalyBenevento.htm |date=2007-02-12 }} ({{en}}) * [https://web.archive.org/web/20040118115054/http://gutenberg.spiegel.de/gregorov/wanderit/wand211.htm Ferdinand Gregorovius: teksto "Wanderjahre in Italien - Benevento"] ({{de}}, arkivigite) [[dosiero:{{#invoke:Wikidata|claim|P18}}|eta|maldekstra|400px|{{centre|panoramo}}]] {{projektoj}} {{Provinco Benevento}} {{ĝermo|Italio}} {{bibliotekoj}} [[Kategorio:Komunumoj de Italio]] [[Kategorio:Komunumoj de Kampanio]] [[Kategorio:Komunumoj de Provinco Benevento]] 3e5lrm9d081cliez64f5r3qfjyc9orf 0 103858 7685013 7396251 2022-08-11T08:41:41Z Calle Cool 21968 COA wikitext text/x-wiki {| cellpadding="2" style="float: right; width: 307px; background: #e3e3e3; margin-left: 1em; border-spacing: 1px;" ! Blazono ! Mapo |- style="background: #ffffff; text-align: center;" | style="width: 145px;" | [[Dosiero:Wappen Landkreis Sigmaringen.svg|140px|blazono de la distrikto]] | style="width: 145px;" | [[Dosiero:Lage des Landkreises Sigmaringen in Deutschland.png|140px|situo de la distrikto en Germanio]] |- ! colspan="2" | Bazaj datumoj |- style="background: #ffffff;" | Federacia Lando: || [[Baden-Virtembergo]] |- style="background: #ffffff;" | Administra urbo: || [[Sigmaringen]] |- style="background: #ffffff;" | Areo: || 1 204 km² |- style="background: #ffffff;" | Loĝantoj: || {{Metadatumoj pri nombroj de loĝantoj en Baden-Virtembergo|08425}} <small>''(fine de {{#time: F Y | {{Metadatumoj pri nombroj de loĝantoj en Baden-Virtembergo||STATO}}}})''</small> |- style="background: #ffffff;" | [[Loĝdenso]]: || 106 po km² |- style="background: #ffffff;" | [[Listo de germanaj aŭtokodoj|Aŭtokodo]]: || SIG |- style="background: #ffffff;" | [[Oficiala kodo (Germanio)|Oficiala kodo]]: || 08437 |- style="background: #ffffff;" | Komunumoj: || 25 |- style="background: #ffffff;" |- ! colspan="2" | Situo ene de Baden-Virtembergo |- style="background: #ffffff;" ! colspan="2" | [[Dosiero:Baden-Württemberg SIG.svg|300px|situo de la distrikto en Baden-Virtembergo]] |} La '''distrikto Sigmaringen''' estas unu el ok distriktoj de la [[distriktaro Tübingen]], la sud-oriento de la [[Germanio|germana]] federacia lando [[Baden-Virtembergo]]. Ĝi estas parto de la [[regiono Bodenlago-Supra Ŝvabio]]. Administra centro de la distrikto estas la samnoma urbo [[Sigmaringen]]. Fine de {{#time: F Y | {{Metadatumoj pri nombroj de loĝantoj en Baden-Virtembergo||STATO}}}} la distrikto havis {{Metadatumoj pri nombroj de loĝantoj en Baden-Virtembergo|08437}} loĝantojn. == Administra divido == La distrikto konsistas el 25 komunumoj, el kiuj 9 estas urboj. En la sekva listo inter krampoj aldoniĝas la respektiva nombro de loĝantoj laŭ la stato fino de {{#time: F Y | {{Metadatumoj pri nombroj de loĝantoj en Baden-Virtembergo||STATO}}}}. '''Urboj:''' {| class="wikitable" style="float:left" ! komunumo || blazono || areo<br /><small>km²</small> || loĝantoj<br /><small>fine de {{#time: Y | {{Metadatumoj pri nombroj de loĝantoj en Baden-Virtembergo||STATO}}}}</small> || loĝdenso<br /><small>loĝ. po km²</small> || alteco<br /><small>super marnivelo</small> |- | '''[[Bad Saulgau]]''' || align="center" | [[dosiero:Wappen_Bad_Saulgau.svg|30px]] || 97,34 || align="center" | {{Metadatumoj pri nombroj de loĝantoj en Baden-Virtembergo|08437100}} || align="center" | {{#expr:{{Metadatumoj pri nombroj de loĝantoj en Baden-Virtembergo|08437100}}/97.34 round 0 }} || align="center" |587 |- || '''[[Gammertingen]]''' || align="center" | [[dosiero:DEU Gammertingen COA.svg|30px]] || 52,97 || align="center" | {{Metadatumoj pri nombroj de loĝantoj en Baden-Virtembergo|08437031}} || align="center" | {{#expr:{{Metadatumoj pri nombroj de loĝantoj en Baden-Virtembergo|08437031}}/52.97 round 0 }} || align="center" |662 |- || '''[[Hettingen]]''' || align="center" | [[dosiero:DEU Hettingen COA.svg|30px]] || 46,06 || align="center" | {{Metadatumoj pri nombroj de loĝantoj en Baden-Virtembergo|08437047}} || align="center" | {{#expr:{{Metadatumoj pri nombroj de loĝantoj en Baden-Virtembergo|08437047}}/46.06 round 0 }} || align="center" |644 |- || '''[[Mengen]]''' || align="center" | [[dosiero:Wappen_Mengen.svg|30px]] || 49,80 || align="center" | {{Metadatumoj pri nombroj de loĝantoj en Baden-Virtembergo|08437076}} || align="center" | {{#expr:{{Metadatumoj pri nombroj de loĝantoj en Baden-Virtembergo|08437076}}/49.80 round 0 }} || align="center" |561 |- || '''[[Meßkirch]]''' || align="center" | [[dosiero:DEU Meßkirch COA.svg|30px]] || 76,24 || align="center" | {{Metadatumoj pri nombroj de loĝantoj en Baden-Virtembergo|08437078}} || align="center" | {{#expr:{{Metadatumoj pri nombroj de loĝantoj en Baden-Virtembergo|08437078}}/76.24 round 0 }} || align="center" |616 |- || '''[[Pfullendorf]]''' || align="center" | [[dosiero:Wappen Pfullendorf.svg|30px]] || 90,56 || align="center" | {{Metadatumoj pri nombroj de loĝantoj en Baden-Virtembergo|08437088}} || align="center" | {{#expr:{{Metadatumoj pri nombroj de loĝantoj en Baden-Virtembergo|08437088}}/90.56 round 0 }} || align="center" |654 |- || '''[[Scheer]]''' || align="center" | [[dosiero:Wappen Scheer.svg|30px]] || 18,72 || align="center" | {{Metadatumoj pri nombroj de loĝantoj en Baden-Virtembergo|08437101}} || align="center" | {{#expr:{{Metadatumoj pri nombroj de loĝantoj en Baden-Virtembergo|08437101}}/18.72 round 0 }} || align="center" |577 |- || '''[[Sigmaringen]]''' || align="center" | [[dosiero:Wappen Sigmaringen.svg|30px]] || 92,85 || align="center" | {{Metadatumoj pri nombroj de loĝantoj en Baden-Virtembergo|08437104}} || align="center" | {{#expr:{{Metadatumoj pri nombroj de loĝantoj en Baden-Virtembergo|08437104}}/92.85 round 0 }} || align="center" |580 |- || '''[[Veringenstadt]]''' || align="center" | [[dosiero:Wappen Veringenstadt.svg|30px]] || 31,25 || align="center" | {{Metadatumoj pri nombroj de loĝantoj en Baden-Virtembergo|08437114}} || align="center" | {{#expr:{{Metadatumoj pri nombroj de loĝantoj en Baden-Virtembergo|08437114}}/31.25 round 0 }} || align="center" |631 |- |} <br clear=left> '''Neurbaj komunumoj:''' {| class="wikitable" style="float:left" ! komunumo || blazono || areo<br /><small>km²</small> || loĝantoj<br /><small>fine de {{#time: Y | {{Metadatumoj pri nombroj de loĝantoj en Baden-Virtembergo||STATO}}}}</small> || loĝdenso<br /><small>loĝ. po km²</small> || alteco<br /><small>super marnivelo</small> |- | '''[[Beuron]]''' || align="center" | [[dosiero:DEU Beuron COA.svg|30px]] || 35,11 || align="center" | {{Metadatumoj pri nombroj de loĝantoj en Baden-Virtembergo|08437005}} || align="center" | {{#expr:{{Metadatumoj pri nombroj de loĝantoj en Baden-Virtembergo|08437005}}/35.11 round 0 }} || align="center" |625 |- | '''[[Bingen (apud Sigmaringen)|Bingen]]''' || align="center" | [[dosiero:Wappen Bingen (Hohenzollern).svg|30px]] || 37,01 || align="center" | {{Metadatumoj pri nombroj de loĝantoj en Baden-Virtembergo|08437008}} || align="center" | {{#expr:{{Metadatumoj pri nombroj de loĝantoj en Baden-Virtembergo|08437008}}/37.01 round 0 }} || align="center" |600 |- | '''[[Herbertingen]]''' || align="center" | [[dosiero:DEU Herbertingen COA.svg|30px]] || 38,64 || align="center" | {{Metadatumoj pri nombroj de loĝantoj en Baden-Virtembergo|08437044}} || align="center" | {{#expr:{{Metadatumoj pri nombroj de loĝantoj en Baden-Virtembergo|08437044}}/38.64 round 0 }} || align="center" |562 |- | '''[[Herdwangen-Schönach]]''' || align="center" | [[dosiero:Wappen Herdwangen-Schoenach.svg|30px]] || 36,52 || align="center" | {{Metadatumoj pri nombroj de loĝantoj en Baden-Virtembergo|08437124}} || align="center" | {{#expr:{{Metadatumoj pri nombroj de loĝantoj en Baden-Virtembergo|08437124}}/36.52 round 0 }} || align="center" |605 |- | '''[[Hohentengen (Supra Ŝvabio)|Hohentengen]]''' || align="center" | [[dosiero:Wappen Hohentengen.svg|30px]] || 36,57 || align="center" | {{Metadatumoj pri nombroj de loĝantoj en Baden-Virtembergo|08437053}} || align="center" | {{#expr:{{Metadatumoj pri nombroj de loĝantoj en Baden-Virtembergo|08437053}}/36.57 round 0 }} || align="center" |594 |- | '''[[Illmensee]]''' || align="center" | [[dosiero:Wappen Illmensee.svg|30px]] || 24,92 || align="center" | {{Metadatumoj pri nombroj de loĝantoj en Baden-Virtembergo|08437056}} || align="center" | {{#expr:{{Metadatumoj pri nombroj de loĝantoj en Baden-Virtembergo|08437056}}/24.92 round 0 }} || align="center" |692 |- | '''[[Inzigkofen]]''' || align="center" | [[dosiero:Wappen Inzigkofen.svg|30px]] || 28,76 || align="center" | {{Metadatumoj pri nombroj de loĝantoj en Baden-Virtembergo|08437059}} || align="center" | {{#expr:{{Metadatumoj pri nombroj de loĝantoj en Baden-Virtembergo|08437059}}/28.76 round 0 }} || align="center" |630 |- | '''[[Krauchenwies]]''' || align="center" | [[dosiero:Wappen Krauchenwies.svg|30px]] || 42,76 || align="center" | {{Metadatumoj pri nombroj de loĝantoj en Baden-Virtembergo|08437065}} || align="center" | {{#expr:{{Metadatumoj pri nombroj de loĝantoj en Baden-Virtembergo|08437065}}/42.76 round 0 }} || align="center" |599 |- | '''[[Leibertingen]]''' || align="center" | [[dosiero:DEU Leibertingen COA.svg|30px]] || 47,20 || align="center" | {{Metadatumoj pri nombroj de loĝantoj en Baden-Virtembergo|08437072}} || align="center" | {{#expr:{{Metadatumoj pri nombroj de loĝantoj en Baden-Virtembergo|08437072}}/47.20 round 0 }} || align="center" |806 |- | '''[[Neufra]]''' || align="center" | [[dosiero:Wappen Neufra.svg|30px]] || 28,39 || align="center" | {{Metadatumoj pri nombroj de loĝantoj en Baden-Virtembergo|08437082}} || align="center" | {{#expr:{{Metadatumoj pri nombroj de loĝantoj en Baden-Virtembergo|08437082}}/28.39 round 0 }} || align="center" |680 |- | '''[[Ostrach]]''' || align="center" | [[dosiero:Wappen Ostrach.svg|30px]] || 108,93 || align="center" | {{Metadatumoj pri nombroj de loĝantoj en Baden-Virtembergo|08437086}} || align="center" | {{#expr:{{Metadatumoj pri nombroj de loĝantoj en Baden-Virtembergo|08437086}}/108.93 round 0 }} || align="center" |611 |- | '''[[Sauldorf]]''' || align="center" | [[dosiero:Wappen_Sauldorf.svg|30px]] || align="center" | 49,72 || align="center" | {{Metadatumoj pri nombroj de loĝantoj en Baden-Virtembergo|08437123}} || align="center" | {{#expr:{{Metadatumoj pri nombroj de loĝantoj en Baden-Virtembergo|08437123}}/49.72 round 0 }} || align="center" |646 |- | '''[[Schwenningen (Heuberg)|Schwenningen]]''' || align="center" | [[dosiero:Wappen Schwenningen (Heuberg).svg|30px]] || 19,33 || align="center" | {{Metadatumoj pri nombroj de loĝantoj en Baden-Virtembergo|08437102}} || align="center" | {{#expr:{{Metadatumoj pri nombroj de loĝantoj en Baden-Virtembergo|08437102}}/19.33 round 0 }} || align="center" |870 |- | '''[[Sigmaringendorf]]''' || align="center" | [[dosiero:Wappen Sigmaringendorf.svg|30px]] || 12,47 || align="center" | {{Metadatumoj pri nombroj de loĝantoj en Baden-Virtembergo|08437105}} || align="center" | {{#expr:{{Metadatumoj pri nombroj de loĝantoj en Baden-Virtembergo|08437105}}/12.47 round 0 }} || align="center" |569 |- | '''[[Stetten am kalten Markt]]''' || align="center" | [[dosiero:Stetten am kalten Markt Wappen.svg|30px]] || align="center" | 56,47 || align="center" | {{Metadatumoj pri nombroj de loĝantoj en Baden-Virtembergo|08437107}} || align="center" | {{#expr:{{Metadatumoj pri nombroj de loĝantoj en Baden-Virtembergo|08437107}}/56.47 round 0 }} || align="center" |768 |- | '''[[Wald (Hohenzollern)|Wald]]''' || align="center" | [[dosiero:DEU Wald (Hohenzollern) COA.svg|30px]] || 43,87 || align="center" | {{Metadatumoj pri nombroj de loĝantoj en Baden-Virtembergo|08437118}} || align="center" | {{#expr:{{Metadatumoj pri nombroj de loĝantoj en Baden-Virtembergo|08437118}}/43.87 round 0 }} || align="center" |657 |- |} [[dosiero:Sigmaringen Schloss 2015-04-29 15-52-34.jpg|eta|300px|<center>[[Sigmaringen]]]] [[dosiero:Bad Saulgau 051.JPG|eta|300px|<center>[[Bad Saulgau]]]] <br clear=left> Iuj urboj kaj/aŭ komunumoj interkonsentis kune oferti partojn de la publikaj servoj kadre de administraj komunumaroj. Tiuj grupigoj en la supra listo (laŭ la nuna stato) ne aparte listiĝas. {{Commonscat}} {{Distrikto Sigmaringen}} {{Baden-Virtembergo}} [[Kategorio:Distrikto Sigmaringen| ]] [[Kategorio:Distriktoj de Baden-Virtembergo]] [[Kategorio:Distriktoj de Germanio|Sigmaringen]] h9pbgq8uxflma10gmcpif4d2nruhowz 0 107192 7684724 7456132 2022-08-10T18:28:19Z Tlustulimu 1543 ± 2 kategorioj per [[Vikipedio:VarmaKato|HotCat]] wikitext text/x-wiki La '''''Politiko de Retenado''''' aŭ de '''''forbarado''''' (angle ''Containment'' [konte:nment]) estas politika nocio kaj estis uzata fare de Usono ekde [[1947]] kontraŭ [[Sovetunio]]. La celo de la politiko estis malhelpi disvastigon de [[komunismo]] kaj stalinismo kaj tiel malebligi la t.n. [[domeno|domen]]-efikon. La teorion ellaboris [[George F. Kennan]] kaj ĝi estis publikigita en la gazeto [[Foreign Affairs]], julie de 1947. Plej grava unua mejloŝtono de la forbara politiko estis la [[Marshall-plano]] kaj kreo de [[NATO]]. == Vidu ankaŭ == * [[Eisenhower-doktrino]] * [[Malvarma milito]] * [[Politiko de repuŝado]] * [[Truman-doktrino]] {{Projektoj}} {{malvarma milito}} [[Kategorio:Politikaj esprimoj]] [[Kategorio:Malvarma milito]] [[Kategorio:Ekstera politiko de Usono]] [[Kategorio:Ekstera politiko de Sovetunio]] rnpvfatbyiu5vsd48x5izxlfahjr9tj 0 108325 7684851 7664826 2022-08-11T01:01:26Z Sliwinski 12060 aldonita Starobilsk wikitext text/x-wiki {{Geokesto | Administra unuo <!-- *** Kapo *** --> | nomo = Luganska provinco | devena_nomo = Луганська область | kategorio = provinco <!-- *** Dosiero *** --> | dosiero = LG SVCS.jpg | dosiero_priskribo = Katedralo de Sankta Vladimiro en Luhansko | dosiero_kompl = {{Ŝablono:Klakmapo de Ukrainio|provinco=Luhanska}} <!-- *** Simboloj *** --> | flago = Flag_of_Luhansk_Oblast.png | blazono = Coat_of_Arms_of_Luhansk_Oblast.png <!-- *** Nomo *** --> | etimologio = | oficiala_nomo = Луганська область | moto = | kromnomo = <!-- *** Lando ktp. *** --> | lando = Ukrainio | lando_flago = 1 | ŝtato_tipo = | ŝtato = | regiono = | histregiono = [[Ora Hordo]] (1236-1502) | histregiono1 = | histregiono2 = | distrikto = | komunumo = | municipo = | ĉefurbo = Lugansko <!-- *** Familio *** --> | parenco = | ŝoseo = | montaro = | montaro1 = | limo_faldo = 1 | limo = Ĥarkiva provinco | limo_tipo = | limo_noto = Ukrainio | limo1 = Belgoroda provinco | limo1_noto = Rusio | limo2 = Voroneĵa provinco | limo2_noto = Rusio | limo3 = Rostova provinco | limo3_noto = Rusio | limo4 = Donecka provinco | limo4_noto = Ukrainio | parto = | parto1 = | alfluanto_maldekstre = | alfluanto_dekstre = | urbo = | memorindaĵo = | memorindaĵo1 = | konstruaĵo = | rivero_faldo = | rivero = [[Luhanka (rivero)|Luhanka]] | rivero1 = Donec | rivero2 = | rivero3 = | rivero4 = | rivero5 = <!-- *** Situo *** --> | situo = | koordinatoj_ne_en_titolo = true | leviĝo = | lat_d = | lat_m = | lat_s = | lat_NS = | long_d = | long_m = | long_s = | long_EW = | koordinatoj_tipo = | plej_alta = | plej_alta_leviĝo = | plej_alta_lat_d = | plej_alta_lat_m = | plej_alta_lat_s = | plej_alta_lat_NS = | plej_alta_long_d = | plej_alta_long_m = | plej_alta_long_s = | plej_alta_long_EW = | plej_malalta = | plej_malalta_leviĝo = | plej_malalta_lat_d = | plej_malalta_lat_m = | plej_malalta_lat_s = | plej_malalta_lat_NS = | plej_malalta_long_d = | plej_malalta_long_m = | plej_malalta_long_s = | plej_malalta_long_EW = <!-- *** Dimensioj *** --> | areo = 26684 <!-- *** Loĝantaro *** --> | loĝantaro = 2331800 | loĝantaro_dato = 1.1.2009 | loĝantaro_noto = | loĝantaro_denseco = auto <!-- *** Historio & gvidantaro *** --> | establita = [[3-a de junio]] [[1938]] | establita_tipo = Fondita | ĉefulo = | ĉefulo_tipo = | ĉefulo_partio = <!-- *** Kodoj *** --> | horzono = [[Mez-Eŭropa tempo|MET]] | utc_offset =+2 | horzono_DST = [[Mez-Eŭropa tempo|MET]] | utc_offset_DST =+3 | poŝtkodo = | areo_kodo = | areo_kodo_tipo = | kodo = +380-64 | kodo_tipo = [[Telefona prefikso]] | kodo1 = UA-09 | kodo1_tipo = [[ISO 3166-2:UA|Kodo ISO 3166-2]] | kodo2 = BB | kodo2_tipo = [[Aŭtokodoj en Ukrainio|AKU]] <!-- *** Liberaj kampoj *** --> | libera = - | libera_tipo = Administra divido | libera1 = 18 | libera1_tipo = Rajonoj (Distriktoj) <!-- *** Mapoj *** --> | mapo = Luhansk raions.svg | mapo_fono = | mapo_priskribo = Luhanska provinco | mapo_lokumilo = | mapo1 = | mapo1_fono = | mapo1_priskribo = | mapo1_lokumilo = | mapo2 = | freemap_zoom = <!-- *** Websites *** --> | commons = Luhansk Oblast | statistiko = [http://www.lugastat.lg.ua/ www.lugastat.lg.ua] | retpaĝo = [http://www.loga.gov.ua/ www.loga.gov.ua] }} '''Luganska provinco''' aŭ '''Luhanska provinco<ref>Volodimir Pacjurko. ''Granda Esperanta-ukraina vortaro. Ĉirkaŭ 100 000 vortoj kaj vortkombinoj'' — Lvivo, 2015</ref>''' ({{lang-uk|Луганська область|t=''Luhanska oblast''}}; {{lang-ru|Луганская область}}, ''[[Esperantigo de vortoj el rusa fonto#Cirila-Esperanta Transliterumo|Luganskaja oblast]]'') estas unu el la 24 subŝtatoj de [[Ukrainio]], kiuj nomiĝas [[oblasto|область]]. Ĝia teritorio situas en la plej orienta parto de Ukrainio kaj norde, oriente kaj sude limas kun [[Rusio]]. La plej gravaj urboj estas krom la administra centro '''[[Lugansko|Luhansko/Lugansko]]''' (Луганськ) la urboj [[Alĉevsk]] (Алчевськ), [[Antracit]] (Антрацит), [[Artemivsk]] (Артемівськ), [[Brjanka]] (Брянка), [[Krasnodon]] (Краснодон), [[Krasni-Luĉ]] (Красний Луч), [[Lisiĉansk]] (Лисичанськ), [[Severodoneck]] (Сєверодонецьк), [[Kadijivka]] (Кадіївка) =Staĥanov (Стаханов) kaj [[Dovĵansk]] (Довжанськ), ĝis majo 2016 oficiale [[Sverdlovsk (Ukrainio)|Sverdlovsk]] (Свердловськ). Inter 1935-1958 kaj 1970-1990 la oficiala loknomo de la ĉefurbo estis Voroŝilovgrad (=Voroŝilovurbo), kaj tiam ankaŭ la subŝtato nomiĝis ''Voroŝilovgrada provinco''. Unu el pli malnovaj urboj estas [[Starobilsk]]. En la regiono vivas proksimume 2,41 milionoj da homoj (stato de decembro 2005). La [[11an de majo]] [[2014]] okazis referendumo pri sendependeco en la regionoj de orienta Ukrainio, nome [[Donecka provinco|Donecko]] kaj Luhansko/Lugansko. La rezulto estis absolute majoritata por sendependeco, kvankam postaj deklaroj de novaj estroj kliniĝis al peto por aliĝo al [[Rusio]]. ==[[Demografio]]== Loĝantaro de la provinco laŭ etnoj (2001): * 1. [[Ukrainoj]]: 1472,4 mil (58%) * 2. [[Rusoj]]: 991,8 mil (39%) * 3. [[Belorusoj]]: 20,6 mil (0,8%) * 4. [[Tataroj]]: 8,5 mil (0,3%) * 5. [[Armenoj]]: 6,6 mil (0,3%) * 6. [[Moldavoj]]: 3,3 mil (0,1%) * 7. [[Azerioj]]: 3,1 mil (0,1%) * 8. [[Judoj]]: 2,7 mil (0,1%) * 9. [[Ciganoj]]: 2,3 (0,1%) * 10. [[Poloj]]: 2,1 mil (0,1%) == Kronologio de la kunteksto == * [[21a de novembro]] [[2013]]. Ekas [[Eŭromajdano|protestoj sur la placo Maidan]] kontraŭ la politiko de [[Viktor Janukoviĉ]] (elektita prezidento de Ukrainio) * [[20a de februaro]] de [[2014]]. Nigra Ĵaŭdo. 60 manifestaciintoj mortiĝas dum kontraŭstaroj al la polico. * [[22a de februaro]] de 2014. Falas la registaro de Janukoviĉ. * [[11a de marto]] de 2014. La regionoj [[Krimeo]] kaj [[Sebastopolo]] deklaras sian sendependo disde Ukrainio por unuiĝi al Rusio. * [[30a de marto]] de 2014. Okazas manifestacioj en la provincoj de [[Donecko]] kaj [[Lugansko]] favore al pli granda [[aŭtonomeco]]. * 12a de aprilo de 2014. Ekas kontraŭstaroj inter milicanoj prorusoj kaj la ukrainia armeo en la orientaj provincoj de Ukrainio. * 24a de majo de 2014. La memproklamitaj Popolaj Respublikoj de Lugansko [[Popola Respubliko de Donecko|kaj Donecko]] anoncis la kreadon de Federacia Ŝtato [[Novrusio|Nova Rusio]]. * 26a de majo de 2014. Ekas bataloj ĉe la [[Internacia flughaveno Donecko]] kaj ĉirkaŭaĵoj. * [[13a de junio|13a]] - [[26a de junio]] de 2014. Intensiĝas la bataloj en Orienta Ukrainio. * 17a de julio de 2014. La [[Flugo 17 de Malaysia Airlines|aviadilo Boeing 777 de ''Malaysia Airlines'']] estas faligita ĉe Grabovo. Ties 295 pasaĝeroj mortiĝis en la akcidento. * [[18a de julio]] - [[14a de aŭgusto]] de 2014. Atako de la ukrainia armeo al Donecko kaj Lugansko. * [[14a de februaro]] de [[2015]]. Ekas batalpaŭzo inter prorusoj kaj la registaro de [[Kievo]]. * [[18a de februaro]] de 2015. La ukrainia armeo abandonas la urbon [[Debalceve]] ([[Donecka provinco]]) kiu estis en sakostrato de la teritorio de prorusaj separatistoj post la batalpaŭzo. == Vidu ankaŭ == * [[Starobilsk]] * [[Listo de urboj en Ukrainio]] * [[Nord-Donecka naftogasa sektoro]] <!-- == Bildoj == <center> <gallery> Dosiero:.jpg| </gallery> </center --> {{projektoj |n=Kategorio:Luganska provinco }} {{Subdividoj de Ukrainio}} {{Ĝermo|geografio}} [[Kategorio:Luganska provinco| ]] [[Kategorio:Provincoj de Ukrainio]] kh8w3y67v6xwxl22sy65hioyryak8ku 0 118049 7684594 6687443 2022-08-10T15:38:12Z DidCORN 34571 Sunfloro wikitext text/x-wiki {{Galaksio | Nomo = M63 | Indikoj = '''M63''', '''Messier 63''', '''NGC 5055''', '''ZWG 217.23''', '''UGC 8334''', '''MCG 7-27-54''', '''PGC 46153''' | Speco = Sbc | Bildo = M63.jpg | Rektascensio = 13h 15m 49,0s | Deklinacio = +42° 01' 59" | Fota_magnitudo = 9,3 | Videbla_magnitudo = 8,5 | Surfaca_heleco = 13,2 | Videblaj_ampleksoj = 12,6' × 7,2' | Angula_situo = 105 | z = +0,001678 ± 0,000017 | Konstelacio = Ĉashundoj | Epoko = [[J2000.0]] | Trovinto = [[Pierre Méchain]] | Dato_de_trovo = [[14-a de junio]] [[1779]] }} '''M63''' ('''Messier 63''', aliaj indikoj — '''NGC 5055''', '''ZWG 217.23''', '''UGC 8334''', '''MCG 7-27-54''', '''PGC 46153''') estas [[galaksio]] en konstelacio [[Ĉashundoj (konstelacio)|Ĉashundoj]] foje nomita "galaksio de [[sunfloro]]". Ĉi tiu objekto estis jam en la originala versio de [[NGC-katalogo]]. == Eksteraj ligiloj == {{Eksteraj ligiloj NGC|5055}} {{Messier-katalogo}} {{Navigacio NGC|NGC 5051|NGC 5052|NGC 5053|NGC 5054|NGC 5055|NGC 5056|NGC 5057|NGC 5058|NGC 5059}} {{Ĝermo|astronomia objekto}} [[Kategorio:Objektoj NGC|5055]] [[Kategorio:Messier-objektoj]] [[Kategorio:Ĉashundoj (konstelacio)]] [[Kategorio:Galaksioj]] e9h8nrrx1wilhld4lbskk8su27n5txc 0 121744 7684646 7628108 2022-08-10T16:57:18Z Erick Soares3 125189 /* Eksteraj ligiloj */ wikitext text/x-wiki {{Informkesto verkisto}} '''Alberto SANTOS-DUMONT''' [aŭ'''ber'''tŭ '''san'''tŭz du'''mon'''] (naskiĝis en la [[20-a de julio]], [[1873]], en tiama Santa Luzia do Rio das Velhas (hodiaŭ [[Santos Dumont (urbo)|Santos Dumont]]), kaj mortis en la [[23-a de julio]], [[1932]], en [[Guarujá]], [[San-Paŭlo]], [[Brazilo]]) estis inĝeniero kaj inventinto de [[aviadilo]]. Santos-Dumont skribis kelkajn verkojn, inter ili ''Dans l’Air'' ("En la aero", 1904) kaj ''O que eu vi, o que nós veremos'' ("Kion mi vidis, kion ni vidos", 1918) kaj krom stireblaj balonoj lia plej fama inventaĵo estas [[14 bis]]. Li kontribuis al la popularigo de brakhorloĝoj por viroj, ĉar pli praktikaj por la tiamaj flugpioniroj; ĝis tiam la brakhorloĝo, inventita de [[Patek Philippe]], estis uzata nur de virinoj, kiel juvelo. Li estas konsiderata la dua okupanto de la Seĝo 38 de la [[Brazila Beletristika Akademio]], kvankam li ne enoficiĝis. Santos-Dumont sinmortigis 59-jaraĝa. Laŭdire li estis profunde ĉagrenita pro la uzo de aviadiloj en sangaj bataloj de la brazila [[Pro-Konstitucia Revolucio]] en [[1932]] (pri kiu oni povas legi ankaŭ en [[Historio de Brazilo]]). Pro liaj faroj, la Aera Klubo de [[Parizo]] donis al li diversajn honoraĵojn, kiel monumenton en [[Saint-Cloud]], kiu reprezentas la legendan [[Ikaro]] en bronza statuo. == Eksteraj ligiloj == * [http://www.academia.org.br Brazila Beletristika Akademio] (Brazil-portugale) - Oficiala paĝo. * {{Cite book|url=https://books.google.com/books/about/Miaj_Balonoj_Kion_Mi_Vidis_Kion_Ni_Vidos.html?id=iCv-DwAAQBAJ&printsec=frontcover&source=kp_read_button&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false|title=Miaj Balonoj/ Kion Mi Vidis, Kion Ni Vidos|date=2020|isbn=978-65-861-8206-4|author=Santos Dumont|translator=Luiz Fernando Dias Pita}} *{{Cite journal|url=https://archive.org/details/brazilaesperantisto_2000_n310_mar/page/7/mode/1up|title=Alberto Santos Dumont|last=Lunazzi|first=Jozefo J. |journal=Brazila Esperantisto|issue=310|date=Marto 2000|page=7-8}} *{{Cite journal|url=https://archive.org/details/brazilaesperantisto_2001_n314_feb/page/n23/mode/1up|title=Alberto Santos Dumont (Dua parto)|last=Lunazzi|first=Jozefo J.|journal=Brazila Esperantisto|issue=314|date=Februaro 2001|pages=24-25}} {{Projektoj}} {{Bibliotekoj}} {{Vivtempo|Santos-Dumont, Alberto}} [[Kategorio:Brazilaj verkistoj]] [[Kategorio:Membroj de Brazila Beletristika Akademio]] [[Kategorio:Brazilaj inventistoj]] nwb3b33u8fyiz8letwddirjozjjg9rs 7684655 7684646 2022-08-10T17:11:57Z Erick Soares3 125189 /* Eksteraj ligiloj */ wikitext text/x-wiki {{Informkesto verkisto}} '''Alberto SANTOS-DUMONT''' [aŭ'''ber'''tŭ '''san'''tŭz du'''mon'''] (naskiĝis en la [[20-a de julio]], [[1873]], en tiama Santa Luzia do Rio das Velhas (hodiaŭ [[Santos Dumont (urbo)|Santos Dumont]]), kaj mortis en la [[23-a de julio]], [[1932]], en [[Guarujá]], [[San-Paŭlo]], [[Brazilo]]) estis inĝeniero kaj inventinto de [[aviadilo]]. Santos-Dumont skribis kelkajn verkojn, inter ili ''Dans l’Air'' ("En la aero", 1904) kaj ''O que eu vi, o que nós veremos'' ("Kion mi vidis, kion ni vidos", 1918) kaj krom stireblaj balonoj lia plej fama inventaĵo estas [[14 bis]]. Li kontribuis al la popularigo de brakhorloĝoj por viroj, ĉar pli praktikaj por la tiamaj flugpioniroj; ĝis tiam la brakhorloĝo, inventita de [[Patek Philippe]], estis uzata nur de virinoj, kiel juvelo. Li estas konsiderata la dua okupanto de la Seĝo 38 de la [[Brazila Beletristika Akademio]], kvankam li ne enoficiĝis. Santos-Dumont sinmortigis 59-jaraĝa. Laŭdire li estis profunde ĉagrenita pro la uzo de aviadiloj en sangaj bataloj de la brazila [[Pro-Konstitucia Revolucio]] en [[1932]] (pri kiu oni povas legi ankaŭ en [[Historio de Brazilo]]). Pro liaj faroj, la Aera Klubo de [[Parizo]] donis al li diversajn honoraĵojn, kiel monumenton en [[Saint-Cloud]], kiu reprezentas la legendan [[Ikaro]] en bronza statuo. == Eksteraj ligiloj == * [http://www.academia.org.br Brazila Beletristika Akademio] (Brazil-portugale) - Oficiala paĝo. *{{Cite book|url=http://www.aleph.com.br/kce/ftp/kelter06.zip|title=Santos-Dumont: La Aeropioniro|date=1945|first=A.|last=Brigole|archiveurl=https://web.archive.org/web/20051026070001/http://www.aleph.com.br/kce/ftp/kelter06.zip|archivedate=2005-10-26|url-status=dead}} * {{Cite book|url=https://books.google.com/books/about/Miaj_Balonoj_Kion_Mi_Vidis_Kion_Ni_Vidos.html?id=iCv-DwAAQBAJ&printsec=frontcover&source=kp_read_button&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false|title=Miaj Balonoj/ Kion Mi Vidis, Kion Ni Vidos|date=2020|isbn=978-65-861-8206-4|author=Santos Dumont|translator=Luiz Fernando Dias Pita}} *{{Cite journal|url=https://archive.org/details/brazilaesperantisto_2000_n310_mar/page/7/mode/1up|title=Alberto Santos Dumont|last=Lunazzi|first=Jozefo J. |journal=Brazila Esperantisto|issue=310|date=Marto 2000|page=7-8}} *{{Cite journal|url=https://archive.org/details/brazilaesperantisto_2001_n314_feb/page/n23/mode/1up|title=Alberto Santos Dumont (Dua parto)|last=Lunazzi|first=Jozefo J.|journal=Brazila Esperantisto|issue=314|date=Februaro 2001|pages=24-25}} {{Projektoj}} {{Bibliotekoj}} {{Vivtempo|Santos-Dumont, Alberto}} [[Kategorio:Brazilaj verkistoj]] [[Kategorio:Membroj de Brazila Beletristika Akademio]] [[Kategorio:Brazilaj inventistoj]] hmkczsp17cflatg3bp4tikm8evnlt3h 7684656 7684655 2022-08-10T17:12:39Z Erick Soares3 125189 /* Eksteraj ligiloj */ wikitext text/x-wiki {{Informkesto verkisto}} '''Alberto SANTOS-DUMONT''' [aŭ'''ber'''tŭ '''san'''tŭz du'''mon'''] (naskiĝis en la [[20-a de julio]], [[1873]], en tiama Santa Luzia do Rio das Velhas (hodiaŭ [[Santos Dumont (urbo)|Santos Dumont]]), kaj mortis en la [[23-a de julio]], [[1932]], en [[Guarujá]], [[San-Paŭlo]], [[Brazilo]]) estis inĝeniero kaj inventinto de [[aviadilo]]. Santos-Dumont skribis kelkajn verkojn, inter ili ''Dans l’Air'' ("En la aero", 1904) kaj ''O que eu vi, o que nós veremos'' ("Kion mi vidis, kion ni vidos", 1918) kaj krom stireblaj balonoj lia plej fama inventaĵo estas [[14 bis]]. Li kontribuis al la popularigo de brakhorloĝoj por viroj, ĉar pli praktikaj por la tiamaj flugpioniroj; ĝis tiam la brakhorloĝo, inventita de [[Patek Philippe]], estis uzata nur de virinoj, kiel juvelo. Li estas konsiderata la dua okupanto de la Seĝo 38 de la [[Brazila Beletristika Akademio]], kvankam li ne enoficiĝis. Santos-Dumont sinmortigis 59-jaraĝa. Laŭdire li estis profunde ĉagrenita pro la uzo de aviadiloj en sangaj bataloj de la brazila [[Pro-Konstitucia Revolucio]] en [[1932]] (pri kiu oni povas legi ankaŭ en [[Historio de Brazilo]]). Pro liaj faroj, la Aera Klubo de [[Parizo]] donis al li diversajn honoraĵojn, kiel monumenton en [[Saint-Cloud]], kiu reprezentas la legendan [[Ikaro]] en bronza statuo. == Eksteraj ligiloj == * [http://www.academia.org.br Brazila Beletristika Akademio] (Brazil-portugale) - Oficiala paĝo. *{{Cite book|url=https://web.archive.org/web/20051026070001/http://www.aleph.com.br/kce/ftp/kelter06.zip|title=Santos-Dumont: La Aeropioniro|date=1945|first=A.|last=Brigole|archiveurl=https://web.archive.org/web/20051026070001/http://www.aleph.com.br/kce/ftp/kelter06.zip|archivedate=2005-10-26|url-status=dead}} * {{Cite book|url=https://books.google.com/books/about/Miaj_Balonoj_Kion_Mi_Vidis_Kion_Ni_Vidos.html?id=iCv-DwAAQBAJ&printsec=frontcover&source=kp_read_button&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false|title=Miaj Balonoj/ Kion Mi Vidis, Kion Ni Vidos|date=2020|isbn=978-65-861-8206-4|author=Santos Dumont|translator=Luiz Fernando Dias Pita}} *{{Cite journal|url=https://archive.org/details/brazilaesperantisto_2000_n310_mar/page/7/mode/1up|title=Alberto Santos Dumont|last=Lunazzi|first=Jozefo J. |journal=Brazila Esperantisto|issue=310|date=Marto 2000|page=7-8}} *{{Cite journal|url=https://archive.org/details/brazilaesperantisto_2001_n314_feb/page/n23/mode/1up|title=Alberto Santos Dumont (Dua parto)|last=Lunazzi|first=Jozefo J.|journal=Brazila Esperantisto|issue=314|date=Februaro 2001|pages=24-25}} {{Projektoj}} {{Bibliotekoj}} {{Vivtempo|Santos-Dumont, Alberto}} [[Kategorio:Brazilaj verkistoj]] [[Kategorio:Membroj de Brazila Beletristika Akademio]] [[Kategorio:Brazilaj inventistoj]] gifsw0pj0sczbwzxtsg1w88apkgjtsx 0 136742 7684578 7684354 2022-08-10T14:32:11Z Tlustulimu 1543 ŝablono wikitext text/x-wiki {{Informkesto geografiaĵo|parko |kategorio = |lando = Belgio |regiono = Flandrio |situo = [[Adinkerke]] |latitudo = {{#invoke:Wikidata|claim|P625|parameter=latitude}} |longitudo = {{#invoke:Wikidata|claim|P625|parameter=longitude}} |regiono-ISO = BE-VWV |mapo lokumilo = iso |Mapo en angulo=<!--funkcias eĉ sen valoro!--> |zomo = 13 |areo = 30 |areo unuo = ha |vizito = {{unuo|1.265}} milionoj |vizito tipo = Vizitantoj |vizito dato = 2013 }} '''Plopsaland''' estas [[Flandrio|flandra]] [[amuzparko]] en [[De Panne]] ĉe la [[Norda Maro]] kaj la landlimo kun [[Francio]]. Estas haltejo de la [[marborda tramo]] antaŭ la enirejo de la parko. == Melipark == En 1932 Albéric Florizoone, konata de la [[mielo]]fabrikanto [[Meli]] fondis la amuzparkon ''Melipark''. Siatempe okazis tie edukaj spektakloj kun [[abelo]]j. Krom tio bestoj kaj granda ludĝardeno estis la allogaĵoj. En 1952 malfermiĝis ''fabeloarbaron''. La parko ĉefe allogis marvizitantojn kaj nord-francojn. Aldoniĝas regule novaj, modernaj amuziloj. En la 90aj jaroj la amuzparko ekhavas multe malpli da vizitantoj. Ĝi ne plu estis populara. La familio Florizoone vendas la parkon fine de 1999 al [[Studio 100]] kaj [[VMMa]]. Albéric Florizoone post lia morto estis akceptita en la IAAPA Hall Of Fame, kiu junigas ĉiujn gravajn pionirojn de la amuzparka industrio. == Plopsaland De Panne == [[Dosiero:Plopsaland plopsrestaurant.jpg|thumb|right|250px|"Plop-a" restoracio en Plopsaland De Panne]] Plopsaland malfermas siajn pordojn je la 20-a de aprilo 2000. La parko estas nomita laŭ la porinfana televida programo [[Koboldo Plop]] kaj [[Samson en Gert]] de Studio 100. Ĝi ĉefe enhavas allogaĵojn por familioj: ''La arbaro de Plop'', la ''Ĝardeno de Plop'', ''La kastelo de la drako'' kun familia ondotrajneto ktp. En la parko elpaŝas kiel aktoroj infanaj herooj kiel [[Samson en Gert]] kaj [[Wizzy en Woppy]]. Aliaj menciindaĵoj estas i.a. trajneto, pirata ŝipo kaj farmbieno porinfana. ==Plopsaland endoma== Plopsaland malfermis antaŭ nelonge endoman amuzparkon en [[Hasselt]]. ==Plopsa Coo== En 2006 la Plopsaland-grupo aĉetis amuzparkon ĉirkaŭ [[Coo]], kiun oni baptis ''Plopsa Coo''. == Eksteraj ligiloj == * [http://www.plopsa.be Oficiala retpaĝaro de Plopsaland] [[Kategorio:Amuzparkoj]] [[Kategorio:Kulturo de Belgio]] njpk6k1em7k5xzb5u8lm3oojwxhzb4y 10 140317 7684675 7102182 2022-08-10T17:41:59Z Tlustulimu 1543 aldono wikitext text/x-wiki <includeonly>{{#switch:{{ucfirst: {{{1}}} }} | Angolo = angola | Argentino | Argentinio = argentina | Aŭstralio = aŭstralia | Anglio = angla | Aŭstrio = aŭstra | Barato = barata | Belgio = belga | Berberoj = berbera | Brazilo = brazila | Bretonio = bretona | Britio = brita | Bulgario = bulgara | Ĉeĥio = ĉeĥa | Ĉinio = ĉina | Danio = dana | Egiptio = egipta | Estonio = estona | Finnlando = finna | Filipinoj = filipina | Flandrio = flandra | Francio = franca | Ganao = ganaa | Gaŭlio = gaŭla | Germana Demokratia Respubliko = orientgermana | Germanio = germana | Grekio = greka | Gvatemalo = gvatemala | Hispanio = hispana | Hungario = hungara | Irako = iraka | Irlando = irlanda | Italio = itala | Japanio = japana | Kanado = kanada | Kartvelio = kartvela | Kazaĥio = kazaĥa | Kazaĥstano = kazaĥa | Katalunio = kataluna | Kimrio = kimra | Kipro = kipra | Kolombio = kolombia | Kostariko = kostarika | Kroatio = kroata | Latvio = latva | Libano = libana | Libio = libia | Liĥtenŝtejno = liĥtenŝtejna | Litovio = litova | Meksiko = meksika | Nederlando = nederlanda | Nepalo = nepala | Norvegio = norvega | Nordkoreio = nordkorea | Nord-Koreio = nordkorea | Novzelando = novzelanda | Nov-Zelando = novzelanda | Otomana Imperio = otomana | Persio = persa | Pollando = pola | Portugalio = portugala | Prusio = prusa | Romia regno = romia | Romio = romia | Rumanio = rumana | Rusio = rusa | Senegalo = senegala | Serbio = serba | Skotio = skota | Skotlando = skota | Slovenio = slovena | Sovetio = sovetia | Sovetunio = sovetia | Sudafriko = sudafrika | Sud-Afriko = sudafrika | Sudkoreio = sudkorea | Sud-Koreio = sudkorea | Svedio = sveda | Svisio = svisa | Svislando = svisa | Turkio = turka | Turkmenio = turkmena | Turkmenistano = turkmena | Ukrainio = ukraina | Usono = usona | Uzbekio = uzbeka | Uzbekistano = uzbeka | Vanuatuo = vanuatua | Venezuelo = venezuela | Sankta Romia Imperio = romia-germana | #default = {{{1}}} }}</includeonly><noinclude> {{dok|dok=Ŝablono:Informkesto biografio/dokumentado}} [[Kategorio:Ŝablono:Informkesto|Biografioŝtatlisto]] </noinclude> qqez1ahdrlwvew5k9x7r8513nng96k3 0 148982 7685257 6545115 2022-08-11T11:56:49Z LilyKitty 25129 de konusa sekcio wikitext text/x-wiki '''Apolonio de Pergo''' (ĉirkaŭ 262 a.Kr.-190 a.Kr.) estis [[Grekio|Greka]] [[geometrio|geometriisto]] kaj [[astronomo]]. Li estas fama pro siaj verkoj pri [[koniko|konusa sekcio]]. Ni ankoraŭ uzas en la matematiko liajn esprimojn [[elipso]], [[parabolo]] kaj [[hiperbolo]]. Li ankaŭ pristudis la ŝajnajn moviĝojn de la planedoj kaj la ŝajnan variaĵon en la rapideco de la [[luno]]. Lia verko pri konusoj, Greke "Konika", (225 a.Kr.), konsistas el ok libroj kaj estas unu el la plej gravaj de la antikva geometrio. La unuaj kvar libroj konserviĝis en la [[Greka]], kun komentoj de [[Eŭtokio]]. Pri la kvina, sesa kaj sepa libroj ni posedas ankoraŭ tradukon en la [[araba]] de [[Thabit ibn Qurra]], reviziitan de [[Nâsir-ad-Dinet]]. La oka libro perdiĝis. En 1710 [[Edmond Halley]] publikigis la tuton, kun rekonstruo pri la oka libro, en la Greka kun [[Latina]] traduko. Lia laboro estis tre influa je pli postaj matematikistoj kiel [[Klaŭdio Ptolemeo]], Johano [[Keplero]], [[René Descartes|Descartes]] kaj [[Isaac Newton|Newton]]. {{Bibliotekoj}} [[Kategorio:Klasika Grekio]] [[Kategorio:Matematiko]] 03ptx1cvhum5nbcrkqcdlfaqceqccja 0 157212 7684547 7613097 2022-08-10T13:34:06Z Dominik 1083 eta korekto wikitext text/x-wiki {{Apartigila paĝo|Asnières}} {{informkesto urbo | tipo = [[Komunumo (Francio)|komunumo]] | regiono = [[Francilio]] | departemento = [[Hauts-de-Seine]] | arondismento = | kantono = <!--''{{#invoke:Wikidata|claim|P7938}}''--> | regiono-ISO=FR-92 | tipo1 = reliefo | situo sur mapo2=Francio | tipo2 = reliefo |bildo = <!-- kutime preniĝas el la komunejo --> |bildo-priskribo = }} '''Asnières-sur-Seine''' [a.njɛʁ.syʁ.sɛn] estas [[franca komunumo]] kaj [[Parizo|pariza ĉirkaŭurbo]], lokita en la [[Francaj departementoj|departemento]] [[Hauts-de-Seine]] (kiu [[banano]]-forme ĉirkaŭvolbas la okcidentan parton de [[Parizo]]) kaj en la [[Pariza Regiono]]. Ĝi lokiĝas nordokcidente de Parizo, kaj havas proksimume 85.000 loĝantojn. La loĝloko situas borde de la rivero [[Seine]], en flua direkto maldekstre, kaj inter alie en 1900 gastigis la [[remado|remajn konkursojn]] de la [[Somera Olimpiko 1900]] sur la rivero inter la najbara komunumo [[Courbevoie]] kaj Asnières. __TOC__ [[Dosiero:Map commune FR insee code {{#invoke:Wikidata|claim|P374}}.png|eta|maldekstra|300px|La loĝloko inter la ĉirkaŭaj komunumoj]] <br clear=left> == Etimologio == La loĝantojn de Asnières-sur-Seine oni nomigas ''Asniérois''. == Famuloj == Asnières estas naskiĝurbo de [[Simone Bernard]]. Tie mortis [[Charles Laisant]]. == Vidu ankaŭ == * [[Parizo]] * [[Komunumoj de Hauts-de-Seine]] * [[Listo de urboj de Francio]] * [[Asnières-sur-Seine (stacidomo)]] * [[Les Courtilles (pariza metrostacio)]] * [[Les Agnettes (pariza metrostacio)]] * [[Gabriel Péri (pariza metrostacio)]] * [[Les Courtilles (Tramtransporto en Parizo)]] * [[Asnières-Quatre Routes (Tramtransporto en Parizo)]] == Eksteraj ligiloj == * {{Oficiala retejo|https://asnieres-sur-seine.fr/}} {{Ĝermo|Francio}} [[Kategorio:Asnières-sur-Seine]] [[Kategorio:Komunumoj de Francilio priservataj de metroo]] p7xjzd5vehxm2fm3ozaew4swt5gmbk0 7684548 7684547 2022-08-10T13:36:56Z Dominik 1083 eta ŝanĝo wikitext text/x-wiki {{Apartigila paĝo|Asnières}} {{informkesto urbo | tipo = [[Komunumo (Francio)|komunumo]] | regiono = [[Francilio]] | departemento = [[Hauts-de-Seine]] | arondismento = | kantono = <!--''{{#invoke:Wikidata|claim|P7938}}''--> | regiono-ISO=FR-92 | tipo1 = reliefo | situo sur mapo2=Francio | tipo2 = reliefo |bildo = <!-- kutime preniĝas el la komunejo --> |bildo-priskribo = }} '''Asnières-sur-Seine''' [a.njɛʁ.syʁ.sɛn] estas [[franca komunumo]] kaj [[Parizo|pariza ĉirkaŭurbo]], lokita en la [[Francaj departementoj|departemento]] [[Hauts-de-Seine]] (kiu [[banano]]-forme ĉirkaŭvolbas la okcidentan parton de [[Parizo]]) kaj en la [[Pariza Regiono]]. Ĝi lokiĝas nordokcidente de Parizo, kaj havas proksimume 85.000 loĝantojn. La loĝloko situas borde de la rivero [[Seine]], en flua direkto maldekstre, kaj inter alie en 1900 gastigis la [[remado|remajn konkursojn]] de la [[Somera Olimpiko 1900]] sur la rivero inter la najbara komunumo [[Courbevoie]] kaj Asnières. __TOC__ {{Mapo franca komunumo}} == Etimologio == La loĝantojn de Asnières-sur-Seine oni nomigas ''Asniérois''. == Famuloj == Asnières estas naskiĝurbo de [[Simone Bernard]]. Tie mortis [[Charles Laisant]]. == Vidu ankaŭ == * [[Parizo]] * [[Komunumoj de Hauts-de-Seine]] * [[Listo de urboj de Francio]] * [[Asnières-sur-Seine (stacidomo)]] * [[Les Courtilles (pariza metrostacio)]] * [[Les Agnettes (pariza metrostacio)]] * [[Gabriel Péri (pariza metrostacio)]] * [[Les Courtilles (Tramtransporto en Parizo)]] * [[Asnières-Quatre Routes (Tramtransporto en Parizo)]] == Eksteraj ligiloj == * {{Oficiala retejo|https://asnieres-sur-seine.fr/}} {{Ĝermo|Francio}} [[Kategorio:Asnières-sur-Seine| ]] [[Kategorio:Komunumoj de Francilio priservataj de metroo]] 9ipjvjdfls2btp66as956lrnmb2vo47 0 179806 7685244 7684098 2022-08-11T11:34:26Z Crosstor 3176 /* Vidindaĵoj */ wikitext text/x-wiki {{Informkesto urbo | tipo = urbo | blazono = HUN Mór Címer.svg | lando = [[Hungario]] | regiono = [[Meza Transdanubio]] | departemento = [[Fejér]] | distrikto = [[Distrikto Mór]] | alto = 227 | referenco por alto = [http://www.fallingrain.com/world/HU/08/Mor.html ''Mór, Hungary''] (angol nyelven) (html). Falling Rain Genomics, Inc. (Hozzáférés: 2012. július 5.) | areo = 108.61 | loĝantaro = 14123 | loĝantaro-stato = 1-a de januaro 2015 | referenco por loĝantaro = [http://www.ksh.hu/apps/shop.kiadvany?p_kiadvany_id=81322&p_lang=HU ''Magyarország közigazgatási helynévkönyve, 2015. január 1.''] (magyar és angol nyelven). [https://hu.wikipedia.org/wiki/K%C3%B6zponti_Statisztikai_Hivatal Központi Statisztikai Hivatal], 2015. szeptember 3. (Hozzáférés: 2015. szeptember 4.) | denso = 131.91 | tel = (+36) 22 | pk = 8060 | kodo = 18485 | laŭ = KSH | latitudo = 47/22/18/N | longitudo = 18/12/31/E | regiono-ISO = HU-FE | situo sur mapo2 = Hungario Fejér | estro = Péter Fenyves | estro ekde = 2014 | partio = Fidesz-KDNP<ref>[http://www.valasztas.hu/dyn/ov10/outroot/onktjk2/07/tjk07061.htm ''Mór települési választás eredményei''] (magyar nyelven) (html). Országos Választási Iroda, 2010. október 3. (Hozzáférés: 2011. június 18.)</ref> | adreso = Szent István tér 6 8060 Mór }} '''Mór''' (mOr) estas [[urbo]] kun titolo [[vinvilaĝo]] en [[Hungario]] en [[regiono]] [[Meza Transdanubio]], en [[departemento]] [[Fejér]], en [[Distrikto Mór]], kies centro ĝi estas. Tiu urbo estas ankaŭ centroj de subregiono kaj vinregiono. La [[loknomo]] signifas [[hungare]]: [[maŭroj|maŭro]]. [[Dosiero:Mór - Palace.jpg|thumb|right|Kastelo de Lamberg en Mór]] == Geografio == Mór situas sur [[ebenaĵo]] inter du [[montaro]]j [[Vértes]] kaj [[Bakony]] laŭ la [[fervojo]] kaj ĉef[[vojo]] inter [[Székesfehérvár]]-[[Komárom]], 25 km-ojn nordokcidente de Székesfehérvár. == Historio == La unua mencio pri (malnova) [[preĝejo]] de Mór okazis en [[1246]]. Depost fino de dominado de [[turkoj]] en [[1698]] alvenintaj [[germanoj]] pligrandigis la loĝantaron. En Mór okazis [[tertremo]] en [[1810]], pri kiu pretigis [[Pál Kitaibel]] la unuan izoseistan mapon de la mondo. Ĉe Mór okazis malvenka batalo de la hungara revolucio: [[Mór Perczel]] tie povis sensukcesa rebati la aŭstran armeon, la 30-an de [[decembro]] [[1848]]. Mór estis en la 18-19-aj [[jarcento]]j grava [[kampurbo]], grava komerca centro. La urban rangon ĝi rericevis en 1984. Loĝantoj de la urbo apartenas parte al al germana nacia malplimulto. Mór kaj ties ĉirkaŭo [[Csókakő]], [[Bodajk]], [[Pusztavám]], [[Nagyveleg]], [[Söréd]] kaj [[Csákberény]] estas grava historia vinregiono. Oni minas en ĉirkaŭo de Mór brun[[karbo]]n en [[Balinka]], kaj Pusztavám, krome baŭksiton en [[Kincsesbánya]] kaj [[Gánt]]. Gravaj fabrikoj de la urbo estas la tubo- kaj elektrodfabriko de la Csepeli Fémmû (ĉepela Metalluzino)/nun ESAB Group/, filialoj de Ikarus kaj Budalakk en Pusztavám. ==Vidindaĵoj== * [[Kastelo de Mór]] (nun kulturdomo) * Láncos-kastelo (nun urbodomo) * [[Preĝejo Sankta Triunuo (Mór)]] * [[Preĝejo de Sankta Kruco (Mór)]] * [[Kapelo Sankta Roĥo (Mór)]] * [[Kalvinana preĝejo (Mór)]] * Vin[[muzeo]] ne estas vera muzeo, sed estas restoracio en iama vinkelo. Tie vi povas gustumi bonkvalitajn vinojn kaj vi povas ankaŭ tagmanĝi, vespermanĝi en la longa kelo (bieroj ankaŭ estas aĉeteblaj tie). * bronza [[skulptaĵo]] pri [[Sándor Wekerle]] == Bankorabado== La urbo abrupte trovis sin en reflektor[[lumo]]. Okazis la plej terura [[banko]]rabado de Hungario. Ĉiuj bankistoj kaj ĉiuj klientoj (tri klientoj, kvar bankistinoj kaj la bankogardisto) estis murditaj. == Famuloj == En Mór naskiĝis: * [[aktoro]]j [[Bálint Majorfalvi]] kaj [[Ilona Sárközi-Nagy]] * [[bestkuracisto]] [[Ágoston Zimmermann]] * [[fizikisto]] [[Ferenc Krausz]] * [[oficiro]] [[Franz Lamberg]] * [[Tibor Stark (trumpetisto)]] * [[verkisto]] [[Antal Radó]]. == Ĝemelurboj == * {{Flago|Germanio}} [[Freudenberg]], [[Germanio]] * {{Flago|Italio}} [[Valdobbiadene]], [[Italio]] * {{Flago|Rumanio}} [[Miercurea Nirajului]], [[Rumanio]] ==Esperanto-movado== Estas gastiganto de [[Pasporta Servo]] tie. == Referencoj == {{referencoj}} [[Kategorio:Vinvilaĝoj]] 5a4wshlefi5o5fkknhxuw4zftlaux2u 0 188849 7685207 7476237 2022-08-11T10:26:30Z LiMr 34378 [[Kategorio:Historio de Pollando]] forigita; [[Kategorio:1956 en Pollando]] aldonita per [[Vikipedio:VarmaKato|HotCat]] wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Poznańskie Krzyże RB1.JPG|eta|200px|dekstra|La [[Monumento al Viktimoj de la Ribelo de Poznań]].]] [[Dosiero:Poznan 1956.jpg|eta|200px|dekstra|La laboristaj protestoj sur la iama strato de [[Ruĝa Armeo]] nun la strato de Sankta Marteno]] [[Dosiero:Poznan1956002.jpg|eta|La strato Kochanowskiego; la protestantaj laboristoj evakuas la pafvunditan kolegon]] [[Dosiero:Poznan1956001.jpg|eta|La tankoj de la komunista reĝimo sur la Placo de [[Stalin]]]] [[Dosiero:Poznan1956003.jpg|eta|La loboristoj entombigas unu el la viktimoj de la [[Ribelo de Poznań]]]] La '''Ribelo de Poznań''' (en junio de [[1956]]) estis protesta ribelo de la polaj industriaj laboristoj, kiu kaŭzis krizon en la gvidantaro de [[Pola Unuiĝinta Laborista Partio]] kaj skuis la tutan soveti-konkeritan areon. En [[Pollando]], la stalinista gvidantaro devis transdoni la gvidadon al pli liberala grupo de [[Władysław Gomułka]]. Post la morto de [[Stalin]] (en marto 1953) la stalinisma reĝimo mildigis sian politikon kaj dissolvis la subpreman Ŝtatsekuran Ministerion, arestis ties multajn oficistojn kaj deklaris [[amnestio]]n, liberiĝon por centmil politikaj enprizonigitoj. La komenca impeto baldaŭ malpliiĝis pro la kontraŭagado de la [[stalinismo|stalinistoj]]. La laboristoj de Poznań perdis la paciencon kaj deklaris ĝeneralan [[striko]]n je la 28-a de junio 1956. En la urbo protestmarŝis 50.000 homoj postulantaj [[pano]]n kaj [[libereco]]n, poste atakis la buroon de la [[kompartio]] kaj de la sekretservo kaj eĉ [[linĉado|linĉis]] ŝtatsekurigan oficiron. Sekvatage, la iama patrujdefenda ministro – iama [[Sovetunio|soveta]] marŝalo – [[Konstantin Rokosovskij]] instrukciis la lokan militistan gvidanton por subpremi la [[ribelo]]n. Oni [[murdo|murdis]] dum kelkaj tagoj 53 homojn, vundiĝis pli ol 200 protestantoj kaj oni restarigis la [[komunismo|komunistan]] ordon en Poznań. Kvankam la ribelo estis spontanea kaj izolita, la eventoj konvinkis la gvidantojn de la kompartio, ke ili devas ŝanĝi la politikon de la partio. La diskutoj en la sekvaj monatoj kaj la vizito de [[Nikita Ĥruŝĉov]] en Varsovio (19–20-a de oktobro), la [[Centra Komitato]] elektis ĉefsekretario Gomułka (21-a de oktobro). Tiuj eventoj kaj la simpatio al Pollando gravis en la antaŭeventoj de la [[hungara revolucio de 1956]]. ==[[Muzeo]]== La 4-an de oktobro 2007 oni malfermis Muzeon de la Ribelo en Poznań - Junio 1956 en la Imperiestra Kastelo de Poznań. == Vidu ankaŭ == * [[Laborista insurekcio de 1953 (GDR)]] * [[Klubo de Kurba Rondo]] 1955-1962 * [[Hungara revolucio de 1956]] * [[Pola ribelo de Decembro 1970]] - [[Gdańsk]], [[Gdynia]] kaj [[Szczecin]] * [[Strikoj en la Pola Marbordo]] 1980 - Gdańsk, [[Elbląg]] kaj Szczecin * [[Marto 1968]] - [[Krakovo]], [[Gdansko]] kaj [[Varsovio]] ==Bibliografio== * Łukasz Jastrząb, ''Biogramy ofiar Poznańskiego Czerwca 1956 r.'' Biogramoj de la [[viktimo]]j de Junio 1956), Towarzystwo Wydawnicze i Literackie, [[Warszawa]] 2007, ISBN 978-83-86610-13-6 * Łukasz Jastrząb, ''„Rozstrzelano moje serce w Poznaniu”: Poznański Czerwiec 1956 r. – straty osobowe i ich analiza'' (Pafmortigita mia koro en Poznań. Poznana Junio 1956 - personaj perdoj kaj ilia analizo), Wydawnictwo Comandor, Poznań, Warszawa 2006, ISBN 83-7473-015-3 * Jerzy Kajetanowicz, ''Wojsko Polskie w wydarzeniach poznańskich 1956 roku'' (Pola armeo en la eventoj de Poznan 1956), Przegląd Historyczno-Wojskowy, n-ro 5 2006 * Edmund Makowski, ''Poznański czerwiec 1956 - pierwszy bunt społeczeństwa PRL'' (Poznana junio 1956 - la unua ribelode la [[socio]] en [[Pola Popola Respubliko]]), Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2006, ISBN 83-717-7271-8 * Stanisław Jankowiak (redaktoro): ''Poznański czerwiec w dokumentach'' (Poznana junio en [[dokumento]]j), Okregowa Komisja Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, Instytut Pamieci Narodowej w Poznaniu, Poznań 1995 ==Eksteraj ligiloj== * [http://www.1956.pl/poznaj_prawde/?lang=pl Prezentacja multimedialna o Czerwcu 1956 – Poznaj prawdę] * [http://www.city.poznan.pl/czerwiec56/ Strona internetowa o Czerwcu 1956] Interreta paĝo pri Junio 1956 * [http://www.czerwiec56.ipn.gov.pl/c56/historia/9284,Historia.html IPN Historia ‒ Poznański Czerwiec 1956]{{404|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} laŭ [[Instituto pri Nacia Memoro]] [[Kategorio:Polaj ribeloj|Poznań]] [[Kategorio:1956 en Pollando]] [[Kategorio:Konfliktoj en 1956]] [[Kategorio:Poznano]] [[Kategorio:Ribeloj en la 20-a jarcento|Poznań]] 2fuk3mop0f4xq5orj7pcisjhjex8yvm 0 194297 7684601 7294649 2022-08-10T15:45:45Z DidCORN 34571 Vidu ankau wikitext text/x-wiki [[Dosiero:M101 hires STScI-PRC2006-10a.jpg|thumb|Spirala galaksio [[M101]] (ankaŭ sciata kiel NGC 5457)]] '''Spirala galaksio''' estas speco de [[galaksio]] en la [[klasifiko de galaksioj]] (vico de Hubble) kiu havas jenajn bazajn fizikajn karakterizojn: * La centra ''[[Tubero (astronomio)|tubero]]'' estas ĉirkaŭbarita de ''[[galaksia disko]]'' kaj ĉirkaŭbarita de sfera ''[[galaksia haloo]]''. * La tubero similas al [[elipsa galaksio]] kaj enhavas multajn malnovajn stelojn de tiel nomata "[[stela loĝantaro]] II", kaj kutime estas [[pezega nigra truo]] je ĝia centro. * La disko estas plata, turnanta asembleo (kiu kontribuas al granda [[angula movokvanto]]) konsistanta de [[interstela materio]], junaj steloj de "[[stela loĝantaro]] I'' kaj [[Malfermita stelamaso|malfermitaj stelamasoj]], ĉiu el kiuj enhavas 100 ... 1000 stelojn. * La haloo estas sfera regiono enhavanta stelojn de ''stela loĝantaro II'', ofte en grandaj [[stelamaso]]j konsistantaj el 10₅ ... 10₆ steloj, ĉiuj eroj de haloo orbitas ĉirkaŭ la galaksia centro. Spiralaj galaksioj estas nomataj pro la spiralaj branĉoj kiuj etendas proksimume kiel [[logaritma spiralo|logaritmaj spiraloj]] de la tubero, la spiraloaj branĉoj formas buklojn ĉirkaŭ la tubero. Ĉi tiuj branĉoj estas helaj pro la multa stela formigo (en kiu naskiĝas helaj steloj de [[klasifiko de steloj|steloj de specoj O kaj B]], kiuj heligas la spiralajn branĉojn). Ĉi tiuj branĉoj distingigas spiralaj galaksioj de [[lensosimila galaksio|lensosimilaj galaksioj]], kiuj havas diskon, sed ne havas spiralajn branĉojn. Spiralaj galaksioj, estas klasifikataj je diversaj subspecoj, vidu en ''[[klasifiko de galaksioj]]''. Oni longe pensis ke la [[Lakta vojo]] estas spirala, sed ĵusaj esploroj donas informon ke ĝi estas fakte [[rektokoneksa spirala galaksio]]. == Fonto de la spirala strukturo == La pioniro de studoj de la turnado de la galaksioj kaj la formigo de la spiralaj branĉoj estis [[Bertil Lindblad]] en [[1925]]. Li komprenis ke la ideo de steloj aranĝitaj konstante en spiralan geometrian formon estas neebla pro tio ke la rapido de turnado de la galaksia disko varias kun distanco de la centro de la galaksio. Se ekzemple komenci de radiusaj branĉoj (similaj al spokoj) ili devus rapide iĝi spiralajn kiam la galaksio turnas, kaj post kelkaj galaksiaj turnoj ili pli kaj pli serpentumas ĉirkaŭ la centro kaj finfine (sufiĉe rapide) la strukturo tute ŝmiriĝas. Aŭ, en la alia varianto, la steloj en la plej ekstera randoj de la galaksio devus devi movi pli rapide ol tiuj proksime al la centro, dum kiam la galaksio turnas. Neniu el ĉiuj du variantoj estas observita. Laŭ [[Bertil Lindblad]], laŭla [[denseca onda teorio]], la branĉoj prezentas regionojn de pligrandiĝita denseco (de ondoj de denseco), kiuj regionoj turniĝas pli malrapide ol la steloj kaj gaso. Kiam la gaso eneniras la denseca ondo, ĝi estas premita kaj faras novajn stelojn, inter kiuj estas mallongdaŭraj bluaj steloj kiuj lumigas la branĉojn [[Dosiero:Spiral galaxy arms diagram.svg|thumb|right|Klarigo de branĉoj de spirala galaksio.]] Sekva laboro estis de [[C. C. Lin]] kaj [[Frank Shu]] en [[1964]]. Ili sugestis ke la spiralaj branĉoj estas manifestaĵoj de spiralaj densecaj ondoj, provante klarigi la grandskalan strukturon de spiraloj en kondiĉoj de malgrando-amplituda ondo propaganta kun fiksita angula rapido, kiu turniĝas ĉirkaŭ la galaksio je rapido malsama de tiu de la galaksia gaso kaj steloj. Kiel la kunprema ondo iras tra, ĝi baskulas stelan formigon sur la rando de la spiralaj branĉoj. La aŭtoroj alprenis ke la steloj vojaĝas per elipsaj orbitoj ''kaj'' ke la ampleksoj kaj ankaŭ la orientiĝoj de la orbitoj estas malmulte-variantaj de unu al la alia, da la elipsoj varias en sia orientiĝo (unu de la alia) kiel glata funkcio de distanco de la galaksia centro. Ĉi tiu estas ilustrita en la figuro. Estas klare ke la elipsaj orbitoj alproksimiĝi kune en certaj areoj kaj donas la efikon de branĉoj. Alternativa hipotezo kiuj estas proponitaj engaĝas ondojn de stela formigo movantaj ĉirkaŭ la galaksio, ankaŭ nomita kiel "stokasta sin-propaganta stela formiga modelo" (SSPSF modelo). Ĉi tiu modelo proponas ke [[stelformado|stela formigo]] propagas tra la ago de ondoj produktataj per stelaj ventoj kaj supernovaoj, kiuj ventigas la interstelan materion. La branĉoj aperas pli helaj ĉar estas pli junaj (inter ili - pli pezaj kaj helaj) steloj en ili. Ĉi tiuj pezaj, helaj steloj ankaŭ mortas rapide, lasante la pli malhelajn stelojn kiel fono malantaŭ la ondoj. La malsamaj hipotezoj ne nepre estas reciproke malinkluzivaj, ĉar ili povas klarigi malsamajn specojn de spiralaj branĉoj. Do steloj, pro tio, ne restas eterne en la pozicioj en kiuj ili estas nun, sed ili ankaŭ ne sekvas la branĉojn. La steloj simple trapasas la branĉojn. Ĵusaj rezultoj sugestas ke la orientiĝo de la spina akso de spiralaj galaksioj estas ne ŝanca rezulto, sed anstataŭe ili estas prefere laŭliniigitaj laŭ la surfaco de [[dezerteco (astronomio)|kosmaj dezertecoj]].<ref>{{Citaĵo el gazeto | aŭtoro = I. Trujillo, C. Carretero, S. G. Patiri | titolo=Detection of the Effect of Cosmological Large-Scale Structure on the Orientation of Galaxies - Detekto de la efiko de kosmoscienca grandskala strukturo je la orientiĝo de galaksioj | publikaĵo =The Astrophysical Journal - La Astrofizika Ĵurnalo | jaro=2006 | volumo=640 | numero=2 | paĝoj=L111–L114 | url=http://adsabs.harvard.edu/abs/2005astro.ph.11680T }}</ref> Tio signifas ke, spiralaj galaksioj preferas esti orientitaj je alta angulo (pli proksima al 90°) de inklinacio relative al la grandskala strukturo de la ĉirkaŭaĵo. Ili estas priskribitaj kiel liniantaj simile al "bidoj sur linio", kun ilia rotacia akso sekva al la [[filamento da galaksioj|filamentoj]] ĉirkaŭ la randoj de la dezertecoj.<ref>{{Citaĵo el la reto | Familia nomo = Alno | persona nomo = Robert | jaro = 2006 | url= http://www.astronomy.com/asy/default.aspx?c=a&id=4215 | titolo = Galaxies like necklace beads - Galaksioj similas al kolieraj bidoj | eldoninto = Astronomy magazine - Astronomia revuo | alirdato = 2006-08-10 }}</ref> == Ekzemploj == *[[Lakta vojo]] *[[Andromeda galaksio]] *[[M63]] (Sunfloro) *[[NGC 5194]] (Kirliğo-bano) == Referencoj == <references/> == Eksteraj ligiloj == * [http://www.seds.org/messier/spir.html Spiralaj galaksioj ĉe SEDS] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20060101031415/http://www.seds.org/messier/spir.html |date=2006-01-01 }} {{Galaksioj}} [[Kategorio:Specoj de galaksioj]] [[Kategorio:Spiralaj galaksioj| ]] 68ul4yiyapuqqb4egwbu6rn2j3ktfzd 0 205591 7684750 6773377 2022-08-10T20:05:20Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Touchpad.jpg|eta|300px|Ekzemplo de tuŝplato]] '''Tuŝplato''' ([[angle]]: '''touchpad''') estas komputila tuŝebla surfaceto per kiu eblas mezuri en kiu loko la fingro de uzanto troviĝas. Temas pri speco de komputila [[montrilo]]. Tuŝplatojn oni ofte uzas en [[tekokomputilo]]j kiel anstataŭanto de la [[komputila muso]]. Kutime ĝi troviĝas en la mezo sub la [[klavaro]]. {{Projektoj}} {{Ĝermo|komputiko}} [[Kategorio:Komputila aparataro]] 8uknipf2a6jgrmx32ejp35tr74g0sjx 0 214193 7684796 7267632 2022-08-10T21:16:31Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Star Trek Balanco de Teroro.jpg|thumb|<center>du romulanoj en la epizodo "Balanco de Teroro" (1966) de la origina televida serio [[Star Trek]] filmita dum la 1960-aj jaroj]] En la universo de ''[[Star Trek]]'', la '''Romulanoj''' estas raso de la [[Beto|Beta]] [[Kvadranto]] el [[planedo Romulo]]. La romulanoj estas biologiaj kuzoj de la [[Vulkananoj]], posteuloj de tiuj kiuj estis forĵetintaj pro la ''reformo de Surak''. == Lingvo == La [[romulana lingvo]] estas [[fikcilingvo]] kreita por [[Paramount]] Pictures. Ĝi estas parolata de la [[romulano]]j, ekstertera speco de homsimilaj estaĵoj aperanta en la film- kaj televidaj serioj kaj kinejaj filmoj [[Star Trek]]. <!-- == Eksteraj ligiloj == Bedaŭrinde ne arkivigita : * [http://www.dekminutoj.bravehost.com/index_rm.html teksteto pri Esperanto en la romulana lingvo]{{404|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} --> [[Kategorio:Specioj de Star Trek]] [[de:Völker und Gruppierungen im Star-Trek-Universum#Romulaner]] [[sv:Lista över utomjordiska raser i Star Trek#Romulaner]] hkmqxojh70li2qdpvlp7fdaew1wlt9n 7684815 7684796 2022-08-10T22:02:22Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Star Trek Balanco de Teroro.jpg|thumb|<center>du romulanoj en la epizodo "Balanco de Teroro" (1966) de la origina televida serio [[Star Trek]] filmita dum la 1960-aj jaroj]] En la universo de ''[[Star Trek]]'', la '''Romulanoj''' estas raso de la [[Beto|Beta]] [[Kvadranto]] el [[planedo Romulo]]. La romulanoj estas biologiaj kuzoj de la [[Vulkananoj]], posteuloj de tiuj kiuj estis forĵetintaj pro la ''reformo de Surak''. La Romula Stela Imperio enloĝas la sistemon de la proksimaj kaj samgrandaj planedoj [[planedo Romulo|Romulo]] kaj Remo (referenco al la frataj ĝemeloj [[Romulo kaj Remo]] de la [[romia mitologio]]), kaj diversajn koloniojn. La malhela [[planedo Remo]] estas ĉefe uzata por industria produktado kaj krudmateriala eltiro kaj tial estas laborista planedo. La formo de registaro estas parlamenta reprezentantaro. La ĉefkomandanto estas [[pretoro[[ regule elektita fare de la [[senato]]. La militistaro estas sub la strikta komando de la [[sekreta polico]] ''Tal Ŝiar''. Ekstere, la Romulanoj tre similas la [[Vulkananoj]]n pro sia komuna deveno. Ambaŭ popoloj havas pintajn orelojn kaj levitajn brovojn ekstere. Kelkaj romulanoj distingiĝas de vulkanoj pro siaj ŝvelintaj fruntoj kaj iomete pli verda haŭtnuanco. La historio de la Romulanoj komenciĝas ĉirkaŭ 300 p.K. sur la [[planedo Vulkano]]. Antaŭ miloj da jaroj, pro multnombraj militoj inter la vulkananoj, ili estis minacataj de memdetruo. La instruoj de la filozofo ''Surak'' igis la vulkananojn subpremi iliajn [[emocio]]jn kaj permesi nur [[logiko]]n. En la 4-a jarcento, post kiam instruoj de logiko kaj senemocio komencis iĝi ĝenerale akceptitaj, granda grupo de vulkananoj decidis forlasi la planedon ĉar ili ne povis aŭ ne volis identigi kun la dogmaj instruoj de ''Surak''. Tiuj vulkananoj poste koloniigis la neloĝatan planedon Romulo. Tie ili fondis novan kulturon kaj socion. Meze de la 2150-aj jaroj, milito ekis inter la Romulanoj kaj la Tero, ambaŭ daŭre kondukante nukleajn armilojn. La decida batalo estis la Batalo de [[Ĉeron]] (plia fikcia planedo, angle nomata ''Cheron''), en kiu ambaŭ flankoj suferis tiel gravajn perdojn ke ili ne plu povis havigi pliajn koliziojn. La paŭzointertraktadoj estis faritaj per subspaca radio, tiel ke la du malamikoj neniam eĉ vidis unu la alian ĝis kovrita Romula stelŝipo nomata ''Rabobirdo'' detruis plurajn federaciajn antaŭpostenojn en 2266. Dum mallonga alianco kun la [[klingonoj]], la romulanoj akiris la dezajnodokumentaron por la klingona stelŝipo tipo D-7, en interŝanĝo por la klingonoj ricevantaj romulan kovroteknologion. La romulanoj estas teknologie progresintaj kaj formas unu el la plej forte frakcioj en la kvadranto. Kvankam la romulanoj nur malvolonte renkontiĝas kun aliaj civilizoj, renoviĝinta kontakto kun la Federacio okazis en 2360 kiam pluraj kolonioj de la Romula Imperio kaj Federacio estis atakitaj fare de la [[Borg]]. Sekvis longa fazo de konfrontiĝo, en kiu ambaŭ popoloj defendis sin kontraŭ la atako. Alia mallongdaŭra alianco estis formita fare de la romulanoj ĉe la fino de la Regna Milito. La milito rezultigis la Dominan Imperion kaj la Kardasianojn minacante gajni la militon kontraŭ la Federacio-Klingona alianco. Eĉ en tiu ege kriza situacio, la romulanoj komence restis neŭtralaj. Estis je la intereso de la federacio impliki la romulanojn en la milito, kaj ili poste sukcesis. Post la fino de la milito, sekvis fazo de reciproka malstreĉiĝo, post kiu la romulanoj denove retiriĝis. Post la okazaĵoj de ''[[Star Trek: Nemesis]]'', aferoj ŝajnas pliboniĝi inter la Romula Imperio kaj la Federacio. La romulanoj nun interesiĝas pri interparoloj. En la okazaĵoj de {{Star Trek (2009)|''Star Trek'']] (la 11-a plenlonga filmo), la hejma mondo de la romulanoj estas detruita per [[supernovao]] en 2387. Kiom da romulanoj postvivis tiun ĉi [[kataklismo]]n oni ne scias. La preciza [[stela tempo]] ankaŭ ne estas menciita. Unu el la pluvivantoj estas Nerono, kiu flugas reen en la tempo en kosmoŝipo por venĝi al la Federacio kaj aparte al [[Spock]], kiun Nerono riproĉas pri la pereo de la [[planedo Romulo]]. Ĉi tio kreas novan templinion. La Romulanoj estas konsideritaj izolita popolo, neinteresita en aŭ amikaj aŭ malamikaj rilatoj kun aliaj planedoj. Ili preferas resti neŭtralaj por eviti rektan konfrontiĝon. Tamen, ili estas konsiderataj agresemaj kiam temas pri defendi kaj atingi siajn proprajn interesojn. En malfacilaj situacioj, ili komence kondutas singarde, sed ofte pretas uzi forton poste. Malgraŭ sia izoliteco, romulanoj daŭre bezonas kontakton kun aliaj civilizoj por resti potenca forto ene de la kvadranto. La romula sekreta servo ''Tal Ŝiar'' ankaŭ estas tre orientita al spionado. Romulanoj estas konsideritaj nekomunikaj, kaj iliaj celoj ofte estas neantaŭvideblaj al aliaj potencoj. == Lingvo == La [[romulana lingvo]] estas [[fikcilingvo]] kreita por [[Paramount]] Pictures, kiu estas parolata de la [[romulano]]j. <!-- == Eksteraj ligiloj == Bedaŭrinde ne arkivigita : * [http://www.dekminutoj.bravehost.com/index_rm.html teksteto pri Esperanto en la romulana lingvo]{{404|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} --> [[Kategorio:Specioj de Star Trek]] [[de:Völker und Gruppierungen im Star-Trek-Universum#Romulaner]] [[sv:Lista över utomjordiska raser i Star Trek#Romulaner]] ev81dzy0mlqhugyucl8kj2uc8s0mb33 7684816 7684815 2022-08-10T22:02:53Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Star Trek Balanco de Teroro.jpg|thumb|<center>du romulanoj en la epizodo "Balanco de Teroro" (1966) de la origina televida serio [[Star Trek]] filmita dum la 1960-aj jaroj]] En la universo de ''[[Star Trek]]'', la '''Romulanoj''' estas raso de la [[Beto|Beta]] [[Kvadranto]] el [[planedo Romulo]]. La romulanoj estas biologiaj kuzoj de la [[Vulkananoj]], posteuloj de tiuj kiuj estis forĵetintaj pro la ''reformo de Surak''. La Romula Stela Imperio enloĝas la sistemon de la proksimaj kaj samgrandaj planedoj [[planedo Romulo|Romulo]] kaj Remo (referenco al la frataj ĝemeloj [[Romulo kaj Remo]] de la [[romia mitologio]]), kaj diversajn koloniojn. La malhela [[planedo Remo]] estas ĉefe uzata por industria produktado kaj krudmateriala eltiro kaj tial estas laborista planedo. La formo de registaro estas parlamenta reprezentantaro. La ĉefkomandanto estas [[pretoro[[ regule elektita fare de la [[senato]]. La militistaro estas sub la strikta komando de la [[sekreta polico]] ''Tal Ŝiar''. Ekstere, la Romulanoj tre similas la [[Vulkananoj]]n pro sia komuna deveno. Ambaŭ popoloj havas pintajn orelojn kaj levitajn brovojn ekstere. Kelkaj romulanoj distingiĝas de vulkanoj pro siaj ŝvelintaj fruntoj kaj iomete pli verda haŭtnuanco. La historio de la Romulanoj komenciĝas ĉirkaŭ 300 p.K. sur la [[planedo Vulkano]]. Antaŭ miloj da jaroj, pro multnombraj militoj inter la vulkananoj, ili estis minacataj de memdetruo. La instruoj de la filozofo ''Surak'' igis la vulkananojn subpremi iliajn [[emocio]]jn kaj permesi nur [[logiko]]n. En la 4-a jarcento, post kiam instruoj de logiko kaj senemocio komencis iĝi ĝenerale akceptitaj, granda grupo de vulkananoj decidis forlasi la planedon ĉar ili ne povis aŭ ne volis identigi kun la dogmaj instruoj de ''Surak''. Tiuj vulkananoj poste koloniigis la neloĝatan [[planedo Romulo|planedon Romulo]]. Tie ili fondis novan kulturon kaj socion. Meze de la 2150-aj jaroj, milito ekis inter la Romulanoj kaj la Tero, ambaŭ daŭre kondukante nukleajn armilojn. La decida batalo estis la Batalo de [[Ĉeron]] (plia fikcia planedo, angle nomata ''Cheron''), en kiu ambaŭ flankoj suferis tiel gravajn perdojn ke ili ne plu povis havigi pliajn koliziojn. La paŭzointertraktadoj estis faritaj per subspaca radio, tiel ke la du malamikoj neniam eĉ vidis unu la alian ĝis kovrita Romula stelŝipo nomata ''Rabobirdo'' detruis plurajn federaciajn antaŭpostenojn en 2266. Dum mallonga alianco kun la [[klingonoj]], la romulanoj akiris la dezajnodokumentaron por la klingona stelŝipo tipo D-7, en interŝanĝo por la klingonoj ricevantaj romulan kovroteknologion. La romulanoj estas teknologie progresintaj kaj formas unu el la plej forte frakcioj en la kvadranto. Kvankam la romulanoj nur malvolonte renkontiĝas kun aliaj civilizoj, renoviĝinta kontakto kun la Federacio okazis en 2360 kiam pluraj kolonioj de la Romula Imperio kaj Federacio estis atakitaj fare de la [[Borg]]. Sekvis longa fazo de konfrontiĝo, en kiu ambaŭ popoloj defendis sin kontraŭ la atako. Alia mallongdaŭra alianco estis formita fare de la romulanoj ĉe la fino de la Regna Milito. La milito rezultigis la Dominan Imperion kaj la Kardasianojn minacante gajni la militon kontraŭ la Federacio-Klingona alianco. Eĉ en tiu ege kriza situacio, la romulanoj komence restis neŭtralaj. Estis je la intereso de la federacio impliki la romulanojn en la milito, kaj ili poste sukcesis. Post la fino de la milito, sekvis fazo de reciproka malstreĉiĝo, post kiu la romulanoj denove retiriĝis. Post la okazaĵoj de ''[[Star Trek: Nemesis]]'', aferoj ŝajnas pliboniĝi inter la Romula Imperio kaj la Federacio. La romulanoj nun interesiĝas pri interparoloj. En la okazaĵoj de {{Star Trek (2009)|''Star Trek'']] (la 11-a plenlonga filmo), la hejma mondo de la romulanoj estas detruita per [[supernovao]] en 2387. Kiom da romulanoj postvivis tiun ĉi [[kataklismo]]n oni ne scias. La preciza [[stela tempo]] ankaŭ ne estas menciita. Unu el la pluvivantoj estas Nerono, kiu flugas reen en la tempo en kosmoŝipo por venĝi al la Federacio kaj aparte al [[Spock]], kiun Nerono riproĉas pri la pereo de la [[planedo Romulo]]. Ĉi tio kreas novan templinion. La Romulanoj estas konsideritaj izolita popolo, neinteresita en aŭ amikaj aŭ malamikaj rilatoj kun aliaj planedoj. Ili preferas resti neŭtralaj por eviti rektan konfrontiĝon. Tamen, ili estas konsiderataj agresemaj kiam temas pri defendi kaj atingi siajn proprajn interesojn. En malfacilaj situacioj, ili komence kondutas singarde, sed ofte pretas uzi forton poste. Malgraŭ sia izoliteco, romulanoj daŭre bezonas kontakton kun aliaj civilizoj por resti potenca forto ene de la kvadranto. La romula sekreta servo ''Tal Ŝiar'' ankaŭ estas tre orientita al spionado. Romulanoj estas konsideritaj nekomunikaj, kaj iliaj celoj ofte estas neantaŭvideblaj al aliaj potencoj. == Lingvo == La [[romulana lingvo]] estas [[fikcilingvo]] kreita por [[Paramount]] Pictures, kiu estas parolata de la [[romulano]]j. <!-- == Eksteraj ligiloj == Bedaŭrinde ne arkivigita : * [http://www.dekminutoj.bravehost.com/index_rm.html teksteto pri Esperanto en la romulana lingvo]{{404|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} --> [[Kategorio:Specioj de Star Trek]] [[de:Völker und Gruppierungen im Star-Trek-Universum#Romulaner]] [[sv:Lista över utomjordiska raser i Star Trek#Romulaner]] f8t7no726qzb4v4gvscq4s4zt2gn4qp 0 214194 7684769 7267631 2022-08-10T20:39:19Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[dosiero:Star Trek costume - Romulan.jpg|eta|250ra|{{centre|[[Manekeno (homo)|manekeno]] de juna romulanino, aperinta en la televida serio ''[[Stela Vojaĝo: La Sekva Generacio]]''}}]] La '''romulana lingvo''' estas [[fikcilingvo]] kreita por [[Paramount]] Pictures. Ĝi estas parolata de la [[romulano]]j, ekstertera speco de homsimilaj estaĵoj aperanta en la film- kaj televidaj serioj kaj kinejaj filmoj [[Star Trek]]. <!-- == Eksteraj ligiloj == Bedaŭrinde ne arkivigita : * [http://www.dekminutoj.bravehost.com/index_rm.html teksteto pri Esperanto en la romulana lingvo]{{404|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} --> {{ĝermo|kino}} [[Kategorio:Specioj de Star Trek]] [[Kategorio:Fikcilingvoj]] g93g4pqsup635nhekk12t7lus4r9dmz 7684797 7684769 2022-08-10T21:19:22Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[dosiero:Star Trek costume - Romulan.jpg|eta|250ra|{{centre|juna romulanino, aperinta en la televida serio ''[[Stela Vojaĝo: La Sekva Generacio]]''}}]] La '''romulana lingvo''' estas [[fikcilingvo]] kreita por [[Paramount]] Pictures. Ĝi estas parolata de la [[romulano]]j, ekstertera speco de homsimilaj estaĵoj aperanta en la film- kaj televidaj serioj kaj kinejaj filmoj [[Star Trek]]. <!-- == Eksteraj ligiloj == Bedaŭrinde ne arkivigita : * [http://www.dekminutoj.bravehost.com/index_rm.html teksteto pri Esperanto en la romulana lingvo]{{404|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} --> {{ĝermo|kino}} [[Kategorio:Specioj de Star Trek]] [[Kategorio:Fikcilingvoj]] o1nleqca6mh62cvgzynj3b2for9e5sb 7684817 7684797 2022-08-10T22:12:57Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[dosiero:Star Trek costume - Romulan.jpg|eta|250ra|{{centre|juna romulanino, aperinta en la televida serio ''[[Stela Vojaĝo: La Sekva Generacio]]''}}]] La '''romulana lingvo''' estas [[fikcilingvo]] kreita por [[Paramount]] Pictures. Ĝi estas parolata de la [[romulano]]j, ekstertera speco de homsimilaj estaĵoj aperanta en la film- kaj televidaj serioj kaj kinejaj filmoj ''[[Star Trek]]''. Laŭ la irlanda-usona verkistino ''Diane Duane'', kiu por sia sciencfikcia libroserio ''Rihannsu'' analizis kaj mem pluevoluigis la romulanan lingvon, la lingvo evuolis el praa formo de la vulkana lingvo (la vulkana lingvo mem en la filmoj estas inventaĵo de la lingvisto [[Marc Okrand]], kiu ankaŭ respondecas pri kreo de la [[klingona lingvo]]) kaj laŭsone por ordinara terano similas kiel miksaĵo de [[latino]] kaj la [[kimra lingvo]]. <!-- == Eksteraj ligiloj == Bedaŭrinde ne arkivigita : * [http://www.dekminutoj.bravehost.com/index_rm.html teksteto pri Esperanto en la romulana lingvo]{{404|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} --> {{ĝermo|kino}} [[Kategorio:Specioj de Star Trek]] [[Kategorio:Fikcilingvoj]] fwtzbl6lywavpptawsrqed5310hf4y8 0 216785 7684772 6564933 2022-08-10T20:47:48Z ThomasPusch 1869 Ŝanĝis celon de alidirektigilo, de [[Listo de planedoj de Star Trek]] al [[Listo de planedoj de Star Trek#R]] wikitext text/x-wiki #redirect [[Listo de planedoj de Star Trek#R]] 5h7c73yih5fh8ebx3a3cyrma2yy5vka 0 216786 7684771 6564932 2022-08-10T20:47:29Z ThomasPusch 1869 Ŝanĝis celon de alidirektigilo, de [[Listo de planedoj de Star Trek]] al [[Listo de planedoj de Star Trek#R]] wikitext text/x-wiki #redirect[[Listo de planedoj de Star Trek#R]] pojh7awz99tyauuulby5a8rb2e3uib9 0 218634 7684711 3823053 2022-08-10T18:13:44Z Tlustulimu 1543 [[Kategorio:Budapest]] forigita; [[Kategorio:Budapeŝto]] aldonita per [[Vikipedio:VarmaKato|HotCat]] wikitext text/x-wiki [[Kis Tükör]] (Malgranda Spegulo) estis reformita familigazeto inter [[1893]] kaj [[1907]] en [[Budapest]], respektive en [[Kolozsvár]], sekve kun daŭra numerado inter [[20-a de februaro]] [[1926]] kaj [[23-a de decembro]] [[1933]] same en [[Kluĵo]] redaktite de [[István Kecskeméthy]]. Al ĝiaj kunlaborantoj apartenis [[Mihály Szabolcska]] kaj [[Miklós Móricz]]. ==Fontoj== *[http://mek.oszk.hu/03600/03628/ Romániai magyar irodalmi lexikon] [[Kategorio:Budapeŝto]] [[Kategorio:Kluĵo]] [[Kategorio:Hungaraj gazetoj]] [[Kategorio:Hungarlingvaj gazetoj en Rumanio]] h1l3hmycla51kvcd1p084nrk0xbt8vo 0 219383 7685253 7607101 2022-08-11T11:50:22Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:ConferenceXC.jpg|eta|200px]] '''Transterena kuro''' (aŭ mallonge '''transkuro''') estas [[sporto]], kiu estas speco de [[kuro]]. Kuristo kuras en [[tereno]] kun ĉiaj ĝiaj [[obstaklo]]j. Ofte estas longa kuro. Transterena kurado estas la plej natureca el la sportoj en atletiko ĉar konkuroj okazas en subĉielaj kurejoj sur surfacoj kiaj vojoj [[herbo|herbaj]], [[Duonarbaro|duonarbaraj]], kaj [[grundo|grundaj]]. Ĝi estas kaj individua kaj [[teama sporto]], ĉar kurantoj estas juĝitaj laŭ individua bazo kaj la poenta metodo estas uzita por teamoj. Konkurencoj estas tipe longdistancaj kuroj de 4 km aŭ plie kiuj okazas kutime en aŭtuno kaj vintro. Plej sukcesaj atletoj de transterena kurado ofte konkurencas ankaŭ en longdistancaj vojkuraj eventoj. ==Eventoj== * [[Internacia Transterena Ĉampioneco]] * [[Monda Transterena Ĉampioneco]] == Vidu ankaŭ == * [[transterena rajdado]] * [[transterena biciklado]], la sola bicikla disciplino en la [[someraj olimpikoj]] * [[transterena skiado]] {{ĝermo|Sporto}} [[Kategorio:Sporto]] [[Kategorio:Kurado]] [[Kategorio:Moderna pentatlono]] pajfaycux6odk1w31c85mr3bmeqkvq3 0 220974 7684888 6788020 2022-08-11T05:15:00Z Wrg6jcstbwtcu 200569 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Maru ni Jū-monji (Kutsuwa) inverted.svg|eta|[[Mon (heraldiko)|Mon]] ''maru ni jūji'' (丸に十字, „kruco en cerklo“)]] [[Dosiero:KoyaSatsumaShimazuKeNoHaka.jpg|eta|240px|Klana tombejo de la Shimazu sur la monto [[Koya (monto)|Koya]]]] '''Shimazu''' ([[japana|japane]]: 島津) estis [[japanio|japana]] familio de [[daimio]]j, kiu regis la [[provinco]]jn [[Satsuma]], [[Osumi]] kaj [[Hyuga]] (sur la insulo [[Kiuŝuo]]). Tiu klano devenas de la [[imperiestro]] [[Seiwa]] ([[850]]-[[880]]) kaj de la [[ŝoguno]] [[Minamoto no Yoritomo]] ([[1147]]-[[1199]]), per ties filo Tadahisa, kiu uzis la nomon de la bieno de Shimazu en la provinco [[Hyuga]]. La klana ĉefurbo estis [[Kagoshima]]. En [[1600]] la klano partoprenis la [[batalo de Sekigahara|batalon de Sekigahara]], kie ĝi estis inter la malvenkantoj. En [[1877]] la klano ribelis por daŭrigi la socion de [[samurajo]]j, kiu estis neniigita post la [[Meiji-restarigado]]. La ribelo estis malfacile venkita de la imperiestraj trupoj, kiuj jam agis kontraŭ la ŝogunaj. La klano Shimazu estas unu el la malmultaj japanaj klanoj, kiu gardis la saman bienon ekde la [[Kamakura-epoko]] ĝis la [[Meiji-restarigado]]. == Klananoj == [[Dosiero:Satsuma-samurai-during-boshin-war-period.jpg|eta|maldekstra|240px|[[Samurajo]]j de la Shimazu-klano dum la [[Boshin-milito]]]] === Heredintoj === # [[Shimazu Tadahisa]] # [[Shimazu Tadatoki]] # [[Shimazu Hisatsune]] # [[Shimazu Tadamune]] # [[Shimazu Sadahisa]] # [[Shimazu Morohisa]] # [[Shimazu Ujihisa]] # [[Shimazu Yuihisa]] # [[Shimazu Motohisa]] # [[Shimazu Hisatoyo]] # [[Shimazu Tadakuni]] # [[Shimazu Tachihisa]] # [[Shimazu Tadamasa]] # [[Shimazu Tadaosa]] # [[Shimazu Tadataka]] # [[Shimazu Katsuhisa]] # [[Shimazu Takahisa]] # [[Shimazu Yoshihisa]] # [[Shimazu Yoshihiro]] # [[Shimazu Tadatsune]] # [[Shimazu Mitsuhisa]] # [[Shimazu Tsunataka]] # [[Shimazu Yoshitaka]] # [[Shimazu Tsugutoyo]] # [[Shimazu Munenobu]] # [[Shimazu Shigetoshi]] # [[Shimazu Shigego]] # [[Shimazu Narinobu]] # [[Shimazu Nariaki]] # [[Shimazu Nariakira]] # [[Shimazu Hisamitsu]] # [[Shimazu Tadayoshi]] # [[Shimazu Tadashige]] === Aliaj anoj === * [[Shimazu Sanehisa]] === Vasaloj === * [[Ijuin Tadaaki]] * [[Ijuin Tadaao]] * [[Ijuin Tadamune]] * [[Ijuin Tadazane]] * [[Yamada Arinobu]] * [[Yamada Arinaga]] * [[Saigo Takamori]] {{Projektoj}} [[Kategorio:Japana nobelaro]] g9ttmxouxg2eiotlazp4pnt4ofs8rfz 0 222001 7684979 7632889 2022-08-11T08:16:12Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki {{Olimpiko |Emblemo = Somera Olimpiko 1976.png |InformoPriEmblemo = |Cifero = 21 |Tipo = Somera |NomoDeOlimpiko = XXI-a Somera Olimpiko |Urbo = Montrealo |Ŝtato = CAN |Stadiono = <!--Stade Olympique--> |AliajKandidatojUrbo =Los-Anĝeleso |AliajKandidatojŜtato = {{USA}} |AliajKandidatojUrbo2 = Moskvo |AliajKandidatojŜtato2 = {{URS}} |AliajKandidatojUrbo3 = |AliajKandidatojŜtato3 = |AliajKandidatojUrbo4 = |AliajKandidatojŜtato4 = |AliajKandidatojUrbo5 = |AliajKandidatojŜtato5 = |KomencaTago = 17 |KomencaMonato = julio |KomencaJaro = 1976 |FinaTago = 1 |FinaMonato = aŭgusto |FinaJaro = 1976 |Nacioj = 92 |Sportistoj = 6 084 |SportistojViroj = 4 824 |SportistojVirinoj = 1 260 |Sportoj = 198 |Disciplinoj = 21 |Disciplino1 = akvosportoj |Disciplino2 = arkpafado |Disciplino3 = atletiko |Disciplino4 = korbopilko |Disciplino5 = bosko |Disciplino6 = kanuado |Disciplino7 = biciklado |Disciplino8 = rajdado |Disciplino9 = skermo |Disciplino10 = futbalo |Disciplino11 = gimnastiko |Disciplino12 = manpilkado |Disciplino13 = hokeo |Disciplino14 = ĵudo |Disciplino15 = moderna pentatlono |Disciplino16 = velado |Disciplino17 = remado |Disciplino18 = pafado |Disciplino19 = flugpilkado |Disciplino20 = halterlevo |Disciplino21 = lukto |Disciplino22 = |Disciplino23 = |Disciplino24 = |Disciplino25 = |Disciplino26 = |Disciplino27 = |Disciplino28 = |Disciplino29 = |Malfermanto = [[reĝino Elizabeto la 2-a]] |OlimpikaĴuro = Pierre Saint-Jean |OlimpikaĴuro2 = Maurice Forget |OlimpikaFlamo = Stéphane Préfontaine |OlimpikaFlamo2 = Sandra Henderson |AntaŭaSomera = 1972 |SekvaSomera = 1980 |AntaŭaVintra = 1976 |SekvaVintra = 1980 }} [[Dosiero:470 dinghy, with Gildas Philippe and Tanguy Cariou.png|eta|maldekstre|180px|{{centre|la moderna velboata klaso [[470 (velŝipo)|470]] ekde [[1976]] estas objekto de olimpika konkurso}}]] == Sportoj == {{Div col|cols = 3}} * [[{{PAĜNOMO}}/akvosportoj|akvosportoj]] * [[{{PAĜNOMO}}/arkpafado|arkpafado]] * [[{{PAĜNOMO}}/atletiko|atletiko]] * [[{{PAĜNOMO}}/korbopilko|korbopilko]] * [[{{PAĜNOMO}}/bosko|bosko]] * [[{{PAĜNOMO}}/kanuado|kanuado]] * [[{{PAĜNOMO}}/biciklado|biciklado]] * [[{{PAĜNOMO}}/rajdado|rajdado]] * [[{{PAĜNOMO}}/skermo|skermo]] * [[{{PAĜNOMO}}/futbalo|futbalo]] * [[{{PAĜNOMO}}/gimnastiko|gimnastiko]] * [[{{PAĜNOMO}}/manpilkado|manpilkado]] * [[{{PAĜNOMO}}/hokeo|hokeo]] * [[{{PAĜNOMO}}/ĵudo|ĵudo]] * [[{{PAĜNOMO}}/moderna pentatlono|moderna pentatlono]] * [[{{PAĜNOMO}}/velado|velado]] * [[{{PAĜNOMO}}/remado|remado]] * [[{{PAĜNOMO}}/pafado|pafado]] * [[{{PAĜNOMO}}/flugpilkado|flugpilkado]] * [[{{PAĜNOMO}}/halterlevo|halterlevo]] * [[{{PAĜNOMO}}/lukto|lukto]] {{Div col end}} {| |[[Dosiero:1976 Summer Olympic games countries.png|eta|maldekstra|400px|{{centre|Partoprenantaj nacioj}}]] |[[Dosiero:Stephane Prefontaine, Sandra Henderson 1976b.jpg|eta|maldekstra|250px|{{centre|la atletoj Stephane Prefontaine kaj Sandra Henderson fajrigas la olimpikan flamon}}]] |} == Partoprenantaj nacioj == {{div col|cols = 6}} * {{FlagoIOK|AND|Somera Olimpiko 1976}} * {{FlagoIOK|ANT|Somera Olimpiko 1976}} <!-- oficiale tiumomente Antigvo, kaj ne jam nomata Antigvo kaj Barbudo --> * {{FlagoIOK|ARG|Somera Olimpiko 1976}} * {{FlagoIOK|AUS|Somera Olimpiko 1976}} * {{FlagoIOK|AUT|Somera Olimpiko 1976}} * {{FlagoIOK|BAH|Somera Olimpiko 1976}} <!----> * {{FlagoIOK|BAR|Somera Olimpiko 1976}} <!----> * {{FlagoIOK|BEL|Somera Olimpiko 1976}} * {{FlagoIOK|BIZ|Somera Olimpiko 1976}} <!----> * {{FlagoIOK|BER|Somera Olimpiko 1976}} <!----> * {{FlagoIOK|BOL|Somera Olimpiko 1976}} * {{FlagoIOK|BRA|Somera Olimpiko 1976}} * {{FlagoIOK|BUL|Somera Olimpiko 1976}} * {{FlagoIOK|CMR|Somera Olimpiko 1976}}<ref name=malanonco>Atletoj de Kameruno, Egiptio, Maroko kaj Tunizio partoprenis de la 8-a ĝis la 10-a de julio ĝi tiuj nacioj malanonciĝis de la olimpiko.</ref> * {{FlagoIOK|CAN|Somera Olimpiko 1976}} <!----> * {{FlagoIOK|CAY|Somera Olimpiko 1976}} <!----> * {{FlagoIOK|CHI|Somera Olimpiko 1976}} <!----> * {{FlagoIOK|COL|Somera Olimpiko 1976}} <!----> * {{FlagoIOK|CRC|Somera Olimpiko 1976}} <!----> * {{FlagoIOK|CIV|Somera Olimpiko 1976}} <!----> * {{FlagoIOK|CUB|Somera Olimpiko 1976}} <!----> * {{FlagoIOK|TCH|Somera Olimpiko 1976}} <!----> * {{FlagoIOK|DEN|Somera Olimpiko 1976}} <!----> * {{FlagoIOK|DOM|Somera Olimpiko 1976}} * {{FlagoIOK|GDR|Somera Olimpiko 1976}} <!----> * {{FlagoIOK|ECU|Somera Olimpiko 1976}} <!----> * {{FlagoIOK|EGY|Somera Olimpiko 1976}}<ref name=malanonco/> * {{FlagoIOK|FIJ|Somera Olimpiko 1976}} <!----> * {{FlagoIOK|FIN|Somera Olimpiko 1976}} * {{FlagoIOK|FRA|Somera Olimpiko 1976}} * {{FlagoIOK|GBR|Somera Olimpiko 1976}} <!----> * {{FlagoIOK|GRE|Somera Olimpiko 1976}} * {{FlagoIOK|GUA|Somera Olimpiko 1976}} <!----> * {{FlagoIOK|HAI|Somera Olimpiko 1976}} * {{FlagoIOK|HON|Somera Olimpiko 1976}} * {{FlagoIOK|HKG|Somera Olimpiko 1976}} <!----> * {{FlagoIOK|HUN|Somera Olimpiko 1976}} * {{FlagoIOK|ISL|Somera Olimpiko 1976}} * {{FlagoIOK|IND|Somera Olimpiko 1976}} <!----> * {{FlagoIOK|INA|Somera Olimpiko 1976}} <!----> * {{FlagoIOK|IRN|Somera Olimpiko 1976}} * {{FlagoIOK|IRL|Somera Olimpiko 1976}} * {{FlagoIOK|ISR|Somera Olimpiko 1976}} * {{FlagoIOK|ITA|Somera Olimpiko 1976}} * {{FlagoIOK|JAM|Somera Olimpiko 1976}} * {{FlagoIOK|JPN|Somera Olimpiko 1976}} <!----> * {{FlagoIOK|KOR|Somera Olimpiko 1976}} * {{FlagoIOK|PRK|Somera Olimpiko 1976}} <!----> * {{FlagoIOK|KUW|Somera Olimpiko 1976}} <!----> * {{FlagoIOK|LIB|Somera Olimpiko 1976}} * {{FlagoIOK|LIE|Somera Olimpiko 1976}} <!----> * {{FlagoIOK|LUX|Somera Olimpiko 1976}} <!----> * {{FlagoIOK|MAS|Somera Olimpiko 1976}} <!----> * {{FlagoIOK|MEX|Somera Olimpiko 1976}} <!----> * {{FlagoIOK|MON|Somera Olimpiko 1976}} <!----> * {{FlagoIOK|MGL|Somera Olimpiko 1976}} <!----> * {{FlagoIOK|MAR|Somera Olimpiko 1976}}<ref name=malanonco/> * {{FlagoIOK|NEP|Somera Olimpiko 1976}} * {{FlagoIOK|NED|Somera Olimpiko 1976}} * {{FlagoIOK|AHO|Somera Olimpiko 1976}} <!----> * {{FlagoIOK|NZL|Somera Olimpiko 1976}} <!----> * {{FlagoIOK|NCA|Somera Olimpiko 1976}} <!----> * {{FlagoIOK|NOR|Somera Olimpiko 1976}} * {{FlagoIOK|PAK|Somera Olimpiko 1976}} * {{FlagoIOK|PAN|Somera Olimpiko 1976}} * {{FlagoIOK|PNG|Somera Olimpiko 1976}} <!----> * {{FlagoIOK|PAR|Somera Olimpiko 1976}} * {{FlagoIOK|PER|Somera Olimpiko 1976}} * {{FlagoIOK|PHI|Somera Olimpiko 1976}} <!----> * {{FlagoIOK|POL|Somera Olimpiko 1976}} * {{FlagoIOK|POR|Somera Olimpiko 1976}} * {{FlagoIOK|PUR|Somera Olimpiko 1976}} <!----> * {{FlagoIOK|ROM|Somera Olimpiko 1976}} <!----> * {{FlagoIOK|SMR|Somera Olimpiko 1976}} <!----> * {{FlagoIOK|KSA|Somera Olimpiko 1976}} <!----> * {{FlagoIOK|SEN|Somera Olimpiko 1976}} * {{FlagoIOK|SIN|Somera Olimpiko 1976}} * {{FlagoIOK|ESP|Somera Olimpiko 1976}} <!----> * {{FlagoIOK|SUR|Somera Olimpiko 1976}} * {{FlagoIOK|SWE|Somera Olimpiko 1976}} <!----> * {{FlagoIOK|SUI|Somera Olimpiko 1976}} <!----> * {{FlagoIOK|THA|Somera Olimpiko 1976}} <!----> * {{FlagoIOK|TRI|Somera Olimpiko 1976}} * {{FlagoIOK|TUN|Somera Olimpiko 1976}}<ref name=malanonco/> * {{FlagoIOK|TUR|Somera Olimpiko 1976}} * {{FlagoIOK|USA|Somera Olimpiko 1976}} <!----> * {{FlagoIOK|URU|Somera Olimpiko 1976}} * {{FlagoIOK|URS|Somera Olimpiko 1976}} <!----> * {{FlagoIOK|VEN|Somera Olimpiko 1976}} * {{FlagoIOK|ISV|Somera Olimpiko 1976}} <!----> * {{FlagoIOK|FRG|Somera Olimpiko 1976}} <!----> * {{FlagoIOK|YUG|Somera Olimpiko 1976}} <!----> {{div col end}} == Medala klasifiko == {| {{TabeloDeMedalaKlasifiko}} |- | 1 ||align=left| {{ŜtatoEnOlimpiko|URS}} || 49 || 41 || 35 || 125 |- | 2 ||align=left| {{ŜtatoEnOlimpiko|GDR}} || 40 || 25 || 25 || 90 |- | 3 ||align=left| {{ŜtatoEnOlimpiko|USA}} || 34 || 35 || 25 || 94 |- | 4 ||align=left| {{ŜtatoEnOlimpiko|FRG}} || 10 || 12 || 17 || 39 |- | 5 ||align=left| {{ŜtatoEnOlimpiko|JPN}} || 9 || 6 || 10 || 25 |- | 6 ||align=left| {{ŜtatoEnOlimpiko|POL}} || 7 || 6 || 13 || 26 |- | 7 ||align=left| {{ŜtatoEnOlimpiko|BUL}} || 6 || 9 || 7 || 22 |- | 8 ||align=left| {{ŜtatoEnOlimpiko|CUB}} || 6 || 4 || 3 || 13 |- | 9 ||align=left| {{ŜtatoEnOlimpiko|ROU}} || 4 || 9 || 14 || 27 |- | 10 ||align=left| {{ŜtatoEnOlimpiko|HUN}} || 4 || 5 || 13 || 22 |----- bgcolor="#FFFFFF" | colspan=7 align="center" | [[{{PAĜNOMO}}/Medaltabelo|kompleta medaltabelo]] |} == Notoj == {{Referencoj}} {{projektoj}} == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo}} {{Landoj en la Somera Olimpiko 1976}} ---- ---- {{NavigacioEnVintrajOlimpikoj}} {{NavigacioEnSomerajOlimpikoj}} ---- ---- {{bibliotekoj}} [[Kategorio:1976 en Kanado]] pgbrwojrgdummovvfaxmsvst2wx6jfw 0 224922 7684651 7666832 2022-08-10T17:06:13Z Tlustulimu 1543 ŝablono wikitext text/x-wiki {{Informkesto geografiaĵo|Palaco |kategorio = |lando = Danio |regiono = |situo = [[Kopenhago]] |latitudo = {{#invoke:Wikidata|claim|P625|parameter=latitude}} |longitudo = {{#invoke:Wikidata|claim|P625|parameter=longitude}} |regiono-ISO = DK |mapo lokumilo = iso |zomo = 15 }} [[Dosiero:Chrbrg-bagsiden-2004.jpg|eta|240px|ena korto de la palaco]] La palaco '''Christiansborg''' ("Kristiana [[burgo]]") sur la insuleto ''Slotsholmen'' en centra [[Kopenhago]] estas la hejmo de la tri superaj instancoj de la ŝtato [[Danio]]: la ŝtata registaro, la nacia parlamento [[Folketing]] kaj de la supera juĝejo. Temas pri la sola konstruaĵo tutmonde kiu estas la sidejo de [[ekzekutivo]], [[legislativo]] kaj [[judikativo]] de nacia ŝtato. Samtempe la palaco estas la adreso de la ĉefaj naciaj [[politika partio|politikaj partioj]]. La palaco estas posedaĵo de la ŝtato Danio, kaj administriĝas per la ŝtata agentejo por palacoj kaj propraĵoj. Sian nomon la palaco havas de la dana reĝo [[Kristiano la 4-a (Danio)|Kristiano la 4-a]], kiu ordonis la konstruon de la unua Christiansborg inter la jaroj [[1733]] kaj [[1745]]. Tamen sur la sama teritorio jam antaŭe, de la [[12-a jarcento]], jam estis du antaŭaj kasteloj. [[Dosiero:Christiansborg 2004.jpg|thumb|left|320px|{{centre|palaco Christiansborg}}]] La palaco hodiaŭ estas atestilo pri tri eraoj de dania arkitekturo, sekve de du gigantaj fajroj, kiuj dum [[1794]] kaj [[1884]] detruis grandajn partojn de la konstruaĵo. La ĉefa parto de la nuna palaco, konstruita dum [[1928]], estas [[novbaroka stilo|novbaroka]]. La [[kapelo]] estas de iom post la jaro [[1800]] kaj estas [[novklasikisma stilo|novklasikisma]]. La granda halo estas konstruita dum la 18-a jarcento en [[baroko|baroka stilo]]. {{commons|Christiansborg Castle|Christiansborg}} [[Kategorio:Politiko de Danio]] [[Kategorio:Kopenhago]] tbodzb278tm9zwmad88mb8fmab15r58 0 227440 7684845 7555095 2022-08-11T00:47:42Z 105.156.217.160 wikitext text/x-wiki '''Hispana Opo''' estas la nomo kiun donis al si kolektivo de junaj verkistoj en [[Hispanio]] fine de la okdekaj jaroj, poste rigardata kiel antecedento de la [[Ibera Skolo]] de [[Esperantlingva literaturo|literaturo en Esperanto]]. Ĉirkaŭ la jubilea jaro, 1987, opo aŭ grupo da junaj esperantistoj, preskaŭ samaĝaj, geografie proksimaj, komencis renkontiĝi okaze de movadaj eventoj en Hispanio. Ili havis komunan trajton: krea agado kiu baziĝis sur majstra rego de la esperanta lingvo kaj kono de ĉi ties "kulturo" (t.e. ĉefe ĝia literaturo originala kaj tradukita). Ili komencis influi sin reciproke, kaj konscie aŭ nekonscie kreis kvazaŭskolon. En 1987 kelkaj el ili decidis kuneldoni manplenon de siaj verkoj sub la titolo [[Pandemonio]], danke al la helpo de la mecenato [[Julio Herrero]] el [[Malago]]. La libro enhavas rakontan prozon (13 etajn historiojn realismajn sed potence simbolajn), 3 sciencajn artikolojn kaj unu poemon. La Hispanan Opon formis aŭtoroj kiel [[Ricardo Felipe Albert Reyna]], [[Alberto Franco]], [[Jorge Camacho]] (tiam uzanta la pseŭdonomon Georgo Kamaĉo), [[Francisco Javier Moleón]] (same: Francisko Ksavero Moleono), [[María José Quesada]] kaj [[Miguel Ángel Sancho]]. Dum la finaj okdekaj kaj fruaj naŭdekaj jaroj kelkaj el ili konigis sian beletron kaj sin mem en Esperantujo, gajnis premiojn en lokaj kaj internaciaj konkursoj kaj kunlaboris en la solidiĝo kaj prestiĝo de la esperanta literaturo. Iuj el la fruaj opanoj kabeis aŭ iel forlasis la movadon (ekzemple, Franco), aliaj restis malsame aktivaj dum diversaj periodoj (Albert Reyna, Camacho, Moleón). Ĉiel ajn, la Hispanan Opon oni povas rigardi ĝermo de la posta kaj pli sukcesa [[Ibera Skolo]], al kiu aliĝis aliaj aŭtoroj kiel [[Miguel Fernández]], [[Gonçalo Neves]], [[Antonio Valén]] kaj [[Abel Montagut]]. [[Kategorio:Esperanto-verkistoj|Hispana Opo]] [[Kategorio:Esperantlingva literaturo]] 0gvj53g21ey9nbgpf6mnmy24drg5izg 0 227443 7684844 7600460 2022-08-11T00:44:08Z 105.156.217.160 wikitext text/x-wiki {{informkesto Esperanto-libro | titolo = Pandemonio | aŭtoro = diversaj | eldonjaro = 1987 | eldonurbo = (Córdoba-Málaga-Sevilla?) | eldoninto = AEU (Andaluzia Esperanto-Unuiĝo) | paĝoj = 77 | isbn = | bildo = }} '''Pandemonio''' estas frua kunverko de la tiel nomata [[Hispana Opo]]. Ĝi enhavas prezenton, fikcian prozon (dek kvar etajn historiojn realismajn sed potence simbolajn) kaj tri sciencajn artikolojn. Kvar el la pandemoniaj rakontoj estis premiitaj en la [[Belartaj Konkursoj]] de [[UEA]] en 1985 kaj 1986. La libro estis surdiskigita en la [[Centra Oficejo de UEA]] en Roterdamo kaj kompostita, enpaĝigita kaj presita ĉe la [[Grafika Centro Antverpeno]]. La eldonon financis la [[Malaga]] Esperanto-mecenato [[Julio Herrero]]. Pandemonion oni rigardas kiel mejloŝtonon en la evoluo de la esperantlingva literaturo ĉar kontribuis al ĝia moderniĝo kaj solidiĝo cent jarojn post la kreado de la lingvo. ==Enhavo== *''Montriĝo'' (Rikardo F.A.R., t.e. [[Ricardo Felipe Albert Reyna]]) *Sciencaj artikoloj: **''Panespermio'' ([[Alberto Franco]]) **''La komputera metaforo'' ([[Miguel Ángel Sancho]]) **''Esperanto en via Spectrum'' (M. Á. S.) *Rakonta prozo: **''La lasta vojaĝo de kara Vilĉjo'' (A. F.) **''[[La enĉerkigito]]'' (A. F.) **''Ekster la kadro'' (G. K.) **''Nul komo dek'' (G. K.) **''Ruĝa sangoban''' (G. K.) **''Antaŭtagmeze'' (G. K.) (republikigita en la rakontaro ''[[Sur la linio]]'') **''Malantaŭ la pordo'' (Ksavero Moleono, t.e. [[Francisco Javier Moleón]]) -Tria premio, originala prozo, [[Belartaj Konkursoj]] de UEA, 1986- **''Rakonto en tri minutoj'' (K. M.) **''Voko'' (K. M.) **''Pano buŝon ne serĉas'' (K. M.) **''Hura!'' (K. M.) -Dua premio, originala prozo, [[Belartaj Konkursoj]] de UEA, 1986- **''Punenda peko'' ([[María José Quesada]]) -Unua premio, originala prozo, [[Belartaj Konkursoj]] de UEA, 1985- **''Ensuĉo'' (M. J. Q.)-Dua premio, originala prozo, [[Belartaj Konkursoj]] de UEA, 1985 *Poemo: **''Mi'' (G. K.) == Eksteraj ligiloj == * [https://search.onb.ac.at/primo-explore/search?query=any,contains,Pandemonio&tab=default_tab&search_scope=ONB_gesamtbestand&vid=ONB&lang=de_DE&offset=0 Katalogo de] [[Esperantomuzeo kaj Kolekto por Planlingvoj]] * [http://biblioteko.esperanto.cat/cgi-bin/koha/opac-search.pl?q=Pandemonio&branch_group_limit= Katalogo de] [[Kataluna Esperanto-Asocio]] [[Kategorio:Verkoj el la originala esperantlingva literaturo]] [[Kategorio:Katalogo de Esperantomuzeo kaj Kolekto por Planlingvoj]] [[Kategorio:Katalogo de Kataluna Esperanto-Asocio]] pe4bnflcscgqtp81me9u7tuvw4vowig 7684852 7684844 2022-08-11T01:04:15Z 105.156.217.160 wikitext text/x-wiki {{informkesto Esperanto-libro | titolo = Pandemonio | aŭtoro = diversaj | eldonjaro = 1987 | eldonurbo = (Córdoba-Málaga-Sevilla?) | eldoninto = AEU (Andaluzia Esperanto-Unuiĝo) | paĝoj = 77 | isbn = | bildo = }} '''Pandemonio''' estas frua kunverko de la tiel nomata [[Hispana Opo]]. Ĝi enhavas prezenton, fikcian prozon (dek tri etajn historiojn realismajn sed potence simbolajn), tri sciencajn artikolojn kaj unu poemon. Kvar el la pandemoniaj rakontoj estis premiitaj en la [[Belartaj Konkursoj]] de [[UEA]] en 1985 kaj 1986. La libro estis surdiskigita en la [[Centra Oficejo de UEA]] en Roterdamo kaj kompostita, enpaĝigita kaj presita ĉe la [[Grafika Centro Antverpeno]]. La eldonon financis la [[Malaga]] Esperanto-mecenato [[Julio Herrero]]. Pandemonion oni rigardas kiel mejloŝtonon en la evoluo de la esperantlingva literaturo ĉar kontribuis al ĝia moderniĝo kaj solidiĝo cent jarojn post la kreado de la lingvo. ==Enhavo== *''Montriĝo'' (Rikardo F.A.R., t.e. [[Ricardo Felipe Albert Reyna]]) *Sciencaj artikoloj: **''Panespermio'' ([[Alberto Franco]]) **''La komputera metaforo'' ([[Miguel Ángel Sancho]]) **''Esperanto en via Spectrum'' (M. Á. S.) *Rakonta prozo: **''La lasta vojaĝo de kara Vilĉjo'' (A. F.) **''[[La enĉerkigito]]'' (A. F.) **''Ekster la kadro'' (G. K.) **''Nul komo dek'' (G. K.) **''Ruĝa sangoban''' (G. K.) **''Antaŭtagmeze'' (G. K.) (republikigita en la rakontaro ''[[Sur la linio]]'') **''Malantaŭ la pordo'' (Ksavero Moleono, t.e. [[Francisco Javier Moleón]]) -Tria premio, originala prozo, [[Belartaj Konkursoj]] de UEA, 1986- **''Rakonto en tri minutoj'' (K. M.) **''Voko'' (K. M.) **''Pano buŝon ne serĉas'' (K. M.) **''Hura!'' (K. M.) -Dua premio, originala prozo, [[Belartaj Konkursoj]] de UEA, 1986- **''Punenda peko'' ([[María José Quesada]]) -Unua premio, originala prozo, [[Belartaj Konkursoj]] de UEA, 1985- **''Ensuĉo'' (M. J. Q.)-Dua premio, originala prozo, [[Belartaj Konkursoj]] de UEA, 1985 *Poemo: **''Mi'' (G. K.) == Eksteraj ligiloj == * [https://search.onb.ac.at/primo-explore/search?query=any,contains,Pandemonio&tab=default_tab&search_scope=ONB_gesamtbestand&vid=ONB&lang=de_DE&offset=0 Katalogo de] [[Esperantomuzeo kaj Kolekto por Planlingvoj]] * [http://biblioteko.esperanto.cat/cgi-bin/koha/opac-search.pl?q=Pandemonio&branch_group_limit= Katalogo de] [[Kataluna Esperanto-Asocio]] [[Kategorio:Verkoj el la originala esperantlingva literaturo]] [[Kategorio:Katalogo de Esperantomuzeo kaj Kolekto por Planlingvoj]] [[Kategorio:Katalogo de Kataluna Esperanto-Asocio]] 8r3vtgj0hivj0saz1zjgd5yheps8toq 0 233461 7684751 7279142 2022-08-10T20:07:54Z LiMr 34378 [[Kategorio:Ŝako]] forigita; [[Kategorio:Ŝako en Svislando]] aldonita per [[Vikipedio:VarmaKato|HotCat]] wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Victor Korchnoi.jpg|eta|[[Viktor Kortschnoi]], unu el la plej konataj ludantoj de la Ŝaksocieto Zuriko]] <!---La artikolo estas traduko de DidiWeidmann el la artikolo de la germanlingva vikipedio--->La '''Ŝaksocieto Zuriko''' (germane: '''Schachgesellschaft Zürich''', mallonge SG Zürich) estas la plej malnova daŭre ekzistanta [[ŝakasocio]] de la mondo. Ĝi organizis signifajn internaciajn [[ŝako|ŝakturnirojn]], esence kontribuis al la organizo de la ŝakmovado en [[Svislando]] kaj ĝis hodiaŭ estas unu el la gvidaj ŝakasocioj de Svislando. ==Historio== ===Fondiĝo kaj fruaj jaroj=== La Ŝaksocieto estis fondita en la jaro [[1809]] de la koloniaĵkomercisto Johann Escher, de la ŝtatkasisto Sigmund Spönli, de la paperfabrikistoLeonhard Ziegler kaj la artpentristoj Heinrich Maurer, Carl Schulthess kaj Heinrich Schulthess. Unua prezidanto okaze de la fondiĝo fariĝis Heinrich Maurer, poste la [[Instruisto|lingvoinstruisto]] Heinrich Meister transprenis la prezidantecon. El la jaro [[1822]] estis dokumentita la unua ''teama ŝakturniro'' de la Ŝaksocieto Zuriko kontraŭ la [[Vinterturo|Vintertura]] Ŝaksocieto. Tri jarojn poste la Ŝaksocieto Zuriko organizis la unuan ''Svisan Federacian Ŝakturniron''. Post la morto de Heinrich Meister en la jaro [[1836]] Johann Escher transprenis la prezidantecon. En la jaro [[1840]] Conrad von Orelli, membro de la Ŝaksocieto, publikigis sian ''Ŝaklibreton'' (germane ''Schachbüchlein'', temis pri ''Konciza prezento de la reguloj de la ŝakludo kaj de la plej sencohavaj paŝoj de famaj ludantoj por komencantoj''). En la jaro [[1867]] la statutoj de la societo aperis la unuan fojon en presita formo. Inter la jaroj [[1868]] ĝis [[1879]] okazis dek orientsvisaj ŝakturniroj kun partoprenantoj el [[Sankt-Galo]], [[Zuriko]], [[Vinterturo]], [[Lucerno]], [[Wil SG|Wil]], [[Ŝafhaŭzo]], [[Berno]], [[Glaruso]] kaj [[Bazelo]]. ===La erao Pestalozzi / Thomann=== En la jaro [[1887]], kiam la Ŝaksocieto Zurika en kriza tempo havis nur ankoraŭ dekkvin membrojn s-ro Max Pestalozzi transprenis la prezidantecon. En la jaro [[1888]] kaj [[1898]] la germana ĉampiono [[Emil Schallopp]] kaj la [[ŝakmondĉampiono]] [[Emanuel Lasker]] ludis en Zuriko [[simultanŝako]]n. En la jaro [[1889]] la Ŝaksocieto Zuriko reprenis la tradicion de la orientsvisaj ŝakturniroj kaj organizis dutagan ŝakturniron, kiu poste estis konata kiel la ''Unua Svisa Ŝakturniro'' kaj fariĝis komenco de longa tradicio. Okaze de ĉi-tiu turniro estis ankaŭ fondita la [[Svisa Ŝakasocio]] (germane: Schweizerischer Schachverein, SSV). En la jaro [[1893]] la Ŝaksocieto sukcesis konvinki la [[Neue Zürcher Zeitung]] (esperante ''Nova Zurika Ĵurnalo'') enkonduki ŝakkolumnon. En la jaro [[1901]] la Ŝaksocieto akceptis unuan fojon en sia historio virinojn kiel membroj. Post Max Pestalozzi sekvis kiel prezidanto Eduard Thomann, kiu oficis ĝis la jaro [[1922]]. En la jaro [[1905]] restadis kiel studento la tiam 18-jara [[Aaron Nimzowitsch]], posta [[Grandmajstro|ŝakgrandmajstro]], en Zuriko. En la jaro [[1909]] oni festis la centjariĝon kun la organizo de ŝakturniro kaj festo. Kun pli ol 100 membroj la Ŝaksocieto Zuriko estis la absolute plej granda membrosekcio de la Svisa Ŝakasocio. En la jaroj [[1916]] kaj [[1919]] Emanuel Lasker denove simultanludis en Zuriko. En la jaro [[1922]] sekvis simultanludo de [[Aleksander Aleksandroviĉ Aljeĥin|Aleksander Aljeĥin]]. ===Internaciaj ŝakturniroj en Zuriko=== La membro Paul Johner gajnis en la jaro [[1925]] la 25-an Svisan Ŝakturniron okaze de la 100-jara jubileo de la 1-a Svisa Federacia Ŝakturniro. Paralele al tiu-ĉi turniro la mondŝakfederacio [[FIDE]], kiu estis fondita en la jaro [[1924]] organizis sian unuan delegitan asembleon. En la jaroj [[1925]], [[1928]] kaj [[1931]] la grandmajstroj Aleksander Aljeĥin, [[Efim Bogoljubow]] kaj Aaron Nimzowitsch vizitis la Ŝaksocieton. Okaze de la 125-jara jubileo en la jaro [[1934]] la ŝaksocieto organizis por la unua fojo en sia historio kaj en la historio de la svisa ŝakmovado internacian majstroturniron. Gajnis Aleksander Aljeĥin antaŭ [[Max Euwe]] kaj [[Salo Flohr]]. Dum la dua mondmilito ankaŭ en Svislando la ŝakvivo paraliziĝis. Jam en la jaro [[1946]] la Ŝaksocieto Zuriko denove organizis turniron de kvinmajstroj, kiun gajnis Bogoljubow. 1952 gajnis [[Erik Lundin]] la 53-an Svisan Ŝakturniron antaŭ [[Martin Christoffel]] kaj [[Max Euwe]]. Absoluta kulmino en la societa historio estis la organizo de kandidtaturniro por la monda ĉampionado [[1953]]. Kun sia turnirgvidanto [[Alois Nagler]] la Ŝaksocieto Zuriko ricevis grandan parton de la organiza respondeco flanke de la Svisa Ŝakasocio. Venkis [[Wassili Wassiljewitsch Smyslow|Wassili Smyslow]] antaŭ [[David Ionowitsch Bronstein|David Bronstein]], [[Paul Keres]] kaj [[Samuel Reshevsky]]. David Bronstein skribis libron pri la turniro, kiu fariĝis klasikaĵo de la ŝakliteraturo. Post la kanditatturniro Alois Nagler transprenis la prezidantecon den la Ŝaksocieto. La usona verkistino [[Clare Benedict]] disponigis la rimedojn, kiuj ebligis al li dum la venontaj du jarcentoj regule organizi internaciajn teamturnirojn, la tiel nomitajn ''Clare-Benedict-Turnirojn''. En la jaro [[1953]] la Ŝaksocieto Zuriko gajnis la Svisan Teamĉampionadon, kiun unuan fojon ĝi partoprenis. Miloj da rigardantoj povis vidi en la jaro [[1956]] horloĝsimultanturniron de la monda ĉampiono [[Michail Moissejewitsch Botwinnik|Michail Botwinnik]]. Okaze de la 150-jara jubileo oni denove organizis mondklasturniron, kiun gajnis [[Miĥail Tal]] antaŭ [[Svetozar Gligorić]], [[Robert James Fischer]] kaj Paul Keres. Ĉe nova grandmajstroturniro en la jaro [[1961]] venkis Paul Keres antaŭ [[Tigran Petrosjan]] kaj [[Svetozar Gligorić]]. ===La nova erao=== En la jaro [[1971]] la zurikano [[Werner Hug]] fariĝis kiel unua kaj ĝis nun ununura svsio junularmondĉampiono en la ŝakludo. Okaze de sia 175-jara jubileo la Ŝaksocieto Zuriko organizis en la jaro [[1984]] denove grandmajstroturniron, kiun gajnis [[John Nunn]] antaŭ [[Boris Wassiljewitsch Spasski|Boris Spasski]] kaj [[Viktor Kortschnoi]]. En la jaro 1993 [[Viktor Kortschnoi]] aliĝis la la Ŝaksocieto Zuriko. [[1998]] la Ŝaksocieto organizis honore al la en la jaro [[1996]] mortinta honorprezidanto Alois Nagler turniron laŭ la [[Sistemo Schevening]], okaze de kiu svisaj ĉampionoj ludis kontraŭ legendaj ŝakludistoj kiel Viktor Kortschnoi, Wassili Smyslow, [[Bent Larsen]], Svetozar Gligoric kaj [[Wolfgang Unzicker]]. Okaze de la 70-a naskiĝdatreveno de Viktor Kortschnoi la Ŝaksocieto Zuriko organizis [[rapidŝakturniro]]n, kiun partoprenis inter aliaj la mondĉampionoj [[Wladimir Borissowitsch Kramnik|Wladimir Kramnik]], Boris Spasski kaj [[Garri Kimowitsch Kasparow|Garri Kasparow]]. Nuntempe la Ŝaksocieto Zuriko nombras proksimume 100 membrojn kaj partoprenas kun pluraj teamoj la svisajn turnirojn. Prezidanto estas Christian Issler. La Ŝaksocieto posedas propran ejon en la centro de la urbo Zuriko (Olivengasse 8, proksime de Kreuzplatz), kiun membroj povas utiligi ankaŭ krom dum la oficiala ludovespero (vendrede) ĉiutempe. La Ŝaksocieto Zuriko fariĝis 21-foje svisa teamĉampiono kaj ludas en la sezono 2007/2008 en la Nacia Ligo A. Lastfoje ĝi akiris la titolon en la jaro 2005. Ĝiaj plej fortaj ludantoj estas Viktor Kortschnoi, [[Christian Bauer]], [[Yannick Pelletier]], [[Lothar Vogt]], [[Florian Jenni]], [[Lucas Brunner]] kaj Werner Hug. ==Literaturo== * Alex Crisovan (Aŭtoro), Ŝaksocieto Zuriko (Eldonisto): ''Alois Nagler und das Nagler-Gedenkturnier Zürich 1998'' [Alois Nagler kaj la Nagler-memorturniro Zuriko 1998], Zuriko 2007, ISBN 978-3-033-00981-3. <small>(en germana lingvo, entenas koncizan historion de la Ŝaksocieto Zuriko dum la longjara prezidanteco de Nagler kaj raporton pri la memorturniro 1998)</small> * Richard Forster: [http://www.chesshistory.com/sgz/ ''Eine kleine Chronik der Schachgesellschaft Zürich'' [[Eta kroniko de la Ŝaksocieto Zuriko]] ==Eksteraj ligiloj== * [http://www.sgzurich.ch/index.html Oficiala retejo de la Ŝaksocieto Zuriko] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20080314221752/http://www.sgzurich.ch/index.html |date=2008-03-14 }} [[Kategorio:Ŝako en Svislando|Zuriko, Ŝaksocieto]] [[Kategorio:Zuriko]] [[Kategorio:Asocioj de Svislando]] [[Kategorio:Ŝakasocioj|Zuriko]] cpo6ozrv26cajwwpc2bzxmj1vvqc2cp 0 246397 7684820 7139632 2022-08-10T22:20:38Z ThomasPusch 1869 /* Ĝenerala Informo */ wikitext text/x-wiki La '''Klingonlingva Instituto''' estas sendependa organizo, kiu lokiĝas en [[Pensilvanio]], [[Usono]]. Ĝi celas promocii la [[klingona lingvo|klingonan lingvon]] kaj ĝian kulturon. ==Ĝenerala informo== Pli-malpli da 2500 homoj en pli ol 50 nacioj en la tuta mondo membriĝis al la KLI. Dum 13 jaroj, ĝi eldonis la ĵurnalon ''HolQeD'' (kiu signifas "la lingvistiko" en la klingona) kvarfoje ĉiujare, antaŭ ol la instituto ŝanĝis al reta versio. Ĉiujare, la KLI invitas siajn membrojn (kaj ankaŭ ajnajn homojn, kiuj havas intereson en la lingvo) al sia kunveno, kiu nomiĝas ''qep'a''' kaj signifas en Esperanto "kunvenego". Ĉe la kunveno, la "Stipendion pro la Memoro de Kor", kun valoro de 500 doloroj, donas al du studentoj, unu el kiuj estas diplomiĝonta, la alia el kiuj estas diplomiĝinta. La KLI havas plurajn projektojn, kiuj inkluzivas tradukojn de la [[Biblio]] kaj la verkaĵojn de [[Shakespeare]]. La devizo de la instituto estas ''qo'mey poSmoH Hol'', signifikante "La lingvo malfermas mondojn". La KLI estas publikutila firmo kaj ekzistas por faciligi la esploron de la klingonan lingvon kaj kulturon. [[Paramount Pictures]] permesas la KLI-on uzi la kopirajtojn de Star Trek kaj ioj, rilatantaj al la vorto Klingon. ==Historio== Fondis la KLI-on en la jaro 1992 en Flourtown, Pensilvanio (Usono). Ĉiujare dum la somero, kaj membroj de la KLI kaj uloj, kiujn interesas la lingvo, iras al la kunveno ''qep'a'''. Nur la oka kunveno, en 2001, okazis en Eŭropo, en Brussels ([[Belgio]]). Ĉe la kunveno, ĉeestantoj parolas pri kaj en la klingona tiel, kiel oni porolus en lernejo, kun lecionoj, lekcioj, kaj ekzercoj. La atmosfero estas profesia kaj ege ne similas sciencfikcikunvenojn. Ankaŭ, multaj membroj de la KLI organizas siajn proprajn "kunvenetojn", nomiĝantajn "qepHom", kiuj estas neformalaj kaj al kiuj homoj iras por praktiki la lingvon. Ĉe la ''qep'a''' de 2003, produktis dokumentan filmon pri la KLI. La nomo de filmo estas ''Earthlings: Ugly Bags of Mostly Water'' (''Teruloj: Malbelaj Akvosakoj''). La filmo estis prezentita ĉe la [[Festivalo de Cannes]] en Francio kaj aperis en teatroj post kelkaj jaroj. ==Organizo== La direktoro de la KLI estas ĝia fondinto, Lawrence M. Schoen, Ph.D. En ŝanĝantaj periodoj de tri al dekok monatoj, Gramatikisto por Komencantoj estas elektita inter la plej travivintaj parolantoj. Lia (aŭ ŝia) tasko estas helpi la komencantojn de la klingona, speciale en la retpoŝtdiskutgrupo, kiun ne-membroj ankaŭ povas akcesi. Post kiam, finiĝas sia devo, li konservas sian titolon de "Gramatikisto". Dumtempe, la KLI havas pli-malpli da 20 da ĉi tiuj Gramatikistoj por Komencantoj. La KLI estas en proksimuma kontakto kun [[Marc Okrand]], la kreinto de la klingona. Post la 3-a ''qep'a''' li vizitis ĉiun ''qep'a'''. Tie, li ricevas dezirliston por vortoj, kiuj al la klingona mankas, al kiu li ofte respondas. Ĉi tiuj novaj vortoj estas unue eldonitaj en HolQeD kaj poste ĉe la TTT-ejo de la KLI. ==Notindaj Parolantoj== Kelkaj klingonistoj gajnis famon pro siaj atingaĵoj. La KLI povas doni la titolon "Amiko de Maltz" al klingonisto, kiu pluigis la lingvon en ia maniero. '''* Rich Yampell''' Rich Yampell (konata al klingonistoj kiel "Kapitano Krankor"), programarinĝeniero, loĝanta en [[Bellevue]], Vaŝhingtono, estas probable la unua konversebla parolanto de la klingona en la mondo. Li estas la skribisto de la libro ''The Grammarian's Desk'' (''La Skribtablo de la Gramatiko''), eldonita en 1996 de la KLI, kolekto da la artikoloj, kiujn li skribis por ''HolQeD''. Yampell estas ankaŭ la skribisto kaj ko-skibristo de multaj kantoj, ekzemple la Klingonan Himnon "taHjaj wo'", "'Iv maH", kaj "yIH bom". '''* d'Armond Speers''' Dr-o. d'Armond Speers estas usona komputila lingvistiko kaj membro de la KLI. Li diplomiĝis ĉe la Universitato Georgetown en la printempo de 2002, skibinte la disertaĵon "Reprezento de Usona Signolingvo por Maŝina Tradukado". Dr-o. Speers estas konata pro klopodi kreskigi sian filon dulingve en la angla kaj la klingona. Speers parolis en la Klingona kaj sia edzino en la angla. Post kelkaj jaroj, la infano komencis malakcepti la klingonan kaj movi al la angla, ĉar li povis uzi la anglan kun pli da parolantoj. Malpli importa estis la fakto, ke al la klingona mankis multe da la vortoj por tiuj, kiuj estas importaj al infanoj, ekzemple "vindotuko" kaj suĉilo". Kiam Speers klopodis, al la klingona mankis eĉ la vortoj por multaj domaj objektoj, ekzemple "tablo". La eksperimento fine malsuckesis, kiam la infano plikreskiĝis kaj malakceptis uzi la klingonan. '''* Lawrence M. Schoen''' Dr. Lawrence M. Schoen estas la fontinto kaj nuna direktoro de la KLI. Li estas la redaktisto de ''HolQeD'' kaj ko-kreis la klingonan kanton "yIH bom". Kun nur du esceptoj, li organizis la qep'a' ĉiufoje. Li gajnis bakalaŭron en la psiĥolingvistiko de California State University, Northridge (La Ŝtata Univerversitato de Kalifornio ĉe Northridge), kaj diplomiĝis plu ĉe Kansas State University (La Ŝtata Universitato de Kansaso). Li laboris kiel profesoro, instruante kaj esplorante, ĉe New College of Florida, Lake Forest College, Chestnut Hill College, kaj West Chester University (respective la Nova Kolegio de Florido, Kolegio Lake Forest, Kolegio Chestnut Hill, kaj Universitato Okcidenta Chester). Pli freŝe, li servas kiel la direktoro de la esploro kaj kiel ĉefa ordonoficiro ĉe la Medicincentro Wedge. Li ankaŭ estas profesia sciencfikciskribisto, dumviva membro de la [[SFWA]], kaj en 2007 estis nomumita por la Premio John W. Campbell por Plej Bona Nova Skribisto. Li loĝas en Filadelfio, Pensilvanio, Usono, kaj havas poŝtan skatolon en Flourtown, PA, la internacia stabejo de la KLI. ==Eldonitaj Verkaĵoj== * ''HolQeD'' La akademia ĵurnalo de la KLI. Ĝi enhavas informon por la membroj kaj diskutojn pri la gramatiko, novaj klingonaj vortoj, kaj klingona literaturo. * ''A Pictorial Guide to the Verbal Suffixes of tlhIngan Hol'' (1995, ''Bilda Gvidlibro al la Verbsufiksoj de la Klingona'') Libro kun bildoj, klarigantaj la uzojn de malsimilaj sufiksoj. La libro ne estas eldonata nun. * ''ghIlghameS'' (2000) La klingonlingva versio de la Epopeo de [[Gilgameŝ]], tradukita de Roger Cheesbro, kun enkonduko de Lawrence M. Schoen. * ''The Klingon Hamlet'' (''La Klingonlingva Hamlet'') La klingonlingva traduko de la plej fama verkaĵo de Shakespeare, tradukita de Nick Nicholas kaj Andrew Strader kaj subtenita de la KLI. La projekto komenciĝis post kiam la Klingona Kanceliero Gorkon diris en Star Trek VI: The Undiscovered Country, "Vi ne komprenos Shakespeare ĝis post kiam vi estos leginta lin en la origina klingona." * ''Much Ado about Nothing in Klingon'' (2003, ''Multo pri Nenio'') La sekvanta projekto de la KLI, ankaŭ tradukita de Nick Nicholas. * ''From the Grammarian's Desk'' (''De la Skribtablo de la Gramatikisto'') Kolekto da la gramatika sperto de la HolQeD-aj skibaĵoj de Kapitano Krankor, unu el la unuaj gramatikistoj de la KLI. La libro ne estas ricevebla nun. == Eksteraj ligiloj== * [http://www.kli.org/ Oficiala retejo (plurlingva] * [https://www.kli.org/about-the-kli/info-in-other-languages/KLIe-oUTF8/ inter alie ankaŭ en Esperanto)] [[Kategorio:Klingona lingvo]] pnwa031du9oz0uq2wcxilsh3dv3c25x 7684821 7684820 2022-08-10T22:20:49Z ThomasPusch 1869 /* Notindaj Parolantoj */ wikitext text/x-wiki La '''Klingonlingva Instituto''' estas sendependa organizo, kiu lokiĝas en [[Pensilvanio]], [[Usono]]. Ĝi celas promocii la [[klingona lingvo|klingonan lingvon]] kaj ĝian kulturon. ==Ĝenerala informo== Pli-malpli da 2500 homoj en pli ol 50 nacioj en la tuta mondo membriĝis al la KLI. Dum 13 jaroj, ĝi eldonis la ĵurnalon ''HolQeD'' (kiu signifas "la lingvistiko" en la klingona) kvarfoje ĉiujare, antaŭ ol la instituto ŝanĝis al reta versio. Ĉiujare, la KLI invitas siajn membrojn (kaj ankaŭ ajnajn homojn, kiuj havas intereson en la lingvo) al sia kunveno, kiu nomiĝas ''qep'a''' kaj signifas en Esperanto "kunvenego". Ĉe la kunveno, la "Stipendion pro la Memoro de Kor", kun valoro de 500 doloroj, donas al du studentoj, unu el kiuj estas diplomiĝonta, la alia el kiuj estas diplomiĝinta. La KLI havas plurajn projektojn, kiuj inkluzivas tradukojn de la [[Biblio]] kaj la verkaĵojn de [[Shakespeare]]. La devizo de la instituto estas ''qo'mey poSmoH Hol'', signifikante "La lingvo malfermas mondojn". La KLI estas publikutila firmo kaj ekzistas por faciligi la esploron de la klingonan lingvon kaj kulturon. [[Paramount Pictures]] permesas la KLI-on uzi la kopirajtojn de Star Trek kaj ioj, rilatantaj al la vorto Klingon. ==Historio== Fondis la KLI-on en la jaro 1992 en Flourtown, Pensilvanio (Usono). Ĉiujare dum la somero, kaj membroj de la KLI kaj uloj, kiujn interesas la lingvo, iras al la kunveno ''qep'a'''. Nur la oka kunveno, en 2001, okazis en Eŭropo, en Brussels ([[Belgio]]). Ĉe la kunveno, ĉeestantoj parolas pri kaj en la klingona tiel, kiel oni porolus en lernejo, kun lecionoj, lekcioj, kaj ekzercoj. La atmosfero estas profesia kaj ege ne similas sciencfikcikunvenojn. Ankaŭ, multaj membroj de la KLI organizas siajn proprajn "kunvenetojn", nomiĝantajn "qepHom", kiuj estas neformalaj kaj al kiuj homoj iras por praktiki la lingvon. Ĉe la ''qep'a''' de 2003, produktis dokumentan filmon pri la KLI. La nomo de filmo estas ''Earthlings: Ugly Bags of Mostly Water'' (''Teruloj: Malbelaj Akvosakoj''). La filmo estis prezentita ĉe la [[Festivalo de Cannes]] en Francio kaj aperis en teatroj post kelkaj jaroj. ==Organizo== La direktoro de la KLI estas ĝia fondinto, Lawrence M. Schoen, Ph.D. En ŝanĝantaj periodoj de tri al dekok monatoj, Gramatikisto por Komencantoj estas elektita inter la plej travivintaj parolantoj. Lia (aŭ ŝia) tasko estas helpi la komencantojn de la klingona, speciale en la retpoŝtdiskutgrupo, kiun ne-membroj ankaŭ povas akcesi. Post kiam, finiĝas sia devo, li konservas sian titolon de "Gramatikisto". Dumtempe, la KLI havas pli-malpli da 20 da ĉi tiuj Gramatikistoj por Komencantoj. La KLI estas en proksimuma kontakto kun [[Marc Okrand]], la kreinto de la klingona. Post la 3-a ''qep'a''' li vizitis ĉiun ''qep'a'''. Tie, li ricevas dezirliston por vortoj, kiuj al la klingona mankas, al kiu li ofte respondas. Ĉi tiuj novaj vortoj estas unue eldonitaj en HolQeD kaj poste ĉe la TTT-ejo de la KLI. ==Notindaj parolantoj== Kelkaj klingonistoj gajnis famon pro siaj atingaĵoj. La KLI povas doni la titolon "Amiko de Maltz" al klingonisto, kiu pluigis la lingvon en ia maniero. '''* Rich Yampell''' Rich Yampell (konata al klingonistoj kiel "Kapitano Krankor"), programarinĝeniero, loĝanta en [[Bellevue]], Vaŝhingtono, estas probable la unua konversebla parolanto de la klingona en la mondo. Li estas la skribisto de la libro ''The Grammarian's Desk'' (''La Skribtablo de la Gramatiko''), eldonita en 1996 de la KLI, kolekto da la artikoloj, kiujn li skribis por ''HolQeD''. Yampell estas ankaŭ la skribisto kaj ko-skibristo de multaj kantoj, ekzemple la Klingonan Himnon "taHjaj wo'", "'Iv maH", kaj "yIH bom". '''* d'Armond Speers''' Dr-o. d'Armond Speers estas usona komputila lingvistiko kaj membro de la KLI. Li diplomiĝis ĉe la Universitato Georgetown en la printempo de 2002, skibinte la disertaĵon "Reprezento de Usona Signolingvo por Maŝina Tradukado". Dr-o. Speers estas konata pro klopodi kreskigi sian filon dulingve en la angla kaj la klingona. Speers parolis en la Klingona kaj sia edzino en la angla. Post kelkaj jaroj, la infano komencis malakcepti la klingonan kaj movi al la angla, ĉar li povis uzi la anglan kun pli da parolantoj. Malpli importa estis la fakto, ke al la klingona mankis multe da la vortoj por tiuj, kiuj estas importaj al infanoj, ekzemple "vindotuko" kaj suĉilo". Kiam Speers klopodis, al la klingona mankis eĉ la vortoj por multaj domaj objektoj, ekzemple "tablo". La eksperimento fine malsuckesis, kiam la infano plikreskiĝis kaj malakceptis uzi la klingonan. '''* Lawrence M. Schoen''' Dr. Lawrence M. Schoen estas la fontinto kaj nuna direktoro de la KLI. Li estas la redaktisto de ''HolQeD'' kaj ko-kreis la klingonan kanton "yIH bom". Kun nur du esceptoj, li organizis la qep'a' ĉiufoje. Li gajnis bakalaŭron en la psiĥolingvistiko de California State University, Northridge (La Ŝtata Univerversitato de Kalifornio ĉe Northridge), kaj diplomiĝis plu ĉe Kansas State University (La Ŝtata Universitato de Kansaso). Li laboris kiel profesoro, instruante kaj esplorante, ĉe New College of Florida, Lake Forest College, Chestnut Hill College, kaj West Chester University (respective la Nova Kolegio de Florido, Kolegio Lake Forest, Kolegio Chestnut Hill, kaj Universitato Okcidenta Chester). Pli freŝe, li servas kiel la direktoro de la esploro kaj kiel ĉefa ordonoficiro ĉe la Medicincentro Wedge. Li ankaŭ estas profesia sciencfikciskribisto, dumviva membro de la [[SFWA]], kaj en 2007 estis nomumita por la Premio John W. Campbell por Plej Bona Nova Skribisto. Li loĝas en Filadelfio, Pensilvanio, Usono, kaj havas poŝtan skatolon en Flourtown, PA, la internacia stabejo de la KLI. ==Eldonitaj Verkaĵoj== * ''HolQeD'' La akademia ĵurnalo de la KLI. Ĝi enhavas informon por la membroj kaj diskutojn pri la gramatiko, novaj klingonaj vortoj, kaj klingona literaturo. * ''A Pictorial Guide to the Verbal Suffixes of tlhIngan Hol'' (1995, ''Bilda Gvidlibro al la Verbsufiksoj de la Klingona'') Libro kun bildoj, klarigantaj la uzojn de malsimilaj sufiksoj. La libro ne estas eldonata nun. * ''ghIlghameS'' (2000) La klingonlingva versio de la Epopeo de [[Gilgameŝ]], tradukita de Roger Cheesbro, kun enkonduko de Lawrence M. Schoen. * ''The Klingon Hamlet'' (''La Klingonlingva Hamlet'') La klingonlingva traduko de la plej fama verkaĵo de Shakespeare, tradukita de Nick Nicholas kaj Andrew Strader kaj subtenita de la KLI. La projekto komenciĝis post kiam la Klingona Kanceliero Gorkon diris en Star Trek VI: The Undiscovered Country, "Vi ne komprenos Shakespeare ĝis post kiam vi estos leginta lin en la origina klingona." * ''Much Ado about Nothing in Klingon'' (2003, ''Multo pri Nenio'') La sekvanta projekto de la KLI, ankaŭ tradukita de Nick Nicholas. * ''From the Grammarian's Desk'' (''De la Skribtablo de la Gramatikisto'') Kolekto da la gramatika sperto de la HolQeD-aj skibaĵoj de Kapitano Krankor, unu el la unuaj gramatikistoj de la KLI. La libro ne estas ricevebla nun. == Eksteraj ligiloj== * [http://www.kli.org/ Oficiala retejo (plurlingva] * [https://www.kli.org/about-the-kli/info-in-other-languages/KLIe-oUTF8/ inter alie ankaŭ en Esperanto)] [[Kategorio:Klingona lingvo]] ra6t2gux28rgixz0qw772memxdu2hf0 7684822 7684821 2022-08-10T22:20:59Z ThomasPusch 1869 /* Eldonitaj Verkaĵoj */ wikitext text/x-wiki La '''Klingonlingva Instituto''' estas sendependa organizo, kiu lokiĝas en [[Pensilvanio]], [[Usono]]. Ĝi celas promocii la [[klingona lingvo|klingonan lingvon]] kaj ĝian kulturon. ==Ĝenerala informo== Pli-malpli da 2500 homoj en pli ol 50 nacioj en la tuta mondo membriĝis al la KLI. Dum 13 jaroj, ĝi eldonis la ĵurnalon ''HolQeD'' (kiu signifas "la lingvistiko" en la klingona) kvarfoje ĉiujare, antaŭ ol la instituto ŝanĝis al reta versio. Ĉiujare, la KLI invitas siajn membrojn (kaj ankaŭ ajnajn homojn, kiuj havas intereson en la lingvo) al sia kunveno, kiu nomiĝas ''qep'a''' kaj signifas en Esperanto "kunvenego". Ĉe la kunveno, la "Stipendion pro la Memoro de Kor", kun valoro de 500 doloroj, donas al du studentoj, unu el kiuj estas diplomiĝonta, la alia el kiuj estas diplomiĝinta. La KLI havas plurajn projektojn, kiuj inkluzivas tradukojn de la [[Biblio]] kaj la verkaĵojn de [[Shakespeare]]. La devizo de la instituto estas ''qo'mey poSmoH Hol'', signifikante "La lingvo malfermas mondojn". La KLI estas publikutila firmo kaj ekzistas por faciligi la esploron de la klingonan lingvon kaj kulturon. [[Paramount Pictures]] permesas la KLI-on uzi la kopirajtojn de Star Trek kaj ioj, rilatantaj al la vorto Klingon. ==Historio== Fondis la KLI-on en la jaro 1992 en Flourtown, Pensilvanio (Usono). Ĉiujare dum la somero, kaj membroj de la KLI kaj uloj, kiujn interesas la lingvo, iras al la kunveno ''qep'a'''. Nur la oka kunveno, en 2001, okazis en Eŭropo, en Brussels ([[Belgio]]). Ĉe la kunveno, ĉeestantoj parolas pri kaj en la klingona tiel, kiel oni porolus en lernejo, kun lecionoj, lekcioj, kaj ekzercoj. La atmosfero estas profesia kaj ege ne similas sciencfikcikunvenojn. Ankaŭ, multaj membroj de la KLI organizas siajn proprajn "kunvenetojn", nomiĝantajn "qepHom", kiuj estas neformalaj kaj al kiuj homoj iras por praktiki la lingvon. Ĉe la ''qep'a''' de 2003, produktis dokumentan filmon pri la KLI. La nomo de filmo estas ''Earthlings: Ugly Bags of Mostly Water'' (''Teruloj: Malbelaj Akvosakoj''). La filmo estis prezentita ĉe la [[Festivalo de Cannes]] en Francio kaj aperis en teatroj post kelkaj jaroj. ==Organizo== La direktoro de la KLI estas ĝia fondinto, Lawrence M. Schoen, Ph.D. En ŝanĝantaj periodoj de tri al dekok monatoj, Gramatikisto por Komencantoj estas elektita inter la plej travivintaj parolantoj. Lia (aŭ ŝia) tasko estas helpi la komencantojn de la klingona, speciale en la retpoŝtdiskutgrupo, kiun ne-membroj ankaŭ povas akcesi. Post kiam, finiĝas sia devo, li konservas sian titolon de "Gramatikisto". Dumtempe, la KLI havas pli-malpli da 20 da ĉi tiuj Gramatikistoj por Komencantoj. La KLI estas en proksimuma kontakto kun [[Marc Okrand]], la kreinto de la klingona. Post la 3-a ''qep'a''' li vizitis ĉiun ''qep'a'''. Tie, li ricevas dezirliston por vortoj, kiuj al la klingona mankas, al kiu li ofte respondas. Ĉi tiuj novaj vortoj estas unue eldonitaj en HolQeD kaj poste ĉe la TTT-ejo de la KLI. ==Notindaj parolantoj== Kelkaj klingonistoj gajnis famon pro siaj atingaĵoj. La KLI povas doni la titolon "Amiko de Maltz" al klingonisto, kiu pluigis la lingvon en ia maniero. '''* Rich Yampell''' Rich Yampell (konata al klingonistoj kiel "Kapitano Krankor"), programarinĝeniero, loĝanta en [[Bellevue]], Vaŝhingtono, estas probable la unua konversebla parolanto de la klingona en la mondo. Li estas la skribisto de la libro ''The Grammarian's Desk'' (''La Skribtablo de la Gramatiko''), eldonita en 1996 de la KLI, kolekto da la artikoloj, kiujn li skribis por ''HolQeD''. Yampell estas ankaŭ la skribisto kaj ko-skibristo de multaj kantoj, ekzemple la Klingonan Himnon "taHjaj wo'", "'Iv maH", kaj "yIH bom". '''* d'Armond Speers''' Dr-o. d'Armond Speers estas usona komputila lingvistiko kaj membro de la KLI. Li diplomiĝis ĉe la Universitato Georgetown en la printempo de 2002, skibinte la disertaĵon "Reprezento de Usona Signolingvo por Maŝina Tradukado". Dr-o. Speers estas konata pro klopodi kreskigi sian filon dulingve en la angla kaj la klingona. Speers parolis en la Klingona kaj sia edzino en la angla. Post kelkaj jaroj, la infano komencis malakcepti la klingonan kaj movi al la angla, ĉar li povis uzi la anglan kun pli da parolantoj. Malpli importa estis la fakto, ke al la klingona mankis multe da la vortoj por tiuj, kiuj estas importaj al infanoj, ekzemple "vindotuko" kaj suĉilo". Kiam Speers klopodis, al la klingona mankis eĉ la vortoj por multaj domaj objektoj, ekzemple "tablo". La eksperimento fine malsuckesis, kiam la infano plikreskiĝis kaj malakceptis uzi la klingonan. '''* Lawrence M. Schoen''' Dr. Lawrence M. Schoen estas la fontinto kaj nuna direktoro de la KLI. Li estas la redaktisto de ''HolQeD'' kaj ko-kreis la klingonan kanton "yIH bom". Kun nur du esceptoj, li organizis la qep'a' ĉiufoje. Li gajnis bakalaŭron en la psiĥolingvistiko de California State University, Northridge (La Ŝtata Univerversitato de Kalifornio ĉe Northridge), kaj diplomiĝis plu ĉe Kansas State University (La Ŝtata Universitato de Kansaso). Li laboris kiel profesoro, instruante kaj esplorante, ĉe New College of Florida, Lake Forest College, Chestnut Hill College, kaj West Chester University (respective la Nova Kolegio de Florido, Kolegio Lake Forest, Kolegio Chestnut Hill, kaj Universitato Okcidenta Chester). Pli freŝe, li servas kiel la direktoro de la esploro kaj kiel ĉefa ordonoficiro ĉe la Medicincentro Wedge. Li ankaŭ estas profesia sciencfikciskribisto, dumviva membro de la [[SFWA]], kaj en 2007 estis nomumita por la Premio John W. Campbell por Plej Bona Nova Skribisto. Li loĝas en Filadelfio, Pensilvanio, Usono, kaj havas poŝtan skatolon en Flourtown, PA, la internacia stabejo de la KLI. ==Eldonitaj verkaĵoj== * ''HolQeD'' La akademia ĵurnalo de la KLI. Ĝi enhavas informon por la membroj kaj diskutojn pri la gramatiko, novaj klingonaj vortoj, kaj klingona literaturo. * ''A Pictorial Guide to the Verbal Suffixes of tlhIngan Hol'' (1995, ''Bilda Gvidlibro al la Verbsufiksoj de la Klingona'') Libro kun bildoj, klarigantaj la uzojn de malsimilaj sufiksoj. La libro ne estas eldonata nun. * ''ghIlghameS'' (2000) La klingonlingva versio de la Epopeo de [[Gilgameŝ]], tradukita de Roger Cheesbro, kun enkonduko de Lawrence M. Schoen. * ''The Klingon Hamlet'' (''La Klingonlingva Hamlet'') La klingonlingva traduko de la plej fama verkaĵo de Shakespeare, tradukita de Nick Nicholas kaj Andrew Strader kaj subtenita de la KLI. La projekto komenciĝis post kiam la Klingona Kanceliero Gorkon diris en Star Trek VI: The Undiscovered Country, "Vi ne komprenos Shakespeare ĝis post kiam vi estos leginta lin en la origina klingona." * ''Much Ado about Nothing in Klingon'' (2003, ''Multo pri Nenio'') La sekvanta projekto de la KLI, ankaŭ tradukita de Nick Nicholas. * ''From the Grammarian's Desk'' (''De la Skribtablo de la Gramatikisto'') Kolekto da la gramatika sperto de la HolQeD-aj skibaĵoj de Kapitano Krankor, unu el la unuaj gramatikistoj de la KLI. La libro ne estas ricevebla nun. == Eksteraj ligiloj== * [http://www.kli.org/ Oficiala retejo (plurlingva] * [https://www.kli.org/about-the-kli/info-in-other-languages/KLIe-oUTF8/ inter alie ankaŭ en Esperanto)] [[Kategorio:Klingona lingvo]] 9v1wlncdu7ss0abt2pdbz0m6g3xfhg6 0 248086 7684707 5076722 2022-08-10T18:08:20Z LilyKitty 25129 de origeno de nomo wikitext text/x-wiki '''Formuloj de Kramero''' estas formuloj, kiuj donas rezulton de [[sistemo de linearaj ekvacioj|sistemo de ''n'' linearaj ekvacioj]] kun ''n'' variabloj. Ĝi portas la nomon de [[Gabriel Cramer]]. :<math>\left\{\begin{matrix} a_{11}x_1 + a_{12}x_2 + \dots + a_{1n}x_n & = & b_1 \\ a_{21}x_1 + a_{22}x_2 + \dots + a_{2n}x_n & = & b_2 \\ \vdots & & \vdots \\ a_{n1}x_1 + a_{n2}x_2 + \dots + a_{nn}x_n & = & b_n \\ \end{matrix}\right.</math> Ĉefa [[matrico]] estas (signifu <math>A\,</math> ): :<math>A=\begin{bmatrix} a_{11} & a_{12} & \dots & a_{1n} \\ a_{21} & a_{22} & \dots & a_{2n} \\ \vdots & \vdots & \ddots & \vdots \\ a_{n1} & a_{n2} & \dots & a_{nn} \end{bmatrix}</math> Kaj <math>A_i\,</math> signifas [[matrico]], kiu havas ŝanĝata i-koluno en libera valoroj. :<math>A_1=\begin{bmatrix} b_{1} & a_{12} & a_{13} & \dots & a_{1n} \\ b_{2} & a_{22} & a_{23} & \dots & a_{2n} \\ b_{3} & a_{32} & a_{33} & \dots & a_{3n} \\ \vdots & \vdots & \vdots & \ddots & \vdots \\ b_{n} & a_{n2} & a_{n3} & \dots & a_{nn} \end{bmatrix}</math> :<math>A_2=\begin{bmatrix} a_{11} & b_{1} & a_{13} & \dots & a_{1n} \\ a_{21} & b_{2} & a_{23} & \dots & a_{2n} \\ a_{31} & b_{3} & a_{33} & \dots & a_{3n} \\ \vdots & \vdots & \vdots & \ddots & \vdots \\ a_{n1} & b_{n} & a_{n3} & \dots & a_{nn} \end{bmatrix}</math> ::<math>\vdots</math> :<math>A_n=\begin{bmatrix} a_{11} & a_{12} & \dots & a_{1,n-1} & b_{1} \\ a_{21} & a_{22} & \dots & a_{2,n-1} & b_{2} \\ a_{31} & a_{32} & \dots & a_{3,n-1} & b_{3} \\ \vdots & \vdots & \ddots & \vdots & \vdots \\ a_{n1} & a_{n2} & \dots & a_{n,n-1} & b_{n} \end{bmatrix}</math> Tiam rezulto de sistemo estas: :<math>x_1=\frac{\det A_1}{\det A} ,\;\; x_2=\frac{\det A_2}{\det A} ,\;\; \ldots ,\;\; x_n=\frac{\det A_n}{\det A}.</math> == Ecoj == * Se [[determinanto]] de matrico <math>A\,</math> estas alia ol zero <math>\quad\det(A)\ne 0,</math> tiam sistemo havas nur unu rezulton. [[Kategorio:Algebro]] obrcv9cgnu2t1tbbebxwth81ekvg0ht 0 248571 7684738 5076980 2022-08-10T19:16:51Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki {{apartigilo}} :''Tiu vorto ne rilatas al angla ''clic'' (la ĝusta vorto por "premo butonon musan" estas [[klako]]).'' La vorto '''kliko''' povas signifi la jenajn: *'''[[Kliko (mekaniko)|Kliko]]''' estas [[mekanismo]] kiu permesas ke sistemo iru nur en ia sencumo (aŭ direkto). *'''Kliko''' estas grupo, aro da homoj aŭ elementoj: ** En [[grafeteorio]], '''[[Kliko (grafeteorio)|kliko]]''' estas grafeo en kiu ĉiu vertico estas koneksa al ĉiu la alia vertico de la grafeo; ** En [[muziko]] '''[[Kliko (muziko)|kliko]]''' estas [[armeo|armea]] muzikistaro; ** En politiko, '''kliko''', kun mallaŭda senco, estas grupeto da regantoj aŭ potenculoj. d8ov0elvyc24kribuc7cjer5vngcfd5 0 252791 7684766 7180575 2022-08-10T20:32:12Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki {{Informkesto muzika artisto | nomo = Kraftwerk | dosiero = Kraftwerk live in Stockholm.jpg | priskribo de dosiero = Kraftwerk vive en Stockholm en 2004 | grandeco de dosiero = | larĝa dosiero = jes | fono = muzikgrupo | alie nomata = | kromnomo = | deveno = {{Flago|Germanio}} [[Düsseldorf]], [[Germanio]] | ĝenro = eksperimenta [[rokmuziko]]<br />[[elektronika muziko]]<br />[[elektronika popmuziko]] (ekde 1973)<br />[[Krautrock|kraŭtrokmuziko]] (ĝis 1973) | aktivaj jaroj = <!-- ne ekzistas [[1969 en muziko]]-->1969 – nuntempo | eldoninto = [[Kling Klang]], [[EMI]], [[Astralwerks]], [[Cleopatra Records|Cleopatra]], [[Elektra Records|Elektra]], [[Capitol Records|Capitol]], [[Golden Cloud]], [[Parlophone Records|Parlophone]], [[Warner Music]], [[Mercury Records|Mercury]], [[Vertigo Records|Vertigo]], [[Philips]] | parencaj temoj = <!--[[Organisation]]<br />[[Neu!]]<br />[[Karl Bartos]]<br />[[Wolfgang Flür]]--> | ttt = [http://www.kraftwerk.de www.kraftwerk.de]<br />[http://www.kraftwerk.com www.kraftwerk.com] | nuntempaj membroj = Ralf Hütter<br />Florian Schneider<br />[[Fritz Hilpert (Kraftwerk)|Fritz Hilpert]]<br />Henning Schmitz<br />Stefan Pfaffe <!-- Nur metu ligilojn, se ekestis artikolo [[Ralf Hütter]]<br />[[Florian Schneider]]<br />[[Fritz Hilpert (Kraftwerk)|Fritz Hilpert]]<br />[[Henning Schmitz]]<br />[[Stefan Pfaffe]]--> | antaŭaj membroj = Karl Bartos<br />Wolfgang Flür<br />Emil Schult<br />Fernando Abrantes<br />Klaus Röder<br />Plato Kostic<br />Peter Schmidt<br />Michael Rother<br />Houschäng Néjadepour<br />Klaus Dinger <br />Charly Weiss<br />Thomas Lohmann<br />Andreas Hohmann<br />Eberhard Kranemann <!--[[Karl Bartos]]<br />[[Wolfgang Flür]]<br />[[Emil Schult]]<br />[[Fernando Abrantes]]<br />[[Klaus Röder]]<br />[[Plato Kostic]]<br />[[Peter Schmidt (Kraftwerk)|Peter Schmidt]]<br />[[Michael Rother]]<br />[[Houschäng Néjadepour]]<br />[[Klaus Dinger]] <br />[[Charly Weiss]]<br />[[Thomas Lohmann]]<br />[[Andreas Hohmann]]<br />[[Eberhard Kranemann]]--> }} '''Kraftwerk''' estas [[germanoj|germana]] [[muzika grupo]], kiu signife kontribuis al evoluo de [[elektronika muziko]]. Ĝi estis fondita en la germana urbo [[Duseldorfo]] en la jaro [[1969]] fare de duopo ''Florian Schneider'' kaj ''Ralf Hütter'', sed pli konataj ili fariĝis nur kiel kvaropo komune kun ''Wolfgang Flür'' kaj ''Karl Bartos''. == Diskaro == * Autobahn * Radioactivity * Trans-Europe Express * The Man Machine * Computerworld * Electric Café * The Mix * Tour de France Soundtracks {{Projektoj}} {{Bibliotekoj}} [[Kategorio:Germanaj muzikaj grupoj]] [[Kategorio:Elektronika muziko]] [[Kategorio:Muzikaj grupoj en 1970-1979]] [[Kategorio:Muzikaj grupoj en 1980-1989]] [[Kategorio:Muzikaj grupoj en 1990-1999]] [[Kategorio:Muzikaj grupoj en 2000-2009]] [[Kategorio:Muzikaj grupoj en 2010-2019]] [[Kategorio:Muzikaj grupoj fonditaj en 1969]] [[Kategorio:Muzikaj grupoj fonditaj en 1970]] gbymci4akq2hoild6cehotbs2sc3yfp 0 259909 7684550 6871279 2022-08-10T13:38:22Z Narvalo 908 wikitext text/x-wiki {{Taksonomio |nomo = Burĝonbrasiko |koloro = lightgreen |dosiero = Brussels sprout closeup.jpg |dosiero larĝo = 250px |priskribo de dosiero = ''Brassica oleracea convar. oleracea var. gemmifera'' |regno = [[Planto]]j ''Plantae'' |divizio = [[Angiospermoj]] ''Magnoliophyta'' |klaso = [[Dukotiledonaj plantoj|Dukotiledonaj]] ''Magnoliopsida'' |ordo = [[Brasikaloj]] ''Brassicales'' |familio = [[Brasikacoj]] ''Brassicaceae'' |genro = '''Burĝonbrasiko''' ''Brassica oleracea'' convar. ''oleracea'' var. ''gemmifera'' |specioj de subdivizio = Specioj |subdivizio2 = Variaj |vikispecio = |komunejo = }} '''Burĝonbrasiko''' aŭ '''bruselbrasiko''' (''Brassica oleracea'' convar. ''oleracea'' var. ''gemmifera'') estis en 1821 unuafoje kultivita apud [[Bruselo]] [[Belgio]] kaj rapide fariĝis grava vintrolegomo en [[Eŭropo]]. Ĝi estas [[dujara planto]]. La origina nomo estas "Choux de Bruxelles" (Brasiko de Bruselo}. Burĝonbrasiko estas en Eŭropo precipe kultivata en [[Nederlando]], [[Francio]] kaj [[Britio]]. == Nutra valoro == Burĝonbrasiko estas riĉa je vitamino C kaj (eble) havas pozitivan efikon dum la malhelpo de [[kancero]] (ĉar ili entenas [[glukozinolato]]jn). <br />100 da freŝaj (nekuiritaj) burĝonbrasikoj enhavas: * Nutra materio ** [[karbonhidrato]]: 5 g ** [[proteino]]: 4 g ** [[graso]]: 0,5 g * Mineraloj ** [[Kalcio]]: 30 mg ** [[Fero]]: 1 mg * Vitaminoj ** [[Karoteno]]: 1 mg ** [[Vitamino B1]]: 0,12 mg ** [[Vitamino B2]]: 0,12 mg ** [[Vitamino C]]: 150 mg [[Kategorio:Brasikacoj]] [[Kategorio:Legomoj]] [[Kategorio:Brasikoj]] f7mi00dm6biqnhxmbjnxeta3ip561tc 0 260595 7684767 7007344 2022-08-10T20:34:08Z ThomasPusch 1869 /* La montrofenestra pupo en arto */ wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Triade puppets 2269531012.jpg|eta|Montrofenestraj pupoj]] [[Dosiero:Schaufensterpuppe blau 2 fcm.jpg|eta|Moderna montrofenestra pupo]] '''Montrofenestra pupo''' aŭ '''[[manekeno]]''' estas kutime homgranda figuro el [[plasto]], [[ligno]] aŭ (parte) [[porcelano]], kiu estas starigita [[reklamo|reklamcele]] en [[montrofenestro]] por allogi la klientaron. Ĝi havas gravan rolon en [[modo]], ĉar oni uzas ĝin ofte kiel reklamilo por [[vestaĵo]]j, [[ŝuo]]j kaj [[akcesoraĵo]]j. Montrofenestraj pupoj estas kutime pupoj, kies brakojn kaj armojn oni povas movi, kaj kies kapo estas forprenebla. == La montrofenestra pupo en ĉiutaga kulturo == En amaskomunikiloj kaj ĉiutaga kulturo tiaj pupoj estas pro siaj simileco al homoj kaj siaj disiĝebloj ofte temoj de komedioj, kiel ekzemple la komparo ''montrofenestra pupo kiel kadavro'' aŭ inverse estas ŝatata temo en filmoj kaj amaskomunikiloj. <ref>http://www.focus.de/panorama/welt/koeln_aid_65923.html Bein einer Schaufensterpuppe für Leiche gehalten (opiniis kadavro kruron de montrofenestra pupo) </ref> == La montrofenestra pupo en arto == * ''Montrofenestraj pupoj'' de la [[elektronika popmuziko|elektronika popmuzika grupo]] [[Kraftwerk]] en la muzika albumo ''Trans Europa Express'' ([[1977]]), pli poste ankaŭ angla (''Show Room Dummies'' [[1982]]) kaj franca versioj. == Vidu ankaŭ == * [[Kudrista pupo]] == Referencoj == {{Referencoj}} {{Projektoj}} {{Bibliotekoj}} [[Kategorio:Modo]] [[Kategorio:Pupoj]] [[Kategorio:Reklamo]] 5dhuckamp7a64z6a30q89hl2t6j1wxd 7684768 7684767 2022-08-10T20:34:22Z ThomasPusch 1869 /* La montrofenestra pupo en arto */ wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Triade puppets 2269531012.jpg|eta|Montrofenestraj pupoj]] [[Dosiero:Schaufensterpuppe blau 2 fcm.jpg|eta|Moderna montrofenestra pupo]] '''Montrofenestra pupo''' aŭ '''[[manekeno]]''' estas kutime homgranda figuro el [[plasto]], [[ligno]] aŭ (parte) [[porcelano]], kiu estas starigita [[reklamo|reklamcele]] en [[montrofenestro]] por allogi la klientaron. Ĝi havas gravan rolon en [[modo]], ĉar oni uzas ĝin ofte kiel reklamilo por [[vestaĵo]]j, [[ŝuo]]j kaj [[akcesoraĵo]]j. Montrofenestraj pupoj estas kutime pupoj, kies brakojn kaj armojn oni povas movi, kaj kies kapo estas forprenebla. == La montrofenestra pupo en ĉiutaga kulturo == En amaskomunikiloj kaj ĉiutaga kulturo tiaj pupoj estas pro siaj simileco al homoj kaj siaj disiĝebloj ofte temoj de komedioj, kiel ekzemple la komparo ''montrofenestra pupo kiel kadavro'' aŭ inverse estas ŝatata temo en filmoj kaj amaskomunikiloj. <ref>http://www.focus.de/panorama/welt/koeln_aid_65923.html Bein einer Schaufensterpuppe für Leiche gehalten (opiniis kadavro kruron de montrofenestra pupo) </ref> == La montrofenestra pupo en arto == * ''Montrofenestraj pupoj'' de la [[elektronika popmuziko|elektronika popmuzika grupo]] [[Kraftwerk]] en la muzika albumo ''Trans Europa Express'' ([[1977]]), pli poste ankaŭ angla (''Show Room Dummies'', [[1982]]) kaj franca versioj. == Vidu ankaŭ == * [[Kudrista pupo]] == Referencoj == {{Referencoj}} {{Projektoj}} {{Bibliotekoj}} [[Kategorio:Modo]] [[Kategorio:Pupoj]] [[Kategorio:Reklamo]] 1t6l18sv1nkad6xah1fc5qzfuwqt8b4 0 265689 7684604 7548431 2022-08-10T15:50:04Z 207.188.143.3 wikitext text/x-wiki Ĉi tie listiĝas la '''39 plej aĝaj homoj en monda historio'''<ref>[[:en:List_of_the_verified_oldest_people|Listo]] de la cent plej aĝaj homoj</ref>, kies aĝo estas konfirmita. La plej aĝa tia homo, pri kiu ni havas konfirmon de naskiĝ- kaj mortodato, estis la [[Francio|francino]] [[Jeanne Calment]], kiu mortis en aĝo de 122 jaroj kaj 164 tagoj. La 21 an de aprilo 2018 plej aĝas [[Japano|japano]] [[Chino Miyako]]. Homoj, kiuj ankoraŭ vivas estas grase markitaj. (j = jaroj, t = tagoj) <!-- Bonvolu ne forigi la nulojn kiuj aperas ĉe tagnombroj malpli grandaj ol 100: ili ebligas ĝustan ordigon de la kolumno "Atingita aĝo" --> {| class="wikitable sortable" style="font-size:90%" |- ! Rango ! Nomo ! S ! class="unsortable" | Nask.dato ! Nask.jaro ! class="unsortable" | Mortdato ! Mortjaro ! Atingita aĝo ! Lando |- |1 |[[Jeanne Calment]] |F |[[21-a de februaro]] || [[1875]] |[[4-a de aŭgusto]] || [[1997]] |122 j kaj 164 t |{{FRA}} |- |2 | [[Sarah Knauss]] |F |[[24-a de septembro]] || [[1880]] |[[30-a de decembro]] || [[1999]] |119 j kaj 097 t |{{USA}} |- bgcoor=e8f000 |3 | [[Lucy Hannah]] |F |[[16-a de julio]] || [[1875]] |[[21-a de marto]] || [[1993]] |117 j kaj 248 t |{{USA}} |- |4 | [[Marie-Louise Meilleur]] |F |[[29-a de aŭgusto]] || [[1880]] |[[16-a de aprilo]] || [[1998]] |117 j kaj 230 t |{{CAN}} |- |5 | [[Misao Okawa]] |F |[[5-a de marto]] || [[1898]] |[[1-a de aprilo]] || [[2015]] |117 j kaj 27 t |{{JPN}} |- |6 | [[María Esther Capovilla]] |F |[[14-a de septembro]] || [[1889]] |[[27-a de aŭgusto]] || [[2006]] |116 j kaj 347 t |{{ECU}} |-HB |[[23-a de majo]] || [[1899]] |[[17-a de junio]] || [[2015]] |116 j kaj 025 t |{{USA}} |- |14 | [[Emma Morano]] |F |[[29-a de novembro]] || [[1899]] |[[15-a de aprilo]] || [[2017]] |117 j kaj 137 t |{{ITA}} |- |15 | [[Maggie Barnes]] |F |[[6-a de marto]] || [[1882]] | [[19-a de januaro]] || [[1998]] |115 j kaj 319 t |{{USA}} |- |16 | [[Violet Brown]] |F |[[10-a de marto]] || [[1900]] |[[15-a de septembro]] || [[2017]] |117 j kaj 189 t |{{JAM}} |- |17 | [[Dina Manfredini]] |F |[[4-a de aprilo]] || [[1897]] |[[17-a de decembro]] || [[2012]] |115 j kaj 257 t |{{ITA}} kaj {{USA}} |- |18 | [[Christian Mortensen]] |M |[[16-a de aŭgusto]] || [[1882]] |[[25-a de aprilo]] || [[1998]] |115 j kaj 252 t |{{DNK}} kaj {{USA}} |- |19 | [[Charlotte Hughes]] |F |[[1-a de aŭgusto]] || [[1877]] |[[17-a de marto]] || [[1993]] |115 j kaj 228 t |{{GBR}} |- |20 | [[Edna Parker]] |F | [[20-a de aprilo]] || [[1893]] |[[26-a de novembro]] || [[2008]] |115 j kaj 220 j t |{{USA}} |- |21 | [[Mary Ann Rhodes]] |F |[[12-a de aŭgusto]] || [[1882]] |[[3-a de marto]] || [[1998]] |115 j kaj 203 t |{{CAN}} |- |22 | Harumi Nakamura<ref>{{Citaĵo el la reto |url=http://datacollectionsite.web.fc2.com/tyouju1.html |titolo=Arkivita kopio |alirdato=2018-04-06 |arkivurl=https://web.archive.org/web/20180406040358/http://datacollectionsite.web.fc2.com/tyouju1.html |arkivdato=2018-04-06 }}</ref> |F |[[15-a de marto]] || [[1900]] |[[27-a de septembro]] || [[2015]] |115 j kaj 196 t |{{JPN}} |- |23 | [[Margaret Skeete]] |F |[[27-a de oktobro]] || [[1878]] |[[7-a de majo]] || [[1994]] |115 j kaj 192 t |{{USA}} |- |24 | [[Bernice Madigan]] |F |[[24-a de julio]] || [[1899]] |[[3-a de januaro]] || [[2015]] |115 j kaj 163 t |{{USA}} |- | 25 |[[Gertrude Baines]] | F |[[6-a de aprilo]] || [[1894]] | [[11-a de septembro]] || [[2009]] |115 j kaj 158 t |{{USA}} |- |26 | [[Emiliano Mercado del Toro]] |M |[[21-a de aŭgusto]] || [[1891]] |[[24-a de januaro]] || [[2007]] |115 j kaj 156 t |{{PRI}} |- |27 | [[Bettie Wilson]] |F |[[13-a de septembro]] || [[1890]] |[[13-a de februaro]] || [[2006]] |115 j kaj 153 t |{{USA}} |- |28 | [[Nabi Tajima]] |F |[[4-a de aŭgusto]] || [[1900]] |[[21-a de aprilo]] || [[2018]] |117 j kaj 260 t |{{JPN}} |- |29 | [[Julie Winnefred Bertrand]] |F |[[16-a de septembro]] || [[1891]] | [[18-a de januaro]] || [[2007]] |115 j kaj 124 t |{{CAN}} |- |30 | [[Maria de Jesus]] | F | [[10-a de septembro]] || [[1893]] | [[2-a de januaro]] || [[2009]] | 115 j kaj 114 t | {{Portugalio}} |- |31 | [[Susie Gibson]] |F |[[31-a de oktobro]] || [[1890]] |[[16-a de februaro]] || [[2006]] |115 j kaj 108 t |{{USA}} |- |32 | [[Augusta Holtz]] |F |[[3-a de aŭgusto]] || [[1871]] |[[21-a de oktobro]] || [[1986]] |115 j kaj 079 t |{{USA}} |- |33 | [[Hendrikje van Andel-Schipper]] |F |[[29-a de junio]] || [[1890]] |[[30-a de aŭgusto]] || [[2005]] |115 j kaj 062 t |{{NDL}} |- |34 | [[Maude Farris-Luse]] |F |[[21-a de januaro]] || [[1887]] | [[18-a de marto]] || [[2002]] |115 j kaj 056 t |{{USA}} |- |35 | [[Marie Brémont]] |F |[[25-a de aprilo]] || [[1886]] |[[6-a de junio]] || [[2001]] |115 j kaj 042 t |{{FRA}} |- |36 | [[Koto Okubo]] |F |[[24-a de decembro]] || [[1897]] | [[12-a de januaro]] || [[2013]] |115 j kaj 019 t |{{JPN}} |- |37 | [[Antonia Gerena Rivera]] |F |[[19-a de majo]] || [[1900]] | [[2-a de junio]] || [[2015]] |115 j kaj 014 t |{{USA}} |- |38 | [[Chiyono Hasegawa]] |F |[[20-a de novembro]] || [[1896]] | [[2-a de decembro]] || [[2011]] |115 j kaj 012 t |{{JPN}} |- |39 | [[Annie Jennings]] |F |[[12-a de novembro]] || [[1884]] | [[20-a de novembro]] || [[1999]] |115 j kaj 008 t |{{GBR}} |} == Notoj kaj referencoj == <references/> == Vidu ankaŭ == * [[Centjaruloj]] * [[Supercentjarulo]]j * [[Longviveco]] == Eksteraj ligiloj == * [http://www.recordholders.org/en/list/oldest.html Louis Epstein: ''The Oldest Human Beings''] (angle) * [http://www.grg.org/Adams/Tables.htm Tabeloj pri aĝuloj] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20100818043705/http://www.grg.org/Adams/Tables.htm |date=2010-08-18 }} de Gerontology Research Group (angle) * [http://www.supercentenarians.org/ Internacia datumbenko pri longviveco] (angle) * [http://health.groups.yahoo.com/group/Worlds_Oldest_People/ La plej aĝaj homoj de la mondo] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20120205055326/http://health.groups.yahoo.com/group/Worlds_Oldest_People/ |date=2012-02-05 }} ĉe: Yahoo! Groups (angle) {{DEFAŬLTORDIGO:Listo la plej aĝaj homoj}} [[Kategorio:Demografio]] [[Kategorio:Listoj de homoj|Homa aĝo]] [[Kategorio:Rekordoj|Homa aĝo]] [[Kategorio:Aĝo]] maaq4lrk9kpplnae28qewm1qj4hxtnw 0 272770 7684671 7284092 2022-08-10T17:35:41Z Tlustulimu 1543 [[Kategorio:Anlgaj komponistoj]] forigita; [[Kategorio:Anglaj komponistoj]] aldonita per [[Vikipedio:VarmaKato|HotCat]] wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Sir_Arthur_Seymour_Sullivan.jpg|eta|dekstra|Arthur Sullivan.]] Sir '''Arthur Seymour Sullivan''' (naskiĝis la {{daton|13|majo|1842}} en [[Londono]], mortis la {{daton|22|novembro|1900}} en [[Londono]]) estis [[Anglio|angla]] [[komponisto]], [[muziksciencisto]], [[orgenisto]] kaj [[dirigento]]. == Vivo == Arthur Sullivan studis – post kiam li sukcese kantis (i.a. kiel ĉefkantanto) ĉe la ''Chapel Royal'' (Reĝa Kapelo) - ekde 1856 ĉe la „Royal Academy of Music“ (reĝa muzikakademio) en Londono, i.a. kun ''John Goss'', samkiel ekde 1858 ĝis 1861 ĉe la [[Altlernejo por Muziko kaj Teatro „Felix Mendelssohn Bartholdy“ Lepsiko|Lepsika Konservatorio]]. Tie li ricevis instruon de [[Ignaz Moscheles]] kaj [[Carl Reinecke]]. En [[1876]] Sullivan fariĝis direktoro de la "National Training School of Music" (poste "Royal College of Music") kaj ricevis la titolon honordoktoro de la [[Universitato de Kembriĝo]]. Ankaŭ la [[Universitato de Oksfordo]] dekoraciis lin per ĉi tiu titolo en1879. En [[1883]] [[Viktorino (Britio)|reĝino Viktorino]] nomumis lin kavaliro. Dum 18 jaroj, inter [[1880]] kaj [[1898]] li direktis la muzikfestivalon en [[Leeds]]. Sullivan famiĝis precipe pro la kunlaboro kun la libretisto [[William Schwenck Gilbert]], komencita en [[1871]] kaj daŭra ĝis [[1896]], kun kiu li verkis 14 komikajn operojn (respektive operetojn). Krom teatraj verkoj li precipe komponis orkestromuzikon, inter alie [[simfonio]]n, ĥorkomponaĵojn, [[ĉambromuziko]]n, multajn himnojn kaj kantojn. == Komponaĵoj (elektaĵo) == [[Dosiero:H M S Pinafore.jpg|eta|Afiŝo por la opero ''H.M.S. Pinafore'']] * ''The Tempest'' (teatromuziko; 1861/64) * ''Kenilworth'' (Masque; 1865) * ''Simfonio en E maĵora („irlanda“)'' (1866) * ''Violonĉelkonĉerto'' (1866) * ''Koncertuverturo 'In Memoriam'<nowiki></nowiki>'' (1866) * '' Koncertuverturo 'Marmion'<nowiki></nowiki>'' (1867) * ''Cox and Box'' (Triumvireta unuakta; libreto: Francis C. Burnand; [[unua prezento]]: 11-an de majo 1867 en la Adelphi-teatro en Londono) * '' The Golden Legend'' (oratorio; libreto: Joseph Bennett (laŭ Longfellow); unua prezento la 16-an de oktobro 1886 en Leeds * ''The Prodigal Son'' (oratorio; 1869) * ''Konzertouvertüre 'Di Ballo'<nowiki></nowiki>'' (1870) * ''Thespis'' (komika opero; 1871) * ''The Merchant of Venice'' (teatromuziko; 1871) * ''The Light of the World'' (oratorio; 1873) * ''The Merry Wives of Windsor'' (teatromuziko; 1874) * ''Trial by Jury'' (komika opero; 1875) * ''The Sorcerer'' (komika opero; 1877) * ''Henry VIII'' (teatromuziko; 1877) * ''The Lost Chord'' (lido; 1877) * ''H.M.S. Pinafore'' (komika opero en du aktoj; libreto: W.S. Gilbert; unua prezento la 25-an de majo 1878 en la Opéra Comique, Londono) * ''[[The Pirates of Penzance]]'' (komika opero; 1879) * ''The Martyr of Antioch'' (Sacred Musical Drama; 1880) * ''Patience'' (komika opero; 1881) * ''Iolanthe'' (komika opero en du aktoj; libreto: W.S.Gilbert; unua prezento la 25-an de novembro 1882 en la Savoy-teatro, Londono) * ''Princess Ida'' (komika opero; 1883) * ''[[The Mikado]]'' aŭ ''[[Mikado]]'' (komika opero; 1885) * ''The Golden Legend'' (oratorio; 1886) * ''Ruddigore'' (komika opero; 1887) * ''The Yeomen of the Guard'' (komika opero; 1888) * ''[[Macbeth (Shakespeare)|Macbeth]]'' (teatromuziko; 1888) * ''The Gondoliers'' (komika opero; 1889) * ''Ivanhoe'' (granda opero en tri aktoj; libreto: Julian Sturgis; unua prezento la 31-an de januaro 1891 en la Royal English Opera, Londono) * ''The Foresters'' (teatromuziko; 1892) * ''Haddon Hall'' (An Original Light English Opera (triakta); libreto: Sydney Grundy; antaŭprezento la 24-an de septembro 1892 en la Savoy-teatro, Londono) * ''Utopia Limited'' (komika opero; 1893) * ''The Chieftain'' (komika opero en tri aktoj; libreto: Francis C. Burnand; unua prezento la 12-an de decembro 1894 en la Savoy-teatro, Londono) * ''King Arthur'' (teatromuziko; 1895) * ''The Grand Duke'' (komika opero en du aktoj; libreto: W.S. Gilbert; unua prezento la 7a de Marto 1896 en la Savoy-teatro, Londono) * ''The Beauty Stone'' (romantika muzika dramo en tri aktoj; unua prezento la 28-an de majo 1898 en la Savoy-teatro, Londono) * ''The Rose of Persia'' (komika opero; 1899) * ''Te Deum laudamus'' (1902) == Eksteraj ligiloj == * {{PND|118799371}} * [http://math.boisestate.edu/gas/#gilbert Gilbert and Sullivan] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20090120193249/http://math.boisestate.edu/GaS/#gilbert |date=2009-01-20 }} * [http://www.sullivan-forschung.de Erste deutschen Webseite zur Sullivan-Forschung] (de) {{Bibliotekoj}} {{Vivtempo|Sullivan, Arthur}} [[Kategorio:Anglaj komponistoj]] [[Kategorio:Romantikaj komponistoj]] [[Kategorio:Operkomponistoj]] [[Kategorio:Muziksciencistoj]] fq02fc5rul74rh5vy7kaiydpf7vetpz 0 276369 7684836 4197582 2022-08-10T23:16:00Z EmausBot 32202 Roboto: Riparas duoblan alidirekton al [[Rioĥo (Hispanio)]] wikitext text/x-wiki #ALIDIREKTI [[Rioĥo (Hispanio)]] 7e4x3tml2jgdjnvawlifvu22lce0xbu 0 276616 7684557 6230569 2022-08-10T13:50:01Z DidCORN 34571 Vidu ankau wikitext text/x-wiki [[Dosiero:PiranesiArchTrajanBenevento.jpg|thumbnail|230px|Akvaforto de [[Giovanni Battista Piranesi]] ([[arko]] de [[Benevento]] kun [[herso]])]] '''Akvaforto''' estas [[kupro|kupra]] plato, en kies surfacon oni per [[fortakvo]] [[Korodo|korodis]] bildon por [[presmaŝino|presi]] tiun sur paperon. Ankaŭ tia presita bildo nomiĝas akvaforto. Akvaforto do estas speco de [[kuprogravuraĵo]], kiu por gravuri uzas ne pintan ilon, sed [[fortakvo]]n (miksaĵon de [[nitrata acido]] kaj akvo). Por tio oni kovras la platon per protekta tavolo, ekzemple el [[vakso]], en kiun la artisto gravuras la bildon. La netuŝitaj partoj de la tavolo tiam protektas la kupron kontraŭ la acido. Estas pli facile desegni en la vaksa tavolo ol rekte en kupro. La vorto devenas de la latina esprimo ''aqua fortis'' (= forta akvo, fortakvo), uzata ankaŭ por tiu prestekniko. Ĝi do en Esperanto ne estas kunmetita, sed havas unu solan radikon, ''akvafort-''. Laŭ [[Francisko Azorín]] ĝi estas ''Gravuro farita per morda [[acido]] sur [[metalo]]''.<ref>[[Francisko Azorín]], arkitekto, [[Universala Terminologio de la Arkitekturo]] (arkeologio, arto, konstruo k. metio), Presejo Chulilla y Ángel, Madrido, 1932, paĝo 8.</ref> Ĝi estas procezo simila al [[akvatinto]]. ==Notoj== <references/> == Vidu ankaŭ == * [[Acido]] * [[Gravuraĵo]] * [[Kombinaĵoj de hidrogeno]] == Aliaj projektoj == {{commons|Etching}} [[Kategorio:Presarto]] [[Kategorio:Neorganikaj acidoj]] plv3olg4gb88tfzns7ya11owc7zo81u 0 277958 7684582 7684411 2022-08-10T14:53:12Z Tlustulimu 1543 ŝablono wikitext text/x-wiki {{Informkesto geografiaĵo|muzeo |kategorio = |lando = Italio |regiono = |situo = [[Romo]] |latitudo = {{#invoke:Wikidata|claim|P625|parameter=latitude}} |longitudo = {{#invoke:Wikidata|claim|P625|parameter=longitude}} |regiono-ISO = IT-RM |mapo lokumilo = iso |Mapo en angulo=<!--funkcias eĉ sen valoro!--> |zomo = 15 |ĉefulo = Maria Vittoria Marini Clarelli |ĉefulo tipo = Direktoro }} [[Dosiero:EU Roma Musei Capitolini hall.jpg|eta|<center>la salono, en kiu dum la jaro [[1957]] subkribiĝis la [[traktatoj de Romo]], kiuj konsideriĝas la naskomomento de la [[Eŭropa Unio]]]] [[Dosiero:0 Lupa Capitolina (2).JPG|eta|<center>la legenda kapitola lupino]] La '''Kapitolaj Muzeoj''' konsistas el pluraj artaj galerioj, sur kaj proksime de la monto [[Kapitolo (Romo)|Kapitolo]] en [[Romo]], iom super la [[Roma Forumo]]. En la muzeoj videblas multaj famaj artaĵoj kiel la skulptaĵo de "knabo kun dorno", aŭ de la legenda "kapitola lupino" kun la du knaboj [[Romulo kaj Remo]]. Sur la placo antaŭ la eksa "Palaco de la Konservatoroj" troviĝas kopio de la [[Surĉevala statuo de Marko Aŭrelio|rajdista statuo de la romia imperiestro Marko Aŭrelio]]. La Kapitolaj Muzeoj ekestis dum la jaro [[1471]], kiam la urbo Romo ricevis kolekton de skulptaĵoj pri antikvaj grekaj kaj romiaj dioj de la papo ''Siksto la 6-a''. Ankaŭ dum la sekvaj jaroj la kolekto de artaĵoj precipe vastiĝis pro donacoj de la papoj. Origine la arta kolekto troviĝis en la "Nova Palaco" de la Kapitolo. Pro la konstanta kresko de ekspoziciaĵoj oni pli kaj pli ankaŭ uzis la Palacon de la Konservatoroj kiel muzeejo. Inter la jaro [[1939]] kaj [[1941]] ekestis tria muzea konstruaĵo, liganta la du historiajn palacojn, kaj ekde la jaro [[1997]] kvara muzea konstruaĵo en la ŝoseo ''Via Ostiense''. Ĉi-tie videblas inter alie arte elstara [[frontono]] de la antikva roma [[templo]] de la dio [[apolono]] "Sosianus". == Retej ligiloj == {{Commons|Musei Capitolini}} * [http://www.museicapitolini.org retejo de la muzeo por vizitantoj] * [http://www.museicapitolini.net retejo kun esploraj materialoj] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20020106214310/http://www.museicapitolini.net/ |date=2002-01-06 }} {{Koordinatoj |41_53_35_N_12_28_57_E|41° 53' 35" norde, 12° 28' 57" oriente}} {{Bibliotekoj}} [[Kategorio:Muzeoj en Romo]] 1dtgth48dtmm1f27gc3fajwiut4lcw8 0 282653 7684735 7541612 2022-08-10T19:08:13Z Sliwinski 12060 aldono de Cenzuritaj personoj en Popola Pollando kaj Pola Popola Respubliko wikitext text/x-wiki {{Pola historio}} '''Pola Popola Respubliko''' ({{lang-pl|Polska Rzeczpospolita Ludowa}}, '''PRL''') estis la oficiala nomo de la pola ŝtato en la jaroj [[1952]]-[[1989]]. Antaŭe, en la jaroj [[1945]]-[[1952]] la sama ŝtato funkciis en la internacia medio sub la nomo Pola Respubliko (''Rzeczpospolita Polska''). La tiutempa propagando nomis la regadon de [[Pola Laborista Partio]] - kaj ekde [[1948]] de [[Pola Unuiĝinta Laborista Partio]] - ''Popola Pollando''. Dum la jaroj [[1989]]-[[1991]] pro diversaj politikaj agoj la ŝtato ŝanĝiĝis al [[demokratio|demokratia]] [[Pollando|Pola Respubliko]], ankaŭ nomata kiel la Tria Respubliko. [[dosiero:Curzon-linio.svg|eta|maldekstra|320px|{{centre|Curzon-linio kaj ŝanĝoj de la teritorio de Pollando en 1945}}]] [[dosiero:Westverschiebung.Polens.gif|eta|maldekstra|180px|{{centre|la "translokiĝo" de Pollando<br/><small>(komparo antaŭ kaj post la [[Dua Mondmilito]])</small>}}]] Pollando, kiu post la Dua Mondmilito devis cedi preskaŭ la tutan teritorion oriente de la [[Curzon-linio]] de [[1920]] (inkluzive de la [[Centra Litovio 1920-1940|pseŭdoŝtata teritorio Centra Litovio]] ĉirkaŭ [[Vilno]]) al [[Sovetunio]], laŭ premo de la registaro de Sovetunio sub gvido de [[Stalino]] ricevis preskaŭ la tutan teritorion de la [[Germana Regno]] oriente de la [[Odro-Niso-limo]] - ĉion krom la norda duono de la germana provinco [[Orienta Prusio]], kiun prenis Sovetunio mem kaj kiu poste iĝis la [[Kaliningrada regiono]]. Praktike ĉiuj germanlingvanoj el la teritorio oriente de la Odro-Niso-limo estis forpelitaj ĝis la vintro 1946/1947, kaj granda plimulto de la pollingvanoj el la teritorio oriente de la Curzon-linio jam en 1945 estis translokigitaj en la "novan teritorion" de Pollando, kiel ke la pola ŝtato praktike estis ŝovita okcidenten je proksimume 250 kilometroj je la arbitra postulo de Sovetunio. Kvankam la "malnovaj orientaj teritorioj" de Pollando iĝis firma parto de Sovetunio, la "novaj okcidentaj teritorioj" estis nur "sub administrado de Pollando" kaj laŭ kulturo historie estis integraj partoj de Germanlingvio. Aldone multaj milionoj da orientaj germanoj forpelitaj al centra kaj okcidenta Germanio publike postulis la revenon al siaj hejmlokoj kaj instalon de germanlingva administrado tie, ideale la rekreon de unuigita Germanio kun tiuj regionoj. Tial multaj poloj en historiaj memoroj de la antaŭaj dispartigoj de Pollando timis ke estonta traktato povus decidi pri regermanigo de la "novaj okcidentaj teritorioj", sen ke Sovetunio pretus redoni la "malnovajn orientajn teritoriojn". Kompense al tiu timo la gvidantoj de Popola Pollando inventis kaj oficialigis pollingvajn nomojn por ĉiuj loĝlokoj kaj pliaj toponimoj de la "novaj okcidentaj teritorioj", malpermesis la antaŭajn germanlingvajn nomojn, provis forigi ĉiuj germanlingvajn skribaĵojn de fasadoj kaj reverkis la historiojn de la loĝlokoj, kvazaŭ ili estus de ĉiam loĝataj de poloj kaj la "ŝovo okcidenten je proksimume 250 kilometroj" de Pollando tute ne okazintus. Nur la traktatoj pri la [[reunuigo de Germanio]] en [[1990]] laŭ internacia juro garantiis ke la "novaj okcidentaj teritorioj" konsideriĝas integra parto de Pollando kaj tiel restos. Tiam la komunisma reĝimo de la Pola Popola Respubliko jam estis disfalinta: Dum ties tuta daŭro do la necerteco pri ebla perdo de triona parto de la ŝtata teritorio estis kontinua minaco, kiu kontribuis al sento de necerteco kaj de politika agitado kontraŭ la ne-komunisma [[Federacia Respubliko Germanio]], la okcidenta parto de Germanio kie la forpelitaj orientaj germanoj povis pli libere esprimiĝi ol en la komunisme kontrolita ŝtato [[GDR]] tuj okcidente de la Odro-Niso-limo. ==Cenzuritaj personoj en Popola Pollando kaj Pola Popola Respubliko== * [[Nikolaj Buĥarin]] * [[Roman Dmowski]] * [[Ferdynand Goetel]] * [[Władysław Gomułka]] * [[Tadeusz Hołówko]] * [[Panait Istrati]] * [[Szczepan Jeleński]] * [[Juliusz Kaden-Bandrowski]] * [[Zofia Kossak-Szczucka]] * [[Gaston Leroux]] * [[Karl May]] * [[Czesław Miłosz]] * [[Benito Mussolini]] * [[Ferdynand Ossendowski]] * [[Józef Piłsudski]] * [[Ignazio Silone]] * [[Josip Broz Tito]] * [[Lev Trockij]] * [[Edgar Wallace]] * [[Adam Zagajewski]] == Vidu ankaŭ == * [[Dua Pola Respubliko]] * [[Letero de 34]] * [[Letero de 59]] [[Kategorio:Pola Popola Respubliko| ]] [[Kategorio:Administraj unuoj fonditaj en 1944]] [[Kategorio:Administraj unuoj malfonditaj en 1989]] [[Kategorio:Eksaj polaj ŝtatoj]] 5uylmfpcfg7v0wtj6ojs0cghk0x0iua 7684745 7684735 2022-08-10T19:48:05Z Sliwinski 12060 kompletigo de Vidu ankaŭ wikitext text/x-wiki {{Pola historio}} '''Pola Popola Respubliko''' ({{lang-pl|Polska Rzeczpospolita Ludowa}}, '''PRL''') estis la oficiala nomo de la pola ŝtato en la jaroj [[1952]]-[[1989]]. Antaŭe, en la jaroj [[1945]]-[[1952]] la sama ŝtato funkciis en la internacia medio sub la nomo Pola Respubliko (''Rzeczpospolita Polska''). La tiutempa propagando nomis la regadon de [[Pola Laborista Partio]] - kaj ekde [[1948]] de [[Pola Unuiĝinta Laborista Partio]] - ''Popola Pollando''. Dum la jaroj [[1989]]-[[1991]] pro diversaj politikaj agoj la ŝtato ŝanĝiĝis al [[demokratio|demokratia]] [[Pollando|Pola Respubliko]], ankaŭ nomata kiel la Tria Respubliko. [[dosiero:Curzon-linio.svg|eta|maldekstra|320px|{{centre|Curzon-linio kaj ŝanĝoj de la teritorio de Dua Pola Republiko en 1945}}]] [[dosiero:Westverschiebung.Polens.gif|eta|maldekstra|180px|{{centre|la "translokiĝo" de Pollando<br/><small>(komparo antaŭ kaj post la [[Dua Mondmilito]])</small>}}]] Pollando, kiu post la Dua Mondmilito devis cedi preskaŭ la tutan teritorion oriente de la [[Curzon-linio]] de [[1920]] (inkluzive de la [[Centra Litovio 1920-1940|pseŭdoŝtata teritorio Centra Litovio]] ĉirkaŭ [[Vilno]]) al [[Sovetunio]], laŭ premo de la registaro de Sovetunio sub gvido de [[Stalino]] ricevis preskaŭ la tutan teritorion de la [[Germana Regno]] oriente de la [[Odro-Niso-limo]] - ĉion krom la norda duono de la germana provinco [[Orienta Prusio]], kiun prenis Sovetunio mem kaj kiu poste iĝis la [[Kaliningrada regiono]]. Praktike ĉiuj germanlingvanoj el la teritorio oriente de la Odro-Niso-limo estis forpelitaj ĝis la vintro 1946/1947, kaj granda plimulto de la pollingvanoj el la teritorio oriente de la Curzon-linio jam en 1945 estis translokigitaj en la "novan teritorion" de Pollando, kiel ke la pola ŝtato praktike estis ŝovita okcidenten je proksimume 250 kilometroj je la arbitra postulo de Sovetunio. Kvankam la "malnovaj orientaj teritorioj" de Pollando iĝis firma parto de Sovetunio, la "novaj okcidentaj teritorioj" estis nur "sub administrado de Pollando" kaj laŭ kulturo historie estis integraj partoj de Germanlingvio. Aldone multaj milionoj da orientaj germanoj forpelitaj al centra kaj okcidenta Germanio publike postulis la revenon al siaj hejmlokoj kaj instalon de germanlingva administrado tie, ideale la rekreon de unuigita Germanio kun tiuj regionoj. Tial multaj poloj en historiaj memoroj de la antaŭaj dispartigoj de Pollando timis ke estonta traktato povus decidi pri regermanigo de la "novaj okcidentaj teritorioj", sen ke Sovetunio pretus redoni la "malnovajn orientajn teritoriojn". Kompense al tiu timo la gvidantoj de Popola Pollando inventis kaj oficialigis pollingvajn nomojn por ĉiuj loĝlokoj kaj pliaj toponimoj de la "novaj okcidentaj teritorioj", malpermesis la antaŭajn germanlingvajn nomojn, provis forigi ĉiuj germanlingvajn skribaĵojn de fasadoj kaj reverkis la historiojn de la loĝlokoj, kvazaŭ ili estus de ĉiam loĝataj de poloj kaj la "ŝovo okcidenten je proksimume 250 kilometroj" de Pollando tute ne okazintus. Nur la traktatoj pri la [[reunuigo de Germanio]] en [[1990]] laŭ internacia juro garantiis ke la "novaj okcidentaj teritorioj" konsideriĝas integra parto de Pollando kaj tiel restos. Tiam la komunisma reĝimo de la Pola Popola Respubliko jam estis disfalinta: Dum ties tuta daŭro do la necerteco pri ebla perdo de triona parto de la ŝtata teritorio estis kontinua minaco, kiu kontribuis al sento de necerteco kaj de politika agitado kontraŭ la ne-komunisma [[Federacia Respubliko Germanio]], la okcidenta parto de Germanio kie la forpelitaj orientaj germanoj povis pli libere esprimiĝi ol en la komunisme kontrolita ŝtato [[GDR]] tuj okcidente de la Odro-Niso-limo. ==Cenzuritaj personoj en Popola Pollando kaj Pola Popola Respubliko== * [[Nikolaj Buĥarin]] * [[Roman Dmowski]] * [[Ferdynand Goetel]] * [[Władysław Gomułka]] * [[Tadeusz Hołówko]] * [[Panait Istrati]] * [[Szczepan Jeleński]] * [[Juliusz Kaden-Bandrowski]] * [[Zofia Kossak-Szczucka]] * [[Gaston Leroux]] * [[Karl May]] * [[Czesław Miłosz]] * [[Benito Mussolini]] * [[Ferdynand Ossendowski]] * [[Józef Piłsudski]] * [[Ignazio Silone]] * [[Josip Broz Tito]] * [[Lev Trockij]] * [[Edgar Wallace]] * [[Adam Zagajewski]] == Vidu ankaŭ == * [[Dua Pola Respubliko]], * [[Portempa Pola Revolucia Komitato]], [[Pola-Soveta Milito|Soveta-Pola Milito]] * [[Soveta invado en Pollandon]] * [[Jalta konferenco]], [[Regajnitaj Teritorioj]], [[Plano Marshall]], Plano de [[Adam Rapacki|Rapacki]] * [[Proceso de 16 gvidantoj de Pola Subtera Ŝtato]], [[Augustów-traserĉo]], [[Anatemitaj Soldatoj]], [[Libero kaj Sendependo]], [[Naciaj Armitaj Fortoj de Pollando]], * [[Pola Unuiĝinta Laborista Partio]], [[Ribelo de Poznań]], [[Letero de 34]], [[Marto 1968 (Pollando)|Marto 1968]], [[Pola ribelo de Decembro 1970]], [[Defend-Movado de Homrajtoj kaj de Civitanaj Rajtoj]], [[Konfederacio de Sendependa Pollando]], [[Letero de 59]] * [[Liberaj Sindikatoj de Supra Silezio]], [[Liberaj Sindikatoj de Marbordo]], [[Strikoj de Lublin]], [[Strikoj en la Pola Marbordo]], [[Solidareco (Pollando)|Sendependa Aŭtonomeca Sindikato "Solidareco"]], [[Milita stato en Pollando]] * [[Pola parlamenta balotado en 1989]] [[Kategorio:Pola Popola Respubliko| ]] [[Kategorio:Administraj unuoj fonditaj en 1944]] [[Kategorio:Administraj unuoj malfonditaj en 1989]] [[Kategorio:Eksaj polaj ŝtatoj]] 1hvob3ao0vhxj1kpt1ycs3o4l91k6g3 0 283124 7684680 7262336 2022-08-10T17:51:11Z Tlustulimu 1543 [[Kategorio:Badenio-Vurtembergo]] forigita; [[Kategorio:Baden-Virtembergo]] aldonita per [[Vikipedio:VarmaKato|HotCat]] wikitext text/x-wiki {| border="0" cellpadding="2" cellspacing="1" style="float:right; margin-left:15px; background:#DEFFAD;" ! colspan="2" | Bazaj datenoj |----- bgcolor="#FFFFFF" | [[Regno]]: || [[Germanio]] |----- bgcolor="#FFFFFF" | [[Provinco]]j: || [[Bavario]], [[Badenio-Vurtembergo]] |----- bgcolor="#FFFFFF" | [[Distrikto]]j: || [[Distrikto Lindau|Lindau]], [[Distrikto Ravensburg|Ravensburg]] |----- bgcolor="#FFFFFF" | [[Alto]]: || Ĝis 1.118 m |----- bgcolor="#FFFFFF" | [[Loĝantaro]]: || ĉ. 77.000 |----- bgcolor="#FFFFFF" ! colspan="2" | Adresoj |----- bgcolor="#FFFFFF" | [[Retejo]]: || [http://www.westallgaeu.de/ www.westallgaeu.de] |} '''Okcidenta Algovio''' ([[germana lingvo|germane]]: ''Westallgäu'') estas subregiono de [[Algovio]]. Ĝi konsistas el grandaj partoj de la distriktoj Lindau (sud-okcidente en [[Bavario]]) kaj Ravensburg (sud-oriente en [[Badenio-Vurtembergo]]). Norde ĝi atingas la urbojn [[Leutkirch im Allgäu|Leutkirch]], [[Wangen im Allgäu|Wangen]] kaj [[Isny im Allgäu|Isny]]. Okcidenta Algovio oriente limas al [[distrikto Oberallgäu]], sude al la [[Aŭstrio|aŭstra]] provinco [[Vorarlberg]]. Sud-okcidente ĝi limas al la [[Konstanca Lago]], ĉe urbo [[Lindau]]. Al Okcidenta Algovio apartenas ankaŭ la montoĉeno [[Adelegg]], branĉo de la [[Alpoj]]; plej alta loko estas [[Schwarzer Grat]], 1.118 metrojn alta. Okcidenta Algovio enhavas la lokojn kun plej da jaraj sunhoroj en 2006 kaj 2007, [[Scheidegg]] resp. [[Lindenberg im Allgäu]]. == Urboj kaj aliaj komunumoj == === Bavaria parto === Distrikto Lindau: * [[Gestratz]] * [[Grünenbach |Grünenbach]] * [[Hergensweiler]] * [[Heimenkirch]] * [[Hergatz]] * [[Hergensweiler]] * [[Lindenberg im Allgäu|Lindenberg]] * [[Maierhöfen]] * [[Oberreute]] * [[Opfenbach]] * [[Röthenbach (Allgäu)|Röthenbach]] * [[Scheidegg|Scheidegg-Scheffau]] * [[Sigmarszell]] * [[Stiefenhofen]] * [[Weiler-Simmerberg]] * [[Hergatz|Wohmbrechts]] heute Ortsteil von Hergatz * ... === Vurtemberga parto === Ne estas perfekte klare, kiuj lokoj apartenas al Okcidenta Algovio, kiu ja ne estas administra unuo. Laŭ la lingvouzo eblas konsideri: [[Dosiero:Westallgäu - Siggenhauser Weiher bei Amtzell.jpg|thumb|Pejzago ĉe Amtzell]] * [[Amtzell]] * [[Argenbühl]] * [[Bad Wurzach]] * [[Isny im Allgäu]] * [[Kißlegg]] * [[Leutkirch im Allgäu]] * [[Wangen im Allgäu]] * [[Vogt (Gemeinde)|Vogt]] == Vidu ankaŭ == *[[Eistobel]] == Eksteraj ligiloj == * [http://www.westallgaeu.de/ Okcidenta Algovio] * [http://www.lindau-westallgaeu.org/ Turisma asocio Lindau – Okcidenta Algovio] * [http://wwwalt.allgaeu.org/bn/wab/ Civitana asocio]{{404|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} * [http://www.dein-allgaeu.de/regionen/regionen_westallgaeu_bay.html Konsideroj pri la du-provinceco] [[Kategorio:Regionoj en Eŭropo]] [[Kategorio:Bavario]] [[Kategorio:Baden-Virtembergo|!]] 6lgldexzadwg74d8wsxdydnqdcu3pjr 0 285463 7684802 7269723 2022-08-10T21:26:19Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki {{Ne konfuzu|Vulkano (hipoteza planedo)}} En la fikcia universo de la filmaro ''[[Star Trek]]'', '''Vulkano''' estas ruĝeca planedo, en la orbito de la stelo ''40 [[Eridano (konstelacio)|Eridani]] A'', kiu havas klimatajn kondiĉojn kompareblajn al la [[Tero]] kaj tial havas la fikcian statuson esti "planedo de la klaso M (Minŝara)". La planedo situas 16 [[lumjaro]]jn for de la [[Tero]], kaj estas la hejmplanedo de la [[vulkananoj]], specio de homsimilaj vivaĵoj, kies kulturo kaj teknologio komence de la tria jarmilo laŭ tera kalkulo estas pli progresinta ol la tera. Anglalingve la planedo en plej fruaj materialoj de la filmoj nomiĝis ''Vulcanis'', poste en granda plimulto de la materialoj simple ''Vulcan''. [[Dosiero:Spock.JPG|eta|<center><small>la duonvulkanano [[Spock]] el la filmaro [[Star Trek]] estas aparte konata reprezentanto de la planedo, kvankam nur lia patro devenas de tie</small>]] == Priskribo == Granda parto de la surfaco de Vulkano konsistas el [[dezerto]]j kaj montoĉenoj, kaj grandaj teritorioj estas protektataj kiel konservendaj sovaĝejoj. La planeda klimato multe pli varmas ol tiu de la Tero, la gravito pli fortas kaj la gasa denseco en la planeda atmosfero pli malaltas. Rezulte, teranoj tendencas pli elĉerpiĝi ol la vulkananoj dum estado sur la planedo; tamen ili povas esti sur la planeda surfaco sen protektiloj aŭ aliaj helpiloj. La loĝaj zonoj de la planedo estas dividitaj en [[provinco]]jn. Simile kiel sur la Tero, la vivo baziĝas ĉefe sur kombinaĵoj de [[karbono]]. Sciencistoj kalkulis, ke la planedo tiucele devus havi distancon de pli-malpli 0,61 [[astronomia unuo|astronomiaj unuoj]] de la stelo [[Eridano (konstelacio)|40 Eridani]], kaj ĉirkaŭi la centran stelon ene de 203 Teraj tagoj. La origina aŭtoro de la filmaro, [[Gene Roddenberry]], indikis ke 9 Vulkanaj sezonoj egalu al 2,8 Teraj jaroj. La nombro de vulkananoj sur la planedo iom varias laŭ la literaturaj fontoj: Laŭ la libro ''Star Trek Star Charts'', la planedo dum la 2370-aj jaroj havu 4,9 miliardojn da loĝantoj. Tamen laŭ la filmo ''[[Star Trek (2009)|Star Trek]]'', de [[2009]], kiu prezentas iom alternativan historion de la fikcia universo ol la ceteraj filmoj de la serio, la planedo jam dum la 2250-aj jaroj havu 6 miliardojn da loĝantoj. La fikcia [[Universala Federacio de Planedoj]] en la stela sistemo de [[Eridano (konstelacio)|Eridani-A]], sur aŭ proksime de la planedo Vulkano, havas unu el siaj plej grandaj stelŝipokonstruejoj. ==Vulkananoj== Vulkananoj estas humanoidoj (homformaj) estuloj, kun kelkaj malsamecoj, okulfrapaj estas la pintaj oreloj. Ili havas verdan sangon ĉar la kupro kaj ne la fero estas uzata por transporti la oksigenon al ĉeloj <ref>The Man Trap</ref>. Ili havas internajn palpebrojn ([[niktito]]n) kiel multaj bestoj, sed malkiel la homoj<ref> [[Operation: Annihilate!]]</ref> Viraj vulkananoj spertas periode laŭ sia plenaĝa vivo kondiĉon rilata al seksuma vivo nomata ''[[pon farr]]'', simila al tio kio okazas al elefantoj, kiam la [[testosterono]] iĝas ilin tro agresemaj <ref>[[Amok Time]]</ref> === Mensa kunfandiĝo=== Mensa kunfandiĝo, unue prezentita en la epizodo "[[Dagger of the Mind]]", estas tekniko de vulkananoj por dividi pensojn, spertojn, memorojn kaj scion kun alia individuo, esence limigita formo de [[telepatio]]. Ĝi kutime postulas fizikan kontakton kun subjekto, kvankam kazoj de mensaj kunfandoj sen kontakto povas okazi (ekzemple, en la epizodo "[[The Devil in the Dark]]"). Vulkananoj povas plenumi mensajn kunfandiĝojn kun membroj de plej multaj aliaj specioj, plej rimarkinde homoj, kun [[Jonathan Archer]] estante la unua konata homa partoprenanto en tia rito en 2154. Eĉ la [[Tero|tera]] [[ĝiba baleno]] povas sukcese kuniĝi kun vulkanano. La [[Ferengi]] estas unu el la malmultaj rasoj konataj kiel netolereblaj al la mensa fandado; mense disciplinaj [[Kardasianoj]] ankaŭ povas esti rezistemaj al mensaj kunfandiĝoj se konvene trejnitaj. Ne estas establite, ĉu ĉi tiu ebla kapablo estas esenca al kardasianoj, aŭ ĉu membroj de iu raso povus esti trejnitaj por rezisti ĝin. Maŝinoj, kiel ekzemple la sondilo Nomad en [[The Changeling]] estis kunigitaj eĉ se nur per kompleta kontakto. En la epizodo de [[Star Trek: The Animated Series]] ''One of Our Planets Is Missing'', estis prezentita miksaĵo sen tuŝo kun gasa nebula estaĵo. ==Historio== La [[scenaro]] de epizodo [[Court Martial]] , sugestas ke vulkananoj havas longan historion pri interago kun homoj el Tero. Denove, en [[The Conscience of the King]] ("La Konscienco de la Reĝo"), McCoy sugestas ke la planedo Vulkano estis konkerita de teranoj. ==Kulturo== Vulkana kulturo estas bazita sur [[logiko]], [[matematiko]] kaj [[muziko]]. Vulkananoj devas kontroli siajn emociojn laŭ loka filozofio simila al [[stoikismo]] eĉ se multaj eksterplanedanoj kredas ke ili ne havas emociojn aŭ difektojn. Spock asertas dum epizodo [[Court Martial]], ke "vulkananoj ne spekulas," variaĵo pri tiu "mito" estis kondukita de la [[romulanoj|romulana]] komandanto en epizodo [[The Enterprise Incident]]. La mito estis refutita ofte, ĉar Spock mem mensogas en multaj okazoj. Tamen, la mito estis citita kelkfoje pli en [[Star Trek]], kaj ofte estis aludata de Spock kiel iu speco de ŝerco. Kvankam vulkananoj ŝajne rifuzas perforton, estas en ilia kulturo moroj kiel "kal-if-fee", geedziĝa duelo. <ref>[[Amok Time]]</ref> == Alternativa realeco == En la alternativa realeco kreita fare de la [[romulanoj|romulano]] ''Nero'' en la filmo ''[[Star Trek (2009)|Star Trek]]'' de [[2009]], Vulkano estas detruita kun preskaŭ ĉiuj vulkananoj dum la jaro 2258. Nero estas [[romulanoj|romulana]] ministo de la 24-a jarcento kiu tempovojaĝas pasintecen en la jaron 2258, serĉante venĝon kontraŭ la federacio pro la nesukcesa provo savi la planedon ''Romulus'' de detruiĝo per [[supernovao]]. Li aparte respondecigas la duonvulkananon [[Spock]] pri la malsukcesa savoprovo kaj tial komencas per detruo de la planedo Vulkano, antaŭ ol procedi al detruo de la Tero, kvankam pri tio li fine ne sukcesas. Li uzas sian minan stelŝipon por profundigi kosmoborilon en la planedon kaj krei [[nigra truo|nigran truon]] ene de la planedo, el la kosmo detruante Vulkanon ene de malmultaj minutoj. Preskaŭ ĉiuj el la 6 miliardoj da vulkananoj sur la planedo, inkluzive de la terana patrino de [[Spock]], mortas dum tiu atenco, kaj nur pli-malpli 10.000 vulkananoj, lastmomente savitaj aŭ tiumomente en stelŝipoj aŭ aliaj planedoj, saviĝas de la genocido. La postrestintaj vulkananoj laŭ la historio de tiu filmo serĉas alian planedon kun taŭgaj klimataj kondiĉoj por tie konstrui vulkananan kolonion kaj tiel konservi sian kulturon. == Gravaj lokoj sur la planedo == * la fajraj ebenaĵoj de ''Raal'' * ''Gol'' (antikva urbo detruita antaŭ la "granda vekiĝo" de la vulkanana kulturo) * monto ''Seleja'' * ''ŜiKahr''' * akademio ''ŜiKahr'' * sanktejo ''T'Karath'' * la templo de ''Amonak'' * la "forĝejo de Vulkano" (kutime nomata nur "la forĝejo") * La Scienca Akademio Vulkano Eblas promeni de "la forĝejo" ĝis la antaŭurbo de la planeda ĉefurbo ene de kelkaj tagoj. == Originaj vivoformoj == * ''favinit'' (simila al tera [[orkideo]]) * ''sehlat'' * Vulkanaj [[molusko]]j * Vulkanaj sablovermoj * la homeca vivoformo [[vulkananoj]] ===Sehlat=== En epizodo [[Journey to Babel]], la patrino de Spock diras ke kiam estis infano, Spock havis kiel maskoton, "sehlaton". Spock priskribas ĝin kiel granda "pluŝa urso" kun dentegoj 15 cm longaj. Tiu besto (nomata I-Chaya) estas vidita en la epizodo 'Journey to the past' de la [[Star Trek: The Animated Series]]. Oni ankaŭ povas vidi "sehlaton" en la epizodo [[The Forge]] de [[Star Trek: Enterprise]]. ==Notoj== <references/> == Eksteraj ligiloj == * [http://www.projectrho.com/vulsun.htm Gene Roddenberry kaj 3 astronomoj proponas, ke Vulkano identu al ''40 Eridani'' (angle)] [[Kategorio:Planedoj de Star Trek]] 45m11yslu7s0wcrlcskssfj4odpkj5o 0 285464 7684799 7269645 2022-08-10T21:25:56Z ThomasPusch 1869 ThomasPusch movis paĝon [[Vulkano (planedo)]] al [[Vulkano (hipoteza planedo)]] wikitext text/x-wiki {{Ne konfuzu|Vulkano (Star Trek)}} '''Vulkano''' estas la nomo de hipoteza [[planedo]] orbitanta inter [[Merkuro]] kaj la [[suno]], kies ekziston oni hipotezis en la [[19-a jarcento]] por klarigi certajn tiutempe ne alimaniere klarigeblajn ecojn de la [[orbito]] de Merkuro. Ĝia ekzisto origine estis hipotezita de la franca matematikisto [[Urbain Le Verrier]]. Kiam tiuj ecoj de la Merkur-orbito povis esti klarigitaj per la [[ĝenerala relativeca teorio]] de [[Albert Einstein]], la hipotezo pri Vulkano perdis sian neceson, kaj nuntempe estas konsiderata kiel certe malvera. {{ĝermo}} [[Kategorio:Eksvalidiĝintaj sciencaj teorioj]] [[Kategorio:Fikciaj planedoj]] kyeqx66z9as6v4woqccqj7ozcfigztq 0 288760 7685199 7589039 2022-08-11T10:22:38Z LiMrBot 141329 +Kategorio:2006 en Pollando wikitext text/x-wiki {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Vintra Olimpiko 2006 |Urbo = Torino |Ŝtato = Pollando |Flagtenanto = Paulina Ligocka |FlagtenantoFermo = Tomasz Sikora |Sportistoj=46 |Disciplinoj =10 |Rango = 20 |Oro = 0 |Arĝento = 1 |Bronzo = 1 }} Kunordigis la teamon la [[Pola Olimpika Komitato]]. {{pola olimpika teamo}} {{Vintra Olimpiko 2006/Naciaj teamoj}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 2006]] [[Kategorio:Pollando en Vintraj Olimpikoj|#]] [[Kategorio:2006 en Pollando|Vintra Olimpiko]] 8z4ysuwmv992794xtesj3xm0cl1p4do 0 290427 7685210 7567532 2022-08-11T10:28:45Z CommonsDelinker 2357 [[commons:Image:Chalk-Browed_Mockingbird.jpg|Chalk-Browed_Mockingbird.jpg]] estas anstataŭigita per [[commons:Image:Chalk-browed_Mockingbird,_northern_Argentina.jpg|Chalk-browed_Mockingbird,_northern_Argentina.jpg]]. [[commons:User:CommonsDelinker|Commons wikitext text/x-wiki {{Taksonomio |nomo = Helbrova mokbirdo |koloro = pink |regno2 = bestoj |dosiero = Chalk-browed Mockingbird, northern Argentina.jpg |dosiero larĝo = 240px |priskribo de dosiero = Helbrova mokbirdo en Argentino |regno = [[Animaloj]] ''Animalia'' |filumo = [[Ĥorduloj]] ''Chordata'' |klaso = [[Birdoj]] ''Aves'' |ordo = [[Paseroformaj]] ''Passeriformes'' |familio = [[Mimedoj]] ''Mimidae'' |genro = ''[[Mimus]]'' |specio = '''''M. saturninus'''' |statuso = LC |dunomo = ''Mimus saturninus'' |dunomo aŭtoritato = ([[Heinrich Lichtenstein|Lichtenstein]], [[1823]]) |specioj de subdivizio = Subspecioj |vikispecio = |komunejo = }} La '''Helbrova mokbirdo''', ''Mimus saturninus'', estas birdo de la familio de [[Mimedoj]] kiu troviĝas en plej parto de [[Brazilo]], kaj partoj de [[Bolivio]], [[Urugvajo]], [[Paragvajo]], [[Argentino]], kaj [[Surinamo]]. Kiel aliaj membroj de la grupo, estas '''grizeca birdo''', pli malhela en [[Flugilo|flugiloj]] kaj [[vosto]] kie nigrecaj [[Plumo|plumoj]] abundas. Ankaŭ estas '''helbruna nuanco''' en flugiloj kaj [[ventro]]. La [[beko]] kaj [[Gambo|gamboj]] estas nigrecaj. La [[krono]] estas tre griza, dum la hela superokula strio en tiu ĉi specio estas pli hela kaj markata ol en alia parencaj specioj, kio nomigas la specion kiel '''Helbrova mokbirdo'''; same estas tre markata nigreca traokula strio. Temas pri birdo de malfermaj arbaraj areoj, inklude urbajn kaj [[Ĉeurba areo|ĉeurbaj]] [[Ĝardeno|ĝardenoj]]. Ili manĝas [[Frukto|fruktojn]], [[Insekto|insektojn]] kaj etajn [[Vertebrulo|vertebrulojn]].<ref>Cf. José Felipe Monteiro Pereira, ''Aves e Pássaros Comuns do Rio de Janeiro'', Rio de Janeiro, Technical Books, 2008, ISBN 978-85-61368-00-5, page 117</ref> Ili havas grandan teritorion (ĉirkaŭ 7,200,000 km²), kaj kvankam ties [[populacio]] ne estis jam trakalkulita, oni supozas, ke estas sufiĉe granda por konsideri ĝin kiel "komuna" en partoj de sia teritorio. Ĝi estas klasta kiel [[Malplej zorgiga]] de [[IUCN]]. (BLI 2004) ==Referencoj==<!-- RevBrasBiol60:461. RevBrasOrnitol14:291. --> {{referencoj}} {{commons|Mimus saturninus}} * {{IUCN2006|assessors=BirdLife International (BLI)|year=2004|id=51939|title=Mimus saturninus|downloaded=}} Malplej zorgiga [[Kategorio:Mimedoj]] [[Kategorio:Birdoj de Ameriko]] 6y5ruebdg2p2ycdv8uwu2gemo41ot30 0 292852 7685198 7608206 2022-08-11T10:22:33Z LiMr 34378 [[Kategorio:Historio de Pollando]] forigita; [[Kategorio:1939 en Pollando]] aldonita per [[Vikipedio:VarmaKato|HotCat]] wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Bundesarchiv Bild 183-E10593, Bromberg, Leichen getöteter Volksdeutscher.jpg|right|thumb|200px|Viktimoj]] '''«Sanga Dimanĉo»''' estis sanga evento la [[3-an de septembro]] [[1939]], dum kiu multaj germanoj (300-400) de la pola urbo [[Bydgoszcz]] estis murditaj. Tio okazis du tagojn post [[invado en Pollandon|la atako]] de la germana [[Wehrmacht]] kontraŭ [[Pollando]]. La nombro de la viktimoj sinkis dum la tempo (de kelkmiloj al kelkcentoj) kaj eĉ pri bazo de la eventoj regas malinterkompreno. Laŭ [[naziismo|naziaj]] esploroj, la germanojn murdis polaj soldatoj kaj civiloj pro miskompreno, revenĝo kontraŭ atako je Pollando. Laŭ poloj, germanoj kaŝpafis polajn soldatojn, kiuj repafis. La germanojn eluzis murdojn de la pollandaj germanoj por revenĝo kaj por propagando kontraŭ la poloj. ==La [[kvina kolono]] en Bydgoszcz== Subpremo de germanaj flankatakoj fare de Pola Militistaro kaj loka Civitana Gardantaro en la tagoj 3-a kaj 4-a de septembro 1939 estis utiligita de ŝtata [[propagando]] de la [[Nazia Germanio]] laŭ ordono de [[Joseph Goebbels]] - ministro pri Publika Klerigo kaj Propagando de la Tria Regno, kiel pruvo de pola krueleco kontraŭ germana [[malplimulto]] en Pollando kaj preteksto por amasaj [[ekzekuto]]j (faritaj de Wehrmacht - publike sur la urboplaco, Selbstschutz kaj [[Einsatzgruppen|Einsatzkommandos]] - en tiel nomata "Valo de Morto") kaj malliberigo en [[koncentrejo]]j de Nazia Germanio milojn da polaj loĝantoj de Bydgoszcz kaj de Gdanska Pomerio, kiuj troviĝis sub germana [[okupado]]. La 3-an de septembro ĉ. la 10-a horo de kruciĝantaj stratoj Gdańska kaj Kamienna oni pripafis samtempe de dekkelkaj lokoj parton de polaj taĉmentoj de la 22-a [[Regimento]] de la 9-a [[Infanterio|Infanteria]] [[Divizio]] de "Armeo Pomerio" (kaj de la 15-a kaj la 27-a Infanteriaj Divizioj), kiuj orde retiriĝis tra la urbo por okupi defendejojn laŭ rivero [[Brda (rivero)|Brda]]. Rifuĝintoj troviĝantaj surstrate aŭdante eĥojn de [[mitralo]]j, ekpanikis, opiniante ke [[Wehrmacht]] jam eniris la urbon. Surloken tuj alvenis komandanto de la urbo [[majoro]] Wojciech Albrycht, kiu rimarkis, ke la [[pafo]]j venas de domegoj sur vojkruciĝo de la stratoj Gdańska kaj Jagiellońska, kaj oni mortigis 5 civilulojn. Li sciigis pri tio [[generalo]]n Zdzisław Przyjałkowski, kiu donis al li helpon: 2 kompaniojn de la 62-a Infanteria Regimento. Al purigado de la urbo de flankatakistoj alvenis ankaŭ majoro Sławiński kun rezervoj de la 82-a Gard-[[Bataliono]] kaj volontuloj, ankaŭ [[skoltismo|skoltoj]]. La agadon, al kiu spontane aliĝis ankaŭ urbanoj, komandis generalo Przyjałkowski kaj majoro Albrycht. La pafado komenciĝis sur kelkaj stratoj de Bydgoszcz, en mallarĝa zono laŭ linio nordo-sudo, dume okazis, ke polaj soldatoj erare celis al la siaj. Serĉante flankatakistojn oni arestis personojn de germana [[nacieco]], se ili estis suspektitaj, kaj kaze de ektrovo de [[armilo]], laŭ milita juro, ili estis surloke pafmortigataj. On ankaŭ murdis senkulpajn germanojn, kio en kondiĉoj de daŭranta batalo estis praktike neevitebla, precipe pro tio, ke oficiroj en komandopunktoj perdis parte kontrolon pri agantaj unuope batal-grupoj. Ĉirkaŭ la 16-a horo pripafado silentiĝis, la situacio ekŝajnis esti kontrolita por ke pola soldataro povu libere retiriĝi de Bydgoszcz. Oni kolektis ĉ. 600 suspektitajn germanojn en [[kazerno]] de la 62-a Infanteria Regimento. Inter mortigitaj flankatakistoj nur parto estis identigita kiel loĝantoj de la urbo. Policaj raportoj diris pri forpreno de kelkaj maŝinpafiloj, uzatajn en la germana armeo. Ĝis la vespero oni konstatis, ke rezulte de germana flanka atako pereis 30-45 polaj soldatoj kaĵ ĉ. 90-110 germanoj. Oni ankaŭ liberigis germanojn de kazerno, ĉar la armeo kaj polico ricevis ordonon al nokta evakuo. Por protekti la urbon oni restigis nur malbone armitan Civitanan Gardantoron, kiun konsistis rezervistoj kaj ekssoldatoj. Fakte la urbo restis sen regopovoj. Post la milito viceprokuroro de tiutempa Ĉefa Esplor-Komisiono pri Germanaj [[Krimo]]j en Pollando Kazimierz Garszyński konfirmis, ke germanoj la 3-an de septembro pafis al retiriĝantaj polaj soldatoj de 46 lokoj. Nokte de la 3-a ĝis la 4-a de septembro germanaj flankatakistoj pripafis kompanion de la 61-a Infanteria Regimento de Pola Militistaro dum transiro tra la [[Kanalo de Bydgoszcz]], kaj matene estis pripafitaj taĉmentoj de baterio de la 15-a Infanteria Divizio, kiujn oni atakis de kaŝejo sur Czyżówek sur str. Grunwaldzka, Nakielska kaj Kujawska. Lige al tio , helpe de Civitana Gardantaro kaj civiloj, la taĉmentoj ekbatalis kun germanaj flankatakistoj. Okazis pluraj bataletoj en kvartalo Szwederowo. Diference de la pasinta tago, oni surloke pafmortigis suspektitajn. Dum la batalo estis detruita [[protestantismo| protestanta]] preĝejo ĉe str. Leszczyński. La 5-an de septembro, antaŭtagmeze, al forlasita urbo eniris germanaj soldatoj de la 123-a Infanteria Regimento apartenanta al la 50-a Infanteria Divizio. Kune kun eniro de Wehrmacht komnciĝas amasaj arestoj. La unua publika ekzekuto la 9-an de septembro - laŭ persona ordono de Hitler - komencis la ondon de [[teroro]] dum la tuta germana [[okupado]]. En Bydgoszcz pereis 40% de gimnaziaj profesoroj, 34% de pastroj, 18% de bazlernejaj instruistoj. Civitana Gardantaro batalis kun enirintaj germanaj taĉmentoj ankaŭ post retiriĝo de regulaj unuoj de Pola Militistaro. Laŭ Leszek Moczulski, diversio en Bydgoszcz, farita matene la 3-an de septembro 1939, estus argumento por [[diplomatio]] de la [[Nazia Germanio]] kun [[Britio]] pri neceso limigi agreson de Germanio kontraŭ Pollando al loka kadro por ke Britio ne deklaru militon kontraŭ Germanio laŭ brita-pola alianca pakto. Turnopunkta - laŭ Tomasz Chinciński - prilaboraĵo pruvanta opinion pri germana flanka atako en Bydgoszcz estas libro de Günter Schubert "Bydgoska krwawa niedziela. Śmierć legendy" (Sanga dimanĉo en Bydgoszcz. Morto de la legendo), kiun oni eldonis en 1989, kaj post 14 jaroj tradukis al la [[pola lingvo]]. La aŭtoro, historiisto kaj ĵurnalisto, spite al ĝisnuna kaj valida starpunkto de germana historiografio pruvas, ke la 3-an de septembro 1939 en Bydgoszcz okazis "[[ribelo]]", preparita de taĉmentoj de flankatakistoj de la Nazia Germanio. La agado estis pripensita kaj efektivigita kiel aŭtonoma ago de [[Sicherheitsdienst]]. Schubert fiksis interalie ekziston de sekreta taĉmento Rotter Kühl starigitan por "specialaj taskoj de [[Reichsführer SS]]" kaj supozis ke tiu ĉi taĉmento faris la operacon en Bydgoszcz. Al flankatakistoj transportitaj de Germanio tra [[Gdańsk]] estis alligotaj kelkiuj loĝantoj de Bydgoszcz por krei kune kun ili kelkpersonaj grupoj, kiujn oni lokigis en diversaj urbopunktoj. Samtempe Schubert opinias, ke dum dutagaj bataloj kun flankbatalantoj povus okazi murdo-kazoj de senkuplaj germanoj. ==Vidu ankaŭ== * [[Intelligenzaktion]] * [[Masakro de Piaśnica]] * [[Speciala Kapt-ordona Libro de Poloj]] * [[Provoko de Gliwice]] * [[kvina kolono]] ==Bibliografio== * MacAlister Brown, ‘The Third Reich's Mobilization of the German Fifth Column in Eastern Europe', The Journal for Central European Affairs 19/2 (Jul. 1959) * Tomasz Chinciński, ''Forpoczta Hitlera. Niemiecka dywersja w Polsce w 1939 roku'' ([[Avangardo]] de [[Hitler]]. Germanaj flankaj atakoj en Pollando en 1939), Wydawnictwo Naukowe Scholar, [[Gdańsk]]-[[Warszawa]] 2010, {{ISBN|978-83-7383-389-0}}. * Tomasz Chinciński, ''Niemiecka dywersja w Polsce w 1939 r. w świetle dokumentów policyjnych i wojskowych II Rzeczypospolitej oraz służb specjalnych III Rzeszy'' (Germanaj flankaj atakoj en Pollando en 1939 lume de policaj dokumentoj de la [[Dua Pola Respubliko]] kaj de specialaj servoj de [[Nazia Germanio]]), parto 2 (aŭgusto-septembro 1939) en: Pamięć i Sprawiedliwość nr 1 (9)/2006, Warszawa 2006, eldonis [[Instituto pri Nacia Memoro]] p. 165-198 [http://www.ipn.gov.pl/portal/pl/236/4405/nr_1_92006_8211_cena_3000_zl.html elektronika versio] * Tomasz Chinciński, ''Niemiecka dywersja we wrześniu 1939 r. w londyńskich meldunkach'' (Germanaj flankaj atakoj septembre 1939 en londonaj raportoj), Biuletyn IPN nr 8–9 (43–44), aŭgusto-septembro 2004 [http://www.ipn.gov.pl/portal/pl/24/1354/nr_892004.html elektronika versio] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20121023042258/http://www.ipn.gov.pl/portal/pl/24/1354/nr_892004.html |date=2012-10-23 }} {{Projektoj|commonscat=Bydgoszcz Bloody Sunday of 1939}} {{ĝermo}} [[Kategorio:1939 en Germanio]] [[Kategorio:Masakroj en la dua mondmilito]] [[Kategorio:1939 en Pollando]] [[Kategorio:Militkrimoj dum la dua mondmilito]] [[Kategorio:Politiko en 1939]] [[Kategorio:Bydgoszcz]] [[Kategorio:Pogromoj]] [[Kategorio:Nazia propagando]] 69rvoz3nw6wvw65ajfibmbjgjec4ky9 0 306319 7684505 7277075 2022-08-10T12:54:13Z RG72 11847 wikitext text/x-wiki {{Informkesto homo}} '''Vladimir Ivanoviĉ DAL''' ({{lang-ru|Владимир Иванович Даль}}, ankaŭ literumita ''Dahl''; naskiĝis la [[10-an de novembro]] ^{[[julia kalendaro|jul.]]} respektive 22-an de novembro ^{[[gregoria kalendaro|greg.]]} [[1801]] en [[Luhansko]], nuna [[Ukrainio]]; mortis la [[22-an de septembro]] ^{[[julia kalendaro|jul.]]} respektive 4-an de oktobro ^{[[gregoria kalendaro|greg.]]} [[1872]] en [[Moskvo]]) estis inter la plej gravaj [[Rusio|rusiaj]] [[leksikografio|leksikografoj]] kaj aŭtoro de la plej ampleksa vortaro de la [[rusa lingvo]]. Lia patro estis la [[Danio|dana]] [[lingvoscienco|lingvisto]] Johan Christian Dahl, kiu inter alie studis medicinon en la universitato de [[Jena]] en [[Germanio]]. Lia patrino Maria Freitag devenis el familio de [[rusiaj germanoj]] kaj estis tre talentita muzikistino kaj kantistino. Inter la jaroj [[1814]] kaj [[1826]] Vladimir Dal servis en la mararmeo de la [[Rusia Imperio]]. Li sukcese finis studon de medicino en la universitato de [[Tartu]] en [[Estonio]], tiutempe parto de la Rusia Imperio. Ekde la jaro [[1832]] Vladimir Dal publikigis plurajn novelojn. Li estis amiko de [[Aleksandr Puŝkin]]. En la jaro [[1838]] estis membro de la [[Rusia Akademio de Sciencoj]]. Lia ĉefa verko, leksikono en kvar volumoj kun pli ol 30.000 ĉapitroj, publikiĝis inter la jaroj [[1863]] kaj [[1866]]. La monda organizaĵo [[UNESKO]] deklaris la jaron [[2000]] Internacia Jaro de Vladimir Dal. == Eksteraj ligiloj == {{Projektoj}} * [http://www.rulex.ru/01050022.htm pliaj informoj pri Vladimir Dal (ruse)] * [http://slovari.yandex.ru/search.xml?text=enc_abc&enc_abc=*&how=enc_abc_rev&encpage=dal reta versio de lia vortaro de la rusa lingvo]{{404|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} {{PND|118523430}} {{Bibliotekoj}} {{Vivtempo|Dal, Vladimir Ivaniviĉ}} [[Kategorio:Rusiaj slavistoj]] [[Kategorio:Rusiaj etnografoj]] [[Kategorio:Rusiaj leksikografoj‎]] [[Kategorio:Naskiĝintoj en Ukrainio]] [[Kategorio:Mortintoj en Moskvo]] 0003rc6mkdojhkwe9xrr0fktgexbtii 7684519 7684505 2022-08-10T13:04:06Z RG72 11847 wikitext text/x-wiki {{Informkesto homo}} '''Vladimir Ivanoviĉ DAL''' ({{lang-ru|Владимир Иванович Даль}}, ankaŭ literumita ''Dahl''; naskiĝis la [[10-an de novembro]] ^{[[julia kalendaro|jul.]]} respektive 22-an de novembro ^{[[gregoria kalendaro|greg.]]} [[1801]] en [[Luhansko]], nuna [[Ukrainio]]; mortis la [[22-an de septembro]] ^{[[julia kalendaro|jul.]]} respektive 4-an de oktobro ^{[[gregoria kalendaro|greg.]]} [[1872]] en [[Moskvo]]) estis inter la plej gravaj [[Rusio|rusiaj]] [[leksikografio|leksikografoj]] kaj aŭtoro de la plej ampleksa vortaro de la [[rusa lingvo]]. Lia patro estis la [[Danio|dana]] [[lingvoscienco|lingvisto]] Johan Christian Dahl, kiu inter alie studis medicinon en la universitato de [[Jena]] en [[Germanio]]. Lia patrino Maria Freitag devenis el familio de [[rusiaj germanoj]] kaj estis tre talentita muzikistino kaj kantistino. Inter la jaroj [[1814]] kaj [[1826]] Vladimir Dal servis en la mararmeo de la [[Rusia Imperio]]. Li sukcese finis studon de medicino en la universitato de [[Tartu]] en [[Estonio]], tiutempe parto de la Rusia Imperio. Ekde la jaro [[1832]] Vladimir Dal publikigis plurajn novelojn. Li estis amiko de [[Aleksandr Puŝkin]]. En la jaro [[1838]] estis membro de la [[Rusia Akademio de Sciencoj]]. Lia ĉefa verko, leksikono en kvar volumoj kun pli ol 30.000 ĉapitroj, publikiĝis inter la jaroj [[1863]] kaj [[1866]]. La monda organizaĵo [[UNESKO]] deklaris la jaron [[2000]] Internacia Jaro de Vladimir Dal. == Eksteraj ligiloj == {{Projektoj}} * [http://www.rulex.ru/01050022.htm pliaj informoj pri Vladimir Dal (ruse)] * [http://slovari.yandex.ru/search.xml?text=enc_abc&enc_abc=*&how=enc_abc_rev&encpage=dal reta versio de lia vortaro de la rusa lingvo]{{404|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} {{PND|118523430}} {{Bibliotekoj}} {{Vivtempo|Dal, Vladimir Ivaniviĉ}} [[Kategorio:Rusiaj slavistoj]] [[Kategorio:Rusiaj etnografoj]] [[Kategorio:Rusiaj leksikografoj‎]] [[Kategorio:Rusiaj filologoj]] [[Kategorio:Dialektologoj]] [[Kategorio:Homoj de la Ruso-Polaj militoj]] [[Kategorio:Rusiaj folkloristoj]] [[Kategorio:Rusistoj]] [[Kategorio:Fabelistoj]] [[Kategorio:Naskiĝintoj en Ukrainio]] [[Kategorio:Mortintoj en Moskvo]] flr11zv6dk9346pqnw8febex6p77pvd 0 308280 7684737 7668480 2022-08-10T19:14:13Z Tlustulimu 1543 ŝablono wikitext text/x-wiki {{Informkesto geografiaĵo|muzeo |kategorio = |lando = Hispanio |regiono = |regiono_tipo = |situo = [[Madrido]] |latitudo = {{#invoke:Wikidata|claim|P625|parameter=latitude}} |longitudo = {{#invoke:Wikidata|claim|P625|parameter=longitude}} |regiono-ISO = ES-MD |mapo lokumilo = Madrido |mapo1 lokumilo = iso |mapo2 lokumilo = Hispanio |zomo = 14 |arkitekto = Enrique María Repullés |ĉefulo = Enrique Varela Agüí |ĉefulo tipo = Direktoro }} [[Dosiero:Museo Sorolla (Madrid) 01.jpg|eta|250px|dekstra|Muzeo Sorolla]] La '''Muzeo Sorolla''' estas [[muzeo]] kiu troviĝas en [[Madrido]] ([[Hispanio]]). Ĝi estis kreita je la peto de la vidvino de la [[pentristo]] [[Joaquín Sorolla]], Clotilde García del Castillo, kiu en la jaro [[1925]], lasis testamenton donante ĉiujn siajn propraĵojn al la Ŝtato por la fondiĝo de muzeo memore al ŝia edzo. La [[28-a de marto]] [[1931]] estas akceptata la donaco de la vidvino. La muzeo, inaŭgurita en [[1932]], situas en la konstruaĵo kie la pentristo havis siajn loĝejon kaj atelieron. [[Joaquín Sorolla García]], sola vira filo de la geedzoj, estis la unua direktoro de la muzeo ĝis lia forpaso en [[1948]]. Cetere, li lasis plurajn donacojn al al fondaĵo, kiuj estis akceptitaj de la Ŝtato en la [[jaro]] [[1951]]. La kolektado daŭre kompletiĝas per postaj aĉetadoj. Ekde la jaro [[1973]] la muzeo estas ŝtata kaj dependas de la [[Ministerio de Kulturo de Hispanio|Ministerio de Kulturo]]. == Eksteraj ligiloj == {{Projektoj}} * [http://museosorolla.mcu.es Retpaĝo de la Muzeo] {{Bibliotekoj}} [[Kategorio:Muzeoj en Madrido|Sorolla]] 62tbdqyemmz2fiknrlemiwelt9j6cv4 0 311059 7684757 6982701 2022-08-10T20:14:09Z 86.120.190.41 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Horch - front.jpg|eta|240px|<center>fronto de Horch-aŭtomobilo]]{{Informkesto firmao|emblemo=Horch-Automarken-Logo.jpg|nomo=Horch AG}} La firmao ''' Horch''' [prononco "Horĥ"] estis historia germana entrepreno, kiu produktis [[aŭto]]jn. == Firmaa historio == La firmaa fondinto [[August Horch]] (naskiĝis la [[12-an de oktobro]] [[1868]] en [[Winningen]]; mortis la [[3-an de februaro]] [[1951]] en [[Münchberg]]) post siaj lernejaj jaroj lernis la metion de forĝado inter la jaroj 1888 kaj 1890 en la aŭtomobilkonstrua firmao de [[Karl Benz]] en [[Mannheim]]. Poste sekvis inĝeniera eduko en la Teknika Altlernejo de [[Mittweida]] en [[Saksio]]. En 1899 August Horch kun la komercisto ''Salli (Salomon) Herz'' fondis la firmaon ''A. Horch & Cie.'' en [[Kolonjo]]-Ehrenfeld. Unue li en garaĝa riparejo fiksis difektiĝintajn aŭtomobilojn de la firmao Benz. Jan en [[1901]] tamen ekvendiĝis la unua aŭtomobilo sendepende evoluigita de August Horch. La ekspansio de la firmao en la riparejo tamen estis tre limigita. Per financa subteno de ''Moritz Bauer'' el [[Plauen]] la firmao en 1902 translokiĝis el Kolonjo al la saksia urbo mit [[Reichenbach im Vogtland]]. Tie tamen la lokaj entreprenistoj kontraŭis la novan fabrikejon. Tial la firmao kun novaj investaj subtenantoj plu translokiĝis al la urbo [[Zwickau]]. La 10-an de majo [[1904]] registriĝis ekfunkcio de la entrepreno "August Horch & Cie. Motorwagenwerke AG". Horch-Aŭtomobiloj en la sekvaj jaroj karakteriziĝis per alta kvalito, lukso kaj teknika progreseco. En la jaro 1906, kiam en Zwickau okazis granda industria ekspozicio, la urba advokato ''Rudolf Stöss'' gajnis aŭtovetkonkurson kompareblan al nuntempa [[aŭtosporto|aŭtosporta]] mondĉampioneco. [[Dosiero:Bundesarchiv Bild 183-T1129-501, August Horch in Horch-PKW.jpg|240px|eta|<center>la firmaa fondinto ''August Horch'' en unu el siaj unuaj aŭtoj, 1908]] Pro kvereloj kun la financa estraro de la firmao, tamen August Horch en 1909 devis forlasi la [[akcia kompanio|akcian kompanion]]. Li la [[16-an de julio]] [[1909]] en Zwickau tutproksime de la antaŭa firmao fondis novan aŭtomobilprodukan firmaon de la nomo "August Horch Automobilwerke [[GmbH]]". Kiel antaŭvideble, ekestis jura konflikto pri la rajto uzi la nomon "Horch". En tiu jura konflikto malvenkis August Horch, kiu konsekvence donis al sia nova firmao alian nomon - [[Audi]]: Dum "horch!" estas la [[germana]] formo de la imperativo "aŭdu!", "audi!" estas la koncerna imperativo en la [[latina lingvo]]. Pro premo de la saksia ŝtata banko fine en [[1932]] la firmaoj Horch kaj Audi plus la pliaj firmaoj DKW kaj Wanderer unuiĝis al nova konzerno ''Auto Union''. Fine de la [[Dua Mondmilito]] la Horch-fabrikejoj estis forte detruitaj pro bomboj. En la socialisma ŝtato [[GDR]] la firmao iĝis ŝtata produktejo lak rekomencis fabriki traktorojn kaj kamionojn. Ekde [[1954]] ankaŭ reproduktiĝis aŭtoj - la modelo ''Sachsenring P 240'' 10 jarojn post la fino de la mondmilito estis luksa aŭto sur alta teknika kaj dezajna nivelo. Jam en februaro 1957 tamen estis nova jura konflikto: La en Okcidenta Germanio post la mondmilito refondita firmao Auto Union sukcese procesis kontraŭ la uzo de la nomo "Horch" fare de la socialismaj aŭtoproduktistoj en Zwickau. Laŭ decido de la ŝtata socialisma partio [[Sozialistische Einheitspartei Deutschlands|SED]] la du urbaj aŭtoproduktejoj (la eksaj firmaoj Horch kaj Audi) unuiĝis al ŝtata produktejo "Sachsenring". La ŝtataj politikistoj de GDR dum la sekvaj jaroj tamen ne havis intereson pri grandkvanta produktado de luksaj aŭtoj, sed favorigis la fabrikadon de la malgranda modelo [[Trabant]], kiu pro tre ŝpara uzo de materialoj estis pli facile produktebla en grandaj kvantoj. Nuntempe sur parto de la eksa Audi-aŭtoproduktejo en Zwickau situas aŭtomobila muzeo "August Horch", kiu estas parto de la Eŭropa Vojo de Industria Heredaĵo. La kronita "H", emblemo de la firmao ''Horch'', nuntempe estas jura posedaĵo de la firmao [[Audi]] en la bavara urbo [[Ingolstadt]]. == Eksteraj ligiloj == {{Projektoj}} * [http://www.horch-museum.de/ retejo de la muzeo August Horch en Zwickau] == Notoj == {{Referencoj}} <center> <gallery> Dosiero:Horch_Kühlerfigur.jpg|<center>radiatora figuro de Horch-aŭtomobiloj Dosiero:Horch_830_bl_1938.JPG|<center>radiatora figuro de la modelo 830 BL el [[1938]] Dosiero:Horch_930V_Phaeton_1939.jpg|<center>modelo 930 V Phaeton ([[1939]]) Dosiero:Horch 25 42 PS LKW.jpg|<center>kamiono de la firmao el la jaro [[1916]], kun forto de 25 [[ĉevalpovo]]j </gallery> </center> [[Kategorio:Germanaj aŭtomobilfabrikoj]] iuxw38vst0end4mo5fwe66qvkgzsf56 0 312125 7685200 7549383 2022-08-11T10:23:00Z LiMr 34378 [[Kategorio:Historio de Pollando]] forigita; [[Kategorio:1920 en Pollando]] aldonita per [[Vikipedio:VarmaKato|HotCat]] wikitext text/x-wiki {{Informkesto milito |kunpuŝiĝo = Batalo de Varsovio |konflikto = [[Pola-Soveta Milito]] |dosiero = Bitwa warszawska - piechota polska.jpg |komento = Pola infanterio marŝanta al la fronto |daŭro = 13–25 de aŭgusto 1920 |loko = [[Mazovio]] |rezulto = Venko de Pollando |flanko1 = [[Dua Pola Respubliko|Pollando]] |flanko2 = [[Rusia Soveta Federacia Socialisma Respubliko|RSFSR]] |komandanto1 = [[Józef Piłsudski]]<br>[[Tadeusz Rozwadowski]]<br>[[Józef Haller]]<br>[[Franciszek Latinik]]<br>[[Edward Rydz-Śmigły]]<br>[[Władysław Sikorski]]<br>[[Bolesław Roja]]<br>[[Leonard Skierski]]<br>Zygmunt Zieliński<br>Wacław Iwaszkiewicz-Rudoszański<br> |komandanto2 = [[Miĥail Tuĥaĉevskij]]<br>[[Gaja Gaj]]<br>[[Aleksandr Ŝuvaev]]<br>[[Avgust Kork]]<br>[[Vladimir Lazareviĉ]]<br>[[Nikolaj Sollogub]]<br>[[Tiĥon Ĥvesin]] |forto1 = 113–123 mil<br>500 kanonoj<br>1780 [[maŝinpafilo]]j<br>2 aviadilaj eskadroj |forto2 = 104–114 mil<br>600 kanonoj<br>2450 maŝinpafiloj |perdoj1 = 4,5 mil mortintoj<br>22 mil vunditoj<br>10 mil perditoj |perdoj2 = 25 mil mortintoj<br>65 mil militkaptitoj }} [[Dosiero:Polish-soviet war 1920 Aftermath of Battle of Warsaw.jpg|eta|dekstra|240px|Post la [[Batalo de Varsovio (1920)|Batalo de Varsovio]] polaj soldatoj kun la akiritaj kun la milito la standardoj de la sovetiaj armeoj]] [[Dosiero:Polish-Soviet War- 1920 Polish recuritment poster.jpg|eta|dekstra|Pola rekrut-afiŝo el la jaro 1920]] [[Dosiero:Polish-soviet war 1920 Polish defences near Milosna, August.jpg|eta|200px|dekstra|La polaj defend-pozicio ĉe Miłosna, aŭgusto 1920, dum la [[Batalo de Varsovio (1920)|Batalo de Varsovio]]]] [[Dosiero:Sikorski 1920 5 Armia Wkra.jpg |200px|eta|Gen. [[Władysław Sikorski]] kun la stabo de 5-a Pola Armeo dum la [[Batalo de Varsovio (1920)|Batalo de Varsovio]]]] [[Dosiero:Sikorski 1920 Wkra.jpg|200px|eta|Gen. [[Władysław Sikorski]] kun la soldatoj ĉe la rivero [[Wkra]], aŭgusto 1920, dum la [[Batalo de Varsovio (1920)|Batalo de Varsovio]]]] [[Dosiero:Bitwa warszawska - piechota polska w tyralierze.jpg|eta|200px|Aŭgusto 1920, dum la [[Batalo de Varsovio (1920)|Batalo de Varsovio]] - la marŝanta pola infanterio en tiraljoro]] La '''Batalo de Varsovio''' ({{Lang-ru|Варшавское сражeние}} [varŝavskoje sraĵenije], {{Lang-pl|Bitwa Warszawska}}; ankaŭ nomata ''La Miraklo apud [[Vistulo]]'') estis decida batalo inter polaj kaj sovetiaj armeoj, kiu okazis de la [[13-a de aŭgusto|13-a]] ĝis la [[25-a de aŭgusto]] [[1920]] dum la [[pola-bolŝevika milito]]. Ĝi estis agnoskata de [[Edgar Vincent D'Abernon]] kiel la 18-a plej decida batalo en la historio de la mondo. La venko de la Pola Armeo decidis pri gardigo de sendependeco de Pollando kaj haltigis la komunistan revolucion, irantan al okcidenta [[Eŭropo]]. == Skizo == [[Dosiero:Battle of Warsaw - Phase 1 - en.svg|eta|280px|1-a fazo: la sovetia alveno]] [[Dosiero:Battle of Warsaw - Phase 2.svg|eta|280px|2-a fazo: la pola kontraŭ-atako]] Je la [[12-a de aŭgusto]] [[1920]] fortoj de la [[Ruĝa Armeo]] komandataj de [[Miĥail Tuĥaĉevskij]] alvenis ĉe la pola ĉefurbo [[Varsovio]] kaj apuda fuorto Modlin, komencante la atakon. La aŭtoro de la pola batalplano estis ĉefstabestro, generalo [[Tadeusz Rozwadowski]]. Lunde, la 16-an de aŭgusto, la pola armeo komandata de [[Józef Piłsudski]] impete kontraŭatakis la bolŝevikan forton flanke de la suda rivero Wieprz. Tio devigis la rusan soldataron forlasi la sieĝon kaj malorde retiri orienten. Taksataj sovetaj malprofitoj ĉirkaŭas 10,000 mortintajn, 10,000 vunditajn kaj 66,000 kaptitajn. Komparante, poloj suferis 4,500 mortintajn, 10,000 perdiĝitajn kaj 22,000 vunditajn. Antaŭ la batalo apud [[Vistulo]] plejmulto da bolŝevikoj kaj eŭropaj politikaj spertuloj prognozis baldaŭan perdon de preskaŭ venkita pola armeo. Ĝia mira kaj neatendita venko kripligis la sovetiajn fortojn. [[Vladimir Lenin]] priskribante tiun situacion diris, ke ''"bolŝevikoj suferis grandegan malvenkon"''. Dum sekvantaj monatoj kelkaj pluaj venkoj fare de poloj savis la sendependecon de ilia lando. Pro tio ŝtatestroj de Sovetunio konsentis por la paco. En 1921 la [[traktato de Rigo]] estis subskribita, firmigante la stabilan pola-sovetian limon. == Gravaj epizodoj == '''Rompo de rusaj ĉifroj''' Laŭ trovitaj dum la lastaj jaroj kaj publikigitaj aŭguste 2005 dokumentoj de la Centra Armea [[Arkivo]] jam septembre 1919 [[ĉifro]]j de la Ruĝa Armeo estis rompitaj de leŭtenanto [[Jan Kowalewski]]. Manovro de pola kontraŭofensivo sukcesis i.a. danke al konateco de planoj kaj ordonoj de la rusa flanko kaj scipovo utiligi la scion de la pola komandejo. '''Akiro de radiostacio''' Unu el pli gravaj epizodoj de la batalo estis konkero de la Kavaleria Regimento de [[Kalisz]] [[stabo|stabejon]] de la rusa kvara armeo en [[Ciechanów]], sekve do armean kancelarion, magazenojn kaj unu el du radiostacioj servantaj al rusoj komunikiĝi kun komandejo en [[Minsko]]. Tio okazis la 15-an de aŭgusto. Poloj sciis, ke la dua radiostacio ne funkciis, ĉar translokiĝadis aliloken. En la sama tempo komandanto de la fronto Miĥail Tuĥaĉevskij ordonis al la kvara armeo turniĝi al sud-oriento kaj ataki la armeon de generalo [[Władysław Sikorski]], kiu batalis apud [[Nasielsk]]. Rapida kaj efika deĉifro de la ordono flanke de poloj ebligis analizon de la situacio kaj entrepreno de fulmrapida decido agordi la radiostacion laŭ [[frekvenco]] de la rusa radiostacio por komenci efikan ĵamadon de pli distancaj transmisiiloj de Minsko. Danke al tio la dua radiostacio post ekfunkciigo en nova loko ne povis ricevi eldonitajn ordonojn. Varsovio samfrekvence disaŭdigadis senĉese dum du tagonoktoj tekstojn de la [[Biblio]], kiuj ricevis [[telegrafo|radiotelegrafistoj]]. '''Hungara helpo''' Alianca helpo de [[Francio]] ne alvenis pro ĉesigo de transportoj fare de [[Germanio]], [[Aŭstrio]] kaj [[Ĉeĥoslovakio]], kiu la 28-an de julio 1920 aneksis [[Teŝina princlando|Teŝinan princlandon]]. [[Dua Internacio]] apogante bolŝevikojn instigis maristojn de [[Gdańsk]] haltigi internacian helpon. Komence de julio 1920 hungara registaro de la ĉefministro [[Pál Teleki]] decidis helpi al Pollando transdonante senpage en kritika momento pere de [[Rumanio]] armean ekipaĵon: entute ĝis 1921 preskaŭ 100 milionojn da kugloj por diversaj pafiloj, [[artilerio|artilerian]] [[municio]]n, 440 kampajn kuirejojn, 80 fornojn. La 12-an de aŭgusto 1920 al [[Skierniewice]] venis i.a. 22 milionoj da kugloj por Mauser de la fabriko de Manfréd Weiss en la [[Insulo Csepel]]. == Konindaj partoprenantoj == * [[Stefan Bryła]] * [[Józef Haller]] * [[Jan Kowalewski]] * [[Tadeusz Kutrzeba]] * [[Józef Kowalski]] * [[Witold Pilecki]] * [[Józef Piłsudski]] * [[Tadeusz Rozwadowski]] * [[Edward Rydz-Śmigły]] * [[Władysław Sikorski]] * [[Miĥail Tuĥaĉevskij]] == Bibliografio == * Biskupski M. B. "Paderewski, Polish Politics, and the Battle of Warsaw, 1920," Slavic Review (1987) 46#3 pp. 503–512 he was trying to get American support for his comeback in Polish politics in JSTOR * Edgar Vincent D'Abernon, The Eighteenth Decisive Battle of the World: Warsaw, 1920, Hyperion Press, 1977, ISBN 0-88355-429-1. * [[Norman Davies|Davies, Norman]], White Eagle, Red Star: the Polish–Soviet War, 1919–20, Pimlico, 2003, ISBN 0-7126-0694-7. * Davies, Norman. "The Soviet Command and the Battle of Warsaw," Soviet Studies (1972) 23#4 pp. 573–585 says the Soviet failure of command was responsible for its defeat * [[Andrzej Nowak]], ''Ojczyzna Ocalona. Wojna sowiecko-polska 1919–1920'' (Patrujo Savita. Pola-bolŝevika milito 1919-1920), Biały Kruk / Blanka Lupo, [[Krakovo]] 2012 == Eksteraj ligiloj == {{Projektoj}} * [http://bitwawarszawska.pl/ Strona www o Bitwie Warszawskiej] - paĝo pri la Batalo de Varsovio * [http://bitwa1920.gov.pl Granda Milito ŝanĝas la mondon], en la [[angla]], [[germana]], [[franca]], [[rusa]] kaj [[ukraina]] [[Kategorio:Bataloj de Sovetunio|Varsovio]] [[Kategorio:Bataloj en Pollando|Varsovio]] [[Kategorio:Historio de Varsovio]] [[Kategorio:Bataloj en 1920|Varsovio]] [[Kategorio:1920 en Pollando]] ove0icrnqqdmwfgc09vyun0bcpgqz8j 14 319480 7685194 7311692 2022-08-11T10:21:25Z LiMr 34378 [[Kategorio:Historio de Pollando]] forigita; [[Kategorio:1940 en Pollando]] aldonita per [[Vikipedio:VarmaKato|HotCat]] wikitext text/x-wiki {{PliPri}} {{Commonscat linio}} [[Kategorio:Masakroj en la dua mondmilito|Katin]] [[Kategorio:1940 en Pollando]] [[Kategorio:Stalina periodo (Sovetunio)]] [[Kategorio:Historio de Smolenska provinco]] [[Kategorio:Sovetunio en la Dua mondmilito]] [[Kategorio:Pollando en la Dua mondmilito]] [[Kategorio:Katin| ]] mnp25oauf3ufdiafd0at0y3a8k2peob 4 321213 7684803 6040140 2022-08-10T21:30:00Z 87.123.241.133 wikitext text/x-wiki Listo de ĉiuj bazpaĝoj en la nomspaco portalo inkluzive por kiuj ne (plu) ekzistas aparta portalo: iuj havas subpaĝojn inkluzivitajn en alia portalo (ekzemplo subpaĝoj koncerne partojn de Ĉeĥio - Bohemio, Moravio, Ĉeĥa Silezio, ...-), iuj apartenas al nefinitaj portaloprojektoj. Iuj portaloj estis forigitaj, iuj estas nur ''redirektiloj''. {{div col|cols=4}} *[[Portalo:Afriko]] *''[[Portalo:Animaloj]]'' *[[Portalo:Astronomio]] *[[Portalo:Aŭgurado]] *[[Portalo:Aŭstralio]] *[[Portalo:Barato]] *''[[Portalo:Bestoj]]'' *[[Portalo:Bildliteraturo]] *''[[Portalo:Biografio]]'' *[[Portalo:Biologio]] *[[Portalo:Birdoj]] *''[[Portalo:Bohemio]]'' *[[Portalo:Brazilo]] *[[Portalo:Budhismo]] *''[[Portalo:Ĉeĥa Silezio]]'' *''[[Portalo:Ĉeĥaj plej]]'' *[[Portalo:Ĉeĥio]] *[[Portalo:Dinosaŭroj]] *[[Portalo:Dua mondmilito]] *[[Portalo:Dua mondmilito II]] *[[Portalo:Dua mondmilito III]] *[[Portalo:Egiptologio]] *<s>[[Portalo:Emo]]</s> *[[Portalo:Esperanto]] *[[Portalo:Eŭropo]] *[[Portalo:Geografio]] *[[Portalo:GLAT]] *''[[Portalo:Ĥemio]]'' *[[Portalo:Hinduismo]] *[[Portalo:Homoj]] *[[Portalo:Indonezio]] *[[Portalo:Inĝenierarto]] *[[Portalo:Interesaĵoj]] *[[Portalo:Jogo]] *[[Portalo:Judismo]] *[[Portalo:Jupitero]] *[[Portalo:Juro]] *''[[Portalo:Kadro-supro]]'' *[[Portalo:Kaŭkazio]] *[[Portalo:Kemio]] *''[[Portalo:Kino]]'' *[[Portalo:Komputilo]] *[[Portalo:Koreio]] *[[Portalo:Kosmo]] *[[Portalo:Libera programaro]] *[[Portalo:Lingvo]] *[[Portalo:Literaturo]] *''[[Portalo:Ludo]]'' *[[Portalo:Ludoj]] *[[Portalo:Marso]] *''[[Portalo:Matematiko]]'' *[[Portalo:Medicino]] *[[Portalo:Merkuro]] *[[Portalo:Minado]] *[[Portalo:Minas Gerais]] *[[Portalo:Moravio]] *[[Portalo:Muziko]] *[[Portalo:Neptuno]] *[[Portalo:Nordameriko]] *[[Portalo:Nord-Ameriko]] *[[Portalo:Nutrado kaj gastronomio]] *[[Portalo:Orakolado]] *[[Portalo:Ostrava]] *[[Portalo:Plutono]] *[[Portalo:Politiko]] *''[[Portalo:Portalejo]]'' *''[[Portalo:Portalo]]'' *''[[Portalo:Redakta subportalo]]'' *[[Portalo:São Paulo]] *[[Portalo:Saturno]] *[[Portalo:Slovakio]] *[[Portalo:Spiritismo]] *[[Portalo:Suno]] *[[Portalo:Sunsistemo]] *''[[Portalo:Televidaj serioj]]'' *[[Portalo:Televido]] *''[[Portalo:Tematiko]]'' *[[Portalo:Temo]] *[[Portalo:Tero]] *''[[Portalo:Testo]]'' *[[Portalo:Tramtransporto]] *[[Portalo:Urano]] *[[Portalo:Venuso]] *''[[Portalo:Vikipedio laŭ temoj]]'' *[[Portalo:Zoologio]] {{div col end}} 6u9ev8rfphpxosq0xjtowg8hl72lbkg 7684884 7684803 2022-08-11T05:00:44Z Tlustulimu 1543 ne okazu sendiskuta nek senkomenta forigo!/Nuligis version 7684803 de [[Uzanto:87.123.241.133|87.123.241.133]] ([[Speciala:Contributions/87.123.241.133|kontribuoj]], [[Uzanto-Diskuto:87.123.241.133|diskutpaĝo]]) wikitext text/x-wiki Listo de ĉiuj bazpaĝoj en la nomspaco portalo inkluzive por kiuj ne (plu) ekzistas aparta portalo: iuj havas subpaĝojn inkluzivitajn en alia portalo (ekzemplo subpaĝoj koncerne partojn de Ĉeĥio - Bohemio, Moravio, Ĉeĥa Silezio, ...-), iuj apartenas al nefinitaj portaloprojektoj. Iuj portaloj estis forigitaj, iuj estas nur ''redirektiloj''. {{div col|cols=4}} *[[Portalo:Afriko]] *''[[Portalo:Animaloj]]'' *[[Portalo:Astronomio]] *[[Portalo:Aŭgurado]] *[[Portalo:Aŭstralio]] *[[Portalo:Barato]] *''[[Portalo:Bestoj]]'' *[[Portalo:Bildliteraturo]] *''[[Portalo:Biografio]]'' *[[Portalo:Biologio]] *[[Portalo:Birdoj]] *''[[Portalo:Bohemio]]'' *[[Portalo:Brazilo]] *[[Portalo:Budhismo]] *''[[Portalo:Ĉeĥa Silezio]]'' *''[[Portalo:Ĉeĥaj plej]]'' *[[Portalo:Ĉeĥio]] *[[Portalo:Dinosaŭroj]] *[[Portalo:Dua mondmilito]] *[[Portalo:Dua mondmilito II]] *[[Portalo:Dua mondmilito III]] *[[Portalo:Egiptologio]] *<s>[[Portalo:Emo]]</s> *[[Portalo:Esperanto]] *[[Portalo:Eŭropo]] *[[Portalo:Geografio]] *[[Portalo:GLAT]] *''[[Portalo:Ĥemio]]'' *[[Portalo:Hinduismo]] *[[Portalo:Homoj]] *[[Portalo:Indonezio]] *[[Portalo:Inĝenierarto]] *[[Portalo:Interesaĵoj]] *[[Portalo:Jogo]] *[[Portalo:Judismo]] *[[Portalo:Jupitero]] *[[Portalo:Juro]] *''[[Portalo:Kadro-supro]]'' *[[Portalo:Kaŭkazio]] *[[Portalo:Kemio]] *''[[Portalo:Kino]]'' *[[Portalo:Komputilo]] *[[Portalo:Koreio]] *[[Portalo:Kosmo]] *[[Portalo:Libera programaro]] *[[Portalo:Lingvo]] *[[Portalo:Literaturo]] *''[[Portalo:Ludo]]'' *[[Portalo:Ludoj]] *[[Portalo:Marso]] *''[[Portalo:Matematiko]]'' *[[Portalo:Medicino]] *[[Portalo:Merkuro]] *[[Portalo:Minado]] *[[Portalo:Minas Gerais]] *[[Portalo:Moravio]] *[[Portalo:Muziko]] *[[Portalo:Neptuno]] *[[Portalo:Nordameriko]] *[[Portalo:Nord-Ameriko]] *[[Portalo:Nutrado kaj gastronomio]] *[[Portalo:Orakolado]] *[[Portalo:Ostrava]] *[[Portalo:Pedofilio]] *[[Portalo:Plutono]] *[[Portalo:Politiko]] *''[[Portalo:Portalejo]]'' *''[[Portalo:Portalo]]'' *''[[Portalo:Redakta subportalo]]'' *[[Portalo:São Paulo]] *[[Portalo:Saturno]] *[[Portalo:Slovakio]] *[[Portalo:Spiritismo]] *[[Portalo:Suno]] *[[Portalo:Sunsistemo]] *''[[Portalo:Televidaj serioj]]'' *[[Portalo:Televido]] *''[[Portalo:Tematiko]]'' *[[Portalo:Temo]] *[[Portalo:Tero]] *''[[Portalo:Testo]]'' *[[Portalo:Tramtransporto]] *[[Portalo:Urano]] *[[Portalo:Venuso]] *''[[Portalo:Vikipedio laŭ temoj]]'' *[[Portalo:Zoologio]] {{div col end}} 8r9iqohcrbav675x2p49ai88f9pbgvr 0 322966 7684622 7062506 2022-08-10T16:26:53Z Tlustulimu 1543 ŝablono wikitext text/x-wiki {{Informkesto urbo |latitudo = 46/24/50/N |longitudo = 16/21/15/E |regiono-ISO = HR }} '''Križopotje''' estas ne memstara [[vilaĝo]] en [[Kroatio]], en [[distrikto]] [[Međimurje (provinco)|Međimurje]], en [[municipo]] de [[Gornji Mihaljevec]]. ==Bazaj informoj== * [[Areo]]: &nbsp;km² * [[Loĝantaro]]: * [[Poŝtkodo]]: * [[Aŭtokodo]]: ČK * [[Telefonprefikso]]: <small>+385</small> 040 [[Kategorio:Vilaĝoj de Kroatio]] {{ĝermo}} a6q1anv76pmgr5embissno77rm82wen 0 323503 7684617 7060816 2022-08-10T16:16:51Z Tlustulimu 1543 ŝablono wikitext text/x-wiki {{Informkesto urbo |latitudo = 46/25/08/N |longitudo = 16/23/20/E |regiono-ISO= HR }} '''Brezje,''' [[hungare]] '''Nyíresfalva''' [njIreŝfalva] estas ne memstara, malgranda [[vilaĝo]] en [[Kroatio]], en [[distrikto]] [[Međimurje (provinco)|Međimurje]], en [[municipo]] de [[Sveti Juraj na Bregu]]. ==Bazaj informoj== * [[Areo]]: &nbsp;km² * [[Loĝantaro]]: 760 * [[Poŝtkodo]]: 40311 * [[Aŭtokodo]]: ČK * [[Telefonprefikso]]: <small>+385</small> 040 * {{Coor dms |46|25|08|N|16|23|20|E|scale:30000|montru=entekste}} ==[[Loknomo]]== La historia hungara loknomo estis la sama, ol la kroata. Fine de la [[19-a jarcento]] pro la hungariga politiko la vilaĝo ricevis tute novan hungaran loknomon. ==Historio== Ĝis [[Traktato de Trianon]] Nyíresfalva apartenis al [[Hungara reĝlando]], al [[Zala (reĝa departemento)]], al distrikto de [[Čakovec|Csáktornya]], poste al [[Reĝlando de serboj, kroatoj kaj slovenoj]], ekde [[1929]] al [[Jugoslavio]]. En [[1941]] la germana [[armeo]] senbatale okupis la regionon kaj post 10 [[tago]]j transdonis ĝin al [[Hungario]]. Ĝis [[1945]] tio estis parto de [[Hungario]], poste denove de Jugoslavio kaj ekde [[1991]] de Kroatio. [[Kategorio:Vilaĝoj de Kroatio]] 3hd3m1bh7kiw6btc1tlfsvbwu0s9e58 7684618 7684617 2022-08-10T16:17:34Z Tlustulimu 1543 Tlustulimu movis paĝon [[Brezje]] al [[Brezje (Kroatio)]]: ekzistas laŭ germana apartigilo eĉ samnoma loko en diversaj landoj wikitext text/x-wiki {{Informkesto urbo |latitudo = 46/25/08/N |longitudo = 16/23/20/E |regiono-ISO= HR }} '''Brezje,''' [[hungare]] '''Nyíresfalva''' [njIreŝfalva] estas ne memstara, malgranda [[vilaĝo]] en [[Kroatio]], en [[distrikto]] [[Međimurje (provinco)|Međimurje]], en [[municipo]] de [[Sveti Juraj na Bregu]]. ==Bazaj informoj== * [[Areo]]: &nbsp;km² * [[Loĝantaro]]: 760 * [[Poŝtkodo]]: 40311 * [[Aŭtokodo]]: ČK * [[Telefonprefikso]]: <small>+385</small> 040 * {{Coor dms |46|25|08|N|16|23|20|E|scale:30000|montru=entekste}} ==[[Loknomo]]== La historia hungara loknomo estis la sama, ol la kroata. Fine de la [[19-a jarcento]] pro la hungariga politiko la vilaĝo ricevis tute novan hungaran loknomon. ==Historio== Ĝis [[Traktato de Trianon]] Nyíresfalva apartenis al [[Hungara reĝlando]], al [[Zala (reĝa departemento)]], al distrikto de [[Čakovec|Csáktornya]], poste al [[Reĝlando de serboj, kroatoj kaj slovenoj]], ekde [[1929]] al [[Jugoslavio]]. En [[1941]] la germana [[armeo]] senbatale okupis la regionon kaj post 10 [[tago]]j transdonis ĝin al [[Hungario]]. Ĝis [[1945]] tio estis parto de [[Hungario]], poste denove de Jugoslavio kaj ekde [[1991]] de Kroatio. [[Kategorio:Vilaĝoj de Kroatio]] 3hd3m1bh7kiw6btc1tlfsvbwu0s9e58 7684621 7684618 2022-08-10T16:24:06Z Tlustulimu 1543 ŝablono wikitext text/x-wiki {{Informkesto urbo |regiono-ISO= HR-20 }} '''Brezje,''' [[hungare]] '''Nyíresfalva''' [njIreŝfalva] estas ne memstara, malgranda [[vilaĝo]] en [[Kroatio]], en [[distrikto]] [[Međimurje (provinco)|Međimurje]], en [[municipo]] de [[Sveti Juraj na Bregu]]. ==Bazaj informoj== * [[Areo]]: &nbsp;km² * [[Loĝantaro]]: 760 * [[Poŝtkodo]]: 40311 * [[Aŭtokodo]]: ČK * [[Telefonprefikso]]: <small>+385</small> 040 * {{Coor dms |46|25|08|N|16|23|20|E|scale:30000|montru=entekste}} ==[[Loknomo]]== La historia hungara loknomo estis la sama, ol la kroata. Fine de la [[19-a jarcento]] pro la hungariga politiko la vilaĝo ricevis tute novan hungaran loknomon. ==Historio== Ĝis [[Traktato de Trianon]] Nyíresfalva apartenis al [[Hungara reĝlando]], al [[Zala (reĝa departemento)]], al distrikto de [[Čakovec|Csáktornya]], poste al [[Reĝlando de serboj, kroatoj kaj slovenoj]], ekde [[1929]] al [[Jugoslavio]]. En [[1941]] la germana [[armeo]] senbatale okupis la regionon kaj post 10 [[tago]]j transdonis ĝin al [[Hungario]]. Ĝis [[1945]] tio estis parto de [[Hungario]], poste denove de Jugoslavio kaj ekde [[1991]] de Kroatio. [[Kategorio:Vilaĝoj de Kroatio]] ikwxf9y2gzl6pv4vip4oa53uxjf122z 0 323507 7684623 7062495 2022-08-10T16:28:31Z Tlustulimu 1543 ŝablono wikitext text/x-wiki {{Informkesto urbo|regiono-ISO=HR}} '''Mali Mihajlevec,''' [[hungare]] '''Kismihályfalva''' [kiŝmihAjfalva] estas ne memstara, malgranda [[vilaĝo]] en [[Kroatio]], en [[distrikto]] [[Međimurje (provinco)|Međimurje]], en [[municipo]] de [[Sveti Juraj na Bregu]]. ==Bazaj informoj== * [[Areo]]: &nbsp;km² * [[Loĝantaro]]: 450 * [[Poŝtkodo]]: 40311 * [[Aŭtokodo]]: ČK * [[Telefonprefikso]]: <small>+385</small> 040 * {{Coor dms |46|26|13|N|16|23|53|E|scale:30000|montru=entekste}} ==[[Loknomo]]== Mali kaj kis signifas: malgranda. La historia hungara loknomo estis simila, ol la kroata: Kis-Mihályovec. Fine de la [[19-a jarcento]] pro la hungariga politiko la vilaĝo ricevis pli hungarecan loknomon. ==Historio== Ĝis [[Traktato de Trianon]] Kismihályfalva apartenis al [[Hungara reĝlando]], al [[Zala (reĝa departemento)]], al distrikto de [[Čakovec|Csáktornya]], poste al [[Reĝlando de serboj, kroatoj kaj slovenoj]], ekde [[1929]] al [[Jugoslavio]]. En [[1941]] la germana [[armeo]] senbatale okupis la regionon kaj post 10 [[tago]]j transdonis ĝin al [[Hungario]]. Ĝis [[1945]] tio estis parto de [[Hungario]], poste denove de Jugoslavio kaj ekde [[1991]] de Kroatio. [[Kategorio:Vilaĝoj de Kroatio]] swxoidj1zqeahstg1srpxdlt3f2rek1 0 324925 7685057 7557993 2022-08-11T09:20:44Z Dominik 1083 /* Eldonoj */ wikitext text/x-wiki {{Informkesto operaciumo |nomo = Linukso Mint |familio = [[Linukso]] |logotipo = New Linux Mint logo.svg |grandeco = 200px |ekrankopio = Linux Mint 20.3 Cinnamon eng.png |subteksto = Ekrankopio de Linukso Mint 20.3 Cinnamon |evoluiganto = [http://www.linuxmint.com/about.php Teamo de Linux Mint] |retpaĝo = http://www.linuxmint.com/ |fonta kodo = [[Malfermita kodo]] |licenco = [[GNU General Public License|GNU GPL]] |kernotipo = [[Linukso|Linuks]]-[[kerno]] 2.6.38 |apera dato = |apera TTT = |versio = 20.3 "Una" |versia dato = {{Dato|07|01|2022}} |versia TTT = https://www.linuxmint.com/ |subteno = aktiva }} '''Linukso Mint''' (ankaŭ '''Linux Mint''') estas [[Linukso|Linuksa]] [[distribuaĵo]] por komputiloj. Ĝi havas versiojn, kiuj baziĝas sur [[Ubuntu (linukso)|Ubuntu]] ('''Linux Mint''') aŭ [[Debiano]] ('''Linux Mint Debian Edition'''). == Ecoj == Dum la [[kerno]] de Linukso Mint baziĝas sur [[Ubuntu (linukso)|Ubuntu]], aŭ sur [[Debiano]], la dezajno, kelkaj [[programaro]]j kaj ĝenerale la grafika etoso estas rekte programataj de la teamo de la operaciumo. La malsamecoj inter ili estas ĉefe: * malsamaj etosoj, * aŭdvidaj [[kodeko]]j, * persona menuo simila al tio en [[Vindozo Vista]], * aro da sistemaj iloj por simpligi la uzadon de la operaciumo. == Eldonoj == {| class="prettytable" |+ |- style="background-color:#ececec;" | ! Versio&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; ! Kodnomo ! Bazkodo ! Versio de [[Ubuntu (operaciumo)|Ubuntu]] ! Dato de eldono ! [[Grafika labormedio|labormedio]] |- |style="background:#FA8072;"| 2.0 || '''Barbara''' || Ubuntu 6.10 || 6.10 ||13.11.2006 ||[[GNOME]] |- |style="background:#FA8072;"| 2.1 || '''Bea''' || Ubuntu 6.10 || 6.10 || 20.12.2006 ||GNOME |- |style="background:#FA8072;"| 2.2 ||'''Bianca''' || Ubuntu 6.10 || 6.10 || 20.02.2007 ||GNOME |- |style="background:#FA8072;"| 3.0 ||'''Cassandra''' || Bianca 2.2 || 7.04 || 30.05.2007 ||GNOME |- |style="background:#FA8072;"| 3.1 ||'''Celena''' || Bianca 2.2 || 7.04 || 24.09.2007 ||GNOME |- |style="background:#FA8072;"| 4.0 ||'''Daryna''' || Celena 3.1 || 7.10 || 15.10.2007 ||GNOME |- |style="background:#FA8072;"| 5 ||'''Elyssa''' || Daryna 4.0 || 8.04 || 08.06.2008 ||GNOME |- |style="background:#FA8072;"| 6 ||'''Felicia''' || Ubuntu 8.10 || 8.10 || 15.12.2008 ||GNOME |- |style="background:#FA8072;"| 7 ||'''Gloria''' || Ubuntu 9.04 || 9.04 || 26.05.2009 ||GNOME |- |style="background:#FA8072;"| 8 ||'''Helena''' || Ubuntu 9.10 || 9.10 || 28.11.2009 ||GNOME |- |style="background:#FA8072;"| 9 ||'''Isadora''' || Ubuntu 10.04 LTS || 10.04 LTS || 18.05.2010 ||GNOME |- |style="background:#FA8072;"| 10 ||'''Julia''' || Ubuntu 10.10 || 10.10 || 12.11.2010 ||GNOME |- |style="background:#FA8072;"| 11 ||'''Katya''' || Ubuntu 11.04 || 11.04 || 26.05.2011 ||GNOME |- |style="background:#FA8072;"| 12 ||'''Lisa''' || Ubuntu 11.10 || 11.10 || 26.11.2011 ||GNOME + MGSM, [[MATE]] |- |style="background:#FA8072;"| 13 ||'''Maya''' || Ubuntu 12.04 LTS|| 12.04 LTS|| 23.05.2012 ||MATE, [[Cinnamon]], Gnome 3.4 Fallback |- |style="background:#FA8072;"| 14 ||'''Nadia''' || Ubuntu 12.10 || 12.10 || 20.11.2012 ||MATE, Cinnamon, GNOME 3.6 fallback |- |style="background:#FA8072;"| 15 ||'''Olivia''' || Ubuntu 13.04 || 13.04 || 29.05.2013 ||MATE, Cinnamon, GNOME 3.6 fallback |- |style="background:#FA8072;"| 16 ||'''Petra''' || Ubuntu 13.10 || 13.10 || 30.11.2013 ||MATE, Cinnamon, GNOME fallback |- |style="background:#FA8072;"| 17 ||'''Qiana''' || || 14.04 || 30.05.2014 || |- |style="background:#FA8072;"| 17.1 ||'''Rebecca''' || || 14.04 || 29.11.2014 || |- |style="background:#FA8072;"| 17.2 ||'''Rafaela''' || || 14.04 || 30.06.2015 || |- |style="background:#FA8072;"| 17.3 ||'''Rosa''' || || 14.04 || 04.12.2015 || |- |style="background:#FA8072;"| 18 ||'''Sarah''' || || 16.04 || 28.06.2016 || |- |style="background:#FA8072;"| 18.1 ||'''Serena''' || || 16.04.1 || 16.12.2016 || |- |style="background:#FA8072;"| 18.2 ||'''Sonya''' || || 16.04.2 || 29.06.2017 || |- |style="background:#FA8072;"| 18.3 ||'''Sylvia''' || || 16.04.3 || 24.11.2017 || |- |style="background:#FFD700;"| 19 ||'''Tara''' || || 18.04 || 26.06.2018 || |- |style="background:#FFD700;"| 19.1 ||'''Tessa''' || || 18.04.1 || 19.12.2018 || |- |style="background:#FFD700;"| 19.2 ||'''Tina''' || || 18.04.2 || 02.08.2019 || |- |style="background:#FFD700;"| 19.3 ||'''Tricia''' || || 18.04.3 || 18.12.2019 || |- |style="background:#FFD700;"| 20 ||'''Ulyana''' || || 20.04 || 27.06.2020 || |- |style="background:#FFD700;"| 20.1 ||'''Ulyssa''' || || 20.04.1 || 08.01.2021 || |- |style="background:#FFD700;"| 20.2 || '''Uma''' || || 20.04.2 || 08.07.2021 || |- |style="background:#FFD700;"| 20.3 || '''Una''' || || 20.04.3 || 07.01.2022 || |- |style="background:#A0E75A;"| 21 || '''Vanessa''' || || 22.04 LTS || 31.07.2022 || [[Cinnamon]], [[MATE]], [[Xfce]] |} <!-- | style="" |18.1 LTS ||'''Serena'''|| oui || 16.04.1 ||{{Date|16|décembre|2016}}|| {{date-|Avril 2021}} | style="" |18.2 LTS ||'''Sonya''' || oui || 16.04.2 ||{{Date|29|Juin|2017}} || {{date-|Avril 2021}} | style="" |18.3 LTS ||'''Sylvia'''|| oui || 16.04.3 ||{{Date|24|Novembre|2017}}|| {{date-|Avril 2021}} | style="" |19 LTS ||'''Tara''' || oui || 18.04 ||{{Date|26|Juin|2018}} || {{date-|Avril 2023}} | style="" |19.1 LTS ||'''Tessa''' || oui || 18.04.1 ||{{Date|19|Décembre|2018}}|| {{date-|Avril 2023}} | style="" |19.2 LTS ||'''Tina''' || oui || 18.04.2 ||{{Date|2|Août|2019}} || {{date-|Avril 2023}} | style="" |19.3 LTS ||'''Tricia'''|| oui || 18.04.3 ||{{Date|18|Décembre|2019}}|| {{date-|Avril 2023}} | style="" |20 LTS ||'''Ulyana'''|| oui↓ || 20.04 ||{{Date|27|Juin|2020}} || {{date-|Avril 2025}} | style="" |20.1 LTS ||'''Ulyssa'''|| oui↓ || 20.04.1 ||{{Date|8|Janvier|2021}} || {{date-|Avril 2025}} --> {| class="prettytable" !colspan="6"|Legendo: |- style="white-space:nowrap; text-align:center;" |style="background-color:#FA8072; width:20%;"| ne subtenata |style="background-color:#FFD700; width:20%;"| subtenata versio |style="background-color:#A0E75A; width:20%;"| nuna versio |style="background-color:#87CEEB; width:20%;"| onta versio |} == Notoj kaj referencoj == <references /> == Eksteraj ligiloj == {{Projektoj|commonscat=Linux Mint}} {{Portalo|Libera programaro}} * [http://www.linuxmint.com Oficiala retejo]{{ref|en}} {{Ubuntu}} {{Linuksaj distribuaĵoj}} [[Kategorio:Debiano]] [[Kategorio:Ubuntu]] [[Kategorio:Ubuntu-distribuaĵoj‎]] 8tkv5lnhmchtndgt4k1vaei1z7m3is5 7685061 7685057 2022-08-11T09:26:30Z Dominik 1083 ĝisdatigo wikitext text/x-wiki {{Informkesto operaciumo |nomo = Linux Mint |familio = [[Linux]] |logotipo = New Linux Mint logo.svg |grandeco = 200px |ekrankopio = Linux Mint 21 "Vanessa" (Cinnamon).png |subteksto = Ekrankopio de Linux Mint 21 Cinnamon |evoluiganto = [http://www.linuxmint.com/about.php Teamo de Linux Mint] |retpaĝo = http://www.linuxmint.com/ |fonta kodo = [[Malfermita kodo]] |licenco = [[GNU General Public License|GNU GPL]] |kernotipo = [[Linukso|Linuks]]-[[kerno]] 2.6.38 |apera dato = |apera TTT = |versio = 21 "Vanessa" |versia dato = {{Dato|31|07|2022}} |versia TTT = https://www.linuxmint.com/ |subteno = aktiva }} '''Linukso Mint''' (ankaŭ '''Linux Mint''') estas [[Linukso|Linuksa]] [[distribuaĵo]] por komputiloj. Ĝi havas versiojn, kiuj baziĝas sur [[Ubuntu (linukso)|Ubuntu]] ('''Linux Mint''') aŭ [[Debiano]] ('''Linux Mint Debian Edition'''). == Ecoj == Dum la [[kerno]] de Linukso Mint baziĝas sur [[Ubuntu (linukso)|Ubuntu]], aŭ sur [[Debiano]], la dezajno, kelkaj [[programaro]]j kaj ĝenerale la grafika etoso estas rekte programataj de la teamo de la operaciumo. La malsamecoj inter ili estas ĉefe: * malsamaj etosoj, * aŭdvidaj [[kodeko]]j, * persona menuo simila al tio en [[Vindozo Vista]], * aro da sistemaj iloj por simpligi la uzadon de la operaciumo. == Eldonoj == {| class="prettytable" |+ |- style="background-color:#ececec;" | ! Versio&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; ! Kodnomo ! Bazkodo ! Versio de [[Ubuntu (operaciumo)|Ubuntu]] ! Dato de eldono ! [[Grafika labormedio|labormedio]] |- |style="background:#FA8072;"| 2.0 || '''Barbara''' || Ubuntu 6.10 || 6.10 ||13.11.2006 ||[[GNOME]] |- |style="background:#FA8072;"| 2.1 || '''Bea''' || Ubuntu 6.10 || 6.10 || 20.12.2006 ||GNOME |- |style="background:#FA8072;"| 2.2 ||'''Bianca''' || Ubuntu 6.10 || 6.10 || 20.02.2007 ||GNOME |- |style="background:#FA8072;"| 3.0 ||'''Cassandra''' || Bianca 2.2 || 7.04 || 30.05.2007 ||GNOME |- |style="background:#FA8072;"| 3.1 ||'''Celena''' || Bianca 2.2 || 7.04 || 24.09.2007 ||GNOME |- |style="background:#FA8072;"| 4.0 ||'''Daryna''' || Celena 3.1 || 7.10 || 15.10.2007 ||GNOME |- |style="background:#FA8072;"| 5 ||'''Elyssa''' || Daryna 4.0 || 8.04 || 08.06.2008 ||GNOME |- |style="background:#FA8072;"| 6 ||'''Felicia''' || Ubuntu 8.10 || 8.10 || 15.12.2008 ||GNOME |- |style="background:#FA8072;"| 7 ||'''Gloria''' || Ubuntu 9.04 || 9.04 || 26.05.2009 ||GNOME |- |style="background:#FA8072;"| 8 ||'''Helena''' || Ubuntu 9.10 || 9.10 || 28.11.2009 ||GNOME |- |style="background:#FA8072;"| 9 ||'''Isadora''' || Ubuntu 10.04 LTS || 10.04 LTS || 18.05.2010 ||GNOME |- |style="background:#FA8072;"| 10 ||'''Julia''' || Ubuntu 10.10 || 10.10 || 12.11.2010 ||GNOME |- |style="background:#FA8072;"| 11 ||'''Katya''' || Ubuntu 11.04 || 11.04 || 26.05.2011 ||GNOME |- |style="background:#FA8072;"| 12 ||'''Lisa''' || Ubuntu 11.10 || 11.10 || 26.11.2011 ||GNOME + MGSM, [[MATE]] |- |style="background:#FA8072;"| 13 ||'''Maya''' || Ubuntu 12.04 LTS|| 12.04 LTS|| 23.05.2012 ||MATE, [[Cinnamon]], Gnome 3.4 Fallback |- |style="background:#FA8072;"| 14 ||'''Nadia''' || Ubuntu 12.10 || 12.10 || 20.11.2012 ||MATE, Cinnamon, GNOME 3.6 fallback |- |style="background:#FA8072;"| 15 ||'''Olivia''' || Ubuntu 13.04 || 13.04 || 29.05.2013 ||MATE, Cinnamon, GNOME 3.6 fallback |- |style="background:#FA8072;"| 16 ||'''Petra''' || Ubuntu 13.10 || 13.10 || 30.11.2013 ||MATE, Cinnamon, GNOME fallback |- |style="background:#FA8072;"| 17 ||'''Qiana''' || || 14.04 || 30.05.2014 || |- |style="background:#FA8072;"| 17.1 ||'''Rebecca''' || || 14.04 || 29.11.2014 || |- |style="background:#FA8072;"| 17.2 ||'''Rafaela''' || || 14.04 || 30.06.2015 || |- |style="background:#FA8072;"| 17.3 ||'''Rosa''' || || 14.04 || 04.12.2015 || |- |style="background:#FA8072;"| 18 ||'''Sarah''' || || 16.04 || 28.06.2016 || |- |style="background:#FA8072;"| 18.1 ||'''Serena''' || || 16.04.1 || 16.12.2016 || |- |style="background:#FA8072;"| 18.2 ||'''Sonya''' || || 16.04.2 || 29.06.2017 || |- |style="background:#FA8072;"| 18.3 ||'''Sylvia''' || || 16.04.3 || 24.11.2017 || |- |style="background:#FFD700;"| 19 ||'''Tara''' || || 18.04 || 26.06.2018 || |- |style="background:#FFD700;"| 19.1 ||'''Tessa''' || || 18.04.1 || 19.12.2018 || |- |style="background:#FFD700;"| 19.2 ||'''Tina''' || || 18.04.2 || 02.08.2019 || |- |style="background:#FFD700;"| 19.3 ||'''Tricia''' || || 18.04.3 || 18.12.2019 || |- |style="background:#FFD700;"| 20 ||'''Ulyana''' || || 20.04 || 27.06.2020 || |- |style="background:#FFD700;"| 20.1 ||'''Ulyssa''' || || 20.04.1 || 08.01.2021 || |- |style="background:#FFD700;"| 20.2 || '''Uma''' || || 20.04.2 || 08.07.2021 || |- |style="background:#FFD700;"| 20.3 || '''Una''' || || 20.04.3 || 07.01.2022 || |- |style="background:#A0E75A;"| 21 || '''Vanessa''' || || 22.04 LTS || 31.07.2022 || [[Cinnamon]], [[MATE]], [[Xfce]] |} <!-- | style="" |18.1 LTS ||'''Serena'''|| oui || 16.04.1 ||{{Date|16|décembre|2016}}|| {{date-|Avril 2021}} | style="" |18.2 LTS ||'''Sonya''' || oui || 16.04.2 ||{{Date|29|Juin|2017}} || {{date-|Avril 2021}} | style="" |18.3 LTS ||'''Sylvia'''|| oui || 16.04.3 ||{{Date|24|Novembre|2017}}|| {{date-|Avril 2021}} | style="" |19 LTS ||'''Tara''' || oui || 18.04 ||{{Date|26|Juin|2018}} || {{date-|Avril 2023}} | style="" |19.1 LTS ||'''Tessa''' || oui || 18.04.1 ||{{Date|19|Décembre|2018}}|| {{date-|Avril 2023}} | style="" |19.2 LTS ||'''Tina''' || oui || 18.04.2 ||{{Date|2|Août|2019}} || {{date-|Avril 2023}} | style="" |19.3 LTS ||'''Tricia'''|| oui || 18.04.3 ||{{Date|18|Décembre|2019}}|| {{date-|Avril 2023}} | style="" |20 LTS ||'''Ulyana'''|| oui↓ || 20.04 ||{{Date|27|Juin|2020}} || {{date-|Avril 2025}} | style="" |20.1 LTS ||'''Ulyssa'''|| oui↓ || 20.04.1 ||{{Date|8|Janvier|2021}} || {{date-|Avril 2025}} --> {| class="prettytable" !colspan="6"|Legendo: |- style="white-space:nowrap; text-align:center;" |style="background-color:#FA8072; width:20%;"| ne subtenata |style="background-color:#FFD700; width:20%;"| subtenata versio |style="background-color:#A0E75A; width:20%;"| nuna versio |style="background-color:#87CEEB; width:20%;"| onta versio |} == Notoj kaj referencoj == <references /> == Eksteraj ligiloj == {{Projektoj|commonscat=Linux Mint}} {{Portalo|Libera programaro}} * [http://www.linuxmint.com Oficiala retejo]{{ref|en}} {{Ubuntu}} {{Linuksaj distribuaĵoj}} [[Kategorio:Debiano]] [[Kategorio:Ubuntu]] [[Kategorio:Ubuntu-distribuaĵoj‎]] 30dhy6ek0pe0s0ukj5ammder5nfa074 0 326416 7684491 7684417 2022-08-10T12:33:57Z RG72 11847 wikitext text/x-wiki {{informkesto homo}} '''Dmitrij Josifoviĉ IVANOVSKIJ''' ({{lang-ru|Дмитрий Иосифович Ивановский}}; [[1864]]-[[1920]]) estis rusa biologo kiu estis la unua malkovranto de [[viruso]]j ([[1892]]). Li estis asistento en la Botanika Laboratorio de la Peterburga Akademio de Sciencoj en [[1890]]. Li estis privata docento ([[1895]] ĝis [[1901]]) en la [[Peterburga Universitato]], de 1901 ĝis [[1915]] profesoro en la [[Varsovia Universitato]] kaj ekde 1915 profesoro en la Rostova Universitato. Ivanovskij studis en la Peterburga Universitato en [[1887]], kiam oni sendis lin por esplori malsanon de [[tabako]], nomatan «sovaĝa fajro». Tri jarojn poste, oni petis lin esplori alian malsanon de la tabako, tiutempe en [[Krimeo]]. Li malkovris, ke la du malsanojn kaŭzas la eteta damaĝanto, la [[tabakmozaikviruso]], kiu kapablas trairi porcelanan filtrilon. Li priskribis sian malkovron en artikolo ([[1892]]) kaj disertacio (1902). [[File:USSR stamp D.Ivanovsky 1964 4k.jpg|thumb|maldekstre|220px|Sovetunia poŝtmarko el 1964 pri Ivanovskij.]] {{bibliotekoj}} {{Vivtempo|Ivanovskij, Dmitrij}} [[Kategorio:Rusiaj virusologoj]] [[Kategorio:Rusiaj mikrobiologoj]] [[Kategorio:Naskiĝintoj en Rusio]] [[Kategorio:Mortintoj en Rostova provinco]] dwbhtv0ph87w88gmpfyd90clu506gr8 7684492 7684491 2022-08-10T12:34:16Z RG72 11847 wikitext text/x-wiki {{informkesto homo}} '''Dmitrij Josifoviĉ IVANOVSKIJ''' ({{lang-ru|Дмитрий Иосифович Ивановский}}; [[1864]]-[[1920]]) estis rusa biologo kiu estis la unua malkovranto de [[viruso]]j ([[1892]]). Li estis asistento en la Botanika Laboratorio de la Peterburga Akademio de Sciencoj en [[1890]]. Li estis privata docento ([[1895]] ĝis [[1901]]) en la [[Peterburga Universitato]], de 1901 ĝis [[1915]] profesoro en la [[Varsovia Universitato]] kaj ekde 1915 profesoro en la Rostova Universitato. Ivanovskij studis en la Peterburga Universitato en [[1887]], kiam oni sendis lin por esplori malsanon de [[tabako]], nomatan «sovaĝa fajro». Tri jarojn poste, oni petis lin esplori alian malsanon de la tabako, tiutempe en [[Krimeo]]. Li malkovris, ke la du malsanojn kaŭzas la eteta damaĝanto, la [[tabakmozaikviruso]], kiu kapablas trairi porcelanan filtrilon. Li priskribis sian malkovron en artikolo ([[1892]]) kaj disertacio (1902). [[File:USSR stamp D.Ivanovsky 1964 4k.jpg|thumb|maldekstre|220px|Sovetunia poŝtmarko el 1964 pri Ivanovskij.]] {{Projektoj}} {{bibliotekoj}} {{Vivtempo|Ivanovskij, Dmitrij}} [[Kategorio:Rusiaj virusologoj]] [[Kategorio:Rusiaj mikrobiologoj]] [[Kategorio:Naskiĝintoj en Rusio]] [[Kategorio:Mortintoj en Rostova provinco]] cni31jvbznj3st0cdh3nsiyx4t85hhh 0 329366 7684672 7377082 2022-08-10T17:38:18Z Tlustulimu 1543 [[Kategorio:Argentinoj]] forigita; [[Kategorio:Argentinanoj]] aldonita per [[Vikipedio:VarmaKato|HotCat]] wikitext text/x-wiki {{Informkesto homo}} '''Haydée Tamara Bunke Bíder''' ([[19-a de novembro]] de [[1937]] – [[31-a de aŭgusto]] de [[1967]]), konata kiel '''''Tania''''', estis revoluciulino kaj [[Gerilo|gerilana]] argentina. == Junaĝo == Tamara Hydée Bunke Bider naskiĝis en [[Bonaero]], [[Argentino]], la [[19-a de novembro]] de [[1937]]. Lia patro estis [[Germanio|germana]] kaj lia patrino [[Pollando|pola]], ambaŭ militantoj [[Komunismo|komunistaj]]. En [[1952]], Tamara veturis kun siaj gepatroj al la [[Germana Demokratia Respubliko]], kaj estis akceptata ene de la [[Sozialistische Einheitspartei Deutschlands]] (komunisma partio) kiam li estis 18jaraĝa. Tie ŝi studis en la Beletra Altlernejo de la [[Universitato Humboldt]], kaj estis ankaŭ trejnistino de sporta pafado. Ŝi ekkonis ĝue la triumfon de la [[Kuba Revolucio]]. Ŝi konis la [[Che Guevara]] en [[1960]], kiam tiu veturis al Germana Demokratia Respubliko ĉe komerca delegitaro de la revolucia registaro kuba. == En Kubo == La [[12-a de majo]] de [[1961]] veturis al Kubo invitita de la ''Nacia Baledo'' de tiu lando, danke al [[Alicia Alonso]]. Li studis [[ĵurnalismo]]n en la [[Universitato de Havano]]. Poste ĉar ŝi parolas [[franca]]n, [[angla]]n, [[germana]]n kaj [[hispana]]n, laboris ĉe la [[Ministerio de Edukado]] (MINED), la ''Instituto Cubano de Amistad con los Pueblos'' (Kuba Instituo de Amikeco Interpopola) (ICAP) kaj en la nacia estraro de la ''Federación de Mujeres Cubanas'' (Federacio de Kubaj Virinoj) (FMC). En [[1963]] ektrejniĝis cele servi por la [[Sekreta servo]]. En tiu epoko komencis esti konata kiel ''Tania''. En [[Cienfuegos]] preparis planon operacan. Kialo por elekti Tania kiel ''militnomo'' estis ke Zoja Kosmodemjanskaja, [[Sovetio|soveta partizanino]] dum la [[Dua Mondmilito]], portis ankaŭ tiun kaŝnomon .<ref> Estrada, Ulises ''Tania la guerrillera'', 2005, Ocean Sur, Melburno, isbn= 1-920888-21-7, ĉapitro= El "caso Tania", paĝo 28.</ref> == En Bolivio == Post trejnado fare de la Kuba Ministerio, ŝi alvenis en [[Bolivio]]n en [[1964]] kun rektaj orodnoj de Che Guevara por starigi rilatojn kun reprezentantoj de la politikistaro kaj de la armeo, cele krei favorajn kondiĉojn por malfermi futuran revolucian fronton. Por tiu tasko ŝi adoptis la nomon de Laura Gutiérrez Bauer. En [[La Paz]] ŝi kontaktis kun la pentristoj [[Juan Ortega Leytón]] kaj [[Moisés Chire Barrientos]], kiu rezultis parenco de la bolivia prezidento. Krome ŝi kontaktis kun [[Gonzalo López Muñoz]], ĉefo de la ''Dirección Nacional de Informaciones de la Presidencia'' (prezidenta sekreta servo). Ŝia grado de inflitriĝo esti tiom alta ke ŝi amikiĝis kun [[Alfredo Ovando Candía]], Ministro de Defendo, kaj [[René Barrientos Ortuño]], Prezidento de Bolivio. Ŝi lekciis la germanan al la filoj de la alta loka klaso, por rilati kun ties familianoj. Komence de [[1966]] oni komunikis al Bunke ke ŝi estis akceptita en la [[Komunista Partio de Kubo]]. Ŝi geedziĝis aliflanke kun Mario Martínez, studento pri elektra enĝenierado, danke al kio ŝi akiris bolivian pasporton. == Gerilo kaj morto == Ŝi aliĝis al la [[gerilo]], por kio ŝi akceptis la novajn luktantojn kaj helpis ties translokigon al la luktozono, kie ŝi aliĝis al la grupo de la komandanto [[Juan Vitalio Acuña Núñez]] "Joaquín". Ŝi mortiĝis dum luktago la [[31-a de aŭgusto]] de [[1967]], dum embuskado pro perfido de la gvidisto Honorato Rojas en Vado del Yeso, Puerto Mauricio, en [[Río Grande (Bolivio)|Río Grande]] de Bolivio. Ŝiaj restaĵoj estis identigitaj kaj translokigitaj al Kubo en [[1998]], kie ili ripozas aktuale en [[Santa Clara (Kubo)|Santa Clara]]. == Sekvo == * La [[asteroido]] ''[[2283 Bunke]]'', malkovrita en [[1974]] de la soveta astronomino [[Ljudmila Ĵuravljova]], estis nomita tiel kiel honoro de Tamara Bunke.<ref> Schmadel, Lutz D., ''Dictionary of Minor Planet Names'', paĝo 186, 2003, Springer Verlag, Novjorko. http://books.google.com/books?q=2279+barto+1968+DL isbn = 3540002383.</ref> * La kantanto kaj komponisto venezuela [[Alí Primera]] verkis kanton titolatan ''Tania'', rememore de Bunke kaj ŝian dediĉon al la Komunista Revolucio. * La rolulo de ''Tania'' en la videoludo ''Command and Conquer'' estas bazata sur ŝi. * Dum sia partopreno en el [[Simbioza Liberiga Armeo]], [[Patty Hearst]] prenis la kaŝnomon de "Tania". == Notoj == {{Referencoj}} == Eksteraj ligiloj == {{Projektoj}} * [http://www.patriagrande.net/cuba/tamara.bunke/index.htm Biografio de Tania, inkludas ŝian lastan leteron al ŝiaj gepatroj.]{{404|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} * [http://chehasta.narod.ru/taniatamara.htm Bildoj de Tania.] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20070207093718/http://chehasta.narod.ru/taniatamara.htm |date=2007-02-07 }} * [http://es.altermedia.info/general/tania-la-guerrillera-inolvidable_386.html ''Tania, la guerrillera inolvidable'', de Víctor Montoya.] * [http://www.rebelion.org/noticia.php?id=4096 De Tamara al Tania la gerilanino.] * [http://www.alianzabolivariana.org/modules.php?name=Content&pa=showpage&pid=1231 ''Tania la guerrillera'', de Armando Fernández Martí.]{{404|date=December 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} {{Bibliotekoj}} [[Kategorio:Komunistoj de Argentino]] [[Kategorio:Komunistoj de Germanio]] [[Kategorio:Argentinanoj]] [[Kategorio:Mortpafitoj]] [[Kategorio:Historio de Kubo]] [[Kategorio:Historio de Bolivio]] 296we7n2hg20t7h3k633kmf4tqt9yxl 7684674 7684672 2022-08-10T17:39:47Z Tlustulimu 1543 /* Junaĝo */ korekto wikitext text/x-wiki {{Informkesto homo}} '''Haydée Tamara Bunke Bíder''' ([[19-a de novembro]] de [[1937]] – [[31-a de aŭgusto]] de [[1967]]), konata kiel '''''Tania''''', estis revoluciulino kaj [[Gerilo|gerilana]] argentina. == Junaĝo == Tamara Hydée Bunke Bider naskiĝis en [[Bonaero]], [[Argentino]], la [[19-a de novembro]] de [[1937]]. Ŝia patro estis [[Germanio|germana]] kaj ŝia patrino [[Pollando|pola]], ambaŭ militantoj [[Komunismo|komunistaj]]. En [[1952]], Tamara veturis kun siaj gepatroj al la [[Germana Demokratia Respubliko]], kaj estis akceptata ene de la [[Sozialistische Einheitspartei Deutschlands]] (komunisma partio) kiam ŝi estis 18jaraĝa. Tie ŝi studis en la Beletra Altlernejo de la [[Universitato Humboldt]], kaj estis ankaŭ trejnistino de sporta pafado. Ŝi ekkonis ĝue la triumfon de la [[Kuba Revolucio]]. Ŝi konis la [[Che Guevara]] en [[1960]], kiam tiu veturis al Germana Demokratia Respubliko ĉe komerca delegitaro de la revolucia registaro kuba. == En Kubo == La [[12-a de majo]] de [[1961]] veturis al Kubo invitita de la ''Nacia Baledo'' de tiu lando, danke al [[Alicia Alonso]]. Li studis [[ĵurnalismo]]n en la [[Universitato de Havano]]. Poste ĉar ŝi parolas [[franca]]n, [[angla]]n, [[germana]]n kaj [[hispana]]n, laboris ĉe la [[Ministerio de Edukado]] (MINED), la ''Instituto Cubano de Amistad con los Pueblos'' (Kuba Instituo de Amikeco Interpopola) (ICAP) kaj en la nacia estraro de la ''Federación de Mujeres Cubanas'' (Federacio de Kubaj Virinoj) (FMC). En [[1963]] ektrejniĝis cele servi por la [[Sekreta servo]]. En tiu epoko komencis esti konata kiel ''Tania''. En [[Cienfuegos]] preparis planon operacan. Kialo por elekti Tania kiel ''militnomo'' estis ke Zoja Kosmodemjanskaja, [[Sovetio|soveta partizanino]] dum la [[Dua Mondmilito]], portis ankaŭ tiun kaŝnomon .<ref> Estrada, Ulises ''Tania la guerrillera'', 2005, Ocean Sur, Melburno, isbn= 1-920888-21-7, ĉapitro= El "caso Tania", paĝo 28.</ref> == En Bolivio == Post trejnado fare de la Kuba Ministerio, ŝi alvenis en [[Bolivio]]n en [[1964]] kun rektaj orodnoj de Che Guevara por starigi rilatojn kun reprezentantoj de la politikistaro kaj de la armeo, cele krei favorajn kondiĉojn por malfermi futuran revolucian fronton. Por tiu tasko ŝi adoptis la nomon de Laura Gutiérrez Bauer. En [[La Paz]] ŝi kontaktis kun la pentristoj [[Juan Ortega Leytón]] kaj [[Moisés Chire Barrientos]], kiu rezultis parenco de la bolivia prezidento. Krome ŝi kontaktis kun [[Gonzalo López Muñoz]], ĉefo de la ''Dirección Nacional de Informaciones de la Presidencia'' (prezidenta sekreta servo). Ŝia grado de inflitriĝo esti tiom alta ke ŝi amikiĝis kun [[Alfredo Ovando Candía]], Ministro de Defendo, kaj [[René Barrientos Ortuño]], Prezidento de Bolivio. Ŝi lekciis la germanan al la filoj de la alta loka klaso, por rilati kun ties familianoj. Komence de [[1966]] oni komunikis al Bunke ke ŝi estis akceptita en la [[Komunista Partio de Kubo]]. Ŝi geedziĝis aliflanke kun Mario Martínez, studento pri elektra enĝenierado, danke al kio ŝi akiris bolivian pasporton. == Gerilo kaj morto == Ŝi aliĝis al la [[gerilo]], por kio ŝi akceptis la novajn luktantojn kaj helpis ties translokigon al la luktozono, kie ŝi aliĝis al la grupo de la komandanto [[Juan Vitalio Acuña Núñez]] "Joaquín". Ŝi mortiĝis dum luktago la [[31-a de aŭgusto]] de [[1967]], dum embuskado pro perfido de la gvidisto Honorato Rojas en Vado del Yeso, Puerto Mauricio, en [[Río Grande (Bolivio)|Río Grande]] de Bolivio. Ŝiaj restaĵoj estis identigitaj kaj translokigitaj al Kubo en [[1998]], kie ili ripozas aktuale en [[Santa Clara (Kubo)|Santa Clara]]. == Sekvo == * La [[asteroido]] ''[[2283 Bunke]]'', malkovrita en [[1974]] de la soveta astronomino [[Ljudmila Ĵuravljova]], estis nomita tiel kiel honoro de Tamara Bunke.<ref> Schmadel, Lutz D., ''Dictionary of Minor Planet Names'', paĝo 186, 2003, Springer Verlag, Novjorko. http://books.google.com/books?q=2279+barto+1968+DL isbn = 3540002383.</ref> * La kantanto kaj komponisto venezuela [[Alí Primera]] verkis kanton titolatan ''Tania'', rememore de Bunke kaj ŝian dediĉon al la Komunista Revolucio. * La rolulo de ''Tania'' en la videoludo ''Command and Conquer'' estas bazata sur ŝi. * Dum sia partopreno en el [[Simbioza Liberiga Armeo]], [[Patty Hearst]] prenis la kaŝnomon de "Tania". == Notoj == {{Referencoj}} == Eksteraj ligiloj == {{Projektoj}} * [http://www.patriagrande.net/cuba/tamara.bunke/index.htm Biografio de Tania, inkludas ŝian lastan leteron al ŝiaj gepatroj.]{{404|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} * [http://chehasta.narod.ru/taniatamara.htm Bildoj de Tania.] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20070207093718/http://chehasta.narod.ru/taniatamara.htm |date=2007-02-07 }} * [http://es.altermedia.info/general/tania-la-guerrillera-inolvidable_386.html ''Tania, la guerrillera inolvidable'', de Víctor Montoya.] * [http://www.rebelion.org/noticia.php?id=4096 De Tamara al Tania la gerilanino.] * [http://www.alianzabolivariana.org/modules.php?name=Content&pa=showpage&pid=1231 ''Tania la guerrillera'', de Armando Fernández Martí.]{{404|date=December 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} {{Bibliotekoj}} [[Kategorio:Komunistoj de Argentino]] [[Kategorio:Komunistoj de Germanio]] [[Kategorio:Argentinanoj]] [[Kategorio:Mortpafitoj]] [[Kategorio:Historio de Kubo]] [[Kategorio:Historio de Bolivio]] 0tnru9qa0wb7omf2et4ylks78hfvvik 0 329509 7685213 7364826 2022-08-11T10:31:42Z LiMr 34378 −[[Kategorio:1980-1989]]; +[[Kategorio:Aperis en 1981]]; +[[Kategorio:Malaperis en 1983]]; ±[[Kategorio:Historio de Pollando]]→[[Kategorio:1980-1989 en Pollando]] per [[Vikipedio:VarmaKato|HotCat]] wikitext text/x-wiki La '''Milita stato en Pollando''' ([[militleĝo]]) estis enkondukita la 13-an de decembro [[1981]] sur la tereno de la tuta [[Pola Popola Respubliko]] dekrete de Ŝtata Konsilantaro el la 12-a de decembro [[1981]] - voĉdonita ne unuanime kaj kun rompo de la [[konstitucio]] - laŭ rekomendo de Armea Konsilantaro de Nacia Savo (eksterkonstitucia provizora organo, fakte supera al konstitucia registaro) gvidata de generalo [[Wojciech Jaruzelski]]. [[Dosiero:AGAD Gen. Wojciech jaruzelski 13 grudnia 1981.png|eta|[[Wojciech Jaruzelski]] anoncas la en Pola Televido la [[Milita stato en Pollando|Militan staton en Pollando]], [[Varsovio]], 13an de decembro 1981]] [[Dosiero:T-55A Martial law Poland.jpg|eta|La tankoj [[T-55]] sur la stratoj dum la [[Milita stato en Pollando]]]] [[Dosiero:Stan wojenny w Polsce - 1981-1983 - 01a.JPG|thumb|Surstrataj bataloj dum la la [[militleĝo]] ([[Milita stato en Pollando]]), [[Varsovio]]]] [[Dosiero:DSCF6113.JPG|thumb|Militistoj de [[Wojciech Jaruzelski]] surstrate dum la [[militleĝo]] ([[Milita stato en Pollando]]), [[Varsovio]]]] [[Dosiero:KWK Wujek krzyz.jpg|eta|dekstra|La monumento omaĝe la mortigitaj decembre 1981 ministoj de la Minejo "Wujek" en [[Katowice]] fare de la [[milico]] kaj la taĉmento de militistoj de [[Wojciech Jaruzelski]]]] Aprobita de la [[Sejmo (Pollando)|Pola Parlamento]] dekrete de la 25-a de januaro [[1982]]. Provizore paŭzigita la 31-an de decembro [[1982]] kaj nuligita la 22-an de julio [[1983]]. La 16-an de marto 2011 [[Konstitucio|Konstitucia]] [[Tribunalo]] konstatis ke la milita stato estis [[puĉo]] kaj ties [[dekreto]]j ne estis laŭleĝaj rilate al internacia leĝaro kaj tiu de la Pola Popola Respubliko. ==Enkonduko== Por subpremi [[Solidareco (Pollando)|Solidarecon]] oni uzis 70 000 soldatojn, 30 000 civilajn funkciulojn, 3 000 soldatojn ĉe [[landlimo]]j, 9 000 [[aŭtomobilo]]jn, 1750 [[tanko]]jn, 1400 kirastajn veturilojn, 500 batalveturilojn de [[infanterio]]. Al 129 industriaj fakoj eniris armitaj taĉmentoj de [[milico]]. Oni fermis landlimojn de la ŝtato kaj civilajn aviadilejojn, elŝaltis [[telefono]]jn, kio eĉ dum la germana [[okupado]] ne okazis, kaj arestis 9862 personojn en 49 internigejoj. Dum la realigo de la milita stato oni dokumentis 93 [[murdo]]jn , pli ol 1400 universitataj instruistoj estis maldungitaj kaj pli ol 1000 ĵurnalistoj. ==Kalendaro== * la 13-a de decembro '''1981''' (dimanĉo) - enkonduko de la Milita stato en Pollando ([[militleĝo]]) surbaze de voĉdono de Ŝtata Konsilantaro, malgraŭ tio, ke la dekreto ankoraŭ ne estis publikigita - ekfunkciigo (malleĝa al la konstitucio) de WRON ([[Czesław Kiszczak|Armea Konsilantaro de Nacia Savo]]). La regadon transprenis [[armeo]]. - malliberigo de plimulto de la membroj de la Landa Komisiono de [[Solidareco (Pollando)|Solidareco]]. Oni kreis tutan reton de internigejoj kaj anoncis 10,132 decidojn pri internigo kontraŭ 9,736 personoj. - ĉesigo de instruado en lernejoj kaj altlernejoj - rompo de telefona interligiteco - enkonduko de [[elirblokado]] - misuzo de la prediko de [[primaso]] [[Józef Glemp]], kiu kondamnis la militan staton kaj apelaciis por paco, kion komunisma registaro parte plurfoje utiligis en radio. * la 14-a de decembro 1981 (lundo) – la unua labortago dum la milita stato - Solidareco komencas aranĝi [[striko]]jn (la unua ekstrikis Establo de Elektronikaj Komponaĵoj ''Unitech'' en [[Białogard]]). Armeo sieĝis la Ŝipfarejon en [[Gdansko]] * la 15-a de decembro - subpremo de la minejo ''Manifest Lipcowy'' * la 16-a de decembro - subpremo de la minejo ''Wujek''. 9 ministoj pafmortigitaj kaj 21 vunditaj - subpremo de Renoviga Ŝipfarejo en Gdansko. Kelkhora manifestacio kaj stratbataloj. * la 21-a de decembro 1981 - la pola ambasadoro en [[Usono]] [[Romuald Spasowski]] petas politikan [[azilo]]n. Milita juĝo kontumace kondamnas lin poste al [[mortpuno]]. * la 23-a de decembro 1981 - Usono enkondukas ekonomiajn sankciojn kontraŭ Pollando. * la 28-a de decembro 1981 - La pola ambasadoro en [[Japanio]] [[Zdzisław Rurarz]] petas politikan azilon en Usono. Kontumace kondamnita poste al mortpuno. - Malpermeso por 9 jaroj montri filmon de Ryszard Bugajski ''Juĝa demandado'', priskribanta realon de la pola [[stalinismo]]. * la 4-a de januaro '''1982''' - reveno de infanoj al lernejoj * la 6-a de januaro 1982 - malfondo de la Sendependa Asocio de Studentoj * la 10-a de januaro 1982 - reapero de telefonaj ligoj en urboj * la 30-a de januaro - [[Tago de Solidareco kun Pollando]] celebrata en multaj eksterlandaj urboj * la 1-a de februaro 1982 - altigo de prezoj * la 3-a de februaro 1982 - Juĝo de Militista Mararmeo en [[Gdynia]] prijuĝis la plej altajn verdiktojn dum la milita stato – Ewa Kubasiewicz el Mara Altlernejo kondamnita al 10-jara malliberigo * la 5-a de februaro 1982 - komenciĝis – unue en [[Świdnik]] kaj poste en aliaj urboj – promenmanifestacioj (amasa surtrotuara promenado dum disvidigo de televid-ĵurnalo je la 19-a kaj duono) * la 8-a de februaro 1982 - rekomenco de lekcioj en altlernejoj * la 11-a de februaro 1982 - por kontraŭbatali promenadajn manifestaciojn oni enkondukis elirblokadon ekde la 19-a kaj duono - en [[Varsovio]] aperis ''Tygodnik Mazowsze'' (Semajnrevuo [[Mazovio]]) * la 13-a de februaro 1982 - en la internigejo en Wierzchowice Pomorskie oni ekbatis 45 malliberulojn * la 23-a de februaro 1982 - la mortigo de policano Zdzisław Karos * la 27-a de februaro 1982 - retiro flanke de la produktisto Film Polski – kadre de konkurado pri [[Oskar-premio]] – de la filmo ''Homo el fero'' de [[Andrzej Wajda]] * la 1-a de marto 1982 - ĉesigo de vojaĝlimigoj en la tuta Pollando * la 17-a de marto 1982 - en [[Katowice]] ekfunkciis [[Episkopo|Episkopa]] Komitato de Helpo al Malliberigitoj kaj Internigitoj * la 20-a de marto 1982 - malfondo de la Asocio de Polaj Ĵurnalistoj kaj kreo de marioneta Asocio de Ĵurnalistoj de [[Pola Popola Respubliko]] * la 1-a de aprilo - [[Zdzisław Najder]] fariĝas direktoro de la pola disaŭdigejo [[Radio Libera Eŭropo]] * la 12-a de aprilo - En Varsovio komencis disaŭdigi [[Radio Solidareco]], gvidata de [[Zbigniew Romaszewski]] * la 22-a de aprilo - kreiĝas Provizora Kunordiga Komisiono de [[Solidareco]] * la 3-a de majo - kontraŭregistaraj manifestacioj en [[Varsovio]], [[Gdansko]], [[Krakovo]] kaj aliaj kvin urboj. La nombro de manifestantoj en la ĉefurbo superis 20,000 homojn; pro enmiksiĝo de [[milico]] korpovundetaj fariĝis 71 personoj * la 20-a de julio 1982 - laŭ iniciato de [[Pola Unuiĝinta Laborista Partio]] ekestis organizaĵo PRON (Patriota Movado de Nacia Renaskiĝo) * la 22-a de Julio 1982 - okaze de la komunista Festo de Renaskiĝo de Pollando oni liberigis konsiderindan nombron de internigitoj * la 31-a de aŭgusto 1982 - manifestado en la tuta lando en la datreveno de la aŭgustaj interkonsentoj - 3 manifestantoj mortigitaj fare de milico en [[Lubin]] * la 13-a de oktobro 1982 - maltrankvilo en Nowa Huta apud Krakovo; funkciulo de Sekureca Servo mortige pafis manifestantan dudekjarulon Bogdan Włosik * la 11-a de novembro 1982 - komunisma registaro liberigis el internigejo [[Lech Wałęsa]] * la 31-a de decembro - portempa paŭzigo de la milita stato * la 14-a de majo '''1983''' - milicanoj murdis en varsovia komisarejo [[Grzegorz Przemyk]], abiturienton de mezlernejo kaj junan poeton * la 19-a de majo 1983 - enterigo de Grzegorz Przemyk * la 16-23-an de junio 1983 - la dua pilgrimo al Pollando de la papo [[Johano Paŭlo la 2-a]] * la 22-a de julio 1983 - abolicio de la milita stato - malfondo de Armea Konsilantaro de Nacia Savo - malfondo de Armea Konsilantaro de Nacia Savo ==Reprezalioj== Dum la unua semajno de la milita stato en malliberejoj kaj internigejoj ektroviĝis ĉirkaŭ 5000 personoj. Entute, oni internigis ĉirkaŭ 10 000 en 49 izolejoj en la tuta [[Pollando]]. Ili estis ĉefe gvidantoj de Sendependa Aŭtonomeca [[Sindikato]] [[Solidareco (Pollando)|"Solidarność"]], [[sperto|spertuloj]] kaj ligitaj kun ĝi intelektuloj (i.a. dum la ondo de arestadoj oni fermis daŭrantan en [[Varsovio]] Kongreson de la Pola Kulturo) kaj agantoj de demokrata [[opozicio (politiko)|opozicio]]. Al 4000 personoj, ĉefe gvidantoj kaj partoprenantoj de la strikoj kaj protestoj, jam la 24-an de decembro [[1981]] oni prezentis prokurorajn akuzojn kaj kondamnis al puno de karcero. La plej altan verdikton ricevis bibliotekistino Ewa Kubasiewicz, kondamnita de la Juĝo de Mararmeo al 10 jaroj de malliberiĝo pro organizado de striko en Supera Marlernejo en [[Gdynia]]. Ĝis 7 jaroj de kancero oni kondamnis 4 gvidantojn de la [[Konfederacio de Sendependa Pollando]], kies proceso komenciĝis antaŭ la 13-a de decembro. Ĝenerala praktiko estis maldungo de solidarecaj agantoj kaj devigo al el[[migrado]] el la lando, kiun forlasis pli ol 800 mil [[poloj]]. La 28-an de decembro, post likvido de la lastaj strikoj en [[minejo]] "Piast", oni maldungis 2000 laboristojn. La 31-an de aŭgusto 1982, dum protestoj okaze de la dua datreveno de la [[Strikoj en la Pola Marbordo|aŭgustaj interkonsentoj]], en 34 vojevodioj oni arestis pli ol 5000 personojn – 3000 estis akuzitaj kaj 126 juĝitaj. 800 ĵurnalistojn oni forĵetis de la laboro. Kelkaj gazetoj estis likviditaj, kiel "Kultura" aŭ "Czas". Oni punis organizaĵojn de studentoj, verkistoj kaj artistoj, kiuj ne volis subordiĝi. La 5-an de januaro 1982 estis malfondita Sendependa Asocio de Studentoj (multaj membroj arestitaj), la 20-an de marto 1982 oni likvidis Asocion de Polaj [[Ĵurnalisto]]j, en 1983 Asocion de Polaj [[Artisto]]j Plastikistoj, Asocion de Polaj [[Literaturo|Literaturistoj]] kaj estararon de pola [[PEN-klubo internacia|PEN Klubo]]. Reprezalioj kontraŭ intelektuloj, manko de materiaj perspektivoj kaj politika libereco kaŭzis elmigradon de miloj da [[sciencisto]]j, [[kuracisto]]j, [[inĝeniero]]j. Entute [[elmigrado|elmigris]] ĉirkaŭ unu miliono de [[poloj]]. En 2006 [[Instituto pri Nacia Memoro]] pritaksis nombron de mortaj viktimoj de la milita stato (ekde la 13-a de decembro 1981 ĝis la 22-a de julio 1983), kiuj estis mortigitaj dum strikoj kaj manifestacioj je 56 personoj. Tuta nombro de la viktimoj en la jaroj 1981-1989 egalas al ne malpli ol 91 personoj, kion fiksis esploranta [[krimo]]jn de la milita stato Eksterordinara Parlamenta Komisiono en la jaroj 1989-1991. Oni tamen ne klarigis ĉirkaŭ 90 kazojn de sekretaj politikaj [[murdo]]j faritajn antaŭ kaj post 1989 kiel ekzemple kaze de lernanto [[Emil Barchański]], pastroj [[Stefan Niedzielak]], [[Jerzy Popiełuszko]] kaj [[Stanisław Suchowolec]] aŭ sciencistoj kiel [[Jan Strzelecki]]. ==Akuzo de 2007 kontraŭ organizantoj de la milita stato== La 17-an de aprilo 2007 [[Instituto pri Nacia Memoro]] finis plurjaran enketadon kontraŭ organizantoj de la milita stato – [[Wojciech Jaruzelski]] kaj [[Czesław Kiszczak]] (entute kontraŭ 9 personoj). Wojciech Jaruzelski estis de IPN akuzita pri [[komunista krimo]] konsistanta en gvidado de "krimeca asocio kun armita karaktero, celanta fari [[krimo]]jn", kaj ankaŭ pri instigo de la membroj de tiutempa Ŝtata Konsilantaro al enkonduko de dekretoj pri la milita stato malgraŭ valida [[Konstitucio]]. Akto de akuzo estis la 14-an de majo 2008 redonita pro "esencaj enketo-mankoj". Juĝistino opinis, ke IPN ne plenumis "tipajn enketo-procedojn", opinioj de spertuloj estas "neplenaj, neaktualaj kaj kontraŭstaraj", kaj ankaŭ "disirantaj koncerne minacon de interveno de [[Sovetunio]]". La Juĝejo rekomendis i.a. establon de aro de kompetentaj [[historiisto]]j, opiniante, ke IPN tion ne faris. ==Memorigado== 2016: En [[Varsovio]] de la noktomeza koncerto ''Oni forŝiris al ni korojn, sed ni ne fordonos la animon'' komenciĝis memorigado de la milita stato - pri kiu fondinto de [[Solidareco Batalanta]] senatano [[Kornel Morawiecki]] diris, ke ĝi estis [[perfido]] de polaj generaloj kontraŭ la [[aŭgustaj interkonsentoj]] - kaj daŭros ĝis vespera bruligo de kandeloj memore al 122 viktimoj kaj hazardaj atestantoj, ofte murdataj de nekonataj kaŭzintoj. ==Vidu ankaŭ== * [[Ribelo de Poznań]] * [[Pola ribelo de Decembro 1970]] * [[Solidareco Batalanta]] * [[Anna Walentynowicz]] * [[Andrzej Gwiazda]] * [[Antoni Macierewicz]] * [[Kornel Morawiecki]] * [[Tadeusz Isakowicz-Zaleski]] * [[Ryszard Kukliński]] * [[Monumento al Ronald Reagan en Varsovio]] * [[Komunista krimo]] * [[Senkomunismigo]] * [[Malvarma milito]] ==Bibliografio== * [[Antoni Dudek]]: ''Stan wojenny w Polsce 1981-1983'' (Milita stato en Pollando 1981-1983), Warszawa: [[Instituto pri Nacia Memoro|Instytut Pamięci Narodowej]]. Komisja Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu (Komisiono pri Persekutado de Krimo Kontraŭ Pola Nacio), 2003. ISBN 83-89078-22-8 * Jan Skórzyński, Marek Pernal, ''Gdy niemożliwe stało się możliwe. Kalendarium Solidarności 1980-89'' (Kiam neebla iĝis ebla. Kalendaro de Solidareco 1980-89), Świat Książki, Warszawa 2005, p.&nbsp;288 ISBN 83-247-0114-1 * ''Ofiary stanu wojennego'' ([[Viktimo]]j de la milita stato), [[katalogo]] de [[ekspozicio]], Warszawa 2007, IPN ([[Instituto pri Nacia Memoro]] - Postkur-Komisiono de [[Krimo]]j Kontraŭ Pola Nacio) * Tadeusz Ruzikowski: Stan wojenny w Warszawie i województwie stołecznym 1981-1983 (Milita stato en [[Varsovio]] kaj la ĉefurba [[vojevodio]] 1981-1983), Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej. Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, 2009. ISBN 978-83-7629-089-8 * [[Antoni Dudek]] kaj Krzysztof Madej: ''Stan wojenny w Polsce. Stan badań'' (Milita stato en Pollando. Etapo de esploroj); [http://www.ipn.gov.pl/portal/pl/239/3757/Stan_wojenny_w_Polsce_Stan_badan.html#_Toc533052462] (interreta publikaĵo). * Leopold Labedz, ''Poland Under Jaruzelski: A Comprehensive Sourcebook on Poland During and After Martial Law'' * George Sanford, ''Military Rule in Poland: The Rebuilding of Communist Power, 1981-1983'' * Wojciech Polak, Sylwia Galij-Skarbińska, Michał Damazyn, ''Nikczemność i honor. Stan wojenny w stu odsłonach'' (Fieco kaj [[honoro]]. Milita stato en cent malkovroj), Biały Kruk, p. 584 ==Eksteraj ligiloj== {{Commonscat|Martial law in Poland}} * [http://www.gazetawyborcza.pl/1,75478,3787704.html Listo de 100 mortigitaj viktimoj de la milita stato en la jaroj 1981 – 1989] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20080413095409/http://www.gazetawyborcza.pl/1,75478,3787704.html |date=2008-04-13 }} ''(pole)'' * [http://www.13grudnia81.pl/ Oficiala retpaĝo de IPN (Instituto de Nacia Memoro) – La milita stato: la 13-an de decembro 1981] ''(pole)'' * [http://www.lo.olecko.pl/stan/ The state of war in Poland 1981 – paĝaro de lernantoj de Ĝeneralkleriga Liceo en Olecko] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20080618004142/http://www.lo.olecko.pl/stan/ |date=2008-06-18 }} ''(angle)'' [[Kategorio:1980-1989 en Pollando]] [[Kategorio:Rilatoj de Pollando kaj Sovetunio]] [[Kategorio:Militreĝimoj]] [[Kategorio: Solidareco (Pollando)]] [[Kategorio:Politiko en 1981]] [[Kategorio:Politiko en 1982]] [[Kategorio:Politiko en 1983]] [[Kategorio:Konfliktoj en 1981]] [[Kategorio:Konfliktoj en 1982]] [[Kategorio:Konfliktoj en 1983]] [[Kategorio:Kontraŭkomunismo en Pollando]] [[Kategorio:Aperis en 1981]] [[Kategorio:Malaperis en 1983]] j5l53lclrbaau53g1xv8011ut5le30j 5 330716 7684770 7495258 2022-08-10T20:47:20Z Stefangrotz 91903 Propono por nova ĉefpaĝo wikitext text/x-wiki {{ArtikolaMesaĝokesto |speco = noto |teksto='''La nuna versio (ekde la 21a de julio 2016) estis antaŭe testita sur [[Uzanto:NMaia/Ĉefpaĝo]] kaj tie funkciis sen problemoj.''' }} {{ArtikolaMesaĝokesto |speco = enhavo |bildo = [[Image:Translation arrow.svg|40px|left|tradukita]] |teksto = '''Malnova versio de ĉi tiu ĉefpaĝo estis parte kreita laŭ la [[:pt:|ĉefpaĝo de la portugala Vikipedio]] en ties [{{fullurl:pt:Wikipédia:Página principal|oldid=45443394}} versio de la 26-a de aprilo 2016] kaj tradukita al Esperanto fare de {{u|NMaia}}.''' |teksteto = Vidu la [{{fullurl:pt:Wikipédia:Página principal|action=history}} historion de la originala paĝo] por koni la liston de la aŭtoroj. }} {{ArtikolaMesaĝokesto |speco=enhavo |css-stiloj = color:red; font-size:120% |teksto = <nowiki></nowiki> * Ĉi tiu paĝo celas nur la entenon de la ĉefpaĝo: por aliaj temoj bonvolu lasi mesaĝojn en la [[Vikipedio:Diskutejo|Diskutejo]] * ''This page is for discussion of the main page content only: for other topics, please post messages in our [[Vikipedio:Diskutejo|village pump]], possibly in the [[Vikipedio:Diskutejo/Neesperanto|non-Esperanto village pump]]'' }} {{Arkivo |[[Vikipedia diskuto:Ĉefpaĝo/Arkivo 2006|2006]] {{·}} [[Vikipedia diskuto:Ĉefpaĝo/Arkivo 2007|2007]] {{·}} [[Vikipedia diskuto:Ĉefpaĝo/Arkivo 2008-2009|2008-09]] }} == Hebrew Wikipedia == Has already more than 100,000 articles. If this can be fixed in the main page. Cheers, [[Vikipediisto:Ori|Ori]] 16:33, 14. Jan 2010 (UTC) == Bildo de la tago 2010 03 06 == Saluton! Mi ne scias kie ŝanĝi la titolon kiu devus esti '' La [[Propeka kapro]]'' --[[Vikipediisto:Dominik|Dominik]] 04:32, 6. Mar 2010 (UTC) :Mi sukcesis eltrovi la lokon kie ŝanĝi la priskribon. --[[Vikipediisto:Dominik|Dominik]] 04:37, 6. Mar 2010 (UTC) == English please == Where can I request articles are translated to Esperanto, or if articles can be translated from other languages to Esperanto ? . [[Vikipediisto:שחר1979|שחר1979]] 12:06, 10. Mar 2010 (UTC) :You might try at the [[Vikipedio:Diskutejo/Neesperanto|non-Esperanto general discussion page]]. -- [[Vikipediisto:Yekrats|Yekrats]] 12:36, 10. Mar 2010 (UTC) == Aktualaĵoj == Ĉu indus aranĝi sub ĉi tiu rubriko la konstantan ligilon al Vikinovaĵoj? Tiel estas farita en multaj alilingvaj vikipedioj.--[[Vikipediisto:RG72|RG72]] 08:13, 11. Apr 2010 (UTC) Mi aprobas aldonon de tia ligilo (sen dato). --[[Uzanto:AVRS|AVRS]] 10:56, 5. Aŭg 2010 (UTC) === Nenecesas Aktualaĵoj === Mi entute kontraŭas la aktualaĵojn. Jen kial: * Ĝi forŝtelas viglecon de vikinovaĵoj. * Ĝi ne necesas; Vikinovaĵoj jam taŭgas en la rolo. Homoj vizitas Vikipedion por lerni pri specifaj temoj kaj ne por ĝisdatiĝi. Mi scias ke aliaj Vikipedioj havas aktualaĵojn, sed tio ne devigas nin ankaŭ ĝin havi. La Esperanta Vikinovaĵoj bezonas helpon. --[[Vikipediisto:Kaja|Kaja]] Thu Aug 5 20:29:20 EST 2010 == Request == Hi. I am a Wikipedian from [[:ne:मुख्य पृष्ठ| Nepali Wikipedia]]. We want to add your language in List of Languages on Nepali Wikipedia. Please help us to add your language in List of Languages please click [[:ne:Talk:विश्वका_मुख्य_भाषाहरुको_सूची| here]]. Thank you. --[[:ne:User:Nepaboy|Nepaboy]]15:26, 27. Apr 2010 (UTC) :Done. [[Vikipediisto:Thomas Guibal|Thomas Guibal]] 15:38, 27. Apr 2010 (UTC) == Nomo de la Ĉefpaĝo == Karaj, mi rimarkis, ke nia ĉefpaĝo havas ĝuste la nomon [[Ĉefpaĝo]] en la vikipedia spaco. Tio, tamen, malebligas kreadon de vikipedia artikolo pri ĉefpaĝo de retejoj ĝenerale - artikolo, kiu jam ekzistas en 29 aliaj vikipedioj (vidu la intervikiajn ligilojn en [[:it:Home page]]). Ekzistas du manieroj solvi la problemon. Kelkaj vikipedioj nomas sian propran ĉefpaĝon per maniero, kiu ne plene samsignifas al "ĉefpaĝo": * Itale: [[:it:Pagina principale|Pagina principale]] ("ĉefa paĝo", kiu ne estas la kutima itala esprimo por "ĉefpaĝo"); * Angle: [[:en:Main Page|Main Page]] (dum la ĉefpaĝon de retejoj oni kutimas nomi "homepage"). Aliaj vikipedioj metas sian ĉefpaĝon en la nomspacon '"Vikipedio:". Ekzemple: * Germane: [[:de:Wikipedia:Hauptseite|Wikipedia:Hauptseite]] * Hispane: [[:es:Wikipedia:Portada|Wikipedia:Portada]] * France: [[:fr:Wikipédia:Accueil_principal|Wikipédia:Accueil principal]] La dua solvo ŝajnas al mi plej logika - mi do alinomus nian ĉefpaĝon al [[Vikipedio:Ĉefpaĝo]], kaj metus artikolon pri la ĉefpaĝo de retejoj ĝenerale sub la nomo [[Ĉefpaĝo]]. Kion vi opinias? Amike, --[[Vikipediisto:WinstonSmith|WinstonSmith]] 22:54, 29. Maj 2010 (UTC) : Mi konsentas pri la ideo. Tiukaze ni ankaŭ zorgu ke ĝi estu la defaŭlta paĝo kiu malfermiĝas per http://eo.wikipedia.org [[Vikipediisto:ArnoLagrange|<span style="color:green;">Arno</span> <span style="color:blue;">Lagrange</span>]] [[Vikipediista diskuto:ArnoLagrange|✉]] ^{[[Speciala:Emailuser/ArnoLagrange|@]]} [[Speciala:Contributions/ArnoLagrange|₪]] 08:20, 30. Maj 2010 (UTC) ::En ordo. Mi antaŭvidas, ke kelkajn aferojn (ekz. ĝisdatigi la flankan kolumnon) povos fari nur administrantoj. Eble la unua paŝo povus esti alinomi la ĉefpaĝon al [[Vikipedio:Ĉefpaĝo]] kaj lasi alidirektilon ĉe [[Ĉefpaĝo]], por ke ĉio plu funkciu, kaj oni havu tempon ĝisdatigi ĉiujn ligilojn. Mi tiam volonte okupiĝos pri ĝisdatigado de ordinaraj ligiloj el artikoloj. --[[Vikipediisto:WinstonSmith|WinstonSmith]] 09:35, 31. Maj 2010 (UTC) ::: Mi kreis novan paĝon [[Vikipedio:Ĉefpaĝo]] kaj tien enmetis la entenon de [[Ĉefpaĝo]]. Mi kreis novan ilon [[MediaWiki:Mainpage-url]] kiu ŝajne post kelkaj minutoj efikas ke la ligilo el la flankstrio gvidas al la nova paĝo. Tamen ne efikas por atingo per http://eo.wikipedia.org Mi scivolas kiel oni atingas tion. [[Vikipediisto:ArnoLagrange|<span style="color:green;">Arno</span> <span style="color:blue;">Lagrange</span>]] [[Vikipediista diskuto:ArnoLagrange|✉]] ^{[[Speciala:Emailuser/ArnoLagrange|@]]} [[Speciala:Contributions/ArnoLagrange|₪]] 12:47, 31. Maj 2010 (UTC) ::::Mi ne certas, sed ĉu verŝajne ĝisdatigado de [[MediaWiki:Mainpage]] povus helpi? En la franclingva vikipedio, kiu ankaŭ uzas la nomspacon ''Vikipedio:'' por sia ĉefpaĝo, [[:fr:MediaWiki:Mainpage]] enhavas la prefikson. --[[Vikipediisto:WinstonSmith|WinstonSmith]] 13:41, 31. Maj 2010 (UTC) <s>{{farita}}</s> [http://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=MediaWiki:Mainpage&oldid=2952281 sukcese]. Tamen nun en la flankstrio ankaŭ aperas "vikipedio:Ĉefpaĝo" anstataŭ nur "Ĉefpaĝo". Mi sekve malfaris. [[Vikipediisto:ArnoLagrange|<span style="color:green;">Arno</span> <span style="color:blue;">Lagrange</span>]] [[Vikipediista diskuto:ArnoLagrange|✉]] ^{[[Speciala:Emailuser/ArnoLagrange|@]]} [[Speciala:Contributions/ArnoLagrange|₪]] 14:55, 31. Maj 2010 (UTC) : Nun solvite: mi ŝanĝis [[Mediawiki:Sidebar]] al mainpage|Ĉefpaĝo {{alss}} 15:02, 31. Maj 2010 (UTC) :: Bone, mi komprenas la kialon. Ĉiokaze, bv. forigi momente la paĝon [[Vikipedio:Ĉefpaĝo]] kaj alinomigi la aktualan ĉefpaĝon [[Ĉefpaĝo]] al [[Vikipedio:Ĉefpaĝo]] por konservi pasintajn versiojn :P :: PS: La ĉefpaĝo havas grizan fonon, kiu maltaŭgas por la paĝo. Ĉu iu konas CSS-trukon por montri la fonon blankan? --<small style="background:#f00">'''★ [[Vikipediisto:Airon90|<span style="color:#000">→ A</span>]][[Speciala:Kontribuoj/Airon90|<span style="color:#f00;background:#000">ir</span>]][[Vikipediista diskuto:Airon90|<span style="color:#000">on</span>]]'''</small> 15:27, 31. Maj 2010 (UTC) :::{{farita}} jam estas la alinomigo por reteni la malnovajn versiojn. Por la fona koloro devus esti alĝustigata [[MediaWiki:Common.css]] aŭ eble [[MediaWiki:Monobook.css]]. Sed mi pensas, ke ni ankaŭ ekcerbumu pri [[MediaWiki:Vector.css]], kvankam ĝi jam enhavas kelkajn formatojn. Amike --[[Vikipediisto:Tlustulimu|Tlustulimu]] 15:37, 31. Maj 2010 (UTC) ::::@Airon90. Ĉu vi skribis pri la griza fono de la Vikipedio-nomspaco? Se jes, tiam ni povos uzi pecon el <code><nowiki> <body class="mediawiki ltr ns-4 ns-subject page-Vikipedio_Cxefpagxo skin-monobook"></nowiki></code>, kiu troviĝas en la paĝa kodo. Plej taŭgas <code>page-Vikipedio_Cxefpagxo</code> por ŝanĝi la fonan koloron. Amike --[[Vikipediisto:Tlustulimu|Tlustulimu]] 15:58, 31. Maj 2010 (UTC) ::::: Jes Tlustulimu, mi skribis pri tio. Kiel vi povas ŝanĝi la <nowiki><body></nowiki>-markon? Ĉu eble - mi konas la minimumon pri CSS - funkcias, se ni enmetas <nowiki><div class=mediawiki...></nowiki>-markon? --<small style="background:#f00">'''★ [[Vikipediisto:Airon90|<span style="color:#000">→ A</span>]][[Speciala:Kontribuoj/Airon90|<span style="color:#f00;background:#000">ir</span>]][[Vikipediista diskuto:Airon90|<span style="color:#000">on</span>]]'''</small> 16:05, 31. Maj 2010 (UTC) ::::::{{farita}} Mi ĵus korektis la formaton en [[MediaWiki:Common.css]] kaj aldonis la blankan fonon, testinte en propra CSS-subpaĝeto. Ĉe mi bone funkcias. Do bonvolu malplenigi la kaŝmemoron de via foliumilo, por ke la blanka fono aperu ankaŭ ĉe vi. Amike --[[Vikipediisto:Tlustulimu|Tlustulimu]] 16:25, 31. Maj 2010 (UTC) ::::::: Ĝi ne funkcias :( Mi [{{fullurl:Vikipedio:Ĉefpaĝo|action=purge}} purigis] la paĝon sed ĝi ne funkcias... Eble mi devus atendi --<small style="background:#f00">'''★ [[Vikipediisto:Airon90|<span style="color:#000">→ A</span>]][[Speciala:Kontribuoj/Airon90|<span style="color:#f00;background:#000">ir</span>]][[Vikipediista diskuto:Airon90|<span style="color:#000">on</span>]]'''</small> 17:05, 31. Maj 2010 (UTC) ::::::::@Airon90. Vi miksis la vikian kaŝmemoron kun la foliumila. Mi ja ne scias, kiun foliumilon vi uzas. Sed en Fajrvulpo mi premis stira+ŝalta+R, por aperigi la fonan blankon. Amike --[[Vikipediisto:Tlustulimu|Tlustulimu]] 17:19, 31. Maj 2010 (UTC) ::::::::: (Jes, mi uzas Fajrovulpon. Mi ĉiam pensis, ke purigante per action=purge, mi purigis la retumilon -.-') Dankegon! Ĝi funkcias. Eble estas langetojn, kiuj estas ankoraŭ grizaj, sed ne gravas! --<small style="background:#f00">'''★ [[Vikipediisto:Airon90|<span style="color:#000">→ A</span>]][[Speciala:Kontribuoj/Airon90|<span style="color:#f00;background:#000">ir</span>]][[Vikipediista diskuto:Airon90|<span style="color:#000">on</span>]]'''</small> 17:39, 31. Maj 2010 (UTC) == Aktualaĵoj == Mi provis aldoni novaĵojn, sed ĉi tiu paĝo evidentiĝis esti protektita eĉ por registritaj uzantoj. Mi miras...--[[Vikipediisto:RG72|RG72]] 15:28, 31. Maj 2010 (UTC) :La ĉefpaĝo estas protektita pro kompreneblaj kialoj - tamen, la novaĵoj situas en redaktebla subpaĝo. Por redakti ilin, alklaku la ligilon "Redakti", en la suba dekstra parto de la kadro pri Aktualaĵoj. Amike, --[[Vikipediisto:WinstonSmith|WinstonSmith]] 15:36, 31. Maj 2010 (UTC) ::Nun ĝi denove funkcias. Mi ĝojas.--[[Vikipediisto:RG72|RG72]] 15:49, 31. Maj 2010 (UTC) == Ĉefpaĝo v. 2.0 == Se iu volas plibonigi la ĉefpaĝon, bv. diskuti [[Vikipedio:Ĉefpaĝo/Nova|ĉi tie]]! --<small style="background:#f00">'''★ [[Vikipediisto:Airon90|<span style="color:#000">→ A</span>]][[Speciala:Kontribuoj/Airon90|<span style="color:#f00;background:#000">ir</span>]][[Vikipediista diskuto:Airon90|<span style="color:#000">on</span>]]'''</small> 17:41, 31. Maj 2010 (UTC) ==Bildo de la tago== Ne devus esti : knabino kun SIA ...?--[[Vikipediisto:Forstbirdo|Forstbirdo]] 08:43, 12. Jun 2010 (UTC) == Artikolo de la semajno == Ĉu neniu okupiĝas pri la aktualigado de la ADLS? Tiu nuna estas tie dum tri semajnoj. [[vikipediisto:Andy|Andy]] 6 Jul 2008, 12:25 (UTC) == Ĉu Vikinovaĵo'''J''' == Ŝajnas al mi, ke la finaĵo estas perdita.--[[Uzanto:RG72|RG72]] 11:37, 22. Aŭg 2010 (UTC) == Bildo de la tago 2010 10 06 == Preskau ke hodiau la bildo estas pornografia. Mi kreas ke oni necesas honto car gi estas komplete fi. Vi provas internacia enciklopedio sed kio respekto al musulmanoj? En 2010 oni pensas en aliaj kulturoj, estas kiel la kruzadoj de novo sed ne la kruzado de kredentoj tiu fojo se ne la kruzado de la monoj kaj la malrespekto. [[Uzanto:3|3]] 22:41, 6. Okt 2010 (UTC) :Vi troigas kara, tiu bildo estas ne pli porna ol la nuna. La virina beleco ne estas malbeno, same kiel beleco de naturo, infano aŭ viro. Pornografaĵo elvokas erekcion, erotiko — deziron. Sufiĉe simpla kriterio, ĉu ne?--[[Uzanto:RG72|RG72]] 01:53, 7. Okt 2010 (UTC) :: Se ni komencus forigi ĉion kio laŭsupozo malplaĉus al iu, Vikipedio baldaŭ fariĝos nur kolekto da blankaj paĝoj. Muzulmanoj malpermesas eĉ iajn ajn bildojn: sekve se ni devus submetiĝi al ili, ni forviŝus ĉiujn bildojn. Vikipedio ne estas konstruata por komplezi al la plej forigemaj homoj en la mondo. Kaj belega bildo aŭ pentraĵo de iu mondfama artisto estas bonvenaj en ĉefpaĝo de Vikipedio, kaj eĉ ne indas diskuti ĉu iuj ne povas toleri ilin ĉar ili konsideras ilin neakcepteblaj por si. [[Vikipediisto:ArnoLagrange|<span style="color:green;">Arno</span> <span style="color:blue;">Lagrange</span>]] [[Vikipediista diskuto:ArnoLagrange|✉]] ^{[[Speciala:Emailuser/ArnoLagrange|@]]} [[Speciala:Contributions/ArnoLagrange|₪]] 04:00, 7. Okt 2010 (UTC) :::Kara 3. Mi rekomendas al vi plibonigi vian lingvonivelon antaŭ ol kritikadi ion ĉi tie. Krome viaj frazoj parte ne bone kompreneblas. Amike --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] 09:19, 7. Okt 2010 (UTC) Mi tute opinias kiel RG72 kaj Tlustulimu. Vira/Virina beleco ja ne estas malbonaĵo kaj vi devus plibonigi vian lingvoscion ĉar kelkaj vortoj el la viaj vere ne estas en vortaroj!--[[Uzanto:FiorixF1|FiorixF1]] 09:38, 7. Okt 2010 (UTC) == '''Kunlaboraĵo de la semajno''' == Mi proponas ŝovi tiun rubrikon maldekstren, ekzemple sub tiun "Artikolo de la semajno" por ke la dekstra kolumno de la ĉefpaĝo estu iom malpli longa. Nun ofte tie aperadas longaj ''bildoj de la tago'', do la kolumno iĝas tre pli longa ol tiu maldekstra. Deŝovo de iu parto de ĝi povas forigi la problemon--[[Uzanto:RG72|RG72]] 16:31, 3. Dec 2010 (UTC) == Bildo de la tago malaperis == Kio okazis?--[[Uzanto:RG72|RG72]] 15:21, 11. Dec 2010 (UTC) == CAT Wikipedia == Hello, http://ca.wikipedia.org is now with 300.000 articles can you correct the homepage? thanks --[[Uzanto:Lluis tgn|Lluis tgn]] 10:07, 13. Jan 2011 (UTC) == Aliaj lingvoj == Mi deziras scii kiel esperanta vikipedio elektas lingvojn listigitajn en "Aliaj lingvoj" - Certe ne per nombro da artikoloj, car mi rimarkis ke "uz" kun 7,553 artikoloj estas listigita, dum "eu" kun 64,626 artikoloj '''ne''' estas listigita? --[[Uzanto:Dominik|Dominik]] 09:54, 2 Mar. 2011 (UTC) :Bonjour / Bonsoir (ou bien Saluton !) Dominik, :je crois que cette explication en français devrait mieu x t'aider, même avec ton niveau d'Espéranto (Tu es bon comparé à moi qui apprend cette langue). Je commence les explications. Vous dites: <<Je désire savoir comment Wikipédia en Espéranto choisit les langues listées (en liste) dans ''Autres langues''. Certainement pas par le nombre d'articles , car je remarque que ''uz'' ,qui compte 7,553 articles, est dans la liste , mais ''eu'', qui compte 64,696 articles '''n'est pas''' dans la liste . >>. Je ne suis pas sûr à 100% mais je devrais vous aider. :Réponse: Pour les articles, il y a une liste de langues pour savoir dans quelles langues a t-on le titre de l'article. Pour ceci : <nowiki>{{ĈefPaĝoSekcioj|AliajLingvoj}}</nowiki> , sachez qu'on ne peu x pas mettre toutes les langues car il y a '''106''' Wikipédias avec plus de 10,000 articles. Une page suffirait pour les mettre tous. :Pour la question (Mi deziras scii kiel esperanta vikipedio elektas lingvojn listigitajn en "Aliaj lingvoj"), un administrateur devrait le savoir. :J'espère que cela vous a aidé un peu, :[[Uzanto:Astroscienco|Astroscienco, lernanto-esperantisto]] 23:29, 30 Nov. 2011 (UTC) ==Wikipedia in Tatar== Dear friends, may I ask you to add a hyperlink to our Tatar Wikipedia (http://tt.wikipedia.org) to you homepage. Tatars - are turkic nation living in Tatarstan Republic, second biggest nation in Russian Federation. hope to hear from you soon. sincerely yours, [[Uzanto:Muhtac|Muhtac]] 16:16, 20 Mar. 2011 (UTC) : Sorry, we only link to the most important wikis AND we provide a link to a full list of all wikipedias. If we would agree to your request we will have to agree to other request and have again 275 links in the sidebar: it is too much. [[Vikipediisto:ArnoLagrange|<span style="color:green;">Arno</span> <span style="color:blue;">Lagrange</span>]] [[Vikipediista diskuto:ArnoLagrange|✉]] ^{[[Speciala:Emailuser/ArnoLagrange|@]]} [[Speciala:Contributions/ArnoLagrange|₪]] 20:47, 20 Mar. 2011 (UTC) == Wikipedia en la [[Eŭska lingvo]] == Saluton! La [[Eŭsklingva Vikipedio]] ĵus superis 100,000 artikolojn: eble estus bone ĝisdatigi koncernajn informojn diversloke, ankaŭ en la maldekstra kolumno "Aliaj lingvoj", kie '''Euskara''' (eu) ankoraŭ forestas. Dankon --[[Uzanto:Dominik|Dominik]] 11:09, 24 Maj. 2011 (UTC) :{{farita}} [[Uzanto:Thomas Guibal|Thomas Guibal]] 04:40, 25 Maj. 2011 (UTC) ::Multajn dankojn, Thomas! Ĉu tio estas ligita, nun [[Uzanto:Kani|Kani]] plendas en Diskutejo, ke malaperis la angla lingvo... --[[Uzanto:Dominik|Dominik]] 01:09, 27 Maj. 2011 (UTC) == Aliaj lingvoj - denove == Saluton! Mi ne trovas "Swahili" (sw) inter la aliaj lingvoj - ĉu ĝi neniam ekzistis, aŭ ĉu ĝi estis senatente forigita? Antaŭdankon. --[[Uzanto:Dominik|Dominik]] 09:23, 29 Jun. 2011 (UTC) == Poŝtelefona versio == Kiam mi vizitas la ĉefpaĝon de la Esperanta Vikipedio per mia poŝtelefono, mi vidas tute malplenan paĝon. Ĉu la kreado de simpla poŝtelefona versio de la ĉefpaĝo eblas? [[Uzanto:Hiyayaywhopee|Hiyayaywhopee]] 17:39, 24 Jul. 2011 (UTC) : Mi komprenas vian atendon. Nia ĉefpaĝo estas konstruita per iom komplikaj ŝablonoj elpensitaj por bele aspekti en averaĝa komputila ekrano. Eble tial vi tute nenion vidas. Ĉu vi povus priskribi kia estu paĝo por poŝtelefono ? Ĉu vi povus provizi ekzemplojn de bonaj tiaj ĉefpaĝoj? Kaj kiel oni povus elturniĝi por ke vizitanto atingu la ĝustan paĝon depende ĉu tiu uzas komputilon aŭ poŝtelefonon ? --[[Vikipediisto:ArnoLagrange|<span style="color:green;">Arno</span> <span style="color:blue;">Lagrange</span>]] [[Vikipediista diskuto:ArnoLagrange|✉]] ^{[[Speciala:Emailuser/ArnoLagrange|@]]} [[Speciala:Contributions/ArnoLagrange|₪]] 19:15, 24 Jul. 2011 (UTC) ::Saluton, Arno kaj Hiyayaywhopee. Mi ĵus memoris, ke tio jam funkcias en la sorabaj vikipedioj. Oni devus aldoni certajn id-ojn laŭ la paĝo [[:meta:Mobile#Selectors]]. Kaj iri al bugzilo. Vidu pri la suprasoraba bugzilaĵo tie: https://bugzilla.wikimedia.org/show_bug.cgi?id=23281. Bedaŭrinde mi ne spertas pri bugzilo. Ĉu eble vi, Arno? Amike --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] 21:25, 24 Jul. 2011 (UTC) : Speciala versio por poŝtelefonoj ekzistas: http://eo.m.wikipedia.org/ --[[Uzanto:AVRS|AVRS]] 09:20, 25 Jul. 2011 (UTC) ::Vi devas aldoni - kiel Tlustulimu skribis tion - selektorojn per atributoj ''id'', ekz. ''&lt;div'' '''id=mp-dyk'''''&gt;...&lt;/div&gt;'' por la kesto ''Ĉu vi scias ke...'' (do la id-oj, pri kiuj Tlustulimu skribis, estas tiaj atributoj ''id''. Kutime vi devas antaŭ ĉio peti pri ebligo de la paĝo. Tiel longe ĝis la paĝo ne estas ŝaltita, vi nur vidas la serĉofunkcion. Sed, ŝajnas, ke la paĝo jam estas ebligita, ĉar la butono '''Hazarde''' jam montras paĝojn. Vi do devas nur enmeti la selektorojn en la originala ĉefpaĝo de eo.wikipedia.org, por ke la respektivaj partoj de tiu ĉefpaĝo povu esti ekstraktataj kaj transprenataj al eo.m.wikipedia.org. Do, enmetu la selektorojn en eo.wikipedia.org kaj poste la ĉefpaĝo de eo.m.wikipedia.org devus montri la deziritan enhavon. Se tio funkcias, vi ne bezonas skribi cimraporton en Bugzilo. --[[Uzanto:Michawiki|Michawiki]] 14:17, 25 Jul. 2011 (UTC) :::Mi ĵus provis aldoni id-ojn. Sed mi devis malfari tion, ĉar la ĉefpaĝaj ŝablonoj estas tiel aranĝitaj, ke la id estas jam uzata alie. Kiu havas ideon? La problemo ja estas, ke id povas estas uzata laŭ la normo nur unufoje je la sama elemento. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] 14:33, 25 Jul. 2011 (UTC) :::: Nu http://sv.m.wikipedia.org/ bone aspektas dum http://eo.m.wikipedia.org/ entenas preskaŭ nenion. Se <tt>id</tt> jam estas uzata, ni do tion uzu por poŝtelefonoj. la ekzemplo <tt>"id=mp-dyk"</tt> signifas "main page- do you know" (do celas la sekcion "ĉu vi scias ke ? " por ke la poŝtelefonversio povu uzi ilin. Ŝajnas ke jes ni devas fari peton en bugzilo kaj tie listigi kiujn <tt>id</tt> ni jam uzas. Mi esploros plu --[[Vikipediisto:ArnoLagrange|<span style="color:green;">Arno</span> <span style="color:blue;">Lagrange</span>]] [[Vikipediista diskuto:ArnoLagrange|✉]] ^{[[Speciala:Emailuser/ArnoLagrange|@]]} [[Speciala:Contributions/ArnoLagrange|₪]] 14:42, 25 Jul. 2011 (UTC) :::::La unua, nenomita parametro de {{ŝ|ĈefPaĝoSekcioj}} estas uzata kaj por la id kaj por la subpaĝo de la ĉefpaĝo. Tion ni verŝajne devos ŝanĝi. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] 14:46, 25 Jul. 2011 (UTC) :::::: mi tuj kreas {{ŝ|ĈefPaĝoSekcio/id}}; atendu momenton --[[Vikipediisto:ArnoLagrange|<span style="color:green;">Arno</span> <span style="color:blue;">Lagrange</span>]] [[Vikipediista diskuto:ArnoLagrange|✉]] ^{[[Speciala:Emailuser/ArnoLagrange|@]]} [[Speciala:Contributions/ArnoLagrange|₪]] 14:53, 25 Jul. 2011 (UTC) Hm, mi jam aldonis ion al {{ŝ|ĈefPaĝoSekcioj}}. Ĉu mi devos malfari tion? --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] 14:59, 25 Jul. 2011 (UTC) :Arno ĵus kreis la ŝablonon {{ŝ|ĈefPaĝoSekcio/id}}. Tamen http://eo.m.wikipedia.org/ ne ŝanĝiĝis. Ĉu eble la mobila versio estis aranĝita antaŭ la alinomigo de nia ĉefpaĝo? Se jes, ni verŝajne devos iri al bugzilo por tie mesaĝi ĉi tiun ŝanĝon. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] 15:15, 25 Jul. 2011 (UTC) :: Mi faris peton je bugzilo [https://bugzilla.wikimedia.org/show_bug.cgi?id=30048 30048]. Atendu ke iu faros la necesan ŝanĝon kaj vi vidos la rezulton poste. Vidu ankaŭ http://ru.m.wikipedia.org/ --[[Vikipediisto:ArnoLagrange|<span style="color:green;">Arno</span> <span style="color:blue;">Lagrange</span>]] [[Vikipediista diskuto:ArnoLagrange|✉]] ^{[[Speciala:Emailuser/ArnoLagrange|@]]} [[Speciala:Contributions/ArnoLagrange|₪]] 15:20, 25 Jul. 2011 (UTC) ::: Povas esti ke ni nur devas atendi refreŝigon de kaŝmemoro de la datumbazo (maksimume ses horojn mi legis ie) --[[Vikipediisto:ArnoLagrange|<span style="color:green;">Arno</span> <span style="color:blue;">Lagrange</span>]] [[Vikipediista diskuto:ArnoLagrange|✉]] ^{[[Speciala:Emailuser/ArnoLagrange|@]]} [[Speciala:Contributions/ArnoLagrange|₪]] 15:41, 25 Jul. 2011 (UTC) ::@Tlustulimu: Eble metu la liniojn kun la ŝablonoj en la ĉefpaĝo inter ''&lt;div&gt; ... &lt;/div&gt;''. Do ne ŝanĝu ion en la ŝablono mem, sed enmetu tiun etikedon kaj aldonu la atributon ''id'' al tiu etikedo. En niaj sorabaj vikipedioj tio estas solvita alimaniere kaj, laŭ mia opinio, pli bone. Tie ni havas la ''tabelforman'' ŝablonon ''Kašćik z předłohu'' (Kesto kun ŝablono), kaj vi donis al ĝi specialan parametron ''mp-id'', kies nomo diferencas disde la la nomo de la parametro ''id''. --[[Uzanto:Michawiki|Michawiki]] 16:47, 25 Jul. 2011 (UTC) :::@Arno: Mi bedaŭrinde ne plu rememoras, ĉu la vidigo de hazarda paĝo jam funkcias antaŭ ebligo de la mobila ĉefpaĝo. Eble jes, kaj tiukaze oni devas peti pri ebligo de la mobila ĉefpaĝo en Bugzilo aŭ skribi al [http://meta.wikimedia.org/wiki/User:Hcatlin Hcatlin]. Laŭ mia scio sv.m.wikipedia.org havas specialan enhavon kaj ne simple ekstraktitan el sv.wikipedia.org. --[[Uzanto:Michawiki|Michawiki]] 16:47, 25 Jul. 2011 (UTC) La [http://eo.m.wikipedia.org poŝtelefona ĉefpaĝo] nun funkcias! --[[Uzanto:Michawiki|Michawiki]] 23:15, 29 Jul. 2011 (UTC) : Brave ! Per niaj penoj ni atingis rezulton ! --[[Vikipediisto:ArnoLagrange|<span style="color:green;">Arno</span> <span style="color:blue;">Lagrange</span>]] [[Vikipediista diskuto:ArnoLagrange|✉]] ^{[[Speciala:Emailuser/ArnoLagrange|@]]} [[Speciala:Contributions/ArnoLagrange|₪]] 07:39, 30 Jul. 2011 (UTC) Bone! Sed.... bedaŭrinde, mi nun vidas version de la 4-a de aŭgusto. Ĝi devus aŭtomate ĝisdatiĝi, ĉu ne? [[Uzanto:Hiyayaywhopee|Hiyayaywhopee]] 04:10, 10 Aŭg. 2011 (UTC) : Ve! Mi atentigis pri tio je [https://bugzilla.wikimedia.org/show_bug.cgi?id=30048#c1 30048#c1] {{alss}} 05:28, 10 Aŭg. 2011 (UTC) === Vidu ankaŭ === * [https://bugzilla.wikimedia.org/buglist.cgi?query_format=specific&order=relevance%20desc&bug_status=__all__&product=Wikipedia%20Mobile&content=Mobile%20homepage%20&list_id=18514 liston da petoj koncerne ĉefpaĝojn pretigitajn por poŝtelefonoj] * [https://bugzilla.wikimedia.org/show_bug.cgi?id=23263 Add default selectors to esperanto mobile homepage] David Maddock 2010-04-20 * [[QRpedia]] ===Vikipediaj poŝtelefonaj ĉefpaĝoj=== Jen ekzemploj de bele aranĝitaj ĉefpaĝoj por poŝtelefono: {{Vikipediaj poŝtelefonaj ĉefpaĝoj|ar|bn|ca|dsb|el|en|eo|fa|hsb|ku|ml|pl|ru|sv|tt|zh}} == En la "Aliaj Lingvoj" sekcio == En la angla Vikipedio, maldekstre estas alternativo "Complete list". Kopias? [[Uzanto:Brightgalrs|Brightgalrs]] 12:02, 5 Aŭg. 2011 (UTC) :{{Farita}}'' ({{Farita|done}})'' {{alss}} 13:41, 5 Aŭg. 2011 (UTC) == Bildo de la tago 2011-08-06 == La jaro estis 2007, ne 2000. 2000 estas la numero de la tankspeco. --[[Uzanto:Haruo|Haruo]] 03:47, 6 Aŭg. 2011 (UTC) :Nu kompreneble, la milito nur komenciĝis en 2001. Mi certe estis drogita redaktante tion. Korektita, dankon ! [[Uzanto:Thomas Guibal|Thomas Guibal]] 04:15, 6 Aŭg. 2011 (UTC) == stabo, ne ŝtabo (Aktualaĵoj, 4-an de aŭgusto) == "Estro de la ĝenerala ŝtabo" (eraro) --[[Uzanto:Haruo|Haruo]] 05:39, 6 Aŭg. 2011 (UTC) == LOT (aktualaĵoj, 5-a de aŭg) == Oni ŝanĝu la ligilon al [[Polskie Linie Lotnicze LOT|LOT]] anst. [[LOT]]. --[[Uzanto:Haruo|Haruo]] 00:47, 7 Aŭg. 2011 (UTC) :Farite - supozeble ankaŭ vi povas/rajtas korekti erarojn alklakante la vorton "redakti" sub la koncerna framo? --[[Uzanto:Dominik|Dominik]] 01:06, 7 Aŭg. 2011 (UTC) ::Eble. Mi supozis, ke necesas esti administranto por korekti ĉe la Ĉefpaĝo, kaj hieraŭ kiam mi provis trovi lokon por redakti pri tiu nederlanda tanko mi ne sukcesis. --[[Uzanto:Haruo|Haruo]] 02:26, 7 Aŭg. 2011 (UTC) :::Pri la bildo de la tago, tio estas multe pli komplika afero - oni alklaku al "Aldonu la venontan bildon!" kaj poste provu elturniĝi en la labirinto por atingi la ĝustan lokon: bildoj kaj tekstoj ne troviĝas samloke... --[[Uzanto:Dominik|Dominik]] 03:21, 7 Aŭg. 2011 (UTC) == Saturno... == La korekta ligilo estas [[Saturno (planedo)]]. [[Uzanto:Bobnorwal|Bobnorwal]] 03:48, 7 Aŭg. 2011 (UTC) :Mi korektis ligilon. --[[Uzanto:Dominik|Dominik]] 04:57, 7 Aŭg. 2011 (UTC) == Jam sufiĉe super 150 000... == Kie estas la ora vikiglobo? --[[Uzanto:Haruo|Haruo]] 19:34, 7 Aŭg. 2011 (UTC) :Mi alŝutis [[:Dosiero:Vikipedio_150000.png]] al [[:Dosiero:Wiki.png]] kaj faris peton je [https://bugzilla.wikimedia.org/show_bug.cgi?id=30268 bugzilo 30268] por ke ĝi fariĝu momente la logobildo de la projekto. Ĝis nun tamen ne funkcias. {{alss}} 19:47, 7 Aŭg. 2011 (UTC) ::Ĉu utilus plendo miaflanke al Bugzilla? Mi vere ne komprenas, kial la ŝanĝo tiom ĉi prokrastiĝas. --[[Uzanto:Haruo|Haruo]] 19:59, 7 Aŭg. 2011 (UTC) ::: Bonvolu tion fari ! ĉar laŭ mia kompreno, sufiĉis alŝuti la dosieron kia Wiki.png kaj devintus funkcii. Laŭ tio kion mi memoras ni tiel agis okaze de la cent-mila kaj funkciis simple. {{alss}} 21:16, 7 Aŭg. 2011 (UTC) ::::Bone, mi provos. Supozeble plej utilos fari angle. --[[Uzanto:Haruo|Haruo]] 23:55, 7 Aŭg. 2011 (UTC) Jen respondo (aŭ pli ĝuste, komento, ĉar respondo eble devus esti pli helpa), kiun mi ricevis de iu Dan Collins ĉe Bugzilla: :https://bugzilla.wikimedia.org/show_bug.cgi?id=30268 :--- Comment #7 from Dan Collins <EN.WP.ST47@gmail.com> 2011-08-08 01:14:39 UTC --- :It hasn't been done yet because at no point in the past ten hours has anyone :with shell access come upon this request and decided to act upon it. If I had :to guess, I'd say it's because it's a weekend. Someone will get to it, and once :they do, you'll be able to change the logo at will by uploading a new one in :place of the old one. Klare, la sistemo estas kaj malpli simpla kaj malpli aŭtomata ol Arno (kaj mi) supozis. --[[Uzanto:Haruo|Haruo]] 02:14, 8 Aŭg. 2011 (UTC) Nun estas preskaŭ mardo, mi komencas timi ke iu ne faras sian taskon. --[[Uzanto:Haruo|Haruo]] 23:12, 8 Aŭg. 2011 (UTC) == Kontrolas => regas == La aktuala artikolo de la semajno, laŭ la ĉefpaĝo, informas ke tiu respubliko "kontrolas" la plej grandan parton. La artikolo mem korektis tion al "regas sur [la parto]". Mi mem preferus "regas ...on" anstataŭ "regas sur ...o", tamen la korektendaĵo estas la citaĵo en la ĉefpaĝo, kiu daŭre misuzas "kontrolas". Mi ne vidas lokon por korekti tion sen administra interveno, do... --[[Uzanto:Haruo|Haruo]] 20:16, 14 Aŭg. 2011 (UTC) :Ankoraŭ ne korektita. Mi korektus ĝin, se mi povus. --[[Uzanto:Haruo|Haruo]] 18:22, 16 Aŭg. 2011 (UTC) ::Korektita. (ne necesas administraj rajtoj por redakti [[Vikipedio:Elstaraj artikoloj/Respubliko Montara Karabaĥo]] kaj aliajn tiajn paĝojn). Kore, [[Uzanto:Thomas Guibal|Thomas Guibal]] 18:40, 16 Aŭg. 2011 (UTC) == Ĉu vi scias ke...? == Devus esti "sciIs", ne "sciAs". == Survey on this wikipedia == Hi, I'm sorry, but I cannot speak Esperanto. I therefore write in English, if it is okay. I am from Germany, Bremen, and I am studying linguistics and I have a seminar on language ausbau. This is, when a language doesn't have enough words to express all the modern things and it gets then upgrated with new expressions to fulfill it. And I want to study how Wikipedia can help on that and this is why I doing those surveys. I have two questions for you: 1. What do you think is the contribution of Wikipedia that your languages gets beter developped and gets new expressions for modern things, 2. How do you build new words, are there certain patterns or methods? (And would you be so kind and show me, where you are discussing on new words?) I would be really thankful, if there came some meanings and answers together. Thank you very much, Sincerely [[Uzanto:Zylbath|Zylbath]] 17:14, 13 Sep. 2011 (UTC) :Hello and welcome, Zylbath! The Esperanto Wikipedia could theoretically have a significant impact on the adoption of neologisms or Esperantized versions of words, as there are very few online Esperanto reference guides. Esperanto itself has a smart system of afixes, which makes it so that expressing new words doesn't ''necessarily'' require a new word to be created; merely a new arrangement of afixes. For example: the word ''computer'' is ''komputilo''. ''Komputi'' means to compute, and ''ilo'' means tool, so, literally, ''a tool for computing''. Because of this system, Esperanto very seldom has trouble when referring to new objects or ideas. There is no central place where new words or neologisms are agreed upon. Rather, it is usage who determines the fate of a candidate word. If it makes sense and sounds okay, then users will likely adopt it. You can look up more details about this kind of word construction [[:en:Esperanto|here]]. ~<span style='color: green'>★ '''[[Vikipediisto:Pikolas|pikolas]]''' ^{[[Vikipediista diskuto:Pikolas|d]]}</span> 22:06, 17 Dec. 2011 (UTC) == Animitaj bildoj en "Bildo de la tago" == Mi estus danka se iu administranto forigus animitajn bildojn el "Bildo de la tago": pro ili, [[Firefox]] forkonsumas pli multe da procesoro ol normale kaj la komputilo ankoraŭ pli malrapidas. --[[Uzanto:Dominik|Dominik]] 07:22, 5 Okt. 2011 (UTC) Alia komento: La hodiaŭa bildo havas ligon "Homocinetika transmisiilo" al iu franca paĝo. Kial ne al [[egal-mova artiko]]? - [[Uzanto:Moldur|Moldur]] 17:44, 5 Okt. 2011 (UTC) == Problemo kun la "Bildo de la tago" == La Bildo de la tago de hodiaŭ esta tro granda, iu devus korektigi ĝin. Dankon --[[Dosiero:Flag of Santiago de Cali.svg|25px]] [[Uzanto:Remux|Remux]] - '''''Mi neniam forgesos ke mi enamiĝis de floro''''' [[Uzanto-Diskuto:Remux|Ĉu mi povas helpi vin en io?]][[Dosiero:Esperanto star.png|20px]] 03:24, 11 Okt. 2011 (UTC) : Mi korektis {{ŝ|Bildo de la Tago2/ĉefpaĝo/kodo}} kiu entenis sintaksan eraron. {{alss}} 05:19, 11 Okt. 2011 (UTC) == Lasta? Nepre ŝanĝenda == En la artikolo de la semajno '''Islamo''', la ĉerpaĵo en la ĉefpaĝo havas ekstran vorton "lasta" kiun oni nepre forigu. Bv. vidi mian mesaĝon en [[Diskuto:Islamo#Mahomedo_la_lasta.3F]]. Mi jam korektis la artikolon mem. --[[Uzanto:Haruo|Haruo]] 01:43, 4 Feb. 2012 (UTC) :Bonvolu k.e.p. baldaŭ elimini la vorton "lasta". Tio misprezentas la unuan kolonon de Islamo. --[[Uzanto:Haruo|Haruo]] 14:41, 4 Feb. 2012 (UTC) == Problemo pri Bildo de la tago == Ĝi denove estas tro granda. Ĉu iu povas korekti tion? Mi rimarkis tion matene, sed ĝis vespero nenio ŝanĝiĝis.--[[Uzanto:RG72|RG72]] ([[Uzanto-Diskuto:RG72|diskuto]]) 13:24, 21 Feb. 2012 (UTC) :Saluton, RG72. Dankon pro via atentigo. En {{Ŝ|Bildo de la Tago2/146}} mankis la difino por la bilda grandeco. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 15:50, 21 Feb. 2012 (UTC) == Nomoj de monatoj en esperanto en vikipedio == La nomoj de monatoj en esperanto oficiale estas propraj nomoj do devus komenciĝi per majuskla litero kiel estas en PIV. Kial Vikipedio ne obeas tiun oficialan regulon kaj sur la ĉefa paĝo kaj en la kalendaraj ŝablonoj? Kiu korektos tion? --[[Uzanto:Xian|Xian]] ([[Uzanto-Diskuto:Xian|diskuto]]) 6-an de Marto 2012 == Sadat Hassan Manto == "Sadat Hassan MANTO" (naskiĝis la 11an de majo 1912 en Ludhanjo, mortis la 18an de januaro 1955 en Lahoro) estis novelisto de la urdua lingvo. Li estas plej konata por siaj noveloj t.e. 'Bu' (Odoro), 'Khol Do' Malfermu ĝin), 'Thanda Gosht' (Malvarma Viando) kaj lia elstara verko 'Toba Tek Singh'. Manto ankaŭ estis skriptisto de filmo kaj radio, kaj ĵurnalisto. En lia mallonga vivo, li publikigis 22 kolektojn de noveloj, 1 romano, 5 kolektoj de radio-teatraĵoj, 3 kolektoj de eseoj, 2 kolekoj de personaj skizoj. Manto estis juĝita de obsceneco, 3 foje antaŭ 1947 kaj 3 foje post 1947 en Pakistano sed neniam kondamnita. "Verkisto prenas sian plumon, nur kiam lia sentemo estas vundita". (MANTO) == Ĉu vi scias ke - ne plu redaktebla == Mi ne sukcesis nun redakti ĝin, kial? Necesas redukti unuan parton (faktoj el novaj artikoloj) ĝis 5 - kiel estis tradicie.--[[Uzanto:RG72|RG72]] ([[Uzanto-Diskuto:RG72|diskuto]]) 16:13, 13 Jun. 2012 (UTC) : Mi riparis la fuŝitan ligilon --[[Vikipediisto:ArnoLagrange|<span style="color:green;">Arno</span> <span style="color:blue;">Lagrange</span>]] [[Vikipediista diskuto:ArnoLagrange|✉]] ^{[[Speciala:Emailuser/ArnoLagrange|@]]} [[Speciala:Contributions/ArnoLagrange|₪]] 19:26, 17 Jun. 2012 (UTC) == http://epo.wikitrans.net/ == what does "http://epo.wikitrans.net" do - is it also esperanto?--[[Uzanto:Dudy001|Dudy001]] ([[Uzanto-Diskuto:Dudy001|diskuto]]) 16:51, 17 Jun. 2012 (UTC) :[[WikiTrans]] provides automatic translation in Esperanto of English Wikipedia articles. It is machine edited Esperanto version of Wikipedia while our Vikipedio is mostly edited by humans. --[[Vikipediisto:ArnoLagrange|<span style="color:green;">Arno</span> <span style="color:blue;">Lagrange</span>]] [[Vikipediista diskuto:ArnoLagrange|✉]] ^{[[Speciala:Emailuser/ArnoLagrange|@]]} [[Speciala:Contributions/ArnoLagrange|₪]] 19:21, 17 Jun. 2012 (UTC) == Ĝisdatigo de ligiloj al ADLS == Mi petas iun administrantoj ŝanĝi la ligilojn rilataj al ADLS. La ligilo "Voĉdonu!" estu "Proponu!" kaj la ligilo "Redakti" povas tute foresti kiel ne plu bezonata. --[[Uzanto:KuboF|KuboF]] ([[Uzanto-Diskuto:KuboF|diskuto]]) 18:27, 4 Dec. 2012 (UTC) == Aliaj projektoj == Saluton. Mi hodiaŭ rimarkis, ke la kesto pri la "Aliaj projektoj" estas jam malaktuala. Mankas tie du novaj projektoj, nome Vikidataro (Wikidata) kaj Vikivojaĝaro (Wikivoyage). Mi proponas aldoni ilin al {{Ŝ|ĈefPaĝo/AliajProjektoj}} kaj tiam uzi la okazon iomete plimalgrandigi la simbolojn. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 18:00, 21 Jan. 2013 (UTC) : Jes bona ideo! faru kuraĝe ! --[[Vikipediisto:ArnoLagrange|<span style="color:green;">Arno</span> <span style="color:blue;">Lagrange</span>]] [[Vikipediista diskuto:ArnoLagrange|✉]] ^{[[Speciala:Emailuser/ArnoLagrange|@]]} [[Speciala:Contributions/ArnoLagrange|₪]] 02:11, 22 Jan. 2013 (UTC) ::Saluton, Arno. Mi ĵus aldonis la projektojn Vikidataro (Wikidata) kaj Vikivojaĝaro (Wikivoyage) al {{Ŝ|ĈefPaĝo/AliajProjektoj}}. Sed mi ŝanĝis la tabelon, ke ĝi aperas en du vicoj. Alie ĝi estus tro larĝa por la nuna ĉefpaĝo kaj por [[Uzanto:Tlustulimu/Ĉefpaĝo|mia skizo]]. Nun ankoraŭ ŝanĝendas la ordigo de la projektoj. Ĉu mi ordigu ĉion laŭ la esperantaj nomoj? --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 09:56, 22 Jan. 2013 (UTC) ::: Pri ordigo estas tute diskutinda. Ĉu de la plej grava al la malplej grava ? Ĉu de plej ĝenerala al plej specifa? Ĉu alfabete? Mi havas neniun ideon pri kio plej taŭgus. Mi ŝatas la cirklan prezenton de la vikimediaj projektoj kvazaŭ ili ĉiuj kunsidus ĉe iu [[Ronda Tablo]]. {{alss}} 21:28, 23 Jan. 2013 (UTC) == Nova aspekto okaze de 175000a artiklolo == Saluton. Mi ĵus vidis, ke ni baldaŭ atingos la 175000an artikolon. Okaze de tio, mi kreis novan aspekton de la ĉefpaĝo sur [[Uzanto:Tlustulimu/Ĉefpaĝo‎|mia subpaĝo]]. Ĝi enhavas la samajn informojn kiel la aktuala versio, sed aldonas eĉ ion pri la ŝablona projekto. Ĝiaj ŝablonoj estas ja fakte bezonataj por ĉiuj artikoloj kaj projektaj paĝoj. La nova aspekto estas iomete pli kolora, ĉar la koloraj partoj estas iomete pli larĝaj. Sed mi transprenis eĉ la kolorojn kaj bildetojn el la nuna versio. Krome mi aldonis rondigitajn angulojn, ĉar la plej novaj foliumiloj jam subtenas tion. Kaj sub la kesto ŝajnas esti iu mallarĝa ombro, kio kaŭzas ke la kestoj ŝajnas ŝvebi super la fono. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 19:44, 23 Jan. 2013 (UTC) : Je ‎23:45, 23 Jan. 2013 kreiĝis 175 000a artikolo. Temas pri asteroido [[7331 Balindblad]] far {{uzanto2| ‎Jean-François Clet}} Gratulojn al ĉiuj ! === Por === # {{Por}} --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 19:44, 23 Jan. 2013 (UTC) # {{Por}} Aprobas la freŝan aspekton [[Uzanto:Yekrats|Yekrats]]! ([[Uzanto-Diskuto:Yekrats|diskuto]]) 20:50, 23 Jan. 2013 (UTC) # {{Por}} Dekfoje por ! Ni jubileu la 175 000an artikolon kun nova belaspekta vesto. Dankon al Reneĉjo ! {{alss}} 21:24, 23 Jan. 2013 (UTC) # {{Por}} Mi subtenas la novan aspekton (kvankam mi persone ankaŭ povus pluvivi kun la ĝisnuna). Mi nur petus ke la kesto "Aktivecoj de ŝablonkreantoj" sube dekstre ne prenu tiom da spaco: mi ne kontraŭas elstarige atentigi pri ĝi, sed en la nuna amplekso de ĉefpaĝaj kvadratcentimetroj ĝi ŝajnas al mi eksterproporcie akcentigata. [[Uzanto:ThomasPusch|ThomasPusch]] ([[Uzanto-Diskuto:ThomasPusch|diskuto]]) 09:45, 24 Jan. 2013 (UTC) === Kontraŭ === # {{Kontraŭ}} pardonu, sed la propono de Tlustulimu estas al mi eĉ pli malplaĉa ol la nuna aspekto de la ĉefpaĝo; mi plene subtenas novan aspekton, sed ne tiun ĉi. Belaspekta varianto estus ekzemple [[Uzanto:Airon90/NovaĈefpaĝo]] ... [[Uzanto:Darkweasel94|darkweasel94]] ([[Uzanto-Diskuto:Darkweasel94|diskuto]]) 21:30, 23 Jan. 2013 (UTC) === Diskuto === La propono de Airon90 estas vere fuŝa: la paĝo estas pli larĝa ol la ekrano! Cetere mi trovas pli gaja kaj eleganta la proponon de Tlustulimu ol tiun de Airon: mi sentas malgaja tiujn tute senkolorajn paĝojn! Nu afero pri gusto kaj modo. La nuna modo estas al helega blanka aspekto sen ia fantazio. Al iuj tio plaĉas, ne al mi. {{alss}} 01:03, 24 Jan. 2013 (UTC) :Pri la larĝeco vi pravas, tio ŝajnas tamen korektebla. Koncerne la kolorojn, jes jen vere afero de gustoj - mi preferas simplecon kontraŭ troa bunteco. [[Uzanto:Darkweasel94|darkweasel94]] ([[Uzanto-Diskuto:Darkweasel94|diskuto]]) 07:31, 24 Jan. 2013 (UTC) Mi ĵus malgrandigis iomete la dekstre aperantan keston por "Aktivecoj de ŝablonkreantoj". La forigitan tekston mi aldonis al [[Projekto:Ŝablonoj/Farenda]]. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 10:03, 24 Jan. 2013 (UTC) Kiam ni aktivigu la novan aspekton? Ĉu post semajno? --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 19:28, 25 Jan. 2013 (UTC) : Kial atendi ? Se la propono estas preta, vi povus tuj enmeti ĝin anstataŭ la nuna. Ni jam maltrafis la 150-milanjubileon! Ne atendu venontan jubileon. --[[Vikipediisto:ArnoLagrange|<span style="color:green;">Arno</span> <span style="color:blue;">Lagrange</span>]] [[Vikipediista diskuto:ArnoLagrange|✉]] ^{[[Speciala:Emailuser/ArnoLagrange|@]]} [[Speciala:Contributions/ArnoLagrange|₪]] 19:42, 25 Jan. 2013 (UTC) ::Nu bone, Arno. Sed dum antaŭrigarda testo, ĉu ĉio funkcias, malaperis la intervikiaj ligiloj. Do, kie ili estas? --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 20:09, 25 Jan. 2013 (UTC) :::{{farita}} Mi jam trovis la ŝablonon, kiu enhavas la intervikiajn ligilojn, nome {{Ŝ|ĈefPaĝo/AliajLingvoj}}. Sed la nova versio ja uzas {{Ŝ|ĈefPaĝo/AliajLingvoj/AL}}, kiu antaŭ kelkaj minutoj ankoraŭ ne enhavis la ligilojn. Post aldono de ili, mi aktualigis la paĝon laŭ mia propono. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 20:23, 25 Jan. 2013 (UTC) ::::Saluton. Mi ĵus "riparis" la porteblan version aldonante plian parametron al la baza ŝablono {{Ŝ|Ĉefpaĝo kesto-2013}} kaj al kelkaj kestoj. Espereble tio sufiĉis. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 17:47, 26 Jan. 2013 (UTC) En la portebla [http://eo.m.wikipedia.org/wiki/Vikipedio:%C4%88efpa%C4%9Do versio] nun aperas nur la artikolo de la semajno. Ŝajnas ke kiam mi unuafoje pretigis tiun paĝon ĝi entenis almenaŭ la aktualaĵojn. Mi ĵus kontrolis ke tiel estas en la angla kaj franca versioj. Temas pri uzi la taŭgajn identigilojn kaj zorgi ke ili ja estu aktivigitaj (petu ĉe bugzilo). Cetere {{Ŝ|ĈefPaĝo/AliajLingvoj/AL}} estis provizor nomo kie AL estas la komencliteroj de mia nomo. Mi supozis ke se mia propono taŭgas vi simple enmetus mian kodon anstataŭ la antaŭe ekzistintan en {{Ŝ|ĈefPaĝo/AliajLingvoj}}. Tial mi ne tien enmetis la interlingvajn ligilojn. --[[Vikipediisto:ArnoLagrange|<span style="color:green;">Arno</span> <span style="color:blue;">Lagrange</span>]] [[Vikipediista diskuto:ArnoLagrange|✉]] ^{[[Speciala:Emailuser/ArnoLagrange|@]]} [[Speciala:Contributions/ArnoLagrange|₪]] 22:47, 26 Jan. 2013 (UTC) : En la [http://de.m.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Hauptseite germanlingva] estas eĉ pli ! {{alss}} 22:49, 26 Jan. 2013 (UTC) ::Miaopinie en portebla versio devus esti laŭeble ĉio, kio estas en la neportebla versio. Minimumigitaj porteblaj versioj estas por mi, kiu nemalofte uzas poŝtelefonon por retumi, unu el la plej grandaj ĝenaĵoj. [[Uzanto:Darkweasel94|darkweasel94]] ([[Uzanto-Diskuto:Darkweasel94|diskuto]]) 23:03, 26 Jan. 2013 (UTC) Saluton. Mi ĵus rigardis la identigilojn (angle ''ID''s) de HTML en la [http://de.m.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Hauptseite germanlingva]. Tie mi rimarkis, ke ili ne plu komenciĝas per "mp", sed per "mf". Mi ŝanĝis laŭ tio kaj subite la [http://eo.m.wikipedia.org/wiki/Vikipedio:%C4%88efpa%C4%9Do porteble versio] enhavas pli da kestoj. La titoloj mankas, ĉar ili devas esti aranĝataj kiel &lt;h2&gt; aŭ simile. Sed tion mi ja ŝanĝis pro kromefiko de iu skripto. Mi povas malfari la ŝanĝon kaj samtempe forigi la skripton, se ĝi ne plu estas bezonata. Alie la skripto devus esti iel ŝanĝata, ke ĝi ne plu traktas la nunan ĉefpaĝon. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 07:54, 27 Jan. 2013 (UTC) == Bildo de la tago == Mi proponas por ke estos <del>linko</del>ligilo al eo-artikolo. Eĉ estus ruĝa. [[Uzanto:Marek Mazurkiewicz|Marek Mazurkiewicz]] ([[Uzanto-Diskuto:Marek Mazurkiewicz|diskuto]]) 16:54, 2 Apr. 2013 (UTC) Mi pardonpetas pri la lastatempa ripetado de la bildoj; mi kredis ke ekstraj bildoj endis kaj mi aldonis kelkajn, sed pro ke la kodo uzas la nombron da bildoj, la efiko estis la neatendita retropaŝo de la hodiaŭa loko en la listo. La [[Ŝablono:Bildo de la Tago2/ĉefpaĝo/kodo|ŝablono]] estas protektita kaj mi ne povas ŝanĝi la kodon por korekti la sinsekvon. [[Uzanto:Andrew Woods|Andrew Woods]] ([[Uzanto-Diskuto:Andrew Woods|diskuto]]) 13:58, 17 Apr. 2013 (UTC) Ĉu iu ajn povas korekti ĉi tiun protektitan [[Ŝablono:Bildo de la Tago2/11|Bildon de la Tago]]? La nomo de la dosiero devus esti '''ItsukushimaSakeOfferings.jpg''' [[Uzanto:Andrew Woods|Andrew Woods]] ([[Uzanto-Diskuto:Andrew Woods|diskuto]]) 08:22, 11 Maj. 2013 (UTC) :@Andrew. {{farita}} La bildo nun estas korektita kaj videbla en la [[Ŝablono:Bildo de la Tago2/11|menciita ŝablono]]. :@Marek. [[Linko]] estas kato, ne iu informatika termino. Tio, kion vi celis, en esperanto nomiĝas ''ligilo''. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 08:58, 11 Maj. 2013 (UTC) :: @Tlustulimu dankon [[Uzanto:Marek Mazurkiewicz|Marek Mazurkiewicz]] ([[Uzanto-Diskuto:Marek Mazurkiewicz|diskuto]]) 10:33, 11 Maj. 2013 (UTC) == neesperanta informo == La ligilo [[Vikipedio:Ĉefpaĝo#AliajLingvoj]] ligita el la teksto "aliaj ligiloj" kaj ĝia bildo ne ekzistas. Krome estas ligilo por neesperantaj lengantoj al [[Vikipedio:Ambasadorejo]], sed ne al [[Vikipedio:Diskutejo/Neesperanto]], kiu miaopinie estas plitaŭga en la ĉefpaĝo. Ĉu ni faru "aliaj ligiloj"-on ligi al [[Vikipedio:Diskutejo/Neesperanto]]? --[[Uzanto:Salatonbv|Salatonbv]] ([[Uzanto-Diskuto:Salatonbv|diskuto]]) 05:49, 20 Aŭg. 2014 (UTC) : La ligilo #AliajLingvoj evidente temis pri ligilaro de alilingvaj Vikipedioj. Ŝajne okazis problemo dum lasta (?) ŝanĝo de ĉefpaĝo. Mi ĵus aldonis ankron en ĝustan loko kaj ĝi funkcias. : La celon de ''Ambasadorejo'' mi ne tre bone komprenas kaj nun ŝajnas, ke ŝanĝo al ''Neesperantejo'' estus bona. [[Vikipedio:Redaktu kun kuraĝo|Redaktu kun kuraĝo]]! --[[Uzanto:KuboF|KuboF]] ([[Uzanto-Diskuto:KuboF|diskuto]]) 17:08, 20 Aŭg. 2014 (UTC) :: Dankon pro <s>origi</s> ankron <small>[[VP:-)|:-)]]</small> aldoni. Mi argumentas [[Vikipedia diskuto:Ambasadorejo#La uzo de ĉi tiuj projekta paĝo kaj diskutopaĝo|ĉi tie]] pri Ambasadorejo kaj Neesperantejo, sed vi pravas, mi redaktos kun kuraĝo.--[[Uzanto:Salatonbv|Salatonbv]] ([[Uzanto-Diskuto:Salatonbv|diskuto]]) 00:29, 21 Aŭg. 2014 (UTC) Kial ne metu ligilon al la ambasadorejo ie en la ĉefpaĝo, eble sub la paĝo, "Welcome to the Esperanto Wikipedia. For assistance in other languages, please see the [[embassy]]." == [https://en.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Today%27s_articles_for_improvement Today's articles for improvement project] == On the English Wikipedia, we started a project called [https://en.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Today%27s_articles_for_improvement TAFI]. Each week we identify underdeveloped articles that require improvement. Our goal is to use widespread collaborative editing to improve articles to Good article, Featured article or Featured list quality over a short time frame. This is all about improving important articles in a collaborative manner, and also inspiring readers of Wikipedia to also try editing. We think it is a very important and interesting idea that will make Wikipedia a better place to work. It has been [https://en.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Today%27s_articles_for_improvement/Accomplishments very successful so far], and the concept has [https://translate.google.com/translate?sl=auto&tl=en&js=y&prev=_t&hl=en&ie=UTF-8&u=https%3A%2F%2Fhi.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25E0%25A4%25B5%25E0%25A4%25BF%25E0%25A4%2595%25E0%25A4%25BF%25E0%25A4%25AA%25E0%25A5%2580%25E0%25A4%25A1%25E0%25A4%25BF%25E0%25A4%25AF%25E0%25A4%25BE%3A%25E0%25A4%2587%25E0%25A4%25B8_%25E0%25A4%25B8%25E0%25A4%25AA%25E0%25A5%258D%25E0%25A4%25A4%25E0%25A4%25BE%25E0%25A4%25B9_%25E0%25A4%2595%25E0%25A4%25BE_%25E0%25A4%25B8%25E0%25A5%2581%25E0%25A4%25A7%25E0%25A4%25BE%25E0%25A4%25B0_%25E0%25A4%25B9%25E0%25A5%2587%25E0%25A4%25A4%25E0%25A5%2581_%25E0%25A4%25B2%25E0%25A5%2587%25E0%25A4%2596&edit-text=&act=url spread to the Hindi Wikipedia] where it has been well received. We wanted to know if your Wikipedia was interested in setting up its own version of TAFI. Please contact us [https://en.wikipedia.org/wiki/Wikipedia_talk:Today%27s_articles_for_improvement on our talk page] or here if you are interested.--[[User:Coin945|Coin945]] ([[User talk:Coin945|talk]]) 17:48, 2 September 2014 (UTC) == Bildo de la tago 2014 11 26 == Gratulojn pro la belega bildo de la [[baobabo]].[[Uzanto:Claudio Pistilli|Claudio Pistilli]] ([[Uzanto-Diskuto:Claudio Pistilli|diskuto]]) 11:46, 11 Mar. 2015 (UTC) == Bildo de la tago 2015-03-20 koliziantaj galaksioj== Vidu la artikolon [[interagantaj galaksioj]], kie vi trovas superrigardon kaj bildojn pri la tuta temo. --[[Uzanto:Hans Eo|Hans Eo]] ([[Uzanto-Diskuto:Hans Eo|diskuto]]) 13:41, 20 Mar. 2015 (UTC) == [[Ideografia vikiarbo]] == Sekcio '''Kategorioj''' > '''Aliaj indeksoj''' komenciĝas per [[Ideografia vikiarbo]]. Sed ĉe la supro de tiu paĝo sidas granda avertilo: {{historia}} Se la paĝo ne estas uzata — efektive, neuz-endas — ĝi nepre ne estu reklamata ĉe la ĉefpaĝo! Male, ni tute deprenu ĝin el tiu montro, ĉu ne? --[[Uzanto:Thnidu|Thnidu]] ([[Uzanto-Diskuto:Thnidu|diskuto]]) 08:41, 9 Apr. 2015 (UTC) : {{Farita}} per [[Special:Diff/5653030]]. Dankon, [[Uzanto:Thnidu|Thnidu]], pro atentigo! --[[Uzanto:KuboF|KuboF]] ([[Uzanto-Diskuto:KuboF|diskuto]]) 12:47, 11 Apr. 2015 (UTC) ==Perfortaj bildoj== Mi ĉiam laŭdis la belegajn bildojn montratajn sur la unua paĝo de Vikipedio, sed mi ne povas laŭdi perfortajn bildojn, ĉefe de homoj kiuj kredas en la povo de la perforto. Mi gratulas Vikipedion pro la belaj pejzaĝoj jam montritaj, sed ne povas laŭdi bildojn de homoj portantaj armilojn. Tio ne portas pacon al la mondo. [[Uzanto:Claudio Pistilli|Claudio Pistilli]] ([[Uzanto-Diskuto:Claudio Pistilli|diskuto]]) 11:17, 19 Okt. 2015 (UTC) ==Gratulojn al la Vikipediistoj== Kion mi plej ŝatas en la ĉefpaĝo de Vikipedio ĝenerale estas la belegaj bildoj de la tago. Tre plaĉa estas vidi la esperantan mapon de [[Pollando]], mi persone amegas geografion kaj mapojn. Gratulojn al tiu kiu havis la ideon meti la mapon, bildoj de birdoj kaj naturo ankaŭ estas neforgeseblaj. Mia koro batas ĝoje kiam mi vidas la bonan uzon de la lingvo de Zamenhof. Gratulojn, gratulojn, gratulojn. [[Uzanto:Claudio Pistilli|Claudio Pistilli]] ([[Uzanto-Diskuto:Claudio Pistilli|diskuto]]) 10:38, 4 Nov. 2015 (UTC) == "Indonezia lingvo" dufoje == Sub "Aliaj lingvoj", en la sekcio "Pli ol 200 000 artikoloj", ripetiĝas jene: : [https://id.wikipedia.org/wiki/ Indonezia (Bahasa Indonesia)] • [https://id.wikipedia.org/wiki/ Indonezia (Bahasa Indonesia)] Kaj la teksto kaj la ligilo estas identaj ĉe la du prezentoj. Nepre estu forigita unu. --[[Uzanto:Thnidu|Thnidu]] ([[Uzanto-Diskuto:Thnidu|diskuto]]) 07:52, 28 Dec. 2015 (UTC) :: {{farita}} --[[Uzanto:Dominik|Dominik]] ([[Uzanto-Diskuto:Dominik|diskuto]]) 09:36, 28 Dec. 2015 (UTC) == Ĉu refasonado? == Bonvole partoprenu diskuton pri ebla refasonado de la ĉefpaĝo, [[Vikipedio:Diskutejo/Diversejo#.C4.88u_nova_fasono_por_la_.C4.89efpago.3F|ci tie]]. Antaŭdankon! ~<span style='color: green'>★ '''[[Vikipediisto:NMaia|nmaia]]''' ^{[[Vikipediista diskuto:NMaia|d]]}</span> 11:19, 25 maj. 2016 (UTC) == Aspekto == Saluton. La nova aspekto de nia ĉefpaĝo estis proponita, [[Uzanto:NMaia/provejo|vidu ĝin ĉi tie]]. Tio estas baloto, ĉu ni aplikos ĝin, aŭ ne. La baloto daŭros 2 semajnojn kaj finiĝos je la 21-a de julio. --[[Uzanto:Lingveno|Lingveno]] ([[Uzanto-Diskuto:Lingveno|diskuto]]) 15:44, 7 jul. 2016 (UTC) # {{Por}} --[[Uzanto:Lingveno|Lingveno]] ([[Uzanto-Diskuto:Lingveno|diskuto]]) 15:44, 7 jul. 2016 (UTC) # {{Por}} ~<span style='color: green'>★ '''[[Vikipediisto:NMaia|nmaia]]''' ^{[[Vikipediista diskuto:NMaia|d]]}</span> 15:49, 7 jul. 2016 (UTC) # {{Por}} [[Uzanto:Aleks Andre|Aleks Aɴᴅʀᴇ]] ([[Uzanto-Diskuto:Aleks Andre|diskuto]]) 16:47, 7 jul. 2016 (UTC) # {{Por}}, bela laboro! [[Uzanto:Theomanou|Theomanou]] ([[Uzanto-Diskuto:Theomanou|diskuto]]) 17:37, 7 jul. 2016 (UTC) # {{Por}} Plaĉas ĝi min. Dankon, {{u|Lingveno}} kaj {{u|NMaia}}. —<span style="text-shadow:0 0 .15em #900;color:#900">[[Uzanto:LLarson|LLarson]]</span> <small>([[Uzanto-Diskuto:LLarson|dirita]] &amp; [[Specialaĵo:Kontribuoj/LLarson|farita]])</small> 19:06, 7 jul. 2016 (UTC) # {{Por}} [[Uzanto:Илья Драконов|Ilja Drakonov]] ([[Uzanto-Diskuto:Илья Драконов|diskuto]]) 07:41, 8 jul. 2016 (UTC). # {{Por}} tre bela —[[Uzanto:Sollupulo|&#32;Sollupulo]] ([[Uzanto-Diskuto:Sollupulo|diskuto]]) 12:50, 8 jul. 2016 (UTC) # {{Por}} pli bonas ol la maljuna ĉefpaĝo —[[Uzanto:Noirie|Noirie]] ([[Uzanto-Diskuto:Noirie|diskuto]]) 11:00, 9 jul. 2016 (UTC) # {{Por}} Ankaŭ mi ŝatas la novan aspekton.--[[Uzanto:Rdelre|Rdelre]] ([[Uzanto-Diskuto:Rdelre|diskuto]]) 06:21, 10 jul. 2016 (UTC) # {{Por}} Ne estas malbona. [[Uzanto:Kggucwa|Kggucwa]] ([[Uzanto-Diskuto:Kggucwa|diskuto]]) 06:45, 10 jul. 2016 (UTC) # {{Por}} preferata :) --[[Uzanto:Giorgos ab1234|Giorgos ab1234]] ([[Uzanto-Diskuto:Giorgos ab1234|diskuto]]) 09:43, 10 jul. 2016 (UTC) # {{Por}} Ĝi aspektas belega --[[Uzanto:Nightflush|Nightflush]] ([[Uzanto-Diskuto:Nightflush|diskuto]]) 19:46, 17 jul. 2016 (UTC) # {{Por}} Koran dankon —[[Uzanto:Nosmetana|tiu ĉi uzanto]] ([[Uzanto-Diskuto:Nosmetana|diskuto]]) 21:01, 17 jul. 2016 (UTC) # {{Por}} Ĉefe tre refreŝiga! La ĉefpaĝo ja bezonis renovigon! —[[Uzanto:AndyHM|AndyHM]]) 2:52, 19 jul. 2016 (UTC) ===Komentoj=== Mi baldaŭ tradukos la teksterojn nur videblaj per la redaktilo, pri la paĝfasonado mem. Bonvole atendu ĝis la semajnfino :) ~<span style='color: green'>★ '''[[Vikipediisto:NMaia|nmaia]]''' ^{[[Vikipediista diskuto:NMaia|d]]}</span> 01:59, 8 jul. 2016 (UTC) :{{Farita}} ~<span style='color: green'>★ '''[[Vikipediisto:NMaia|nmaia]]''' ^{[[Vikipediista diskuto:NMaia|d]]}</span> 21:41, 9 jul. 2016 (UTC) La unua diskuto pri tiu ĉi ŝanĝo: [[Vikipedio:Diskutejo/Diversejo#.C4.88u_nova_fasono_por_la_.C4.89efpago.3F|Ĉu nova fasono por la ĉefpago]]. La aliaj pagoj en tiu ĉi Vikipedio havas la saman aspektoj kiel nia malnova ĉefpago (la diskutejo, la helpo, la komunuma portalo, mi kredas, ĉu ne?). [[Uzanto:786r|786r]] ([[Uzanto-Diskuto:786r|diskuto]]) 00:38, 17 jul. 2016 (UTC) :{{re|786r}}, jes, pravas. --[[Uzanto:Lingveno|Lingveno]] ([[Uzanto-Diskuto:Lingveno|diskuto]]) 05:08, 17 jul. 2016 (UTC) ::La sugesto ne estas malbona. Sed... se mi ne malpravas, tiu estas uzata en kelkaj Vikipedioj. Mi eble preferus se ni havus pli propra (sed kaj ankaŭ bona) formo. (Tiu sugesto estas iomoete tro rektangula, ankaŭ, laŭ mi opinio.) Kiel mi diris, mi ankaŭ pli ŝatas la formon de la [[:kw:|Kornvala Vikipedio]]. ::Eble oni povas fari tiu ĉi form-sugesto pli propra, sugeste io verda, hela verda fono, aŭ io? [[Uzanto:786r|786r]] ([[Uzanto-Diskuto:786r|diskuto]]) 00:16, 21 jul. 2016 (UTC) :::Kara {{re|786r}}, la nuna versio ankaŭ estas uzita en aliaj vikipedioj. Sed, se vi kreus la propran aspekton, kaj estus pli bona, ni ja uzos ĝin. --[[Uzanto:Lingveno|Lingveno]] ([[Uzanto-Diskuto:Lingveno|diskuto]]) 06:22, 21 jul. 2016 (UTC) ::::Estas bone, ke ni povas sanĝi pli (aŭ adapti) se ni volas aŭ bezonas. Kaj jes, tiu pravas - iu devus fari formo aŭ sugesto se ni volas havi aliajn formo, kaj komprenable mi ne volis diri ke alia homo devas fari kiu mi proponis.. :) Mi plej volis doni ideojn (kaj mia opiniojn)kaj mi ne volis diri ke ni devas reteni la malnova versio. ::::(El, hmm.. scivolaĵo/sciavido, mi scivolas kie la malnova versio estas usata? Mi ne memoras ke mi havas vidi ĝin, sed ĝi nur estas mi kaj kiu mi trovis kiam mi rigardis iujn Vikipediojn.) ::::Mi ne tre bone povas fari HTML kaj CSS, sed do mi sugesto estus adapta versio de la Kornvala aspekto (ĝi estas sufiĉe unika). Oni devas povi kopii ĝin, en tiu kazo. ::::Sed nun ŝajnas al mi, ke ni havas konsento por ŝanĝi la malnovan formo, kaj ankaŭ konsento ke tiu nova povas esti uzata. Tio estas bone! [[Uzanto:786r|786r]] ([[Uzanto-Diskuto:786r|diskuto]]) 18:28, 21 jul. 2016 (UTC) === Rezulto === Kun 14 subtenoj kaj 0 kontraŭoj, {{farita}} --[[Uzanto:Lingveno|Lingveno]] ([[Uzanto-Diskuto:Lingveno|diskuto]]) 06:25, 21 jul. 2016 (UTC) * {{re|Lingveno}} Ĉu tekstoj onie devas esti grizaj? Ĉu ne oni povas esti nigraj? [[Uzanto:Marek Mazurkiewicz|Marek Mazurkiewicz]] ([[Uzanto-Diskuto:Marek Mazurkiewicz|diskuto]]) 09:29, 21 jul. 2016 (UTC) *:{{u|NMaia}}? --[[Uzanto:Lingveno|Lingveno]] ([[Uzanto-Diskuto:Lingveno|diskuto]]) 09:36, 21 jul. 2016 (UTC) **Ĉio povas esti diskutata :) Ĉu pliaj homoj ŝatus nigrigi la teksterojn? Laŭ mi bonŝajnas nuntempe, sed se aliuloj pli ŝatas nigrajn teksterojn, do ŝanĝindus. ~<span style='color: green'>★ '''[[Vikipediisto:NMaia|nmaia]]''' ^{[[Vikipediista diskuto:NMaia|d]]}</span> 14:54, 21 jul. 2016 (UTC) *** Al mi grizaj tekstoj estas malbone videblaj. [[Uzanto:Marek Mazurkiewicz|Marek Mazurkiewicz]] ([[Uzanto-Diskuto:Marek Mazurkiewicz|diskuto]]) 22:57, 21 jul. 2016 (UTC) === Postkomento === La novaspekta ĉefpaĝo estas iomete tro larĝa: en Mozilla, mi devis malgrandigi la paĝon al 90% por ke ĝi aperu entute, dum antaŭe ĝi cent procente bone videblis. --[[Uzanto:Dominik|Dominik]] ([[Uzanto-Diskuto:Dominik|diskuto]]) 16:24, 24 jul. 2016 (UTC) :Eble mi maltrafis okazon komenti tion antaŭe. Krome mi kongresumis dum du semajnoj kaj reveninte mi trovis jam la novan ĉefpaĝon. Laŭ mi la Enkonduko devus esti anstataŭita de la Bildo de la Tago. Mi klarigas: La aspekto de la ĉefpaĝo estas pripensinda ĉefe konsiderante novulojn kiuj unuafoje aŭ malmulte venas. Por tiuj estas pli interesa konstati ke tiu ĉi estas viva projekto kiu ĉiutage plinoviĝas; krome bildo ĉiam allogas pli ol vortoj. Male se al novulo jam oni klarigas kiel tiu kontribuu, tio aspektos kvazaŭ ni jam deziras laborigi ĉiujn alvenantojn.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 08:52, 28 jul. 2016 (UTC) ::Krome antaŭe fine de la ĉefpaĝo oni iris al statistika paĝo anglalingva kie oni povas kompari la evoluon de la diverslingvaj vikioj. Mi foje uzis tion ekzemple por analiza artikolo en Sennacieca Revuo. Kie tio nun troviĝas aŭ kiel iri tien?--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 08:54, 28 jul. 2016 (UTC) :::Krome kvankam ŝajne ne ligita al ĉefpaĝo mi trovis alian novaĵon absolute malkonvena por mi. En maldekstra marĝeno nun ne aperas ĉiuj lingvoj en kiuj estas tiu artikolo, sed selekto laŭ dubndaj kriterioj, ĉu de mia lando? Kaj poste aperas pliaj ordigitaj laŭkontinente kaj nur nerekte oni povas malfermi ilin kaj eĉ ne videblas la alilingvaj titoloj kio antaŭe foje utilis. Ĉu oni povas reveni al iama sistemo?--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 08:58, 28 jul. 2016 (UTC) :::: {{@|Kani}} maldekstra marĝeno nun ne aperas ĉiuj lingvoj - oni estas alia afero. Vidu: [[Vikipedio:Diskutejo/Teknikejo#Listo_de_lingvoj]]. [[Uzanto:Marek Mazurkiewicz|Marek Mazurkiewicz]] ([[Uzanto-Diskuto:Marek Mazurkiewicz|diskuto]]) 05:24, 29 jul. 2016 (UTC) :Por de mi komentita problemo ke oni antaŭe "iris al statistika paĝo anglalingva kie oni povas kompari la evoluon de la diverslingvaj vikioj" mi trovis solvon. Nun mi malfermas la anglalingvan ĉefpaĝon kaj tute malsupre videblas Complete list of Wikipedias, klakante tie oni venas al la celo. Eble estas ankaŭ aliaj vojoj.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 14:04, 10 aŭg. 2016 (UTC) :::Mi jam meniis tion jam longe, sed mi ripetas: Kelkaj vikiistoj multe strebas por la legindaj kaj elstaraj artikoloj, en la hungara Vp post la artikolnombro sekvas nombroj de legindaj-elstaraj artikoloj, por mi la aktivaj uzantoj ne estas grava.--[[Uzanto:Crosstor|Crosstor]] ([[Uzanto-Diskuto:Crosstor|diskuto]]) 15:43, 10 aŭg. 2016 (UTC) ::::Ni havas ĉi-nombron post la artikolo de la semajno. --[[Uzanto:Lingveno|Lingveno]] ([[Uzanto-Diskuto:Lingveno|diskuto]]) 05:14, 11 aŭg. 2016 (UTC) :Paŝis unu monato kaj oni povas jam vidi ne nur la artan aspekton sed ankaŭ la praktikan utilon de la nova ĉefpaĝo. Mi daŭre penas por trovi ligilojn al diversaj indikiloj antaŭe facile troveblaj kiaj statistikoj, forigendaj artikoloj ktp. Mi plu konstatas ke belaj fotoj kiel Bildo de la tago mi maltrafas ĉar estas tro malsupraj, dum estas tute atingebla tre praktika Enkonduko KIUN ABSOLUTE NENIU LEGIS DUM TIU ĈI MONATO kaj oni povas konstati tion ĉar ankoraŭ restas la tajperaro kiun eble iu lasis por vere konstati tion. Se iu bezonas tiun enkondukon, tiu povas trovi ĝin iom malsupre. Alia malutilo: en Aktualaĵoj estis loko por bildo, kie kutime oni metis personojn (sed ne nur) kio havigis pli da personeco aŭ bildeco al la tabelo, nun multe pli senpersona. Tiu estas mia reago postmonata. Resume: oni malsuprenigu la enkondukon. Kiu venas al Vikipedio kaj ne scias pri kio temas? La fakto ke multaj vikipediistoj voĉdonis por la nova aspekto ne signifas ke oni ne povas plustudi ĝian praktikecon.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 23:49, 21 aŭg. 2016 (UTC) ::::::Ĉio, kion enhavas Enkonduko, troveblas nun en la manlibro ĉe [[Mediawiki:Anonnotice]]. Mi estas {{por}}: La forigado de la enkonduko, suprigado de aktualaĵoj, forigado de la "Ĉu vi scias ke", ĉar preskaŭ neniu ĝin renovigas. --[[Uzanto:Lingveno|Lingveno]] ([[Uzanto-Diskuto:Lingveno|diskuto]]) 09:26, 22 aŭg. 2016 (UTC) ::::::Same mi estas {{por}}: La forigado (aŭ subigado) de la enkonduko, suprigado de aktualaĵoj (aŭ de bildo de la tago), forigado de la "Ĉu vi scias ke", ĉar preskaŭ neniu ĝin renovigas.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 11:11, 1 sep. 2016 (UTC) :Jarduonon post la lasta interveno mia petante subigadon de la teknika enkonduko kiu restas ĉiam tie kaj suprigadon de aŭ aktualaĵoj aŭ de bildo de la tago kiuj ŝanĝas ĉiutage, absolute neniu respondis al tio. En tiuj ses monatoj mi konstatis ke plej parto el la vikipediistoj kiuj voĉdonis por la nova formato de la Ĉefpaĝo apenaŭ kontribuis en Vikipedio (nur du tri foje kunlaboras); kelkaj absolute neniam. Dum multaj kiuj kunlaboras multe, kaj kelkaj ĉiutage, ne voĉdonis. Tio estas por mi bela lernado: en tiu mondo kelkaj decidas kaj aliaj laboras. Jen la bazo de la falsa demokratio. Vera demokratio estas tiu kie oni kolektive laboras kaj decidas.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 01:00, 4 mar. 2017 (UTC) ::En tiu mondo kelkaj ne nur decidas, sed ankaŭ fuŝas aliies laboron. Kuraĝon! --[[Uzanto:Dominik|Dominik]] ([[Uzanto-Diskuto:Dominik|diskuto]]) 04:45, 4 mar. 2017 (UTC) == Lingvaj eraroj == Saluton, la Enkonduko de la Vikipedio situanta dekstre, apud la artikolo de la semajno, havas plurajn lingvajn eraretojn. Estus konvene ĝin plibonigi por ke ĝi ne donu misan kaj malbonan bildon al la vizitantoj. [[uzanto:AndyHM|AndyHM]] 22 jul 2016. 10:21 :{{re|AndyHM}}, mi fiksis tiujn, kiujn mi trovis. --[[Uzanto:Lingveno|Lingveno]] ([[Uzanto-Diskuto:Lingveno|diskuto]]) 12:31, 22 jul. 2016 (UTC) ::{{re|Lingveno}}, ankoraŭ restas kelkaj. Ekzemple "centraligi konsideroj" (devus esti "centralizi konsiderojN". Anstataŭ ol diri "kreita SUR la interreto" prefere mi dirus "kreita ĈE la interreto" aŭ malpli ambigue "kreita interrete" kaj fine ne publiki sed "publikigi". . --[[Uzanto:AndyHM|AndyHM]] 9:29, 23 jul. 2016 (UTC) :::{{re|AndyHM}}, {{farita}} --[[Uzanto:Lingveno|Lingveno]] ([[Uzanto-Diskuto:Lingveno|diskuto]]) 07:34, 23 jul. 2016 (UTC) ::::Restas aliaj.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 16:34, 11 okt. 2016 (UTC) == Parabéns! == Peço desculpa em não saber falar esperanto mas queria agraciá-los pela vossa mudança de Página Principal que é similar à da Wikipédia em português. Saudações! [[Uzanto:Gato Preto|Gato Preto]] ([[Uzanto-Diskuto:Gato Preto|diskuto]]) 12:36, 25 jul. 2016 (UTC) == mia propono de ŝanĝoj == Linion *<nowiki>'''{{NUMBEROFARTICLES}}''' artikoloj en [[Esperanto]]<br /></nowiki> ''= '''{{NUMBEROFARTICLES}}''' artikoloj en [[Esperanto]]'' ŝanĝus en linio: *<nowiki>'''[[Specialaĵo:Statistikoj|{{NUMBEROFARTICLES}}]]''' artikoloj en [[Esperanto]]<br></nowiki> ''= '''[[Specialaĵo:Statistikoj|{{NUMBEROFARTICLES}}]]''' artikoloj en [[Esperanto]]'' por ke legantoj kapablos vidi plena statistikoj. ~ [[Uzanto:STARSHIP TROOPER|<span style="font:Momotype Corsiva;color:blue">''Starship Trooper''</span>]] ~ 22:08, 27 aŭg. 2016 (UTC) :{{Forte por}}. Se neniu kontraŭos, post unu semajno mi ŝanĝos. --[[Uzanto:Lingveno|Lingveno]] ([[Uzanto-Diskuto:Lingveno|diskuto]]) 07:11, 28 aŭg. 2016 (UTC) == Freŝigi la artikolon de la semajno == Saluton! Mi ie kaj ie modifetis la ĉi-semajnan artikolon... ekz. mi ŝanĝis la ortografion de [[dirndlo]] laŭ la koncerna artikolo. Tamen nur poste mi rimarkis, ke la ĉefpaĝo ne montras la ŝanĝojn. Mi do petas, ke iu freŝigu ĝin. Dankon =) [[Uzanto:Vikiano|Vikiano]] ([[Uzanto-Diskuto:Vikiano|diskuto]]) 16:16, 19 sep. 2016 (UTC) ---- Ĉu ĉi tia peto devus aperi en la Teknikejo? Dankon! [[Uzanto:Vikiano|Vikiano]] ([[Uzanto-Diskuto:Vikiano|diskuto]]) 15:27, 20 sep. 2016 (UTC) == -ita / -ata == En la Artikolo de la semajno: :... Ekzistas pli ol 150 bazaj variaĵoj, same kiel marŝoj kaj akrobataj movoj, kiuj ofte estas '''intermetitaj''' kun la baza danco en prezentoj. Ili povas esti '''viditaj''' hodiaŭ en Eŭropo kaj en germanaj enmigrintsocioj ĉirkaŭ la mondo. Schuhplattler daŭre estas plejparte '''farita''' fare de plenkreskuloj, ĝi fariĝis ĉiam pli populara ĉe junuloj, kiuj amas ĝiajn buntajn kostumojn kaj ĝian resaltadon, piedbatadon kaj petolan koreografion. :... Foje ĝi estis '''farita''' kiel partnerdanco, kun paroj ''farantaj'' Ländler kaj tiam ''dividantaj'' tiel, ke knabinoj povus turni en iliaj buntaj dirndloj kiam knaboj montregis siajn "Platteln". ... Kial "-ita", dum la afero priskribata estas aktuala? Rimarkinde, komparu "farita" kun "farantaj" kaj ''dividantaj'' en la dua alineo. --[[Uzanto:Thnidu|Thnidu]] ([[Uzanto-Diskuto:Thnidu|diskuto]]) 04:39, 21 sep. 2016 (UTC) ::Pri aliaj aferoj, bv. legi la [[Diskuto:Schuhplattler|diskutpaĝon de la artikolo]]. [[Uzanto:Vikiano|Vikiano]] ([[Uzanto-Diskuto:Vikiano|diskuto]]) 19:43, 22 sep. 2016 (UTC) == Enkonduko == Mi ne scias kiel korekti "meciindeco de la temo." -> "me'''n'''ciindeco de la temo." --[[Uzanto:Dominik|Dominik]] ([[Uzanto-Diskuto:Dominik|diskuto]]) 07:26, 1 jan. 2017 (UTC) :{{Farita}} -{{re|Dominik|montri=ne}} Kara Dominik, la enhavo de la sekcio ''Enkonduko'' troviĝas tie ĉi: {{ŝ|Ĉefpaĝo/Enkonduko}}. Frate, [[Uzanto:Vikiano|Vikiano]] ([[Uzanto-Diskuto:Vikiano|diskuto]]) 11:25, 1 jan. 2017 (UTC) == Mankas artikolo de la semajno == Ĉu vere nenio fareblas tiukampe? Grava malhonoro por eo-Vikipedio montri tian fasadon.--[[Uzanto:RG72|RG72]] ([[Uzanto-Diskuto:RG72|diskuto]]) 04:58, 23 maj. 2017 (UTC) == Emblemo 'Vikipedio - la libera enciklopedio' == Nombro de alilingvaj vikipedioj montras la emblemon en la koncerna lingvo (kelkaj ne). Ĉu la esperanta 'Vikipedio' ne montru (kaj alŝutu la ĉi apudan emblemon ? Tiam ĝi estus same uzebla ekzemple en la artikolo markoemblemoj (sub [[Markemblemo#Markemblemoj_kaj_Esperanto|Markoemblemoj kaj Esperanto]])...--[[Uzanto:Alifono|Alifono]] ([[Uzanto-Diskuto:Alifono|diskuto]]) 10:50, 24 jan. 2019 (UTC) : Nu, [[Uzanto:Alifono|Alifono]], videblas, ke vi mem jam [[Special:Diff/6517836|aldonis la emblemon al la menciita artikolo]]. Bone! Sed Esperantlingvan emblemon ni montras jam dum jaregoj ĉi tie. --[[Uzanto:KuboF Hromoslav|KuboF Hromoslav]] ([[Uzanto-Diskuto:KuboF Hromoslav|diskuto]]) 19:52, 25 jan. 2019 (UTC) ::Yves Nevelsteen atentigis min pri ligilo al ĝi.--[[Uzanto:Alifono|Alifono]] ([[Uzanto-Diskuto:Alifono|diskuto]]) 23:28, 26 jan. 2019 (UTC) == ''Ili sekvas la bazajn regulojn establitaj de la komunumo'' == ''Ili sekvas la bazajn regulojn establitaj'''n''' de la komunumo'' — ĉu ne? :Nu, mi ĝustigis... dankon! [[Uzanto:Vikiano|Vikiano]] ([[Uzanto-Diskuto:Vikiano|diskuto]]) 17:59, 26 mar. 2019 (UTC) == La ligiloj al la kategorioj en la ĉefpaĝo pli bone estu ligloj al la portaloj (Arto, Biografioj, Filozofio, Geografio, Historio, Matematiko, Scienco, Socio, Teknologio) == En la momento la ligiloj en la ĉefpaĝo celas ekzemple al Kategorio:Geografio. Mi pensas ke [[Portalo:Geografio]] estus ege pli bona. Kelkaj portaloj mankas (ekzemple pri arto), sed se ili ekzistas, ni uzu ilin. # {{Por}} --[[Uzanto:Stefangrotz|Stefangrotz]] ([[Uzanto-Diskuto:Stefangrotz|diskuto]]) 08:31, 5 aŭg. 2021 (UTC) == ĉiutaga ĉitaĵo == Kial ne havi ĉe la ĉefpaĝo rubriko de ĉiutage renovigebla inspirita citaĵo? eblas de vikicitaĵo. :Bona ideo. Eble tio iom konigus Vikivortaron, nun konatan al malmultaj. [[Uzanto:RG72|RG72]] ([[Uzanto-Diskuto:RG72|diskuto]]) 06:24, 27 mar. 2022 (UTC) == Vizitoj laŭ statistiko == La novembra statistiko estas ''eo.wikipedia.org 46694 160392 207086'', vi povas ŝanĝi sur la ĉefpaĝo (la meza nombro estas la pritakso). [[Uzanto:Amikeco|Slavik IVANOV]] ([[Uzanto-Diskuto:Amikeco|diskuto]]) 01:58, 4 dec. 2021 (UTC) :Certe ni bezonas roboton por ĝisdatigi la statistikoj almenaŭ po unufoje monate. [[Uzanto:Sj1mor|Sj1mor]] ([[Uzanto-Diskuto:Sj1mor|diskuto]]) 08:58, 7 feb. 2022 (UTC) ==View source== Delonge aperas tiu anglaĵo anstataŭ Rigardu fonton.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 10:21, 26 mar. 2022 (UTC) == Propono: Mi kreis novan ĉefpaĝon kiu pli bone funkcias en malgrandaj ekranoj == [[File:Ĉefpaĝo-malgranda ekrano.png|thumb|Ekrankopio de la ĉefpaĝo de la esperanta vikipedio en malgranda ekrano kaj mia propono]] Mi kreis novan ĉefpaĝon kiu pli bone funkcias en malgrandaj ekranoj kiel poŝtelefonoj aŭ tabulkomputilo: [[Uzanto:Stefangrotz/ĉefpaĝo]] Ĝi baziĝas al la [https://nl.wikipedia.org/wiki/Hoofdpagina nederlanda ĉefpaĝo], kiu havas la saman fasonadon kiel la nuna esperanta ĉefpaĝo en normalaj ekrangrandecoj. Bonvole testu la paĝon en viaj aparatoj kaj raportu eblajn cimojn! La nova ĉefpaĝo aldonas du dosierojn: * [[Uzanto:Stefangrotz/ĉefpaĝo/ŝablono:ĉefpaĝo-css.css]] - La nova CSS * [[Ŝablono:Chefpagho/segmento]] - Kopio de la nederlanda segmento Mi ŝanĝigis tri etaĵojn: * La "Kunlaboraĵo de la semajno" nun nomiĝus "Nuna Kunlaboraĵo" ĉar la longa titolo ne funkciis bone en malgrandaj ekranoj. La Kunlaboraĵo ja apenaŭ ŝanĝiĝas semajne ;) * En grandegaj ekranoj la ĉefpaĝo ne plu kreskas post 1440px. Tio evitas longegajn liniojn, kiuj estas malfacile legeblaj. * La statistiko ("117 366 unikaj vizitantoj monate (plus 33 572 per poŝtelefono)") ne plu ekzistas. Ĝi neniam estis ĝisdatigita ekde la kreado de la ĉefpaĝo. Ĉu vi ŝatus uzi tiun ĉi nova ĉefpaĝo? === Por === === Kontraŭ === ===Komento=== 3kuokq8gytuastlf7hyndvkvf9z5bxe 7684773 7684770 2022-08-10T20:50:06Z Stefangrotz 91903 /* Propono: Mi kreis novan ĉefpaĝon kiu pli bone funkcias en malgrandaj ekranoj */ wikitext text/x-wiki {{ArtikolaMesaĝokesto |speco = noto |teksto='''La nuna versio (ekde la 21a de julio 2016) estis antaŭe testita sur [[Uzanto:NMaia/Ĉefpaĝo]] kaj tie funkciis sen problemoj.''' }} {{ArtikolaMesaĝokesto |speco = enhavo |bildo = [[Image:Translation arrow.svg|40px|left|tradukita]] |teksto = '''Malnova versio de ĉi tiu ĉefpaĝo estis parte kreita laŭ la [[:pt:|ĉefpaĝo de la portugala Vikipedio]] en ties [{{fullurl:pt:Wikipédia:Página principal|oldid=45443394}} versio de la 26-a de aprilo 2016] kaj tradukita al Esperanto fare de {{u|NMaia}}.''' |teksteto = Vidu la [{{fullurl:pt:Wikipédia:Página principal|action=history}} historion de la originala paĝo] por koni la liston de la aŭtoroj. }} {{ArtikolaMesaĝokesto |speco=enhavo |css-stiloj = color:red; font-size:120% |teksto = <nowiki></nowiki> * Ĉi tiu paĝo celas nur la entenon de la ĉefpaĝo: por aliaj temoj bonvolu lasi mesaĝojn en la [[Vikipedio:Diskutejo|Diskutejo]] * ''This page is for discussion of the main page content only: for other topics, please post messages in our [[Vikipedio:Diskutejo|village pump]], possibly in the [[Vikipedio:Diskutejo/Neesperanto|non-Esperanto village pump]]'' }} {{Arkivo |[[Vikipedia diskuto:Ĉefpaĝo/Arkivo 2006|2006]] {{·}} [[Vikipedia diskuto:Ĉefpaĝo/Arkivo 2007|2007]] {{·}} [[Vikipedia diskuto:Ĉefpaĝo/Arkivo 2008-2009|2008-09]] }} == Hebrew Wikipedia == Has already more than 100,000 articles. If this can be fixed in the main page. Cheers, [[Vikipediisto:Ori|Ori]] 16:33, 14. Jan 2010 (UTC) == Bildo de la tago 2010 03 06 == Saluton! Mi ne scias kie ŝanĝi la titolon kiu devus esti '' La [[Propeka kapro]]'' --[[Vikipediisto:Dominik|Dominik]] 04:32, 6. Mar 2010 (UTC) :Mi sukcesis eltrovi la lokon kie ŝanĝi la priskribon. --[[Vikipediisto:Dominik|Dominik]] 04:37, 6. Mar 2010 (UTC) == English please == Where can I request articles are translated to Esperanto, or if articles can be translated from other languages to Esperanto ? . [[Vikipediisto:שחר1979|שחר1979]] 12:06, 10. Mar 2010 (UTC) :You might try at the [[Vikipedio:Diskutejo/Neesperanto|non-Esperanto general discussion page]]. -- [[Vikipediisto:Yekrats|Yekrats]] 12:36, 10. Mar 2010 (UTC) == Aktualaĵoj == Ĉu indus aranĝi sub ĉi tiu rubriko la konstantan ligilon al Vikinovaĵoj? Tiel estas farita en multaj alilingvaj vikipedioj.--[[Vikipediisto:RG72|RG72]] 08:13, 11. Apr 2010 (UTC) Mi aprobas aldonon de tia ligilo (sen dato). --[[Uzanto:AVRS|AVRS]] 10:56, 5. Aŭg 2010 (UTC) === Nenecesas Aktualaĵoj === Mi entute kontraŭas la aktualaĵojn. Jen kial: * Ĝi forŝtelas viglecon de vikinovaĵoj. * Ĝi ne necesas; Vikinovaĵoj jam taŭgas en la rolo. Homoj vizitas Vikipedion por lerni pri specifaj temoj kaj ne por ĝisdatiĝi. Mi scias ke aliaj Vikipedioj havas aktualaĵojn, sed tio ne devigas nin ankaŭ ĝin havi. La Esperanta Vikinovaĵoj bezonas helpon. --[[Vikipediisto:Kaja|Kaja]] Thu Aug 5 20:29:20 EST 2010 == Request == Hi. I am a Wikipedian from [[:ne:मुख्य पृष्ठ| Nepali Wikipedia]]. We want to add your language in List of Languages on Nepali Wikipedia. Please help us to add your language in List of Languages please click [[:ne:Talk:विश्वका_मुख्य_भाषाहरुको_सूची| here]]. Thank you. --[[:ne:User:Nepaboy|Nepaboy]]15:26, 27. Apr 2010 (UTC) :Done. [[Vikipediisto:Thomas Guibal|Thomas Guibal]] 15:38, 27. Apr 2010 (UTC) == Nomo de la Ĉefpaĝo == Karaj, mi rimarkis, ke nia ĉefpaĝo havas ĝuste la nomon [[Ĉefpaĝo]] en la vikipedia spaco. Tio, tamen, malebligas kreadon de vikipedia artikolo pri ĉefpaĝo de retejoj ĝenerale - artikolo, kiu jam ekzistas en 29 aliaj vikipedioj (vidu la intervikiajn ligilojn en [[:it:Home page]]). Ekzistas du manieroj solvi la problemon. Kelkaj vikipedioj nomas sian propran ĉefpaĝon per maniero, kiu ne plene samsignifas al "ĉefpaĝo": * Itale: [[:it:Pagina principale|Pagina principale]] ("ĉefa paĝo", kiu ne estas la kutima itala esprimo por "ĉefpaĝo"); * Angle: [[:en:Main Page|Main Page]] (dum la ĉefpaĝon de retejoj oni kutimas nomi "homepage"). Aliaj vikipedioj metas sian ĉefpaĝon en la nomspacon '"Vikipedio:". Ekzemple: * Germane: [[:de:Wikipedia:Hauptseite|Wikipedia:Hauptseite]] * Hispane: [[:es:Wikipedia:Portada|Wikipedia:Portada]] * France: [[:fr:Wikipédia:Accueil_principal|Wikipédia:Accueil principal]] La dua solvo ŝajnas al mi plej logika - mi do alinomus nian ĉefpaĝon al [[Vikipedio:Ĉefpaĝo]], kaj metus artikolon pri la ĉefpaĝo de retejoj ĝenerale sub la nomo [[Ĉefpaĝo]]. Kion vi opinias? Amike, --[[Vikipediisto:WinstonSmith|WinstonSmith]] 22:54, 29. Maj 2010 (UTC) : Mi konsentas pri la ideo. Tiukaze ni ankaŭ zorgu ke ĝi estu la defaŭlta paĝo kiu malfermiĝas per http://eo.wikipedia.org [[Vikipediisto:ArnoLagrange|<span style="color:green;">Arno</span> <span style="color:blue;">Lagrange</span>]] [[Vikipediista diskuto:ArnoLagrange|✉]] ^{[[Speciala:Emailuser/ArnoLagrange|@]]} [[Speciala:Contributions/ArnoLagrange|₪]] 08:20, 30. Maj 2010 (UTC) ::En ordo. Mi antaŭvidas, ke kelkajn aferojn (ekz. ĝisdatigi la flankan kolumnon) povos fari nur administrantoj. Eble la unua paŝo povus esti alinomi la ĉefpaĝon al [[Vikipedio:Ĉefpaĝo]] kaj lasi alidirektilon ĉe [[Ĉefpaĝo]], por ke ĉio plu funkciu, kaj oni havu tempon ĝisdatigi ĉiujn ligilojn. Mi tiam volonte okupiĝos pri ĝisdatigado de ordinaraj ligiloj el artikoloj. --[[Vikipediisto:WinstonSmith|WinstonSmith]] 09:35, 31. Maj 2010 (UTC) ::: Mi kreis novan paĝon [[Vikipedio:Ĉefpaĝo]] kaj tien enmetis la entenon de [[Ĉefpaĝo]]. Mi kreis novan ilon [[MediaWiki:Mainpage-url]] kiu ŝajne post kelkaj minutoj efikas ke la ligilo el la flankstrio gvidas al la nova paĝo. Tamen ne efikas por atingo per http://eo.wikipedia.org Mi scivolas kiel oni atingas tion. [[Vikipediisto:ArnoLagrange|<span style="color:green;">Arno</span> <span style="color:blue;">Lagrange</span>]] [[Vikipediista diskuto:ArnoLagrange|✉]] ^{[[Speciala:Emailuser/ArnoLagrange|@]]} [[Speciala:Contributions/ArnoLagrange|₪]] 12:47, 31. Maj 2010 (UTC) ::::Mi ne certas, sed ĉu verŝajne ĝisdatigado de [[MediaWiki:Mainpage]] povus helpi? En la franclingva vikipedio, kiu ankaŭ uzas la nomspacon ''Vikipedio:'' por sia ĉefpaĝo, [[:fr:MediaWiki:Mainpage]] enhavas la prefikson. --[[Vikipediisto:WinstonSmith|WinstonSmith]] 13:41, 31. Maj 2010 (UTC) <s>{{farita}}</s> [http://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=MediaWiki:Mainpage&oldid=2952281 sukcese]. Tamen nun en la flankstrio ankaŭ aperas "vikipedio:Ĉefpaĝo" anstataŭ nur "Ĉefpaĝo". Mi sekve malfaris. [[Vikipediisto:ArnoLagrange|<span style="color:green;">Arno</span> <span style="color:blue;">Lagrange</span>]] [[Vikipediista diskuto:ArnoLagrange|✉]] ^{[[Speciala:Emailuser/ArnoLagrange|@]]} [[Speciala:Contributions/ArnoLagrange|₪]] 14:55, 31. Maj 2010 (UTC) : Nun solvite: mi ŝanĝis [[Mediawiki:Sidebar]] al mainpage|Ĉefpaĝo {{alss}} 15:02, 31. Maj 2010 (UTC) :: Bone, mi komprenas la kialon. Ĉiokaze, bv. forigi momente la paĝon [[Vikipedio:Ĉefpaĝo]] kaj alinomigi la aktualan ĉefpaĝon [[Ĉefpaĝo]] al [[Vikipedio:Ĉefpaĝo]] por konservi pasintajn versiojn :P :: PS: La ĉefpaĝo havas grizan fonon, kiu maltaŭgas por la paĝo. Ĉu iu konas CSS-trukon por montri la fonon blankan? --<small style="background:#f00">'''★ [[Vikipediisto:Airon90|<span style="color:#000">→ A</span>]][[Speciala:Kontribuoj/Airon90|<span style="color:#f00;background:#000">ir</span>]][[Vikipediista diskuto:Airon90|<span style="color:#000">on</span>]]'''</small> 15:27, 31. Maj 2010 (UTC) :::{{farita}} jam estas la alinomigo por reteni la malnovajn versiojn. Por la fona koloro devus esti alĝustigata [[MediaWiki:Common.css]] aŭ eble [[MediaWiki:Monobook.css]]. Sed mi pensas, ke ni ankaŭ ekcerbumu pri [[MediaWiki:Vector.css]], kvankam ĝi jam enhavas kelkajn formatojn. Amike --[[Vikipediisto:Tlustulimu|Tlustulimu]] 15:37, 31. Maj 2010 (UTC) ::::@Airon90. Ĉu vi skribis pri la griza fono de la Vikipedio-nomspaco? Se jes, tiam ni povos uzi pecon el <code><nowiki> <body class="mediawiki ltr ns-4 ns-subject page-Vikipedio_Cxefpagxo skin-monobook"></nowiki></code>, kiu troviĝas en la paĝa kodo. Plej taŭgas <code>page-Vikipedio_Cxefpagxo</code> por ŝanĝi la fonan koloron. Amike --[[Vikipediisto:Tlustulimu|Tlustulimu]] 15:58, 31. Maj 2010 (UTC) ::::: Jes Tlustulimu, mi skribis pri tio. Kiel vi povas ŝanĝi la <nowiki><body></nowiki>-markon? Ĉu eble - mi konas la minimumon pri CSS - funkcias, se ni enmetas <nowiki><div class=mediawiki...></nowiki>-markon? --<small style="background:#f00">'''★ [[Vikipediisto:Airon90|<span style="color:#000">→ A</span>]][[Speciala:Kontribuoj/Airon90|<span style="color:#f00;background:#000">ir</span>]][[Vikipediista diskuto:Airon90|<span style="color:#000">on</span>]]'''</small> 16:05, 31. Maj 2010 (UTC) ::::::{{farita}} Mi ĵus korektis la formaton en [[MediaWiki:Common.css]] kaj aldonis la blankan fonon, testinte en propra CSS-subpaĝeto. Ĉe mi bone funkcias. Do bonvolu malplenigi la kaŝmemoron de via foliumilo, por ke la blanka fono aperu ankaŭ ĉe vi. Amike --[[Vikipediisto:Tlustulimu|Tlustulimu]] 16:25, 31. Maj 2010 (UTC) ::::::: Ĝi ne funkcias :( Mi [{{fullurl:Vikipedio:Ĉefpaĝo|action=purge}} purigis] la paĝon sed ĝi ne funkcias... Eble mi devus atendi --<small style="background:#f00">'''★ [[Vikipediisto:Airon90|<span style="color:#000">→ A</span>]][[Speciala:Kontribuoj/Airon90|<span style="color:#f00;background:#000">ir</span>]][[Vikipediista diskuto:Airon90|<span style="color:#000">on</span>]]'''</small> 17:05, 31. Maj 2010 (UTC) ::::::::@Airon90. Vi miksis la vikian kaŝmemoron kun la foliumila. Mi ja ne scias, kiun foliumilon vi uzas. Sed en Fajrvulpo mi premis stira+ŝalta+R, por aperigi la fonan blankon. Amike --[[Vikipediisto:Tlustulimu|Tlustulimu]] 17:19, 31. Maj 2010 (UTC) ::::::::: (Jes, mi uzas Fajrovulpon. Mi ĉiam pensis, ke purigante per action=purge, mi purigis la retumilon -.-') Dankegon! Ĝi funkcias. Eble estas langetojn, kiuj estas ankoraŭ grizaj, sed ne gravas! --<small style="background:#f00">'''★ [[Vikipediisto:Airon90|<span style="color:#000">→ A</span>]][[Speciala:Kontribuoj/Airon90|<span style="color:#f00;background:#000">ir</span>]][[Vikipediista diskuto:Airon90|<span style="color:#000">on</span>]]'''</small> 17:39, 31. Maj 2010 (UTC) == Aktualaĵoj == Mi provis aldoni novaĵojn, sed ĉi tiu paĝo evidentiĝis esti protektita eĉ por registritaj uzantoj. Mi miras...--[[Vikipediisto:RG72|RG72]] 15:28, 31. Maj 2010 (UTC) :La ĉefpaĝo estas protektita pro kompreneblaj kialoj - tamen, la novaĵoj situas en redaktebla subpaĝo. Por redakti ilin, alklaku la ligilon "Redakti", en la suba dekstra parto de la kadro pri Aktualaĵoj. Amike, --[[Vikipediisto:WinstonSmith|WinstonSmith]] 15:36, 31. Maj 2010 (UTC) ::Nun ĝi denove funkcias. Mi ĝojas.--[[Vikipediisto:RG72|RG72]] 15:49, 31. Maj 2010 (UTC) == Ĉefpaĝo v. 2.0 == Se iu volas plibonigi la ĉefpaĝon, bv. diskuti [[Vikipedio:Ĉefpaĝo/Nova|ĉi tie]]! --<small style="background:#f00">'''★ [[Vikipediisto:Airon90|<span style="color:#000">→ A</span>]][[Speciala:Kontribuoj/Airon90|<span style="color:#f00;background:#000">ir</span>]][[Vikipediista diskuto:Airon90|<span style="color:#000">on</span>]]'''</small> 17:41, 31. Maj 2010 (UTC) ==Bildo de la tago== Ne devus esti : knabino kun SIA ...?--[[Vikipediisto:Forstbirdo|Forstbirdo]] 08:43, 12. Jun 2010 (UTC) == Artikolo de la semajno == Ĉu neniu okupiĝas pri la aktualigado de la ADLS? Tiu nuna estas tie dum tri semajnoj. [[vikipediisto:Andy|Andy]] 6 Jul 2008, 12:25 (UTC) == Ĉu Vikinovaĵo'''J''' == Ŝajnas al mi, ke la finaĵo estas perdita.--[[Uzanto:RG72|RG72]] 11:37, 22. Aŭg 2010 (UTC) == Bildo de la tago 2010 10 06 == Preskau ke hodiau la bildo estas pornografia. Mi kreas ke oni necesas honto car gi estas komplete fi. Vi provas internacia enciklopedio sed kio respekto al musulmanoj? En 2010 oni pensas en aliaj kulturoj, estas kiel la kruzadoj de novo sed ne la kruzado de kredentoj tiu fojo se ne la kruzado de la monoj kaj la malrespekto. [[Uzanto:3|3]] 22:41, 6. Okt 2010 (UTC) :Vi troigas kara, tiu bildo estas ne pli porna ol la nuna. La virina beleco ne estas malbeno, same kiel beleco de naturo, infano aŭ viro. Pornografaĵo elvokas erekcion, erotiko — deziron. Sufiĉe simpla kriterio, ĉu ne?--[[Uzanto:RG72|RG72]] 01:53, 7. Okt 2010 (UTC) :: Se ni komencus forigi ĉion kio laŭsupozo malplaĉus al iu, Vikipedio baldaŭ fariĝos nur kolekto da blankaj paĝoj. Muzulmanoj malpermesas eĉ iajn ajn bildojn: sekve se ni devus submetiĝi al ili, ni forviŝus ĉiujn bildojn. Vikipedio ne estas konstruata por komplezi al la plej forigemaj homoj en la mondo. Kaj belega bildo aŭ pentraĵo de iu mondfama artisto estas bonvenaj en ĉefpaĝo de Vikipedio, kaj eĉ ne indas diskuti ĉu iuj ne povas toleri ilin ĉar ili konsideras ilin neakcepteblaj por si. [[Vikipediisto:ArnoLagrange|<span style="color:green;">Arno</span> <span style="color:blue;">Lagrange</span>]] [[Vikipediista diskuto:ArnoLagrange|✉]] ^{[[Speciala:Emailuser/ArnoLagrange|@]]} [[Speciala:Contributions/ArnoLagrange|₪]] 04:00, 7. Okt 2010 (UTC) :::Kara 3. Mi rekomendas al vi plibonigi vian lingvonivelon antaŭ ol kritikadi ion ĉi tie. Krome viaj frazoj parte ne bone kompreneblas. Amike --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] 09:19, 7. Okt 2010 (UTC) Mi tute opinias kiel RG72 kaj Tlustulimu. Vira/Virina beleco ja ne estas malbonaĵo kaj vi devus plibonigi vian lingvoscion ĉar kelkaj vortoj el la viaj vere ne estas en vortaroj!--[[Uzanto:FiorixF1|FiorixF1]] 09:38, 7. Okt 2010 (UTC) == '''Kunlaboraĵo de la semajno''' == Mi proponas ŝovi tiun rubrikon maldekstren, ekzemple sub tiun "Artikolo de la semajno" por ke la dekstra kolumno de la ĉefpaĝo estu iom malpli longa. Nun ofte tie aperadas longaj ''bildoj de la tago'', do la kolumno iĝas tre pli longa ol tiu maldekstra. Deŝovo de iu parto de ĝi povas forigi la problemon--[[Uzanto:RG72|RG72]] 16:31, 3. Dec 2010 (UTC) == Bildo de la tago malaperis == Kio okazis?--[[Uzanto:RG72|RG72]] 15:21, 11. Dec 2010 (UTC) == CAT Wikipedia == Hello, http://ca.wikipedia.org is now with 300.000 articles can you correct the homepage? thanks --[[Uzanto:Lluis tgn|Lluis tgn]] 10:07, 13. Jan 2011 (UTC) == Aliaj lingvoj == Mi deziras scii kiel esperanta vikipedio elektas lingvojn listigitajn en "Aliaj lingvoj" - Certe ne per nombro da artikoloj, car mi rimarkis ke "uz" kun 7,553 artikoloj estas listigita, dum "eu" kun 64,626 artikoloj '''ne''' estas listigita? --[[Uzanto:Dominik|Dominik]] 09:54, 2 Mar. 2011 (UTC) :Bonjour / Bonsoir (ou bien Saluton !) Dominik, :je crois que cette explication en français devrait mieu x t'aider, même avec ton niveau d'Espéranto (Tu es bon comparé à moi qui apprend cette langue). Je commence les explications. Vous dites: <<Je désire savoir comment Wikipédia en Espéranto choisit les langues listées (en liste) dans ''Autres langues''. Certainement pas par le nombre d'articles , car je remarque que ''uz'' ,qui compte 7,553 articles, est dans la liste , mais ''eu'', qui compte 64,696 articles '''n'est pas''' dans la liste . >>. Je ne suis pas sûr à 100% mais je devrais vous aider. :Réponse: Pour les articles, il y a une liste de langues pour savoir dans quelles langues a t-on le titre de l'article. Pour ceci : <nowiki>{{ĈefPaĝoSekcioj|AliajLingvoj}}</nowiki> , sachez qu'on ne peu x pas mettre toutes les langues car il y a '''106''' Wikipédias avec plus de 10,000 articles. Une page suffirait pour les mettre tous. :Pour la question (Mi deziras scii kiel esperanta vikipedio elektas lingvojn listigitajn en "Aliaj lingvoj"), un administrateur devrait le savoir. :J'espère que cela vous a aidé un peu, :[[Uzanto:Astroscienco|Astroscienco, lernanto-esperantisto]] 23:29, 30 Nov. 2011 (UTC) ==Wikipedia in Tatar== Dear friends, may I ask you to add a hyperlink to our Tatar Wikipedia (http://tt.wikipedia.org) to you homepage. Tatars - are turkic nation living in Tatarstan Republic, second biggest nation in Russian Federation. hope to hear from you soon. sincerely yours, [[Uzanto:Muhtac|Muhtac]] 16:16, 20 Mar. 2011 (UTC) : Sorry, we only link to the most important wikis AND we provide a link to a full list of all wikipedias. If we would agree to your request we will have to agree to other request and have again 275 links in the sidebar: it is too much. [[Vikipediisto:ArnoLagrange|<span style="color:green;">Arno</span> <span style="color:blue;">Lagrange</span>]] [[Vikipediista diskuto:ArnoLagrange|✉]] ^{[[Speciala:Emailuser/ArnoLagrange|@]]} [[Speciala:Contributions/ArnoLagrange|₪]] 20:47, 20 Mar. 2011 (UTC) == Wikipedia en la [[Eŭska lingvo]] == Saluton! La [[Eŭsklingva Vikipedio]] ĵus superis 100,000 artikolojn: eble estus bone ĝisdatigi koncernajn informojn diversloke, ankaŭ en la maldekstra kolumno "Aliaj lingvoj", kie '''Euskara''' (eu) ankoraŭ forestas. Dankon --[[Uzanto:Dominik|Dominik]] 11:09, 24 Maj. 2011 (UTC) :{{farita}} [[Uzanto:Thomas Guibal|Thomas Guibal]] 04:40, 25 Maj. 2011 (UTC) ::Multajn dankojn, Thomas! Ĉu tio estas ligita, nun [[Uzanto:Kani|Kani]] plendas en Diskutejo, ke malaperis la angla lingvo... --[[Uzanto:Dominik|Dominik]] 01:09, 27 Maj. 2011 (UTC) == Aliaj lingvoj - denove == Saluton! Mi ne trovas "Swahili" (sw) inter la aliaj lingvoj - ĉu ĝi neniam ekzistis, aŭ ĉu ĝi estis senatente forigita? Antaŭdankon. --[[Uzanto:Dominik|Dominik]] 09:23, 29 Jun. 2011 (UTC) == Poŝtelefona versio == Kiam mi vizitas la ĉefpaĝon de la Esperanta Vikipedio per mia poŝtelefono, mi vidas tute malplenan paĝon. Ĉu la kreado de simpla poŝtelefona versio de la ĉefpaĝo eblas? [[Uzanto:Hiyayaywhopee|Hiyayaywhopee]] 17:39, 24 Jul. 2011 (UTC) : Mi komprenas vian atendon. Nia ĉefpaĝo estas konstruita per iom komplikaj ŝablonoj elpensitaj por bele aspekti en averaĝa komputila ekrano. Eble tial vi tute nenion vidas. Ĉu vi povus priskribi kia estu paĝo por poŝtelefono ? Ĉu vi povus provizi ekzemplojn de bonaj tiaj ĉefpaĝoj? Kaj kiel oni povus elturniĝi por ke vizitanto atingu la ĝustan paĝon depende ĉu tiu uzas komputilon aŭ poŝtelefonon ? --[[Vikipediisto:ArnoLagrange|<span style="color:green;">Arno</span> <span style="color:blue;">Lagrange</span>]] [[Vikipediista diskuto:ArnoLagrange|✉]] ^{[[Speciala:Emailuser/ArnoLagrange|@]]} [[Speciala:Contributions/ArnoLagrange|₪]] 19:15, 24 Jul. 2011 (UTC) ::Saluton, Arno kaj Hiyayaywhopee. Mi ĵus memoris, ke tio jam funkcias en la sorabaj vikipedioj. Oni devus aldoni certajn id-ojn laŭ la paĝo [[:meta:Mobile#Selectors]]. Kaj iri al bugzilo. Vidu pri la suprasoraba bugzilaĵo tie: https://bugzilla.wikimedia.org/show_bug.cgi?id=23281. Bedaŭrinde mi ne spertas pri bugzilo. Ĉu eble vi, Arno? Amike --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] 21:25, 24 Jul. 2011 (UTC) : Speciala versio por poŝtelefonoj ekzistas: http://eo.m.wikipedia.org/ --[[Uzanto:AVRS|AVRS]] 09:20, 25 Jul. 2011 (UTC) ::Vi devas aldoni - kiel Tlustulimu skribis tion - selektorojn per atributoj ''id'', ekz. ''&lt;div'' '''id=mp-dyk'''''&gt;...&lt;/div&gt;'' por la kesto ''Ĉu vi scias ke...'' (do la id-oj, pri kiuj Tlustulimu skribis, estas tiaj atributoj ''id''. Kutime vi devas antaŭ ĉio peti pri ebligo de la paĝo. Tiel longe ĝis la paĝo ne estas ŝaltita, vi nur vidas la serĉofunkcion. Sed, ŝajnas, ke la paĝo jam estas ebligita, ĉar la butono '''Hazarde''' jam montras paĝojn. Vi do devas nur enmeti la selektorojn en la originala ĉefpaĝo de eo.wikipedia.org, por ke la respektivaj partoj de tiu ĉefpaĝo povu esti ekstraktataj kaj transprenataj al eo.m.wikipedia.org. Do, enmetu la selektorojn en eo.wikipedia.org kaj poste la ĉefpaĝo de eo.m.wikipedia.org devus montri la deziritan enhavon. Se tio funkcias, vi ne bezonas skribi cimraporton en Bugzilo. --[[Uzanto:Michawiki|Michawiki]] 14:17, 25 Jul. 2011 (UTC) :::Mi ĵus provis aldoni id-ojn. Sed mi devis malfari tion, ĉar la ĉefpaĝaj ŝablonoj estas tiel aranĝitaj, ke la id estas jam uzata alie. Kiu havas ideon? La problemo ja estas, ke id povas estas uzata laŭ la normo nur unufoje je la sama elemento. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] 14:33, 25 Jul. 2011 (UTC) :::: Nu http://sv.m.wikipedia.org/ bone aspektas dum http://eo.m.wikipedia.org/ entenas preskaŭ nenion. Se <tt>id</tt> jam estas uzata, ni do tion uzu por poŝtelefonoj. la ekzemplo <tt>"id=mp-dyk"</tt> signifas "main page- do you know" (do celas la sekcion "ĉu vi scias ke ? " por ke la poŝtelefonversio povu uzi ilin. Ŝajnas ke jes ni devas fari peton en bugzilo kaj tie listigi kiujn <tt>id</tt> ni jam uzas. Mi esploros plu --[[Vikipediisto:ArnoLagrange|<span style="color:green;">Arno</span> <span style="color:blue;">Lagrange</span>]] [[Vikipediista diskuto:ArnoLagrange|✉]] ^{[[Speciala:Emailuser/ArnoLagrange|@]]} [[Speciala:Contributions/ArnoLagrange|₪]] 14:42, 25 Jul. 2011 (UTC) :::::La unua, nenomita parametro de {{ŝ|ĈefPaĝoSekcioj}} estas uzata kaj por la id kaj por la subpaĝo de la ĉefpaĝo. Tion ni verŝajne devos ŝanĝi. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] 14:46, 25 Jul. 2011 (UTC) :::::: mi tuj kreas {{ŝ|ĈefPaĝoSekcio/id}}; atendu momenton --[[Vikipediisto:ArnoLagrange|<span style="color:green;">Arno</span> <span style="color:blue;">Lagrange</span>]] [[Vikipediista diskuto:ArnoLagrange|✉]] ^{[[Speciala:Emailuser/ArnoLagrange|@]]} [[Speciala:Contributions/ArnoLagrange|₪]] 14:53, 25 Jul. 2011 (UTC) Hm, mi jam aldonis ion al {{ŝ|ĈefPaĝoSekcioj}}. Ĉu mi devos malfari tion? --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] 14:59, 25 Jul. 2011 (UTC) :Arno ĵus kreis la ŝablonon {{ŝ|ĈefPaĝoSekcio/id}}. Tamen http://eo.m.wikipedia.org/ ne ŝanĝiĝis. Ĉu eble la mobila versio estis aranĝita antaŭ la alinomigo de nia ĉefpaĝo? Se jes, ni verŝajne devos iri al bugzilo por tie mesaĝi ĉi tiun ŝanĝon. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] 15:15, 25 Jul. 2011 (UTC) :: Mi faris peton je bugzilo [https://bugzilla.wikimedia.org/show_bug.cgi?id=30048 30048]. Atendu ke iu faros la necesan ŝanĝon kaj vi vidos la rezulton poste. Vidu ankaŭ http://ru.m.wikipedia.org/ --[[Vikipediisto:ArnoLagrange|<span style="color:green;">Arno</span> <span style="color:blue;">Lagrange</span>]] [[Vikipediista diskuto:ArnoLagrange|✉]] ^{[[Speciala:Emailuser/ArnoLagrange|@]]} [[Speciala:Contributions/ArnoLagrange|₪]] 15:20, 25 Jul. 2011 (UTC) ::: Povas esti ke ni nur devas atendi refreŝigon de kaŝmemoro de la datumbazo (maksimume ses horojn mi legis ie) --[[Vikipediisto:ArnoLagrange|<span style="color:green;">Arno</span> <span style="color:blue;">Lagrange</span>]] [[Vikipediista diskuto:ArnoLagrange|✉]] ^{[[Speciala:Emailuser/ArnoLagrange|@]]} [[Speciala:Contributions/ArnoLagrange|₪]] 15:41, 25 Jul. 2011 (UTC) ::@Tlustulimu: Eble metu la liniojn kun la ŝablonoj en la ĉefpaĝo inter ''&lt;div&gt; ... &lt;/div&gt;''. Do ne ŝanĝu ion en la ŝablono mem, sed enmetu tiun etikedon kaj aldonu la atributon ''id'' al tiu etikedo. En niaj sorabaj vikipedioj tio estas solvita alimaniere kaj, laŭ mia opinio, pli bone. Tie ni havas la ''tabelforman'' ŝablonon ''Kašćik z předłohu'' (Kesto kun ŝablono), kaj vi donis al ĝi specialan parametron ''mp-id'', kies nomo diferencas disde la la nomo de la parametro ''id''. --[[Uzanto:Michawiki|Michawiki]] 16:47, 25 Jul. 2011 (UTC) :::@Arno: Mi bedaŭrinde ne plu rememoras, ĉu la vidigo de hazarda paĝo jam funkcias antaŭ ebligo de la mobila ĉefpaĝo. Eble jes, kaj tiukaze oni devas peti pri ebligo de la mobila ĉefpaĝo en Bugzilo aŭ skribi al [http://meta.wikimedia.org/wiki/User:Hcatlin Hcatlin]. Laŭ mia scio sv.m.wikipedia.org havas specialan enhavon kaj ne simple ekstraktitan el sv.wikipedia.org. --[[Uzanto:Michawiki|Michawiki]] 16:47, 25 Jul. 2011 (UTC) La [http://eo.m.wikipedia.org poŝtelefona ĉefpaĝo] nun funkcias! --[[Uzanto:Michawiki|Michawiki]] 23:15, 29 Jul. 2011 (UTC) : Brave ! Per niaj penoj ni atingis rezulton ! --[[Vikipediisto:ArnoLagrange|<span style="color:green;">Arno</span> <span style="color:blue;">Lagrange</span>]] [[Vikipediista diskuto:ArnoLagrange|✉]] ^{[[Speciala:Emailuser/ArnoLagrange|@]]} [[Speciala:Contributions/ArnoLagrange|₪]] 07:39, 30 Jul. 2011 (UTC) Bone! Sed.... bedaŭrinde, mi nun vidas version de la 4-a de aŭgusto. Ĝi devus aŭtomate ĝisdatiĝi, ĉu ne? [[Uzanto:Hiyayaywhopee|Hiyayaywhopee]] 04:10, 10 Aŭg. 2011 (UTC) : Ve! Mi atentigis pri tio je [https://bugzilla.wikimedia.org/show_bug.cgi?id=30048#c1 30048#c1] {{alss}} 05:28, 10 Aŭg. 2011 (UTC) === Vidu ankaŭ === * [https://bugzilla.wikimedia.org/buglist.cgi?query_format=specific&order=relevance%20desc&bug_status=__all__&product=Wikipedia%20Mobile&content=Mobile%20homepage%20&list_id=18514 liston da petoj koncerne ĉefpaĝojn pretigitajn por poŝtelefonoj] * [https://bugzilla.wikimedia.org/show_bug.cgi?id=23263 Add default selectors to esperanto mobile homepage] David Maddock 2010-04-20 * [[QRpedia]] ===Vikipediaj poŝtelefonaj ĉefpaĝoj=== Jen ekzemploj de bele aranĝitaj ĉefpaĝoj por poŝtelefono: {{Vikipediaj poŝtelefonaj ĉefpaĝoj|ar|bn|ca|dsb|el|en|eo|fa|hsb|ku|ml|pl|ru|sv|tt|zh}} == En la "Aliaj Lingvoj" sekcio == En la angla Vikipedio, maldekstre estas alternativo "Complete list". Kopias? [[Uzanto:Brightgalrs|Brightgalrs]] 12:02, 5 Aŭg. 2011 (UTC) :{{Farita}}'' ({{Farita|done}})'' {{alss}} 13:41, 5 Aŭg. 2011 (UTC) == Bildo de la tago 2011-08-06 == La jaro estis 2007, ne 2000. 2000 estas la numero de la tankspeco. --[[Uzanto:Haruo|Haruo]] 03:47, 6 Aŭg. 2011 (UTC) :Nu kompreneble, la milito nur komenciĝis en 2001. Mi certe estis drogita redaktante tion. Korektita, dankon ! [[Uzanto:Thomas Guibal|Thomas Guibal]] 04:15, 6 Aŭg. 2011 (UTC) == stabo, ne ŝtabo (Aktualaĵoj, 4-an de aŭgusto) == "Estro de la ĝenerala ŝtabo" (eraro) --[[Uzanto:Haruo|Haruo]] 05:39, 6 Aŭg. 2011 (UTC) == LOT (aktualaĵoj, 5-a de aŭg) == Oni ŝanĝu la ligilon al [[Polskie Linie Lotnicze LOT|LOT]] anst. [[LOT]]. --[[Uzanto:Haruo|Haruo]] 00:47, 7 Aŭg. 2011 (UTC) :Farite - supozeble ankaŭ vi povas/rajtas korekti erarojn alklakante la vorton "redakti" sub la koncerna framo? --[[Uzanto:Dominik|Dominik]] 01:06, 7 Aŭg. 2011 (UTC) ::Eble. Mi supozis, ke necesas esti administranto por korekti ĉe la Ĉefpaĝo, kaj hieraŭ kiam mi provis trovi lokon por redakti pri tiu nederlanda tanko mi ne sukcesis. --[[Uzanto:Haruo|Haruo]] 02:26, 7 Aŭg. 2011 (UTC) :::Pri la bildo de la tago, tio estas multe pli komplika afero - oni alklaku al "Aldonu la venontan bildon!" kaj poste provu elturniĝi en la labirinto por atingi la ĝustan lokon: bildoj kaj tekstoj ne troviĝas samloke... --[[Uzanto:Dominik|Dominik]] 03:21, 7 Aŭg. 2011 (UTC) == Saturno... == La korekta ligilo estas [[Saturno (planedo)]]. [[Uzanto:Bobnorwal|Bobnorwal]] 03:48, 7 Aŭg. 2011 (UTC) :Mi korektis ligilon. --[[Uzanto:Dominik|Dominik]] 04:57, 7 Aŭg. 2011 (UTC) == Jam sufiĉe super 150 000... == Kie estas la ora vikiglobo? --[[Uzanto:Haruo|Haruo]] 19:34, 7 Aŭg. 2011 (UTC) :Mi alŝutis [[:Dosiero:Vikipedio_150000.png]] al [[:Dosiero:Wiki.png]] kaj faris peton je [https://bugzilla.wikimedia.org/show_bug.cgi?id=30268 bugzilo 30268] por ke ĝi fariĝu momente la logobildo de la projekto. Ĝis nun tamen ne funkcias. {{alss}} 19:47, 7 Aŭg. 2011 (UTC) ::Ĉu utilus plendo miaflanke al Bugzilla? Mi vere ne komprenas, kial la ŝanĝo tiom ĉi prokrastiĝas. --[[Uzanto:Haruo|Haruo]] 19:59, 7 Aŭg. 2011 (UTC) ::: Bonvolu tion fari ! ĉar laŭ mia kompreno, sufiĉis alŝuti la dosieron kia Wiki.png kaj devintus funkcii. Laŭ tio kion mi memoras ni tiel agis okaze de la cent-mila kaj funkciis simple. {{alss}} 21:16, 7 Aŭg. 2011 (UTC) ::::Bone, mi provos. Supozeble plej utilos fari angle. --[[Uzanto:Haruo|Haruo]] 23:55, 7 Aŭg. 2011 (UTC) Jen respondo (aŭ pli ĝuste, komento, ĉar respondo eble devus esti pli helpa), kiun mi ricevis de iu Dan Collins ĉe Bugzilla: :https://bugzilla.wikimedia.org/show_bug.cgi?id=30268 :--- Comment #7 from Dan Collins <EN.WP.ST47@gmail.com> 2011-08-08 01:14:39 UTC --- :It hasn't been done yet because at no point in the past ten hours has anyone :with shell access come upon this request and decided to act upon it. If I had :to guess, I'd say it's because it's a weekend. Someone will get to it, and once :they do, you'll be able to change the logo at will by uploading a new one in :place of the old one. Klare, la sistemo estas kaj malpli simpla kaj malpli aŭtomata ol Arno (kaj mi) supozis. --[[Uzanto:Haruo|Haruo]] 02:14, 8 Aŭg. 2011 (UTC) Nun estas preskaŭ mardo, mi komencas timi ke iu ne faras sian taskon. --[[Uzanto:Haruo|Haruo]] 23:12, 8 Aŭg. 2011 (UTC) == Kontrolas => regas == La aktuala artikolo de la semajno, laŭ la ĉefpaĝo, informas ke tiu respubliko "kontrolas" la plej grandan parton. La artikolo mem korektis tion al "regas sur [la parto]". Mi mem preferus "regas ...on" anstataŭ "regas sur ...o", tamen la korektendaĵo estas la citaĵo en la ĉefpaĝo, kiu daŭre misuzas "kontrolas". Mi ne vidas lokon por korekti tion sen administra interveno, do... --[[Uzanto:Haruo|Haruo]] 20:16, 14 Aŭg. 2011 (UTC) :Ankoraŭ ne korektita. Mi korektus ĝin, se mi povus. --[[Uzanto:Haruo|Haruo]] 18:22, 16 Aŭg. 2011 (UTC) ::Korektita. (ne necesas administraj rajtoj por redakti [[Vikipedio:Elstaraj artikoloj/Respubliko Montara Karabaĥo]] kaj aliajn tiajn paĝojn). Kore, [[Uzanto:Thomas Guibal|Thomas Guibal]] 18:40, 16 Aŭg. 2011 (UTC) == Ĉu vi scias ke...? == Devus esti "sciIs", ne "sciAs". == Survey on this wikipedia == Hi, I'm sorry, but I cannot speak Esperanto. I therefore write in English, if it is okay. I am from Germany, Bremen, and I am studying linguistics and I have a seminar on language ausbau. This is, when a language doesn't have enough words to express all the modern things and it gets then upgrated with new expressions to fulfill it. And I want to study how Wikipedia can help on that and this is why I doing those surveys. I have two questions for you: 1. What do you think is the contribution of Wikipedia that your languages gets beter developped and gets new expressions for modern things, 2. How do you build new words, are there certain patterns or methods? (And would you be so kind and show me, where you are discussing on new words?) I would be really thankful, if there came some meanings and answers together. Thank you very much, Sincerely [[Uzanto:Zylbath|Zylbath]] 17:14, 13 Sep. 2011 (UTC) :Hello and welcome, Zylbath! The Esperanto Wikipedia could theoretically have a significant impact on the adoption of neologisms or Esperantized versions of words, as there are very few online Esperanto reference guides. Esperanto itself has a smart system of afixes, which makes it so that expressing new words doesn't ''necessarily'' require a new word to be created; merely a new arrangement of afixes. For example: the word ''computer'' is ''komputilo''. ''Komputi'' means to compute, and ''ilo'' means tool, so, literally, ''a tool for computing''. Because of this system, Esperanto very seldom has trouble when referring to new objects or ideas. There is no central place where new words or neologisms are agreed upon. Rather, it is usage who determines the fate of a candidate word. If it makes sense and sounds okay, then users will likely adopt it. You can look up more details about this kind of word construction [[:en:Esperanto|here]]. ~<span style='color: green'>★ '''[[Vikipediisto:Pikolas|pikolas]]''' ^{[[Vikipediista diskuto:Pikolas|d]]}</span> 22:06, 17 Dec. 2011 (UTC) == Animitaj bildoj en "Bildo de la tago" == Mi estus danka se iu administranto forigus animitajn bildojn el "Bildo de la tago": pro ili, [[Firefox]] forkonsumas pli multe da procesoro ol normale kaj la komputilo ankoraŭ pli malrapidas. --[[Uzanto:Dominik|Dominik]] 07:22, 5 Okt. 2011 (UTC) Alia komento: La hodiaŭa bildo havas ligon "Homocinetika transmisiilo" al iu franca paĝo. Kial ne al [[egal-mova artiko]]? - [[Uzanto:Moldur|Moldur]] 17:44, 5 Okt. 2011 (UTC) == Problemo kun la "Bildo de la tago" == La Bildo de la tago de hodiaŭ esta tro granda, iu devus korektigi ĝin. Dankon --[[Dosiero:Flag of Santiago de Cali.svg|25px]] [[Uzanto:Remux|Remux]] - '''''Mi neniam forgesos ke mi enamiĝis de floro''''' [[Uzanto-Diskuto:Remux|Ĉu mi povas helpi vin en io?]][[Dosiero:Esperanto star.png|20px]] 03:24, 11 Okt. 2011 (UTC) : Mi korektis {{ŝ|Bildo de la Tago2/ĉefpaĝo/kodo}} kiu entenis sintaksan eraron. {{alss}} 05:19, 11 Okt. 2011 (UTC) == Lasta? Nepre ŝanĝenda == En la artikolo de la semajno '''Islamo''', la ĉerpaĵo en la ĉefpaĝo havas ekstran vorton "lasta" kiun oni nepre forigu. Bv. vidi mian mesaĝon en [[Diskuto:Islamo#Mahomedo_la_lasta.3F]]. Mi jam korektis la artikolon mem. --[[Uzanto:Haruo|Haruo]] 01:43, 4 Feb. 2012 (UTC) :Bonvolu k.e.p. baldaŭ elimini la vorton "lasta". Tio misprezentas la unuan kolonon de Islamo. --[[Uzanto:Haruo|Haruo]] 14:41, 4 Feb. 2012 (UTC) == Problemo pri Bildo de la tago == Ĝi denove estas tro granda. Ĉu iu povas korekti tion? Mi rimarkis tion matene, sed ĝis vespero nenio ŝanĝiĝis.--[[Uzanto:RG72|RG72]] ([[Uzanto-Diskuto:RG72|diskuto]]) 13:24, 21 Feb. 2012 (UTC) :Saluton, RG72. Dankon pro via atentigo. En {{Ŝ|Bildo de la Tago2/146}} mankis la difino por la bilda grandeco. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 15:50, 21 Feb. 2012 (UTC) == Nomoj de monatoj en esperanto en vikipedio == La nomoj de monatoj en esperanto oficiale estas propraj nomoj do devus komenciĝi per majuskla litero kiel estas en PIV. Kial Vikipedio ne obeas tiun oficialan regulon kaj sur la ĉefa paĝo kaj en la kalendaraj ŝablonoj? Kiu korektos tion? --[[Uzanto:Xian|Xian]] ([[Uzanto-Diskuto:Xian|diskuto]]) 6-an de Marto 2012 == Sadat Hassan Manto == "Sadat Hassan MANTO" (naskiĝis la 11an de majo 1912 en Ludhanjo, mortis la 18an de januaro 1955 en Lahoro) estis novelisto de la urdua lingvo. Li estas plej konata por siaj noveloj t.e. 'Bu' (Odoro), 'Khol Do' Malfermu ĝin), 'Thanda Gosht' (Malvarma Viando) kaj lia elstara verko 'Toba Tek Singh'. Manto ankaŭ estis skriptisto de filmo kaj radio, kaj ĵurnalisto. En lia mallonga vivo, li publikigis 22 kolektojn de noveloj, 1 romano, 5 kolektoj de radio-teatraĵoj, 3 kolektoj de eseoj, 2 kolekoj de personaj skizoj. Manto estis juĝita de obsceneco, 3 foje antaŭ 1947 kaj 3 foje post 1947 en Pakistano sed neniam kondamnita. "Verkisto prenas sian plumon, nur kiam lia sentemo estas vundita". (MANTO) == Ĉu vi scias ke - ne plu redaktebla == Mi ne sukcesis nun redakti ĝin, kial? Necesas redukti unuan parton (faktoj el novaj artikoloj) ĝis 5 - kiel estis tradicie.--[[Uzanto:RG72|RG72]] ([[Uzanto-Diskuto:RG72|diskuto]]) 16:13, 13 Jun. 2012 (UTC) : Mi riparis la fuŝitan ligilon --[[Vikipediisto:ArnoLagrange|<span style="color:green;">Arno</span> <span style="color:blue;">Lagrange</span>]] [[Vikipediista diskuto:ArnoLagrange|✉]] ^{[[Speciala:Emailuser/ArnoLagrange|@]]} [[Speciala:Contributions/ArnoLagrange|₪]] 19:26, 17 Jun. 2012 (UTC) == http://epo.wikitrans.net/ == what does "http://epo.wikitrans.net" do - is it also esperanto?--[[Uzanto:Dudy001|Dudy001]] ([[Uzanto-Diskuto:Dudy001|diskuto]]) 16:51, 17 Jun. 2012 (UTC) :[[WikiTrans]] provides automatic translation in Esperanto of English Wikipedia articles. It is machine edited Esperanto version of Wikipedia while our Vikipedio is mostly edited by humans. --[[Vikipediisto:ArnoLagrange|<span style="color:green;">Arno</span> <span style="color:blue;">Lagrange</span>]] [[Vikipediista diskuto:ArnoLagrange|✉]] ^{[[Speciala:Emailuser/ArnoLagrange|@]]} [[Speciala:Contributions/ArnoLagrange|₪]] 19:21, 17 Jun. 2012 (UTC) == Ĝisdatigo de ligiloj al ADLS == Mi petas iun administrantoj ŝanĝi la ligilojn rilataj al ADLS. La ligilo "Voĉdonu!" estu "Proponu!" kaj la ligilo "Redakti" povas tute foresti kiel ne plu bezonata. --[[Uzanto:KuboF|KuboF]] ([[Uzanto-Diskuto:KuboF|diskuto]]) 18:27, 4 Dec. 2012 (UTC) == Aliaj projektoj == Saluton. Mi hodiaŭ rimarkis, ke la kesto pri la "Aliaj projektoj" estas jam malaktuala. Mankas tie du novaj projektoj, nome Vikidataro (Wikidata) kaj Vikivojaĝaro (Wikivoyage). Mi proponas aldoni ilin al {{Ŝ|ĈefPaĝo/AliajProjektoj}} kaj tiam uzi la okazon iomete plimalgrandigi la simbolojn. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 18:00, 21 Jan. 2013 (UTC) : Jes bona ideo! faru kuraĝe ! --[[Vikipediisto:ArnoLagrange|<span style="color:green;">Arno</span> <span style="color:blue;">Lagrange</span>]] [[Vikipediista diskuto:ArnoLagrange|✉]] ^{[[Speciala:Emailuser/ArnoLagrange|@]]} [[Speciala:Contributions/ArnoLagrange|₪]] 02:11, 22 Jan. 2013 (UTC) ::Saluton, Arno. Mi ĵus aldonis la projektojn Vikidataro (Wikidata) kaj Vikivojaĝaro (Wikivoyage) al {{Ŝ|ĈefPaĝo/AliajProjektoj}}. Sed mi ŝanĝis la tabelon, ke ĝi aperas en du vicoj. Alie ĝi estus tro larĝa por la nuna ĉefpaĝo kaj por [[Uzanto:Tlustulimu/Ĉefpaĝo|mia skizo]]. Nun ankoraŭ ŝanĝendas la ordigo de la projektoj. Ĉu mi ordigu ĉion laŭ la esperantaj nomoj? --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 09:56, 22 Jan. 2013 (UTC) ::: Pri ordigo estas tute diskutinda. Ĉu de la plej grava al la malplej grava ? Ĉu de plej ĝenerala al plej specifa? Ĉu alfabete? Mi havas neniun ideon pri kio plej taŭgus. Mi ŝatas la cirklan prezenton de la vikimediaj projektoj kvazaŭ ili ĉiuj kunsidus ĉe iu [[Ronda Tablo]]. {{alss}} 21:28, 23 Jan. 2013 (UTC) == Nova aspekto okaze de 175000a artiklolo == Saluton. Mi ĵus vidis, ke ni baldaŭ atingos la 175000an artikolon. Okaze de tio, mi kreis novan aspekton de la ĉefpaĝo sur [[Uzanto:Tlustulimu/Ĉefpaĝo‎|mia subpaĝo]]. Ĝi enhavas la samajn informojn kiel la aktuala versio, sed aldonas eĉ ion pri la ŝablona projekto. Ĝiaj ŝablonoj estas ja fakte bezonataj por ĉiuj artikoloj kaj projektaj paĝoj. La nova aspekto estas iomete pli kolora, ĉar la koloraj partoj estas iomete pli larĝaj. Sed mi transprenis eĉ la kolorojn kaj bildetojn el la nuna versio. Krome mi aldonis rondigitajn angulojn, ĉar la plej novaj foliumiloj jam subtenas tion. Kaj sub la kesto ŝajnas esti iu mallarĝa ombro, kio kaŭzas ke la kestoj ŝajnas ŝvebi super la fono. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 19:44, 23 Jan. 2013 (UTC) : Je ‎23:45, 23 Jan. 2013 kreiĝis 175 000a artikolo. Temas pri asteroido [[7331 Balindblad]] far {{uzanto2| ‎Jean-François Clet}} Gratulojn al ĉiuj ! === Por === # {{Por}} --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 19:44, 23 Jan. 2013 (UTC) # {{Por}} Aprobas la freŝan aspekton [[Uzanto:Yekrats|Yekrats]]! ([[Uzanto-Diskuto:Yekrats|diskuto]]) 20:50, 23 Jan. 2013 (UTC) # {{Por}} Dekfoje por ! Ni jubileu la 175 000an artikolon kun nova belaspekta vesto. Dankon al Reneĉjo ! {{alss}} 21:24, 23 Jan. 2013 (UTC) # {{Por}} Mi subtenas la novan aspekton (kvankam mi persone ankaŭ povus pluvivi kun la ĝisnuna). Mi nur petus ke la kesto "Aktivecoj de ŝablonkreantoj" sube dekstre ne prenu tiom da spaco: mi ne kontraŭas elstarige atentigi pri ĝi, sed en la nuna amplekso de ĉefpaĝaj kvadratcentimetroj ĝi ŝajnas al mi eksterproporcie akcentigata. [[Uzanto:ThomasPusch|ThomasPusch]] ([[Uzanto-Diskuto:ThomasPusch|diskuto]]) 09:45, 24 Jan. 2013 (UTC) === Kontraŭ === # {{Kontraŭ}} pardonu, sed la propono de Tlustulimu estas al mi eĉ pli malplaĉa ol la nuna aspekto de la ĉefpaĝo; mi plene subtenas novan aspekton, sed ne tiun ĉi. Belaspekta varianto estus ekzemple [[Uzanto:Airon90/NovaĈefpaĝo]] ... [[Uzanto:Darkweasel94|darkweasel94]] ([[Uzanto-Diskuto:Darkweasel94|diskuto]]) 21:30, 23 Jan. 2013 (UTC) === Diskuto === La propono de Airon90 estas vere fuŝa: la paĝo estas pli larĝa ol la ekrano! Cetere mi trovas pli gaja kaj eleganta la proponon de Tlustulimu ol tiun de Airon: mi sentas malgaja tiujn tute senkolorajn paĝojn! Nu afero pri gusto kaj modo. La nuna modo estas al helega blanka aspekto sen ia fantazio. Al iuj tio plaĉas, ne al mi. {{alss}} 01:03, 24 Jan. 2013 (UTC) :Pri la larĝeco vi pravas, tio ŝajnas tamen korektebla. Koncerne la kolorojn, jes jen vere afero de gustoj - mi preferas simplecon kontraŭ troa bunteco. [[Uzanto:Darkweasel94|darkweasel94]] ([[Uzanto-Diskuto:Darkweasel94|diskuto]]) 07:31, 24 Jan. 2013 (UTC) Mi ĵus malgrandigis iomete la dekstre aperantan keston por "Aktivecoj de ŝablonkreantoj". La forigitan tekston mi aldonis al [[Projekto:Ŝablonoj/Farenda]]. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 10:03, 24 Jan. 2013 (UTC) Kiam ni aktivigu la novan aspekton? Ĉu post semajno? --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 19:28, 25 Jan. 2013 (UTC) : Kial atendi ? Se la propono estas preta, vi povus tuj enmeti ĝin anstataŭ la nuna. Ni jam maltrafis la 150-milanjubileon! Ne atendu venontan jubileon. --[[Vikipediisto:ArnoLagrange|<span style="color:green;">Arno</span> <span style="color:blue;">Lagrange</span>]] [[Vikipediista diskuto:ArnoLagrange|✉]] ^{[[Speciala:Emailuser/ArnoLagrange|@]]} [[Speciala:Contributions/ArnoLagrange|₪]] 19:42, 25 Jan. 2013 (UTC) ::Nu bone, Arno. Sed dum antaŭrigarda testo, ĉu ĉio funkcias, malaperis la intervikiaj ligiloj. Do, kie ili estas? --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 20:09, 25 Jan. 2013 (UTC) :::{{farita}} Mi jam trovis la ŝablonon, kiu enhavas la intervikiajn ligilojn, nome {{Ŝ|ĈefPaĝo/AliajLingvoj}}. Sed la nova versio ja uzas {{Ŝ|ĈefPaĝo/AliajLingvoj/AL}}, kiu antaŭ kelkaj minutoj ankoraŭ ne enhavis la ligilojn. Post aldono de ili, mi aktualigis la paĝon laŭ mia propono. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 20:23, 25 Jan. 2013 (UTC) ::::Saluton. Mi ĵus "riparis" la porteblan version aldonante plian parametron al la baza ŝablono {{Ŝ|Ĉefpaĝo kesto-2013}} kaj al kelkaj kestoj. Espereble tio sufiĉis. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 17:47, 26 Jan. 2013 (UTC) En la portebla [http://eo.m.wikipedia.org/wiki/Vikipedio:%C4%88efpa%C4%9Do versio] nun aperas nur la artikolo de la semajno. Ŝajnas ke kiam mi unuafoje pretigis tiun paĝon ĝi entenis almenaŭ la aktualaĵojn. Mi ĵus kontrolis ke tiel estas en la angla kaj franca versioj. Temas pri uzi la taŭgajn identigilojn kaj zorgi ke ili ja estu aktivigitaj (petu ĉe bugzilo). Cetere {{Ŝ|ĈefPaĝo/AliajLingvoj/AL}} estis provizor nomo kie AL estas la komencliteroj de mia nomo. Mi supozis ke se mia propono taŭgas vi simple enmetus mian kodon anstataŭ la antaŭe ekzistintan en {{Ŝ|ĈefPaĝo/AliajLingvoj}}. Tial mi ne tien enmetis la interlingvajn ligilojn. --[[Vikipediisto:ArnoLagrange|<span style="color:green;">Arno</span> <span style="color:blue;">Lagrange</span>]] [[Vikipediista diskuto:ArnoLagrange|✉]] ^{[[Speciala:Emailuser/ArnoLagrange|@]]} [[Speciala:Contributions/ArnoLagrange|₪]] 22:47, 26 Jan. 2013 (UTC) : En la [http://de.m.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Hauptseite germanlingva] estas eĉ pli ! {{alss}} 22:49, 26 Jan. 2013 (UTC) ::Miaopinie en portebla versio devus esti laŭeble ĉio, kio estas en la neportebla versio. Minimumigitaj porteblaj versioj estas por mi, kiu nemalofte uzas poŝtelefonon por retumi, unu el la plej grandaj ĝenaĵoj. [[Uzanto:Darkweasel94|darkweasel94]] ([[Uzanto-Diskuto:Darkweasel94|diskuto]]) 23:03, 26 Jan. 2013 (UTC) Saluton. Mi ĵus rigardis la identigilojn (angle ''ID''s) de HTML en la [http://de.m.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Hauptseite germanlingva]. Tie mi rimarkis, ke ili ne plu komenciĝas per "mp", sed per "mf". Mi ŝanĝis laŭ tio kaj subite la [http://eo.m.wikipedia.org/wiki/Vikipedio:%C4%88efpa%C4%9Do porteble versio] enhavas pli da kestoj. La titoloj mankas, ĉar ili devas esti aranĝataj kiel &lt;h2&gt; aŭ simile. Sed tion mi ja ŝanĝis pro kromefiko de iu skripto. Mi povas malfari la ŝanĝon kaj samtempe forigi la skripton, se ĝi ne plu estas bezonata. Alie la skripto devus esti iel ŝanĝata, ke ĝi ne plu traktas la nunan ĉefpaĝon. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 07:54, 27 Jan. 2013 (UTC) == Bildo de la tago == Mi proponas por ke estos <del>linko</del>ligilo al eo-artikolo. Eĉ estus ruĝa. [[Uzanto:Marek Mazurkiewicz|Marek Mazurkiewicz]] ([[Uzanto-Diskuto:Marek Mazurkiewicz|diskuto]]) 16:54, 2 Apr. 2013 (UTC) Mi pardonpetas pri la lastatempa ripetado de la bildoj; mi kredis ke ekstraj bildoj endis kaj mi aldonis kelkajn, sed pro ke la kodo uzas la nombron da bildoj, la efiko estis la neatendita retropaŝo de la hodiaŭa loko en la listo. La [[Ŝablono:Bildo de la Tago2/ĉefpaĝo/kodo|ŝablono]] estas protektita kaj mi ne povas ŝanĝi la kodon por korekti la sinsekvon. [[Uzanto:Andrew Woods|Andrew Woods]] ([[Uzanto-Diskuto:Andrew Woods|diskuto]]) 13:58, 17 Apr. 2013 (UTC) Ĉu iu ajn povas korekti ĉi tiun protektitan [[Ŝablono:Bildo de la Tago2/11|Bildon de la Tago]]? La nomo de la dosiero devus esti '''ItsukushimaSakeOfferings.jpg''' [[Uzanto:Andrew Woods|Andrew Woods]] ([[Uzanto-Diskuto:Andrew Woods|diskuto]]) 08:22, 11 Maj. 2013 (UTC) :@Andrew. {{farita}} La bildo nun estas korektita kaj videbla en la [[Ŝablono:Bildo de la Tago2/11|menciita ŝablono]]. :@Marek. [[Linko]] estas kato, ne iu informatika termino. Tio, kion vi celis, en esperanto nomiĝas ''ligilo''. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 08:58, 11 Maj. 2013 (UTC) :: @Tlustulimu dankon [[Uzanto:Marek Mazurkiewicz|Marek Mazurkiewicz]] ([[Uzanto-Diskuto:Marek Mazurkiewicz|diskuto]]) 10:33, 11 Maj. 2013 (UTC) == neesperanta informo == La ligilo [[Vikipedio:Ĉefpaĝo#AliajLingvoj]] ligita el la teksto "aliaj ligiloj" kaj ĝia bildo ne ekzistas. Krome estas ligilo por neesperantaj lengantoj al [[Vikipedio:Ambasadorejo]], sed ne al [[Vikipedio:Diskutejo/Neesperanto]], kiu miaopinie estas plitaŭga en la ĉefpaĝo. Ĉu ni faru "aliaj ligiloj"-on ligi al [[Vikipedio:Diskutejo/Neesperanto]]? --[[Uzanto:Salatonbv|Salatonbv]] ([[Uzanto-Diskuto:Salatonbv|diskuto]]) 05:49, 20 Aŭg. 2014 (UTC) : La ligilo #AliajLingvoj evidente temis pri ligilaro de alilingvaj Vikipedioj. Ŝajne okazis problemo dum lasta (?) ŝanĝo de ĉefpaĝo. Mi ĵus aldonis ankron en ĝustan loko kaj ĝi funkcias. : La celon de ''Ambasadorejo'' mi ne tre bone komprenas kaj nun ŝajnas, ke ŝanĝo al ''Neesperantejo'' estus bona. [[Vikipedio:Redaktu kun kuraĝo|Redaktu kun kuraĝo]]! --[[Uzanto:KuboF|KuboF]] ([[Uzanto-Diskuto:KuboF|diskuto]]) 17:08, 20 Aŭg. 2014 (UTC) :: Dankon pro <s>origi</s> ankron <small>[[VP:-)|:-)]]</small> aldoni. Mi argumentas [[Vikipedia diskuto:Ambasadorejo#La uzo de ĉi tiuj projekta paĝo kaj diskutopaĝo|ĉi tie]] pri Ambasadorejo kaj Neesperantejo, sed vi pravas, mi redaktos kun kuraĝo.--[[Uzanto:Salatonbv|Salatonbv]] ([[Uzanto-Diskuto:Salatonbv|diskuto]]) 00:29, 21 Aŭg. 2014 (UTC) Kial ne metu ligilon al la ambasadorejo ie en la ĉefpaĝo, eble sub la paĝo, "Welcome to the Esperanto Wikipedia. For assistance in other languages, please see the [[embassy]]." == [https://en.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Today%27s_articles_for_improvement Today's articles for improvement project] == On the English Wikipedia, we started a project called [https://en.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Today%27s_articles_for_improvement TAFI]. Each week we identify underdeveloped articles that require improvement. Our goal is to use widespread collaborative editing to improve articles to Good article, Featured article or Featured list quality over a short time frame. This is all about improving important articles in a collaborative manner, and also inspiring readers of Wikipedia to also try editing. We think it is a very important and interesting idea that will make Wikipedia a better place to work. It has been [https://en.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Today%27s_articles_for_improvement/Accomplishments very successful so far], and the concept has [https://translate.google.com/translate?sl=auto&tl=en&js=y&prev=_t&hl=en&ie=UTF-8&u=https%3A%2F%2Fhi.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25E0%25A4%25B5%25E0%25A4%25BF%25E0%25A4%2595%25E0%25A4%25BF%25E0%25A4%25AA%25E0%25A5%2580%25E0%25A4%25A1%25E0%25A4%25BF%25E0%25A4%25AF%25E0%25A4%25BE%3A%25E0%25A4%2587%25E0%25A4%25B8_%25E0%25A4%25B8%25E0%25A4%25AA%25E0%25A5%258D%25E0%25A4%25A4%25E0%25A4%25BE%25E0%25A4%25B9_%25E0%25A4%2595%25E0%25A4%25BE_%25E0%25A4%25B8%25E0%25A5%2581%25E0%25A4%25A7%25E0%25A4%25BE%25E0%25A4%25B0_%25E0%25A4%25B9%25E0%25A5%2587%25E0%25A4%25A4%25E0%25A5%2581_%25E0%25A4%25B2%25E0%25A5%2587%25E0%25A4%2596&edit-text=&act=url spread to the Hindi Wikipedia] where it has been well received. We wanted to know if your Wikipedia was interested in setting up its own version of TAFI. Please contact us [https://en.wikipedia.org/wiki/Wikipedia_talk:Today%27s_articles_for_improvement on our talk page] or here if you are interested.--[[User:Coin945|Coin945]] ([[User talk:Coin945|talk]]) 17:48, 2 September 2014 (UTC) == Bildo de la tago 2014 11 26 == Gratulojn pro la belega bildo de la [[baobabo]].[[Uzanto:Claudio Pistilli|Claudio Pistilli]] ([[Uzanto-Diskuto:Claudio Pistilli|diskuto]]) 11:46, 11 Mar. 2015 (UTC) == Bildo de la tago 2015-03-20 koliziantaj galaksioj== Vidu la artikolon [[interagantaj galaksioj]], kie vi trovas superrigardon kaj bildojn pri la tuta temo. --[[Uzanto:Hans Eo|Hans Eo]] ([[Uzanto-Diskuto:Hans Eo|diskuto]]) 13:41, 20 Mar. 2015 (UTC) == [[Ideografia vikiarbo]] == Sekcio '''Kategorioj''' > '''Aliaj indeksoj''' komenciĝas per [[Ideografia vikiarbo]]. Sed ĉe la supro de tiu paĝo sidas granda avertilo: {{historia}} Se la paĝo ne estas uzata — efektive, neuz-endas — ĝi nepre ne estu reklamata ĉe la ĉefpaĝo! Male, ni tute deprenu ĝin el tiu montro, ĉu ne? --[[Uzanto:Thnidu|Thnidu]] ([[Uzanto-Diskuto:Thnidu|diskuto]]) 08:41, 9 Apr. 2015 (UTC) : {{Farita}} per [[Special:Diff/5653030]]. Dankon, [[Uzanto:Thnidu|Thnidu]], pro atentigo! --[[Uzanto:KuboF|KuboF]] ([[Uzanto-Diskuto:KuboF|diskuto]]) 12:47, 11 Apr. 2015 (UTC) ==Perfortaj bildoj== Mi ĉiam laŭdis la belegajn bildojn montratajn sur la unua paĝo de Vikipedio, sed mi ne povas laŭdi perfortajn bildojn, ĉefe de homoj kiuj kredas en la povo de la perforto. Mi gratulas Vikipedion pro la belaj pejzaĝoj jam montritaj, sed ne povas laŭdi bildojn de homoj portantaj armilojn. Tio ne portas pacon al la mondo. [[Uzanto:Claudio Pistilli|Claudio Pistilli]] ([[Uzanto-Diskuto:Claudio Pistilli|diskuto]]) 11:17, 19 Okt. 2015 (UTC) ==Gratulojn al la Vikipediistoj== Kion mi plej ŝatas en la ĉefpaĝo de Vikipedio ĝenerale estas la belegaj bildoj de la tago. Tre plaĉa estas vidi la esperantan mapon de [[Pollando]], mi persone amegas geografion kaj mapojn. Gratulojn al tiu kiu havis la ideon meti la mapon, bildoj de birdoj kaj naturo ankaŭ estas neforgeseblaj. Mia koro batas ĝoje kiam mi vidas la bonan uzon de la lingvo de Zamenhof. Gratulojn, gratulojn, gratulojn. [[Uzanto:Claudio Pistilli|Claudio Pistilli]] ([[Uzanto-Diskuto:Claudio Pistilli|diskuto]]) 10:38, 4 Nov. 2015 (UTC) == "Indonezia lingvo" dufoje == Sub "Aliaj lingvoj", en la sekcio "Pli ol 200 000 artikoloj", ripetiĝas jene: : [https://id.wikipedia.org/wiki/ Indonezia (Bahasa Indonesia)] • [https://id.wikipedia.org/wiki/ Indonezia (Bahasa Indonesia)] Kaj la teksto kaj la ligilo estas identaj ĉe la du prezentoj. Nepre estu forigita unu. --[[Uzanto:Thnidu|Thnidu]] ([[Uzanto-Diskuto:Thnidu|diskuto]]) 07:52, 28 Dec. 2015 (UTC) :: {{farita}} --[[Uzanto:Dominik|Dominik]] ([[Uzanto-Diskuto:Dominik|diskuto]]) 09:36, 28 Dec. 2015 (UTC) == Ĉu refasonado? == Bonvole partoprenu diskuton pri ebla refasonado de la ĉefpaĝo, [[Vikipedio:Diskutejo/Diversejo#.C4.88u_nova_fasono_por_la_.C4.89efpago.3F|ci tie]]. Antaŭdankon! ~<span style='color: green'>★ '''[[Vikipediisto:NMaia|nmaia]]''' ^{[[Vikipediista diskuto:NMaia|d]]}</span> 11:19, 25 maj. 2016 (UTC) == Aspekto == Saluton. La nova aspekto de nia ĉefpaĝo estis proponita, [[Uzanto:NMaia/provejo|vidu ĝin ĉi tie]]. Tio estas baloto, ĉu ni aplikos ĝin, aŭ ne. La baloto daŭros 2 semajnojn kaj finiĝos je la 21-a de julio. --[[Uzanto:Lingveno|Lingveno]] ([[Uzanto-Diskuto:Lingveno|diskuto]]) 15:44, 7 jul. 2016 (UTC) # {{Por}} --[[Uzanto:Lingveno|Lingveno]] ([[Uzanto-Diskuto:Lingveno|diskuto]]) 15:44, 7 jul. 2016 (UTC) # {{Por}} ~<span style='color: green'>★ '''[[Vikipediisto:NMaia|nmaia]]''' ^{[[Vikipediista diskuto:NMaia|d]]}</span> 15:49, 7 jul. 2016 (UTC) # {{Por}} [[Uzanto:Aleks Andre|Aleks Aɴᴅʀᴇ]] ([[Uzanto-Diskuto:Aleks Andre|diskuto]]) 16:47, 7 jul. 2016 (UTC) # {{Por}}, bela laboro! [[Uzanto:Theomanou|Theomanou]] ([[Uzanto-Diskuto:Theomanou|diskuto]]) 17:37, 7 jul. 2016 (UTC) # {{Por}} Plaĉas ĝi min. Dankon, {{u|Lingveno}} kaj {{u|NMaia}}. —<span style="text-shadow:0 0 .15em #900;color:#900">[[Uzanto:LLarson|LLarson]]</span> <small>([[Uzanto-Diskuto:LLarson|dirita]] &amp; [[Specialaĵo:Kontribuoj/LLarson|farita]])</small> 19:06, 7 jul. 2016 (UTC) # {{Por}} [[Uzanto:Илья Драконов|Ilja Drakonov]] ([[Uzanto-Diskuto:Илья Драконов|diskuto]]) 07:41, 8 jul. 2016 (UTC). # {{Por}} tre bela —[[Uzanto:Sollupulo|&#32;Sollupulo]] ([[Uzanto-Diskuto:Sollupulo|diskuto]]) 12:50, 8 jul. 2016 (UTC) # {{Por}} pli bonas ol la maljuna ĉefpaĝo —[[Uzanto:Noirie|Noirie]] ([[Uzanto-Diskuto:Noirie|diskuto]]) 11:00, 9 jul. 2016 (UTC) # {{Por}} Ankaŭ mi ŝatas la novan aspekton.--[[Uzanto:Rdelre|Rdelre]] ([[Uzanto-Diskuto:Rdelre|diskuto]]) 06:21, 10 jul. 2016 (UTC) # {{Por}} Ne estas malbona. [[Uzanto:Kggucwa|Kggucwa]] ([[Uzanto-Diskuto:Kggucwa|diskuto]]) 06:45, 10 jul. 2016 (UTC) # {{Por}} preferata :) --[[Uzanto:Giorgos ab1234|Giorgos ab1234]] ([[Uzanto-Diskuto:Giorgos ab1234|diskuto]]) 09:43, 10 jul. 2016 (UTC) # {{Por}} Ĝi aspektas belega --[[Uzanto:Nightflush|Nightflush]] ([[Uzanto-Diskuto:Nightflush|diskuto]]) 19:46, 17 jul. 2016 (UTC) # {{Por}} Koran dankon —[[Uzanto:Nosmetana|tiu ĉi uzanto]] ([[Uzanto-Diskuto:Nosmetana|diskuto]]) 21:01, 17 jul. 2016 (UTC) # {{Por}} Ĉefe tre refreŝiga! La ĉefpaĝo ja bezonis renovigon! —[[Uzanto:AndyHM|AndyHM]]) 2:52, 19 jul. 2016 (UTC) ===Komentoj=== Mi baldaŭ tradukos la teksterojn nur videblaj per la redaktilo, pri la paĝfasonado mem. Bonvole atendu ĝis la semajnfino :) ~<span style='color: green'>★ '''[[Vikipediisto:NMaia|nmaia]]''' ^{[[Vikipediista diskuto:NMaia|d]]}</span> 01:59, 8 jul. 2016 (UTC) :{{Farita}} ~<span style='color: green'>★ '''[[Vikipediisto:NMaia|nmaia]]''' ^{[[Vikipediista diskuto:NMaia|d]]}</span> 21:41, 9 jul. 2016 (UTC) La unua diskuto pri tiu ĉi ŝanĝo: [[Vikipedio:Diskutejo/Diversejo#.C4.88u_nova_fasono_por_la_.C4.89efpago.3F|Ĉu nova fasono por la ĉefpago]]. La aliaj pagoj en tiu ĉi Vikipedio havas la saman aspektoj kiel nia malnova ĉefpago (la diskutejo, la helpo, la komunuma portalo, mi kredas, ĉu ne?). [[Uzanto:786r|786r]] ([[Uzanto-Diskuto:786r|diskuto]]) 00:38, 17 jul. 2016 (UTC) :{{re|786r}}, jes, pravas. --[[Uzanto:Lingveno|Lingveno]] ([[Uzanto-Diskuto:Lingveno|diskuto]]) 05:08, 17 jul. 2016 (UTC) ::La sugesto ne estas malbona. Sed... se mi ne malpravas, tiu estas uzata en kelkaj Vikipedioj. Mi eble preferus se ni havus pli propra (sed kaj ankaŭ bona) formo. (Tiu sugesto estas iomoete tro rektangula, ankaŭ, laŭ mi opinio.) Kiel mi diris, mi ankaŭ pli ŝatas la formon de la [[:kw:|Kornvala Vikipedio]]. ::Eble oni povas fari tiu ĉi form-sugesto pli propra, sugeste io verda, hela verda fono, aŭ io? [[Uzanto:786r|786r]] ([[Uzanto-Diskuto:786r|diskuto]]) 00:16, 21 jul. 2016 (UTC) :::Kara {{re|786r}}, la nuna versio ankaŭ estas uzita en aliaj vikipedioj. Sed, se vi kreus la propran aspekton, kaj estus pli bona, ni ja uzos ĝin. --[[Uzanto:Lingveno|Lingveno]] ([[Uzanto-Diskuto:Lingveno|diskuto]]) 06:22, 21 jul. 2016 (UTC) ::::Estas bone, ke ni povas sanĝi pli (aŭ adapti) se ni volas aŭ bezonas. Kaj jes, tiu pravas - iu devus fari formo aŭ sugesto se ni volas havi aliajn formo, kaj komprenable mi ne volis diri ke alia homo devas fari kiu mi proponis.. :) Mi plej volis doni ideojn (kaj mia opiniojn)kaj mi ne volis diri ke ni devas reteni la malnova versio. ::::(El, hmm.. scivolaĵo/sciavido, mi scivolas kie la malnova versio estas usata? Mi ne memoras ke mi havas vidi ĝin, sed ĝi nur estas mi kaj kiu mi trovis kiam mi rigardis iujn Vikipediojn.) ::::Mi ne tre bone povas fari HTML kaj CSS, sed do mi sugesto estus adapta versio de la Kornvala aspekto (ĝi estas sufiĉe unika). Oni devas povi kopii ĝin, en tiu kazo. ::::Sed nun ŝajnas al mi, ke ni havas konsento por ŝanĝi la malnovan formo, kaj ankaŭ konsento ke tiu nova povas esti uzata. Tio estas bone! [[Uzanto:786r|786r]] ([[Uzanto-Diskuto:786r|diskuto]]) 18:28, 21 jul. 2016 (UTC) === Rezulto === Kun 14 subtenoj kaj 0 kontraŭoj, {{farita}} --[[Uzanto:Lingveno|Lingveno]] ([[Uzanto-Diskuto:Lingveno|diskuto]]) 06:25, 21 jul. 2016 (UTC) * {{re|Lingveno}} Ĉu tekstoj onie devas esti grizaj? Ĉu ne oni povas esti nigraj? [[Uzanto:Marek Mazurkiewicz|Marek Mazurkiewicz]] ([[Uzanto-Diskuto:Marek Mazurkiewicz|diskuto]]) 09:29, 21 jul. 2016 (UTC) *:{{u|NMaia}}? --[[Uzanto:Lingveno|Lingveno]] ([[Uzanto-Diskuto:Lingveno|diskuto]]) 09:36, 21 jul. 2016 (UTC) **Ĉio povas esti diskutata :) Ĉu pliaj homoj ŝatus nigrigi la teksterojn? Laŭ mi bonŝajnas nuntempe, sed se aliuloj pli ŝatas nigrajn teksterojn, do ŝanĝindus. ~<span style='color: green'>★ '''[[Vikipediisto:NMaia|nmaia]]''' ^{[[Vikipediista diskuto:NMaia|d]]}</span> 14:54, 21 jul. 2016 (UTC) *** Al mi grizaj tekstoj estas malbone videblaj. [[Uzanto:Marek Mazurkiewicz|Marek Mazurkiewicz]] ([[Uzanto-Diskuto:Marek Mazurkiewicz|diskuto]]) 22:57, 21 jul. 2016 (UTC) === Postkomento === La novaspekta ĉefpaĝo estas iomete tro larĝa: en Mozilla, mi devis malgrandigi la paĝon al 90% por ke ĝi aperu entute, dum antaŭe ĝi cent procente bone videblis. --[[Uzanto:Dominik|Dominik]] ([[Uzanto-Diskuto:Dominik|diskuto]]) 16:24, 24 jul. 2016 (UTC) :Eble mi maltrafis okazon komenti tion antaŭe. Krome mi kongresumis dum du semajnoj kaj reveninte mi trovis jam la novan ĉefpaĝon. Laŭ mi la Enkonduko devus esti anstataŭita de la Bildo de la Tago. Mi klarigas: La aspekto de la ĉefpaĝo estas pripensinda ĉefe konsiderante novulojn kiuj unuafoje aŭ malmulte venas. Por tiuj estas pli interesa konstati ke tiu ĉi estas viva projekto kiu ĉiutage plinoviĝas; krome bildo ĉiam allogas pli ol vortoj. Male se al novulo jam oni klarigas kiel tiu kontribuu, tio aspektos kvazaŭ ni jam deziras laborigi ĉiujn alvenantojn.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 08:52, 28 jul. 2016 (UTC) ::Krome antaŭe fine de la ĉefpaĝo oni iris al statistika paĝo anglalingva kie oni povas kompari la evoluon de la diverslingvaj vikioj. Mi foje uzis tion ekzemple por analiza artikolo en Sennacieca Revuo. Kie tio nun troviĝas aŭ kiel iri tien?--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 08:54, 28 jul. 2016 (UTC) :::Krome kvankam ŝajne ne ligita al ĉefpaĝo mi trovis alian novaĵon absolute malkonvena por mi. En maldekstra marĝeno nun ne aperas ĉiuj lingvoj en kiuj estas tiu artikolo, sed selekto laŭ dubndaj kriterioj, ĉu de mia lando? Kaj poste aperas pliaj ordigitaj laŭkontinente kaj nur nerekte oni povas malfermi ilin kaj eĉ ne videblas la alilingvaj titoloj kio antaŭe foje utilis. Ĉu oni povas reveni al iama sistemo?--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 08:58, 28 jul. 2016 (UTC) :::: {{@|Kani}} maldekstra marĝeno nun ne aperas ĉiuj lingvoj - oni estas alia afero. Vidu: [[Vikipedio:Diskutejo/Teknikejo#Listo_de_lingvoj]]. [[Uzanto:Marek Mazurkiewicz|Marek Mazurkiewicz]] ([[Uzanto-Diskuto:Marek Mazurkiewicz|diskuto]]) 05:24, 29 jul. 2016 (UTC) :Por de mi komentita problemo ke oni antaŭe "iris al statistika paĝo anglalingva kie oni povas kompari la evoluon de la diverslingvaj vikioj" mi trovis solvon. Nun mi malfermas la anglalingvan ĉefpaĝon kaj tute malsupre videblas Complete list of Wikipedias, klakante tie oni venas al la celo. Eble estas ankaŭ aliaj vojoj.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 14:04, 10 aŭg. 2016 (UTC) :::Mi jam meniis tion jam longe, sed mi ripetas: Kelkaj vikiistoj multe strebas por la legindaj kaj elstaraj artikoloj, en la hungara Vp post la artikolnombro sekvas nombroj de legindaj-elstaraj artikoloj, por mi la aktivaj uzantoj ne estas grava.--[[Uzanto:Crosstor|Crosstor]] ([[Uzanto-Diskuto:Crosstor|diskuto]]) 15:43, 10 aŭg. 2016 (UTC) ::::Ni havas ĉi-nombron post la artikolo de la semajno. --[[Uzanto:Lingveno|Lingveno]] ([[Uzanto-Diskuto:Lingveno|diskuto]]) 05:14, 11 aŭg. 2016 (UTC) :Paŝis unu monato kaj oni povas jam vidi ne nur la artan aspekton sed ankaŭ la praktikan utilon de la nova ĉefpaĝo. Mi daŭre penas por trovi ligilojn al diversaj indikiloj antaŭe facile troveblaj kiaj statistikoj, forigendaj artikoloj ktp. Mi plu konstatas ke belaj fotoj kiel Bildo de la tago mi maltrafas ĉar estas tro malsupraj, dum estas tute atingebla tre praktika Enkonduko KIUN ABSOLUTE NENIU LEGIS DUM TIU ĈI MONATO kaj oni povas konstati tion ĉar ankoraŭ restas la tajperaro kiun eble iu lasis por vere konstati tion. Se iu bezonas tiun enkondukon, tiu povas trovi ĝin iom malsupre. Alia malutilo: en Aktualaĵoj estis loko por bildo, kie kutime oni metis personojn (sed ne nur) kio havigis pli da personeco aŭ bildeco al la tabelo, nun multe pli senpersona. Tiu estas mia reago postmonata. Resume: oni malsuprenigu la enkondukon. Kiu venas al Vikipedio kaj ne scias pri kio temas? La fakto ke multaj vikipediistoj voĉdonis por la nova aspekto ne signifas ke oni ne povas plustudi ĝian praktikecon.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 23:49, 21 aŭg. 2016 (UTC) ::::::Ĉio, kion enhavas Enkonduko, troveblas nun en la manlibro ĉe [[Mediawiki:Anonnotice]]. Mi estas {{por}}: La forigado de la enkonduko, suprigado de aktualaĵoj, forigado de la "Ĉu vi scias ke", ĉar preskaŭ neniu ĝin renovigas. --[[Uzanto:Lingveno|Lingveno]] ([[Uzanto-Diskuto:Lingveno|diskuto]]) 09:26, 22 aŭg. 2016 (UTC) ::::::Same mi estas {{por}}: La forigado (aŭ subigado) de la enkonduko, suprigado de aktualaĵoj (aŭ de bildo de la tago), forigado de la "Ĉu vi scias ke", ĉar preskaŭ neniu ĝin renovigas.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 11:11, 1 sep. 2016 (UTC) :Jarduonon post la lasta interveno mia petante subigadon de la teknika enkonduko kiu restas ĉiam tie kaj suprigadon de aŭ aktualaĵoj aŭ de bildo de la tago kiuj ŝanĝas ĉiutage, absolute neniu respondis al tio. En tiuj ses monatoj mi konstatis ke plej parto el la vikipediistoj kiuj voĉdonis por la nova formato de la Ĉefpaĝo apenaŭ kontribuis en Vikipedio (nur du tri foje kunlaboras); kelkaj absolute neniam. Dum multaj kiuj kunlaboras multe, kaj kelkaj ĉiutage, ne voĉdonis. Tio estas por mi bela lernado: en tiu mondo kelkaj decidas kaj aliaj laboras. Jen la bazo de la falsa demokratio. Vera demokratio estas tiu kie oni kolektive laboras kaj decidas.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 01:00, 4 mar. 2017 (UTC) ::En tiu mondo kelkaj ne nur decidas, sed ankaŭ fuŝas aliies laboron. Kuraĝon! --[[Uzanto:Dominik|Dominik]] ([[Uzanto-Diskuto:Dominik|diskuto]]) 04:45, 4 mar. 2017 (UTC) == Lingvaj eraroj == Saluton, la Enkonduko de la Vikipedio situanta dekstre, apud la artikolo de la semajno, havas plurajn lingvajn eraretojn. Estus konvene ĝin plibonigi por ke ĝi ne donu misan kaj malbonan bildon al la vizitantoj. [[uzanto:AndyHM|AndyHM]] 22 jul 2016. 10:21 :{{re|AndyHM}}, mi fiksis tiujn, kiujn mi trovis. --[[Uzanto:Lingveno|Lingveno]] ([[Uzanto-Diskuto:Lingveno|diskuto]]) 12:31, 22 jul. 2016 (UTC) ::{{re|Lingveno}}, ankoraŭ restas kelkaj. Ekzemple "centraligi konsideroj" (devus esti "centralizi konsiderojN". Anstataŭ ol diri "kreita SUR la interreto" prefere mi dirus "kreita ĈE la interreto" aŭ malpli ambigue "kreita interrete" kaj fine ne publiki sed "publikigi". . --[[Uzanto:AndyHM|AndyHM]] 9:29, 23 jul. 2016 (UTC) :::{{re|AndyHM}}, {{farita}} --[[Uzanto:Lingveno|Lingveno]] ([[Uzanto-Diskuto:Lingveno|diskuto]]) 07:34, 23 jul. 2016 (UTC) ::::Restas aliaj.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 16:34, 11 okt. 2016 (UTC) == Parabéns! == Peço desculpa em não saber falar esperanto mas queria agraciá-los pela vossa mudança de Página Principal que é similar à da Wikipédia em português. Saudações! [[Uzanto:Gato Preto|Gato Preto]] ([[Uzanto-Diskuto:Gato Preto|diskuto]]) 12:36, 25 jul. 2016 (UTC) == mia propono de ŝanĝoj == Linion *<nowiki>'''{{NUMBEROFARTICLES}}''' artikoloj en [[Esperanto]]<br /></nowiki> ''= '''{{NUMBEROFARTICLES}}''' artikoloj en [[Esperanto]]'' ŝanĝus en linio: *<nowiki>'''[[Specialaĵo:Statistikoj|{{NUMBEROFARTICLES}}]]''' artikoloj en [[Esperanto]]<br></nowiki> ''= '''[[Specialaĵo:Statistikoj|{{NUMBEROFARTICLES}}]]''' artikoloj en [[Esperanto]]'' por ke legantoj kapablos vidi plena statistikoj. ~ [[Uzanto:STARSHIP TROOPER|<span style="font:Momotype Corsiva;color:blue">''Starship Trooper''</span>]] ~ 22:08, 27 aŭg. 2016 (UTC) :{{Forte por}}. Se neniu kontraŭos, post unu semajno mi ŝanĝos. --[[Uzanto:Lingveno|Lingveno]] ([[Uzanto-Diskuto:Lingveno|diskuto]]) 07:11, 28 aŭg. 2016 (UTC) == Freŝigi la artikolon de la semajno == Saluton! Mi ie kaj ie modifetis la ĉi-semajnan artikolon... ekz. mi ŝanĝis la ortografion de [[dirndlo]] laŭ la koncerna artikolo. Tamen nur poste mi rimarkis, ke la ĉefpaĝo ne montras la ŝanĝojn. Mi do petas, ke iu freŝigu ĝin. Dankon =) [[Uzanto:Vikiano|Vikiano]] ([[Uzanto-Diskuto:Vikiano|diskuto]]) 16:16, 19 sep. 2016 (UTC) ---- Ĉu ĉi tia peto devus aperi en la Teknikejo? Dankon! [[Uzanto:Vikiano|Vikiano]] ([[Uzanto-Diskuto:Vikiano|diskuto]]) 15:27, 20 sep. 2016 (UTC) == -ita / -ata == En la Artikolo de la semajno: :... Ekzistas pli ol 150 bazaj variaĵoj, same kiel marŝoj kaj akrobataj movoj, kiuj ofte estas '''intermetitaj''' kun la baza danco en prezentoj. Ili povas esti '''viditaj''' hodiaŭ en Eŭropo kaj en germanaj enmigrintsocioj ĉirkaŭ la mondo. Schuhplattler daŭre estas plejparte '''farita''' fare de plenkreskuloj, ĝi fariĝis ĉiam pli populara ĉe junuloj, kiuj amas ĝiajn buntajn kostumojn kaj ĝian resaltadon, piedbatadon kaj petolan koreografion. :... Foje ĝi estis '''farita''' kiel partnerdanco, kun paroj ''farantaj'' Ländler kaj tiam ''dividantaj'' tiel, ke knabinoj povus turni en iliaj buntaj dirndloj kiam knaboj montregis siajn "Platteln". ... Kial "-ita", dum la afero priskribata estas aktuala? Rimarkinde, komparu "farita" kun "farantaj" kaj ''dividantaj'' en la dua alineo. --[[Uzanto:Thnidu|Thnidu]] ([[Uzanto-Diskuto:Thnidu|diskuto]]) 04:39, 21 sep. 2016 (UTC) ::Pri aliaj aferoj, bv. legi la [[Diskuto:Schuhplattler|diskutpaĝon de la artikolo]]. [[Uzanto:Vikiano|Vikiano]] ([[Uzanto-Diskuto:Vikiano|diskuto]]) 19:43, 22 sep. 2016 (UTC) == Enkonduko == Mi ne scias kiel korekti "meciindeco de la temo." -> "me'''n'''ciindeco de la temo." --[[Uzanto:Dominik|Dominik]] ([[Uzanto-Diskuto:Dominik|diskuto]]) 07:26, 1 jan. 2017 (UTC) :{{Farita}} -{{re|Dominik|montri=ne}} Kara Dominik, la enhavo de la sekcio ''Enkonduko'' troviĝas tie ĉi: {{ŝ|Ĉefpaĝo/Enkonduko}}. Frate, [[Uzanto:Vikiano|Vikiano]] ([[Uzanto-Diskuto:Vikiano|diskuto]]) 11:25, 1 jan. 2017 (UTC) == Mankas artikolo de la semajno == Ĉu vere nenio fareblas tiukampe? Grava malhonoro por eo-Vikipedio montri tian fasadon.--[[Uzanto:RG72|RG72]] ([[Uzanto-Diskuto:RG72|diskuto]]) 04:58, 23 maj. 2017 (UTC) == Emblemo 'Vikipedio - la libera enciklopedio' == Nombro de alilingvaj vikipedioj montras la emblemon en la koncerna lingvo (kelkaj ne). Ĉu la esperanta 'Vikipedio' ne montru (kaj alŝutu la ĉi apudan emblemon ? Tiam ĝi estus same uzebla ekzemple en la artikolo markoemblemoj (sub [[Markemblemo#Markemblemoj_kaj_Esperanto|Markoemblemoj kaj Esperanto]])...--[[Uzanto:Alifono|Alifono]] ([[Uzanto-Diskuto:Alifono|diskuto]]) 10:50, 24 jan. 2019 (UTC) : Nu, [[Uzanto:Alifono|Alifono]], videblas, ke vi mem jam [[Special:Diff/6517836|aldonis la emblemon al la menciita artikolo]]. Bone! Sed Esperantlingvan emblemon ni montras jam dum jaregoj ĉi tie. --[[Uzanto:KuboF Hromoslav|KuboF Hromoslav]] ([[Uzanto-Diskuto:KuboF Hromoslav|diskuto]]) 19:52, 25 jan. 2019 (UTC) ::Yves Nevelsteen atentigis min pri ligilo al ĝi.--[[Uzanto:Alifono|Alifono]] ([[Uzanto-Diskuto:Alifono|diskuto]]) 23:28, 26 jan. 2019 (UTC) == ''Ili sekvas la bazajn regulojn establitaj de la komunumo'' == ''Ili sekvas la bazajn regulojn establitaj'''n''' de la komunumo'' — ĉu ne? :Nu, mi ĝustigis... dankon! [[Uzanto:Vikiano|Vikiano]] ([[Uzanto-Diskuto:Vikiano|diskuto]]) 17:59, 26 mar. 2019 (UTC) == La ligiloj al la kategorioj en la ĉefpaĝo pli bone estu ligloj al la portaloj (Arto, Biografioj, Filozofio, Geografio, Historio, Matematiko, Scienco, Socio, Teknologio) == En la momento la ligiloj en la ĉefpaĝo celas ekzemple al Kategorio:Geografio. Mi pensas ke [[Portalo:Geografio]] estus ege pli bona. Kelkaj portaloj mankas (ekzemple pri arto), sed se ili ekzistas, ni uzu ilin. # {{Por}} --[[Uzanto:Stefangrotz|Stefangrotz]] ([[Uzanto-Diskuto:Stefangrotz|diskuto]]) 08:31, 5 aŭg. 2021 (UTC) == ĉiutaga ĉitaĵo == Kial ne havi ĉe la ĉefpaĝo rubriko de ĉiutage renovigebla inspirita citaĵo? eblas de vikicitaĵo. :Bona ideo. Eble tio iom konigus Vikivortaron, nun konatan al malmultaj. [[Uzanto:RG72|RG72]] ([[Uzanto-Diskuto:RG72|diskuto]]) 06:24, 27 mar. 2022 (UTC) == Vizitoj laŭ statistiko == La novembra statistiko estas ''eo.wikipedia.org 46694 160392 207086'', vi povas ŝanĝi sur la ĉefpaĝo (la meza nombro estas la pritakso). [[Uzanto:Amikeco|Slavik IVANOV]] ([[Uzanto-Diskuto:Amikeco|diskuto]]) 01:58, 4 dec. 2021 (UTC) :Certe ni bezonas roboton por ĝisdatigi la statistikoj almenaŭ po unufoje monate. [[Uzanto:Sj1mor|Sj1mor]] ([[Uzanto-Diskuto:Sj1mor|diskuto]]) 08:58, 7 feb. 2022 (UTC) ==View source== Delonge aperas tiu anglaĵo anstataŭ Rigardu fonton.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 10:21, 26 mar. 2022 (UTC) == Propono: Mi kreis novan ĉefpaĝon kiu pli bone funkcias en malgrandaj ekranoj == [[File:Ĉefpaĝo-malgranda ekrano.png|thumb|Ekrankopio de la ĉefpaĝo de la esperanta vikipedio en malgranda ekrano kaj mia propono]] Mi kreis novan ĉefpaĝon kiu pli bone funkcias en malgrandaj ekranoj kiel poŝtelefonoj aŭ tabulkomputilo: [[Uzanto:Stefangrotz/ĉefpaĝo]] Ĝi baziĝas al la [https://nl.wikipedia.org/wiki/Hoofdpagina nederlanda ĉefpaĝo], kiu havas la saman fasonadon kiel la nuna esperanta ĉefpaĝo en normalaj ekrangrandecoj. Bonvole testu la paĝon en viaj aparatoj kaj raportu eblajn cimojn! La nova ĉefpaĝo aldonas du dosierojn: * [[Uzanto:Stefangrotz/ĉefpaĝo/ŝablono:ĉefpaĝo-css.css]] - La nova CSS * [[Ŝablono:Chefpagho/segmento]] - Kopio de la nederlanda segmento Mi ŝanĝigis tri etaĵojn: * La "Kunlaboraĵo de la semajno" nun nomiĝus "Nuna Kunlaboraĵo" ĉar la longa titolo ne funkciis bone en malgrandaj ekranoj. La Kunlaboraĵo ja apenaŭ ŝanĝiĝas semajne ;) * En grandegaj ekranoj la ĉefpaĝo ne plu kreskas post 1440px. Tio evitas longegajn liniojn, kiuj estas malfacile legeblaj. * La statistiko ("117 366 unikaj vizitantoj monate (plus 33 572 per poŝtelefono)") ne plu ekzistas. Ĝi neniam estis ĝisdatigita ekde la kreado de la ĉefpaĝo. Ĉu vi ŝatus uzi tiun ĉi nova ĉefpaĝo? === Por === # {{Por}} === Kontraŭ === # {{Kontraŭ}} ===Komento=== nsdli0unr2k8dakdttk2oasv8mkt1qx 0 333391 7685203 7329180 2022-08-11T10:23:42Z LiMr 34378 [[Kategorio:Historio de Pollando]] forigita; [[Kategorio:1920 en Pollando]] aldonita per [[Vikipedio:VarmaKato|HotCat]] wikitext text/x-wiki '''Batalo de Komarovo''' (la 31-an de aŭgusto 1920) - la plej granda batalo de [[kavalerio]] post 1813 kaj la lasta de la grandaj kavaleriaj bataloj. Post [[Batalo de Varsovio (1920)|Batalo de Varsovio]] apud Komarów ([[Distrikto Zamojski]]) la 1-a pola Kavaleria [[Divizio]] venkis la 1-an Kavalerian Armeon de [[Semjon Budjonnij]], marŝanta norden kun milita helpo al rusa soldataro. En la batalo partoprenis 6 polaj [[regimento]]j kaj 20 rusaj (kune 70 [[roto]]j). Pola armita forto nombris 2000 soldatoj kaj la rusa - 17 000. ==Antaŭ batalo== Armeo de Budjonnij sieĝis dum kelkaj tagoj [[Zamość]], defendata de la 31-a Regimento de Pafistoj sub komando de Mikołaj Bołtuć kaj helpata de la 6-a Divizio de Siĉaj Pafistoj gvidatan de [[kolonelo]] Marko Bezruczko. Kun milita helpo venis kavalerio de kolonelo [[Juliusz Rómmel]] kaj la 13-a Limgarda Divizio de Infanterio de [[Stanisław Haller]]. ==Trapaso de la batalo== Minacita de ĉirkaŭbaro apud Zamość Kavaleria Armeo de Budionnij volis fuĝi de la embusko, sed la vojon baris la 1-a Divizio de Kavalerio de kolonelo Rómmel. La unua batalo daŭris kelkajn horojn kaj estis rajdatako de miloj da homoj kaj ĉevaloj batalantaj de ambaŭ flankoj. Pri la venko decidis kavaleria atako de la taĉmento de rotestro Kornel Krzeczunowicz el la 8-a Regimento de [[Ulano]]j, kiu galopege trairis kontraŭflankajn vicojn akirante i.a. [[aŭtomobilo]]n de Budionnij. Post perforta batalado rusoj komencis fuĝi de la batalkampo. ==Post la batalo== Oni ne postkuris la malamikon, ĉar noktiĝis kaj la polaj soldatoj estis lacaj pro la senhalta dematene [[batalo]]. Parto de Ĉevalarmeo sukcesis trairi, sed estis forte malfortigita kaj devis ŝanĝi retirdirekton. Batalforto de la Ĉevala Armeo de Budionnij estis rompita kaj ĝi jam ne refortiĝis. Tio estis la plej granda malvenko de la [[Ruĝa Armeo]], sed [[soveto|soveta]] propagando prezentis la batalon kiel sian grandan sukceson. Post la [[bolŝeviko|bolŝevika]] invado al [[Pollando]] el la 20 mila Ĉevalarmeo postrestis cirkaŭ 3 mil soldatoj. ==Memorigo== * La batalo de polaj soldatoj apud Komarów estis memorigita sur la [[Tombo de Nekonata Soldato en Varsovio]] per la [[surskribo]] sur unu el tabuloj en la [[Dua Pola Respubliko]] kaj ankaŭ post 1990 – "KOMARÓW - [[Hrubieszów|HRUBIESZÓW]] 30 VIII - 1 IX 1920". ==Bibliografio== * Janusz Odziemkowski, ''Leksykon wojny polsko-rosyjskiej 1919–1920'' (Leksikono de la [[pola-bolŝevika milito|pola rusa milito 1919-1920]]), Oficyna Wydawnicza „Rytm”, Warszawa 2004. ==En Interreto== * [http://phw.org.pl/rozwiniety-galopem-hurra-bitwa-pod-komarowem-31-sierpnia-1920-r Pollingva paĝaro pri "Batalo de Komarovo"] [[Kategorio:1920 en Pollando]] [[Kategorio:Rusia enlanda milito]] [[Kategorio:Bataloj en Pollando|Komarovo]] [[Kategorio:Bataloj en 1920|Komarovo]] 0bvo09276l586vzhp7na24b1915m06b 0 344825 7685205 7456596 2022-08-11T10:24:50Z LiMr 34378 [[Kategorio:Historio de Pollando]] forigita; [[Kategorio:1970 en Pollando]] aldonita per [[Vikipedio:VarmaKato|HotCat]] wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Polish_1970_protests_-_Zbyszek_Godlewski_body.jpg|thumb|250px|Ribelo de Decembro 1970 en Gdynia]] La '''Pola ribelo de Decembro 1970''', decembraj eventoj, decembra ribelo – estis laborista [[ribelo]] okazinta en [[Pollando]] inter la 14-a kaj 22-a de decembro 1970 ([[striko]]j, mitingoj, [[manifestacio]]j) ĉefe en [[Gdynia]], [[Gdańsk]] ([[Gdansko]]), [[Szczecin]] kaj [[Elbląg]] ([[Elblongo]]). ==Komenco== Senpera komenco de strikoj kaj manifestacioj estis enkonduko de plialtigo de detalaj prezoj por [[viando]], viandaĵoj kaj aliaj manĝeblaj produktoj la 12-an de decembro. La decidon oni jam fiksis la 30-an de novembro dum kunsido de Politika Buroo de la [[Centra Komitato]] de [[Pola Unuiĝinta Laborista Partio]]. De la 8-a de decembro en Ministerio de Nacia Defendo kaj Ministerio de Internaj Aferoj oni komencis sin prepari kadre de "ŝirmo de ordo kaj publika sekureco". La 11-an de decembro Apudvistulaj Soldataraj Unuoj atingis staton de plena preteco. La 12-an de decembro pere de radio oni informis la [[socio]]n pri prezokresko de ĉefaj manĝartikloj, averaĝe je 23% ([[faruno]] je 17%, [[fiŝo]]j je 16%, konfitaĵoj je 36%). La 13-an de decembro la gazetaro komunikis pri prezaltigoj. ==Trapaso== La socio reagis per protesto. Oni komencis grupiĝi en mitingoj postulante de regopovoj retiriĝi de prezaltigo, ordigo de salajra sistemo (aparte de la principoj pri kalkulado de premioj) kaj forigon de la regopovo al respondenculoj pri altigo de la prezoj (i.a. de [[Władysław Gomułka]], Józef Cyrankiewicz kaj Stanisław Kociołek). '''La 14-a de decembro''' Lunde laboristoj de [[Ŝipfarejo]] en Gdańsk ne eklaboris kaj plurmila amaso iris antaŭtagmeze sub la sidejon de la partio. Ili postulis renkontiĝi kun la unua sekretario kaj kun la direktoro de la ŝipfarejo negoci pri retirigo de la prezaltigo. Iliaj postuloj ne estis tamen plenumitaj. La saman tagon okazis jam surstrataj bataloj kun milico, kun la unuaj viktimoj. Antaŭtagmeze delegitaro de ŝipfaristoj provis paroli kun rektoro de Gdanska Politekniko. Vespere sur la politeknika korto miloj da studentoj provis organizi mitingon kaj poste ekmarŝis por aliĝi al manifestantoj batalantaj kun milico. Pliposte aliĝis al ili granda grupo de studentoj de Medicina Universitato. Ĉi-vespere sur la placoj antaŭ la ĉefa stacidomo kaj la partia sidejo batalis centoj da studentoj. '''La 15-a de decembro''' Tiun ĉi tagon oni anoncis ĝeneralan strikon. Al ĝi aliĝis aliaj urbaj entreprenejoj, laboristoj de Ŝipfarejo [[Gdynia]] kaj de "Zamech" en [[Elbląg]]. La unuan strikan komitaton eniris i.a. [[Lech Wałęsa]]. Oni postulis liberigon de pli frue arestitaj agantoj. Laboristoj daŭrigis sian marŝon ĝis domego de [[Pola Unuiĝinta Laborista Partio]] por pli frue anoncita mitingo. Renkontitaj taĉmentoj de [[milico]] por ne tralasi manifestantoj uzis [[klabo (armilo)|klabojn]] kaj [[larmiga gaso|larmigan gason]]. Rezulte eksplodis stratbataloj kaj malfruvespere bruligo de la domego. Oni proklamis okupadan strikon. Armeo kaj milico blokadis [[haveno]]jn kaj ŝipfarejojn. Nokte membroj de la strika komitato en Gdynia estis arestitaj. Samtempe oni skribis 8 ĉefajn postulojn kaj transdonis ilin al prezidanto de Urba Nacia Konsilio, kiu promesis enmanigi ilin al vicĉefministro Stanisław Kociołek, postulante de manifestantoj revenon al hejmoj. La saman tagon en ĉiuj altlernejoj de la Marbordo oni enigis devon kontroli listojn de ĉeesto kaj avertis pri tio, ke senpraviga malĉeesto kaŭzos senprokrastan forigon de la altlernejo kun sciigo pri tio al la milico. Nur malgranda aro de lekciistoj ne plenumis tiun devon. Ĉirkaŭ la tagmezo ŝipfaristoj akiris [[tanko]]n. Posttagmeze alvenis studentoj, kies lekcioj finiĝis. Je la 16.00 horo tuj antaŭ la stacidomo [[snajpero]] mortigis unu homon malgraŭ tio, ke ĉi tie bataloj ne okazis, verŝajne piediranton. Poste ŝipfaristoj meze de [[stacidomo|stacidoma]] centra ejo metis kadavron de kolego distretitan de tanko, stacidoman frakasis florejon kaj flamigis giĉetojn. Kiam taĉmentoj de soldataro kaj milico aperis en la kvartalo, manifestantoj por ne esti ĉirkaŭitaj enkuris la stacidomon al staranta ankoraŭ trajneto, kiu ekveturis kiam aperis la milico. '''La 16-a de decembro''' La striko disvastiĝis al laŭvicaj [[entrepreno]]j de la Marbordo. Ŝipfarejo de Gdańsk estis ĉirkaŭita de la soldataro. Oni ne povis alproksimiĝi al la ŝipfarejo pro batado. En [[Szczecin]] televido informis pri la eventoj en Gdańsk nomante ilin [[vandalismo]]. '''Nigra Ĵaŭdo, la 17-a de decembro''' Regopovoj decidis uzi soldataron. Rezulte de kunpuŝiĝoj multe da personoj ambaŭflanke estis damaĝitaj. Post matenaj eventoj en la haltejo de Rapidega Urba Trajno [[Gdynia]] Ŝipfarejo, taĉmentoj de Civitana Milico kaj Soldataro pripafis amason da laboristoj de Ŝipfarejo [[Szczecin]]. Laŭ [[akuzisto]]j 10 personoj mortis. En centro de Gdynia formiĝis [[manifestacio]] kun blankaj-ruĝaj [[flago]]j, kiu iris direkte al la haltejo Gdynia-Ŝipfarejo, kie kunpuŝiĝis kun la soldataro. La manifestacio denove kolektiĝis aliloke kaj kaj iris al la centro de la urbo. Fronte oni portis sur [[pordo]] korpon de mortigita juna viro ([[Zbyszek Godlewski]]), malantaŭ li estis portataj makulitaj de [[sango]] naciaj flagoj. La manifestacio aliris al la urba oficejo, kie okazis laŭvicaj kunpuŝiĝoj. En tiu ĉi manifestacio partoprenis reprezentantoj de ĉiuj [[profesio]]j kaj [[socio|sociaj]] grupoj. Sur stratoj de [[Słupsk]] kaj [[Elbląg]] daŭris manifestacioj. Al la strikanta homamaso aliĝis laboristoj de Ŝipfarejo Szczecin je la nomo al Adolf Warski, kiuj kun pluraj miloj de homoj manifestaciis en la urbo. Kontraŭ ili la soldataro kaj milico uzis [[perforto]]n kiam protestantaj personoj bruligis domegon de Vojevodia Komitato de [[Pola Unuiĝinta Laborista Partio]]. 16 personoj mortis, en tio junularo kaj hazardaj personoj, atestantoj de la protesto kaj poste de la [[batalo]]j. Samtempe publikaj servoj komencis laŭgrade subpremi strikojn kaj manifestaciojn sur la Marbordo. '''La 18-a de decembro''' Samkiel pli frue Ŝipfarejo Gdańsk, estis ĉirkaŭita de soldataro [[ŝipfarejo]] en Szczecin. En [[Elbląg]] oni decidi uzon de [[perforto]], kio fruktis per kunpuŝiĝoj kun manifestaciantoj. Al [[urbo]]j de la norda Pollando aliĝis [[Białystok]], krome [[Nysa]], [[Oświęcim]], [[Warszawa]] kaj [[Wrocław]], kie oni organizis novajn [[striko]]jn. Ili ne estis tiom grandskalaj kaj estis mallongdaŭraj, kontraste al tiuj el [[Gdańsk]], [[Gdynia]] aŭ [[Szczecin]]. '''La 19-an de decembro''' Sabate daŭris nur striko en Szczecin (gvidanto estis Mieczysław Dopierała), kiu finiĝis la 22-an de decembro. Ŝipfarejoj kaj [[haveno]]j de Gdańsk kaj Gdynia ne laboris. En ĉiuj lokoj de la Marbordo kun [[tumulto]]j validis [[krizostato]] kaj [[elirblokado]]. ==Bilanco de la eventoj== La bilanco de persekutoj montris 41 personojn mortigitajn - 1 en Elbląg, 6 en Gdańsk, 16 en Szczecin kaj 18 en Gdynia. 1164 personoj estis [[vundo|vunditaj]]. Oni arestis pli ol 3 mil personoj. Okazis ke homoj pereis sub tankoraŭpoj. Rezulte de bataloj kaj akcidentoj pereis ankaŭ kelkaj funkciuloj de [[milico]] kaj soldatoj de Pola Popola Soldataro. Kelkdekoj estis vunditaj. Oni ankaŭ detruis dekkelkajn armeajn veturigilojn kune kun kirasitaj transportiloj kaj tankoj, bruligis 17 domegojn (kun sidejoj de Vojevodiaj Komitatoj de Pola Unuiĝinta Laborista Partio en Gdańsk kaj Szczecin) kaj detruis 220 magazenojn kun bruligo de dekkelkaj aŭtoj. Kelkaj [[historiisto]]j asertas, ke koncerne la nombron da viktimoj, internaj filudoj kadre de [[Pola Unuiĝinta Laborista Partio]] servis por kompromiti [[Władysław Gomułka]], kiu estis forigita de la regopovo (unua sekretario de la Centra Komitato de PULP iĝis la 20-an de decembro [[Edward Gierek]]). Laŭ dokumentoj de IPN ([[Instituto pri Nacia Memoro]]) montriĝas, ke la decembraj eventoj okazis ne nur sur la Pola Marbordo. Oni manifestaciis kaj strikis ankaŭ en [[Krakovo]], [[Wałbrzych]] kaj aliaj urboj. Laŭ historiistoj en centro de la lando strikis pli ol 20 mil personoj. ==Decembro en la kulturo== Pri la eventoj aludas * [[Balado]] pri [[Zbyszek Godlewski|Janek Wiśniewski]] kaj filmo de [[Andrzej Wajda]] [[Homo el fero (filmo)|''Homo el fero'']], en kiu Krystyna Janda kantas la baladon * la filmo ''Nigra ĵaŭdo'' de reĝisoro [[Antoni Krauze]] (premiero la 25-an de februaro 2011), kiu estis realigita en [[Triurbo]], (ĉefe en Gdynia), kie estis la plej multaj [[viktimo]]j * [[Repo|Rep]]-kantisto [[Tadek]] kreis verkon „Decembra balado” dediĉitan al la eventoj de Decembro 1970, eldonita sur disko Nekomforta [[vero]] (2012). Aŭtoro de la vortoj estas anonima partoprenanto de la manifestacio decembre 1970. ==Vidu ankaŭ== * [[Ribelo de Poznań|junio 1956]] * [[Strikoj de Lublin|julio 1980]] * [[Strikoj en la Pola Marbordo|aŭgusto 1980]] [[Kategorio:1970 en Pollando]] [[Kategorio:Konfliktoj en 1970]] [[Kategorio:Historio de Szczecin]] [[Kategorio:Kontraŭkomunismo en Pollando]] [[Kategorio:Polaj ribeloj]] a2837uhxe64spe9ypqosp1rcmcq403b 0 349300 7684762 7583833 2022-08-10T20:23:06Z 86.120.190.41 wikitext text/x-wiki {{Informkesto firmao | nomo = Jaguar | emblemo = [[Dosiero:Jaguar logo.svg|250px]] | formo = brita [[akcia kompanio]] (Limited) | fondo = [[1922]] <br />(je la nomo ''Swallow Sidecars'') | sidejo = [[Coventry]], [[Britio]] | estro = Ratan Tata, estro<br />Ralf Speth, [[ĉefa afergvida oficisto]]<br />Mike O'Driscoll, manaĝera direktoro | dungitaro = | spezo = | bilanco = | kampo = aŭtomobila industrio | ISIN-kodo = | malfondo = | ttt = [http://www.jaguar.com www.jaguar.com] }} '''Jaguar''' (prononco en Britio {{IPA|[ˈdʒægjuːə]}}, en Usono {{IPA|[ˈdʒægˌwɑɹ]}}) estas brita marko de [[aŭtomobilo]]j kun evolua centro en la urboparto Whitley en la sudo de [[Coventry]] kaj produkteojoj en ''Castle Bromwich'' proskime de [[Birmingham]] kaj ''Halewood'' proskime de [[Liverpool]]. Ekde la fino de la jaro 1989 la kompanio apartenis al la usona konzerno [[Ford]], kiu en marto 2008 kune kun la marko [[Land Rover]] vendis ĝin al la barata konzerno [[Tata Motors]]. == Historio == La firmao fondiĝis en 1922 je la nomo ''Swallow Sidecars'', kaj komence produktis flankĉarojn por [[motorciklo]]j. Ekde 1926 ripariĝis, kaj de 1927 komplete konstruiĝis, aŭtomobilaj karoserioj. La unuaj kompletaj aŭtoj produktiĝis kaj vendiĝis en 1929 - ili havis motorojn de la marko "Standard", kaj longe ardis kverelo ĉu la nomo "Standard" aŭ "Swallow" estu la unua nomero: saĝa solvo de tiu kverelo estis ekuzo de la marka mallongigo "SS" (komence ankaŭ literumata "S/S" respektive "S.S."). En [[1945]] la firmao rezignis pri la mallongigo, kiu sekve de la [[Dua Mondmilito]] tro memorigis pri la nazia unuo "[[Schutzstaffel]]" (SS), respondeca pri multaj aparte brutalaj murdoj. Ekuziĝis la marka nomo "Jaguar", kaj konatiĝis la marka [[termoradiila figuro]] de saltanta [[jaguaro]]. Kiam post la Dua Mondmilito aŭtomobiloj iĝis amasa fenomeno kaj tre multekostiĝis, la marko Jaguar restis aparte altkvalita, luksa kaj kompare multekosta, kaj en la internaciaj aŭtomobilaj ekspozicioj regule prezentis novajn modelojn aparte atentatajn de la scivolemaj vizitantoj, el kiuj multaj neniam povus permesi al si tiom multekostan aŭton. [[Dosiero:Jaguar Cabrio 2 m.jpg| maldekstra |eta|300px|eta|Jaguar Cabrio]] {{Commonscat}} == Eksteraj ligiloj == * [http://www.jaguar.com oficiala kompania retejo (kun subretejoj en pluraj landoj)] * [http://www.british-classic.eu informa retejo pri "klasikaj" britaj aŭtoj kaj motorcikloj] * [http://www.jaguar-online-club.de/jaguar-info.0.html retejo pri la historio de la firmao kaj pri teknikaj informoj (germane)] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20110819051907/http://www.jaguar-online-club.de/jaguar-info.0.html |date=2011-08-19 }} * [http://www.big-jags.de retejo fare de ŝtatanto de la grandaj Jaguar-limuzinoj (same germane)] [[Kategorio:Britaj varomarkoj]] [[Kategorio:Britaj aŭtomobilfabrikoj]] rh31oyqgo02d5h18ux452458evhcy7q 0 349853 7684647 7569917 2022-08-10T16:58:27Z 87.8.184.31 wikitext text/x-wiki Jen parta '''listo de skulptistoj'''. [[Dosiero:Bidhauer 0310.png|110px]] __NOTOC__ {{KompaktaEnhavTabeloEo}} == A == [[Dosiero:Aleijadinho8.jpg|eta|150px|Skulptaĵo de [[Aleijadinho]]]] [[Dosiero:KMM Arp 02.JPG|eta|150px|Skulptaĵo de Jean Arp]] * [[Wäinö Aaltonen]] ([[1894]]–[[1966]]) * [[Magdalena Abakanowicz]] ([[1930]]– ) * [[Abed Abdi]] ([[1942]]– ) * [[Vito Acconci]] ([[1940]]- ) * [[Yaacov Agam]] ([[1928]]– ) * [[Agasias]] (4a jarcento a.K.) * [[Peter Agostini]] ([[1913]]–[[1993]]) * [[Kinji Akagawa]] ([[1940]]– ) * [[Benjamin Paul Akers]] ([[1825]]–[[1861]]) * [[Ahmed Al Safi]] ([[1971]]– ) * [[Aleijadinho]] - [[Aleijadinho|Antonio Francisco Lisboa]] ([[1730]]–[[1814]]) * [[Andrea Aleksi]] ([[1425]]–[[1505]]) * [[Károly Alexy]] ([[1823]]–[[1880]]) * [[Alessandro Algardi]] ([[1595]]–[[1654]]) * [[Christophe-Gabriel Allegrain]] ([[1710]]–[[1795]]) * [[Edward Allington]] ([[1951]]– ) * [[Nir Alon]] ([[1964]]– ) * [[Walter Allward]] ([[1876]]–[[1955]]) * [[Edmond Amateis]] ([[1897]]-[[1981]]) * [[Louis Amateis]] ([[1855]]-[[1913]]) * [[Bartolomeo Ammanati]] ([[1511]]–[[1592]]) * [[Eric Adjetey Anang]] ([[1985]]– ) * [[Constantine Andreou]] ([[1917]]–[[2007]]) * [[Kosta Angeli Radovani]] ([[1916]]–[[2002]]) * [[Mark Antokolski]] ([[1843]]–[[1902]]) * [[Stephen Antonakos]] ([[1926]]-[[2013]]) * [[Alexander Archipenko]] ([[1887]]–[[1964]]) * [[Lucien den Arend]] ([[1943]]– ) * [[Henry Hugh Armstead]] ([[1828]]–[[1905]]) * [[Jean Arp]] ([[1886]]–[[1966]]) * [[Ruth Asawa]] ([[1926]]–[[2013]]) * [[David Ascalon]] ([[1945]]– ) * [[Maurice Ascalon]] ([[1913]]–[[2003]]) * [[Ásmundur Sveinsson]] ([[1893]]–[[1982]]) * [[Hezekiah Augur]] ([[1791]]–[[1858]]) * [[Antun Augustinčić]] ([[1900]]–[[1979]]) * [[Alice Aycock]] ([[1946]]- ) == B == [[Dosiero:Barlach Selbstbildnis I (1928).jpg|eta|[[Ernst Barlach]], memportreto de 1928.]] [[Dosiero:El Ángel Caído (Ricardo Bellver) 06.jpg|eta|210px|[[Fontano de la Falinta Anĝelo|''La Falinta Anĝelo'']], verko de [[Ricardo Bellver]] fandita el bronzo en [[1878]] por la Universala Ekspozicio de Parizo.]] [[Dosiero:Apollo and Daphne (Bernini).jpg|eta|''[[Apolo]] kaj [[Dafna]]'' (1622–25) de [[Gian Lorenzo Bernini]]]] [[Dosiero:Fernando Botero, Bird (1990), Singapore - 20040616.jpg|eta|Granda Birdo de [[Fernando Botero]]|200px|dekstra]] * [[John Bacon]] ([[1740]]–[[1799]]) * [[Frances Bagley]] ([[1946]]) * [[Vojin Bakić]] ([[1915]]–[[1992]]) * [[César Baldaccini]] ([[1921]]–[[1998]]) * [[Percival Ball]] ([[1845]]–[[1900]]) * [[Thomas Ball]] ([[1819]]–[[1911]]) * [[Baccio Bandinelli]] ([[1493]]–[[1560]]) * [[Thomas Banks]] ([[1735]]–[[1808]]) * [[Ernst Barlach]] ([[1870]]–[[1938]]) * [[Harry Baron]] ([[1944]]–) * [[Bill Barrett]] ([[1934]]- ) * [[Louis-Ernest Barrias]] ([[1841]]–[[1905]]) * [[Artur Barrio]] ([[1945]]– ) * [[Frédéric Bartholdi]] ([[1834]]–[[1904]]) * [[Lorenzo Bartolini]] ([[1777]]–[[1850]]) * [[Antoine-Louis Barye]] ([[1796]]–[[1875]]) * [[Earl W. Bascom]] ([[1906]]–[[1995]]) * [[Leonard Baskin]] ([[1922]]–[[2000]]) * [[Harry Bates]] ([[1850]]–[[1899]]) * [[John Nelson Battenberg]] ([[1931]]– ) * [[Jay Battle]] ([[1966]]– ) * [[Armin Baumgarten]] ([[1967]]- ) * [[Reginald E. Beauchamp]] ([[1910]]–[[2000]]) * [[András Beck]] ([[1911]]-[[1985]]) * [[Larry Bell]] ([[1939]]- ) * [[Hans Bellmer]] ([[1902]]–[[1975]]) * [[Ricardo Bellver]] ([[1845]]—[[1924]]) * [[Sándor Benczédi (skulptisto)]] ([[1912]]-[[1998]]) * [[Giacomo Benevelli]] ([[1925]]– ) * [[Lynda Benglis]] ([[1941]]–) * [[Mariano Benlliure]] ([[1862]]–[[1947]]) * [[Edward Berge]] ([[1876]]–[[1924]]) * [[Věroslav Berger]] ([[1928]]- ) * [[Arnold Henry Bergier]] ([[1914]]–[[2007]]) * [[Gian Lorenzo Bernini]] ([[1598]]–[[1680]]) * [[Claude Bertin]] (-[[1705]]) * [[Miguel Berrocal]] ([[1933]]–[[2006]]) * [[Treffle Berthlaume]] ([[1803]]–[[1884]]) * [[Joseph Beuys]] ([[1921]]–[[1986]]) * [[Adolf Bierbrauer]] ([[1915]]-[[2012]]) * [[George Edwin Bissell]] ([[1839]]–[[1920]]) * [[Herman Wilhelm Bissen]] ([[1798]]–[[1868]]) * [[Vilhelm Bissen]] ([[1836]]–[[1913]]) * [[Leonardo Bistolfi]] ([[1859]]–[[1933]]) * [[Karl Bitter]] ([[1867]]–[[1915]]) * [[Ronald Bladen]], ([[1918]]–[[1988]]) * [[Marguerite Louis Blasingame]] ([[1906]]-[[1947]]) * [[William Bloye]] ([[1890]]–[[1975]]) * [[Joseph Bonomi la Plijuna]] ([[1796]]–[[1878]]) * [[Lee Bontecou]] ([[1931]]-) * [[Margaret Boozer]] ([[1966]]-) * [[Juan Bordes]] ([[1948]]-) * [[Gutzon Borglum]] ([[1867]]–[[1941]]) * [[Michael Boroniec]] ([[1983]]– ) * [[Miklós Borsos]] ([[1906]]–[[1990]]) * [[Madeleine Boschan]] ([[1979]]– ) * [[François Joseph Bosio]] ([[1769]]–[[1845]]) * [[Orfeo Boselli]] ([[1597]]–[[1667]]) * [[Fernando Botero]] ([[1932]]- ) * [[Antoine Bourdelle]] ([[1861]]–[[1929]]) * [[Louise Bourgeois]] ([[1911]]–[[2010]]) * [[Deveren Bowman]] ([[1957]]- ) * [[Constantin Brancusi]] ([[1876]]–[[1957]]) * [[Georges Braque]] ([[1882]]–[[1963]]) * [[Victor Brecheret]] ([[1894]]-[[1955]]) * [[Arno Breker]] ([[1900]]–[[1991]]) * [[Art Brenner]] ([[1924]]– ) * [[John Bridgeman]] ([[1916]]–[[2004]]) * [[Laurence Broderick]] ([[1935]]– ) * [[Caroline Shawk Brooks]] ([[1840]]–[[1913]]) * [[Sean K. L. Browne]] ([[1953]]–) * [[Filippo Brunelleschi]] ([[1377]]–[[1446]]) * [[Christoph Brüx]] ([[1965]]– ) * [[Emilie Benes Brzezinski]] ([[1932]]–) * [[Caspar Buberl]] ([[1834]]–[[1899]]) * [[Heidi Bucher]] (1926-1993) * [[John Buckley]] ([[1945]]–) * [[Rembrandt Bugatti]] ([[1884]]–[[1916]]) * [[Michelangelo Buonarroti]] ([[1475]]–[[1564]]) * [[Scott Burton]] ([[1939]]-[[1989]]) * [[Diarmuid Byron O'Connor]] ([[1964]]–) == C == [[Dosiero:Canova Le tre Grazie Ermitage.jpg|eta|150px|Antonio Canova, Le tre grazie (La tri Gracioj)]] [[Dosiero:Inmaculada del fascistol.jpg|eta|dekstra|''La Inmaculada del fascistol'', 1655, majstroverko de [[Alonso Cano]] konservita en la sakristio de la Katedralo de Granado.]] [[Dosiero:03 2015 Perseo con la testa di Medusa-Benvenuto Cellini-Piazza della Signoria-Loggia dei Lanzi-volta a crociera-ordine corinzio (Firenze) Photo Paolo Villa FOTO9260.JPG|eta|upright|250px|''[[Perseo]] kun la kapo de Meduzo'' de [[Benvenuto Cellini]].]] * [[Alexander Calder]] ([[1898]]–[[1976]]) * [[Alexander Milne Calder]] ([[1845]]–[[1923]]) * [[Alexander Stirling Calder]] ([[1870]]–[[1945]]) * [[Alonso Cano]] ([[1601]]-[[1667]]) * [[Antonio Canova]] ([[1757]]–[[1822]]) * [[Agustin Cárdenas]] ([[1927]]–[[2001]]) * [[Ludovico Cardi]] ([[1559]]–[[1613]]) * [[John Edward Carew]] ([[1785]]–[[1868]]) * [[Norman Carlberg]] ([[1928]]– ) * [[Agostino Carlini]] ([[1718]]–[[1790]]) * [[Anthony Caro]] ([[1924]]– ) * [[Kevin Caron]] ([[1960]]– ) * [[Jean-Baptiste Carpeaux]] ([[1827]]–[[1875]]) * [[Benedict Carpenter]] ([[1975]]– ) * [[Pierre Cartellier]] ([[1757]]–[[1831]]) * [[Granville Carter]] ([[1920]]–[[1992]]) * [[Samuel Cashwan]] ([[1900]]–[[1988]]) * [[Machado de Castro]] ([[1731]]–[[1822]]) * [[Bartolomeo Cavaceppi]] ([[1716]]–[[1799]]) * [[John Cederquist]] ([[1946]]– ) * [[Benvenuto Cellini]] ([[1500]]–[[1571]]) * [[Rene Paul Chambellan]] ([[1893]]–[[1955]]) * [[John Chamberlain]] ([[1927]]–[[2011]]) * [[Elisabeth Gordon Chandler]] ([[1913]]–[[2006]]) * Sir [[Francis Leggatt Chantrey]] ([[1781]]–[[1841]]) * [[Cornellia Van A. Chapin]] ([[1893]] - [[1973]]) * [[Antoine-Denis Chaudet]] ([[1763]]–[[1810]]) * Sir [[Henry Cheere]] ([[1703]]–[[1781]]) * [[John Cheere]] ([[1709]]–[[1787]]) * [[Miĥail Ŝemjakin]] ([[1908]]–[[1970]]) * [[Eduardo Chillida]] ([[1924]]–[[2002]]) * [[Joseph Chinard]] ([[1756]]–[[1813]]) * [[Anna Chromy]] ([[1940]]– ) * [[Emilius R. Ciampa]] ([[1896]]–[[1996]]) * [[Caius Gabriel Cibber]] ([[1630]]–[[1700]]) * [[John Clague]] ([[1928]]–[[2004]]) * [[Camille Claudel]] ([[1864]]–[[1943]]) * [[Clodion]] ([[1738]]–[[1814]]) * [[Jon Coffelt]] ([[1963]]– ) * [[John Connell]] ([[1940]]–[[2009]]) * [[Carl Conrads]] ([[1839]]–[[1920]]) * [[John S. Conway]] ([[1852]]-[[1925]]) * [[Christine Corday]] ([[1970]] –) * [[Christian Cardell Corbet]] ([[1966]]– ) * [[Guillaume Coustou]] ([[1677]]–[[1746]]) * [[Guillaume Coustou]] ([[1716]]–[[1777]]) * [[Nicolas Coustou]] ([[1658]]–[[1733]]) * [[Antoine Coysevox]] ([[1640]]–[[1720]]) * [[Tony Cragg]] ([[1949]]– ) * [[Thomas Crawford]] ([[1814]]–[[1857]]) * [[Jose de Creeft]] ([[1884]]-[[1982]]) * [[Benjamin Creswick]] ([[1853]]–[[1946]]) * [[Cornelius Cure]] (?-[[1607]]) * [[Joseph Csaky]] ([[1888]]–[[1971]]) * [[Marianne Csaky]] ([[1959]]– ) == D == [[Dosiero:PereLachaise Jacques Gobert.jpg|eta|150px|Pierre Jean David d'Angers. Monumento al la generalo Gobert ([[tombejo Père-Lachaise]])]] * [[Anne Seymour Damer]] ([[1749]]–[[1828]]) * [[Jules Dalou]] ([[1838]]–[[1902]]) * [[Grenville Davey]] ([[1961]]– ) * [[José Maria David]] ([[1944]]– ) * [[David d'Angers]] ([[1788]]–[[1856]]) * [[Charles Daudelin]] ([[1920]]–[[2001]]) * [[Richard Deacon]] ([[1949]]– ) * [[John De Andrea]] ([[1941]]–) * [[Charles Degeorge]] ([[1837]]–[[1888]]) * [[Martin Desjardins]] ([[1637]]–[[1694]]) * [[Laurent Delvaux]] ([[1695]]–[[1778]]) * [[Charles Despiau]] ([[1874]]–[[1946]]) * [[William Reid Dick]] ([[1879]]–[[1961]]) * [[Donatello]] ([[1386]]–[[1466]]) * [[Gyula Donáth]] ([[1850]]–[[1909]]) * [[Carlos Dorrien]] ([[1948]]– ) * [[Alceo Dossena]] ([[1878]]–[[1937]]) * [[Jean Dubuffet]] ([[1901]]–[[1985]]) * [[Agostino di Duccio]] ([[1418]]–[[1481]]) * [[Mark di Suvero]] ([[1933]]– ) * [[Raymond Duchamp-Villon]] ([[1876]]–[[1918]]) * [[Paul Dubois]] ([[1829]]–[[1905]]) * [[Francisque Joseph Duret]] ([[1804]]–[[1865]]) * [[François-Joseph Duret]] ([[1732]]–[[1816]]) * [[Dušan Džamonja]] ([[1928]]–[[2009]]) * [[Czesław Dźwigaj]] ([[1950]]– ) == E == * [[Anthony Earnshaw]] ([[1924]]–[[2001]]) * [[Jon Edgar]] ([[1968]]– ) * [[Dale Eldred]] ([[1933]]–[[1993]]) * [[Jacob Epstein]] ([[1880]]–[[1959]]) * [[Max Ernst]] ([[1891]]–[[1976]]) * [[Marisol Escobar]] ([[1930]]) * [[Epiphanius Evesham]] ([[1570]]–[[1634]]) == F == [[Dosiero:NAMA Athéna Varvakeion.jpg|eta|250px|Skulptaĵo de [[Fidio]].]] * [[János Fadrusz]] ([[1858]]–[[1903]]) * [[Lukman Alade Fakeye]] ([[1983]]– ) * [[Akin (Akinlabi) Fakeye]] ([[1936]]– ) * [[Azeez Kayode Fakeye]] ([[1965]]– ) * [[Etienne Maurice Falconet]] ([[1716]]–[[1791]]) * [[Alexandre Falguière]] ([[1831]]–[[1900]]) * [[Bernd Fasching]] ([[1955]]– ) * [[André Fauteux]] ([[1946]]- ) * [[Albert Féraud]] ([[1921]]–[[2008]]) * [[Béni Ferenczy]] ([[1890]]–[[1967]]) * [[István Ferenczy]] ([[1792]]–[[1856]]) * [[Helaman Ferguson]] ([[1940]]– ) * [[Carole Feuerman]] ([[1945]]– ) * [[Fidio]] (ĉirkaŭ 490 a. K. – ĉ. 431 a. K.) * [[Mino da Fiesole]] ([[1429]]–[[1484]]) * [[Steve Fiorilla]] ([[1961]]– ) * [[Barry Flanagan]] ([[1941]]–[[2009]]) * [[Dan Flavin]] ([[1933]]–[[1996]]) * [[John Flaxman]] ([[1755]]–[[1826]]) * [[Giovanni Battista Foggini]] ([[1652]]-[[1737]]) * [[John Henry Foley]] ([[1818]]–[[1874]]) * [[Lucio Fontana]] (1899 – 1968) * [[Peter Forakis]] ([[1927]]–[[2009]]) * [[Edward Onslow Ford]] ([[1852]]–[[1901]]) * [[Robert Frangeš-Mihanović]] ([[1872]]–[[1940]]) * [[Jane Frank]] ''Jane Schenthal Frank'' ([[1918]]–[[1986]]) * [[James Earle Fraser]] ([[1876]]–[[1953]]) * [[Laura Gardin Fraser]] ([[1889]]–[[1966]]) * [[Edward J. Fraughton]] ([[1939]]– ) * [[Marshall Fredericks]] ([[1908]]–[[1998]]) * [[Emmanuel Frémiet]] ([[1824]]–[[1910]]) * [[Tom Friedman]] ([[1965]]– ) * [[Daniel Chester French]] ([[1850]]–[[1931]]) * [[Elisabeth Frink]] ([[1930]]–[[1993]]) * [[Zenos Frudakis]] ([[1951]]– ) == G == [[Dosiero:Ghiberti.png|eta|150px|Lorenzo Ghiberti sur la ''Portaloj de Paradizo'', en la [[baptejo Sankta Johano (Florenco)|baptejo Sankta Johano]] ([[Florenco]]).]] [[Dosiero:Antony Gormley Jerwood 02.jpg|eta|[[Antony Gormley]]: ''Insider VIII'', 1998, Eisen, 1,86 m. Jerwood Sculpture Collection, Ragley Hall, [[Warwickshire]]: laŭ stilo de [[Alberto Giacometti]]]] [[Dosiero:La petite faucille, Julio González-2.jpg|eta|''La petite faucille'', de [[Julio González]].]] * [[Naum Gabo]] ([[1890]]–[[1977]]) * [[Jens Galschiot]] ([[1954]]- ) * [[Jim Gary]] ([[1939]]–[[2006]]) * [[Henri Gaudier-Brzeska]] ([[1891]]–[[1915]]) * [[Vincenzo Gemito]] ([[1852]]–[[1929]]) * [[Tommaso Geraci]] ([[1931]]– ) * [[István Gergely]] ([[1939]]-[[2008]]) * [[Nikolaus Gerhaert]] ([[1460]]–[[1473]]) * [[Lorenzo Ghiberti]] ([[1378]]–[[1455]]) * [[Alberto Giacometti]] ([[1901]]–[[1966]]) * [[Giambologna]] ([[1529]]–[[1608]]) * [[Grinling Gibbons]] ([[1648]]–[[1721]]) * [[John Gibson]] ([[1790]]–[[1866]]) * [[Gilbert & George]] ([[1943]]– / [[1942]]– ) * [[Alfred Gilbert]] ([[1854]]–[[1934]]) * [[Eric Gill]] ([[1882]]–[[1940]]) * [[Ernest Gillick]] ([[1874]]–[[1951]]) * [[Bertoldo di Giovanni]] (ĉ 1435/40 – [[1491]]) * [[François Girardon]] ([[1628]]–[[1715]]) * [[Cyprian Godebski]] ([[1835]]–[[1909]]) * [[Andy Goldsworthy]] ([[1956]]– ) * [[Anna Golubkina]] ([[1864]]–[[1927]]) * [[Julio González]] ([[1876]]-[[1942]]) * [[Antony Gormley]] ([[1950]]– ) * [[Józef Gosławski]] ([[1908]]–[[1963]]) * [[Thomas R. Gould]] ([[1818]]–[[1881]]) * [[Robert Graham]] ([[1938]]– ) * [[Pierre Granche]] ([[1948]]–[[1997]]) * [[Paul Granlund]] ([[1925]]–[[2003]]) * [[Georges Grard]] ([[1901]]–[[1984]]) * [[Nancy Graves]] ([[1939]]–[[1995]]) * [[Bruce Gray]] ([[1956]]– ) * [[Horatio Greenough]] ([[1805]]–[[1852]]) * [[John Gregory]], ([[1879]]-[[1958]]) * [[Giuseppe Grisoni]] ([[1699]]–[[1796]]) * [[Chaim Gross]] ([[1904]]-[[1991]]) * [[Amin Gulgee]] ([[1966]]– ) * [[Don Gummer]] ([[1946]]– ) * [[Gunnfríður Jónsdóttir]] ([[1889]]–[[1968]]) == H == * [[Gabriela von Habsburg]] ([[1956]]– ) * [[Ernst Julius Hähnel]] ([[1811]]–[[1891]]) * [[Nigel Hall]] ([[1943]]– ) * [[Maggi Hambling]] ([[1945]]– ) * [[Han Sai Por]] ([[1943]]– ) * [[Duane Hanson]] ([[1925]]–[[1996]]) * [[Tetsuo Harada]] ([[1949]]– ) * [[Jerry Harris]] ([[1945]]– ) * [[Frederick Hart]] ([[1943]]–[[1999]]) * [[Viktor Hartmann]] ([[1834]]–[[1873]]) * [[Per Hasselberg]] ([[1850]]–[[1894]]) * [[Herbert Haseltine]] ([[1877]]–[[1962]]) * [[Joseph Havel]] ([[1954]]–) * [[Benjamin Waterhouse Hawkins]] ([[1807]]–[[1889]]) * [[Hans Hedberg]] ([[1917]]–[[2007]]) * [[Barbara Hepworth]] ([[1903]]–[[1975]]) * [[John Raymond Henry]] ([[1943]]) * [[Ernst Herter]] ([[1846]]–[[1917]]) * [[Eva Hesse]] ([[1936]]–[[1970]]) * [[Helena Hietanen]] ([[1963]]– ) * [[Adolf von Hildebrand]] ([[1847]]–[[1921]]) * [[Prince Hoare]] ([[1711]]–[[1769]]) * [[Rayner Hoff]] ([[1894]]–[[1937]]) * [[Malvina Hoffman]] ([[1885]]–[[1966]]) * [[John Hogan]] ([[1800]]–[[1858]]) * [[Elizabeth Bradford Holbrook]] ([[1913]]–? ) * [[Milton Horn]] ([[1906]]–[[1995]]) * [[Rebecca Horn]] ([[1944]]- ) * [[János Horvay]] ([[1873]]–[[1944]]) * [[Harriet Hosmer]] ([[1830]]–[[1908]]) * [[Jean-Antoine Houdon]] ([[1741]]–[[1828]]) * [[Youssef Howayek]] ([[1883]]–[[1962]]) * [[Robert H. Hudson]] ([[1938]]– ) * [[Anita Huffington]] ([[1934]]– ) * [[Richard Hunt]] ([[1935]]– ) == I == * [[Idel Ianchelevici]] ([[1909]]–[[1994]]) * [[René Iché]] ([[1897]]–[[1954]]) * [[Antonin Idrac]] ([[1849]]–[[1884]]) * [[Leiko Ikemura]] ([[1951]]– ) * [[Hristo Iliev Mitev]] ([[1951]]– ) * [[Robert Irwin]] ([[1932]]– ) * [[Pamela Irving]] ([[1960]]– ) * [[Ismail Fatah Al Turk]] ([[1934]]–[[2004]]) * [[Chauncey Ives]] ([[1810]]–[[1894]]) * [[Miklós Izsó (skulptisto)]] ([[1831]]–[[1875]]) == J == * [[Robert Jacobsen]] ([[1912]]–[[1993]]) * [[Georges Jeanclos]] ([[1933]]-[[1997]]) * [[Mark Jenkins]] ([[1970]]– ) * [[Carl Paul Jennewein]] ([[1890]]–[[1978]]) * [[Adelaide Johnson]] ([[1859]]–[[1955]]) * [[Jacobine Jones]] ([[1897]]–[[1976]]) * [[Peter Clodt von Jürgensburg]] ([[1805]]–[[1867]]) * [[J. Seward Johnson, Jr.]] ([[1930]]– ) * [[Sargent Johnson]] ([[1886]]–[[1967]]) * [[Adrian Jones]] ([[1845]]–[[1938]]) * [[Allen Jones]] ([[1937]]– ) * [[Einar Jónsson]] ([[1874]]–[[1954]]) * [[Ríkarður Jónsson]] ([[1888]]–[[1972]]) * [[Pierre Julien]] ([[1731]]–[[1804]]) * [[Donald Judd]] ([[1928]]–[[1994]]) == K == * [[Juozas Kalinauskas]] ([[1935]]– ) * [[Junichi Kakizaki]] ([[1971]]– ) * [[Anish Kapoor]] ([[1954]]– ) * [[John Kaufman]] ([[1941]]–[[2002]]) * [[Charles Keck]] ([[1875]]–[[1951]]) * [[Ellsworth Kelly]] ([[1923]]) * [[Zoltán Kemény]] ([[1907]]–[[1965]]) * [[Starr Kempf]] ([[1917]]–[[1995]]) * [[Frederick John Kiesler]] ([[1890]]–[[1965]]) * [[William King]] ([[1925]]–) * [[Lyman Kipp]] ([[1929]]-[[2014]]) * [[Rick Kirby]] ([[1952]]– ) * [[Peter Klodt]] ([[1805]]–[[1867]]) * [[Vyacheslav Klykov]] ([[1939]]–[[2006]]) * [[Meeli Kõiva]] ([[1960]]– ) * [[Käthe Kollwitz]] ([[1867]]–[[1945]]) * [[Mikhail Kozlovsky]] ([[1753]]–[[1802]]) * [[Adam Kraft]] ([[1460]]–[[1509]]) * [[Kresilo]] (ĉ. 480 – ĉ. 410 a.K.) * [[Frano Kršinić]] ([[1897]]–[[1982]]) * [[Carl Kundmann]] ([[1838]]–[[1919]]) * [[Edward J. Kuntze]] ([[1826]]–[[1870]]) * [[Yayoi Kusama]] ([[1929]]– ) == L == * [[Gaston Lachaise]] ([[1882]]–[[1935]]) * [[Eugene Lanceray]] ([[1875]]–[[1946]]) * [[Georges Lacombe]] ([[1868]]–[[1916]]) * [[Greer Lankton]] ([[1958]]–[[1996]]) * [[Edouard Lanteri]] ([[1848]]–[[1917]]) * [[François-Raoul Larche]] ([[1860]]–[[1912]]) * [[Francesco Laurana]] ([[1430]]–[[1502]]) * [[Henri Laurens]] ([[1885]]–[[1954]]) * [[Billie Lawless]] ([[1950]]– ) * [[Lee Lawrie]] ([[1877]]–[[1963]]) * [[Robert Lazzarini]] ([[1965]]– ) * [[Jonna Lee]] ([[1963]]-) * [[Hippolyte Lefebvre]] ([[1863]]–[[1935]]) * [[Pierre Le Gros]] ([[1629]]–[[1714]]) * [[Pierre Le Gros]] ([[1666]]–[[1719]]) * [[Wilhelm Lehmbruck]] ([[1881]]–[[1919]]) * [[August Leimbach]] ([[1882]]–[[1965]]) * [[Antonio León Ortega]] ([[1907]]–[[1991]]) * [[Leone Leoni]] ([[1509]]–[[1590]]) * [[Leone Leoni]] ([[1509]]–[[1590]]) * [[Alessandro Leopardi]] ([[1466]]–[[1512]]) * [[Louis Lerambert]] ([[1620]]–[[1670]]) * [[Edmonia Lewis]] ([[1845]]–[[1911]]) * [[Sol LeWitt]] ([[1928]]–[[2007]]) * [[Alexander Liberman]] ([[1912]]–[[1999]]) * [[Allan Linder]] ([[1966]]– ) * [[Alain-Marcel Linse]] ([[1956]]– ) * [[Jacques Lipchitz]] ([[1891]]–[[1973]]) * [[Jessie Lipscomb]] ([[1861]]–[[1952]]) * [[Seymour Lipton]] ([[1903]]–[[1986]]) * [[Richard Long]] ([[1946]]– ) * [[John Graham Lough]] ([[1798]]–[[1876]]) * [[Bernardino Ludovisi]] ([[1693]]–[[1749]]) == M == [[Dosiero:Michelangelo Bacchus.jpg|eta|200px|Michelangelo [[Bakĥo]] (1497)]] [[Dosiero:MNCARS Patio Escultura Miro.JPG|eta|200px|"Luna birdo" (1966), skulptaĵo de [[Joan Miró]] en [[Muzeo Reĝino Sofia]].]] [[Dosiero:Henry Moore, Family Group (1950).jpg|eta|dekstre|''Family Group'' (1950) [[bronza skulptaĵo]], Mezlernejo Barclay, Stevenage, [[Hertfordshire|Hertfordshire )Anglio)]]. La unua grandskala mendo al [[Henry Moore]] post la [[Dua Mondmilito]].]] * [[Frederick William MacMonnies]] ([[1863]]–[[1937]]) * [[Benedetto da Maiano]] ([[1442]]–[[1497]]) * [[Aristide Maillol]] ([[1861]]–[[1944]]) * [[Paul Manship]] ([[1885]]–[[1966]]) * [[Giacomo Manzù]] ([[1908]]-[[1991]]) * [[Ondrej Mares]] ([[1949]]–[[2008]]) * [[Laurent Marqueste]] ([[1848]]–[[1920]]) * [[Alexander Matveev]] ([[1878]]–[[1960]]) * [[Marino Marini]] ([[1901]]–[[1980]]) * [[Marcel Martí]] ([[1925]]– ) * [[Kenneth Martin]] ([[1905]]–[[1984]]) * [[Knox Martin]] ([[1923]]– ) * [[Santiago Martinez Delgado]] ([[1905]]–[[1984]]) * [[Arturo Martini]] ([[1889]]–[[1947]]) * [[Ivan Petrovich Martos]] ([[1754]]–[[1835]]) * [[Raymond Mason]] ([[1922]]– ) * [[Henri Matisse]] ([[1869]]–[[1954]]) * [[Monique Mayère]] ([[1944]]– ) * [[Daphne Mayo]] ([[1895]]–[[1982]]) * [[Bruce McLean]] ([[1944]]– ) * [[Clement Meadmore]] ([[1929]]–[[2005]]) * [[Julius T. Melchers]] ([[1829]]–[[1908]]) * [[Antonin Mercié]] ([[1845]]–[[1916]]) * [[Juan de Mesa]] ([[1583]]–[[1627]]) * [[Franz Xaver Messerschmidt]] ([[1736]]–[[1783]]) * [[Ivan Meštrović]] ([[1883]]–[[1962]]) * [[Sotère Micberth]] ([[1975]]– ) * [[Michelangelo]] ([[1475]]–[[1564]]) * [[Michelozzo]] ''Michelozzo di Bartolomeo'' ([[1391]]–[[1472]]?) * [[Mikhail Osipovich Mikeshin]] ([[1835]]–[[1896]]) * [[Pavel Miksik]] ([[1943]]– ) * [[Carl Milles]] ([[1875]]–[[1955]]) * [[Clark Mills]] ([[1810]]–[[1883]]) * [[John W Mills]] ([[1933]]– ) * [[Hristo Iliev Mitev]] ([[1951]]– ) * [[Joan Miró]] ([[1893]]–[[1983]]) * [[Mirono]] (ĉ. 480-440 a.K.) * [[Igor Mitoraj]] ([[1944]]– ) * [[Amedeo Modigliani]] ([[1884]]–[[1920]]) * [[Cathy de Monchaux]] ([[1960]]– ) * [[Antonin Moine]] ([[1796]]–[[1849]]) * [[Baccio da Montelupo]] ([[1469]]-[[1523]](?)) * [[Raffaello da Montelupo]] (ĉ. [[1504]]/[[1505]] – ĉ. [[1566]]/[[1567]]) * [[Giulio Monteverde]] ([[1837]]–[[1917]]) * [[Henry Moore]] ([[1898]]–[[1986]]) * [[Robert Morris]] ([[1931]]- ) * [[Thaddeus Mosley]] ([[1926]]– ) * [[John Mossman]] ([[1817]]–[[1890]]) * [[Hippolyte Moulin]] ([[1832]]–[[1884]]) * [[Ron Mueck]] ([[1958]]– ) * [[Josef Václav Myslbek]] ([[1848]]–[[1922]]) == N == * [[Reuben Nakian]] ([[1897]]–[[1986]]) * [[Yoshitomo Nara]] ([[1959]]– ) * [[David Nash]] ([[1945]]- ) * [[Bruce Nauman]] ([[1941]]- ) * [[Ernst Neizvestny]] ([[1925]]– ) * [[Simeon Nelson]] ([[1963]]– ) * [[Louise Nevelson]] ([[1899]]–[[1988]]) * [[Manuel Neri]] ([[1930]]– ) * [[Marlene Neubauer-Woerner]] ([[1918]]– ) * [[Louise Nevelson]] ([[1900]]–[[1988]]) * [[Alexander Ney]] ([[1939]]– ) * [[Paul Niclausse]] ([[1879]]–[[1958]]) * [[Ida Göthilda Nilsson]] ([[1840]]–[[1920]]) * [[Kai Nielsen]] ([[1882]]–[[1924]]) * [[Minoru Niizuma]] ([[1930]]–[[1998]]) * [[Isamu Noguchi]] ([[1904]]–[[1988]]) * [[Joseph Nollekens]] ([[1737]]–[[1823]]) * [[Max Magnus Norman]] ([[1973]]– ) * [[John Van Nost]] (?-[[1729]]) == O == * [[Landolin Ohmacht]] ([[1760]]–[[1834]]) * [[Claes Oldenburg]] ([[1929]]– ) * [[Pietro di Francesco degli Orioli]] ([[1458]]–[[1496]]) * [[Ezra Orion]] ([[1934]]– ) * [[Chana Orloff]] ([[1888]]–[[1968]]) * [[Boris Orlovsky]] ([[1793]]–[[1837]]) * [[Daniel Ost]] ([[1955]]– ) == P == [[Dosiero:2004-09-07 1800x2400 chicago picasso.jpg|eta|upright|dekstre|La ''Ĉikago Pikaso'' 50-futalta publika [[Kubismo|kubisma skulptaĵo]]. Donita de [[Pablo Picasso]] al la popolo de Ĉikago]] * [[Corrado Parducci]] ([[1900]]–[[1981]]) * [[Richard Henry Park]] ([[1832]]–[[1902]]) * [[Nam June Paik]] ([[1932]]-[[2006]]) * [[Harold Parker]] ([[1873]]–[[1960]]/62) * [[Dante Parini]] (1890-1969) * [[George Papashvily]] ([[1898]]–[[1978]]) * [[Beverly Pepper]] ([[1922]]– ) * [[Phidias]] (? ) * [[Pablo Picasso]] ([[1881]]–[[1973]]) * [[Jean-Baptiste Pigalle]] ([[1714]]–[[1785]]) * [[Giovanni Pisano]] ([[1250]]–[[1314]]) * [[Nicola Pisano]] ([[1220]]–[[1278]]) * [[Antonio del Pollaiolo]] ([[1429]]/33–[[1498]]) * [[Poliklitos]] * [[François Pompon]] ([[1855]]–[[1933]]) * [[Don Potter]] ([[1902]]–[[2004]]) * [[Edward Clark Potter]] ([[1857]]–[[1923]]) * [[Hiram Powers]] ([[1805]]–[[1873]]) * [[James Pradier]] ([[1790]]–[[1852]]) * [[Harvey Pratt]] ([[1941]]– ) * [[Praxiteles]] (?) * [[Gary Lee Price]] ([[1943]]– ) * [[Jacques Prou]] ([[1655]]–[[1706]]) * [[Pierre Puget]] ([[1622]]–[[1694]]) * [[Martin Puryear]] ([[1941]]- ) * [[Brenda Putnam]] ([[1890]]–[[1975]]) * [[Patrick Pye]] ([[1929]]– ) * [[Manuel Pereira da Silva]] ([[1920]]–[[2003]]) * [[Sir Eduardo Luigi Paolozzi]] ([[1924]]–[[2005]]) == R == [[Dosiero:Tilman riemenschneider.jpg|eta|dekstra|150px|Memportreto de Tilman Riemenschneider]] [[Dosiero:The Thinker, Rodin.jpg|eta|dekstre|La majstroverko de [[Auguste Rodin]] nome ''[[La Pensanto]]'' (1879–1889) estas inter la plej rekonataj verkoj de ĉiutempaj skulptaĵoj.]] * [[Jean-Etienne Ramey]] ([[1796]]–[[1852]]) * [[Christian Daniel Rauch]] ([[1777]]–[[1857]]) * [[Charles Ray]] ([[1953]] –) * [[Peter Reginato]] ([[1945]]– ) * [[Marc Rembold]] ([[1963]]– ) * [[Frederic Remington]] ([[1861]]–[[1909]]) * [[George Rennie]] ([[1801]]/02–[[1860]]) * [[Hugo Rheinhold]] ([[1853]]–[[1900]]) * [[Germaine Richier]] ([[1902]]–[[1959]]) * [[Ligier Richier]] ([[1500]]–[[1567]]) * [[George Rickey]] ([[1907]]–[[2002]]) * [[Linda Ridgway]] ([[1947]]– ) * [[Tilman Riemenschneider]] ([[1460]]–[[1531]]) * [[Teresa Feoderovna Ries]] ([[1874]]–[[1950]]) * [[William Henry Rinehart]] ([[1825]]–[[1874]]) * [[Giovanni della Robbia]] ([[1469]]–[[1529]]) * [[Luca della Robbia]] ([[1400]]–[[1482]]) * [[Alexander Rodchenko]] ([[1891]]–[[1956]]) * [[Auguste Rodin]] ([[1840]]–[[1917]]) * [[Agesandro de Rodoso]] * [[Viktor Román]] ([[1937]]-[[1995]]) * [[Carlo Romanelli]] ([[1872]]–[[1947]]) * [[Raffaello Romanelli]] ([[1856]]–[[1928]]) * [[James Rosati]] ([[1911]]-[[1988]]) * [[Tony Rosenthal]] ([[1914]]–[[2009]]) * [[Domenico Rosselli]] (ĉ. [[1439]]–[[1498]]) * [[Medardo Rosso]] ([[1858]]–[[1928]]) * [[Fred H. Roster]] ([[1944]]–) * [[Frederick Roth]] ([[1892]]–[[1944]]) * [[Louis-François Roubiliac]] ([[1695]]–[[1792]]) * [[François Rude]] ([[1784]]–[[1855]]) * [[Frederick Ruckstull]] ([[1853]]–[[1942]]) * [[Giovanni Francesco Rustici]] ([[1475]]–[[1554]]) * [[Ursula von Rydingsvard]] ([[1942]]– ) * [[John Michael Rysbrack]] ([[1694]]–[[1770]]) == S == [[Dosiero:Brandenburg Gate Quadriga at Night.jpg|eta|250px|Johann Gottfried Schadow. La plej konata verko: la [[kvadrigo]] sur la [[Brandenburga Pordego]].]] [[Dosiero:Monumento a Unamuno en Salamanca.jpg|eta|255px|Skulptaĵo de [[Unamuno]] de [[Pablo Serrano]] en [[Salamanko]], 1968.]] [[Dosiero:Unidades-Yunta, Pablo Serrano.jpg|eta|255px|Skulptaĵo ''Unidades-Yunta'' de [[Pablo Serrano]] en [[Madrido]], 1972.]] * [[Niki de Saint Phalle]] ([[1930]]–[[2002]]) * [[Jawad Saleem]] ([[1920]]–[[1961]]) * [[Giuseppe Sammartino]] ([[1720]]–[[1793]]) * [[Abbondio Sangiorgio]] ([[1798]]–[[1879]]) * [[Jim Sanborn]] ([[1945]]– ) * [[Jacopo Sansovino]] ([[1486]]–[[1570]]) * [[Heath Satow]] ([[1969]]– ) * [[Johann Gottfried Schadow]] ([[1764]]–[[1850]]) * [[Rudolph Schadow]] ([[1786]]–[[1822]]) * [[Louis Schanker]] ([[1903]]–[[1981]]) * [[Peter Scheemakers]] ([[1691]]–[[1781]]) * [[Eric Schilsky]] ([[1898]]–[[1974]]) * [[Oskar Schlemmer]] ([[1888]]–[[1943]]) * [[Andreas Schlüter]] ([[1660]]–[[1714]]) * [[Kurt Schwitters]] ([[1887]]–[[1948]]) * [[Andy Scott]] (19??– ) * [[George Segal]] ([[1924]]-[[2000]]) * [[Johan Tobias Sergel]] ([[1740]]–[[1814]]) * [[Richard Serra]] ([[1939]]– ) * [[Pablo Serrano]] ([[1908]]–[[1985]]) * [[Desiderio da Settignano]] ([[1430]]–[[1464]]) * [[Ivan Shadr]] ([[1887]]–[[1941]]) * [[Floyd Shaman]] ([[1935]]–[[2005]]) * [[Joel Shapiro]] ([[1941]]– ) * [[Judith Shea]] ([[1948]]– ) * [[Izzy Sher]] ([[1912]]–[[1999]]) * [[Fedot Shubin]] ([[1740]]–[[1805]]) * [[Robert William Sievier]] ([[1794]]–[[1865]]) * [[John Sisko]] ([[1958]]– ) * [[Lucas Sithole]] ([[1931]]–[[1994]]) * [[John Skeaping]] ([[1901]]–[[1980]]) * [[Blue Sky]] ([[1938]]– ) * [[Sean Slemon]] ([[1978]]– ) * [[Claus Sluter]] (?) * [[David Smith]] ([[1906]]–[[1965]]) * [[Kiki Smith]] ([[1954]]– ) * [[Tony Smith]] ([[1912]]–[[1980]]) * [[Robert Smithson]] ([[1938]]–[[1973]]) * [[Kenneth Snelson]] ([[1927]]– ) * [[Alexander Sokolov]] ([[1955]] -) * [[Augustus Saint-Gaudens]] ([[1848]]–[[1907]]) * [[Ralph Stackpole]] ([[1885]]–[[1973]]) * [[Birgit Stauch]]([[1961]]– ) * [[Emma Stebbins]] ([[1815]]–[[1882]]) * [[Frank Stella]] ([[1936]]) * [[Albert Stewart]] ([[1900]]–[[1965]]) * [[Nicholas Stone]] ([[1586]]–[[1647]]) * [[Veit Stoss]] ([[1450]]–[[1533]]) * [[Imogen Stuart]] ([[1927]]– ) * [[Stanislav Sucharda]] ([[1866]]-[[1916]]) * [[Emmet Sullivan]] ([[189]]5–) * [[Mark di Suvero]] ([[1933]]- ) * [[John Macallan Swan]] ([[1847]]–[[1910]]) * [[Katharina Szelinski-Singer]] ([[1918]]–) * [[László Szlávics, Jr.]] ([[1959]]–) * [[Stanisław Szukalski]] ([[1893]]–[[1987]]) == T == [[Dosiero:Jasão e o Velo de ouro - Bertel Thorvaldsen - 1803.jpg|eta|Jazono-skulptaĵo, famiginta la danan artiston [[Bertel Thorvaldsen]] en Italio.]] * [[Lorado Taft]] ([[1860]]–[[1936]]) * [[Shinkichi Tajiri]] ([[1923]]–[[2009]]) * [[Francesco Talenti]] ''Simone di Francesco Talenti'' ([[1300]]–[[1369]]) * [[Vladimir Tatlin]] ([[1885]]–[[1953]]) * Sir [[Robert Taylor]] ([[1714]]–[[1788]]) * [[Piotr Tayozhny]] ([[1887]]–[[1952]]) * [[John Ternouth]] ([[1796]]–[[1848]]) * [[Josef Thorak]] ([[1889]]–[[1952]]) * [[Alan Thornhill]] ([[1921]]–) * [[Hamo Thornycroft]] ([[1850]]–[[1925]]) * [[Bertel Thorvaldsen]] ([[1770]]–[[1844]]) * [[Thomas Thurlow]] ([[1813]]–[[1899]]) * [[Jean Tinguely]] ([[1925]]–[[1991]]) * [[Rebecca Tobey]] ([[1948]]–) * [[Todor Todorov]] ([[1951]]–) * [[Albert Toft]] ([[1862]]–[[1942]]) * [[Tim Tolkien]] ([[1962]]–) * [[Michael Tom]] ([[1946]]-[[1999]]) * [[Narciso Tomé]] ([[1690]]-[[1742]]) * [[Pierre Toutain-Dorbec]] ([[1951]]–) * [[Niccolò Tribolo]] ([[1500]]–[[1550]]) * [[Zoja Trofimiuk]] ([[1952]]–) * [[Prince Paul Troubetzkoy]] ([[1866]]–[[1938]]) * [[Anne Truitt]] ([[1921]]–[[2004]]) * [[Zurab Tsereteli]] ([[1934]]–) * [[William G. Tucker]] ([[1935]]- ) * [[Tom Tsuchiya]] ([[1972]]-) == V == [[Dosiero:Bruxelles, l'Agneau Blanc par Pierre van Dievoet 1696.jpg|eta|dekstra|150px|La Saliko-Ŝafido, skulptaĵo de Peter van Dievoet, Bruselo, Marché aux Herbes, 1696.]] * [[Peter Van Dievoet]] ([[1661]]-[[1729]]) * [[Josefina de Vasconcellos]] ([[1904]]–[[2005]]) * [[Yevgeny Vuchetich]] ([[1908]]–[[1974]]) * [[Andrea del Verrocchio]] ([[1435]]–[[1488]]) * [[Ales Vesely]] ([[1935]]–) * [[Gustav Vigeland]] ([[1869]]–[[1943]]) * [[Leonardo da Vinci]] ([[1452]]–[[1519]]) * [[Paul de Vigne]] ([[1843]]–[[1901]]) * [[Romano Vio]] ([[1913]]–[[1984]]) * [[Adriaen de Vries]] ([[1556]]–[[1626]]) * [[Wolf Vostell]] ([[1932]]-[[1998]]) == W == * [[Nellie Walker]] ([[1874]]–[[1973]]) * [[Olin Levi Warner]] ([[1844]]–[[1896]]) * [[Charles Waterhouse]] ([[1924]]–) * [[Musgrave Watson]] ([[1804]]–[[1847]]) * [[Zbigniew Wąsiel]] ([[1966]]) * [[George Frederic Watts]] ([[1817]]–[[1904]]) * [[Henry Weekes]] ([[1807]]–[[1877]]) * [[Albert Wein]] ([[1915]]–[[1991]]) * [[Adolph Alexander Weinman]] ([[1870]]–[[1952]]) * [[Felix de Weldon]] ([[1907]]–[[2003]]) * [[Jan de Weryha-Wysoczanski]] ([[1950]]–) * [[Franz West]] ([[1947]]–) * [[Clara Westhoff]] ([[1875]]-[[1954]]) * Sir [[Richard Westmacott]] ([[1747]]–[[1808]]) * [[Robert White]] ([[1921]]–[[2002]]) * [[Anne Whitney]] ([[1821]]–[[1915]]) * [[Gertrude Vanderbilt Whitney]] ([[1875]]–[[1942]]) * [[Isaac Witkin]] ([[1936]]-[[2006]]) * [[Anton van Wouw]] ([[1862]]–[[1945]]) * [[Steven Whyte]] ([[1969]]–) * [[Shane Wilson]] ([[1961]]- ) * [[Joseph Wilton]] ([[1722]]–[[1803]]) * [[William F Woodington]] ([[1806]]–[[1893]]) * [[Bill Woodrow]] ([[1948]]– ) * [[Matthew Cotes Wyatt]] ([[1777]]–[[1862]]) * [[Richard James Wyatt]] ([[1795]]–[[1850]]) == X == * [[Xenokrates]] (?) == Y == * [[Lei Yixin]] ([[1954]]– ) * [[Mahonri Young]] ([[1877]]–[[1957]]) == Z == [[Dosiero:Zadkine rb I.jpg|dekstra|eta|150px|Ossip Zadkine. La detruita urbo]] * [[Ossip Zadkine]] ([[1890]]–[[1967]]) * [[Moshe Ziffer]] ([[1902]]–[[1989]]) == Vidu ankaŭ == * [[Skulptarto]] * [[Skulptisto]] * [[Listo de polaj skulptistoj]] {{Projektoj|commonscat=Sculptures}} [[Kategorio:Skulptistoj| ]] [[Kategorio:Listoj de homoj laŭ profesioj|Skulptistoj]] 3tza53kslpzi070rxt6suc1do4n9cg3 7684661 7684647 2022-08-10T17:24:30Z Johannnes89 174806 Reverted 1 edit by [[Special:Contributions/87.8.184.31|87.8.184.31]] ([[User talk:87.8.184.31|talk]]): Crosswiki image spam (TwinkleGlobal) wikitext text/x-wiki Jen parta '''listo de skulptistoj'''. [[Dosiero:Bidhauer 0310.png|110px]] __NOTOC__ {{KompaktaEnhavTabeloEo}} == A == [[Dosiero:Aleijadinho8.jpg|eta|150px|Skulptaĵo de [[Aleijadinho]]]] [[Dosiero:KMM Arp 02.JPG|eta|150px|Skulptaĵo de Jean Arp]] * [[Wäinö Aaltonen]] ([[1894]]–[[1966]]) * [[Magdalena Abakanowicz]] ([[1930]]– ) * [[Abed Abdi]] ([[1942]]– ) * [[Vito Acconci]] ([[1940]]- ) * [[Yaacov Agam]] ([[1928]]– ) * [[Agasias]] (4a jarcento a.K.) * [[Peter Agostini]] ([[1913]]–[[1993]]) * [[Kinji Akagawa]] ([[1940]]– ) * [[Benjamin Paul Akers]] ([[1825]]–[[1861]]) * [[Ahmed Al Safi]] ([[1971]]– ) * [[Aleijadinho]] - [[Aleijadinho|Antonio Francisco Lisboa]] ([[1730]]–[[1814]]) * [[Andrea Aleksi]] ([[1425]]–[[1505]]) * [[Károly Alexy]] ([[1823]]–[[1880]]) * [[Alessandro Algardi]] ([[1595]]–[[1654]]) * [[Christophe-Gabriel Allegrain]] ([[1710]]–[[1795]]) * [[Edward Allington]] ([[1951]]– ) * [[Nir Alon]] ([[1964]]– ) * [[Walter Allward]] ([[1876]]–[[1955]]) * [[Edmond Amateis]] ([[1897]]-[[1981]]) * [[Louis Amateis]] ([[1855]]-[[1913]]) * [[Bartolomeo Ammanati]] ([[1511]]–[[1592]]) * [[Eric Adjetey Anang]] ([[1985]]– ) * [[Constantine Andreou]] ([[1917]]–[[2007]]) * [[Kosta Angeli Radovani]] ([[1916]]–[[2002]]) * [[Mark Antokolski]] ([[1843]]–[[1902]]) * [[Stephen Antonakos]] ([[1926]]-[[2013]]) * [[Alexander Archipenko]] ([[1887]]–[[1964]]) * [[Lucien den Arend]] ([[1943]]– ) * [[Henry Hugh Armstead]] ([[1828]]–[[1905]]) * [[Jean Arp]] ([[1886]]–[[1966]]) * [[Ruth Asawa]] ([[1926]]–[[2013]]) * [[David Ascalon]] ([[1945]]– ) * [[Maurice Ascalon]] ([[1913]]–[[2003]]) * [[Ásmundur Sveinsson]] ([[1893]]–[[1982]]) * [[Hezekiah Augur]] ([[1791]]–[[1858]]) * [[Antun Augustinčić]] ([[1900]]–[[1979]]) * [[Alice Aycock]] ([[1946]]- ) == B == [[Dosiero:Barlach Selbstbildnis I (1928).jpg|eta|[[Ernst Barlach]], memportreto de 1928.]] [[Dosiero:El Ángel Caído (Ricardo Bellver) 06.jpg|eta|210px|[[Fontano de la Falinta Anĝelo|''La Falinta Anĝelo'']], verko de [[Ricardo Bellver]] fandita el bronzo en [[1878]] por la Universala Ekspozicio de Parizo.]] [[Dosiero:Apollo and Daphne (Bernini).jpg|eta|''[[Apolo]] kaj [[Dafna]]'' (1622–25) de [[Gian Lorenzo Bernini]]]] [[Dosiero:Fernando Botero, Bird (1990), Singapore - 20040616.jpg|eta|Granda Birdo de [[Fernando Botero]]|200px|dekstra]] * [[John Bacon]] ([[1740]]–[[1799]]) * [[Frances Bagley]] ([[1946]]) * [[Vojin Bakić]] ([[1915]]–[[1992]]) * [[César Baldaccini]] ([[1921]]–[[1998]]) * [[Percival Ball]] ([[1845]]–[[1900]]) * [[Thomas Ball]] ([[1819]]–[[1911]]) * [[Baccio Bandinelli]] ([[1493]]–[[1560]]) * [[Thomas Banks]] ([[1735]]–[[1808]]) * [[Ernst Barlach]] ([[1870]]–[[1938]]) * [[Harry Baron]] ([[1944]]–) * [[Bill Barrett]] ([[1934]]- ) * [[Louis-Ernest Barrias]] ([[1841]]–[[1905]]) * [[Artur Barrio]] ([[1945]]– ) * [[Frédéric Bartholdi]] ([[1834]]–[[1904]]) * [[Lorenzo Bartolini]] ([[1777]]–[[1850]]) * [[Antoine-Louis Barye]] ([[1796]]–[[1875]]) * [[Earl W. Bascom]] ([[1906]]–[[1995]]) * [[Leonard Baskin]] ([[1922]]–[[2000]]) * [[Harry Bates]] ([[1850]]–[[1899]]) * [[John Nelson Battenberg]] ([[1931]]– ) * [[Jay Battle]] ([[1966]]– ) * [[Armin Baumgarten]] ([[1967]]- ) * [[Reginald E. Beauchamp]] ([[1910]]–[[2000]]) * [[András Beck]] ([[1911]]-[[1985]]) * [[Larry Bell]] ([[1939]]- ) * [[Hans Bellmer]] ([[1902]]–[[1975]]) * [[Ricardo Bellver]] ([[1845]]—[[1924]]) * [[Sándor Benczédi (skulptisto)]] ([[1912]]-[[1998]]) * [[Giacomo Benevelli]] ([[1925]]– ) * [[Lynda Benglis]] ([[1941]]–) * [[Mariano Benlliure]] ([[1862]]–[[1947]]) * [[Edward Berge]] ([[1876]]–[[1924]]) * [[Věroslav Berger]] ([[1928]]- ) * [[Arnold Henry Bergier]] ([[1914]]–[[2007]]) * [[Gian Lorenzo Bernini]] ([[1598]]–[[1680]]) * [[Claude Bertin]] (-[[1705]]) * [[Miguel Berrocal]] ([[1933]]–[[2006]]) * [[Treffle Berthlaume]] ([[1803]]–[[1884]]) * [[Joseph Beuys]] ([[1921]]–[[1986]]) * [[Adolf Bierbrauer]] ([[1915]]-[[2012]]) * [[George Edwin Bissell]] ([[1839]]–[[1920]]) * [[Herman Wilhelm Bissen]] ([[1798]]–[[1868]]) * [[Vilhelm Bissen]] ([[1836]]–[[1913]]) * [[Leonardo Bistolfi]] ([[1859]]–[[1933]]) * [[Karl Bitter]] ([[1867]]–[[1915]]) * [[Ronald Bladen]], ([[1918]]–[[1988]]) * [[Marguerite Louis Blasingame]] ([[1906]]-[[1947]]) * [[William Bloye]] ([[1890]]–[[1975]]) * [[Joseph Bonomi la Plijuna]] ([[1796]]–[[1878]]) * [[Lee Bontecou]] ([[1931]]-) * [[Margaret Boozer]] ([[1966]]-) * [[Juan Bordes]] ([[1948]]-) * [[Gutzon Borglum]] ([[1867]]–[[1941]]) * [[Michael Boroniec]] ([[1983]]– ) * [[Miklós Borsos]] ([[1906]]–[[1990]]) * [[Madeleine Boschan]] ([[1979]]– ) * [[François Joseph Bosio]] ([[1769]]–[[1845]]) * [[Orfeo Boselli]] ([[1597]]–[[1667]]) * [[Fernando Botero]] ([[1932]]- ) * [[Antoine Bourdelle]] ([[1861]]–[[1929]]) * [[Louise Bourgeois]] ([[1911]]–[[2010]]) * [[Deveren Bowman]] ([[1957]]- ) * [[Constantin Brancusi]] ([[1876]]–[[1957]]) * [[Georges Braque]] ([[1882]]–[[1963]]) * [[Victor Brecheret]] ([[1894]]-[[1955]]) * [[Arno Breker]] ([[1900]]–[[1991]]) * [[Art Brenner]] ([[1924]]– ) * [[John Bridgeman]] ([[1916]]–[[2004]]) * [[Laurence Broderick]] ([[1935]]– ) * [[Caroline Shawk Brooks]] ([[1840]]–[[1913]]) * [[Sean K. L. Browne]] ([[1953]]–) * [[Filippo Brunelleschi]] ([[1377]]–[[1446]]) * [[Christoph Brüx]] ([[1965]]– ) * [[Emilie Benes Brzezinski]] ([[1932]]–) * [[Caspar Buberl]] ([[1834]]–[[1899]]) * [[Heidi Bucher]] (1926-1993) * [[John Buckley]] ([[1945]]–) * [[Rembrandt Bugatti]] ([[1884]]–[[1916]]) * [[Michelangelo Buonarroti]] ([[1475]]–[[1564]]) * [[Scott Burton]] ([[1939]]-[[1989]]) * [[Diarmuid Byron O'Connor]] ([[1964]]–) == C == [[Dosiero:Canova Le tre Grazie Ermitage.jpg|eta|150px|Antonio Canova, Le tre grazie (La tri Gracioj)]] [[Dosiero:Inmaculada del fascistol.jpg|eta|dekstra|''La Inmaculada del fascistol'', 1655, majstroverko de [[Alonso Cano]] konservita en la sakristio de la Katedralo de Granado.]] [[Dosiero:Persee-florence.jpg|eta|upright|250px|''[[Perseo]] kun la kapo de Meduzo'' de [[Benvenuto Cellini]].]] * [[Alexander Calder]] ([[1898]]–[[1976]]) * [[Alexander Milne Calder]] ([[1845]]–[[1923]]) * [[Alexander Stirling Calder]] ([[1870]]–[[1945]]) * [[Alonso Cano]] ([[1601]]-[[1667]]) * [[Antonio Canova]] ([[1757]]–[[1822]]) * [[Agustin Cárdenas]] ([[1927]]–[[2001]]) * [[Ludovico Cardi]] ([[1559]]–[[1613]]) * [[John Edward Carew]] ([[1785]]–[[1868]]) * [[Norman Carlberg]] ([[1928]]– ) * [[Agostino Carlini]] ([[1718]]–[[1790]]) * [[Anthony Caro]] ([[1924]]– ) * [[Kevin Caron]] ([[1960]]– ) * [[Jean-Baptiste Carpeaux]] ([[1827]]–[[1875]]) * [[Benedict Carpenter]] ([[1975]]– ) * [[Pierre Cartellier]] ([[1757]]–[[1831]]) * [[Granville Carter]] ([[1920]]–[[1992]]) * [[Samuel Cashwan]] ([[1900]]–[[1988]]) * [[Machado de Castro]] ([[1731]]–[[1822]]) * [[Bartolomeo Cavaceppi]] ([[1716]]–[[1799]]) * [[John Cederquist]] ([[1946]]– ) * [[Benvenuto Cellini]] ([[1500]]–[[1571]]) * [[Rene Paul Chambellan]] ([[1893]]–[[1955]]) * [[John Chamberlain]] ([[1927]]–[[2011]]) * [[Elisabeth Gordon Chandler]] ([[1913]]–[[2006]]) * Sir [[Francis Leggatt Chantrey]] ([[1781]]–[[1841]]) * [[Cornellia Van A. Chapin]] ([[1893]] - [[1973]]) * [[Antoine-Denis Chaudet]] ([[1763]]–[[1810]]) * Sir [[Henry Cheere]] ([[1703]]–[[1781]]) * [[John Cheere]] ([[1709]]–[[1787]]) * [[Miĥail Ŝemjakin]] ([[1908]]–[[1970]]) * [[Eduardo Chillida]] ([[1924]]–[[2002]]) * [[Joseph Chinard]] ([[1756]]–[[1813]]) * [[Anna Chromy]] ([[1940]]– ) * [[Emilius R. Ciampa]] ([[1896]]–[[1996]]) * [[Caius Gabriel Cibber]] ([[1630]]–[[1700]]) * [[John Clague]] ([[1928]]–[[2004]]) * [[Camille Claudel]] ([[1864]]–[[1943]]) * [[Clodion]] ([[1738]]–[[1814]]) * [[Jon Coffelt]] ([[1963]]– ) * [[John Connell]] ([[1940]]–[[2009]]) * [[Carl Conrads]] ([[1839]]–[[1920]]) * [[John S. Conway]] ([[1852]]-[[1925]]) * [[Christine Corday]] ([[1970]] –) * [[Christian Cardell Corbet]] ([[1966]]– ) * [[Guillaume Coustou]] ([[1677]]–[[1746]]) * [[Guillaume Coustou]] ([[1716]]–[[1777]]) * [[Nicolas Coustou]] ([[1658]]–[[1733]]) * [[Antoine Coysevox]] ([[1640]]–[[1720]]) * [[Tony Cragg]] ([[1949]]– ) * [[Thomas Crawford]] ([[1814]]–[[1857]]) * [[Jose de Creeft]] ([[1884]]-[[1982]]) * [[Benjamin Creswick]] ([[1853]]–[[1946]]) * [[Cornelius Cure]] (?-[[1607]]) * [[Joseph Csaky]] ([[1888]]–[[1971]]) * [[Marianne Csaky]] ([[1959]]– ) == D == [[Dosiero:PereLachaise Jacques Gobert.jpg|eta|150px|Pierre Jean David d'Angers. Monumento al la generalo Gobert ([[tombejo Père-Lachaise]])]] * [[Anne Seymour Damer]] ([[1749]]–[[1828]]) * [[Jules Dalou]] ([[1838]]–[[1902]]) * [[Grenville Davey]] ([[1961]]– ) * [[José Maria David]] ([[1944]]– ) * [[David d'Angers]] ([[1788]]–[[1856]]) * [[Charles Daudelin]] ([[1920]]–[[2001]]) * [[Richard Deacon]] ([[1949]]– ) * [[John De Andrea]] ([[1941]]–) * [[Charles Degeorge]] ([[1837]]–[[1888]]) * [[Martin Desjardins]] ([[1637]]–[[1694]]) * [[Laurent Delvaux]] ([[1695]]–[[1778]]) * [[Charles Despiau]] ([[1874]]–[[1946]]) * [[William Reid Dick]] ([[1879]]–[[1961]]) * [[Donatello]] ([[1386]]–[[1466]]) * [[Gyula Donáth]] ([[1850]]–[[1909]]) * [[Carlos Dorrien]] ([[1948]]– ) * [[Alceo Dossena]] ([[1878]]–[[1937]]) * [[Jean Dubuffet]] ([[1901]]–[[1985]]) * [[Agostino di Duccio]] ([[1418]]–[[1481]]) * [[Mark di Suvero]] ([[1933]]– ) * [[Raymond Duchamp-Villon]] ([[1876]]–[[1918]]) * [[Paul Dubois]] ([[1829]]–[[1905]]) * [[Francisque Joseph Duret]] ([[1804]]–[[1865]]) * [[François-Joseph Duret]] ([[1732]]–[[1816]]) * [[Dušan Džamonja]] ([[1928]]–[[2009]]) * [[Czesław Dźwigaj]] ([[1950]]– ) == E == * [[Anthony Earnshaw]] ([[1924]]–[[2001]]) * [[Jon Edgar]] ([[1968]]– ) * [[Dale Eldred]] ([[1933]]–[[1993]]) * [[Jacob Epstein]] ([[1880]]–[[1959]]) * [[Max Ernst]] ([[1891]]–[[1976]]) * [[Marisol Escobar]] ([[1930]]) * [[Epiphanius Evesham]] ([[1570]]–[[1634]]) == F == [[Dosiero:NAMA Athéna Varvakeion.jpg|eta|250px|Skulptaĵo de [[Fidio]].]] * [[János Fadrusz]] ([[1858]]–[[1903]]) * [[Lukman Alade Fakeye]] ([[1983]]– ) * [[Akin (Akinlabi) Fakeye]] ([[1936]]– ) * [[Azeez Kayode Fakeye]] ([[1965]]– ) * [[Etienne Maurice Falconet]] ([[1716]]–[[1791]]) * [[Alexandre Falguière]] ([[1831]]–[[1900]]) * [[Bernd Fasching]] ([[1955]]– ) * [[André Fauteux]] ([[1946]]- ) * [[Albert Féraud]] ([[1921]]–[[2008]]) * [[Béni Ferenczy]] ([[1890]]–[[1967]]) * [[István Ferenczy]] ([[1792]]–[[1856]]) * [[Helaman Ferguson]] ([[1940]]– ) * [[Carole Feuerman]] ([[1945]]– ) * [[Fidio]] (ĉirkaŭ 490 a. K. – ĉ. 431 a. K.) * [[Mino da Fiesole]] ([[1429]]–[[1484]]) * [[Steve Fiorilla]] ([[1961]]– ) * [[Barry Flanagan]] ([[1941]]–[[2009]]) * [[Dan Flavin]] ([[1933]]–[[1996]]) * [[John Flaxman]] ([[1755]]–[[1826]]) * [[Giovanni Battista Foggini]] ([[1652]]-[[1737]]) * [[John Henry Foley]] ([[1818]]–[[1874]]) * [[Lucio Fontana]] (1899 – 1968) * [[Peter Forakis]] ([[1927]]–[[2009]]) * [[Edward Onslow Ford]] ([[1852]]–[[1901]]) * [[Robert Frangeš-Mihanović]] ([[1872]]–[[1940]]) * [[Jane Frank]] ''Jane Schenthal Frank'' ([[1918]]–[[1986]]) * [[James Earle Fraser]] ([[1876]]–[[1953]]) * [[Laura Gardin Fraser]] ([[1889]]–[[1966]]) * [[Edward J. Fraughton]] ([[1939]]– ) * [[Marshall Fredericks]] ([[1908]]–[[1998]]) * [[Emmanuel Frémiet]] ([[1824]]–[[1910]]) * [[Tom Friedman]] ([[1965]]– ) * [[Daniel Chester French]] ([[1850]]–[[1931]]) * [[Elisabeth Frink]] ([[1930]]–[[1993]]) * [[Zenos Frudakis]] ([[1951]]– ) == G == [[Dosiero:Ghiberti.png|eta|150px|Lorenzo Ghiberti sur la ''Portaloj de Paradizo'', en la [[baptejo Sankta Johano (Florenco)|baptejo Sankta Johano]] ([[Florenco]]).]] [[Dosiero:Antony Gormley Jerwood 02.jpg|eta|[[Antony Gormley]]: ''Insider VIII'', 1998, Eisen, 1,86 m. Jerwood Sculpture Collection, Ragley Hall, [[Warwickshire]]: laŭ stilo de [[Alberto Giacometti]]]] [[Dosiero:La petite faucille, Julio González-2.jpg|eta|''La petite faucille'', de [[Julio González]].]] * [[Naum Gabo]] ([[1890]]–[[1977]]) * [[Jens Galschiot]] ([[1954]]- ) * [[Jim Gary]] ([[1939]]–[[2006]]) * [[Henri Gaudier-Brzeska]] ([[1891]]–[[1915]]) * [[Vincenzo Gemito]] ([[1852]]–[[1929]]) * [[Tommaso Geraci]] ([[1931]]– ) * [[István Gergely]] ([[1939]]-[[2008]]) * [[Nikolaus Gerhaert]] ([[1460]]–[[1473]]) * [[Lorenzo Ghiberti]] ([[1378]]–[[1455]]) * [[Alberto Giacometti]] ([[1901]]–[[1966]]) * [[Giambologna]] ([[1529]]–[[1608]]) * [[Grinling Gibbons]] ([[1648]]–[[1721]]) * [[John Gibson]] ([[1790]]–[[1866]]) * [[Gilbert & George]] ([[1943]]– / [[1942]]– ) * [[Alfred Gilbert]] ([[1854]]–[[1934]]) * [[Eric Gill]] ([[1882]]–[[1940]]) * [[Ernest Gillick]] ([[1874]]–[[1951]]) * [[Bertoldo di Giovanni]] (ĉ 1435/40 – [[1491]]) * [[François Girardon]] ([[1628]]–[[1715]]) * [[Cyprian Godebski]] ([[1835]]–[[1909]]) * [[Andy Goldsworthy]] ([[1956]]– ) * [[Anna Golubkina]] ([[1864]]–[[1927]]) * [[Julio González]] ([[1876]]-[[1942]]) * [[Antony Gormley]] ([[1950]]– ) * [[Józef Gosławski]] ([[1908]]–[[1963]]) * [[Thomas R. Gould]] ([[1818]]–[[1881]]) * [[Robert Graham]] ([[1938]]– ) * [[Pierre Granche]] ([[1948]]–[[1997]]) * [[Paul Granlund]] ([[1925]]–[[2003]]) * [[Georges Grard]] ([[1901]]–[[1984]]) * [[Nancy Graves]] ([[1939]]–[[1995]]) * [[Bruce Gray]] ([[1956]]– ) * [[Horatio Greenough]] ([[1805]]–[[1852]]) * [[John Gregory]], ([[1879]]-[[1958]]) * [[Giuseppe Grisoni]] ([[1699]]–[[1796]]) * [[Chaim Gross]] ([[1904]]-[[1991]]) * [[Amin Gulgee]] ([[1966]]– ) * [[Don Gummer]] ([[1946]]– ) * [[Gunnfríður Jónsdóttir]] ([[1889]]–[[1968]]) == H == * [[Gabriela von Habsburg]] ([[1956]]– ) * [[Ernst Julius Hähnel]] ([[1811]]–[[1891]]) * [[Nigel Hall]] ([[1943]]– ) * [[Maggi Hambling]] ([[1945]]– ) * [[Han Sai Por]] ([[1943]]– ) * [[Duane Hanson]] ([[1925]]–[[1996]]) * [[Tetsuo Harada]] ([[1949]]– ) * [[Jerry Harris]] ([[1945]]– ) * [[Frederick Hart]] ([[1943]]–[[1999]]) * [[Viktor Hartmann]] ([[1834]]–[[1873]]) * [[Per Hasselberg]] ([[1850]]–[[1894]]) * [[Herbert Haseltine]] ([[1877]]–[[1962]]) * [[Joseph Havel]] ([[1954]]–) * [[Benjamin Waterhouse Hawkins]] ([[1807]]–[[1889]]) * [[Hans Hedberg]] ([[1917]]–[[2007]]) * [[Barbara Hepworth]] ([[1903]]–[[1975]]) * [[John Raymond Henry]] ([[1943]]) * [[Ernst Herter]] ([[1846]]–[[1917]]) * [[Eva Hesse]] ([[1936]]–[[1970]]) * [[Helena Hietanen]] ([[1963]]– ) * [[Adolf von Hildebrand]] ([[1847]]–[[1921]]) * [[Prince Hoare]] ([[1711]]–[[1769]]) * [[Rayner Hoff]] ([[1894]]–[[1937]]) * [[Malvina Hoffman]] ([[1885]]–[[1966]]) * [[John Hogan]] ([[1800]]–[[1858]]) * [[Elizabeth Bradford Holbrook]] ([[1913]]–? ) * [[Milton Horn]] ([[1906]]–[[1995]]) * [[Rebecca Horn]] ([[1944]]- ) * [[János Horvay]] ([[1873]]–[[1944]]) * [[Harriet Hosmer]] ([[1830]]–[[1908]]) * [[Jean-Antoine Houdon]] ([[1741]]–[[1828]]) * [[Youssef Howayek]] ([[1883]]–[[1962]]) * [[Robert H. Hudson]] ([[1938]]– ) * [[Anita Huffington]] ([[1934]]– ) * [[Richard Hunt]] ([[1935]]– ) == I == * [[Idel Ianchelevici]] ([[1909]]–[[1994]]) * [[René Iché]] ([[1897]]–[[1954]]) * [[Antonin Idrac]] ([[1849]]–[[1884]]) * [[Leiko Ikemura]] ([[1951]]– ) * [[Hristo Iliev Mitev]] ([[1951]]– ) * [[Robert Irwin]] ([[1932]]– ) * [[Pamela Irving]] ([[1960]]– ) * [[Ismail Fatah Al Turk]] ([[1934]]–[[2004]]) * [[Chauncey Ives]] ([[1810]]–[[1894]]) * [[Miklós Izsó (skulptisto)]] ([[1831]]–[[1875]]) == J == * [[Robert Jacobsen]] ([[1912]]–[[1993]]) * [[Georges Jeanclos]] ([[1933]]-[[1997]]) * [[Mark Jenkins]] ([[1970]]– ) * [[Carl Paul Jennewein]] ([[1890]]–[[1978]]) * [[Adelaide Johnson]] ([[1859]]–[[1955]]) * [[Jacobine Jones]] ([[1897]]–[[1976]]) * [[Peter Clodt von Jürgensburg]] ([[1805]]–[[1867]]) * [[J. Seward Johnson, Jr.]] ([[1930]]– ) * [[Sargent Johnson]] ([[1886]]–[[1967]]) * [[Adrian Jones]] ([[1845]]–[[1938]]) * [[Allen Jones]] ([[1937]]– ) * [[Einar Jónsson]] ([[1874]]–[[1954]]) * [[Ríkarður Jónsson]] ([[1888]]–[[1972]]) * [[Pierre Julien]] ([[1731]]–[[1804]]) * [[Donald Judd]] ([[1928]]–[[1994]]) == K == * [[Juozas Kalinauskas]] ([[1935]]– ) * [[Junichi Kakizaki]] ([[1971]]– ) * [[Anish Kapoor]] ([[1954]]– ) * [[John Kaufman]] ([[1941]]–[[2002]]) * [[Charles Keck]] ([[1875]]–[[1951]]) * [[Ellsworth Kelly]] ([[1923]]) * [[Zoltán Kemény]] ([[1907]]–[[1965]]) * [[Starr Kempf]] ([[1917]]–[[1995]]) * [[Frederick John Kiesler]] ([[1890]]–[[1965]]) * [[William King]] ([[1925]]–) * [[Lyman Kipp]] ([[1929]]-[[2014]]) * [[Rick Kirby]] ([[1952]]– ) * [[Peter Klodt]] ([[1805]]–[[1867]]) * [[Vyacheslav Klykov]] ([[1939]]–[[2006]]) * [[Meeli Kõiva]] ([[1960]]– ) * [[Käthe Kollwitz]] ([[1867]]–[[1945]]) * [[Mikhail Kozlovsky]] ([[1753]]–[[1802]]) * [[Adam Kraft]] ([[1460]]–[[1509]]) * [[Kresilo]] (ĉ. 480 – ĉ. 410 a.K.) * [[Frano Kršinić]] ([[1897]]–[[1982]]) * [[Carl Kundmann]] ([[1838]]–[[1919]]) * [[Edward J. Kuntze]] ([[1826]]–[[1870]]) * [[Yayoi Kusama]] ([[1929]]– ) == L == * [[Gaston Lachaise]] ([[1882]]–[[1935]]) * [[Eugene Lanceray]] ([[1875]]–[[1946]]) * [[Georges Lacombe]] ([[1868]]–[[1916]]) * [[Greer Lankton]] ([[1958]]–[[1996]]) * [[Edouard Lanteri]] ([[1848]]–[[1917]]) * [[François-Raoul Larche]] ([[1860]]–[[1912]]) * [[Francesco Laurana]] ([[1430]]–[[1502]]) * [[Henri Laurens]] ([[1885]]–[[1954]]) * [[Billie Lawless]] ([[1950]]– ) * [[Lee Lawrie]] ([[1877]]–[[1963]]) * [[Robert Lazzarini]] ([[1965]]– ) * [[Jonna Lee]] ([[1963]]-) * [[Hippolyte Lefebvre]] ([[1863]]–[[1935]]) * [[Pierre Le Gros]] ([[1629]]–[[1714]]) * [[Pierre Le Gros]] ([[1666]]–[[1719]]) * [[Wilhelm Lehmbruck]] ([[1881]]–[[1919]]) * [[August Leimbach]] ([[1882]]–[[1965]]) * [[Antonio León Ortega]] ([[1907]]–[[1991]]) * [[Leone Leoni]] ([[1509]]–[[1590]]) * [[Leone Leoni]] ([[1509]]–[[1590]]) * [[Alessandro Leopardi]] ([[1466]]–[[1512]]) * [[Louis Lerambert]] ([[1620]]–[[1670]]) * [[Edmonia Lewis]] ([[1845]]–[[1911]]) * [[Sol LeWitt]] ([[1928]]–[[2007]]) * [[Alexander Liberman]] ([[1912]]–[[1999]]) * [[Allan Linder]] ([[1966]]– ) * [[Alain-Marcel Linse]] ([[1956]]– ) * [[Jacques Lipchitz]] ([[1891]]–[[1973]]) * [[Jessie Lipscomb]] ([[1861]]–[[1952]]) * [[Seymour Lipton]] ([[1903]]–[[1986]]) * [[Richard Long]] ([[1946]]– ) * [[John Graham Lough]] ([[1798]]–[[1876]]) * [[Bernardino Ludovisi]] ([[1693]]–[[1749]]) == M == [[Dosiero:Michelangelo Bacchus.jpg|eta|200px|Michelangelo [[Bakĥo]] (1497)]] [[Dosiero:MNCARS Patio Escultura Miro.JPG|eta|200px|"Luna birdo" (1966), skulptaĵo de [[Joan Miró]] en [[Muzeo Reĝino Sofia]].]] [[Dosiero:Henry Moore, Family Group (1950).jpg|eta|dekstre|''Family Group'' (1950) [[bronza skulptaĵo]], Mezlernejo Barclay, Stevenage, [[Hertfordshire|Hertfordshire )Anglio)]]. La unua grandskala mendo al [[Henry Moore]] post la [[Dua Mondmilito]].]] * [[Frederick William MacMonnies]] ([[1863]]–[[1937]]) * [[Benedetto da Maiano]] ([[1442]]–[[1497]]) * [[Aristide Maillol]] ([[1861]]–[[1944]]) * [[Paul Manship]] ([[1885]]–[[1966]]) * [[Giacomo Manzù]] ([[1908]]-[[1991]]) * [[Ondrej Mares]] ([[1949]]–[[2008]]) * [[Laurent Marqueste]] ([[1848]]–[[1920]]) * [[Alexander Matveev]] ([[1878]]–[[1960]]) * [[Marino Marini]] ([[1901]]–[[1980]]) * [[Marcel Martí]] ([[1925]]– ) * [[Kenneth Martin]] ([[1905]]–[[1984]]) * [[Knox Martin]] ([[1923]]– ) * [[Santiago Martinez Delgado]] ([[1905]]–[[1984]]) * [[Arturo Martini]] ([[1889]]–[[1947]]) * [[Ivan Petrovich Martos]] ([[1754]]–[[1835]]) * [[Raymond Mason]] ([[1922]]– ) * [[Henri Matisse]] ([[1869]]–[[1954]]) * [[Monique Mayère]] ([[1944]]– ) * [[Daphne Mayo]] ([[1895]]–[[1982]]) * [[Bruce McLean]] ([[1944]]– ) * [[Clement Meadmore]] ([[1929]]–[[2005]]) * [[Julius T. Melchers]] ([[1829]]–[[1908]]) * [[Antonin Mercié]] ([[1845]]–[[1916]]) * [[Juan de Mesa]] ([[1583]]–[[1627]]) * [[Franz Xaver Messerschmidt]] ([[1736]]–[[1783]]) * [[Ivan Meštrović]] ([[1883]]–[[1962]]) * [[Sotère Micberth]] ([[1975]]– ) * [[Michelangelo]] ([[1475]]–[[1564]]) * [[Michelozzo]] ''Michelozzo di Bartolomeo'' ([[1391]]–[[1472]]?) * [[Mikhail Osipovich Mikeshin]] ([[1835]]–[[1896]]) * [[Pavel Miksik]] ([[1943]]– ) * [[Carl Milles]] ([[1875]]–[[1955]]) * [[Clark Mills]] ([[1810]]–[[1883]]) * [[John W Mills]] ([[1933]]– ) * [[Hristo Iliev Mitev]] ([[1951]]– ) * [[Joan Miró]] ([[1893]]–[[1983]]) * [[Mirono]] (ĉ. 480-440 a.K.) * [[Igor Mitoraj]] ([[1944]]– ) * [[Amedeo Modigliani]] ([[1884]]–[[1920]]) * [[Cathy de Monchaux]] ([[1960]]– ) * [[Antonin Moine]] ([[1796]]–[[1849]]) * [[Baccio da Montelupo]] ([[1469]]-[[1523]](?)) * [[Raffaello da Montelupo]] (ĉ. [[1504]]/[[1505]] – ĉ. [[1566]]/[[1567]]) * [[Giulio Monteverde]] ([[1837]]–[[1917]]) * [[Henry Moore]] ([[1898]]–[[1986]]) * [[Robert Morris]] ([[1931]]- ) * [[Thaddeus Mosley]] ([[1926]]– ) * [[John Mossman]] ([[1817]]–[[1890]]) * [[Hippolyte Moulin]] ([[1832]]–[[1884]]) * [[Ron Mueck]] ([[1958]]– ) * [[Josef Václav Myslbek]] ([[1848]]–[[1922]]) == N == * [[Reuben Nakian]] ([[1897]]–[[1986]]) * [[Yoshitomo Nara]] ([[1959]]– ) * [[David Nash]] ([[1945]]- ) * [[Bruce Nauman]] ([[1941]]- ) * [[Ernst Neizvestny]] ([[1925]]– ) * [[Simeon Nelson]] ([[1963]]– ) * [[Louise Nevelson]] ([[1899]]–[[1988]]) * [[Manuel Neri]] ([[1930]]– ) * [[Marlene Neubauer-Woerner]] ([[1918]]– ) * [[Louise Nevelson]] ([[1900]]–[[1988]]) * [[Alexander Ney]] ([[1939]]– ) * [[Paul Niclausse]] ([[1879]]–[[1958]]) * [[Ida Göthilda Nilsson]] ([[1840]]–[[1920]]) * [[Kai Nielsen]] ([[1882]]–[[1924]]) * [[Minoru Niizuma]] ([[1930]]–[[1998]]) * [[Isamu Noguchi]] ([[1904]]–[[1988]]) * [[Joseph Nollekens]] ([[1737]]–[[1823]]) * [[Max Magnus Norman]] ([[1973]]– ) * [[John Van Nost]] (?-[[1729]]) == O == * [[Landolin Ohmacht]] ([[1760]]–[[1834]]) * [[Claes Oldenburg]] ([[1929]]– ) * [[Pietro di Francesco degli Orioli]] ([[1458]]–[[1496]]) * [[Ezra Orion]] ([[1934]]– ) * [[Chana Orloff]] ([[1888]]–[[1968]]) * [[Boris Orlovsky]] ([[1793]]–[[1837]]) * [[Daniel Ost]] ([[1955]]– ) == P == [[Dosiero:2004-09-07 1800x2400 chicago picasso.jpg|eta|upright|dekstre|La ''Ĉikago Pikaso'' 50-futalta publika [[Kubismo|kubisma skulptaĵo]]. Donita de [[Pablo Picasso]] al la popolo de Ĉikago]] * [[Corrado Parducci]] ([[1900]]–[[1981]]) * [[Richard Henry Park]] ([[1832]]–[[1902]]) * [[Nam June Paik]] ([[1932]]-[[2006]]) * [[Harold Parker]] ([[1873]]–[[1960]]/62) * [[Dante Parini]] (1890-1969) * [[George Papashvily]] ([[1898]]–[[1978]]) * [[Beverly Pepper]] ([[1922]]– ) * [[Phidias]] (? ) * [[Pablo Picasso]] ([[1881]]–[[1973]]) * [[Jean-Baptiste Pigalle]] ([[1714]]–[[1785]]) * [[Giovanni Pisano]] ([[1250]]–[[1314]]) * [[Nicola Pisano]] ([[1220]]–[[1278]]) * [[Antonio del Pollaiolo]] ([[1429]]/33–[[1498]]) * [[Poliklitos]] * [[François Pompon]] ([[1855]]–[[1933]]) * [[Don Potter]] ([[1902]]–[[2004]]) * [[Edward Clark Potter]] ([[1857]]–[[1923]]) * [[Hiram Powers]] ([[1805]]–[[1873]]) * [[James Pradier]] ([[1790]]–[[1852]]) * [[Harvey Pratt]] ([[1941]]– ) * [[Praxiteles]] (?) * [[Gary Lee Price]] ([[1943]]– ) * [[Jacques Prou]] ([[1655]]–[[1706]]) * [[Pierre Puget]] ([[1622]]–[[1694]]) * [[Martin Puryear]] ([[1941]]- ) * [[Brenda Putnam]] ([[1890]]–[[1975]]) * [[Patrick Pye]] ([[1929]]– ) * [[Manuel Pereira da Silva]] ([[1920]]–[[2003]]) * [[Sir Eduardo Luigi Paolozzi]] ([[1924]]–[[2005]]) == R == [[Dosiero:Tilman riemenschneider.jpg|eta|dekstra|150px|Memportreto de Tilman Riemenschneider]] [[Dosiero:The Thinker, Rodin.jpg|eta|dekstre|La majstroverko de [[Auguste Rodin]] nome ''[[La Pensanto]]'' (1879–1889) estas inter la plej rekonataj verkoj de ĉiutempaj skulptaĵoj.]] * [[Jean-Etienne Ramey]] ([[1796]]–[[1852]]) * [[Christian Daniel Rauch]] ([[1777]]–[[1857]]) * [[Charles Ray]] ([[1953]] –) * [[Peter Reginato]] ([[1945]]– ) * [[Marc Rembold]] ([[1963]]– ) * [[Frederic Remington]] ([[1861]]–[[1909]]) * [[George Rennie]] ([[1801]]/02–[[1860]]) * [[Hugo Rheinhold]] ([[1853]]–[[1900]]) * [[Germaine Richier]] ([[1902]]–[[1959]]) * [[Ligier Richier]] ([[1500]]–[[1567]]) * [[George Rickey]] ([[1907]]–[[2002]]) * [[Linda Ridgway]] ([[1947]]– ) * [[Tilman Riemenschneider]] ([[1460]]–[[1531]]) * [[Teresa Feoderovna Ries]] ([[1874]]–[[1950]]) * [[William Henry Rinehart]] ([[1825]]–[[1874]]) * [[Giovanni della Robbia]] ([[1469]]–[[1529]]) * [[Luca della Robbia]] ([[1400]]–[[1482]]) * [[Alexander Rodchenko]] ([[1891]]–[[1956]]) * [[Auguste Rodin]] ([[1840]]–[[1917]]) * [[Agesandro de Rodoso]] * [[Viktor Román]] ([[1937]]-[[1995]]) * [[Carlo Romanelli]] ([[1872]]–[[1947]]) * [[Raffaello Romanelli]] ([[1856]]–[[1928]]) * [[James Rosati]] ([[1911]]-[[1988]]) * [[Tony Rosenthal]] ([[1914]]–[[2009]]) * [[Domenico Rosselli]] (ĉ. [[1439]]–[[1498]]) * [[Medardo Rosso]] ([[1858]]–[[1928]]) * [[Fred H. Roster]] ([[1944]]–) * [[Frederick Roth]] ([[1892]]–[[1944]]) * [[Louis-François Roubiliac]] ([[1695]]–[[1792]]) * [[François Rude]] ([[1784]]–[[1855]]) * [[Frederick Ruckstull]] ([[1853]]–[[1942]]) * [[Giovanni Francesco Rustici]] ([[1475]]–[[1554]]) * [[Ursula von Rydingsvard]] ([[1942]]– ) * [[John Michael Rysbrack]] ([[1694]]–[[1770]]) == S == [[Dosiero:Brandenburg Gate Quadriga at Night.jpg|eta|250px|Johann Gottfried Schadow. La plej konata verko: la [[kvadrigo]] sur la [[Brandenburga Pordego]].]] [[Dosiero:Monumento a Unamuno en Salamanca.jpg|eta|255px|Skulptaĵo de [[Unamuno]] de [[Pablo Serrano]] en [[Salamanko]], 1968.]] [[Dosiero:Unidades-Yunta, Pablo Serrano.jpg|eta|255px|Skulptaĵo ''Unidades-Yunta'' de [[Pablo Serrano]] en [[Madrido]], 1972.]] * [[Niki de Saint Phalle]] ([[1930]]–[[2002]]) * [[Jawad Saleem]] ([[1920]]–[[1961]]) * [[Giuseppe Sammartino]] ([[1720]]–[[1793]]) * [[Abbondio Sangiorgio]] ([[1798]]–[[1879]]) * [[Jim Sanborn]] ([[1945]]– ) * [[Jacopo Sansovino]] ([[1486]]–[[1570]]) * [[Heath Satow]] ([[1969]]– ) * [[Johann Gottfried Schadow]] ([[1764]]–[[1850]]) * [[Rudolph Schadow]] ([[1786]]–[[1822]]) * [[Louis Schanker]] ([[1903]]–[[1981]]) * [[Peter Scheemakers]] ([[1691]]–[[1781]]) * [[Eric Schilsky]] ([[1898]]–[[1974]]) * [[Oskar Schlemmer]] ([[1888]]–[[1943]]) * [[Andreas Schlüter]] ([[1660]]–[[1714]]) * [[Kurt Schwitters]] ([[1887]]–[[1948]]) * [[Andy Scott]] (19??– ) * [[George Segal]] ([[1924]]-[[2000]]) * [[Johan Tobias Sergel]] ([[1740]]–[[1814]]) * [[Richard Serra]] ([[1939]]– ) * [[Pablo Serrano]] ([[1908]]–[[1985]]) * [[Desiderio da Settignano]] ([[1430]]–[[1464]]) * [[Ivan Shadr]] ([[1887]]–[[1941]]) * [[Floyd Shaman]] ([[1935]]–[[2005]]) * [[Joel Shapiro]] ([[1941]]– ) * [[Judith Shea]] ([[1948]]– ) * [[Izzy Sher]] ([[1912]]–[[1999]]) * [[Fedot Shubin]] ([[1740]]–[[1805]]) * [[Robert William Sievier]] ([[1794]]–[[1865]]) * [[John Sisko]] ([[1958]]– ) * [[Lucas Sithole]] ([[1931]]–[[1994]]) * [[John Skeaping]] ([[1901]]–[[1980]]) * [[Blue Sky]] ([[1938]]– ) * [[Sean Slemon]] ([[1978]]– ) * [[Claus Sluter]] (?) * [[David Smith]] ([[1906]]–[[1965]]) * [[Kiki Smith]] ([[1954]]– ) * [[Tony Smith]] ([[1912]]–[[1980]]) * [[Robert Smithson]] ([[1938]]–[[1973]]) * [[Kenneth Snelson]] ([[1927]]– ) * [[Alexander Sokolov]] ([[1955]] -) * [[Augustus Saint-Gaudens]] ([[1848]]–[[1907]]) * [[Ralph Stackpole]] ([[1885]]–[[1973]]) * [[Birgit Stauch]]([[1961]]– ) * [[Emma Stebbins]] ([[1815]]–[[1882]]) * [[Frank Stella]] ([[1936]]) * [[Albert Stewart]] ([[1900]]–[[1965]]) * [[Nicholas Stone]] ([[1586]]–[[1647]]) * [[Veit Stoss]] ([[1450]]–[[1533]]) * [[Imogen Stuart]] ([[1927]]– ) * [[Stanislav Sucharda]] ([[1866]]-[[1916]]) * [[Emmet Sullivan]] ([[189]]5–) * [[Mark di Suvero]] ([[1933]]- ) * [[John Macallan Swan]] ([[1847]]–[[1910]]) * [[Katharina Szelinski-Singer]] ([[1918]]–) * [[László Szlávics, Jr.]] ([[1959]]–) * [[Stanisław Szukalski]] ([[1893]]–[[1987]]) == T == [[Dosiero:Jasão e o Velo de ouro - Bertel Thorvaldsen - 1803.jpg|eta|Jazono-skulptaĵo, famiginta la danan artiston [[Bertel Thorvaldsen]] en Italio.]] * [[Lorado Taft]] ([[1860]]–[[1936]]) * [[Shinkichi Tajiri]] ([[1923]]–[[2009]]) * [[Francesco Talenti]] ''Simone di Francesco Talenti'' ([[1300]]–[[1369]]) * [[Vladimir Tatlin]] ([[1885]]–[[1953]]) * Sir [[Robert Taylor]] ([[1714]]–[[1788]]) * [[Piotr Tayozhny]] ([[1887]]–[[1952]]) * [[John Ternouth]] ([[1796]]–[[1848]]) * [[Josef Thorak]] ([[1889]]–[[1952]]) * [[Alan Thornhill]] ([[1921]]–) * [[Hamo Thornycroft]] ([[1850]]–[[1925]]) * [[Bertel Thorvaldsen]] ([[1770]]–[[1844]]) * [[Thomas Thurlow]] ([[1813]]–[[1899]]) * [[Jean Tinguely]] ([[1925]]–[[1991]]) * [[Rebecca Tobey]] ([[1948]]–) * [[Todor Todorov]] ([[1951]]–) * [[Albert Toft]] ([[1862]]–[[1942]]) * [[Tim Tolkien]] ([[1962]]–) * [[Michael Tom]] ([[1946]]-[[1999]]) * [[Narciso Tomé]] ([[1690]]-[[1742]]) * [[Pierre Toutain-Dorbec]] ([[1951]]–) * [[Niccolò Tribolo]] ([[1500]]–[[1550]]) * [[Zoja Trofimiuk]] ([[1952]]–) * [[Prince Paul Troubetzkoy]] ([[1866]]–[[1938]]) * [[Anne Truitt]] ([[1921]]–[[2004]]) * [[Zurab Tsereteli]] ([[1934]]–) * [[William G. Tucker]] ([[1935]]- ) * [[Tom Tsuchiya]] ([[1972]]-) == V == [[Dosiero:Bruxelles, l'Agneau Blanc par Pierre van Dievoet 1696.jpg|eta|dekstra|150px|La Saliko-Ŝafido, skulptaĵo de Peter van Dievoet, Bruselo, Marché aux Herbes, 1696.]] * [[Peter Van Dievoet]] ([[1661]]-[[1729]]) * [[Josefina de Vasconcellos]] ([[1904]]–[[2005]]) * [[Yevgeny Vuchetich]] ([[1908]]–[[1974]]) * [[Andrea del Verrocchio]] ([[1435]]–[[1488]]) * [[Ales Vesely]] ([[1935]]–) * [[Gustav Vigeland]] ([[1869]]–[[1943]]) * [[Leonardo da Vinci]] ([[1452]]–[[1519]]) * [[Paul de Vigne]] ([[1843]]–[[1901]]) * [[Romano Vio]] ([[1913]]–[[1984]]) * [[Adriaen de Vries]] ([[1556]]–[[1626]]) * [[Wolf Vostell]] ([[1932]]-[[1998]]) == W == * [[Nellie Walker]] ([[1874]]–[[1973]]) * [[Olin Levi Warner]] ([[1844]]–[[1896]]) * [[Charles Waterhouse]] ([[1924]]–) * [[Musgrave Watson]] ([[1804]]–[[1847]]) * [[Zbigniew Wąsiel]] ([[1966]]) * [[George Frederic Watts]] ([[1817]]–[[1904]]) * [[Henry Weekes]] ([[1807]]–[[1877]]) * [[Albert Wein]] ([[1915]]–[[1991]]) * [[Adolph Alexander Weinman]] ([[1870]]–[[1952]]) * [[Felix de Weldon]] ([[1907]]–[[2003]]) * [[Jan de Weryha-Wysoczanski]] ([[1950]]–) * [[Franz West]] ([[1947]]–) * [[Clara Westhoff]] ([[1875]]-[[1954]]) * Sir [[Richard Westmacott]] ([[1747]]–[[1808]]) * [[Robert White]] ([[1921]]–[[2002]]) * [[Anne Whitney]] ([[1821]]–[[1915]]) * [[Gertrude Vanderbilt Whitney]] ([[1875]]–[[1942]]) * [[Isaac Witkin]] ([[1936]]-[[2006]]) * [[Anton van Wouw]] ([[1862]]–[[1945]]) * [[Steven Whyte]] ([[1969]]–) * [[Shane Wilson]] ([[1961]]- ) * [[Joseph Wilton]] ([[1722]]–[[1803]]) * [[William F Woodington]] ([[1806]]–[[1893]]) * [[Bill Woodrow]] ([[1948]]– ) * [[Matthew Cotes Wyatt]] ([[1777]]–[[1862]]) * [[Richard James Wyatt]] ([[1795]]–[[1850]]) == X == * [[Xenokrates]] (?) == Y == * [[Lei Yixin]] ([[1954]]– ) * [[Mahonri Young]] ([[1877]]–[[1957]]) == Z == [[Dosiero:Zadkine rb I.jpg|dekstra|eta|150px|Ossip Zadkine. La detruita urbo]] * [[Ossip Zadkine]] ([[1890]]–[[1967]]) * [[Moshe Ziffer]] ([[1902]]–[[1989]]) == Vidu ankaŭ == * [[Skulptarto]] * [[Skulptisto]] * [[Listo de polaj skulptistoj]] {{Projektoj|commonscat=Sculptures}} [[Kategorio:Skulptistoj| ]] [[Kategorio:Listoj de homoj laŭ profesioj|Skulptistoj]] jlxcb7jp8et2cdnxd2q0kbq3emd3s8m 0 355751 7684833 4197583 2022-08-10T23:15:30Z EmausBot 32202 Roboto: Riparas duoblan alidirekton al [[Rioĥo (Hispanio)]] wikitext text/x-wiki #ALIDIREKTI [[Rioĥo (Hispanio)]] 7e4x3tml2jgdjnvawlifvu22lce0xbu 0 356098 7685037 7675162 2022-08-11T09:01:32Z 2001:4451:116A:BE00:851F:6B1B:2959:5BF3 wikitext text/x-wiki {{Informkesto televida serio | Nomo = Futurama | Ĝenro = [[Situacia komedio]]<br />[[Animacio]]<br />[[Sciencfikcio]] | Kreita de = [[Matt Groening]] | Voĉoj = [[Billy West]]<br />[[Katey Sagal]]<br />[[John DiMaggio]]<br />[[Tress MacNeille]]<br />[[Maurice LaMarche]]<br />[[Lauren Tom]]<br />[[Phil LaMarr]]<br />[[David Herman]] | Komenca muziko = „Theme from Futurama“ | Fina muziko = [[File:Futurama 1999 logo.svg]] | Komponisto(j) = [[Christopher Tyng]] | Lando = {{Flago|Usono|nomo=jes}} | Lingvo(j) = [[Angla]] | N-ro de sezonoj = 7 | N-ro de epizodoj = 140 | Estra(j) produktisto(j) = Lee Supercinski<br />[[Claudia Katz]] | Kunestra produktisto(j) = Matt Groening<br />David X. Cohen<br />[[Ken Keeler]]<hr>{{small|co-executive producers:}}<br />[[Patric M. Verrone]]<br />[[Josh Weinstein]]<br />[[Eric Horsted]]<br />[[Michael Rowe]]<br />[[Dan Vebber]] | Daŭro sen reklamoj = 22 minutoj | Kanalo = [[Fox Broadcasting Company|Fox]]<br /><small>(1999–2003)</small><br />[[Comedy Central]]<br /><small>(2008–nuntempe)</small> | Bilda formato = [[480i]] ([[4:3]] [[SDTV]])<br /><small>(1999–2003)</small><br />[[1080i]] ([[16:9]] [[HDTV]])<br /><small>(2008–nuntempe)</small> | Sonformato = [[Dolby Surround]]<br /><small>(1999–2003)</small><br />[[Dolby Digital]] 5.1<br /><small>(2007–nuntempe)</small> | Unua elsendo = 28-a de marto 1999 ĝis 10-a de aŭgusto 2003,<br />23-a de marto 2008 ĝis nun | Lasta elsendo = nuntempe | Rilataj serioj = [[La Simpsonoj]] | Oficiala retejo = | IMDb informo = | TV.com resumo = http://www.tv.com/futurama/show/249/summary.html |Bildo=Futurama 1999 logo.svg}} '''''Futurama''''' estas [[usono|usona]] [[animacio|animacia]] [[sciencfikcio|sciencfikcia]] [[situacia komedio]] kreita de [[Matt Groening]] (''[[La Simpsonoj]]'') kaj elpensita de Groening kaj [[David X. Cohen]] por la [[Fox Broadcasting Company]]. La serio vidigas la aventuroj de [[Philip J. Fry]], liveristo de picoj, kiu estas frostigita dum mil jaroj kaj devas trovi laboron ĉe Planet Express, livera kompanio je la 31-a jarcento. En Usono, la serio komenciĝis je la [[28-a de marto]] [[1999]] kaj haltiĝis je la [[10-a de aŭgusto]] [[2003]]. Kvar filmoj estis produktitaj je [[2007]] ĝis [[2009]]. Nun, la serio rekomenciĝis je la [[23-a de marto]] [[2008]]. La sepa sezono komenciĝis je la [[23-a de junio]] [[2011]]. == Fikciuloj == * [[Philip J. Fry]] * [[Turanga Leela]] * [[Bender Bending Rodríguez]] * [[Professor Hubert J. Farnsworth]] * [[Doctor John A. Zoidberg]] * [[Amy Wong]] * [[Hermes Conrad]] * [[Zapp Brannigan]] * [[Kif Kroker]] * [[Mom (Futurama)|Mom]] * [[Nibbler]] {{Projektoj}} {{Ĝermo|televida serio}} [[Kategorio:Fikciaj kosmoveturantoj]] [[Kategorio:Futurama| ]] [[Kategorio:Usonaj animaciaj televidserioj]] 0ybqwduuegl3w32lfgt8hvsagxprsj5 0 359567 7684835 4197584 2022-08-10T23:15:50Z EmausBot 32202 Roboto: Riparas duoblan alidirekton al [[Rioĥo (Hispanio)]] wikitext text/x-wiki #ALIDIREKTI [[Rioĥo (Hispanio)]] 7e4x3tml2jgdjnvawlifvu22lce0xbu 0 365464 7685009 7165052 2022-08-11T08:38:09Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki {{informkesto virina nacia teamo de futbalo | nomo = Kanado | bildo = | bilda grandeco = 140 | bilda teksto = | asocio = Canadian Soccer Association (CSA)<br/>Association canadienne de soccer<br /> ''Kanada Futbal-Asocio'' | konfederacio = CONCACAF | manaĝero = {{Flago|Italio}} Carolina Morace | golreĝino = Christine Sinclair (117) | stadiono = | kodo = CAN | unua matĉo = {{UsonoVFB}} 1-0 <br /> {{KanadoVFB}} <br /> ''1986'' | plej granda gajno = {{KanadoVFB}} 21-0 <br /> {{Porto-Riko}} <br /> ''1998'' | plej granda perdo = {{NorvegioVFB}} 9-1 <br /> {{KanadoVFB}} <br /> ''2001'' | aperoj = 5 (unua en 1995) | plej bona rezulto = 4-a pozicio <br /> [[Virina Futbala Mondpokalo 2003|2003]] | turniro = Nord- kaj Mezamerika Virina Futbal-Ĉampionado | aperoj-t = 8 (unua en 1991) | plej bona rezulto-t = Ĉampiono <br /> 1998 kaj 2010 }} La '''kanada virina nacia teamo de futbalo''' reprezentas sian landon en internaciaj turniroj de virina futbalado. La teamo inter alie en [[Virina Futbala Mondpokalo 2003|2003]] atingis la kvaran pozicion en la [[Virina Futbala Mondpokalo]], kaj dufoje iĝis Nord- kaj Mezamerika Virina Futbal-Ĉampiono - en 1998 kaj 2010. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.canadasoccer.com/canada-soccer-s-women-s-national-team-p144312&language=fr}} ({{fr}} kaj {{en}}) [[dosiero:Canadá vence o Brasil no futebol feminino, na Rio 2016 (28807779570).jpg|eta|maldekstra|420ra|{{centre|la kanada virina teamo de futbalo [[Kanado en la Somera Olimpiko 2016|en la Somera Olimpiko 2016]]}}]] {{ĝermo|futbalo}} [[Kategorio:Naciaj teamoj de futbalo]] [[Kategorio:Virina futbalo en Kanado]] [[Kategorio:Kanadaj futbalteamoj]] lcgkyh0eruml2839btd0a2noidj2it3 7685010 7685009 2022-08-11T08:39:12Z ThomasPusch 1869 /* Eksteraj ligiloj */ wikitext text/x-wiki {{informkesto virina nacia teamo de futbalo | nomo = Kanado | bildo = | bilda grandeco = 140 | bilda teksto = | asocio = Canadian Soccer Association (CSA)<br/>Association canadienne de soccer<br /> ''Kanada Futbal-Asocio'' | konfederacio = CONCACAF | manaĝero = {{Flago|Italio}} Carolina Morace | golreĝino = Christine Sinclair (117) | stadiono = | kodo = CAN | unua matĉo = {{UsonoVFB}} 1-0 <br /> {{KanadoVFB}} <br /> ''1986'' | plej granda gajno = {{KanadoVFB}} 21-0 <br /> {{Porto-Riko}} <br /> ''1998'' | plej granda perdo = {{NorvegioVFB}} 9-1 <br /> {{KanadoVFB}} <br /> ''2001'' | aperoj = 5 (unua en 1995) | plej bona rezulto = 4-a pozicio <br /> [[Virina Futbala Mondpokalo 2003|2003]] | turniro = Nord- kaj Mezamerika Virina Futbal-Ĉampionado | aperoj-t = 8 (unua en 1991) | plej bona rezulto-t = Ĉampiono <br /> 1998 kaj 2010 }} La '''kanada virina nacia teamo de futbalo''' reprezentas sian landon en internaciaj turniroj de virina futbalado. La teamo inter alie en [[Virina Futbala Mondpokalo 2003|2003]] atingis la kvaran pozicion en la [[Virina Futbala Mondpokalo]], kaj dufoje iĝis Nord- kaj Mezamerika Virina Futbal-Ĉampiono - en 1998 kaj 2010. == Eksteraj ligiloj == * [https://www.canadasoccer.com/canada-soccer-s-women-s-national-team-p144312&language=fr oficiala retejo] ({{fr}} kaj {{en}}) [[dosiero:Canadá vence o Brasil no futebol feminino, na Rio 2016 (28807779570).jpg|eta|maldekstra|420ra|{{centre|la kanada virina teamo de futbalo [[Kanado en la Somera Olimpiko 2016|en la Somera Olimpiko 2016]]}}]] {{ĝermo|futbalo}} [[Kategorio:Naciaj teamoj de futbalo]] [[Kategorio:Virina futbalo en Kanado]] [[Kategorio:Kanadaj futbalteamoj]] oz9lbg9bbx2uu7got2yonhszaquulz3 7685011 7685010 2022-08-11T08:41:03Z ThomasPusch 1869 /* Eksteraj ligiloj */ wikitext text/x-wiki {{informkesto virina nacia teamo de futbalo | nomo = Kanado | bildo = | bilda grandeco = 140 | bilda teksto = | asocio = Canadian Soccer Association (CSA)<br/>Association canadienne de soccer<br /> ''Kanada Futbal-Asocio'' | konfederacio = CONCACAF | manaĝero = {{Flago|Italio}} Carolina Morace | golreĝino = Christine Sinclair (117) | stadiono = | kodo = CAN | unua matĉo = {{UsonoVFB}} 1-0 <br /> {{KanadoVFB}} <br /> ''1986'' | plej granda gajno = {{KanadoVFB}} 21-0 <br /> {{Porto-Riko}} <br /> ''1998'' | plej granda perdo = {{NorvegioVFB}} 9-1 <br /> {{KanadoVFB}} <br /> ''2001'' | aperoj = 5 (unua en 1995) | plej bona rezulto = 4-a pozicio <br /> [[Virina Futbala Mondpokalo 2003|2003]] | turniro = Nord- kaj Mezamerika Virina Futbal-Ĉampionado | aperoj-t = 8 (unua en 1991) | plej bona rezulto-t = Ĉampiono <br /> 1998 kaj 2010 }} La '''kanada virina nacia teamo de futbalo''' reprezentas sian landon en internaciaj turniroj de virina futbalado. La teamo inter alie en [[Virina Futbala Mondpokalo 2003|2003]] atingis la kvaran pozicion en la [[Virina Futbala Mondpokalo]], kaj dufoje iĝis Nord- kaj Mezamerika Virina Futbal-Ĉampiono - en 1998 kaj 2010. == Eksteraj ligiloj == * [https://www.canadasoccer.com/canada-soccer-s-women-s-national-team-p144312&language=fr oficiala retejo] ({{fr}} kaj {{en}}) [[dosiero:Canadá vence o Brasil no futebol feminino, na Rio 2016 (28807779570).jpg|eta|maldekstra|420ra|{{centre|la kanada virina teamo de futbalo jen [[Kanado en la Somera Olimpiko 2016|en la Somera Olimpiko 2016]]: ĝi kontribuis bronzan medalon en 2012 kaj 2016, kaj oran en 2020}}]] {{ĝermo|futbalo}} [[Kategorio:Naciaj teamoj de futbalo]] [[Kategorio:Virina futbalo en Kanado]] [[Kategorio:Kanadaj futbalteamoj]] bjappdfknpujjhvrpgq4s6qccpgfmkq 7685012 7685011 2022-08-11T08:41:23Z ThomasPusch 1869 /* Eksteraj ligiloj */ wikitext text/x-wiki {{informkesto virina nacia teamo de futbalo | nomo = Kanado | bildo = | bilda grandeco = 140 | bilda teksto = | asocio = Canadian Soccer Association (CSA)<br/>Association canadienne de soccer<br /> ''Kanada Futbal-Asocio'' | konfederacio = CONCACAF | manaĝero = {{Flago|Italio}} Carolina Morace | golreĝino = Christine Sinclair (117) | stadiono = | kodo = CAN | unua matĉo = {{UsonoVFB}} 1-0 <br /> {{KanadoVFB}} <br /> ''1986'' | plej granda gajno = {{KanadoVFB}} 21-0 <br /> {{Porto-Riko}} <br /> ''1998'' | plej granda perdo = {{NorvegioVFB}} 9-1 <br /> {{KanadoVFB}} <br /> ''2001'' | aperoj = 5 (unua en 1995) | plej bona rezulto = 4-a pozicio <br /> [[Virina Futbala Mondpokalo 2003|2003]] | turniro = Nord- kaj Mezamerika Virina Futbal-Ĉampionado | aperoj-t = 8 (unua en 1991) | plej bona rezulto-t = Ĉampiono <br /> 1998 kaj 2010 }} La '''kanada virina nacia teamo de futbalo''' reprezentas sian landon en internaciaj turniroj de virina futbalado. La teamo inter alie en [[Virina Futbala Mondpokalo 2003|2003]] atingis la kvaran pozicion en la [[Virina Futbala Mondpokalo]], kaj dufoje iĝis Nord- kaj Mezamerika Virina Futbal-Ĉampiono - en 1998 kaj 2010. == Eksteraj ligiloj == * [https://www.canadasoccer.com/canada-soccer-s-women-s-national-team-p144312&language=fr oficiala retejo] ({{fr}} kaj {{en}}) [[dosiero:Canadá vence o Brasil no futebol feminino, na Rio 2016 (28807779570).jpg|eta|maldekstra|420ra|{{centre|la kanada virina teamo de futbalo jen [[Kanado en la Somera Olimpiko 2016|en la Somera Olimpiko 2016]]:<br/>ĝi kontribuis bronzan medalon en 2012 kaj 2016, kaj oran en 2020}}]] {{ĝermo|futbalo}} [[Kategorio:Naciaj teamoj de futbalo]] [[Kategorio:Virina futbalo en Kanado]] [[Kategorio:Kanadaj futbalteamoj]] 81jvwztfq7q838ub1abqvzbglnsbqq3 0 367734 7684493 7556184 2022-08-10T12:35:39Z Dutchy45 150953 add wikitext text/x-wiki {{Informkesto virina nacia teamo de futbalo | nomo = Nederlando | bildo = NederlandaNaciaTeamo.png | bilda grandeco = 100 | bilda teksto = | asocio = Koninklijke Nederlandse Voetbal Bond <br /> Reĝa Nederlanda Futbala Asocio | konfederacio = UEFA | manaĝero = | golreĝino = Vivianne Miedema (94) | stadiono = | kodo = ITA | unua matĉo = {{NederlandoVFB}} 3-0 <br /> {{Svisio}} <br /> ''1974'' | plej granda gajno = {{NederlandoVFB}} 12-0 <br /> {{Israelo}} <br /> ''1977''<br /> {{NederlandoVFB}} 13-1 <br /> {{Makedonio}} <br /> ''2009''<br /> {{NederlandoVFB}} 12-0 <br /> {{Kipro}} <br /> ''2022'' | plej granda perdo = {{SvedioVFB}} 7-0 <br /> {{NederlandoVFB}} <br /> ''1981'' | aperoj = 2 | plej bona rezulto = perdanta finalisto<br />2019 | turniro = Eŭropa Virina Futbal-Ĉampionado | aperoj-t = 4 (unua en 2009) | plej bona rezulto-t = ĉampiono <br />2017 }} La '''nederlanda virina nacia teamo de futbalo''' reprezentas sian landon en internaciaj turniroj de virina futbalado. La teamo en 2009 unuafoje partoprenis en la [[Eŭropa Virina Futbal-Ĉampionado]] kaj tie atingis la 3-an pozicion. [[Dosiero:Renate Jansen Ned Ier 2010.jpg|eta|300px|maldekstra|[[Renate Jansen]] kaj [[Renée Slegers]] (fono) kontraŭ Irlando.]] {{Projektoj}} [[Kategorio:Naciaj teamoj de futbalo]] [[Kategorio:Futbalo en Nederlando]] [[Kategorio:Virina futbalo]] qeegldjdclvs93nvljb0gvdcic65p0i 0 371088 7684713 7619564 2022-08-10T18:15:43Z Sliwinski 12060 kompletigo laŭ pola vikipedio wikitext text/x-wiki {{Informkesto verkisto}} '''Zofia KOSSAK-SZCZUCKA''' (naskiĝis la [[10-an de aŭgusto]] [[1889]] en Kośmin, [[Distrikto Puławski]], mortis la [[9-an de aprilo]] [[1968]] en [[Bielsko-Biała]]) estis pola [[romano|romanistino]], partoprenantino de la rezistomovado [[Konsilantaro por Helpo al Judoj]] "Żegota". [[Dosiero:Anna Kisielnicka-Kossakowa and Zofia Kossak.jpg|thumb|Zofia Kossak kun patrino Anna Kisielnicka-Kossak, 1892]] [[Dosiero:Tomb of zofia kossak.jpg|thumb|La tombo de Zofia Kossak-Szczucka en Górki Wielkie]] [[Dosiero:POL Górki Wielkie Muzeum Zofii Kossak 1.JPG|thumb|La Muzeo de Zofia Kossak-Szczucka en Górki Wielkie, la filio de la [[Cieszyn]]-Muzeo]] [[Dosiero:Tablica upamiętniająca Zofię Kossak na kościele Wszystkich Świętych w Górkach Wielkich.jpg|eta|La memortabulo por Zofia Kossak-Szczucka en Górki Wielkie, ĉe la muro de loka katolika preĝejo, 1981]] [[Dosiero:Flag of Esperanto.svg|border|maldekstra|40px]] == Vivo == Ŝi estis filino de Tadeusz Kossak (ĝemela frato de [[Wojciech Kossak]]) kaj Anna Kisielnicka. Infanecon kaj junecon pasigis en [[Lublinio]] kaj [[Volinio]]. Dum la [[dua mondmilito]] restis en [[Varsovio]], kie agadis [[konspiro|konspire]] kaj bonfare. Ŝi gvidis organizaĵon Front Odrodzenia Polski (Fronto de Renaskiĝo de Pollando), sekreta [[katolikismo|katolika]] organizaĵo, kiu estis daŭrigo de la antaŭmilita Akcja Katolicka ([[Katolika Agado]]). Ankaŭ kunlaboris kun politik-armea subtera organizaĵo Unia (Unio). Zofia Kossak kunredaktis la unuan subteran revuon "Polska Żyje" ([[Pollando]] Vivas). Aŭguste 1942 publikigis sian proteston kontraŭ [[holokaŭsto]]. Septembre 1942 kun Wanda Krahelska fondis Provizoran Komitaton por Helpo al [[Judoj]], ŝanĝita baldaŭ al Rada Pomocy Żydom "Żegota" ([[Konsilantaro por Helpo al Judoj]])(<ref>https://www.facebook.com/historiajakiejnieznacie/videos/782699978553318/</ref>). Postmilite ŝi estis distingita per la medalo "Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata" ([[Justuloj inter la popoloj]]). En 1943 estis arestita kaj malliberigita en [[koncentrejo]] [[Aŭŝvico (koncentreja komplekso)|Aŭŝvico]] - rememoroj pri tio priskribis en la libro ''Z otchłani'' (De [[abismo]]) - traslokigita al la varsovia [[Pawiak]] kaj mortkondamnita. Liberigita en 1944, danke al penado de [[Pola Partizana Ŝtato|subteraj regopovoj]] de la rezisto-movado, partoprenis la [[Ribelo de Varsovio|Ribelon de Varsovio]]. En la postmilitaj jaroj influis edukadon de juna [[Władysław Bartoszewski]]. En 1945 estis direktita de la Pola [[Ruĝa Kruco]] al [[Londono]]. Inter pola [[migrado|enmigrantaro]] ŝi vivis 12 jarojn en [[Kornvalo]] mastrumante kun la edzo en [[bieno]] kaj daŭrigante sian [[verkisto|verkistan]] laboron. Okcidente ŝia verkado ĝuis ĉiam pligrandiĝantan popularecon, ŝiaj libroj estis [[furorlibro]]j, kaj la romano "Bez oręża" (Sen [[armilo]]) troviĝis fronte de Book of the Month en [[Usono]]. Pli frue, en 1932 la verkistino estis distingita per [[Literaturo|literatura]] premio de [[Silezio|silezia]] vojevodio. En 1935 mortis ŝia patro Tadeusz Kossak. En 1936 ŝi ricevis Oran Laŭron Akademian de Pola Akademio de Literaturo, la plej grava institucio de [[pola literaturo|pola kulturo]] de [[intermilita periodo]], kaj en 1937 estis distingita per Oficira Kruco de la Ordeno ''Polonia Restituta''. En Pollando, en 1951 ĉiuj ŝiaj verkoj estis [[cenzuro|cenzuritaj]] kaj senprokraste forigataj de [[biblioteko]]j. Post sia reveno al la [[patrujo]] en 1957 ŝi denove setlis en Górki Wielkie, [[distrikto Cieszyński]]. == Kreado == * ''Beatum scelus'' (Beata kulpo), [[romano]] * ''Bez oręża'' – (Sen armilo) [[historia romano]], 1937 * ''Bursztyny'' ([[Sukceno]]j), 1958 * ''Chrześcijańskie posłannictwo Polski'' ([[Kristanismo|Kristanisma]] mesaĝo de Pollando) * ''Kłopoty Kacperka góreckiego skrzata'' (Embarasoj de Kacperek, montarana [[koboldo]]) ([[Porinfana literaturo]]), 1924 * ''Legnickie pole'' (Kampo de [[Legnica]]), 1930; germana traduko, 1931 * ''Pątniczym szlakiem. Wrażenia z pielgrzymki'' (Pilgrima itinero. Impresoj pri [[pilgrimado]]), 1933 * [[Trilogio]]: ** ''Krzyżowcy'' - romano pri la [[unua krucmilito]], 1935, 4 volumoj ** ''Król trędowaty'' ([[lepro|Lepra]] reĝo) - historia romano, 1937 ** ''Pożoga. Wspomnienia z Wołynia 1917-1919'' (Brulego. Rememoroj de [[Volinio]] 1917-1919) – biografia romano, 1922 * ''Przymierze'' (Alianco) – [[Biblio|biblia]] romano pri [[patriarko]] [[Abrahamo]], 1952 * ''Troja północy'' ([[Trojo]] de la nordo; kune kun Zygmunt Szatkowski) – historia romano pri [[slavoj]] [[Elbo (rivero)|transelbaj]] * ''W Polsce Podziemnej: wybrane pisma dotyczące lat 1939-1944'' (En la [[Pola Partizana Ŝtato|Subtera Pollando]]: elektitaj artikoloj pri 1939-1944) == Aŭtora citaĵo == ''Kiu silentas pri la [[murdo]], tiu fariĝas kunhelpanto de la murdisto. Kiu ne kondamnas, tiu konsentas'' – skribis Zofia Kossak-Szczucka reage al komenco de la granda [[genocido|ekstermiga]] agado en la [[Varsovia geto]]. Ŝi ankaŭ opiniis ke koncerne [[holokaŭsto]]n de la ''[[nacio]] elektita'' la tuta mondo iĝas [[Pontio Pilato]]. == En Esperanto aperis == * ''Obseditaj de Dio'' == Vidu ankaŭ == * [[Pola katolika protesto kontraŭ holokaŭsto de judoj]] * [[Letero de 34]] == Eksteraj ligiloj == * [http://www.muzeumkossak.pl/ Muzeo al Zofia Kossak-Szatkowska en Górki Wielkie] * [http://www.zofiakossak.pl/ Zofia Kossak] * [http://search.obvsg.at/primo_library/libweb/action/display.do?tabs=detailsTab&ct=display&fn=search&doc=ONB_aleph_acc000733171&indx=1&recIds=ONB_aleph_acc000733171&recIdxs=0&elementId=0&renderMode=poppedOut&displayMode=full&frbrVersion=&frbg=&&vl(1UI0)=contains&dscnt=0&scp.scps=scope%3A%28ONB_aleph_esperanto%29&tb=t&vid=ONB&mode=Basic&srt=rank&tab=onb_sondersammlungen&dum=true&vl(freeText0)=obseditaj&dstmp=1509361191876 Obseditaj de Dio en la viena muzeo]{{404|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} {{Commons|Category:Zofia Kossak-Szczucka}} {{Bibliotekoj}} {{Vivtempo|Kossak-Szczucka, Zofia}} [[Kategorio:Polaj verkistoj]] [[Kategorio:Katolikaj verkistoj]] [[Kategorio:Membroj de la Pola rezistado]] [[Kategorio:Partoprenantoj de la Varsovia ribelo]] [[Kategorio:Postvivintoj en la koncentrejo Aŭŝvico]] [[Kategorio:Polaj justuloj inter la popoloj]] [[Kategorio:Polaj disidentoj]] [[Kategorio:Polaj justuloj inter la popoloj]] jvhq5kluhpb6vjnctnrvvv2gbs0g044 0 374142 7684499 7136648 2022-08-10T12:47:05Z RG72 11847 wikitext text/x-wiki {{Informkesto homo}} '''Aleksander Nikolajeviĉ LODIGIN''' ({{lang-ru|Александр Николаевич Лодыгин}}) naskiĝis la [[18-an de oktobro]] [[1847]] en bieno ''Stenŝino'', [[Tambova provinco]], [[Rusia Imperio]] — mortis la [[16-an de marto]] [[1923]] en [[Broklino]], [[Novjorko]], [[Usono]]. Li estis eminenta rusa elektroinĝeniero kaj unu el inventintoj de la [[Ampolo|elektra lampo]]. == Origino == Liaj gepatroj ''Nikolaj Ivanoviĉ'' kaj ''Barbara Aleksandrovna'' (naskita ''Veljaminova'') estis neriĉaj genobeloj loĝintaj en sia bieno ''Stenŝino''. Lodigin nobelgento estis posteuloj de moskva [[Bojaro|bojaro]] ''Andrej Kobila'' vivinta en la [[14-a jarcento]], samkiel la cara familio [[Romanovidoj|Romanov]]. Aleksander estis ties unua filo. Krome naskiĝis ankoraŭ gefiloj: ''Julia'', ''Nadeĵda'', ''Ivan'', ''Kleopatra'', ''Helena'' kaj ''Nikolaj''. En [[1861]] la familio ekloĝis en [[Tambov]] . == Studentaĝo == Laŭ la famila tradicio juna Aleksander elektis la militistan karieron kaj do li ekde [[1859]], kiam li estis ankoraŭ dekdujara adoleskulo, komencis studi en la Tambova Kadeta militlernejo. En [[1866]]-[[1868]] li studis en la Moskva Infanteria militlernejo. Poste li nelonge servis en la [[Rusa armeo]] kiel infanteria leŭtenanto. Dum studado lin pli allogis la teknikaj lernofakoj inkluzive praktikan uzadon de elektro. == Kariero == [[Dosiero:Lodygin 1874.jpg|eta|maldekstra|lampo de Lodigin el 1874]] [[Dosiero:Lodygin lamp.jpg|eta|lampo de Lodigin el 1888]] En [[1870]] Aleksander eksiĝis el la armeo kaj translokiĝis al [[Sankt Peterburgo]]. Tie li frekventis lecionojn pri fiziko, kemio kaj mekaniko en la Teknologia Instituto por perfektiĝi en tiuj fakoj. Samtempe komencis liaj unuaj eksperimentoj pri la elektra lumo. Fera drato, kiun Lodigin uzis kiel lumigilo, baldaŭ fuzis. Tial li substituis ĝin al karbona fusteto lumiganta multe pli longe. Ĝi estis metita en vitran vakuan ampolon. La [[11-an de julio]] [[1874]] Lodigin ricevis la privilegion kun patenta numero 1619 pro sia inventaĵo kaj [[Miĥail Lomonosov|Lomonosov]] premion de la [[Rusia Akademio de Sciencoj|Imperiestra Sankt-Peterburga Akademio de sciencoj]]. Li patentigis ĝin en multaj landoj. Tiam li fondis akcian societon ''La Rusa Kolegaro pri Elektra Lumigado - A.N.Lodigin kaj Ko''. En [[1884]] li komencis fabrikadon de la elektraj lampoj en [[Parizo]], [[Francio]], kiujn li permanente perfektigis. En [[1893]] aperis lia ideo fari la filamentojn el refraktaraj metaloj, kiun li tiam efektivigis uzinte volframan spiralon kiel lumigilo. Li inventis sian ampolon pli frue ol [[Thomas Alva Edison]], kiun oni rigardas mise kiel nura inventinto de la inkandeska lampo. En la praktika uzo estis grava ĝis hodiaŭ lia tipo de ampolingo. Lodigin ricevis patenton por lampoj kun volframfilamentoj kaj vendis ĝin al usona firmao [[General Electric]] en [[1906]], kiu komencis la unuan industrian produktadon de tiaj lampoj. Por plilongigi tempon de lampouzado li elpensis aldoni inertan gason en vitran ujon. Samjare Lodigin efektivigis sian duan gravan inventaĵon - elektran induktan fornon necesan por produkti volframon, kromon, titanon kaj ceterajn refraktarajn metalojn. Por ĉi tio li konstruis metalurgian uzinon en [[Usono]]. En [[1871]] Lodigin proponis sendependan plonĝaparaton, kiu konsistis el ŝtala masko, guma kostumo, akumulila baterio kaj speciala ilo por elektrolizo de akvo. La plonĝisto povis facile spiri per la oksigen-hidrogena miksaĵo produktita ene de la skafandro. Kelkaj spertuloj asertas, ke ĉi-inventaĵo de Lodigin estas tre simila al modernaj plonĝaparatoj. Liajn ideojn pri elektra helikoptero multajn jarojn poste utiligis ruso [[Igor Sikorski]] laborinta ĉefe en Usono. Sian aparaton kapablan vertikale leviĝi per elektra potenco Lodigin nomis 'Elektroljot' ({{ru}} Электролёт), t.e. Elektroavio. En [[1907]] Lodigin kune kun sia familio revenis [[Rusio]]n kaj alveturigis kolekton de multaj krudaj inventaĵoj, kiuj tiam estis nur skizoj. Kiel profesoro li instruis en Peterburga Elektroteknika Instituto kaj aliloke. Pro malfavoraj vivkondiĉoj aperintaj post [[Februara revolucio|la Februara revolucio de 1917]] la familio decidis en [[1917]] elmigri al [[Usono]]. En [[1919]] la nova socialisma registaro de [[Rusio]] invitis la inĝenieron Lodigin por realigi t.n. planon [[GOELRO]] celintan elektrizi la tutan landon, tamen pro malsano tiu rifuzis la proponon. Aleksander Lodigin mortis en [[Broklino]] la [[16-an de marto]] [[1923]]. == Familio == En [[1895]] Lodigin edziĝis al ĵurnalistino ''Alma Theodora Schmidt'', la filino de la germana elektroinĝeniero ''Franz Xaver Schmid''. En [[1901]] naskiĝis ties unua filino ''Margarita'' kaj en [[1902]] - la dua ''Vera''. == Eksteraj ligiloj == * http://www.tstu.ru/win/kultur/museum/lodygin/lodbio.htm teksto kaj bildoj {{ru}} * http://www.tstu.ru/win/kultur/museum/lodygin/lodtitul.htm muzeo en Tambov, kie li loĝis en 1859-1865 {{ru}} * http://www.minervaclassics.com/railroad/lodygin/lodygin.htm eseo ''The story of a brilliant Russian by an american woman'' far Dr. Cora Angier Sowa kun bildoj {{en}}, {{ru}} {{Bibliotekoj}} {{Vivtempo|Lodigin, Aleksander}} {{Vivtempo|Lodigin, Aleksander}} {{Commons|Category:Alexander Lodygin}} [[Kategorio:Rusiaj inventistoj]] [[Kategorio:Rusiaj inĝenieroj]] [[Kategorio:Rusiaj sciencistoj]] [[Kategorio:Naskiĝintoj en Rusio]] [[Kategorio:Mortintoj en Usono]] 84fdr8gatjhqhegjcl9ri9m78se97p7 0 374562 7685208 7016478 2022-08-11T10:27:28Z LiMr 34378 [[Kategorio:Historio de Pollando]] forigita; [[Kategorio:1943 en Pollando]] aldonita per [[Vikipedio:VarmaKato|HotCat]] wikitext text/x-wiki '''Krimo en Ostrówki''' – [[krimo]] farita la 29-an de aŭgusto 1943 (aŭ la 30-an de aŭgusto) kontraŭ la pola loĝantaro fare de la subtaĉmento de [[Ukraina Ribela Armeo]] komandata de "Lisij" (Kalvulo). Loko de la [[masakro]] estis [[Pollando|pola]] 15-jarcenta [[vilaĝo]] Ostrówki, proksime al Luboml ([[Volina provinco]]). Rezulte de la akcio pereis 521 [[poloj]] kaj 2 [[judoj]], en tio 246 [[infano]]j ĝis 14 jaroj. ==Paso de la krimo== Dum tagoj antaŭ la krimo loĝantoj de Ostrówki aŭdis pri mobilizo de [[ukraino]]j al [[URA]] en najbaraj vilaĝoj kaj pri instigado de ili por murdi polojn. Esperante noktan atakon Pola Sindefendo en [[Volinio]] gardostaris armita per [[forkego]]j kaj [[falĉilo]]j. Pro la supozata frumatena atako oni ekopiniis, ke la danĝero jam pasis kaj forlasis siajn lokojn. Tiam la vilaĝo estis ĉirkaŭita de la kordono de Ukraina Ribela Armeo. Oni ne permesis al unuopuloj forlasi Ostrówki. Ĉiuj loĝantoj estis vokitaj je la 10-a horo en la lernejplacon, kie estis anoncota transdono de grava informo. Rezistantoj estis perforte alkondukataj. Inter kolektitaj okazis selekto – virojn oni fermis en la [[lernejo]] kaj virinojn, infanojn kaj maljunulojn en [[preĝejo]]. En la sama tempo la atakintoj komencis fosi [[kavo|kavaĵo]]jn por kadavroj. Post kelka tempo URA-anoj komencis eligi [[viro]]jn po kelkaj kaj murdi ilin helpe de [[hakilo]]j kaj [[klabo]]j ĉe elfositaj kavoj. Malliberigitaj poloj - same en la lernejo kaj preĝejo - konjektante, kio ilin atendas komencis preĝi, kanti religiajn kantojn, reciproke pardoni kulpojn kaj adiaŭi sin. Post murdo de viroj, pro onidiro ke en la ĉirkaŭaĵo aperis germana patrolo, ukrainoj rezignis pri verŝajna intenco bruligi la preĝejon kune kun la homoj. Ĉirkaŭ 300 [[virino]]jn, [[infano]]jn kaj [[maljunulo]]jn oni forkondukis kaj pelis ĝis arbaro Kokorawiec proksime al ukraina vilaĝo Sokół ([[Falko]]). Dum la vojo estis mortpafitaj tiuj, kiuj provis fuĝi aŭ rifuzis plu marŝi. Post atingo de falĉitejo apudarbara, poloj estis ĉirkaŭitaj en unu loko. El la grupo oni eltiris po 10 personoj, ordonis al ili kuŝi kun la vizaĝo ĉe la tero kaj murdis per [[pafo]]j en la malantaŭon de la kapo. Vunditajn oni ĝismortigis per [[bajono]]j kaj pafil[[kolbo]]j. La masakro okazis okulvide de mortontoj. Ekzekutadon travivis kelkaj vunditoj aŭ tiuj, kiuj ŝajnigis mortintojn eĉ ne paftrafitaj pro hasto de la [[ekzekutisto]]j. Dum la murdado fare de URA la vilaĝo estis rabata de ukraina loĝantaro de la najbaraj vilaĝoj. Malkaŝitaj poloj estis murdataj. Post la masakro grupoj de ukrainoj iris tra la vilaĝo kaj vokis [[pola|pollingve]] por malkaŝiĝo. Tiuj, kiuj forlasis kaŝejojn ankaŭ estis murdataj. Kune kun la masakro en Ostrówki daŭris masakro de la najbara vilaĝo Wola Ostrowiecka. Komandanto de la subtaĉmento "Lisij" skribis en la raporto al gvidantaro de URA: ''(…) La 29-an de aŭgusto 1943 mi entreprenis akciojn en la vilaĝoj Wola Ostrowiecka kaj Ostrówki de la regiono de Głowno. Mi likvidis ĉiujn polojn de la malgranda ĝis la maljuna. Ĉiujn domojn mi bruligis, havaĵon kaj bestaron mi prenis por la bezono de la subtaĉmento.'' ==Post la murdo== Vespere post la masakro en arbaro apud Sokół okazis [[ludo]] de la ukraina loĝantaro [[festo|festanta]] malaperon de poloj. La 5-an de oktobro 1943 taĉmentoj de la [[Pola Enlanda Armeo]] de Kazimierz Filipowicz "Kord" kaj de Władysław Czermiński „Jastrząb” ([[Akcipitro]]) i.a. revenĝe pro la masakro de Ostrówki bruligis vilaĝojn Połapy kaj Sokół, kies loĝantoj partoprenis la murdon. Aŭguste 1992 okazis elterigo de la postrestaĵoj de la murdita pola loĝantaro, kiu konfirmis la murdon faritan de URA en Ostrówki. En 2011 oni trovis korpojn de laŭvicaj [[viktimo]]j de la masakro. ==Eltombigo== Aŭguste 1992 laŭ iniciatoj de la Amik-Asocio de Krzemieniec kaj de Volinia-Podola Tero kaj de la historiisto Leon Popek okazis la unua elterigado de la postrestaĵoj de la murdita pola loĝantaro, kiu konfirmis la murdon faritan de URA en Ostrówki. Oni enketis komunan [[tombo]]n (t.n. ĉe Trusiuk) kaj [[puto]]n, la lokojn indikitaj de atestanto savita de la masakro. El la tombo oni elterigi postrestaĵojn de ĉ. 80 viroj kaj de la puto [[skeleto]]n de 90-jara Władysław Kuwałko. Tiutempe oni ne sukcesis trovi ceterajn supozatajn tombojn (sur la Kadavra Kampo, [[forĝisto|forĝejo]] de Bałanda, ĉe Suszko kaj Wygon). Elterigitajn postrestaĵojn oni entombigis la 30-an de aŭgusto 1992 sur la malnova [[tombejo]] en Ostrówki. En 2011 sur tiel nomata [[kadavro|Kadavra]] Kampo oni trovis korpojn de 261 laŭvicaj [[viktimo]]j de la masakro, en tio ĉ. 150 infanojn. Elterigitajn postrestaĵojn oni solene entombigis la 30-an de aŭgusto 2011 en la tombejo en Ostrówki. Antaŭ la [[funebro|funebra]] ceremonio okazis incidento kun dekkelkaj fortaj viroj, de kiu kelkaj prezentis sin kiel ukrainaj [[deputito]]j. Ili postulis malfermon de la [[ĉerko]]j, post kio komencis traserĉi ilian enhavon pridubante fiksitan de poloj nombron de la viktimoj. Post interveno de [[arkeologo]]j la viroj forveturis. ==Literaturo== * Władysław Filar, ''Wołyń 1939-1944'', ([[Volinio]] 1939-1944) [[Toruń]] 2003; * Grzegorz Motyka, ''Ukraińska partyzantka 1942-1960'' (Ukrainia [[partizano|partizanaro]]), Warszawa 2006 Wyd. Instytut Studiów Politycznych PAN, Oficyna Wydawnicza "Rytm", ISBN 83-88490-58-3 (ISP PAN,) ISBN 83-7399-163-8 (Rytm), ISBN 978-83-88490-58-3; * Władysław Siemaszko, Ewa Siemaszko, ''Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na ludności polskiej Wołynia 1939-1945'' ([[Genocido]] farita de ukrainaj [[naciisto]]j kontraŭ la pola loĝantaro de Volinio), [[Varsovio]] 2000 , Wydawnictwo "von Borowiecky"; ISBN 83-87689-34-3. ==Vidu ankaŭ== * [[Volinia masakro]] [[Kategorio:1943 en Pollando]] 7hct64mznyzsszipqusd8swrv5dsx0y 0 376057 7684978 7298368 2022-08-11T07:51:34Z 212.47.146.81 Edit of Flag wikitext text/x-wiki {{Informkesto pereinta ŝtato | nomo = Ruma sultanlando | origina nomo = <big>سلجوقیان روم</big><br />Salĝūkijān-e Rūm | jaro de estiĝo = 1077 | jaro de pereo = 1307 | pli antaŭ = ne | antaŭ 1 = Granda Selĝuka Imperio | antaŭ 1 flago = Flag of Great Seljuk Empire.svg | antaŭ 2 = | antaŭ 2 flago = | pli post = ne | post 1 = Otomana Imperio | post 1 flago = Ottoman flag.svg | flago =Flag of Sultanate of Rum.svg | flago grandeco = | blazono = | blazono grandeco = 90px | mapo = Seljuk Sultanate of Rum 1190 Locator Map.svg | mapo grandeco = | mapo noto = la sultanlando en la jaro 1190 - la stelo markigas la tiutempan ĉefurbon [[Konya]] (Iconium) | ĉefurbo = komence [[İznik]] (Nicaea)<br />poste [[Konya]] (Iconium) | areo = 400 000 | areo noto = (en la jaro 1243) | la plej alta punkto = | la plej alta punkto noto = | nombro de loĝantoj = | nombro de loĝantoj noto = | lingvoj = [[persa lingvo]] (oficiala), [[turka lingvo]] (populara) | religio = [[islamo]] | monunuo = | ŝtata formo = [[sultanlando]] | patrina lando = | estiĝo = | pereo = }} La ''' Ruma sultanlando''' - [[perse]] <big>سلجوقیان روم</big>, ''Salĝūkijān-e Rūm'' - estis la daŭrigo de la [[Turko-Selĝukoj|Granda Selĝuka Imperio]] en [[Malgrandazio]] (Anatolio). La sultanlando ekzistis post la [[batalo de Manzikerto]] ekde la jaro [[1077]] ĝis la jaro [[1307]]. Unua ĉefurbo estis [[İznik]] (Nicaea), poste la ĉefurban funkcion transprenis [[Konya]] (Iconium); sed ĉar la sultana kortumo estis tre moviĝema, dumtempe ankaŭ la urboj [[Kayseri]] kaj [[Sivas]] funkciis kiel ĉefurbo. En sia plej vasta amplekso, la sultanlando etendiĝis tra centra Anatolio de la urboj [[Antalya]] kaj [[Alanya]] borde de la [[Mediteranea Maro]] ĝis [[Sinop (Turkio)|Sinop]] ĉe la [[Nigra Maro]]. Oriente, la sultanlando absorbis aliajn tjurkajn ŝtatojn kaj atingis la [[Van (lago)|lagon Van]]. La plej okcidenta limo estis proksime de [[Denizli]] kaj la pordegoj al la [[Egea Maro]]. La vorto "Rum" venas de la [[araba]] vorto por la [[Romia Imperio]]. La selĝukoj nomis la landojn de sia sultanlando "Rum" ĉar ĝi establiĝis sur teritorio longe konsiderata (orient-)"romia", do [[Bizanca Imperio|bizanca]]. La sultanlando prosperis, aparte en la malfrua [[12-a jarcento|12-a]] kaj frua [[13-a jarcento]]j kiam ĝi prenis de la [[Bizanca Imperio]] gravajn marhavenajn urbojn de la [[Mediteranea Maro|Mediteranea]] kaj [[Nigra Maro]]j. [[Dosiero:Kızıl Kule.jpg|eta|maldekstra|la ruĝa turo (''Kızılkule'') en [[Alanya]], 1221-1226]] En Anatolio la selĝukoj prosperigis la komercon per sistemo de [[karavano|karavanaj]] ripozejoj, kiuj faciligis la transporton de varoj de [[Irano]] kaj [[Centra Azio]] al la mediteraneaj havenoj. Aparte bonajn komercajn rilatojn havis la [[Ĝenova Respubliko]]. La kreskiĝanta bonstato permesis al la sultanlando absorbi aliajn tjurkajn ŝtatojn en orienta Anatolio. La selĝukoj sukcese eltenis la brulojn de la eŭropanaj [[krucmilito]]j, sed en 1243 malvenkis kontraŭ la atakanta [[Mongola Imperio]]. La sultanlando iĝis [[vasaloŝtato]] de la mongoloj, kaj malgraŭ provoj teni la ŝtatan integrecon, la potenco de la sultanlando iom post iom malaperis dum la dua duono de la [[13-a jarcento]] kaj komplete forestis en [[1307]], kiam la [[Otomana Imperio]] konkeris ĝin. ==Vidu ankaŭ== * [[Daniŝmendidoj]] {{Bibliotekoj}} [[Kategorio:Malgrandazio]] [[Kategorio:Sultanlandoj]] [[Kategorio:Historio de Turkio]] [[Kategorio:Historio de Islamo]] [[Kategorio:Administraj unuoj fonditaj en 1070-1079]] [[Kategorio:Aperis en 1077]] [[Kategorio:Administraj unuoj malfonditaj en 1300-1309]] [[Kategorio:1307]] dboaunhoxhfuoc7rh3drfz5mtpfnit3 0 376067 7684588 7646958 2022-08-10T15:27:18Z Tlustulimu 1543 ŝablono wikitext text/x-wiki {{Informkesto konstruaĵo |bildo={{#invoke:Wikidata|claim|P18}} |latitudo = {{#invoke:Wikidata|claim|P159|qualifier=P625|parameter=latitude}}<!--ĉikaze koordinatoj de la ĉefa sidejo--> |longitudo = {{#invoke:Wikidata|claim|P159|qualifier=P625|parameter=longitude}} | situo sur mapo = Bruselo |regiono-ISO = BE-BRU |zomo=15 }} {{Informkesto centra banko | esperantlingva nomo = Nacia Banko de Belgio | oficiala nomo = Nationale Bank van België <small>([[nederlande]])</small><br />Banque nationale de Belgique <small>([[france]])</small><br />Belgische Nationalbank <small>([[germane]])</small> | bildo 1 = National bank of Belgium.jpg | bilda priskribo 1 = fasado de la Nacia Banko de Belgio | sidejo = [[Bruselo]], [[Belgio]] | fondiĝis = la [[5-an de majo]] [[1850]] | prezidanto = Guy Quaden | centra banko de = {{Belgio}} | valuto = [[Eŭro]] | valuta iso-kodo = EUR | retejo = [http://www.nbb.be www.nbb.be] | antaŭa(j) institucio(j) = | sekva(j) institucio(j) = [[Eŭropa Sistemo de Centraj Bankoj]] (ekde la jaro 1999) }} La '''Nacia Banko de Belgio''' ({{lang-fr|Banque nationale de Belgique}}, {{lang-nl|Nationale Bank van België}}, {{lang-de|Belgische Nationalbank}}) estas la [[centra banko]] de [[Belgio]] kaj membras en la [[Eŭropa Sistemo de Centraj Bankoj]]. == Jura formo == La Nacia Banko de Belgio estas [[akcia kompanio]] kun baza kapitalo de dek milionoj da [[eŭro]]j. Ekzistas 400 000 akcioj, el kiuj duono nevendeble apartenas al la [[Belgio|belga ŝtato]] kaj la alia duono havas individuajn posedantojn. . La funkcion de la banko principe reguligas nacia "leĝo pri la fundamenta statuto de la Nacia Banko de Belgio".<ref>[http://www.nbb.be/doc/ts/Enterprise/juridisch/N/statutes_n.pdf "statuto de la Nacia Banko de Belgio" (nederlande,] [http://www.nbb.be/doc/ts/Enterprise/juridisch/F/loi_organique.pdf france kaj] [http://www.nbb.be/doc/ts/Enterprise/juridisch/D/gesetz_grundzatsung.pdf germane]</ref> La bankestro kaj la direktoroj de la nacia banko estas nomumataj fare de la belga reĝo. == Organiziĝo == La organoj de la banko estas la bankestro (france nomata ''gouverneur''), la direktoraro, la konsilio de regantoj kaj la kolegaro de cenzuristoj. === Bankestro === La bankestro nomata ''gouverneur'' havas oficperiodon de kvin jaroj kaj estas nomumata fare de la belga reĝo. Reelekto eblas. La reĝo respekte al la statuto de la [[Eŭropa Centra Banko]] nur tiam povas maldungi lin/ŝin, se la postenulo ne plu plenumas la oficajn kondiĉojn aŭ faris severan eraron. === Direktoraro === La direktoraro konsistas el la bankestro kaj el minimume kvin kaj maksimume sep direktoroj. La direktoraro havas saman nombron da franclingvaj kaj da nederlandlingvaj membroj. Ĝi administras la bankon kaj difinas ties politikajn gvidliniojn. === Kolegaro de cenzuristoj === La kolegaro de cenzuristoj havas ok membrojn. Ankaŭ ĝi havas saman nombron da franclingvaj kaj da nederlandlingvaj membroj. La kolegaro havas la taskon supervidi la starigon kaj plenumon de la banka [[buĝeto]]. La cenzuristoj estas elektataj por oficperiodo de 3 jaroj fare de la ĝenerala banka asembleo. === Konsilio de regantoj === La membroj de la konsilio de regantoj estas same elektataj por oficperiodo de 3 jaroj fare de la ĝenerala banka asembleo. Reelekto eblas. Du regantoj estas elektataj laŭ propono de la plej multmembra organizaĵo de laborprenantoj. Tri regantoj estas elektataj laŭ propono de la plej multmembra organizaĵo po de industrio kaj komerco, de la agrikulturistoj kaj de la mezgrandaj entreprenoj. Kvin pliaj regantoj estas elektataj laŭ propono de la nacia ministro pri financoj. Tasko de la konsilio estas la ratifiko de la jara raporto de la nacia banko kaj la fina interkonsento pri disdono de la banka profito. Tiun taskon alikaze havus la ĝenerala banka asembleo. == Eksteraj ligiloj == {{Projektoj}} * [http://www.nbb.be/pub/index.htm oficiala retejo de la Nacia Banko de Belgio] == Vidu ankaŭ == * [[belga franko]] * [[belgaj eŭro-moneroj]] == Fontoj == {{Referencoj}} {{Bibliotekoj}} [[Kategorio:Politiko de Belgio]] [[Kategorio:Ekonomio de Belgio]] [[Kategorio:Centraj bankoj|Belgio]] [[Kategorio:Bruselo]] [[Kategorio:Eŭropa Sistemo de Centraj Bankoj|Belgio]] [[Kategorio:Eŭrozono|Belgio]] auz686heh22pdrws4ehtvttjatsr6za 0 378137 7684897 3862113 2022-08-11T05:30:33Z Giorno2 26895 Ŝanĝis celon de alidirektigilo, de [[Yonne]] al [[Ionio]] wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[Ionio]] fictyhu62hgovikhd1ie7gzcypyweop 0 384917 7684678 7282185 2022-08-10T17:49:05Z Tlustulimu 1543 [[Kategorio:Aŭstro]] forigita; [[Kategorio:Aŭstroj]] aldonita per [[Vikipedio:VarmaKato|HotCat]] wikitext text/x-wiki {{Informkesto homo}} '''Alfredo Bauer''' (* [[14-an de novembro]] [[1924]] en [[Vieno]]) estas aŭstra-argentina kuracisto kaj [[verkisto]]. == Vivo == Alfredo Bauer devenas el [[judoj|juda]] familio. Post la aligo de [[Aŭstrio]] al [[Germanio]] li elmigris kun siaj gepatroj al [[Argentino]]. Li frekventis la germanlingvan kontraŭfaŝisman lernejon [[Pestalozzi-Schule]] en [[Bonaero]] kaj aktivis en la Komunista Junulara Ligo. Post la [[Dua Mondmilito]] li restis en Argentino, studis medicinon kaj laboris kiel [[ginekologo]]. Li estis de 1946 membro de la [[Komunista Partio de Argentino]] kaj pro siaj politikaj postuloj ofte konfliktiĝis kun la reĝimo. En la jaro 2002 li ricevis, kune kun [[Fritz Kalmar]] la [[Theodor-Kramer-premio]]n de la societo [[Theodor-Kramer-Gesellschaft]] pro sia verkado dum la rezistado kaj en ekzilo. == Verkoj (elekto) == * ''La mujer, ser social y conciencia'', 1970 * ''Historia Crítica de los Judíos'', 1971 * ''Los compañeros antepasados'', 1976 * ''Mythen-Szenen''. Mini-Dramen, Mainz: Verlag André Thiele 2009, ISBN 978-3-940884-17-6 En Esperanta traduko aperis en 2011: * '''Alfredo Bauer: Kritika historio de la judoj, vol. 1''', elgermanigita de [[Vilhelmo Lutermano]], [[Monda Asembleo Socia]] (MAS), 2011, 459 paĝoj, ISBN 978-2-918300-64-9 (teksto por MAS-anoj senpage elŝutebla) == Eksteraj ligiloj == * {{DNB portal|119277123}} * [http://www.exil-archiv.de/html/biografien/bauer.a.htm Bauer im Exil-Archiv] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20071107170541/http://www.exil-archiv.de/html/biografien/bauer.a.htm |date=2007-11-07 }} * [http://www.klahrgesellschaft.at/Bauer_Alfredo.html Kurzbiografie] auf klahrgesellschaft.at * Interview des ''Standard'' mit Alfredo Bauer: [http://derstandard.at/1256255728779/STANDARD-Interview-Es-waren-Oesterreichs-Feinde-die-uns-vertrieben "Es waren Österreichs Feinde, die uns vertrieben"] (23. Oktober 2009) {{Bibliotekoj}} {{Vivtempo|Bauer, Alfredo}} [[Kategorio:Aŭtoro]] [[Kategorio:Tradukado (literaturo)]] [[Kategorio:Aŭstra elmigrinto tempe de naziismo]] [[Kategorio:Aŭstroj]] [[Kategorio:Argentinano]] rnpdusjnkiot0hrtx9ak6k49ec51jfu 7684679 7684678 2022-08-10T17:49:19Z Tlustulimu 1543 [[Kategorio:Argentinano]] forigita; [[Kategorio:Argentinanoj]] aldonita per [[Vikipedio:VarmaKato|HotCat]] wikitext text/x-wiki {{Informkesto homo}} '''Alfredo Bauer''' (* [[14-an de novembro]] [[1924]] en [[Vieno]]) estas aŭstra-argentina kuracisto kaj [[verkisto]]. == Vivo == Alfredo Bauer devenas el [[judoj|juda]] familio. Post la aligo de [[Aŭstrio]] al [[Germanio]] li elmigris kun siaj gepatroj al [[Argentino]]. Li frekventis la germanlingvan kontraŭfaŝisman lernejon [[Pestalozzi-Schule]] en [[Bonaero]] kaj aktivis en la Komunista Junulara Ligo. Post la [[Dua Mondmilito]] li restis en Argentino, studis medicinon kaj laboris kiel [[ginekologo]]. Li estis de 1946 membro de la [[Komunista Partio de Argentino]] kaj pro siaj politikaj postuloj ofte konfliktiĝis kun la reĝimo. En la jaro 2002 li ricevis, kune kun [[Fritz Kalmar]] la [[Theodor-Kramer-premio]]n de la societo [[Theodor-Kramer-Gesellschaft]] pro sia verkado dum la rezistado kaj en ekzilo. == Verkoj (elekto) == * ''La mujer, ser social y conciencia'', 1970 * ''Historia Crítica de los Judíos'', 1971 * ''Los compañeros antepasados'', 1976 * ''Mythen-Szenen''. Mini-Dramen, Mainz: Verlag André Thiele 2009, ISBN 978-3-940884-17-6 En Esperanta traduko aperis en 2011: * '''Alfredo Bauer: Kritika historio de la judoj, vol. 1''', elgermanigita de [[Vilhelmo Lutermano]], [[Monda Asembleo Socia]] (MAS), 2011, 459 paĝoj, ISBN 978-2-918300-64-9 (teksto por MAS-anoj senpage elŝutebla) == Eksteraj ligiloj == * {{DNB portal|119277123}} * [http://www.exil-archiv.de/html/biografien/bauer.a.htm Bauer im Exil-Archiv] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20071107170541/http://www.exil-archiv.de/html/biografien/bauer.a.htm |date=2007-11-07 }} * [http://www.klahrgesellschaft.at/Bauer_Alfredo.html Kurzbiografie] auf klahrgesellschaft.at * Interview des ''Standard'' mit Alfredo Bauer: [http://derstandard.at/1256255728779/STANDARD-Interview-Es-waren-Oesterreichs-Feinde-die-uns-vertrieben "Es waren Österreichs Feinde, die uns vertrieben"] (23. Oktober 2009) {{Bibliotekoj}} {{Vivtempo|Bauer, Alfredo}} [[Kategorio:Aŭtoro]] [[Kategorio:Tradukado (literaturo)]] [[Kategorio:Aŭstra elmigrinto tempe de naziismo]] [[Kategorio:Aŭstroj]] [[Kategorio:Argentinanoj]] cwd5zjh6xrjcre86dn7ulyru4gc479d 0 387624 7685219 7369077 2022-08-11T10:39:59Z Sj1mor 12103 wikitext text/x-wiki {{informkesto geografiaĵo|lago |priskribo de bildo= |situo = Manipuro |regiono-ISO = IN-MN |mapo lokumilo = iso |mapo1 lokumilo = Barato |latitudo = {{#invoke:Wikidata|claim|P625|parameter=latitude}} |longitudo = {{#invoke:Wikidata|claim|P625|parameter=longitude}} |zomo = 8 |longo = |larĝo = |volumeno = |volumeno unuo = km³ |profundo = |profundo tipo = Maksimuma profundo |profundo1 = |profundo1 tipo = Averaĝa profundo |akvokolektejo = |urbo = |urbo1 = |notoj = |libera = |libera tipo = Alfluantoj |defluanto = }} [[Dosiero:Loktak Lake1.jpg|eta|dekstra|350px|Lago Loktak kaj ''pumdioj'']] La '''Lago Loktak''', la plej granda nesalakva lago en nordorienta [[Barato]], nome ankaŭ la ununura flosanta lago en la mondo pro la flosantaj ''phumdi'' (heterogenaj amasoj de vegetaĵaro, grundo, kaj organika materialo je diversaj stadioj de malkompono) sur ĝi, estas situanta ĉe Moirang en la ŝtato de [[Manipuro]], Barato.<ref name=wet>{{Cite web|url= http://web.archive.org/web/20120322112032/http://www.riverbasin.org/view_file.cfm?fileid=114 |title=Integrated Wetland and River Basin Management – A Case Study of Loktak Lake|accessdate=2009-04-03|publisher= Wetlands International - South Asia, New Delhi, India}}</ref> La [[etimologio]] de ''Loktak'' estas ''Lok'' = "fluejo" kaj ''tak'' = "fino".<ref name = Chanu>{{Cite web|url=http://www.e-pao.net/epSubPageExtractor.asp?src=education.Scientific_Papers.fate_of_loktak_lake |title= The Fate of Loktak Lake|accessdate=2009-04-03|author= Khwairakpam Gajananda|coauthor=Thokchom Sundari Chanu}}</ref> La [[Nacia Parko Keibul Lamjao]], kiu estas la lasta natura rifuĝejo de la endanĝerita ''Sangai'' aŭ Manipura hajnana cervo (''Rucervus eldi eldi''), unu el la tri subspecioj de [[Hajnana cervo]], kovranta areon de 40 km², estas situanta en la sudorientaj bordoj de tiu lago kaj estas la plej granda el ĉiuj el la ''phumdi'' en la lago.<ref name=wwf>{{Cite web|url=http://www.wwfindia.org/about_wwf/what_we_do/freshwater_wetlands/our_work/ramsar_sites/loktak_lake_.cfm| title=Loktak Lake|accessdate=2009-03-2009|publisher=WWF India}}</ref><ref name=dance>{{Cite web|url=http://bishnupur.nic.in/loktak.htm|title=Bishnupur: The Land of the Dancing Deer|accessdate=2009-03-30|publisher=National Informatics Centre, Government of India|titolo=Arkivita kopio|alirdato=2012-01-05|arkivurl=https://web.archive.org/web/20090410024713/http://bishnupur.nic.in/loktak.htm|arkivdato=2009-04-10}}</ref> Tiuj malnovega lago ludas gravan rolon en la ekonomio de Manipuro. Ĝi funkcias kiel fonto de akvo por [[akvoenergio]], [[irigacio]] kaj trinkakva provizo. La lago ankaŭ estas fonto de vivaĵo por la kampara fiŝkaptistaro kiu vivas en la ĉirkaŭaj regionoj kaj sur ''fumdis'', ankaŭ konataj kiel "fumshongs". Homagado kondukis al severa premo sur la laga ekosistemo. 55 kamparaj kaj urbaj vilaĝetoj ĉirkaŭ la lago havas populacion de proksimume 100,000 homoj.<ref name=wwf/><ref name=dance/><ref name=active>{{Cite web|url= http://www.loktak.org/Atlas/Contents/Development%20and%20general%20features.htm.|title= Developmental Activities and their Impacts on Wetlands|accessdate= 2009-04-03|titolo= Arkivita kopio|alirdato= 2012-01-05|arkivurl= https://web.archive.org/web/20110727041531/http://www.loktak.org/Atlas/Contents/Development%20and%20general%20features.htm|arkivdato= 2011-07-27}}</ref><ref name=manes>{{Cite web|url= http://www.manenvis.nic.in/loktak1.htm.|title= Loktak Lake Environment Information system (ENVIS)|accessdate=2009-04-03}}</ref> Pripensante la ekologian statuson kaj ĝiajn biodiversecajn valorojn, la lago estis komence nomumita kiel humidejo de internacia graveco laŭ la [[Ramsar-Interkonsento]] la 23-an de Marto, 1990.<ref name=wet/> Sed la lago estis indikita fare de la Ramsar Kongreso sub la Montreux VD Disko la 16-an de Junio, 1993.<ref>{{Cite web|url=http://www.ramsar.org/cda/en/ramsar-documents-montreŭ-montreŭ-record/main/ramsar/1-31-118^20972_4000_0__#remove|title= The Montreŭ Record|accessdate=2009-04-04|publisher=The Ramsar Convention|date=2009-09-08}}</ref> == Notoj == {{referencoj}} {{ĝermo}} [[Kategorio:Geografio de Barato]] 7pgpnonmqfnn77e73rk4dprh2c9gggu 0 388395 7684537 7305721 2022-08-10T13:27:16Z RG72 11847 wikitext text/x-wiki {{informkesto sciencisto}} '''Boris Borisoviĉ GOLICIN''' ({{lang-ru|Борис Борисович Голицын}}) estis eminenta rusa sciencisto pri ĝenerala fiziko kaj geofiziko, fondinto de la praktika sismologio en [[Rusio]], inventinto de la unua elektromagneta sismografo ([[1906]]), akademiano de la rusia kaj kelkaj alilandaj akademioj, prezidanto de la Internacia Sisma Asocio (ekde [[1911]]), kortomastro de la rusia imperiestro. Li naskiĝis la [[2-an de marto]] [[1862]] en [[Peterburgo]], mortis la [[17-an de majo]] [[1916]] samurbe. La gepatroj estis princo ''Boris Nikolajeviĉ Golicin'' ([[1833]] - [[1888]]) aparteninta al la fama aristoktrata klano kaj grafino ''Maria Georgievna Kuŝeleva'' ([[1841]] - [[1901]]). Ili kune vartis sian filon Boris nur ok jarojn, ĉar en [[1870]] okazis ties repudio. La patrino baldaŭ edziniĝis al itala markizo ''Incontri'' kaj ekloĝiĝis en [[Florenco]], [[Italio]]. Plu edukis la adoleskulon lia avino ''Ekaterina Kuŝeleva'' loĝinta en [[Ateno]], [[Grekio]] kaj post ŝia morto en [[1874]], ŝia fratino ''Tatiana Stroganova''. Ekde [[1881]] Boris Golicin studis militajn sciencojn en la Mara Kadeta Korpuso de [[Rusia Imperio]], kiun li sukcese finis en [[1886]] kaj lia nomo estis enskribita per la oraj literoj sur la marmora memortabulo de la Korpuso. Poste li plu studis en la Mara Akademio, sed jam tiam aperis lia pasio al esplorado de fiziko, tial en [[1887]] li decidis studi ĉi-fakon en universitato de [[Strasburgo]], kie li diplomiĝis kiel sciencisto-fizikisto en [[1890]] kun plej alta laŭdo ({{la}} ''summa cum laude''). Ekde [[1892]] li kiel profesoro istruis en [[Moskva Ŝtata Universitato|Moskva universitato]], poste en Jurjev (nun [[Tartu]], [[Estonio]]) universitato kaj Porvirina medicina instituto en St.Peterburgo. Kelkajn jarojn Boris Golicin estris la Ŝtatan Ekspedejon de la Rusia Finanza ministerio, kiu faris kaj emisiis la paperajn rublojn kaj ceterajn varoraĵojn. Ankaŭ tiam aperis grava defendo de plej valoraj 100 r. kaj 500 r. bankbiletoj kontraŭ falsaĵoj per nevidebla akvosigno. Tie estis eldonitaj albumoj kun gravuraĵoj de famaj rusaj pentristoj [[Ilja Repin]], [[Viktoro Vasnecov]], [[Ivan Bilibin]] k.a. Marte de [[1900]] Boris Golicin estis nomumita kiel Prezidanto de komisiono pri establo de la monumento omaĝe al imperiestro [[Aleksandro la 3-a (Rusio)|Aleksandro la Tria]] en St.Peterburgo. Danke al liaj multaj klopodoj la [[23-an de majo]] [[1909]] okazis inaŭguro de la monumento farita de skulptisto ''Paulo Trubeckoj''. En [[1906]] pro iniciato de Golicin oni fondis sismejon en [[Pulkovo]] situanta apud St.Peterburgo, kiu funkcias ĝis nun. En [[1913]] li komencis labori kiel estro de la Ĉefa Fizika Observatorio. Dum la [[Unua mondmilito]] Golicin ankaŭ estris la Ĉefan Meteorologian Departamenton, kies prognozoj iĝis precipe gravaj post la unuaj gasaj atakoj de la germana armeo. Tre intensa servado por la patrujo en malfavoraj kondiĉoj rompis lian sanon kaj la [[17-an de majo]] [[1916]] Boris Golicin mortis pro pneŭmonio. Lin oni sepultis en tombejo de ''Aleksander Nevskij Laŭro'' de St.Peterburgo. Ekde [[1891]] li estis edzo de grafino ''Maria Konstantinovna Ĥitrovo'' ([[1866]]-[[1930]]). La geedzoj ne havis idojn. {{Commons|Category:House of Golitsyn}} ==Eksteraj ligiloj== *https://archive.is/20121225053214/www.gpavet.narod.ru/golitsinBB.htm biografio kaj fotoj de sismejo en [[Pulkovo]] {{ru}} *http://vivovoco.rsl.ru/VV/PAPERS/BIO/KRYLOV/KRYLOV_21.HTM {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20120510063157/http://vivovoco.rsl.ru/VV/PAPERS/BIO/KRYLOV/KRYLOV_21.HTM |date=2012-05-10 }} akademiano Krilov funebras pri Golicin {{ru}} *http://onlinebooks.library.upenn.edu/webbin/book/lookupname?key=Golitsyn%2C%20B.%20B.%20%28Boris%20Borisovich%29%2C%201862-1916 rete legeblaj verkoj {{ru}}, {{de}} *http://www.biografiasyvidas.com/biografia/g/golitsyn.htm biografio {{es}} *http://www.geoseismic.com/sgsenstxt.html modernigo de Golicin sismografo {{en}} *http://pt.infobiografias.com/biografia/20170/Bor%C3%ADs-Bor%C3%ADsovich-Golitsyn.html biografio {{pt}} <gallery> File:Golitsyn COA.jpg|blazono de Golicin princa klano File:Князь Б.Б.Голицын.jpg|sendata foto de Boris Golicin File:Mask Golitsyn.jpg|postmorta masko de Boris Golicin File:Marble Palace (oriental frontage).jpg|nuna situo de Aleksandro la Tria monumento ĉe la Marmora palaco en St.Peterburgo File:Открытие памятнику Александру III.jpg|inaŭguro de Aleksandro la Tria monumento en 1909 en Znamenskaja (Vosstanija) placo de St.Peterburgo </gallery> {{bibliotekoj}} {{Vivtempo|Golicin, Boris}} {{DEFAŬLTORDIGO:Golicin, Boris}} [[Kategorio:Rusiaj inventistoj]] [[Kategorio:Rusiaj geofizikistoj]] [[Kategorio:Naskiĝintoj en Sankt-Peterburgo]] ghgx0z02m27wit65wl4ahs4euyv9201 7684540 7684537 2022-08-10T13:29:03Z RG72 11847 wikitext text/x-wiki {{informkesto sciencisto}} '''Boris Borisoviĉ GOLICIN''' ({{lang-ru|Борис Борисович Голицын}}) estis eminenta rusa sciencisto pri ĝenerala fiziko kaj geofiziko, fondinto de la praktika sismologio en [[Rusio]], inventinto de la unua elektromagneta sismografo ([[1906]]), akademiano de la rusia kaj kelkaj alilandaj akademioj, prezidanto de la Internacia Sisma Asocio (ekde [[1911]]), kortomastro de la rusia imperiestro. Li naskiĝis la [[2-an de marto]] [[1862]] en [[Peterburgo]], mortis la [[17-an de majo]] [[1916]] samurbe. La gepatroj estis princo ''Boris Nikolajeviĉ Golicin'' ([[1833]] - [[1888]]) aparteninta al la fama aristoktrata klano kaj grafino ''Maria Georgievna Kuŝeleva'' ([[1841]] - [[1901]]). Ili kune vartis sian filon Boris nur ok jarojn, ĉar en [[1870]] okazis ties repudio. La patrino baldaŭ edziniĝis al itala markizo ''Incontri'' kaj ekloĝiĝis en [[Florenco]], [[Italio]]. Plu edukis la adoleskulon lia avino ''Ekaterina Kuŝeleva'' loĝinta en [[Ateno]], [[Grekio]] kaj post ŝia morto en [[1874]], ŝia fratino ''Tatiana Stroganova''. Ekde [[1881]] Boris Golicin studis militajn sciencojn en la Mara Kadeta Korpuso de [[Rusia Imperio]], kiun li sukcese finis en [[1886]] kaj lia nomo estis enskribita per la oraj literoj sur la marmora memortabulo de la Korpuso. Poste li plu studis en la Mara Akademio, sed jam tiam aperis lia pasio al esplorado de fiziko, tial en [[1887]] li decidis studi ĉi-fakon en universitato de [[Strasburgo]], kie li diplomiĝis kiel sciencisto-fizikisto en [[1890]] kun plej alta laŭdo ({{la}} ''summa cum laude''). Ekde [[1892]] li kiel profesoro istruis en [[Moskva Ŝtata Universitato|Moskva universitato]], poste en Jurjev (nun [[Tartu]], [[Estonio]]) universitato kaj Porvirina medicina instituto en St.Peterburgo. Kelkajn jarojn Boris Golicin estris la Ŝtatan Ekspedejon de la Rusia Finanza ministerio, kiu faris kaj emisiis la paperajn rublojn kaj ceterajn varoraĵojn. Ankaŭ tiam aperis grava defendo de plej valoraj 100 r. kaj 500 r. bankbiletoj kontraŭ falsaĵoj per nevidebla akvosigno. Tie estis eldonitaj albumoj kun gravuraĵoj de famaj rusaj pentristoj [[Ilja Repin]], [[Viktoro Vasnecov]], [[Ivan Bilibin]] k.a. Marte de [[1900]] Boris Golicin estis nomumita kiel Prezidanto de komisiono pri establo de la monumento omaĝe al imperiestro [[Aleksandro la 3-a (Rusio)|Aleksandro la Tria]] en St.Peterburgo. Danke al liaj multaj klopodoj la [[23-an de majo]] [[1909]] okazis inaŭguro de la monumento farita de skulptisto ''Paulo Trubeckoj''. En [[1906]] pro iniciato de Golicin oni fondis sismejon en [[Pulkovo]] situanta apud St.Peterburgo, kiu funkcias ĝis nun. En [[1913]] li komencis labori kiel estro de la Ĉefa Fizika Observatorio. Dum la [[Unua mondmilito]] Golicin ankaŭ estris la Ĉefan Meteorologian Departamenton, kies prognozoj iĝis precipe gravaj post la unuaj gasaj atakoj de la germana armeo. Tre intensa servado por la patrujo en malfavoraj kondiĉoj rompis lian sanon kaj la [[17-an de majo]] [[1916]] Boris Golicin mortis pro pneŭmonio. Lin oni sepultis en tombejo de ''Aleksander Nevskij Laŭro'' de St.Peterburgo. Ekde [[1891]] li estis edzo de grafino ''Maria Konstantinovna Ĥitrovo'' ([[1866]]-[[1930]]). La geedzoj ne havis idojn. {{Commons|Category:House of Golitsyn}} ==Eksteraj ligiloj== *https://archive.is/20121225053214/www.gpavet.narod.ru/golitsinBB.htm biografio kaj fotoj de sismejo en [[Pulkovo]] {{ru}} *http://vivovoco.rsl.ru/VV/PAPERS/BIO/KRYLOV/KRYLOV_21.HTM {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20120510063157/http://vivovoco.rsl.ru/VV/PAPERS/BIO/KRYLOV/KRYLOV_21.HTM |date=2012-05-10 }} akademiano Krilov funebras pri Golicin {{ru}} *http://onlinebooks.library.upenn.edu/webbin/book/lookupname?key=Golitsyn%2C%20B.%20B.%20%28Boris%20Borisovich%29%2C%201862-1916 rete legeblaj verkoj {{ru}}, {{de}} *http://www.biografiasyvidas.com/biografia/g/golitsyn.htm biografio {{es}} *http://www.geoseismic.com/sgsenstxt.html modernigo de Golicin sismografo {{en}} *http://pt.infobiografias.com/biografia/20170/Bor%C3%ADs-Bor%C3%ADsovich-Golitsyn.html biografio {{pt}} <gallery> File:Golitsyn COA.jpg|blazono de Golicin princa klano File:Князь Б.Б.Голицын.jpg|sendata foto de Boris Golicin File:Mask Golitsyn.jpg|postmorta masko de Boris Golicin File:Marble Palace (oriental frontage).jpg|nuna situo de Aleksandro la Tria monumento ĉe la Marmora palaco en St.Peterburgo File:Открытие памятнику Александру III.jpg|inaŭguro de Aleksandro la Tria monumento en 1909 en Znamenskaja (Vosstanija) placo de St.Peterburgo </gallery> {{bibliotekoj}} {{Vivtempo|Golicin, Boris}} {{DEFAŬLTORDIGO:Golicin, Boris}} [[Kategorio:Rusiaj fizikistoj]] [[Kategorio:Rusiaj sismologoj]] [[Kategorio:Rusiaj inventistoj]] [[Kategorio:Rusiaj geofizikistoj]] [[Kategorio:Naskiĝintoj en Sankt-Peterburgo]] b21mqynsup0m1zvm0wigc1g34kl0bu1 7684543 7684540 2022-08-10T13:31:16Z RG72 11847 wikitext text/x-wiki {{informkesto sciencisto}} '''Boris Borisoviĉ GOLICIN''' ({{lang-ru|Борис Борисович Голицын}}) estis eminenta rusa sciencisto pri ĝenerala fiziko kaj geofiziko, fondinto de la praktika sismologio en [[Rusio]], inventinto de la unua elektromagneta sismografo ([[1906]]), akademiano de la rusia kaj kelkaj alilandaj akademioj, prezidanto de la Internacia Sisma Asocio (ekde [[1911]]), kortomastro de la rusia imperiestro. Li naskiĝis la [[2-an de marto]] [[1862]] en [[Peterburgo]], mortis la [[17-an de majo]] [[1916]] samurbe. La gepatroj estis princo ''Boris Nikolajeviĉ Golicin'' ([[1833]] - [[1888]]) aparteninta al la fama aristoktrata klano kaj grafino ''Maria Georgievna Kuŝeleva'' ([[1841]] - [[1901]]). Ili kune vartis sian filon Boris nur ok jarojn, ĉar en [[1870]] okazis ties repudio. La patrino baldaŭ edziniĝis al itala markizo ''Incontri'' kaj ekloĝiĝis en [[Florenco]], [[Italio]]. Plu edukis la adoleskulon lia avino ''Ekaterina Kuŝeleva'' loĝinta en [[Ateno]], [[Grekio]] kaj post ŝia morto en [[1874]], ŝia fratino ''Tatiana Stroganova''. Ekde [[1881]] Boris Golicin studis militajn sciencojn en la Mara Kadeta Korpuso de [[Rusia Imperio]], kiun li sukcese finis en [[1886]] kaj lia nomo estis enskribita per la oraj literoj sur la marmora memortabulo de la Korpuso. Poste li plu studis en la Mara Akademio, sed jam tiam aperis lia pasio al esplorado de fiziko, tial en [[1887]] li decidis studi ĉi-fakon en universitato de [[Strasburgo]], kie li diplomiĝis kiel sciencisto-fizikisto en [[1890]] kun plej alta laŭdo ({{la}} ''summa cum laude''). Ekde [[1892]] li kiel profesoro istruis en [[Moskva Ŝtata Universitato|Moskva universitato]], poste en Jurjev (nun [[Tartu]], [[Estonio]]) universitato kaj Porvirina medicina instituto en St.Peterburgo. Kelkajn jarojn Boris Golicin estris la Ŝtatan Ekspedejon de la Rusia Finanza ministerio, kiu faris kaj emisiis la paperajn rublojn kaj ceterajn varoraĵojn. Ankaŭ tiam aperis grava defendo de plej valoraj 100 r. kaj 500 r. bankbiletoj kontraŭ falsaĵoj per nevidebla akvosigno. Tie estis eldonitaj albumoj kun gravuraĵoj de famaj rusaj pentristoj [[Ilja Repin]], [[Viktoro Vasnecov]], [[Ivan Bilibin]] k.a. Marte de [[1900]] Boris Golicin estis nomumita kiel Prezidanto de komisiono pri establo de la monumento omaĝe al imperiestro [[Aleksandro la 3-a (Rusio)|Aleksandro la Tria]] en St.Peterburgo. Danke al liaj multaj klopodoj la [[23-an de majo]] [[1909]] okazis inaŭguro de la monumento farita de skulptisto ''Paulo Trubeckoj''. En [[1906]] pro iniciato de Golicin oni fondis sismejon en [[Pulkovo]] situanta apud St.Peterburgo, kiu funkcias ĝis nun. En [[1913]] li komencis labori kiel estro de la Ĉefa Fizika Observatorio. Dum la [[Unua mondmilito]] Golicin ankaŭ estris la Ĉefan Meteorologian Departamenton, kies prognozoj iĝis precipe gravaj post la unuaj gasaj atakoj de la germana armeo. Tre intensa servado por la patrujo en malfavoraj kondiĉoj rompis lian sanon kaj la [[17-an de majo]] [[1916]] Boris Golicin mortis pro pneŭmonio. Lin oni sepultis en tombejo de ''Aleksander Nevskij Laŭro'' de St.Peterburgo. Ekde [[1891]] li estis edzo de grafino ''Maria Konstantinovna Ĥitrovo'' ([[1866]]-[[1930]]). La geedzoj ne havis idojn. {{Commons|Category:House of Golitsyn}} ==Eksteraj ligiloj== *https://archive.is/20121225053214/www.gpavet.narod.ru/golitsinBB.htm biografio kaj fotoj de sismejo en [[Pulkovo]] {{ru}} *http://vivovoco.rsl.ru/VV/PAPERS/BIO/KRYLOV/KRYLOV_21.HTM {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20120510063157/http://vivovoco.rsl.ru/VV/PAPERS/BIO/KRYLOV/KRYLOV_21.HTM |date=2012-05-10 }} akademiano Krilov funebras pri Golicin {{ru}} *http://onlinebooks.library.upenn.edu/webbin/book/lookupname?key=Golitsyn%2C%20B.%20B.%20%28Boris%20Borisovich%29%2C%201862-1916 rete legeblaj verkoj {{ru}}, {{de}} *http://www.biografiasyvidas.com/biografia/g/golitsyn.htm biografio {{es}} *http://www.geoseismic.com/sgsenstxt.html modernigo de Golicin sismografo {{en}} *http://pt.infobiografias.com/biografia/20170/Bor%C3%ADs-Bor%C3%ADsovich-Golitsyn.html biografio {{pt}} <gallery> File:Golitsyn COA.jpg|blazono de Golicin princa klano File:Князь Б.Б.Голицын.jpg|sendata foto de Boris Golicin File:Mask Golitsyn.jpg|postmorta masko de Boris Golicin File:Marble Palace (oriental frontage).jpg|nuna situo de Aleksandro la Tria monumento ĉe la Marmora palaco en St.Peterburgo File:Открытие памятнику Александру III.jpg|inaŭguro de Aleksandro la Tria monumento en 1909 en Znamenskaja (Vosstanija) placo de St.Peterburgo </gallery> {{bibliotekoj}} {{Vivtempo|Golicin, Boris}} {{DEFAŬLTORDIGO:Golicin, Boris}} [[Kategorio:Rusiaj oficiroj]] [[Kategorio:Rusiaj fizikistoj]] [[Kategorio:Rusiaj sismologoj]] [[Kategorio:Rusiaj inventistoj]] [[Kategorio:Rusiaj geofizikistoj]] [[Kategorio:Naskiĝintoj en Sankt-Peterburgo]] [[Kategorio:Anoj de la Reĝa Societo de Londono]] mpp5ff0n5c42v8m7tbvlccn8eyfn0u4 0 388756 7684531 7510747 2022-08-10T13:16:27Z RG72 11847 wikitext text/x-wiki {{Informkesto sciencisto}} [[Dosiero:Karl Ernst von Baer 2.jpg|eta|230px|dekstra|Karl Ernst von Baer.]] '''Karl Ernst Ritter von Baer, Edler von Huthorn''' (en [[rusa]] Карл Эрнст фон Бэр) konata ankaŭ en Rusujo kiel '''Karl Maksimoviĉ Baer''' (en rusa Карл Макси́мович Бэр), [[28an de februaro]] [[1792]] - [[28an de novembro]] [[1876]], estis [[Estonujo|estonia]]<ref name=reproduction>{{Cite journal|url=http://www.reproduction-online.org/content/62/1/1.full.pdf+html|title=An historical look at embryo transfer|author=K. J. Betteridge|journal=Reproduction. The Journal of the Society for Reproduction and Fertility|quote=Three years later, the Estonian, Karl Ernst von Baer, finally found the true mammalian egg in a pet dog (von Baer, 1827).|year=1981|volume=62|pages=1–13}}</ref><ref name=est>{{Cite book|url=http://books.google.com/books?id=xI6wma5TNTUC&pg=PA47&lpg=PA47&dq=uexk%C3%BCll+estl%C3%A4nder&source=bl&ots=sTvogwy6zQ&sig=IqHg0FEEmfzr3FTGPaDZhWYC7_M&hl=et&ei=OQŜTqK3O7Pa4QSKx72WBA&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=1&ved=0CBwQ6AEwAA#v=onepage&q=estl%C3%A4nder&f=false|title=Zwischen den Sternen: Lichtbildarchive. Was Einstein und Uexküll, Benjamin und das Kino der Astronomie des 19. Jahrhunderts verdanken|chapter=Karl Ernst von Baer|page=47|year=2006|author=Karl Clausberg|location=Berlin|publisher=Akademie Verlag|language=German|quote=...- dreizehn Jahre später von dem berühmten Estländer Biologen Karl Ernst von Baer...}}</ref><ref name=repro>{{Cite journal|url=http://hektoeninternational.org/HektoenInternational.NeuralDarwinism2.html|title=Evolution from recapitulation theory to Neural Darwinism|author=J.M.S. Pearce, M.D.|journal=Hektoen International. A Journal of Medical Humanities|volume=2|issue=2|year=2010|titolo=Arkivita kopio|alirdato=2012-01-14|arkivurl=https://web.archive.org/web/20120329104606/http://hektoeninternational.org/HektoenInternational.NeuralDarwinism2.html|arkivdato=2012-03-29}} {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20120329104606/http://hektoeninternational.org/HektoenInternational.NeuralDarwinism2.html |date=2012-03-29 }}</ref> [[naturalisto]], [[biologo]], [[geologo]], [[meteologo]], [[geografiisto]], fondinto de [[embriologio]], esploristo de [[Eŭropa Rusio|Eŭropa Rusujo]] kaj [[Skandinavio]], membro de la [[Rusia Akademio de Sciencoj]], kunfondinto de la Rusia Geografia Societo kaj unua Prezidento de la Rusia Entomologia Societo.<ref name="Hodgson2001">{{Cite book|last=Hodgson|first=Geoffrey M.|title=How economics forgot history: the problem of historical specificity in social science|year=2001|publisher=Routledge|location=New York|isbn=0-415-25717-4|page=331}}</ref><ref>{{Cite book|last=Barbieri |first=Marcello|title=Biosemiotics: Information, Codes and Signs in Living Systems|year=2007|publisher=Nova Publishers|isbn=9781600216121|page=6}}</ref><ref name="Lockwood2005">{{Cite book|last=Lockwood|first=Michael|title=The labyrinth of time: introducing the universe|year=2005|publisher=Oxford University Press|location=Oxford [Oxfordshire]|isbn=0-19-924995-4|page=374}}</ref><ref name="HerrmannWilliams2003">{{Cite book|last1=Herrmann|first1=Debra S.|last2=Williams|first2=Nicola|last3=Cathryn Kemp|first3=|title=Lonely Planet Estonia Latvia &amp;amp; Lithuania (Lonely Planet Estonia, Latvia and Lithuania)|year=2003|publisher=Lonely Planet Publications|location=Hawthorn, Vic., Australia|isbn=1-74059-132-1|page=159}}</ref> La [[Baera anaso]] aŭ [[Baera merganaso]] (''Aythya baeri'') portas sian nomon. ==Vivo== Studinte inter 1810–14 medicinon en [[Tartu]] li sukcese varbitis fare de [[Ignaz Döllinger]] el [[Würzburg]] je la zoologio-studo. En 1817 li iĝis sub [[Friedrich Burdach]] vica [[sekco (anatomio)|ĉefsekcisto]] en [[Kenigsbergo]] kaj en 1822 profesoro pri zootomio. Li tie fondis la Muzeon zoologion kja iĝis en 1826 ankaŭ estro de la Teatro anatomia. En 1829 li iris kiel akademiano kaj profesoro pri zootomio al [[Sankt-Peterburgo]], de kie li en 1830 tamen revenis Kenigsbergon. Denove li venis Peterburgon en la jaro 1834. En 1837 Baer vojaĝis al [[Laponio]] kaj [[Nova Zemlo]] kaj esploris inter 1851–56 la fiŝkaptadon de ĉe [[Peipus-lago]], de ĉe [[Balta Maro]] kaj [[Kaspio]]. Prie li publikigis verkon en kvar volumoj (Sankt-Peterburgo 1857–59). En 1861 okazis laŭ la instigo de Baer kaj de [[Rudolf Wagner]] kunveno de antropologoj en [[Göttingen]] (raporto fare de Baer kaj Wagner, Leipzig 1861). En 1862 Baer retiriĝis kiel akademiano elektote honora membro. ==Graveco== Baer ege meritis pri zootomio kaj ĉefe pri al evoluhistorio de la bestoj. El la multo de publikigitaĵoj liaj kiuj brilis per filozofia profundeco kaj bona legiĝeco: »De fossilibus mammalium reliquiis in Prussia adjacentibusque regionibus repertis« (Kenigsbergo 1823); »Vorlesungen über Anthropologie, für den Selbstunterricht bearbeitet« (Kenigsbergo 1824, malfinite); »De ovi mammalium et hominis genesi« (Leipzig 1827); »Untersuchungen über die Gefäßverbindungen zwischen Mutter und Frucht in den Säugetieren« (Leipzig 1828); »Über Entwickelungsgeschichte der Tiere, Beobachtung und Reflexion« (Kenigsbergo 1828–37); »Untersuchungen über die Entwickelungsgeschichte der Fische, nebst einem Anhang über die Schwimmblase« (Leipzig 1835); »Über doppelleibige Mißgeburten oder organische Verdoppelungen in Wirbeltieren« (Sankt-Peterburgo 1846); »Historische Fragen, mit Hilfe der Naturwissenschaften beantwortet« (Sankt-Peterburgo 1874); »Studien auf dem Gebiete der Naturwissenschaften« (Sankt-Peterburgo 1874); »Über die Homerischen Lokalitäten in der Odyssee« (Braunschweig 1877). Per la verko »Reden und kleinen Aufsätzen« (Sankt-Peterburgo 1864–77) li iel opoziciulis al la teorioj de [[Charles Darwin]]. Baer ankaŭ estis kunlaboranto de la [[christian Heinrich Pander|pander-a]] verko »Beiträgen zur Naturkunde« und von Burdachs »Physiologie«. El la skribitaĵoj de la Akademio peterburga aparte presitis »Kaspischen Studien«, la plej bona priskribo de Kaspio. Kune kun Helmersen li eldonis »Beiträge zur Kunde des russischen Reichs« (Sankt-Peterburgo 1839–73). El liaj postlasitaĵoj aperis »Lebensgeschichte Cuviers« (eldonis Stieda, Braunschweig 1897). ==Fonto== ''Meyers Großes Konversations-Lexikon'', volumo 2. Leipzig 1905, p. 361-362 ([http://www.zeno.org/nid/20006289754 tie ĉi interrete]) == Notoj == {{Referencoj}} {{Projektoj}} {{Bibliotekoj}} {{Vivtempo|Baer, Karl Ernst von}} [[Kategorio:Rusiaj embriologoj]] [[Kategorio:Estonio]] 67h05hvdzrr8cxk1x5tqccypbp0bccx 7684536 7684531 2022-08-10T13:24:58Z RG72 11847 /* Notoj */ wikitext text/x-wiki {{Informkesto sciencisto}} [[Dosiero:Karl Ernst von Baer 2.jpg|eta|230px|dekstra|Karl Ernst von Baer.]] '''Karl Ernst Ritter von Baer, Edler von Huthorn''' (en [[rusa]] Карл Эрнст фон Бэр) konata ankaŭ en Rusujo kiel '''Karl Maksimoviĉ Baer''' (en rusa Карл Макси́мович Бэр), [[28an de februaro]] [[1792]] - [[28an de novembro]] [[1876]], estis [[Estonujo|estonia]]<ref name=reproduction>{{Cite journal|url=http://www.reproduction-online.org/content/62/1/1.full.pdf+html|title=An historical look at embryo transfer|author=K. J. Betteridge|journal=Reproduction. The Journal of the Society for Reproduction and Fertility|quote=Three years later, the Estonian, Karl Ernst von Baer, finally found the true mammalian egg in a pet dog (von Baer, 1827).|year=1981|volume=62|pages=1–13}}</ref><ref name=est>{{Cite book|url=http://books.google.com/books?id=xI6wma5TNTUC&pg=PA47&lpg=PA47&dq=uexk%C3%BCll+estl%C3%A4nder&source=bl&ots=sTvogwy6zQ&sig=IqHg0FEEmfzr3FTGPaDZhWYC7_M&hl=et&ei=OQŜTqK3O7Pa4QSKx72WBA&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=1&ved=0CBwQ6AEwAA#v=onepage&q=estl%C3%A4nder&f=false|title=Zwischen den Sternen: Lichtbildarchive. Was Einstein und Uexküll, Benjamin und das Kino der Astronomie des 19. Jahrhunderts verdanken|chapter=Karl Ernst von Baer|page=47|year=2006|author=Karl Clausberg|location=Berlin|publisher=Akademie Verlag|language=German|quote=...- dreizehn Jahre später von dem berühmten Estländer Biologen Karl Ernst von Baer...}}</ref><ref name=repro>{{Cite journal|url=http://hektoeninternational.org/HektoenInternational.NeuralDarwinism2.html|title=Evolution from recapitulation theory to Neural Darwinism|author=J.M.S. Pearce, M.D.|journal=Hektoen International. A Journal of Medical Humanities|volume=2|issue=2|year=2010|titolo=Arkivita kopio|alirdato=2012-01-14|arkivurl=https://web.archive.org/web/20120329104606/http://hektoeninternational.org/HektoenInternational.NeuralDarwinism2.html|arkivdato=2012-03-29}} {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20120329104606/http://hektoeninternational.org/HektoenInternational.NeuralDarwinism2.html |date=2012-03-29 }}</ref> [[naturalisto]], [[biologo]], [[geologo]], [[meteologo]], [[geografiisto]], fondinto de [[embriologio]], esploristo de [[Eŭropa Rusio|Eŭropa Rusujo]] kaj [[Skandinavio]], membro de la [[Rusia Akademio de Sciencoj]], kunfondinto de la Rusia Geografia Societo kaj unua Prezidento de la Rusia Entomologia Societo.<ref name="Hodgson2001">{{Cite book|last=Hodgson|first=Geoffrey M.|title=How economics forgot history: the problem of historical specificity in social science|year=2001|publisher=Routledge|location=New York|isbn=0-415-25717-4|page=331}}</ref><ref>{{Cite book|last=Barbieri |first=Marcello|title=Biosemiotics: Information, Codes and Signs in Living Systems|year=2007|publisher=Nova Publishers|isbn=9781600216121|page=6}}</ref><ref name="Lockwood2005">{{Cite book|last=Lockwood|first=Michael|title=The labyrinth of time: introducing the universe|year=2005|publisher=Oxford University Press|location=Oxford [Oxfordshire]|isbn=0-19-924995-4|page=374}}</ref><ref name="HerrmannWilliams2003">{{Cite book|last1=Herrmann|first1=Debra S.|last2=Williams|first2=Nicola|last3=Cathryn Kemp|first3=|title=Lonely Planet Estonia Latvia &amp;amp; Lithuania (Lonely Planet Estonia, Latvia and Lithuania)|year=2003|publisher=Lonely Planet Publications|location=Hawthorn, Vic., Australia|isbn=1-74059-132-1|page=159}}</ref> La [[Baera anaso]] aŭ [[Baera merganaso]] (''Aythya baeri'') portas sian nomon. ==Vivo== Studinte inter 1810–14 medicinon en [[Tartu]] li sukcese varbitis fare de [[Ignaz Döllinger]] el [[Würzburg]] je la zoologio-studo. En 1817 li iĝis sub [[Friedrich Burdach]] vica [[sekco (anatomio)|ĉefsekcisto]] en [[Kenigsbergo]] kaj en 1822 profesoro pri zootomio. Li tie fondis la Muzeon zoologion kja iĝis en 1826 ankaŭ estro de la Teatro anatomia. En 1829 li iris kiel akademiano kaj profesoro pri zootomio al [[Sankt-Peterburgo]], de kie li en 1830 tamen revenis Kenigsbergon. Denove li venis Peterburgon en la jaro 1834. En 1837 Baer vojaĝis al [[Laponio]] kaj [[Nova Zemlo]] kaj esploris inter 1851–56 la fiŝkaptadon de ĉe [[Peipus-lago]], de ĉe [[Balta Maro]] kaj [[Kaspio]]. Prie li publikigis verkon en kvar volumoj (Sankt-Peterburgo 1857–59). En 1861 okazis laŭ la instigo de Baer kaj de [[Rudolf Wagner]] kunveno de antropologoj en [[Göttingen]] (raporto fare de Baer kaj Wagner, Leipzig 1861). En 1862 Baer retiriĝis kiel akademiano elektote honora membro. ==Graveco== Baer ege meritis pri zootomio kaj ĉefe pri al evoluhistorio de la bestoj. El la multo de publikigitaĵoj liaj kiuj brilis per filozofia profundeco kaj bona legiĝeco: »De fossilibus mammalium reliquiis in Prussia adjacentibusque regionibus repertis« (Kenigsbergo 1823); »Vorlesungen über Anthropologie, für den Selbstunterricht bearbeitet« (Kenigsbergo 1824, malfinite); »De ovi mammalium et hominis genesi« (Leipzig 1827); »Untersuchungen über die Gefäßverbindungen zwischen Mutter und Frucht in den Säugetieren« (Leipzig 1828); »Über Entwickelungsgeschichte der Tiere, Beobachtung und Reflexion« (Kenigsbergo 1828–37); »Untersuchungen über die Entwickelungsgeschichte der Fische, nebst einem Anhang über die Schwimmblase« (Leipzig 1835); »Über doppelleibige Mißgeburten oder organische Verdoppelungen in Wirbeltieren« (Sankt-Peterburgo 1846); »Historische Fragen, mit Hilfe der Naturwissenschaften beantwortet« (Sankt-Peterburgo 1874); »Studien auf dem Gebiete der Naturwissenschaften« (Sankt-Peterburgo 1874); »Über die Homerischen Lokalitäten in der Odyssee« (Braunschweig 1877). Per la verko »Reden und kleinen Aufsätzen« (Sankt-Peterburgo 1864–77) li iel opoziciulis al la teorioj de [[Charles Darwin]]. Baer ankaŭ estis kunlaboranto de la [[christian Heinrich Pander|pander-a]] verko »Beiträgen zur Naturkunde« und von Burdachs »Physiologie«. El la skribitaĵoj de la Akademio peterburga aparte presitis »Kaspischen Studien«, la plej bona priskribo de Kaspio. Kune kun Helmersen li eldonis »Beiträge zur Kunde des russischen Reichs« (Sankt-Peterburgo 1839–73). El liaj postlasitaĵoj aperis »Lebensgeschichte Cuviers« (eldonis Stieda, Braunschweig 1897). ==Fonto== ''Meyers Großes Konversations-Lexikon'', volumo 2. Leipzig 1905, p. 361-362 ([http://www.zeno.org/nid/20006289754 tie ĉi interrete]) == Notoj == {{Referencoj}} {{Projektoj}} {{Bibliotekoj}} {{Vivtempo|Baer, Karl Ernst von}} [[Kategorio:Rusiaj embriologoj]] [[Kategorio:Anoj de la Reĝa Societo de Londono]] [[Kategorio:Membroj de la Reĝa Nederlanda Akademio de Artoj kaj Sciencoj]] [[Kategorio:Membroj de la franca Akademio de Sciencoj]] [[Kategorio:Membroj de la Usona Nacia Akademio de Sciencoj]] [[Kategorio:Membroj de la Reĝa Sveda Akademio de Sciencoj]] [[Kategorio:Membroj de la Usona Akademio de Artoj kaj Sciencoj]] [[Kategorio:Membroj de la Prusa Akademio de Sciencoj]] [[Kategorio:Esploristoj de Arkto]] [[Kategorio:Germanaj baltoj]] [[Kategorio:Pra-evoluistoj]] [[Kategorio:Nova Zemlo]] [[Kategorio:Homoj de la Napoleonaj militoj]] [[Kategorio:Germanaj militistoj]] [[Kategorio:Premiitoj de Medalo Copley]] 46lm8x6lobwzb3epipsskvamdvb0hw0 0 392281 7684694 7684273 2022-08-10T18:05:00Z Tlustulimu 1543 ŝablono wikitext text/x-wiki {{Informkesto geografiaĵo| parko |kategorio = Botanika ĝardeno |devena_nomo = New York Botanical Garden |latitudo={{#invoke:Wikidata|claim|P625|parameter=latitude}} |longitudo={{#invoke:Wikidata|claim|P625|parameter=longitude}} |regiono-ISO=US-NY |municipo = Novjorko |mapo lokumilo=iso |mapo1 lokumilo=Usono |zomo= }} [[Dosiero:NY Botanical Garden.jpg|eta|250px|Enirejo de la botanika ĝardeno.]] La '''Novjorka Botanika Ĝardeno''' ({{lang-en|New York Botanical Garden}}) estas unu el la unuaj botanikaj ĝardenoj de [[Usono]], situanta en municipo [[Bronkso]] en la urbo [[Novjorko]]. La ĝardeno havas 1 km², kaj gastigas 48 malsamajn ĝardenojn kaj kolektojn de plantoj. Ĝi estis deklarata nacia heredaĵo de Usono en [[1967]]. Ĝi estas membro de [[Internacia Asocio de Botanikaj Ĝardenoj|IABĜ]], kaj la internacia kodo estas '''NY'''. Ĝi ankaŭ havas bibliotekon pri botaniko kun pli ol 50 mil volumoj kaj eldonas plurajn librojn kaj periodaĵojn. == Eksteraj ligiloj == {{Projektoj}} * [http://www.nybg.org/ Oficiala retpaĝo] {{en}} {{Bibliotekoj}} [[Kategorio:Botanikaj ĝardenoj en Usono]] [[Kategorio:Bronkso]] 6x04aqvf7wyd9xh3bzji1ppf9s22bya 0 392286 7684689 7684274 2022-08-10T18:03:15Z Tlustulimu 1543 informkesto wikitext text/x-wiki {{Informkesto zoologia ĝardeno | logo = | plia nomo = International Wildlife Conservation Park | areo = 107 [[Hektaro]]j | malfermo = 1899 | nombro de specioj = 765 | nombro de bestoj = 4300 | retpaĝo = [http://bronxzoo.com/ bronxzoo.com] | dosiero = Stavenn Bronx Zoo 00.jpg | priskribo de dosiero = Enirejo ''Asia Gate'' | latitudo = 40/51/2.09/N | longitudo = 73/52/31.37/W | regiono-ISO = US-NY | ŝtato = [[Usono]] | situo = [[Bronkso]], [[Novjorko]] }} La '''Bestoĝardeno del Bronkso''' estas unu el la plej gravaj bestoĝardenoj de la mondo. La bestoĝardeno situas en [[Bronkso]], [[Novjorko]], [[Usono]]. Ĝi estis inaŭgurita la [[8-an de novembro]] [[1899]], kaj estis inter la unuaj kiuj malpliigis la uzadon de kaĝoj, profitante la grandan etendiĝon (ĉ. 100 hektaroj) por ke la bestoj havu similan medion al tiu de kie ili venas. == Eksteraj ligiloj == [http://www.bronxzoo.com/ Oficiala retpaĝo] [[kategorio:bestoĝardenoj en Usono]] [[Kategorio:Bronkso]] deruf5dipkrfdx6srxqzfff40e068r8 0 403441 7684758 6982706 2022-08-10T20:14:44Z 86.120.190.41 wikitext text/x-wiki {{Informkesto firmao | nomo = Bentley | emblemo = [[dosiero:Bentley-Logo.png|200px]] | formo = [[akcia kompanio]], parto de konzerno [[Volkswagen AG]] | fondo = [[1919]] | sidejo = ''Crewe'', [[Cheshire]], [[Anglio]] | estro = Wolfgang Dürheimer ([[ĉefa afergvida oficisto]]) | dungitaro = 4000 (fine de la jaro 2006) | spezo = | bilanco = | kampo = aŭtomobila industrio | ISIN-kodo = | malfondo = | ttt = www.bentleymotors.com }} '''Bentley''' estas tradicia [[aŭtomobila firmao]]. Jure temas pri [[akcia kompanio]], kiu estas parto de la konzerno [[Volkswagen AG]]. Ĉefa sidejo de la firmao estas la urbo ''Crewe'' de [[Cheshire]] en [[Anglio]]. La nuntempa entrepreno ''Bentley Motors'' komence de la 21-a jarcento ekestis el la kompanio pri produktado de luksaj aŭtoj ''Rolls-Royce Motors'', kiu en 1931 estis transpreninta la originan entreprenon ''Bentley Motors''. [[dosiero:Bentley Arnage RL.jpg|eta|maldekstra|<center>la modelo Bentley Arnage RL]] {{ĝermo|aŭtomobila firmao}} [[Kategorio:Britaj aŭtomobilfabrikoj]] 20bpwl1f0usmfge8pona9qv5p04067l 4 407519 7684717 7683170 2022-08-10T18:18:18Z UOzurumba (WMF) 199656 /* Enabling Section Translation: a new mobile translation experience */ wikitext text/x-wiki {{DiskutejoEnkondukoSubpaĝo |nomo=Diversejo |bildo = Nuvola apps ksirc.png |bildhelpilo = Diversejo |priskribo = La sekcio de la Diskutejo por informi kaj diskuti pri ĝeneralaj temoj (<b>tamen nek lingvaj, nek teknikaj</b>) rilate al Vikipedio. Ekz. kopirajto, Vikipolitiko, regularo, reta etiketo, konkursoj, Vikiprojektoj, ktp.re |mallongigo = VP:DD }}[[Kategorio:Vikipedio:Diskutejo]] == Proponata regulo «Supozu bonajn intencojn» == La regulpropono «Supozu bonajn intencojn» ekzistas jam dum kvar jaroj, sed ĝis nun konservas statuson de propono. Inter la [[Specialaĵo:Kio ligas ĉi tien?/Vikipedio:Supozu bonajn intencojn|ligiloj al ĝi]] mi ne trovis diskuton por oficialigi ĝin. Kaj mi opinias, ke la teksto estas mallonga kaj diras preskaŭ nenion; tial mi tradukis (kun modifoj) la koncernan oficialan regulon de la ruslingva Vikipedio. Jen du proponataj tekstoj: * la menciita malnova propono estas legebla ĉe [[Vikipedio:Supozu bonajn intencojn]], * alia propono dume situas ĉe [[Vikipedio:Supozu bonajn intencojn/Alia propono]]. Ni konsideru tiujn du tekstojn por elekti kaj eble poluri iun el ili. Rezulte ni elektu el du eblecoj. * Se rezulte de diskuto la komunumo preferos la malnovan tekston, ĝi iĝos oficiala regulo aŭ rekomendo; la ŝablono «propono» supre de ĝi estos anstataŭita per respektiva ŝablono. Tiam la alia teksto iĝos rifuzita regulpropono, kiu restu sur sia nuna loko sed estu indikita per respektiva ŝablono «rifuzita regulpropono» (ĝi ankoraŭ ne ekzistas, mi kreos ĝin je la fino de ĉi diskuto). * Se rezulte de diskuto la komunumo preferos la novan tekston, ĝi iĝos oficiala regulo aŭ rekomendo, kaj la malnova iĝos rifuzita regulpropono. Tiam la malnova teksto estu alinomita en subpaĝon (ekzemple, Vikipedio:Supozu bonajn intencojn/Malnova teksto), kaj la nova estu alinomita sur la lokon kie nun la malnova estas; ambaŭ tekstoj estu indikitaj per respektivaj ŝablonoj. Do, bonvolu diskuti ĉi tie. [[Uzanto:Gamliel Fishkin|Gamliel Fiŝkin]] 02:42, 15 dec. 2016 (UTC) === Por === : <s>(Por) [[Vikipedio:Supozu bonajn intencojn/Alia propono]].--[[Vikipediisto:DidCORN|DidCORN]] la 19-a de decembro 2016, 14:35 (UTC)</s> <small>(duobla voĉo){{@|DidCORN|montri=ne}}</small> # {{Por}} [[Vikipedio:Supozu bonajn intencojn/Alia propono]].--La nova versio de l'artikolo ne estas pura invento de Gamliel estas traduko de la samtema artikolo en la rusa versio pri kiu ekzistas pluraj aliaj ligiloj.--[[Vikipediisto:DidCORN|DidCORN]] la 20-a de decembro 2016, 18:25 (UTC) # {{Malforte por}} la malnova versio, [[Vikipedio:Supozu bonajn intencojn]]. Verdire, la manko de vigla diskutado (aŭ de multnombra konsento) montras laŭ mi ke tiu regulo estas verŝajne jam subkomprenata de aliaj reguloj. Sed mi ne estas kontraŭ la aldono de tiu regulo (en ia formo); mi preferas la malnovan version, pli mallongan sed ankaŭ pli klaran.--[[Uzanto:Rdelre|Rdelre]] ([[Uzanto-Diskuto:Rdelre|diskuto]]) 12:15, 24 dec. 2016 (UTC) # {{Forte por}} --[[Uzanto:Lingveno|Lingveno]] ([[Uzanto-Diskuto:Lingveno|diskuto]]) 21:05, 27 dec. 2016 (UTC) # {{por}} la [[Vikipedio:Supozu bonajn intencojn/Alia propono|nova propono]]. Ankaŭ mi opinias, ke la nova teksto estas nenecese longa. Povas esti, ke Gamliel tion celis, pro la baloto... estas pli facile forstreki ol aldoni tekston. Pro la fakto ke la titolo de la rekomendo per si mem klarigas ĝin, mia menso rifuzis tralegi... (malgraŭ tio mi tralegis). Oni tuj komprenas: kiam nenio signas malhonestecon, tiam mi ''sopozu'' bonan intencon. Krome mi proponas poluri ie kaj ie la tekston. Mi ne scias, ĉu poluro povus fariĝi nun aŭ nur post la baloto. [[Uzanto:Vikiano|Vikiano]] ([[Uzanto-Diskuto:Vikiano|diskuto]]) 16:56, 29 dec. 2016 (UTC) # {{por}} la [[Vikipedio:Supozu bonajn intencojn/Alia propono|nova propono]]; mi ĵus legis ĝin. [[Uzanto:Jan sewi|Jan sewi]] ([[Uzanto-Diskuto:Jan sewi|diskuto]]) 21:48, 11 jan. 2017 (UTC) # {{por}} Mi ne vidas problemon en la longeco, multaj artikoloj estas eĉ pli longaj. <font color="#003366"> Alaŭdo </font> [[Vikipediisto:Alaŭdo|۩]] [[Vikipediista_diskuto:Ala%C5%ADdo|✉]] [[Speciala:Contributions/Alaŭdo|₪]] 19:51, 18 jan. 2017 (UTC) # {{por}} ~<span style='color: green'><span title="Lernu Esperanton!">★ '''[[User:NMaia|nmaia]]''' ^{[[User talk:NMaia|d]]}</span></span> 12:24, 22 jan. 2017 (UTC) # {{por}} la nova versio, ne gravas se ĝi estas longeta. --[[Uzanto:Theomanou|Theomanou]] ([[Uzanto-Diskuto:Theomanou|diskuto]]) 14:46, 15 mar. 2017 (UTC) === Kontraŭ === # <s>(Kontraŭ) ambaŭ. En la angla vikipedio ĉi tiu regulo estas tro ofte uzata por eviti ĉian kritikon pri intencoj. Ĝi iĝas facila maniero forbati kritikojn laŭ supozo tro naiva. Hodiaŭ oni bone scias, ke ŝtatoj kaj firmaoj dungas armeojn de gantopupoj. Kial supozi bonajn intencojn, sciante tion? Mi ne diras, ke tio ne estas bona ''sugesto'', sed ĝi nek estu universala ''regulo''; la situacio ne estas tiom simpla. [[Uzanto:Jan sewi|Jan sewi]] ([[Uzanto-Diskuto:Jan sewi|diskuto]]) 11:01, 20 dec. 2016 (UTC)</s> #:Ekzemple se grupo de individuoj konstante nuligas redaktojn, kiuj rilatas al politikistoj ŝatataj de ili, oni ne rajtas pridemandi iliajn intencojn. Tio estas tre bedaŭrinda kaj naiva regulo, kiun ni ŝajne ne devas kopii de alilingvaj vikipedioj, aŭ voĉdono ne okazus. [[Uzanto:Jan sewi|Jan sewi]] ([[Uzanto-Diskuto:Jan sewi|diskuto]]) 10:32, 27 dec. 2016 (UTC) #:: Iliaj intencoj vere ne estas gravaj. Grava estas ĉu uzanto bone redaktas, ne kial. Eble nur vi pensas ke politikistoj estas ŝatataj de ili sed vere ili pensas ke nuligita teksto estas malenciklopedia. [[Uzanto:Marek Mazurkiewicz|Marek Mazurkiewicz]] ([[Uzanto-Diskuto:Marek Mazurkiewicz|diskuto]]) 18:42, 27 dec. 2016 (UTC) # {{Kontraŭ}} la nova propono. Ĝi estas multe tro longa. --[[Uzanto:Hans Eo|Hans Eo]] ([[Uzanto-Diskuto:Hans Eo|diskuto]]) 15:13, 25 dec. 2016 (UTC) === Komentoj === :{{kom}} Mi ĝenerale konsentas ke ni bezonas interkonsento pri la temo. Mi ankoraŭ konsentas kun malnova teksto. Mi ne certas ĉu ni bezonas longan tekston. [[Uzanto:Marek Mazurkiewicz|Marek Mazurkiewicz]] ([[Uzanto-Diskuto:Marek Mazurkiewicz|diskuto]]) 11:02, 25 dec. 2016 (UTC) :{{kom}} Pardonon, ke mi faris sekciojn "por" kaj "kontraŭ", sed ili ne ŝajnas funkcii. Ni klare diru por la "nova" aŭ "malnova" regulo.--[[Uzanto:Salatonbv|Salatonbv]] ([[Uzanto-Diskuto:Salatonbv|diskuto]]) 02:06, 28 dec. 2016 (UTC) * La malnova teksto diras preskaŭ nenion; ĝi miavide estas preskaŭ, kiel tio estas elokvente nomata en la rusa lingvo, sendenta. {{u|Rdelre}}, {{u|Hans Eo}} kaj {{u|Marek Mazurkiewicz}}, ĉu vi kredas, ke regulo devas diri plejparte nur la fakton, ke ĝi ekzistas? {{u|Jan sewi}}, vi absolute pravas rilate la malnovan tekston, sed ĉu vi legis la novan? {{u|Vikiano}}, dankon pro la subteno, sed kion ''konkrete'' vi opinias superfua, sendamaĝe forviŝebla? {{u|Salatonbv}}, [[Vikipedio:Kio Vikipedio ne estas#Vikipedio ne estas demokratio|Vikipedio ne estas demokratio]], kaj decidoj estu farataj per esplorado de argumentoj, ne per kalkulado de voĉoj. [[Uzanto:Gamliel Fishkin|Gamliel Fiŝkin]] 19:53, 11 jan. 2017 (UTC) ::Ni eble ne bezonas la ŝablonojn: "1 por", "2 por", "3 por"... Ĉar ni ne konas la opiniojn ĝis ni legas "'''por''' la '''nova''' propono" aŭ "'''kontraŭ''' la '''malnova''' propono".-[[Uzanto:Salatonbv|Salatonbv]] ([[Uzanto-Diskuto:Salatonbv|diskuto]]) 21:58, 11 jan. 2017 (UTC) :::'''Responde''': Estimata {{@|Gamliel Fishkin}} mi elturniĝis ''iom primitive''... tamen mi elturniĝis. Mi aldonis la nunan version de la teksto al ties diskutpaĝo kaj poste redaktis ĝin, tiel ke vi povu kompari... Bv. vidi: [[Vikipedia diskuto:Supozu bonajn intencojn/Alia propono#Redaktopropono]]. [[Uzanto:Vikiano|Vikiano]] ([[Uzanto-Diskuto:Vikiano|diskuto]]) 04:21, 5 feb. 2017 (UTC) :::'''Repripense''': Mi relegis la komenton, kiun mi aldonis al mia pora voĉo decembre... se mi skribus ĝin nun, mi skribus alie. La teksto ne estas tiel ''nenecese longa'', kiel mi skribis. Jam pasis longa tempo de kiam Gamliel proponis voĉdonadon. Kio mankas por ke la regulo ekvalidu? [[Uzanto:Vikiano|Vikiano]] ([[Uzanto-Diskuto:Vikiano|diskuto]]) 08:25, 9 apr. 2017 (UTC) === Anticipa rezulto === Mi pardonpetas al ĉiuj pri mia longa silento. La kolego {{u|DidCORN}} argumentas, ke la pli nova teksto estas bazita sur la spertoj de aliaj lingvaj sekcioj de Vikipedio. Ankaŭ la kolego {{u|Vikiano}} subtenas la novan tekston; komence li opiniis ĝin iom tro longa kaj polurinda, sed post centtaga prinensado li venis al la konkludo, ke la pli nova teksto estas ideala. La kolegino {{u|Jan sewi}} komence oponis ambaŭ tekstojn; post tralego de la nova teksto ŝi forstrekis sian antaŭan opinion kaj subtenis la novan tekston. La kolegoj {{u|Alaudo|Alaŭdo}} kaj {{u|Theomanou}} subtenas la novan tekston, aparte dirante, ke ĝia ioma longeco ne estas problemo. La kolegoj {{u|Lingveno}} kaj {{u|NMaia|nmaia}} subtenas la proponon ĝenerale, ne indikante sian preferon al la malnova aŭ al la nova teksto. La kolegoj {{u|Rdelre}}, {{u|Hans Eo}} kaj {{u|Marek Mazurkiewicz}} oponas la novan tekston. Tamen ilia sola argumento kontraŭ ĝi estas ĝia longeco. Nu, tio estas ne argumento sed emocio. La plej mallonga teksto estas teskto ankoraŭ ne verkita. Tamen ja ne estas trafa ideo entute ne havi regulojn. Sume mi vidas argumentadon por la nova teksto. La kolego {{u|Salatonbv}} provis anstataŭi argumentadon per voĉdonado; poste li mem vidis, ke voĉdonado de funkcias. [[Vikipedio:Kio Vikipedio ne estas#Vikipedio ne estas demokratio|Vikipedio ne estas demokratio]]. Tamen se iu tamen kredas ke voĉoj estas pli gravaj ol argumentoj, do jen: * tri voĉoj (Hans Eo, Marek Mazurkiewicz, Rdelre) por la malnova teksto; * ses voĉoj (Alaŭdo, DidCORN, Gamliel Fiŝkin, Jan sewi, Theomanou, Vikiano) por la nova teksto; * du voĉoj (Lingveno, nmaia) por la propono ĝenerale. Do, se neniu prezentos novajn argumentojn (N.B.: ne emociojn, sed argumentojn), post kelkaj tagoj mi skribos la rezulton ĉi tie, kaj la nova (pli longa) teksto iĝos oficiala regulo de Vikipedio en Esperanto. Se iu havas kion diri, bonvolu diri tion nun. [[Uzanto:Gamliel Fishkin|Gamliel Fiŝkin]] 01:11, 1 jan. 2018 (UTC) :Verdire, {{u|Gamliel Fishkin}}, ĉu mia sola argumento estas la longeco? Ne: mi parolis ankaŭ pri klareco. Ĉu mi proponis havi nenian regulon? Ne, mi nur favoris la malnovan tekston (anstataŭ la nova) kiel oficialan regulon. :Tamen mia voĉdono estis "malforta" (malforta subteno por la malnova teksto kaj malforta opono al la nova). Mi vidas kelkajn problemojn en la nova teksto, sed nur malgravajn. Do, baze de la komentoj de la plimulto de la voĉdonantoj, mi taksas ĝuste ke vi igas la novan tekston oficiala, kaj ni vidos poste en ĝia diskutpaĝo ĉu vere necesos klarigoj aŭ plibonigoj.--[[Uzanto:Rdelre|Rdelre]] ([[Uzanto-Diskuto:Rdelre|diskuto]]) 08:37, 1 jan. 2018 (UTC) ::La "nova regulo" estas tipa burokrata elpensaĵo kaj nepre tro longa. Neniu legas tiajn. Kaj ĉiuokaze validas diversaj konsiloj pri afabla konduto kaj la rekomendo [[Vikipedio:Ignoru regulojn|ignori regulojn]]. == Helpu puŝi organizon Esperanto kaj Libera Scio al sekva nivelo! == [[Dosiero:Wikimedia ELiSo logo.svg|thumb|Aliĝu al la laborgrupo por puŝi ELiSon al sekva nivelo!]] Saluton ĉiuj! En mia antaŭa mesaĝo mi koncize (nu, eble ne tiom koncize...) prezentis superrigardon pri parto de Esperanta agado dum la Vikimedia Konferenco 2018. Pluraj el unuopaj punktoj tamen bezonas aktivan partoprenon de ĝuste vi! Ankaŭ la jena. Nia grupo estis sub la nomo ''[[Esperanto kaj Libera Scio]]'' oficiale rekonita fare de la Fondaĵo Vikimedio kiel ''[[meta:Wikimedia user groups/eo|Vikimedia Uzanto-Grupo]]'' en 2013. Ekde tiam ni funkcias kiel neformala grupo kun distribuita (ni povas diri "laŭokaza") gvidado. Tio certagrade funkcias (ja vidu [[meta:Esperanto kaj Libera Scio/Reports|niajn ĝisnunajn sukcesojn]] kaj nune faratan laboron, ekz. [[c:Special:MyLanguage/Commons:Wiki Loves ZEOs 2018|Vikio amas ZEOjn]]). Sed dum la kunsido dum la Konferenco ni unuanime konstatis, ke ni povas atingi pli multe, helpi al pli da homoj kaj disvastigi vikimedion pli foren se ni pli intence zorgos pri bontenado kaj evoluo de niaj strukturo kaj strategio. Tial ni starigis laborgrupon, kiu nin gvidos tra la procezo de starigo de tiu strukturo. Ni ankaŭ konscias, ke ne ĉiuj povis partopreni dum la konferenco kaj ke indas inkludi homojn kun diversaj kapabloj kaj talentoj por atingi elstaran sukceson! Tial '''ni invitas vin al la laborgrupo por gvidi ELiSon al sekva nivelo!''' ; Kio estos la laboro? : En la laborgrupo ni unue diskutos estontecon de ELiSo. Mi antaŭvidas 2-3 videovokojn kaj intertempan retpoŝtumadon kaj prilaboradon de dokumentoj. Laŭ rezultoj de tiuj diskutoj ni faros sekvajn agojn. Ni ĝenerale supozas, ke ni gvidos verkadon de statuto laŭ kiu ĉiu ELiSano elektos estraron. Detaloj estas por laborgrupa diskuto. ; Kiel aliĝi al la laborgrupo? : Ĝis la '''13a de Majo 2018 23:59 UTC''' deklaru vian intencon aliĝi per retmesaĝo al la dissendolisto [[mail:eliso|eliso]], al [[Specialaĵo:Retpoŝti_uzanton/KuboF_Hromoslav|mi persone]] aŭ ĉi tie en la Diskutejo de la Esperanta Vikipedio. ; Ĉu aliĝante al la laborgrupo oni eniras estraron? : Ne. La laborgrupo ekzistos por gvidi procezon por ekhavi funkciantan kaj firman strukturon; kiam tio estos atingita, la laborgrupo disiĝos. Membroj de la laborgrupo estas tre bonvenaj kaj invitataj plufunkcii en gvida rolo en ELiSo, sed tio ne estas deviga. Ĉiuokaze, precizan strukturon de estonta ELiSo ni interkonsentos en la laborgrupo kaj ni antaŭvidas diversajn manierojn kiel partopreni en ELiSo, ĉu en "estraro" aŭ ekster ĝi. ; Kiuj estas membroj de la laborgrupo? : Dume estas 5 homoj: Leidy Sandoval Galindez, [[uzanto:Sahaquiel9102|Juan Quintero Santacruz]], [[uzanto:Remux|Ivan Quintero Santacruz]], [[uzanto:Psychoslave|Mathieu Stumpf Guntz]] kaj mi ([[uzanto:KuboF Hromoslav|KuboF Hromoslav]]). Mi volontulis por gvidi la laborgrupon. Do, se vi volas vidi ELiSon atingadi pli multe kaj labori pli profesie, '''aliĝu'''! Nome de la prepara laborgrupo, --[[Uzanto:KuboF Hromoslav|KuboF Hromoslav]] ([[Uzanto-Diskuto:KuboF Hromoslav|diskuto]]) 20:50, 28 apr. 2018 (UTC) === Novaliĝintoj === Subskribiĝu ĉi tien: # [[Vikipediisto:Castelobranco|<span style="color:#778899; font-family:Verdana; font-size:1em;">CasteloBranco</span>]]^{[[Vikipediista diskuto:Castelobranco|<span style="color:#00008b;">diskuto</span>]]} 04:45, 29 apr. 2018 (UTC) # ~<span style='color: green'><span title="Lernu Esperanton!">★ '''[[User:NMaia|nmaia]]''' ^{[[User talk:NMaia|d]]}</span></span> 19:59, 29 apr. 2018 (UTC) # --[[Uzanto:Venca24|Venca24]] ([[Uzanto-Diskuto:Venca24|diskuto]]) 19:03, 28 maj. 2018 (UTC) == Direktivo pri aŭtoraj rajtoj en EU == {{respondo al|KuboF Hromoslav|Blahma|LaPingvino|montri=ne}} Saluton al ĉiuj,<br> morgaŭ (laŭ mezeŭropa tempo) Eŭropa Parlamento balotos pri pliprocesiigo de [[Direktivo pri aŭtoraj rajtoj en unuiĝinta cifereca merkato]], kiu eĉ se ne iros al tuta cenzuro de Interreto, ĝi certe havas potencon ŝanĝi la manieron, laŭ kiu Interreto funkcias per enkonduko de limigoj de disvastigado de eĉ nur partoj de ĵurnalismaj tekstoj kaj antaŭa filtrado de uzanta enhavo ne nur sur "videopirataj" retejoj. Kaj [[meta:EU policy/Wikimedia Foundation Statement: How the EU copyright proposal will hurt the web and Wikipedia|Vikimedia Fondaĵo]] kaj [[meta:EU policy/2018 European Parliament vote|internacia vikimedia komunumo]] formas sian pozicion rilate al la proponita direktivo simile kiel internacia akademiularo^{[https://www.ivir.nl/academics-against-press-publishers-right/ ivir.nl]}. Anglalingva Vikipedio informas en la formo de afiŝo legantojn pri la direktivo kaj itallingva Vikipedio eĉ malfunkciiĝis.^{[https://www.bbc.com/news/world-europe-44696302 bbc.com]} Tial mi volas demandi ĉu kaj eventuale kiel volas la Esperanto-komunumo aliĝi, almenaŭ al informado pri la direktivo kaj pri sia pozicio rilate al ĝi. ([[meta:European_Parliament_vote_in_2018/eo|Informa retejo sur Meta-Vikio]] estas jam tradukita en Esperanton.) --[[Uzanto:Venca24|Venca24]] ([[Uzanto-Diskuto:Venca24|diskuto]]) 04:55, 4 jul. 2018 (UTC) :Eŭropa Parlamento hieraŭ (MET) neis akcepton de la direktivo en ĝia nuna stato. Sekve oni pritraktos ĝin en septembro. --[[Uzanto:Venca24|Venca24]] ([[Uzanto-Diskuto:Venca24|diskuto]]) 08:40, 6 jul. 2018 (UTC) {{respondo al|KuboF Hromoslav|Blahma|LaPingvino|montri=ne}} ::Saluton post pli ol unu monato, Eŭropa parlamento pritraktos la direktivon je la 12-a de septembro (MET kaj UTC). La demando restas sama: ĉu kaj kiel ni kiel vikimedia Esperanto-komunumo starigu nian pozicion rilate al la propono? --[[Uzanto:Venca24|Venca24]] ([[Uzanto-Diskuto:Venca24|diskuto]]) 20:04, 31 aŭg. 2018 (UTC) == Kopirajto de logotipo == Saluton, Mi malrapide verkas la artikolon de la franca sindikato [[Fédération Syndicale Unitaire|FSU]]. En la [[:fr:Fédération syndicale unitaire|franclingva artikolo]] aperas la logotipo de ĝi; sed ĝi ne estas liberrajta. Mi scias ke por tiaj verkoj kiuj ne estas libere disponeblaj sed kiujn oni povas uzi laŭ la [[justa uzo]] eblas alŝuti ilin rekte en Vikipedion sen alŝuti ilin al Commons, sed mi ne certas kaj ne memoras kiel. Ĉu mi pravas kaj, se jes, kiel oni povas tion fari? Dankon!<br /> --[[Uzanto:Theomanou|Theomanou]] ([[Uzanto-Diskuto:Theomanou|diskuto]]) 17:58, 6 okt. 2018 (UTC) == Change coming to how certain templates will appear on the mobile web == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> '''Change coming to how certain templates will appear on the mobile web''' {{int:please-translate}} [[File:Page_issues_-_mobile_banner_example.jpg|thumb|Example of improvements]] Hello, In a few weeks the Readers web team will be changing how some templates look on the mobile web site. We will make these templates more noticeable when viewing the article. We ask for your help in updating any templates that don't look correct. What kind of templates? Specifically templates that notify readers and contributors about issues with the content of an article – the text and information in the article. Examples like [[wikidata:Q5962027|Template:Unreferenced]] or [[Wikidata:Q5619503|Template:More citations needed]]. Right now these notifications are hidden behind a link under the title of an article. We will format templates like these (mostly those that use Template:Ambox or message box templates in general) to show a short summary under the page title. You can tap on the "Learn more" link to get more information. For template editors we have [[mw:Recommendations_for_mobile_friendly_articles_on_Wikimedia_wikis#Making_page_issues_(ambox_templates)_mobile_friendly|some recommendations on how to make templates that are mobile-friendly]] and also further [[mw:Reading/Web/Projects/Mobile_Page_Issues|documentation on our work so far]]. If you have questions about formatting templates for mobile, [[mw:Talk:Reading/Web/Projects/Mobile_Page_Issues|please leave a note on the project talk page]] or [https://phabricator.wikimedia.org/maniphest/task/edit/form/1/?projects=Readers-Web-Backlog file a task in Phabricator] and we will help you. {{Int:Feedback-thanks-title}} </div> [[m:User:CKoerner (WMF)|CKoerner (WMF)]] ([[m:User talk:CKoerner (WMF)|talk]]) 19:34, 13 nov. 2018 (UTC) <!-- Message sent by User:CKoerner (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=18543269 --> == Community Wishlist Survey vote == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> The Community Wishlist Survey. {{Int:Please-translate}}. Hey everyone, The Community Wishlist Survey is the process when the Wikimedia communities decide what the Wikimedia Foundation [[m:Community Tech|Community Tech]] should work on over the next year. The Community Tech team is focused on tools for experienced Wikimedia editors. The communities have now posted a long list of technical proposals. You can vote on the proposals from now until 30 November. You can read more on the [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2019|wishlist survey page]]. <span dir=ltr>/[[m:User:Johan (WMF)|User:Johan (WMF)]]</span></div></div> 18:13, 22 nov. 2018 (UTC) <!-- Message sent by User:Johan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=18543269 --> == Advanced Search == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="eo" dir="ltr"> [[m:WMDE_Technical_Wishes/AdvancedSearch|Altnivela Serĉilo]] iĝos defaŭla funkcio en via vikio je la 28a de Novembro. Tiu ĉi nova interfaco ebligas al vi efektivigi specialajn serĉojn en la [[Special:Search|serĉopaĝo]], eĉ se vi tute ne konas [[mw:Special:MyLanguage/Help:CirrusSearch|serĉo-sintakson]]. Altnivela Serĉilo devenas de la [[m:WMDE_Technical_Wishes|projekto pri Teĥnikaj deziroj de la Germana komunumo]]. Ĝi jam estas defaŭlta funkcio en la germana, la araba, la persa kaj la hungara Vikipedioj. Krome, pli ol 40 000 uzantoj en ĉiuj vikioj testis ĝian beta-version. Via retrokuplo estas bonvena ĉe la [[mw:Help talk:Extension:AdvancedSearch|centra retrokupla paĝo]].</div> [[m:User:Johanna Strodt (WMDE)|Johanna Strodt (WMDE)]] ([[m:User talk:Johanna Strodt (WMDE)|talk]]) 10:57, 26 nov. 2018 (UTC) <!-- Message sent by User:Johanna Strodt (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=WMDE_Technical_Wishes/Technical_Wishes_News_list_1&oldid=17995466 --> == New Wikimedia password policy and requirements == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> {{int:please-translate}} The Wikimedia Foundation security team is implementing a new [[m:Password policy|password policy and requirements]]. [[mw:Wikimedia_Security_Team/Password_strengthening_2019|You can learn more about the project on MediaWiki.org]]. These new requirements will apply to new accounts and privileged accounts. New accounts will be required to create a password with a minimum length of 8 characters. Privileged accounts will be prompted to update their password to one that is at least 10 characters in length. These changes are planned to be in effect on December 13th. If you think your work or tools will be affected by this change, please let us know on [[mw:Talk:Wikimedia_Security_Team/Password_strengthening_2019|the talk page]]. {{Int:Feedback-thanks-title}} </div> [[m:User:CKoerner (WMF)|CKoerner (WMF)]] ([[m:User talk:CKoerner (WMF)|talk]]) 20:02, 6 dec. 2018 (UTC) <!-- Message sent by User:CKoerner (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=18639017 --> == Ilo por facila liberigado - bv. subteni monpeton! == En la Vikimedia movado ni ree kaj ree alfrontas la saman problemon: kutimaj verkoj estas protektataj per aŭtoraj rajtoj kaj pro tio ni ne povas ilin uzi en Vikimediaj projektoj. La problemo eĉ pligrandiĝas, se la aŭtoro forpasas kaj ties familio ne estas konata aŭ ne pretas cedi pri (hereditaj) aŭtoraj rajtoj. Okazis, ekzemple, ke slovaka amatora Esperanta verkisto forpasis kaj lia familio postulis tre grandan sumon kontraŭ liaj poemoj. Slovakoj ne povis tiom pagi kaj la granda poemaro ŝajne estas poreterne pereita. Ĉu la verkisto volus disvastigi siajn poemojn, ekz. en Vikifontaro? Nu, mi ne scias. Sed ĉar li ne liberigis ilin, ni ŝajne neniam plu pvos tion fari. Aliflanke, ankoraŭ vivas multaj kapablaj kaj kreemaj homoj, kiuj volonte provizos siajn librojn, filmojn aŭ muzikon por Vikifontaro aŭ Komunejo. Se nur se tio estos sufiĉe facila. Kun ties bonvolo povos niaj projektoj tre kreski! Tial E@I (konata pro lernu.net, Somera Esperanto-Studado, sed ankaŭ diversa Vikimedia agado kaj simile) monpetis ĉe la Fondaĵo Vikimedio por projekto por plifaciligi liberigadon de propraj verkoj (kiu estos eĉ pli kapabla ol OTRS). Se vi kredas je la projekto, bonvolu subskribiĝu ĉe la ligita paĝo en la sekcio "Endorsements", eventuale komentu ĉi tie aŭ en ties diskutpaĝo. [[:meta:Grants:Project/E@I/Testamentu#Endorsements]] Antaŭdankon! --[[Uzanto:KuboF Hromoslav|KuboF Hromoslav]] ([[Uzanto-Diskuto:KuboF Hromoslav|diskuto]]) 11:38, 15 dec. 2018 (UTC) == Invitation from Wiki Loves Love 2019 == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> {{int:please-translate}} [[File:WLL Subtitled Logo (transparent).svg|right|frameless]] Love is an important subject for humanity and it is expressed in different cultures and regions in different ways across the world through different gestures, ceremonies, festivals and to document expression of this rich and beautiful emotion, we need your help so we can share and spread the depth of cultures that each region has, the best of how people of that region, celebrate love. [[:c:Commons:Wiki Loves Love|Wiki Loves Love (WLL)]] is an international photography competition of Wikimedia Commons with the subject love testimonials happening in the month of February. The primary goal of the competition is to document love testimonials through human cultural diversity such as monuments, ceremonies, snapshot of tender gesture, and miscellaneous objects used as symbol of love; to illustrate articles in the worldwide free encyclopedia Wikipedia, and other Wikimedia Foundation (WMF) projects. The theme of 2019 iteration is '''''Celebrations, Festivals, Ceremonies and rituals of love.''''' Sign up your affiliate or individually at [[:c:Commons:Wiki Loves Love 2019/Participants|Participants]] page. To know more about the contest, check out our [[:c:Commons:Wiki Loves Love 2019|Commons Page]] and [[:c:Commons:Wiki Loves Love 2018/FAQ|FAQs]] There are several prizes to grab. Hope to see you spreading love this February with Wiki Loves Love! Kind regards, [[:c:Commons:Wiki Loves Love 2018/International Team|Wiki Loves Love Team]] Imagine... the sum of all love! </div> --[[Uzanto:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Uzanto-Diskuto:MediaWiki message delivery|diskuto]]) 10:12, 27 dec. 2018 (UTC) <!-- Message sent by User:Tiven2240@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=18639017 --> == Aktualaĵoj, kaj tion, kion oni faras el ili == Saluton al ĉiuj, <br> Tie mi dezirus esprimi oponion, pri la maniero per kiu ni ĉiuj plibonigas Vikipedion, rilate al la aktualaĵoj. Mi opinias, ke ni devus esti pli atentema por ligi la kreadon de artikoloj al la aktualaĵoj. Miasperte, multaj homoj serĉadas en Viki ĉefe por trovi informojn pri ilia ĉiutaga vivo, kies informojn pri freŝaj eventoj. Mi estas kompletinta la ribrukon de la aktualaĵoj ekde pluraj semajnoj, sed mi estas iom elreviĝata pri la enaj ligiloj. Jenas ekzemploj:<br> * Nadia Murad: nobel-premiita pri paco, ne ankoraŭ havas artikolon.<br> * [[2014 MU69]] aŭ Ultima Thule, ne havas veran artikolon.<br> * La artikolo de la nova prezidento de Meksiko [[Andrés Manuel López Obrador]] ne estis vere aktualigata de ...'''2006'''!!! (f..., ĉu ne estas esperantistoj en Meksiko???)<br> * La interna jemena milito, kaj la COP24 ne ankoraŭ havas artikolojn<br> * ktp Tiuj mankoj, miaopinie, estas gravaj, ĉar ili malseriozigas la tutan esperanton. Vikipedio estus multe pli kredinda kaj loga, se ĝi estus pli proksima de aktualaj eventoj.<br> <br> ''(Eble vi pensas: "Kial li ne verkas aŭ plibonigas tiujn artikolojn li mem, anstataŭ pasi tempon skribante tion?" Nu, mi povas respondi dumaniere: unue, mi lastatempe multe verkis, kaj ankoraŭ verkas, pri io, kiu ŝajnas al mi grava, kaj ne estis inde traktata en Viki: [[Pink Floyd|unu el la plej gravaj muzikartistoj de la dudeka jarcento]]; due, mi estas plentempa laboranto, edzo kaj patro de du knabinetoj... mi ne povas esti ĉie!)''<br> Dankon al ĉiuj.<br> --[[Uzanto:Baba79|Baba79]] ([[Uzanto-Diskuto:Baba79|diskuto]]) 13:12, 5 jan. 2019 (UTC) :Mi komprenas vian alvokon, sed dubas pri reagoj. Ni ĉiuj estas tre okupitaj, prilaborante niajn temojn — ĉu temas pri kemiaj kombinaĵoj, poloj, hungaroj, germanoj, plantoj aŭ io alia. Kaj ni ĉiuj havas ankaŭ alian, ekstervikipedian vivon. Mankoj evidentas, sed ilin kaŭzas nesufiĉa nombro de kontribuantoj. Sola vojo estas labori kaj ne pensi pri laboro ankoraŭ ne farita.[[Uzanto:RG72|RG72]] ([[Uzanto-Diskuto:RG72|diskuto]]) : Fakte, unuflanke mi konsentas, ke en la Esperanta Vikipedio ofte mankas artikoloj pri novaj temoj, ili ofte estas relative mallongaj kaj plurfoje ne ĝisdatigataj. Tamen duaflanke, konsiderante kapacitojn de la Esperanta komunumo mi plurfoje miras, kion ĉion ni jam sukcesis atingi kaj plu atingas. Ofte kiam mi legas diversajn artikolojn mi rimarkas en kiom malmultaj lingvoj ili estas disponeblaj, sed ''ja estas'' en Esperanto! Tutaj temoj, kiuj mankas aŭ tre malabundas en mia denaska lingvo (la slovaka, pluroble pli granda ol Esperanto) estas pli vaste kovritaj en Esperanto. : Mi konsentas, ke ni plu laboru (mi ja ĵus venis por verki ĝuste pri [[2014 MU69]] :), ni helpu al novuloj aliĝi, sed ni ja konsciu, ke nia Esperanta Vikipedio estas ''jam nun'' pli bonkvalita ol de pluraj etnaj lingvoj! --[[Uzanto:KuboF Hromoslav|KuboF Hromoslav]] ([[Uzanto-Diskuto:KuboF Hromoslav|diskuto]]) 19:42, 6 jan. 2019 (UTC) == FileExporter beta feature == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Logo for the beta feature FileExporter.svg|thumb|Coming soon: the beta feature [[m:WMDE_Technical_Wishes/Move_files_to_Commons|FileExporter]]]] A new beta feature will soon be released on all wikis: The [[m:WMDE_Technical_Wishes/Move_files_to_Commons|FileExporter]]. It allows exports of files from a local wiki to Wikimedia Commons, including their file history and page history. Which files can be exported is defined by each wiki's community: '''Please check your wiki's [[m:WMDE_Technical_Wishes/Move_files_to_Commons/Configuration file documentation|configuration file]]''' if you want to use this feature. The FileExporter has already been a beta feature on [https://www.mediawiki.org mediawiki.org], [https://meta.wikimedia.org meta.wikimedia], deWP, faWP, arWP, koWP and on [https://wikisource.org wikisource.org]. After some functionality was added, it's now becoming a beta feature on all wikis. Deployment is planned for January 16. More information can be found [[m:WMDE_Technical_Wishes/Move_files_to_Commons|on the project page]]. As always, feedback is highly appreciated. If you want to test the FileExporter, please activate it in your [[Special:Preferences#mw-prefsection-betafeatures|user preferences]]. The best place for feedback is the [[mw:Help_talk:Extension:FileImporter|central talk page]]. Thank you from Wikimedia Deutschland's [[m:WMDE Technical Wishes|Technical Wishes project]]. </div> [[User:Johanna Strodt (WMDE)|Johanna Strodt (WMDE)]] 09:41, 14 jan. 2019 (UTC) <!-- Message sent by User:Johanna Strodt (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=WMDE_Technical_Wishes/Technical_Wishes_News_list_all_village_pumps&oldid=18782700 --> == Talk to us about talking == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:OOjs_UI_icon_speechBubbles-rtl.svg|alt="icon depicting two speech Bubbles"|frameless|right|120px]] The Wikimedia Foundation is planning a [[mw:Talk pages consultation 2019|global consultation about communication]]. The goal is to bring Wikimedians and wiki-minded people together to improve tools for communication. We want all contributors to be able to talk to each other on the wikis, whatever their experience, their skills or their devices. We are looking for input from as many different parts of the Wikimedia community as possible. It will come from multiple projects, in multiple languages, and with multiple perspectives. We are currently planning the consultation. We need your help. '''We need volunteers to help talk to their communities or user groups.''' You can help by hosting a discussion at your wiki. Here's what to do: # First, [[mw:Talk pages consultation 2019/Participant group sign-up|sign up your group here.]] # Next, create a page (or a section on a Village pump, or an e-mail thread – whatever is natural for your group) to collect information from other people in your group. This is not a vote or decision-making discussion: we are just collecting feedback. # Then ask people what they think about communication processes. We want to hear stories and other information about how people communicate with each other on and off wiki. Please consider asking these five questions: ## When you want to discuss a topic with your community, what tools work for you, and what problems block you? ## What about talk pages works for newcomers, and what blocks them? ## What do others struggle with in your community about talk pages? ## What do you wish you could do on talk pages, but can't due to the technical limitations? ## What are the important aspects of a "wiki discussion"? # Finally, please go to [[mw:Talk:Talk pages consultation 2019|Talk pages consultation 2019 on Mediawiki.org]] and report what you learned from your group. Please include links if the discussion is available to the public. '''You can also help build the list of the many different ways people talk to each other.''' Not all groups active on wikis or around wikis use the same way to discuss things: it can happen on wiki, on social networks, through external tools... Tell us [[mw:Talk pages consultation 2019/Tools in use|how your group communicates]]. You can read more about [[mw:Talk pages consultation 2019|the overall process]] on mediawiki.org. If you have questions or ideas, you can [[mw:Talk:Talk pages consultation 2019|leave feedback about the consultation process]] in the language you prefer. Thank you! We're looking forward to talking with you. </div> [[user:Trizek (WMF)|Trizek (WMF)]] 15:01, 21 feb. 2019 (UTC) <!-- Message sent by User:Trizek (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=18639017 --> == Pri Paralela Universo == Laŭ mi oni devas disigi la artikolon [[Paralela universo]] ĉar en ĝi parto rilatas al e-renkontiĝo alia al fizika hipotezo! Ĉu iu povus helpi?<br> {{Verda|[[Uzanto:JabieroKubo|JabieroKubo]] ([[Uzanto-Diskuto:JabieroKubo|diskuto]]) 01:35, 22 feb. 2019 (UTC)}} ::Jes, ĉar la alilingvaj temas nur pri fiziko. Do mi disigu la artikolon kaj faru apartigilon al du artikoloj. [[Uzanto:Dario Aralezo|Dario Aralezo]] ([[Uzanto-Diskuto:Dario Aralezo|diskuto]]) 15:33, 27 mar. 2019 (UTC) ::Estas farite: [[Paralela universo (esperanto-renkontiĝo)|Paralela universo]]. [[Uzanto:Dario Aralezo|Dario Aralezo]] ([[Uzanto-Diskuto:Dario Aralezo|diskuto]]) 16:42, 27 mar. 2019 (UTC) == Read-only mode for up to 15 minutes on 19 March 15:00 UTC == {{int:Please-translate}}. Hi everyone, a short notice. On [https://www.timeanddate.com/worldclock/fixedtime.html?iso=20190319T15 19 March 15:00 UTC] your wiki will briefly be in read-only mode. That means that you’ll be able to read it, but not edit. This is because of network maintenance. It will last up to 15 minutes, but probably shorter. You can read more on Phabricator ([[phab:T217441]], [[phab:T187960]]), or write on my talk page if you’ve got any questions. /[[Uzanto:Johan (WMF)|Johan (WMF)]] ([[Uzanto-Diskuto:Johan (WMF)|diskuto]]) 14:37, 5 mar. 2019 (UTC) == Venu al Vikimanio 2019 en Svedio, eble eĉ senpage == [[Dosiero:Wikimania.svg|eta]] Kiel ĉiujare, ankaŭ tiun ĉi someron okazos Vikimanio - la plej granda renkontiĝo de la Vikimedia movado, iom konferenco, iom festivalo kaj multaj subtenantoj de Vikimedio! Ĝi okazos la '''14an-18an de Aŭgusto 2019''' (la antaŭkonferenco 14an-15an) en Stokholmo, Svedio. Ni scias, ke por multaj el vi tio estas longa vojaĝo kaj tia ĉi partopreno povas esti signifa ŝargo por familia buĝeto. Ankaŭ pro tio la Fondaĵo Vikimedio provizas certan kvanton da stipendioj, danke al kiuj '''vi havas ŝancon partopreni malpli koste aŭ eĉ senpage!''' Pro tiu eblo ni tre dankas! En la laborgrupo [[Esperanto kaj Libera Scio]] ni por Esperanto-parolantaj Vikimedianoj jam la 2an fojon provizas specialan servon - konsultadon de stipendipetoj! (dume temas nur pri mi, eventuale pluraj homoj aliĝos) Se vi ŝatus scii opinion de tiuj, kiuj jam plurfoje sukcesis ricevi stipendion, nun vi havas la oportunon! Por ke ni povu konsulti viajn petojn kaj vi havu ankaŭ tempon por entekstigi niajn rekomendojn, sendu al ni vian tekston '''ĝis la 12a de Marto'''! '''La formularon estas ĉe https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSeDENj7CvdeA76e6MUt8a7jcbapZo8NIKcX8YcfMOawnX24mA/viewform''' '''Atentigo''': Tiu ĉi konsultado estas volontula agado de aktivuloj de Esperanto kaj Libera Scio; ĝi estas sendependa de la organizantoj de Vikimanio. Se vi volas peti stipendion sen konsultado, sekvu la instrukciojn en la oficiala retejo: https://wikimania.wikimedia.org/wiki/Scholarships/eo Multan sukceson pri via stipendio kaj ni esperas, ke ni multaj renkontiĝos en Stokholmo! --[[Uzanto:KuboF Hromoslav|KuboF Hromoslav]] ([[Uzanto-Diskuto:KuboF Hromoslav|diskuto]]) 22:49, 7 mar. 2019 (UTC) == Proponata Regulŝanĝo «Esperantigo de nomoj» == La paĝo [[Vikipedio:Titoloj_de_artikoloj]] diras "Jenaj nomoj ĉiam estu Esperantigitaj [...] nomoj kiuj estas ofte Esperantigitaj." Kial do "Richard Schulz" estas la titolo de la artikolo pri Rikardo Ŝulco, aŭ "Lluís Mimó Epinalt" estas la titolo de la artikolo pri Ludoviko Mimoo? Tiuj du Esperantistoj estis analizaskolanoj, kaj preferis literumi siajn nomojn plene esperantigitaj. Mi pensas, ke la regulo ŝanĝiĝu. Se artikolo temas pri homo kun konata prefero pri propra nomo en Esperanto, ni sekvu tiun preferon. La akademia [http://www.akademio-de-esperanto.org/decidoj/propraj_nomoj.html Rekomendoj pri propraj nomoj] diras "La Akademio agnoskas, ke ĉiu ajn rajtas esperantigi sian nomon laŭ sia bontrovo. Ĉiu rajtas ankaŭ elekti pseŭdonimon aŭ plumnomon por si." Ĉu ni ne ankaŭ agnosku tiun saman rajton? Eĉ en la angla vikipedio, la titolo de la artikolo pri Samuel Langhorne Clemens estas "Mark Twain", lia pli konata plumnomo. -[[Uzanto:Osho-Jabbe|Osho-Jabbe]] ([[Uzanto-Diskuto:Osho-Jabbe|diskuto]]) 03:04, 14 mar. 2019 (UTC) === Por === # {{Por}} [[Vikipedio:Titoloj_de_artikoloj/Alia_propono]]. -- Mi aldonis la linion "nomoj, kiujn Esperantisto mem preferis (inkluzive plumnomoj aŭ pseŭdonimoj)" -[[Uzanto:Osho-Jabbe|Osho-Jabbe]] ([[Uzanto-Diskuto:Osho-Jabbe|diskuto]]) 03:08, 14 mar. 2019 (UTC) === Kontraŭ === === Komentoj === {{kom}} Cxu tio estas la problemo de la regularo? Mi povas sxangxi la titolojn (Richard Schulz, Lluís Mimó Epinalt) al la esperantigitaj se vi volas.--[[Uzanto:Salatonbv|Salatonbv]] ([[Uzanto-Diskuto:Salatonbv|diskuto]]) 03:51, 14 mar. 2019 (UTC) {{kom}} Se ŝanĝo ne estas bezonata, bone. Bonvolu ŝanĝi la titolojn, kaj mi povas malproponi tiun ŝanĝon. --[[Uzanto:Osho-Jabbe|Osho-Jabbe]] ([[Uzanto-Diskuto:Osho-Jabbe|diskuto]]) 04:05, 14 mar. 2019 (UTC) {{farita}}--[[Uzanto:Salatonbv|Salatonbv]] ([[Uzanto-Diskuto:Salatonbv|diskuto]]) 08:56, 14 mar. 2019 (UTC) === Anticipa rezulto === == Kial ne "prezidento" == Koran saluton! Mi vidas plurloke la vorton "prezidanto" en la senco "prezidento". Povas esti, ke vi iam, ie diskutis pri la afero. Tamen, la demandas tiklas min... [[Uzanto:Vikiano|Vikiano]] ([[Uzanto-Diskuto:Vikiano|diskuto]]) 17:34, 25 mar. 2019 (UTC) :Mi ankaŭ ne scias ĉu la temo estis jam diskutita. Sed tutsimple "prezidento" estas nenecesa aldono al la oficialaj radikoj. Ankaŭ PIV, kvankam agnoskanta ĝin, tamen atentigas "prezidento = prezidanto" [http://vortaro.net/#prezidento]). En vikipedio "Prezidento" alidirektas (laŭ mi, prave) al "Ŝtatprezidanto".--[[Uzanto:Rdelre|Rdelre]] ([[Uzanto-Diskuto:Rdelre|diskuto]]) 10:41, 7 apr. 2019 (UTC) ::La demando estis plurfoje diskutata, ankaŭ en Vikipedio. Mi citas mian respondon de antaŭ 11 jaroj. Tiam venis al mi postulo ŝanĝi la titolon de la artikolo "Prezidanto de Finnlando". Tio, ke mi citas mian propran kontribuon, ne signifas, ke ne estas aliaj samopiniantoj – nur ke mi ne nun rapide trovas tiujn. Jen kion mi skribis en 2008: ::''"Dankon por viaj proponoj, sed mi nepre ne ŝanĝos la titolon. La vorto prezidanto en Esperanto ĉiam signifis ankaŭ respublikestron. El la pure esperantaj vortaroj tiun signifon montras jam Kabe (1911) kaj Plena Vortaro (1934), kiuj, same kiel Reta Vortaro, tute ne havas ian radikon "prezident". "Prezidento" aperis en PIV-1970 kiel sinonimo de unu signifo de "prezidanto". PIV-2002 ankoraŭ havas ĝin, sed montras klare, ke "prezidanto" estas preferinda. Ankaŭ la aserto "vikipedio uzas la terminon 'prezidento' en tiu kazo" estas prava nur, se vi aldonas la vorton "ankaŭ": V. uzas ankaŭ la vorton "prezidento" en tiu okazo.'' ::''Bedaŭrinde iom disvastiĝis la uzo de "prezidento", pro stranga precizismo kaj sen ia ajn pruvo pri miskomprenoj en reala lingvo, kaj tiel aldoniĝis tute nenecesa distingo lernota en la lingvo. Rektan modelon por tia distingo oni ne trovas en aliaj lingvoj, tial ĝi estas des pli malutila. Okaze de nepra bezono precizigi, oni povas diri "ŝtatprezidanto" aŭ "respublikestro", sed tia okazo maloftas. Ekz. la esprimo "prezidanto de Finnlando" estas perfekte unusenca sen iaj aldonoj. Se vi opinias, ke respublikestro ne prezidas, ne enkonduku nenecese harfendajn neologismojn, sed ĝustigu vian komprenon pri la vorto "prezidi". PIV-2002 jam tion bone formulis: prezidi (signifo 2) = havi la plej altan oficon en la gvidado de organizaĵo, regno k.a. --Surfo 12:42, 2. Maj 2008 (UTC)"'' --[[Uzanto:Surfo|Surfo]] 12:10, 7 apr. 2019 (UTC) == Kiam mortis Titu Kusi Jupanki? == En la artikolo pri [[1570]] estas skribite, ke en tiu ĉi jaro mortis “Titu Cusi Yupanqui "kaŝa" inkao”. Kaj en la artikolo pri [[1571]] estas skribite, ke en tiu ĉi jaro mortis “[[Titu Kusi Jupanki]], imperiestro de la Inkaoj”. Estas la sama homo, la unua nomo estas skribita keĉue, la dua estas iomete esperantigita. Do li mortis dufoje. Laŭ la artikolo pri li en la esperanta vikipedio li mortis en 1571, same kiel laŭ la germana, la franca, la angla, la itala kaj laŭ multaj aliaj vikipedioj. Sed laŭ la hispana, la portugala kaj plej grave laŭ la keĉua li mortis en 1570, eble ili pli bone scias. Do kiam li mortis? --[[Uzanto:Dario Aralezo|Dario Aralezo]] ([[Uzanto-Diskuto:Dario Aralezo|diskuto]]) 15:10, 27 mar. 2019 (UTC) == Kaosa situacio ĉe italaj urbo-nomoj == Saluton! Mi nun elstarigas la artikolon pri [[Aŭtonoma regiono Sicilio|Sicilio]] kaj frapis min la urbonoma kaosa afero: Kelkaj urboj restas itallingve (Ragusa, Trapani, Agrigento) dum aliaj jam havas esperantigitajn nomojn (Sirakuzo, Kaltaniseto, Mesino). Mi volas demandi al vi ĉu mi rajtus esperantigi la nomojn de almenaŭ grandaj kaj mezgrandaj urboj, samkiel ni jam faris antaŭ kelkaj jaroj al hispaniaj loĝlokoj, por koherigi la aferon kaj ĝi ne aspektu fuŝe. Temas nur pri siciliaj urboj. --[[Uzanto:AndyHM|Andy]]) 11:51, 28 mar. 2019 (UTC) :Mi pensas ke jes, tio necesas, ja esperanto-nomoj estas pli uzeblaj.[[Uzanto:RG72|RG72]] ([[Uzanto-Diskuto:RG72|diskuto]]) Bonvolu ne fari tion, vi kaŭzus nur plian ĥaoson en la tuta Vikipedio. Mi vidas nenian ĥaoson en la artikolo. Sirakuzo kaj Mesino estas urbonomoj eĉ en PIV. Kaltaniseto ŝajnas esti provinconomo. La artikolo estas ampleksa kaj ŝajnas zorge preparita kaj funde pripensita. Ekzistas nenia regulo pri devo Esperatigi urbonomojn aŭ aliajn nomojn. Prefere aldoni tekstojn al Vikipedio ol nur fingrumi kreaĵojn de aliaj. --[[Uzanto:Surfo|Surfo]] 06:35, 29 mar. 2019 (UTC) ::Ĉu vi vere pensas ke tio kaŭzus ''plian ĥaoson''? Mi kredas ke la nuna stato ja estas ĥaosa ĉar supozeble iu eniris kaj kreis paĝon kun itala nomo, alia venis kaj kreis kun esperanta, tio estas ĥaoso. Kial ne prefere esperantigi jam ĉiujn kaj tiel la afero ŝajnas pli kohera. --[[Uzanto:AndyHM|AndyHM]] 1:00, 30 mar. 2019 (UTC) :::Jes, mi opinias tiel. Aŭ ĉu vi intencas tralabori ne nur la artikolon pri Sicilio sed ankaŭ la tutan Vikipedion (kaj unuavice ĉiujn internajn ligilojn en Vikipedio) por ŝanĝi ĉiun ajn artikolon, kies titolo aŭ teksto iel mencias urbon, vilaĝon aŭ alian loknomon Italan? Eĉ se vi tion farus, restas la ĉiama demando, ĉu Esperantigita nomo estas pli bona ol la originala, neesperantigita. Aliaj vikipediistoj povas plenrajte malsamopinii kaj nuligi viajn ŝanĝojn. :::Vi mem povas opinii kion vi volas pri la preferindecoj, sed dum la jaroj estis multego da diskutado pri la demando ĉi tie tiel longe kiel ekzistis la Esperanta Vikipedio. Ekster Vikipedio oni debatis pri la afero dum la tuta ekzistado de Esperanto. En la Vikipediaj diskutoj oni forte elstarigis ankaŭ la regulon, ke elpensi por homo aŭ loko Esperantigitan nomon, kiam tia ne estas vaste uzata ekster Vikipedio, egalas al ''originala esploro'' strikte malpermesita laŭ la Vikipediaj reguloj. Aldoni al alilingva nomo parentezan prononchelpan klarigon, kiam tia estas bezonata, estas alia afero. :::Sed faru laŭplaĉe. Estas interese observi. Diversaj forte konvinkitaj lingvo-plibonigistoj kaj unuecigistoj faris multon malbonan en la Esperanta Vikipedio. – Cetere, mi rimarkas, ke vi faris valoran laboron en pliampleksigo de la artikolo pri Sicilio. Grarulon! --[[Uzanto:Surfo|Surfo]] 08:48, 30 mar. 2019 (UTC) == Nova konkurso VikiPrintempo COE - patroprenu, helpu kaj gajnu! == [[Dosiero:CEE Spring Logo CEE-t2.svg|eta|Partoprenu la konkurson en [[Projekto:VikiPrintempo COE 2019|Vikipedio]] kaj en [[:voy:Projekto:VikiPrintempo COE 2019|Vikivojaĝo]]]] Oni diras, ke ni pli bone konas malproksimajn galaksiojn ol proprajn najbarojn. Kaj tio estas bedaŭrinda! Tial estis komence de Aprilo lanĉita la konkurso '''VikiPrintempo de Centra kaj Orienta Eŭropo 2019''' - samtempe '''en [[Projekto:VikiPrintempo COE 2019|Vikipedio]] kaj en [[:voy:Projekto:VikiPrintempo COE 2019|Vikivojaĝo]]'''. Mi invitas vin partopreni la konkurson - verki / traduki artikolojn, tiel helpi esperantistojn per plibonigitaj scioj pri tiu regiono kaj aldone eĉ gajni interesajn premiojn! La konkursa parto daŭras '''ĝis la 31a de Majo 23:59 UTK'''. La 5 venkontoj gajnos donackartojn valorajn '''20-100 eŭrojn''' kaj 4 ankaŭ '''abonon de Vinilkosmo''' kun (ne nur) Esperanta muziko. Vinilkosmo subtenis la konkurson per kelkaj aldonaj abonoj - dankon! Temas jam pri 3a edicio de la konkurso en Esperanta Vikipedio. Kompare kun la antaŭaj jaroj estas precipe 2 gravaj ŝanĝoj: * la konkurso okazas '''ankaŭ en la Esperanta Vikivojaĝo''', nova projekto kun turismaj gvidiloj - por instigi vian partoprenon en Vikivojaĝo vi tie gajnas 2-oble pli multajn poentojn * vi povas konkursi nur per artikoloj, kiuj '''temas ''ne'' pri via lando''' (do, artikoloj pri propra lando estas malpermesataj) - tio por subteni ekkonon de aliaj kulturoj <div style="text-align: center;">{{Alklakebla butono|Projekto:VikiPrintempo COE 2019|Partoprenu en Vikipedio}} {{Alklakebla butono|:voy:Projekto:VikiPrintempo COE 2019|Partoprenu en Vikivojaĝo}}</div> --[[Uzanto:KuboF Hromoslav|KuboF Hromoslav]] ([[Uzanto-Diskuto:KuboF Hromoslav|diskuto]]) 18:19, 5 apr. 2019 (UTC) Hej, al fino de la konkurso restas malpli ol 2 semajnoj kaj mi povas kun pura konscienco diri, ke vi daŭre havas tre bonan ŝancon por venki en ĝi. Se vi interesiĝas pri Centra aŭ Orienta Eŭropo, nun vi povas kunigi vian ŝatokupon kun bela premio! Tiaj okazoj ne estas aparte oftaj kaj mi sincere ne scias, kiam ni denove organizos ion similan. Se vi cerbumas, ĉu vi vere bezonas verki multajn artikolojn... La respondo estas: NE! En [[:voy:Projekto:VikiPrintempo COE 2019|Vikivojaĝo]] sufiĉas, ke vi verku nur 5 artikolojn por povi gajni. (tamen memoru, ke pluraj homoj eble verkos nur minimumon, do prefere verku iom pli) En Vikivojaĝo nun ekzistas ''kreilo de artikoloj'', kiu provizos al vi la bazan skeleton de la artikolo (informkesto, sekcititoloj ktp), do eĉ kun malmultaj spertoj pri Vikivojaĝo vi povas rapide kapti pri kio temas kaj kiel partopreni. <div style="text-align: center;">'''Memoru - la tempo estas ĝis la 31a de Majo''' {{Alklakebla butono|Projekto:VikiPrintempo COE 2019|Partoprenu en Vikipedio}} {{Alklakebla butono|:voy:Projekto:VikiPrintempo COE 2019|Partoprenu en Vikivojaĝo}}</div> --[[Uzanto:KuboF Hromoslav|KuboF Hromoslav]] ([[Uzanto-Diskuto:KuboF Hromoslav|diskuto]]) 18:47, 19 maj. 2019 (UTC) == Read-only mode for up to 30 minutes on 11 April == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">You will '''not be able to edit''' most Wikimedia wikis for up to 30 minutes on '''[https://www.timeanddate.com/worldclock/fixedtime.html?iso=20190411T05 11 April 05:00 UTC]'''. This is because of a hardware problem. You can still read the wikis. You [[phab:T220080|can see which wikis are affected]]. The time you can not edit might be shorter than 30 minutes. /[[User:Johan (WMF)|Johan (WMF)]]</div></div></div> 10:56, 8 apr. 2019 (UTC) <!-- Message sent by User:Johan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=18979889 --> == Wikimedia Foundation Medium-Term Plan feedback request == {{int:please-translate}} <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">The Wikimedia Foundation has published a [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_Medium-term_plan_2019|Medium-Term Plan proposal]] covering the next 3–5 years. We want your feedback! Please leave all comments and questions, in any language, on [[m:Talk:Wikimedia_Foundation_Medium-term_plan_2019|the talk page]], by April 20. {{Int:Feedback-thanks-title}} [[m:User:Quiddity (WMF)|Quiddity (WMF)]] ([[m:User talk:Quiddity (WMF)|talk]]) 17:35, 12 apr. 2019 (UTC)</div> <!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=18998727 --> == Kategorioj pri naskiĝintoj kaj mortintoj laŭ tagoj kaj monatoj == Mi komencis krei kategoriojn pri naskiĝintoj kaj mortintoj laŭ tagoj kaj monatoj. Ĝis nun ni skribis tiujn "eventojn" en paĝojn pri tagoj, sed tiel ĉi ni povus verki tre tre tre longajn kolonojn kun listo de nomoj kaj tre tre tre komplike poste serĉi "ĝustan" lokon, kie skribi ilin. En la paĝojn pri homoj nun sufiĉos, se ni skribos ankaŭ novajn kategoriojn. Tio estos multe pli simpla ol denova skribado la naskiĝ- kaj mort- indikojn dufoje. Bv toleremaj, se ĉiuj kategorioj (kaj intervikioj) ne estos pretaj tuj. Helpo estas bonvenigata. [[Uzanto:Petr Tomasovsky|Petr Tomasovsky]] ([[Uzanto-Diskuto:Petr Tomasovsky|diskuto]]) 18:51, 20 maj. 2019 (UTC) :Saluton, estus bone aldoni tiun kategorion aŭtomate per informkesto ... kiel ''Naskiĝintoj en naskiĝjaro'' kaj ''Mortintoj en mortjaro''. --[[Uzanto:LiMr|LiMr]] ([[Uzanto-Diskuto:LiMr|diskuto]]) 19:35, 20 maj. 2019 (UTC) ::Mi jam kreis ŝablonojn por tiu afero. Ili estas kaj por naskiĝintoj en monato kaj por mortiontoj en monato, ekz. {{ŝ|Naskiĝintoj en januaro}}, {{ŝ|Mortintoj en februaro}} ktp., kiuj estos enmetotaj en kategoriojn. Necesos krei multajn kategoriojn por la tagoj kaj aliaj. [[Uzanto:Petr Tomasovsky|Petr Tomasovsky]] ([[Uzanto-Diskuto:Petr Tomasovsky|diskuto]]) 19:39, 20 maj. 2019 (UTC) == Filigiloj == Dum miaj laboroj en vikipedio mi trovis referencon pere de la ŝablono {{Ŝablono|Retarkivo}} (https://web.archive.org/web/20180913001825/http://esp-evoluo.info/kontakto/estraro/) kiu bonege funkciis sed poste mi hejme (kie mine havas intereton) mi legis ĉion kaj kopiis la ligilon ĉar ĝi estis interesa por eniri al la nuna retejo kaj fakte ial ĝi estas '''pornografiaĵo'''... mi ne certas kial tium drastan ŝanĝon en la enhavo! Mi bedaŭrinde nun ne scias kie en vikipedio mi trovis tiun ligilon sed post serĉado mi trovis ke ĝi ankaŭ estas en https://eo.wikinews.org/wiki/Burundo:_La_Esperanto-centro_en_Rumonge_ricevis_250_novajn_librojn eĉ neredaktebla!<br> Mia demando estas: Ĉu ekzistas iu tools aŭ funkcio por forigi/serĉi eksterajn ligilojn en vikipedio?<br> Mi trovis:<br> ''Checklinks - Edit and repair external links''<br> https://toolserver.org/~dispenser/view/Checklinks sed ĝi tute ne funkciis tiucele :( <br> Bonvolu iu korektu.<br> [[Dosiero:Flag_of_Esperanto.svg|25px]] {{Verda|'''[[Uzanto:JabieroKubo|JabieroKubo]] ([[Uzanto-Diskuto:JabieroKubo|diskuto]]) 06:55, 23 maj. 2019 (UTC)'''}} : {{Re|JabieroKubo}} Ja, ankaŭ tiel funkcias interreto... {{R|:-(}} : Mi vetus, ke la ŝanĝo de enhavo okazis kontraŭ volo de originaj kreintoj. Supozeble ili ne pagis por pluposedi la domajnon ''<nowiki>esp-evoluo.info</nowiki>'' kaj iu interreta damnulo ĝin aĉetis kaj metis la novan enhavon (kaj kompreneble, kio enspezigas plej multan monon en interreto? ja la respondo estas en tiu paĝo)... : Ekzsitas speciala paĝo [[Specialaĵo:Serĉi_ligilon]] por serĉi ĉiujn eksterajn ligilojn uzatajn en Vikipedio (kaj estas pluraj aliaj interesaj kaj utilaj specialaj paĝoj en [[Specialaĵo:Specialaj_paĝoj]]). Mi opinias, ke en tiuj artikoloj indas denove uzi la ŝablonon {{Ŝablono|Retarkivo}} por referenci al la malnova versio, ĉar ĝuste nur tie estas utila enhavo. : Pri ŝloso de la paĝo en Vikinovaĵoj respondecas [[Uzanto:Sahaquiel9102|Sahaquiel9102]]. : Amike. --[[Uzanto:KuboF Hromoslav|KuboF Hromoslav]] ([[Uzanto-Diskuto:KuboF Hromoslav|diskuto]]) 19:49, 23 maj. 2019 (UTC) ::Bedaŭrinde mi jam ne plu estas administranto en Vikinovaĵoj. Oni ŝlosas la novaĵojn ĉar ili estas historiaj tekstoj montrantaj aferon specifan pri momento specifa. Tia estas la maniero kiel agas ankaŭ alilingvaj Vikinovaĵoj. Por malŝlosi ilin, kaj sciintaj ke la afero rilatas al la retadreso ''<nowiki>esp-evoluo.info</nowiki>'', iu devus peti povojn de administranto aŭ peti en meta la malŝlosado de tiuj novaĵoj kaj poste la reŝlosado. [[Uzanto:Sahaquiel9102|Sahaquiel9102]] [[Dosiero:Flag_of_Colombia.svg|25px]] Saluton el [[Kolombio]]! | Unu [[Tero|mondo]], Unu [[Esperanto|Lingvo]] [[Dosiero:Flag of Esperanto.svg|25px]] ---> [[Uzanto-Diskuto:Sahaquiel9102|Mia Diskutpaĝo]] 02:45, 24 maj. 2019 (UTC) :::Dankon pro la utila [[Specialaĵo:Specialaj_paĝoj]] pri kiu mi tute ne scis! Mi ankaŭ opinias utila la ligilo al retarkivo! :::Al [[Uzanto:Sahaquiel9102|Sahaquiel9102]] mi lasis mesaĝon tiel ke eble li trovos tempon por tion korekti. Dankon al ĉiuj! [[Dosiero:Flag_of_Esperanto.svg|25px]]{{Verda|'''[[Uzanto:JabieroKubo|JabieroKubo]] ([[Uzanto-Diskuto:JabieroKubo|diskuto]]) 00:55, 25 maj. 2019 (UTC)'''}} :::: Kara {{Ping|JabieroKubo}}, fakte mi jam respondis supre. Iu devas administrantiĝi por povi tion ŝanĝi. --[[Uzanto:Sahaquiel9102|Sahaquiel9102]] [[Dosiero:Flag_of_Colombia.svg|25px]] Saluton el [[Kolombio]]! | Unu [[Tero|mondo]], Unu [[Esperanto|Lingvo]] [[Dosiero:Flag of Esperanto.svg|25px]] ---> [[Uzanto-Diskuto:Sahaquiel9102|Mia Diskutpaĝo]] 16:39, 25 maj. 2019 (UTC) == Kaspio == Estas kategorioj Havenurboj kaj Marhavenaj urboj. Kiel meti tiujn havenojn laŭ [[Kaspio]]? Ĝi estas maro, tamen sen ligo de aliaj maroj, do fakte sala lago.--[[Uzanto:Crosstor|Crosstor]] ([[Uzanto-Diskuto:Crosstor|diskuto]]) 11:52, 28 jun. 2019 (UTC) == Editing News #1—July 2019 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="eo" dir="ltr"> ''[[m:VisualEditor/Newsletter/2019/July|Legi ĉi tion en alia lingvo]] • [[m:VisualEditor/Newsletter|Abonlisto de ĉi tiu plurlingva bulteno]]'' <div style="float:right;width:270px;margin-left:1em;border-style:solid;border-width:1px;padding:1em;"> [[File:VisualEditor-logo.svg|200px|center]] <big>'''Ĉu vi scias?'''</big> <div class="thumbcaption" style="font-size: 90%;"> Ĉu vi scias ke vi povas uzi la vidan redaktilon per poŝaparato? Ĉiu artikolo enhavas krajonan ikonon ĉe la supro. Frapetu la krajonan ikonon [[File:OOjs UI icon edit-ltr.svg|frameless|16x16px]] por ekredakti. '''<big>Redakti Kartojn</big>''' [[File:EditCards-v.20.png|alt=Toolbar with menu opened|center|frameless|250px]] Jen kiel aspektas la novaj '''Redaktaj Kartoj por redakti ligilojn''' en la poŝaparata vida redaktilo. Vi povas provi la prototipon ĉi tie: '''[[mw:Topic:V394zwrigth8ii7c|📲 Provi Redaktajn Kartojn]].''' </div></div> Rean bonvenon al la [[mw:Editing|Redaktada]] bulteno. Since [[m:VisualEditor/Newsletter/2018/October|the last newsletter]], the team has released two new features for the [[mw:VisualEditor on mobile|mobile visual editor]] and has started developing three more. All of this work is part of the team's goal to [[m:Wikimedia Foundation Annual Plan/2018-2019/Audiences#Outcome 3: Mobile Contribution|make editing on mobile web simpler]]. Before talking about the team's recent releases, we have a question for you: <strong>Ĉu vi volas provi novan metodon por aldoni kaj ŝanĝi ligilojn?</strong> Se vi interesiĝas, viaj komentoj helpos nin! Vi povas provi la jenan novan ligilan traktilon en la poŝaparata vida redaktilo en aparta vikio. <em>Follow these instructions and share your experience:</em> <strong>[[mw:Topic:V394zwrigth8ii7c|📲 Provi Redaktan Kartojn]].</strong> === Ĵusaj versioj === The mobile visual editor is a simpler editing tool, for smartphones and tablets using the [[mw:Reading/Web/Mobile#About|mobile site]]. La Redaktada teamo ĵus lanĉis du novajn funkciojn por plibonigi la poŝaparatan vidan redaktilon: # [[mw:VisualEditor on mobile/Section editing|Redaktado de paragrafoj]] #* Tio celas helpi la kontribuantojn koncentri sin sur siaj redaktoj. #* The team studied this with an A/B test. [[mw:VisualEditor on mobile/Section editing#16 June 2019|This test showed]] that contributors who could use section editing were '''1% more likely to publish''' the edits they started than people with only full-page editing. # [[mw:VisualEditor on mobile#March 1, 2019|Ŝarga surmetaĵo]] #* Tio celas glatigadon de la transiro inter legado kaj redaktado. Section editing and the new loading overlay are '''now available to everyone''' using the mobile visual editor. === Novaj kaj aktivaj projektoj === Jen listo de niaj plej aktivaj projektoj. [[mw:Help:Watching pages|Priatenti]] tiujn paĝojn por ekscii projektajn ĝisdatigojn kaj komenti novajn dezajnojn, prototipojn, kaj eltrovaĵojn. *[[mw:VisualEditor on mobile/Edit cards|Redaktaj kartoj]]: Jen pli klara metodo por aldoni kaj redakti ligilojn, citaĵojn, bildojn, ŝablonojn ktp. en artikoloj. Vi nun povas provi ĉi tiun funkcion. <em>Iru ĉi tien por eltrovi:</em> [[mw:Topic:V394zwrigth8ii7c|📲 <em>Provi Redaktan Kartojn</em>]]. *[[mw:VisualEditor on mobile/Toolbar refresh|Refreŝigo de poŝaparata ilobreto]]: Ĉi tiu projekto malkovros ĉu kontribuantoj pli sukcesas se la redaktilaj ikonoj estas pli facile rekoneblaj. *[[mw:VisualEditor on mobile/VE mobile default|Haveblo de vida redaktilo per poŝaparatoj]]: Ĉi tiu A/B-testo demandas: ''Ĉu novaj kontribuantoj pli sukcesas se ili uzas la poŝaparatan vidan redaktilon?'' Ni estas kunlaboranta kun [[mw:VisualEditor on mobile/VE mobile default#26 June 2019 %E2%80%93 Participating wikis and test start date|20 Vikipedioj]] por respondi al ĉi-supra demando. *[[mw:VisualEditor on mobile/Usability improvements|Plibonigo de uzebleco]]: Ĉi tiu projekto igos la poŝaparatan vidan redaktilon pli facila, kaj celas ke la kontribuantoj povas koncentri sin sur redaktadon kaj esti pli memfidaj pri redaktado. === Baldaŭaĵoj === * '''Vikimanio:''' Iuj anoj de la Redaktada Teamo ĉeestos ĉe [[wmania:|Vikimanio]] en la Aŭgusto de 2019. They will lead a session about mobile editing in the [[wmania:2019:Community Growth/Visual editing on mobile: An accessible editor for all|Community Growth space]]. Talk to the team about how editing can be improved. * '''Diskutpaĝoj:''' Dum la estontaj monatoj, la Redaktada Teamo [[mw:Talk pages consultation 2019|ekplibonigos diskutpaĝojn]] kaj komunikadon en la vikioj. === Lerni plu === The [[mw:VisualEditor on mobile|VisualEditor on mobile]] is a good place to learn more about the projects we are working on. The team wants to talk with you about anything related to editing. Se vi volas diri aŭ demandi, bonvolu lasi mesaĝon ĉe la paĝo [[mw:Talk:VisualEditor on mobile|Talk:VisualEditor on mobile]]. [[user:PPelberg (WMF)|PPelberg (WMF)]] ([[mw:user_talk:PPelberg (WMF)|talk]]) & [[User:Whatamidoing (WMF)|Whatamidoing (WMF)]] ([[mw:user_talk:Whatamidoing (WMF)|talk]]) </div> 18:32, 23 jul. 2019 (UTC) <!-- Message sent by User:Trizek (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=VisualEditor/Newsletter/Wikis_with_VE&oldid=19175117 --> == [[Vikipedio:Kunlaboraĵo de la semajno]] == Mi vidas ke la unusama artikolo ([[Oktobrofesto]]) sidadas sur la ĉefpaĝo jam eternecon. Ĉu iu volas revivigi la kunlaboraĵon? Mi eble proponus igi ĝin ĉiumonata anstataŭ ĉiusemajna, konsiderante la moderan nivelon de aktiveco ĉi-vikie. Elkore, [[Uzanto-diskuto:Audreycious|Aŭdrea]] 02:32, 27 jul. 2019 (UTC) <br> Vi tute pravas!!--[[Uzanto:Baba79|Baba79]] ([[Uzanto-Diskuto:Baba79|diskuto]]) 14:04, 13 aŭg. 2019 (UTC) == New tools and IP masking == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> Hey everyone, The Wikimedia Foundation wants to work on two things that affect how we patrol changes and handle vandalism and harassment. We want to make the tools that are used to handle bad edits better. We also want to get better privacy for unregistered users so their IP addresses are no longer shown to everyone in the world. We would not hide IP addresses until we have better tools for patrolling. We have an idea of what tools ''could'' be working better and how a more limited access to IP addresses would change things, but we need to hear from more wikis. You can read more about the project [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation|on Meta]] and [[m:Talk:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation|post comments and feedback]]. Now is when we need to hear from you to be able to give you better tools to handle vandalism, spam and harassment. You can post in your language if you can't write in English. [[User:Johan (WMF)|Johan (WMF)]]</div></div></div> 14:18, 21 aŭg. 2019 (UTC) <!-- Message sent by User:Johan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Johan_(WMF)/Tools_and_IP_message/Distribution&oldid=19315232 --> == Titoloj de filmoj == Kolizioj de nomoj en vikipedio sen klarigo https://eo.wikipedia.org/wiki/Vikipedio:Titoloj_de_artikoloj#Kiam_titoloj_%22kolizias%22 <br /> Ĉe nomoj de filmoj mi trovis 2 formojn: * Titanic (filmo) * Titanic (1997) Kiu estas la plej ĝusta formo?<br /> Ekzemple pri Titanic ekzistas 4 filmoj!!!! * Titanic (1943) [https://en.wikipedia.org/wiki/Titanic_(1943_film) en] * Titanic (1953) [https://en.wikipedia.org/wiki/Titanic_(1953_film) en] * Titanic (1996) [https://en.wikipedia.org/wiki/Titanic_(1996_film) en] * Titanic (1997) [https://en.wikipedia.org/wiki/Titanic_(1997_film) en] :Prefere ni sekvu la internacian tradicion, do indiku la daton. Ja pli aŭ malpli frue, tamen aperos artikoloj ankaŭ pri aliaj filmoj.[[Uzanto:RG72|RG72]] ([[Uzanto-Diskuto:RG72|diskuto]]) 04:53, 30 aŭg. 2019 (UTC) == Japanaj futbalistoj == Saluton, mi volus demandi, ĉu ni bezonas tiom da paĝoj pri japanaj futbalistoj? Bv vidi [[:Kategorio:Japanaj futbalistoj|Kategorion:Japanaj futbalistoj]] kaj komparu ĝin kun alilingvaj versioj - ekz. kun la angla - [[:en:Category:Japanese footballers|Category:Japanese footballers]] aŭ aliajn lingvojn laŭplaĉe. En Esperanto nun, ĉimomente estas jam 4630 artikoloj pri la japanaj futbalistoj kaj la angla enhavas nur 4260 paĝojn. Kaj videble ŝajnas, ke alŝutado de la samaj paĝoj estas senfina. [[Uzanto:Petr Tomasovsky|Petr Tomasovsky]] ([[Uzanto-Diskuto:Petr Tomasovsky|diskuto]]) 09:08, 21 sep. 2019 (UTC) :Interalie, [[:zh:Category:日本足球運動員|tiu ĉi vikipedio]] havas en la sama kategorio sume 1 014 paĝojn pri japanaj futbalistoj. [[Uzanto:Petr Tomasovsky|Petr Tomasovsky]] ([[Uzanto-Diskuto:Petr Tomasovsky|diskuto]]) 09:32, 21 sep. 2019 (UTC) Saluton kara! Ankaŭ mi komence iom dubis pri tio kaj atente esploris la aperintajn paĝojn, supozante plian vandalon (kiel tiu, verkinta plurajn fuŝaĵojn pri komikistoj kaj poste blokita). Tamen mi vidis ke la paĝoj estas bone aranĝitaj, la datumoj koincidas kun tiuj en aliaj vikioj, ĉiam haveblas la samaj artikoloj en aliaj vikipedioj kaj la informoj kvankam koncizaj, tamen estas precizaj kaj sufiĉaj por baza kompreno de la afero. Mi faris kelkajn korektojn kaj petojn kaj la kreinto rapide reagis, plibonigante siajn kreaĵojn. Do mi pensas ke tio povus esti utila por estonta verkado de artikoloj pri futbalo. Almenaŭ rilate futalistojn el Japanio kaj Brazilo ni ne havos ruĝajn ligilojn. [[Uzanto:RG72|RG72]] ([[Uzanto-Diskuto:RG72|diskuto]]) 10:38, 21 sep. 2019 (UTC) == Konkurenco inter 2 kategorioj == Ekzistas 2 kategorioj(kaj multaj subkategorioj), kiuj preskaŭ samas: * [[:Kategorio:Manekenoj]] * [[:Kategorio:Fotomodeloj]] ili kolizias eĉ en vikidatumoj. Kion fari? ::Vere preskaŭ samaj, sed ne plene. Laŭ mi restu ambaŭ.--[[Uzanto:Crosstor|Crosstor]] ([[Uzanto-Diskuto:Crosstor|diskuto]]) 05:21, 25 sep. 2019 (UTC) == The consultation on partial and temporary Foundation bans just started == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> <div class="plainlinks"> Hello, In a [[:en:Wikipedia:Community_response_to_the_Wikimedia_Foundation%27s_ban_of_Fram/Official_statements#Board_statement|recent statement]], the Wikimedia Foundation Board of Trustees [[:en:Wikipedia:Community_response_to_the_Wikimedia_Foundation%27s_ban_of_Fram/Official_statements#Board_statement|requested that staff hold a consultation]] to "re-evaluat[e] or add community input to the two new office action policy tools (temporary and partial Foundation bans)". Accordingly, the Foundation's Trust & Safety team invites all Wikimedians [[:m:Office actions/Community consultation on partial and temporary office actions/09 2019|to join this consultation and give their feedback]] from 30 September to 30 October. How can you help? * Suggest how partial and temporary Foundation bans should be used, if they should (eg: On all projects, or only on a subset); * Give ideas about how partial and temporary Foundation bans should ideally implemented, if they should be; and/or * Propose changes to the existing Office Actions policy on partial and temporary bans. We offer our thanks in advance for your contributions, and we hope to get as much input as possible from community members during this consultation! </div> </div>-- [[user:Kbrown (WMF)|Kbrown (WMF)]] 17:14, 30 sep. 2019 (UTC) <!-- Message sent by User:Trizek (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=19302497 --> == Global message delivery targets == Hi everyone, This is a general note that [[User:Darseno|Darseno]] has removed [[Vikipedio:Diskutejo/Diversejo]] from tech news targets and now the community will not receive any latest [[m:tech news|tech news]]. If you have any objection then you may discuss [[m:User talk:Darseno#Global message delivery targets|here]] why has been removed. [[User:ZI Jony|<span style="color:#8B0000">'''ZI Jony'''</span>]] [[Meta:SWMT|^{<span style="color:Green"><i>(SWMT)</i></span>}]] 05:45, 8 okt. 2019 (UTC) :{{ping|RG72|KuboF Hromoslav|Tlustulimu|LiMr|Yekrats|ThomasPusch}} ping you for notify. [[User:ZI Jony|<span style="color:#8B0000">'''ZI Jony'''</span>]] [[Meta:SWMT|^{<span style="color:Green"><i>(SWMT)</i></span>}]] 05:52, 8 okt. 2019 (UTC) :: Mia ŝanĝo celis ne vikipedion sed nur vikinovaĵojn. [[Uzanto:Darseno|Darseno]] ([[Uzanto-Diskuto:Darseno|diskuto]]) 16:00, 8 okt. 2019 (UTC) == Feedback wanted on Desktop Improvements project == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> {{Int:Please-translate}} {{int:Hello}}. The Readers Web team at the WMF will work on some [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements|improvements to the desktop interface]] over the next couple of years. The goal is to increase usability without removing any functionality. We have been inspired by changes made by volunteers, but that currently only exist as local gadgets and user scripts, prototypes, and volunteer-led skins. We would like to begin the process of bringing some of these changes into the default experience on all Wikimedia projects. We are currently in the research stage of this project and are looking for ideas for improvements, as well as feedback on our current ideas and mockups. So far, we have performed interviews with community members at Wikimania. We have gathered lists of previous volunteer and WMF work in this area. We are examining possible technical approaches for such changes. We would like individual feedback on the following: * Identifying focus areas for the project we have not yet discovered * Expanding the list of existing gadgets and user scripts that are related to providing a better desktop experience. If you can think of some of these from your wiki, please let us know * Feedback on the ideas and mockups we have collected so far We would also like to gather a list of wikis that would be interested in being test wikis for this project - these wikis would be the first to receive the updates once we’re ready to start building. When giving feedback, please consider the following goals of the project: * Make it easier for readers to focus on the content * Provide easier access to everyday actions (e.g. search, language switching, editing) * Put things in logical and useful places * Increase consistency in the interface with other platforms - mobile web and the apps * Eliminate clutter * Plan for future growth As well as the following constraints: * Not touching the content - no work will be done in terms of styling templates or to the structure of page contents themselves * Not removing any functionality - things might move around, but all navigational items and other functionality currently available by default will remain * No drastic changes to the layout - we're taking an evolutionary approach to the changes and want the site to continue feeling familiar to readers and editors Please give all feedback (in any language) at [[mw:Talk:Reading/Web/Desktop Improvements|mw:Talk:Reading/Web/Desktop Improvements]] After this round of feedback, we plan on building a prototype of suggested changes based on the feedback we receive. You’ll hear from us again asking for feedback on this prototype. {{Int:Feedback-thanks-title}} [[mw:User:Quiddity (WMF)|Quiddity (WMF)]] ([[mw:User talk:Quiddity (WMF)|talk]]) </div> 07:18, 16 okt. 2019 (UTC) <!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Quiddity_(WMF)/Global_message_delivery_split_4&oldid=19462890 --> == Beta feature "Reference Previews" == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> A new beta feature will soon be deployed to your wiki: [[m:WMDE_Technical_Wishes/ReferencePreviews|Reference Previews]]. As you might guess from the name, this feature gives you a preview of references in the article text. That means, you can look up a reference without jumping down to the bottom of the page. Reference Previews have already been a beta feature on German and Arabic Wikipedia since April. Now they will become available on more wikis. Deployment is planned for October 24. More information can be found [[m:WMDE_Technical_Wishes/ReferencePreviews|on the project page]]. As always, feedback is highly appreciated. If you want to test Reference Previews, please activate the beta feature in your [[Special:Preferences#mw-prefsection-betafeatures|user preferences]] and let us know what you think. The best place for feedback is the [[mw:Help talk:Reference Previews|central talk page]]. We hope the feature will serve you well in your work. Thank you from Wikimedia Deutschland's [[m:WMDE Technical Wishes|Technical Wishes project]]. </div> -- [[User:Johanna Strodt (WMDE)|Johanna Strodt (WMDE)]] 09:47, 23 okt. 2019 (UTC) <!-- Message sent by User:Johanna Strodt (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=WMDE_Technical_Wishes/Technical_Wishes_News_list_all_village_pumps&oldid=19478814 --> == Editing News #2 – Mobile editing and talk pages == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> <em>[[m:VisualEditor/Newsletter/2019/October|Read this in another language]] • [[m:VisualEditor/Newsletter|Subscription list for this multilingual newsletter]]</em> Inside this newsletter, the [[mw:Editing|Editing team]] talks about their work on the [[mw:Mobile visual editor|mobile visual editor]], on [[mw:Talk pages project|the new talk pages project]], and at [[wikimania:|Wikimania 2019]]. === Help === <strong>What talk page interactions do you remember?</strong> Is it a story about how someone helped you to learn something new? Is it a story about how someone helped you get involved in a group? Something else? Whatever your story is, we want to hear it! Please tell us a story about how you used a talk page. <mark>Please share a link to a memorable discussion, or describe it on the <strong>[[mw:Topic:V8d91yh8gcg404dj|talk page for this project]]</strong>.</mark> The team wants your examples. These examples will help everyone develop a shared understanding of what this project should support and encourage. === Talk pages project === The [[mw:Talk pages consultation 2019|Talk Pages Consultation]] was a global consultation to define better tools for wiki communication. From February through June 2019, more than 500 volunteers on 20 wikis, across 15 languages and multiple projects, came together with members of the Foundation to create a product direction for a set of discussion tools. The [[mw:Talk pages consultation 2019/Phase 2 report|Phase 2 Report]] of the Talk Page Consultation was published in August. It summarizes the product direction the team has started to work on, which you can read more about here: [[mw:Talk pages project|Talk Page Project project page]]. The team needs and wants your help at this early stage. They are starting to develop the first idea. Please add your name to the [[mw:Talk pages project#Getting involved|<strong>"Getting involved"</strong>]] section of the project page, if you would like to hear about opportunities to participate. === Mobile visual editor === The Editing team is trying to make it simpler to edit on mobile devices. The team is changing the [[mw:VisualEditor on mobile|visual editor on mobile]]. If you have something to say about editing on a mobile device, please leave a message at [[mw:Talk:VisualEditor on mobile|Talk:VisualEditor on mobile]]. ==== [[mw:VisualEditor on mobile/Edit cards|Edit Cards]] ==== [[File:Edit Cards-before-v3-comparison.png|thumb|486x486px|What happens when you click on a link. The new Edit Card is bigger and has more options for editing links.]] * On 3 September, the Editing team released [[:File:Edit Cards comparison v2 and v3.png|version 3 of Edit Cards]]. Anyone could use the new version in the mobile visual editor. * There is an [[:File:Edit Cards comparison v2 and v3.png|updated design]] on the Edit Card for adding and modifying links. There is also a new, [[mw:VisualEditor on mobile/Edit cards#2 September 2019 - v3 deployment timing|combined workflow for editing a link's display text and target]]. * Feedback: You can try the new Edit Cards by opening the mobile visual editor on a smartphone. Please post your feedback on the [[:mw:Topic:V5rg0cqmikpubmjj|Edit cards talk page]]. ==== [[mw:VisualEditor on mobile/Toolbar refresh|Toolbar]] ==== [[File:Toolbar-comparison-v1.png|thumb|486px|The editing toolbar is changing in the mobile visual editor. The old system had two different toolbars. Now, all the buttons are together. [[mw:Topic:V79x6zm8n6i4nb56|Tell the team what you think about the new toolbar]].]] * In September, the Editing team updated the mobile visual editor's editing toolbar. Anyone could see these changes in the mobile visual editor. ** <em>One toolbar:</em> All of the editing tools are located in one toolbar. Previously, the toolbar changed when you clicked on different things. **<em>New navigation:</em> The buttons for moving forward and backward in the edit flow have changed. **<em>Seamless switching:</em> an [[phab:T228159|improved workflow]] for switching between the visual and wikitext modes. * Feedback: You can try the refreshed toolbar by opening the mobile VisualEditor on a smartphone. Please post your feedback on the [[mw:Topic:V79x6zm8n6i4nb56|Toolbar feedback talk page]]. === Wikimania === The Editing Team attended [[wmania:2019:Program|Wikimania 2019]] in Sweden. They led a session on [[wmania:2019:Community Growth/Visual editing on mobile: An accessible editor for all|the mobile visual editor]] and a session on [[wmania:2019:Community Growth/After Flow: A new direction for improving talk pages|the new talk pages project]]. They tested [[mw:VisualEditor on mobile/Toolbar refresh#v1 prototype|two]] new [[mw:VisualEditor on mobile/Edit cards#v3 prototype|features]] in the mobile visual editor with contributors. You can read more about what the team did and learned in [[mw:VisualEditor on mobile#Wikimania Stockholm: Overview|the team's report on Wikimania 2019]]. === Looking ahead === * <strong>Talk Pages Project:</strong> The team is thinking about the first set of proposed changes. The team will be working with a few communities to pilot those changes. The best way to stay informed is by adding your username to the list on the project page: [[mw:Talk pages project#Getting involved|<strong>Getting involved</strong>]]. * <strong>Testing the mobile visual editor as the default:</strong> The Editing team plans to post results before the end of the calendar year. The best way to stay informed is by adding the project page to your watchlist: [[mw:VisualEditor on mobile/VE mobile default|<strong>VisualEditor as mobile default project page</strong>]]. * <strong>Measuring the impact of Edit Cards:</strong> This study asks whether the project helped editors add links and citations. The Editing team hopes to share results in November. The best way to stay informed is by adding the project page to your watchlist: [[mw:VisualEditor on mobile/Edit cards|<strong>Edit Cards project page</strong>]]. – [[User:PPelberg (WMF)|PPelberg (WMF)]] ([[mw:User talk:PPelberg (WMF)|talk]]) & [[User:Whatamidoing (WMF)|Whatamidoing (WMF)]] ([[mw:User talk:Whatamidoing (WMF)|talk]]) </div> 11:12, 29 okt. 2019 (UTC) <!-- Message sent by User:Johan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Johan_(WMF)/Target_lists/VE_201910/3&oldid=19500848 --> == Wikipedia Asian Month 2019 == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> {{int:please-translate}} [[File:WAM logo without text.svg|right|frameless]] '''Wikipedia Asian Month''' is back! We wish you all the best of luck for the contest. The basic guidelines of the contest can be found on your local page of Wikipedia Asian Month. For more information, refer [[:m:Wikipedia Asian Month 2019|to our Meta page]] for organizers. Looking forward to meet the next ambassadors for Wikipedia Asian Month 2019! For additional support for organizing offline event, contact our international team [[:m:Talk:Wikipedia Asian Month 2019|on wiki]] or on email. We would appreciate the translation of this message in the local language by volunteer translators. Thank you! [[:m:Wikipedia Asian Month 2019/International Team|Wikipedia Asian Month International Team.]] [[Uzanto:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Uzanto-Diskuto:MediaWiki message delivery|diskuto]]) 16:57, 31 okt. 2019 (UTC) </div> <!-- Message sent by User:Tiven2240@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Tiven2240/WAM&oldid=19499019 --> == Extension of Wikipedia Asian Month contest == In consideration of a week-long internet block in Iran, [[:m:Wikipedia Asian Month 2019|Wikipedia Asian Month 2019]] contest has been extended for a week past November. The articles submitted till 7th December 2019, 23:59 UTC will be accepted by the fountain tools of the participating wikis. Please help us translate and spread this message in your local language. [[:m:Wikipedia Asian Month 2019/International Team|Wikipedia Asian Month International Team]] --[[Uzanto:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Uzanto-Diskuto:MediaWiki message delivery|diskuto]]) 14:16, 27 nov. 2019 (UTC) <!-- Message sent by User:Tiven2240@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Tiven2240/WAM&oldid=19592127 --> == Statistiko de vizitoj == En ĉiu paĝo estas "subpaĝo" Vidi historion kaj en ĝi plua subpaĝo Statistiko de vizitoj. Ŝajnas, ke ĝi ĉesis funkcii ekde la 13-a de decembro, ĉar por pluaj tagoj aperas informo "Pageviews API - Not found." Antaŭ la 13-a de decembro ĉio funkciis senerare. Nun ne. Ĉu tia servo estas damaĝigita, ĉu fuŝita aŭ ĉu ĝi simple ĉesis funkcii? [[Uzanto:Petr Tomasovsky|Petr Tomasovsky]] ([[Uzanto-Diskuto:Petr Tomasovsky|diskuto]]) 06:47, 16 dec. 2019 (UTC) == Call for feedback about Wikimedia Foundation Bylaws changes and Board candidate rubric == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> {{int:Hello}}. Apologies if you are not reading this message in your native language. {{Int:Please-translate}}. Today the Wikimedia Foundation Board of Trustees starts two calls for feedback. One is about changes to the Bylaws mainly to increase the Board size from 10 to 16 members. The other one is about a trustee candidate rubric to introduce new, more effective ways to evaluate new Board candidates. The Board welcomes your comments through 26 October. For more details, [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Board noticeboard/October 2020 - Call for feedback about Bylaws changes and Board candidate rubric|check the full announcement]]. {{Int:Feedback-thanks-title}} [[m:User:Qgil-WMF|Qgil-WMF]] ([[m:User talk:Qgil-WMF|talk]]) 17:17, 7 okt. 2020 (UTC) </div> <!-- Message sent by User:Elitre (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Elitre_(WMF)/Board&oldid=20519859 --> == Important: maintenance operation on October 27 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> [[:m:Special:MyLanguage/Tech/Server switch 2020|Read this message in another language]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-Tech%2FServer+switch+2020&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}] The [[foundation:|Wikimedia Foundation]] tests the switch between its first and secondary data centers. This will make sure that Wikipedia and the other Wikimedia wikis can stay online even after a disaster. To make sure everything is working, the Wikimedia Technology department needs to do a planned test. This test will show if they can reliably switch from one data centre to the other. It requires many teams to prepare for the test and to be available to fix any unexpected problems. They will switch all traffic back to the primary data center on '''Tuesday, October 27 2020'''. Unfortunately, because of some limitations in [[mw:Manual:What is MediaWiki?|MediaWiki]], all editing must stop while the switch is made. We apologize for this disruption, and we are working to minimize it in the future. '''You will be able to read, but not edit, all wikis for a short period of time.''' *You will not be able to edit for up to an hour on Tuesday, October 27. The test will start at [https://zonestamp.toolforge.org/1603807200 14:00 UTC] (14:00 WET, 15:00 CET, 10:00 EDT, 19:30 IST, 07:00 PDT, 23:00 JST, and in New Zealand at 03:00 NZDT on Wednesday October 28). *If you try to edit or save during these times, you will see an error message. We hope that no edits will be lost during these minutes, but we can't guarantee it. If you see the error message, then please wait until everything is back to normal. Then you should be able to save your edit. But, we recommend that you make a copy of your changes first, just in case. ''Other effects'': *Background jobs will be slower and some may be dropped. Red links might not be updated as quickly as normal. If you create an article that is already linked somewhere else, the link will stay red longer than usual. Some long-running scripts will have to be stopped. *There will be code freezes for the week of October 26, 2020. Non-essential code deployments will not happen. This project may be postponed if necessary. You can [[wikitech:Switch_Datacenter#Schedule_for_2020_switch|read the schedule at wikitech.wikimedia.org]]. Any changes will be announced in the schedule. There will be more notifications about this. A banner will be displayed on all wikis 30 minutes before this operation happens. '''Please share this information with your community.'''</div></div> -- <span dir=ltr>[[m:User:Trizek (WMF)|Trizek (WMF)]] ([[m:User talk:Trizek (WMF)|talk]])</span> 17:10, 21 okt. 2020 (UTC) <!-- Message sent by User:Trizek (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=20519839 --> === En Esperanto, mallonge: Teknika paŭzo de Vikipedio la 27-an de oktobro === La {{daton|27|10|2020}}, ekde 14:00 UTC, por eble unu horo, Vikipedio estos fermita por redaktado. Tio okazas ĉar oni provas kiel funkcios translokigi la tutan Vikipedion de unu komputila centro al alia en kazo de iu katastrofo. (mallonge tradukite el la ĉi-supra angla sciigo) - [[Uzanto:Moldur|Moldur]] ([[Uzanto-Diskuto:Moldur|diskuto]]) 06:25, 22 okt. 2020 (UTC) == Ĉu ekzistas Discord-servilo ? == Saluton, mi volas scii se [[Discord]]-servilo ekzistas por la esperanta-vikimedia komunumo? Mi kontribuas en la francaj projektoj kaj ni havas servilon por ĉiuj projektoj. Se la servilo ne jam ekzistas, eble ni povas krei iun? Ĝis, [[Uzanto:Lepticed7|Lepticed7]] ([[Uzanto-Diskuto:Lepticed7|diskuto]]) 10:00, 24 okt. 2020 (UTC) :Laŭ la respektiva angla artikolo [[:en:Discord (software)]], ĝi estas havebla en 27 lingvoj, sed esperanto ne estas menciita. Mi devas konfesi, ke antaŭ via demando ĉi rilate, mi neniam aŭdis pri tiu programaro. Mi supozas ke interesuloj devas krei apartan grupon, sed mi ne scias kie kaj kiel vidi la ekzistantajn grupojn. --[[Uzanto:Dominik|Dominik]] ([[Uzanto-Diskuto:Dominik|diskuto]]) 05:43, 28 okt. 2020 (UTC) :: Saluton, mi kreis Discord-servilon. Vi povas aligi kun tiu ligilo : [https://discord.gg/epneaJ7t3N]. Nun, la servilo estas malneto, sed vi povas proponi plibonigojn. [[Uzanto:Lepticed7|Lepticed7]] ([[Uzanto-Diskuto:Lepticed7|diskuto]]) 11:12, 16 nov. 2020 (UTC) ::: Jam estas granda servilo de r/esperanto (reddit) eble plej bone ni kreu kanalon tie ĉi? https://discord.gg/TtY8gwK == Vikipedio:Uzantnomo == En pollingva vikipedio ni diskutas pri nomoj de vikipedistoj kiuj laboras en GLAM. Laŭ [[Vikipedio:Uzantnomo]] (kaj ĝia pola versio) nun ne povas ekzisti uznatnomo ekzemple [[Uzanto:Marek (Biblioteka Narodowa)]] ([[Nacia Biblioteko de Pollando]]). Ĉu vere ni (eo.vikipedistoj) ne permesas? [[Uzanto:Marek Mazurkiewicz|Marek Mazurkiewicz]] ([[Uzanto-Diskuto:Marek Mazurkiewicz|diskuto]]) 07:35, 2 nov. 2020 (UTC) == Ŝanĝo de Artikolo de la semajno al Artikolo de la monato == Tre longan tempon ni sur ĉefpaĝo montras "[[Vikipedio:Artikolo de la semajno|Artikolojn de la semajno]]" (ADLS), sed preskaŭ same tre longan tempon la sistemo ne vere bone funkcias. Precipe, la problemoj estas: * artikoloj apenaŭ estas ŝanĝataj ĉiusemajne (ĉi-jare la sama artikolo ĉiam estis almenaŭ 3 sinsekvajn semajnojn, kelkfoje eĉ 5 (!) sinsekvajn semajnojn!) * plurfoje okazas, ke artikolo ne estas elektita anticipe, kaj tiam sur la ĉefpaĝo montriĝas averto pri manko (ekzemple ĝuste nun) Mi bone konscias, ke elektadi novan artikolon ĉiusemajne povas esti pezeta, eĉ peza tasko, precipe se ĝi estas necesa dum longa tempo. Mi diskutis kun pluraj homoj, lastatempe en Telegrama kanalo de Esperanta Vikimedio kaj ni venis kun '''propono ŝanĝi oftecon de artikoloj - de semajna al monata''' (al "Artikolo de la monato" - ADLM). Fakte, jam nun estas monata ofteco, sed ĝi estas ŝajnigata esti semajna (la sama artikolo estas elektita por 4 sinsekvaj semajnoj). Do, la ŝanĝo nur oficialigus nuntempan faktan staton. Avanaĝoj estus: # malpli da prizorgado ## kompare kun bone funkcianta ADLS temus pri nur 12 elektoj, kompare al 52 ## eĉ kompare al nefunkcianta ADLS temus pri prizorgo de 12 montraj paĝoj, kompare kun 52 # la sistemo ADLM estas ekde komenco kreita uzante spertojn de ADLS kaj tial pli pura teĥnike # fakte, por vizitantoj apenaŭ io ŝanĝiĝus, ĉar jam nun artikoloj sur ĉefpaĝo estas montrataj monaton La sistemo estas bone preparita, precipe: * [[Vikipedio:Artikolo de la monato]] * {{Ŝ|ADLM}} Necesas nur decidi pri transiro. Poste ajna administranto dum 2 minutoj povas ŝanĝi [[Vikipedio:Ĉefpaĝo|ĉefpaĝon]] (mi ĵus testi, la sistemo pretas). Jen, bonvole sube esprimu vian opinion kun argumentoj. --[[Uzanto:KuboF Hromoslav|KuboF Hromoslav]] ([[Uzanto-Diskuto:KuboF Hromoslav|diskuto]]) 21:25, 2 nov. 2020 (UTC) === Por ŝanĝo al monata ofteco (ADLM) === # {{por}} kiel prezentite supre --[[Uzanto:KuboF Hromoslav|KuboF Hromoslav]] ([[Uzanto-Diskuto:KuboF Hromoslav|diskuto]]) 21:28, 2 nov. 2020 (UTC) # {{por}} kiel prezentite supre --[[Uzanto:Stefangrotz|Stefangrotz]] ([[Uzanto-Diskuto:Stefangrotz|diskuto]]) 09:15, 3 nov. 2020 (UTC) # {{por}} [[Uzanto:Marek Mazurkiewicz|Marek Mazurkiewicz]] ([[Uzanto-Diskuto:Marek Mazurkiewicz|diskuto]]) 19:54, 3 nov. 2020 (UTC) # {{por}} [[Uzanto:Yekrats|Yekrats]] ([[Uzanto-Diskuto:Yekrats|diskuto]]) 22:15, 3 nov. 2020 (UTC) #{{por}} ~<span style='color: green'><span title="Lernu Esperanton!">★ '''[[User:NMaia|nmaia]]''' ^{[[User talk:NMaia|d]]}</span></span> 00:03, 4 nov. 2020 (UTC) # {{por}} --[[Uzanto:Dominik|Dominik]] ([[Uzanto-Diskuto:Dominik|diskuto]]) 02:56, 4 nov. 2020 (UTC) # {{por}} --[[Uzanto:Das-g|Das-g]] ([[Uzanto-Diskuto:Das-g|diskuto]]) 14:28, 4 nov. 2020 (UTC) === Por lasi semajnan oftecon (ADLS) === ''(se vi volas ĉiusemajnan oftecon, bonvolu konsideri [[VP:ADLS|helpi al prizorgado]])'' # {{por}} === Sindeteno === # {{sindetena}} === Plia diskuto === Mi proponas fini la diskuton 3 semajnojn post la komenco, do la 24-an de Novembro. --[[Uzanto:KuboF Hromoslav|KuboF Hromoslav]] ([[Uzanto-Diskuto:KuboF Hromoslav|diskuto]]) 22:55, 20 nov. 2020 (UTC) :Ĉiuokaze por elekto de tiaj artikoloj, oni sciu, ke en la listo de Havendaj artikoloj pli grandaj ol 30 kB, almenaŭ el la litero A ĝis la litero I estas centoj da artikoloj, kiuj povus estu deklaritaj elstaraj aŭ legindaj, kaj certe ADLS aŭ ADLM. Mi jam ne tiom proponas ilin por elstareco aŭ legindeco, ĉar la burokrata procezo pluas jarojn (kaj mi ne troigas).--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 21:41, 24 nov. 2020 (UTC) Mi ĵus ŝanĝis la [[Vikipedio:Ĉefpaĝo|Ĉefpaĝon]] tiel, ke ĝi nun montras Artikolon de la ''monato''. Por plua prilaborado venadu al [[Vikipedio:Artikolo de la monato]]. --[[Uzanto:KuboF Hromoslav|KuboF Hromoslav]] ([[Uzanto-Diskuto:KuboF Hromoslav|diskuto]]) 19:33, 25 nov. 2020 (UTC) == Wiki of functions naming contest - Round 2 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> {{int:Hello}}. Reminder: Please help to choose the name for the new Wikimedia wiki project - the library of functions. The finalist vote starts today. The finalists for the name are: <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Wikicode, Wikicodex, Wikifunctions, Wikifusion, Wikilambda, Wikimedia Functions</span>. If you would like to participate, then '''[[m:Special:MyLanguage/Abstract Wikipedia/Wiki of functions naming contest/Names|please learn more and vote now]]''' at Meta-wiki. {{Int:Feedback-thanks-title}} --[[m:User:Quiddity (WMF)|Quiddity (WMF)]] </div> 22:10, 5 nov. 2020 (UTC) <!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=20564572 --> == [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2021/Invitation|Community Wishlist Survey 2021]] == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="eo" dir="ltr"> [[File:Magic Wand Icon 229981 Color Flipped.svg|thumb|48px]] La '''[[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2021|Enketo pri Komunumaj Deziroj de 2021]]''' estas nun partoprenebla! Tiu estas la procedo, per kiu komunumoj decidas tion, kion [[m:Community Tech|la Komunuma Teknologia teamo]] prilaboru la venontan jaron. Ni We encourage everyone submeti proponojn ĝis la templimo '''{{#time:j xg|2020-11-30|{{PAGELANGUAGE}}}}''', aŭ komenti aliajn proponojn por poluri ilin. <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> The communities will vote on the proposals between {{#time:j xg|2020-12-08|{{PAGELANGUAGE}}}} and {{#time:j xg|2020-12-21|{{PAGELANGUAGE}}}}. </div> La teamo de komunuma teĥnologio zorgas pri iloj por sperta Vikimediaj redaktuloj. Vi povas verki proponon en ajna lingvo, kaj ni tradukos ĝin por vi. Dankon, kaj ni esperas ke ni vidos viajn proponojn! </div> <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">[[m:user:SGrabarczuk (WMF)|SGrabarczuk (WMF)]]</span> 18:09, 20 nov. 2020 (UTC) <!-- Message sent by User:SGrabarczuk (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:SGrabarczuk_(WMF)/sandbox/1&oldid=20689939 --> == Proponu vian agadon en ELiSo por 2021 == Jam post semajno okazos Kunsido de Ĝenerala asembleo de ELiSo. Ĉar ĝi estos jar-fina, ni traktos precipe aferojn por sekva jaro ([https://esperanto.wiki/evento/2-a-kunsido-de-generala-asembleo-2020-2/ pliaj detaloj]). La plej elstara parto de la Kunsido estos la '''Jarplano 2021'''. Ĉar tiu dokumento starigas la bazan kadron por laboro por la tuta jaro, '''via partopreno en ĝia preparo estas aparte bonvena'''! Por travidebleco kaj ebligi vastan partoprenon okazas preparado publike en Meta-Vikio. '''Via agado tre gravas!''' En organizo, funkciuloj estas kiel ostoj, kiuj prizorgas la bazan strukturon kaj levas la plej granda pezon, sed kutimaj senfunkciaj aktivuloj estas la muskoloj, danke al kiuj la organizo povas vivi. Se ankaŭ '''vi volegas la mondon en kiu ĉiu homo povas per Esperanto libere partopreni en tuto de homara sciaro''', <u>venu kaj aliĝu al agado</u>! Pripensu en kiuj stato kaj direkto vi volas vidi ELiSo-n fine de 2021, pripensu kiujn agadojn por helpi al tia atingo vi volas fari (ĉu kiel ĉeforganizanto aŭ helpanto), konsideru disponeblajn resusrojn kaj skribu ĉion al [[:meta:Esperanto kaj Libera Scio/Annual agendas/2021|preparata Jarplano (en Meta-Vikio)]]. Viaj proponoj estos akceptataj '''ĝis la 26-a de Novembro UTK''' (inklude). Alia grava afero estas prezento de stato de la '''Strategia plano 2021-2022'''. La origina intenco estis prezenti la pretan provan version jam dum tiu ĉi Kunsido. Tamen mi, kiel respondeculo pri tiu tasko, dum antaŭa tempo havis kelkajn sanproblemojn, kiuj (kvankam feliĉe ne seriozaj) malhelpis al mi prizorgi la aferon. La Estraro traktas la temon. Ni kalkulas kun via kunagado! Ĝis la Ĝenerala asembleo! Prezidanto de ELiSo --[[Uzanto:KuboF Hromoslav|KuboF Hromoslav]] ([[Uzanto-Diskuto:KuboF Hromoslav|diskuto]]) 21:51, 20 nov. 2020 (UTC) == Global bot policy proposal: invitation to a Meta discussion == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> {{int:hello}}! I apologize for sending a message in English. {{int:please-translate}}. According to [[:m:Bot_policy/Implementation#Where_it_is_policy|the list]], your wiki project currently is opted in to the [[:m:Bot_policy#Global_bots|global bot policy]]. Under this policy, bots that fix double redirects or maintain interwiki links are allowed to operate under a global bot flag that is assigned directly by the stewards. As the Wikimedia projects developed, the need for the current global bot policy decreased, and in the past years, no bots were appointed via that policy. That is mainly given Wikidata were estabilished in 2013, and it is no longer necessary to have dozens of bots that maintain interwiki links. A [[:m:Requests for comment/Refine global bot policy|proposal]] was made at Meta-Wiki, which proposes that the stewards will be authorized to determine whether an uncontroversial task may be assigned a global bot flag. The stewards already assign permissions that are more impactful on many wikis, namely, [[:m:GS|global sysops]] and [[:m:GR|global renamers]], and I do not think that trust should be an issue. The stewards will assign the permission only to time-proven bots that are already approved at a number of projects, like [[:m:User:ListeriaBot|ListeriaBot]]. By this message, I would like to invite you to comment [[:m:Requests for comment/Refine global bot policy|in the global RFC]], to voice your opinion about this matter. Thank you for your time. Best regards,<br /> [[User:Martin Urbanec|Martin Urbanec]] ([[:m:User talk:Martin Urbanec|{{int:Talkpagelinktext}}]]) 11:49, 24 nov. 2020 (UTC) </div> <!-- Message sent by User:Martin Urbanec@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Martin_Urbanec/sand&oldid=20709229 --> == Wikidata descriptions changes to be included more often in Recent Changes and Watchlist == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> ''Sorry for sending this message in English. Translations are available on [[m:Special:MyLanguage/Announcements/Announcement Wikidata descriptions in watchlist|this page]]. Feel free to translate it in more languages!'' As you may know, you can include changes coming from Wikidata in your Watchlist and Recent Changes ([[Special:Preferences#mw-prefsection-watchlist|in your preferences]]). Until now, this feature didn’t always include changes made on Wikidata descriptions due to the way Wikidata tracks the data used in a given article. Starting on December 3rd, the Watchlist and Recent Changes will include changes on the descriptions of Wikidata Items that are used in the pages that you watch. This will only include descriptions in the language of your wiki to make sure that you’re only seeing changes that are relevant to your wiki. This improvement was requested by many users from different projects. We hope that it can help you monitor the changes on Wikidata descriptions that affect your wiki and participate in the effort of improving the data quality on Wikidata for all Wikimedia wikis and beyond. Note: if you didn’t use the Wikidata watchlist integration feature for a long time, feel free to give it another chance! The feature has been improved since the beginning and the content it displays is more precise and useful than at the beginning of the feature in 2015. If you encounter any issue or want to provide feedback, feel free to use [[Phab:T191831|this Phabricator ticket]]. Thanks! [[:d:User:Lea Lacroix (WMDE)|Lea Lacroix (WMDE)]] 14:39, 30 nov. 2020 (UTC) </div> <!-- Message sent by User:Lea Lacroix (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Lea_Lacroix_(WMDE)/wikis&oldid=20728482 --> == 2020 Coolest Tool Award Ceremony on December 11th == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> Hello all, The ceremony of the 2020 [[m:Coolest_Tool_Award|Wikimedia Coolest Tool Award]] will take place virtually on Friday, December 11th, at 17:00 GMT. This award is highlighting tools that have been nominated by contributors to the Wikimedia projects, and the ceremony will be a nice moment to show appreciation to the tools developers and maybe discover new tools! You will find more information [[m:Coolest_Tool_Award|here]] about the livestream and the discussions channels. Thanks for your attention, [[:d:User:Lea Lacroix (WMDE)|Lea Lacroix (WMDE)]] 10:55, 7 dec. 2020 (UTC) </div> <!-- Message sent by User:Lea Lacroix (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=20734978 --> == Community Wishlist Survey 2021 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Magic Wand Icon 229981 Color Flipped.svg|thumb|48px]] '''We invite all registered users to vote on the [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2021|2021 Community Wishlist Survey]]. You can vote from now until {{#time:j xg|2020-12-21|en}} for as many different wishes as you want.''' In the Survey, wishes for new and improved tools for experienced editors are collected. After the voting, we will do our best to grant your wishes. We will start with the most popular ones. We, the [[m:Special:MyLanguage/Community Tech|Community Tech]], are one of the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation|Wikimedia Foundation]] teams. We create and improve editing and wiki moderation tools. What we work on is decided based on results of the Community Wishlist Survey. Once a year, you can submit wishes. After two weeks, you can vote on the ones that you're most interested in. Next, we choose wishes from the survey to work on. Some of the wishes may be granted by volunteer developers or other teams. '''[[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2021/Tracking|You can view and vote all proposals here.]]''' We are waiting for your votes. Thank you! </div> [[user:SGrabarczuk (WMF)|SGrabarczuk (WMF)]] 00:52, 15 dec. 2020 (UTC) <!-- Message sent by User:SGrabarczuk (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:SGrabarczuk_(WMF)/sandbox/1&oldid=20689939 --> == Opinisondo: subteno de Celoj por Daŭripova Evoluigo == Rilate al preparado de Strategia plano de [[Esperanto kaj Libera Scio]] (ELiSo / VMEO) por 2021-2022 mi sondas opiniojn de aktivaj komunumanoj. Bonvolu "voĉdoni" sube aŭ / kaj diskuti sub la enketo. (mi emfazas, ke ne temas pri vera voĉdono, simple ekscio de opinioj de komunumo, kio helpos al la Estraro de ELiSo pri decidado) '''Ĉu vi subtenas la [[Celoj por Daŭripova Evoluigo|Celojn por Daŭripova Evoluigo]] (UN 2030)?''' Mi subtenas # {{por}} --[[Uzanto:Baba79|Baba79]] ([[Uzanto-Diskuto:Baba79|diskuto]]) 14:57, 5 jan. 2021 (UTC) # {{por}} --[[Dosiero:Flag_of_Esperanto.svg|15px]] {{Verda|'''[[Uzanto:JabieroKubo|JabieroKubo]] ([[Uzanto-Diskuto:JabieroKubo|diskuto]]) 15:10, 7 jan. 2021 (UTC)'''}} Mi indiferentas / ne interesiĝas # {{Sindeteno|indiferentas}} Mi malsubtenas # {{kontraŭ}} Mi ne konas ilin # == 1Lib1Ref - kampanjo por aldonadi referencojn (ĝis la 5-a de Februaro) == [[Dosiero:Wikipedia Library owl.svg|link=Projekto:1Lib1Ref|eta|[[Projekto:1Lib1Ref|1Lib1Ref]]]] La Esperanta Vikipedio (por la 1-a fojo!) aliĝis al la tutmonda kampanjo [[Projekto:1Lib1Ref|#1Lib1Ref]]. Ĝi origine celas al bibliotekistoj kaj alvokas ilin por aldoni 1 referencon al Vikipedio uzante literaturon de sia biblioteko. La kampanjo estas malfermita '''ankaŭ por vi''' kaj ĉi-foje provizas eĉ '''premiojn''' por la plej aktivaj kontribuantoj. Vikipedio bezonas '''referencojn''' por esti fidinda. Aldonu ilin '''ĝis la 5-a de Februaro 2021''' (inklude), '''en la redakto-resumo''' nepre uzu la kradetikedojn '''#1Lib1Ref #1Lib1RefCEE''' (kaj se la artikolo temas pri homaj rajtoj, ankaŭ '''#WikiForHumanRights''') kaj vi povas gajni premiojn de la Fondaĵo Vikimedio. Detalaj informoj: [[Projekto:1Lib1Ref]] Amike! --[[Uzanto:KuboF Hromoslav|KuboF Hromoslav]] ([[Uzanto-Diskuto:KuboF Hromoslav|diskuto]]) 13:04, 23 jan. 2021 (UTC) == Moving Wikimania 2021 to a Virtual Event == <div class="mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Wikimania_logo_with_text_2.svg|right|alt=Wikimania's logo.|75px]] ''{{int:Hello}}. Apologies if you are not reading this message in your native language. {{Int:Please-translate}}. {{Int:Feedback-thanks-title}}'' [[:m:Wikimania 2021|Wikimania will be a virtual event this year]], and hosted by a wide group of community members. Whenever the next in-person large gathering is possible again, [[:m:ESEAP Hub|the ESEAP Core Organizing Team]] will be in charge of it. Stay tuned for more information about how ''you'' can get involved in the planning process and other aspects of the event. [https://lists.wikimedia.org/pipermail/wikimedia-l/2021-January/096141.html Please read the longer version of this announcement on wikimedia-l]. ''ESEAP Core Organizing Team, Wikimania Steering Committee, Wikimedia Foundation Events Team'', 15:15, 27 jan. 2021 (UTC) </div> <!-- Message sent by User:Elitre (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Elitre_(WMF)/Wikimania21&oldid=21014617 --> == Project Grant Open Call == This is the announcement for the [[m:Grants:Project|Project Grants program]] open call that started on January 11, with the submission deadline of February 10, 2021.<br> This first open call will be focussed on Community Organizing proposals. A second open call focused on research and software proposals is scheduled from February 15 with a submission deadline of March 16, 2021.<br> For the Round 1 open call, we invite you to propose grant applications that fall under community development and organizing (offline and online) categories. Project Grant funds are available to support individuals, groups, and organizations to implement new experiments and proven ideas, from organizing a better process on your wiki, coordinating a campaign or editathon series to providing other support for community building. We offer the following resources to help you plan your project and complete a grant proposal:<br> * Weekly proposals clinics via Zoom during the Open Call. Join us for [[m:Grants:Project|#Upcoming_Proposal_Clinics|real-time discussions]] with Program Officers and select thematic experts and get live feedback about your Project Grants proposal. We’ll answer questions and help you make your proposal better. We also offer these support pages to help you build your proposal: * [[m:Grants:Project/Tutorial|Video tutorials]] for writing a strong application<br> * General [[m:Grants:Project/Plan|planning page]] for Project Grants <br> * [[m:Grants:Project/Learn|Program guidelines and criteria]]<br> Program officers are also available to offer individualized proposal support upon request. Contact us if you would like feedback or more information.<br> We are excited to see your grant ideas that will support our community and make an impact on the future of Wikimedia projects. Put your idea into motion, and [[m:Grants:Project/Apply|submit your proposal]] by February 10, 2021!<br> Please feel free to get in touch with questions about getting started with your grant application, or about serving on the Project Grants Committee. Contact us at projectgrants{{at}}wikimedia.org. Please help us translate this message to your local language. [[Uzanto:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Uzanto-Diskuto:MediaWiki message delivery|diskuto]]) 08:01, 28 jan. 2021 (UTC) <!-- Message sent by User:RSharma (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=20808431 --> == Wiki Loves Folklore 2021 is back! == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> {{int:please-translate}} [[File:Wiki Loves Folklore Logo.svg|right|150px|frameless]] You are humbly invited to participate in the '''[[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2021|Wiki Loves Folklore 2021]]''' an international photography contest organized on Wikimedia Commons to document folklore and intangible cultural heritage from different regions, including, folk creative activities and many more. It is held every year from the 1st till the 28th of February. You can help in enriching the folklore documentation on Commons from your region by taking photos, audios, videos, and [https://commons.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:UploadWizard&campaign=wlf_2021 submitting] them in this commons contest. Please support us in translating the [[:c:Commons: Wiki Loves Folklore 2021|project page]] and a [https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:Translate?group=Centralnotice-tgroup-wikiloveslove2020&language=en&filter=%21translated&action=translate|one-line banner message] to help us spread the word in your native language. '''Kind regards,''' '''Wiki loves Folklore International Team''' [[Uzanto:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Uzanto-Diskuto:MediaWiki message delivery|diskuto]]) 13:25, 6 feb. 2021 (UTC) </div> <!-- Message sent by User:Tiven2240@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Tiven2240/wll&oldid=21073884 --> == Artikol-verkaj konkursoj por 2021 == Kiel vi povas vidi en la [[:m:Esperanto_kaj_Libera_Scio/Annual_agendas/2021#Konkursoj_kaj_komunaj_redaktadoj|Jara plano por 2021]] de la organizo [[Vikipedio:Esperanto kaj Libera Scio|Esperanto kaj Libera Scio]], por 2021 estas planataj jenaj konkursoj / kampanjoj: * [[Projekto:VikiPrintempo COE|VikiPrintempo de Centra kaj Orienta Eŭropo]] (21-a de Marto - la 30-a de Aprilo) * [[Projekto:Afrika monato|Afrika monato]] (Majo) * [[:meta:Wikipedia_Pages_Wanting_Photos/eo|Vikipediaj Paĝoj Volantaj Fotojn]] * [[Projekto:Amerika monato|Amerika monato]] (Oktobro) Post kelkaj jaroj, ĉi-jare estas plano ''ne'' organizi [[Projekto:Azia monato|Azian monaton]]. Pri Azio ni laboris jam plurajn jarojn, do nun ni en tiu tempo de jaro ŝanĝos fokuson al Ameriko. Tion dirite, se vi volas, ke okazu ankaŭ Azia monato kaj pretas ĝin mem organizi, skribu al la [https://esperanto.wiki/kontakto/ organizanto de antaŭaj jaroj]. Ni preparas edukilojn por helpi al novaj organizantoj kaj (laŭ tempa disponeblo) pretas konsultadi kaj konsiladi. La paĝoj por la konkursoj estos preparataj iom-post-iom kaj pluraj detaloj povos ŝanĝiĝi. Ankaŭ, tiu ĉi jare ni volas havi pli vastan organizan teamon, do ni dissendos alvokojn por volontuloj kiam venos la tempo. Prezidanto de Esperanto kaj Libera Scio, [[Uzanto:KuboF Hromoslav|KuboF Hromoslav]] ([[Uzanto-Diskuto:KuboF Hromoslav|diskuto]]) 14:17, 13 feb. 2021 (UTC) == Rezultoj de Kunsidoj de Ĝenerala asembleo de Esperanto kaj Libera Scio en 2020 == [[Dosiero:Esperanto kaj Libera Scio - logo eo sen subtitolo.svg|eta|[[Esperanto kaj Libera Scio]]]] En 2020, la Vikimedia organizo [[Esperanto kaj Libera Scio]] havis 2 Kunsidojn de Ĝenerala asembleo, elektis novajn Estraron kaj Revizian komisionon kaj aprobis plurajn gravajn gvidjn dokumentojn. Estraro: * Prezidanto: Michal Matúšov ([[Uzanto:KuboF Hromoslav|KuboF Hromoslav]]) * Vic-Prezidanto: Ivan Camilo Quintero Santacruz * Estrarano: Juan Sebastian Quintero Santacruz Revizia komisiono: * Prezidanto de la Revizia komisiono: Ziko van Dijk * Michel Castelo Branco * Yves Nevelsteen (Parenteze, en la artikolo [[Esperanto kaj Libera Scio]] estas uzitaj malĝustaj nomoj de organoj (ne ekzistas "Komitato" en ELiSo) kaj mankas funkciuloj de Revizia komisiono. Mi aprezus se vi povus tion ĝustigi. Mi mem ne faros pro [[VP:KDI|konflikto de interesoj]].) Krome, gravaj dokumentoj estis akceptitaj: * [[:meta:Special:MyLanguage/Esperanto_kaj_Libera_Scio/Reports/2019|Jara raporto 2019]] * [[:meta:Esperanto_kaj_Libera_Scio/Annual_agendas/2020-eo|Jara plano 2020]] * [https://docs.google.com/spreadsheets/d/1tZKheF7efS0-0Q9l6WRdX4H1P9NVVA3G_dUFcuoYUog/edit Jara buĝeto 2020] * [[:meta:Special:MyLanguage/Esperanto_kaj_Libera_Scio/Annual_agendas/2021|Jara plano 2021]] * [https://docs.google.com/spreadsheets/d/1bu1ilkFRmCmnSB2FTDBaiwW3wAUfiCL1EpTHBZu6Sh8/edit Jara buĝeto 2021] Ĝenerale, la Jara plano prezentas minimumon da agado por koncerna jaro. Jam por tiuj ĉi agadoj ni serĉas aldonajn volontulojn (elde simplaj helpantoj ĝi ĉeforganizantoj), sed se vi volas aldone organizi ion plian, [https://esperanto.wiki/kontakto/ kontaktu nin]! Danke al la tuta teamo, prezidanto [[Uzanto:KuboF Hromoslav|KuboF Hromoslav]] ([[Uzanto-Diskuto:KuboF Hromoslav|diskuto]]) 16:37, 15 feb. 2021 (UTC) == Feminism & Folklore 1 February - 31 March == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> {{int:please-translate}} Greetings! You are invited to participate in '''[[m:Feminism and Folklore 2021|Feminism and Folklore]] writing contest'''. This year Feminism and Folklore will focus on feminism, women's biographies and gender-focused topics for the project in league with Wiki Loves Folklore gender gap focus with folk culture theme on Wikipedia. folk activities, folk games, folk cuisine, folk wear, fairy tales, folk plays, folk arts, folk religion, mythology, etc. You can help us in enriching the folklore documentation on Wikipedia from your region by creating or improving articles centered on folklore around the world, including, but not limited to folk festivals, folk dances, folk music, women and queer personalities in folklore, folk culture (folk artists, folk dancers, folk singers, folk musicians, folk game athletes, women in mythology, women warriors in folklore, witches and witch-hunting, fairy tales and more. You can contribute to new articles or translate from the list of [[:m:Feminism and Folklore 2021/List of Articles|suggested articles here]]. You can also support us in translating the [[m:Feminism and Folklore 2021|project page]] and help us spread the word in your native language. Learn more about the contest and prizes from our [[m:Feminism and Folklore 2021|project page]]. Thank you. Feminism and Folklore team, [[m:User:Joy Agyepong|Joy Agyepong]] ([[m:User talk:Joy Agyepong|talk]]) 02:40, 16 feb. 2021 (UTC) </div> <!-- Message sent by User:Tiven2240@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery/Wikipedia&oldid=20421065 --> == Aliĝo de ELiSo kiel Faka organizo de UEA / TEJO == Por 2021 estas plano (prezentita en la [[:meta:Special:MyLanguage/Esperanto_kaj_Libera_Scio/Annual_agendas/2021|Jara plano]] kaj [https://docs.google.com/spreadsheets/d/1bu1ilkFRmCmnSB2FTDBaiwW3wAUfiCL1EpTHBZu6Sh8/edit Jara buĝeto]) membriĝi en UEA / TEJO, sed detaloj estas daŭre traktataj. Mi prizorgas la aferon nome de ELiSo. La Estraro de ELiSo en Januaro 2021 kunsidis kun Albert Stalin Garrido, la Estrarano de TEJO respondeca pri Landa kaj Faka Agado, por informiĝi. Pluraj demandoj estis responditaj kaj la procezo pliprogresis; la ĝenerala sento estis bona ambaŭflanke. La komenco de procezo estis planita por mezo de Februaro 2021. Mi ĵus komencis diskuton kun ambaŭ UEA kaj TEJO por plie pliklarigi la situacion. ELiSo ankoraŭ *ne* faris formalan peton pri aliĝo! Tio laŭplane venos post pliklarigoj flanke de UEA. Tempolinio (datoj estas proksimumaj): * Februaro - Marto: UEA (kaj eventuale TEJO) respondos niajn demandojn pri aliĝo (specife pri eblo esti Faka organizo samtempe en UEA kaj TEJO) * Februaro - Marto: la Estraro de ELiSo formale decidos kiel pluiri * Marto: (se estos decido aliĝi al UEA) ELiSo sendos formalan peton pri aliĝo al UEA * Marto: (se estos decido aliĝi al TEJO) ELiSo sendos formalan peton pri aliĝo al TEJO * Marto - Aprilo: TEJO eventuale akceptos ELiSo-n kiel sian Fakan Sekcion * Aprilo - Majo: UEA eventuale akceptos ELiSo-n kiel sian Fakan Asocion (Aliĝintan aŭ Kunlaborantan) Mi informos pri progreso en ĉiu el tiuj paŝoj en la retpoŝta fadeno en [[:mail:eliso|la dissendolisto de ELiSo]]. Se vi havas iujn aldonajn, ĝis nun neprezentitajn, ideojn pri la aliĝo(j), nun estas la plej taŭga lasta ŝanco por prezenti ilin. Bonvolu respondi ĉu al mi persone, aŭ en la dissendolisto. Por rememorigi pri konsekvencoj de nia eventuala aliĝo, jen kelkaj el ili: * ELiSo klare montros sian subtenon al la Esperanta komunumo * ELiSo monstros sin pli altnivela, kaj ĝia prestiĝo (kaj konsekvence ankaŭ prestiĝo de Esperanto) en la Vikimedia komunumo kreskos * ni havos pli rektan kaj stabilan subtenon de UEA / TEJO, ekzemple pri subvencioj, aŭspicioj, informado, varbado... * en TEJO ni ĉiumonate informos pri nia agado, kaj tiel varbos por niaj agadoj kaj prezentos vikimediajn valorojn * ni havos Komitatanon A en TEJO / eventuale Komitatanon A en UEA (se ni aliĝos kiel Aliĝinta Faka Asocio de UEA), do ni partoprenos decidadon de la plej altaj Esperantaj organizoj kaj povos puŝeti direkte al libereco * ni pagos ĉiujaran kotizon - por UEA tio estas 44 eŭroj jare (kaze de Kunlaboranta FA) aŭ 132 eŭroj (kaze de Aliĝinta FA), nuntempe estas buĝetitaj 44 eŭroj, por TEJO tio dependas de kvanto de niaj Plenrajtaj membroj en TEJO-aĝo (por 2021 estas buĝetitaj 44.4 eŭroj) Prezidanto de Esperanto kaj Libera Scio, [[Uzanto:KuboF Hromoslav|KuboF Hromoslav]] ([[Uzanto-Diskuto:KuboF Hromoslav|diskuto]]) 20:39, 22 feb. 2021 (UTC) : La Estraro de ELiSo decidis peti membrecon kiel :* Faka Asocio Kunlaboranta (FAK) de UEA :* Faka Sekcio de TEJO : Mi informis la respondecajn estraranojn de ambaŭ organizoj, kaj persone traktos kun reprezentantoj de kaj UEA kaj TEJO laŭplane ekde sekva mardo. --[[Uzanto:KuboF Hromoslav|KuboF Hromoslav]] ([[Uzanto-Diskuto:KuboF Hromoslav|diskuto]]) 20:21, 13 mar. 2021 (UTC) == Propono ŝanĝi la nomo de Esperanto kaj Libera Scio == La Estraro de [[Esperanto kaj Libera Scio]] proponas ŝanĝi la nomon de "Esperanto kaj Libera Scio" al pli longdaŭra (precipe "Vikimedio Esperanto" por uzado en Esperantujo). Por tio bezonatas decidoj ankaŭ de aliaj instancoj. Precipe se vi *forte* kontraŭas, skribu tion nun. Ĝis nun ni kaj oficiale (kiel jura persono) kaj neoficiale (en niaj sociaj retejoj, informpaĝoj ktp) uzas nian Uzanto-Grupan nomon "Esperanto kaj Libera Scio". Sed ni scias, ke post kiam ni iĝos Vikimedia Tema organizo, ni povos kaj oficiale kaj neoficiale uzadi la Temo-Organizan nomon "Vikimedio Esperanto". La Estraro de ELiSo ĵus decidis: # strebi ŝanĝi oficialan nomon (en Statuto) de "Esperanto kaj Libera Scio" al pli longdaŭra (post-Uzanto-Grupa) nomo; kaj # strebi ricevi permeson de [[:meta:Affiliations Committee/eo|AffCom]] por uzado de Temo-Organiza nomon (konkrete "Vikimedio Esperanto") en Esperantujo jam antaŭ ofiiala rekono kiel Tema organizo. '''Kion vi faru nun?''' * Se vi konsentas - nenion. * Se vi malkonsentas - skribu tion. Ni delonge scias, ke ni ŝanĝos nian nomon al "Vikimedio Esperanto" kaj tion emfazas nia strebo iĝi Vikimedia Tema organizo. La Estraro jam decidis sian plian laboron en tiu kampo, do se nenio kontraŭa okazos, la Estraro simple plenumos la laboron. Se vi malkonsentas kun tia ŝanĝo de la nomo, skribu tion *nun*! Se pluraj homoj *forte* kontraŭos ene de semajno, la Estraro repripensos la aferon. Ankaŭ viaj subtenaj mesaĝoj estas aprezataj, sed ne nepre bezonataj (se homoj ne kontraŭos). Pli detala klarigo estas en mia [[:mail:eliso/2021-February/000495.html|retpoŝta anonco]]. Amike, Prezidanto de ELiSo / VMEO, [[Uzanto:KuboF Hromoslav|KuboF Hromoslav]] ([[Uzanto-Diskuto:KuboF Hromoslav|diskuto]]) 13:05, 25 feb. 2021 (UTC) :{{re|KuboF}} Mi havas gramatikan demandon: kial ne "Vikimedio en/de Esperanto" aŭ "Esperanta Vikimedio"?--[[Uzanto:Salatonbv|Salatonbv]] ([[Uzanto-Diskuto:Salatonbv|diskuto]]) 17:33, 1 mar. 2021 (UTC) ::{{re|Salatonbv}}, ne traktas pri gramatika esprimo. Tiu modelo ("Wikimedia" transkribita al lingvo + Temo) estas uzata de ĉiuj asociitaj organizaĵoj. Ekzemple, la ĉapitroj uzas "Wikimedia Chile", "Wikimedia Uruguay", "Wikimedia Italia" ("Vikimedio Ĉilio, Urugvajo, Italio, ktp), ne "Wikimedia Chilena"/"Uruguaya"/"Italiana" ("Ĉilia Vikimedio", aŭ "Urugvaja/Italia/ktp"). Kvankam ĝi neniam (aŭ preskaŭ neniam) estas gramatike korekta, ĝi tute taŭgas kiel firmanomo. --[[Vikipediisto:Castelobranco|<span style="color:#778899; font-family:Verdana; font-size:1em;">CasteloBranco</span>]]^{[[Vikipediista diskuto:Castelobranco|<span style="color:#00008b;">diskuto</span>]]} 19:36, 1 mar. 2021 (UTC) :::{{re|Castelobranco}} dankon pro via klarigo. Do kion pri "Vikimedio Esperantujo"/"Wikimedia Esperanto-nation"?--[[Uzanto:Salatonbv|Salatonbv]] ([[Uzanto-Diskuto:Salatonbv|diskuto]]) 17:07, 2 mar. 2021 (UTC) ::::{{re|Salatonbv}} Castelobranco jam bone respondis la unuan demandon. La kialo por uzi la formon kun "Esperanto" (en Esperantujo laŭeble baldaŭ, en tutmonda Vikimedia movado espereble post rekono de nia organizo kiel "Tema organizo") estas, ke tio estas vaste konata nomo. Tio specife gravas por la tutmonda ne-Esperanta komunumo, kiu povos signife pli klare konekti nian organizon al la lingvo (ĝenerala publiko, eĉ alilingvaj vikimediaj movadanoj, ne konas la koncepton de kvazaŭ-lando de Esperanto kaj klarigadi tion al ili estus tempo, kiu pli bone povus esti utiligita ekz. por plani komunajn projektoj aŭ simile). --[[Uzanto:KuboF Hromoslav|KuboF Hromoslav]] ([[Uzanto-Diskuto:KuboF Hromoslav|diskuto]]) 21:24, 13 mar. 2021 (UTC) :::::{{re|KuboF}} Jes, fakte dekomence mi havas neniun obĵeton pri la titolo.--[[Uzanto:Salatonbv|Salatonbv]] ([[Uzanto-Diskuto:Salatonbv|diskuto]]) 16:30, 16 mar. 2021 (UTC) == Wikifunctions logo contest == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> {{Int:Hello}}. Please help to choose a design concept for the logo of the new Wikifunctions wiki. Voting starts today and will be open for 2 weeks. If you would like to participate, then '''[[m:Special:MyLanguage/Abstract Wikipedia/Wikifunctions logo concept/Vote|please learn more and vote now]]''' at Meta-Wiki. {{Int:Feedback-thanks-title}} --[[m:User:Quiddity (WMF)|Quiddity (WMF)]]</div> 01:47, 2 mar. 2021 (UTC) <!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=21087740 --> == Uzi la stilon de la ĉefpaĝo de la franca vikipedio, kiu ankaŭ estas bone uzebla en poŝtelefonoj == [https://fr.wikipedia.org/wiki/Wikip%C3%A9dia:Accueil_principal La franca vikipedio] (kaj ankaŭ multaj aliaj vikipediaj versioj) havas pli modernan stilon kiu ankaŭ bone aspektas en malgrandaj ekranoj kiel poŝtelefonoj. Ni povus adapti la stilon por nia ĉefpaĝo. === por === # {{Por}} Havi tian ĉefpaĝon estus utila, ĉar oni ofte ne povas aŭ volas uzi la apon de vikipedio. La stilo ankaŭ estas utila por aliaj situacioj, ekzemple kiam oni malpligrandigas la fenestron de la retumilo. Ankaŭ la stilo laŭ mi aspektas pli moderna. --[[Uzanto:Stefangrotz|Stefangrotz]] ([[Uzanto-Diskuto:Stefangrotz|diskuto]]) 19:44, 2 mar. 2021 (UTC) # {{Por}} Mi tute ne fakulas pri teknikaj aferoj, sed mi povas atesti ke la franclingva vikipedio estas multe pli agrabla por legi, ol la esperanta. Mi do voĉdonus por modernigo, kaj por la ĉefpaĝo, kaj por ĉiuj paĝoj. --[[Uzanto:Baba79|Baba79]] ([[Uzanto-Diskuto:Baba79|diskuto]]) 13:52, 10 mar. 2021 (UTC) === kontraŭ=== # {{kontraŭ}} === Komentoj === :{{kom}}: Mi pensas ke tiu ĉi dosiero estas la CSS - stilo de la ĉefpaĝo: https://fr.wikipedia.org/wiki/MediaWiki:Mobile.css --[[Uzanto:Stefangrotz|Stefangrotz]] ([[Uzanto-Diskuto:Stefangrotz|diskuto]]) 19:57, 2 mar. 2021 (UTC) :{{komento}} Ĉu eble jam ekzistas proveja versio de la nove proponita ĉefpaĝo? Alie malfacilas imagi, kiel ĝi aspektus. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 13:13, 3 mar. 2021 (UTC) :: :{{por}} Tre bona ideo! Ĉu iu jam scias kiel fari tion? Se ne mi provos lerni kiel fari ĝin. --[[Uzanto:Stefangrotz|Stefangrotz]] ([[Uzanto-Diskuto:Stefangrotz|diskuto]]) 12:40, 4 mar. 2021 (UTC) :{{komento}} Teorie mi subtenus modernigon de la CSS-stilo, ĉu surbaze de la franca Vikipedio, ĉu de alia vikio - ekzemple, al mi plaĉas la ĉefpaĝo de la [[:eu:|eŭska Vikipedio]], kiu ankaŭ havas aranĝstilon freŝan al la okuloj. Tamen endas zorge cerbumi, ĉu tia ŝango rompus iujn ŝablonojn. :Ankaŭ gravas mencii, ke en fr.WP ĉi tiu ŝanĝo aplikeblas ne nur al la ĉefpaĝo sed al ĉiuj paĝoj. Do, via propono eble estus iom pli radikala, ol ŝajnas unuavide. Elkore, [[Uzanto:Audreycious|Aŭdrea]] ([[Uzanto-Diskuto:Audreycious|diskuto]]) 15:01, 3 mar. 2021 (UTC) :{{komento}} Ŝajnas al mi, ke la franca vikpedio eble jam uzas novan version de la aspekto "Vector". Mi malfacile povus testi ĝin, ĉar ĉe mi en la franca vikipedio ial la serĉokesto estas kovrata de kelkaj aliaj butonetoj. Do, mi preferus resti ĉe la klasika versio de "Vector". --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 15:11, 3 mar. 2021 (UTC) :{{komento}} Ŝajnas al mi, ke ĉi tie miksiĝis du proponoj, nome: :* uzo de la nova versio de "Vector", kiel defaŭlto. :* nova aspekto de la ĉefpaĝo laŭ la franca Vikipedio. :La unua afero pri ekuzo de la nova versio de "Vector" estas por mi neutila ĉe mia larĝa ekrano, ĉar tiam dekstre aperus subite sufiĉe multe da malplena spaco, kaj ĉe mi la serĉokesto estus eĉ kovrata de io alia. (tion mi jam vidis en la franca Vikipedio) :La dua afero estas al mi pli malpli egala, ĉar mi malofte vidas la ĉefpaĝon. :Kiu el la proponinto-subtenantoj foje povus krei testan version de la ĉefpaĝo? Mi ne povas testi ion per poŝtelefono, ĉar mi ne vikipediumas per poŝtelefono nek per tabula komputilo. La tieaj ekranoj estas al mi tro malgrandaj. Kaj mi sufiĉe malŝatas uzi virtualan klavaron por la vikipedio. - Antaŭ kelkaj jaroj mi foje vikipediumis iomete per mia tabula komputilo. Sed tio ne tre plaĉis al mi por la malrapida tekniko. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 15:29, 10 mar. 2021 (UTC) == [upcoming deployment] Growth team features == Hello! Sorry to use English. {{Int:please-translate}}. I'm [[User:Trizek (WMF)|Trizek (WMF)]]. I work as a community relations specialist for the Wikimedia Foundation. I'm here to share a message from the [[mw:Growth|Growth team]]. As you may already know, the Growth team's goal is to create features that would help newcomers. Our goal is to help newcomers when they edit for the first time and also to increase the retention of new editors. [[mw:Growth#deploymentstable|Several wikis already have these features]] since a long time now. Working with these wikis, [[mw:NEWTEA|the Growth team found evidence of the efficiency of these new features]]. These features will be available for all new accounts on your Wikipedia '''starting on March 24'''. This way your Wikipedia will offer more options for newcomers to make good first edits and become community members. === How to help? === First, we need help to '''translate the features'''. At the moment, most of the messages newcomers will see on your Wikipedia are in English, some of them have been translated using machine translation. Please help '''[https://translatewiki.net/w/i.php?title=Special:Translate&group=ext-growthexperiments&language=da&filter=&action=translate translate the interface]''' (done on [[mw:translatewiki.net|translatewiki.net]]. It needs a specific account). Also, I need your help for '''the configuration''' of the features. It you are familiar with Phabricator, '''[[phab:T276123|here is the ticket]]''' with all the information we used for the deployment. Please have a look at it. You can suggest changes by replying to this message, or directly on Phabricator. * We are looking for a maintenance template that would match our "Copyedit article" task (fix spelling, grammar and tone), and their associated help page. * We are also looking for an help page that explains to newcomers how to bring existing articles up-to-date. When these blocking points will be addressed, the team will be able to deploy the tools on your wiki, only for experienced users (activation will be possible in your preferences). This way, you will be able to check if everything works fine before we deploy the tools to more wikis. If you wish to, you can create a list of mentors. This will activate the optional Mentorship module. Please [[mw:Growth/Communities/How to introduce yourself as a mentor|format the list following the guidance]]. You need at least one mentor for each 500 new accounts created monthly on your wiki (3 mentors minimum). Are you hesitant to become a mentor? Please check [[mw:Growth/Communities/How to interact with newcomers|the resources we have written]] based on other mentors' experiences. Let me know if you have any question about this deployment. Of course, please move or share this message if needed. {{int:thank-you}} [[Uzanto:Trizek (WMF)|Trizek (WMF)]] ([[Uzanto-Diskuto:Trizek (WMF)|diskuto]]) 12:37, 4 mar. 2021 (UTC) :Hello! :I'm looking for a page that explains how to bring existing articles up-to-date. Do you have one? :Thank you, [[Uzanto:Trizek (WMF)|Trizek (WMF)]] ([[Uzanto-Diskuto:Trizek (WMF)|diskuto]]) 17:31, 10 mar. 2021 (UTC) === You can try the Growth features on Esperanto Wikipedia === The features available right now in your preferences ([[Special:Preferences#mw-prefsection-personal-homepage|here]] and [[Special:Preferences#mw-prefsection-editing|there]]) so that you can try them. ''They are'' not ''yet visible to newcomers''. They include: * [[mw:Growth/Feature summary#Newcomer homepage|'''Newcomer homepage''']]: a new [[Special:Homepage|special page]], the best place for a newcomer to get started. It includes: ** [[mw:Growth/Feature summary#Newcomer tasks|'''Newcomer tasks''']]: a feed of task suggestions that help newcomers learn to edit. Newcomers have been making [[mw:NEWTEA|productive edits]] through this feed! [[mw:Help:Growth/Tools/Suggested edits|Know more about this tool]]. ** [optional] '''Mentorship module''': each newcomers has a direct link to an experienced user (see below). This way, they can ask questions about editing Wikipedia, less the need to find where to ask for assistance. ** '''Impact module''': the user sees how many pages views articles they edit received. Have a look at [[Special:Impact]] for yours! * [[mw:Growth/Feature summary#Help panel|'''Help panel''']]: a platform to provide resources to newcomers while they are editing. If they do some suggested tasks, they are guided step-by-step on the process of editing. * '''[[Special:WelcomeSurvey|Welcome Survey]]''': communities can know why newcomers create an account on Wikipedia. We hope you will like them. :) [[Uzanto:Trizek (WMF)|Trizek (WMF)]] ([[Uzanto-Diskuto:Trizek (WMF)|diskuto]]) 20:04, 10 mar. 2021 (UTC) :This quick message to inform you that the interface is only 6% translated. We still plan to deploy these features starting on March 24. [[Uzanto:Trizek (WMF)|Trizek (WMF)]] ([[Uzanto-Diskuto:Trizek (WMF)|diskuto]]) 19:10, 22 mar. 2021 (UTC) == Mortintoj kaj Naskiĝintoj == Saluton! En [[:Kategorio:Mortintoj en Berlino]], oni povas vidi la indikon: {{Rilataj kategorioj|Naskiĝintoj en Berlino}} Multaj kategorioj "Mortintoj en <LOKO>" havas tian indikon (kaj inverse). Tiujn indikojn amase aldonis iu roboto. Tio estas tute bona. Bedaŭrinde, la roboto estas iom stulta. Ĉar ankaŭ ekzistas pluraj kategorioj kiel ekz-e [[:Kategorio:Mortintoj en aviadilaj akcidentoj en Rusio]], kie oni vidas indikon: {{Rilataj kategorioj|Naskiĝintoj en aviadilaj akcidentoj en Rusio}} Tio estas plene absurda. Kredeble ja neniu iam ajn naskiĝis nek naskiĝos en aviadila akcidento, nek en Rusio, nek aliloke. Kiumaniere oni povas trovi ĉiujn tiujn kategoriojn "Mortintoj en <MORTOKIALO>" kaj forigi la absurdajn komentojn? Sincere, [[Uzanto:Moldur|Moldur]] ([[Uzanto-Diskuto:Moldur|diskuto]]) 08:35, 7 mar. 2021 (UTC) :{{Farita}} - Dankon por la atentigo. Mi forigis la komentojn kaj reĝustigis la roboton. --[[Uzanto:LiMr|LiMr]] ([[Uzanto-Diskuto:LiMr|diskuto]]) 20:57, 9 mar. 2021 (UTC) ::Tre bone, dankon! - [[Uzanto:Moldur|Moldur]] ([[Uzanto-Diskuto:Moldur|diskuto]]) 06:42, 10 mar. 2021 (UTC) == Bv. subteni nian monpeton por Afrika monato 2021 == [[Dosiero:Vikimedia Afrika monato 2021 rubando-eo.svg|512px|center|link=Projekto:Afrika monato 2021]] En Majo okazos plia fojo de la artikol-verka konkurso "[[Projekto:Afrika monato 2021|Afrika monato 2021]]" (sub organizado de [[Uzanto:Radioamatoro|Radioamatoro]] kaj [[Uzanto:KuboF Hromoslav|KuboF Hromoslav]]. Kontraste al la antaŭa jaro, nun ni pli fokusiĝos al atingo de Afrikaj esperantistoj - unuflanke per niaj personaj kontaktoj kaj helpe de aliaj Esperantaj organizoj, kaj duaflanke per pagata reklamo. Nuntempe estas malmultaj Afrikaj Vikimedianoj, eĉ mapli en Esperantujo. Per sia partopreno en Vikimediaj projektoj ili unuflanke provizos specialan vidpunkton, neprovizeblan per alikontinentanoj, kaj aliflanke mem spertiĝos pri diversaj teĥnologioj kaj temoj, kio utilos al ili ankaŭ en aliaj partoj de Vikimedia aŭ Esperanta agado. Venkontoj ricevos valorajn premiojn; speciala kategorio estas planata por Afrikaj nov-vikimedianoj. Por subteni ĉion tion ĉi ni subvencipetis ĉe la Fondaĵo Vikimedio. '''Bonvolu viziti la paĝon de la monpeto, konsulti ĝin, kaj <u>subskribiĝi</u> tute sube ĉe "Endorsements" por subteni nin: [[:meta:Grants:Project/Rapid/UG ELiSo/African month 2021]].''' Amike, kun-organizanto [[Uzanto:KuboF Hromoslav|KuboF Hromoslav]] ([[Uzanto-Diskuto:KuboF Hromoslav|diskuto]]) 20:12, 15 mar. 2021 (UTC) ==František Gellner== The image of [[František Gellner]] in Wikidata was changed and so now the caption in the article does not correspond to it, as it is not his selfportrait anymore. However, I cannot speak Esperanto, so I cannot correct it. --[[Uzanto:Jan.Kamenicek|Jan.Kamenicek]] ([[Uzanto-Diskuto:Jan.Kamenicek|diskuto]]) 22:38, 24 mar. 2021 (UTC) :{{Farite}} --[[Uzanto:Dominik|Dominik]] ([[Uzanto-Diskuto:Dominik|diskuto]]) 03:41, 25 mar. 2021 (UTC) == Universal Code of Conduct – 2021 consultations == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> === Universal Code of Conduct Phase 2 === {{int:please-translate}} The [[:wmf:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct|'''Universal Code of Conduct (UCoC)''']] provides a universal baseline of acceptable behavior for the entire Wikimedia movement and all its projects. The project is currently in Phase 2, outlining clear enforcement pathways. You can read more about the whole project on its [[:m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct|'''project page''']]. ==== Drafting Committee: Call for applications ==== The Wikimedia Foundation is recruiting volunteers to join a committee to draft how to make the code enforceable. Volunteers on the committee will commit between 2 and 6 hours per week from late April through July and again in October and November. It is important that the committee be diverse and inclusive, and have a range of experiences, including both experienced users and newcomers, and those who have received or responded to, as well as those who have been falsely accused of harassment. To apply and learn more about the process, see [[:m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee|Universal Code of Conduct/Drafting committee]]. ==== 2021 community consultations: Notice and call for volunteers / translators ==== From 5 April – 5 May 2021 there will be conversations on many Wikimedia projects about how to enforce the UCoC. We are looking for volunteers to translate key material, as well as to help host consultations on their own languages or projects using suggested [[:m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/2021 consultations/Discussion|key questions]]. If you are interested in volunteering for either of these roles, please [[:m:Talk:Universal Code of Conduct/2021 consultations|contact us]] in whatever language you are most comfortable. To learn more about this work and other conversations taking place, see [[:m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/2021 consultations|Universal Code of Conduct/2021 consultations]]. -- [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] ([[User talk:Xeno (WMF)|talk]]) 21:57, 5 apr. 2021 (UTC) </div> <!-- Message sent by User:MNadzikiewicz (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:MNadzikiewicz_(WMF)/Without_Russian,_Polish_and_translated/3&oldid=21302197 --> == Global bot policy changes == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> {{int:hello}}! I apologize for sending a message in English. {{int:please-translate}}. According to [[:m:Bot_policy/Implementation#Where_it_is_policy|the list]], your wiki project is currently opted in to the [[:m:Bot_policy#Global_bots|global bot policy]]. As such, I want to let you know about some changes that were made after the [[:m:Requests for comment/Refine global bot policy|global RfC]] was closed. *Global bots are now subject to a 2 week discussion, and it'll be publicized via a MassMessage list, available at [[:m:Bot policy/New global bot discussion|Bot policy/New global bot discussion]] on Meta. Please subscribe yourself or your wiki if you are interested in new global bots proposals. *For a bot to be considered for approval, it must demonstrate it is welcomed in multiple projects, and a good way to do that is to have the bot flag on at least 5 wikis for a single task. *The bot operator should make sure to adhere to the wiki's preference as related to the use of the bot flag (i.e., if a wiki doesn't want a bot to use the flag as it edits, that should be followed). Thank you for your time. Best regards,<br /> —'''''<span style="font-family:Candara">[[User:Tks4Fish|<span style="color:black">Thanks for the fish!</span>]] ^{[[User Talk:Tks4Fish|<span style="color:blue">talk</span>]]•[[Special:Contribs/Tks4Fish|contribs]]}</span>''''' 18:48, 6 apr. 2021 (UTC) </div> <!-- Message sent by User:Tks4Fish@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Tks4Fish/temp&oldid=21306363 --> == Line numbering coming soon to all wikis == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> [[File:Technical_Wishes_–_Line_numbering_-_2010_wikitext_editor.png|thumb|Example]] From April 15, you can enable line numbering in some wikitext editors - for now in the template namespace, coming to more namespaces soon. This will make it easier to detect line breaks and to refer to a particular line in discussions. These numbers will be shown if you enable the syntax highlighting feature ([[mw:Special:MyLanguage/Extension:CodeMirror|CodeMirror extension]]), which is supported in the [[mw:Special:MyLanguage/Extension:WikiEditor|2010]] and [[mw:Special:MyLanguage/2017 wikitext editor|2017]] wikitext editors. More information can be found on [[m:WMDE Technical Wishes/Line Numbering|this project page]]. Everyone is invited to test the feature, and to give feedback [[m:talk:WMDE Technical Wishes/Line Numbering|on this talk page]]. </div> -- [[m:User:Johanna Strodt (WMDE)|Johanna Strodt (WMDE)]] 15:08, 12 apr. 2021 (UTC) <!-- Message sent by User:Johanna Strodt (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=WMDE_Technical_Wishes/Technical_Wishes_News_list_all_village_pumps&oldid=21329014 --> == Suggested Values == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> From April 29, it will be possible to suggest values for parameters in templates. Suggested values can be added to [[mw:Special:MyLanguage/Help:TemplateData|TemplateData]] and will then be shown as a drop-down list in [[mw:Special:MyLanguage/Help:VisualEditor/User guide|VisualEditor]]. This allows template users to quickly select an appropriate value. This way, it prevents potential errors and reduces the effort needed to fill the template with values. It will still be possible to fill in values other than the suggested ones. More information, including the supported parameter types and how to create suggested values: [[mw:Help:TemplateData#suggestedvalues|[1]]] [[m:WMDE_Technical_Wishes/Suggested_values_for_template_parameters|[2]]]. Everyone is invited to test the feature, and to give feedback [[m:Talk:WMDE Technical Wishes/Suggested values for template parameters|on this talk page]]. </div> [[m:User:Timur Vorkul (WMDE)|Timur Vorkul (WMDE)]] 14:08, 22 apr. 2021 (UTC) <!-- Message sent by User:Timur Vorkul (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=WMDE_Technical_Wishes/Technical_Wishes_News_list_all_village_pumps&oldid=21361904 --> == Registriĝu kiel interesiĝanto pri Erasmus+ == [[Dosiero:Esperanto kaj Libera Scio - logo eo sen subtitolo.svg|150px|dekstre]] Kiel promesite en la [[:meta:Special:MyLanguage/Esperanto kaj Libera Scio/Annual agendas/2021|Jara plano 2021]], la Estraro de ''Esperanto kaj Libera Scio'' laboras pri partopreno en projekto subvenciata de Erasmus+ de la Eŭropa Komisiono. Antaŭ ol mi povos provizi pliajn detalojn, mi ŝatus inviti vin registriĝi kiel interesiĝanto pri partopreno. Tio estas esprimo de ĝenerala intereso partopreni, vi ne devos partopreni jam sekvan projekton. Kiam laboro pri projekto pliprogresos, ni kontaktos unue ĉiujn interesiĝantojn, kiuj registriĝis. Taskoj de partoprenontoj dependos de konkreta projekto kaj ili estos kominikitaj kun interesiĝantoj antaŭ konfirmo de partopreno. Kutimaj taskoj estas veturo al alia lando por trejnado aŭ alia edukado, kreado de eduka aŭ informa materialo (broŝuro, video ktp), eĉ trejnado de aliaj aktivuloj. Utiligu vian oportunon kaj '''[https://esperanto.wiki/2021/partoprenu-kun-vikimedianoj-en-erasmus#crm-container registriĝu ankoraŭ hodiaŭ]!''' Amike, Prezidanto [[Uzanto:KuboF Hromoslav|KuboF Hromoslav]] ([[Uzanto-Diskuto:KuboF Hromoslav|diskuto]]) 11:31, 4 maj. 2021 (UTC) == Unesko-konkurso por Junio 2021 == [[File:Unesko 2021 rubando.jpg|512px|center]] Paco naskiĝas en mensoj kaj koroj de homoj. UEA kaj ELiSo / VMEO kunigis siajn fortojn por subteni disvastigon de tiuj ĉi valoroj kaj idealoj de Unesko per Esperanto, specife per artikol-redakta konkurso okazanta dum '''Junio 2021''' en la '''Esperanta Vikipedio'''. Ĝian okazigon instigis rekte Unesko, kiu konsideras Vikipedion taŭga maniero por subteni sian mision. Ni montru al Unesko, kiom tio veras! '''Kiel partopreni?''' Legu la regulojn, verku / traduku novajn aŭ plibonigu jamajn artikolojn en la Esperanta Vikipedio pri Unesko kaj listigu viajn artikolojn en la konkursa paĝo. Fine UEA sendos premiojn por 5 venkintoj. '''<big>[[Projekto:Unesko 2021]]</big>''' PS: Se via amiko aŭ kolego interesiĝus, certe invitu lin / ŝin - vi scias, varbado ;-) kunorganizanto [[Uzanto:KuboF Hromoslav|KuboF Hromoslav]] ([[Uzanto-Diskuto:KuboF Hromoslav|diskuto]]) 21:36, 1 jun. 2021 (UTC) == Universal Code of Conduct News – Issue 1 == <div style = "line-height: 1.2"> <span style="font-size:200%;">'''Universal Code of Conduct News'''</span><br> <span style="font-size:120%; color:#404040;">'''Issue 1, June 2021'''</span><span style="font-size:120%; float:right;">[[m:Universal Code of Conduct/Newsletter/1|Read the full newsletter]]</span> ---- Welcome to the first issue of [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct|Universal Code of Conduct News]]! This newsletter will help Wikimedians stay involved with the development of the new code, and will distribute relevant news, research, and upcoming events related to the UCoC. Please note, this is the first issue of UCoC Newsletter which is delivered to all subscribers and projects as an announcement of the initiative. If you want the future issues delivered to your talk page, village pumps, or any specific pages you find appropriate, you need to [[m:Global message delivery/Targets/UCoC Newsletter Subscription|subscribe here]]. You can help us by translating the newsletter issues in your languages to spread the news and create awareness of the new conduct to keep our beloved community safe for all of us. Please [[m:Universal Code of Conduct/Newsletter/Participate|add your name here]] if you want to be informed of the draft issue to translate beforehand. Your participation is valued and appreciated. </div><div style="margin-top:3px; padding:10px 10px 10px 20px; background:#fffff; border:2px solid #808080; border-radius:4px; font-size:100%;"> * '''Affiliate consultations''' – Wikimedia affiliates of all sizes and types were invited to participate in the UCoC affiliate consultation throughout March and April 2021. ([[m:Universal Code of Conduct/Newsletter/1#sec1|continue reading]]) * '''2021 key consultations''' – The Wikimedia Foundation held enforcement key questions consultations in April and May 2021 to request input about UCoC enforcement from the broader Wikimedia community. ([[m:Universal Code of Conduct/Newsletter/1#sec2|continue reading]]) * '''Roundtable discussions''' – The UCoC facilitation team hosted two 90-minute-long public roundtable discussions in May 2021 to discuss UCoC key enforcement questions. More conversations are scheduled. ([[m:Universal Code of Conduct/Newsletter/1#sec3|continue reading]]) * '''Phase 2 drafting committee''' – The drafting committee for the phase 2 of the UCoC started their work on 12 May 2021. Read more about their work. ([[m:Universal Code of Conduct/Newsletter/1#sec4|continue reading]]) * '''Diff blogs''' – The UCoC facilitators wrote several blog posts based on interesting findings and insights from each community during local project consultation that took place in the 1st quarter of 2021. ([[m:Universal Code of Conduct/Newsletter/1#sec5|continue reading]])</div> --[[Uzanto:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Uzanto-Diskuto:MediaWiki message delivery|diskuto]]) 23:05, 11 jun. 2021 (UTC) <!-- Message sent by User:SOyeyele (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:SOyeyele_(WMF)/Announcements/Other_languages&oldid=21578291 --> == Wikimania 2021: Individual Program Submissions == [[File:Wikimania logo with text 2.svg|right|200px]] Dear all, Wikimania 2021 will be [[:wikimania:2021:Save the date and the Core Organizing Team|hosted virtually]] for the first time in the event's 15-year history. Since there is no in-person host, the event is being organized by a diverse group of Wikimedia volunteers that form the [[:wikimania:2021:Organizers|Core Organizing Team]] (COT) for Wikimania 2021. '''Event Program''' - Individuals or a group of individuals can submit their session proposals to be a part of the program. There will be translation support for sessions provided in a number of languages. See more information [[:wikimania:2021:Submissions/Guidelines#Language Accessibility|here]]. Below are some links to guide you through; * [[:wikimania:2021:Submissions|Program Submissions]] * [[:wikimania:2021:Submissions/Guidelines|Session Submission Guidelines]] * [[:wikimania:2021:FAQ|FAQ]] Please note that the deadline for submission is 18th June 2021. '''Announcements'''- To keep up to date with the developments around Wikimania, the COT sends out weekly updates. You can view them in the Announcement section [[:wikimania:2021:Announcements|here]]. '''Office Hour''' - If you are left with questions, the COT will be hosting some office hours (in multiple languages), in multiple time-zones, to answer any programming questions that you might have. Details can be found [[:wikimania:2021:Organizers#Office hours schedule|here.]] Best regards, [[Uzanto:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Uzanto-Diskuto:MediaWiki message delivery|diskuto]]) 04:18, 16 jun. 2021 (UTC) On behalf of Wikimania 2021 Core Organizing Team <!-- Message sent by User:Bodhisattwa@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/VisualEditor/Newsletter/Wikis_with_VE&oldid=21597568 --> == Editing news 2021 #2 == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> <em>[[m:Special:MyLanguage/VisualEditor/Newsletter/2021/June|Read this in another language]] • [[m:VisualEditor/Newsletter|Subscription list for this multilingual newsletter]]</em> [[File:Reply Tool A-B test comment completion.png|alt=Junior contributors comment completion rate across all participating Wikipedias|thumb|296x296px|When newcomers had the Reply tool and tried to post on a talk page, they were more successful at posting a comment. ([https://wikimedia-research.github.io/Reply-tools-analysis-2021/ Source])]] Earlier this year, the Editing team ran a large study of [[mw:Talk pages project/Replying|the Reply Tool]]. The main goal was to find out whether the Reply Tool helped [[mw:Talk pages project/Glossary|newer editors]] communicate on wiki. The second goal was to see whether the comments that newer editors made using the tool needed to be reverted more frequently than comments newer editors made with the existing wikitext page editor. The key results were: * Newer editors who had automatic ("default on") access to the Reply tool were [https://wikimedia-research.github.io/Reply-tools-analysis-2021/ more likely] to post a comment on a talk page. * The comments that newer editors made with the Reply Tool were also [https://wikimedia-research.github.io/Reply-tools-analysis-2021/ less likely] to be reverted than the comments that newer editors made with page editing. These results give the Editing team confidence that the tool is helpful. <strong>Looking ahead</strong> The team is planning to make the Reply tool available to everyone as an opt-out preference in the coming months. This has already happened at the Arabic, Czech, and Hungarian Wikipedias. The next step is to [[phab:T280599|resolve a technical challenge]]. Then, they will deploy the Reply tool first to the [[phab:T267379|Wikipedias that participated in the study]]. After that, they will deploy it, in stages, to the other Wikipedias and all WMF-hosted wikis. You can turn on "{{int:discussiontools-preference-label}}" [[Special:Preferences#mw-prefsection-betafeatures|in Beta Features]] now. After you get the Reply tool, you can change your preferences at any time in [[Special:Preferences#mw-prefsection-editing-discussion]]. –[[User:Whatamidoing (WMF)|Whatamidoing (WMF)]] ([[User talk:Whatamidoing (WMF)|talk]]) </div> 14:13, 24 jun. 2021 (UTC) <!-- Message sent by User:Elitre (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/VisualEditor/Newsletter/Wikis_with_VE&oldid=21624491 --> == Server switch == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> [[:m:Special:MyLanguage/Tech/Server switch 2020|Read this message in another language]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-Tech%2FServer+switch+2020&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}] The [[foundation:|Wikimedia Foundation]] tests the switch between its first and secondary data centers. This will make sure that Wikipedia and the other Wikimedia wikis can stay online even after a disaster. To make sure everything is working, the Wikimedia Technology department needs to do a planned test. This test will show if they can reliably switch from one data centre to the other. It requires many teams to prepare for the test and to be available to fix any unexpected problems. <!-- They will switch all traffic back to the primary data center on '''Tuesday, October 27 2020'''. --> Unfortunately, because of some limitations in [[mw:Manual:What is MediaWiki?|MediaWiki]], all editing must stop while the switch is made. We apologize for this disruption, and we are working to minimize it in the future. '''You will be able to read, but not edit, all wikis for a short period of time.''' *You will not be able to edit for up to an hour on Tuesday, 29 June 2021. The test will start at [https://zonestamp.toolforge.org/1624975200 14:00 UTC] (07:00 PDT, 10:00 EDT, 15:00 WEST/BST, 16:00 CEST, 19:30 IST, 23:00 JST, and in New Zealand at 02:00 NZST on Wednesday 30 June). *If you try to edit or save during these times, you will see an error message. We hope that no edits will be lost during these minutes, but we can't guarantee it. If you see the error message, then please wait until everything is back to normal. Then you should be able to save your edit. But, we recommend that you make a copy of your changes first, just in case. ''Other effects'': *Background jobs will be slower and some may be dropped. Red links might not be updated as quickly as normal. If you create an article that is already linked somewhere else, the link will stay red longer than usual. Some long-running scripts will have to be stopped. *There will be code freezes for the week of June 28. Non-essential code deployments will not happen. This project may be postponed if necessary. You can [[wikitech:Switch_Datacenter#Schedule_for_2021_switch|read the schedule at wikitech.wikimedia.org]]. Any changes will be announced in the schedule. There will be more notifications about this. A banner will be displayed on all wikis 30 minutes before this operation happens. '''Please share this information with your community.'''</div></div> [[user:SGrabarczuk (WMF)|SGrabarczuk (WMF)]] 01:19, 27 jun. 2021 (UTC) <!-- Message sent by User:SGrabarczuk (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=21463754 --> == 2021 Board of Trustees election == The [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2021|2021 Board of Trustees election]] opens 4 August 2021. Candidates from the community were asked to submit their candidacy. After a three week long call for candidates, there are [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2021/Candidates#Candidate Table|20 candidates for the 2021 election]]. The Wikimedia movement has the opportunity to vote for the selection of community-and-affiliate trustees. The Board is expected to select the four most voted candidates to serve as trustees. Voting closes 17 August 2021. The [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Board of Trustees|Wikimedia Foundation Board of Trustees]] oversees the Wikimedia Foundation's operations. The Board wants to improve their competences and diversity as a team. They have shared the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2021/Candidates#Skills|areas of expertise]] that they are currently missing and hope to cover with new trustees. How can you get involved? * [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2021/Candidates#Candidate%20Table|Learn more about candidates]]. * [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2021#Campaign%20Activities|Organize campaign activities]]. * [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2021/Voting|Vote]]. Read the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2021/2021-07-02/2021 Confirmed Candidates|full announcement]]. Best, On behalf of the Elections Committee [[Uzanto:MNadzikiewicz (WMF)|MNadzikiewicz (WMF)]] ([[Uzanto-Diskuto:MNadzikiewicz (WMF)|diskuto]]) 10:45, 3 jul. 2021 (UTC) == Kontribuu al festa video pri 300 000 artikoloj de la Esperanta Vikipedio! == En la Esperanta Vikipedio ni baldaŭ atingos 300 000 artikolojn. En la organizo [[Esperanto kaj Libera Scio]] (ELiSo) ni volas festi tiun ĉi kilometroŝtonon per serio de videoj en kiuj legantoj, redaktantoj kaj aliaj salutas, bondeziras kaj dankas al Vikipediistoj. Sendu vian filmeton '''ĝis la 22a de Julio 2021, 12:00 UTK'''. Pliaj informoj ''kaj la formularo por sendi'' estas en la '''[https://esperanto.wiki/2021/kontribuu-al-festa-video-pri-300-000-artikoloj-de-la-esperanta-vikipedio artikolo en retejo de ELiSo]'''. --[[Uzanto:KuboF Hromoslav|KuboF Hromoslav]] ([[Uzanto-Diskuto:KuboF Hromoslav|diskuto]]) 17:29, 16 jul. 2021 (UTC) :Do, KuboF Hromoslav, kio okazus, se vi komencus kontribui. Komencu ne fanfaroni per fremda plumaro. :-) [[Uzanto:Petr Tomasovsky|Petr Tomasovsky]] ([[Uzanto-Diskuto:Petr Tomasovsky|diskuto]]) 18:11, 16 jul. 2021 (UTC) :: Heh, mi kontribuas precipe per organiza laboro, lastatempe videblaj estas precipe la konkursoj. Kaj ja, per tiu(j) video(j) mi aparte donas ŝancon al vervaj kontribuantoj prezenti sian vizaĝon fronte al tiu atingo ;-) --[[Uzanto:KuboF Hromoslav|KuboF Hromoslav]] ([[Uzanto-Diskuto:KuboF Hromoslav|diskuto]]) 19:14, 12 aŭg. 2021 (UTC) == Read-only tomorrow == {{int:hello}}! A maintenance operation will be performed tomorrow, '''Tuesday 10th August, at 05:00 UTC'''. It will impact 17 wikis, and is supposed to last a few minutes. During this time, saving edits will not be possible. For more details about the operation, please check on [[phab:T287449|Phabricator]]. A banner will be displayed 30 minutes before the operation. Please help making your community aware of this. {{int:Feedback-thanks-title}} [[user:SGrabarczuk (WMF)|SGrabarczuk (WMF)]] 02:02, 9 aŭg. 2021 (UTC) <!-- Message sent by User:SGrabarczuk (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:SGrabarczuk_(WMF)/sandbox/MM/Varia&oldid=21856624 --> :'''En Esperanto:''' ''Morgaŭ matene, marde la {{daton|10|8}}, okazos laboro por teknika subteno de pluraj vikipedioj. Dum kelkaj minutoj la vikipedioj estos nur-legeblaj; ne eblos konservi redaktatan laboron.'' - [[Uzanto:Moldur|Moldur]] ([[Uzanto-Diskuto:Moldur|diskuto]]) 06:54, 9 aŭg. 2021 (UTC) == Lastaj 5 horoj por senpage aliĝi al Vikimanio 2021 == Rememorigo, ke aliĝado al Vikimanio 2021 finiĝas tre, tre baldaŭ - '''hodiaŭ, la 12-an de Aŭgusto 23:59 UTK'''. '''<big>Aliĝu senpage ĉe https://www.eventbrite.com/e/wikimania-2021-tickets-161884957265</big>''' Vikimanio estas la ĉefa Vikimedia jara renkontiĝo, ĉi-jare en virtuala formo. Mi ofte komparas ĝin kun Universala Kongreso de Esperanto, sed kun pli granda fokuso al lernado. Tamen, kultura kaj socia programoj estas kutime vere fortaj. Pliaj informoj kaj programo de Vikimanio estas ĉe [[:wikimania:Wikimania/eo]]. --[[Uzanto:KuboF Hromoslav|KuboF Hromoslav]] ([[Uzanto-Diskuto:KuboF Hromoslav|diskuto]]) 18:51, 12 aŭg. 2021 (UTC) == Subvencio petita por konkurso Amerika monato 2021. Bv. subteni! == Saluton karaj! Por Oktobro 2021 estas planata artikol-verka konkurso Amerika monato. Krom kutima konkursado inter kontribuantoj ni ĉi-foje ankaŭ provos atentigi organizantojn de Esperantaj renkontiĝoj pri ebloj de Vikivojaĝo, cele ke ili mem uzadu Vikivojaĝon por siaj sekvaj renkontiĝoj. Por provizi premiojn por venkintoj ni petis subvencion de la Fondaĵo Vikimedio. Bonvolu rigardi ĝin kaj, se vi ŝatas kaj subtenas, skribu vian koncizan subtenan mesaĝon tute sube en la sekcio "Endorsements" (vi povas ankaŭ en Esperanto). Subteno de komunumo estas unu el kriterioj por akcepti subvenci-peton. <big>'''[[:meta:Grants:Project/Rapid/UG_ELiSo/American_month_2021#Endorsements|Bv. subteni la subvenci-peton.]]'''</big> Amike, [[Uzanto:KuboF Hromoslav|KuboF Hromoslav]] ([[Uzanto-Diskuto:KuboF Hromoslav|diskuto]]) 13:39, 16 aŭg. 2021 (UTC) == Vikipedia komunumo povus mastrumi siajn projektojn per OpenProject de ELiSo == En [[Esperanto kaj Libera Scio]] ni ekuzas kaj testas novan projektan mastrumilon ''OpenProject''. Ĝi helpas al ni havi superrigardon pri taskoj ene de projektoj kaj ebligas al vi, komunumanoj / membroj / subtenantoj, vidi kiuj laboroj bone progresas kaj kiuj aprezus ioman helpon. Ni pripensas ebligi uzadon de OpenProject ankaŭ al komunumoj, kiuj volus uzi ĝin por mastrumi siajn projektojn. Kiel ekzemplo estis jam proponita ĝia uzo por helpi maturigi la Esperantan Vikiversitaton, aŭ finfunkciigi la Esperantan Vikivojaĝon. La kriterioj ne estas firme starigitaj nuntempe, ĉar ĝi daŭre estas en testa fazo. Se vi havas proponon pri projekto, kontaktu min. Specifajn dankojn meritas Mathieu Stumpf kiu instalis ĝin por ni, kaj Matthieu Desplantes kiu provizis bezonatan teĥnikan helpon! Dankon, Mat(t)hieu-j! Ankaŭ dankon al Kryštof Klestil, kiu trovis la ilon kaj proponis ĝin por testado! Vidu: * [https://iloj.esperanto.wiki/openproject/ Konsultu (kaj eventuale registriĝu) ĉe OpenProject de ELiSo] * https://esperanto.wiki/2021/projekta-mastrumado-plibonigita-danke-al-openproject-nuntempe-testata-en-eliso multklariga artikolo en la retejo de ELiSo] Fine, se vi spertas pri OpenProject aŭ alia progresa projekto-mastrumilo (ekz. distingas inter “epic” kaj “user story”) aŭ pri agila / hibrida projekta mastrumado kaj pretas konsili al ni, certe kontaktu min! Kune ni faros nian projekto-mastrumadon pli profesi-nivela kaj sekve efikon de nia agado pli granda! --[[Uzanto:KuboF Hromoslav|KuboF Hromoslav]] ([[Uzanto-Diskuto:KuboF Hromoslav|diskuto]]) 16:53, 17 aŭg. 2021 (UTC) == Universal Code of Conduct - Enforcement draft guideline reviews == The [[:meta:Universal_Code_of_Conduct/Drafting_committee#Phase_2|Universal Code of Conduct Phase 2 drafting committee]] would like comments about the [[:meta:Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_draft_guidelines_review|enforcement draft guidelines]] for the [[:meta:Universal_Code_of_Conduct|Universal Code of Conduct]] (UCoC). This review period is planned for 17 August 2021 through 17 October 2021. These guidelines are not final but you can help move the progress forward. The committee will revise the guidelines based upon community input. Comments can be shared in any language on the [[:meta:Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_draft_guidelines_review|draft review talk page]] and [[:meta:Universal_Code_of_Conduct/Discussions|multiple other venues]]. Community members are encouraged to organize conversations in their communities. There are planned live discussions about the UCoC enforcement draft guidelines: [[:Wikimania:2021:Submissions/Universal_Code_of_Conduct_Roundtable|Wikimania 2021 session]] - 16 August @ 11:00 UTC - 11:45 UTC [[:meta:Universal_Code_of_Conduct/2021_consultations/Roundtable_discussions#Conversation_hours|Conversation hours]] - 24 August, 31 August, 7 September @ 03:00 UTC & 14:00 UTC [[:meta:Universal_Code_of_Conduct/2021_consultations/Roundtable_discussions|Roundtable calls]] - 18 September @ 03:00 UTC & 15:00 UTC Summaries of discussions will be posted every two weeks [[:meta:Universal_Code_of_Conduct/Drafting_committee/Digests|here]]. Please let me know if you have any questions. Best, [[Uzanto:Zuz (WMF)|Zuz (WMF)]] ([[Uzanto-Diskuto:Zuz (WMF)|diskuto]]) 12:21, 23 aŭg. 2021 (UTC) == 2021 Voting Opens == Voting for the [[:meta:Wikimedia_Foundation_elections/2021/Voting|2021 Board of Trustees election]] is now open. Candidates from the community were asked to submit their candidacy. After a three week long Call for Candidates, there are [[:meta:Wikimedia_Foundation_elections/2021/Candidates#Candidate_Table|19 candidates for the 2021 election]]. The Wikimedia movement has the opportunity to vote for the selection of community-and-affiliate trustees. By voting, you will help to identify those people who have the qualities to best serve the needs of the movement for the next several years. The Board is expected to select the four most voted candidates to serve as trustees. Voting closes 31 August 2021. The [[:meta:Wikimedia_Foundation_Board_of_Trustees|Wikimedia Foundation Board of Trustees]] oversees the Wikimedia Foundation's operations. The Board wants to improve their competences and diversity as a team. They have shared the [[:meta:Wikimedia_Foundation_elections/2021/Candidates#Skills|areas of expertise]] that they are currently missing and hope to cover with new trustees. [[:meta:Wikimedia_Foundation_elections/2021/Candidates#Candidate_Table|Learn more about candidates]]. [[:meta:File:Wikimedia_Foundation_Board_of_Trustees.webm|Learn about the Board of Trustees]]. [[:meta:Wikimedia_Foundation_elections/2021/Voting|Vote]]. Read the [[:meta:Wikimedia_Foundation_elections/2021/2021-08-18/2021_Voting_Opens|full announcement]]. Best, [[Uzanto:Zuz (WMF)|Zuz (WMF)]] ([[Uzanto-Diskuto:Zuz (WMF)|diskuto]]) 12:42, 23 aŭg. 2021 (UTC) == Have you voted? == Hi all, There are 59 eligible voters in Esperanto Wikipedia. But only one person has voted so far in the ongoing [[:meta:Wikimedia Foundation elections/2021|Wikimedia Board of Trustees elections]] The Wikimedia Foundation Board of Trustees election is still ongoing. Votes will be accepted until 23:59 31 August 2021 (UTC). [https://www.youtube.com/watch?v=6wgyP3fNI4M 2021 Wikimedia Board election video]:Please watch and share this widely so we can motivate more participation from all eligible voters! Please visit [[:meta:Wikimedia Foundation Board Elections 2021|here]] to cast your vote. You can also read more about the candidates [[:meta:Wikimedia Foundation elections/2021/Candidates|here]] Best, [[Uzanto:Zuz (WMF)|Zuz (WMF)]] ([[Uzanto-Diskuto:Zuz (WMF)|diskuto]]) 10:01, 26 aŭg. 2021 (UTC) == Rekono de Esperanto kaj Libera Scio estas paŭzigita por nedifinita tempo == Laŭ la [[:meta:Special:MyLanguage/Esperanto kaj Libera Scio/Annual agendas/2021|Jara plano 2021]] de [[Esperanto kaj Libera Scio]] (ELiSo / VMEO) ni laboras por esti rekonitaj kiel [[:meta:Wikimedia thematic organizations/eo|Vikimedia Tema organizo]] (TemOrg) (ĝis nun ni estas [[:meta:Wikimedia user groups/eo|Vikimedia Uzanto-Grupo]] (VUG), do statuso kun malpli altaj rajtoj kaj respondecoj). Finaj dokumentoj bezonataj por la rekono estis al [[:meta:Affiliations Committee/eo|Komitato pri aligitaj organizoj]] (AffCom) provizitaj fine de Novembro 2020. Ĉar [[:meta:Wikimedia thematic organizations/Requirements/eo|kutima tempo por aprobo estas 4-6 monatoj]], ni devintus esti rekonitaj kiel TemOrg ĉ. Aprilo-Junio 2021. AffCom dum la tuta tempo prezentis eĉ ne unu problemon pri nia rekono. Post paso de la kutime bezonata tempo (kaj iom aldona tempo, se hazarde AffCom simple havus superŝuton de laboro aŭ simile) mi (kiel respondeculo pri la rekono flanke de ELiSo) kontaktis AffCom-n pri la progreso. Bedaŭrinde, AffCom informis min, ke nia rekono kiel TemOrg estis paŭzita. Unue prezentita kialo de AffCom estis falsa (aŭ almenaŭ ege misgvida), kaj la dua prezentita kialo estas ke mi estas samtempe laboranta pri rekono flanke de ELiSo kaj ankaŭ estas envolvita en aktiva konflikto pri la Uzanto-Grupo [[Vikimedio Slovakio|Vikimedianoj de Slovakio]] (kie mi helpas al solvo de longtempa problemo pri ilia rompado de sia Statuto kaj la [[:meta:Wikimedia Foundation Guiding Principles/eo|gvidaj principoj de la Fondaĵo Vikimedio]] (kies obeado estas [[:meta:Special:MyLanguage/Wikimedia user groups/Agreement and code of conduct|postulo por esti rekonita kiel Uzanto-Grupo kaj kies malobeado povas rezulti en malrekono]]). Pluraj (ne ĉiujn) publike konatajn rompoj de Statuto kaj aliaj interkonsentoj fare de VMSVK vi povas legi en [[:meta:Wikimedians of Slovakia/history|ĝia historio en Meta]]. Plena mesaĝo kun multaj (eble eĉ troaj) detaloj estas en [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-eo@lists.wikimedia.org/thread/CI3EGCO5GY5JO6PFPUAIFQ7U7OIPKYLX/ mia retpoŝta mesaĝo]. La funkciuloj de ELiSo laboras por solvi la problemojn. Sed realisme ni povas antaŭvidi kelkajn monatojn por tio (mi ĝojus se tio estus pli frue). Prezidanto de ELiSo, [[Uzanto:KuboF Hromoslav|KuboF Hromoslav]] ([[Uzanto-Diskuto:KuboF Hromoslav|diskuto]]) 10:41, 30 aŭg. 2021 (UTC) == The 2022 Community Wishlist Survey will happen in January == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> Hello everyone, We hope all of you are as well and safe as possible during these trying times! We wanted to share some news about a change to the Community Wishlist Survey 2022. We would like to hear your opinions as well. Summary: <div style="font-style:italic;"> We will be running the [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey|Community Wishlist Survey]] 2022 in January 2022. We need more time to work on the 2021 wishes. We also need time to prepare some changes to the Wishlist 2022. In the meantime, you can use a [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey/Sandbox|dedicated sandbox to leave early ideas for the 2022 wishes]]. </div> === Proposing and wish-fulfillment will happen during the same year === In the past, the [[m:Special:MyLanguage/Community Tech|Community Tech]] team has run the Community Wishlist Survey for the following year in November of the prior year. For example, we ran the [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2021|Wishlist for 2021]] in November 2020. That worked well a few years ago. At that time, we used to start working on the Wishlist soon after the results of the voting were published. However, in 2021, there was a delay between the voting and the time when we could start working on the new wishes. Until July 2021, we were working on wishes from the [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2020|Wishlist for 2020]]. We hope having the Wishlist 2022 in January 2022 will be more intuitive. This will also give us time to fulfill more wishes from the 2021 Wishlist. === Encouraging wider participation from historically excluded communities === We are thinking how to make the Wishlist easier to participate in. We want to support more translations, and encourage under-resourced communities to be more active. We would like to have some time to make these changes. === A new space to talk to us about priorities and wishes not granted yet === We will have gone 365 days without a Wishlist. We encourage you to approach us. We hope to hear from you in the [[m:Special:MyLanguage/Talk:Community Wishlist Survey|talk page]], but we also hope to see you at our bi-monthly Talk to Us meetings! These will be hosted at two different times friendly to time zones around the globe. We will begin our first meeting '''September 15th at 23:00 UTC'''. More details about the agenda and format coming soon! === Brainstorm and draft proposals before the proposal phase === If you have early ideas for wishes, you can use the [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey/Sandbox|new Community Wishlist Survey sandbox]]. This way, you will not forget about these before January 2022. You will be able to come back and refine your ideas. Remember, edits in the sandbox don't count as wishes! === Feedback === * What should we do to improve the Wishlist pages? * How would you like to use our new [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey/Sandbox|sandbox?]] * What, if any, risks do you foresee in our decision to change the date of the Wishlist 2022? * What will help more people participate in the Wishlist 2022? Answer on the [[m:Special:MyLanguage/Talk:Community Wishlist Survey|talk page]] (in any language you prefer) or at our Talk to Us meetings. </div> [[user:SGrabarczuk (WMF)|SGrabarczuk (WMF)]] ([[user talk:SGrabarczuk (WMF)|talk]]) 00:23, 7 sep. 2021 (UTC) <!-- Message sent by User:SGrabarczuk (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=21980442 --> == 2021 Wikimedia Board of Trustees Election Result == Thank you to everyone who participated in the 2021 Board election. The Elections Committee has reviewed the votes of the 2021 Wikimedia Foundation Board of Trustees election, organized to select four new trustees. A record 6,873 people from across 214 projects cast their valid votes. The following four candidates received the most support: *Rosie Stephenson-Goodknight *Victoria Doronina *Dariusz Jemielniak *Lorenzo Losa While these candidates have been ranked through the community vote, they are not yet appointed to the Board of Trustees. They still need to pass a successful background check and meet the qualifications outlined in the Bylaws. The Board has set a tentative date to appoint new trustees at the end of this month. Read the full announcement [[:meta:Wikimedia_Foundation_elections/2021/2021-09-07/2021_Election_Results|here]]. Best, [[Uzanto:Zuz (WMF)|Zuz (WMF)]] ([[Uzanto-Diskuto:Zuz (WMF)|diskuto]]) 10:26, 8 sep. 2021 (UTC) == Havendaj artikoloj == Saluton, Esperanta Vikipedio gajnis du grandajn sukcesojn en tuta vikipedia mondo laŭ havendaj artikoloj: * En aŭgusto Esperanta Vikipedio havis la plej grandan kreskorangon. * Nun Esperanta Vikipedio ŝovis el 16-a rango al 15-a rango. Vidu [[Vikipedio:Listo de havendaj artikoloj]] kaj [https://meta.wikimedia.org/wiki/List_of_Wikipedias_by_sample_of_articles List of Wikipedias by sample of articles] Grandegan dankon al ĉiuj! Ni daŭrigu kunlabori por teni tiun rangon. Denove, grandegan dankon aparte al {{u|Kani}}! --[[Uzanto:LiMr|LiMr]] ([[Uzanto-Diskuto:LiMr|diskuto]]) 15:50, 10 sep. 2021 (UTC) :Dankon. Kaj tio utilu por ke aliaj helpu tiukadre. Ĉefe en la malmultaj artikoloj de la plej malalta kategorio, aŭ almenaŭ en tiuj de la meza.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 17:02, 10 sep. 2021 (UTC) == Call for Candidates for the Movement Charter Drafting Committee ending 14 September 2021 == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content"/>Movement Strategy announces [[:m:Special:MyLanguage/Movement_Charter/Drafting_Committee|the Call for Candidates for the Movement Charter Drafting Committee]]. The Call opens August 2, 2021 and closes September 14, 2021. The Committee is expected to represent [[:m:Special:MyLanguage/Movement_Charter/Drafting_Committee/Diversity_and_Expertise_Matrices|diversity in the Movement]]. Diversity includes gender, language, geography, and experience. This comprises participation in projects, affiliates, and the Wikimedia Foundation. English fluency is not required to become a member. If needed, translation and interpretation support is provided. Members will receive an allowance to offset participation costs. It is US$100 every two months. We are looking for people who have some of the following [[:m:Special:MyLanguage/Movement_Charter/Drafting_Committee#Role_Requirements|skills]]: * Know how to write collaboratively. (demonstrated experience is a plus) * Are ready to find compromises. * Focus on inclusion and diversity. * Have knowledge of community consultations. * Have intercultural communication experience. * Have governance or organization experience in non-profits or communities. * Have experience negotiating with different parties. The Committee is expected to start with 15 people. If there are 20 or more candidates, a mixed election and selection process will happen. If there are 19 or fewer candidates, then the process of selection without election takes place. Will you help move Wikimedia forward in this important role? Submit your candidacy [[:m:Special:MyLanguage/Movement_Charter/Drafting_Committee#Candidate_Statements|here]]. Please contact strategy2030[[File:At sign.svg|16x16px|link=|(_AT_)]]wikimedia.org with questions.<section end="announcement-content"/> </div> [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] 17:01, 10 sep. 2021 (UTC) <!-- Message sent by User:Xeno (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Xeno_(WMF)/Delivery/Wikipedia&oldid=22002240 --> == Server switch == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> [[:m:Special:MyLanguage/Tech/Server switch|Read this message in another language]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-Tech%2FServer+switch&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}] The [[foundation:|Wikimedia Foundation]] tests the switch between its first and secondary data centers. This will make sure that Wikipedia and the other Wikimedia wikis can stay online even after a disaster. To make sure everything is working, the Wikimedia Technology department needs to do a planned test. This test will show if they can reliably switch from one data centre to the other. It requires many teams to prepare for the test and to be available to fix any unexpected problems. They will switch all traffic back to the primary data center on '''Tuesday, 14 September 2021'''. Unfortunately, because of some limitations in [[mw:Manual:What is MediaWiki?|MediaWiki]], all editing must stop while the switch is made. We apologize for this disruption, and we are working to minimize it in the future. '''You will be able to read, but not edit, all wikis for a short period of time.''' *You will not be able to edit for up to an hour on Tuesday, 14 September 2021. The test will start at [https://zonestamp.toolforge.org/1631628049 14:00 UTC] (07:00 PDT, 10:00 EDT, 15:00 WEST/BST, 16:00 CEST, 19:30 IST, 23:00 JST, and in New Zealand at 02:00 NZST on Wednesday, 15 September). *If you try to edit or save during these times, you will see an error message. We hope that no edits will be lost during these minutes, but we can't guarantee it. If you see the error message, then please wait until everything is back to normal. Then you should be able to save your edit. But, we recommend that you make a copy of your changes first, just in case. ''Other effects'': *Background jobs will be slower and some may be dropped. Red links might not be updated as quickly as normal. If you create an article that is already linked somewhere else, the link will stay red longer than usual. Some long-running scripts will have to be stopped. * We expect the code deployments to happen as any other week. However, some case-by-case code freezes could punctually happen if the operation require them afterwards. This project may be postponed if necessary. You can [[wikitech:Switch_Datacenter|read the schedule at wikitech.wikimedia.org]]. Any changes will be announced in the schedule. There will be more notifications about this. A banner will be displayed on all wikis 30 minutes before this operation happens. '''Please share this information with your community.'''</div></div> [[user:SGrabarczuk (WMF)|SGrabarczuk (WMF)]] ([[user talk:SGrabarczuk (WMF)|<span class="signature-talk">{{int:Talkpagelinktext}}</span>]]) 00:45, 11 sep. 2021 (UTC) <!-- Message sent by User:SGrabarczuk (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=21980442 --> == Talk to the Community Tech == [[File:Magic Wand Icon 229981 Color Flipped.svg|{{dir|{{pagelang}}|left|right}}|frameless|50px]] [[:m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey/Updates/2021-09 Talk to Us|Read this message in another language]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-Community_Wishlist_Survey/Updates/2021-09_Talk_to_Us&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}] Hello! As we have [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey/Updates|recently announced]], we, the team working on the [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey|Community Wishlist Survey]], would like to invite you to an online meeting with us. It will take place on [https://www.timeanddate.com/worldclock/fixedtime.html?iso=20210915T2300 '''September 15th, 23:00 UTC'''] on Zoom, and will last an hour. [https://wikimedia.zoom.us/j/89828615390 '''Click here to join''']. '''Agenda''' * [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2021/Status report 1#Prioritization Process|How we prioritize the wishes to be granted]] * [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey/Updates|Why we decided to change the date]] from November 2021 to January 2022 * Update on the [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2021/Warn when linking to disambiguation pages|disambiguation]] and the [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2021/Real Time Preview for Wikitext|real-time preview]] wishes * Questions and answers '''Format''' The meeting will not be recorded or streamed. Notes without attribution will be taken and published on Meta-Wiki. The presentation (first three points in the agenda) will be given in English. We can answer questions asked in English, French, Polish, and Spanish. If you would like to ask questions in advance, add them [[m:Talk:Community Wishlist Survey|on the Community Wishlist Survey talk page]] or send to sgrabarczuk@wikimedia.org. [[m:Special:MyLanguage/User:NRodriguez (WMF)|Natalia Rodriguez]] (the [[m:Special:MyLanguage/Community Tech|Community Tech]] manager) will be hosting this meeting. '''Invitation link''' * [https://wikimedia.zoom.us/j/89828615390 Join online] * Meeting ID: 898 2861 5390 * One tap mobile ** +16465588656,,89828615390# US (New York) ** +16699006833,,89828615390# US (San Jose) * [https://wikimedia.zoom.us/u/kctR45AI8o Dial by your location] See you! [[User:SGrabarczuk (WMF)|SGrabarczuk (WMF)]] ([[User talk:SGrabarczuk (WMF)|<span class="signature-talk">{{int:Talkpagelinktext}}</span>]]) 03:03, 11 sep. 2021 (UTC) <!-- Message sent by User:SGrabarczuk (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=21980442 --> == Movement Charter Drafting Committee - Community Elections to take place October 11 - 24 == This is a short message with an update from the Movement Charter process. The call for candidates for the Drafting Committee closed September 14, and we got a diverse range of candidates. The committee will consist of 15 members, and those will be (s)elected via three different ways. The 15 member committee will be selected with a [[m:Special:MyLanguage/Movement Charter/Drafting Committee/Set Up Process|3-step process]]: *Election process for project communities to elect 7 members of the committee. *Selection process for affiliates to select 6 members of the committee. *Wikimedia Foundation process to appoint 2 members of the committee. The community elections will take place between October 11 and October 24. The other process will take place in parallel, so that all processes will be concluded by November 1. We are very happy about the wide range of diverse Wikimedians that are running for the election and selection processes for the drafting committee of the Movement Charter! As the number of candidates is quite large and thus informing yourself about them might be a bit more complicated, we want to try something different this time: We want to organize a so-called “Voting Advice Application'' (or “Election Compass'') with statements related to the Movement Charter. All candidates can propose their statements [[:m:Special:Movement Charter/Drafting Committee/Election Compass Statements|here]]. For the full context of the Movement Charter, its role, as well the process for its creation, please [[:m:Special:MyLanguage/Movement Charter|have a look at Meta]]. You can also contact us at any time on Telegram or via email (wikimedia2030@wikimedia.org). Best, [[Uzanto:Zuz (WMF)|Zuz (WMF)]] ([[Uzanto-Diskuto:Zuz (WMF)|diskuto]]) 10:50, 21 sep. 2021 (UTC) == Select You the question statements for candidates of Drafting Committee Movement Charter == Into 2021-10-04 11:59:59 UTC you can select [[:m:Movement Charter/Drafting Committee/Election Compass Statements|question statements]] for the [[:m:Special:MyLanguage/Movement Charter/Drafting Committee/Candidates|candidates]] of [[:m:Special:MyLanguage/Movement Charter/Drafting Committee|Drafting Committee]] [[:m:Special:MyLanguage/Movement_Charter|Movement Charter]]. ✍️ [[Uzanto:Dušan Kreheľ|Dušan Kreheľ]] ([[Uzanto-Diskuto:Dušan Kreheľ|diskuto]]) 22:15, 29 sep. 2021 (UTC) == Universal Code of Conduct Draft Enforcement Guidelines review still needs your ideas and opinions == Hello everyone, This is just a reminder that the [[:meta:Universal Code of Conduct/Enforcement draft guidelines review|Universal Code of Conduct Draft Enforcement Guidelines]] are open for review and comment. The Drafting Committee will start working on revisions and improvement in less than two weeks (October 17), so it is important that you give them your ideas and opinions soon! There is now a short, simple version of the Draft Guidelines [[:meta:Universal Code of Conduct/Enforcement draft guidelines review/Abstract|here]] to make your review easier. If possible, also help translate the short version into more languages! We will also hold [[:meta:Universal Code of Conduct/2021 consultations/Roundtable discussions|one last conversation hour]] on October 15, 2021 03:00 and 14:00 UTC. On behalf of the Drafting Committee, much thanks to everyone who has given ideas so far. We hope to hear from more of you - the Guidelines will be much stronger if more opinions are included. Best, [[Uzanto:Zuz (WMF)|Zuz (WMF)]] ([[Uzanto-Diskuto:Zuz (WMF)|diskuto]]) 11:21, 6 okt. 2021 (UTC) == Voting for the election for the members for the Movement Charter drafting committee is now open == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content"/> :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Movement Charter/Drafting Committee/MCDC Voter Email short 12-10-2021|{{int:otherlanguages}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Movement Charter/Drafting Committee/MCDC Voter Email short 12-10-2021}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]'' Voting for the election for the members for the Movement Charter drafting committee is now open. In total, 70 Wikimedians from around the world are running for 7 seats in these elections. '''Voting is open from October 12 to October 24, 2021.''' The committee will consist of 15 members in total: The online communities vote for 7 members, 6 members will be selected by the Wikimedia affiliates through a parallel process, and 2 members will be appointed by the Wikimedia Foundation. The plan is to assemble the committee by November 1, 2021. Learn about each candidate to inform your vote in the language that you prefer: <https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Movement_Charter/Drafting_Committee/Candidates> Learn about the Drafting Committee: <https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Movement_Charter/Drafting_Committee> We are piloting a voting advice application for this election. Click yourself through the tool and you will see which candidate is closest to you! Check at <https://mcdc-election-compass.toolforge.org/> Read the full announcement: <https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Movement_Charter/Drafting_Committee/Elections> '''Go vote at SecurePoll on:''' <https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Movement_Charter/Drafting_Committee/Elections> Best, Movement Strategy & Governance Team, Wikimedia Foundation <section end="announcement-content"/> </div> [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] 02:25, 14 okt. 2021 (UTC) <!-- Message sent by User:Xeno (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Xeno_(WMF)/Delivery/Wikipedia&oldid=22185710 --> == Universal Code of Conduct News – Issue 4 == <section begin="ucoc-newsletter"/> <div style = "line-height: 1.2"> <span style="font-size:200%;">''' Universal Code of Conduct News'''</span><br> <span style="font-size:120%; color:#404040;">''' Issue 4, October 2021'''</span><span style="font-size:120%; float:right;">[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Newsletter/4|''' Read the full newsletter''']]</span> ---- Welcome to the fourth issue of Universal Code of Conduct News! This newsletter will help Wikimedians stay involved with the development of the new code and will distribute relevant news, research, and upcoming events related to the UCoC. If you haven’t already, please remember to subscribe [[:m:Special:MyLanguage/Global message delivery/Targets/UCoC Newsletter Subscription|here]] if you would like to be notified about future editions of the newsletter, and also leave your username [[:m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Newsletter/Participate|here]] if you’d like to be contacted to help with translations in the future. </div><div style="margin-top:3px; padding:10px 10px 10px 20px; background:#fffff; border:2px solid #808080; border-radius:4px; font-size:100%;"> *'''Enforcement Draft Guidelines Review Wrap-up''' - The Universal Code of Conduct Enforcement Draft Guidelines Review will come to a close on 17 October 2021, after more than two months of extensive consultations. ([[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Newsletter/4#Enforcement Draft Guidelines Review Wrap-up|continue reading]]) *'''Roundtable Discussions and Conversation Hours''' - Another successful roundtable session happened on September 18, 2021 to discuss the EDGR. One last conversation hour will be happening on October 15th, 2021. ([[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Newsletter/4#Roundtable Discussions and Conversation Hours|continue reading]]) *''' Movement Charter Drafting Committee Elections''' - The Movement Charter Drafting Committee selection process has kicked off and will be open until October 25, 2021. Contributors to Wikimedia projects can elect their favorite candidates on to the committee. ([[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Newsletter/4#Movement Charter Drafting Committee Elections|continue reading]]) *'''New Direction for the Newsletter''' - As we round-up the consultation processes for the Universal Code of Conduct, the facilitation team is currently envisioning new directions for the newsletter. ([[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Newsletter/4#New Direction for the Newsletter|continue reading]]) *''' Diff Blogs''' - Check out the most recent publications about the UCoC on Wikimedia Diff. ([[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Newsletter/4#Diff Blogs|continue reading]]) </div> --[[Uzanto:Zuz (WMF)|Zuz (WMF)]] ([[Uzanto-Diskuto:Zuz (WMF)|diskuto]]) 15:43, 14 okt. 2021 (UTC) ==Learn how Movement Strategy Implementation Grant can support your Movement Strategy plans == Movement Strategy Implementation grants now provide more than $2,000 USD to put Movement Strategy plans into action. Find out more about Movement Strategy Implementation grants, the criteria, and how to apply [[:meta:Grants:MSIG/About|here]]. Also, the Movement Charter Drafting Committee election is still ongoing. It would be great to increase community participation. If you haven't voted now is the time. Please [[:meta:Movement Charter/Drafting Committee/Elections|vote here]] before October 24. Regards, [[Uzanto:Zuz (WMF)|Zuz (WMF)]] ([[Uzanto-Diskuto:Zuz (WMF)|diskuto]]) 14:46, 20 okt. 2021 (UTC) == Meet the new Movement Charter Drafting Committee members == The Movement Charter Drafting Committee election and selection processes are complete. *The [[:meta:Movement Charter/Drafting Committee/Elections/Results|election results have been published]]. 1018 participants voted to elect seven members to the committee: [[:meta:Movement Charter/Drafting Committee/Candidates#Richard Knipel(Pharos)|Richard Knipel (Pharos)]], [[:meta:Movement Charter/Drafting Committee/Candidates#Anne Clin (Risker)|Anne Clin (Risker)]], [[:meta:Movement Charter/Drafting Committee/Candidates#Alice Wiegand (Lyzzy)|Alice Wiegand (Lyzzy)]], [[:meta:Movement Charter/Drafting Committee/Candidates#Michał Buczyński (Aegis Maelstrom)|Michał Buczyński (Aegis Maelstrom)]], [[:meta:Movement Charter/Drafting Committee/Candidates#Richard (Nosebagbear)|Richard (Nosebagbear)]], [[:meta:Movement Charter/Drafting Committee/Candidates#Ravan J Al-Taie (Ravan)|Ravan J Al-Taie (Ravan)]], [[:meta:Movement Charter/Drafting Committee/Candidates#Ciell (Ciell)|Ciell (Ciell)]]. *The affiliate process has selected six members: [[:meta:Movement Charter/Drafting Committee/Candidates#Anass Sedrati (Anass Sedrati)|Anass Sedrati (Anass Sedrati)]], [[:meta:Movement Charter/Drafting Committee/Candidates#Érica Azzellini (EricaAzzellini)|Érica Azzellini (EricaAzzellini)]], [[:meta:Movement Charter/Drafting Committee/Candidates#Jamie Li-Yun Lin (Li-Yun Lin)|Jamie Li-Yun Lin (Li-Yun Lin)]], [[:meta:Movement Charter/Drafting Committee/Candidates#Georges Fodouop (Geugeor)|Georges Fodouop (Geugeor)]], [[:meta:Movement Charter/Drafting Committee/Candidates#Manavpreet Kaur (Manavpreet Kaur)|Manavpreet Kaur (Manavpreet Kaur)]], [[:meta:Movement Charter/Drafting Committee/Candidates#Pepe Flores (Padaguan)|Pepe Flores (Padaguan)]]. The Wikimedia Foundation has appointed two members: [[:meta:Movement Charter/Drafting Committee/Candidates#Runa Bhattacharjee (Runab WMF)|Runa Bhattacharjee (Runab WMF)]], [[:meta:Movement Charter/Drafting Committee/Candidates#Jorge Vargas (JVargas (WMF)|Jorge Vargas (JVargas (WMF)]]. The committee will convene soon to start its work. The committee can appoint up to three more members to bridge diversity and expertise gaps. If you are interested in engaging with [[:meta:Movement Charter|Movement Charter]] drafting process, follow the updates [[:meta:Movement Charter/Drafting Committee|on Meta]] and join the [https://t.me/joinchat/U-4hhWtndBjhzmSf Telegram group]. You can read this announcement in other languages [[:meta:Movement Charter/Drafting Committee/Elections/Results/Announcement|here]]. With thanks from the Movement Strategy and Governance team [[Uzanto:Zuz (WMF)|Zuz (WMF)]] ([[Uzanto-Diskuto:Zuz (WMF)|diskuto]]) 12:19, 2 nov. 2021 (UTC) == Closing the comment period for the Universal Code of Conduct Enforcement Draft Guidelines == Thank you for your continued comments and ideas on the Universal Code of Conduct enforcement guidelines. Your responses have helped to build a stronger Universal Code of Conduct. If you have not already provided your comments, now is the time as the drafting committee has been [[:m:Universal_Code_of_Conduct/Drafting_committee/Phase_2_meeting_summaries|meeting to update the enforcement guidelines]]. The drafting committee wants to consider all comments as they make their updates. Please submit any comments by the end of November. The Committee hopes to finish its revisions before the end of the year, and the revised guidelines will be published as soon as they have been completed. The next steps for the Universal Code of Conduct include conversations about ratification of the enforcement guidelines. There will be [[:m:Universal_Code_of_Conduct/2021_consultations/Roundtable_discussions|a conversation about ratification on Nov 29]]. The Wikimedia Foundation will make recommendations to the Board of Trustees about the ratification of the guidelines in December. The recommendations will inform the next steps in the Universal Code of Conduct process. Best, [[Uzanto:Zuz (WMF)|Zuz (WMF)]] ([[Uzanto-Diskuto:Zuz (WMF)|diskuto]]) 16:27, 25 nov. 2021 (UTC) == Prelego "Kiel la Akademio kontribuu al Vikipedio?" == Ĉi-merkrede, en Zamenhof-tago, kiel parto de la Konferenco de la Akademio, okazos prelego de Aleksandro Schlafer kun tiu titolo. La kompleta programo troviĝas ĉe Eventa Servo. [https://eventaservo.org/e/43ccc1] [[Uzanto:Arbarulo|Arbarulo]] ([[Uzanto-Diskuto:Arbarulo|diskuto]]) 14:55, 10 dec. 2021 (UTC) == Kunfestu la 20-an naskiĝtagon de la Esperanta Vikipedio! == [[Dosiero:Wikipedia20 custom mark.svg|300px|center|link=https://esperanto.wiki/projektoj/vikifesto-2021]] La Esperanta Vikipedio estis fondita antaŭ 20 jaroj, do ĉi-jare ni festas rondan "naskiĝtagon"! Kaj ni volas festi ĝin kun vi! La organizo Esperanto kaj Libera Scio / Vikimedio EO tial organizas '''''VikiFeston''''' por la 18-a de Decembro 2021, do jam tre baldaŭ! La festo estos virtuala (por ebligi tutmondan partoprenon) kaj senpaga (kvankam ni instigas al donacoj ;). Ankoraŭ vi povas proponi programeron (aparte se ĝi estas festa / amuza)! La festo okazas kun la subtitolo “''Preter 20 jaroj de la Esperanta Vikipedio''“, do ĝi temos ankaŭ pri aliaj projektoj kaj estonteco. <span style="font-size: 120%;">'''[https://esperanto.wiki/projektoj/vikifesto-2021 Aliĝu tuj senpage]'''</span> por povi partopreni! --[[Uzanto:KuboF Hromoslav|KuboF Hromoslav]] ([[Uzanto-Diskuto:KuboF Hromoslav|diskuto]]) 14:35, 16 dec. 2021 (UTC) == Upcoming Call for Feedback about the Board of Trustees elections == The Wikimedia Board of Trustees is preparing a call for feedback about the upcoming Board Elections, from January 7 - February 10, 2022. While details will be finalized the week before the call, we have confirmed at least two questions that will be asked during this call for feedback: *What is the best way to ensure fair representation of emerging communities among the Board? *What involvement should candidates have during the election? While additional questions may be added, the Movement Strategy and Governance team wants to provide time for community members and affiliates to consider and prepare ideas on the above confirmed questions before the call opens. Community members can also organise local conversations during the call. You can find more information about this upcoming call for feedback [[:meta:Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback:2022 Board of Trustees election/Upcoming Call for Feedback about the Board of Trustees elections|here]]. Best, [[Uzanto:Zuz (WMF)|Zuz (WMF)]] ([[Uzanto-Diskuto:Zuz (WMF)|diskuto]]) 09:26, 24 dec. 2021 (UTC) == Wiki Loves Folklore is back! == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> {{int:please-translate}} [[File:Wiki Loves Folklore Logo.svg|right|150px|frameless]] You are humbly invited to participate in the '''[[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2022|Wiki Loves Folklore 2022]]''' an international photography contest organized on Wikimedia Commons to document folklore and intangible cultural heritage from different regions, including, folk creative activities and many more. It is held every year from the '''1st till the 28th''' of February. You can help in enriching the folklore documentation on Commons from your region by taking photos, audios, videos, and [https://commons.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:UploadWizard&campaign=wlf_2022 submitting] them in this commons contest. You can also [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2022/Organize|organize a local contest]] in your country and support us in translating the [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2022/Translations|project pages]] to help us spread the word in your native language. Feel free to contact us on our [[:c:Commons talk:Wiki Loves Folklore 2022|project Talk page]] if you need any assistance. '''Kind regards,''' '''Wiki loves Folklore International Team''' --[[Uzanto:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Uzanto-Diskuto:MediaWiki message delivery|diskuto]]) 13:14, 9 jan. 2022 (UTC) </div> <!-- Message sent by User:Tiven2240@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Tiven2240/wlf&oldid=22560402 --> == Feminism and Folklore 2022 == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> {{int:please-translate}} Greetings! You are invited to participate in '''[[:m:Feminism and Folklore 2022|Feminism and Folklore 2022]]''' writing competion. This year Feminism and Folklore will focus on feminism, women biographies and gender-focused topics for the project in league with Wiki Loves Folklore gender gap focus with folk culture theme on Wikipedia. You can help us in enriching the folklore documentation on Wikipedia from your region by creating or improving articles focused on folklore around the world, including, but not limited to folk festivals, folk dances, folk music, women and queer personalities in folklore, folk culture (folk artists, folk dancers, folk singers, folk musicians, folk game athletes, women in mythology, women warriors in folklore, witches and witch hunting, fairy tales and more. You can contribute to new articles or translate from the list of suggested articles [[:m:Feminism and Folklore 2022/List of Articles|here]]. You can also support us in organizing the contest on your local Wikipedia by signing up your community to participate in this project and also translating the [[m:Feminism and Folklore 2022|project page]] and help us spread the word in your native language. Learn more about the contest and prizes from our project page. Feel free to contact us on our [[:m:Talk:Feminism and Folklore 2022|talk page]] or via Email if you need any assistance... Thank you. '''Feminism and Folklore Team''', [[User:Tiven2240|Tiven2240]] --05:49, 11 jan. 2022 (UTC) </div> <!-- Message sent by User:Tiven2240@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Tiven2240/wlf&oldid=22574381 --> == Helpo pri pli bona rango de Esperanta Vikipedio == Saluton, nun Esperanta Vikipedio havas rangon 15 inter ĉiuj Vikipedioj. Vidu ĉi tien [[Vikipedio:Listo de havendaj artikoloj]] aŭ pli bone [https://meta.wikimedia.org/wiki/List_of_Wikipedias_by_sample_of_articles List of Wikipedias by sample of articles]. Vi povas vidi, ke mankas nur 0.01 poentojn kaj nia Vikipedio havos la rangon 14! Se mi gajnus eĉ 0.22 poentojn, nia Vikipedio havos tuj la rangon 12! Ĉi tio estus la plej grava momento de nia Vikipedio. Kiel oni povas helpi? Ni bezonas pli longajn artikolojn en sekva listo. Feliĉe pli ol duono de la artikoloj havas sufiĉan longon (precipe danke al {{u|Kani}}). Do bonvolu helpi plilongigi flavajn kaj ruĝajn artikolojn el ĉi tiuj listoj: * [[Vikipedio:Listo de havendaj artikoloj/Biografioj|Biografioj]] * [[Vikipedio:Listo de havendaj artikoloj/Filozofio kaj psikologio; Religio; Sociaj sciencoj; Lingvo kaj literaturo|Filozofio kaj psikologio; Religio; Sociaj sciencoj; Lingvo kaj literaturo]] * [[Vikipedio:Listo de havendaj artikoloj/Mezurado; Scienco|Mezurado; Scienco]] * [[Vikipedio:Listo de havendaj artikoloj/Manĝaĵoj kaj agrikulturo; Teknologio|Manĝaĵoj kaj agrikulturo; Teknologio]] * [[Vikipedio:Listo de havendaj artikoloj/Arto kaj distro|Arto kaj distro]] * [[Vikipedio:Listo de havendaj artikoloj/Historio kaj geografio|Historio kaj geografio]] Dankon al ĉiuj! --[[Uzanto:LiMr|LiMr]] ([[Uzanto-Diskuto:LiMr|diskuto]]) 14:04, 11 jan. 2022 (UTC) == The Call for Feedback about the Board of Trustees elections is now open == The Call for Feedback: Board of Trustees elections is now open and will close on 7 February 2022. With this Call for Feedback, the Movement Strategy and Governance team is taking a different approach. This approach incorporates community feedback from 2021. Instead of leading with proposals, the Call is framed around key questions from the Board of Trustees. The key questions came from the feedback about the 2021 Board of Trustees election. The intention is to inspire collective conversation and collaborative proposal development about these key questions. There are two confirmed questions that will be asked during this Call for Feedback: #What is the best way to ensure more diverse representation among elected candidates? The Board of Trustees noted the importance of selecting candidates who represent the full diversity of the Wikimedia movement. The current processes have favored volunteers from North America and Europe. #What are the expectations for the candidates during the election? Board candidates have traditionally completed applications and answered community questions. How can an election provide appropriate insight into candidates while also appreciating candidates’ status as volunteers? There is one additional question that may be presented during the Call about selection processes. This question is still under discussion, but the Board wanted to give insight into the confirmed questions as soon as possible. Hopefully if an additional question is going to be asked, it will be ready during the first week of the Call for Feedback. [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback: Board of Trustees elections|Join the conversation.]] Best, Movement Strategy and Governance, [[Uzanto:Zuz (WMF)|Zuz (WMF)]] ([[Uzanto-Diskuto:Zuz (WMF)|diskuto]]) 09:18, 12 jan. 2022 (UTC) == Subscribe to the This Month in Education newsletter - learn from others and share your stories == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> Dear community members, Greetings from the EWOC Newsletter team and the education team at Wikimedia Foundation. We are very excited to share that we on tenth years of Education Newsletter ([[m:Education/News|This Month in Education]]) invite you to join us by [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|subscribing to the newsletter on your talk page]] or by [[m:Education/News/Newsroom|sharing your activities in the upcoming newsletters]]. The Wikimedia Education newsletter is a monthly newsletter that collects articles written by community members using Wikimedia projects in education around the world, and it is published by the EWOC Newsletter team in collaboration with the Education team. These stories can bring you new ideas to try, valuable insights about the success and challenges of our community members in running education programs in their context. If your affiliate/language project is developing its own education initiatives, please remember to take advantage of this newsletter to publish your stories with the wider movement that shares your passion for education. You can submit newsletter articles in your own language or submit bilingual articles for the education newsletter. For the month of January the deadline to submit articles is on the 20th January. We look forward to reading your stories. Older versions of this newsletter can be found in the [[outreach:Education/Newsletter/Archives|complete archive]]. More information about the newsletter can be found at [[m:Education/News/Publication Guidelines|Education/Newsletter/About]]. For more information, please contact spatnaik{{@}}wikimedia.org. ------ <div style="text-align: center;"><div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[User:ZI Jony|<span style="color:#8B0000">'''ZI Jony'''</span>]] [[User talk:ZI Jony|^{<span style="color:Green"><i>(Talk)</i></span>}]], {{<includeonly>subst:</includeonly>#time:l G:i, d F Y|}} (UTC)</div></div> </div> <!-- Message sent by User:ZI Jony@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:ZI_Jony/MassMessage/Awareness_of_Education_Newsletter/List_of_Village_Pumps&oldid=21244129 --> == Movement Strategy and Governance News – Issue 5 == <section begin="ucoc-newsletter"/> :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/5/Global message|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Movement Strategy and Governance/Newsletter/5/Global message}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' <span style="font-size:200%;">''' Movement Strategy and Governance News'''</span><br> <span style="font-size:120%; color:#404040;">'''Issue 5, January 2022'''</span><span style="font-size:120%; float:right;">[[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/5|'''Read the full newsletter''']]</span> ---- Welcome to the fifth issue of Movement Strategy and Governance News (formerly known as Universal Code of Conduct News)! This revamped newsletter distributes relevant news and events about the Movement Charter, Universal Code of Conduct, Movement Strategy Implementation grants, Board elections and other relevant MSG topics. This Newsletter will be distributed quarterly, while more frequent Updates will also be delivered weekly or bi-weekly to subscribers. Please remember to subscribe [[:m:Special:MyLanguage/Global message delivery/Targets/MSG Newsletter Subscription|here]] if you would like to receive these updates. <div style="margin-top:3px; padding:10px 10px 10px 20px; background:#fffff; border:2px solid #808080; border-radius:4px; font-size:100%;"> *'''Call for Feedback about the Board elections''' - We invite you to give your feedback on the upcoming WMF Board of Trustees election. This call for feedback went live on 10th January 2022 and will be concluded on 7th February 2022. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/5#Call for Feedback about the Board elections|continue reading]]) *'''Universal Code of Conduct Ratification''' - In 2021, the WMF asked communities about how to enforce the Universal Code of Conduct policy text. The revised draft of the enforcement guidelines should be ready for community vote in March. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/5#Universal Code of Conduct Ratification|continue reading]]) * '''Movement Strategy Implementation Grants''' - As we continue to review several interesting proposals, we encourage and welcome more proposals and ideas that target a specific initiative from the Movement Strategy recommendations. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/5#Movement Strategy Implementation Grants|continue reading]]) * '''The New Direction for the Newsletter''' - As the UCoC Newsletter transitions into MSG Newsletter, join the facilitation team in envisioning and deciding on the new directions for this newsletter. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/5#The New Direction for the Newsletter|continue reading]]) *'''Diff Blogs''' - Check out the most recent publications about MSG on Wikimedia Diff. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/5#Diff Blogs|continue reading]])</div><section end="ucoc-newsletter"/> [[Uzanto:Zuz (WMF)|Zuz (WMF)]] ([[Uzanto-Diskuto:Zuz (WMF)|diskuto]]) 08:55, 20 jan. 2022 (UTC) == Updates on the Universal Code of Conduct Enforcement Guidelines Review == Hello everyone, The '''[[m:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines|Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines]]''' were published 24 January 2022 as a proposed way to apply the [[m:Universal Code of Conduct|Universal Code of Conduct]] across the movement. Comments about the guidelines can be shared here or [[m:Talk:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines|the Meta-wiki talk page]]. There will be conversations on Zoom on 4 February 2022 at 15:00 UTC, 25 February 2022 at 12:00 UTC, and 4 March 2022 at 15:00 UTC. '''[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Conversations|Join the UCoC project team and drafting committee members to discuss the guidelines and voting process]].''' The [[m:Universal Code of Conduct/Project#Timeline|timeline is available on Meta-wiki]]. The voting period is March 7 to 21. '''[[m:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Voting|See the voting information page for more details]].''' You can read the full announcement [[m:Updates on the Universal Code of Conduct Enforcement Guidelines Review|here]]. Thank you to everyone who has participated so far. Sincerely, Movement Strategy and Governance<br/> Wikimedia Foundation [[Uzanto:Zuz (WMF)|Zuz (WMF)]] ([[Uzanto-Diskuto:Zuz (WMF)|diskuto]]) 10:03, 4 feb. 2022 (UTC) == Sukceso en havendaj artikoloj == [[Dosiero:1000HA.png|dekstre]] Esperanta Vikipedio estas nun la 12-a plej bona Vikipedio laŭ [[Vikipedio:Listo de havendaj artikoloj|havendaj artikoloj]]. Estas vere grandega sukceso por Esperanta Vikipedio. Ni tenu! Dankon al ĉiuj! --[[Uzanto:LiMr|LiMr]] ([[Uzanto-Diskuto:LiMr|diskuto]]) 21:08, 5 feb. 2022 (UTC) == The most user pageview in the year 2021 == {| class="wikitable sortable" |+ The most user pageview in the year 2021<br><small>(2022-02-06, Sources: [https://pageviews.toolforge.org/topviews/?project=eo.wikipedia.org&platform=all-access&date=2021&excludes= pageviews.toolforge.org] and [https://wikimedia.org/api/rest_v1/ Wikimedia API])</small> !Rank!!count!!Page |-|- |1||617168||[[Carles Puigdemont i Casamajó]] |- |2||34773||[[Esperanto]] |- |3||15320||[[Mediacio]] |- |4||10694||[[Vikipedio]] |- |5||9322||[[Usono]] |- |6||7555||[[ISO 8601]] |- |7||7504||[[Angla lingvo]] |- |8||6785||[[Milena Velba]] |- |9||6716||[[Vikipedio en Esperanto]] |- |10||5528||[[Arbitracio]] |- |11||5274||[[Germanio]] |- |12||4873||[[L. L. Zamenhof]] |- |13||4864||[[TTT]] |- |14||4831||[[Francio]] |- |15||4565||[[Hispanio]] |- |16||4174||[[Sinmasturbado]] |- |17||3765||[[Kuketo]] |- |18||3707||[[ISBN]] |- |19||3688||[[ISO 639-3 m]] |- |20||3681||[[Vikio]] |- |21||3672||[[ISO 639-3 k]] |- |22||3637||[[ISO 639-3 b]] |- |23||3597||[[Japanio]] |- |24||3572||[[2021]] |- |25||3337||[[Eŭropa Unio]] |- |26||3328||[[Italio]] |- |27||3288||[[Platono]] |- |28||3254||[[Rusio]] |- |29||3218||[[Barato]] |- |30||3188||[[Ĉinio]] |- |31||3150||[[Listo da R-Deklaroj]] |- |32||3032||[[Listo da S-Deklaroj]] |- |33||2940||[[Komuna Norma Datumaro]] |- |34||2883||[[ISO 639-3 a]] |- |35||2856||[[ISO 639-3 t]] |- |36||2830||[[Brazilo]] |- |37||2821||[[Unuiĝinta Reĝlando]] |- |38||2819||[[Alfred Hitchcock]] |- |39||2767||[[Bf]] |- |40||2757||[[Latina lingvo]] |- |41||2746||[[ISO 639-3 s]] |- |42||2716||[[Parizo]] |- |43||2704||[[H-sistemo]] |- |44||2692||[[Israelo]] |- |45||2661||[[Interreto]] |- |46||2648||[[Kanado]] |- |47||2598||[[Universala Kongreso de Esperanto]] |- |48||2577||[[ISO 639-3 n]] |- |49||2545||[[Vetludo]] |- |50||2505||[[Franca lingvo]] |- |51||2481||[[Vikimedia Komunejo]] |- |52||2469||[[Pollando]] |- |53||2451||[[Meksiko]] |- |54||2450||[[Nederlando]] |- |55||2435||[[Kid Bengala]] |} ✍️ [[Uzanto:Dušan Kreheľ|Dušan Kreheľ]] ([[Uzanto-Diskuto:Dušan Kreheľ|diskuto]]) 20:04, 6 feb. 2022 (UTC) == Leadership Development Task Force: Your feedback is appreciated == The Community Development team at the Wikimedia Foundation is supporting the creation of a global, community-driven Leadership Development Task Force. The purpose of the task force is to advise leadership development work. The team is looking for feedback about the responsibilities of the Leadership Development Task Force. This Meta page shares the proposal for a [[m:Leadership Development Task Force|Leadership Development Task Force]] and how [[m:Leadership Development Task Force/Participate|you can help]]. Feedback on the proposal will be collected from 7 to 25 February 2022. Best, [[Uzanto:Zuz (WMF)|Zuz (WMF)]] ([[Uzanto-Diskuto:Zuz (WMF)|diskuto]]) 09:47, 8 feb. 2022 (UTC) == Ukraine's Cultural Diplomacy Month: We are back in 2022! == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> [[File:UCDM 2022.png|180px|right]] {{int:please-translate}} Hello, dear Wikipedians!<br/> [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Ukraine|Wikimedia Ukraine]], in cooperation with the [[:en:Ministry of Foreign Affairs of Ukraine|Ministry of Foreign Affairs of Ukraine]] and [[:en:Ukrainian Institute|Ukrainian Institute]], has launched the second edition of writing challenge "'''[[m:Special:MyLanguage/Ukraine's Cultural Diplomacy Month 2022|Ukraine's Cultural Diplomacy Month]]'''", which lasts from 17 February to 17 March 2022. The campaign is dedicated to famous Ukrainian artists of cinema, music, literature, architecture, design and cultural phenomena of Ukraine that made a contribution to world culture. The most active contesters will receive [[m:Special:MyLanguage/Ukraine's Cultural Diplomacy Month 2022/Prizes|prizes]].<br/> We invite you to take part and help us improve the coverage of Ukrainian culture on Wikipedia!--[[Uzanto:ValentynNefedov (WMUA)|ValentynNefedov (WMUA)]] ([[Uzanto-Diskuto:ValentynNefedov (WMUA)|diskuto]]) 12:33, 21 feb. 2022 (UTC) </div> (traduko)<br /> Saluton, karaj Vikipediistoj! [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Ukraine|Vikimedio Ukrainio]], kunlabore kun la [[:en:Ministry of Foreign Affairs of Ukraine|Ministerio de Eksterlandaj Aferoj de Ukrainio]] kaj [[:en:Ukrainian Institute|Ukraina Instituto]], lanĉis la duan eldonon de redakta defio "'''[[m:Special:MyLanguage/Ukraine's Cultural Diplomacy Month 2022|Monato de Kultura Diplomatio de Ukrainio]]'''", kiu daŭras de la 17-a de februaro ĝis la 17-a de marto 2022. La kampanjo estas dediĉita al famaj ukrainaj artistoj de kino, muziko, literaturo, arkitekturo, dezajno kaj kulturaj fenomenoj de Ukrainio kiuj faris kontribuon al monda kulturo. La plej aktivaj konkursantoj ricevos premiojn. Ni invitas vin partopreni kaj helpi nin plibonigi la disvastiĝon de ukraina kulturo en Vikipedio! == Wiki Loves Folklore is extended till 15th March == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">{{int:please-translate}} [[File:Wiki Loves Folklore Logo.svg|right|frameless|180px]] Greetings from Wiki Loves Folklore International Team, We are pleased to inform you that [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore|Wiki Loves Folklore]] an international photographic contest on Wikimedia Commons has been extended till the '''15th of March 2022'''. The scope of the contest is focused on folk culture of different regions on categories, such as, but not limited to, folk festivals, folk dances, folk music, folk activities, etc. We would like to have your immense participation in the photographic contest to document your local Folk culture on Wikipedia. You can also help with the [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2022/Translations|translation]] of project pages and share a word in your local language. Best wishes, '''International Team'''<br /> '''Wiki Loves Folklore''' [[Uzanto:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Uzanto-Diskuto:MediaWiki message delivery|diskuto]]) 04:50, 22 feb. 2022 (UTC) </div> <!-- Message sent by User:Rockpeterson@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=22754428 --> == Coming soon == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> === Several improvements around templates === Hello, from March 9, several improvements around templates will become available on your wiki: * Fundamental improvements of the [[Mw:Special:MyLanguage/Help:VisualEditor/User guide#Editing templates|VisualEditor template dialog]] ([[m:WMDE Technical Wishes/VisualEditor template dialog improvements|1]], [[m:WMDE Technical Wishes/Removing a template from a page using the VisualEditor|2]]), * Improvements to make it easier to put a template on a page ([[m:WMDE Technical Wishes/Finding and inserting templates|3]]) (for the template dialogs in [[Mw:Special:MyLanguage/Help:VisualEditor/User guide#Editing templates|VisualEditor]], [[Mw:Special:MyLanguage/Extension:WikiEditor#/media/File:VectorEditorBasic-en.png|2010 Wikitext]] and [[Mw:Special:MyLanguage/2017 wikitext editor|New Wikitext Mode]]), * and improvements in the syntax highlighting extension [[Mw:Special:MyLanguage/Extension:CodeMirror|CodeMirror]] ([[m:WMDE Technical Wishes/Improved Color Scheme of Syntax Highlighting|4]], [[m:WMDE Technical Wishes/Bracket Matching|5]]) (which is available on wikis with writing direction left-to-right). All these changes are part of the “[[m:WMDE Technical Wishes/Templates|Templates]]” project by [[m:WMDE Technical Wishes|WMDE Technical Wishes]]. We hope they will help you in your work, and we would love to hear your feedback on the talk pages of these projects. </div> - [[m:User:Johanna Strodt (WMDE)|Johanna Strodt (WMDE)]] 12:38, 28 feb. 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Johanna Strodt (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=WMDE_Technical_Wishes/Technical_Wishes_News_list_all_village_pumps&oldid=22907463 --> == Thank you for your feedback about the Board of Trustees elections == The [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback: Board of Trustees elections|Call for Feedback: Board of Trustees elections]] is now closed. This Call ran from 10 January and closed on 16 February 2022. The Call focused on [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback: Board of Trustees elections/Discuss Key Questions|three key questions]] and received broad discussion on [[m:Talk:Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback: Board of Trustees elections/Discuss Key Questions|Meta-wiki]], during meetings with affiliates, and in various community conversations. The community and affiliates provided many proposals and discussion points. The [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback: Board of Trustees elections/Reports|reports]] are on Meta-wiki. This information will be shared with the Board of Trustees and Elections Committee so they can make informed decisions about the upcoming Board of Trustees election. The Board of Trustees will then follow with an announcement after they have discussed the information. Thank you to everyone who participated in the Call for Feedback to help improve Board election processes. Best, Movement Strategy and Governance [[Uzanto:Zuz (WMF)|Zuz (WMF)]] ([[Uzanto-Diskuto:Zuz (WMF)|diskuto]]) 10:25, 3 mar. 2022 (UTC) == Invitation to Hubs Global Conversation == Hello! The Movement Strategy and Governance team of the Wikimedia Foundation would like to invite you to the next event about "Regional and Thematic Hubs". The Wikimedia Movement is in the process of understanding what Regional and Thematic Hubs should be. Our workshop in November was a good start ([[m:Special:MyLanguage/Hubs/Documentation/27 November Workshop|read the report]]), but we're not finished yet. Over the last weeks we conducted about 16 interviews with groups working on establishing a Hub in their context ([[m:Special:MyLanguage/Hubs/Dialogue|see Hubs Dialogue]]). These interviews informed a report that will serve as a foundation for discussion on March 12. The report is planned to be published on March 9. The event will take place on March 12, 13:00 to 16:00 UTC on Zoom. Interpretation will be provided in French, Spanish, Arabic, Russian, and Portuguese. Registration is open, and will close on March 10. Anyone interested in the topic is invited to join us. [[m:Special:MyLanguage/Hubs/Global Conversations March 12, 2022|More information on the event on Meta-wiki]]. Best regards, Movement Strategy and Governance [[Uzanto:Zuz (WMF)|Zuz (WMF)]] ([[Uzanto-Diskuto:Zuz (WMF)|diskuto]]) 10:02, 8 mar. 2022 (UTC) == Universal Code of Conduct Enforcement guidelines ratification voting open from 7 to 21 March 2022 == Hello everyone, The ratification voting process for the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines|revised enforcement guidelines]] of the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct|Universal Code of Conduct]] (UCoC) is now open! '''[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Voting|Voting commenced on SecurePoll]]''' on 7 March 2022 and will conclude on 21 March 2022. Please [[m:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Voter information|read more on the voter information and eligibility details]]. The Universal Code of Conduct (UCoC) provides a baseline of acceptable behavior for the entire movement. The revised enforcement guidelines were published 24 January 2022 as a proposed way to apply the policy across the movement. You can [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Project|read more about the UCoC project]]. You can also comment on Meta-wiki talk pages in any language. You may also contact the team by email: ucocproject[[File:At sign.svg|16x16px|link=|(_AT_)]]wikimedia.org Sincerely, Movement Strategy and Governance [[Uzanto:Zuz (WMF)|Zuz (WMF)]] ([[Uzanto-Diskuto:Zuz (WMF)|diskuto]]) 13:08, 9 mar. 2022 (UTC) == Wiki Loves Folklore 2022 ends tomorrow == [[File:Wiki Loves Folklore Logo.svg|right|frameless|180px]] International photographic contest [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2022| Wiki Loves Folklore 2022]] ends on 15th March 2022 23:59:59 UTC. This is the last chance of the year to upload images about local folk culture, festival, cuisine, costume, folklore etc on Wikimedia Commons. Watch out our social media handles for regular updates and declaration of Winners. ([https://www.facebook.com/WikiLovesFolklore/ Facebook] , [https://twitter.com/WikiFolklore Twitter ] , [https://www.instagram.com/wikilovesfolklore/ Instagram]) The writing competition Feminism and Folklore will run till 31st of March 2022 23:59:59 UTC. Write about your local folk tradition, women, folk festivals, folk dances, folk music, folk activities, folk games, folk cuisine, folk wear, folklore, and tradition, including ballads, folktales, fairy tales, legends, traditional song and dance, folk plays, games, seasonal events, calendar customs, folk arts, folk religion, mythology etc. on your local Wikipedia. Check if your [[:m:Feminism and Folklore 2022/Project Page|local Wikipedia is participating]] A special competition called '''Wiki Loves Falles''' is organised in Spain and the world during 15th March 2022 till 15th April 2022 to document local folk culture and [[:en:Falles|Falles]] in Valencia, Spain. Learn more about it on [[:ca:Viquiprojecte:Falles 2022|Catalan Wikipedia project page]]. We look forward for your immense co-operation. Thanks Wiki Loves Folklore international Team [[Uzanto:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Uzanto-Diskuto:MediaWiki message delivery|diskuto]]) 14:40, 14 mar. 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Rockpeterson@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=22754428 --> == Leadership Development Working Group: Apply to join! (14 March to 10 April 2022) == :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Leadership Development Working Group/Participate/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Leadership Development Working Group/Participate/Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hello everyone, Thank you to everyone who participated in the feedback period for the [[m:Special:MyLanguage/Leadership Development Working Group|Leadership Development Working Group]] initiative. A [[m:Special:MyLanguage/Leadership Development Working Group/Participate#5. Summary of Call for Feedback|summary of the feedback]] can be found on Meta-wiki. This feedback will be shared with the working group to inform their work. The application period to join the Working Group is now open and will close on April 10, 2022. Please [[m:Special:MyLanguage/Leadership_Development_Working_Group/Purpose_and_Structure#3._How_is_the_working_group_formed_and_structured?</tvar>|review the information about the working group]], share with community members who might be interested, and apply [[m:Special:MyLanguage/Leadership_Development_Working_Group/Participate#1._How_to_participate</tvar>|here]] if you are interested. Best, [[Uzanto:Zuz (WMF)|Zuz (WMF)]] ([[Uzanto-Diskuto:Zuz (WMF)|diskuto]]) 17:15, 15 mar. 2022 (UTC) == Join the Community Resilience and Sustainability Conversation Hour with Maggie Dennis == :''[[m:Special:MyLanguage/Leadership Development Working Group/Participate/Announcement| You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/IRC office hours/Office hours 2022-03-24/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:IRC office hours/Office hours 2022-03-24/Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' The [[m:Community Resilience and Sustainability|Community Resilience and Sustainability]] team at the Wikimedia Foundation is hosting a conversation hour led by its Vice President [[m:User:Mdennis (WMF)|Maggie Dennis]]. Topics within scope for this call include Movement Strategy, Board Governance, Trust and Safety, the Universal Code of Conduct, Community Development, and Human Rights. Come with your questions and feedback, and let's talk! You can also send us your questions in advance. The meeting will be on 24 March 2022 at 15:00 UTC ([https://zonestamp.toolforge.org/1648134035 check your local time]). You can [[m:IRC office hours/Office hours 2022-03-24|read details on Meta-wiki]]. Best, [[Uzanto:Zuz (WMF)|Zuz (WMF)]] ([[Uzanto-Diskuto:Zuz (WMF)|diskuto]]) 12:09, 21 mar. 2022 (UTC) == Universal Code of Conduct Enforcement guidelines ratification voting is now closed == :''[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Vote/Closing message| You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Vote/Closing message|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Vote/Closing message}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Greetings, The ratification voting process for the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines|revised enforcement guidelines]] of the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct|Universal Code of Conduct]] (UCoC) came to a close on 21 March 2022. Over 2300 Wikimedians voted across different regions of our movement. Thank you to everyone who participated in this process! The scrutinizing group is now reviewing the vote for accuracy, so please allow up to two weeks for them to finish their work. The final results from the voting process will be announced [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Voting/Results|here]], along with the relevant statistics and a summary of comments as soon as they are available. Please check out [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Voter information|the voter information page]] to learn about the next steps. You can comment on the project talk page [[m:Talk:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines|on Meta-wiki]] in any language. You may also contact the UCoC project team by email: ucocproject[[File:At sign.svg|16x16px|link=|(_AT_)]]wikimedia.org Best regards, Movement Strategy and Governance [[Uzanto:Zuz (WMF)|Zuz (WMF)]] ([[Uzanto-Diskuto:Zuz (WMF)|diskuto]]) 09:23, 23 mar. 2022 (UTC) == Feminism and Folklore 2022 ends soon == [[File:Feminism and Folklore 2022 logo.svg|right|frameless|250px]] [[:m:Feminism and Folklore 2022|Feminism and Folklore 2022]] which is an international writing contest organized at Wikipedia ends soon that is on <b>31 March 2022 11:59 UTC</b>. This is the last chance of the year to write about feminism, women biographies and gender-focused topics such as <i>folk festivals, folk dances, folk music, folk activities, folk games, folk cuisine, folk wear, fairy tales, folk plays, folk arts, folk religion, mythology, folk artists, folk dancers, folk singers, folk musicians, folk game athletes, women in mythology, women warriors in folklore, witches and witch hunting, fairy tales and more</i> Keep an eye on the project page for declaration of Winners. We look forward for your immense co-operation. Thanks Wiki Loves Folklore international Team [[Uzanto:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Uzanto-Diskuto:MediaWiki message delivery|diskuto]]) 14:28, 26 mar. 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Rockpeterson@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Rockpeterson/fnf&oldid=23060054 --> == Leadership Development Working Group: Reminder to apply by 10 April 2022 == :''[[m:Special:MyLanguage/Leadership Development Working Group/Participate/Announcement/Reminder|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Leadership Development Working Group/Participate/Announcement/Reminder|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Leadership Development Working Group/Participate/Announcement/Reminder}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hello everyone, The Community Development team at the Wikimedia Foundation is supporting the creation of a global, community-driven [[m:Special:MyLanguage/Leadership Development Working Group|Leadership Development Working Group]]. The purpose of the working group is to advise leadership development work. Feedback was collected in February 2022 and a [[m:Special:MyLanguage/Leadership Development Working Group/Participate#5. Summary of Call for Feedback|summary of the feedback]] is on Meta-wiki. The application period to join the Working Group is now open and is closing soon on April 10, 2022. Please [[m:Special:MyLanguage/Leadership Development Working Group/Purpose and Structure#3. How is the working group formed and structured?|review the information about the working group]], share with community members who might be interested, and [[m:Special:MyLanguage/Leadership Development Working Group/Participate#1. How to participate|apply if you are interested]]. Thank you, From the Community Development team Best, [[Uzanto:Zuz (WMF)|Zuz (WMF)]] ([[Uzanto-Diskuto:Zuz (WMF)|diskuto]]) 16:45, 28 mar. 2022 (UTC) == Movement Strategy and Governance News – Issue 6 == <section begin="ucoc-newsletter"/> <div style = "line-height: 1.2"> <span style="font-size:200%;">'''Movement Strategy and Governance News'''</span><br> <span style="font-size:120%; color:#404040;">'''Issue 6, April 2022'''</span><span style="font-size:120%; float:right;">[[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6|'''Read the full newsletter''']]</span> ---- Welcome to the sixth issue of Movement Strategy and Governance News! This revamped newsletter distributes relevant news and events about the Movement Charter, Universal Code of Conduct, Movement Strategy Implementation grants, Board of trustees elections and other relevant MSG topics. This Newsletter will be distributed quarterly, while the more frequent Updates will also be delivered weekly. Please remember to subscribe [[m:Special:MyLanguage/Global message delivery/Targets/MSG Newsletter Subscription|here]] if you would like to receive future issues of this newsletter. </div><div style="margin-top:3px; padding:10px 10px 10px 20px; background:#fffff; border:2px solid #808080; border-radius:4px; font-size:100%;"> *'''Leadership Development -''' A Working Group is Forming! - The application to join the Leadership Development Working Group closed on April 10th, 2022, and up to 12 community members will be selected to participate in the working group. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6#A1|continue reading]]) *'''Universal Code of Conduct Ratification Results are out! -''' The global decision process on the enforcement of the UCoC via SecurePoll was held from 7 to 21 March. Over 2,300 eligible voters from at least 128 different home projects submitted their opinions and comments. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6#A2|continue reading]]) *'''Movement Discussions on Hubs -''' The Global Conversation event on Regional and Thematic Hubs was held on Saturday, March 12, and was attended by 84 diverse Wikimedians from across the movement. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6#A3|continue reading]]) *'''Movement Strategy Grants Remain Open! -''' Since the start of the year, six proposals with a total value of about $80,000 USD have been approved. Do you have a movement strategy project idea? Reach out to us! ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6#A4|continue reading]]) *'''The Movement Charter Drafting Committee is All Set! -''' The Committee of fifteen members which was elected in October 2021, has agreed on the essential values and methods for its work, and has started to create the outline of the Movement Charter draft. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6#A5|continue reading]]) *'''Introducing Movement Strategy Weekly -''' Contribute and Subscribe! - The MSG team have just launched the updates portal, which is connected to the various Movement Strategy pages on Meta-wiki. Subscriber to get up-to-date news about the various ongoing projects. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6#A6|continue reading]]) *'''Diff Blogs -''' Check out the most recent publications about Movement Strategy on Wikimedia Diff. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6#A7|continue reading]]) </div><section end="ucoc-newsletter"/> [[Uzanto:Zuz (WMF)|Zuz (WMF)]] ([[Uzanto-Diskuto:Zuz (WMF)|diskuto]]) 10:31, 13 apr. 2022 (UTC) == Join the Wikimedia Foundation Annual Plan conversations with Maryana Iskander == :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Annual Plan/2022-2023/Conversations/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation Annual Plan/2022-2023/Conversations/Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hello, The [[m:Special:MyLanguage/Movement Communications|Movement Communications]] and [[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance|Movement Strategy and Governance]] teams invite you to discuss the '''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Annual Plan/2022-2023/draft|2022-23 Wikimedia Foundation Annual Plan]]''', a plan of record for the Wikimedia Foundation's work. These conversations continue [[m:User:MIskander-WMF|Maryana Iskander]]'s [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Chief Executive Officer/Maryana’s Listening Tour|Wikimedia Foundation Chief Executive Officer listening tour]]. The conversations are about these questions: * The [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia 2030|2030 Wikimedia Movement Strategy]] sets a direction toward "knowledge as a service" and "knowledge equity". The Wikimedia Foundation wants to plan according to these two goals. How do you think the Wikimedia Foundation should apply them to our work? * The Wikimedia Foundation continues to explore better ways of working at a regional level. We have increased our regional focus in areas like grants, new features, and community conversations. What is working well? How can we improve? * Anyone can contribute to the Movement Strategy process. Let's collect your activities, ideas, requests, and lessons learned. How can the Wikimedia Foundation better support the volunteers and affiliates working in Movement Strategy activities? You can find [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Annual Plan/2022-2023/draft/Your Input|'''the schedule of calls on Meta-wiki''']]. The information will be available in multiple languages. Each call will be open to anyone to attend. Live interpretation will be available in some calls. Best regards, [[Uzanto:Zuz (WMF)|Zuz (WMF)]] ([[Uzanto-Diskuto:Zuz (WMF)|diskuto]]) 09:55, 15 apr. 2022 (UTC) == Ĉu ekzistas taŭga ŝablono? == La artikolo [[Nokia (kompanio)]] estas tre malaktuala. La informoj en ĝi estas ĝustaj, sed temas pri la situacio de antaŭ pli ol dek jaroj. Intertempe la kompanio plene reformis sin. Ekzemple, ĝi jam ne produktas telefonojn (la marko ja plu ekzistas), sed estas grava en la kampo de telekomunikaj retoj. Mi ne havas tempon kaj eĉ jam ne kompetentas verki pri Nokia. Ĉu ekzistas ŝablono por meti ĉe la komenco de la artikolo por atentigi pri tia eksvalora teksto? Ĝi povus resti tie ĝis sufiĉa reverkado. Mi iam rimarkis, ke troviĝas ŝablonoj por atentigi pri mankoj aŭ eraro, sed por mi la ŝablonoj estas io esotera, arkana kaj kripta. Se vi scias pri io konvena, bonvolu aldoni ĝin al la artikolo.--[[Uzanto:Surfo|Surfo]] 16:25, 22 apr. 2022 (UTC) :Saluton, {{re|Surfo}}. Mi ĵus aldonis {{ŝ|pluraj problemoj}} al [[Nokia (kompanio)]], aldoninte plian valoron de nenomitaj parametroj al la rilataj Lua-moduloj. Nun eĉ eblas marki artikolojn, kiuj havas problemon kun aktualeco. - Amike --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 17:31, 23 apr. 2022 (UTC) ::Dankon, Tlustulimu. La ĉefa problemo en la artikolo estas manko de aktualaj informoj. La teksto ne estas malĝusta, sed ĝi priskribas la situacion antaŭ 15 jaroj, poste draste ŝanĝitan.. [[Uzanto:Surfo|Surfo]] 08:25, 24 apr. 2022 (UTC) == 2022 Board of Trustees Call for Candidates == :''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Call for Candidates/Short|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Call for Candidates/Short|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Call for Candidates/Short}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' The Board of Trustees seeks candidates for the 2022 Board of Trustees election. [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Announcement/Call_for_Candidates|'''Read more on Meta-wiki.''']] The [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022|2022 Board of Trustees election]] is here! Please consider submitting your candidacy to serve on the Board of Trustees. The Wikimedia Foundation Board of Trustees oversees the Wikimedia Foundation's operations. Community-and-affiliate selected trustees and Board-appointed trustees make up the Board of Trustees. Each trustee serves a three year term. The Wikimedia community has the opportunity to vote for community-and-affiliate selected trustees. The Wikimedia community will vote to fill two seats on the Board in 2022. This is an opportunity to improve the representation, diversity, and expertise of the Board as a team. Who are potential candidates? Are you a potential candidate? Find out more on the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Apply to be a Candidate|Apply to be a Candidate page]]. Thank you for your support, Movement Strategy and Governance on behalf of the Elections Committee and the Board of Trustees [[Uzanto:Zuz (WMF)|Zuz (WMF)]] ([[Uzanto-Diskuto:Zuz (WMF)|diskuto]]) 12:55, 26 apr. 2022 (UTC) == Next steps: Universal Code of Conduct (UCoC) and UCoC Enforcement Guidelines == The Community Affairs Committee of the Wikimedia Foundation Board of Trustees would like to thank everyone who participated in the recently concluded community vote on the Enforcement Guidelines for the Universal Code of Conduct (UCoC). While the Enforcement Guidelines did reach a threshold of support necessary for the Board to review, we encouraged voters, regardless of which way they were voting, to provide feedback on the elements of the enforcement guidelines that they felt needed to be changed or fixed, as well as why, in case it seemed advisable to launch a further round of edits that would address community concerns. Foundation staff who have been reviewing comments have advised us of some of the emerging themes, and as a result we have decided as Community Affairs Committee to ask the Foundation to reconvene the drafting committee and to undertake another community engagement to refine the enforcement guidelines based on the community feedback received from the recently concluded vote. Further, we are aware of the concerns with the note 3.1 in the Universal Code of Conduct Policy. We are directing the Foundation to facilitate a review of this language to ensure that the Policy meets its intended purposes of supporting a safe and inclusive community, without waiting for the planned review of the entire Policy at the end of year. Please visit [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Board noticeboard/April 2022 - Board of Trustees on Next steps: Universal Code of Conduct (UCoC) and UCoC Enforcement Guidelines|here]] to read the full announcement. Best, [[Uzanto:Zuz (WMF)|Zuz (WMF)]] ([[Uzanto-Diskuto:Zuz (WMF)|diskuto]]) 11:55, 28 apr. 2022 (UTC) == Coming soon: Improvements for templates == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> <!--T:11--> [[File:Overview of changes in the VisualEditor template dialog by WMDE Technical Wishes.webm|thumb|Fundamental changes in the template dialog.]] Hello, more changes around templates are coming to your wiki soon: The [[mw:Special:MyLanguage/Help:VisualEditor/User guide#Editing templates|'''template dialog''' in VisualEditor]] and in the [[mw:Special:MyLanguage/2017 wikitext editor|2017 Wikitext Editor]] (beta) will be '''improved fundamentally''': This should help users understand better what the template expects, how to navigate the template, and how to add parameters. * [[metawiki:WMDE Technical Wishes/VisualEditor template dialog improvements|project page]], [[metawiki:Talk:WMDE Technical Wishes/VisualEditor template dialog improvements|talk page]] In '''syntax highlighting''' ([[mw:Special:MyLanguage/Extension:CodeMirror|CodeMirror]] extension), you can activate a '''colorblind-friendly''' color scheme with a user setting. * [[metawiki:WMDE Technical Wishes/Improved Color Scheme of Syntax Highlighting#Color-blind_mode|project page]], [[metawiki:Talk:WMDE Technical Wishes/Improved Color Scheme of Syntax Highlighting|talk page]] Deployment is planned for May 10. This is the last set of improvements from [[m:WMDE Technical Wishes|WMDE Technical Wishes']] focus area “[[m:WMDE Technical Wishes/Templates|Templates]]”. We would love to hear your feedback on our talk pages! </div> -- [[m:User:Johanna Strodt (WMDE)|Johanna Strodt (WMDE)]] 11:13, 29 apr. 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Johanna Strodt (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=WMDE_Technical_Wishes/Technical_Wishes_News_list_all_village_pumps&oldid=23222263 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Editing news 2022 #1</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="message"/><i>[[metawiki:VisualEditor/Newsletter/2022/April|Read this in another language]] • [[m:VisualEditor/Newsletter|Subscription list for this multilingual newsletter]]</i> [[File:Junior Contributor New Topic Tool Completion Rate.png|thumb|New editors were more successful with this new tool.]] The [[mw:Special:MyLanguage/Help:DiscussionTools#New discussion tool|New topic tool]] helps editors create new ==Sections== on discussion pages. New editors are more successful with this new tool. You can [[mw:Talk pages project/New topic#21 April 2022|read the report]]. Soon, the Editing team will offer this to all editors at the 20 Wikipedias that participated in the test. You will be able to turn it off at [[Special:Preferences#mw-prefsection-editing-discussion]].<section end="message"/> </div> [[User:Whatamidoing (WMF)|Whatamidoing (WMF)]] 18:54, 2 maj. 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/VisualEditor/Newsletter/Wikis_with_VE&oldid=22019984 --> == Call for Election Volunteers == The Movement Strategy and Governance team is looking for community members to serve as election volunteers in the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022|upcoming Board of Trustees election]]. The idea of the Election Volunteer Program came up during the 2021 Wikimedia Board of Trustees Election. This program turned out to be successful. With the help of Election Volunteers we were able to increase outreach and participation in the election by 1,753 voters over 2017. Overall turnout was 10.13%, 1.1 percentage points more, and 214 wikis were represented in the election. A total of 74 wikis that did not participate in 2017 produced voters in the 2021 election. Can you help change the participation for this year's? Election volunteers will help in the following areas: * Translate short messages and announce the ongoing election process in community channels * Optional: Monitor community channels for community comments and questions Volunteers should: * Maintain the friendly space policy during conversations and events * Present the guidelines and voting information to the community in a neutral manner Do you want to be an election volunteer and ensure your community is represented in the vote? Sign up [[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Election Volunteers/About|here]] to receive updates. You can use the [[m:Special:MyLanguage/Talk:Movement Strategy and Governance/Election Volunteers/About|talk page]] for questions about translation. [[Uzanto:Zuz (WMF)|Zuz (WMF)]] ([[Uzanto-Diskuto:Zuz (WMF)|diskuto]]) 17:13, 4 maj. 2022 (UTC) == Would your community be interested by "Add an image"? == [[File:Add-an-image-onboarding-ltr.svg|right]] Hello Sorry to write in English. {{int:please-translate}}! The Growth team has created a feature called "[[Mw:Growth/Personalized first day/Structured tasks/Add an image|Add an image]]". It [[Mw:Help:Growth/Tools/Add an image|helps newcomers to add an image to an unillustrated article]]. You can test it at [[testwiki:Special:Homepage|test.wikipedia.org]] or at any other wikis [[Mw:Growth/Deployment table|where it is deployed]]. Of course, newcomers won't import a random images: we suggest one image, based on the same topic articles that have an image, or the Wikidata item image. Only articles without any image (or without any infobox) are suggested. Newcomers have to check if the image is correct, and then write a caption based on the article content and the image. At pilot wikis where we test this feature, the revert rate is quite low. Do you think your community would like to test this feature in advance? The images suggestions with image suggestions will be available at [[Special:Homepage]], for a 50% of newcomers. The test would start mid-June. Let me know! [[Uzanto:Trizek (WMF)|Trizek (WMF)]] ([[Uzanto-Diskuto:Trizek (WMF)|diskuto]]) 15:01, 17 maj. 2022 (UTC) == Report on Voter Feedback from Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines Ratification == Hello all, The Universal Code of Conduct (UCoC) project team has completed the analysis of the feedback accompanying the ratification vote on the Universal Code of Conduct Enforcement Guidelines. Following the completion of the UCoC Enforcement Guidelines Draft in 2022, the guidelines were voted on by the Wikimedian community. Voters cast votes from 137 communities, with the top 9 communities being: English, German, French, Russian, Polish, Spanish, Chinese, Japanese, Italian Wikipedias, and Meta-wiki. Those voting had the opportunity to provide comments on the contents of the Draft document. 658 participants left comments. 77% of the comments are written in English. Voters wrote comments in 24 languages with the largest numbers in English (508), German (34), Japanese (28), French (25), and Russian (12). A report will be sent to the Revision Drafting Committee who will refine the enforcement guidelines based on the community feedback received from the recently concluded vote. A public version of the report is [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Voting/Report|'''published on Meta-wiki here''']]. The report is available in translated versions on Meta-wiki. Please help translate to your language Again, we thank all who participated in the vote and discussions. We invite everyone to contribute during the next community discussions. More information about the Universal Code of Conduct and Enforcement Guidelines can be found [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Project|on Meta-wiki]]. Best, [[Uzanto:Zuz (WMF)|Zuz (WMF)]] ([[Uzanto-Diskuto:Zuz (WMF)|diskuto]]) 11:24, 26 maj. 2022 (UTC) == Junia konkurso en Vikivojaĝo kaj rilata CentraAtentigo == Saluton! Dum Junio en la [[:voy:eo:|Esperanta Vikivojaĝo]] okazos konkurso speciale fasonita por helpi al partoprenontoj de Esperantaj renkontiĝoj. Mi ĝin organizas enkadre de Vikimedio EO. Por la konkurso ni partneras kun organizantoj de kelkaj gravaj Esperantaj renkontiĝoj, kaj ili ankaŭ provizas premiojn por venkontoj. Dum la konkurso ni / vi verkos / tradukos vojaĝajn gvidilojn pri lokoj / lingvoj, kiuj helpos al partoprenontoj de Esperantaj renkontiĝoj veturi al la renkontiĝoj pli facile, malmultekoste kaj ĝue. Mi mem kutime uzas (anglan) Vikivojaĝon dum mia veturado, sed la Esperanta versio dume ne estas uzebla por aparte multaj lokoj. Kaj ni volas tion ŝanĝi - ankaŭ per tiu ĉi konkurso {{R|;-)}} Por varbi al la konkurso mi [[:meta:CentralNotice/Request/Esperanto Wikivoyage competition 2022|petis CentraAtentigon]], kiu laŭplane montriĝadu dum Junio ankaŭ ĉi tie. Se vi havas komenton pri ĝi, bv. esprimu ĝin rekte en la peta paĝo, eĉ en Esperanto. --[[Uzanto:KuboF Hromoslav|KuboF Hromoslav]] ([[Uzanto-Diskuto:KuboF Hromoslav|diskuto]]) 19:44, 29 maj. 2022 (UTC) == Revisions to the Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines == <section begin="announcement-content" /> :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Revision discussions/Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hello all, We'd like to provide an update on the work on the Enforcement Guidelines for the Universal Code of Conduct. After the conclusion of the community vote on the guidelines in March, the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Community Affairs committee (CAC)]] of the Board [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/JAYQN3NYKCHQHONMUONYTI6WRKZFQNSC/ asked that several areas of the guidelines be reviewed for improvements] before the Board does its final review. These areas were identified based on community discussions and comments provided during the vote. The CAC also requested review of the controversial Note in 3.1 of the UCoC itself. Once more, a big thank you to all who voted, especially to all who left constructive feedback and comments! The project team is working with the Board to establish a timeline for this work, and will communicate this next month. Members of the two prior [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee|UCoC Drafting Committees]] have generously offered their time to help shape improvements to the Guidelines. You can read more about them and their work [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Drafting committee#Revisions_Committee|here]], as well as read [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Drafting_committee/Phase_2_meeting_summaries#2022|summaries of their weekly meetings in 2022]]. Wikimedians have provided many valuable comments together with the vote and in other conversations. Given the size and diversity of the Wikimedia community, there are even more voices out there who can give ideas on how to improve the enforcement guidelines and add even more valuable ideas to the process. To help the Revisions committee identify improvements, input on several questions for the committee’s review is requested. Visit the Meta-wiki pages ([[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Revision_discussions|Enforcement Guidelines revision discussions]], [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Policy text/Revision_discussions|Policy text revision discussions]]) to get your ideas to the Committee - it is very important that viewpoints are heard from different communities before the Committee begins drafting revision proposals. On behalf of the UCoC project team <br /><section end="announcement-content" /> [[Uzanto:Zuz (WMF)|Zuz (WMF)]] ([[Uzanto-Diskuto:Zuz (WMF)|diskuto]]) 19:38, 3 jun. 2022 (UTC) == Invitado al konkurso - nova listo de interesiĝantoj == Karaj, dum lasta pli ol jardeko okazis en la Esperanta Vikipedio multaj konkursoj. Granda parto de partoprenintoj konkursis plurfoje. Tiujn homojn mi ĵus aldonis al la listo "'''[[Interesiĝantoj pri konkursoj en Vikipedio]]'''", kiun mi intencas uzadi precipe por invitoj al sekvaj konkursoj. Mi supozas, ke se oni (vi) jam partoprenis iun konkurson, estas alta ŝanco, ke vi volos partopreni denove. Sed se vi tamen ne plu interesiĝas pri sekvaj konkursoj, volonte mem forigu vian nomon de tie {{R|;-)}} Dume mi ne certas kion fari por malebligi aldonadon de homoj kiuj partoprenos estontajn konkursojn, sed ne volas esti invitatajn - se vi scias kiel tion solvi, bv. informi min! Se vi ankoraŭ ne partoprenis iun konkurson, sed volas esti invitita al sekvaj, mem aliĝu! Kiel ekzemple de konkurso al kiu mi invitados estas ĵuse okazanta [[:voy:Vikivojaĝo:Eventejo 2022|Eventejo 2022]] en Vikivojaĝo - kun celo verki turismajn gvidilojn utilajn por Esperantaj renkontiĝoj. [[Uzanto:KuboF Hromoslav|KuboF Hromoslav]] ([[Uzanto-Diskuto:KuboF Hromoslav|diskuto]]) 19:16, 8 jun. 2022 (UTC) == Propose statements for the 2022 Election Compass == :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hi all, Community members in the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022|2022 Board of Trustees election]] are invited to [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Community_Voting/Election_Compass|propose statements to use in the Election Compass.]] An Election Compass is a tool to help voters select the candidates that best align with their beliefs and views. The community members will propose statements for the candidates to answer using a Lickert scale (agree/neutral/disagree). The candidates’ answers to the statements will be loaded into the Election Compass tool. Voters will use the tool by entering in their answer to the statements (agree/disagree/neutral). The results will show the candidates that best align with the voter’s beliefs and views. Here is the timeline for the Election Compass: July 8 - 20: Community members propose statements for the Election Compass July 21 - 22: Elections Committee reviews statements for clarity and removes off-topic statements July 23 - August 1: Volunteers vote on the statements August 2 - 4: Elections Committee selects the top 15 statements August 5 - 12: candidates align themselves with the statements August 15: The Election Compass opens for voters to use to help guide their voting decision The Elections Committee will select the top 15 statements at the beginning of August. The Elections Committee will oversee the process, supported by the Movement Strategy and Governance team. MSG will check that the questions are clear, there are no duplicates, no typos, and so on. Best, Movement Strategy and Governance ''This message was sent on behalf of the Board Selection Task Force and the Elections Committee'' [[Uzanto:Zuz (WMF)|Zuz (WMF)]] ([[Uzanto-Diskuto:Zuz (WMF)|diskuto]]) 15:59, 11 jul. 2022 (UTC) == Enabling Section Translation: a new mobile translation experience == {{int:Hello}} Esperanto Wikipedians! Apologies as this message is not in your native language, {{Int:Please-translate}}. The [[mw:Wikimedia_Language_engineering|WMF Language team]] is pleased to let you know that we will like to enable the [[mw:Content_translation/Section_translation|Section translation]] tool in Esperanto Wikipedia. For this, our team will love you to read about the tool and test it so you can: <nowiki>*</nowiki> Give us your feedback <nowiki>*</nowiki> Ask us questions <nowiki>*</nowiki> Tell us how to improve it. Below is background information about Section translation, why we have chosen your community, and how to test it. '''Background information''' [[mw:Content_translation|Content Translation]] has been a successful tool for editors to create content in their language. More than one million articles have been created across all languages since the tool was released in 2015. The Wikimedia Foundation Language team has improved the translation experience further with the Section Translation. The WMF Language team enabled the early version of the tool in February 2021 in Bengali Wikipedia. Through their feedback, the tool was improved and ready for your community to test and help us with feedback to make it better. [https://design.wikimedia.org/strategy/section-translation.html Section Translation] extends the capabilities of Content Translation to support mobile devices. On mobile, the tool will: <nowiki>*</nowiki> Guide you to translate one section at a time in order to expand existing articles or create new ones. <nowiki>*</nowiki> Make it easy to transfer knowledge across languages anytime from your mobile device. Esperanto Wikipedia seems an ideal candidate to enjoy this new tool since data shows significant mobile editing activity. We plan to enable the tool on Esperanto Wikipedia in the coming weeks if there are no objections from your community. After it is enabled, we’ll monitor the content created with the tool and process all the feedback. In any case, feel free to raise any concerns or questions you may already have in any of the following formats: <nowiki>*</nowiki> As a reply to this message <nowiki>*</nowiki> On [[mw:Talk:Content_translation/Section_translation|the project talk page]]. '''Try the tool''' Before the enablement, you can try the current implementation of the tool in [https://test.m.wikipedia.org/wiki/Special:ContentTranslation our testing instance]. Once it is enabled on your Wikipedia, you’ll have access to [[:ts:Special:ContentTranslation|https://eo.wikipedia.org/wiki/Special:ContentTranslation]] with your mobile device. You can select an article to translate, and machine translation will be provided as a starting point for editors to improve. '''Provide feedback''' Please provide feedback about Section translation in any of the formats you are most comfortable with. We want to hear about your impressions on: <nowiki>*</nowiki> The tool <nowiki>*</nowiki> What you think about our plans to enable it <nowiki>*</nowiki> Your ideas for improving the tool. Thanks, and we look forward to your feedback and questions. [[Uzanto:UOzurumba (WMF)|UOzurumba (WMF)]] ([[Uzanto-Diskuto:UOzurumba (WMF)|diskuto]]) 02:30, 12 jul. 2022 (UTC) On behalf of the WMF Language team '''PS''': Sending your feedback or questions in English is particularly appreciated. But, you can still send them in the language of your choice. ===Section Translation tool enabled in Esperanto Wikipedia=== Hello Friends! The Language team is pleased to let you know that the [https://eo.m.wikipedia.org/wiki/Special:ContentTranslation?from=en&to=eo&sx=true#/ now enabled in Esperanto Wikipedia]. It means you can translate real content one section at a time using your mobile devices with ease. Now you can also start translating an article on your mobile device right when you notice it is missing in Esperanto. From a Wikipedia article in any language, switch languages and search for Esperanto. If the article does not exist, an option to translate it will appear, as shown in the image below. [[File:Sx-language-selector-invite-th.png|thumb|center|Image of the entry point]] Content created with the tool will be marked [https://eo.wikipedia.org/wiki/Speciala%C4%B5o:Protokolo?type=&user=&page=&wpdate=&tagfilter=sectiontranslation&wpfilters%5B%5D=newusers with the “sectiontranslation” tag] for the community to review. We’ll monitor the content created, but we are very interested in hearing about your experience using the tool and reviewing the content created with it. So, [https://eo.m.wikipedia.org/wiki/Special:ContentTranslation enjoy the tool] and [https://www.mediawiki.org/wiki/Talk:Content_translation/Section_translation provide feedback] on improving it. Thank you! [[Uzanto:UOzurumba (WMF)|UOzurumba (WMF)]] ([[Uzanto-Diskuto:UOzurumba (WMF)|diskuto]]) 18:18, 10 aŭg. 2022 (UTC) == Movement Strategy and Governance News- Issue 7 == <div style = "line-height: 1.2"> <span style="font-size:200%;">'''Movement Strategy and Governance News'''</span><br> <span style="font-size:120%; color:#404040;">'''Issue 7, July-September 2022'''</span><span style="font-size:120%; float:right;">[[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7|'''Read the full newsletter''']]</span> ---- Welcome to the 7th issue of Movement Strategy and Governance News! The newsletter distributes relevant news and events about the implementation of Wikimedia's [[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy/Initiatives|Movement Strategy recommendations]], other relevant topics regarding Movement governance, as well as different projects and activities supported by the Movement Strategy and Governance (MSG) team of the Wikimedia Foundation. The MSG Newsletter is delivered quarterly, while the more frequent [[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy/Updates|Movement Strategy Weekly]] will be delivered weekly. Please remember to subscribe [[m:Special:MyLanguage/Global message delivery/Targets/MSG Newsletter Subscription|here]] if you would like to receive future issues of this newsletter. </div><div style="margin-top:3px; padding:10px 10px 10px 20px; background:#fffff; border:2px solid #808080; border-radius:4px; font-size:100%;"> * '''Movement sustainability''': Wikimedia Foundation's annual sustainability report has been published. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A1</tvar>|continue reading]]) * '''Improving user experience''': recent improvements on the desktop interface for Wikimedia projects. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A2|continue reading]]) * '''Safety and inclusion''': updates on the revision process of the Universal Code of Conduct Enforcement Guidelines. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A3|continue reading]]) * '''Equity in decisionmaking''': reports from Hubs pilots conversations, recent progress from the Movement Charter Drafting Committee, and a new white paper for futures of participation in the Wikimedia movement. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A4|continue reading]]) * '''Stakeholders coordination''': launch of a helpdesk for Affiliates and volunteer communities working on content partnership. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A5|continue reading]]) * '''Leadership development''': updates on leadership projects by Wikimedia movement organizers in Brazil and Cape Verde. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A6|continue reading]]) * '''Internal knowledge management''': launch of a new portal for technical documentation and community resources. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A7|continue reading]]) * '''Innovate in free knowledge''': high-quality audiovisual resources for scientific experiments and a new toolkit to record oral transcripts. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A8|continue reading]]) * '''Evaluate, iterate, and adapt''': results from the Equity Landscape project pilot ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A9|continue reading]]) * '''Other news and updates''': a new forum to discuss Movement Strategy implementation, upcoming Wikimedia Foundation Board of Trustees election, a new podcast to discuss Movement Strategy, and change of personnel for the Foundation's Movement Strategy and Governance team. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A10|continue reading]]) </div><section end="msg-newsletter"/> [[Uzanto:Zuz (WMF)|Zuz (WMF)]] ([[Uzanto-Diskuto:Zuz (WMF)|diskuto]]) 10:48, 19 jul. 2022 (UTC) == Announcing the six candidates for the Board of Trustees election == :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Announcing the six candidates for the 2022 Board of Trustees election/Short|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Announcing the six candidates for the 2022 Board of Trustees election/Short}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hi everyone, The Affiliate Representatives have completed their voting period. The selected 2022 Board of Trustees candidates are: * Tobechukwu Precious Friday ([[:m:User:Tochiprecious|Tochiprecious]]) * Farah Jack Mustaklem ([[:m:User:Fjmustak|Fjmustak]]) * Shani Evenstein Sigalov ([[:m:User:Esh77|Esh77]]) * Kunal Mehta ([[:m:User:Legoktm|Legoktm]]) * Michał Buczyński ([[:m:User:Aegis Maelstrom|Aegis Maelstrom]]) * Mike Peel ([[:m:User:Mike Peel|Mike Peel]]) You may see more information about the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Results|Results]] and [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Stats|Statistics]] of this Board election. The Affiliate organizations selected representatives to vote on behalf of the Affiliate organization. The Affiliate Representatives proposed questions for the candidates to answer in mid-June. These answers from candidates and the information provided from the Analysis Committee provided support for the representatives as they made their decision. Please take a moment to appreciate the Affiliate Representatives and Analysis Committee members for taking part in this process and helping to grow the Board of Trustees in capacity and diversity. These hours of volunteer work connect us across understanding and perspective. Thank you for your participation. Thank you to the community members who put themselves forward as candidates for the Board of Trustees. Considering joining the Board of Trustees is no small decision. The time and dedication candidates have shown to this point speaks to their commitment to this movement. Congratulations to those candidates who have been selected. A great amount of appreciation and gratitude for those candidates not selected. Please continue to share your leadership with Wikimedia. What can voters do now? [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Results|Review the results of the Affiliate selection process]]. [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Announcing the six candidates for the 2022 Board of Trustees election|Read more here about the next steps in the 2022 Board of Trustee election]]. Best, Movement Strategy and Governance ''This message was sent on behalf of the Board Selection Task Force and the Elections Committee''</translate><br /><section end="announcement-content" /> [[Uzanto:Zuz (WMF)|Zuz (WMF)]] ([[Uzanto-Diskuto:Zuz (WMF)|diskuto]]) 19:40, 20 jul. 2022 (UTC) == (Kun)reprezentu Vikimedion EO dum la Vikimedia Pintkunveno 2022! Kandidatiĝu ĝis la 27-a de Julio! == En Septembro okazos [[:meta:Wikimedia Summit 2022|Vikimedia Pintkunveno 2022]]. Ĝi estas la plej alta movada kunveno de vikimedianoj, kaj fokusiĝas pri la [[:meta:Movement Strategy/eo|Movada strategio 2030]]. Vikimedio EO / [[Esperanto kaj Libera Scio]] estis denove invitita partopreni – kaj ĉi-jare *'''VI'''* povas esti en nia teamo! Ni serĉas entuziasmajn, strategie pensantajn homojn, ideale kun jama organiza sperto en Vikimedio EO (aŭ almenaŭ intereso pri tia agado) kaj ideale kun spertoj pri la Movada strategio 2030 (aŭ intereso ekokupiĝi pri ĝi – pri kio ja (respondeca prepariĝo por) Vikimedia Pintkunveno povas helpi ;). La evento estos hibrida, kaj ni havas 3 lokojn por '''virtuala partopreno'''. Ĝi okazos '''9-11-a de Septembro 2022'''. Taŭga partopreno postulas kapablon sencohave partopreni en grupaj diskutoj '''en la angla lingvo''' (vikimedio ankoraŭ ne trovis idealan internacian lingvon…). Kandidatiĝu '''ĝis la 27-a de Julio (inklude)''' per la <span style="font-size: 120%;">'''[https://esperanto.wiki/civicrm/civicrm/volunteer/signup?reset=1&needs%5B%5D=15&dest=list volontula formularo en la retejo de VMEO]'''</span>. [[Uzanto:KuboF Hromoslav|KuboF Hromoslav]] ([[Uzanto-Diskuto:KuboF Hromoslav|diskuto]]) 17:54, 24 jul. 2022 (UTC) == Vote for Election Compass Statements == :''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Vote for Election Compass Statements|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Vote for Election Compass Statements|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Vote for Election Compass Statements}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hi all, Volunteers in the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022|2022 Board of Trustees election]] are invited to [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Community_Voting/Election_Compass/Statements|vote for statements to use in the Election Compass]]. You can vote for the statements you would like to see included in the Election Compass on Meta-wiki. An Election Compass is a tool to help voters select the candidates that best align with their beliefs and views. The community members will propose statements for the candidates to answer using a Lickert scale (agree/neutral/disagree). The candidates’ answers to the statements will be loaded into the Election Compass tool. Voters will use the tool by entering in their answer to the statements (agree/disagree/neutral). The results will show the candidates that best align with the voter’s beliefs and views. Here is the timeline for the Election Compass: *<s>July 8 - 20: Volunteers propose statements for the Election Compass</s> *<s>July 21 - 22: Elections Committee reviews statements for clarity and removes off-topic statements</s> *July 23 - August 3: Volunteers vote on the statements *August 4: Elections Committee selects the top 15 statements *August 5 - 12: candidates align themselves with the statements *August 16: The Election Compass opens for voters to use to help guide their voting decision The Elections Committee will select the top 15 statements at the beginning of August Best, Movement Strategy and Governance ''This message was sent on behalf of the Board Selection Task Force and the Elections Committee'' [[Uzanto:Zuz (WMF)|Zuz (WMF)]] ([[Uzanto-Diskuto:Zuz (WMF)|diskuto]]) 17:38, 26 jul. 2022 (UTC) == Community delegate registration for Wikimedia CEE Meeting 2022 == [[:m:Wikimedia CEE Meeting 2022|''Wikimedia CEE Meeting 2022'']] will take place on October 14-16. It is determined that the ''Esperanto kaj Libera Scio'' could be represented by one community delegat, who would have their expenses paid for participating in the events. The time for '''delegate registration''' is '''until August 15''' (2 weeks left). P.S: Sorry for You, please, You translate to the local langauge. [[Uzanto:Dušan Kreheľ|Dušan Kreheľ]] ([[Uzanto-Diskuto:Dušan Kreheľ|diskuto]]) 16:43, 1 aŭg. 2022 (UTC) : Mi atentigas, ke Dušan Kreheľ miksis 2 kontraŭajn aferojn, kvazaŭ ili ambaŭ pravus. La vero estas, ke sian reprezentanton kun pagitaj kostoj povas sendi la organizo [[VP:VMEO|Vikimedio EO]] (antaŭe nomata "Esperanto kaj Libera Scio"). Ne veras, ke la reprezentanto estas "komunuma" - sed tiu ja povas veni de la komunumo {{R|;-)}} (se VMEO nomumos lin / ŝin). : Se vi interesiĝas esti reprezentanto / sendito de Vikimedio EO ĉe la Vikimedia renkontiĝo de la Centra kaj Orienta Eŭropo, bonvolu '''[https://esperanto.wiki/civicrm/civicrm/volunteer/signup?reset=1&needs%5B%5D=16&dest=list montri vian intereson per aliĝo per la volontula formularo de VMEO]'''. --[[Uzanto:KuboF Hromoslav|KuboF Hromoslav]] ([[Uzanto-Diskuto:KuboF Hromoslav|diskuto]]) 16:58, 8 aŭg. 2022 (UTC) == Vikimedio EO sojle al akcepto kiel Faka Asocio Kunlaboranta de UEA == La aliĝpeto de [[Esperanto kaj Libera Scio|Vikimedio EO]] (VMEO) por iĝi Faka Asocio Kunlaboranta de UEA bone progresas. La procezo daŭris signife pli longe ol ni antaŭvidis, estis markita de pluraj bezonoj de klarigoj kaj interpretoj en ambaŭ flankoj, kaj longaj periodoj de atendado. Sed fine VMEO staras sur la sojlo de akcepto al UEA. La Komitato de UEA, kiel la plej alta decida organo de UEA, laŭplane oficiale traktos nian peton dum sia Kunsido la lundon 8-an de Aŭgusto 2022, 18:00-22:00 UTK. La Kunsido laŭplane estos vive elsendata per YouTube, do [https://www.youtube.com/watch?v=Nt4py_W2xhE vi povos spekti ĝin] (kaj aboni la kanalon {{R|;-)}}). (la tempoplano eventuale povos ŝanĝiĝi) Vi povas legi la oficialan petilon en [https://uea.org/teko/komitato la Komitata teko de UEA] serĉante la nomon "Raporto pri VMEO (peto FAK kun UEA)". (La raporto de la Komisiono de UEA pri statutoj aludas, ke VMEO kaj ELiSo estas aliaj / malsamaj organizoj (ekz. per vortumo "la antaŭa asocio havis 31 membrojn el 18 landoj do ni supozas ke ili restis la samaj."). Mi aparte atentigas, ke tio ne estas vero - ni simple ŝanĝis nian oficialan nomon kaj iom da Statuto, sed ni daŭre estas la sama organizo kun plena jura kontinueco. Ni pri tio atentigis la komisionon eĉ antaŭ ol ĝi provizis sian raporton.) Mi laŭplane partoprenos la Komitat-Kunsidon de UEA kiel gasto por eventuale respondi al la Komitatanoj eventualajn demandojn. Kaj ankaŭ vi estas bonvena {{R|;-)}} [[Uzanto:KuboF Hromoslav|KuboF Hromoslav]] ([[Uzanto-Diskuto:KuboF Hromoslav|diskuto]]) 16:50, 8 aŭg. 2022 (UTC) dfnt5px02fp3p8myv6g6jjf7gqh4on6 4 407965 7684710 7672475 2022-08-10T18:11:46Z Tlustulimu 1543 /* Altrudema IPulo */ nova sekcio wikitext text/x-wiki {{DiskutejoEnkondukoSubpaĝo |nomo=Administrejo |bildo = Admin_mop.PNG |bildhelpilo = Administrejo |priskribo = La sekcio de la Diskutejo por informi kaj diskuti pri administraj aferoj rilate al Vikipedio. Ekz. demandoj kaj petoj al administrantoj, raportoj pri vandalismo, redaktomilitoj, interrilataj problemoj, ktp. |mallongigo = VP:DA }}[[Kategorio:Vikipedio:Diskutejo]] ==Elstaraj kaj legindaj artikoloj== Saluton. En la koncernaj listoj atendegas kelkaj kandidatoj por la statuso de elstaraj kaj multaj por tiu de legindaj artikoloj, kelkaj dum jaroj! Eĉ kelkaj markitaj kiel jam pritraktitaj aŭ ankoraŭ montras la kandidatecon en la artikolo aŭ ne estas en la koncerna listo de akceptitaj artikoloj. Mi volas laborigi neniun: se oni rajtigas kaj lernigas min fari tion, mi faru.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 11:49, 20 nov. 2018 (UTC) ==Faŝisto== Saluton. De antaŭ nelonge agadas nova vikipediisto kiu metas novajn artikolojn. Ĝis tie neniu problemo. Ankaŭ la enhavo de la artikoloj ne estas problemiga, kvankam plej partoj temas pri naziistoj aŭ kontraŭjudaj temoj. La ankoraŭ neregistrita vikipediista nomo estas BoiaChiMolla1492. Boia Chi Molla estas slogano uzata lastatempe ege provoke fare de novfaŝistoj kaj 1492 estas la jaro kiam oni forpelis la judojn el Hispanio. Do, mi ne scias ĉu iu vidas tialojn por almenaŭ esti atentemaj pri la agado de tiu kiu iel fanfaronas kiel novfaŝisto. Mi komprenas, ke fanfaronado de tro radikalaj kaj eĉ perfortemaj idearoj iras iel kontraŭ la spirito de Vikipedio, sed mi ripetas: ĝis nun neniu problemo pri la enhavo.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 22:51, 24 nov. 2018 (UTC) :Mi sekvas la kontribuojn de tiu vikipediisto kaj ĝis nun estas nenio problemiga en la enhavo de la artikoloj.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 19:41, 3 dec. 2018 (UTC) == New Wikimedia password policy and requirements == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> {{int:please-translate}} The Wikimedia Foundation security team is implementing a new [[m:Password policy|password policy and requirements]]. [[mw:Wikimedia_Security_Team/Password_strengthening_2019|You can learn more about the project on MediaWiki.org]]. These new requirements will apply to new accounts and privileged accounts. New accounts will be required to create a password with a minimum length of 8 characters. Privileged accounts will be prompted to update their password to one that is at least 10 characters in length. These changes are planned to be in effect on December 13th. If you think your work or tools will be affected by this change, please let us know on [[mw:Talk:Wikimedia_Security_Team/Password_strengthening_2019|the talk page]]. {{Int:Feedback-thanks-title}} </div> [[m:User:CKoerner (WMF)|CKoerner (WMF)]] ([[m:User talk:CKoerner (WMF)|talk]]) 21:21, 6 dec. 2018 (UTC) <!-- Message sent by User:CKoerner (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:CKoerner_(WMF)/Sandbox&oldid=18693867 --> == Sama artikolo == [[János Józsa (hidrologo)]] kaj [[János Balázs Józsa]] temas pri la sama persono. Ili ambaŭ estas miaj kreaĵoj, do mia eraro. Bonvolu fari la kutiman necesan procezon, aŭ alinomi aŭ forstreki iun.--[[Uzanto:Crosstor|Crosstor]] ([[Uzanto-Diskuto:Crosstor|diskuto]]) 14:25, 10 dec. 2018 (UTC) :Saluton, kara. Vi petis unuigon de tiu artikolo [[János Balázs Józsa]] kun [[János Józsa (hidrologo)]], ĉar temas pri la sama persono. Mi povas fari tion rapide, sed mi preferas informi al vi, ke certe ankaŭ vi mem povas fari ĝin. Se ne, memorigu tion al mi kaj mi faros. La procedo estas jena: 1 decidu la artikolon savotan, 2 prenu la detalojn de la alia (nesavota) kiuj mankas en savota kaj kopiu ilin tien, 3 malfermu la redaktopaĝon de la nesavota artikolo, tie forviŝu la enhavon kaj kiam la paĝo estu blanka per Pliaj iloj estas sageto kiu indikas dekstren, fakte plej dekstre inter la bildo por Tabelo kaj la bildo por Bilda galerio, klaku tie kaj en la spaco metu la titolon de la savita artikolo, 4 publikigu kaj la nesavita titolo restos alidirektilo al la savita. Mi esperas, ke mi bone klarigis, sed mi ripetas: se okazos malsukceso, diru kaj mi faru.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 11:07, 13 dec. 2018 (UTC) ::Laŭ via deziro. Mi lasis János Józsa (hidrologo) kiel plej kompleta. La alia restos kiel alidirektilo.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 11:57, 13 dec. 2018 (UTC) ==ArnoLagrange== Saluton. Aperis artikolo [[Arik Einstein]] kreita de TMLN123 kun unura redakto (nome la krea) kaj en la artikolo aperas averto ke ''Ĉi tiu artikolo estas redaktata de ArnoLagrange''. Mi supozas, ke temas pri eraro, sed mi ne avertis TMLN123 ĉar ŝajne estas novulo, kiu ankoraŭ ne uzis sian diskutpaĝon.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 11:11, 13 dec. 2018 (UTC) == Azia jaro == Mi deklaras tiu ĉi jaron Azia jaro, ĉar nekonata japano kreas amase strangajn artikolojn sen kategorio, sen lingva ligilo, sen, sen sen... Ŝajnas, ĉiuj administroj kaŝiĝis, vivu la Azia jaro!--[[Uzanto:Crosstor|Crosstor]] ([[Uzanto-Diskuto:Crosstor|diskuto]]) 05:33, 12 jan. 2019 (UTC) :La artikoloj kiujn li kreas estas amaso da ĝermetoj, aŭ nur vandalismo. Ĉu ni blokos lin?--[[Uzanto:Salatonbv|Salatonbv]] ([[Uzanto-Diskuto:Salatonbv|diskuto]]) 04:10, 13 jan. 2019 (UTC) ::Tio ne estas mia kompetenteco, tamen estus bona admoni lin tuj fari eblajn lingvajn ligilojn, kategoriojn, enkondukajn frazojn, referencojn. Se li ne faras tion, bloku lin!--[[Uzanto:Crosstor|Crosstor]] ([[Uzanto-Diskuto:Crosstor|diskuto]]) 07:29, 13 jan. 2019 (UTC) :::Dum oni trovas solvon, mi klopodos iom organizi la enhavon en malpli da artikoloj kaj konverti tiujn strangajn artikolojn en alidirektiloj, se eblas, kvankam mi nek estas fakulo pria nek komprenas la intencon de la aŭtoro. Mi kutime lunde revizias la strangaĵojn de la semajno kaj, kiam mi alvenos tien, mi esploros solvon. Krome mi apogas la nepran forbaron, ĝis oni povos kontakti kun tiu kaj montri la ĝustan vojon.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 11:50, 14 jan. 2019 (UTC) ::::Post tio mi vidis ke Salatonbv jam kontaktis la aŭtoron kaj ke li forigos la tutan artikolaron. Do, mi faros nenion.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 12:49, 14 jan. 2019 (UTC) :::::Jes, mi ne forbaros lin, sed forigos la artikolojn kiam mi havos tempon. Atendu min.--[[Uzanto:Salatonbv|Salatonbv]] ([[Uzanto-Diskuto:Salatonbv|diskuto]]) 10:08, 15 jan. 2019 (UTC) == Peto solvi probleman okazon de renomado == Mi provis aranĝi, ke estu paĝo "Kontrolnumero de la Kongresa Biblioteko de Usono" anstataŭ la ĝisnuna "Kontrolnumero de la Kongresa Librejo", sed mia provo fiaskis. Mi ricevis la averton "La paĝo estas jam alinomita" kaj finfine mi nur kreis la paĝon "La Kontrolnumero de la Kongresa Biblioteko", kie la artikolo estas troa kaj mankas "de Usono". Ĉu iu administranto povas aranĝi la aferon? La paĝo "La Kontrolnumero de la Kongresa Biblioteko" estu alinomita "Kontrolnumero de la Kongresa Biblioteko de Usono". La aliaj paĝoj estu tute forigitaj – neniu alidirektilo estas bezonata. La komplika situacio devenas de iama kampanjo de Vikipediisto Dima41 meti ĉie la vorton "librejo" anstataŭ "biblioteko", kio kaŭzis multan konfuzon. --[[Uzanto:Surfo|Surfo]] 17:53, 13 jan. 2019 (UTC) :{{farita}}--[[Uzanto:Salatonbv|Salatonbv]] ([[Uzanto-Diskuto:Salatonbv|diskuto]]) 10:12, 15 jan. 2019 (UTC) == Ŝablono por volontaj redaktistoj == Saluton! Mi ĵus afiŝis ĉi tiun peton ĉe [[Helpo-Diskuto:Traduka_helpo|Traduka helpo]], sed mi vidas ke neniu respondis al [[Uzanto-Diskuto:Brion_VIBBER#Saluton!|IceFlow]] (2008) aŭ [[Helpo-Diskuto:Traduka_helpo|Htc3594]] (2010) pri la sama peto. [https://www.reddit.com/r/Esperanto/comments/amqogm/koncerne_vikipedio_kie_estas_la_volontaj/ Reddit] ankoraŭ ne helpis min. Kontraste kun la angla kaj franca Vikipedioj, al kiuj mi kontribuas momente, ne aperas specifan grupon de volontaj redaktistoj. Ekzemple, la angla vikikomunumo havas ''[[:en:Wikipedia:Peer_review|Peer Review]]'' kaj la franca havas ''[[:fr:Projet:Traduction|Projet Traduction]]''. En ambaŭ, estas iu ŝablono kiu povas esti metita direkte en la kodo kaj kiu komencas la peton por revizio. Mi jam serĉis la Diskutejon kaj Ŝablonejon kaj siajn arĥivojn. Ĉu io simila ne ekzistas ĉi tie? Dankon! --[[Uzanto:Spade6179|Spade6179]] ([[Uzanto-Diskuto:Spade6179|diskuto]]) 03:14, 9 feb. 2019 (UTC) :Mi ankoraŭ. Ŝajnas, ke la ekvivalento al kion mi priskribis estas la sistemo de [[Helpo:Markitaj versioj|markitaj versioj]], kiu sufiĉas! Vi povas arĥivi tiun ĉi. --[[Uzanto:Spade6179|Spade6179]] ([[Uzanto-Diskuto:Spade6179|diskuto]]) 05:57, 30 nov. 2019 (UTC) ==Elstaraj kaj legindaj artikoloj== Saluton. Antaŭ tri monatoj mi metis tiun sekvan alvokon kaj ĝis nun venis neniu reago. ''En la koncernaj listoj atendegas kelkaj kandidatoj por la statuso de elstaraj kaj multaj por tiu de legindaj artikoloj, kelkaj dum jaroj! Eĉ kelkaj markitaj kiel jam pritraktitaj aŭ ankoraŭ montras la kandidatecon en la artikolo aŭ ne estas en la koncerna listo de akceptitaj artikoloj. Mi volas laborigi neniun: se oni rajtigas kaj lernigas min fari tion, mi faru.'' Nun mi ripetas la alvokon kaj proponas ion pli precizan kaj facile plenumeblan. Temas pri la artikolo [[Dua mondmilito]], kiu estis proponita por kategorio Leginda artikolo, havas ĝis nun 12 porajn voĉojn kaj neniun kontraŭan. Ĉu eblas jam kategorii la artikolon? pri kiu fakte jam antaŭ jaroj oni diskutis la temon, sed tiam ĝi estis tute alia.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 11:33, 24 feb. 2019 (UTC) :Farita por la artikolo [[Dua mondmilito]]. Dankon. Nun mankas la aliaj proponitaj. Redankon.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 00:43, 25 feb. 2019 (UTC) ==Malesperantista vikipediisto== Saluton. Uzanto:פארוק, kiu eĉ ne kapablas verki sian esperantan paĝon kaj neniam respondis al diversaj alvokoj en sia diskutpaĝo, plej verŝajne ĉar li nek komprenas Esperanton nek la anglalingvan funkciadon de Vikipedio, revenas al laborigo de aliuloj. Li eniris por la unua fojo en 2012, dum 2015 kaj 2016 ricevis kelkajn alvokojn al lernado de Esperanto kaj ne uzado de aŭtomataj tradukiloj, sed li revenis al tio, post esti dumtepe barita. Mi petas denove ties baradon dum kelkaj jaroj. Male, mi devos peti forigon de ĉiuj liaj novaj artikoloj.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 01:03, 17 apr. 2019 (UTC) :Mi avertis lin, ke post aperigo de plia nelegebla artikolo li estos barita. Espereble li komprenos.[[Uzanto:RG72|RG72]] ([[Uzanto-Diskuto:RG72|diskuto]]) 10:19, 11 maj. 2019 (UTC) == Nomoj en la vikimedia movado == Saluton, en la movado vikimedia oni nuntempe diskutadas pri la nomoj de movadaj objektoj, konsiderante, ke "Vikipedio" (Wikipedia) estas multe pli konata ol "Vikimedio" (Wikimedia). Al retlisto de ELiSo venis peto de WMF diskuti la aferon. Mi jen atentigas pri tiu [https://meta.m.wikimedia.org/wiki/Communications/Wikimedia_brands/2030_research_and_planning/project_summary cxi pagxo]. Sincere, --[[Uzanto:Ziko|Ziko]] ([[Uzanto-Diskuto:Ziko|diskuto]]) 18:34, 30 apr. 2019 (UTC) == Roboto == Nuntempe roboto LiMrBot estas aktiva kaj kreas ĝustigojn. Ĉu administranto povus doni statuson memkontrolanto, ĉar amase naskiĝas nekontrolitaj paĝoj? --[[Uzanto:Crosstor|Crosstor]] ([[Uzanto-Diskuto:Crosstor|diskuto]]) 08:48, 11 maj. 2019 (UTC) :Jam ĝi havas tiun statuson. Ĝi nur ne estas ''patrolanto'', do ne povas memstare patroli artikolojn, kio estas apenaŭ inda por la roboto.[[Uzanto:RG72|RG72]] ([[Uzanto-Diskuto:RG72|diskuto]]) 10:18, 11 maj. 2019 (UTC) == Ŝablono:Cc-by-sa-all == Saluton, bonvolu ŝanĝi kategorion el [[:Kategorio:Ŝablonoj por bildoj]] al [[:Kategorio:Ŝablonoj por dosieroj]] en paĝo [[:Ŝablono:Cc-by-sa-all]]. Tiu paĝo estas protektita. Dankon. --[[Uzanto:LiMr|LiMr]] ([[Uzanto-Diskuto:LiMr|diskuto]]) 19:52, 14 maj. 2019 (UTC) : {{Farita}} --[[Uzanto:KuboF Hromoslav|KuboF Hromoslav]] ([[Uzanto-Diskuto:KuboF Hromoslav|diskuto]]) 13:47, 29 maj. 2019 (UTC) ==Forigenda == Forigenda estas kiel Ĝ13 [[Iván]], sed tiel, ke [[Iván (vilaĝo)]] restu netuŝita! La kutima ŝablono faras ligon ankaŭ al Iván (vilaĝo), tial mi ne metis la ŝablonon. --[[Uzanto:Crosstor|Crosstor]] ([[Uzanto-Diskuto:Crosstor|diskuto]]) 13:03, 16 jun. 2019 (UTC) == Vandalo == En artikoloj [[Listo de tramlinioj en Liberec‎]] ktp vandalo metis ŝablonon, zorgo pri tio necesas!--[[Uzanto:Crosstor|Crosstor]] ([[Uzanto-Diskuto:Crosstor|diskuto]]) 11:45, 22 jul. 2019 (UTC) :Mi nuligis ĉiujn liajn redaktojn kaj blokis lin por unu monato.[[Uzanto:RG72|RG72]] ([[Uzanto-Diskuto:RG72|diskuto]]) 04:47, 23 jul. 2019 (UTC) ::Dankon! --[[Uzanto:Crosstor|Crosstor]] ([[Uzanto-Diskuto:Crosstor|diskuto]]) 05:35, 23 jul. 2019 (UTC) == Peto por rajto de interfaca administranto == Dum longa tempo, administrantoj de Vikipedioj povis redakti tutvikiajn JS / CSS paĝojn. Por sekurecaj kialoj, tiu rajto antaŭnelonge estis transdonita al speciala grupo "[[Vikipedio:Interfacaj administrantoj|interfacaj administrantoj]]". Nuntempe la ununura interfaca administranto en la Esperanta Vikipedio estas Tlustulimu. '''Mi petas la rajtojn de ''interfaca administranto''.''' Ĉar dume ne ekzistas difinita proceduro por peti tiujn rajtojn, mi skribas ĉi tie en Diskutejo. Mi jam antaŭe multe redaktis tiajn paĝojn, precipe [[Specialaĵo:Preferoj#mw-prefsection-gadgets|aldonaĵojn]] (vidu [https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=MediaWiki:Gadgets-definition&action=history historion]) kaj iom ankaŭ [https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=MediaWiki:Common.js&action=history Common.js] kaj [https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=MediaWiki:Common.css&action=history Common.css]. Do, spertojn pri la afero mi jam havas. Nun mi estas en Vikimanio 2019 kaj mi partoprenas sesion por pliefikigo de [[MediaWiki:Common.css]] (tiu paĝo en nia Vikipedio estas granda kaj tiel ĝi malrapidigas ŝutadon). Por povi fari tiujn redaktoj bone, mi bezonas la rajton de interfaca administranto. Ankaŭ, mi foje estas petata redakti aldonaĵojn, ekz. [[MediaWiki:Gadget-markadmins.js]], kiu markas administrantojn, sed sen la rajtoj mi ne povas. Dankon! --[[Uzanto:KuboF Hromoslav|KuboF Hromoslav]] ([[Uzanto-Diskuto:KuboF Hromoslav|diskuto]]) 13:40, 14 aŭg. 2019 (UTC) : {{Ping|Alaudo|DidiWeidmann|Tlustulimu}} --[[Uzanto:KuboF Hromoslav|KuboF Hromoslav]] ([[Uzanto-Diskuto:KuboF Hromoslav|diskuto]]) 13:52, 14 aŭg. 2019 (UTC) ::{{por}} Mi ne kontraŭas. Sed mi ne scias, ĉu mi iomete atendu opinion de pliaj uzantoj. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 14:16, 14 aŭg. 2019 (UTC) :{{por}} [[Uzanto:RG72|RG72]] ([[Uzanto-Diskuto:RG72|diskuto]]) 04:50, 15 aŭg. 2019 (UTC) :{{por}} --[[Uzanto:Fenikals|Fenikals]] ([[Uzanto-Diskuto:Fenikals|diskuto]]) 12:24, 18 aŭg. 2019 (UTC) Fakte, nun mi pensas, ke pli indus vere krei oficialan procezon por peti tiujn rajtojn por ke estontece ni ne devu ĉiam peti en Diskutejo. Dume mi paŭzas mian peton kaj restartigos ĝin post kreo de tiu sistemo. Kaj, dume dankon pro via subteno {{R|;-)}} --[[Uzanto:KuboF Hromoslav|KuboF Hromoslav]] ([[Uzanto-Diskuto:KuboF Hromoslav|diskuto]]) 18:32, 15 aŭg. 2019 (UTC) == Statuson de mempatrolato == Saluton. Kiel mi povas akiri statuson de mempatrolato en Esperanta Vikipedio? --[[Uzanto:Fenikals|Fenikals]] ([[Uzanto-Diskuto:Fenikals|diskuto]]) 14:02, 20 aŭg. 2019 (UTC) ==Listo de havendaj artikoloj== Saluton. Dum mia laboro por plibonigo de la artikoloj de [[Vikipedio:Listo de havendaj artikoloj|tiu listo]], mi konstatis, ke de tempo al tempo ne estis precize 1000 artikoloj, sed foje 999, 998 kaj tiel plu. Poste mi konstatis, ankaŭ ke ne ĉiam temas pri la samaj artikoloj, Foje kelkaj malaperas kaj kelkaj aliaj reaperas aŭ por la unua fojo aperas en tiu listo. Mi supozas, ke tio okazas pro du aferoj: unue ĉar foje okazas tajperaroj, iu deziras forviŝi linion kaj forviŝas ankaŭ alian nedezirate ktp. Krome iu ne scias (aŭ ne volas scii) ke tiu listo estas fiksa kaj modifas ĝin laŭ sia bontrovo. Oni supozas, ke tiu listo devenas el tio kio estas markita en la koncerna paĝo kiel "originala listo ĉe Meta". Mi pacience kaj formikece malfermis unu post alia tiun milon kaj poste la esperantan milon kaj mi trovis nekongruaĵojn. Precize, el la origina listo forfalis iam [[Plasto]], [[Angkor Ŭat]], [[Videoludo]], [[Imperio Malio]], [[Sumero]], [[Majaoj]], [[Internacia Monunua Fonduso]], [[Nagarĝuno]], [[David Hilbert]], [[Spirado]], [[Nematodoj]], [[Moluskoj]], [[Nervo]], [[Kronika obstrukca pneŭmonopatio]], [[Epilepsio]], [[Gastroenterito]], [[Vakcino]], [[Elektromagneta radiado]], [[Lineara algebro]], [[Pomo]], do totale 20. Kompreneble kompense estas markitaj kiel havendaj artikoloj kelkaj kiuj ne estis en la origina listo, nome [[Pulmo]], [[Aŭtosporto]], [[Elefanto]], [[Fosilia brulaĵo]], [[Jean Baptiste Joseph Fourier]], [[Golfo (sporto)]], [[Homaranismo]], [[Kosmoflugo]], [[Paŭlo de Tarso]], [[Traktato de Versajlo]], [[Tridekjara milito]], [[Modo]], [[Penicilino]], [[Realo]], [[Spiro]], [[Ĥolero]], [[Animeo]], [[Anuroj]], [[Aztekoj]], [[Bildliteraturo]] kaj [[Centjara milito]], totale 21, el kiuj plej parto estis tiel markita en la jaro 2010 per roboto de [[Vikipediisto:Castelobranco]]. Mi supozas, ke li uzis pli ĝisdatigitan liston. Mi konsentas, ke la dua listo (aldonitaj artikoloj) estas ĝenerale pli interesa ol la unua (forigitaj artikoloj), sed mi volas ke tion oni sciu kaj ke oni diskonigu kriteriojn por modifo (aŭ pli bone por malmodifo) de la listo por eviti fuŝaĵojn. Ĉar tiuj artikoloj estas libere modifeblaj ĉiu ajn povas fuŝi la aferon. Mi tute ne deziras la restarigon de la forigitaj artikoloj (eble nur kelkjan malmultajn, sed kontraŭ kiuj?), inter alie ĉar dum tiuj naŭ lastaj jaroj multaj el la aldonitaj ege plialtigis sian enhavon, dum la aliaj ne tiom. Do, mi profitas la okazon por rememorigi, ke neniu, kiu scias, ĝisdatigas la statistikan tabelon. Kaj ke eble iu teknikisto povus instali programon, ke evitu forigojn aŭ aldonojn.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 18:08, 2 sep. 2019 (UTC) :Granda laboro kaj bona ideo! Dankon kara. Bedaŭrinde mi mem estas teknika nula, sed espereble iu el administrantoj sukcesos plenumi tiun taskon per roboto aŭ alimaniere. [[Uzanto:RG72|RG72]] ([[Uzanto-Diskuto:RG72|diskuto]]) 09:20, 4 sep. 2019 (UTC) :Saluton, mi ne scias multe pri tio. Bonvolu korekti min, se mi malpravus. La laboro havas tri fazojn: # Unua fazo - '''Ĝisdatigo de listoj''': #* [[Vikipedio:Listo de havendaj artikoloj/Biografioj]] #* [[Vikipedio:Listo de havendaj artikoloj/Filozofio kaj psikologio; Religio; Sociaj sciencoj; Lingvo kaj literaturo]] #* [[Vikipedio:Listo de havendaj artikoloj/Scienco; Matematiko]] #* [[Vikipedio:Listo de havendaj artikoloj/Teknologio]] #* [[Vikipedio:Listo de havendaj artikoloj/Arto kaj distro]] #* [[Vikipedio:Listo de havendaj artikoloj/Historio kaj geografio]] #*... laŭ angla listo https://meta.wikimedia.org/wiki/List_of_articles_every_Wikipedia_should_have#Biography # Dua fazo - '''Ĝisdatigo de artikoloj''' en ĉi tiuj listoj - aldono aŭ forigo de [[:Ŝablono:Havenda artikolo]] # Tria fazo - '''Ĝisdatigo de tabelo''' de historio de stato - [[Vikipedio:Listo de havendaj artikoloj#Kresko de la Vikipedio en Esperanto]] :Laŭ mi, la dua fazo estas facila por mia roboto. Mi povas prepari ion por la tria fazo kaj fari tion duonaŭtomate (eĉ por malnovaj monatoj). Sed la unua fazo ŝajnas pli malfacila. Mi devos pli analizi tion.--[[Uzanto:LiMr|LiMr]] ([[Uzanto-Diskuto:LiMr|diskuto]]) 19:43, 5 sep. 2019 (UTC) :Saluton, mi uzas alian sistemon de ĝisdatigo. Mi havas aŭtomatajn helpajn listojn, sed mi faras tion permane.--[[Uzanto:LiMr|LiMr]] ([[Uzanto-Diskuto:LiMr|diskuto]]) 11:40, 7 sep. 2019 (UTC) ::Mi pardonpetas. Mi perdiĝas en tiaj teknikaĵoj. Mi scias nur, ke nun estas 998 artikoloj anstataŭ 1000. Mi povus simple elekti inter tiuj originaj artikoloj kiuj perdis sian markilon. Tamen mi vidas, ke kelkaj artikoloj kiuj havis la markilon antaŭ unu semajno jam ne havas ilin kaj inverse.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 01:13, 8 sep. 2019 (UTC) :::Saluton, nuntempe la unua kaj dua fazo estas farita. Tio estis pli malfacila, ĉar listoj havis aliajn strukturojn. Nuntempe la strukturoj estas samaj. Ĉefe precize 1000 artikoloj estas en la angla listo, precize 1000 artikoloj estas en esperanta listo kaj precize 1000 ŝablonoj (markiloj) estas en artikoloj. Sed mi forigis du alidirektojn kaj kreis ĝermojn. Oni devas plilongigi ilin: [[Nuklea armilo]] (Nuclear weapon) kaj [[Elektromagneta radiado]] (Electromagnetic radiation). Oni povas uzi originajn artikolojn: [[Atombombo]] kaj [[Elektromagnetismo]] (aŭ [[Elektromagneta ondo]]).--[[Uzanto:LiMr|LiMr]] ([[Uzanto-Diskuto:LiMr|diskuto]]) 08:10, 8 sep. 2019 (UTC) :::Mi esperas, ke la tria fazo (la tabelo) estos pli facila. Mi faros tion. Mi supozas ke esperanta Vikipedio akiros pli bonan pozicon en listo de ĉiuj Vikipedioj :) --[[Uzanto:LiMr|LiMr]] ([[Uzanto-Diskuto:LiMr|diskuto]]) 08:17, 8 sep. 2019 (UTC) :::La tria fazo (Ĝisdatigo de tabelo de historio de stato) estas farita. Nun iu povus plilongigi ĉi tiujn artikolojn. :) --[[Uzanto:LiMr|LiMr]] ([[Uzanto-Diskuto:LiMr|diskuto]]) 16:14, 8 sep. 2019 (UTC) :Dankon. Nun estas certe 1000 artikoloj. Krome la tabelo estas ĝisdatigita. Dankon. Mi faros mian eblon por plibonigi la rezulton en tiu listo. Estus konvena ke iu kiu povas helpi en artikoloj pri matematiko, fiziko kaj kemio helpu ĉefe en la artikoloj kiuj estas sub 10 000 bitokoj. Tio ne estas malfacila kaj traduko helpas.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 01:05, 9 sep. 2019 (UTC) ::Saluton, mi devis anstataŭi vian redakton de [[Elektromagneta radiado]] per [[Elektromagneta ondo]]. Plue mia roboto plibonigis 747 el 1000 ĉi tiuj artikoloj. --[[Uzanto:LiMr|LiMr]] ([[Uzanto-Diskuto:LiMr|diskuto]]) 19:35, 9 sep. 2019 (UTC) == Changing of .png -> .svg == Hello. As some of the fellow users might already know, I occasionally come over to change files from jpg/png -> svg. Currently, I'd like to proceed to change some Japanese subway-related icons from png -> svg. As there are quite an amount of changes to be made, ~ 329, I would like to ask if I can use a global replace script (bot-like edits) to replace all of them instead of replacing them one by one. ===Files=== *[[:File:Chuo.png]] -> [[:File:Chuo Line Logo.svg]] (28) *[[:File:Midosuji logo.png]] -> [[:File:Midosuji Line Logo.svg]] (68) *[[:File:Imazatosuji Line Logo.png]] -> [[:File:Imazatosuji Line Logo.svg]] (20) *[[:File:Sakaisuji logo.png]] -> [[:File:Sakaisuji Line Logo.svg]] (36) *[[:File:Sennichimae.png]] -> [[:File:Sennichimae Line Logo.svg]] (41) *[[:File:Tanimachi logo.png]] -> [[:File:Tanimachi Line Logo.svg]] (48) *[[:File:Tsurumiryokuchi.png]] -> [[:File:Tsurumiryokuchi Line Logo.svg]] (38) *[[:File:Yotsubashi.png]] -> [[:File:Yotsubashi Line Logo.svg]] (50) If there is a flood flag, I'd appreciate if I can get it for a few hours so I won't flood the recent changes. Sorry if this is the wrong place to ask and sorry for using English. Cheers :) [[Uzanto:大诺史|大诺史]] ([[Uzanto-Diskuto:大诺史|diskuto]]) 18:57, 27 okt. 2019 (UTC) ==[[:it:Giuseppe Prinzi]]== Saluton. Iu kreis artikolĝermon kun fuŝa titolo [[G.Prinzi]]. Mi klopodis alinomigi al [[Giuseppe Prinzi]], sed ŝajne tiu titolo estas malpermesita. Kial?--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 23:10, 1 jan. 2020 (UTC) == Forbari rasistan stultulon == Iu idioto vandalas en [[Afrik-usonanoj]]. Mi ne havas privilegion forbari lin, nek trovas ĝuste nun la taŭgan lokon por anonci forbarendajn IP-adresojn. Se iu legas tion ĉi, bonvolu protektu nian Vikpedion kontraŭ tiu sentaŭgulo kaj forbaru lin por ĉiam. Dankon! [[Uzanto:Moldur|Moldur]] ([[Uzanto-Diskuto:Moldur|diskuto]]) 11:02, 28 mar. 2020 (UTC) :{{re|Moldur|montri=ne}} Dankon pro via atentigo. Mi ĵus legis sur la paĝo pri la kontribuoj de la IP-ulo, ke li eĉ ĝenerale estis forbarita. Sed nur por unu tago. Mi esperas, ke li ne revenos. Se tamen li revenos eble eĉ kun alia IP-adreso, mi aŭ alia administranto devos forbari lin. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 15:07, 28 mar. 2020 (UTC) ::Koran dankon, amiko {{u|Tlustulimu}}! [[Uzanto:Moldur|Moldur]] ([[Uzanto-Diskuto:Moldur|diskuto]]) 17:23, 28 mar. 2020 (UTC) == Iloilourbo == Bonvolu forigi en [[Iloilo]] la alternan nomon Iloilourbo, ĉar jam estas aparta artikolo [[Iloilo (urbo)]]. --[[Uzanto:Crosstor|Crosstor]] ([[Uzanto-Diskuto:Crosstor|diskuto]]) 15:14, 30 mar. 2020 (UTC) == CALABARZON == Bonvolu forigi alinomadon-aldirekton [[CALABARZON]], ja en la teksto estas legebla, ke [[Laguno (provinco)]] estas parto de CALABARZON. Estu aparta CALABARZON kaj Laguno (provinco). --[[Uzanto:Crosstor|Crosstor]] ([[Uzanto-Diskuto:Crosstor|diskuto]]) 11:10, 1 apr. 2020 (UTC) == [[János Cs. Gál (Cségál)]] == [[János Cs. Gál (Cségál)]] kaj [[János Gál]] estas la samaj personoj. Bonvolu fari la unuiĝon! --[[Uzanto:Crosstor|Crosstor]] ([[Uzanto-Diskuto:Crosstor|diskuto]]) 08:57, 11 apr. 2020 (UTC) :Simple transloku ĉiujn informojn je unu artikolo (prefere tiu kun intervikioj) kaj marku la duan kiel forigindan. Same kiel pri aliaj similaj kazoj. [[Uzanto:RG72|RG72]] ([[Uzanto-Diskuto:RG72|diskuto]]) 12:25, 11 apr. 2020 (UTC) == IP-ulo kaj artikoloj pri ĥemiaj elementoj == Saluton. Hodiaŭ denove IP-ulo ({{uzanto2|139.47.21.189}}) fuŝis alilingve (fakte hispane) artikolojn pri ĥemiaj elementoj, do pri [[Cerio]] kaj [[Torio]]. Mi ĵus forbaris lin. Sed tio verŝajne ne longe efikos, ĉar nur la du komencaj partoj de lia IP-adreso restas la samaj, dum ke la du lastaj partoj ĉiam ŝanĝiĝas. Do, kion fari? Verŝajne ni bezonas misuzan filtrilon. Kiu scias, kiel fari ĝin? Mi jam delonge ne plu kreis tiajn filtrilojn. :-( Krome mi supozas, ke ĉiam temas pri la sama ulo, kiu jam ekde kelkaj semajnoj foje ĝenas nin per siaj hispanaĵoj, kiuj estas metitaj ĉi-kaze en la malĝusta vikipedio. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 18:31, 28 apr. 2020 (UTC) : En [[Cerio]] fuŝis la 12-an de aprilo {{uzanto2|139.47.22.55}} dufoje kaj en [[Torio]] unufoje samtage. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 18:38, 28 apr. 2020 (UTC) : La 19-an de aprilo {{uzanto2|139.47.20.244}} fuŝis la artikolojn pri [[Lantano]] kaj [[Aktinio]]. : La 18-an de aprilo {{uzanto2|139.47.19.177}} kaj {{uzanto2|139.47.23.78}} fuŝis la artikolon pri [[Aktinio]]. Mi supozas, ke ĉiam temas pri la sama ulo, kies IP-adreso laŭ whois-servilo, malrekte demandita per la ĉiteksta GeoIP-ligilo, ĉar la ĉitiea Whois ne funkcias, venas el Hispanio. Kaj li skribas en nia Vikipedio hispane. La kialon mi ne scias. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 19:22, 28 apr. 2020 (UTC) ::Post la korekto de {{ŝ|uzanto2}} pro la ne plu ĝuste funkciinta ligilo por "Whois", mi ĵus denove testis ĉe la unue menciita IP-adreso, el kiu lando venas la IP-ulo. Temas pri Hispanio. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 07:38, 29 apr. 2020 (UTC) == JavaScript errors == <div class="mw-content-ltr">Hi, everyone. As you may or may not know, there are JavaScript errors on this project. The errors are <span class="error">TypeError: Cannot read property 'profile' of undefined</span> and <span class="error">Uncaught SyntaxError: Unexpected token </span>. To fix the first error, <syntaxhighlight lang="javascript"> ( function ( mw, $ ) { var profile = $.client.profile(); if ( profile.name === 'msie' && profile.versionNumber === 8 ) { mw.hook( 'wikipage.content' ).add( function ( $content ) { $content.find( '.hlist' ).find( 'dd:last-child, dt:last-child, li:last-child' ) .addClass( 'hlist-last-child' ); } ); } }( mediaWiki, jQuery ) ); </syntaxhighlight> can be removed from [[MediaWiki:Common.js]] because it is only relevant for Internet Explorer 8, and that browser is not served JavaScript any more. The second error is probably about an unsafe character and could be difficult to find. I recommend that you fix the warnings that the code editor complains about. Once that's done, the code editor might be able to find where the special character is. Feel free to ping me if you need help or have any questions. [[Uzanto:Nirmos|Nirmos]] ([[Uzanto-Diskuto:Nirmos|diskuto]]) 05:01, 17 maj. 2017 (UTC)</div> == Galicia 15 - 15 Challenge == <center>[[Dosiero:Mapa de Galiza con bandeira.svg|100px]]</center> '''[[:w:en:Wikipedia:Galicia 15 - 15 Challenge|Wikipedia:Galicia 15 - 15 Challenge]]''' is a public writing competition which will improve improve and translate this list of 15 really important articles into as many languages as possible. Everybody can help in any language to collaborate on writing and/or translating articles related to Galicia. To participate you just need to sign up [[:en:Wikipedia:Galicia 15 - 15 Challenge/Participants|here]]. Thank you very much.--[[Uzanto:Breogan2008|Breogan2008]] ([[Uzanto-Diskuto:Breogan2008|diskuto]]) 13:54, 12 mar. 2018 (UTC) == Defio de dek du apostoloj de Irlando == <center>[[Dosiero:Twelve Apostles of Ireland Challenge.png|260px]]</center> La [[:meta:Twelve Apostles of Ireland Challenge|Defio de dek du apostoloj de Irlando]] estas eldona konkurenco serĉanta krei kaj plibonigi artikolojn pri la [[dek du apostoloj de Irlando]]. Iu ajn en ajna lingvo povas aboni kaj kunlabori konstrui aŭ traduki artikolojn rilataj al la dek du apostoloj. Medaloj kaj realaj ikonoj estos rekompencitaj al la gajnontoj. Por partopreni, oni devas aboni [[:meta:Twelve Apostles of Ireland Challenge/Points and participants|ĉi tie]] kaj komenci kunlabori. ''Dia Duit!'' [[Uzanto:Leefeni de Karik|Leefeni de Karik]] ([[Uzanto-Diskuto:Leefeni de Karik|diskuto]]) 19:36, 29 mar. 2018 (UTC) == National Museum of Brazil == Saluton! Please, someone could translate the articles [[:pt:Museu Nacional (Brasil)|Museu Nacional]] and [[:pt:Incêndio no Museu Nacional do Brasil em 2018|Incêndio no Museu Nacional do Brasil em 2018]] into Esperanto? We already have the [[:pt:Wikipedia:Comunicado sobre o Museu Nacional/eo|Informo]] translated, but would be helpful if we have the articles to link with the Informo. Thanks, [[Uzanto:Erick Soares3|Erick Soares3]] ([[Uzanto-Diskuto:Erick Soares3|diskuto]]) 19:47, 6 sep. 2018 (UTC) == Listo de havendaj artikoloj == Saluton. Oni ĵus alvenis al 300 artikoloj en la Kategorio:Havendaj artikoloj pli grandaj ol 30 kB, tio estas en la plej alta kategorio. Oni supreniris el 100 al 200 dum du jaroj, kaj el 200 al 300 dum du postaj jaroj, sed dum la du antaŭaj jaroj estas bone registritaj en la koncerna statistika paĝo, nenio aperas el januaro 2017. Tiel mankas la evoluo de la farita laboro kaj gravaj informoj kiel la averaĝa grando, la rango ktp. Mi ne scias fari tion, nek scias ĉu mi, kiu ne estas administranto, rajtus fari tion. Sed mi dezirus scii ĉu la esperanta Vikipedio estas kapabla meti sin en la nivelo postulita de la situacio.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 22:57, 6 nov. 2018 (UTC) :Originala statistiko haveblas en [[m:List of Wikipedias by sample of articles]] - nur necesas malplenigi servilan kaŝmemoron por havi ĝisdatan statistikon (aldonante: ?action=purge post la url). --[[Uzanto:Dominik|Dominik]] ([[Uzanto-Diskuto:Dominik|diskuto]]) 05:38, 5 mar. 2019 (UTC) ::Mi ne komprenas kiel tio helpas. La tabelo fiksiĝis en januaro 2017.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 18:29, 31 maj. 2019 (UTC) == Strangaj karakteroj ĉe referencoj == Saluton, ĉu iu povas klarigi al mi kial aperas tiom da nekompreneblaj karakteroj en la referencoj de la [[propila izobutirato]] kaj aliaj artikoloj kun referencoj? Mi ne sukcesas kompreni, kial tio ne aperas en la antaŭaj artikoloj, sed aperas en la nunaj. Dankegon!!! [[Uzanto:Claudio Pistilli|Claudio Pistilli]] ([[Uzanto-Diskuto:Claudio Pistilli|diskuto]]) 10:39, 23 mar. 2019 (UTC) :Sama problemo subite aperis (kaj poste malaperis) en multaj artikoloj. Vidu: [[Vikipedio:Diskutejo/Teknikejo]]. - [[Uzanto:Moldur|Moldur]] ([[Uzanto-Diskuto:Moldur|diskuto]]) 17:18, 23 mar. 2019 (UTC) == Kategorio:Romancaj filmoj == Saluton, Kategorio:Romancaj filmoj havas tute neakcepteblan titolon, ankaŭ Romantikaj filmoj aŭ Romantismaj filmoj estus neakcepteblaj kiel malbonaj tradukoj de alilingvaj titoloj; ĝi devus esti Amaferaj filmoj aŭ Amhistoriaj filmoj. Sed mi ne scias ĉu simpla alinomigo sufiĉus. Mi supozas, ke ne.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 18:33, 31 maj. 2019 (UTC) :Saluton, Kani. Mi konsentas ke «romanca» estas maltaŭga traduko. Ŝajne por plena alinomigo, oni devus ankaŭ en la apartenantaj artikoloj ŝanĝi ĉiujn ligilojn al tiu kategorio. Ĉu estas interkonsento ke «amafera» estas la plej preferinda traduko? Elkore, [[Uzanto-diskuto:Audreycious|Aŭdrea]] 22:12, 14 jul. 2019 (UTC) ::Mi ankaŭ konsentas, ke indas alinomi tiun kategorion. ~<span style='color: green'><span title="Lernu Esperanton!">★ '''[[Uzanto:NMaia|nmaia]]''' ^{[[Uzanto-Diskuto:NMaia|d]]}</span></span> 02:22, 15 jul. 2019 (UTC) :::Bone. Ankaŭ indas rimarki, ke temas ne nur pri ŝanĝo de kategorio: ankaŭ la enhavo de la listigitaj artikoloj estas lingve misa. Do, mi iom post iom kontrolos. Elkore, [[Uzanto-diskuto:Audreycious|Aŭdrea]] 02:38, 27 jul. 2019 (UTC) == Kategorio:Homoj de permakulturo == Bonsoir,<br> Je m'exprime en français car je ne maîtrise pas l'espéranto.<br> En modifiant les catégories relatives à la permaculture, j'ai vu qu'il y avait deux articles [[:Kategorio:Homoj de permakulturo]] / Q19402588, et [[:Kategorio:Permakulturistoj]] / Q8758057.<br> Pour moi, il s'agit des mêmes choses et donc je fusionnerais l'ensemble.<br> Qu'en pensez-vous ? Cela permettrait de lier l'article de la langue française à celui de la langue anglaise.<br> Cordialement<br> [[Uzanto:Nezdek|Nezdek]] ([[Uzanto-Diskuto:Nezdek|diskuto]]) 19:44, 15 dec. 2019 (UTC) :''Traduction courte à l'espéranto'' - Mallonga traduko al Esperanto: :Ĉu kunigi la du kategoriojn [[:Kategorio:Homoj de permakulturo]] / [[:Kategorio:Permakulturistoj]] ? Ili ŝajnas samsignifaj. :Sincere, [[Uzanto:Moldur|Moldur]] ([[Uzanto-Diskuto:Moldur|diskuto]]) 21:01, 15 dec. 2019 (UTC) ==Bot approval request== Hello everyone, [[mw:Multilingual Templates and Modules]] was started by {{u|Yurik}} to help in centralisation of templates and modules. There's a [[mw:Special:CentralAuth/DiBabelYurikBot]] for the same which was approved on mrwiki some time back. Is it possible to get the approval for same in this wiki as well? [[Uzanto:Capankajsmilyo|Capankajsmilyo]] ([[Uzanto-Diskuto:Capankajsmilyo|diskuto]]) 13:34, 19 apr. 2020 (UTC) :Esperanto: Jen '''peto pri aprobo de robota statuso''' por [[mw:Special:CentralAuth/DiBabelYurikBot]], por helpo pri centraligo de ŝablonoj kaj moduloj. - [[Uzanto:Moldur|Moldur]] ([[Uzanto-Diskuto:Moldur|diskuto]]) 14:05, 19 apr. 2020 (UTC) ==Pagxoj volante fotojn== Estos konkurso por aldoni fotojn al Vikipedioj pagxoj ([https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikipedia_Pages_Wanting_Photos jen la ligilo per Meta]). Cxu iu ajn volas partopreni? [[Uzanto:Rachel Helps (BYU)|Rachel Helps (BYU)]] ([[Uzanto-Diskuto:Rachel Helps (BYU)|diskuto]]) 15:19, 13 maj. 2020 (UTC) ==Urgent Help== Please help us translate the text (in bold) to your language '''Join WPWP Campaign to improve Wikipedia articles with photos and win a prize'''. Thanks for your help. [[Uzanto:T Cells|T Cells]] ([[Uzanto-Diskuto:T Cells|diskuto]]) 18:02, 7 jun. 2020 (UTC) == Invitation to participate in the upcoming WPWP Campaign == Hello Wikipedians, This is to invite you to join the [[:m:Wikipedia Pages Wanting Photos|WPWP Campaign]] to help improve Wikipedia articles with photos and win prizes. The campaign will run from 1st July 2020 to 31st August 2020. The campaign primarily aims at using images from Wikimedia Commons on Wikipedia articles that are lacking images. Participants will choose among Wikipedia pages without photo images, then add a suitable file from among the many thousands of photos in the Wikimedia Commons, especially those uploaded from thematic contests (Wiki Loves Africa, Wiki Loves Earth, Wiki Loves Folklore, etc.) over the years. Please visit the '''[[:m:Wikipedia Pages Wanting Photos|campaign page]]''' to learn more about the WPWP Campaign. With kind regards, Thank you, Deborah Schwartz Jacobs, Communities Liaison, On behalf of the Wikipedia Pages Wanting Photos Organizing Team - 21:32, 18 jun. 2020 (UTC) <!-- Message sent by User:Hasley@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Wikipedia_Pages_Wanting_Photos/Distribution_list&oldid=20190228 --> == Uzanto Alaudo == [[Uzanto:Alaudo|Alaudo]] nuntempe ne estas aktiva kiel administranto kaj burokrato. Ĉu ekzistas reguloj pri nuliĝo de tiuj statusoj en Esperanta Vikipedio? --[[Uzanto:Fenikals|Fenikals]] ([[Uzanto-Diskuto:Fenikals|diskuto]]) 11:52, 19 jul. 2020 (UTC) :Tio estas nur mia opinio. Origina regulo mankas pri tio. Mi jam plendis iam pri tio, mi sugestis, ke tiu administranto, kiu ne faras en jaro almenaŭ 12 vikipediajn agojn (7 artikolajn redaktojn kaj 5 admin.-ajn agojn), tiu estu forigita. Mia plano plaĉis al neniu, tamen estis konsento, ke tiu admin., kiu en jaro faras nenion, ricevu atentigon, se poste okazas nenio, la admin. rajto estu forprennita. Tiam kelkaj admin. estis forigitaj, sed nuntempe okazas nenio. Mi konjektas, ne li estas la sola, kiu faras nenion. Estas ebleco pri voĉdonado pri maladmininistriĝo. --[[Uzanto:Crosstor|Crosstor]] ([[Uzanto-Diskuto:Crosstor|diskuto]]) 12:23, 19 jul. 2020 (UTC) ::''"Se iu administranto ne faris ajnan kontribuon al la Vikipedio ekde unu plena jaro, li estu aŭtomate maladministrantigita de stevardo. La maladministrantigo estu antaŭsciigata en la Diskutejo kaj en la diskutpaĝo de la koncernita uzanto. La posta re-administrantigo de la sama uzanto necesigu normalan baloton."'' ([[Vikipedio:Administrantoj#Maladministrantigo]]) ::Mi [[:meta:Steward_requests/Permissions#Alaudo@eo.wikipedia|ĉi tie]] petis maladministrantigon. {{Uzanto:Robin van der Vliet/Subskribo}} 13:43, 19 jul. 2020 (UTC) ::: Via peto estis tre rapide [[:m:Special:Diff/20295353|plenumita]]. Dankon al Alaudo pri lia longjara servado kiel administranto kaj burokrato! --[[Uzanto:KuboF Hromoslav|KuboF Hromoslav]] ([[Uzanto-Diskuto:KuboF Hromoslav|diskuto]]) 16:39, 19 jul. 2020 (UTC) Mi petas al [[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] (kiel la ununuran nuntempan [[Vikipedio:Interfacaj administrantoj|interfacan administranton]]) ĝisdatigi [[MediaWiki:Gadget-markadmins.js]] forigante Alaudon de administrantoj kaj burokratoj. --[[Uzanto:KuboF Hromoslav|KuboF Hromoslav]] ([[Uzanto-Diskuto:KuboF Hromoslav|diskuto]]) 16:56, 19 jul. 2020 (UTC) :{{farita}} Mi ĵus aktualigis la interfacan paĝon [[MediaWiki:Gadget-markadmins.js]]. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 18:36, 19 jul. 2020 (UTC) == konkurso == Mi jam hieraŭ kreis artikolon por Azia monato, sed mankas anonca surfaco. Iu bonvolu krei ĝin! --[[Uzanto:Crosstor|Crosstor]] ([[Uzanto-Diskuto:Crosstor|diskuto]]) 05:51, 2 nov. 2020 (UTC) : Okazis eta ŝanĝo en la maniero por aligi siajn artikoloj. Bonvolu sekvi [[Projekto:Azia_monato_2020#Partoprenu]], specife necesas uzi la ilon, kiu estas ligita per la butono. Ĝuu la Azian monaton! {{R|;-)]}} --[[Uzanto:KuboF Hromoslav|KuboF Hromoslav]] ([[Uzanto-Diskuto:KuboF Hromoslav|diskuto]]) 20:59, 2 nov. 2020 (UTC) == Global ban proposal for Kubura == {{int:please-translate}}. Hello. This is to notify the community that there is an ongoing global ban proposal for [[Special:Contributions/Kubura|Kubura]] who has been active on this wiki. You are invited to participate at [[m:Request for comment/Global ban for Kubura]]. Thank you. &mdash;&nbsp;regards, [[:m:User:-revi|<span style="color:green;font-family:Courier new, serif;font-variant:small-caps">Revi</span>]], delivered by [[Uzanto:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Uzanto-Diskuto:MediaWiki message delivery|diskuto]]) 16:39, 17 nov. 2020 (UTC) <!-- Message sent by User:-revi@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Requests_for_comment/Global_ban_for_Kubura/wikis&oldid=20671379 --> ==Resoneko== Saluton. En la lasta semajno nova uzanto Resoneko faris multajn ŝanĝojn ĉefe de artikoltitoloj pro malkonsento kun la ĝistiama literumado. Dekomence kaj supraĵe mi opinias, ke li pravas en multaj el tiuj ŝanĝoj, sed mi ne certas, ĉar mi ne regas la japanan. Ankaŭ mi ne scias, ĉu li regas la japanan, ĉar lia uzantopaĝo estas volapukaĵo kun neniu informo pri li mem. Jam RG72 avertis lin pri la protokolo por alinomado, sed li konfuze respondis kaj plu faras la samon. Li nur korektas kaj tute ne kontribuas per kreado aŭ ampleksigo de artikoloj. Fakte li tuŝis nek artikolon [[Japanio]] nek artikolon [[Japana lingvo]], ambaŭ el la mil havendaj artikloj, el kiuj la unua bezonas vikipediigon kaj la duan pliampleksigon el pli ol 10 000 bitokoj al pli ol 30 000 bitokoj. Ĝuste nun mi pretis fari la unuan taskon, sed mi panikas, ke li komencu ŝanĝu ĉion. Mi klopodos kontakti kun li, sed mi opinias, ke li estas kontrolenda.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 22:23, 24 nov. 2020 (UTC) :Ankaŭ mi estas zorgita pri la redaktado tiom radikala, amasa kaj sen ajna interkonsento ene de la komunumo. Estus bone aranĝi diskuton prian aŭ konsulti fakulojn, ja tradicio de esperantigo de japanaj nomoj devas esti longa kaj evoluinta. [[Uzanto:RG72|RG72]] ([[Uzanto-Diskuto:RG72|diskuto]]) 03:49, 25 nov. 2020 (UTC) ::Tiu sekvas sian aferon kaj ne respondis al avertoj kaj komunikklopodoj.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 02:16, 7 dec. 2020 (UTC) :::Eble ni priparolu tion en la ĝenerala diskutejo, se necese konsultante la Akademion de Esperanto pri reguloj rilate esperantigon de japanaj nomoj. Poste ni povos konfirmi aŭ nuligi ĉiujn redaktojn de tiu uzanto. [[Uzanto:RG72|RG72]] ([[Uzanto-Diskuto:RG72|diskuto]]) 06:16, 7 dec. 2020 (UTC) ==Vandalo== En la unua horo de la 7a de decembro vandalo ‎2804:d55:52e7:a700:c069:87f8:ddcc:6a50 vandalis kelkajn artikolojn, mi ne scias ĉu intence aŭ ne. Ĉiuokaze oni devos forbari tiun porĉiame.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 02:16, 7 dec. 2020 (UTC) :Mi blokis la fuŝulon. [[Uzanto:RG72|RG72]] ([[Uzanto-Diskuto:RG72|diskuto]]) 06:15, 7 dec. 2020 (UTC) == Peto forigi historio de mia uzantpagxo == Saluton, mi sxatus visxi cxio historio de la pagxo. Mi ne havas la rajton mem fari sxajnas.--[[Uzanto:So9q|Denizo]] ([[Uzanto-Diskuto:So9q|diskuto]]) 14:27, 7 jan. 2021 (UTC) :Ĉu vi deziras forigi [[Uzanto:So9q|tiun ĉi]] paĝon? [[Uzanto:RG72|RG72]] ([[Uzanto-Diskuto:RG72|diskuto]]) 03:44, 12 jan. 2021 (UTC) :: ne nur la historio de ĝi.--[[Uzanto:So9q|So9q]] ([[Uzanto-Diskuto:So9q|diskuto]]) 11:33, 12 jan. 2021 (UTC) == Maladministrantiĝo == Saluton! Mi petas forigi mian administrorajton. Mia espero helpi administre apenaŭ prosperis. Mia vivo ŝanĝiĝis tiel, ke mi finfine ne fariĝis tia merita administranto, kiel mi deziris. Dankon, ĉiuokaze. Mi restos patrolanto kaj ordinara vikipediisto. [[Uzanto:Vikiano|Vikiano]] ([[Uzanto-Diskuto:Vikiano|diskuto]]) 14:21, 11 jan. 2021 (UTC) :Pardonon, mi ne sciis, ke necesas peti pri tio ĉe metavikio... [[Uzanto:Vikiano|Vikiano]] ([[Uzanto-Diskuto:Vikiano|diskuto]]) 17:08, 12 jan. 2021 (UTC) ::Nu, farite... ekde la 12-a de januaro mi estas denove neadministranto. Mi dankas al ĉiuj, kiuj iam min konsilis kaj helpis. Plej amike kaj vikiame [[Uzanto:Vikiano|Vikiano]] ([[Uzanto-Diskuto:Vikiano|diskuto]]) 22:23, 13 jan. 2021 (UTC) == Forigi artikolon? == Bonvolu atenti la paĝon [[Diskuto:Gérard Gertoux]], [[Uzanto:Theodoxa|Theodoxa]] ([[Uzanto-Diskuto:Theodoxa|diskuto]]) 11:31, 1 feb. 2021 (UTC) :Saluton, Theodoxa{{re|Theodoxa|montri=ne}}. Ĉar apenaŭ iu rigardas tiajn artikolajn diskutojn, mi proponas daŭrigi la diskuton sur [[Vikipedio:Forigendaj artikoloj]]. Ĉu bone? Krome mi eĉ jam kreis proponon je forigo tie. Amike --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 16:15, 1 feb. 2021 (UTC) ::Dankegon. Tio certe estas la taŭga procedo. Mi bedaŭras, ke mi ne sufiĉe konis ĝin kaj devis dependi de via bonkoreco. Bonvolu pardoni la ĝenon, kiun mi kaŭzis. [[Uzanto:Theodoxa|Theodoxa]] ([[Uzanto-Diskuto:Theodoxa|diskuto]]) 21:13, 1 feb. 2021 (UTC) == Administranto == Saluton. Mi ĵus vidis, ke {{Admininfo|Castelobranco}} lastfoje aktivis en nia Vikipedio antaŭ pli ol jaro, nome la {{daton|14|1|2020}}. Ĉu eble iu hazarde scias detalojn pri kialo? Laŭ nia regularo li devus jam perdi la statuson de administranto, ĉar li malaktivis ekde pli ol jaro. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 17:19, 16 feb. 2021 (UTC)--[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 17:19, 16 feb. 2021 (UTC) :Mi perdis mian tekkomputilon! Mi ne ŝatas redakti per poŝtelefono, do mi esperis por aĉeti alian bonan ekipaĵo. [[Vikipediisto:Castelobranco|<span style="color:#778899; font-family:Verdana; font-size:1em;">CasteloBranco</span>]]^{[[Vikipediista diskuto:Castelobranco|<span style="color:#00008b;">diskuto</span>]]} 04:47, 9 mar. 2021 (UTC) ::Saluton, {{re|Castelobranco}}. Ho, terure. Ĉu vi intertempe sukcesis akiri novan teknikon? - Ankaŭ mi ne ŝatas vikipediumi per poŝtelefono aŭ tabula komputileto. Antaŭ kelkaj jaroj mi foje provis redakti per mia tabula komputileto. Sed tio tute ne plaĉis al mi pro la malgranda ekrano kaj la malrapida tekniko. ::Rebonvenon ĉe ni. Mi ĝojas, ke vi nun denove estas aktiva. ::Ĉu vi eble konas {{uzanto2|Lumass}}? Li estas el Brazilo kaj ial havas malfacilaĵojn vikipediumi. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 09:44, 9 mar. 2021 (UTC) :::{{@|Tlustulimu}} Jes, mi jam akiris novan ekipaĵon. Tiu eta ekrano de poŝtelefono vere ne plaĉas al mi. :::Ne, mi ne konas lin/ŝin. Sed mi legis viajn diskutojn kaj volas helpi. Dankon por la atentigo. [[Vikipediisto:Castelobranco|<span style="color:#778899; font-family:Verdana; font-size:1em;">CasteloBranco</span>]]^{[[Vikipediista diskuto:Castelobranco|<span style="color:#00008b;">diskuto</span>]]} 23:51, 11 mar. 2021 (UTC) == Uzantonomo == Saluton. Mi ĵus vidis, ke novulo kun la sufiĉe malserioze sonanta uzantonomo {{uzanto2|Roma Kot el Urbo de Bovinoj}} aperis en nia Vikipedio. Ĉu ni akceptu lian uzantonomon? --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 18:21, 24 feb. 2021 (UTC) :Juĝante laŭ la redakto(komento)j, la uzanto estas sufiĉe serioza, bone sperta pri Esperanto, sed tre malsperta pri Vikipedio. Eble la uzantnomo havas tute seriozan fonon. - [[Uzanto:Moldur|Moldur]] ([[Uzanto-Diskuto:Moldur|diskuto]]) 07:40, 25 feb. 2021 (UTC) == Vandalo == Saluton. Mi ĵus forbaris la vandalon {{uzanto2|Puerto Rico 2008}}. La ulo kreis kelkajn alingvajn fuŝaĵojn. Post la forbaro mi forigis ĉion kaj protektis la uzantopaĝon. Krome mi vidis, ke la ulo estis eĉ forbarita en la Komunejo. Ĉu ni eble havu apartan paĝon por tiaj mesaĝojn, ligebla al alilingvaj paĝoj per [[:d:Q10817957]]? --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 16:23, 27 mar. 2021 (UTC) == Nerespondema novulo == Saluton. Mi ĵus rimarkis, ke la novulo {{uzanto2|Nenoniel}} ial ĝis nun ne respondis al demandoj sur sia diskutopaĝo. Krome mi ĵus konstatis, ke oni eĉ forbaris la uzanton en kelkaj vikioj, nome anglaj Vikipedio kaj Vikivortaro kaj finnaj Vikipedio kaj Vikivortaroj. Do, ni estu gardemaj. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 21:36, 29 mar. 2021 (UTC) :Dankon pro la atentigo. [[Uzanto:RG72|RG72]] ([[Uzanto-Diskuto:RG72|diskuto]]) 12:25, 1 apr. 2021 (UTC) ::Krome li ne metas intervikiajn ligilojn al siaj novaj kreaĵoj. Kion fari? Ĝis nun tion faras aliaj uzantoj, kiel ekz. mi. Ĝis nun mi ne trovis referencojn en liaj artikoloj. Mi dubas, ke tio estas akceptebla. {{rideto|:-(}} Se tamen nun estas referencoj, tiujn metis aliaj uzantoj, kiel ekz. mi. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 18:27, 20 apr. 2021 (UTC) :Nenoniel ja estas "nerespondema novulo", plej verŝajne ĉar li ne kapablas kontroli la sistemon interkomuniki, tamen li kreas validajn artikolojn pri Finnlando, kvankam tre tre mallongajn.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 00:27, 23 apr. 2021 (UTC) Saluton. Hodiaŭ {{uzanto2|Nenoniel}} denove kreis multajn ĝermojn, kiujn li neniam ligis intervikie. Krome kelkaj el ili enhavis eĉ fuŝajn informojn. Ĉar la artikoloj estas neniam ligataj, ĉiam iu devus ligi ilin. Bonŝance por la kreinto, ke mi iomete interesiĝas pri la finna lingvo, kvankam mi ne parolas ĝin. Tamen tia labormaniero ne estas bona. Kion fari? Mi ankaŭ komentis en [[diskuto:Noormarkku]], ĉar tiu artikolo supozeble ankaŭ estas de li, kvankam la redakta historio montras IP-adreson. Eble li eĉ ne rimarkis, ke la ensaluta kekso subite strikis. Ĉu tiaj mallertuloj estas helpuloj? Mi ege dubas. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 20:14, 2 maj. 2021 (UTC) :Saluton. Ĉar mi ne (plu) emas ripetadi, mi ĵus demandis lin, kial li ne metas intervikiojn. Krome mi ja rimarkis ĉe kelkaj artikoloj strangajn malsamecojn ĉe la lastaj ciferoj de areo resp. loĝantaro komparante kun la rilataj finnaj versioj. Mi demandis lin ankaŭ pri tio. Se li ne respondos konvene, mi emus fari same kiel niaj anglaj kaj finna kolegoj, eligi lin. Mi ne (plu) emas esti lia sklavo pri intervikiaj ligiloj kaj fuŝoj ĉe ciferoj ktp. Ĉu eble estas aliaj proponoj resp. rimarkoj pri tiu uzanto? --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 08:41, 13 maj. 2021 (UTC) ::Saluton. Ĉu mi eble demandu en la germana Vikipedio, ĉu eblas misuza filtrilo, kiu limigas la tagan nombron de redaktoj kaj ĉe trapaso blokas konservon de pliaj artikoloj? Li denove kreis kelkajn artikolojn kaj nenie metis intervikiojn. Mi ne plu emas ripeti admonojn. Bedaŭrinde nuntempe ne aktivas alia finnlingvano ĉe tie :-( Do, kion fari? --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 17:12, 31 maj. 2021 (UTC) :Mi opinias, ke Nenoniel ne lernis ankoraŭ, ke gravas plie la kvalito ol lia kvanto de kreitaj artikoloj. Mi devis korekti multajn erarojn en liaj ĝermoj trifrazaj, kelkaj el kiuj sen intervikiaj ligiloj, kelkaj el kiuj pri komunumoj kiuj fakte apartenas al aliaj provincoj anstataŭ tiuj indikitaj de li. Mi opinias, ke oni devas forbari ekzemple por unu monato ĝis li akceptu respondi kaj reagi al necesaj postuloj kaj limigi sin al difinita kvanto de artikoloj: liaj eraroj pliiĝas kiam la lia kvanto de kreitaj artikoloj same pliiĝas.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 12:41, 21 jun. 2021 (UTC) == Provejo == Saluton. Mi jam ekde kelka tempo rimarkis, ke {{uzanto2|StekAFC}} redaktas nur [[Uzanto:StekAFC/provejo|sian provejon]]. Kion fari? Krome la enhavo estas alilingva. Kaj hodiaŭ li eĉ redaktis provejon de "alia" uzanto, nome [[Uzanto:OFCStek/provejo]]. Supozeble estas lia gantopupo. Almenaŭ la uzantonomoj estas similaj. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 20:05, 30 mar. 2021 (UTC) :Eble li ankoraŭ ne finis verkadon kaj poste esperantigon de granda artikolo, ĉefe konsistanta el tabeloj aŭ li simple uzas eo-Vikipedion kiel konvenan por li redaktejon por poste publikigi artikolojn aliloke. [[Uzanto:RG72|RG72]] ([[Uzanto-Diskuto:RG72|diskuto]]) 12:24, 1 apr. 2021 (UTC) ::Mi ĵus vidis, ke IPulo {{uzanto2|79.6.227.81}} lastatempe redaktis la du menciitajn provejojn. Mi dubas, ke io el la provejaj enhavoj estas utila kaj poste eble eĉ fariĝos taŭga por nia vikipedio. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 13:02, 1 apr. 2021 (UTC) :::Mi ĵus vidis, ke IPulo {{uzanto2|79.55.37.70}}. Ĉar la komenco <code>79.</code> samas al la IP-adreso de la unua de aprilo, mi supozas, ke eble temas pri la sama persono. Krome la uzanto ankoraŭ nenion tradukis esperanten, nek verkis laŭ niaj kutimoj. Kion fari? --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 19:34, 4 apr. 2021 (UTC) Hm, mi ne scias. Eble tio (ankoraŭ) ne kreis damaĝon al nia vikio, do eblas atendi iun tempon. [[Uzanto:RG72|RG72]] ([[Uzanto-Diskuto:RG72|diskuto]]) 12:10, 5 apr. 2021 (UTC) :Ĝis nun ĉiuj redaktoj okazis nur en [[Uzanto:StekAFC/provejo]] kaj [[Uzanto:OFCStek/provejo]]. Krome neniu redakto rilatas al esperanto nek estas en esperanto. Ĉar Vikipedio celas krei enciklopedion, mi preferus akompani la uzanton eksteren. Mi ne emas atendi, ĝis iam eble subite la uzanto kreos ion ekster sia provejo kaj eĉ en esperanto. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 18:47, 20 apr. 2021 (UTC) :Pri StekAFC mi povas diri, ke li ankaŭ kreis strangan uzantopaĝon, nome Utente:StekAFC en la itala Vikipedio ne tiom longa, kaj same apenaŭ kontribuis tien. Pri la esperanta Uzanto:StekAFC/provejo kun 1 767 852 bitokoj!, konsiderinte, ke la plej longaj vikipediaj artikoloj havas ofte ĉirkaŭ 100 000 bitokoj, havi milfoje pli grandan kaj sen ŝajna rezulto, estas mistero sed tute neakceptebla. Mi supozas, ke li uzas tion por tute persona afero kaj ke li ne havas rajton elteni tian provejon, ĉar fakte ne estas provejo. Ĉar li nek registris sin nek atentas pri sia diskutejo nek provas en sia "provejo", mi proponas rekte demandi ĉu li intencas kontribui al la esperanta vikipedio: mi supozas, ke li eĉ ne parolas esperanton, ne taŭge respondos aŭ okazigos fuŝaĵon (tion li jam faras). Okaze de netaŭga respondo, sekve en malpli ol unu semajno oni forigu la monstran falsan "provejon".--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 00:28, 23 apr. 2021 (UTC) Saluton, {{re|Kani|RG72}} Danke al alinomado de bildo mi ĵus malkovris pliajn tiajn uzantojn kun nuraj provejoj, en niaj "lastaj ŝanĝoj" nome * {{uzanto2|ObilicBeograd}} (14 redaktoj en provejo: [[Uzanto:ObilicBeograd/provejo‎]]), * {{Uzanto2|WelshDragon17}} (nur 1 redakto en la provejo: [[Uzanto:WelshDragon17/provejo]]), * {{Uzanto2|MartPoomEesti}} (nur 1 redakto en la provejo: [[Uzanto:MartPoomEesti/provejo]]) kaj * {{Uzanto2|AndorraFM17}} (nur 1 redakto en la provejo: [[Uzanto:AndorraFM17/provejo‎]]). Mi tre dubas pri la utilo de tiaj paĝoj, kiuj jam estiĝis en 2018. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 18:07, 10 maj. 2021 (UTC) :Saluton, {{re|Tlustulimu}}, vi tute ne "ĵus malkovris pliajn tiajn uzantojn", ĉar temas pri la sama stultulo, ĉar ĉiuj provejoj estas similaj, prenitaj el itallinga fonto kaj enhavantaj tabulojn pri futbalaj teamoj, ĉampionecoj ktp. Li ne volis esti malkovrita kaj pro tio uzas diversajn pseŭdonimojn. Mia opinio estas klare por nuligo de ĉiuj tiuj provejoj. Eble li kaŝis "siajn trezorojn", ankaŭ en alilingvaj vikipedioj. Li memorigas min pri [[garolo]]j, kiuj kaŝas siajn glanojn kaj forgesas kie, tamen tio estas profito por la arbaro, kaj ĉe ni tute por nenio.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 20:05, 10 maj. 2021 (UTC) ::Saluton, {{re|Kani}} Ankaŭ mi jam supozas, ke temas pri la sama uzanto. Ŝajne la uzantonomoj iel rilatas al futbalaj teamoj. Tamen lia agado ne estas utila nek enciklopedieca. Tial mi aldone al forigo de la provejoj emus eĉ forbari la uzantojn. Vikipedio ne estas loko por privataj kolektoj de neenciklopediecaj enhavoj. - Mi eĉ iomete jam rigardis, kie la uzantoj krome redaktis. Strangas nur, ke neniu el ili ĝis nun estis forbarita ie. Do, eble la kaŝa agado funkciis ĝis nun. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 20:18, 10 maj. 2021 (UTC) :Saluton, {{re|Tlustulimu}}, prave, forigo de la provejoj kaj forbari la uzantojn.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 20:26, 10 maj. 2021 (UTC) {{farite}} Mi forbaris ĉiujn kvin uzantojn, forigis la provejojn kaj protektis la plej aktualan provejon kontraŭ rekreo. Ĉu mi eble eĉ protektu ankaŭ la kvar iomete malnovajn provejojn kontraŭ rekreo? --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 20:58, 10 maj. 2021 (UTC) Saluton karaj! Ŝajnas ke vi pravas kaj temas pri nelaŭcela uzado de vikipedia spaco. Eble tiu ulo amuziĝas tiel aŭ intence lokas sian enhavon en Vikipedio, kies enhavo estas pli alte rangigata de serĉiloj, do pli videbla al eksteruloj. Ajnakaze tio malkongruas kun la celoj de la projekto, do tia enhavo estas forigenda kaj ĝia kreinto forbarenda. [[Uzanto:RG72|RG72]] ([[Uzanto-Diskuto:RG72|diskuto]]) 06:49, 11 maj. 2021 (UTC) :Saluton. Mi ĵus forbaris pliajn tiajn gantopupajn uzantojn, kiuj ĉiam kreis nur provejon, neniam kreis propran uzantopaĝon kaj ĉiam skribis en la itala lingvo, nome: :* {{uzanto2|Etihad90}} :* {{uzanto2|Manchestek}} :* {{uzanto2|TheRealStek}} :* {{uzanto2|StekMCFC}} :Mi ne mirus, se ankoraŭ kelkaj tiaj uzantoj ekzistas. Mi ne komprenas, kial vi ĉiam bonvenigis tiajn uzantojn , {{re|RG72}}, foje eĉ sen tempindiko. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 10:08, 11 maj. 2021 (UTC) ::Mi klopodas bonvenigi ĉiujn uzantojn por ke en ilia diskutpaĝo aperu ligiloj al bazaj reguloj kaj ili povu kaze de bezono kontakti min. Ne eblas prognozi ilian konduton bedaŭrinde. [[Uzanto:RG72|RG72]] ([[Uzanto-Diskuto:RG72|diskuto]]) 11:27, 11 maj. 2021 (UTC) :::Mi ĵus forbaris la due menciitan uzanton {{uzanto2|OFCStek}}. Ial mi forgesis lin, eble pro preterrigardo. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 12:15, 11 maj. 2021 (UTC) === Dua rondo === Saluton. Mi ĵus serĉis en la listo de la uzantoj provejojn, kiuj iel similas al la ĉisupraj "uzantoj". Mi jam trovis eble unu, sed lia provejo enhavas nur titolojn kaj li nur dufoje redaktis ĝin en 2017. Temas pri {{uzanto2|Ai Haibara 90}} kaj la provejo [[Uzanto:Ai Haibara 90/provejo]]. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 12:35, 11 maj. 2021 (UTC) :Aldono. La uzanto kreis ankaŭ provejon en la angla vikipedio: [[:en:User:Ai Haibara 90/sandbox]], laŭ la "kutima" skemo. Do, devus esti pli gantopupo. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 12:38, 11 maj. 2021 (UTC) ::Mi jam povas daŭrigi la kolekton per {{uzanto2|Uzanto:BulgarianBrute}}, kies provejo estas [[Uzanto:BulgarianBrute/provejo]]. Denove estas nur itallingva enhavo, neniu uzantopaĝo kaj nura kreo de provejo. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 13:16, 11 maj. 2021 (UTC) ::Jen plia {{uzanto2|CAFStek}}, kies provejo estas [[Uzanto:CAFStek/provejo]]. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 13:21, 11 maj. 2021 (UTC) ::Jen duopo, kiun mi trovis kune, {{uzanto2|CONCACAFStek}} kun provejo [[Uzanto:CONCACAFStek/provejo]], kaj {{uzanto2|CONMEBOLStek}} kaj provejo [[uzanto:CONMEBOLStek/provejo]]. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 13:24, 11 maj. 2021 (UTC) ::Jen plia {{Uzanto2|ColonnadErcole}} kun provejo [[Uzanto:ColonnadErcole/provejo]]. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 13:35, 11 maj. 2021 (UTC) ::Jen plia {{Uzanto2|Constructorul}} kun provejo [[Uzanto:Constructorul/provejo]]. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 13:37, 11 maj. 2021 (UTC) ::Jen 2 kun C: ::*{{uzanto2|Cossovo90}} kun provejo [[Uzanto:Cossovo90/provejo]]. ::*{{uzanto2|CrvenaMostar}} kun provejo [[Uzanto:CrvenaMostar/provejo]]. ::Mi ne scias, ĉu mi daŭrigu nun aŭ alifoje. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 13:42, 11 maj. 2021 (UTC) ::Jen plia {{Uzanto2|HlebFM}} kun provejo [[Uzanto:HlebFM/provejo]]. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 14:55, 11 maj. 2021 (UTC) ::Jen plia {{Uzanto2|JoveticJoJo}} kun provejo [[Uzanto:JoveticJoJo/provejo]]. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 15:12, 11 maj. 2021 (UTC) ::Jen plia {{Uzanto2|Manchestek1717}} kun provejo [[Uzanto:Manchestek1717/provejo]]. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 15:42, 11 maj. 2021 (UTC) ::Jen plia {{Uzanto2|STCMRC}} kun provejo [[Uzanto:STCMRC/provejo]]. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 16:36, 11 maj. 2021 (UTC) ::Jen plia {{Uzanto2|StekUEFA}} kun provejo [[Uzanto:StekUEFA/provejo]]. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 16:52, 11 maj. 2021 (UTC) ::Jen plia {{Uzanto2|TitanusRSM}} kun provejo [[Uzanto:TitanusRSM/provejo]]. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 17:02, 11 maj. 2021 (UTC) ::Jen plia {{Uzanto2|UEFAStek}} kun provejo [[Uzanto:UEFAStek/provejo]]. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 17:20, 11 maj. 2021 (UTC) Ŝajnas ke tio estas sufiĉe vaste uzata metodo. Ĉu ni forigu kaj forbaru ilin ĉiujn? [[Uzanto:RG72|RG72]] ([[Uzanto-Diskuto:RG72|diskuto]]) 05:26, 12 maj. 2021 (UTC) :{{por}} forbaro de ĉiuj listigitaj uzantoj kaj forigo de la provejoj. Krome la forigita provejoj poste estu protektataj kontraŭ rekreo. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 20:18, 14 maj. 2021 (UTC) :{{farite|jen}} forigo de ĉiuj provejoj. Ĉu mi ankaŭ forbaru la rilatajn uzantojn? --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 09:26, 5 apr. 2022 (UTC) == Novuloj == Mi por la unua fojo vidis tiun paĝon tiel, ke nur administrantoj povas repondi, sed mi komprenas la aferon. Tial mi devis kunmeti miajn rimarkojn pri diversaj novuloj. Tamen hodiaŭ mi jam povas normale reagi. Strangaĵo okazis. Krome, mi volas atentigi pri alia novulo nome '''Sj1mor''', plej verŝajne israela, kiu faras strangaĵojn kiel oni povas vidi en lia diskutejo. Mi jam korektis multajn el tiuj strangaĵoj. Lia specialaĵo estas ne ĝuste manipuli la rimedojn per kiu la dua parto de ligiloj povas esti ion proksima, ekzemple libro|librojn aŭ komerco|merkatigi ktp. Male ĉe li la dua parto povas esti absolute io ajn. Mi trafis la artikolon [[Simfonio n-ro 6a, patosa (Ĉajkovski)]] kie inter aliaj floroj aperas en instrumentado fagoto|sunaistoj, Korno (muzikinstrumento)|monrimedoj en la buŝo, Tubjo|favoro, Kontrabaso|duobla malaltaj kaj nekredeble Aldviolono|, vi seksperfortas! Mi povus simple korekti tion, sed eble tio ripetiĝos. Mi ne komprenas kio okazas. Fakte kelkaj liaj kontribuoj estas interesaj, sed li jam kreis kelkajn laborigojn por Alinomendaj artikoloj kaj mi ne scias kion li povas fari en nenovaj artikoloj. Krome ties historio estas kurioza, li faris nur du minimumajn farojn en dec 2008, DidiWeidmann bonvenigis lin la 7an Mar 2009, kaj li absolute ne revenis ĝis 15a de februaro 2021.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 00:31, 23 apr. 2021 (UTC) :Ankaŭ mi kelkfoje miris pri liaj kontribuoj, foje korektis ilin. Mi ne estas fakulo pri botaniko, do preferis ne tuŝi la aferon, sed ĝenerale lia redaktado foje estas stranga. Evidente necesas atentigi lin pri tio. [[Uzanto:RG72|RG72]] ([[Uzanto-Diskuto:RG72|diskuto]]) 06:51, 11 maj. 2021 (UTC) ::Saluton. Ĉar petoj en diversaj diskuto(paĝo)j al {{uzanto2|Lumass}} nur prilabori ekzistantajn artikolon iom post iom, sed ne krei novajn fuŝaĵojn, ne efikis, mi ĵus aktivigis misuzan filtrilon, kiun mi proponis antaŭ ses tagoj en [[VP:AA]], sub "Ruĝa franĉipano". Ni ja vidos, ĉu li finfine nur prilaboros artikolojn anstataŭ krei novajn. - Kiu havas ideon, kiel klarigi al li efike, kiel ĝuste krei referencojn. Li ial ne scias, kiel ĝuste fari tion. Li eĉ "sukcesas" duoble meti referencojn, kiuj sufiĉe fuŝe estas. Ĉu eble "kulpas" lia malkonvena uzado de Vida redakto? --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 16:22, 27 maj. 2021 (UTC) == Piedo == Saluton. Lastatempe diversaj IP-uloj tumultis pri uzenda bildo en [[Piedo]]. Kion fari? --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 11:24, 22 apr. 2021 (UTC) :Eble estas ludo meti sian piedon. Se ili ne damaĝas la artikolon...--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 00:31, 23 apr. 2021 (UTC) == Ĉu fuŝinto aŭ jam vandalo? == Saluton. Mi ĵus malfaris redakton de {{uzanto2|Riismo}}. Ĝis nun li faris nur kvar redaktojn. Tamen ĉiuj devis esti malfarataj. Se tio okazus en la germana vikipedio, la uzanto jam perdus sian redaktorajton. Ĉu ni faru same? --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 08:07, 23 apr. 2021 (UTC) :Lia insisto meti kitabo kiel sinonimo de libro montras lian stultecon: Forbaro.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 10:05, 23 apr. 2021 (UTC) ::Ĉar li hieraŭ denove fuŝis, mi forbaris lin por ĉiam. Tiajn uzantojn neniu bezonas, eĉ ne la relative tolerema esperanta Vikipedio. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 10:14, 21 maj. 2021 (UTC) :::{{re|Kani}} Ĉu vi foje povus rigardi liajn ŝanĝojn en la hispana vikilibraro? Mi ĵus iomete anglalingve komentis tie, ĉe du artikoloj. Sed mi ne scias, ĉu iu konvene reagos. - Amike --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 10:27, 21 maj. 2021 (UTC) :Tiu estas stultulo kiu kredas, ke ŝanĝante ion tie ri plibonigas la lingvon. Mi supozas, ke anglalingvaj komentoj tie ne multe helpos. Mi pretas traduki ion ajn, sed mi eniris en la hispanlingva libraro por la unua fojo, kaj mi iomete malfaris farojn el tiu ulo. Fakte mi apenaŭ faras ion en la hispanlingva Vikipedio, ĉar tie estas nun problemoj, polemikoj kaj aĉuloj.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 11:18, 21 maj. 2021 (UTC) == Reguloj pri birokratigo kaj malbirokratigo == Nuntempe, en Esperanta Vikipedio ne ekzistas iuj reguloj pri birokratigo kaj malbirokratigo. Kiuj estas viaj proponoj pri ĝi? --[[Uzanto:Fenikals|Fenikals]] ([[Uzanto-Diskuto:Fenikals|diskuto]]) 12:13, 6 maj. 2021 (UTC) == Burokrato == Saluton. Mi ĵus rimarkis, ke nia burokrato {{uzanto2|DidiWeidmann}} lastfoje redaktis antaŭ unu jaro, do la {{daton|2020-05-14}}. Ĉu eble iu hazarde scias detalojn pri kialo? Laŭ nia regularo li devus perdi la statuson de administranto, ĉar li malaktivis ekde jaro. Ĉu ni eble ankoraŭ atendu kelkajn tagojn? Ĉu tiu daŭro de malaktiveco ankaŭ validas por burokrato? --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 20:37, 14 maj. 2021 (UTC) :Jen pliaj informoj pri li per helpo de ŝablono {{Admininfo|DidiWeidmann}}. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 21:16, 14 maj. 2021 (UTC) ::Ekde pli ol monato nenio okazis ĉi tie, nek iu ajn reagis. Ĉu mi eble morgaŭ demandu lin retpoŝte aŭ ĉu mi jam petu pri forpreno de la statuso ĉe stevardo? Se ĝis la sekvonta semajnfino neniu reagos ĉi tie, mi faros la duan agon. Mi jam sufiĉe atendis ĉi tie je reago. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 21:16, 22 jun. 2021 (UTC) == Rajtoj de administranto == Mi volas miajn administrantajn rajtojn reen post kiam mi forgesis mian malnovan konton pasvorton kaj retpoŝtan adreson. --[[Uzanto:Yekrats 2|Yekrats 2]] ([[Uzanto-Diskuto:Yekrats 2|diskuto]]) 08:05, 25 maj. 2021 (UTC) :[[Special:CentralAuth/Yekrats_2]]. -- [[Uzanto:Zzuuzz|Zzuuzz]] ([[Uzanto-Diskuto:Zzuuzz|diskuto]]) 16:27, 29 maj. 2021 (UTC) ::Atentu! Ĉi tiu [[Uzanto:Yekrats 2]] ne estas mi. Li estas falsa imitanto. -- [[Uzanto:Yekrats|Yekrats]] ([[Uzanto-Diskuto:Yekrats|diskuto]]) 03:51, 18 jan. 2022 (UTC) == Jen novulo == Saluton. Hodiaŭ aperis la novulo {{uzanto2|Tokio mortas}}. Mi ege dubas pri la taŭgeco de la uzantonomo. Krome li metis en tri artikolojn eĉ la saman tekston. Kion fari? Ĉu eble malfari? --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 12:14, 28 maj. 2021 (UTC) :Ĉar la ripetado de la sama teksto en tri artikoloj pri eĉ aliaj temoj ne estas utila, mi ĵus malfaris la ŝanĝojn. - En kazo de ripeto mi proponas forbari la uzanton. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 12:44, 28 maj. 2021 (UTC) ::Ĉar la uzanto ripetis sian vandalismon, mi ĵus forbaris lin por ĉiam. Tiajn uzantoj neniu bezonas. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 14:34, 28 maj. 2021 (UTC) ==Resoneko== Saluton kaj plue pri Japanio. Uzanto Resoneko novembre kaj decembre faris multajn dekojn de alinomigoj, eble centon, sen atenti pri la koncerna paĝo. Eble li estis forbarita, ĉar li malaperis dum monatoj. Nun en la lasta monato li denove faris dekojn da tiaj alimonigoj, eble pravaj, sed tute unuopeme. Kompare la utilaj kontribuoj estis miminumaj. Ŝajne li preferas ludi kun la laboro de aliuloj.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 17:43, 18 jun. 2021 (UTC) == IPulo forbarita == Saluton. Mi ĵus forbaris la uzanton {{uzanto2|92.23.131.74}} por unu monato. Mi jam antaŭ kelkaj tagoj forbaris lin pro alilingvaj fuŝaĵoj. Ĉar li hodiaŭ denove kreis sensencaĵon, mi do ripetis forbaron, sed ĉikaze plilongigis la daŭron. La hodiaŭan fuŝaĵon mi jam forigis. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 18:51, 2 jul. 2021 (UTC) == Uzanto:Namo pridavimas == Saluton.{{re|ThomasPusch|montri=ne}} Mi ĵus rimarkis strangan litovan redakton de {{uzanto2|Namo pridavimas}}. Krome mi vidis per [[Specialaĵo:Centra_aŭtentigo/Namo_pridavimas]], ke la uzanto jam estas forbarita en kelkaj alilingvaj vikioj. Ĉu ni eble faru same? --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 19:03, 2 jul. 2021 (UTC) :La persona diskutpaĝo estas plene sensenca, kopiaĵo de iu ajn oficiala aŭ pseŭdooficiala tekstero litovlingva, plene maltaŭga en la esperantlingvaj paĝoj kaj despli netaŭga por diskutpaĝa memprezento de persona vikipediano. Sed se ne aldoniĝas pliaj tiom sensencaj paĝoj, aŭ pliaj "novaj vikipedianoj" kies kontribuoj estas nenio krom tiaj idiotecaj "diskutpaĝoj", sufiĉas esperantlingve admoni la homon krei iom da teksto pri si mem en Esperanto, kaj forbari lin/ŝin se li/ŝi ne sukcesas pri tio en, ni diru, tri tagoj. Certe ne necesas nun ekdiskuti pri la ulo en iu ajn alia lingvo, nek peni komprenigi sin en la litova nek en la rusa aŭ angla... Ĉu? [[Uzanto:ThomasPusch|ThomasPusch]] ([[Uzanto-Diskuto:ThomasPusch|diskuto]]) 23:28, 2 jul. 2021 (UTC) :{{por}}--[[Uzanto:Salatonbv|Salatonbv]] ([[Uzanto-Diskuto:Salatonbv|diskuto]]) 01:40, 3 jul. 2021 (UTC) :{{farite|jen}} forigo de lia uzantopaĝo, ĉar tutvikie forbarita uzanto tutcerte nenie havu uzantopaĝon. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 09:40, 5 apr. 2022 (UTC) == Fuŝema novulo == Saluton. Pro lingve fuŝema agado mi ĵus forbaris {{uzanto2|Joujyuze}}, por unu tago. En kazo de ripeto mi proponas plilongigi tion. Kion opinias aliaj uzantoj pri lia agado? - Mi simple ne emas malŝpari mian tempon riparante liajn lingvajn fuŝojn. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 12:36, 9 jul. 2021 (UTC) :Tute prave. Fuŝemulo kun troa memfido kaj maltroa lingvokapablo. - [[Uzanto:Moldur|Moldur]] ([[Uzanto-Diskuto:Moldur|diskuto]]) 14:27, 9 jul. 2021 (UTC) == Possible spam crosswiki == Hi, sorry for writting in English, but I can't speak the language.<br> Some days ago, a global sysop, {{u|Billinghurst}} due to some suspects from global spam around [[Patxi Xabier Lezama Perier]]<br> The IP {{u|85.84.0.104}}, who has been related with the same process has been deleting several times the request across several wikis saying it's vandalism or "ethnic cleansing".<br> Some of the wikis have already erased their articles due to the spam (and some kept it), but at least so you can get informed of the information.<br> Thanks for your time and sorry for not using the right language.--[[Uzanto:Lost in subtitles|Lost in subtitles]] ([[Uzanto-Diskuto:Lost in subtitles|diskuto]]) 00:10, 18 jul. 2021 (UTC) ==ABCDEAN== Novulo ABCDEAN faris ŝanĝojn en [[Vikipedio:Legindaj artikoloj]] kaj [[Vikipedio:Elstaraj artikoloj]]. Mi malfaris unu evidentan, sed en la kaoso mi ne vidas klare pri aliaj.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 12:18, 27 jul. 2021 (UTC) ==[[Uzanto:Nenoniel]]== Mi lacas korekti tradukerarojn kaj vikierarojn de liaj artikoletoj (kaj mi ne estas la nura). Hodiaŭ strandoj anstataŭ rojoj, kirko estis perdita anstataŭ estis konstruita. Mi opinias, ke oni devas bremsi lin kaj eviti la enorman amasegon de fuŝaĵoj. Ekzemple nur unu artikolon tage, nur unu artikolo sen eraroj ktp.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 14:08, 27 jul. 2021 (UTC) :[[Uzanto:Nenoniel|Nenoniel]] estas forbarita almenaŭ en la Finna kaj Angla Vikipedioj pro malkonstrua kontribuado. Li antaŭe uzis la nomon ''Haistakaa!'', kiu sugestas ion malbonmoran aŭ maldecan. Ne nur la lingva nivelo estas mankohava, ankaŭ lia konstanta aldonado de sensignifaj faktetoj en hazardajn lokojn igas la artikolojn malbonstilaj. Bedaŭrinde, lia aktiveco trafis plurajn artikolojn pri Finnlando. --[[Uzanto:Surfo|Surfo]] 15:31, 27 jul. 2021 (UTC) == Uzanto:WikiTechBN == Saluton. Mi ĵus vidis, ke {{uzanto2|WikiTechBN}} kaŭzis aktivecon de misuza filtrilo. Ĉar li jam en aliaj Vikipedioj pro la sama kialo "varborubo" estas forbarita, mi proponas, ke ni faru same. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 17:47, 13 aŭg. 2021 (UTC) :Mi ĵus vidis, ke oni forbaris lin tutvikie: https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAuth/WikiTechBN --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 19:41, 20 aŭg. 2021 (UTC) == Forbaro de uzanto:Nenoniel == Mi proponas forbaron de [[uzanto:Nenoniel]], kiu kontribuas senĉese ĝermajn paĝojn kaj tiel li laborigas ceterajn vikipediistojn. Estas pluraj plendoj en [[Uzanto-Diskuto:Nenoniel|lia diskutpaĝo]] pro liaj aldonaĵoj. Li unue lernu plu Eperanton kaj ankaŭ kiel redakti kaj krei neĝermajn paĝojn en Vikipedio. [[Uzanto:Petr Tomasovsky|Petr Tomasovsky]] ([[Uzanto-Diskuto:Petr Tomasovsky|diskuto]]) 11:40, 15 okt. 2021 (UTC) :Bv legi ankaŭ iom pli supre - [[Vikipedio:Diskutejo/Administrejo#Nerespondema novulo|Nerespondema novulo]] kaj [[Vikipedio:Diskutejo/Administrejo#Uzanto:Nenoniel|Uzanto:Nenoniel]]. [[Uzanto:Petr Tomasovsky|Petr Tomasovsky]] ([[Uzanto-Diskuto:Petr Tomasovsky|diskuto]]) 12:01, 15 okt. 2021 (UTC) {{por}} [[Uzanto:Petr Tomasovsky|Petr Tomasovsky]] ([[Uzanto-Diskuto:Petr Tomasovsky|diskuto]]) 12:13, 15 okt. 2021 (UTC) {{Komento}} Mi ne voĉdonas, sed miaj pensoj: * se iu verkas ĝermojn, tiu estas ofta kaj permesata, eĉ elstaraj administrantoj verkis ĝermojn * finnaj artikoloj estas tre mankas ĉi tie, iu diris, jam ero estas pli bona, ol nenio --[[Uzanto:Crosstor|Crosstor]] ([[Uzanto-Diskuto:Crosstor|diskuto]]) 07:48, 16 okt. 2021 (UTC) {{Komento}} Mi nun ne voĉdonas, sed mi rimarkigas ke [[Uzanto:Nenoniel]] ja reagis al pluraj plendoj kaj jam plibonigis sin super la unuaj plej gravaj misoj. - [[Uzanto:Moldur|Moldur]] ([[Uzanto-Diskuto:Moldur|diskuto]]) 17:47, 16 okt. 2021 (UTC) :Nu bone, se tiel estas kaj restos. Mi forprenas mian poron, sed povos reveni al la afero.--[[Uzanto:Surfo|Surfo]] 19:00, 16 okt. 2021 (UTC) ::Pri kiuj plibonigoj vi skribas? Vidu ekz. unu el liaj pluaj kreitaĵoj - [[Matilda Ernkrans]]. Tiu homo ignoras ĉion. Li ne aldonas bazajn kategoriojn (almenaŭ kategoriojn pri naskiĝo), intervikiajn ligilojn, bazajn ŝablonojn pri homoj kaj Vikipedia stilo estas por li verŝajne hispana vilaĝo. Mi diras, ke redakti en Vikipedio estas por li tro komplika laboro. [[Uzanto:Petr Tomasovsky|Petr Tomasovsky]] ([[Uzanto-Diskuto:Petr Tomasovsky|diskuto]]) 06:32, 17 okt. 2021 (UTC) :::Ĉi tie mi devas protesti. Aldoni kategoriojn kaj intervikiajn ligilojn kaj uzi ŝablonojn ne estas gravaj kriterioj. Bona artikolo bezonas unuavice adekvatan tekston, kun bonaj, esencaj kernaj informoj pri la temo. La alio estas teknikaĵoj, kaj tian garnaĵon ĉiam povas aldoni iu, kiu konas la komplikan redaktoaparaton de Vikipedio. Precipe la uzo de ŝablonoj estas pli esoteraĵo ol redakta rutinaĵo, pri ĝi oni nenie trovas facile atingeblajn konsilojn. Pro tiaj mankoj oni ne forbaru uzanton. Cetere, ŝajnas al mi, ke ekzemple la pliigo de ŝablonoj estas speciale kreita por malhelpi al normalaj aferspertuloj krei kaj redakti artikolojn en Vikipedio. [[Uzanto:Surfo|Surfo]] 11:29, 18 okt. 2021 (UTC) Jen estas io de Nenoniel: ''[[Juha Lind]] (n. 1972) estas finna glacihokeisto. Li ludis en Finnlando en teamo Jokerit kaj poste en NHL. Lia patro Arvi Lind estas eksa longtempa moderatoro de finna radia kaj televida entrepreno YLE. En publikeco ili performas neniam kune.'' Mi eĉ ne scias nomigi dece tiun ĉi paĝon. Pri Juha Lind ni eksciis, ke li estas glacihokeisto kaj kiel li ludis. Plua lia frazo estas: ''En publikeco ili performas neniam kune.'' Kion ili ne performas kune? Pardonu, sed tio estas [https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=Uzanto-Diskuto:Nenoniel&diff=prev&oldid=7311982 skribaĵo de malsana homo, kiel Nenoniel mem skribis pri si en sia diskuto]. Unue li resaniĝu kaj poste li revenu. [[Uzanto:Petr Tomasovsky|Petr Tomasovsky]] ([[Uzanto-Diskuto:Petr Tomasovsky|diskuto]]) 12:13, 18 okt. 2021 (UTC) :Mi sekvis zorge kaj delonge la evoluon de tiu vikipediisto. Estas vero, kiel iu ĵus diris, ke li iomete plibonigis siajn produktojn, sed laŭ mia opinio tute ne kontentige, precize nek laŭ vikipediaj postuloj nek laŭ la indikitaj konsiloj fare de diversaj vikipediistoj. Li scias kion li devas fari, sed li prifajfas, ĉar li interesiĝas nur pri la nombro de kreitaj artikoloj. Pro tio li faras mallongajn artikolojn, normale sub 1000 bitokoj, sed plej ofte sub 500, kaj tre ofte nur ĉirkaŭ 100 (du linioj). Kaj ju pli mallonga estas la artikolo, des pli da mankoj ĝi havas, ĉar li volas rapide pli kaj pli krei. Jam venos sklavoj riparante la fuŝojn. Li lasas proprajn nomojn minuskle, lingvajn erarojn, ligendajn vortojn senlige, artikolojn neligitajn al aliaj lingvoj: feliĉe ĉiuj ekzistas en finna. Diable, kial mi devas ligi liajn artikolojn? Mi proponas, ke iu administranto kontaktu lin kun precizaj postuloj antaŭ forbari lin dum almenaŭ du semajnoj kaj eĉ ĝis unu monato. Se li ne resaniĝas de siaj menciitaj problemoj, almenaŭ ni povos dediĉi niajn tempojn kaj energiojn al propraj aferoj kaj ne al liaj.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 18:46, 18 okt. 2021 (UTC) Mi rigardis la [[Specialaĵo:Centra aŭtentigo/Nenoniel|tutvikian uzantokonton]] de {{u|Nenoniel}}. Li jam estas forbarita en kvar vikioj: [https://en.wikipedia.org/wiki/Special:Log/block?page=User:Nenoniel&uselang=eo Vikipedio en la angla], [https://fi.wikipedia.org/w/index.php?title=Toiminnot:Loki/block&page=User:Nenoniel&uselang=eo Vikipedio en la finna], [https://en.wiktionary.org/wiki/Special:Log/block?page=User:Nenoniel&uselang=eo Vikivortaro en la angla] kaj [https://fi.wiktionary.org/w/index.php?title=Toiminnot:Loki/block&page=User:Nenoniel&uselang=eo Vikivortaro en la finna]. Estimata kolego {{u|RG72}}, antaŭ ok monatoj vi [https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=Specialaĵo:Protokolo&logid=3903088 faris lin mempatrolato]; ĉu vi ĝis nun opinias, ke li estas ''senproblema sperta uzanto''? [[Uzanto:Gamliel Fishkin|Gamliel Fiŝkin]] 20:17, 18 okt. 2021 (UTC) :Kutime mi aldonas tiun statuson al uzantoj, kiuj kontribuas eĉ se etskale, do almenaŭ senprobleme. Evidente ĉi-foje ne estas tiel. Mi forbaris lin por unu jaro, kio certe sufiĉos por lerni Esperanton kaj regulojn de Vikipedio. Sed se vere temas pri problemoj pli profundaj, pri kiuj plendis la uzanto mem en sia diskutpaĝo ("mi havas mentalajn problemojn"), do apenaŭ io ŝanĝiĝos eĉ post tiu periodo. Ajnakaze Vikipedio ne plu pleniĝos per rubaĵoj forigendaj aŭ grave plibonigendaj. Dankon al ĉiuj kiuj atentigis pri tio.[[Uzanto:RG72|RG72]] ([[Uzanto-Diskuto:RG72|diskuto]]) 04:58, 19 okt. 2021 (UTC) :Estas bone legi kelkajn gvidliniojn kaj komentojn por Vikipedio, kiujn oni povas trovi (en la angla kaj pluraj aliaj lingvoj, bedaŭrinde ne ĉiuj en Esperanto) ĉi tie: * [https://en.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Disruptive_editing Wikipedia:Disruptive editing] * [https://en.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Competence_is_required Wikipedia:Competence is required] :Sincere, [[Uzanto:Moldur|Moldur]] ([[Uzanto-Diskuto:Moldur|diskuto]]) 05:02, 19 okt. 2021 (UTC) Ŝajnas, ke Nenoniel trovis alian vojon por redakti plu. Li aldonis paĝon pri [[Tapion alttari]]. Tio estas nebona tradukitaĵo de [[:fi:Tapion alttari]], kiun aldonis en la finna vikipedio ĝuste Nenoniel. [[Uzanto:Petr Tomasovsky|Petr Tomasovsky]] ([[Uzanto-Diskuto:Petr Tomasovsky|diskuto]]) 11:41, 19 okt. 2021 (UTC) :Li ekzemple plue metas fuŝajn artikolojn (mallongaj, sen internaj aŭ eksteraj ligiloj, ktp.), senregistre per komputilo ‎93.106.171.120. Ĉu eblas ankaŭ forbari tion? --[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 10:19, 30 okt. 2021 (UTC) ::Li ŝanĝas lokojn de sia redaktado, ĉar li alŝutas siajn fuŝaĵojn el pluraj komputiloj. Liaj paĝoj estas ekz. [[Arto Kytöhonka]], [[Pargas]], [[Kampara komunumo de Seinäjoki]]... Mi proponas forigu ĉiun tian paĝon kaj forbari la adreson, el kiu li redaktis. [[Uzanto:Petr Tomasovsky|Petr Tomasovsky]] ([[Uzanto-Diskuto:Petr Tomasovsky|diskuto]]) 10:31, 30 okt. 2021 (UTC) Mi faras humurajn sed ankaŭ aliajn, utilajn redaktojn. Kiom aferecajn redaktojn oni povas fari por ke oni rajtas fari unu malaferecan kontribuon? [[Specialaĵo:Kontribuoj/109.240.102.75|109.240.102.75]] 04:14, 10 mar. 2022 (UTC) :Mi Nenoniel skribas: permesu min redakti oktobre, se mi ne redaktos antauxe. Donu al mi la lasta eventualeco. [[Specialaĵo:Kontribuoj/93.106.179.193|93.106.179.193]] 00:04, 11 jun. 2022 (UTC) ::Mi estas mentale malsana. [[Specialaĵo:Kontribuoj/93.106.179.193|93.106.179.193]] 00:07, 11 jun. 2022 (UTC) == Budho == Bovolu disigi Budhon de Budao por estu Budao alia artikolo. --[[Uzanto:Crosstor|Crosstor]] ([[Uzanto-Diskuto:Crosstor|diskuto]]) 10:29, 10 nov. 2021 (UTC) :Mi faris apartigilon. - Sincere, [[Uzanto:Moldur|Moldur]] ([[Uzanto-Diskuto:Moldur|diskuto]]) 20:21, 10 nov. 2021 (UTC) == Cross wiki LTA == Hi, [[Javad R]] should be deleted. It's [[:en:Category:Suspected Wikipedia sockpuppets of جواد رمضانی شوراب]] (and many more socks). [[Uzanto:Ladsgroup|Ladsgroup]] ([[Uzanto-Diskuto:Ladsgroup|diskuto]]) 08:41, 20 nov. 2021 (UTC) == Block request == Apologize in English. Please block [[special:contribs/185.197.244.113]], vandalism in [[Sebastian Kurz]]. [[Uzanto:Stang|Stang]] ([[Uzanto-Diskuto:Stang|diskuto]]) 10:42, 20 dec. 2021 (UTC) == Forbari vandalon == Ĉu iu povas forbari vandalon? Vidu jen: [https://eo.wikipedia.org/wiki/Speciala%C4%B5o:Kontribuoj/185.197.244.113]. Antaŭdankon! - Sincere, [[Uzanto:Moldur|Moldur]] ([[Uzanto-Diskuto:Moldur|diskuto]]) 11:35, 20 dec. 2021 (UTC) :Saluton, Moldur. Bedaŭrinde mi nur nun trovis vian atentigon. Bonŝance iu tutvikie forbaris la IP-an vandalon. Sed mi ĵus kaŝis ĉiujn versiojn de la koncerna ĉefa artikolo, kiuj enhavis maldecan vandalaĵon. - Amike --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 11:15, 4 feb. 2022 (UTC) ::Dankon! - Amike, [[Uzanto:Moldur|Moldur]] ([[Uzanto-Diskuto:Moldur|diskuto]]) 15:44, 4 feb. 2022 (UTC) Jen alia vandalulo de hodiaŭ: [https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=Esperantido_de_Antido&diff=7451846&oldid=7084823] - [[Uzanto:Moldur|Moldur]] ([[Uzanto-Diskuto:Moldur|diskuto]]) 15:58, 4 feb. 2022 (UTC) == Global ban proposal for Musée Annam == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> Apologies for writing in English. {{int:Please-translate}} There is an on-going discussion about a proposal that Musée Annam be globally banned from editing all Wikimedia projects. You are invited to participate at [[:m:Requests for comment/Global ban for Musée Annam|Requests for comment/Global ban for Musée Annam]] on Meta-Wiki. {{int:Feedback-thanks-title}} [[User:NguoiDungKhongDinhDanh|NguoiDungKhongDinhDanh]] ([[User talk:NguoiDungKhongDinhDanh|<span class="signature-talk">{{int:Talkpagelinktext}}</span>]]) 14:22, 27 dec. 2021 (UTC) </div> <!-- Message sent by User:1234qwer1234qwer4@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Requests_for_comment/Global_ban_for_Mus%C3%A9e_Annam/Invitations/AN&oldid=22500565 --> == Alinomado de artikolo == Mi petas ke iu administranto alinomu la artikolon «[[Geronto (matematikisto)]]» al «[[Herono de Aleksandrio]]». La propono jam estas diskutita kaj konsentita en [[VP:AA]] ([https://eo.wikipedia.org/wiki/Vikipedio:Alinomendaj_artikoloj#Geronto_(matematikisto)_al_Herono_de_Aleksandrio]), sed efektivigi ĝin povas nur administrantoj, ĉar la celpaĝo «Herono de Aleksandrio» jam ekzistas. Koran dankon! [[Uzanto:Moldur|Moldur]] ([[Uzanto-Diskuto:Moldur|diskuto]]) 21:24, 17 jan. 2022 (UTC) :{{Farite}} [[Uzanto:LiMr|LiMr]] ([[Uzanto-Diskuto:LiMr|diskuto]]) 21:40, 17 jan. 2022 (UTC) == Vandalo kreas kategoriojn kaj alion – ĉu nenio estas farebla? == Ĉu nenio estaa farebla pri la uzanto 86.115.113.86 (kaj aliaj ip-numeroj), kiu fantomas ĉi tie fuŝante artikolojn precipe pri Finnlando, sed ankaŭ aliajn? Estas verŝajne la sama homo, kiu uzis la nomojn ''Haistakaa!'' kaj ''Nenoniel'' (forbarita). Mi ne povis spuri ĉiujn liajn kontribuojn, sed jen ekzemploj: Lastatempe, li kreis ĉi tiajn kategoriojn: ''[[:Kategorio:Kalvuloj]], [[:Kategorio:Britaj kalvuloj]], [[:Kategorio:Finnaj kalvuloj]], [[:Kategorio:Fikciaj kalvuloj]]'' kaj ''Kalvaj prezidantoj'' (inter tiuj, ekzemple, [[Dwight D. Eisenhower]] kaj [[Risto Ryti]]). Krome, li aldonadas enciklopedie sensignifajn (preskaŭ)faktojn en artikolojn. Almenaŭ la kalvo-kategorioj estu tuj forigitaj. Aŭ ĉu iu volas vidi en enciklopedio kategoriojn kiel "Malaltstaturaj prezidantoj", "Nekombitaj ĉefministroj", "Longabarbaj reĝoj", "Grandmamulinoj", "Brunhaŭtuloj" ktp.? --[[Uzanto:Surfo|Surfo]] 10:19, 4 feb. 2022 (UTC) :Mi aldonis al rilataj kategorioj pri "kalvuloj" ŝablonon por forigo. [[Uzanto:Petr Tomasovsky|Petr Tomasovsky]] ([[Uzanto-Diskuto:Petr Tomasovsky|diskuto]]) 14:24, 5 feb. 2022 (UTC) ::Min iomete amuzis tio, specife [[:Kategorio:Fikciaj kalvuloj]], al kiu mi mem aldonis kelkajn membrojn. (Mi ankaŭ scias kiun mi volus aldoni al "Nekombitaj ĉefministroj" se tiu kategorio iam kreiĝos.) Tamen mi ne havas iujn seriozajn argumentojn por ke tiuj kategorioj restu. - [[Uzanto:Moldur|Moldur]] ([[Uzanto-Diskuto:Moldur|diskuto]]) 16:03, 5 feb. 2022 (UTC) :Mi proponas kompromison: estu unu kategorio kalvuloj sed ne aliaj kalvo-kategorioj. [[Specialaĵo:Kontribuoj/86.115.81.108|86.115.81.108]] 10:35, 22 mar. 2022 (UTC) Mi blokis la fuŝulon por unu jaro. Dankon pro la atentigo. [[Uzanto:RG72|RG72]] ([[Uzanto-Diskuto:RG72|diskuto]]) 04:53, 14 feb. 2022 (UTC) : Ĝis nun li uzis ĉi tiujn ip-numerojn: 86.115.113.86, ‎109.240.81.79, ‎109.240.77.48, 176.72.81.208, 176.72.81.100, 86.115.105.92, 86.114.229.189, 109.240.21.197, 109.240.65.147 kaj verŝajne aliajn. Mi ĵus rimarkis, ke li kreis por si novan uzantonomon [[uzanto:Säännöt on tehty rikottaviksi| ''Säännöt on tehty rikottaviksi'']] (tio signifas proksimume: reguloj ekzistas por ke oni rompu ilin). Ĉio ĉi konfirmas mian supozon, ke nenio estas farebla por malhelpi tian uzanton, kies konscia celo estas malutili al Vikipedio. La insistado pri la kalvulo-kategorioj montras, ke li evidente konsideras sin elstare granda humuristo. --[[Uzanto:Surfo|Surfo]] 10:50, 26 feb. 2022 (UTC) ::Pli prezica traduko: La reguloj estas farita por ke oni rompu ilin. Cxu vi parolas finnan? [[Specialaĵo:Kontribuoj/86.114.205.153|86.114.205.153]] 02:22, 1 mar. 2022 (UTC) :::Via traduko ne estas "pli preciza". Oni traduku la sencon, ne unuopajn vortojn. Krome, via "farita" estas gramatika eraro anstataŭ "faritaj", kaj la artikolo ĉe "La reguloj" estas dubinda aldonaĵo. Eble mi ankaŭ diru, ke la uzanto ''Säännöt on tehty rikottaviksi'' subite komencis vandali ankaŭ en la Finna Vikipedio, sed estis tie forbarita kelkdek minutojn post sia unua ago. Kiel mi diris, li verŝajne konsideras sin granda humuristo kaj la Vikipedio-vandalado per kaŝnomoj estas lia infana ludo. [[Uzanto:Surfo|Surfo]] 08:38, 1 mar. 2022 (UTC) ::Saluton, {{re|Surfo}} Dankon pro via atentigo. Mi jam forbaris la uzanton {{uzanto2|Säännöt on tehty rikottaviksi}} por ĉiam. Espereble tio iomete bremsos lian agadon. Ĉar li krome agas sub sufiĉe ŝanĝantaj IP-adresoj, ni eble devus ion fari ruze kontraŭ lia fuŝemo. Ĉu eble iu havas ideon aŭ vi, Surfo? - Amike --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 13:08, 26 feb. 2022 (UTC) Saluton. La vandalo kiel IPulo {{uzanto2|109.240.47.46}} reaperis hodiaŭ por krei denove neutilajn kategoriojn pri kalvuloj. Mi ĵus forigis ĉiujn kategorioj, protektis ĉiujn kontraŭ rekreo, pro lia altrudo de kategorioj. Krome mi forbaris la ulon por unu semajno. - Amike --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 08:55, 4 mar. 2022 (UTC) :Notu ankaŭ jenajn novajn kontojn: :* Konto de uzanto Ilkivalta diskuto kontribuoj estis kreita :* Konto de uzanto Säännöt on tehty ainoastaan rikottaviksi diskuto kontribuoj estis kreita :* Konto de uzanto Säännöt on tehty vain rikottaviksi diskuto kontribuoj estis kreita :Amike, [[Uzanto:Moldur|Moldur]] ([[Uzanto-Diskuto:Moldur|diskuto]]) 09:07, 4 mar. 2022 (UTC) ::Saluton, {{re|Moldur}} Dankon pro via atentigo. - La IPulo {{uzanto2|109.240.93.234}} same provis altrudi la saman neutilan specon de kategorioj. Mi ĵus forbaris lin por unu semajno. - Ĉu mi eble demandu en la germana Vikipedio, kiel aranĝi misuzan filtrilon kontraŭ tiaj altrudoj? - La uzanton {{uzanto2|Säännöt on tehty rikottaviksi}} mi jam forbaris antaŭ kelkaj tagoj, nome por ĉiam. - Sed kiel ni traktu {{uzanto2|Säännöt on tehty ainoastaan rikottaviksi}} kaj {{uzanto2|Säännöt on tehty vain rikottaviksi}}? Ĝis nun tiuj du uloj nenion faris. Tre verŝajne temas pri gantopupoj de la forbarita {{uzanto2|Nenoniel}}. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 09:27, 4 mar. 2022 (UTC) :::Saluton. Hodiaŭ aperis {{uzanto2|109.240.25.215}} aldonante frazon pri kalvulo, kiun jam iu alia uzanto forigis denove. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 19:34, 4 mar. 2022 (UTC) Bonvolu noti ankaŭ: [[Speciala%C4%B5o:Kontribuoj/46.132.55.206]]. - Dankon! [[Uzanto:Moldur|Moldur]] ([[Uzanto-Diskuto:Moldur|diskuto]]) 13:07, 6 mar. 2022 (UTC) :Saluton, {{re|Moldur}} Dankon pro via atentigo. Mi jam forigis la sensencan kategorion kaj forbaris la IPulon por tri tagoj. Krome mi protektis la titolon kontraŭ rekreo, ĉar la uzanto estas sufiĉe altrudema. - Amike --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 13:12, 6 mar. 2022 (UTC) ::Saluton @Tlustulimu, tre bone, dankon! - Amike, [[Uzanto:Moldur|Moldur]] ([[Uzanto-Diskuto:Moldur|diskuto]]) 13:14, 6 mar. 2022 (UTC) Kaj jen: [[Speciala%C4%B5o:Kontribuoj/86.115.121.92]] - kalvaj prezidantoj denove. - [[Uzanto:Moldur|Moldur]] ([[Uzanto-Diskuto:Moldur|diskuto]]) 01:40, 9 mar. 2022 (UTC) Kial estas vandalismo, ke oni kreas kalvokategoriojn? [[Specialaĵo:Kontribuoj/109.240.35.159|109.240.35.159]] 02:19, 23 mar. 2022 (UTC) :Cxu mi Nenoniel nun rajtas redakti? [[Uzanto:Jaakkoil|Jaakkoil]] ([[Uzanto-Diskuto:Jaakkoil|diskuto]]) 18:32, 29 maj. 2022 (UTC) == Help-krio == Oni kiu diris "Mi estas [[Valia Tamvaki]]" demandis en la en.wikipedia, ke ni elstriu tiun artikulon. "Estas pri ''mi''; ''mi'' ne deziras ke ĝi aperis." [https://en.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Help_desk#Wikipedia_article_about_me,_not_created_by_me] --[[Uzanto:Orangemike|Orangemike]] ([[Uzanto-Diskuto:Orangemike|diskuto]]) 14:57, 15 feb. 2022 (UTC) == Strangaj redaktoj == Saluton, kolegoj. Mi ĵus vidis, ke {{uzanto2|Sonnywikihow}} ĝis nun faris nur sufiĉe sensencajn redaktojn de siaj uzantopaĝoj en diversaj Vikipedioj. La bavara Vikipedio eĉ jam forbaris la uzanton. Kion ni faru? - Amike --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 08:45, 20 feb. 2022 (UTC) :Resaluton, kolegoj. Ĉar neniu reagis ĉi tie, mi jam antaŭ kelkaj tagoj skajpe demandis stivardon pri tutvika forbaro. Bonŝance li jam faris tion, tiel ke nun unu fuŝulo estas malpli ĉi tie. Espereble li ne revenos. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 13:09, 26 feb. 2022 (UTC) Saluton, kolegoj. Hodiaŭ mi rimarkis sufiĉe sensencan redakton de {{uzanto2|Sonnyyg659}}, sur lia uzantopaĝo. Tiu uzanto same agis kiel la antaŭe menciita, do plejparte kreis uzantopaĝojn kun sensenca teksto. Tial mi supozas, ke temas pri gantopupo. Krome mi jam forbaris lin, kiel la germana Vikipedio. - Do, ni estu atentaj pri tiaj uloj. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 16:10, 26 mar. 2022 (UTC) == Kontrolenda uzanto == Saluton. Mi ĵus vidis, ke la novulo {{uzanto2|Augusto M Pilla}} foje redaktis artikolon, por kio estas propono je forigo. Tio per si mem ankoraŭ ne estas problemo. Sed la uzanto jam estas forbarita en la Komunejo pro alŝuto de neliberaj dosieroj. Krome multaj liaj redaktoj en la hispana Vikipedio devis esti malfarataj. Do, mi proponas, ke ni estu atentemaj pri lia farado. Ĉu bone? --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 13:34, 6 mar. 2022 (UTC) == [[MOD]] == Mi tute ne komprenas la sencon de [https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=MOD&curid=153184&diff=7489171&oldid=5036098 tiu redakto]. Ĉu bona? Ĉu malbona? Ĉu vandalismo, malfarenda? - Sincere, [[Uzanto:Moldur|Moldur]] ([[Uzanto-Diskuto:Moldur|diskuto]]) 15:26, 20 mar. 2022 (UTC) :Saluton, {{re|Moldur}}. Ankaŭ mi ĵus vidis tiun strangan ligilon kaj jam malfaris la aldonon. - Amike --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 17:25, 20 mar. 2022 (UTC) == Problema uzantonomo == Saluton. Mi ĵus vidis, ke {{uzanto2|WorldWarIIIIIIII}} ion redaktis hodiaŭ. Mi dubas, ke tia uzantonomo estas utila en Vikipedio. - Amike --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 20:33, 20 mar. 2022 (UTC) == Malneŭtraj ŝanĝoj == Saluton. Mi ĵus malfaris la malneŭtrajn ŝanĝojn de {{uzanto2|178.141.20.224}} en la artikoloj [[Donecka provinco]] kaj [[Mariupolo]]. Krome mi protektis ambaŭ artikolojn kontraŭ redakto de IPuloj. - Amike --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 17:04, 1 apr. 2022 (UTC) == Peto forbari == La konata vandalo kiu uzadis la nomojn Haistakaa! kaj Nenoniel kaj amason da ip-numeroj, sukcesis krei por si novan konton kun la nomo [[Uzanto:Uusikonto|Uusikonto]]. Bonvolu forbari lin kaj, se eble, forigi ĉiujn ŝanĝojn kaj novajn artikolojn kreitajn de li. --[[Uzanto:Surfo|Surfo]] 07:28, 2 apr. 2022 (UTC) :Saluton, {{re|Surfo}} Dankon pro via atentigo. Mi ĵus forbaris {{uzanto2|Uusikonto}} por ĉiam. Krome mi malfaris ĉiujn aldonojn de nedezirataj kategorioj. - Ĉu vere ĉiuj de li kreitaj novaj artikoloj estu forigataj? - Ĉu eble iu havas proponon kiel ni povus eble eĉ sukcese forpeli la ĝenulon? - Amike --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 08:36, 2 apr. 2022 (UTC) ::Jes, mi opinias ke oni nepre forigu ĉion kreitan de li. Li ja estis forbarita, kaj forbaro ja signifas interalie malpermeson kontribui al Vikipedio. Forbaro havas nenian signifon, se eblas simpla malobeo per utiligo de ip-numeroj kaj nove kreitaj uzantonomoj. Lia agado estis haltigita ankaŭ en la Finna Vikipedio, kie li infanludis per similaj kalvulaj aferoj. Ŝajnas ke li ne plu eĉ provas aperi tie, ĉar nur kelkajn minutojn post nova provo ĉio lia estas forviŝata,, nun li provas utiligi la Esperantan Vikipedion. Estas nepre plej facile nuligi kaj forigi liajn redaktojn TUJ, antaŭ ol iu komencas modifi la tekstojn. Tio, ke li provas ĉirkaŭire eviti la sekvojn de forbariteco, estas sufiĉa kialo por tuja forigo. [[Uzanto:Surfo|Surfo]] 19:30, 4 apr. 2022 (UTC) :::{{re|Surfo}} Mi pensas, ke vi pravas. Intertempe Kani ŝanĝis du el la kreitaĵoj de Uusikonto al alidirektiloj. Ĉu mi tamen ankaŭ tiujn forigu? --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 08:13, 5 apr. 2022 (UTC) :::Kial gxi estis infanludo? Vi estas kalva kaj mi nun kalvigxas. Mia patro ne estas kalva, sed mia patrfamilia onklo kaj patrinfamilia onklo estas. Ni fondu societon de kalvaj esperantistoj. Ni memoru, ke ankaŭ Zamenhof estis kalvulo. [[Uzanto:Jaakkoil|Jaakkoil]] ([[Uzanto-Diskuto:Jaakkoil|diskuto]]) 21:46, 30 maj. 2022 (UTC) Saluton, {{re|Surfo}}, Kion vi pensas pri mia propono, kiun mi ĵus skribis sur [[Vikipedio:Problemaj uzantoj#Tutvike forbarita uzanto, gantopupo de "Nenoniel"|Vikipedio:Problemaj uzantoj]]? - Bonvolu respondi en la ligita paĝo. Dankon. Amike --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 13:38, 12 apr. 2022 (UTC) :(+) Alternative vi povus doni poron al mia propono je forigo sur [[VP:FA]], se vi preferas tion. Dankon {{rideto|:-)}} --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 13:46, 12 apr. 2022 (UTC) ::{{farite}} Mi ĵus plejparte plenumis la proponon de Surfo pri amasforigo de la kreaĵo de Uusikonto. Nur du kreaĵojn mi ne forigis, ĉar ili nun estas alidirektiloj. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 08:14, 16 apr. 2022 (UTC) == Kontribuoj de IPuloj kaj ĝenaj gantopupoj == Saluton. Mi ĵus vidis, ke {{uzanto2|86.115.73.56}} kaj {{uzanto2|86.114.207.245}} kreis artikolojn, kiuj iel rilatas Finnlandon kaj supozigas min, ke la uloj fakte estas Nenionel, Uusikonto ktp. Ĉu mi tuj amasforigu ĉion, kiel fakte proponis Surfo ĉe la antaŭa diskuto? - Amike --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 08:17, 5 apr. 2022 (UTC) :Cxu iuj asertas, ke miaj artikoloj estu forigita, ĉar ilin kreis mi? [[Uzanto:Liukas piha|Liukas piha]] ([[Uzanto-Diskuto:Liukas piha|diskuto]]) 12:13, 10 apr. 2022 (UTC) ::Jen respondo rekte al vi: Jes, tiel estas. Vi estas forbarita en Vikipedio. La kialojn por via forbaro oni supozeble sufiĉe detale klarigis al vi, do mi ne ripetos ilin. Tio signifas ke vi ne rajtas kontribui al Vikipedio - nek stultaĵojn, nek seriozaĵojn. Do viaj artikoloj estos forigitaj, ĉar ilin kreis vi kiu estas forbarita. Se vi iam en la estonteco estos preta serioze kaj fidinde kontribui, vi supozeble estos iam bonvena reveni. - Sincere, [[Uzanto:Moldur|Moldur]] ([[Uzanto-Diskuto:Moldur|diskuto]]) 14:31, 12 apr. 2022 (UTC) :::Kial gxi utiligas, ke mi ne rajtas tajpi seriozajxojn? [[Specialaĵo:Kontribuoj/109.240.103.191|109.240.103.191]] 02:02, 22 apr. 2022 (UTC) ::::Estas tre utile al la Esperanta Vikipedio, ke vi ne rajtas verki ion ajn en ĝi kaj ke viaj kontribuoj estas tuj forviŝataj. ::::Unue, viaj ideoj pri "serioza" estas plene maltaŭgaj por enciklopedia teksto. Vi simple ne kapablas distingi seriozan tekston disde malserioza. Kiel ree montras viaj ĵusaj kontribuoj, via "humuro" similas tiun de dekkelkjaraj duonkreskuloj, kiuj ridaĉas inter si kiam ili fieras pri io maldeca, kion ili sukcesis skribi sur muro de sia lernejo kaj poste, starante malantaŭ angulo, atendas la reagon de sia instruisto. ::::Due. la nivelo de via Esperanta lingvoscio ne sufiĉas por bona verkado kaj vi do ege laborigas aliajn Vikipedianojn per korektado-taskoj pri malgravaj novaj artikoloj. ::::Trie, nun vi ŝajnas ĉefe esti fiera pri tio, ke vi sukcesis preteriri la barojn metitajn de viaj forblokintoj, kaj tamen ion skribi. Sed ni ne admiras vin pri tio, estas tro facilaj trukoj. ::::Mi rekomendas, ke vi nun silentu ĉi tie minimume unu jaron. Se post tiu punperiodo (aŭ <nowiki>''</nowiki>''jäähy''<nowiki>''</nowiki>, se vi pli bone komprenas tion) vi ankoraŭ sentas Vikipedion interesa, provu rekrei novan konton, prefere kun serioza nomo, nenio simila al "Haistakaa!" aŭ "Säännöt on tehty rikottaviksi", kaj rekomencu treege singarde. Intertempe vi provu ekzemple la diskutejon ''[https://www.vauva.fi vauva.fi]''. [[Uzanto:Surfo|Surfo]] 15:10, 22 apr. 2022 (UTC) :::::Mi, Nenoniel, komentas. Cxu vi povas konservi tion komenton, kvankam forbaris min? Mi volas rakonti miajn pensojn. :::::Estis humuro kaj ne korekta teksto por Vikipedio, ke la plej bona kuiristo havas longan dorson kaj mallongajn brakojn. Estis bone, ke gxi estis forigita. Sed kial oni ne povus tajpi, ke Juice Leskinen estis longharara sed kalva? Pri Juice Leskinen estas dirita, ke li estis longharara kaj kalva. Li havis june antauxe kaj malantauxe longan hararon. Poste antauxa parto de lia kapo kalvigxis, sed li permesis sian malantauxan (kaj eble flankan) hararon kreski ankaoraux longa. Gxi atingis iam ecx mezlokon de lia dorso, kvankam li estis kalva. :::::Mi volas rakonti, ke al mia patrino kuracisto diris, ke sxi naskis 26-a de novembro, sed mi naskigxis 3--an de decembro. Umbilika ŝnuro premis mian kolon. Mi ricevis oksigenan mankon kaj gxi difektis cerbon. Eble estis malbone, ke sxi naskis min kiel unua infano. Se mia patrino estus naskita infanojn pre, sxi eble estus kompreninta pli bone, la akuŝigistino NE faris cxiun eventualan por malfortigi mian oksidenan mankon. [[Specialaĵo:Kontribuoj/86.115.123.247|86.115.123.247]] 14:53, 23 apr. 2022 (UTC) ::::::Mi eksciis, ke ankaŭ Surfo estas kalva. Ĉu surfo parolas finnan? [[Specialaĵo:Kontribuoj/86.115.123.247|86.115.123.247]] 14:57, 23 apr. 2022 (UTC) Post peto de Surfo sur [[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|mia diskutopaĝo]] mi realigis la unumonatan forbaron de la jenaj uzantoj: *{{uzanto2|46.132.0.0/16}} *{{uzanto2|86.114.0.0/16}} *{{uzanto2|86.115.0.0/16}} *{{uzanto2|93.106.0.0/16}} (parte kreis artikolojn, kiuj ne rilatas Finnlandon, eble por eviti atentemon de niaj administrantoj) *{{uzanto2|109.240.0.0/16}} *{{uzanto2|176.72.0.0/16}} Ĉe {{uzanto2|193.208.0.0/14}} ial "strikas" nia vikia programaro aŭ eble la informo de whois-servilo ne ĝustis. Do, kion fari? --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 11:05, 29 apr. 2022 (UTC) Post apero de pliaj gantojpupoj mi proponas redaŭrigi la forbaron de la ĉiantaŭaj IPularoj al ĉiama. Temas pri la jenaj uloj: * {{uzanto2|Surfo on kalju}} * {{uzanto2|Jyväskyläana kalvigxanta esperantisto}} * {{uzanto2|Weirdy89}} Ĉu eble estas alia propono? - Amike --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 18:15, 10 jun. 2022 (UTC) : Jen plia aldono de uzantoj {{uzanto2|Reguloj ekzistas nur por ke oni rompu ilin}} kaj {{uzanto2|Wikipedian säännöt on tehty rikottaviksi}}. Mi pensas, ke la uloj finfine meritas ne nur limigitan, sed eĉ senfinan forbaron. Ĉu eble estas aliaj opinioj? --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 20:23, 26 jun. 2022 (UTC) ::Aliĝis plia gantopupo al la aro, nome {{uzanto2|kalvulo}}. Lia nomo eĉ jam aperis trifoje en la protokolo de la misuza filtrilo 5. Tial mi proponas ankaŭ forbari lin. Ĉu aliaj uzantoj eble ne interesiĝas pri la problemulo? ::Mi ĵus vidis, ke {{uzanto2|86.114.191.80}} dufoje provis ion aldoni al artikolo, malhelpata de la misuza filtrilo 5. Tial mi proponas reaktivigi la forbaron por tiu IPularo. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 17:36, 3 jul. 2022 (UTC) :::Uzanto Leinonen estas forbarita, kaj mi komprenas tiel ke li estu do forbarita kun ''ĉiuj'' siaj kontoj, ĉu "Nenoniel", ĉu "Haistakaa", ĉu "K a l v u l o", ĉu aliaj, aŭ anonimaj kontoj (IPuloj). Jes, forbaro estas aktivigenda. Por ĉiuj kontoj de la sama uzanto. - Sincere, [[Uzanto:Moldur|Moldur]] ([[Uzanto-Diskuto:Moldur|diskuto]]) 19:23, 3 jul. 2022 (UTC) ::::testo: ĉu ekzistas iu speciala regulo pri la vorto "kalvulo"? :::::Ekzistas misuza filtrilo 5 kontraŭ tiu vorto, kiun la temulo altrude provis aldoni al diversaj artikoloj. - Sed mi ĵus korektis la filtrilon iomete, ĉar ĝi iel malĝuste "digestis" la varianton "Kalvulo". --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 19:49, 3 jul. 2022 (UTC) Mi ĵus forbaris {{uzanto2|Kalvulo}} post lia plia provo enmunti sian "nomon" en artikolon pri afrika politikisto. Krome li skribis ion en sian uzantopaĝon, kion la gugla tradukilo senprobleme komprenas. Do, lia vivocelo estas petolo. - Krome li skribis ion pri vandalismo en sian uzantopaĝon ankaŭ finnlingve por malhelpi komprenon. Tamen Guglo helpis al mi. Do, mi proponas forbari liajn aliajn ankoraŭ dormantajn gantopupojn kaj la rilatajn IParon. Ĉu estas aliaj proponoj? --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 14:12, 21 jul. 2022 (UTC) :Mi ĵus vidis, ke la forbarita uzanto redaktis paĝon, kiu tre verŝajne estas uzantopaĝo de plia gantopupo, nome {{uzanto2|Ilkivallan tekijä}}. La "nomo" signifas laŭ la gugla tradukilo "vandalo". Do, ĝi meritas rapidan forbaron. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 14:22, 21 jul. 2022 (UTC) ::Tre bone. Ankaŭ indas forigi la uzantopaĝon de tiu gantopupo kun ties finnnlingva vandalisma enhavo. - Sincere, [[Uzanto:Moldur|Moldur]] ([[Uzanto-Diskuto:Moldur|diskuto]]) 18:43, 24 jul. 2022 (UTC) :::Mi forigis. - [[Uzanto:Moldur|Moldur]] ([[Uzanto-Diskuto:Moldur|diskuto]]) 18:12, 25 jul. 2022 (UTC) Saluton. Mi ĵus forbaris iun IPulon el unu el la supre menciitaj IParoj, pro ripeta provo altrudi ne utilan kategorion. Temas pri {{uzanto2|193.210.183.58}}. - Krome mi forbaris la uzanton {{uzanto2|Rikkokaa Wikipedian sääntöjä}}, kies nomo laŭ gugla tradukilo signifas "Malobservas la regulojn de Vikipedio". Do, evidente gantopupo de Nenioniel. - Amike --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 18:02, 24 jul. 2022 (UTC) :Saluton. Mi ĵus rimarkis kreon de la nova uzanto {{uzanto2|J. Leinonen}}, kiu supozeble estas plia gantopupo. Do, ni estu atentemaj. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 11:04, 26 jul. 2022 (UTC) == Forpasinta uzanto == Saluton. Mi ĵus trovis uzantopaĝon de forpasinta esperantisto. Temas pri [[Uzanto:Wolfgang Bohr]]. Do, kion ni faru pri ĝi? - Mi proponas, ke ni lasu ĝin kiel ĝi nun estas pro memoro. Ĉu bone? - Amike --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 14:20, 10 apr. 2022 (UTC) :Mi kredas ke la kutimo estas lasi li uzantopaĝon tia kia ĝi estas, kun nura aldono de {{ŝ|forpasinta vikipediisto}}. - Sincere, [[Uzanto:Moldur|Moldur]] ([[Uzanto-Diskuto:Moldur|diskuto]]) 14:35, 12 apr. 2022 (UTC) ::{{farite}} aldono de la menciita ŝablono. Krome mi protektis lian paĝon, ĉar ĝi restu tia, kia ĝi nun estas. - Sincere kaj malĝoje :-( --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 14:44, 12 apr. 2022 (UTC) == Ĉu eble gantopupoj? == Saluton. Mi ĵus vidis, ke kreiĝis sinsekve kelkaj simile nomataj uzantoj. Temas pri * {{uzanto2|! & tv2020dec&yoshimi&&gmail.com12111111111}} * {{uzanto2|! & tv2020dec&yoshimi&&gmail.com121111111111}} * {{uzanto2|! & tv2020dec&yoshimi&&gmail.com1211111111111}} * {{uzanto2|! & tv2020dec&yoshimi&&gmail.com12111111111111}} * {{uzanto2|! & tv2020dec&yoshimi&&gmail.com121111111111111}} * {{uzanto2|! & tv2020dec&yoshimi&&gmail.com1211111111111111}} Do, kion fari? - Amike --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 20:23, 11 maj. 2022 (UTC) :Mi subtenas la forigon, feliĉe jam okazintan. [[Uzanto:RG72|RG72]] ([[Uzanto-Diskuto:RG72|diskuto]]) 10:01, 12 maj. 2022 (UTC) ::{{re|RG72}} Pri kia forigo temas? --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 12:52, 12 maj. 2022 (UTC) :::De tiuj ĉi gantopupoj. [[Uzanto:RG72|RG72]] ([[Uzanto-Diskuto:RG72|diskuto]]) 12:58, 12 maj. 2022 (UTC) ::::Ĉu? Kie vi legis pri ilia forigo? --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 13:00, 12 maj. 2022 (UTC) :::::Ah jes, mi vidis la ruĝajn ligilojn kaj miskomprenis ilin. [[Uzanto:RG72|RG72]] ([[Uzanto-Diskuto:RG72|diskuto]]) 13:07, 12 maj. 2022 (UTC) Hm. Laŭ la lasta ligilo de ĉiuj supre listigitaj uzantoj neniu ĝis nun ie redaktis nek kreis artikolojn. Eble iu kreis la uzantojn por iam poste fari ion. Strangas nur, ke la uzantonomoj estas tre similaj kaj ĝis nun fakte neniu ion faris en la Vikipedioj. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 13:10, 12 maj. 2022 (UTC) :Mi ĵus vidis, ke ĉiuj supre menciitaj "uzantoj" intertempe tutvikie estis forbaritaj. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 18:48, 18 maj. 2022 (UTC) ::Permesu min redakti oktobre! [[Specialaĵo:Kontribuoj/93.106.179.193|93.106.179.193]] 23:20, 10 jun. 2022 (UTC) == Ĉu spamaĵo? == Saluton. Mi ĵus vidis, ke {{uzanto2|Heinrichdeutsch}} aldonis turklingvajn ligilojn al kelkaj artikoloj. Sed mi dubas pri la utilo kaj tial jam malfaris la du lastajn aldonojn. Ĉu eble hazarde ĉeestas iu, kiu komprenas la turkan kaj povas kontroli la aldonojn. - Strangas krome, ke la uzanto havas germanan uzantonomon, sed la hejma Vikipedio estas la turka. - Amike --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 10:25, 2 jun. 2022 (UTC) :Hello, unfortunately I do not know your language. I just wanted to add a source about a Turkish writer. This can be useful for researchers. [[Uzanto:Heinrichdeutsch|Heinrichdeutsch]] ([[Uzanto-Diskuto:Heinrichdeutsch|diskuto]]) 10:31, 2 jun. 2022 (UTC) ::This Turkish resource that I have added includes the thoughts of the Turkish author about teaching Arabic. I would be glad if you could help me with this. Thank you so much. [[Uzanto:Heinrichdeutsch|Heinrichdeutsch]] ([[Uzanto-Diskuto:Heinrichdeutsch|diskuto]]) 10:35, 2 jun. 2022 (UTC) :By the way, the source I added about Evelyn Baring Cromer is about a poem by an Arab poet named Ahmed Shawqi. Shawqi's poem is about Evelyn Baring Cromer. Sorry again for having to write in English. Kind regards. [[Uzanto:Heinrichdeutsch|Heinrichdeutsch]] ([[Uzanto-Diskuto:Heinrichdeutsch|diskuto]]) 11:00, 2 jun. 2022 (UTC) == Jen spamulo jam forbarita aliloke == Saluton. Mi ĵus malfaris aldonon de IP-a ligilo aldonita de {{uzanto2|WINMAX378}}. Enkaze de ripeto mi proponas forbaron. Ĉu bone? - Amike --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 16:28, 2 jun. 2022 (UTC) :Loka forbaro ne plu necesas, ĉar {{uzanto2|WINMAX378}} estas tutvikie forbarita. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 09:44, 9 jun. 2022 (UTC) == Stranga agado en sia nomspaco == Saluton. Mi jam ekde kelkaj tagoj rimarkis parte iomete strangan agadon de {{uzanto2|Everybuckwheat}}. La uzanto kreadas artikolojn en subpaĝoj de sia uzantopaĝo (kiu mem ne ekzistas), sed ial ne interagas kun aliaj uzantoj. Kion fari? - Amike [[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 10:38, 16 jun. 2022 (UTC) :Estas ne nur kreadoj sed ankaŭ rekopioj de ekzistantaj artikoloj, ekz. [[Uzanto:Everybuckwheat/maizo]]. --[[Uzanto:Dominik|Dominik]] ([[Uzanto-Diskuto:Dominik|diskuto]]) 12:02, 16 jun. 2022 (UTC) == Rimarko pri du similaj uzantoj == Saluton. Mi ĵus rimarkis, ke la japana Vikipedio forbaris kaj {{uzanto2|とちテレ党}} kaj {{uzanto2|群馬テレビ党}}. La dua tie iel reagigis unu el la tieaj misuzaj filtriloj. Krome la forbarkialo por ambaŭ "uzantoj" aludis al gantopupumado. Do, kion fari? [[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 21:57, 17 jun. 2022 (UTC) == Forpasinta uzanto 2 == Saluton. Mi ĵus trovis la uzanton {{uzanto2|KlausLeith}}. Laŭ la aktuala eldono de "esperanto aktuell", li forpasis la 3-an de aprilo 2022. Mi proponas, ke ni pro memoro konservu la uzantopaĝon kaj aldonu al ĝi {{ŝ|forpasinta vikipediisto}}. Ĉu bone? - Amike [[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 16:03, 25 jun. 2022 (UTC) :Tre bone. Mi trovis en vikipedio la [[:dosiero:Klaus-Leith-2021.jpg|jenan bildon de li el 2021]], kaj en [[Konferenco pri la estonteco de Eŭropo|la jena paĝo de majo 2021]] du filmajn impresojn pri iuj de liaj prelegoj. Ĉu en la nekrologo de "esperanto aktuell" estis iuj biografiaj informoj pri li? Se jes, eblus pripensi ĉu ankoraŭ havus sencon fari normalan artikolon pri li. [[Uzanto:ThomasPusch|ThomasPusch]] ([[Uzanto-Diskuto:ThomasPusch|diskuto]]) 20:02, 6 jul. 2022 (UTC) ::Mi ĵus aldonis {{ŝ|forpasinta vikipediisto}} al la uzantopaĝo kaj protektis ĝin. - Intertempe eĉ aperis artikolo pri la forpasinta esperantisto-uzanto en "esperanto revuo" de UEA. Kiu povas kaj emas skribi artikolon pri la temulo? --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 14:27, 21 jul. 2022 (UTC) == IPuloj kun sensencaj artikoloj == Saluton. Mi ĵus forbaris {{uzanto2|2601:300:4201:2310:4199:7FCB:81E7:1A13}}, kiu nur kreis sensencaĵojn kun strangaj titoloj. - Eble estas eĉ la sama ulo kiel {{uzanto2|2601:300:4201:2310:9c16:a05a:2ba6:b325}}, {{uzanto2|2601:300:4201:2310:8d48:61a:1229:6699}}, {{uzanto2|2601:300:4201:2310:8935:3667:5b56:54cb}}. Kion fari? [[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 17:14, 25 jun. 2022 (UTC) :Denove uloj el la sama IP-bloko kreis ion. Temas pri {{uzanto2|2601:300:4201:2310:7DBF:19CD:3FAE:FDF2}} kaj {{uzanto2|2601:300:4201:2310:D1A6:5E:BF5B:B385}}. Tre verŝajne ni devos forbari la tutan IP-grupon. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 04:45, 27 jun. 2022 (UTC) ::Whois-servilo ial montras ion pri 2601::/20. Sed tio ŝajnas al mi iomete tro vasta aro. Ĉu iu havas ideon? --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 04:50, 27 jun. 2022 (UTC) :::Ĵus mi denove rimarkis IPulon el la sama aro, nome {{uzanto2|2601:300:4201:2310:7DCE:E61C:CD5A:3AE4}}. Ankaŭ tie la whois-servilo mencias ion pri 2601::/20. Do, kion fari? --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 20:35, 28 jun. 2022 (UTC) Ŝajnas al mi, ke {{uzanto2|2601:151:4600:9990:0:0:0:9CDA}} aliĝis nokte al tiu aro, kreante la artikolon [[Panĝantamo]] sen iu ajn fonto, referencoj kaj intervikaj ligiloj. Mi tuj proponos ĝian forigon. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 04:41, 28 jun. 2022 (UTC) :Denove aktivis IPulo, nome {{uzanto2|2601:300:4201:2310:F866:E492:BDD2:5D}}, kiu kreis unu sensencan artikolon. Mi ĵus forigis ĝin. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 05:00, 18 jul. 2022 (UTC) == Fotoĵurnalisto == Bonvolu disigi aldirekton pri [[ĵurnalisto]] kaj [[fotoĵurnalisto]]! Fotoĵurnalisto apartenas al Fotoĵurnalismo aŭ tute aparte. [[Uzanto:Crosstor|Crosstor]] ([[Uzanto-Diskuto:Crosstor|diskuto]]) 06:27, 29 jun. 2022 (UTC) :Direktigi [[fotoĵurnalisto]] al [[fotoĵurnalismo]] simplas - farite. Sed problemo en la teksto [[fotoĵurnalismo]] tuj venas en la unua bildo, kiu uzas iun terminon "reta prestekniko" sen klarigo, kio estus tio - temas pri la koncepto de vikidatumo [[d:Q1110021|Q1110021]], en la vikidatuma ero por tio proponatas la vorto "duontono", je unua rigardo ankaŭ ne pli klara vortumo ol "reta prestekniko": tono unua-, dua- kaj triavice rilatas al sonoj, al aŭdado, kaj nur en kvara kromsignifo al koloroj, kio pli-malpli ĝustus ĉi-tie, sed "reta" misgvidas, ĉar ne temas pri retoj sed pri punktoj. Tiu paĝo kreenda estus bona tasko por lingve kreema redaktanto, kiu ankaŭ devus cerbumi pri pli trafa titolo! [[Uzanto:ThomasPusch|ThomasPusch]] ([[Uzanto-Diskuto:ThomasPusch|diskuto]]) 17:40, 6 jul. 2022 (UTC) == Uzanto Marta987M == Saluton. Mi ĵus vidis, ke {{uzanto2|Marta987M}} metis reklaman eksteran ligilon en du diskutopaĝojn. Sed mi jam forigis ilin. Krome la uzanto spamis en pliaj vikipedioj kaj en kelkaj estas jam forbarita. Mi proponas, ke ni faru same. Ĉu bone? - Amike [[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 16:02, 29 jul. 2022 (UTC) == Altrudema IPulo == Saluton. Mi ĵus malfaris ĉiujn ŝanĝojn de {{uzanto2|2001:9E8:36D1:2200:B446:C77:599F:D9F2}}. La IPulo nenie diskutis ion pri la malplenigo de paĝoj. Tial mi ĉion malfaris traktante tion kiel vandalismon. [[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 18:11, 10 aŭg. 2022 (UTC) 8s9q0tg893hkl266tubdc6tvq21ade9 7684887 7684710 2022-08-11T05:09:05Z Tlustulimu 1543 /* Altrudema IPulo */ wikitext text/x-wiki {{DiskutejoEnkondukoSubpaĝo |nomo=Administrejo |bildo = Admin_mop.PNG |bildhelpilo = Administrejo |priskribo = La sekcio de la Diskutejo por informi kaj diskuti pri administraj aferoj rilate al Vikipedio. Ekz. demandoj kaj petoj al administrantoj, raportoj pri vandalismo, redaktomilitoj, interrilataj problemoj, ktp. |mallongigo = VP:DA }}[[Kategorio:Vikipedio:Diskutejo]] ==Elstaraj kaj legindaj artikoloj== Saluton. En la koncernaj listoj atendegas kelkaj kandidatoj por la statuso de elstaraj kaj multaj por tiu de legindaj artikoloj, kelkaj dum jaroj! Eĉ kelkaj markitaj kiel jam pritraktitaj aŭ ankoraŭ montras la kandidatecon en la artikolo aŭ ne estas en la koncerna listo de akceptitaj artikoloj. Mi volas laborigi neniun: se oni rajtigas kaj lernigas min fari tion, mi faru.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 11:49, 20 nov. 2018 (UTC) ==Faŝisto== Saluton. De antaŭ nelonge agadas nova vikipediisto kiu metas novajn artikolojn. Ĝis tie neniu problemo. Ankaŭ la enhavo de la artikoloj ne estas problemiga, kvankam plej partoj temas pri naziistoj aŭ kontraŭjudaj temoj. La ankoraŭ neregistrita vikipediista nomo estas BoiaChiMolla1492. Boia Chi Molla estas slogano uzata lastatempe ege provoke fare de novfaŝistoj kaj 1492 estas la jaro kiam oni forpelis la judojn el Hispanio. Do, mi ne scias ĉu iu vidas tialojn por almenaŭ esti atentemaj pri la agado de tiu kiu iel fanfaronas kiel novfaŝisto. Mi komprenas, ke fanfaronado de tro radikalaj kaj eĉ perfortemaj idearoj iras iel kontraŭ la spirito de Vikipedio, sed mi ripetas: ĝis nun neniu problemo pri la enhavo.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 22:51, 24 nov. 2018 (UTC) :Mi sekvas la kontribuojn de tiu vikipediisto kaj ĝis nun estas nenio problemiga en la enhavo de la artikoloj.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 19:41, 3 dec. 2018 (UTC) == New Wikimedia password policy and requirements == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> {{int:please-translate}} The Wikimedia Foundation security team is implementing a new [[m:Password policy|password policy and requirements]]. [[mw:Wikimedia_Security_Team/Password_strengthening_2019|You can learn more about the project on MediaWiki.org]]. These new requirements will apply to new accounts and privileged accounts. New accounts will be required to create a password with a minimum length of 8 characters. Privileged accounts will be prompted to update their password to one that is at least 10 characters in length. These changes are planned to be in effect on December 13th. If you think your work or tools will be affected by this change, please let us know on [[mw:Talk:Wikimedia_Security_Team/Password_strengthening_2019|the talk page]]. {{Int:Feedback-thanks-title}} </div> [[m:User:CKoerner (WMF)|CKoerner (WMF)]] ([[m:User talk:CKoerner (WMF)|talk]]) 21:21, 6 dec. 2018 (UTC) <!-- Message sent by User:CKoerner (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:CKoerner_(WMF)/Sandbox&oldid=18693867 --> == Sama artikolo == [[János Józsa (hidrologo)]] kaj [[János Balázs Józsa]] temas pri la sama persono. Ili ambaŭ estas miaj kreaĵoj, do mia eraro. Bonvolu fari la kutiman necesan procezon, aŭ alinomi aŭ forstreki iun.--[[Uzanto:Crosstor|Crosstor]] ([[Uzanto-Diskuto:Crosstor|diskuto]]) 14:25, 10 dec. 2018 (UTC) :Saluton, kara. Vi petis unuigon de tiu artikolo [[János Balázs Józsa]] kun [[János Józsa (hidrologo)]], ĉar temas pri la sama persono. Mi povas fari tion rapide, sed mi preferas informi al vi, ke certe ankaŭ vi mem povas fari ĝin. Se ne, memorigu tion al mi kaj mi faros. La procedo estas jena: 1 decidu la artikolon savotan, 2 prenu la detalojn de la alia (nesavota) kiuj mankas en savota kaj kopiu ilin tien, 3 malfermu la redaktopaĝon de la nesavota artikolo, tie forviŝu la enhavon kaj kiam la paĝo estu blanka per Pliaj iloj estas sageto kiu indikas dekstren, fakte plej dekstre inter la bildo por Tabelo kaj la bildo por Bilda galerio, klaku tie kaj en la spaco metu la titolon de la savita artikolo, 4 publikigu kaj la nesavita titolo restos alidirektilo al la savita. Mi esperas, ke mi bone klarigis, sed mi ripetas: se okazos malsukceso, diru kaj mi faru.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 11:07, 13 dec. 2018 (UTC) ::Laŭ via deziro. Mi lasis János Józsa (hidrologo) kiel plej kompleta. La alia restos kiel alidirektilo.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 11:57, 13 dec. 2018 (UTC) ==ArnoLagrange== Saluton. Aperis artikolo [[Arik Einstein]] kreita de TMLN123 kun unura redakto (nome la krea) kaj en la artikolo aperas averto ke ''Ĉi tiu artikolo estas redaktata de ArnoLagrange''. Mi supozas, ke temas pri eraro, sed mi ne avertis TMLN123 ĉar ŝajne estas novulo, kiu ankoraŭ ne uzis sian diskutpaĝon.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 11:11, 13 dec. 2018 (UTC) == Azia jaro == Mi deklaras tiu ĉi jaron Azia jaro, ĉar nekonata japano kreas amase strangajn artikolojn sen kategorio, sen lingva ligilo, sen, sen sen... Ŝajnas, ĉiuj administroj kaŝiĝis, vivu la Azia jaro!--[[Uzanto:Crosstor|Crosstor]] ([[Uzanto-Diskuto:Crosstor|diskuto]]) 05:33, 12 jan. 2019 (UTC) :La artikoloj kiujn li kreas estas amaso da ĝermetoj, aŭ nur vandalismo. Ĉu ni blokos lin?--[[Uzanto:Salatonbv|Salatonbv]] ([[Uzanto-Diskuto:Salatonbv|diskuto]]) 04:10, 13 jan. 2019 (UTC) ::Tio ne estas mia kompetenteco, tamen estus bona admoni lin tuj fari eblajn lingvajn ligilojn, kategoriojn, enkondukajn frazojn, referencojn. Se li ne faras tion, bloku lin!--[[Uzanto:Crosstor|Crosstor]] ([[Uzanto-Diskuto:Crosstor|diskuto]]) 07:29, 13 jan. 2019 (UTC) :::Dum oni trovas solvon, mi klopodos iom organizi la enhavon en malpli da artikoloj kaj konverti tiujn strangajn artikolojn en alidirektiloj, se eblas, kvankam mi nek estas fakulo pria nek komprenas la intencon de la aŭtoro. Mi kutime lunde revizias la strangaĵojn de la semajno kaj, kiam mi alvenos tien, mi esploros solvon. Krome mi apogas la nepran forbaron, ĝis oni povos kontakti kun tiu kaj montri la ĝustan vojon.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 11:50, 14 jan. 2019 (UTC) ::::Post tio mi vidis ke Salatonbv jam kontaktis la aŭtoron kaj ke li forigos la tutan artikolaron. Do, mi faros nenion.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 12:49, 14 jan. 2019 (UTC) :::::Jes, mi ne forbaros lin, sed forigos la artikolojn kiam mi havos tempon. Atendu min.--[[Uzanto:Salatonbv|Salatonbv]] ([[Uzanto-Diskuto:Salatonbv|diskuto]]) 10:08, 15 jan. 2019 (UTC) == Peto solvi probleman okazon de renomado == Mi provis aranĝi, ke estu paĝo "Kontrolnumero de la Kongresa Biblioteko de Usono" anstataŭ la ĝisnuna "Kontrolnumero de la Kongresa Librejo", sed mia provo fiaskis. Mi ricevis la averton "La paĝo estas jam alinomita" kaj finfine mi nur kreis la paĝon "La Kontrolnumero de la Kongresa Biblioteko", kie la artikolo estas troa kaj mankas "de Usono". Ĉu iu administranto povas aranĝi la aferon? La paĝo "La Kontrolnumero de la Kongresa Biblioteko" estu alinomita "Kontrolnumero de la Kongresa Biblioteko de Usono". La aliaj paĝoj estu tute forigitaj – neniu alidirektilo estas bezonata. La komplika situacio devenas de iama kampanjo de Vikipediisto Dima41 meti ĉie la vorton "librejo" anstataŭ "biblioteko", kio kaŭzis multan konfuzon. --[[Uzanto:Surfo|Surfo]] 17:53, 13 jan. 2019 (UTC) :{{farita}}--[[Uzanto:Salatonbv|Salatonbv]] ([[Uzanto-Diskuto:Salatonbv|diskuto]]) 10:12, 15 jan. 2019 (UTC) == Ŝablono por volontaj redaktistoj == Saluton! Mi ĵus afiŝis ĉi tiun peton ĉe [[Helpo-Diskuto:Traduka_helpo|Traduka helpo]], sed mi vidas ke neniu respondis al [[Uzanto-Diskuto:Brion_VIBBER#Saluton!|IceFlow]] (2008) aŭ [[Helpo-Diskuto:Traduka_helpo|Htc3594]] (2010) pri la sama peto. [https://www.reddit.com/r/Esperanto/comments/amqogm/koncerne_vikipedio_kie_estas_la_volontaj/ Reddit] ankoraŭ ne helpis min. Kontraste kun la angla kaj franca Vikipedioj, al kiuj mi kontribuas momente, ne aperas specifan grupon de volontaj redaktistoj. Ekzemple, la angla vikikomunumo havas ''[[:en:Wikipedia:Peer_review|Peer Review]]'' kaj la franca havas ''[[:fr:Projet:Traduction|Projet Traduction]]''. En ambaŭ, estas iu ŝablono kiu povas esti metita direkte en la kodo kaj kiu komencas la peton por revizio. Mi jam serĉis la Diskutejon kaj Ŝablonejon kaj siajn arĥivojn. Ĉu io simila ne ekzistas ĉi tie? Dankon! --[[Uzanto:Spade6179|Spade6179]] ([[Uzanto-Diskuto:Spade6179|diskuto]]) 03:14, 9 feb. 2019 (UTC) :Mi ankoraŭ. Ŝajnas, ke la ekvivalento al kion mi priskribis estas la sistemo de [[Helpo:Markitaj versioj|markitaj versioj]], kiu sufiĉas! Vi povas arĥivi tiun ĉi. --[[Uzanto:Spade6179|Spade6179]] ([[Uzanto-Diskuto:Spade6179|diskuto]]) 05:57, 30 nov. 2019 (UTC) ==Elstaraj kaj legindaj artikoloj== Saluton. Antaŭ tri monatoj mi metis tiun sekvan alvokon kaj ĝis nun venis neniu reago. ''En la koncernaj listoj atendegas kelkaj kandidatoj por la statuso de elstaraj kaj multaj por tiu de legindaj artikoloj, kelkaj dum jaroj! Eĉ kelkaj markitaj kiel jam pritraktitaj aŭ ankoraŭ montras la kandidatecon en la artikolo aŭ ne estas en la koncerna listo de akceptitaj artikoloj. Mi volas laborigi neniun: se oni rajtigas kaj lernigas min fari tion, mi faru.'' Nun mi ripetas la alvokon kaj proponas ion pli precizan kaj facile plenumeblan. Temas pri la artikolo [[Dua mondmilito]], kiu estis proponita por kategorio Leginda artikolo, havas ĝis nun 12 porajn voĉojn kaj neniun kontraŭan. Ĉu eblas jam kategorii la artikolon? pri kiu fakte jam antaŭ jaroj oni diskutis la temon, sed tiam ĝi estis tute alia.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 11:33, 24 feb. 2019 (UTC) :Farita por la artikolo [[Dua mondmilito]]. Dankon. Nun mankas la aliaj proponitaj. Redankon.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 00:43, 25 feb. 2019 (UTC) ==Malesperantista vikipediisto== Saluton. Uzanto:פארוק, kiu eĉ ne kapablas verki sian esperantan paĝon kaj neniam respondis al diversaj alvokoj en sia diskutpaĝo, plej verŝajne ĉar li nek komprenas Esperanton nek la anglalingvan funkciadon de Vikipedio, revenas al laborigo de aliuloj. Li eniris por la unua fojo en 2012, dum 2015 kaj 2016 ricevis kelkajn alvokojn al lernado de Esperanto kaj ne uzado de aŭtomataj tradukiloj, sed li revenis al tio, post esti dumtepe barita. Mi petas denove ties baradon dum kelkaj jaroj. Male, mi devos peti forigon de ĉiuj liaj novaj artikoloj.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 01:03, 17 apr. 2019 (UTC) :Mi avertis lin, ke post aperigo de plia nelegebla artikolo li estos barita. Espereble li komprenos.[[Uzanto:RG72|RG72]] ([[Uzanto-Diskuto:RG72|diskuto]]) 10:19, 11 maj. 2019 (UTC) == Nomoj en la vikimedia movado == Saluton, en la movado vikimedia oni nuntempe diskutadas pri la nomoj de movadaj objektoj, konsiderante, ke "Vikipedio" (Wikipedia) estas multe pli konata ol "Vikimedio" (Wikimedia). Al retlisto de ELiSo venis peto de WMF diskuti la aferon. Mi jen atentigas pri tiu [https://meta.m.wikimedia.org/wiki/Communications/Wikimedia_brands/2030_research_and_planning/project_summary cxi pagxo]. Sincere, --[[Uzanto:Ziko|Ziko]] ([[Uzanto-Diskuto:Ziko|diskuto]]) 18:34, 30 apr. 2019 (UTC) == Roboto == Nuntempe roboto LiMrBot estas aktiva kaj kreas ĝustigojn. Ĉu administranto povus doni statuson memkontrolanto, ĉar amase naskiĝas nekontrolitaj paĝoj? --[[Uzanto:Crosstor|Crosstor]] ([[Uzanto-Diskuto:Crosstor|diskuto]]) 08:48, 11 maj. 2019 (UTC) :Jam ĝi havas tiun statuson. Ĝi nur ne estas ''patrolanto'', do ne povas memstare patroli artikolojn, kio estas apenaŭ inda por la roboto.[[Uzanto:RG72|RG72]] ([[Uzanto-Diskuto:RG72|diskuto]]) 10:18, 11 maj. 2019 (UTC) == Ŝablono:Cc-by-sa-all == Saluton, bonvolu ŝanĝi kategorion el [[:Kategorio:Ŝablonoj por bildoj]] al [[:Kategorio:Ŝablonoj por dosieroj]] en paĝo [[:Ŝablono:Cc-by-sa-all]]. Tiu paĝo estas protektita. Dankon. --[[Uzanto:LiMr|LiMr]] ([[Uzanto-Diskuto:LiMr|diskuto]]) 19:52, 14 maj. 2019 (UTC) : {{Farita}} --[[Uzanto:KuboF Hromoslav|KuboF Hromoslav]] ([[Uzanto-Diskuto:KuboF Hromoslav|diskuto]]) 13:47, 29 maj. 2019 (UTC) ==Forigenda == Forigenda estas kiel Ĝ13 [[Iván]], sed tiel, ke [[Iván (vilaĝo)]] restu netuŝita! La kutima ŝablono faras ligon ankaŭ al Iván (vilaĝo), tial mi ne metis la ŝablonon. --[[Uzanto:Crosstor|Crosstor]] ([[Uzanto-Diskuto:Crosstor|diskuto]]) 13:03, 16 jun. 2019 (UTC) == Vandalo == En artikoloj [[Listo de tramlinioj en Liberec‎]] ktp vandalo metis ŝablonon, zorgo pri tio necesas!--[[Uzanto:Crosstor|Crosstor]] ([[Uzanto-Diskuto:Crosstor|diskuto]]) 11:45, 22 jul. 2019 (UTC) :Mi nuligis ĉiujn liajn redaktojn kaj blokis lin por unu monato.[[Uzanto:RG72|RG72]] ([[Uzanto-Diskuto:RG72|diskuto]]) 04:47, 23 jul. 2019 (UTC) ::Dankon! --[[Uzanto:Crosstor|Crosstor]] ([[Uzanto-Diskuto:Crosstor|diskuto]]) 05:35, 23 jul. 2019 (UTC) == Peto por rajto de interfaca administranto == Dum longa tempo, administrantoj de Vikipedioj povis redakti tutvikiajn JS / CSS paĝojn. Por sekurecaj kialoj, tiu rajto antaŭnelonge estis transdonita al speciala grupo "[[Vikipedio:Interfacaj administrantoj|interfacaj administrantoj]]". Nuntempe la ununura interfaca administranto en la Esperanta Vikipedio estas Tlustulimu. '''Mi petas la rajtojn de ''interfaca administranto''.''' Ĉar dume ne ekzistas difinita proceduro por peti tiujn rajtojn, mi skribas ĉi tie en Diskutejo. Mi jam antaŭe multe redaktis tiajn paĝojn, precipe [[Specialaĵo:Preferoj#mw-prefsection-gadgets|aldonaĵojn]] (vidu [https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=MediaWiki:Gadgets-definition&action=history historion]) kaj iom ankaŭ [https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=MediaWiki:Common.js&action=history Common.js] kaj [https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=MediaWiki:Common.css&action=history Common.css]. Do, spertojn pri la afero mi jam havas. Nun mi estas en Vikimanio 2019 kaj mi partoprenas sesion por pliefikigo de [[MediaWiki:Common.css]] (tiu paĝo en nia Vikipedio estas granda kaj tiel ĝi malrapidigas ŝutadon). Por povi fari tiujn redaktoj bone, mi bezonas la rajton de interfaca administranto. Ankaŭ, mi foje estas petata redakti aldonaĵojn, ekz. [[MediaWiki:Gadget-markadmins.js]], kiu markas administrantojn, sed sen la rajtoj mi ne povas. Dankon! --[[Uzanto:KuboF Hromoslav|KuboF Hromoslav]] ([[Uzanto-Diskuto:KuboF Hromoslav|diskuto]]) 13:40, 14 aŭg. 2019 (UTC) : {{Ping|Alaudo|DidiWeidmann|Tlustulimu}} --[[Uzanto:KuboF Hromoslav|KuboF Hromoslav]] ([[Uzanto-Diskuto:KuboF Hromoslav|diskuto]]) 13:52, 14 aŭg. 2019 (UTC) ::{{por}} Mi ne kontraŭas. Sed mi ne scias, ĉu mi iomete atendu opinion de pliaj uzantoj. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 14:16, 14 aŭg. 2019 (UTC) :{{por}} [[Uzanto:RG72|RG72]] ([[Uzanto-Diskuto:RG72|diskuto]]) 04:50, 15 aŭg. 2019 (UTC) :{{por}} --[[Uzanto:Fenikals|Fenikals]] ([[Uzanto-Diskuto:Fenikals|diskuto]]) 12:24, 18 aŭg. 2019 (UTC) Fakte, nun mi pensas, ke pli indus vere krei oficialan procezon por peti tiujn rajtojn por ke estontece ni ne devu ĉiam peti en Diskutejo. Dume mi paŭzas mian peton kaj restartigos ĝin post kreo de tiu sistemo. Kaj, dume dankon pro via subteno {{R|;-)}} --[[Uzanto:KuboF Hromoslav|KuboF Hromoslav]] ([[Uzanto-Diskuto:KuboF Hromoslav|diskuto]]) 18:32, 15 aŭg. 2019 (UTC) == Statuson de mempatrolato == Saluton. Kiel mi povas akiri statuson de mempatrolato en Esperanta Vikipedio? --[[Uzanto:Fenikals|Fenikals]] ([[Uzanto-Diskuto:Fenikals|diskuto]]) 14:02, 20 aŭg. 2019 (UTC) ==Listo de havendaj artikoloj== Saluton. Dum mia laboro por plibonigo de la artikoloj de [[Vikipedio:Listo de havendaj artikoloj|tiu listo]], mi konstatis, ke de tempo al tempo ne estis precize 1000 artikoloj, sed foje 999, 998 kaj tiel plu. Poste mi konstatis, ankaŭ ke ne ĉiam temas pri la samaj artikoloj, Foje kelkaj malaperas kaj kelkaj aliaj reaperas aŭ por la unua fojo aperas en tiu listo. Mi supozas, ke tio okazas pro du aferoj: unue ĉar foje okazas tajperaroj, iu deziras forviŝi linion kaj forviŝas ankaŭ alian nedezirate ktp. Krome iu ne scias (aŭ ne volas scii) ke tiu listo estas fiksa kaj modifas ĝin laŭ sia bontrovo. Oni supozas, ke tiu listo devenas el tio kio estas markita en la koncerna paĝo kiel "originala listo ĉe Meta". Mi pacience kaj formikece malfermis unu post alia tiun milon kaj poste la esperantan milon kaj mi trovis nekongruaĵojn. Precize, el la origina listo forfalis iam [[Plasto]], [[Angkor Ŭat]], [[Videoludo]], [[Imperio Malio]], [[Sumero]], [[Majaoj]], [[Internacia Monunua Fonduso]], [[Nagarĝuno]], [[David Hilbert]], [[Spirado]], [[Nematodoj]], [[Moluskoj]], [[Nervo]], [[Kronika obstrukca pneŭmonopatio]], [[Epilepsio]], [[Gastroenterito]], [[Vakcino]], [[Elektromagneta radiado]], [[Lineara algebro]], [[Pomo]], do totale 20. Kompreneble kompense estas markitaj kiel havendaj artikoloj kelkaj kiuj ne estis en la origina listo, nome [[Pulmo]], [[Aŭtosporto]], [[Elefanto]], [[Fosilia brulaĵo]], [[Jean Baptiste Joseph Fourier]], [[Golfo (sporto)]], [[Homaranismo]], [[Kosmoflugo]], [[Paŭlo de Tarso]], [[Traktato de Versajlo]], [[Tridekjara milito]], [[Modo]], [[Penicilino]], [[Realo]], [[Spiro]], [[Ĥolero]], [[Animeo]], [[Anuroj]], [[Aztekoj]], [[Bildliteraturo]] kaj [[Centjara milito]], totale 21, el kiuj plej parto estis tiel markita en la jaro 2010 per roboto de [[Vikipediisto:Castelobranco]]. Mi supozas, ke li uzis pli ĝisdatigitan liston. Mi konsentas, ke la dua listo (aldonitaj artikoloj) estas ĝenerale pli interesa ol la unua (forigitaj artikoloj), sed mi volas ke tion oni sciu kaj ke oni diskonigu kriteriojn por modifo (aŭ pli bone por malmodifo) de la listo por eviti fuŝaĵojn. Ĉar tiuj artikoloj estas libere modifeblaj ĉiu ajn povas fuŝi la aferon. Mi tute ne deziras la restarigon de la forigitaj artikoloj (eble nur kelkjan malmultajn, sed kontraŭ kiuj?), inter alie ĉar dum tiuj naŭ lastaj jaroj multaj el la aldonitaj ege plialtigis sian enhavon, dum la aliaj ne tiom. Do, mi profitas la okazon por rememorigi, ke neniu, kiu scias, ĝisdatigas la statistikan tabelon. Kaj ke eble iu teknikisto povus instali programon, ke evitu forigojn aŭ aldonojn.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 18:08, 2 sep. 2019 (UTC) :Granda laboro kaj bona ideo! Dankon kara. Bedaŭrinde mi mem estas teknika nula, sed espereble iu el administrantoj sukcesos plenumi tiun taskon per roboto aŭ alimaniere. [[Uzanto:RG72|RG72]] ([[Uzanto-Diskuto:RG72|diskuto]]) 09:20, 4 sep. 2019 (UTC) :Saluton, mi ne scias multe pri tio. Bonvolu korekti min, se mi malpravus. La laboro havas tri fazojn: # Unua fazo - '''Ĝisdatigo de listoj''': #* [[Vikipedio:Listo de havendaj artikoloj/Biografioj]] #* [[Vikipedio:Listo de havendaj artikoloj/Filozofio kaj psikologio; Religio; Sociaj sciencoj; Lingvo kaj literaturo]] #* [[Vikipedio:Listo de havendaj artikoloj/Scienco; Matematiko]] #* [[Vikipedio:Listo de havendaj artikoloj/Teknologio]] #* [[Vikipedio:Listo de havendaj artikoloj/Arto kaj distro]] #* [[Vikipedio:Listo de havendaj artikoloj/Historio kaj geografio]] #*... laŭ angla listo https://meta.wikimedia.org/wiki/List_of_articles_every_Wikipedia_should_have#Biography # Dua fazo - '''Ĝisdatigo de artikoloj''' en ĉi tiuj listoj - aldono aŭ forigo de [[:Ŝablono:Havenda artikolo]] # Tria fazo - '''Ĝisdatigo de tabelo''' de historio de stato - [[Vikipedio:Listo de havendaj artikoloj#Kresko de la Vikipedio en Esperanto]] :Laŭ mi, la dua fazo estas facila por mia roboto. Mi povas prepari ion por la tria fazo kaj fari tion duonaŭtomate (eĉ por malnovaj monatoj). Sed la unua fazo ŝajnas pli malfacila. Mi devos pli analizi tion.--[[Uzanto:LiMr|LiMr]] ([[Uzanto-Diskuto:LiMr|diskuto]]) 19:43, 5 sep. 2019 (UTC) :Saluton, mi uzas alian sistemon de ĝisdatigo. Mi havas aŭtomatajn helpajn listojn, sed mi faras tion permane.--[[Uzanto:LiMr|LiMr]] ([[Uzanto-Diskuto:LiMr|diskuto]]) 11:40, 7 sep. 2019 (UTC) ::Mi pardonpetas. Mi perdiĝas en tiaj teknikaĵoj. Mi scias nur, ke nun estas 998 artikoloj anstataŭ 1000. Mi povus simple elekti inter tiuj originaj artikoloj kiuj perdis sian markilon. Tamen mi vidas, ke kelkaj artikoloj kiuj havis la markilon antaŭ unu semajno jam ne havas ilin kaj inverse.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 01:13, 8 sep. 2019 (UTC) :::Saluton, nuntempe la unua kaj dua fazo estas farita. Tio estis pli malfacila, ĉar listoj havis aliajn strukturojn. Nuntempe la strukturoj estas samaj. Ĉefe precize 1000 artikoloj estas en la angla listo, precize 1000 artikoloj estas en esperanta listo kaj precize 1000 ŝablonoj (markiloj) estas en artikoloj. Sed mi forigis du alidirektojn kaj kreis ĝermojn. Oni devas plilongigi ilin: [[Nuklea armilo]] (Nuclear weapon) kaj [[Elektromagneta radiado]] (Electromagnetic radiation). Oni povas uzi originajn artikolojn: [[Atombombo]] kaj [[Elektromagnetismo]] (aŭ [[Elektromagneta ondo]]).--[[Uzanto:LiMr|LiMr]] ([[Uzanto-Diskuto:LiMr|diskuto]]) 08:10, 8 sep. 2019 (UTC) :::Mi esperas, ke la tria fazo (la tabelo) estos pli facila. Mi faros tion. Mi supozas ke esperanta Vikipedio akiros pli bonan pozicon en listo de ĉiuj Vikipedioj :) --[[Uzanto:LiMr|LiMr]] ([[Uzanto-Diskuto:LiMr|diskuto]]) 08:17, 8 sep. 2019 (UTC) :::La tria fazo (Ĝisdatigo de tabelo de historio de stato) estas farita. Nun iu povus plilongigi ĉi tiujn artikolojn. :) --[[Uzanto:LiMr|LiMr]] ([[Uzanto-Diskuto:LiMr|diskuto]]) 16:14, 8 sep. 2019 (UTC) :Dankon. Nun estas certe 1000 artikoloj. Krome la tabelo estas ĝisdatigita. Dankon. Mi faros mian eblon por plibonigi la rezulton en tiu listo. Estus konvena ke iu kiu povas helpi en artikoloj pri matematiko, fiziko kaj kemio helpu ĉefe en la artikoloj kiuj estas sub 10 000 bitokoj. Tio ne estas malfacila kaj traduko helpas.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 01:05, 9 sep. 2019 (UTC) ::Saluton, mi devis anstataŭi vian redakton de [[Elektromagneta radiado]] per [[Elektromagneta ondo]]. Plue mia roboto plibonigis 747 el 1000 ĉi tiuj artikoloj. --[[Uzanto:LiMr|LiMr]] ([[Uzanto-Diskuto:LiMr|diskuto]]) 19:35, 9 sep. 2019 (UTC) == Changing of .png -> .svg == Hello. As some of the fellow users might already know, I occasionally come over to change files from jpg/png -> svg. Currently, I'd like to proceed to change some Japanese subway-related icons from png -> svg. As there are quite an amount of changes to be made, ~ 329, I would like to ask if I can use a global replace script (bot-like edits) to replace all of them instead of replacing them one by one. ===Files=== *[[:File:Chuo.png]] -> [[:File:Chuo Line Logo.svg]] (28) *[[:File:Midosuji logo.png]] -> [[:File:Midosuji Line Logo.svg]] (68) *[[:File:Imazatosuji Line Logo.png]] -> [[:File:Imazatosuji Line Logo.svg]] (20) *[[:File:Sakaisuji logo.png]] -> [[:File:Sakaisuji Line Logo.svg]] (36) *[[:File:Sennichimae.png]] -> [[:File:Sennichimae Line Logo.svg]] (41) *[[:File:Tanimachi logo.png]] -> [[:File:Tanimachi Line Logo.svg]] (48) *[[:File:Tsurumiryokuchi.png]] -> [[:File:Tsurumiryokuchi Line Logo.svg]] (38) *[[:File:Yotsubashi.png]] -> [[:File:Yotsubashi Line Logo.svg]] (50) If there is a flood flag, I'd appreciate if I can get it for a few hours so I won't flood the recent changes. Sorry if this is the wrong place to ask and sorry for using English. Cheers :) [[Uzanto:大诺史|大诺史]] ([[Uzanto-Diskuto:大诺史|diskuto]]) 18:57, 27 okt. 2019 (UTC) ==[[:it:Giuseppe Prinzi]]== Saluton. Iu kreis artikolĝermon kun fuŝa titolo [[G.Prinzi]]. Mi klopodis alinomigi al [[Giuseppe Prinzi]], sed ŝajne tiu titolo estas malpermesita. Kial?--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 23:10, 1 jan. 2020 (UTC) == Forbari rasistan stultulon == Iu idioto vandalas en [[Afrik-usonanoj]]. Mi ne havas privilegion forbari lin, nek trovas ĝuste nun la taŭgan lokon por anonci forbarendajn IP-adresojn. Se iu legas tion ĉi, bonvolu protektu nian Vikpedion kontraŭ tiu sentaŭgulo kaj forbaru lin por ĉiam. Dankon! [[Uzanto:Moldur|Moldur]] ([[Uzanto-Diskuto:Moldur|diskuto]]) 11:02, 28 mar. 2020 (UTC) :{{re|Moldur|montri=ne}} Dankon pro via atentigo. Mi ĵus legis sur la paĝo pri la kontribuoj de la IP-ulo, ke li eĉ ĝenerale estis forbarita. Sed nur por unu tago. Mi esperas, ke li ne revenos. Se tamen li revenos eble eĉ kun alia IP-adreso, mi aŭ alia administranto devos forbari lin. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 15:07, 28 mar. 2020 (UTC) ::Koran dankon, amiko {{u|Tlustulimu}}! [[Uzanto:Moldur|Moldur]] ([[Uzanto-Diskuto:Moldur|diskuto]]) 17:23, 28 mar. 2020 (UTC) == Iloilourbo == Bonvolu forigi en [[Iloilo]] la alternan nomon Iloilourbo, ĉar jam estas aparta artikolo [[Iloilo (urbo)]]. --[[Uzanto:Crosstor|Crosstor]] ([[Uzanto-Diskuto:Crosstor|diskuto]]) 15:14, 30 mar. 2020 (UTC) == CALABARZON == Bonvolu forigi alinomadon-aldirekton [[CALABARZON]], ja en la teksto estas legebla, ke [[Laguno (provinco)]] estas parto de CALABARZON. Estu aparta CALABARZON kaj Laguno (provinco). --[[Uzanto:Crosstor|Crosstor]] ([[Uzanto-Diskuto:Crosstor|diskuto]]) 11:10, 1 apr. 2020 (UTC) == [[János Cs. Gál (Cségál)]] == [[János Cs. Gál (Cségál)]] kaj [[János Gál]] estas la samaj personoj. Bonvolu fari la unuiĝon! --[[Uzanto:Crosstor|Crosstor]] ([[Uzanto-Diskuto:Crosstor|diskuto]]) 08:57, 11 apr. 2020 (UTC) :Simple transloku ĉiujn informojn je unu artikolo (prefere tiu kun intervikioj) kaj marku la duan kiel forigindan. Same kiel pri aliaj similaj kazoj. [[Uzanto:RG72|RG72]] ([[Uzanto-Diskuto:RG72|diskuto]]) 12:25, 11 apr. 2020 (UTC) == IP-ulo kaj artikoloj pri ĥemiaj elementoj == Saluton. Hodiaŭ denove IP-ulo ({{uzanto2|139.47.21.189}}) fuŝis alilingve (fakte hispane) artikolojn pri ĥemiaj elementoj, do pri [[Cerio]] kaj [[Torio]]. Mi ĵus forbaris lin. Sed tio verŝajne ne longe efikos, ĉar nur la du komencaj partoj de lia IP-adreso restas la samaj, dum ke la du lastaj partoj ĉiam ŝanĝiĝas. Do, kion fari? Verŝajne ni bezonas misuzan filtrilon. Kiu scias, kiel fari ĝin? Mi jam delonge ne plu kreis tiajn filtrilojn. :-( Krome mi supozas, ke ĉiam temas pri la sama ulo, kiu jam ekde kelkaj semajnoj foje ĝenas nin per siaj hispanaĵoj, kiuj estas metitaj ĉi-kaze en la malĝusta vikipedio. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 18:31, 28 apr. 2020 (UTC) : En [[Cerio]] fuŝis la 12-an de aprilo {{uzanto2|139.47.22.55}} dufoje kaj en [[Torio]] unufoje samtage. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 18:38, 28 apr. 2020 (UTC) : La 19-an de aprilo {{uzanto2|139.47.20.244}} fuŝis la artikolojn pri [[Lantano]] kaj [[Aktinio]]. : La 18-an de aprilo {{uzanto2|139.47.19.177}} kaj {{uzanto2|139.47.23.78}} fuŝis la artikolon pri [[Aktinio]]. Mi supozas, ke ĉiam temas pri la sama ulo, kies IP-adreso laŭ whois-servilo, malrekte demandita per la ĉiteksta GeoIP-ligilo, ĉar la ĉitiea Whois ne funkcias, venas el Hispanio. Kaj li skribas en nia Vikipedio hispane. La kialon mi ne scias. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 19:22, 28 apr. 2020 (UTC) ::Post la korekto de {{ŝ|uzanto2}} pro la ne plu ĝuste funkciinta ligilo por "Whois", mi ĵus denove testis ĉe la unue menciita IP-adreso, el kiu lando venas la IP-ulo. Temas pri Hispanio. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 07:38, 29 apr. 2020 (UTC) == JavaScript errors == <div class="mw-content-ltr">Hi, everyone. As you may or may not know, there are JavaScript errors on this project. The errors are <span class="error">TypeError: Cannot read property 'profile' of undefined</span> and <span class="error">Uncaught SyntaxError: Unexpected token </span>. To fix the first error, <syntaxhighlight lang="javascript"> ( function ( mw, $ ) { var profile = $.client.profile(); if ( profile.name === 'msie' && profile.versionNumber === 8 ) { mw.hook( 'wikipage.content' ).add( function ( $content ) { $content.find( '.hlist' ).find( 'dd:last-child, dt:last-child, li:last-child' ) .addClass( 'hlist-last-child' ); } ); } }( mediaWiki, jQuery ) ); </syntaxhighlight> can be removed from [[MediaWiki:Common.js]] because it is only relevant for Internet Explorer 8, and that browser is not served JavaScript any more. The second error is probably about an unsafe character and could be difficult to find. I recommend that you fix the warnings that the code editor complains about. Once that's done, the code editor might be able to find where the special character is. Feel free to ping me if you need help or have any questions. [[Uzanto:Nirmos|Nirmos]] ([[Uzanto-Diskuto:Nirmos|diskuto]]) 05:01, 17 maj. 2017 (UTC)</div> == Galicia 15 - 15 Challenge == <center>[[Dosiero:Mapa de Galiza con bandeira.svg|100px]]</center> '''[[:w:en:Wikipedia:Galicia 15 - 15 Challenge|Wikipedia:Galicia 15 - 15 Challenge]]''' is a public writing competition which will improve improve and translate this list of 15 really important articles into as many languages as possible. Everybody can help in any language to collaborate on writing and/or translating articles related to Galicia. To participate you just need to sign up [[:en:Wikipedia:Galicia 15 - 15 Challenge/Participants|here]]. Thank you very much.--[[Uzanto:Breogan2008|Breogan2008]] ([[Uzanto-Diskuto:Breogan2008|diskuto]]) 13:54, 12 mar. 2018 (UTC) == Defio de dek du apostoloj de Irlando == <center>[[Dosiero:Twelve Apostles of Ireland Challenge.png|260px]]</center> La [[:meta:Twelve Apostles of Ireland Challenge|Defio de dek du apostoloj de Irlando]] estas eldona konkurenco serĉanta krei kaj plibonigi artikolojn pri la [[dek du apostoloj de Irlando]]. Iu ajn en ajna lingvo povas aboni kaj kunlabori konstrui aŭ traduki artikolojn rilataj al la dek du apostoloj. Medaloj kaj realaj ikonoj estos rekompencitaj al la gajnontoj. Por partopreni, oni devas aboni [[:meta:Twelve Apostles of Ireland Challenge/Points and participants|ĉi tie]] kaj komenci kunlabori. ''Dia Duit!'' [[Uzanto:Leefeni de Karik|Leefeni de Karik]] ([[Uzanto-Diskuto:Leefeni de Karik|diskuto]]) 19:36, 29 mar. 2018 (UTC) == National Museum of Brazil == Saluton! Please, someone could translate the articles [[:pt:Museu Nacional (Brasil)|Museu Nacional]] and [[:pt:Incêndio no Museu Nacional do Brasil em 2018|Incêndio no Museu Nacional do Brasil em 2018]] into Esperanto? We already have the [[:pt:Wikipedia:Comunicado sobre o Museu Nacional/eo|Informo]] translated, but would be helpful if we have the articles to link with the Informo. Thanks, [[Uzanto:Erick Soares3|Erick Soares3]] ([[Uzanto-Diskuto:Erick Soares3|diskuto]]) 19:47, 6 sep. 2018 (UTC) == Listo de havendaj artikoloj == Saluton. Oni ĵus alvenis al 300 artikoloj en la Kategorio:Havendaj artikoloj pli grandaj ol 30 kB, tio estas en la plej alta kategorio. Oni supreniris el 100 al 200 dum du jaroj, kaj el 200 al 300 dum du postaj jaroj, sed dum la du antaŭaj jaroj estas bone registritaj en la koncerna statistika paĝo, nenio aperas el januaro 2017. Tiel mankas la evoluo de la farita laboro kaj gravaj informoj kiel la averaĝa grando, la rango ktp. Mi ne scias fari tion, nek scias ĉu mi, kiu ne estas administranto, rajtus fari tion. Sed mi dezirus scii ĉu la esperanta Vikipedio estas kapabla meti sin en la nivelo postulita de la situacio.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 22:57, 6 nov. 2018 (UTC) :Originala statistiko haveblas en [[m:List of Wikipedias by sample of articles]] - nur necesas malplenigi servilan kaŝmemoron por havi ĝisdatan statistikon (aldonante: ?action=purge post la url). --[[Uzanto:Dominik|Dominik]] ([[Uzanto-Diskuto:Dominik|diskuto]]) 05:38, 5 mar. 2019 (UTC) ::Mi ne komprenas kiel tio helpas. La tabelo fiksiĝis en januaro 2017.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 18:29, 31 maj. 2019 (UTC) == Strangaj karakteroj ĉe referencoj == Saluton, ĉu iu povas klarigi al mi kial aperas tiom da nekompreneblaj karakteroj en la referencoj de la [[propila izobutirato]] kaj aliaj artikoloj kun referencoj? Mi ne sukcesas kompreni, kial tio ne aperas en la antaŭaj artikoloj, sed aperas en la nunaj. Dankegon!!! [[Uzanto:Claudio Pistilli|Claudio Pistilli]] ([[Uzanto-Diskuto:Claudio Pistilli|diskuto]]) 10:39, 23 mar. 2019 (UTC) :Sama problemo subite aperis (kaj poste malaperis) en multaj artikoloj. Vidu: [[Vikipedio:Diskutejo/Teknikejo]]. - [[Uzanto:Moldur|Moldur]] ([[Uzanto-Diskuto:Moldur|diskuto]]) 17:18, 23 mar. 2019 (UTC) == Kategorio:Romancaj filmoj == Saluton, Kategorio:Romancaj filmoj havas tute neakcepteblan titolon, ankaŭ Romantikaj filmoj aŭ Romantismaj filmoj estus neakcepteblaj kiel malbonaj tradukoj de alilingvaj titoloj; ĝi devus esti Amaferaj filmoj aŭ Amhistoriaj filmoj. Sed mi ne scias ĉu simpla alinomigo sufiĉus. Mi supozas, ke ne.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 18:33, 31 maj. 2019 (UTC) :Saluton, Kani. Mi konsentas ke «romanca» estas maltaŭga traduko. Ŝajne por plena alinomigo, oni devus ankaŭ en la apartenantaj artikoloj ŝanĝi ĉiujn ligilojn al tiu kategorio. Ĉu estas interkonsento ke «amafera» estas la plej preferinda traduko? Elkore, [[Uzanto-diskuto:Audreycious|Aŭdrea]] 22:12, 14 jul. 2019 (UTC) ::Mi ankaŭ konsentas, ke indas alinomi tiun kategorion. ~<span style='color: green'><span title="Lernu Esperanton!">★ '''[[Uzanto:NMaia|nmaia]]''' ^{[[Uzanto-Diskuto:NMaia|d]]}</span></span> 02:22, 15 jul. 2019 (UTC) :::Bone. Ankaŭ indas rimarki, ke temas ne nur pri ŝanĝo de kategorio: ankaŭ la enhavo de la listigitaj artikoloj estas lingve misa. Do, mi iom post iom kontrolos. Elkore, [[Uzanto-diskuto:Audreycious|Aŭdrea]] 02:38, 27 jul. 2019 (UTC) == Kategorio:Homoj de permakulturo == Bonsoir,<br> Je m'exprime en français car je ne maîtrise pas l'espéranto.<br> En modifiant les catégories relatives à la permaculture, j'ai vu qu'il y avait deux articles [[:Kategorio:Homoj de permakulturo]] / Q19402588, et [[:Kategorio:Permakulturistoj]] / Q8758057.<br> Pour moi, il s'agit des mêmes choses et donc je fusionnerais l'ensemble.<br> Qu'en pensez-vous ? Cela permettrait de lier l'article de la langue française à celui de la langue anglaise.<br> Cordialement<br> [[Uzanto:Nezdek|Nezdek]] ([[Uzanto-Diskuto:Nezdek|diskuto]]) 19:44, 15 dec. 2019 (UTC) :''Traduction courte à l'espéranto'' - Mallonga traduko al Esperanto: :Ĉu kunigi la du kategoriojn [[:Kategorio:Homoj de permakulturo]] / [[:Kategorio:Permakulturistoj]] ? Ili ŝajnas samsignifaj. :Sincere, [[Uzanto:Moldur|Moldur]] ([[Uzanto-Diskuto:Moldur|diskuto]]) 21:01, 15 dec. 2019 (UTC) ==Bot approval request== Hello everyone, [[mw:Multilingual Templates and Modules]] was started by {{u|Yurik}} to help in centralisation of templates and modules. There's a [[mw:Special:CentralAuth/DiBabelYurikBot]] for the same which was approved on mrwiki some time back. Is it possible to get the approval for same in this wiki as well? [[Uzanto:Capankajsmilyo|Capankajsmilyo]] ([[Uzanto-Diskuto:Capankajsmilyo|diskuto]]) 13:34, 19 apr. 2020 (UTC) :Esperanto: Jen '''peto pri aprobo de robota statuso''' por [[mw:Special:CentralAuth/DiBabelYurikBot]], por helpo pri centraligo de ŝablonoj kaj moduloj. - [[Uzanto:Moldur|Moldur]] ([[Uzanto-Diskuto:Moldur|diskuto]]) 14:05, 19 apr. 2020 (UTC) ==Pagxoj volante fotojn== Estos konkurso por aldoni fotojn al Vikipedioj pagxoj ([https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikipedia_Pages_Wanting_Photos jen la ligilo per Meta]). Cxu iu ajn volas partopreni? [[Uzanto:Rachel Helps (BYU)|Rachel Helps (BYU)]] ([[Uzanto-Diskuto:Rachel Helps (BYU)|diskuto]]) 15:19, 13 maj. 2020 (UTC) ==Urgent Help== Please help us translate the text (in bold) to your language '''Join WPWP Campaign to improve Wikipedia articles with photos and win a prize'''. Thanks for your help. [[Uzanto:T Cells|T Cells]] ([[Uzanto-Diskuto:T Cells|diskuto]]) 18:02, 7 jun. 2020 (UTC) == Invitation to participate in the upcoming WPWP Campaign == Hello Wikipedians, This is to invite you to join the [[:m:Wikipedia Pages Wanting Photos|WPWP Campaign]] to help improve Wikipedia articles with photos and win prizes. The campaign will run from 1st July 2020 to 31st August 2020. The campaign primarily aims at using images from Wikimedia Commons on Wikipedia articles that are lacking images. Participants will choose among Wikipedia pages without photo images, then add a suitable file from among the many thousands of photos in the Wikimedia Commons, especially those uploaded from thematic contests (Wiki Loves Africa, Wiki Loves Earth, Wiki Loves Folklore, etc.) over the years. Please visit the '''[[:m:Wikipedia Pages Wanting Photos|campaign page]]''' to learn more about the WPWP Campaign. With kind regards, Thank you, Deborah Schwartz Jacobs, Communities Liaison, On behalf of the Wikipedia Pages Wanting Photos Organizing Team - 21:32, 18 jun. 2020 (UTC) <!-- Message sent by User:Hasley@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Wikipedia_Pages_Wanting_Photos/Distribution_list&oldid=20190228 --> == Uzanto Alaudo == [[Uzanto:Alaudo|Alaudo]] nuntempe ne estas aktiva kiel administranto kaj burokrato. Ĉu ekzistas reguloj pri nuliĝo de tiuj statusoj en Esperanta Vikipedio? --[[Uzanto:Fenikals|Fenikals]] ([[Uzanto-Diskuto:Fenikals|diskuto]]) 11:52, 19 jul. 2020 (UTC) :Tio estas nur mia opinio. Origina regulo mankas pri tio. Mi jam plendis iam pri tio, mi sugestis, ke tiu administranto, kiu ne faras en jaro almenaŭ 12 vikipediajn agojn (7 artikolajn redaktojn kaj 5 admin.-ajn agojn), tiu estu forigita. Mia plano plaĉis al neniu, tamen estis konsento, ke tiu admin., kiu en jaro faras nenion, ricevu atentigon, se poste okazas nenio, la admin. rajto estu forprennita. Tiam kelkaj admin. estis forigitaj, sed nuntempe okazas nenio. Mi konjektas, ne li estas la sola, kiu faras nenion. Estas ebleco pri voĉdonado pri maladmininistriĝo. --[[Uzanto:Crosstor|Crosstor]] ([[Uzanto-Diskuto:Crosstor|diskuto]]) 12:23, 19 jul. 2020 (UTC) ::''"Se iu administranto ne faris ajnan kontribuon al la Vikipedio ekde unu plena jaro, li estu aŭtomate maladministrantigita de stevardo. La maladministrantigo estu antaŭsciigata en la Diskutejo kaj en la diskutpaĝo de la koncernita uzanto. La posta re-administrantigo de la sama uzanto necesigu normalan baloton."'' ([[Vikipedio:Administrantoj#Maladministrantigo]]) ::Mi [[:meta:Steward_requests/Permissions#Alaudo@eo.wikipedia|ĉi tie]] petis maladministrantigon. {{Uzanto:Robin van der Vliet/Subskribo}} 13:43, 19 jul. 2020 (UTC) ::: Via peto estis tre rapide [[:m:Special:Diff/20295353|plenumita]]. Dankon al Alaudo pri lia longjara servado kiel administranto kaj burokrato! --[[Uzanto:KuboF Hromoslav|KuboF Hromoslav]] ([[Uzanto-Diskuto:KuboF Hromoslav|diskuto]]) 16:39, 19 jul. 2020 (UTC) Mi petas al [[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] (kiel la ununuran nuntempan [[Vikipedio:Interfacaj administrantoj|interfacan administranton]]) ĝisdatigi [[MediaWiki:Gadget-markadmins.js]] forigante Alaudon de administrantoj kaj burokratoj. --[[Uzanto:KuboF Hromoslav|KuboF Hromoslav]] ([[Uzanto-Diskuto:KuboF Hromoslav|diskuto]]) 16:56, 19 jul. 2020 (UTC) :{{farita}} Mi ĵus aktualigis la interfacan paĝon [[MediaWiki:Gadget-markadmins.js]]. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 18:36, 19 jul. 2020 (UTC) == konkurso == Mi jam hieraŭ kreis artikolon por Azia monato, sed mankas anonca surfaco. Iu bonvolu krei ĝin! --[[Uzanto:Crosstor|Crosstor]] ([[Uzanto-Diskuto:Crosstor|diskuto]]) 05:51, 2 nov. 2020 (UTC) : Okazis eta ŝanĝo en la maniero por aligi siajn artikoloj. Bonvolu sekvi [[Projekto:Azia_monato_2020#Partoprenu]], specife necesas uzi la ilon, kiu estas ligita per la butono. Ĝuu la Azian monaton! {{R|;-)]}} --[[Uzanto:KuboF Hromoslav|KuboF Hromoslav]] ([[Uzanto-Diskuto:KuboF Hromoslav|diskuto]]) 20:59, 2 nov. 2020 (UTC) == Global ban proposal for Kubura == {{int:please-translate}}. Hello. This is to notify the community that there is an ongoing global ban proposal for [[Special:Contributions/Kubura|Kubura]] who has been active on this wiki. You are invited to participate at [[m:Request for comment/Global ban for Kubura]]. Thank you. &mdash;&nbsp;regards, [[:m:User:-revi|<span style="color:green;font-family:Courier new, serif;font-variant:small-caps">Revi</span>]], delivered by [[Uzanto:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Uzanto-Diskuto:MediaWiki message delivery|diskuto]]) 16:39, 17 nov. 2020 (UTC) <!-- Message sent by User:-revi@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Requests_for_comment/Global_ban_for_Kubura/wikis&oldid=20671379 --> ==Resoneko== Saluton. En la lasta semajno nova uzanto Resoneko faris multajn ŝanĝojn ĉefe de artikoltitoloj pro malkonsento kun la ĝistiama literumado. Dekomence kaj supraĵe mi opinias, ke li pravas en multaj el tiuj ŝanĝoj, sed mi ne certas, ĉar mi ne regas la japanan. Ankaŭ mi ne scias, ĉu li regas la japanan, ĉar lia uzantopaĝo estas volapukaĵo kun neniu informo pri li mem. Jam RG72 avertis lin pri la protokolo por alinomado, sed li konfuze respondis kaj plu faras la samon. Li nur korektas kaj tute ne kontribuas per kreado aŭ ampleksigo de artikoloj. Fakte li tuŝis nek artikolon [[Japanio]] nek artikolon [[Japana lingvo]], ambaŭ el la mil havendaj artikloj, el kiuj la unua bezonas vikipediigon kaj la duan pliampleksigon el pli ol 10 000 bitokoj al pli ol 30 000 bitokoj. Ĝuste nun mi pretis fari la unuan taskon, sed mi panikas, ke li komencu ŝanĝu ĉion. Mi klopodos kontakti kun li, sed mi opinias, ke li estas kontrolenda.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 22:23, 24 nov. 2020 (UTC) :Ankaŭ mi estas zorgita pri la redaktado tiom radikala, amasa kaj sen ajna interkonsento ene de la komunumo. Estus bone aranĝi diskuton prian aŭ konsulti fakulojn, ja tradicio de esperantigo de japanaj nomoj devas esti longa kaj evoluinta. [[Uzanto:RG72|RG72]] ([[Uzanto-Diskuto:RG72|diskuto]]) 03:49, 25 nov. 2020 (UTC) ::Tiu sekvas sian aferon kaj ne respondis al avertoj kaj komunikklopodoj.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 02:16, 7 dec. 2020 (UTC) :::Eble ni priparolu tion en la ĝenerala diskutejo, se necese konsultante la Akademion de Esperanto pri reguloj rilate esperantigon de japanaj nomoj. Poste ni povos konfirmi aŭ nuligi ĉiujn redaktojn de tiu uzanto. [[Uzanto:RG72|RG72]] ([[Uzanto-Diskuto:RG72|diskuto]]) 06:16, 7 dec. 2020 (UTC) ==Vandalo== En la unua horo de la 7a de decembro vandalo ‎2804:d55:52e7:a700:c069:87f8:ddcc:6a50 vandalis kelkajn artikolojn, mi ne scias ĉu intence aŭ ne. Ĉiuokaze oni devos forbari tiun porĉiame.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 02:16, 7 dec. 2020 (UTC) :Mi blokis la fuŝulon. [[Uzanto:RG72|RG72]] ([[Uzanto-Diskuto:RG72|diskuto]]) 06:15, 7 dec. 2020 (UTC) == Peto forigi historio de mia uzantpagxo == Saluton, mi sxatus visxi cxio historio de la pagxo. Mi ne havas la rajton mem fari sxajnas.--[[Uzanto:So9q|Denizo]] ([[Uzanto-Diskuto:So9q|diskuto]]) 14:27, 7 jan. 2021 (UTC) :Ĉu vi deziras forigi [[Uzanto:So9q|tiun ĉi]] paĝon? [[Uzanto:RG72|RG72]] ([[Uzanto-Diskuto:RG72|diskuto]]) 03:44, 12 jan. 2021 (UTC) :: ne nur la historio de ĝi.--[[Uzanto:So9q|So9q]] ([[Uzanto-Diskuto:So9q|diskuto]]) 11:33, 12 jan. 2021 (UTC) == Maladministrantiĝo == Saluton! Mi petas forigi mian administrorajton. Mia espero helpi administre apenaŭ prosperis. Mia vivo ŝanĝiĝis tiel, ke mi finfine ne fariĝis tia merita administranto, kiel mi deziris. Dankon, ĉiuokaze. Mi restos patrolanto kaj ordinara vikipediisto. [[Uzanto:Vikiano|Vikiano]] ([[Uzanto-Diskuto:Vikiano|diskuto]]) 14:21, 11 jan. 2021 (UTC) :Pardonon, mi ne sciis, ke necesas peti pri tio ĉe metavikio... [[Uzanto:Vikiano|Vikiano]] ([[Uzanto-Diskuto:Vikiano|diskuto]]) 17:08, 12 jan. 2021 (UTC) ::Nu, farite... ekde la 12-a de januaro mi estas denove neadministranto. Mi dankas al ĉiuj, kiuj iam min konsilis kaj helpis. Plej amike kaj vikiame [[Uzanto:Vikiano|Vikiano]] ([[Uzanto-Diskuto:Vikiano|diskuto]]) 22:23, 13 jan. 2021 (UTC) == Forigi artikolon? == Bonvolu atenti la paĝon [[Diskuto:Gérard Gertoux]], [[Uzanto:Theodoxa|Theodoxa]] ([[Uzanto-Diskuto:Theodoxa|diskuto]]) 11:31, 1 feb. 2021 (UTC) :Saluton, Theodoxa{{re|Theodoxa|montri=ne}}. Ĉar apenaŭ iu rigardas tiajn artikolajn diskutojn, mi proponas daŭrigi la diskuton sur [[Vikipedio:Forigendaj artikoloj]]. Ĉu bone? Krome mi eĉ jam kreis proponon je forigo tie. Amike --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 16:15, 1 feb. 2021 (UTC) ::Dankegon. Tio certe estas la taŭga procedo. Mi bedaŭras, ke mi ne sufiĉe konis ĝin kaj devis dependi de via bonkoreco. Bonvolu pardoni la ĝenon, kiun mi kaŭzis. [[Uzanto:Theodoxa|Theodoxa]] ([[Uzanto-Diskuto:Theodoxa|diskuto]]) 21:13, 1 feb. 2021 (UTC) == Administranto == Saluton. Mi ĵus vidis, ke {{Admininfo|Castelobranco}} lastfoje aktivis en nia Vikipedio antaŭ pli ol jaro, nome la {{daton|14|1|2020}}. Ĉu eble iu hazarde scias detalojn pri kialo? Laŭ nia regularo li devus jam perdi la statuson de administranto, ĉar li malaktivis ekde pli ol jaro. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 17:19, 16 feb. 2021 (UTC)--[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 17:19, 16 feb. 2021 (UTC) :Mi perdis mian tekkomputilon! Mi ne ŝatas redakti per poŝtelefono, do mi esperis por aĉeti alian bonan ekipaĵo. [[Vikipediisto:Castelobranco|<span style="color:#778899; font-family:Verdana; font-size:1em;">CasteloBranco</span>]]^{[[Vikipediista diskuto:Castelobranco|<span style="color:#00008b;">diskuto</span>]]} 04:47, 9 mar. 2021 (UTC) ::Saluton, {{re|Castelobranco}}. Ho, terure. Ĉu vi intertempe sukcesis akiri novan teknikon? - Ankaŭ mi ne ŝatas vikipediumi per poŝtelefono aŭ tabula komputileto. Antaŭ kelkaj jaroj mi foje provis redakti per mia tabula komputileto. Sed tio tute ne plaĉis al mi pro la malgranda ekrano kaj la malrapida tekniko. ::Rebonvenon ĉe ni. Mi ĝojas, ke vi nun denove estas aktiva. ::Ĉu vi eble konas {{uzanto2|Lumass}}? Li estas el Brazilo kaj ial havas malfacilaĵojn vikipediumi. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 09:44, 9 mar. 2021 (UTC) :::{{@|Tlustulimu}} Jes, mi jam akiris novan ekipaĵon. Tiu eta ekrano de poŝtelefono vere ne plaĉas al mi. :::Ne, mi ne konas lin/ŝin. Sed mi legis viajn diskutojn kaj volas helpi. Dankon por la atentigo. [[Vikipediisto:Castelobranco|<span style="color:#778899; font-family:Verdana; font-size:1em;">CasteloBranco</span>]]^{[[Vikipediista diskuto:Castelobranco|<span style="color:#00008b;">diskuto</span>]]} 23:51, 11 mar. 2021 (UTC) == Uzantonomo == Saluton. Mi ĵus vidis, ke novulo kun la sufiĉe malserioze sonanta uzantonomo {{uzanto2|Roma Kot el Urbo de Bovinoj}} aperis en nia Vikipedio. Ĉu ni akceptu lian uzantonomon? --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 18:21, 24 feb. 2021 (UTC) :Juĝante laŭ la redakto(komento)j, la uzanto estas sufiĉe serioza, bone sperta pri Esperanto, sed tre malsperta pri Vikipedio. Eble la uzantnomo havas tute seriozan fonon. - [[Uzanto:Moldur|Moldur]] ([[Uzanto-Diskuto:Moldur|diskuto]]) 07:40, 25 feb. 2021 (UTC) == Vandalo == Saluton. Mi ĵus forbaris la vandalon {{uzanto2|Puerto Rico 2008}}. La ulo kreis kelkajn alingvajn fuŝaĵojn. Post la forbaro mi forigis ĉion kaj protektis la uzantopaĝon. Krome mi vidis, ke la ulo estis eĉ forbarita en la Komunejo. Ĉu ni eble havu apartan paĝon por tiaj mesaĝojn, ligebla al alilingvaj paĝoj per [[:d:Q10817957]]? --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 16:23, 27 mar. 2021 (UTC) == Nerespondema novulo == Saluton. Mi ĵus rimarkis, ke la novulo {{uzanto2|Nenoniel}} ial ĝis nun ne respondis al demandoj sur sia diskutopaĝo. Krome mi ĵus konstatis, ke oni eĉ forbaris la uzanton en kelkaj vikioj, nome anglaj Vikipedio kaj Vikivortaro kaj finnaj Vikipedio kaj Vikivortaroj. Do, ni estu gardemaj. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 21:36, 29 mar. 2021 (UTC) :Dankon pro la atentigo. [[Uzanto:RG72|RG72]] ([[Uzanto-Diskuto:RG72|diskuto]]) 12:25, 1 apr. 2021 (UTC) ::Krome li ne metas intervikiajn ligilojn al siaj novaj kreaĵoj. Kion fari? Ĝis nun tion faras aliaj uzantoj, kiel ekz. mi. Ĝis nun mi ne trovis referencojn en liaj artikoloj. Mi dubas, ke tio estas akceptebla. {{rideto|:-(}} Se tamen nun estas referencoj, tiujn metis aliaj uzantoj, kiel ekz. mi. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 18:27, 20 apr. 2021 (UTC) :Nenoniel ja estas "nerespondema novulo", plej verŝajne ĉar li ne kapablas kontroli la sistemon interkomuniki, tamen li kreas validajn artikolojn pri Finnlando, kvankam tre tre mallongajn.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 00:27, 23 apr. 2021 (UTC) Saluton. Hodiaŭ {{uzanto2|Nenoniel}} denove kreis multajn ĝermojn, kiujn li neniam ligis intervikie. Krome kelkaj el ili enhavis eĉ fuŝajn informojn. Ĉar la artikoloj estas neniam ligataj, ĉiam iu devus ligi ilin. Bonŝance por la kreinto, ke mi iomete interesiĝas pri la finna lingvo, kvankam mi ne parolas ĝin. Tamen tia labormaniero ne estas bona. Kion fari? Mi ankaŭ komentis en [[diskuto:Noormarkku]], ĉar tiu artikolo supozeble ankaŭ estas de li, kvankam la redakta historio montras IP-adreson. Eble li eĉ ne rimarkis, ke la ensaluta kekso subite strikis. Ĉu tiaj mallertuloj estas helpuloj? Mi ege dubas. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 20:14, 2 maj. 2021 (UTC) :Saluton. Ĉar mi ne (plu) emas ripetadi, mi ĵus demandis lin, kial li ne metas intervikiojn. Krome mi ja rimarkis ĉe kelkaj artikoloj strangajn malsamecojn ĉe la lastaj ciferoj de areo resp. loĝantaro komparante kun la rilataj finnaj versioj. Mi demandis lin ankaŭ pri tio. Se li ne respondos konvene, mi emus fari same kiel niaj anglaj kaj finna kolegoj, eligi lin. Mi ne (plu) emas esti lia sklavo pri intervikiaj ligiloj kaj fuŝoj ĉe ciferoj ktp. Ĉu eble estas aliaj proponoj resp. rimarkoj pri tiu uzanto? --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 08:41, 13 maj. 2021 (UTC) ::Saluton. Ĉu mi eble demandu en la germana Vikipedio, ĉu eblas misuza filtrilo, kiu limigas la tagan nombron de redaktoj kaj ĉe trapaso blokas konservon de pliaj artikoloj? Li denove kreis kelkajn artikolojn kaj nenie metis intervikiojn. Mi ne plu emas ripeti admonojn. Bedaŭrinde nuntempe ne aktivas alia finnlingvano ĉe tie :-( Do, kion fari? --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 17:12, 31 maj. 2021 (UTC) :Mi opinias, ke Nenoniel ne lernis ankoraŭ, ke gravas plie la kvalito ol lia kvanto de kreitaj artikoloj. Mi devis korekti multajn erarojn en liaj ĝermoj trifrazaj, kelkaj el kiuj sen intervikiaj ligiloj, kelkaj el kiuj pri komunumoj kiuj fakte apartenas al aliaj provincoj anstataŭ tiuj indikitaj de li. Mi opinias, ke oni devas forbari ekzemple por unu monato ĝis li akceptu respondi kaj reagi al necesaj postuloj kaj limigi sin al difinita kvanto de artikoloj: liaj eraroj pliiĝas kiam la lia kvanto de kreitaj artikoloj same pliiĝas.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 12:41, 21 jun. 2021 (UTC) == Provejo == Saluton. Mi jam ekde kelka tempo rimarkis, ke {{uzanto2|StekAFC}} redaktas nur [[Uzanto:StekAFC/provejo|sian provejon]]. Kion fari? Krome la enhavo estas alilingva. Kaj hodiaŭ li eĉ redaktis provejon de "alia" uzanto, nome [[Uzanto:OFCStek/provejo]]. Supozeble estas lia gantopupo. Almenaŭ la uzantonomoj estas similaj. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 20:05, 30 mar. 2021 (UTC) :Eble li ankoraŭ ne finis verkadon kaj poste esperantigon de granda artikolo, ĉefe konsistanta el tabeloj aŭ li simple uzas eo-Vikipedion kiel konvenan por li redaktejon por poste publikigi artikolojn aliloke. [[Uzanto:RG72|RG72]] ([[Uzanto-Diskuto:RG72|diskuto]]) 12:24, 1 apr. 2021 (UTC) ::Mi ĵus vidis, ke IPulo {{uzanto2|79.6.227.81}} lastatempe redaktis la du menciitajn provejojn. Mi dubas, ke io el la provejaj enhavoj estas utila kaj poste eble eĉ fariĝos taŭga por nia vikipedio. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 13:02, 1 apr. 2021 (UTC) :::Mi ĵus vidis, ke IPulo {{uzanto2|79.55.37.70}}. Ĉar la komenco <code>79.</code> samas al la IP-adreso de la unua de aprilo, mi supozas, ke eble temas pri la sama persono. Krome la uzanto ankoraŭ nenion tradukis esperanten, nek verkis laŭ niaj kutimoj. Kion fari? --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 19:34, 4 apr. 2021 (UTC) Hm, mi ne scias. Eble tio (ankoraŭ) ne kreis damaĝon al nia vikio, do eblas atendi iun tempon. [[Uzanto:RG72|RG72]] ([[Uzanto-Diskuto:RG72|diskuto]]) 12:10, 5 apr. 2021 (UTC) :Ĝis nun ĉiuj redaktoj okazis nur en [[Uzanto:StekAFC/provejo]] kaj [[Uzanto:OFCStek/provejo]]. Krome neniu redakto rilatas al esperanto nek estas en esperanto. Ĉar Vikipedio celas krei enciklopedion, mi preferus akompani la uzanton eksteren. Mi ne emas atendi, ĝis iam eble subite la uzanto kreos ion ekster sia provejo kaj eĉ en esperanto. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 18:47, 20 apr. 2021 (UTC) :Pri StekAFC mi povas diri, ke li ankaŭ kreis strangan uzantopaĝon, nome Utente:StekAFC en la itala Vikipedio ne tiom longa, kaj same apenaŭ kontribuis tien. Pri la esperanta Uzanto:StekAFC/provejo kun 1 767 852 bitokoj!, konsiderinte, ke la plej longaj vikipediaj artikoloj havas ofte ĉirkaŭ 100 000 bitokoj, havi milfoje pli grandan kaj sen ŝajna rezulto, estas mistero sed tute neakceptebla. Mi supozas, ke li uzas tion por tute persona afero kaj ke li ne havas rajton elteni tian provejon, ĉar fakte ne estas provejo. Ĉar li nek registris sin nek atentas pri sia diskutejo nek provas en sia "provejo", mi proponas rekte demandi ĉu li intencas kontribui al la esperanta vikipedio: mi supozas, ke li eĉ ne parolas esperanton, ne taŭge respondos aŭ okazigos fuŝaĵon (tion li jam faras). Okaze de netaŭga respondo, sekve en malpli ol unu semajno oni forigu la monstran falsan "provejon".--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 00:28, 23 apr. 2021 (UTC) Saluton, {{re|Kani|RG72}} Danke al alinomado de bildo mi ĵus malkovris pliajn tiajn uzantojn kun nuraj provejoj, en niaj "lastaj ŝanĝoj" nome * {{uzanto2|ObilicBeograd}} (14 redaktoj en provejo: [[Uzanto:ObilicBeograd/provejo‎]]), * {{Uzanto2|WelshDragon17}} (nur 1 redakto en la provejo: [[Uzanto:WelshDragon17/provejo]]), * {{Uzanto2|MartPoomEesti}} (nur 1 redakto en la provejo: [[Uzanto:MartPoomEesti/provejo]]) kaj * {{Uzanto2|AndorraFM17}} (nur 1 redakto en la provejo: [[Uzanto:AndorraFM17/provejo‎]]). Mi tre dubas pri la utilo de tiaj paĝoj, kiuj jam estiĝis en 2018. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 18:07, 10 maj. 2021 (UTC) :Saluton, {{re|Tlustulimu}}, vi tute ne "ĵus malkovris pliajn tiajn uzantojn", ĉar temas pri la sama stultulo, ĉar ĉiuj provejoj estas similaj, prenitaj el itallinga fonto kaj enhavantaj tabulojn pri futbalaj teamoj, ĉampionecoj ktp. Li ne volis esti malkovrita kaj pro tio uzas diversajn pseŭdonimojn. Mia opinio estas klare por nuligo de ĉiuj tiuj provejoj. Eble li kaŝis "siajn trezorojn", ankaŭ en alilingvaj vikipedioj. Li memorigas min pri [[garolo]]j, kiuj kaŝas siajn glanojn kaj forgesas kie, tamen tio estas profito por la arbaro, kaj ĉe ni tute por nenio.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 20:05, 10 maj. 2021 (UTC) ::Saluton, {{re|Kani}} Ankaŭ mi jam supozas, ke temas pri la sama uzanto. Ŝajne la uzantonomoj iel rilatas al futbalaj teamoj. Tamen lia agado ne estas utila nek enciklopedieca. Tial mi aldone al forigo de la provejoj emus eĉ forbari la uzantojn. Vikipedio ne estas loko por privataj kolektoj de neenciklopediecaj enhavoj. - Mi eĉ iomete jam rigardis, kie la uzantoj krome redaktis. Strangas nur, ke neniu el ili ĝis nun estis forbarita ie. Do, eble la kaŝa agado funkciis ĝis nun. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 20:18, 10 maj. 2021 (UTC) :Saluton, {{re|Tlustulimu}}, prave, forigo de la provejoj kaj forbari la uzantojn.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 20:26, 10 maj. 2021 (UTC) {{farite}} Mi forbaris ĉiujn kvin uzantojn, forigis la provejojn kaj protektis la plej aktualan provejon kontraŭ rekreo. Ĉu mi eble eĉ protektu ankaŭ la kvar iomete malnovajn provejojn kontraŭ rekreo? --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 20:58, 10 maj. 2021 (UTC) Saluton karaj! Ŝajnas ke vi pravas kaj temas pri nelaŭcela uzado de vikipedia spaco. Eble tiu ulo amuziĝas tiel aŭ intence lokas sian enhavon en Vikipedio, kies enhavo estas pli alte rangigata de serĉiloj, do pli videbla al eksteruloj. Ajnakaze tio malkongruas kun la celoj de la projekto, do tia enhavo estas forigenda kaj ĝia kreinto forbarenda. [[Uzanto:RG72|RG72]] ([[Uzanto-Diskuto:RG72|diskuto]]) 06:49, 11 maj. 2021 (UTC) :Saluton. Mi ĵus forbaris pliajn tiajn gantopupajn uzantojn, kiuj ĉiam kreis nur provejon, neniam kreis propran uzantopaĝon kaj ĉiam skribis en la itala lingvo, nome: :* {{uzanto2|Etihad90}} :* {{uzanto2|Manchestek}} :* {{uzanto2|TheRealStek}} :* {{uzanto2|StekMCFC}} :Mi ne mirus, se ankoraŭ kelkaj tiaj uzantoj ekzistas. Mi ne komprenas, kial vi ĉiam bonvenigis tiajn uzantojn , {{re|RG72}}, foje eĉ sen tempindiko. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 10:08, 11 maj. 2021 (UTC) ::Mi klopodas bonvenigi ĉiujn uzantojn por ke en ilia diskutpaĝo aperu ligiloj al bazaj reguloj kaj ili povu kaze de bezono kontakti min. Ne eblas prognozi ilian konduton bedaŭrinde. [[Uzanto:RG72|RG72]] ([[Uzanto-Diskuto:RG72|diskuto]]) 11:27, 11 maj. 2021 (UTC) :::Mi ĵus forbaris la due menciitan uzanton {{uzanto2|OFCStek}}. Ial mi forgesis lin, eble pro preterrigardo. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 12:15, 11 maj. 2021 (UTC) === Dua rondo === Saluton. Mi ĵus serĉis en la listo de la uzantoj provejojn, kiuj iel similas al la ĉisupraj "uzantoj". Mi jam trovis eble unu, sed lia provejo enhavas nur titolojn kaj li nur dufoje redaktis ĝin en 2017. Temas pri {{uzanto2|Ai Haibara 90}} kaj la provejo [[Uzanto:Ai Haibara 90/provejo]]. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 12:35, 11 maj. 2021 (UTC) :Aldono. La uzanto kreis ankaŭ provejon en la angla vikipedio: [[:en:User:Ai Haibara 90/sandbox]], laŭ la "kutima" skemo. Do, devus esti pli gantopupo. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 12:38, 11 maj. 2021 (UTC) ::Mi jam povas daŭrigi la kolekton per {{uzanto2|Uzanto:BulgarianBrute}}, kies provejo estas [[Uzanto:BulgarianBrute/provejo]]. Denove estas nur itallingva enhavo, neniu uzantopaĝo kaj nura kreo de provejo. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 13:16, 11 maj. 2021 (UTC) ::Jen plia {{uzanto2|CAFStek}}, kies provejo estas [[Uzanto:CAFStek/provejo]]. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 13:21, 11 maj. 2021 (UTC) ::Jen duopo, kiun mi trovis kune, {{uzanto2|CONCACAFStek}} kun provejo [[Uzanto:CONCACAFStek/provejo]], kaj {{uzanto2|CONMEBOLStek}} kaj provejo [[uzanto:CONMEBOLStek/provejo]]. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 13:24, 11 maj. 2021 (UTC) ::Jen plia {{Uzanto2|ColonnadErcole}} kun provejo [[Uzanto:ColonnadErcole/provejo]]. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 13:35, 11 maj. 2021 (UTC) ::Jen plia {{Uzanto2|Constructorul}} kun provejo [[Uzanto:Constructorul/provejo]]. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 13:37, 11 maj. 2021 (UTC) ::Jen 2 kun C: ::*{{uzanto2|Cossovo90}} kun provejo [[Uzanto:Cossovo90/provejo]]. ::*{{uzanto2|CrvenaMostar}} kun provejo [[Uzanto:CrvenaMostar/provejo]]. ::Mi ne scias, ĉu mi daŭrigu nun aŭ alifoje. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 13:42, 11 maj. 2021 (UTC) ::Jen plia {{Uzanto2|HlebFM}} kun provejo [[Uzanto:HlebFM/provejo]]. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 14:55, 11 maj. 2021 (UTC) ::Jen plia {{Uzanto2|JoveticJoJo}} kun provejo [[Uzanto:JoveticJoJo/provejo]]. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 15:12, 11 maj. 2021 (UTC) ::Jen plia {{Uzanto2|Manchestek1717}} kun provejo [[Uzanto:Manchestek1717/provejo]]. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 15:42, 11 maj. 2021 (UTC) ::Jen plia {{Uzanto2|STCMRC}} kun provejo [[Uzanto:STCMRC/provejo]]. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 16:36, 11 maj. 2021 (UTC) ::Jen plia {{Uzanto2|StekUEFA}} kun provejo [[Uzanto:StekUEFA/provejo]]. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 16:52, 11 maj. 2021 (UTC) ::Jen plia {{Uzanto2|TitanusRSM}} kun provejo [[Uzanto:TitanusRSM/provejo]]. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 17:02, 11 maj. 2021 (UTC) ::Jen plia {{Uzanto2|UEFAStek}} kun provejo [[Uzanto:UEFAStek/provejo]]. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 17:20, 11 maj. 2021 (UTC) Ŝajnas ke tio estas sufiĉe vaste uzata metodo. Ĉu ni forigu kaj forbaru ilin ĉiujn? [[Uzanto:RG72|RG72]] ([[Uzanto-Diskuto:RG72|diskuto]]) 05:26, 12 maj. 2021 (UTC) :{{por}} forbaro de ĉiuj listigitaj uzantoj kaj forigo de la provejoj. Krome la forigita provejoj poste estu protektataj kontraŭ rekreo. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 20:18, 14 maj. 2021 (UTC) :{{farite|jen}} forigo de ĉiuj provejoj. Ĉu mi ankaŭ forbaru la rilatajn uzantojn? --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 09:26, 5 apr. 2022 (UTC) == Novuloj == Mi por la unua fojo vidis tiun paĝon tiel, ke nur administrantoj povas repondi, sed mi komprenas la aferon. Tial mi devis kunmeti miajn rimarkojn pri diversaj novuloj. Tamen hodiaŭ mi jam povas normale reagi. Strangaĵo okazis. Krome, mi volas atentigi pri alia novulo nome '''Sj1mor''', plej verŝajne israela, kiu faras strangaĵojn kiel oni povas vidi en lia diskutejo. Mi jam korektis multajn el tiuj strangaĵoj. Lia specialaĵo estas ne ĝuste manipuli la rimedojn per kiu la dua parto de ligiloj povas esti ion proksima, ekzemple libro|librojn aŭ komerco|merkatigi ktp. Male ĉe li la dua parto povas esti absolute io ajn. Mi trafis la artikolon [[Simfonio n-ro 6a, patosa (Ĉajkovski)]] kie inter aliaj floroj aperas en instrumentado fagoto|sunaistoj, Korno (muzikinstrumento)|monrimedoj en la buŝo, Tubjo|favoro, Kontrabaso|duobla malaltaj kaj nekredeble Aldviolono|, vi seksperfortas! Mi povus simple korekti tion, sed eble tio ripetiĝos. Mi ne komprenas kio okazas. Fakte kelkaj liaj kontribuoj estas interesaj, sed li jam kreis kelkajn laborigojn por Alinomendaj artikoloj kaj mi ne scias kion li povas fari en nenovaj artikoloj. Krome ties historio estas kurioza, li faris nur du minimumajn farojn en dec 2008, DidiWeidmann bonvenigis lin la 7an Mar 2009, kaj li absolute ne revenis ĝis 15a de februaro 2021.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 00:31, 23 apr. 2021 (UTC) :Ankaŭ mi kelkfoje miris pri liaj kontribuoj, foje korektis ilin. Mi ne estas fakulo pri botaniko, do preferis ne tuŝi la aferon, sed ĝenerale lia redaktado foje estas stranga. Evidente necesas atentigi lin pri tio. [[Uzanto:RG72|RG72]] ([[Uzanto-Diskuto:RG72|diskuto]]) 06:51, 11 maj. 2021 (UTC) ::Saluton. Ĉar petoj en diversaj diskuto(paĝo)j al {{uzanto2|Lumass}} nur prilabori ekzistantajn artikolon iom post iom, sed ne krei novajn fuŝaĵojn, ne efikis, mi ĵus aktivigis misuzan filtrilon, kiun mi proponis antaŭ ses tagoj en [[VP:AA]], sub "Ruĝa franĉipano". Ni ja vidos, ĉu li finfine nur prilaboros artikolojn anstataŭ krei novajn. - Kiu havas ideon, kiel klarigi al li efike, kiel ĝuste krei referencojn. Li ial ne scias, kiel ĝuste fari tion. Li eĉ "sukcesas" duoble meti referencojn, kiuj sufiĉe fuŝe estas. Ĉu eble "kulpas" lia malkonvena uzado de Vida redakto? --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 16:22, 27 maj. 2021 (UTC) == Piedo == Saluton. Lastatempe diversaj IP-uloj tumultis pri uzenda bildo en [[Piedo]]. Kion fari? --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 11:24, 22 apr. 2021 (UTC) :Eble estas ludo meti sian piedon. Se ili ne damaĝas la artikolon...--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 00:31, 23 apr. 2021 (UTC) == Ĉu fuŝinto aŭ jam vandalo? == Saluton. Mi ĵus malfaris redakton de {{uzanto2|Riismo}}. Ĝis nun li faris nur kvar redaktojn. Tamen ĉiuj devis esti malfarataj. Se tio okazus en la germana vikipedio, la uzanto jam perdus sian redaktorajton. Ĉu ni faru same? --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 08:07, 23 apr. 2021 (UTC) :Lia insisto meti kitabo kiel sinonimo de libro montras lian stultecon: Forbaro.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 10:05, 23 apr. 2021 (UTC) ::Ĉar li hieraŭ denove fuŝis, mi forbaris lin por ĉiam. Tiajn uzantojn neniu bezonas, eĉ ne la relative tolerema esperanta Vikipedio. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 10:14, 21 maj. 2021 (UTC) :::{{re|Kani}} Ĉu vi foje povus rigardi liajn ŝanĝojn en la hispana vikilibraro? Mi ĵus iomete anglalingve komentis tie, ĉe du artikoloj. Sed mi ne scias, ĉu iu konvene reagos. - Amike --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 10:27, 21 maj. 2021 (UTC) :Tiu estas stultulo kiu kredas, ke ŝanĝante ion tie ri plibonigas la lingvon. Mi supozas, ke anglalingvaj komentoj tie ne multe helpos. Mi pretas traduki ion ajn, sed mi eniris en la hispanlingva libraro por la unua fojo, kaj mi iomete malfaris farojn el tiu ulo. Fakte mi apenaŭ faras ion en la hispanlingva Vikipedio, ĉar tie estas nun problemoj, polemikoj kaj aĉuloj.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 11:18, 21 maj. 2021 (UTC) == Reguloj pri birokratigo kaj malbirokratigo == Nuntempe, en Esperanta Vikipedio ne ekzistas iuj reguloj pri birokratigo kaj malbirokratigo. Kiuj estas viaj proponoj pri ĝi? --[[Uzanto:Fenikals|Fenikals]] ([[Uzanto-Diskuto:Fenikals|diskuto]]) 12:13, 6 maj. 2021 (UTC) == Burokrato == Saluton. Mi ĵus rimarkis, ke nia burokrato {{uzanto2|DidiWeidmann}} lastfoje redaktis antaŭ unu jaro, do la {{daton|2020-05-14}}. Ĉu eble iu hazarde scias detalojn pri kialo? Laŭ nia regularo li devus perdi la statuson de administranto, ĉar li malaktivis ekde jaro. Ĉu ni eble ankoraŭ atendu kelkajn tagojn? Ĉu tiu daŭro de malaktiveco ankaŭ validas por burokrato? --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 20:37, 14 maj. 2021 (UTC) :Jen pliaj informoj pri li per helpo de ŝablono {{Admininfo|DidiWeidmann}}. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 21:16, 14 maj. 2021 (UTC) ::Ekde pli ol monato nenio okazis ĉi tie, nek iu ajn reagis. Ĉu mi eble morgaŭ demandu lin retpoŝte aŭ ĉu mi jam petu pri forpreno de la statuso ĉe stevardo? Se ĝis la sekvonta semajnfino neniu reagos ĉi tie, mi faros la duan agon. Mi jam sufiĉe atendis ĉi tie je reago. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 21:16, 22 jun. 2021 (UTC) == Rajtoj de administranto == Mi volas miajn administrantajn rajtojn reen post kiam mi forgesis mian malnovan konton pasvorton kaj retpoŝtan adreson. --[[Uzanto:Yekrats 2|Yekrats 2]] ([[Uzanto-Diskuto:Yekrats 2|diskuto]]) 08:05, 25 maj. 2021 (UTC) :[[Special:CentralAuth/Yekrats_2]]. -- [[Uzanto:Zzuuzz|Zzuuzz]] ([[Uzanto-Diskuto:Zzuuzz|diskuto]]) 16:27, 29 maj. 2021 (UTC) ::Atentu! Ĉi tiu [[Uzanto:Yekrats 2]] ne estas mi. Li estas falsa imitanto. -- [[Uzanto:Yekrats|Yekrats]] ([[Uzanto-Diskuto:Yekrats|diskuto]]) 03:51, 18 jan. 2022 (UTC) == Jen novulo == Saluton. Hodiaŭ aperis la novulo {{uzanto2|Tokio mortas}}. Mi ege dubas pri la taŭgeco de la uzantonomo. Krome li metis en tri artikolojn eĉ la saman tekston. Kion fari? Ĉu eble malfari? --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 12:14, 28 maj. 2021 (UTC) :Ĉar la ripetado de la sama teksto en tri artikoloj pri eĉ aliaj temoj ne estas utila, mi ĵus malfaris la ŝanĝojn. - En kazo de ripeto mi proponas forbari la uzanton. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 12:44, 28 maj. 2021 (UTC) ::Ĉar la uzanto ripetis sian vandalismon, mi ĵus forbaris lin por ĉiam. Tiajn uzantoj neniu bezonas. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 14:34, 28 maj. 2021 (UTC) ==Resoneko== Saluton kaj plue pri Japanio. Uzanto Resoneko novembre kaj decembre faris multajn dekojn de alinomigoj, eble centon, sen atenti pri la koncerna paĝo. Eble li estis forbarita, ĉar li malaperis dum monatoj. Nun en la lasta monato li denove faris dekojn da tiaj alimonigoj, eble pravaj, sed tute unuopeme. Kompare la utilaj kontribuoj estis miminumaj. Ŝajne li preferas ludi kun la laboro de aliuloj.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 17:43, 18 jun. 2021 (UTC) == IPulo forbarita == Saluton. Mi ĵus forbaris la uzanton {{uzanto2|92.23.131.74}} por unu monato. Mi jam antaŭ kelkaj tagoj forbaris lin pro alilingvaj fuŝaĵoj. Ĉar li hodiaŭ denove kreis sensencaĵon, mi do ripetis forbaron, sed ĉikaze plilongigis la daŭron. La hodiaŭan fuŝaĵon mi jam forigis. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 18:51, 2 jul. 2021 (UTC) == Uzanto:Namo pridavimas == Saluton.{{re|ThomasPusch|montri=ne}} Mi ĵus rimarkis strangan litovan redakton de {{uzanto2|Namo pridavimas}}. Krome mi vidis per [[Specialaĵo:Centra_aŭtentigo/Namo_pridavimas]], ke la uzanto jam estas forbarita en kelkaj alilingvaj vikioj. Ĉu ni eble faru same? --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 19:03, 2 jul. 2021 (UTC) :La persona diskutpaĝo estas plene sensenca, kopiaĵo de iu ajn oficiala aŭ pseŭdooficiala tekstero litovlingva, plene maltaŭga en la esperantlingvaj paĝoj kaj despli netaŭga por diskutpaĝa memprezento de persona vikipediano. Sed se ne aldoniĝas pliaj tiom sensencaj paĝoj, aŭ pliaj "novaj vikipedianoj" kies kontribuoj estas nenio krom tiaj idiotecaj "diskutpaĝoj", sufiĉas esperantlingve admoni la homon krei iom da teksto pri si mem en Esperanto, kaj forbari lin/ŝin se li/ŝi ne sukcesas pri tio en, ni diru, tri tagoj. Certe ne necesas nun ekdiskuti pri la ulo en iu ajn alia lingvo, nek peni komprenigi sin en la litova nek en la rusa aŭ angla... Ĉu? [[Uzanto:ThomasPusch|ThomasPusch]] ([[Uzanto-Diskuto:ThomasPusch|diskuto]]) 23:28, 2 jul. 2021 (UTC) :{{por}}--[[Uzanto:Salatonbv|Salatonbv]] ([[Uzanto-Diskuto:Salatonbv|diskuto]]) 01:40, 3 jul. 2021 (UTC) :{{farite|jen}} forigo de lia uzantopaĝo, ĉar tutvikie forbarita uzanto tutcerte nenie havu uzantopaĝon. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 09:40, 5 apr. 2022 (UTC) == Fuŝema novulo == Saluton. Pro lingve fuŝema agado mi ĵus forbaris {{uzanto2|Joujyuze}}, por unu tago. En kazo de ripeto mi proponas plilongigi tion. Kion opinias aliaj uzantoj pri lia agado? - Mi simple ne emas malŝpari mian tempon riparante liajn lingvajn fuŝojn. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 12:36, 9 jul. 2021 (UTC) :Tute prave. Fuŝemulo kun troa memfido kaj maltroa lingvokapablo. - [[Uzanto:Moldur|Moldur]] ([[Uzanto-Diskuto:Moldur|diskuto]]) 14:27, 9 jul. 2021 (UTC) == Possible spam crosswiki == Hi, sorry for writting in English, but I can't speak the language.<br> Some days ago, a global sysop, {{u|Billinghurst}} due to some suspects from global spam around [[Patxi Xabier Lezama Perier]]<br> The IP {{u|85.84.0.104}}, who has been related with the same process has been deleting several times the request across several wikis saying it's vandalism or "ethnic cleansing".<br> Some of the wikis have already erased their articles due to the spam (and some kept it), but at least so you can get informed of the information.<br> Thanks for your time and sorry for not using the right language.--[[Uzanto:Lost in subtitles|Lost in subtitles]] ([[Uzanto-Diskuto:Lost in subtitles|diskuto]]) 00:10, 18 jul. 2021 (UTC) ==ABCDEAN== Novulo ABCDEAN faris ŝanĝojn en [[Vikipedio:Legindaj artikoloj]] kaj [[Vikipedio:Elstaraj artikoloj]]. Mi malfaris unu evidentan, sed en la kaoso mi ne vidas klare pri aliaj.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 12:18, 27 jul. 2021 (UTC) ==[[Uzanto:Nenoniel]]== Mi lacas korekti tradukerarojn kaj vikierarojn de liaj artikoletoj (kaj mi ne estas la nura). Hodiaŭ strandoj anstataŭ rojoj, kirko estis perdita anstataŭ estis konstruita. Mi opinias, ke oni devas bremsi lin kaj eviti la enorman amasegon de fuŝaĵoj. Ekzemple nur unu artikolon tage, nur unu artikolo sen eraroj ktp.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 14:08, 27 jul. 2021 (UTC) :[[Uzanto:Nenoniel|Nenoniel]] estas forbarita almenaŭ en la Finna kaj Angla Vikipedioj pro malkonstrua kontribuado. Li antaŭe uzis la nomon ''Haistakaa!'', kiu sugestas ion malbonmoran aŭ maldecan. Ne nur la lingva nivelo estas mankohava, ankaŭ lia konstanta aldonado de sensignifaj faktetoj en hazardajn lokojn igas la artikolojn malbonstilaj. Bedaŭrinde, lia aktiveco trafis plurajn artikolojn pri Finnlando. --[[Uzanto:Surfo|Surfo]] 15:31, 27 jul. 2021 (UTC) == Uzanto:WikiTechBN == Saluton. Mi ĵus vidis, ke {{uzanto2|WikiTechBN}} kaŭzis aktivecon de misuza filtrilo. Ĉar li jam en aliaj Vikipedioj pro la sama kialo "varborubo" estas forbarita, mi proponas, ke ni faru same. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 17:47, 13 aŭg. 2021 (UTC) :Mi ĵus vidis, ke oni forbaris lin tutvikie: https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAuth/WikiTechBN --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 19:41, 20 aŭg. 2021 (UTC) == Forbaro de uzanto:Nenoniel == Mi proponas forbaron de [[uzanto:Nenoniel]], kiu kontribuas senĉese ĝermajn paĝojn kaj tiel li laborigas ceterajn vikipediistojn. Estas pluraj plendoj en [[Uzanto-Diskuto:Nenoniel|lia diskutpaĝo]] pro liaj aldonaĵoj. Li unue lernu plu Eperanton kaj ankaŭ kiel redakti kaj krei neĝermajn paĝojn en Vikipedio. [[Uzanto:Petr Tomasovsky|Petr Tomasovsky]] ([[Uzanto-Diskuto:Petr Tomasovsky|diskuto]]) 11:40, 15 okt. 2021 (UTC) :Bv legi ankaŭ iom pli supre - [[Vikipedio:Diskutejo/Administrejo#Nerespondema novulo|Nerespondema novulo]] kaj [[Vikipedio:Diskutejo/Administrejo#Uzanto:Nenoniel|Uzanto:Nenoniel]]. [[Uzanto:Petr Tomasovsky|Petr Tomasovsky]] ([[Uzanto-Diskuto:Petr Tomasovsky|diskuto]]) 12:01, 15 okt. 2021 (UTC) {{por}} [[Uzanto:Petr Tomasovsky|Petr Tomasovsky]] ([[Uzanto-Diskuto:Petr Tomasovsky|diskuto]]) 12:13, 15 okt. 2021 (UTC) {{Komento}} Mi ne voĉdonas, sed miaj pensoj: * se iu verkas ĝermojn, tiu estas ofta kaj permesata, eĉ elstaraj administrantoj verkis ĝermojn * finnaj artikoloj estas tre mankas ĉi tie, iu diris, jam ero estas pli bona, ol nenio --[[Uzanto:Crosstor|Crosstor]] ([[Uzanto-Diskuto:Crosstor|diskuto]]) 07:48, 16 okt. 2021 (UTC) {{Komento}} Mi nun ne voĉdonas, sed mi rimarkigas ke [[Uzanto:Nenoniel]] ja reagis al pluraj plendoj kaj jam plibonigis sin super la unuaj plej gravaj misoj. - [[Uzanto:Moldur|Moldur]] ([[Uzanto-Diskuto:Moldur|diskuto]]) 17:47, 16 okt. 2021 (UTC) :Nu bone, se tiel estas kaj restos. Mi forprenas mian poron, sed povos reveni al la afero.--[[Uzanto:Surfo|Surfo]] 19:00, 16 okt. 2021 (UTC) ::Pri kiuj plibonigoj vi skribas? Vidu ekz. unu el liaj pluaj kreitaĵoj - [[Matilda Ernkrans]]. Tiu homo ignoras ĉion. Li ne aldonas bazajn kategoriojn (almenaŭ kategoriojn pri naskiĝo), intervikiajn ligilojn, bazajn ŝablonojn pri homoj kaj Vikipedia stilo estas por li verŝajne hispana vilaĝo. Mi diras, ke redakti en Vikipedio estas por li tro komplika laboro. [[Uzanto:Petr Tomasovsky|Petr Tomasovsky]] ([[Uzanto-Diskuto:Petr Tomasovsky|diskuto]]) 06:32, 17 okt. 2021 (UTC) :::Ĉi tie mi devas protesti. Aldoni kategoriojn kaj intervikiajn ligilojn kaj uzi ŝablonojn ne estas gravaj kriterioj. Bona artikolo bezonas unuavice adekvatan tekston, kun bonaj, esencaj kernaj informoj pri la temo. La alio estas teknikaĵoj, kaj tian garnaĵon ĉiam povas aldoni iu, kiu konas la komplikan redaktoaparaton de Vikipedio. Precipe la uzo de ŝablonoj estas pli esoteraĵo ol redakta rutinaĵo, pri ĝi oni nenie trovas facile atingeblajn konsilojn. Pro tiaj mankoj oni ne forbaru uzanton. Cetere, ŝajnas al mi, ke ekzemple la pliigo de ŝablonoj estas speciale kreita por malhelpi al normalaj aferspertuloj krei kaj redakti artikolojn en Vikipedio. [[Uzanto:Surfo|Surfo]] 11:29, 18 okt. 2021 (UTC) Jen estas io de Nenoniel: ''[[Juha Lind]] (n. 1972) estas finna glacihokeisto. Li ludis en Finnlando en teamo Jokerit kaj poste en NHL. Lia patro Arvi Lind estas eksa longtempa moderatoro de finna radia kaj televida entrepreno YLE. En publikeco ili performas neniam kune.'' Mi eĉ ne scias nomigi dece tiun ĉi paĝon. Pri Juha Lind ni eksciis, ke li estas glacihokeisto kaj kiel li ludis. Plua lia frazo estas: ''En publikeco ili performas neniam kune.'' Kion ili ne performas kune? Pardonu, sed tio estas [https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=Uzanto-Diskuto:Nenoniel&diff=prev&oldid=7311982 skribaĵo de malsana homo, kiel Nenoniel mem skribis pri si en sia diskuto]. Unue li resaniĝu kaj poste li revenu. [[Uzanto:Petr Tomasovsky|Petr Tomasovsky]] ([[Uzanto-Diskuto:Petr Tomasovsky|diskuto]]) 12:13, 18 okt. 2021 (UTC) :Mi sekvis zorge kaj delonge la evoluon de tiu vikipediisto. Estas vero, kiel iu ĵus diris, ke li iomete plibonigis siajn produktojn, sed laŭ mia opinio tute ne kontentige, precize nek laŭ vikipediaj postuloj nek laŭ la indikitaj konsiloj fare de diversaj vikipediistoj. Li scias kion li devas fari, sed li prifajfas, ĉar li interesiĝas nur pri la nombro de kreitaj artikoloj. Pro tio li faras mallongajn artikolojn, normale sub 1000 bitokoj, sed plej ofte sub 500, kaj tre ofte nur ĉirkaŭ 100 (du linioj). Kaj ju pli mallonga estas la artikolo, des pli da mankoj ĝi havas, ĉar li volas rapide pli kaj pli krei. Jam venos sklavoj riparante la fuŝojn. Li lasas proprajn nomojn minuskle, lingvajn erarojn, ligendajn vortojn senlige, artikolojn neligitajn al aliaj lingvoj: feliĉe ĉiuj ekzistas en finna. Diable, kial mi devas ligi liajn artikolojn? Mi proponas, ke iu administranto kontaktu lin kun precizaj postuloj antaŭ forbari lin dum almenaŭ du semajnoj kaj eĉ ĝis unu monato. Se li ne resaniĝas de siaj menciitaj problemoj, almenaŭ ni povos dediĉi niajn tempojn kaj energiojn al propraj aferoj kaj ne al liaj.--[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 18:46, 18 okt. 2021 (UTC) Mi rigardis la [[Specialaĵo:Centra aŭtentigo/Nenoniel|tutvikian uzantokonton]] de {{u|Nenoniel}}. Li jam estas forbarita en kvar vikioj: [https://en.wikipedia.org/wiki/Special:Log/block?page=User:Nenoniel&uselang=eo Vikipedio en la angla], [https://fi.wikipedia.org/w/index.php?title=Toiminnot:Loki/block&page=User:Nenoniel&uselang=eo Vikipedio en la finna], [https://en.wiktionary.org/wiki/Special:Log/block?page=User:Nenoniel&uselang=eo Vikivortaro en la angla] kaj [https://fi.wiktionary.org/w/index.php?title=Toiminnot:Loki/block&page=User:Nenoniel&uselang=eo Vikivortaro en la finna]. Estimata kolego {{u|RG72}}, antaŭ ok monatoj vi [https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=Specialaĵo:Protokolo&logid=3903088 faris lin mempatrolato]; ĉu vi ĝis nun opinias, ke li estas ''senproblema sperta uzanto''? [[Uzanto:Gamliel Fishkin|Gamliel Fiŝkin]] 20:17, 18 okt. 2021 (UTC) :Kutime mi aldonas tiun statuson al uzantoj, kiuj kontribuas eĉ se etskale, do almenaŭ senprobleme. Evidente ĉi-foje ne estas tiel. Mi forbaris lin por unu jaro, kio certe sufiĉos por lerni Esperanton kaj regulojn de Vikipedio. Sed se vere temas pri problemoj pli profundaj, pri kiuj plendis la uzanto mem en sia diskutpaĝo ("mi havas mentalajn problemojn"), do apenaŭ io ŝanĝiĝos eĉ post tiu periodo. Ajnakaze Vikipedio ne plu pleniĝos per rubaĵoj forigendaj aŭ grave plibonigendaj. Dankon al ĉiuj kiuj atentigis pri tio.[[Uzanto:RG72|RG72]] ([[Uzanto-Diskuto:RG72|diskuto]]) 04:58, 19 okt. 2021 (UTC) :Estas bone legi kelkajn gvidliniojn kaj komentojn por Vikipedio, kiujn oni povas trovi (en la angla kaj pluraj aliaj lingvoj, bedaŭrinde ne ĉiuj en Esperanto) ĉi tie: * [https://en.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Disruptive_editing Wikipedia:Disruptive editing] * [https://en.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Competence_is_required Wikipedia:Competence is required] :Sincere, [[Uzanto:Moldur|Moldur]] ([[Uzanto-Diskuto:Moldur|diskuto]]) 05:02, 19 okt. 2021 (UTC) Ŝajnas, ke Nenoniel trovis alian vojon por redakti plu. Li aldonis paĝon pri [[Tapion alttari]]. Tio estas nebona tradukitaĵo de [[:fi:Tapion alttari]], kiun aldonis en la finna vikipedio ĝuste Nenoniel. [[Uzanto:Petr Tomasovsky|Petr Tomasovsky]] ([[Uzanto-Diskuto:Petr Tomasovsky|diskuto]]) 11:41, 19 okt. 2021 (UTC) :Li ekzemple plue metas fuŝajn artikolojn (mallongaj, sen internaj aŭ eksteraj ligiloj, ktp.), senregistre per komputilo ‎93.106.171.120. Ĉu eblas ankaŭ forbari tion? --[[Uzanto:Kani|kani]] ([[Uzanto-Diskuto:Kani|diskuto]]) 10:19, 30 okt. 2021 (UTC) ::Li ŝanĝas lokojn de sia redaktado, ĉar li alŝutas siajn fuŝaĵojn el pluraj komputiloj. Liaj paĝoj estas ekz. [[Arto Kytöhonka]], [[Pargas]], [[Kampara komunumo de Seinäjoki]]... Mi proponas forigu ĉiun tian paĝon kaj forbari la adreson, el kiu li redaktis. [[Uzanto:Petr Tomasovsky|Petr Tomasovsky]] ([[Uzanto-Diskuto:Petr Tomasovsky|diskuto]]) 10:31, 30 okt. 2021 (UTC) Mi faras humurajn sed ankaŭ aliajn, utilajn redaktojn. Kiom aferecajn redaktojn oni povas fari por ke oni rajtas fari unu malaferecan kontribuon? [[Specialaĵo:Kontribuoj/109.240.102.75|109.240.102.75]] 04:14, 10 mar. 2022 (UTC) :Mi Nenoniel skribas: permesu min redakti oktobre, se mi ne redaktos antauxe. Donu al mi la lasta eventualeco. [[Specialaĵo:Kontribuoj/93.106.179.193|93.106.179.193]] 00:04, 11 jun. 2022 (UTC) ::Mi estas mentale malsana. [[Specialaĵo:Kontribuoj/93.106.179.193|93.106.179.193]] 00:07, 11 jun. 2022 (UTC) == Budho == Bovolu disigi Budhon de Budao por estu Budao alia artikolo. --[[Uzanto:Crosstor|Crosstor]] ([[Uzanto-Diskuto:Crosstor|diskuto]]) 10:29, 10 nov. 2021 (UTC) :Mi faris apartigilon. - Sincere, [[Uzanto:Moldur|Moldur]] ([[Uzanto-Diskuto:Moldur|diskuto]]) 20:21, 10 nov. 2021 (UTC) == Cross wiki LTA == Hi, [[Javad R]] should be deleted. It's [[:en:Category:Suspected Wikipedia sockpuppets of جواد رمضانی شوراب]] (and many more socks). [[Uzanto:Ladsgroup|Ladsgroup]] ([[Uzanto-Diskuto:Ladsgroup|diskuto]]) 08:41, 20 nov. 2021 (UTC) == Block request == Apologize in English. Please block [[special:contribs/185.197.244.113]], vandalism in [[Sebastian Kurz]]. [[Uzanto:Stang|Stang]] ([[Uzanto-Diskuto:Stang|diskuto]]) 10:42, 20 dec. 2021 (UTC) == Forbari vandalon == Ĉu iu povas forbari vandalon? Vidu jen: [https://eo.wikipedia.org/wiki/Speciala%C4%B5o:Kontribuoj/185.197.244.113]. Antaŭdankon! - Sincere, [[Uzanto:Moldur|Moldur]] ([[Uzanto-Diskuto:Moldur|diskuto]]) 11:35, 20 dec. 2021 (UTC) :Saluton, Moldur. Bedaŭrinde mi nur nun trovis vian atentigon. Bonŝance iu tutvikie forbaris la IP-an vandalon. Sed mi ĵus kaŝis ĉiujn versiojn de la koncerna ĉefa artikolo, kiuj enhavis maldecan vandalaĵon. - Amike --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 11:15, 4 feb. 2022 (UTC) ::Dankon! - Amike, [[Uzanto:Moldur|Moldur]] ([[Uzanto-Diskuto:Moldur|diskuto]]) 15:44, 4 feb. 2022 (UTC) Jen alia vandalulo de hodiaŭ: [https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=Esperantido_de_Antido&diff=7451846&oldid=7084823] - [[Uzanto:Moldur|Moldur]] ([[Uzanto-Diskuto:Moldur|diskuto]]) 15:58, 4 feb. 2022 (UTC) == Global ban proposal for Musée Annam == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> Apologies for writing in English. {{int:Please-translate}} There is an on-going discussion about a proposal that Musée Annam be globally banned from editing all Wikimedia projects. You are invited to participate at [[:m:Requests for comment/Global ban for Musée Annam|Requests for comment/Global ban for Musée Annam]] on Meta-Wiki. {{int:Feedback-thanks-title}} [[User:NguoiDungKhongDinhDanh|NguoiDungKhongDinhDanh]] ([[User talk:NguoiDungKhongDinhDanh|<span class="signature-talk">{{int:Talkpagelinktext}}</span>]]) 14:22, 27 dec. 2021 (UTC) </div> <!-- Message sent by User:1234qwer1234qwer4@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Requests_for_comment/Global_ban_for_Mus%C3%A9e_Annam/Invitations/AN&oldid=22500565 --> == Alinomado de artikolo == Mi petas ke iu administranto alinomu la artikolon «[[Geronto (matematikisto)]]» al «[[Herono de Aleksandrio]]». La propono jam estas diskutita kaj konsentita en [[VP:AA]] ([https://eo.wikipedia.org/wiki/Vikipedio:Alinomendaj_artikoloj#Geronto_(matematikisto)_al_Herono_de_Aleksandrio]), sed efektivigi ĝin povas nur administrantoj, ĉar la celpaĝo «Herono de Aleksandrio» jam ekzistas. Koran dankon! [[Uzanto:Moldur|Moldur]] ([[Uzanto-Diskuto:Moldur|diskuto]]) 21:24, 17 jan. 2022 (UTC) :{{Farite}} [[Uzanto:LiMr|LiMr]] ([[Uzanto-Diskuto:LiMr|diskuto]]) 21:40, 17 jan. 2022 (UTC) == Vandalo kreas kategoriojn kaj alion – ĉu nenio estas farebla? == Ĉu nenio estaa farebla pri la uzanto 86.115.113.86 (kaj aliaj ip-numeroj), kiu fantomas ĉi tie fuŝante artikolojn precipe pri Finnlando, sed ankaŭ aliajn? Estas verŝajne la sama homo, kiu uzis la nomojn ''Haistakaa!'' kaj ''Nenoniel'' (forbarita). Mi ne povis spuri ĉiujn liajn kontribuojn, sed jen ekzemploj: Lastatempe, li kreis ĉi tiajn kategoriojn: ''[[:Kategorio:Kalvuloj]], [[:Kategorio:Britaj kalvuloj]], [[:Kategorio:Finnaj kalvuloj]], [[:Kategorio:Fikciaj kalvuloj]]'' kaj ''Kalvaj prezidantoj'' (inter tiuj, ekzemple, [[Dwight D. Eisenhower]] kaj [[Risto Ryti]]). Krome, li aldonadas enciklopedie sensignifajn (preskaŭ)faktojn en artikolojn. Almenaŭ la kalvo-kategorioj estu tuj forigitaj. Aŭ ĉu iu volas vidi en enciklopedio kategoriojn kiel "Malaltstaturaj prezidantoj", "Nekombitaj ĉefministroj", "Longabarbaj reĝoj", "Grandmamulinoj", "Brunhaŭtuloj" ktp.? --[[Uzanto:Surfo|Surfo]] 10:19, 4 feb. 2022 (UTC) :Mi aldonis al rilataj kategorioj pri "kalvuloj" ŝablonon por forigo. [[Uzanto:Petr Tomasovsky|Petr Tomasovsky]] ([[Uzanto-Diskuto:Petr Tomasovsky|diskuto]]) 14:24, 5 feb. 2022 (UTC) ::Min iomete amuzis tio, specife [[:Kategorio:Fikciaj kalvuloj]], al kiu mi mem aldonis kelkajn membrojn. (Mi ankaŭ scias kiun mi volus aldoni al "Nekombitaj ĉefministroj" se tiu kategorio iam kreiĝos.) Tamen mi ne havas iujn seriozajn argumentojn por ke tiuj kategorioj restu. - [[Uzanto:Moldur|Moldur]] ([[Uzanto-Diskuto:Moldur|diskuto]]) 16:03, 5 feb. 2022 (UTC) :Mi proponas kompromison: estu unu kategorio kalvuloj sed ne aliaj kalvo-kategorioj. [[Specialaĵo:Kontribuoj/86.115.81.108|86.115.81.108]] 10:35, 22 mar. 2022 (UTC) Mi blokis la fuŝulon por unu jaro. Dankon pro la atentigo. [[Uzanto:RG72|RG72]] ([[Uzanto-Diskuto:RG72|diskuto]]) 04:53, 14 feb. 2022 (UTC) : Ĝis nun li uzis ĉi tiujn ip-numerojn: 86.115.113.86, ‎109.240.81.79, ‎109.240.77.48, 176.72.81.208, 176.72.81.100, 86.115.105.92, 86.114.229.189, 109.240.21.197, 109.240.65.147 kaj verŝajne aliajn. Mi ĵus rimarkis, ke li kreis por si novan uzantonomon [[uzanto:Säännöt on tehty rikottaviksi| ''Säännöt on tehty rikottaviksi'']] (tio signifas proksimume: reguloj ekzistas por ke oni rompu ilin). Ĉio ĉi konfirmas mian supozon, ke nenio estas farebla por malhelpi tian uzanton, kies konscia celo estas malutili al Vikipedio. La insistado pri la kalvulo-kategorioj montras, ke li evidente konsideras sin elstare granda humuristo. --[[Uzanto:Surfo|Surfo]] 10:50, 26 feb. 2022 (UTC) ::Pli prezica traduko: La reguloj estas farita por ke oni rompu ilin. Cxu vi parolas finnan? [[Specialaĵo:Kontribuoj/86.114.205.153|86.114.205.153]] 02:22, 1 mar. 2022 (UTC) :::Via traduko ne estas "pli preciza". Oni traduku la sencon, ne unuopajn vortojn. Krome, via "farita" estas gramatika eraro anstataŭ "faritaj", kaj la artikolo ĉe "La reguloj" estas dubinda aldonaĵo. Eble mi ankaŭ diru, ke la uzanto ''Säännöt on tehty rikottaviksi'' subite komencis vandali ankaŭ en la Finna Vikipedio, sed estis tie forbarita kelkdek minutojn post sia unua ago. Kiel mi diris, li verŝajne konsideras sin granda humuristo kaj la Vikipedio-vandalado per kaŝnomoj estas lia infana ludo. [[Uzanto:Surfo|Surfo]] 08:38, 1 mar. 2022 (UTC) ::Saluton, {{re|Surfo}} Dankon pro via atentigo. Mi jam forbaris la uzanton {{uzanto2|Säännöt on tehty rikottaviksi}} por ĉiam. Espereble tio iomete bremsos lian agadon. Ĉar li krome agas sub sufiĉe ŝanĝantaj IP-adresoj, ni eble devus ion fari ruze kontraŭ lia fuŝemo. Ĉu eble iu havas ideon aŭ vi, Surfo? - Amike --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 13:08, 26 feb. 2022 (UTC) Saluton. La vandalo kiel IPulo {{uzanto2|109.240.47.46}} reaperis hodiaŭ por krei denove neutilajn kategoriojn pri kalvuloj. Mi ĵus forigis ĉiujn kategorioj, protektis ĉiujn kontraŭ rekreo, pro lia altrudo de kategorioj. Krome mi forbaris la ulon por unu semajno. - Amike --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 08:55, 4 mar. 2022 (UTC) :Notu ankaŭ jenajn novajn kontojn: :* Konto de uzanto Ilkivalta diskuto kontribuoj estis kreita :* Konto de uzanto Säännöt on tehty ainoastaan rikottaviksi diskuto kontribuoj estis kreita :* Konto de uzanto Säännöt on tehty vain rikottaviksi diskuto kontribuoj estis kreita :Amike, [[Uzanto:Moldur|Moldur]] ([[Uzanto-Diskuto:Moldur|diskuto]]) 09:07, 4 mar. 2022 (UTC) ::Saluton, {{re|Moldur}} Dankon pro via atentigo. - La IPulo {{uzanto2|109.240.93.234}} same provis altrudi la saman neutilan specon de kategorioj. Mi ĵus forbaris lin por unu semajno. - Ĉu mi eble demandu en la germana Vikipedio, kiel aranĝi misuzan filtrilon kontraŭ tiaj altrudoj? - La uzanton {{uzanto2|Säännöt on tehty rikottaviksi}} mi jam forbaris antaŭ kelkaj tagoj, nome por ĉiam. - Sed kiel ni traktu {{uzanto2|Säännöt on tehty ainoastaan rikottaviksi}} kaj {{uzanto2|Säännöt on tehty vain rikottaviksi}}? Ĝis nun tiuj du uloj nenion faris. Tre verŝajne temas pri gantopupoj de la forbarita {{uzanto2|Nenoniel}}. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 09:27, 4 mar. 2022 (UTC) :::Saluton. Hodiaŭ aperis {{uzanto2|109.240.25.215}} aldonante frazon pri kalvulo, kiun jam iu alia uzanto forigis denove. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 19:34, 4 mar. 2022 (UTC) Bonvolu noti ankaŭ: [[Speciala%C4%B5o:Kontribuoj/46.132.55.206]]. - Dankon! [[Uzanto:Moldur|Moldur]] ([[Uzanto-Diskuto:Moldur|diskuto]]) 13:07, 6 mar. 2022 (UTC) :Saluton, {{re|Moldur}} Dankon pro via atentigo. Mi jam forigis la sensencan kategorion kaj forbaris la IPulon por tri tagoj. Krome mi protektis la titolon kontraŭ rekreo, ĉar la uzanto estas sufiĉe altrudema. - Amike --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 13:12, 6 mar. 2022 (UTC) ::Saluton @Tlustulimu, tre bone, dankon! - Amike, [[Uzanto:Moldur|Moldur]] ([[Uzanto-Diskuto:Moldur|diskuto]]) 13:14, 6 mar. 2022 (UTC) Kaj jen: [[Speciala%C4%B5o:Kontribuoj/86.115.121.92]] - kalvaj prezidantoj denove. - [[Uzanto:Moldur|Moldur]] ([[Uzanto-Diskuto:Moldur|diskuto]]) 01:40, 9 mar. 2022 (UTC) Kial estas vandalismo, ke oni kreas kalvokategoriojn? [[Specialaĵo:Kontribuoj/109.240.35.159|109.240.35.159]] 02:19, 23 mar. 2022 (UTC) :Cxu mi Nenoniel nun rajtas redakti? [[Uzanto:Jaakkoil|Jaakkoil]] ([[Uzanto-Diskuto:Jaakkoil|diskuto]]) 18:32, 29 maj. 2022 (UTC) == Help-krio == Oni kiu diris "Mi estas [[Valia Tamvaki]]" demandis en la en.wikipedia, ke ni elstriu tiun artikulon. "Estas pri ''mi''; ''mi'' ne deziras ke ĝi aperis." [https://en.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Help_desk#Wikipedia_article_about_me,_not_created_by_me] --[[Uzanto:Orangemike|Orangemike]] ([[Uzanto-Diskuto:Orangemike|diskuto]]) 14:57, 15 feb. 2022 (UTC) == Strangaj redaktoj == Saluton, kolegoj. Mi ĵus vidis, ke {{uzanto2|Sonnywikihow}} ĝis nun faris nur sufiĉe sensencajn redaktojn de siaj uzantopaĝoj en diversaj Vikipedioj. La bavara Vikipedio eĉ jam forbaris la uzanton. Kion ni faru? - Amike --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 08:45, 20 feb. 2022 (UTC) :Resaluton, kolegoj. Ĉar neniu reagis ĉi tie, mi jam antaŭ kelkaj tagoj skajpe demandis stivardon pri tutvika forbaro. Bonŝance li jam faris tion, tiel ke nun unu fuŝulo estas malpli ĉi tie. Espereble li ne revenos. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 13:09, 26 feb. 2022 (UTC) Saluton, kolegoj. Hodiaŭ mi rimarkis sufiĉe sensencan redakton de {{uzanto2|Sonnyyg659}}, sur lia uzantopaĝo. Tiu uzanto same agis kiel la antaŭe menciita, do plejparte kreis uzantopaĝojn kun sensenca teksto. Tial mi supozas, ke temas pri gantopupo. Krome mi jam forbaris lin, kiel la germana Vikipedio. - Do, ni estu atentaj pri tiaj uloj. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 16:10, 26 mar. 2022 (UTC) == Kontrolenda uzanto == Saluton. Mi ĵus vidis, ke la novulo {{uzanto2|Augusto M Pilla}} foje redaktis artikolon, por kio estas propono je forigo. Tio per si mem ankoraŭ ne estas problemo. Sed la uzanto jam estas forbarita en la Komunejo pro alŝuto de neliberaj dosieroj. Krome multaj liaj redaktoj en la hispana Vikipedio devis esti malfarataj. Do, mi proponas, ke ni estu atentemaj pri lia farado. Ĉu bone? --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 13:34, 6 mar. 2022 (UTC) == [[MOD]] == Mi tute ne komprenas la sencon de [https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=MOD&curid=153184&diff=7489171&oldid=5036098 tiu redakto]. Ĉu bona? Ĉu malbona? Ĉu vandalismo, malfarenda? - Sincere, [[Uzanto:Moldur|Moldur]] ([[Uzanto-Diskuto:Moldur|diskuto]]) 15:26, 20 mar. 2022 (UTC) :Saluton, {{re|Moldur}}. Ankaŭ mi ĵus vidis tiun strangan ligilon kaj jam malfaris la aldonon. - Amike --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 17:25, 20 mar. 2022 (UTC) == Problema uzantonomo == Saluton. Mi ĵus vidis, ke {{uzanto2|WorldWarIIIIIIII}} ion redaktis hodiaŭ. Mi dubas, ke tia uzantonomo estas utila en Vikipedio. - Amike --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 20:33, 20 mar. 2022 (UTC) == Malneŭtraj ŝanĝoj == Saluton. Mi ĵus malfaris la malneŭtrajn ŝanĝojn de {{uzanto2|178.141.20.224}} en la artikoloj [[Donecka provinco]] kaj [[Mariupolo]]. Krome mi protektis ambaŭ artikolojn kontraŭ redakto de IPuloj. - Amike --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 17:04, 1 apr. 2022 (UTC) == Peto forbari == La konata vandalo kiu uzadis la nomojn Haistakaa! kaj Nenoniel kaj amason da ip-numeroj, sukcesis krei por si novan konton kun la nomo [[Uzanto:Uusikonto|Uusikonto]]. Bonvolu forbari lin kaj, se eble, forigi ĉiujn ŝanĝojn kaj novajn artikolojn kreitajn de li. --[[Uzanto:Surfo|Surfo]] 07:28, 2 apr. 2022 (UTC) :Saluton, {{re|Surfo}} Dankon pro via atentigo. Mi ĵus forbaris {{uzanto2|Uusikonto}} por ĉiam. Krome mi malfaris ĉiujn aldonojn de nedezirataj kategorioj. - Ĉu vere ĉiuj de li kreitaj novaj artikoloj estu forigataj? - Ĉu eble iu havas proponon kiel ni povus eble eĉ sukcese forpeli la ĝenulon? - Amike --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 08:36, 2 apr. 2022 (UTC) ::Jes, mi opinias ke oni nepre forigu ĉion kreitan de li. Li ja estis forbarita, kaj forbaro ja signifas interalie malpermeson kontribui al Vikipedio. Forbaro havas nenian signifon, se eblas simpla malobeo per utiligo de ip-numeroj kaj nove kreitaj uzantonomoj. Lia agado estis haltigita ankaŭ en la Finna Vikipedio, kie li infanludis per similaj kalvulaj aferoj. Ŝajnas ke li ne plu eĉ provas aperi tie, ĉar nur kelkajn minutojn post nova provo ĉio lia estas forviŝata,, nun li provas utiligi la Esperantan Vikipedion. Estas nepre plej facile nuligi kaj forigi liajn redaktojn TUJ, antaŭ ol iu komencas modifi la tekstojn. Tio, ke li provas ĉirkaŭire eviti la sekvojn de forbariteco, estas sufiĉa kialo por tuja forigo. [[Uzanto:Surfo|Surfo]] 19:30, 4 apr. 2022 (UTC) :::{{re|Surfo}} Mi pensas, ke vi pravas. Intertempe Kani ŝanĝis du el la kreitaĵoj de Uusikonto al alidirektiloj. Ĉu mi tamen ankaŭ tiujn forigu? --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 08:13, 5 apr. 2022 (UTC) :::Kial gxi estis infanludo? Vi estas kalva kaj mi nun kalvigxas. Mia patro ne estas kalva, sed mia patrfamilia onklo kaj patrinfamilia onklo estas. Ni fondu societon de kalvaj esperantistoj. Ni memoru, ke ankaŭ Zamenhof estis kalvulo. [[Uzanto:Jaakkoil|Jaakkoil]] ([[Uzanto-Diskuto:Jaakkoil|diskuto]]) 21:46, 30 maj. 2022 (UTC) Saluton, {{re|Surfo}}, Kion vi pensas pri mia propono, kiun mi ĵus skribis sur [[Vikipedio:Problemaj uzantoj#Tutvike forbarita uzanto, gantopupo de "Nenoniel"|Vikipedio:Problemaj uzantoj]]? - Bonvolu respondi en la ligita paĝo. Dankon. Amike --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 13:38, 12 apr. 2022 (UTC) :(+) Alternative vi povus doni poron al mia propono je forigo sur [[VP:FA]], se vi preferas tion. Dankon {{rideto|:-)}} --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 13:46, 12 apr. 2022 (UTC) ::{{farite}} Mi ĵus plejparte plenumis la proponon de Surfo pri amasforigo de la kreaĵo de Uusikonto. Nur du kreaĵojn mi ne forigis, ĉar ili nun estas alidirektiloj. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 08:14, 16 apr. 2022 (UTC) == Kontribuoj de IPuloj kaj ĝenaj gantopupoj == Saluton. Mi ĵus vidis, ke {{uzanto2|86.115.73.56}} kaj {{uzanto2|86.114.207.245}} kreis artikolojn, kiuj iel rilatas Finnlandon kaj supozigas min, ke la uloj fakte estas Nenionel, Uusikonto ktp. Ĉu mi tuj amasforigu ĉion, kiel fakte proponis Surfo ĉe la antaŭa diskuto? - Amike --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 08:17, 5 apr. 2022 (UTC) :Cxu iuj asertas, ke miaj artikoloj estu forigita, ĉar ilin kreis mi? [[Uzanto:Liukas piha|Liukas piha]] ([[Uzanto-Diskuto:Liukas piha|diskuto]]) 12:13, 10 apr. 2022 (UTC) ::Jen respondo rekte al vi: Jes, tiel estas. Vi estas forbarita en Vikipedio. La kialojn por via forbaro oni supozeble sufiĉe detale klarigis al vi, do mi ne ripetos ilin. Tio signifas ke vi ne rajtas kontribui al Vikipedio - nek stultaĵojn, nek seriozaĵojn. Do viaj artikoloj estos forigitaj, ĉar ilin kreis vi kiu estas forbarita. Se vi iam en la estonteco estos preta serioze kaj fidinde kontribui, vi supozeble estos iam bonvena reveni. - Sincere, [[Uzanto:Moldur|Moldur]] ([[Uzanto-Diskuto:Moldur|diskuto]]) 14:31, 12 apr. 2022 (UTC) :::Kial gxi utiligas, ke mi ne rajtas tajpi seriozajxojn? [[Specialaĵo:Kontribuoj/109.240.103.191|109.240.103.191]] 02:02, 22 apr. 2022 (UTC) ::::Estas tre utile al la Esperanta Vikipedio, ke vi ne rajtas verki ion ajn en ĝi kaj ke viaj kontribuoj estas tuj forviŝataj. ::::Unue, viaj ideoj pri "serioza" estas plene maltaŭgaj por enciklopedia teksto. Vi simple ne kapablas distingi seriozan tekston disde malserioza. Kiel ree montras viaj ĵusaj kontribuoj, via "humuro" similas tiun de dekkelkjaraj duonkreskuloj, kiuj ridaĉas inter si kiam ili fieras pri io maldeca, kion ili sukcesis skribi sur muro de sia lernejo kaj poste, starante malantaŭ angulo, atendas la reagon de sia instruisto. ::::Due. la nivelo de via Esperanta lingvoscio ne sufiĉas por bona verkado kaj vi do ege laborigas aliajn Vikipedianojn per korektado-taskoj pri malgravaj novaj artikoloj. ::::Trie, nun vi ŝajnas ĉefe esti fiera pri tio, ke vi sukcesis preteriri la barojn metitajn de viaj forblokintoj, kaj tamen ion skribi. Sed ni ne admiras vin pri tio, estas tro facilaj trukoj. ::::Mi rekomendas, ke vi nun silentu ĉi tie minimume unu jaron. Se post tiu punperiodo (aŭ <nowiki>''</nowiki>''jäähy''<nowiki>''</nowiki>, se vi pli bone komprenas tion) vi ankoraŭ sentas Vikipedion interesa, provu rekrei novan konton, prefere kun serioza nomo, nenio simila al "Haistakaa!" aŭ "Säännöt on tehty rikottaviksi", kaj rekomencu treege singarde. Intertempe vi provu ekzemple la diskutejon ''[https://www.vauva.fi vauva.fi]''. [[Uzanto:Surfo|Surfo]] 15:10, 22 apr. 2022 (UTC) :::::Mi, Nenoniel, komentas. Cxu vi povas konservi tion komenton, kvankam forbaris min? Mi volas rakonti miajn pensojn. :::::Estis humuro kaj ne korekta teksto por Vikipedio, ke la plej bona kuiristo havas longan dorson kaj mallongajn brakojn. Estis bone, ke gxi estis forigita. Sed kial oni ne povus tajpi, ke Juice Leskinen estis longharara sed kalva? Pri Juice Leskinen estas dirita, ke li estis longharara kaj kalva. Li havis june antauxe kaj malantauxe longan hararon. Poste antauxa parto de lia kapo kalvigxis, sed li permesis sian malantauxan (kaj eble flankan) hararon kreski ankaoraux longa. Gxi atingis iam ecx mezlokon de lia dorso, kvankam li estis kalva. :::::Mi volas rakonti, ke al mia patrino kuracisto diris, ke sxi naskis 26-a de novembro, sed mi naskigxis 3--an de decembro. Umbilika ŝnuro premis mian kolon. Mi ricevis oksigenan mankon kaj gxi difektis cerbon. Eble estis malbone, ke sxi naskis min kiel unua infano. Se mia patrino estus naskita infanojn pre, sxi eble estus kompreninta pli bone, la akuŝigistino NE faris cxiun eventualan por malfortigi mian oksidenan mankon. [[Specialaĵo:Kontribuoj/86.115.123.247|86.115.123.247]] 14:53, 23 apr. 2022 (UTC) ::::::Mi eksciis, ke ankaŭ Surfo estas kalva. Ĉu surfo parolas finnan? [[Specialaĵo:Kontribuoj/86.115.123.247|86.115.123.247]] 14:57, 23 apr. 2022 (UTC) Post peto de Surfo sur [[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|mia diskutopaĝo]] mi realigis la unumonatan forbaron de la jenaj uzantoj: *{{uzanto2|46.132.0.0/16}} *{{uzanto2|86.114.0.0/16}} *{{uzanto2|86.115.0.0/16}} *{{uzanto2|93.106.0.0/16}} (parte kreis artikolojn, kiuj ne rilatas Finnlandon, eble por eviti atentemon de niaj administrantoj) *{{uzanto2|109.240.0.0/16}} *{{uzanto2|176.72.0.0/16}} Ĉe {{uzanto2|193.208.0.0/14}} ial "strikas" nia vikia programaro aŭ eble la informo de whois-servilo ne ĝustis. Do, kion fari? --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 11:05, 29 apr. 2022 (UTC) Post apero de pliaj gantojpupoj mi proponas redaŭrigi la forbaron de la ĉiantaŭaj IPularoj al ĉiama. Temas pri la jenaj uloj: * {{uzanto2|Surfo on kalju}} * {{uzanto2|Jyväskyläana kalvigxanta esperantisto}} * {{uzanto2|Weirdy89}} Ĉu eble estas alia propono? - Amike --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 18:15, 10 jun. 2022 (UTC) : Jen plia aldono de uzantoj {{uzanto2|Reguloj ekzistas nur por ke oni rompu ilin}} kaj {{uzanto2|Wikipedian säännöt on tehty rikottaviksi}}. Mi pensas, ke la uloj finfine meritas ne nur limigitan, sed eĉ senfinan forbaron. Ĉu eble estas aliaj opinioj? --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 20:23, 26 jun. 2022 (UTC) ::Aliĝis plia gantopupo al la aro, nome {{uzanto2|kalvulo}}. Lia nomo eĉ jam aperis trifoje en la protokolo de la misuza filtrilo 5. Tial mi proponas ankaŭ forbari lin. Ĉu aliaj uzantoj eble ne interesiĝas pri la problemulo? ::Mi ĵus vidis, ke {{uzanto2|86.114.191.80}} dufoje provis ion aldoni al artikolo, malhelpata de la misuza filtrilo 5. Tial mi proponas reaktivigi la forbaron por tiu IPularo. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 17:36, 3 jul. 2022 (UTC) :::Uzanto Leinonen estas forbarita, kaj mi komprenas tiel ke li estu do forbarita kun ''ĉiuj'' siaj kontoj, ĉu "Nenoniel", ĉu "Haistakaa", ĉu "K a l v u l o", ĉu aliaj, aŭ anonimaj kontoj (IPuloj). Jes, forbaro estas aktivigenda. Por ĉiuj kontoj de la sama uzanto. - Sincere, [[Uzanto:Moldur|Moldur]] ([[Uzanto-Diskuto:Moldur|diskuto]]) 19:23, 3 jul. 2022 (UTC) ::::testo: ĉu ekzistas iu speciala regulo pri la vorto "kalvulo"? :::::Ekzistas misuza filtrilo 5 kontraŭ tiu vorto, kiun la temulo altrude provis aldoni al diversaj artikoloj. - Sed mi ĵus korektis la filtrilon iomete, ĉar ĝi iel malĝuste "digestis" la varianton "Kalvulo". --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 19:49, 3 jul. 2022 (UTC) Mi ĵus forbaris {{uzanto2|Kalvulo}} post lia plia provo enmunti sian "nomon" en artikolon pri afrika politikisto. Krome li skribis ion en sian uzantopaĝon, kion la gugla tradukilo senprobleme komprenas. Do, lia vivocelo estas petolo. - Krome li skribis ion pri vandalismo en sian uzantopaĝon ankaŭ finnlingve por malhelpi komprenon. Tamen Guglo helpis al mi. Do, mi proponas forbari liajn aliajn ankoraŭ dormantajn gantopupojn kaj la rilatajn IParon. Ĉu estas aliaj proponoj? --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 14:12, 21 jul. 2022 (UTC) :Mi ĵus vidis, ke la forbarita uzanto redaktis paĝon, kiu tre verŝajne estas uzantopaĝo de plia gantopupo, nome {{uzanto2|Ilkivallan tekijä}}. La "nomo" signifas laŭ la gugla tradukilo "vandalo". Do, ĝi meritas rapidan forbaron. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 14:22, 21 jul. 2022 (UTC) ::Tre bone. Ankaŭ indas forigi la uzantopaĝon de tiu gantopupo kun ties finnnlingva vandalisma enhavo. - Sincere, [[Uzanto:Moldur|Moldur]] ([[Uzanto-Diskuto:Moldur|diskuto]]) 18:43, 24 jul. 2022 (UTC) :::Mi forigis. - [[Uzanto:Moldur|Moldur]] ([[Uzanto-Diskuto:Moldur|diskuto]]) 18:12, 25 jul. 2022 (UTC) Saluton. Mi ĵus forbaris iun IPulon el unu el la supre menciitaj IParoj, pro ripeta provo altrudi ne utilan kategorion. Temas pri {{uzanto2|193.210.183.58}}. - Krome mi forbaris la uzanton {{uzanto2|Rikkokaa Wikipedian sääntöjä}}, kies nomo laŭ gugla tradukilo signifas "Malobservas la regulojn de Vikipedio". Do, evidente gantopupo de Nenioniel. - Amike --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 18:02, 24 jul. 2022 (UTC) :Saluton. Mi ĵus rimarkis kreon de la nova uzanto {{uzanto2|J. Leinonen}}, kiu supozeble estas plia gantopupo. Do, ni estu atentemaj. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 11:04, 26 jul. 2022 (UTC) == Forpasinta uzanto == Saluton. Mi ĵus trovis uzantopaĝon de forpasinta esperantisto. Temas pri [[Uzanto:Wolfgang Bohr]]. Do, kion ni faru pri ĝi? - Mi proponas, ke ni lasu ĝin kiel ĝi nun estas pro memoro. Ĉu bone? - Amike --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 14:20, 10 apr. 2022 (UTC) :Mi kredas ke la kutimo estas lasi li uzantopaĝon tia kia ĝi estas, kun nura aldono de {{ŝ|forpasinta vikipediisto}}. - Sincere, [[Uzanto:Moldur|Moldur]] ([[Uzanto-Diskuto:Moldur|diskuto]]) 14:35, 12 apr. 2022 (UTC) ::{{farite}} aldono de la menciita ŝablono. Krome mi protektis lian paĝon, ĉar ĝi restu tia, kia ĝi nun estas. - Sincere kaj malĝoje :-( --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 14:44, 12 apr. 2022 (UTC) == Ĉu eble gantopupoj? == Saluton. Mi ĵus vidis, ke kreiĝis sinsekve kelkaj simile nomataj uzantoj. Temas pri * {{uzanto2|! & tv2020dec&yoshimi&&gmail.com12111111111}} * {{uzanto2|! & tv2020dec&yoshimi&&gmail.com121111111111}} * {{uzanto2|! & tv2020dec&yoshimi&&gmail.com1211111111111}} * {{uzanto2|! & tv2020dec&yoshimi&&gmail.com12111111111111}} * {{uzanto2|! & tv2020dec&yoshimi&&gmail.com121111111111111}} * {{uzanto2|! & tv2020dec&yoshimi&&gmail.com1211111111111111}} Do, kion fari? - Amike --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 20:23, 11 maj. 2022 (UTC) :Mi subtenas la forigon, feliĉe jam okazintan. [[Uzanto:RG72|RG72]] ([[Uzanto-Diskuto:RG72|diskuto]]) 10:01, 12 maj. 2022 (UTC) ::{{re|RG72}} Pri kia forigo temas? --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 12:52, 12 maj. 2022 (UTC) :::De tiuj ĉi gantopupoj. [[Uzanto:RG72|RG72]] ([[Uzanto-Diskuto:RG72|diskuto]]) 12:58, 12 maj. 2022 (UTC) ::::Ĉu? Kie vi legis pri ilia forigo? --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 13:00, 12 maj. 2022 (UTC) :::::Ah jes, mi vidis la ruĝajn ligilojn kaj miskomprenis ilin. [[Uzanto:RG72|RG72]] ([[Uzanto-Diskuto:RG72|diskuto]]) 13:07, 12 maj. 2022 (UTC) Hm. Laŭ la lasta ligilo de ĉiuj supre listigitaj uzantoj neniu ĝis nun ie redaktis nek kreis artikolojn. Eble iu kreis la uzantojn por iam poste fari ion. Strangas nur, ke la uzantonomoj estas tre similaj kaj ĝis nun fakte neniu ion faris en la Vikipedioj. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 13:10, 12 maj. 2022 (UTC) :Mi ĵus vidis, ke ĉiuj supre menciitaj "uzantoj" intertempe tutvikie estis forbaritaj. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 18:48, 18 maj. 2022 (UTC) ::Permesu min redakti oktobre! [[Specialaĵo:Kontribuoj/93.106.179.193|93.106.179.193]] 23:20, 10 jun. 2022 (UTC) == Ĉu spamaĵo? == Saluton. Mi ĵus vidis, ke {{uzanto2|Heinrichdeutsch}} aldonis turklingvajn ligilojn al kelkaj artikoloj. Sed mi dubas pri la utilo kaj tial jam malfaris la du lastajn aldonojn. Ĉu eble hazarde ĉeestas iu, kiu komprenas la turkan kaj povas kontroli la aldonojn. - Strangas krome, ke la uzanto havas germanan uzantonomon, sed la hejma Vikipedio estas la turka. - Amike --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 10:25, 2 jun. 2022 (UTC) :Hello, unfortunately I do not know your language. I just wanted to add a source about a Turkish writer. This can be useful for researchers. [[Uzanto:Heinrichdeutsch|Heinrichdeutsch]] ([[Uzanto-Diskuto:Heinrichdeutsch|diskuto]]) 10:31, 2 jun. 2022 (UTC) ::This Turkish resource that I have added includes the thoughts of the Turkish author about teaching Arabic. I would be glad if you could help me with this. Thank you so much. [[Uzanto:Heinrichdeutsch|Heinrichdeutsch]] ([[Uzanto-Diskuto:Heinrichdeutsch|diskuto]]) 10:35, 2 jun. 2022 (UTC) :By the way, the source I added about Evelyn Baring Cromer is about a poem by an Arab poet named Ahmed Shawqi. Shawqi's poem is about Evelyn Baring Cromer. Sorry again for having to write in English. Kind regards. [[Uzanto:Heinrichdeutsch|Heinrichdeutsch]] ([[Uzanto-Diskuto:Heinrichdeutsch|diskuto]]) 11:00, 2 jun. 2022 (UTC) == Jen spamulo jam forbarita aliloke == Saluton. Mi ĵus malfaris aldonon de IP-a ligilo aldonita de {{uzanto2|WINMAX378}}. Enkaze de ripeto mi proponas forbaron. Ĉu bone? - Amike --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 16:28, 2 jun. 2022 (UTC) :Loka forbaro ne plu necesas, ĉar {{uzanto2|WINMAX378}} estas tutvikie forbarita. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 09:44, 9 jun. 2022 (UTC) == Stranga agado en sia nomspaco == Saluton. Mi jam ekde kelkaj tagoj rimarkis parte iomete strangan agadon de {{uzanto2|Everybuckwheat}}. La uzanto kreadas artikolojn en subpaĝoj de sia uzantopaĝo (kiu mem ne ekzistas), sed ial ne interagas kun aliaj uzantoj. Kion fari? - Amike [[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 10:38, 16 jun. 2022 (UTC) :Estas ne nur kreadoj sed ankaŭ rekopioj de ekzistantaj artikoloj, ekz. [[Uzanto:Everybuckwheat/maizo]]. --[[Uzanto:Dominik|Dominik]] ([[Uzanto-Diskuto:Dominik|diskuto]]) 12:02, 16 jun. 2022 (UTC) == Rimarko pri du similaj uzantoj == Saluton. Mi ĵus rimarkis, ke la japana Vikipedio forbaris kaj {{uzanto2|とちテレ党}} kaj {{uzanto2|群馬テレビ党}}. La dua tie iel reagigis unu el la tieaj misuzaj filtriloj. Krome la forbarkialo por ambaŭ "uzantoj" aludis al gantopupumado. Do, kion fari? [[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 21:57, 17 jun. 2022 (UTC) == Forpasinta uzanto 2 == Saluton. Mi ĵus trovis la uzanton {{uzanto2|KlausLeith}}. Laŭ la aktuala eldono de "esperanto aktuell", li forpasis la 3-an de aprilo 2022. Mi proponas, ke ni pro memoro konservu la uzantopaĝon kaj aldonu al ĝi {{ŝ|forpasinta vikipediisto}}. Ĉu bone? - Amike [[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 16:03, 25 jun. 2022 (UTC) :Tre bone. Mi trovis en vikipedio la [[:dosiero:Klaus-Leith-2021.jpg|jenan bildon de li el 2021]], kaj en [[Konferenco pri la estonteco de Eŭropo|la jena paĝo de majo 2021]] du filmajn impresojn pri iuj de liaj prelegoj. Ĉu en la nekrologo de "esperanto aktuell" estis iuj biografiaj informoj pri li? Se jes, eblus pripensi ĉu ankoraŭ havus sencon fari normalan artikolon pri li. [[Uzanto:ThomasPusch|ThomasPusch]] ([[Uzanto-Diskuto:ThomasPusch|diskuto]]) 20:02, 6 jul. 2022 (UTC) ::Mi ĵus aldonis {{ŝ|forpasinta vikipediisto}} al la uzantopaĝo kaj protektis ĝin. - Intertempe eĉ aperis artikolo pri la forpasinta esperantisto-uzanto en "esperanto revuo" de UEA. Kiu povas kaj emas skribi artikolon pri la temulo? --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 14:27, 21 jul. 2022 (UTC) == IPuloj kun sensencaj artikoloj == Saluton. Mi ĵus forbaris {{uzanto2|2601:300:4201:2310:4199:7FCB:81E7:1A13}}, kiu nur kreis sensencaĵojn kun strangaj titoloj. - Eble estas eĉ la sama ulo kiel {{uzanto2|2601:300:4201:2310:9c16:a05a:2ba6:b325}}, {{uzanto2|2601:300:4201:2310:8d48:61a:1229:6699}}, {{uzanto2|2601:300:4201:2310:8935:3667:5b56:54cb}}. Kion fari? [[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 17:14, 25 jun. 2022 (UTC) :Denove uloj el la sama IP-bloko kreis ion. Temas pri {{uzanto2|2601:300:4201:2310:7DBF:19CD:3FAE:FDF2}} kaj {{uzanto2|2601:300:4201:2310:D1A6:5E:BF5B:B385}}. Tre verŝajne ni devos forbari la tutan IP-grupon. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 04:45, 27 jun. 2022 (UTC) ::Whois-servilo ial montras ion pri 2601::/20. Sed tio ŝajnas al mi iomete tro vasta aro. Ĉu iu havas ideon? --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 04:50, 27 jun. 2022 (UTC) :::Ĵus mi denove rimarkis IPulon el la sama aro, nome {{uzanto2|2601:300:4201:2310:7DCE:E61C:CD5A:3AE4}}. Ankaŭ tie la whois-servilo mencias ion pri 2601::/20. Do, kion fari? --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 20:35, 28 jun. 2022 (UTC) Ŝajnas al mi, ke {{uzanto2|2601:151:4600:9990:0:0:0:9CDA}} aliĝis nokte al tiu aro, kreante la artikolon [[Panĝantamo]] sen iu ajn fonto, referencoj kaj intervikaj ligiloj. Mi tuj proponos ĝian forigon. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 04:41, 28 jun. 2022 (UTC) :Denove aktivis IPulo, nome {{uzanto2|2601:300:4201:2310:F866:E492:BDD2:5D}}, kiu kreis unu sensencan artikolon. Mi ĵus forigis ĝin. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 05:00, 18 jul. 2022 (UTC) == Fotoĵurnalisto == Bonvolu disigi aldirekton pri [[ĵurnalisto]] kaj [[fotoĵurnalisto]]! Fotoĵurnalisto apartenas al Fotoĵurnalismo aŭ tute aparte. [[Uzanto:Crosstor|Crosstor]] ([[Uzanto-Diskuto:Crosstor|diskuto]]) 06:27, 29 jun. 2022 (UTC) :Direktigi [[fotoĵurnalisto]] al [[fotoĵurnalismo]] simplas - farite. Sed problemo en la teksto [[fotoĵurnalismo]] tuj venas en la unua bildo, kiu uzas iun terminon "reta prestekniko" sen klarigo, kio estus tio - temas pri la koncepto de vikidatumo [[d:Q1110021|Q1110021]], en la vikidatuma ero por tio proponatas la vorto "duontono", je unua rigardo ankaŭ ne pli klara vortumo ol "reta prestekniko": tono unua-, dua- kaj triavice rilatas al sonoj, al aŭdado, kaj nur en kvara kromsignifo al koloroj, kio pli-malpli ĝustus ĉi-tie, sed "reta" misgvidas, ĉar ne temas pri retoj sed pri punktoj. Tiu paĝo kreenda estus bona tasko por lingve kreema redaktanto, kiu ankaŭ devus cerbumi pri pli trafa titolo! [[Uzanto:ThomasPusch|ThomasPusch]] ([[Uzanto-Diskuto:ThomasPusch|diskuto]]) 17:40, 6 jul. 2022 (UTC) == Uzanto Marta987M == Saluton. Mi ĵus vidis, ke {{uzanto2|Marta987M}} metis reklaman eksteran ligilon en du diskutopaĝojn. Sed mi jam forigis ilin. Krome la uzanto spamis en pliaj vikipedioj kaj en kelkaj estas jam forbarita. Mi proponas, ke ni faru same. Ĉu bone? - Amike [[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 16:02, 29 jul. 2022 (UTC) == Altrudema IPulo == Saluton. Mi ĵus malfaris ĉiujn ŝanĝojn de {{uzanto2|2001:9E8:36D1:2200:B446:C77:599F:D9F2}}. La IPulo nenie diskutis ion pri la malplenigo de paĝoj. Tial mi ĉion malfaris traktante tion kiel vandalismon. [[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 18:11, 10 aŭg. 2022 (UTC) :Saluton. Hodiaŭ alia IPulo {{uzanto2|87.123.241.133}}, sed ĉe la sama provizanto kiel la hieraŭ aperinta, forigis sendiskute kaj senkomente ligilojn al certa portalo. Ĉu ni vere bezonas la portalon "Pedofilio"? Jam foje okazis diskuto pri ĝi kaj oni decidis konservi ĝin. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 05:08, 11 aŭg. 2022 (UTC) c37d7vm6r9y8pw7a2djbojyimr7obo8 0 411192 7685068 7604521 2022-08-11T09:39:52Z LiMr 34378 [[Kategorio:2012 en Pollando]] aldonita per [[Vikipedio:VarmaKato|HotCat]] wikitext text/x-wiki {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Somera Olimpiko 2012 |Urbo = Londono |Ŝtato = Pollando |Flagtenanto = [[Agnieszka Radwańska]]<ref name=flagoj2012>[https://stillmed.olympic.org/Documents/Games_London_2012/Flagbearers.pdf informoj pri la flagotenantoj el la retejo ''olympic.org''] ({{en}}, en formato [[PDF]])</ref> |FlagtenantoFermo = Michał Jeliński |Sportistoj= 218 |Disciplinoj = 22 |Rango = 28 |Oro = 2 |Arĝento = 2 |Bronzo = 6 }} [[dosiero:Flago-de-Pollando.svg|60px|border|maldekstre]][[dosiero:Olympic rings with white rims.svg|60px|maldekstre]] Kunordigis la teamon de la 27-a de julio ĝis 12-a de aŭgusto 2012 la [[Pollanda Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://olimpijski.pl}} ({{pl}} kaj {{en}}) == Referencoj == {{Referencoj}} [[dosiero:Slalom canoeing 2012 Olympics C2 POL Piotr Szczepański and Marcin Pochwała.jpg|eta|maldekstra|300px|{{centre|Marcin Pochwała kaj Piotr Szczepański en slaloma [[kanuado]] fine havis la 5-an rangon}}]] {{Projektoj}} <span style="align: center; vertical-align: bottom; background:transparent">[[Dosiero:Elizabeth Tower, London SW1 - geograph.org.uk - 3513652.jpg|250px]]<span style="margin-left:-245px;">[[Dosiero:Icon Olympic Rings.svg|240px]]</span></span> {{pola olimpika teamo}} {{Landoj en la Somera Olimpiko 2012}} [[Kategorio:Landoj en la Somera Olimpiko 2012]] [[Kategorio:Pollando en Someraj Olimpikoj|#]] [[Kategorio:2012 en Pollando|Somera Olimpiko]] 10nx8xk018zxyqx9taa8a7jf4ai8lx3 10 411395 7685041 5646804 2022-08-11T09:03:42Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki {{Informkesto lando Olimpikoj |ŝtato={{{ŝtato|}}} |NOK=CAN |NOK-nomo=[[Kanada Olimpika Komitato]] |retejo=www.olympic.ca |retejaj lingvoj={{ref-en}} {{ref-fr}} |flago={{{flago|}}} |ludoj={{{ludoj|}}} <!--|Chef De Mission={{{Chef De Mission|}}}--> |konkurantoj={{{konkurantoj|}}} |sportaj disciplinoj={{{sportaj disciplinoj|}}} |flagportisto={{{flagportisto|}}} |oficistoj={{{oficistoj|}}} |oro={{{oro|0}}} |arĝento={{{arĝento}}} |bronzo={{{bronzo}}} |sumo={{{sumo}}} |rango={{{rango}}} |someraj aperoj= <span style="color:#aaa">1896</span> · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1900|1900]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1904|1904]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1908|1908]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1912|1912]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1920|1920]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1924|1924]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1928|1928]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1932|1932]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1936|1936]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1948|1948]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1952|1952]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1956|1956]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1960|1960]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1964|1964]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1968|1968]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1972|1972]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1976|1976]] · <span style="color:#aaa">1980</span> · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1984|1984]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1988|1988]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1992|1992]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1996|1996]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 2000|2000]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 2004|2004]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 2008|2008]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 2012|2012]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 2016|2016]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 2020|2020]] |vintraj aperoj= [[Kanado en la Vintra Olimpiko 1924|1924]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 1928|1928]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 1932|1932]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 1936|1936]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 1948|1948]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 1952|1952]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 1956|1956]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 1960|1960]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 1964|1964]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 1968|1968]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 1972|1972]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 1976|1976]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 1980|1980]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 1984|1984]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 1988|1988]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 1992|1992]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 1994|1994]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 1998|1998]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 2002|2002]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 2006|2006]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 2010|2010]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 2014|2014]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 2018|2018]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 2022|2022]] |ĝermo={{{ĝermo|}}} |ŝablono=Informkesto Olimpikoj Kanado }}<noinclude> [[Kategorio:Ŝablono:Informkesto lando Olimpikoj|Kanado]] </noinclude> 5ivjuiylylf3w6slv8vsd447eryhnm4 7685042 7685041 2022-08-11T09:04:06Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki {{Informkesto lando Olimpikoj |ŝtato={{{ŝtato|}}} |NOK=CAN |NOK-nomo=[[Kanada Olimpika Komitato]] |retejo=www.olympic.ca |retejaj lingvoj={{ref-en}} {{ref-fr}} |flago={{{flago|}}} |ludoj={{{ludoj|}}} <!--|Chef De Mission={{{Chef De Mission|}}}--> |konkurantoj={{{konkurantoj|}}} |sportaj disciplinoj={{{sportaj disciplinoj|}}} |flagportisto={{{flagportisto|}}} |oficistoj={{{oficistoj|}}} |oro={{{oro|0}}} |arĝento={{{arĝento}}} |bronzo={{{bronzo}}} |sumo={{{sumo}}} |rango={{{rango}}} |someraj aperoj= <span style=[[Kanado en la Somera Olimpiko 1900|1900]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1904|1904]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1908|1908]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1912|1912]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1920|1920]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1924|1924]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1928|1928]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1932|1932]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1936|1936]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1948|1948]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1952|1952]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1956|1956]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1960|1960]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1964|1964]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1968|1968]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1972|1972]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1976|1976]] · <span style="color:#aaa">1980</span> · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1984|1984]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1988|1988]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1992|1992]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1996|1996]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 2000|2000]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 2004|2004]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 2008|2008]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 2012|2012]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 2016|2016]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 2020|2020]] |vintraj aperoj= [[Kanado en la Vintra Olimpiko 1924|1924]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 1928|1928]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 1932|1932]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 1936|1936]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 1948|1948]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 1952|1952]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 1956|1956]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 1960|1960]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 1964|1964]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 1968|1968]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 1972|1972]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 1976|1976]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 1980|1980]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 1984|1984]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 1988|1988]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 1992|1992]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 1994|1994]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 1998|1998]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 2002|2002]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 2006|2006]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 2010|2010]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 2014|2014]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 2018|2018]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 2022|2022]] |ĝermo={{{ĝermo|}}} |ŝablono=Informkesto Olimpikoj Kanado }}<noinclude> [[Kategorio:Ŝablono:Informkesto lando Olimpikoj|Kanado]] </noinclude> qs61ksj8ikmwt0z2nuew3pzqay74q1w 7685043 7685042 2022-08-11T09:04:21Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki {{Informkesto lando Olimpikoj |ŝtato={{{ŝtato|}}} |NOK=CAN |NOK-nomo=[[Kanada Olimpika Komitato]] |retejo=www.olympic.ca |retejaj lingvoj={{ref-en}} {{ref-fr}} |flago={{{flago|}}} |ludoj={{{ludoj|}}} <!--|Chef De Mission={{{Chef De Mission|}}}--> |konkurantoj={{{konkurantoj|}}} |sportaj disciplinoj={{{sportaj disciplinoj|}}} |flagportisto={{{flagportisto|}}} |oficistoj={{{oficistoj|}}} |oro={{{oro|0}}} |arĝento={{{arĝento}}} |bronzo={{{bronzo}}} |sumo={{{sumo}}} |rango={{{rango}}} |someraj aperoj= [[Kanado en la Somera Olimpiko 1900|1900]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1904|1904]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1908|1908]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1912|1912]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1920|1920]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1924|1924]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1928|1928]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1932|1932]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1936|1936]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1948|1948]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1952|1952]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1956|1956]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1960|1960]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1964|1964]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1968|1968]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1972|1972]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1976|1976]] · <span style="color:#aaa">1980</span> · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1984|1984]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1988|1988]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1992|1992]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1996|1996]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 2000|2000]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 2004|2004]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 2008|2008]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 2012|2012]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 2016|2016]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 2020|2020]] |vintraj aperoj= [[Kanado en la Vintra Olimpiko 1924|1924]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 1928|1928]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 1932|1932]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 1936|1936]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 1948|1948]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 1952|1952]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 1956|1956]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 1960|1960]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 1964|1964]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 1968|1968]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 1972|1972]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 1976|1976]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 1980|1980]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 1984|1984]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 1988|1988]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 1992|1992]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 1994|1994]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 1998|1998]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 2002|2002]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 2006|2006]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 2010|2010]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 2014|2014]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 2018|2018]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 2022|2022]] |ĝermo={{{ĝermo|}}} |ŝablono=Informkesto Olimpikoj Kanado }}<noinclude> [[Kategorio:Ŝablono:Informkesto lando Olimpikoj|Kanado]] </noinclude> b4f82x2gg2jtda2wk43821gwxol4p5v 7685045 7685043 2022-08-11T09:04:50Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki {{Informkesto lando Olimpikoj |ŝtato={{{ŝtato|}}} |NOK=CAN |NOK-nomo=[[Kanada Olimpika Komitato]] |retejo=www.olympic.ca |retejaj lingvoj=({{ref-en}} kaj {{ref-fr}}) |flago={{{flago|}}} |ludoj={{{ludoj|}}} |konkurantoj={{{konkurantoj|}}} |sportaj disciplinoj={{{sportaj disciplinoj|}}} |flagportisto={{{flagportisto|}}} |oficistoj={{{oficistoj|}}} |oro={{{oro|0}}} |arĝento={{{arĝento}}} |bronzo={{{bronzo}}} |sumo={{{sumo}}} |rango={{{rango}}} |someraj aperoj= [[Kanado en la Somera Olimpiko 1900|1900]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1904|1904]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1908|1908]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1912|1912]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1920|1920]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1924|1924]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1928|1928]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1932|1932]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1936|1936]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1948|1948]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1952|1952]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1956|1956]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1960|1960]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1964|1964]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1968|1968]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1972|1972]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1976|1976]] · <span style="color:#aaa">1980</span> · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1984|1984]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1988|1988]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1992|1992]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 1996|1996]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 2000|2000]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 2004|2004]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 2008|2008]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 2012|2012]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 2016|2016]] · [[Kanado en la Somera Olimpiko 2020|2020]] |vintraj aperoj= [[Kanado en la Vintra Olimpiko 1924|1924]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 1928|1928]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 1932|1932]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 1936|1936]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 1948|1948]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 1952|1952]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 1956|1956]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 1960|1960]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 1964|1964]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 1968|1968]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 1972|1972]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 1976|1976]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 1980|1980]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 1984|1984]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 1988|1988]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 1992|1992]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 1994|1994]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 1998|1998]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 2002|2002]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 2006|2006]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 2010|2010]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 2014|2014]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 2018|2018]] · [[Kanado en la Vintra Olimpiko 2022|2022]] |ĝermo={{{ĝermo|}}} |ŝablono=Informkesto Olimpikoj Kanado }}<noinclude> [[Kategorio:Ŝablono:Informkesto lando Olimpikoj|Kanado]] </noinclude> 0kw6qukju1uxj09rzxmrqi3e5fbpykl 10 411634 7684487 7564057 2022-08-10T12:27:23Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki {{ #switch: {{{1}}} | Somera Olimpiko 1900 | Somera Olimpiko 1904 | Somera Olimpiko 1906 | Somera Olimpiko 1908 | Somera Olimpiko 1912 = Flag of the United Kingdom.svg | Somera Olimpiko 1920 = Flag of Canada (1868–1921).svg | Vintra Olimpiko 1924 | Somera Olimpiko 1924 | Vintra Olimpiko 1928 | Somera Olimpiko 1928 | Vintra Olimpiko 1932 | Somera Olimpiko 1932 | Vintra Olimpiko 1936 = Flag of Canada (1921–1957).svg | Somera Olimpiko 1936 = Canadian Red Ensign 1921-1957 (with disc).svg | Vintra Olimpiko 1948 = Flag of Canada (1921–1957).svg | Somera Olimpiko 1948 | 1951 Pan American Games | Vintra Olimpiko 1952 | Somera Olimpiko 1952 | 1955 Pan American Games | Vintra Olimpiko 1956 | Somera Olimpiko 1956 | 1959 Pan American Games | Vintra Olimpiko 1960 | Somera Olimpiko 1960 | 1963 Pan American Games | Vintra Olimpiko 1964 | Somera Olimpiko 1964 = Flag of Canada (1957–1965).svg | #default = Flago-de-Kanado.svg }}<noinclude> [[Kategorio:Ŝablono:Lando flago IOK|CAN]] </noinclude> 518d9g9h6yclf8y8c6s1qrj2ujxowgj 7684488 7684487 2022-08-10T12:29:40Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki {{ #switch: {{{1}}} | Somera Olimpiko 1900 | Somera Olimpiko 1904 | Somera Olimpiko 1906 | Somera Olimpiko 1908 = Flag of Canada (1868–1921).svg | Somera Olimpiko 1912 = Flag of the United Kingdom.svg | Somera Olimpiko 1920 = Flag of Canada (1868–1921).svg | Vintra Olimpiko 1924 | Somera Olimpiko 1924 | Vintra Olimpiko 1928 | Somera Olimpiko 1928 | Vintra Olimpiko 1932 | Somera Olimpiko 1932 | Vintra Olimpiko 1936 = Flag of Canada (1921–1957).svg | Somera Olimpiko 1936 = Canadian Red Ensign 1921-1957 (with disc).svg | Vintra Olimpiko 1948 = Flag of Canada (1921–1957).svg | Somera Olimpiko 1948 | 1951 Pan American Games | Vintra Olimpiko 1952 | Somera Olimpiko 1952 | 1955 Pan American Games | Vintra Olimpiko 1956 | Somera Olimpiko 1956 | 1959 Pan American Games | Vintra Olimpiko 1960 | Somera Olimpiko 1960 | 1963 Pan American Games | Vintra Olimpiko 1964 | Somera Olimpiko 1964 = Flag of Canada (1957–1965).svg | #default = Flago-de-Kanado.svg }}<noinclude> [[Kategorio:Ŝablono:Lando flago IOK|CAN]] </noinclude> g4p0c72r0r6wxouaog0jpcy1e3t9li6 7684749 7684488 2022-08-10T19:58:19Z 88.88.4.178 wikitext text/x-wiki {{ #switch: {{{1}}} | Somera Olimpiko 1900 | Somera Olimpiko 1904 | Somera Olimpiko 1906 | Somera Olimpiko 1908 | Somera Olimpiko 1912 | Somera Olimpiko 1920 = Flag of Canada (1868–1921).svg | Vintra Olimpiko 1924 | Somera Olimpiko 1924 | Vintra Olimpiko 1928 | Somera Olimpiko 1928 | Vintra Olimpiko 1932 | Somera Olimpiko 1932 | Vintra Olimpiko 1936 = Flag of Canada (1921–1957).svg | Somera Olimpiko 1936 = Canadian Red Ensign 1921-1957 (with disc).svg | Vintra Olimpiko 1948 = Flag of Canada (1921–1957).svg | Somera Olimpiko 1948 | 1951 Pan American Games | Vintra Olimpiko 1952 | Somera Olimpiko 1952 | 1955 Pan American Games | Vintra Olimpiko 1956 | Somera Olimpiko 1956 | 1959 Pan American Games | Vintra Olimpiko 1960 | Somera Olimpiko 1960 | 1963 Pan American Games | Vintra Olimpiko 1964 | Somera Olimpiko 1964 = Flag of Canada (1957–1965).svg | #default = Flago-de-Kanado.svg }}<noinclude> [[Kategorio:Ŝablono:Lando flago IOK|CAN]] </noinclude> hhf4aii3lq78zbepx5wd1dlqbw3qbhq 7684914 7684749 2022-08-11T06:17:42Z ThomasPusch 1869 Malaprobis la tekstan ŝanĝon (de [[Specialaĵo:Kontribuoj/88.88.4.178|88.88.4.178]]) kaj restarigis version 7684488 de ThomasPusch: vidu la diskutpaĝon wikitext text/x-wiki {{ #switch: {{{1}}} | Somera Olimpiko 1900 | Somera Olimpiko 1904 | Somera Olimpiko 1906 | Somera Olimpiko 1908 = Flag of Canada (1868–1921).svg | Somera Olimpiko 1912 = Flag of the United Kingdom.svg | Somera Olimpiko 1920 = Flag of Canada (1868–1921).svg | Vintra Olimpiko 1924 | Somera Olimpiko 1924 | Vintra Olimpiko 1928 | Somera Olimpiko 1928 | Vintra Olimpiko 1932 | Somera Olimpiko 1932 | Vintra Olimpiko 1936 = Flag of Canada (1921–1957).svg | Somera Olimpiko 1936 = Canadian Red Ensign 1921-1957 (with disc).svg | Vintra Olimpiko 1948 = Flag of Canada (1921–1957).svg | Somera Olimpiko 1948 | 1951 Pan American Games | Vintra Olimpiko 1952 | Somera Olimpiko 1952 | 1955 Pan American Games | Vintra Olimpiko 1956 | Somera Olimpiko 1956 | 1959 Pan American Games | Vintra Olimpiko 1960 | Somera Olimpiko 1960 | 1963 Pan American Games | Vintra Olimpiko 1964 | Somera Olimpiko 1964 = Flag of Canada (1957–1965).svg | #default = Flago-de-Kanado.svg }}<noinclude> [[Kategorio:Ŝablono:Lando flago IOK|CAN]] </noinclude> g4p0c72r0r6wxouaog0jpcy1e3t9li6 7684916 7684914 2022-08-11T06:18:05Z ThomasPusch 1869 vidu la diskutpaĝan noton. wikitext text/x-wiki {{ #switch: {{{1}}} | Somera Olimpiko 1900 | Somera Olimpiko 1904 | Somera Olimpiko 1906 | Somera Olimpiko 1908 = Flag of Canada (1868–1921).svg | Somera Olimpiko 1912 = Flago-de-Britio.svg | Somera Olimpiko 1920 = Flag of Canada (1868–1921).svg | Vintra Olimpiko 1924 | Somera Olimpiko 1924 | Vintra Olimpiko 1928 | Somera Olimpiko 1928 | Vintra Olimpiko 1932 | Somera Olimpiko 1932 | Vintra Olimpiko 1936 = Flag of Canada (1921–1957).svg | Somera Olimpiko 1936 = Canadian Red Ensign 1921-1957 (with disc).svg | Vintra Olimpiko 1948 = Flag of Canada (1921–1957).svg | Somera Olimpiko 1948 | 1951 Pan American Games | Vintra Olimpiko 1952 | Somera Olimpiko 1952 | 1955 Pan American Games | Vintra Olimpiko 1956 | Somera Olimpiko 1956 | 1959 Pan American Games | Vintra Olimpiko 1960 | Somera Olimpiko 1960 | 1963 Pan American Games | Vintra Olimpiko 1964 | Somera Olimpiko 1964 = Flag of Canada (1957–1965).svg | #default = Flago-de-Kanado.svg }}<noinclude> [[Kategorio:Ŝablono:Lando flago IOK|CAN]] </noinclude> 32bxi664utpnzmhb1a9lxww3dh56y6w 0 411733 7684995 7603839 2022-08-11T08:27:31Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120ra|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ŝtato=Kanado |ludoj=Somera Olimpiko 2012 |konkurantoj= '''277''' |sportaj disciplinoj='''24''' |flagportisto=''Simon Whitfield'' (malfermo)<ref name=flagoj2012>[https://stillmed.olympic.org/Documents/Games_London_2012/Flagbearers.pdf informoj pri la flagotenantoj el la retejo ''olympic.org''] ({{en}}, en formato [[PDF]])</ref> respektive ''Christine Sinclair'' (fermo) |oro= 1 |arĝento= 5 |bronzo= 12 |rango= 36 |ĝermo=jes }} [[Dosiero:Canada at London 2012 Olympic Opening Ceremony.jpg|eta|maldekstra|400ra|<center>la kanada teamo dum la oficiala malfermo]] {{-l}} ==Medalistoj== {{Ĉefartikolo|Medaltabelo de la Somera Olimpiko 2012}} {| class="wikitable sortable" |- ! Medalo !width=300px| Nomo !style="width:8em"| Sporto !style="width:14em"| Evento ! Dato |- | {{Ora medalo}} || Rosie MacLennan || [[Gimnastiko]] || Virina trampolino || la 4-an de aŭgusto |- | {{Arĝenta medalo}} || Gabriel Bergen<br />Jeremiah Brown<br />Andrew Byrnes<br />Will Crothers<br />Douglas Csima<br />Robert Gibson<br />Malcolm Howard<br />Conlin McCabe<br />Brian Price || [[Remado]] || vira okopa remado || la 1-an de aŭgusto |- | {{Arĝenta medalo}} || Ashley Brzozowicz<br />Janine Hanson<br />Krista Guloien<br />Darcy Marquardt<br />Natalie Mastracci<br />Andréanne Morin<br />Lesley Thompson<br />Rachelle Viinberg<br>Lauren Wilkinson || [[Remado]] || virina okopa remado || la 2-an de aŭgusto |- | {{Arĝenta medalo}} || Ryan Cochrane || [[Naĝado]] || 1500-metra liberstilo || la 4-an de aŭgusto |- | {{Arĝenta medalo}} || Adam van Koeverden || [[Kanuado]] || vira konkuro K-1 1000 m || la 8-an de aŭgusto |- | {{Arĝenta medalo}} || Tonya Verbeek || [[Lukto]] || virina liberstila konkuro 55 kg || la 9-an de aŭgusto |- | {{Bronza medalo}} || Jennifer Abel <br/> Émilie Heymans || [[Plonĝado]] || virina sinkroniza salto 3-metra de [[saltotabulo]] || la 29-an de julio |- | {{Bronza medalo}} || Meaghan Benfeito <br /> Roseline Filion || [[Plonĝado]] || virina sinkroniza salto 10-metra de platformo || la 31-an de julio |- | {{Bronza medalo}} || Antoine Valois-Fortier || [[Ĵudo]] || vira konkuro 81 kg || la 31-an de julio |- | {{Bronza medalo}} || Christine Girard || [[Halterlevo]] || virina konkuro 63 kg]] || la 31-an de julio |- | {{Bronza medalo}} || Brent Hayden || [[Naĝado]] || vira liberstila konkuro 100 m freestyle || la 1-an de aŭgusto |- | {{Bronza medalo}} || Gillian Carleton<br />Jasmin Glaesser<br />Tara Whitten || [[Biciklado]] || virina [[teama persekutado]] || la 4-an de aŭgusto |- | {{Bronza medalo}} || Derek Drouin || [[Atletiko]] || vira [[altosalto]] || la 7-an de aŭgusto |- | {{Bronza medalo}} || Mark Oldershaw || [[Kanuado]] || vira konkuro C-1 1000 m || la 8-an de aŭgusto |- | {{Bronza medalo}} || Carol Huynh || [[Lukto]] || virina liberstila konkuro 48 kg || la 8-an de aŭgusto |- | {{Bronza medalo}} || [[Kanada virina nacia teamo de futbalo]] <small>{{KompaktaTabelo |r1c1=''Melanie Booth'' |r2c1=Candace Chapman |r3c1=Jonelle Filigno |r4c1=Robyn Gayle |r5c1=Kaylyn Kyle |r6c1=Karina LeBlanc |r7c1=Diana Matheson |r1c2=Erin McLeod |r2c2=Carmelina Moscato |r3c2=Marie-Eve Nault |r4c2=Kelly Parker |r5c2=Sophie Schmidt |r6c2=Desiree Scott |r7c2=Lauren Sesselmann |r1c3=Christine Sinclair |r2c3=Chelsea Stewart |r3c3=Melissa Tancredi |r4c3=Brittany Timko |r5c3=Rhian Wilkinson |r6c3=''Emily Zurrer''}}</small> || [[Futbalo]] || virina turniro || la 9-an de aŭgusto |- | {{Bronza medalo}} || | Richard Weinberger || [[Naĝado]] || vira naĝado de 10 km en malferma akvo || la 10-an de aŭgusto |- | {{Bronza medalo}} || | Mark de Jonge || [[Kanuado]] || vira konkuro K-1 200 m || la 11-an de aŭgusto |} ==Referencoj== {{referencoj}} <span style="align: center; vertical-align: bottom; background:transparent">[[Dosiero:Elizabeth Tower, London SW1 - geograph.org.uk - 3513652.jpg|250px]]<span style="margin-left:-245px;">[[Dosiero:Icon Olympic Rings.svg|240px]]</span></span> {{Kanada olimpika teamo}} {{Landoj en la Somera Olimpiko 2012}} [[Kategorio:Landoj en la Somera Olimpiko 2012]] [[Kategorio:Kanado en Someraj Olimpikoj|#]] 43gnchoyw40m9qzr6ubwkc4ef19augh 7685001 7684995 2022-08-11T08:32:00Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120ra|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ŝtato=Kanado |ludoj=Somera Olimpiko 2012 |konkurantoj= '''277''' |sportaj disciplinoj='''24''' |flagportisto=''Simon Whitfield'' (malfermo)<ref name=flagoj2012>[https://stillmed.olympic.org/Documents/Games_London_2012/Flagbearers.pdf informoj pri la flagotenantoj el la retejo ''olympic.org''] ({{en}}, en formato [[PDF]])</ref> respektive ''Christine Sinclair'' (fermo) |oro= 1 |arĝento= 5 |bronzo= 12 |rango= 36 |ĝermo=jes }} Kunordigis la teamon kaj la tutan eventon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.olimpic.ca/}} ({{en}} kaj {{fr}}) {| |[[Dosiero:Canada at London 2012 Olympic Opening Ceremony.jpg|eta|maldekstra|400ra|<center>la kanada teamo dum la oficiala malfermo]] |[[dosiero:WhiteFlag.png|80ra]] |[[dosiero:Adam Van Koeverden.jpg|eta|maldekstra|240ra|{{centre|la kanuisto ''Adam Van Koeverden'' duan fojon kontribuis arĝentan medalon}}]] |} ==Medalistoj== {{Ĉefartikolo|Medaltabelo de la Somera Olimpiko 2012}} {| class="wikitable sortable" |- ! Medalo !width=300px| Nomo !style="width:8em"| Sporto !style="width:14em"| Evento ! Dato |- | {{Ora medalo}} || Rosie MacLennan || [[Gimnastiko]] || Virina trampolino || la 4-an de aŭgusto |- | {{Arĝenta medalo}} || Gabriel Bergen<br />Jeremiah Brown<br />Andrew Byrnes<br />Will Crothers<br />Douglas Csima<br />Robert Gibson<br />Malcolm Howard<br />Conlin McCabe<br />Brian Price || [[Remado]] || vira okopa remado || la 1-an de aŭgusto |- | {{Arĝenta medalo}} || Ashley Brzozowicz<br />Janine Hanson<br />Krista Guloien<br />Darcy Marquardt<br />Natalie Mastracci<br />Andréanne Morin<br />Lesley Thompson<br />Rachelle Viinberg<br>Lauren Wilkinson || [[Remado]] || virina okopa remado || la 2-an de aŭgusto |- | {{Arĝenta medalo}} || Ryan Cochrane || [[Naĝado]] || 1500-metra liberstilo || la 4-an de aŭgusto |- | {{Arĝenta medalo}} || Adam van Koeverden || [[Kanuado]] || vira konkuro K-1 1000 m || la 8-an de aŭgusto |- | {{Arĝenta medalo}} || Tonya Verbeek || [[Lukto]] || virina liberstila konkuro 55 kg || la 9-an de aŭgusto |- | {{Bronza medalo}} || Jennifer Abel <br/> Émilie Heymans || [[Plonĝado]] || virina sinkroniza salto 3-metra de [[saltotabulo]] || la 29-an de julio |- | {{Bronza medalo}} || Meaghan Benfeito <br /> Roseline Filion || [[Plonĝado]] || virina sinkroniza salto 10-metra de platformo || la 31-an de julio |- | {{Bronza medalo}} || Antoine Valois-Fortier || [[Ĵudo]] || vira konkuro 81 kg || la 31-an de julio |- | {{Bronza medalo}} || Christine Girard || [[Halterlevo]] || virina konkuro 63 kg]] || la 31-an de julio |- | {{Bronza medalo}} || Brent Hayden || [[Naĝado]] || vira liberstila konkuro 100 m freestyle || la 1-an de aŭgusto |- | {{Bronza medalo}} || Gillian Carleton<br />Jasmin Glaesser<br />Tara Whitten || [[Biciklado]] || virina [[teama persekutado]] || la 4-an de aŭgusto |- | {{Bronza medalo}} || Derek Drouin || [[Atletiko]] || vira [[altosalto]] || la 7-an de aŭgusto |- | {{Bronza medalo}} || Mark Oldershaw || [[Kanuado]] || vira konkuro C-1 1000 m || la 8-an de aŭgusto |- | {{Bronza medalo}} || Carol Huynh || [[Lukto]] || virina liberstila konkuro 48 kg || la 8-an de aŭgusto |- | {{Bronza medalo}} || [[Kanada virina nacia teamo de futbalo]] <small>{{KompaktaTabelo |r1c1=''Melanie Booth'' |r2c1=Candace Chapman |r3c1=Jonelle Filigno |r4c1=Robyn Gayle |r5c1=Kaylyn Kyle |r6c1=Karina LeBlanc |r7c1=Diana Matheson |r1c2=Erin McLeod |r2c2=Carmelina Moscato |r3c2=Marie-Eve Nault |r4c2=Kelly Parker |r5c2=Sophie Schmidt |r6c2=Desiree Scott |r7c2=Lauren Sesselmann |r1c3=Christine Sinclair |r2c3=Chelsea Stewart |r3c3=Melissa Tancredi |r4c3=Brittany Timko |r5c3=Rhian Wilkinson |r6c3=''Emily Zurrer''}}</small> || [[Futbalo]] || virina turniro || la 9-an de aŭgusto |- | {{Bronza medalo}} || | Richard Weinberger || [[Naĝado]] || vira naĝado de 10 km en malferma akvo || la 10-an de aŭgusto |- | {{Bronza medalo}} || | Mark de Jonge || [[Kanuado]] || vira konkuro K-1 200 m || la 11-an de aŭgusto |} ==Referencoj== {{referencoj}} <span style="align: center; vertical-align: bottom; background:transparent">[[Dosiero:Elizabeth Tower, London SW1 - geograph.org.uk - 3513652.jpg|250px]]<span style="margin-left:-245px;">[[Dosiero:Icon Olympic Rings.svg|240px]]</span></span> {{Kanada olimpika teamo}} {{Landoj en la Somera Olimpiko 2012}} [[Kategorio:Landoj en la Somera Olimpiko 2012]] [[Kategorio:Kanado en Someraj Olimpikoj|#]] 5bricgwbn2giflowqo6s0xrndlo0svq 0 411761 7684997 7603851 2022-08-11T08:29:28Z LiMr 34378 [[Kategorio:2012 en Rusio]] aldonita per [[Vikipedio:VarmaKato|HotCat]] wikitext text/x-wiki {{Informkesto Olimpikoj Rusio |ludoj=Somera Olimpiko 2012 |Chef De Mission= |konkurantoj= '''436''' |sportaj disciplinoj= '''24''' |flagportisto= [[Marija Ŝarapova]] (inaŭguro)<ref name=flagoj2012>[https://stillmed.olympic.org/Documents/Games_London_2012/Flagbearers.pdf informoj pri la flagotenantoj el la retejo ''olympic.org''] ({{en}}, en formato [[PDF]])</ref><br>[[Anastasija Davidova]] (fermo) |oro=24 |arĝento=26 |bronzo=32 |rango=4 }} '''[[Rusio]]''' konkurencis en la '''[[Somera Olimpiko 2012]]''' en [[Londono]] (Britio), de la 27-a de julio ĝis la 12-a de aŭgusto 2012. La [[Vintra Olimpiko 2014]] estos en Rusio, en [[Soĉi]]. <!-- Antaŭ publikigo de la sekva listo necesas prilabori la sekvajn du temojn: 1-e Necesas atenti la rekomendilon [[Vikipedio:Esperantigo de rusaj nomoj en Esperanta Vikipedio]] pri personaj nomoj. Ne sufiĉas simple skribi ilin en anglalingva latinliterigo. Kaj 2-e necesas esperantlingvigi la sportajn disciplinojn. Ne sufiĉas ke la listo simple estas anglalingva (anglalingva ĝi aperas en la anglalingva vikipedio...). ==Medalistoj== {{ĉefa|Medaltabelo de la Somera Olimpiko 2012}} {| class="wikitable sortable" style="font-size:90%" |- ! Medalo ! Nomo ! Disciplino ! Evento ! Dato |- | {{ora medalo}} || {{sortname|Arsen|Galstjan|nolink=1}} || [[Ĵudo en la Somera Olimpiko 2012|Ĵudo]] || [[Ĵudo en la Somera Olimpiko 2012 – Viroj 60 kg|Viroj 60 kg]] || julio 28 |- | {{ora medalo}} || {{sortname|Mansur|Isaev|nolink=1}} || [[Ĵudo en la Somera Olimpiko 2012|Ĵudo]] || [[Ĵudo en la Somera Olimpiko 2012 – Viroj 73 kg|Viroj 73 kg]] || julio 30 |- | {{ora medalo}} || {{sortname|Tagir|Ĥajbulaev|nolink=1}} || [[Ĵudo en la Somera Olimpiko 2012|Ĵudo]] || [[Ĵudo en la Somera Olimpiko 2012 – Viroj 100 kg|Viroj 100 kg]] || aŭgusto 2 |- | {{ora medalo}} || {{sortname|Roman|Vlasov|nolink=1}} || [[Lukto en la Somera Olimpiko 2012|Lukto]] || [[Lukto en la Somera Olimpiko 2012 – Viroj Greco-Roman 74 kg|Viroj Greco-Roman 74 kg]] || aŭgusto 5 |- | {{ora medalo}} || {{sortname|Aliya|Mustafina|nolink=1}} || [[Gimnastiko en la Somera Olimpiko 2012|Gimnastiko]] || [[Gimnastiko en la Somera Olimpiko 2012 – Virinoj uneven bars|Virinoj uneven bars]] || aŭgusto 6 |- | {{ora medalo}} || {{sortname|Alan|Khugayev|nolink=1}} || [[Lukto en la Somera Olimpiko 2012|Lukto]] || [[Lukto en la Somera Olimpiko 2012 – Viroj Greco-Roman 84 kg|Viroj Greco-Roman 84 kg]] || aŭgusto 6 |- | {{ora medalo}} || {{sortname|Yuliya|Zaripova|nolink=1}} || [[Atletiko en la Somera Olimpiko 2012|Atletiko]] || [[Atletiko en la Somera Olimpiko 2012 – Virinoj 3000 metres steeplechase|Virinoj 3000 metres steeplechase]] || aŭgusto 6 |- | {{ora medalo}} || {{sortname|Natalia|Ishchenko|nolink=1}}<br />[[Svetlana Romashina]] || [[Synchronized swimming en la Somera Olimpiko 2012|Synchronized swimming]] || [[Synchronized swimming en la Somera Olimpiko 2012 – Virinoj duet|Virinoj duet]] || aŭgusto 7 |- | {{ora medalo}} || {{sortname|Ilya|Zakharov|nolink=1}} || [[Plonĝado en la Somera Olimpiko 2012|Plonĝado]] || [[Plonĝado en la Somera Olimpiko 2012 – Viroj 3 metre springboard|Viroj 3 metre springboard]] || aŭgusto 7 |- | {{ora medalo}} || {{sortname|Ivan|Ukhov|nolink=1}} || [[Atletiko en la Somera Olimpiko 2012|Atletiko]] || [[Atletiko en la Somera Olimpiko 2012 – Viroj high jump|Viroj high jump]] || aŭgusto 7 |- | {{ora medalo}} || {{sortname|Natalya|Antyukh|nolink=1}} || [[Atletiko en la Somera Olimpiko 2012|Atletiko]] || [[Atletiko en la Somera Olimpiko 2012 – Virinoj 400 metres hurdles|Virinoj 400 metres hurdles]] || aŭgusto 8 |- | {{ora medalo}} || {{sortname|Natalia|Vorobieva|nolink=1}} || [[Lukto en la Somera Olimpiko 2012|Lukto]] || [[Lukto en la Somera Olimpiko 2012 – Virinoj freestyle 72 kg|Virinoj freestyle 72 kg]] || aŭgusto 9 |- | {{ora medalo}} || {{sortname|Anastasia|Davydova}}<br />Maria Gromova<br />Natalia Ischenko<br />Elvira Khasyanova<br />Daria Korobova<br />Aleksandra Patskevich<br />Svetlana Romashina<br />Alla Shishkina<br />Anzhelika Timanina || [[Synchronized swimming en la Somera Olimpiko 2012|Synchronized swimming]] || [[Synchronized swimming en la Somera Olimpiko 2012 – Virinoj team|Virinoj team]] || aŭgusto 10 |- | {{ora medalo}} || {{sortname|Dzhamal|Otarsultanov|nolink=1}} || [[Lukto en la Somera Olimpiko 2012|Lukto]] || [[Lukto en la Somera Olimpiko 2012 – Viroj freestyle 55 kg|Viroj freestyle 55 kg]] || aŭgusto 10 |- | {{ora medalo}} || {{sortname|Tatyana|Lysenko|nolink=1}} || [[Atletiko en la Somera Olimpiko 2012|Atletiko]] || [[Atletiko en la Somera Olimpiko 2012 – Virinoj hammer throw|Virinoj hammer throw]] || aŭgusto 10 |- | {{ora medalo}} || {{sortname|Yury|Postrigay|nolink=1}}<br />[[Alexander Dyachenko]] || [[Canoeing en la Somera Olimpiko 2012|Canoeing]] || [[Canoeing en la Somera Olimpiko 2012 – Viroj K-2 200 metres|Viroj K-2 200 metres]] || aŭgusto 11 |- | {{ora medalo}} || {{sortname|Sergey|Kirdyapkin|nolink=1}} || [[Atletiko en la Somera Olimpiko 2012|Atletiko]] || [[Atletiko en la Somera Olimpiko 2012 – Viroj 50 kilometres walk|Viroj 50 kilometres walk]] || aŭgusto 11 |- | {{ora medalo}} || {{sortname|Evgenia|Kanaeva|nolink=1}} || [[Gimnastiko en la Somera Olimpiko 2012|Gimnastiko]] || [[Gimnastiko en la Somera Olimpiko 2012 – Virinoj rhythmic individual all-around|Virinoj rhythmic individual all-around]] || aŭgusto 11 |- | {{ora medalo}} || {{sortname|Elena|Lashmanova|nolink=1}} || [[Atletiko en la Somera Olimpiko 2012|Atletiko]] || [[Atletiko en la Somera Olimpiko 2012 – Virinoj 20 kilometres walk|Virinoj 20 kilometres walk]] || aŭgusto 11 |- | {{ora medalo}} || {{sortname|Mariya|Savinova|nolink=1}} || [[Atletiko en la Somera Olimpiko 2012|Atletiko]] || [[Atletiko en la Somera Olimpiko 2012 – Virinoj 800 metres|Virinoj 800 metres]] || aŭgusto 11 |- | {{ora medalo}} || {{sortname|Anna|Chicherova|nolink=1}} || [[Atletiko en la Somera Olimpiko 2012|Atletiko]] || [[Atletiko en la Somera Olimpiko 2012 – Virinoj high jump|Virinoj high jump]] || aŭgusto 11 |- | {{ora medalo}} || {{sortname|Egor|Mekhontsev|nolink=1}} || [[Bokso en la Somera Olimpiko 2012|Bokso]] || [[Bokso en la Somera Olimpiko 2012 – Viroj light heavyweight|Viroj light heavyweight]] || aŭgusto 12 |- | {{ora medalo}} || {{sortname|Anastasia|Bliznyuk}}<br />Uliana Donskova<br /> Ksenia Dudkina <br /> Alina Makarenko <br />Anastasia Nazarenko<br /> Karolina Sevastyanova || [[Gimnastiko en la Somera Olimpiko 2012|Gimnastiko]] || [[Gimnastiko en la Somera Olimpiko 2012 – Virinoj rhythmic group all-around|Virinoj rhythmic group all-around]] || aŭgusto 12 |- | {{ora medalo}} || {{sortname|Russia viroj|national volleyball team}}<br/>{{KompaktaTabelo |r1c1=Nikolay Apalikov |r2c1=Taras Khtey |r3c1=Sergey Grangoin |r4c1=Sergey Tetyukhin |r5c1=Aleksandr Sokolov |r6c1=Yury Berezhko |r1c2=Aleksandr Butko |r2c2=Dmitriy Muserskiy |r3c2=Dmitriy Ilinikh |r4c2=Maxim Mikhaylov |r5c2=Aleksandr Volkov |r6c2=Aleksey Obmochaev }} || [[Flugpilkado en la Somera Olimpiko 2012|Flugpilkado]] || [[Flugpilkado en la Somera Olimpiko 2012 – Viroj tournament|Viroj volleyball]] || aŭgusto 12 |- | {{arĝenta medalo}} || {{sortname|Svetlana|Tsarukayeva|nolink=1}} || [[Halterlevo en la Somera Olimpiko 2012|Halterlevo]] || [[Halterlevo en la Somera Olimpiko 2012 – Virinoj 63 kg|Virinoj 63 kg]] || julio 31 |- | {{arĝenta medalo}} || {{sortname|Ksenia|Afanasyeva|nolink=1}}<br />[[Anastasia Grishina]]<br />[[Viktoria Komova]]<br />[[Aliya Mustafina]]<br />[[Maria Paseka]] || [[Gimnastiko en la Somera Olimpiko 2012|Gimnastiko]] ||[[Gimnastiko en la Somera Olimpiko 2012 – Virinoj artistic team all-around|Virinoj artistic team all-around]] || julio 31 |- | {{arĝenta medalo}} || {{sortname|Ilya|Zakharov|nolink=1}}<br />Evgeny Kuznetsov|| [[Plonĝado en la Somera Olimpiko 2012|Plonĝado]] ||[[Plonĝado en la Somera Olimpiko 2012 – Viroj synchronized 3 metre springboard|Viroj synchronized 3 metre springboard]] ||aŭgusto 1 |- | {{arĝenta medalo}} || {{sortname|Sofiya|Velikaya|nolink=1}} || [[Fencing en la Somera Olimpiko 2012|Fencing]] || [[Fencing en la Somera Olimpiko 2012 – Virinoj sabre|Virinoj sabre]] ||aŭgusto 1 |- | {{arĝenta medalo}} || {{sortname|Viktoria|Komova|nolink=1}} || [[Gimnastiko en la Somera Olimpiko 2012|Gimnastiko]] || [[Gimnastiko en la Somera Olimpiko 2012 – Virinoj artistic individual all-around|Virinoj artistic individual all-around]] || aŭgusto 2 |- | {{arĝenta medalo}} || {{sortname|Aida|Shanayeva|nolink=1}}<br />Inna Deriglazova<br />Kamila Gafurzyanova<br />Larisa Korobeynikova || [[Fencing en la Somera Olimpiko 2012|Fencing]] ||[[Fencing en la Somera Olimpiko 2012 – Virinoj team foil|Virinoj team foil]] || aŭgusto 2 |- | {{arĝenta medalo}} || {{sortname|Dmitry|Ushakov|Dmitry Ushakov (gimnastisto)|nolink=1}} || [[Gimnastiko en la Somera Olimpiko 2012|Gimnastiko]] || [[Gimnastiko en la Somera Olimpiko 2012 – Viroj trampoline|Viroj trampoline]] || aŭgusto 3 |- | {{arĝenta medalo}} || {{sortname|Aleksandr|Mikhailine|nolink=1}} || [[Ĵudo en la Somera Olimpiko 2012|Ĵudo]] || [[Ĵudo en la Somera Olimpiko 2012 – Viroj +100 kg|Viroj +100 kg]] || aŭgusto 3 |- | {{arĝenta medalo}} || {{sortname|Natalia |Zabolotnaya|nolink=1}} || [[Halterlevo en la Somera Olimpiko 2012|Halterlevo]] || [[Halterlevo en la Somera Olimpiko 2012 – Virinoj 75 kg|Virinoj 75 kg]] || aŭgusto 3 |- | {{arĝenta medalo}} || {{sortname|Anastasia|Zueva|nolink=1}} || [[Naĝado en la Somera Olimpiko 2012|Naĝado]] || [[Naĝado en la Somera Olimpiko 2012 – Virinoj 200 metre backstroke|Virinoj 200m backstroke]] || aŭgusto 3 |- | {{arĝenta medalo}} || {{sortname|Evgeny|Korotyshkin|nolink=1}} || [[Naĝado en la Somera Olimpiko 2012|Naĝado]] || [[Naĝado en la Somera Olimpiko 2012 – Viroj 100 metre butterfly|Viroj 100m butterfly]] || aŭgusto 3 |- | {{arĝenta medalo}} || {{sortname|Apti|Aukhadov|nolink=1}} || [[Halterlevo en la Somera Olimpiko 2012|Halterlevo]] || [[Halterlevo en la Somera Olimpiko 2012 – Viroj 85 kg|Viroj 85 kg]] || aŭgusto 3 |- | {{arĝenta medalo}} || {{sortname|Maria|Sharapova|nolink=1}} || [[Teniso en la Somera Olimpiko 2012|Teniso]] || [[Teniso en la Somera Olimpiko 2012 – Virinoj singles|Virinoj singles]] || aŭgusto 4 |- | {{arĝenta medalo}} || {{sortname|Aleksandr|Ivanov|Aleksandr Ivanov (weightlifter)|nolink=1}} || [[Halterlevo en la Somera Olimpiko 2012|Halterlevo]] || [[Halterlevo en la Somera Olimpiko 2012 – Viroj 94 kg|Viroj 94 kg]] || aŭgusto 4 |- | {{arĝenta medalo}} || {{sortname|Darya|Pishchalnikova|nolink=1}} || [[Atletiko en la Somera Olimpiko 2012|Atletiko]] || [[Atletiko en la Somera Olimpiko 2012 – Virinoj discus throw|Virinoj discus]] || aŭgusto 4 |- | {{arĝenta medalo}} || {{sortname|Tatiana|Kashirina|nolink=1}} || [[Halterlevo en la Somera Olimpiko 2012|Halterlevo]] || [[Halterlevo en la Somera Olimpiko 2012 – Virinoj +75 kg|Virinoj +75 kg]] || aŭgusto 5 |- | {{arĝenta medalo}} || {{sortname|Denis|Ablyazin|nolink=1}} || [[Gimnastiko en la Somera Olimpiko 2012|Gimnastiko]] || [[Gimnastiko en la Somera Olimpiko 2012 – Viroj vault|Viroj vault]] || aŭgusto 6 |- | {{arĝenta medalo}} || {{sortname|Yevgeniya|Kolodko|nolink=1}} || [[Atletiko en la Somera Olimpiko 2012|Atletiko]] || [[Atletiko en la Somera Olimpiko 2012 – Virinoj shot put|Virinoj shot put]] || aŭgusto 6 |- | {{arĝenta medalo}} || {{sortname|Rustam |Totrov|nolink=1}} || [[Lukto en la Somera Olimpiko 2012|Lukto]] || [[Lukto en la Somera Olimpiko 2012 – Viroj Greco-Roman 96 kg|Viroj Greco-Roman 96 kg]] || aŭgusto 7 |- | {{arĝenta medalo}} || {{sortname|Yelena|Sokolova|Yelena Sokolova (long jumper)|nolink=1}} || [[Atletiko en la Somera Olimpiko 2012|Atletiko]] || [[Atletiko en la Somera Olimpiko 2012 – Virinoj long jump|Virinoj long jump]] || aŭgusto 8 |- | {{arĝenta medalo}} || {{sortname|Sofya|Ochigava|nolink=1}} || [[Bokso en la Somera Olimpiko 2012|Bokso]] || [[Bokso en la Somera Olimpiko 2012 – Virinoj lightweight|Virinoj lightweight]] || aŭgusto 9 |- | {{arĝenta medalo}} || {{sortname|Nadezhda|Torlopova|nolink=1}} || [[Bokso en la Somera Olimpiko 2012|Bokso]] || [[Bokso en la Somera Olimpiko 2012 – Virinoj middleweight|Virinoj middleweight]] || aŭgusto 9 |- | {{arĝenta medalo}} || {{sortname|Daria|Dmitrieva|nolink=1}} || [[Gimnastiko en la Somera Olimpiko 2012|Gimnastiko]] || [[Gimnastiko en la Somera Olimpiko 2012 – Virinoj rhythmic individual all-around|Virinoj rhythmic individual all-around]] || aŭgusto 11 |- | {{arĝenta medalo}} || {{sortname|Olga|Kaniskina|nolink=1}} || [[Atletiko en la Somera Olimpiko 2012|Atletiko]] || [[Atletiko en la Somera Olimpiko 2012 – Virinoj 20 kilometres walk|Virinoj 20 kilometres walk]] || aŭgusto 11 |- | {{arĝenta medalo}} || {{sortname|Besik |Kudukhov|nolink=1}} || [[Lukto en la Somera Olimpiko 2012|Lukto]] || [[Lukto en la Somera Olimpiko 2012 – Viroj freestyle 60 kg|Viroj freestyle 60 kg]] || aŭgusto 11 |- | {{arĝenta medalo}} || {{sortname|Natalya|Antyukh|nolink=1}}<br />[[Tatyana Firova]]<br />[[Yuliya Gushchina]]<br />[[Anastasiya Kapachinskaya]]<br />[[Antonina Krivoshapka]]<br />[[Natalya Nazarova]] || [[Atletiko en la Somera Olimpiko 2012|Atletiko]] || [[Atletiko en la Somera Olimpiko 2012 – Virinoj 4 × 400 metres relay|Virinoj 4 × 400 metres relay]] || aŭgusto 11 |- | {{bronza medalo}} || {{sortname|Nikolay|Kovalev|Nikolay Kovalev (fencer)|nolink=1}} || [[Fencing en la Somera Olimpiko 2012|Fencing]] || [[Fencing en la Somera Olimpiko 2012 – Viroj sabre|Viroj sabre]] || julio 29 |- | {{bronza medalo}} || {{sortname|Sergey|Fesikov|nolink=1}} <br /> [[Andrey Grechin]]<br />[[Danila Izotov]]<br />[[Yevgeny Lagunov]]<br />[[Nikita Lobintsev]]<br />[[Vladimir Morozov (swimmer)|Vladimir Morozov]] || [[Naĝado en la Somera Olimpiko 2012|Naĝado]] || [[Naĝado en la Somera Olimpiko 2012 – Viroj 4 x 100 metre freestyle relay|Viroj 4 x 100m freestyle relay]] || julio 29 |- | {{bronza medalo}} || {{sortname|Olga|Zabelinskaya|nolink=1}} || [[Biciklado en la Somera Olimpiko 2012|Biciklado]] || [[Biciklado en la Somera Olimpiko 2012 – Virinoj road race|Virinoj road race]] || julio 29 |- | {{bronza medalo}} || {{sortname|Ivan|Nifontov|nolink=1}} || [[Ĵudo en la Somera Olimpiko 2012|Ĵudo]] || [[Ĵudo en la Somera Olimpiko 2012 – Viroj 81 kg|Viroj 81 kg]] || julio 31 |- | {{bronza medalo}} || {{sortname|Olga|Zabelinskaya|nolink=1}} || [[Biciklado en la Somera Olimpiko 2012|Biciklado]] || [[Biciklado en la Somera Olimpiko 2012 – Virinoj road time trial|Virinoj time trial]] || aŭgusto 1 |- | {{bronza medalo}} || {{sortname|Vasily |Mosin|nolink=1}} || [[Pafado en la Somera Olimpiko 2012|Pafado]] || [[Pafado en la Somera Olimpiko 2012 – Viroj double trap|Viroj double trap]] || aŭgusto 2 |- | {{bronza medalo}} || {{sortname|Aliya|Mustafina|nolink=1}} || [[Gimnastiko en la Somera Olimpiko 2012|Gimnastiko]] || [[Gimnastiko en la Somera Olimpiko 2012 – Virinoj artistic individual all-around|Virinoj artistic individual all-around]] || aŭgusto 2 |- | {{bronza medalo}} || {{sortname|Yuliya|Efimova|nolink=1}} || [[Naĝado en la Somera Olimpiko 2012|Naĝado]] || [[Naĝado en la Somera Olimpiko 2012 – Virinoj 200 metre breaststroke|Virinoj 200m breaststroke]] || aŭgusto 2 |- | {{bronza medalo}} || {{sortname|Valeria|Sorokina|nolink=1}}<br />[[Nina Vislova]]|| [[Badminton en la Somera Olimpiko 2012|Badminton]] ||[[Badminton en la Somera Olimpiko 2012 – Virinoj doubles|Virinoj doubles]] ||aŭgusto 4 |- | {{bronza medalo}} || {{sortname|Tatyana|Chernova|nolink=1}} || [[Atletiko en la Somera Olimpiko 2012|Atletiko]] || [[Atletiko en la Somera Olimpiko 2012 – Virinoj heptathlon|Virinoj heptathlon]] || aŭgusto 4 |- | {{bronza medalo}} || {{sortname|Tatyana|Petrova Arkhipova|nolink=1}} || [[Atletiko en la Somera Olimpiko 2012|Atletiko]] || [[Atletiko en la Somera Olimpiko 2012 – Virinoj marathon|Virinoj marathon]] || aŭgusto 5 |- | {{bronza medalo}} || {{sortname|Denis|Ablyazin|nolink=1}} || [[Gimnastiko en la Somera Olimpiko 2012|Gimnastiko]] || [[Gimnastiko en la Somera Olimpiko 2012 – Viroj floor|Viroj floor]] || aŭgusto 5 |- | {{bronza medalo}} || {{sortname|Maria |Paseka|nolink=1}} || [[Gimnastiko en la Somera Olimpiko 2012|Gimnastiko]] || [[Gimnastiko en la Somera Olimpiko 2012 – Virinoj vault|Virinoj vault]] || aŭgusto 5 |- | {{bronza medalo}} || {{sortname|Maria |Kirilenko|nolink=1}}<br />[[Nadia Petrova]] || [[Teniso en la Somera Olimpiko 2012|Teniso]] || [[Teniso en la Somera Olimpiko 2012 – Virinoj doubles|Virinoj Doubles]] || aŭgusto 5 |- | {{bronza medalo}} || {{sortname|Mingiyan|Semenov|nolink=1}} || [[Lukto en la Somera Olimpiko 2012|Lukto]] || [[Lukto en la Somera Olimpiko 2012 – Viroj Greco-Roman 55 kg|Viroj Greco-Roman 55 kg]] || aŭgusto 5 |- | {{bronza medalo}} || {{sortname|Zaur|Kuramagomedov|nolink=1}} || [[Lukto en la Somera Olimpiko 2012|Lukto]] || [[Lukto en la Somera Olimpiko 2012 – Viroj Greco-Roman 60 kg|Viroj Greco-Roman 60 kg]] || aŭgusto 6 |- | {{bronza medalo}} || {{sortname|Yelena|Isinbayeva|nolink=1}} || [[Atletiko en la Somera Olimpiko 2012|Atletiko]] || [[Atletiko en la Somera Olimpiko 2012 – Virinoj pole vault|Virinoj pole vault]] || aŭgusto 6 |- | {{bronza medalo}} || {{sortname|Aliya|Mustafina|nolink=1}} || [[Gimnastiko en la Somera Olimpiko 2012|Gimnastiko]] || [[Gimnastiko en la Somera Olimpiko 2012 – Virinoj floor|Virinoj floor]] || aŭgusto 7 |- | {{bronza medalo}}|| {{sortname|Ruslan|Albegov|nolink=1}} || [[Halterlevo en la Somera Olimpiko 2012|Halterlevo]] || [[Halterlevo en la Somera Olimpiko 2012 – Viroj +105 kg|Viroj +105 kg]] || aŭgusto 7 |- | {{bronza medalo}} || {{sortname|Lubov|Volosova|nolink=1}} || [[Lukto en la Somera Olimpiko 2012|Lukto]] || [[Lukto en la Somera Olimpiko 2012 – Virinoj freestyle 63 kg| Virinoj freestyle 63 kg]] || aŭgusto 8 |- | {{bronza medalo}} || {{sortname|Aleksey|Denisenko|nolink=1}} || [[Tekvondo en la Somera Olimpiko 2012|Tekvondo]] || [[Tekvondo en la Somera Olimpiko 2012 – Viroj 58 kg|Viroj 58 kg]] || aŭgusto 8 |- | {{bronza medalo}} || {{sortname|Alexey|Korovashkov|nolink=1}}<br />[[Ilya Pervukhin]] || [[Canoeing en la Somera Olimpiko 2012|Canoeing]] || [[Canoeing en la Somera Olimpiko 2012 – Viroj C-2 1000 metres|Viroj C-2 1000 metres]] || aŭgusto 9 |- | {{bronza medalo}} || {{sortname|David|Ayrapetyan|nolink=1}} || [[Bokso en la Somera Olimpiko 2012|Bokso]] || [[Bokso en la Somera Olimpiko 2012 – Viroj light flyweight|Viroj light flyweight]] || aŭgusto 10 |- | {{bronza medalo}} || {{sortname|Denis |Tsargush|nolink=1}} || [[Lukto en la Somera Olimpiko 2012|Lukto]] || [[Lukto en la Somera Olimpiko 2012 – Viroj freestyle 74 kg|Viroj freestyle 74 kg]] || aŭgusto 10 |- | {{bronza medalo}} || {{sortname|Misha|Aloyan|nolink=1}} || [[Bokso en la Somera Olimpiko 2012|Bokso]] || [[Bokso en la Somera Olimpiko 2012 – Viroj flyweight|Viroj flyweight]] || aŭgusto 10 |- | {{bronza medalo}} || {{sortname|Andrey|Zamkovoy|nolink=1}} || [[Bokso en la Somera Olimpiko 2012|Bokso]] || [[Bokso en la Somera Olimpiko 2012 – Viroj welterweight|Viroj welterweight]] || aŭgusto 10 |- | {{bronza medalo}} || {{sortname|Ivan|Shtyl|nolink=1}} || [[Canoeing en la Somera Olimpiko 2012|Canoeing]] || [[Canoeing en la Somera Olimpiko 2012 – Viroj C-1 200 metres|Viroj C-1 200 metres]] || aŭgusto 11 |- | {{bronza medalo}} || {{sortname|Ekaterina|Poistogova|nolink=1}} || [[Atletiko en la Somera Olimpiko 2012|Atletiko]] || [[Atletiko en la Somera Olimpiko 2012 – Virinoj 800 metres|Virinoj 800 metres]] || aŭgusto 11 |- | {{bronza medalo}} || {{sortname|Bilyal|Makhov|nolink=1}} || [[Lukto en la Somera Olimpiko 2012|Lukto]] || [[Lukto en la Somera Olimpiko 2012 – Viroj freestyle 120 kg|Viroj freestyle 120 kg]] || aŭgusto 11 |- | {{bronza medalo}} || {{sortname|Svetlana|Shkolina|nolink=1}} || [[Atletiko en la Somera Olimpiko 2012|Atletiko]] || [[Atletiko en la Somera Olimpiko 2012 – Virinoj high jump|Virinoj high jump]] || aŭgusto 11 |- | {{bronza medalo}} || {{sortname|Anastasia |Baryshnikova|nolink=1}} || [[Tekvondo en la Somera Olimpiko 2012|Tekvondo]] || [[Tekvondo en la Somera Olimpiko 2012 – Virinoj +67 kg|Virinoj +67 kg]] || aŭgusto 11 |- | {{bronza medalo}} || {{sortname|Russia|national basketball team}}<br />{{KompaktaTabelo |r1c1=Semyon Antonov |r2c1=Vitaly Fridzon |r3c1=Alexey Shved |r4c1=Timofey Mozgov |r5c1=Sergey Karasev |r6c1=Sasha Kaun |r1c2=Evgeny Voronov |r2c2=Viktor Khryapa |r3c2=Sergei Monia |r4c2=Dmitry Grigoryevich Khvostov |r5c2=Anton Ponkrashov |r6c2=Andrei Kirilenko}} || [[Korbopilko en la Somera Olimpiko 2012|Korbopilko]] || [[Korbopilko en la Somera Olimpiko 2012 – Men|Viroj team]] || aŭgusto 12 |} --> ==Referencoj== {{referencoj}} <span style="align: center; vertical-align: bottom; background:transparent">[[Dosiero:Elizabeth Tower, London SW1 - geograph.org.uk - 3513652.jpg|250px]]<span style="margin-left:-245px;">[[Dosiero:Icon Olympic Rings.svg|240px]]</span></span> {{Rusia olimpika teamo}} {{Landoj en la Somera Olimpiko 2012}} [[Kategorio:Landoj en la Somera Olimpiko 2012]] [[Kategorio:Rusio en Someraj Olimpikoj|#]] [[Kategorio:2012 en Rusio|Somera Olimpiko]] s058j7rox9nysbkpne9wubch82oulki 0 413571 7685007 7628560 2022-08-11T08:34:02Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120ra|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Vintra Olimpiko 2010 |Urbo = Vankuvero |Ŝtato = Kanado |Flagtenanto = Clara Hughes |FlagtenantoFermo = Joannie Rochette |Sportistoj= 206 |Disciplinoj =15 |Rango = 1 |Oro = 14 |Arĝento = 7 |Bronzo = 5 }} Kunordigis la teamon - kaj gastigis la tutan Vintran Olimpikon de 2010 - la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|www.olympic.ca}} ({{en}} kaj {{fr}}) {| |[[dosiero:Team Canada at 2010 Winter Olympics opening ceremony 2.jpg|eta|maldekstra|400ra|<center>la kanada teamo eniras dum la malferma ceremonio]] |[[dosiero:Jennifier Heil (4).jpg|eta|maldekstra|140ra|{{centre|Jennifer Heil<ref>Jennifer Heil, liberstila skiisto, en 2010 rikoltis arĝenton, post kiam ŝi jam en 2006, 22-jara, havis oran medalon</ref>}}]] |[[dosiero:Clara Hughes on Walk of Fame 2.jpg|eta|maldekstra|185ra|{{centre|Clara Hughes<ref>Clara Hughes, liberstila sketisto, en 2010 rikoltis arĝenton kaj tiam estis la flagotenanto en la malferma ceremonio (bone videbla en la foto supre maldekstre), post kiam jam en 2006 ŝi havis oran plus arĝentan medalon. Krome ŝi same sukcese aktivas kiel sporta [[biciklisto]].</ref>}}]] |} {{projektoj}} == Referencoj == {{Referencoj}} {{-}} {{Kanada olimpika teamo}} {{Landoj en la Vintra Olimpiko 2010}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 2010]] [[Kategorio:Kanado en Vintraj Olimpikoj|#]] 1nd3svz1p75gsg5fehiq5lh9nq5iyxo 0 413572 7685027 7628568 2022-08-11T08:45:33Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120ra|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Vintra Olimpiko 2006 |Urbo = Torino |Ŝtato = Kanado |Flagtenanto = Danielle Goyette |FlagtenantoFermo = Cindy Klassen |Sportistoj= 196 |Disciplinoj =15 |Rango = 5 |Oro = 7 |Arĝento = 10 |Bronzo = 7 }} Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. Kompreneble esenca tasko de la kanadaj sportistoj en Torino estis varbu eksterkanadajn vizitantojn al la sekva vintra olimpiko, kiu post 4 jaroj okazos en [[Vankuvero]], [[Brita Kolumbio]], [[Kanado]]. Krome ankaŭ aparta en "kanada domo" - tradicia [[trunkodomo]] - en Torino dum la olimpiko kaj ankaŭ en "domo de Brita Kolumbio" ĉe la torina placo ''Piazzale Valdo Fusi'' varbiĝis por la [[vintra Olimpiko 2010|olimpiko de 2010]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|www.olympic.ca}} ({{en}} kaj {{fr}}) {| |[[dosiero:Jennifier Heil (4).jpg|eta|maldekstra|130px|{{centre|Jennifer Heil<ref>Jennifer Heil, liberstila skiisto, en 2010 rikoltis arĝenton, post kiam ŝi jam en 2006, 22-jara, havis oran medalon</ref>}}]] |[[dosiero:Torino 2006 Casa canada.jpg|eta|maldekstra|320ra|{{centre|la kanada domo en Torino dum la olimpiko kaj ankaŭ}}]] |[[dosiero:Torino 2006 Casa British Columbia Piazzale Valdo Fusi.jpg|eta|maldekstra|320ra|{{centre| "domo de [[Brita Kolumbio]]" varbis por la sekva olimpiko}}]] |[[dosiero:Clara Hughes on Walk of Fame 2.jpg|eta|maldekstra|172px|{{centre|Clara Hughes<ref>Clara Hughes, liberstila sketisto, en 2010 rikoltis arĝenton kaj tiam estis la flagotenanto en la malferma ceremonio, post kiam jam en 2006 ŝi havis oran plus arĝentan medalon. Krome ŝi same sukcese aktivas kiel sporta [[biciklisto]].</ref>}}]] |} {{projektoj}} == Referencoj == {{Referencoj}} {{-}} {{Kanada olimpika teamo}} {{Landoj en la Vintra Olimpiko 2006}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 2006]] [[Kategorio:Kanado en Vintraj Olimpikoj|#]] 5m7grtatkblkh9es0jmsqkd9uqqajoz 0 413573 7685026 7628497 2022-08-11T08:45:26Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120ra|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Vintra Olimpiko 2002 |Urbo = Sallaga Urbo |Ŝtato = Kanado |Flagtenanto = Catriona Le May Doan |FlagtenantoFermo = Jamie Salé'' kaj ''David Pelletier |Sportistoj= 150 |Disciplinoj =13 |Rango = 4 |Oro = 7 |Arĝento = 3 |Bronzo = 7 }} Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|www.olympic.ca}} ({{en}} kaj {{fr}}) [[dosiero:Canada Lodge (94649051).jpg|eta|maldekstra|320ra|{{centre|la kanada domo en Sallaga Urbo dum la olimpiko}}]] {{projektoj}} {{Kanada olimpika teamo}} {{Landoj en la Vintra Olimpiko 2002}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 2002]] [[Kategorio:Kanado en Vintraj Olimpikoj|#]] fpupv6winxtjhxmyphy2vbwt994gzmh 0 413575 7685025 7588851 2022-08-11T08:45:18Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120ra|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Vintra Olimpiko 1998 |Urbo = Nagano |Ŝtato = Kanado |Flagtenanto = Jean-Luc Brassard |FlagtenantoFermo = Catriona LeMay Doan |Sportistoj= 144 |Disciplinoj =12 |Rango = 4 |Oro = 6 |Arĝento = 5 |Bronzo = 4 }} Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|www.olympic.ca}} ({{en}} kaj {{fr}}) {{Kanada olimpika teamo}} {{Landoj en la Vintra Olimpiko 1998}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 1998]] [[Kategorio:Kanado en Vintraj Olimpikoj|#]] knxiz7tbr2o63hqp7tsccrhanjyd4ya 0 413576 7685024 7588849 2022-08-11T08:45:11Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120ra|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Vintra Olimpiko 1994 |Urbo = Nagano |Ŝtato = Kanado |Flagtenanto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |FlagtenantoFermo = |Sportistoj= 95 |Disciplinoj =10 |Rango = 7 |Oro = 3 |Arĝento = 6 |Bronzo = 4 }} Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|www.olympic.ca}} ({{en}} kaj {{fr}}) {{Kanada olimpika teamo}} {{Landoj en la Vintra Olimpiko 1994}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 1994]] [[Kategorio:Kanado en Vintraj Olimpikoj|#]] 833whak0vv1e8l1ax3at3th1ab9mmdq 0 413578 7684998 7589059 2022-08-11T08:30:35Z LiMr 34378 [[Kategorio:2010 en Rusio]] aldonita per [[Vikipedio:VarmaKato|HotCat]] wikitext text/x-wiki {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Vintra Olimpiko 2010 |Urbo = Vankuvero |Ŝtato = Rusio |Flagtenanto = Aleksej Morozov |FlagtenantoFermo = |Sportistoj= 177 |Disciplinoj =15 |Rango = 11 |Oro = 3 |Arĝento = 5 |Bronzo = 7 }} Kunordigis la teamon la [[Rusia Olimpika Komitato]]. [[dosiero:2010 Opening Ceremony - Russian Federation entering.jpg|eta|maldekstra|300px|<center>la rusia teamo eniras dum la malferma ceremonio]] {{Rusia olimpika teamo}} {{Landoj en la Vintra Olimpiko 2010}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 2010]] [[Kategorio:Rusio en Vintraj Olimpikoj|#]] [[Kategorio:2010 en Rusio|Vintra Olimpiko]] ge2d026f9locu7vrsvmhdvcu9khk0j0 0 413580 7684999 7589057 2022-08-11T08:30:50Z LiMr 34378 [[Kategorio:2006 en Rusio]] aldonita per [[Vikipedio:VarmaKato|HotCat]] wikitext text/x-wiki {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Vintra Olimpiko 2006 |Urbo = Torino |Ŝtato = Rusio |Flagtenanto = Dmitrij Dorofejev |FlagtenantoFermo = Jevgenij Pluŝenko |Sportistoj= 190 |Disciplinoj =15 |Rango = 4 |Oro = 8 |Arĝento = 6 |Bronzo = 8 }} Kunordigis la teamon la [[Rusia Olimpika Komitato]]. {{Rusia olimpika teamo}} {{Landoj en la Vintra Olimpiko 2006}} {{Projektoj}} {{Ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 2006]] [[Kategorio:Rusio en Vintraj Olimpikoj|#]] [[Kategorio:2006 en Rusio|Vintra Olimpiko]] 67x3vx69sttzezwpydcrxc5ehi1lyjw 0 413582 7685000 7589055 2022-08-11T08:31:08Z LiMr 34378 [[Kategorio:2002 en Rusio]] aldonita per [[Vikipedio:VarmaKato|HotCat]] wikitext text/x-wiki {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Vintra Olimpiko 2002 |Urbo = Sallaga Urbo |Ŝtato = Rusio |Flagtenanto = Aleksej Prokurorov |FlagtenantoFermo = |Sportistoj= 151 |Disciplinoj =15 |Rango = 5 |Oro = 5 |Arĝento = 4 |Bronzo = 4 }} Kunordigis la teamon la [[Rusia Olimpika Komitato]]. {{Rusia olimpika teamo}} {{Landoj en la Vintra Olimpiko 2002}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 2002]] [[Kategorio:Rusio en Vintraj Olimpikoj|#]] [[Kategorio:2002 en Rusio|Vintra Olimpiko]] j0yg655te2twwkqlgyc8zn99be18lpl 0 413583 7685006 7589052 2022-08-11T08:33:29Z LiMr 34378 [[Kategorio:1998 en Rusio]] aldonita per [[Vikipedio:VarmaKato|HotCat]] wikitext text/x-wiki {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Vintra Olimpiko 1998 |Urbo = Nagano |Ŝtato = Rusio |Flagtenanto = Aleksej Prokurorov |FlagtenantoFermo = |Sportistoj= 122 |Disciplinoj =12 |Rango = 3 |Oro = 9 |Arĝento = 6 |Bronzo = 3 }} Kunordigis la teamon la [[Rusia Olimpika Komitato]]. {{Rusia olimpika teamo}} {{Landoj en la Vintra Olimpiko 1998}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 1998]] [[Kategorio:Rusio en Vintraj Olimpikoj|#]] [[Kategorio:1998 en Rusio|Vintra Olimpiko]] rbb43hxpu7k4sal3s6ogh3684qjp9md 0 413584 7685008 7589050 2022-08-11T08:34:11Z LiMr 34378 [[Kategorio:1994 en Rusio]] aldonita per [[Vikipedio:VarmaKato|HotCat]] wikitext text/x-wiki {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Vintra Olimpiko 1994 |Urbo = Lillehammer |Ŝtato = Rusio |Flagtenanto = Sergej Ĉepikov |FlagtenantoFermo = |Sportistoj= 113 |Disciplinoj =12 |Rango = 1 |Oro = 11 |Arĝento = 8 |Bronzo = 4 }} Kunordigis la teamon la [[Rusia Olimpika Komitato]]. {{Rusia olimpika teamo}} {{Landoj en la Vintra Olimpiko 1994}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 1994]] [[Kategorio:Rusio en Vintraj Olimpikoj|#]] [[Kategorio:1994 en Rusio|Vintra Olimpiko]] bw268x5je8e0c5mtqrqt4rso255wi0x 0 414099 7685201 7604327 2022-08-11T10:23:01Z LiMrBot 141329 +Kategorio:2010 en Pollando wikitext text/x-wiki {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Vintra Olimpiko 2010 |Urbo = Vankuvero |Ŝtato = Pollando |Flagtenanto = Konrad Niedźwiedzki |FlagtenantoFermo = Katarzyna Bachleda-Curuś |Sportistoj= 47 |Disciplinoj =11 |Rango = 15 |Oro = 1 |Arĝento = 3 |Bronzo = 2 }} Kunordigis la teamon la [[Pollanda Olimpika Komitato]]. La oran medalon atingis: * ''Justyna Kowalczyk'' en la virina 30-kilometra klasikstila kuro de [[skikurado]]. {| |[[Dosiero:2010 Opening Ceremony - Poland entering.jpg|eta|maldekstra|300px|<center>la pola teamo eniras dum la malferma ceremonio en Vankuvero]] |[[dosiero:Vancouver 2010 - Polskie panczenistki (drużyna).jpg|eta|maldekstra|300px|<center>la virina kvaropo de [[Stafeto (sporto)|stafeta]] [[rapidsketado]] atingas bronzan medalon]] |} {{pola olimpika teamo}} {{Landoj en la Vintra Olimpiko 2010}} {{Projektoj}} {{Ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 2010]] [[Kategorio:Pollando en Vintraj Olimpikoj|#]] [[Kategorio:2010 en Pollando|Vintra Olimpiko]] mhlrvidirtt1xyau0cq400cz7y7nw5x 0 414120 7685197 7589037 2022-08-11T10:22:15Z LiMrBot 141329 +Kategorio:2002 en Pollando wikitext text/x-wiki {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Vintra Olimpiko 2002 |Urbo = Sallaga Urbo |Ŝtato = Pollando |Flagtenanto = Mariusz Siudek |FlagtenantoFermo = |Sportistoj= 27 |Disciplinoj =9 |Rango = 21 |Oro = 0 |Arĝento = 1 |Bronzo = 1 }} Kunordigis la teamon la [[Pollanda Olimpika Komitato]]. {{pola olimpika teamo}} {{Landoj en la Vintra Olimpiko 2002}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 2002]] [[Kategorio:Pollando en Vintraj Olimpikoj|#]] [[Kategorio:2002 en Pollando|Vintra Olimpiko]] 8xdbqtryneo2dxbf1pezy1isoiou5so 0 414122 7685196 7589035 2022-08-11T10:21:52Z LiMrBot 141329 +Kategorio:1998 en Pollando wikitext text/x-wiki {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Vintra Olimpiko 1998 |Urbo = Nagano |Ŝtato = Pollando |Flagtenanto = Jan Ziemianin |FlagtenantoFermo = |Sportistoj= 39 |Disciplinoj =10 |Rango = |Oro = 0 |Arĝento =0 |Bronzo = 0 }} Kunordigis la teamon la [[Pollanda Olimpika Komitato]]. {{pola olimpika teamo}} {{Landoj en la Vintra Olimpiko 1998}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 1998]] [[Kategorio:Pollando en Vintraj Olimpikoj|#]] [[Kategorio:1998 en Pollando|Vintra Olimpiko]] cfo2v6bmfrrf2dm78av7c0fqptvt0ln 0 414123 7685195 7603893 2022-08-11T10:21:30Z LiMrBot 141329 +Kategorio:1994 en Pollando wikitext text/x-wiki {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Vintra Olimpiko 1994 |Urbo = Lillehammer |Ŝtato = Pollando |Flagtenanto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |FlagtenantoFermo = |Sportistoj= 28 |Disciplinoj =8 |Rango = |Oro = 0 |Arĝento = 0 |Bronzo = 0 }} Kunordigis la teamon la [[Pollanda Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://olimpijski.pl}} ({{pl}}) <!-- == Referencoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|{{centre|teksto, ekt. la pola teamo en la malferma ceremonio}}]] {{Projektoj}} --> {{pola olimpika teamo}} {{Landoj en la Vintra Olimpiko 1994}} {{Ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 1994]] [[Kategorio:Pollando en Vintraj Olimpikoj|#]] [[Kategorio:1994 en Pollando|Vintra Olimpiko]] leh1m0c25lj3xbcq7wkurn2be5xqq6p 0 414212 7684973 7607986 2022-08-11T07:40:41Z LiMr 34378 [[Kategorio:1924 en Litovio]] aldonita per [[Vikipedio:VarmaKato|HotCat]] wikitext text/x-wiki {{Informkesto Olimpikoj Litovio |ludoj=Somera Olimpiko 1924 |konkurantoj= '''13''' |sportaj disciplinoj= '''2''' |flagportisto= |oro=0 |arĝento=0 |bronzo=0 |rango= }} '''[[Litovio]]''' konkurencis en la '''[[Somera Olimpiko 1924]]''' en [[Parizo]] (Francio). Temis pri la unua partopreno de litovia nacia teamo en somera olimpiko - en 1912 la litoviaj atletoj devis partopreni en teamo de la [[Rusia Imperio]]. En la olimpika aliĝilo, la Litova Olimpika Komitato listigis sep sportajn disciplinojn (boksado, biciklado, skermado, futbalo, luktado, gimnastiko kaj pafado), sed fine sendis atletojn nur por [[futbalo]] kaj [[biciklado]]. Du biciklistoj partoprenis en la konkuro de 188 kilometroj, kaj la 11 anoj de litova futbala teamo, haste kunmetita sen bona trejnado, senŝance malgajnis kontraŭ la svislanda futbala teamo, kiu fine atingis la arĝentan medalon. [[dosiero:Isakas Anolikas.jpg|eta|maldekstra|{{centre|la 21-jara juda litovo Isakas Anolikas hejme estis sukcesa biciklisto, sed elspezis sian lastan monon por atingi Parizon kaj fine venkiĝis pro paneoj, kvamkam li reprovis en 1928}}]] {{Landoj en la Somera Olimpiko 1924}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Somera Olimpiko 1924]] [[Kategorio:Litovio en Someraj Olimpikoj|#]] [[Kategorio:1924 en Litovio|Somera Olimpiko]] px5eencdcubitbid6riolbnv665dp60 0 414229 7684972 7631382 2022-08-11T07:40:23Z LiMr 34378 [[Kategorio:1928 en Litovio]] aldonita per [[Vikipedio:VarmaKato|HotCat]] wikitext text/x-wiki {{Informkesto Olimpikoj Litovio |ludoj=Somera Olimpiko 1928 |konkurantoj= '''12''' |sportaj disciplinoj= '''4''' |flagportisto= |oro=0 |arĝento=0 |bronzo=0 |rango= }} '''[[Litovio]]''' konkurencis en la '''[[Somera Olimpiko 1928]]''' en [[Amsterdamo]] (Nederlando). Temis pri la dua partopreno de litovia nacia teamo en somera olimpiko - en 1912 la litoviaj atletoj devis partopreni en teamo de la [[Rusia Imperio]]. Post la tre malsukcesa debuto de 1924, ĉi-foje la litova teamo estis pli bone preparita. En 1926 estis okazigita la unua nacia olimpiko, kiu litove titoliĝis ''Lietuvos sporto šventė'' ("sporta festo de Litovio"). La Litova Olimpika Komitato sendis 12 sportistojn en kvar sportaj disciplinoj ([[atletiko]], [[boksado]], [[biciklado]] kaj [[halterlevo]]). La plej bonan rezulton atingis la boksisto ''Juozas Vinča'', kiu atingis la kvaronfinalon, do estis inter la 8 plej bonaj de sia klaso (pezo ĝis 79,4 kilogramoj). Sendependa litova nacia teamo ne plu aperis en Someraj Olimpikoj ĝis la jaro 1992, kvankam inter la jaroj 1952 kaj 1988 kadre de la sovetunia okupo de Baltio, litovaj sportistoj ja nome de [[Litova SSR]] estis parto de la sovetunia olimpika teamo. [[dosiero:IXe Olympiade.jpg|eta|centra|200px|{{centre|olimpika afiŝo}}]] {{Landoj en la Somera Olimpiko 1928}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Somera Olimpiko 1928]] [[Kategorio:Litovio en Someraj Olimpikoj|#]] [[Kategorio:1928 en Litovio|Somera Olimpiko]] 6tdpans6o74h7xkacvgpnfkp6w17vwr 0 414230 7684975 7631399 2022-08-11T07:43:16Z LiMr 34378 [[Kategorio:1992 en Litovio]] aldonita per [[Vikipedio:VarmaKato|HotCat]] wikitext text/x-wiki {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Somera Olimpiko 1992 |Urbo = Barcelono |Ŝtato = Litovio |Flagtenanto = Raimundas Mažuolis |FlagtenantoFermo = |Sportistoj= 47 |Disciplinoj = 11 |Rango = 34 |Oro = 1 |Arĝento = 0 |Bronzo = 1 }} Temis pri la tria partopreno de litovia nacia teamo en somera olimpiko - en 1912 la litoviaj atletoj devis partopreni en teamo de la [[Rusia Imperio]], kaj inter la Dua Mondmilito kaj la jaro 1990 en teamo de [[Sovetunio]]. Entute la Somera Olimpiko de Barcelono estis la unua post la disfalo de Sovetunio, kaj la teamoj de [[Litovio]], [[Latvio]] kaj [[Estonio]] estis la nuraj el la ŝtatoj re-ekestintaj post la disfalo, kiuj partoprenis en sendependa nacia teamo kaj ne en [[unia teamo]]. La nacia [[Litova Olimpika Komitato]] ([[litove]] ''Lietuvos tautinis olimpinis komitetas'', LTOK) sendis entute 36 virajn kaj 11 virinajn atletojn, por konkuri en 11 sportaj disciplinoj. ==Medalistoj== {| class="wikitable sortable" style="font-size: 95%;" |- ! medalo ! nomo ! disciplino ! evento |- | [[Dosiero:Gold medal.svg|15px]] oro || Romas Ubartas || [[atletiko]] || vira [[diskoĵeto]] |- | [[Dosiero:Bronze medal.svg|15px]] bronzo || litova vira teamo de [[korbopilko]] || [[korbopilko]] || vira teama turniro |} [[dosiero:Barcelona 1992.svg|maldekstra|160px|{{centre|olimpika emblemo}}]] {{projektoj}} En korbopilkaj turniroj de antaŭaj jaroj, litovaj sportistoj havis esencan partoprenon en la sukcesoj de la sovetunia nacia teamo: Entute korbopilkado en la sovetunie okupita respubliko Litovio en la [[1970-aj jaroj|1970-aj]] kaj [[1980-aj jaroj]] estiĝis tre populara sporto kaj simbolo de kaŝa solidaro kun [[Usono]], dum la komunistaj regantoj ne povis puni la engaĝiĝon, ĉar formale la litovaj korbopilkistoj ja kontribuis al la sporta renomo de la sovetunia nacia teamo. En la turniro de 1992 tamen la litovaj "motoroj" de la antaŭa sovetunia teamo ne sukcesis venki kontraŭ la teamoj de Usono (ora medalo) kaj Kroatio (arĝenta medalo). Al la korbopilka teamo apartenis [[Arvydas Sabonis]], Rimas Kurtinaitis, Valdemaras Chomičius, Sergejus Jovaiša, Romanas Brazdauskis, Darius Dimavičius, Šarūnas Marčiulionis, Gintaras Krapikas, Gintaras Einikis, Artūras Karnišovas, Arūnas Visockas kaj Alvydas Pazdrazdis. {{-}} <!-- ==Referencoj== {{referencoj}} --> {{litova olimpika teamo}} {{Landoj en la Somera Olimpiko 1992}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Somera Olimpiko 1992]] [[Kategorio:Litovio en Someraj Olimpikoj]] [[Kategorio:1992 en Litovio|Somera Olimpiko]] jqcnbud3lvmlmkmbykt8evq1e0ujb98 0 414231 7684976 7592052 2022-08-11T07:43:33Z LiMr 34378 [[Kategorio:1996 en Litovio]] aldonita per [[Vikipedio:VarmaKato|HotCat]] wikitext text/x-wiki {{Informkesto Olimpikoj Litovio |ludoj=Somera Olimpiko 1996 |konkurantoj=61 |sportaj disciplinoj=14 |flagportisto=Raimundas Mažuolis |oro= 0 |arĝento= 0 |bronzo= 1 |rango= 71 }} '''[[Litovio]]''' konkurencis en la '''[[Somera Olimpiko 1996]]''' en [[Atlanta]] (Usono). Temis pri la kvara partopreno de litovia nacia teamo en somera olimpiko - en 1912 la litoviaj atletoj devis partopreni en teamo de la [[Rusia Imperio]], kaj inter la Dua Mondmilito kaj la jaro 1990 en teamo de [[Sovetunio]]. La nacia [[Litova Olimpika Komitato]] ([[litove]] ''Lietuvos tautinis olimpinis komitetas'', LTOK) sendis entute 61 atletojn, el ili 45 viroj kaj 16 virinoj, por konkuri en 14 sportaj disciplinoj. ==Medalistoj== {| class="wikitable sortable" style="font-size: 95%;" |- ! medalo ! nomo ! disciplino ! evento |- | [[Dosiero:Bronze medal.svg|15px]] bronzo || litova vira teamo de [[korbopilko]] || [[korbopilko]] || vira teama turniro |} La litova vira teamo de korbopilko jam en 1992 gajnis bronzan medalon: litovaj sportistoj ĝis la jaro 1990 estis la motoroj de la antaŭa sovetunia nacia teamo de korbopilko kaj havis esencan partoprenon en la sukcesoj de la sovetunia teamo. Entute korbopilkado en la sovetunie okupita respubliko Litovio en la [[1970-aj jaroj|1970-aj]] kaj [[1980-aj jaroj]] estiĝis tre populara sporto kaj simbolo de kaŝa solidaro kun [[Usono]], dum la komunistaj regantoj ne povis puni la engaĝiĝon, ĉar formale la litovaj korbopilkistoj ja kontribuis al la sporta renomo de la sovetunia nacia teamo. En la turniro de 1996 tamen la litovaj "motoroj" de la antaŭa sovetunia teamo ne sukcesis venki kontraŭ la teamoj de Usono (ora medalo) kaj Jugoslavio (sportistoj el Serbio kaj Montenegro, arĝenta medalo). == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.ltok.lt}} ({{lt}} kaj {{en}}) <!-- ==Referencoj== {{referencoj}} --> {{-}} {{litova olimpika teamo}} {{Landoj en la Somera Olimpiko 1996}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Somera Olimpiko 1996]] [[Kategorio:Litovio en Someraj Olimpikoj]] [[Kategorio:1996 en Litovio|Somera Olimpiko]] r69wrmq3ts0pb6sa455snskab4bks99 0 414238 7684977 7648246 2022-08-11T07:44:41Z LiMr 34378 +Referencoj wikitext text/x-wiki {{Informkesto Olimpikoj Litovio |ludoj=Somera Olimpiko 2008 |konkurantoj= '''71''' |sportaj disciplinoj= '''16''' |flagportisto= ''Šarūnas Jasikevičius'' |oro= 0 |arĝento= 2 |bronzo=3 |rango= 45 }} '''[[Litovio]]''' konkurencis en la '''[[Somera Olimpiko 2008]]''' en [[Pekino]] (Ĉinio). Temis pri la sepa partopreno de litovia nacia teamo en somera olimpiko - en 1912 la litoviaj atletoj devis partopreni en teamo de la [[Rusia Imperio]], kaj inter la Dua Mondmilito kaj la jaro 1990 en teamo de [[Sovetunio]]. La nacia [[Litova Olimpika Komitato]] ([[litove]] ''Lietuvos tautinis olimpinis komitetas'', LTOK) sendis entute 71 atletojn, por konkuri en 16 sportaj fakoj. == Medalistoj == {| class="wikitable sortable" style="font-size: 95%;" |- ! medalo ! nomo ! fako ! evento |- | [[Dosiero:Silver medal.svg|15px]] arĝento || Gintarė Volungevičiūtė <ref>en oktobro 2008 ŝi edziniĝis al la brazila, germandevena, velisto Robert Scheidt kaj alprenis lian familian nomon.</ref>|| [[velado]] || virina velboata klaso ''Laser Radial'' |- | [[Dosiero:Silver medal.svg|15px]] arĝento || Edvinas Krungolcas|| [[moderna pentatlono]] || vira individua konkuro |- | [[Dosiero:Bronze medal.svg|15px]] bronzo || Mindaugas Mizgaitis || [[luktado]] || vira greko-romia klaso de ĝis 120 kilogramoj |- | [[Dosiero:Bronze medal.svg|15px]] bronzo || Virgilijus Alekna || [[atletiko]] || vira [[diskoĵeto]] |- | [[Dosiero:Bronze medal.svg|15px]] bronzo || Andrejus Zadneprovskis || [[moderna pentatlono]] || vira individua konkuro |} == Referencoj == {{referencoj}} {{Projektoj}} == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.ltok.lt}} ({{lt}} kaj {{en}}) [[dosiero:Beijing Olympic Green.jpg|centre|eta|380ra|{{centre|la [[Pekina Olimpika Parko]] el birda perspektivo, fone centre la [[Nacia stadiono de Pekino]]}}]] {{-}} {{litova olimpika teamo}} {{Landoj en la Somera Olimpiko 2008}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:2008 en Litovio]] [[Kategorio:Landoj en la Somera Olimpiko 2008]] [[Kategorio:Litovio en Someraj Olimpikoj]] teslnxid2bwuzsx3mco116sigyy9xx8 0 414249 7684966 7631396 2022-08-11T07:34:18Z LiMr 34378 [[Kategorio:1998 en Litovio]] aldonita per [[Vikipedio:VarmaKato|HotCat]] wikitext text/x-wiki {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Vintra Olimpiko 1998 |Urbo = Nagano |Ŝtato = Litovio |Flagtenanto = Povilas Vanagas |FlagtenantoFermo = |Sportistoj= 7 |Disciplinoj =4 |Rango = |Oro = 0 |Arĝento = 0 |Bronzo = 0 }} Kunordigis la teamon la [[Litova Olimpika Komitato]] ([[litove]] ''Lietuvos tautinis olimpinis komitetas'', LTOK). == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.ltok.lt}} ({{lt}} kaj {{en}}) <!-- Bonvenus bildo [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|<center>teksto]] --> {{litova olimpika teamo}} {{Landoj en la Vintra Olimpiko 1998}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 1998]] [[Kategorio:Litovio en Vintraj Olimpikoj]] [[Kategorio:1998 en Litovio|Vintra Olimpiko]] jevkr0qp9cxxx4kjwhtszlohd3evze0 0 414250 7684967 7631398 2022-08-11T07:34:55Z LiMr 34378 [[Kategorio:1994 en Litovio]] aldonita per [[Vikipedio:VarmaKato|HotCat]] wikitext text/x-wiki {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Vintra Olimpiko 1994 |Urbo = Lillehammer |Ŝtato = Litovio |Flagtenanto = Povilas Vanagas |FlagtenantoFermo = |Sportistoj= 6 |Disciplinoj =3 |Rango = |Oro = 0 |Arĝento = 0 |Bronzo = 0 }} Kunordigis la teamon la [[Litova Olimpika Komitato]] ([[litove]] ''Lietuvos tautinis olimpinis komitetas'', LTOK). == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.ltok.lt}} ({{lt}} kaj {{en}}) <!-- Bonvenus bildo [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|<center>teksto]] --> {{litova olimpika teamo}} {{Landoj en la Vintra Olimpiko 1994}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 1994]] [[Kategorio:Litovio en Vintraj Olimpikoj]] [[Kategorio:1994 en Litovio|Vintra Olimpiko]] 60sbi88n9f79pdo6vs8c9psv61l3u9f 0 414251 7684968 7644329 2022-08-11T07:35:21Z LiMr 34378 [[Kategorio:1992 en Litovio]] aldonita per [[Vikipedio:VarmaKato|HotCat]] wikitext text/x-wiki {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Vintra Olimpiko 1992 |Urbo = Albertville |Ŝtato = Litovio |Flagtenanto = Gintaras Jasinskas |FlagtenantoFermo = |Sportistoj= 6 |Disciplinoj =3 |Rango = |Oro = 0 |Arĝento = 0 |Bronzo = 0 }} Kunordigis la teamon la [[Litova Olimpika Komitato]] ([[litove]] ''Lietuvos tautinis olimpinis komitetas'', LTOK). == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.ltok.lt}} ({{lt}} kaj {{en}}) <!-- Bonvenus bildo [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|<center>teksto]] --> [[dosiero:Vintra Olimpiko 1992.svg|centra|130px|{{centre|olimpika emblemo}}]] {{-l}} {{litova olimpika teamo}} {{Landoj en la Vintra Olimpiko 1992}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 1992]] [[Kategorio:Litovio en Vintraj Olimpikoj]] [[Kategorio:1992 en Litovio|Vintra Olimpiko]] c4t6gptutlesx7u9y2sgh9zbrdm53mw 0 414260 7684971 7592064 2022-08-11T07:39:27Z LiMr 34378 [[Kategorio:1928 en Litovio]] aldonita per [[Vikipedio:VarmaKato|HotCat]] wikitext text/x-wiki {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Vintra Olimpiko 1928 |Urbo = Sankta Maŭrico |Ŝtato = Litovio |Flagtenanto = |FlagtenantoFermo = |Sportistoj= 1 |Disciplinoj = 1 |Rango = |Oro = 0 |Arĝento = 0 |Bronzo = 0 }} La [[rapid-sketado|rapid-sketisto]] ''[[Kęstutis Bulota]]'' konkuris en la konkursoj de 500 metroj, 1500 metroj, 5000 metroj kaj 10 000 metroj. En la lasta el tiuj konkursoj li atingis la 5-an pozicion. Naskiĝinta en 1896, li cetere studis en [[Berlino]] kaj en 1930 finis la studojn kiel konstrua inĝeniero, poste inter la jaroj 1935 kaj 1940 laboris en ministerio de la demokratia respubliko Litovio, post la okupo de Litovio fare de la [[Ruĝa Armeo]] de [[Sovetunio]] la [[14-a de junio|14-an de junio]] [[1941]] estis deportita al punlaborejo en la norda urala regiono kaj tie samjare estis mortpafita. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.ltok.lt}} ({{lt}} kaj {{en}}) <!-- Bonvenus bildo [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|<center>teksto]] --> {{litova olimpika teamo}} {{Landoj en la Vintra Olimpiko 1928}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 1928]] [[Kategorio:Litovio en Vintraj Olimpikoj]] [[Kategorio:1928 en Litovio|Vintra Olimpiko]] mejwnhzebiv8zmnuvzrewbeecfj8vii 0 416157 7684721 5346492 2022-08-10T18:24:01Z Tlustulimu 1543 [[Kategorio:Egipto]] forigita; [[Kategorio:Egiptio]] aldonita per [[Vikipedio:VarmaKato|HotCat]] wikitext text/x-wiki La '''Egipta kobro''' aŭ '''[[Kleopatra]] kobro''' ('''''Naja haje''''') estas [[specio]] de [[serpento]] el la familio [[Elapedoj]]. Ĝi vivas en [[Nordafriko]]. == Aspekto== [[Dosiero:Egyptian Cobra 057.jpg|thumb|left|Detalo de la kapo de egipta kobro.]] Tiu kobro povas esti ĝis 2,5 metrojn longa. Estas bruna al griza, foje kun nigraj bendoj. La kobroj de nordokcidenta Afriko povas esti tute nigraj. La kapo estas granda, kun elstaraj okuloj kaj nepinta muzelo. Kiel ĉe aliaj kobroj, la egipta kobro havas kapuĉon el malfaldebla haŭtaĵo ĉirkaŭ la kolo. ==Biologio kaj kutimaro== [[Kategorio:Egiptio]] [[kategorio:Reptilioj de Afriko]] 7sigt5nrklicjpf6xluf297aeo19qq6 0 419294 7684603 7421151 2022-08-10T15:48:35Z Tlustulimu 1543 ŝablono wikitext text/x-wiki <!--{{Voir homonymes|Ar Men (homonymie)}}--> {{informkesto geografiaĵo | Lumturo | nomo = Ar-Men | dosiero = Phare Ar-Men 2.JPG | taille image = 250px | dosiero_priskribo = La lumturo de Ar-Men en 2011 | latitude = 48/03/01/N | longitude = 4/59/50/W | koordinatoj_ne_en_titolo = true | leviĝo= 29 m<ref name="Carte marine SHOM 7066">Carte marine SHOM 7066 </ref> | lat_d = 48 | lat_m = 03 | lat_s = 01 | lat_NS = N | long_d = 4 | long_m = 59 | long_s = 50 | long_EW = W | mapo_priskribo = Situo enkadre de Francio | mapo_lokumilo = Francio | lando = [[Francio]] | regiono = [[Bretonio]] | distrikto = [[Finistère]] | distrikto_tipo = Departemento | situo = [[Île de Sein]], [[Finistero]] | establita = [[1867]] ĝis [[1881]] | alteco= 33.50 | libera = 23 [[marmejlo]]j (43,5 km)<ref name="Carte marine SHOM 7066"/> | libera_tipo = Videbleco | libera1 = 3 blankaj grupigitaj briloj ĉiujn 20 sekundojn | libera1_tipo = Lumo | libera2 = Rotacianta optiko kun 6 paneloj je 1/6 optiko, 0,25 m fokalo. | libera2_tipo = Optiko | libera3 = [[halogena]] 250 W | libera3_tipo = Lampo | libera4 = Vibrilo ELAC-ELAU 2200 : 3 sonoj ĉiujn 60 sekundojn | libera4_tipo = Sonhelpo | libera5 = ne | libera5_tipo = Vizitebla | libera6 = ne | libera6_tipo = Loĝata | libera7 = [[1990]] | libera7_tipo = Aŭtomatigo }} La '''lumturo de Ar-Men''' ([[bretona lingvo|Bretonlingve]] roko aŭ ŝtono) estas mara [[lumturo]] konstruita inter [[1867]] kaj [[1881]] ĉe la plej malproksima fino de [[Ŝoseo de Sein]] ĉe la okcidenta pinto de [[Bretonio]]. Ĝia nomo devenas de la nomo de la roko, sur kiu ĝi estis starigita. == Mita lumturo == En la mondeto de la bretonaj lumturoj en maro, el kiuj estas aparte la [[lumturo de Kéréon]], la [[lumturo La Vieille]] aŭ ankaŭ la [[lumturo La Jument]], la lumturo de Ar-Men estas certe la plej fama pro sia izoleco, la egaj malfacilaĵoj dum sia konstruado kaj la danĝero deĵorŝanĝi la gardistojn. Rigardate kiel laborejo ege malfacila de la komunumo de la [[lumtura gardisto|lumturaj gardistoj]], ĝi estis kromnomita de ili "Infero de la inferoj"<ref>En la komunumo de la lumturaj gardistoj, oni nomas ''infero'' la marmezajn lumturojn, ''purgatorio'' la surinsulajn lumturojn kaj ''paradizo'' la surterajn lumturojn. Tiu ĉi estas la ''infero de la inferoj''</ref>. Ne malofte, en malfacilaj maraj kaj ventaj kondiĉoj oni ne povis deĵorŝanĝi la teamojn ordinare deĵorŝanĝitajn ĉiujn du semajnojn. La hulofrapoj dum ŝtormoj tremigis la tutan konstruaĵon kaj foje faligis ĉion, kio estis alkroĉita ĉe la muroj, igante aparte neelteneblaj tiujn periodojn por la gardistoj. [[Dosiero:Chausseedesein.png|none|frameless|upright=3|Mapo de la insulo kaj de la ŝoseo de Sein, kun la lumturo de Ar-Men|alt=Mapo de la insulo kaj de la ŝoseo de Sein, kun la lumturo de Ar-Men]] == La konstruado : titana verko == === La neebla projekto === Oni povas komenci la Ar-Men-an lumturan historion en la nokto 24-an / 25-an de septembro 1859 per la tragika [[pereo]] de la imperia [[fregato]] ''Sané'' sur la rokoj de la Ŝoseo de Sein (nealtprofunda zono). Bone konata de la [[maristo]]j, tiu zono de [[rifo]]j, kiu etendiĝas sur preskaŭ 13 [[marmejlo]]j, (24 kilometrojn longan) okcidente de [[insulo Sein]] estas ege danĝera. Tiam, neniu signalizado ekzistis, escepte la alliniigo de la lumturoj [[Pinto de Raz]] kaj Sein ekde [[1825]]. Sed la markiloj signalas nur la Ŝosean orientiĝon kaj kiam malbelveteras, la videbleco de la lumturoj estis nesufiĉa por io ajn helpo. La indignitaj protestoj de la admiraloj post la pereo de ''Sané'' finfine konvinkis la [[komisiono pri la lumturoj|komisionon pri la lumturoj]], sine de la ministerio pri la Publikaj Konstruoj, pri la urĝeco estigi lumon sur la plej okcidenta fino de la Ŝoseo de Sein. Instali [[lumŝipo]]n neeblis pro la troa mara profundo (pli ol 70 m) kaj la ventaj fortegoj. Pri konstruo de [[lumturo]], tiam eklaboris la [[inĝeniero]]j de la komisiono. La serĉado de taŭga loko sur zono favora al tiu konstruaĵo ekis komence de jaro [[1860]]. Tri rokoj situantaj ĉe la plej okcidenta ekstremaĵo de la Ŝoseo de Sein estis precize identigitaj, el kiuj unu estis nomita Ar-Men. Tamen neniu el ili estis sufiĉe alta super la akvonivelo por projekti konstrui ion. Ar-Men, kies areo estis 105 m2<ref>Anne Lessard, « Le phare d’Ar-Men », sur ''bretagne.com'' ([http://www.bretagne.com/fr/patrimoine/patrimoine_maritime/phares/finistere/ar_men lire en ligne] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20090302053615/http://www.bretagne.com/fr/patrimoine/patrimoine_maritime/phares/finistere/ar_men |date=2009-03-02 }})</ref>, povus esti sufiĉa bazo por konstrui la lumturon. Ĝi staras je 4,20 m super la plej malaltaj tajdoj sed ŝajnis neeble albordiĝi. La sekvantan jaron, alia lokalizada serĉado okazis sur la Ŝoseo de Sein okaze de la ekvinoksa malaltaj tajdoj. Tamen, la inĝeniera teamo sur la ŝipo ''Souffleur'', revenis malsukcesinte post tri marveturoj en la marmezo, apud [[insulo Sein]], kun la firma konvinko ke {{Citaĵo|la konstruado de artefarita fundamento sur la Ŝoseo de Sein, estus giganta entrepreno kun neimageblaj malfacilaĵoj kaj necesigus egajn elspezojn sumiĝantajn je milionoj da frankoj, kiujn la administracio ne povos elspezi<ref name="ReferenceA">citita de Fichou kaj ''alii'', 1999, p. 235</ref>.}} Malgraŭ la argumentoj uzitaj en tiu raporto, la estraro de la Komisiono pri Lumturoj kaj Signaloj, ne volas rezigni pri tiu projekto. Novaj esploroj okazis, kaj fine, post sinsekvaj flankigoj, la inĝenieroj implikitaj en tiuj studoj persvadis sin ke la roko nomita Ar-Men estis la malplej malbona solvo. Tamen, kiam en 1865 ilia kolego, Paul JOLY, ŝipveturis al la loko por komenci prepari la laborojn, li pene ekvidis la rokon, konstante en la ŝaŭmo kaj konkludis sian raporton per tiuj vortoj: {{Citaĵo|Oni ne povas konsideri tie fari masonaĵon, la dimensioj estas tro etaj!<ref name="ReferenceA"/>.}} Tamen la [[Maraferoj]] insistis kaj urĝe sendis sur Ŝoseo de Sein inĝenieron hidrografon Ploix. Kvankam li agnoskis la nekredeble malfacilaĵojn de tiu projekto, li montris sin pli optimista pri la ebleco konstrui lumturon sur Ar-Men. Lia protokolo finfine sukcesis konkeri la konsenton de la Komisiono pri Lumturoj, kaj en aŭgusto 1866, Paul Joly, kiu ĵus reiris al Ar-Men, de kie li revenis kun krokizoj, kiuj ebligos prepari la konstruon de la lumturo. Ekde tiam, ne plu estos kontestoj, malgraŭ la egaj problemoj, kiujn oni devos solvi sur la konstruejo. === Malrapida kaj danĝera laboro === La laboroj vere komenciĝis en 1887. La unua etapo konsistis en truborado en la roko por enmasonigi ferstangojn, kiuj utilos por fiksi la masonaĵon. Pro tio, s-ro Paul Joly dungis (malfacile) teamon de Sein-anoj, kies vaporŝalupo veturigis ĝis Ar-Men, ekde kiam vetero kaj [[tajdo]] estis favoraj. Ekipitaj per kontraŭjoraj [[ŝnurŝuo]]j kaj per savozonoj el korko, tiuj porokazaj laboristoj elŝipiĝis duope. Ofte ili devis ekkuŝi por ne esti forportitaj per ondoj, kiuj elĵetiĝis sur ilin. Konstante [[kanoto]] gvatis proksime por rekapti la malfeliĉulojn, kiuj tempaltempe estis forportitaj en maron. La bilanco de tiu unua kampanjo estis malabunda: 100 horoj da laborado, 13 prokrastitaj elŝipiĝoj, 9 sukcesintaj. Nur 8 horoj da efektiva laboro sur la roko, 15 boritaj truoj. La sekvantan jaron, en 1868, la laboraĵoj progresis pli rapide, dank'al milda vetero kaj submastro aparte entreprenema. Tiufoje, favore de 17 elŝipiĝoj (18 horoj da efektiva laboro), 40 truoj estis boritaj kaj ĉirkaŭa kanaleto estis fosita en la roko, cele enfiksi la fundamentan masonaĵon. La unuaj konstruŝtonoj estis fiksitaj en majo de 1869. La cemento estis preparita per mara akvo. Fine de la konstrusezono, en oktobro, 25 m3 da masonaĵo staris sur Ar-Men, tio estis averaĝe po 1 m3 por ĉiu albordiĝo, por sumo de 42 horoj kaj 10 minutoj je efektiva laboro. Tio estis grava rezulto, konsiderante ke la tasko restis tre danĝera. Unu maristo, ĉiam restis sur la roko, kun nura tasko vokti atente la eblan alvenon de [[ondego]]j. La juna inĝeniero Alfred Cahen, tiam estis persvadita ke la konstruada projekto estos kondukata ĝisfine. La sekvo pravigis lin, eĉ se iuj jaroj la albordiĝoj estis apenaŭ pli multaj ol en la laborkomenco, kvankam ofte oni devis rekonstrui, komence de la sezono, tion, kio la vintraj ŝtormoj detruis aŭ difektis. Mirinde, tre malmultajn gravajn akcidentojn oni bedaŭris. Fakte pluraj dramoj oni lastmomente evitis, dank'al sendube al la kompetenteco de la maristoj, por okaze dungitaj. Tiel, ekzemple, la 15-an de junio 1878, kiam la maro ekondiĝis danĝere, kanoto evakuanta 14 laboristojn renversiĝis fare de ondego. Malgraŭ la malbona vetero, ĉiuj renversitaj kanotanoj estis sur laborejo la morgaŭan tagon! Unu jaron post tiu epizodo, alia teamo de laboristoj estis trudata salti en maron por aliri la kanotojn, kiuj ne plu povis alproksimiĝi la rokon, pro altaj ondoj kiuj neatendite aperis. En julio 1880, kanoto transportante kvin virojn, estis renversita ĉe la lumtura bazo. Tie ankoraŭfoje, ĉiuj kanotanoj estis savitaj. Tamen la sekvantan jaron, du laboristoj ankoraŭ estis forportitaj per ondego, kiam ili estis transportataj sur kanoto veturiganta ilin ĝis la lumturo: unu el ili dronis ne liginte sufiĉe bone sian savzonon. Bonŝance do ne favoris ĉiujn Ar-men-ajn konstruistojn. Finfine, post 14 jaroj da laboroj, la lumo estis testita la 18-an de februaro 1881, sekve oficiale ekfunkciigata la 30-an de aŭgusto de tiu jaro. Tamen la konstruada epopeo ne finiĝis. La inĝenieroj de la Komisiono pri Lumturoj, fakte estis zorgoplenaj, neniam ili estis konstruintaj similan turon, preskaŭ simple metitan sur roko apenaŭ pli larĝa ol la lumtura bazamento. Ilia absorba zorgo estis tio: ĉu la konstruaĵo estos sufiĉe stabila konsiderante ĝian altecon? Ĉu ne estas risko ke ĝi renversiĝu pro la enormaj ondegoj, kiuj alsturmas okaze de ŝtormoj? Post 15 jaroj, s-ro [[Léon Bourdelles]], tiam direktoro pri Lumturoj, ĉesigis tiujn maltrankvilojn. Li decidis komencigi laborojn celante plipezigi la konstruaĵon kaj plifortigi la bazon, post kiam li estis refarinta la kalkulojn pri stabileco, fakte la lumturo estis nesufiĉe peza. Komencitaj en 1897, la laboroj daŭris ĝis 1902. Tiam la starigo de la lumturo de Ar-men povis esti rigardata kiel finita. Kaj cent jarojn poste, la nigra-blanka turo daŭre signalas la teruran Ŝoseon de Sein atestante la eksterordinaran kvaliton de la laboro farita de la konstruistoj. == Vivi en la « infero de la inferoj » == === Ĉiutaga vivo tre ordema === Antaŭ aŭtomatigo, en Ar-Men same kiel en aliaj lumturoj, la lumigado kaj mallumigado, planizitaj je preciza minuto, konsistigis la du ĉefajn eventojn en la ĉiutaga vivo de la gardistoj. Tiuj ĉi konstante estis duope loĝantaj en la lumturo kaj alterne deĵoris por vaĉi dudekkvar horojn tage eĉ dum ferioj. Dum la noktaj vaĉoj (la plej longaj daŭris 9 ĝis 10 horojn!), la laboro konsistis prioritate certigi la bonfunkciadon de la lumo en la lanterno sed ankaŭ atente observi la maran [[horizonto]]n. Tiu nokta deĵorado estis nepre necesa, ĝi devis ebligi precize situigi eventualajn pereantajn ŝipojn, kontroli ĉu la najbaraj lumturoj kaj lumsignaloj bone funkciis kaj la videbleco restis sufiĉa por ke la lumoj estu vidataj. Kiam iu grava incidento estis lokalizita, ĉu pri ŝipo aŭ apuda lumturo, la gardisto devis alarmi per radioaparato (instalita en la 1950-aj jaroj). Kiam iĝis [[brumo]], tiam oni ekfunkciigis la motoron de sonora signalilo. Ŝajnas ke la lumtura vivo neniam estis plej neeltenebla ol dum la momentoj kiam la tre pova [[nebulkorno]] funkciis. Se la dumnoktaj vaĉoj, principe okazis en la gardista ĉambro, sub la lumsignalo, la dumtagaj vaĉoj (pli mallongaj, de 5 ĝis 6 horoj) ne postulis gardadon tiom atentan, kaj ebligis fari la nepre necesan prizorgadon al la aparatoj kaj al la konstruaĵo. La gardistoj devis esti kapablaj ripari preskaŭ ĉion kaj ion ajn en la lumturo. Fakte ili devis unue esti kapablaj rimarki kaj anstataŭigi la malnoviĝantan aparatojn por antaŭgardi paneojn, ĉefe tiujn kiuj koncernis la lumigon kaj optikojn. Modernigo trudis, komence de la 1950-aj jaroj, instruado por elektromekanikisto estis deviga por plenumi tiun postenon. Instruata en urbo Brest en la Centro pri Instruado de la Elektronikistoj pri Lumturoj, ĝi konsistis el instruado pri [[elektro]], [[mekaniko]], [[radiotelefonio]] kaj ankoraŭ pri [[lutado]]-[[veldado]], ktp. La programo sufiĉas por indiki kion oni atendis de la gardistaj intervenoj. Ŝajnas ke la plej oftaj prizorgaj agoj estis farbado. Pri tio, ironia rimarko de gardisto: {{citaĵo|Estas iom same kiel en la franca [[mararmeo]], ci salutas ĉion, kio moviĝas kaj farbas la restaĵon!<ref>Fichou et alii, 1999, p 403</ref> !}} Sed ĉiutage, ili devis zorge purigi la [[optiko|optikan]] [[lenso]]n, la lanternajn vitrojn kaj la [[kupro]]jn de la lampo. Por la ceteraj okazoj, la gardisto, kiu ne vaĉis, ĝuis tutan liberecon sur tereno ja vere tre malvasta kun tre limigitaj distriĝeblecoj. Li povis ankaŭ akompani sian kolegon, fiŝkapti sur la platformo se la vetero ebligis tion, kuiri (la receptoj de la Ar-Menaj gardistoj transpaŝis la jarojn), aŭskulti radioricevilon, komuniki per radio kun sia familio (tolero de la Administracio pri Lumturoj kaj Signaloj), prepari fiŝkaptan aparataron, fabriki boatetojn el boteloj (tradicia farado de la lumturgardistoj) aŭ eĉ triki. Poste televido, kiam ĝi aperis, ekokupis grandan tempon en la ĉiutaga vivo de tiuj izolitaj viroj. La komfortkondiĉoj en Ar-Men estis tre spartaj. Ne hejtita estis la lumturo. La interna lumigado dum tre multaj jaroj estis per petrollampo. Ne estis banĉambro, sed ĉiu gardisto havis propran dormoĉambron. Krom la noktogardejo, la kuirejo estis la nura komuna ĉambro en la turo. === Rakontoj de gardistoj === La ĉiutaga monotoneco tamen estis interrompita per plej diversaj eventoj, pli malpli neatenditaj. Antaŭ ĉio estis la [[ŝtormo]]j, kiuj devigis la gardistojn enfermiĝi ene de la turo, dum kelkfoje pluraj tagoj. La ondaj fortegoj kaj la vento eĉ malebligis malfermi la fenestrojn aŭ eliri sur la balkonon ĉirkaŭantan la lanternon (je pli ol 30 metroj super la marnivelo?). Ili devis suferi la obtuzajn batojn kaj la vibradojn kaŭzatajn per ĉiu ondego plaŭde rompiĝanta sur la lumturon, sen tro pensi al ebleco ke unu el tiuj enormaj ondegoj forportu la [[turo]]n, kiel antaŭtimis la arkitektoj. Post ŝtorma paso, farotaj riparoj ne estis maloftaj: rompita vitro de iu fenestro, fendita vitro de reflektoro, masonŝtonoj forŝiritaj el la lumtura bazo, aŭ eĉ la kuirejo ruinigita per marakvo post enrompiĝo de ondo tra la lumtura pordo. Kvankam tiu ĉambro situis mezalte de la lumturo, supre de la provizejo. Ĝia fenestro estis el netravideblaj dikaj vitroj kaj unu panelo el bronzo ŝirmis ĝin kiam malbelveteris. Jen la fortoj de la elementoj al kiuj Ar-Men devis kaj ankoraŭ devas rezisti. Ankaŭ okazis akcidentoj, kelkfoje gravaj. En jaro 1921, la ĉefgardisto Sébastien Plouzennec estis forportita per [[ondego]], kiam li estis observanta per binoklo, ĉe la turbazo, boaton krozante proksime de Ŝoseo de Sein. Post tiu dramo oni instalis [[gardrelo]]n ĉirkaŭ la platformo kaj la elŝipiĝejo. Malgraŭ tio, aliaj gardistoj suferis la saman tragikan finon en la 19-a jarcento. Pri la gardisto estanta en la lumturo, en la sama momento, tia akcidento estas vera traŭmatismo, ju pli kelkfoje estas suspektoj pri li, se liaj rilatoj al la pereinto estis fame neamikaj. En decembro 1923, la danĝero ne venis el la maro, sed el incendio en la kuirejo. La turo rapide transformiĝis en vasta kameno kaj ne estas alia ebleco, por la gardistoj, kiuj estis lumigantaj la optikon, forfuĝi eksteren, uzante la [[fulmoŝirmilo|fulmoŝirmilan]] kablon kaj la deĵorŝanĝan kablon por malsupreniri al la platformo. De tie, ili sukcesis atingi la kuirejon por estingi la fajron per siteloj plenaj el marakvo. Kiel en ĉiuj marmezaj lumturoj estas ankaŭ rakontoj pri neamikeco inter gardistoj. En Ar-Men, en la tempo, kiam ĝi estis gardita de tri viroj (antaŭ la [[dua mondmilito]]) oni rakontis ke unu el ili, incitita de siaj kolegoj, sin kaŝis supre de murŝranko, por kredigi sian malaperon. Post malsukcesaj traserĉoj, la du gardistoj kunigitaj en la kuirejo komencis laŭdi tiun, kiun ili opiniis forportita per ondego. La koncernato tiam sin montris. Li estis denuncita de siaj furiozaj kolegoj kaj li perdis sian postenon. En la [[dua mondmilito]], la A-Men-aj gardistoj devis konstante akcepti en la lumturo tri germanajn soldatojn. La okupacianto trudis la estingon senrestriktan de la plej multo el la francaj lumturoj, kio estis radikala maniero por regi ilin. En Ar-men, la lumo devis esti lumigita nur kiam veturis germana ŝipo proksime de Ŝoseo de Sein. La deĵorantaj soldatoj estis informitaj per radioaparato pri tiuj trafikoj. Malgraŭ tiu abomena etoso, kiu tiam regis en la lumturo, gardisto sin ĵetis en maron kaj savis de dronado soldaton, kiu volis preni [[kormorano]]n ĵus pafitan per atakpafilo. Sed la vizitantoj ne ĉiam estis maldezirataj. Kiam belveteris, okazis ke la anaro de la provianta motorboato povis eniri en la lumturon kaj toste trinki pri amikeco kun la gardistoj, tamen laŭvice. Kelkfoje somere, okaze de deĵorŝanĝo, virino uzis la deĵorŝanĝan kablon por pasigi kelkajn minutojn sur tiu ekskluziva vira areo kaj tiel ĝojigi per ŝia estanteco la aŭsteran loĝejon. == La deĵorŝanĝaj riskoj == Krom en esceptaj belaj markondiĉoj, la ŝipoj de la [[servo pri Lumturoj kaj Signaloj]] respondaj pri proviantado kaj deĵorŝanĝo ne albordiĝis ĉe Ar-Men. Oni starigis ir-reirajn movojn inter la ŝipmasto kaj la lumturo, poste viroj kaj pakaĵoj estis haŭlitaj je kelkaj metroj super la akvoj pere de vinĉo manipulita fare de du gardistoj instalitaj sur la platformo, ĉe la lumtura bazo. Oni parolas pri tekniko ''cartahu'' (deĵorŝanĝa kablo, kiu postulis de la ŝipanaro multe da lerteco, konojn pri la maro kaj kuraĝon. En Ar-Men, la motorboato ideale devis prezentiĝi ĉe la lumtura bazo tri kvaronhoroj antaŭ la senflusa tajdo. Tiam estis la tempo por estigi ir-reiran mekanismon kaj poste la transŝarĝadon de la viroj kaj de la provivaĵoj, strebante pri la boatstabileco kaj la sekureco de la varoj aŭ de la viroj pendanta super la maro. Por tio, necesis firme teni la [[pruo]]n de la ŝipo fronte al la [[hulo]], kiu alrompiĝis al la lumturo, sen malproksimiĝi de la turo. Atentema al la disvolviĝo de ĉiu serio da ondoj, la piloto povus esti devigata plirapidigi sian motorboaton per plenpovo de ties motoroj, al la lumtura bazo por rezisti la puŝon de la plej fortaj ondoj. Dum pluraj jardekoj, la Ar-Men-a deĵorŝanĝo estis plenumita per la ŝipo ''[[Velléda]]'' estrata de Henri Le Gall, vera majstro pri tiu faro. Tamen, eĉ sub lia estreco, la konduko povus esti tumulta, kiel memorigas tiu eltiraĵo de verko de la verkisto [[Jean-Pierre Abraham]] okaze de ties restado en Ar-Men-turo: {{Citaĵo|Kiam mi forlasis ferdeko de ''Velléda'', la ir-reiro ne estis sufiĉe rapida la tako (ĝiro) kaj mi longtempe pasis en ondego, la ŝipanoj kriis. Mi allumturiĝis malseka sur la elŝipiĝejon. Tra miaj malsekaj okulvitroj mi vidis la eksterordinarajn vizaĝojn de s-roj Clet kaj Marrtin, ege palegaj. La maro estas malpli malvarma ol oni opinias. Ni, ĉiuj tri, eksplodis per rido<ref>''Armen'', 1988, p. 145</ref>.}} Kiel sur ĉiuj marmezaj lumturoj, la teamo de gardistoj postenigita ĉe Ar-Men, nombris tri anojn: du deĵorantajn kaj unu ripozantan sur tero (fakte sur [[insulo Sein]]) kie loĝejo estis rezervita por ili, ĉe domo « Grand Monarque » (la granda monarĥo), posedaĵo de Administracio pri Lumturoj kaj Signaloj. Ĝis la [[dua mondmilito]], ĉiu laŭvice deĵoris tridek tagojn en la lumturo kaj dek tagoj sur tero. Poste estis dudek tagoj sur lumturo kaj dek tagoj sur tero. Ekde 1971, la deĵortempo estis difinita je dek kvar tagoj, sekve de sep tagoj da ripozo. Evidente tiuj reguloj estis aplikitaj nur kiam la veterkondiĉoj ebligis tion. En Ar-Men, ofte okazis ke la deĵorŝanĝo devis esti nuligita pro malbela vetero. Ja, tio povus daŭri dum longa tempo: la rekordo de tempo pasita en la lumturo, de gardisto estis pli ol cent tagoj... « Se vetero ebligas » do, laŭ la esprimo uzata de gardistoj kaj ŝipanaro de provianta ŝipo, la deĵorŝanĝo de Ar-Men, ekde 1971, okazis ĵaŭde vintre kaj vendrede somere. Helpata de la motorboataj ŝipanoj, unue estis la ''deĵoronta'' gardisto, ekipita per savzono kaj rajdante la pilkegoseĝon uzatan por la ir-reirilo. Kiam sur la lumtura platformo, li anstataŭis la deĵorintan gardiston, kiu siavice uzis la pilkegoseĝon por aliri la boatferdekon, kie la ŝipanoj strebis ebligi ne tro akrobatan surboatiĝon. Sekve oni transpasigis la nutraĵojn kaj la aparataron. Poste por fini, se necesis oni provizis per dolĉa akvo, petrolo kaj gasojlo. La lasta deĵorŝanĝo de Ar-Men okazis la 10-an de aprilo 1990. Daniel Tréanton kaj Michel Le Ru, la du deĵorintaj gardistoj, tiun tagon, estis helikoptere eligitaj. Ekde la aŭtomatigo, la ripar-teamoj veturas per helikoptero. Unu foje jare, plonĝistoj inspektas la lumturan fundamenton. == Teknika slipo == === Arkitekturo === * Konstruado : 1867 ĝis 1881-jaroj. * Alteco super la maro : 33,50 metroj. * Entuta alteco : 37 m. * Alteco de la fokuso : 33,50 m. * Konstruaĵo: Konustrunka turo el grejsa kaj granita masonaĵo, blankigita ĉe la supra parto, farbita nigre ĉe la malsupra parto kun du apudmetitaj ŝirmejoj el masonaĵo, unu nordoriente kaj la alia oriente sur neregulforma fundamenta masonaĵo el videblaj konstruŝtonoj. Supre de la fusto, korniĉo kun metala apogrelo. Oni atingas la lanternon per ŝraŭboforma ŝtuparo kun lumlukoj. La lanterna tegmento estas el zinko. (Priskribo de la inventaro de la francaj lumturoj, Ministerio pri Kulturo, 2001). * Situo de Ar-Men: 48°03'01 norde. 4°59'50 okcidente de insulo Sein, departemento Finistero. * Vizitoj : ne. * Loĝata : ne. === Optiko === * La 31-an de aŭgusto 1881: konstanta blanka lumo. Optiko je 0,70m fokuso. * La 01-an de januaro 1892: konstanta lumo variigita per mallongaj obskurigaĵoj ĉiujn 5 sekundojn. Kuvo kun merkuro, instalita en la sama jaro. * La 01-an de oktobro 1897: Lumo kun tri briloj grupigitaj ĉiujn 20 sekundojn. Rotacianta optiko kun 6 paneloj je 1/6. Optiko je 0,25m fokalo. * La 10-an de aprilo 1990: blanka lumo kun 3 grupitaj briloj ĉiujn 20 sekundojn. Rotacianta optiko kun 6 paneloj je 1/6 optiko, 0,25 m fokalo. * La nuna videbleco estas je 23,5 marmejloj (43,5 km). === Lumo === * La 01-an de oktobro 1897: Oleogaso (fabrikita sur insulo Sein). * 1903: petrola vaporo. * 1988: elektrigo (halogena lampo 250 W). * 1990: aŭtomatigado. * Alteco de la fokuso : 33,50 m. === Sonora signalo === * Vibrilo ELAC-ELAU 2200 : tri sonoj ĉiujn 60 sekundojn. == Notoj kaj referencoj == <references/> == Vidu ankaŭ == {{Projektoj| commons = Category:Ar Men}} === Historio === * Jean-Christophe Fichou, Noël Le Henaff, Xavier Mével, ''Phares : histoire du balisage et de l'éclairage des côtes de France'', Douarnenez, Éditions Le Chasse-Marée/Armen, 1999, 451 pages * [http://perso.orange.fr/phares-de-france/phare/ar-men.html Rakonto pri la konstruado de Ar-Men] sur retejo dediĉita al la historio de la lumturoj en Francio kaj kreita de Jean-Christophe Fichou * [http://www.inventaire.culture.gouv.fr/culture/inventai/presenta/visites/phares/phares-frame.htm Inventaro de la lumturoj en Francio fare de la Ministerio pri Kulturo] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20061124115035/http://www.inventaire.culture.gouv.fr/culture/inventai/presenta/visites/phares/phares-frame.htm |date=2006-11-24 }} === Literaturo === La escepteco de tiu lumturo, ties izoleco kaj ties historio inspiris multajn aŭtorojn. Tamen nur unu esploris la temon en la interno, se tion oni aŭdacas diri : la verkisto [[Jean-Pierre Abraham]], kiu estis lumtura gardisto de Ar-Men de 1959 ĝis 1963. * [[Jean-Pierre Abraham]], ''Armen'', Le Tout sur le tout, 1988 [Unua eldono 1967]. Poezia taggazeto pri vintro en Ar-Men. * [[Jean-Pierre Abraham]], « ''Velleda'' mon amour », en ''Au plus près'', Le Seuil, 2004. Rakonto de Abraham pri lia kriztempa evakuo el la lumturo, pro krizo de [[apendicito]]. * [[Henri Queffélec]], ''[[Un feu s'allume sur la mer]]'', 1956. Romano en kiu la konstruado de la lumturo de Ar-Men estas la fono. * [[Rachilde]], ''La Tour d'amour'', Le Tout sur le tout, 1980 [unua eldono 1899]. Stranga romano eldonita fine de la 19-a jc, kiu okazas en la lumturo de Ar-Men. * [[Jean-Jacques Antier]]. ''Tempête sur Armen'', Presses de la Cité, 2007. Romanigita historio de gardisto de lumturo Armen komence de la 20-a jc. === Aŭdvidaĵo === * ''Le Phare d'Ar-Men'', Pathé Ĵurnalo de 1937 * ''La Mer et les Jours'', dokumenta filmo en 1958 de Raymond Vogel kaj Alain Kaminker ; kroniko de Insulo Sein, kun bildoj pri la deĵorŝanĝo de Ar-Men. Alain Kaminker dronis dum la filmado. * « [http://www.ina.fr/economie-et-societe/vie-sociale/video/CPF04007046/ar-men.fr.html Le Phare d'Ar-Men], » dans ''Les coulisses de l'exploit'', en 1963 ; le elsendaĵo prezentas Jean-Pierre Abraham, tiam juna gardisto de Ar-Men. * ''Ar-Men'', mallonga filmo skribita kaj farita de Gilles Auffret, produktita de Temps noir. ''Adoleskanto enŝipiĝas kiel matroso sur retrestiga ŝipo kun vana espero alproksimiĝi al la lumlturo de la monda fino.'' Daŭro: 14 min 10 | Formato : 35mm | Bildo: 1.85 | Sono : Dolby SR | © Temps noir 2007 * ''Il était un phare'', dokumenta filmo 52minuta farita de Thierry Marchadier, produktita de 1+1 Production en 2000. Kun bildovicoj pri ŝtormo kaj reiro al Ar-Men de ties antaŭaj gardistoj. === Vidu ankaŭ === * [[Listo de la lumturoj en Francio]] * Situigi sur la [[mapo de la lumturoj de la franca departemento Finistero]] === Eksteraj ligiloj === * Datumbazo Mérimée:IA29000462 (Lumturo de Ar-Men) * {{citaĵo el la reto | url=http://www.dirm.nord-atlantique-manche-ouest.developpement-durable.gouv.fr/phare-d-armen-a76.html | titolo=Lumturo de Armen | retejo=la retejo de [[interregiona direckcio pri maro]] Norda Atlantiko-Okcidenta Manika maro}} * {{citaĵo el la reto | url=http://www.pharesetbalises.org/ETATDESLIEŬ/ARMEN/snpb-armen.html | titolo=La malrapida morto de lumturo ? La lumturo de Ar-Men | retejo=la retejo de [[nacia asocio pri la heredaĵo el lumturoj kaj flos-signaloj]] }}{{404|date=December 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} <!--{{Palette|Phares bretons}}--> {{Portalo|lumturoj|Atlantiko|Franca Finistero}} {{DEFAULTSORT:Armen}} [[Kategorio:Lumturoj de Finistère]] [[Kategorio:Izolitaj lumturoj]] [[Kategorio:Lumturoj de la 19-a jarcento]] gphnolpahy03foyyl0pujdlf6mjyg26 7684740 7684603 2022-08-10T19:24:21Z Tlustulimu 1543 ŝablono wikitext text/x-wiki <!--{{Voir homonymes|Ar Men (homonymie)}}--> {{informkesto geografiaĵo | Lumturo | nomo = Ar-Men | dosiero = Phare Ar-Men 2.JPG | taille image = 250px | dosiero_priskribo = La lumturo de Ar-Men en 2011 | latitude = 48/03/01/N | longitude = 4/59/50/W | koordinatoj_ne_en_titolo = true | leviĝo= 29 m<ref name="Carte marine SHOM 7066">Carte marine SHOM 7066 </ref> | lat_d = 48 | lat_m = 03 | lat_s = 01 | lat_NS = N | long_d = 4 | long_m = 59 | long_s = 50 | long_EW = W | regiono-ISO = FR-29 | mapo_priskribo = Situo enkadre de Francio | mapo_lokumilo = Francio | lando = [[Francio]] | regiono = [[Bretonio]] | distrikto = [[Finistère]] | distrikto_tipo = Departemento | situo = [[Île de Sein]], [[Finistero]] | establita = [[1867]] ĝis [[1881]] | alteco= 33.50 | libera = 23 [[marmejlo]]j (43,5 km)<ref name="Carte marine SHOM 7066"/> | libera_tipo = Videbleco | libera1 = 3 blankaj grupigitaj briloj ĉiujn 20 sekundojn | libera1_tipo = Lumo | libera2 = Rotacianta optiko kun 6 paneloj je 1/6 optiko, 0,25 m fokalo. | libera2_tipo = Optiko | libera3 = [[halogena]] 250 W | libera3_tipo = Lampo | libera4 = Vibrilo ELAC-ELAU 2200 : 3 sonoj ĉiujn 60 sekundojn | libera4_tipo = Sonhelpo | libera5 = ne | libera5_tipo = Vizitebla | libera6 = ne | libera6_tipo = Loĝata | libera7 = [[1990]] | libera7_tipo = Aŭtomatigo }} La '''lumturo de Ar-Men''' ([[bretona lingvo|Bretonlingve]] roko aŭ ŝtono) estas mara [[lumturo]] konstruita inter [[1867]] kaj [[1881]] ĉe la plej malproksima fino de [[Ŝoseo de Sein]] ĉe la okcidenta pinto de [[Bretonio]]. Ĝia nomo devenas de la nomo de la roko, sur kiu ĝi estis starigita. == Mita lumturo == En la mondeto de la bretonaj lumturoj en maro, el kiuj estas aparte la [[lumturo de Kéréon]], la [[lumturo La Vieille]] aŭ ankaŭ la [[lumturo La Jument]], la lumturo de Ar-Men estas certe la plej fama pro sia izoleco, la egaj malfacilaĵoj dum sia konstruado kaj la danĝero deĵorŝanĝi la gardistojn. Rigardate kiel laborejo ege malfacila de la komunumo de la [[lumtura gardisto|lumturaj gardistoj]], ĝi estis kromnomita de ili "Infero de la inferoj"<ref>En la komunumo de la lumturaj gardistoj, oni nomas ''infero'' la marmezajn lumturojn, ''purgatorio'' la surinsulajn lumturojn kaj ''paradizo'' la surterajn lumturojn. Tiu ĉi estas la ''infero de la inferoj''</ref>. Ne malofte, en malfacilaj maraj kaj ventaj kondiĉoj oni ne povis deĵorŝanĝi la teamojn ordinare deĵorŝanĝitajn ĉiujn du semajnojn. La hulofrapoj dum ŝtormoj tremigis la tutan konstruaĵon kaj foje faligis ĉion, kio estis alkroĉita ĉe la muroj, igante aparte neelteneblaj tiujn periodojn por la gardistoj. [[Dosiero:Chausseedesein.png|none|frameless|upright=3|Mapo de la insulo kaj de la ŝoseo de Sein, kun la lumturo de Ar-Men|alt=Mapo de la insulo kaj de la ŝoseo de Sein, kun la lumturo de Ar-Men]] == La konstruado : titana verko == === La neebla projekto === Oni povas komenci la Ar-Men-an lumturan historion en la nokto 24-an / 25-an de septembro 1859 per la tragika [[pereo]] de la imperia [[fregato]] ''Sané'' sur la rokoj de la Ŝoseo de Sein (nealtprofunda zono). Bone konata de la [[maristo]]j, tiu zono de [[rifo]]j, kiu etendiĝas sur preskaŭ 13 [[marmejlo]]j, (24 kilometrojn longan) okcidente de [[insulo Sein]] estas ege danĝera. Tiam, neniu signalizado ekzistis, escepte la alliniigo de la lumturoj [[Pinto de Raz]] kaj Sein ekde [[1825]]. Sed la markiloj signalas nur la Ŝosean orientiĝon kaj kiam malbelveteras, la videbleco de la lumturoj estis nesufiĉa por io ajn helpo. La indignitaj protestoj de la admiraloj post la pereo de ''Sané'' finfine konvinkis la [[komisiono pri la lumturoj|komisionon pri la lumturoj]], sine de la ministerio pri la Publikaj Konstruoj, pri la urĝeco estigi lumon sur la plej okcidenta fino de la Ŝoseo de Sein. Instali [[lumŝipo]]n neeblis pro la troa mara profundo (pli ol 70 m) kaj la ventaj fortegoj. Pri konstruo de [[lumturo]], tiam eklaboris la [[inĝeniero]]j de la komisiono. La serĉado de taŭga loko sur zono favora al tiu konstruaĵo ekis komence de jaro [[1860]]. Tri rokoj situantaj ĉe la plej okcidenta ekstremaĵo de la Ŝoseo de Sein estis precize identigitaj, el kiuj unu estis nomita Ar-Men. Tamen neniu el ili estis sufiĉe alta super la akvonivelo por projekti konstrui ion. Ar-Men, kies areo estis 105 m2<ref>Anne Lessard, « Le phare d’Ar-Men », sur ''bretagne.com'' ([http://www.bretagne.com/fr/patrimoine/patrimoine_maritime/phares/finistere/ar_men lire en ligne] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20090302053615/http://www.bretagne.com/fr/patrimoine/patrimoine_maritime/phares/finistere/ar_men |date=2009-03-02 }})</ref>, povus esti sufiĉa bazo por konstrui la lumturon. Ĝi staras je 4,20 m super la plej malaltaj tajdoj sed ŝajnis neeble albordiĝi. La sekvantan jaron, alia lokalizada serĉado okazis sur la Ŝoseo de Sein okaze de la ekvinoksa malaltaj tajdoj. Tamen, la inĝeniera teamo sur la ŝipo ''Souffleur'', revenis malsukcesinte post tri marveturoj en la marmezo, apud [[insulo Sein]], kun la firma konvinko ke {{Citaĵo|la konstruado de artefarita fundamento sur la Ŝoseo de Sein, estus giganta entrepreno kun neimageblaj malfacilaĵoj kaj necesigus egajn elspezojn sumiĝantajn je milionoj da frankoj, kiujn la administracio ne povos elspezi<ref name="ReferenceA">citita de Fichou kaj ''alii'', 1999, p. 235</ref>.}} Malgraŭ la argumentoj uzitaj en tiu raporto, la estraro de la Komisiono pri Lumturoj kaj Signaloj, ne volas rezigni pri tiu projekto. Novaj esploroj okazis, kaj fine, post sinsekvaj flankigoj, la inĝenieroj implikitaj en tiuj studoj persvadis sin ke la roko nomita Ar-Men estis la malplej malbona solvo. Tamen, kiam en 1865 ilia kolego, Paul JOLY, ŝipveturis al la loko por komenci prepari la laborojn, li pene ekvidis la rokon, konstante en la ŝaŭmo kaj konkludis sian raporton per tiuj vortoj: {{Citaĵo|Oni ne povas konsideri tie fari masonaĵon, la dimensioj estas tro etaj!<ref name="ReferenceA"/>.}} Tamen la [[Maraferoj]] insistis kaj urĝe sendis sur Ŝoseo de Sein inĝenieron hidrografon Ploix. Kvankam li agnoskis la nekredeble malfacilaĵojn de tiu projekto, li montris sin pli optimista pri la ebleco konstrui lumturon sur Ar-Men. Lia protokolo finfine sukcesis konkeri la konsenton de la Komisiono pri Lumturoj, kaj en aŭgusto 1866, Paul Joly, kiu ĵus reiris al Ar-Men, de kie li revenis kun krokizoj, kiuj ebligos prepari la konstruon de la lumturo. Ekde tiam, ne plu estos kontestoj, malgraŭ la egaj problemoj, kiujn oni devos solvi sur la konstruejo. === Malrapida kaj danĝera laboro === La laboroj vere komenciĝis en 1887. La unua etapo konsistis en truborado en la roko por enmasonigi ferstangojn, kiuj utilos por fiksi la masonaĵon. Pro tio, s-ro Paul Joly dungis (malfacile) teamon de Sein-anoj, kies vaporŝalupo veturigis ĝis Ar-Men, ekde kiam vetero kaj [[tajdo]] estis favoraj. Ekipitaj per kontraŭjoraj [[ŝnurŝuo]]j kaj per savozonoj el korko, tiuj porokazaj laboristoj elŝipiĝis duope. Ofte ili devis ekkuŝi por ne esti forportitaj per ondoj, kiuj elĵetiĝis sur ilin. Konstante [[kanoto]] gvatis proksime por rekapti la malfeliĉulojn, kiuj tempaltempe estis forportitaj en maron. La bilanco de tiu unua kampanjo estis malabunda: 100 horoj da laborado, 13 prokrastitaj elŝipiĝoj, 9 sukcesintaj. Nur 8 horoj da efektiva laboro sur la roko, 15 boritaj truoj. La sekvantan jaron, en 1868, la laboraĵoj progresis pli rapide, dank'al milda vetero kaj submastro aparte entreprenema. Tiufoje, favore de 17 elŝipiĝoj (18 horoj da efektiva laboro), 40 truoj estis boritaj kaj ĉirkaŭa kanaleto estis fosita en la roko, cele enfiksi la fundamentan masonaĵon. La unuaj konstruŝtonoj estis fiksitaj en majo de 1869. La cemento estis preparita per mara akvo. Fine de la konstrusezono, en oktobro, 25 m3 da masonaĵo staris sur Ar-Men, tio estis averaĝe po 1 m3 por ĉiu albordiĝo, por sumo de 42 horoj kaj 10 minutoj je efektiva laboro. Tio estis grava rezulto, konsiderante ke la tasko restis tre danĝera. Unu maristo, ĉiam restis sur la roko, kun nura tasko vokti atente la eblan alvenon de [[ondego]]j. La juna inĝeniero Alfred Cahen, tiam estis persvadita ke la konstruada projekto estos kondukata ĝisfine. La sekvo pravigis lin, eĉ se iuj jaroj la albordiĝoj estis apenaŭ pli multaj ol en la laborkomenco, kvankam ofte oni devis rekonstrui, komence de la sezono, tion, kio la vintraj ŝtormoj detruis aŭ difektis. Mirinde, tre malmultajn gravajn akcidentojn oni bedaŭris. Fakte pluraj dramoj oni lastmomente evitis, dank'al sendube al la kompetenteco de la maristoj, por okaze dungitaj. Tiel, ekzemple, la 15-an de junio 1878, kiam la maro ekondiĝis danĝere, kanoto evakuanta 14 laboristojn renversiĝis fare de ondego. Malgraŭ la malbona vetero, ĉiuj renversitaj kanotanoj estis sur laborejo la morgaŭan tagon! Unu jaron post tiu epizodo, alia teamo de laboristoj estis trudata salti en maron por aliri la kanotojn, kiuj ne plu povis alproksimiĝi la rokon, pro altaj ondoj kiuj neatendite aperis. En julio 1880, kanoto transportante kvin virojn, estis renversita ĉe la lumtura bazo. Tie ankoraŭfoje, ĉiuj kanotanoj estis savitaj. Tamen la sekvantan jaron, du laboristoj ankoraŭ estis forportitaj per ondego, kiam ili estis transportataj sur kanoto veturiganta ilin ĝis la lumturo: unu el ili dronis ne liginte sufiĉe bone sian savzonon. Bonŝance do ne favoris ĉiujn Ar-men-ajn konstruistojn. Finfine, post 14 jaroj da laboroj, la lumo estis testita la 18-an de februaro 1881, sekve oficiale ekfunkciigata la 30-an de aŭgusto de tiu jaro. Tamen la konstruada epopeo ne finiĝis. La inĝenieroj de la Komisiono pri Lumturoj, fakte estis zorgoplenaj, neniam ili estis konstruintaj similan turon, preskaŭ simple metitan sur roko apenaŭ pli larĝa ol la lumtura bazamento. Ilia absorba zorgo estis tio: ĉu la konstruaĵo estos sufiĉe stabila konsiderante ĝian altecon? Ĉu ne estas risko ke ĝi renversiĝu pro la enormaj ondegoj, kiuj alsturmas okaze de ŝtormoj? Post 15 jaroj, s-ro [[Léon Bourdelles]], tiam direktoro pri Lumturoj, ĉesigis tiujn maltrankvilojn. Li decidis komencigi laborojn celante plipezigi la konstruaĵon kaj plifortigi la bazon, post kiam li estis refarinta la kalkulojn pri stabileco, fakte la lumturo estis nesufiĉe peza. Komencitaj en 1897, la laboroj daŭris ĝis 1902. Tiam la starigo de la lumturo de Ar-men povis esti rigardata kiel finita. Kaj cent jarojn poste, la nigra-blanka turo daŭre signalas la teruran Ŝoseon de Sein atestante la eksterordinaran kvaliton de la laboro farita de la konstruistoj. == Vivi en la « infero de la inferoj » == === Ĉiutaga vivo tre ordema === Antaŭ aŭtomatigo, en Ar-Men same kiel en aliaj lumturoj, la lumigado kaj mallumigado, planizitaj je preciza minuto, konsistigis la du ĉefajn eventojn en la ĉiutaga vivo de la gardistoj. Tiuj ĉi konstante estis duope loĝantaj en la lumturo kaj alterne deĵoris por vaĉi dudekkvar horojn tage eĉ dum ferioj. Dum la noktaj vaĉoj (la plej longaj daŭris 9 ĝis 10 horojn!), la laboro konsistis prioritate certigi la bonfunkciadon de la lumo en la lanterno sed ankaŭ atente observi la maran [[horizonto]]n. Tiu nokta deĵorado estis nepre necesa, ĝi devis ebligi precize situigi eventualajn pereantajn ŝipojn, kontroli ĉu la najbaraj lumturoj kaj lumsignaloj bone funkciis kaj la videbleco restis sufiĉa por ke la lumoj estu vidataj. Kiam iu grava incidento estis lokalizita, ĉu pri ŝipo aŭ apuda lumturo, la gardisto devis alarmi per radioaparato (instalita en la 1950-aj jaroj). Kiam iĝis [[brumo]], tiam oni ekfunkciigis la motoron de sonora signalilo. Ŝajnas ke la lumtura vivo neniam estis plej neeltenebla ol dum la momentoj kiam la tre pova [[nebulkorno]] funkciis. Se la dumnoktaj vaĉoj, principe okazis en la gardista ĉambro, sub la lumsignalo, la dumtagaj vaĉoj (pli mallongaj, de 5 ĝis 6 horoj) ne postulis gardadon tiom atentan, kaj ebligis fari la nepre necesan prizorgadon al la aparatoj kaj al la konstruaĵo. La gardistoj devis esti kapablaj ripari preskaŭ ĉion kaj ion ajn en la lumturo. Fakte ili devis unue esti kapablaj rimarki kaj anstataŭigi la malnoviĝantan aparatojn por antaŭgardi paneojn, ĉefe tiujn kiuj koncernis la lumigon kaj optikojn. Modernigo trudis, komence de la 1950-aj jaroj, instruado por elektromekanikisto estis deviga por plenumi tiun postenon. Instruata en urbo Brest en la Centro pri Instruado de la Elektronikistoj pri Lumturoj, ĝi konsistis el instruado pri [[elektro]], [[mekaniko]], [[radiotelefonio]] kaj ankoraŭ pri [[lutado]]-[[veldado]], ktp. La programo sufiĉas por indiki kion oni atendis de la gardistaj intervenoj. Ŝajnas ke la plej oftaj prizorgaj agoj estis farbado. Pri tio, ironia rimarko de gardisto: {{citaĵo|Estas iom same kiel en la franca [[mararmeo]], ci salutas ĉion, kio moviĝas kaj farbas la restaĵon!<ref>Fichou et alii, 1999, p 403</ref> !}} Sed ĉiutage, ili devis zorge purigi la [[optiko|optikan]] [[lenso]]n, la lanternajn vitrojn kaj la [[kupro]]jn de la lampo. Por la ceteraj okazoj, la gardisto, kiu ne vaĉis, ĝuis tutan liberecon sur tereno ja vere tre malvasta kun tre limigitaj distriĝeblecoj. Li povis ankaŭ akompani sian kolegon, fiŝkapti sur la platformo se la vetero ebligis tion, kuiri (la receptoj de la Ar-Menaj gardistoj transpaŝis la jarojn), aŭskulti radioricevilon, komuniki per radio kun sia familio (tolero de la Administracio pri Lumturoj kaj Signaloj), prepari fiŝkaptan aparataron, fabriki boatetojn el boteloj (tradicia farado de la lumturgardistoj) aŭ eĉ triki. Poste televido, kiam ĝi aperis, ekokupis grandan tempon en la ĉiutaga vivo de tiuj izolitaj viroj. La komfortkondiĉoj en Ar-Men estis tre spartaj. Ne hejtita estis la lumturo. La interna lumigado dum tre multaj jaroj estis per petrollampo. Ne estis banĉambro, sed ĉiu gardisto havis propran dormoĉambron. Krom la noktogardejo, la kuirejo estis la nura komuna ĉambro en la turo. === Rakontoj de gardistoj === La ĉiutaga monotoneco tamen estis interrompita per plej diversaj eventoj, pli malpli neatenditaj. Antaŭ ĉio estis la [[ŝtormo]]j, kiuj devigis la gardistojn enfermiĝi ene de la turo, dum kelkfoje pluraj tagoj. La ondaj fortegoj kaj la vento eĉ malebligis malfermi la fenestrojn aŭ eliri sur la balkonon ĉirkaŭantan la lanternon (je pli ol 30 metroj super la marnivelo?). Ili devis suferi la obtuzajn batojn kaj la vibradojn kaŭzatajn per ĉiu ondego plaŭde rompiĝanta sur la lumturon, sen tro pensi al ebleco ke unu el tiuj enormaj ondegoj forportu la [[turo]]n, kiel antaŭtimis la arkitektoj. Post ŝtorma paso, farotaj riparoj ne estis maloftaj: rompita vitro de iu fenestro, fendita vitro de reflektoro, masonŝtonoj forŝiritaj el la lumtura bazo, aŭ eĉ la kuirejo ruinigita per marakvo post enrompiĝo de ondo tra la lumtura pordo. Kvankam tiu ĉambro situis mezalte de la lumturo, supre de la provizejo. Ĝia fenestro estis el netravideblaj dikaj vitroj kaj unu panelo el bronzo ŝirmis ĝin kiam malbelveteris. Jen la fortoj de la elementoj al kiuj Ar-Men devis kaj ankoraŭ devas rezisti. Ankaŭ okazis akcidentoj, kelkfoje gravaj. En jaro 1921, la ĉefgardisto Sébastien Plouzennec estis forportita per [[ondego]], kiam li estis observanta per binoklo, ĉe la turbazo, boaton krozante proksime de Ŝoseo de Sein. Post tiu dramo oni instalis [[gardrelo]]n ĉirkaŭ la platformo kaj la elŝipiĝejo. Malgraŭ tio, aliaj gardistoj suferis la saman tragikan finon en la 19-a jarcento. Pri la gardisto estanta en la lumturo, en la sama momento, tia akcidento estas vera traŭmatismo, ju pli kelkfoje estas suspektoj pri li, se liaj rilatoj al la pereinto estis fame neamikaj. En decembro 1923, la danĝero ne venis el la maro, sed el incendio en la kuirejo. La turo rapide transformiĝis en vasta kameno kaj ne estas alia ebleco, por la gardistoj, kiuj estis lumigantaj la optikon, forfuĝi eksteren, uzante la [[fulmoŝirmilo|fulmoŝirmilan]] kablon kaj la deĵorŝanĝan kablon por malsupreniri al la platformo. De tie, ili sukcesis atingi la kuirejon por estingi la fajron per siteloj plenaj el marakvo. Kiel en ĉiuj marmezaj lumturoj estas ankaŭ rakontoj pri neamikeco inter gardistoj. En Ar-Men, en la tempo, kiam ĝi estis gardita de tri viroj (antaŭ la [[dua mondmilito]]) oni rakontis ke unu el ili, incitita de siaj kolegoj, sin kaŝis supre de murŝranko, por kredigi sian malaperon. Post malsukcesaj traserĉoj, la du gardistoj kunigitaj en la kuirejo komencis laŭdi tiun, kiun ili opiniis forportita per ondego. La koncernato tiam sin montris. Li estis denuncita de siaj furiozaj kolegoj kaj li perdis sian postenon. En la [[dua mondmilito]], la A-Men-aj gardistoj devis konstante akcepti en la lumturo tri germanajn soldatojn. La okupacianto trudis la estingon senrestriktan de la plej multo el la francaj lumturoj, kio estis radikala maniero por regi ilin. En Ar-men, la lumo devis esti lumigita nur kiam veturis germana ŝipo proksime de Ŝoseo de Sein. La deĵorantaj soldatoj estis informitaj per radioaparato pri tiuj trafikoj. Malgraŭ tiu abomena etoso, kiu tiam regis en la lumturo, gardisto sin ĵetis en maron kaj savis de dronado soldaton, kiu volis preni [[kormorano]]n ĵus pafitan per atakpafilo. Sed la vizitantoj ne ĉiam estis maldezirataj. Kiam belveteris, okazis ke la anaro de la provianta motorboato povis eniri en la lumturon kaj toste trinki pri amikeco kun la gardistoj, tamen laŭvice. Kelkfoje somere, okaze de deĵorŝanĝo, virino uzis la deĵorŝanĝan kablon por pasigi kelkajn minutojn sur tiu ekskluziva vira areo kaj tiel ĝojigi per ŝia estanteco la aŭsteran loĝejon. == La deĵorŝanĝaj riskoj == Krom en esceptaj belaj markondiĉoj, la ŝipoj de la [[servo pri Lumturoj kaj Signaloj]] respondaj pri proviantado kaj deĵorŝanĝo ne albordiĝis ĉe Ar-Men. Oni starigis ir-reirajn movojn inter la ŝipmasto kaj la lumturo, poste viroj kaj pakaĵoj estis haŭlitaj je kelkaj metroj super la akvoj pere de vinĉo manipulita fare de du gardistoj instalitaj sur la platformo, ĉe la lumtura bazo. Oni parolas pri tekniko ''cartahu'' (deĵorŝanĝa kablo, kiu postulis de la ŝipanaro multe da lerteco, konojn pri la maro kaj kuraĝon. En Ar-Men, la motorboato ideale devis prezentiĝi ĉe la lumtura bazo tri kvaronhoroj antaŭ la senflusa tajdo. Tiam estis la tempo por estigi ir-reiran mekanismon kaj poste la transŝarĝadon de la viroj kaj de la provivaĵoj, strebante pri la boatstabileco kaj la sekureco de la varoj aŭ de la viroj pendanta super la maro. Por tio, necesis firme teni la [[pruo]]n de la ŝipo fronte al la [[hulo]], kiu alrompiĝis al la lumturo, sen malproksimiĝi de la turo. Atentema al la disvolviĝo de ĉiu serio da ondoj, la piloto povus esti devigata plirapidigi sian motorboaton per plenpovo de ties motoroj, al la lumtura bazo por rezisti la puŝon de la plej fortaj ondoj. Dum pluraj jardekoj, la Ar-Men-a deĵorŝanĝo estis plenumita per la ŝipo ''[[Velléda]]'' estrata de Henri Le Gall, vera majstro pri tiu faro. Tamen, eĉ sub lia estreco, la konduko povus esti tumulta, kiel memorigas tiu eltiraĵo de verko de la verkisto [[Jean-Pierre Abraham]] okaze de ties restado en Ar-Men-turo: {{Citaĵo|Kiam mi forlasis ferdeko de ''Velléda'', la ir-reiro ne estis sufiĉe rapida la tako (ĝiro) kaj mi longtempe pasis en ondego, la ŝipanoj kriis. Mi allumturiĝis malseka sur la elŝipiĝejon. Tra miaj malsekaj okulvitroj mi vidis la eksterordinarajn vizaĝojn de s-roj Clet kaj Marrtin, ege palegaj. La maro estas malpli malvarma ol oni opinias. Ni, ĉiuj tri, eksplodis per rido<ref>''Armen'', 1988, p. 145</ref>.}} Kiel sur ĉiuj marmezaj lumturoj, la teamo de gardistoj postenigita ĉe Ar-Men, nombris tri anojn: du deĵorantajn kaj unu ripozantan sur tero (fakte sur [[insulo Sein]]) kie loĝejo estis rezervita por ili, ĉe domo « Grand Monarque » (la granda monarĥo), posedaĵo de Administracio pri Lumturoj kaj Signaloj. Ĝis la [[dua mondmilito]], ĉiu laŭvice deĵoris tridek tagojn en la lumturo kaj dek tagoj sur tero. Poste estis dudek tagoj sur lumturo kaj dek tagoj sur tero. Ekde 1971, la deĵortempo estis difinita je dek kvar tagoj, sekve de sep tagoj da ripozo. Evidente tiuj reguloj estis aplikitaj nur kiam la veterkondiĉoj ebligis tion. En Ar-Men, ofte okazis ke la deĵorŝanĝo devis esti nuligita pro malbela vetero. Ja, tio povus daŭri dum longa tempo: la rekordo de tempo pasita en la lumturo, de gardisto estis pli ol cent tagoj... « Se vetero ebligas » do, laŭ la esprimo uzata de gardistoj kaj ŝipanaro de provianta ŝipo, la deĵorŝanĝo de Ar-Men, ekde 1971, okazis ĵaŭde vintre kaj vendrede somere. Helpata de la motorboataj ŝipanoj, unue estis la ''deĵoronta'' gardisto, ekipita per savzono kaj rajdante la pilkegoseĝon uzatan por la ir-reirilo. Kiam sur la lumtura platformo, li anstataŭis la deĵorintan gardiston, kiu siavice uzis la pilkegoseĝon por aliri la boatferdekon, kie la ŝipanoj strebis ebligi ne tro akrobatan surboatiĝon. Sekve oni transpasigis la nutraĵojn kaj la aparataron. Poste por fini, se necesis oni provizis per dolĉa akvo, petrolo kaj gasojlo. La lasta deĵorŝanĝo de Ar-Men okazis la 10-an de aprilo 1990. Daniel Tréanton kaj Michel Le Ru, la du deĵorintaj gardistoj, tiun tagon, estis helikoptere eligitaj. Ekde la aŭtomatigo, la ripar-teamoj veturas per helikoptero. Unu foje jare, plonĝistoj inspektas la lumturan fundamenton. == Teknika slipo == === Arkitekturo === * Konstruado : 1867 ĝis 1881-jaroj. * Alteco super la maro : 33,50 metroj. * Entuta alteco : 37 m. * Alteco de la fokuso : 33,50 m. * Konstruaĵo: Konustrunka turo el grejsa kaj granita masonaĵo, blankigita ĉe la supra parto, farbita nigre ĉe la malsupra parto kun du apudmetitaj ŝirmejoj el masonaĵo, unu nordoriente kaj la alia oriente sur neregulforma fundamenta masonaĵo el videblaj konstruŝtonoj. Supre de la fusto, korniĉo kun metala apogrelo. Oni atingas la lanternon per ŝraŭboforma ŝtuparo kun lumlukoj. La lanterna tegmento estas el zinko. (Priskribo de la inventaro de la francaj lumturoj, Ministerio pri Kulturo, 2001). * Situo de Ar-Men: 48°03'01 norde. 4°59'50 okcidente de insulo Sein, departemento Finistero. * Vizitoj : ne. * Loĝata : ne. === Optiko === * La 31-an de aŭgusto 1881: konstanta blanka lumo. Optiko je 0,70m fokuso. * La 01-an de januaro 1892: konstanta lumo variigita per mallongaj obskurigaĵoj ĉiujn 5 sekundojn. Kuvo kun merkuro, instalita en la sama jaro. * La 01-an de oktobro 1897: Lumo kun tri briloj grupigitaj ĉiujn 20 sekundojn. Rotacianta optiko kun 6 paneloj je 1/6. Optiko je 0,25m fokalo. * La 10-an de aprilo 1990: blanka lumo kun 3 grupitaj briloj ĉiujn 20 sekundojn. Rotacianta optiko kun 6 paneloj je 1/6 optiko, 0,25 m fokalo. * La nuna videbleco estas je 23,5 marmejloj (43,5 km). === Lumo === * La 01-an de oktobro 1897: Oleogaso (fabrikita sur insulo Sein). * 1903: petrola vaporo. * 1988: elektrigo (halogena lampo 250 W). * 1990: aŭtomatigado. * Alteco de la fokuso : 33,50 m. === Sonora signalo === * Vibrilo ELAC-ELAU 2200 : tri sonoj ĉiujn 60 sekundojn. == Notoj kaj referencoj == <references/> == Vidu ankaŭ == {{Projektoj| commons = Category:Ar Men}} === Historio === * Jean-Christophe Fichou, Noël Le Henaff, Xavier Mével, ''Phares : histoire du balisage et de l'éclairage des côtes de France'', Douarnenez, Éditions Le Chasse-Marée/Armen, 1999, 451 pages * [http://perso.orange.fr/phares-de-france/phare/ar-men.html Rakonto pri la konstruado de Ar-Men] sur retejo dediĉita al la historio de la lumturoj en Francio kaj kreita de Jean-Christophe Fichou * [http://www.inventaire.culture.gouv.fr/culture/inventai/presenta/visites/phares/phares-frame.htm Inventaro de la lumturoj en Francio fare de la Ministerio pri Kulturo] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20061124115035/http://www.inventaire.culture.gouv.fr/culture/inventai/presenta/visites/phares/phares-frame.htm |date=2006-11-24 }} === Literaturo === La escepteco de tiu lumturo, ties izoleco kaj ties historio inspiris multajn aŭtorojn. Tamen nur unu esploris la temon en la interno, se tion oni aŭdacas diri : la verkisto [[Jean-Pierre Abraham]], kiu estis lumtura gardisto de Ar-Men de 1959 ĝis 1963. * [[Jean-Pierre Abraham]], ''Armen'', Le Tout sur le tout, 1988 [Unua eldono 1967]. Poezia taggazeto pri vintro en Ar-Men. * [[Jean-Pierre Abraham]], « ''Velleda'' mon amour », en ''Au plus près'', Le Seuil, 2004. Rakonto de Abraham pri lia kriztempa evakuo el la lumturo, pro krizo de [[apendicito]]. * [[Henri Queffélec]], ''[[Un feu s'allume sur la mer]]'', 1956. Romano en kiu la konstruado de la lumturo de Ar-Men estas la fono. * [[Rachilde]], ''La Tour d'amour'', Le Tout sur le tout, 1980 [unua eldono 1899]. Stranga romano eldonita fine de la 19-a jc, kiu okazas en la lumturo de Ar-Men. * [[Jean-Jacques Antier]]. ''Tempête sur Armen'', Presses de la Cité, 2007. Romanigita historio de gardisto de lumturo Armen komence de la 20-a jc. === Aŭdvidaĵo === * ''Le Phare d'Ar-Men'', Pathé Ĵurnalo de 1937 * ''La Mer et les Jours'', dokumenta filmo en 1958 de Raymond Vogel kaj Alain Kaminker ; kroniko de Insulo Sein, kun bildoj pri la deĵorŝanĝo de Ar-Men. Alain Kaminker dronis dum la filmado. * « [http://www.ina.fr/economie-et-societe/vie-sociale/video/CPF04007046/ar-men.fr.html Le Phare d'Ar-Men], » dans ''Les coulisses de l'exploit'', en 1963 ; le elsendaĵo prezentas Jean-Pierre Abraham, tiam juna gardisto de Ar-Men. * ''Ar-Men'', mallonga filmo skribita kaj farita de Gilles Auffret, produktita de Temps noir. ''Adoleskanto enŝipiĝas kiel matroso sur retrestiga ŝipo kun vana espero alproksimiĝi al la lumlturo de la monda fino.'' Daŭro: 14 min 10 | Formato : 35mm | Bildo: 1.85 | Sono : Dolby SR | © Temps noir 2007 * ''Il était un phare'', dokumenta filmo 52minuta farita de Thierry Marchadier, produktita de 1+1 Production en 2000. Kun bildovicoj pri ŝtormo kaj reiro al Ar-Men de ties antaŭaj gardistoj. === Vidu ankaŭ === * [[Listo de la lumturoj en Francio]] * Situigi sur la [[mapo de la lumturoj de la franca departemento Finistero]] === Eksteraj ligiloj === * Datumbazo Mérimée:IA29000462 (Lumturo de Ar-Men) * {{citaĵo el la reto | url=http://www.dirm.nord-atlantique-manche-ouest.developpement-durable.gouv.fr/phare-d-armen-a76.html | titolo=Lumturo de Armen | retejo=la retejo de [[interregiona direckcio pri maro]] Norda Atlantiko-Okcidenta Manika maro}} * {{citaĵo el la reto | url=http://www.pharesetbalises.org/ETATDESLIEŬ/ARMEN/snpb-armen.html | titolo=La malrapida morto de lumturo ? La lumturo de Ar-Men | retejo=la retejo de [[nacia asocio pri la heredaĵo el lumturoj kaj flos-signaloj]] }}{{404|date=December 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} <!--{{Palette|Phares bretons}}--> {{Portalo|lumturoj|Atlantiko|Franca Finistero}} {{DEFAULTSORT:Armen}} [[Kategorio:Lumturoj de Finistère]] [[Kategorio:Izolitaj lumturoj]] [[Kategorio:Lumturoj de la 19-a jarcento]] bj37907hufb8njiobxln59w1gvza8jr 0 419379 7684608 7369977 2022-08-10T15:58:46Z Tlustulimu 1543 ŝablono wikitext text/x-wiki {{informkesto geografiaĵo | Lumturo | nomo = La Vieille (eo: La maljuna) | dosiero = La vieille with mast.jpg | dosiero_priskribo = La lumturo en kvieta vetero, la turo Temperley aperas blanke dekstre (nun malaperinta). | latitude = 48/02/26/N | longitude = 4/45/23/W | koordinatoj_ne_en_titolo = true | leviĝo= 33.90 | lat_d = 48 | lat_m = 02 | lat_s = 26 | lat_NS = N | long_d = 4 | long_m = 45 | long_s = 23 | long_EW = W | mapo_priskribo = Situo enkadre de Francio | mapo_lokumilo = Francio | lando = [[Francio]] | regiono = [[Bretonio]] | distrikto = [[Finistère]] | distrikto_tipo = Departemento | situo = [[Plogoff]], [[insulo de Sein]], [[Finistero]] | establita = [[1882]] ĝis [[1887]] | alteco= 26.90 | libera = 18 [[marmejlo]]j (43,5 km) | libera_tipo = Videbleco | libera1 = senmova lumo, 3 obskuradoj blanka-ruĝa-verda, ĉiujn 12 sekundojn | libera1_tipo = Lumo | libera2 = Horizontala lenso 4/5, fokalo: 50 cm, Ø 3 m. | libera2_tipo = Optiko | libera3 = [[halogena]] 250 W | libera3_tipo = Lampo | libera4 = Vibrilo ELAC-ELAU 2200 : 2 + 1 sonoj, ĉiujn 60 sekundojn | libera4_tipo = Sonhelpo | libera5 = ne | libera5_tipo = Vizitebla | libera6= ne | libera6_tipo = Loĝata | libera7 = {{dato|14|novembro|1995}} | libera7_tipo = Aŭtomatigo }} La '''lumturo La Vieille''' estas surmara [[lumturo]] en departemento Finistère en Francio. Konstruata inter la jaroj 1882 kaj 1887, sur roko ''Gorle bella'' ([[bretona lingvo|bretonlingve]] 'roko la plej malproksima'). Ĝi ja lumigas kaj sekurigas la pasejon [[Raz de Sein]] kun la [[tureto La Plate]] ĉe ties okcidenta flanko laŭ la ''kardinala signalsistemo''. Ĝi situas sur komunumo [[Plogoff]] kaj apartenas al la franca ŝtato. La ''infero'' de La Vieille ŝuldas sian famon al sia izoliteco, en malkvieta marzono. Plie, ĝi rimarkiĝas pro siaj riĉaj historio kaj pasinteco: inter la esploroj pri farebleco kaj la unua lumigo preskaǔ dek jaroj estis necesaj por ĝia konstruado. Antaŭlasta lumturo, kiu estis aŭtomatigita, la [[gardisto]]j tiam surloke rifuzis la deĵorŝanĝiĝon en 1995 kiel prostesta signo. == Konstruado kaj ekfunkciigo == La 30-a de novembro 1861, la Komisiono pri Lumturoj esprimis favoron por la konstruado de lumturo el la tria klaso sur la roko (kiu signalas danĝerajn pasejojn kaj la rifojn laŭ la marbordoj, kiel tiujn el la tria klaso. La inĝenieroj estis invititaj prezenti antaŭprojekton en 1862. Tamen tiu antaŭprojekto estis prokrastita pro financaj malfacilaĵoj sed ankaŭ pro aliaj laborejoj kiel tiu de la lumturo de Ar-Men, kiu ĵus estis komencita. La projekton oni reprenis post 10 jaroj, sed la direktoro pri Lumtura Servo agnoskis ke: ''La konstruado de lumturo La Vieille estas prokrastita al estonteco pli malpli proksima kaj la albordiĝaj malfacilaĵoj pli bone konataj, eĉ povus antaŭvidi la forlason de tiu projekto'', en Parizo la 1-an de junio 1872. La Komisiono pri Lumturoj kunveninta la 14-an de januaro 1873 konfirmis tiun opinion kaj konkludis ke : ''La esceptaj malfacilaĵoj malkovritaj por tiu laboro devigas nin prokrasti ĝin, ĉefe pro samtipaj laboroj komencitaj sur la roko Ar-Men''. Atendante, la lumturo Tévennec kaj la signallumo Raz, lumigita en 1874 provizore kompensis tiun maleston. [[Dosiero:Chausseedesein.png|centre|700px]] === Studoj pri farebleco === [[Dosiero:Raz de Sein Vieille.jpg|eta|[[Raz de Sein]] kaj la lumturo La Vieille vidataj de la [[pinto de Raz]]]] La konstruo de lumturo La Vieille estis konfirmita post serio da esploroj pri farebleco. En 1879, la unua serio de kvin elŝipiĝoj estis realigitaj sur la rokon, dume oni esploris la rokon, la flureĝimon kaj la albordiĝajn kondiĉojn. Kelkaj fiŝkaptistoj el [[insulo de Sein]] sukcesis dum tiuj albordiĝoj, pli malpli, konkretigi kelkajn borojn, por enmasonigi ankroringojn. Masonistoj partopreninte la starigon de la lumturo de Ar-Men efektivigis 6 k.m. da masonaĵo en la malsupraj partoj, plibonigante videble la albordiĝajn punktojn, kies plej grava ebligas albordiĝon al la roko ĉe ĝia nord-orienta flanko. La sekvantan jaron, en 1880, komenciĝis nova kampanjo en kiu okazis deko da albordiĝoj, kiuj ebligis la efektivigon de la sekvantaj preparaj laboroj: * ankroringoj * enmasonigaj stangoj * kaj dank'al tiuj stangoj, la konstruo de platformo per 37 k.m. da masonaĵo. Tiu platformo estos uzata kieal areo por la elŝipiĝo de la konstrumaterialo kaj kiel estonta fundamento por la lumturo. [[Dosiero:La vieille matin.jpg|eta|La lumturo La Vieille kaj la [[pinto de Raz]], frumatene, de motorboato linganta insulon de Sein al la kontinento.]] La ministro pri Publikaj Konstruoj, sinjoro CARNOT sendis depeŝon, la 29-an de januaro 1881, kiu informas : ''La informoj kolektitaj kaj la akiritaj rezultoj dum la du kampanjoj en 1879 kaj 1880, elmontris ke oni povas starigi lumturon sur la roko La Vieille en elspezaj kondiĉoj perfekte respondaj al la atendataj servoj.'' Tiam kredito je {{formatnum:100000}} frankoj estis voĉdonita en aprilo 1882. Se la laboroj estis efektive prikonsiderataj, kiel por Ar-Men, la afero montriĝis malfacila. Fakte, en tiu mara zono, la roko Gorle bella, sur kiu staros la lumturo, etendiĝas laŭ la fluaj direktoj, plie tiuj fluoj estas fortegaj kaj preskaŭ konstantaj. Pro tio, la roko ofertas malmultajn ŝirmejojn, kiuj estas kvietaj nur dum nelonga daŭro. * Sude kuŝas subsurfacaj rokoj, * Oriente kaj okcidente parkado maleblas pro la rapideco de la fluo, kiu povas atingi 6 marmejlojn en horo (6 knotojn). Fakte nur ĉe ĝia norda flanko, oni povas albordiĝi kaj nur dum tri tagoj antaǔ kaj post la lasta lunkvarono, kondiĉe ke la maro estu perfekte trankvila. Se maro malkvietas, oni povas sperti kirliĝojn je 40 ĝis 50 metrojn en tiu zono. Malgraŭ tiuj multaj malfacilaĵoj, la konstruado aŭguris pli facila ol tiu de Ar-Men ĉar ĝia amplekso estis 50 metrojn longa kaj 20 metrojn larĝa estis pli vasta, kaj ĝi elmariĝas je 14 metroj super la plej altaj tajdoj. Post prilaborado, la roko ebligas la konstruon de platformo 20 metrojn longa kaj 10 metrojn larĝa. La inĝeniero FENOUX, tiam respondeculo pri la lumtura konstruado, taksis ke eblis konkretigi kampanjojn dum kvin monatoj jare, po unu belvetera tago el du dum la ses tagoj de ĉiu lunkvarono, tio sumus pli malpli je tridek albordiĝoj jare. === Konstruado === [[Dosiero:La vieille début.jpg|eta|upright|La lumturo La Vieille tuj post ties konstruado.]] La 29-an de januaro 1881, post du esplorjaroj, la ministro pri Publikaj Konstruoj definitive aprobis la konstruon de tiu lumturo. Ekde tiam, la laboroj organiziĝis sur la [[insulo de Sein]], por la estrado de la laborejo kaj la staplado de la materialoj (konstruŝtonoj). La konstruregado estis komisiita al la submastro Probestau, kiu instaliĝas sur la insulo. En [[1881]], la konstruado de la [[Ar-Men|lumturo de Ar-Men]] estis ĵus finita. Ĝi situis fluge je 18 km de la loko de la lumturo La Vieille. La konstruado de Ar-Men estis ege malfacila kaj nature la konstruantoj profitos de tiu akirita sperto por konduki la laborojn de la lumturo La Vieille. La konstru-kampanjoj komenciĝis ĉiujare post la vintraj ŝtormoj, t.e la 1-an de majo. Por transporti laboristojn kaj materialon, ili uzis etan vaporboaton. Sur ĝi estis la laboristoj kaj ĝi trenis ferdekoŝalupon enhavantan la konstrumaterialojn kaj la albordajn kanotojn. La lumtura zono estas zono kun fortaj fluoj, kiuj kunigitaj kun hulo, malebligis la albordiĝon. La tiamaj boatoj ne kapablis resti ĉe fiksa punkto kaj sekure elŝipigi homojn kaj materialon al la roko. Por solvi tiun problemon, ankradejoj estis instalitaj, ligitaj al ŝalupo kaj kanotoj. Manovrado okazis tiel: * la roko estis ekipita per ŝarĝmasto por malplenigi la ŝalupon; * la kanotoj navete iris inter la roko, la ŝalupo kaj la vaporboato; * la ŝalupo dum la [[fluso]] kaj la [[malfluso]] fikse restis dank'al tri dukdalboj situantaj sud-okcidente de la roko. Ili ebligis kablofiksi la ŝalupon proksime de la roko; * por la fiksa restado de la vaporboato, buo troviĝis iom flanke sed kelkfoje, kiam la tajdoj estis viglaj, la fluoj estis tiel fortaj ke la vaporboato devis iri por restadi en ''marveturas ĝis [[golfo Trépassés (Cap Sizun)|golfo Trépassés]] (eo: golfeto de la forpasintoj), kie ĝi atendis, preta por reveni proksime de la roko kaze de alarmo. La unuaj albordiĝoj utilis por instali etan ŝirmejon masonitan en rokokavo, oriente de la roko. Tiu konstruaĵo ŝirmis la laboristojn, ties nutraĵojn kaj ilarojn. Ĝi estis ŝirmejo kontraŭ la kapricoj de la vetero, la boristoj povis labori pli longtempe al la nivelado de la roko, sed ĝi ne sufiĉis okaze de malbona vetero; tiam la laboroj estis prokrastitaj. La {{daton|5|aŭgusto|1882}} komenciĝis la subkonstruaĵo. La konstruo de la turo, de ĝia platformo kaj parto de la internaj laboroj estis elfaritaj en 1886 post tri sezonoj da laboroj. La alia parto de la internaj laboroj finiĝis en 1887. La masonaĵo estas krude masonita per Portlanda cemento el Boulogne, miksita kun marakvo por la subkonstruaĵo kaj la platformo kaj kun dolĉa akvo alie, por garantii salubrecon de la loĝejo<ref>{{Citaĵo el la reto | url=http://www.finistere.equipement.gouv.fr/phare-de-la-vieille-a556.html | titolo=Phare de la Vieille | retejo=retejo de departementa direckcio de la teritorioj de [[Finistère]] | alirdato=2012-11-07 | arkivurl=https://web.archive.org/web/20120301193301/http://www.finistere.equipement.gouv.fr/phare-de-la-vieille-a556.html | arkivdato=2012-03-01 }}</ref>. La esploron kaj la konstruadon de [[1879]] ĝis [[1885]] direktis la ĉefinĝeniero de la Publikaj Konstruoj Fenoux, kaj de [[1886]] ĝis [[1887]] la ĉefinĝeniero Considere. La ordinara inĝeniero Miniac zorgis pri la laborejo dum la tuta konstruado. Finfine, La Vieile eklumis la {{daton|15|septembro|1887}}, daton de la laborfino. Tiu dato estas gravurita sur la turo. == Arkitekturo kaj taǔgaranĝo == La arkitekturo de La Vieille estas zorge estetika, sed ankaŭ evitas al la navigistoj konfuzi ĝin kun la najbara lumturo Tévennec. Tial la lumturo estas kvadratforma kaj masiva, iom krenela. Tiu turo estas kvadratforma kaj duoncilindra ĉe sia norda flanko kaj plilarĝiĝas ĉe sia bazo. La lumtura strukturo estis konstruita per konstruŝtono kun ĝiboj el griza [[granito]] de [[insulo de Sein]], sed la turo kaj la anguloj de la konstruaĵo estas el murŝtonoj ŝmiritaj per blua granito de [[Kersanton]]. La krenelaro de la turo estas [[korbelo]] sur [[kornico]], kiu portas balustradon el murŝtonoj. La lanterno estas kovrita per malkava [[zinko|zinka]] tegmento kaj la lumturo mem estas kovrita per teraso. La lumtura interno estas taŭgaranĝita kun efikeca zorgo. Do, troviĝas ĉe la teretaĝo akvocisterno kaj diversaj iloj por albordiĝi. Ĉe la supra etaĝo estas kvar ĉambroj, unu super la alia, enhavantaj respektive antaŭe petrolcisternon, nun gazojlan, la kuirejon, la dormoĉambron kaj la noktodeĵorĉambron. Sub la lanterno estas la [[elektrogenerilo]]j. La nova sistemo de deĵorŝanĝo de la gardistoj per ĉareta surterigo kaj la kroma tureto Temperle estis instalita en somero de 1926. Oni malmuntis ĝin post aŭtomatigo de la lumturo en novembro 1995. Nun la alirejo fariĝas per helikoptera vinĉolevado. == Historio de la signalo == [[Dosiero:Lentille de fresnel.jpg|eta|upright|[[Lenso de Fresnel]], lumo de [[lumturo]]]] Laŭ ĝia historio, la lumo de La Vieille signalis [[Raz de Sein]]-an diversmaniere. * La unua konstanta lumo estis lumigita la 14-an de septembro 1887. Ĝi konsistis el blankaj-ruĝaj-verdaj sektoroj kun fokalo je 50 centimetroj. En la sama momento, la du lumoj sur la pinto de Raz ne lumas. * En [[1898]], la lumo estis ekipita per obskuriga sistemo ĉiujn 5 sekundojn. * En [[1904]], la bruligilo estis plifortigita per [[inkandeska]] petrola bruligilo. * Nebulkorno estis almetita la 15-an de novembro 1913. * La nuna signalo kun 3 obskurigoj (2 + 1) blanka-ruĝa-verda kun 5 blankaj-ruĝaj-verdaj sektoroj kun videbleco ĝis 18 marmejloj, estis instalita en 1939. Ankaŭ variis la [[karburaĵo]]j. * [[Minerala oleo]] instalita en [[1887]]. * Petrola vaporo instalita en [[1888]]. * Elektra aŭtomatigo instalita en [[1995]]. La elektrogeneriloj servis nur por la gardista vivo, sed ne rekte por la funkciigado de la lumtura signalo. Dum la dua mondmilito, la signalo estis evakuata la {{daton|21|januaro|1944}} kaj relumigita nur la {{daton|1|junio|1945}}. Ĝia elektrigo kun tiu de insulo de Sein okazis en 1992 kaj ĝia aŭtomatigo la {{daton|14|novembro|1995}}. Ĝi estis la antaŭlasta izolita lumturo aŭtomatigita, antaŭ la lumturo de Kéréon. La {{daton|10|marto|2008}}, post fortega ŝtormo, la tureto Temperley estis difektita kaj ne estos anstataŭigita<ref>[http://www.pharesetbalises.org/ETATDESLIEUX/ETAT%20DES%20LIEUX/snpb-etatdeslieu.html Fotoj pri la ŝtormo de la {{dato|10|marto|2008}} sur la retejo de SNPB]</ref>. == Vivo en la lumturo == [[Dosiero:La vieille tempete.jpg|eta|La lumturo La Vieille fronte al vigla maro, vidata de la pinto de Raz]] === Gardistoj kaj deĵorŝanĝo === Normale la lumturo konstante estis okupata de du gardistoj regule deĵorŝanĝitaj sed ne samtempe. Du motorboatoj veturis por liveri proviantojn, la motorŝipoj ''[[Bodwen]]'' kaj ''[[Velléda]]'', ambaŭ dependis de la [[Servo pri Lumturoj kaj Signaloj]] en departemento [[Finistère]]. La deĵorŝanĝo en La Vieille ĉiam okazis sammaniere : la motorboato devis kiel eble plej alproksimiĝi al la lumturo, malgraŭ onda impeto kaj hulo. Kiam proksime, la ŝipano alkroĉis ŝnuron lanĉitan de gardisto. Tiu ŝnurego nomita ''cartahu'', oni uzis por instali ir-reirilon. Post tio oni instalis la "pilkon": tio estis simpla seĝo ne devige sfera, kiu origine estis el korko. Poste la "suprenira" pasaĝero sekurigis sin per savovesto, instaliĝis kun sia pakaĵo rajde sur la pilko, kiu glitis laŭlonge de la deĵorŝanĝa kablo, tirata per vinĉo de la du deĵorantaj gardistoj. Tiu proceduro, kiu certigis la konstantan ĉeeston de almenaŭ du homoj sur la lumturo estis nemalhavebla por efektivigi deĵorŝanĝon en sekuraj kondiĉoj. Kiam sur la platformo, la suprenira gardisto donis sian savoveston al la "malsuprenira" gardisto kaj okupis sian postenon ĉe la vinĉo, dum lia kolego uzis la pilkon por reiri al la ferdeko de la motorboato. Fine oni transmovis la proviantojn. Dum la tuta manovro, la motorboato tanĝis la rokojn baze de la lumturo. Sekve, la deĵorŝanĝo, kiu postulis lertecon de la pasaĝeroj kaj de la piloto kaj ŝipanaro, fariĝis pereiga, se ne tutsimple neebla, ekde kiam estis tro vigla<ref>{{citaĵo el la reto|url=http://www.enezsun.com/Phares/leravitaillementetlareleve.htm|titolo=Phares & Cornes de brume. Le ravitaillement et la relève|alirdato=La {{daton|15|marto|2011}} }}</ref>. Nova deĵorŝanĝa sistemo estis enkondukita somere de [[1926]], dank'al la konstruo de turo kun sistemo Temperley<ref>Datumbazo Mérimée: IA29000464 (lumturo La Vieille)</ref><!--{{,}}--><ref>« Temperley : malŝarĝa aparato konsistanta el trabo kliniĝanta kun unurela ĉaro, per kiu la levo de la ŝarĝo kaj la movo de la ĉaro efektiviĝas per la sama kablo. » ({{Citaĵo el la reto|url=http://www.larousse.fr/dictionnaires/francais/temperley/77214|titolo=artikolo Temperley|retejo=le Larousse en ligne|alirdato={{daton|18|marto|2011}} }}).</ref>. Ĉar la sistemo Temperley estis malmuntita okaze de la aŭtomatigo de la lumturo en novembro 1995 (kaj la turo detruiota per ŝtormo en [[2008]]), la aliro al la lumturo okazas ekde tiam per [[helivinĉado]]. Noël Fouquet, Jean Donnart, Michel Rozenn kaj Guy Lasbleiz lastfoje tranoktis en la lumturo, antaŭ ĝia aŭtomatigo, la {{daton|14|novembro|1995}}. Fakte protestante kontraŭ tiu decido, Jean DONNART kun unu el siaj kolegoj estis rifuzintaj la antaŭan deĵorŝanĝon, tio klarigas la ĉeeston de kvar gardistoj en la lumturo, anstataŭ du, kiam oni estingis ĝin<ref>{{Citgazeto|titolo=Jean Donnart, gardien du phare de la Vieille|aŭtoro=Françoise Lancelot|gazeto=L’Humanité|tago=14 |monato=aprilo |jaro=1995}}.</ref>. Ekde tiam, la lumturo estas telekondukata de [[insulo de Sein]]. === La incidento de la rezervitaj postenoj === Post la [[unua mondmilito]], Francio nombris multajn vunditojn en la loĝantaro. Leĝo promulgita en la {{dato|26|aprilo|1924}} kreis ''rezervitajn postenojn'' por tiuj personoj kaj devigis ties dungon. Tiuj postenoj estis supozataj malpli penigaj ol la mezaj postenoj. Ili estis ĝardengardisto, ministreja pedelo, oficeja dungito, pordisto, kampogardisto, muzegardisto aŭ ankaŭ vilaĝa leterportisto kaj inter aliaj lumtura gardisto. Tiel du korsikaj militkripluloj, s-roj Mandolini kaj Ferracci estis nomumitaj al la ''infero'' de La Vieille. Sinjoro Mandolini estis enpostenigita en la lumturo la {{daton|3|junio|1925}} kaj Ferracci la {{daton|22|novembro|1925}}<ref name="Depeche">''La Dépêche de Brest'', artikolo de la 27-a de februaro 1926 legebla sur la paĝo [http://jean-guy.moreau.pagesperso-orange.fr/26.htm Jaro 1926] de la retejo de Association Sportive Brestoise.</ref>). Tiu peniga laboro ne taŭgis por ili. Ambaŭ estis pulmovunditaj, Mandolini ne plu povis uzi brakon dum Ferracci havis en sia korpo kuglon, kiun la tiamaj kirurgoj ne estis sukcesintaj eltiri kaj foje povus delokiĝi. Ilia korpa sanstato sendube ne taŭgis por supren aŭ malsupreniri la 120 ŝtupojn en la turo kaj praktiki la riskajn ekzercojn de deĵorŝanĝo. Ekde tiam kiam ili komprenis la metiajn malfacilaĵojn, plurfoje ili petis de la ministro ilian delokigon, kiu ĉiufoje estis rifuzita. Kutimaj al la korsika klimato multe pli milda, la moralo de ambaŭ viroj ja malpliboniĝis. La restadaj kondiĉoj en la lumturo, la malsekeco, la ventaj hurladoj, la giganta ondalteco kaj ondoŝprucadoj, kelkfoje pli altaj ol la turo (33 m) estis aflikta travivaĵo. Rapide ili iĝis neŭrasteniuloj. Malgraŭ tio, la signalo eklumis ĉiunokte. La trian semajnon en decembro 1925, la vetero iĝis terure malbela. Raz de Sein estis en konstanta ''bolado'', lasante al tiuj du viroj nenium paŭzon. La videbleco tre malbona, la deĵorŝanĝo neeblis per la tiamaj rimedoj. La ĉefgardisto estante sur tero, la korsikanoj restis solaj en la lumturo ĉar la malbona vetero malebligis deĵorŝanĝon. Rapide la du rezervpostenuloj hisis la nigran danĝerflagon supe de la lumturo. Malgraŭ ilia kuraĝo, la lokaj fiŝkaptistoj (tiam respondecaj pri la deĵorŝanĝo kaj la proviantoj) ne povis sufiĉe alproksimiĝi al La Vieille por helpi ilin. La kanoto de la signalizisto Léon Bourdelles provis helpi ilin sed ĝi preskaŭ enabismiĝis kun ĉiuj siaj kanotanoj<ref name="Depeche"/>. Du monatoj poste, favore al vetera pliboniĝo, oni vidis la du malfeliĉulojn sur la platformo, "nigraj kiel demonoj, vestoj en pecoj". Tiam nebulo malebligis videblecon. La {{daton|14|februaro|1926}} estingiĝis la fajro, la alarmilo jam ne plu funkciis. La {{daton|19|februaro|1926}}, la dramo fariĝis tragika kiam la [[skuno]] ''La Surprise'' de [[Paimpol]], ĵetiĝis sur la rokojn apud [[Plogoff]]. Pli ol unu semajno poste, provianta boato povis sufiĉe alproksimiĝi por ĵeti la ir-reiran kablon. Kuraĝe, malgraŭ la mara stato, la posedantfiŝkaptisto Clet Coquet reveturis la dimanĉon posttagmeze al la lumturo, kunportante la ĉefgardiston Kerninon, sian propran filon, kiuj konsentis anstataŭigi la du korsikanojn. Sed la du kripluloj ne havis sufiĉe da fortoj por uzi tiun tipon de deĵorŝanĝo. Teamo de junaj bretonaj maristoj, naĝante en la glacia maro, alkroĉitaj per ŝnuroj kaj helpe de ŝnurego, sukcesis meti piedojn sur la insuleto kaj rekondukis per la sama vojo, la du elsavitojn en la {{dato|28|februaro|1926}}. Ilia aflikta travivaĵo aperis en amasinformaj ĵurnaloj lokaj kaj poste naciaj, kiuj memorigis pri aliaj incidentoj okazintaj al militkripluloj en la lumturo La Jument kaj en Ar-Men<ref name="Depeche"/>. Tiu afero iris ĝis la parlamento kaj per dekreto de la {{Dato|1|septembro|1927}}, la posteno de lumtura gardisto estis forigita el la listo de la rezervitaj postenoj. Fine, la du korsikanoj ne estis kulpigitaj pro la ŝiprompiĝo kaj estis enpostenigitaj sur teraj lumturoj<ref>{{Harvsp|Le Cunff|1954|p=115-120}}</ref>. === Diversaĵoj === [[Dosiero:Tourelle de la Plate-Phare de la Vieille.jpg|eta|Vido al la Plate kaj La Vieille de okcidento orienten]] [[Dosiero:Raz de Sein, la Plate et la Vieille.OGG|eta|La lumturo La Vieille kaj la [[tureto de la Plate]] vidataj de [[Raz de Sein]].]] La aktoro [[Jean Rochefort]] estas la baptopatro de la lumturo La Vieille<ref>[http://www.thalassa.france3.fr/article.php3?id_article=983 « Phare de la Vieille »], elsendaĵo por la 30-a datreveno de ''Thalassa'', France 3 (5-an septembro 2005)</ref>. == Bibliografio == * {{Ankro|simbolo=ne|Le Cunff1954}}{{citaĵo de libro|persona nomo=Louis| familia nomo=Le Cunff| titolo=Feux de mer| loko=Paris|eldoninto=André Bonne|jaro=1954}} * {{Citgazeto|titolo=L'épopée des phares du Finistère|gazeto=Chasse-Marée| numero=53| jaro=1990}} * {{Citgazeto|titolo=Gardiens de phares du Raz de Sein| gazeto=Chasse-Marée| numero=68| jaro=1992}} * [[Anatole Le Braz]], ''[[Le Gardien du Feu]]'', 1900. * Yves Heurté, ''Le Phare de la Vieille'', Seuil Jeunesse, 1995 {{ISBN|978-2-02-023174-9}} : Fikcia rakonto okazanta en la lumturo La Vieille. == Filmoj == * ''Gardiens de Phare'', farita de [[Jean Grémillon]] en [[1929]] ; * ''Les Gardiens du feu'', farita de [[Jean-Yves Le Moine]] kaj [[Thierry Marchadier]] en [[1992]], produktita de [[1+1 Production]], kiu priskribas la vivon de du lumturaj gardistoj de La Vieille, kiam la lumo ankoraŭ funkciis per petrolo. == Notoj kaj referencoj == {{Referencoj}} == Vidu ankaŭ == {{Projektoj|commons=category:Lumturo La Vieille}} * Ĝenerala artikolo : [[lumturo]] * Loka geografio : [[insulo de Sein]], [[Raz de Sein]] * Aliaj proksimaj lumturoj : [[Ar-Men]], [[Tureto de la Plate|La Plate]], [[Lumturo de Tévennec]] * [[Listo de la lumturoj en Francio]] * Situigi la lumturon sur la [[carte des phares du Finistère]] === Eksteraj ligiloj === * Datumbazo Mérimée: IA29000464 (Lumturo La Vieille) * {{Citaĵo el la reto | url=http://www.dirm.nord-atlantique-manche-ouest.developpement-durable.gouv.fr/phare-de-la-vieille-a87.html | titolo=Lumturo La Vieille | retejo= retejo de de la interregiona direkcio pri maro Norda Atlantiko-Okcidenta Manika maro}} * {{fr}} [http://www.phil-ouest.com/Timbre.php?Nom_timbre=Pointe_Raz_1946 Poŝtmarko de 1946] * {{fr}} [http://ushant-island.fr/LIGNEURS/MyAlbums/phare/La%20VIEILLE/album/index.html Stato de la lumturo La Vieille en la {{dato|19|aprilo|2009}}] * {{fr}} [http://s268312722.onlinehome.fr/www.breizhpixel.com/LAMPE_PETROLE/album/index.html La petrolaj inkandeskaj bruligiloj, kiuj funkciis en la lumturo "La Vieille" ekde 1904] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20160303192744/http://s268312722.onlinehome.fr/www.breizhpixel.com/LAMPE_PETROLE/album/index.html |date=2016-03-03 }} * {{Citaĵo el la reto|aŭtoro=Jean Puloc'h|titolo=Les phares de nos îles et leurs gardiens|retejo=L'Écho des Îles|url=http://www.glenan.fr/Textes/Echo_des_iles/931030_phares_iles_gardiens.htm|dato=30-a oktobro 1993|alirdato=2012-11-07|arkivurl=https://web.archive.org/web/20110720231503/http://www.glenan.fr/Textes/Echo_des_iles/931030_phares_iles_gardiens.htm|arkivdato=2011-07-20}} * {{Citaĵo el la reto|aŭtoro=Anne Lessard|titolo=Le phare de La Vieille|retejo=Bretagne.com|url=http://www.bretagne.com/fr/patrimoine/patrimoine_maritime/phares/finistere/la_vieille|dato=junio 2005|alirdato=2012-11-07|arkivurl=https://web.archive.org/web/20080907000706/http://www.bretagne.com/fr/patrimoine/patrimoine_maritime/phares/finistere/la_vieille|arkivdato=2008-09-07}} {{DEFAŬLTORDIGO:La Vieille, Lumturo}} [[Kategorio:Lumturoj de Finistère]] [[Kategorio:Maraj izolitaj lumturoj]] [[Kategorio:Lumturoj de la 19-a jarcento]] 8mc23z1n91pmp3clhefiuwbbemrni3s 7684742 7684608 2022-08-10T19:26:45Z Tlustulimu 1543 ŝablono wikitext text/x-wiki {{informkesto geografiaĵo | Lumturo | nomo = La Vieille (eo: La maljuna) | dosiero = La vieille with mast.jpg | dosiero_priskribo = La lumturo en kvieta vetero, la turo Temperley aperas blanke dekstre (nun malaperinta). | latitude = 48/02/26/N | longitude = 4/45/23/W | koordinatoj_ne_en_titolo = true | leviĝo= 33.90 | lat_d = 48 | lat_m = 02 | lat_s = 26 | lat_NS = N | long_d = 4 | long_m = 45 | long_s = 23 | long_EW = W | regiono-ISO = FR-29 | mapo_priskribo = Situo enkadre de Francio | mapo_lokumilo = Francio | lando = [[Francio]] | regiono = [[Bretonio]] | distrikto = [[Finistère]] | distrikto_tipo = Departemento | situo = [[Plogoff]], [[insulo de Sein]], [[Finistero]] | establita = [[1882]] ĝis [[1887]] | alteco= 26.90 | libera = 18 [[marmejlo]]j (43,5 km) | libera_tipo = Videbleco | libera1 = senmova lumo, 3 obskuradoj blanka-ruĝa-verda, ĉiujn 12 sekundojn | libera1_tipo = Lumo | libera2 = Horizontala lenso 4/5, fokalo: 50 cm, Ø 3 m. | libera2_tipo = Optiko | libera3 = [[halogena]] 250 W | libera3_tipo = Lampo | libera4 = Vibrilo ELAC-ELAU 2200 : 2 + 1 sonoj, ĉiujn 60 sekundojn | libera4_tipo = Sonhelpo | libera5 = ne | libera5_tipo = Vizitebla | libera6= ne | libera6_tipo = Loĝata | libera7 = {{dato|14|novembro|1995}} | libera7_tipo = Aŭtomatigo }} La '''lumturo La Vieille''' estas surmara [[lumturo]] en departemento Finistère en Francio. Konstruata inter la jaroj 1882 kaj 1887, sur roko ''Gorle bella'' ([[bretona lingvo|bretonlingve]] 'roko la plej malproksima'). Ĝi ja lumigas kaj sekurigas la pasejon [[Raz de Sein]] kun la [[tureto La Plate]] ĉe ties okcidenta flanko laŭ la ''kardinala signalsistemo''. Ĝi situas sur komunumo [[Plogoff]] kaj apartenas al la franca ŝtato. La ''infero'' de La Vieille ŝuldas sian famon al sia izoliteco, en malkvieta marzono. Plie, ĝi rimarkiĝas pro siaj riĉaj historio kaj pasinteco: inter la esploroj pri farebleco kaj la unua lumigo preskaǔ dek jaroj estis necesaj por ĝia konstruado. Antaŭlasta lumturo, kiu estis aŭtomatigita, la [[gardisto]]j tiam surloke rifuzis la deĵorŝanĝiĝon en 1995 kiel prostesta signo. == Konstruado kaj ekfunkciigo == La 30-a de novembro 1861, la Komisiono pri Lumturoj esprimis favoron por la konstruado de lumturo el la tria klaso sur la roko (kiu signalas danĝerajn pasejojn kaj la rifojn laŭ la marbordoj, kiel tiujn el la tria klaso. La inĝenieroj estis invititaj prezenti antaŭprojekton en 1862. Tamen tiu antaŭprojekto estis prokrastita pro financaj malfacilaĵoj sed ankaŭ pro aliaj laborejoj kiel tiu de la lumturo de Ar-Men, kiu ĵus estis komencita. La projekton oni reprenis post 10 jaroj, sed la direktoro pri Lumtura Servo agnoskis ke: ''La konstruado de lumturo La Vieille estas prokrastita al estonteco pli malpli proksima kaj la albordiĝaj malfacilaĵoj pli bone konataj, eĉ povus antaŭvidi la forlason de tiu projekto'', en Parizo la 1-an de junio 1872. La Komisiono pri Lumturoj kunveninta la 14-an de januaro 1873 konfirmis tiun opinion kaj konkludis ke : ''La esceptaj malfacilaĵoj malkovritaj por tiu laboro devigas nin prokrasti ĝin, ĉefe pro samtipaj laboroj komencitaj sur la roko Ar-Men''. Atendante, la lumturo Tévennec kaj la signallumo Raz, lumigita en 1874 provizore kompensis tiun maleston. [[Dosiero:Chausseedesein.png|centre|700px]] === Studoj pri farebleco === [[Dosiero:Raz de Sein Vieille.jpg|eta|[[Raz de Sein]] kaj la lumturo La Vieille vidataj de la [[pinto de Raz]]]] La konstruo de lumturo La Vieille estis konfirmita post serio da esploroj pri farebleco. En 1879, la unua serio de kvin elŝipiĝoj estis realigitaj sur la rokon, dume oni esploris la rokon, la flureĝimon kaj la albordiĝajn kondiĉojn. Kelkaj fiŝkaptistoj el [[insulo de Sein]] sukcesis dum tiuj albordiĝoj, pli malpli, konkretigi kelkajn borojn, por enmasonigi ankroringojn. Masonistoj partopreninte la starigon de la lumturo de Ar-Men efektivigis 6 k.m. da masonaĵo en la malsupraj partoj, plibonigante videble la albordiĝajn punktojn, kies plej grava ebligas albordiĝon al la roko ĉe ĝia nord-orienta flanko. La sekvantan jaron, en 1880, komenciĝis nova kampanjo en kiu okazis deko da albordiĝoj, kiuj ebligis la efektivigon de la sekvantaj preparaj laboroj: * ankroringoj * enmasonigaj stangoj * kaj dank'al tiuj stangoj, la konstruo de platformo per 37 k.m. da masonaĵo. Tiu platformo estos uzata kieal areo por la elŝipiĝo de la konstrumaterialo kaj kiel estonta fundamento por la lumturo. [[Dosiero:La vieille matin.jpg|eta|La lumturo La Vieille kaj la [[pinto de Raz]], frumatene, de motorboato linganta insulon de Sein al la kontinento.]] La ministro pri Publikaj Konstruoj, sinjoro CARNOT sendis depeŝon, la 29-an de januaro 1881, kiu informas : ''La informoj kolektitaj kaj la akiritaj rezultoj dum la du kampanjoj en 1879 kaj 1880, elmontris ke oni povas starigi lumturon sur la roko La Vieille en elspezaj kondiĉoj perfekte respondaj al la atendataj servoj.'' Tiam kredito je {{formatnum:100000}} frankoj estis voĉdonita en aprilo 1882. Se la laboroj estis efektive prikonsiderataj, kiel por Ar-Men, la afero montriĝis malfacila. Fakte, en tiu mara zono, la roko Gorle bella, sur kiu staros la lumturo, etendiĝas laŭ la fluaj direktoj, plie tiuj fluoj estas fortegaj kaj preskaŭ konstantaj. Pro tio, la roko ofertas malmultajn ŝirmejojn, kiuj estas kvietaj nur dum nelonga daŭro. * Sude kuŝas subsurfacaj rokoj, * Oriente kaj okcidente parkado maleblas pro la rapideco de la fluo, kiu povas atingi 6 marmejlojn en horo (6 knotojn). Fakte nur ĉe ĝia norda flanko, oni povas albordiĝi kaj nur dum tri tagoj antaǔ kaj post la lasta lunkvarono, kondiĉe ke la maro estu perfekte trankvila. Se maro malkvietas, oni povas sperti kirliĝojn je 40 ĝis 50 metrojn en tiu zono. Malgraŭ tiuj multaj malfacilaĵoj, la konstruado aŭguris pli facila ol tiu de Ar-Men ĉar ĝia amplekso estis 50 metrojn longa kaj 20 metrojn larĝa estis pli vasta, kaj ĝi elmariĝas je 14 metroj super la plej altaj tajdoj. Post prilaborado, la roko ebligas la konstruon de platformo 20 metrojn longa kaj 10 metrojn larĝa. La inĝeniero FENOUX, tiam respondeculo pri la lumtura konstruado, taksis ke eblis konkretigi kampanjojn dum kvin monatoj jare, po unu belvetera tago el du dum la ses tagoj de ĉiu lunkvarono, tio sumus pli malpli je tridek albordiĝoj jare. === Konstruado === [[Dosiero:La vieille début.jpg|eta|upright|La lumturo La Vieille tuj post ties konstruado.]] La 29-an de januaro 1881, post du esplorjaroj, la ministro pri Publikaj Konstruoj definitive aprobis la konstruon de tiu lumturo. Ekde tiam, la laboroj organiziĝis sur la [[insulo de Sein]], por la estrado de la laborejo kaj la staplado de la materialoj (konstruŝtonoj). La konstruregado estis komisiita al la submastro Probestau, kiu instaliĝas sur la insulo. En [[1881]], la konstruado de la [[Ar-Men|lumturo de Ar-Men]] estis ĵus finita. Ĝi situis fluge je 18 km de la loko de la lumturo La Vieille. La konstruado de Ar-Men estis ege malfacila kaj nature la konstruantoj profitos de tiu akirita sperto por konduki la laborojn de la lumturo La Vieille. La konstru-kampanjoj komenciĝis ĉiujare post la vintraj ŝtormoj, t.e la 1-an de majo. Por transporti laboristojn kaj materialon, ili uzis etan vaporboaton. Sur ĝi estis la laboristoj kaj ĝi trenis ferdekoŝalupon enhavantan la konstrumaterialojn kaj la albordajn kanotojn. La lumtura zono estas zono kun fortaj fluoj, kiuj kunigitaj kun hulo, malebligis la albordiĝon. La tiamaj boatoj ne kapablis resti ĉe fiksa punkto kaj sekure elŝipigi homojn kaj materialon al la roko. Por solvi tiun problemon, ankradejoj estis instalitaj, ligitaj al ŝalupo kaj kanotoj. Manovrado okazis tiel: * la roko estis ekipita per ŝarĝmasto por malplenigi la ŝalupon; * la kanotoj navete iris inter la roko, la ŝalupo kaj la vaporboato; * la ŝalupo dum la [[fluso]] kaj la [[malfluso]] fikse restis dank'al tri dukdalboj situantaj sud-okcidente de la roko. Ili ebligis kablofiksi la ŝalupon proksime de la roko; * por la fiksa restado de la vaporboato, buo troviĝis iom flanke sed kelkfoje, kiam la tajdoj estis viglaj, la fluoj estis tiel fortaj ke la vaporboato devis iri por restadi en ''marveturas ĝis [[golfo Trépassés (Cap Sizun)|golfo Trépassés]] (eo: golfeto de la forpasintoj), kie ĝi atendis, preta por reveni proksime de la roko kaze de alarmo. La unuaj albordiĝoj utilis por instali etan ŝirmejon masonitan en rokokavo, oriente de la roko. Tiu konstruaĵo ŝirmis la laboristojn, ties nutraĵojn kaj ilarojn. Ĝi estis ŝirmejo kontraŭ la kapricoj de la vetero, la boristoj povis labori pli longtempe al la nivelado de la roko, sed ĝi ne sufiĉis okaze de malbona vetero; tiam la laboroj estis prokrastitaj. La {{daton|5|aŭgusto|1882}} komenciĝis la subkonstruaĵo. La konstruo de la turo, de ĝia platformo kaj parto de la internaj laboroj estis elfaritaj en 1886 post tri sezonoj da laboroj. La alia parto de la internaj laboroj finiĝis en 1887. La masonaĵo estas krude masonita per Portlanda cemento el Boulogne, miksita kun marakvo por la subkonstruaĵo kaj la platformo kaj kun dolĉa akvo alie, por garantii salubrecon de la loĝejo<ref>{{Citaĵo el la reto | url=http://www.finistere.equipement.gouv.fr/phare-de-la-vieille-a556.html | titolo=Phare de la Vieille | retejo=retejo de departementa direckcio de la teritorioj de [[Finistère]] | alirdato=2012-11-07 | arkivurl=https://web.archive.org/web/20120301193301/http://www.finistere.equipement.gouv.fr/phare-de-la-vieille-a556.html | arkivdato=2012-03-01 }}</ref>. La esploron kaj la konstruadon de [[1879]] ĝis [[1885]] direktis la ĉefinĝeniero de la Publikaj Konstruoj Fenoux, kaj de [[1886]] ĝis [[1887]] la ĉefinĝeniero Considere. La ordinara inĝeniero Miniac zorgis pri la laborejo dum la tuta konstruado. Finfine, La Vieile eklumis la {{daton|15|septembro|1887}}, daton de la laborfino. Tiu dato estas gravurita sur la turo. == Arkitekturo kaj taǔgaranĝo == La arkitekturo de La Vieille estas zorge estetika, sed ankaŭ evitas al la navigistoj konfuzi ĝin kun la najbara lumturo Tévennec. Tial la lumturo estas kvadratforma kaj masiva, iom krenela. Tiu turo estas kvadratforma kaj duoncilindra ĉe sia norda flanko kaj plilarĝiĝas ĉe sia bazo. La lumtura strukturo estis konstruita per konstruŝtono kun ĝiboj el griza [[granito]] de [[insulo de Sein]], sed la turo kaj la anguloj de la konstruaĵo estas el murŝtonoj ŝmiritaj per blua granito de [[Kersanton]]. La krenelaro de la turo estas [[korbelo]] sur [[kornico]], kiu portas balustradon el murŝtonoj. La lanterno estas kovrita per malkava [[zinko|zinka]] tegmento kaj la lumturo mem estas kovrita per teraso. La lumtura interno estas taŭgaranĝita kun efikeca zorgo. Do, troviĝas ĉe la teretaĝo akvocisterno kaj diversaj iloj por albordiĝi. Ĉe la supra etaĝo estas kvar ĉambroj, unu super la alia, enhavantaj respektive antaŭe petrolcisternon, nun gazojlan, la kuirejon, la dormoĉambron kaj la noktodeĵorĉambron. Sub la lanterno estas la [[elektrogenerilo]]j. La nova sistemo de deĵorŝanĝo de la gardistoj per ĉareta surterigo kaj la kroma tureto Temperle estis instalita en somero de 1926. Oni malmuntis ĝin post aŭtomatigo de la lumturo en novembro 1995. Nun la alirejo fariĝas per helikoptera vinĉolevado. == Historio de la signalo == [[Dosiero:Lentille de fresnel.jpg|eta|upright|[[Lenso de Fresnel]], lumo de [[lumturo]]]] Laŭ ĝia historio, la lumo de La Vieille signalis [[Raz de Sein]]-an diversmaniere. * La unua konstanta lumo estis lumigita la 14-an de septembro 1887. Ĝi konsistis el blankaj-ruĝaj-verdaj sektoroj kun fokalo je 50 centimetroj. En la sama momento, la du lumoj sur la pinto de Raz ne lumas. * En [[1898]], la lumo estis ekipita per obskuriga sistemo ĉiujn 5 sekundojn. * En [[1904]], la bruligilo estis plifortigita per [[inkandeska]] petrola bruligilo. * Nebulkorno estis almetita la 15-an de novembro 1913. * La nuna signalo kun 3 obskurigoj (2 + 1) blanka-ruĝa-verda kun 5 blankaj-ruĝaj-verdaj sektoroj kun videbleco ĝis 18 marmejloj, estis instalita en 1939. Ankaŭ variis la [[karburaĵo]]j. * [[Minerala oleo]] instalita en [[1887]]. * Petrola vaporo instalita en [[1888]]. * Elektra aŭtomatigo instalita en [[1995]]. La elektrogeneriloj servis nur por la gardista vivo, sed ne rekte por la funkciigado de la lumtura signalo. Dum la dua mondmilito, la signalo estis evakuata la {{daton|21|januaro|1944}} kaj relumigita nur la {{daton|1|junio|1945}}. Ĝia elektrigo kun tiu de insulo de Sein okazis en 1992 kaj ĝia aŭtomatigo la {{daton|14|novembro|1995}}. Ĝi estis la antaŭlasta izolita lumturo aŭtomatigita, antaŭ la lumturo de Kéréon. La {{daton|10|marto|2008}}, post fortega ŝtormo, la tureto Temperley estis difektita kaj ne estos anstataŭigita<ref>[http://www.pharesetbalises.org/ETATDESLIEUX/ETAT%20DES%20LIEUX/snpb-etatdeslieu.html Fotoj pri la ŝtormo de la {{dato|10|marto|2008}} sur la retejo de SNPB]</ref>. == Vivo en la lumturo == [[Dosiero:La vieille tempete.jpg|eta|La lumturo La Vieille fronte al vigla maro, vidata de la pinto de Raz]] === Gardistoj kaj deĵorŝanĝo === Normale la lumturo konstante estis okupata de du gardistoj regule deĵorŝanĝitaj sed ne samtempe. Du motorboatoj veturis por liveri proviantojn, la motorŝipoj ''[[Bodwen]]'' kaj ''[[Velléda]]'', ambaŭ dependis de la [[Servo pri Lumturoj kaj Signaloj]] en departemento [[Finistère]]. La deĵorŝanĝo en La Vieille ĉiam okazis sammaniere : la motorboato devis kiel eble plej alproksimiĝi al la lumturo, malgraŭ onda impeto kaj hulo. Kiam proksime, la ŝipano alkroĉis ŝnuron lanĉitan de gardisto. Tiu ŝnurego nomita ''cartahu'', oni uzis por instali ir-reirilon. Post tio oni instalis la "pilkon": tio estis simpla seĝo ne devige sfera, kiu origine estis el korko. Poste la "suprenira" pasaĝero sekurigis sin per savovesto, instaliĝis kun sia pakaĵo rajde sur la pilko, kiu glitis laŭlonge de la deĵorŝanĝa kablo, tirata per vinĉo de la du deĵorantaj gardistoj. Tiu proceduro, kiu certigis la konstantan ĉeeston de almenaŭ du homoj sur la lumturo estis nemalhavebla por efektivigi deĵorŝanĝon en sekuraj kondiĉoj. Kiam sur la platformo, la suprenira gardisto donis sian savoveston al la "malsuprenira" gardisto kaj okupis sian postenon ĉe la vinĉo, dum lia kolego uzis la pilkon por reiri al la ferdeko de la motorboato. Fine oni transmovis la proviantojn. Dum la tuta manovro, la motorboato tanĝis la rokojn baze de la lumturo. Sekve, la deĵorŝanĝo, kiu postulis lertecon de la pasaĝeroj kaj de la piloto kaj ŝipanaro, fariĝis pereiga, se ne tutsimple neebla, ekde kiam estis tro vigla<ref>{{citaĵo el la reto|url=http://www.enezsun.com/Phares/leravitaillementetlareleve.htm|titolo=Phares & Cornes de brume. Le ravitaillement et la relève|alirdato=La {{daton|15|marto|2011}} }}</ref>. Nova deĵorŝanĝa sistemo estis enkondukita somere de [[1926]], dank'al la konstruo de turo kun sistemo Temperley<ref>Datumbazo Mérimée: IA29000464 (lumturo La Vieille)</ref><!--{{,}}--><ref>« Temperley : malŝarĝa aparato konsistanta el trabo kliniĝanta kun unurela ĉaro, per kiu la levo de la ŝarĝo kaj la movo de la ĉaro efektiviĝas per la sama kablo. » ({{Citaĵo el la reto|url=http://www.larousse.fr/dictionnaires/francais/temperley/77214|titolo=artikolo Temperley|retejo=le Larousse en ligne|alirdato={{daton|18|marto|2011}} }}).</ref>. Ĉar la sistemo Temperley estis malmuntita okaze de la aŭtomatigo de la lumturo en novembro 1995 (kaj la turo detruiota per ŝtormo en [[2008]]), la aliro al la lumturo okazas ekde tiam per [[helivinĉado]]. Noël Fouquet, Jean Donnart, Michel Rozenn kaj Guy Lasbleiz lastfoje tranoktis en la lumturo, antaŭ ĝia aŭtomatigo, la {{daton|14|novembro|1995}}. Fakte protestante kontraŭ tiu decido, Jean DONNART kun unu el siaj kolegoj estis rifuzintaj la antaŭan deĵorŝanĝon, tio klarigas la ĉeeston de kvar gardistoj en la lumturo, anstataŭ du, kiam oni estingis ĝin<ref>{{Citgazeto|titolo=Jean Donnart, gardien du phare de la Vieille|aŭtoro=Françoise Lancelot|gazeto=L’Humanité|tago=14 |monato=aprilo |jaro=1995}}.</ref>. Ekde tiam, la lumturo estas telekondukata de [[insulo de Sein]]. === La incidento de la rezervitaj postenoj === Post la [[unua mondmilito]], Francio nombris multajn vunditojn en la loĝantaro. Leĝo promulgita en la {{dato|26|aprilo|1924}} kreis ''rezervitajn postenojn'' por tiuj personoj kaj devigis ties dungon. Tiuj postenoj estis supozataj malpli penigaj ol la mezaj postenoj. Ili estis ĝardengardisto, ministreja pedelo, oficeja dungito, pordisto, kampogardisto, muzegardisto aŭ ankaŭ vilaĝa leterportisto kaj inter aliaj lumtura gardisto. Tiel du korsikaj militkripluloj, s-roj Mandolini kaj Ferracci estis nomumitaj al la ''infero'' de La Vieille. Sinjoro Mandolini estis enpostenigita en la lumturo la {{daton|3|junio|1925}} kaj Ferracci la {{daton|22|novembro|1925}}<ref name="Depeche">''La Dépêche de Brest'', artikolo de la 27-a de februaro 1926 legebla sur la paĝo [http://jean-guy.moreau.pagesperso-orange.fr/26.htm Jaro 1926] de la retejo de Association Sportive Brestoise.</ref>). Tiu peniga laboro ne taŭgis por ili. Ambaŭ estis pulmovunditaj, Mandolini ne plu povis uzi brakon dum Ferracci havis en sia korpo kuglon, kiun la tiamaj kirurgoj ne estis sukcesintaj eltiri kaj foje povus delokiĝi. Ilia korpa sanstato sendube ne taŭgis por supren aŭ malsupreniri la 120 ŝtupojn en la turo kaj praktiki la riskajn ekzercojn de deĵorŝanĝo. Ekde tiam kiam ili komprenis la metiajn malfacilaĵojn, plurfoje ili petis de la ministro ilian delokigon, kiu ĉiufoje estis rifuzita. Kutimaj al la korsika klimato multe pli milda, la moralo de ambaŭ viroj ja malpliboniĝis. La restadaj kondiĉoj en la lumturo, la malsekeco, la ventaj hurladoj, la giganta ondalteco kaj ondoŝprucadoj, kelkfoje pli altaj ol la turo (33 m) estis aflikta travivaĵo. Rapide ili iĝis neŭrasteniuloj. Malgraŭ tio, la signalo eklumis ĉiunokte. La trian semajnon en decembro 1925, la vetero iĝis terure malbela. Raz de Sein estis en konstanta ''bolado'', lasante al tiuj du viroj nenium paŭzon. La videbleco tre malbona, la deĵorŝanĝo neeblis per la tiamaj rimedoj. La ĉefgardisto estante sur tero, la korsikanoj restis solaj en la lumturo ĉar la malbona vetero malebligis deĵorŝanĝon. Rapide la du rezervpostenuloj hisis la nigran danĝerflagon supe de la lumturo. Malgraŭ ilia kuraĝo, la lokaj fiŝkaptistoj (tiam respondecaj pri la deĵorŝanĝo kaj la proviantoj) ne povis sufiĉe alproksimiĝi al La Vieille por helpi ilin. La kanoto de la signalizisto Léon Bourdelles provis helpi ilin sed ĝi preskaŭ enabismiĝis kun ĉiuj siaj kanotanoj<ref name="Depeche"/>. Du monatoj poste, favore al vetera pliboniĝo, oni vidis la du malfeliĉulojn sur la platformo, "nigraj kiel demonoj, vestoj en pecoj". Tiam nebulo malebligis videblecon. La {{daton|14|februaro|1926}} estingiĝis la fajro, la alarmilo jam ne plu funkciis. La {{daton|19|februaro|1926}}, la dramo fariĝis tragika kiam la [[skuno]] ''La Surprise'' de [[Paimpol]], ĵetiĝis sur la rokojn apud [[Plogoff]]. Pli ol unu semajno poste, provianta boato povis sufiĉe alproksimiĝi por ĵeti la ir-reiran kablon. Kuraĝe, malgraŭ la mara stato, la posedantfiŝkaptisto Clet Coquet reveturis la dimanĉon posttagmeze al la lumturo, kunportante la ĉefgardiston Kerninon, sian propran filon, kiuj konsentis anstataŭigi la du korsikanojn. Sed la du kripluloj ne havis sufiĉe da fortoj por uzi tiun tipon de deĵorŝanĝo. Teamo de junaj bretonaj maristoj, naĝante en la glacia maro, alkroĉitaj per ŝnuroj kaj helpe de ŝnurego, sukcesis meti piedojn sur la insuleto kaj rekondukis per la sama vojo, la du elsavitojn en la {{dato|28|februaro|1926}}. Ilia aflikta travivaĵo aperis en amasinformaj ĵurnaloj lokaj kaj poste naciaj, kiuj memorigis pri aliaj incidentoj okazintaj al militkripluloj en la lumturo La Jument kaj en Ar-Men<ref name="Depeche"/>. Tiu afero iris ĝis la parlamento kaj per dekreto de la {{Dato|1|septembro|1927}}, la posteno de lumtura gardisto estis forigita el la listo de la rezervitaj postenoj. Fine, la du korsikanoj ne estis kulpigitaj pro la ŝiprompiĝo kaj estis enpostenigitaj sur teraj lumturoj<ref>{{Harvsp|Le Cunff|1954|p=115-120}}</ref>. === Diversaĵoj === [[Dosiero:Tourelle de la Plate-Phare de la Vieille.jpg|eta|Vido al la Plate kaj La Vieille de okcidento orienten]] [[Dosiero:Raz de Sein, la Plate et la Vieille.OGG|eta|La lumturo La Vieille kaj la [[tureto de la Plate]] vidataj de [[Raz de Sein]].]] La aktoro [[Jean Rochefort]] estas la baptopatro de la lumturo La Vieille<ref>[http://www.thalassa.france3.fr/article.php3?id_article=983 « Phare de la Vieille »], elsendaĵo por la 30-a datreveno de ''Thalassa'', France 3 (5-an septembro 2005)</ref>. == Bibliografio == * {{Ankro|simbolo=ne|Le Cunff1954}}{{citaĵo de libro|persona nomo=Louis| familia nomo=Le Cunff| titolo=Feux de mer| loko=Paris|eldoninto=André Bonne|jaro=1954}} * {{Citgazeto|titolo=L'épopée des phares du Finistère|gazeto=Chasse-Marée| numero=53| jaro=1990}} * {{Citgazeto|titolo=Gardiens de phares du Raz de Sein| gazeto=Chasse-Marée| numero=68| jaro=1992}} * [[Anatole Le Braz]], ''[[Le Gardien du Feu]]'', 1900. * Yves Heurté, ''Le Phare de la Vieille'', Seuil Jeunesse, 1995 {{ISBN|978-2-02-023174-9}} : Fikcia rakonto okazanta en la lumturo La Vieille. == Filmoj == * ''Gardiens de Phare'', farita de [[Jean Grémillon]] en [[1929]] ; * ''Les Gardiens du feu'', farita de [[Jean-Yves Le Moine]] kaj [[Thierry Marchadier]] en [[1992]], produktita de [[1+1 Production]], kiu priskribas la vivon de du lumturaj gardistoj de La Vieille, kiam la lumo ankoraŭ funkciis per petrolo. == Notoj kaj referencoj == {{Referencoj}} == Vidu ankaŭ == {{Projektoj|commons=category:Lumturo La Vieille}} * Ĝenerala artikolo : [[lumturo]] * Loka geografio : [[insulo de Sein]], [[Raz de Sein]] * Aliaj proksimaj lumturoj : [[Ar-Men]], [[Tureto de la Plate|La Plate]], [[Lumturo de Tévennec]] * [[Listo de la lumturoj en Francio]] * Situigi la lumturon sur la [[carte des phares du Finistère]] === Eksteraj ligiloj === * Datumbazo Mérimée: IA29000464 (Lumturo La Vieille) * {{Citaĵo el la reto | url=http://www.dirm.nord-atlantique-manche-ouest.developpement-durable.gouv.fr/phare-de-la-vieille-a87.html | titolo=Lumturo La Vieille | retejo= retejo de de la interregiona direkcio pri maro Norda Atlantiko-Okcidenta Manika maro}} * {{fr}} [http://www.phil-ouest.com/Timbre.php?Nom_timbre=Pointe_Raz_1946 Poŝtmarko de 1946] * {{fr}} [http://ushant-island.fr/LIGNEURS/MyAlbums/phare/La%20VIEILLE/album/index.html Stato de la lumturo La Vieille en la {{dato|19|aprilo|2009}}] * {{fr}} [http://s268312722.onlinehome.fr/www.breizhpixel.com/LAMPE_PETROLE/album/index.html La petrolaj inkandeskaj bruligiloj, kiuj funkciis en la lumturo "La Vieille" ekde 1904] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20160303192744/http://s268312722.onlinehome.fr/www.breizhpixel.com/LAMPE_PETROLE/album/index.html |date=2016-03-03 }} * {{Citaĵo el la reto|aŭtoro=Jean Puloc'h|titolo=Les phares de nos îles et leurs gardiens|retejo=L'Écho des Îles|url=http://www.glenan.fr/Textes/Echo_des_iles/931030_phares_iles_gardiens.htm|dato=30-a oktobro 1993|alirdato=2012-11-07|arkivurl=https://web.archive.org/web/20110720231503/http://www.glenan.fr/Textes/Echo_des_iles/931030_phares_iles_gardiens.htm|arkivdato=2011-07-20}} * {{Citaĵo el la reto|aŭtoro=Anne Lessard|titolo=Le phare de La Vieille|retejo=Bretagne.com|url=http://www.bretagne.com/fr/patrimoine/patrimoine_maritime/phares/finistere/la_vieille|dato=junio 2005|alirdato=2012-11-07|arkivurl=https://web.archive.org/web/20080907000706/http://www.bretagne.com/fr/patrimoine/patrimoine_maritime/phares/finistere/la_vieille|arkivdato=2008-09-07}} {{DEFAŬLTORDIGO:La Vieille, Lumturo}} [[Kategorio:Lumturoj de Finistère]] [[Kategorio:Maraj izolitaj lumturoj]] [[Kategorio:Lumturoj de la 19-a jarcento]] bggwz0xfdu3v9han6n9mu19zbke5328 0 420968 7684607 5657864 2022-08-10T15:56:53Z Tlustulimu 1543 ŝablono wikitext text/x-wiki {{informkesto geografiaĵo | Lumturo | nomo = Eckmühl <ref name="plisson"/>{{,}}<ref name="IGN">{{harvnb|IGN}}</ref> | dosiero = Eckm%C3%BChl2.jpg | taille image = 220px | dosiero_priskribo = Okcidenta fasado de la lumturo | latitude = 47/47/54/N | longitude = 4/22/22/W | koordinatoj_ne_en_titolo = true | leviĝo= 60m<ref name="mérimée">{{harvsp|Dreyer|Fichou|2001}}</ref> | lat_d = 47 | lat_m = 47 | lat_s = 54 | lat_NS = N | long_d = 4 | long_m = 22 | long_s = 22 | long_EW = W | mapo_priskribo = Situo enkadre de Francio | mapo_lokumilo = Francio | lando = [[Francio]] | regiono = [[Bretonio]] | distrikto = [[Finistère]] | distrikto_tipo = Departemento | situo = [[Penmarch|Penmarc'h]], [[Finistero]] | establita = [[1893]] ĝis [[1897]]<ref>{{harvsp|Chatain|1988|p=41, 53}}</ref> | alteco= 60 m<ref name="mérimée"/> | libera = 64,80 m<ref name="mérimée" /> | libera_tipo = Supermara alteco | libera1 = 25 [[marmejlo]]j <ref name="mérimée" /> | libera1_tipo = Videbleco | libera2 = 1 blanka brilo ĉiujn 5 sekundojn | libera2_tipo = Lumo | libera3 = [[Fresnel-lenso|Lenso de Fresnel]], [[ĉefa fokusa distanco|fokusa distanco]]: 30 cm, ∅ 4 m<ref name="mérimée" />,<ref name="plisson">.{{harvnb|Plisson|Plisson|Charles|2002|p=205}}</ref> | libera3_tipo = Optiko | libera4 = 2 lampoj ĉiu je 650 W | libera4_tipo = Lampo | libera5 = nebulkorno je 1 sono ĉiun 60 sekundojn | libera5_tipo = Sonhelpo | libera6 = yes <ref name="DIRMNAMO">{{harvnb|DIRMNAMO|2012}}</ref> | libera6_tipo = Vizitebla | libera7 = ne <ref name="mouez2">{{harvnb|Portais|2007|p=3}}</ref> | libera7_tipo = Loĝata | libera8 = {{daton|17|oktobro|2007}}<ref name="mouez2" /> | libera8_tipo = Aŭtomatigo | libera9 = Klasita monumento historia en 2011 | libera9_tipo = Protekto }} La '''lumturo de Eckmühl''' estas [[lumturo|mara lumturo]] situanta sur la pinto de Saint-Pierre, en [[Penmarch|Penmarc'h]], en la departemento [[Finistère]] en [[Francio]]. Ĝi altas je pli ol 60m. ĝi estis inaŭgurita la {{daton|17|oktobro|1897}} kaj ĝi ŝuldas sian nomon al la [[nobelo|nobeltitolo]] de sia donacinto, kiu granparte pagis ĝin. Ĝi sekurigas unu el la plej danĝeraj marbordoj de [[Francio]] pro la tieaj [[rifo]]j. Ĝiaj muroj estis konstruitaj tute per [[Kersantito|ŝtono de Kersanton]] (proksima al granito) kaj la pario de ĝia ŝtuparŝakto estas kovrita per platoj de [[wikt:opalino|opalino]]. Ĝi estas nun unu el la plej vizitataj monumentoj de [[Finistère]]. La lumturo estas klasita [[historia monumento|monumento historia]] ekde la {{daton|23|majo|2011|en Francio}}<ref>Datumbazo Mérimée: PA29000049</ref>. == Konstruado == === Kunteksto === [[Dosiero:Phares Penmarc'h.jpg|eta|maldekstre|De maldekstre dekstren : la semaforo, la « Malnova turo », la kapelo Saint-Pierre, la « Lumturo de Penmarc'h » kaj la lumturo de Eckmühl.]] La konstruado de la lumturo de Eckmühl okazis kiam, post du jarcentoj da marasmo, la ekonomio de Penmarc'h releviĝas aparte dank'al la lanĉo de la ladprezervoj de [[sardino]]j en la kvartalo de Saint-Guénolé kaj al la kaptado de sardinoj kaj [[skombro]]j, akompananta fortan demografian kreskon<ref>{{harvsp|Duigou|2002}}</ref>. Ĝi prilumas unu el la plej danĝeraj punktoj de la [[Bretonio|bretona]] marbordo<ref name="EclairElec" />. La lumturo de Eckmühl estas konstruita apud la antaŭaj lumturoj, en la vilaĝo de Saint-Pierre. Antaŭ ĝi, estis uzataj la « Vieille tour » (eo: la malnova turo), poste la « lumturo de Penmarc'h », ekfunkciigata en 1835 kaj rekta antaŭanto de Eckmühl<ref>{{harvnb|Chatain|1988|p=5}}</ref>. Francio decidis per leĝo de la {{dato|3|aprilo|1882}} modernigi la [[mara signalado|maran signaladon]] de siaj marbordoj, aparte per elektrigo de siaj plej gravaj lumturoj, inter ili tiu de Penmarc'h. La projekto pri nova prilumado antaŭvidis faskon altan je 60 metroj. La tiama lumturo estis nur alta je 40 metroj kaj priesploro kondukis al teknika malebleco plialtigi ĝin, nepra kondiĉo por starigo de prilumado videbla proksimume de 100 kilometroj<ref name="histoire">{{harvnb|Dreyer|Fichou|2005|p=179 ĝis 182}}</ref>. En [[1890]] estis decidita la konstruo de nova lumturo alta je 54,20 metroj. La projekto estis konsiderata finita la {{daton|6|oktobro|1892}}, la planoj kaj la prezproponoj akceptitaj por totala sumo de {{unuo|110000}} frankoj<ref>{{harvnb|Chatain|1988|p=36}}</ref>. === Neatendita financado === [[Dosiero:Marquise de Blocqueville-2.jpg|eta|upright|maldekstre|La [[Adélaïde-Louise d'Eckmühl de Blocqueville|markizino de Blocqueville]], en [[1882]].]] Tamen la {{daton|9|decembro|1892}} la novaĵo pri netatendita financado trafis la projekton. Nu, la markizino [[Adélaïde-Louise d'Eckmühl de Blocqueville]] testamentis sumon de {{unuo|300000}} frankoj por la konstruo de lumturo. Tiu lumturo devus nomiĝi « lumturo de Eckmühl » honore al ŝia patro la marŝalo [[Louis-Nicolas Davout]], duko de Auerstaedt, princo de Eckmühl. Tiu [[nobelo|nobeltitolo]] venis de la [[batalo de Eckmühl]], kiun li kondukis proksime de la vilaĝo [[Schierling|Eggmühl]] en [[Bavario]]. La markizino volis ke tiu nomo je malĝoja pasinteco estu elaĉetita per vivoj savotaj dank'al lumturo. Tiel en sia testamento, ŝi skribis : {{Cquote|Les larmes versées par la fatalité des guerres, que je redoute et déteste plus que jamais, seront ainsi rachetées par les vies sauvées de la tempête.<br /> Eo: La larmoj ploritaj pro fataleco de la militoj, kiujn mi timas kaj malamas pli kaj pli, estos tiel elaĉetitaj per la vivoj savotaj de la ŝtormo.}} Ŝi deziris ankaŭ ke la lumturo staru ĉe la bretona marbordo kaj en loko sekura por rezisti al la tempo. Post esploro, komisiono decidis ke ĝi estos konstruata sur la pinto de [[Penmarch|Penmarc'h]]<ref>{{harvnb|Chatain|1988|p=36-40}}</ref>. Por konformi al la volo de la donacinto, ili aldonis la servojn de pariza arkitekto, Paul Marbeau, por la ornama parto de la turo, premiero en la moderna historio de la lumturoj<ref name="histoire"/>. Fine la buĝeto por la lumturo estis je {{unuo|600000}} frankoj kaj estis decidite ke ĝi staros je 122 metroj oriente de la malnova lumturo. La laboro komenciĝis en [[septembro]] [[1893]] fare de la entrepreno Vabre<ref name="Chatain41">{{harvnb|Chatain|1988|p=41}}</ref>. La malnova domo de la [[lumtura gardisto|lumturaj gardistoj]]<ref>{{harvnb|Chatain|1988|p=24}}</ref> kaj [[kalvario (monumento)|kalvario]]<ref>{{harvnb|Chatain|1988|p=66}}</ref> estis detruitaj dum la konstruo de la lumturo de Eckmühl. ==== Origino kaj transporto de la materialoj ==== La sablo venis de Toul ar Stêr, la murŝtonoj de Poulgallec, kies [[ŝtonminejo]] estis anstataŭigita per tiu de Talarou en marto [[1896]], kaj per la plaĝo okcidente de la semaforo. La [[hidraŭlika kalko]], kies kvalito estis konstante zorgata venis de la [[kalkoforno]]j de [[Marans (Charente-Maritime)|Marans]], de kie ĝi estis transportata per ŝipo ĝis [[Loctudy]] kaj poste per ĉaro ĝis Saint-Pierre. La [[portlanda cemento]] venis de [[Boulogne-sur-Mer]]. Fine la [[kersantito]] (aŭ ŝtono de Kersanton) venis de [[Brest]], kie ĝi estis tajlita en blokojn kaj transportata surmare en [[gabaro]]j ĝis la haveno de [[Kérity]]. Preferita pro financaj kialoj, la [[mara transporto]] estis malfacila kaj okazigis multajn prokrastojn, kreskojn de la tuta kosto kaj plilongigon de la laboroj. Prokrasto ŝuldiĝis ankaŭ al manko de laboristoj<ref>{{harvnb|Chatain|1988|p=41-43}}</ref>. ==== Konstruo de la turo ==== La tavolo de [[mortero]] de la fundamento estis kovrita per [[gudro]] por malebligi humidecon supreniri en la muroj. La soklo estis realigita dank'al [[skafaldo]] faciliganta la aliron al la laborejo kaj al abiotabulo ebliganta levi la granitajn blokojn. La [[fusto]] kaj la [[kornico]] estis realigitaj helpe de abiotabulo metita interne de la turo, sur kiu la blokoj estis suprenlevataj per ĉeno, kiu pasis supre en [[pulio]] kaj malsupre en vinĉo aktivigata per [[vapormotoro]]. La blokoj estis alĝustigataj de sur movebla ekstera skafaldo. Tiuj du aparatoj estis periode plialtigataj, trudante paŭzon en la laboro. La platoj de [[opalino]] tegantaj la parion estis metataj de skafaldo tirata per ĉeno supreniranta laŭ la turakso<ref>{{harvnb|Chatain|1988|p=43-44}}</ref>. La laboro estis makulita per grava akcidento : dum la ekstera lavado, ĉeno subtenanta skafaldon rompiĝis kaj 7 laboristoj falis je 10 metroj kaj vundiĝis. Unu el ili blindiĝis pro la acido uzata por sia laboro<ref>{{harvnb|Chatain|1988|p=44-45}}</ref>. === Inaŭguro === La lumturo, kies inaŭguro estis antaŭvidita en la {{dato|7|oktobro|1897}}, dato de la 5-a datreveno de la morto de Adélaïde-Louise d'Eckmühl de Blocqueville, estis fine puŝita al la {{dato|17|oktobro|1897}} por ne koincidi kun la grava jara foiro de [[Pont-l'Abbé]]. Tiu inaŭguro estis okazo por multaj festoj<ref>{{harvnb|Chatain|1988|p=53}}</ref>. == Arkitekturo kaj aranĝo == [[Dosiero:Porte phare eckmuhl.jpg|eta|dekstre|upright|Enirpordo]] La lumturo situas en ortograma korto longa je 80 m kaj larĝa je 60 m<ref name="EclairElec" />. Ĝi estas ĉirkaŭata de muro, kies norda flanko nerekte fronta al maro estis konstruita nur en [[1924]] sekve de [[cunamo]]<ref name="chatain-72" />. Ĝi enhavas ankaŭ la loĝejojn de la gardistoj kontraŭ sia okcidenta fino kaj la aparatejo apud la okcidenta flanko de la turo<ref>{{harvnb|Chatain|1988|p=42}}</ref>. La grundo de la turo estas ornamita, simetrie piede de la norda kaj suda flankoj, per du grandaj desegnoj el ŝtonoj de [[ankro]] kaj kvinpinta [[stelo]]. La strukturo de la lumturo, de malsupre supren konsistas el<ref>{{harvnb|Chatain|1988|p=51}}</ref> : * kvadrata bazo alta je {{unuo|1|m}}; * kvadrata [[bazamento]] alta je {{unuo|9.43|m}} ; * kvadrata soklo alta je {{unuo|2.96|m}} ; * korpo aŭ fusto alta je {{unuo|32.63|m}} ; * kvadrata [[kornico]] alta je {{unuo|6.81|m}} ; * [[kampanilo]] alta je {{unuo|4|m}} ; * [[lanterno]] alta je {{unuo|9.50|m}}. Ĝiaj muroj estas faritaj tute per [[Kersantito|ŝtono de Kersanton]]<ref name="Chatain41" /> kaj ĝiaj fenestroj per oleita [[kverko]] de Francio<ref name="menuiserie">{{harvnb|Chatain|1988|p=46}}</ref>. Por atingi la lanternon, necesas supreniri entute 307 ŝtupojn<ref name="mairie">{{harvnb|VillePenmarc'h|2012}}</ref>. === Bazamento === kelkaj ŝtupoj kondukas al la malalta ĉambro. La eksteraj muroj konsistas el elstarantaj ŝtonoj, tra ili estas la enirpordo sur la orienta flanko kaj tri fenestroj sur la aliaj flankoj. <!--La porte à deux battants est faite en [[acajou]] d'[[Australie]] et contient des parties vitrées recouvertes de panneaŭ en [[bronze]] et [[cuivre]] [[patine|patinés]] au vert antique. Elle est surmontée d'une [[imposte]] également recouverte d'un panneau en bronze avec un écusson--> <ref>{{harvnb|Chatain|1988|p=46,47,49}}</ref>. === Korpo aŭ fusto === [[Dosiero:Escalier phare eckmuhl haut.jpg|eta|maldekstre|Ŝtuparo de la korpo de supre]] La korpo de la turo estas [[oklatero|okangula]] ekstere kaj [[cilindra]] interne. <!--Ses murs sont percés de six fenêtres sur la façade est et cinq fenêtres sur la façade ouest, sur le long de laquelle courent également des câbles et sont plantées des antennes. La paroi interne est recouverte de carreaŭ blancs d'[[wikt:opaline|opaline]]--><ref name="escalier">{{harvnb|Chatain|1988|p=47}}</ref>. Ĝi enhavas ŝraŭban ŝtuparon kun 298 ŝtupoj. <!--Ces marches de [[granite]] mesurent 18 centimètres de haut, 80 centimètres de large et sont encastrées de 24 centimètres dans le mur<ref name="Chatain52">{{harvsp|Chatain|1988|p=52}}</ref>. La paroi autour de l'escalier est ponctuée de renfoncements à chaque fenêtre. Le plafond est recouvert de 22 plaques de [[marbre]] [[Liste de couleurs#B|bleu turquin]] nervurées de rayons de bronze. La rampe, faite de 2,565 tonnes de bronze, comporte un barreau par marche. Le [[pilastre]] a une forme qui imite celle du phare d'Eckmühl<ref name="escalier" />. Cet escalier permet d'atteindre une plateforme depuis laquelle une série d'une dizaine de marches plus raides mènent à la salle d'honneur du campanile. --> === Kampanilo === [[Dosiero:Balustrade campanile eckmuhl.jpg|eta|dekstre|Balustrado de la kampanilo]] La kampanilo konsistas el okangula tureto ĉirkaŭata de [[korbelo|korbela]] balkono, kiu ebligas ĉirkaŭiri ĝin. <!--Cette tourelle contient une salle dite « salle d'honneur »<ref>Appellation utilisée dans {{harvsp|Chatain|1988|p=46}}</ref>. Entièrement [[lambris]]sée en [[chêne]] de France et chêne de Hongrie<ref name="menuiserie" />, on y trouve une statue en bronze de [[Louis-Nicolas Davout]], réduction de la statue érigée à Aŭerre en son hommage<ref>{{harvsp|Chatain|1988|p=37}}</ref>. La tourelle est percée de sept fenêtres et a une porte en bronze qui donne sur le balcon. Les rebords de celui-ci sont gardés par une [[balustrade]] en granite<ref name="Chatain52" />. --> === Lanterno === [[Dosiero:Lanterne phare eckmuhl.jpg|eta|maldekstre|La lanterno]] Lasta ŝtupvico kondukas al la metala lanterno je 4-metra diametro<ref name="mérimée"/> blanke farbita ekstere. <!--Celle-ci a une paroi interne boisée puis en verre entrecoupée de barreaŭ à partir de mi-hauteur<ref>{{harvsp|Chatain|1988|p=48}}</ref>. Elle est chapeautée d'une [[coupole]] ceinte d'un [[chéneau]] orné de [[gargouille]]s en tête de lion et de feuilles d'[[acanthe]]<ref name="mérimée"/>, surmontée d'un [[piédestal]] qui servait à soutenir une boule métallique qui n'est plus en place<ref name="Chatain52"/>. Un balcon bordé d'une rambarde métallique fait le tour de la lanterne. La lanterne contient l'appareil optique, composé de deux [[lentille de Fresnel|lentilles de Fresnel]] posées au-dessus du moteur qui les fait tourner<ref name="Chatain52" />. --> == Bildoj pri la lumturo == <gallery caption="La lumturo de Eckmühl"> Dosiero:DSC02249 Vuurtorens Pointe de Penmarc'h.JPG|Vojo de Kérity al la lumturo. Dosiero:Phare_Eckmühl_et_port_de_Saint_Pierre.jpg|Haveno de Saint-Pierre. Dosiero:Decoration cours phare eckmuhl.jpg|Ornamoj en la korto. Dosiero:Imposte_porte_eckmuhl.jpg|Impoŝto de la enirpordo. Dosiero:Panneau_porte_eckmuhl.jpg|Blazono sur la pordo. Dosiero:Escalier_phare_eckmuhl_bas.jpg|Interna ŝtuparo de malsupre. Dosiero:Escalier_campanile_eckmuhl.jpg|Ŝtuparo al la kampanilo. Dosiero:Ancienne_ampoule_phare_eckmuhl.jpg|Malnova ampolo de la optika aparato. Dosiero:Phare d'Eckmühl.jpg|Orienta fasado de la lumturo. </gallery> == Referencoj == === Notoj === {{Referencoj|col=3 | referencoj = <ref name="EclairElec">{{harvnb|Preller|1898|p=1}}</ref> <ref name="chatain-72">{{harvnb|Chatain|1988|p=72}}</ref> }} === Bibliografio === <!-- * {{Ouvrage | langue = | prénom1 = Roland | nom1 = Chatain | titre = Eckmühl Histoire des phares de Penmarc'h | sous-titre = | numéro d'édition = | éditeur = Mouezh Ar Vro | lieu = | année = 1988 | pages totales = | passage = | lire en ligne = }} * {{lien web|url=http://pro.finisteretourisme.com/sites/default/files/9.Bilan%20annuel%20eqpts%20culturels.pdf|titre=La fréquentation des sites, équipements culturels et de loisirs et manifestations 2009|auteur= [[Comité départemental du tourisme]] du Finistère|année=2009|page=4|id=ComitéTourisme2009}} * {{lien web|url=http://www.finistere.equipement.gouv.fr/article.php3?id_article=441|titre=Phare d’Eckmühl|auteur=[[Direction départementale de l'Équipement|DDE]] du Finistère|date=9 juin 2006|consulté le=23 septembre 2008|id=DDE2006}} * {{lien web|url=http://www.dirm.nord-atlantique-manche-ouest.developpement-durable.gouv.fr/phare-d-eckmuhl-a82.html|titre=Phare d’Eckmühl|auteur=Direction interrégionale de la mer Nord Atlantique-Manche Ouest|date=27 janvier 2012|id=DIRMNAMO2012}} * {{Ouvrage | langue = | prénom1 = Serge | nom1 = Duigou | titre = Penmarc'h L'album du siècle | lien éditeur = Le Télégramme de Brest | éditeur = Éditions Le Télégramme | lieu = Brest | année = 2002 | pages totales = | isbn = 978-2-914552-79-0 | isbn10 = 2-914552-79-3 | oclc = 470182553 | passage = 5-6 | lire en ligne = }} * {{Article|titre=Le nouveau phare électrique d'Eckmühl à Penmarch (Finistère)|auteur=M. C. Du Riche Preller| revue=Éclairage électrique|date=27 août 1898|vol=XVI|no=35|pages = 369-378|url=http://phares.du.monde.free.fr/phare06/eck.pdf|consulté le=17 octobre 2007|id=Preller1898}} * {{lien web|url=http://www.culture.gouv.fr/public/mistral/merimee_fr?ACTION=RETROUVER&REQ=%28%28++IA29000465%29+%3AREF+%29v|titre=Phare d'Eckmühl aussi appelé Phare de Penmarc'h|éditeur=enquête de l'[[inventaire général du patrimoine culturel]], [[base Mérimée]], [[Ministère de la Culture (France)|Ministère de la Culture]]|auteur=Francis Dreyer et Jean-Christophe Fichou|année=2001|consulté le={{1er}} octobre 2007|id=DreyerFichou2001}} * {{Ouvrage | langue = | prénom1 = Francis | nom1 = Dreyer | prénom2 = Jean-Christophe | nom2 = Fichou | titre = L'histoire de tous les phares de France | éditeur = Ouest-France | lieu = Rennes | année = 2005 | pages totales = 316 | isbn = 978-2-7373-3704-8 | isbn10 = 2-7373-3704-6 | passage = | lire en ligne = }} * {{Ouvrage | langue = | prénom1 = Jean-Christophe | nom1 = Fichou | titre = Phares : Histoire du balisage et de l'éclairage des côtes de France | sous-titre = | éditeur = Chasse-Marée | lieu = Douarnenez | année = 2006 | pages totales = | isbn = 978-2-914209-10-6 | passage = 246-247 | lire en ligne = }} * {{Ouvrage | langue = | prénom1 = Max | nom1 = Jacob | lien auteur = Max Jacob | titre = Poèmes de Morven le Gaëlique | numéro d'édition = | lien éditeur = Gallimard | éditeur = Gallimard | lieu = | année = 1955 | pages totales = | passage = | lire en ligne = }} * {{Article|auteur=Stéphane Jézéquel|titre=Phare d'Eckmûhl : pile 100 ans !|journal=[[Le Télégramme|Le Télégramme de Brest]]|ISSN=0751-5928|date=16 octobre 1997|texte=http://www.letelegramme.com/ar/viewarticle1024.php?aaaammjj=19971016&article=19971016-2735979&type=ar|consulté le=27 septembre 2008|id=Jezequel1997}} * {{Ouvrage | langue = | prénom1 = Philip | nom1 = Plisson | prénom2 = Guillaume | nom2 = Plisson | prénom3 = Daniel | nom3 = Charles | titre = Phares majeurs de l'arc Atlantique | éditeur = Éditions du Chêne | lieu = Paris | année = 2002 | pages totales = 376 | isbn = 978-2-84277-403-5 | isbn10 = 2842774035 | lccn = 2002476873 | passage = | lire en ligne = }} * {{Article|auteur=Pierre Portais|titre=Octobre en bref|journal=Mouez Penmarc'h|date=novembre 2007|texte=http://www.mouez.penmarch.info/file/novembre07.pdf|consulté le=23 septembre 2008|no=23|éditeur=Association Mouez Penmarc'h|ISSN=1779-5249|id=Portais2007}} * {{lien web|url=http://www.penmarch.fr/Tourisme-loisirs/Decouvrir-Penmarc-h/Cote-mer/Le-phare-d-Eckmuehl|titre=Le phare d'Eckmühl|auteur=Ville de Penmarc'h|consulté le=26 janvier 2012|id=VillePenmarc'h2012}} * {{lien web|url=http://geodesie.ign.fr/fiche_geodesie.asp?num_site=2915801&X=98000&Y=2332400|titre=Site {{numéro}}2915801 : Penmarc'h I|auteur=Service géodésie et nivellement|éditeur=[[Institut national de l'information géographique et forestière|IGN]]|consulté le=6 avril 2009|id=IGN}} --> == Vidu ankaŭ == {{Projektoj | commons = Category:Eckmühl lighthouse | commons titolo = la lumturo de Eckmühl }} === Vidu ankaŭ === * Ĝenerala artikolo : [[Lumturo]] * Loka geografio : [[Penmarch|Penmarc'h]], [[Bigudena lando]], [[Golfeto de Audierne (Bretonio)]] * Localiser sur la [[mapo de la lumturoj de Finistère]] * [[Monumentoj klasitaj historiaj de Finistère]] === Eksteraj ligiloj === * Datumbazo Mérimée: IA29000465. <!--{{saut|1em}} {{Palette Phares bretons}} {{Bon article|vote=BA|oldid=34542124|date=25 octobre 2008}} --> {{Portalo|lumturoj|Monumentoj klasitaj historiaj|Atlantiko|Finistère}} {{DEFAULTSORT:Eckmuhl, Lumturo}} [[Kategorio:Lumturoj de Finistère]] [[Kategorio:Lumturoj de Francio]] [[Kategorio:Lumturoj de la 19-a jarcento]] [[Kategorio:Monumentoj klasitaj historiaj de Finistère|Lumturo de Eckmühl]] [[Kategorio:Lumturoj klasitaj monumentoj historiaj (Francio)]] [[Kategorio:Monumentoj klasitaj historiaj en 2011|Lumturo de Eckmühl]] d2t5gxf491o0rnlngks0ewyccmnk4t4 7684741 7684607 2022-08-10T19:25:44Z Tlustulimu 1543 ŝablono wikitext text/x-wiki {{informkesto geografiaĵo | Lumturo | nomo = Eckmühl <ref name="plisson"/>{{,}}<ref name="IGN">{{harvnb|IGN}}</ref> | dosiero = Eckm%C3%BChl2.jpg | taille image = 220px | dosiero_priskribo = Okcidenta fasado de la lumturo | latitude = 47/47/54/N | longitude = 4/22/22/W | koordinatoj_ne_en_titolo = true | leviĝo= 60m<ref name="mérimée">{{harvsp|Dreyer|Fichou|2001}}</ref> | lat_d = 47 | lat_m = 47 | lat_s = 54 | lat_NS = N | long_d = 4 | long_m = 22 | long_s = 22 | long_EW = W | regiono-ISO = FR-29 | mapo_priskribo = Situo enkadre de Francio | mapo_lokumilo = Francio | lando = [[Francio]] | regiono = [[Bretonio]] | distrikto = [[Finistère]] | distrikto_tipo = Departemento | situo = [[Penmarch|Penmarc'h]], [[Finistero]] | establita = [[1893]] ĝis [[1897]]<ref>{{harvsp|Chatain|1988|p=41, 53}}</ref> | alteco= 60 m<ref name="mérimée"/> | libera = 64,80 m<ref name="mérimée" /> | libera_tipo = Supermara alteco | libera1 = 25 [[marmejlo]]j <ref name="mérimée" /> | libera1_tipo = Videbleco | libera2 = 1 blanka brilo ĉiujn 5 sekundojn | libera2_tipo = Lumo | libera3 = [[Fresnel-lenso|Lenso de Fresnel]], [[ĉefa fokusa distanco|fokusa distanco]]: 30 cm, ∅ 4 m<ref name="mérimée" />,<ref name="plisson">.{{harvnb|Plisson|Plisson|Charles|2002|p=205}}</ref> | libera3_tipo = Optiko | libera4 = 2 lampoj ĉiu je 650 W | libera4_tipo = Lampo | libera5 = nebulkorno je 1 sono ĉiun 60 sekundojn | libera5_tipo = Sonhelpo | libera6 = yes <ref name="DIRMNAMO">{{harvnb|DIRMNAMO|2012}}</ref> | libera6_tipo = Vizitebla | libera7 = ne <ref name="mouez2">{{harvnb|Portais|2007|p=3}}</ref> | libera7_tipo = Loĝata | libera8 = {{daton|17|oktobro|2007}}<ref name="mouez2" /> | libera8_tipo = Aŭtomatigo | libera9 = Klasita monumento historia en 2011 | libera9_tipo = Protekto }} La '''lumturo de Eckmühl''' estas [[lumturo|mara lumturo]] situanta sur la pinto de Saint-Pierre, en [[Penmarch|Penmarc'h]], en la departemento [[Finistère]] en [[Francio]]. Ĝi altas je pli ol 60m. ĝi estis inaŭgurita la {{daton|17|oktobro|1897}} kaj ĝi ŝuldas sian nomon al la [[nobelo|nobeltitolo]] de sia donacinto, kiu granparte pagis ĝin. Ĝi sekurigas unu el la plej danĝeraj marbordoj de [[Francio]] pro la tieaj [[rifo]]j. Ĝiaj muroj estis konstruitaj tute per [[Kersantito|ŝtono de Kersanton]] (proksima al granito) kaj la pario de ĝia ŝtuparŝakto estas kovrita per platoj de [[wikt:opalino|opalino]]. Ĝi estas nun unu el la plej vizitataj monumentoj de [[Finistère]]. La lumturo estas klasita [[historia monumento|monumento historia]] ekde la {{daton|23|majo|2011|en Francio}}<ref>Datumbazo Mérimée: PA29000049</ref>. == Konstruado == === Kunteksto === [[Dosiero:Phares Penmarc'h.jpg|eta|maldekstre|De maldekstre dekstren : la semaforo, la « Malnova turo », la kapelo Saint-Pierre, la « Lumturo de Penmarc'h » kaj la lumturo de Eckmühl.]] La konstruado de la lumturo de Eckmühl okazis kiam, post du jarcentoj da marasmo, la ekonomio de Penmarc'h releviĝas aparte dank'al la lanĉo de la ladprezervoj de [[sardino]]j en la kvartalo de Saint-Guénolé kaj al la kaptado de sardinoj kaj [[skombro]]j, akompananta fortan demografian kreskon<ref>{{harvsp|Duigou|2002}}</ref>. Ĝi prilumas unu el la plej danĝeraj punktoj de la [[Bretonio|bretona]] marbordo<ref name="EclairElec" />. La lumturo de Eckmühl estas konstruita apud la antaŭaj lumturoj, en la vilaĝo de Saint-Pierre. Antaŭ ĝi, estis uzataj la « Vieille tour » (eo: la malnova turo), poste la « lumturo de Penmarc'h », ekfunkciigata en 1835 kaj rekta antaŭanto de Eckmühl<ref>{{harvnb|Chatain|1988|p=5}}</ref>. Francio decidis per leĝo de la {{dato|3|aprilo|1882}} modernigi la [[mara signalado|maran signaladon]] de siaj marbordoj, aparte per elektrigo de siaj plej gravaj lumturoj, inter ili tiu de Penmarc'h. La projekto pri nova prilumado antaŭvidis faskon altan je 60 metroj. La tiama lumturo estis nur alta je 40 metroj kaj priesploro kondukis al teknika malebleco plialtigi ĝin, nepra kondiĉo por starigo de prilumado videbla proksimume de 100 kilometroj<ref name="histoire">{{harvnb|Dreyer|Fichou|2005|p=179 ĝis 182}}</ref>. En [[1890]] estis decidita la konstruo de nova lumturo alta je 54,20 metroj. La projekto estis konsiderata finita la {{daton|6|oktobro|1892}}, la planoj kaj la prezproponoj akceptitaj por totala sumo de {{unuo|110000}} frankoj<ref>{{harvnb|Chatain|1988|p=36}}</ref>. === Neatendita financado === [[Dosiero:Marquise de Blocqueville-2.jpg|eta|upright|maldekstre|La [[Adélaïde-Louise d'Eckmühl de Blocqueville|markizino de Blocqueville]], en [[1882]].]] Tamen la {{daton|9|decembro|1892}} la novaĵo pri netatendita financado trafis la projekton. Nu, la markizino [[Adélaïde-Louise d'Eckmühl de Blocqueville]] testamentis sumon de {{unuo|300000}} frankoj por la konstruo de lumturo. Tiu lumturo devus nomiĝi « lumturo de Eckmühl » honore al ŝia patro la marŝalo [[Louis-Nicolas Davout]], duko de Auerstaedt, princo de Eckmühl. Tiu [[nobelo|nobeltitolo]] venis de la [[batalo de Eckmühl]], kiun li kondukis proksime de la vilaĝo [[Schierling|Eggmühl]] en [[Bavario]]. La markizino volis ke tiu nomo je malĝoja pasinteco estu elaĉetita per vivoj savotaj dank'al lumturo. Tiel en sia testamento, ŝi skribis : {{Cquote|Les larmes versées par la fatalité des guerres, que je redoute et déteste plus que jamais, seront ainsi rachetées par les vies sauvées de la tempête.<br /> Eo: La larmoj ploritaj pro fataleco de la militoj, kiujn mi timas kaj malamas pli kaj pli, estos tiel elaĉetitaj per la vivoj savotaj de la ŝtormo.}} Ŝi deziris ankaŭ ke la lumturo staru ĉe la bretona marbordo kaj en loko sekura por rezisti al la tempo. Post esploro, komisiono decidis ke ĝi estos konstruata sur la pinto de [[Penmarch|Penmarc'h]]<ref>{{harvnb|Chatain|1988|p=36-40}}</ref>. Por konformi al la volo de la donacinto, ili aldonis la servojn de pariza arkitekto, Paul Marbeau, por la ornama parto de la turo, premiero en la moderna historio de la lumturoj<ref name="histoire"/>. Fine la buĝeto por la lumturo estis je {{unuo|600000}} frankoj kaj estis decidite ke ĝi staros je 122 metroj oriente de la malnova lumturo. La laboro komenciĝis en [[septembro]] [[1893]] fare de la entrepreno Vabre<ref name="Chatain41">{{harvnb|Chatain|1988|p=41}}</ref>. La malnova domo de la [[lumtura gardisto|lumturaj gardistoj]]<ref>{{harvnb|Chatain|1988|p=24}}</ref> kaj [[kalvario (monumento)|kalvario]]<ref>{{harvnb|Chatain|1988|p=66}}</ref> estis detruitaj dum la konstruo de la lumturo de Eckmühl. ==== Origino kaj transporto de la materialoj ==== La sablo venis de Toul ar Stêr, la murŝtonoj de Poulgallec, kies [[ŝtonminejo]] estis anstataŭigita per tiu de Talarou en marto [[1896]], kaj per la plaĝo okcidente de la semaforo. La [[hidraŭlika kalko]], kies kvalito estis konstante zorgata venis de la [[kalkoforno]]j de [[Marans (Charente-Maritime)|Marans]], de kie ĝi estis transportata per ŝipo ĝis [[Loctudy]] kaj poste per ĉaro ĝis Saint-Pierre. La [[portlanda cemento]] venis de [[Boulogne-sur-Mer]]. Fine la [[kersantito]] (aŭ ŝtono de Kersanton) venis de [[Brest]], kie ĝi estis tajlita en blokojn kaj transportata surmare en [[gabaro]]j ĝis la haveno de [[Kérity]]. Preferita pro financaj kialoj, la [[mara transporto]] estis malfacila kaj okazigis multajn prokrastojn, kreskojn de la tuta kosto kaj plilongigon de la laboroj. Prokrasto ŝuldiĝis ankaŭ al manko de laboristoj<ref>{{harvnb|Chatain|1988|p=41-43}}</ref>. ==== Konstruo de la turo ==== La tavolo de [[mortero]] de la fundamento estis kovrita per [[gudro]] por malebligi humidecon supreniri en la muroj. La soklo estis realigita dank'al [[skafaldo]] faciliganta la aliron al la laborejo kaj al abiotabulo ebliganta levi la granitajn blokojn. La [[fusto]] kaj la [[kornico]] estis realigitaj helpe de abiotabulo metita interne de la turo, sur kiu la blokoj estis suprenlevataj per ĉeno, kiu pasis supre en [[pulio]] kaj malsupre en vinĉo aktivigata per [[vapormotoro]]. La blokoj estis alĝustigataj de sur movebla ekstera skafaldo. Tiuj du aparatoj estis periode plialtigataj, trudante paŭzon en la laboro. La platoj de [[opalino]] tegantaj la parion estis metataj de skafaldo tirata per ĉeno supreniranta laŭ la turakso<ref>{{harvnb|Chatain|1988|p=43-44}}</ref>. La laboro estis makulita per grava akcidento : dum la ekstera lavado, ĉeno subtenanta skafaldon rompiĝis kaj 7 laboristoj falis je 10 metroj kaj vundiĝis. Unu el ili blindiĝis pro la acido uzata por sia laboro<ref>{{harvnb|Chatain|1988|p=44-45}}</ref>. === Inaŭguro === La lumturo, kies inaŭguro estis antaŭvidita en la {{dato|7|oktobro|1897}}, dato de la 5-a datreveno de la morto de Adélaïde-Louise d'Eckmühl de Blocqueville, estis fine puŝita al la {{dato|17|oktobro|1897}} por ne koincidi kun la grava jara foiro de [[Pont-l'Abbé]]. Tiu inaŭguro estis okazo por multaj festoj<ref>{{harvnb|Chatain|1988|p=53}}</ref>. == Arkitekturo kaj aranĝo == [[Dosiero:Porte phare eckmuhl.jpg|eta|dekstre|upright|Enirpordo]] La lumturo situas en ortograma korto longa je 80 m kaj larĝa je 60 m<ref name="EclairElec" />. Ĝi estas ĉirkaŭata de muro, kies norda flanko nerekte fronta al maro estis konstruita nur en [[1924]] sekve de [[cunamo]]<ref name="chatain-72" />. Ĝi enhavas ankaŭ la loĝejojn de la gardistoj kontraŭ sia okcidenta fino kaj la aparatejo apud la okcidenta flanko de la turo<ref>{{harvnb|Chatain|1988|p=42}}</ref>. La grundo de la turo estas ornamita, simetrie piede de la norda kaj suda flankoj, per du grandaj desegnoj el ŝtonoj de [[ankro]] kaj kvinpinta [[stelo]]. La strukturo de la lumturo, de malsupre supren konsistas el<ref>{{harvnb|Chatain|1988|p=51}}</ref> : * kvadrata bazo alta je {{unuo|1|m}}; * kvadrata [[bazamento]] alta je {{unuo|9.43|m}} ; * kvadrata soklo alta je {{unuo|2.96|m}} ; * korpo aŭ fusto alta je {{unuo|32.63|m}} ; * kvadrata [[kornico]] alta je {{unuo|6.81|m}} ; * [[kampanilo]] alta je {{unuo|4|m}} ; * [[lanterno]] alta je {{unuo|9.50|m}}. Ĝiaj muroj estas faritaj tute per [[Kersantito|ŝtono de Kersanton]]<ref name="Chatain41" /> kaj ĝiaj fenestroj per oleita [[kverko]] de Francio<ref name="menuiserie">{{harvnb|Chatain|1988|p=46}}</ref>. Por atingi la lanternon, necesas supreniri entute 307 ŝtupojn<ref name="mairie">{{harvnb|VillePenmarc'h|2012}}</ref>. === Bazamento === kelkaj ŝtupoj kondukas al la malalta ĉambro. La eksteraj muroj konsistas el elstarantaj ŝtonoj, tra ili estas la enirpordo sur la orienta flanko kaj tri fenestroj sur la aliaj flankoj. <!--La porte à deux battants est faite en [[acajou]] d'[[Australie]] et contient des parties vitrées recouvertes de panneaŭ en [[bronze]] et [[cuivre]] [[patine|patinés]] au vert antique. Elle est surmontée d'une [[imposte]] également recouverte d'un panneau en bronze avec un écusson--> <ref>{{harvnb|Chatain|1988|p=46,47,49}}</ref>. === Korpo aŭ fusto === [[Dosiero:Escalier phare eckmuhl haut.jpg|eta|maldekstre|Ŝtuparo de la korpo de supre]] La korpo de la turo estas [[oklatero|okangula]] ekstere kaj [[cilindra]] interne. <!--Ses murs sont percés de six fenêtres sur la façade est et cinq fenêtres sur la façade ouest, sur le long de laquelle courent également des câbles et sont plantées des antennes. La paroi interne est recouverte de carreaŭ blancs d'[[wikt:opaline|opaline]]--><ref name="escalier">{{harvnb|Chatain|1988|p=47}}</ref>. Ĝi enhavas ŝraŭban ŝtuparon kun 298 ŝtupoj. <!--Ces marches de [[granite]] mesurent 18 centimètres de haut, 80 centimètres de large et sont encastrées de 24 centimètres dans le mur<ref name="Chatain52">{{harvsp|Chatain|1988|p=52}}</ref>. La paroi autour de l'escalier est ponctuée de renfoncements à chaque fenêtre. Le plafond est recouvert de 22 plaques de [[marbre]] [[Liste de couleurs#B|bleu turquin]] nervurées de rayons de bronze. La rampe, faite de 2,565 tonnes de bronze, comporte un barreau par marche. Le [[pilastre]] a une forme qui imite celle du phare d'Eckmühl<ref name="escalier" />. Cet escalier permet d'atteindre une plateforme depuis laquelle une série d'une dizaine de marches plus raides mènent à la salle d'honneur du campanile. --> === Kampanilo === [[Dosiero:Balustrade campanile eckmuhl.jpg|eta|dekstre|Balustrado de la kampanilo]] La kampanilo konsistas el okangula tureto ĉirkaŭata de [[korbelo|korbela]] balkono, kiu ebligas ĉirkaŭiri ĝin. <!--Cette tourelle contient une salle dite « salle d'honneur »<ref>Appellation utilisée dans {{harvsp|Chatain|1988|p=46}}</ref>. Entièrement [[lambris]]sée en [[chêne]] de France et chêne de Hongrie<ref name="menuiserie" />, on y trouve une statue en bronze de [[Louis-Nicolas Davout]], réduction de la statue érigée à Aŭerre en son hommage<ref>{{harvsp|Chatain|1988|p=37}}</ref>. La tourelle est percée de sept fenêtres et a une porte en bronze qui donne sur le balcon. Les rebords de celui-ci sont gardés par une [[balustrade]] en granite<ref name="Chatain52" />. --> === Lanterno === [[Dosiero:Lanterne phare eckmuhl.jpg|eta|maldekstre|La lanterno]] Lasta ŝtupvico kondukas al la metala lanterno je 4-metra diametro<ref name="mérimée"/> blanke farbita ekstere. <!--Celle-ci a une paroi interne boisée puis en verre entrecoupée de barreaŭ à partir de mi-hauteur<ref>{{harvsp|Chatain|1988|p=48}}</ref>. Elle est chapeautée d'une [[coupole]] ceinte d'un [[chéneau]] orné de [[gargouille]]s en tête de lion et de feuilles d'[[acanthe]]<ref name="mérimée"/>, surmontée d'un [[piédestal]] qui servait à soutenir une boule métallique qui n'est plus en place<ref name="Chatain52"/>. Un balcon bordé d'une rambarde métallique fait le tour de la lanterne. La lanterne contient l'appareil optique, composé de deux [[lentille de Fresnel|lentilles de Fresnel]] posées au-dessus du moteur qui les fait tourner<ref name="Chatain52" />. --> == Bildoj pri la lumturo == <gallery caption="La lumturo de Eckmühl"> Dosiero:DSC02249 Vuurtorens Pointe de Penmarc'h.JPG|Vojo de Kérity al la lumturo. Dosiero:Phare_Eckmühl_et_port_de_Saint_Pierre.jpg|Haveno de Saint-Pierre. Dosiero:Decoration cours phare eckmuhl.jpg|Ornamoj en la korto. Dosiero:Imposte_porte_eckmuhl.jpg|Impoŝto de la enirpordo. Dosiero:Panneau_porte_eckmuhl.jpg|Blazono sur la pordo. Dosiero:Escalier_phare_eckmuhl_bas.jpg|Interna ŝtuparo de malsupre. Dosiero:Escalier_campanile_eckmuhl.jpg|Ŝtuparo al la kampanilo. Dosiero:Ancienne_ampoule_phare_eckmuhl.jpg|Malnova ampolo de la optika aparato. Dosiero:Phare d'Eckmühl.jpg|Orienta fasado de la lumturo. </gallery> == Referencoj == === Notoj === {{Referencoj|col=3 | referencoj = <ref name="EclairElec">{{harvnb|Preller|1898|p=1}}</ref> <ref name="chatain-72">{{harvnb|Chatain|1988|p=72}}</ref> }} === Bibliografio === <!-- * {{Ouvrage | langue = | prénom1 = Roland | nom1 = Chatain | titre = Eckmühl Histoire des phares de Penmarc'h | sous-titre = | numéro d'édition = | éditeur = Mouezh Ar Vro | lieu = | année = 1988 | pages totales = | passage = | lire en ligne = }} * {{lien web|url=http://pro.finisteretourisme.com/sites/default/files/9.Bilan%20annuel%20eqpts%20culturels.pdf|titre=La fréquentation des sites, équipements culturels et de loisirs et manifestations 2009|auteur= [[Comité départemental du tourisme]] du Finistère|année=2009|page=4|id=ComitéTourisme2009}} * {{lien web|url=http://www.finistere.equipement.gouv.fr/article.php3?id_article=441|titre=Phare d’Eckmühl|auteur=[[Direction départementale de l'Équipement|DDE]] du Finistère|date=9 juin 2006|consulté le=23 septembre 2008|id=DDE2006}} * {{lien web|url=http://www.dirm.nord-atlantique-manche-ouest.developpement-durable.gouv.fr/phare-d-eckmuhl-a82.html|titre=Phare d’Eckmühl|auteur=Direction interrégionale de la mer Nord Atlantique-Manche Ouest|date=27 janvier 2012|id=DIRMNAMO2012}} * {{Ouvrage | langue = | prénom1 = Serge | nom1 = Duigou | titre = Penmarc'h L'album du siècle | lien éditeur = Le Télégramme de Brest | éditeur = Éditions Le Télégramme | lieu = Brest | année = 2002 | pages totales = | isbn = 978-2-914552-79-0 | isbn10 = 2-914552-79-3 | oclc = 470182553 | passage = 5-6 | lire en ligne = }} * {{Article|titre=Le nouveau phare électrique d'Eckmühl à Penmarch (Finistère)|auteur=M. C. Du Riche Preller| revue=Éclairage électrique|date=27 août 1898|vol=XVI|no=35|pages = 369-378|url=http://phares.du.monde.free.fr/phare06/eck.pdf|consulté le=17 octobre 2007|id=Preller1898}} * {{lien web|url=http://www.culture.gouv.fr/public/mistral/merimee_fr?ACTION=RETROUVER&REQ=%28%28++IA29000465%29+%3AREF+%29v|titre=Phare d'Eckmühl aussi appelé Phare de Penmarc'h|éditeur=enquête de l'[[inventaire général du patrimoine culturel]], [[base Mérimée]], [[Ministère de la Culture (France)|Ministère de la Culture]]|auteur=Francis Dreyer et Jean-Christophe Fichou|année=2001|consulté le={{1er}} octobre 2007|id=DreyerFichou2001}} * {{Ouvrage | langue = | prénom1 = Francis | nom1 = Dreyer | prénom2 = Jean-Christophe | nom2 = Fichou | titre = L'histoire de tous les phares de France | éditeur = Ouest-France | lieu = Rennes | année = 2005 | pages totales = 316 | isbn = 978-2-7373-3704-8 | isbn10 = 2-7373-3704-6 | passage = | lire en ligne = }} * {{Ouvrage | langue = | prénom1 = Jean-Christophe | nom1 = Fichou | titre = Phares : Histoire du balisage et de l'éclairage des côtes de France | sous-titre = | éditeur = Chasse-Marée | lieu = Douarnenez | année = 2006 | pages totales = | isbn = 978-2-914209-10-6 | passage = 246-247 | lire en ligne = }} * {{Ouvrage | langue = | prénom1 = Max | nom1 = Jacob | lien auteur = Max Jacob | titre = Poèmes de Morven le Gaëlique | numéro d'édition = | lien éditeur = Gallimard | éditeur = Gallimard | lieu = | année = 1955 | pages totales = | passage = | lire en ligne = }} * {{Article|auteur=Stéphane Jézéquel|titre=Phare d'Eckmûhl : pile 100 ans !|journal=[[Le Télégramme|Le Télégramme de Brest]]|ISSN=0751-5928|date=16 octobre 1997|texte=http://www.letelegramme.com/ar/viewarticle1024.php?aaaammjj=19971016&article=19971016-2735979&type=ar|consulté le=27 septembre 2008|id=Jezequel1997}} * {{Ouvrage | langue = | prénom1 = Philip | nom1 = Plisson | prénom2 = Guillaume | nom2 = Plisson | prénom3 = Daniel | nom3 = Charles | titre = Phares majeurs de l'arc Atlantique | éditeur = Éditions du Chêne | lieu = Paris | année = 2002 | pages totales = 376 | isbn = 978-2-84277-403-5 | isbn10 = 2842774035 | lccn = 2002476873 | passage = | lire en ligne = }} * {{Article|auteur=Pierre Portais|titre=Octobre en bref|journal=Mouez Penmarc'h|date=novembre 2007|texte=http://www.mouez.penmarch.info/file/novembre07.pdf|consulté le=23 septembre 2008|no=23|éditeur=Association Mouez Penmarc'h|ISSN=1779-5249|id=Portais2007}} * {{lien web|url=http://www.penmarch.fr/Tourisme-loisirs/Decouvrir-Penmarc-h/Cote-mer/Le-phare-d-Eckmuehl|titre=Le phare d'Eckmühl|auteur=Ville de Penmarc'h|consulté le=26 janvier 2012|id=VillePenmarc'h2012}} * {{lien web|url=http://geodesie.ign.fr/fiche_geodesie.asp?num_site=2915801&X=98000&Y=2332400|titre=Site {{numéro}}2915801 : Penmarc'h I|auteur=Service géodésie et nivellement|éditeur=[[Institut national de l'information géographique et forestière|IGN]]|consulté le=6 avril 2009|id=IGN}} --> == Vidu ankaŭ == {{Projektoj | commons = Category:Eckmühl lighthouse | commons titolo = la lumturo de Eckmühl }} === Vidu ankaŭ === * Ĝenerala artikolo : [[Lumturo]] * Loka geografio : [[Penmarch|Penmarc'h]], [[Bigudena lando]], [[Golfeto de Audierne (Bretonio)]] * Localiser sur la [[mapo de la lumturoj de Finistère]] * [[Monumentoj klasitaj historiaj de Finistère]] === Eksteraj ligiloj === * Datumbazo Mérimée: IA29000465. <!--{{saut|1em}} {{Palette Phares bretons}} {{Bon article|vote=BA|oldid=34542124|date=25 octobre 2008}} --> {{Portalo|lumturoj|Monumentoj klasitaj historiaj|Atlantiko|Finistère}} {{DEFAULTSORT:Eckmuhl, Lumturo}} [[Kategorio:Lumturoj de Finistère]] [[Kategorio:Lumturoj de Francio]] [[Kategorio:Lumturoj de la 19-a jarcento]] [[Kategorio:Monumentoj klasitaj historiaj de Finistère|Lumturo de Eckmühl]] [[Kategorio:Lumturoj klasitaj monumentoj historiaj (Francio)]] [[Kategorio:Monumentoj klasitaj historiaj en 2011|Lumturo de Eckmühl]] fwjinxtihrq7pqhuu7bznf0cemk1pwj 0 425482 7684523 7521526 2022-08-10T13:07:57Z RG72 11847 wikitext text/x-wiki {{Informkesto homo}} [[Dosiero:Stamp Soviet Union 1991 CPA 5183.jpg|eta|maldekstra|6-kopeka poŝtmarko emisiita en [[USSR]] okaze de la 100-a jubileo de elektra veldado]] [[Dosiero:Patent Electrogefest.jpg|maldekstra|eta|160px]] '''Nikolaj Nikolajeviĉ BENARDOS''' ({{lang-ru|Николай Николаевич Бенардос}}) naskiĝis la [[8-an de aŭgusto]]^{[[Gregoria kalendaro|greg.]]} [[1842]] en Benardosovka, [[Ĥersona provinco]], la[[Rusia Imperio]] (nun Mostovoje, [[Mikolajeva provinco]], [[Ukrajno]]) — mortis la [[21-an de septembro]] [[1905]] en [[Fastiv]] ({{lang-uk|Фастів}}) urbo situanta apud [[Kievo]] estas elstara rusa [[inĝeniero]] kaj [[inventisto]]. Li famiĝis ĉefe en [[Elektrotekniko|elektroteknika]] fako kaj havis ĉ. 200 inventaĵojn. Li estas kreinto de elektra [[veldado]], kiun oni ĝis nun uzas por alluti aŭ disigi metalaĵojn. La aparaton ''Elektro - [[Hefesto]]'' kaj procedon li patentigis en [[1885]] en [[Germanio]], [[Francio]], [[Rusio]], [[Italio]], [[Britio]], [[Usono]], [[Belgio]] kaj aliaj landoj. Lia avo ''Pantelejmon Benardos'' estis enmigrinto el [[Grekio]] kaj militservis en la rusa armeo kiel generalo. Inventante akumulilon kun plumbaj lamenoj kaj acida [[elektrolito]] Nikolaj inhalis venenajn vaporigojn, kiuj defektis lian pulmon. Li mortis en hospico por mizeruloj, ĉar tutan sian enspezon li utiligis por laboro. Lia edzino nomiĝis ''Anna Aleksejevna Lebedeva''. La geedzoj havis kvar filojn kaj unu filinon. == Eksteraj ligiloj == {{Projektoj}} * [https://archive.is/20130407030054/elite-home.narod.ru/inven39a.htm ] biografio {{ru}} * [http://innovatory.narod.ru/benardos.html] pri lia inventaĵoj {{ru}} * [http://www.youtube.com/watch?v=9Fn5ODHDBTk] monumento en [[Ivanovo]] urbo {{Bibliotekoj}} {{Vivtempo|Benardos, Nikolaj}} {{Vivtempo|Benardos, Nikolaj}} [[Kategorio:Rusiaj sciencistoj]] [[Kategorio:Rusiaj inĝenieroj]] [[Kategorio:Rusiaj inventistoj]] [[Kategorio:Elektrotekniko]] [[Kategorio:Veldistoj]] [[Kategorio:Naskiĝintoj en Ukrainio]] [[Kategorio:Mortintoj en Ukrainio]] jh8ho1pg0wikb5xqo2ijckzx91xeutc 7684529 7684523 2022-08-10T13:13:43Z RG72 11847 /* Eksteraj ligiloj */ wikitext text/x-wiki {{Informkesto homo}} [[Dosiero:Stamp Soviet Union 1991 CPA 5183.jpg|eta|maldekstra|6-kopeka poŝtmarko emisiita en [[USSR]] okaze de la 100-a jubileo de elektra veldado]] [[Dosiero:Patent Electrogefest.jpg|maldekstra|eta|160px]] '''Nikolaj Nikolajeviĉ BENARDOS''' ({{lang-ru|Николай Николаевич Бенардос}}) naskiĝis la [[8-an de aŭgusto]]^{[[Gregoria kalendaro|greg.]]} [[1842]] en Benardosovka, [[Ĥersona provinco]], la[[Rusia Imperio]] (nun Mostovoje, [[Mikolajeva provinco]], [[Ukrajno]]) — mortis la [[21-an de septembro]] [[1905]] en [[Fastiv]] ({{lang-uk|Фастів}}) urbo situanta apud [[Kievo]] estas elstara rusa [[inĝeniero]] kaj [[inventisto]]. Li famiĝis ĉefe en [[Elektrotekniko|elektroteknika]] fako kaj havis ĉ. 200 inventaĵojn. Li estas kreinto de elektra [[veldado]], kiun oni ĝis nun uzas por alluti aŭ disigi metalaĵojn. La aparaton ''Elektro - [[Hefesto]]'' kaj procedon li patentigis en [[1885]] en [[Germanio]], [[Francio]], [[Rusio]], [[Italio]], [[Britio]], [[Usono]], [[Belgio]] kaj aliaj landoj. Lia avo ''Pantelejmon Benardos'' estis enmigrinto el [[Grekio]] kaj militservis en la rusa armeo kiel generalo. Inventante akumulilon kun plumbaj lamenoj kaj acida [[elektrolito]] Nikolaj inhalis venenajn vaporigojn, kiuj defektis lian pulmon. Li mortis en hospico por mizeruloj, ĉar tutan sian enspezon li utiligis por laboro. Lia edzino nomiĝis ''Anna Aleksejevna Lebedeva''. La geedzoj havis kvar filojn kaj unu filinon. == Eksteraj ligiloj == {{Projektoj}} * [https://archive.is/20130407030054/elite-home.narod.ru/inven39a.htm ] biografio {{ru}} * [http://innovatory.narod.ru/benardos.html] pri lia inventaĵoj {{ru}} * [http://www.youtube.com/watch?v=9Fn5ODHDBTk] monumento en [[Ivanovo]] urbo {{Bibliotekoj}} {{Vivtempo|Benardos, Nikolaj}} {{Vivtempo|Benardos, Nikolaj}} [[Kategorio:Rusiaj maŝininĝenieroj]] [[Kategorio:Rusiaj inĝenieroj]] [[Kategorio:Rusiaj inventistoj]] [[Kategorio:Elektrotekniko]] [[Kategorio:Veldistoj]] [[Kategorio:Naskiĝintoj en Ukrainio]] [[Kategorio:Mortintoj en Ukrainio]] g3freutohotby4gcpgmq6t6oqdubwk8 0 426574 7685211 5169714 2022-08-11T10:29:51Z LiMr 34378 [[Kategorio:Aperis en 1863]] aldonita per [[Vikipedio:VarmaKato|HotCat]] wikitext text/x-wiki '''Manifesto de la 22-a de januaro''' ([[pole]]: ''Manifest 22 stycznia'') – [[manifesto]] eldonita la 22-an de januaro 1863 en [[Varsovio]] de [[Centra Nacia Komitato]] anoncanta eksplodon de la [[januara ribelo]]. Manifesto transformis la Centran Komitaton al [[Provizora Nacia Registaro]]. Por batali kun la [[Rusa Imperio]] estis alvokitaj ĉiuj loĝantoj de [[dispartigoj de Pollando|antaŭdispartiga]] [[Respubliko de Ambaŭ Nacioj|Pollando]] – [[poloj]], [[litovoj]], [[rutenoj]] kaj [[judoj]]. Ĝi antaŭvidis fondon de [[sendependeco|sendependa]] [[ŝtato]] kaj egalajn [[rajto]]jn por ĉiuj civitanoj. En la periodo de [[Pola Popola Respubliko]] plena teksto de la dokumento ne povis esti publikigata pro ties kontraŭrusa orientiĝo. ==Bibliografio== * Stefan Kieniewicz, ''Powstanie styczniowe'' (januara ribelo), Warszawa 1972; ISBN 83-01-03652-4. [[Kategorio:Historio de Pollando]] [[Kategorio:Aperis en 1863]] i2ik0zh160vnmgq839hlbztg6cdzywv 0 431299 7684627 7418772 2022-08-10T16:32:53Z Tlustulimu 1543 ŝablono wikitext text/x-wiki {{Informkesto urbo | nomo = Ziemiełowice | tipo = vilaĝo | regiono-ISO = PL | lando = [[Pollando]] | provinco = [[Opola Provinco|Opole]] | distrikto = [[Distrikto Namysłowski|Namysłów]] | komunumo = [[Komunumo Namysłów|Namysłów]] | latitudo = 51/3//N | longitudo = 17/45//E }} [[Dosiero:Pałac Ziemiełowice 2.JPG|eta|240px|dekstra|La palaco de la suda flanko, el la 19-a jc]] [[Dosiero:Pałac Ziemiełowice.JPG|eta|240px|maldekstra|La palaco aŭtune]] [[Dosiero:Kościół Ziemiełowice.JPG|eta|240px|maldekstra|La gotika preĝejo de [[Sankta Maria Magdalena]] el la komenco de 14-a jc]] '''Ziemiełowice''' {{prononco|Zjemjeŭovice}} estas vilaĝo en [[Pollando]], en komunumo [[Namysłów]] {{prononco|Namisŭuf}}, en [[Distrikto Namysłowski]], en [[Vojevodio]] [[Opole]]. == Situo == La vilaĝo situas 4 km sude de [[Namysłów]], ĉe la landa vojo al [[Opole]]. == Historio == Unuaj historiaj mencioj pri la vilaĝo estas el la jaro [[1309]]; ĝia tiama nomo estis Zemilewicz {{prononco|Zemileviĉ}}, de la jaro [[1353]] nomita Symelwicz {{prononco|Simelviĉ}}. En la jaro [[1475]] en la latinaj dokumentoj de la vroclavaj episkopoj: ''Statuta synodalia episcoporum Wratislaviensis'' la vilaĝo estis nomita jene: Semilwicz {{prononco|Semilviĉ}}<ref>[http://www.sbc.org.pl/dlibra/plain-content?id=20238 Franz Xaver Seppelt,"Die Breslauer Diözesansynode vom Jahre 1446", Franz Goerlich, Breslau 1912, str. 97. Germana teksto de la statuto en ciferecigita formo.]{{404|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} Alirdato: 2013-04-21</ref>. == Historiaj antikvaĵoj == En la liston de la Nacia instituto de heredaĵo estas enskribitaj du objektoj<ref>{{Citaĵo el la reto|url=http://www.nid.pl/UserFiles/File/Rejestr%20Zabytk%C3%B3w/rejestr%20zabytk%C3%B3w%20nieruchomych%20-%20stan%20na%2030%20czerwca%202012/OPO-rej.pdf|titolo=Rejestr zabytków nieruchomych woj. opolskiego|eldoninto=Narodowy Instytut Dziedzictwa|alirdato=2013-04-21|paĝoj=56}}{{404|date=January 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>: * La gotika prezbiterio de la preĝejo de [[Sankta Maria Magdalena]] el la komenco de la 14-a jc. Pli frue estis nur ligna kapelo. Posta la incendio en la jaro [[1762]] restis ruinaĵo ĝis la rekonstruo en la jaroj [[1958]] - [[1960]] fare de vilaĝanoj. * La palaco el la 19-a jc kun pejzaĝa parko en angla stilo kun franca ĝardeno ĉe la suda flanko de la palacoo. La palacon konstruis la familio Methner en la jaro [[1898]] kun multaj elementoj [[manierismo| novmanierismaj]] kaj [[baroko|novbarokaj]]. En la jaroj de [[1980]] ĝis [[1989]] multe estis detruita kaj estis preskaŭ ruinaĵo. Komence de 21-a jc renovigis ĝin la familio Praski el [[Opole]] la nova posedanto. La grava disvolvo de la bieno estis en la 18-a kaj 19-a jarcentoj; oni konstruis tiam ekz. brandofabrikon, grandan forĝejon kaj aliajn mastrumadajn konstruaĵojn. En la 19-a jarcento la posedanto de la bieno ekestis Rudolf von Methner, kaj la bieno havis 700 hektarojn. Ĉefaj celoj de la bieno estis terkulturado, bredado de bovinoj kaj ŝafoj. En la jaro [[1898]] kiam oni konstruis novan palacon la malnova biendomo servis por la ĝardenisto kaj estis rekonstruita kiel ([[trabfakaĵo]]). La topografio de la vilaĝo estis neŝanĝita de la 19-a jc kun tipa divido de la parceloj kaj kun la gabloj de la domoj situantaj fronte al la strato. Plimulto de la loĝdomoj kaj mastrumdomoj estas el la 20-a jc. Ziemiłowice antaŭ la [[1945]] apartenis al la grupo de la vilaĝoj de la distrikto kiuj malgraŭ la germanigado granada parto de la loĝantaro restis pola, kun polaj familiaj nomoj kaj uzis la polan lingvon. == Bibliografio == Elżbieta Molak, Ireneusz Racławicki, Zapomniane zabytki "Dwory i pałace wiejskie południowej Polski, Śląsk Opolski" /La forlasitaj antikvaĵoj "Bienoj kaj vilaĝaj palacoj de suda Pollando, Opolia Silezio", 2009 Dariusz Karbowiak, Marek Rzewuski, "Ziemia Namysłowska" / "La Tero de Namysłów", Namysłów 1999 <br clear="left" /> == Strukturo == Komunumo Namysłów Sidejo: Namysłów Vilaĝoj: Baldwinowice • Barzyna • Brzezinka • Brzozowiec • Bukowa Śląska • Głuszyna • Igłowice • Jastrzębie • Józefków • Kamienna • Kowalowice • Krasowice • Ligota Książęca • Ligotka • Łączany • Michalice • Mikowice • Minkowskie • Niwki • Nowe Smarchowice • Nowy Folwark • Objazda • Pawłowice Namysłowskie • Przeczów • Rychnów • Smarchowice Małe • Smarchowice Śląskie • Smarchowice Wielkie • Smogorzów • Woskowice Małe • Ziemiełowice • Żaba Partoj de la vilaĝoj: Bławaciska • Borek • Grabówka • Hałderze • Karolówka • Krzemieniec • Lesiny • Marysin • Młynek • Młyńskie Stawy • Nowy Dwór • Piękna Studnia • Pod Jedlinką • Rychnów Dolny • Siedlec • Stanek • Staszków • Winniki • Wszemil • Wszeradów • Zbytki • Zielony Dąb • Żabiak • Żabka Fonto: La [http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ziemiełowice&oldid=34467335 pola vikipedio]. == Notoj == {{referencoj}} [[Kategorio:Geografio de Pollando]] 4ea94doyhu9t846pf5x28hpunmd7gvd 100 443491 7684690 5366688 2022-08-10T18:03:24Z 2001:9E8:36D1:2200:B446:C77:599F:D9F2 Forviŝis la tutan enhavon el la paĝo wikitext text/x-wiki phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1 7684702 7684690 2022-08-10T18:07:39Z Tlustulimu 1543 Forigis redaktojn de [[Special:Contributions/2001:9E8:36D1:2200:B446:C77:599F:D9F2|2001:9E8:36D1:2200:B446:C77:599F:D9F2]] ([[User talk:2001:9E8:36D1:2200:B446:C77:599F:D9F2|diskuto]]); restarigis al la lasta versio de [[User:Pangea|Pangea]] wikitext text/x-wiki {{Citaĵo |teksto = "Koruptado al neplenaĝaj"? Verŝajne, ĝis neplenaĝulo ne estos laŭdece "koruptita" li ne fariĝos plenkreska |aŭtoro = '''[[Joan Fuster]]''' (1922–1992) |verko = Sagitari |origina teksto = }} 8l5wucnaokc5p59vslltoovp47iwbiv 100 443492 7684681 5373852 2022-08-10T17:51:37Z 2001:9E8:36D1:2200:B446:C77:599F:D9F2 Forviŝis la tutan enhavon el la paĝo wikitext text/x-wiki phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1 7684709 7684681 2022-08-10T18:09:21Z Tlustulimu 1543 Forigis redaktojn de [[Special:Contributions/2001:9E8:36D1:2200:B446:C77:599F:D9F2|2001:9E8:36D1:2200:B446:C77:599F:D9F2]] ([[User talk:2001:9E8:36D1:2200:B446:C77:599F:D9F2|diskuto]]); restarigis al la lasta versio de [[User:Pangea|Pangea]] wikitext text/x-wiki {{Citaĵo |teksto = Se mi vidus kazon de iu knabo en la aĝo de 10 aŭ 11 jaroj intense kaj erotike altirita al viro 20- aŭ 30-jara, se la rilato estas tute reciproka kaj la ligo ja tute reciproka... tiam do mi neniel povus kvalifi ĝin patologia |aŭtoro = '''[[John Money]]''' (1921–2006) |verko = en intervjuo por ''[[Paidika: The Journal of Paedophilia|Paidika]], Vol. 2, n-ro 3 (printempo 1991), p. 5. |origina teksto = }} 4pgt58ioyau09w7mkalfipu92sbu3hv 100 443634 7684691 5370476 2022-08-10T18:03:54Z 2001:9E8:36D1:2200:B446:C77:599F:D9F2 Forviŝis la tutan enhavon el la paĝo wikitext text/x-wiki phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1 7684701 7684691 2022-08-10T18:07:32Z Tlustulimu 1543 Forigis redaktojn de [[Special:Contributions/2001:9E8:36D1:2200:B446:C77:599F:D9F2|2001:9E8:36D1:2200:B446:C77:599F:D9F2]] ([[User talk:2001:9E8:36D1:2200:B446:C77:599F:D9F2|diskuto]]); restarigis al la lasta versio de [[User:Pangea|Pangea]] wikitext text/x-wiki {{Citaĵo |teksto = Estas malfacile kompreni kial infano, escepte pro siaj kulturaj kondiĉaĵoj, devus senti sin ĝenita kiam oni tuŝas al ĝi la seksorganojn, aŭ pro vidi la seksorganojn de aliaj homoj, aŭ pro aliaj sekskontaktoj eĉ pli konkretaj |aŭtoro = '''[[Alfred Kinsey]]''' (1894–1956) |verko = Seksa konduto ĉe la homaj femaloj |origina teksto = }} g3cjjoj4fnog2e90urmj5lgvzqxyuow 100 443665 7684688 5370458 2022-08-10T18:02:55Z 2001:9E8:36D1:2200:B446:C77:599F:D9F2 Forviŝis la tutan enhavon el la paĝo wikitext text/x-wiki phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1 7684703 7684688 2022-08-10T18:07:53Z Tlustulimu 1543 Forigis redaktojn de [[Special:Contributions/2001:9E8:36D1:2200:B446:C77:599F:D9F2|2001:9E8:36D1:2200:B446:C77:599F:D9F2]] ([[User talk:2001:9E8:36D1:2200:B446:C77:599F:D9F2|diskuto]]); restarigis al la lasta versio de [[User:Pangea|Pangea]] wikitext text/x-wiki {{Citaĵo |teksto = Mi amas la ŝafidojn, ja ne la ŝafojn |aŭtoro = '''[[Roger Peyrefitte]]''' (1907–2000) |verko = Propos secrets |origina teksto = }} sj0gfdy548mux7uu83nyl3iid8q9f45 100 443955 7684683 5262340 2022-08-10T17:53:29Z 2001:9E8:36D1:2200:B446:C77:599F:D9F2 wikitext text/x-wiki {| width="100%" cellpadding="5" cellspacing="10" style="background:ghostwhite; border-style:solid; border-width:1px; border-color:royalblue;" | width="55%" valign="top" style="padding: 0; margin:0;" | <!-- Ĉi tiu portalo estis konstruita per subst:portala skeleto| temo={{{Temo}}}| --> atmqalvjcokc25rqmarrmjinnsk49ew 7684708 7684683 2022-08-10T18:09:07Z Tlustulimu 1543 ne forigu ion sendiskute!/Nuligis version 7684683 de [[Uzanto:2001:9E8:36D1:2200:B446:C77:599F:D9F2|2001:9E8:36D1:2200:B446:C77:599F:D9F2]] ([[Speciala:Contributions/2001:9E8:36D1:2200:B446:C77:599F:D9F2|kontribuoj]], [[Uzanto-Diskuto:2001:9E8:36D1:2200:B446:C77:599F:D9F2|diskutpaĝo]]) wikitext text/x-wiki {| width="100%" cellpadding="5" cellspacing="10" style="background:ghostwhite; border-style:solid; border-width:1px; border-color:royalblue;" | width="55%" valign="top" style="padding: 0; margin:0;" | <!-- Ĉi tiu portalo estis konstruita per subst:portala skeleto| temo={{{Temo}}}| --> == Listo de selektitaj citaĵoj == La jenaj selektitaj citaĵoj aperas en [[Portalo:Pedofilio]]. <hr/> [[Portalo:Pedofilio/Citaĵo/01]] {{Portalo:Pedofilio/Citaĵo/01}} ---- [[Portalo:Pedofilio/Citaĵo/02]] {{Portalo:Pedofilio/Citaĵo/02}} ---- [[Portalo:Pedofilio/Citaĵo/03]] {{Portalo:Pedofilio/Citaĵo/03}} ---- [[Portalo:Pedofilio/Citaĵo/04]] {{Portalo:Pedofilio/Citaĵo/04}} ---- [[Portalo:Pedofilio/Citaĵo/05]] {{Portalo:Pedofilio/Citaĵo/05}} ---- [[Portalo:Pedofilio/Citaĵo/06]] {{Portalo:Pedofilio/Citaĵo/06}} ---- [[Portalo:Pedofilio/Citaĵo/07]] {{Portalo:Pedofilio/Citaĵo/07}} ---- [[Portalo:Pedofilio/Citaĵo/08]] {{Portalo:Pedofilio/Citaĵo/08}} ---- [[Portalo:Pedofilio/Citaĵo/09]] {{Portalo:Pedofilio/Citaĵo/09}} ---- [[Portalo:Pedofilio/Citaĵo/10]] {{Portalo:Pedofilio/Citaĵo/10}} ---- [[Portalo:Pedofilio/Citaĵo/11]] {{Portalo:Pedofilio/Citaĵo/11}} ---- [[Portalo:Pedofilio/Citaĵo/12]] {{Portalo:Pedofilio/Citaĵo/12}} [[Kategorio:Portalo:Pedofilio]] 3trhwh9rgakvhk0uuk13etvzpaeex8e 100 444028 7684692 5370461 2022-08-10T18:04:19Z 2001:9E8:36D1:2200:B446:C77:599F:D9F2 Forviŝis la tutan enhavon el la paĝo wikitext text/x-wiki phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1 7684700 7684692 2022-08-10T18:07:25Z Tlustulimu 1543 Forigis redaktojn de [[Special:Contributions/2001:9E8:36D1:2200:B446:C77:599F:D9F2|2001:9E8:36D1:2200:B446:C77:599F:D9F2]] ([[User talk:2001:9E8:36D1:2200:B446:C77:599F:D9F2|diskuto]]); restarigis al la lasta versio de [[User:Pangea|Pangea]] wikitext text/x-wiki {{Citaĵo |teksto = Mi ja ne estas samseksemulo, mi estas ambaŭseksemulo; mi ŝatas infanojn kaj knabojn |aŭtoro = '''[[Fernando Vallejo]]''' (1942) |verko = en intervjuo por la dokumentfilmo La desazón suprema |origina teksto = }} 3o434ofkre5hhmlfzumu4o56c665zja 100 444048 7684695 5370474 2022-08-10T18:05:26Z 2001:9E8:36D1:2200:B446:C77:599F:D9F2 Forviŝis la tutan enhavon el la paĝo wikitext text/x-wiki phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1 7684699 7684695 2022-08-10T18:07:02Z Tlustulimu 1543 Forigis redaktojn de [[Special:Contributions/2001:9E8:36D1:2200:B446:C77:599F:D9F2|2001:9E8:36D1:2200:B446:C77:599F:D9F2]] ([[User talk:2001:9E8:36D1:2200:B446:C77:599F:D9F2|diskuto]]); restarigis al la lasta versio de [[User:Pangea|Pangea]] wikitext text/x-wiki {{Citaĵo |teksto = Gekuŝi kun iu knabo aŭ knabino estas hierofania sperto, bapta pruvo, sanktega aventuro |aŭtoro = '''[[Gabriel Matzneff]]''' (1936) |verko = Les Moins de seize ans |origina teksto = }} suvvyst9du1pgx61bqgq069tykpriaz 100 444051 7684693 5369273 2022-08-10T18:04:59Z 2001:9E8:36D1:2200:B446:C77:599F:D9F2 Forviŝis la tutan enhavon el la paĝo wikitext text/x-wiki phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1 7684697 7684693 2022-08-10T18:06:08Z Tlustulimu 1543 Forigis redaktojn de [[Special:Contributions/2001:9E8:36D1:2200:B446:C77:599F:D9F2|2001:9E8:36D1:2200:B446:C77:599F:D9F2]] ([[User talk:2001:9E8:36D1:2200:B446:C77:599F:D9F2|diskuto]]); restarigis al la lasta versio de [[User:Pangea|Pangea]] wikitext text/x-wiki {{Citaĵo |teksto = La gazetaro, aliseksemeca kaj familia, ŝajnigas la pederastojn agresantoj, kiujn la infanoj devas timi. Sed la granda plimulto da seksperfortoj de infanoj estas aliseksemecaj kaj familiaj. Krom tio, preskaŭ ĉiuj restas senpunaj, kaŝitaj, kovritaj |aŭtoro = '''[[Tony Duvert]]''' (1945–2008) |verko = Abécédaire malveillant |origina teksto = }} td8181pae33e0mnjskmzy3kdbjj9dgg 100 444295 7684687 5369237 2022-08-10T18:02:29Z 2001:9E8:36D1:2200:B446:C77:599F:D9F2 Forviŝis la tutan enhavon el la paĝo wikitext text/x-wiki phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1 7684704 7684687 2022-08-10T18:08:05Z Tlustulimu 1543 Forigis redaktojn de [[Special:Contributions/2001:9E8:36D1:2200:B446:C77:599F:D9F2|2001:9E8:36D1:2200:B446:C77:599F:D9F2]] ([[User talk:2001:9E8:36D1:2200:B446:C77:599F:D9F2|diskuto]]); restarigis al la lasta versio de [[User:Pangea|Pangea]] wikitext text/x-wiki {{Citaĵo |teksto = Karaj knabetoj, mi amas vin; / Mi amas vin tiel multe, ke via patrin' / Kredus ke mi volas fari al vi malbon' |aŭtoro = '''[[Luis Cernuda]]''' (1902–1963) |verko = Los placeres prohibidos |origina teksto = }} 9y2yvglf3uwup0ckgbreyewevolxw46 100 444301 7684696 5369283 2022-08-10T18:05:54Z 2001:9E8:36D1:2200:B446:C77:599F:D9F2 Forviŝis la tutan enhavon el la paĝo wikitext text/x-wiki phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1 7684698 7684696 2022-08-10T18:06:44Z Tlustulimu 1543 Forigis redaktojn de [[Special:Contributions/2001:9E8:36D1:2200:B446:C77:599F:D9F2|2001:9E8:36D1:2200:B446:C77:599F:D9F2]] ([[User talk:2001:9E8:36D1:2200:B446:C77:599F:D9F2|diskuto]]); restarigis al la lasta versio de [[User:Pangea|Pangea]] wikitext text/x-wiki {{Citaĵo |teksto = Tiom kiom mi scias, ne ekzistas pli granda beno por juna viro kiu komencas vivi ol virta amanto, aŭ por amanto ol juna amato |aŭtoro = '''[[Platono]]''' (427–347 a.K.) |verko = Simpozio |origina teksto = }} 6708bdkul9q06cm9i6jngkr6c5gfw4k 100 444302 7684684 5373853 2022-08-10T18:01:22Z 2001:9E8:36D1:2200:B446:C77:599F:D9F2 Forviŝis la tutan enhavon el la paĝo wikitext text/x-wiki phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1 7684706 7684684 2022-08-10T18:08:18Z Tlustulimu 1543 Forigis redaktojn de [[Special:Contributions/2001:9E8:36D1:2200:B446:C77:599F:D9F2|2001:9E8:36D1:2200:B446:C77:599F:D9F2]] ([[User talk:2001:9E8:36D1:2200:B446:C77:599F:D9F2|diskuto]]); restarigis al la lasta versio de [[User:Pangea|Pangea]] wikitext text/x-wiki {{Citaĵo |teksto = Mi ĝuas la florojn de l' dekdujarul'; / Se la jaroj estas dektri, pli fortan deziron mi sentas; / Kiu havas dekvar, tiu elspiras pli fortajn delicojn de am'; / Pli da guston tiu, kiu estas en la tria jarkvin'; / dieca estas la deksesa jar': / Ne nur mi serĉas la deksepan, sed Zeŭso |aŭtoro = |verko = '''[[Palatina antologio]]''' (10-a jarcento) |origina teksto = }} jk7e9x5kj2woyrco82t4bipyysbacie 0 444337 7684901 5259199 2022-08-11T05:38:17Z Sj1mor 12103 wikitext text/x-wiki {{informkesto geografiaĵo|lago |priskribo de bildo= |situo = [[provinco Neŭkeno|Neŭkeno]] |regiono-ISO = AR-Q |mapo lokumilo = iso |mapo1 lokumilo = Argentino |latitudo = {{#invoke:Wikidata|claim|P625|parameter=latitude}} |longitudo = {{#invoke:Wikidata|claim|P625|parameter=longitude}} |zomo = 8 |longo = |larĝo = |volumeno = |volumeno unuo = km³ |profundo = |profundo tipo = Maksimuma profundo |profundo1 = |profundo1 tipo = Averaĝa profundo |akvokolektejo = |urbo = |urbo1 = |notoj = |libera = |libera tipo = Alfluantoj |defluanto = }} [[Dosiero:LagoLolog.jpg|eta|250px]] '''Lolog''' estas [[lago]] situanta en la departamento [[Departamento Lácar|Lácar]] de la provinco [[provinco Neŭkeno|Neŭkeno]], [[Argentino]], proksime al la landlimo kun Ĉilio. Estas lago de glaĉera deveno, kiu okupas mallarĝan valon perpendikularan al la [[Andoj]]. Estas ĉirkaŭata de densa [[and-patagonia arbaro]], formita ĉefe de ''Nothofagus pumilio'' kaj ''Nothofagus dombeyi''. La lago estas atingebla pere de du bonaj vojoj, komunike al proksimaj urboj [[Junín de los Andes]] kaj [[San Martín de los Andes]]. Estas parte ene de la [[Nacia Parko Lanín]]. {{coord|40|1|43|S|71|24|52|W|type:waterbody_region:AR|display=inline}} [[Kategorio:Geografio de Argentino]] lqiyqa6vh50awq85l0ufvbl0c10hv6i 100 444953 7684685 5373575 2022-08-10T18:02:03Z 2001:9E8:36D1:2200:B446:C77:599F:D9F2 Forviŝis la tutan enhavon el la paĝo wikitext text/x-wiki phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1 7684705 7684685 2022-08-10T18:08:12Z Tlustulimu 1543 Forigis redaktojn de [[Special:Contributions/2001:9E8:36D1:2200:B446:C77:599F:D9F2|2001:9E8:36D1:2200:B446:C77:599F:D9F2]] ([[User talk:2001:9E8:36D1:2200:B446:C77:599F:D9F2|diskuto]]); restarigis al la lasta versio de [[User:Pangea|Pangea]] wikitext text/x-wiki {{Citaĵo |teksto = Inter la tempaj limoj de naŭ kaj dekkvar jaraĝoj aperas junulinoj rivelantaj al iaj ensorĉitaj vojaĝantoj, du aŭ pli fojojn pli aĝaj ol ili, ilian veran naturon, ne homa sed nimfa (nome demona); mi proponas nomi nimfetojn al tiaj elektitaj kreitaĵoj |aŭtoro = '''[[Vladimir Nabokov]]''' (1899–1977) |verko = [[Lolita (romano)|Lolita]] |origina teksto = }} jy1653vpx3dyorx9xb6gh9rajlzv7fi 0 445805 7684648 7043643 2022-08-10T16:59:09Z 87.8.184.31 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Benvenuto Cellini Florence Uffizi.jpg|eta|dekstra|250px|Statuo de Cellini, ''Piazzale degli Uffizi'', Florenco]] '''Benvenuto Cellini''' (benveˈnuto tʃelˈlini}; [[3a de novembro]] [[1500]] &ndash; [[13a de februaro]] [[1571]]) estis itala [[oraĵisto]], [[skulptarto|skulptisto]], [[dezajno|dezajnisto]], [[militisto]] kaj [[muzikisto]], kiu ankaŭ verkis faman [[membiografio]]n. Li estis unu el plej gravaj artistoj de [[Manierismo]]. ==Biografio== ===Junaĝo=== Benvenuto Cellini naskiĝis en [[Florenco]], [[Italio]]. Liaj gepatroj estis Giovanni Cellini, kaj Maria Lisabetta Granacci. Ili estis estintaj geedzoj dum 18 jaroj antaŭ la nasko de sia unua filo. Benvenuto estis la dua infano de la familio. Filo de muzikisto kaj konstruisto de muzikaj instrumentoj, Cellini estis pelita al muziko, sed kiam li estis 15jaraĝa, lia patro sednis lin lerni ĉe [[oraĵisto]], Antonio di Sandro, kromnome Marcone. Kiam li estis 16jaraĝa, Benvenuto jam estis altirinta atenton en Florenco ĉar li partoprenis en [[kverelo]] kun aliaj junuloj. Li estis elurbigita dum ses monatoj kaj loĝis en [[Sieno]], kie li laboris ĉe [[oraĵisto]] nome Fracastoro (nerilata al la [[tutfakulo]] Veronese). El Sieno li translokiĝis al [[Bolonjo]], kie li iĝis pli lerta ludisto de [[fluto]] kaj progresis kiel oraĵisto. Post vizito al [[Pisa]] kaj du loĝoperiodoj en [[Florenco]] (kie li estis vizitata de la skulptisto [[Pietro Torrigiano|Torrigiano]]), li moviĝis al [[Romo]], kiam li estis 19jaraĝa.<ref>Cellini, ''Vita'', Book 1, Ch XIII</ref> ===En Romo=== [[Dosiero:03 2015 Perseo con la testa di Medusa-Benvenuto Cellini-Piazza della Signoria-Loggia dei Lanzi-volta a crociera-ordine corinzio (Firenze) Photo Paolo Villa FOTO9260.JPG|eta|upright|250px|''[[Perseo]] kun la kapo de Meduzo''.]] Liaj unuaj verkoj en Romo estis arĝentaj [[kofro]] kaj [[kandelingo]], krom [[vazo]] por la [[episkopo]] de [[Salamanko]], kiu atingis aprobon de la papo [[Klemento la 7-a]]. Alia celebrita verko el [[Romo]] estas ora medaliono de "[[Leda kaj la cigno]]" farita por la ''gonfaloniero'' Gabbriello Cesarino, kaj kiu estas nune en muzeo de [[Vieno]]. Li pluludis fluton, kaj eĉ iĝis unu el la papkortegaj muzikistoj. Dum atako al [[Romo]] fare de Karlo la 3-a, Duko de Burbono, la kuraĝo de Cellini servis al la papaj interesoj. Laŭ sia propra rakonto, li pafis kaj vundis Filiberton de Châlon, princo de Orange.<ref>Cellini, ''Vita'', Libro 1, Ĉ XXXVIII</ref> (Supozeble Cellini ankaŭ mortigis Karlon la 3-a, Dukon de Burbono, dum la [[Disrabado de Romo (1527)|Sieĝo de Romo]].) Lia kuraĝo kondukis al reamikiĝo kun la Florencaj aŭtoritatoj,<ref>Cellini, ''Vita'', Libro 1, Ĉ XXXIX</ref> kaj li tuj revenis al naskoloko [[Florenco]]. Tie li dediĉis sin al stampo de medaloj, la plej famaj el kiuj estas "[[Heraklo]] kaj la Nemea Leono", el oro, kaj "[[Atlaso (mitologio)|Atlaso]] subtananta la Sferon", el oro, tiu lasta eventuale venis al posedo de [[Francisko la 1-a (Francio)]]. El [[Florenco]] li venis al la kortego de la duko de [[Mantuo]], kaj poste reen al Florenco. Reveninte al Romo, li laboris por [[juvelarto]] kaj for faro de matricoj por privataj medaloj kaj por la papa trezoro. En 1529 lia frato Cecchino mortigis funkciulon kaj siavice estis mortigita de policano. Sekve Benvenuto murdis la mortiginton de lia frato kiel ago de [[Vendetto]] sed ne de justo ĉar Cellini konfesis ke la mortiginto de sia frato agis memdefende.<ref>Cellini, ''Vita'', Libro 1, Ĉ LI</ref> Cellini foriris al [[Napolo]] el la juraj persekutoj. Tra influo de kelkaj [[kardinalo]]j, Cellini akiris pardonon kaj la favoron de la nova papo, [[Paŭlo la 3-a]], spite novan murdon dum la interregado tri tagojn post la morto de la papo Klemento la 7-a en septembro 1534. La kvara viktimo estis rivala oraĵisto, Pompeo de Milano.<ref>Cellini, ''Vita'', Libro 1, Ĉ LXXIII</ref> ===Ferrara kaj Francio=== Politiko de Pier Luigi Farnese kondukis Cellini al retiriĝo el [[Romo]] al [[Florenco]] kaj al [[Venecio]], kie li ricevis honorojn. Kiam li estis 37jaraĝa, reveninte el vizito al la franca kortego, li estis akuzita (ŝajne false) ke li estis fraŭdinta la juvelojn de la papa trezoro dum la milito. Li estis emprizonigita en la [[Kastelo de Sankta Anĝelo]], fuĝis, estis rekaptita, kaj akre traktita preskaŭ ĝis ekzekuto sur [[eŝafodo]]. Interveno de la edzino de Pier Luigi, kaj ĉefe de la kardinalo Este de [[Ferrara]], eventuale permesis la liberigon de Cellini, kiu danke donacis al Este splendidan kupolon.<ref>Cellini, ''Vita'', Libro 2, Ĉ II</ref> Cellini poste laboris en la kortego de [[Francisko la 1-a (Francio)]] ĉe [[Fontainebleau]] kaj [[Parizo]]. Tamen li konsideris la [[Anna de Pisseleu|dukinon d'Étampes]] malamikino kaj malakceptis amikiĝi kun la reĝaj favoritulinoj. Li jam ne plu povis silentigi siajn malamikojn perglave, kiel estis silentiginta tiujn de [[Romo]]. Rezulte, post kvin jaroj de laboro sed ankaŭ de kontinua ĵaluzado kaj perforto, Cellini revenis al [[Florenco]], kie li pluestis [[oraĵisto]] kaj nun rivalo de la skulptisto Baccio Bandinelli<ref>Cellini, ''Vita'', Libro 2, Ĉ III</ref> kiu mortiĝis post kelkaj jaroj en 1560. ===Morto en Florenco=== Dum milito kontraŭ [[Sieno]], Cellini plifortigis la defendejojn de sia naskurbo, kaj ricevis honorojn de siaj kuncivitanoj. Li estis ankaŭ nomumita membro (''Accademico'') de la prestiĝa ''Accademia delle Arti del Disegno'' de [[Florenco]], fondita de la Duko Kosimo la 1-a de Medici, la [[13an de januaro]] [[1563]], laŭ influo de la arkitekto [[Giorgio Vasari]]. Li mortiĝis en [[Florenco]] la [[13an de majo]] [[1571]] kaj estis entombigita solene en la preĝejo [[Baziliko Santissima Annunziata (Florenco)|Santissima Annunziata]]. En [[Florenco]] li estis vinteninta vidvinan fratinon kaj ŝiajn ses filinojn. ===Persona rilataro=== [[Dosiero:Saliera.png|eta|dekstre|''Salujo'' de Cellini, farita en Parizo, 1540–1543; oro, parte emajlo, kun ebura tenilo.]] Cellini havis kelkajn el siaj modelulinoj kiel amatinoj, kaj havis kontraŭleĝan filinon en 1544 kun unu el tiuj dum li loĝis en [[Francio]], kiun li nomigis Costanza.<ref>Cellini, ''Vita'', Libro 2, Ĉ XXXVII</ref> Post mallonga klopodo pastriĝi, en 1562 li edziĝis al servistino, Piera Parigi, kun kiu li aertis esti havinta kvin gefilojn, el kiuj nur filo kaj du filinoj survivis lin. Post sia [[geedzeco]], Cellini estis oficiale akuzita pro [[sodomio]] unufoje kun virino kaj almenaŭ trifoje kun viroj, kio montris liajn tendencojn al [[ambaŭseksemo]]:<ref>{{cite book|first=Michael|last=Rocke|title=Forbidden Friendships: Homosexuality and Male Culture in Renaissance Florence|publisher=Oxford University Press|year=1996}}</ref><ref>{{cite book|first=James|last=Smalls|title=Temptis: Homosexuality in Art|publisher=Parkstone Press|year=2012}}</ref> *La [[14an de januaro]] [[1523]] li estis kondamnita al punpago pro rilatoj kun knabo nome Domenico di ser Giuliano da Ripa.<ref name="ReferenceA">I. Arnaldi, ''La vita violenta di Benvenuto Cellini'', Bari, 1986</ref> *En Parizo, iama modelino kaj amantino akuzis lin esti uzanta ŝin "laŭ la itala modo." (tio estas sodomio) <ref name="ReferenceA" /> *En [[Florenco]] en 1548, Cellini estis akuzita de iu virino nome Margherita, pro esti havinta familiarecojn kun ŝia filo, Vincenzo.<ref>L. Greci, 'Benventuto Cellini nei delitti e nei processi fiorentini' Archivio di anthroplogia criminale, 50 (1930)</ref> *La [[26an de februaro]] [[1556]] lia metilernanto Fernando di Giovanni di Montepulciano akusis siajn instruiston pro havi sodomiiginta lin multajn fojojn.<ref>"Cinque anni ha tenuto per suo ragazzo Fernando di Giovanni di Montepulciano, giovanetto con el quale ha usato carnalmente moltissime volte col nefando vitio della soddomia, tenendolo in letto come sua moglie" (Dum kvin jaroj li havis kiel sia knabo Fernando di Giovanni di Montepulciano, junulon kun kiu li amoris per malvirto sodomio nombrajn fojojn, havante lin en sia lito kiel edzino.)</ref> Tiam estis monpuno kaj kvar jaroj de mallibereco kiu rezultis en kvar jaroj de [[hejmaresto]] danke al interveno de la familio [[Medici]].<ref name="ReferenceA" /> ==Notoj== {{referencoj}} {{Bibliotekoj}} [[Kategorio:Italaj artistoj]] [[Kategorio:Juvelarto]] 9fhhou81oa16ccbn0pc6pzlwv0splre 7684660 7684648 2022-08-10T17:24:28Z Johannnes89 174806 Reverted 1 edit by [[Special:Contributions/87.8.184.31|87.8.184.31]] ([[User talk:87.8.184.31|talk]]): Crosswiki image spam (TwinkleGlobal) wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Benvenuto Cellini Florence Uffizi.jpg|eta|dekstra|250px|Statuo de Cellini, ''Piazzale degli Uffizi'', Florenco]] '''Benvenuto Cellini''' (benveˈnuto tʃelˈlini}; [[3a de novembro]] [[1500]] &ndash; [[13a de februaro]] [[1571]]) estis itala [[oraĵisto]], [[skulptarto|skulptisto]], [[dezajno|dezajnisto]], [[militisto]] kaj [[muzikisto]], kiu ankaŭ verkis faman [[membiografio]]n. Li estis unu el plej gravaj artistoj de [[Manierismo]]. ==Biografio== ===Junaĝo=== Benvenuto Cellini naskiĝis en [[Florenco]], [[Italio]]. Liaj gepatroj estis Giovanni Cellini, kaj Maria Lisabetta Granacci. Ili estis estintaj geedzoj dum 18 jaroj antaŭ la nasko de sia unua filo. Benvenuto estis la dua infano de la familio. Filo de muzikisto kaj konstruisto de muzikaj instrumentoj, Cellini estis pelita al muziko, sed kiam li estis 15jaraĝa, lia patro sednis lin lerni ĉe [[oraĵisto]], Antonio di Sandro, kromnome Marcone. Kiam li estis 16jaraĝa, Benvenuto jam estis altirinta atenton en Florenco ĉar li partoprenis en [[kverelo]] kun aliaj junuloj. Li estis elurbigita dum ses monatoj kaj loĝis en [[Sieno]], kie li laboris ĉe [[oraĵisto]] nome Fracastoro (nerilata al la [[tutfakulo]] Veronese). El Sieno li translokiĝis al [[Bolonjo]], kie li iĝis pli lerta ludisto de [[fluto]] kaj progresis kiel oraĵisto. Post vizito al [[Pisa]] kaj du loĝoperiodoj en [[Florenco]] (kie li estis vizitata de la skulptisto [[Pietro Torrigiano|Torrigiano]]), li moviĝis al [[Romo]], kiam li estis 19jaraĝa.<ref>Cellini, ''Vita'', Book 1, Ch XIII</ref> ===En Romo=== [[Dosiero:Persee-florence.jpg|eta|upright|250px|''[[Perseo]] kun la kapo de Meduzo''.]] Liaj unuaj verkoj en Romo estis arĝentaj [[kofro]] kaj [[kandelingo]], krom [[vazo]] por la [[episkopo]] de [[Salamanko]], kiu atingis aprobon de la papo [[Klemento la 7-a]]. Alia celebrita verko el [[Romo]] estas ora medaliono de "[[Leda kaj la cigno]]" farita por la ''gonfaloniero'' Gabbriello Cesarino, kaj kiu estas nune en muzeo de [[Vieno]]. Li pluludis fluton, kaj eĉ iĝis unu el la papkortegaj muzikistoj. Dum atako al [[Romo]] fare de Karlo la 3-a, Duko de Burbono, la kuraĝo de Cellini servis al la papaj interesoj. Laŭ sia propra rakonto, li pafis kaj vundis Filiberton de Châlon, princo de Orange.<ref>Cellini, ''Vita'', Libro 1, Ĉ XXXVIII</ref> (Supozeble Cellini ankaŭ mortigis Karlon la 3-a, Dukon de Burbono, dum la [[Disrabado de Romo (1527)|Sieĝo de Romo]].) Lia kuraĝo kondukis al reamikiĝo kun la Florencaj aŭtoritatoj,<ref>Cellini, ''Vita'', Libro 1, Ĉ XXXIX</ref> kaj li tuj revenis al naskoloko [[Florenco]]. Tie li dediĉis sin al stampo de medaloj, la plej famaj el kiuj estas "[[Heraklo]] kaj la Nemea Leono", el oro, kaj "[[Atlaso (mitologio)|Atlaso]] subtananta la Sferon", el oro, tiu lasta eventuale venis al posedo de [[Francisko la 1-a (Francio)]]. El [[Florenco]] li venis al la kortego de la duko de [[Mantuo]], kaj poste reen al Florenco. Reveninte al Romo, li laboris por [[juvelarto]] kaj for faro de matricoj por privataj medaloj kaj por la papa trezoro. En 1529 lia frato Cecchino mortigis funkciulon kaj siavice estis mortigita de policano. Sekve Benvenuto murdis la mortiginton de lia frato kiel ago de [[Vendetto]] sed ne de justo ĉar Cellini konfesis ke la mortiginto de sia frato agis memdefende.<ref>Cellini, ''Vita'', Libro 1, Ĉ LI</ref> Cellini foriris al [[Napolo]] el la juraj persekutoj. Tra influo de kelkaj [[kardinalo]]j, Cellini akiris pardonon kaj la favoron de la nova papo, [[Paŭlo la 3-a]], spite novan murdon dum la interregado tri tagojn post la morto de la papo Klemento la 7-a en septembro 1534. La kvara viktimo estis rivala oraĵisto, Pompeo de Milano.<ref>Cellini, ''Vita'', Libro 1, Ĉ LXXIII</ref> ===Ferrara kaj Francio=== Politiko de Pier Luigi Farnese kondukis Cellini al retiriĝo el [[Romo]] al [[Florenco]] kaj al [[Venecio]], kie li ricevis honorojn. Kiam li estis 37jaraĝa, reveninte el vizito al la franca kortego, li estis akuzita (ŝajne false) ke li estis fraŭdinta la juvelojn de la papa trezoro dum la milito. Li estis emprizonigita en la [[Kastelo de Sankta Anĝelo]], fuĝis, estis rekaptita, kaj akre traktita preskaŭ ĝis ekzekuto sur [[eŝafodo]]. Interveno de la edzino de Pier Luigi, kaj ĉefe de la kardinalo Este de [[Ferrara]], eventuale permesis la liberigon de Cellini, kiu danke donacis al Este splendidan kupolon.<ref>Cellini, ''Vita'', Libro 2, Ĉ II</ref> Cellini poste laboris en la kortego de [[Francisko la 1-a (Francio)]] ĉe [[Fontainebleau]] kaj [[Parizo]]. Tamen li konsideris la [[Anna de Pisseleu|dukinon d'Étampes]] malamikino kaj malakceptis amikiĝi kun la reĝaj favoritulinoj. Li jam ne plu povis silentigi siajn malamikojn perglave, kiel estis silentiginta tiujn de [[Romo]]. Rezulte, post kvin jaroj de laboro sed ankaŭ de kontinua ĵaluzado kaj perforto, Cellini revenis al [[Florenco]], kie li pluestis [[oraĵisto]] kaj nun rivalo de la skulptisto Baccio Bandinelli<ref>Cellini, ''Vita'', Libro 2, Ĉ III</ref> kiu mortiĝis post kelkaj jaroj en 1560. ===Morto en Florenco=== Dum milito kontraŭ [[Sieno]], Cellini plifortigis la defendejojn de sia naskurbo, kaj ricevis honorojn de siaj kuncivitanoj. Li estis ankaŭ nomumita membro (''Accademico'') de la prestiĝa ''Accademia delle Arti del Disegno'' de [[Florenco]], fondita de la Duko Kosimo la 1-a de Medici, la [[13an de januaro]] [[1563]], laŭ influo de la arkitekto [[Giorgio Vasari]]. Li mortiĝis en [[Florenco]] la [[13an de majo]] [[1571]] kaj estis entombigita solene en la preĝejo [[Baziliko Santissima Annunziata (Florenco)|Santissima Annunziata]]. En [[Florenco]] li estis vinteninta vidvinan fratinon kaj ŝiajn ses filinojn. ===Persona rilataro=== [[Dosiero:Saliera.png|eta|dekstre|''Salujo'' de Cellini, farita en Parizo, 1540–1543; oro, parte emajlo, kun ebura tenilo.]] Cellini havis kelkajn el siaj modelulinoj kiel amatinoj, kaj havis kontraŭleĝan filinon en 1544 kun unu el tiuj dum li loĝis en [[Francio]], kiun li nomigis Costanza.<ref>Cellini, ''Vita'', Libro 2, Ĉ XXXVII</ref> Post mallonga klopodo pastriĝi, en 1562 li edziĝis al servistino, Piera Parigi, kun kiu li aertis esti havinta kvin gefilojn, el kiuj nur filo kaj du filinoj survivis lin. Post sia [[geedzeco]], Cellini estis oficiale akuzita pro [[sodomio]] unufoje kun virino kaj almenaŭ trifoje kun viroj, kio montris liajn tendencojn al [[ambaŭseksemo]]:<ref>{{cite book|first=Michael|last=Rocke|title=Forbidden Friendships: Homosexuality and Male Culture in Renaissance Florence|publisher=Oxford University Press|year=1996}}</ref><ref>{{cite book|first=James|last=Smalls|title=Temptis: Homosexuality in Art|publisher=Parkstone Press|year=2012}}</ref> *La [[14an de januaro]] [[1523]] li estis kondamnita al punpago pro rilatoj kun knabo nome Domenico di ser Giuliano da Ripa.<ref name="ReferenceA">I. Arnaldi, ''La vita violenta di Benvenuto Cellini'', Bari, 1986</ref> *En Parizo, iama modelino kaj amantino akuzis lin esti uzanta ŝin "laŭ la itala modo." (tio estas sodomio) <ref name="ReferenceA" /> *En [[Florenco]] en 1548, Cellini estis akuzita de iu virino nome Margherita, pro esti havinta familiarecojn kun ŝia filo, Vincenzo.<ref>L. Greci, 'Benventuto Cellini nei delitti e nei processi fiorentini' Archivio di anthroplogia criminale, 50 (1930)</ref> *La [[26an de februaro]] [[1556]] lia metilernanto Fernando di Giovanni di Montepulciano akusis siajn instruiston pro havi sodomiiginta lin multajn fojojn.<ref>"Cinque anni ha tenuto per suo ragazzo Fernando di Giovanni di Montepulciano, giovanetto con el quale ha usato carnalmente moltissime volte col nefando vitio della soddomia, tenendolo in letto come sua moglie" (Dum kvin jaroj li havis kiel sia knabo Fernando di Giovanni di Montepulciano, junulon kun kiu li amoris per malvirto sodomio nombrajn fojojn, havante lin en sia lito kiel edzino.)</ref> Tiam estis monpuno kaj kvar jaroj de mallibereco kiu rezultis en kvar jaroj de [[hejmaresto]] danke al interveno de la familio [[Medici]].<ref name="ReferenceA" /> ==Notoj== {{referencoj}} {{Bibliotekoj}} [[Kategorio:Italaj artistoj]] [[Kategorio:Juvelarto]] 06td5qjcsf3ozvtp93vzbbfbkwg2dqb 0 448643 7684761 6091717 2022-08-10T20:19:13Z 86.120.190.41 wikitext text/x-wiki {{Informkesto firmao|nomo=Fuji Heavy Industries<br />Subaru Corporation|emblemo=Subaru logo.svg}} '''Subaru''' estas japana vorto rilate al la [[malfermita stelamaso]] de la [[Plejadoj]], kaj ankaŭ servas kiel antaŭnomoj por ambaŭ seksoj. Cetere, kiel propra nomo : *'''[[Subaru (firmo)|Subaru]]''' estas japana firmo kaj veturilmarko. *'''[[Subaru (teleskopo)|Subaru]]''' estas japana teleskopo lokita sur la vulkano [[Mauna Kea]] en [[Havajo]]. *'''[[Subaru (premio)|Subaru]]''' estas literatura premio. *'''''[[Pink Subaru]]''''' estas komedia filmo aperinta en [[2009]]. {{apartigilo}} 7g3q3w7v0jrudds31aw473076wn97it 0 449704 7684612 7643855 2022-08-10T16:06:43Z Tlustulimu 1543 ŝablono wikitext text/x-wiki {{informkesto geografiaĵo|nacia parko |priskribo de bildo= |establita = 1977 |establita tipo = Fondo |urbo = |regiono-ISO =AU-QLD |Mapo en angulo=<!--funkcias eĉ sen valoro!--> |mapo lokumilo = iso |latitudo = {{#invoke:Wikidata|claim|P625|parameter=latitude}} |longitudo = {{#invoke:Wikidata|claim|P625|parameter=longitude}} |zomo = 7 }} [[File:Fruit Bat Falls - Jardine River National Park.jpg|thumb|alt= Jardine River National Park, Cape York, Australia.|Nacia Parko Rivero Jardine.]] [[File:Jardine-river-national-park-cape-york-queensland-australia.jpg|thumb|alt= Jardine River National Park, Cape York, Australia.|Nacia Parko Rivero Jardine.]] [[File:Jardine River National Park 0316.svg|thumb]] La '''Nacia Parko [[Rivero Jardine]]''' estas [[Nacia Parko]] en [[Kvinslando]], [[Aŭstralio]], je 2137&nbsp;km nordokcidente de [[Brisbano]] kaj ĉirkaŭ 900&nbsp;km nordokcidente de [[Cairns]], ĉe la pinto de la [[Kabjorka Duoninsulo]]. La parko kaj rezervejoj enhavas tradician kamparon de kelkaj indiĝenaj grupoj kiaj la Atambajaoj, Angkamutioj, Jadhajkenuoj, Gudangoj kaj Vutatioj. Estas ankaŭ gravaj kaj interesaj akvofaloj kaj rokaj lagetoj kiaj Twin Falls (ĝemelaj), kie kuniĝas la akvoj de la riveroj Elliot kaj Canal Creek, Fruit Bat, Savo kaj Elliot. == Vidu ankaŭ == *[[Kabjork-duoninsula tropika savano]] == Eksteraj ligiloj == * [http://www.trekearth.com/gallery/photo269371.htm Trek Earth] Bildo de Fruit Bat Falls * [http://www.treklens.com/gallery/Oceania/Australia/East/Queensland/Bamaga/photo115649.htm Trek Lens] Bildo de Fruit Bat Falls [[Kategorio:Geografio de Aŭstralio]] [[Kategorio:Naciaj Parkoj de Aŭstralio]] au3pwsvuxq302qxncjxse8xyk8pl0df 0 450133 7684731 7666421 2022-08-10T19:04:19Z Tlustulimu 1543 ŝablono wikitext text/x-wiki {{Informkesto geografiaĵo|muzeo |kategorio = |lando = Italio |regiono = |situo = [[Florenco]] |latitudo = {{#invoke:Wikidata|claim|P625|parameter=latitude}} |longitudo = {{#invoke:Wikidata|claim|P625|parameter=longitude}} |regiono-ISO = IT-52 |mapo lokumilo = iso |Mapo en angulo=<!--funkcias eĉ sen valoro!--> |zomo = 15 |establita = 1775-02-21 }} [[Dosiero:Orto Botanico di Firenze - general view.JPG|eta|dekstra|250px|Ĝardeno Semplici]] [[Dosiero:Museo di Storia Naturale di Firenze - paleontology.JPG|eta|dekstra|250px|Fosilioj en la Muzeo de Geologio kaj Paleontologio]] La '''Muzeo de Natura Historio''' ({{lang-it|Museo di Storia Naturale di Firenze}}) estas [[natura historio|naturhistoria]] muzeo kiu konsistas el 6 ĉefaj kolektoj, situantaj en [[Florenco]], [[Italio]]. Ĝi estas parto de la [[Universitato de Florenco]]. La muzeaj kolektoj estas viziteblaj matene escepte merkredojn, kaj la tutan sabaton; eniro estas paga. La muzeo malfermiĝis la [[21an de februaro]] [[1775]] fare de la Granda Duko [[Leopoldo la 2-a (Sankta Romia Imperio)|Pietro Leopoldo]] kiel Imperia Reĝa Muzeo de Fiziko kaj Natura Historio. Tiam ĝi konsistis el kelkaj naturhistoriaj kolektoj gastigitaj ene de la palaco Torrigiani ĉe Via Romana. Tra la pasintaj du jarcentoj, ĝi ege kreskiĝis kaj nune formas unu el plej gravaj kolektoj en Italio. == Referencoj == * ''Museo di Storia Naturale: 1775-2005'', sen-data broŝuro el la muzeo == Vidu ankaŭ == * [[Listo de naturhistoriaj muzeoj]] == Eksteraj ligiloj == {{Projektoj}} * [http://www3.unifi.it/msn/ Museo di Storia Naturale di Firenze (itala)] {{Webarchiv|url=http://webarchive.loc.gov/all/20100711030917/http%3A//www.msn.unifi.it/mdswitch.html |date=2010-07-11 }} * [http://www.msn.unifi.it/?newlang=eng Museum of Natural History, University of Florence (angla)] * [http://www.museumsinflorence.com/musei/museum_of_natural_history.html Museums in Florence - Museum of Natural History - La Specola] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20080512081200/http://www.museumsinflorence.com/musei/museum_of_natural_history.html |date=2008-05-12 }} {{Bibliotekoj}} [[Kategorio:Muzeoj en Italio|Natura Historio (Florenco)]] [[Kategorio:Naturhistoriaj muzeoj|Florenco]] [[Kategorio:Konstruaĵoj en Florenco]] [[Kategorio:Muzeoj en Florenco]] 4nzhy0q70911j6xq6ji0t3mqoyurphs 0 450425 7684609 7643851 2022-08-10T16:03:41Z Tlustulimu 1543 ŝablono wikitext text/x-wiki {{informkesto geografiaĵo|nacia parko |priskribo de bildo= |establita= |urbo= |regiono-ISO=AU-TAS |Mapo en angulo=<!--funkcias eĉ sen valoro!--> |mapo lokumilo=iso |latitudo = {{#invoke:Wikidata|claim|P625|parameter=latitude}} |longitudo = {{#invoke:Wikidata|claim|P625|parameter=longitude}} |zomo = 9 }} [[Dosiero:TAS Maria Island locatormap.png|eta|dekstre|250px|Loko de Insulo Maria ĉe la orienta marbordo de Tasmanio]] La '''Nacia Parko Insulo Maria''' ({{lang-en|Maria Island National Park}}) okupas la tuton de [[Insulo Maria]] la orienta marbordo de [[Tasmanio]], Aŭstralio, je 69&nbsp;km (rekte) nordoriente de [[Hobarto]] aŭ je ĉirkaŭ 90 kilometroj laŭ ŝoseo el [[Triabunna]] sekve pere de pramo. La '''Nacia Parko Insulo Maria''' havas totalan areon de 115.50&nbsp;km², kio inkludas marareon de 18.78&nbsp;km² ĉe la nordokcidenta marbordo de la insulo. La insulo estas ĉirkaŭ 20&nbsp;km longa el nordo al sudo kaj, plej larĝa, estas ĉirkaŭ 13&nbsp;km de okcidento orienten. Je ties plej proksima punkto (Point Lesueur), la insulo kuŝas je kvar kilometroj ĉe la orienta marbordo de Tasmanio. La insulo estis havinta miksan historion, inklude du prisonulajn epokojn, du industriajn epokojn, farman epokon, kaj, fine, iĝis la nuna Nacia Parko. La Insulo Maria estas alloga por vizitantoj, pro naturaj, historiaj kaj pejzaĝaj interesoj. {{coord|42|38|00|S|148|05|00|E|type:landmark_region:AU|display=inline}} [[Kategorio:Naciaj Parkoj de Aŭstralio]] [[Kategorio:Geografio de Aŭstralio]] [[Kategorio:Tasmanio]] lc26651jsimub5wx3ujylsnf49btu9v 0 457513 7684714 7255155 2022-08-10T18:16:21Z Tlustulimu 1543 [[Kategorio:Burgo]] forigita; [[Kategorio:Burgoj]] aldonita per [[Vikipedio:VarmaKato|HotCat]] wikitext text/x-wiki La '''listo de burgoj, fortikaĵoj kaj kasteloj en Rejnlando-Palatinato''' listigas [[burgo]]jn, [[fortikaĵo]]jn kaj [[kastelo]]jn en la germana [[federacia lando]] [[Rejnlando-Palatinato]]. <!-- Post kiam tutŝtata listo kreiĝus, ĝi estus parto de la [[listo de burgoj, fortikaĵoj kaj kasteloj en Germanio]].--> Rejnlando-Palatinato fondiĝis nur en 1947 – post la [[Dua Mondmilito]] – kiel artefarita konstruaĵo el tiuj teritorioj de la francia okupata zono de Germanio, kiuj estis nek [[Sarlando|sarlandaj]] nek [[Baden-Virtembergo|baden-virtembergaj]]. Antaŭe la hodiaŭa federacia lando konsistis dum pli ol mil jaroj el multaj neekleziaj kaj ekleziaj landeroj, ekzemple la tre influhavaj regnoj de la [[princelektisto]]j de la [[Palatinato]], de [[<!--Kurmainz| historie dezirinda artikolo, tamen ĝis nun ne verkita-->Majenco]],de [[Kurköln|Kolonjo]] kaj de [[Kurtrier|Treviro]] (la tri lastaj ankaŭ estis [[ĉefepiskopo]])j aŭ de [[kavaliro]]j, kun malgrava signifo. La malaltaj rangoj komence estis feŭdoj posedaĵoj, poste heredaj. Geedziĝoj kaj heredaj dividado formis dum la jarcentoj veran fliktapiŝon de etaj regnoj. La konstruaĵoj kiel [[burgo]]j, [[fortikaĵo]]j aŭ [[kastelo]]j nur parte servis kiel defendkonstruaĵo. Ili ĉiam montras la signifon de la posedantoj. Tial precipe rande de la mezmontaroj ([[Ejfelo]], [[Pfälzerwald]]) kaj rande de la rivervaloj ([[Rejno]], [[Mozelo]]) burgoj kaj fortikaĵoj multnombras. La montmasivo de [[Donnersberg]] en la [[Nordpfälzer Bergland]] estis ĉirkaŭita de kvin burgoj. En la grandaj urboj [[Majenco]], [[Koblenco]] kaj [[Treviro]] la pompaj kasteloj kaj palastoj multas. Dum la jarcentoj la grandaj militoj ([[Germana Kamparana ribelo|kamparana ribelo]], [[tridekjara milito]], [[milito de la ligo de Augsburg|milito de palatinata sukcedo]], [[Napoleono|Napoleonaj militoj]]) detruis multajn burgojn kaj kastelojn, sed ekestis novajn konstruaĵoj sur la malnovaj ruinoj, kiuj ofte estis superas la malnovajn konstruaĵo je pompo kaj grandeco. Ankaŭ ne plu videblas la detruoj per kanonoj aŭ bomboj, precipe en urboj, dum la du montmilitoj. La listo entenas ankaŭ la [[remparo|remparajn]] konstruaĵojn el la [[Keltoj|kelta]] tempo, do el la unua jarmilo antaŭ Kristo. <span id="AW"></span> == [[distrikto Ahrweiler]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto!! stato!! rimarkoj !! |- |[[kastelo Ahrenthal]]||[[Dosiero:Schloss Ahrenthal Luftbild 01.jpg|80px]]|| [[Sinzig]]||ĉ. 1330 kiel akvoburgo,1890 hodiaŭa konstruaĵo ||Rolman von Sinzig,Wilhelm Reichsgraf von Spee||konservita komplete || |- |[[burgo Alk]] || || [[Brohl-Lützing]]||nekonata||nekonata||ruino || |- |[[burgo Are]] ||[[Dosiero:Burg Are qtl1.jpg|80px|]]|| [[Altenahr]]||ĉ. 1100 ||grafo Dietrich I. von Are||ruino || |- |[[kastelo Brohleck]]||[[Dosiero:Brohl Augustaburg.jpg|80px|]]|| [[Brohl-Lützing]]||1891 ||gefiloj Schell||konservia, superkonstruita parte ||alia nomo: "Augustaburg", en privata posedo |- |[[kastelo Burgbrohl]]||[[Dosiero:Burgbrohl.jpg|80px|]]|| [[Burgbrohl]]||nekonata||eble la senjoroj de Brule||konservita ||hodiaŭ privata hotelo |- |[[kastelo Gelsdorf]]|| [[Dosiero:Schloss Gelsdorf.jpg|80px|]]|| [[Grafschaft (Rejnlando)|Grafschaft]]||antaŭ 1220||sinjoroj de Gelsdorf ||konservita ||privataj loĝejoj |- |[[regna burgo Landskron]] ||[[Dosiero:Bad Neuenahr Landskrone 1900.jpg|80px|]]|| [[Bad Neuenahr-Ahrweiler]]||777||grafoj de Neuenahr||ruinoj,kelkaj muraj restaĵoj |||| |- |[[kastelo Marienfels]]||[[Dosiero:Schloss Marienfels 2.jpg|80px|]]|| [[Remagen]]||meto de fundamenta ŝtono je 14a de majo 1859|| Eduard Frings (sukerfabrikanto el Ürdingen)||konservita ||en privata posedo |- |[[burgo Neuenahr]] || || [[Bad Neuenahr-Ahrweiler]]||ĉ. 1225||Otto von Neuenar||ruino ekde 1372 ||[[Graflando Neuenahr]] |- |[[Nürburg (burgo)|Nürburg]]||[[Dosiero:Nuerburg01.jpg|80px|]] ||[[Nürburg]]||1166 ||grafo Ulrich von Are-Nürburg), ||ruino ekde 1372 || [[Nürburgring]] |- |[[burgo Olbrück]] ||[[Dosiero:Burg Olbrück 025-.jpg|80px|]] || [[Niederdürenbach]]||ĉ. 1225||Otto von Neuenar||ruino ekde 1372, impona loĝturo konservita ||signo de la Brohl-valo |- | [[burgo Rheineck]]||[[Dosiero:Burg Rheineck Luftbild 03.jpg|80px|]] || [[Remagen]]-Rolandswerth||1122||rejnlanda palatingrafoj||ruino: detruita en 1475, tertremo en 1673 || |- | [[burgo Rolandseck]]|| [[Dosiero:Rolandsbogen 1900.jpg|80px|]] || [[Remagen]]-Rolandswerth||. 1122||ĉefepiskopo Friedrich la 1a de Kolonjo||plurfoje detruita, nun ruino || la restaĵo nomiĝas Rolandsbogen |- | [[Saffenburg]] ||[[Dosiero:Saffenburg foto.jpg|80px|]]|| [[Mayschoss]]||11a jarcento ||grafoj Adolf von növenich kaj Adalbert von Saffenburg ||ruino ekde 1704|| |- | [[Schweppenburg]] ||[[Dosiero:Schweppenburg 2010.jpg|80px|]] || [[Brohl-Lützing]]||nekonata||nekonata ||konservita, hodiaŭa baroka aspekto ekde 1636 || en privata posedo |- | [[Wensburg]]||[[Dosiero:Wensburg1.jpg|80px|]] || [[Lind (ĉe Altenahr)|Lind]]-Obliers||fine de la 13a, komence de la 14a jrcento||familiio Gymnich||1832 malkonstruo de la plej granda parto de la konstruaĵo, hodiaŭ ruino ||meze en arbaro |} <span id="AK"></span> == [[distrikto Altenkirchen]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- |[[kastelo Altenkirchen]] || || [[Altenkirchen (Westerwald)]] || antaŭ la 12a jarcento || [[graflando Sayn|grafoj de Sayn]] || ne plu ekzistanta || |- |[[Junkernhaus Betzdorf]] || || [[Betzdorf]] ||nekonata || [[Betzdorf (gento)|senjoroj de Betzdorf]] || forte transformita moderne || |- |[[kastelo Crottorf]] ||[[Dosiero:Schloss Crottorf Torbau.jpg|80px]] || ĉe [[Friesenhagen]] ([[Wildenburger Land]]) || fino de la 17a jarcento || [[Betzdorf (gento)|senjoroj de Betzdorf]] ||konservita ||[[Marion Gräfin Dönhoff]], [[akvokastelo]] |- |[[burgo Freusburg]] ||[[Dosiero: FreusburgCastle2005.jpg|80px]] ||[[Kirchen (Sieg)]] ||verŝajne 1100 ||nekonata ||1986 komplete renovigita, hodiaŭ junulargastejo || |- |[[kastelo Friedewald]] || ||[[Friedewald (Westerwald)]]|| antau 1324 || grafo Ludwig von Sayn ||hodiaŭ Evangelia Socialakademio|| |- |[[burgo Koberstein]] || || [[Obererbach (Westerwald)]] || kavaliroj de Koberstein || 1343-1358|| ne plu ekzistanta || |- |[[burgo Lahr]] ||[[Dosiero:Burgturm burglahr.jpg|80px]] || [[Burglahr]] || ĉ. 1300-1400||kavaliroj de Koberstein || ruino || |- |[[kastelo Schönstein]] ||[[Dosiero:Wissen-Schoenstein.jpg|80px]] || [[Wissen]] || antaŭ 1281 ||nekonata || konservita|| |} <span id="AZ"></span> == [[distrikto Alzey-Worms]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- |[[kastelo Alzey]] ||[[Dosiero:SchlossAlzey.jpg|80 px]] || [[Alzey]] ||post 1125 ||eble duko Friedrich la 2a ||hodiaŭ sidejo de lajuĝejo kaj internulejo de knabina gimnazio || |- |[[burgo Abenheim]] || ||[[Worms|Abenheim]]||ĉ. 1418, hodiaŭa aspekto de 1556 ||nekonata || || |- |[[burgo Wachenheim]] || ||[[Wachenheim (Pfrimm)]] || 12a/13a jarcento ||nekonata || konservita || |- |[[kastelo Wallbrunn]] || [[Dosiero:Partenheim Schloss Wallbrunn 20100910.jpg|80px]] ||[[Partenheim]] || kiel burgo en la 13a jarcento, alikonstruado al kastelo 1600, 1689, plua etaĝo 1747|| [[senjoroj de Wallbrunn]] || hodiaŭ en privata posedo||<ref>[http://www.partenheim.de/show.php?iTop=1&iTopS=0&iA=2&iAS=7&iB=7&iBS=6&iC=25&iCS=2&sML=p2_historik_schloss_wallbrunn.php Schloss Wallbrunn] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20131202224657/http://www.partenheim.de/show.php?iTop=1&iTopS=0&iA=2&iAS=7&iB=7&iBS=6&iC=25&iCS=2&sML=p2_historik_schloss_wallbrunn.php |date=2013-12-02 }};</ref><br /> |} <span id="DÜW"></span> == [[distrikto Bad Dürkheim]] == {| class="wikitable" ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro !! konstruiganto!! stato !! vidu ankaŭ |- |[[burgo Altleiningen]] || [[Dosiero:Burg Altleiningen Jugendherberge.JPG|80px]] || [[Altleiningen]] || ''1100-1110''|| | [[senjoroj de Leiningen|grafoj de Leiningen]]|| ruino (1) [[Germana kamparana milito|1525]], (2) [[milito de la ligo de Augsburg|1690]], parte renovigita || |- |[[burgo Battenberg]] ||[[Dosiero:Battenberg2.JPG|80px]] || [[Battenberg (Palatinato)]] ||nekonata||[[senjoroj de Leiningen|grafoj de Leiningen]] || ruino de [[milito de la ligo de Augsburg|1690]] (rara)|| |- |[[episkopa kastelo (Dirmstein)|episkopa kastelo]] || [[Dosiero:2006_Dirmstein-Bischof-Schloss.jpg|80px]] || [[Dirmstein]] || post 1240, antaŭ 1414||[[episkopujo Worms|episkopo de Worms]] || damaĝoj pro milito [[Kamparana Milito|1525]], parte renovigita, hodiaŭ bieno|| |- | [[burgo Breitenstein]] ||[[Dosiero:Breitenstein.JPG|80px]] || [[Esthal]] || ''unua duono de la 13a jarcento''||[[senjoroj de Leiningen|grafoj de Leiningen]] || ruino (ekde [[kvereloj de Weissenburg|1470]]|| |- | [[kastelo Deidesheim]] ||[[Dosiero: Deidesheimer_Schloss.jpg|80px]] || [[Deidesheim]] || ''verŝajne meze de la 13a jarcento'''||[[episkopujo de Spiro]] || en la [[milito de la ligo de Augsburg|1689]] kaj la [[unua napoleona milito|1794]] preskaŭ plene detruita, komence de la 19a jarcento laŭ ŝanĝitaj planoj rekonstruita|| |- | [[burgo Elmstein]] || [[Dosiero:Elmstein.JPG|80px]] || [[Elmstein]] || ''12a jarcento''|| [[Elekto-Palatinato]] ||ruino ekde la [[Milito de la ligo de Augsburg|1689]] || |- | [[Emichsburg (Palatinato)|Emichsburg]] ||[[Dosiero:Emichsburg.JPG|80px]] ||[[Bockenheim ĉe vinstrato]] || 11a jarcento||[[senjoroj de Leiningen|grafoj de Leiningen]] || ruino ekde (1)[[Mainzer Stiftsfehde|1460]], (2) [[Weißenburger Fehde|1471]], (3) [[Unua Napoliona Milito|1797/98]]||[[Majenca kolegiatkverelo]] |- | [[burgo Erfenstein]]||[[Dosiero:2013 Pfälzerwald 159 Burg Erfenstein.JPG|80px]] || [[Esthal]] || antaŭ 1272|| [[senjoroj de Leiningen|grafoj de Leiningen]] || ruino ekde (1470)|| |- | [[Hardenburg]] ||[[Dosiero:Hardenburg (Hof).jpg|80px]] || [[Bad Dürkheim]] ||''1205/14'' || [[senjoroj de Leiningen|grafoj de Leiningen]] || militdomaĝoj inter 1398 kaj la [[Germana Kamparana Milito|1525]], ruino ekde [[Unua Napolionas Milito|1794]]|| [[monaĥejo Limburg]] |- | [[Heidenlöcher (Palatinato)|Heidenlöcher]] ([[fuĝburgo]]) || [[Dosiero:Heidenloechertor.JPG|80px]] || [[Deidesheim]] ||9a au 10a jarcento || [[karolidoj]] aŭ [[luidolfidoj]] || ruino || |- | [[Heidenmauer (Palatinato)|Heidenmauer]]||[[Dosiero:Heidenmauer.JPG|80px]] || | [[Bad Dürkheim]] ||500 a. K. || [[Keltoj]] ||ruino || |- | [[kastelo Kehrdichannichts|ĉaskastelo Kehrdichannichts]]|| [[Dosiero:Kdann.JPG|80px]] || | [[Bad Dürkheim]] ||unua duono de la 18a jarcento|| grafo Friedrich Magnus de [[senjoroj de Leiningen|Leiningen]] || parte renovigita (sen supra etaĝo)|| |- | [[kastelo Koeth-Wanscheid]]|| [[Dosiero:FreusburgCastle2005.jpg|80px]] || [[Dirmstein]] ||''antaŭ 1746''|| Wilhelm von Riesmann || restaŭrita || |- | [[burgo Lichtenstein (palatinato)|burgo Lichtenstein]] ||[[Dosiero:Burg Lichtenstein 01.jpg|80px]] || [[Neidenfels]] || ĉ. 1200|| [[ŝtaŭfoj]] || ruino de 1281 || |- | [[kastelo Murrmirnichtviel|ĉaskastelo Murrmirnichtviel]] ||[[Dosiero:Ruine_des_Jagdhaus_mit_Wachturm_Murrmirnichtviel_bei_Bad_Dürkheim.jpg|80px]] || [[Bad Dürkheim]] || ?|| [[princelektisto]]j de [[Kurpfalz|Palatinato]] || ruino || |- | [[burgo Neidenfels]]||[[Dosiero:Neidenfels.JPG|80px]] || [[Neidenfels]] || ĉ. 1330|| [[palatino]] palatino Rudolf la 2a || ruino ekde [[milito de la ligo de Augsburg|1689]]|| |- | [[kastelo Heidesheim]] || || [[Obrigheim (Palatinato)]]||?||[[senjoroj de Leiningen|grafoj de Leiningen]] ||forbruligita 1794 fare de francaj revoluciaj trupoj|| |- | [[burgo Neuleiningen]] || [[Dosiero:Burg_Neuleiningen_Bergfried.JPG|80px]] || [[Neuleiningen]] || 1238-41| [[senjoroj de Leiningen|grafoj de Leiningen]]: [[Friedrich la 3a || ruino [[milito de la ligo de Augsburg|1690]], parte renovigita |||| |- | [[Nonnenfels]] ||[[Dosiero:Nonnenfels.JPG|80px]] || valo de la rivero [[Isenach]] || verŝajne de 1000 ĝis 1300|| supozeble [[senjoroj de Leiningen|grafoj de Leiningen]]|| ruino || |- | [[kastelo Quadt]] ||[[Dosiero:2006_Dirmstein-Quad-Schloss.jpg|80px]] || [[Dirmstein]] || unua duono de la 18a jarcento<br />(alikonstruado el monaĥeja ruino)|| familio de Quadt || restaŭrita || || |- | [[kastelo Schaudichnichtum|ĉaskastelo Schaudichnichtum]] ||[[Dosiero:Sdnu.JPG|80px]] || [[Bad Dürkheim]] || ?|| [[princelektisto]]j de [[Kurpfalz|Palatinato]] || ruino || || |- | [[Sturmfedersches Schloss]] || [[Dosiero:2006_Dirmstein-Sturmfeder-Schloss retouched.jpg|80px]] || [[Dirmstein]] || (1) kavaliro Lerch von Dirmstein<br />(2) Marsilius Franz Sturmfeder von Oppenweiler kaj idoj|| restaŭrita ||Caspar la 4a|| |- | [[Wachtenburg]] ||[[Dosiero:Wachtenburg bei wachenheim.jpg|80px]] || [[Wachenheim ĉe vinstrato]] || 12a jarcento ||[[Salioj]] aŭ [[ŝtaŭfoj]] ] || | ruino (1) [[Weißenburger Fehde|1471]], (2) [[milito de la ligo de Augsburg|1689]], parte renovigita || |} <span id="KH"></span> == [[distrikto Bad Kreuznach]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato !! vidu ankaŭ !! |- | [[Altenbaumburg]] ||[[Dosiero:Altenbaumburg 2008.jpg|80px]] || [[Altenbamberg]] || ĉ.1253|| [[Raugrafen]] || ruino || |- | [[Burg Argenschwang]] || [[Dosiero:Burg Argenschwang - Torhaus.jpg|80 px]] || [[Argenschwang]] || 1195 ||grafoj de Sponheim || ruino, portaldomo konservita ||[[graflando Sponheim]]|| |- | [[burgruino Dalberg]] ||[[Dosiero: Ruine Dalburg.jpg|80px]] || [[Dalberg (ĉe Bad Kreuznach)|Dalberg]] || ĉirkaŭ 1150 || Godebud von Weyersbach || ĉirkaŭmuro ||[[Dalberg (gento)]]|| |- | [[kastelo Dhaun]] || [[Dosiero:Dhaun_eingangsportal.jpg|eta|80px]]|| [[Hochstetten-Dhaun]] || ''12a jarcento'' ||grafoj de [[Nahegau (graflando)|Nahegau]] || parte konservita ||[[Nahegau (graflando)|Nahegau]] |- | [[burgo Ebernburg|Ebernburg]] || [[Dosiero:Burg Ebernburg, Bad Münster am Stein, top of mountain.jpg|80px]] || [[Bad Münster am Stein-Ebernburg]] || 1338 ||[[Raugrafen|Raugraf]] Ruprecht kaj <br />grafo Johann la 2a de Sponheim || konservita, esencaj partoj konservitaj || [[graflando Sponheim]] |- | [[burgo Gollenfels]] || [[Dosiero:Gollenfels main building.jpg|80px]] || [[Stromberg (Hunsrück)|Stromberg]]-[[Dörrebach]] || 10a ĝis la 11a jarcento ||eble la „sinjoroj de Stein,<br />eble grafoj de Stromberg || esencaj partoj konservitaj || |- | [[burgo Gutenburg|Gutenburg]]|| [[Dosiero:Gutenburg bei Gutenberg 1.jpg|80px]] || | [[Gutenberg (ĉe Bad Kreuznach)|Gutenberg]] || ĉ. 1200 || sinjoroj de Stein || ĉirkaŭmuro || [[graflando Sponheim]] |- | [[ruino Karlsburg]] || || [[Stromberg (ĉe Bad Kreuznach)|Stromberg]] || ? ||? || turo kaj muroj || |- | [[Kauzenburg]] ||[[Dosiero:Kauzenburg (Bad Kreuznach).JPG|80px]] || [[Bad Kreuznach]] || 1206 ĝis 1230 || grafo Gottfried la 3a de Sponheim || ruino || [[graflando Sponheim]] |- | [[Kyrburg]] ||[[Dosiero:Kyrburg_kallenfels_wartenstein.jpg|80px]] ||[[Kirn]] || antaŭ 1128 (burgo);<br />1764 (garnizona domo)|| verŝajne [[Emichonen]] (burgo);<br />duko Johann Dominik von Salm-Kyrburg (garnizona domo) || ruino (burgo);<br /> konservita aŭ plej gravaj partoj konservitaj (garnizona domo) ||[[Nahegau (graflando)|Nahegau]]|| |- | [[Burg Layen]]|| ? ||[[Rümmelsheim]]||ĉ. 1169||konstuiganto nekonata || ruino|| parte posedata de la kavaliro de Stein |- | [[burgo Montfort (Palatinato)|burgo Montfort]]|| [[Dosiero:Montfort2.jpg|80px]] || [[Hallgarten (Palatinato)|Hallgarten]] || ĉ. 1240 || grafoj de Veldenz || | ruino ||[[graflando Veldenz]] |- | [[burgo Naumburg (Bärenbach)|burgruino Naumburg]] || [[Dosiero:Naumburg2.jpg|80px]] || [[Bärenbach (ĉe Idar-Oberstein)|Bärenbach]] || 1146 || verŝajne "[[Raugrafen]]" ||ruino||[[Bolanden (gento)]],<br />[[graflando Sponheim]] |- | [[Neu Baumburg|Neu-Baumburg]] ||[[Dosiero:Neu-Baumburg-pano-02s.jpg|80px]]|| [[Neu-Bamberg]]|| ĉ. 1253 ||"[[Raugrafen]]" ||| ĉirkaŭmuro|| |- | [[burgo Pfarrköpfchen]]||[[Dosiero:Burg Pfarrköpfchen.jpg|80px]] || [[Stromberg (Hunsrück)|Stromberg]]|| ĉ. 1200 || verŝajne la grafoj de Stromberg || murrestaĵoj || |- | [[burgo Rheingrafenstein]] ||[[Dosiero: Burg rheingrafenstein.JPG|80px]] || [[Bad Kreuznach]] || ? || [[Lorena duklando]] ||<br />[[graflando Sponheim]],<br />[[Elektoepiskopujo Majenco]], [[Kurpfalz]]||murestaĵo|| |- | [[burgo Schloßböckelheim]] || [[Dosiero:Schlossboeckelheim-aquarell.jpeg|80px]] || [[Schloßböckelheim]] || ĉ. 824 || verŝajne [[Ludoviko la 1-a (Sankta Romia Imperio)|Ludoviko la Pia]] || ruino||[[graflando Sponheim]] |- | [[Schmidtburg]] ||[[Dosiero:schmidtburg01.jpg|80px]] ||[[Schneppenbach]] || 926 || frankaj nobeloj Franco, Hunpert kaj Norpolt || ruino|| "[[Wildgraf]]-"oj |- | [[burgo Sponheim]] ||[[Dosiero:Burgruine Sponheim 4211.jpg|80px]] ||[[Burgsponheim]] || ĉ. 1100 || [[graflando Sponheim|grafoj de Sponheim]] || plejparte konservita|| [[graflando Sponheim]] |- | [[Steinkallenfels|Burgruino Steinkallenfels]] ||[[Dosiero: Kyrburg_kallenfels_wartenstein.jpg|80px]] || [[Kirn]] || antaŭ 1158 ||konstruiganto nekonata || ruino|| gento [[Stein zu Nassau]] |- | [[Stromburg]] ||[[Dosiero:Stromburg-mit-Kanone.jpg|80px]] || [[Stromberg (Hunsrück)|Stromberg]] || ĉ. 1056 || grafo Bertolf von Stromberg || konservita plejparte|| [[Hans Michael Elias von Obentraut]] |- | [[burgo Treuenfels]] || || [[Altenbamberg]] || 1268 aŭ <br />1357 ĝis 1365 || Dietz von Wachenheim,<br />Philipp und Heinrich von Montfort,<br />Berthold nomita stango de Bamberg,<br />Johann Schweifkrusel von Partenheim || restaĵoj de la ringmuro|| |} <span id="WIL"></span> == [[distrikto Bernkastel-Wittlich]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- | [[burgo Baldenau]] ||[[Dosiero:BaldenauInnen.jpg|80px]] || [[Morbach]] || ekde 1315|| [[Balduin de Luksemburgo]] || ĉefturo, ĉirkaŭmuroj ||[[Kurtrier]]|| |- | [[kastelo Bergfeld]] ||[[Dosiero:Schloss Bergfeld Nordseite.jpg|80px]] || [[Eisenschmitt]] || 1900|| Hugo von Gahlen || plene konservita|| |- | [[burgo Hunolstein]] || [[Dosiero:Burg-Hunolstein02.jpg|80px]] || [[Morbach]] || ekde 1315|| verŝajne grafoj de Blieskastel || ruino ||[[Blieskastel|graflando Blieskastel]],<br />[[Hunolstein (gento)]] || |- | [[burgo Landshut]] || [[Dosiero:Burg_Landshut,_Bernkastel-Kues.jpg|80px]] || [[Bernkastel-Kues]] || ''fine de la 13a jarcento''|| Heinrich la 2a de Finstingen, [[ĉefepiskopo de Treviro]] || ĉefturo, ĉirkaŭmuroj ||[[Kurtrier]]|| |- | [[Entersburg]] || || [[Hontheim]] || ''fine de la 11a jarcento''|| sinjoroj de Nantersburg || ruino, malgrandaj restaĵoj |||| |- | [[Grevenburg]] ||[[Dosiero:Grevenburg in Traben-Trarbach.jpg|80px]] || [[Traben-Trarbach]] || ĉ. 1350|| Grafo Johann la 3a von Sponheim || ruino ||[[graflando Sponheim]] || |- | [[kastelo Lieser]] ||[[Dosiero:Schloss Lieser.jpg|80px]] || [[Lieser (Mozelo)|Lieser]] || 1885 ĝis 1895|| Clemens Freiherr von Schorlemer-Lieser || plene konservita || [[Schorlemer (gento)]]|| |- | [[burgoj de Manderscheid]] (supra kaj malsupra burgo) ||[[Dosiero:BurgenManderscheidSSW.jpg|80px]] || [[Manderscheid]] || antaŭ 1173|| senjoroj de Manderscheid || ruino ||[[graflando Manderscheid]] |- | [[Mont Royal (fortikaĵo)|Fortikaĵo Mont Royal]]||[[Dosiero:MontRoyal Traben.jpg|80px]] || [[Traben-Trarbach]] || 1687 ĝis 1698|| reĝo [[Ludoviko la 14-a (Francio)|Ludoviko la 14a]] || restaĵoj || |- | [[Starkenburg (burgruino)|Starkenburg]] ||[[Dosiero:Starkenburg-Ruine.JPG|80px]] || [[Starkenburg (Mozelo)]] || ''12a jarcento''|| [[graflando Sponheim|grafoj de Sponheim]] || ruino ||[[graflando Sponheim]] |- | [[kastelo Veldenz]] ||[[Dosiero:Schloss Veldenz BW 1.jpg|80px]] || [[Veldenz]] || antaŭ 1156|| ? || ruino ||[[graflando Veldenz]] |} <span id="BIR"></span> == [[distrikto Birkenfeld]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- | [[burgo Bosselstein]] || [[Dosiero:Burg_bosselsteirp.jpg|80px]] || [[Idar-Oberstein]] || ĉ. 1197|| sinjoroj de Stein (Oberstein) || murrestaĵoj || |- | [[kastelo Oberstein]] ||[[Dosiero:Schloss Oberstein.JPG|80px]] || [[Idar-Oberstein]] || 1320 || verŝajne grafoj de Daun-Oberstein || restaŭrita || |- | [[kastelo Birkenfeld]] || || [[Birkenfeld (Nahe)|Birkenfeld]] || antaŭ 1328|| [[Balduin de Luksemburgo]], [[Episkopujo Treviro|ĉefepiskopo de Treviro]] kaj [[graflando Sponheim|grafoj de Sponheim]] ||[[Kurtrier]] , [[graflando Sponheim]]|| |- | [[burgo Frauenburg]] || || [[Frauenberg (Nahe)|Frauenberg]] || antaŭ 1327|| grafoj de Sponheim || ruino ||[[graflando Sponheim ]]|| |} <span id="BIT"></span> == [[distrikto Bitburg-Prüm]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto !! stato!! vidu ankaŭ !! |- |[[burgo Bollendorf]] ||[[Dosiero:BurgBollendorfW.jpg|100px]] || [[Bollendorf]] ||ĉ 700, ekde 716 posedo de la abatejo de Echternach ||eble la [[abatejo de Echternach]]||gravaj partoj konservitaj || |- | [[Dasburg (burgo)|Dasburg]] ||[[Dosiero:Dasburg Turm.jpg|100px]] || [[Dasburg]] ||supozeble komence de la 13 jc.|| eble la [[abatejo de Prüm]] ||feŭdo de la abatejo de Prüm ||[[graflando Vianden|grafoj de Vianden]] |- | [[burgo Dudeldorf]] ||[[Dosiero:BurgDudeldorf01.jpg|100px]]|| [[Dudeldorf]]||nekonata, antaŭ la 12a jc., inter 1451 ĝis 1453 rekonstruita||senjoroj de Dudeldorf ||plejparte konservita || |- | [[burgo Falkenstein (Waldhof)|burgo Falkenstein]]|| [[Dosiero:Burg Falkenstein Waldhof-Falkenstein Germany.JPG|100px]] || [[Waldhof-Falkenstein]]||100 ĝis 1100||konstruigantoj nekonataj, la [[graflando Manderscheid|grafoj de Manderscheid]] pligrandigis la burgon ||hodiaŭ privata loĝdomo || |- | [[kastelo Hamm]] || || [[Hamm (Eifel)|Hamm]] ||nekonata|| nekonata||? ||? |- | [[Kyllburg (burgo)|Kyllburg]] || || [[Kyllburg]]|| 1239 ||Theoderich von Wied, [[ĉefepiskopo de Treviro]]|| partoj de la ĉirkaŭmuro || [[Kurtrier]] |- | [[kastelo Malberg]] || [[Dosiero:Schloss Malberg NW.jpg|100px]] || [[Malberg (Eifel)|Malberg]] ||nekonata, origine duobla burgo ||supozeble senjoroj de Malberg||bone konservita || |- | [[Neuerburg (burgo)|Neuerburg]]||[[Dosiero:Burg Neuerburg illuminiert.jpg|100px]] || [[Neuerburg]] ||892/1132 ||graflando Vianden |grafo de Vianden|| hodiaŭ junulargastejo || [[Kurtrier]] |- | [[Prümerburg]] ||[[Dosiero:Ruin of pruemerburg castle pruemzurlay germany.jpg|100px]] || [[Prümzurlay]] ||1100 ĝis 1200 ||grafoj kaj [[duklando Luksemburgo|dukoj de Luksemburgo]]||1658 forbruligita || |- | [[burgo Rittersdorf]] || [[Dosiero:Rittersdorf_02.jpg|100px]] || [[Rittersdorf (Eifel)|Rittersdorf]] || ĉ 1263 ||supozeble Theoderich von Rittersdorf||konservita || [[graflando Luksemburgo|grafo de Luksemburgo]] |- | [[burgo Schönecken]]|| [[Dosiero:Bellacosta05.jpg|100px]]||[[Schönecken]]||ĉ. 1230 ||nekonata|| ruino || |- | [[burgo Seinsfeld]]||[[Dosiero:Eifel 2011 024.jpg|100px]]|| [[Seinsfeld]] || ĉ 1325 || nekonata||1935 kaj 1949 rekonstruo de la okcidenta alo || |- | [[kastelo Weilerbach (Eifel)|Schloss Weilerbach]] ||[[Dosiero:Castle Weilerbach (Eifel) 2011-08.jpg|100px]] || [[Bollendorf]]||1780 ||abato Emmanuel Limpach ([[abatejo de Echternach]])|| iama somera rezidejo de la abatejo ||arĥitekto [[Paul Mungenast]] |} <span id="COC"></span> == [[distrikto Cochem-Zell]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- | [[Burgo Arras]] ||[[Dosiero:Burg Arras1.jpg|80px]] || [[Alf (Mozelo)|Alf]]||frua 12a jarcento || nekonata||rekonstruita, hodiaŭ muzeo, hotelo kaj restoracio || parto de la postlasaĵo de la germana federacia prezidento [[Heinrich Lübke]] |- | [[regna burgo Cochem]] ||[[Dosiero:Reichsburg Cochem.JPG|80px]] || [[Cochem]]||ĉ 1100 || nekonata|| 1868/1877 rekonstruita ||[[Historiismo (arthistorio)|novistoriismo]] |- | [[burgo Coraidelstein]] ||[[Dosiero:Castle ruin Coraidelstein.jpg|80px]]|| [[Klotten]] ||960 || [[palastgrafo]] Hermann la 1a ||ruino ||[[romaniko|romanika]] |- | [[burgo Metternich]] ||[[Dosiero:Beilstein mosel burg metternich.jpg|80px]] || | [[Beilstein (Mozelo)|Beilstein]]||antaŭ 1268 ||Johann von Braunshorn || ruino || |- | [[burgo Pyrmont]] || [[Dosiero:Roes, Burg Pyrmont, 2012-08 CN-02.jpg|80px]]|| [[Roes]]||fino de la 12a jarento ||Kuno de Schönburg || konservita burgo || |- | [[burgo Treis]] ||[[Dosiero:Treis-Karden, Burg Treis, 2012-08 CN-02.jpg|80px]] || [[Treis-Karden]]||nekonata, supozeble jam en la dua duono de la 11a jarcento || nekonata ||ruino|| |- | [[burgoj de Ulmen]] || [[Dosiero:BurgruineUlmenFront.jpg|80px]] || [[Ulmen (Eifel)|Ulmen]] ||supera burgoĉ. 1000 ||kavaliro Heinrich von Ulmen ||ruino || [[maaro de Ulmen]] |- | [[Wildburg]] ||[[Dosiero:Treis-Karden, Wildburg, 2012-08 CN-01.jpg|80px]] || [[Treis-Karden]] ||unua duono de la 12a jarcento ||[[palastgrafo]] Otto von Rheineck || restarigita burgo || |- | [[Winneburg]] || [[Dosiero:Ruine_Winneburg.jpg|80px]] || [[Cochem]]||dua duono de la 13a jarcento || Wirich von Wunnenberg ||ruino|| |} <span id="KIB"></span> == [[distrikto Donnersberg]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- | [[burgo Altenbolanden]]|| || [[Bolanden]] ||12a jarcento||Grafo Werner von Bolanden ||ne plu ekzistanta ||[[Bolanden (gento)|grafoj de Bolanden]] |- | [[burgo Biedesheim]] || || [[Biedesheim]] ||nekonata ||nekonata ||ne plu ekzistanta ||[[Leiningen (gento)|grafoj de Leiningen]] |- | [[burgo Falkenstein (Palatinato)|burgo Falkenstein]] ||[[Dosiero:Falkenstein-ort-burg-1.jpg|80px]] || [[Falkenstein (Palatinato)|Falkenstein]] ||nekonata||senjoroj de Falkenstein ||ruino || |- | [[burgo Frauenstein (Palatinato)|burgo Frauenstein]]||||[[Ruppertsecken]]||nekonata||nekonata ||ne plu ekzistanta || |- | [[burgo Gaugrehweiler]] ||[[Dosiero:Gaugrehweiler Schloss.jpg|80px]] ||[[Gaugrehweiler]]||nekonata||nekonata ||ne plu ekzistanta || |- | [[burgo Gehrweiler]] ||||[[Gehrweiler]] ||nekonata ||nekonata|| ne plu ekzistanta || |- | [[burgo Hohenfels (Palatinato)|burgo Hohenfels]] ||[[Dosiero:Hohenfels3.JPG|80px]]|| [[Imsbach]] ||1228 lau onidiroj||Werner von Bolanden kaj edzino Guda von Hohenfels ||ruino || |- | [[burgo Ilbesheim]] || ||[[Ilbesheim]]||nekonata||nekonata || ne plu ekzistanta || |- | [[kastelo Imsweiler]] || ||[[Imsweiler]] || ?|| ? || ? || |- | [[kelta remparo (Donnersberg)|kelta remparo sur la monto Donnersberg]] || || [[Dannenfels]] ||nekonata||keltoj || ? || |- | [[Kesselburg (Palatinato)|Kesselburg]] || [[Dosiero:Kesselburg.jpg|80px]] || [[Jakobsweiler]] ||nekonata||nekonata ||ne pu ekzitanta || |- | [[kastelo Kirchheimbolanden]] ||[[Dosiero:2009.08.14.104424_Schloss_Kirchheimbolanden.jpg|80px]]|| [[Kirchheimbolanden]] ||1738 -1740|| duko Carl-August von Nassau-Weilburg || konservita || [[dinastio Nassau]] |- | [[burgo Landsberg (Palatinato)|burgo Landsberg]] || [[Dosiero:Landsburg.JPG|80px]] || [[Obermoschel]] ||1130||grafo von Schmidburg ||ruino|| |- | [[burgo Löwenstein (Palatinato)|burgo Löwenstein]] ||[[Dosiero:Lewenstein.JPG|80px]] || [[Niedermoschel]] ||ĉ 1180||Wolfram la 4a von Stein ||ruino || |- | [[burgo Neu-Bolanden]] ||[[Dosiero:NeuBolanden.jpg|80px]]||[[Bolanden]] ||13a jarcento ||rgna ministro von Bolanden || ? ||[[Bolanden (gento)|senjoroj de Bolanden]] |- | [[burgo Randeck (Palatinato)|burgo Randeck]] ||[[Dosiero:Randeck.JPG|80px]] || [[Mannweiler-Cölln]] ||12a jarcento||imperiestro Ferdinand la 3a ||ruino ||[[Ordeno de germanaj kavaliroj]] |- | [[Ruhenburg]] ||[[Dosiero:RockenhausenSchloss-01s.jpg|80px]] ||[[Rockenhausen]] ? || antau 1243||nekonata ||hodiaŭ kastelo Rockenhausen || |- | [[burgo Ruppertsecken]] ||[[Dosiero:Ruppertsecken.jpg|80px]] || [[Ruppertsecken]] ||nekonata||nekonata ||ruino || |- | [[burgo Stauf (Palatinato)|burgo Stauf]]||[[Dosiero:Burg Stauf.JPG|80px]] || [[Eisenberg (Palatinato)]] ||antaŭ 1000||duko Konrad la 1a ? || ruino ||[[salioj]] |- | [[Stolzenburg (Palatinato)|Stolzenburg]] || || [[Bayerfeld-Steckweiler]] || nekonata||[[raugrafen|Raugraf]] Konrad la 3a ||ruino || |- |[[burgo Tannenfels (Palatinato)|burgo Tannenfels]]||[[Dosiero:Tannenfels Turm Winter.jpg|80px]] || [[Dannenfels]] ||nekonata||nekonata ||ruino || |- | [[burgo Wartenberg (Palatinato)|burgo Wartenberg]]|| || [[Wartenberg-Rohrbach]] kaj [[Winnweiler]]||nekonata ||nekonata || ne plu ekzistanta || |- | [[burgo Wildenstein (Palatinato)|burgo Wildenstein]] ||[[Dosiero:Ruine Wildenstein.jpg|100px]] || [[Dannenfels]] ||nekonata||nekonata ||ruino || |} <span id="GER"></span> == [[distrikto Germersheim]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- |[[ĉaskastelo Friedrichsbühl]] ||[[Dosiero:Schlossruine Friedrichsbuehl.jpg|eta|80px]] || [[Bellheim]] ||1552 ||princelektisto Freidrich 2a || 1725 malkonstruita || |- | [[fortikaĵo Germersheim]] || [[Dosiero:Germersheim Weissenburger Tor.jpg|80px]] || [[Germersheim]]||1834 - 1861 || bavara armeo || konservata || [[kastelo Germersheim]] |- | [[kastelo Germersheim]] || || [[Germersheim]] ||? ||? || ? ||? |- | [[kastelo Jockgrim]] || || [[Jockgrim]] ||? ||? || ? ||? |- | [[kastelo Weingarten]] || || [[Weingarten (Palatinato)]] ||? ||? || ? ||? |} <span id="KLL"></span> == [[distrikto Kaiserslautern]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto !! stato!! vidu ankaŭ !! |- | [[burgo Alsenborn]] ||[[Dosiero:Dieburg 01.JPG|80px]] || [[Enkenbach-Alsenborn]] ||ne certa: 1148 aŭ 1172 ||heinrich kaj Hunfried von Alsenzburne ||murrestaĵoj || |- | [[Anselburg]] ||[[Dosiero:Anselburg.jpg|80px]] || [[Enkenbach-Alsenborn]] || nekonata || fratoj Rudolf k Frank von Anesnburc || ne plu ekzistanta|| |- | [[burgo Breidenborn]] || || [[Enkenbach-Alsenborn]] ||12a jarcento ||senjoroj de Breidenborn ||ne plu ekzistanta||[[terkonusa burgo]] |- | [[Dieboldsburg]] || || [[Otterbach (Rejnlando-Palatinato)|Otterbach]] || ? || ? || ? ||? |- | [[burgo Diemerstein]] ||[[Dosiero:Diemerstein1.jpg|80px]] || [[Frankenstein (Palatinato)|Frankenstein]] ||antaŭ 1216 ||nekonata ||ruino|| |- | [[kastelo Fischbach (Palatinato)|kastelo Fischbach]] || || [[Fischbach (ĉe Kaiserslautern)]] || ? || ? || ? ||? |- | [[burgo Frankenstein (Palatinato)|burgo Frankenstein]]||[[Dosiero:Frankensteinarp.jpg|80px]] || [[Frankenstein (Palatinato)|Frankenstein]]|| verŝajne ĉ. 1100 ||nekonata ||ruino || |- | [[Glasburg]] || || [[Fischbach (ĉe Kaiserslautern)]] || ? || ? || ? || |- | [[burgo Landstuhl]] || || [[Landstuhl]]||antaŭ 1409 ||nekonata ||ne plu ekzistanto || |- | [[kastelo Landstuhl]] || || [[Landstuhl]] || ? || ? || ? || |- | [[burgo Nanstein]] || [[Dosiero:Nanstein 0066.JPG|80px]] || [[Landstuhl]]||12 jarcento || [[Frederiko la 1-a (Sankta Romia Imperio)|Barbarossa]] ||restaŭrita ruino||[[Franz von Sickingen]] |- | [[kastelo Neuhemsbach]] || || [[Neuhemsbach]] || ? || ? || ? ||? |- | [[burgo Otterbach]]|| || [[Otterbach (Rejnlando-Palatinato)|Otterbach]]||c. 1100 || nekonata || restaĵoj || |- | [[Otterburg]] || || [[Otterberg]] || ? || ? || ? ||? |- | [[burgo Perlenberg]] ||[[Dosiero:Perleburg.JPG|80px]] || [[Bann (Palatinato)|Bann]] ||ĉ. 1200 ||nekonata || restaĵoj || |- | [[burgo Schallodenbach]]|| || [[Schallodenbach]] ||ĉ. 1200 || senjoroj de Odenbach || ne plu ekzistanta || kavaliroj de Schallodenbach |- | [[kastelo Schernau]] || || [[Landstuhl]] || ? || ? || ? ||? |- | [[Stolzenburg (Palatinato)|Stolzenburg]] || || [[Stelzenberg]]||1244 ||[[senjoro]]j de Stelzenberg ||ne plu ekzistanta|| |- | [[kastelo Trippstadt]] || [[Dosiero:Schloss trippstadt.JPG|80px]] || [[Trippstadt]] || ? || ? || ? ||? |- | [[kastelo Weilerbach (Palatinato)|kastelo Weilerbach]] || || [[Weilerbach]] ||1767 ||Franz Karl Barono de Hacke ||plene konservata ||[[baroko]] |- | [[burgo Wilenstein-Flörsheim]] || [[Dosiero:Wilenstein.JPG|80px]] || [[Trippstadt]] ||1152 || Johannes von Wilenstein || parte restaŭrita || |} <span id="KL"></span> == [[Kaiserslautern|urbo Kaiserslautern]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- | [[burgo Beilstein (Palatinato)|burgo Beilstein]] || [[Dosiero:Beilstein.JPG|80px]] || [[Kaiserslautern]]||12a jarcento||duko Friedrich von Schwaben (duko Frederiko la unuokululo)||ruino|| |- | [[burgo Hohenecken]] ||[[Dosiero:Hohenecken2011.jpg|80px]] || [[Kaiserslautern]]||nekonata, ĉ. 1200 ||nekonata || ruino || |- | [[Kaiserpfalz (Kaiserslautern)|Kaiserpfalz]] t.e. imperiestra palasto || [[Dosiero:Kapfaka.JPG|80px]] || [[Kaiserslautern]] || 12a jarcento ||[[Frederiko la 1-a (Sankta Romia Imperio)|Barbarossa]] ||ruino ||| [[fabelo de la ezoko]]|| |} <span id="KO"></span> == [[urbo Koblenco]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- | [[burgo Helfenstein (Koblenz)|burgo Helfenstein]] ||[[Dosiero:De Merian Mainz Trier Köln 060.jpg|80px]]|| [[Koblenz|Ehrenbreitstein]] || ĉ. 1160|| familio von Helfenstein || superkonstruita || |- | [[Malnova burgo (Koblenz)|Malnova burgo]] ||[[Dosiero:Koblenz im Buga-Jahr 2011 - Alte Burg 01.jpg|80px]] || [[Koblenz]] || 1277 ĝis 1307 || Heinrich la 2a de Finstingen || burgdomo restaŭrita || |- | [[burgo Mühlenbach (Koblenz)|burgo Mühlenbach]] ||[[Dosiero:Burg Mühlenbach Koblenz 2011.jpg|80px]] || [[Koblenz|Arenberg]] || ĉ. 1300 || Hermann la 2a de Helfenstein || nur la ĉefa turo konservita || |- | [[fortikaĵo Koblenco]] ||[[Dosiero:Fort Konstantin 01 Koblenz 2014.jpg|80px]] || [[Koblenco]] || 1815 ĝis 1834 || | [[Prusio]] || parte konservita || |- | [[fortikaĵo Ehrenbreitstein]] ||[[Dosiero:Koblenz im Buga-Jahr 2011 - Festung Ehrenbreitstein 45.jpg|80px]] || [[Koblenz|Ehrenbreitstein]] || 1817 ĝis 1828 || Prusio || plene konservita || |- | [[fortikaĵo Kaiser Franz]] || [[Dosiero:Feste Franz Koblenz.jpg|80px]] || [[Koblenz]] || 1816 ĝis 1822 || Prusio || parte konservita || |- | [[fortikaĵo Kaiser Alexander]] ||[[Dosiero:Löwentor Koblenz 2013.jpg|80px]] || [[Koblenz]]|| 1817 ĝis 1822 || Prusio || sole la „Löwentor“ (pardego de la leono) estas konservita || |- | [[fuorto Asterstein]] || [[Dosiero:Fort Asterstein.jpg|80px]] || [[Koblenz|Asterstein]] || 1818 ĝis 1828 || Prusio || parte konservita || |- | [[fuorto Großfürst Konstantin]] ||[[Dosiero:Fort Grossfuerst Konstantin03.jpg|80px]] || [[Koblenz|Karthause]] || 1822 ĝis 1827 || Prusio ||| grandparte konservita || |- | [[Neuendorfer Flesche]] || [[Dosiero:Neuendorfer Flesche 03 Koblenz 2012.jpg|80px]] || [[Koblenz|Lützel]] || 1820 ĝis 1825 || Prusio || subgrunde parte konservita || |- | [[Princelektista kastelo (Koblenco)|Princelektista kastelo]] ||[[Dosiero:Koblenz im Buga-Jahr 2011 - Luftbilder 01.jpg|80px]] || [[Koblenz|malnova kvartalo]] || 1777 ĝis 1793|| Clemens Wenzeslaus von Sachsen || plene konservita ||[[Kurtrier]] |- | [[kastelo Philippsburg (Koblenz)|kastelo Philippsburg]] || [[Dosiero:Panorama Dikasterialbau Ehrenbreitstein.jpg|80px]] || [[Koblenz|Ehrenbreitstein]] || 1626 ĝis 1629|| Philipp Christoph von Sötern ||detruita 1801||[[Kurtrier]] |- | [[kastelo Schönbornslust]] || || [[Koblenz|Kesselheim]] || 1752|| Franz Georg von Schönborn ] || detruita 1794 || |- | [[kastelo Stolzenfels]] ||[[Dosiero:Schloss Stolzenfels 01 Koblenz 2015.jpg|80px]] || [[Koblenz|Stolzenfels]] || 1826 ĝis 1842|| [[Frederiko Vilhelmo la 4-a (Prusio)]] || | restaŭrita ||[[rejnromantiko]] |} <span id="KUS"></span> == [[distrikto Kusel]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- |[[Altenburg (Wolfstein)|Altenburg]] || || [[Wolfstein]]|| nekonata||nekonata|| restis nur nomo de la tereno en la vilaĝo || |- |[[burgo Alt-Wolfstein]]||[[Dosiero:Alt-wolfstein.JPG|80px]]|| [[Wolfstein]] || ĉ. 1160||nekonata||ruino ||[[graflando Sponheim|grafoj de Sponheim]] |- |[[Aschbacherhof (bieno)|Herrenhaus Aschbacherhof]]|| ||[[Trippstadt]] ||nekonata||nekonata||konservata ||[[Wilenstein (gento)|senjoroj de Wilenstein]] |- |[[burgo Deinsberg]] || || [[Theisbergstegen]] ||nekonata||nekonata||ne plu ekzistanta ||[[regna burgo]] |- |[[burgo Grumbach]] || [[Dosiero:Grumbach1627.jpeg|80px]] || [[Grumbach (Glan)|Grumbach]] ||antaŭ 1242||grafo Konrad von Kyrburg||ruino || [[arbargrafo]] |- |[[Heidenburg (Kreimbach-Kaulbach)|Heidenburg]] || || [[Kreimbach-Kaulbach]] ||ĉ. 400 a.K.||[[keltoj]]||ruino|| [[fuĝburgo]] |- |[[Heidenburg (Oberstaufenbach)|Heidenburg]] || || [[Oberstaufenbach]] || ĉ 1100||nekonata|| ruino|| |- |[[burgo Ingweiler]]|| || [[Reipoltskirchen]] ||ĉ 1200||Johannes de Engelmorwilre|| ne plu ekzistanta || [[Graflando Zweibrücken]] |- |[[burgo Kübelberg]] || [[Dosiero:Galgen am Glan Blies Radweg.JPG|80px]] || [[Schönenberg-Kübelberg]] || 1273 ĝis 1297|| kavaliro Gerin von Kübelberg|| detruita, lastaj restaĵoj de la turo malkonstruita 1822 || |- |[[kastelo Lauterecken]] || [[Dosiero:lauterecken_schloss.jpeg|80px]] || [[Lauterecken]] ||antaŭ1343||nekonata|| en la frua 16a jarcentonovkonstruita||[[graflando Veldenz]] |- |[[burgo Lichtenberg (Patatinato)|Burgo Lichtenberg]] || [[Dosiero:Burg Lichtenberg total.jpg|80px]] || [[Thallichtenberg]]||antaŭ 1214||[[graflando Veldenz|grafoj de Veldenz]]||ruino||[[duklando Pfalz-Zweibrücken]] |- |[[burgo Liebsthal]] || || [[Quirnbach (Palatinato)]]||ĉ 1300||Johann von Lybestatt||ne plu ekzistanta || |- | [[burgo Medard]]|| || [[Medard (Glan)|Medard]]||nekonata||[[keltoj]]|| restaĵoj de la remparo || [[remparburgo]] |- | [[Michelsburg (Pfalz)|Michelsburg]] ||[[Dosiero:Michelsburg1.jpg|80px]] || [[Haschbach am Remigiusberg]] ||antaŭ 1100||nekonata||ruino || |- | [[burgo Münchweiler]] || || [[Glan-Münchweiler]] ||antaŭ 1344|| nekonata||ne plu ekzistant || [[Raugrafen]] |- | [[Naumburg (Pfalz)|Naumburg]] ||[[Dosiero:Naumburgerhof2.jpg|eta|80px]] || [[Ginsweiler]] ||12a jarcento|| [[graflando Veldenz|grafoj de Veldenz]]|| ne plu ekzistanta || |- | [[burgo Neu-Wolfstein]] ||[[Dosiero:Neuwolfstein.JPG|80px]] ||[[Wolfstein]] || ĉ 1300|| nekonata|| ruino || |- | [[burgo Odenbach]]||[[Dosiero:Odenbach 2.jpg|80px]]|| [[Odenbach]]|| ĉ. 1150 ĝis 1180|| [[graflando Veldenz|grafoj de Veldenz]]|| ruino || [[akvoburgo]] |- | [[kastelo Pettersheim]]||[[Dosiero:hp-schloss.jpg|80px]] || [[Herschweiler-Pettersheim]]||11a jarcento kiel akvoburgo||[[duklando Pfalz-Zweibrücken]] ||ne plu ekzistanta || |- | [[kastelo Quirnbach]] || || [[Quirnbach (Palatinato)]]||1789||nobeloj de Quirnbach|| ne plu ekzistanta || |- | [[akvoburgo Reipoltskirchen]] ||[[Dosiero:Wasserburg_reipoltskirchen.jpg|80px]] || [[Reipoltskirchen]]|| 1198||eble Mefried von Reipoltskirchen|| konservita || |- | [[kastelo Schönbornerhof]] || || [[Homberg]] || ?|| ?|| ? || |- | [[Sprengelburg]] ||[[Dosiero:Dh_essweiler_sprengelburg001.jpg|80px]] || [[Essweiler]] / [[Oberweiler im Tal]] ||13a jarcento||nekonata|| ruino || |- | [[burgo Wadenau]] || || [[Thallichtenberg]] || nekonata|| nekonata|| ne plu ekzistanta || |} <span id="LD"></span> == [[Landau in der Pfalz|urbo Landau in der Pfalz]] == {| class="wikitable" ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- | [[kastelo Arzheim]] || || || || || || |- | [[burgo Godramstein]] || ||[[Landau]] urboparto Godramstein ||nekonata ||nekonata ||ne plu ekzistanta ||verŝajne [[turburgo]] |- | [[Fortikaĵo Landau]] ||[[Dosiero:Landau 012.jpg|100px]] || [[Landau]] ||1688 ĝis 1691 ||reĝo [[Ludoviko la 14-a (Francio)|Ludoviko la 14-a]]|| la fortikaĵo ne plu ekzistanta, nur kelkaj domoj restis || |- | [[burgo Queichheim]] || || | [[Landau]]-Queichheim || || || || |} <span id="LU"></span> == [[Ludwigshafen am Rhein|urbo Ludwigshafen am Rhein]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- | [[reduto de Mannheim]] ||[[Dosiero:MannheimRheinschanze.jpg|100px]] ||[[Ludwigshafen am Rhein]] ||1606 ||princelektisto Friedrich ka 4a||ne plu ekzistanta ||[[reduto]] |} <span id="MZ"></span> == [[Mainz|urbo Majenco]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- | [[Fortikaĵo Majenco]] ||[[Dosiero:Proviantamt Mainz.jpg|80px]]||[[Majenco]]||1619 ĝis 1918 ||princelektisto Johann Schweikhard von Kronenberg k.s.||parte konservitaj || |- | [[citadelo Majenco]] ||[[Dosiero:Zitadelle Mainz Kommandantenhaus.jpg|80px]]||[[Majenco]] ||ĉ 1660 ||princelektisto Johann Philipp von Schönborn || konservata || |- | [[Princelektista kastelo Majenco]]||[[Dosiero:Mainz, Residenzschloss BW 2012-08-18 13-24-01.jpg|80px]] || [[Majenco]] ||1478 ||Majencaj ĉefepiskopoj ||konservata ||[[Kurmainz]] |- | [[Martinsburg (burgo)|Martinsburg]] ||[[Dosiero:Martinsburg Mainz.jpg|80px]] || [[Majenco]]||1478 ĝis 1481 ||Diether von Isenburg || ne plu ekzistanta || [[malaltaĵburgo]] |- | [[plezurkastelo Favorite (Majenco)|plezurkastelo Favorite]] ||[[Dosiero:Gesamtansicht Favorite.jpg|80px]] || [[Majenco]]||1700 ||princelektisto Lothar Franz von Schönborn ||ne pli ekzistanta || [[baroko]] |} <span id="BIN"></span> == [[distrikto Mainz-Bingen]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- | [[burgo Fürstenberg (Rheindiebach)|burgo Fürstenberg]]|| [[Dosiero:Fürstenberg_1.JPG|80px]] ||[[Oberdiebach]]||1219 ||ĉefepsikopo Engelbert von Berg ||ruino || |- | [[heimburg (burgo)|Heimburg]] ||[[Dosiero:Heimburg_1.JPG|80px]] || [[Niederheimbach]]||1294 ||ĉefepiskopo de Majenco ||konservata || [[Elektoepiskopujo Majenco|Kurmainz]] |- |[[Ingelheimer Kaiserpfalz|Kaiserpfalz]] ||[[Dosiero:NI-Kaiserpfalz.JPG|80px]] || [[Ingelheim am Rhein|Ingelheim]]||dua duono de la 8a jarcento ||nekonata || ruino ||[[Sankta Romia Imperio]] |- |[[burgo Klopp]] ||[[Dosiero:Burg_Klopp.JPG|80px]]||[[Bingen am Rhein|Bingen]]||ĉ. 1240 ||nekonata || ruino || |- |[[burgo Landskron (Oppenheim)|burgo Landskron]] ||[[Dosiero:Oppenheim Burg Landskron.JPG|100px]] ||[[Oppenheim]]||ĉ. 1100 ||nekonata ||ruino||[[regna burgo]] |- |[[kastelo Lörzweiler]] || [[Dosiero:Lörzweiler ehemaliges Schloss 20101001.jpg|80px]] || [[Lörzweiler]] || ĉ. 1604|| verŝajne nobela familio ''Hundt von Saulheim'', pli poste en posedo de ''von Hettersdorf''|| suda alo renesanca konstruaĵo, resto superkonstruita |||| |- |[[Mäuseturm Bingen|Mäuseturm]]||[[Dosiero:Binger_Mäuseturm.jpg|80px]]|| [[Bingen am Rhein|Bingen]]||unua duono de la 14a jarcento ||nekonata ||konservata || [[doganturo]] |- | [[burgo Reichenstein (Trechtingshausen)|burgo Reichenstein]]||[[Dosiero:Burg Reichenstein Luftbild 01.jpg|80px]]|| [[Trechtingshausen]] ||1100 ĝis 1200 ||nekonata || plejparte konservata || |- | [[burgo Rheinstein]]||[[Dosiero:Rheinstein.jpg|80px]] || [[Trechtingshausen]] ||14a jarcento ||nekonata ||konservata ||antaŭaj nomoj: "Vaitzburg" aŭ "Fautsburg" |- |[[burgo Schwabsburg]] ||[[Dosiero:RP Rheinhessen Schwabsburg Schwabsburg 001.jpg|80px]] || [[Nierstein]] ||ĉ. 1210 ||[[ŝtaŭfoj]] ||ruino || |- | [[burgo Sooneck]] || [[Dosiero:Burg-Sooneck-JR-E-852-2011-09-14.jpg|80px]] || [[Niederheimbach]] ||1271 ||senjoroj de Hohnfels || konservata|| |- | [[burgo Stadeck]] ||[[Dosiero:BurgStardeck-01s.jpg|80px]] || [[Stadecken-Elsheim]] ||1276 ||grafo Eberhard la 1a de Katzenelnbogen || 1632 rekonstruita || [[graflando Katzenelnbogen]] |- | [[burgo Stahlberg]] ||[[Dosiero:Burg-Stahlberg-JR-E-1171-2013-09-05.jpg|80px]] || [[Bacharach]]||1158 ĝis 1168 ||kolonja ĉefepiskopoj ||ruino ||[[Kurköln]] |- | [[burgo Stahleck (Bacharach)|burgo Stahleck]]||[[Dosiero:BurgStahleckNW.jpg|80px]] || [[Bacharach]]||11a/12a jarcento ||Kurköln||konservata|| |- | [[burgo Windeck (Heidesheim)|burgo Windeck]] ||[[Dosiero:Heidesheim Burg Windeck 20100729.jpg|80px]] || [[Heidesheim am Rhein|Heidesheim]]||ĉ. 1209 ||kavaliro herdegen von Winternheim || konservata|| |- | [[kastelo Waldthausen]] ||[[Dosiero:Budenheim Schloss Waldthausen 20100729.jpg|80px]] || [[Budenheim]] ||1908 ĝis 1910 ||barono Martin Wilhelm von Waldthausen ||konservata ||kastelstila [[vilao]] |- | [[Trutzbingen]] || [[Dosiero:Trutzbingen1.JPG|80px]] || [[Bingen am Rhein|Bingen]] ||1493 ||urbo Bingen ||ruino || [[kontraŭburgo]]|| |} <span id="MYK"></span> == [[distrikto Mayen-Koblenz]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- | [[kastelo Bassenheim]] || || [[Bassenheim]] || || || || |- | [[burgo Bischofstein]] ||[[Dosiero:Burg Bischofstein und Burgen.jpg|80px]] || [[Münstermaifeld]] || ''1252-1259 komencita''|| ĉefepiskopo Arnold 2a de Isenburg|| 1930 nove konstruita uzante la malnovajn ruinojn || |- | [[kastelo Bürresheim]] ||[[Dosiero:Germany (22), Rhineland-Palatinate, Mayen, Schloss Bürresheim.JPG|80px]] || [[Sankt Johann (apud Mayen)|St. Johann]] ||12a jarcento ||nekonata ||konservata || |- | [[Ehrenburg (Brodenbach)|Ehrenburg]]||[[Dosiero:Ehrenburg1900.jpg|80px]] ||[[Brodenbach]]||unua duono de la 12a jarcento ||[[Kurtrier]] ||ruino || |- | [[burgo Eltz]] ||[[Dosiero:Wierschem, Burg Eltz, 2012-08 CN-01.jpg|80px]] || [[Wierschem]] || | komence de la 12a jarcento || senjoroj [[Eltz (gento)|von Eltz]]|| konservita ||[[Eltzer Fehde]] |- | [[Genovevaburg]]||[[Dosiero:Genovevaburg 02.jpg|80px]]|| [[Mayen]]||1280 ||princelektisto Heinrich la 3a von Finstingen ||konservata ||[[Eifelverein]] |- | [[Goloring]] ||[[Dosiero:Goloring 001.jpg|80px]]||[[Kobern-Gondorf]] ||1200 ĝis 600 a.K. ||[[keltoj]]||spuroj||[[Hallstatt-kulturo]] |- | [[kastelo Gondorf]]||[[Dosiero:Kobern-Gondorf, Schloss Gondorf, 2012-08 CN-01.jpg|80px]] || [[Kobern-Gondorf]] ||14a jarento ||nekonata ||konservata || |- | [[malfruromia defendinstalaĵo Katzenberg]]||[[Dosiero:Wehrmauer Römische Höhenbefestigung Katzenberg Mayen 2010.jpg|80px]]||[[Mayen]]|| 4a jarcento || romianoj || detruita, defendmuro kaj du turoj rekonstruitaj || |- | [[bieno Kray]]|| || [[Andernach]]||1000 ĝis 1100 ||Lambert von Lüzing || gravaj parto konservata ||[[akvoburgo]] |- | [[urboburgo Andernach]] ||[[Dosiero: Stadtburg Andernach 1.jpg|80px]] || [[Andernach]] ||12a jarcento ||[[Kurköln]] ||ruino || |- | [[kastelo Liebieg]] ||[[Dosiero:Schloss_Liebieg.jpg|80px]] || [[Kobern-Gondorf]] ||inter 1255 kaj 1272 ||kavaliro Marsilius von Gondorf || konservata ||[[Angelika von Liebieg]] |- | [[Löwen- und Philippsburg|Löwenburg]] || [[Dosiero:LoewenburgSW.jpg|80px]]|| [[Monreal]]||antau 1229 ||grafo Hermann la 3a de Virneburg ||ruino || du najbaraj burgoj |- | [[burgo Namedy|akvoburgo Namedy]] ||[[Dosiero:Burg Namedy.jpg|80px]] || [[Andernach]] ||14a jarcento ||gento von Hausmann ||konservata || iama [[akvoburgo]] |- | [[malsupra burgo Kobern]] ||[[Dosiero: Kobern Niederburg.jpg|80px]]|| [[Kobern-Gondorf]] ||1100 ĝis 1200 ||nekonata ||ruino || |- | [[supra burgo Kobern]] || [[Dosiero:Matthiaskapelle Kobern1.jpg|80px]]||[[Kobern-Gondorf]]||komence de la 12a jarcento ||[[Kurtrier]] ||ruino || |- | [[Philipsburg (burgo)|Philipsburg]]||[[Dosiero:PhilippsburgSW.jpg|80px]]|| [[Monreal]] ||1229 ||grafo Hermann la 3a von Virneburg ||ruino || |- | [[burgo Sayn]] ||[[Dosiero:Sayn mit Burg.jpg |80px]]|| [[Bendorf]] ||12a jarcento ||[[graflando Sayn|grafoj de Seyn]] ||ruino ||[[graflando Sayn|grafoj deSayn-Wittgenstein]] |- | [[Kastelo Sayn]] ||[[Dosiero:2006-05-05 Schloss Sayn 01.JPG|80px]]|| [[Bendorf]]||19a jarcento ||Ludwig Adolph princo zu Seyn-Wittgenstein-Berleburg||loĝata|| [[graflando Sayn]] |- | [[burgo Thurant]] ||[[Dosiero:Alken, Burg Thurant, 2012-08 CN-01.jpg|80px]] || [[Alken (Mozelo)|Alken]]||meze de la 13a jarcento ||[[Kurtrier]] kaj [[Kurköln]] ||ruino|| |- | [[burgo Trutzeltz]] ||[[Dosiero:Burg Eltz und Burg Trutzeltz.jpg|80px]] || [[Wierschem]] || ''1331''|| trevira [[ĉefepiskopo]] [[Balduin de Luksemburgo|Balduin]]|| ruino ||[[Eltzer Fehde]] |- | [[Virneburg (burgo)|Virneburg]] ||[[Dosiero:Virneburg01.jpg|80px]]|| [[Virneburg]] ||dua duono de la 12a jarcento ||[[palatino (grafo)|palatingrafoj]] ||ruino || |- | [[burgo Wernerseck]] ||[[Dosiero:Burg Wernerseck2.jpg|80px]] || [[Ochtendung]] || ''1402''||[[Kurtrier|Trevira]] [[ĉefepiskopo]] Werner von Falkenstein || ruino (gravaj partoj konservitaj)|| |} <span id="NW"></span> == [[Neustadt an der Weinstraße|urbo Neustadt an der Weinstraße]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- | [[kastelo Haardt]] ||[[Dosiero:HaardterSchloss.jpg|80px]] || [[Neustadt ĉe la Vinstrato|Neustadt]]-Haardt || 1875|| [[August Ritter von Clemm]] || restaŭrita || |- | [[kastelo Hambach]] || [[Dosiero:150419-Hambach-02.jpg|80px]] || [[Neustadt ĉe la Vinstrato|Neustadt]]-Hambach ||(1) ''9a jarcento'' ([[fuĝburgo]])<br />(2) ''unua duono de la 11a jarcento'' („Kästenburg“) ||(1) ?<br />(2) [[Salioj]] || damaĝo pro milito||[[Hambacher Fest]] |- | [[Heidenburg (Pfälzerwald)|Heidenburg]] ||[[Dosiero:Haidenburg.JPG|80px]] || [[Neustadt ĉe la Vinstrato|Neustadt]]-Gimmeldingen ||9a jarcento ||[[karolidoj]] ||kelkaj ŝtonrestaĵoj||[[fuĝburgo]] |- | [[Burg Spangenberg]] ||[[Dosiero:Burgspangenbergrp.jpg|80px]] || [[Neustadt ĉe la Vinstrato|Neustadt]] ||''11a jarcento ?'' || [[Episkopujo de Spiro]] || ruino ekde (1) [[Weißenburger Fehde]], (2) [[Tridekjara Milito]]||[[legendo de la ledra ponto]]. |- | [[Waldmannsburg]] || || || || || || |- | [[burgo Winzingen]] ||[[Dosiero:Winzingen.JPG|80px]] || [[Neustadt ĉe la Vinstrato|Neustadt]]-Haardt || ''10a /11a jarcento''||? || ruino ekde la [[milito de palatinata sukcedo]] en 1696|| [[vitelsbaĥoj]]: Ludwig la 1a kaj Otto la 2a |- | [[Wolfsburg (Burgo)|Wolfsburg]]||[[Dosiero:Wolfsburg2.JPG|80px]] || [[Neustadt an der Weinstraße]] ||''komence de la 13a jarcento'' || [[palatino]]j Ludwig la 1a kajOtto la 2a || ruino ekde la [[Tridekjara Milito]]en 1633|| [[Vitelsbaĥoj]] |} <span id="NR"></span> == [[distrikto Neuwied]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- |[[burgo Altenwied]] ||[[Dosiero: Altenwied.JPG|80px]] ||[[Neustadt (Wied)]] ||12a jarcento ||nekonata ||grandaj partoj konservata || |- | [[burgo Altwied]] ||[[Dosiero:Burg_Altwied.jpg|80px]] || [[Neuwied]]||1129 ||Metfried Graf im Engersgau ||ruino ||[[graflando Wied]] |- | [[kastelo Arenfels]] ||[[Dosiero:Schloss Arenfels Südansicht 2.jpg|100px]] ||[[Anhausen]] || ĉ. 1200|| Bruno la 1a de Isenburg (pli poste Isenburg-Braunsberg) || [[ruino]] (Oberburg),<br />gravaj partoj konservitaj(malsupra burgo) ||| [[graflando Isenburg]],<br />[[graflando Wied]] |- | [[burgo Braunsberg]]|| || [[Bad Hönningen]] ||ĉ.1200 ||Bruno la 1a de Isenburg ||ruino ||[[graflando Wied]] |- | [[burgo Bruchhausen]] || || [[Bruchhausen (Siebengebirge)|Bruchhausen]] || || Graf von Sayn (grafoj von Nesselrode)|| konservata / loĝata ||[[graflando Isenburg]],<br />[[graflando Wied]] |- | [[burgo Ehrenstein (Westerwald)|burgo Ehrenstein]]||[[Dosiero:Burg Ehrenstein.jpg|80px]] || [[Asbach (Westerwald)]]||1331 ||Rorich von Uetgenbach ||ruino || |- | [[kastelo Engers]]||[[Dosiero:Schloss Engers 008-.jpg|80px]] || [[Neuwied]] ||nekonata ||nekonata ||konservata ||[[Kurtrier]],<br />[[Nassau-Weilburg]] |- | [[burgo Hammerstein (ĉe Rejno)|burgo Hammerstein]]||[[Dosiero:Hammersteinluft.jpg|80px]]|| [[Hammerstein (ĉe Rejno)|Hammerstein]]||ĉ. 10a jarcento ||[[konradidoj]] || ruino ||[[regna burgo]] |- | [[Isenburg (Stammburg)|Isenburg]]||[[Dosiero:Isenburg 01.jpg|80px]] || [[Isenburg (Westerwald)|Isenburg]]||1103 ||nekonata ||ruino || devenburg de la [[graflando Isenburg|isenburganoj]] |- | [[burgo Linz]]||[[Dosiero:Burg Linz.jpg|80px]] || [[Linz (Rejno)]] ||874 ||nekonata || konservata ||[[Kurköln]] |- | [[kastelo Monrepos (Neuwied)|kastelo Monrepos]]||[[Dosiero:Schloss Monrepos Neuwied.jpg|80px]] || [[Neuwied]] ||1757 ĝis 1762 ||grafo Alexander von Wied-Neuwied || ||[[graflando Wied]] |- | [[kastelo Neuwied]]||[[Dosiero:Neuwied palace.jpg|80px]] || [[Neuwied]] ||1648 || grafoj de Wied ||konservata ||[[graflando Wied]] |- | [[Neuerburg (Wied)|Neuerburg]]||[[Dosiero:Neuerburg (Wied) 016-.jpg|80px]]|| [[Niederbreitbach]]||1170 ||Ludwig von Thüringen ||ruino || |- | [[burgo Dattenberg]]||[[Dosiero:Wohnturm Burg Dattenberg.jpg|80px]] || [[Dattenberg]] ||1220 ||senjoroj de Dattenberg || parte konservata || |- | [[burgo Ockenfels]]||[[Dosiero:Burg Ockenfels von Norden 2.jpg|80px]] || [[Ockenfels]] ||1200 ĝis 1250 ||senjoroj von Leyen ||konservata || |- | [[burgo Reichenstein (Westerwald)|burgo Reichenstein]]||[[Dosiero:Burgruine Reichenstein, Puderbach.jpg|80px]] || [[Puderbach]] ||1310 ĝis 1320 ||Ludwig la 3a von Reichenstein ||ruino || |- | [[burgo Rennenberg]]||[[Dosiero:Alt-Rennenberg.jpg|80px]] ||[[Linz ĉe Rejno]]|| antaŭ 1250||"Stammsitz" de rejnlanda gento || ruino || |} <span id="PS"></span> == [[Pirmasens|urbo Pirmasens]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- |[[kastelo Pirmasens]] || || [[Pirmasens]] || ekde 1763|| [[Ludwig la 9a (Hessen-Darmstadt)|grafo Ludwig la 9a]] || ne plu ekzistanta || |- | [[Windsburg]] || || [[Pirmasens|Windsberg]] ||1386||kavaliroj von Windsberg || ne plu ekzistanta ||[[graflando Zweibrücken]] |} <span id="SIM"></span> == [[distrikto Rhein-Hunsrück]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- |[[malnova burgo (Boppard)|malnova burgo]]||[[Dosiero:Alte Burg Boppard.jpg|80px]]|| [[Boppard]] || ekde 1265|| [[Rikardo de Kornvalo]] kaj la [[Kurtrier|treviraj princelektistoj]] de la sekvintaj jarcentoj || restaŭrita inter 2009 kaj 2013 ||[[malaltaĵburgo]] |- | [[burgo Balduinseck]]||[[Dosiero:Baldiunseck1.jpg|80px]] || [[Buch (Hunsrück)|Buch]] ||ĉ. 1325 ||nekonata ||ruino || |- | [[burgo Dill]]||[[Dosiero:Burg Dill.jpg|80px]] || [[Dill (komunumo)|Dill]] ||11a jarcento ||nekonata ||ruino || |- | [[kastelo Gemünden]]||[[Dosiero:schloss-gemünden09.jpg|80px]] || [[Gemünden (Hunsrück)|Gemünden]]||1301 ||grafoj de Sponheim ||hodiaŭ en privata posedo ||[[graflando Sponheim]] |- | [[burgo Kastellaun]]||[[Dosiero:Kastellaun Burg01.jpg|80px]] || [[Kastellaun]] ||13a jarcento ||grafoj de Sponheim ||ruino || [[graflando Sponheim]] |- | [[burgo Koppenstein]]||[[Dosiero:AussichtsturmKoppenstein.jpg|80px]] || [[Henau (Hunsrück)|Henau]]||12a jarcento ||grafoj de Sponheim || ĉefa turo konservata, ruino ||[[graflando Sponheim]] |- | [[burgo Rauschenberg (Mermuth)|burgo Rauschenberg]]||[[Dosiero:Rauschenburg_mermuth.jpg|80px]] || [[Mermuth]]||1332 ||trevira princelektisto [[Balduin de Treviro]] ||ruino ||[[Eltzer Fehde]] |- | [[burgo Rheinfels]]||[[Dosiero:Burg_rheinfels_2004.jpg|80px]] || [[Sankt Goar]] || 1245|| Diether V. von Katzenelnbogen || vastaj restaĵoj ||[[doganburgo]] |- | [[Schönburg (Rejno)|Schönburg]] ||[[Dosiero:Schönburg Luftbild 091.jpg|80px]] || [[Oberwesel]] ||unua duono de la12a jarcento ||Magdeburga ĉefepsikopo aŭ [[regna burgo]] ||ruino || |- | [[kastelo Schöneck]]||[[Dosiero:Schoeneck.jpg|80px]] || [[Boppard]] ||1200 ||Konrad von Boppard ||konservata, privata posedo || |- | [[kastelo Simmern]]||[[Dosiero:simmern-schloss01.jpg|80px]]|| [[Simmern/Hunsrück|Simmern]]||1311 ||Stefan von Pfalz-Simmern-Zweibrücken ||konservata ||[[Raugrafen]] |- | [[burgo Waldeck (Hunsrück)|burgo Waldeck]]||[[Dosiero:Burg Waldeck (Hunsrück) (1).JPG|80px]]|| [[Dommershausen]]||nekonata ||nekonata ||ruino || [[graflando Waldeck|senjoroj de Waldeck]], [[Nerother Wandervogel]] |- | [[Wildburg (Sargenroth)|Wildburg]] || || [[Sargenroth]] ||1286 ||nekonata ||ruino ||[[regna burgo]] |} <span id="EMS"></span> == [[distrikto Rhein-Lahn]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- | [[Alte Burg (Aull)]] || || [[Aull]]||dua duono de la 13a jarcento ||nekonata ||loĝata ||[[akvoburgo]] |- | [[malnova burgo (Lipporn)]] ||[[Dosiero:Burg Löpern.JPG|80px]] ||[[Lipporn]] ||11a jarcento ||grafoj de Nassau ||ruino || |- | [[burgo Ardeck]] ||[[Dosiero:Burg-Ardeck-Holzheim-JR-G6-3717-2009-08-04.jpg|80px]] || [[Holzheim (Aar)|Holzheim]]||1395 ||frafoj de Diez || ruino ||[[graflando Diez]] |- | [[burgo Balduinstein]]||[[Dosiero:Burg-Balduinstein-JR-G6-2576-2008-08-14.jpg|80px]] || [[Balduinstein]] ||1319 ||ĉefepiskopo [[Balduin de Treviro]] ||ruino||[[kontraŭburgo]] |- | [[grafa kastelo Diez]] ||[[Dosiero:Burgdiez.jpg|80px]] || [[Diez]]||nekonata ||grafoj de Diez ||konservata ||[[graflando Diez]] |- | [[burgo Gutenfels]] ||[[Dosiero:Burg Gutenfels.JPG|80px]] ||[[Kaub]] ||1220 || [[Sankta Romia Imperio]] ||ruino||[[:nl:Willem van Holland]] |- | [[burgo Heidenpütz]] ||[[Dosiero:Heidenpütz_029.JPG|80px]] || [[Nassau (Lahn)]] || nekonata||nekonata || restaĵoj de [[remparburgo]]|| |- | [[burgo Heppenheft]] || || [[Niederwallmenach]]||12a jarcento ||senjoroj de Heppenheft || restaĵoj || |- | [[ruino Herzogenstein]] ||[[Dosiero:Burg Herzogenstein.JPG|80px]]|| [[Dörscheid]]||14a jarcento ||palatingrafo Ruprcht la 1a ||restaĵoj || |- |[[burgo Hohlenfels]] ||[[Dosiero:Burg-Hohlenfels-JR-G6-3645-2009-08-04.jpg|80px]] || [[Hahnstätten]] ||1353 ||grafo Gerlach la 1a ||loĝata ||[[graflando Nassau-Weilburg-Saarbrücken]] |- | [[Karlsburg (Bad Ems)|kastelo Karlsburg]] ||[[Dosiero:Ems 4Tuerme 07.JPG|80px]] || [[Bad Ems]]||1696 ||Johann Karl von Thüngen || konservata || |- | [[burgo Katz]] ||[[Dosiero:Burg-Katz-JR-E-275-2010-06-05.jpg|80px]]|| [[Sankt Goarshausen]] ||1360 ĝis 1371 ||grafoj de Katzenelnbogen ||konservata || [[graflando Katzenelnbogen]] |- | [[kastelo Katzenelnbogen]] ||[[Dosiero:Katzenelnbogen.jpg|80px]]||[[Katzenelnbogen]] ||1094 ||vokto Diether la 1a || parte konservata || |- | [[burgo Lahneck]] ||[[Dosiero:Burg Lahneck 2010.jpg|80px]] ||[[Lahnstein]]||1226 ||Majenca ĉefepiskopo Siegfried la 3a ||konservata ||[[Kurmainz]] |- | [[burgo Laurenburg]] || [[Dosiero:06RK-Laurenburg-Wohnturm.jpg|80px]] ||[[Laurenburg]] ||1090 ||grafo Dudo-Heinrich von Laurenburg ||ruino ||[[graflando Nassau]] |- | [[kastelo Laurenburg]] ||[[Dosiero:Heime_Scheuern2_267.JPG|80px]] || [[Laurenburg]] ||nekonata ||princoj de Anhalt-Bernburg ||loĝejo por handikapuloj ||[[diakonio]] |- | [[kastelo Liebeneck]] || [[Dosiero:Schloss Liebeneck.jpg|80px]] || [[Osterspai]] ||1590 ||senjoroj von Liebenstein || konservata|| |- |[[burgo Liebenstein (rejna valo)|burgo Liebenstein]] ||[[Dosiero:BurgLiebenstein02.jpg|eta|80px]]|| [[Kamp-Bornhofen]] ||13a jarcento ||senjoroj de Bolanden ||ruino || |- | [[Lipporner Schanze]] ||[[Dosiero:Burg Lahneck 2010.jpg|80px]]|| [[Lipporn]]||ĉ. 900 ||nekonata || ruino ||[[reduto]] |- | [[Marksburg]] ||[[Dosiero:Marksburg.jpg|80px]]|| [[Braubach]]|| komence de la 13a jarcento ||nekonata || komplete konservita, neniam detruita || |- |[[burgo Maus]] || [[Dosiero:Maus 4.JPG|80px]] ||[[St. Goarshausen]] ||1353 ĝis 1357 ||Ĉefepiskopo Boemund la 2a de Treviro ||ruino ||[[Kurtrier]] |- |[[kastelo Martinsburg (Lahnstein)|kastelo Martinsburg]] ||[[Dosiero:Schloss Martinsburg Lahnstein.jpg|80px]] || [[Lahnstein]] ||1298 ||ĉefepiskopoj de Mayenco ||konservata || [[doganburgo]] |- |[[burgo Nassau]] ||[[Dosiero:Aerial fg071.jpg|80px]] || [[Nassau (Lahn)|Nassau]]||antaŭ 1100 ||grafo Dudo von Laurenburg ||ruino, parte restaŭrita || |- |[[kastelo Oranienstein]] ||[[Dosiero:Diez Oranienstein.JPG|80px]]||[[Diez]]||1672 ĝis 1681 ||grafino Albertine Agnes von Oranien-Nassau ||konservata ||[[Oranje-Nassau|nederlanda reĝa domo]] |- | [[akvoburgo Osterspai]] || [[Dosiero:Burg Osterspai.jpg|80px]] || [[Osterspai]] ||meze de la 14a jarcento ||nekonata ||konservata ||[[akvoburgo]] |- | [[burgo Pfalzgrafenstein]] ||[[Dosiero:PfalzgrafensteinSüdansichtTotale.JPG|80px]] || [[Kaub]]|| el turo konstruita de 1326 ĝis 1327||Ludwig der Bayer ||konservata ||[[doganburgo]] |- | [[kastelo Philippsburg (Braubach)|kastelo Philippsburg]] ||[[Dosiero:Philippsburg Braubach 1.jpg|80px]] ||[[Braubach]]||16a jarcento ||grafo Philipp von Hessen-Rheinfels ||konservata || |- | [[burgo Reichenberg (Rejnlando-Palatinato)|burgo Reichenberg]] ||[[Dosiero:Burg_Reichenberg_20070721.jpg|80px]] || [[Reichenberg (Rejnlando-Palatinato)|Reichenberg]]||1319 ||grafo Wilhelm von Katzenelnbogen ||ruino ||[[graflando Katzenelnbogen]] |- | [[Sauerburg]] ||[[Dosiero:Sauerburg.jpg|80px]] || [[Sauerthal]] ||1355 ||palatingrafo Ruprecht la 1a ||ruino || |- | [[kastelo Schaumburg]] ||[[Dosiero:Schloss-Schaumburg-JR-G6-3708-2009-08-04.jpg|80px]] || [[Balduinstein]] ||915 ||nekonata ||konservata || |- | [[burgo Schwalbach]] ||[[Dosiero:Burg_Schwalbach-F-27-B-2-2004-09-08.jpg|80px]]|| [[Burgschwalbach]]||1368 ||grafo Eberhard la 5a von Katzenelnbogen ||konservata ||[[graflando Katzenelnbogen]] |- | [[burgo Stein]] ||[[Dosiero:Burg Lahneck 2010.jpg|80px]]|| [[Nassau (Lahn)|Nassau]] ||12a jarcento ||regna baronoj vom und zum Stein ||ruino || |- | [[kastelo Stein]] ||[[Dosiero:Nassau (Lahn). Schloßstraße. - geograph.org.uk - 7508.jpg|80px]] || [[Nassau (Lahn)|Nassau]] ||17a jarcento ||regna baronoj vom und zum Stein ||konservata || |- |[[burgo Sterrenberg (Rejnlando)|Burgo Sterrenberg]] ||[[Dosiero:BurgSterrenberg.jpg|80px]] || [[Kamp-Bornhofen]] ||1190 ||senjoroj de Bolanden ||ruino || |- |[[Voktejo Oberneisen]] ||[[Dosiero:Burg-Oberneisen-JR-G6-3652-2009-08-04.jpg|80px]]|| [[Oberneisen]]||790 ||nekontata ||ne plu ekzistanta || |- | [[ĉaskastelo Waldeck]]|| [[Dosiero:Burg Lahneck 2010.jpg|80px]] ||[[Geilnau]]||1797 ||princoj von Anhalt-Bernberg || konservata || |- | [[Reduto Weisel]] ||[[Dosiero:Graben Schanze Weisel.JPG|80px]] || [[Weisel]]||nekonata ||nekonata || restaĵoj de la rempura burgo || |} <span id="RP"></span> == [[distrikto Rhein-Pfalz]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- |[[burgo Gronau]] ||[[Dosiero:Gronau Aufriss.jpg|80px]] ||[[Rödersheim-Gronau]]||14a jarcento ||senjoroj von Frankenstein ||ne plu ekzistanta ||[[graflando Katzenelnbogen]] |- |[[kastelo Fußgönheim]] || || [[Fußgönheim]] || || || || |- |[[kastelo Kleinniedesheim]] || || [[Kleinniedesheim]] || || || || |- | [[ĉaskastelo Lambsheim]] |||| [[Lambsheim]]||1706 ||nekonata ||loĝata || |- |[[kastelo Meckenheimer]]|| || [[Lambsheim]] ||ĉ. 1500 ||Philipp von Hessen ||en ĝi infanvartejo || [[baroko]] |- |[[kastelo Marientraut]] || || [[Hanhofen]] || || || || |} <span id="SÜW"></span> == [[distrikto Südliche Weinstraße]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- | [[kastelo Albersweiler]] || || [[Albersweiler]] || || || || |- |[[burgo Anebos]] ||[[Dosiero:2012 Pfälzerwald 415 Anebos.JPG|80px]] || [[Leinsweiler]] ||12a jarcento ||senjoroj de Anebos ||ruino || |- |[[burgo Alt-Scharfeneck]] ||[[Dosiero:Altscharfeneck03.JPG|80px]] || [[Frankweiler]]||12a jarcento ||inperiestro Friedrich Barbarossa || restaĵoj ||[[salioj]] |- | [[kastelo Bergzabern]] ||[[Dosiero:BadBergzabernSchloss.png|80px]]|| [[Bad Bergzabern]] ||16a jarcento ||Ludwig la 2a von Pfalz-Zweibrücken ||konservata || [[graflando Pfalz-Zweibrücken]] |- |[[kastelo Böchingen]] || || [[Böchingen]] || || || || |- | [[kastelo Edesheim]]|| || [[Edesheim]] || || || || |- |[[burgo Geisberg]] || [[Dosiero:Geisburg.jpg|80px]] || [[Burrweiler]] ||14a jarcento ||nekonata ||ne plu ekzistanta || |- |[[burgo Guttenberg (Palatinato)|burgo Guttenberg]] ||[[Dosiero:Guttenberg Bergfried 2012.JPG|80px]] || [[Oberotterbach]]||12a jarcento ||[[ŝtaŭfoj]] ||ruino || |- | [[Heidenschuh]] || || [[Klingenmünster]] ||8a ĝis 9a jarcento||nekonata ||kelkaj restaĵoj ||[[fuĝburgo]] |- |[[burgo Kittenberg]] |||| [[Gleisweiler]] ||nekonata ||nekonata || kelkaj restaĵoj || |- |[[Kredenburg]] |||| [[Maikammer]]||antaŭ 1318 ||nekonata ||ne plu ekzistanta || |- |[[Kropsburg]] ||[[Dosiero:Kropsburg.JPG|80px]] ||[[Sankt Martin (Palatinato)|St. Martin]] ||ĉ. 1200 ||nekonata ||ne plu ekzistanta || |- |[[burgo Landeck (Pfalz)|burgo Landeck]] ||[[Dosiero:BurgLandeck2.png|80px]] || [[Klingenmünster]]||ĉ. 1200 ||nekonata ||ruino || |- | [[burgo Lindelbrunn]]||[[Dosiero:Lindelbrunn Palas Aussenseite.jpg|80px]] || [[Vorderweidenthal]]||12a jarcento ||nekonata ||ruino || [[regna burgo]] |- |[[Villa Ludwigshöhe]] ||[[Dosiero:Schloss Villa Ludwigshöhe.jpg|80px]] || [[Edenkoben]] ||1846 || reĝo Ludwig la 1a von Bayern ||konservata || |- | [[Madenburg]] ||[[Dosiero:Madenburg Eberhardsbau.jpg|80px]] || [[Eschbach (Palatinato)|Eschbach]]||11a jarcento ||nekonata || ruino || |- | [[burgo Meistersel]] ||[[Dosiero:Meistersel_Pallasrest.jpg|80px]]||[[Ramberg (Palatinato)|Ramberg]]||1100 ||nekonata || ruino || |- | [[burgo Münz]] ||[[Dosiero:Münz.JPG|80px]] || [[Leinsweiler]] || 12a jarcento||[[ŝtaŭfoj]] ||ruino || |- | [[burgo Neukastel]]||[[Dosiero:Neukastel.JPG|80px]] || [[Leinsweiler]]||1123 ||[[salioj]] ||murrestaĵoj || |- |[[burgo Neuscharfeneck]] ||[[Dosiero:Neuscharfeneck.jpg|80px]]|| [[Flemlingen]]||cx.1232 ||Johann von Scharfeneck ||ruino || |- |[[burgo Oberotterbach]] || || [[Oberotterbach]]||nekonata ||senjoroj de Otterbach ||ne plu ekzistanta || |- |[[Ramburg]] ||[[Dosiero:Ramburg.jpg|80px]]|| [[Ramberg (Palatinato)|Ramberg]]||12a jarcento ||nekonata ||ruino || [[regna burgo]] |- | [[Regna Burgo Trifels]] ||[[Dosiero:Reichsburg-Trifels.jpg|80px]] || [[Annweiler am Trifels|Annweiler]] ||12a jarcento ||[[ŝtaŭfoj]] ||ruino ||[[regnaj insignoj]], [[Rikardo Leonkora]] |- |[[Rietburg]] ||[[Dosiero:Rietburg.jpg|80px]] || [[Rhodt unter Rietburg|Rhodt]]||nekonata ||nekonata ||ruino || |- |[[Urnsburg]] ||[[Dosiero:2012 Pfälzerwald 415 Anebos.JPG|80px]] || [[Albersweiler]]||nekonata ||nekonata ||ne plu ekzistanta || |- |[[Waldschlössel]] ||[[Dosiero:Schloessel2010.jpg|80px]]|| [[Klingenmünster]] ||ĉ. 1030 ||nekonata ||ruino || |- | [[akvokastelo (Pleisweiler-Oberhofen)|akvokastelo]] || || [[Pleisweiler-Oberhofen]] || || || || |} <span id="SWP"></span> == [[distrikto Südwestpfalz]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- |[[burgo Altdahn]] ||[[Dosiero:Burg_Alt-Dahn_0012a.jpg|80px]]|| [[Dahn]]||komence de la 13a jarcento ||episkopoj de Speyer ||ruino ||[[burggrupo de Dahn]] |- |[[Burg Berwartstein]]||[[Dosiero:Berwartstein.JPG|80px]]|| [[Erlenbach bei Dahn|Erlenbach]]||antaŭ 1152 || [[salioj|saliaj]] kaj [[ŝtaŭfoj|ŝtaŭfaj]] regantoj ||loĝata||[[Hans von Trotha]] („Hans Trapp“) |- | [[burgo Backelstein]] ||[[Dosiero:Backelstein 01.05.2013.jpg|80px]]|| [[Hauenstein (Palatinato)|Hauenstein]]||nekonata ||nrkonata ||ne plu ekzistanta ||imperiestro [[Frederiko la 1-a (Sankta Romia Imperio)|Frederiko ruĝbarba]] |- | [[burgo Blumenstein (Palatinato)]] ||[[Dosiero:Blumenstein-Ruine.JPG|80px]] || [[Schönau (Palatinato)|Schönau]]||nekonata ||nekonata ||ruino|| |- | [[burgo Burghalder (Hauenstein)]] ||[[Dosiero:Burghalderfelsen.jpg|80px]]|| [[Hauenstein (Palatinato)|Hauenstein]]||9a ĝis 10a jarcento ||[[karolidoj]] ||ne plu ekzistanta ||[[fuĝburgo]] |- |[[burgo Burgschnabel]] |||| [[Hilst]]||nekonata ||nekonsta ||ne plu ekzistanta || |- |[[burgo Donsieders]]|| || [[Donsieders]]||nekonta ||nekonata || ne plu ekzistanta || |- | [[burgo Drachenfels (Vasgovio)|burgo Drachenfels]]||[[Dosiero:Burg-Drachenfels_7550_b.jpg|80px]] || [[Busenberg]]||nekonata||nekonata ||restaĵoj ||''[[Franz von Sickingen]]'' |- |[[burgo Entenstein]] ||[[Dosiero:Burg_Alt-Dahn_0012a.jpg|80px]] ||[[Rodalben]] ||ĉ. 17a jarcento || nekonata ||ne plu ekzistanta || |- |[[Falkenburg (Palatinato)]] ||[[Dosiero:Falkenburg bei Wilgartswiesen 11.07.2011.JPG|80px]]|| [[Wilgartswiesen]]||11a jarcento||Werner von Falkenburg||ne plu ekzistanta|| |- |[[burgo Gerstbergerkopf]] || || [[Dahn]]||nekonata ||nekonata||restaĵoj de rempuro || |- |[[burgo Grafendahn]] ||[[Dosiero:Burg Alt-Dahn 0012a.jpg|80px]]|| [[Dahn]]||1287 ||Konrad von Mursel||ruino || |- |[[burgo Gräfenstein]] ||[[Dosiero:graefenstein_kern.jpg|80px]]|| [[Merzalben]] ||antaŭ 1237 ||[[ŝtaŭfoj]] ||ruino || [[Leiningen (gento)|graflando de Leiningen]] |- |[[burgo Bundenbach]] |||| [[Großbundenbach]]||ĉ. 1200 ||grafoj de Saarwerden ||ruino || |- |[[Heidelsburg]] ||[[Dosiero:Heidelsburg.JPG|80px]]|| [[Waldfischbach-Burgalben]] ||2a jarcento ||romianoj||restaĵoj || invado de la [[ĝermanoj]] |- | [[burgo Heidenfels]] || || [[Busenberg (Palatinato)]]|| || || || |- | [[burgo Klein-Frankreich]] ||[[Dosiero:Kleinfrankreich.JPG|80px]]|| [[Erlenbach ĉe Dahn|Erlenbach]]||nekonata||nekonata||ruino ||kavaliro [[Hans von Trotha]] (''Hans Trapp'') |- |[[burgo Lemberg]] ||[[Dosiero:Lemberg 0047.JPG|80px]]|| [[Lemberg (Palatinato)|Lemberg]]||ĉ. 1200 ||grafoj de Zweibrücken ||ruino || |- |[[burgo Lindelskopf]]||[[Dosiero:Lindelskopf.jpg|80px]]|| [[Fischbach ĉe Dahn]] ||nekonata ||nekonata||ne plu ekzistanta || |- |[[plezurkastelo Monbijou]] || || [[Dietrichingen]]||antau 1258 ||grafoj de Pfalz-Zweibrücken||ne plu kzistanta || |- |[[burgo Neudahn]] ||[[Dosiero:Neudahn castle from South.jpg|80px]]|| [[Dahn]] ||antaŭ 1240 ||episkopo de Speyer||parte konservata ||[[burggrupo de Dahn]] |- |[[Rotenburg (Palatinato)]]|| || [[Lemberg (Palatinato)]] ||nekonata ||nekonata || || |- | [[burgo Ruppertstein]] ||[[Dosiero:Ruppertstein 0051.JPG|80px]]|| [[Lemberg (Palatinato)]]||ĉ. 1200 ||nekonata||ruino || |- |[[burgo Steinenschloss]] ||[[Dosiero:Steinenschloss_mauer.jpg|80px]] || [[Thaleischweiler-Fröschen]]||ĉ 1100 ||nekonata||ruino || |- | [[burgo St. German]] |||| [[Bobenthal]]||post 1055 ||abato Samuel ||ne plu ekzistanta || [[abatejo de Weissenburg]] |- | [[burgo Tanstein]] ||[[Dosiero:Tanstein_altdahn.jpg|80px]] || [[Dahn]]||inter 1100 kaj 1127 ||Anshelmus de Tannicka||ruino ||[[burggrupo de Dahn]] |- | [[Wegelnburg]] || [[Dosiero:Wegelnburg.jpg|80px]]|| [[Schönau (Palatinato)]]||1100 ĝis 1200 ||ŝtaŭfoj||ruino || iama regna burgo de la [[ŝtaŭfoj]] |- | [[burgo Wiesbach]] |||| [[Wiesbach (Palatinato)]]||1100 ĝis 1200 ||regnaj ministerianoj ||ruino || |- | [[Wilgartaburg]] ||[[Dosiero:Wilgartaburg.JPG|80px]] || [[Wilgartswiesen]] ||8a ĝis 9a jarcento ||nekonata ||ne plu ekistanta || |} <span id="TR"></span> == [[Trier|urbo Trier]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- | [[baziliko de Konstanteno]]||[[Dosiero:Trier Konstantinbasilika BW 2 zurechtgezurrt.jpg|80px]] || [[Trier]]|| ''komence de la 4a jarcento''|| [[Konstanteno la Granda]]|| ekde 1856 evangelia preĝejo, elbruligita [[Dua mondmilito|1944]], parte renovigita||[[baziliko]] |- |[[princelektista palaco]]||[[Dosiero:Kurfürstl Palais Trier (Sp 2009-6).JPG|80px]] || [[Trier]]|| ''komence de la 17a jarcento'' | princelektisto-ĉefepiskopo Lothar von Metternich||restaŭrita, sidejo de la [[Aufsichts- und Dienstleistungsdirektion|ADD]]||[[Kurtrier]] |- |[[palaco Walderdorff]]||[[Datei:Trier Palais Walderdorff 1.jpg|80px]] || [[Trier]]|| 11a kaj 19a jarcento|| nekonata|| plene konservita|| |- |[[palaco Kesselstatt]]||[[Datei:Trier Palais Kesselstadt BW 1.JPG|80px]] || [[Trier]]|| 1742|| nekonata|| plene konservita|| |- |[[kastelo Monaise]]||[[Dosiero:Trier Schloss Monaise BW 2011-09-02 11-12-10.jpg|80px]] || [[Trier]]|| 1779–1783|| Philipp Franz Wilderich Nepomuk von Walderdorf|| plene konservita|| |} <span id="TRS"></span> == [[distrikto Trier-Saarburg]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ |- |[[burgo Grimburg]] ||[[Dosiero:BurgGrimburg-5.jpg|80px]]|| [[Grimburg]]||antaŭ 1190 || nekonata || gravaj partoj konservataj||[[Kurtrier]] |- |[[burgo Ramstein (Kordel)|burgo Ramstein]] || [[Dosiero:Burg Ramstein Kylltal cropped.jpg|80px]] || [[Kordel (Eifel)]]||komence de la 10a jarcento ||Ĉefepiskopo Radbod de Treviro ||ruino || [[Kurtrier]] |- |[[burgo Saarburg]]||[[Dosiero:Saarburgansicht.JPG|80px]]||[[Saarburg]]||10a jarcento ||treviraj princelektistoj ||ruino ||[[graflando Luksemburgo]] |- | [[burgo Welschbillig]] ||[[Dosiero: Welschbillig BW 2011-09-03 15-51-04.JPG|80px]]|| [[Welschbillig]] ||ĉ. 1140 ||nekonata ||ruino ||[[akvoburgo]] |- | [[burgruino Sommerau]]||[[Dosiero:Burgruine sommerau.jpg|80px]] || [[Sommerau ĉe Ruwer|Sommerau]] ||13a jarcento || Trevira kavalira gento "von der Brücke" ||ruino || |- | [[Kastelo Föhren]] || || [[Föhren]]|| || || || || |- | [[kastelo Marienlay]] ||[[Dosiero:Schloss marienlay morscheid.jpg|80px]] || [[Morscheid]] ||1922 ĝis 1927 ||nekonata ||loĝata || |- | [[burgruino Freudenburg]] ||[[Dosiero:Freudenburg3.jpg|80px]]|| [[Freudenburg]] ||inter 1330 ĝis 1337 ||reĝo Johann de Bohemio kaj kaj grafo de Luksemburgo ||ruino ||[[graflando Luksemburgo]] |- | [[burgo Maximin]] || || [[Fell (Mozelo)|Fell]] ||antau 1333 ||abatejo Sankta Maximin || loĝdomo || |- | [[burgo Longuich]] ||[[Dosiero: Alte Burg Longuich - geo.hlipp.de - 38086.jpg|80px]] || [[Longuich]] ||hodiaua burgo el 1496 ||"Platt von Longuich" ||konservata|| |- | [[kastelo Warsberg]] || [[Dosiero:VGVSaarburg.jpg|80px]] || [[Saarburg]] ||nekonata || nekonata ||oficejo || distrikta administrejo |- | [[kastelo Saarfels]] |||| [[Serrig]]|| || || || || |- | [[kastelo Thorn]] || [[Dosiero:Schloss-thorn.jpg|80px]] ||[[Palzem]] ||ĉ 13a jarcento || nekonata || nun kastelo || |- | [[burgo Heid]] ||[[Dosiero:Burg-heid-schillingen.jpg|80px]] || [[Lampaden]] ||ĉ. 1800 || nekonata ||konservata ||[[malaltaĵburgo]] |- | [[akvoburgo Klüsserath]] ||[[Dosiero: 1800-1900 Burg klusserath allemagne.jpg|80px]]|| [[Klüsserath]]||12a ĝis 13a jarcento|| nekonata ||konservata ||[[akvoburgo]] |- | [[burgo Wincheringen]] ||[[Dosiero:Burg-wincheringen1.jpg|80px]] || [[Wincheringen]]||14a jarcento ||senjoroj de Wicheringen ||ruino ||[[abatejo Mettlach]] |- | [[burgo Osburg]] || || [[Osburg]]||nekonata ||nekonata ||? || |- | [[kastelo Ayl]] || || [[Ayl]] ||18a jarcento || katedrala kolegio de Treviro ||konservata || |} <span id="DAU"></span> == [[distrikto Vulkaneifel]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- | [[Malnova Burgo]] || ||[[Schalkenmehren]] || ?|| ? || plene konservita|| en privata posedo |- | [[Bertradaburg]] ||[[Dosiero:Bertradaburg_from_SouthEast.JPG|80px]]||[[Mürlenbach]]||13a jarcento ||nekonata ||ruino || |- | [[burgo Daun]] ||[[Dosiero:AmtshausDaun.jpg|80px]]|| [[Daun]]||ĉ. 1000 p.K || senjoroj de Daun ||ruino kun konservita ĉefa domo kaj kelkaj muroj, la ĉefa domo nun estas hotelo ||[[Daun (gento)|graflando Daun]] |- |[[ruino Dreimühlen]] || [[Dosiero:Wasserfall Dreimühlen, Blick auf Ruine.jpg|80px]] || [[Üxheim]]||13a jarcento ||nekonata ||ruino || |- | [[burgo Freudenkoppe]]||[[Dosiero:Freudenkoppe.jpg|80px]]||[[Neroth]]||finkonstruita en 1340 ||Johano de Luksemburgo ||ruino || [[Nerother Kopf]] |- |[[burgo Gerolstein]] || [[Dosiero:Burg Gerolstein 02.jpg|80px]] || [[Gerolstein]] ||1115 || Gerhard von Blankenheim ||ruine || |- |[[Kasselburg]]||[[Dosiero:KasselburgTorturm.jpg|80px]]|| [[Pelm]]||1100 ĝis 1200 ||nekonata ||ruino || |- | [[burgo Kerpen (Eifel)|burgo Kerpen]] || [[Dosiero:Burg_Kerpen03.jpg|80px]] || [[Kerpen (Eifel)|Kerpen]]||nekonata ||Sigibertus de Kerpene ||ruino || |- | [[burgo Lissingen]] ||[[Dosiero:Burg lissingen start.jpg|80px]]|| [[Gerolstein]] || ekde 900 ĝis 1280, hodiaŭa aspekto ĉ. 1640|| || plene konservita, hodiaŭ oficejo pri civila stato|| origine [[akvoburgo]], [[princabatejo Prüm]] |- | [[burgo Neublankenheim]] || [[Dosiero:Neublankenheim.JPG|80px]] || [[Üxheim]] ||nekonata ||nekonata ||ruino || |} <span id="WW"></span> == [[distrikto Westerwald]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- |[[burgo Grenzau]] ||[[Dosiero:Grenzau Burg.jpg|80px]] || [[Höhr-Grenzhausen]] ||1210 ||Heinrich la1a von Isenburg ||ruino ||[[Grenzauer Fehde]] |- | [[kastelo Hachenburg]] ||[[Dosiero:Hachenburg Schloss.JPG|80px]] || [[Hachenburg]]||ĉ. 1180 ||frafo Heinrich la 2a de Sayn ||kastelo konservata || [[graflando Sayn]] |- | [[burgo Hartenfels]] ||[[Dosiero:Burg Hartenfels Castle Germany.jpg|80px]] || [[Hartenfels]] ||antaŭ 1249 ||grafino Mechthild von Sayn ||ruino ||[[Kurtrier]] |- | [[kastelo Montabaur]] ||[[Dosiero:Schloss montabaur1.jpg|80px]] || [[Montabaur]]||959 || nekonata ||konservata || |- | [[burgo Sporkenburg]] ||[[Dosiero:Sporkenburg 04 2009 008.jpg|80px]] || [[Eitelborn]]||1310 ||nekonata ||ruino || |- | [[burgo Steinebach]] ||[[Dosiero:Arch of Burg Steinebach Westerwald Germany.jpg|80px]] ||[[Steinebach ĉe Wied|Steinebach]]||1100 ĝis 1200 ||nekonata ||ruino ||[[Westerwälder Seenplatte]] |- | [[kastelo Westerburg (Westerwald)]]||[[Dosiero:Westerburg - Schlossberg.jpg|80px]]||[[Westerburg]] ||antau 1192 ||grafo de Leiningen || [[Leiningen (gento)|graflando Leiningen]] |} <span id="ZW"></span> == [[Zweibrücken|urbo Zweibrücken]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto !! stato!! vidu ankaŭ !! |- |[[burgo Orlebach]] || || [[Zweibrücken]]-Oberauerbach || 12a jarcento || senjoroj de Orlebach || burga stalo, fosaĵrestaĵoj| ||[[graflando Zweibrücken]] |- | [[Tschifflik Zweibrücken|plezurkastelo Tschifflik]] || || [[Zweibrücken]]-Niederauerbach || 1714-1728||[[Stanislaus la 1a Leszczyński]], reĝo de Pollando, grandduko de Litovio; [[Gustav Samuel Leopold]], duko de Pfalz-Zweibrücken [[Jonas Erikson Sundahl]] (konstrumajstro) kaj [[Johann Ludwig Petri]] (ĝardenmajstro)|| restaĵoj konservitaj || |- | [[kastelo Zweibrücken]] ||[[Dosiero:Zweibrücker Schloss.JPG|80px]] || [[Zweibrücken]] || 1725|| dukoj de Zweibrücken || restaŭrita, sidejo de la supera landa juĝejo||[[graflando Zweibrücken]] |} == en multaj distriktoj == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- |[[Siegfried-linio|Westwall]] ||[[Dosiero:Westwall01.jpg|80px]]||pluraj komunumoj ||30aj jaroj de la 19a jarcento ||hitlera Germanio || parte konservita || |} == Literaturo == * Landesamt für Denkmalpflege: ''Staatliche Burgen, Schlösser und Altertümer in Rheinland Pfalz.'' Hrsg. von Schnell und Steiner, Mainz 2003, ISBN 3-7954-1566-7 * Krahe, Friedrich-Wilhelm: ''Burgen des Deutschen Mittelalters.'' Hrsg. von Bechtermünz Verlag, Augsburg 1996 ISBN 3-86047-219-4 * ''Reisezeit Zeitreise - zu den schönsten Schlössern, Burgen, Gärten, Klöstern und Römerbauten in Deutschland.'' Hrsg. von Verlag Schnell & Steiner GmbH, Regensburg 1999 * ''Die deutschen Burgen und Schlösser.'' Hrsg. von S. Fischer Verlag GmbH, Frankfurt am Main 1987, ISBN 3-8105-0228-6 == Referencoj == {{Referencoj}} == Eksteraj ligiloj == {{Projektoj | commonscat = Castles in Rhineland-Palatinate|Burgen und Schlösser in Rheinland-Pfalz }} * [http://bwpc08.fh-trier.de:8080/kuDb/servlet/kategorieSehenswert?kat1=Bau-_und_Kunstdenkmale&kat2=Wehrbauten,_Befestigungen_und_milit%E4rische_Anlagen&kat3=Burgen Burgendatenbank für die Region Trier] * [http://www.burgenlexikon.eu/19.html Burgenlexikon] Zur Geschichte ausgewählter Burgen [[Kategorio:Listoj]] [[Kategorio:Burgoj|!]] [[Kategorio:Kastelo|!]] [[Kategorio:Fortikaĵo|!]] 0ef2ypocsad63foh53zvapohbzefik4 7684715 7684714 2022-08-10T18:16:46Z Tlustulimu 1543 [[Kategorio:Kastelo]] forigita; [[Kategorio:Kasteloj]] aldonita per [[Vikipedio:VarmaKato|HotCat]] wikitext text/x-wiki La '''listo de burgoj, fortikaĵoj kaj kasteloj en Rejnlando-Palatinato''' listigas [[burgo]]jn, [[fortikaĵo]]jn kaj [[kastelo]]jn en la germana [[federacia lando]] [[Rejnlando-Palatinato]]. <!-- Post kiam tutŝtata listo kreiĝus, ĝi estus parto de la [[listo de burgoj, fortikaĵoj kaj kasteloj en Germanio]].--> Rejnlando-Palatinato fondiĝis nur en 1947 – post la [[Dua Mondmilito]] – kiel artefarita konstruaĵo el tiuj teritorioj de la francia okupata zono de Germanio, kiuj estis nek [[Sarlando|sarlandaj]] nek [[Baden-Virtembergo|baden-virtembergaj]]. Antaŭe la hodiaŭa federacia lando konsistis dum pli ol mil jaroj el multaj neekleziaj kaj ekleziaj landeroj, ekzemple la tre influhavaj regnoj de la [[princelektisto]]j de la [[Palatinato]], de [[<!--Kurmainz| historie dezirinda artikolo, tamen ĝis nun ne verkita-->Majenco]],de [[Kurköln|Kolonjo]] kaj de [[Kurtrier|Treviro]] (la tri lastaj ankaŭ estis [[ĉefepiskopo]])j aŭ de [[kavaliro]]j, kun malgrava signifo. La malaltaj rangoj komence estis feŭdoj posedaĵoj, poste heredaj. Geedziĝoj kaj heredaj dividado formis dum la jarcentoj veran fliktapiŝon de etaj regnoj. La konstruaĵoj kiel [[burgo]]j, [[fortikaĵo]]j aŭ [[kastelo]]j nur parte servis kiel defendkonstruaĵo. Ili ĉiam montras la signifon de la posedantoj. Tial precipe rande de la mezmontaroj ([[Ejfelo]], [[Pfälzerwald]]) kaj rande de la rivervaloj ([[Rejno]], [[Mozelo]]) burgoj kaj fortikaĵoj multnombras. La montmasivo de [[Donnersberg]] en la [[Nordpfälzer Bergland]] estis ĉirkaŭita de kvin burgoj. En la grandaj urboj [[Majenco]], [[Koblenco]] kaj [[Treviro]] la pompaj kasteloj kaj palastoj multas. Dum la jarcentoj la grandaj militoj ([[Germana Kamparana ribelo|kamparana ribelo]], [[tridekjara milito]], [[milito de la ligo de Augsburg|milito de palatinata sukcedo]], [[Napoleono|Napoleonaj militoj]]) detruis multajn burgojn kaj kastelojn, sed ekestis novajn konstruaĵoj sur la malnovaj ruinoj, kiuj ofte estis superas la malnovajn konstruaĵo je pompo kaj grandeco. Ankaŭ ne plu videblas la detruoj per kanonoj aŭ bomboj, precipe en urboj, dum la du montmilitoj. La listo entenas ankaŭ la [[remparo|remparajn]] konstruaĵojn el la [[Keltoj|kelta]] tempo, do el la unua jarmilo antaŭ Kristo. <span id="AW"></span> == [[distrikto Ahrweiler]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto!! stato!! rimarkoj !! |- |[[kastelo Ahrenthal]]||[[Dosiero:Schloss Ahrenthal Luftbild 01.jpg|80px]]|| [[Sinzig]]||ĉ. 1330 kiel akvoburgo,1890 hodiaŭa konstruaĵo ||Rolman von Sinzig,Wilhelm Reichsgraf von Spee||konservita komplete || |- |[[burgo Alk]] || || [[Brohl-Lützing]]||nekonata||nekonata||ruino || |- |[[burgo Are]] ||[[Dosiero:Burg Are qtl1.jpg|80px|]]|| [[Altenahr]]||ĉ. 1100 ||grafo Dietrich I. von Are||ruino || |- |[[kastelo Brohleck]]||[[Dosiero:Brohl Augustaburg.jpg|80px|]]|| [[Brohl-Lützing]]||1891 ||gefiloj Schell||konservia, superkonstruita parte ||alia nomo: "Augustaburg", en privata posedo |- |[[kastelo Burgbrohl]]||[[Dosiero:Burgbrohl.jpg|80px|]]|| [[Burgbrohl]]||nekonata||eble la senjoroj de Brule||konservita ||hodiaŭ privata hotelo |- |[[kastelo Gelsdorf]]|| [[Dosiero:Schloss Gelsdorf.jpg|80px|]]|| [[Grafschaft (Rejnlando)|Grafschaft]]||antaŭ 1220||sinjoroj de Gelsdorf ||konservita ||privataj loĝejoj |- |[[regna burgo Landskron]] ||[[Dosiero:Bad Neuenahr Landskrone 1900.jpg|80px|]]|| [[Bad Neuenahr-Ahrweiler]]||777||grafoj de Neuenahr||ruinoj,kelkaj muraj restaĵoj |||| |- |[[kastelo Marienfels]]||[[Dosiero:Schloss Marienfels 2.jpg|80px|]]|| [[Remagen]]||meto de fundamenta ŝtono je 14a de majo 1859|| Eduard Frings (sukerfabrikanto el Ürdingen)||konservita ||en privata posedo |- |[[burgo Neuenahr]] || || [[Bad Neuenahr-Ahrweiler]]||ĉ. 1225||Otto von Neuenar||ruino ekde 1372 ||[[Graflando Neuenahr]] |- |[[Nürburg (burgo)|Nürburg]]||[[Dosiero:Nuerburg01.jpg|80px|]] ||[[Nürburg]]||1166 ||grafo Ulrich von Are-Nürburg), ||ruino ekde 1372 || [[Nürburgring]] |- |[[burgo Olbrück]] ||[[Dosiero:Burg Olbrück 025-.jpg|80px|]] || [[Niederdürenbach]]||ĉ. 1225||Otto von Neuenar||ruino ekde 1372, impona loĝturo konservita ||signo de la Brohl-valo |- | [[burgo Rheineck]]||[[Dosiero:Burg Rheineck Luftbild 03.jpg|80px|]] || [[Remagen]]-Rolandswerth||1122||rejnlanda palatingrafoj||ruino: detruita en 1475, tertremo en 1673 || |- | [[burgo Rolandseck]]|| [[Dosiero:Rolandsbogen 1900.jpg|80px|]] || [[Remagen]]-Rolandswerth||. 1122||ĉefepiskopo Friedrich la 1a de Kolonjo||plurfoje detruita, nun ruino || la restaĵo nomiĝas Rolandsbogen |- | [[Saffenburg]] ||[[Dosiero:Saffenburg foto.jpg|80px|]]|| [[Mayschoss]]||11a jarcento ||grafoj Adolf von növenich kaj Adalbert von Saffenburg ||ruino ekde 1704|| |- | [[Schweppenburg]] ||[[Dosiero:Schweppenburg 2010.jpg|80px|]] || [[Brohl-Lützing]]||nekonata||nekonata ||konservita, hodiaŭa baroka aspekto ekde 1636 || en privata posedo |- | [[Wensburg]]||[[Dosiero:Wensburg1.jpg|80px|]] || [[Lind (ĉe Altenahr)|Lind]]-Obliers||fine de la 13a, komence de la 14a jrcento||familiio Gymnich||1832 malkonstruo de la plej granda parto de la konstruaĵo, hodiaŭ ruino ||meze en arbaro |} <span id="AK"></span> == [[distrikto Altenkirchen]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- |[[kastelo Altenkirchen]] || || [[Altenkirchen (Westerwald)]] || antaŭ la 12a jarcento || [[graflando Sayn|grafoj de Sayn]] || ne plu ekzistanta || |- |[[Junkernhaus Betzdorf]] || || [[Betzdorf]] ||nekonata || [[Betzdorf (gento)|senjoroj de Betzdorf]] || forte transformita moderne || |- |[[kastelo Crottorf]] ||[[Dosiero:Schloss Crottorf Torbau.jpg|80px]] || ĉe [[Friesenhagen]] ([[Wildenburger Land]]) || fino de la 17a jarcento || [[Betzdorf (gento)|senjoroj de Betzdorf]] ||konservita ||[[Marion Gräfin Dönhoff]], [[akvokastelo]] |- |[[burgo Freusburg]] ||[[Dosiero: FreusburgCastle2005.jpg|80px]] ||[[Kirchen (Sieg)]] ||verŝajne 1100 ||nekonata ||1986 komplete renovigita, hodiaŭ junulargastejo || |- |[[kastelo Friedewald]] || ||[[Friedewald (Westerwald)]]|| antau 1324 || grafo Ludwig von Sayn ||hodiaŭ Evangelia Socialakademio|| |- |[[burgo Koberstein]] || || [[Obererbach (Westerwald)]] || kavaliroj de Koberstein || 1343-1358|| ne plu ekzistanta || |- |[[burgo Lahr]] ||[[Dosiero:Burgturm burglahr.jpg|80px]] || [[Burglahr]] || ĉ. 1300-1400||kavaliroj de Koberstein || ruino || |- |[[kastelo Schönstein]] ||[[Dosiero:Wissen-Schoenstein.jpg|80px]] || [[Wissen]] || antaŭ 1281 ||nekonata || konservita|| |} <span id="AZ"></span> == [[distrikto Alzey-Worms]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- |[[kastelo Alzey]] ||[[Dosiero:SchlossAlzey.jpg|80 px]] || [[Alzey]] ||post 1125 ||eble duko Friedrich la 2a ||hodiaŭ sidejo de lajuĝejo kaj internulejo de knabina gimnazio || |- |[[burgo Abenheim]] || ||[[Worms|Abenheim]]||ĉ. 1418, hodiaŭa aspekto de 1556 ||nekonata || || |- |[[burgo Wachenheim]] || ||[[Wachenheim (Pfrimm)]] || 12a/13a jarcento ||nekonata || konservita || |- |[[kastelo Wallbrunn]] || [[Dosiero:Partenheim Schloss Wallbrunn 20100910.jpg|80px]] ||[[Partenheim]] || kiel burgo en la 13a jarcento, alikonstruado al kastelo 1600, 1689, plua etaĝo 1747|| [[senjoroj de Wallbrunn]] || hodiaŭ en privata posedo||<ref>[http://www.partenheim.de/show.php?iTop=1&iTopS=0&iA=2&iAS=7&iB=7&iBS=6&iC=25&iCS=2&sML=p2_historik_schloss_wallbrunn.php Schloss Wallbrunn] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20131202224657/http://www.partenheim.de/show.php?iTop=1&iTopS=0&iA=2&iAS=7&iB=7&iBS=6&iC=25&iCS=2&sML=p2_historik_schloss_wallbrunn.php |date=2013-12-02 }};</ref><br /> |} <span id="DÜW"></span> == [[distrikto Bad Dürkheim]] == {| class="wikitable" ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro !! konstruiganto!! stato !! vidu ankaŭ |- |[[burgo Altleiningen]] || [[Dosiero:Burg Altleiningen Jugendherberge.JPG|80px]] || [[Altleiningen]] || ''1100-1110''|| | [[senjoroj de Leiningen|grafoj de Leiningen]]|| ruino (1) [[Germana kamparana milito|1525]], (2) [[milito de la ligo de Augsburg|1690]], parte renovigita || |- |[[burgo Battenberg]] ||[[Dosiero:Battenberg2.JPG|80px]] || [[Battenberg (Palatinato)]] ||nekonata||[[senjoroj de Leiningen|grafoj de Leiningen]] || ruino de [[milito de la ligo de Augsburg|1690]] (rara)|| |- |[[episkopa kastelo (Dirmstein)|episkopa kastelo]] || [[Dosiero:2006_Dirmstein-Bischof-Schloss.jpg|80px]] || [[Dirmstein]] || post 1240, antaŭ 1414||[[episkopujo Worms|episkopo de Worms]] || damaĝoj pro milito [[Kamparana Milito|1525]], parte renovigita, hodiaŭ bieno|| |- | [[burgo Breitenstein]] ||[[Dosiero:Breitenstein.JPG|80px]] || [[Esthal]] || ''unua duono de la 13a jarcento''||[[senjoroj de Leiningen|grafoj de Leiningen]] || ruino (ekde [[kvereloj de Weissenburg|1470]]|| |- | [[kastelo Deidesheim]] ||[[Dosiero: Deidesheimer_Schloss.jpg|80px]] || [[Deidesheim]] || ''verŝajne meze de la 13a jarcento'''||[[episkopujo de Spiro]] || en la [[milito de la ligo de Augsburg|1689]] kaj la [[unua napoleona milito|1794]] preskaŭ plene detruita, komence de la 19a jarcento laŭ ŝanĝitaj planoj rekonstruita|| |- | [[burgo Elmstein]] || [[Dosiero:Elmstein.JPG|80px]] || [[Elmstein]] || ''12a jarcento''|| [[Elekto-Palatinato]] ||ruino ekde la [[Milito de la ligo de Augsburg|1689]] || |- | [[Emichsburg (Palatinato)|Emichsburg]] ||[[Dosiero:Emichsburg.JPG|80px]] ||[[Bockenheim ĉe vinstrato]] || 11a jarcento||[[senjoroj de Leiningen|grafoj de Leiningen]] || ruino ekde (1)[[Mainzer Stiftsfehde|1460]], (2) [[Weißenburger Fehde|1471]], (3) [[Unua Napoliona Milito|1797/98]]||[[Majenca kolegiatkverelo]] |- | [[burgo Erfenstein]]||[[Dosiero:2013 Pfälzerwald 159 Burg Erfenstein.JPG|80px]] || [[Esthal]] || antaŭ 1272|| [[senjoroj de Leiningen|grafoj de Leiningen]] || ruino ekde (1470)|| |- | [[Hardenburg]] ||[[Dosiero:Hardenburg (Hof).jpg|80px]] || [[Bad Dürkheim]] ||''1205/14'' || [[senjoroj de Leiningen|grafoj de Leiningen]] || militdomaĝoj inter 1398 kaj la [[Germana Kamparana Milito|1525]], ruino ekde [[Unua Napolionas Milito|1794]]|| [[monaĥejo Limburg]] |- | [[Heidenlöcher (Palatinato)|Heidenlöcher]] ([[fuĝburgo]]) || [[Dosiero:Heidenloechertor.JPG|80px]] || [[Deidesheim]] ||9a au 10a jarcento || [[karolidoj]] aŭ [[luidolfidoj]] || ruino || |- | [[Heidenmauer (Palatinato)|Heidenmauer]]||[[Dosiero:Heidenmauer.JPG|80px]] || | [[Bad Dürkheim]] ||500 a. K. || [[Keltoj]] ||ruino || |- | [[kastelo Kehrdichannichts|ĉaskastelo Kehrdichannichts]]|| [[Dosiero:Kdann.JPG|80px]] || | [[Bad Dürkheim]] ||unua duono de la 18a jarcento|| grafo Friedrich Magnus de [[senjoroj de Leiningen|Leiningen]] || parte renovigita (sen supra etaĝo)|| |- | [[kastelo Koeth-Wanscheid]]|| [[Dosiero:FreusburgCastle2005.jpg|80px]] || [[Dirmstein]] ||''antaŭ 1746''|| Wilhelm von Riesmann || restaŭrita || |- | [[burgo Lichtenstein (palatinato)|burgo Lichtenstein]] ||[[Dosiero:Burg Lichtenstein 01.jpg|80px]] || [[Neidenfels]] || ĉ. 1200|| [[ŝtaŭfoj]] || ruino de 1281 || |- | [[kastelo Murrmirnichtviel|ĉaskastelo Murrmirnichtviel]] ||[[Dosiero:Ruine_des_Jagdhaus_mit_Wachturm_Murrmirnichtviel_bei_Bad_Dürkheim.jpg|80px]] || [[Bad Dürkheim]] || ?|| [[princelektisto]]j de [[Kurpfalz|Palatinato]] || ruino || |- | [[burgo Neidenfels]]||[[Dosiero:Neidenfels.JPG|80px]] || [[Neidenfels]] || ĉ. 1330|| [[palatino]] palatino Rudolf la 2a || ruino ekde [[milito de la ligo de Augsburg|1689]]|| |- | [[kastelo Heidesheim]] || || [[Obrigheim (Palatinato)]]||?||[[senjoroj de Leiningen|grafoj de Leiningen]] ||forbruligita 1794 fare de francaj revoluciaj trupoj|| |- | [[burgo Neuleiningen]] || [[Dosiero:Burg_Neuleiningen_Bergfried.JPG|80px]] || [[Neuleiningen]] || 1238-41| [[senjoroj de Leiningen|grafoj de Leiningen]]: [[Friedrich la 3a || ruino [[milito de la ligo de Augsburg|1690]], parte renovigita |||| |- | [[Nonnenfels]] ||[[Dosiero:Nonnenfels.JPG|80px]] || valo de la rivero [[Isenach]] || verŝajne de 1000 ĝis 1300|| supozeble [[senjoroj de Leiningen|grafoj de Leiningen]]|| ruino || |- | [[kastelo Quadt]] ||[[Dosiero:2006_Dirmstein-Quad-Schloss.jpg|80px]] || [[Dirmstein]] || unua duono de la 18a jarcento<br />(alikonstruado el monaĥeja ruino)|| familio de Quadt || restaŭrita || || |- | [[kastelo Schaudichnichtum|ĉaskastelo Schaudichnichtum]] ||[[Dosiero:Sdnu.JPG|80px]] || [[Bad Dürkheim]] || ?|| [[princelektisto]]j de [[Kurpfalz|Palatinato]] || ruino || || |- | [[Sturmfedersches Schloss]] || [[Dosiero:2006_Dirmstein-Sturmfeder-Schloss retouched.jpg|80px]] || [[Dirmstein]] || (1) kavaliro Lerch von Dirmstein<br />(2) Marsilius Franz Sturmfeder von Oppenweiler kaj idoj|| restaŭrita ||Caspar la 4a|| |- | [[Wachtenburg]] ||[[Dosiero:Wachtenburg bei wachenheim.jpg|80px]] || [[Wachenheim ĉe vinstrato]] || 12a jarcento ||[[Salioj]] aŭ [[ŝtaŭfoj]] ] || | ruino (1) [[Weißenburger Fehde|1471]], (2) [[milito de la ligo de Augsburg|1689]], parte renovigita || |} <span id="KH"></span> == [[distrikto Bad Kreuznach]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato !! vidu ankaŭ !! |- | [[Altenbaumburg]] ||[[Dosiero:Altenbaumburg 2008.jpg|80px]] || [[Altenbamberg]] || ĉ.1253|| [[Raugrafen]] || ruino || |- | [[Burg Argenschwang]] || [[Dosiero:Burg Argenschwang - Torhaus.jpg|80 px]] || [[Argenschwang]] || 1195 ||grafoj de Sponheim || ruino, portaldomo konservita ||[[graflando Sponheim]]|| |- | [[burgruino Dalberg]] ||[[Dosiero: Ruine Dalburg.jpg|80px]] || [[Dalberg (ĉe Bad Kreuznach)|Dalberg]] || ĉirkaŭ 1150 || Godebud von Weyersbach || ĉirkaŭmuro ||[[Dalberg (gento)]]|| |- | [[kastelo Dhaun]] || [[Dosiero:Dhaun_eingangsportal.jpg|eta|80px]]|| [[Hochstetten-Dhaun]] || ''12a jarcento'' ||grafoj de [[Nahegau (graflando)|Nahegau]] || parte konservita ||[[Nahegau (graflando)|Nahegau]] |- | [[burgo Ebernburg|Ebernburg]] || [[Dosiero:Burg Ebernburg, Bad Münster am Stein, top of mountain.jpg|80px]] || [[Bad Münster am Stein-Ebernburg]] || 1338 ||[[Raugrafen|Raugraf]] Ruprecht kaj <br />grafo Johann la 2a de Sponheim || konservita, esencaj partoj konservitaj || [[graflando Sponheim]] |- | [[burgo Gollenfels]] || [[Dosiero:Gollenfels main building.jpg|80px]] || [[Stromberg (Hunsrück)|Stromberg]]-[[Dörrebach]] || 10a ĝis la 11a jarcento ||eble la „sinjoroj de Stein,<br />eble grafoj de Stromberg || esencaj partoj konservitaj || |- | [[burgo Gutenburg|Gutenburg]]|| [[Dosiero:Gutenburg bei Gutenberg 1.jpg|80px]] || | [[Gutenberg (ĉe Bad Kreuznach)|Gutenberg]] || ĉ. 1200 || sinjoroj de Stein || ĉirkaŭmuro || [[graflando Sponheim]] |- | [[ruino Karlsburg]] || || [[Stromberg (ĉe Bad Kreuznach)|Stromberg]] || ? ||? || turo kaj muroj || |- | [[Kauzenburg]] ||[[Dosiero:Kauzenburg (Bad Kreuznach).JPG|80px]] || [[Bad Kreuznach]] || 1206 ĝis 1230 || grafo Gottfried la 3a de Sponheim || ruino || [[graflando Sponheim]] |- | [[Kyrburg]] ||[[Dosiero:Kyrburg_kallenfels_wartenstein.jpg|80px]] ||[[Kirn]] || antaŭ 1128 (burgo);<br />1764 (garnizona domo)|| verŝajne [[Emichonen]] (burgo);<br />duko Johann Dominik von Salm-Kyrburg (garnizona domo) || ruino (burgo);<br /> konservita aŭ plej gravaj partoj konservitaj (garnizona domo) ||[[Nahegau (graflando)|Nahegau]]|| |- | [[Burg Layen]]|| ? ||[[Rümmelsheim]]||ĉ. 1169||konstuiganto nekonata || ruino|| parte posedata de la kavaliro de Stein |- | [[burgo Montfort (Palatinato)|burgo Montfort]]|| [[Dosiero:Montfort2.jpg|80px]] || [[Hallgarten (Palatinato)|Hallgarten]] || ĉ. 1240 || grafoj de Veldenz || | ruino ||[[graflando Veldenz]] |- | [[burgo Naumburg (Bärenbach)|burgruino Naumburg]] || [[Dosiero:Naumburg2.jpg|80px]] || [[Bärenbach (ĉe Idar-Oberstein)|Bärenbach]] || 1146 || verŝajne "[[Raugrafen]]" ||ruino||[[Bolanden (gento)]],<br />[[graflando Sponheim]] |- | [[Neu Baumburg|Neu-Baumburg]] ||[[Dosiero:Neu-Baumburg-pano-02s.jpg|80px]]|| [[Neu-Bamberg]]|| ĉ. 1253 ||"[[Raugrafen]]" ||| ĉirkaŭmuro|| |- | [[burgo Pfarrköpfchen]]||[[Dosiero:Burg Pfarrköpfchen.jpg|80px]] || [[Stromberg (Hunsrück)|Stromberg]]|| ĉ. 1200 || verŝajne la grafoj de Stromberg || murrestaĵoj || |- | [[burgo Rheingrafenstein]] ||[[Dosiero: Burg rheingrafenstein.JPG|80px]] || [[Bad Kreuznach]] || ? || [[Lorena duklando]] ||<br />[[graflando Sponheim]],<br />[[Elektoepiskopujo Majenco]], [[Kurpfalz]]||murestaĵo|| |- | [[burgo Schloßböckelheim]] || [[Dosiero:Schlossboeckelheim-aquarell.jpeg|80px]] || [[Schloßböckelheim]] || ĉ. 824 || verŝajne [[Ludoviko la 1-a (Sankta Romia Imperio)|Ludoviko la Pia]] || ruino||[[graflando Sponheim]] |- | [[Schmidtburg]] ||[[Dosiero:schmidtburg01.jpg|80px]] ||[[Schneppenbach]] || 926 || frankaj nobeloj Franco, Hunpert kaj Norpolt || ruino|| "[[Wildgraf]]-"oj |- | [[burgo Sponheim]] ||[[Dosiero:Burgruine Sponheim 4211.jpg|80px]] ||[[Burgsponheim]] || ĉ. 1100 || [[graflando Sponheim|grafoj de Sponheim]] || plejparte konservita|| [[graflando Sponheim]] |- | [[Steinkallenfels|Burgruino Steinkallenfels]] ||[[Dosiero: Kyrburg_kallenfels_wartenstein.jpg|80px]] || [[Kirn]] || antaŭ 1158 ||konstruiganto nekonata || ruino|| gento [[Stein zu Nassau]] |- | [[Stromburg]] ||[[Dosiero:Stromburg-mit-Kanone.jpg|80px]] || [[Stromberg (Hunsrück)|Stromberg]] || ĉ. 1056 || grafo Bertolf von Stromberg || konservita plejparte|| [[Hans Michael Elias von Obentraut]] |- | [[burgo Treuenfels]] || || [[Altenbamberg]] || 1268 aŭ <br />1357 ĝis 1365 || Dietz von Wachenheim,<br />Philipp und Heinrich von Montfort,<br />Berthold nomita stango de Bamberg,<br />Johann Schweifkrusel von Partenheim || restaĵoj de la ringmuro|| |} <span id="WIL"></span> == [[distrikto Bernkastel-Wittlich]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- | [[burgo Baldenau]] ||[[Dosiero:BaldenauInnen.jpg|80px]] || [[Morbach]] || ekde 1315|| [[Balduin de Luksemburgo]] || ĉefturo, ĉirkaŭmuroj ||[[Kurtrier]]|| |- | [[kastelo Bergfeld]] ||[[Dosiero:Schloss Bergfeld Nordseite.jpg|80px]] || [[Eisenschmitt]] || 1900|| Hugo von Gahlen || plene konservita|| |- | [[burgo Hunolstein]] || [[Dosiero:Burg-Hunolstein02.jpg|80px]] || [[Morbach]] || ekde 1315|| verŝajne grafoj de Blieskastel || ruino ||[[Blieskastel|graflando Blieskastel]],<br />[[Hunolstein (gento)]] || |- | [[burgo Landshut]] || [[Dosiero:Burg_Landshut,_Bernkastel-Kues.jpg|80px]] || [[Bernkastel-Kues]] || ''fine de la 13a jarcento''|| Heinrich la 2a de Finstingen, [[ĉefepiskopo de Treviro]] || ĉefturo, ĉirkaŭmuroj ||[[Kurtrier]]|| |- | [[Entersburg]] || || [[Hontheim]] || ''fine de la 11a jarcento''|| sinjoroj de Nantersburg || ruino, malgrandaj restaĵoj |||| |- | [[Grevenburg]] ||[[Dosiero:Grevenburg in Traben-Trarbach.jpg|80px]] || [[Traben-Trarbach]] || ĉ. 1350|| Grafo Johann la 3a von Sponheim || ruino ||[[graflando Sponheim]] || |- | [[kastelo Lieser]] ||[[Dosiero:Schloss Lieser.jpg|80px]] || [[Lieser (Mozelo)|Lieser]] || 1885 ĝis 1895|| Clemens Freiherr von Schorlemer-Lieser || plene konservita || [[Schorlemer (gento)]]|| |- | [[burgoj de Manderscheid]] (supra kaj malsupra burgo) ||[[Dosiero:BurgenManderscheidSSW.jpg|80px]] || [[Manderscheid]] || antaŭ 1173|| senjoroj de Manderscheid || ruino ||[[graflando Manderscheid]] |- | [[Mont Royal (fortikaĵo)|Fortikaĵo Mont Royal]]||[[Dosiero:MontRoyal Traben.jpg|80px]] || [[Traben-Trarbach]] || 1687 ĝis 1698|| reĝo [[Ludoviko la 14-a (Francio)|Ludoviko la 14a]] || restaĵoj || |- | [[Starkenburg (burgruino)|Starkenburg]] ||[[Dosiero:Starkenburg-Ruine.JPG|80px]] || [[Starkenburg (Mozelo)]] || ''12a jarcento''|| [[graflando Sponheim|grafoj de Sponheim]] || ruino ||[[graflando Sponheim]] |- | [[kastelo Veldenz]] ||[[Dosiero:Schloss Veldenz BW 1.jpg|80px]] || [[Veldenz]] || antaŭ 1156|| ? || ruino ||[[graflando Veldenz]] |} <span id="BIR"></span> == [[distrikto Birkenfeld]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- | [[burgo Bosselstein]] || [[Dosiero:Burg_bosselsteirp.jpg|80px]] || [[Idar-Oberstein]] || ĉ. 1197|| sinjoroj de Stein (Oberstein) || murrestaĵoj || |- | [[kastelo Oberstein]] ||[[Dosiero:Schloss Oberstein.JPG|80px]] || [[Idar-Oberstein]] || 1320 || verŝajne grafoj de Daun-Oberstein || restaŭrita || |- | [[kastelo Birkenfeld]] || || [[Birkenfeld (Nahe)|Birkenfeld]] || antaŭ 1328|| [[Balduin de Luksemburgo]], [[Episkopujo Treviro|ĉefepiskopo de Treviro]] kaj [[graflando Sponheim|grafoj de Sponheim]] ||[[Kurtrier]] , [[graflando Sponheim]]|| |- | [[burgo Frauenburg]] || || [[Frauenberg (Nahe)|Frauenberg]] || antaŭ 1327|| grafoj de Sponheim || ruino ||[[graflando Sponheim ]]|| |} <span id="BIT"></span> == [[distrikto Bitburg-Prüm]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto !! stato!! vidu ankaŭ !! |- |[[burgo Bollendorf]] ||[[Dosiero:BurgBollendorfW.jpg|100px]] || [[Bollendorf]] ||ĉ 700, ekde 716 posedo de la abatejo de Echternach ||eble la [[abatejo de Echternach]]||gravaj partoj konservitaj || |- | [[Dasburg (burgo)|Dasburg]] ||[[Dosiero:Dasburg Turm.jpg|100px]] || [[Dasburg]] ||supozeble komence de la 13 jc.|| eble la [[abatejo de Prüm]] ||feŭdo de la abatejo de Prüm ||[[graflando Vianden|grafoj de Vianden]] |- | [[burgo Dudeldorf]] ||[[Dosiero:BurgDudeldorf01.jpg|100px]]|| [[Dudeldorf]]||nekonata, antaŭ la 12a jc., inter 1451 ĝis 1453 rekonstruita||senjoroj de Dudeldorf ||plejparte konservita || |- | [[burgo Falkenstein (Waldhof)|burgo Falkenstein]]|| [[Dosiero:Burg Falkenstein Waldhof-Falkenstein Germany.JPG|100px]] || [[Waldhof-Falkenstein]]||100 ĝis 1100||konstruigantoj nekonataj, la [[graflando Manderscheid|grafoj de Manderscheid]] pligrandigis la burgon ||hodiaŭ privata loĝdomo || |- | [[kastelo Hamm]] || || [[Hamm (Eifel)|Hamm]] ||nekonata|| nekonata||? ||? |- | [[Kyllburg (burgo)|Kyllburg]] || || [[Kyllburg]]|| 1239 ||Theoderich von Wied, [[ĉefepiskopo de Treviro]]|| partoj de la ĉirkaŭmuro || [[Kurtrier]] |- | [[kastelo Malberg]] || [[Dosiero:Schloss Malberg NW.jpg|100px]] || [[Malberg (Eifel)|Malberg]] ||nekonata, origine duobla burgo ||supozeble senjoroj de Malberg||bone konservita || |- | [[Neuerburg (burgo)|Neuerburg]]||[[Dosiero:Burg Neuerburg illuminiert.jpg|100px]] || [[Neuerburg]] ||892/1132 ||graflando Vianden |grafo de Vianden|| hodiaŭ junulargastejo || [[Kurtrier]] |- | [[Prümerburg]] ||[[Dosiero:Ruin of pruemerburg castle pruemzurlay germany.jpg|100px]] || [[Prümzurlay]] ||1100 ĝis 1200 ||grafoj kaj [[duklando Luksemburgo|dukoj de Luksemburgo]]||1658 forbruligita || |- | [[burgo Rittersdorf]] || [[Dosiero:Rittersdorf_02.jpg|100px]] || [[Rittersdorf (Eifel)|Rittersdorf]] || ĉ 1263 ||supozeble Theoderich von Rittersdorf||konservita || [[graflando Luksemburgo|grafo de Luksemburgo]] |- | [[burgo Schönecken]]|| [[Dosiero:Bellacosta05.jpg|100px]]||[[Schönecken]]||ĉ. 1230 ||nekonata|| ruino || |- | [[burgo Seinsfeld]]||[[Dosiero:Eifel 2011 024.jpg|100px]]|| [[Seinsfeld]] || ĉ 1325 || nekonata||1935 kaj 1949 rekonstruo de la okcidenta alo || |- | [[kastelo Weilerbach (Eifel)|Schloss Weilerbach]] ||[[Dosiero:Castle Weilerbach (Eifel) 2011-08.jpg|100px]] || [[Bollendorf]]||1780 ||abato Emmanuel Limpach ([[abatejo de Echternach]])|| iama somera rezidejo de la abatejo ||arĥitekto [[Paul Mungenast]] |} <span id="COC"></span> == [[distrikto Cochem-Zell]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- | [[Burgo Arras]] ||[[Dosiero:Burg Arras1.jpg|80px]] || [[Alf (Mozelo)|Alf]]||frua 12a jarcento || nekonata||rekonstruita, hodiaŭ muzeo, hotelo kaj restoracio || parto de la postlasaĵo de la germana federacia prezidento [[Heinrich Lübke]] |- | [[regna burgo Cochem]] ||[[Dosiero:Reichsburg Cochem.JPG|80px]] || [[Cochem]]||ĉ 1100 || nekonata|| 1868/1877 rekonstruita ||[[Historiismo (arthistorio)|novistoriismo]] |- | [[burgo Coraidelstein]] ||[[Dosiero:Castle ruin Coraidelstein.jpg|80px]]|| [[Klotten]] ||960 || [[palastgrafo]] Hermann la 1a ||ruino ||[[romaniko|romanika]] |- | [[burgo Metternich]] ||[[Dosiero:Beilstein mosel burg metternich.jpg|80px]] || | [[Beilstein (Mozelo)|Beilstein]]||antaŭ 1268 ||Johann von Braunshorn || ruino || |- | [[burgo Pyrmont]] || [[Dosiero:Roes, Burg Pyrmont, 2012-08 CN-02.jpg|80px]]|| [[Roes]]||fino de la 12a jarento ||Kuno de Schönburg || konservita burgo || |- | [[burgo Treis]] ||[[Dosiero:Treis-Karden, Burg Treis, 2012-08 CN-02.jpg|80px]] || [[Treis-Karden]]||nekonata, supozeble jam en la dua duono de la 11a jarcento || nekonata ||ruino|| |- | [[burgoj de Ulmen]] || [[Dosiero:BurgruineUlmenFront.jpg|80px]] || [[Ulmen (Eifel)|Ulmen]] ||supera burgoĉ. 1000 ||kavaliro Heinrich von Ulmen ||ruino || [[maaro de Ulmen]] |- | [[Wildburg]] ||[[Dosiero:Treis-Karden, Wildburg, 2012-08 CN-01.jpg|80px]] || [[Treis-Karden]] ||unua duono de la 12a jarcento ||[[palastgrafo]] Otto von Rheineck || restarigita burgo || |- | [[Winneburg]] || [[Dosiero:Ruine_Winneburg.jpg|80px]] || [[Cochem]]||dua duono de la 13a jarcento || Wirich von Wunnenberg ||ruino|| |} <span id="KIB"></span> == [[distrikto Donnersberg]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- | [[burgo Altenbolanden]]|| || [[Bolanden]] ||12a jarcento||Grafo Werner von Bolanden ||ne plu ekzistanta ||[[Bolanden (gento)|grafoj de Bolanden]] |- | [[burgo Biedesheim]] || || [[Biedesheim]] ||nekonata ||nekonata ||ne plu ekzistanta ||[[Leiningen (gento)|grafoj de Leiningen]] |- | [[burgo Falkenstein (Palatinato)|burgo Falkenstein]] ||[[Dosiero:Falkenstein-ort-burg-1.jpg|80px]] || [[Falkenstein (Palatinato)|Falkenstein]] ||nekonata||senjoroj de Falkenstein ||ruino || |- | [[burgo Frauenstein (Palatinato)|burgo Frauenstein]]||||[[Ruppertsecken]]||nekonata||nekonata ||ne plu ekzistanta || |- | [[burgo Gaugrehweiler]] ||[[Dosiero:Gaugrehweiler Schloss.jpg|80px]] ||[[Gaugrehweiler]]||nekonata||nekonata ||ne plu ekzistanta || |- | [[burgo Gehrweiler]] ||||[[Gehrweiler]] ||nekonata ||nekonata|| ne plu ekzistanta || |- | [[burgo Hohenfels (Palatinato)|burgo Hohenfels]] ||[[Dosiero:Hohenfels3.JPG|80px]]|| [[Imsbach]] ||1228 lau onidiroj||Werner von Bolanden kaj edzino Guda von Hohenfels ||ruino || |- | [[burgo Ilbesheim]] || ||[[Ilbesheim]]||nekonata||nekonata || ne plu ekzistanta || |- | [[kastelo Imsweiler]] || ||[[Imsweiler]] || ?|| ? || ? || |- | [[kelta remparo (Donnersberg)|kelta remparo sur la monto Donnersberg]] || || [[Dannenfels]] ||nekonata||keltoj || ? || |- | [[Kesselburg (Palatinato)|Kesselburg]] || [[Dosiero:Kesselburg.jpg|80px]] || [[Jakobsweiler]] ||nekonata||nekonata ||ne pu ekzitanta || |- | [[kastelo Kirchheimbolanden]] ||[[Dosiero:2009.08.14.104424_Schloss_Kirchheimbolanden.jpg|80px]]|| [[Kirchheimbolanden]] ||1738 -1740|| duko Carl-August von Nassau-Weilburg || konservita || [[dinastio Nassau]] |- | [[burgo Landsberg (Palatinato)|burgo Landsberg]] || [[Dosiero:Landsburg.JPG|80px]] || [[Obermoschel]] ||1130||grafo von Schmidburg ||ruino|| |- | [[burgo Löwenstein (Palatinato)|burgo Löwenstein]] ||[[Dosiero:Lewenstein.JPG|80px]] || [[Niedermoschel]] ||ĉ 1180||Wolfram la 4a von Stein ||ruino || |- | [[burgo Neu-Bolanden]] ||[[Dosiero:NeuBolanden.jpg|80px]]||[[Bolanden]] ||13a jarcento ||rgna ministro von Bolanden || ? ||[[Bolanden (gento)|senjoroj de Bolanden]] |- | [[burgo Randeck (Palatinato)|burgo Randeck]] ||[[Dosiero:Randeck.JPG|80px]] || [[Mannweiler-Cölln]] ||12a jarcento||imperiestro Ferdinand la 3a ||ruino ||[[Ordeno de germanaj kavaliroj]] |- | [[Ruhenburg]] ||[[Dosiero:RockenhausenSchloss-01s.jpg|80px]] ||[[Rockenhausen]] ? || antau 1243||nekonata ||hodiaŭ kastelo Rockenhausen || |- | [[burgo Ruppertsecken]] ||[[Dosiero:Ruppertsecken.jpg|80px]] || [[Ruppertsecken]] ||nekonata||nekonata ||ruino || |- | [[burgo Stauf (Palatinato)|burgo Stauf]]||[[Dosiero:Burg Stauf.JPG|80px]] || [[Eisenberg (Palatinato)]] ||antaŭ 1000||duko Konrad la 1a ? || ruino ||[[salioj]] |- | [[Stolzenburg (Palatinato)|Stolzenburg]] || || [[Bayerfeld-Steckweiler]] || nekonata||[[raugrafen|Raugraf]] Konrad la 3a ||ruino || |- |[[burgo Tannenfels (Palatinato)|burgo Tannenfels]]||[[Dosiero:Tannenfels Turm Winter.jpg|80px]] || [[Dannenfels]] ||nekonata||nekonata ||ruino || |- | [[burgo Wartenberg (Palatinato)|burgo Wartenberg]]|| || [[Wartenberg-Rohrbach]] kaj [[Winnweiler]]||nekonata ||nekonata || ne plu ekzistanta || |- | [[burgo Wildenstein (Palatinato)|burgo Wildenstein]] ||[[Dosiero:Ruine Wildenstein.jpg|100px]] || [[Dannenfels]] ||nekonata||nekonata ||ruino || |} <span id="GER"></span> == [[distrikto Germersheim]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- |[[ĉaskastelo Friedrichsbühl]] ||[[Dosiero:Schlossruine Friedrichsbuehl.jpg|eta|80px]] || [[Bellheim]] ||1552 ||princelektisto Freidrich 2a || 1725 malkonstruita || |- | [[fortikaĵo Germersheim]] || [[Dosiero:Germersheim Weissenburger Tor.jpg|80px]] || [[Germersheim]]||1834 - 1861 || bavara armeo || konservata || [[kastelo Germersheim]] |- | [[kastelo Germersheim]] || || [[Germersheim]] ||? ||? || ? ||? |- | [[kastelo Jockgrim]] || || [[Jockgrim]] ||? ||? || ? ||? |- | [[kastelo Weingarten]] || || [[Weingarten (Palatinato)]] ||? ||? || ? ||? |} <span id="KLL"></span> == [[distrikto Kaiserslautern]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto !! stato!! vidu ankaŭ !! |- | [[burgo Alsenborn]] ||[[Dosiero:Dieburg 01.JPG|80px]] || [[Enkenbach-Alsenborn]] ||ne certa: 1148 aŭ 1172 ||heinrich kaj Hunfried von Alsenzburne ||murrestaĵoj || |- | [[Anselburg]] ||[[Dosiero:Anselburg.jpg|80px]] || [[Enkenbach-Alsenborn]] || nekonata || fratoj Rudolf k Frank von Anesnburc || ne plu ekzistanta|| |- | [[burgo Breidenborn]] || || [[Enkenbach-Alsenborn]] ||12a jarcento ||senjoroj de Breidenborn ||ne plu ekzistanta||[[terkonusa burgo]] |- | [[Dieboldsburg]] || || [[Otterbach (Rejnlando-Palatinato)|Otterbach]] || ? || ? || ? ||? |- | [[burgo Diemerstein]] ||[[Dosiero:Diemerstein1.jpg|80px]] || [[Frankenstein (Palatinato)|Frankenstein]] ||antaŭ 1216 ||nekonata ||ruino|| |- | [[kastelo Fischbach (Palatinato)|kastelo Fischbach]] || || [[Fischbach (ĉe Kaiserslautern)]] || ? || ? || ? ||? |- | [[burgo Frankenstein (Palatinato)|burgo Frankenstein]]||[[Dosiero:Frankensteinarp.jpg|80px]] || [[Frankenstein (Palatinato)|Frankenstein]]|| verŝajne ĉ. 1100 ||nekonata ||ruino || |- | [[Glasburg]] || || [[Fischbach (ĉe Kaiserslautern)]] || ? || ? || ? || |- | [[burgo Landstuhl]] || || [[Landstuhl]]||antaŭ 1409 ||nekonata ||ne plu ekzistanto || |- | [[kastelo Landstuhl]] || || [[Landstuhl]] || ? || ? || ? || |- | [[burgo Nanstein]] || [[Dosiero:Nanstein 0066.JPG|80px]] || [[Landstuhl]]||12 jarcento || [[Frederiko la 1-a (Sankta Romia Imperio)|Barbarossa]] ||restaŭrita ruino||[[Franz von Sickingen]] |- | [[kastelo Neuhemsbach]] || || [[Neuhemsbach]] || ? || ? || ? ||? |- | [[burgo Otterbach]]|| || [[Otterbach (Rejnlando-Palatinato)|Otterbach]]||c. 1100 || nekonata || restaĵoj || |- | [[Otterburg]] || || [[Otterberg]] || ? || ? || ? ||? |- | [[burgo Perlenberg]] ||[[Dosiero:Perleburg.JPG|80px]] || [[Bann (Palatinato)|Bann]] ||ĉ. 1200 ||nekonata || restaĵoj || |- | [[burgo Schallodenbach]]|| || [[Schallodenbach]] ||ĉ. 1200 || senjoroj de Odenbach || ne plu ekzistanta || kavaliroj de Schallodenbach |- | [[kastelo Schernau]] || || [[Landstuhl]] || ? || ? || ? ||? |- | [[Stolzenburg (Palatinato)|Stolzenburg]] || || [[Stelzenberg]]||1244 ||[[senjoro]]j de Stelzenberg ||ne plu ekzistanta|| |- | [[kastelo Trippstadt]] || [[Dosiero:Schloss trippstadt.JPG|80px]] || [[Trippstadt]] || ? || ? || ? ||? |- | [[kastelo Weilerbach (Palatinato)|kastelo Weilerbach]] || || [[Weilerbach]] ||1767 ||Franz Karl Barono de Hacke ||plene konservata ||[[baroko]] |- | [[burgo Wilenstein-Flörsheim]] || [[Dosiero:Wilenstein.JPG|80px]] || [[Trippstadt]] ||1152 || Johannes von Wilenstein || parte restaŭrita || |} <span id="KL"></span> == [[Kaiserslautern|urbo Kaiserslautern]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- | [[burgo Beilstein (Palatinato)|burgo Beilstein]] || [[Dosiero:Beilstein.JPG|80px]] || [[Kaiserslautern]]||12a jarcento||duko Friedrich von Schwaben (duko Frederiko la unuokululo)||ruino|| |- | [[burgo Hohenecken]] ||[[Dosiero:Hohenecken2011.jpg|80px]] || [[Kaiserslautern]]||nekonata, ĉ. 1200 ||nekonata || ruino || |- | [[Kaiserpfalz (Kaiserslautern)|Kaiserpfalz]] t.e. imperiestra palasto || [[Dosiero:Kapfaka.JPG|80px]] || [[Kaiserslautern]] || 12a jarcento ||[[Frederiko la 1-a (Sankta Romia Imperio)|Barbarossa]] ||ruino ||| [[fabelo de la ezoko]]|| |} <span id="KO"></span> == [[urbo Koblenco]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- | [[burgo Helfenstein (Koblenz)|burgo Helfenstein]] ||[[Dosiero:De Merian Mainz Trier Köln 060.jpg|80px]]|| [[Koblenz|Ehrenbreitstein]] || ĉ. 1160|| familio von Helfenstein || superkonstruita || |- | [[Malnova burgo (Koblenz)|Malnova burgo]] ||[[Dosiero:Koblenz im Buga-Jahr 2011 - Alte Burg 01.jpg|80px]] || [[Koblenz]] || 1277 ĝis 1307 || Heinrich la 2a de Finstingen || burgdomo restaŭrita || |- | [[burgo Mühlenbach (Koblenz)|burgo Mühlenbach]] ||[[Dosiero:Burg Mühlenbach Koblenz 2011.jpg|80px]] || [[Koblenz|Arenberg]] || ĉ. 1300 || Hermann la 2a de Helfenstein || nur la ĉefa turo konservita || |- | [[fortikaĵo Koblenco]] ||[[Dosiero:Fort Konstantin 01 Koblenz 2014.jpg|80px]] || [[Koblenco]] || 1815 ĝis 1834 || | [[Prusio]] || parte konservita || |- | [[fortikaĵo Ehrenbreitstein]] ||[[Dosiero:Koblenz im Buga-Jahr 2011 - Festung Ehrenbreitstein 45.jpg|80px]] || [[Koblenz|Ehrenbreitstein]] || 1817 ĝis 1828 || Prusio || plene konservita || |- | [[fortikaĵo Kaiser Franz]] || [[Dosiero:Feste Franz Koblenz.jpg|80px]] || [[Koblenz]] || 1816 ĝis 1822 || Prusio || parte konservita || |- | [[fortikaĵo Kaiser Alexander]] ||[[Dosiero:Löwentor Koblenz 2013.jpg|80px]] || [[Koblenz]]|| 1817 ĝis 1822 || Prusio || sole la „Löwentor“ (pardego de la leono) estas konservita || |- | [[fuorto Asterstein]] || [[Dosiero:Fort Asterstein.jpg|80px]] || [[Koblenz|Asterstein]] || 1818 ĝis 1828 || Prusio || parte konservita || |- | [[fuorto Großfürst Konstantin]] ||[[Dosiero:Fort Grossfuerst Konstantin03.jpg|80px]] || [[Koblenz|Karthause]] || 1822 ĝis 1827 || Prusio ||| grandparte konservita || |- | [[Neuendorfer Flesche]] || [[Dosiero:Neuendorfer Flesche 03 Koblenz 2012.jpg|80px]] || [[Koblenz|Lützel]] || 1820 ĝis 1825 || Prusio || subgrunde parte konservita || |- | [[Princelektista kastelo (Koblenco)|Princelektista kastelo]] ||[[Dosiero:Koblenz im Buga-Jahr 2011 - Luftbilder 01.jpg|80px]] || [[Koblenz|malnova kvartalo]] || 1777 ĝis 1793|| Clemens Wenzeslaus von Sachsen || plene konservita ||[[Kurtrier]] |- | [[kastelo Philippsburg (Koblenz)|kastelo Philippsburg]] || [[Dosiero:Panorama Dikasterialbau Ehrenbreitstein.jpg|80px]] || [[Koblenz|Ehrenbreitstein]] || 1626 ĝis 1629|| Philipp Christoph von Sötern ||detruita 1801||[[Kurtrier]] |- | [[kastelo Schönbornslust]] || || [[Koblenz|Kesselheim]] || 1752|| Franz Georg von Schönborn ] || detruita 1794 || |- | [[kastelo Stolzenfels]] ||[[Dosiero:Schloss Stolzenfels 01 Koblenz 2015.jpg|80px]] || [[Koblenz|Stolzenfels]] || 1826 ĝis 1842|| [[Frederiko Vilhelmo la 4-a (Prusio)]] || | restaŭrita ||[[rejnromantiko]] |} <span id="KUS"></span> == [[distrikto Kusel]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- |[[Altenburg (Wolfstein)|Altenburg]] || || [[Wolfstein]]|| nekonata||nekonata|| restis nur nomo de la tereno en la vilaĝo || |- |[[burgo Alt-Wolfstein]]||[[Dosiero:Alt-wolfstein.JPG|80px]]|| [[Wolfstein]] || ĉ. 1160||nekonata||ruino ||[[graflando Sponheim|grafoj de Sponheim]] |- |[[Aschbacherhof (bieno)|Herrenhaus Aschbacherhof]]|| ||[[Trippstadt]] ||nekonata||nekonata||konservata ||[[Wilenstein (gento)|senjoroj de Wilenstein]] |- |[[burgo Deinsberg]] || || [[Theisbergstegen]] ||nekonata||nekonata||ne plu ekzistanta ||[[regna burgo]] |- |[[burgo Grumbach]] || [[Dosiero:Grumbach1627.jpeg|80px]] || [[Grumbach (Glan)|Grumbach]] ||antaŭ 1242||grafo Konrad von Kyrburg||ruino || [[arbargrafo]] |- |[[Heidenburg (Kreimbach-Kaulbach)|Heidenburg]] || || [[Kreimbach-Kaulbach]] ||ĉ. 400 a.K.||[[keltoj]]||ruino|| [[fuĝburgo]] |- |[[Heidenburg (Oberstaufenbach)|Heidenburg]] || || [[Oberstaufenbach]] || ĉ 1100||nekonata|| ruino|| |- |[[burgo Ingweiler]]|| || [[Reipoltskirchen]] ||ĉ 1200||Johannes de Engelmorwilre|| ne plu ekzistanta || [[Graflando Zweibrücken]] |- |[[burgo Kübelberg]] || [[Dosiero:Galgen am Glan Blies Radweg.JPG|80px]] || [[Schönenberg-Kübelberg]] || 1273 ĝis 1297|| kavaliro Gerin von Kübelberg|| detruita, lastaj restaĵoj de la turo malkonstruita 1822 || |- |[[kastelo Lauterecken]] || [[Dosiero:lauterecken_schloss.jpeg|80px]] || [[Lauterecken]] ||antaŭ1343||nekonata|| en la frua 16a jarcentonovkonstruita||[[graflando Veldenz]] |- |[[burgo Lichtenberg (Patatinato)|Burgo Lichtenberg]] || [[Dosiero:Burg Lichtenberg total.jpg|80px]] || [[Thallichtenberg]]||antaŭ 1214||[[graflando Veldenz|grafoj de Veldenz]]||ruino||[[duklando Pfalz-Zweibrücken]] |- |[[burgo Liebsthal]] || || [[Quirnbach (Palatinato)]]||ĉ 1300||Johann von Lybestatt||ne plu ekzistanta || |- | [[burgo Medard]]|| || [[Medard (Glan)|Medard]]||nekonata||[[keltoj]]|| restaĵoj de la remparo || [[remparburgo]] |- | [[Michelsburg (Pfalz)|Michelsburg]] ||[[Dosiero:Michelsburg1.jpg|80px]] || [[Haschbach am Remigiusberg]] ||antaŭ 1100||nekonata||ruino || |- | [[burgo Münchweiler]] || || [[Glan-Münchweiler]] ||antaŭ 1344|| nekonata||ne plu ekzistant || [[Raugrafen]] |- | [[Naumburg (Pfalz)|Naumburg]] ||[[Dosiero:Naumburgerhof2.jpg|eta|80px]] || [[Ginsweiler]] ||12a jarcento|| [[graflando Veldenz|grafoj de Veldenz]]|| ne plu ekzistanta || |- | [[burgo Neu-Wolfstein]] ||[[Dosiero:Neuwolfstein.JPG|80px]] ||[[Wolfstein]] || ĉ 1300|| nekonata|| ruino || |- | [[burgo Odenbach]]||[[Dosiero:Odenbach 2.jpg|80px]]|| [[Odenbach]]|| ĉ. 1150 ĝis 1180|| [[graflando Veldenz|grafoj de Veldenz]]|| ruino || [[akvoburgo]] |- | [[kastelo Pettersheim]]||[[Dosiero:hp-schloss.jpg|80px]] || [[Herschweiler-Pettersheim]]||11a jarcento kiel akvoburgo||[[duklando Pfalz-Zweibrücken]] ||ne plu ekzistanta || |- | [[kastelo Quirnbach]] || || [[Quirnbach (Palatinato)]]||1789||nobeloj de Quirnbach|| ne plu ekzistanta || |- | [[akvoburgo Reipoltskirchen]] ||[[Dosiero:Wasserburg_reipoltskirchen.jpg|80px]] || [[Reipoltskirchen]]|| 1198||eble Mefried von Reipoltskirchen|| konservita || |- | [[kastelo Schönbornerhof]] || || [[Homberg]] || ?|| ?|| ? || |- | [[Sprengelburg]] ||[[Dosiero:Dh_essweiler_sprengelburg001.jpg|80px]] || [[Essweiler]] / [[Oberweiler im Tal]] ||13a jarcento||nekonata|| ruino || |- | [[burgo Wadenau]] || || [[Thallichtenberg]] || nekonata|| nekonata|| ne plu ekzistanta || |} <span id="LD"></span> == [[Landau in der Pfalz|urbo Landau in der Pfalz]] == {| class="wikitable" ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- | [[kastelo Arzheim]] || || || || || || |- | [[burgo Godramstein]] || ||[[Landau]] urboparto Godramstein ||nekonata ||nekonata ||ne plu ekzistanta ||verŝajne [[turburgo]] |- | [[Fortikaĵo Landau]] ||[[Dosiero:Landau 012.jpg|100px]] || [[Landau]] ||1688 ĝis 1691 ||reĝo [[Ludoviko la 14-a (Francio)|Ludoviko la 14-a]]|| la fortikaĵo ne plu ekzistanta, nur kelkaj domoj restis || |- | [[burgo Queichheim]] || || | [[Landau]]-Queichheim || || || || |} <span id="LU"></span> == [[Ludwigshafen am Rhein|urbo Ludwigshafen am Rhein]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- | [[reduto de Mannheim]] ||[[Dosiero:MannheimRheinschanze.jpg|100px]] ||[[Ludwigshafen am Rhein]] ||1606 ||princelektisto Friedrich ka 4a||ne plu ekzistanta ||[[reduto]] |} <span id="MZ"></span> == [[Mainz|urbo Majenco]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- | [[Fortikaĵo Majenco]] ||[[Dosiero:Proviantamt Mainz.jpg|80px]]||[[Majenco]]||1619 ĝis 1918 ||princelektisto Johann Schweikhard von Kronenberg k.s.||parte konservitaj || |- | [[citadelo Majenco]] ||[[Dosiero:Zitadelle Mainz Kommandantenhaus.jpg|80px]]||[[Majenco]] ||ĉ 1660 ||princelektisto Johann Philipp von Schönborn || konservata || |- | [[Princelektista kastelo Majenco]]||[[Dosiero:Mainz, Residenzschloss BW 2012-08-18 13-24-01.jpg|80px]] || [[Majenco]] ||1478 ||Majencaj ĉefepiskopoj ||konservata ||[[Kurmainz]] |- | [[Martinsburg (burgo)|Martinsburg]] ||[[Dosiero:Martinsburg Mainz.jpg|80px]] || [[Majenco]]||1478 ĝis 1481 ||Diether von Isenburg || ne plu ekzistanta || [[malaltaĵburgo]] |- | [[plezurkastelo Favorite (Majenco)|plezurkastelo Favorite]] ||[[Dosiero:Gesamtansicht Favorite.jpg|80px]] || [[Majenco]]||1700 ||princelektisto Lothar Franz von Schönborn ||ne pli ekzistanta || [[baroko]] |} <span id="BIN"></span> == [[distrikto Mainz-Bingen]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- | [[burgo Fürstenberg (Rheindiebach)|burgo Fürstenberg]]|| [[Dosiero:Fürstenberg_1.JPG|80px]] ||[[Oberdiebach]]||1219 ||ĉefepsikopo Engelbert von Berg ||ruino || |- | [[heimburg (burgo)|Heimburg]] ||[[Dosiero:Heimburg_1.JPG|80px]] || [[Niederheimbach]]||1294 ||ĉefepiskopo de Majenco ||konservata || [[Elektoepiskopujo Majenco|Kurmainz]] |- |[[Ingelheimer Kaiserpfalz|Kaiserpfalz]] ||[[Dosiero:NI-Kaiserpfalz.JPG|80px]] || [[Ingelheim am Rhein|Ingelheim]]||dua duono de la 8a jarcento ||nekonata || ruino ||[[Sankta Romia Imperio]] |- |[[burgo Klopp]] ||[[Dosiero:Burg_Klopp.JPG|80px]]||[[Bingen am Rhein|Bingen]]||ĉ. 1240 ||nekonata || ruino || |- |[[burgo Landskron (Oppenheim)|burgo Landskron]] ||[[Dosiero:Oppenheim Burg Landskron.JPG|100px]] ||[[Oppenheim]]||ĉ. 1100 ||nekonata ||ruino||[[regna burgo]] |- |[[kastelo Lörzweiler]] || [[Dosiero:Lörzweiler ehemaliges Schloss 20101001.jpg|80px]] || [[Lörzweiler]] || ĉ. 1604|| verŝajne nobela familio ''Hundt von Saulheim'', pli poste en posedo de ''von Hettersdorf''|| suda alo renesanca konstruaĵo, resto superkonstruita |||| |- |[[Mäuseturm Bingen|Mäuseturm]]||[[Dosiero:Binger_Mäuseturm.jpg|80px]]|| [[Bingen am Rhein|Bingen]]||unua duono de la 14a jarcento ||nekonata ||konservata || [[doganturo]] |- | [[burgo Reichenstein (Trechtingshausen)|burgo Reichenstein]]||[[Dosiero:Burg Reichenstein Luftbild 01.jpg|80px]]|| [[Trechtingshausen]] ||1100 ĝis 1200 ||nekonata || plejparte konservata || |- | [[burgo Rheinstein]]||[[Dosiero:Rheinstein.jpg|80px]] || [[Trechtingshausen]] ||14a jarcento ||nekonata ||konservata ||antaŭaj nomoj: "Vaitzburg" aŭ "Fautsburg" |- |[[burgo Schwabsburg]] ||[[Dosiero:RP Rheinhessen Schwabsburg Schwabsburg 001.jpg|80px]] || [[Nierstein]] ||ĉ. 1210 ||[[ŝtaŭfoj]] ||ruino || |- | [[burgo Sooneck]] || [[Dosiero:Burg-Sooneck-JR-E-852-2011-09-14.jpg|80px]] || [[Niederheimbach]] ||1271 ||senjoroj de Hohnfels || konservata|| |- | [[burgo Stadeck]] ||[[Dosiero:BurgStardeck-01s.jpg|80px]] || [[Stadecken-Elsheim]] ||1276 ||grafo Eberhard la 1a de Katzenelnbogen || 1632 rekonstruita || [[graflando Katzenelnbogen]] |- | [[burgo Stahlberg]] ||[[Dosiero:Burg-Stahlberg-JR-E-1171-2013-09-05.jpg|80px]] || [[Bacharach]]||1158 ĝis 1168 ||kolonja ĉefepiskopoj ||ruino ||[[Kurköln]] |- | [[burgo Stahleck (Bacharach)|burgo Stahleck]]||[[Dosiero:BurgStahleckNW.jpg|80px]] || [[Bacharach]]||11a/12a jarcento ||Kurköln||konservata|| |- | [[burgo Windeck (Heidesheim)|burgo Windeck]] ||[[Dosiero:Heidesheim Burg Windeck 20100729.jpg|80px]] || [[Heidesheim am Rhein|Heidesheim]]||ĉ. 1209 ||kavaliro herdegen von Winternheim || konservata|| |- | [[kastelo Waldthausen]] ||[[Dosiero:Budenheim Schloss Waldthausen 20100729.jpg|80px]] || [[Budenheim]] ||1908 ĝis 1910 ||barono Martin Wilhelm von Waldthausen ||konservata ||kastelstila [[vilao]] |- | [[Trutzbingen]] || [[Dosiero:Trutzbingen1.JPG|80px]] || [[Bingen am Rhein|Bingen]] ||1493 ||urbo Bingen ||ruino || [[kontraŭburgo]]|| |} <span id="MYK"></span> == [[distrikto Mayen-Koblenz]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- | [[kastelo Bassenheim]] || || [[Bassenheim]] || || || || |- | [[burgo Bischofstein]] ||[[Dosiero:Burg Bischofstein und Burgen.jpg|80px]] || [[Münstermaifeld]] || ''1252-1259 komencita''|| ĉefepiskopo Arnold 2a de Isenburg|| 1930 nove konstruita uzante la malnovajn ruinojn || |- | [[kastelo Bürresheim]] ||[[Dosiero:Germany (22), Rhineland-Palatinate, Mayen, Schloss Bürresheim.JPG|80px]] || [[Sankt Johann (apud Mayen)|St. Johann]] ||12a jarcento ||nekonata ||konservata || |- | [[Ehrenburg (Brodenbach)|Ehrenburg]]||[[Dosiero:Ehrenburg1900.jpg|80px]] ||[[Brodenbach]]||unua duono de la 12a jarcento ||[[Kurtrier]] ||ruino || |- | [[burgo Eltz]] ||[[Dosiero:Wierschem, Burg Eltz, 2012-08 CN-01.jpg|80px]] || [[Wierschem]] || | komence de la 12a jarcento || senjoroj [[Eltz (gento)|von Eltz]]|| konservita ||[[Eltzer Fehde]] |- | [[Genovevaburg]]||[[Dosiero:Genovevaburg 02.jpg|80px]]|| [[Mayen]]||1280 ||princelektisto Heinrich la 3a von Finstingen ||konservata ||[[Eifelverein]] |- | [[Goloring]] ||[[Dosiero:Goloring 001.jpg|80px]]||[[Kobern-Gondorf]] ||1200 ĝis 600 a.K. ||[[keltoj]]||spuroj||[[Hallstatt-kulturo]] |- | [[kastelo Gondorf]]||[[Dosiero:Kobern-Gondorf, Schloss Gondorf, 2012-08 CN-01.jpg|80px]] || [[Kobern-Gondorf]] ||14a jarento ||nekonata ||konservata || |- | [[malfruromia defendinstalaĵo Katzenberg]]||[[Dosiero:Wehrmauer Römische Höhenbefestigung Katzenberg Mayen 2010.jpg|80px]]||[[Mayen]]|| 4a jarcento || romianoj || detruita, defendmuro kaj du turoj rekonstruitaj || |- | [[bieno Kray]]|| || [[Andernach]]||1000 ĝis 1100 ||Lambert von Lüzing || gravaj parto konservata ||[[akvoburgo]] |- | [[urboburgo Andernach]] ||[[Dosiero: Stadtburg Andernach 1.jpg|80px]] || [[Andernach]] ||12a jarcento ||[[Kurköln]] ||ruino || |- | [[kastelo Liebieg]] ||[[Dosiero:Schloss_Liebieg.jpg|80px]] || [[Kobern-Gondorf]] ||inter 1255 kaj 1272 ||kavaliro Marsilius von Gondorf || konservata ||[[Angelika von Liebieg]] |- | [[Löwen- und Philippsburg|Löwenburg]] || [[Dosiero:LoewenburgSW.jpg|80px]]|| [[Monreal]]||antau 1229 ||grafo Hermann la 3a de Virneburg ||ruino || du najbaraj burgoj |- | [[burgo Namedy|akvoburgo Namedy]] ||[[Dosiero:Burg Namedy.jpg|80px]] || [[Andernach]] ||14a jarcento ||gento von Hausmann ||konservata || iama [[akvoburgo]] |- | [[malsupra burgo Kobern]] ||[[Dosiero: Kobern Niederburg.jpg|80px]]|| [[Kobern-Gondorf]] ||1100 ĝis 1200 ||nekonata ||ruino || |- | [[supra burgo Kobern]] || [[Dosiero:Matthiaskapelle Kobern1.jpg|80px]]||[[Kobern-Gondorf]]||komence de la 12a jarcento ||[[Kurtrier]] ||ruino || |- | [[Philipsburg (burgo)|Philipsburg]]||[[Dosiero:PhilippsburgSW.jpg|80px]]|| [[Monreal]] ||1229 ||grafo Hermann la 3a von Virneburg ||ruino || |- | [[burgo Sayn]] ||[[Dosiero:Sayn mit Burg.jpg |80px]]|| [[Bendorf]] ||12a jarcento ||[[graflando Sayn|grafoj de Seyn]] ||ruino ||[[graflando Sayn|grafoj deSayn-Wittgenstein]] |- | [[Kastelo Sayn]] ||[[Dosiero:2006-05-05 Schloss Sayn 01.JPG|80px]]|| [[Bendorf]]||19a jarcento ||Ludwig Adolph princo zu Seyn-Wittgenstein-Berleburg||loĝata|| [[graflando Sayn]] |- | [[burgo Thurant]] ||[[Dosiero:Alken, Burg Thurant, 2012-08 CN-01.jpg|80px]] || [[Alken (Mozelo)|Alken]]||meze de la 13a jarcento ||[[Kurtrier]] kaj [[Kurköln]] ||ruino|| |- | [[burgo Trutzeltz]] ||[[Dosiero:Burg Eltz und Burg Trutzeltz.jpg|80px]] || [[Wierschem]] || ''1331''|| trevira [[ĉefepiskopo]] [[Balduin de Luksemburgo|Balduin]]|| ruino ||[[Eltzer Fehde]] |- | [[Virneburg (burgo)|Virneburg]] ||[[Dosiero:Virneburg01.jpg|80px]]|| [[Virneburg]] ||dua duono de la 12a jarcento ||[[palatino (grafo)|palatingrafoj]] ||ruino || |- | [[burgo Wernerseck]] ||[[Dosiero:Burg Wernerseck2.jpg|80px]] || [[Ochtendung]] || ''1402''||[[Kurtrier|Trevira]] [[ĉefepiskopo]] Werner von Falkenstein || ruino (gravaj partoj konservitaj)|| |} <span id="NW"></span> == [[Neustadt an der Weinstraße|urbo Neustadt an der Weinstraße]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- | [[kastelo Haardt]] ||[[Dosiero:HaardterSchloss.jpg|80px]] || [[Neustadt ĉe la Vinstrato|Neustadt]]-Haardt || 1875|| [[August Ritter von Clemm]] || restaŭrita || |- | [[kastelo Hambach]] || [[Dosiero:150419-Hambach-02.jpg|80px]] || [[Neustadt ĉe la Vinstrato|Neustadt]]-Hambach ||(1) ''9a jarcento'' ([[fuĝburgo]])<br />(2) ''unua duono de la 11a jarcento'' („Kästenburg“) ||(1) ?<br />(2) [[Salioj]] || damaĝo pro milito||[[Hambacher Fest]] |- | [[Heidenburg (Pfälzerwald)|Heidenburg]] ||[[Dosiero:Haidenburg.JPG|80px]] || [[Neustadt ĉe la Vinstrato|Neustadt]]-Gimmeldingen ||9a jarcento ||[[karolidoj]] ||kelkaj ŝtonrestaĵoj||[[fuĝburgo]] |- | [[Burg Spangenberg]] ||[[Dosiero:Burgspangenbergrp.jpg|80px]] || [[Neustadt ĉe la Vinstrato|Neustadt]] ||''11a jarcento ?'' || [[Episkopujo de Spiro]] || ruino ekde (1) [[Weißenburger Fehde]], (2) [[Tridekjara Milito]]||[[legendo de la ledra ponto]]. |- | [[Waldmannsburg]] || || || || || || |- | [[burgo Winzingen]] ||[[Dosiero:Winzingen.JPG|80px]] || [[Neustadt ĉe la Vinstrato|Neustadt]]-Haardt || ''10a /11a jarcento''||? || ruino ekde la [[milito de palatinata sukcedo]] en 1696|| [[vitelsbaĥoj]]: Ludwig la 1a kaj Otto la 2a |- | [[Wolfsburg (Burgo)|Wolfsburg]]||[[Dosiero:Wolfsburg2.JPG|80px]] || [[Neustadt an der Weinstraße]] ||''komence de la 13a jarcento'' || [[palatino]]j Ludwig la 1a kajOtto la 2a || ruino ekde la [[Tridekjara Milito]]en 1633|| [[Vitelsbaĥoj]] |} <span id="NR"></span> == [[distrikto Neuwied]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- |[[burgo Altenwied]] ||[[Dosiero: Altenwied.JPG|80px]] ||[[Neustadt (Wied)]] ||12a jarcento ||nekonata ||grandaj partoj konservata || |- | [[burgo Altwied]] ||[[Dosiero:Burg_Altwied.jpg|80px]] || [[Neuwied]]||1129 ||Metfried Graf im Engersgau ||ruino ||[[graflando Wied]] |- | [[kastelo Arenfels]] ||[[Dosiero:Schloss Arenfels Südansicht 2.jpg|100px]] ||[[Anhausen]] || ĉ. 1200|| Bruno la 1a de Isenburg (pli poste Isenburg-Braunsberg) || [[ruino]] (Oberburg),<br />gravaj partoj konservitaj(malsupra burgo) ||| [[graflando Isenburg]],<br />[[graflando Wied]] |- | [[burgo Braunsberg]]|| || [[Bad Hönningen]] ||ĉ.1200 ||Bruno la 1a de Isenburg ||ruino ||[[graflando Wied]] |- | [[burgo Bruchhausen]] || || [[Bruchhausen (Siebengebirge)|Bruchhausen]] || || Graf von Sayn (grafoj von Nesselrode)|| konservata / loĝata ||[[graflando Isenburg]],<br />[[graflando Wied]] |- | [[burgo Ehrenstein (Westerwald)|burgo Ehrenstein]]||[[Dosiero:Burg Ehrenstein.jpg|80px]] || [[Asbach (Westerwald)]]||1331 ||Rorich von Uetgenbach ||ruino || |- | [[kastelo Engers]]||[[Dosiero:Schloss Engers 008-.jpg|80px]] || [[Neuwied]] ||nekonata ||nekonata ||konservata ||[[Kurtrier]],<br />[[Nassau-Weilburg]] |- | [[burgo Hammerstein (ĉe Rejno)|burgo Hammerstein]]||[[Dosiero:Hammersteinluft.jpg|80px]]|| [[Hammerstein (ĉe Rejno)|Hammerstein]]||ĉ. 10a jarcento ||[[konradidoj]] || ruino ||[[regna burgo]] |- | [[Isenburg (Stammburg)|Isenburg]]||[[Dosiero:Isenburg 01.jpg|80px]] || [[Isenburg (Westerwald)|Isenburg]]||1103 ||nekonata ||ruino || devenburg de la [[graflando Isenburg|isenburganoj]] |- | [[burgo Linz]]||[[Dosiero:Burg Linz.jpg|80px]] || [[Linz (Rejno)]] ||874 ||nekonata || konservata ||[[Kurköln]] |- | [[kastelo Monrepos (Neuwied)|kastelo Monrepos]]||[[Dosiero:Schloss Monrepos Neuwied.jpg|80px]] || [[Neuwied]] ||1757 ĝis 1762 ||grafo Alexander von Wied-Neuwied || ||[[graflando Wied]] |- | [[kastelo Neuwied]]||[[Dosiero:Neuwied palace.jpg|80px]] || [[Neuwied]] ||1648 || grafoj de Wied ||konservata ||[[graflando Wied]] |- | [[Neuerburg (Wied)|Neuerburg]]||[[Dosiero:Neuerburg (Wied) 016-.jpg|80px]]|| [[Niederbreitbach]]||1170 ||Ludwig von Thüringen ||ruino || |- | [[burgo Dattenberg]]||[[Dosiero:Wohnturm Burg Dattenberg.jpg|80px]] || [[Dattenberg]] ||1220 ||senjoroj de Dattenberg || parte konservata || |- | [[burgo Ockenfels]]||[[Dosiero:Burg Ockenfels von Norden 2.jpg|80px]] || [[Ockenfels]] ||1200 ĝis 1250 ||senjoroj von Leyen ||konservata || |- | [[burgo Reichenstein (Westerwald)|burgo Reichenstein]]||[[Dosiero:Burgruine Reichenstein, Puderbach.jpg|80px]] || [[Puderbach]] ||1310 ĝis 1320 ||Ludwig la 3a von Reichenstein ||ruino || |- | [[burgo Rennenberg]]||[[Dosiero:Alt-Rennenberg.jpg|80px]] ||[[Linz ĉe Rejno]]|| antaŭ 1250||"Stammsitz" de rejnlanda gento || ruino || |} <span id="PS"></span> == [[Pirmasens|urbo Pirmasens]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- |[[kastelo Pirmasens]] || || [[Pirmasens]] || ekde 1763|| [[Ludwig la 9a (Hessen-Darmstadt)|grafo Ludwig la 9a]] || ne plu ekzistanta || |- | [[Windsburg]] || || [[Pirmasens|Windsberg]] ||1386||kavaliroj von Windsberg || ne plu ekzistanta ||[[graflando Zweibrücken]] |} <span id="SIM"></span> == [[distrikto Rhein-Hunsrück]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- |[[malnova burgo (Boppard)|malnova burgo]]||[[Dosiero:Alte Burg Boppard.jpg|80px]]|| [[Boppard]] || ekde 1265|| [[Rikardo de Kornvalo]] kaj la [[Kurtrier|treviraj princelektistoj]] de la sekvintaj jarcentoj || restaŭrita inter 2009 kaj 2013 ||[[malaltaĵburgo]] |- | [[burgo Balduinseck]]||[[Dosiero:Baldiunseck1.jpg|80px]] || [[Buch (Hunsrück)|Buch]] ||ĉ. 1325 ||nekonata ||ruino || |- | [[burgo Dill]]||[[Dosiero:Burg Dill.jpg|80px]] || [[Dill (komunumo)|Dill]] ||11a jarcento ||nekonata ||ruino || |- | [[kastelo Gemünden]]||[[Dosiero:schloss-gemünden09.jpg|80px]] || [[Gemünden (Hunsrück)|Gemünden]]||1301 ||grafoj de Sponheim ||hodiaŭ en privata posedo ||[[graflando Sponheim]] |- | [[burgo Kastellaun]]||[[Dosiero:Kastellaun Burg01.jpg|80px]] || [[Kastellaun]] ||13a jarcento ||grafoj de Sponheim ||ruino || [[graflando Sponheim]] |- | [[burgo Koppenstein]]||[[Dosiero:AussichtsturmKoppenstein.jpg|80px]] || [[Henau (Hunsrück)|Henau]]||12a jarcento ||grafoj de Sponheim || ĉefa turo konservata, ruino ||[[graflando Sponheim]] |- | [[burgo Rauschenberg (Mermuth)|burgo Rauschenberg]]||[[Dosiero:Rauschenburg_mermuth.jpg|80px]] || [[Mermuth]]||1332 ||trevira princelektisto [[Balduin de Treviro]] ||ruino ||[[Eltzer Fehde]] |- | [[burgo Rheinfels]]||[[Dosiero:Burg_rheinfels_2004.jpg|80px]] || [[Sankt Goar]] || 1245|| Diether V. von Katzenelnbogen || vastaj restaĵoj ||[[doganburgo]] |- | [[Schönburg (Rejno)|Schönburg]] ||[[Dosiero:Schönburg Luftbild 091.jpg|80px]] || [[Oberwesel]] ||unua duono de la12a jarcento ||Magdeburga ĉefepsikopo aŭ [[regna burgo]] ||ruino || |- | [[kastelo Schöneck]]||[[Dosiero:Schoeneck.jpg|80px]] || [[Boppard]] ||1200 ||Konrad von Boppard ||konservata, privata posedo || |- | [[kastelo Simmern]]||[[Dosiero:simmern-schloss01.jpg|80px]]|| [[Simmern/Hunsrück|Simmern]]||1311 ||Stefan von Pfalz-Simmern-Zweibrücken ||konservata ||[[Raugrafen]] |- | [[burgo Waldeck (Hunsrück)|burgo Waldeck]]||[[Dosiero:Burg Waldeck (Hunsrück) (1).JPG|80px]]|| [[Dommershausen]]||nekonata ||nekonata ||ruino || [[graflando Waldeck|senjoroj de Waldeck]], [[Nerother Wandervogel]] |- | [[Wildburg (Sargenroth)|Wildburg]] || || [[Sargenroth]] ||1286 ||nekonata ||ruino ||[[regna burgo]] |} <span id="EMS"></span> == [[distrikto Rhein-Lahn]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- | [[Alte Burg (Aull)]] || || [[Aull]]||dua duono de la 13a jarcento ||nekonata ||loĝata ||[[akvoburgo]] |- | [[malnova burgo (Lipporn)]] ||[[Dosiero:Burg Löpern.JPG|80px]] ||[[Lipporn]] ||11a jarcento ||grafoj de Nassau ||ruino || |- | [[burgo Ardeck]] ||[[Dosiero:Burg-Ardeck-Holzheim-JR-G6-3717-2009-08-04.jpg|80px]] || [[Holzheim (Aar)|Holzheim]]||1395 ||frafoj de Diez || ruino ||[[graflando Diez]] |- | [[burgo Balduinstein]]||[[Dosiero:Burg-Balduinstein-JR-G6-2576-2008-08-14.jpg|80px]] || [[Balduinstein]] ||1319 ||ĉefepiskopo [[Balduin de Treviro]] ||ruino||[[kontraŭburgo]] |- | [[grafa kastelo Diez]] ||[[Dosiero:Burgdiez.jpg|80px]] || [[Diez]]||nekonata ||grafoj de Diez ||konservata ||[[graflando Diez]] |- | [[burgo Gutenfels]] ||[[Dosiero:Burg Gutenfels.JPG|80px]] ||[[Kaub]] ||1220 || [[Sankta Romia Imperio]] ||ruino||[[:nl:Willem van Holland]] |- | [[burgo Heidenpütz]] ||[[Dosiero:Heidenpütz_029.JPG|80px]] || [[Nassau (Lahn)]] || nekonata||nekonata || restaĵoj de [[remparburgo]]|| |- | [[burgo Heppenheft]] || || [[Niederwallmenach]]||12a jarcento ||senjoroj de Heppenheft || restaĵoj || |- | [[ruino Herzogenstein]] ||[[Dosiero:Burg Herzogenstein.JPG|80px]]|| [[Dörscheid]]||14a jarcento ||palatingrafo Ruprcht la 1a ||restaĵoj || |- |[[burgo Hohlenfels]] ||[[Dosiero:Burg-Hohlenfels-JR-G6-3645-2009-08-04.jpg|80px]] || [[Hahnstätten]] ||1353 ||grafo Gerlach la 1a ||loĝata ||[[graflando Nassau-Weilburg-Saarbrücken]] |- | [[Karlsburg (Bad Ems)|kastelo Karlsburg]] ||[[Dosiero:Ems 4Tuerme 07.JPG|80px]] || [[Bad Ems]]||1696 ||Johann Karl von Thüngen || konservata || |- | [[burgo Katz]] ||[[Dosiero:Burg-Katz-JR-E-275-2010-06-05.jpg|80px]]|| [[Sankt Goarshausen]] ||1360 ĝis 1371 ||grafoj de Katzenelnbogen ||konservata || [[graflando Katzenelnbogen]] |- | [[kastelo Katzenelnbogen]] ||[[Dosiero:Katzenelnbogen.jpg|80px]]||[[Katzenelnbogen]] ||1094 ||vokto Diether la 1a || parte konservata || |- | [[burgo Lahneck]] ||[[Dosiero:Burg Lahneck 2010.jpg|80px]] ||[[Lahnstein]]||1226 ||Majenca ĉefepiskopo Siegfried la 3a ||konservata ||[[Kurmainz]] |- | [[burgo Laurenburg]] || [[Dosiero:06RK-Laurenburg-Wohnturm.jpg|80px]] ||[[Laurenburg]] ||1090 ||grafo Dudo-Heinrich von Laurenburg ||ruino ||[[graflando Nassau]] |- | [[kastelo Laurenburg]] ||[[Dosiero:Heime_Scheuern2_267.JPG|80px]] || [[Laurenburg]] ||nekonata ||princoj de Anhalt-Bernburg ||loĝejo por handikapuloj ||[[diakonio]] |- | [[kastelo Liebeneck]] || [[Dosiero:Schloss Liebeneck.jpg|80px]] || [[Osterspai]] ||1590 ||senjoroj von Liebenstein || konservata|| |- |[[burgo Liebenstein (rejna valo)|burgo Liebenstein]] ||[[Dosiero:BurgLiebenstein02.jpg|eta|80px]]|| [[Kamp-Bornhofen]] ||13a jarcento ||senjoroj de Bolanden ||ruino || |- | [[Lipporner Schanze]] ||[[Dosiero:Burg Lahneck 2010.jpg|80px]]|| [[Lipporn]]||ĉ. 900 ||nekonata || ruino ||[[reduto]] |- | [[Marksburg]] ||[[Dosiero:Marksburg.jpg|80px]]|| [[Braubach]]|| komence de la 13a jarcento ||nekonata || komplete konservita, neniam detruita || |- |[[burgo Maus]] || [[Dosiero:Maus 4.JPG|80px]] ||[[St. Goarshausen]] ||1353 ĝis 1357 ||Ĉefepiskopo Boemund la 2a de Treviro ||ruino ||[[Kurtrier]] |- |[[kastelo Martinsburg (Lahnstein)|kastelo Martinsburg]] ||[[Dosiero:Schloss Martinsburg Lahnstein.jpg|80px]] || [[Lahnstein]] ||1298 ||ĉefepiskopoj de Mayenco ||konservata || [[doganburgo]] |- |[[burgo Nassau]] ||[[Dosiero:Aerial fg071.jpg|80px]] || [[Nassau (Lahn)|Nassau]]||antaŭ 1100 ||grafo Dudo von Laurenburg ||ruino, parte restaŭrita || |- |[[kastelo Oranienstein]] ||[[Dosiero:Diez Oranienstein.JPG|80px]]||[[Diez]]||1672 ĝis 1681 ||grafino Albertine Agnes von Oranien-Nassau ||konservata ||[[Oranje-Nassau|nederlanda reĝa domo]] |- | [[akvoburgo Osterspai]] || [[Dosiero:Burg Osterspai.jpg|80px]] || [[Osterspai]] ||meze de la 14a jarcento ||nekonata ||konservata ||[[akvoburgo]] |- | [[burgo Pfalzgrafenstein]] ||[[Dosiero:PfalzgrafensteinSüdansichtTotale.JPG|80px]] || [[Kaub]]|| el turo konstruita de 1326 ĝis 1327||Ludwig der Bayer ||konservata ||[[doganburgo]] |- | [[kastelo Philippsburg (Braubach)|kastelo Philippsburg]] ||[[Dosiero:Philippsburg Braubach 1.jpg|80px]] ||[[Braubach]]||16a jarcento ||grafo Philipp von Hessen-Rheinfels ||konservata || |- | [[burgo Reichenberg (Rejnlando-Palatinato)|burgo Reichenberg]] ||[[Dosiero:Burg_Reichenberg_20070721.jpg|80px]] || [[Reichenberg (Rejnlando-Palatinato)|Reichenberg]]||1319 ||grafo Wilhelm von Katzenelnbogen ||ruino ||[[graflando Katzenelnbogen]] |- | [[Sauerburg]] ||[[Dosiero:Sauerburg.jpg|80px]] || [[Sauerthal]] ||1355 ||palatingrafo Ruprecht la 1a ||ruino || |- | [[kastelo Schaumburg]] ||[[Dosiero:Schloss-Schaumburg-JR-G6-3708-2009-08-04.jpg|80px]] || [[Balduinstein]] ||915 ||nekonata ||konservata || |- | [[burgo Schwalbach]] ||[[Dosiero:Burg_Schwalbach-F-27-B-2-2004-09-08.jpg|80px]]|| [[Burgschwalbach]]||1368 ||grafo Eberhard la 5a von Katzenelnbogen ||konservata ||[[graflando Katzenelnbogen]] |- | [[burgo Stein]] ||[[Dosiero:Burg Lahneck 2010.jpg|80px]]|| [[Nassau (Lahn)|Nassau]] ||12a jarcento ||regna baronoj vom und zum Stein ||ruino || |- | [[kastelo Stein]] ||[[Dosiero:Nassau (Lahn). Schloßstraße. - geograph.org.uk - 7508.jpg|80px]] || [[Nassau (Lahn)|Nassau]] ||17a jarcento ||regna baronoj vom und zum Stein ||konservata || |- |[[burgo Sterrenberg (Rejnlando)|Burgo Sterrenberg]] ||[[Dosiero:BurgSterrenberg.jpg|80px]] || [[Kamp-Bornhofen]] ||1190 ||senjoroj de Bolanden ||ruino || |- |[[Voktejo Oberneisen]] ||[[Dosiero:Burg-Oberneisen-JR-G6-3652-2009-08-04.jpg|80px]]|| [[Oberneisen]]||790 ||nekontata ||ne plu ekzistanta || |- | [[ĉaskastelo Waldeck]]|| [[Dosiero:Burg Lahneck 2010.jpg|80px]] ||[[Geilnau]]||1797 ||princoj von Anhalt-Bernberg || konservata || |- | [[Reduto Weisel]] ||[[Dosiero:Graben Schanze Weisel.JPG|80px]] || [[Weisel]]||nekonata ||nekonata || restaĵoj de la rempura burgo || |} <span id="RP"></span> == [[distrikto Rhein-Pfalz]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- |[[burgo Gronau]] ||[[Dosiero:Gronau Aufriss.jpg|80px]] ||[[Rödersheim-Gronau]]||14a jarcento ||senjoroj von Frankenstein ||ne plu ekzistanta ||[[graflando Katzenelnbogen]] |- |[[kastelo Fußgönheim]] || || [[Fußgönheim]] || || || || |- |[[kastelo Kleinniedesheim]] || || [[Kleinniedesheim]] || || || || |- | [[ĉaskastelo Lambsheim]] |||| [[Lambsheim]]||1706 ||nekonata ||loĝata || |- |[[kastelo Meckenheimer]]|| || [[Lambsheim]] ||ĉ. 1500 ||Philipp von Hessen ||en ĝi infanvartejo || [[baroko]] |- |[[kastelo Marientraut]] || || [[Hanhofen]] || || || || |} <span id="SÜW"></span> == [[distrikto Südliche Weinstraße]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- | [[kastelo Albersweiler]] || || [[Albersweiler]] || || || || |- |[[burgo Anebos]] ||[[Dosiero:2012 Pfälzerwald 415 Anebos.JPG|80px]] || [[Leinsweiler]] ||12a jarcento ||senjoroj de Anebos ||ruino || |- |[[burgo Alt-Scharfeneck]] ||[[Dosiero:Altscharfeneck03.JPG|80px]] || [[Frankweiler]]||12a jarcento ||inperiestro Friedrich Barbarossa || restaĵoj ||[[salioj]] |- | [[kastelo Bergzabern]] ||[[Dosiero:BadBergzabernSchloss.png|80px]]|| [[Bad Bergzabern]] ||16a jarcento ||Ludwig la 2a von Pfalz-Zweibrücken ||konservata || [[graflando Pfalz-Zweibrücken]] |- |[[kastelo Böchingen]] || || [[Böchingen]] || || || || |- | [[kastelo Edesheim]]|| || [[Edesheim]] || || || || |- |[[burgo Geisberg]] || [[Dosiero:Geisburg.jpg|80px]] || [[Burrweiler]] ||14a jarcento ||nekonata ||ne plu ekzistanta || |- |[[burgo Guttenberg (Palatinato)|burgo Guttenberg]] ||[[Dosiero:Guttenberg Bergfried 2012.JPG|80px]] || [[Oberotterbach]]||12a jarcento ||[[ŝtaŭfoj]] ||ruino || |- | [[Heidenschuh]] || || [[Klingenmünster]] ||8a ĝis 9a jarcento||nekonata ||kelkaj restaĵoj ||[[fuĝburgo]] |- |[[burgo Kittenberg]] |||| [[Gleisweiler]] ||nekonata ||nekonata || kelkaj restaĵoj || |- |[[Kredenburg]] |||| [[Maikammer]]||antaŭ 1318 ||nekonata ||ne plu ekzistanta || |- |[[Kropsburg]] ||[[Dosiero:Kropsburg.JPG|80px]] ||[[Sankt Martin (Palatinato)|St. Martin]] ||ĉ. 1200 ||nekonata ||ne plu ekzistanta || |- |[[burgo Landeck (Pfalz)|burgo Landeck]] ||[[Dosiero:BurgLandeck2.png|80px]] || [[Klingenmünster]]||ĉ. 1200 ||nekonata ||ruino || |- | [[burgo Lindelbrunn]]||[[Dosiero:Lindelbrunn Palas Aussenseite.jpg|80px]] || [[Vorderweidenthal]]||12a jarcento ||nekonata ||ruino || [[regna burgo]] |- |[[Villa Ludwigshöhe]] ||[[Dosiero:Schloss Villa Ludwigshöhe.jpg|80px]] || [[Edenkoben]] ||1846 || reĝo Ludwig la 1a von Bayern ||konservata || |- | [[Madenburg]] ||[[Dosiero:Madenburg Eberhardsbau.jpg|80px]] || [[Eschbach (Palatinato)|Eschbach]]||11a jarcento ||nekonata || ruino || |- | [[burgo Meistersel]] ||[[Dosiero:Meistersel_Pallasrest.jpg|80px]]||[[Ramberg (Palatinato)|Ramberg]]||1100 ||nekonata || ruino || |- | [[burgo Münz]] ||[[Dosiero:Münz.JPG|80px]] || [[Leinsweiler]] || 12a jarcento||[[ŝtaŭfoj]] ||ruino || |- | [[burgo Neukastel]]||[[Dosiero:Neukastel.JPG|80px]] || [[Leinsweiler]]||1123 ||[[salioj]] ||murrestaĵoj || |- |[[burgo Neuscharfeneck]] ||[[Dosiero:Neuscharfeneck.jpg|80px]]|| [[Flemlingen]]||cx.1232 ||Johann von Scharfeneck ||ruino || |- |[[burgo Oberotterbach]] || || [[Oberotterbach]]||nekonata ||senjoroj de Otterbach ||ne plu ekzistanta || |- |[[Ramburg]] ||[[Dosiero:Ramburg.jpg|80px]]|| [[Ramberg (Palatinato)|Ramberg]]||12a jarcento ||nekonata ||ruino || [[regna burgo]] |- | [[Regna Burgo Trifels]] ||[[Dosiero:Reichsburg-Trifels.jpg|80px]] || [[Annweiler am Trifels|Annweiler]] ||12a jarcento ||[[ŝtaŭfoj]] ||ruino ||[[regnaj insignoj]], [[Rikardo Leonkora]] |- |[[Rietburg]] ||[[Dosiero:Rietburg.jpg|80px]] || [[Rhodt unter Rietburg|Rhodt]]||nekonata ||nekonata ||ruino || |- |[[Urnsburg]] ||[[Dosiero:2012 Pfälzerwald 415 Anebos.JPG|80px]] || [[Albersweiler]]||nekonata ||nekonata ||ne plu ekzistanta || |- |[[Waldschlössel]] ||[[Dosiero:Schloessel2010.jpg|80px]]|| [[Klingenmünster]] ||ĉ. 1030 ||nekonata ||ruino || |- | [[akvokastelo (Pleisweiler-Oberhofen)|akvokastelo]] || || [[Pleisweiler-Oberhofen]] || || || || |} <span id="SWP"></span> == [[distrikto Südwestpfalz]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- |[[burgo Altdahn]] ||[[Dosiero:Burg_Alt-Dahn_0012a.jpg|80px]]|| [[Dahn]]||komence de la 13a jarcento ||episkopoj de Speyer ||ruino ||[[burggrupo de Dahn]] |- |[[Burg Berwartstein]]||[[Dosiero:Berwartstein.JPG|80px]]|| [[Erlenbach bei Dahn|Erlenbach]]||antaŭ 1152 || [[salioj|saliaj]] kaj [[ŝtaŭfoj|ŝtaŭfaj]] regantoj ||loĝata||[[Hans von Trotha]] („Hans Trapp“) |- | [[burgo Backelstein]] ||[[Dosiero:Backelstein 01.05.2013.jpg|80px]]|| [[Hauenstein (Palatinato)|Hauenstein]]||nekonata ||nrkonata ||ne plu ekzistanta ||imperiestro [[Frederiko la 1-a (Sankta Romia Imperio)|Frederiko ruĝbarba]] |- | [[burgo Blumenstein (Palatinato)]] ||[[Dosiero:Blumenstein-Ruine.JPG|80px]] || [[Schönau (Palatinato)|Schönau]]||nekonata ||nekonata ||ruino|| |- | [[burgo Burghalder (Hauenstein)]] ||[[Dosiero:Burghalderfelsen.jpg|80px]]|| [[Hauenstein (Palatinato)|Hauenstein]]||9a ĝis 10a jarcento ||[[karolidoj]] ||ne plu ekzistanta ||[[fuĝburgo]] |- |[[burgo Burgschnabel]] |||| [[Hilst]]||nekonata ||nekonsta ||ne plu ekzistanta || |- |[[burgo Donsieders]]|| || [[Donsieders]]||nekonta ||nekonata || ne plu ekzistanta || |- | [[burgo Drachenfels (Vasgovio)|burgo Drachenfels]]||[[Dosiero:Burg-Drachenfels_7550_b.jpg|80px]] || [[Busenberg]]||nekonata||nekonata ||restaĵoj ||''[[Franz von Sickingen]]'' |- |[[burgo Entenstein]] ||[[Dosiero:Burg_Alt-Dahn_0012a.jpg|80px]] ||[[Rodalben]] ||ĉ. 17a jarcento || nekonata ||ne plu ekzistanta || |- |[[Falkenburg (Palatinato)]] ||[[Dosiero:Falkenburg bei Wilgartswiesen 11.07.2011.JPG|80px]]|| [[Wilgartswiesen]]||11a jarcento||Werner von Falkenburg||ne plu ekzistanta|| |- |[[burgo Gerstbergerkopf]] || || [[Dahn]]||nekonata ||nekonata||restaĵoj de rempuro || |- |[[burgo Grafendahn]] ||[[Dosiero:Burg Alt-Dahn 0012a.jpg|80px]]|| [[Dahn]]||1287 ||Konrad von Mursel||ruino || |- |[[burgo Gräfenstein]] ||[[Dosiero:graefenstein_kern.jpg|80px]]|| [[Merzalben]] ||antaŭ 1237 ||[[ŝtaŭfoj]] ||ruino || [[Leiningen (gento)|graflando de Leiningen]] |- |[[burgo Bundenbach]] |||| [[Großbundenbach]]||ĉ. 1200 ||grafoj de Saarwerden ||ruino || |- |[[Heidelsburg]] ||[[Dosiero:Heidelsburg.JPG|80px]]|| [[Waldfischbach-Burgalben]] ||2a jarcento ||romianoj||restaĵoj || invado de la [[ĝermanoj]] |- | [[burgo Heidenfels]] || || [[Busenberg (Palatinato)]]|| || || || |- | [[burgo Klein-Frankreich]] ||[[Dosiero:Kleinfrankreich.JPG|80px]]|| [[Erlenbach ĉe Dahn|Erlenbach]]||nekonata||nekonata||ruino ||kavaliro [[Hans von Trotha]] (''Hans Trapp'') |- |[[burgo Lemberg]] ||[[Dosiero:Lemberg 0047.JPG|80px]]|| [[Lemberg (Palatinato)|Lemberg]]||ĉ. 1200 ||grafoj de Zweibrücken ||ruino || |- |[[burgo Lindelskopf]]||[[Dosiero:Lindelskopf.jpg|80px]]|| [[Fischbach ĉe Dahn]] ||nekonata ||nekonata||ne plu ekzistanta || |- |[[plezurkastelo Monbijou]] || || [[Dietrichingen]]||antau 1258 ||grafoj de Pfalz-Zweibrücken||ne plu kzistanta || |- |[[burgo Neudahn]] ||[[Dosiero:Neudahn castle from South.jpg|80px]]|| [[Dahn]] ||antaŭ 1240 ||episkopo de Speyer||parte konservata ||[[burggrupo de Dahn]] |- |[[Rotenburg (Palatinato)]]|| || [[Lemberg (Palatinato)]] ||nekonata ||nekonata || || |- | [[burgo Ruppertstein]] ||[[Dosiero:Ruppertstein 0051.JPG|80px]]|| [[Lemberg (Palatinato)]]||ĉ. 1200 ||nekonata||ruino || |- |[[burgo Steinenschloss]] ||[[Dosiero:Steinenschloss_mauer.jpg|80px]] || [[Thaleischweiler-Fröschen]]||ĉ 1100 ||nekonata||ruino || |- | [[burgo St. German]] |||| [[Bobenthal]]||post 1055 ||abato Samuel ||ne plu ekzistanta || [[abatejo de Weissenburg]] |- | [[burgo Tanstein]] ||[[Dosiero:Tanstein_altdahn.jpg|80px]] || [[Dahn]]||inter 1100 kaj 1127 ||Anshelmus de Tannicka||ruino ||[[burggrupo de Dahn]] |- | [[Wegelnburg]] || [[Dosiero:Wegelnburg.jpg|80px]]|| [[Schönau (Palatinato)]]||1100 ĝis 1200 ||ŝtaŭfoj||ruino || iama regna burgo de la [[ŝtaŭfoj]] |- | [[burgo Wiesbach]] |||| [[Wiesbach (Palatinato)]]||1100 ĝis 1200 ||regnaj ministerianoj ||ruino || |- | [[Wilgartaburg]] ||[[Dosiero:Wilgartaburg.JPG|80px]] || [[Wilgartswiesen]] ||8a ĝis 9a jarcento ||nekonata ||ne plu ekistanta || |} <span id="TR"></span> == [[Trier|urbo Trier]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- | [[baziliko de Konstanteno]]||[[Dosiero:Trier Konstantinbasilika BW 2 zurechtgezurrt.jpg|80px]] || [[Trier]]|| ''komence de la 4a jarcento''|| [[Konstanteno la Granda]]|| ekde 1856 evangelia preĝejo, elbruligita [[Dua mondmilito|1944]], parte renovigita||[[baziliko]] |- |[[princelektista palaco]]||[[Dosiero:Kurfürstl Palais Trier (Sp 2009-6).JPG|80px]] || [[Trier]]|| ''komence de la 17a jarcento'' | princelektisto-ĉefepiskopo Lothar von Metternich||restaŭrita, sidejo de la [[Aufsichts- und Dienstleistungsdirektion|ADD]]||[[Kurtrier]] |- |[[palaco Walderdorff]]||[[Datei:Trier Palais Walderdorff 1.jpg|80px]] || [[Trier]]|| 11a kaj 19a jarcento|| nekonata|| plene konservita|| |- |[[palaco Kesselstatt]]||[[Datei:Trier Palais Kesselstadt BW 1.JPG|80px]] || [[Trier]]|| 1742|| nekonata|| plene konservita|| |- |[[kastelo Monaise]]||[[Dosiero:Trier Schloss Monaise BW 2011-09-02 11-12-10.jpg|80px]] || [[Trier]]|| 1779–1783|| Philipp Franz Wilderich Nepomuk von Walderdorf|| plene konservita|| |} <span id="TRS"></span> == [[distrikto Trier-Saarburg]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ |- |[[burgo Grimburg]] ||[[Dosiero:BurgGrimburg-5.jpg|80px]]|| [[Grimburg]]||antaŭ 1190 || nekonata || gravaj partoj konservataj||[[Kurtrier]] |- |[[burgo Ramstein (Kordel)|burgo Ramstein]] || [[Dosiero:Burg Ramstein Kylltal cropped.jpg|80px]] || [[Kordel (Eifel)]]||komence de la 10a jarcento ||Ĉefepiskopo Radbod de Treviro ||ruino || [[Kurtrier]] |- |[[burgo Saarburg]]||[[Dosiero:Saarburgansicht.JPG|80px]]||[[Saarburg]]||10a jarcento ||treviraj princelektistoj ||ruino ||[[graflando Luksemburgo]] |- | [[burgo Welschbillig]] ||[[Dosiero: Welschbillig BW 2011-09-03 15-51-04.JPG|80px]]|| [[Welschbillig]] ||ĉ. 1140 ||nekonata ||ruino ||[[akvoburgo]] |- | [[burgruino Sommerau]]||[[Dosiero:Burgruine sommerau.jpg|80px]] || [[Sommerau ĉe Ruwer|Sommerau]] ||13a jarcento || Trevira kavalira gento "von der Brücke" ||ruino || |- | [[Kastelo Föhren]] || || [[Föhren]]|| || || || || |- | [[kastelo Marienlay]] ||[[Dosiero:Schloss marienlay morscheid.jpg|80px]] || [[Morscheid]] ||1922 ĝis 1927 ||nekonata ||loĝata || |- | [[burgruino Freudenburg]] ||[[Dosiero:Freudenburg3.jpg|80px]]|| [[Freudenburg]] ||inter 1330 ĝis 1337 ||reĝo Johann de Bohemio kaj kaj grafo de Luksemburgo ||ruino ||[[graflando Luksemburgo]] |- | [[burgo Maximin]] || || [[Fell (Mozelo)|Fell]] ||antau 1333 ||abatejo Sankta Maximin || loĝdomo || |- | [[burgo Longuich]] ||[[Dosiero: Alte Burg Longuich - geo.hlipp.de - 38086.jpg|80px]] || [[Longuich]] ||hodiaua burgo el 1496 ||"Platt von Longuich" ||konservata|| |- | [[kastelo Warsberg]] || [[Dosiero:VGVSaarburg.jpg|80px]] || [[Saarburg]] ||nekonata || nekonata ||oficejo || distrikta administrejo |- | [[kastelo Saarfels]] |||| [[Serrig]]|| || || || || |- | [[kastelo Thorn]] || [[Dosiero:Schloss-thorn.jpg|80px]] ||[[Palzem]] ||ĉ 13a jarcento || nekonata || nun kastelo || |- | [[burgo Heid]] ||[[Dosiero:Burg-heid-schillingen.jpg|80px]] || [[Lampaden]] ||ĉ. 1800 || nekonata ||konservata ||[[malaltaĵburgo]] |- | [[akvoburgo Klüsserath]] ||[[Dosiero: 1800-1900 Burg klusserath allemagne.jpg|80px]]|| [[Klüsserath]]||12a ĝis 13a jarcento|| nekonata ||konservata ||[[akvoburgo]] |- | [[burgo Wincheringen]] ||[[Dosiero:Burg-wincheringen1.jpg|80px]] || [[Wincheringen]]||14a jarcento ||senjoroj de Wicheringen ||ruino ||[[abatejo Mettlach]] |- | [[burgo Osburg]] || || [[Osburg]]||nekonata ||nekonata ||? || |- | [[kastelo Ayl]] || || [[Ayl]] ||18a jarcento || katedrala kolegio de Treviro ||konservata || |} <span id="DAU"></span> == [[distrikto Vulkaneifel]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- | [[Malnova Burgo]] || ||[[Schalkenmehren]] || ?|| ? || plene konservita|| en privata posedo |- | [[Bertradaburg]] ||[[Dosiero:Bertradaburg_from_SouthEast.JPG|80px]]||[[Mürlenbach]]||13a jarcento ||nekonata ||ruino || |- | [[burgo Daun]] ||[[Dosiero:AmtshausDaun.jpg|80px]]|| [[Daun]]||ĉ. 1000 p.K || senjoroj de Daun ||ruino kun konservita ĉefa domo kaj kelkaj muroj, la ĉefa domo nun estas hotelo ||[[Daun (gento)|graflando Daun]] |- |[[ruino Dreimühlen]] || [[Dosiero:Wasserfall Dreimühlen, Blick auf Ruine.jpg|80px]] || [[Üxheim]]||13a jarcento ||nekonata ||ruino || |- | [[burgo Freudenkoppe]]||[[Dosiero:Freudenkoppe.jpg|80px]]||[[Neroth]]||finkonstruita en 1340 ||Johano de Luksemburgo ||ruino || [[Nerother Kopf]] |- |[[burgo Gerolstein]] || [[Dosiero:Burg Gerolstein 02.jpg|80px]] || [[Gerolstein]] ||1115 || Gerhard von Blankenheim ||ruine || |- |[[Kasselburg]]||[[Dosiero:KasselburgTorturm.jpg|80px]]|| [[Pelm]]||1100 ĝis 1200 ||nekonata ||ruino || |- | [[burgo Kerpen (Eifel)|burgo Kerpen]] || [[Dosiero:Burg_Kerpen03.jpg|80px]] || [[Kerpen (Eifel)|Kerpen]]||nekonata ||Sigibertus de Kerpene ||ruino || |- | [[burgo Lissingen]] ||[[Dosiero:Burg lissingen start.jpg|80px]]|| [[Gerolstein]] || ekde 900 ĝis 1280, hodiaŭa aspekto ĉ. 1640|| || plene konservita, hodiaŭ oficejo pri civila stato|| origine [[akvoburgo]], [[princabatejo Prüm]] |- | [[burgo Neublankenheim]] || [[Dosiero:Neublankenheim.JPG|80px]] || [[Üxheim]] ||nekonata ||nekonata ||ruino || |} <span id="WW"></span> == [[distrikto Westerwald]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- |[[burgo Grenzau]] ||[[Dosiero:Grenzau Burg.jpg|80px]] || [[Höhr-Grenzhausen]] ||1210 ||Heinrich la1a von Isenburg ||ruino ||[[Grenzauer Fehde]] |- | [[kastelo Hachenburg]] ||[[Dosiero:Hachenburg Schloss.JPG|80px]] || [[Hachenburg]]||ĉ. 1180 ||frafo Heinrich la 2a de Sayn ||kastelo konservata || [[graflando Sayn]] |- | [[burgo Hartenfels]] ||[[Dosiero:Burg Hartenfels Castle Germany.jpg|80px]] || [[Hartenfels]] ||antaŭ 1249 ||grafino Mechthild von Sayn ||ruino ||[[Kurtrier]] |- | [[kastelo Montabaur]] ||[[Dosiero:Schloss montabaur1.jpg|80px]] || [[Montabaur]]||959 || nekonata ||konservata || |- | [[burgo Sporkenburg]] ||[[Dosiero:Sporkenburg 04 2009 008.jpg|80px]] || [[Eitelborn]]||1310 ||nekonata ||ruino || |- | [[burgo Steinebach]] ||[[Dosiero:Arch of Burg Steinebach Westerwald Germany.jpg|80px]] ||[[Steinebach ĉe Wied|Steinebach]]||1100 ĝis 1200 ||nekonata ||ruino ||[[Westerwälder Seenplatte]] |- | [[kastelo Westerburg (Westerwald)]]||[[Dosiero:Westerburg - Schlossberg.jpg|80px]]||[[Westerburg]] ||antau 1192 ||grafo de Leiningen || [[Leiningen (gento)|graflando Leiningen]] |} <span id="ZW"></span> == [[Zweibrücken|urbo Zweibrücken]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto !! stato!! vidu ankaŭ !! |- |[[burgo Orlebach]] || || [[Zweibrücken]]-Oberauerbach || 12a jarcento || senjoroj de Orlebach || burga stalo, fosaĵrestaĵoj| ||[[graflando Zweibrücken]] |- | [[Tschifflik Zweibrücken|plezurkastelo Tschifflik]] || || [[Zweibrücken]]-Niederauerbach || 1714-1728||[[Stanislaus la 1a Leszczyński]], reĝo de Pollando, grandduko de Litovio; [[Gustav Samuel Leopold]], duko de Pfalz-Zweibrücken [[Jonas Erikson Sundahl]] (konstrumajstro) kaj [[Johann Ludwig Petri]] (ĝardenmajstro)|| restaĵoj konservitaj || |- | [[kastelo Zweibrücken]] ||[[Dosiero:Zweibrücker Schloss.JPG|80px]] || [[Zweibrücken]] || 1725|| dukoj de Zweibrücken || restaŭrita, sidejo de la supera landa juĝejo||[[graflando Zweibrücken]] |} == en multaj distriktoj == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- |[[Siegfried-linio|Westwall]] ||[[Dosiero:Westwall01.jpg|80px]]||pluraj komunumoj ||30aj jaroj de la 19a jarcento ||hitlera Germanio || parte konservita || |} == Literaturo == * Landesamt für Denkmalpflege: ''Staatliche Burgen, Schlösser und Altertümer in Rheinland Pfalz.'' Hrsg. von Schnell und Steiner, Mainz 2003, ISBN 3-7954-1566-7 * Krahe, Friedrich-Wilhelm: ''Burgen des Deutschen Mittelalters.'' Hrsg. von Bechtermünz Verlag, Augsburg 1996 ISBN 3-86047-219-4 * ''Reisezeit Zeitreise - zu den schönsten Schlössern, Burgen, Gärten, Klöstern und Römerbauten in Deutschland.'' Hrsg. von Verlag Schnell & Steiner GmbH, Regensburg 1999 * ''Die deutschen Burgen und Schlösser.'' Hrsg. von S. Fischer Verlag GmbH, Frankfurt am Main 1987, ISBN 3-8105-0228-6 == Referencoj == {{Referencoj}} == Eksteraj ligiloj == {{Projektoj | commonscat = Castles in Rhineland-Palatinate|Burgen und Schlösser in Rheinland-Pfalz }} * [http://bwpc08.fh-trier.de:8080/kuDb/servlet/kategorieSehenswert?kat1=Bau-_und_Kunstdenkmale&kat2=Wehrbauten,_Befestigungen_und_milit%E4rische_Anlagen&kat3=Burgen Burgendatenbank für die Region Trier] * [http://www.burgenlexikon.eu/19.html Burgenlexikon] Zur Geschichte ausgewählter Burgen [[Kategorio:Listoj]] [[Kategorio:Burgoj|!]] [[Kategorio:Kasteloj|!]] [[Kategorio:Fortikaĵo|!]] atkfy5u4df4xaxyn635m11svla640vy 7684716 7684715 2022-08-10T18:17:17Z Tlustulimu 1543 [[Kategorio:Fortikaĵo]] forigita; [[Kategorio:Fortikaĵoj en Germanio]] aldonita per [[Vikipedio:VarmaKato|HotCat]] wikitext text/x-wiki La '''listo de burgoj, fortikaĵoj kaj kasteloj en Rejnlando-Palatinato''' listigas [[burgo]]jn, [[fortikaĵo]]jn kaj [[kastelo]]jn en la germana [[federacia lando]] [[Rejnlando-Palatinato]]. <!-- Post kiam tutŝtata listo kreiĝus, ĝi estus parto de la [[listo de burgoj, fortikaĵoj kaj kasteloj en Germanio]].--> Rejnlando-Palatinato fondiĝis nur en 1947 – post la [[Dua Mondmilito]] – kiel artefarita konstruaĵo el tiuj teritorioj de la francia okupata zono de Germanio, kiuj estis nek [[Sarlando|sarlandaj]] nek [[Baden-Virtembergo|baden-virtembergaj]]. Antaŭe la hodiaŭa federacia lando konsistis dum pli ol mil jaroj el multaj neekleziaj kaj ekleziaj landeroj, ekzemple la tre influhavaj regnoj de la [[princelektisto]]j de la [[Palatinato]], de [[<!--Kurmainz| historie dezirinda artikolo, tamen ĝis nun ne verkita-->Majenco]],de [[Kurköln|Kolonjo]] kaj de [[Kurtrier|Treviro]] (la tri lastaj ankaŭ estis [[ĉefepiskopo]])j aŭ de [[kavaliro]]j, kun malgrava signifo. La malaltaj rangoj komence estis feŭdoj posedaĵoj, poste heredaj. Geedziĝoj kaj heredaj dividado formis dum la jarcentoj veran fliktapiŝon de etaj regnoj. La konstruaĵoj kiel [[burgo]]j, [[fortikaĵo]]j aŭ [[kastelo]]j nur parte servis kiel defendkonstruaĵo. Ili ĉiam montras la signifon de la posedantoj. Tial precipe rande de la mezmontaroj ([[Ejfelo]], [[Pfälzerwald]]) kaj rande de la rivervaloj ([[Rejno]], [[Mozelo]]) burgoj kaj fortikaĵoj multnombras. La montmasivo de [[Donnersberg]] en la [[Nordpfälzer Bergland]] estis ĉirkaŭita de kvin burgoj. En la grandaj urboj [[Majenco]], [[Koblenco]] kaj [[Treviro]] la pompaj kasteloj kaj palastoj multas. Dum la jarcentoj la grandaj militoj ([[Germana Kamparana ribelo|kamparana ribelo]], [[tridekjara milito]], [[milito de la ligo de Augsburg|milito de palatinata sukcedo]], [[Napoleono|Napoleonaj militoj]]) detruis multajn burgojn kaj kastelojn, sed ekestis novajn konstruaĵoj sur la malnovaj ruinoj, kiuj ofte estis superas la malnovajn konstruaĵo je pompo kaj grandeco. Ankaŭ ne plu videblas la detruoj per kanonoj aŭ bomboj, precipe en urboj, dum la du montmilitoj. La listo entenas ankaŭ la [[remparo|remparajn]] konstruaĵojn el la [[Keltoj|kelta]] tempo, do el la unua jarmilo antaŭ Kristo. <span id="AW"></span> == [[distrikto Ahrweiler]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto!! stato!! rimarkoj !! |- |[[kastelo Ahrenthal]]||[[Dosiero:Schloss Ahrenthal Luftbild 01.jpg|80px]]|| [[Sinzig]]||ĉ. 1330 kiel akvoburgo,1890 hodiaŭa konstruaĵo ||Rolman von Sinzig,Wilhelm Reichsgraf von Spee||konservita komplete || |- |[[burgo Alk]] || || [[Brohl-Lützing]]||nekonata||nekonata||ruino || |- |[[burgo Are]] ||[[Dosiero:Burg Are qtl1.jpg|80px|]]|| [[Altenahr]]||ĉ. 1100 ||grafo Dietrich I. von Are||ruino || |- |[[kastelo Brohleck]]||[[Dosiero:Brohl Augustaburg.jpg|80px|]]|| [[Brohl-Lützing]]||1891 ||gefiloj Schell||konservia, superkonstruita parte ||alia nomo: "Augustaburg", en privata posedo |- |[[kastelo Burgbrohl]]||[[Dosiero:Burgbrohl.jpg|80px|]]|| [[Burgbrohl]]||nekonata||eble la senjoroj de Brule||konservita ||hodiaŭ privata hotelo |- |[[kastelo Gelsdorf]]|| [[Dosiero:Schloss Gelsdorf.jpg|80px|]]|| [[Grafschaft (Rejnlando)|Grafschaft]]||antaŭ 1220||sinjoroj de Gelsdorf ||konservita ||privataj loĝejoj |- |[[regna burgo Landskron]] ||[[Dosiero:Bad Neuenahr Landskrone 1900.jpg|80px|]]|| [[Bad Neuenahr-Ahrweiler]]||777||grafoj de Neuenahr||ruinoj,kelkaj muraj restaĵoj |||| |- |[[kastelo Marienfels]]||[[Dosiero:Schloss Marienfels 2.jpg|80px|]]|| [[Remagen]]||meto de fundamenta ŝtono je 14a de majo 1859|| Eduard Frings (sukerfabrikanto el Ürdingen)||konservita ||en privata posedo |- |[[burgo Neuenahr]] || || [[Bad Neuenahr-Ahrweiler]]||ĉ. 1225||Otto von Neuenar||ruino ekde 1372 ||[[Graflando Neuenahr]] |- |[[Nürburg (burgo)|Nürburg]]||[[Dosiero:Nuerburg01.jpg|80px|]] ||[[Nürburg]]||1166 ||grafo Ulrich von Are-Nürburg), ||ruino ekde 1372 || [[Nürburgring]] |- |[[burgo Olbrück]] ||[[Dosiero:Burg Olbrück 025-.jpg|80px|]] || [[Niederdürenbach]]||ĉ. 1225||Otto von Neuenar||ruino ekde 1372, impona loĝturo konservita ||signo de la Brohl-valo |- | [[burgo Rheineck]]||[[Dosiero:Burg Rheineck Luftbild 03.jpg|80px|]] || [[Remagen]]-Rolandswerth||1122||rejnlanda palatingrafoj||ruino: detruita en 1475, tertremo en 1673 || |- | [[burgo Rolandseck]]|| [[Dosiero:Rolandsbogen 1900.jpg|80px|]] || [[Remagen]]-Rolandswerth||. 1122||ĉefepiskopo Friedrich la 1a de Kolonjo||plurfoje detruita, nun ruino || la restaĵo nomiĝas Rolandsbogen |- | [[Saffenburg]] ||[[Dosiero:Saffenburg foto.jpg|80px|]]|| [[Mayschoss]]||11a jarcento ||grafoj Adolf von növenich kaj Adalbert von Saffenburg ||ruino ekde 1704|| |- | [[Schweppenburg]] ||[[Dosiero:Schweppenburg 2010.jpg|80px|]] || [[Brohl-Lützing]]||nekonata||nekonata ||konservita, hodiaŭa baroka aspekto ekde 1636 || en privata posedo |- | [[Wensburg]]||[[Dosiero:Wensburg1.jpg|80px|]] || [[Lind (ĉe Altenahr)|Lind]]-Obliers||fine de la 13a, komence de la 14a jrcento||familiio Gymnich||1832 malkonstruo de la plej granda parto de la konstruaĵo, hodiaŭ ruino ||meze en arbaro |} <span id="AK"></span> == [[distrikto Altenkirchen]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- |[[kastelo Altenkirchen]] || || [[Altenkirchen (Westerwald)]] || antaŭ la 12a jarcento || [[graflando Sayn|grafoj de Sayn]] || ne plu ekzistanta || |- |[[Junkernhaus Betzdorf]] || || [[Betzdorf]] ||nekonata || [[Betzdorf (gento)|senjoroj de Betzdorf]] || forte transformita moderne || |- |[[kastelo Crottorf]] ||[[Dosiero:Schloss Crottorf Torbau.jpg|80px]] || ĉe [[Friesenhagen]] ([[Wildenburger Land]]) || fino de la 17a jarcento || [[Betzdorf (gento)|senjoroj de Betzdorf]] ||konservita ||[[Marion Gräfin Dönhoff]], [[akvokastelo]] |- |[[burgo Freusburg]] ||[[Dosiero: FreusburgCastle2005.jpg|80px]] ||[[Kirchen (Sieg)]] ||verŝajne 1100 ||nekonata ||1986 komplete renovigita, hodiaŭ junulargastejo || |- |[[kastelo Friedewald]] || ||[[Friedewald (Westerwald)]]|| antau 1324 || grafo Ludwig von Sayn ||hodiaŭ Evangelia Socialakademio|| |- |[[burgo Koberstein]] || || [[Obererbach (Westerwald)]] || kavaliroj de Koberstein || 1343-1358|| ne plu ekzistanta || |- |[[burgo Lahr]] ||[[Dosiero:Burgturm burglahr.jpg|80px]] || [[Burglahr]] || ĉ. 1300-1400||kavaliroj de Koberstein || ruino || |- |[[kastelo Schönstein]] ||[[Dosiero:Wissen-Schoenstein.jpg|80px]] || [[Wissen]] || antaŭ 1281 ||nekonata || konservita|| |} <span id="AZ"></span> == [[distrikto Alzey-Worms]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- |[[kastelo Alzey]] ||[[Dosiero:SchlossAlzey.jpg|80 px]] || [[Alzey]] ||post 1125 ||eble duko Friedrich la 2a ||hodiaŭ sidejo de lajuĝejo kaj internulejo de knabina gimnazio || |- |[[burgo Abenheim]] || ||[[Worms|Abenheim]]||ĉ. 1418, hodiaŭa aspekto de 1556 ||nekonata || || |- |[[burgo Wachenheim]] || ||[[Wachenheim (Pfrimm)]] || 12a/13a jarcento ||nekonata || konservita || |- |[[kastelo Wallbrunn]] || [[Dosiero:Partenheim Schloss Wallbrunn 20100910.jpg|80px]] ||[[Partenheim]] || kiel burgo en la 13a jarcento, alikonstruado al kastelo 1600, 1689, plua etaĝo 1747|| [[senjoroj de Wallbrunn]] || hodiaŭ en privata posedo||<ref>[http://www.partenheim.de/show.php?iTop=1&iTopS=0&iA=2&iAS=7&iB=7&iBS=6&iC=25&iCS=2&sML=p2_historik_schloss_wallbrunn.php Schloss Wallbrunn] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20131202224657/http://www.partenheim.de/show.php?iTop=1&iTopS=0&iA=2&iAS=7&iB=7&iBS=6&iC=25&iCS=2&sML=p2_historik_schloss_wallbrunn.php |date=2013-12-02 }};</ref><br /> |} <span id="DÜW"></span> == [[distrikto Bad Dürkheim]] == {| class="wikitable" ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro !! konstruiganto!! stato !! vidu ankaŭ |- |[[burgo Altleiningen]] || [[Dosiero:Burg Altleiningen Jugendherberge.JPG|80px]] || [[Altleiningen]] || ''1100-1110''|| | [[senjoroj de Leiningen|grafoj de Leiningen]]|| ruino (1) [[Germana kamparana milito|1525]], (2) [[milito de la ligo de Augsburg|1690]], parte renovigita || |- |[[burgo Battenberg]] ||[[Dosiero:Battenberg2.JPG|80px]] || [[Battenberg (Palatinato)]] ||nekonata||[[senjoroj de Leiningen|grafoj de Leiningen]] || ruino de [[milito de la ligo de Augsburg|1690]] (rara)|| |- |[[episkopa kastelo (Dirmstein)|episkopa kastelo]] || [[Dosiero:2006_Dirmstein-Bischof-Schloss.jpg|80px]] || [[Dirmstein]] || post 1240, antaŭ 1414||[[episkopujo Worms|episkopo de Worms]] || damaĝoj pro milito [[Kamparana Milito|1525]], parte renovigita, hodiaŭ bieno|| |- | [[burgo Breitenstein]] ||[[Dosiero:Breitenstein.JPG|80px]] || [[Esthal]] || ''unua duono de la 13a jarcento''||[[senjoroj de Leiningen|grafoj de Leiningen]] || ruino (ekde [[kvereloj de Weissenburg|1470]]|| |- | [[kastelo Deidesheim]] ||[[Dosiero: Deidesheimer_Schloss.jpg|80px]] || [[Deidesheim]] || ''verŝajne meze de la 13a jarcento'''||[[episkopujo de Spiro]] || en la [[milito de la ligo de Augsburg|1689]] kaj la [[unua napoleona milito|1794]] preskaŭ plene detruita, komence de la 19a jarcento laŭ ŝanĝitaj planoj rekonstruita|| |- | [[burgo Elmstein]] || [[Dosiero:Elmstein.JPG|80px]] || [[Elmstein]] || ''12a jarcento''|| [[Elekto-Palatinato]] ||ruino ekde la [[Milito de la ligo de Augsburg|1689]] || |- | [[Emichsburg (Palatinato)|Emichsburg]] ||[[Dosiero:Emichsburg.JPG|80px]] ||[[Bockenheim ĉe vinstrato]] || 11a jarcento||[[senjoroj de Leiningen|grafoj de Leiningen]] || ruino ekde (1)[[Mainzer Stiftsfehde|1460]], (2) [[Weißenburger Fehde|1471]], (3) [[Unua Napoliona Milito|1797/98]]||[[Majenca kolegiatkverelo]] |- | [[burgo Erfenstein]]||[[Dosiero:2013 Pfälzerwald 159 Burg Erfenstein.JPG|80px]] || [[Esthal]] || antaŭ 1272|| [[senjoroj de Leiningen|grafoj de Leiningen]] || ruino ekde (1470)|| |- | [[Hardenburg]] ||[[Dosiero:Hardenburg (Hof).jpg|80px]] || [[Bad Dürkheim]] ||''1205/14'' || [[senjoroj de Leiningen|grafoj de Leiningen]] || militdomaĝoj inter 1398 kaj la [[Germana Kamparana Milito|1525]], ruino ekde [[Unua Napolionas Milito|1794]]|| [[monaĥejo Limburg]] |- | [[Heidenlöcher (Palatinato)|Heidenlöcher]] ([[fuĝburgo]]) || [[Dosiero:Heidenloechertor.JPG|80px]] || [[Deidesheim]] ||9a au 10a jarcento || [[karolidoj]] aŭ [[luidolfidoj]] || ruino || |- | [[Heidenmauer (Palatinato)|Heidenmauer]]||[[Dosiero:Heidenmauer.JPG|80px]] || | [[Bad Dürkheim]] ||500 a. K. || [[Keltoj]] ||ruino || |- | [[kastelo Kehrdichannichts|ĉaskastelo Kehrdichannichts]]|| [[Dosiero:Kdann.JPG|80px]] || | [[Bad Dürkheim]] ||unua duono de la 18a jarcento|| grafo Friedrich Magnus de [[senjoroj de Leiningen|Leiningen]] || parte renovigita (sen supra etaĝo)|| |- | [[kastelo Koeth-Wanscheid]]|| [[Dosiero:FreusburgCastle2005.jpg|80px]] || [[Dirmstein]] ||''antaŭ 1746''|| Wilhelm von Riesmann || restaŭrita || |- | [[burgo Lichtenstein (palatinato)|burgo Lichtenstein]] ||[[Dosiero:Burg Lichtenstein 01.jpg|80px]] || [[Neidenfels]] || ĉ. 1200|| [[ŝtaŭfoj]] || ruino de 1281 || |- | [[kastelo Murrmirnichtviel|ĉaskastelo Murrmirnichtviel]] ||[[Dosiero:Ruine_des_Jagdhaus_mit_Wachturm_Murrmirnichtviel_bei_Bad_Dürkheim.jpg|80px]] || [[Bad Dürkheim]] || ?|| [[princelektisto]]j de [[Kurpfalz|Palatinato]] || ruino || |- | [[burgo Neidenfels]]||[[Dosiero:Neidenfels.JPG|80px]] || [[Neidenfels]] || ĉ. 1330|| [[palatino]] palatino Rudolf la 2a || ruino ekde [[milito de la ligo de Augsburg|1689]]|| |- | [[kastelo Heidesheim]] || || [[Obrigheim (Palatinato)]]||?||[[senjoroj de Leiningen|grafoj de Leiningen]] ||forbruligita 1794 fare de francaj revoluciaj trupoj|| |- | [[burgo Neuleiningen]] || [[Dosiero:Burg_Neuleiningen_Bergfried.JPG|80px]] || [[Neuleiningen]] || 1238-41| [[senjoroj de Leiningen|grafoj de Leiningen]]: [[Friedrich la 3a || ruino [[milito de la ligo de Augsburg|1690]], parte renovigita |||| |- | [[Nonnenfels]] ||[[Dosiero:Nonnenfels.JPG|80px]] || valo de la rivero [[Isenach]] || verŝajne de 1000 ĝis 1300|| supozeble [[senjoroj de Leiningen|grafoj de Leiningen]]|| ruino || |- | [[kastelo Quadt]] ||[[Dosiero:2006_Dirmstein-Quad-Schloss.jpg|80px]] || [[Dirmstein]] || unua duono de la 18a jarcento<br />(alikonstruado el monaĥeja ruino)|| familio de Quadt || restaŭrita || || |- | [[kastelo Schaudichnichtum|ĉaskastelo Schaudichnichtum]] ||[[Dosiero:Sdnu.JPG|80px]] || [[Bad Dürkheim]] || ?|| [[princelektisto]]j de [[Kurpfalz|Palatinato]] || ruino || || |- | [[Sturmfedersches Schloss]] || [[Dosiero:2006_Dirmstein-Sturmfeder-Schloss retouched.jpg|80px]] || [[Dirmstein]] || (1) kavaliro Lerch von Dirmstein<br />(2) Marsilius Franz Sturmfeder von Oppenweiler kaj idoj|| restaŭrita ||Caspar la 4a|| |- | [[Wachtenburg]] ||[[Dosiero:Wachtenburg bei wachenheim.jpg|80px]] || [[Wachenheim ĉe vinstrato]] || 12a jarcento ||[[Salioj]] aŭ [[ŝtaŭfoj]] ] || | ruino (1) [[Weißenburger Fehde|1471]], (2) [[milito de la ligo de Augsburg|1689]], parte renovigita || |} <span id="KH"></span> == [[distrikto Bad Kreuznach]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato !! vidu ankaŭ !! |- | [[Altenbaumburg]] ||[[Dosiero:Altenbaumburg 2008.jpg|80px]] || [[Altenbamberg]] || ĉ.1253|| [[Raugrafen]] || ruino || |- | [[Burg Argenschwang]] || [[Dosiero:Burg Argenschwang - Torhaus.jpg|80 px]] || [[Argenschwang]] || 1195 ||grafoj de Sponheim || ruino, portaldomo konservita ||[[graflando Sponheim]]|| |- | [[burgruino Dalberg]] ||[[Dosiero: Ruine Dalburg.jpg|80px]] || [[Dalberg (ĉe Bad Kreuznach)|Dalberg]] || ĉirkaŭ 1150 || Godebud von Weyersbach || ĉirkaŭmuro ||[[Dalberg (gento)]]|| |- | [[kastelo Dhaun]] || [[Dosiero:Dhaun_eingangsportal.jpg|eta|80px]]|| [[Hochstetten-Dhaun]] || ''12a jarcento'' ||grafoj de [[Nahegau (graflando)|Nahegau]] || parte konservita ||[[Nahegau (graflando)|Nahegau]] |- | [[burgo Ebernburg|Ebernburg]] || [[Dosiero:Burg Ebernburg, Bad Münster am Stein, top of mountain.jpg|80px]] || [[Bad Münster am Stein-Ebernburg]] || 1338 ||[[Raugrafen|Raugraf]] Ruprecht kaj <br />grafo Johann la 2a de Sponheim || konservita, esencaj partoj konservitaj || [[graflando Sponheim]] |- | [[burgo Gollenfels]] || [[Dosiero:Gollenfels main building.jpg|80px]] || [[Stromberg (Hunsrück)|Stromberg]]-[[Dörrebach]] || 10a ĝis la 11a jarcento ||eble la „sinjoroj de Stein,<br />eble grafoj de Stromberg || esencaj partoj konservitaj || |- | [[burgo Gutenburg|Gutenburg]]|| [[Dosiero:Gutenburg bei Gutenberg 1.jpg|80px]] || | [[Gutenberg (ĉe Bad Kreuznach)|Gutenberg]] || ĉ. 1200 || sinjoroj de Stein || ĉirkaŭmuro || [[graflando Sponheim]] |- | [[ruino Karlsburg]] || || [[Stromberg (ĉe Bad Kreuznach)|Stromberg]] || ? ||? || turo kaj muroj || |- | [[Kauzenburg]] ||[[Dosiero:Kauzenburg (Bad Kreuznach).JPG|80px]] || [[Bad Kreuznach]] || 1206 ĝis 1230 || grafo Gottfried la 3a de Sponheim || ruino || [[graflando Sponheim]] |- | [[Kyrburg]] ||[[Dosiero:Kyrburg_kallenfels_wartenstein.jpg|80px]] ||[[Kirn]] || antaŭ 1128 (burgo);<br />1764 (garnizona domo)|| verŝajne [[Emichonen]] (burgo);<br />duko Johann Dominik von Salm-Kyrburg (garnizona domo) || ruino (burgo);<br /> konservita aŭ plej gravaj partoj konservitaj (garnizona domo) ||[[Nahegau (graflando)|Nahegau]]|| |- | [[Burg Layen]]|| ? ||[[Rümmelsheim]]||ĉ. 1169||konstuiganto nekonata || ruino|| parte posedata de la kavaliro de Stein |- | [[burgo Montfort (Palatinato)|burgo Montfort]]|| [[Dosiero:Montfort2.jpg|80px]] || [[Hallgarten (Palatinato)|Hallgarten]] || ĉ. 1240 || grafoj de Veldenz || | ruino ||[[graflando Veldenz]] |- | [[burgo Naumburg (Bärenbach)|burgruino Naumburg]] || [[Dosiero:Naumburg2.jpg|80px]] || [[Bärenbach (ĉe Idar-Oberstein)|Bärenbach]] || 1146 || verŝajne "[[Raugrafen]]" ||ruino||[[Bolanden (gento)]],<br />[[graflando Sponheim]] |- | [[Neu Baumburg|Neu-Baumburg]] ||[[Dosiero:Neu-Baumburg-pano-02s.jpg|80px]]|| [[Neu-Bamberg]]|| ĉ. 1253 ||"[[Raugrafen]]" ||| ĉirkaŭmuro|| |- | [[burgo Pfarrköpfchen]]||[[Dosiero:Burg Pfarrköpfchen.jpg|80px]] || [[Stromberg (Hunsrück)|Stromberg]]|| ĉ. 1200 || verŝajne la grafoj de Stromberg || murrestaĵoj || |- | [[burgo Rheingrafenstein]] ||[[Dosiero: Burg rheingrafenstein.JPG|80px]] || [[Bad Kreuznach]] || ? || [[Lorena duklando]] ||<br />[[graflando Sponheim]],<br />[[Elektoepiskopujo Majenco]], [[Kurpfalz]]||murestaĵo|| |- | [[burgo Schloßböckelheim]] || [[Dosiero:Schlossboeckelheim-aquarell.jpeg|80px]] || [[Schloßböckelheim]] || ĉ. 824 || verŝajne [[Ludoviko la 1-a (Sankta Romia Imperio)|Ludoviko la Pia]] || ruino||[[graflando Sponheim]] |- | [[Schmidtburg]] ||[[Dosiero:schmidtburg01.jpg|80px]] ||[[Schneppenbach]] || 926 || frankaj nobeloj Franco, Hunpert kaj Norpolt || ruino|| "[[Wildgraf]]-"oj |- | [[burgo Sponheim]] ||[[Dosiero:Burgruine Sponheim 4211.jpg|80px]] ||[[Burgsponheim]] || ĉ. 1100 || [[graflando Sponheim|grafoj de Sponheim]] || plejparte konservita|| [[graflando Sponheim]] |- | [[Steinkallenfels|Burgruino Steinkallenfels]] ||[[Dosiero: Kyrburg_kallenfels_wartenstein.jpg|80px]] || [[Kirn]] || antaŭ 1158 ||konstruiganto nekonata || ruino|| gento [[Stein zu Nassau]] |- | [[Stromburg]] ||[[Dosiero:Stromburg-mit-Kanone.jpg|80px]] || [[Stromberg (Hunsrück)|Stromberg]] || ĉ. 1056 || grafo Bertolf von Stromberg || konservita plejparte|| [[Hans Michael Elias von Obentraut]] |- | [[burgo Treuenfels]] || || [[Altenbamberg]] || 1268 aŭ <br />1357 ĝis 1365 || Dietz von Wachenheim,<br />Philipp und Heinrich von Montfort,<br />Berthold nomita stango de Bamberg,<br />Johann Schweifkrusel von Partenheim || restaĵoj de la ringmuro|| |} <span id="WIL"></span> == [[distrikto Bernkastel-Wittlich]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- | [[burgo Baldenau]] ||[[Dosiero:BaldenauInnen.jpg|80px]] || [[Morbach]] || ekde 1315|| [[Balduin de Luksemburgo]] || ĉefturo, ĉirkaŭmuroj ||[[Kurtrier]]|| |- | [[kastelo Bergfeld]] ||[[Dosiero:Schloss Bergfeld Nordseite.jpg|80px]] || [[Eisenschmitt]] || 1900|| Hugo von Gahlen || plene konservita|| |- | [[burgo Hunolstein]] || [[Dosiero:Burg-Hunolstein02.jpg|80px]] || [[Morbach]] || ekde 1315|| verŝajne grafoj de Blieskastel || ruino ||[[Blieskastel|graflando Blieskastel]],<br />[[Hunolstein (gento)]] || |- | [[burgo Landshut]] || [[Dosiero:Burg_Landshut,_Bernkastel-Kues.jpg|80px]] || [[Bernkastel-Kues]] || ''fine de la 13a jarcento''|| Heinrich la 2a de Finstingen, [[ĉefepiskopo de Treviro]] || ĉefturo, ĉirkaŭmuroj ||[[Kurtrier]]|| |- | [[Entersburg]] || || [[Hontheim]] || ''fine de la 11a jarcento''|| sinjoroj de Nantersburg || ruino, malgrandaj restaĵoj |||| |- | [[Grevenburg]] ||[[Dosiero:Grevenburg in Traben-Trarbach.jpg|80px]] || [[Traben-Trarbach]] || ĉ. 1350|| Grafo Johann la 3a von Sponheim || ruino ||[[graflando Sponheim]] || |- | [[kastelo Lieser]] ||[[Dosiero:Schloss Lieser.jpg|80px]] || [[Lieser (Mozelo)|Lieser]] || 1885 ĝis 1895|| Clemens Freiherr von Schorlemer-Lieser || plene konservita || [[Schorlemer (gento)]]|| |- | [[burgoj de Manderscheid]] (supra kaj malsupra burgo) ||[[Dosiero:BurgenManderscheidSSW.jpg|80px]] || [[Manderscheid]] || antaŭ 1173|| senjoroj de Manderscheid || ruino ||[[graflando Manderscheid]] |- | [[Mont Royal (fortikaĵo)|Fortikaĵo Mont Royal]]||[[Dosiero:MontRoyal Traben.jpg|80px]] || [[Traben-Trarbach]] || 1687 ĝis 1698|| reĝo [[Ludoviko la 14-a (Francio)|Ludoviko la 14a]] || restaĵoj || |- | [[Starkenburg (burgruino)|Starkenburg]] ||[[Dosiero:Starkenburg-Ruine.JPG|80px]] || [[Starkenburg (Mozelo)]] || ''12a jarcento''|| [[graflando Sponheim|grafoj de Sponheim]] || ruino ||[[graflando Sponheim]] |- | [[kastelo Veldenz]] ||[[Dosiero:Schloss Veldenz BW 1.jpg|80px]] || [[Veldenz]] || antaŭ 1156|| ? || ruino ||[[graflando Veldenz]] |} <span id="BIR"></span> == [[distrikto Birkenfeld]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- | [[burgo Bosselstein]] || [[Dosiero:Burg_bosselsteirp.jpg|80px]] || [[Idar-Oberstein]] || ĉ. 1197|| sinjoroj de Stein (Oberstein) || murrestaĵoj || |- | [[kastelo Oberstein]] ||[[Dosiero:Schloss Oberstein.JPG|80px]] || [[Idar-Oberstein]] || 1320 || verŝajne grafoj de Daun-Oberstein || restaŭrita || |- | [[kastelo Birkenfeld]] || || [[Birkenfeld (Nahe)|Birkenfeld]] || antaŭ 1328|| [[Balduin de Luksemburgo]], [[Episkopujo Treviro|ĉefepiskopo de Treviro]] kaj [[graflando Sponheim|grafoj de Sponheim]] ||[[Kurtrier]] , [[graflando Sponheim]]|| |- | [[burgo Frauenburg]] || || [[Frauenberg (Nahe)|Frauenberg]] || antaŭ 1327|| grafoj de Sponheim || ruino ||[[graflando Sponheim ]]|| |} <span id="BIT"></span> == [[distrikto Bitburg-Prüm]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto !! stato!! vidu ankaŭ !! |- |[[burgo Bollendorf]] ||[[Dosiero:BurgBollendorfW.jpg|100px]] || [[Bollendorf]] ||ĉ 700, ekde 716 posedo de la abatejo de Echternach ||eble la [[abatejo de Echternach]]||gravaj partoj konservitaj || |- | [[Dasburg (burgo)|Dasburg]] ||[[Dosiero:Dasburg Turm.jpg|100px]] || [[Dasburg]] ||supozeble komence de la 13 jc.|| eble la [[abatejo de Prüm]] ||feŭdo de la abatejo de Prüm ||[[graflando Vianden|grafoj de Vianden]] |- | [[burgo Dudeldorf]] ||[[Dosiero:BurgDudeldorf01.jpg|100px]]|| [[Dudeldorf]]||nekonata, antaŭ la 12a jc., inter 1451 ĝis 1453 rekonstruita||senjoroj de Dudeldorf ||plejparte konservita || |- | [[burgo Falkenstein (Waldhof)|burgo Falkenstein]]|| [[Dosiero:Burg Falkenstein Waldhof-Falkenstein Germany.JPG|100px]] || [[Waldhof-Falkenstein]]||100 ĝis 1100||konstruigantoj nekonataj, la [[graflando Manderscheid|grafoj de Manderscheid]] pligrandigis la burgon ||hodiaŭ privata loĝdomo || |- | [[kastelo Hamm]] || || [[Hamm (Eifel)|Hamm]] ||nekonata|| nekonata||? ||? |- | [[Kyllburg (burgo)|Kyllburg]] || || [[Kyllburg]]|| 1239 ||Theoderich von Wied, [[ĉefepiskopo de Treviro]]|| partoj de la ĉirkaŭmuro || [[Kurtrier]] |- | [[kastelo Malberg]] || [[Dosiero:Schloss Malberg NW.jpg|100px]] || [[Malberg (Eifel)|Malberg]] ||nekonata, origine duobla burgo ||supozeble senjoroj de Malberg||bone konservita || |- | [[Neuerburg (burgo)|Neuerburg]]||[[Dosiero:Burg Neuerburg illuminiert.jpg|100px]] || [[Neuerburg]] ||892/1132 ||graflando Vianden |grafo de Vianden|| hodiaŭ junulargastejo || [[Kurtrier]] |- | [[Prümerburg]] ||[[Dosiero:Ruin of pruemerburg castle pruemzurlay germany.jpg|100px]] || [[Prümzurlay]] ||1100 ĝis 1200 ||grafoj kaj [[duklando Luksemburgo|dukoj de Luksemburgo]]||1658 forbruligita || |- | [[burgo Rittersdorf]] || [[Dosiero:Rittersdorf_02.jpg|100px]] || [[Rittersdorf (Eifel)|Rittersdorf]] || ĉ 1263 ||supozeble Theoderich von Rittersdorf||konservita || [[graflando Luksemburgo|grafo de Luksemburgo]] |- | [[burgo Schönecken]]|| [[Dosiero:Bellacosta05.jpg|100px]]||[[Schönecken]]||ĉ. 1230 ||nekonata|| ruino || |- | [[burgo Seinsfeld]]||[[Dosiero:Eifel 2011 024.jpg|100px]]|| [[Seinsfeld]] || ĉ 1325 || nekonata||1935 kaj 1949 rekonstruo de la okcidenta alo || |- | [[kastelo Weilerbach (Eifel)|Schloss Weilerbach]] ||[[Dosiero:Castle Weilerbach (Eifel) 2011-08.jpg|100px]] || [[Bollendorf]]||1780 ||abato Emmanuel Limpach ([[abatejo de Echternach]])|| iama somera rezidejo de la abatejo ||arĥitekto [[Paul Mungenast]] |} <span id="COC"></span> == [[distrikto Cochem-Zell]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- | [[Burgo Arras]] ||[[Dosiero:Burg Arras1.jpg|80px]] || [[Alf (Mozelo)|Alf]]||frua 12a jarcento || nekonata||rekonstruita, hodiaŭ muzeo, hotelo kaj restoracio || parto de la postlasaĵo de la germana federacia prezidento [[Heinrich Lübke]] |- | [[regna burgo Cochem]] ||[[Dosiero:Reichsburg Cochem.JPG|80px]] || [[Cochem]]||ĉ 1100 || nekonata|| 1868/1877 rekonstruita ||[[Historiismo (arthistorio)|novistoriismo]] |- | [[burgo Coraidelstein]] ||[[Dosiero:Castle ruin Coraidelstein.jpg|80px]]|| [[Klotten]] ||960 || [[palastgrafo]] Hermann la 1a ||ruino ||[[romaniko|romanika]] |- | [[burgo Metternich]] ||[[Dosiero:Beilstein mosel burg metternich.jpg|80px]] || | [[Beilstein (Mozelo)|Beilstein]]||antaŭ 1268 ||Johann von Braunshorn || ruino || |- | [[burgo Pyrmont]] || [[Dosiero:Roes, Burg Pyrmont, 2012-08 CN-02.jpg|80px]]|| [[Roes]]||fino de la 12a jarento ||Kuno de Schönburg || konservita burgo || |- | [[burgo Treis]] ||[[Dosiero:Treis-Karden, Burg Treis, 2012-08 CN-02.jpg|80px]] || [[Treis-Karden]]||nekonata, supozeble jam en la dua duono de la 11a jarcento || nekonata ||ruino|| |- | [[burgoj de Ulmen]] || [[Dosiero:BurgruineUlmenFront.jpg|80px]] || [[Ulmen (Eifel)|Ulmen]] ||supera burgoĉ. 1000 ||kavaliro Heinrich von Ulmen ||ruino || [[maaro de Ulmen]] |- | [[Wildburg]] ||[[Dosiero:Treis-Karden, Wildburg, 2012-08 CN-01.jpg|80px]] || [[Treis-Karden]] ||unua duono de la 12a jarcento ||[[palastgrafo]] Otto von Rheineck || restarigita burgo || |- | [[Winneburg]] || [[Dosiero:Ruine_Winneburg.jpg|80px]] || [[Cochem]]||dua duono de la 13a jarcento || Wirich von Wunnenberg ||ruino|| |} <span id="KIB"></span> == [[distrikto Donnersberg]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- | [[burgo Altenbolanden]]|| || [[Bolanden]] ||12a jarcento||Grafo Werner von Bolanden ||ne plu ekzistanta ||[[Bolanden (gento)|grafoj de Bolanden]] |- | [[burgo Biedesheim]] || || [[Biedesheim]] ||nekonata ||nekonata ||ne plu ekzistanta ||[[Leiningen (gento)|grafoj de Leiningen]] |- | [[burgo Falkenstein (Palatinato)|burgo Falkenstein]] ||[[Dosiero:Falkenstein-ort-burg-1.jpg|80px]] || [[Falkenstein (Palatinato)|Falkenstein]] ||nekonata||senjoroj de Falkenstein ||ruino || |- | [[burgo Frauenstein (Palatinato)|burgo Frauenstein]]||||[[Ruppertsecken]]||nekonata||nekonata ||ne plu ekzistanta || |- | [[burgo Gaugrehweiler]] ||[[Dosiero:Gaugrehweiler Schloss.jpg|80px]] ||[[Gaugrehweiler]]||nekonata||nekonata ||ne plu ekzistanta || |- | [[burgo Gehrweiler]] ||||[[Gehrweiler]] ||nekonata ||nekonata|| ne plu ekzistanta || |- | [[burgo Hohenfels (Palatinato)|burgo Hohenfels]] ||[[Dosiero:Hohenfels3.JPG|80px]]|| [[Imsbach]] ||1228 lau onidiroj||Werner von Bolanden kaj edzino Guda von Hohenfels ||ruino || |- | [[burgo Ilbesheim]] || ||[[Ilbesheim]]||nekonata||nekonata || ne plu ekzistanta || |- | [[kastelo Imsweiler]] || ||[[Imsweiler]] || ?|| ? || ? || |- | [[kelta remparo (Donnersberg)|kelta remparo sur la monto Donnersberg]] || || [[Dannenfels]] ||nekonata||keltoj || ? || |- | [[Kesselburg (Palatinato)|Kesselburg]] || [[Dosiero:Kesselburg.jpg|80px]] || [[Jakobsweiler]] ||nekonata||nekonata ||ne pu ekzitanta || |- | [[kastelo Kirchheimbolanden]] ||[[Dosiero:2009.08.14.104424_Schloss_Kirchheimbolanden.jpg|80px]]|| [[Kirchheimbolanden]] ||1738 -1740|| duko Carl-August von Nassau-Weilburg || konservita || [[dinastio Nassau]] |- | [[burgo Landsberg (Palatinato)|burgo Landsberg]] || [[Dosiero:Landsburg.JPG|80px]] || [[Obermoschel]] ||1130||grafo von Schmidburg ||ruino|| |- | [[burgo Löwenstein (Palatinato)|burgo Löwenstein]] ||[[Dosiero:Lewenstein.JPG|80px]] || [[Niedermoschel]] ||ĉ 1180||Wolfram la 4a von Stein ||ruino || |- | [[burgo Neu-Bolanden]] ||[[Dosiero:NeuBolanden.jpg|80px]]||[[Bolanden]] ||13a jarcento ||rgna ministro von Bolanden || ? ||[[Bolanden (gento)|senjoroj de Bolanden]] |- | [[burgo Randeck (Palatinato)|burgo Randeck]] ||[[Dosiero:Randeck.JPG|80px]] || [[Mannweiler-Cölln]] ||12a jarcento||imperiestro Ferdinand la 3a ||ruino ||[[Ordeno de germanaj kavaliroj]] |- | [[Ruhenburg]] ||[[Dosiero:RockenhausenSchloss-01s.jpg|80px]] ||[[Rockenhausen]] ? || antau 1243||nekonata ||hodiaŭ kastelo Rockenhausen || |- | [[burgo Ruppertsecken]] ||[[Dosiero:Ruppertsecken.jpg|80px]] || [[Ruppertsecken]] ||nekonata||nekonata ||ruino || |- | [[burgo Stauf (Palatinato)|burgo Stauf]]||[[Dosiero:Burg Stauf.JPG|80px]] || [[Eisenberg (Palatinato)]] ||antaŭ 1000||duko Konrad la 1a ? || ruino ||[[salioj]] |- | [[Stolzenburg (Palatinato)|Stolzenburg]] || || [[Bayerfeld-Steckweiler]] || nekonata||[[raugrafen|Raugraf]] Konrad la 3a ||ruino || |- |[[burgo Tannenfels (Palatinato)|burgo Tannenfels]]||[[Dosiero:Tannenfels Turm Winter.jpg|80px]] || [[Dannenfels]] ||nekonata||nekonata ||ruino || |- | [[burgo Wartenberg (Palatinato)|burgo Wartenberg]]|| || [[Wartenberg-Rohrbach]] kaj [[Winnweiler]]||nekonata ||nekonata || ne plu ekzistanta || |- | [[burgo Wildenstein (Palatinato)|burgo Wildenstein]] ||[[Dosiero:Ruine Wildenstein.jpg|100px]] || [[Dannenfels]] ||nekonata||nekonata ||ruino || |} <span id="GER"></span> == [[distrikto Germersheim]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- |[[ĉaskastelo Friedrichsbühl]] ||[[Dosiero:Schlossruine Friedrichsbuehl.jpg|eta|80px]] || [[Bellheim]] ||1552 ||princelektisto Freidrich 2a || 1725 malkonstruita || |- | [[fortikaĵo Germersheim]] || [[Dosiero:Germersheim Weissenburger Tor.jpg|80px]] || [[Germersheim]]||1834 - 1861 || bavara armeo || konservata || [[kastelo Germersheim]] |- | [[kastelo Germersheim]] || || [[Germersheim]] ||? ||? || ? ||? |- | [[kastelo Jockgrim]] || || [[Jockgrim]] ||? ||? || ? ||? |- | [[kastelo Weingarten]] || || [[Weingarten (Palatinato)]] ||? ||? || ? ||? |} <span id="KLL"></span> == [[distrikto Kaiserslautern]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto !! stato!! vidu ankaŭ !! |- | [[burgo Alsenborn]] ||[[Dosiero:Dieburg 01.JPG|80px]] || [[Enkenbach-Alsenborn]] ||ne certa: 1148 aŭ 1172 ||heinrich kaj Hunfried von Alsenzburne ||murrestaĵoj || |- | [[Anselburg]] ||[[Dosiero:Anselburg.jpg|80px]] || [[Enkenbach-Alsenborn]] || nekonata || fratoj Rudolf k Frank von Anesnburc || ne plu ekzistanta|| |- | [[burgo Breidenborn]] || || [[Enkenbach-Alsenborn]] ||12a jarcento ||senjoroj de Breidenborn ||ne plu ekzistanta||[[terkonusa burgo]] |- | [[Dieboldsburg]] || || [[Otterbach (Rejnlando-Palatinato)|Otterbach]] || ? || ? || ? ||? |- | [[burgo Diemerstein]] ||[[Dosiero:Diemerstein1.jpg|80px]] || [[Frankenstein (Palatinato)|Frankenstein]] ||antaŭ 1216 ||nekonata ||ruino|| |- | [[kastelo Fischbach (Palatinato)|kastelo Fischbach]] || || [[Fischbach (ĉe Kaiserslautern)]] || ? || ? || ? ||? |- | [[burgo Frankenstein (Palatinato)|burgo Frankenstein]]||[[Dosiero:Frankensteinarp.jpg|80px]] || [[Frankenstein (Palatinato)|Frankenstein]]|| verŝajne ĉ. 1100 ||nekonata ||ruino || |- | [[Glasburg]] || || [[Fischbach (ĉe Kaiserslautern)]] || ? || ? || ? || |- | [[burgo Landstuhl]] || || [[Landstuhl]]||antaŭ 1409 ||nekonata ||ne plu ekzistanto || |- | [[kastelo Landstuhl]] || || [[Landstuhl]] || ? || ? || ? || |- | [[burgo Nanstein]] || [[Dosiero:Nanstein 0066.JPG|80px]] || [[Landstuhl]]||12 jarcento || [[Frederiko la 1-a (Sankta Romia Imperio)|Barbarossa]] ||restaŭrita ruino||[[Franz von Sickingen]] |- | [[kastelo Neuhemsbach]] || || [[Neuhemsbach]] || ? || ? || ? ||? |- | [[burgo Otterbach]]|| || [[Otterbach (Rejnlando-Palatinato)|Otterbach]]||c. 1100 || nekonata || restaĵoj || |- | [[Otterburg]] || || [[Otterberg]] || ? || ? || ? ||? |- | [[burgo Perlenberg]] ||[[Dosiero:Perleburg.JPG|80px]] || [[Bann (Palatinato)|Bann]] ||ĉ. 1200 ||nekonata || restaĵoj || |- | [[burgo Schallodenbach]]|| || [[Schallodenbach]] ||ĉ. 1200 || senjoroj de Odenbach || ne plu ekzistanta || kavaliroj de Schallodenbach |- | [[kastelo Schernau]] || || [[Landstuhl]] || ? || ? || ? ||? |- | [[Stolzenburg (Palatinato)|Stolzenburg]] || || [[Stelzenberg]]||1244 ||[[senjoro]]j de Stelzenberg ||ne plu ekzistanta|| |- | [[kastelo Trippstadt]] || [[Dosiero:Schloss trippstadt.JPG|80px]] || [[Trippstadt]] || ? || ? || ? ||? |- | [[kastelo Weilerbach (Palatinato)|kastelo Weilerbach]] || || [[Weilerbach]] ||1767 ||Franz Karl Barono de Hacke ||plene konservata ||[[baroko]] |- | [[burgo Wilenstein-Flörsheim]] || [[Dosiero:Wilenstein.JPG|80px]] || [[Trippstadt]] ||1152 || Johannes von Wilenstein || parte restaŭrita || |} <span id="KL"></span> == [[Kaiserslautern|urbo Kaiserslautern]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- | [[burgo Beilstein (Palatinato)|burgo Beilstein]] || [[Dosiero:Beilstein.JPG|80px]] || [[Kaiserslautern]]||12a jarcento||duko Friedrich von Schwaben (duko Frederiko la unuokululo)||ruino|| |- | [[burgo Hohenecken]] ||[[Dosiero:Hohenecken2011.jpg|80px]] || [[Kaiserslautern]]||nekonata, ĉ. 1200 ||nekonata || ruino || |- | [[Kaiserpfalz (Kaiserslautern)|Kaiserpfalz]] t.e. imperiestra palasto || [[Dosiero:Kapfaka.JPG|80px]] || [[Kaiserslautern]] || 12a jarcento ||[[Frederiko la 1-a (Sankta Romia Imperio)|Barbarossa]] ||ruino ||| [[fabelo de la ezoko]]|| |} <span id="KO"></span> == [[urbo Koblenco]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- | [[burgo Helfenstein (Koblenz)|burgo Helfenstein]] ||[[Dosiero:De Merian Mainz Trier Köln 060.jpg|80px]]|| [[Koblenz|Ehrenbreitstein]] || ĉ. 1160|| familio von Helfenstein || superkonstruita || |- | [[Malnova burgo (Koblenz)|Malnova burgo]] ||[[Dosiero:Koblenz im Buga-Jahr 2011 - Alte Burg 01.jpg|80px]] || [[Koblenz]] || 1277 ĝis 1307 || Heinrich la 2a de Finstingen || burgdomo restaŭrita || |- | [[burgo Mühlenbach (Koblenz)|burgo Mühlenbach]] ||[[Dosiero:Burg Mühlenbach Koblenz 2011.jpg|80px]] || [[Koblenz|Arenberg]] || ĉ. 1300 || Hermann la 2a de Helfenstein || nur la ĉefa turo konservita || |- | [[fortikaĵo Koblenco]] ||[[Dosiero:Fort Konstantin 01 Koblenz 2014.jpg|80px]] || [[Koblenco]] || 1815 ĝis 1834 || | [[Prusio]] || parte konservita || |- | [[fortikaĵo Ehrenbreitstein]] ||[[Dosiero:Koblenz im Buga-Jahr 2011 - Festung Ehrenbreitstein 45.jpg|80px]] || [[Koblenz|Ehrenbreitstein]] || 1817 ĝis 1828 || Prusio || plene konservita || |- | [[fortikaĵo Kaiser Franz]] || [[Dosiero:Feste Franz Koblenz.jpg|80px]] || [[Koblenz]] || 1816 ĝis 1822 || Prusio || parte konservita || |- | [[fortikaĵo Kaiser Alexander]] ||[[Dosiero:Löwentor Koblenz 2013.jpg|80px]] || [[Koblenz]]|| 1817 ĝis 1822 || Prusio || sole la „Löwentor“ (pardego de la leono) estas konservita || |- | [[fuorto Asterstein]] || [[Dosiero:Fort Asterstein.jpg|80px]] || [[Koblenz|Asterstein]] || 1818 ĝis 1828 || Prusio || parte konservita || |- | [[fuorto Großfürst Konstantin]] ||[[Dosiero:Fort Grossfuerst Konstantin03.jpg|80px]] || [[Koblenz|Karthause]] || 1822 ĝis 1827 || Prusio ||| grandparte konservita || |- | [[Neuendorfer Flesche]] || [[Dosiero:Neuendorfer Flesche 03 Koblenz 2012.jpg|80px]] || [[Koblenz|Lützel]] || 1820 ĝis 1825 || Prusio || subgrunde parte konservita || |- | [[Princelektista kastelo (Koblenco)|Princelektista kastelo]] ||[[Dosiero:Koblenz im Buga-Jahr 2011 - Luftbilder 01.jpg|80px]] || [[Koblenz|malnova kvartalo]] || 1777 ĝis 1793|| Clemens Wenzeslaus von Sachsen || plene konservita ||[[Kurtrier]] |- | [[kastelo Philippsburg (Koblenz)|kastelo Philippsburg]] || [[Dosiero:Panorama Dikasterialbau Ehrenbreitstein.jpg|80px]] || [[Koblenz|Ehrenbreitstein]] || 1626 ĝis 1629|| Philipp Christoph von Sötern ||detruita 1801||[[Kurtrier]] |- | [[kastelo Schönbornslust]] || || [[Koblenz|Kesselheim]] || 1752|| Franz Georg von Schönborn ] || detruita 1794 || |- | [[kastelo Stolzenfels]] ||[[Dosiero:Schloss Stolzenfels 01 Koblenz 2015.jpg|80px]] || [[Koblenz|Stolzenfels]] || 1826 ĝis 1842|| [[Frederiko Vilhelmo la 4-a (Prusio)]] || | restaŭrita ||[[rejnromantiko]] |} <span id="KUS"></span> == [[distrikto Kusel]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- |[[Altenburg (Wolfstein)|Altenburg]] || || [[Wolfstein]]|| nekonata||nekonata|| restis nur nomo de la tereno en la vilaĝo || |- |[[burgo Alt-Wolfstein]]||[[Dosiero:Alt-wolfstein.JPG|80px]]|| [[Wolfstein]] || ĉ. 1160||nekonata||ruino ||[[graflando Sponheim|grafoj de Sponheim]] |- |[[Aschbacherhof (bieno)|Herrenhaus Aschbacherhof]]|| ||[[Trippstadt]] ||nekonata||nekonata||konservata ||[[Wilenstein (gento)|senjoroj de Wilenstein]] |- |[[burgo Deinsberg]] || || [[Theisbergstegen]] ||nekonata||nekonata||ne plu ekzistanta ||[[regna burgo]] |- |[[burgo Grumbach]] || [[Dosiero:Grumbach1627.jpeg|80px]] || [[Grumbach (Glan)|Grumbach]] ||antaŭ 1242||grafo Konrad von Kyrburg||ruino || [[arbargrafo]] |- |[[Heidenburg (Kreimbach-Kaulbach)|Heidenburg]] || || [[Kreimbach-Kaulbach]] ||ĉ. 400 a.K.||[[keltoj]]||ruino|| [[fuĝburgo]] |- |[[Heidenburg (Oberstaufenbach)|Heidenburg]] || || [[Oberstaufenbach]] || ĉ 1100||nekonata|| ruino|| |- |[[burgo Ingweiler]]|| || [[Reipoltskirchen]] ||ĉ 1200||Johannes de Engelmorwilre|| ne plu ekzistanta || [[Graflando Zweibrücken]] |- |[[burgo Kübelberg]] || [[Dosiero:Galgen am Glan Blies Radweg.JPG|80px]] || [[Schönenberg-Kübelberg]] || 1273 ĝis 1297|| kavaliro Gerin von Kübelberg|| detruita, lastaj restaĵoj de la turo malkonstruita 1822 || |- |[[kastelo Lauterecken]] || [[Dosiero:lauterecken_schloss.jpeg|80px]] || [[Lauterecken]] ||antaŭ1343||nekonata|| en la frua 16a jarcentonovkonstruita||[[graflando Veldenz]] |- |[[burgo Lichtenberg (Patatinato)|Burgo Lichtenberg]] || [[Dosiero:Burg Lichtenberg total.jpg|80px]] || [[Thallichtenberg]]||antaŭ 1214||[[graflando Veldenz|grafoj de Veldenz]]||ruino||[[duklando Pfalz-Zweibrücken]] |- |[[burgo Liebsthal]] || || [[Quirnbach (Palatinato)]]||ĉ 1300||Johann von Lybestatt||ne plu ekzistanta || |- | [[burgo Medard]]|| || [[Medard (Glan)|Medard]]||nekonata||[[keltoj]]|| restaĵoj de la remparo || [[remparburgo]] |- | [[Michelsburg (Pfalz)|Michelsburg]] ||[[Dosiero:Michelsburg1.jpg|80px]] || [[Haschbach am Remigiusberg]] ||antaŭ 1100||nekonata||ruino || |- | [[burgo Münchweiler]] || || [[Glan-Münchweiler]] ||antaŭ 1344|| nekonata||ne plu ekzistant || [[Raugrafen]] |- | [[Naumburg (Pfalz)|Naumburg]] ||[[Dosiero:Naumburgerhof2.jpg|eta|80px]] || [[Ginsweiler]] ||12a jarcento|| [[graflando Veldenz|grafoj de Veldenz]]|| ne plu ekzistanta || |- | [[burgo Neu-Wolfstein]] ||[[Dosiero:Neuwolfstein.JPG|80px]] ||[[Wolfstein]] || ĉ 1300|| nekonata|| ruino || |- | [[burgo Odenbach]]||[[Dosiero:Odenbach 2.jpg|80px]]|| [[Odenbach]]|| ĉ. 1150 ĝis 1180|| [[graflando Veldenz|grafoj de Veldenz]]|| ruino || [[akvoburgo]] |- | [[kastelo Pettersheim]]||[[Dosiero:hp-schloss.jpg|80px]] || [[Herschweiler-Pettersheim]]||11a jarcento kiel akvoburgo||[[duklando Pfalz-Zweibrücken]] ||ne plu ekzistanta || |- | [[kastelo Quirnbach]] || || [[Quirnbach (Palatinato)]]||1789||nobeloj de Quirnbach|| ne plu ekzistanta || |- | [[akvoburgo Reipoltskirchen]] ||[[Dosiero:Wasserburg_reipoltskirchen.jpg|80px]] || [[Reipoltskirchen]]|| 1198||eble Mefried von Reipoltskirchen|| konservita || |- | [[kastelo Schönbornerhof]] || || [[Homberg]] || ?|| ?|| ? || |- | [[Sprengelburg]] ||[[Dosiero:Dh_essweiler_sprengelburg001.jpg|80px]] || [[Essweiler]] / [[Oberweiler im Tal]] ||13a jarcento||nekonata|| ruino || |- | [[burgo Wadenau]] || || [[Thallichtenberg]] || nekonata|| nekonata|| ne plu ekzistanta || |} <span id="LD"></span> == [[Landau in der Pfalz|urbo Landau in der Pfalz]] == {| class="wikitable" ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- | [[kastelo Arzheim]] || || || || || || |- | [[burgo Godramstein]] || ||[[Landau]] urboparto Godramstein ||nekonata ||nekonata ||ne plu ekzistanta ||verŝajne [[turburgo]] |- | [[Fortikaĵo Landau]] ||[[Dosiero:Landau 012.jpg|100px]] || [[Landau]] ||1688 ĝis 1691 ||reĝo [[Ludoviko la 14-a (Francio)|Ludoviko la 14-a]]|| la fortikaĵo ne plu ekzistanta, nur kelkaj domoj restis || |- | [[burgo Queichheim]] || || | [[Landau]]-Queichheim || || || || |} <span id="LU"></span> == [[Ludwigshafen am Rhein|urbo Ludwigshafen am Rhein]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- | [[reduto de Mannheim]] ||[[Dosiero:MannheimRheinschanze.jpg|100px]] ||[[Ludwigshafen am Rhein]] ||1606 ||princelektisto Friedrich ka 4a||ne plu ekzistanta ||[[reduto]] |} <span id="MZ"></span> == [[Mainz|urbo Majenco]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- | [[Fortikaĵo Majenco]] ||[[Dosiero:Proviantamt Mainz.jpg|80px]]||[[Majenco]]||1619 ĝis 1918 ||princelektisto Johann Schweikhard von Kronenberg k.s.||parte konservitaj || |- | [[citadelo Majenco]] ||[[Dosiero:Zitadelle Mainz Kommandantenhaus.jpg|80px]]||[[Majenco]] ||ĉ 1660 ||princelektisto Johann Philipp von Schönborn || konservata || |- | [[Princelektista kastelo Majenco]]||[[Dosiero:Mainz, Residenzschloss BW 2012-08-18 13-24-01.jpg|80px]] || [[Majenco]] ||1478 ||Majencaj ĉefepiskopoj ||konservata ||[[Kurmainz]] |- | [[Martinsburg (burgo)|Martinsburg]] ||[[Dosiero:Martinsburg Mainz.jpg|80px]] || [[Majenco]]||1478 ĝis 1481 ||Diether von Isenburg || ne plu ekzistanta || [[malaltaĵburgo]] |- | [[plezurkastelo Favorite (Majenco)|plezurkastelo Favorite]] ||[[Dosiero:Gesamtansicht Favorite.jpg|80px]] || [[Majenco]]||1700 ||princelektisto Lothar Franz von Schönborn ||ne pli ekzistanta || [[baroko]] |} <span id="BIN"></span> == [[distrikto Mainz-Bingen]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- | [[burgo Fürstenberg (Rheindiebach)|burgo Fürstenberg]]|| [[Dosiero:Fürstenberg_1.JPG|80px]] ||[[Oberdiebach]]||1219 ||ĉefepsikopo Engelbert von Berg ||ruino || |- | [[heimburg (burgo)|Heimburg]] ||[[Dosiero:Heimburg_1.JPG|80px]] || [[Niederheimbach]]||1294 ||ĉefepiskopo de Majenco ||konservata || [[Elektoepiskopujo Majenco|Kurmainz]] |- |[[Ingelheimer Kaiserpfalz|Kaiserpfalz]] ||[[Dosiero:NI-Kaiserpfalz.JPG|80px]] || [[Ingelheim am Rhein|Ingelheim]]||dua duono de la 8a jarcento ||nekonata || ruino ||[[Sankta Romia Imperio]] |- |[[burgo Klopp]] ||[[Dosiero:Burg_Klopp.JPG|80px]]||[[Bingen am Rhein|Bingen]]||ĉ. 1240 ||nekonata || ruino || |- |[[burgo Landskron (Oppenheim)|burgo Landskron]] ||[[Dosiero:Oppenheim Burg Landskron.JPG|100px]] ||[[Oppenheim]]||ĉ. 1100 ||nekonata ||ruino||[[regna burgo]] |- |[[kastelo Lörzweiler]] || [[Dosiero:Lörzweiler ehemaliges Schloss 20101001.jpg|80px]] || [[Lörzweiler]] || ĉ. 1604|| verŝajne nobela familio ''Hundt von Saulheim'', pli poste en posedo de ''von Hettersdorf''|| suda alo renesanca konstruaĵo, resto superkonstruita |||| |- |[[Mäuseturm Bingen|Mäuseturm]]||[[Dosiero:Binger_Mäuseturm.jpg|80px]]|| [[Bingen am Rhein|Bingen]]||unua duono de la 14a jarcento ||nekonata ||konservata || [[doganturo]] |- | [[burgo Reichenstein (Trechtingshausen)|burgo Reichenstein]]||[[Dosiero:Burg Reichenstein Luftbild 01.jpg|80px]]|| [[Trechtingshausen]] ||1100 ĝis 1200 ||nekonata || plejparte konservata || |- | [[burgo Rheinstein]]||[[Dosiero:Rheinstein.jpg|80px]] || [[Trechtingshausen]] ||14a jarcento ||nekonata ||konservata ||antaŭaj nomoj: "Vaitzburg" aŭ "Fautsburg" |- |[[burgo Schwabsburg]] ||[[Dosiero:RP Rheinhessen Schwabsburg Schwabsburg 001.jpg|80px]] || [[Nierstein]] ||ĉ. 1210 ||[[ŝtaŭfoj]] ||ruino || |- | [[burgo Sooneck]] || [[Dosiero:Burg-Sooneck-JR-E-852-2011-09-14.jpg|80px]] || [[Niederheimbach]] ||1271 ||senjoroj de Hohnfels || konservata|| |- | [[burgo Stadeck]] ||[[Dosiero:BurgStardeck-01s.jpg|80px]] || [[Stadecken-Elsheim]] ||1276 ||grafo Eberhard la 1a de Katzenelnbogen || 1632 rekonstruita || [[graflando Katzenelnbogen]] |- | [[burgo Stahlberg]] ||[[Dosiero:Burg-Stahlberg-JR-E-1171-2013-09-05.jpg|80px]] || [[Bacharach]]||1158 ĝis 1168 ||kolonja ĉefepiskopoj ||ruino ||[[Kurköln]] |- | [[burgo Stahleck (Bacharach)|burgo Stahleck]]||[[Dosiero:BurgStahleckNW.jpg|80px]] || [[Bacharach]]||11a/12a jarcento ||Kurköln||konservata|| |- | [[burgo Windeck (Heidesheim)|burgo Windeck]] ||[[Dosiero:Heidesheim Burg Windeck 20100729.jpg|80px]] || [[Heidesheim am Rhein|Heidesheim]]||ĉ. 1209 ||kavaliro herdegen von Winternheim || konservata|| |- | [[kastelo Waldthausen]] ||[[Dosiero:Budenheim Schloss Waldthausen 20100729.jpg|80px]] || [[Budenheim]] ||1908 ĝis 1910 ||barono Martin Wilhelm von Waldthausen ||konservata ||kastelstila [[vilao]] |- | [[Trutzbingen]] || [[Dosiero:Trutzbingen1.JPG|80px]] || [[Bingen am Rhein|Bingen]] ||1493 ||urbo Bingen ||ruino || [[kontraŭburgo]]|| |} <span id="MYK"></span> == [[distrikto Mayen-Koblenz]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- | [[kastelo Bassenheim]] || || [[Bassenheim]] || || || || |- | [[burgo Bischofstein]] ||[[Dosiero:Burg Bischofstein und Burgen.jpg|80px]] || [[Münstermaifeld]] || ''1252-1259 komencita''|| ĉefepiskopo Arnold 2a de Isenburg|| 1930 nove konstruita uzante la malnovajn ruinojn || |- | [[kastelo Bürresheim]] ||[[Dosiero:Germany (22), Rhineland-Palatinate, Mayen, Schloss Bürresheim.JPG|80px]] || [[Sankt Johann (apud Mayen)|St. Johann]] ||12a jarcento ||nekonata ||konservata || |- | [[Ehrenburg (Brodenbach)|Ehrenburg]]||[[Dosiero:Ehrenburg1900.jpg|80px]] ||[[Brodenbach]]||unua duono de la 12a jarcento ||[[Kurtrier]] ||ruino || |- | [[burgo Eltz]] ||[[Dosiero:Wierschem, Burg Eltz, 2012-08 CN-01.jpg|80px]] || [[Wierschem]] || | komence de la 12a jarcento || senjoroj [[Eltz (gento)|von Eltz]]|| konservita ||[[Eltzer Fehde]] |- | [[Genovevaburg]]||[[Dosiero:Genovevaburg 02.jpg|80px]]|| [[Mayen]]||1280 ||princelektisto Heinrich la 3a von Finstingen ||konservata ||[[Eifelverein]] |- | [[Goloring]] ||[[Dosiero:Goloring 001.jpg|80px]]||[[Kobern-Gondorf]] ||1200 ĝis 600 a.K. ||[[keltoj]]||spuroj||[[Hallstatt-kulturo]] |- | [[kastelo Gondorf]]||[[Dosiero:Kobern-Gondorf, Schloss Gondorf, 2012-08 CN-01.jpg|80px]] || [[Kobern-Gondorf]] ||14a jarento ||nekonata ||konservata || |- | [[malfruromia defendinstalaĵo Katzenberg]]||[[Dosiero:Wehrmauer Römische Höhenbefestigung Katzenberg Mayen 2010.jpg|80px]]||[[Mayen]]|| 4a jarcento || romianoj || detruita, defendmuro kaj du turoj rekonstruitaj || |- | [[bieno Kray]]|| || [[Andernach]]||1000 ĝis 1100 ||Lambert von Lüzing || gravaj parto konservata ||[[akvoburgo]] |- | [[urboburgo Andernach]] ||[[Dosiero: Stadtburg Andernach 1.jpg|80px]] || [[Andernach]] ||12a jarcento ||[[Kurköln]] ||ruino || |- | [[kastelo Liebieg]] ||[[Dosiero:Schloss_Liebieg.jpg|80px]] || [[Kobern-Gondorf]] ||inter 1255 kaj 1272 ||kavaliro Marsilius von Gondorf || konservata ||[[Angelika von Liebieg]] |- | [[Löwen- und Philippsburg|Löwenburg]] || [[Dosiero:LoewenburgSW.jpg|80px]]|| [[Monreal]]||antau 1229 ||grafo Hermann la 3a de Virneburg ||ruino || du najbaraj burgoj |- | [[burgo Namedy|akvoburgo Namedy]] ||[[Dosiero:Burg Namedy.jpg|80px]] || [[Andernach]] ||14a jarcento ||gento von Hausmann ||konservata || iama [[akvoburgo]] |- | [[malsupra burgo Kobern]] ||[[Dosiero: Kobern Niederburg.jpg|80px]]|| [[Kobern-Gondorf]] ||1100 ĝis 1200 ||nekonata ||ruino || |- | [[supra burgo Kobern]] || [[Dosiero:Matthiaskapelle Kobern1.jpg|80px]]||[[Kobern-Gondorf]]||komence de la 12a jarcento ||[[Kurtrier]] ||ruino || |- | [[Philipsburg (burgo)|Philipsburg]]||[[Dosiero:PhilippsburgSW.jpg|80px]]|| [[Monreal]] ||1229 ||grafo Hermann la 3a von Virneburg ||ruino || |- | [[burgo Sayn]] ||[[Dosiero:Sayn mit Burg.jpg |80px]]|| [[Bendorf]] ||12a jarcento ||[[graflando Sayn|grafoj de Seyn]] ||ruino ||[[graflando Sayn|grafoj deSayn-Wittgenstein]] |- | [[Kastelo Sayn]] ||[[Dosiero:2006-05-05 Schloss Sayn 01.JPG|80px]]|| [[Bendorf]]||19a jarcento ||Ludwig Adolph princo zu Seyn-Wittgenstein-Berleburg||loĝata|| [[graflando Sayn]] |- | [[burgo Thurant]] ||[[Dosiero:Alken, Burg Thurant, 2012-08 CN-01.jpg|80px]] || [[Alken (Mozelo)|Alken]]||meze de la 13a jarcento ||[[Kurtrier]] kaj [[Kurköln]] ||ruino|| |- | [[burgo Trutzeltz]] ||[[Dosiero:Burg Eltz und Burg Trutzeltz.jpg|80px]] || [[Wierschem]] || ''1331''|| trevira [[ĉefepiskopo]] [[Balduin de Luksemburgo|Balduin]]|| ruino ||[[Eltzer Fehde]] |- | [[Virneburg (burgo)|Virneburg]] ||[[Dosiero:Virneburg01.jpg|80px]]|| [[Virneburg]] ||dua duono de la 12a jarcento ||[[palatino (grafo)|palatingrafoj]] ||ruino || |- | [[burgo Wernerseck]] ||[[Dosiero:Burg Wernerseck2.jpg|80px]] || [[Ochtendung]] || ''1402''||[[Kurtrier|Trevira]] [[ĉefepiskopo]] Werner von Falkenstein || ruino (gravaj partoj konservitaj)|| |} <span id="NW"></span> == [[Neustadt an der Weinstraße|urbo Neustadt an der Weinstraße]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- | [[kastelo Haardt]] ||[[Dosiero:HaardterSchloss.jpg|80px]] || [[Neustadt ĉe la Vinstrato|Neustadt]]-Haardt || 1875|| [[August Ritter von Clemm]] || restaŭrita || |- | [[kastelo Hambach]] || [[Dosiero:150419-Hambach-02.jpg|80px]] || [[Neustadt ĉe la Vinstrato|Neustadt]]-Hambach ||(1) ''9a jarcento'' ([[fuĝburgo]])<br />(2) ''unua duono de la 11a jarcento'' („Kästenburg“) ||(1) ?<br />(2) [[Salioj]] || damaĝo pro milito||[[Hambacher Fest]] |- | [[Heidenburg (Pfälzerwald)|Heidenburg]] ||[[Dosiero:Haidenburg.JPG|80px]] || [[Neustadt ĉe la Vinstrato|Neustadt]]-Gimmeldingen ||9a jarcento ||[[karolidoj]] ||kelkaj ŝtonrestaĵoj||[[fuĝburgo]] |- | [[Burg Spangenberg]] ||[[Dosiero:Burgspangenbergrp.jpg|80px]] || [[Neustadt ĉe la Vinstrato|Neustadt]] ||''11a jarcento ?'' || [[Episkopujo de Spiro]] || ruino ekde (1) [[Weißenburger Fehde]], (2) [[Tridekjara Milito]]||[[legendo de la ledra ponto]]. |- | [[Waldmannsburg]] || || || || || || |- | [[burgo Winzingen]] ||[[Dosiero:Winzingen.JPG|80px]] || [[Neustadt ĉe la Vinstrato|Neustadt]]-Haardt || ''10a /11a jarcento''||? || ruino ekde la [[milito de palatinata sukcedo]] en 1696|| [[vitelsbaĥoj]]: Ludwig la 1a kaj Otto la 2a |- | [[Wolfsburg (Burgo)|Wolfsburg]]||[[Dosiero:Wolfsburg2.JPG|80px]] || [[Neustadt an der Weinstraße]] ||''komence de la 13a jarcento'' || [[palatino]]j Ludwig la 1a kajOtto la 2a || ruino ekde la [[Tridekjara Milito]]en 1633|| [[Vitelsbaĥoj]] |} <span id="NR"></span> == [[distrikto Neuwied]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- |[[burgo Altenwied]] ||[[Dosiero: Altenwied.JPG|80px]] ||[[Neustadt (Wied)]] ||12a jarcento ||nekonata ||grandaj partoj konservata || |- | [[burgo Altwied]] ||[[Dosiero:Burg_Altwied.jpg|80px]] || [[Neuwied]]||1129 ||Metfried Graf im Engersgau ||ruino ||[[graflando Wied]] |- | [[kastelo Arenfels]] ||[[Dosiero:Schloss Arenfels Südansicht 2.jpg|100px]] ||[[Anhausen]] || ĉ. 1200|| Bruno la 1a de Isenburg (pli poste Isenburg-Braunsberg) || [[ruino]] (Oberburg),<br />gravaj partoj konservitaj(malsupra burgo) ||| [[graflando Isenburg]],<br />[[graflando Wied]] |- | [[burgo Braunsberg]]|| || [[Bad Hönningen]] ||ĉ.1200 ||Bruno la 1a de Isenburg ||ruino ||[[graflando Wied]] |- | [[burgo Bruchhausen]] || || [[Bruchhausen (Siebengebirge)|Bruchhausen]] || || Graf von Sayn (grafoj von Nesselrode)|| konservata / loĝata ||[[graflando Isenburg]],<br />[[graflando Wied]] |- | [[burgo Ehrenstein (Westerwald)|burgo Ehrenstein]]||[[Dosiero:Burg Ehrenstein.jpg|80px]] || [[Asbach (Westerwald)]]||1331 ||Rorich von Uetgenbach ||ruino || |- | [[kastelo Engers]]||[[Dosiero:Schloss Engers 008-.jpg|80px]] || [[Neuwied]] ||nekonata ||nekonata ||konservata ||[[Kurtrier]],<br />[[Nassau-Weilburg]] |- | [[burgo Hammerstein (ĉe Rejno)|burgo Hammerstein]]||[[Dosiero:Hammersteinluft.jpg|80px]]|| [[Hammerstein (ĉe Rejno)|Hammerstein]]||ĉ. 10a jarcento ||[[konradidoj]] || ruino ||[[regna burgo]] |- | [[Isenburg (Stammburg)|Isenburg]]||[[Dosiero:Isenburg 01.jpg|80px]] || [[Isenburg (Westerwald)|Isenburg]]||1103 ||nekonata ||ruino || devenburg de la [[graflando Isenburg|isenburganoj]] |- | [[burgo Linz]]||[[Dosiero:Burg Linz.jpg|80px]] || [[Linz (Rejno)]] ||874 ||nekonata || konservata ||[[Kurköln]] |- | [[kastelo Monrepos (Neuwied)|kastelo Monrepos]]||[[Dosiero:Schloss Monrepos Neuwied.jpg|80px]] || [[Neuwied]] ||1757 ĝis 1762 ||grafo Alexander von Wied-Neuwied || ||[[graflando Wied]] |- | [[kastelo Neuwied]]||[[Dosiero:Neuwied palace.jpg|80px]] || [[Neuwied]] ||1648 || grafoj de Wied ||konservata ||[[graflando Wied]] |- | [[Neuerburg (Wied)|Neuerburg]]||[[Dosiero:Neuerburg (Wied) 016-.jpg|80px]]|| [[Niederbreitbach]]||1170 ||Ludwig von Thüringen ||ruino || |- | [[burgo Dattenberg]]||[[Dosiero:Wohnturm Burg Dattenberg.jpg|80px]] || [[Dattenberg]] ||1220 ||senjoroj de Dattenberg || parte konservata || |- | [[burgo Ockenfels]]||[[Dosiero:Burg Ockenfels von Norden 2.jpg|80px]] || [[Ockenfels]] ||1200 ĝis 1250 ||senjoroj von Leyen ||konservata || |- | [[burgo Reichenstein (Westerwald)|burgo Reichenstein]]||[[Dosiero:Burgruine Reichenstein, Puderbach.jpg|80px]] || [[Puderbach]] ||1310 ĝis 1320 ||Ludwig la 3a von Reichenstein ||ruino || |- | [[burgo Rennenberg]]||[[Dosiero:Alt-Rennenberg.jpg|80px]] ||[[Linz ĉe Rejno]]|| antaŭ 1250||"Stammsitz" de rejnlanda gento || ruino || |} <span id="PS"></span> == [[Pirmasens|urbo Pirmasens]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- |[[kastelo Pirmasens]] || || [[Pirmasens]] || ekde 1763|| [[Ludwig la 9a (Hessen-Darmstadt)|grafo Ludwig la 9a]] || ne plu ekzistanta || |- | [[Windsburg]] || || [[Pirmasens|Windsberg]] ||1386||kavaliroj von Windsberg || ne plu ekzistanta ||[[graflando Zweibrücken]] |} <span id="SIM"></span> == [[distrikto Rhein-Hunsrück]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- |[[malnova burgo (Boppard)|malnova burgo]]||[[Dosiero:Alte Burg Boppard.jpg|80px]]|| [[Boppard]] || ekde 1265|| [[Rikardo de Kornvalo]] kaj la [[Kurtrier|treviraj princelektistoj]] de la sekvintaj jarcentoj || restaŭrita inter 2009 kaj 2013 ||[[malaltaĵburgo]] |- | [[burgo Balduinseck]]||[[Dosiero:Baldiunseck1.jpg|80px]] || [[Buch (Hunsrück)|Buch]] ||ĉ. 1325 ||nekonata ||ruino || |- | [[burgo Dill]]||[[Dosiero:Burg Dill.jpg|80px]] || [[Dill (komunumo)|Dill]] ||11a jarcento ||nekonata ||ruino || |- | [[kastelo Gemünden]]||[[Dosiero:schloss-gemünden09.jpg|80px]] || [[Gemünden (Hunsrück)|Gemünden]]||1301 ||grafoj de Sponheim ||hodiaŭ en privata posedo ||[[graflando Sponheim]] |- | [[burgo Kastellaun]]||[[Dosiero:Kastellaun Burg01.jpg|80px]] || [[Kastellaun]] ||13a jarcento ||grafoj de Sponheim ||ruino || [[graflando Sponheim]] |- | [[burgo Koppenstein]]||[[Dosiero:AussichtsturmKoppenstein.jpg|80px]] || [[Henau (Hunsrück)|Henau]]||12a jarcento ||grafoj de Sponheim || ĉefa turo konservata, ruino ||[[graflando Sponheim]] |- | [[burgo Rauschenberg (Mermuth)|burgo Rauschenberg]]||[[Dosiero:Rauschenburg_mermuth.jpg|80px]] || [[Mermuth]]||1332 ||trevira princelektisto [[Balduin de Treviro]] ||ruino ||[[Eltzer Fehde]] |- | [[burgo Rheinfels]]||[[Dosiero:Burg_rheinfels_2004.jpg|80px]] || [[Sankt Goar]] || 1245|| Diether V. von Katzenelnbogen || vastaj restaĵoj ||[[doganburgo]] |- | [[Schönburg (Rejno)|Schönburg]] ||[[Dosiero:Schönburg Luftbild 091.jpg|80px]] || [[Oberwesel]] ||unua duono de la12a jarcento ||Magdeburga ĉefepsikopo aŭ [[regna burgo]] ||ruino || |- | [[kastelo Schöneck]]||[[Dosiero:Schoeneck.jpg|80px]] || [[Boppard]] ||1200 ||Konrad von Boppard ||konservata, privata posedo || |- | [[kastelo Simmern]]||[[Dosiero:simmern-schloss01.jpg|80px]]|| [[Simmern/Hunsrück|Simmern]]||1311 ||Stefan von Pfalz-Simmern-Zweibrücken ||konservata ||[[Raugrafen]] |- | [[burgo Waldeck (Hunsrück)|burgo Waldeck]]||[[Dosiero:Burg Waldeck (Hunsrück) (1).JPG|80px]]|| [[Dommershausen]]||nekonata ||nekonata ||ruino || [[graflando Waldeck|senjoroj de Waldeck]], [[Nerother Wandervogel]] |- | [[Wildburg (Sargenroth)|Wildburg]] || || [[Sargenroth]] ||1286 ||nekonata ||ruino ||[[regna burgo]] |} <span id="EMS"></span> == [[distrikto Rhein-Lahn]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- | [[Alte Burg (Aull)]] || || [[Aull]]||dua duono de la 13a jarcento ||nekonata ||loĝata ||[[akvoburgo]] |- | [[malnova burgo (Lipporn)]] ||[[Dosiero:Burg Löpern.JPG|80px]] ||[[Lipporn]] ||11a jarcento ||grafoj de Nassau ||ruino || |- | [[burgo Ardeck]] ||[[Dosiero:Burg-Ardeck-Holzheim-JR-G6-3717-2009-08-04.jpg|80px]] || [[Holzheim (Aar)|Holzheim]]||1395 ||frafoj de Diez || ruino ||[[graflando Diez]] |- | [[burgo Balduinstein]]||[[Dosiero:Burg-Balduinstein-JR-G6-2576-2008-08-14.jpg|80px]] || [[Balduinstein]] ||1319 ||ĉefepiskopo [[Balduin de Treviro]] ||ruino||[[kontraŭburgo]] |- | [[grafa kastelo Diez]] ||[[Dosiero:Burgdiez.jpg|80px]] || [[Diez]]||nekonata ||grafoj de Diez ||konservata ||[[graflando Diez]] |- | [[burgo Gutenfels]] ||[[Dosiero:Burg Gutenfels.JPG|80px]] ||[[Kaub]] ||1220 || [[Sankta Romia Imperio]] ||ruino||[[:nl:Willem van Holland]] |- | [[burgo Heidenpütz]] ||[[Dosiero:Heidenpütz_029.JPG|80px]] || [[Nassau (Lahn)]] || nekonata||nekonata || restaĵoj de [[remparburgo]]|| |- | [[burgo Heppenheft]] || || [[Niederwallmenach]]||12a jarcento ||senjoroj de Heppenheft || restaĵoj || |- | [[ruino Herzogenstein]] ||[[Dosiero:Burg Herzogenstein.JPG|80px]]|| [[Dörscheid]]||14a jarcento ||palatingrafo Ruprcht la 1a ||restaĵoj || |- |[[burgo Hohlenfels]] ||[[Dosiero:Burg-Hohlenfels-JR-G6-3645-2009-08-04.jpg|80px]] || [[Hahnstätten]] ||1353 ||grafo Gerlach la 1a ||loĝata ||[[graflando Nassau-Weilburg-Saarbrücken]] |- | [[Karlsburg (Bad Ems)|kastelo Karlsburg]] ||[[Dosiero:Ems 4Tuerme 07.JPG|80px]] || [[Bad Ems]]||1696 ||Johann Karl von Thüngen || konservata || |- | [[burgo Katz]] ||[[Dosiero:Burg-Katz-JR-E-275-2010-06-05.jpg|80px]]|| [[Sankt Goarshausen]] ||1360 ĝis 1371 ||grafoj de Katzenelnbogen ||konservata || [[graflando Katzenelnbogen]] |- | [[kastelo Katzenelnbogen]] ||[[Dosiero:Katzenelnbogen.jpg|80px]]||[[Katzenelnbogen]] ||1094 ||vokto Diether la 1a || parte konservata || |- | [[burgo Lahneck]] ||[[Dosiero:Burg Lahneck 2010.jpg|80px]] ||[[Lahnstein]]||1226 ||Majenca ĉefepiskopo Siegfried la 3a ||konservata ||[[Kurmainz]] |- | [[burgo Laurenburg]] || [[Dosiero:06RK-Laurenburg-Wohnturm.jpg|80px]] ||[[Laurenburg]] ||1090 ||grafo Dudo-Heinrich von Laurenburg ||ruino ||[[graflando Nassau]] |- | [[kastelo Laurenburg]] ||[[Dosiero:Heime_Scheuern2_267.JPG|80px]] || [[Laurenburg]] ||nekonata ||princoj de Anhalt-Bernburg ||loĝejo por handikapuloj ||[[diakonio]] |- | [[kastelo Liebeneck]] || [[Dosiero:Schloss Liebeneck.jpg|80px]] || [[Osterspai]] ||1590 ||senjoroj von Liebenstein || konservata|| |- |[[burgo Liebenstein (rejna valo)|burgo Liebenstein]] ||[[Dosiero:BurgLiebenstein02.jpg|eta|80px]]|| [[Kamp-Bornhofen]] ||13a jarcento ||senjoroj de Bolanden ||ruino || |- | [[Lipporner Schanze]] ||[[Dosiero:Burg Lahneck 2010.jpg|80px]]|| [[Lipporn]]||ĉ. 900 ||nekonata || ruino ||[[reduto]] |- | [[Marksburg]] ||[[Dosiero:Marksburg.jpg|80px]]|| [[Braubach]]|| komence de la 13a jarcento ||nekonata || komplete konservita, neniam detruita || |- |[[burgo Maus]] || [[Dosiero:Maus 4.JPG|80px]] ||[[St. Goarshausen]] ||1353 ĝis 1357 ||Ĉefepiskopo Boemund la 2a de Treviro ||ruino ||[[Kurtrier]] |- |[[kastelo Martinsburg (Lahnstein)|kastelo Martinsburg]] ||[[Dosiero:Schloss Martinsburg Lahnstein.jpg|80px]] || [[Lahnstein]] ||1298 ||ĉefepiskopoj de Mayenco ||konservata || [[doganburgo]] |- |[[burgo Nassau]] ||[[Dosiero:Aerial fg071.jpg|80px]] || [[Nassau (Lahn)|Nassau]]||antaŭ 1100 ||grafo Dudo von Laurenburg ||ruino, parte restaŭrita || |- |[[kastelo Oranienstein]] ||[[Dosiero:Diez Oranienstein.JPG|80px]]||[[Diez]]||1672 ĝis 1681 ||grafino Albertine Agnes von Oranien-Nassau ||konservata ||[[Oranje-Nassau|nederlanda reĝa domo]] |- | [[akvoburgo Osterspai]] || [[Dosiero:Burg Osterspai.jpg|80px]] || [[Osterspai]] ||meze de la 14a jarcento ||nekonata ||konservata ||[[akvoburgo]] |- | [[burgo Pfalzgrafenstein]] ||[[Dosiero:PfalzgrafensteinSüdansichtTotale.JPG|80px]] || [[Kaub]]|| el turo konstruita de 1326 ĝis 1327||Ludwig der Bayer ||konservata ||[[doganburgo]] |- | [[kastelo Philippsburg (Braubach)|kastelo Philippsburg]] ||[[Dosiero:Philippsburg Braubach 1.jpg|80px]] ||[[Braubach]]||16a jarcento ||grafo Philipp von Hessen-Rheinfels ||konservata || |- | [[burgo Reichenberg (Rejnlando-Palatinato)|burgo Reichenberg]] ||[[Dosiero:Burg_Reichenberg_20070721.jpg|80px]] || [[Reichenberg (Rejnlando-Palatinato)|Reichenberg]]||1319 ||grafo Wilhelm von Katzenelnbogen ||ruino ||[[graflando Katzenelnbogen]] |- | [[Sauerburg]] ||[[Dosiero:Sauerburg.jpg|80px]] || [[Sauerthal]] ||1355 ||palatingrafo Ruprecht la 1a ||ruino || |- | [[kastelo Schaumburg]] ||[[Dosiero:Schloss-Schaumburg-JR-G6-3708-2009-08-04.jpg|80px]] || [[Balduinstein]] ||915 ||nekonata ||konservata || |- | [[burgo Schwalbach]] ||[[Dosiero:Burg_Schwalbach-F-27-B-2-2004-09-08.jpg|80px]]|| [[Burgschwalbach]]||1368 ||grafo Eberhard la 5a von Katzenelnbogen ||konservata ||[[graflando Katzenelnbogen]] |- | [[burgo Stein]] ||[[Dosiero:Burg Lahneck 2010.jpg|80px]]|| [[Nassau (Lahn)|Nassau]] ||12a jarcento ||regna baronoj vom und zum Stein ||ruino || |- | [[kastelo Stein]] ||[[Dosiero:Nassau (Lahn). Schloßstraße. - geograph.org.uk - 7508.jpg|80px]] || [[Nassau (Lahn)|Nassau]] ||17a jarcento ||regna baronoj vom und zum Stein ||konservata || |- |[[burgo Sterrenberg (Rejnlando)|Burgo Sterrenberg]] ||[[Dosiero:BurgSterrenberg.jpg|80px]] || [[Kamp-Bornhofen]] ||1190 ||senjoroj de Bolanden ||ruino || |- |[[Voktejo Oberneisen]] ||[[Dosiero:Burg-Oberneisen-JR-G6-3652-2009-08-04.jpg|80px]]|| [[Oberneisen]]||790 ||nekontata ||ne plu ekzistanta || |- | [[ĉaskastelo Waldeck]]|| [[Dosiero:Burg Lahneck 2010.jpg|80px]] ||[[Geilnau]]||1797 ||princoj von Anhalt-Bernberg || konservata || |- | [[Reduto Weisel]] ||[[Dosiero:Graben Schanze Weisel.JPG|80px]] || [[Weisel]]||nekonata ||nekonata || restaĵoj de la rempura burgo || |} <span id="RP"></span> == [[distrikto Rhein-Pfalz]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- |[[burgo Gronau]] ||[[Dosiero:Gronau Aufriss.jpg|80px]] ||[[Rödersheim-Gronau]]||14a jarcento ||senjoroj von Frankenstein ||ne plu ekzistanta ||[[graflando Katzenelnbogen]] |- |[[kastelo Fußgönheim]] || || [[Fußgönheim]] || || || || |- |[[kastelo Kleinniedesheim]] || || [[Kleinniedesheim]] || || || || |- | [[ĉaskastelo Lambsheim]] |||| [[Lambsheim]]||1706 ||nekonata ||loĝata || |- |[[kastelo Meckenheimer]]|| || [[Lambsheim]] ||ĉ. 1500 ||Philipp von Hessen ||en ĝi infanvartejo || [[baroko]] |- |[[kastelo Marientraut]] || || [[Hanhofen]] || || || || |} <span id="SÜW"></span> == [[distrikto Südliche Weinstraße]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- | [[kastelo Albersweiler]] || || [[Albersweiler]] || || || || |- |[[burgo Anebos]] ||[[Dosiero:2012 Pfälzerwald 415 Anebos.JPG|80px]] || [[Leinsweiler]] ||12a jarcento ||senjoroj de Anebos ||ruino || |- |[[burgo Alt-Scharfeneck]] ||[[Dosiero:Altscharfeneck03.JPG|80px]] || [[Frankweiler]]||12a jarcento ||inperiestro Friedrich Barbarossa || restaĵoj ||[[salioj]] |- | [[kastelo Bergzabern]] ||[[Dosiero:BadBergzabernSchloss.png|80px]]|| [[Bad Bergzabern]] ||16a jarcento ||Ludwig la 2a von Pfalz-Zweibrücken ||konservata || [[graflando Pfalz-Zweibrücken]] |- |[[kastelo Böchingen]] || || [[Böchingen]] || || || || |- | [[kastelo Edesheim]]|| || [[Edesheim]] || || || || |- |[[burgo Geisberg]] || [[Dosiero:Geisburg.jpg|80px]] || [[Burrweiler]] ||14a jarcento ||nekonata ||ne plu ekzistanta || |- |[[burgo Guttenberg (Palatinato)|burgo Guttenberg]] ||[[Dosiero:Guttenberg Bergfried 2012.JPG|80px]] || [[Oberotterbach]]||12a jarcento ||[[ŝtaŭfoj]] ||ruino || |- | [[Heidenschuh]] || || [[Klingenmünster]] ||8a ĝis 9a jarcento||nekonata ||kelkaj restaĵoj ||[[fuĝburgo]] |- |[[burgo Kittenberg]] |||| [[Gleisweiler]] ||nekonata ||nekonata || kelkaj restaĵoj || |- |[[Kredenburg]] |||| [[Maikammer]]||antaŭ 1318 ||nekonata ||ne plu ekzistanta || |- |[[Kropsburg]] ||[[Dosiero:Kropsburg.JPG|80px]] ||[[Sankt Martin (Palatinato)|St. Martin]] ||ĉ. 1200 ||nekonata ||ne plu ekzistanta || |- |[[burgo Landeck (Pfalz)|burgo Landeck]] ||[[Dosiero:BurgLandeck2.png|80px]] || [[Klingenmünster]]||ĉ. 1200 ||nekonata ||ruino || |- | [[burgo Lindelbrunn]]||[[Dosiero:Lindelbrunn Palas Aussenseite.jpg|80px]] || [[Vorderweidenthal]]||12a jarcento ||nekonata ||ruino || [[regna burgo]] |- |[[Villa Ludwigshöhe]] ||[[Dosiero:Schloss Villa Ludwigshöhe.jpg|80px]] || [[Edenkoben]] ||1846 || reĝo Ludwig la 1a von Bayern ||konservata || |- | [[Madenburg]] ||[[Dosiero:Madenburg Eberhardsbau.jpg|80px]] || [[Eschbach (Palatinato)|Eschbach]]||11a jarcento ||nekonata || ruino || |- | [[burgo Meistersel]] ||[[Dosiero:Meistersel_Pallasrest.jpg|80px]]||[[Ramberg (Palatinato)|Ramberg]]||1100 ||nekonata || ruino || |- | [[burgo Münz]] ||[[Dosiero:Münz.JPG|80px]] || [[Leinsweiler]] || 12a jarcento||[[ŝtaŭfoj]] ||ruino || |- | [[burgo Neukastel]]||[[Dosiero:Neukastel.JPG|80px]] || [[Leinsweiler]]||1123 ||[[salioj]] ||murrestaĵoj || |- |[[burgo Neuscharfeneck]] ||[[Dosiero:Neuscharfeneck.jpg|80px]]|| [[Flemlingen]]||cx.1232 ||Johann von Scharfeneck ||ruino || |- |[[burgo Oberotterbach]] || || [[Oberotterbach]]||nekonata ||senjoroj de Otterbach ||ne plu ekzistanta || |- |[[Ramburg]] ||[[Dosiero:Ramburg.jpg|80px]]|| [[Ramberg (Palatinato)|Ramberg]]||12a jarcento ||nekonata ||ruino || [[regna burgo]] |- | [[Regna Burgo Trifels]] ||[[Dosiero:Reichsburg-Trifels.jpg|80px]] || [[Annweiler am Trifels|Annweiler]] ||12a jarcento ||[[ŝtaŭfoj]] ||ruino ||[[regnaj insignoj]], [[Rikardo Leonkora]] |- |[[Rietburg]] ||[[Dosiero:Rietburg.jpg|80px]] || [[Rhodt unter Rietburg|Rhodt]]||nekonata ||nekonata ||ruino || |- |[[Urnsburg]] ||[[Dosiero:2012 Pfälzerwald 415 Anebos.JPG|80px]] || [[Albersweiler]]||nekonata ||nekonata ||ne plu ekzistanta || |- |[[Waldschlössel]] ||[[Dosiero:Schloessel2010.jpg|80px]]|| [[Klingenmünster]] ||ĉ. 1030 ||nekonata ||ruino || |- | [[akvokastelo (Pleisweiler-Oberhofen)|akvokastelo]] || || [[Pleisweiler-Oberhofen]] || || || || |} <span id="SWP"></span> == [[distrikto Südwestpfalz]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- |[[burgo Altdahn]] ||[[Dosiero:Burg_Alt-Dahn_0012a.jpg|80px]]|| [[Dahn]]||komence de la 13a jarcento ||episkopoj de Speyer ||ruino ||[[burggrupo de Dahn]] |- |[[Burg Berwartstein]]||[[Dosiero:Berwartstein.JPG|80px]]|| [[Erlenbach bei Dahn|Erlenbach]]||antaŭ 1152 || [[salioj|saliaj]] kaj [[ŝtaŭfoj|ŝtaŭfaj]] regantoj ||loĝata||[[Hans von Trotha]] („Hans Trapp“) |- | [[burgo Backelstein]] ||[[Dosiero:Backelstein 01.05.2013.jpg|80px]]|| [[Hauenstein (Palatinato)|Hauenstein]]||nekonata ||nrkonata ||ne plu ekzistanta ||imperiestro [[Frederiko la 1-a (Sankta Romia Imperio)|Frederiko ruĝbarba]] |- | [[burgo Blumenstein (Palatinato)]] ||[[Dosiero:Blumenstein-Ruine.JPG|80px]] || [[Schönau (Palatinato)|Schönau]]||nekonata ||nekonata ||ruino|| |- | [[burgo Burghalder (Hauenstein)]] ||[[Dosiero:Burghalderfelsen.jpg|80px]]|| [[Hauenstein (Palatinato)|Hauenstein]]||9a ĝis 10a jarcento ||[[karolidoj]] ||ne plu ekzistanta ||[[fuĝburgo]] |- |[[burgo Burgschnabel]] |||| [[Hilst]]||nekonata ||nekonsta ||ne plu ekzistanta || |- |[[burgo Donsieders]]|| || [[Donsieders]]||nekonta ||nekonata || ne plu ekzistanta || |- | [[burgo Drachenfels (Vasgovio)|burgo Drachenfels]]||[[Dosiero:Burg-Drachenfels_7550_b.jpg|80px]] || [[Busenberg]]||nekonata||nekonata ||restaĵoj ||''[[Franz von Sickingen]]'' |- |[[burgo Entenstein]] ||[[Dosiero:Burg_Alt-Dahn_0012a.jpg|80px]] ||[[Rodalben]] ||ĉ. 17a jarcento || nekonata ||ne plu ekzistanta || |- |[[Falkenburg (Palatinato)]] ||[[Dosiero:Falkenburg bei Wilgartswiesen 11.07.2011.JPG|80px]]|| [[Wilgartswiesen]]||11a jarcento||Werner von Falkenburg||ne plu ekzistanta|| |- |[[burgo Gerstbergerkopf]] || || [[Dahn]]||nekonata ||nekonata||restaĵoj de rempuro || |- |[[burgo Grafendahn]] ||[[Dosiero:Burg Alt-Dahn 0012a.jpg|80px]]|| [[Dahn]]||1287 ||Konrad von Mursel||ruino || |- |[[burgo Gräfenstein]] ||[[Dosiero:graefenstein_kern.jpg|80px]]|| [[Merzalben]] ||antaŭ 1237 ||[[ŝtaŭfoj]] ||ruino || [[Leiningen (gento)|graflando de Leiningen]] |- |[[burgo Bundenbach]] |||| [[Großbundenbach]]||ĉ. 1200 ||grafoj de Saarwerden ||ruino || |- |[[Heidelsburg]] ||[[Dosiero:Heidelsburg.JPG|80px]]|| [[Waldfischbach-Burgalben]] ||2a jarcento ||romianoj||restaĵoj || invado de la [[ĝermanoj]] |- | [[burgo Heidenfels]] || || [[Busenberg (Palatinato)]]|| || || || |- | [[burgo Klein-Frankreich]] ||[[Dosiero:Kleinfrankreich.JPG|80px]]|| [[Erlenbach ĉe Dahn|Erlenbach]]||nekonata||nekonata||ruino ||kavaliro [[Hans von Trotha]] (''Hans Trapp'') |- |[[burgo Lemberg]] ||[[Dosiero:Lemberg 0047.JPG|80px]]|| [[Lemberg (Palatinato)|Lemberg]]||ĉ. 1200 ||grafoj de Zweibrücken ||ruino || |- |[[burgo Lindelskopf]]||[[Dosiero:Lindelskopf.jpg|80px]]|| [[Fischbach ĉe Dahn]] ||nekonata ||nekonata||ne plu ekzistanta || |- |[[plezurkastelo Monbijou]] || || [[Dietrichingen]]||antau 1258 ||grafoj de Pfalz-Zweibrücken||ne plu kzistanta || |- |[[burgo Neudahn]] ||[[Dosiero:Neudahn castle from South.jpg|80px]]|| [[Dahn]] ||antaŭ 1240 ||episkopo de Speyer||parte konservata ||[[burggrupo de Dahn]] |- |[[Rotenburg (Palatinato)]]|| || [[Lemberg (Palatinato)]] ||nekonata ||nekonata || || |- | [[burgo Ruppertstein]] ||[[Dosiero:Ruppertstein 0051.JPG|80px]]|| [[Lemberg (Palatinato)]]||ĉ. 1200 ||nekonata||ruino || |- |[[burgo Steinenschloss]] ||[[Dosiero:Steinenschloss_mauer.jpg|80px]] || [[Thaleischweiler-Fröschen]]||ĉ 1100 ||nekonata||ruino || |- | [[burgo St. German]] |||| [[Bobenthal]]||post 1055 ||abato Samuel ||ne plu ekzistanta || [[abatejo de Weissenburg]] |- | [[burgo Tanstein]] ||[[Dosiero:Tanstein_altdahn.jpg|80px]] || [[Dahn]]||inter 1100 kaj 1127 ||Anshelmus de Tannicka||ruino ||[[burggrupo de Dahn]] |- | [[Wegelnburg]] || [[Dosiero:Wegelnburg.jpg|80px]]|| [[Schönau (Palatinato)]]||1100 ĝis 1200 ||ŝtaŭfoj||ruino || iama regna burgo de la [[ŝtaŭfoj]] |- | [[burgo Wiesbach]] |||| [[Wiesbach (Palatinato)]]||1100 ĝis 1200 ||regnaj ministerianoj ||ruino || |- | [[Wilgartaburg]] ||[[Dosiero:Wilgartaburg.JPG|80px]] || [[Wilgartswiesen]] ||8a ĝis 9a jarcento ||nekonata ||ne plu ekistanta || |} <span id="TR"></span> == [[Trier|urbo Trier]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- | [[baziliko de Konstanteno]]||[[Dosiero:Trier Konstantinbasilika BW 2 zurechtgezurrt.jpg|80px]] || [[Trier]]|| ''komence de la 4a jarcento''|| [[Konstanteno la Granda]]|| ekde 1856 evangelia preĝejo, elbruligita [[Dua mondmilito|1944]], parte renovigita||[[baziliko]] |- |[[princelektista palaco]]||[[Dosiero:Kurfürstl Palais Trier (Sp 2009-6).JPG|80px]] || [[Trier]]|| ''komence de la 17a jarcento'' | princelektisto-ĉefepiskopo Lothar von Metternich||restaŭrita, sidejo de la [[Aufsichts- und Dienstleistungsdirektion|ADD]]||[[Kurtrier]] |- |[[palaco Walderdorff]]||[[Datei:Trier Palais Walderdorff 1.jpg|80px]] || [[Trier]]|| 11a kaj 19a jarcento|| nekonata|| plene konservita|| |- |[[palaco Kesselstatt]]||[[Datei:Trier Palais Kesselstadt BW 1.JPG|80px]] || [[Trier]]|| 1742|| nekonata|| plene konservita|| |- |[[kastelo Monaise]]||[[Dosiero:Trier Schloss Monaise BW 2011-09-02 11-12-10.jpg|80px]] || [[Trier]]|| 1779–1783|| Philipp Franz Wilderich Nepomuk von Walderdorf|| plene konservita|| |} <span id="TRS"></span> == [[distrikto Trier-Saarburg]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ |- |[[burgo Grimburg]] ||[[Dosiero:BurgGrimburg-5.jpg|80px]]|| [[Grimburg]]||antaŭ 1190 || nekonata || gravaj partoj konservataj||[[Kurtrier]] |- |[[burgo Ramstein (Kordel)|burgo Ramstein]] || [[Dosiero:Burg Ramstein Kylltal cropped.jpg|80px]] || [[Kordel (Eifel)]]||komence de la 10a jarcento ||Ĉefepiskopo Radbod de Treviro ||ruino || [[Kurtrier]] |- |[[burgo Saarburg]]||[[Dosiero:Saarburgansicht.JPG|80px]]||[[Saarburg]]||10a jarcento ||treviraj princelektistoj ||ruino ||[[graflando Luksemburgo]] |- | [[burgo Welschbillig]] ||[[Dosiero: Welschbillig BW 2011-09-03 15-51-04.JPG|80px]]|| [[Welschbillig]] ||ĉ. 1140 ||nekonata ||ruino ||[[akvoburgo]] |- | [[burgruino Sommerau]]||[[Dosiero:Burgruine sommerau.jpg|80px]] || [[Sommerau ĉe Ruwer|Sommerau]] ||13a jarcento || Trevira kavalira gento "von der Brücke" ||ruino || |- | [[Kastelo Föhren]] || || [[Föhren]]|| || || || || |- | [[kastelo Marienlay]] ||[[Dosiero:Schloss marienlay morscheid.jpg|80px]] || [[Morscheid]] ||1922 ĝis 1927 ||nekonata ||loĝata || |- | [[burgruino Freudenburg]] ||[[Dosiero:Freudenburg3.jpg|80px]]|| [[Freudenburg]] ||inter 1330 ĝis 1337 ||reĝo Johann de Bohemio kaj kaj grafo de Luksemburgo ||ruino ||[[graflando Luksemburgo]] |- | [[burgo Maximin]] || || [[Fell (Mozelo)|Fell]] ||antau 1333 ||abatejo Sankta Maximin || loĝdomo || |- | [[burgo Longuich]] ||[[Dosiero: Alte Burg Longuich - geo.hlipp.de - 38086.jpg|80px]] || [[Longuich]] ||hodiaua burgo el 1496 ||"Platt von Longuich" ||konservata|| |- | [[kastelo Warsberg]] || [[Dosiero:VGVSaarburg.jpg|80px]] || [[Saarburg]] ||nekonata || nekonata ||oficejo || distrikta administrejo |- | [[kastelo Saarfels]] |||| [[Serrig]]|| || || || || |- | [[kastelo Thorn]] || [[Dosiero:Schloss-thorn.jpg|80px]] ||[[Palzem]] ||ĉ 13a jarcento || nekonata || nun kastelo || |- | [[burgo Heid]] ||[[Dosiero:Burg-heid-schillingen.jpg|80px]] || [[Lampaden]] ||ĉ. 1800 || nekonata ||konservata ||[[malaltaĵburgo]] |- | [[akvoburgo Klüsserath]] ||[[Dosiero: 1800-1900 Burg klusserath allemagne.jpg|80px]]|| [[Klüsserath]]||12a ĝis 13a jarcento|| nekonata ||konservata ||[[akvoburgo]] |- | [[burgo Wincheringen]] ||[[Dosiero:Burg-wincheringen1.jpg|80px]] || [[Wincheringen]]||14a jarcento ||senjoroj de Wicheringen ||ruino ||[[abatejo Mettlach]] |- | [[burgo Osburg]] || || [[Osburg]]||nekonata ||nekonata ||? || |- | [[kastelo Ayl]] || || [[Ayl]] ||18a jarcento || katedrala kolegio de Treviro ||konservata || |} <span id="DAU"></span> == [[distrikto Vulkaneifel]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- | [[Malnova Burgo]] || ||[[Schalkenmehren]] || ?|| ? || plene konservita|| en privata posedo |- | [[Bertradaburg]] ||[[Dosiero:Bertradaburg_from_SouthEast.JPG|80px]]||[[Mürlenbach]]||13a jarcento ||nekonata ||ruino || |- | [[burgo Daun]] ||[[Dosiero:AmtshausDaun.jpg|80px]]|| [[Daun]]||ĉ. 1000 p.K || senjoroj de Daun ||ruino kun konservita ĉefa domo kaj kelkaj muroj, la ĉefa domo nun estas hotelo ||[[Daun (gento)|graflando Daun]] |- |[[ruino Dreimühlen]] || [[Dosiero:Wasserfall Dreimühlen, Blick auf Ruine.jpg|80px]] || [[Üxheim]]||13a jarcento ||nekonata ||ruino || |- | [[burgo Freudenkoppe]]||[[Dosiero:Freudenkoppe.jpg|80px]]||[[Neroth]]||finkonstruita en 1340 ||Johano de Luksemburgo ||ruino || [[Nerother Kopf]] |- |[[burgo Gerolstein]] || [[Dosiero:Burg Gerolstein 02.jpg|80px]] || [[Gerolstein]] ||1115 || Gerhard von Blankenheim ||ruine || |- |[[Kasselburg]]||[[Dosiero:KasselburgTorturm.jpg|80px]]|| [[Pelm]]||1100 ĝis 1200 ||nekonata ||ruino || |- | [[burgo Kerpen (Eifel)|burgo Kerpen]] || [[Dosiero:Burg_Kerpen03.jpg|80px]] || [[Kerpen (Eifel)|Kerpen]]||nekonata ||Sigibertus de Kerpene ||ruino || |- | [[burgo Lissingen]] ||[[Dosiero:Burg lissingen start.jpg|80px]]|| [[Gerolstein]] || ekde 900 ĝis 1280, hodiaŭa aspekto ĉ. 1640|| || plene konservita, hodiaŭ oficejo pri civila stato|| origine [[akvoburgo]], [[princabatejo Prüm]] |- | [[burgo Neublankenheim]] || [[Dosiero:Neublankenheim.JPG|80px]] || [[Üxheim]] ||nekonata ||nekonata ||ruino || |} <span id="WW"></span> == [[distrikto Westerwald]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- |[[burgo Grenzau]] ||[[Dosiero:Grenzau Burg.jpg|80px]] || [[Höhr-Grenzhausen]] ||1210 ||Heinrich la1a von Isenburg ||ruino ||[[Grenzauer Fehde]] |- | [[kastelo Hachenburg]] ||[[Dosiero:Hachenburg Schloss.JPG|80px]] || [[Hachenburg]]||ĉ. 1180 ||frafo Heinrich la 2a de Sayn ||kastelo konservata || [[graflando Sayn]] |- | [[burgo Hartenfels]] ||[[Dosiero:Burg Hartenfels Castle Germany.jpg|80px]] || [[Hartenfels]] ||antaŭ 1249 ||grafino Mechthild von Sayn ||ruino ||[[Kurtrier]] |- | [[kastelo Montabaur]] ||[[Dosiero:Schloss montabaur1.jpg|80px]] || [[Montabaur]]||959 || nekonata ||konservata || |- | [[burgo Sporkenburg]] ||[[Dosiero:Sporkenburg 04 2009 008.jpg|80px]] || [[Eitelborn]]||1310 ||nekonata ||ruino || |- | [[burgo Steinebach]] ||[[Dosiero:Arch of Burg Steinebach Westerwald Germany.jpg|80px]] ||[[Steinebach ĉe Wied|Steinebach]]||1100 ĝis 1200 ||nekonata ||ruino ||[[Westerwälder Seenplatte]] |- | [[kastelo Westerburg (Westerwald)]]||[[Dosiero:Westerburg - Schlossberg.jpg|80px]]||[[Westerburg]] ||antau 1192 ||grafo de Leiningen || [[Leiningen (gento)|graflando Leiningen]] |} <span id="ZW"></span> == [[Zweibrücken|urbo Zweibrücken]] == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto !! stato!! vidu ankaŭ !! |- |[[burgo Orlebach]] || || [[Zweibrücken]]-Oberauerbach || 12a jarcento || senjoroj de Orlebach || burga stalo, fosaĵrestaĵoj| ||[[graflando Zweibrücken]] |- | [[Tschifflik Zweibrücken|plezurkastelo Tschifflik]] || || [[Zweibrücken]]-Niederauerbach || 1714-1728||[[Stanislaus la 1a Leszczyński]], reĝo de Pollando, grandduko de Litovio; [[Gustav Samuel Leopold]], duko de Pfalz-Zweibrücken [[Jonas Erikson Sundahl]] (konstrumajstro) kaj [[Johann Ludwig Petri]] (ĝardenmajstro)|| restaĵoj konservitaj || |- | [[kastelo Zweibrücken]] ||[[Dosiero:Zweibrücker Schloss.JPG|80px]] || [[Zweibrücken]] || 1725|| dukoj de Zweibrücken || restaŭrita, sidejo de la supera landa juĝejo||[[graflando Zweibrücken]] |} == en multaj distriktoj == {| class="wikitable" |- ! konstruaĵo !! bildo!! [[komunumo]]!! konstrujaro!! konstruiganto ! stato!! vidu ankaŭ !! |- |[[Siegfried-linio|Westwall]] ||[[Dosiero:Westwall01.jpg|80px]]||pluraj komunumoj ||30aj jaroj de la 19a jarcento ||hitlera Germanio || parte konservita || |} == Literaturo == * Landesamt für Denkmalpflege: ''Staatliche Burgen, Schlösser und Altertümer in Rheinland Pfalz.'' Hrsg. von Schnell und Steiner, Mainz 2003, ISBN 3-7954-1566-7 * Krahe, Friedrich-Wilhelm: ''Burgen des Deutschen Mittelalters.'' Hrsg. von Bechtermünz Verlag, Augsburg 1996 ISBN 3-86047-219-4 * ''Reisezeit Zeitreise - zu den schönsten Schlössern, Burgen, Gärten, Klöstern und Römerbauten in Deutschland.'' Hrsg. von Verlag Schnell & Steiner GmbH, Regensburg 1999 * ''Die deutschen Burgen und Schlösser.'' Hrsg. von S. Fischer Verlag GmbH, Frankfurt am Main 1987, ISBN 3-8105-0228-6 == Referencoj == {{Referencoj}} == Eksteraj ligiloj == {{Projektoj | commonscat = Castles in Rhineland-Palatinate|Burgen und Schlösser in Rheinland-Pfalz }} * [http://bwpc08.fh-trier.de:8080/kuDb/servlet/kategorieSehenswert?kat1=Bau-_und_Kunstdenkmale&kat2=Wehrbauten,_Befestigungen_und_milit%E4rische_Anlagen&kat3=Burgen Burgendatenbank für die Region Trier] * [http://www.burgenlexikon.eu/19.html Burgenlexikon] Zur Geschichte ausgewählter Burgen [[Kategorio:Listoj]] [[Kategorio:Burgoj|!]] [[Kategorio:Kasteloj|!]] [[Kategorio:Fortikaĵoj en Germanio|!]] 0t97y7yv7w5bd2z28wq9de3k10brq7q 0 464148 7684610 7643909 2022-08-10T16:04:42Z Tlustulimu 1543 ŝablono wikitext text/x-wiki {{informkesto geografiaĵo|nacia parko |priskribo de bildo= |establita= |urbo= |regiono-ISO=AU-VIC |Mapo en angulo=<!--funkcias eĉ sen valoro!--> |mapo lokumilo=iso |latitudo = {{#invoke:Wikidata|claim|P625|parameter=latitude}} |longitudo = {{#invoke:Wikidata|claim|P625|parameter=longitude}} |zomo = 8 }} La '''Nacia Parko Malgranda Dezerto''' ({{lang-en|Little Desert National Park}}) estas en [[Viktorio (Aŭstralio)|Viktorio]], Aŭstralio, je 375 kilometroj okcidente de [[Melburno|Melburno]]. Ĝi etendas el la [[Rivero Wimmera]] oriente al ĉe [[Naracoorte (Suda Aŭstralio)|Naracoorte]] ĉe la limo kun [[Suda Aŭstralio]] okcidente. ==Birdoj== [[File:Leipoa ocellata.jpg|thumb|right|250px|alt=Malleefowl |Tiu parko estas grava areo por la Ocela nestamasulo]] Plej fama animalo en la parko estas la rara [[Ocela nestamasulo]], nome la nura [[megapodo|amasnesta birdo]] kiu loĝas en tiu arida regiono. La Malgranda Dezerto estis identigita de [[BirdLife International]] kiel [[Grava Birda Areo]] (GBA) ĉar ĝi eltenas populaciojn de la Ocela nestamasulo kaj de la [[Diamanta fajrvostulo]].<ref>{{cite web |url=http://www.birdata.com.au/iba.vm |title=IBA: Little Desert |accessdate=2011-08-06 |work=Birdata |first= |last= |publisher=Birds Australia |date= |titolo=Arkivita kopio |alirdato=2013-12-29 |arkivurl=https://web.archive.org/web/20110706102341/http://www.birdata.com.au/iba.vm |arkivdato=2011-07-06 }} {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20110706102341/http://www.birdata.com.au/iba.vm |date=2011-07-06 }}</ref> {{coord|36|36|24|S|141|11|19|E|type:landmark_region:AU}} ==Notoj== <references/> [[Kategorio:Protektitaj areoj de Aŭstralio]] [[Kategorio:Naciaj Parkoj de Aŭstralio]] dc2uksx4ddxvqak218bct8z60ougnke 0 471016 7685004 7599673 2022-08-11T08:33:05Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120ra|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Vintra Olimpiko 2014 |Urbo = Soĉi |Ŝtato = Kanado |Flagtenanto = Hayley Wickenheiser |FlagtenantoFermo = Kaillie Humphries kaj Heather Moyse |Sportistoj= 220 |Disciplinoj =14 |Rango = 3 |Oro = 10 |Arĝento = 10 |Bronzo = 5 }} [[Dosiero:Heather Moyse on Whistler.JPG|eta|maldekstra|150px|<center>Heather Moyse kun Kaillie Humphries gajnis la duvirinan konkurson de [[bobado]] - ambaŭ portis la kanadan flagon dum la ferma ceremonio]] Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]], kiu gastigis la antaŭan vintran olimpikon de 2010 en Vankuvero - tie la kanada teamo atingis la unuan rangon. <br /><br /> [[Dosiero:Women's tournament, 2014 Winter Olympics, Gold medal team Canada.jpg|eta|centra|350px|<center>oran medalon gajnis ankaŭ la virina teamo de [[glacihokeo]]]] {{-l}} {{projektoj}} == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|www.olympic.ca}} ({{en}} kaj {{fr}}) * [http://www.sochi2014.com/en/team-canada informoj pri la kanada teamo en la retejo de la Vintra Olimpiko 2014] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20140225134824/http://www.sochi2014.com/en/team-canada |date=2014-02-25 }} {{en}} {{Kanada olimpika teamo}} {{Landoj en la Vintra Olimpiko 2014}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:2014 en Kanado]] [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 2014]] [[Kategorio:Kanado en Vintraj Olimpikoj|#]] ga8s36f6hpfar7fovnicu8640z13uat 0 473428 7684900 7253898 2022-08-11T05:35:27Z Sj1mor 12103 wikitext text/x-wiki {{informkesto geografiaĵo|lago |priskribo de bildo= |situo = [[Provinco Kordobo (Argentino)|Provinco Kordobo]] |regiono-ISO = AR-X |mapo lokumilo = iso |mapo1 lokumilo = Argentino |latitudo = {{#invoke:Wikidata|claim|P625|parameter=latitude}} |longitudo = {{#invoke:Wikidata|claim|P625|parameter=longitude}} |zomo = 8 |longo = |larĝo = |volumeno = |volumeno unuo = km³ |profundo = |profundo tipo = Maksimuma profundo |profundo1 = |profundo1 tipo = Averaĝa profundo |akvokolektejo = |urbo = |urbo1 = |notoj = |libera = |libera tipo = Alfluantoj |defluanto = }} [[Dosiero:Marchiquita.1989.w.jpg|thumb|250px|Mar Chiquita inundita, aŭgusto de 1989.]] [[Dosiero:Two andeanflamingo june2003 arp.jpg|thumb|250px|Paro de [[Phoenicopterus andinus|Andaj flamengoj]], specio karaktera de Mar Chiquita.]] La '''lago Mar Chiquita''' [ĉiKIta] (malgrandeta) aŭ '''maro de Ansenuza''' estas enorma [[lago]] [[Senelflua baseno|senelflua]] de alta [[saleco]], kiu troviĝas en la nordokcidento de la [[Provinco Kordobo (Argentino)|Provinco Kordobo]], en la centro de [[Argentino]]. Ties variebla areo —kiu estas ĉirkaŭ 6000&nbsp;km²— igas ĝin la [[salakva lago]] plej etenda el la hemisferoj kaj [[Suda duonglobo|suda]] kaj [[Okcidenta duonglobo|okcidenta]], kaj la 4a el la mondo. Krome temas pri la plej granda laga areo de Argentino, la 5a salakva lago senelflua plej granda de la planedo,<ref>[http://www.promarmarchiquita.com.ar/ Mar Chiquita, un humedal excepcional]</ref> kaj la 5a lago de ebenaĵo plej etenda de la mondo.<ref>[http://www.prodiversitas.bioetica.org/des24-2.htm Sitios Ramsar de la Argentina]</ref> == Toponimio == La lago estas konata ankaŭ ''maro Ansenusa'', kaj ĝis mezo de la [[19a jarcento]] kiel '''laguna de los Porongos''', pro speco de [[kukurbo]] (''Lagenaria vulgaris''), kvankam tiu nomo restis por serio de lagetoj kiuj troviĝas je kelkaj dekoj da kilometroj nordookcidente. ==Generalaĵoj== ==Protektado== ==Insuloj== ==Loĝantaro kaj turismo== ==Notoj== <references/> == Scienca dokumentaro disponebla == * http://www.scielo.org.ar/pdf/rsea/v63n3-4/v63n3-4a04.pdf * http://www.iahr.org/e-library/beijing_proceedings/Theme_A/HYDROLOGIC%20STUDY%20OF%20MAR%20CHIQUITA%20SYSTEM.html {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20090710032758/http://www.iahr.org/e-library/beijing_proceedings/Theme_A/HYDROLOGIC%20STUDY%20OF%20MAR%20CHIQUITA%20SYSTEM.html |date=2009-07-10 }} * http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1040618298000561 == Satelitaj bildoj == * http://www.nasaimages.org/luna/servlet/detail/nasaNAS~10~10~72203~177560:Dust-Storm-near-Laguna-Mar-Chiquita * http://www.geosyr.com.ar {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20100301101152/http://www.geosyr.com.ar/ |date=2010-03-01 }} [[Kategorio:Geografio de Argentino]] l066rnlwyaxqxzup650c82wjqiac025 0 479871 7684723 7263679 2022-08-10T18:26:09Z Tlustulimu 1543 [[Kategorio:Eksotika frukto]] forigita; [[Kategorio:Ekzotaj fruktoj]] aldonita per [[Vikipedio:VarmaKato|HotCat]] wikitext text/x-wiki {{Taksonomio |nomo = Passiflora edulis |dosiero = Passionfruit comparison.jpg |priskribo de dosiero = ''Passiflora edulis'' f. ''flavicarpa'' |regno = [[Plantoj]] ''Plantae'' |regno2=planto |divizio = [[Angiospermoj]] ''Magnoliophyta'' |klaso = [[Dukotiledonaj]] ''Magnoliopsida'' |ordo = [[Mapagialoj]] '' Malpighiales '' |familio = [(Pasifloracoj]] '' Passifloraceae '' |genro = [[Pasifloro]] Passiflora |specio = Passiflora edulis |dunomo aŭtoritato = [[Carolus Linnaeus|L.]] 1753 |mapo de vivoteritorioj = [[Carl von Linné|L.]] }} '''''Passiflora edulis''''' estas [[specio (biologio)|specio]] el [[Pasifloracoj]] (Passifloraceae). Ĝi apartenas al la [[genro (biologio)|genro]] [[Pasifloro]]j (''Passiflora''). La speci-[[epiteto]] ''edulis'' signifas „manĝebla“. Interne de la specio oni distingas diversajn kultivarojn kaj formojn, inter ili [[formo (biologio)|formo]] ''edulis'' (purpurgranadilo) kaj formo ''flavicarpa'' (flava grenadilo) havas grandajn ekonomiajn signifojn. La fruktoj nomiĝas en la eŭropa fruktokomerco '''pasifrukto ''' aŭ '''marakujo''' == Disvastiĝo == ''Passiflora edulis'' venis origine el [[Brazilo]], [[Paragvajo]] kaj la norda parto de [[Argentino]]. Pro siaj fruktoj la plantoj estas kultivataj an la subtropikaj kaj tropikaj regionoj de la tuta mondo. La formo ''edulis'' estas pli malvarmtolera ol la formo ''flavicarpa''. == Priskribo == [[dosiero:Passiflora edulis.JPG|eta|maldekstre|floro de ''Passiflora edulis'' f. ''flavicarpa'']] ''Passiflora edulis'' estas ligniĝanta grimpoplanto (liano), kies branĉoj iĝas ĝis dek metrojn longaj. Ĝi havas [[ĉiro]]jn por grimpi. [[dosiero:Passiflora edulis forma edulis4.jpg|thumb|right|floro de ''Passiflora edulis'' f. ''edulis'']] La frukto estas [[bero]]. La formo ''edulis'' havas fruktojn kiuj estas grandaj kiel kokinovoj kaj sulkiĝas en matura stato. La formo flavicarpa havas pli grandajn fruktojn (ofte ok ĝis dek du centimetroj), kiuj mature estas glatŝelaj kaj flavaj. La interno de la bero havas sukan kaj ĝelan pulpon. ==Uzado kaj Enhavosubstancoj == La fruktoj de ''Passiflora edulis'' estas manĝeblaj freŝe, kaj oni faras el ili sukon. La suko de pasifrukto ennhavas sukerojn ([[saĥarozo]]n, [[glukozo]]n, [[fruktozo]]n) kaj organikajn acidojn ([[citronacido]]n kaj [[pomacido]]n). La [[Vitamino C|vitamino-C]]-enhavo estas averaĝe 30 ĝis 50&nbsp;mg&nbsp;/100&nbsp;ml; krome la bero enhavas [[niacino]]n kaj [riboflavino]]n (vitamino B₂). <gallery> Passiflora Edulis Closed Fruit.jpg|''P. edulis'' f. ''edulis'': <br />fermita frukto Passiflora Edulis Open Fruit2.jpg|''P. edulis'' f. ''edulis'': <br />malfermita frukto Maracuyá.jpg|''P. edulis'' f. ''flavicarpa'': <br />fruktoj fermita kaj malfermita </gallery> == Literaturo == * [[Wolfgang Franke (botanikisto)|Wolfgang Franke]]: ''Nutzpflanzenkunde, nutzbare Gewächse der gemäßigten Breiten, Subtropen und Tropen.'' 3. Auflage, Thieme, Stuttgart/New York, NY 1985, ISBN 3-13-530403-5. * Karl Herrmann: ''Exotische Lebensmittel.'' 2. Auflage, Springer, Berlin u.&nbsp;a. 1987, ISBN 3-540-16830-3. * Bettina Ulmer, Torsten Ulmer: ''Passionsblumen.'' Selbstverlag, Witten 1997, ISBN 3-00-000684-2. == Eksteraj ligiloj == {{commons|Passiflora edulis|''Passiflora edulis''}} * [http://www.ars-grin.gov/cgi-bin/npgs/html/tax_search.pl?Passiflora%20edulis Eintrag bei GRIN]{{404|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} (engl.) * [http://www.hort.purdue.edu/newcrop/morton/passionfruit.html Julia F. Morton: ''Passionfruit'', in ''Fruits of warm climates'', S. 320–328] * [http://www.scielo.br/scielo.php?pid=S1516-89132012000100016&script=sci_arttext Cassia Roberta Malacrida, Neuza Jorge: ''Yellow passion fruit seed oil (Passiflora edulis f. flavicarpa): physical and chemical characteristics''. Braz. arch. biol. technol. Bd. 55, Nr. 1 Curitiba, 2012] [[Kategorio: pasifloracoj]] [[Kategorio:Ekzotaj fruktoj]] gccx3fky850f4p95hnrmm355dlqhz0b 0 482924 7684587 7633633 2022-08-10T15:23:38Z Tlustulimu 1543 koordinatoj laŭ [[:de:Liste der Kulturdenkmale in Arnstadt]] wikitext text/x-wiki {{Informkesto konstruaĵo |bildo = Water tower Arnstadt.JPG |lando = Germanio |regiono = Turingio |regiono_tipo = Federacia lando |priskribo de bildo = Kombino de modernismo kaj tradicio - la eksa akvoturo en la ĉefurbo de la [[Distrikto Ilm]]. |latitudo = 50/50/25.4/N |longitudo = 10/56/30.8/E |Mapo en angulo = |regiono-ISO = DE-TH |zomo = 15 }} [[Dosiero:Water tower Arnstadt 2.JPG|thumb|La turo fotita de Bärwinkel-strato.]] La '''Akvoturo de Arnstadt''' ({{lang-de|Wasserturm}}) estas impona konstruaĵo surmontete en [[Arnstadt]] (adreso: Am Wasserturm nr. 1). == Historio == Dum la 1920-aj jaroj estis kreskinta akvobezono en la urbo, ĉefe la somerajn monatojn, kio necesigis la konstruon de moderna akvoturo por plibonigo de la provizado akva. En 1925 la urba konsilantaro decidis konstrui tian turon sur la monteto ''Arnsberg''. En decembro 1926 ekfunkciis la turo konstruita de la firmao ''Lotz & Gerhard''. Tiutempe estis urbestro la sagaca politikisto [[Harald Bielfeld]]. == Priskribo == La akvopelvegon el forĝita fero faris la firmao F. Neumann ([[Eschweiler]]). La turo havas altecon de 27,5 m kaj diametron maksimuman de 17 m. En la turokapo estis akvopelvego kun enhavokapacito de 1.000 kubaj metroj. Ties fundo estas 13,2 m super la altebenaĵo de Arnsberg, la maksimuma akvonivelo 19,8 m (nuntempe transformite en loĝejojn). Interna helica ŝtuparo kondukas onin al belvidan platformon. La eleganta tuto faras la turon dokumenton de ekspresionisma arkitekturo. Ekde 1972 komenciĝis restaŭradlaboroj kaj forigo de la damaĝoj de la [[Dua mondmilito]]. La kupolon oni tegmentis per aluminia folio kaj farbis la turon per ruĝa koloro. Nuntempe troviĝas loĝejoj en la akvoturo. Oni ne konfuzu tiun ĉi grandan akvoturon kun la akvotureto ĉe la [[Stacidomo de Arnstadt|ĉefa stacidomo]]. == Literaturo == *Andrea Ziegenhardt: "Vor 70 Jahren - Bau des Wasserturms auf dem Arnsberg", en : ''Aus der Vergangenheit von Arnstadt und Umgebung'', 6/1996, p.&nbsp;45-46. *''Architekturführer Thüringen - Vom Bauhaus bis zum Jahr 2000'', Weimar 2000, p.&nbsp;299. == Fonto == Andrea Kirchschlager, Ulrich Lappe, Peter Unger (eld.): ''Chronik von Arnstadt. Zeittafel/Chronik. Festschrift zur 1300-Jahrfeier der Stadt Arnstadt'' (=Veröffentlichungen des Historischen Vereins für Schwarzburg, Gleichen und Hohenlohe in Thüringen, 3), eldonejo Kirchschlager, 1-a eldono, Arnstadt 2003, (ISBN 3-934277-07-1), p.&nbsp;459. == Eksteraj ligiloj == *[http://arnstadt.thueringer-allgemeine.de/web/lokal/kultur/detail/-/specific/Wohnen-im-Arnstaedter-Wasserturm-1636746814 Artikolo en la ĵurnalo ''Thüringer Allgemeine'' de la 10.9.2011 pri loĝado en la eksa akvoturo, kun foto de la interno.] *[http://www.immonet.de/angebot/23129075 Oferto de loĝejoj, kun multaj fotoj kaj priskribo de la nuna ekipaĵo.] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20140605051653/http://www.immonet.de/angebot/23129075 |date=2014-06-05 }} {{Unua}} [[Kategorio:Konstruaĵoj en Arnstadt]] [[Kategorio:Akvoturoj en Germanio]] [[Kategorio:Turoj en Turingio]] km4azsnmnk7ycrgcwd07r15vv0bq3x9 0 504056 7685032 7622672 2022-08-11T08:59:59Z Crosstor 3176 /* F */ wikitext text/x-wiki Listo de famuloj, kiuj naskiĝis en [[Szombathely]]: {{EnhavTabelo|alf=L}} == A == * [[Pál Áldásy]], [[bestokuracisto]] == B == * [[Róbert Bánky]], [[aktoro]], pupteatristo * [[György Bárdossy]], [[geologo]] * [[László Bárdossy]], [[ĉefministro]] * [[László Beke]], arthistoriisto * [[László Benkő]], muzikisto * [[Gábor Blaskó]], [[kemiisto]] * [[György Bodola]], [[karikaturisto]] * [[József Bognár]], [[ministro]] * [[László Borhy]], [[arkeologo]] * [[János Brenner]], [[arkitekto]] == C == * [[Gyula Császár]], kuracisto == D == * [[László Detre]], [[astronomo]] * [[János di Gléria]], kemiisto * [[Gábor Döbrentey]], pentristo == E == * [[Ottó Eiben]], [[antropologo]] * [[Dezső Ekler]], arkitekto * [[Imre Gábor Esterházy]], [[episkopo]] == F == * [[Klára Farkas]], pentristo * [[Ernő Fekete]], aktoro * [[Károly Ferencz]], geologo en la iama Olad * [[Lajos Fodor (kemiisto)]] * [[Géza Földessy]], aktoro * [[Attila Fülöp]], operkantisto == G == * [[Tamás Gaál]], skulptisto * [[Jenő Garai]], kemiisto * [[László Gerő (arkitekto)]] * [[Nicolas Gessner]], reĝisoro * [[Sándor Görög]], kemiisto * [[Jenő Gothard]], [[astronomo]] (li naskiĝis pli precize en Herény (iama [[vilaĝo]], nuntempa urboparto) * [[Sándor Gothard]], astronomo (same en Herény) == H == * [[Miklós Hajdufy]], reĝisoro * [[Béla Halmos]], violonisto * [[János Heckenast]], arkitekto * [[Csaba Hende]], ministro * [[Ernő Hollán]], [[inventisto]] * [[János Hoós (ministro)]] * [[Boldizsár Horvát]], [[politikisto]] * [[Ede Horváth]], fabrikestro kaj staĥanovisto * [[József Elek Horváth]], [[poeto]] * [[Ferenc Hujber]], aktoro * [[László Hunyady]], [[fiziologio|fiziologo]] == I == * [[István Iván]], medalisto == J == * [[Andor Jánossy]], [[agronomo]] == K == * [[Zoltán Kelemen (aktoro)]] * [[Emil Keres]], aktoro == L == * [[István Laczó]], operkantisto * [[Andor László]], [[bankisto]] * [[Ferenc Lengyel]], aktoro * [[Miklós Locsmándi]], informadikisto * [[Jenő Lukács]], matematikisto * [[Margit Lux]], aktoro == M == * [[Klára M. Rásky]], paleobotanikisto * [[Ágnes Máger]], pentristo * [[Ladislao Magyar]], kiu esploris la nunan [[Angolo]]n * [[Emília Márkus]], aktoro * [[Tibor Márkus]], ĵazpianisto * [[Márta Mátrai]], politikisto * [[Gyula Mesterházy]], aktoro * [[Lajos Miller]], [[operkantisto]] == N == * [[Károly Nádas]], drumisto * [[János Nagy (lingvisto)]] * [[István Náray-Szabó]], kemiisto * [[András Nemény]], politikisto * [[Miklós Neményi]], inĝeniero * [[G. Béla Németh]], literaturhistoriisto * [[János Németh (oficiro)]] * [[Tamás Németh]], agronomo * [[Iván Nesztor]], drumisto * [[László Nógrádi]], ministro * [[János Nyilasi]], kemiisto == P == * [[Márton Patkós]], aktoro * [[Rózsa Polgár]], gobelinisto * [[Mihály Pósfai]], geologo == R == * [[László Ridovics]], pentristo * [[Tibor Rozanits]], grafikisto == S == * [[Ildikó S. Horváth]], grafikisto * [[László Saly Németh]], pentristo * [[Imre Schrammel]], ceramikisto * [[István Seregély]], ĉefepiskopo * [[István Seri]], kuracisto * [[Ernő Sipőcz]], gitaristo * [[Miklós Szabó (arkeologo)]] * [[Imre Szalay]], [[kanoniko]] * [[Ferenc Szaniszló]], episkopo * [[József Szaniszló]], kanoniko * [[Gyula Szántai]], gitaristo * [[Gáspár Szarka]], [[jezuito]] (pli precize en Lukaháza, nun jam urboparto) * [[Ferenc Székely (ministro)]] * [[Gyula Szekér]], vic[[ĉefministro]] * [[József Széll]], ministro * [[Imre Szenczy]], [[instruisto]] * [[Iván Szkok]], pentristo == T == * [[Miklós Takács]], [[arbaristo]] * [[Csaba Tóth (pentristo)]] * [[István Tóth (1861)]], skulptisto * [[Attila Tyll]], aktoro == V == * [[Péter Vályi]], ministro * [[Viktor Vass]], skulptisto * [[László Vikár]], muzikologo == W == * [[Gyula Wälder (arkitekto)]] * [[Sándor Weöres]], poeto == Vidu ankaŭ == * [[Listo de famuloj mortintaj en Szombathely]] == Fontoj == La listo enhavas tiujn nomojn, pri kiuj jam artikolo kreiĝis. [[Kategorio:Listoj de homoj|famuloj naskiĝintaj en Szombathely]] [[Kategorio:Szombathely]] fw4joetc4yywe4ooh78wsomrnnlppsa 0 516670 7684510 5630383 2022-08-10T12:59:39Z 東京特許許可局 72952 wikitext text/x-wiki {{Informkesto stacio |nomo=Myōrenji <br> 妙蓮寺 |bildo=Tokyu Myorenji sta 001.jpg |bildoteksto= |grandeco de bildo=300px |situo=[[Kvartalo Kohoku]] |urbo=[[Jokohamo]] |lando=Japanio |latitudo=35.498472 |longitudo=139.633139 |regiono-ISO=JP-14 |situo sur mapo= |tipo=surtera |malfermo=14-a de februaro 1926 }} '''Stacio Myōrenji''' ([[japane]]: 妙蓮寺駅 [Mjōrenĝi-eki], angle: ''Myōrenji Station'') estas fervoja stacio en [[Kvartalo Kohoku]], [[Jokohamo]], [[Gubernio Kanagaŭa]], [[Japanio]]. La stacio servas 1 linion de [[Korporacio Tōkyū]]: [[Linio Tōkyū-Tōyoko]]. ==Linioj== *'''La fervoja reto''': ** '''[[Korporacio Tōkyū]]''': *** [[Linio Tōkyū-Tōyoko]] ==Historio== *14-a de februaro 1926: Malfermiĝis la stacio de [[Korporacio Tōkyū]] kiel '''Stacio Myōrenjimae''' (妙蓮寺前駅). *1-a de januaro 1931: Estis renomita al '''Stacio Myōrenji'''. ==Kajoj== ===Korporacio Tōkyū=== {| class="prettytable" width="69%" ! width="11%"|Reto ! width="4%"|N-ro ! width="19%"|Linio ! width="4%"|N-ro de stacio ! width="22%"|Direkto ! width="9%"|Tipo |- |rowspan=2|[[Dosiero:TokyuLogotype.svg|25px]] [[Korporacio Tōkyū]] |1 |rowspan=2|{{kolora kesto|#da0442}} [[Linio Tōkyū-Tōyoko]] |rowspan=2|'''TY17''' |al {{Stacio|Yokohama}}, {{Stacio|Minatomirai}}, {{Stacio|Motomachi-Chūkagai}} |[[borda kajo]] |- |2 |al {{Stacio|Musashi-Kosugi}}, {{Stacio|Shibuya}} |[[borda kajo]] |} ==Sekvaj stacioj== {| class="prettytable" width="62%" !width=17%| « !!width=30%| Trajno !!width=17%| » |- ! style="background-color:#da0442;" colspan=3|[[Linio Tōkyū-Tōyoko]] ('''TY17''') |- | {{Stacio|Kikuna}} ('''TY16''')||align=center| loka trajno || {{Stacio|Hakuraku}} ('''TY18''') |- |colspan=3 align=center| super-ekspreso/naveda ekspreso/ekspreso: preterpasas |} {{Commonscat|Myorenji Station}} {{DEFAULTSORT:Myorenji}} [[Kategorio:Fervojaj stacioj en Gubernio Kanagaŭa]] [[Kategorio:Stacioj de Korporacio Tōkyū]] t4zzqhclv0x3gwvxxkpnglscpt1m97e 0 521538 7684747 6704440 2022-08-10T19:50:05Z ThomasPusch 1869 /* Eksteraj ligiloj */ wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Wijzerplaat.JPG|eta|Ciferplato kun 3 grupoj de 4 ciferoj]] '''Ciferplato''' estas parto de [[horloĝo]] kiu precize indikas la subdividon de la [[tempo]]. Multaj klasikaj ciferplatoj kun [[Romia cifero|romiaj ciferoj]] ne havas "IV" sed "IIII". Tio estas ĉar pro kaŭzo de [[simetrio]] oni faras 3 grupojn de 4 [[cifero]]j: I, II, III, IIII; V, VI, VII, VIII; IX, X, XI, XII. Oficiale ĝi devus esti I, II, III; IV, V, VI, VII, VIII; IX, X, XI, XII. sed tiam la nombroj en la grupoj estas malsamaj. La plej granda ciferplato de [[Eŭropo]] estas sur la Sankta Petrokirko en [[Zuriko]]. Ĝi havas [[diametro]]n de 8,7 metroj. [[Dosiero:St. Peter - Grossmünsterplatz 2010-08-31 15-16-24.JPG|eta|maldekstra|[[Turhorloĝo]] de Sankta Petro kirko en [[Zuriko]]]] [[Dosiero:Kollage torn och byggnadsur Stockholm.jpg|eta|meza|Diversaj ciferplatoj de horloĝoj]] == Eksteraj ligiloj == {{Projektoj}} * [[w:en:File:The Persistence of Memory.jpg|"The Persistence of Memory"]], pentraĵo de [[Salvador Dali]] == Noto == La termino '''ciferplato''' estas ankaŭ uzata pri [[mezurilo]]j aŭ aliaj [[aparato]]j, sur kiuj estas surskribitaj ciferoj. [[Kategorio:Horloĝoj]] [[Kategorio:Mezuriloj]] bc9jg748ibabaw06ai5vuti2v0mz19h 7684748 7684747 2022-08-10T19:50:19Z ThomasPusch 1869 /* Eksteraj ligiloj */ wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Wijzerplaat.JPG|eta|Ciferplato kun 3 grupoj de 4 ciferoj]] '''Ciferplato''' estas parto de [[horloĝo]] kiu precize indikas la subdividon de la [[tempo]]. Multaj klasikaj ciferplatoj kun [[Romia cifero|romiaj ciferoj]] ne havas "IV" sed "IIII". Tio estas ĉar pro kaŭzo de [[simetrio]] oni faras 3 grupojn de 4 [[cifero]]j: I, II, III, IIII; V, VI, VII, VIII; IX, X, XI, XII. Oficiale ĝi devus esti I, II, III; IV, V, VI, VII, VIII; IX, X, XI, XII. sed tiam la nombroj en la grupoj estas malsamaj. La plej granda ciferplato de [[Eŭropo]] estas sur la Sankta Petrokirko en [[Zuriko]]. Ĝi havas [[diametro]]n de 8,7 metroj. [[Dosiero:St. Peter - Grossmünsterplatz 2010-08-31 15-16-24.JPG|eta|maldekstra|[[Turhorloĝo]] de Sankta Petro kirko en [[Zuriko]]]] [[Dosiero:Kollage torn och byggnadsur Stockholm.jpg|eta|meza|Diversaj ciferplatoj de horloĝoj]] == Eksteraj ligiloj == {{Projektoj}} * [[w:en:File:The Persistence of Memory.jpg|"''The Persistence of Memory''"]], pentraĵo de [[Salvador Dali]] == Noto == La termino '''ciferplato''' estas ankaŭ uzata pri [[mezurilo]]j aŭ aliaj [[aparato]]j, sur kiuj estas surskribitaj ciferoj. [[Kategorio:Horloĝoj]] [[Kategorio:Mezuriloj]] ons1efmxeihfapng1j1d5oa4smwh93x 0 523836 7684832 5677331 2022-08-10T23:13:00Z 東京特許許可局 72952 wikitext text/x-wiki {{Informkesto stacio |nomo=Gakugei-daigaku <br> 学芸大学 |bildo=Tokyu Gakugei Daigaku sta 001.jpg |bildoteksto= |grandeco de bildo=300px |situo=[[Kvartalo Meguro]] |urbo=[[Tokio]] |lando=Japanio |latitudo=35.628889 |longitudo=139.685278 |regiono-ISO=JP-13 |situo sur mapo= |tipo=supertera |malfermo=28-a de aŭgusto 1927 }} '''Stacio Gakugei-daigaku''' ([[japane]]: 学芸大学駅 [Gakugej-dajgaku-eki], angle: ''Gakugei-daigaku Station'') estas fervoja stacio en [[Kvartalo Meguro]], [[Tokio]], [[Japanio]]. La stacio servas 1 linion de [[Korporacio Tōkyū]]: [[Linio Tōkyū-Tōyoko]]. ==Linioj== *'''La fervoja reto''': ** '''[[Korporacio Tōkyū]]''': *** [[Linio Tōkyū-Tōyoko]] ==Historio== *28-a de aŭgusto 1927: Malfermiĝis la stacio de [[Korporacio Tōkyū]] kiel '''Stacio Himon-ya''' (碑文谷駅). *1-a de aprilo 1936: Estis renomita al '''Stacio Aoyama-Shihan''' (青山師範駅). *1-a de februaro 1943: Estis renomita al '''Stacio Daiichi-Shihan''' (第一師範駅). *1-a de julio 1952: Estis renomita al '''Stacio Gakugei-daigaku'''. ==Kajoj== ===Korporacio Tōkyū=== {| class="prettytable" width="69%" ! width="11%"|Reto ! width="4%"|N-ro ! width="19%"|Linio ! width="4%"|N-ro de stacio ! width="22%"|Direkto ! width="9%"|Tipo |- |rowspan=2|[[Dosiero:TokyuLogotype.svg|25px]] [[Korporacio Tōkyū]] |1 |rowspan=2|{{kolora kesto|#da0442}} [[Linio Tōkyū-Tōyoko]] |rowspan=2|'''TY05''' |al {{Stacio|Jiyūgaoka|Tokio}}, {{Stacio|Yokohama}}, {{Stacio|Motomachi-Chūkagai}} |rowspan=2|[[insula kajo]] |- |2 |al {{Stacio|Shibuya}}, {{Stacio|Ikebukuro}}, {{Stacio|Tokorozawa}}, {{Stacio|Kawagoeshi}} |} ==Sekvaj stacioj== {| class="prettytable" width="62%" !width=17%| « !!width=30%| Trajno !!width=17%| » |- ! style="background-color:#da0442;" colspan=3|[[Linio Tōkyū-Tōyoko]] ('''TY05''') |- | {{Stacio|Yūtenji}} ('''TY04''')||align=center| loka trajno || {{Stacio|Toritsu-daigaku}} ('''TY06''') |- | {{Stacio|Naka-Meguro}} ('''TY03''')||align=center| ekspreso || {{Stacio|Jiyūgaoka|Tokio}} ('''TY07''') |- |colspan=3 align=center| super-ekspreso/naveda super-ekspreso: preterpasas |} {{Commonscat|Gakugei-Daigaku Station}} {{DEFAŬLTORDIGO:Gakugeidaigaku}} [[Kategorio:Fervojaj stacioj en Tokio]] [[Kategorio:Stacioj de Korporacio Tōkyū]] p8r0sove9v9w3bmyv9jyl1ew78lg3ma 2 529406 7684628 7678189 2022-08-10T16:38:04Z 2A01:CB18:B5D:9800:F8BB:D5E5:C1FB:72E9 /* {{J|Terrenkonta|asteroido}} */ wikitext text/x-wiki :[https://www.minorplanetcenter.net/iau/Unusual.html Nekutimaj Objektoj (M.P.C)] == [[Greka Tendaro]]== :[https://www.minorplanetcenter.net/iau/lists/JupiterTrojans.html Listo de Jupiteraj Trojanoj] :[[(144840) 2004 JX35]] :[[(159378) 1997 TS20]] :[[(159633) 2002 CY21]] :[[(159658) 2002 EV56]] :[[(160135) 2000 YB131]] :[[(160140) 2001 DZ3]] :[[(160527) 1996 RE31]] :[[(160528) 1996 RD32]] :[[(160533) 1996 TT56]] :[[(160534) 1996 TA58]] :[[(160661) 1999 XD225]] :[[(160679) 2000 DB6]] :[[(160856) 2001 DU92]] :[[(161003) 2002 DA2]] :[[(161017) 2002 EP106]] :[[(161018) 2002 EU107]] :[[(161020) 2002 EK158]] :[[(161024) 2002 FM7]] :[[(161027) 2002 FM38]] :[[(161044) 2002 GG181]] :[[(161484) 2004 HU42]] :[[(161489) 2004 KN6]] :[[(161701) 2006 JW41]] :[[(161717) 2006 PL23]] :[[(162046) 1996 RQ31]] :[[(162047) 1996 RJ32]] :[[(162048) 1996 RO32]] :[[(162352) 1999 XS226]] :[[(162380) 2000 AW225]] :[[(162388) 2000 BK39]] :[[(162396) 2000 CV120]] :[[(162805) 2001 AR]] :[[(162811) 2001 AG51]] :[[(162822) 2001 BD49]] :[[(162851) 2001 DF39]] :[[(162861) 2001 DY103]] == [[Troja Tendaro]]== :[[(153758) 2001 UQ214]] :[[(154417) 2003 BO25]] :[[(154632) 2003 WT151]] :[[(154989) 2005 AG4]] :[[(154990) 2005 AA66]] :[[(154992) 2005 CV68]] :[[(155326) 2006 AN97]] :[[(155327) 2006 AV99]] :[[(155332) 2006 BA157]] :[[(155337) 2006 KH89]] :[[(155415) 1996 JZ5]] :[[(155427) 1997 LO5]] :[[(155786) 2000 SD358]] :[[(155789) 2000 TD9]] :[[(156098) 2001 SR228]] :[[(156123) 2001 SV337]] :[[(156125) 2001 SH347]] :[[(156185) 2001 TH220]] :[[(156188) 2001 TV233]] :[[(156210) 2001 UH57]] :[[(156222) 2001 UB91]] :[[(156237) 2001 UH146]] :[[(156250) 2001 UM198]] :[[(156252) 2001 UV201]] :[[(156293) 2001 WB59]] :[[(156294) 2001 WU66]] :[[(156730) 2002 VM140]] :[[(157468) 2004 XS184]] :[[(157469) 2005 AP31]] :[[(157470) 2005 AG61]] :[[(157471) 2005 AX71]] :[[(157730) 2006 BS88]] :[[(157740) 2006 BP199]] :[[(157741) 2006 BE202]] == {{J|Marsrenkonta|asteroido}} == :[[(153692) 2001 US17]] :[[(154154) 2002 GB11]] :[[(154331) 2002 VF95]] :[[(154661) 2004 FL32]] :[[(155002) 2005 NN102]] :[[(155287) 2005 XK1]] :[[(155370) 1988 TX]] :[[(155390) 1994 PP29]] :[[(155455) 1998 ML24]] :[[(155684) 2000 JT54]] :[[(155725) 2000 RO8]] :[[(155772) 2000 SM240]] :[[(155785) 2000 SS351]] :[[(155928) 2001 PO43]] :[[(155958) 2001 QL106]] :[[(156015) 2001 RX81]] :[[(156032) 2001 RP142]] :[[(156466) 2002 CG10]] :[[(156581) 2002 FO]] :[[(156629) 2002 HC]] :[[(156669) 2002 JY108]] :[[(156716) 2002 RK27]] :[[(156720) 2002 TY66]] :[[(157111) 2004 LU23]] :[[(157120) 2004 NH4]] :[[(157185) 2004 PX89]] :[[(157287) 2004 RS292]] :[[(157780) 7620 P-L]] :[[(157995) 2000 LF26]] :[[(158091) 2000 WH56]] :[[(158105) 2000 YH12]] :[[(158153) 2001 KE49]] :[[(158209) 2001 SG59]] :[[(158234) 2001 SG282]] :[[(158299) 2001 UC126]] :[[(158853) 2004 NJ32]] :[[(158985) 2004 RB330]] == {{J|Terrenkonta|asteroido}}== :[https://newton.spacedys.com/neodys/index.php?pc=1.0 NEODyS-2] :[[(154590) 2003 MA3]] :[[(154631) 2003 WO25]] :[[(154652) 2004 EP20]] :[[(154656) 2004 FE3]] :[[(154658) 2004 FA18]] :[[(154715) 2004 LB6]] :[[(154807) 2004 PP97]] :[[(154988) 2004 XN35]] :[[154991 Vinciguerra]] :[[(154993) 2005EA94]] :[[(155110) 2005TB]] :[[(155140) 2005UD]] :[[(155334) 2006DZ169]] :[[(155336) 2006GA1]] :[[(155338) 2006MZ1]] :[[(155340) 2006SK198]] :[[(155341) 2006SA218]] :[[(159399) 1998UL1]] :[[(159402) 1999AP10]] :[[(159454) 2000DJ8]] :[[(159459) 2000KB]] :[[(159467) 2000QK25]] :[[(159495) 2000UV16]] :[[(159504) 2000WO67]] :[[(159518) 2001FF7]] :[[(159533) 2001HH31]] :[[(159555) 2001SJ276]] :[[(159560) 2001TO103]] :[[(159608) 2002AC2]] :[[(159609) 2002AQ3]] :[[(159635) 2002CZ46]] :[[(159677) 2002HQ11]] == {{J|Venusrenkonta|asteroido}} == :[[137052 Tjelvar]] :[[(140158) 2001 SX169]] :[[163693 Atira]] :[[(199801) 2007 AE12]] :[[(225900) 2002 AF3]] :[[(277830) 2006 HR29]] :[[306367 Nut]] :[[(311044) 2004 BB103]] :[[(322756) 2001 CK32]] :[[326290 Akhenaten]] aŭ [[326290 Akenatono]] :[[(352102) 2007 AG12]] :[[(374158) 2004 UL]] :[[(386454) 2008 XM]] :[[(394130) 2006 HY51]] :[[(430804) 2005 AD13]] :[[(469896) 2005 WC1]] :[[471926 Jörmungandr]] :[[(474238) 2001 RU17]] :[[(506491) 2003 UW29]] :[[(524522) 2002 VE68]] :[[(525498) 2005 GE60]] :[[(527977) 2008 EY68]] == {{J|Merkurrenkonta|asteroido}} == :[[(153953) 2002 AD9]] :[[(154453) 2003 CJ11]] :[[(155140) 2005 UD]] :[[(162004) 1991 VE]] :[[(162063) 1997 EH29]] :[[(162195) 1999 RK45]] :[[(162269) 1999 VO6]] :[[(162825) 2001 BO61]] :[[(162882) 2001 FD58]] :[[(163023) 2001 XU1]] :[[(163243) 2002 FB3]] :[[(163758) 2003 OS13]] :[[(163335) 2002 LJ]] :[[(164201) 2004 EC]] :[[(164294) 2004 XZ130]] :[[(170502) 2003 WM7]] :[[(171576) 1999 VP11]] :[[(202683) 2006 US216]] :[[(289227) 2004 XY60]] :[[(322756) 2001 CK32]] :[[(374158) 2004 UL]] :[[(394130) 2006 HY51]] :[[(394392) 2007 EP88]] :[[(399457) 2002 PD43]] :[[(413563) 2005 TG45]] :[[(434326) 2004 JG6]] :[[(455426) 2003 MT9]] :[[(465402) 2008 HW1]] :[[471926 Jörmungandr]] :[[(482533) 2012 UA34]] == [[Hilda grupo]] == :[http://sirrah.troja.mff.cuni.cz/yarko-site/tmp/librating.astorb Hildaj objektoj, el "Dinamiko de la Sunsitemo"] : [https://ssd.jpl.nasa.gov/tools/sbdb_query.html#!#results JPL Small-Body Database Search Engine] :[[(153386) 2001 QT50]] :[[(154262) 2002 RW12]] :[[(154263) 2002 RM39]] :[[(154264) 2002 RP42]] :[[(154603) 2003 QV25]] :[[(154629) 2003 UM263]] :[[154932 Sviderskiene]] :[[(154960) 2004 TK186]] :[[(154971) 2004 TL282]] :[[(155125) 2005 TN107]] :[[(155954) 2001 QR95]] :[[(155959) 2001 QF127]] :[[(156044) 2001 SA15]] :[[(156085) 2001 SE182]] :[[(156717) 2002 RT42]] :[[(157014) 2003 QO46]] :[[(157025) 2003 QW88]] :[[(157076) 2003 UT281]] :[[(157375) 2004 TK140]] :[[(157710) 2006 AR68]] :[[(157832) 1998 BO28]] :[[(157861) 1998 VK48]] :[[(157997) 2000 LG32]] :[[(157999) 2000 OE9]] :[[(158000) 2000 OK33]] :[[(158158) 2001 OP94]] :[[(158170) 2001 QN221]] :[[(158194) 2001 RC139]] :[[(158217) 2001 SJ122]] :[[(158595) 2002 PH94]] :[[(158811) 2003 TZ14]] :[[(159339) 2006 EE14]] :[[(159550) 2001 SM127]] :[[(159554) 2001 SZ257]] :[[(159937) 2005 WK97]] :[[(160005) 2007 GA51]] :[[(160234) 2002 JM23]] :[[(160826) 2000 XT4]] :[[(161334) 2003 QY103]] :[[(161606) 2005 UR38]] :[[(162227) 1999 TS127]] :[[(162232) 1999 TC154]] :[[(162256) 1999 TR314]] :[[(162280) 1999 VN59]] :[[(162284) 1999 VU77]] :[[(162314) 1999 XE7]] :[[(162705) 2000 UB66]] :[[(162777) 2000 XV23]] :[[(162796) 2000 YA69]] :[[(164295) 2004 XA131]] :[[(164843) 1999 TH138]] :[[(164844) 1999 TV143]] :[[(164858) 1999 TX215]] :[[(164903) 1999 VP225]] :[[(165044) 2000 EO8]] :[[(165188) 2000 QD218]] :[[(165306) 2000 US23]] :[[(165558) 2001 DN47]] :[[(168517) 1999 TJ166]] :[[(168520) 1999 TV233]] :[[(168525) 1999 TM259]] :[[(168530) 1999 UU33]] :[[(168545) 1999 VE169]] :[[(168557) 1999 XF6]] :[[(169381) 2001 UF205]] :[[(169456) 2002 CZ21]] :[[(169508) 2002 CT267]] :[[(169509) 2002 CV269]] :[[(171258) 2005 QW84]] :[[(171420) 2006 VX28]] :[[171465 Evamaria]] == {{J|Kelkopa|asteroido}}== :[http://www.johnstonsarchive.net/astro/asteroidmoons.html Asteroidoj kun satelitoj (far Wm. Robert Johnston)] :[[(152931) 2000 EA107]] (hipoteza) :[[(153958) 2002 AM31]] :[[(160091) 2000 OL67]] :[[(160256) 2002 PD149]] :[[(162000) 1990 OS]] :[[(162483) 2000 PJ5]] :[[163693 Atira]] :[[(164121) 2003 YT1]] :[[(172376) 2002 YE25]] :[[174567 Varda]] kaj Ilmare :[[(175706) 1996 FG3]] :[[(182933) 2002 GZ31]] :[[(185851) 2000 DP107]] kaj S/2000 (2000 DP107) 1 :[[(190166) 2005 UP156]] :[[(190208) 2006 AQ]] :[[(208996) 2003 AZ84]] :[[(218144) 2002 RL66]] :[[225088 Gonggong]] kaj Xiangliu :[[(226514) 2003 UX34]] :[[229762 Gǃkúnǁʼhòmdímà]] kaj Gǃòʼé ǃHú :[[(250162) 2002 TY57]] :[[(275809) 2001 QY297]] :[[(276049) 2002 CE26]] :[[(285263) 1998 QE2]] :[[(300163) 2006 VW139]] (kometeca objekto) :[[(303712) 2005 PR21]] :[[(310560) 2001 QL142]] :[[(311066) 2004 DC]] :[[(341520 Mors-Somnus]] :[[(348400) 2005 JF21]] :[[(350751) 2002 AW]] :[[(357439) 2004 BL86]] :[[(363027) 1998 ST27]] :[[(363067) 2000 CO101]] :[[(363599) 2004 FG11]] :[[(364171) 2006 JZ81]] :[[(374851) 2006 VV2]] :[[(385186) 1994 AW1]] :[[385446 Manwe]] kaj Thorondor :[[(399307) 1991 RJ2]] :[[(399774) 2005 NB7]] :[[(410777) 2009 FD]] :[[(450894) 2008 BT18]] :[[(452561) 2005 AB]] :[[(461852) 2006 GY2]] :[[(469420) 2001 XP254]] :[[(469505) 2003 FE128]] :[[(469509) 2003 HC57]] :[[(469514) 2003 QA91]] :[[(469610) 2004 HF79]] :[[469705 ǂKá̦gára]] kaj !Haunu :[[(471165) 2010 HE79]] :[[(481532) 2007 LE]] :[[(488453) 1994 XD]] == [[Jupiterrenkonta asteroido|Jupiter-]], [[Saturnrenkonta asteroido|saturno-]], [[uranorenkonta asteroido|urano-]], [[neptunrenkonta asteroido|neptuno-renkontaj objektoj]] kaj [[Centaŭro (planedeto)|Centaŭroj]] == :[[(149560) 2003 QZ91]] :[[(160427) 2005 RL43]] :[[(187661) 2007 JG43]] :[[(241097) 2007 DU112]] :[[(248835) 2006 SX368]] :[[(250112) 2002 KY14]] :[[(281371) 2008 FC76]] :[[(308933) 2006 SQ372]] :[[(309139) 2006 XQ51]] :[[(309239) 2007 RW10]] :[[(309737) 2008 SJ236]] :[[(309741) 2008 UZ6]] :[[(310071) 2010 KR59]] :[[(315898) 2008 QD4]] :[[(316179) 2010 EN65]] :[[(328884) 2010 LJ109]] :[[330836 Orius]] aŭ [[330836 Orio]] :[[(332685) 2009 HH36]] :[[(336756) 2010 NV1]] :[[(341275) 2007 RG283]] :[[(342842) 2008 YB3]] :[[346889 Rhiphonos]] aŭ [[346889 Rifono]] :[[(349933) 2009 YF7]] :[[(353222) 2009 YD7]] :[[(382004) 2010 RM64]] :[[(386968) 2012 BR61]] :[[(389820) 2011 WU92]] :[[(395699) 2012 GN12]] :[[(413666) 2005 VJ119]] :[[(418993) 2009 MS9]] :[[(433873) 2015 BQ311]] == {{J|Transneptuna|objekto}} == :[http://www.johnstonsarchive.net/astro/tnoslist.html Konataj transneptunaj objektoj] :[[(150642) 2001 CZ31]] :[[(154783) 2004 PA44]] :[[(160091) 2000 OL67]] :[[(160147) 2001 KN76]] :[[(160148) 2001 KV76]] :[[(160256) 2002 PD149]] :[[(168700) 2000 GE147]] :[[(168703) 2000 GP183]] :[[(169071) 2001 FR185]] :[[174567 Varda]] K :[[(175113) 2004 PF115]] :[[(181708) 1993 FW]] :[[(181855) 1998 WT31]] :[[(181867) 1999 CV118]] :[[(181868) 1999 CG119]] :[[(181871) 1999 CO153]] :[[(181874) 1999 HW11]] :[[(181902) 1999 RD215]] :[[(182222) 2000 YU1]] :[[(182223) 2000 YC2]] :[[(182294) 2001 KU76]] :[[(182397) 2001 QW297]] :[[(182926) 2002 FU6]] :[[(182933) 2002 GZ31]] :[[(182934) 2002 GJ32]] :[[(183595) 2003 TG58]] :[[(183963) 2004 DJ64]] :[[(183964) 2004 DJ71]] :[[(184212) 2004 PB112]] :[[(184212) 2004 PB112]] :[[184314 Mbabamwanawaresa]] == Trojanoj de Marso == :[[5261 Eureka]]................L5 :[[(101429) 1998 VF31]]...L5 :[[(121514) 1999 UJ7]].....L4 :[[(311999) 2007 NS2]].....L5 :[[(385250) 2001 DH47]]...L5 == Trojanoj de Neptuno == :(Nun konataj, ĉiuj en L4) :[[385571 Otrera]] :[[385695 Clete]] :[[(527604) 2007 VL305]] :[[(530930) 2011 WG157]] <!-- *[https://www.kent.ac.uk/physical-sciences/people/356/lowry-stephen Pri Stephen Lowry : oni neniam scias tio povus esti utila iam] --> dlljt17x099l3t3ml99k1eq46yqb8i3 0 533377 7685035 7611560 2022-08-11T09:00:59Z Crosstor 3176 /* F */ wikitext text/x-wiki Jen listo de pli signifaj studentoj en [[Teknika kaj Ekonomia Universitato de Budapeŝto]] (elekto): *{{EnhavTabelo|alf=L}} == A == * [[Károly Ábel]] * [[Gábor Ács]] * [[László Acsay]] * [[Hubert Pál Álgyay]] * [[György Almár]] * [[Elemér Almási]] * [[Loránd Almási Balogh]] * [[Imre Ámos]] * [[Ferenc Anisits]] * [[Csaba Antal]] * [[János Antal (fizikisto)]] * [[Sándor Arany]] * [[Ákos Ásvány]] * [[Adorján Aszalós]] == B == {{Div col|cols = 2}} * [[Zoltán Bachman]] * [[Mihály Balázs]] * [[Balázs Balázs-Piri]] * [[Andor Bálint]] * [[Zoltán Bálint (arkitekto)]] * [[Károly Bamberger]] * [[Ferenc Bán]] * [[Donát Bánki]] * [[Károly Barakonyi]] * [[Etele Baráth]] * [[Alfréd Bardon]] * [[István Bársony (inĝeniero)]] * [[József Bártfay (kemiisto)]] * [[László Bartha (bestokuracisto)]] * [[Erika Bartos]] * [[Szidor Bátor]] * [[Sándor Baumgarten]] * [[Mihály Bauer]] * [[Gábor Becker]] * [[János Miklós Beér]] * [[Antal Bejczy]] * [[László Bendefy]] * [[Gábor Benedek]] * [[József Benedek (inĝeniero)]] * [[Pál Benedek (hidrologo)]] * [[Ágost Benkhard (arkitekto)]] * [[Sándor Benkó]] * [[Endre Bereczky]] * [[Pál Beregszászi Nagy (inĝeniero)]] * [[István Bergendy]] * [[Zsigmond Bernauer]] * [[Domokos Berzenczey]] * [[Miklós Berzsenyi-Janosits]] * [[Géza Binder-Kotrba]] * [[Ján Nepomuk Bobula]] * [[János Bobula]] * [[Tivadar Böcker]] * [[Csaba Bodonyi]] * [[Károly Bognár]] * [[Alois Bohn]] * [[Henrik Böhm]] * [[Zalán Bodó]] * [[Géza Bognár]] * [[Erik Bogsch]] * [[Samu Bogyó]] * [[Károly Bolberitz]] * [[Elemér Bölcskei]] * [[Géza Boleman]] * [[György Bor]] * [[Gyula-Frigyes Born]] * [[Béla Borsos]] * [[József Borsos (arkitekto)]] * [[Béla Borvendég]] * [[Géza Braun]] * [[János Brenner]] * [[Béla Bresztovszky]] * [[Aladár Buzágh]] {{Div col end}} == C == {{Div col|cols = 2}} * [[Ferenc Callmeyer]] * [[Tibor Cholnoky]] * [[László Csaba (arkitekto)]] * [[József Csabai-Wágner]] * [[Gábor Csajághy]] * [[József Csák]] * [[Frigyes Csáki]] * [[Judit Csanádi]] * [[Károly Csányi]] * [[Sándor Cseh (bestokuracisto)]] * [[János Csek]] * [[József Csemegi]] * [[Jenő Csepreghy]] * [[György Csete]] * [[Miklós Csics]] * [[Imre Csik]] * [[Mihály Csikós]] * [[András Csókay]] * [[Csaba Csontos]] * [[Zoltán Csorba]] * [[Adolf Czakó]] * [[József Czégi]] * [[Imre Czomba]] {{Div col end}} == D == * [[Péter Dallos]] * [[Károly Dávid]] * [[Irén Deézsi]] * [[Ákos Detrekői]] * [[Sándor Dévényi]] * [[János di Gléria]] * [[Győző Dischka]] * [[Tibor Dobolyi]] * [[Géza Dobrányi]] * [[Benő Doktorics]] * [[Imre Domán]] * [[Ferenc Domány]] * [[Károly Dötsch]] * [[László Dunai]] == E == * [[Béla Eberling]] * [[Aladár Edvi Illés (inĝeniero)]] * [[Dezső Ekler]] * [[Ákos Eleőd]] * [[Béla Enyedi]] * [[Antal Eperjessy]] * [[Ferenc Erdei (arkitekto)]] * [[Pál Erdős]] * [[Gyula Ernyey]] == F == {{Div col|cols = 2}} * [[Gusztáv Fáber]] * [[Gáspár Fábián]] * [[Antal Fasching]] * [[Richárd Falk (inĝeniero)]] * [[Péter István Faragó]] * [[László Fári]] * [[Zoltán Farkasdi]] * [[Zoltán Farkasdy]] * [[Dezső Fehér (bestokuracisto)]] * [[Béla Fekete Nagy]] * [[Sándor Fellner]] * [[Attila Ferenczfy-Kovács]] * [[Gábor Ferenczi]] * [[András Ferkai]] * [[Lajos Fialovszky]] * [[György Filep]] * [[Róbert Fleischl]] * [[Lajos Fodor (kemiisto)]] * [[László Fodor (matematikisto)]] * [[László Földes (arkitekto)]] * [[Péter Földes]] * [[Zoltán Fónyad]] * [[Alfréd Forbát]] * [[Rezső Francé]] * [[Imre Francsek]] * [[Dezső Freund]] * [[Attila Fülöp]] {{Div col end}} == G == {{Div col|cols = 3}} * '''[[Dennis Gabor]]''' * [[Tibor Gánti]] * [[Jenő Garai]] * [[Zoltán Gáthy]] * [[Tibor Gáyor]] * [[Árpád Gerecs]] * [[Péter Gergely]] * [[János Gerle]] * [[Gedeon Gerlóczy]] * [[László Gerő (arkitekto)]] * [[János Gertler]] * [[Kálmán Giergl]] * [[László Gillemot]] * [[Jenő Gilyén]] * [[Nándor Gilyén]] * [[Mihály Gohér]] * [[Károly Goldziher]] * [[Béla Gonda]] * [[Jenő Gondár]] * [[Jenő Görög]] * [[Pál Granasztói]] * [[Hugó Gregersen]] * [[Pál Greguss (fizikisto)]] * [[Gyula Greschik]] * [[Dániel Gryllus]] * [[Vilmos Gryllus]] * [[János Grofcsik]] * [[Gábor Groffits]] * [[Gusztáv Grossmann]] * [[Ignác Grossmann]] * [[József Gruber]] * [[Ferenc Gruzl]] * [[Gyula Gulyás (reĝisoro)]] * [[Zoltán Gulyás]] * [[Ernő Gyarmati]] * [[László Gyarmati]] * [[Lajos Gyenes]] * [[Béla Gyires]] * [[Dénes Györgyi]] * [[Géza Györgyi (arkitekto)]] * [[József Györki]] {{Div col end}} == H == {{Div col|cols = 3}} * [[Gyula Haász]] * [[László Hága]] * [[Antal Hajnal]] * [[Ferenc Hallóssy]] * [[Béla Halmos]] * [[Miklós Halmy]] * [[Samu Haltenberger]] * [[Lajos Hanzó (inĝeniero)]] * [[István Haraszti]] * [[Ottó Haszpra]] * [[Ferenc Hatlaczky]] * [[Alajos Hauszmann]] * [[Pál Havassy]] * [[Károly Héberger]] * [[János Heckenast]] * [[Ármin Hegedűs]] * [[Károly Hegedűs]] * [[Mihály Hegedűs]] * [[Zoltán Hegedűs (kemiisto)]] * [[Ernő Heim]] * [[Béla Heintz]] * [[László Heller]] * [[Zoltán Hennyey]] * [[Frigyes Henszelmann]] * [[Károly Herrich]] * [[Emil Herrmann]] * [[Rezső Hikisch]] * [[Guidó Hoepfner]] * [[Miklós Hofer]] * [[Béla Hofstätter]] * [[István Holló]] * [[János Hollub]] * [[Lajos Homoródi]] * [[Dezső Hönig]] * [[Péter Hónig]] * [[Miklós Horler]] * [[Árpád Horváth (verkisto)]] * [[Vilmos Horváth]] * [[Zoltán Horváth (arkitekto)]] * [[Tibor Hottovy]] * [[László Hugyecz]] * [[József Hültl]] * [[László Hunyadi (geologo)]] {{Div col end}} == I == * [[Jenő Illés]] * [[Zoltán Illés]] * [[Sándor Imre (telekomunikadisto)]] * [[Tamás Insperger]] * [[István Irsai]] * [[László Irsy]] * [[Edvin Istvánffy]] * [[Gyula Istvánfi]] == J == * [[Zoltán Jakabffy]] * [[Dániel Jakobovits]] * [[György Jáky]] * [[Béla Jámbor]] * [[Lajos Jámbor]] * [[István Janáky]] * [[István Janáky (pli juna)]] * [[Imre Jeney]] * [[György Jánossy (arkitekto)]] * [[Béla Jánszky]] * [[Lajos Jeney (arkitekto)]] * [[Dávid Jónás]] * [[Ödön Jónás]] * [[János Józsa (hidrologo)]] * [[Balázs Juhász]] * [[Kálmán János Juhász]] * [[Tibor Juhász]] * [[Károly Jurcsik]] == K == {{Div col|cols = 3}} * [[Barna Kabay]] * [[Gyula Kabdebó]] * [[Péter Kacsuk]] * [[Kálmán Kádas]] * [[Csaba Káel]] * [[Károly Kaiser]] * [[Mihály Kajlinger]] * [[Tibor Kakuk]] * [[Pál Káldi]] * [[József Káldy]] * [[Miklós Kampis]] * [[Kálmán Kandó]] * [[László Kapolyi]] * [[Jenő Kapy]] * [[Gábor Karádi]] * [[György Kardos]] * [[Tódor Kármán]] * [[Tibor Kádár (bestokuracisto)]] * [[Antal Károlyi (arkitekto)]] * [[György Zoltán Károlyi]] * [[Károly Kaszás]] * [[Béla Katona (ministro)]] * [[János Katona]] * [[József Kauser]] * [[László Kazinczy]] * [[Károly Keczkés]] * [[Armand Kemény]] * [[József Péter Kerényi]] * [[Mátyás Keresztes]] * [[Erzsébet Kertész]] * [[Károly Róbert Kertész]] * [[György Miklós Keserű]] * [[Gyula Keszler]] * [[Sándor Keszthelyi]] * [[György Kévés]] * [[Árpád Kézdi]] * [[Csörsz Khell]] * [[László Kimnach]] * [[Árpád Király]] * [[Lajos Kisfaludy]] * [[Jenő Kismarty-Lechner]] * [[István Kiss (arkitekto, 1857)]] * [[István Kiss (arkitekto, 1924)]] * [[László Kiss (politikisto)]] * [[Tamás Kiss (arkitekto)]] * [[Gusztáv Klados]] * [[Emil Klafszky]] * [[Árpád Klatsmányi]] * [[Mihály Klimm]] * [[Lipót Klug]] * [[Tibor Kobulej]] * [[Károly Kocsis (inĝeniero)]] * [[János Kojnok]] * [[Péter Kolár]] * [[József Kollár]] * [[Lajos Kollár]] * [[László Kollár-Klemencz]] * [[Richárd Kolos]] * [[Endre Kolossváry]] * [[Ödön Kolossváry]] * [[Zoltán Komondy]] * [[Marcell Komor]] * [[Rezső Kőnig]] * [[Mór Korach]] * [[József Korbély]] * [[János Korbuly]] * [[Dezső Korda]] * [[Ágoston Körmendy]] * [[Nándor Körmendy]] * [[József Körner]] * [[Albert Korodi]] * [[György Korompay]] * [[Albert Kálmán Kőrössy]] * [[Ferenc Kőrösy]] * [[Károly Kós]] * [[Attila Kőszeghy]] * [[Attila Kotányi]] * [[György Kovács]] * [[Gyula Kovács (arkitekto)]] * [[Kálmán Kovács (ministro)]] * [[Sándor Kovács (arkitekto)]] * [[Ernő Kovácsházy]] * [[György Kővári]] * [[Alajos Kováts]] * [[Ervin Kováts]] * [[Jenő Kováts (bestokuracisto)]] * [[Antal Kövesi]] * [[Lajos Kozma (arkitekto)]] * [[György Kozmann]] * [[Alán Kralovánszky]] * [[Lajos Kreybig]] * [[Mihály Kubinszky (arkitekto)]] * [[Imre Kubovics]] * [[Ernő Kurnik]] * [[Sándor Kuthy]] * [[Jenő Kvassay]] {{Div col end}} == L == {{Div col|cols = 2}} * [[Béla Lajta]] * [[Béla Lányi]] * [[Attila László (gitaristo)]] * [[Ede László]] * [[Tamás László]] * [[Dezső Lauber]] * [[László Lauber]] * [[Antal Lázár]] * [[Pál Lázár L.]] * [[Lajos Lechner]] * [[Ödön Lechner]] * [[Zoltán Legány]] * '''[[Philipp Lenard]]''' * [[István Lengyel (arkitekto)]] * [[Péter Lengyel (biokemiisto)]] * [[Ferenc Lesenyi]] * [[Pál Ligeti]] * [[István Lipka]] * [[Pál Lipták (entreprenisto)]] * [[Julianna Lisziewicz]] * [[Béla Lőcsei]] * [[József Lőrincz (arkitekto)]] * [[Endre Lőrinczy]] * [[Kálmán Lux]] {{Div col end}} == M == {{Div col|cols = 2}} * [[Árpád Macskásy]] * [[László Mados]] * [[Endre János Makai]] * [[Imre Makovecz]] * [[Béla Málnai]] * [[Andor Mándi]] * [[Béla Manndorff]] * [[Gusztáv Adolf Manninger (1910-1982)]] * [[István Manninger]] * [[Károly Martiny]] * [[Árpád Matics]] * [[Lajos Mátis]] * [[Gyula Mátrai]] * [[Aladár Mattyók]] * [[Ákos Matzon]] * [[Ferenc Mayer-Lambert]] * [[István Medgyaszay]] * [[Zoltán Méhes]] * [[Tibor Meisel]] * [[Róbert Menczel]] * [[Valér Mende]] * [[István Menyhárd]] * [[Zoltán Mészáros (kemiisto)]] * [[Tibor Mihálka]] * [[Dénes Mihály]] * [[Ödön Miklós]] * [[Tibor Mikolás]] * [[Vilmos Misángyi]] * [[Endre Mistéth]] * [[Endre Mokry]] * [[Farkas Molnár]] * [[Károly Molnár (ministro)]] * [[Péter Molnár]] * [[Ádám Muttnyánszky]] {{Div col end}} == N == * [[Anna Nagy (akordionisto)]] * [[Dezső Nagy (inĝeniero)]] * [[Elemér Nagy (arkitekto)]] * [[Elemér Nagy (fizikisto)]] * [[Ervin Nagy (arkitekto)]] * [[István Nagy (arkitekto)]] * [[Iván Nagy (arkitekto)]] * [[Tamás Nagy (arkitekto)]] * [[István Nánay]] * [[Gerzson Nemes]] * [[Tihamér Nemes]] * [[Endre Németh]] * [[Emil Némethy]] * [[Béla Neÿ]] * [[István Novák (arkitekto)]] * [[István Nyiri (arkitekto)]] == O == * [[Ferenc Okolicsányi]] * '''[[George A. Olah]]''' * [[István Oroszlán]] * [[István Örkény]] * [[Huba Őry]] * [[Dániel Ötvös]] == P == {{Div col|cols = 2}} * [[József Paál]] * [[Jenő Padányi Gulyás]] * [[Antal Palóczi]] * [[István Pálffy (prezentisto)]] * [[Mátyás Palyusik]] * [[László Pap]] * [[Elemér Papp]] * [[Mihály Párkányi]] * [[Gyula Pártos]] * [[Lajos Pásztorniczky]] * [[Imre Patai]] * [[Károly Páter]] * [[Géza Pattantyús-Ábrahám]] * [[Eszter Pécsi]] (la unua virina arkitekto) * [[Samu Pecz]] * [[József Pelikán]] * [[Dénes Perczel]] * [[Gyula Pethő]] * [[Gyula Petrovácz]] * [[Iván Petrovich]] * [[József Petzelt]] * [[Jozefo Petzval]] * [[Ferenc Pfaff]] * [[Ignác Pfeifer]] * [[Sándor Pfitzner]] * [[Béla Pintér (arkitekto)]] * [[Jenő Plank]] * [[Antal Plesz]] * [[Frigyes Pogány]] * [[Károly Polinszky]] * [[Imre Pöschl]] * [[Károly Posztóczky]] * [[Imre Prettenhoffer]] * [[Ferenc Potzner]] * [[István Pukli]] * [[Gábor Pulay]] * [[Károly Pulváry]] {{Div col end}} == R == {{Div col|cols = 2}} * [[Gyula Rabó]] * [[Sándor Radó (arkitekto)]] * [[Tibor Radó]] * [[Ignác Rados]] * [[Jenő Rados]] * [[Kornél Rados]] * [[Ferenc Raichle]] * [[László Rajk (arkitekto)]] * [[István Rédey]] * [[Emil Regőczi]] * [[Antal Reischl]] * [[Péter Reischl]] * [[Béla Rerrich]] * [[Endre Reuss]] * [[Gyula Rimanóczy (1903)]] * [[Gyula Rimanóczy (1932)]] * [[Jenő Rimanóczy]] * [[Sándor Rohringer]] * [[András Román]] * [[Zsigmond Róna]] * [[Gyula Rónai (inĝeniero)]] * [[Ferenc Ronkay]] * [[Andor Rott]] * [[Lajos Rotter]] * [[Pál Rózsa (matematikisto)]] * [[Ernő Rubik]] * [[Ernő Rubik (inĝeniero)]] * [[Ödön Rubold]] * [[Pál Rudnyánszky]] * [[György Rupcsics]] * [[László Rybach]] {{Div col end}} == S == {{Div col|cols = 3}} * [[Elemér Sajó]] * [[Pál Salamin]] * [[István Sályi]] * [[János Sarkadi]] * [[Imre Sarudi]] * [[Géza Sasvári]] * [[Viktor Scheffer]] * [[Péter Scherer]] * [[Emil Scherf]] * [[Emil Schimanek]] * [[Jenő Schlattner]] * [[Rezső Schmid]] * [[Lajos Schodits]] * [[Ervin Schőmer]] * [[Richárd Schöntheil]] * [[István Schrodt]] * [[Frigyes Schulek]] * [[János Schulek]] * [[Artúr Sebestyén]] * [[János Sedlmayr]] * [[Sándor Simó]] * [[Erzsébet Simonyi]] * [[György Skardelli]] * [[Sándor Sólymos]] * [[Ádám Somlai-Fischer]] * [[Gábor Árpád Somorjai]] * [[István Soós (kemiisto)]] * [[Sándor Söpkéz]] * [[Frigyes Spiegel]] * [[György Springer]] * [[Lipót Stark]] * [[Tibor Stark (trumpetisto)]] * [[Imre Steindl]] * [[János Süli]] * [[József Sütő]] * [[Gyula Sváb]] * [[Jenő Szabady]] * [[Iván Szabó (skulptisto)]] * [[József Szalay (inĝeniero)]] * [[Miklós Szalay (inĝeniero)]] * [[Gábor Szabó (inĝeniero)]] * [[Gusztáv Szabó]] * [[László Szabó (reĝisoro)]] * [[Györgyi Szakács]] * [[László Szathmáry]] * [[Ottó Szász]] * [[Győző Szebehely]] * [[Géza Szegedi Molnár (filo)]] * [[Bálint Szeghalmy]] * [[György Szegő (arkitekto)]] * [[András Székely]] * [[Hugó Székely]] * [[Mihály Székely (inĝeniero)]] * [[János Széki]] * [[György Szénás]] * [[Béla Szende (inĝeniero)]] * [[Jenő Szendrői]] * [[Lajos Szeniczei]] * [[György Szent-Iványi]] * [[Miklós Szent-Iványi]] * [[Tibor Szentiványi]] * [[Aladár Szentmártony]] * [[Péter Szentmiklósi]] * [[György Szigetvári]] * [[Géza Szikla (inĝeniero)]] * [[Béla Szilágyi (inĝeniero)]] * [[Gyula Szilágyi (kemiisto)]] * [[Leó Szilárd]] * [[Imre Balázs Szily]] * [[Béla Szőke]] * [[György Szrogh]] * [[Zorán Sztevanovity]] * [[Pál Sztrókay]] * [[Vilmos Szuppán]] {{Div col end}} == T == {{Div col|cols = 2}} * [[József Takács (geografo)]] * [[Ferenc Taky]] * [[Sándor Tarics]] * [[László Telegdy-Kováts]] * '''[[Edward Teller]]''' * [[Jenő Tettamanti]] * [[István Thamm]] * [[Károly Tóbiás]] * [[Lajos Tolnay (arkitekto)]] * [[Lajos Tolnay (inĝeniero)]] * [[Ádám Tomcsányi]] * [[Géza Tompai]] * [[Zoltán Tornallyay]] * [[Ferenc Török (arkitekto)]] * [[Emil Tőry]] * [[Kálmán Tőry]] * [[Béla Tóth (bestokuracisto)]] * [[István Tóth (kemiisto)]] * [[István Tóth-Baranyi]] * [[János Tóth (arkitekto)]] * [[Árpád Trummer]] * [[Gábor Turányi]] * [[Attila Turi]] {{Div col end}} == U == * [[Gyula Ullmann]] * [[Rudolf Ungváry]] * [[János Urbanek]] * [[László Urbányi]] * [[Miklós Uzsoky]] == V == {{Div col|cols = 2}} * [[György Vadász]] * [[Artúr Vágó]] * [[Pál Vágó (inĝeniero)]] * [[István Pál Valkó]] * [[Ferenc Vámossy]] * [[József Varga (inĝeniero)]] * [[Levente Varga]] * [[László Várnagy]] * [[György Varsányi]] * [[Imre Vas]] * [[Boldizsár Vásárhelyi]] * [[Gábor Vastagh]] * [[Ádám Vázsonyi]] * [[György Vedres]] * [[István Vedres]] * [[Tibor Vér]] * [[László Versényi (bestokuracisto)]] * [[Emil Vidéky]] * [[Emil Vidor]] * [[András Vikár]] * [[József Virág]] * [[Endre Vladár]] * [[Márton Voith]] * [[Mihály Vuk]] * [[Iván Vydarény]] {{Div col end}} == W == * [[Gyula Wagner]] * [[László Wagner (agronomo)]] * [[László Wagner (arkitekto)]] * [[László Warga (arkitekto)]] * [[Károly Weichinger]] * [[Tibor Weiner]] * [[Fülöp Weinréb]] * [[Andor Wellisch]] * [[István Weiser]] * '''[[Eugene Paul Wigner]]''' * [[Oszkár Winkler]] == Z == * [[István Zágon]] * [[Lajos Zalaváry]] * [[Zsigmond Zalka]] * [[Jenő Zamaróczy]] * [[Ferenc Zámor]] * [[Szilárd Zielinski]] * [[Károly Zipernowsky]] * [[Gábor Zoboki]] * [[Béla Zorkóczy]] * [[Dezső Zrumeczky]] * [[Aladár Zsélyi]] == Fontoj == * La listo estas elekto el datenoj de la [[biografio]]j en Vikipedio. [[Kategorio:Listoj]] ltt69crgtxnq2vg2pdke0zwla2tc62f 0 536544 7684906 7633085 2022-08-11T06:10:58Z Dominik 1083 eta aldono wikitext text/x-wiki {{Aliaj signifoj|La Défense|La Défense (pariza metrostacio)|La Défense (Tramtransporto en Parizo)}} {{Pariza metroo|RER}} {{Pariza metroo|Trans}} {{Informkesto Pariza metrostacio | nomo = La Défense | dua nomo = ''Grande Arche'' | koloro = {{Pariza metroo|kTrans}} | tekstkoloro = Black | bildo = Rame MI09 du RER A - DEF - IMG 1560.jpg | grando de bildo = | bildoklarigo = [[MI 09]] de RER en ''La Défense'' | eksterurbe = ne | arondismento = | komunumo = [[Puteaux]] <small>([[La Défense]])</small> | latitudo = 48.8921319365 | longitudo = 2.23758257184 | situo sur mapo = Francio La Défense | trakoj = 4 (RATP), 4 (SNCF), 2 (tramo) | kajoj = 2 insulaj (RATP), 2 insulaj (SNCF) | zono = IDF/3 | trafiko = {{unuo|17570475|vojaĝantoj}} <small>(2021)</small> (RATP)<br />{{unuo|16539035|vojaĝantoj}} <small>(2020)</small> (SNCF) | konstruado = | malfermiĝis = {{dato||aprilo|1959}} <small>SNCF</small><br />{{dato|20|februaro|1970}} <small>SNCF + RER RATP</small> | arkitektoj = | nomo de proprietulo = [[RATP]] / [[Société nationale des chemins de fer français|SNCF]] | nomo de trafikanto = RATP / SNCF | kodo UIC = 87382218 (SNCF)<br /> 87758011 (RER) | trajno-linioj = {{Pariza metroo|A}},{{Pariza metroo|L}},{{Pariza metroo|U}},{{Pariza metroo|E}} (estonte) | metro-linioj = {{Pariza metroo|1}} | tram-linioj = {{Pariza metroo|T2}} }} '''La Défense''' [la defɑ̃s], plennome '''La Défense - Grande Arche''' ({{Lang-eo|La Defendo - Granda Arko}}) estas stacidomo sur [[RER de Francilio A|linio A]] de [[RER de Francilio|RER]] en [[Puteaux]], departemento [[Hauts-de-Seine]], regiono [[Francilio]]. == Stacidomo == Krom [[RER de Francilio A|linio A]] de [[RER de Francilio|RER]], tiu stacidomo donas aliron al [[Linio 1 de la metroo de Parizo|linio 1]] de la [[Metroo de Parizo]], [[Transilien L|linio L]] kaj [[Transilien U|linio U]] de [[Transilien]], [[Tramtransporto en Parizo T2|linio T2]] de [[Tramtransporto en Parizo|tramo]] kaj al [[busstacio]] de [[RATP]]. Ĝi priservas la negocan kaj ekonomian kvartalon [[La Défense]] inter [[Puteaux]], [[Courbevoie]] kaj [[Nanterre]]. Ĝi situas ĉe [[kilometra punkto]] (PK) {{Unuo|008.295}} de la linio Paris-St-Lazare - Versailles-Rive-Droite (973000). == Interkonektoj == * {{Pariza metroo|RER}}{{Pariza metroo|A}} ↔ {{Pariza metroo|Trans}}{{Pariza metroo|L}} ↔ {{Pariza metroo|U}} * {{Pariza metroo|Met}} {{Pariza metroo|1}} ''{{Parmet|La Défense}}'' * {{Pariza metroo|Tram}} {{Pariza metroo|T2}} ''{{Partram|La Défense}}'' * {{Pariza metroo|BUS}} [[RATP]] 73, 141, 144, 159, 174, 178, 258, 275, 276, 278, 360 * {{Pariza metroo|Noc}} N24 * {{Pariza metroo|bus}} Buslinio 45 de busreto Bus en Seine * {{Pariza metroo|bus}} Buslinio "La Défense - Mantes-la-Jolie" de Ekspres-busreto A14, ekspluatita de transport-kompanioj Transdev Houdan kaj [[Keolis]] * {{Pariza metroo|bus}} Buslinio "La Défense - Les Mureaux" de Ekspres-busreto A14, ekspluatita de transport-kompanioj Autocars Tourneux kaj [[Keolis]] * {{Pariza metroo|bus}} Buslinio "La Défense - Orgeval - Verneuil-sur-Seine" de Ekspres-busreto A14, ekspluatita de transport-kompanioj Autocars Tourneux kaj [[Keolis]] == Projektoj == * {{Pariza metroo|RER}} {{Pariza metroo|E}} (2023) == Proksime == * Kvartalo [[La Défense]] * [[Granda Arko de La Défense]] * [[CNIT]] - Centro de Novaj Industrioj kaj Teĥnologioj * Skulptaĵoj de La Défense: ''Ruĝa Araneo'' de [[Alexander Calder|Calder]], ''Du Fantastaj Personoj'' de [[Joan Miró|Miró]], ''La Dikfingro'' de [[César Baldaccini|César]] * Alrigardo al [[Historia akso de Parizo]] * Vendejaro [[Westfield Les 4 Temps]] * Kinejo UGC == Bildgalerio == <gallery> La Défense Transilien Plaque signalétique 2022.jpg|Nomplato Plan des lignes 2.jpg|Transilien: skemo de linioj L kaj U Plan des lignes.jpg|Transilien: skemo de linioj U kaj L Transilien L en gare de la Défense.jpg|Transilien L </gallery> == Vidu ankaŭ == * [[RER de Francilio]] * [[RER de Francilio A]] * [[Stacidomoj de RER de Francilio]] * [[Transilien]] * [[Transilien L]] * [[Transilien U]] * [[Puteaux]] * [[La Défense]] * [[La Défense (pariza metrostacio)]] * [[La Défense (Tramtransporto en Parizo)]] == Eksteraj ligiloj == {{Projektoj}} * {{Oficiala retejo Gares}} * {{Oficiala retejo Transilien}} {{Stacidomoj de Parizo}} {{La Défense Seine-Arche}} {{RERFraLinA}} {{RERFraLinE}} {{Transilien L}} {{Transilien U}} {{DEFAULTSORT:La Defense (stacidomo)}} [[Kategorio:Stacidomoj de Francio]] [[Kategorio:RER de Francilio A]] [[Kategorio:Transilien L]] [[Kategorio:Transilien U]] [[Kategorio:Fervojaj stacioj en Hauts-de-Seine]] [[Kategorio:La Défense]] [[Kategorio:Puteaux]] 6xd2keywgu84wwayaghn4zaibqll7xc 0 537056 7684554 7608826 2022-08-10T13:44:16Z Dominik 1083 elparolo wikitext text/x-wiki {{Aliaj signifoj|Pont Cardinet (pariza metrostacio)}} {{Pariza metroo|Trans}} {{Informkesto Pariza metrostacio | nomo = Pont Cardinet | koloro = {{Pariza metroo|kTrans}} | tekstkoloro = Black | bildo = Gare de Pont-Cardinet 2010.jpg | grando de bildo = | bildoklarigo = Fasado de stacidomo ''Pont Cardinet'' | eksterurbe = | arondismento = [[17-a arondismento de Parizo|17-a]] | komunumo = | latitudo = 48.8875699026 | longitudo = 2.31401853193 | situo sur mapo = | trakoj = 6 | kajoj = 2 insulaj + 2 flankaj | zono = IDF/1 | trafiko = {{unuo|3696493|vojaĝantoj}} <small>(2020)</small> | konstruado = | malfermiĝis = {{dato|02|05|1854}} | arkitektoj = Julien Polti | nomo de proprietulo = [[Société nationale des chemins de fer français|SNCF]] | nomo de trafikanto = SNCF | kodo UIC = <!--87381111--> | trajno-linioj = {{Pariza metroo|L}} | metro-linioj = {{Pariza metroo|14}} }} '''Pont Cardinet''' ​[pɔ̃ kaʁdinɛ] estas [[Stacidomoj de Parizo|stacidomo]] sur [[Transilien L|linio L]] de [[Transilien]], en la [[17-a arondismento de Parizo|17-a arondismento]] de [[Parizo]]. == Stacidomo == Ĝi estis malfermita la {{daton|2|5|1854}} sub la nomo ''Batignolles'' sur linio de Auteuil. Temas hodiaŭ pri stacidomo de [[Société nationale des chemins de fer français|SNCF]], kiu ne estas priservata de [[RER de Francilio|RER]]. * Ĝi situas ĉe [[kilometra punkto]] (PK) {{Unuo|001.525}} de la linio Paris-St-Lazare - St-Germain-en-Laye (975000). * Ĝi situas ĉe [[kilometra punkto]] (PK) {{Unuo|001.525}} de la linio Paris-St-Lazare - Ermont-Eaubonne (334900). * Ĝi situas ĉe [[kilometra punkto]] (PK) {{Unuo|001.525}} de la linio Paris-St-Lazare - Le Havre (340000). * Ĝi situas ĉe [[kilometra punkto]] (PK) {{Unuo|001.525}} de la linio Paris-St-Lazare - Mantes-Station par Conflans-Ste-Honorine (334000). * Ĝi situas ĉe [[kilometra punkto]] (PK) {{Unuo|008.903}} de la linio Pont-Cardinet - Auteuil-Boulogne (971000). * Ĝi situas ĉe [[kilometra punkto]] (PK) {{Unuo|001.525}} de la linio Paris-St-Lazare - Versailles-Rive-Droite (973000). == Interkonektoj == * {{Pariza metroo|Met}} {{Pariza metroo|14}} ''{{Parmet|Pont Cardinet}}'' * {{Pariza metroo|BUS}} [[RATP]] 28 31 66 94 163 Traverse Batignolles-Bichat * {{Pariza metroo|Noc}} N154 == Proksime == * Parko Clichy-Batignolles - Martin Luther King * Skvaro des Batignolles == Bildaro == <gallery> BB-15047 Pont-Cardinet.jpg|Lokomotivo "BB-15047" TransilienL - Gare PontCardinet.JPG|Nomŝildo Ligne d'Auteuil 4.jpg|[[Z 1500 (SNCF)|Malnova elektrotrajno]] VB 2N Etat Pont-Cardinet.jpg|[[Du-etaĝa veturilo État|Du-etaĝa vagonaro]] SNCF Z 6400 6538 (8577944611).jpg|Trajno de [[Transilien]] </gallery> == Vidu ankaŭ == * [[Transilien]] * [[Transilien L]] * [[Stacidomoj de Transilien]] * [[Stacidomoj de Fervojo Petite Ceinture]] * [[Paris-Batignolles (stacidomo)]] == Eksteraj ligiloj == {{Projektoj}} * {{Oficiala retejo Gares}} * {{Oficiala retejo Transilien}} * [https://petiteceinture.org/Gare-des-Batignolles-1854 Association Sauvegarde Petite Ceinture - Station des Batignolles (1854)] {{Petite Ceinture}} {{Stacidomoj de Parizo}} {{Transilien L}} [[Kategorio:Stacidomoj de Francio]] [[Kategorio:Transilien L]] [[Kategorio:Fervojo Petite Ceinture]] [[Kategorio:Fervojaj stacioj en Parizo]] [[Kategorio:17-a arondismento de Parizo]] lrw2dfdah12j935o47kspk5up71saqx 0 538659 7684625 6105240 2022-08-10T16:30:03Z Tlustulimu 1543 ŝablono wikitext text/x-wiki {{Informkesto vilaĝo |nomo = Alaguz-e Sofla |nomo-loka = {{lang|fa|الاگوزسفلي}} |tipo = vilaĝo |lando = [[Irano]] |provinco = [[Okcidenta Azerbajĝano]] |titolo de administra unuo1 = [[Kantonoj de Irano|Kantono]] |administra unuo1 = [[Kantono Naqadeh|Naqadeh]] |titolo de administra unuo2 = [[Baĥŝ]] |administra unuo2 = [[Centra distrikto (kantono Naqadeh)|Centra]] |titolo de administra unuo3 = Kampara distrikto |administra unuo3 = [[Kampara distrikto Solduz|Solduz]] |jaro = 2006 |loĝantaro = 12 |horzono = [[Irana norma tempo|IRST]] (UTC+3:30), somere [[Irana somera tempo|IRDT]] (UTC+4:30) |latitudo = 36/58/52/N |longitudo = 45/21/18/E |regiono-ISO = IR }} '''Alaguz-e Sofla''' ({{lang-fa|الاگوزسفلي‎‎}}, ankaŭ ''Ālāgūz-e Soflá'') estas vilaĝo en la kampara distrikto Solduz, [[Irano]]. Ĝi situas en la Centra Distrikto (kiu estas distrikto aŭ ''baĥŝ'') de la granda distrikto de Neqede en la irana provinco [[Okcidenta Azerbajĝano]]. La vilaĝo havis 12 loĝantojn dum la 2006-a [[popolnombrado]], disde 8 familioj. {{ĝermo}} [[Kategorio:Vilaĝoj de Irano]] ke1ikd6vfk173mkoic2orzcaojik9j5 0 538806 7684626 6105241 2022-08-10T16:30:41Z Tlustulimu 1543 ŝablono wikitext text/x-wiki {{Informkesto vilaĝo |tipo = vilaĝo |nomo = Mansuran |propra nomo = {{lang-fa|منصوران}} |regiono-ISO = IR |lando = [[Irano]] |provinco = [[Norda Ĥorasana provinco|Norda Ĥorasan]] |titolo de administra unuo1 = [[Kantonoj de Irano|Kantono]] |administra unuo1 = [[Kantono Ŝirvan|Ŝirvan]] |titolo de administra unuo2 = [[Baĥŝo]] |administra unuo2 = [[Centra distrikto (Kantono Ŝirvan)|Centra]] |titolo de administra unuo3 = [[Kampara distrikto]] |administra unuo3 = [[Kampara distrikto Ziarat (Norda Ĥorasana provinco)|Ziarat]] |loĝantaro = 119 |loĝantaro-stato = 2006 |horzono = [[Irana norma tempo|IRST]] (UTC+3:30), somere [[Irana somera tempo|IRDT]] (UTC+4:30) |latitudo = 37/27/02/N |longitudo = 57/52/22/E }} '''Mansuran''' ({{lang-fa|منصوران}}, ankaŭ konata kiel '''Manşūrān''' kaj '''Manşūr''' estas vilaĝo en Ziarat kampara distrikto, en la ''baĥŝ'' Centra Distrikto de kantono Ŝirvan, [[Provinco Norda Ĥorasano]], [[Irano]]. Estas 119 loĝantoj en 2006, en 30 familioj. {{ĝermo|Irano}} [[Kategorio:Vilaĝoj de Irano]] o86bhu070m5tzrt98rhvt3ftfvfb01r 828 550899 7684606 7683883 2022-08-10T15:55:22Z Tlustulimu 1543 aldono Scribunto text/plain -- modulo Geografiaĵoj, 2022-08-10 -- ĉi tiu modulo celas aranĝi la ŝablonon {{informkesto geografiaĵo}}, sed ankaŭ uzeblas por aliaj informkestoj kiel ekzemple {{informkesto urbo}}. -- aliaj moduloj -- bonvolu atenti, ke certaj specoj de submoduloj devas subteni la parametron wd por testoj ekster la artikola nomspaco local kalkuli = require( "Modulo:Math") local wikidata = require ("Modulo:Wikidata") local wikidataGeo = require ("Modulo:Wikidata/geografio") local lucky_bildo, wikidataBildo = pcall ( require,"Modulo:Wikidata/bildoj" ) local listoj = require ("Modulo:Listutil") local bildoj = require ("Modulo:InfoboxImage") local prenubildon = require ("Modulo:Portalo").image local kategorioj = require("Modulo:CatUtil") local informkesto = require("Modulo:Informkesto") local kontrasto = require ("Modulo:Color contrast") local ligiloj = require ("Modulo:Linkutil") local datoj = require("Modulo:Datoj") -- propraj submoduloj local koloroj=require ("Modulo:Geografiaĵoj/koloroj") local type_atributo=require ("Modulo:Geografiaĵoj/type:") local mapsimbolo=require ("Modulo:Geografiaĵoj/simbolo") local fonbildo=require ("Modulo:Geografiaĵoj/fonobildo") -- variabloj por aŭtomataj kategorioj local kategorio = "" currentTitle = mw.title.getCurrentTitle() local ns = currentTitle.namespace local kat1 = "" local wdidstirilo = true if ns == 0 then -- komuna parto por du ŝablonoj: [[Kategorio:{{{1|}}} kun ŝablono Geokesto]] kaj [[Kategorio:{{{tipo|}}} kun Informkesto urbo]]. {{{1|}}} resp. {{{tipo|}}} estas la unua nenomita parametro de {{Geokesto}}, sed nomita de {{Informkesto urbo}} kat1 = " kun " wdidstirilo=false nenumero=false end local function argumentoj(args, par) if par ~= "" and par ~= nil then local varianto = mw.ustring.gsub(par, "_", " ") -- ŝanĝo de _ el parametro al spaco local varianto2 = mw.ustring.upper(par) -- ŝanĝo al majusklaj literoj local varianto3 = mw.ustring.upper(mw.ustring.sub(par, 1, 1)) .. mw.ustring.sub(par, 2) -- nur la unua litero fariĝas majusklo local r = args["" .. par] or args["" .. varianto] or args["" .. varianto2] or args["" .. varianto3] or "" if r ~= "" then return r end end end -- por koordinataj parametroj local function koordargumentoj(args, a1) if a1 ~= "" and a1 ~= nil then if a1 == "situo" then a1 = "" else a1 = a1 .. "_" end local lat_d = argumentoj(args, a1 .. "lat_d") or argumentoj(args,"latitudo-gradoj") local lat_m = argumentoj(args, a1 .. "lat_m") or argumentoj(args,"latitudo-minutoj") local lat_s = argumentoj(args, a1 .. "lat_s") or argumentoj(args,"latitudo-sekundoj") local lat_NS = argumentoj(args, a1 .. "lat_NS") or argumentoj(args,"latitudo-direkto") local long_d = argumentoj(args, a1 .. "long_d") or argumentoj(args,"longitudo-gradoj") local long_m = argumentoj(args, a1 .. "long_m") or argumentoj(args,"longitudo-minutoj") local long_s = argumentoj(args, a1 .. "long_s") or argumentoj(args,"longitudo-sekundoj") local long_EW = argumentoj(args, a1 .. "long_EW") or argumentoj(args,"longitudo-direkto") if lat_d ~= "" and lat_d ~= nil and long_d ~= "" and long_d ~= nil then if lat_m ~= "" and lat_m ~= nil then lat_d = lat_d .. "/" .. lat_m if lat_s ~= "" and lat_s ~= nil then lat_d = lat_d .. "/" .. lat_s if lat_NS ~= "" and lat_NS ~= nil then lat_d = lat_d .. "/" .. lat_NS end end end if long_m ~= "" and long_m ~= nil then long_d = long_d .. "/" .. long_m if long_s ~= "" and long_s ~= nil then long_d = long_d .. "/" .. long_s if long_EW ~= "" and long_EW ~= nil then long_d = long_d .. "/" .. long_EW end end end return lat_d, long_d end end -- a1 end -- disigo de helpa parametro por koordinatoj local function koordtipo(teksto) if teksto ~= "" and teksto ~= nil then local strings = mw.text.split(teksto, "_", plain) local regiono = "" local tipo = "" for k, v in pairs(strings) do if mw.ustring.sub(v,1,7) == "region:" then regiono = mw.ustring.sub(v,8) elseif mw.ustring.sub(v,1,5) == "type:" then tipo = mw.ustring.sub(v,6) end end return regiono, tipo end end -- Vikidatumaj helpaj funkcioj -- transprenas vikidatuman eron, se ne temas pri bildo local function wdparam(pk,wdid,ref) -- analizo, ĉu pk enhavas valoron. if pk ~= "" and pk ~= nil then local r, r2 if ref == "auto" then if wdid ~= "" and wdid ~= nil then -- r = shablonoref(pk,wdid) wikidata.claim({args={pk,id=wdid,references="jes"} }) r, ref = wikidata.claim({args={pk,id=wdid,references="raw"} }) else -- r = shablonoref(pk) wikidata.claim({args={pk,references="jes"} }) r, ref = wikidata.claim({args={pk,references="raw"} }) end if r ~= "" and r ~= nil then return r, ref end else if wdid ~= "" and wdid ~= nil then r = wikidata.claim({args={pk,id=wdid} }) else r = wikidata.claim({args={pk} }) end if r ~= "" and r ~= nil then return r, ref end end end end local function wdlink (id, pkodo) -- <span class="el_wd">[[:d:{{#invoke:Wikidata|pageId}}#P374|[+]]]</span> if pkodo ~= "" and pkodo ~= nil then local ligilo if id ~= "" and id ~= nil then ligilo = id else ligilo = wikidata.pageId({args = {} }) or "" end if ligilo then ligilo = ' <span class="el_wd">[[:d:' .. ligilo .. "#" .. pkodo .. '|[+]]]</span>' end return ligilo end end -- helpa funkcio por "kodo" kaj "laŭ" -- ankoraŭ malkompleta local function lauparam(args,a2,wdid) -- por kodo if a2 ~= "" and a2 ~= nil then local c1 = "" local c2 = "" local a2a = "" a2 = argumentoj(args,a2) if a2 == "P374" or a2 == "INSEE" then -- Francio c1 = "INSEE kodo" a2a = "P374" elseif a2 == "P782" or a2 == "LAU" then -- Eŭropa unuio c1 = "LAU kodo" a2a = "P782" elseif a2 == "P382" or a2 == "CBS" then -- Nederlando c1 = "CBS kodo" a2a = "P382" elseif a2 == "P439" or a2 == "Komunuma ŝlosilo" then -- Germanio c1 = "Komunuma ŝlosilo" a2a = "P439" elseif a2 == "P1388" or a2 == "Regiona ŝlosilo" then -- Germanio c1 = "Regiona ŝlosilo" a2a = "P1388" elseif a2 == "P525" or a2 == "Sveda komunuma ŝlosilo" then -- Svedio c1 = "Sveda komunuma ŝlosilo" a2a = "P525" elseif a2 == "P721" or a2 == "OKATO" then -- Ruslando c1 = "OKATO" a2a = "P721" elseif a2 == "P764" or a2 == "OKTMO" then -- Ruslando c1 = "OKTMO" a2a = "P764" elseif a2 == "P1653" or a2 == "TERYT" then -- Pollando c1 = "TERYT" a2a = "P1653" end c2 = wdparam(a2a,wdid) if c2 ~= "" and c2 ~= nil then return c1, c2, a2a end end end -- aldonaj parametroj por bildoj local function bildargumentoj(args, par, parto) if par == "bildo" or par == "dosiero" or par == "flago" or par == "blazono" or par == "mapo" or par == "foto" or par == "portreto" then local r = "" if parto == "priskribo" then r = "priskribo de " .. par elseif parto == "grandeco" then r = "grandeco de " .. par end if r ~= "" then r = argumentoj(args,r) if r ~= "" and r ~= nil then return r end end end end local function simbolo_priskribo (pk2, wdid) local r if pk2 == 'P163' or pk2 == 'P237' then local nid if wdid ~= "" and wdid ~= nil then nid = wikidata.claim({args = { pk2, id = wdid, parameter='numeric-id'} }) else nid = wikidata.claim({args = { pk2, parameter='numeric-id'} }) end if nid ~= "" and nid ~= nil then local l if pk2 == 'P163' then l = 'Flago' elseif pk2 == 'P237' then l = 'Blazono' end r = '[[Specialaĵo:AboutTopic/Q' .. nid .. '|' .. l .. ']]' end end return r or "" end local function bildaro (args, param, a1, a1_a, a2, a2_a, par, par_a, pri, pk, pk2, wdid) local bildo local priskriboB local wd local priskribo = argumentoj(args, a1) or argumentoj(args, a1_a) or bildargumentoj(args, par, "priskribo") or bildargumentoj(args, par_a, "priskribo") local grando = argumentoj (args, a2) or argumentoj (args, a2_a) or bildargumentoj(args, par, "grandeco") or bildargumentoj(args, par_a, "grandeco") if param ~= "" and param ~= nil and param ~= "ne" and param ~= "neniu" then -- local bildo = bildoj.InfoboxImage({args={image=param,size=args[a2],sizedefault="frameless",center="yes", caption=args[a1]} }) bildo = bildoj.InfoboxImage({args={image=param,size=grando,sizedefault="120px",center="yes", alt=priskribo} }) if priskribo ~= "" and priskribo ~= nil then priskriboB = priskribo else local priskriboT = simbolo_priskribo (pk2, wdid) if priskriboT ~= "" then priskriboB = priskriboT else priskriboB = pri end end elseif param ~= "ne" and param ~= "neniu" then if pK ~= "" and lucky_bildo then -- {{#invoke:Wikidata/bildoj|bildoj|priskribo de bildoj={{{priskribo de bildoj|}}}|priskribo de bildo={{{priskribo de bildoj|{{{bildo-priskribo|}}}}}}}} -- local bildo = wikidataBildo.bildoj({args={grandeco=args[a2],["defaŭlta grandeco"]="frameless",["priskribo de bildoj"]=args[a1]} }) local priskriboA if wdid ~= "" and wdid ~= nil then bildo, priskriboA = wikidataBildo.bildoj({args={grandeco=grando,["defaŭlta grandeco"]="120px",["priskribo de bildoj"]=priskribo,["defaŭlta priskribo de bildo"]=pri,pkodo=pk, pkodo2=pk2,id=wdid,["ĉu priskribo aparte"]="jes",grupo="ne"} }) else bildo, priskriboA = wikidataBildo.bildoj({args={grandeco=grando,["defaŭlta grandeco"]="120px",["priskribo de bildoj"]=priskribo,["defaŭlta priskribo de bildo"]=pri,pkodo=pk, pkodo2=pk2,["ĉu priskribo aparte"]="jes",grupo="ne"} }) end if priskribo ~= "" and priskribo ~= nil then priskriboB = priskribo wd = 1 elseif priskribo ~= priskriboA and priskriboA ~= pri then priskriboB = priskriboA wd = 2 else priskriboB = pri wd = 1 end if bildo == "" or bildo == nil then wd = nil end end end return bildo, priskriboB, wd end -- helpa funkcio por kontrasto local function kolorkontrasta_rilatumo (teksto, fono) local frame = mw.getCurrentFrame() local n = frame:expandTemplate { title="Kolorkontrasta rilatumo", args ={ teksto, fono } } return n end -- tabelliniaj funkcioj -- tabela kaplinio -- titolo - teksto por la titola linio -- fono - fona koloro -- v - varianto -- wd - ĉu Vikidatuma ero? local function tabelkapo(titolo, fono, v, wd, klaso, montrilo) if v == "caption" then -- por la html-etikedo "caption" local colspan ='2' local tabelkapo = tabelo:tag('caption') :attr({colspan = colspan}) :css(style) :wikitext(text) :done() else -- por la html-etikedoj "tr" kaj "th" -- kaplinio if klaso ~= "" and klaso ~= nil and type(klaso) == "string" then klaso = "kaplinio " .. klaso else klaso = "kaplinio mapo" end if wd == "jes" then klaso = klaso .. " wikidata-content" end local tabelkapo if montrilo ~= "" and montrilo ~= nil then tabelkapo = tabelo:tag('tr') :attr('title',montrilo) :addClass('mergedtoprow') else tabelkapo = tabelo:tag('tr') end local teksto = "#000" -- se koloroj havas tro malaltan kontraston, korektu la tekstokoloron local testo = kolorkontrasta_rilatumo(teksto,fono) testo = tonumber(testo) if type(testo) == 'number' and testo < 4.5 then teksto = "white" end -- kaplinia ĉelo local kapchelo = tabelkapo:tag('th') :addClass(klaso) :attr('colspan','2') :css('color',teksto) :css('background-color',fono) :css('text-align','center') :css('padding','0.2em') :wikitext(titolo) :done() :newline() end end -- tabela subtitilo local function tabelsubtitolo(titolo, fono, montrilo) if titolo == nil then titolo = "" end local subtitolo1 if montrilo ~= "" and montrilo ~= nil then subtitolo1 = tabelo:tag('tr') :attr('title',montrilo) :addClass('mergedrow') else subtitolo1 = tabelo:tag('tr') end local teksto = "#000" -- se koloroj havas tro malaltan kontraston, korektu la tekstokoloron local testo = kolorkontrasta_rilatumo(teksto,fono) testo = tonumber(testo) if type(testo) == 'number' and testo < 4.5 then teksto = "white" end if fono ~= "" and fono ~= nil then local titol1chelo = subtitolo1:tag('th') :css('background-color', fono) :css('color',teksto) :css('border-top','1px solid ' .. fono) :css('border-bottom','1px solid ' .. fono) :css('text-align','center') :attr('colspan','2') :css('padding','0.4em 0.2em') :wikitext(titolo) :done() :newline() else local titol1chelo = subtitolo1:tag('th') :css('text-align','center') :attr('colspan','2') :wikitext(titolo) :done() :newline() end end -- bilda ĉelo por unuopa bildo local function unuopabildo(bildo, wd) if bildo == nil then bildo = "" end if wd == "jes" then wd = "wikidata-content" else wd = "" end local bildo1 = tabelo:tag("tr") local bildchelo = bildo1:tag("td") :addClass(wd) :attr('colspan','2') :css('font-size','smaller') :css('text-align','center') :css('padding','0.4em 0.2em') :wikitext(bildo) end -- bilda ĉelo por duopa bildo local function duopajbildoj(bildo1, bildo2, priskribo1, priskribo2, wd, wd2) if bildo1 == nil then bildo1 = "" end if bildo2 == nil then bildo2 = "" end local bildoj = tabelo:tag("tr") local klaso1 = "" local klaso2 = "" if wd == 1 or wd == 2 then klaso1 = "wikidata-content" end local bildchelo = bildoj:tag("td") :addClass(klaso1) :css('font-size','smaller') :css('text-align','center') :wikitext(bildo1) if wd2 == 1 or wd2 == 2 then klaso2 = "wikidata-content" end local bildchelo = bildoj:tag("td") :addClass(klaso2) :css('font-size','smaller') :css('text-align','center') :wikitext(bildo2) if (priskribo1 ~= "" and priskribo1 ~= nil) or (priskribo2 ~= "" and priskribo2 ~= nil) then local priskriboj = tabelo:tag("tr") if priskribo1 == nil then priskribo1 = "" end if wd == 2 then klaso1 = "wikidata-content" else klaso1 = "" end local priskribochelo = priskriboj:tag("td") :addClass(klaso1) :css('font-size','smaller') :css('text-align','center') :wikitext(priskribo1) if priskribo2 == nil then priskribo2 = "" end if wd2 == 2 then klaso2 = "wikidata-content" else klaso2 = "" end local priskribochelo = priskriboj:tag("td") :addClass(klaso2) :css('font-size','smaller') :css('text-align','center') :wikitext(priskribo2) end end -- helpaj funkcioj sen ŝablonoj -- c1 - enhavo de ĉelo 1 -- c2 - enhavo de ĉelo 2 -- wd - ĉu datoj el Vikidatuma ero local function aldonulinion (c1, c2, wd, v, montrilo) --local tabellinio = mw.html.create("tr") local tabellinio if montrilo ~= "" and montrilo ~= nil then tabellinio = tabelo:tag('tr') :attr('title',montrilo) :addClass('mergedrow') else tabellinio = tabelo:tag('tr') end local etikedo = "th" if mw.ustring.sub(c1,1,3) == " - " then v = "td" end if v == "td" then etikedo = v end local chelo1 if montrilo ~= '' and montrilo ~= nil then chelo1 = tabellinio:tag(etikedo) :css('text-align','left') :css('padding','0.4em 0.2em 0.4em 0.8em') :css('white-space','nowrap') :wikitext(c1) :done() else chelo1 = tabellinio:tag(etikedo) :css('text-align','left') :wikitext(c1) :done() end if wd == "jes" then wd = "wikidata-content" else wd = "" end local chelo2 if montrilo ~= '' and montrilo ~= nil then chelo2 = tabellinio:tag('td') :addClass(wd) :css('padding','0.4em 0.2em 0.4em 0.8em') :wikitext(c2) :done() :newline() else chelo2 = tabellinio:tag('td') :addClass(wd) :wikitext(c2) :done() :newline() end end -- unuopa ĉelo -- c - enhavo de la ĉelo -- v - varianto de ĉelo -- wd - ĉu datoj el Vikidatuma ero local function aldonuchelon (c, v, wd, montrilo) local t = "" local css_klaso = "mergedrow" local shtopado = '0.4em 0.2em' if v == "titolo" then t = "th" elseif v == "linio" then t = "td" css_klaso = "mergedtoprow" shtopado = '0' else t = "td" end if montrilo == nil then montrilo = "" end local tabellinio = tabelo:tag('tr') :attr('title',montrilo) :addClass(css_klaso) if wd == "jes" then wd = "wikidata-content" else wd = "" end local chelo = tabellinio:tag(t) :addClass(wd) :attr('colspan','2') :css('text-align','center') :css('padding',shtopado) :wikitext(c) :done() :newline() end -- por aldono de piednoto al teksto local function notaldono(noto, param) if noto ~= "" and noto ~= nil then param = param .. " ''" .. noto .. "''" -- aldonas noton kursive return param else return param end end -- por aldono de referenco local function refaldono(referenco, param, refnomo, refnomodua) if (referenco ~= "" and referenco ~= nil) or (refnomo ~= "" and refnomo ~= nil) then local r local frame = mw.getCurrentFrame() if referenco ~= "" and referenco ~= nil then local strings= mw.text.split(referenco, "///", plain) local nombro = #strings if nombro > 1 then for k, ref in pairs(strings) do if refnomo ~= "" and refnomo ~= nil then if refnomodua ~= "" and refnomodua ~= nil then r = frame:extensionTag('ref', {name= refnomo } ) else r = frame:extensionTag('ref', ref, {name=refnomo} ) end param = param .. r elseif ref ~= "" and ref ~= nil then r = frame:extensionTag('ref', ref ) param = param .. r end end return param end end if refnomo ~= "" and refnomo ~= nil then if refnomodua ~= "" and refnomodua ~= nil then r = frame:extensionTag('ref', {name= refnomo } ) else r = frame:extensionTag('ref', referenco, {name=refnomo} ) end param = param .. r return param elseif referenco ~= "" and referenco ~= nil then r = frame:extensionTag('ref', referenco ) param = param .. r return param end else return param end end local function kesteroj(nomo, trajto, k) if trajto == 'ĉelo' then tabelo:wikitext('<tr><td colspan="2" style="padding:0"><div>\n') if k == 'kaŝu' then tabelo:wikitext('{| class="collapsible collapsed" style="width:23em"\n') else tabelo:wikitext('{| style="width:23em"\n') end tabelo:wikitext('|-\n') end --tabelo:wikitext('\n<nowiki/>\n') tabelo:wikitext('\n\n') tabelo:wikitext(nomo) if trajto == 'ĉelo' then tabelo:wikitext('\n\n|}') tabelo:wikitext('\n\n</div></td></tr>') end end -- kalkulaj funkcioj -- transkalkulas al kvadrataj kilometroj local function areoKM2(areo,unuo,subfunkcio,rondumo) local ru = "[[Kvadrata kilometro|km²]]" local rondumo = tonumber(rondumo) if rondumo == nil or rondumo == "" then rondumo = 0 end if areo ~= nil and areo ~= "" and unuo ~= nil and unuo ~= "" then local r = 1 if unuo == "km²" or unuo == "km2" or unuo == "km" then -- jam estas km² r = areo elseif unuo == "ha" then -- el hektaroj al km² r = areo / 100 r = kalkuli._round(r,rondumo) elseif unuo == "m²" then -- el metroj al km² r = areo / 1e6 r = kalkuli._round(r,rondumo) elseif unuo == "cm²" then -- el cm² al km² r = areo / 1e10 r = kalkuli._round(r,rondumo) else r = areo -- ĉe nekonata unuo, redonu la numeron senŝanĝe, supozante, ke estas jam km² end if subfunkcio == "jes" then return r -- eldono sen unuo else r= formatnum(r) -- elvoko de helpa funkcio, kiu mem elvokas la malkomponilan funkcion {{formatnum:}} return r .. " " .. ru -- eldono kun unuo end -- else -- return "neniuj valoroj" end end -- transkalkulas al hektaroj local function areoHA(areo, unuo, subfunkcio,rondumo) local ru = "[[Hektaro|ha]]" local rondumo = tonumber(rondumo) if rondumo == nil or rondumo == "" then rondumo = 0 end if areo ~= nil and areo ~= "" and unuo ~= nil and unuo ~= "" then local r = 1 if unuo == "km²" or unuo == "km2" or unuo == "km" then -- el km² al hektaroj r = areo * 100 r = kalkuli._round(r,rondumo) elseif unuo == "ha" then -- jam hektaroj r = areo elseif unuo == "m²" then -- el metroj al hektaroj r = areo / 1e4 r = kalkuli._round(r,rondumo) elseif unuo == "cm²" then -- el cm² al hektaroj r = areo / 1e8 r = kalkuli._round(r,rondumo) else r = areo * 100 -- ĉe nekonata unuo, kalkulu kvazaŭ jam estus km² r = kalkuli._round(r,rondumo) end if subfunkcio == "jes" then return r -- eldono sen unuo else r= formatnum(r) -- elvoko de helpa funkcio, kiu mem elvokas la malkomponilan funkcion {{formatnum:}} return r .. " " .. ru -- eldono kun unuo end -- else -- return "neniuj valoroj" end end -- por landaj flagoj kun sekva teksto local function flago(nomo) if nomo == "" or nomo == nil then return end local testo = ligiloj._chuligilo2(nomo) local ligilo = "" if testo == "ligu" then ligilo = "[[" .. nomo .. "]]" else ligilo = nomo nomo = ligiloj._delink(nomo) end local n = prenubildon{nomo} -- ne estu ronda krampo, ĉar estas importita funkcio if n ~= "Portal-puzzle.svg" and n ~= nil then n = "[[Dosiero:" .. n .. "|18px]]&nbsp;" .. ligilo return n else return ligilo end end -- malkomponilaj funkcioj -- formatigi numeron function formatnum(numero) local frame = mw.getCurrentFrame() local n = tonumber(numero) if n ~= nil then local r = frame:callParserFunction( "formatnum", n ) return r end end -- ŝablonelvokoj -- por "PAGENAMEBASE" local function paghenamebase () local frame = mw.getCurrentFrame() local n = frame:expandTemplate { title="PAGENAMEBASE", } return n end -- por koordinatoj local function koordinatoj(latitudo, longitudo, regiono, tipo, nomo, supre, teksto ) local t = "dms" if teksto ~= "" and teksto ~= nil then t = teksto end local frame = mw.getCurrentFrame() local n = frame:expandTemplate { title="Koordinato", args ={ NS=latitudo, EW=longitudo, region=regiono, type=tipo, name=nomo, text=t, -- la koordinatoj aperu en la informkesto article=supre -- ĉu ankaŭ supre? se jes, la parametro havu la valoron / } } return n end -- mapo per la ŝablono {{Geokesto2 mapo2}}, kiu iel elvokas {{Situo sur mapo}} local function situomapo(mapo,aliamapo,mapofono,lat,lon,markocelo,tipo,priskribo,neniukoordinato,mapospeco,regiono,tipo2,montru,angulojes,args,marko,markospeco,markogrando) local x, y if neniukoordinato ~= "" and neniukoordinato ~= nil then x = 50 y = 50 end local angulmapo, angulmapo2, aldono, anguldosiero, stilo, angulo, angulstilo, angullargho if angulojes == "jes" then -- | Mapo en angulo = | angula mapo = | aldono = | dosiero = | stilo = | angulo = | angula stilo = | angula larĝo = angulmapo = args["Mapo en angulo"] angulmapo2 = argumentoj(args,"angula mapo") aldono = argumentoj(args,"aldono") anguldosiero = argumentoj(args,"anguldosiero") or argumentoj(args,"angulbildo") stilo = argumentoj(args,"stilo") angulo = argumentoj(args,"angulo") angulstilo = argumentoj(args,"angula stilo") angullargho = argumentoj(args,"angula larĝo") end -- {{#if:{{{tipo|}}}|{{Geokesto2 mapo/simbolo|{{{tipo|}}}}}|{{{Marko|Red_pog.svg}}} }} local Marko = "Red_pog.svg" if markospeco ~= "" and markospeco ~= nil then Marko = "" elseif marko ~= "" and marko ~= nil then Marko = marko else if tipo ~= "" and tipo ~= nil then local m = mapsimbolo.simbolo(tipo) if m ~= "Red_pog.svg" then Marko = m end end end local frame = mw.getCurrentFrame() if angulmapo == "" then local s = frame:expandTemplate { title="Surmapo", args={ mapo } } angulmapo = s end local n = frame:expandTemplate { title="Situo sur mapo", args ={ mapo, Alia_mapo=aliamapo, Mapo_fono=mapofono, Lat=lat, Lon=lon, ['Teksto-loko']="none", ['Marko-celo']=markocelo, Marko=Marko, Markospeco=markospeco, ['Marko-ampl']=markogrando, ['Larĝo']=250, Floso="center", Titolo=priskribo, ['Loko de titolo']="centre", X=x, Y=y, Mapospeco=mapospeco, region=regiono, type=tipo2, montrukoordinatojn=montru, senombre="jes", Bordo="none", wd=wd, ['Mapo en angulo'] = angulmapo, mapo=angulmapo2, aldono=aldono, dosiero=anguldosiero, stilo=stilo, angulo=angulo, ['angula stilo']=angulstilo, ['angula larĝo']=angullargho } } return n end -- mapo per la ŝablono {{Situo sur mapo}}, sed ĉikaze sen koordinatoj local function situomaposenmarko(mapo,priskribo,mapofono,tipo) local frame = mw.getCurrentFrame() local n = frame:expandTemplate { title="Situo sur mapo", args ={ Alia_mapo=mapo, Titolo=priskribo, X="50", -- malaperigas koordinatojn Y="50", -- malaperigas koordinatojn Mapo_fono=mapofono, montrukoordinatojn="ne", ['Loko de titolo']="centre", Floso="center", Bordo="none", senombre="jes" } } return n end -- "tradukas" regiono-ISO al la nomo de la mapo -- {{Info ISO-3166-2 |code={{#if:{{{1|}}}|{{{1}}}|??}} |map}} local function isomapilo(isokodo) local kodo if isokodo ~= "" and isokodo ~= nil then local frame = mw.getCurrentFrame() local n = frame:expandTemplate { title= "ParmPart", args = { "1", isokodo } } --kodo = isokodo kodo = n else kodo = "??" end local frame = mw.getCurrentFrame() local n = frame:expandTemplate { title="Info ISO-3166-2", args ={ code=kodo, "map" } } return n end -- komutebla mapo local function situomapo2(lokigo,latitudo,longitudo,nomo,punkto,tipo,marko,mapotipo, tipo1,alt1,mapo1,fonamapo1, tipo2,alt2,mapo2,fonamapo2, tipo3,alt3,mapo3,fonamapo3, tipo4,alt4,mapo4,fonamapo4,ligiltipo,regiono,markospeco) local frame = mw.getCurrentFrame() if tipo ~= "" and tipo ~= nil and (marko == "" or marko ==nil) and (markospeco == "" or markospeco == nil) then -- tipo de geografiaĵo marko=mapsimbolo.simbolo(tipo) or "Red_pog.svg" elseif markospeco ~= "" and markospeco ~= nil then marko = "" else if marko == "" or marko == nil then marko = "Red_pog.svg" end end local komenco = '<div style="font-size:112%">' komenco = komenco .. "\n\n" .. frame:expandTemplate { title="Informkesto/Komenco", args={ senombre="jes", klaso="centered" } } local enhavo = frame:expandTemplate { title="Informkesto/Geografia lokigo multobla", args ={ ['geografia lokigo']=lokigo, latitudo=latitudo, longitudo=longitudo, -- loknomo=nomo, punkto=punkto, Marko=marko, tipo=mapotipo, -- tipoj de mapo tipo1=tipo1, alt1=alt1, mapo1=mapo1, ['fona mapo1']=fonamapo1, tipo2=tipo2, alt2=alt2, mapo2=mapo2, ['fona mapo2']=fonamapo2, tipo3=tipo3, alt3=alt3, mapo3=mapo3, ['fona mapo3']=fonamapo3, tipo4=tipo4, alt4=alt4, mapo4=mapo4, ['fona mapo4']=fonamapo4, type=ligiltipo, ['regiono-ISO']=regiono, Markospeco=markospeco } } local fino = frame:expandTemplate { title="Informkesto/Fino" } fino = fino .. "\n\n" .. "</div>" n = "\n" .. komenco .. "\n\n" .. enhavo .. "\n\n" .. fino .. "\n\n" -- linisaltoj necesas, ĉar alie ne funkcias la Vikia sintakso por tabeloj. Vidu la dokumentadon de {{Informkest}} return n end -- por alteco local function alteco(alto,kodo) local frame = mw.getCurrentFrame() local r if kodo == "AT" or kodo == "CH" or kodo == "HU" or kodo == "LI" or kodo == "SK" or kodo == "CZ" or kodo == "FR" or kodo == "IT" or kodo == "JP" or kodo == "NL" or kodo == "PL" or kodo == "SE" or kodo == "ES" or kodo == "BA" or kodo == "HR" or kodo == "ME" or kodo == "MK" or kodo == "RS" or kodo == "SI" then r = frame:expandTemplate { title="Alto", args={ alto, kodo } } elseif kodo == "DE" then r = frame:expandTemplate { title="Alto", args={ alto, "DE-NHN" } } else r = frame:expandTemplate { title="Alto", args={ alto } } end return r end local function CoordinateLAT(lat) local frame = mw.getCurrentFrame() local r r = frame:expandTemplate { title="CoordinateLAT", args={ lat } } return r end local function CoordinateLONG(long) local frame = mw.getCurrentFrame() local r r = frame:expandTemplate { title="CoordinateLONG", args={ long } } return r end -- jen funkcio por elvoko de la ŝablono mapligilo local function mapligilo(komuneja_mapo, nomo, zomo, lat1, long1, lat2, long2, varianto, wd_id) local frame = mw.getCurrentFrame() local r -- la unua litero fariĝu majuskla local teksto = mw.ustring.upper(mw.ustring.sub(varianto, 1, 1)) .. mw.ustring.sub(varianto, 2) local mapo_parametroj = mw.loadData('Modulo:Geografiaĵoj/mapligilo') local mapo_listo = mapo_parametroj.mapligilo if type(mapo_listo) == "table" then for k, v in pairs(mapo_listo) do local varianto2, streko, fono, markilo, markilo2, markilokoloro, grupo if type(v) == 'table' then varianto2=v["varianto"] streko=v["streko"] fono=v["fono"] markilo=v["markilo"] markilo2=v["markilo2"] markilokoloro=v["markilokoloro"] grupo=v["grupo"] if varianto2 == varianto then -- laŭgrupa traktado if grupo == '3' then local koord1=koordinatoj(lat1, long1) local koord2=koordinatoj(lat2, long2) r = frame:expandTemplate { title='mapligilo', args={ ['frame']='yes', plain='yes', ['type'] = 'line', id=wd_id, from=komuneja_mapo, title='Linio', description='Linio', ['frame-align']='center', ['frame-width']='250', ['stroke-width']='2', ['stroke-color']=streko, fill=fono, text=nomo, zoom=zomo, type2='point', coord2=koord1, title2='Fonto', description2='Fonto', marker2=markilo, type3='point', coord3=koord2, title3='Enfluejo', description3='Enfluejo', marker3=markilo2 } } return r elseif grupo == '2' then local koord=koordinatoj(lat1, long1) local lat=CoordinateLAT(lat1) local long=CoordinateLONG(long1) r = frame:expandTemplate { title='mapligilo', args={ ['frame']='yes', plain='yes', ['type'] = 'shape', id=wd_id, title=teksto, description=teksto, ['frame-lat']=lat, ['frame-long']=long, ['frame-align']='center', ['frame-width']='250', ['stroke-width']='2', ['stroke-color']=streko, fill=fono, text=nomo, zoom=zomo, type2='point', coord2=koord, title2=teksto, description2=teksto, marker2=markilo, ['marker-color2']=markilokoloro } } return r elseif grupo == '1' then local koord=koordinatoj(lat1, long1) local lat=CoordinateLAT(lat1) local long=CoordinateLONG(long1) r = frame:expandTemplate { title='mapligilo', args={ ['frame']='yes', plain='yes', ['type'] = 'shape', id=wd_id, title=teksto, description=teksto, ['frame-lat']=lat, ['frame-long']=long, ['frame-align']='center', ['frame-width']='250', ['stroke-width']='2', ['stroke-color']=streko, fill=fono, text=nomo, zoom=zomo } } return r end end end end end end -- anstataŭu ion local function anstatau(teksto, serchu, metu) local frame = mw.getCurrentFrame() local r = frame:expandTemplate { title='Ŝablono:Anstataŭu', args={ teksto, serchu, metu } } return r end -- alvoko de informkestera ŝablono local function kestero(teksto, etikedo, fono, shtopado) local frame = mw.getCurrentFrame() local r = frame:expandTemplate { title='Ŝablono:Informkesto/+/html', args = { linisalto='jes', ['titola koloro']='neniu', ['koloro alt']=fono, fono=fono, teksto=teksto, etikedo=etikedo, ['ŝtopado']=shtopado } } return r end -- traktu ligilon per {{URL}} local function url(ligilo, teksto) local frame = mw.getCurrentFrame() local r = frame:expandTemplate { title='Ŝablono:URL', args = { ligilo, teksto } } return r end local p = {} -- spaco por la eksportataj funkcioj function p._informkesto(tipoj,args) -- klaso por la tuta tabelo, aldonata post "infobox" local klaso = args['klaso'] or "" local titolklaso = args['titolklaso'] or "" local tipo = tipoj[1] or "" if tipo ~= "" then tipo = mw.ustring.lower(tipo) end -- formatoj local fono = args['fono'] or "" local fono2 = args['fono2'] or "#efefef" if fono == "" then if tipo ~= "" then fono = koloroj.fonkoloro(tipo) else fono = "#FFFFFF" end end local shablono -- parametro kun nomo de la ŝablono if args['ŝablono'] ~= "" and args['ŝablono'] ~= nil then shablono = args['ŝablono'] else shablono = "Informkesto geografiaĵo" end -- variablo por ligilo al Vikidatuma paĝo local vikidatumoj="" if shablono == "Informkesto geografiaĵo" or shablono == "Informkesto urbo" then vikidatumoj="jes" end -- helpa parametro por testoj de valoroj el Vikidatumoj local wdid if wdidstirilo == true then wdid = args['wd'] end -- pliaj variabloj local r = "" -- enhavo de la informkesto local dua_klaso = "" if shablono == "Informkesto geografiaĵo" then dua_klaso = ' geography ' end if klaso ~= "" and klaso ~= nil then klaso = "infobox " .. dua_klaso .. klaso else klaso = "infobox" .. dua_klaso end -- komenco de la tabelo local titolo = args["titolo"] or args["nomo"] or "" -- pliaj variantoj aldoneblas if titolo == "" then titolo = paghenamebase () end -- ekuzi submodulojn por la informkesta strukturo local submodulo = args['submodulo'] or "geokesto" if args['subŝablono'] ~= "jes" then -- la variablo "tabelo" ne povas esti local, ĉar alie ĝia uzo en subŝablono ne funkcias tabelo = mw.html.create("table") :addClass(klaso) :css('width','23em') :css("font-size","89%") :css('-moz-box-shadow', '4px 4px 4px #CCC') :css('-webkit-box-shadow', '4px 4px 4px #CCC') :css('box-shadow', '4px 4px 4px #CCC') :newline() --tabelkomenco(klaso) -- wd poste estos aranĝata titolklaso = fonbildo.fonobildo(tipo) tabelkapo(titolo, fono, '', wd, titolklaso, montrilo) else -- la variablo "tabelo" ne povas esti local, ĉar alie ĝia uzo en subŝablono ne funkcias tabelo = mw.html.create() end -- posttitola parto de la informkesto local variabloj = 'Modulo:Geografiaĵoj/' .. submodulo local parametroj = mw.loadData(variabloj) local listo = parametroj.linioj local noto = parametroj.noto or "" local referenco = parametroj.referenco or "" local ktipo = parametroj.tipo or "" local koordkasho = parametroj.koordkasho or "" local kashvaloro = parametroj.kashvaloro or "" local situo = parametroj.situo or "" if type(listo) == "table" then -- testo local s local par, t, pk, pk2, a1, a2, pri, pri2, iso, kon for k, v in pairs(listo) do -- s = type(k) -- if s == "string" then -- return k -- elseif s == "table" then -- return k -- elseif s == "number" then if type(v) == "table" then par = v["parametro"] par_a = v['parametro_a'] par2 = v["parametro2"] par2_a = v['parametro2_a'] t = v["tipo"] pri = v["priskribo"] pri2 = v["priskribo2"] pri3 = v["priskribo3"] pri4 = v["priskribo4"] pk = v["pKodo"] pk2 = v["pKodo2"] pk3 = v["pKodo3"] pk4 = v["pKodo4"] a1 = v["aldono1"] a1_a = v["aldono1_a"] a2 = v["aldono2"] a2_a = v["aldono2_a"] a3 = v["aldono3"] a3_a = v["aldono3_a"] a4 = v["aldono4"] a4_a = v["aldono4_a"] p1 = v["prefikso1"] p2 = v["prefikso2"] p3 = v["prefikso3"] p4 = v["prefikso4"] grupanoj=v["grupanoj"] listeroj=v["listeroj"] montrilo=v["montrilo"] defmontrilo=v["defmontrilo"] iso=v["iso"] kon = v["kondicho"] -- voki la parametron el args par = tostring(par) -- local param = args[par] or "" local param = argumentoj (args, par) or argumentoj(args, par_a) local param2 if par2 ~= "" and par2 ~= nil then param2 = argumentoj(args,par2) or argumentoj(args, par2_a) end -- "montrilo" de tabela linio (angle Tooltip; esperanta traduko de la tradukinto de {{Geokesto}}) local montrilo = argumentoj(args, montrilo) if montrilo == "" or montrilo == nil then montrilo = defmontrilo end -- por notoj local noto2 if noto == "_noto" then noto2 = par .. noto -- kunigas parametrajn nomojn, ne valorojn elseif noto == "noto por " then noto2 = noto .. par -- kunigas parametrajn nomojn, ne valorojn end local notovaloro = argumentoj(args,noto2) -- transprenas la valoron el la ŝablono -- por referencoj local referenco2, referenco2a, referenco2b if referenco == "_referenco" then referenco2 = par .. referenco -- kunigas parametrajn nomojn, ne valorojn referenco2a = referenco2 .. "_nomo" referenco2b = referenco2 .. "_nomo-dua" elseif referenco == "referenco por " then referenco2 = referenco .. par -- kunigas parametrajn nomojn, ne valorojn referenco2a = referenco2 .. "-nomo" referenco2b = referenco2 .. "-nomo-dua" end local referencovaloro = argumentoj(args,referenco2) -- transprenas la valoron el la ŝablono local referenconomo = argumentoj(args,referenco2a) -- transprenas la valoron el la ŝablono local referenconomodua = argumentoj(args,referenco2b) -- transprenas la valoron el la ŝablono if t == "subtitolo" then -------------------- SUBTITOLO ------------------------------------------------- local kondicho = argumentoj(args, kon) if args['subŝablono'] ~= "jes" and kondicho ~= 'jes' then if param ~= "" and param ~= nil then tabelsubtitolo(param, fono, montrilo) end end elseif t == 'subtitolo2' then -------------------------------------------------------------------------------- local kondicho = argumentoj(args, kon) if param ~= "" and param ~= nil and kondicho ~= 'jes' then local r = param if a1 ~= "" and a1 ~= nil then local nombro = tonumber(a1) if nombro ~= nil then for i=1, nombro do local titolo = par .. i local st = argumentoj(args, titolo) or "" if st ~= "" then r = r .. ', ' .. '<span style="white-space: nowrap;">' .. st .. '</span>' end end end end tabelsubtitolo(r,fono, montrilo) end elseif t == "subtitolo3" or t == '-' then ----------------- SUBTITOLO KUN TEKSTO ------------------------------------------------------------------------------------------- local c = '<hr style="display:none; " />' -- la strio aperu nur, se unu el la grupaj parametroj estas uzata -- bonvolu atenti, ke la defaŭlta teksto estas difinata en priskribo, ne en parametro -- parametro nur povas anstataŭigi ĝin if pri ~= "" and pri ~= nil then if param ~= "" and param ~= nil then pri = param end end if grupanoj ~= "" and grupanoj ~= nil then local nombro = #grupanoj -- la disiga signaro estas /// local string = mw.text.split(grupanoj, "///", true) -- helpa parametro por eviti pli ol unu strion local n = 1 if shablono == "Informkesto urbo" then fono2 = args['fono'] elseif v["koloro"] == "cheftitolo" then fono2 = fono end for k, v in pairs(string) do local testo = argumentoj(args,v) -- aldono por Informkesto urbo kaj similaj ŝablonoj if v == "situo sur mapo" and (testo == "" or testo == nil) then testo = argumentoj(args,"regiono-ISO") elseif v == "koordinatoj" and (testo == "" or testo == nil) then lat, lon = koordargumentoj(args,"situo") if lat and lon then testo = "jes" else lat = argumentoj(args,"latitudo") lon = argumentoj(args,"longitudo") if lat and lon then testo = "jes" end end elseif testo == "" or testo == nil then local chupkodo = mw.ustring.match(v,"P[0-9]*([0-9])") --analizo, ĉu estas pkodo if chupkodo ~= nil then testo=wdparam(v,wdid) end end if testo ~= "" and testo ~= nil and n == 1 then if t == 'subtitolo3' then tabelsubtitolo(pri, fono2, montrilo) elseif t == '-' then aldonuchelon(c,"linio") end n = n +1 end end end elseif t == "bildo" then ---------------- BILDO ------------------------------------------------------------------------------------------------------------ -- bilda parto -- bildo estas malaperigebla per certaj valoroj -- komunaj variabloj local priskribo = argumentoj(args, a1) or argumentoj(args, a1_a) or bildargumentoj(args, par, "priskribo") or bildargumentoj(args, par_a, "priskribo") local grando = argumentoj(args, a2) or argumentoj(args, a2_a) or bildargumentoj(args, par, "grandeco") or bildargumentoj(args, par_a, "grandeco") local grupo = argumentoj(args, a3) or argumentoj(args, a3_a) if param ~= "" and param ~= nil and param ~= "ne" and param ~= "neniu" then -- local bildo = bildoj.InfoboxImage({args={image=param,size=args[a2],sizedefault="frameless",center="yes", caption=args[a1]} }) local bildo = bildoj.InfoboxImage({args={image=param,size=grando,sizedefault="frameless",center="yes", caption=priskribo} }) unuopabildo(bildo) elseif param ~= "ne" and param ~= "neniu" then if pK ~= "" and lucky_bildo then -- {{#invoke:Wikidata/bildoj|bildoj|priskribo de bildoj={{{priskribo de bildoj|}}}|priskribo de bildo={{{priskribo de bildoj|{{{bildo-priskribo|}}}}}}}} -- local bildo = wikidataBildo.bildoj({args={grandeco=args[a2],["defaŭlta grandeco"]="frameless",["priskribo de bildoj"]=args[a1]} }) local bildo if wdid ~= "" and wdid ~= nil then bildo = wikidataBildo.bildoj({args={grandeco=grando,["defaŭlta grandeco"]="frameless",["priskribo de bildoj"]=priskribo,pkodo=pk, pkodo2=pk2,id=wdid, tabelo=args, grupo=grupo} }) else bildo = wikidataBildo.bildoj({args={grandeco=grando,["defaŭlta grandeco"]="frameless",["priskribo de bildoj"]=priskribo,pkodo=pk, pkodo2=pk2, tabelo=args, grupo=grupo} }) end if bildo then unuopabildo(bildo,"jes") end end end elseif t == "bildo2" then ---------------- BILDO2 ------------------------------------------------------------------------------------------------------------- -- unue transprenas la bildojn el parametroj aŭ Vikidatumaj eroj local bildo local bildo2 local priskriboB local priskriboC local kondicho = argumentoj(args, kon) -- unua bildo bildo, priskriboB, wd = bildaro (args, param, a1, a1_a, a2, a2_a, par, par_a, pri, pk, pk2, wdid) -- dua bildo bildo2, priskriboC, wd2 = bildaro (args, param2, a3, a3_a, a4, a4_a, par2, par2_a, pri2, pk3, pk4, wdid) -- due la jam aranĝitaj bildoj estas metataj en tabelajn ĉelojn if bildo ~= "" and bildo ~= nil and bildo2 ~= "" and bildo2 ~= nil and kondicho ~= 'jes' then if priskriboB == "" or priskriboB == nil then priskriboB = pri or "" end if priskriboC == "" or priskriboC == nil then priskriboC = pri2 or "" end duopajbildoj(bildo,bildo2,priskriboB,priskriboC, wd, wd2) elseif bildo ~= "" and bildo ~= nil and (bildo2 == "" or bildo2 == nil) and kondicho ~= 'jes' then if priskriboB ~= "" and priskriboB ~= nil then bildo = bildo .. "<div>" .. priskriboB .. "</div>" elseif pri ~= "" and pri ~= nil then -- defaŭlta priskribo bildo = bildo .. "<div>" .. pri .. "</div>" end if wd == 1 or wd == 2 then wd = "jes" end unuopabildo(bildo, wd) elseif (bildo == "" or bildo == nil) and bildo2 ~= "" and bildo2 ~= nil and kondicho ~= 'jes' then if priskriboC ~= "" and priskriboC ~= nil then bildo2 = bildo2 .. "<div>" .. priskriboC .. "</div>" elseif pri2 ~= "" and pri2 ~= nil then -- defaŭlta priskribo bildo2 = bildo2 .. "<div>" .. pri2 .. "</div>" end if wd2 == 1 or wd2 == 2 then wd2 = "jes" end unuopabildo(bildo2,wd2) end elseif t == "teksto" or t == "numero" or t == "loĝantaro" or t == "kodo" or t == "ekde" or t == "situo" or t == "ligilo" then ---------------- TEKSTO - do duĉela teksto kun priskribo aŭ unuĉela sen priskribo -------------------------------------------------------------------------- -- komuna parto de la priskribo local a2a if pri ~= "" then a1a = argumentoj(args,a1) or argumentoj(args,a1_a) if a1a ~= "" and a1a ~= nil then pri = a1a end if v['sub'] == 1 then pri = " - " .. pri end a2a = argumentoj(args,a2) or argumentoj(args,a2_a) if a2a ~= "" and a2a ~= nil then if t == "kodo" then pri = pri .. " laŭ " .. a2a elseif t == "ekde" then if a3 ~= "" and a3 ~= nil then local a3a = argumentoj(args,a3) or argumentoj(args,a3_a) if a3a ~= "" and a3a ~= nil then a3a = " ĝis " .. a3a pri = pri .. " (ekde " .. a2a .. a3a .. ")" else pri = pri .. " (ekde " .. a2a .. ")" end else pri = pri .. " (ekde " .. a2a .. ")" end end end end if v['kondicho'] ~= "" and v['kondicho'] ~= nil and (param == "" or param == nil) then local kondicho = v['kondicho'] local strings = mw.text.split(kondicho, "///", plain) for k, v in pairs(strings) do local testo = argumentoj(args,v) if testo ~= "" and testo ~= nil then param = "&nbsp;" break end end end -- pliaj informoj pri situo local situo2 = "" if situo ~= "" and situo ~= nil and t == "situo" then local strings = mw.text.split(situo, "///", plain) local n = 1 -- nombro de tiaj parametroj en artikolo for k, v in pairs(strings) do local situoinformo = argumentoj(args,a2 .. "_" .. v) if situoinformo ~= "" and situoinformo ~= nil then if n == 1 then situo2 = situo2 .. situoinformo else situo2 = situo2 .. ", " .. situoinformo end n = n + 1 end end end -- se parametro estas en la artikolo if param ~= "" and param ~= nil then if t == "numero" or t == "loĝantaro" then -- se estas numero aŭ nombro de loĝantoj, laŭ la subŝablona tabelo, tiam formatigu tiel local n = tonumber(param) if n ~= nil then param = formatnum(param) else nenumero = true -- aktivigas zorgigan kategorion end end if a2a ~= "" and a2a ~= nil then if t == "loĝantaro" then param = param .. " <small>(" .. a2a .. ")</small>" elseif t ~= "situo" then if v["prefikso"] ~= "" and v["prefikso"] ~= nil then a2a = v["prefikso"] .. a2a end param = param .. " (" .. a2a .. ")" end end if situo2 ~= "" then param = param .. ", " .. situo2 end param = notaldono(notovaloro,param, a2) param = refaldono(referencovaloro,param, referenconomo, referenconomodua) if pri ~= "" and pri ~= nil then aldonulinion(pri,param, "", "", montrilo) else aldonuchelon(param, "", "", montrilo) end else -- ĉu vikidatuma ero ekzistas local wd, referencovaloro = wdparam(pk,wdid,referencovaloro) if wd ~= "" and wd ~= nil then local ligilo = wdlink (wdid, pk) or "" if t == "numero" or t == "loĝantaro" then wd = formatnum(wd) or wd elseif t == "ligilo" then pri = "En TTT" -- kiel en ekz. {{Informkesto urbo}} wd = url(wd,"Oficiala retejo") -- voku la helpan ŝablonon end wd = notaldono(notovaloro,wd, a2) wd = refaldono(referencovaloro,wd, referenconomo, referenconomodua) wd = wd .. ligilo if t == "loĝantaro" then -- {{#invoke:Wikidata|claim|P1082|id=Q64|qualifier=P585}} local wda2 -- Veruko por ne afisxi K.E. if wdid ~= "" and wdid ~= nil then wda2 = wikidata.claim({args={pk,qualifier=pk2,id=wdid} }) else wda2 = wikidata.claim({args={pk,qualifier=pk2} }) end if wda2 ~= "" and wda2 ~= nil then -- forigi K.E. el la teksto, sed ankaŭ la antaŭa spaco estu forigita wda2 = mw.ustring.gsub( wda2, " K%.E%.", "") wd = wd .. " <small>(" .. wda2 .. ")</small>" end -- fino de la veruko else if a2a ~= "" and a2a ~= nil then wd = wd .. " (" .. a2a .. ")" end end -- wd = notaldono(noto,par, wd, args,a2,pk,wdid) if pri ~= "" and pri ~= nil then aldonulinion(pri,wd,"jes", "",montrilo) else aldonuchelon(wd,"", "jes", montrilo) end else -- varianto kun "laŭ" ktp. local lauc1, lauc2, pk = lauparam(args,a2,wdid) -- por kodo if lauc1 ~= "" and lauc1 ~= nil and lauc2 ~= "" and lauc2 ~= nil then local ligilo = wdlink(wdid,pk) or "" lauc2 = lauc2 .. ligilo aldonulinion(lauc1,lauc2,"jes", "", montrilo) end end end elseif t == "teksto1" or t == "ligilo1" then ---------------- TEKSTO1 - do unuĉela teksto kun priskribo ------------------------------------------------------------------------- -- komuna parto kun priskribo local p = pri or "" if p ~= "" then p = "<b>" .. p .. "</b>: " end local p2 = "" local ligilo = "" local jes = "" -- se parametro estas en artikolo if param ~= "" and param ~= nil then p2 = p .. param else -- ĉu estas vikidatuma ero local wd, referencovaloro = wdparam(pk,wdid,referencovaloro) if wd ~="" and wd ~= nil then ligilo = wdlink (wdid, pk) or "" if t == "ligilo1" then p = "<b>En TTT</b>: " -- kiel en ekz. {{Informkesto urbo}} wd = url(wd,"Oficiala retejo") -- voku la helpan ŝablonon end p2 = p .. wd jes = "jes" end end -- eldono if p2 ~= "" then p2 = notaldono(notovaloro,p2) p2 = refaldono(referencovaloro,p2, referenconomo, referenconomodua) p2 = p2 .. ligilo aldonuchelon(p2,"",jes, montrilo) end elseif t == "portalo" then ---------------- PORTALO - rilata portalo ------------------------------------------------------------------------- if param ~= "" and param ~= nil then local bildo = "[[Dosiero:Portal.svg|15px]]" param = "&nbsp;<b>[[Portalo:" .. param .. "|" .. param .. "]]</b>" local p2 = bildo .. param aldonuchelon(p2, "", "", montrilo) end elseif t == "komunejo" then ---------------- KOMUNEJO - rilata kategorio en la Komunejo ------------------------------------------------------------------------- -- komuna parto local bildo = "[[Dosiero:Commons-logo.svg|15px]]" local p = pri or "" if p ~= "" then p = "<b>" .. p .. "</b>: " end local p2 = "" local ligilo = "" local jes = "" if param ~= "" and param ~= nil then param = "&nbsp;<b>[[:commons:Category:" .. param .. "|" .. param .. "]]</b>" p2 = bildo .. p .. param else -- ĉu vikidatuma ero estas local wd = wdparam(pk,wdid) if wd ~= "" and wd ~= nil then wd = "&nbsp;<b>[[:commons:Category:" .. wd .. "|" .. wd .. "]]</b>" p2 = bildo .. p .. wd ligilo = wdlink (wdid, pk) or "" jes = "jes" end end -- eldono if p2 ~= "" then p2 = p2 .. ligilo aldonuchelon(p2,"",jes, montrilo) end elseif t == "teksto2l" then ----------------- TEKSTO EN DU SINSEKVAJ LINIOJ ----------------------------------------------------------------------------------- local wd, referencovaloro = wdparam(pk,wdid,referencovaloro) if (param ~= "" and param ~= nil) or (wd ~= "" and wd ~= nil) then local paramA = param -- konservu "param" por pli posta analizo param = param or wd local a1a = argumentoj(args,a1) or argumentoj(args,a1_a) if a1a ~= "" and a1a ~= nil then pri = a1a end local a2a = argumentoj(args,a2) or argumentoj(args,a2_a) if a2a ~= "" and a2a ~= nil then if p2 ~= "" and p2 ~= nil then a2a = p2 .. a2a end param = notaldono(notovaloro,param, a2) param = refaldono(referencovaloro,param, referenconomo, referenconomodua) param = param .. " (" .. a2a .. ")" end if (paramA == "" or paramA == nil) and wd ~= "" and wd ~= nil then wd = "jes" local ligilo = wdlink (wdid, pk) or "" param = param .. ligilo end aldonulinion(pri,param,wd, "", montrilo) if param2 ~= "" and param2 ~= nil then local a3a = argumentoj(args,a3) or argumentoj(args,a3_a) if a3a ~= "" and a3a ~= nil then pri2 = a3a end local a4a = argumentoj(args,a4) or argumentoj(args,a4_a) if a4a ~= "" and a4a ~= nil then if p4 ~= "" and p4 ~= nil then a4a = p4 .. a4a end param2 = param2 .. " (" .. a4a .. ")" end -- wd estu poste aldonata wd = nil aldonulinion(pri2, param2,wd, "",montrilo) end end elseif t == "-teksto" then -----------------TEKSTO, KIU APERAS MALDEKSTRE SEN DEKSTRAJ DATOJ ----------------------------------------------------------------- -- la strio aperu nur, se unu el la grupaj parametroj estas uzata if grupanoj ~= "" and grupanoj ~= nil then local nombro = #grupanoj -- la disiga signaro estas /// local string = mw.text.split(grupanoj, "///", true) -- helpa parametro por eviti pli ol unu strion local n = 1 for k, v in pairs(string) do local testo = argumentoj(args,v) if testo ~= "" and testo ~= nil and n == 1 then local c1 = pri if a1 ~= "" and a1 ~= nil then c1a = argumentoj(args,a1) or argumentoj(args,a1_a) if c1a ~= "" and c1a ~= nil then c1 = c1a end end aldonulinion(c1,"","","", montrilo) n = n +1 end end end elseif t == "listo" then ---------------- LISTO -------------------------------------------------------------------------------------------------------------- -- Listecaj parametroj if param ~= "" and param ~= nil then local c1 = pri local f = false -- ne pluralo local div = false -- neniu faldado local nombro = 15 if listeroj ~= "" and listeroj ~= nil then local l = tonumber(listeroj) if l ~= nil then nombro = l end end local n = 1 local chuflago if a3 ~= "" and a3 ~= nil then chuflago=argumentoj(args,a3) end if chuflago ~= "" and chuflago ~= nil then param = flago(param) end -- analizo, ĉu jam estas ligilo en la listero. se ne, aldonu ĝin. local testo = ligiloj._chuligilo2(param) if testo == "ligu" then param = "[[" .. param .. "]]" end if v["prefikso"] ~= "" and v["prefikso"] ~= nil and a2 ~= "" and a2 ~= nil then local a2a = argumentoj(args,a2) if a2a ~= "" and a2a ~= nil then a2a = v["prefikso"] .. a2a param = param .. " (" .. a2a .. ")" end end param = notaldono(notovaloro,param) param = refaldono(referencovaloro,param, referenconomo, referenconomodua) for i=1, nombro do local c2 = args["" .. v["parametro"] .. i] or "" if c2 ~= "" and c2 ~= nil then if chuflago ~= "" and chuflago ~= nil then c2 = flago(c2) else -- analizo, ĉu jam estas ligilo en la listero. se ne, aldonu ĝin. local testo = ligiloj._chuligilo2(c2) if testo == "ligu" then c2 = "[[" .. c2 .. "]]" end end local noto2 if noto == "_noto" then noto2 = par .. i .. noto elseif noto == "noto por " then noto2 = noto .. par .. i end local notovaloro = argumentoj(args,noto2) local referenco2, referenco2a, referenco2b if referenco == "_referenco" then referenco2 = par .. i .. referenco referenco2a = referenco2 .. "_nomo" referenco2b = referenco2 .. "_nomo-dua" elseif referenco == "referenco por " then referenco2 = referenco .. par .. i referenco2a = referenco2 .. "-nomo" referenco2b = referenco2 .. "-nomo-dua" end local referencovaloro = argumentoj(args,referenco2) local referenconomo = argumentoj(args,referenco2a) local referenconomodua = argumentoj(args,referenco2b) c2 = notaldono(notovaloro,c2) c2 = refaldono(referencovaloro,c2,referenconomo,referenconomodua) param = param .. ";;;" .. c2 f = true n = n + 1 end end if n > 1 then local chufaldi = argumentoj(args,a2) local chufaldiN = tonumber(chufaldi) if chufaldiN == 1 or chufaldi == "faldo" then param = n .. ";;;" .. param div = true end end if f == true and pri2 ~= "" and pri2 ~= nil then c1 = pri2 end if a1 ~= "" and a1 ~= nil then -- c1 = argumentoj(args, a1) local c1a = args["" .. a1] if c1a ~= "" and c1a ~= nil then c1 = c1a end end local c2 if div == true then c2 = listoj._list(";;;",param,"ne","faldebla","","jes") else -- (delimiter, text, x, mode, sep, w, kind, spaces, spaces1, spaces2) c2 = listoj._list(";;;",param,"ne","span",",","jes","","",0) end aldonulinion(c1,c2,"", "",montrilo) else local wd if wdid ~= "" and wdid ~= nil then wd = wikidata.claim({args={pk,list=";;;",id=wdid} }) else wd = wikidata.claim({args={pk,list=";;;"} }) end if wd ~= "" and wd ~= nil then local nombro = listoj._count(";;;",wd) local chufaldi = argumentoj(args,a2) local chufaldiN = tonumber(chufaldi) local ligilo = wdlink (wdid,pk) or "" local c2 if chufaldiN == 1 or chufaldi == "faldo" then wd = nombro .. ligilo .. ";;;" .. wd c2 = listoj._list(";;;",wd,"jes","faldebla","","jes") else wd = wd .. ligilo -- (delimiter, text, x, mode, sep, w, kind, spaces, spaces1, spaces2) c2 = listoj._list(";;;",wd,"jes","span",",","jes","","",0) end aldonulinion(pri,c2,"jes", "",montrilo) end end elseif t == "datoj" then ---------------- DATOJ KUN DIVERSAJ TRAJTOJ -------------------------------------------------------------------- if param ~= "" and param ~= nil then local r if v["dato"] ~= "" and v["dato"] ~= nil then local param = tonumber(param) local dato = tonumber(v["dato"]) if param ~= nil and dato ~= nil then local diferenco = param - dato r = param .. " (" .. diferenco .. ")" end end if v["ligilo"] ~= "" and v["ligilo"] ~= nil then r = "[" .. v["ligilo"] .. param .. " " .. param .. "]" end if v["kondicho"] ~= "" and v["kondicho"] ~= nil and v["rezulto"] ~= "" and v["rezulto"] ~= nil then local strings1 = mw.text.split(v["kondicho"], "///", plain) local strings2 = mw.text.split(v["rezulto"], "///", plain) local numero1 = #strings1 local numero2 = #strings2 if numero1 == numero2 then for k, v in pairs(strings1) do if v == param then r = strings2[k] break end end if r == "" or r == nil then r = param end end end if r ~= "" and r ~= nil then aldonulinion(pri,r,"", "",montrilo) end end elseif t == "koordinatoj" then ---------------- KOORDINATOJ ------------------------------------------------------------------------------------ if a1 ~= "" and a1 ~= nil then local latitudo, longitudo = koordargumentoj(args, a1) local latitudo2, longitudo2 if a1 == "situo" then latitudo2 = argumentoj(args,"latitudo") longitudo2 = argumentoj(args,"longitudo") else latitudo2 = argumentoj(args, a1 .. "_latitudo") -- la parametra varianto kun spaco estas ebligata de la vokata funkcio longitudo2 = argumentoj(args,a1 .. "_longitudo") -- la parametra varianto kun spaco estas ebligata de la vokata funkcio end local regiono1, tipo1 = koordtipo(argumentoj(args, a2)) -- kodo por {{Geokesto}} aŭ simila ŝablono local regiono = argumentoj(args, iso) or argumentoj(args,"regiono-ISO") or regiono1 local ligiltipo = argumentoj(args,"type") or tipo1 if ktipo ~= "" and ktipo ~= nil and (ligiltipo == "" or ligiltipo == nil) then ligiltipo = ktipo elseif ligiltipo == "" or ligiltipo == nil then if tipo ~= "" and tipo ~= nil then ligiltipo = type_atributo.type_atributo(tipo) else ligiltipo = "landmark" end end local nomo = argumentoj(args,"nomo") or argumentoj(args,"titolo") or paghenamebase () local c1 local kond = argumentoj(args,kon) -- ĉu kondiĉo? if pri ~= "" and pri ~= nil and (kond == "" or kond == nil) then c1 = pri elseif kond ~= "" and kond ~= nil then c1 = " - koordinatoj" else c1 = "Koordinatoj" end -- ĉu la koordinatoj aperu supre dekstre apud la titola linio aŭ ne? se jes, estu /. se ne, estu io alia. local supre = "/" local koordkasho = argumentoj(args,koordkasho) or "" -- se estas en artikolo kaj la ŝablono "Informkesto geografiaĵo", nur kaŝu la supre dekstrajn koordinatojn, se la difino en la parametra tabelo postulas tion if kat1 == " kun " and shablono == "Informkesto geografiaĵo" then kashvaloro = "" end if v["supre"] == "ne" or (koordkasho ~= "" and kashvaloro ~= "" and koordkasho == kashvaloro) or args['subŝablono'] == "jes" then supre = "" end -- formatoj local teksto if v["formato"] ~= "" and v["formato"] ~= nil then teksto = argumentoj(args,v["formato"]) if teksto ~= "" and teksto ~= nil then teksto = mw.ustring.lower(teksto) if teksto == "dms" or teksto == "gms" then teksto = "dms" elseif teksto == "dec" or teksto == "dek" then teksto = "dec" else -- defaŭlta valoro, se uzanto provas difini sensencan valoron teksto = "dms" end end end if (latitudo ~= "" and latitudo ~= nil and longitudo ~= "" and longitudo ~= nil) or (latitudo2 ~= "" and latitudo2 ~= nil and longitudo2 ~= "" and longitudo2 ~= nil) then latitudo = latitudo or latitudo2 longitudo = longitudo or longitudo2 local k = koordinatoj(latitudo, longitudo, regiono, ligiltipo, nomo, supre, teksto) if k ~= "" and k ~= nil then if a3 ~= "" and a3 ~= nil then local n = argumentoj(args,a3) -- transprenas la valoron el la ŝablono if n ~= nil then k = k .. n -- aldonas noton end end aldonulinion(c1,k,"","",montrilo) end else local wdlatitudo, wdlongitudo -- trajto por kelkaj ŝablonoj, kiuj jam subtenu la koordinatojn el Vikidatuma ero P625 local metukoordinatojn = false -- rigardas, ĉu la difinita valoro de tipo estas en la kondiĉa listo aŭ ne if v['pkondicho'] ~= "" and v['pkondicho'] ~= nil then local kondicho = v['pkondicho'] local strings = mw.text.split(kondicho, "///", plain) for k, v in pairs(strings) do if v == tipo then metukoordinatojn = true break end end end if shablono == "Informkesto urbo" or metukoordinatojn then if wdid ~= "" and wdid ~= nil then wdlatitudo = wikidata.claim({args={"P625", parameter="latitude",id=wdid} }) wdlongitudo = wikidata.claim({args={"P625", parameter="longitude",id=wdid} }) else wdlatitudo = wikidata.claim({args={"P625", parameter="latitude"} }) wdlongitudo = wikidata.claim({args={"P625", parameter="longitude"} }) end end if wdlatitudo ~="" and wdlatitudo ~= nil and wdlongitudo ~= "" and wdlongitudo ~= nil then if shablono ~= 'Informkesto urbo' then supre = "/" end local k = koordinatoj(wdlatitudo, wdlongitudo, regiono, ligiltipo, nomo, supre, teksto) local neniukoordinato = argumentoj(args,"neniukoordinato") if k ~= "" and k ~= nil and neniukoordinato ~= "jes" then if a3 ~= "" and a3 ~= nil then local n = argumentoj(args,a3) -- transprenas la valoron el la ŝablono if n ~= nil then k = k .. n -- aldonas noton end end local ligilo = wdlink (wdid, "P625") or "" k = k .. ligilo aldonulinion(c1,k,"jes", "",montrilo) end end end end -- a1 elseif t == "mapo" then ---------------- MAPO KUN MARKILO ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- -- mapo(mapo,aliamapo,mapofono,lat,lon,markocelo,tipo,priskribo,neniukoordinato) local isomapo local mapnumero = v["mapnumero"] if args['uzuiso'] == "jes" and mapnumero ~= "dua" then isomapo = isomapilo(args['regiono-ISO']) end if v['shanghebla'] ~= "" and v['shanghebla'] ~= nil then -- testo, ĉu ŝanĝebla mapo estas difinita local sh = v['shanghebla'] local testo = argumentoj(args,sh) if testo ~= "" and testo ~= nil then -- se jes, malebligu la neŝanĝeblan unuan mapon, kiel nun ja estas trajto de {{informkesto urbo}} param = nil isomapo = nil end end if v['kashu'] ~="" and v['kashu'] ~= nil then -- testo, ĉu ŝanĝebla mapo estas difinita local sh = v['kashu'] local testo = argumentoj(args,sh) if testo ~= "" and testo ~= nil then -- se jes, malebligu la neŝanĝeblan unuan mapon, kiel nun ja estas trajto de {{informkesto urbo}} param = nil isomapo = nil end end if (param ~= "" and param ~= nil) or isomapo then local param_old = param -- por pli posta testo if shablono ~= 'Informkesto urbo' then param_old = '' end param = param or isomapo if param == "iso" then param = isomapilo(args['regiono-ISO']) end local latitudo = argumentoj(args,"latitudo") local longitudo = argumentoj(args,"longitudo") local latitudo2, longitudo2 = koordargumentoj(args, "situo") local latitudo3, longitudo3 local latitudo4, longitudo4 local koord1 = v['koord1'] local koord2 = v['koord2'] if koord1 ~= "" and koord1 ~= nil then latitudo3, longitudo3 = koordargumentoj(args, koord1) end if koord2 ~= "" and koord2 ~= nil then latitudo4, longitudo4 = koordargumentoj(args, koord2) end local neniukoordinato = argumentoj(args,"neniukoordinato") if pri ~= "" and pri ~= nil then pri = argumentoj(args,pri) end if (shablono=="Informkesto urbo" or submodulo == "urbo") and (pri == "" or pri == nil) then pri = "Situo de " .. titolo end if a1 ~= "" and a1 ~= nil then a1 = argumentoj(args,a1) end if a2 ~= "" and a2 ~= nil then a2 = argumentoj(args,a2) end if a3 ~= "" and a3 ~= nil then a3 = argumentoj(args,a3) or "reliefo" end if a4 ~= "" and a4 ~= nil then a4 = argumentoj(args,a4) end local t = v['koordtipo'] local regiono1, tipo1, regiono, tipo2 if t ~= "" and t ~= nil then regiono1, tipo1 = koordtipo(argumentoj(args, t)) -- kodo por {{Geokesto}} aŭ simila ŝablono regiono = argumentoj(args,"regiono-ISO") or regiono1 tipo2 = argumentoj(args,"type") or tipo1 else regiono = argumentoj(args,"regiono-ISO") tipo2 = argumentoj(args,"type") end if ktipo ~= "" and ktipo ~= nil and (tipo2 == "" or tipo2 == nil) then tipo2 = ktipo elseif tipo2 == "" or tipo2 == nil then if tipo ~= "" and tipo ~= nil then tipo2 = type_atributo.type_atributo(tipo) else tipo2 = "landmark" end end -- aktivigo de kelkaj pliaj parametroj por la unua mapo kun markilo local angulo = "" if mapnumero ~= "dua" then angulo ="jes" end if tipo == "montaro" then neniukoordinato = "jes" montru="ne" end local marko=argumentoj(args,'marko') local markospeco=argumentoj(args,'markospeco') local markogrando = 8 local mg = argumentoj(args,'marko-ampl') if tipo == "tertremo" or tipo == "lumturo" then markogrando = 25 elseif mg ~= nil and mg ~= "" then local test = tonumber(mg) if test ~= nil then markogrando = mg end end if (latitudo ~= "" and latitudo ~= nil and longitudo ~= "" and longitudo ~= nil) or (latitudo2 ~= "" and latitudo2 ~= nil and longitudo2 ~= "" and longitudo2 ~= nil) or (latitudo3 ~= "" and latitudo3 ~= nil and longitudo3 ~= "" and longitudo3 ~= nil) or (latitudo4 ~= "" and latitudo4 ~= nil and longitudo4 ~= "" and longitudo4 ~= nil) or (neniukoordinato ~= "" and neniukoordinato ~= nil) or tipo == "montaro" then latitudo = latitudo or latitudo2 or latitudo3 or latitudo4 longitudo = longitudo or longitudo2 or longitudo3 or longitudo4 if param_old ~= 'neniu' then local m = situomapo(param,a1,a2,latitudo,longitudo,a4,tipo,pri,neniukoordinato,a3,regiono,tipo2,"ne",angulo,args,marko,markospeco,markogrando) aldonuchelon(m) end else local wdlatitudo, wdlongitudo -- trajto por kelkaj ŝablonoj, kiuj jam subtenu la koordinatojn el Vikidatuma ero P625 if shablono == "Informkesto urbo" or submodulo == "urbo" or shablono == "Informkesto geografiaĵo" then if wdid ~= "" and wdid ~= nil then wdlatitudo = wikidata.claim({args={"P625", parameter="latitude",id=wdid} }) wdlongitudo = wikidata.claim({args={"P625", parameter="longitude",id=wdid} }) else wdlatitudo = wikidata.claim({args={"P625", parameter="latitude"} }) wdlongitudo = wikidata.claim({args={"P625", parameter="longitude"} }) end end if wdlatitudo ~= "" and wdlatitudo ~= nil and wdlongitudo ~= "" and wdlongitudo ~= nil then if param_old ~= 'neniu' then local m = situomapo(param,a1,a2,wdlatitudo,wdlongitudo,a4,tipo,pri,neniukoordinato,a3,regiono,tipo2,"ne", angulo,args,marko,markospeco) aldonuchelon(m,x,"jes") end end end else -- lokumilo forestas if a1 ~= "" and a1 ~= nil then -- ĉu en la difina tabelo enestas io uzebla? a1a = argumentoj(args,a1) -- transpreno el la ŝablono if a1a ~= "" and a1a ~= nil then -- ĉu parametro estas en la ŝablona uzado? if a2 ~= "" and a2 ~= nil then a2 = argumentoj(args,a2) end if pri ~= "" and pri ~= nil then pri = argumentoj(args,pri) end local m = situomaposenmarko(a1a,pri,a2,tipoj[1]) aldonuchelon(m) end end end elseif t == "mapo2" then ---------------- KOMUTEBLAJ MAPOJ ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------- if param ~= "" and param ~= nil then local latitudo = argumentoj(args,"latitudo") local longitudo = argumentoj(args,"longitudo") local latitudo2, longitudo2 = koordargumentoj(args, "situo") local latitudo3, longitudo3 local latitudo4, longitudo4 local koord1 = v['koord1'] local koord2 = v['koord2'] if koord1 ~= "" and koord1 ~= nil then latitudo3, longitudo3 = koordargumentoj(args, koord1) end if koord2 ~= "" and koord2 ~= nil then latitudo4, longitudo4 = koordargumentoj(args, koord2) end local t = v['koordtipo'] local regiono1, tipo1, regiono, ligiltipo if t ~= "" and t ~= nil then regiono1, tipo1 = koordtipo(argumentoj(args, t)) -- kodo por {{Geokesto}} aŭ simila ŝablono regiono = argumentoj(args,"regiono-ISO") or regiono1 ligiltipo = argumentoj(args,"type") or tipo1 else regiono = argumentoj(args,"regiono-ISO") ligiltipo = argumentoj(args,"type") end if ktipo ~= "" and ktipo ~= nil and (ligiltipo == "" or ligiltipo == nil) then ligiltipo = ktipo elseif ligiltipo == "" or ligiltipo == nil then if tipo ~="" and tipo ~= nil then ligiltipo = type_atributo.type_atributo(tipo) else ligiltipo = "landmark" end end -- local nomo = local marko=argumentoj(args,'marko') local markospeco=argumentoj(args,'markospeco') local mapotipo=argumentoj(args,'tipo') -- unua mapo local tipo1=argumentoj(args,a1) local alt1=argumentoj(args,pri) local mapo1=v['mapo1'] local mapo1=argumentoj(args,mapo1) local fonamapo1=v['fonmapo1'] local fonamapo1=argumentoj(args,fonamapo1) -- dua mapo local tipo2=argumentoj(args,a2) local alt2=argumentoj(args,pri2) local mapo2=v['mapo2'] local mapo2=argumentoj(args,mapo2) local fonamapo2=v['fonmapo2'] local fonamapo2=argumentoj(args,fonamapo2) -- tria mapo local tipo3=argumentoj(args,a3) local alt3=argumentoj(args,pri3) local mapo3=v['mapo3'] local mapo3=argumentoj(args,mapo3) local fonamapo3=v['fonmapo3'] local fonamapo3=argumentoj(args,fonamapo3) -- kvara mapo local tipo4=argumentoj(args,a4) local alt4=argumentoj(args,pri4) local mapo4=v['mapo4'] local mapo4=argumentoj(args,mapo4) local fonamapo4=v['fonmapo4'] local fonamapo4=argumentoj(args,fonamapo4) if (latitudo ~= "" and latitudo ~= nil and longitudo ~= "" and longitudo ~= nil) or (latitudo2 ~= "" and latitudo2 ~= nil and longitudo2 ~= "" and longitudo2 ~= nil) or (latitudo3 ~= "" and latitudo3 ~= nil and longitudo3 ~= "" and longitudo3 ~= nil) or (latitudo4 ~= "" and latitudo4 ~= nil and longitudo4 ~= "" and longitudo4 ~= nil) then latitudo = latitudo or latitudo2 or latitudo3 or latitudo4 longitudo = longitudo or longitudo2 or longitudo3 or longitudo4 local m = situomapo2(param,latitudo,longitudo,titolo,punkto,tipo,marko,mapotipo, tipo1,alt1,mapo1,fonamapo1, tipo2,alt2,mapo2,fonamapo2, tipo3,alt3,mapo3,fonamapo3, tipo4,alt4,mapo4,fonamapo4,ligiltipo,regiono,markospeco) aldonuchelon(m) else local wdlatitudo, wdlongitudo -- trajto por kelkaj ŝablonoj, kiuj jam subtenu la koordinatojn el Vikidatuma ero P625 if shablono == "Informkesto urbo" or submodulo == "urbo" or shablono == "Informkesto geografiaĵo" then if wdid ~= "" and wdid ~= nil then wdlatitudo = wikidata.claim({args={"P625", parameter="latitude",id=wdid} }) wdlongitudo = wikidata.claim({args={"P625", parameter="longitude",id=wdid} }) else wdlatitudo = wikidata.claim({args={"P625", parameter="latitude"} }) wdlongitudo = wikidata.claim({args={"P625", parameter="longitude"} }) end end if wdlatitudo ~= "" and wdlatitudo ~= nil and wdlongitudo ~= "" and wdlongitudo ~= nil then local m = situomapo2(param,wdlatitudo,wdlongitudo,titolo,punkto,tipo,marko,mapotipo, tipo1,alt1,mapo1,fonamapo1, tipo2,alt2,mapo2,fonamapo2, tipo3,alt3,mapo3,fonamapo3, tipo4,alt4,mapo4,fonamapo4,ligiltipo,regiono,markospeco) aldonuchelon(m,x,"jes") end end end elseif t == "mapligilo" then ---------------- MAPLIGILO ---------------------------------------- if param ~= 'ne' then -- provizore nur kelkaj tipoj laŭ unua nenomita parametro estu subtenataj. sed eble poste pliaj sekvos. local mapo_parametroj = mw.loadData('Modulo:Geografiaĵoj/mapligilo') local mapo_listo = mapo_parametroj.mapligilo if type(mapo_listo) == "table" then for k, v2 in pairs(mapo_listo) do local temo2, grupo, kondicho, defzomo if type(v2) == 'table' then temo2 = v2["varianto"] grupo = v2["grupo"] defzomo = v2["zomo"] kondicho = v2["kondicho"] -- iom truka, ĉar ĉe difinita variablo en "Geografiaĵoj/mapligilo" la parametro "mapligilo=jes" fariĝu deviga if kondicho == 'jes' and param ~= kondicho then temo2 = "" end if temo2 == tipo then local id, nomo, m, zomo, komuneja_mapo local z = v['aldono1'] local kom = v['aldono2'] -- kodo por la rilata Vikidatuma paĝo id = argumentoj(args, 'wd-id') -- jen la titolo de la paĝo resp. artikolo nomo = titolo zomo = argumentoj(args, z) or defzomo komuneja_mapo = argumentoj(args,kom) if grupo == '3' then local koord1 = v['koord2'] local koord2 = v['koord3'] local lat1, long1, lat2, long2 local latitudo1 = argumentoj(args, koord1 .. "_latitudo") -- la parametra varianto kun spaco estas ebligata de la vokata funkcio local longitudo1 = argumentoj(args, koord1 .. "_longitudo") -- la parametra varianto kun spaco estas ebligata de la vokata funkcio local latitudo2 = argumentoj(args, koord2 .. "_latitudo") -- la parametra varianto kun spaco estas ebligata de la vokata funkcio local longitudo2 = argumentoj(args, koord2 .. "_longitudo") -- la parametra varianto kun spaco estas ebligata de la vokata funkcio if koord1 ~= "" and koord1 ~= nil then -- prenu la koordinatojn por la fonto lat1, long1 = koordargumentoj(args, koord1) end if koord2 ~= "" and koord2 ~= nil then -- prenu la koordinatojn por la enfluejo lat2, long2 = koordargumentoj(args, koord2) end if (lat1 ~= nil and long1 ~= nil and lat2 ~= nil and long2 ~= nil) or (latitudo1 ~= nil and longitudo1 ~= nil and latitudo2 ~= nil and longitudo2 ~= nil) then lat1 = lat1 or latitudo1 long1 = long1 or longitudo1 lat2 = lat2 or latitudo2 long2 = long2 or longitudo2 m = mapligilo(komuneja_mapo, nomo, zomo, lat1, long1, lat2, long2, tipo, id) end elseif grupo == '2' or grupo == '1' then local latitudo = argumentoj(args,"latitudo") local longitudo = argumentoj(args,"longitudo") local latitudo2, longitudo2, koord if grupo == '2' then latitudo2, longitudo2 = koordargumentoj(args, "situo") koord = v['koord1'] elseif grupo == '1' then latitudo2, longitudo2 = koordargumentoj(args, "ĉefurbo") koord = v['koord4'] end local lat, long if koord ~= "" and koord ~= nil then -- prenu la koordinatojn por la situo de la lago lat, long = koordargumentoj(args, koord) end if (lat ~= nil and long ~= nil) or (latitudo ~= nil and longitudo ~= nil) or (latitudo2 ~= nil and longitudo2 ~= nil) then lat = lat or latitudo or latitudo2 long = long or longitudo or longitudo2 m = mapligilo(komuneja_mapo, nomo, zomo, lat, long, '', '', tipo, id) end end if m ~= nil then aldonuchelon(m) aldonuchelon(nomo) end end end end end end elseif t == "alto" or t == "longo" or t == "profundo" or t == "promilo" then ---------------- ALTO --------------------------------------------------------------------------------------------- -- komuna parto kun priskribo local c1 = pri or " - alteco" local c2 = "" local ligilo = "" local jes = "" local u = "" -- varianto de priskriba teksto a1a = argumentoj(args,a1) if a1a ~= "" and a1a ~= nil then c1 = a1a end -- unuo a2a = argumentoj(args,a2) -- minuskligi ĉion if a2a ~= "" and a2a ~= nil then a2a = mw.ustring.lower(a2a) end -- rondumo a3a = argumentoj(args,a3) local rondumo = 0 local testo = tonumber(a3a) if type(testo) == "number" then rondumo = testo end local kond = argumentoj(args,kon) if kond ~= "" and kond ~= nil then c1 = " - alteco" end local unuo = "[[Metro|m]]" if t == "longo" then unuo = "[[Kilometro|km]]" u = "km" if tipo == "konstruaĵo" or tipo == "alta konstruaĵo" or tipo == "monumento" or tipo == "ponto" or tipo == "placo" or tipo =="strato" then unuo = "[[Metro|m]]" u = "m" end elseif t == "promilo" then unuo = "[[Promilo|‰]]" u = "‰" elseif t == "profundo" and tipo == "tertremo" then unuo = "[[Kilometro|km]]" u = "km" end -- kontrolo, pri kiu unuo temas en transdonita parametro if a2a == "m" or a2a == "km" then unuo = a2a u = a2a end local direkto = argumentoj(args,a4) or "" if direkto ~= "" then direkto = ', ' .. direkto end -- se parametro estas en la artikolo if param ~= "" and param ~= nil then local n = tonumber (param) if n ~= nil then c2 = n local regiono = argumentoj(args,"regiono-ISO") --if regiono ~= "" and regiono ~= nil and unuo == "[[Metro|m]]" then if regiono ~= "" and regiono ~= nil and t == "alto" then -- nur la du unuaj literoj estu uzataj local kodo = mw.ustring.sub(regiono,1,2) c2 = alteco(c2,kodo) else c2 = kalkuli._round(c2,rondumo) c2 = formatnum(n) c2 = c2 .. " " .. unuo if u == "km" then local mi = kalkuli._round(n/1.609344,rondumo) c2 = c2 .. ' (' .. mi .. ' [[mejlo|mi]])' end end else c2 = param c2 = mw.ustring.gsub(c2,"%.",",") nenumero=true -- aktivigas zorgigan kategorion end else --ĉu vikidatuma ero ekzistas local wd, referencovaloro = wdparam(pk,wdid,referencovaloro) if wd ~= "" and wd ~= nil then ligilo = wdlink (wdid, pk) c2 = wd if regiono ~= "" and regiono ~= nil and unuo == "[[Metro|m]]" then -- nur la du unuaj literoj estu uzataj local kodo = mw.ustring.sub(regiono,1,2) c2 = alteco(c2,kodo) else c2 = formatnum(wd) c2 = c2 .. " " .. unuo end jes = "jes" end end -- eldono, se ekzistas enhavo if c2 ~= "" then c2 = c2 .. direkto c2 = notaldono(notovaloro,c2) c2 = refaldono(referencovaloro,c2, referenconomo, referenconomodua) c2 = c2 .. ligilo aldonulinion(c1,c2,jes,"",montrilo) end elseif t == "areo" then ---------------- AREO --------------------------------------------------------------------------------------------- -- komunuo parto kun priskribo local c1 = pri or " - areo" -- varianto de priskriba teksto a1a = argumentoj(args,a1) if a1a ~= "" and a1a ~= nil then c1 = a1a end local c2 = "" local c2a = "" local rondumo = 0 local ligilo = "" local jes = "" if a3 ~= "" and a3 ~= nil then rondumo = argumentoj(args,a3) local testo = tonumber(rondumo) if testo ~= nil then rondumo = testo else rondumo = 0 end end if param ~= "" and param ~= nil then local areo = tonumber (param) if areo ~= nil then local unuo = argumentoj(args,a2) or "" if unuo ~= "" then c2 = areoKM2(areo,unuo,x,2) c2a = areoHA(areo,unuo,x,rondumo) c2 = c2 .. " (" .. c2a .. ")" else c2 = areoKM2(areo,"km²",x,2) c2a = areoHA(areo,"km²",x,rondumo) c2 = c2 .. " (" .. c2a .. ")" end local procentoj = v['procentoj'] -- por "tera areo" kaj "akva areo" aŭ io tia if procentoj ~= "" and procentoj ~= nil then -- ambaŭ "if"-blokoj ne estas kombineblaj, ĉar en la unua la enhavo de la variablo "procentoj" ŝanĝiĝas. procentoj = argumentoj(args,procentoj) end if procentoj ~= "" and procentoj ~= nil then c2 = c2 .. " <small>(" .. procentoj .. "%)</small>" end else c2 = mw.ustring.gsub(param,"%.",",") nenumero=true -- aktivigas zorgigan kategorion end else -- ĉu vikidatuma ero ekzistas local wd, wdunuo = wikidataGeo.areoKM2({args={id=wdid,mode="subfunkcio",round=2}}) if wd ~= "" and wd ~= nil and wd ~= "neniuj valoroj" and pk ~= "" and pk ~= nil then wd = formatnum(wd) or wd if wdunuo ~= "" and wdunuo ~= nil then c2 = wd .. " " .. wdunuo else c2 = wd .. " [[Kvadrata kilometro|km²]]" end local wd2, wdunuo2 = wikidataGeo.areoHA({args={id=wdid,mode="subfunkcio",round=rondumo}}) wd2 = formatnum(wd2) or wd2 if wdunuo2 ~= "" and wdunuo2 ~= nil then c2a = wd2 .. " " .. wdunuo2 else c2a = wd2 .. " [[Hektaro|ha]]" end if c2a ~= "" and c2a ~= nil then c2 = c2 .. " (" .. c2a .. ")" end local procentoj = v['procentoj'] -- por "tera areo" kaj "akva areo" aŭ io tia if procentoj ~= "" and procentoj ~= nil then -- ambaŭ "if"-blokoj ne estas kombineblaj, ĉar en la unua la enhavo de la variablo "procentoj" ŝanĝiĝas. procentoj = argumentoj(args,procentoj) end if procentoj ~= "" and procentoj ~= nil then c2 = c2 .. " <small>(" .. procentoj .. "%)</small>" end ligilo = wdlink (wdid, pk) jes = "jes" end end -- eldono if c2 ~= "" then c2 = notaldono(notovaloro,c2, a2) c2 = refaldono(referencovaloro,c2, referenconomo, referenconomodua) c2 = c2 .. ligilo aldonulinion(c1,c2,jes,"",montrilo) end elseif t == "denso" then ---------------- DENSO ---------------------------------------------------------------------- if param ~= "" and param ~= nil then if param == "auto" then local rondumo = 2 if a4 ~= "" and a4 ~= nil then rondumo = argumentoj(args,a4) local testo = tonumber(rondumo) if testo ~= nil then rondumo = testo else rondumo = 2 end end local loghantaro = argumentoj(args,a1) or argumentoj(args,a1_a) local areo = argumentoj(args,a2) or argumentoj(args,a2_a) local d -- por denso if loghantaro ~= "" and loghantaro ~= nil and areo ~= "" and areo ~= nil then local l = tonumber(loghantaro) local a = tonumber(areo) if l ~= nil and a ~= nil then local unuo = argumentoj(args,a3) or "" local a2 -- por transkalkulata areo if unuo ~= "" then a2 = areoKM2(a,unuo,"jes") if a2 ~= "" and a2 ~= nil then d = l/a2 end else a2 = areoKM2(a,"km²","jes") if a2 ~= "" and a2 ~= nil then d = l/a2 end end d = kalkuli._round(d, rondumo) d = formatnum(d) -- formatas numeron d = d .. " loĝ./[[Kvadrata kilometro|km²]]" aldonulinion(pri,d,wd,"",montrilo) end else -- rigardu al la Vikidatumaj eroj local wdloghantaro = wikidata.claim({args={pk,id=wdid} }) --wdparam(pk,wdid) local wdareo, wdunuo = wikidataGeo.areoKM2({args={id=wdid,mode="subfunkcio",round=rondumo}}) -- testo local denso if wdloghantaro ~= "" and wdloghantaro ~= nil and wdareo ~= "" and wdareo ~= nil then local wdloghantaro2 = tonumber(wdloghantaro) local wdareo2 = tonumber(wdareo) if wdloghantaro2 ~= nil and wdareo2 ~= nil then denso = wdloghantaro2 / wdareo2 local rondumo = 2 if a4 ~= "" and a4 ~= nil then rondumo = argumentoj(args,a4) local testo = tonumber(rondumo) if testo ~= nil then rondumo = testo else rondumo = 2 end end denso = kalkuli._round(denso, rondumo) denso = formatnum(denso) -- formatas numeron denso = denso .. " loĝ./[[Kvadrata kilometro|km²]]" local ligilo1 = wdlink (wdid, pk) local ligilo2 = wdlink (wdid, pk2) denso = denso .. ligilo1 .. ligilo2 wd = "jes" aldonulinion(pri,denso,wd,"",montrilo) end end end else local n = mw.ustring.gsub(param, ",", ".") -- tonumber nur ĝuste funkcias, se la esperanta komo estas anstataŭigata per la angla punkto, se necesas n = tonumber(n) if n ~= nil then n = mw.ustring.gsub(param, "%.", ",") -- angla punkto estu anstataŭigata per esperanta komo n = n .. " loĝ./[[Kvadrata kilometro|km²]]" n = notaldono(notovaloro,n) n = refaldono(referencovaloro,n, referenconomo, referenconomodua) aldonulinion(pri,n,wd,"",montrilo) else param = notaldono(notovaloro,param, a2) param = refaldono(referencovaloro,param, referenconomo, referenconomodua) aldonulinion(pri,param,wd,"",montrilo) nenumero=true -- aktivigas zorgigan kategorion end end end elseif t == "trafluo" or t == "volumeno" then ---------------- TRAFLUO --------------------------------------------------------------------- if param ~= "" and param ~= nil then local c1 = pri or t local unuo if t == "trafluo" then unuo = "[[Kubmetro|m³]]/[[Sekundo|s]]" elseif t == "volumeno" then unuo = "[[Kubmetro|m³]]" end local unuo1 = argumentoj(args,a2) param = formatnum(param) or param if unuo1 ~= "" and unuo1 ~= nil then param = param .. " " .. unuo1 else param = param .. " " .. unuo end param = notaldono(notovaloro,param) param = refaldono(referencovaloro,param, referenconomo, referenconomodua) aldonulinion(c1,param,"","",montrilo) end elseif t == "dato" then ----------------- DATO ----------------------------------------------------------------------- if param ~= "" and param ~= nil then local c1 = pri or "Dato" local c1a = argumentoj(args, a1) or argumentoj(args, a1_a) or "" if c1a ~= "" then c1 = c1a end -- testo, ĉu temas pri numero. se jes, supozeble iu transdonis la nuran jaron local testo = tonumber(param) if type(testo) == 'number' then param = datoj._dato("","",param) else local s = anstatau(param, '-', '') local testo = tonumber(s) if type(testo) =='number' then param = datoj._dato(param,'','') end end param = notaldono(notovaloro,param, a2) param = refaldono(referencovaloro,param, referenconomo, referenconomodua) aldonulinion(c1,param,wd,"",montrilo) end elseif t == 'faldokomenco' then -------------------------------------------------------------------- if param == 'jes' or param == '1' then local faldo = kestero(pri,'+',fono2,'0') tabelo:wikitext(faldo) end elseif t == 'faldofino' then -------------------------------------------------------------------- if param == 'jes' or param == '1' then local faldo = kestero('','*') tabelo:wikitext(faldo) end elseif t == 'aldono' then -------------------------------------------------------------------- local kondicho = argumentoj(args, kon) if param ~= '' and param ~= nil and kondicho ~= 'jes' then local trajto = argumentoj(args,a1) local k = v["aldono2"] kesteroj(param, trajto, k) end -- loko por pliaj variantoj end ---------------- FINO DE LA LAŬTIPA ANALIZO -------------------------------------------------------------- else -- return '<span class="error">La submodulo verŝajne havas la malgustan strukturon</span>' end -- return k, v -- end end -- nestado de interna ŝablono if args['enhavo'] ~= "" and args['enhavo'] ~= nil then -- tabela strukturo devas esti kreata de la interna ŝablono! tabelo:newline() tabelo:wikitext(args['enhavo']) tabelo:newline() end if args['subŝablono'] ~= "jes" then -- ŝanĝu ŝablonon -- {{ŝanĝu ŝablonon|ŝablono=Informkesto geografiaĵo}} local t = informkesto._ligilaro (shablono,fono,"","","","","","linio","","","",vikidatumoj) tabelo:newline() :wikitext(t) :newline() :done() end -- fino de la tabelo r = tostring(tabelo) -- aldono de zorgigaj kategorioj local kat2 = "" local geotipo = "" if shablono == "Informkesto geografiaĵo" and tipo ~= "" and tipo ~= nil then kat2 = "ŝablono Geokesto" -- por ke "malsanulejo" kaj "hospitalo" havu komunan kategorion if tipo == "malsanulejo" then tipo = "hospitalo" elseif tipo == "alta konstruaĵo" then tipo = "konstruaĵo" elseif tipo == "oceano" then tipo = "maro" elseif tipo == "verda spaco" then tipo = "parko" elseif tipo == "protektita tereno" then tipo = "protektita areo" elseif tipo == "zoo" or tipo == "zoologia parko" then tipo = "zoologia ĝardeno" end geotipo = tipo elseif shablono == "Informkesto urbo" then kat2 = shablono geotipo = argumentoj(args,"tipo") if geotipo ~= "" and geotipo ~= nil then geotipo = geotipo else geotipo = "urbo" end else kat1 = "" end if kat1 ~= "" then -- kat1 troviĝas je la komenco de la modulo, ĉar ĝi estas difinata nur, se oni elvokas la modulon en artikolo, ĉu rekte aŭ malrekte ne gravas -- kategorio laŭ la skemoj [[Kategorio:{{{1|}}} kun ŝablono Geokesto]] kaj [[Kategorio:{{{tipo|}}} kun Informkesto urbo]] local kategorio1 = "[[Kategorio:" .. geotipo .. kat1 .. kat2 .. "]]" r = r .. kategorio1 -- kategorioj por flagoj kaj blazonoj el Vikidatumoj local flago = argumentoj(args,"flago") if flago == "" or flago == nil then -- {{#invoke:Wikidata|claim|P41}} local wd = wikidata.claim({args={"P41"} }) if wd ~= "" and wd ~= nil then local kategorio2 = "[[Kategorio:Artikoloj kun Vikidatumaj flagoj]]" r = r .. kategorio2 end end local blazono = argumentoj(args,"blazono") if blazono == "" or blazono == nil then -- {{#invoke:Wikidata|claim|P94}} local wd = wikidata.claim({args={"P94"} }) if wd ~= "" and wd ~= nil then local kategorio3 = "[[Kategorio:Artikoloj kun Vikidatumaj blazonoj]]" r = r .. kategorio3 end end if nenumero == true then r = r .. "[[Kategorio:Nenombraj signifoj de nombraj parametroj]]" end end return r end end -- redonu koloron laŭ "tipo" function p._tipkoloro(tipoj,args) local tipo = tipoj[1] or "" if tipo ~= "" then tipo = mw.ustring.lower(tipo) end local fono = koloroj.fonkoloro(tipo) return fono end -- plia testo function p._testo (tipoj,args) -- antaŭdifino de kelkaj parametroj if args["fono"] == "" or args["fono"] == nil then args["fono"] = "#EFEFEF" end args["submodulo"] = "testado" return p._informkesto(tipoj,args) end -- aliaj informkestoj function p._urbo (tipoj,args) -- antaŭdifino de kelkaj parametroj if args["fono"] == "" or args["fono"] == nil then --args["fono"] = "#EFEFEF" if args['malfondo'] or args['malapero'] then args["fono"] = "#F9F9F9" elseif args['tipo'] == "vilaĝo" then args["fono"] = "#96C8A2" else args["fono"] = "#DDFFDD" end end args["submodulo"] = "urbo" args["ŝablono"] = "Informkesto urbo" args['uzuiso'] = "jes" -- aktivigas la "tradukilon" por regiono-ISO al maponomo if args['tipo1'] == "" or args['tipo1'] == nil then args['tipo1'] ="normala" end if args['tipo2'] == "" or args['tipo2'] == nil then args['tipo2'] ="normala" end local r = p._informkesto(tipoj,args) if kat1 ~= "" then local lando = args['lando'] -- {{#invoke:CatUtil|city|tipo={{{tipo}}}|lando={{{lando}}}|ordigilo={{#if:{{{nomo|}}}|{{{nomo}}}|{{PAGENAMEBASE}}}}|ŝablono=Informkesto urbo<!--fino "invoke"-->}}}}}} local kat = kategorioj.city({args={tipo=tipo,lando=lando,ordigilo=titolo,['ŝablono']=args["ŝablono"]} }) if kat ~= "" and kat ~= nil then r = r .. kat end end return r end -- function p._wdlink (tipoj,args) local wd = args['wd'] local pkodo = args['pkodo'] return wdlink (wd, pkodo) end -- helpaj funkcioj por la frame-parametraro kaj parametra transpreno el ŝablono resp. #invoke: local function processKestoArgs(args) -- This function processes a table of arguments and returns two tables: an array of portal names for processing by ipairs, and a table of -- the named arguments that specify style options, etc. We need to use ipairs because we want to list all the portals in the order -- they were passed to the template, but we also want to be able to deal with positional arguments passed explicitly, for example -- {{portal|2=Politics}}. The behaviour of ipairs is undefined if nil values are present, so we need to make sure they are all removed. args = type(args) == 'table' and args or {} local tipoj = {} local namedArgs = {} for k, v in pairs(args) do if type(k) == 'number' and type(v) == 'string' then -- Make sure we have no non-string babel names. table.insert(tipoj, k) elseif type(k) ~= 'number' then namedArgs[k] = v end end table.sort(tipoj) for i, v in ipairs(tipoj) do tipoj[i] = args[v] end return tipoj, namedArgs end local function makeWrapper(funcName) -- Processes external arguments and sends them to the alia functions. return function (frame) -- If called via #invoke, use the args passed into the invoking -- template, or the args passed to #invoke if any exist. Otherwise -- assume args are being passed directly in from the debug console -- or from another Lua modulo. local origArgs if frame == mw.getCurrentFrame() then origArgs = frame:getParent().args for k, v in pairs(frame.args) do origArgs = frame.args break end else origArgs = frame end -- Trim whitespace and remove blank arguments. local args = {} for k, v in pairs(origArgs) do if type(v) == 'string' then v = mw.text.trim(v) end if v ~= '' then args[k] = v end end local templateArgs = frame:getParent().args args['Mapo en angulo'] = templateArgs['Mapo en angulo'] or args['Mapo en angulo'] return p[funcName](processKestoArgs(args)) -- passes two tables to func: an array of portal names, and a table of named arguments. end end local funcNames = {'informkesto', 'testo', 'urbo', 'wdlink', 'tipkoloro'} for _, funcName in ipairs(funcNames) do p[funcName] = makeWrapper('_' .. funcName) end return p db6a24lkd1xwt6aonte9glhd91ppjpz 10 550918 7684598 7683776 2022-08-10T15:42:56Z Tlustulimu 1543 /* Tipoj */ aldono wikitext text/x-wiki {{Ŝablona navigado}} Ĉi tiu [[Helpo:Ŝablono|ŝablono]] jam uzeblas kiel posteulo de {{ŝ|geokesto}} kaj {{ŝ|geokesto2}}. {{Koordinatoj per informkesto}} {{redaktas|redaktanto=Tlustulimu}} {{kaŝskatolo komenco|titolo=Pri Vikidatumoj kaj Lua}} {{Uzante Vikidatumojn |parametro=dosiero ({{wikidata|P18}}), dosiero_priskribo ({{wikidata|P2096}}), flago ({{wikidata|P41}}), flago_noto ({{wikidata|P163}}), blazono ({{wikidata|P94}}), blazono_noto ({{wikidata|P237}}), loĝantaro ({{wikidata|P1082}}), loĝantaro_dato ({{wikidata|P585}}), poŝtkodo ({{wikidata|P281}}), retpaĝo ({{wikidata|P856}}), commons ({{wikidata|P373}}), alto ({{wikidata|P2044}}), areo ({{wikidata|P2046}}), horzono ({{wikidata|P421}}), koordinatoj ({{wikidata|P625}}), plej_alta ({{wikidata|P610}}), plej_malalta ({{wikidata|P1589}}) }} {{Kun Lua-modulo |modulo=Geografiaĵoj |parametro=ĉiuj |funkcio=informkesto |modulo2=Geografiaĵoj/geokesto |parametro2=ĉiuj }}. {{ArtikolaMesaĝokesto|teksto=Bonvolu uzi ĝin atente, ĉar eble parametroj de la supre menciitaj ŝablonoj ankoraŭ ne estis aldonitaj. Dankon. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 17:10, 3 jun. 2016 (UTC)}} {{kaŝskatolo fino}} == Tipoj == Tajpu unu el la tipoj kaj aperos koloro de supra strio en ŝablono. {{kaŝskatolo komenco|titolo=Tipoj}} {| class="wikitable sortable" ! Tipo <small>(Kategorio)</small> ! Ekzemplo en artikolo ! Uzo ! Informkesto ! Ĉe {{ŝ|Geokesto}} |- ! colspan="5" | Administraj unuoj |- {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|administra unuo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|lando}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|teritorio}} |- | colspan="5" style="text-align:center" | Malgrandaj resp. setlejoj |- {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|kampurbo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|komunumo|g=2}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|kvartalo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|municipo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|municipa parto}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|urbo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|vilaĝo}} |- ! colspan="5" | Akvejoj |- {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|akvofalo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|lago}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|laguno|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|maro}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|rivero}} |- ! colspan="5" | Arbejoj |- {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|arbaro|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|parko|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|zoologia ĝardeno}} |- ! colspan="5" | Historiaj unuoj |- {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|historia teritorio}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|malaperinta municipo}} |- ! colspan="5" | Institucioj |- {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|bieno|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|biblioteko|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|hospitalo|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|limpasejo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|muzeo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|vendejo|g=nova}} |- ! colspan="5" | Konstruitaj objektoj |- {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|belvedero}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|burgo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|haveno}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|kastelo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|konstruaĵo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|lumturo|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|monumento}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|observatorio|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|placo|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|ponto}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|preĝejo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|rezervujo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|strato|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|vojo|g=nova}} |- ! colspan="5" | Neadministraj unuoj |- {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|ekoregiono|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|regiono|g=nova}} |- ! colspan="5" | Orografiaj objektoj |- {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|arkeologia situo|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|dezerto}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|groto|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|kaverno}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|megalitejo}}<!--ekzemplo mankas--> {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|montaro}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|monto}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|pasejo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|reliefo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|submara fosego|g=nova|koloro=white}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|vulkano}} |- ! colspan="5" | Protektitaj areoj |- {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|nacia parko}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|protektita areo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|rezervejo}} |- ! colspan="5" | sakralaj resp. religiaj konstruaĵoj, vidu ankaŭ {{Ŝ|Informkesto sakrala konstruaĵo}} |- {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|katedralo|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|monaĥejo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|moskeo|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|sinagogo}} |- ! colspan="5" | Terpecoj |- {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|atolo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|duoninsulo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|golfo|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|insularo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|insulo|koloro=white}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|markolo|g=nova}} |- ! colspan="5" | Ankoraŭ ordigendaj |- <!--ordigenda--> {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|minejo|koloro=white}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|statuo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|tertremo|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|neniu tipo}} |} {{kaŝskatolo fino}} == Ĝusta / malĝusta uzado == Parametrojn en la ŝablono ne enmetu en krampojn <nowiki>[[ ]]</nowiki>, la ŝablono faros tion anstataŭ vi, kiam la artikolo estos kreita. Plurajn parametrojn ne enmetu en la saman linion, sed en novan kun aldona vico. Ekzemplon de ĝusta uzo vidu pli malsupre. {| style="font-size:12px; line-height:1.2em; width:67%" |- !style="width:27em"|<span style="color:red">Malĝuste</span> !<span style="color:green">Ĝuste</span> |- |<pre style="margin:0"> | rivero = [[Hornád]], [[Váh]], [[Danubo]]</pre> ||<pre style="margin:0">| rivero = Hornád | rivero1 = Váh | rivero2 = Danubo</pre> |} ==Aldonaj funkcioj== * Subparametro je fina <code>_tipo</code> ŝanĝos la nomon de parametro, kiu estos videbla en la ŝablono. Ĝenerale, kio estos skribita post <code>_tipo</code>, tio aperos en la ŝablono, kutime en la priskriba maldekstra kolumno. * Subparametro je fina <code>_noto</code> montros kursive noton post la parametra indiko. * Subparametro je fina <code>_montrilo</code> montros la ŝanĝitan nomon de parametro ankaŭ post movo de muso en la ŝablona parametro, kiu estis ŝanĝita per la subparametro je fina <code>_tipo</code>. Do, tio modifas la defaŭlte aperantan ŝpruchelpilon. * (+) Subparametro je fina <code>_referenco</code> aperigas rilatan referencon. Krome ĝi mem havas subparametrojn:<ref name="referenco">Ekzemplo por tio estas trovebla en [[Ŝablono:Informkesto geografiaĵo/ekzemploj#Informoj el Vikidatumoj|Ŝablono:Informkesto geografiaĵo/ekzemploj]]</ref> ** Subparametro je fina <code>_referenco_nomo</code> difinas la parametron <code>name</code> por la koncerna <code>&lt;ref&gt;</code>-etikedo.<ref name="referenco"/> ** Subparametro je fina <code>_referenco_nomo-dua</code> estas stira parametro, kiu estu uzata, se la antaŭe difinita parametro je fina <code>_referenco_nomo</code> estas duan aŭ plian fojon uzata, ĉu en la informkesto ĉu en la cetera artikolo. == Parametroj == ;Priskribo de (preskaŭ) ĉiuj parametroj subtenataj de la geokesto<ref name="sk-geobox">Rearanĝita laŭ la dokumentado de [[:sk:Šablóna:Geobox|Šablóna:Geobox]], en la slovaka Vikipedio</ref>: <small>Bonvolu atenti, ke la <span class="error">ruĝe markitaj</span> parametroj troviĝas en la ekzemploj, tamen plejparte malplenaj, kaj la utilo malklaras. Krome ili ankoraŭ ne estas difinitaj en la Lua-modulo, kiu difinas la parametrojn: {{modulo|geografiaĵoj/geokesto}}.</small> * Krome aldonoj kompare al {{ŝ|geokesto}} resp. {{ŝ|geokesto2}} estas markataj per <code>(+)</code>. Kelkaj el ili koncernas nur la vikidatumojn. {| class="wikitable" style="font-size: 90%; text-align: left;" |- style="color: #efefef;" ! style="background-color: #7f7f7f;" | Parametro ! style="background-color: #7f7f7f;" | Klarigo ! style="background-color: #7f7f7f;" | Vikidatuma ero<ref>Aldonita laŭ la dokumentado de [[:ca:Plantilla:Indret]], en la kataluna Vikipedio</ref> |- ! colspan="3" style="background: #cfcfcf" | Kapo |- | '''nomo''' | Oficiala nomo de sidejo | |- | '''devena_nomo''' | Devena nomo (en lingvo de lando) RIM: Vidu rimarkon ĉe la sekva parametro. | |- | '''alia_nomo''' | Aliaj nomoj de la sidejo (ebleco plenigi per ĝis 7 aliaj nomoj -> '''alia_nomo1''', '''alia_nomo2''', ...) RIM: Se tia nomo estas en alia lingvo, estas rekomendate, uzi [[:Kategorio:Ŝablono:Lingvonomo kun lang-x|lingvomarkan ŝablonon]] el la serio de {{ŝ|lang-ar}} ĝis {{ŝ|lang-zh}}. | |- | '''nomoj''' (+) | Por enplekto de nestita ŝablono, kiel ekz. {{ŝ|informkesto korea vorto}}. | |- | '''trajto por nomoj''' (+) | Helpa parametro por la antaŭa. RIM: Se la nestita ŝablono dum antaŭrigardo ne emas fariĝi parto de la ĉefa ŝablono, eble ĉi tiu parametro ricevu la valoron <code>ĉelo</code>.<ref name="nestita">Kutime tio necesas, se la nestita ŝablono estas kodata per vikia kodo, ne per HTML-aj etikedoj.</ref> | |- | '''kaŝitaj nomoj''' (+) | Por enplekto de nestita ŝablono, sed en falde kaŝita informkesta parto. | |- | '''trajto por kaŝitaj nomoj''' (+) | Helpa parametro por la antaŭa. RIM: Se la nestita ŝablono dum antaŭrigardo ne emas fariĝi parto de la ĉefa ŝablono, eble ĉi tiu parametro ricevu la valoron <code>ĉelo</code>.<ref name="nestita"/> | |- | '''kategorio''' | Kategorio/tipo de la sidejo; povas esti ankaŭ tipo de protektita regiono. | |- ! colspan="3" style="background: #cfcfcf" | Dosiero |- | '''dosiero''' ('''bildo''' (+)) | Dosiero de urbo (en formo: ''nomo de dosiero.sufikso'') | {{wikidata|P18}} |- | '''dosiero_grandeco''' ('''grandeco de bildo''' (+)) | Difinas la grandecon de la dosiero. Defaŭlta valoro estas <code>frameless</code> (iel dependa de alĝustigoj de uzanto). | |- | '''dosiero_priskribo''' ('''priskribo de bildo''' (+)) | Priskribo de la dosiero (ĝi bildiĝos sub la dosiero) | {{wikidata|P2096}} |- | '''dosiero_grupo''' (+) ('''bildo_grupo''') | Stira parametro, kiu influas, ĉu la Vikidatuma bildogrupo aperas aŭ ne. | |- | '''dosiero_kompl'''<!--kontrolenda, ĉu funkias--> | Dosiero de la urbo (en formo: ''<nowiki>[[Dosiero:nomo de dosiero.sufikso|...|...]]</nowiki>'') | |- ! colspan="3" style="background: #cfcfcf" | Simboloj |- | '''flago''' | Dosiero de flago (en formo: ''nomo de dosiero.sufikso''<nowiki>|200px</nowiki>) | {{wikidata|P41}} |- | '''flago_noto''' | Priskribo de la flago | {{wikidata|P163}} |- | '''blazono''' | Dosiero de blazono (en formo: ''nomo de dosiero.sufikso''<nowiki>|200px</nowiki>) | {{wikidata|P94}} |- | '''blazono_noto''' | Priskribo de la blazono | {{wikidata|P237}} |- ! colspan="3" style="background: #cfcfcf" | Nomo |- | '''etimologio''' | Etimologio / Deveno de la nomo de urbo | |- | '''oficiala_nomo''' | Oficiala nomo (longa formo) | |- | '''moto''' ('''devizo''' (+)) | Moto | |- | '''kromnomo''' | Kromnomo | |- | '''himno''' | Himno de lando, regiono ktp. | |- | '''himno_dosiero''' | Dosiero, kiu enhavas kutime la muzikon (kaj kanton) de la himno. | |- ! colspan="3" style="background: #cfcfcf" | Lando ktp. |- | '''lando''' | Nomo de lando, en kiu la konkreta objekto situas (ebleco skribi ĝis 15 landoj: '''lando''', '''lando1''', '''lando2''', ..., '''lando15''') | |- | '''lando_flago''' | Flago de lando (por aŭtomata bildiĝo <code>1</code>) | |- | '''ŝtato''' | Nomo de teritoria tutaĵo, en kiu la objekto situas. (ĝis 15 tipoj, kiel ekz. '''ŝtato1''', '''ŝtato2''', ...) | |- | '''ŝtato_tipo''' | Tipo de teritoria tutaĵo; ĝi ŝanĝos la bildigitan nomon "ŝtato" al aliaj, ekz. provinco, graflando... (ebleco indiki ĝis 15 tipoj: '''ŝtato_tipo''', '''ŝtato1_tipo''', '''ŝtato2_tipo'''). | |- | '''regiono''' | Regiono, en kiu la konkreta objekto situas (ebleco skribi ĝis 15 tipoj: '''regiono''', '''regiono1''', '''regiono2''', ..., '''regiono15'''). | |- | '''regiono_faldo''' | Ebligas falde kaŝi la liston de regionoj, uzante la valoron <code>1</code> | |- | '''regiono_tipo''' | Influas la maldekstre montratan priskriban tekston. Defaŭlte <code>Regiono(j)</code> | |- | '''histregiono''' | Nomo de historia regiono (ebleco skribi ĝis 15 tipoj: '''histregiono''', '''histregiono1''', '''histregiono2''', ..., '''histregiono15'''). | |- | '''histregiono_faldo''' | Ebligas falde kaŝi la liston de historiaj regionoj, uzante la valoron <code>1</code> | |- | '''histregiono_noto''' | Aldonas enkrampan noton ĉe historia regiono. (eblas ĝis 15 tipoj, ekz. '''histregiono1_noto''', '''histregiono2_noto''', ...) | |- | '''distrikto''' | Distrikto /distrikto/oblasto/regiono) (ebleco skribi ĝis 15 tipoj) | |- | '''distrikto_faldo''' | Ebligas falde kaŝi la liston de distriktoj, uzante la valoron <code>1</code>. | |- | '''distrikto_tipo''' | Modifas la maldekstran priskriban tekston. Defaŭlto estas <code>Distrikto(j)</code>. | |- | '''komunumo''' | Komunumo (ebleco skribi ĝis 15 tipoj) | |- | '''komunumo_tipo''' | Modifas la maldekstran priskriban tekston. Defaŭlto estas <code>Komunumo(j)</code>. | |- | '''municipo''' | Municipo (distrikto/Memadministra teritoria tutaĵo) (ebleco skribi ĝis 15 tipoj) | |- | '''municipo_tipo''' | Modifas la maldekstran priskriban tekston. Defaŭlto estas <code>Municipo(j)</code>. | |- | '''ĉefurbo''' | Ĉefurbo, ĉefurbo de la ŝtato, eventuale de alia teritoria tutaĵo. | |- | '''ĉefurbo_tipo''' | Modifas la maldekstran priskriban tekston. Defaŭlto estas <code>Ĉefurbo</code> | |- ! colspan="3" style="background: #cfcfcf" | Familio |- | '''parenco''' | Gepatra vilaĝo/Parto de municipo (el kiu ĝi estiĝis) (ebleco skribi ĝis 3 tipoj) | |- | '''montaro''' | Montaro, en kiu la areo troviĝas (ebleco skribi ĝis 15 tipoj) | |- | '''montaro_faldo''' | Ebligas falde kaŝi la liston de montaroj, uzante la valoron <code>1</code>. | |- | '''montaro_tipo''' | Modifas la maldekstran priskriban tekston. Defaŭlto estas <code>Montaro(j)</code> | |- | '''ŝoseo''' | Ŝoseo, kiu kondukas tra tiu objekto (ebleco skribi ĝis 4 tipoj) | |- | '''ŝoseo_tipo''' | Modifas la maldekstran priskriban tekston pri ŝoseo. Defaŭlto estas <code>Ŝoseo(j)</code>. (ebleco skribi ĝis 4 tipoj, ekz. '''ŝoseo1_tipo''', '''ŝoseo2_tipo''') | |- | '''limo''' | Limo (ebleco skribi ĝis 41 tipoj) | |- | '''limo_faldo''' | Ebligas falde kaŝi la liston de limoj, uzante la valoron <code>1</code>. | |- | '''limo_noto''' | Aldonas kursivan noton post la limo. (ebleco skribi ĝis 41 tipoj) | |- | '''parto''' | Partoj, en kiujn la sidejo estas dividita (ebleco skribi ĝis 41 tipoj) | |- | '''parto_faldo''' | Ebligas falde kaŝi la liston de partoj, uzante la valoron <code>1</code>. | |- | '''parto_tipo''' | Modifas la maldekstran priskriban tekston. Defaŭlto estas <code>Parto(j)</code>. | |- | '''alfluanto''' (+) | Ĉefaj alfluantoj (vicigitaj laŭ fluo de rivero) (ebleco skribi ĝis 15 tipoj) | |- | '''alfluanto_faldo''' (+) | Ebligas falde kaŝi la liston de alfluantoj, uzante la valoron <code>1</code>. | |- | '''alfluanto_maldekstre''' | Ĉefaj maldekstraj alfluantoj (vicigitaj laŭ fluo de rivero) (ebleco skribi ĝis 15 tipoj) | |- | '''alfluanto_maldekstre_faldo''' | Ebligas falde kaŝi la liston de maldekstraj alfluantoj, uzante la valoron <code>1</code>. | |- | '''alfluanto_dekstre''' | Ĉefaj dekstraj alfluantoj (vicigitaj laŭ fluo de rivero) (ebleco skribi ĝis 15 tipoj) | |- | '''alfluanto_dekstre_faldo''' | Ebligas falde kaŝi la liston de dekstraj alfluantoj, uzante la valoron <code>1</code>. | |- | '''defluanto''' (+) | Ĉefaj defluantoj (vicigitaj laŭ fluo de rivero) (ebleco skribi ĝis 15 tipoj) | |- | '''defluanto_faldo''' (+) | Ebligas falde kaŝi la liston de defluantoj, uzante la valoron <code>1</code>. | |- | '''urbo''' | Signifaj sidejoj en la ĉirkaŭaĵo (ebleco skribi ĝis 15 tipoj) | |- | '''urbo_faldo''' | Ebligas falde kaŝi la liston de urboj, uzante la valoron <code>1</code>. | |- | '''urbo_tipo''' | Modifas la maldekstran priskriban tekston. Defaŭlto estas <code>Urbo(j)</code>. | |- | '''memorindaĵo''' | Signifaj memorindaĵoj en la ĉirkaŭaĵo (ebleco skribi ĝis 15 tipoj) | |- | '''memorindaĵo_faldo''' | Ebligas falde kaŝi la liston de memorindaĵoj, uzante la valoron <code>1</code>. | |- | '''memorindaĵo_noto''' | Aldonas kursivan noton post memorindaĵo. (ebleco skribi ĝis 15 tipoj) | |- | '''memorindaĵo_tipo''' | Modifas la maldekstran priskriban tekston. Defaŭlto estas <code>Memorindaĵo(j)</code>. | |- | '''konstruaĵo''' | Signifaj konstruaĵoj en la ĉirkaŭaĵoj (ebleco skribi ĝis 15 tipoj) | |- | '''konstruaĵo_faldo''' | Ebligas falde kaŝi la liston de konstruaĵoj, uzante la valoron <code>1</code>. | |- | '''konstruaĵo_noto''' | Ebligas aperigi enkrampan noton pri konstruaĵo. (ebleco skribi ĝis 15 tipoj) | |- | '''rivero''' | Signifaj riveroj en la ĉirkaŭaĵoj (ebleco skribi ĝis 15 tipoj) | |- | '''rivero_faldo''' | Ebligas falde kaŝi la liston de riveroj, uzante la valoron <code>1</code>. | |- | '''arbaro''' | Nomo de grava resp. menciinda arbaro en la areo. | |- ! colspan="3" style="background: #cfcfcf" | Situo |- | '''situo''' | Situo | |- | '''koordinatoj_ne_en_titolo''' | <code>koordinatoj_ne_en_titolo = true</code>. nur uzenda en la ŝablona dokumentado aŭ aliaj helpopaĝoj. | |- | '''leviĝo''' ''(num.)'' | Supermara alteco | {{wikidata|P2044}} (+) |- | '''leviĝo_rondumo''' ''(num.)'' | Influas kiom da decimalaj ciferoj ĉe leviĝo estu montrataj. | |- | '''lat_d''', '''lat_m''', '''lat_s''', '''lat_NS'''; '''long_d''', '''long_m''', '''long_s''', '''long_EW''' | Geografiaj koordinatoj en pli longa dividita formato (gradoj / minutoj / sekundoj / GMSD). * [[latitudo]]: lat_d (gradoj), lat_m (minutoj), lat_s (sekundoj), lat_NS (norda latitudo estas N, suda estas S) * [[longitudo]]: long_d (gradoj), long_m (minutoj), long_s (sekundoj), long_EW (orienta longitudo havas la markon E kaj okcidenta latitudo U). | {{wikidata|P625}} (+) |- | '''koordinatoj_tipo''' | <code>koordinatoj_tipo = region:SK_type:city</code> <em>Nur konserviĝis kiel parametro pro kongrueco kun {{ŝ|geokesto}} kaj {{ŝ|geokesto2}}. Prefere estu uzata <code>regiono-ISO</code>, precipe se samtempe ĉeestas koordinatoj. La parto <code>type:city</code> tiam estas aranĝata iel laŭ unua nenomita parametro. Difinoj por tio estas en {{modulo|Geografiaĵoj/type:}}.</em> | |- | '''koordinatoj_formato''' | Difinas la eldonan formaton de la koordinatoj, ekz. <code>dms</code>. | |- | '''regiono-ISO''' (+) | [[ISO 3166-2|ISO-kodo]]<ref name="landokodoj">Tutlanda kodo troviĝas en [[Landokodoj]] sed ankaŭ en [[ISO 3166-1]] (la ŝablono funkcias nur kun la duliteraj kodoj de la landoj!).</ref><ref name="iso">La subŝtataj kodoj estas troveblaj per ligilo en la lasta kolumno de tabelo sur [[ISO 3166-1#Aktualaj kodoj|ISO 3166-1]] aŭ per la kategorio [[:Kategorio:ISO 3166-2|ISO 3166-2]] en unu el la listigitaj artikoloj, depende de la lando.</ref> por regiono aŭ alia subŝtato. Komenciĝas ĉiam per du majusklaj literoj. La parto post <code>-</code> dependas de la koncerna lando. | |- | '''plej_alta''' | Plej alta punkto nomo | {{wikidata|P610}} (+) |- | '''plej_alta_leviĝo''' ''(num.)'' | Plej alta punkto alteco | |- | '''plej_alta_lat_d''', '''plej_alta_lat_m''',<br /> '''plej_alta_lat_s''', '''plej_alta_lat_NS''';<br /> '''plej_alta_long_d''', '''plej_alta_long_m''',<br /> '''plej_alta_long_s''', '''plej_alta_long_EW''' | Koordinatoj por la plej alta punkto | |- | '''plej_malalta''' | Plej malalta punkto nomo | {{wikidata|P1589}} (+) |- | '''plej_malalta_leviĝo''' ''(num.)'' | Plej malalta punkto alteco | |- | '''plej_malalta_lat_d''', '''plej_malalta_lat_m''',<br /> '''plej_malalta_lat_s''', '''plej_malalta_lat_NS''';<br /> '''plej_malalta_long_d''', '''plej_malalta_long_m''',<br /> '''plej_malalta_long_s''', '''plej_malalta_long_EW''' | Koordinatoj por la plej malalta punkto | |- | '''ĉefurbo_situo''' | Nomo de la ĉefurbo | |- | '''ĉefurbo_situo_noto''' | Aldonas kursivan noton post situo de ĉefurbo. | |- | '''ĉefurbo_leviĝo''' ''(num.)'' | Supermara alteco de la ĉefurbo | |- | '''ĉefurbo_lat_d''', '''ĉefurbo_lat_m''',<br /> '''ĉefurbo_lat_s''', '''ĉefurbo_lat_NS''';<br /> '''ĉefurbo_long_d''', '''ĉefurbo_long_m''',<br /> '''ĉefurbo_long_s''', '''ĉefurbo_long_EW''' | Koordinatoj de la ĉefurbo | |- ! colspan="3" style="background: #cfcfcf" | Situo pri riveroj |- | '''fonto''' | Nomo de fonto (aldone eblas <code>1</code>) | |- | '''fonto_situo''' | Situo de la fonto (aldone eblas <code>1</code>) | |- | '''fonto_regiono''' | Regiono de la fonto (aldone eblas <code>1</code>) | |- | '''fonto_leviĝo''' ''(num.)'' | Supermara alteco de la fonto (aldone eblas <code>1</code>) | |- | '''fonto_lat_d''' | Latitudo de la fonto (aldone eblas <code>1</code>) | |- | '''fonto_long_d''' | Longitudo de la fonto (aldone eblas <code>1</code>) | |- | '''regiono-ISO por fonto''' (+) | [[ISO 3166-2|ISO-kodo]]<ref name="landokodoj"/><ref name="iso"/> por regiono aŭ alia subŝtato, kie estas la fonto. Komenciĝas ĉiam per du majusklaj literoj. La parto post <code>-</code> dependas de la koncerna lando. (aldone eblas <code>1</code>) | |- | '''enfluejo''' | Enfluejo de rivero en alian riveron, lagon, maron ktp. | |- | '''enfluejo_situo''' | Situo de la enfluejo | |- | '''enfluejo_leviĝo''' ''(num.)'' | Supermara alteco de la enfluejo | |- | '''enflujo_lat_d''' | Latitudo de la enfluejo | |- | '''enfluejo_long_d''' | Longitudo de la enfluejo | |- | '''regiono-ISO por enfluejo''' (+) | [[ISO 3166-2|ISO-kodo]]<ref name="landokodoj"/><ref name="iso"/> por regiono aŭ alia subŝtato, kie situas la enfluejo. Komenciĝas ĉiam per du majusklaj literoj. La parto post <code>-</code> dependas de la koncerna lando. | |- ! colspan="3" style="background: #cfcfcf" | Dimensioj kaj trajtoj |- | '''longo''', '''longeco''' ''(num.)'' | Longo de vojo, rivero, lago ktp. (ĝis 4) | |- | '''longo_orientado''' | Orientado de longo. | |- | '''longo_rondumo''' ''(num.)'' | Decimalaj ciferoj de longo. | |- | '''larĝo''', '''larĝeco''' ''(num.)'' | Larĝo de vojo, rivero, lago ktp. (ĝis 4) | |- | '''larĝo_orientado''' | Orientado de larĝo | |- | '''larĝo_rondumo''' ''(num.)'' | Decimalaj ciferoj de larĝo. | |- | '''alto''', '''alteco''' ''(num.)'' | Alto de konstruaĵo (ĝis 4) | |- | '''profundo''', '''profundeco''' ''(num.)'' | Profundo de lago (aldone <code>1</code>) | |- | '''areo''' ''(num.)'' | Areo | {{wikidata|P2046}} (+) |- | '''areo_rondumo''' ''(num.)'' | Nombro de decimalaj ciferoj, ekz. <code>1</code>. | |- | '''areo_terlando''' ''(num.)'' | Tera parto de la tuta areo | |- | '''areo_akvo''' ''(num.)'' | Akva parto de la tuta areo | |- | '''numero''' | Numero <!--ĉu ĝi estas ie uzata?--> | |- | '''akvokolektejo''' ''(num.)'' | Akvokolekta areo de rivero, lago ktp. en km² (unuo ne estu aparte donata, ĉar la ŝablono mem aranĝas ĝin) | |- | '''volumeno''' ''(num.)'' (+) | Volumeno de la akvejo. Defaŭlta unuo estas m³. | |- | '''volumeno_unuo''' (+) | Ebligas modifon de la defaŭlta unu al io alia. | |- | '''trafluo''' | Averaĝa trafluo de la rivero, en ? (unuo ne estu aparte donata, ĉar la ŝablono mem aranĝas ĝin) | |- | '''trafluo_situo''' | Situo de trafluo | |- | '''trafluo_max''' | Maksimuma trafluo. | |- | '''trafluo_min''' | Minimuma trafluo. | |- | '''saleco''' (+) | Promila parto de salo en akvo, kutime ĉe maro, oceano, rivero. | |- | '''pH-valoro''' (+) | pH-valoro de akvo en maro, oceano, rivero ktp. | |- | '''formo''' (+) | formo de la objekto, kiel ekz. placo aŭ konstruaĵo | |- | '''diametro''' (+) | diametro de rondforma objekto, kiel ekz. placo aŭ konstruaĵo | |- | '''nombro de subunuo''' (+) | nombro de subunuo de la objekto, ekz. nombro de insuloj. por la priskriba maldekstra ĉelo necesas <code>nombro de subunuo tipo</code> (<code>nombro de subunuo_tipo</code>) | |- | '''ĉefa parto''' (+) | ĉefa parto de aro, kiel ekz. insularo. por la priskriba ĉelo necesas <code>ĉefa parto_tipo</code> | |- | '''ĉefa parto_faldo''' (+) | per la valoro <code>1</code> eblas faldi (kaŝi) la tabelan parton | |- ! colspan="3" style="background: #cfcfcf" | Trajtoj de tertremo (+) |- | '''intenso''' | intenso de tertremo | |- | '''magnitudo''' | magnitudo de tertremo | |- | '''forto''' | forto de tertremo | |- ! colspan="3" style="background: #cfcfcf" | Loĝantaro |- | '''loĝantaro''' ''(num.)'' | Nombro de loĝantoj. | {{wikidata|P1082}} |- | '''loĝantaro_dato''' | Nombro de loĝantoj al dato | {{wikidata|P585}} |- | '''loĝantaro_denseco''' ''(num.)'' | Denseco de loĝigo, (''auto'' al aŭtomata kalkulo) | |- ! colspan="3" style="background: #cfcfcf" | Trajtoj |- | '''geologio''' | Geologio (ĝis 15 tipoj) | |- | '''periodo''' | Periodo (ĝis 15 tipoj) | |- | '''orogenezo''' | Orogenezo (ĝis 15 tipoj) |- | '''aŭtoro''' | Aŭtoro (ĝis 15 tipoj) | |- | '''aŭtoro_faldo''' | Ebligas falde kaŝi la liston de aŭtoroj, uzante la valoron <code>1</code>. | |- | '''aŭtoro_tipo''' | Modifas la maldekstran priskriban tekston. Defaŭlto estas <code>Aŭtoro(j)</code>. | |- | '''arkitekto''' (+) | Arkitekto (ĝis 15 tipoj) | |- | '''arkitekto_faldo''' (+) | Ebligas falde kaŝi la liston de arkitektoj, uzante la valoron <code>1</code>. | |- | '''arkitekto_tipo''' (+) | Modifas la maldekstran priskriban tekston. Defaŭlto estas <code>Arkitekto(j)</code>. | |- | '''stilo''' | Stilo de konstruaĵo aŭ io tia. (ĝis 15 tipoj) | |- | '''stilo_faldo''' | Ebligas falde kaŝi la liston de stiloj, uzante la valoron <code>1</code>. | |- | '''stilo_tipo''' | Modifas la maldekstran priskriban tekston. Defaŭlto estas <code>Stilo(j)</code>. | |- | '''materialo''' | Materialo de konstruaĵo aŭ io tia. (ĝis 15 tipoj) | |- | '''materialo_faldo''' | Ebligas falde kaŝi la liston de materialoj, uzante la valoron <code>1</code>. | |- | '''materialo_tipo''' | Modifas la maldekstran priskriban tekston. Defaŭlto estas <code>Materialo(j)</code>. | |- | '''biomo''' | Gravaj ekosistemoj en la areo. (eblas ĝis 15 tipoj) | |- | '''planto''' | Eltiritaj, specifaj plantoj en la areo, kiel ekz. [[monta pino]] (eblas ĝis 15 tipoj) | |- | '''animalo''' | Bestoj loĝantaj en la regiono, kiel ekz. nigra urso (eblas ĝis 15 tipoj) | |- ! colspan="3" style="background: #cfcfcf" | Historio, gvidantaroj kaj administrado |- | '''establita''' | Dato de estiĝo | |- | '''establita_tipo''' | De kie devenas la registro | |- | '''dato''' | Dato | |- | '''dato_tipo''' | Modifas la maldekstran priskriban tekston. Defaŭlto estas <code>Dato</code>. | |- | '''tempo''' (+) | Tempo | |- | '''tempo_tipo''' (+) | Modifas la maldekstran priskriban tekston. Defaŭlto estas <code>Tempo</code>. | |- | '''gvidantaro''' | Nomo de gvidantaro | |- | '''gvidantaro_tipo''' | Modifas la maldekstran priskriban tekston. | |- | '''gvidantaro_noto''' | Aldonas enkrampan noton ĉe gvidantaro. | |- | class="error" | '''gvidantaro_lat_d''' | Latitudo de gvidantaro (?) <!--ĉu ĝi estas ie uzata?--> | |- | class="error" | '''gvidantaro_long_d''' | Longitudo de gvidantaro (?) <!--ĉu ĝi estas ie uzata?--> | |- | '''ĉefulo''' | Urbestro (ĝis 4 tipoj, ekz. '''ĉefulo1''', '''ĉefulo2''', ...) | |- | '''ĉefulo_partio''' | Gvidantaj politikaj partioj | |- | '''ĉefulo_tipo''' | Modifas la maldekstran priskriban tekston. Defaŭlto estas <code>Ĉefulo</code>. | |- | '''direkcio_situo''' | Strata parto de la adreso, kiel ekz. <code>Čachovský rad 7</code> | |- | '''direkcio_municipo''' | Municipa parto de la adreso, kiel ekz. <code>038 61 Vrútky</code> | |- | '''posedanto''' | Nomo de posedanto | |- ! colspan="3" style="background: #cfcfcf" | Aliro |- | '''publiko''' | Ĉu publiko rajtas aliri ĝin? | |- | '''aliro''' | Loko de plej facila aliro | |- | '''grimpo''' | Loko de plej facila grimpo aŭ unua grimpo (?) | |- | '''grimpo_dato''' | Dato de la unua grimpo | |- | '''vizito''' | Vizitoj | |- | '''vizito_jaro''' | Jaraj vizitoj | |- ! colspan="3" style="background: #cfcfcf" | Kodoj |- | '''horzono''', '''utc_offset''' | Horzono kaj UTC | |- | '''horzono_DST''', '''utc_offset_DST''' | Horzono somera tempo kaj UTC | |- | '''poŝtkodo''' | Poŝtkodo | {{wikidata|P281}} |- | '''areo_kodo''' | areo_kodo | |- | '''areo_kodo_tipo''' | areo_kodo_tipo (ekz. Tel. prefikso) | |- | '''kodo''' | kodo (ekz. 599981) (ebleco skribi ĝis 4 tipoj, ekz. '''kodo1''', '''kodo2''', ...) | |- | '''kodo_tipo''' | kodo tipo (ekz. EČV) (ebleco skribi ĝis 4 tipoj, ekz. '''kodo1_tipo''', '''kodo2_tipo''', ...) | |- ! colspan="3" style="background: #cfcfcf" | UNESKO monda kultura heredaĵo |- | '''unesko_nomo''' | Nomo de la objekto | |- | '''unesko_tipo''' | Tipo de la objekto (ekz. natura) | |- | '''unesko_parto''' (+) | Parto de alia pli vasta Hederaĵo de Unesko | |- | '''unesko_jaro''' | Jaro de akcepto/agnosko | |- | '''unesko_numero''' | Numero de akcepto/agnosko | |- | '''unesko_regiono''' | Regiono | |- | '''unesko_kriterioj''' ('''unesko_kriterio''' (+)) | Kriterioj (ekz. ix, x) | |- | '''kategorio_iucn''' | Kategorio laŭ iucn (ekz. ii) | |- ! colspan="3" style="background: #cfcfcf" | Trajtoj de biblioteko, muzeo k.s. (+) |- | '''stoko''' | nombro de kolektaĵoj (priskriba teksto "Tuta stoko" modifebla per '''stoko_tipo''') | |- | '''bibliotekotipo''' | ĉu temas pri universitata, urba, nacia aŭ alia biblioteko (priskriba teksto "Bibliotekotipo" modifebla per '''bibliotekotipo_tipo''') | |- | '''bibliotekospeco''' | ĉu temas pri privata aŭ ŝtata biblioteko (priskriba teksto "Speco" modifebla per '''bibliotekospeco_tipo''') | |- | '''lingvoj''' | en kiu lingvoj estas la kolektaĵoj (priskriba teksto "Lingvoj" modifebla per '''lingvoj_tipo''') | |- | '''biblioteka aliro''' | aliraj kondiĉoj por membroj (legantoj) | |- | '''membroj''' ''(num.)'' | nombro de membroj (legantoj) | |- | '''membro-dato''' | dato por la antaŭa parametro | |- ! colspan="3" style="background: #cfcfcf" | Liberaj kampoj |- | '''libera''' | Kampoj por libervola parametro (ĝis 9, ekz. '''libera1''', '''libera2''', ...). Difinas la dekstran enhavon, en la tabelo. | |- | '''libera_tipo''' | Priskribo de la antaŭe menciita parametro. (ĝis 9, ekz. '''libera1_tipo''', '''libera2_tipo''', ...) Difinas la maldekstran enhavon, en la tabelo. | |- ! colspan="3" style="background: #cfcfcf" | Mapoj |- | '''mapo''' | Mapo (ekz. Slovakia - outline map.svg) (eblas ĝis 2 tipoj, kiel ekz. '''mapo1''', '''mapo2''') | |- | '''mapo_fono''' | Fono por mapo (ekz. Slovakia - background map.png) (eblas ĝis 2 tipoj, kiel ekz. '''mapo1_fono''', '''mapo2_fono''') | |- | '''mapo_priskribo''' | Priskribo de mapo (ekz. Situo de la municipo enkadre de Slovakio) (eblas ĝis 2 tipoj, kiel ekz. '''mapo1_priskribo''', '''mapo2_priskribo''') | |- | '''mapo_lokumilo''' | [[:Kategorio:Ŝablono:Situo sur mapo|Mapolokumilo]] (difino de la situo, ekz. Slovakio) (eblas ĝis 2 tipoj, kiel ekz. '''mapo1_lokumilo''', '''mapo2_lokumilo''') (+) RIM: La valoro <code>iso</code> aperigas mapon laŭ la valoro de <code>regiono-ISO</code><ref name="landokodoj"/><ref name="iso"/>. Ekde la 31-a de julio 2022 tio eĉ bone funkcias, se en la rilata <code>regiono-ISO</code> enestas plurvalora difino. Ekzemplo por tio estas en [[Aralo]]. | |- | '''mapo_lokumilo_plurobla''' (+) | Aperigas komuteblajn do pluroblajn mapojn (eblas ĝis 2 tipoj, kiel ekz. '''mapo1_lokumilo_plurobla''', '''mapo2_lokumilo_plurobla''') | |- | class="error" | '''freemap_zoom'''<!--kontrolenda, ĉu funkcias.--> | freemap_zoom = 13 | |- | '''[[#Iomete pri "mapligilo"|mapligilo]]''' (+) | Funkcio dependas de la unua nenomita parametro. Ĉe kelkaj nur la valoro <code>jes</code> aperigas mapon, ĉe kelkaj sufiĉas koordinatoj. RIM: Funkcias [[Nun en 2021|nun]] nur, se la koordinatoj estas rekte en la artikolo. | |- | '''zomo''' (+) | Zomo por {{ŝ|mapligilo}}. Defaŭlto dependas de la unua nenomita parametro<!--13-->. | |- ! colspan="3" style="background: #cfcfcf" | Maskotoj (+) |- | '''arbo''' | Simbola arbo de la areo. | |- | '''floro''' | Simbola floro de la areo. | |- | '''birdo''' | Simbola birdo de la areo. | |- | '''fiŝo''' | Simbola fiŝo de la areo. | |- | '''besto''' | Simbola besto de la areo. | |- | '''maskoto''' | Maskoto de la areo. | |- ! colspan="3" style="background: #cfcfcf" | TTT-paĝoj |- | '''commons''' | Commons - Komunejo | {{wikidata|P373}} |- | '''statistiko''' | Statistiko | |- | '''retpaĝo''' | Retpaĝo | {{wikidata|P856}} |- | '''portalo''' | Portalo (ekz. Ĉeĥio) ''Portalo'' aperos nur se ĝi ekzistas. | |- ! colspan="3" style="background: #cfcfcf" | Notoj |- | '''notoj''' | Finaj notoj (ekz. '''Demonimo''': ''Košicano'') | |- ! colspan="3" style="background: #cfcfcf" | Por kaj kiel subŝablono(j), nestado (+) |- | '''kesteroj''' | Ebligas enplekton de subŝablone uzata informkesto resp. informkestero. | |- | '''trajto por kesteroj''' | Helpa parametro por la antaŭa. RIM: Se la nestita ŝablono dum antaŭrigardo ne emas fariĝi parto de la ĉefa ŝablono, eble ĉi tiu parametro ricevu la valoron <code>ĉelo</code>.<ref name="nestita"/> | |- | '''kaŝitaj kesteroj''' | Ebligas la samon kiel antaŭe, sed en falde kaŝita informkesta parto. | |- | '''trajto por kaŝitaj kesteroj''' | Helpa parametro por la antaŭa. RIM: Se la nestita ŝablono dum antaŭrigardo ne emas fariĝi parto de la ĉefa ŝablono, eble ĉi tiu parametro ricevu la valoron <code>ĉelo</code>.<ref name="nestita"/> | |- | '''subŝablono''' | Uzante valoron <code>jes</code> malaperigas la komencon kaj finon de la informkesta tabelo, por ebligi nestadon en alia informkesto. Krome tio malaperigas eventuale supre dekstre en la titollinio aperantan koordinatan ligilon kaj ekde la 30-a de julio 2022 ankaŭ la duopon el flago kaj blazono<ref>Tio evitas ripeton, precipe se la ĉefa ŝablono jam enhavas tion.</ref>. | |} === Rimarkoj pri numeraj parametroj === ;Kun unuoj Ne necesas aldoni la unuojn al <code>areo</code>, <code>areo_terlando</code>, <code>areo_akvo</code>, <code>alteco</code>/<code>alto</code>, <code>longo</code>, <code>larĝo</code>, <code>profundo</code>, <code>leviĝo</code>, <code>fonto_leviĝo</code> kaj <code>enfluejo_leviĝo</code> k.s. (markitaj en la antaŭ tabelo per ''(num.)''), ĉar tion la ŝablono mem aranĝas, se en vikidatumoj estas la koncernaj informoj. Tamen la unuoj estas ankoraŭ tolerataj de la ŝablono. Se ĉiuj ĵus menciitaj numeraj valoroj pri <code>areo</code> aŭ <code>leviĝo</code> estas ĝuste transdonataj, la ŝablono eĉ kalkulas la {{km2}} en [[Hektaro|ha]]. : [[Dosiero:Yes check.svg|10px]] Kion fari &nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; : &nbsp;&nbsp; <code>| areo = <span style="color:green">77'''.'''45</span></code> (por {{km2}}) aŭ <code>| areo = <span style="color:green">77'''.'''45</span> | areo_unuo = <span style="color:green">ha</span></code> (por [[Hektaro|ha]]) : [[Dosiero:Red X.svg|10px]] Kion vi ne faru&nbsp;&nbsp;&nbsp; : &nbsp;&nbsp; <code>| areo = <span style="color:red">77''','''45</span></code>, <code>| areo = <span style="color:red"><nowiki> {{</nowiki>formatnum:77,45<nowiki>}}</nowiki></span></code> aŭ <code>| areo = <span style="color:red"><nowiki> {{</nowiki>unuo|77,45|ha<nowiki>}}</nowiki></span></code> Se vi volas uzi alian unuon, ol estas la defaŭlta, eblas uzi <code>areo_unuo</code>, <code>alto_unuo</code>, <code>leviĝo_unuo</code> ktp. Ĉe longo la defaŭlta unuo dependas de la unua nenomita parametro, jene. Se tio estas <code>konstruaĵo</code>, <code>alta konstruaĵo</code>, <code>monumento</code> aŭ <code>ponto</code> la defaŭlta unuo estas metroj, alie kilometroj. Ĉe areo estas {{km2}}. ;Sen unuoj Ĉe <code>loĝantaro</code> sufiĉas la ununura nombro sen apartigiloj por miloj, per spaco, punkto aŭ komo. : [[Dosiero:Yes check.svg|10px]] Kion fari &nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; : &nbsp;&nbsp; <code>| loĝantaro = <span style="color:green">14200</span></code> : [[Dosiero:Red X.svg|10px]] Kion vi ne faru&nbsp;&nbsp;&nbsp; : &nbsp;&nbsp; <code>| loĝantaro = <span style="color:red">14''' '''200</span></code> aŭ <code>| loĝantaro = <span style="color:red"><nowiki> {{</nowiki>formatnum:14200<nowiki>}}</nowiki></span></code> Kio estas fuŝa: : [[Dosiero:Red X.svg|10px]] <code><nowiki>| loĝantaro= 52.387 ([[2006]])</nowiki></code> (Pro la spacoj kaj krampoj ne povas esti numero!) : [[Dosiero:Red X.svg|10px]] <code><nowiki>| loĝantaro= 52.387 ([[2006]])</nowiki>&lt;ref&gt;<nowiki>[http://paĝaro.eo Paĝaro de la urbo]</nowiki>&lt;/ref&gt;</code> (Se aldone estas referenco.) Kio fariĝu el tio: : [[Dosiero:Yes check.svg|10px]] <code>| loĝantaro= 52387 | loĝantaro_dato=2006</code> (Prefere estu du apartaj parametroj!) : [[Dosiero:Yes check.svg|10px]] <code>| loĝantaro= 52387 | loĝantaro_dato=2006 | loĝantaro_referenco=<nowiki>[http://paĝaro.eo Paĝaro de la urbo]</nowiki></code> (Se aldone eblas referenco, sed per tria parametro.) === Puraj geokestaj ŝablonoj === Jen la puraj geokestaj ŝablonoj. Ne ĉiuj eblaj parametroj estas listigitaj tie, do se necese vi povas aldoni la bezonatajn parametrojn el la supra tabelo.<ref name="sk-geobox"/> ==== lando ==== <pre style="height: 250px; overflow:auto;"> {{Informkesto geografiaĵo | lando <!-- *** Kapo *** --> | nomo = | devena_nomo = | alia_nomo = | kategorio = lando <!-- *** Dosiero *** --> | dosiero = | dosiero_priskribo = | dosiero_kompl = <!-- *** Simboloj *** --> | flago = | flago_noto = | blazono = | blazono_noto = <!-- *** Nomo *** --> | etimologio = | oficiala_nomo = | moto = | kromnomo = | himno = | himno_dosiero = <!-- *** Lando ktp. *** --> | regiono_tipo = | regiono_faldo = | regiono = | regiono1 = | regiono2 = | regiono3 = | histregiono_faldo = | histregiono = | histregiono1 = | histregiono2 = <!-- *** Familio *** --> | parenco = | limo = | limo1 = | limo2 = | limo3 = | limo_faldo = 1 | parto_faldo = 1 | parto_tipo = | parto = | parto1 = | parto2 = | parto3 = | parto4 = | parto5 = | parto6 = | parto7 = | parto8 = | parto9 = | parto10 = | parto11 = | parto12 = | ĉefurbo = | urbo = | urbo1 = | urbo2 = | urbo3 = | urbo4 = | urbo5 = | urbo6 = | urbo7 = | urbo8 = | urbo9 = | urbo10 = | urbo11 = | urbo12 = | urbo_faldo = 1 | urbo_tipo = | memorindaĵo_tipo = | memorindaĵo_faldo = 1 | memorindaĵo = | memorindaĵo1 = | memorindaĵo2 = | memorindaĵo3 = | konstruaĵo_faldo = 1 | konstruaĵo = | konstruaĵo1 = | konstruaĵo2 = | konstruaĵo3 = | konstruaĵo3_noto = | rivero_faldo = 1 | rivero = | rivero1 = | rivero2 = | rivero3 = | rivero4 = | rivero5 = | rivero6 = | rivero7 = | rivero8 = | rivero9 = | ŝoseo_tipo = | ŝoseo = | ŝoseo1_tipo = | ŝoseo1 = | ŝoseo2_tipo = | ŝoseo2 = | montaro_tipo = | montaro_faldo = 1 | montaro = | montaro1 = | montaro2 = | montaro3 = | montaro4 = | montaro5 = | montaro6 = | montaro7 = | montaro8 = | orogenezo = | orogenezo1 = | orogenezo2 = <!-- *** Situo *** --> | ĉefurbo_situo = | ĉefurbo_leviĝo = | ĉefurbo_lat_d = | ĉefurbo_lat_m = | ĉefurbo_lat_s = | ĉefurbo_lat_NS = | ĉefurbo_long_d = | ĉefurbo_long_m = | ĉefurbo_long_s = | ĉefurbo_long_EW = | regiono-ISO = | plej_alta_situo = | plej_alta_leviĝo = | plej_alta = | plej_malalta = | plej_malalta_leviĝo = <!-- *** Dimensioj *** --> | areo = | areo_rondumo = 1 | areo_akvo = <!-- *** Loĝantaro *** --> | loĝantaro = | loĝantaro_dato = | loĝantaro_denseco = <!-- *** Historio & gvidantaro *** --> | establita = | establita_tipo = | gvidantaro = | gvidantaro_tipo = | gvidantaro_noto = | ĉefulo = | ĉefulo_tipo = | ĉefulo_partio = | ĉefulo1 = | ĉefulo1_tipo = | ĉefulo1_partio = <!-- *** Kodoj *** --> | horzono = | horzono_DST = | areo_kodo = | areo_kodo_tipo = | kodo = | kodo_tipo = | kodo1 = | kodo1_tipo = | kodo2 = | kodo2_tipo = <!-- *** Liberaj kampoj *** --> | libera = | libera_tipo = | libera1 = | libera1_tipo = | libera2 = | libera2_tipo = | libera3 = | libera3_tipo = <!-- *** Mapoj *** --> | mapo_priskribo = | mapo_lokumilo = | mapo1 = | mapo1_fono = | mapo1_priskribo = | mapo1_lokumilo = | mapo2 = | mapo2_priskribo = <!-- *** Retpaĝoj *** --> | commons = | retpaĝo = | portalo = <!-- *** Notoj *** --> | notoj = }} </pre> ==== urbo ==== <pre style="height:250px; overflow:auto;"> {{Informkesto geografiaĵo| Urbo <!-- *** Kapo *** --> | nomo = | alia_nomo = | alia_nomo1 = | alia_nomo2 = | kategorio = [[Urbo]] <!-- *** Dosiero *** --> | dosiero = | dosiero_priskribo = <!-- *** Simboloj *** --> | flago = | blazono = <!-- *** Nomo *** --> | etimologio = | oficiala_nomo = | moto = | kromnomo = <!-- *** Lando ktp. *** --> | lando = | lando_flago = | ŝtato = | regiono = | histregiono = | histregiono_noto = | distrikto = | municipo = <!-- *** Familio *** --> | parenco = | parto = | rivero = <!-- *** Situo *** --> | situo = | leviĝo = | lat_d = | lat_m = | lat_s = | lat_NS = | long_d = | long_m = | long_s = | long_EW = | regiono-ISO = | koordinatoj_tipo = | plej_alta = | plej_alta_leviĝo = | plej_alta_lat_d = | plej_alta_lat_m = | plej_alta_lat_s = | plej_alta_lat_NS = | plej_alta_long_d = | plej_alta_long_m = | plej_alta_long_s = | plej_alta_long_EW = | plej_malalta = | plej_malalta_leviĝo = | plej_malalta_lat_d = | plej_malalta_lat_m = | plej_malalta_lat_s = | plej_malalta_lat_NS = | plej_malalta_long_d = | plej_malalta_long_m = | plej_malalta_long_s = | plej_malalta_long_EW = <!-- *** Dimensioj *** --> | areo = <!-- *** Loĝantaro *** --> | loĝantaro = | loĝantaro_dato = | loĝantaro_denseco = <!-- *** Historio & gvidantaro *** --> | establita = | establita_tipo = | ĉefulo = | ĉefulo_tipo = Primatoro | ĉefulo_partio = <!-- *** Kodoj *** --> | horzono = | utc_offset = | horzono_DST = | utc_offset_DST = | poŝtkodo = | areo_kodo = | areo_kodo_tipo = | kodo = | kodo1 = | kodo1_tipo = <!-- *** Liberaj kampoj *** --> | libera = <!-- *** Mapoj *** --> | mapo = | mapo_fono = | mapo_priskribo = | mapo_lokumilo = | mapo1 = | mapo1_fono = | mapo1_priskribo = | mapo1_lokumilo = | mapo2 = | mapo2_priskribo = | freemap_zoom = <!-- *** Retpaĝoj *** --> | commons = | statistiko = | retpaĝo = | portalo = <!-- *** Notoj *** --> | notoj = }} </pre> ==== burgo ==== <pre style="height:250px; overflow:auto;"> {{Informkesto geografiaĵo| Burgo <!-- *** Kapo *** --> | nomo = | devena_nomo = | alia_nomo = | kategorio = Burgo <!-- *** Dosiero *** --> | dosiero = | dosiero_priskribo = <!-- *** Nomo *** --> | etimologio = | oficiala_nomo = | kromnomo = <!-- *** Country etc. *** --> | lando = | lando_flago = | ŝtato = | regiono = | distrikto = | komunumo_tipo = | komunumo = | municipo_tipo = | municipo = | histregiono = <!-- *** Familio *** --> | parenco = | urbo = | memorindaĵo = | rivero = | montaro = <!-- *** Situo *** --> | situo = | leviĝo = | leviĝo_rondumo = | lat_d = | lat_m = | lat_s = | lat_NS = | long_d = | long_m = | long_s = | long_EW = | regiono-ISO = | koordinatoj_formato = dms <!-- *** Dimensioj *** --> | longo = | larĝo = | alteco = | numero = | areo = <!-- *** Trajtoj *** --> | aŭtoro = | stilo = | materialo = <!-- *** Historio & gvidantaro *** --> | establita = | dato = | dato_tipo = | gvidantaro = | gvidantaro_lat_d = | gvidantaro_long_d = | posedanto = <!-- *** Aliroj *** --> | publiko = | aliro = <!-- *** Kodoj *** --> | kodo = <!-- *** Liberaj kampoj *** --> | libera = <!-- *** Mapoj *** --> | mapo = | mapo_fono = | mapo_priskribo = | mapo_lokumilo = | mapo1 = | mapo1_fono = | mapo1_priskribo = | mapo1_lokumilo = <!-- *** Retpaĝoj *** --> | commons = | statistiko = | retpaĝo = | portalo = <!-- *** Notoj *** --> | notoj = }} </pre> ==== rivero ==== <pre style="height:250px; overflow:auto;"> {{Informkesto geografiaĵo| Rivero <!-- *** Kapo *** --> | nomo = | alia_nomo = | alia_nomo1 = | alia_nomo2 = | kategorio = rivero <!-- *** Dosiero *** --> | dosiero = | dosiero_priskribo = <!-- *** Nomo *** --> | etimologio = | kromnomo = | oficiala_nomo = <!-- *** Lando ktp. *** --> | lando = | lando_flago = | ŝtato = | regiono = | distrikto = | komunumo = | municipo = <!-- *** Familio *** --> | parenco = | alfluanto_dekstre_faldo = 1 | alfluanto_dekstre = | alfluanto_dekstre1 = | alfluanto_dekstre2 = | alfluanto_dekstre3 = | alfluanto_dekstre4 = | alfluanto_dekstre5 = | alfluanto_dekstre6 = | alfluanto_dekstre7 = | alfluanto_dekstre8 = | alfluanto_dekstre9 = | alfluanto_dekstre10 = | alfluanto_dekstre11 = | alfluanto_maldekstre_faldo = 1 | alfluanto_maldekstre = | alfluanto_maldekstre1 = | alfluanto_maldekstre2 = | alfluanto_maldekstre3 = | alfluanto_maldekstre4 = | alfluanto_maldekstre5 = | alfluanto_maldekstre6 = | alfluanto_maldekstre7 = | alfluanto_maldekstre8 = | alfluanto_maldekstre9 = | alfluanto_maldekstre10 = | alfluanto_maldekstre11 = | alfluanto_maldekstre12 = | urbo_faldo = 1 | urbo_tipo = | urbo = | urbo1 = | urbo2 = | urbo3 = | urbo4 = | urbo5 = | urbo6 = | urbo7 = | urbo8 = | urbo9 = | urbo10 = | urbo11 = | urbo12 = | urbo13 = | urbo14 = | urbo15 = | memorindaĵo = | konstruaĵo_tipo = | konstruaĵo = <!-- *** Situo *** --> | fonto = | fonto_situo = | fonto_regiono = | fonto_leviĝo = | fonto_lat_d = | fonto_lat_m = | fonto_lat_s = | fonto_lat_NS = | fonto_long_d = | fonto_long_m = | fonto_long_s = | fonto_long_EW = | regiono-ISO por fonto = | fonto1 = | fonto1_situo = | fonto1_regiono = | enfluejo = | enfluejo_situo = | enfluejo_leviĝo = | enfluejo_lat_d = | enfluejo_lat_m = | enfluejo_lat_s = | enfluejo_lat_NS = | enfluejo_long_d = | enfluejo_long_m = | enfluejo_long_s = | enfluejo_long_EW = | regiono-ISO por enfluejo= <!-- *** Dimensioj *** --> | longo = | larĝo = | profundo = | akvokolektejo = | trafluo = | trafluo_situo = | trafluo_max = | trafluo_min = <!-- *** Liberaj kampoj *** --> | libera = <!-- *** Mapoj *** --> | mapo = | mapo_fono = | mapo_priskribo = | mapo_lokumilo = <!-- *** Retpaĝoj *** --> | commons = | portalo = <!-- *** Notoj *** --> | notoj = }} </pre> ==== montaro ==== <pre style="height:250px; overflow:auto;"> {{Informkesto geografiaĵo| Montaro <!-- *** Kapo *** --> | nomo = | devena_nomo = | alia_nomo = | oficiala_nomo = | kategorio = Montaro | unesko_nomo = <!-- *** Dosiero *** --> | dosiero = | dosiero_grandeco = | dosiero_priskribo = <!-- *** Lando ktp. *** --> | lando = | lando_flago = | ŝtato = | ŝtato1 = | regiono = | regiono1 = | distrikto_faldo = 1 | distrikto = | distrikto1 = | distrikto2 = | distrikto3 = | urbo = | urbo1 = <!-- *** Orografio *** --> | parenco = | unuo1 = | limo = | limo1 = | limo2 = | limo3 = | limo4 = | limo5 = | limo6 = | geologio = | geologio1 = | geologio2 = | periodo = | periodo1 = | periodo2 = | orogenezo_tipo = | orogenezo_faldo = 1 | orogenezo = | orogenezo1 = | orogenezo2 = | orogenezo3 = | animalo_faldo = | animalo = | animalo1 = | planto_faldo = | planto = | planto1 = | rivero_faldo = 1 | rivero = | rivero1 = | rivero2 = | rivero3 = <!-- *** Geografio *** --> | areo = | longo = | longo_orientado = | longo_rondumo = | larĝo = | larĝo_orientado = | larĝo_rondumo = | lat_d = | lat_m = | lat_s = | lat_NS = | long_d = | long_m = | long_s = | long_EW = | regiono-ISO = | zomo = | plej_alta = | plej_alta_situo = | plej_alta_lando = | plej_alta_ŝtato = | plej_alta_regiono = | plej_alta_distrikto = | plej_alta_leviĝo = | plej_alta_lat_d = | plej_alta_lat_m = | plej_alta_lat_s = | plej_alta_lat_NS = | plej_alta_long_d = | plej_alta_long_m = | plej_alta_long_s = | plej_alta_long_EW = | plej_malalta = | plej_malalta_situo = | plej_malalta_lando = | plej_malalta_ŝtato = | plej_malalta_regiono = | plej_malalta_distrikto = | plej_malalta_leviĝo = | plej_malalta_lat_d = | plej_malalta_lat_m = | plej_malalta_lat_s = | plej_malalta_lat_NS = | plej_malalta_long_d = | plej_malalta_long_m = | plej_malalta_long_s = | plej_malalta_long_EW = | arbaro = <!-- --> | gvidantaro = | direkcio_situo = | direkcio_municipo = <!-- *** Liberaj kampoj *** --> | libera_tipo = | libera = | libera2_tipo = | libera2 = | libera3_tipo = | libera3 = <!-- *** Mapoj *** --> | mapo = | mapo_fono = | mapo_priskribo = | mapo_lokumilo = | mapo1 = | mapo1_fono = | mapo1_priskribo = | mapo1_lokumilo = | mapo2 = | mapo2_priskribo = <!-- *** Retpaĝoj *** --> | commons = | statistiko = | retpaĝo = | portalo = }} </pre> ==== monto ==== <pre style="height:250px; overflow:auto;"> {{Informkesto geografiaĵo|Monto <!-- *** Kapo *** --> | nomo = | devena_nomo = | alia_nomo = | kategorio = monto <!-- *** Nomo *** --> | etimologio = | kromnomo = <!-- *** Dosiero *** --> | dosiero = | dosiero_priskribo = <!-- *** Lando ktp. *** --> | lando = | lando_flago = | ŝtato = | regiono = | distrikto = | municipo = <!-- *** Familio *** --> | montaro = <!-- *** Situo *** --> | situo = | leviĝo = | graveco = | lat_d = | lat_m = | lat_s = | lat_NS = | long_d = | long_m = | long_s = | long_EW = | koordinatoj_formato = dms | regiono-ISO = <!-- *** Trajtoj *** --> | geologio = | orogenezo = | periodo = | biomo = | planto = | animalo = <!-- *** Aliro *** --> | publiko = | aliro = | grimpo = | grimpo_dato = <!-- *** Liberaj kampoj *** --> | libera = <!-- *** Mapoj *** --> | mapo = | mapo_priskribo = | mapo_fono = | mapo_lokumilo = | mapo1 = | mapo1_priskribo = | mapo1_fono = | mapo1_lokumilo = <!-- *** Retpaĝoj *** --> | retpaĝo = | commons = | portalo = <!-- *** Notoj *** --> | notoj = }} </pre> ==== administra unuo ==== <pre style="height:250px; overflow:auto;"> {{Informkesto geografiaĵo| Administra unuo <!-- *** Kapo *** --> | nomo = | devena_nomo = | alia_nomo = | kategorio = administra unuo <!-- *** Dosiero *** --> | dosiero = | dosiero_priskribo = | dosiero_kompl = <!-- *** Simboloj *** --> | flago = | blazono = <!-- *** Nomo *** --> | etimologio = | oficiala_nomo = | moto = | kromnomo = <!-- *** Lando ktp. *** --> | lando = | lando_flago = | histregiono_faldo = 1 | histregiono = | histregiono1 = | histregiono2 = | histregiono3 = | histregiono3_noto = | ĉefurbo = | ĉefurbo_tipo = | distrikto_faldo = 1 | distrikto_tipo = | distrikto = | distrikto1 = | distrikto2 = | distrikto3 = | distrikto4 = | distrikto5 = <!-- *** Familio *** --> | parenco = | montaro_tipo = | montaro_faldo = | montaro = | montaro1 = | montaro2 = | montaro3 = | montaro4 = | limo_faldo = 1 | limo = | limo_noto = | limo1 = | limo1_noto = | limo2 = | limo2_noto = | limo3 = | limo3_noto = | limo4 = | limo4_noto = | urbo_faldo = 1 | urbo_tipo = | urbo = | urbo1 = | urbo2 = | urbo3 = | urbo4 = | urbo5 = | urbo6 = | urbo7 = | urbo8 = | urbo9 = | memorindaĵo_faldo = 1 | memorindaĵo_tipo = | memorindaĵo = | memorindaĵo_noto = | memorindaĵo1 = | memorindaĵo1_noto = | memorindaĵo2 = | memorindaĵo2_noto = | memorindaĵo3_noto = | memorindaĵo3 = | memorindaĵo4 = | memorindaĵo4_noto = | memorindaĵo5 = | memorindaĵo5_noto = | memorindaĵo6 = | memorindaĵo7 = | memorindaĵo7_noto = | memorindaĵo8 = | memorindaĵo8_noto = | memorindaĵo9 = | memorindaĵo9_noto = | konstruaĵo_tipo = | konstruaĵo = | konstruaĵo1 = | rivero_faldo = 1 | rivero = | rivero1 = | rivero2 = | rivero3 = | rivero4 = | rivero5 = | rivero6 = | ŝoseo_tipo = | ŝoseo = | ŝoseo1_tipo = | ŝoseo1 = | ŝoseo2_tipo = | ŝoseo2 = | ŝoseo3_tipo = | ŝoseo3 = | ŝoseo4_tipo = | ŝoseo4 = | biomo = | biomo_tipo = <!-- *** Situo *** --> | ĉefurbo_situo = | ĉefurbo_situo_noto = | ĉefurbo_leviĝo = | ĉefurbo_lat_d = | ĉefurbo_lat_m = | ĉefurbo_lat_s = | ĉefurbo_lat_NS = | ĉefurbo_long_d = | ĉefurbo_long_m = | ĉefurbo_long_s = | ĉefurbo_long_EW = | regiono-ISO = | plej_alta_situo = | plej_alta_leviĝo = | plej_malalta_situo = | plej_malalta_leviĝo = <!-- *** Dimensioj *** --> | areo = <!-- *** Loĝantaro *** --> | loĝantaro = | loĝantaro_dato = | loĝantaro_denseco = <!-- *** Historio & gvidantaro *** --> | establita = | establita_tipo = |gvidantaro = |gvidantaro_tipo = |gvidantaro_noto = | ĉefulo = | ĉefulo_partio = <!-- *** Kodoj *** --> | horzono = | utc_offset = | horzono_DST = | utc_offset_DST = | poŝtkodo = | areo_kodo = | areo_kodo_tipo = | kodo = | kodo_tipo = | kodo1 = | kodo1_tipo = <!-- *** Liberaj kampoj *** --> | libera1 = | libera2 = | libera3 = <!-- *** Mapoj *** --> | mapo = | mapo_fono = | mapo_priskribo = | mapo_lokumilo = | mapo1_priskribo = | mapo1_lokumilo = | mapo2 = | freemap_zoom = <!-- *** Retpaĝoj *** --> | commons = | statistiko = | retpaĝo = | portalo = <!-- *** Notoj *** --> | notoj = }} </pre> ==== protektita areo ==== <pre style="height:250px; overflow:auto;"> {{Informkesto geografiaĵo|Protektita areo <!-- *** Kapo *** --> | nomo = | devena_nomo = | alia_nomo = | kategorio = <!-- *** Nomoj **** --> | etimologio = | oficiala_nomo = | moto = | kromnomo = <!-- *** Dosiero *** --> | dosiero = | dosiero_priskribo = <!-- *** Simboloj *** --> | flago = | blazono = <!-- *** Lando *** --> | lando = | lando_flago = | regiono_tipo = | regiono = | distrikto = | municipo = <!-- *** Situo *** --> | situo = | leviĝo = | lat_d = | lat_m = | lat_s = | lat_NS = | long_d = | long_m = | long_s = | long_EW = | koordinatoj_formato = dms | regiono-ISO = <!-- *** Dimensioj *** --> | areo = | areo_unuo = | areo1 = | areo1_tipo = <!-- *** Trajtoj *** --> | geologio = | biomo = | planto = | animalo = <!-- *** Historio & gvidantaro *** --> | establita = <!-- *** Aliro *** --> | publiko = | vizito = | vizito_jaro = | aliro = <!-- *** UNESKO *** --> | unesko_nomo = | unesko_tipo = | unesko_jaro = | unesko_numero = | unesko_regiono = | unesko_kriterio = | kategorio_iucn = <!-- *** Liberaj kampoj *** --> | libera_tipo = | libera = <!-- *** Mapoj *** --> | mapo = | mapo_priskribo = | mapo_fono = | mapo1 = | mapo1_priskribo = | mapo1_fono = <!-- *** Retpaĝoj *** --> | commons = | retpaĝo = <!-- *** Notoj *** --> | notoj = | zomo = }} </pre> ==Parametroj por mapoj== Ekzistas ses parametroj por mapoj. #Parametro '''mapo''' : uzu ĝin, se via mapo ne troviĝas en ŝablono ''[[:Kategorio:Ŝablono:Situo sur mapo|Situo sur mapo XXXX]]''<!--''Geokesto lokumilo XXXX''--> (aliaj mapoj, ekz. por montaroj, riveroj, ekz. vidu riveron [[Odro]], montaron [[Karpatoj]], teritorion [[Siberio]] ks.) #Parametro '''mapo_fono''' : uzu ĝin, se via mapo ne troviĝas en ŝablono ''[[:Kategorio:Ŝablono:Situo sur mapo|Situo sur mapo XXXX]]''<!--''Geokesto lokumilo XXXX''--> (ĝi aperos samtempe en unu kampo kun la parametro mapo (ekz. vidu riverojn [[Hron]], [[Váh]], nacian parkon [[Nacia parko Poloniny|Poloniny]], montaron [[Malgranda Fatro]] ks. Se vi uzos la parametrojn ''mapo'' kaj ''mapo_fono'', vi tamen povas uzi parametron ''mapo_lokumilo'', se vi deziras montri iun lokon en tiu konkreta teritorio. Sed poste ne montriĝos ŝanĝoj rilate al mapoj, kiuj okazos en la ŝablono ''Situo sur mapo XXXX''. Povas ankaŭ okazi, ke poste via montrigita situo estos en diferenca loko, ĉar ne kongruos ĉiuj rilataj kondiĉoj en la alia ŝablono.) #Parametro '''mapo_priskribo''' : ĝi servas por priskribi la konkretan situon en rilata regiono aŭ teritorio, uzu ĝin ĉiam #Parametro '''mapo_lokumilo''' : se vi uzos ĝin, '''ne uzu''' la parametrojn ''mapo'' kaj ''mapo_fono'', ĉar la mapoj troviĝas en ŝablono [[:Kategorio:Ŝablono:Situo sur mapo|Situo sur mapo XXXX]]<!--Geokesto lokumilo XXXX-->, al kiu ligas tiu ĉi parametro. (+) Se vi donas al ĝi la valoron <code>iso</code>, aperas mapo per <code>regiono-ISO</code>. Vidu la unuan ekzemplon en [[Ŝablono:Informkesto geografiaĵo/ekzemploj]]. #(+) Parametro '''Mapo en angulo''' aperigas duan mapon en angulo de la unua mapo, kiu kutime enhavas pli ĝeneralan mapon. (Aldono laŭ diversaj informkestoj, ekz. {{ŝ|informkesto urbo}}. Vidu la duan ekzemplon en [[Ŝablono:Informkesto geografiaĵo/ekzemploj]]) #(+) Parametro '''[[#Iomete pri "mapligilo"|Mapligilo]]''' aperigas mapon per {{ŝ|mapligilo}}. Detaloj dependas parte de la unua nenomita parametro de la informkesto. == Plibonigoj == Ĉi tiu ŝablono enhavas kelkajn plibonigojn kompare al {{ŝ|geokesto}} kaj {{ŝ|geokesto2}}. {{kaŝskatolo komenco|titolo=Plibonigoj}} {| class="wikitable" ! Trajto ! Ĉi tiu ŝablono ! Geokesto2 ! Geokesto |- ! colspan="4" | Aspekto |- | Fona koloro de la kaplinio | {{kondiĉa}}|Kondiĉe<ref name="fono">Nur efikas, se oni uzas la unuan nenomitan parametron de la informkesto. Vidu la ekzemplojn.</ref> | {{kondiĉa}}|Kondiĉe<ref name="fono"/> | {{kondiĉa}}|Kondiĉe<ref name="fono"/> |- | Fona bildeto en la kaplinio<ref>Se la aldonaĵo ''NiceInfoboxes'' estas aktiva.</ref> | {{kondiĉa}}|Kondiĉe<ref>Parte varias laŭ la valoro de la unua nenomita parametro, do ''tipo''.</ref> | {{jes}} | {{jes}} |- | Piedlinio | {{jes}} | {{jes}} | {{ne1}} |- | Fona koloro de la piedlinio | {{kondiĉa}}|Kondiĉe<ref name="fono"/> | {{kondiĉa}}|Kondiĉe<ref name="fono"/> | {{ne1}} |- | Maldekstra ligilo al Vikidatumoj en la piedlinio | {{jes}} | {{ne1}} | {{ne1}} |- ! colspan="4" | Nestado |- | Estas nestebla per <code>subŝablono=jes</code> | {{jes}} | {{ne1}} | {{ne1}} |- | Ebligas nestadon de alia ŝablono aŭ informkesto per <code>kesteroj</code><ref name="nestado">Vidu ekzemplojn en [[Vikipedio:Lua/Moduloj/Geografiaĵoj/testoj/aldono]].</ref> (<code>aldono</code><ref name="nestado"/>) kaj <code>nomoj</code><ref name="nestado"/>. <br />Krome eĉ eblas kombino el nestado kaj kaŝado, per la parametroj <code>kaŝitaj kesteroj</code> kaj <code>kaŝitaj nomoj</code>. | {{jes}} | {{ne1}} | {{ne1}} |- ! colspan="4" | Mapoj |- | Ĝusta pozicio de markilo | {{jes}} | {{jes}} | {{parte}} |- | Difino de markiloj per <code>marko</code> resp. <code>markospeco</code> | {{jes}} | {{parte}}<ref>La parametro <code>marko</code> funkcias nur ĉe la komuteblaj mapoj, dum ke <code>markospeco</code> tute ne funkcias.</ref> | {{ne1}} |- | Mapoj kun markiloj aperas centre. | {{jes}} | {{ne1}} | {{ne1}} |- | Lokumiloj de {{ŝ|situo sur mapo}} | {{jes}} | {{jes}} | {{ne1}} |- | Pli ol 1000 lokumiloj<ref>Komparu [[:Kategorio:Ŝablono:Situo sur mapo|kategorion 1]] kun [[:Kategorio:Geokesto lokumiloj|kategorio 2]]</ref> | {{jes}} | {{jes}} | {{ne1}} |- | Ŝalteblaj resp. komuteblaj mapoj | {{jes}} | {{jes}} | {{ne1}} |- | La markilo ligas al "Geohack" | {{jes}} | {{jes}} | {{ne1}} |- | Mapo en angulo<ref>Laŭ la ŝablono {{ŝ|Informkesto urbo}}. La malplena parametro funkcias nur ĉe la ŝablono, sed ne ĉe la rilata Lua-modulo.</ref> | {{jes}} | {{ne1}} | {{ne1}} |- | La parametro <code>regiono-ISO</code> povas aperigi mapon. | {{kondiĉa}}|Kondiĉe<ref>Se samtempe la lokumila parametro <code>mapo_lokumilo</code> havas la valoron <code>iso</code></ref> | {{ne1}} | {{ne1}} |- | La parametro <code>regiono-ISO</code> aperigas <code>region:</code> en la markila ligilo sur la mapo(j). | {{jes}} | {{ne1}} | {{ne1}} |- | La parametro <code>type</code> aperigas <code>type:</code> en la markila ligilo sur la mapo(j). | {{jes}} | {{ne1}} | {{ne1}} |- | La parametro <code>[[#mapligilo|mapligilo]]</code> aperigas mapon kondiĉe. | {{kondiĉa}}|Kondiĉe | {{alternativa}}|Alternative<ref name="mapligilo">Eblas meti {{ŝ|mapligilo}} en la parametron <code>notoj</code>.</ref> | {{alternativa}}|Alternative<ref name="mapligilo"/> |- | La parametro <code>mapfaldo</code> kun la valoroj <code>1</code><ref>Vidu ekzemplon sur [[Vikipedio:Lua/Moduloj/Geografiaĵoj/testoj/mapfaldo#Pri urbo per "Informkesto geografiaĵo"|Vikipedio:Lua/Moduloj/Geografiaĵoj/testoj/mapfaldo]]</ref> aŭ <code>jes</code> kaŝas falde la mapojn. | {{jes}} | {{ne1}} | {{ne1}} |- ! colspan="4" | Parametroj |- | Spaco anstataŭ <code>_</code> en parametroj<ref>Ekzemple krom <code>alia_nomo</code> ankaŭ eblas <code>alia nomo</code>.</ref> | {{parte}}<!--{{jes}}--> | {{ne1}} | {{ne1}} |- | Difino kaj surekranigo de la informkesto okazas aparte.<ref>La difinoj de parametroj troviĝas en {{modulo|Geografiaĵoj/geokesto}}, dum ke la surekranigo estas en la ĉefa modulo {{modulo|Geografiaĵoj}}.</ref> | {{jes}} | {{ne1}} | {{ne1}} |- | Bildo, flago kaj blazono malŝalteblas.<ref>Tio eblas per la valoroj <code>ne</code> kaj <code>neniu</code>.</ref> | {{jes}} | {{ne1}} | {{ne1}} |- | Bildogrupo el {{wikidata|P18}} redukteblas al unuopa bildo per <code>dosiero_grupo=ne</code> aŭ <code>bildo_grupo=ne</code>. | {{jes}} | {{ne1}} | {{ne1}} |- | Pliaj parametroj malŝalteblas. | {{jes2}} Planata.<ref>Ankoraŭ ne klaras, ĉu ĉiuj parametroj ricevus tiun eblecon aŭ nur tiuj kun Vikidatuma subteno.</ref> | {{Parte}} | {{ne1}} |- | Parametro por malaktivigi koordinatojn. | {{jes}} | {{Alternativa}} | Alternative<ref name="aktivigi-koordinatojn">Koordinatoj estas aktivigataj fakte per ekuzo de koncernaj parametroj.</ref> | {{Alternativa}} | Alternative<ref name="aktivigi-koordinatojn"/> |- | Parametroj por <code>latitudo</code> kaj <code>longitudo</code>. | {{jes}}<ref>Por malaperigi koordinatojn el la rilata vikidatuma ero, ekzistas la parametro <code>neniukoordinato=jes</code>.</ref> | {{parte}} <ref name="koordinatoj">Nur la okopoj funkcias, sed ne la menciitaj duopoj.</ref> | {{parte}} <ref name="koordinatoj"/> |- | Parametroj por referencoj kun fina <code>_referenco</code>.<ref>Ili ankoraŭ devos esti testataj!</ref> | {{jes}} | {{Alternativa}} | Alternative<ref name="referencoj">Eble la parametroj kun fina <code>_noto</code> povas esti uzataj por referencoj.</ref> | {{Alternativa}} | Alternative<ref name="referencoj"/> |- | Parametro <code>regiono-ISO por fonto</code><ref name="iso2">Laŭ la ŝablono {{Ŝ|Informkesto rivero}}</ref> | {{jes}} | {{ne1}} | {{ne1}} |- | Parametro <code>regiono-ISO por enfluejo</code><ref name="iso2"/> | {{jes}} | {{ne1}} | {{ne1}} |- ! colspan="4" | Aldonoj laŭ {{ŝ|Japana urbeto}} kaj {{Ŝ|Japana urbo}} |- | Parametro <code>arbo</code> | {{jes}} | {{ne1}} | {{ne1}} |- | Parametro <code>besto</code> | {{jes}} | {{ne1}} | {{ne1}} |- | Parametro <code>birdo</code> | {{jes}} | {{ne1}} | {{ne1}} |- | Parametro <code>fiŝo</code> | {{jes}} | {{ne1}} | {{ne1}} |- | Parametro <code>floro</code> | {{jes}} | {{ne1}} | {{ne1}} |- | Parametro <code>maskoto</code> | {{jes}} | {{ne1}} | {{ne1}} |- ! colspan="4" | Kalkulado |- | De <code>areo</code> en km² al ha (hektaroj) | {{jes}}<ref>La modulo ĉe areo el Vikidatumoj analizas eĉ la unuon.</ref> | {{parte}} | {{parte}} |- | Kalkulado de "denso" el <code>loĝantaro</code> kaj <code>areo</code>. | {{jes}} | {{parte}}<ref name="denso">Tio ne funkcias ĉe uzado de vikidatumaj eroj, ĉar la areo ne estas subtenata kaj ĉe {{ŝ|geokesto}} eĉ loĝantaro ne.</ref> | {{parte}}<ref name="denso"/> |- ! colspan="4" | Vikidatumaj proprietoj |- | {{wikidata|P18}} kun {{wikidata|P2096}} | {{jes}}<ref>Eĉ pli ol unu bildo eblas danke al kombina uzado de la moduloj {{modulo|Wikidata/bildoj}}, {{modulo|wikidata}} kaj {{modulo|InfoboxImage}}</ref> | {{parte}} | {{parte}} |- | {{wikidata|P41}} kun {{wikidata|P163}} | {{jes}} | {{jes}} | {{jes}} |- | {{wikidata|P94}} kun {{wikidata|P237}} | {{jes}} | {{jes}} | {{jes}} |- | {{wikidata|P281}} | {{jes}} | {{jes}} | {{jes}} |- | {{wikidata|P856}} | {{jes}} | {{jes}} | {{jes}} |- | {{wikidata|P2044}} | {{jes}} | {{ne1}} | {{ne1}} |- | {{wikidata|P2046}} | {{jes}} | {{ne1}} | {{ne1}} |- | {{wikidata|P421}} | {{jes}} | {{ne1}} | {{ne1}} |- | {{wikidata|P373}} | {{jes}} | {{jes}} | {{jes}} |- | {{wikidata|P1082}} kun {{wikidata|P585}} | {{jes}} | {{jes}} | {{ne1}} |- | {{wikidata|P625}} | {{kondiĉa}}|Kondiĉe<ref>Se samtempe la unua nenomita parametro estas difinita kaj la parametro <code>neniukoordinato</code> ne havas la valoron <code>jes</code>.</ref> | {{ne1}} | {{ne1}} |- | {{wikidata|P610}} | {{jes}} | {{ne1}} | {{ne1}} |- | {{wikidata|P1589}} | {{jes}} | {{ne1}} | {{ne1}} |} {{kaŝskatolo fino}} == Ekzemploj de uzo == === lando === {{Informkesto geografiaĵo | lando <!-- *** Kapo *** --> | nomo = Ĉeĥio | devena_nomo = | alia_nomo = {{Lang-cs|Česko}} | kategorio = ([[respubliko]]) <!-- *** Dosiero *** --> | dosiero = EU-Czechia.svg | dosiero_priskribo = Situo de Ĉeĥio enkadre de Eŭropo | dosiero_kompl = <!-- *** Simboloj *** --> | flago = Flago-de-Ĉeĥio.svg | flago_noto = [[Flago de Ĉeĥio|Flago]] | blazono = Coat of arms of the Czech Republic.svg | blazono_noto = [[Blazono de Ĉeĥio|Blazono]] <!-- *** Nomo *** --> | etimologio = | oficiala_nomo = Česká republika | moto = Pravda vítězí (lat. Veritas vincit) | kromnomo = | himno = [[Kde domov můj]] | himno_dosiero = Czech anthem.ogg <!-- *** Lando ktp. *** --> | regiono_tipo = Membreco | regiono_faldo = 1 | regiono = NATO | regiono1 = Eŭropa Unio | regiono2 = Zono de Schengen | regiono3 = Unuiĝintaj Nacioj | histregiono_faldo = | histregiono = Bohemio | histregiono1 = Moravio | histregiono2 = Ĉeĥa Silezio <!-- *** Familio *** --> | parenco = Eŭropo | limo = Germanio | limo1 = Pollando | limo2 = Slovakio | limo3 = Aŭstrio | limo_faldo = 1 | parto_faldo = 1 | parto_tipo = Regionoj | parto = Mezbohemia regiono | parto1 = Sudbohemia regiono | parto2 = Regiono Plzeň | parto3 = Regiono Karlovy Vary | parto4 = Regiono Ústí nad Labem | parto5 = Regiono Liberec | parto6 = Regiono Hradec Králové | parto7 = Regiono Pardubice | parto8 = Regiono Vysočina | parto9 = Regiono Olomouc | parto10 = Regiono Zlín | parto11 = Sudmoravia regiono | parto12 = Moraviasilezia regiono | ĉefurbo = Prago | urbo = Brno | urbo1 = Ostrava | urbo2 = Plzeň | urbo3 = Liberec | urbo4 = Olomouc | urbo5 = Ústí nad Labem | urbo6 = Hradec Králové | urbo7 = České Budějovice | urbo8 = Pardubice | urbo9 = Havířov | urbo10 = Zlín | urbo11 = Kladno | urbo12 = Most | urbo_faldo = 1 | urbo_tipo = Grandaj urboj | memorindaĵo_tipo = | memorindaĵo_faldo = 1 | memorindaĵo = Praga burgo | memorindaĵo1 = Kastelo Hluboká | memorindaĵo2 = Trosky | memorindaĵo3 = Stodolní | konstruaĵo_faldo = 1 | konstruaĵo = | konstruaĵo1 = | konstruaĵo2 = | konstruaĵo3 = | konstruaĵo3_noto = | rivero_faldo = 1 | rivero = Odra | rivero1 = [[Ostravice (rivero)|Ostravice]] | rivero2 = [[Opava (rivero)|Opava]] | rivero3 = Mže | rivero4 = [[Elbo (rivero)|Elbo]] | rivero5 = Vultavo | rivero6 = Ohře | rivero7 = Dyje | rivero8 = Moravo | rivero9 = [[Svratka (rivero)|Svratka]] | ŝoseo_tipo = Aŭtostrado | ŝoseo = | ŝoseo1_tipo = | ŝoseo1 = | ŝoseo2_tipo = | ŝoseo2 = | montaro_tipo = Montaroj | montaro_faldo = 1 | montaro = Karkonoŝo | montaro1 = Ercmontaro | montaro2 = Šumava | montaro3 = [[Bohemia-Moravia montetaro|Boh.-Mor. montetaro]] | montaro4 = Moraviasileziaj Beskidoj | montaro5 = Orlica montaro | montaro6 = Český les | montaro7 = Hrubý Jeseník | montaro8 = Nízký Jeseník | orogenezo = Moravia karsto | orogenezo1 = Rokoj ĉe Praĥov | orogenezo2 = Bohemia paradizo <!-- *** Situo *** --> | ĉefurbo_situo = Prago | ĉefurbo_leviĝo = | ĉefurbo_lat_d = 50 | ĉefurbo_lat_m = 05 | ĉefurbo_lat_s = 14 | ĉefurbo_lat_NS = N | ĉefurbo_long_d = 14 | ĉefurbo_long_m = 25 | ĉefurbo_long_s = 16 | ĉefurbo_long_EW = E | regiono-ISO = CZ | plej_alta_situo = Karkonoŝo | plej_alta_leviĝo = 1602 | plej_alta = Neĝulo | plej_malalta = Hřensko | plej_malalta_leviĝo = <!-- *** Dimensioj *** --> | areo = 78867.0 | areo_rondumo = 1 | areo_akvo <!-- *** Loĝantaro *** --> | loĝantaro = 10707839 | loĝantaro_dato = 30.09.2020 | loĝantaro_denseco = auto <!-- *** Historio & gvidantaro *** --> | establita = 1-a de januaro 1993 | establita_tipo = | gvidantaro = Parlamento de Ĉeĥio | gvidantaro_tipo = | gvidantaro_noto = | ĉefulo = Miloš Zeman | ĉefulo_tipo = Prezidento | ĉefulo_partio = | ĉefulo1 = | ĉefulo1_tipo = | ĉefulo1_partio = <!-- *** Kodoj *** --> | horzono = [[Mezeŭropa tempo|MET]] ([[UTC+1]]) | horzono_DST = [[Mezeŭropa somera tempo|MEST]] ([[UTC+2]] de marto ĝis oktobro) | areo_kodo = +420 | areo_kodo_tipo = | kodo = 203 CZE CZ | kodo_tipo = ISO 3166-1 | kodo1 = CZ | kodo1_tipo = Aŭtokodo | kodo2 = .cz | kodo2_tipo = Interreta domajno <!-- *** Liberaj kampoj *** --> | libera = | libera_tipo = | libera1 = [[ĉeĥa krono|krono]] | libera1_tipo = [[Valuto|Monunuo]] | libera2 = [[ĉeĥa lingvo|ĉeĥa]] | libera2_tipo = Lingvo | libera3 = | libera3_tipo = <!-- *** Mapoj *** --> | mapo_priskribo = Situo de la ĉefurbo enkadre de Ĉeĥio | mapo_lokumilo = Ĉeĥio | mapo1 = Czech kraje and historic regions.svg | mapo1_fono = | mapo1_priskribo = Regionoj kaj historiaj landoj | mapo1_lokumilo = | mapo2 = Czechia-geographic map-cz.svg | mapo2_priskribo = Geografia mapo de Ĉeĥio <!-- *** Retpaĝoj *** --> | commons = Czech Republic | retpaĝo = | portalo = Ĉeĥio <!-- *** Notoj *** --> | notoj = [[Esperanto-movado en Ĉeĥio]] }} Ekzemplo de plena geokesto por artikolo [[Ĉeĥio]] <pre style="height: 250px; overflow:auto"> {{Informkesto geografiaĵo | lando <!-- *** Kapo *** --> | nomo = Ĉeĥio | devena_nomo = | alia_nomo = {{Lang-cs|Česko}} | kategorio = ([[respubliko]]) <!-- *** Dosiero *** --> | dosiero = EU-Czechia.svg | dosiero_priskribo = Situo de Ĉeĥio enkadre de Eŭropo | dosiero_kompl = <!-- *** Simboloj *** --> | flago = Flago-de-Ĉeĥio.svg | flago_noto = [[Flago de Ĉeĥio|Flago]] | blazono = Coat of arms of the Czech Republic.svg | blazono_noto = [[Blazono de Ĉeĥio|Blazono]] <!-- *** Nomo *** --> | etimologio = | oficiala_nomo = Česká republika | moto = Pravda vítězí (lat. Veritas vincit) | kromnomo = | himno = [[Kde domov můj]] | himno_dosiero = Czech anthem.ogg <!-- *** Lando ktp. *** --> | regiono_tipo = Membreco | regiono_faldo = 1 | regiono = NATO | regiono1 = Eŭropa Unio | regiono2 = Zono de Schengen | regiono3 = Unuiĝintaj Nacioj | histregiono_faldo = | histregiono = Bohemio | histregiono1 = Moravio | histregiono2 = Ĉeĥa Silezio <!-- *** Familio *** --> | parenco = Eŭropo | limo = Germanio | limo1 = Pollando | limo2 = Slovakio | limo3 = Aŭstrio | limo_faldo = 1 | parto_faldo = 1 | parto_tipo = Regionoj | parto = Mezbohemia regiono | parto1 = Sudbohemia regiono | parto2 = Regiono Plzeň | parto3 = Regiono Karlovy Vary | parto4 = Regiono Ústí nad Labem | parto5 = Regiono Liberec | parto6 = Regiono Hradec Králové | parto7 = Regiono Pardubice | parto8 = Regiono Vysočina | parto9 = Regiono Olomouc | parto10 = Regiono Zlín | parto11 = Sudmoravia regiono | parto12 = Moraviasilezia regiono | ĉefurbo = Prago | urbo = Brno | urbo1 = Ostrava | urbo2 = Plzeň | urbo3 = Liberec | urbo4 = Olomouc | urbo5 = Ústí nad Labem | urbo6 = Hradec Králové | urbo7 = České Budějovice | urbo8 = Pardubice | urbo9 = Havířov | urbo10 = Zlín | urbo11 = Kladno | urbo12 = Most | urbo_faldo = 1 | urbo_tipo = Grandaj urboj | memorindaĵo_tipo = | memorindaĵo_faldo = 1 | memorindaĵo = Praga burgo | memorindaĵo1 = Kastelo Hluboká | memorindaĵo2 = Trosky | memorindaĵo3 = Stodolní | konstruaĵo_faldo = 1 | konstruaĵo = | konstruaĵo1 = | konstruaĵo2 = | konstruaĵo3 = | konstruaĵo3_noto = | rivero_faldo = 1 | rivero = Odra | rivero1 = [[Ostravice (rivero)|Ostravice]] | rivero2 = [[Opava (rivero)|Opava]] | rivero3 = Mže | rivero4 = [[Elbo (rivero)|Elbo]] | rivero5 = Vultavo | rivero6 = Ohře | rivero7 = Dyje | rivero8 = Moravo | rivero9 = [[Svratka (rivero)|Svratka]] | ŝoseo_tipo = Aŭtostrado | ŝoseo = | ŝoseo1_tipo = | ŝoseo1 = | ŝoseo2_tipo = | ŝoseo2 = | montaro_tipo = Montaroj | montaro_faldo = 1 | montaro = Karkonoŝo | montaro1 = Ercmontaro | montaro2 = Šumava | montaro3 = [[Bohemia-Moravia montetaro|Boh.-Mor. montetaro]] | montaro4 = Moraviasileziaj Beskidoj | montaro5 = Orlica montaro | montaro6 = Český les | montaro7 = Hrubý Jeseník | montaro8 = Nízký Jeseník | orogenezo = Moravia karsto | orogenezo1 = Rokoj ĉe Praĥov | orogenezo2 = Bohemia paradizo <!-- *** Situo *** --> | ĉefurbo_situo = Prago | ĉefurbo_leviĝo = | ĉefurbo_lat_d = 50 | ĉefurbo_lat_m = 05 | ĉefurbo_lat_s = 14 | ĉefurbo_lat_NS = N | ĉefurbo_long_d = 14 | ĉefurbo_long_m = 25 | ĉefurbo_long_s = 16 | ĉefurbo_long_EW = E | regiono-ISO = CZ | plej_alta_situo = Karkonoŝo | plej_alta_leviĝo = 1602 | plej_alta = Neĝulo | plej_malalta = Hřensko | plej_malalta_leviĝo = <!-- *** Dimensioj *** --> | areo = 78867.0 | areo_rondumo = 1 | areo_akvo <!-- *** Loĝantaro *** --> | loĝantaro = 10707839 | loĝantaro_dato = 30.09.2020 | loĝantaro_denseco = auto <!-- *** Historio & gvidantaro *** --> | establita = 1-a de januaro 1993 | establita_tipo = | gvidantaro = Parlamento de Ĉeĥio | gvidantaro_tipo = | gvidantaro_noto = | ĉefulo = Miloš Zeman | ĉefulo_tipo = Prezidento | ĉefulo_partio = | ĉefulo1 = | ĉefulo1_tipo = | ĉefulo1_partio = <!-- *** Kodoj *** --> | horzono = [[Mezeŭropa tempo|MET]] ([[UTC+1]]) | horzono_DST = [[Mezeŭropa somera tempo|MEST]] ([[UTC+2]] de marto ĝis oktobro) | areo_kodo = +420 | areo_kodo_tipo = | kodo = 203 CZE CZ | kodo_tipo = ISO 3166-1 | kodo1 = CZ | kodo1_tipo = Aŭtokodo | kodo2 = .cz | kodo2_tipo = Interreta domajno <!-- *** Liberaj kampoj *** --> | libera = | libera_tipo = | libera1 = [[ĉeĥa krono|krono]] | libera1_tipo = [[Valuto|Monunuo]] | libera2 = [[ĉeĥa lingvo|ĉeĥa]] | libera2_tipo = Lingvo | libera3 = | libera3_tipo = <!-- *** Mapoj *** --> | mapo_priskribo = Situo de la ĉefurbo enkadre de Ĉeĥio | mapo_lokumilo = Ĉeĥio | mapo1 = Czech kraje and historic regions.svg | mapo1_fono = | mapo1_priskribo = Regionoj kaj historiaj landoj | mapo1_lokumilo = | mapo2 = Czechia-geographic map-cz.svg | mapo2_priskribo = Geografia mapo de Ĉeĥio <!-- *** Retpaĝoj *** --> | commons = Czech Republic | retpaĝo = | portalo = Ĉeĥio <!-- *** Notoj *** --> | notoj = [[Esperanto-movado en Ĉeĥio]] }} </pre> {{-}} === urbo === {{Informkesto geografiaĵo| Urbo <!-- *** Kapo *** --> | nomo = Košice | alia_nomo = {{Lang-de|Kaschau}} | alia_nomo1 = {{Lang-hu|Kassa}} | alia_nomo2 = {{Lang-pl|Koszyce}} | kategorio = urbo <!-- *** Dosiero *** --> | dosiero = Dóm svätej Alžbety a Kaplnka sv. Michala, Košice, Slovensko.jpg | dosiero_priskribo = Katedralo kaj Preĝejo de sankta Mikaelo <!-- *** Simboloj *** --> | flago = Flag of Košice.png | blazono = Coat of Arms of Košice.svg <!-- *** Nomo *** --> | etimologio = | oficiala_nomo = Košice | moto = | kromnomo = Urbo de toleremo <!-- *** Lando ktp. *** --> | lando = Slovakio | lando_flago = 1 | ŝtato = | regiono = Regiono Košice | histregiono = Supra Hungarujo | histregiono_noto = | distrikto = | municipo = <!-- *** Familio *** --> | parenco = Abov | parto = | rivero = Hornád <!-- *** Situo *** --> | situo = | koordinatoj_ne_en_titolo = true | leviĝo = 208 | lat_d = 48 | lat_m = 43 | lat_s = 12 | lat_NS = N | long_d = 21 | long_m = 15 | long_s = 29 | long_EW = E | koordinatoj_tipo = region:SK_type:city | plej_alta = [[Vysoký vrch (851 m s. m.)|Vysoký vrch]] | plej_alta_leviĝo = 851 | plej_alta_lat_d = 48 | plej_alta_lat_m = 49 | plej_alta_lat_s = 28 | plej_alta_lat_NS = N | plej_alta_long_d = 21 | plej_alta_long_m = 09 | plej_alta_long_s = 22 | plej_alta_long_EW = E | plej_malalta = Krásna nad Hornádom | plej_malalta_leviĝo = 184 | plej_malalta_lat_d = 48 | plej_malalta_lat_m = 40 | plej_malalta_lat_s = 09 | plej_malalta_lat_NS = N | plej_malalta_long_d = 21 | plej_malalta_long_m = 20 | plej_malalta_long_s = 23 | plej_malalta_long_EW = E <!-- *** Dimensioj *** --> | areo = 242.768069 <!-- *** Loĝantaro *** --> | loĝantaro = 238593 | loĝantaro_dato = 31.12.2019 | loĝantaro_denseco = auto <!-- *** Historio & gvidantaro *** --> | establita = 1230 | establita_tipo = Unua skriba mencio | ĉefulo = Jaroslav Polaček | ĉefulo_tipo = Primatoro | ĉefulo_partio = Sendependa <!-- *** Kodoj *** --> | horzono = [[Mez-Eŭropa tempo|MET]] | utc_offset =+1 | horzono_DST = [[Mez-Eŭropa tempo|MET]] | utc_offset_DST =+2 | poŝtkodo = 040 00 | areo_kodo = +421-55 | areo_kodo_tipo = Tel. prefikso | kodo = 599981 | kodo1 = KE | kodo1_tipo = Aŭtokodoj <!-- *** Liberaj kampoj *** --> | libera = <!-- *** Mapoj *** --> | mapo = | mapo_fono = | mapo_priskribo = Situo enkadre de Slovakio | mapo_lokumilo = Slovakio | mapo1 = | mapo1_fono = | mapo1_priskribo = Situo enkadre de Regiono Košice | mapo1_lokumilo = Regiono Košice | mapo2 = Kosice.20080908.png | mapo2_priskribo = Mapo de urbo | freemap_zoom = 13 <!-- *** Retpaĝoj *** --> | commons = Košice | statistiko = [http://www.statistics.sk/mosmis/prvav2.jsp?txtUroven=440709&lstObec=599981&Okruh=zaklad MOŠ/MIS] | retpaĝo = [http://www.kosice.sk www.kosice.sk] | portalo = Slovakio <!-- *** Notoj *** --> | notoj = '''Demonimo''': ''Košicano'' }} Ekzemplo de plena geokesto por artikolo [[Košice]] <pre style="height: 250px; overflow:auto;"> {{Informkesto geografiaĵo| Urbo <!-- *** Kapo *** --> | nomo = Košice | alia_nomo = {{Lang-de|Kaschau}} | alia_nomo1 = {{Lang-hu|Kassa}} | alia_nomo2 = {{Lang-pl|Koszyce}} | kategorio = urbo <!-- *** Dosiero *** --> | dosiero = Dóm svätej Alžbety a Kaplnka sv. Michala, Košice, Slovensko.jpg | dosiero_priskribo = Katedralo kaj Preĝejo de sankta Mikaelo <!-- *** Simboloj *** --> | flago = Flag of Košice.png | blazono = Coat of Arms of Košice.svg <!-- *** Nomo *** --> | etimologio = | oficiala_nomo = Košice | moto = | kromnomo = Urbo de toleremo <!-- *** Lando ktp. *** --> | lando = Slovakio | lando_flago = 1 | ŝtato = | regiono = Regiono Košice | histregiono = Supra Hungarujo | histregiono_noto = | distrikto = | municipo = <!-- *** Familio *** --> | parenco = Abov | parto = | rivero = Hornád <!-- *** Situo *** --> | situo = | koordinatoj_ne_en_titolo = true | leviĝo = 208 | lat_d = 48 | lat_m = 43 | lat_s = 12 | lat_NS = N | long_d = 21 | long_m = 15 | long_s = 29 | long_EW = E | koordinatoj_tipo = region:SK_type:city | plej_alta = [[Vysoký vrch (851 m s. m.)|Vysoký vrch]] | plej_alta_leviĝo = 851 | plej_alta_lat_d = 48 | plej_alta_lat_m = 49 | plej_alta_lat_s = 28 | plej_alta_lat_NS = N | plej_alta_long_d = 21 | plej_alta_long_m = 09 | plej_alta_long_s = 22 | plej_alta_long_EW = E | plej_malalta = Krásna nad Hornádom | plej_malalta_leviĝo = 184 | plej_malalta_lat_d = 48 | plej_malalta_lat_m = 40 | plej_malalta_lat_s = 09 | plej_malalta_lat_NS = N | plej_malalta_long_d = 21 | plej_malalta_long_m = 20 | plej_malalta_long_s = 23 | plej_malalta_long_EW = E <!-- *** Dimensioj *** --> | areo = 242.768069 <!-- *** Loĝantaro *** --> | loĝantaro = 238593 | loĝantaro_dato = 31.12.2019 | loĝantaro_denseco = auto <!-- *** Historio & gvidantaro *** --> | establita = 1230 | establita_tipo = Unua skriba mencio | ĉefulo = Jaroslav Polaček | ĉefulo_tipo = Primatoro | ĉefulo_partio = Sendependa <!-- *** Kodoj *** --> | horzono = [[Mez-Eŭropa tempo|MET]] | utc_offset =+1 | horzono_DST = [[Mez-Eŭropa tempo|MET]] | utc_offset_DST =+2 | poŝtkodo = 040 00 | areo_kodo = +421-55 | areo_kodo_tipo = Tel. prefikso | kodo = 599981 | kodo1 = KE | kodo1_tipo = Aŭtokodoj <!-- *** Liberaj kampoj *** --> | libera = <!-- *** Mapoj *** --> | mapo = | mapo_fono = | mapo_priskribo = Situo enkadre de Slovakio | mapo_lokumilo = Slovakio | mapo1 = | mapo1_fono = | mapo1_priskribo = Situo enkadre de Regiono Košice | mapo1_lokumilo = Regiono Košice | mapo2 = Kosice.20080908.png | mapo2_priskribo = Mapo de urbo | freemap_zoom = 13 <!-- *** Retpaĝoj *** --> | commons = Košice | statistiko = [http://www.statistics.sk/mosmis/prvav2.jsp?txtUroven=440709&lstObec=599981&Okruh=zaklad MOŠ/MIS] | retpaĝo = [http://www.kosice.sk www.kosice.sk] | portalo = Slovakio <!-- *** Notoj *** --> | notoj = '''Demonimo''': ''Košicano'' }} </pre> {{-}} === burgo === {{Informkesto geografiaĵo| Burgo <!-- *** Kapo *** --> | nomo = Beckov | devena_nomo = ''Blundus'', ''Bolondos'' | alia_nomo = | kategorio = Burgo <!-- *** Dosiero *** --> | dosiero = SlovakRepublic-Beckov-Castle.JPG | dosiero_priskribo = Vido al la burgo <!-- *** Nomo *** --> | etimologio = | oficiala_nomo = | kromnomo = <!-- *** Country etc. *** --> | lando = Slovakio | lando_flago = 1 | ŝtato = | regiono = [[Regiono Trenčín|Trenčín]] | distrikto = [[Distrikto Nové Mesto nad Váhom|Nové Mesto nad Váhom]] | komunumo_tipo = | komunumo = | municipo_tipo = | municipo = Beckov | histregiono = Supra Hungarujo <!-- *** Familio *** --> | parenco = | urbo = | memorindaĵo = | rivero = | montaro = Považský Inovec <!-- *** Situo *** --> | situo = Burgo Beckov | koordinatoj_ne_en_titolo = true | leviĝo = | leviĝo_rondo = | lat_d =48| lat_m =47| lat_s =27 | lat_NS = N | long_d =17| long_m =53| long_s =53 | long_EW = E | regiono-ISO = SK | koordinatoj_formato = dms <!-- *** Dimensioj *** --> | longo = | larĝo = | alteco = | numero = | areo = <!-- *** Trajtoj *** --> | aŭtoro = | stilo = Gotiko | materialo = <!-- *** Historio & gvidantaro *** --> | establita = 12-a jarcento | dato = | dato_tipo = | gvidantaro = | gvidantaro_lat_d = | gvidantaro_long_d = | posedanto = <!-- *** Aliroj *** --> | publiko = publike alirebla | aliro = [[Beckov]] <!-- *** Kodoj *** --> | kodo = <!-- *** Liberaj kampoj *** --> | libera = <!-- *** Mapoj *** --> | mapo = | mapo_fono = | mapo_priskribo = Situo de burgo Beckov en Slovakio | mapo_lokumilo = Slovakio | mapo1 = | mapo1_fono = | mapo1_priskribo = Situo de burgo Beckov en Regiono Trenčín | mapo1_lokumilo = Regiono Trenčín <!-- *** Retpaĝoj *** --> | commons = Beckov Castle | retpaĝo = | portalo = Slovakio <!-- *** Notoj *** --> | notoj = }} Ekzemplo de plena geokesto por artikolo [[Beckov (burgo)|Beckov]] <pre style="height: 250px; overfow:auto;"> {{Informkesto geografiaĵo| Burgo <!-- *** Kapo *** --> | nomo = Beckov | devena_nomo = ''Blundus'', ''Bolondos'' | alia_nomo = | kategorio = Burgo <!-- *** Dosiero *** --> | dosiero = SlovakRepublic-Beckov-Castle.JPG | dosiero_priskribo = Vido al la burgo <!-- *** Nomo *** --> | etimologio = | oficiala_nomo = | kromnomo = <!-- *** Country etc. *** --> | lando = Slovakio | lando_flago = 1 | ŝtato = | regiono = [[Regiono Trenčín|Trenčín]] | distrikto = [[Distrikto Nové Mesto nad Váhom|Nové Mesto nad Váhom]] | komunumo_tipo = | komunumo = | municipo_tipo = | municipo = Beckov | histregiono = Supra Hungarujo <!-- *** Familio *** --> | parenco = | urbo = | memorindaĵo = | rivero = | montaro = Považský Inovec <!-- *** Situo *** --> | situo = Burgo Beckov | koordinatoj_ne_en_titolo = true | leviĝo = | leviĝo_rondo = | lat_d =48| lat_m =47| lat_s =27 | lat_NS = N | long_d =17| long_m =53| long_s =53 | long_EW = E | regiono-ISO = SK | koordinatoj_formato = dms <!-- *** Dimensioj *** --> | longo = | larĝo = | alteco = | numero = | areo = <!-- *** Trajtoj *** --> | aŭtoro = | stilo = Gotiko | materialo = <!-- *** Historio & gvidantaro *** --> | establita = 12-a jarcento | dato = | dato_tipo = | gvidantaro = | gvidantaro_lat_d = | gvidantaro_long_d = | posedanto = <!-- *** Aliroj *** --> | publiko = publike alirebla | aliro = [[Beckov]] <!-- *** Kodoj *** --> | kodo = <!-- *** Liberaj kampoj *** --> | libera = <!-- *** Mapoj *** --> | mapo = | mapo_fono = | mapo_priskribo = Situo de burgo Beckov en Slovakio | mapo_lokumilo = Slovakio | mapo1 = | mapo1_fono = | mapo1_priskribo = Situo de burgo Beckov en Regiono Trenčín | mapo1_lokumilo = Regiono Trenčín <!-- *** Retpaĝoj *** --> | commons = Beckov Castle | retpaĝo = | portalo = Slovakio <!-- *** Notoj *** --> | notoj = }} </pre> {{-}} === rivero === {{Informkesto geografiaĵo| Rivero <!-- *** Kapo *** --> | nomo = Váh | alia_nomo = {{Lang-hu|Vág}} | alia_nomo1 = {{Lang-de|Waag}} | alia_nomo2 = {{Lang-pl|Wag}} | kategorio = rivero <!-- *** Dosiero *** --> | dosiero = Rieka_Vah_-_Piestany.jpg | dosiero_priskribo = Váh proksime de Piešťany. <!-- *** Nomo *** --> | etimologio = | kromnomo = | oficiala_nomo = Váh <!-- *** Lando ktp. *** --> | lando = Slovakio | lando_flago = 1 | ŝtato = | regiono = | distrikto = | komunumo = | municipo = <!-- *** Familio *** --> | parenco = | alfluanto_dekstre_faldo = 1 | alfluanto_dekstre = [[Belá (rivero)|Belá]] | alfluanto_dekstre1 = [[Orava (rivero)|Orava]] | alfluanto_dekstre2 = Varínka | alfluanto_dekstre3 = Kysuca | alfluanto_dekstre4 = Papradnianka | alfluanto_dekstre5 = [[Biela voda (alfluanto de Váh)|Biela voda]] | alfluanto_dekstre6 = [[Lednica (rojo)|Lednica]] | alfluanto_dekstre7 = Vlára | alfluanto_dekstre8 = Klanečnica | alfluanto_dekstre9 = [[Dubová (alfluanto de Váh)|Dubová]] | alfluanto_dekstre10 = Dudváh | alfluanto_dekstre11 = Malgranda Danubo | alfluanto_maldekstre_faldo = 1 | alfluanto_maldekstre = [[Boca (rivero)|Boca]] | alfluanto_maldekstre1 = [[Štiavnica (alfluanto de Váh)|Štiavnica]] | alfluanto_maldekstre2 = Ľupčianka | alfluanto_maldekstre3 = [[Revúca (rivero)|Revúca]] | alfluanto_maldekstre4 = Ľubochnianka | alfluanto_maldekstre5 = [[Turiec (alfluanto de Váh)|Turiec]] | alfluanto_maldekstre6 = Rosinka | alfluanto_maldekstre7 = Rajčanka | alfluanto_maldekstre8 = Domanižanka | alfluanto_maldekstre9 = Pružinka | alfluanto_maldekstre10 = [[Teplička (alfluanto de Váh, Trenčín)|Teplička]] | alfluanto_maldekstre11 = Jarčie | alfluanto_maldekstre12 = [[Nitra (rivero)|Nitra]] | urbo_faldo = 1 | urbo_tipo = | urbo = Liptovský Hrádok | urbo1 = Liptovský Mikuláš | urbo2 = Ružomberok | urbo3 = Vrútky | urbo4 = Žilina | urbo5 = Bytča | urbo6 = Považská Bystrica | urbo7 = Púchov | urbo8 = Ilava | urbo9 = Dubnica nad Váhom | urbo10 = Nemšová | urbo11 = Trenčín | urbo12 = Nové Mesto nad Váhom | urbo13 = Piešťany | urbo14 = Leopoldov | urbo15 = Hlohovec | memorindaĵo = | konstruaĵo_tipo = Akva rezervujo | konstruaĵo = [[Čierny Váh (rezervujo)|Čierny Váh]] <!-- *** Situo *** --> | fonto = [[Čierny Váh]] | fonto_situo = Kráľova hoľa | fonto_regiono = [[Malaltaj Tatroj]] | fonto_leviĝo = | fonto_lat_d = 49 | fonto_lat_m = 01 | fonto_lat_s = 08 | fonto_lat_NS = N | fonto_long_d = 19 | fonto_long_m = 48 | fonto_long_s = 33 | fonto_long_EW = E | regiono-ISO por fonto = SK | koordinatoj_ne_en_titolo = true | fonto1 = Biely Váh | fonto1_situo = Važecká dolina | fonto1_regiono = [[Altaj Tatroj]] | enfluejo = Danubo | enfluejo_situo = [[Komárno (Slovakio)|Komárno]] | enfluejo_leviĝo = 106.5 | enfluejo_lat_d = 47 | enfluejo_lat_m = 44 | enfluejo_lat_s = 59 | enfluejo_lat_NS = N | enfluejo_long_d = 18 | enfluejo_long_m = 08 | enfluejo_long_s = 51 | enfluejo_long_EW = E | regiono-ISO por enfluejo = SK | wd-id = Q202598 <!-- *** Dimensioj *** --> | longo = 403 | larĝo = | profundo = | akvokolektejo = 10640 | trafluo = 196 | trafluo_situo = | trafluo_max = 1825 | trafluo_min = 22.3 <!-- *** Liberaj kampoj *** --> | libera = <!-- *** Mapoj *** --> | mapo = Váh River (SVK) - location and watershed.svg | mapo_fono = Slovakia - background map.png | mapo_priskribo = Fluo kaj akvokolekta regiono de Váh de kunfluejo de Čierny Váh (sude) kaj Biely Váh (norde) ĝis alfluejo al [[Danubo]] | mapo_lokumilo = <!-- *** Retpaĝoj *** --> | commons = Váh | portalo = Slovakio <!-- *** Notoj *** --> | notoj = }} Ekzemplo de plena geokesto por artikolo [[Váh]] <pre style="height: 250px; overflow:auto;"> {{Informkesto geografiaĵo| Rivero <!-- *** Kapo *** --> | nomo = Váh | alia_nomo = {{Lang-hu|Vág}} | alia_nomo1 = {{Lang-de|Waag}} | alia_nomo2 = {{Lang-pl|Wag}} | kategorio = rivero <!-- *** Dosiero *** --> | dosiero = Rieka_Vah_-_Piestany.jpg | dosiero_priskribo = Váh proksime de Piešťany. <!-- *** Nomo *** --> | etimologio = | kromnomo = | oficiala_nomo = Váh <!-- *** Lando ktp. *** --> | lando = Slovakio | lando_flago = 1 | ŝtato = | regiono = | distrikto = | komunumo = | municipo = <!-- *** Familio *** --> | parenco = | alfluanto_dekstre_faldo = 1 | alfluanto_dekstre = [[Belá (rivero)|Belá]] | alfluanto_dekstre1 = [[Orava (rivero)|Orava]] | alfluanto_dekstre2 = Varínka | alfluanto_dekstre3 = Kysuca | alfluanto_dekstre4 = Papradnianka | alfluanto_dekstre5 = [[Biela voda (alfluanto de Váh)|Biela voda]] | alfluanto_dekstre6 = [[Lednica (rojo)|Lednica]] | alfluanto_dekstre7 = Vlára | alfluanto_dekstre8 = Klanečnica | alfluanto_dekstre9 = [[Dubová (alfluanto de Váh)|Dubová]] | alfluanto_dekstre10 = Dudváh | alfluanto_dekstre11 = Malgranda Danubo | alfluanto_maldekstre_faldo = 1 | alfluanto_maldekstre = [[Boca (rivero)|Boca]] | alfluanto_maldekstre1 = [[Štiavnica (alfluanto de Váh)|Štiavnica]] | alfluanto_maldekstre2 = Ľupčianka | alfluanto_maldekstre3 = [[Revúca (rivero)|Revúca]] | alfluanto_maldekstre4 = Ľubochnianka | alfluanto_maldekstre5 = [[Turiec (alfluanto de Váh)|Turiec]] | alfluanto_maldekstre6 = Rosinka | alfluanto_maldekstre7 = Rajčanka | alfluanto_maldekstre8 = Domanižanka | alfluanto_maldekstre9 = Pružinka | alfluanto_maldekstre10 = [[Teplička (alfluanto de Váh, Trenčín)|Teplička]] | alfluanto_maldekstre11 = Jarčie | alfluanto_maldekstre12 = [[Nitra (rivero)|Nitra]] | urbo_faldo = 1 | urbo_tipo = | urbo = Liptovský Hrádok | urbo1 = Liptovský Mikuláš | urbo2 = Ružomberok | urbo3 = Vrútky | urbo4 = Žilina | urbo5 = Bytča | urbo6 = Považská Bystrica | urbo7 = Púchov | urbo8 = Ilava | urbo9 = Dubnica nad Váhom | urbo10 = Nemšová | urbo11 = Trenčín | urbo12 = Nové Mesto nad Váhom | urbo13 = Piešťany | urbo14 = Leopoldov | urbo15 = Hlohovec | memorindaĵo = | konstruaĵo_tipo = Akva rezervujo | konstruaĵo = [[Čierny Váh (rezervujo)|Čierny Váh]] <!-- *** Situo *** --> | fonto = [[Čierny Váh]] | fonto_situo = Kráľova hoľa | fonto_regiono = [[Malaltaj Tatroj]] | fonto_leviĝo = | fonto_lat_d = 49 | fonto_lat_m = 01 | fonto_lat_s = 08 | fonto_lat_NS = N | fonto_long_d = 19 | fonto_long_m = 48 | fonto_long_s = 33 | fonto_long_EW = E | regiono-ISO por fonto = SK | fonto1 = Biely Váh | fonto1_situo = Važecká dolina | fonto1_regiono = [[Altaj Tatroj]] | enfluejo = Danubo | enfluejo_situo = [[Komárno (Slovakio)|Komárno]] | enfluejo_leviĝo = 106.5 | enfluejo_lat_d = 47 | enfluejo_lat_m = 44 | enfluejo_lat_s = 59 | enfluejo_lat_NS = N | enfluejo_long_d = 18 | enfluejo_long_m = 08 | enfluejo_long_s = 51 | enfluejo_long_EW = E | regiono-ISO por enfluejo = SK <!-- *** Dimensioj *** --> | longo = 403 | larĝo = | profundo = | akvokolektejo = 10640 | trafluo = 196 | trafluo_situo = | trafluo_max = 1825 | trafluo_min = 22.3 <!-- *** Liberaj kampoj *** --> | libera = <!-- *** Mapoj *** --> | mapo = Váh River (SVK) - location and watershed.svg | mapo_fono = Slovakia - background map.png | mapo_priskribo = Fluo kaj akvokolekta regiono de Váh de kunfluejo de Čierny Váh (sude) kaj Biely Váh (norde) ĝis alfluejo al [[Danubo]] | mapo_lokumilo = <!-- *** Retpaĝoj *** --> | commons = Váh | portalo = Slovakio <!-- *** Notoj *** --> | notoj = }} </pre> {{-}} === montaro === {{Informkesto geografiaĵo| Montaro <!-- *** Kapo *** --> | nomo = Malgranda Fatro | devena_nomo = | alia_nomo = {{Lang-sk|Malá Fatra}} | oficiala_nomo = Malá Fatra | kategorio = montaro <!-- *** Dosiero *** --> | dosiero = Mala fatra2.jpg | dosiero_priskribo = Malá Fatra - [[Vrátna dolina]] <!-- *** Lando ktp. *** --> | lando = Slovakio | lando_flago = 1 | ŝtato = | ŝtato1 = | regiono = [[Regiono Žilina|Žilina]] | regiono1 = | distrikto_faldo = 1 | distrikto = [[Distrikto Žilina|Žilina]] | distrikto1 = [[Distrikto Martin|Martin]] | distrikto2 = [[Distrikto Dolný Kubín|Dolný Kubín]] | distrikto3 = [[Distrikto Ružomberok|Ružomberok]] | urbo = | urbo1 = <!-- *** Orografio *** --> | parenco = [[Fatra-tatra regiono]] | unuo1 = | limo_faldo = 1 | limo_tipo = Najbaras kun | limo = [[Kysucká vrchovina]] | limo1 = [[Granda Fatro]] | limo2 = [[Strážovské vrchy]] | limo3 = [[Žilinská kotlina]] | limo4 = [[Turčianska kotlina]] | periodo = [[tatriko]] | periodo1 = [[fatriko]] | periodo2 = [[hroniko]] | geologio = [[Dolomito]] | geologio1 = [[Magmaj petroj]] | orogenezo = | animalo_faldo = | animalo = Bruna urso | animalo1 = Linko | planto_faldo = | planto = Eŭropa fago | planto1 = Mirtelo | rivero_faldo = 1 | rivero = [[Varínka]] | rivero1 = [[Rajčianka]] | rivero2 = Váh | rivero3 = [[Orava (rivero)|Orava]] <!-- *** Geografio *** --> | areo = | longo = | longo_orientado = | longo_rondumo = | larĝo = | larĝo_orientado = | larĝo_rondumo = | plej_alta = [[Veľký Kriváň]] | plej_alta_situo = | plej_alta_lando = | plej_alta_ŝtato = | plej_alta_regiono = | plej_alta_distrikto = | plej_alta_leviĝo = 1 709.7 | plej_alta_lat_d = | plej_alta_lat_m = | plej_alta_lat_s = | plej_alta_lat_NS = | plej_alta_long_d = | plej_alta_long_m = | plej_alta_long_s = | plej_alta_long_EW = | plej_malalta = rivero Váh apud municipo [[Strečno]] | plej_malalta_situo = | plej_malalta_lando = | plej_malalta_ŝtato = | plej_malalta_regio = | plej_malalta_distrikto = | plej_malalta_leviĝo = 350 | plej_malalta_lat_d = | plej_malalta_lat_m = | plej_malalta_lat_s = | plej_malalta_lat_NS = | plej_malalta_long_d = | plej_malalta_long_m = | plej_malalta_long_s = | plej_malalta_long_EW = | arbaro = <!-- *** Liberaj kampoj *** --> | libera_nomo = | libera_valoro = <!-- *** Mapoj *** --> | mapo = Lesser Fatra - location map.svg | mapo_fono = Slovakia - background map.png | mapo_priskribo = Situo de Malá Fatra en Slovakio | mapo_lokumilo = Slovakio | mapo1 = Lesser Fatra - location map in Žilina Region.svg | mapo1_fono = Žilina Region - background map.png | mapo1_priskribo = Situo de Malá Fatra en Regiono Žilina | mapo1_lokumilo = Regiono Žilina | mapo2 = Malá Fatra.png | mapo2_priskribo = Malgranda Fatro emfazita per griza koloro <!-- *** Retpaĝoj *** --> | commons = Malá Fatra | statistiko = | retpaĝo = | portalo = Slovakio }} Ekzemplo de plena geokesto por artikolo [[Malgranda Fatro]] <pre style="height: 250px; overflow:auto;"> {{Informkesto geografiaĵo| Montaro <!-- *** Kapo *** --> | nomo = Malgranda Fatro | devena_nomo = | alia_nomo = {{Lang-sk|Malá Fatra}} | oficiala_nomo = Malá Fatra | kategorio = montaro <!-- *** Dosiero *** --> | dosiero = Mala fatra2.jpg | dosiero_priskribo = Malá Fatra - [[Vrátna dolina]] <!-- *** Lando ktp. *** --> | lando = Slovakio | lando_flago = 1 | ŝtato = | ŝtato1 = | regiono = [[Regiono Žilina|Žilina]] | regiono1 = | distrikto_faldo = 1 | distrikto = [[Distrikto Žilina|Žilina]] | distrikto1 = [[Distrikto Martin|Martin]] | distrikto2 = [[Distrikto Dolný Kubín|Dolný Kubín]] | distrikto3 = [[Distrikto Ružomberok|Ružomberok]] | urbo = | urbo1 = <!-- *** Orografio *** --> | parenco = [[Fatra-tatra regiono]] | unuo1 = | limo_faldo = 1 | limo_tipo = Najbaras kun | limo = [[Kysucká vrchovina]] | limo1 = [[Granda Fatro]] | limo2 = [[Strážovské vrchy]] | limo3 = [[Žilinská kotlina]] | limo4 = [[Turčianska kotlina]] | periodo = [[tatriko]] | periodo1 = [[fatriko]] | periodo2 = [[hroniko]] | geologio = [[Dolomito]] | geologio1 = [[Magmaj petroj]] | orogenezo = | animalo_faldo = | animalo = Bruna urso | animalo1 = Linko | planto_faldo = | planto = Eŭropa fago | planto1 = Mirtelo | rivero_faldo = 1 | rivero = [[Varínka]] | rivero1 = [[Rajčianka]] | rivero2 = Váh | rivero3 = [[Orava (rivero)|Orava]] <!-- *** Geografio *** --> | areo = | longo = | longo_orientado = | longo_rondumo = | larĝo = | larĝo_orientado = | larĝo_rondumo = | plej_alta = [[Veľký Kriváň]] | plej_alta_situo = | plej_alta_lando = | plej_alta_ŝtato = | plej_alta_regiono = | plej_alta_distrikto = | plej_alta_leviĝo = 1 709.7 | plej_alta_lat_d = | plej_alta_lat_m = | plej_alta_lat_s = | plej_alta_lat_NS = | plej_alta_long_d = | plej_alta_long_m = | plej_alta_long_s = | plej_alta_long_EW = | plej_malalta = rivero Váh apud municipo [[Strečno]] | plej_malalta_situo = | plej_malalta_lando = | plej_malalta_ŝtato = | plej_malalta_regio = | plej_malalta_distrikto = | plej_malalta_leviĝo = 350 | plej_malalta_lat_d = | plej_malalta_lat_m = | plej_malalta_lat_s = | plej_malalta_lat_NS = | plej_malalta_long_d = | plej_malalta_long_m = | plej_malalta_long_s = | plej_malalta_long_EW = | arbaro = <!-- *** Liberaj kampoj *** --> | libera_nomo = | libera_valoro = <!-- *** Mapoj *** --> | mapo = Lesser Fatra - location map.svg | mapo_fono = Slovakia - background map.png | mapo_priskribo = Situo de Malá Fatra en Slovakio | mapo_lokumilo = Slovakio | mapo1 = Lesser Fatra - location map in Žilina Region.svg | mapo1_fono = Žilina Region - background map.png | mapo1_priskribo = Situo de Malá Fatra en Regiono Žilina | mapo1_lokumilo = Regiono Žilina | mapo2 = Malá Fatra.png | mapo2_priskribo = Malgranda Fatro emfazita per griza koloro <!-- *** Retpaĝoj *** --> | commons = Malá Fatra | statistiko = | retpaĝo = | portalo = Slovakio }} </pre> {{-}} {{Informkesto geografiaĵo| Montaro <!-- *** Kapo *** --> | nomo = Granda Fatro | devena_nomo = | alia_nomo = {{Lang-sk|Veľká Fatra}} | kategorio = Montaro | unesko_nomo = Vlkolínec <!-- *** Dosiero *** --> | dosiero = Ostrá, Greater Fatra (SVK) - western summit in winter.jpg | dosiero_grandeco = | dosiero_priskribo = Monto [[Ostrá (Veľká Fatra)|Ostrá]] vintre <!-- *** Lando ktp. *** --> | lando = Slovakio | lando_flago = 1 | ŝtato = | ŝtato1 = | regiono = Regiono Žilina | regiono1 = Regiono Banská Bystrica | distrikto_faldo = 1 | distrikto = Distrikto Banská Bystrica | distrikto1 = Distrikto Martin | distrikto2 = Distrikto Turčianske Teplice | distrikto3 = Distrikto Ružomberok | urbo = | urbo1 = <!-- *** Orografio *** --> | parenco = Fatra-tatra regiono | unuo = | limo_faldo = 1 | limo = Malgranda Fatro | limo1 = Turčianska kotlina | limo2 = [[Žiar (montaro)|Žiar]] | limo3 = Kremnické vrchy | limo4 = Malaltaj Tatroj | limo5 = Chočské vrchy | limo6 = Liptovská kotlina | orogenezo_tipo = Divido | orogenezo_faldo = 1 | orogenezo = Hôľna Fatra | orogenezo1 = Braľná Fatra | orogenezo2 = Šípska Fatra | orogenezo3 = Revúcke podolie | geologio = | geologio1 = | periodo = | periodo1 = | rivero = Váh <!-- *** Geografio *** --> | areo = | longo = 45 | longo_orientado = Nordoriento-Sudokcidento | longo_rondo = | larĝo = 20 | larĝo_orientado = Nordokcidento-Sudokcidento | larĝo_rondo = | lat_d = 48 | lat_m = 54 | lat_s = 06 | lat_NS = N | long_d = 19 | long_m = 04 | long_s = 44 | long_EW = E | regiono-ISO = SK | wd-id = Q778954 | zomo = 8 | koordinatoj_ne_en_titolo = true | plej_alta = [[Ostredok]] | plej_alta_situo = | plej_alta_lando = | plej_alta_ŝtato = | plej_alta_regiono = | plej_alta_distrikto = | plej_alta_leviĝo = 1592 | plej_alta_lat_d = 48 | plej_alta_lat_m = 54 | plej_alta_lat_s = 6.2 | plej_alta_lat_NS = N | plej_alta_long_d = 19 | plej_alta_long_m = 04 | plej_alta_long_s = 44 | plej_alta_long_EW = E | plej_malalta = | plej_malalta_situo = | plej_malalta_lando = | plej_malalta_ŝtato = | plej_malalta_regiono = | plej_malalta_distrikto = | plej_malalta_leviĝo = | plej_malalta_lat_d = | plej_malalta_lat_m = | plej_malalta_lat_s = | plej_malalta_lat_NS = | plej_malalta_long_d = | plej_malalta_long_m = | plej_malalta_long_s = | plej_malalta_long_EW = | arbaro = |gvidantaro = '''Správa NP Veľká Fatra''' |direkcio_situo = Čachovský rad 7 |direkcio_municipo = 038 61 Vrútky <!-- *** Liberaj kampoj *** --> |libera_tipo = Protektita areo |libera = 403,71 km² |libera2_tipo = Ŝirma zono |libera2 = 261,33 km² |libera3_tipo = Deklarita |libera3 = [[1-an de aprilo]] [[2002]] <!-- *** Mapoj *** --> | mapo = Greater Fatra (SVK) - location map.svg | mapo_fono = Slovakia - background map.png | mapo_priskribo = Situo de Granda Fatro en Slovakio | mapo_lokumilo = Slovakio | mapo1 = Greater Fatra - location map in Žilina Region.svg | mapo1_fono = Žilina Region - background map.png | mapo1_priskribo = Situo de Malá Fatra en Regiono Žilina | mapo1_lokumilo = Regiono Žilina <!-- *** Retpaĝoj *** --> | commons = Veľká Fatra | portalo = Slovakio | retpaĝo = [http://www.sopsr.sk/velkafatra/ www.sopsr.sk/velkafatra/] }} Ekzemplo de plena geokesto por artikolo [[Granda Fatro]] <pre style="height: 250px; overflow:auto;"> {{Informkesto geografiaĵo| Montaro <!-- *** Kapo *** --> | nomo = Granda Fatro | devena_nomo = | alia_nomo = {{Lang-sk|Veľká Fatra}} | kategorio = Montaro | unesko_nomo = Vlkolínec <!-- *** Dosiero *** --> | dosiero = Ostrá, Greater Fatra (SVK) - western summit in winter.jpg | dosiero_grandeco = | dosiero_priskribo = Monto [[Ostrá (Veľká Fatra)|Ostrá]] vintre <!-- *** Lando ktp. *** --> | lando = Slovakio | lando_flago = 1 | ŝtato = | ŝtato1 = | regiono = Regiono Žilina | regiono1 = Regiono Banská Bystrica | distrikto_faldo = 1 | distrikto = Distrikto Banská Bystrica | distrikto1 = Distrikto Martin | distrikto2 = Distrikto Turčianske Teplice | distrikto3 = Distrikto Ružomberok | urbo = | urbo1 = <!-- *** Orografio *** --> | parenco = Fatra-tatra regiono | unuo = | limo_faldo = 1 | limo = Malgranda Fatro | limo1 = Turčianska kotlina | limo2 = [[Žiar (montaro)|Žiar]] | limo3 = Kremnické vrchy | limo4 = Malaltaj Tatroj | limo5 = Chočské vrchy | limo6 = Liptovská kotlina | orogenezo_tipo = Divido | orogenezo_faldo = 1 | orogenezo = Hôľna Fatra | orogenezo1 = Braľná Fatra | orogenezo2 = Šípska Fatra | orogenezo3 = Revúcke podolie | geologio = | geologio1 = | periodo = | periodo1 = | rivero = Váh <!-- *** Geografio *** --> | areo = | longo = 45 | longo_orientado = Nordoriento-Sudokcidento | longo_rondo = | larĝo = 20 | larĝo_orientado = Nordokcidento-Sudokcidento | larĝo_rondo = | lat_d = 48 | lat_m = 54 | lat_s = 06 | lat_NS = N | long_d = 19 | long_m = 04 | long_s = 44 | long_EW = E | regiono-ISO = SK | zomo = 8 | koordinatoj_ne_en_titolo = true | plej_alta = [[Ostredok]] | plej_alta_situo = | plej_alta_lando = | plej_alta_ŝtato = | plej_alta_regiono = | plej_alta_distrikto = | plej_alta_leviĝo = 1592 | plej_alta_lat_d = 48 | plej_alta_lat_m = 54 | plej_alta_lat_s = 6.2 | plej_alta_lat_NS = N | plej_alta_long_d = 19 | plej_alta_long_m = 04 | plej_alta_long_s = 44 | plej_alta_long_EW = E | plej_malalta = | plej_malalta_situo = | plej_malalta_lando = | plej_malalta_ŝtato = | plej_malalta_regiono = | plej_malalta_distrikto = | plej_malalta_leviĝo = | plej_malalta_lat_d = | plej_malalta_lat_m = | plej_malalta_lat_s = | plej_malalta_lat_NS = | plej_malalta_long_d = | plej_malalta_long_m = | plej_malalta_long_s = | plej_malalta_long_EW = | arbaro = |gvidantaro = '''Správa NP Veľká Fatra''' |direkcio_situo = Čachovský rad 7 |direkcio_municipo = 038 61 Vrútky <!-- *** Liberaj kampoj *** --> |libera_tipo = Protektita areo |libera = 403,71 km² |libera2_tipo = Ŝirma zono |libera2 = 261,33 km² |libera3_tipo = Deklarita |libera3 = [[1-an de aprilo]] [[2002]] <!-- *** Mapoj *** --> | mapo = Greater Fatra (SVK) - location map.svg | mapo_fono = Slovakia - background map.png | mapo_priskribo = Situo de Granda Fatro en Slovakio | mapo_lokumilo = Slovakio | mapo1 = Greater Fatra - location map in Žilina Region.svg | mapo1_fono = Žilina Region - background map.png | mapo1_priskribo = Situo de Malá Fatra en Regiono Žilina | mapo1_lokumilo = Regiono Žilina <!-- *** Retpaĝoj *** --> | commons = Veľká Fatra | portalo = Slovakio | retpaĝo = [http://www.sopsr.sk/velkafatra/ www.sopsr.sk/velkafatra/] }} </pre> {{-}} === monto === {{Informkesto geografiaĵo|Monto <!-- *** Kapo *** --> | nomo = Veľký Kriváň | devena_nomo = | alia_nomo = | kategorio = monto <!-- *** Nomo *** --> | etimologio = | kromnomo = <!-- *** Dosiero *** --> | dosiero = Velky_krivan.jpg | dosiero_priskribo = Vido al Veľký Kriváň el [[Poludňový grúň]] <!-- *** Lando ktp. *** --> | lando = Slovakio | lando_flago = 1 | ŝtato = | regiono = Regiono Žilina | distrikto = distrikto Žilina | municipo = <!-- *** Familio *** --> | montaro = [[Malá Fatra]] <!-- *** Situo *** --> | situo = Veľký Kriváň | leviĝo = 1708.7 | graveco = | koordinatoj_ne_en_titolo = true | lat_d = 49 | lat_m = 11 | lat_s = 15 | lat_NS = N | long_d = 19 | long_m = 01 | long_s = 51 | long_EW = E | regiono-ISO = SK | wd-id = Q1421203 | koordinatoj_formato = dms <!-- *** Trajtoj *** --> | geologio = Kalkoŝtono | orogenezo = | periodo = | biomo = | planto = [[monta pino]] | animalo = <!-- *** Aliro *** --> | publiko = | aliro = De kabano Vrátna laŭ verda turisma marko {{turisma marko|verda}} al Snilovské sedlo, de tie laŭ ruĝa marko {{turisma marko|ruĝa}} ĝis montopinto. | grimpo = | grimpo_dato = <!-- *** Liberaj kampoj *** --> | libera = <!-- *** Mapoj *** --> | mapo = | mapo_priskribo = Situo de Veľký Kriváň enkadre de Slovakio | mapo_fono = | mapo_lokumilo = Slovakio | mapo1 = | mapo1_priskribo = Situo de Veľký Kriváň enkadre de Regiono Žlina | mapo1_fono = | mapo1_lokumilo = Regiono Žilina <!-- *** Retpaĝoj *** --> | retpaĝo = | commons = Malá Fatra | portalo = <!-- *** Notoj *** --> | notoj = }} Ekzemplo de plena geokesto por artikolo [[Veľký Kriváň]] <pre style="height: 250px; overflow:auto;"> {{Informkesto geografiaĵo|Monto <!-- *** Kapo *** --> | nomo = Veľký Kriváň | devena_nomo = | alia_nomo = | kategorio = monto <!-- *** Nomo *** --> | etimologio = | kromnomo = <!-- *** Dosiero *** --> | dosiero = Velky_krivan.jpg | dosiero_priskribo = Vido al Veľký Kriváň el [[Poludňový grúň]] <!-- *** Lando ktp. *** --> | lando = Slovakio | lando_flago = 1 | ŝtato = | regiono = Regiono Žilina | distrikto = distrikto Žilina | municipo = <!-- *** Familio *** --> | montaro = [[Malá Fatra]] <!-- *** Situo *** --> | situo = Veľký Kriváň | leviĝo = 1708.7 | graveco = | koordinatoj_ne_en_titolo = true | lat_d = 49 | lat_m = 11 | lat_s = 15 | lat_NS = N | long_d = 19 | long_m = 01 | long_s = 51 | long_EW = E | regiono-ISO = SK | koordinatoj_formato = dms <!-- *** Trajtoj *** --> | geologio = Kalkoŝtono | orogenezo = | periodo = | biomo = | planto = [[monta pino]] | animalo = <!-- *** Aliro *** --> | publiko = | aliro = De kabano Vrátna laŭ verda turisma marko {{turisma marko|verda}} al Snilovské sedlo, de tie laŭ ruĝa marko {{turisma marko|ruĝa}} ĝis montopinto. | grimpo = | grimpo_dato = <!-- *** Liberaj kampoj *** --> | libera = <!-- *** Mapoj *** --> | mapo = | mapo_priskribo = Situo de Veľký Kriváň enkadre de Slovakio | mapo_fono = | mapo_lokumilo = Slovakio | mapo1 = | mapo1_priskribo = Situo de Veľký Kriváň enkadre de Regiono Žlina | mapo1_fono = | mapo1_lokumilo = Regiono Žilina <!-- *** Retpaĝoj *** --> | retpaĝo = | commons = Malá Fatra | portalo = <!-- *** Notoj *** --> | notoj = }} </pre> {{-}} ===administra unuo=== {{Informkesto geografiaĵo| Administra unuo <!-- *** Kapo *** --> | nomo = Moraviasilezia regiono | devena_nomo = | alia_nomo = {{Lang-cs|Moravskoslezský kraj}} | kategorio = administra unuo <!-- *** Dosiero *** --> | dosiero = Moravian-Silesian Beskids (CZE) - from Kunčice pod Ondřejníkem.jpg | dosiero_priskribo = Moraviasileziaj Beskidoj el [[Kunčice pod Ondřejníkem]] | dosiero_kompl = <!-- *** Simboloj *** --> | flago = Flag of Moravian-Silesian Region.svg | blazono = Moravian-Silesian Region CoA CZ.svg <!-- *** Nomo *** --> | etimologio = | oficiala_nomo = Moravskoslezský kraj | moto = | kromnomo = <!-- *** Lando ktp. *** --> | lando = Ĉeĥio | lando_flago = 1 | histregiono_faldo = 1 | histregiono = Moravio | histregiono1 = Ĉeĥa Silezio | histregiono2 = Teŝinio | histregiono3 = Prusio | histregiono3_noto = [[Hluĉinio]] | ĉefurbo = Ostrava | ĉefurbo_tipo = Regiona urbo | distrikto_faldo = 1 | distrikto_tipo = Distriktoj | distrikto = Distrikto Bruntál | distrikto1 = Distrikto Opava | distrikto2 = Distrikto Nový Jičín | distrikto3 = Distrikto Frýdek-Místek | distrikto4 = Distrikto Karviná | distrikto5 = Distrikto Ostrava-urbo <!-- *** Familio *** --> | parenco = | montaro_tipo = Montaroj | montaro_faldo = 1 | montaro = Moraviasileziaj Beskidoj | montaro1 = Sileziaj Beskidoj | montaro2 = Hrubý Jeseník | montaro3 = Nízký Jeseník | montaro4 = Subbeskida montetaro | limo_faldo = 1 | limo = Regiono Olomouc | limo_noto = Ĉeĥio | limo1 = Opola Provinco | limo1_noto = Pollando | limo2 = Silezia Provinco | limo2_noto = Pollando | limo3 = Regiono Žilina | limo3_noto = Slovakio | limo4 = Regiono Zlín | limo4_noto = Ĉeĥio | urbo_faldo = 1 | urbo_tipo = Gravaj urboj | urbo = Ostrava | urbo1 = Opava | urbo2 = Český Těšín | urbo3 = Karviná | urbo4 = Havířov | urbo5 = Bruntál | urbo6 = Nový Jičín | urbo7 = Třinec | urbo8 = Frýdek-Místek | urbo9 = Kopřivnice | memorindaĵo_faldo = 1 | memorindaĵo_tipo = Vizitindaj lokoj | memorindaĵo = [[Sovinec]] | memorindaĵo_noto = burgo | memorindaĵo1 = [[Hukvaldy (burgo)|Hukvaldy]] | memorindaĵo1_noto = burgo | memorindaĵo2 = [[Starý Jičín (burgo)|Starý Jičín]] | memorindaĵo2_noto = burgo | memorindaĵo3_noto = skanzeno | memorindaĵo3 = [[Muzeo de fortikaĵoj (Hlučín)|Muzeo de fortikaĵoj]] | memorindaĵo4 = Bolt Tower | memorindaĵo4_noto = altforno | memorindaĵo5 = [[Zoologia ĝardeno Ostrava|ZOO Ostrava]] | memorindaĵo5_noto = | memorindaĵo6 = Nacia monumento de la dua mondmilito | memorindaĵo7 = Vikštejn | memorindaĵo7_noto = burgo | memorindaĵo8 = [[Malnova Teŝino (burgejo)|Malnova Teŝino]] | memorindaĵo8_noto = burgejo | memorindaĵo9 = Sileziaostrava burgo | memorindaĵo9_noto = | konstruaĵo_tipo = Akvaj rezervujoj | konstruaĵo = [[Akva rezervujo Žermanice|Žermanice]] | konstruaĵo1 = [[Akva rezervujo Těrlicko|Těrlicko]] | orogenezo = Moravia pordego | orogenezo1 = Ostrava baseno | orogenezo2 = Jablunkova sulko | rivero_faldo = 1 | rivero = Odro | rivero1 = [[Opava (rivero)|Opava]] | rivero2 = [[Ostravice (rivero)|Ostravice]] | rivero3 = Olše | rivero4 = [[Lučina (rivero)|Lučina]] | rivero5 = Opavice | rivero6 = [[Moravice (rivero)|Moravice]] | ŝoseo_tipo = Transporto | ŝoseo = Aŭtostrado D1 | ŝoseo1_tipo = Internacia vojo | ŝoseo1 = I/11 (E 75) | ŝoseo2_tipo = Internacia vojo | ŝoseo2 = I/48 (E 462) | ŝoseo3_tipo = Fervojo | ŝoseo3 = [[fervojo 270|270]], [[fervojo 320|320]], [[Fervojlinio Ostrava-Svinov – Český Těšín|321]] | ŝoseo4_tipo = Flughaveno | ŝoseo4 = [[Flughaveno de Leoš Janáček Ostrava|Flughaveno en Mošnov]] | biomo = Mionší | biomo_tipo = Praarbaro <!-- *** Situo *** --> | ĉefurbo_situo = [[Placo de Masaryk (Ostrava)|Placo de Masaryk]] | ĉefurbo_situo_noto = Ostrava | koordinatoj_ne_en_titolo = true | ĉefurbo_leviĝo = 260 | ĉefurbo_lat_d = 49 | ĉefurbo_lat_m = 50 | ĉefurbo_lat_s = 30 | ĉefurbo_lat_NS = N | ĉefurbo_long_d = 18 | ĉefurbo_long_m = 17 | ĉefurbo_long_s = 30 | ĉefurbo_long_EW = E | regiono-ISO = CZ | plej_alta_situo = [[Praděd]] | plej_alta_leviĝo = 1491 | plej_malalta_situo = kunfluejo de Odro kaj Olše | plej_malalta_leviĝo = 195 <!-- *** Dimensioj *** --> | areo = 5427 <!-- *** Loĝantaro *** --> | loĝantaro = 1247373 | loĝantaro_dato = 12/2008 | loĝantaro_denseco = auto <!-- *** Historio & gvidantaro *** --> | establita = 2000 | establita_tipo = Estiĝo |gvidantaro = [[Miroslav Novák]] |gvidantaro_tipo = Hetmano |gvidantaro_noto = [[Ĉeĥa Socialdemokrata partio|ĈSDP]] | ĉefulo = | ĉefulo_partio = <!-- *** Kodoj *** --> | horzono = [[Mez-Eŭropa tempo|MET]] | utc_offset =+1 | horzono_DST = [[Mez-Eŭropa tempo|MET]] | utc_offset_DST =+2 | poŝtkodo = | areo_kodo = | areo_kodo_tipo = | kodo = T | kodo_tipo = [[Aŭtokodoj en Ĉeĥio|Aŭtokodoj]] | kodo1 = | kodo1_tipo = <!-- *** Liberaj kampoj *** --> | libera1 = CZ-MO| libera1_tipo = [[ISO 3166-2:CZ]] | libera2 = CZ080| libera2_tipo = [[CZ-NUTS]] | libera3 = <!-- *** Mapoj *** --> | mapo = | mapo_fono = | mapo_priskribo = Situo de Ostrava enkadre de Ĉeĥio | mapo_lokumilo = Ĉeĥio | mapo_speco = normala<!--pro fuŝo en la lokumilo aperigas la reliefan--> | mapo1_priskribo = Moraviasilezia regiono kun situo de Ostrava | mapo1_lokumilo = Moraviasilezia regiono | mapo2 = | freemap_zoom = <!-- *** Retpaĝoj *** --> | commons = Moravian-Silesian Region | statistiko = | retpaĝo = [http://www.kr-moravskoslezsky.cz www.kr-moravskoslezsky.cz] | portalo = Ĉeĥio <!-- *** Notoj *** --> | notoj = }} Ekzemplo de plena geokesto por artikolo [[Moraviasilezia regiono]] <pre style="height: 250px; overflow:auto;"> {{Informkesto geografiaĵo| Administra unuo <!-- *** Kapo *** --> | nomo = Moraviasilezia regiono | devena_nomo = | alia_nomo = {{Lang-cs|Moravskoslezský kraj}} | kategorio = administra unuo <!-- *** Dosiero *** --> | dosiero = Moravian-Silesian Beskids (CZE) - from Kunčice pod Ondřejníkem.jpg | dosiero_priskribo = Moraviasileziaj Beskidoj el [[Kunčice pod Ondřejníkem]] | dosiero_kompl = <!-- *** Simboloj *** --> | flago = Flag of Moravian-Silesian Region.svg | blazono = Moravian-Silesian Region CoA CZ.svg <!-- *** Nomo *** --> | etimologio = | oficiala_nomo = Moravskoslezský kraj | moto = | kromnomo = <!-- *** Lando ktp. *** --> | lando = Ĉeĥio | lando_flago = 1 | histregiono_faldo = 1 | histregiono = Moravio | histregiono1 = Ĉeĥa Silezio | histregiono2 = Teŝinio | histregiono3 = Prusio | histregiono3_noto = [[Hluĉinio]] | ĉefurbo = Ostrava | ĉefurbo_tipo = Regiona urbo | distrikto_faldo = 1 | distrikto_tipo = Distriktoj | distrikto = Distrikto Bruntál | distrikto1 = Distrikto Opava | distrikto2 = Distrikto Nový Jičín | distrikto3 = Distrikto Frýdek-Místek | distrikto4 = Distrikto Karviná | distrikto5 = Distrikto Ostrava-urbo <!-- *** Familio *** --> | parenco = | montaro_tipo = Montaroj | montaro_faldo = 1 | montaro = Moraviasileziaj Beskidoj | montaro1 = Sileziaj Beskidoj | montaro2 = Hrubý Jeseník | montaro3 = Nízký Jeseník | montaro4 = Subbeskida montetaro | limo_faldo = 1 | limo = Regiono Olomouc | limo_noto = Ĉeĥio | limo1 = Opola Provinco | limo1_noto = Pollando | limo2 = Silezia Provinco | limo2_noto = Pollando | limo3 = Regiono Žilina | limo3_noto = Slovakio | limo4 = Regiono Zlín | limo4_noto = Ĉeĥio | urbo_faldo = 1 | urbo_tipo = Gravaj urboj | urbo = Ostrava | urbo1 = Opava | urbo2 = Český Těšín | urbo3 = Karviná | urbo4 = Havířov | urbo5 = Bruntál | urbo6 = Nový Jičín | urbo7 = Třinec | urbo8 = Frýdek-Místek | urbo9 = Kopřivnice | memorindaĵo_faldo = 1 | memorindaĵo_tipo = Vizitindaj lokoj | memorindaĵo = [[Sovinec]] | memorindaĵo_noto = burgo | memorindaĵo1 = [[Hukvaldy (burgo)|Hukvaldy]] | memorindaĵo1_noto = burgo | memorindaĵo2 = [[Starý Jičín (burgo)|Starý Jičín]] | memorindaĵo2_noto = burgo | memorindaĵo3_noto = skanzeno | memorindaĵo3 = [[Muzeo de fortikaĵoj (Hlučín)|Muzeo de fortikaĵoj]] | memorindaĵo4 = Bolt Tower | memorindaĵo4_noto = altforno | memorindaĵo5 = [[Zoologia ĝardeno Ostrava|ZOO Ostrava]] | memorindaĵo5_noto = | memorindaĵo6 = Nacia monumento de la dua mondmilito | memorindaĵo7 = Vikštejn | memorindaĵo7_noto = burgo | memorindaĵo8 = [[Malnova Teŝino (burgejo)|Malnova Teŝino]] | memorindaĵo8_noto = burgejo | memorindaĵo9 = Sileziaostrava burgo | memorindaĵo9_noto = | konstruaĵo_tipo = Akvaj rezervujoj | konstruaĵo = [[Akva rezervujo Žermanice|Žermanice]] | konstruaĵo1 = [[Akva rezervujo Těrlicko|Těrlicko]] | orogenezo = Moravia pordego | orogenezo1 = Ostrava baseno | orogenezo2 = Jablunkova sulko | rivero_faldo = 1 | rivero = Odro | rivero1 = [[Opava (rivero)|Opava]] | rivero2 = [[Ostravice (rivero)|Ostravice]] | rivero3 = Olše | rivero4 = [[Lučina (rivero)|Lučina]] | rivero5 = Opavice | rivero6 = [[Moravice (rivero)|Moravice]] | ŝoseo_tipo = Transporto | ŝoseo = Aŭtostrado D1 | ŝoseo1_tipo = Internacia vojo | ŝoseo1 = I/11 (E 75) | ŝoseo2_tipo = Internacia vojo | ŝoseo2 = I/48 (E 462) | ŝoseo3_tipo = Fervojo | ŝoseo3 = [[fervojo 270|270]], [[fervojo 320|320]], [[Fervojlinio Ostrava-Svinov – Český Těšín|321]] | ŝoseo4_tipo = Flughaveno | ŝoseo4 = [[Flughaveno de Leoš Janáček Ostrava|Flughaveno en Mošnov]] | biomo = Mionší | biomo_tipo = Praarbaro <!-- *** Situo *** --> | ĉefurbo_situo = [[Placo de Masaryk (Ostrava)|Placo de Masaryk]] | ĉefurbo_situo_noto = Ostrava | koordinatoj_ne_en_titolo = true | ĉefurbo_leviĝo = 260 | ĉefurbo_lat_d = 49 | ĉefurbo_lat_m = 50 | ĉefurbo_lat_s = 30 | ĉefurbo_lat_NS = N | ĉefurbo_long_d = 18 | ĉefurbo_long_m = 17 | ĉefurbo_long_s = 30 | ĉefurbo_long_EW = E | regiono-ISO = CZ | plej_alta_situo = [[Praděd]] | plej_alta_leviĝo = 1491 | plej_malalta_situo = kunfluejo de Odro kaj Olše | plej_malalta_leviĝo = 195 <!-- *** Dimensioj *** --> | areo = 5427 <!-- *** Loĝantaro *** --> | loĝantaro = 1247373 | loĝantaro_dato = 12/2008 | loĝantaro_denseco = auto <!-- *** Historio & gvidantaro *** --> | establita = 2000 | establita_tipo = Estiĝo |gvidantaro = [[Miroslav Novák]] |gvidantaro_tipo = Hetmano |gvidantaro_noto = [[Ĉeĥa Socialdemokrata partio|ĈSDP]] | ĉefulo = | ĉefulo_partio = <!-- *** Kodoj *** --> | horzono = [[Mez-Eŭropa tempo|MET]] | utc_offset =+1 | horzono_DST = [[Mez-Eŭropa tempo|MET]] | utc_offset_DST =+2 | poŝtkodo = | areo_kodo = | areo_kodo_tipo = | kodo = T | kodo_tipo = [[Aŭtokodoj en Ĉeĥio|Aŭtokodoj]] | kodo1 = | kodo1_tipo = <!-- *** Liberaj kampoj *** --> | libera1 = CZ-MO| libera1_tipo = [[ISO 3166-2:CZ]] | libera2 = CZ080| libera2_tipo = [[CZ-NUTS]] | libera3 = <!-- *** Mapoj *** --> | mapo = | mapo_fono = | mapo_priskribo = Situo de Ostrava enkadre de Ĉeĥio | mapo_lokumilo = Ĉeĥio | mapo1_priskribo = Moraviasilezia regiono kun situo de Ostrava | mapo1_lokumilo = Moraviasilezia regiono | mapo2 = | freemap_zoom = <!-- *** Retpaĝoj *** --> | commons = Moravian-Silesian Region | statistiko = | retpaĝo = [http://www.kr-moravskoslezsky.cz www.kr-moravskoslezsky.cz] | portalo = Ĉeĥio <!-- *** Notoj *** --> | notoj = }} </pre> RIM: En la artikolo la dua mapo aspektas alie, ĉar tie fakte estas uzata la praŝablono {{ŝ|geokesto}}. Ĉi tie estas uzata ruzaĵo por persvadi la fuŝon pri la mapoj en {{ŝ|situo sur mapo Ĉeĥio}} ne efiki. {{-}} ===protektita areo=== {{Informkesto geografiaĵo|Protektita areo <!-- *** Kapo *** --> | nomo = Nacia parko Noel Kempff Mercado | devena_nomo = | alia_nomo = | kategorio = Nacia parko <!-- *** Nomoj **** --> | etimologio = | oficiala_nomo = Parque Nacional Noel Kempff Mercado | moto = | kromnomo = <!-- *** Dosiero *** --> | dosiero = Cataratas Arcoiris Bolivia.png | dosiero_priskribo = <!-- *** Simboloj *** --> | flago = | blazono = <!-- *** Lando *** --> | lando = Bolivio | lando_flago = 1 | regiono_tipo = Departamento | regiono = [[Santa-Kruzio (Bolivio)|Santa-Kruzio]] | distrikto = | municipo = <!-- *** Situo *** --> | situo = | leviĝo = | lat_d = 14 | lat_m = 16 | lat_s = 00 | lat_NS = S | long_d = 60 | long_m = 52 | long_s = 00 | long_EW = W | regiono-ISO = BO |koordinatoj_ne_en_titolo = true |koordinatoj_formato = dms <!-- *** Dimensioj *** --> | areo = 15234 | areo_unuo = km | areo1 = | areo1_tipo = <!-- *** Trajtoj *** --> | geologio = | biomo = | planto = | animalo = <!-- *** Historio & gvidantaro *** --> | establita = [[28-an de junio]] [[1979]] <!-- *** Aliro *** --> | publiko = | vizito = | vizito_jaro = | aliro = <!-- *** UNESKO *** --> | unesko_nomo = Noel Kempff Mercado National Park | unesko_tipo = natura | unesko_jaro = 2000 | unesko_numero = 967 | unesko_regiono = 5 | unesko_kriterio = ix, x | kategorio_iucn = ii <!-- *** Liberaj kampoj *** --> | libera_tipo = | libera = <!-- *** Mapoj *** --> | mapo = Noel Kempff Mercado National Park SPOT 1223.jpg | mapo_priskribo = Nacia parko Noel Kempff Mercado vidata el Spot Satellite | mapo_fono = | mapo1 = | mapo1_priskribo = | mapo1_fono = <!-- *** Retpaĝoj *** --> | commons = | retpaĝo = [http://www.bolivialine.de/bolivia/noelkempff.htm Bolivialine: Informoj pri la nacia parko] <!-- *** Notoj *** --> | notoj = | wd-id = Q650710 | zomo = 6 }} Ekzemplo de plena geokesto por artikolo [[Nacia parko Noel Kempff Mercado]] <pre style="height: 250px; overflow:auto"> {{Informkesto geografiaĵo|Protektita areo <!-- *** Kapo *** --> | nomo = Nacia parko Noel Kempff Mercado | devena_nomo = | alia_nomo = | kategorio = Nacia parko <!-- *** Nomoj **** --> | etimologio = | oficiala_nomo = Parque Nacional Noel Kempff Mercado | moto = | kromnomo = <!-- *** Dosiero *** --> | dosiero = Cataratas Arcoiris Bolivia.png | dosiero_priskribo = <!-- *** Simboloj *** --> | flago = | blazono = <!-- *** Lando *** --> | lando = Bolivio | lando_flago = 1 | regiono_tipo = Departamento | regiono = [[Santa-Kruzio (Bolivio)|Santa-Kruzio]] | distrikto = | municipo = <!-- *** Situo *** --> | situo = | leviĝo = | lat_d = 14 | lat_m = 16 | lat_s = 00 | lat_NS = S | long_d = 60 | long_m = 52 | long_s = 00 | long_EW = W | regiono-ISO = BO |koordinatoj_ne_en_titolo = true |koordinatoj_formato = dms <!-- *** Dimensioj *** --> | areo = 15234 | areo_unuo = km | areo1 = | areo1_tipo = <!-- *** Trajtoj *** --> | geologio = | biomo = | planto = | animalo = <!-- *** Historio & gvidantaro *** --> | establita = [[28-an de junio]] [[1979]] <!-- *** Aliro *** --> | publiko = | vizito = | vizito_jaro = | aliro = <!-- *** UNESKO *** --> | unesko_nomo = Noel Kempff Mercado National Park | unesko_tipo = natura | unesko_jaro = 2000 | unesko_numero = 967 | unesko_regiono = 5 | unesko_kriterio = ix, x | kategorio_iucn = ii <!-- *** Liberaj kampoj *** --> | libera_tipo = | libera = <!-- *** Mapoj *** --> | mapo = Noel Kempff Mercado National Park SPOT 1223.jpg | mapo_priskribo = Nacia parko Noel Kempff Mercado vidata el Spot Satellite | mapo_fono = | mapo1 = | mapo1_priskribo = | mapo1_fono = <!-- *** Retpaĝoj *** --> | commons = | retpaĝo = [http://www.bolivialine.de/bolivia/noelkempff.htm Bolivialine: Informoj pri la nacia parko] <!-- *** Notoj *** --> | notoj = | zomo = 6 }} </pre> {{-}} == Iomete pri "mapligilo" == {{ankro3|mapligilo}} La jenaj valoroj de la unua nenomita parametro povas aperigi kune kun <code>mapligilo=jes</code> la koncernan mapon, kreatan per helpo de la ŝablono {{ŝ|Mapligilo}} kaj de la modulo {{modulo|Mapframe}}. {| class="infobox" |+ Parametroj por koordinatoj |- ! Grupo ! Koordinatoj |- | 1 | <code>ĉefurbo_lat_d</code><ref name="koordinata okopo"/> resp. <code>ĉefurbo_long_d</code><ref name="koordinata okopo"/> |- | rowspan="2" | 2 | <code>lat_d</code><ref name="koordinata okopo">minimume tiuj du aŭ maksimume eĉ ok, kun aldone fina "_m", "_s" kaj "_NS" por latitudoj kaj fina "_m", "_s" kaj "_EW" por longitudoj</ref> resp. <code>long_d</code><ref name="koordinata okopo"/> |- | <code>latitudo</code> resp. <code>longitudo</code> |- | rowspan="2" | 3 | <code>fonto_lat_d</code><ref name="koordinata okopo"/> resp. <code>fonto_long_d</code><ref name="koordinata okopo"/> <br />kaj <code>enfluejo_lat_d</code><ref name="koordinata okopo"/> resp. <code>enfluejo_long_d</code><ref name="koordinata okopo"/> |- | <code>fonto_latitudo</code> resp. <code>fonto_longitudo</code> <br />kaj <code>enfluejo_latiduo</code> resp. <code>enfluejo_longitudo</code> |} {| class="wikitable" |+ Pri "mapligilo" ! rowspan="2" | Tipoj ! rowspan="2" | Grupo<ref>laŭ la difina modulo {{modulo|Geografiaĵoj/mapligilo}}. La numero rilatas eĉ al la nombro de la uzataj markiloj kaj la skemo de koordinatoj.</ref> ! colspan="2" | Kondiĉoj ! rowspan="2" | Rimarkoj |- | <code>mapligilo=jes</code> | <code>mapligilo=ne</code> |- ! colspan="5" | Administraj unuoj |- | administra unuo, teritorio | 1 | {{jes|deviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- | lando | 1 | {{jes|deviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- | colspan="5" class="center" | Malgrandaj resp. setlejoj |- | kampurbo | 2 | {{jes|deviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- | komunumo | 2 | {{jes|deviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- | kvartalo | 2 | {{jes|deviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- | municipa parto, municipo | 2 | {{jes|deviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- | urbo, vilaĝo | 2 | {{jes|deviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- ! colspan="5" | Akvejoj |- | akvofalo | 2 | {{opcia|nedeviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- | lago | 2 | {{opcia|nedeviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- | laguno | 2 | {{opcia|nedeviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- | maro, oceano | 2 | {{opcia|nedeviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- | rivero | 3 | {{opcia|nedeviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- ! colspan="5" | Arbejoj |- | arbaro | 2 | {{opcia|nedeviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- | parko, verda spaco | 2 | {{opcia|nedeviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- | zoo, zoologia ĝardeno | 2 | {{opcia|nedeviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- ! colspan="5" | Institucioj |- | biblioteko | 2 | {{opcia|nedeviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- | hospitalo, malsanulejo | 2 | {{opcia|nedeviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- | muzeo | 2 | {{opcia|nedeviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- ! colspan="5" | Konstruitaj objektoj |- | alta konstruaĵo, konstruaĵo | 2 | {{opcia|nedeviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- | monumento | 2 | {{opcia|nedeviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- | placo | 2 | {{opcia|nedeviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- | ponto | 2 | {{opcia|nedeviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- ! colspan="5" | Orografiaj objektoj |- | arkeologia situo | 2 | {{opcia|nedeviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- | dezerto | 2 | {{opcia|nedeviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- | groto | 2 | {{opcia|nedeviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- | kavo, kaverno | 2 | {{opcia|nedeviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- | megalitejo | 2 | {{opcia|nedeviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- | monto, montaro | 2 | {{opcia|nedeviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- | reliefo | 2 | {{opcia|nedeviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- | vulkano | 2 | {{opcia|nedeviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- ! colspan="5" | Protektitaj areoj |- | nacia parko, protektita areo, protektita tereno | 2 | {{opcia|nedeviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- ! colspan="5" | sakralaj resp. religiaj konstruaĵoj, vidu ankaŭ {{Ŝ|Informkesto sakrala konstruaĵo}} |- | katedralo | 2 | {{opcia|nedeviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- | monaĥejo | 2 | {{opcia|nedeviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- | moskeo | 2 | {{opcia|nedeviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- | sinagogo | 2 | {{opcia|nedeviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- ! colspan="5" | Terpecoj |- | atolo | 2 | {{opcia|nedeviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- | duoninsulo | 2 | {{opcia|nedeviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- | golfo | 2 | {{opcia|nedeviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- | insularo | 2 | {{opcia|nedeviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- | insulo | 2 | {{opcia|nedeviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- | markolo | 2 | {{opcia|nedeviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |} == Helpaj ŝablonoj kaj moduloj == ;Ŝablonoj: * {{Ŝ|Situo sur mapo}} por mapo kun kaj sen markilo. <!--* {{Ŝ|Geokesto2 mapo/simbolo}} por la markiloj. --> * {{Ŝ|Informkesto/+/html}} ebligas kaŝadon resp. faldadon de certa parto de informkesto, ekde aprilo 2020 por la mapoj, se oni uzas <code>mapfaldo=1</code>. * {{ŝ|Mapligilo}} por aperigi mapon kun ligilo. Sed ĉiŝablone tio dependas de la unua nenomita parametro. ;Propraj moduloj: * {{modulo|Geografiaĵoj}} ĉefa parto (Aldonoj ankoraŭ okazas al {{modulo|Geografiaĵoj/provejo}} kaj {{modulo|Geografiaĵoj/provejo2}} kaj estas testataj tie.) ** {{modulo|Geografiaĵoj/geokesto}} enhavas la difinojn pri ĉiuj parametroj. ** {{Modulo|Geografiaĵoj/koloroj}}<ref name="unua-parametro">Ambaŭ devas esti aktualigataj samtempe.</ref> por la koloroj de la kaplinio kaj piedlinio. Komparu ankaŭ la subŝablonon de la "praulo" {{Ŝ|Geokesto2 koloro}} por la koloroj en la kaplinio kaj piedlinio. ** {{Modulo|Geografiaĵoj/type:}}<ref name="unua-parametro"/> por la valoro post <code>type:</code> en la ligilo al "Geohack". ** {{Modulo|Geografiaĵoj/simbolo}} por la mapa simbolo, origine difinita en {{Ŝ|Geokesto2 mapo/simbolo}}. ** {{Modulo|Geografiaĵoj/mapligilo}} difinas certajn valorojn por la mapo aperigata per la ŝablono {{ŝ|Mapligilo}}, kiu siavice uzas la modulon {{modulo|Mapframe}}. ** {{Modulo|Geografiaĵoj/fonobildo}} difinas klason, kiu danke al difinoj en [[MediaWiki:Gadget-niceInfoboxes.css]]<ref>Listo de bildetoj estas sur [[Vikipedio:Informkestoj/fonbildoj]].</ref><ref>Diskutoj pri tiaj bildetoj okazas sur [[Vikipedia diskuto:Informkestoj]].</ref> influas la fonan bildon en la kaplinio. Defaŭlto estas <code>mapo</code>, kiu aperigas bildeton de kompaso. ;Helpaj moduloj: * {{Modulo|Math}} - por diversaj kalkulaj funkcioj. * {{Modulo|Wikidata}} - por transpreno de Vikidatumaj eroj. ** {{Modulo|Wikidata/geografio}} - por traktado de geografiaj eroj. ** {{Modulo|Wikidata/bildoj}} - por traktado de bildoj el Vikidatumoj. * {{Modulo|Listutil}} - por listecaj aferoj. * {{Modulo|InfoboxImage}} - por bildoj, kies titolo kaj priskribo estas en la artikolo mem. * {{Modulo|Portalo}} - transprenas flagon de lando per la funkcio <code>image</code>. * {{Modulo|CatUtil}} - por aŭtomata enkategoriigo. * {{modulo|Informkesto}} kreas la piedlinion per la funkcio <code>ligilaro</code> kaj kreas informkestan linion per la funkcio <code>kesto_html</code> (Sed nuntempe<ref>{{daton|2020-05-24}}</ref> nur estas uzata por kaŝi la mapan parton de la informkesto). * {{modulo|Linkutil}} - analizas, ĉu iu teksto enhavas ligilon (funkcio <code>chuligilo2</code>) aŭ ne resp. forprenas tian ligilon (funkcio <code>delink</code>). * {{modulo|Mapframe}} - uzata de la ŝablono {{ŝ|Mapligilo}}, funkcio <code>main</code>. == Notoj == {{referencoj|4}} {{Geografiaj informkestoj}} {{Homrilataj geografiaj informkestoj}} <includeonly> [[Kategorio:Informkesto:Geografiaj koordinatoj kaj regiono-ISO|Geografiaĵo]] [[Kategorio:Informkesto:Kun mapligilo|Geografiaĵo]] [[Kategorio:Informkesto:Kun kesteroj|Geografiaĵo]] [[Kategorio:Informkesto:Kiel subŝablono|Geografiaĵo]] [[Kategorio:Ŝablono:Kun grupigo en kategorioj|Geografiaĵo]] </includeonly> 2gru6cq9hurlll8gclo62zm7h7jb6w0 7684654 7684598 2022-08-10T17:08:31Z Tlustulimu 1543 /* Tipoj */ aldono wikitext text/x-wiki {{Ŝablona navigado}} Ĉi tiu [[Helpo:Ŝablono|ŝablono]] jam uzeblas kiel posteulo de {{ŝ|geokesto}} kaj {{ŝ|geokesto2}}. {{Koordinatoj per informkesto}} {{redaktas|redaktanto=Tlustulimu}} {{kaŝskatolo komenco|titolo=Pri Vikidatumoj kaj Lua}} {{Uzante Vikidatumojn |parametro=dosiero ({{wikidata|P18}}), dosiero_priskribo ({{wikidata|P2096}}), flago ({{wikidata|P41}}), flago_noto ({{wikidata|P163}}), blazono ({{wikidata|P94}}), blazono_noto ({{wikidata|P237}}), loĝantaro ({{wikidata|P1082}}), loĝantaro_dato ({{wikidata|P585}}), poŝtkodo ({{wikidata|P281}}), retpaĝo ({{wikidata|P856}}), commons ({{wikidata|P373}}), alto ({{wikidata|P2044}}), areo ({{wikidata|P2046}}), horzono ({{wikidata|P421}}), koordinatoj ({{wikidata|P625}}), plej_alta ({{wikidata|P610}}), plej_malalta ({{wikidata|P1589}}) }} {{Kun Lua-modulo |modulo=Geografiaĵoj |parametro=ĉiuj |funkcio=informkesto |modulo2=Geografiaĵoj/geokesto |parametro2=ĉiuj }}. {{ArtikolaMesaĝokesto|teksto=Bonvolu uzi ĝin atente, ĉar eble parametroj de la supre menciitaj ŝablonoj ankoraŭ ne estis aldonitaj. Dankon. --[[Uzanto:Tlustulimu|Tlustulimu]] ([[Uzanto-Diskuto:Tlustulimu|diskuto]]) 17:10, 3 jun. 2016 (UTC)}} {{kaŝskatolo fino}} == Tipoj == Tajpu unu el la tipoj kaj aperos koloro de supra strio en ŝablono. {{kaŝskatolo komenco|titolo=Tipoj}} {| class="wikitable sortable" ! Tipo <small>(Kategorio)</small> ! Ekzemplo en artikolo ! Uzo ! Informkesto ! Ĉe {{ŝ|Geokesto}} |- ! colspan="5" | Administraj unuoj |- {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|administra unuo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|lando}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|teritorio}} |- | colspan="5" style="text-align:center" | Malgrandaj resp. setlejoj |- {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|kampurbo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|komunumo|g=2}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|kvartalo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|municipo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|municipa parto}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|urbo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|vilaĝo}} |- ! colspan="5" | Akvejoj |- {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|akvofalo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|lago}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|laguno|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|maro}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|rivero}} |- ! colspan="5" | Arbejoj |- {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|arbaro|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|parko|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|zoologia ĝardeno}} |- ! colspan="5" | Historiaj unuoj |- {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|historia teritorio}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|malaperinta municipo}} |- ! colspan="5" | Institucioj |- {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|bieno|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|biblioteko|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|hospitalo|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|limpasejo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|muzeo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|vendejo|g=nova}} |- ! colspan="5" | Konstruitaj objektoj |- {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|belvedero}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|burgo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|haveno}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|kastelo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|konstruaĵo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|lumturo|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|monumento}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|observatorio|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|palaco|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|placo|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|ponto}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|preĝejo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|rezervujo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|strato|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|vojo|g=nova}} |- ! colspan="5" | Neadministraj unuoj |- {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|ekoregiono|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|regiono|g=nova}} |- ! colspan="5" | Orografiaj objektoj |- {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|arkeologia situo|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|dezerto}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|groto|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|kaverno}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|megalitejo}}<!--ekzemplo mankas--> {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|montaro}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|monto}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|pasejo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|reliefo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|submara fosego|g=nova|koloro=white}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|vulkano}} |- ! colspan="5" | Protektitaj areoj |- {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|nacia parko}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|protektita areo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|rezervejo}} |- ! colspan="5" | sakralaj resp. religiaj konstruaĵoj, vidu ankaŭ {{Ŝ|Informkesto sakrala konstruaĵo}} |- {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|katedralo|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|monaĥejo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|moskeo|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|sinagogo}} |- ! colspan="5" | Terpecoj |- {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|atolo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|duoninsulo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|golfo|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|insularo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|insulo|koloro=white}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|markolo|g=nova}} |- ! colspan="5" | Ankoraŭ ordigendaj |- <!--ordigenda--> {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|minejo|koloro=white}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|statuo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|tertremo|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|neniu tipo}} |} {{kaŝskatolo fino}} == Ĝusta / malĝusta uzado == Parametrojn en la ŝablono ne enmetu en krampojn <nowiki>[[ ]]</nowiki>, la ŝablono faros tion anstataŭ vi, kiam la artikolo estos kreita. Plurajn parametrojn ne enmetu en la saman linion, sed en novan kun aldona vico. Ekzemplon de ĝusta uzo vidu pli malsupre. {| style="font-size:12px; line-height:1.2em; width:67%" |- !style="width:27em"|<span style="color:red">Malĝuste</span> !<span style="color:green">Ĝuste</span> |- |<pre style="margin:0"> | rivero = [[Hornád]], [[Váh]], [[Danubo]]</pre> ||<pre style="margin:0">| rivero = Hornád | rivero1 = Váh | rivero2 = Danubo</pre> |} ==Aldonaj funkcioj== * Subparametro je fina <code>_tipo</code> ŝanĝos la nomon de parametro, kiu estos videbla en la ŝablono. Ĝenerale, kio estos skribita post <code>_tipo</code>, tio aperos en la ŝablono, kutime en la priskriba maldekstra kolumno. * Subparametro je fina <code>_noto</code> montros kursive noton post la parametra indiko. * Subparametro je fina <code>_montrilo</code> montros la ŝanĝitan nomon de parametro ankaŭ post movo de muso en la ŝablona parametro, kiu estis ŝanĝita per la subparametro je fina <code>_tipo</code>. Do, tio modifas la defaŭlte aperantan ŝpruchelpilon. * (+) Subparametro je fina <code>_referenco</code> aperigas rilatan referencon. Krome ĝi mem havas subparametrojn:<ref name="referenco">Ekzemplo por tio estas trovebla en [[Ŝablono:Informkesto geografiaĵo/ekzemploj#Informoj el Vikidatumoj|Ŝablono:Informkesto geografiaĵo/ekzemploj]]</ref> ** Subparametro je fina <code>_referenco_nomo</code> difinas la parametron <code>name</code> por la koncerna <code>&lt;ref&gt;</code>-etikedo.<ref name="referenco"/> ** Subparametro je fina <code>_referenco_nomo-dua</code> estas stira parametro, kiu estu uzata, se la antaŭe difinita parametro je fina <code>_referenco_nomo</code> estas duan aŭ plian fojon uzata, ĉu en la informkesto ĉu en la cetera artikolo. == Parametroj == ;Priskribo de (preskaŭ) ĉiuj parametroj subtenataj de la geokesto<ref name="sk-geobox">Rearanĝita laŭ la dokumentado de [[:sk:Šablóna:Geobox|Šablóna:Geobox]], en la slovaka Vikipedio</ref>: <small>Bonvolu atenti, ke la <span class="error">ruĝe markitaj</span> parametroj troviĝas en la ekzemploj, tamen plejparte malplenaj, kaj la utilo malklaras. Krome ili ankoraŭ ne estas difinitaj en la Lua-modulo, kiu difinas la parametrojn: {{modulo|geografiaĵoj/geokesto}}.</small> * Krome aldonoj kompare al {{ŝ|geokesto}} resp. {{ŝ|geokesto2}} estas markataj per <code>(+)</code>. Kelkaj el ili koncernas nur la vikidatumojn. {| class="wikitable" style="font-size: 90%; text-align: left;" |- style="color: #efefef;" ! style="background-color: #7f7f7f;" | Parametro ! style="background-color: #7f7f7f;" | Klarigo ! style="background-color: #7f7f7f;" | Vikidatuma ero<ref>Aldonita laŭ la dokumentado de [[:ca:Plantilla:Indret]], en la kataluna Vikipedio</ref> |- ! colspan="3" style="background: #cfcfcf" | Kapo |- | '''nomo''' | Oficiala nomo de sidejo | |- | '''devena_nomo''' | Devena nomo (en lingvo de lando) RIM: Vidu rimarkon ĉe la sekva parametro. | |- | '''alia_nomo''' | Aliaj nomoj de la sidejo (ebleco plenigi per ĝis 7 aliaj nomoj -> '''alia_nomo1''', '''alia_nomo2''', ...) RIM: Se tia nomo estas en alia lingvo, estas rekomendate, uzi [[:Kategorio:Ŝablono:Lingvonomo kun lang-x|lingvomarkan ŝablonon]] el la serio de {{ŝ|lang-ar}} ĝis {{ŝ|lang-zh}}. | |- | '''nomoj''' (+) | Por enplekto de nestita ŝablono, kiel ekz. {{ŝ|informkesto korea vorto}}. | |- | '''trajto por nomoj''' (+) | Helpa parametro por la antaŭa. RIM: Se la nestita ŝablono dum antaŭrigardo ne emas fariĝi parto de la ĉefa ŝablono, eble ĉi tiu parametro ricevu la valoron <code>ĉelo</code>.<ref name="nestita">Kutime tio necesas, se la nestita ŝablono estas kodata per vikia kodo, ne per HTML-aj etikedoj.</ref> | |- | '''kaŝitaj nomoj''' (+) | Por enplekto de nestita ŝablono, sed en falde kaŝita informkesta parto. | |- | '''trajto por kaŝitaj nomoj''' (+) | Helpa parametro por la antaŭa. RIM: Se la nestita ŝablono dum antaŭrigardo ne emas fariĝi parto de la ĉefa ŝablono, eble ĉi tiu parametro ricevu la valoron <code>ĉelo</code>.<ref name="nestita"/> | |- | '''kategorio''' | Kategorio/tipo de la sidejo; povas esti ankaŭ tipo de protektita regiono. | |- ! colspan="3" style="background: #cfcfcf" | Dosiero |- | '''dosiero''' ('''bildo''' (+)) | Dosiero de urbo (en formo: ''nomo de dosiero.sufikso'') | {{wikidata|P18}} |- | '''dosiero_grandeco''' ('''grandeco de bildo''' (+)) | Difinas la grandecon de la dosiero. Defaŭlta valoro estas <code>frameless</code> (iel dependa de alĝustigoj de uzanto). | |- | '''dosiero_priskribo''' ('''priskribo de bildo''' (+)) | Priskribo de la dosiero (ĝi bildiĝos sub la dosiero) | {{wikidata|P2096}} |- | '''dosiero_grupo''' (+) ('''bildo_grupo''') | Stira parametro, kiu influas, ĉu la Vikidatuma bildogrupo aperas aŭ ne. | |- | '''dosiero_kompl'''<!--kontrolenda, ĉu funkias--> | Dosiero de la urbo (en formo: ''<nowiki>[[Dosiero:nomo de dosiero.sufikso|...|...]]</nowiki>'') | |- ! colspan="3" style="background: #cfcfcf" | Simboloj |- | '''flago''' | Dosiero de flago (en formo: ''nomo de dosiero.sufikso''<nowiki>|200px</nowiki>) | {{wikidata|P41}} |- | '''flago_noto''' | Priskribo de la flago | {{wikidata|P163}} |- | '''blazono''' | Dosiero de blazono (en formo: ''nomo de dosiero.sufikso''<nowiki>|200px</nowiki>) | {{wikidata|P94}} |- | '''blazono_noto''' | Priskribo de la blazono | {{wikidata|P237}} |- ! colspan="3" style="background: #cfcfcf" | Nomo |- | '''etimologio''' | Etimologio / Deveno de la nomo de urbo | |- | '''oficiala_nomo''' | Oficiala nomo (longa formo) | |- | '''moto''' ('''devizo''' (+)) | Moto | |- | '''kromnomo''' | Kromnomo | |- | '''himno''' | Himno de lando, regiono ktp. | |- | '''himno_dosiero''' | Dosiero, kiu enhavas kutime la muzikon (kaj kanton) de la himno. | |- ! colspan="3" style="background: #cfcfcf" | Lando ktp. |- | '''lando''' | Nomo de lando, en kiu la konkreta objekto situas (ebleco skribi ĝis 15 landoj: '''lando''', '''lando1''', '''lando2''', ..., '''lando15''') | |- | '''lando_flago''' | Flago de lando (por aŭtomata bildiĝo <code>1</code>) | |- | '''ŝtato''' | Nomo de teritoria tutaĵo, en kiu la objekto situas. (ĝis 15 tipoj, kiel ekz. '''ŝtato1''', '''ŝtato2''', ...) | |- | '''ŝtato_tipo''' | Tipo de teritoria tutaĵo; ĝi ŝanĝos la bildigitan nomon "ŝtato" al aliaj, ekz. provinco, graflando... (ebleco indiki ĝis 15 tipoj: '''ŝtato_tipo''', '''ŝtato1_tipo''', '''ŝtato2_tipo'''). | |- | '''regiono''' | Regiono, en kiu la konkreta objekto situas (ebleco skribi ĝis 15 tipoj: '''regiono''', '''regiono1''', '''regiono2''', ..., '''regiono15'''). | |- | '''regiono_faldo''' | Ebligas falde kaŝi la liston de regionoj, uzante la valoron <code>1</code> | |- | '''regiono_tipo''' | Influas la maldekstre montratan priskriban tekston. Defaŭlte <code>Regiono(j)</code> | |- | '''histregiono''' | Nomo de historia regiono (ebleco skribi ĝis 15 tipoj: '''histregiono''', '''histregiono1''', '''histregiono2''', ..., '''histregiono15'''). | |- | '''histregiono_faldo''' | Ebligas falde kaŝi la liston de historiaj regionoj, uzante la valoron <code>1</code> | |- | '''histregiono_noto''' | Aldonas enkrampan noton ĉe historia regiono. (eblas ĝis 15 tipoj, ekz. '''histregiono1_noto''', '''histregiono2_noto''', ...) | |- | '''distrikto''' | Distrikto /distrikto/oblasto/regiono) (ebleco skribi ĝis 15 tipoj) | |- | '''distrikto_faldo''' | Ebligas falde kaŝi la liston de distriktoj, uzante la valoron <code>1</code>. | |- | '''distrikto_tipo''' | Modifas la maldekstran priskriban tekston. Defaŭlto estas <code>Distrikto(j)</code>. | |- | '''komunumo''' | Komunumo (ebleco skribi ĝis 15 tipoj) | |- | '''komunumo_tipo''' | Modifas la maldekstran priskriban tekston. Defaŭlto estas <code>Komunumo(j)</code>. | |- | '''municipo''' | Municipo (distrikto/Memadministra teritoria tutaĵo) (ebleco skribi ĝis 15 tipoj) | |- | '''municipo_tipo''' | Modifas la maldekstran priskriban tekston. Defaŭlto estas <code>Municipo(j)</code>. | |- | '''ĉefurbo''' | Ĉefurbo, ĉefurbo de la ŝtato, eventuale de alia teritoria tutaĵo. | |- | '''ĉefurbo_tipo''' | Modifas la maldekstran priskriban tekston. Defaŭlto estas <code>Ĉefurbo</code> | |- ! colspan="3" style="background: #cfcfcf" | Familio |- | '''parenco''' | Gepatra vilaĝo/Parto de municipo (el kiu ĝi estiĝis) (ebleco skribi ĝis 3 tipoj) | |- | '''montaro''' | Montaro, en kiu la areo troviĝas (ebleco skribi ĝis 15 tipoj) | |- | '''montaro_faldo''' | Ebligas falde kaŝi la liston de montaroj, uzante la valoron <code>1</code>. | |- | '''montaro_tipo''' | Modifas la maldekstran priskriban tekston. Defaŭlto estas <code>Montaro(j)</code> | |- | '''ŝoseo''' | Ŝoseo, kiu kondukas tra tiu objekto (ebleco skribi ĝis 4 tipoj) | |- | '''ŝoseo_tipo''' | Modifas la maldekstran priskriban tekston pri ŝoseo. Defaŭlto estas <code>Ŝoseo(j)</code>. (ebleco skribi ĝis 4 tipoj, ekz. '''ŝoseo1_tipo''', '''ŝoseo2_tipo''') | |- | '''limo''' | Limo (ebleco skribi ĝis 41 tipoj) | |- | '''limo_faldo''' | Ebligas falde kaŝi la liston de limoj, uzante la valoron <code>1</code>. | |- | '''limo_noto''' | Aldonas kursivan noton post la limo. (ebleco skribi ĝis 41 tipoj) | |- | '''parto''' | Partoj, en kiujn la sidejo estas dividita (ebleco skribi ĝis 41 tipoj) | |- | '''parto_faldo''' | Ebligas falde kaŝi la liston de partoj, uzante la valoron <code>1</code>. | |- | '''parto_tipo''' | Modifas la maldekstran priskriban tekston. Defaŭlto estas <code>Parto(j)</code>. | |- | '''alfluanto''' (+) | Ĉefaj alfluantoj (vicigitaj laŭ fluo de rivero) (ebleco skribi ĝis 15 tipoj) | |- | '''alfluanto_faldo''' (+) | Ebligas falde kaŝi la liston de alfluantoj, uzante la valoron <code>1</code>. | |- | '''alfluanto_maldekstre''' | Ĉefaj maldekstraj alfluantoj (vicigitaj laŭ fluo de rivero) (ebleco skribi ĝis 15 tipoj) | |- | '''alfluanto_maldekstre_faldo''' | Ebligas falde kaŝi la liston de maldekstraj alfluantoj, uzante la valoron <code>1</code>. | |- | '''alfluanto_dekstre''' | Ĉefaj dekstraj alfluantoj (vicigitaj laŭ fluo de rivero) (ebleco skribi ĝis 15 tipoj) | |- | '''alfluanto_dekstre_faldo''' | Ebligas falde kaŝi la liston de dekstraj alfluantoj, uzante la valoron <code>1</code>. | |- | '''defluanto''' (+) | Ĉefaj defluantoj (vicigitaj laŭ fluo de rivero) (ebleco skribi ĝis 15 tipoj) | |- | '''defluanto_faldo''' (+) | Ebligas falde kaŝi la liston de defluantoj, uzante la valoron <code>1</code>. | |- | '''urbo''' | Signifaj sidejoj en la ĉirkaŭaĵo (ebleco skribi ĝis 15 tipoj) | |- | '''urbo_faldo''' | Ebligas falde kaŝi la liston de urboj, uzante la valoron <code>1</code>. | |- | '''urbo_tipo''' | Modifas la maldekstran priskriban tekston. Defaŭlto estas <code>Urbo(j)</code>. | |- | '''memorindaĵo''' | Signifaj memorindaĵoj en la ĉirkaŭaĵo (ebleco skribi ĝis 15 tipoj) | |- | '''memorindaĵo_faldo''' | Ebligas falde kaŝi la liston de memorindaĵoj, uzante la valoron <code>1</code>. | |- | '''memorindaĵo_noto''' | Aldonas kursivan noton post memorindaĵo. (ebleco skribi ĝis 15 tipoj) | |- | '''memorindaĵo_tipo''' | Modifas la maldekstran priskriban tekston. Defaŭlto estas <code>Memorindaĵo(j)</code>. | |- | '''konstruaĵo''' | Signifaj konstruaĵoj en la ĉirkaŭaĵoj (ebleco skribi ĝis 15 tipoj) | |- | '''konstruaĵo_faldo''' | Ebligas falde kaŝi la liston de konstruaĵoj, uzante la valoron <code>1</code>. | |- | '''konstruaĵo_noto''' | Ebligas aperigi enkrampan noton pri konstruaĵo. (ebleco skribi ĝis 15 tipoj) | |- | '''rivero''' | Signifaj riveroj en la ĉirkaŭaĵoj (ebleco skribi ĝis 15 tipoj) | |- | '''rivero_faldo''' | Ebligas falde kaŝi la liston de riveroj, uzante la valoron <code>1</code>. | |- | '''arbaro''' | Nomo de grava resp. menciinda arbaro en la areo. | |- ! colspan="3" style="background: #cfcfcf" | Situo |- | '''situo''' | Situo | |- | '''koordinatoj_ne_en_titolo''' | <code>koordinatoj_ne_en_titolo = true</code>. nur uzenda en la ŝablona dokumentado aŭ aliaj helpopaĝoj. | |- | '''leviĝo''' ''(num.)'' | Supermara alteco | {{wikidata|P2044}} (+) |- | '''leviĝo_rondumo''' ''(num.)'' | Influas kiom da decimalaj ciferoj ĉe leviĝo estu montrataj. | |- | '''lat_d''', '''lat_m''', '''lat_s''', '''lat_NS'''; '''long_d''', '''long_m''', '''long_s''', '''long_EW''' | Geografiaj koordinatoj en pli longa dividita formato (gradoj / minutoj / sekundoj / GMSD). * [[latitudo]]: lat_d (gradoj), lat_m (minutoj), lat_s (sekundoj), lat_NS (norda latitudo estas N, suda estas S) * [[longitudo]]: long_d (gradoj), long_m (minutoj), long_s (sekundoj), long_EW (orienta longitudo havas la markon E kaj okcidenta latitudo U). | {{wikidata|P625}} (+) |- | '''koordinatoj_tipo''' | <code>koordinatoj_tipo = region:SK_type:city</code> <em>Nur konserviĝis kiel parametro pro kongrueco kun {{ŝ|geokesto}} kaj {{ŝ|geokesto2}}. Prefere estu uzata <code>regiono-ISO</code>, precipe se samtempe ĉeestas koordinatoj. La parto <code>type:city</code> tiam estas aranĝata iel laŭ unua nenomita parametro. Difinoj por tio estas en {{modulo|Geografiaĵoj/type:}}.</em> | |- | '''koordinatoj_formato''' | Difinas la eldonan formaton de la koordinatoj, ekz. <code>dms</code>. | |- | '''regiono-ISO''' (+) | [[ISO 3166-2|ISO-kodo]]<ref name="landokodoj">Tutlanda kodo troviĝas en [[Landokodoj]] sed ankaŭ en [[ISO 3166-1]] (la ŝablono funkcias nur kun la duliteraj kodoj de la landoj!).</ref><ref name="iso">La subŝtataj kodoj estas troveblaj per ligilo en la lasta kolumno de tabelo sur [[ISO 3166-1#Aktualaj kodoj|ISO 3166-1]] aŭ per la kategorio [[:Kategorio:ISO 3166-2|ISO 3166-2]] en unu el la listigitaj artikoloj, depende de la lando.</ref> por regiono aŭ alia subŝtato. Komenciĝas ĉiam per du majusklaj literoj. La parto post <code>-</code> dependas de la koncerna lando. | |- | '''plej_alta''' | Plej alta punkto nomo | {{wikidata|P610}} (+) |- | '''plej_alta_leviĝo''' ''(num.)'' | Plej alta punkto alteco | |- | '''plej_alta_lat_d''', '''plej_alta_lat_m''',<br /> '''plej_alta_lat_s''', '''plej_alta_lat_NS''';<br /> '''plej_alta_long_d''', '''plej_alta_long_m''',<br /> '''plej_alta_long_s''', '''plej_alta_long_EW''' | Koordinatoj por la plej alta punkto | |- | '''plej_malalta''' | Plej malalta punkto nomo | {{wikidata|P1589}} (+) |- | '''plej_malalta_leviĝo''' ''(num.)'' | Plej malalta punkto alteco | |- | '''plej_malalta_lat_d''', '''plej_malalta_lat_m''',<br /> '''plej_malalta_lat_s''', '''plej_malalta_lat_NS''';<br /> '''plej_malalta_long_d''', '''plej_malalta_long_m''',<br /> '''plej_malalta_long_s''', '''plej_malalta_long_EW''' | Koordinatoj por la plej malalta punkto | |- | '''ĉefurbo_situo''' | Nomo de la ĉefurbo | |- | '''ĉefurbo_situo_noto''' | Aldonas kursivan noton post situo de ĉefurbo. | |- | '''ĉefurbo_leviĝo''' ''(num.)'' | Supermara alteco de la ĉefurbo | |- | '''ĉefurbo_lat_d''', '''ĉefurbo_lat_m''',<br /> '''ĉefurbo_lat_s''', '''ĉefurbo_lat_NS''';<br /> '''ĉefurbo_long_d''', '''ĉefurbo_long_m''',<br /> '''ĉefurbo_long_s''', '''ĉefurbo_long_EW''' | Koordinatoj de la ĉefurbo | |- ! colspan="3" style="background: #cfcfcf" | Situo pri riveroj |- | '''fonto''' | Nomo de fonto (aldone eblas <code>1</code>) | |- | '''fonto_situo''' | Situo de la fonto (aldone eblas <code>1</code>) | |- | '''fonto_regiono''' | Regiono de la fonto (aldone eblas <code>1</code>) | |- | '''fonto_leviĝo''' ''(num.)'' | Supermara alteco de la fonto (aldone eblas <code>1</code>) | |- | '''fonto_lat_d''' | Latitudo de la fonto (aldone eblas <code>1</code>) | |- | '''fonto_long_d''' | Longitudo de la fonto (aldone eblas <code>1</code>) | |- | '''regiono-ISO por fonto''' (+) | [[ISO 3166-2|ISO-kodo]]<ref name="landokodoj"/><ref name="iso"/> por regiono aŭ alia subŝtato, kie estas la fonto. Komenciĝas ĉiam per du majusklaj literoj. La parto post <code>-</code> dependas de la koncerna lando. (aldone eblas <code>1</code>) | |- | '''enfluejo''' | Enfluejo de rivero en alian riveron, lagon, maron ktp. | |- | '''enfluejo_situo''' | Situo de la enfluejo | |- | '''enfluejo_leviĝo''' ''(num.)'' | Supermara alteco de la enfluejo | |- | '''enflujo_lat_d''' | Latitudo de la enfluejo | |- | '''enfluejo_long_d''' | Longitudo de la enfluejo | |- | '''regiono-ISO por enfluejo''' (+) | [[ISO 3166-2|ISO-kodo]]<ref name="landokodoj"/><ref name="iso"/> por regiono aŭ alia subŝtato, kie situas la enfluejo. Komenciĝas ĉiam per du majusklaj literoj. La parto post <code>-</code> dependas de la koncerna lando. | |- ! colspan="3" style="background: #cfcfcf" | Dimensioj kaj trajtoj |- | '''longo''', '''longeco''' ''(num.)'' | Longo de vojo, rivero, lago ktp. (ĝis 4) | |- | '''longo_orientado''' | Orientado de longo. | |- | '''longo_rondumo''' ''(num.)'' | Decimalaj ciferoj de longo. | |- | '''larĝo''', '''larĝeco''' ''(num.)'' | Larĝo de vojo, rivero, lago ktp. (ĝis 4) | |- | '''larĝo_orientado''' | Orientado de larĝo | |- | '''larĝo_rondumo''' ''(num.)'' | Decimalaj ciferoj de larĝo. | |- | '''alto''', '''alteco''' ''(num.)'' | Alto de konstruaĵo (ĝis 4) | |- | '''profundo''', '''profundeco''' ''(num.)'' | Profundo de lago (aldone <code>1</code>) | |- | '''areo''' ''(num.)'' | Areo | {{wikidata|P2046}} (+) |- | '''areo_rondumo''' ''(num.)'' | Nombro de decimalaj ciferoj, ekz. <code>1</code>. | |- | '''areo_terlando''' ''(num.)'' | Tera parto de la tuta areo | |- | '''areo_akvo''' ''(num.)'' | Akva parto de la tuta areo | |- | '''numero''' | Numero <!--ĉu ĝi estas ie uzata?--> | |- | '''akvokolektejo''' ''(num.)'' | Akvokolekta areo de rivero, lago ktp. en km² (unuo ne estu aparte donata, ĉar la ŝablono mem aranĝas ĝin) | |- | '''volumeno''' ''(num.)'' (+) | Volumeno de la akvejo. Defaŭlta unuo estas m³. | |- | '''volumeno_unuo''' (+) | Ebligas modifon de la defaŭlta unu al io alia. | |- | '''trafluo''' | Averaĝa trafluo de la rivero, en ? (unuo ne estu aparte donata, ĉar la ŝablono mem aranĝas ĝin) | |- | '''trafluo_situo''' | Situo de trafluo | |- | '''trafluo_max''' | Maksimuma trafluo. | |- | '''trafluo_min''' | Minimuma trafluo. | |- | '''saleco''' (+) | Promila parto de salo en akvo, kutime ĉe maro, oceano, rivero. | |- | '''pH-valoro''' (+) | pH-valoro de akvo en maro, oceano, rivero ktp. | |- | '''formo''' (+) | formo de la objekto, kiel ekz. placo aŭ konstruaĵo | |- | '''diametro''' (+) | diametro de rondforma objekto, kiel ekz. placo aŭ konstruaĵo | |- | '''nombro de subunuo''' (+) | nombro de subunuo de la objekto, ekz. nombro de insuloj. por la priskriba maldekstra ĉelo necesas <code>nombro de subunuo tipo</code> (<code>nombro de subunuo_tipo</code>) | |- | '''ĉefa parto''' (+) | ĉefa parto de aro, kiel ekz. insularo. por la priskriba ĉelo necesas <code>ĉefa parto_tipo</code> | |- | '''ĉefa parto_faldo''' (+) | per la valoro <code>1</code> eblas faldi (kaŝi) la tabelan parton | |- ! colspan="3" style="background: #cfcfcf" | Trajtoj de tertremo (+) |- | '''intenso''' | intenso de tertremo | |- | '''magnitudo''' | magnitudo de tertremo | |- | '''forto''' | forto de tertremo | |- ! colspan="3" style="background: #cfcfcf" | Loĝantaro |- | '''loĝantaro''' ''(num.)'' | Nombro de loĝantoj. | {{wikidata|P1082}} |- | '''loĝantaro_dato''' | Nombro de loĝantoj al dato | {{wikidata|P585}} |- | '''loĝantaro_denseco''' ''(num.)'' | Denseco de loĝigo, (''auto'' al aŭtomata kalkulo) | |- ! colspan="3" style="background: #cfcfcf" | Trajtoj |- | '''geologio''' | Geologio (ĝis 15 tipoj) | |- | '''periodo''' | Periodo (ĝis 15 tipoj) | |- | '''orogenezo''' | Orogenezo (ĝis 15 tipoj) |- | '''aŭtoro''' | Aŭtoro (ĝis 15 tipoj) | |- | '''aŭtoro_faldo''' | Ebligas falde kaŝi la liston de aŭtoroj, uzante la valoron <code>1</code>. | |- | '''aŭtoro_tipo''' | Modifas la maldekstran priskriban tekston. Defaŭlto estas <code>Aŭtoro(j)</code>. | |- | '''arkitekto''' (+) | Arkitekto (ĝis 15 tipoj) | |- | '''arkitekto_faldo''' (+) | Ebligas falde kaŝi la liston de arkitektoj, uzante la valoron <code>1</code>. | |- | '''arkitekto_tipo''' (+) | Modifas la maldekstran priskriban tekston. Defaŭlto estas <code>Arkitekto(j)</code>. | |- | '''stilo''' | Stilo de konstruaĵo aŭ io tia. (ĝis 15 tipoj) | |- | '''stilo_faldo''' | Ebligas falde kaŝi la liston de stiloj, uzante la valoron <code>1</code>. | |- | '''stilo_tipo''' | Modifas la maldekstran priskriban tekston. Defaŭlto estas <code>Stilo(j)</code>. | |- | '''materialo''' | Materialo de konstruaĵo aŭ io tia. (ĝis 15 tipoj) | |- | '''materialo_faldo''' | Ebligas falde kaŝi la liston de materialoj, uzante la valoron <code>1</code>. | |- | '''materialo_tipo''' | Modifas la maldekstran priskriban tekston. Defaŭlto estas <code>Materialo(j)</code>. | |- | '''biomo''' | Gravaj ekosistemoj en la areo. (eblas ĝis 15 tipoj) | |- | '''planto''' | Eltiritaj, specifaj plantoj en la areo, kiel ekz. [[monta pino]] (eblas ĝis 15 tipoj) | |- | '''animalo''' | Bestoj loĝantaj en la regiono, kiel ekz. nigra urso (eblas ĝis 15 tipoj) | |- ! colspan="3" style="background: #cfcfcf" | Historio, gvidantaroj kaj administrado |- | '''establita''' | Dato de estiĝo | |- | '''establita_tipo''' | De kie devenas la registro | |- | '''dato''' | Dato | |- | '''dato_tipo''' | Modifas la maldekstran priskriban tekston. Defaŭlto estas <code>Dato</code>. | |- | '''tempo''' (+) | Tempo | |- | '''tempo_tipo''' (+) | Modifas la maldekstran priskriban tekston. Defaŭlto estas <code>Tempo</code>. | |- | '''gvidantaro''' | Nomo de gvidantaro | |- | '''gvidantaro_tipo''' | Modifas la maldekstran priskriban tekston. | |- | '''gvidantaro_noto''' | Aldonas enkrampan noton ĉe gvidantaro. | |- | class="error" | '''gvidantaro_lat_d''' | Latitudo de gvidantaro (?) <!--ĉu ĝi estas ie uzata?--> | |- | class="error" | '''gvidantaro_long_d''' | Longitudo de gvidantaro (?) <!--ĉu ĝi estas ie uzata?--> | |- | '''ĉefulo''' | Urbestro (ĝis 4 tipoj, ekz. '''ĉefulo1''', '''ĉefulo2''', ...) | |- | '''ĉefulo_partio''' | Gvidantaj politikaj partioj | |- | '''ĉefulo_tipo''' | Modifas la maldekstran priskriban tekston. Defaŭlto estas <code>Ĉefulo</code>. | |- | '''direkcio_situo''' | Strata parto de la adreso, kiel ekz. <code>Čachovský rad 7</code> | |- | '''direkcio_municipo''' | Municipa parto de la adreso, kiel ekz. <code>038 61 Vrútky</code> | |- | '''posedanto''' | Nomo de posedanto | |- ! colspan="3" style="background: #cfcfcf" | Aliro |- | '''publiko''' | Ĉu publiko rajtas aliri ĝin? | |- | '''aliro''' | Loko de plej facila aliro | |- | '''grimpo''' | Loko de plej facila grimpo aŭ unua grimpo (?) | |- | '''grimpo_dato''' | Dato de la unua grimpo | |- | '''vizito''' | Vizitoj | |- | '''vizito_jaro''' | Jaraj vizitoj | |- ! colspan="3" style="background: #cfcfcf" | Kodoj |- | '''horzono''', '''utc_offset''' | Horzono kaj UTC | |- | '''horzono_DST''', '''utc_offset_DST''' | Horzono somera tempo kaj UTC | |- | '''poŝtkodo''' | Poŝtkodo | {{wikidata|P281}} |- | '''areo_kodo''' | areo_kodo | |- | '''areo_kodo_tipo''' | areo_kodo_tipo (ekz. Tel. prefikso) | |- | '''kodo''' | kodo (ekz. 599981) (ebleco skribi ĝis 4 tipoj, ekz. '''kodo1''', '''kodo2''', ...) | |- | '''kodo_tipo''' | kodo tipo (ekz. EČV) (ebleco skribi ĝis 4 tipoj, ekz. '''kodo1_tipo''', '''kodo2_tipo''', ...) | |- ! colspan="3" style="background: #cfcfcf" | UNESKO monda kultura heredaĵo |- | '''unesko_nomo''' | Nomo de la objekto | |- | '''unesko_tipo''' | Tipo de la objekto (ekz. natura) | |- | '''unesko_parto''' (+) | Parto de alia pli vasta Hederaĵo de Unesko | |- | '''unesko_jaro''' | Jaro de akcepto/agnosko | |- | '''unesko_numero''' | Numero de akcepto/agnosko | |- | '''unesko_regiono''' | Regiono | |- | '''unesko_kriterioj''' ('''unesko_kriterio''' (+)) | Kriterioj (ekz. ix, x) | |- | '''kategorio_iucn''' | Kategorio laŭ iucn (ekz. ii) | |- ! colspan="3" style="background: #cfcfcf" | Trajtoj de biblioteko, muzeo k.s. (+) |- | '''stoko''' | nombro de kolektaĵoj (priskriba teksto "Tuta stoko" modifebla per '''stoko_tipo''') | |- | '''bibliotekotipo''' | ĉu temas pri universitata, urba, nacia aŭ alia biblioteko (priskriba teksto "Bibliotekotipo" modifebla per '''bibliotekotipo_tipo''') | |- | '''bibliotekospeco''' | ĉu temas pri privata aŭ ŝtata biblioteko (priskriba teksto "Speco" modifebla per '''bibliotekospeco_tipo''') | |- | '''lingvoj''' | en kiu lingvoj estas la kolektaĵoj (priskriba teksto "Lingvoj" modifebla per '''lingvoj_tipo''') | |- | '''biblioteka aliro''' | aliraj kondiĉoj por membroj (legantoj) | |- | '''membroj''' ''(num.)'' | nombro de membroj (legantoj) | |- | '''membro-dato''' | dato por la antaŭa parametro | |- ! colspan="3" style="background: #cfcfcf" | Liberaj kampoj |- | '''libera''' | Kampoj por libervola parametro (ĝis 9, ekz. '''libera1''', '''libera2''', ...). Difinas la dekstran enhavon, en la tabelo. | |- | '''libera_tipo''' | Priskribo de la antaŭe menciita parametro. (ĝis 9, ekz. '''libera1_tipo''', '''libera2_tipo''', ...) Difinas la maldekstran enhavon, en la tabelo. | |- ! colspan="3" style="background: #cfcfcf" | Mapoj |- | '''mapo''' | Mapo (ekz. Slovakia - outline map.svg) (eblas ĝis 2 tipoj, kiel ekz. '''mapo1''', '''mapo2''') | |- | '''mapo_fono''' | Fono por mapo (ekz. Slovakia - background map.png) (eblas ĝis 2 tipoj, kiel ekz. '''mapo1_fono''', '''mapo2_fono''') | |- | '''mapo_priskribo''' | Priskribo de mapo (ekz. Situo de la municipo enkadre de Slovakio) (eblas ĝis 2 tipoj, kiel ekz. '''mapo1_priskribo''', '''mapo2_priskribo''') | |- | '''mapo_lokumilo''' | [[:Kategorio:Ŝablono:Situo sur mapo|Mapolokumilo]] (difino de la situo, ekz. Slovakio) (eblas ĝis 2 tipoj, kiel ekz. '''mapo1_lokumilo''', '''mapo2_lokumilo''') (+) RIM: La valoro <code>iso</code> aperigas mapon laŭ la valoro de <code>regiono-ISO</code><ref name="landokodoj"/><ref name="iso"/>. Ekde la 31-a de julio 2022 tio eĉ bone funkcias, se en la rilata <code>regiono-ISO</code> enestas plurvalora difino. Ekzemplo por tio estas en [[Aralo]]. | |- | '''mapo_lokumilo_plurobla''' (+) | Aperigas komuteblajn do pluroblajn mapojn (eblas ĝis 2 tipoj, kiel ekz. '''mapo1_lokumilo_plurobla''', '''mapo2_lokumilo_plurobla''') | |- | class="error" | '''freemap_zoom'''<!--kontrolenda, ĉu funkcias.--> | freemap_zoom = 13 | |- | '''[[#Iomete pri "mapligilo"|mapligilo]]''' (+) | Funkcio dependas de la unua nenomita parametro. Ĉe kelkaj nur la valoro <code>jes</code> aperigas mapon, ĉe kelkaj sufiĉas koordinatoj. RIM: Funkcias [[Nun en 2021|nun]] nur, se la koordinatoj estas rekte en la artikolo. | |- | '''zomo''' (+) | Zomo por {{ŝ|mapligilo}}. Defaŭlto dependas de la unua nenomita parametro<!--13-->. | |- ! colspan="3" style="background: #cfcfcf" | Maskotoj (+) |- | '''arbo''' | Simbola arbo de la areo. | |- | '''floro''' | Simbola floro de la areo. | |- | '''birdo''' | Simbola birdo de la areo. | |- | '''fiŝo''' | Simbola fiŝo de la areo. | |- | '''besto''' | Simbola besto de la areo. | |- | '''maskoto''' | Maskoto de la areo. | |- ! colspan="3" style="background: #cfcfcf" | TTT-paĝoj |- | '''commons''' | Commons - Komunejo | {{wikidata|P373}} |- | '''statistiko''' | Statistiko | |- | '''retpaĝo''' | Retpaĝo | {{wikidata|P856}} |- | '''portalo''' | Portalo (ekz. Ĉeĥio) ''Portalo'' aperos nur se ĝi ekzistas. | |- ! colspan="3" style="background: #cfcfcf" | Notoj |- | '''notoj''' | Finaj notoj (ekz. '''Demonimo''': ''Košicano'') | |- ! colspan="3" style="background: #cfcfcf" | Por kaj kiel subŝablono(j), nestado (+) |- | '''kesteroj''' | Ebligas enplekton de subŝablone uzata informkesto resp. informkestero. | |- | '''trajto por kesteroj''' | Helpa parametro por la antaŭa. RIM: Se la nestita ŝablono dum antaŭrigardo ne emas fariĝi parto de la ĉefa ŝablono, eble ĉi tiu parametro ricevu la valoron <code>ĉelo</code>.<ref name="nestita"/> | |- | '''kaŝitaj kesteroj''' | Ebligas la samon kiel antaŭe, sed en falde kaŝita informkesta parto. | |- | '''trajto por kaŝitaj kesteroj''' | Helpa parametro por la antaŭa. RIM: Se la nestita ŝablono dum antaŭrigardo ne emas fariĝi parto de la ĉefa ŝablono, eble ĉi tiu parametro ricevu la valoron <code>ĉelo</code>.<ref name="nestita"/> | |- | '''subŝablono''' | Uzante valoron <code>jes</code> malaperigas la komencon kaj finon de la informkesta tabelo, por ebligi nestadon en alia informkesto. Krome tio malaperigas eventuale supre dekstre en la titollinio aperantan koordinatan ligilon kaj ekde la 30-a de julio 2022 ankaŭ la duopon el flago kaj blazono<ref>Tio evitas ripeton, precipe se la ĉefa ŝablono jam enhavas tion.</ref>. | |} === Rimarkoj pri numeraj parametroj === ;Kun unuoj Ne necesas aldoni la unuojn al <code>areo</code>, <code>areo_terlando</code>, <code>areo_akvo</code>, <code>alteco</code>/<code>alto</code>, <code>longo</code>, <code>larĝo</code>, <code>profundo</code>, <code>leviĝo</code>, <code>fonto_leviĝo</code> kaj <code>enfluejo_leviĝo</code> k.s. (markitaj en la antaŭ tabelo per ''(num.)''), ĉar tion la ŝablono mem aranĝas, se en vikidatumoj estas la koncernaj informoj. Tamen la unuoj estas ankoraŭ tolerataj de la ŝablono. Se ĉiuj ĵus menciitaj numeraj valoroj pri <code>areo</code> aŭ <code>leviĝo</code> estas ĝuste transdonataj, la ŝablono eĉ kalkulas la {{km2}} en [[Hektaro|ha]]. : [[Dosiero:Yes check.svg|10px]] Kion fari &nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; : &nbsp;&nbsp; <code>| areo = <span style="color:green">77'''.'''45</span></code> (por {{km2}}) aŭ <code>| areo = <span style="color:green">77'''.'''45</span> | areo_unuo = <span style="color:green">ha</span></code> (por [[Hektaro|ha]]) : [[Dosiero:Red X.svg|10px]] Kion vi ne faru&nbsp;&nbsp;&nbsp; : &nbsp;&nbsp; <code>| areo = <span style="color:red">77''','''45</span></code>, <code>| areo = <span style="color:red"><nowiki> {{</nowiki>formatnum:77,45<nowiki>}}</nowiki></span></code> aŭ <code>| areo = <span style="color:red"><nowiki> {{</nowiki>unuo|77,45|ha<nowiki>}}</nowiki></span></code> Se vi volas uzi alian unuon, ol estas la defaŭlta, eblas uzi <code>areo_unuo</code>, <code>alto_unuo</code>, <code>leviĝo_unuo</code> ktp. Ĉe longo la defaŭlta unuo dependas de la unua nenomita parametro, jene. Se tio estas <code>konstruaĵo</code>, <code>alta konstruaĵo</code>, <code>monumento</code> aŭ <code>ponto</code> la defaŭlta unuo estas metroj, alie kilometroj. Ĉe areo estas {{km2}}. ;Sen unuoj Ĉe <code>loĝantaro</code> sufiĉas la ununura nombro sen apartigiloj por miloj, per spaco, punkto aŭ komo. : [[Dosiero:Yes check.svg|10px]] Kion fari &nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; : &nbsp;&nbsp; <code>| loĝantaro = <span style="color:green">14200</span></code> : [[Dosiero:Red X.svg|10px]] Kion vi ne faru&nbsp;&nbsp;&nbsp; : &nbsp;&nbsp; <code>| loĝantaro = <span style="color:red">14''' '''200</span></code> aŭ <code>| loĝantaro = <span style="color:red"><nowiki> {{</nowiki>formatnum:14200<nowiki>}}</nowiki></span></code> Kio estas fuŝa: : [[Dosiero:Red X.svg|10px]] <code><nowiki>| loĝantaro= 52.387 ([[2006]])</nowiki></code> (Pro la spacoj kaj krampoj ne povas esti numero!) : [[Dosiero:Red X.svg|10px]] <code><nowiki>| loĝantaro= 52.387 ([[2006]])</nowiki>&lt;ref&gt;<nowiki>[http://paĝaro.eo Paĝaro de la urbo]</nowiki>&lt;/ref&gt;</code> (Se aldone estas referenco.) Kio fariĝu el tio: : [[Dosiero:Yes check.svg|10px]] <code>| loĝantaro= 52387 | loĝantaro_dato=2006</code> (Prefere estu du apartaj parametroj!) : [[Dosiero:Yes check.svg|10px]] <code>| loĝantaro= 52387 | loĝantaro_dato=2006 | loĝantaro_referenco=<nowiki>[http://paĝaro.eo Paĝaro de la urbo]</nowiki></code> (Se aldone eblas referenco, sed per tria parametro.) === Puraj geokestaj ŝablonoj === Jen la puraj geokestaj ŝablonoj. Ne ĉiuj eblaj parametroj estas listigitaj tie, do se necese vi povas aldoni la bezonatajn parametrojn el la supra tabelo.<ref name="sk-geobox"/> ==== lando ==== <pre style="height: 250px; overflow:auto;"> {{Informkesto geografiaĵo | lando <!-- *** Kapo *** --> | nomo = | devena_nomo = | alia_nomo = | kategorio = lando <!-- *** Dosiero *** --> | dosiero = | dosiero_priskribo = | dosiero_kompl = <!-- *** Simboloj *** --> | flago = | flago_noto = | blazono = | blazono_noto = <!-- *** Nomo *** --> | etimologio = | oficiala_nomo = | moto = | kromnomo = | himno = | himno_dosiero = <!-- *** Lando ktp. *** --> | regiono_tipo = | regiono_faldo = | regiono = | regiono1 = | regiono2 = | regiono3 = | histregiono_faldo = | histregiono = | histregiono1 = | histregiono2 = <!-- *** Familio *** --> | parenco = | limo = | limo1 = | limo2 = | limo3 = | limo_faldo = 1 | parto_faldo = 1 | parto_tipo = | parto = | parto1 = | parto2 = | parto3 = | parto4 = | parto5 = | parto6 = | parto7 = | parto8 = | parto9 = | parto10 = | parto11 = | parto12 = | ĉefurbo = | urbo = | urbo1 = | urbo2 = | urbo3 = | urbo4 = | urbo5 = | urbo6 = | urbo7 = | urbo8 = | urbo9 = | urbo10 = | urbo11 = | urbo12 = | urbo_faldo = 1 | urbo_tipo = | memorindaĵo_tipo = | memorindaĵo_faldo = 1 | memorindaĵo = | memorindaĵo1 = | memorindaĵo2 = | memorindaĵo3 = | konstruaĵo_faldo = 1 | konstruaĵo = | konstruaĵo1 = | konstruaĵo2 = | konstruaĵo3 = | konstruaĵo3_noto = | rivero_faldo = 1 | rivero = | rivero1 = | rivero2 = | rivero3 = | rivero4 = | rivero5 = | rivero6 = | rivero7 = | rivero8 = | rivero9 = | ŝoseo_tipo = | ŝoseo = | ŝoseo1_tipo = | ŝoseo1 = | ŝoseo2_tipo = | ŝoseo2 = | montaro_tipo = | montaro_faldo = 1 | montaro = | montaro1 = | montaro2 = | montaro3 = | montaro4 = | montaro5 = | montaro6 = | montaro7 = | montaro8 = | orogenezo = | orogenezo1 = | orogenezo2 = <!-- *** Situo *** --> | ĉefurbo_situo = | ĉefurbo_leviĝo = | ĉefurbo_lat_d = | ĉefurbo_lat_m = | ĉefurbo_lat_s = | ĉefurbo_lat_NS = | ĉefurbo_long_d = | ĉefurbo_long_m = | ĉefurbo_long_s = | ĉefurbo_long_EW = | regiono-ISO = | plej_alta_situo = | plej_alta_leviĝo = | plej_alta = | plej_malalta = | plej_malalta_leviĝo = <!-- *** Dimensioj *** --> | areo = | areo_rondumo = 1 | areo_akvo = <!-- *** Loĝantaro *** --> | loĝantaro = | loĝantaro_dato = | loĝantaro_denseco = <!-- *** Historio & gvidantaro *** --> | establita = | establita_tipo = | gvidantaro = | gvidantaro_tipo = | gvidantaro_noto = | ĉefulo = | ĉefulo_tipo = | ĉefulo_partio = | ĉefulo1 = | ĉefulo1_tipo = | ĉefulo1_partio = <!-- *** Kodoj *** --> | horzono = | horzono_DST = | areo_kodo = | areo_kodo_tipo = | kodo = | kodo_tipo = | kodo1 = | kodo1_tipo = | kodo2 = | kodo2_tipo = <!-- *** Liberaj kampoj *** --> | libera = | libera_tipo = | libera1 = | libera1_tipo = | libera2 = | libera2_tipo = | libera3 = | libera3_tipo = <!-- *** Mapoj *** --> | mapo_priskribo = | mapo_lokumilo = | mapo1 = | mapo1_fono = | mapo1_priskribo = | mapo1_lokumilo = | mapo2 = | mapo2_priskribo = <!-- *** Retpaĝoj *** --> | commons = | retpaĝo = | portalo = <!-- *** Notoj *** --> | notoj = }} </pre> ==== urbo ==== <pre style="height:250px; overflow:auto;"> {{Informkesto geografiaĵo| Urbo <!-- *** Kapo *** --> | nomo = | alia_nomo = | alia_nomo1 = | alia_nomo2 = | kategorio = [[Urbo]] <!-- *** Dosiero *** --> | dosiero = | dosiero_priskribo = <!-- *** Simboloj *** --> | flago = | blazono = <!-- *** Nomo *** --> | etimologio = | oficiala_nomo = | moto = | kromnomo = <!-- *** Lando ktp. *** --> | lando = | lando_flago = | ŝtato = | regiono = | histregiono = | histregiono_noto = | distrikto = | municipo = <!-- *** Familio *** --> | parenco = | parto = | rivero = <!-- *** Situo *** --> | situo = | leviĝo = | lat_d = | lat_m = | lat_s = | lat_NS = | long_d = | long_m = | long_s = | long_EW = | regiono-ISO = | koordinatoj_tipo = | plej_alta = | plej_alta_leviĝo = | plej_alta_lat_d = | plej_alta_lat_m = | plej_alta_lat_s = | plej_alta_lat_NS = | plej_alta_long_d = | plej_alta_long_m = | plej_alta_long_s = | plej_alta_long_EW = | plej_malalta = | plej_malalta_leviĝo = | plej_malalta_lat_d = | plej_malalta_lat_m = | plej_malalta_lat_s = | plej_malalta_lat_NS = | plej_malalta_long_d = | plej_malalta_long_m = | plej_malalta_long_s = | plej_malalta_long_EW = <!-- *** Dimensioj *** --> | areo = <!-- *** Loĝantaro *** --> | loĝantaro = | loĝantaro_dato = | loĝantaro_denseco = <!-- *** Historio & gvidantaro *** --> | establita = | establita_tipo = | ĉefulo = | ĉefulo_tipo = Primatoro | ĉefulo_partio = <!-- *** Kodoj *** --> | horzono = | utc_offset = | horzono_DST = | utc_offset_DST = | poŝtkodo = | areo_kodo = | areo_kodo_tipo = | kodo = | kodo1 = | kodo1_tipo = <!-- *** Liberaj kampoj *** --> | libera = <!-- *** Mapoj *** --> | mapo = | mapo_fono = | mapo_priskribo = | mapo_lokumilo = | mapo1 = | mapo1_fono = | mapo1_priskribo = | mapo1_lokumilo = | mapo2 = | mapo2_priskribo = | freemap_zoom = <!-- *** Retpaĝoj *** --> | commons = | statistiko = | retpaĝo = | portalo = <!-- *** Notoj *** --> | notoj = }} </pre> ==== burgo ==== <pre style="height:250px; overflow:auto;"> {{Informkesto geografiaĵo| Burgo <!-- *** Kapo *** --> | nomo = | devena_nomo = | alia_nomo = | kategorio = Burgo <!-- *** Dosiero *** --> | dosiero = | dosiero_priskribo = <!-- *** Nomo *** --> | etimologio = | oficiala_nomo = | kromnomo = <!-- *** Country etc. *** --> | lando = | lando_flago = | ŝtato = | regiono = | distrikto = | komunumo_tipo = | komunumo = | municipo_tipo = | municipo = | histregiono = <!-- *** Familio *** --> | parenco = | urbo = | memorindaĵo = | rivero = | montaro = <!-- *** Situo *** --> | situo = | leviĝo = | leviĝo_rondumo = | lat_d = | lat_m = | lat_s = | lat_NS = | long_d = | long_m = | long_s = | long_EW = | regiono-ISO = | koordinatoj_formato = dms <!-- *** Dimensioj *** --> | longo = | larĝo = | alteco = | numero = | areo = <!-- *** Trajtoj *** --> | aŭtoro = | stilo = | materialo = <!-- *** Historio & gvidantaro *** --> | establita = | dato = | dato_tipo = | gvidantaro = | gvidantaro_lat_d = | gvidantaro_long_d = | posedanto = <!-- *** Aliroj *** --> | publiko = | aliro = <!-- *** Kodoj *** --> | kodo = <!-- *** Liberaj kampoj *** --> | libera = <!-- *** Mapoj *** --> | mapo = | mapo_fono = | mapo_priskribo = | mapo_lokumilo = | mapo1 = | mapo1_fono = | mapo1_priskribo = | mapo1_lokumilo = <!-- *** Retpaĝoj *** --> | commons = | statistiko = | retpaĝo = | portalo = <!-- *** Notoj *** --> | notoj = }} </pre> ==== rivero ==== <pre style="height:250px; overflow:auto;"> {{Informkesto geografiaĵo| Rivero <!-- *** Kapo *** --> | nomo = | alia_nomo = | alia_nomo1 = | alia_nomo2 = | kategorio = rivero <!-- *** Dosiero *** --> | dosiero = | dosiero_priskribo = <!-- *** Nomo *** --> | etimologio = | kromnomo = | oficiala_nomo = <!-- *** Lando ktp. *** --> | lando = | lando_flago = | ŝtato = | regiono = | distrikto = | komunumo = | municipo = <!-- *** Familio *** --> | parenco = | alfluanto_dekstre_faldo = 1 | alfluanto_dekstre = | alfluanto_dekstre1 = | alfluanto_dekstre2 = | alfluanto_dekstre3 = | alfluanto_dekstre4 = | alfluanto_dekstre5 = | alfluanto_dekstre6 = | alfluanto_dekstre7 = | alfluanto_dekstre8 = | alfluanto_dekstre9 = | alfluanto_dekstre10 = | alfluanto_dekstre11 = | alfluanto_maldekstre_faldo = 1 | alfluanto_maldekstre = | alfluanto_maldekstre1 = | alfluanto_maldekstre2 = | alfluanto_maldekstre3 = | alfluanto_maldekstre4 = | alfluanto_maldekstre5 = | alfluanto_maldekstre6 = | alfluanto_maldekstre7 = | alfluanto_maldekstre8 = | alfluanto_maldekstre9 = | alfluanto_maldekstre10 = | alfluanto_maldekstre11 = | alfluanto_maldekstre12 = | urbo_faldo = 1 | urbo_tipo = | urbo = | urbo1 = | urbo2 = | urbo3 = | urbo4 = | urbo5 = | urbo6 = | urbo7 = | urbo8 = | urbo9 = | urbo10 = | urbo11 = | urbo12 = | urbo13 = | urbo14 = | urbo15 = | memorindaĵo = | konstruaĵo_tipo = | konstruaĵo = <!-- *** Situo *** --> | fonto = | fonto_situo = | fonto_regiono = | fonto_leviĝo = | fonto_lat_d = | fonto_lat_m = | fonto_lat_s = | fonto_lat_NS = | fonto_long_d = | fonto_long_m = | fonto_long_s = | fonto_long_EW = | regiono-ISO por fonto = | fonto1 = | fonto1_situo = | fonto1_regiono = | enfluejo = | enfluejo_situo = | enfluejo_leviĝo = | enfluejo_lat_d = | enfluejo_lat_m = | enfluejo_lat_s = | enfluejo_lat_NS = | enfluejo_long_d = | enfluejo_long_m = | enfluejo_long_s = | enfluejo_long_EW = | regiono-ISO por enfluejo= <!-- *** Dimensioj *** --> | longo = | larĝo = | profundo = | akvokolektejo = | trafluo = | trafluo_situo = | trafluo_max = | trafluo_min = <!-- *** Liberaj kampoj *** --> | libera = <!-- *** Mapoj *** --> | mapo = | mapo_fono = | mapo_priskribo = | mapo_lokumilo = <!-- *** Retpaĝoj *** --> | commons = | portalo = <!-- *** Notoj *** --> | notoj = }} </pre> ==== montaro ==== <pre style="height:250px; overflow:auto;"> {{Informkesto geografiaĵo| Montaro <!-- *** Kapo *** --> | nomo = | devena_nomo = | alia_nomo = | oficiala_nomo = | kategorio = Montaro | unesko_nomo = <!-- *** Dosiero *** --> | dosiero = | dosiero_grandeco = | dosiero_priskribo = <!-- *** Lando ktp. *** --> | lando = | lando_flago = | ŝtato = | ŝtato1 = | regiono = | regiono1 = | distrikto_faldo = 1 | distrikto = | distrikto1 = | distrikto2 = | distrikto3 = | urbo = | urbo1 = <!-- *** Orografio *** --> | parenco = | unuo1 = | limo = | limo1 = | limo2 = | limo3 = | limo4 = | limo5 = | limo6 = | geologio = | geologio1 = | geologio2 = | periodo = | periodo1 = | periodo2 = | orogenezo_tipo = | orogenezo_faldo = 1 | orogenezo = | orogenezo1 = | orogenezo2 = | orogenezo3 = | animalo_faldo = | animalo = | animalo1 = | planto_faldo = | planto = | planto1 = | rivero_faldo = 1 | rivero = | rivero1 = | rivero2 = | rivero3 = <!-- *** Geografio *** --> | areo = | longo = | longo_orientado = | longo_rondumo = | larĝo = | larĝo_orientado = | larĝo_rondumo = | lat_d = | lat_m = | lat_s = | lat_NS = | long_d = | long_m = | long_s = | long_EW = | regiono-ISO = | zomo = | plej_alta = | plej_alta_situo = | plej_alta_lando = | plej_alta_ŝtato = | plej_alta_regiono = | plej_alta_distrikto = | plej_alta_leviĝo = | plej_alta_lat_d = | plej_alta_lat_m = | plej_alta_lat_s = | plej_alta_lat_NS = | plej_alta_long_d = | plej_alta_long_m = | plej_alta_long_s = | plej_alta_long_EW = | plej_malalta = | plej_malalta_situo = | plej_malalta_lando = | plej_malalta_ŝtato = | plej_malalta_regiono = | plej_malalta_distrikto = | plej_malalta_leviĝo = | plej_malalta_lat_d = | plej_malalta_lat_m = | plej_malalta_lat_s = | plej_malalta_lat_NS = | plej_malalta_long_d = | plej_malalta_long_m = | plej_malalta_long_s = | plej_malalta_long_EW = | arbaro = <!-- --> | gvidantaro = | direkcio_situo = | direkcio_municipo = <!-- *** Liberaj kampoj *** --> | libera_tipo = | libera = | libera2_tipo = | libera2 = | libera3_tipo = | libera3 = <!-- *** Mapoj *** --> | mapo = | mapo_fono = | mapo_priskribo = | mapo_lokumilo = | mapo1 = | mapo1_fono = | mapo1_priskribo = | mapo1_lokumilo = | mapo2 = | mapo2_priskribo = <!-- *** Retpaĝoj *** --> | commons = | statistiko = | retpaĝo = | portalo = }} </pre> ==== monto ==== <pre style="height:250px; overflow:auto;"> {{Informkesto geografiaĵo|Monto <!-- *** Kapo *** --> | nomo = | devena_nomo = | alia_nomo = | kategorio = monto <!-- *** Nomo *** --> | etimologio = | kromnomo = <!-- *** Dosiero *** --> | dosiero = | dosiero_priskribo = <!-- *** Lando ktp. *** --> | lando = | lando_flago = | ŝtato = | regiono = | distrikto = | municipo = <!-- *** Familio *** --> | montaro = <!-- *** Situo *** --> | situo = | leviĝo = | graveco = | lat_d = | lat_m = | lat_s = | lat_NS = | long_d = | long_m = | long_s = | long_EW = | koordinatoj_formato = dms | regiono-ISO = <!-- *** Trajtoj *** --> | geologio = | orogenezo = | periodo = | biomo = | planto = | animalo = <!-- *** Aliro *** --> | publiko = | aliro = | grimpo = | grimpo_dato = <!-- *** Liberaj kampoj *** --> | libera = <!-- *** Mapoj *** --> | mapo = | mapo_priskribo = | mapo_fono = | mapo_lokumilo = | mapo1 = | mapo1_priskribo = | mapo1_fono = | mapo1_lokumilo = <!-- *** Retpaĝoj *** --> | retpaĝo = | commons = | portalo = <!-- *** Notoj *** --> | notoj = }} </pre> ==== administra unuo ==== <pre style="height:250px; overflow:auto;"> {{Informkesto geografiaĵo| Administra unuo <!-- *** Kapo *** --> | nomo = | devena_nomo = | alia_nomo = | kategorio = administra unuo <!-- *** Dosiero *** --> | dosiero = | dosiero_priskribo = | dosiero_kompl = <!-- *** Simboloj *** --> | flago = | blazono = <!-- *** Nomo *** --> | etimologio = | oficiala_nomo = | moto = | kromnomo = <!-- *** Lando ktp. *** --> | lando = | lando_flago = | histregiono_faldo = 1 | histregiono = | histregiono1 = | histregiono2 = | histregiono3 = | histregiono3_noto = | ĉefurbo = | ĉefurbo_tipo = | distrikto_faldo = 1 | distrikto_tipo = | distrikto = | distrikto1 = | distrikto2 = | distrikto3 = | distrikto4 = | distrikto5 = <!-- *** Familio *** --> | parenco = | montaro_tipo = | montaro_faldo = | montaro = | montaro1 = | montaro2 = | montaro3 = | montaro4 = | limo_faldo = 1 | limo = | limo_noto = | limo1 = | limo1_noto = | limo2 = | limo2_noto = | limo3 = | limo3_noto = | limo4 = | limo4_noto = | urbo_faldo = 1 | urbo_tipo = | urbo = | urbo1 = | urbo2 = | urbo3 = | urbo4 = | urbo5 = | urbo6 = | urbo7 = | urbo8 = | urbo9 = | memorindaĵo_faldo = 1 | memorindaĵo_tipo = | memorindaĵo = | memorindaĵo_noto = | memorindaĵo1 = | memorindaĵo1_noto = | memorindaĵo2 = | memorindaĵo2_noto = | memorindaĵo3_noto = | memorindaĵo3 = | memorindaĵo4 = | memorindaĵo4_noto = | memorindaĵo5 = | memorindaĵo5_noto = | memorindaĵo6 = | memorindaĵo7 = | memorindaĵo7_noto = | memorindaĵo8 = | memorindaĵo8_noto = | memorindaĵo9 = | memorindaĵo9_noto = | konstruaĵo_tipo = | konstruaĵo = | konstruaĵo1 = | rivero_faldo = 1 | rivero = | rivero1 = | rivero2 = | rivero3 = | rivero4 = | rivero5 = | rivero6 = | ŝoseo_tipo = | ŝoseo = | ŝoseo1_tipo = | ŝoseo1 = | ŝoseo2_tipo = | ŝoseo2 = | ŝoseo3_tipo = | ŝoseo3 = | ŝoseo4_tipo = | ŝoseo4 = | biomo = | biomo_tipo = <!-- *** Situo *** --> | ĉefurbo_situo = | ĉefurbo_situo_noto = | ĉefurbo_leviĝo = | ĉefurbo_lat_d = | ĉefurbo_lat_m = | ĉefurbo_lat_s = | ĉefurbo_lat_NS = | ĉefurbo_long_d = | ĉefurbo_long_m = | ĉefurbo_long_s = | ĉefurbo_long_EW = | regiono-ISO = | plej_alta_situo = | plej_alta_leviĝo = | plej_malalta_situo = | plej_malalta_leviĝo = <!-- *** Dimensioj *** --> | areo = <!-- *** Loĝantaro *** --> | loĝantaro = | loĝantaro_dato = | loĝantaro_denseco = <!-- *** Historio & gvidantaro *** --> | establita = | establita_tipo = |gvidantaro = |gvidantaro_tipo = |gvidantaro_noto = | ĉefulo = | ĉefulo_partio = <!-- *** Kodoj *** --> | horzono = | utc_offset = | horzono_DST = | utc_offset_DST = | poŝtkodo = | areo_kodo = | areo_kodo_tipo = | kodo = | kodo_tipo = | kodo1 = | kodo1_tipo = <!-- *** Liberaj kampoj *** --> | libera1 = | libera2 = | libera3 = <!-- *** Mapoj *** --> | mapo = | mapo_fono = | mapo_priskribo = | mapo_lokumilo = | mapo1_priskribo = | mapo1_lokumilo = | mapo2 = | freemap_zoom = <!-- *** Retpaĝoj *** --> | commons = | statistiko = | retpaĝo = | portalo = <!-- *** Notoj *** --> | notoj = }} </pre> ==== protektita areo ==== <pre style="height:250px; overflow:auto;"> {{Informkesto geografiaĵo|Protektita areo <!-- *** Kapo *** --> | nomo = | devena_nomo = | alia_nomo = | kategorio = <!-- *** Nomoj **** --> | etimologio = | oficiala_nomo = | moto = | kromnomo = <!-- *** Dosiero *** --> | dosiero = | dosiero_priskribo = <!-- *** Simboloj *** --> | flago = | blazono = <!-- *** Lando *** --> | lando = | lando_flago = | regiono_tipo = | regiono = | distrikto = | municipo = <!-- *** Situo *** --> | situo = | leviĝo = | lat_d = | lat_m = | lat_s = | lat_NS = | long_d = | long_m = | long_s = | long_EW = | koordinatoj_formato = dms | regiono-ISO = <!-- *** Dimensioj *** --> | areo = | areo_unuo = | areo1 = | areo1_tipo = <!-- *** Trajtoj *** --> | geologio = | biomo = | planto = | animalo = <!-- *** Historio & gvidantaro *** --> | establita = <!-- *** Aliro *** --> | publiko = | vizito = | vizito_jaro = | aliro = <!-- *** UNESKO *** --> | unesko_nomo = | unesko_tipo = | unesko_jaro = | unesko_numero = | unesko_regiono = | unesko_kriterio = | kategorio_iucn = <!-- *** Liberaj kampoj *** --> | libera_tipo = | libera = <!-- *** Mapoj *** --> | mapo = | mapo_priskribo = | mapo_fono = | mapo1 = | mapo1_priskribo = | mapo1_fono = <!-- *** Retpaĝoj *** --> | commons = | retpaĝo = <!-- *** Notoj *** --> | notoj = | zomo = }} </pre> ==Parametroj por mapoj== Ekzistas ses parametroj por mapoj. #Parametro '''mapo''' : uzu ĝin, se via mapo ne troviĝas en ŝablono ''[[:Kategorio:Ŝablono:Situo sur mapo|Situo sur mapo XXXX]]''<!--''Geokesto lokumilo XXXX''--> (aliaj mapoj, ekz. por montaroj, riveroj, ekz. vidu riveron [[Odro]], montaron [[Karpatoj]], teritorion [[Siberio]] ks.) #Parametro '''mapo_fono''' : uzu ĝin, se via mapo ne troviĝas en ŝablono ''[[:Kategorio:Ŝablono:Situo sur mapo|Situo sur mapo XXXX]]''<!--''Geokesto lokumilo XXXX''--> (ĝi aperos samtempe en unu kampo kun la parametro mapo (ekz. vidu riverojn [[Hron]], [[Váh]], nacian parkon [[Nacia parko Poloniny|Poloniny]], montaron [[Malgranda Fatro]] ks. Se vi uzos la parametrojn ''mapo'' kaj ''mapo_fono'', vi tamen povas uzi parametron ''mapo_lokumilo'', se vi deziras montri iun lokon en tiu konkreta teritorio. Sed poste ne montriĝos ŝanĝoj rilate al mapoj, kiuj okazos en la ŝablono ''Situo sur mapo XXXX''. Povas ankaŭ okazi, ke poste via montrigita situo estos en diferenca loko, ĉar ne kongruos ĉiuj rilataj kondiĉoj en la alia ŝablono.) #Parametro '''mapo_priskribo''' : ĝi servas por priskribi la konkretan situon en rilata regiono aŭ teritorio, uzu ĝin ĉiam #Parametro '''mapo_lokumilo''' : se vi uzos ĝin, '''ne uzu''' la parametrojn ''mapo'' kaj ''mapo_fono'', ĉar la mapoj troviĝas en ŝablono [[:Kategorio:Ŝablono:Situo sur mapo|Situo sur mapo XXXX]]<!--Geokesto lokumilo XXXX-->, al kiu ligas tiu ĉi parametro. (+) Se vi donas al ĝi la valoron <code>iso</code>, aperas mapo per <code>regiono-ISO</code>. Vidu la unuan ekzemplon en [[Ŝablono:Informkesto geografiaĵo/ekzemploj]]. #(+) Parametro '''Mapo en angulo''' aperigas duan mapon en angulo de la unua mapo, kiu kutime enhavas pli ĝeneralan mapon. (Aldono laŭ diversaj informkestoj, ekz. {{ŝ|informkesto urbo}}. Vidu la duan ekzemplon en [[Ŝablono:Informkesto geografiaĵo/ekzemploj]]) #(+) Parametro '''[[#Iomete pri "mapligilo"|Mapligilo]]''' aperigas mapon per {{ŝ|mapligilo}}. Detaloj dependas parte de la unua nenomita parametro de la informkesto. == Plibonigoj == Ĉi tiu ŝablono enhavas kelkajn plibonigojn kompare al {{ŝ|geokesto}} kaj {{ŝ|geokesto2}}. {{kaŝskatolo komenco|titolo=Plibonigoj}} {| class="wikitable" ! Trajto ! Ĉi tiu ŝablono ! Geokesto2 ! Geokesto |- ! colspan="4" | Aspekto |- | Fona koloro de la kaplinio | {{kondiĉa}}|Kondiĉe<ref name="fono">Nur efikas, se oni uzas la unuan nenomitan parametron de la informkesto. Vidu la ekzemplojn.</ref> | {{kondiĉa}}|Kondiĉe<ref name="fono"/> | {{kondiĉa}}|Kondiĉe<ref name="fono"/> |- | Fona bildeto en la kaplinio<ref>Se la aldonaĵo ''NiceInfoboxes'' estas aktiva.</ref> | {{kondiĉa}}|Kondiĉe<ref>Parte varias laŭ la valoro de la unua nenomita parametro, do ''tipo''.</ref> | {{jes}} | {{jes}} |- | Piedlinio | {{jes}} | {{jes}} | {{ne1}} |- | Fona koloro de la piedlinio | {{kondiĉa}}|Kondiĉe<ref name="fono"/> | {{kondiĉa}}|Kondiĉe<ref name="fono"/> | {{ne1}} |- | Maldekstra ligilo al Vikidatumoj en la piedlinio | {{jes}} | {{ne1}} | {{ne1}} |- ! colspan="4" | Nestado |- | Estas nestebla per <code>subŝablono=jes</code> | {{jes}} | {{ne1}} | {{ne1}} |- | Ebligas nestadon de alia ŝablono aŭ informkesto per <code>kesteroj</code><ref name="nestado">Vidu ekzemplojn en [[Vikipedio:Lua/Moduloj/Geografiaĵoj/testoj/aldono]].</ref> (<code>aldono</code><ref name="nestado"/>) kaj <code>nomoj</code><ref name="nestado"/>. <br />Krome eĉ eblas kombino el nestado kaj kaŝado, per la parametroj <code>kaŝitaj kesteroj</code> kaj <code>kaŝitaj nomoj</code>. | {{jes}} | {{ne1}} | {{ne1}} |- ! colspan="4" | Mapoj |- | Ĝusta pozicio de markilo | {{jes}} | {{jes}} | {{parte}} |- | Difino de markiloj per <code>marko</code> resp. <code>markospeco</code> | {{jes}} | {{parte}}<ref>La parametro <code>marko</code> funkcias nur ĉe la komuteblaj mapoj, dum ke <code>markospeco</code> tute ne funkcias.</ref> | {{ne1}} |- | Mapoj kun markiloj aperas centre. | {{jes}} | {{ne1}} | {{ne1}} |- | Lokumiloj de {{ŝ|situo sur mapo}} | {{jes}} | {{jes}} | {{ne1}} |- | Pli ol 1000 lokumiloj<ref>Komparu [[:Kategorio:Ŝablono:Situo sur mapo|kategorion 1]] kun [[:Kategorio:Geokesto lokumiloj|kategorio 2]]</ref> | {{jes}} | {{jes}} | {{ne1}} |- | Ŝalteblaj resp. komuteblaj mapoj | {{jes}} | {{jes}} | {{ne1}} |- | La markilo ligas al "Geohack" | {{jes}} | {{jes}} | {{ne1}} |- | Mapo en angulo<ref>Laŭ la ŝablono {{ŝ|Informkesto urbo}}. La malplena parametro funkcias nur ĉe la ŝablono, sed ne ĉe la rilata Lua-modulo.</ref> | {{jes}} | {{ne1}} | {{ne1}} |- | La parametro <code>regiono-ISO</code> povas aperigi mapon. | {{kondiĉa}}|Kondiĉe<ref>Se samtempe la lokumila parametro <code>mapo_lokumilo</code> havas la valoron <code>iso</code></ref> | {{ne1}} | {{ne1}} |- | La parametro <code>regiono-ISO</code> aperigas <code>region:</code> en la markila ligilo sur la mapo(j). | {{jes}} | {{ne1}} | {{ne1}} |- | La parametro <code>type</code> aperigas <code>type:</code> en la markila ligilo sur la mapo(j). | {{jes}} | {{ne1}} | {{ne1}} |- | La parametro <code>[[#mapligilo|mapligilo]]</code> aperigas mapon kondiĉe. | {{kondiĉa}}|Kondiĉe | {{alternativa}}|Alternative<ref name="mapligilo">Eblas meti {{ŝ|mapligilo}} en la parametron <code>notoj</code>.</ref> | {{alternativa}}|Alternative<ref name="mapligilo"/> |- | La parametro <code>mapfaldo</code> kun la valoroj <code>1</code><ref>Vidu ekzemplon sur [[Vikipedio:Lua/Moduloj/Geografiaĵoj/testoj/mapfaldo#Pri urbo per "Informkesto geografiaĵo"|Vikipedio:Lua/Moduloj/Geografiaĵoj/testoj/mapfaldo]]</ref> aŭ <code>jes</code> kaŝas falde la mapojn. | {{jes}} | {{ne1}} | {{ne1}} |- ! colspan="4" | Parametroj |- | Spaco anstataŭ <code>_</code> en parametroj<ref>Ekzemple krom <code>alia_nomo</code> ankaŭ eblas <code>alia nomo</code>.</ref> | {{parte}}<!--{{jes}}--> | {{ne1}} | {{ne1}} |- | Difino kaj surekranigo de la informkesto okazas aparte.<ref>La difinoj de parametroj troviĝas en {{modulo|Geografiaĵoj/geokesto}}, dum ke la surekranigo estas en la ĉefa modulo {{modulo|Geografiaĵoj}}.</ref> | {{jes}} | {{ne1}} | {{ne1}} |- | Bildo, flago kaj blazono malŝalteblas.<ref>Tio eblas per la valoroj <code>ne</code> kaj <code>neniu</code>.</ref> | {{jes}} | {{ne1}} | {{ne1}} |- | Bildogrupo el {{wikidata|P18}} redukteblas al unuopa bildo per <code>dosiero_grupo=ne</code> aŭ <code>bildo_grupo=ne</code>. | {{jes}} | {{ne1}} | {{ne1}} |- | Pliaj parametroj malŝalteblas. | {{jes2}} Planata.<ref>Ankoraŭ ne klaras, ĉu ĉiuj parametroj ricevus tiun eblecon aŭ nur tiuj kun Vikidatuma subteno.</ref> | {{Parte}} | {{ne1}} |- | Parametro por malaktivigi koordinatojn. | {{jes}} | {{Alternativa}} | Alternative<ref name="aktivigi-koordinatojn">Koordinatoj estas aktivigataj fakte per ekuzo de koncernaj parametroj.</ref> | {{Alternativa}} | Alternative<ref name="aktivigi-koordinatojn"/> |- | Parametroj por <code>latitudo</code> kaj <code>longitudo</code>. | {{jes}}<ref>Por malaperigi koordinatojn el la rilata vikidatuma ero, ekzistas la parametro <code>neniukoordinato=jes</code>.</ref> | {{parte}} <ref name="koordinatoj">Nur la okopoj funkcias, sed ne la menciitaj duopoj.</ref> | {{parte}} <ref name="koordinatoj"/> |- | Parametroj por referencoj kun fina <code>_referenco</code>.<ref>Ili ankoraŭ devos esti testataj!</ref> | {{jes}} | {{Alternativa}} | Alternative<ref name="referencoj">Eble la parametroj kun fina <code>_noto</code> povas esti uzataj por referencoj.</ref> | {{Alternativa}} | Alternative<ref name="referencoj"/> |- | Parametro <code>regiono-ISO por fonto</code><ref name="iso2">Laŭ la ŝablono {{Ŝ|Informkesto rivero}}</ref> | {{jes}} | {{ne1}} | {{ne1}} |- | Parametro <code>regiono-ISO por enfluejo</code><ref name="iso2"/> | {{jes}} | {{ne1}} | {{ne1}} |- ! colspan="4" | Aldonoj laŭ {{ŝ|Japana urbeto}} kaj {{Ŝ|Japana urbo}} |- | Parametro <code>arbo</code> | {{jes}} | {{ne1}} | {{ne1}} |- | Parametro <code>besto</code> | {{jes}} | {{ne1}} | {{ne1}} |- | Parametro <code>birdo</code> | {{jes}} | {{ne1}} | {{ne1}} |- | Parametro <code>fiŝo</code> | {{jes}} | {{ne1}} | {{ne1}} |- | Parametro <code>floro</code> | {{jes}} | {{ne1}} | {{ne1}} |- | Parametro <code>maskoto</code> | {{jes}} | {{ne1}} | {{ne1}} |- ! colspan="4" | Kalkulado |- | De <code>areo</code> en km² al ha (hektaroj) | {{jes}}<ref>La modulo ĉe areo el Vikidatumoj analizas eĉ la unuon.</ref> | {{parte}} | {{parte}} |- | Kalkulado de "denso" el <code>loĝantaro</code> kaj <code>areo</code>. | {{jes}} | {{parte}}<ref name="denso">Tio ne funkcias ĉe uzado de vikidatumaj eroj, ĉar la areo ne estas subtenata kaj ĉe {{ŝ|geokesto}} eĉ loĝantaro ne.</ref> | {{parte}}<ref name="denso"/> |- ! colspan="4" | Vikidatumaj proprietoj |- | {{wikidata|P18}} kun {{wikidata|P2096}} | {{jes}}<ref>Eĉ pli ol unu bildo eblas danke al kombina uzado de la moduloj {{modulo|Wikidata/bildoj}}, {{modulo|wikidata}} kaj {{modulo|InfoboxImage}}</ref> | {{parte}} | {{parte}} |- | {{wikidata|P41}} kun {{wikidata|P163}} | {{jes}} | {{jes}} | {{jes}} |- | {{wikidata|P94}} kun {{wikidata|P237}} | {{jes}} | {{jes}} | {{jes}} |- | {{wikidata|P281}} | {{jes}} | {{jes}} | {{jes}} |- | {{wikidata|P856}} | {{jes}} | {{jes}} | {{jes}} |- | {{wikidata|P2044}} | {{jes}} | {{ne1}} | {{ne1}} |- | {{wikidata|P2046}} | {{jes}} | {{ne1}} | {{ne1}} |- | {{wikidata|P421}} | {{jes}} | {{ne1}} | {{ne1}} |- | {{wikidata|P373}} | {{jes}} | {{jes}} | {{jes}} |- | {{wikidata|P1082}} kun {{wikidata|P585}} | {{jes}} | {{jes}} | {{ne1}} |- | {{wikidata|P625}} | {{kondiĉa}}|Kondiĉe<ref>Se samtempe la unua nenomita parametro estas difinita kaj la parametro <code>neniukoordinato</code> ne havas la valoron <code>jes</code>.</ref> | {{ne1}} | {{ne1}} |- | {{wikidata|P610}} | {{jes}} | {{ne1}} | {{ne1}} |- | {{wikidata|P1589}} | {{jes}} | {{ne1}} | {{ne1}} |} {{kaŝskatolo fino}} == Ekzemploj de uzo == === lando === {{Informkesto geografiaĵo | lando <!-- *** Kapo *** --> | nomo = Ĉeĥio | devena_nomo = | alia_nomo = {{Lang-cs|Česko}} | kategorio = ([[respubliko]]) <!-- *** Dosiero *** --> | dosiero = EU-Czechia.svg | dosiero_priskribo = Situo de Ĉeĥio enkadre de Eŭropo | dosiero_kompl = <!-- *** Simboloj *** --> | flago = Flago-de-Ĉeĥio.svg | flago_noto = [[Flago de Ĉeĥio|Flago]] | blazono = Coat of arms of the Czech Republic.svg | blazono_noto = [[Blazono de Ĉeĥio|Blazono]] <!-- *** Nomo *** --> | etimologio = | oficiala_nomo = Česká republika | moto = Pravda vítězí (lat. Veritas vincit) | kromnomo = | himno = [[Kde domov můj]] | himno_dosiero = Czech anthem.ogg <!-- *** Lando ktp. *** --> | regiono_tipo = Membreco | regiono_faldo = 1 | regiono = NATO | regiono1 = Eŭropa Unio | regiono2 = Zono de Schengen | regiono3 = Unuiĝintaj Nacioj | histregiono_faldo = | histregiono = Bohemio | histregiono1 = Moravio | histregiono2 = Ĉeĥa Silezio <!-- *** Familio *** --> | parenco = Eŭropo | limo = Germanio | limo1 = Pollando | limo2 = Slovakio | limo3 = Aŭstrio | limo_faldo = 1 | parto_faldo = 1 | parto_tipo = Regionoj | parto = Mezbohemia regiono | parto1 = Sudbohemia regiono | parto2 = Regiono Plzeň | parto3 = Regiono Karlovy Vary | parto4 = Regiono Ústí nad Labem | parto5 = Regiono Liberec | parto6 = Regiono Hradec Králové | parto7 = Regiono Pardubice | parto8 = Regiono Vysočina | parto9 = Regiono Olomouc | parto10 = Regiono Zlín | parto11 = Sudmoravia regiono | parto12 = Moraviasilezia regiono | ĉefurbo = Prago | urbo = Brno | urbo1 = Ostrava | urbo2 = Plzeň | urbo3 = Liberec | urbo4 = Olomouc | urbo5 = Ústí nad Labem | urbo6 = Hradec Králové | urbo7 = České Budějovice | urbo8 = Pardubice | urbo9 = Havířov | urbo10 = Zlín | urbo11 = Kladno | urbo12 = Most | urbo_faldo = 1 | urbo_tipo = Grandaj urboj | memorindaĵo_tipo = | memorindaĵo_faldo = 1 | memorindaĵo = Praga burgo | memorindaĵo1 = Kastelo Hluboká | memorindaĵo2 = Trosky | memorindaĵo3 = Stodolní | konstruaĵo_faldo = 1 | konstruaĵo = | konstruaĵo1 = | konstruaĵo2 = | konstruaĵo3 = | konstruaĵo3_noto = | rivero_faldo = 1 | rivero = Odra | rivero1 = [[Ostravice (rivero)|Ostravice]] | rivero2 = [[Opava (rivero)|Opava]] | rivero3 = Mže | rivero4 = [[Elbo (rivero)|Elbo]] | rivero5 = Vultavo | rivero6 = Ohře | rivero7 = Dyje | rivero8 = Moravo | rivero9 = [[Svratka (rivero)|Svratka]] | ŝoseo_tipo = Aŭtostrado | ŝoseo = | ŝoseo1_tipo = | ŝoseo1 = | ŝoseo2_tipo = | ŝoseo2 = | montaro_tipo = Montaroj | montaro_faldo = 1 | montaro = Karkonoŝo | montaro1 = Ercmontaro | montaro2 = Šumava | montaro3 = [[Bohemia-Moravia montetaro|Boh.-Mor. montetaro]] | montaro4 = Moraviasileziaj Beskidoj | montaro5 = Orlica montaro | montaro6 = Český les | montaro7 = Hrubý Jeseník | montaro8 = Nízký Jeseník | orogenezo = Moravia karsto | orogenezo1 = Rokoj ĉe Praĥov | orogenezo2 = Bohemia paradizo <!-- *** Situo *** --> | ĉefurbo_situo = Prago | ĉefurbo_leviĝo = | ĉefurbo_lat_d = 50 | ĉefurbo_lat_m = 05 | ĉefurbo_lat_s = 14 | ĉefurbo_lat_NS = N | ĉefurbo_long_d = 14 | ĉefurbo_long_m = 25 | ĉefurbo_long_s = 16 | ĉefurbo_long_EW = E | regiono-ISO = CZ | plej_alta_situo = Karkonoŝo | plej_alta_leviĝo = 1602 | plej_alta = Neĝulo | plej_malalta = Hřensko | plej_malalta_leviĝo = <!-- *** Dimensioj *** --> | areo = 78867.0 | areo_rondumo = 1 | areo_akvo <!-- *** Loĝantaro *** --> | loĝantaro = 10707839 | loĝantaro_dato = 30.09.2020 | loĝantaro_denseco = auto <!-- *** Historio & gvidantaro *** --> | establita = 1-a de januaro 1993 | establita_tipo = | gvidantaro = Parlamento de Ĉeĥio | gvidantaro_tipo = | gvidantaro_noto = | ĉefulo = Miloš Zeman | ĉefulo_tipo = Prezidento | ĉefulo_partio = | ĉefulo1 = | ĉefulo1_tipo = | ĉefulo1_partio = <!-- *** Kodoj *** --> | horzono = [[Mezeŭropa tempo|MET]] ([[UTC+1]]) | horzono_DST = [[Mezeŭropa somera tempo|MEST]] ([[UTC+2]] de marto ĝis oktobro) | areo_kodo = +420 | areo_kodo_tipo = | kodo = 203 CZE CZ | kodo_tipo = ISO 3166-1 | kodo1 = CZ | kodo1_tipo = Aŭtokodo | kodo2 = .cz | kodo2_tipo = Interreta domajno <!-- *** Liberaj kampoj *** --> | libera = | libera_tipo = | libera1 = [[ĉeĥa krono|krono]] | libera1_tipo = [[Valuto|Monunuo]] | libera2 = [[ĉeĥa lingvo|ĉeĥa]] | libera2_tipo = Lingvo | libera3 = | libera3_tipo = <!-- *** Mapoj *** --> | mapo_priskribo = Situo de la ĉefurbo enkadre de Ĉeĥio | mapo_lokumilo = Ĉeĥio | mapo1 = Czech kraje and historic regions.svg | mapo1_fono = | mapo1_priskribo = Regionoj kaj historiaj landoj | mapo1_lokumilo = | mapo2 = Czechia-geographic map-cz.svg | mapo2_priskribo = Geografia mapo de Ĉeĥio <!-- *** Retpaĝoj *** --> | commons = Czech Republic | retpaĝo = | portalo = Ĉeĥio <!-- *** Notoj *** --> | notoj = [[Esperanto-movado en Ĉeĥio]] }} Ekzemplo de plena geokesto por artikolo [[Ĉeĥio]] <pre style="height: 250px; overflow:auto"> {{Informkesto geografiaĵo | lando <!-- *** Kapo *** --> | nomo = Ĉeĥio | devena_nomo = | alia_nomo = {{Lang-cs|Česko}} | kategorio = ([[respubliko]]) <!-- *** Dosiero *** --> | dosiero = EU-Czechia.svg | dosiero_priskribo = Situo de Ĉeĥio enkadre de Eŭropo | dosiero_kompl = <!-- *** Simboloj *** --> | flago = Flago-de-Ĉeĥio.svg | flago_noto = [[Flago de Ĉeĥio|Flago]] | blazono = Coat of arms of the Czech Republic.svg | blazono_noto = [[Blazono de Ĉeĥio|Blazono]] <!-- *** Nomo *** --> | etimologio = | oficiala_nomo = Česká republika | moto = Pravda vítězí (lat. Veritas vincit) | kromnomo = | himno = [[Kde domov můj]] | himno_dosiero = Czech anthem.ogg <!-- *** Lando ktp. *** --> | regiono_tipo = Membreco | regiono_faldo = 1 | regiono = NATO | regiono1 = Eŭropa Unio | regiono2 = Zono de Schengen | regiono3 = Unuiĝintaj Nacioj | histregiono_faldo = | histregiono = Bohemio | histregiono1 = Moravio | histregiono2 = Ĉeĥa Silezio <!-- *** Familio *** --> | parenco = Eŭropo | limo = Germanio | limo1 = Pollando | limo2 = Slovakio | limo3 = Aŭstrio | limo_faldo = 1 | parto_faldo = 1 | parto_tipo = Regionoj | parto = Mezbohemia regiono | parto1 = Sudbohemia regiono | parto2 = Regiono Plzeň | parto3 = Regiono Karlovy Vary | parto4 = Regiono Ústí nad Labem | parto5 = Regiono Liberec | parto6 = Regiono Hradec Králové | parto7 = Regiono Pardubice | parto8 = Regiono Vysočina | parto9 = Regiono Olomouc | parto10 = Regiono Zlín | parto11 = Sudmoravia regiono | parto12 = Moraviasilezia regiono | ĉefurbo = Prago | urbo = Brno | urbo1 = Ostrava | urbo2 = Plzeň | urbo3 = Liberec | urbo4 = Olomouc | urbo5 = Ústí nad Labem | urbo6 = Hradec Králové | urbo7 = České Budějovice | urbo8 = Pardubice | urbo9 = Havířov | urbo10 = Zlín | urbo11 = Kladno | urbo12 = Most | urbo_faldo = 1 | urbo_tipo = Grandaj urboj | memorindaĵo_tipo = | memorindaĵo_faldo = 1 | memorindaĵo = Praga burgo | memorindaĵo1 = Kastelo Hluboká | memorindaĵo2 = Trosky | memorindaĵo3 = Stodolní | konstruaĵo_faldo = 1 | konstruaĵo = | konstruaĵo1 = | konstruaĵo2 = | konstruaĵo3 = | konstruaĵo3_noto = | rivero_faldo = 1 | rivero = Odra | rivero1 = [[Ostravice (rivero)|Ostravice]] | rivero2 = [[Opava (rivero)|Opava]] | rivero3 = Mže | rivero4 = [[Elbo (rivero)|Elbo]] | rivero5 = Vultavo | rivero6 = Ohře | rivero7 = Dyje | rivero8 = Moravo | rivero9 = [[Svratka (rivero)|Svratka]] | ŝoseo_tipo = Aŭtostrado | ŝoseo = | ŝoseo1_tipo = | ŝoseo1 = | ŝoseo2_tipo = | ŝoseo2 = | montaro_tipo = Montaroj | montaro_faldo = 1 | montaro = Karkonoŝo | montaro1 = Ercmontaro | montaro2 = Šumava | montaro3 = [[Bohemia-Moravia montetaro|Boh.-Mor. montetaro]] | montaro4 = Moraviasileziaj Beskidoj | montaro5 = Orlica montaro | montaro6 = Český les | montaro7 = Hrubý Jeseník | montaro8 = Nízký Jeseník | orogenezo = Moravia karsto | orogenezo1 = Rokoj ĉe Praĥov | orogenezo2 = Bohemia paradizo <!-- *** Situo *** --> | ĉefurbo_situo = Prago | ĉefurbo_leviĝo = | ĉefurbo_lat_d = 50 | ĉefurbo_lat_m = 05 | ĉefurbo_lat_s = 14 | ĉefurbo_lat_NS = N | ĉefurbo_long_d = 14 | ĉefurbo_long_m = 25 | ĉefurbo_long_s = 16 | ĉefurbo_long_EW = E | regiono-ISO = CZ | plej_alta_situo = Karkonoŝo | plej_alta_leviĝo = 1602 | plej_alta = Neĝulo | plej_malalta = Hřensko | plej_malalta_leviĝo = <!-- *** Dimensioj *** --> | areo = 78867.0 | areo_rondumo = 1 | areo_akvo <!-- *** Loĝantaro *** --> | loĝantaro = 10707839 | loĝantaro_dato = 30.09.2020 | loĝantaro_denseco = auto <!-- *** Historio & gvidantaro *** --> | establita = 1-a de januaro 1993 | establita_tipo = | gvidantaro = Parlamento de Ĉeĥio | gvidantaro_tipo = | gvidantaro_noto = | ĉefulo = Miloš Zeman | ĉefulo_tipo = Prezidento | ĉefulo_partio = | ĉefulo1 = | ĉefulo1_tipo = | ĉefulo1_partio = <!-- *** Kodoj *** --> | horzono = [[Mezeŭropa tempo|MET]] ([[UTC+1]]) | horzono_DST = [[Mezeŭropa somera tempo|MEST]] ([[UTC+2]] de marto ĝis oktobro) | areo_kodo = +420 | areo_kodo_tipo = | kodo = 203 CZE CZ | kodo_tipo = ISO 3166-1 | kodo1 = CZ | kodo1_tipo = Aŭtokodo | kodo2 = .cz | kodo2_tipo = Interreta domajno <!-- *** Liberaj kampoj *** --> | libera = | libera_tipo = | libera1 = [[ĉeĥa krono|krono]] | libera1_tipo = [[Valuto|Monunuo]] | libera2 = [[ĉeĥa lingvo|ĉeĥa]] | libera2_tipo = Lingvo | libera3 = | libera3_tipo = <!-- *** Mapoj *** --> | mapo_priskribo = Situo de la ĉefurbo enkadre de Ĉeĥio | mapo_lokumilo = Ĉeĥio | mapo1 = Czech kraje and historic regions.svg | mapo1_fono = | mapo1_priskribo = Regionoj kaj historiaj landoj | mapo1_lokumilo = | mapo2 = Czechia-geographic map-cz.svg | mapo2_priskribo = Geografia mapo de Ĉeĥio <!-- *** Retpaĝoj *** --> | commons = Czech Republic | retpaĝo = | portalo = Ĉeĥio <!-- *** Notoj *** --> | notoj = [[Esperanto-movado en Ĉeĥio]] }} </pre> {{-}} === urbo === {{Informkesto geografiaĵo| Urbo <!-- *** Kapo *** --> | nomo = Košice | alia_nomo = {{Lang-de|Kaschau}} | alia_nomo1 = {{Lang-hu|Kassa}} | alia_nomo2 = {{Lang-pl|Koszyce}} | kategorio = urbo <!-- *** Dosiero *** --> | dosiero = Dóm svätej Alžbety a Kaplnka sv. Michala, Košice, Slovensko.jpg | dosiero_priskribo = Katedralo kaj Preĝejo de sankta Mikaelo <!-- *** Simboloj *** --> | flago = Flag of Košice.png | blazono = Coat of Arms of Košice.svg <!-- *** Nomo *** --> | etimologio = | oficiala_nomo = Košice | moto = | kromnomo = Urbo de toleremo <!-- *** Lando ktp. *** --> | lando = Slovakio | lando_flago = 1 | ŝtato = | regiono = Regiono Košice | histregiono = Supra Hungarujo | histregiono_noto = | distrikto = | municipo = <!-- *** Familio *** --> | parenco = Abov | parto = | rivero = Hornád <!-- *** Situo *** --> | situo = | koordinatoj_ne_en_titolo = true | leviĝo = 208 | lat_d = 48 | lat_m = 43 | lat_s = 12 | lat_NS = N | long_d = 21 | long_m = 15 | long_s = 29 | long_EW = E | koordinatoj_tipo = region:SK_type:city | plej_alta = [[Vysoký vrch (851 m s. m.)|Vysoký vrch]] | plej_alta_leviĝo = 851 | plej_alta_lat_d = 48 | plej_alta_lat_m = 49 | plej_alta_lat_s = 28 | plej_alta_lat_NS = N | plej_alta_long_d = 21 | plej_alta_long_m = 09 | plej_alta_long_s = 22 | plej_alta_long_EW = E | plej_malalta = Krásna nad Hornádom | plej_malalta_leviĝo = 184 | plej_malalta_lat_d = 48 | plej_malalta_lat_m = 40 | plej_malalta_lat_s = 09 | plej_malalta_lat_NS = N | plej_malalta_long_d = 21 | plej_malalta_long_m = 20 | plej_malalta_long_s = 23 | plej_malalta_long_EW = E <!-- *** Dimensioj *** --> | areo = 242.768069 <!-- *** Loĝantaro *** --> | loĝantaro = 238593 | loĝantaro_dato = 31.12.2019 | loĝantaro_denseco = auto <!-- *** Historio & gvidantaro *** --> | establita = 1230 | establita_tipo = Unua skriba mencio | ĉefulo = Jaroslav Polaček | ĉefulo_tipo = Primatoro | ĉefulo_partio = Sendependa <!-- *** Kodoj *** --> | horzono = [[Mez-Eŭropa tempo|MET]] | utc_offset =+1 | horzono_DST = [[Mez-Eŭropa tempo|MET]] | utc_offset_DST =+2 | poŝtkodo = 040 00 | areo_kodo = +421-55 | areo_kodo_tipo = Tel. prefikso | kodo = 599981 | kodo1 = KE | kodo1_tipo = Aŭtokodoj <!-- *** Liberaj kampoj *** --> | libera = <!-- *** Mapoj *** --> | mapo = | mapo_fono = | mapo_priskribo = Situo enkadre de Slovakio | mapo_lokumilo = Slovakio | mapo1 = | mapo1_fono = | mapo1_priskribo = Situo enkadre de Regiono Košice | mapo1_lokumilo = Regiono Košice | mapo2 = Kosice.20080908.png | mapo2_priskribo = Mapo de urbo | freemap_zoom = 13 <!-- *** Retpaĝoj *** --> | commons = Košice | statistiko = [http://www.statistics.sk/mosmis/prvav2.jsp?txtUroven=440709&lstObec=599981&Okruh=zaklad MOŠ/MIS] | retpaĝo = [http://www.kosice.sk www.kosice.sk] | portalo = Slovakio <!-- *** Notoj *** --> | notoj = '''Demonimo''': ''Košicano'' }} Ekzemplo de plena geokesto por artikolo [[Košice]] <pre style="height: 250px; overflow:auto;"> {{Informkesto geografiaĵo| Urbo <!-- *** Kapo *** --> | nomo = Košice | alia_nomo = {{Lang-de|Kaschau}} | alia_nomo1 = {{Lang-hu|Kassa}} | alia_nomo2 = {{Lang-pl|Koszyce}} | kategorio = urbo <!-- *** Dosiero *** --> | dosiero = Dóm svätej Alžbety a Kaplnka sv. Michala, Košice, Slovensko.jpg | dosiero_priskribo = Katedralo kaj Preĝejo de sankta Mikaelo <!-- *** Simboloj *** --> | flago = Flag of Košice.png | blazono = Coat of Arms of Košice.svg <!-- *** Nomo *** --> | etimologio = | oficiala_nomo = Košice | moto = | kromnomo = Urbo de toleremo <!-- *** Lando ktp. *** --> | lando = Slovakio | lando_flago = 1 | ŝtato = | regiono = Regiono Košice | histregiono = Supra Hungarujo | histregiono_noto = | distrikto = | municipo = <!-- *** Familio *** --> | parenco = Abov | parto = | rivero = Hornád <!-- *** Situo *** --> | situo = | koordinatoj_ne_en_titolo = true | leviĝo = 208 | lat_d = 48 | lat_m = 43 | lat_s = 12 | lat_NS = N | long_d = 21 | long_m = 15 | long_s = 29 | long_EW = E | koordinatoj_tipo = region:SK_type:city | plej_alta = [[Vysoký vrch (851 m s. m.)|Vysoký vrch]] | plej_alta_leviĝo = 851 | plej_alta_lat_d = 48 | plej_alta_lat_m = 49 | plej_alta_lat_s = 28 | plej_alta_lat_NS = N | plej_alta_long_d = 21 | plej_alta_long_m = 09 | plej_alta_long_s = 22 | plej_alta_long_EW = E | plej_malalta = Krásna nad Hornádom | plej_malalta_leviĝo = 184 | plej_malalta_lat_d = 48 | plej_malalta_lat_m = 40 | plej_malalta_lat_s = 09 | plej_malalta_lat_NS = N | plej_malalta_long_d = 21 | plej_malalta_long_m = 20 | plej_malalta_long_s = 23 | plej_malalta_long_EW = E <!-- *** Dimensioj *** --> | areo = 242.768069 <!-- *** Loĝantaro *** --> | loĝantaro = 238593 | loĝantaro_dato = 31.12.2019 | loĝantaro_denseco = auto <!-- *** Historio & gvidantaro *** --> | establita = 1230 | establita_tipo = Unua skriba mencio | ĉefulo = Jaroslav Polaček | ĉefulo_tipo = Primatoro | ĉefulo_partio = Sendependa <!-- *** Kodoj *** --> | horzono = [[Mez-Eŭropa tempo|MET]] | utc_offset =+1 | horzono_DST = [[Mez-Eŭropa tempo|MET]] | utc_offset_DST =+2 | poŝtkodo = 040 00 | areo_kodo = +421-55 | areo_kodo_tipo = Tel. prefikso | kodo = 599981 | kodo1 = KE | kodo1_tipo = Aŭtokodoj <!-- *** Liberaj kampoj *** --> | libera = <!-- *** Mapoj *** --> | mapo = | mapo_fono = | mapo_priskribo = Situo enkadre de Slovakio | mapo_lokumilo = Slovakio | mapo1 = | mapo1_fono = | mapo1_priskribo = Situo enkadre de Regiono Košice | mapo1_lokumilo = Regiono Košice | mapo2 = Kosice.20080908.png | mapo2_priskribo = Mapo de urbo | freemap_zoom = 13 <!-- *** Retpaĝoj *** --> | commons = Košice | statistiko = [http://www.statistics.sk/mosmis/prvav2.jsp?txtUroven=440709&lstObec=599981&Okruh=zaklad MOŠ/MIS] | retpaĝo = [http://www.kosice.sk www.kosice.sk] | portalo = Slovakio <!-- *** Notoj *** --> | notoj = '''Demonimo''': ''Košicano'' }} </pre> {{-}} === burgo === {{Informkesto geografiaĵo| Burgo <!-- *** Kapo *** --> | nomo = Beckov | devena_nomo = ''Blundus'', ''Bolondos'' | alia_nomo = | kategorio = Burgo <!-- *** Dosiero *** --> | dosiero = SlovakRepublic-Beckov-Castle.JPG | dosiero_priskribo = Vido al la burgo <!-- *** Nomo *** --> | etimologio = | oficiala_nomo = | kromnomo = <!-- *** Country etc. *** --> | lando = Slovakio | lando_flago = 1 | ŝtato = | regiono = [[Regiono Trenčín|Trenčín]] | distrikto = [[Distrikto Nové Mesto nad Váhom|Nové Mesto nad Váhom]] | komunumo_tipo = | komunumo = | municipo_tipo = | municipo = Beckov | histregiono = Supra Hungarujo <!-- *** Familio *** --> | parenco = | urbo = | memorindaĵo = | rivero = | montaro = Považský Inovec <!-- *** Situo *** --> | situo = Burgo Beckov | koordinatoj_ne_en_titolo = true | leviĝo = | leviĝo_rondo = | lat_d =48| lat_m =47| lat_s =27 | lat_NS = N | long_d =17| long_m =53| long_s =53 | long_EW = E | regiono-ISO = SK | koordinatoj_formato = dms <!-- *** Dimensioj *** --> | longo = | larĝo = | alteco = | numero = | areo = <!-- *** Trajtoj *** --> | aŭtoro = | stilo = Gotiko | materialo = <!-- *** Historio & gvidantaro *** --> | establita = 12-a jarcento | dato = | dato_tipo = | gvidantaro = | gvidantaro_lat_d = | gvidantaro_long_d = | posedanto = <!-- *** Aliroj *** --> | publiko = publike alirebla | aliro = [[Beckov]] <!-- *** Kodoj *** --> | kodo = <!-- *** Liberaj kampoj *** --> | libera = <!-- *** Mapoj *** --> | mapo = | mapo_fono = | mapo_priskribo = Situo de burgo Beckov en Slovakio | mapo_lokumilo = Slovakio | mapo1 = | mapo1_fono = | mapo1_priskribo = Situo de burgo Beckov en Regiono Trenčín | mapo1_lokumilo = Regiono Trenčín <!-- *** Retpaĝoj *** --> | commons = Beckov Castle | retpaĝo = | portalo = Slovakio <!-- *** Notoj *** --> | notoj = }} Ekzemplo de plena geokesto por artikolo [[Beckov (burgo)|Beckov]] <pre style="height: 250px; overfow:auto;"> {{Informkesto geografiaĵo| Burgo <!-- *** Kapo *** --> | nomo = Beckov | devena_nomo = ''Blundus'', ''Bolondos'' | alia_nomo = | kategorio = Burgo <!-- *** Dosiero *** --> | dosiero = SlovakRepublic-Beckov-Castle.JPG | dosiero_priskribo = Vido al la burgo <!-- *** Nomo *** --> | etimologio = | oficiala_nomo = | kromnomo = <!-- *** Country etc. *** --> | lando = Slovakio | lando_flago = 1 | ŝtato = | regiono = [[Regiono Trenčín|Trenčín]] | distrikto = [[Distrikto Nové Mesto nad Váhom|Nové Mesto nad Váhom]] | komunumo_tipo = | komunumo = | municipo_tipo = | municipo = Beckov | histregiono = Supra Hungarujo <!-- *** Familio *** --> | parenco = | urbo = | memorindaĵo = | rivero = | montaro = Považský Inovec <!-- *** Situo *** --> | situo = Burgo Beckov | koordinatoj_ne_en_titolo = true | leviĝo = | leviĝo_rondo = | lat_d =48| lat_m =47| lat_s =27 | lat_NS = N | long_d =17| long_m =53| long_s =53 | long_EW = E | regiono-ISO = SK | koordinatoj_formato = dms <!-- *** Dimensioj *** --> | longo = | larĝo = | alteco = | numero = | areo = <!-- *** Trajtoj *** --> | aŭtoro = | stilo = Gotiko | materialo = <!-- *** Historio & gvidantaro *** --> | establita = 12-a jarcento | dato = | dato_tipo = | gvidantaro = | gvidantaro_lat_d = | gvidantaro_long_d = | posedanto = <!-- *** Aliroj *** --> | publiko = publike alirebla | aliro = [[Beckov]] <!-- *** Kodoj *** --> | kodo = <!-- *** Liberaj kampoj *** --> | libera = <!-- *** Mapoj *** --> | mapo = | mapo_fono = | mapo_priskribo = Situo de burgo Beckov en Slovakio | mapo_lokumilo = Slovakio | mapo1 = | mapo1_fono = | mapo1_priskribo = Situo de burgo Beckov en Regiono Trenčín | mapo1_lokumilo = Regiono Trenčín <!-- *** Retpaĝoj *** --> | commons = Beckov Castle | retpaĝo = | portalo = Slovakio <!-- *** Notoj *** --> | notoj = }} </pre> {{-}} === rivero === {{Informkesto geografiaĵo| Rivero <!-- *** Kapo *** --> | nomo = Váh | alia_nomo = {{Lang-hu|Vág}} | alia_nomo1 = {{Lang-de|Waag}} | alia_nomo2 = {{Lang-pl|Wag}} | kategorio = rivero <!-- *** Dosiero *** --> | dosiero = Rieka_Vah_-_Piestany.jpg | dosiero_priskribo = Váh proksime de Piešťany. <!-- *** Nomo *** --> | etimologio = | kromnomo = | oficiala_nomo = Váh <!-- *** Lando ktp. *** --> | lando = Slovakio | lando_flago = 1 | ŝtato = | regiono = | distrikto = | komunumo = | municipo = <!-- *** Familio *** --> | parenco = | alfluanto_dekstre_faldo = 1 | alfluanto_dekstre = [[Belá (rivero)|Belá]] | alfluanto_dekstre1 = [[Orava (rivero)|Orava]] | alfluanto_dekstre2 = Varínka | alfluanto_dekstre3 = Kysuca | alfluanto_dekstre4 = Papradnianka | alfluanto_dekstre5 = [[Biela voda (alfluanto de Váh)|Biela voda]] | alfluanto_dekstre6 = [[Lednica (rojo)|Lednica]] | alfluanto_dekstre7 = Vlára | alfluanto_dekstre8 = Klanečnica | alfluanto_dekstre9 = [[Dubová (alfluanto de Váh)|Dubová]] | alfluanto_dekstre10 = Dudváh | alfluanto_dekstre11 = Malgranda Danubo | alfluanto_maldekstre_faldo = 1 | alfluanto_maldekstre = [[Boca (rivero)|Boca]] | alfluanto_maldekstre1 = [[Štiavnica (alfluanto de Váh)|Štiavnica]] | alfluanto_maldekstre2 = Ľupčianka | alfluanto_maldekstre3 = [[Revúca (rivero)|Revúca]] | alfluanto_maldekstre4 = Ľubochnianka | alfluanto_maldekstre5 = [[Turiec (alfluanto de Váh)|Turiec]] | alfluanto_maldekstre6 = Rosinka | alfluanto_maldekstre7 = Rajčanka | alfluanto_maldekstre8 = Domanižanka | alfluanto_maldekstre9 = Pružinka | alfluanto_maldekstre10 = [[Teplička (alfluanto de Váh, Trenčín)|Teplička]] | alfluanto_maldekstre11 = Jarčie | alfluanto_maldekstre12 = [[Nitra (rivero)|Nitra]] | urbo_faldo = 1 | urbo_tipo = | urbo = Liptovský Hrádok | urbo1 = Liptovský Mikuláš | urbo2 = Ružomberok | urbo3 = Vrútky | urbo4 = Žilina | urbo5 = Bytča | urbo6 = Považská Bystrica | urbo7 = Púchov | urbo8 = Ilava | urbo9 = Dubnica nad Váhom | urbo10 = Nemšová | urbo11 = Trenčín | urbo12 = Nové Mesto nad Váhom | urbo13 = Piešťany | urbo14 = Leopoldov | urbo15 = Hlohovec | memorindaĵo = | konstruaĵo_tipo = Akva rezervujo | konstruaĵo = [[Čierny Váh (rezervujo)|Čierny Váh]] <!-- *** Situo *** --> | fonto = [[Čierny Váh]] | fonto_situo = Kráľova hoľa | fonto_regiono = [[Malaltaj Tatroj]] | fonto_leviĝo = | fonto_lat_d = 49 | fonto_lat_m = 01 | fonto_lat_s = 08 | fonto_lat_NS = N | fonto_long_d = 19 | fonto_long_m = 48 | fonto_long_s = 33 | fonto_long_EW = E | regiono-ISO por fonto = SK | koordinatoj_ne_en_titolo = true | fonto1 = Biely Váh | fonto1_situo = Važecká dolina | fonto1_regiono = [[Altaj Tatroj]] | enfluejo = Danubo | enfluejo_situo = [[Komárno (Slovakio)|Komárno]] | enfluejo_leviĝo = 106.5 | enfluejo_lat_d = 47 | enfluejo_lat_m = 44 | enfluejo_lat_s = 59 | enfluejo_lat_NS = N | enfluejo_long_d = 18 | enfluejo_long_m = 08 | enfluejo_long_s = 51 | enfluejo_long_EW = E | regiono-ISO por enfluejo = SK | wd-id = Q202598 <!-- *** Dimensioj *** --> | longo = 403 | larĝo = | profundo = | akvokolektejo = 10640 | trafluo = 196 | trafluo_situo = | trafluo_max = 1825 | trafluo_min = 22.3 <!-- *** Liberaj kampoj *** --> | libera = <!-- *** Mapoj *** --> | mapo = Váh River (SVK) - location and watershed.svg | mapo_fono = Slovakia - background map.png | mapo_priskribo = Fluo kaj akvokolekta regiono de Váh de kunfluejo de Čierny Váh (sude) kaj Biely Váh (norde) ĝis alfluejo al [[Danubo]] | mapo_lokumilo = <!-- *** Retpaĝoj *** --> | commons = Váh | portalo = Slovakio <!-- *** Notoj *** --> | notoj = }} Ekzemplo de plena geokesto por artikolo [[Váh]] <pre style="height: 250px; overflow:auto;"> {{Informkesto geografiaĵo| Rivero <!-- *** Kapo *** --> | nomo = Váh | alia_nomo = {{Lang-hu|Vág}} | alia_nomo1 = {{Lang-de|Waag}} | alia_nomo2 = {{Lang-pl|Wag}} | kategorio = rivero <!-- *** Dosiero *** --> | dosiero = Rieka_Vah_-_Piestany.jpg | dosiero_priskribo = Váh proksime de Piešťany. <!-- *** Nomo *** --> | etimologio = | kromnomo = | oficiala_nomo = Váh <!-- *** Lando ktp. *** --> | lando = Slovakio | lando_flago = 1 | ŝtato = | regiono = | distrikto = | komunumo = | municipo = <!-- *** Familio *** --> | parenco = | alfluanto_dekstre_faldo = 1 | alfluanto_dekstre = [[Belá (rivero)|Belá]] | alfluanto_dekstre1 = [[Orava (rivero)|Orava]] | alfluanto_dekstre2 = Varínka | alfluanto_dekstre3 = Kysuca | alfluanto_dekstre4 = Papradnianka | alfluanto_dekstre5 = [[Biela voda (alfluanto de Váh)|Biela voda]] | alfluanto_dekstre6 = [[Lednica (rojo)|Lednica]] | alfluanto_dekstre7 = Vlára | alfluanto_dekstre8 = Klanečnica | alfluanto_dekstre9 = [[Dubová (alfluanto de Váh)|Dubová]] | alfluanto_dekstre10 = Dudváh | alfluanto_dekstre11 = Malgranda Danubo | alfluanto_maldekstre_faldo = 1 | alfluanto_maldekstre = [[Boca (rivero)|Boca]] | alfluanto_maldekstre1 = [[Štiavnica (alfluanto de Váh)|Štiavnica]] | alfluanto_maldekstre2 = Ľupčianka | alfluanto_maldekstre3 = [[Revúca (rivero)|Revúca]] | alfluanto_maldekstre4 = Ľubochnianka | alfluanto_maldekstre5 = [[Turiec (alfluanto de Váh)|Turiec]] | alfluanto_maldekstre6 = Rosinka | alfluanto_maldekstre7 = Rajčanka | alfluanto_maldekstre8 = Domanižanka | alfluanto_maldekstre9 = Pružinka | alfluanto_maldekstre10 = [[Teplička (alfluanto de Váh, Trenčín)|Teplička]] | alfluanto_maldekstre11 = Jarčie | alfluanto_maldekstre12 = [[Nitra (rivero)|Nitra]] | urbo_faldo = 1 | urbo_tipo = | urbo = Liptovský Hrádok | urbo1 = Liptovský Mikuláš | urbo2 = Ružomberok | urbo3 = Vrútky | urbo4 = Žilina | urbo5 = Bytča | urbo6 = Považská Bystrica | urbo7 = Púchov | urbo8 = Ilava | urbo9 = Dubnica nad Váhom | urbo10 = Nemšová | urbo11 = Trenčín | urbo12 = Nové Mesto nad Váhom | urbo13 = Piešťany | urbo14 = Leopoldov | urbo15 = Hlohovec | memorindaĵo = | konstruaĵo_tipo = Akva rezervujo | konstruaĵo = [[Čierny Váh (rezervujo)|Čierny Váh]] <!-- *** Situo *** --> | fonto = [[Čierny Váh]] | fonto_situo = Kráľova hoľa | fonto_regiono = [[Malaltaj Tatroj]] | fonto_leviĝo = | fonto_lat_d = 49 | fonto_lat_m = 01 | fonto_lat_s = 08 | fonto_lat_NS = N | fonto_long_d = 19 | fonto_long_m = 48 | fonto_long_s = 33 | fonto_long_EW = E | regiono-ISO por fonto = SK | fonto1 = Biely Váh | fonto1_situo = Važecká dolina | fonto1_regiono = [[Altaj Tatroj]] | enfluejo = Danubo | enfluejo_situo = [[Komárno (Slovakio)|Komárno]] | enfluejo_leviĝo = 106.5 | enfluejo_lat_d = 47 | enfluejo_lat_m = 44 | enfluejo_lat_s = 59 | enfluejo_lat_NS = N | enfluejo_long_d = 18 | enfluejo_long_m = 08 | enfluejo_long_s = 51 | enfluejo_long_EW = E | regiono-ISO por enfluejo = SK <!-- *** Dimensioj *** --> | longo = 403 | larĝo = | profundo = | akvokolektejo = 10640 | trafluo = 196 | trafluo_situo = | trafluo_max = 1825 | trafluo_min = 22.3 <!-- *** Liberaj kampoj *** --> | libera = <!-- *** Mapoj *** --> | mapo = Váh River (SVK) - location and watershed.svg | mapo_fono = Slovakia - background map.png | mapo_priskribo = Fluo kaj akvokolekta regiono de Váh de kunfluejo de Čierny Váh (sude) kaj Biely Váh (norde) ĝis alfluejo al [[Danubo]] | mapo_lokumilo = <!-- *** Retpaĝoj *** --> | commons = Váh | portalo = Slovakio <!-- *** Notoj *** --> | notoj = }} </pre> {{-}} === montaro === {{Informkesto geografiaĵo| Montaro <!-- *** Kapo *** --> | nomo = Malgranda Fatro | devena_nomo = | alia_nomo = {{Lang-sk|Malá Fatra}} | oficiala_nomo = Malá Fatra | kategorio = montaro <!-- *** Dosiero *** --> | dosiero = Mala fatra2.jpg | dosiero_priskribo = Malá Fatra - [[Vrátna dolina]] <!-- *** Lando ktp. *** --> | lando = Slovakio | lando_flago = 1 | ŝtato = | ŝtato1 = | regiono = [[Regiono Žilina|Žilina]] | regiono1 = | distrikto_faldo = 1 | distrikto = [[Distrikto Žilina|Žilina]] | distrikto1 = [[Distrikto Martin|Martin]] | distrikto2 = [[Distrikto Dolný Kubín|Dolný Kubín]] | distrikto3 = [[Distrikto Ružomberok|Ružomberok]] | urbo = | urbo1 = <!-- *** Orografio *** --> | parenco = [[Fatra-tatra regiono]] | unuo1 = | limo_faldo = 1 | limo_tipo = Najbaras kun | limo = [[Kysucká vrchovina]] | limo1 = [[Granda Fatro]] | limo2 = [[Strážovské vrchy]] | limo3 = [[Žilinská kotlina]] | limo4 = [[Turčianska kotlina]] | periodo = [[tatriko]] | periodo1 = [[fatriko]] | periodo2 = [[hroniko]] | geologio = [[Dolomito]] | geologio1 = [[Magmaj petroj]] | orogenezo = | animalo_faldo = | animalo = Bruna urso | animalo1 = Linko | planto_faldo = | planto = Eŭropa fago | planto1 = Mirtelo | rivero_faldo = 1 | rivero = [[Varínka]] | rivero1 = [[Rajčianka]] | rivero2 = Váh | rivero3 = [[Orava (rivero)|Orava]] <!-- *** Geografio *** --> | areo = | longo = | longo_orientado = | longo_rondumo = | larĝo = | larĝo_orientado = | larĝo_rondumo = | plej_alta = [[Veľký Kriváň]] | plej_alta_situo = | plej_alta_lando = | plej_alta_ŝtato = | plej_alta_regiono = | plej_alta_distrikto = | plej_alta_leviĝo = 1 709.7 | plej_alta_lat_d = | plej_alta_lat_m = | plej_alta_lat_s = | plej_alta_lat_NS = | plej_alta_long_d = | plej_alta_long_m = | plej_alta_long_s = | plej_alta_long_EW = | plej_malalta = rivero Váh apud municipo [[Strečno]] | plej_malalta_situo = | plej_malalta_lando = | plej_malalta_ŝtato = | plej_malalta_regio = | plej_malalta_distrikto = | plej_malalta_leviĝo = 350 | plej_malalta_lat_d = | plej_malalta_lat_m = | plej_malalta_lat_s = | plej_malalta_lat_NS = | plej_malalta_long_d = | plej_malalta_long_m = | plej_malalta_long_s = | plej_malalta_long_EW = | arbaro = <!-- *** Liberaj kampoj *** --> | libera_nomo = | libera_valoro = <!-- *** Mapoj *** --> | mapo = Lesser Fatra - location map.svg | mapo_fono = Slovakia - background map.png | mapo_priskribo = Situo de Malá Fatra en Slovakio | mapo_lokumilo = Slovakio | mapo1 = Lesser Fatra - location map in Žilina Region.svg | mapo1_fono = Žilina Region - background map.png | mapo1_priskribo = Situo de Malá Fatra en Regiono Žilina | mapo1_lokumilo = Regiono Žilina | mapo2 = Malá Fatra.png | mapo2_priskribo = Malgranda Fatro emfazita per griza koloro <!-- *** Retpaĝoj *** --> | commons = Malá Fatra | statistiko = | retpaĝo = | portalo = Slovakio }} Ekzemplo de plena geokesto por artikolo [[Malgranda Fatro]] <pre style="height: 250px; overflow:auto;"> {{Informkesto geografiaĵo| Montaro <!-- *** Kapo *** --> | nomo = Malgranda Fatro | devena_nomo = | alia_nomo = {{Lang-sk|Malá Fatra}} | oficiala_nomo = Malá Fatra | kategorio = montaro <!-- *** Dosiero *** --> | dosiero = Mala fatra2.jpg | dosiero_priskribo = Malá Fatra - [[Vrátna dolina]] <!-- *** Lando ktp. *** --> | lando = Slovakio | lando_flago = 1 | ŝtato = | ŝtato1 = | regiono = [[Regiono Žilina|Žilina]] | regiono1 = | distrikto_faldo = 1 | distrikto = [[Distrikto Žilina|Žilina]] | distrikto1 = [[Distrikto Martin|Martin]] | distrikto2 = [[Distrikto Dolný Kubín|Dolný Kubín]] | distrikto3 = [[Distrikto Ružomberok|Ružomberok]] | urbo = | urbo1 = <!-- *** Orografio *** --> | parenco = [[Fatra-tatra regiono]] | unuo1 = | limo_faldo = 1 | limo_tipo = Najbaras kun | limo = [[Kysucká vrchovina]] | limo1 = [[Granda Fatro]] | limo2 = [[Strážovské vrchy]] | limo3 = [[Žilinská kotlina]] | limo4 = [[Turčianska kotlina]] | periodo = [[tatriko]] | periodo1 = [[fatriko]] | periodo2 = [[hroniko]] | geologio = [[Dolomito]] | geologio1 = [[Magmaj petroj]] | orogenezo = | animalo_faldo = | animalo = Bruna urso | animalo1 = Linko | planto_faldo = | planto = Eŭropa fago | planto1 = Mirtelo | rivero_faldo = 1 | rivero = [[Varínka]] | rivero1 = [[Rajčianka]] | rivero2 = Váh | rivero3 = [[Orava (rivero)|Orava]] <!-- *** Geografio *** --> | areo = | longo = | longo_orientado = | longo_rondumo = | larĝo = | larĝo_orientado = | larĝo_rondumo = | plej_alta = [[Veľký Kriváň]] | plej_alta_situo = | plej_alta_lando = | plej_alta_ŝtato = | plej_alta_regiono = | plej_alta_distrikto = | plej_alta_leviĝo = 1 709.7 | plej_alta_lat_d = | plej_alta_lat_m = | plej_alta_lat_s = | plej_alta_lat_NS = | plej_alta_long_d = | plej_alta_long_m = | plej_alta_long_s = | plej_alta_long_EW = | plej_malalta = rivero Váh apud municipo [[Strečno]] | plej_malalta_situo = | plej_malalta_lando = | plej_malalta_ŝtato = | plej_malalta_regio = | plej_malalta_distrikto = | plej_malalta_leviĝo = 350 | plej_malalta_lat_d = | plej_malalta_lat_m = | plej_malalta_lat_s = | plej_malalta_lat_NS = | plej_malalta_long_d = | plej_malalta_long_m = | plej_malalta_long_s = | plej_malalta_long_EW = | arbaro = <!-- *** Liberaj kampoj *** --> | libera_nomo = | libera_valoro = <!-- *** Mapoj *** --> | mapo = Lesser Fatra - location map.svg | mapo_fono = Slovakia - background map.png | mapo_priskribo = Situo de Malá Fatra en Slovakio | mapo_lokumilo = Slovakio | mapo1 = Lesser Fatra - location map in Žilina Region.svg | mapo1_fono = Žilina Region - background map.png | mapo1_priskribo = Situo de Malá Fatra en Regiono Žilina | mapo1_lokumilo = Regiono Žilina | mapo2 = Malá Fatra.png | mapo2_priskribo = Malgranda Fatro emfazita per griza koloro <!-- *** Retpaĝoj *** --> | commons = Malá Fatra | statistiko = | retpaĝo = | portalo = Slovakio }} </pre> {{-}} {{Informkesto geografiaĵo| Montaro <!-- *** Kapo *** --> | nomo = Granda Fatro | devena_nomo = | alia_nomo = {{Lang-sk|Veľká Fatra}} | kategorio = Montaro | unesko_nomo = Vlkolínec <!-- *** Dosiero *** --> | dosiero = Ostrá, Greater Fatra (SVK) - western summit in winter.jpg | dosiero_grandeco = | dosiero_priskribo = Monto [[Ostrá (Veľká Fatra)|Ostrá]] vintre <!-- *** Lando ktp. *** --> | lando = Slovakio | lando_flago = 1 | ŝtato = | ŝtato1 = | regiono = Regiono Žilina | regiono1 = Regiono Banská Bystrica | distrikto_faldo = 1 | distrikto = Distrikto Banská Bystrica | distrikto1 = Distrikto Martin | distrikto2 = Distrikto Turčianske Teplice | distrikto3 = Distrikto Ružomberok | urbo = | urbo1 = <!-- *** Orografio *** --> | parenco = Fatra-tatra regiono | unuo = | limo_faldo = 1 | limo = Malgranda Fatro | limo1 = Turčianska kotlina | limo2 = [[Žiar (montaro)|Žiar]] | limo3 = Kremnické vrchy | limo4 = Malaltaj Tatroj | limo5 = Chočské vrchy | limo6 = Liptovská kotlina | orogenezo_tipo = Divido | orogenezo_faldo = 1 | orogenezo = Hôľna Fatra | orogenezo1 = Braľná Fatra | orogenezo2 = Šípska Fatra | orogenezo3 = Revúcke podolie | geologio = | geologio1 = | periodo = | periodo1 = | rivero = Váh <!-- *** Geografio *** --> | areo = | longo = 45 | longo_orientado = Nordoriento-Sudokcidento | longo_rondo = | larĝo = 20 | larĝo_orientado = Nordokcidento-Sudokcidento | larĝo_rondo = | lat_d = 48 | lat_m = 54 | lat_s = 06 | lat_NS = N | long_d = 19 | long_m = 04 | long_s = 44 | long_EW = E | regiono-ISO = SK | wd-id = Q778954 | zomo = 8 | koordinatoj_ne_en_titolo = true | plej_alta = [[Ostredok]] | plej_alta_situo = | plej_alta_lando = | plej_alta_ŝtato = | plej_alta_regiono = | plej_alta_distrikto = | plej_alta_leviĝo = 1592 | plej_alta_lat_d = 48 | plej_alta_lat_m = 54 | plej_alta_lat_s = 6.2 | plej_alta_lat_NS = N | plej_alta_long_d = 19 | plej_alta_long_m = 04 | plej_alta_long_s = 44 | plej_alta_long_EW = E | plej_malalta = | plej_malalta_situo = | plej_malalta_lando = | plej_malalta_ŝtato = | plej_malalta_regiono = | plej_malalta_distrikto = | plej_malalta_leviĝo = | plej_malalta_lat_d = | plej_malalta_lat_m = | plej_malalta_lat_s = | plej_malalta_lat_NS = | plej_malalta_long_d = | plej_malalta_long_m = | plej_malalta_long_s = | plej_malalta_long_EW = | arbaro = |gvidantaro = '''Správa NP Veľká Fatra''' |direkcio_situo = Čachovský rad 7 |direkcio_municipo = 038 61 Vrútky <!-- *** Liberaj kampoj *** --> |libera_tipo = Protektita areo |libera = 403,71 km² |libera2_tipo = Ŝirma zono |libera2 = 261,33 km² |libera3_tipo = Deklarita |libera3 = [[1-an de aprilo]] [[2002]] <!-- *** Mapoj *** --> | mapo = Greater Fatra (SVK) - location map.svg | mapo_fono = Slovakia - background map.png | mapo_priskribo = Situo de Granda Fatro en Slovakio | mapo_lokumilo = Slovakio | mapo1 = Greater Fatra - location map in Žilina Region.svg | mapo1_fono = Žilina Region - background map.png | mapo1_priskribo = Situo de Malá Fatra en Regiono Žilina | mapo1_lokumilo = Regiono Žilina <!-- *** Retpaĝoj *** --> | commons = Veľká Fatra | portalo = Slovakio | retpaĝo = [http://www.sopsr.sk/velkafatra/ www.sopsr.sk/velkafatra/] }} Ekzemplo de plena geokesto por artikolo [[Granda Fatro]] <pre style="height: 250px; overflow:auto;"> {{Informkesto geografiaĵo| Montaro <!-- *** Kapo *** --> | nomo = Granda Fatro | devena_nomo = | alia_nomo = {{Lang-sk|Veľká Fatra}} | kategorio = Montaro | unesko_nomo = Vlkolínec <!-- *** Dosiero *** --> | dosiero = Ostrá, Greater Fatra (SVK) - western summit in winter.jpg | dosiero_grandeco = | dosiero_priskribo = Monto [[Ostrá (Veľká Fatra)|Ostrá]] vintre <!-- *** Lando ktp. *** --> | lando = Slovakio | lando_flago = 1 | ŝtato = | ŝtato1 = | regiono = Regiono Žilina | regiono1 = Regiono Banská Bystrica | distrikto_faldo = 1 | distrikto = Distrikto Banská Bystrica | distrikto1 = Distrikto Martin | distrikto2 = Distrikto Turčianske Teplice | distrikto3 = Distrikto Ružomberok | urbo = | urbo1 = <!-- *** Orografio *** --> | parenco = Fatra-tatra regiono | unuo = | limo_faldo = 1 | limo = Malgranda Fatro | limo1 = Turčianska kotlina | limo2 = [[Žiar (montaro)|Žiar]] | limo3 = Kremnické vrchy | limo4 = Malaltaj Tatroj | limo5 = Chočské vrchy | limo6 = Liptovská kotlina | orogenezo_tipo = Divido | orogenezo_faldo = 1 | orogenezo = Hôľna Fatra | orogenezo1 = Braľná Fatra | orogenezo2 = Šípska Fatra | orogenezo3 = Revúcke podolie | geologio = | geologio1 = | periodo = | periodo1 = | rivero = Váh <!-- *** Geografio *** --> | areo = | longo = 45 | longo_orientado = Nordoriento-Sudokcidento | longo_rondo = | larĝo = 20 | larĝo_orientado = Nordokcidento-Sudokcidento | larĝo_rondo = | lat_d = 48 | lat_m = 54 | lat_s = 06 | lat_NS = N | long_d = 19 | long_m = 04 | long_s = 44 | long_EW = E | regiono-ISO = SK | zomo = 8 | koordinatoj_ne_en_titolo = true | plej_alta = [[Ostredok]] | plej_alta_situo = | plej_alta_lando = | plej_alta_ŝtato = | plej_alta_regiono = | plej_alta_distrikto = | plej_alta_leviĝo = 1592 | plej_alta_lat_d = 48 | plej_alta_lat_m = 54 | plej_alta_lat_s = 6.2 | plej_alta_lat_NS = N | plej_alta_long_d = 19 | plej_alta_long_m = 04 | plej_alta_long_s = 44 | plej_alta_long_EW = E | plej_malalta = | plej_malalta_situo = | plej_malalta_lando = | plej_malalta_ŝtato = | plej_malalta_regiono = | plej_malalta_distrikto = | plej_malalta_leviĝo = | plej_malalta_lat_d = | plej_malalta_lat_m = | plej_malalta_lat_s = | plej_malalta_lat_NS = | plej_malalta_long_d = | plej_malalta_long_m = | plej_malalta_long_s = | plej_malalta_long_EW = | arbaro = |gvidantaro = '''Správa NP Veľká Fatra''' |direkcio_situo = Čachovský rad 7 |direkcio_municipo = 038 61 Vrútky <!-- *** Liberaj kampoj *** --> |libera_tipo = Protektita areo |libera = 403,71 km² |libera2_tipo = Ŝirma zono |libera2 = 261,33 km² |libera3_tipo = Deklarita |libera3 = [[1-an de aprilo]] [[2002]] <!-- *** Mapoj *** --> | mapo = Greater Fatra (SVK) - location map.svg | mapo_fono = Slovakia - background map.png | mapo_priskribo = Situo de Granda Fatro en Slovakio | mapo_lokumilo = Slovakio | mapo1 = Greater Fatra - location map in Žilina Region.svg | mapo1_fono = Žilina Region - background map.png | mapo1_priskribo = Situo de Malá Fatra en Regiono Žilina | mapo1_lokumilo = Regiono Žilina <!-- *** Retpaĝoj *** --> | commons = Veľká Fatra | portalo = Slovakio | retpaĝo = [http://www.sopsr.sk/velkafatra/ www.sopsr.sk/velkafatra/] }} </pre> {{-}} === monto === {{Informkesto geografiaĵo|Monto <!-- *** Kapo *** --> | nomo = Veľký Kriváň | devena_nomo = | alia_nomo = | kategorio = monto <!-- *** Nomo *** --> | etimologio = | kromnomo = <!-- *** Dosiero *** --> | dosiero = Velky_krivan.jpg | dosiero_priskribo = Vido al Veľký Kriváň el [[Poludňový grúň]] <!-- *** Lando ktp. *** --> | lando = Slovakio | lando_flago = 1 | ŝtato = | regiono = Regiono Žilina | distrikto = distrikto Žilina | municipo = <!-- *** Familio *** --> | montaro = [[Malá Fatra]] <!-- *** Situo *** --> | situo = Veľký Kriváň | leviĝo = 1708.7 | graveco = | koordinatoj_ne_en_titolo = true | lat_d = 49 | lat_m = 11 | lat_s = 15 | lat_NS = N | long_d = 19 | long_m = 01 | long_s = 51 | long_EW = E | regiono-ISO = SK | wd-id = Q1421203 | koordinatoj_formato = dms <!-- *** Trajtoj *** --> | geologio = Kalkoŝtono | orogenezo = | periodo = | biomo = | planto = [[monta pino]] | animalo = <!-- *** Aliro *** --> | publiko = | aliro = De kabano Vrátna laŭ verda turisma marko {{turisma marko|verda}} al Snilovské sedlo, de tie laŭ ruĝa marko {{turisma marko|ruĝa}} ĝis montopinto. | grimpo = | grimpo_dato = <!-- *** Liberaj kampoj *** --> | libera = <!-- *** Mapoj *** --> | mapo = | mapo_priskribo = Situo de Veľký Kriváň enkadre de Slovakio | mapo_fono = | mapo_lokumilo = Slovakio | mapo1 = | mapo1_priskribo = Situo de Veľký Kriváň enkadre de Regiono Žlina | mapo1_fono = | mapo1_lokumilo = Regiono Žilina <!-- *** Retpaĝoj *** --> | retpaĝo = | commons = Malá Fatra | portalo = <!-- *** Notoj *** --> | notoj = }} Ekzemplo de plena geokesto por artikolo [[Veľký Kriváň]] <pre style="height: 250px; overflow:auto;"> {{Informkesto geografiaĵo|Monto <!-- *** Kapo *** --> | nomo = Veľký Kriváň | devena_nomo = | alia_nomo = | kategorio = monto <!-- *** Nomo *** --> | etimologio = | kromnomo = <!-- *** Dosiero *** --> | dosiero = Velky_krivan.jpg | dosiero_priskribo = Vido al Veľký Kriváň el [[Poludňový grúň]] <!-- *** Lando ktp. *** --> | lando = Slovakio | lando_flago = 1 | ŝtato = | regiono = Regiono Žilina | distrikto = distrikto Žilina | municipo = <!-- *** Familio *** --> | montaro = [[Malá Fatra]] <!-- *** Situo *** --> | situo = Veľký Kriváň | leviĝo = 1708.7 | graveco = | koordinatoj_ne_en_titolo = true | lat_d = 49 | lat_m = 11 | lat_s = 15 | lat_NS = N | long_d = 19 | long_m = 01 | long_s = 51 | long_EW = E | regiono-ISO = SK | koordinatoj_formato = dms <!-- *** Trajtoj *** --> | geologio = Kalkoŝtono | orogenezo = | periodo = | biomo = | planto = [[monta pino]] | animalo = <!-- *** Aliro *** --> | publiko = | aliro = De kabano Vrátna laŭ verda turisma marko {{turisma marko|verda}} al Snilovské sedlo, de tie laŭ ruĝa marko {{turisma marko|ruĝa}} ĝis montopinto. | grimpo = | grimpo_dato = <!-- *** Liberaj kampoj *** --> | libera = <!-- *** Mapoj *** --> | mapo = | mapo_priskribo = Situo de Veľký Kriváň enkadre de Slovakio | mapo_fono = | mapo_lokumilo = Slovakio | mapo1 = | mapo1_priskribo = Situo de Veľký Kriváň enkadre de Regiono Žlina | mapo1_fono = | mapo1_lokumilo = Regiono Žilina <!-- *** Retpaĝoj *** --> | retpaĝo = | commons = Malá Fatra | portalo = <!-- *** Notoj *** --> | notoj = }} </pre> {{-}} ===administra unuo=== {{Informkesto geografiaĵo| Administra unuo <!-- *** Kapo *** --> | nomo = Moraviasilezia regiono | devena_nomo = | alia_nomo = {{Lang-cs|Moravskoslezský kraj}} | kategorio = administra unuo <!-- *** Dosiero *** --> | dosiero = Moravian-Silesian Beskids (CZE) - from Kunčice pod Ondřejníkem.jpg | dosiero_priskribo = Moraviasileziaj Beskidoj el [[Kunčice pod Ondřejníkem]] | dosiero_kompl = <!-- *** Simboloj *** --> | flago = Flag of Moravian-Silesian Region.svg | blazono = Moravian-Silesian Region CoA CZ.svg <!-- *** Nomo *** --> | etimologio = | oficiala_nomo = Moravskoslezský kraj | moto = | kromnomo = <!-- *** Lando ktp. *** --> | lando = Ĉeĥio | lando_flago = 1 | histregiono_faldo = 1 | histregiono = Moravio | histregiono1 = Ĉeĥa Silezio | histregiono2 = Teŝinio | histregiono3 = Prusio | histregiono3_noto = [[Hluĉinio]] | ĉefurbo = Ostrava | ĉefurbo_tipo = Regiona urbo | distrikto_faldo = 1 | distrikto_tipo = Distriktoj | distrikto = Distrikto Bruntál | distrikto1 = Distrikto Opava | distrikto2 = Distrikto Nový Jičín | distrikto3 = Distrikto Frýdek-Místek | distrikto4 = Distrikto Karviná | distrikto5 = Distrikto Ostrava-urbo <!-- *** Familio *** --> | parenco = | montaro_tipo = Montaroj | montaro_faldo = 1 | montaro = Moraviasileziaj Beskidoj | montaro1 = Sileziaj Beskidoj | montaro2 = Hrubý Jeseník | montaro3 = Nízký Jeseník | montaro4 = Subbeskida montetaro | limo_faldo = 1 | limo = Regiono Olomouc | limo_noto = Ĉeĥio | limo1 = Opola Provinco | limo1_noto = Pollando | limo2 = Silezia Provinco | limo2_noto = Pollando | limo3 = Regiono Žilina | limo3_noto = Slovakio | limo4 = Regiono Zlín | limo4_noto = Ĉeĥio | urbo_faldo = 1 | urbo_tipo = Gravaj urboj | urbo = Ostrava | urbo1 = Opava | urbo2 = Český Těšín | urbo3 = Karviná | urbo4 = Havířov | urbo5 = Bruntál | urbo6 = Nový Jičín | urbo7 = Třinec | urbo8 = Frýdek-Místek | urbo9 = Kopřivnice | memorindaĵo_faldo = 1 | memorindaĵo_tipo = Vizitindaj lokoj | memorindaĵo = [[Sovinec]] | memorindaĵo_noto = burgo | memorindaĵo1 = [[Hukvaldy (burgo)|Hukvaldy]] | memorindaĵo1_noto = burgo | memorindaĵo2 = [[Starý Jičín (burgo)|Starý Jičín]] | memorindaĵo2_noto = burgo | memorindaĵo3_noto = skanzeno | memorindaĵo3 = [[Muzeo de fortikaĵoj (Hlučín)|Muzeo de fortikaĵoj]] | memorindaĵo4 = Bolt Tower | memorindaĵo4_noto = altforno | memorindaĵo5 = [[Zoologia ĝardeno Ostrava|ZOO Ostrava]] | memorindaĵo5_noto = | memorindaĵo6 = Nacia monumento de la dua mondmilito | memorindaĵo7 = Vikštejn | memorindaĵo7_noto = burgo | memorindaĵo8 = [[Malnova Teŝino (burgejo)|Malnova Teŝino]] | memorindaĵo8_noto = burgejo | memorindaĵo9 = Sileziaostrava burgo | memorindaĵo9_noto = | konstruaĵo_tipo = Akvaj rezervujoj | konstruaĵo = [[Akva rezervujo Žermanice|Žermanice]] | konstruaĵo1 = [[Akva rezervujo Těrlicko|Těrlicko]] | orogenezo = Moravia pordego | orogenezo1 = Ostrava baseno | orogenezo2 = Jablunkova sulko | rivero_faldo = 1 | rivero = Odro | rivero1 = [[Opava (rivero)|Opava]] | rivero2 = [[Ostravice (rivero)|Ostravice]] | rivero3 = Olše | rivero4 = [[Lučina (rivero)|Lučina]] | rivero5 = Opavice | rivero6 = [[Moravice (rivero)|Moravice]] | ŝoseo_tipo = Transporto | ŝoseo = Aŭtostrado D1 | ŝoseo1_tipo = Internacia vojo | ŝoseo1 = I/11 (E 75) | ŝoseo2_tipo = Internacia vojo | ŝoseo2 = I/48 (E 462) | ŝoseo3_tipo = Fervojo | ŝoseo3 = [[fervojo 270|270]], [[fervojo 320|320]], [[Fervojlinio Ostrava-Svinov – Český Těšín|321]] | ŝoseo4_tipo = Flughaveno | ŝoseo4 = [[Flughaveno de Leoš Janáček Ostrava|Flughaveno en Mošnov]] | biomo = Mionší | biomo_tipo = Praarbaro <!-- *** Situo *** --> | ĉefurbo_situo = [[Placo de Masaryk (Ostrava)|Placo de Masaryk]] | ĉefurbo_situo_noto = Ostrava | koordinatoj_ne_en_titolo = true | ĉefurbo_leviĝo = 260 | ĉefurbo_lat_d = 49 | ĉefurbo_lat_m = 50 | ĉefurbo_lat_s = 30 | ĉefurbo_lat_NS = N | ĉefurbo_long_d = 18 | ĉefurbo_long_m = 17 | ĉefurbo_long_s = 30 | ĉefurbo_long_EW = E | regiono-ISO = CZ | plej_alta_situo = [[Praděd]] | plej_alta_leviĝo = 1491 | plej_malalta_situo = kunfluejo de Odro kaj Olše | plej_malalta_leviĝo = 195 <!-- *** Dimensioj *** --> | areo = 5427 <!-- *** Loĝantaro *** --> | loĝantaro = 1247373 | loĝantaro_dato = 12/2008 | loĝantaro_denseco = auto <!-- *** Historio & gvidantaro *** --> | establita = 2000 | establita_tipo = Estiĝo |gvidantaro = [[Miroslav Novák]] |gvidantaro_tipo = Hetmano |gvidantaro_noto = [[Ĉeĥa Socialdemokrata partio|ĈSDP]] | ĉefulo = | ĉefulo_partio = <!-- *** Kodoj *** --> | horzono = [[Mez-Eŭropa tempo|MET]] | utc_offset =+1 | horzono_DST = [[Mez-Eŭropa tempo|MET]] | utc_offset_DST =+2 | poŝtkodo = | areo_kodo = | areo_kodo_tipo = | kodo = T | kodo_tipo = [[Aŭtokodoj en Ĉeĥio|Aŭtokodoj]] | kodo1 = | kodo1_tipo = <!-- *** Liberaj kampoj *** --> | libera1 = CZ-MO| libera1_tipo = [[ISO 3166-2:CZ]] | libera2 = CZ080| libera2_tipo = [[CZ-NUTS]] | libera3 = <!-- *** Mapoj *** --> | mapo = | mapo_fono = | mapo_priskribo = Situo de Ostrava enkadre de Ĉeĥio | mapo_lokumilo = Ĉeĥio | mapo_speco = normala<!--pro fuŝo en la lokumilo aperigas la reliefan--> | mapo1_priskribo = Moraviasilezia regiono kun situo de Ostrava | mapo1_lokumilo = Moraviasilezia regiono | mapo2 = | freemap_zoom = <!-- *** Retpaĝoj *** --> | commons = Moravian-Silesian Region | statistiko = | retpaĝo = [http://www.kr-moravskoslezsky.cz www.kr-moravskoslezsky.cz] | portalo = Ĉeĥio <!-- *** Notoj *** --> | notoj = }} Ekzemplo de plena geokesto por artikolo [[Moraviasilezia regiono]] <pre style="height: 250px; overflow:auto;"> {{Informkesto geografiaĵo| Administra unuo <!-- *** Kapo *** --> | nomo = Moraviasilezia regiono | devena_nomo = | alia_nomo = {{Lang-cs|Moravskoslezský kraj}} | kategorio = administra unuo <!-- *** Dosiero *** --> | dosiero = Moravian-Silesian Beskids (CZE) - from Kunčice pod Ondřejníkem.jpg | dosiero_priskribo = Moraviasileziaj Beskidoj el [[Kunčice pod Ondřejníkem]] | dosiero_kompl = <!-- *** Simboloj *** --> | flago = Flag of Moravian-Silesian Region.svg | blazono = Moravian-Silesian Region CoA CZ.svg <!-- *** Nomo *** --> | etimologio = | oficiala_nomo = Moravskoslezský kraj | moto = | kromnomo = <!-- *** Lando ktp. *** --> | lando = Ĉeĥio | lando_flago = 1 | histregiono_faldo = 1 | histregiono = Moravio | histregiono1 = Ĉeĥa Silezio | histregiono2 = Teŝinio | histregiono3 = Prusio | histregiono3_noto = [[Hluĉinio]] | ĉefurbo = Ostrava | ĉefurbo_tipo = Regiona urbo | distrikto_faldo = 1 | distrikto_tipo = Distriktoj | distrikto = Distrikto Bruntál | distrikto1 = Distrikto Opava | distrikto2 = Distrikto Nový Jičín | distrikto3 = Distrikto Frýdek-Místek | distrikto4 = Distrikto Karviná | distrikto5 = Distrikto Ostrava-urbo <!-- *** Familio *** --> | parenco = | montaro_tipo = Montaroj | montaro_faldo = 1 | montaro = Moraviasileziaj Beskidoj | montaro1 = Sileziaj Beskidoj | montaro2 = Hrubý Jeseník | montaro3 = Nízký Jeseník | montaro4 = Subbeskida montetaro | limo_faldo = 1 | limo = Regiono Olomouc | limo_noto = Ĉeĥio | limo1 = Opola Provinco | limo1_noto = Pollando | limo2 = Silezia Provinco | limo2_noto = Pollando | limo3 = Regiono Žilina | limo3_noto = Slovakio | limo4 = Regiono Zlín | limo4_noto = Ĉeĥio | urbo_faldo = 1 | urbo_tipo = Gravaj urboj | urbo = Ostrava | urbo1 = Opava | urbo2 = Český Těšín | urbo3 = Karviná | urbo4 = Havířov | urbo5 = Bruntál | urbo6 = Nový Jičín | urbo7 = Třinec | urbo8 = Frýdek-Místek | urbo9 = Kopřivnice | memorindaĵo_faldo = 1 | memorindaĵo_tipo = Vizitindaj lokoj | memorindaĵo = [[Sovinec]] | memorindaĵo_noto = burgo | memorindaĵo1 = [[Hukvaldy (burgo)|Hukvaldy]] | memorindaĵo1_noto = burgo | memorindaĵo2 = [[Starý Jičín (burgo)|Starý Jičín]] | memorindaĵo2_noto = burgo | memorindaĵo3_noto = skanzeno | memorindaĵo3 = [[Muzeo de fortikaĵoj (Hlučín)|Muzeo de fortikaĵoj]] | memorindaĵo4 = Bolt Tower | memorindaĵo4_noto = altforno | memorindaĵo5 = [[Zoologia ĝardeno Ostrava|ZOO Ostrava]] | memorindaĵo5_noto = | memorindaĵo6 = Nacia monumento de la dua mondmilito | memorindaĵo7 = Vikštejn | memorindaĵo7_noto = burgo | memorindaĵo8 = [[Malnova Teŝino (burgejo)|Malnova Teŝino]] | memorindaĵo8_noto = burgejo | memorindaĵo9 = Sileziaostrava burgo | memorindaĵo9_noto = | konstruaĵo_tipo = Akvaj rezervujoj | konstruaĵo = [[Akva rezervujo Žermanice|Žermanice]] | konstruaĵo1 = [[Akva rezervujo Těrlicko|Těrlicko]] | orogenezo = Moravia pordego | orogenezo1 = Ostrava baseno | orogenezo2 = Jablunkova sulko | rivero_faldo = 1 | rivero = Odro | rivero1 = [[Opava (rivero)|Opava]] | rivero2 = [[Ostravice (rivero)|Ostravice]] | rivero3 = Olše | rivero4 = [[Lučina (rivero)|Lučina]] | rivero5 = Opavice | rivero6 = [[Moravice (rivero)|Moravice]] | ŝoseo_tipo = Transporto | ŝoseo = Aŭtostrado D1 | ŝoseo1_tipo = Internacia vojo | ŝoseo1 = I/11 (E 75) | ŝoseo2_tipo = Internacia vojo | ŝoseo2 = I/48 (E 462) | ŝoseo3_tipo = Fervojo | ŝoseo3 = [[fervojo 270|270]], [[fervojo 320|320]], [[Fervojlinio Ostrava-Svinov – Český Těšín|321]] | ŝoseo4_tipo = Flughaveno | ŝoseo4 = [[Flughaveno de Leoš Janáček Ostrava|Flughaveno en Mošnov]] | biomo = Mionší | biomo_tipo = Praarbaro <!-- *** Situo *** --> | ĉefurbo_situo = [[Placo de Masaryk (Ostrava)|Placo de Masaryk]] | ĉefurbo_situo_noto = Ostrava | koordinatoj_ne_en_titolo = true | ĉefurbo_leviĝo = 260 | ĉefurbo_lat_d = 49 | ĉefurbo_lat_m = 50 | ĉefurbo_lat_s = 30 | ĉefurbo_lat_NS = N | ĉefurbo_long_d = 18 | ĉefurbo_long_m = 17 | ĉefurbo_long_s = 30 | ĉefurbo_long_EW = E | regiono-ISO = CZ | plej_alta_situo = [[Praděd]] | plej_alta_leviĝo = 1491 | plej_malalta_situo = kunfluejo de Odro kaj Olše | plej_malalta_leviĝo = 195 <!-- *** Dimensioj *** --> | areo = 5427 <!-- *** Loĝantaro *** --> | loĝantaro = 1247373 | loĝantaro_dato = 12/2008 | loĝantaro_denseco = auto <!-- *** Historio & gvidantaro *** --> | establita = 2000 | establita_tipo = Estiĝo |gvidantaro = [[Miroslav Novák]] |gvidantaro_tipo = Hetmano |gvidantaro_noto = [[Ĉeĥa Socialdemokrata partio|ĈSDP]] | ĉefulo = | ĉefulo_partio = <!-- *** Kodoj *** --> | horzono = [[Mez-Eŭropa tempo|MET]] | utc_offset =+1 | horzono_DST = [[Mez-Eŭropa tempo|MET]] | utc_offset_DST =+2 | poŝtkodo = | areo_kodo = | areo_kodo_tipo = | kodo = T | kodo_tipo = [[Aŭtokodoj en Ĉeĥio|Aŭtokodoj]] | kodo1 = | kodo1_tipo = <!-- *** Liberaj kampoj *** --> | libera1 = CZ-MO| libera1_tipo = [[ISO 3166-2:CZ]] | libera2 = CZ080| libera2_tipo = [[CZ-NUTS]] | libera3 = <!-- *** Mapoj *** --> | mapo = | mapo_fono = | mapo_priskribo = Situo de Ostrava enkadre de Ĉeĥio | mapo_lokumilo = Ĉeĥio | mapo1_priskribo = Moraviasilezia regiono kun situo de Ostrava | mapo1_lokumilo = Moraviasilezia regiono | mapo2 = | freemap_zoom = <!-- *** Retpaĝoj *** --> | commons = Moravian-Silesian Region | statistiko = | retpaĝo = [http://www.kr-moravskoslezsky.cz www.kr-moravskoslezsky.cz] | portalo = Ĉeĥio <!-- *** Notoj *** --> | notoj = }} </pre> RIM: En la artikolo la dua mapo aspektas alie, ĉar tie fakte estas uzata la praŝablono {{ŝ|geokesto}}. Ĉi tie estas uzata ruzaĵo por persvadi la fuŝon pri la mapoj en {{ŝ|situo sur mapo Ĉeĥio}} ne efiki. {{-}} ===protektita areo=== {{Informkesto geografiaĵo|Protektita areo <!-- *** Kapo *** --> | nomo = Nacia parko Noel Kempff Mercado | devena_nomo = | alia_nomo = | kategorio = Nacia parko <!-- *** Nomoj **** --> | etimologio = | oficiala_nomo = Parque Nacional Noel Kempff Mercado | moto = | kromnomo = <!-- *** Dosiero *** --> | dosiero = Cataratas Arcoiris Bolivia.png | dosiero_priskribo = <!-- *** Simboloj *** --> | flago = | blazono = <!-- *** Lando *** --> | lando = Bolivio | lando_flago = 1 | regiono_tipo = Departamento | regiono = [[Santa-Kruzio (Bolivio)|Santa-Kruzio]] | distrikto = | municipo = <!-- *** Situo *** --> | situo = | leviĝo = | lat_d = 14 | lat_m = 16 | lat_s = 00 | lat_NS = S | long_d = 60 | long_m = 52 | long_s = 00 | long_EW = W | regiono-ISO = BO |koordinatoj_ne_en_titolo = true |koordinatoj_formato = dms <!-- *** Dimensioj *** --> | areo = 15234 | areo_unuo = km | areo1 = | areo1_tipo = <!-- *** Trajtoj *** --> | geologio = | biomo = | planto = | animalo = <!-- *** Historio & gvidantaro *** --> | establita = [[28-an de junio]] [[1979]] <!-- *** Aliro *** --> | publiko = | vizito = | vizito_jaro = | aliro = <!-- *** UNESKO *** --> | unesko_nomo = Noel Kempff Mercado National Park | unesko_tipo = natura | unesko_jaro = 2000 | unesko_numero = 967 | unesko_regiono = 5 | unesko_kriterio = ix, x | kategorio_iucn = ii <!-- *** Liberaj kampoj *** --> | libera_tipo = | libera = <!-- *** Mapoj *** --> | mapo = Noel Kempff Mercado National Park SPOT 1223.jpg | mapo_priskribo = Nacia parko Noel Kempff Mercado vidata el Spot Satellite | mapo_fono = | mapo1 = | mapo1_priskribo = | mapo1_fono = <!-- *** Retpaĝoj *** --> | commons = | retpaĝo = [http://www.bolivialine.de/bolivia/noelkempff.htm Bolivialine: Informoj pri la nacia parko] <!-- *** Notoj *** --> | notoj = | wd-id = Q650710 | zomo = 6 }} Ekzemplo de plena geokesto por artikolo [[Nacia parko Noel Kempff Mercado]] <pre style="height: 250px; overflow:auto"> {{Informkesto geografiaĵo|Protektita areo <!-- *** Kapo *** --> | nomo = Nacia parko Noel Kempff Mercado | devena_nomo = | alia_nomo = | kategorio = Nacia parko <!-- *** Nomoj **** --> | etimologio = | oficiala_nomo = Parque Nacional Noel Kempff Mercado | moto = | kromnomo = <!-- *** Dosiero *** --> | dosiero = Cataratas Arcoiris Bolivia.png | dosiero_priskribo = <!-- *** Simboloj *** --> | flago = | blazono = <!-- *** Lando *** --> | lando = Bolivio | lando_flago = 1 | regiono_tipo = Departamento | regiono = [[Santa-Kruzio (Bolivio)|Santa-Kruzio]] | distrikto = | municipo = <!-- *** Situo *** --> | situo = | leviĝo = | lat_d = 14 | lat_m = 16 | lat_s = 00 | lat_NS = S | long_d = 60 | long_m = 52 | long_s = 00 | long_EW = W | regiono-ISO = BO |koordinatoj_ne_en_titolo = true |koordinatoj_formato = dms <!-- *** Dimensioj *** --> | areo = 15234 | areo_unuo = km | areo1 = | areo1_tipo = <!-- *** Trajtoj *** --> | geologio = | biomo = | planto = | animalo = <!-- *** Historio & gvidantaro *** --> | establita = [[28-an de junio]] [[1979]] <!-- *** Aliro *** --> | publiko = | vizito = | vizito_jaro = | aliro = <!-- *** UNESKO *** --> | unesko_nomo = Noel Kempff Mercado National Park | unesko_tipo = natura | unesko_jaro = 2000 | unesko_numero = 967 | unesko_regiono = 5 | unesko_kriterio = ix, x | kategorio_iucn = ii <!-- *** Liberaj kampoj *** --> | libera_tipo = | libera = <!-- *** Mapoj *** --> | mapo = Noel Kempff Mercado National Park SPOT 1223.jpg | mapo_priskribo = Nacia parko Noel Kempff Mercado vidata el Spot Satellite | mapo_fono = | mapo1 = | mapo1_priskribo = | mapo1_fono = <!-- *** Retpaĝoj *** --> | commons = | retpaĝo = [http://www.bolivialine.de/bolivia/noelkempff.htm Bolivialine: Informoj pri la nacia parko] <!-- *** Notoj *** --> | notoj = | zomo = 6 }} </pre> {{-}} == Iomete pri "mapligilo" == {{ankro3|mapligilo}} La jenaj valoroj de la unua nenomita parametro povas aperigi kune kun <code>mapligilo=jes</code> la koncernan mapon, kreatan per helpo de la ŝablono {{ŝ|Mapligilo}} kaj de la modulo {{modulo|Mapframe}}. {| class="infobox" |+ Parametroj por koordinatoj |- ! Grupo ! Koordinatoj |- | 1 | <code>ĉefurbo_lat_d</code><ref name="koordinata okopo"/> resp. <code>ĉefurbo_long_d</code><ref name="koordinata okopo"/> |- | rowspan="2" | 2 | <code>lat_d</code><ref name="koordinata okopo">minimume tiuj du aŭ maksimume eĉ ok, kun aldone fina "_m", "_s" kaj "_NS" por latitudoj kaj fina "_m", "_s" kaj "_EW" por longitudoj</ref> resp. <code>long_d</code><ref name="koordinata okopo"/> |- | <code>latitudo</code> resp. <code>longitudo</code> |- | rowspan="2" | 3 | <code>fonto_lat_d</code><ref name="koordinata okopo"/> resp. <code>fonto_long_d</code><ref name="koordinata okopo"/> <br />kaj <code>enfluejo_lat_d</code><ref name="koordinata okopo"/> resp. <code>enfluejo_long_d</code><ref name="koordinata okopo"/> |- | <code>fonto_latitudo</code> resp. <code>fonto_longitudo</code> <br />kaj <code>enfluejo_latiduo</code> resp. <code>enfluejo_longitudo</code> |} {| class="wikitable" |+ Pri "mapligilo" ! rowspan="2" | Tipoj ! rowspan="2" | Grupo<ref>laŭ la difina modulo {{modulo|Geografiaĵoj/mapligilo}}. La numero rilatas eĉ al la nombro de la uzataj markiloj kaj la skemo de koordinatoj.</ref> ! colspan="2" | Kondiĉoj ! rowspan="2" | Rimarkoj |- | <code>mapligilo=jes</code> | <code>mapligilo=ne</code> |- ! colspan="5" | Administraj unuoj |- | administra unuo, teritorio | 1 | {{jes|deviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- | lando | 1 | {{jes|deviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- | colspan="5" class="center" | Malgrandaj resp. setlejoj |- | kampurbo | 2 | {{jes|deviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- | komunumo | 2 | {{jes|deviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- | kvartalo | 2 | {{jes|deviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- | municipa parto, municipo | 2 | {{jes|deviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- | urbo, vilaĝo | 2 | {{jes|deviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- ! colspan="5" | Akvejoj |- | akvofalo | 2 | {{opcia|nedeviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- | lago | 2 | {{opcia|nedeviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- | laguno | 2 | {{opcia|nedeviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- | maro, oceano | 2 | {{opcia|nedeviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- | rivero | 3 | {{opcia|nedeviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- ! colspan="5" | Arbejoj |- | arbaro | 2 | {{opcia|nedeviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- | parko, verda spaco | 2 | {{opcia|nedeviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- | zoo, zoologia ĝardeno | 2 | {{opcia|nedeviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- ! colspan="5" | Institucioj |- | biblioteko | 2 | {{opcia|nedeviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- | hospitalo, malsanulejo | 2 | {{opcia|nedeviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- | muzeo | 2 | {{opcia|nedeviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- ! colspan="5" | Konstruitaj objektoj |- | alta konstruaĵo, konstruaĵo | 2 | {{opcia|nedeviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- | monumento | 2 | {{opcia|nedeviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- | placo | 2 | {{opcia|nedeviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- | ponto | 2 | {{opcia|nedeviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- ! colspan="5" | Orografiaj objektoj |- | arkeologia situo | 2 | {{opcia|nedeviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- | dezerto | 2 | {{opcia|nedeviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- | groto | 2 | {{opcia|nedeviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- | kavo, kaverno | 2 | {{opcia|nedeviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- | megalitejo | 2 | {{opcia|nedeviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- | monto, montaro | 2 | {{opcia|nedeviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- | reliefo | 2 | {{opcia|nedeviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- | vulkano | 2 | {{opcia|nedeviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- ! colspan="5" | Protektitaj areoj |- | nacia parko, protektita areo, protektita tereno | 2 | {{opcia|nedeviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- ! colspan="5" | sakralaj resp. religiaj konstruaĵoj, vidu ankaŭ {{Ŝ|Informkesto sakrala konstruaĵo}} |- | katedralo | 2 | {{opcia|nedeviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- | monaĥejo | 2 | {{opcia|nedeviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- | moskeo | 2 | {{opcia|nedeviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- | sinagogo | 2 | {{opcia|nedeviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- ! colspan="5" | Terpecoj |- | atolo | 2 | {{opcia|nedeviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- | duoninsulo | 2 | {{opcia|nedeviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- | golfo | 2 | {{opcia|nedeviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- | insularo | 2 | {{opcia|nedeviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- | insulo | 2 | {{opcia|nedeviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |- | markolo | 2 | {{opcia|nedeviga}} | {{nomumita|malaperiga}} | |} == Helpaj ŝablonoj kaj moduloj == ;Ŝablonoj: * {{Ŝ|Situo sur mapo}} por mapo kun kaj sen markilo. <!--* {{Ŝ|Geokesto2 mapo/simbolo}} por la markiloj. --> * {{Ŝ|Informkesto/+/html}} ebligas kaŝadon resp. faldadon de certa parto de informkesto, ekde aprilo 2020 por la mapoj, se oni uzas <code>mapfaldo=1</code>. * {{ŝ|Mapligilo}} por aperigi mapon kun ligilo. Sed ĉiŝablone tio dependas de la unua nenomita parametro. ;Propraj moduloj: * {{modulo|Geografiaĵoj}} ĉefa parto (Aldonoj ankoraŭ okazas al {{modulo|Geografiaĵoj/provejo}} kaj {{modulo|Geografiaĵoj/provejo2}} kaj estas testataj tie.) ** {{modulo|Geografiaĵoj/geokesto}} enhavas la difinojn pri ĉiuj parametroj. ** {{Modulo|Geografiaĵoj/koloroj}}<ref name="unua-parametro">Ambaŭ devas esti aktualigataj samtempe.</ref> por la koloroj de la kaplinio kaj piedlinio. Komparu ankaŭ la subŝablonon de la "praulo" {{Ŝ|Geokesto2 koloro}} por la koloroj en la kaplinio kaj piedlinio. ** {{Modulo|Geografiaĵoj/type:}}<ref name="unua-parametro"/> por la valoro post <code>type:</code> en la ligilo al "Geohack". ** {{Modulo|Geografiaĵoj/simbolo}} por la mapa simbolo, origine difinita en {{Ŝ|Geokesto2 mapo/simbolo}}. ** {{Modulo|Geografiaĵoj/mapligilo}} difinas certajn valorojn por la mapo aperigata per la ŝablono {{ŝ|Mapligilo}}, kiu siavice uzas la modulon {{modulo|Mapframe}}. ** {{Modulo|Geografiaĵoj/fonobildo}} difinas klason, kiu danke al difinoj en [[MediaWiki:Gadget-niceInfoboxes.css]]<ref>Listo de bildetoj estas sur [[Vikipedio:Informkestoj/fonbildoj]].</ref><ref>Diskutoj pri tiaj bildetoj okazas sur [[Vikipedia diskuto:Informkestoj]].</ref> influas la fonan bildon en la kaplinio. Defaŭlto estas <code>mapo</code>, kiu aperigas bildeton de kompaso. ;Helpaj moduloj: * {{Modulo|Math}} - por diversaj kalkulaj funkcioj. * {{Modulo|Wikidata}} - por transpreno de Vikidatumaj eroj. ** {{Modulo|Wikidata/geografio}} - por traktado de geografiaj eroj. ** {{Modulo|Wikidata/bildoj}} - por traktado de bildoj el Vikidatumoj. * {{Modulo|Listutil}} - por listecaj aferoj. * {{Modulo|InfoboxImage}} - por bildoj, kies titolo kaj priskribo estas en la artikolo mem. * {{Modulo|Portalo}} - transprenas flagon de lando per la funkcio <code>image</code>. * {{Modulo|CatUtil}} - por aŭtomata enkategoriigo. * {{modulo|Informkesto}} kreas la piedlinion per la funkcio <code>ligilaro</code> kaj kreas informkestan linion per la funkcio <code>kesto_html</code> (Sed nuntempe<ref>{{daton|2020-05-24}}</ref> nur estas uzata por kaŝi la mapan parton de la informkesto). * {{modulo|Linkutil}} - analizas, ĉu iu teksto enhavas ligilon (funkcio <code>chuligilo2</code>) aŭ ne resp. forprenas tian ligilon (funkcio <code>delink</code>). * {{modulo|Mapframe}} - uzata de la ŝablono {{ŝ|Mapligilo}}, funkcio <code>main</code>. == Notoj == {{referencoj|4}} {{Geografiaj informkestoj}} {{Homrilataj geografiaj informkestoj}} <includeonly> [[Kategorio:Informkesto:Geografiaj koordinatoj kaj regiono-ISO|Geografiaĵo]] [[Kategorio:Informkesto:Kun mapligilo|Geografiaĵo]] [[Kategorio:Informkesto:Kun kesteroj|Geografiaĵo]] [[Kategorio:Informkesto:Kiel subŝablono|Geografiaĵo]] [[Kategorio:Ŝablono:Kun grupigo en kategorioj|Geografiaĵo]] </includeonly> 4ednsbsbg3x33trrkjedlr1r78mndg4 828 550935 7684602 7683743 2022-08-10T15:45:51Z Tlustulimu 1543 aldono Scribunto text/plain -- modulo Geografiaĵoj/koloroj, 2022-08-10 -- ĉi tiu modulo difinas kolorojn por diversaj geografiaj objektoj kaj povas esti uzata de diversaj aliaj moduloj -- ĝi enhavu la samajn eblajn tipojn kiel [[Modulo:Geografiaĵoj/type:]]! local p = {} -- fona koloro laŭ tipo function p.fonkoloro(tipo) local r = "#FFFFFF" if tipo == "administra unuo" or tipo == "administra teritoria unuo" then r = "#F0DC50" elseif tipo == "akvofalo" then r = "#0091FF" elseif tipo == "arbaro" then r = "#228B22" elseif tipo == "atolo" then r = "#223B73" elseif tipo == "belvedero" then r = "#68CA99" elseif tipo == "biblioteko" then r = "#ADD8E6" elseif tipo == "bieno" then r = "#CAFF70" elseif tipo == "burgo" then r = "#BBBB99" elseif tipo == "dezerto" then r = "#EDC9AF" elseif tipo == "duoninsulo" then r = "#F0DC82" elseif tipo == "ekoregiono" then r = "#99FF99" elseif tipo == "golfo" then r = "#CEDAF2" elseif tipo == "groto" then r = "#FFDDBF" elseif tipo == "haveno" then r = "#007BA7" elseif tipo == "historia teritorio" then r = "#DAE5E8" elseif tipo == "hospitalo" or tipo == "malsanulejo" then r = "#EAD4D4" elseif tipo == "insulo" then r = "#223B73" --"#48D1CC" elseif tipo == "insularo" then r = "#7797E0" elseif tipo == "kampurbo" then r = "#00CC99" elseif tipo == "kastelo" then r = "#D4AF37" elseif tipo == "katedralo" or tipo == "monaĥejo" then r = "#F4A460" elseif tipo == "kavo" or tipo == "kaverno" then r = "#FFDDBF" --"#FFF5EE" elseif tipo == "komunumo" then r = "#ACE1AF" elseif tipo == "konstruaĵo" or tipo == "alta konstruaĵo" then r = "#778899" -- #E8E8E8 elseif tipo == "kvartalo" then r = "#B2EC5D" elseif tipo == "lago" or tipo == "laguno" then r = "#CEDEFF" elseif tipo == "lando" then r = "#E9E9E9" elseif tipo == "limpasejo" then r = "#9AB973" elseif tipo == "lumturo" then r = "#EBE085" elseif tipo == "malaperinta municipo" then r = "#93C572" elseif tipo == "maro" or tipo == "oceano" then r = "#C0D0E0" elseif tipo == "markolo" then r = "#CEDAF2" elseif tipo == "megalitejo" or tipo == "arkeologia situo" then r = "#E0E0E0" elseif tipo == "minejo" then r = "#83582D" elseif tipo == "montaro" then r = "#C19A6B" elseif tipo == "monto" then r = "#E7DCC3" elseif tipo == "monumento" then r = "#A3C1AD" elseif tipo == "moskeo" then r = "#9ACD32" elseif tipo == "municipo" then r = "#98FB98" elseif tipo == "municipa parto" then r = "#01D758" elseif tipo == "muzeo" then r = "#FF9966" elseif tipo == "observatorio" then r = "#69A0F3" elseif tipo == "nacia parko" or tipo == "protektita tereno" then r = "#CDE5B2" elseif tipo == "parko" or tipo == "verda spaco" then r = "#CDE5B2" elseif tipo == "pasejo" then r = "#CD9575" elseif tipo == "placo" or tipo == "strato" then r = "#ECE5CA" elseif tipo == "ponto" then r = "#C0C0C0" elseif tipo == "preĝejo" then r = "#F4A460" elseif tipo == "protektita areo" then r = "#CAFF70" elseif tipo == "regiono" then r = "#D8EFD8" elseif tipo == "reliefo" then r = "#CD7F32" elseif tipo == "rezervejo" then r = "#CDE5B2" elseif tipo == "rezervujo" then r = "#779ECB" elseif tipo == "rivero" then r = "#89CFF0" elseif tipo == "sinagogo" then r = "#ADD8E6" elseif tipo == "statuo" then r = "#FFFFCC" elseif tipo == "submara fosego" then r = "#3E3BB6" elseif tipo == "teritorio" then r = "#CCCC99" elseif tipo == "tertremo" then r = "#E0E0E0" elseif tipo == "urbo" then r = "#DDFFDD" elseif tipo == "vendejo" then r = "#CCCCFF" elseif tipo == "vilaĝo" then r = "#96C8A2" elseif tipo == "vojo" then r = "#DEB887" elseif tipo == "vulkano" then r = "#E7DCC3" elseif tipo == "zoologia ĝardeno" or tipo == "zoologia parko" or tipo == "zoo" then r = "#C0A750" end return r end return p 8qbinlie4ya6f3hwi1hfk9gh2oxrkj3 7684650 7684602 2022-08-10T17:05:17Z Tlustulimu 1543 aldono Scribunto text/plain -- modulo Geografiaĵoj/koloroj, 2022-08-10 -- ĉi tiu modulo difinas kolorojn por diversaj geografiaj objektoj kaj povas esti uzata de diversaj aliaj moduloj -- ĝi enhavu la samajn eblajn tipojn kiel [[Modulo:Geografiaĵoj/type:]]! local p = {} -- fona koloro laŭ tipo function p.fonkoloro(tipo) local r = "#FFFFFF" if tipo == "administra unuo" or tipo == "administra teritoria unuo" then r = "#F0DC50" elseif tipo == "akvofalo" then r = "#0091FF" elseif tipo == "arbaro" then r = "#228B22" elseif tipo == "atolo" then r = "#223B73" elseif tipo == "belvedero" then r = "#68CA99" elseif tipo == "biblioteko" then r = "#ADD8E6" elseif tipo == "bieno" then r = "#CAFF70" elseif tipo == "burgo" then r = "#BBBB99" elseif tipo == "dezerto" then r = "#EDC9AF" elseif tipo == "duoninsulo" then r = "#F0DC82" elseif tipo == "ekoregiono" then r = "#99FF99" elseif tipo == "golfo" then r = "#CEDAF2" elseif tipo == "groto" then r = "#FFDDBF" elseif tipo == "haveno" then r = "#007BA7" elseif tipo == "historia teritorio" then r = "#DAE5E8" elseif tipo == "hospitalo" or tipo == "malsanulejo" then r = "#EAD4D4" elseif tipo == "insulo" then r = "#223B73" --"#48D1CC" elseif tipo == "insularo" then r = "#7797E0" elseif tipo == "kampurbo" then r = "#00CC99" elseif tipo == "kastelo" then r = "#D4AF37" elseif tipo == "katedralo" or tipo == "monaĥejo" then r = "#F4A460" elseif tipo == "kavo" or tipo == "kaverno" then r = "#FFDDBF" --"#FFF5EE" elseif tipo == "komunumo" then r = "#ACE1AF" elseif tipo == "konstruaĵo" or tipo == "alta konstruaĵo" then r = "#778899" -- #E8E8E8 elseif tipo == "kvartalo" then r = "#B2EC5D" elseif tipo == "lago" or tipo == "laguno" then r = "#CEDEFF" elseif tipo == "lando" then r = "#E9E9E9" elseif tipo == "limpasejo" then r = "#9AB973" elseif tipo == "lumturo" then r = "#EBE085" elseif tipo == "malaperinta municipo" then r = "#93C572" elseif tipo == "maro" or tipo == "oceano" then r = "#C0D0E0" elseif tipo == "markolo" then r = "#CEDAF2" elseif tipo == "megalitejo" or tipo == "arkeologia situo" then r = "#E0E0E0" elseif tipo == "minejo" then r = "#83582D" elseif tipo == "montaro" then r = "#C19A6B" elseif tipo == "monto" then r = "#E7DCC3" elseif tipo == "monumento" then r = "#A3C1AD" elseif tipo == "moskeo" then r = "#9ACD32" elseif tipo == "municipo" then r = "#98FB98" elseif tipo == "municipa parto" then r = "#01D758" elseif tipo == "muzeo" then r = "#FF9966" elseif tipo == "observatorio" then r = "#69A0F3" elseif tipo == "nacia parko" or tipo == "protektita tereno" then r = "#CDE5B2" elseif tipo == "palaco" then r = "#DDDDDD" elseif tipo == "parko" or tipo == "verda spaco" then r = "#CDE5B2" elseif tipo == "pasejo" then r = "#CD9575" elseif tipo == "placo" or tipo == "strato" then r = "#ECE5CA" elseif tipo == "ponto" then r = "#C0C0C0" elseif tipo == "preĝejo" then r = "#F4A460" elseif tipo == "protektita areo" then r = "#CAFF70" elseif tipo == "regiono" then r = "#D8EFD8" elseif tipo == "reliefo" then r = "#CD7F32" elseif tipo == "rezervejo" then r = "#CDE5B2" elseif tipo == "rezervujo" then r = "#779ECB" elseif tipo == "rivero" then r = "#89CFF0" elseif tipo == "sinagogo" then r = "#ADD8E6" elseif tipo == "statuo" then r = "#FFFFCC" elseif tipo == "submara fosego" then r = "#3E3BB6" elseif tipo == "teritorio" then r = "#CCCC99" elseif tipo == "tertremo" then r = "#E0E0E0" elseif tipo == "urbo" then r = "#DDFFDD" elseif tipo == "vendejo" then r = "#CCCCFF" elseif tipo == "vilaĝo" then r = "#96C8A2" elseif tipo == "vojo" then r = "#DEB887" elseif tipo == "vulkano" then r = "#E7DCC3" elseif tipo == "zoologia ĝardeno" or tipo == "zoologia parko" or tipo == "zoo" then r = "#C0A750" end return r end return p 2yro8u4vx3xxamd269g16gruprioq9k 828 551046 7684739 7683882 2022-08-10T19:20:41Z Tlustulimu 1543 aldono Scribunto text/plain -- modulo Geografiaĵoj, 2022-08-10 -- ĉi tiu modulo celas aranĝi la ŝablonon {{informkesto geografiaĵo}}, sed ankaŭ uzeblas por aliaj informkestoj kiel ekzemple {{informkesto urbo}}. -- aliaj moduloj -- bonvolu atenti, ke certaj specoj de submoduloj devas subteni la parametron wd por testoj ekster la artikola nomspaco local kalkuli = require( "Modulo:Math") local wikidata = require ("Modulo:Wikidata") local wikidataGeo = require ("Modulo:Wikidata/geografio") local lucky_bildo, wikidataBildo = pcall ( require,"Modulo:Wikidata/bildoj" ) local listoj = require ("Modulo:Listutil") local bildoj = require ("Modulo:InfoboxImage") local prenubildon = require ("Modulo:Portalo").image local kategorioj = require("Modulo:CatUtil") local informkesto = require("Modulo:Informkesto") local kontrasto = require ("Modulo:Color contrast") local ligiloj = require ("Modulo:Linkutil") local datoj = require("Modulo:Datoj") -- propraj submoduloj local koloroj=require ("Modulo:Geografiaĵoj/koloroj") local type_atributo=require ("Modulo:Geografiaĵoj/type:") local mapsimbolo=require ("Modulo:Geografiaĵoj/simbolo") local fonbildo=require ("Modulo:Geografiaĵoj/fonobildo") -- variabloj por aŭtomataj kategorioj local kategorio = "" currentTitle = mw.title.getCurrentTitle() local ns = currentTitle.namespace local kat1 = "" local wdidstirilo = true if ns == 0 then -- komuna parto por du ŝablonoj: [[Kategorio:{{{1|}}} kun ŝablono Geokesto]] kaj [[Kategorio:{{{tipo|}}} kun Informkesto urbo]]. {{{1|}}} resp. {{{tipo|}}} estas la unua nenomita parametro de {{Geokesto}}, sed nomita de {{Informkesto urbo}} kat1 = " kun " wdidstirilo=false nenumero=false end local function argumentoj(args, par) if par ~= "" and par ~= nil then local varianto = mw.ustring.gsub(par, "_", " ") -- ŝanĝo de _ el parametro al spaco local varianto2 = mw.ustring.upper(par) -- ŝanĝo al majusklaj literoj local varianto3 = mw.ustring.upper(mw.ustring.sub(par, 1, 1)) .. mw.ustring.sub(par, 2) -- nur la unua litero fariĝas majusklo local r = args["" .. par] or args["" .. varianto] or args["" .. varianto2] or args["" .. varianto3] or "" if r ~= "" then return r end end end -- por koordinataj parametroj local function koordargumentoj(args, a1) if a1 ~= "" and a1 ~= nil then if a1 == "situo" then a1 = "" else a1 = a1 .. "_" end local lat_d = argumentoj(args, a1 .. "lat_d") or argumentoj(args,"latitudo-gradoj") local lat_m = argumentoj(args, a1 .. "lat_m") or argumentoj(args,"latitudo-minutoj") local lat_s = argumentoj(args, a1 .. "lat_s") or argumentoj(args,"latitudo-sekundoj") local lat_NS = argumentoj(args, a1 .. "lat_NS") or argumentoj(args,"latitudo-direkto") local long_d = argumentoj(args, a1 .. "long_d") or argumentoj(args,"longitudo-gradoj") local long_m = argumentoj(args, a1 .. "long_m") or argumentoj(args,"longitudo-minutoj") local long_s = argumentoj(args, a1 .. "long_s") or argumentoj(args,"longitudo-sekundoj") local long_EW = argumentoj(args, a1 .. "long_EW") or argumentoj(args,"longitudo-direkto") if lat_d ~= "" and lat_d ~= nil and long_d ~= "" and long_d ~= nil then if lat_m ~= "" and lat_m ~= nil then lat_d = lat_d .. "/" .. lat_m if lat_s ~= "" and lat_s ~= nil then lat_d = lat_d .. "/" .. lat_s if lat_NS ~= "" and lat_NS ~= nil then lat_d = lat_d .. "/" .. lat_NS end end end if long_m ~= "" and long_m ~= nil then long_d = long_d .. "/" .. long_m if long_s ~= "" and long_s ~= nil then long_d = long_d .. "/" .. long_s if long_EW ~= "" and long_EW ~= nil then long_d = long_d .. "/" .. long_EW end end end return lat_d, long_d end end -- a1 end -- disigo de helpa parametro por koordinatoj local function koordtipo(teksto) if teksto ~= "" and teksto ~= nil then local strings = mw.text.split(teksto, "_", plain) local regiono = "" local tipo = "" for k, v in pairs(strings) do if mw.ustring.sub(v,1,7) == "region:" then regiono = mw.ustring.sub(v,8) elseif mw.ustring.sub(v,1,5) == "type:" then tipo = mw.ustring.sub(v,6) end end return regiono, tipo end end -- Vikidatumaj helpaj funkcioj -- transprenas vikidatuman eron, se ne temas pri bildo local function wdparam(pk,wdid,ref) -- analizo, ĉu pk enhavas valoron. if pk ~= "" and pk ~= nil then local r, r2 if ref == "auto" then if wdid ~= "" and wdid ~= nil then -- r = shablonoref(pk,wdid) wikidata.claim({args={pk,id=wdid,references="jes"} }) r, ref = wikidata.claim({args={pk,id=wdid,references="raw"} }) else -- r = shablonoref(pk) wikidata.claim({args={pk,references="jes"} }) r, ref = wikidata.claim({args={pk,references="raw"} }) end if r ~= "" and r ~= nil then return r, ref end else if wdid ~= "" and wdid ~= nil then r = wikidata.claim({args={pk,id=wdid} }) else r = wikidata.claim({args={pk} }) end if r ~= "" and r ~= nil then return r, ref end end end end local function wdlink (id, pkodo) -- <span class="el_wd">[[:d:{{#invoke:Wikidata|pageId}}#P374|[+]]]</span> if pkodo ~= "" and pkodo ~= nil then local ligilo if id ~= "" and id ~= nil then ligilo = id else ligilo = wikidata.pageId({args = {} }) or "" end if ligilo then ligilo = ' <span class="el_wd">[[:d:' .. ligilo .. "#" .. pkodo .. '|[+]]]</span>' end return ligilo end end -- helpa funkcio por "kodo" kaj "laŭ" -- ankoraŭ malkompleta local function lauparam(args,a2,wdid) -- por kodo if a2 ~= "" and a2 ~= nil then local c1 = "" local c2 = "" local a2a = "" a2 = argumentoj(args,a2) if a2 == "P374" or a2 == "INSEE" then -- Francio c1 = "INSEE kodo" a2a = "P374" elseif a2 == "P782" or a2 == "LAU" then -- Eŭropa unuio c1 = "LAU kodo" a2a = "P782" elseif a2 == "P382" or a2 == "CBS" then -- Nederlando c1 = "CBS kodo" a2a = "P382" elseif a2 == "P439" or a2 == "Komunuma ŝlosilo" then -- Germanio c1 = "Komunuma ŝlosilo" a2a = "P439" elseif a2 == "P1388" or a2 == "Regiona ŝlosilo" then -- Germanio c1 = "Regiona ŝlosilo" a2a = "P1388" elseif a2 == "P525" or a2 == "Sveda komunuma ŝlosilo" then -- Svedio c1 = "Sveda komunuma ŝlosilo" a2a = "P525" elseif a2 == "P721" or a2 == "OKATO" then -- Ruslando c1 = "OKATO" a2a = "P721" elseif a2 == "P764" or a2 == "OKTMO" then -- Ruslando c1 = "OKTMO" a2a = "P764" elseif a2 == "P1653" or a2 == "TERYT" then -- Pollando c1 = "TERYT" a2a = "P1653" end c2 = wdparam(a2a,wdid) if c2 ~= "" and c2 ~= nil then return c1, c2, a2a end end end -- aldonaj parametroj por bildoj local function bildargumentoj(args, par, parto) if par == "bildo" or par == "dosiero" or par == "flago" or par == "blazono" or par == "mapo" or par == "foto" or par == "portreto" then local r = "" if parto == "priskribo" then r = "priskribo de " .. par elseif parto == "grandeco" then r = "grandeco de " .. par end if r ~= "" then r = argumentoj(args,r) if r ~= "" and r ~= nil then return r end end end end local function simbolo_priskribo (pk2, wdid) local r if pk2 == 'P163' or pk2 == 'P237' then local nid if wdid ~= "" and wdid ~= nil then nid = wikidata.claim({args = { pk2, id = wdid, parameter='numeric-id'} }) else nid = wikidata.claim({args = { pk2, parameter='numeric-id'} }) end if nid ~= "" and nid ~= nil then local l if pk2 == 'P163' then l = 'Flago' elseif pk2 == 'P237' then l = 'Blazono' end r = '[[Specialaĵo:AboutTopic/Q' .. nid .. '|' .. l .. ']]' end end return r or "" end local function bildaro (args, param, a1, a1_a, a2, a2_a, par, par_a, pri, pk, pk2, wdid) local bildo local priskriboB local wd local priskribo = argumentoj(args, a1) or argumentoj(args, a1_a) or bildargumentoj(args, par, "priskribo") or bildargumentoj(args, par_a, "priskribo") local grando = argumentoj (args, a2) or argumentoj (args, a2_a) or bildargumentoj(args, par, "grandeco") or bildargumentoj(args, par_a, "grandeco") if param ~= "" and param ~= nil and param ~= "ne" and param ~= "neniu" then -- local bildo = bildoj.InfoboxImage({args={image=param,size=args[a2],sizedefault="frameless",center="yes", caption=args[a1]} }) bildo = bildoj.InfoboxImage({args={image=param,size=grando,sizedefault="120px",center="yes", alt=priskribo} }) if priskribo ~= "" and priskribo ~= nil then priskriboB = priskribo else local priskriboT = simbolo_priskribo (pk2, wdid) if priskriboT ~= "" then priskriboB = priskriboT else priskriboB = pri end end elseif param ~= "ne" and param ~= "neniu" then if pK ~= "" and lucky_bildo then -- {{#invoke:Wikidata/bildoj|bildoj|priskribo de bildoj={{{priskribo de bildoj|}}}|priskribo de bildo={{{priskribo de bildoj|{{{bildo-priskribo|}}}}}}}} -- local bildo = wikidataBildo.bildoj({args={grandeco=args[a2],["defaŭlta grandeco"]="frameless",["priskribo de bildoj"]=args[a1]} }) local priskriboA if wdid ~= "" and wdid ~= nil then bildo, priskriboA = wikidataBildo.bildoj({args={grandeco=grando,["defaŭlta grandeco"]="120px",["priskribo de bildoj"]=priskribo,["defaŭlta priskribo de bildo"]=pri,pkodo=pk, pkodo2=pk2,id=wdid,["ĉu priskribo aparte"]="jes",grupo="ne"} }) else bildo, priskriboA = wikidataBildo.bildoj({args={grandeco=grando,["defaŭlta grandeco"]="120px",["priskribo de bildoj"]=priskribo,["defaŭlta priskribo de bildo"]=pri,pkodo=pk, pkodo2=pk2,["ĉu priskribo aparte"]="jes",grupo="ne"} }) end if priskribo ~= "" and priskribo ~= nil then priskriboB = priskribo wd = 1 elseif priskribo ~= priskriboA and priskriboA ~= pri then priskriboB = priskriboA wd = 2 else priskriboB = pri wd = 1 end if bildo == "" or bildo == nil then wd = nil end end end return bildo, priskriboB, wd end -- helpa funkcio por kontrasto local function kolorkontrasta_rilatumo (teksto, fono) local frame = mw.getCurrentFrame() local n = frame:expandTemplate { title="Kolorkontrasta rilatumo", args ={ teksto, fono } } return n end -- tabelliniaj funkcioj -- tabela kaplinio -- titolo - teksto por la titola linio -- fono - fona koloro -- v - varianto -- wd - ĉu Vikidatuma ero? local function tabelkapo(titolo, fono, v, wd, klaso, montrilo) if v == "caption" then -- por la html-etikedo "caption" local colspan ='2' local tabelkapo = tabelo:tag('caption') :attr({colspan = colspan}) :css(style) :wikitext(text) :done() else -- por la html-etikedoj "tr" kaj "th" -- kaplinio if klaso ~= "" and klaso ~= nil and type(klaso) == "string" then klaso = "kaplinio " .. klaso else klaso = "kaplinio mapo" end if wd == "jes" then klaso = klaso .. " wikidata-content" end local tabelkapo if montrilo ~= "" and montrilo ~= nil then tabelkapo = tabelo:tag('tr') :attr('title',montrilo) :addClass('mergedtoprow') else tabelkapo = tabelo:tag('tr') end local teksto = "#000" -- se koloroj havas tro malaltan kontraston, korektu la tekstokoloron local testo = kolorkontrasta_rilatumo(teksto,fono) testo = tonumber(testo) if type(testo) == 'number' and testo < 4.5 then teksto = "white" end -- kaplinia ĉelo local kapchelo = tabelkapo:tag('th') :addClass(klaso) :attr('colspan','2') :css('color',teksto) :css('background-color',fono) :css('text-align','center') :css('padding','0.2em') :wikitext(titolo) :done() :newline() end end -- tabela subtitilo local function tabelsubtitolo(titolo, fono, montrilo) if titolo == nil then titolo = "" end local subtitolo1 if montrilo ~= "" and montrilo ~= nil then subtitolo1 = tabelo:tag('tr') :attr('title',montrilo) :addClass('mergedrow') else subtitolo1 = tabelo:tag('tr') end local teksto = "#000" -- se koloroj havas tro malaltan kontraston, korektu la tekstokoloron local testo = kolorkontrasta_rilatumo(teksto,fono) testo = tonumber(testo) if type(testo) == 'number' and testo < 4.5 then teksto = "white" end if fono ~= "" and fono ~= nil then local titol1chelo = subtitolo1:tag('th') :css('background-color', fono) :css('color',teksto) :css('border-top','1px solid ' .. fono) :css('border-bottom','1px solid ' .. fono) :css('text-align','center') :attr('colspan','2') :css('padding','0.4em 0.2em') :wikitext(titolo) :done() :newline() else local titol1chelo = subtitolo1:tag('th') :css('text-align','center') :attr('colspan','2') :wikitext(titolo) :done() :newline() end end -- bilda ĉelo por unuopa bildo local function unuopabildo(bildo, wd) if bildo == nil then bildo = "" end if wd == "jes" then wd = "wikidata-content" else wd = "" end local bildo1 = tabelo:tag("tr") local bildchelo = bildo1:tag("td") :addClass(wd) :attr('colspan','2') :css('font-size','smaller') :css('text-align','center') :css('padding','0.4em 0.2em') :wikitext(bildo) end -- bilda ĉelo por duopa bildo local function duopajbildoj(bildo1, bildo2, priskribo1, priskribo2, wd, wd2) if bildo1 == nil then bildo1 = "" end if bildo2 == nil then bildo2 = "" end local bildoj = tabelo:tag("tr") local klaso1 = "" local klaso2 = "" if wd == 1 or wd == 2 then klaso1 = "wikidata-content" end local bildchelo = bildoj:tag("td") :addClass(klaso1) :css('font-size','smaller') :css('text-align','center') :wikitext(bildo1) if wd2 == 1 or wd2 == 2 then klaso2 = "wikidata-content" end local bildchelo = bildoj:tag("td") :addClass(klaso2) :css('font-size','smaller') :css('text-align','center') :wikitext(bildo2) if (priskribo1 ~= "" and priskribo1 ~= nil) or (priskribo2 ~= "" and priskribo2 ~= nil) then local priskriboj = tabelo:tag("tr") if priskribo1 == nil then priskribo1 = "" end if wd == 2 then klaso1 = "wikidata-content" else klaso1 = "" end local priskribochelo = priskriboj:tag("td") :addClass(klaso1) :css('font-size','smaller') :css('text-align','center') :wikitext(priskribo1) if priskribo2 == nil then priskribo2 = "" end if wd2 == 2 then klaso2 = "wikidata-content" else klaso2 = "" end local priskribochelo = priskriboj:tag("td") :addClass(klaso2) :css('font-size','smaller') :css('text-align','center') :wikitext(priskribo2) end end -- helpaj funkcioj sen ŝablonoj -- c1 - enhavo de ĉelo 1 -- c2 - enhavo de ĉelo 2 -- wd - ĉu datoj el Vikidatuma ero local function aldonulinion (c1, c2, wd, v, montrilo) --local tabellinio = mw.html.create("tr") local tabellinio if montrilo ~= "" and montrilo ~= nil then tabellinio = tabelo:tag('tr') :attr('title',montrilo) :addClass('mergedrow') else tabellinio = tabelo:tag('tr') end local etikedo = "th" if mw.ustring.sub(c1,1,3) == " - " then v = "td" end if v == "td" then etikedo = v end local chelo1 if montrilo ~= '' and montrilo ~= nil then chelo1 = tabellinio:tag(etikedo) :css('text-align','left') :css('padding','0.4em 0.2em 0.4em 0.8em') :css('white-space','nowrap') :wikitext(c1) :done() else chelo1 = tabellinio:tag(etikedo) :css('text-align','left') :wikitext(c1) :done() end if wd == "jes" then wd = "wikidata-content" else wd = "" end local chelo2 if montrilo ~= '' and montrilo ~= nil then chelo2 = tabellinio:tag('td') :addClass(wd) :css('padding','0.4em 0.2em 0.4em 0.8em') :wikitext(c2) :done() :newline() else chelo2 = tabellinio:tag('td') :addClass(wd) :wikitext(c2) :done() :newline() end end -- unuopa ĉelo -- c - enhavo de la ĉelo -- v - varianto de ĉelo -- wd - ĉu datoj el Vikidatuma ero local function aldonuchelon (c, v, wd, montrilo) local t = "" local css_klaso = "mergedrow" local shtopado = '0.4em 0.2em' if v == "titolo" then t = "th" elseif v == "linio" then t = "td" css_klaso = "mergedtoprow" shtopado = '0' else t = "td" end if montrilo == nil then montrilo = "" end local tabellinio = tabelo:tag('tr') :attr('title',montrilo) :addClass(css_klaso) if wd == "jes" then wd = "wikidata-content" else wd = "" end local chelo = tabellinio:tag(t) :addClass(wd) :attr('colspan','2') :css('text-align','center') :css('padding',shtopado) :wikitext(c) :done() :newline() end -- por aldono de piednoto al teksto local function notaldono(noto, param) if noto ~= "" and noto ~= nil then param = param .. " ''" .. noto .. "''" -- aldonas noton kursive return param else return param end end -- por aldono de referenco local function refaldono(referenco, param, refnomo, refnomodua) if (referenco ~= "" and referenco ~= nil) or (refnomo ~= "" and refnomo ~= nil) then local r local frame = mw.getCurrentFrame() if referenco ~= "" and referenco ~= nil then local strings= mw.text.split(referenco, "///", plain) local nombro = #strings if nombro > 1 then for k, ref in pairs(strings) do if refnomo ~= "" and refnomo ~= nil then if refnomodua ~= "" and refnomodua ~= nil then r = frame:extensionTag('ref', {name= refnomo } ) else r = frame:extensionTag('ref', ref, {name=refnomo} ) end param = param .. r elseif ref ~= "" and ref ~= nil then r = frame:extensionTag('ref', ref ) param = param .. r end end return param end end if refnomo ~= "" and refnomo ~= nil then if refnomodua ~= "" and refnomodua ~= nil then r = frame:extensionTag('ref', {name= refnomo } ) else r = frame:extensionTag('ref', referenco, {name=refnomo} ) end param = param .. r return param elseif referenco ~= "" and referenco ~= nil then r = frame:extensionTag('ref', referenco ) param = param .. r return param end else return param end end local function kesteroj(nomo, trajto, k) if trajto == 'ĉelo' then tabelo:wikitext('<tr><td colspan="2" style="padding:0"><div>\n') if k == 'kaŝu' then tabelo:wikitext('{| class="collapsible collapsed" style="width:23em"\n') else tabelo:wikitext('{| style="width:23em"\n') end tabelo:wikitext('|-\n') end --tabelo:wikitext('\n<nowiki/>\n') tabelo:wikitext('\n\n') tabelo:wikitext(nomo) if trajto == 'ĉelo' then tabelo:wikitext('\n\n|}') tabelo:wikitext('\n\n</div></td></tr>') end end -- kalkulaj funkcioj -- transkalkulas al kvadrataj kilometroj local function areoKM2(areo,unuo,subfunkcio,rondumo) local ru = "[[Kvadrata kilometro|km²]]" local rondumo = tonumber(rondumo) if rondumo == nil or rondumo == "" then rondumo = 0 end if areo ~= nil and areo ~= "" and unuo ~= nil and unuo ~= "" then local r = 1 if unuo == "km²" or unuo == "km2" or unuo == "km" then -- jam estas km² r = areo elseif unuo == "ha" then -- el hektaroj al km² r = areo / 100 r = kalkuli._round(r,rondumo) elseif unuo == "m²" then -- el metroj al km² r = areo / 1e6 r = kalkuli._round(r,rondumo) elseif unuo == "cm²" then -- el cm² al km² r = areo / 1e10 r = kalkuli._round(r,rondumo) else r = areo -- ĉe nekonata unuo, redonu la numeron senŝanĝe, supozante, ke estas jam km² end if subfunkcio == "jes" then return r -- eldono sen unuo else r= formatnum(r) -- elvoko de helpa funkcio, kiu mem elvokas la malkomponilan funkcion {{formatnum:}} return r .. " " .. ru -- eldono kun unuo end -- else -- return "neniuj valoroj" end end -- transkalkulas al hektaroj local function areoHA(areo, unuo, subfunkcio,rondumo) local ru = "[[Hektaro|ha]]" local rondumo = tonumber(rondumo) if rondumo == nil or rondumo == "" then rondumo = 0 end if areo ~= nil and areo ~= "" and unuo ~= nil and unuo ~= "" then local r = 1 if unuo == "km²" or unuo == "km2" or unuo == "km" then -- el km² al hektaroj r = areo * 100 r = kalkuli._round(r,rondumo) elseif unuo == "ha" then -- jam hektaroj r = areo elseif unuo == "m²" then -- el metroj al hektaroj r = areo / 1e4 r = kalkuli._round(r,rondumo) elseif unuo == "cm²" then -- el cm² al hektaroj r = areo / 1e8 r = kalkuli._round(r,rondumo) else r = areo * 100 -- ĉe nekonata unuo, kalkulu kvazaŭ jam estus km² r = kalkuli._round(r,rondumo) end if subfunkcio == "jes" then return r -- eldono sen unuo else r= formatnum(r) -- elvoko de helpa funkcio, kiu mem elvokas la malkomponilan funkcion {{formatnum:}} return r .. " " .. ru -- eldono kun unuo end -- else -- return "neniuj valoroj" end end -- por landaj flagoj kun sekva teksto local function flago(nomo) if nomo == "" or nomo == nil then return end local testo = ligiloj._chuligilo2(nomo) local ligilo = "" if testo == "ligu" then ligilo = "[[" .. nomo .. "]]" else ligilo = nomo nomo = ligiloj._delink(nomo) end local n = prenubildon{nomo} -- ne estu ronda krampo, ĉar estas importita funkcio if n ~= "Portal-puzzle.svg" and n ~= nil then n = "[[Dosiero:" .. n .. "|18px]]&nbsp;" .. ligilo return n else return ligilo end end -- malkomponilaj funkcioj -- formatigi numeron function formatnum(numero) local frame = mw.getCurrentFrame() local n = tonumber(numero) if n ~= nil then local r = frame:callParserFunction( "formatnum", n ) return r end end -- ŝablonelvokoj -- por "PAGENAMEBASE" local function paghenamebase () local frame = mw.getCurrentFrame() local n = frame:expandTemplate { title="PAGENAMEBASE", } return n end -- por koordinatoj local function koordinatoj(latitudo, longitudo, regiono, tipo, nomo, supre, teksto ) local t = "dms" if teksto ~= "" and teksto ~= nil then t = teksto end local frame = mw.getCurrentFrame() local n = frame:expandTemplate { title="Koordinato", args ={ NS=latitudo, EW=longitudo, region=regiono, type=tipo, name=nomo, text=t, -- la koordinatoj aperu en la informkesto article=supre -- ĉu ankaŭ supre? se jes, la parametro havu la valoron / } } return n end -- mapo per la ŝablono {{Geokesto2 mapo2}}, kiu iel elvokas {{Situo sur mapo}} local function situomapo(mapo,aliamapo,mapofono,lat,lon,markocelo,tipo,priskribo,neniukoordinato,mapospeco,regiono,tipo2,montru,angulojes,args,marko,markospeco,markogrando) local x, y if neniukoordinato ~= "" and neniukoordinato ~= nil then x = 50 y = 50 end local angulmapo, angulmapo2, aldono, anguldosiero, stilo, angulo, angulstilo, angullargho if angulojes == "jes" then -- | Mapo en angulo = | angula mapo = | aldono = | dosiero = | stilo = | angulo = | angula stilo = | angula larĝo = angulmapo = args["Mapo en angulo"] angulmapo2 = argumentoj(args,"angula mapo") aldono = argumentoj(args,"aldono") anguldosiero = argumentoj(args,"anguldosiero") or argumentoj(args,"angulbildo") stilo = argumentoj(args,"stilo") angulo = argumentoj(args,"angulo") angulstilo = argumentoj(args,"angula stilo") angullargho = argumentoj(args,"angula larĝo") end -- {{#if:{{{tipo|}}}|{{Geokesto2 mapo/simbolo|{{{tipo|}}}}}|{{{Marko|Red_pog.svg}}} }} local Marko = "Red_pog.svg" if markospeco ~= "" and markospeco ~= nil then Marko = "" elseif marko ~= "" and marko ~= nil then Marko = marko else if tipo ~= "" and tipo ~= nil then local m = mapsimbolo.simbolo(tipo) if m ~= "Red_pog.svg" then Marko = m end end end local frame = mw.getCurrentFrame() if angulmapo == "" then local s = frame:expandTemplate { title="Surmapo", args={ mapo } } angulmapo = s end local n = frame:expandTemplate { title="Situo sur mapo", args ={ mapo, Alia_mapo=aliamapo, Mapo_fono=mapofono, Lat=lat, Lon=lon, ['Teksto-loko']="none", ['Marko-celo']=markocelo, Marko=Marko, Markospeco=markospeco, ['Marko-ampl']=markogrando, ['Larĝo']=250, Floso="center", Titolo=priskribo, ['Loko de titolo']="centre", X=x, Y=y, Mapospeco=mapospeco, region=regiono, type=tipo2, montrukoordinatojn=montru, senombre="jes", Bordo="none", wd=wd, ['Mapo en angulo'] = angulmapo, mapo=angulmapo2, aldono=aldono, dosiero=anguldosiero, stilo=stilo, angulo=angulo, ['angula stilo']=angulstilo, ['angula larĝo']=angullargho } } return n end -- mapo per la ŝablono {{Situo sur mapo}}, sed ĉikaze sen koordinatoj local function situomaposenmarko(mapo,priskribo,mapofono,tipo) local frame = mw.getCurrentFrame() local n = frame:expandTemplate { title="Situo sur mapo", args ={ Alia_mapo=mapo, Titolo=priskribo, X="50", -- malaperigas koordinatojn Y="50", -- malaperigas koordinatojn Mapo_fono=mapofono, montrukoordinatojn="ne", ['Loko de titolo']="centre", Floso="center", Bordo="none", senombre="jes" } } return n end -- "tradukas" regiono-ISO al la nomo de la mapo -- {{Info ISO-3166-2 |code={{#if:{{{1|}}}|{{{1}}}|??}} |map}} local function isomapilo(isokodo) local kodo if isokodo ~= "" and isokodo ~= nil then local frame = mw.getCurrentFrame() local n = frame:expandTemplate { title= "ParmPart", args = { "1", isokodo } } --kodo = isokodo kodo = n else kodo = "??" end local frame = mw.getCurrentFrame() local n = frame:expandTemplate { title="Info ISO-3166-2", args ={ code=kodo, "map" } } return n end -- komutebla mapo local function situomapo2(lokigo,latitudo,longitudo,nomo,punkto,tipo,marko,mapotipo, tipo1,alt1,mapo1,fonamapo1, tipo2,alt2,mapo2,fonamapo2, tipo3,alt3,mapo3,fonamapo3, tipo4,alt4,mapo4,fonamapo4,ligiltipo,regiono,markospeco) local frame = mw.getCurrentFrame() if tipo ~= "" and tipo ~= nil and (marko == "" or marko ==nil) and (markospeco == "" or markospeco == nil) then -- tipo de geografiaĵo marko=mapsimbolo.simbolo(tipo) or "Red_pog.svg" elseif markospeco ~= "" and markospeco ~= nil then marko = "" else if marko == "" or marko == nil then marko = "Red_pog.svg" end end local komenco = '<div style="font-size:112%">' komenco = komenco .. "\n\n" .. frame:expandTemplate { title="Informkesto/Komenco", args={ senombre="jes", klaso="centered" } } local enhavo = frame:expandTemplate { title="Informkesto/Geografia lokigo multobla", args ={ ['geografia lokigo']=lokigo, latitudo=latitudo, longitudo=longitudo, -- loknomo=nomo, punkto=punkto, Marko=marko, tipo=mapotipo, -- tipoj de mapo tipo1=tipo1, alt1=alt1, mapo1=mapo1, ['fona mapo1']=fonamapo1, tipo2=tipo2, alt2=alt2, mapo2=mapo2, ['fona mapo2']=fonamapo2, tipo3=tipo3, alt3=alt3, mapo3=mapo3, ['fona mapo3']=fonamapo3, tipo4=tipo4, alt4=alt4, mapo4=mapo4, ['fona mapo4']=fonamapo4, type=ligiltipo, ['regiono-ISO']=regiono, Markospeco=markospeco } } local fino = frame:expandTemplate { title="Informkesto/Fino" } fino = fino .. "\n\n" .. "</div>" n = "\n" .. komenco .. "\n\n" .. enhavo .. "\n\n" .. fino .. "\n\n" -- linisaltoj necesas, ĉar alie ne funkcias la Vikia sintakso por tabeloj. Vidu la dokumentadon de {{Informkest}} return n end -- por alteco local function alteco(alto,kodo) local frame = mw.getCurrentFrame() local r if kodo == "AT" or kodo == "CH" or kodo == "HU" or kodo == "LI" or kodo == "SK" or kodo == "CZ" or kodo == "FR" or kodo == "IT" or kodo == "JP" or kodo == "NL" or kodo == "PL" or kodo == "SE" or kodo == "ES" or kodo == "BA" or kodo == "HR" or kodo == "ME" or kodo == "MK" or kodo == "RS" or kodo == "SI" then r = frame:expandTemplate { title="Alto", args={ alto, kodo } } elseif kodo == "DE" then r = frame:expandTemplate { title="Alto", args={ alto, "DE-NHN" } } else r = frame:expandTemplate { title="Alto", args={ alto } } end return r end local function CoordinateLAT(lat) local frame = mw.getCurrentFrame() local r r = frame:expandTemplate { title="CoordinateLAT", args={ lat } } return r end local function CoordinateLONG(long) local frame = mw.getCurrentFrame() local r r = frame:expandTemplate { title="CoordinateLONG", args={ long } } return r end -- jen funkcio por elvoko de la ŝablono mapligilo local function mapligilo(komuneja_mapo, nomo, zomo, lat1, long1, lat2, long2, varianto, wd_id) local frame = mw.getCurrentFrame() local r -- la unua litero fariĝu majuskla local teksto = mw.ustring.upper(mw.ustring.sub(varianto, 1, 1)) .. mw.ustring.sub(varianto, 2) local mapo_parametroj = mw.loadData('Modulo:Geografiaĵoj/mapligilo') local mapo_listo = mapo_parametroj.mapligilo if type(mapo_listo) == "table" then for k, v in pairs(mapo_listo) do local varianto2, streko, fono, markilo, markilo2, markilokoloro, grupo if type(v) == 'table' then varianto2=v["varianto"] streko=v["streko"] fono=v["fono"] markilo=v["markilo"] markilo2=v["markilo2"] markilokoloro=v["markilokoloro"] grupo=v["grupo"] if varianto2 == varianto then -- laŭgrupa traktado if grupo == '3' then local koord1=koordinatoj(lat1, long1) local koord2=koordinatoj(lat2, long2) r = frame:expandTemplate { title='mapligilo', args={ ['frame']='yes', plain='yes', ['type'] = 'line', id=wd_id, from=komuneja_mapo, title='Linio', description='Linio', ['frame-align']='center', ['frame-width']='250', ['stroke-width']='2', ['stroke-color']=streko, fill=fono, text=nomo, zoom=zomo, type2='point', coord2=koord1, title2='Fonto', description2='Fonto', marker2=markilo, type3='point', coord3=koord2, title3='Enfluejo', description3='Enfluejo', marker3=markilo2 } } return r elseif grupo == '2' then local koord=koordinatoj(lat1, long1) local lat=CoordinateLAT(lat1) local long=CoordinateLONG(long1) r = frame:expandTemplate { title='mapligilo', args={ ['frame']='yes', plain='yes', ['type'] = 'shape', id=wd_id, title=teksto, description=teksto, ['frame-lat']=lat, ['frame-long']=long, ['frame-align']='center', ['frame-width']='250', ['stroke-width']='2', ['stroke-color']=streko, fill=fono, text=nomo, zoom=zomo, type2='point', coord2=koord, title2=teksto, description2=teksto, marker2=markilo, ['marker-color2']=markilokoloro } } return r elseif grupo == '1' then local koord=koordinatoj(lat1, long1) local lat=CoordinateLAT(lat1) local long=CoordinateLONG(long1) r = frame:expandTemplate { title='mapligilo', args={ ['frame']='yes', plain='yes', ['type'] = 'shape', id=wd_id, title=teksto, description=teksto, ['frame-lat']=lat, ['frame-long']=long, ['frame-align']='center', ['frame-width']='250', ['stroke-width']='2', ['stroke-color']=streko, fill=fono, text=nomo, zoom=zomo } } return r end end end end end end -- anstataŭu ion local function anstatau(teksto, serchu, metu) local frame = mw.getCurrentFrame() local r = frame:expandTemplate { title='Ŝablono:Anstataŭu', args={ teksto, serchu, metu } } return r end -- alvoko de informkestera ŝablono local function kestero(teksto, etikedo, fono, shtopado) local frame = mw.getCurrentFrame() local r = frame:expandTemplate { title='Ŝablono:Informkesto/+/html', args = { linisalto='jes', ['titola koloro']='neniu', ['koloro alt']=fono, fono=fono, teksto=teksto, etikedo=etikedo, ['ŝtopado']=shtopado } } return r end -- traktu ligilon per {{URL}} local function url(ligilo, teksto) local frame = mw.getCurrentFrame() local r = frame:expandTemplate { title='Ŝablono:URL', args = { ligilo, teksto } } return r end local p = {} -- spaco por la eksportataj funkcioj function p._informkesto(tipoj,args) -- klaso por la tuta tabelo, aldonata post "infobox" local klaso = args['klaso'] or "" local titolklaso = args['titolklaso'] or "" local tipo = tipoj[1] or "" if tipo ~= "" then tipo = mw.ustring.lower(tipo) end -- formatoj local fono = args['fono'] or "" local fono2 = args['fono2'] or "#efefef" if fono == "" then if tipo ~= "" then fono = koloroj.fonkoloro(tipo) else fono = "#FFFFFF" end end local shablono -- parametro kun nomo de la ŝablono if args['ŝablono'] ~= "" and args['ŝablono'] ~= nil then shablono = args['ŝablono'] else shablono = "Informkesto geografiaĵo" end -- variablo por ligilo al Vikidatuma paĝo local vikidatumoj="" if shablono == "Informkesto geografiaĵo" or shablono == "Informkesto urbo" then vikidatumoj="jes" end -- helpa parametro por testoj de valoroj el Vikidatumoj local wdid if wdidstirilo == true then wdid = args['wd'] end -- pliaj variabloj local r = "" -- enhavo de la informkesto local dua_klaso = "" if shablono == "Informkesto geografiaĵo" then dua_klaso = ' geography ' end if klaso ~= "" and klaso ~= nil then klaso = "infobox " .. dua_klaso .. klaso else klaso = "infobox" .. dua_klaso end -- komenco de la tabelo local titolo = args["titolo"] or args["nomo"] or "" -- pliaj variantoj aldoneblas if titolo == "" then titolo = paghenamebase () end -- ekuzi submodulojn por la informkesta strukturo local submodulo = args['submodulo'] or "geokesto" if args['subŝablono'] ~= "jes" then -- la variablo "tabelo" ne povas esti local, ĉar alie ĝia uzo en subŝablono ne funkcias tabelo = mw.html.create("table") :addClass(klaso) :css('width','23em') :css("font-size","89%") :css('-moz-box-shadow', '4px 4px 4px #CCC') :css('-webkit-box-shadow', '4px 4px 4px #CCC') :css('box-shadow', '4px 4px 4px #CCC') :newline() --tabelkomenco(klaso) -- wd poste estos aranĝata titolklaso = fonbildo.fonobildo(tipo) tabelkapo(titolo, fono, '', wd, titolklaso, montrilo) else -- la variablo "tabelo" ne povas esti local, ĉar alie ĝia uzo en subŝablono ne funkcias tabelo = mw.html.create() end -- posttitola parto de la informkesto local variabloj = 'Modulo:Geografiaĵoj/' .. submodulo local parametroj = mw.loadData(variabloj) local listo = parametroj.linioj local noto = parametroj.noto or "" local referenco = parametroj.referenco or "" local ktipo = parametroj.tipo or "" local koordkasho = parametroj.koordkasho or "" local kashvaloro = parametroj.kashvaloro or "" local situo = parametroj.situo or "" if type(listo) == "table" then -- testo local s local par, t, pk, pk2, a1, a2, pri, pri2, iso, kon for k, v in pairs(listo) do -- s = type(k) -- if s == "string" then -- return k -- elseif s == "table" then -- return k -- elseif s == "number" then if type(v) == "table" then par = v["parametro"] par_a = v['parametro_a'] par2 = v["parametro2"] par2_a = v['parametro2_a'] t = v["tipo"] pri = v["priskribo"] pri2 = v["priskribo2"] pri3 = v["priskribo3"] pri4 = v["priskribo4"] pk = v["pKodo"] pk2 = v["pKodo2"] pk3 = v["pKodo3"] pk4 = v["pKodo4"] a1 = v["aldono1"] a1_a = v["aldono1_a"] a2 = v["aldono2"] a2_a = v["aldono2_a"] a3 = v["aldono3"] a3_a = v["aldono3_a"] a4 = v["aldono4"] a4_a = v["aldono4_a"] p1 = v["prefikso1"] p2 = v["prefikso2"] p3 = v["prefikso3"] p4 = v["prefikso4"] grupanoj=v["grupanoj"] listeroj=v["listeroj"] montrilo=v["montrilo"] defmontrilo=v["defmontrilo"] iso=v["iso"] kon = v["kondicho"] -- voki la parametron el args par = tostring(par) -- local param = args[par] or "" local param = argumentoj (args, par) or argumentoj(args, par_a) local param2 if par2 ~= "" and par2 ~= nil then param2 = argumentoj(args,par2) or argumentoj(args, par2_a) end -- "montrilo" de tabela linio (angle Tooltip; esperanta traduko de la tradukinto de {{Geokesto}}) local montrilo = argumentoj(args, montrilo) if montrilo == "" or montrilo == nil then montrilo = defmontrilo end -- por notoj local noto2 if noto == "_noto" then noto2 = par .. noto -- kunigas parametrajn nomojn, ne valorojn elseif noto == "noto por " then noto2 = noto .. par -- kunigas parametrajn nomojn, ne valorojn end local notovaloro = argumentoj(args,noto2) -- transprenas la valoron el la ŝablono -- por referencoj local referenco2, referenco2a, referenco2b if referenco == "_referenco" then referenco2 = par .. referenco -- kunigas parametrajn nomojn, ne valorojn referenco2a = referenco2 .. "_nomo" referenco2b = referenco2 .. "_nomo-dua" elseif referenco == "referenco por " then referenco2 = referenco .. par -- kunigas parametrajn nomojn, ne valorojn referenco2a = referenco2 .. "-nomo" referenco2b = referenco2 .. "-nomo-dua" end local referencovaloro = argumentoj(args,referenco2) -- transprenas la valoron el la ŝablono local referenconomo = argumentoj(args,referenco2a) -- transprenas la valoron el la ŝablono local referenconomodua = argumentoj(args,referenco2b) -- transprenas la valoron el la ŝablono if t == "subtitolo" then -------------------- SUBTITOLO ------------------------------------------------- local kondicho = argumentoj(args, kon) if args['subŝablono'] ~= "jes" and kondicho ~= 'jes' then if param ~= "" and param ~= nil then tabelsubtitolo(param, fono, montrilo) end end elseif t == 'subtitolo2' then -------------------------------------------------------------------------------- local kondicho = argumentoj(args, kon) if param ~= "" and param ~= nil and kondicho ~= 'jes' then local r = param if a1 ~= "" and a1 ~= nil then local nombro = tonumber(a1) if nombro ~= nil then for i=1, nombro do local titolo = par .. i local st = argumentoj(args, titolo) or "" if st ~= "" then r = r .. ', ' .. '<span style="white-space: nowrap;">' .. st .. '</span>' end end end end tabelsubtitolo(r,fono, montrilo) end elseif t == "subtitolo3" or t == '-' then ----------------- SUBTITOLO KUN TEKSTO ------------------------------------------------------------------------------------------- local c = '<hr style="display:none; " />' -- la strio aperu nur, se unu el la grupaj parametroj estas uzata -- bonvolu atenti, ke la defaŭlta teksto estas difinata en priskribo, ne en parametro -- parametro nur povas anstataŭigi ĝin if pri ~= "" and pri ~= nil then if param ~= "" and param ~= nil then pri = param end end if grupanoj ~= "" and grupanoj ~= nil then local nombro = #grupanoj -- la disiga signaro estas /// local string = mw.text.split(grupanoj, "///", true) -- helpa parametro por eviti pli ol unu strion local n = 1 if shablono == "Informkesto urbo" then fono2 = args['fono'] elseif v["koloro"] == "cheftitolo" then fono2 = fono end for k, v in pairs(string) do local testo = argumentoj(args,v) -- aldono por Informkesto urbo kaj similaj ŝablonoj if v == "situo sur mapo" and (testo == "" or testo == nil) then testo = argumentoj(args,"regiono-ISO") elseif v == "koordinatoj" and (testo == "" or testo == nil) then lat, lon = koordargumentoj(args,"situo") if lat and lon then testo = "jes" else lat = argumentoj(args,"latitudo") lon = argumentoj(args,"longitudo") if lat and lon then testo = "jes" end end elseif testo == "" or testo == nil then local chupkodo = mw.ustring.match(v,"P[0-9]*([0-9])") --analizo, ĉu estas pkodo if chupkodo ~= nil then testo=wdparam(v,wdid) end end if testo ~= "" and testo ~= nil and n == 1 then if t == 'subtitolo3' then tabelsubtitolo(pri, fono2, montrilo) elseif t == '-' then aldonuchelon(c,"linio") end n = n +1 end end end elseif t == "bildo" then ---------------- BILDO ------------------------------------------------------------------------------------------------------------ -- bilda parto -- bildo estas malaperigebla per certaj valoroj -- komunaj variabloj local priskribo = argumentoj(args, a1) or argumentoj(args, a1_a) or bildargumentoj(args, par, "priskribo") or bildargumentoj(args, par_a, "priskribo") local grando = argumentoj(args, a2) or argumentoj(args, a2_a) or bildargumentoj(args, par, "grandeco") or bildargumentoj(args, par_a, "grandeco") local grupo = argumentoj(args, a3) or argumentoj(args, a3_a) if param ~= "" and param ~= nil and param ~= "ne" and param ~= "neniu" then -- local bildo = bildoj.InfoboxImage({args={image=param,size=args[a2],sizedefault="frameless",center="yes", caption=args[a1]} }) local bildo = bildoj.InfoboxImage({args={image=param,size=grando,sizedefault="frameless",center="yes", caption=priskribo} }) unuopabildo(bildo) elseif param ~= "ne" and param ~= "neniu" then if pK ~= "" and lucky_bildo then -- {{#invoke:Wikidata/bildoj|bildoj|priskribo de bildoj={{{priskribo de bildoj|}}}|priskribo de bildo={{{priskribo de bildoj|{{{bildo-priskribo|}}}}}}}} -- local bildo = wikidataBildo.bildoj({args={grandeco=args[a2],["defaŭlta grandeco"]="frameless",["priskribo de bildoj"]=args[a1]} }) local bildo if wdid ~= "" and wdid ~= nil then bildo = wikidataBildo.bildoj({args={grandeco=grando,["defaŭlta grandeco"]="frameless",["priskribo de bildoj"]=priskribo,pkodo=pk, pkodo2=pk2,id=wdid, tabelo=args, grupo=grupo} }) else bildo = wikidataBildo.bildoj({args={grandeco=grando,["defaŭlta grandeco"]="frameless",["priskribo de bildoj"]=priskribo,pkodo=pk, pkodo2=pk2, tabelo=args, grupo=grupo} }) end if bildo then unuopabildo(bildo,"jes") end end end elseif t == "bildo2" then ---------------- BILDO2 ------------------------------------------------------------------------------------------------------------- -- unue transprenas la bildojn el parametroj aŭ Vikidatumaj eroj local bildo local bildo2 local priskriboB local priskriboC local kondicho = argumentoj(args, kon) -- unua bildo bildo, priskriboB, wd = bildaro (args, param, a1, a1_a, a2, a2_a, par, par_a, pri, pk, pk2, wdid) -- dua bildo bildo2, priskriboC, wd2 = bildaro (args, param2, a3, a3_a, a4, a4_a, par2, par2_a, pri2, pk3, pk4, wdid) -- due la jam aranĝitaj bildoj estas metataj en tabelajn ĉelojn if bildo ~= "" and bildo ~= nil and bildo2 ~= "" and bildo2 ~= nil and kondicho ~= 'jes' then if priskriboB == "" or priskriboB == nil then priskriboB = pri or "" end if priskriboC == "" or priskriboC == nil then priskriboC = pri2 or "" end duopajbildoj(bildo,bildo2,priskriboB,priskriboC, wd, wd2) elseif bildo ~= "" and bildo ~= nil and (bildo2 == "" or bildo2 == nil) and kondicho ~= 'jes' then if priskriboB ~= "" and priskriboB ~= nil then bildo = bildo .. "<div>" .. priskriboB .. "</div>" elseif pri ~= "" and pri ~= nil then -- defaŭlta priskribo bildo = bildo .. "<div>" .. pri .. "</div>" end if wd == 1 or wd == 2 then wd = "jes" end unuopabildo(bildo, wd) elseif (bildo == "" or bildo == nil) and bildo2 ~= "" and bildo2 ~= nil and kondicho ~= 'jes' then if priskriboC ~= "" and priskriboC ~= nil then bildo2 = bildo2 .. "<div>" .. priskriboC .. "</div>" elseif pri2 ~= "" and pri2 ~= nil then -- defaŭlta priskribo bildo2 = bildo2 .. "<div>" .. pri2 .. "</div>" end if wd2 == 1 or wd2 == 2 then wd2 = "jes" end unuopabildo(bildo2,wd2) end elseif t == "teksto" or t == "numero" or t == "loĝantaro" or t == "kodo" or t == "ekde" or t == "situo" or t == "ligilo" then ---------------- TEKSTO - do duĉela teksto kun priskribo aŭ unuĉela sen priskribo -------------------------------------------------------------------------- -- komuna parto de la priskribo local a2a if pri ~= "" then a1a = argumentoj(args,a1) or argumentoj(args,a1_a) if a1a ~= "" and a1a ~= nil then pri = a1a end if v['sub'] == 1 then pri = " - " .. pri end a2a = argumentoj(args,a2) or argumentoj(args,a2_a) if a2a ~= "" and a2a ~= nil then if t == "kodo" then pri = pri .. " laŭ " .. a2a elseif t == "ekde" then if a3 ~= "" and a3 ~= nil then local a3a = argumentoj(args,a3) or argumentoj(args,a3_a) if a3a ~= "" and a3a ~= nil then a3a = " ĝis " .. a3a pri = pri .. " (ekde " .. a2a .. a3a .. ")" else pri = pri .. " (ekde " .. a2a .. ")" end else pri = pri .. " (ekde " .. a2a .. ")" end end end end if v['kondicho'] ~= "" and v['kondicho'] ~= nil and (param == "" or param == nil) then local kondicho = v['kondicho'] local strings = mw.text.split(kondicho, "///", plain) for k, v in pairs(strings) do local testo = argumentoj(args,v) if testo ~= "" and testo ~= nil then param = "&nbsp;" break end end end -- pliaj informoj pri situo local situo2 = "" if situo ~= "" and situo ~= nil and t == "situo" then local strings = mw.text.split(situo, "///", plain) local n = 1 -- nombro de tiaj parametroj en artikolo for k, v in pairs(strings) do local situoinformo = argumentoj(args,a2 .. "_" .. v) if situoinformo ~= "" and situoinformo ~= nil then if n == 1 then situo2 = situo2 .. situoinformo else situo2 = situo2 .. ", " .. situoinformo end n = n + 1 end end end -- se parametro estas en la artikolo if param ~= "" and param ~= nil then if t == "numero" or t == "loĝantaro" then -- se estas numero aŭ nombro de loĝantoj, laŭ la subŝablona tabelo, tiam formatigu tiel local n = tonumber(param) if n ~= nil then param = formatnum(param) else nenumero = true -- aktivigas zorgigan kategorion end end if a2a ~= "" and a2a ~= nil then if t == "loĝantaro" then param = param .. " <small>(" .. a2a .. ")</small>" elseif t ~= "situo" then if v["prefikso"] ~= "" and v["prefikso"] ~= nil then a2a = v["prefikso"] .. a2a end param = param .. " (" .. a2a .. ")" end end if situo2 ~= "" then param = param .. ", " .. situo2 end param = notaldono(notovaloro,param, a2) param = refaldono(referencovaloro,param, referenconomo, referenconomodua) if pri ~= "" and pri ~= nil then aldonulinion(pri,param, "", "", montrilo) else aldonuchelon(param, "", "", montrilo) end else -- ĉu vikidatuma ero ekzistas local wd, referencovaloro = wdparam(pk,wdid,referencovaloro) if wd ~= "" and wd ~= nil then local ligilo = wdlink (wdid, pk) or "" if t == "numero" or t == "loĝantaro" then wd = formatnum(wd) or wd elseif t == "ligilo" then pri = "En TTT" -- kiel en ekz. {{Informkesto urbo}} wd = url(wd,"Oficiala retejo") -- voku la helpan ŝablonon end wd = notaldono(notovaloro,wd, a2) wd = refaldono(referencovaloro,wd, referenconomo, referenconomodua) wd = wd .. ligilo if t == "loĝantaro" then -- {{#invoke:Wikidata|claim|P1082|id=Q64|qualifier=P585}} local wda2 -- Veruko por ne afisxi K.E. if wdid ~= "" and wdid ~= nil then wda2 = wikidata.claim({args={pk,qualifier=pk2,id=wdid} }) else wda2 = wikidata.claim({args={pk,qualifier=pk2} }) end if wda2 ~= "" and wda2 ~= nil then -- forigi K.E. el la teksto, sed ankaŭ la antaŭa spaco estu forigita wda2 = mw.ustring.gsub( wda2, " K%.E%.", "") wd = wd .. " <small>(" .. wda2 .. ")</small>" end -- fino de la veruko else if a2a ~= "" and a2a ~= nil then wd = wd .. " (" .. a2a .. ")" end end -- wd = notaldono(noto,par, wd, args,a2,pk,wdid) if pri ~= "" and pri ~= nil then aldonulinion(pri,wd,"jes", "",montrilo) else aldonuchelon(wd,"", "jes", montrilo) end else -- varianto kun "laŭ" ktp. local lauc1, lauc2, pk = lauparam(args,a2,wdid) -- por kodo if lauc1 ~= "" and lauc1 ~= nil and lauc2 ~= "" and lauc2 ~= nil then local ligilo = wdlink(wdid,pk) or "" lauc2 = lauc2 .. ligilo aldonulinion(lauc1,lauc2,"jes", "", montrilo) end end end elseif t == "teksto1" or t == "ligilo1" then ---------------- TEKSTO1 - do unuĉela teksto kun priskribo ------------------------------------------------------------------------- -- komuna parto kun priskribo local p = pri or "" if p ~= "" then p = "<b>" .. p .. "</b>: " end local p2 = "" local ligilo = "" local jes = "" -- se parametro estas en artikolo if param ~= "" and param ~= nil then p2 = p .. param else -- ĉu estas vikidatuma ero local wd, referencovaloro = wdparam(pk,wdid,referencovaloro) if wd ~="" and wd ~= nil then ligilo = wdlink (wdid, pk) or "" if t == "ligilo1" then p = "<b>En TTT</b>: " -- kiel en ekz. {{Informkesto urbo}} wd = url(wd,"Oficiala retejo") -- voku la helpan ŝablonon end p2 = p .. wd jes = "jes" end end -- eldono if p2 ~= "" then p2 = notaldono(notovaloro,p2) p2 = refaldono(referencovaloro,p2, referenconomo, referenconomodua) p2 = p2 .. ligilo aldonuchelon(p2,"",jes, montrilo) end elseif t == "portalo" then ---------------- PORTALO - rilata portalo ------------------------------------------------------------------------- if param ~= "" and param ~= nil then local bildo = "[[Dosiero:Portal.svg|15px]]" param = "&nbsp;<b>[[Portalo:" .. param .. "|" .. param .. "]]</b>" local p2 = bildo .. param aldonuchelon(p2, "", "", montrilo) end elseif t == "komunejo" then ---------------- KOMUNEJO - rilata kategorio en la Komunejo ------------------------------------------------------------------------- -- komuna parto local bildo = "[[Dosiero:Commons-logo.svg|15px]]" local p = pri or "" if p ~= "" then p = "<b>" .. p .. "</b>: " end local p2 = "" local ligilo = "" local jes = "" if param ~= "" and param ~= nil then param = "&nbsp;<b>[[:commons:Category:" .. param .. "|" .. param .. "]]</b>" p2 = bildo .. p .. param else -- ĉu vikidatuma ero estas local wd = wdparam(pk,wdid) if wd ~= "" and wd ~= nil then wd = "&nbsp;<b>[[:commons:Category:" .. wd .. "|" .. wd .. "]]</b>" p2 = bildo .. p .. wd ligilo = wdlink (wdid, pk) or "" jes = "jes" end end -- eldono if p2 ~= "" then p2 = p2 .. ligilo aldonuchelon(p2,"",jes, montrilo) end elseif t == "teksto2l" then ----------------- TEKSTO EN DU SINSEKVAJ LINIOJ ----------------------------------------------------------------------------------- local wd, referencovaloro = wdparam(pk,wdid,referencovaloro) if (param ~= "" and param ~= nil) or (wd ~= "" and wd ~= nil) then local paramA = param -- konservu "param" por pli posta analizo param = param or wd local a1a = argumentoj(args,a1) or argumentoj(args,a1_a) if a1a ~= "" and a1a ~= nil then pri = a1a end local a2a = argumentoj(args,a2) or argumentoj(args,a2_a) if a2a ~= "" and a2a ~= nil then if p2 ~= "" and p2 ~= nil then a2a = p2 .. a2a end param = notaldono(notovaloro,param, a2) param = refaldono(referencovaloro,param, referenconomo, referenconomodua) param = param .. " (" .. a2a .. ")" end if (paramA == "" or paramA == nil) and wd ~= "" and wd ~= nil then wd = "jes" local ligilo = wdlink (wdid, pk) or "" param = param .. ligilo end aldonulinion(pri,param,wd, "", montrilo) if param2 ~= "" and param2 ~= nil then local a3a = argumentoj(args,a3) or argumentoj(args,a3_a) if a3a ~= "" and a3a ~= nil then pri2 = a3a end local a4a = argumentoj(args,a4) or argumentoj(args,a4_a) if a4a ~= "" and a4a ~= nil then if p4 ~= "" and p4 ~= nil then a4a = p4 .. a4a end param2 = param2 .. " (" .. a4a .. ")" end -- wd estu poste aldonata wd = nil aldonulinion(pri2, param2,wd, "",montrilo) end end elseif t == "-teksto" then -----------------TEKSTO, KIU APERAS MALDEKSTRE SEN DEKSTRAJ DATOJ ----------------------------------------------------------------- -- la strio aperu nur, se unu el la grupaj parametroj estas uzata if grupanoj ~= "" and grupanoj ~= nil then local nombro = #grupanoj -- la disiga signaro estas /// local string = mw.text.split(grupanoj, "///", true) -- helpa parametro por eviti pli ol unu strion local n = 1 for k, v in pairs(string) do local testo = argumentoj(args,v) if testo ~= "" and testo ~= nil and n == 1 then local c1 = pri if a1 ~= "" and a1 ~= nil then c1a = argumentoj(args,a1) or argumentoj(args,a1_a) if c1a ~= "" and c1a ~= nil then c1 = c1a end end aldonulinion(c1,"","","", montrilo) n = n +1 end end end elseif t == "listo" then ---------------- LISTO -------------------------------------------------------------------------------------------------------------- -- Listecaj parametroj if param ~= "" and param ~= nil then local c1 = pri local f = false -- ne pluralo local div = false -- neniu faldado local nombro = 15 if listeroj ~= "" and listeroj ~= nil then local l = tonumber(listeroj) if l ~= nil then nombro = l end end local n = 1 local chuflago if a3 ~= "" and a3 ~= nil then chuflago=argumentoj(args,a3) end if chuflago ~= "" and chuflago ~= nil then param = flago(param) end -- analizo, ĉu jam estas ligilo en la listero. se ne, aldonu ĝin. local testo = ligiloj._chuligilo2(param) if testo == "ligu" then param = "[[" .. param .. "]]" end if v["prefikso"] ~= "" and v["prefikso"] ~= nil and a2 ~= "" and a2 ~= nil then local a2a = argumentoj(args,a2) if a2a ~= "" and a2a ~= nil then a2a = v["prefikso"] .. a2a param = param .. " (" .. a2a .. ")" end end param = notaldono(notovaloro,param) param = refaldono(referencovaloro,param, referenconomo, referenconomodua) for i=1, nombro do local c2 = args["" .. v["parametro"] .. i] or "" if c2 ~= "" and c2 ~= nil then if chuflago ~= "" and chuflago ~= nil then c2 = flago(c2) else -- analizo, ĉu jam estas ligilo en la listero. se ne, aldonu ĝin. local testo = ligiloj._chuligilo2(c2) if testo == "ligu" then c2 = "[[" .. c2 .. "]]" end end local noto2 if noto == "_noto" then noto2 = par .. i .. noto elseif noto == "noto por " then noto2 = noto .. par .. i end local notovaloro = argumentoj(args,noto2) local referenco2, referenco2a, referenco2b if referenco == "_referenco" then referenco2 = par .. i .. referenco referenco2a = referenco2 .. "_nomo" referenco2b = referenco2 .. "_nomo-dua" elseif referenco == "referenco por " then referenco2 = referenco .. par .. i referenco2a = referenco2 .. "-nomo" referenco2b = referenco2 .. "-nomo-dua" end local referencovaloro = argumentoj(args,referenco2) local referenconomo = argumentoj(args,referenco2a) local referenconomodua = argumentoj(args,referenco2b) c2 = notaldono(notovaloro,c2) c2 = refaldono(referencovaloro,c2,referenconomo,referenconomodua) param = param .. ";;;" .. c2 f = true n = n + 1 end end if n > 1 then local chufaldi = argumentoj(args,a2) local chufaldiN = tonumber(chufaldi) if chufaldiN == 1 or chufaldi == "faldo" then param = n .. ";;;" .. param div = true end end if f == true and pri2 ~= "" and pri2 ~= nil then c1 = pri2 end if a1 ~= "" and a1 ~= nil then -- c1 = argumentoj(args, a1) local c1a = args["" .. a1] if c1a ~= "" and c1a ~= nil then c1 = c1a end end local c2 if div == true then c2 = listoj._list(";;;",param,"ne","faldebla","","jes") else -- (delimiter, text, x, mode, sep, w, kind, spaces, spaces1, spaces2) c2 = listoj._list(";;;",param,"ne","span",",","jes","","",0) end aldonulinion(c1,c2,"", "",montrilo) else local wd if wdid ~= "" and wdid ~= nil then wd = wikidata.claim({args={pk,list=";;;",id=wdid} }) else wd = wikidata.claim({args={pk,list=";;;"} }) end if wd ~= "" and wd ~= nil then local nombro = listoj._count(";;;",wd) local chufaldi = argumentoj(args,a2) local chufaldiN = tonumber(chufaldi) local ligilo = wdlink (wdid,pk) or "" local c2 if chufaldiN == 1 or chufaldi == "faldo" then wd = nombro .. ligilo .. ";;;" .. wd c2 = listoj._list(";;;",wd,"jes","faldebla","","jes") else wd = wd .. ligilo -- (delimiter, text, x, mode, sep, w, kind, spaces, spaces1, spaces2) c2 = listoj._list(";;;",wd,"jes","span",",","jes","","",0) end aldonulinion(pri,c2,"jes", "",montrilo) end end elseif t == "datoj" then ---------------- DATOJ KUN DIVERSAJ TRAJTOJ -------------------------------------------------------------------- if param ~= "" and param ~= nil then local r if v["dato"] ~= "" and v["dato"] ~= nil then local param = tonumber(param) local dato = tonumber(v["dato"]) if param ~= nil and dato ~= nil then local diferenco = param - dato r = param .. " (" .. diferenco .. ")" end end if v["ligilo"] ~= "" and v["ligilo"] ~= nil then r = "[" .. v["ligilo"] .. param .. " " .. param .. "]" end if v["kondicho"] ~= "" and v["kondicho"] ~= nil and v["rezulto"] ~= "" and v["rezulto"] ~= nil then local strings1 = mw.text.split(v["kondicho"], "///", plain) local strings2 = mw.text.split(v["rezulto"], "///", plain) local numero1 = #strings1 local numero2 = #strings2 if numero1 == numero2 then for k, v in pairs(strings1) do if v == param then r = strings2[k] break end end if r == "" or r == nil then r = param end end end if r ~= "" and r ~= nil then aldonulinion(pri,r,"", "",montrilo) end end elseif t == "koordinatoj" then ---------------- KOORDINATOJ ------------------------------------------------------------------------------------ if a1 ~= "" and a1 ~= nil then local latitudo, longitudo = koordargumentoj(args, a1) local latitudo2, longitudo2 if a1 == "situo" then latitudo2 = argumentoj(args,"latitudo") longitudo2 = argumentoj(args,"longitudo") else latitudo2 = argumentoj(args, a1 .. "_latitudo") -- la parametra varianto kun spaco estas ebligata de la vokata funkcio longitudo2 = argumentoj(args,a1 .. "_longitudo") -- la parametra varianto kun spaco estas ebligata de la vokata funkcio end local regiono1, tipo1 = koordtipo(argumentoj(args, a2)) -- kodo por {{Geokesto}} aŭ simila ŝablono local regiono = argumentoj(args, iso) or argumentoj(args,"regiono-ISO") or regiono1 local ligiltipo = argumentoj(args,"type") or tipo1 if ktipo ~= "" and ktipo ~= nil and (ligiltipo == "" or ligiltipo == nil) then ligiltipo = ktipo elseif ligiltipo == "" or ligiltipo == nil then if tipo ~= "" and tipo ~= nil then ligiltipo = type_atributo.type_atributo(tipo) else ligiltipo = "landmark" end end local nomo = argumentoj(args,"nomo") or argumentoj(args,"titolo") or paghenamebase () local c1 local kond = argumentoj(args,kon) -- ĉu kondiĉo? if pri ~= "" and pri ~= nil and (kond == "" or kond == nil) then c1 = pri elseif kond ~= "" and kond ~= nil then c1 = " - koordinatoj" else c1 = "Koordinatoj" end -- ĉu la koordinatoj aperu supre dekstre apud la titola linio aŭ ne? se jes, estu /. se ne, estu io alia. local supre = "/" local koordkasho = argumentoj(args,koordkasho) or "" -- se estas en artikolo kaj la ŝablono "Informkesto geografiaĵo", nur kaŝu la supre dekstrajn koordinatojn, se la difino en la parametra tabelo postulas tion if kat1 == " kun " and shablono == "Informkesto geografiaĵo" then kashvaloro = "" end if v["supre"] == "ne" or (koordkasho ~= "" and kashvaloro ~= "" and koordkasho == kashvaloro) or args['subŝablono'] == "jes" then supre = "" end -- formatoj local teksto if v["formato"] ~= "" and v["formato"] ~= nil then teksto = argumentoj(args,v["formato"]) if teksto ~= "" and teksto ~= nil then teksto = mw.ustring.lower(teksto) if teksto == "dms" or teksto == "gms" then teksto = "dms" elseif teksto == "dec" or teksto == "dek" then teksto = "dec" else -- defaŭlta valoro, se uzanto provas difini sensencan valoron teksto = "dms" end end end if (latitudo ~= "" and latitudo ~= nil and longitudo ~= "" and longitudo ~= nil) or (latitudo2 ~= "" and latitudo2 ~= nil and longitudo2 ~= "" and longitudo2 ~= nil) then latitudo = latitudo or latitudo2 longitudo = longitudo or longitudo2 local k = koordinatoj(latitudo, longitudo, regiono, ligiltipo, nomo, supre, teksto) if k ~= "" and k ~= nil then if a3 ~= "" and a3 ~= nil then local n = argumentoj(args,a3) -- transprenas la valoron el la ŝablono if n ~= nil then k = k .. n -- aldonas noton end end aldonulinion(c1,k,"","",montrilo) end else local wdlatitudo, wdlongitudo -- trajto por kelkaj ŝablonoj, kiuj jam subtenu la koordinatojn el Vikidatuma ero P625 local metukoordinatojn = false -- rigardas, ĉu la difinita valoro de tipo estas en la kondiĉa listo aŭ ne if v['pkondicho'] ~= "" and v['pkondicho'] ~= nil then local kondicho = v['pkondicho'] local strings = mw.text.split(kondicho, "///", plain) for k, v in pairs(strings) do if v == tipo then metukoordinatojn = true break end end end if shablono == "Informkesto urbo" or metukoordinatojn then if wdid ~= "" and wdid ~= nil then wdlatitudo = wikidata.claim({args={"P625", parameter="latitude",id=wdid} }) wdlongitudo = wikidata.claim({args={"P625", parameter="longitude",id=wdid} }) else wdlatitudo = wikidata.claim({args={"P625", parameter="latitude"} }) wdlongitudo = wikidata.claim({args={"P625", parameter="longitude"} }) end end if wdlatitudo ~="" and wdlatitudo ~= nil and wdlongitudo ~= "" and wdlongitudo ~= nil then if shablono ~= 'Informkesto urbo' then supre = "/" end local k = koordinatoj(wdlatitudo, wdlongitudo, regiono, ligiltipo, nomo, supre, teksto) local neniukoordinato = argumentoj(args,"neniukoordinato") if k ~= "" and k ~= nil and neniukoordinato ~= "jes" then if a3 ~= "" and a3 ~= nil then local n = argumentoj(args,a3) -- transprenas la valoron el la ŝablono if n ~= nil then k = k .. n -- aldonas noton end end local ligilo = wdlink (wdid, "P625") or "" k = k .. ligilo aldonulinion(c1,k,"jes", "",montrilo) end end end end -- a1 elseif t == "mapo" then ---------------- MAPO KUN MARKILO ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- -- mapo(mapo,aliamapo,mapofono,lat,lon,markocelo,tipo,priskribo,neniukoordinato) local isomapo local mapnumero = v["mapnumero"] if args['uzuiso'] == "jes" and mapnumero ~= "dua" then isomapo = isomapilo(args['regiono-ISO']) end if v['shanghebla'] ~= "" and v['shanghebla'] ~= nil then -- testo, ĉu ŝanĝebla mapo estas difinita local sh = v['shanghebla'] local testo = argumentoj(args,sh) if testo ~= "" and testo ~= nil then -- se jes, malebligu la neŝanĝeblan unuan mapon, kiel nun ja estas trajto de {{informkesto urbo}} param = nil isomapo = nil end end if v['kashu'] ~="" and v['kashu'] ~= nil then -- testo, ĉu ŝanĝebla mapo estas difinita local sh = v['kashu'] local testo = argumentoj(args,sh) if testo ~= "" and testo ~= nil then -- se jes, malebligu la neŝanĝeblan unuan mapon, kiel nun ja estas trajto de {{informkesto urbo}} param = nil isomapo = nil end end if (param ~= "" and param ~= nil) or isomapo then local param_old = param -- por pli posta testo if shablono ~= 'Informkesto urbo' then param_old = '' end param = param or isomapo if param == "iso" then param = isomapilo(args['regiono-ISO']) end local latitudo = argumentoj(args,"latitudo") local longitudo = argumentoj(args,"longitudo") local latitudo2, longitudo2 = koordargumentoj(args, "situo") local latitudo3, longitudo3 local latitudo4, longitudo4 local koord1 = v['koord1'] local koord2 = v['koord2'] if koord1 ~= "" and koord1 ~= nil then latitudo3, longitudo3 = koordargumentoj(args, koord1) end if koord2 ~= "" and koord2 ~= nil then latitudo4, longitudo4 = koordargumentoj(args, koord2) end local neniukoordinato = argumentoj(args,"neniukoordinato") if pri ~= "" and pri ~= nil then pri = argumentoj(args,pri) end if (shablono=="Informkesto urbo" or submodulo == "urbo") and (pri == "" or pri == nil) then pri = "Situo de " .. titolo end if a1 ~= "" and a1 ~= nil then a1 = argumentoj(args,a1) end if a2 ~= "" and a2 ~= nil then a2 = argumentoj(args,a2) end if a3 ~= "" and a3 ~= nil then a3 = argumentoj(args,a3) or "reliefo" end if a4 ~= "" and a4 ~= nil then a4 = argumentoj(args,a4) end local t = v['koordtipo'] local regiono1, tipo1, regiono, tipo2 if t ~= "" and t ~= nil then regiono1, tipo1 = koordtipo(argumentoj(args, t)) -- kodo por {{Geokesto}} aŭ simila ŝablono regiono = argumentoj(args,"regiono-ISO") or regiono1 tipo2 = argumentoj(args,"type") or tipo1 else regiono = argumentoj(args,"regiono-ISO") tipo2 = argumentoj(args,"type") end if ktipo ~= "" and ktipo ~= nil and (tipo2 == "" or tipo2 == nil) then tipo2 = ktipo elseif tipo2 == "" or tipo2 == nil then if tipo ~= "" and tipo ~= nil then tipo2 = type_atributo.type_atributo(tipo) else tipo2 = "landmark" end end -- aktivigo de kelkaj pliaj parametroj por la unua mapo kun markilo local angulo = "" if mapnumero ~= "dua" then angulo ="jes" end if tipo == "montaro" then neniukoordinato = "jes" montru="ne" end local marko=argumentoj(args,'marko') local markospeco=argumentoj(args,'markospeco') local markogrando = 8 local mg = argumentoj(args,'marko-ampl') if tipo == "tertremo" or tipo == "lumturo" then markogrando = 25 elseif mg ~= nil and mg ~= "" then local test = tonumber(mg) if test ~= nil then markogrando = mg end end if (latitudo ~= "" and latitudo ~= nil and longitudo ~= "" and longitudo ~= nil) or (latitudo2 ~= "" and latitudo2 ~= nil and longitudo2 ~= "" and longitudo2 ~= nil) or (latitudo3 ~= "" and latitudo3 ~= nil and longitudo3 ~= "" and longitudo3 ~= nil) or (latitudo4 ~= "" and latitudo4 ~= nil and longitudo4 ~= "" and longitudo4 ~= nil) or (neniukoordinato ~= "" and neniukoordinato ~= nil) or tipo == "montaro" then latitudo = latitudo or latitudo2 or latitudo3 or latitudo4 longitudo = longitudo or longitudo2 or longitudo3 or longitudo4 if param_old ~= 'neniu' then local m = situomapo(param,a1,a2,latitudo,longitudo,a4,tipo,pri,neniukoordinato,a3,regiono,tipo2,"ne",angulo,args,marko,markospeco,markogrando) aldonuchelon(m) end else local wdlatitudo, wdlongitudo -- trajto por kelkaj ŝablonoj, kiuj jam subtenu la koordinatojn el Vikidatuma ero P625 if shablono == "Informkesto urbo" or submodulo == "urbo" or shablono == "Informkesto geografiaĵo" then if wdid ~= "" and wdid ~= nil then wdlatitudo = wikidata.claim({args={"P625", parameter="latitude",id=wdid} }) wdlongitudo = wikidata.claim({args={"P625", parameter="longitude",id=wdid} }) else wdlatitudo = wikidata.claim({args={"P625", parameter="latitude"} }) wdlongitudo = wikidata.claim({args={"P625", parameter="longitude"} }) end end if wdlatitudo ~= "" and wdlatitudo ~= nil and wdlongitudo ~= "" and wdlongitudo ~= nil then if param_old ~= 'neniu' then local m = situomapo(param,a1,a2,wdlatitudo,wdlongitudo,a4,tipo,pri,neniukoordinato,a3,regiono,tipo2,"ne", angulo,args,marko,markospeco) aldonuchelon(m,x,"jes") end end end else -- lokumilo forestas if a1 ~= "" and a1 ~= nil then -- ĉu en la difina tabelo enestas io uzebla? a1a = argumentoj(args,a1) -- transpreno el la ŝablono if a1a ~= "" and a1a ~= nil then -- ĉu parametro estas en la ŝablona uzado? if a2 ~= "" and a2 ~= nil then a2 = argumentoj(args,a2) end if pri ~= "" and pri ~= nil then pri = argumentoj(args,pri) end local m = situomaposenmarko(a1a,pri,a2,tipoj[1]) aldonuchelon(m) end end end elseif t == "mapo2" then ---------------- KOMUTEBLAJ MAPOJ ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------- if param ~= "" and param ~= nil then local latitudo = argumentoj(args,"latitudo") local longitudo = argumentoj(args,"longitudo") local latitudo2, longitudo2 = koordargumentoj(args, "situo") local latitudo3, longitudo3 local latitudo4, longitudo4 local koord1 = v['koord1'] local koord2 = v['koord2'] if koord1 ~= "" and koord1 ~= nil then latitudo3, longitudo3 = koordargumentoj(args, koord1) end if koord2 ~= "" and koord2 ~= nil then latitudo4, longitudo4 = koordargumentoj(args, koord2) end local t = v['koordtipo'] local regiono1, tipo1, regiono, ligiltipo if t ~= "" and t ~= nil then regiono1, tipo1 = koordtipo(argumentoj(args, t)) -- kodo por {{Geokesto}} aŭ simila ŝablono regiono = argumentoj(args,"regiono-ISO") or regiono1 ligiltipo = argumentoj(args,"type") or tipo1 else regiono = argumentoj(args,"regiono-ISO") ligiltipo = argumentoj(args,"type") end if ktipo ~= "" and ktipo ~= nil and (ligiltipo == "" or ligiltipo == nil) then ligiltipo = ktipo elseif ligiltipo == "" or ligiltipo == nil then if tipo ~="" and tipo ~= nil then ligiltipo = type_atributo.type_atributo(tipo) else ligiltipo = "landmark" end end -- local nomo = local marko=argumentoj(args,'marko') local markospeco=argumentoj(args,'markospeco') local mapotipo=argumentoj(args,'tipo') -- unua mapo local tipo1=argumentoj(args,a1) local alt1=argumentoj(args,pri) local mapo1=v['mapo1'] local mapo1=argumentoj(args,mapo1) local fonamapo1=v['fonmapo1'] local fonamapo1=argumentoj(args,fonamapo1) -- dua mapo local tipo2=argumentoj(args,a2) local alt2=argumentoj(args,pri2) local mapo2=v['mapo2'] local mapo2=argumentoj(args,mapo2) local fonamapo2=v['fonmapo2'] local fonamapo2=argumentoj(args,fonamapo2) -- tria mapo local tipo3=argumentoj(args,a3) local alt3=argumentoj(args,pri3) local mapo3=v['mapo3'] local mapo3=argumentoj(args,mapo3) local fonamapo3=v['fonmapo3'] local fonamapo3=argumentoj(args,fonamapo3) -- kvara mapo local tipo4=argumentoj(args,a4) local alt4=argumentoj(args,pri4) local mapo4=v['mapo4'] local mapo4=argumentoj(args,mapo4) local fonamapo4=v['fonmapo4'] local fonamapo4=argumentoj(args,fonamapo4) if (latitudo ~= "" and latitudo ~= nil and longitudo ~= "" and longitudo ~= nil) or (latitudo2 ~= "" and latitudo2 ~= nil and longitudo2 ~= "" and longitudo2 ~= nil) or (latitudo3 ~= "" and latitudo3 ~= nil and longitudo3 ~= "" and longitudo3 ~= nil) or (latitudo4 ~= "" and latitudo4 ~= nil and longitudo4 ~= "" and longitudo4 ~= nil) then latitudo = latitudo or latitudo2 or latitudo3 or latitudo4 longitudo = longitudo or longitudo2 or longitudo3 or longitudo4 local m = situomapo2(param,latitudo,longitudo,titolo,punkto,tipo,marko,mapotipo, tipo1,alt1,mapo1,fonamapo1, tipo2,alt2,mapo2,fonamapo2, tipo3,alt3,mapo3,fonamapo3, tipo4,alt4,mapo4,fonamapo4,ligiltipo,regiono,markospeco) aldonuchelon(m) else local wdlatitudo, wdlongitudo -- trajto por kelkaj ŝablonoj, kiuj jam subtenu la koordinatojn el Vikidatuma ero P625 if shablono == "Informkesto urbo" or submodulo == "urbo" or shablono == "Informkesto geografiaĵo" then if wdid ~= "" and wdid ~= nil then wdlatitudo = wikidata.claim({args={"P625", parameter="latitude",id=wdid} }) wdlongitudo = wikidata.claim({args={"P625", parameter="longitude",id=wdid} }) else wdlatitudo = wikidata.claim({args={"P625", parameter="latitude"} }) wdlongitudo = wikidata.claim({args={"P625", parameter="longitude"} }) end end if wdlatitudo ~= "" and wdlatitudo ~= nil and wdlongitudo ~= "" and wdlongitudo ~= nil then local m = situomapo2(param,wdlatitudo,wdlongitudo,titolo,punkto,tipo,marko,mapotipo, tipo1,alt1,mapo1,fonamapo1, tipo2,alt2,mapo2,fonamapo2, tipo3,alt3,mapo3,fonamapo3, tipo4,alt4,mapo4,fonamapo4,ligiltipo,regiono,markospeco) aldonuchelon(m,x,"jes") end end end elseif t == "mapligilo" then ---------------- MAPLIGILO ---------------------------------------- if param ~= 'ne' then -- provizore nur kelkaj tipoj laŭ unua nenomita parametro estu subtenataj. sed eble poste pliaj sekvos. local mapo_parametroj = mw.loadData('Modulo:Geografiaĵoj/mapligilo') local mapo_listo = mapo_parametroj.mapligilo if type(mapo_listo) == "table" then for k, v2 in pairs(mapo_listo) do local temo2, grupo, kondicho, defzomo if type(v2) == 'table' then temo2 = v2["varianto"] grupo = v2["grupo"] defzomo = v2["zomo"] kondicho = v2["kondicho"] -- iom truka, ĉar ĉe difinita variablo en "Geografiaĵoj/mapligilo" la parametro "mapligilo=jes" fariĝu deviga if kondicho == 'jes' and param ~= kondicho then temo2 = "" end if temo2 == tipo then local id, nomo, m, zomo, komuneja_mapo local z = v['aldono1'] local kom = v['aldono2'] -- kodo por la rilata Vikidatuma paĝo id = argumentoj(args, 'wd-id') -- jen la titolo de la paĝo resp. artikolo nomo = titolo zomo = argumentoj(args, z) or defzomo komuneja_mapo = argumentoj(args,kom) if grupo == '3' then local koord1 = v['koord2'] local koord2 = v['koord3'] local lat1, long1, lat2, long2 local latitudo1 = argumentoj(args, koord1 .. "_latitudo") -- la parametra varianto kun spaco estas ebligata de la vokata funkcio local longitudo1 = argumentoj(args, koord1 .. "_longitudo") -- la parametra varianto kun spaco estas ebligata de la vokata funkcio local latitudo2 = argumentoj(args, koord2 .. "_latitudo") -- la parametra varianto kun spaco estas ebligata de la vokata funkcio local longitudo2 = argumentoj(args, koord2 .. "_longitudo") -- la parametra varianto kun spaco estas ebligata de la vokata funkcio if koord1 ~= "" and koord1 ~= nil then -- prenu la koordinatojn por la fonto lat1, long1 = koordargumentoj(args, koord1) end if koord2 ~= "" and koord2 ~= nil then -- prenu la koordinatojn por la enfluejo lat2, long2 = koordargumentoj(args, koord2) end if (lat1 ~= nil and long1 ~= nil and lat2 ~= nil and long2 ~= nil) or (latitudo1 ~= nil and longitudo1 ~= nil and latitudo2 ~= nil and longitudo2 ~= nil) then lat1 = lat1 or latitudo1 long1 = long1 or longitudo1 lat2 = lat2 or latitudo2 long2 = long2 or longitudo2 m = mapligilo(komuneja_mapo, nomo, zomo, lat1, long1, lat2, long2, tipo, id) end elseif grupo == '2' or grupo == '1' then local latitudo = argumentoj(args,"latitudo") local longitudo = argumentoj(args,"longitudo") local latitudo2, longitudo2, koord if grupo == '2' then latitudo2, longitudo2 = koordargumentoj(args, "situo") koord = v['koord1'] elseif grupo == '1' then latitudo2, longitudo2 = koordargumentoj(args, "ĉefurbo") koord = v['koord4'] end local lat, long if koord ~= "" and koord ~= nil then -- prenu la koordinatojn por la situo de la lago lat, long = koordargumentoj(args, koord) end if (lat ~= nil and long ~= nil) or (latitudo ~= nil and longitudo ~= nil) or (latitudo2 ~= nil and longitudo2 ~= nil) then lat = lat or latitudo or latitudo2 long = long or longitudo or longitudo2 m = mapligilo(komuneja_mapo, nomo, zomo, lat, long, '', '', tipo, id) end end if m ~= nil then aldonuchelon(m) aldonuchelon(nomo) end end end end end end elseif t == "alto" or t == "longo" or t == "profundo" or t == "promilo" then ---------------- ALTO --------------------------------------------------------------------------------------------- -- komuna parto kun priskribo local c1 = pri or " - alteco" local c2 = "" local ligilo = "" local jes = "" local u = "" -- varianto de priskriba teksto a1a = argumentoj(args,a1) if a1a ~= "" and a1a ~= nil then c1 = a1a end -- unuo a2a = argumentoj(args,a2) -- minuskligi ĉion if a2a ~= "" and a2a ~= nil then a2a = mw.ustring.lower(a2a) end -- rondumo a3a = argumentoj(args,a3) local rondumo = 0 local testo = tonumber(a3a) if type(testo) == "number" then rondumo = testo end local kond = argumentoj(args,kon) if kond ~= "" and kond ~= nil then c1 = " - alteco" end local unuo = "[[Metro|m]]" if t == "longo" then unuo = "[[Kilometro|km]]" u = "km" if tipo == "konstruaĵo" or tipo == "alta konstruaĵo" or tipo == "monumento" or tipo == "ponto" or tipo == "placo" or tipo =="strato" then unuo = "[[Metro|m]]" u = "m" end elseif t == "promilo" then unuo = "[[Promilo|‰]]" u = "‰" elseif t == "profundo" and tipo == "tertremo" then unuo = "[[Kilometro|km]]" u = "km" end -- kontrolo, pri kiu unuo temas en transdonita parametro if a2a == "m" or a2a == "km" then unuo = a2a u = a2a end local direkto = argumentoj(args,a4) or "" if direkto ~= "" then direkto = ', ' .. direkto end -- se parametro estas en la artikolo if param ~= "" and param ~= nil then local n = tonumber (param) if n ~= nil then c2 = n local regiono = argumentoj(args,"regiono-ISO") --if regiono ~= "" and regiono ~= nil and unuo == "[[Metro|m]]" then if regiono ~= "" and regiono ~= nil and t == "alto" then -- nur la du unuaj literoj estu uzataj local kodo = mw.ustring.sub(regiono,1,2) c2 = alteco(c2,kodo) else c2 = kalkuli._round(c2,rondumo) c2 = formatnum(n) c2 = c2 .. " " .. unuo if u == "km" then local mi = kalkuli._round(n/1.609344,rondumo) c2 = c2 .. ' (' .. mi .. ' [[mejlo|mi]])' end end else c2 = param c2 = mw.ustring.gsub(c2,"%.",",") nenumero=true -- aktivigas zorgigan kategorion end else --ĉu vikidatuma ero ekzistas local wd, referencovaloro = wdparam(pk,wdid,referencovaloro) if wd ~= "" and wd ~= nil then ligilo = wdlink (wdid, pk) c2 = wd if regiono ~= "" and regiono ~= nil and unuo == "[[Metro|m]]" then -- nur la du unuaj literoj estu uzataj local kodo = mw.ustring.sub(regiono,1,2) c2 = alteco(c2,kodo) else c2 = formatnum(wd) c2 = c2 .. " " .. unuo end jes = "jes" end end -- eldono, se ekzistas enhavo if c2 ~= "" then c2 = c2 .. direkto c2 = notaldono(notovaloro,c2) c2 = refaldono(referencovaloro,c2, referenconomo, referenconomodua) c2 = c2 .. ligilo aldonulinion(c1,c2,jes,"",montrilo) end elseif t == "areo" then ---------------- AREO --------------------------------------------------------------------------------------------- -- komunuo parto kun priskribo local c1 = pri or " - areo" -- varianto de priskriba teksto a1a = argumentoj(args,a1) if a1a ~= "" and a1a ~= nil then c1 = a1a end local c2 = "" local c2a = "" local rondumo = 0 local ligilo = "" local jes = "" if a3 ~= "" and a3 ~= nil then rondumo = argumentoj(args,a3) local testo = tonumber(rondumo) if testo ~= nil then rondumo = testo else rondumo = 0 end end if param ~= "" and param ~= nil then local areo = tonumber (param) if areo ~= nil then local unuo = argumentoj(args,a2) or "" if unuo ~= "" then c2 = areoKM2(areo,unuo,x,2) c2a = areoHA(areo,unuo,x,rondumo) c2 = c2 .. " (" .. c2a .. ")" else c2 = areoKM2(areo,"km²",x,2) c2a = areoHA(areo,"km²",x,rondumo) c2 = c2 .. " (" .. c2a .. ")" end local procentoj = v['procentoj'] -- por "tera areo" kaj "akva areo" aŭ io tia if procentoj ~= "" and procentoj ~= nil then -- ambaŭ "if"-blokoj ne estas kombineblaj, ĉar en la unua la enhavo de la variablo "procentoj" ŝanĝiĝas. procentoj = argumentoj(args,procentoj) end if procentoj ~= "" and procentoj ~= nil then c2 = c2 .. " <small>(" .. procentoj .. "%)</small>" end else c2 = mw.ustring.gsub(param,"%.",",") nenumero=true -- aktivigas zorgigan kategorion end else -- ĉu vikidatuma ero ekzistas local wd, wdunuo = wikidataGeo.areoKM2({args={id=wdid,mode="subfunkcio",round=2}}) if wd ~= "" and wd ~= nil and wd ~= "neniuj valoroj" and pk ~= "" and pk ~= nil then wd = formatnum(wd) or wd if wdunuo ~= "" and wdunuo ~= nil then c2 = wd .. " " .. wdunuo else c2 = wd .. " [[Kvadrata kilometro|km²]]" end local wd2, wdunuo2 = wikidataGeo.areoHA({args={id=wdid,mode="subfunkcio",round=rondumo}}) wd2 = formatnum(wd2) or wd2 if wdunuo2 ~= "" and wdunuo2 ~= nil then c2a = wd2 .. " " .. wdunuo2 else c2a = wd2 .. " [[Hektaro|ha]]" end if c2a ~= "" and c2a ~= nil then c2 = c2 .. " (" .. c2a .. ")" end local procentoj = v['procentoj'] -- por "tera areo" kaj "akva areo" aŭ io tia if procentoj ~= "" and procentoj ~= nil then -- ambaŭ "if"-blokoj ne estas kombineblaj, ĉar en la unua la enhavo de la variablo "procentoj" ŝanĝiĝas. procentoj = argumentoj(args,procentoj) end if procentoj ~= "" and procentoj ~= nil then c2 = c2 .. " <small>(" .. procentoj .. "%)</small>" end ligilo = wdlink (wdid, pk) jes = "jes" end end -- eldono if c2 ~= "" then c2 = notaldono(notovaloro,c2, a2) c2 = refaldono(referencovaloro,c2, referenconomo, referenconomodua) c2 = c2 .. ligilo aldonulinion(c1,c2,jes,"",montrilo) end elseif t == "denso" then ---------------- DENSO ---------------------------------------------------------------------- if param ~= "" and param ~= nil then if param == "auto" then local rondumo = 2 if a4 ~= "" and a4 ~= nil then rondumo = argumentoj(args,a4) local testo = tonumber(rondumo) if testo ~= nil then rondumo = testo else rondumo = 2 end end local loghantaro = argumentoj(args,a1) or argumentoj(args,a1_a) local areo = argumentoj(args,a2) or argumentoj(args,a2_a) local d -- por denso if loghantaro ~= "" and loghantaro ~= nil and areo ~= "" and areo ~= nil then local l = tonumber(loghantaro) local a = tonumber(areo) if l ~= nil and a ~= nil then local unuo = argumentoj(args,a3) or "" local a2 -- por transkalkulata areo if unuo ~= "" then a2 = areoKM2(a,unuo,"jes") if a2 ~= "" and a2 ~= nil then d = l/a2 end else a2 = areoKM2(a,"km²","jes") if a2 ~= "" and a2 ~= nil then d = l/a2 end end d = kalkuli._round(d, rondumo) d = formatnum(d) -- formatas numeron d = d .. " loĝ./[[Kvadrata kilometro|km²]]" aldonulinion(pri,d,wd,"",montrilo) end else -- rigardu al la Vikidatumaj eroj local wdloghantaro = wikidata.claim({args={pk,id=wdid} }) --wdparam(pk,wdid) local wdareo, wdunuo = wikidataGeo.areoKM2({args={id=wdid,mode="subfunkcio",round=rondumo}}) -- testo local denso if wdloghantaro ~= "" and wdloghantaro ~= nil and wdareo ~= "" and wdareo ~= nil then local wdloghantaro2 = tonumber(wdloghantaro) local wdareo2 = tonumber(wdareo) if wdloghantaro2 ~= nil and wdareo2 ~= nil then denso = wdloghantaro2 / wdareo2 local rondumo = 2 if a4 ~= "" and a4 ~= nil then rondumo = argumentoj(args,a4) local testo = tonumber(rondumo) if testo ~= nil then rondumo = testo else rondumo = 2 end end denso = kalkuli._round(denso, rondumo) denso = formatnum(denso) -- formatas numeron denso = denso .. " loĝ./[[Kvadrata kilometro|km²]]" local ligilo1 = wdlink (wdid, pk) local ligilo2 = wdlink (wdid, pk2) denso = denso .. ligilo1 .. ligilo2 wd = "jes" aldonulinion(pri,denso,wd,"",montrilo) end end end else local n = mw.ustring.gsub(param, ",", ".") -- tonumber nur ĝuste funkcias, se la esperanta komo estas anstataŭigata per la angla punkto, se necesas n = tonumber(n) if n ~= nil then n = mw.ustring.gsub(param, "%.", ",") -- angla punkto estu anstataŭigata per esperanta komo n = n .. " loĝ./[[Kvadrata kilometro|km²]]" n = notaldono(notovaloro,n) n = refaldono(referencovaloro,n, referenconomo, referenconomodua) aldonulinion(pri,n,wd,"",montrilo) else param = notaldono(notovaloro,param, a2) param = refaldono(referencovaloro,param, referenconomo, referenconomodua) aldonulinion(pri,param,wd,"",montrilo) nenumero=true -- aktivigas zorgigan kategorion end end end elseif t == "trafluo" or t == "volumeno" then ---------------- TRAFLUO --------------------------------------------------------------------- if param ~= "" and param ~= nil then local c1 = pri or t local unuo if t == "trafluo" then unuo = "[[Kubmetro|m³]]/[[Sekundo|s]]" elseif t == "volumeno" then unuo = "[[Kubmetro|m³]]" end local unuo1 = argumentoj(args,a2) param = formatnum(param) or param if unuo1 ~= "" and unuo1 ~= nil then param = param .. " " .. unuo1 else param = param .. " " .. unuo end param = notaldono(notovaloro,param) param = refaldono(referencovaloro,param, referenconomo, referenconomodua) aldonulinion(c1,param,"","",montrilo) end elseif t == "dato" then ----------------- DATO ----------------------------------------------------------------------- if param ~= "" and param ~= nil then local c1 = pri or "Dato" local c1a = argumentoj(args, a1) or argumentoj(args, a1_a) or "" if c1a ~= "" then c1 = c1a end -- testo, ĉu temas pri numero. se jes, supozeble iu transdonis la nuran jaron local testo = tonumber(param) if type(testo) == 'number' then param = datoj._dato("","",param) else local s = anstatau(param, '-', '') local testo = tonumber(s) if type(testo) =='number' then param = datoj._dato(param,'','') end end param = notaldono(notovaloro,param, a2) param = refaldono(referencovaloro,param, referenconomo, referenconomodua) aldonulinion(c1,param,wd,"",montrilo) end elseif t == 'faldokomenco' then -------------------------------------------------------------------- if param == 'jes' or param == '1' then local faldo = kestero(pri,'+',fono2,'0') tabelo:wikitext(faldo) end elseif t == 'faldofino' then -------------------------------------------------------------------- if param == 'jes' or param == '1' then local faldo = kestero('','*') tabelo:wikitext(faldo) end elseif t == 'aldono' then -------------------------------------------------------------------- local kondicho = argumentoj(args, kon) if param ~= '' and param ~= nil and kondicho ~= 'jes' then local trajto = argumentoj(args,a1) local k = v["aldono2"] kesteroj(param, trajto, k) end -- loko por pliaj variantoj end ---------------- FINO DE LA LAŬTIPA ANALIZO -------------------------------------------------------------- else -- return '<span class="error">La submodulo verŝajne havas la malgustan strukturon</span>' end -- return k, v -- end end -- nestado de interna ŝablono if args['enhavo'] ~= "" and args['enhavo'] ~= nil then -- tabela strukturo devas esti kreata de la interna ŝablono! tabelo:newline() tabelo:wikitext(args['enhavo']) tabelo:newline() end if args['subŝablono'] ~= "jes" then -- ŝanĝu ŝablonon -- {{ŝanĝu ŝablonon|ŝablono=Informkesto geografiaĵo}} local t = informkesto._ligilaro (shablono,fono,"","","","","","linio","","","",vikidatumoj) tabelo:newline() :wikitext(t) :newline() :done() end -- fino de la tabelo r = tostring(tabelo) -- aldono de zorgigaj kategorioj local kat2 = "" local geotipo = "" if shablono == "Informkesto geografiaĵo" and tipo ~= "" and tipo ~= nil then kat2 = "ŝablono Geokesto" -- por ke "malsanulejo" kaj "hospitalo" havu komunan kategorion if tipo == "malsanulejo" then tipo = "hospitalo" elseif tipo == "alta konstruaĵo" then tipo = "konstruaĵo" elseif tipo == "oceano" then tipo = "maro" elseif tipo == "verda spaco" then tipo = "parko" elseif tipo == "protektita tereno" then tipo = "protektita areo" elseif tipo == "zoo" or tipo == "zoologia parko" then tipo = "zoologia ĝardeno" end geotipo = tipo elseif shablono == "Informkesto urbo" then kat2 = shablono geotipo = argumentoj(args,"tipo") if geotipo ~= "" and geotipo ~= nil then geotipo = geotipo else geotipo = "urbo" end else kat1 = "" end if kat1 ~= "" then -- kat1 troviĝas je la komenco de la modulo, ĉar ĝi estas difinata nur, se oni elvokas la modulon en artikolo, ĉu rekte aŭ malrekte ne gravas -- kategorio laŭ la skemoj [[Kategorio:{{{1|}}} kun ŝablono Geokesto]] kaj [[Kategorio:{{{tipo|}}} kun Informkesto urbo]] local kategorio1 = "[[Kategorio:" .. geotipo .. kat1 .. kat2 .. "]]" r = r .. kategorio1 -- kategorioj por flagoj kaj blazonoj el Vikidatumoj local flago = argumentoj(args,"flago") if flago == "" or flago == nil then -- {{#invoke:Wikidata|claim|P41}} local wd = wikidata.claim({args={"P41"} }) if wd ~= "" and wd ~= nil then local kategorio2 = "[[Kategorio:Artikoloj kun Vikidatumaj flagoj]]" r = r .. kategorio2 end end local blazono = argumentoj(args,"blazono") if blazono == "" or blazono == nil then -- {{#invoke:Wikidata|claim|P94}} local wd = wikidata.claim({args={"P94"} }) if wd ~= "" and wd ~= nil then local kategorio3 = "[[Kategorio:Artikoloj kun Vikidatumaj blazonoj]]" r = r .. kategorio3 end end if nenumero == true then r = r .. "[[Kategorio:Nenombraj signifoj de nombraj parametroj]]" end end return r end end -- redonu koloron laŭ "tipo" function p._tipkoloro(tipoj,args) local tipo = tipoj[1] or "" if tipo ~= "" then tipo = mw.ustring.lower(tipo) end local fono = koloroj.fonkoloro(tipo) return fono end -- plia testo function p._testo (tipoj,args) -- antaŭdifino de kelkaj parametroj if args["fono"] == "" or args["fono"] == nil then args["fono"] = "#EFEFEF" end args["submodulo"] = "testado" return p._informkesto(tipoj,args) end -- aliaj informkestoj function p._urbo (tipoj,args) -- antaŭdifino de kelkaj parametroj if args["fono"] == "" or args["fono"] == nil then --args["fono"] = "#EFEFEF" if args['malfondo'] or args['malapero'] then args["fono"] = "#F9F9F9" elseif args['tipo'] == "vilaĝo" then args["fono"] = "#96C8A2" else args["fono"] = "#DDFFDD" end end args["submodulo"] = "urbo" args["ŝablono"] = "Informkesto urbo" args['uzuiso'] = "jes" -- aktivigas la "tradukilon" por regiono-ISO al maponomo if args['tipo1'] == "" or args['tipo1'] == nil then args['tipo1'] ="normala" end if args['tipo2'] == "" or args['tipo2'] == nil then args['tipo2'] ="normala" end local r = p._informkesto(tipoj,args) if kat1 ~= "" then local lando = args['lando'] -- {{#invoke:CatUtil|city|tipo={{{tipo}}}|lando={{{lando}}}|ordigilo={{#if:{{{nomo|}}}|{{{nomo}}}|{{PAGENAMEBASE}}}}|ŝablono=Informkesto urbo<!--fino "invoke"-->}}}}}} local kat = kategorioj.city({args={tipo=tipo,lando=lando,ordigilo=titolo,['ŝablono']=args["ŝablono"]} }) if kat ~= "" and kat ~= nil then r = r .. kat end end return r end -- function p._wdlink (tipoj,args) local wd = args['wd'] local pkodo = args['pkodo'] return wdlink (wd, pkodo) end -- helpaj funkcioj por la frame-parametraro kaj parametra transpreno el ŝablono resp. #invoke: local function processKestoArgs(args) -- This function processes a table of arguments and returns two tables: an array of portal names for processing by ipairs, and a table of -- the named arguments that specify style options, etc. We need to use ipairs because we want to list all the portals in the order -- they were passed to the template, but we also want to be able to deal with positional arguments passed explicitly, for example -- {{portal|2=Politics}}. The behaviour of ipairs is undefined if nil values are present, so we need to make sure they are all removed. args = type(args) == 'table' and args or {} local tipoj = {} local namedArgs = {} for k, v in pairs(args) do if type(k) == 'number' and type(v) == 'string' then -- Make sure we have no non-string babel names. table.insert(tipoj, k) elseif type(k) ~= 'number' then namedArgs[k] = v end end table.sort(tipoj) for i, v in ipairs(tipoj) do tipoj[i] = args[v] end return tipoj, namedArgs end local function makeWrapper(funcName) -- Processes external arguments and sends them to the alia functions. return function (frame) -- If called via #invoke, use the args passed into the invoking -- template, or the args passed to #invoke if any exist. Otherwise -- assume args are being passed directly in from the debug console -- or from another Lua modulo. local origArgs if frame == mw.getCurrentFrame() then origArgs = frame:getParent().args for k, v in pairs(frame.args) do origArgs = frame.args break end else origArgs = frame end -- Trim whitespace and remove blank arguments. local args = {} for k, v in pairs(origArgs) do if type(v) == 'string' then v = mw.text.trim(v) end if v ~= '' then args[k] = v end end local templateArgs = frame:getParent().args args['Mapo en angulo'] = templateArgs['Mapo en angulo'] or args['Mapo en angulo'] return p[funcName](processKestoArgs(args)) -- passes two tables to func: an array of portal names, and a table of named arguments. end end local funcNames = {'informkesto', 'testo', 'urbo', 'wdlink', 'tipkoloro'} for _, funcName in ipairs(funcNames) do p[funcName] = makeWrapper('_' .. funcName) end return p db6a24lkd1xwt6aonte9glhd91ppjpz 0 558938 7684759 7287378 2022-08-10T20:16:22Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki {{TemasPri|germana elektronik-muzikisto|germana esperantisto|[[Fritz Hilpert]]}} {{informkesto homo}} '''Fritz HILPERT''' (n. {{daton|31|majo|1956}} en [[Amberg]]) estas membro de la germana muzikbando [[Kraftwerk]]. Li aniĝis en 1987. Hilpert lerneje studis [[trumpeto]]n kaj perkutajn instrumentojn kaj poste ankaŭ [[drumo|drumadon]]. Ekde 1990 li anstataŭis sian kolegon [[Wolfgang Flür]] dum vivaj prezentadoj. Ekde 1990 li ankaŭ komponas por Kraftwerk. Li laboras, kune kun [[Henning Schmitz]], kiel son-mastrumanto en ''Kling-Klang-Studio'' kaj administras la retejojn ''klingklang.com''<ref>{{Citaĵo el la reto | url=http://www.klingklang.com/ | titolo=Klingklang Komsum Produkt GmbH | lingvo=en | alirdato=2016-05-16 | arkivurl=https://web.archive.org/web/20180511155031/http://www.klingklang.com/ | arkivdato=2018-05-11 }}</ref> kaj ''kraftwerk.com''<ref>{{Citaĵo el la reto | url=http://www.kraftwerk.com/ | titolo=Kraftwerk | lingvo=en | alirdato=2016-05-16}}</ref>. == Referencoj == <references/> {{Bibliotekoj}} {{Vivtempo|Hilpert, Fritz}} [[Kategorio:Germanaj muzikistoj]] [[Kategorio:Elektronika muziko]] rt42nj1zumlovn787s8rp381nu4phpd 7684765 7684759 2022-08-10T20:31:08Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki {{TemasPri|germana elektronik-muzikisto|germana esperantisto|[[Fritz Hilpert]]}} {{informkesto homo}} '''Fritz HILPERT''' (n. {{daton|31|majo|1956}} en [[Amberg]]) estas membro de la germana muzikbando [[Kraftwerk]]. Li aniĝis en 1987. Hilpert lerneje studis [[trumpeto]]n kaj perkutajn instrumentojn kaj poste ankaŭ [[drumo|drumadon]]. Ekde 1990 li anstataŭis sian kolegon ''Wolfgang Flür'' dum vivaj prezentadoj. Ekde 1990 li ankaŭ komponas por Kraftwerk. Li laboras, kune kun ''Henning Schmitz'', kiel son-mastrumanto en ''Kling-Klang-Studio'' kaj administras la retejojn ''klingklang.com''<ref>{{Citaĵo el la reto | url=http://www.klingklang.com/ | titolo=Klingklang Komsum Produkt GmbH | lingvo=en | alirdato=2016-05-16 | arkivurl=https://web.archive.org/web/20180511155031/http://www.klingklang.com/ | arkivdato=2018-05-11 }}</ref> kaj ''kraftwerk.com''<ref>{{Citaĵo el la reto | url=http://www.kraftwerk.com/ | titolo=Kraftwerk | lingvo=en | alirdato=2016-05-16}}</ref>. == Referencoj == {{referencoj}} {{Bibliotekoj}} {{Vivtempo|Hilpert, Fritz}} [[Kategorio:Germanaj muzikistoj]] [[Kategorio:Elektronika muziko]] ce1ldd69kdkwzz64a28aoux5rnu4aca 0 559821 7684669 7378378 2022-08-10T17:34:01Z Tlustulimu 1543 [[Kategorio:Anglaj geografiistoj]] forigita; [[Kategorio:Anglaj geografoj]] aldonita per [[Vikipedio:VarmaKato|HotCat]] wikitext text/x-wiki [[File:Bowen- A Complete map of the Southern Continent.jpg|thumb|Mapo de 1744 de ''Hollandia Nova – Terra Australis''.]] [[File:Persian(IRAN) Empire 1747.jpg|thumb|200px|Mapo de Irano en la Afŝarida dinastio desegnita de Emanuel Bowen en 1747.]] '''Emanuel BOWEN''' (1694?–1767) estis angla mapisto, kiu laboris por [[Georgo la 2-a (Britio)]] kaj [[Ludoviko la 15-a (Francio)]] kiel geografo. Li produktis, presis kaj vendis la [[mapo]]jn; laboris en Londono el ĉirkaŭ 1714, produktante kelkajn el la plej bonkvalitaj kaj allogaj mapoj de la [[18a jarcento]]. Karaktera trajo de la laboro de Bowen, evidente eĉ ĉe la komencaj ŝosemapoj, estis lia kutimo plenigi ĉiujn malplenajn angulojn kaj spacojn de la mapo per rimarkoj kaj piednotoj, kaj prihistoriaj kaj pritopografiaj. Unu el liaj plej fruaj gravuritaj verkoj nome ''Britannia Depicta'', publikigita en 1720 enhavis ĉirkaŭ ducent ŝosemapojn kune kun miniatura kantona mapo de ĉiuj el la [[graflando]]j de [[Anglio]] kaj [[Kimrio]]. Estis malkutima trajto ankaŭ la karaktero de liaj atlasoj ke la mapoj estis gravuritaj sur ambaŭ flankoj de ĉiu paĝo, kaj tio rezultis en pli komforta manipulebla libro pro ties malgrando. Li publikigis "A Complete System of Geography,'' 1744-7; 'English Atlas, with a new set of maps,' 1745(?); 'Complete Atlas ... in sixty-eight Maps,' 1752; 'Atlas Minimus; or a new set of Pocket Maps,' 1758; kaj serion de separataj mapoj de la angliaj graflandoj, de Germanio, Malgranda Azio, kaj Persio, inter 1736 kaj 1776.<ref name=DNB> "Bowen, Thomas". Dictionary of National Biography. London: Smith, Elder & Co. 1885–1900.</ref> ==Notoj== <references/> {{Bibliotekoj}} {{DEFAŬLTORDIGO:Bowen, Emanuel}} {{Vivtempo}} [[Kategorio:Anglaj gravuristoj]] [[Kategorio:Anglaj kartografoj]] [[Kategorio:Anglaj geografoj]] [[Kategorio:Homoj de la 18-a jarcento]] fb8dieqhk4ljxsxdtoijld2x5yv1ovz 10 560126 7684630 6563124 2022-08-10T16:40:28Z KuboF Hromoslav 3056 adapto de nerompeblaj spacetoj (por bone funkcii en mallarwaj ekranoj), ĝisdatigo pri sociaj retejoj (kaj aldono de ties ikonoj) wikitext text/x-wiki '''Esperanta Vikipedio'''<br/> [[Dosiero:Wikipedia-logo-v2.svg|dekstra|60px]] [[Vikipedio en Esperanto|Esperanta Vikipedio]] estas projekto de kunlabora enciklopedio, universala kaj plurlingva, kreita interrete laŭ la [[vikio]]-principo. Ĝi celas liveri en [[Esperanto]] liberan, objektivan kaj kontroleblan enhavon, kiun ĉiuj povas redakti. La projekto estas difinita de la [[Vikipedio:Kvin principoj|kvin principoj]]. La enhavo estas disponigata sub la permesilo <span class="plainlinks">[http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/deed.eo Krea Komunaĵo Atribuite-Samkondiĉe]</span> kaj oni povas [[Vikipedio:Citado kaj reuzado de la enhavo de Vikipedio|kopii kaj reuzi ĝin sub la sama permesilo]] — eĉ por komercaj celoj — nur respektante la [[:wmf:Terms of Use|uzkondiĉojn]]. Ĉiuj redaktantoj de Esperanta Vikipedio estas volontuloj. Ili partoprenas en la kunlaborema komunumo, sen estro, kie la anoj kunordigas siajn strebojn kadre de [[Vikipedio:Projektoj|temaj projektoj]] kaj pluraj [[Vikipedio:Diskutejo|diskutejoj]]. Ili sekvas la bazajn regulojn establitajn de la komunumo, ekzemple [[Vikipedio:Kontrolebleco|kontrolebleco de la informo]] aŭ la [[Vikipedio:Menciindeco|menciindeco de la temo]]. Inter la diversaj [[Helpo:Enhavo|helpopaĝoj]] disponeblaj al uloj interesataj kontribui, estas la paĝoj, kiuj instruas [[Helpo:Kiel krei paĝon|kiel krei paĝon]] aŭ [[Helpo:Redakti|kiel redakti paĝon]]. Se vi havas demandojn, ne hezitu [[Helpo:Kie demandi|demandi]]. <div class="plainlinks hlist" style="clear:both; border-top:1px; padding-top:0.4em; margin-top:0.8em; text-align:end; font-size:95%; font-weight:bold;"> {{Nrsp|[[:b:Manlibro pri Vikipedio|Manlibro pri Vikipedio]]}} • {{Nrsp|[[Portalo:Komunumo|Komunuma portalo]]}} • {{Nrsp|[[Helpo:Konsiletoj|Konsiletoj]]}} • {{Nrsp|[[File:F icon.svg|15px|link=https://www.facebook.com/Vikipedio/]] [https://www.facebook.com/Vikipedio/ Facebook]}}</div> '''Esperanto kaj Libera Scio'''<br/> [[Dosiero:Wikimedia ELiSo logo.svg|dekstra|60px]] [[Esperanto kaj Libera Scio]] estas grupo de [[Esperanto]]-parolantaj [[Vikimedio|vikimedianoj]]. [[Fondaĵo Vikimedio]], kiu funkciigas [[libera scio|libersciajn]] kunlaborajn projektojn inkluzive de la [[Vikipedio en Esperanto]], rekonis ELiSon kiel sian oficialan uzantogrupon (''Wikimedia User Group'') la [[4-a de aprilo|4-an de aprilo]] [[2013]]. Ĉefa celo de la grupo estas kunigi la Esperanto-parolantojn, kiuj kontribuas al [[Vikipedio]] kaj aliaj [[Vikimedio|vikimediaj]] projektoj aŭ alimaniere deziras subteni liberan scion. <div class="plainlinks hlist" style="clear:both; border-top:1px; padding-top:0.4em; margin-top:0.8em; text-align:end; font-size:95%; font-weight:bold;"> {{Nrsp|[[File:F icon.svg|15px|link=https://www.facebook.com/pages/Esperanto-kaj-Libera-Scio/681900465164464]] [https://www.facebook.com/Esperanto-kaj-Libera-Scio-681900465164464/ Facebook]}} • {{Nrsp|[[File:Twitter.svg|15px|link=https://twitter.com/ELiberaScio]] [https://twitter.com/ELiberaScio Twitter]}} • {{Nrsp|[[File:YouTube full-color icon (2017).svg|15px|link=https://www.youtube.com/channel/UCe6epPgJ2jvsWxbQxeL6kUg]] [https://www.youtube.com/channel/UCe6epPgJ2jvsWxbQxeL6kUg YouTube]}} • {{Nrsp|[[File:Telegram 2019 Logo.svg|15px|link=https://vikimedio.telegramo.org/]] [https://vikimedio.telegramo.org/ Telegram]}}</div> jqsg90up5osa7dkbw98ren51bbfsmid 1 560681 7684774 5951799 2022-08-10T20:51:00Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki Mi proponas alinomi al [[Remo (Star Trek)]]. Kion vi pensas? [[Uzanto:Marek Mazurkiewicz|Marek Mazurkiewicz]] ([[Uzanto-Diskuto:Marek Mazurkiewicz|diskuto]]) 12:37, 8 jun. 2016 (UTC) :Planedo Remo pli klare esprimas pri kio temu, nome pri planedo, eĉ se fikcia. Ĉiukaze nur temas pri alidirektilo, sed tute trafa. [[Uzanto:ThomasPusch|ThomasPusch]] ([[Uzanto-Diskuto:ThomasPusch|diskuto]]) 20:50, 10 aŭg. 2022 (UTC) 9i6qt16i9ryu7o0ny02wg6p2j8xnkt3 7684775 7684774 2022-08-10T20:51:19Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki Mi proponas alinomi al [[Remo (Star Trek)]]. Kion vi pensas? [[Uzanto:Marek Mazurkiewicz|Marek Mazurkiewicz]] ([[Uzanto-Diskuto:Marek Mazurkiewicz|diskuto]]) 12:37, 8 jun. 2016 (UTC) :Planedo Remo pli klare esprimas pri kio temu, nome pri planedo, eĉ se fikcia. Ĉiukaze nur temas pri alidirektilo, sed la nomo tute trafas. [[Uzanto:ThomasPusch|ThomasPusch]] ([[Uzanto-Diskuto:ThomasPusch|diskuto]]) 20:50, 10 aŭg. 2022 (UTC) ktiivjsotrbxfvexz4lr74wjighdavm 0 561594 7684939 7608843 2022-08-11T06:33:40Z Dominik 1083 eta aldono wikitext text/x-wiki {{Aliaj signifoj|Saint-Cloud|Saint-Cloud (pariza metrostacio)}} {{Pariza metroo|Trans}} {{Informkesto Pariza metrostacio | nomo = Saint-Cloud | koloro = {{Pariza metroo|kTrans}} | tekstkoloro = Black | bildo = Gare de Saint-Cloud 18.JPG | grando de bildo = | bildoklarigo = ''Saint-Cloud'' | eksterurbe = ne | arondismento = | komunumo = [[Saint-Cloud]] | latitudo = 48.8443540357 | longitudo = 2.21690859829 | situo sur mapo = Parizo kaj ĉirkaŭurbo | trakoj = 4 + 3 | kajoj = 2 insulaj | zono = IDF/3 | trafiko = {{Unuo|4961718|vojaĝantoj}} <small>(2020)</small> | konstruado = | malfermiĝis = {{Dato|02|08|1839}} | arkitektoj = | nomo de proprietulo = [[Société nationale des chemins de fer français|SNCF]] | nomo de trafikanto = SNCF | kodo UIC = <!--87382358--> | trajno-linioj = {{Pariza metroo|L}}, {{Pariza metroo|U}} }} '''Saint-Cloud''' estas [[Francio|franca]] stacidomo sur [[Transilien L|linio L]] kaj [[Transilien U|linio U]] de [[Transilien]], situanta en [[Komunumo (Francio)|komunumo]] [[Saint-Cloud]] en departemento [[Hauts-de-Seine]] en regiono [[Francilio]]. == Stacidomo == Temas pri stacidomo de [[Société nationale des chemins de fer français]] (SNCF). Ĝi havas altecon de {{unuo|82|m}}. * Ĝi situas ĉe [[kilometra punkto]] (PK) {{Unuo|014.050}} de la linio Paris-St-Lazare - Versailles-Rive-Droite (973000). * Ĝi situas ĉe [[kilometra punkto]] (PK) {{Unuo|014.050}} de la linio St-Cloud - St-Nom-la-Bretèche (974000). == Interkonektoj == * {{Pariza metroo|Trans}} {{Pariza metroo|L}} ↔ {{Pariza metroo|U}} * {{Pariza metroo|Pied}} {{Pariza metroo|Tram}} {{Pariza metroo|T2}} ''{{Partram|Parc de Saint-Cloud}}'' * {{Pariza metroo|BUS}} [[RATP]] 160 360 459 467 471 * {{Pariza metroo|bus}} Transdev Nanterre 460 * {{Pariza metroo|bus}} Hourtoule 15 * {{Pariza metroo|bus}} Sénart Bus 96 Express == Projektoj == * {{Pariza metroo|Met}}{{Pariza metroo|10}} ''{{Parmet|Saint-Cloud}}'' * {{Pariza metroo|Met}}{{Pariza metroo|15}} [[Grand Paris Express]] ([[2030]]). == Vidu ankaŭ == * [[Transilien]] * [[Transilien L]] * [[Transilien U]] * [[Stacidomoj de Transilien]] * [[Saint-Cloud]] == Eksteraj ligiloj == {{Projektoj}} * {{Oficiala retejo Gares}} * {{Oficiala retejo Transilien}} * {{Oficiala retejo|https://www.societedugrandparis.fr/gpe/gare/saint-cloud}} (Grand Paris Express) {{Transilien L}} {{Transilien U}} [[Kategorio:Stacidomoj de Francio]] [[Kategorio:Transilien L]] [[Kategorio:Transilien U]] [[Kategorio:Fervojaj stacioj en Hauts-de-Seine]] [[Kategorio:Saint-Cloud]] jb0f9arz9yea9bzlj3b5lh519xdae4c 0 561603 7684863 7608829 2022-08-11T03:54:26Z Dominik 1083 eta aldono wikitext text/x-wiki {{Pariza metroo|Trans}} {{Ne konfuzu|Bécon-les-Bruyères (pariza metrostacio)}} {{Informkesto Pariza metrostacio | nomo = Bécon-les-Bruyères | koloro = {{Pariza metroo|kTrans}} | tekstkoloro = Black | bildo = Bécon-les-Bruyères Transilien L 2022 53.jpg | grando de bildo = | bildoklarigo = ''Bécon-les-Bruyères'' | eksterurbe = ne | arondismento = | komunumo = [[Courbevoie]] | latitudo = 48.9055805862 | longitudo = 2.26857173893 | situo sur mapo = Parizo kaj ĉirkaŭurbo | trakoj = 6 | kajoj = 4 insulaj | zono = IDF/3 | trafiko = {{Unuo|5613320|vojaĝantoj}} <small>(2020)</small> | konstruado = | malfermiĝis = {{dato|01|07|1892}} | arkitektoj = | nomo de proprietulo = [[Société nationale des chemins de fer français|SNCF]] | nomo de trafikanto = SNCF | kodo UIC = <!--87382002--> | trajno-linioj = {{Pariza metroo|L}} }} '''Bécon-les-Bruyères''' estas [[Francio|franca]] stacidomo sur [[Transilien L|linio L]] de [[Transilien]] situanta en [[Komunumo (Francio)|komunumo]] [[Courbevoie]], apud [[Asnières-sur-Seine]] kaj [[Bois-Colombes]], en kvartalo "Bécon les Bruyères", en departemento [[Hauts-de-Seine]] en regiono [[Francilio]]. == Stacidomo == Temas pri stacidomo de [[Société nationale des chemins de fer français]] (SNCF) situanta en [[Kilometra punkto]] (PK) {{unuo|5.708|km}} disde [[gare Saint-Lazare|Parizo-Saint-Lazare]]. Ĝi havas altecon de {{unuo|42|m}}. Ĝi situas ĉe [[kilometra punkto]] (PK) {{Unuo|005.708}} de la linio Paris-St-Lazare - Versailles-Rive-Droite (973000). == Interkonektoj == * {{Pariza metroo|Trans}} {{Pariza metroo|L}} Grupo '''II''' ({{stacidomo|La Défense}}) ↔ Grupo '''III''' ({{stacidomo|Nanterre-Université}}/{{stacidomo|Cergy-le-Haut}}) * {{Pariza metroo|BUS}} [[RATP]] 167 178 275 Curviabus * {{Pariza metroo|Noc}} N52 N152 == Projektoj == * {{Pariza metroo|Met}} {{Pariza metroo|3}} okaze de plilongigo de la linio (estonte) * {{Pariza metroo|Met}} {{Pariza metroo|15}} [[Grand Paris Express]] (''{{Parmet|Bécon-les-Bruyères}}'') (estonte) == Bildgalerio == <gallery> Bécon-les-Bruyères Transilien L 2022 68.jpg|Nomplato Bécon-les-Bruyères Transilien L 2022 06.jpg|Interno Bécon-les-Bruyères Transilien L 2022 66.jpg|Kajo kun lifto </gallery> == Vidu ankaŭ == * [[Transilien]] * [[Transilien L]] * [[Stacidomoj de Transilien]] == Eksteraj ligiloj == {{Projektoj}} * {{Oficiala retejo Gares}} * {{Oficiala retejo Transilien}} {{Transilien L}} {{DEFAULTSORT:Becon-les-Bruyeres (stacidomo)}} [[Kategorio:Stacidomoj de Francio]] [[Kategorio:Transilien L]] [[Kategorio:Fervojaj stacioj en Hauts-de-Seine]] [[Kategorio:Courbevoie]] kbf5um5p0seiztd7vqdgv9bdhtl683c 0 561612 7684865 7616992 2022-08-11T04:01:47Z Dominik 1083 eta aldono wikitext text/x-wiki {{Aliaj signifoj|Bois-Colombes|Bois-Colombes (pariza metrostacio)}} {{Pariza metroo|Trans}} {{Informkesto Pariza metrostacio | nomo = Bois-Colombes | koloro = {{Pariza metroo|kTrans}} | tekstkoloro = Black | bildo = Gare de Bois-Colombes 05.jpg | grando de bildo = | bildoklarigo = trajno ĉe kajo | eksterurbe = ne | arondismento = | komunumo = [[Bois-Colombes]] | latitudo = 48.9135363059 | longitudo = 2.27247445772 | situo sur mapo = Parizo kaj ĉirkaŭurbo | trakoj = 3 + 2 + 2 | kajoj = 2 insulaj | zono = IDF/3 | trafiko = {{unuo|2985695|vojaĝantoj}} <small>(2020)</small> | konstruado = | malfermiĝis = {{dato|01|11|1857}} | arkitektoj = Urbain Cassan | nomo de proprietulo = [[Société nationale des chemins de fer français|SNCF]] | nomo de trafikanto = [[Société nationale des chemins de fer français|SNCF]] | kodo UIC = <!--87381079--> | trajno-linioj = {{Pariza metroo|J}} }} '''Bois-Colombes''' estas [[Francio|franca]] stacidomo sur [[Transilien J|linio J]] de [[Transilien]], situanta en [[Komunumo (Francio)|komunumo]] [[Bois-Colombes]] en departemento [[Hauts-de-Seine]] en regiono [[Francilio]]. == Stacidomo == Ĝi estis malfermita en [[1857]] de "Compagnie des chemins de fer de l'Ouest" sub la nomo «&nbsp;Bois de Colombes&nbsp;», kiu komence estis parcelo situanta sur la teritorio de [[Colombes]], kaj poste esti starigita kiel sendependa komunumo «&nbsp;Bois-Colombes&nbsp;» en [[1896]]. La stacidomo estis rekonstruita de [[1933]] ĝis [[1935]] okaze de kvarobligo de vojoj de Bois-Colombes al {{stacidomo|Le Stade}} (La Stadiono), nova konstruaĵo por pasaĝeroj anstataŭante la malnovan estis restarigita de arĥitekto Urbain Cassan. Temas pri stacidomo de [[Société nationale des chemins de fer français]] (SNCF). Ĝi havas altecon de {{unuo|31|m}}. * Ĝi situas ĉe [[kilometra punkto]] (PK) {{Unuo|005.771}} de la linio Paris-St-Lazare - Mantes-Station par Conflans-Ste-Honorine (334000). * Ĝi situas ĉe [[kilometra punkto]] (PK) {{Unuo|005.771}} de la linio Paris-St-Lazare - Ermont-Eaubonne (334900). == Interkonektoj == * {{Pariza metroo|BUS}} [[RATP]] 167 178 * {{Pariza metroo|Noc}} N52 == Projekto == * {{Pariza metroo|Met}} {{Pariza metroo|15}} [[Grand Paris Express]] (''{{Parmet|Bois-Colombes}}'') == Vidu ankaŭ == * [[Transilien]] * [[Transilien J]] * [[Stacidomoj de Transilien]] == Eksteraj ligiloj == {{Projektoj}} * {{Oficiala retejo Gares}} * {{Oficiala retejo Transilien}} {{Transilien J}} [[Kategorio:Stacidomoj de Francio]] [[Kategorio:Transilien J]] [[Kategorio:Fervojaj stacioj en Hauts-de-Seine]] [[Kategorio:Bois-Colombes]] kjsf0dykld9xmh9k47lpdk0qgd0tokm 0 561641 7684918 7622236 2022-08-11T06:19:55Z Dominik 1083 eta aldono wikitext text/x-wiki {{Ne konfuzu|Les Grésillons (pariza metrostacio)}} {{Pariza metroo|RER}} {{Informkesto Pariza metrostacio | nomo = Les Grésillons | koloro = {{Pariza metroo|kTrans}} | tekstkoloro = Black | bildo = RER C - Gare LesGrésillons 21.JPG | grando de bildo = | bildoklarigo = ''Les Grésillons'' | eksterurbe = ne | arondismento = | komunumo = [[Gennevilliers]] | latitudo = 48.9201482202 | longitudo = 2.31471303257 | situo sur mapo = Parizo kaj ĉirkaŭurbo | trakoj = 2 | kajoj = 2 | zono = IDF/3 | trafiko = {{unuo|1506311|vojaĝantoj}} <small>(2020)</small> | konstruado = | malfermiĝis = {{dato|25|09|1988}} | arkitektoj = | nomo de proprietulo = [[Société nationale des chemins de fer français|SNCF]] | nomo de trafikanto = SNCF | kodo UIC = <!--87272146--> | trajno-linioj = {{Pariza metroo|C}} | metro-linioj = {{Pariza metroo|15}}, {{Pariza metroo|17}} (estonte) }} '''Les Grésillons''' estas [[Francio|franca]] stacidomo sur [[RER de Francilio C|linio C]] de [[RER de Francilio|RER]] situanta en [[Komunumo (Francio)|komunumo]] [[Gennevilliers]] (departemento [[Hauts-de-Seine]]). == Stacidomo == Malfermita en [[1988]], temas pri stacidomo de [[Société nationale des chemins de fer français]] (SNCF) sur branĉo '''C1''' de RER. Ĝi situas ĉe [[kilometra punkto]] (PK) {{Unuo|012.731}} de la linio Ermont-Eaubonne - Champ-de-Mars (VMI) (962000). == Interkonektoj == * {{Pariza metroo|BUS}} [[RATP]] 177 366 577 * {{Pariza metroo|Noc}} N154 == Projektoj == * {{Pariza metroo|Met}} {{Pariza metroo|15}} {{Pariza metroo|17}} ([[Grand Paris Express]]) ''{{Parmet|Les Grésillons}}'' == Vidu ankaŭ == * [[RER de Francilio]] * [[RER de Francilio C]] * [[Gennevilliers]] == Eksteraj ligiloj == {{Projektoj}} * {{Oficiala retejo Gares}} * {{Oficiala retejo Transilien}} {{RERFraLinC}} {{DEFAULTSORT:Les Gresillons (stacidomo)}} [[Kategorio:Stacidomoj de Francio]] [[Kategorio:RER de Francilio C]] [[Kategorio:Fervojaj stacioj en Hauts-de-Seine]] [[Kategorio:Gennevilliers]] ncv971uj44h60eiln9c71ccfyjzu9wp 0 564573 7685034 7306033 2022-08-11T09:00:46Z 2001:4451:116A:BE00:851F:6B1B:2959:5BF3 wikitext text/x-wiki {{Informkesto filmo|bildo=Madagascar logo.png}} '''''Madagascar''''' ([[Madagaskaro]]) estas usona [[komputila grafiko|komputilo]] [[animacia filmo]] eldonita en la jaro 2005 produktita de [[DreamWorks Animation]] kaj distribuita de [[DreamWorks Pictures]]. La rakonto temas pri grupo da bestoj en la [[Centraparka Bestoĝardeno|zoologia ĝardeno de Centra Parko]], [[Novjorko]]. La ĉefroluloj estas Marty, la Zebro (Chris Rock), Gloria, la Hipopotamo (Jada Pinkett Smith), Alex, la Leono (Ben Stiller) kaj Melman, la Ĝirafo (Davido Schwimmer). Kun la [[pingveno]]j Skipper (Tom McGrath), Private (Christopher Knights), Kowalski (Chris Miller), kaj Rico (John DiMaggio) ankaŭ vivis en la [[zoo]], ili alvenis en [[Madagaskaro]] kie vivis Reĝo Julien ([[Sacha Baron Cohen]]), Maurice (Cedric the Entertainer), kaj Mort (Andy Richter). La filmo havas du daŭrigojn nome ''[[Madagascar: Escape 2 Africa]]'' (2008) kaj ''[[Madagascar 3: Europe's Most Wanted]]'' (2012). Derivita filmo, ''[[Penguins of Madagascar]]'' (''Pingvenoj de Madagaskaro''), estis publikigita la [[26an de novembro]] [[2014]]. == Eksteraj ligiloj == {{Projektoj}} {{Portalo|Filmo}} * {{Oficiala retejo}} ({{en}}) * {{IMDb titolo}} * {{Amg titolo|290157}} * {{Box Office Mojo titolo}} * {{Metacritic titolo}} * {{Rotten Tomatoes titolo}} {{Bibliotekoj}} {{Ĝermo|filmo}} [[Kategorio:Anglalingvaj filmoj]] [[Kategorio:Filmoj aperintaj en 2005]] [[Kategorio:Usonaj komediaj filmoj]] [[Kategorio:Usonaj animaciaj filmoj]] [[Kategorio:Filmoj aperintaj en 2005]] [[Kategorio:Novjorko en filmoj]] [[Kategorio:Fikciaj bestoj|*Madagaskaro]] j8zp3e0s0867513weo0rkobw48s9a3a 0 564582 7684905 7622339 2022-08-11T06:07:28Z Dominik 1083 eta aldono wikitext text/x-wiki {{Ne konfuzu|Issy-Val de Seine (Tramtransporto en Parizo)|Issy (stacidomo)|Issy RER (pariza metrostacio)}} {{Pariza metroo|RER}} {{Informkesto Pariza metrostacio | nomo = Issy-Val de Seine | koloro = {{Pariza metroo|kTrans}} | tekstkoloro = Black | bildo = Île-de-France Transilien Z20998 RER C Issy Val-de-Seine.JPG | grando de bildo = | bildoklarigo = Trajno de Transilien en ''Issy-Val de Seine'' | eksterurbe = ne | arondismento = | komunumo = [[Issy-les-Moulineaux]] | latitudo = 48.8293825611 | longitudo = 2.26320018157 | situo sur mapo = Parizo kaj ĉirkaŭurbo | trakoj = 2 (SNCF) + 2 (tramo) | kajoj = 2 (SNCF) + 2 (tramo) | zono = IDF/2 | trafiko = {{unuo|3184446|vojaĝantoj}} <small>(2020)</small> | konstruado = | malfermiĝis = {{dato|24|03|1902}} (Compagnie des chemins de fer de l'Ouest)<br />{{dato|26|09|1979}} {{Pariza metroo|C}} | arkitektoj = | nomo de proprietulo = [[Société nationale des chemins de fer français|SNCF]] | nomo de trafikanto = SNCF | kodo UIC = <!--87393306--> | trajno-linioj = {{Pariza metroo|C}} | tram-linioj = {{Pariza metroo|T2}} }} '''Issy-Val de Seine''' (antaŭe nomita '''Issy-Plaine''') estas [[Francio|franca]] stacidomo sur [[RER de Francilio C|linio C]] de [[RER de Francilio|RER]], situanta en [[Komunumo (Francio)|komunumo]] [[Issy-les-Moulineaux]] en departemento [[Hauts-de-Seine]] en regiono [[Francilio]]. Ĝi situas ĉe [[kilometra punkto]] (PK) {{Unuo|005.710}} de la linio Invalides - Versailles-Rive-Gauche (977000). == Interkonektoj == * {{Pariza metroo|Tram}} {{Pariza metroo|T2}} ''{{Partram|Issy-Val de Seine}}'' * {{Pariza metroo|BUS}} [[RATP]] 126 189 260 290 323 394 == Vidu ankaŭ == * [[RER de Francilio]] * [[RER de Francilio C]] * [[Issy-les-Moulineaux]] * [[Issy-Val de Seine (Tramtransporto en Parizo)]] == Eksteraj ligiloj == {{Projektoj}} * {{Oficiala retejo Gares}} * {{Oficiala retejo Transilien}} {{RERFraLinC}} [[Kategorio:Stacidomoj de Francio]] [[Kategorio:RER de Francilio C]] [[Kategorio:Fervojaj stacioj en Hauts-de-Seine]] [[Kategorio:Issy-les-Moulineaux]] gt4k39gttd9uugmoj5b1uma1gtq3sgq 0 564803 7684875 7607315 2022-08-11T04:21:27Z Dominik 1083 eta aldono wikitext text/x-wiki {{Aliaj signifoj|Colombes|Colombes (pariza metrostacio)}} {{Pariza metroo|Trans}} {{Informkesto Pariza metrostacio | nomo = Colombes | koloro = {{Pariza metroo|kTrans}} | tekstkoloro = Black | bildo = Gare Colombes vers Nord.jpg | grando de bildo = | bildoklarigo = Kajo kaj vojoj (direkte al Argenteuil) en 2009 | eksterurbe = ne | arondismento = | komunumo = [[Colombes]] | latitudo = 48.9237108213 | longitudo = 2.25953314227 | situo sur mapo = Parizo kaj ĉirkaŭurbo | trakoj = 2 + 2 | kajoj = 1 insula | zono = IDF/3 | trafiko = {{Unuo|3366928|vojaĝantoj}} <small>(2020)</small> | konstruado = | malfermiĝis = [[1935]] | arkitektoj = | nomo de proprietulo = [[Société nationale des chemins de fer français|SNCF]] | nomo de trafikanto = SNCF | kodo UIC = <!--87381087--> | trajno-linioj = {{Pariza metroo|J}} }} '''Colombes''' estas [[Francio|franca]] stacidomo sur [[Transilien J|linio J]] de [[Transilien]], situanta en [[Komunumo (Francio)|komunumo]] [[Colombes]], en departemento [[Hauts-de-Seine]] en [[Regionoj de Francio|regiono]] [[Francilio]]. == Stacidomo == Temas pri stacidomo de [[Société nationale des chemins de fer français|SNCF]]. * Ĝi situas ĉe [[kilometra punkto]] (PK) {{Unuo|007.250}} de la linio Paris-St-Lazare - Mantes-Station par Conflans-Ste-Honorine (334000). * Ĝi situas ĉe [[kilometra punkto]] (PK) {{Unuo|007.250}} de la linio Paris-St-Lazare - Ermont-Eaubonne (334900). == Interkonektoj == * {{Pariza metroo|BUS}} [[RATP]] 167 304 367 378 566 Colomb'Bus == Projektoj == * {{Pariza metroo|Met}} {{Pariza metroo|17}} (''{{Parmet|Colombes}}'') == Vidu ankaŭ == * [[Transilien]] * [[Transilien J]] * [[Stacidomoj de Transilien]] == Eksteraj ligiloj == {{Projektoj}} * {{Oficiala retejo Gares}} * {{Oficiala retejo Transilien}} {{Transilien J}} [[Kategorio:Stacidomoj de Francio]] [[Kategorio:Transilien J]] [[Kategorio:Fervojaj stacioj en Hauts-de-Seine]] [[Kategorio:Colombes]] ss5fqngbhb99xmq095m6tlp5x6bf57s 0 564813 7684907 7608863 2022-08-11T06:13:17Z Dominik 1083 eta ŝanĝo wikitext text/x-wiki {{Aliaj signifoj|La Garenne-Colombes|La Garenne-Colombes (pariza metrostacio)}} {{Pariza metroo|Trans}} {{Informkesto Pariza metrostacio | nomo = La Garenne-Colombes | koloro = {{Pariza metroo|kTrans}} | tekstkoloro = Black | bildo = Gare de La Garenne-Colombes.jpg | grando de bildo = | bildoklarigo = Enirejo de stacidomo | eksterurbe = ne | arondismento = | komunumo = [[La Garenne-Colombes]] / [[Colombes]] | latitudo = 48.9094340652 | longitudo = 2.23992160213 | situo sur mapo = Parizo kaj ĉirkaŭurbo | trakoj = 4 | kajoj = 2 flankaj + 1 insula | zono = IDF/3 | trafiko = {{Unuo|2241473|vojaĝantoj}} <small>(2020)</small> | konstruado = | malfermiĝis = {{Dato|26|8|1837}} | arkitektoj = | nomo de proprietulo = [[Société nationale des chemins de fer français|SNCF]] | nomo de trafikanto = [[Société nationale des chemins de fer français|SNCF]] | kodo UIC = <!--87386003--> | trajno-linioj = {{Pariza metroo|L}} }} '''La Garenne-Colombes''' estas [[Francio|franca]] stacidomo sur [[Transilien L|linio L]] de [[Transilien]] situanta en [[Komunumo (Francio)|komunumo]] [[La Garenne-Colombes]] ([[Hauts-de-Seine]]). == Stacidomo == Temas pri stacidomo de [[Société nationale des chemins de fer français|SNCF]]. Ĝi situas ĉe [[kilometra punkto]] (PK) {{Unuo|008.145}} de la linio Paris-St-Lazare - Le Havre (340000). == Interkonektoj == * {{Pariza metroo|Pied}} {{Pariza metroo|Tram}} {{Pariza metroo|T2}} ''{{Partram|Charlebourg}}'' * {{Pariza metroo|BUS}} [[RATP]] 73 163 176 262 * {{Pariza metroo|Noc}} N24 N152 == Projekto == * {{Pariza metroo|Met}} {{Pariza metroo|17}} de [[Grand Paris Express]] (''{{Parmet|La Garenne-Colombes}}'') (post 2030) == Vidu ankaŭ == * [[Transilien]] * [[Transilien L]] * [[Stacidomoj de Transilien]] == Eksteraj ligiloj == {{Projektoj}} * {{Oficiala retejo Gares}} * {{Oficiala retejo Transilien}} {{Transilien L}} [[Kategorio:Stacidomoj de Francio]] [[Kategorio:Transilien L]] [[Kategorio:Fervojaj stacioj en Hauts-de-Seine]] [[Kategorio:Colombes]] [[Kategorio:La Garenne-Colombes]] bv9obq3fmzon0sb1u4x9gguj4spo3m7 0 569992 7684553 7608828 2022-08-10T13:42:01Z Dominik 1083 elparolo wikitext text/x-wiki {{Apartigila paĝo|Asnières}} {{Pariza metroo|Trans}} {{Informkesto Pariza metrostacio | nomo = Asnières-sur-Seine | koloro = {{Pariza metroo|kTrans}} | tekstkoloro = Black | bildo = Gare d'Asnières 3 by Line1.jpg | grando de bildo = | bildoklarigo = Stacidomo ''Asnières'' | eksterurbe = ne | arondismento = | komunumo = [[Asnières-sur-Seine]] | latitudo = 48.9057768994 | longitudo = 2.28332241877 | situo sur mapo = Parizo kaj ĉirkaŭurbo | trakoj = 10 | kajoj = 3 insulaj + 2 flankaj | zono = IDF/3 | trafiko = {{Unuo|9294333|vojaĝantoj}} <small>(2020)</small> | konstruado = | malfermiĝis = {{Dato|05|08|1838}} | arkitektoj = | nomo de proprietulo = [[Société nationale des chemins de fer français|SNCF]] | nomo de trafikanto = SNCF | kodo UIC = <!--87381137--> | trajno-linioj = {{Pariza metroo|J}}, {{Pariza metroo|L}} }} '''Asnières-sur-Seine''' [a.njɛʁ.syʁ.sɛn] estas [[Francio|franca]] stacidomo sur [[Transilien J|linio J]] kaj [[Transilien L|linio L]] de [[Transilien]] situanta en [[Komunumo (Francio)|komunumo]] [[Asnières-sur-Seine]], je malpli ol cent metroj de [[Courbevoie]] (departemento [[Hauts-de-Seine]]). Temas pri stacidomo de [[Société nationale des chemins de fer français]] (SNCF) kiu situas je {{unuo|4.5|km}} disde [[Gare Saint-Lazare]]. Ĝi havas altecon de {{unuo|37|metroj}}. == Interkonektoj == * {{Pariza metroo|Trans}} {{Pariza metroo|J}} ↔ {{Pariza metroo|L}} * {{Pariza metroo|BUS}} [[RATP]] 165 175 238 * {{Pariza metroo|Noc}} N154 == Vidu ankaŭ == * [[Transilien]] * [[Transilien J]] * [[Transilien L]] * [[Stacidomoj de Transilien]] * [[Asnières-sur-Seine]] == Eksteraj ligiloj == {{Projektoj}} * {{Oficiala retejo Gares}} * {{Oficiala retejo Transilien}} {{Transilien J}} {{Transilien L}} {{DEFAŬLTORDIGO:Asnieres-sur-Seine (stacidomo)}} [[Kategorio:Stacidomoj de Francio]] [[Kategorio:Transilien J]] [[Kategorio:Transilien L]] [[Kategorio:Fervojaj stacioj en Hauts-de-Seine]] [[Kategorio:Asnières-sur-Seine]] ffaj4i24x9c7hr52f5d9xk9d896sjit 7684860 7684553 2022-08-11T03:51:06Z Dominik 1083 eta aldono wikitext text/x-wiki {{Apartigila paĝo|Asnières}} {{Pariza metroo|Trans}} {{Informkesto Pariza metrostacio | nomo = Asnières-sur-Seine | koloro = {{Pariza metroo|kTrans}} | tekstkoloro = Black | bildo = Gare d'Asnières 3 by Line1.jpg | grando de bildo = | bildoklarigo = Stacidomo ''Asnières'' | eksterurbe = ne | arondismento = | komunumo = [[Asnières-sur-Seine]] | latitudo = 48.9057768994 | longitudo = 2.28332241877 | situo sur mapo = Parizo kaj ĉirkaŭurbo | trakoj = 10 | kajoj = 3 insulaj + 2 flankaj | zono = IDF/3 | trafiko = {{Unuo|9294333|vojaĝantoj}} <small>(2020)</small> | konstruado = | malfermiĝis = {{Dato|05|08|1838}} | arkitektoj = | nomo de proprietulo = [[Société nationale des chemins de fer français|SNCF]] | nomo de trafikanto = SNCF | kodo UIC = <!--87381137--> | trajno-linioj = {{Pariza metroo|J}}, {{Pariza metroo|L}} }} '''Asnières-sur-Seine''' [a.njɛʁ.syʁ.sɛn] estas [[Francio|franca]] stacidomo sur [[Transilien J|linio J]] kaj [[Transilien L|linio L]] de [[Transilien]] situanta en [[Komunumo (Francio)|komunumo]] [[Asnières-sur-Seine]], je malpli ol cent metroj de [[Courbevoie]] (departemento [[Hauts-de-Seine]]). Temas pri stacidomo de [[Société nationale des chemins de fer français]] (SNCF) kiu situas je {{unuo|4.5|km}} disde [[Gare Saint-Lazare]]. Ĝi havas altecon de {{unuo|37|metroj}}. * Ĝi situas ĉe [[kilometra punkto]] (PK) {{Unuo|004.516}} de la linio Paris-St-Lazare - Le Havre (340000). * Ĝi situas ĉe [[kilometra punkto]] (PK) {{Unuo|004.516}} de la linio Paris-St-Lazare - Versailles-Rive-Droite (973000). * Ĝi situas ĉe [[kilometra punkto]] (PK) {{Unuo|004.516}} de la linio Paris-St-Lazare - Mantes-Station par Conflans-Ste-Honorine (334000). == Interkonektoj == * {{Pariza metroo|Trans}} {{Pariza metroo|J}} ↔ {{Pariza metroo|L}} * {{Pariza metroo|BUS}} [[RATP]] 165 175 238 * {{Pariza metroo|Noc}} N154 == Vidu ankaŭ == * [[Transilien]] * [[Transilien J]] * [[Transilien L]] * [[Stacidomoj de Transilien]] * [[Asnières-sur-Seine]] == Eksteraj ligiloj == {{Projektoj}} * {{Oficiala retejo Gares}} * {{Oficiala retejo Transilien}} {{Transilien J}} {{Transilien L}} {{DEFAŬLTORDIGO:Asnieres-sur-Seine (stacidomo)}} [[Kategorio:Stacidomoj de Francio]] [[Kategorio:Transilien J]] [[Kategorio:Transilien L]] [[Kategorio:Fervojaj stacioj en Hauts-de-Seine]] [[Kategorio:Asnières-sur-Seine]] d9aiojwparhfzockgg0dbcy9f8suj78 0 570051 7684555 7608832 2022-08-10T13:48:11Z Dominik 1083 elparolo wikitext text/x-wiki {{Aliaj signifoj|Courbevoie}} {{Pariza metroo|Trans}} {{Informkesto Pariza metrostacio | nomo = Courbevoie | koloro = {{Pariza metroo|kTrans}} | tekstkoloro = Black | bildo = Courbevoie Transilien L 2021 02.jpg | grando de bildo = | bildoklarigo = Stacidomo ''Courbevoie'' | eksterurbe = ne | arondismento = | komunumo = [[Courbevoie]] | latitudo = 48.8982514361 | longitudo = 2.24797129852 | situo sur mapo = Parizo kaj ĉirkaŭurbo | trakoj = 2 | kajoj = 2 | zono = IDF/3 | trafiko = {{unuo|2323852|vojaĝantoj}} <small>(2020)</small> | konstruado = | malfermiĝis = {{dato|08|10|1838}} | arkitektoj = | nomo de proprietulo = [[Société nationale des chemins de fer français|SNCF]] | nomo de trafikanto = SNCF | kodo UIC = <!--87382200--> | trajno-linioj = {{Pariza metroo|L}} }} '''Courbevoie''' [kuʁ.bə.vwa] estas [[Francio|franca]] stacidomo sur [[Transilien L|linio L]] de [[Transilien]] situanta en [[Komunumo (Francio)|komunumo]] [[Courbevoie]], en departemento [[Hauts-de-Seine]] en regiono [[Francilio]]. Ĝi estis malfermita la {{daton|8|10|1838}} de "Société anonyme du chemin de fer de Paris à Saint-Cloud et Versailles". Ĝi hodiaŭ estas stacidomo de [[Société nationale des chemins de fer français]] (SNCF). Ĝi havas altecon de {{unuo|50|m}}. Ĝi situas ĉe [[kilometra punkto]] (PK) {{Unuo|007.415}} de la linio Paris-St-Lazare - Versailles-Rive-Droite (973000). == Interkonektoj == * {{Pariza metroo|BUS}} [[RATP]] 176, 502 (Curviabus) == Bildgalerio == <gallery> Courbevoie Transilien L 2021 08.jpg|Ekstero Courbevoie Transilien L 2021 12.jpg|Vestiblo Courbevoie Transilien L 2021 25.jpg|Lifto </gallery> == Vidu ankaŭ == * [[Transilien]] * [[Transilien L]] * [[Stacidomoj de Transilien]] * [[Courbevoie]] == Eksteraj ligiloj == {{Projektoj}} * {{Oficiala retejo Gares}} * {{Oficiala retejo Transilien}} {{Transilien L}} [[Kategorio:Stacidomoj de Francio]] [[Kategorio:Transilien L]] [[Kategorio:Fervojaj stacioj en Hauts-de-Seine]] [[Kategorio:Courbevoie]] 1em9fu2deunoz7szh782d76ur1679hu 0 570085 7684870 7608827 2022-08-11T04:18:49Z Dominik 1083 eta aldono wikitext text/x-wiki {{Pariza metroo|Trans}} {{Informkesto Pariza metrostacio | nomo = Clichy - Levallois | koloro = {{Pariza metroo|kTrans}} | tekstkoloro = Black | bildo = Gare de Clichy-Levallois 2.jpg | grando de bildo = | bildoklarigo = Stacidomo ''Clichy - Levallois'' | eksterurbe = ne | arondismento = | komunumo = [[Clichy]] / [[Levallois-Perret]] | latitudo = 48.8969214742 | longitudo = 2.29837992753 | situo sur mapo = Parizo kaj ĉirkaŭurbo | trakoj = 6 | kajoj = 3 insulaj | zono = IDF/2 | trafiko = {{unuo|6164397|vojaĝantoj}} <small>(2020)</small> | konstruado = | malfermiĝis = {{dato|05|07|1838}} | arkitektoj = | nomo de proprietulo = [[Société nationale des chemins de fer français|SNCF]] | nomo de trafikanto = SNCF | kodo UIC = <!--87381129--> | trajno-linioj = {{Pariza metroo|L}} }} '''Clichy - Levallois''' (plennome '''Chichy - Levallois-Perret''') estas [[Francio|franca]] stacidomo sur [[Transilien L|linio L]] de [[Transilien]], situanta inter [[Komunumo (Francio)|komunumoj]] [[Clichy]] kaj [[Levallois-Perret]] en departemento [[Hauts-de-Seine]]. Temas pri stacidomo de [[Société nationale des chemins de fer français]] (SNCF). Ĝi havas altecon de {{unuo|36.5|m}}. * Ĝi situas ĉe [[kilometra punkto]] (PK) {{Unuo|003.203}} de la linio Paris-St-Lazare - Versailles-Rive-Droite (973000). * Ĝi situas ĉe [[kilometra punkto]] (PK) {{Unuo|003.203}} de la linio Paris-St-Lazare - Mantes-Station par Conflans-Ste-Honorine (334000). * Ĝi situas ĉe [[kilometra punkto]] (PK) {{Unuo|003.203}} de la linio Paris-St-Lazare - Ermont-Eaubonne (334900). * Ĝi situas ĉe [[kilometra punkto]] (PK) {{Unuo|003.203}} de la linio Paris-St-Lazare - Le Havre (340000). == Interkonektoj == * {{Pariza metroo|BUS}} [[RATP]] 174 274 341 TUCo * {{Pariza metroo|Noc}} N150 == Vidu ankaŭ == * [[Transilien]] * [[Transilien L]] * [[Stacidomoj de Transilien]] * [[Clichy]] * [[Levallois-Perret]] == Eksteraj ligiloj == {{Projektoj}} * {{Oficiala retejo Gares}} * {{Oficiala retejo Transilien}} {{Transilien L}} [[Kategorio:Stacidomoj de Francio]] [[Kategorio:Transilien L]] [[Kategorio:Fervojaj stacioj en Hauts-de-Seine]] [[Kategorio:Clichy]] [[Kategorio:Levallois-Perret]] iqnllmj2jgukxynojwyst0730zhltmr 0 570092 7684943 7608840 2022-08-11T06:39:33Z Dominik 1083 eta ŝanĝo wikitext text/x-wiki {{Pariza metroo|Trans}} {{Informkesto Pariza metrostacio | nomo = Suresnes-Mont-Valérien | koloro = {{Pariza metroo|kTrans}} | tekstkoloro = Black | bildo = Gare de Suresnes-Mont-Valérien 03.jpg | grando de bildo = | bildoklarigo = Stacidomo ''Suresnes-Mont-Valérien'' | eksterurbe = ne | arondismento = | komunumo = [[Suresnes]] | latitudo = 48.8717069629 | longitudo = 2.22110944905 | situo sur mapo = Parizo kaj ĉirkaŭurbo | trakoj = 3 | kajoj = 2 (1 flanka + 1 insula) | zono = IDF/3 | trafiko = {{Unuo|1891581|vojaĝantoj}} <small>(2020)</small> | konstruado = | malfermiĝis = {{Dato|18|07|1840}} | arkitektoj = | nomo de proprietulo = [[Société nationale des chemins de fer français|SNCF]] | nomo de trafikanto = SNCF | kodo UIC = <!--87382374--> | trajno-linioj = {{Pariza metroo|L}}, {{Pariza metroo|U}} }} '''Suresnes-Mont-Valérien''' estas [[Francio|franca]] stacidomo sur [[Transilien L|linio L]] kaj [[Transilien U|linio U]] de [[Transilien]] situanta en [[Komunumo (Francio)|komunumo]] [[Suresnes]], en departemento [[Hauts-de-Seine]] en regiono [[Francilio]]. La stacio malfermita en 1840, estas hodiaŭ stacidomo de [[Société nationale des chemins de fer français]] (SNCF). Ĝi havas altecon de {{Unuo|69|metroj}}. Ĝi situas ĉe [[kilometra punkto]] (PK) {{Unuo|011.085}} de la linio Paris-St-Lazare - Versailles-Rive-Droite (973000). == Interkonektoj == * {{Pariza metroo|Trans}} {{Pariza metroo|L}} ↔ {{Pariza metroo|U}} * {{Pariza metroo|BUS}} [[RATP]] 241 544 563 * {{Pariza metroo|Pied}}{{Pariza metroo|Tram}} {{Pariza metroo|T2}} ''{{Partram|Suresnes-Longchamp}}'' == Proksime == * Hospitalo Foch == Vidu ankaŭ == * [[Transilien]] * [[Transilien L]] * [[Transilien U]] * [[Suresnes]] == Eksteraj ligiloj == {{Projektoj}} * {{Oficiala retejo Gares}} * {{Oficiala retejo Transilien}} {{Transilien L}} {{Transilien U}} {{DEFAULTSORT:Suresnes-Mont-Valerien (stacidomo)}} [[Kategorio:Stacidomoj de Francio]] [[Kategorio:Transilien L]] [[Kategorio:Transilien U]] [[Kategorio:Fervojaj stacioj en Hauts-de-Seine]] [[Kategorio:Suresnes]] 4vrs9fl20jgr1uc8tf74m2fqi9xjyll 0 570121 7684913 7302463 2022-08-11T06:17:34Z Dominik 1083 eta aldono wikitext text/x-wiki {{Ne konfuzu|Val-d'Or}} {{Pariza metroo|Trans}} {{Informkesto Pariza metrostacio | nomo = Le Val d'Or | koloro = {{Pariza metroo|kTrans}} | tekstkoloro = Black | bildo = Gare du Val d'Or Saint-Cloud 2.jpg | grando de bildo = | bildoklarigo = Stacidomo ''Le Val d'Or'' | eksterurbe = ne | arondismento = | komunumo = [[Saint-Cloud]] | latitudo = 48.8569094152 | longitudo = 2.21677050352 | situo sur mapo = Parizo kaj ĉirkaŭurbo | trakoj = 3 | kajoj = 2 (el kiuj 1 insula) | zono = IDF/3 | trafiko = {{Unuo|941461|vojaĝantoj}} <small>(2020)</small> | konstruado = | malfermiĝis = [[1903]] | arkitektoj = | nomo de proprietulo = [[Société nationale des chemins de fer français|SNCF]] | nomo de trafikanto = SNCF | kodo UIC = <!--87382366--> | trajno-linioj = {{Pariza metroo|L}} }} '''Le Val d'Or''' estas [[Francio|franca]] stacidomo sur [[Transilien L|linio L]] de [[Transilien]] situanta en [[Komunumo (Francio)|komunumo]] [[Saint-Cloud]] en departemento [[Hauts-de-Seine]] en regiono [[Francilio]]. Ĝi estis malfermita en 1903 de "Compagnie des chemins de fer de l'Ouest" por priservi la ĉevalkurejon de la Fouilleuse (fariĝinta poste ĉevalkurejo de Saint-Cloud). Temas pri stacidomo de [[Société nationale des chemins de fer français]] (SNCF). Ĝi situas ĉe [[kilometra punkto]] (PK) {{Unuo|012.769}} de la linio Paris-St-Lazare - Versailles-Rive-Droite (973000). Ekde la {{dato|13|12|2015}} la stacidomo ne plu estas priservata de trajnoj de [[Transilien U|linio U]]. == Interkonektoj == * {{Pariza metroo|BUS}} [[RATP]] 144 160 244 360 471 * {{Pariza metroo|bus}} Sénart Bus 96 Express * {{Pariza metroo|bus}} Transdev Nanterre 40 * {{Pariza metroo|Noc}} N53 * {{Pariza metroo|Pied}}{{Pariza metroo|Tram}} {{Pariza metroo|T2}} ''{{Partram|Les Coteaux}}'' == Bildgalerio == <gallery> GareduVald'Or2015 13.JPG|Alirvojo al ponteto GareduVald'Or2015 12.JPG|Ponteto kaj ties liftoj GareduVald'Or2015 07.JPG|Kajoj kaj liftoj </gallery> == Vidu ankaŭ == * [[Alireblo]] * [[Transilien]] * [[Transilien L]] * [[Saint-Cloud]] == Eksteraj ligiloj == {{Projektoj}} * {{Oficiala retejo Gares}} * {{Oficiala retejo Transilien}} {{Transilien L}} [[Kategorio:Stacidomoj de Francio]] [[Kategorio:Transilien L]] [[Kategorio:Fervojaj stacioj en Hauts-de-Seine]] [[Kategorio:Saint-Cloud]] n6bfgb8ervikujkc20a9lszqa68n8n2 0 570208 7684920 7608861 2022-08-11T06:21:45Z Dominik 1083 eta ŝanĝo wikitext text/x-wiki {{Pariza metroo|Trans}} {{Informkesto Pariza metrostacio | nomo = Les Vallées | koloro = {{Pariza metroo|kTrans}} | tekstkoloro = Black | bildo = Gare des Vallées 03.jpg | grando de bildo = | bildoklarigo = Stacidomo ''Les Vallées'' | eksterurbe = ne | arondismento = | komunumo = [[Bois-Colombes]] / [[Colombes]] / [[La Garenne-Colombes]] | latitudo = 48.9134465868 | longitudo = 2.25785779479 | situo sur mapo = Parizo kaj ĉirkaŭurbo | trakoj = 2 | kajoj = 2 flankaj | zono = IDF/3 | trafiko = {{Unuo|2342371|vojaĝantoj}} <small>(2020)</small> | konstruado = | malfermiĝis = {{Dato|15|10|1897}} | arkitektoj = | nomo de proprietulo = [[Société nationale des chemins de fer français|SNCF]] | nomo de trafikanto = SNCF | kodo UIC = <!--87386300--> | trajno-linioj = {{Pariza metroo|L}} }} '''Les Vallées''' estas [[Francio|franca]] stacidomo sur [[Transilien L|linio L]] de [[Transilien]] inter [[Komunumo (Francio)|komunumoj]] [[Bois-Colombes]], [[Colombes]] kaj [[la Garenne-Colombes]]. Ĝi situas ĉe [[kilometra punkto]] (PK) {{Unuo|006.973}} de la linio Paris-St-Lazare - Le Havre (340000). == Interkonektoj == * {{Pariza metroo|BUS}} [[RATP]] 164 566 == Vidu ankaŭ == * [[Transilien]] * [[Transilien L]] * [[Bois-Colombes]] * [[Colombes]] * [[La Garenne-Colombes]] == Eksteraj ligiloj == {{Projektoj}} * {{Oficiala retejo Gares}} * {{Oficiala retejo Transilien}} {{Transilien L}} {{DEFAULTSORT:Les Vallees (stacidomo)}} [[Kategorio:Stacidomoj de Francio]] [[Kategorio:Transilien L]] [[Kategorio:Fervojaj stacioj en Hauts-de-Seine]] [[Kategorio:Bois-Colombes]] [[Kategorio:Colombes]] [[Kategorio:La Garenne-Colombes]] pau8dec9mg7fi7c1u8gabbszckekrss 0 570272 7684904 7622313 2022-08-11T06:04:25Z Dominik 1083 eta ŝanĝo wikitext text/x-wiki {{Ne konfuzu|Issy-Val de Seine (stacidomo)|Issy-Val de Seine (Tramtransporto en Parizo)|Issy RER (pariza metrostacio)}} {{Pariza metroo|RER}} {{Informkesto Pariza metrostacio | nomo = Issy | koloro = {{Pariza metroo|kTrans}} | tekstkoloro = Black | bildo = Issy quais.JPG | grando de bildo = | bildoklarigo = Kajoj | eksterurbe = ne | arondismento = | komunumo = [[Issy-les-Moulineaux]] | latitudo = 48.8200598727 | longitudo = 2.25932087481 | situo sur mapo = Parizo kaj ĉirkaŭurbo | trakoj = 2 | kajoj = 2 flankaj | zono = IDF/2 | trafiko = {{unuo|1339549|vojaĝantoj}} <small>(2020)</small> | konstruado = | malfermiĝis = [[1901]] | arkitektoj = | nomo de proprietulo = [[Société nationale des chemins de fer français|SNCF]] | nomo de trafikanto = | kodo UIC = <!--87393074--> | trajno-linioj = {{Pariza metroo|C}} }} '''Issy''' estas [[Francio|franca]] stacidomo sur [[RER de Francilio C|linio C]] de [[RER de Francilio|RER]] situanta en [[Komunumo (Francio)|komunumo]] [[Issy-les-Moulineaux]] en departemento [[Hauts-de-Seine]], en regiono [[Francilio]]. Ĝi situas ĉe [[kilometra punkto]] (PK) {{Unuo|006.886}} de la linio Invalides - Versailles-Rive-Gauche (977000). == Interkonektoj == * {{Pariza metroo|BUS}} [[RATP]] 123 190 == Projektoj == * {{Pariza metroo|Met}} {{Pariza metroo|12}} ''{{Parmet|Issy RER}}'' * {{Pariza metroo|Met}} {{Pariza metroo|15}} ''{{Parmet|Issy RER}}'' (en 2022) * {{Pariza metroo|Tram}} {{Pariza metroo|T10}} == Vidu ankaŭ == * [[RER de Francilio]] * [[RER de Francilio C]] * [[Issy-les-Moulineaux]] == Eksteraj ligiloj == {{Projektoj}} * {{Oficiala retejo Transilien}} {{RERFraLinC}} [[Kategorio:Stacidomoj de Francio]] [[Kategorio:RER de Francilio C]] [[Kategorio:Fervojaj stacioj en Hauts-de-Seine]] [[Kategorio:Issy-les-Moulineaux]] 7po9veitdrsag8gx54p6zox8fgs8al3 0 573482 7684941 7608848 2022-08-11T06:36:13Z Dominik 1083 eta ŝanĝo wikitext text/x-wiki {{Pariza metroo|Trans}} {{Informkesto Pariza metrostacio | nomo = Sèvres - Ville-d'Avray | koloro = {{Pariza metroo|kTrans}} | tekstkoloro = Black | bildo = Gare de Sèvres - Ville-d'Avray 01.jpg | grando de bildo = | bildoklarigo = Stacidomo | eksterurbe = ne | arondismento = | komunumo = [[Sèvres]] | latitudo = 48.8274217325 | longitudo = 2.20055846234 | situo sur mapo = Parizo kaj ĉirkaŭurbo | trakoj = 2 | kajoj = 2 flankaj | zono = IDF/3 | trafiko = {{Unuo|1426179|vojaĝantoj}} <small>(2020)</small> | konstruado = | malfermiĝis = {{Dato|12|09|1839}} | arkitektoj = | nomo de proprietulo = [[Société nationale des chemins de fer français|SNCF]] | nomo de trafikanto = SNCF | kodo UIC = <!--87382341--> | trajno-linioj = {{Pariza metroo|L}}, {{Pariza metroo|U}} }} '''Sèvres - Ville-d'Avray''' estas [[Francio|franca]] stacidomo sur linio de [[Gare Saint-Lazare]] al {{stacidomo|Versailles-Rive-Droite}}, en [[Komunumo (Francio)|komunumo]] [[Sèvres]] (departemento [[Hauts-de-Seine]]). Malfermita la {{Daton|12|9|1839}} de "Société anonyme du chemin de fer de Paris à Saint-Cloud et Versailles", ĝi hodiaŭ estas stacidomo de [[Société nationale des chemins de fer français]] (SNCF) priservata de trajnoj de [[Transilien L|linio L]] kaj [[Transilien U|linio U]] de [[Transilien]]. Ĝi situas ĉe [[kilometra punkto]] (PK) {{Unuo|016.583}} de la linio Paris-St-Lazare - Versailles-Rive-Droite (973000). == Interkonektoj == * {{Pariza metroo|Trans}} {{Pariza metroo|L}} ↔ {{Pariza metroo|U}} * {{Pariza metroo|BUS}} [[RATP]] 426 572 * {{Pariza metroo|bus}} Transdev Nanterre 469 == Vidu ankaŭ == * [[Transilien]] * [[Transilien L]] * [[Transilien U]] * [[Sèvres]] * [[Ville-d'Avray]] == Eksteraj ligiloj == {{Projektoj}} * {{Oficiala retejo Transilien}} {{Transilien L}} {{Transilien U}} {{DEFAŬLTORDIGO:Sevres - Ville-d'Avray (stacidomo)}} [[Kategorio:Stacidomoj de Francio]] [[Kategorio:Transilien L]] [[Kategorio:Transilien U]] [[Kategorio:Fervojaj stacioj en Hauts-de-Seine]] [[Kategorio:Sèvres]] t2kv8vs43kt6q94m9htg27yfo0qjwnz 0 573505 7684866 7608856 2022-08-11T04:04:28Z Dominik 1083 eta aldono wikitext text/x-wiki {{Pariza metroo|Trans}} {{Ne konfuzu|Chaville-Rive-Gauche (stacidomo)|Chaville - Vélizy (stacidomo)}} {{Informkesto Pariza metrostacio | nomo = Chaville-Rive-Droite | koloro = {{Pariza metroo|kTrans}} | tekstkoloro = Black | bildo = Gare de Chaville - Rive Droite 02.jpg | grando de bildo = | bildoklarigo = Stacidomo ''Chaville-Rive-Droite'' | eksterurbe = ne | arondismento = | komunumo = [[Chaville]] | latitudo = 48.812136312 | longitudo = 2.18783398094 | situo sur mapo = Parizo kaj ĉirkaŭurbo | trakoj = 2 | kajoj = 2 flankaj | zono = IDF/3 | trafiko = {{unuo|1317735|vojaĝantoj}} <small>(2020)</small> | konstruado = | malfermiĝis = {{Dato|18|07|1840}} | arkitektoj = | nomo de proprietulo = [[Société nationale des chemins de fer français|SNCF]] | nomo de trafikanto = SNCF | kodo UIC = <!--87382333--> | trajno-linioj = {{Pariza metroo|L}}, {{Pariza metroo|U}} }} '''Chaville-Rive-Droite''' estas [[Francio|franca]] stacidomo sur linio de [[Gare Saint-Lazare]] al {{stacidomo|Versailles-Rive-Droite}}, situanta en [[Komunumo (Francio)|komunumo]] [[Chaville]], en departemento [[Hauts-de-Seine]] en regiono [[Francilio]]. Malfermita la {{Daton|18|7|1840}} de "Société anonyme du chemin de fer de Paris à Saint-Cloud et Versailles", ĝi hodiaŭ estas stacidomo de [[Société nationale des chemins de fer français]] (SNCF) priservata de trajnoj de [[Transilien L|linio L]] kaj [[Transilien U|linio U]] de [[Transilien]]. Ĝi situas ĉe [[kilometra punkto]] (PK) {{Unuo|018.605}} de la linio Paris-St-Lazare - Versailles-Rive-Droite (973000). == Interkonektoj == * {{Pariza metroo|Trans}} {{Pariza metroo|L}} ↔ {{Pariza metroo|U}} * {{Pariza metroo|BUS}} [[RATP]] 171 * {{Pariza metroo|Noc}} N66 * {{Pariza metroo|bus}} Phébus 32 33 34 * {{Pariza metroo|bus}} Chavilbus Nord Sud * {{Pariza metroo|bus}} Transdev Nanterre 469 == Vidu ankaŭ == * [[Transilien]] * [[Transilien L]] * [[Transilien U]] * [[Stacidomoj de Transilien]] * [[Chaville]] == Eksteraj ligiloj == {{Projektoj}} * {{Oficiala retejo Gares}} * {{Oficiala retejo Transilien}} {{Transilien L}} {{Transilien U}} [[Kategorio:Stacidomoj de Francio]] [[Kategorio:Transilien L]] [[Kategorio:Transilien U]] [[Kategorio:Fervojaj stacioj en Hauts-de-Seine]] [[Kategorio:Chaville]] he0hxxn0gj5uqy68eqqyo9tj415ofqx 0 573915 7684903 7622228 2022-08-11T05:54:46Z Dominik 1083 eta aldono wikitext text/x-wiki {{Aliaj signifoj|Gennevilliers|Gare de Gennevilliers (Tramtransporto en Parizo)}} {{Pariza metroo|RER}} {{Informkesto Pariza metrostacio | nomo = Gennevilliers | koloro = {{Pariza metroo|kTrans}} | tekstkoloro = Black | bildo = Z20900mona gennevilliers.jpg | grando de bildo = | bildoklarigo = Trajno en direkto al ''{{stacidomo|Massy - Palaiseau}}'' | eksterurbe = ne | arondismento = | komunumo = [[Gennevilliers]] | latitudo = 48.9337077898 | longitudo = 2.30709579749 | situo sur mapo = Parizo kaj ĉirkaŭurbo | trakoj = 3 | kajoj = 2 flankaj | zono = IDF/3 | trafiko = {{unuo|1107599|vojaĝantoj}} <small>(2020)</small> | konstruado = | malfermiĝis = {{Dato|25|09|1988}} {{Pariza metroo|C}} | arkitektoj = | nomo de proprietulo = [[Société nationale des chemins de fer français|SNCF]] | nomo de trafikanto = SNCF | kodo UIC = <!--87271205--> | trajno-linioj = {{Pariza metroo|C}} | tram-linioj = {{Pariza metroo|T1}} }} '''Gennevilliers''' estas [[Francio|franca]] stacidomo sur [[RER de Francilio C|linio C]] de [[RER de Francilio|RER]], situanta en [[Komunumo (Francio)|komunumo]] [[Gennevilliers]] (departemento [[Hauts-de-Seine]]). Malfermita en [[1988]], temas pri stacidomo de [[Société nationale des chemins de fer français]] sur branĉo '''C1''' de RER. Ĝi situas ĉe [[kilometra punkto]] (PK) {{Unuo|014.330}} de la linio Ermont-Eaubonne - Champ-de-Mars (VMI) (962000). == Interkonektoj == * {{Pariza metroo|Tram}} {{Pariza metroo|T1}} ''{{Partram|Gare de Gennevilliers}} * {{Pariza metroo|BUS}} [[RATP]] 166 178 577 * {{Pariza metroo|Noc}} N51 * [[Chemin de fer des Chanteraines]] (CFC) (turisma fervojo) ''Les Tilliers R.E.R.'' == Vidu ankaŭ == * [[RER de Francilio]] * [[RER de Francilio C]] * [[Gennevilliers]] * [[Gare de Gennevilliers (Tramtransporto en Parizo)]] == Eksteraj ligiloj == {{Projektoj}} * {{Oficiala retejo Gares}} * {{Oficiala retejo Transilien}} {{RERFraLinC}} [[Kategorio:Stacidomoj de Francio]] [[Kategorio:RER de Francilio C]] [[Kategorio:Fervojaj stacioj en Hauts-de-Seine]] [[Kategorio:Gennevilliers]] tpe0k26prk90yecx4e8jd8g28kvnh1l 0 579759 7684864 7616484 2022-08-11T03:57:36Z Dominik 1083 eta aldono wikitext text/x-wiki {{Apartigila paĝo|Bellevue}} {{Pariza metroo|Trans}} {{Informkesto Pariza metrostacio | nomo = Bellevue | koloro = {{Pariza metroo|kTrans}} | tekstkoloro = Black | bildo = Gare de Bellevue - bâtiment.jpg | grando de bildo = | bildoklarigo = Stacidomo ''Bellevue'' | eksterurbe = ne | arondismento = | komunumo = [[Meudon]] | latitudo = 48.818929 | longitudo = 2.229822 | situo sur mapo = Parizo kaj ĉirkaŭurbo | trakoj = 4 | kajoj = 3 | zono = IDF/3 | trafiko = {{unuo|725261|vojaĝantoj}} <small>(2020)</small> | konstruado = | malfermiĝis = {{Dato|10|09|1840}} | arkitektoj = | nomo de proprietulo = [[Société nationale des chemins de fer français|SNCF]] | nomo de trafikanto = SNCF | kodo UIC = <!--87393116--> | trajno-linioj = {{Pariza metroo|N}} }} '''Bellevue''' estas [[Francio|franca]] stacidomo sur [[Transilien N|linio N]] de [[Transilien]], situanta en [[Komunumo (Francio)|komunumo]] [[Meudon]], kvartalo de Bellevue, en departemento [[Hauts-de-Seine]], regiono [[Francilio]]. Temas pri stacidomo de [[Société nationale des chemins de fer français]] (SNCF). Ĝi situas ĉe [[kilometra punkto]] (PK) {{Unuo|008.475}} de la linio Paris-Montparnasse - Brest (420000). == Interkonektoj == * {{Pariza metroo|BUS}} [[RATP]] 169 389 TIM * {{Pariza metroo|Noc}} N61 == Vidu ankaŭ == * [[Transilien]] * [[Transilien N]] * [[Stacidomoj de Transilien]] * [[Meudon]] * [[Meudon (stacidomo)]] * [[Meudon-Val-Fleury (stacidomo)]] == Eksteraj ligiloj == {{Projektoj}} * {{Oficiala retejo Gares}} * {{Oficiala retejo Transilien}} {{Transilien N}} [[Kategorio:Stacidomoj de Francio]] [[Kategorio:Transilien N]] [[Kategorio:Fervojaj stacioj en Hauts-de-Seine]] [[Kategorio:Meudon]] qjhj37pqmc1yw3rt1i6awycafqtve8i 0 579776 7684922 7619516 2022-08-11T06:23:40Z Dominik 1083 eta ŝanĝo wikitext text/x-wiki {{Aliaj signifoj|Meudon}} {{Pariza metroo|Trans}} {{Informkesto Pariza metrostacio | nomo = Meudon | koloro = {{Pariza metroo|kTrans}} | tekstkoloro = Black | bildo = Gare de Meudon - entrée.jpg | grando de bildo = | bildoklarigo = Stacidomo ''Meudon'' | eksterurbe = ne | arondismento = | komunumo = [[Meudon]] | latitudo = 48.814915 | longitudo = 2.240945 | situo sur mapo = Parizo kaj ĉirkaŭurbo | trakoj = 4 | kajoj = 3 | zono = IDF/3 | trafiko = {{unuo|607783|vojaĝantoj}} <small>(2020)</small> | konstruado = | malfermiĝis = {{Dato|10|09|1840}} | arkitektoj = Jean Philippot <small>(nova stacidomo de [[1936]])</small> | nomo de proprietulo = [[Société nationale des chemins de fer français|SNCF]] | nomo de trafikanto = SNCF | kodo UIC = <!--87393108--> | trajno-linioj = {{Pariza metroo|N}} }} '''Meudon''' estas [[Francio|franca]] stacidomo sur [[Transilien N|linio N]] de [[Transilien]], situanta en [[Komunumo (Francio)|komunumo]] [[Meudon]], en departemento [[Hauts-de-Seine]], regiono [[Francilio]]. Temas pri stacidomo de [[Société nationale des chemins de fer français]] (SNCF). Ĝi situas ĉe [[kilometra punkto]] (PK) {{Unuo|007.550}} de la linio Paris-Montparnasse - Brest (420000). == Interkonektoj == * {{Pariza metroo|BUS}} [[RATP]] TIM == Vidu ankaŭ == * [[Transilien]] * [[Transilien N]] * [[Meudon]] * [[Meudon-Val-Fleury (stacidomo)]] * [[Bellevue (stacidomo)]] == Eksteraj ligiloj == {{Projektoj}} * {{Oficiala retejo Gares}} * {{Oficiala retejo Transilien}} {{Transilien N}} [[Kategorio:Stacidomoj de Francio]] [[Kategorio:Transilien N]] [[Kategorio:Fervojaj stacioj en Hauts-de-Seine]] [[Kategorio:Meudon]] s1214v0sujr323uek019werf9jd5zbq 0 579789 7684925 7622307 2022-08-11T06:25:26Z Dominik 1083 eta ŝanĝo wikitext text/x-wiki {{Pariza metroo|RER}} {{Informkesto Pariza metrostacio | nomo = Meudon-Val-Fleury | koloro = {{Pariza metroo|kTrans}} | tekstkoloro = Black | bildo = Gare de Meudon - Val Fleury 05.jpg | grando de bildo = | bildoklarigo = Stacidomo ''Meudon-Val-Fleury'' | eksterurbe = ne | arondismento = | komunumo = [[Meudon]] | latitudo = 48.8079219482 | longitudo = 2.24094197508 | situo sur mapo = Parizo kaj ĉirkaŭurbo | trakoj = 2 | kajoj = 2 flankaj | zono = IDF/3 | trafiko = {{unuo|1582980|vojaĝantoj}} <small>(2020)</small> | konstruado = | malfermiĝis = [[1901]]<br />{{Dato|22|05|1979}} {{Pariza metroo|C}} | arkitektoj = | nomo de proprietulo = [[Société nationale des chemins de fer français|SNCF]] | nomo de trafikanto = SNCF | kodo UIC = <!--87393082--> | trajno-linioj = {{Pariza metroo|C}} }} '''Meudon-Val-Fleury''' estas [[Francio|franca]] stacidomo sur branĉoj C5 kaj C7 de [[RER de Francilio C|linio C]] de [[RER de Francilio|RER]], situanta en [[Komunumo (Francio)|komunumo]] [[Meudon]], en departemento [[Hauts-de-Seine]], regiono [[Francilio]]. Temas pri stacidomo de [[Société nationale des chemins de fer français]] (SNCF). Ĝi situas ĉe [[kilometra punkto]] (PK) {{Unuo|008.865}} de la linio Invalides - Versailles-Rive-Gauche (977000). == Interkonektoj == * {{Pariza metroo|BUS}} [[RATP]] 162 169 289 TIM == Vidu ankaŭ == * [[RER de Francilio]] * [[RER de Francilio C]] * [[Meudon]] * [[Meudon (stacidomo)]] * [[Bellevue (stacidomo)]] == Eksteraj ligiloj == {{Projektoj}} * {{Oficiala retejo Gares}} * {{Oficiala retejo Transilien}} {{RERFraLinC}} [[Kategorio:Stacidomoj de Francio]] [[Kategorio:RER de Francilio C]] [[Kategorio:Fervojaj stacioj en Hauts-de-Seine]] [[Kategorio:Meudon]] t8n6nwloaj58xlzz9qh9p2jwyb5l8nt 0 581204 7684666 7629625 2022-08-10T17:32:12Z Tlustulimu 1543 [[Kategorio:Angla kirurgoj]] forigita; [[Kategorio:Anglaj kirurgoj]] aldonita per [[Vikipedio:VarmaKato|HotCat]] wikitext text/x-wiki {{Informkesto sciencisto}} '''Josefo Listero''' ([[1827]]-[[1912]]) estis angla kirurgo, kemiisto, "patro de la moderna kirurgio" kaj pioniro pri antisepsa kirurgio, bazita sur la laboroj de [[Louis Pasteur]], en la dua duono de la 19-a jarcento. Listero aplikis la laboron de Pasteur pri etiologio de fermentiĝo kaj asociis al la procezoj kaŭzantaj [[infekto]]n kaj [[gangreno]]n. Spite al la movadoj por abolado de ĉiuj kirurgioj en hospitaloj pro la troa morto-rango kaŭzata de la infektoj, Listero ŝanĝis la traktadon de la komponaj frakturoj el la amputacio al membro-konservado kaj malfermis la vojon por abdomenaj kaj aliaj intrakavaj kirurgioj.<ref>[https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3468637/ NCBI Resources]</ref> Li decidis uzi la teknikojn proponitajn de Pasteur kaj komencis per elmetado de vundoj al kemiaĵoj. Li prenis pansaĵon saturitan per [[fenoloj|fenata acido]] aŭ karbolo, kovris la vundojn kaj la infekto-rango draste reduktiĝis. Poste, li eksperimentis per manlavado, steriligo de instrumentoj kaj aspergado de karbolo en la anatomia teatro dum operacio celante limigi infektojn. La infekto-rango malpliiĝis kaj liaj teknikoj baldaŭ estis adoptitaj en multaj landoj far sennombro da kirurgoj. Pro tio li nun estas konata kiel la "patro de la antisepsa kirurgio".<ref>[http://www.sciencemuseum.org.uk/broughttolife/people/josephListero Science Museum]{{404|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> == Vivo == [[Dosiero:Lister_spraying_phenol_over_patient.jpg|250px|eta|maldekstre|<center>Listero aspergante [[Fenoloj|fenolon]]<br />sur la pacienton.<center>]] [[Dosiero:Upton_House,_West_Ham;_birthplace_of_Joseph_Lister._Watercol_Wellcome_V0018804.jpg|250px|eta|dekstre|<center>Upton House, West Ham,<br />domo kie Listero naskiĝis.<center>]] Josefo Listero apartenis al riĉa familio kaj estis filo de Joseph Jackson Listero (1786-1869), pioniro pri akromataj lensoj por konstruado de komponaj mikroskopoj. En la lernejo li iĝis flua leganto de francaj kaj germanaj verkoj kaj kiam june li vizitadis la Akademion Isaac Brown de Benjamin Abbot, iu [[Kvakerismo|kvakera]] lernejo en Hitchin. Kiam adoleskulo, Listero vizitadis la "Grove House School", en Tottenham, kie li studis matematikon, natursciencojn kaj lingvaĵojn. Komence li studis botanikon kaj bakalaŭriĝis pri artoj en 1847. Poste li enmatrikuliĝis kiel studento pri medicino kaj diplomiĝis kun honoro kiel Bakalaŭro pri Medicino, sekve enirante en la '''Reĝa Kolegio pri Kirurgoj''' estante 26-jara. En 1854, Listero iĝis asistanto kaj amiko de la kirurgo James Syme (1799-1870) en la '''Reĝa Flegejo de Edinburgo''', ĉe la [[Universitato de Edinburgo]]. Poste, li lasis la kvakerojn, kuniĝis al la '''Skota Episkopa Preĝejo''' kaj eventuale edziĝis al Agnes, filino de Syme. Dum ilia [[mielmonato]], ili pasis tri monatojn vizitantaj la ĉefajn medicinajn institutojn (hospitalojn kaj universitatojn) en Francio kaj Germanio. Intertempe, Agnes enamiĝis al medicina esploro kaj iĝis partnero de Listero en la laboratorio dum la resto de sia vivo. == Kariero kaj vivo == Antaŭ ol la studoj de Listeroj pri kirurgio, la plejmulto el la homoj kredis ke la kemia damaĝo en la elmetaĵoj al polucia aero respondecis pri vundo-infektoj. La hospitalaj koridoroj okaze estis aerumitaj meze de la tago kiel prevento kontraŭ disvastigo de infektoj per miasmoj, sed instalaĵoj por manlavado kaj vundo-purigado de la pacientoj tute ne disponeblis. La kirurgo kutime ne lavis al si la manojn antaŭ ol viziti pacienton pro tio ke tiaj praktikoj ne estis konsiderataj necesaj por evitado de infektoj. Malgraŭ la klopodoj de [[Ignaz Semmelweis]] (1818-1865) kaj [[Oliver Wendell Holmes, Sr.]] (1809-1894), la hospitaloj praktikadis kirurgion sub nesanaj kondiĉoj. La tiamaj kirurgoj ofte raportadis pri la "bona kaj sana kirurgia fetoro" kaj estis orgojlaj pri la sangomakuloj sur iliaj nelavitaj operaciaj vestaĵoj kiel elmontro pri ilia sperto. Dum lia staĝo kiel profesoro pri kirurgio en la [[Universitato de Glasgovo]], Listero sciis pri dokumento publikigita de la franca kemiisto, [[Louis Pasteur]], montrante ke nutraĵo-malkomponiĝo povas okazi sub anaerobaj kondiĉoj ĉiam kiam mikroorganismoj ĉeestas. Do, Pasteur sugestis tri metodojn por eliminado de la respondecaj mikroorganismoj, nome, filtrado, hejto-elmetado kaj elmetado al kemiaj solvaĵoj. Listero konfirmis la konkludojn de Pasteur per siaj propraj eksperimentoj kaj decidis uzi liajn malkovrojn por disvolvado de antisepsaj teknikoj por vundoj. Ĉar la du unuaj metodoj sugestitaj de Pasteur estis danĝeraj kaj nesekuraj por la traktado de la homa histo, Listero decidis eksperimenti la trian teknikon. En 1834, [[Friedlieb Ferdinand Runge]] malkovris la [[fenoloj|fenolon]] tiam konata kiel karbolo, karbolata acido, aŭ fenata acido, kiun li elprenis el nepura formo de karbo[[gudro]]. Tiuepoke, duboj ekzistis pri la '''kreozoto''' -- iu substanco kiu estis uzata por lignotraktado en la fervojaj [[ŝpalo]]j kaj ŝipofabrikadoj ĉar ĝi protektis la lignon el putriĝo -- kaj la karbolata acido. Post aŭdado ke la kreozoto estis uzata por kloako-traktado, Listero komencis provi la efikecon de la karbolata acido kiam aplikita rekte sur vundoj. == Verkaro == {{Div col|cols = 3}} * [https://books.google.com.br/books?id=rwlbAAAAQAAJ&printsec=frontcover&dq=inauthor:%22Baron+Joseph+Lister%22&hl=pt-BR&sa=X&ved=0ahUKEwiPseez8pHSAhUGPJAKHYjHAb0Q6AEIITAB#v=onepage&q&f=false Introductory Lecture Delivered in the University of Edinburgh ...], [[1869]] * Six Papers of Lord Lister, [[1921]], Joseph Baron Lister, Sir Rickman John Godlee * An English Handbook to the Paris Medical School, [[1903]], A. A. Warden, William Williams Keen, Joseph Baron Lister * The Early Stages of Inflammation<ref>[https://www.facs.org/~/media/files/archives/chipmanpres1926.ashx Facs.org]</ref> * Involuntary Muscle Fibre * The parts of the Nervous System which regulate the Contractions of the Arteries * The Cutaneous Pigmentary System of the Frog * Some Experiments upon the Coagulation of the Blood, [[1856]] * The Conditions of Suppuration, [[1867]] * On the Antiseptic Principles in the Practice of Surgery, [[1867]] * New Approach to treat compound fractures, abcesses, etc. with observations on the conditions of suppuration<ref>[http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0140673602511922 Science Direct]</ref> [[1867]] * On the Effects of Asepsis on the Health of a Surgical Hospital. {{Div col end}} == Literaturo == {{Div col|cols = 3}} * [https://books.google.com.br/books?id=PD2-gpsoh8kC&pg=PA94&dq=Joseph+Lister+surgeon&hl=pt-BR&sa=X&redir_esc=y#v=onepage&q=Joseph%20Lister%20surgeon&f=false Doctors and Discoveries: Lives that Created Today's Medicine], John G. Simmons * [https://books.google.com.br/books?id=CsGhx6w82vcC&pg=PA40&dq=Joseph+Lister+surgeon&hl=pt-BR&sa=X&redir_esc=y#v=onepage&q=Joseph%20Lister%20surgeon&f=false Medicine Through the Ages], Peter Mantin, Richard Pulley * [https://books.google.com.br/books?id=tCIDAAAAMBAJ&pg=PA693&dq=Joseph+Lister+surgeon&hl=pt-BR&sa=X&redir_esc=y#v=onepage&q=Joseph%20Lister%20surgeon&f=false Popular Science] * [https://books.google.com.br/books?id=9WzQPQRnR8sC&pg=PA73&dq=Joseph+Lister+surgeon&hl=pt-BR&sa=X&redir_esc=y#v=onepage&q=Joseph%20Lister%20surgeon&f=false Spreading Germs: Disease Theories and Medical Practice in Britain, 1865-1900], Michael Worboys * [https://books.google.com.br/books?id=1wJeAgAAQBAJ&pg=PA419&dq=Joseph+Lister+surgeon&hl=pt-BR&sa=X&redir_esc=y#v=onepage&q=Joseph%20Lister%20surgeon&f=false Reader's Guide to the History of Science], Arne Hessenbruch * [https://books.google.com.br/books?id=1qiFEQ1tAHQC&pg=PT104&dq=Joseph+Lister+surgeon&hl=pt-BR&sa=X&redir_esc=y#v=onepage&q=Joseph%20Lister%20surgeon&f=false Medicine Through Time], Nigel Kelly, Bob Rees, Paul Shuter * [https://books.google.com.br/books?id=swBD0hF2BxwC&pg=PA542&dq=Joseph+Lister+surgeon&hl=pt-BR&sa=X&redir_esc=y#v=onepage&q=Joseph%20Lister%20surgeon&f=false World Civilizations: Volume II: Since 1500], Philip J. Adler, Randall L. Pouwels * [https://books.google.com.br/books?id=4iELAAAAIAAJ&pg=PA141&dq=Joseph+Lister+surgeon&hl=pt-BR&sa=X&redir_esc=y#v=onepage&q=Joseph%20Lister%20surgeon&f=false "A Time to Heal": The Diffusion of Listerism in Victorian ..., Volume 89,Parte 1], Jerry L. Gaw * [https://books.google.com.br/books?id=vOxkjooEA9QC&pg=PA71&dq=Joseph+Lister+surgeon&hl=pt-BR&sa=X&redir_esc=y#v=onepage&q=Joseph%20Lister%20surgeon&f=false American Surgical Instruments: An Illustrated History of Their Manufacture ...], James M. Edmonson * [https://books.google.com.br/books?id=1YDrMFug17cC&pg=PA182&dq=Joseph+Lister+surgeon&hl=pt-BR&sa=X&redir_esc=y#v=onepage&q=Joseph%20Lister%20surgeon&f=false A to Z of STS Scientists], Elizabeth H. Oakes * [https://books.google.com.br/books?id=46s88pqPHvkC&pg=PA88&dq=Joseph+Lister+surgeon&hl=pt-BR&sa=X&redir_esc=y#v=onepage&q=Joseph%20Lister%20surgeon&f=false The Illustrated Timeline of Medicine], Gill Davies {{Div col end}} == Vidu ankaŭ == {{Div col|cols = 3}} * [[Reĝa Societo de Londono]] * [[Kirurgio]] * [[Medalo Copley]] * [[Fenoloj|Fenata acido]] * [[Teodorico de' Borgognoni]] (1205-1298) * John Hunter (1728-1793) * [[Edward Jenner]] (1749-1823) * John Collins Warren (1778-1856) * Joseph Jackson Listero (1786-1869) * [[Friedlieb Ferdinand Runge]] (1795-1867) * James Syme (1799-1870) * William Sharpey (1802-1880) * Thomas Wharton Jones (1808-1891) * [[Oliver Wendell Holmes, Sr.]] (1809-1894) * James Young Simpson (1811-1870) * [[Ignaz Semmelweis]] (1818-1865) * [[Thomas Anderson (kemiisto)|Thomas Anderson]] (1819-1874) * [[Louis Pasteur]] (1822-1895) * [[William Thomson]] (1824-1907) * Joseph Sampson Gamgee (1828-1886) * [[Josiah Willard Gibbs]] (1839-1903) * [[Robert Koch]] (1843-1910) * Alexander Gunn (1845-1914) {{Div col end}} == Kunrilataj kemiaĵoj == <center> <gallery> O-Kresol.svg|<center><big>'''o-Krezolo'''</big></center> Creosol2D.png|<center><big>[[Kreozolo]]</big></center> Phenol2.svg|<center><big>[[Fenoloj|Karbolo]]</big></center> </gallery> <gallery> Corannulene3D.png|<center><big>[[Policikla aromata hidrokarbonido]]</big></center> Guajacol.svg|<center><big>[[Gvajakolo]]</big></center> 2,3-Xylenol.svg|<center><big>'''Ksilenolo'''</big></center> Ortho-Xylol_-_ortho-xylene_2.svg|<center><big>o-[[Ksilolo]]</big></center> </gallery> </center> == Referencoj == {{Referencoj|3}} {{Projektoj}} {{Bibliotekoj}} {{Vivtempo|Lister, Joseph}} {{Portalo|Anglio|Homoj|Kemio||}} [[Kategorio:Anglaj kirurgoj]] [[Kategorio:Angla kemiistoj]] [[Kategorio:Angla kuracistoj]] [[Kategorio:Universitato de Glasgovo]] [[Kategorio:Universitato de Edinburgo]] qzctqv9p3z6n7wbb4r7smhujj7tz20x 7684667 7684666 2022-08-10T17:32:32Z Tlustulimu 1543 [[Kategorio:Angla kuracistoj]] forigita; [[Kategorio:Anglaj kuracistoj]] aldonita per [[Vikipedio:VarmaKato|HotCat]] wikitext text/x-wiki {{Informkesto sciencisto}} '''Josefo Listero''' ([[1827]]-[[1912]]) estis angla kirurgo, kemiisto, "patro de la moderna kirurgio" kaj pioniro pri antisepsa kirurgio, bazita sur la laboroj de [[Louis Pasteur]], en la dua duono de la 19-a jarcento. Listero aplikis la laboron de Pasteur pri etiologio de fermentiĝo kaj asociis al la procezoj kaŭzantaj [[infekto]]n kaj [[gangreno]]n. Spite al la movadoj por abolado de ĉiuj kirurgioj en hospitaloj pro la troa morto-rango kaŭzata de la infektoj, Listero ŝanĝis la traktadon de la komponaj frakturoj el la amputacio al membro-konservado kaj malfermis la vojon por abdomenaj kaj aliaj intrakavaj kirurgioj.<ref>[https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3468637/ NCBI Resources]</ref> Li decidis uzi la teknikojn proponitajn de Pasteur kaj komencis per elmetado de vundoj al kemiaĵoj. Li prenis pansaĵon saturitan per [[fenoloj|fenata acido]] aŭ karbolo, kovris la vundojn kaj la infekto-rango draste reduktiĝis. Poste, li eksperimentis per manlavado, steriligo de instrumentoj kaj aspergado de karbolo en la anatomia teatro dum operacio celante limigi infektojn. La infekto-rango malpliiĝis kaj liaj teknikoj baldaŭ estis adoptitaj en multaj landoj far sennombro da kirurgoj. Pro tio li nun estas konata kiel la "patro de la antisepsa kirurgio".<ref>[http://www.sciencemuseum.org.uk/broughttolife/people/josephListero Science Museum]{{404|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> == Vivo == [[Dosiero:Lister_spraying_phenol_over_patient.jpg|250px|eta|maldekstre|<center>Listero aspergante [[Fenoloj|fenolon]]<br />sur la pacienton.<center>]] [[Dosiero:Upton_House,_West_Ham;_birthplace_of_Joseph_Lister._Watercol_Wellcome_V0018804.jpg|250px|eta|dekstre|<center>Upton House, West Ham,<br />domo kie Listero naskiĝis.<center>]] Josefo Listero apartenis al riĉa familio kaj estis filo de Joseph Jackson Listero (1786-1869), pioniro pri akromataj lensoj por konstruado de komponaj mikroskopoj. En la lernejo li iĝis flua leganto de francaj kaj germanaj verkoj kaj kiam june li vizitadis la Akademion Isaac Brown de Benjamin Abbot, iu [[Kvakerismo|kvakera]] lernejo en Hitchin. Kiam adoleskulo, Listero vizitadis la "Grove House School", en Tottenham, kie li studis matematikon, natursciencojn kaj lingvaĵojn. Komence li studis botanikon kaj bakalaŭriĝis pri artoj en 1847. Poste li enmatrikuliĝis kiel studento pri medicino kaj diplomiĝis kun honoro kiel Bakalaŭro pri Medicino, sekve enirante en la '''Reĝa Kolegio pri Kirurgoj''' estante 26-jara. En 1854, Listero iĝis asistanto kaj amiko de la kirurgo James Syme (1799-1870) en la '''Reĝa Flegejo de Edinburgo''', ĉe la [[Universitato de Edinburgo]]. Poste, li lasis la kvakerojn, kuniĝis al la '''Skota Episkopa Preĝejo''' kaj eventuale edziĝis al Agnes, filino de Syme. Dum ilia [[mielmonato]], ili pasis tri monatojn vizitantaj la ĉefajn medicinajn institutojn (hospitalojn kaj universitatojn) en Francio kaj Germanio. Intertempe, Agnes enamiĝis al medicina esploro kaj iĝis partnero de Listero en la laboratorio dum la resto de sia vivo. == Kariero kaj vivo == Antaŭ ol la studoj de Listeroj pri kirurgio, la plejmulto el la homoj kredis ke la kemia damaĝo en la elmetaĵoj al polucia aero respondecis pri vundo-infektoj. La hospitalaj koridoroj okaze estis aerumitaj meze de la tago kiel prevento kontraŭ disvastigo de infektoj per miasmoj, sed instalaĵoj por manlavado kaj vundo-purigado de la pacientoj tute ne disponeblis. La kirurgo kutime ne lavis al si la manojn antaŭ ol viziti pacienton pro tio ke tiaj praktikoj ne estis konsiderataj necesaj por evitado de infektoj. Malgraŭ la klopodoj de [[Ignaz Semmelweis]] (1818-1865) kaj [[Oliver Wendell Holmes, Sr.]] (1809-1894), la hospitaloj praktikadis kirurgion sub nesanaj kondiĉoj. La tiamaj kirurgoj ofte raportadis pri la "bona kaj sana kirurgia fetoro" kaj estis orgojlaj pri la sangomakuloj sur iliaj nelavitaj operaciaj vestaĵoj kiel elmontro pri ilia sperto. Dum lia staĝo kiel profesoro pri kirurgio en la [[Universitato de Glasgovo]], Listero sciis pri dokumento publikigita de la franca kemiisto, [[Louis Pasteur]], montrante ke nutraĵo-malkomponiĝo povas okazi sub anaerobaj kondiĉoj ĉiam kiam mikroorganismoj ĉeestas. Do, Pasteur sugestis tri metodojn por eliminado de la respondecaj mikroorganismoj, nome, filtrado, hejto-elmetado kaj elmetado al kemiaj solvaĵoj. Listero konfirmis la konkludojn de Pasteur per siaj propraj eksperimentoj kaj decidis uzi liajn malkovrojn por disvolvado de antisepsaj teknikoj por vundoj. Ĉar la du unuaj metodoj sugestitaj de Pasteur estis danĝeraj kaj nesekuraj por la traktado de la homa histo, Listero decidis eksperimenti la trian teknikon. En 1834, [[Friedlieb Ferdinand Runge]] malkovris la [[fenoloj|fenolon]] tiam konata kiel karbolo, karbolata acido, aŭ fenata acido, kiun li elprenis el nepura formo de karbo[[gudro]]. Tiuepoke, duboj ekzistis pri la '''kreozoto''' -- iu substanco kiu estis uzata por lignotraktado en la fervojaj [[ŝpalo]]j kaj ŝipofabrikadoj ĉar ĝi protektis la lignon el putriĝo -- kaj la karbolata acido. Post aŭdado ke la kreozoto estis uzata por kloako-traktado, Listero komencis provi la efikecon de la karbolata acido kiam aplikita rekte sur vundoj. == Verkaro == {{Div col|cols = 3}} * [https://books.google.com.br/books?id=rwlbAAAAQAAJ&printsec=frontcover&dq=inauthor:%22Baron+Joseph+Lister%22&hl=pt-BR&sa=X&ved=0ahUKEwiPseez8pHSAhUGPJAKHYjHAb0Q6AEIITAB#v=onepage&q&f=false Introductory Lecture Delivered in the University of Edinburgh ...], [[1869]] * Six Papers of Lord Lister, [[1921]], Joseph Baron Lister, Sir Rickman John Godlee * An English Handbook to the Paris Medical School, [[1903]], A. A. Warden, William Williams Keen, Joseph Baron Lister * The Early Stages of Inflammation<ref>[https://www.facs.org/~/media/files/archives/chipmanpres1926.ashx Facs.org]</ref> * Involuntary Muscle Fibre * The parts of the Nervous System which regulate the Contractions of the Arteries * The Cutaneous Pigmentary System of the Frog * Some Experiments upon the Coagulation of the Blood, [[1856]] * The Conditions of Suppuration, [[1867]] * On the Antiseptic Principles in the Practice of Surgery, [[1867]] * New Approach to treat compound fractures, abcesses, etc. with observations on the conditions of suppuration<ref>[http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0140673602511922 Science Direct]</ref> [[1867]] * On the Effects of Asepsis on the Health of a Surgical Hospital. {{Div col end}} == Literaturo == {{Div col|cols = 3}} * [https://books.google.com.br/books?id=PD2-gpsoh8kC&pg=PA94&dq=Joseph+Lister+surgeon&hl=pt-BR&sa=X&redir_esc=y#v=onepage&q=Joseph%20Lister%20surgeon&f=false Doctors and Discoveries: Lives that Created Today's Medicine], John G. Simmons * [https://books.google.com.br/books?id=CsGhx6w82vcC&pg=PA40&dq=Joseph+Lister+surgeon&hl=pt-BR&sa=X&redir_esc=y#v=onepage&q=Joseph%20Lister%20surgeon&f=false Medicine Through the Ages], Peter Mantin, Richard Pulley * [https://books.google.com.br/books?id=tCIDAAAAMBAJ&pg=PA693&dq=Joseph+Lister+surgeon&hl=pt-BR&sa=X&redir_esc=y#v=onepage&q=Joseph%20Lister%20surgeon&f=false Popular Science] * [https://books.google.com.br/books?id=9WzQPQRnR8sC&pg=PA73&dq=Joseph+Lister+surgeon&hl=pt-BR&sa=X&redir_esc=y#v=onepage&q=Joseph%20Lister%20surgeon&f=false Spreading Germs: Disease Theories and Medical Practice in Britain, 1865-1900], Michael Worboys * [https://books.google.com.br/books?id=1wJeAgAAQBAJ&pg=PA419&dq=Joseph+Lister+surgeon&hl=pt-BR&sa=X&redir_esc=y#v=onepage&q=Joseph%20Lister%20surgeon&f=false Reader's Guide to the History of Science], Arne Hessenbruch * [https://books.google.com.br/books?id=1qiFEQ1tAHQC&pg=PT104&dq=Joseph+Lister+surgeon&hl=pt-BR&sa=X&redir_esc=y#v=onepage&q=Joseph%20Lister%20surgeon&f=false Medicine Through Time], Nigel Kelly, Bob Rees, Paul Shuter * [https://books.google.com.br/books?id=swBD0hF2BxwC&pg=PA542&dq=Joseph+Lister+surgeon&hl=pt-BR&sa=X&redir_esc=y#v=onepage&q=Joseph%20Lister%20surgeon&f=false World Civilizations: Volume II: Since 1500], Philip J. Adler, Randall L. Pouwels * [https://books.google.com.br/books?id=4iELAAAAIAAJ&pg=PA141&dq=Joseph+Lister+surgeon&hl=pt-BR&sa=X&redir_esc=y#v=onepage&q=Joseph%20Lister%20surgeon&f=false "A Time to Heal": The Diffusion of Listerism in Victorian ..., Volume 89,Parte 1], Jerry L. Gaw * [https://books.google.com.br/books?id=vOxkjooEA9QC&pg=PA71&dq=Joseph+Lister+surgeon&hl=pt-BR&sa=X&redir_esc=y#v=onepage&q=Joseph%20Lister%20surgeon&f=false American Surgical Instruments: An Illustrated History of Their Manufacture ...], James M. Edmonson * [https://books.google.com.br/books?id=1YDrMFug17cC&pg=PA182&dq=Joseph+Lister+surgeon&hl=pt-BR&sa=X&redir_esc=y#v=onepage&q=Joseph%20Lister%20surgeon&f=false A to Z of STS Scientists], Elizabeth H. Oakes * [https://books.google.com.br/books?id=46s88pqPHvkC&pg=PA88&dq=Joseph+Lister+surgeon&hl=pt-BR&sa=X&redir_esc=y#v=onepage&q=Joseph%20Lister%20surgeon&f=false The Illustrated Timeline of Medicine], Gill Davies {{Div col end}} == Vidu ankaŭ == {{Div col|cols = 3}} * [[Reĝa Societo de Londono]] * [[Kirurgio]] * [[Medalo Copley]] * [[Fenoloj|Fenata acido]] * [[Teodorico de' Borgognoni]] (1205-1298) * John Hunter (1728-1793) * [[Edward Jenner]] (1749-1823) * John Collins Warren (1778-1856) * Joseph Jackson Listero (1786-1869) * [[Friedlieb Ferdinand Runge]] (1795-1867) * James Syme (1799-1870) * William Sharpey (1802-1880) * Thomas Wharton Jones (1808-1891) * [[Oliver Wendell Holmes, Sr.]] (1809-1894) * James Young Simpson (1811-1870) * [[Ignaz Semmelweis]] (1818-1865) * [[Thomas Anderson (kemiisto)|Thomas Anderson]] (1819-1874) * [[Louis Pasteur]] (1822-1895) * [[William Thomson]] (1824-1907) * Joseph Sampson Gamgee (1828-1886) * [[Josiah Willard Gibbs]] (1839-1903) * [[Robert Koch]] (1843-1910) * Alexander Gunn (1845-1914) {{Div col end}} == Kunrilataj kemiaĵoj == <center> <gallery> O-Kresol.svg|<center><big>'''o-Krezolo'''</big></center> Creosol2D.png|<center><big>[[Kreozolo]]</big></center> Phenol2.svg|<center><big>[[Fenoloj|Karbolo]]</big></center> </gallery> <gallery> Corannulene3D.png|<center><big>[[Policikla aromata hidrokarbonido]]</big></center> Guajacol.svg|<center><big>[[Gvajakolo]]</big></center> 2,3-Xylenol.svg|<center><big>'''Ksilenolo'''</big></center> Ortho-Xylol_-_ortho-xylene_2.svg|<center><big>o-[[Ksilolo]]</big></center> </gallery> </center> == Referencoj == {{Referencoj|3}} {{Projektoj}} {{Bibliotekoj}} {{Vivtempo|Lister, Joseph}} {{Portalo|Anglio|Homoj|Kemio||}} [[Kategorio:Anglaj kirurgoj]] [[Kategorio:Angla kemiistoj]] [[Kategorio:Anglaj kuracistoj]] [[Kategorio:Universitato de Glasgovo]] [[Kategorio:Universitato de Edinburgo]] l8cz6kw4vvmaoyw0kir1jwj0ox2fmsw 7684668 7684667 2022-08-10T17:32:50Z Tlustulimu 1543 [[Kategorio:Angla kemiistoj]] forigita; [[Kategorio:Anglaj kemiistoj]] aldonita per [[Vikipedio:VarmaKato|HotCat]] wikitext text/x-wiki {{Informkesto sciencisto}} '''Josefo Listero''' ([[1827]]-[[1912]]) estis angla kirurgo, kemiisto, "patro de la moderna kirurgio" kaj pioniro pri antisepsa kirurgio, bazita sur la laboroj de [[Louis Pasteur]], en la dua duono de la 19-a jarcento. Listero aplikis la laboron de Pasteur pri etiologio de fermentiĝo kaj asociis al la procezoj kaŭzantaj [[infekto]]n kaj [[gangreno]]n. Spite al la movadoj por abolado de ĉiuj kirurgioj en hospitaloj pro la troa morto-rango kaŭzata de la infektoj, Listero ŝanĝis la traktadon de la komponaj frakturoj el la amputacio al membro-konservado kaj malfermis la vojon por abdomenaj kaj aliaj intrakavaj kirurgioj.<ref>[https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3468637/ NCBI Resources]</ref> Li decidis uzi la teknikojn proponitajn de Pasteur kaj komencis per elmetado de vundoj al kemiaĵoj. Li prenis pansaĵon saturitan per [[fenoloj|fenata acido]] aŭ karbolo, kovris la vundojn kaj la infekto-rango draste reduktiĝis. Poste, li eksperimentis per manlavado, steriligo de instrumentoj kaj aspergado de karbolo en la anatomia teatro dum operacio celante limigi infektojn. La infekto-rango malpliiĝis kaj liaj teknikoj baldaŭ estis adoptitaj en multaj landoj far sennombro da kirurgoj. Pro tio li nun estas konata kiel la "patro de la antisepsa kirurgio".<ref>[http://www.sciencemuseum.org.uk/broughttolife/people/josephListero Science Museum]{{404|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> == Vivo == [[Dosiero:Lister_spraying_phenol_over_patient.jpg|250px|eta|maldekstre|<center>Listero aspergante [[Fenoloj|fenolon]]<br />sur la pacienton.<center>]] [[Dosiero:Upton_House,_West_Ham;_birthplace_of_Joseph_Lister._Watercol_Wellcome_V0018804.jpg|250px|eta|dekstre|<center>Upton House, West Ham,<br />domo kie Listero naskiĝis.<center>]] Josefo Listero apartenis al riĉa familio kaj estis filo de Joseph Jackson Listero (1786-1869), pioniro pri akromataj lensoj por konstruado de komponaj mikroskopoj. En la lernejo li iĝis flua leganto de francaj kaj germanaj verkoj kaj kiam june li vizitadis la Akademion Isaac Brown de Benjamin Abbot, iu [[Kvakerismo|kvakera]] lernejo en Hitchin. Kiam adoleskulo, Listero vizitadis la "Grove House School", en Tottenham, kie li studis matematikon, natursciencojn kaj lingvaĵojn. Komence li studis botanikon kaj bakalaŭriĝis pri artoj en 1847. Poste li enmatrikuliĝis kiel studento pri medicino kaj diplomiĝis kun honoro kiel Bakalaŭro pri Medicino, sekve enirante en la '''Reĝa Kolegio pri Kirurgoj''' estante 26-jara. En 1854, Listero iĝis asistanto kaj amiko de la kirurgo James Syme (1799-1870) en la '''Reĝa Flegejo de Edinburgo''', ĉe la [[Universitato de Edinburgo]]. Poste, li lasis la kvakerojn, kuniĝis al la '''Skota Episkopa Preĝejo''' kaj eventuale edziĝis al Agnes, filino de Syme. Dum ilia [[mielmonato]], ili pasis tri monatojn vizitantaj la ĉefajn medicinajn institutojn (hospitalojn kaj universitatojn) en Francio kaj Germanio. Intertempe, Agnes enamiĝis al medicina esploro kaj iĝis partnero de Listero en la laboratorio dum la resto de sia vivo. == Kariero kaj vivo == Antaŭ ol la studoj de Listeroj pri kirurgio, la plejmulto el la homoj kredis ke la kemia damaĝo en la elmetaĵoj al polucia aero respondecis pri vundo-infektoj. La hospitalaj koridoroj okaze estis aerumitaj meze de la tago kiel prevento kontraŭ disvastigo de infektoj per miasmoj, sed instalaĵoj por manlavado kaj vundo-purigado de la pacientoj tute ne disponeblis. La kirurgo kutime ne lavis al si la manojn antaŭ ol viziti pacienton pro tio ke tiaj praktikoj ne estis konsiderataj necesaj por evitado de infektoj. Malgraŭ la klopodoj de [[Ignaz Semmelweis]] (1818-1865) kaj [[Oliver Wendell Holmes, Sr.]] (1809-1894), la hospitaloj praktikadis kirurgion sub nesanaj kondiĉoj. La tiamaj kirurgoj ofte raportadis pri la "bona kaj sana kirurgia fetoro" kaj estis orgojlaj pri la sangomakuloj sur iliaj nelavitaj operaciaj vestaĵoj kiel elmontro pri ilia sperto. Dum lia staĝo kiel profesoro pri kirurgio en la [[Universitato de Glasgovo]], Listero sciis pri dokumento publikigita de la franca kemiisto, [[Louis Pasteur]], montrante ke nutraĵo-malkomponiĝo povas okazi sub anaerobaj kondiĉoj ĉiam kiam mikroorganismoj ĉeestas. Do, Pasteur sugestis tri metodojn por eliminado de la respondecaj mikroorganismoj, nome, filtrado, hejto-elmetado kaj elmetado al kemiaj solvaĵoj. Listero konfirmis la konkludojn de Pasteur per siaj propraj eksperimentoj kaj decidis uzi liajn malkovrojn por disvolvado de antisepsaj teknikoj por vundoj. Ĉar la du unuaj metodoj sugestitaj de Pasteur estis danĝeraj kaj nesekuraj por la traktado de la homa histo, Listero decidis eksperimenti la trian teknikon. En 1834, [[Friedlieb Ferdinand Runge]] malkovris la [[fenoloj|fenolon]] tiam konata kiel karbolo, karbolata acido, aŭ fenata acido, kiun li elprenis el nepura formo de karbo[[gudro]]. Tiuepoke, duboj ekzistis pri la '''kreozoto''' -- iu substanco kiu estis uzata por lignotraktado en la fervojaj [[ŝpalo]]j kaj ŝipofabrikadoj ĉar ĝi protektis la lignon el putriĝo -- kaj la karbolata acido. Post aŭdado ke la kreozoto estis uzata por kloako-traktado, Listero komencis provi la efikecon de la karbolata acido kiam aplikita rekte sur vundoj. == Verkaro == {{Div col|cols = 3}} * [https://books.google.com.br/books?id=rwlbAAAAQAAJ&printsec=frontcover&dq=inauthor:%22Baron+Joseph+Lister%22&hl=pt-BR&sa=X&ved=0ahUKEwiPseez8pHSAhUGPJAKHYjHAb0Q6AEIITAB#v=onepage&q&f=false Introductory Lecture Delivered in the University of Edinburgh ...], [[1869]] * Six Papers of Lord Lister, [[1921]], Joseph Baron Lister, Sir Rickman John Godlee * An English Handbook to the Paris Medical School, [[1903]], A. A. Warden, William Williams Keen, Joseph Baron Lister * The Early Stages of Inflammation<ref>[https://www.facs.org/~/media/files/archives/chipmanpres1926.ashx Facs.org]</ref> * Involuntary Muscle Fibre * The parts of the Nervous System which regulate the Contractions of the Arteries * The Cutaneous Pigmentary System of the Frog * Some Experiments upon the Coagulation of the Blood, [[1856]] * The Conditions of Suppuration, [[1867]] * On the Antiseptic Principles in the Practice of Surgery, [[1867]] * New Approach to treat compound fractures, abcesses, etc. with observations on the conditions of suppuration<ref>[http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0140673602511922 Science Direct]</ref> [[1867]] * On the Effects of Asepsis on the Health of a Surgical Hospital. {{Div col end}} == Literaturo == {{Div col|cols = 3}} * [https://books.google.com.br/books?id=PD2-gpsoh8kC&pg=PA94&dq=Joseph+Lister+surgeon&hl=pt-BR&sa=X&redir_esc=y#v=onepage&q=Joseph%20Lister%20surgeon&f=false Doctors and Discoveries: Lives that Created Today's Medicine], John G. Simmons * [https://books.google.com.br/books?id=CsGhx6w82vcC&pg=PA40&dq=Joseph+Lister+surgeon&hl=pt-BR&sa=X&redir_esc=y#v=onepage&q=Joseph%20Lister%20surgeon&f=false Medicine Through the Ages], Peter Mantin, Richard Pulley * [https://books.google.com.br/books?id=tCIDAAAAMBAJ&pg=PA693&dq=Joseph+Lister+surgeon&hl=pt-BR&sa=X&redir_esc=y#v=onepage&q=Joseph%20Lister%20surgeon&f=false Popular Science] * [https://books.google.com.br/books?id=9WzQPQRnR8sC&pg=PA73&dq=Joseph+Lister+surgeon&hl=pt-BR&sa=X&redir_esc=y#v=onepage&q=Joseph%20Lister%20surgeon&f=false Spreading Germs: Disease Theories and Medical Practice in Britain, 1865-1900], Michael Worboys * [https://books.google.com.br/books?id=1wJeAgAAQBAJ&pg=PA419&dq=Joseph+Lister+surgeon&hl=pt-BR&sa=X&redir_esc=y#v=onepage&q=Joseph%20Lister%20surgeon&f=false Reader's Guide to the History of Science], Arne Hessenbruch * [https://books.google.com.br/books?id=1qiFEQ1tAHQC&pg=PT104&dq=Joseph+Lister+surgeon&hl=pt-BR&sa=X&redir_esc=y#v=onepage&q=Joseph%20Lister%20surgeon&f=false Medicine Through Time], Nigel Kelly, Bob Rees, Paul Shuter * [https://books.google.com.br/books?id=swBD0hF2BxwC&pg=PA542&dq=Joseph+Lister+surgeon&hl=pt-BR&sa=X&redir_esc=y#v=onepage&q=Joseph%20Lister%20surgeon&f=false World Civilizations: Volume II: Since 1500], Philip J. Adler, Randall L. Pouwels * [https://books.google.com.br/books?id=4iELAAAAIAAJ&pg=PA141&dq=Joseph+Lister+surgeon&hl=pt-BR&sa=X&redir_esc=y#v=onepage&q=Joseph%20Lister%20surgeon&f=false "A Time to Heal": The Diffusion of Listerism in Victorian ..., Volume 89,Parte 1], Jerry L. Gaw * [https://books.google.com.br/books?id=vOxkjooEA9QC&pg=PA71&dq=Joseph+Lister+surgeon&hl=pt-BR&sa=X&redir_esc=y#v=onepage&q=Joseph%20Lister%20surgeon&f=false American Surgical Instruments: An Illustrated History of Their Manufacture ...], James M. Edmonson * [https://books.google.com.br/books?id=1YDrMFug17cC&pg=PA182&dq=Joseph+Lister+surgeon&hl=pt-BR&sa=X&redir_esc=y#v=onepage&q=Joseph%20Lister%20surgeon&f=false A to Z of STS Scientists], Elizabeth H. Oakes * [https://books.google.com.br/books?id=46s88pqPHvkC&pg=PA88&dq=Joseph+Lister+surgeon&hl=pt-BR&sa=X&redir_esc=y#v=onepage&q=Joseph%20Lister%20surgeon&f=false The Illustrated Timeline of Medicine], Gill Davies {{Div col end}} == Vidu ankaŭ == {{Div col|cols = 3}} * [[Reĝa Societo de Londono]] * [[Kirurgio]] * [[Medalo Copley]] * [[Fenoloj|Fenata acido]] * [[Teodorico de' Borgognoni]] (1205-1298) * John Hunter (1728-1793) * [[Edward Jenner]] (1749-1823) * John Collins Warren (1778-1856) * Joseph Jackson Listero (1786-1869) * [[Friedlieb Ferdinand Runge]] (1795-1867) * James Syme (1799-1870) * William Sharpey (1802-1880) * Thomas Wharton Jones (1808-1891) * [[Oliver Wendell Holmes, Sr.]] (1809-1894) * James Young Simpson (1811-1870) * [[Ignaz Semmelweis]] (1818-1865) * [[Thomas Anderson (kemiisto)|Thomas Anderson]] (1819-1874) * [[Louis Pasteur]] (1822-1895) * [[William Thomson]] (1824-1907) * Joseph Sampson Gamgee (1828-1886) * [[Josiah Willard Gibbs]] (1839-1903) * [[Robert Koch]] (1843-1910) * Alexander Gunn (1845-1914) {{Div col end}} == Kunrilataj kemiaĵoj == <center> <gallery> O-Kresol.svg|<center><big>'''o-Krezolo'''</big></center> Creosol2D.png|<center><big>[[Kreozolo]]</big></center> Phenol2.svg|<center><big>[[Fenoloj|Karbolo]]</big></center> </gallery> <gallery> Corannulene3D.png|<center><big>[[Policikla aromata hidrokarbonido]]</big></center> Guajacol.svg|<center><big>[[Gvajakolo]]</big></center> 2,3-Xylenol.svg|<center><big>'''Ksilenolo'''</big></center> Ortho-Xylol_-_ortho-xylene_2.svg|<center><big>o-[[Ksilolo]]</big></center> </gallery> </center> == Referencoj == {{Referencoj|3}} {{Projektoj}} {{Bibliotekoj}} {{Vivtempo|Lister, Joseph}} {{Portalo|Anglio|Homoj|Kemio||}} [[Kategorio:Anglaj kirurgoj]] [[Kategorio:Anglaj kemiistoj]] [[Kategorio:Anglaj kuracistoj]] [[Kategorio:Universitato de Glasgovo]] [[Kategorio:Universitato de Edinburgo]] pjhpxtj1bk1x9b7cz9hn4ri9h8onay4 0 585411 7685214 7668286 2022-08-11T10:33:23Z LiMr 34378 +[[Kategorio:Organizaĵoj fonditaj en 2006]]; +[[Kategorio:2006 en Pollando]]; +[[Kategorio:Muzeoj fonditaj en 2000-2009]] per [[Vikipedio:VarmaKato|HotCat]] wikitext text/x-wiki {{Informkesto geografiaĵo|muzeo |kategorio = |lando = Pollando |regiono = |regiono_tipo = |situo = [[Varsovio]] |latitudo = {{#invoke:Wikidata|claim|P625|parameter=latitude}} |longitudo = {{#invoke:Wikidata|claim|P625|parameter=longitude}} |regiono-ISO = PL-14 |mapo lokumilo = Varsovio |mapo1 lokumilo = Pollando |zomo = 16 |longo = |larĝo = }}'''Muzeo de Pola Historio en Varsovio''' ({{lang-pl|Muzeum Historii Polski w Warszawie}}) estas [[muzeo]] kies tasko estas prezentado de la plej gravaj [[evento]]j de la pola [[historio]], kun aparta konsidero de polaj liberecaj [[tradicio]]j. Ĝi fondiĝis la 2-an de majo 2006 en [[Varsovia Kastelo]]. Provizora sidejo estas ĉe la strato Mokotowska 33/35. ==Historio de planata muzeo== La muzeo kreiĝis per dispono de ministro pri [[kulturo]] kaj [[nacio|nacia]] [[heredaĵo]]. Ĝi ankaŭ ricevis [[statuto]]n, tamen sen certigo de financado. Malfermo de daŭra [[ekspozicio]] estis unue planata por la jaroj 2012–2013, tamen lige kun malfacilaĵoj pri konstruado kaj trovo de provizora sidejo estis prokrastita ĝis 2018. La 6-an de decembro 2009 rezulte de [[konkurso]] ekestis projekto de la nova konstruaĵo, kiun konceptis laborejo de Bohdan Paczowski – Paczowski et Fritsch Architectes el [[Luksemburgo (lando)|Luksemburgo]]. Finfine ĝi aperos sur la tereno de [[Varsovia Citadelo]], apud translokiĝinta [[Katin-Muzeo en Varsovio]]. Julie 2015 Konsilio de Ministroj voĉdonis plurjaran programon kun financado en la jaroj 2016–2019 per 310 milionoj da [[zloto]]j. La objekto havos surfacon de 24 mil m² aŭ preskaŭ 50 mil m². Post malfermo ĝi montros la plej gravajn fadenojn de la pola historio – la [[ŝtato]] kaj nacio, kun aparta konsidero de la temaro pri [[libereco]]: tradicio de la pola parlamentismo, institucioj kaj civitanaj movadoj, batalo pri libero kaj [[sendependeco]]. La konstanta ekspozicio montros la plej gravajn fadenojn, de la [[respubliko]] de nobelaro de la 16-a jarcento ĝis [[Solidareco (Pollando)|Solidareco]]. La ekspozicio ankaŭ dokumentos kaj prezentos [[politiko|politikan]] kaj [[socio|socian]] historion, kulturon kaj [[kutimo]]jn. La prezentaĵo estos plejparte rakonta, kun utilogo de kolektoj (akiritaj, aĉetotaj, deponaĵoj) kaj per la plej modernaj ekspoziciaj instalaĵoj, en tio aŭdvidaj kaj plurmediaj teknikoj. Aplikata tekniko facilogos al vizitantoj sperti etoson de malnovaj [[epoko]]j, kaj samtempe helpos kolekti riĉajn provizojn de la [[scio]] pri la historio kaj la pola kulturo. ==Provizora muzeo== Direktoro de la muzeo estas [[Robert Kostro]], prezidanto de la programa konsilio - [[Wojciech Roszkowski]], vicprezidanro – [[Henryk Samsonowicz]]. Inter la membroj troviĝas ankaŭ [[Andrzej Nowak]] kaj [[Andrzej Rottermund]]. Pli frue estis interalie [[Władysław Bartoszewski]], [[Norman Davies]], [[Wojciech Kilar]], [[Janusz Kurtyka]], [[Ryszard Legutko]], [[Andrzej Paczkowski]]. Ĝis inaŭguro de la konstanta ekspozicio la muzeo disvolvas [[esploro|esploran]], [[edukado|edukan]] kaj [[scienca popularigo|popularigan agadon]]. La muzeo realigas ankaŭ internaciajn [[projekto]]jn, serve al promocio de la pola historio. ==Agado== La muzeo prezentas sian agadon kadre de [[Scienca Pikniko|Sciencaj Piknikoj]] en [[Varsovio]]. Interrete rigardeblas 15 [[ekspozicio]]j kiel [[Witold Pilecki]], La vojo al [[Barato]]. Polaj [[setlado|setlejoj]] (1942-1948), [[Unio de Horodło]], [[Mauthausen-Gusen]]. Memoro kaj forgeso - ankaŭ malfermita maje 2017 en la [[Universitato de Vieno]] aŭ promocio de [[pola|pollingva]] libro de hungara historiisto István Kovács, ''Miraklo apud [[Vistulo]] kaj [[Balta Maro]]. [[Józef Piłsudski|Piłsudski]] - [[Katin]] - [[Solidareco (Pollando)|Solidareco]]'', en majo 2017. La 13-an de aprilo 2020 okazis premiero de [[dokumenta filmo]] ''Kłamstwo katyńskie'' (Katina mensogo) en [[YouTube]] kun [[angla]] kaj [[rusa]] versioj (kontribuo de la [[Federacio de Katinaj Familioj]]) ; [https://www.youtube.com/watch?v=dOz-3-wAAXg&feature=youtu.be Kłamstwo katyńskie] * [https://www.youtube.com/watch?v=8mo0Q6FqT5c&feature=youtu.be Katyn - the true story of a lie], english subtitles * [https://www.youtube.com/watch?v=rNF6tgVW9mo&feature=youtu.be Катынь – разоблачение лжи], версия с русскими субтитрами ==Eksteraj ligiloj== * [http://muzhp.pl/pl/ Interreta paĝo de la muzeo] [[Kategorio:Muzeoj en Varsovio|Pola Historio en Varsovio]] [[Kategorio:Historio de Pollando]] [[Kategorio:Organizaĵoj fonditaj en 2006]] [[Kategorio:2006 en Pollando]] [[Kategorio:Muzeoj fonditaj en 2000-2009]] ryfa0l938chsg5icisiabannc2qoyhi 0 591812 7685080 7658304 2022-08-11T09:58:10Z Baba79 118684 Nuligis version 7658304 de [[Uzanto:Sj1mor|Sj1mor]] ([[Speciala:Contributions/Sj1mor|kontribuoj]], [[Uzanto-Diskuto:Sj1mor|diskutpaĝo]]) Plia informkesto ne necesas kaj malpoluras la artikolon. wikitext text/x-wiki {{Informkesto muzika artisto |nomo = David Gilmour |dosiero = Dosiero:David Gilmour Argentina 2015 (cropped).jpg||. |priskribo de dosiero = David Gilmour koncertanta en la [[Hipodromo de Sankta Isidrio]] ([[Buenos Aires]]) en decembro de 2015. |grandeco de dosiero = eta |larĝa dosiero = |fono = soloa kantisto |naskonomo = David Jon Gilmour |alie nomata = |kromnomo = |naskiĝo = [[6-an de marto]] [[1946]], [[Kembriĝo (Britio)|Kembriĝo]], [[Unuiĝinta Reĝlando]] |morto = |deveno = [[Anglio]] |instrumento = [[Gitaro]], [[Elektra gitaro]] |tipo de voĉo = |ĝenro = [[Progresiva roko]], [[Psikedela rokmuziko]] |profesio = |aktivaj jaroj = [[1967]] - nuntempo |eldoninto = |parencaj temoj = |ttt = [http://www.davidgilmour.com www.davidgilmour.com] |nuntempaj membroj = |antaŭaj membroj = |signifa instrumento = }} '''David Jon GILMOUR''', [Davido Johano Gilmur] (naskiĝis {{naskiĝdato |1943|3|6}} en [[Grantchester]] apud [[Kembriĝo (Britio)|Kembriĝo]]), estas angla [[gitaristo]], [[kantisto]], [[verkisto]], kaj [[muzikproduktisto]], ĉefe fama pro sia partopreno al la rokgrupo [[Pink Floyd]]. David Gilmour aniĝis al la grupo [[Pink Floyd]] en 1967 por helpi la grupon koncerti sekve de la mensa malsaniĝo de [[Syd Barrett]], amiko de David Gilmour kaj tiama gvidanto de la grupo, kaj kiu, pli kaj pli malsana, estis maldungata de la grupo post kelkaj monatoj. David Gilmour karieris kun Pink Floyd ĝis 1996, iĝinta la gvidanto de la grupo post la foriro de la basgitaristo [[Roger Waters]] en 1985. De tiam li karieras kiel sola artisto. Lia lasta albumo ''[[Rattle that lock]]'' estis eldonata en septembro 2015. En 2011, la magazino [[Rolling Stone]] ordigis lin kiel la 14a plej bona ĉiutempa gitaristo<ref>https://www.rollingstone.com/music/lists/100-greatest-guitarists-20111123/jimi-hendrix-20120705</ref>. == Biografio == === Infanaĝo === David Gilmour naskiĝis en [[Grantchester]] (apud [[Kembriĝo (Britio)]]), de Sylvia Gilmour, instruistino kaj [[Filmmuntisto|filmmuntistino]], kaj de Douglas Gilmour, profesoro de [[zoologio]] en la [[Universitato de Kembriĝo]]. Malgraǔ siaj du fratoj kaj siaj du fratinoj, David Gilmour havis solecan infanaĝon. Liaj gepatroj lokumis lin en internulejo por daŭrigi siajn karierojn en [[Usono]] kiam li estis kvin-jaraĝa. En 1954 li aĉetis sian unuan [[unuopaĵo]]n: "Rock Around the Clock" de [[Bill Haley]]<ref>Manning, Toby (2006). The Rough Guide to Pink Floyd (1st US paperback ed.). Rough Guides Ltd. ISBN 978-1-84353-575-1. p10-11</ref>. Dum la postaj jaroj, lia intereso pri gitaro aperis pro la aǔskultado de "Heartbreak Hotel" de [[Elvis Presley]] kaj poste de "Bye Bye Love" de [[Everly Brothers]]. Dek-unu-jaraĝa li komencis ĉeesti la "[[Perse School]]" en [[Kembriĝo]], kaj renkontis siajn estontajn kunanojn de [[Pink Floyd]]: [[Roger Waters]] kaj [[Syd Barrett]], kiuj estis studantaj en najbara lernejo. Dek-tri jaraĝa li ekhavis sian unuan gitaron: akustikan gitaron pruntata de najbarulo kaj neniam redonita, kaj komencis lernadi sole, per libro kaj sondisko de [[Pete Seeger]]. La forestanteco kaj permeseco de liaj gepatroj ebligis lin frekventi siajn unuajn drinkejojn kaj preferi gitaron ol studadojn. En 1962, li komencis studi [[modernaj lingvoj|modernajn linvojn]] en la Technical College de [[Kembriĝo]], kaj kvankam li ne finis sian studadon, li lernis la [[Franca lingvo|francan lingvon]] ĝis flua nivelo. En tiu lernejo li retrovis [[Syd Barrett]] kun kiu li ofte muzikis<ref>Manning, Toby (2006). The Rough Guide to Pink Floyd (1st US paperback ed.). Rough Guides Ltd. ISBN 978-1-84353-575-1. p11</ref>. === Kariero === ==== Frua Kariero ==== Fine de 1962 David Gilmour aniĝis al la [[Blusroko|blusroka]] grupo "Jokers Wild" (en kiu ĉeestis [[Dick Parry]], la estonta saksofonisto de [[Pink Floyd]]), ili surbendigis duonan albumon nur publikigita po 50 ekzempleroj. En 1965, li foriris kun [[Syd Barrett]] kaj aliaj amikoj al [[Hispanio]] kaj [[Francio]], kie ili gajnis vivrimendojn per strataj koncertoj aǔ per muzikaj okazoj, muzikante kantojn de la [[Beatles]]. Ili ne estis tre sukcesemaj kaj vivis unutage, ĝis Gilmour devis esti enmalsanulejigata pro [[Malsufiĉa nutrado|malsufiĉa nutrado]]<ref> Manning 2006, p. 18: arrested for busking; "PINK FLOYD – David Gilmour Photos, Biography, Apparel". Megapinkfloyd.com. Archived from the original on 14 July 2011. Retrieved 9 August 2010.: malnutrition.</ref>. Li vojaĝis tra [[Francio]] en 1967 kun muzikistoj de "Jokers Wild" sub la nomo "Flowers" poste "Bullitt", sed ili ne havis plu da sukceso. Dum mallonga reiro al [[Londono]] por aĉeti novan muzikan aparaton (tiu de la grupo estis ŝtelita en [[Parizo]])<ref>Manning, Toby (2006). The Rough Guide to Pink Floyd (1st US paperback ed.). Rough Guides Ltd. ISBN 978-1-84353-575-1, p.44</ref>, li vizitis sian amikon [[Syd Barrett]] kiu estis surbendiganta "See Emily Play" kun [[Pink Floyd]], sed Barrett, kies mensa sano estis degradanta, ne ŝajnis rekoni lin, tio kio ege ŝokis lin<ref>Manning, Toby (2006). The Rough Guide to Pink Floyd (1st US paperback ed.). Rough Guides Ltd. ISBN 978-1-84353-575-1, p.44</ref>. ==== Kariero kun Pink Floyd ==== ''Vidu ĉefan artikolon: [[Pink Floyd]]'' [[Dosiero:David Gilmour- Lap sleel guitar (cropped).jpg|eta|270x270ra|David Gilmour muzikanta per [[Genuoŝtalgitaro]] dum koncerto de Pink Floyd en [[Frankfurto ĉe Majno]], je la [[26-a de januaro]] [[1977]].]] Komence de 1968, [[Nick Mason]], la drumisto de Pink Floyd, petis al Gilmour veni helpi [[Syd Barrett]], kiu estis iĝinta malkapabla koncerti pro mensa malboniĝo. Gilmour devis unue nur helpi kaj eventuale anstataǔi Barrett-on dum koncertoj, sed post kelkaj semajnoj Barrett eĉ ne plu partoprenis al la koncertoj. Pli kaj pli nekondukebla, Barrett estis fine eksigata el la grupo en aprilo de 1968, kaj Gilmour iĝis plenparta ano kaj gitaristo de Pink Floyd. Dum la sepdekaj jaroj, David Gilmour iĝis faktoro de la sukceso de Pink Floyd per la kvalito de sia ludo de gitaro, kiun oni povas aǔskulti en komponaĵoj kiel "Echoes", "Time", "Shine on you, Crazy Diamond" aǔ "Comfortably Numb". Post la albumo ''[[The Dark Side of the Moon]]'' en 1973 kaj ĝia ega sukceso, iom post iom Roger Waters trudiĝis kiel gvidanto de la grupo kaj la amikecoj inter la anoj malboniĝis. La klavaristo [[Richard Wright]] estis eksigata de Waters el la grupo dum la surbendigo de la albumo ''[[The Wall]]'' en 1979, kaj en 1985, post la sekvanta albumo ''[[The final cut]]'' verkita ekskluzive de Waters kaj trudata al Gilmour kaj Mason, Waters decidis haltigi la grupon, konsideranta ĝin kiel "kreate foruzata forto"<ref>Blake, Mark (2008). Comfortably Numb: The Inside Story of Pink Floyd. Da Capo Press. ISBN 978-0-306-81752-6., pp. 311–313: O'Rourke's involvement in the settlement; Povey 2008, p. 240: "a spent force".</ref>. Sed Gilmour malkonsentis kaj decidis daŭrigi kun Mason, estante Pink Floyd. Waters kaǔzis juĝaferon kontraǔ Gilmour por ke li ne povu uzi la nomon "Pink Floyd" sed perdis ĝin. Gilmour tiele iĝis la nova gvidanto de Pink Floyd kaj produktis du albumojn: ''[[A momentary lapse of reason]]'' en 1987, verkita preskaǔ plene de Gilmour, kaj ''[[The Division Bell]]'' en 1994, verkita kun Richard Wright, denove plenparta ano de la grupo, kaj ties tekstoj estis kunskribitaj de ĵurnalistino kaj nova edzino de Gilmour [[Polly Samson]]. La malamikeco inter Gilmour kaj Waters restis forta kaj fama ĝis 2005, kiam [[Bob Geldof]], kiu estis organizanta la [[Live 8]]-on, serion de karitataj koncertoj, petis al ili rekuniĝi por koncerti kune. Post esti hezitinta, Gilmour akceptis kaj la koncerteto okazis en [[Londono]] kun Waters, Wright kaj Mason. Poste, Gilmour kaj Waters kelkfoje koncertis kune, ekzemple dum la turneo "The Wall" de Waters la [[12-a de majo]] [[2011]]. Sed Gilmour plurfoje deklaris ke ne estos oficiala rekuniĝo de Pink Floyd, kun aǔ sen Waters. En 2014 estis eldonata lasta albumo de Pink Floyd ''[[The endless river]]'', kombinata de komponaĵoj datataj de la tempo de ''[[The Division Bell]]'', kaj estis dediĉata al [[Richard Wright]] kiu estis mortinta en [[2008]]. ==== Sola kariero ==== [[Dosiero:David Gilmour - 1984, Abou Face tour.jpg|eta|David Gilmour en [[1984]] dum la turneo de [[About Face]]]] David Gilmour produktis sian unuan albumon en 1978, inter ''[[Animals]]'' kaj ''[[The Wall]]'' de Pink Floyd. Simple titolata ''[[Davis Gilmour (albumo)|David Gilmour]]'', ĝi estis surbendigata kun muzikistoj de la eksgrupo de Gilmour [[Bullitt]]: Rick Wills ([[basgitaro]]) kaj Willie Wilson ([[drumo]]). Oni povas ankaŭ aǔdi la kantiston [[Roy Harper]], kiu estis jam laborinta kun [[Pink Floyd]] por la kanto "Have a cigar" en ''[[Wish You Were Here]]''. La dua albumo de David Gilmour, ''[[About Face]]'', publikiĝis en 1984. Oni poste devis atendi ĝis 2006 por aǔskulti la sekvantan albumon ''[[On an island]]'', en kiu oni povas aǔdi Gilmour muzikanta per [[saksofono]]. Poste David Gilmour foriris turnee kaj filmigis la koncerton de [[Gdańsk|Gdansko]] por eldoni la koncertan DVD-on ''[[Live in Gdansk]]''. La lasta albumo de David Gilmour ''[[Rattle that lock]]'' aperis en 2015. La titola kanto de ĉi-tiu albumo enhavas tinton de la [[Société nationale des chemins de fer français|SNCF]] (franca trajna kompanio) verkata de [[Michaël Boumendil]]. Dum la sekvanta turneo, Gilmour filmigis koncerton en la antvika [[teatrejo]] de [[Pompejo]], 45 jaroj poste la fama koncerto de Pink Floyd en tiu sama loko. ==== Laboro kun aliaj muzikistoj ==== David Gilmour laboris kiel [[muzikproduktisto]], [[soninĝeniero]] aǔ [[provludisto]] por multaj artistoj ties [[Syd Barrett]], [[Paul McCartney]], [[Kate Bush]], [[Peter Cetera]], [[Grace Jones]], [[Tom Jones]], [[Elton John]], [[B. B. King]], [[Seal]], [[Sam Brown]], [[Jools Holland]], [[Bob Dylan]], [[Pete Townshend]], [[The Who]], [[Supertramp]], [[Levon Helm]], [[Robbie Robertson]], [[Alan Parsons]], kaj aliaj artistoj okaze de karitataj koncertoj. ==== Profesiaj rekompencoj ==== La [[22-a de majo|22-an de majo]] [[2008]], David Gilmour ricevis la [[Premion Ivor Novello]] agnoskantan la kvaliton de lia verkoj<ref>"Nominees"[https://web.archive.org/web/20080624061129/http://www.theivors.org/awards.html]. The Ivor Novello Awards. 2008. Archived from the original on 24 June 2008.</ref>. En aǔtuno [[2008]], li ricevis la [[Q premio|Q premion]] por sia eminenta kontribuo al muziko. Li dediĉis ĉi-tiun rekompenson al sia samgrupano [[Richard Wright]] kiu estis mortinta en [[septembro]] [[2008]]<ref>"Gilmour dedicates his award to late colleague"[https://web.archive.org/web/20110810050010/http://www2.qawards.co.uk/2008/2008/10/outstanding_contribution_title.html]. Q Awards. Archived from the original on 10 August 2011. Retrieved 20 July 2011.</ref>. La [[11-a de novembro|11-an de novembro]] [[2009]], li ricevis honoran doktoradon de la [[Anglia Ruskin Universitato]]<ref>"ARU honours Floyd's Gilmour with degree"[https://web.archive.org/web/20120523185229/http://www.cambridge-news.co.uk/Cambridge/ARU-honours-Floyds-Gilmour-with-degree.htm?ID=455580]. Cambridge-news.co.uk. Archived from the original on 23 May 2012. Retrieved 9 August 2010.</ref> === Privata vivo === ==== Familia vivo ==== David Gilmour edziĝis dufoje. Li unue geedziĝis la [[7-a de julio|7-an de julio]] [[1975]] kun la usona artistino [[Ginger Gilmour|Virginia "Ginger" Hasenbein]], kiun li renkontis post koncerto en la [[Universitato de Miĉigano]] en 1971<ref>http://www.telegraph.co.uk/music/interviews/pink-floyd-guitarist-david-gilmours-ex-wife-on-being-married-to/</ref>, kaj kun kiu li havas 4 infanojn: Alice (naskiĝinta en [[1976]]), Clare (naskiĝinta en [[1979]]), Sara (naskiĝinta en [[1983]]) kaj Matthew (naskiĝinta en [[1986]]). La paro maledziĝis en [[1990]]. En [[1994]] li edziĝis kun la angla romanistino kaj ĵurnalistino [[Polly Samson]]. Ili havas 4 infanojn: Charlie (naskiĝinta en [[1989]] de Polly Samson kaj [[Heathcote Williams]], adoptita de David Gilmour), Joe (naskiĝinta en [[1995]]), Gabriel (naskiĝinta en [[1997]]), kaj Romany (naskiĝinta en [[2002]]). David Gilmour estas la [[Baptopatro|baptopatro]] de la aktorino [[Naomi Watts]], ties patro, Peter Watts, estis [[turneisto]] de Pink Floyd. ==== Politikaj opinioj ==== David Gilmour eksponis esti maldekstremulo, kaj ke siaj opinioj venas el siaj gepatroj: "Mi ĉiam konsideriĝas pli kiel [[Socialismo|socialismano]] ol alio, eĉ se mi ne aniĝus al politikaj partioj."<ref>Blake, Mark (October 2008). "David Gilmour: The Mojo Interview". Mojo. London. 179: 45–46.</ref> En [[Aŭgusto de 2014]], David Gilmour estis unu el la 200 famuloj kiuj estis subskibantuloj de letero al [[The Guardian]] oponanta al [[Skotlando|skota]] sendependiĝo<ref>"Celebrities' open letter to Scotland".[https://www.theguardian.com/politics/2014/aug/07/celebrities-open-letter-scotland-independence-full-text] The Guardian. London. 7 August 2014. Retrieved 26 August 2014</ref>. En [[majo de 2017]], David Gilmour adeptiĝis al [[Jeremy Corbyn]], gvidanto de la [[Brita Laborista Partio]]. Li tviteris: "Mi voĉdonas por la laborista partio, ĉar mi kredas je sociala egaleco"<ref>Milne, Oliver (8 June 2017). "Who are celebrities voting for in 2017 General Election? The A-Z of famous names supporting Labour, the Tories, the Lib Dems and Greens".[http://www.mirror.co.uk/news/politics/who-celebrities-voting-general-election-10546843] Daily Mirror. Retrieved 14 June 2017.</ref>. ==== Karitataj engaĝiĝoj ==== David Gilmour asociiĝis al multaj [[Karitata organizaĵo|karitataj organizaĵoj]] kiel [[Oxfam]], [[Greenpeace]], [[Amnestio Internacia]]<ref>Miles, Barry; Andy Mabbett (1994). Pink Floyd the visual documentary (Updated ed.). London: Omnibus. ISBN 0-7119-4109-2.</ref>, [[PETA]]<ref>"FAQs"[http://www.davidgilmour.com/faqs.htm]. Retrieved 27 May 2012</ref>, la Asocio pri la sano kaj la malsanoj mensaj de la Eǔropa Unuiĝo, [[The Lung Foundation]]<ref>Miles, Barry; Andy Mabbett (1994). Pink Floyd the visual documentary (Updated ed.). London: Omnibus. ISBN 0-7119-4109-2.</ref>, [[Nordoff-Robbins music therapy]], [[Teenage Cancer Trust]]. En 1994, li donis 25000£ al la asocio [[Save the Rhino]] interŝanĝe de la propono de sia amiko [[Douglas Adams]] por la titolo de la albumo kiu estis iĝonta [[The Division Bell]]. En 2003, David Gilmour vendis sian domon en [[Little Venice]] kaj donis la monon de la vendo (3,6 milionoj da [[Brita pundo|Britaj pundoj]]) al [[Crisis (karitata asocio)|Crisis]] por helpi trovi hejmojn al [[Senhejmeco|senhejmuloj]]<ref>"David Gilmour backs Crisis urban village"[https://www.crisis.org.uk/pressreleases.php/143/david-gilmour-backs-crisis-urban-village]. Crisis. Retrieved 20 May 2003.</ref>. == Muzika stilo == Gilmour estas ĉefe konsiderata kiel gvidista gitaristo. Lia stilo estas karakterizita de bluso-influita frasado, esprimaj [[portamento|portamentoj]], kaj [[daŭrigo (muziko)|daŭrigoj]]. En 2006, Gilmour diris pri sia ludado: "(Miaj) fingroj faras distingan sonon... (ili) ne estas tre rapidaj, sed mi kredas, ke mi estas tuj rekonebla", kaj ke lia melodia sentumo estis influata de artistoj kiel [[Hank Marvin]] kaj [[The Shadows]]<ref>[https://www.musicradar.com/news/guitars/classic-guitar-interview-david-gilmour-2006-537288 "Classic guitar interview: David Gilmour, 2006". Musicradar.com. Retrieved 12 July 2016.]</ref>. En 2006, la ĵurnalisto de la gazeto [[Guitar World]] Jimmy Brown priskribis la ludadon de Gilmour kiel "karakterizata de simplaj, grandegsonantaj [[Ripetfrazo|ripetfrazoj]], aŭdacaj, bonritmaj solooj, kaj riĉaj, etosaj kordaj teksturoj". La kritikisto de [[Rolling Stone]] Alan di Perna laŭdis la gitaron de Gilmour kiel integra elemento de la sono de [[Pink Floyd]]. Di Perna priskribis lin kiel la plej grava gitaristo de la [[1970-aj jaroj]], kaj kiel "la mankanta ligo inter [[Jimi Hendrix|Hendrix]] kaj [[Van Halen]]"<ref>[https://www.rollingstone.com/music/music-lists/100-greatest-guitarists-153675/david-gilmour-2-158663/ "100 Greatest Guitarists: David Gilmour"]. Rolling Stone. Retrieved 30 June 2014.</ref>. Gilmour akreditas gitaristojn kiel [[Pete Seeger]], [[Lead Belly]], [[Jeff Beck]], [[Eric Clapton]] kaj [[Jimi Hendrix]] kiel fruaj influoj<ref>[https://www.uncut.co.uk/blog/the-view-from-here/interview-david-gilmour-99501/4 "An interview with David Gilmour - Page 4 of 8 - Uncut"]. Uncut. 2017-03-06. Retrieved 2018-05-07</ref>. == Muzika aparataro == === Gitaroj === <gallery> Dosiero:Pink Floyd Their Mortal Remains - 2017-10-13 - Andy Mabbett - 43.jpg|La "Black strat": Fender Stratocaster konsiderata kiel la ĉefa gitaro de David Gilmour. Dosiero:Pink Floyd Their Mortal Remains - 2017-10-13 - Andy Mabbett - 65.jpg|La "Candy apple", Fender Stratocaster de 1983 Dosiero:Pink Floyd Their Mortal Remains - 2017-10-13 - Andy Mabbett - 66.jpg|La "52V", Fender Telecaster de 1982 </gallery><br> <br> Komence de 2019, David Gilmour decidis disiĝi kun 120 el liaj gitaroj. Aŭkcio okazis la [[20-an de junio]] [[2019]] ĉe [[Christie's]] en [[Novjorko]]. La enspezoj de ĉi tiu vendo estas donacotaj al karitata asocio, kiu luktas kontraŭ malsato en la mondo kaj por la bonvenigo de [[Milito|milita]]jn [[rifuĝinto]]jn, kreita de Gilmour antaŭ kelkaj jaroj. La blanka Stratocaster numero 00001 de [[1954]] (kiu ne estas la unua vendita) kaj lia fama Blackstrat (kun la rimeno aparteninta al [[Jimi Hendrix]]) de [[1969]] estis taksataj vendeblaj por 150.000 USD<ref>« [https://www.lesinrocks.com/2019/01/31/musique/les-guitares-de-david-gilmour-de-pink-floyd-sont-vendre-111163644/ Les guitares de David Gilmour de Pink Floyd sont à vendre] » [archive], sur Les Inrocks (konsultata la 8an de februaro 2019) </ref>. Ĉiuj ĉi tiuj gitaroj estis ekspoziciitaj en [[Londono]], [[Los-Anĝeleso]] kaj fine en [[Novjorko]]<ref> Bernard Barbeau, « Qu’a donc de si spécial la « Black Strat » de David Gilmour? », Radio-Canada,‎ 5an de februaro 2019 ([https://ici.radio-canada.ca/nouvelle/1150916/black-strat-david-gilmour-pink-floyd-fender-stratocaster-steve-hill-richard-petit?fbclid=IwAR07oDaFslgX2eGM44lpWYKLf-z3kb70OTpjJPitbF9ocUPuYiF53TT_Tos legi rete] [archive]). </ref>. La Blackstrat finfine estis vendata por 3.975.000$, kaj la 0001 por 1.815.000$. La tuta vendo enspezis 21.490.750$. == Diskografio == === Studiaj albumoj === * ''[[David Gilmour (albumo)|David Gilmour]]'' ([[1978]]) * ''[[About Face]]'' ([[1984]]) * ''[[On an Island]]'' ([[2006]]) * ''[[Rattle That Lock]]'' ([[2015]]) === Koncertaj albumoj === * ''[[Live in Gdańsk]]'' ([[2008]]) - 2 KD-oj * ''[[Live At Pompeii]]'' ([[2017]]) - 2 KD-oj === Videoj === * ''David Gilmour Live 1984'' (1984) - Label: CBS FOX Video Music Disponible VHS & DVD * ''[[David Gilmour in Concert]]'' (2002) - Label: EMI (UK), Capitol Records (US) DVD * ''[[Remember That Night]]'' (2007) - Label: David Gilmour Music Ltd. DVD & Blu Ray * ''[[Live in Gdańsk]]'' (2008) - Label: EMI (UK), Columbia Records (US) DVD * ''Live at Pompeii'' (2017) - Label: Columbia Records DVD & Blu Ray === Filmoj === * 1984 : ''David Gilmour Live 1984'' * [[2002]] : ''[[David Gilmour in Concert]]'' (DVD : Meltdown Concert / Royal Festival Hall Concert) * [[2007]] : ''[[Remember that Night]]'' (DVD : Live at the [[Royal Albert Hall]]) * [[2008]] : ''[[Live in Gdańsk]]'' (DVD : [[Live in Gdańsk]]) * [[2017]] : ''Live at Pompeii'' == Referencoj == {{Referencoj}} == Vidu ankaŭ == * [[Nick Laird-Clowes]] {{projektoj}} {{Portalo Muziko}} {{Bibliotekoj}} {{Vivtempo|Gilmour, David|1946}} [[Kategorio:David Gilmour| ]] [[Kategorio:Anglaj ateistoj]] [[Kategorio:Anglaj kantistoj]] [[Kategorio:Anglaj kantverkistoj]] [[Kategorio:Anglaj filantropoj]] [[Kategorio:Anglaj gitaristoj]] [[Kategorio:Membroj de Pink Floyd]] 80wahe4x79jgcvmt7onq1czcu2yxwpj 0 594180 7685136 7620576 2022-08-11T10:08:27Z Baba79 118684 /* Verkoj */ wikitext text/x-wiki {{Informkesto verkisto}} '''Polly SAMSON''' (naskiĝinta la {{daton|29|aprilo|1962}} en [[Londono]]), estas angla romanistino kaj ĵurnalistino. == Biografio == Polly Samson estas la filino de [[Lance Samson]], ĵurnaleldonisto kaj diplomatia publicisto por la ĵurnalo [[The Morning Star]], kaj de [[Esther Cheo Ying]], romanistino de ĉina deveno, kiu servis en la [[Ruĝa Armeo]] de [[Mao Zedong]] kaj verkis memorlibron pri tiu sperto: "{{lang|en|Black country to red china}}"<ref name=":0">http://pollysamson.com/about.htm</ref>. Post maltrankvila infanaĝo, ŝi dungiĝis al eldona industrio, kie ŝi renkontis la poeton kaj aktoron [[Heathcote Williams]], kun kiu ŝi havis sian unuan infanon Charlie en 1989.<ref name="Drennan">{{cite news|url=http://www.independent.ie/unsorted/features/samsons-delight-514677.html|title=Samson's delight|last=Drennan|first=John|date=11 June 2000|work=[[Irish Independent]]|accessdate=11 September 2010}}</ref>Post lia naskiĝo, Polly Samson iĝis senhejmulino kaj estis gastigata de la ĵurnalistino [[Cassandra Jardine]]<ref>Polly Samson, et al [http://www.telegraph.co.uk/journalists/cassandra-jardine/9297691/Cassandra-Jardine-your-friends-and-colleagues-will-all-miss-you.html "Cassandra Jardine: your friends and colleagues will all miss you"] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20171019140449/http://www.telegraph.co.uk/journalists/cassandra-jardine/9297691/Cassandra-Jardine-your-friends-and-colleagues-will-all-miss-you.html |date=2017-10-19 }}, telegraph.co.uk, 29 May 2012.</ref> Post disiĝo kun Heathcote Williams, ŝi renkontis [[David Gilmour]], la gitariston kaj kantiston de la rokgrupo [[Pink Floyd]]. Ili geedziĝis en 1994. David Gilmour adoptis Charlie<ref name="Jardine">Cassandra Jardine [http://www.telegraph.co.uk/education/universityeducation/8645947/My-fear-for-the-Charlie-I-know.html "My fear for the Charlie I know"], telegraph.co.uk, 19 July 2011.</ref> kaj ili havis tri aliajn infanojn: Joe (naskiĝinta en 1995), Gabriel (naskiĝinta en 1997), kaj Romany (naskiĝinta en 2002)<ref name=":0" />. == Verkoj == Polly Samson verkis mallongajn historiojn por la BBC Radio 4, kompilaĵojn "Lying in Bed" (Virago 1999) kaj "Perfect Lives", eldonita en Novembro 2010 de Virago Press, romanojn "Out of the Picture" (Virago 2000) kaj "The Kindness",<ref>[https://www.amazon.com/Kindness-Polly-Samson/dp/1632860678/ref=sr_1_fkmr0_3?s=books&ie=UTF8&qid=1422228129&sr=1-3-fkmr0&keywords=Daphne+du+Maurier+polly+samson The Kindness], Amazon; alirita la 24an de Oktobro 2015.</ref> eldonita en 2015, kaj kunlaboris al multaj eldonoj, interaliaj "Gas and Air" (Bloomsbury 2003), "Girls Night In" (Harper Collins 2000), "A Day in the Life" (Black Swan 2003), kaj "The Just When Stories" (Beautiful Books 2010). Polly Samson verkis aŭ kunverkis 7 tekstojn de la 11 komunaĵoj de la albumo de [[Pink Floyd]] ''[[The division bell]]'',<ref name="Mabbett-3">{{Cite book | publisher = Omnibus, | isbn = 978-1-84938-370-7 | last = Mabbett | first = &#32;&#32;Andy | title = Pink Floyd - The Music and the Mystery | location = London | year = 2010 }}</ref>. Ŝi kunverkis la tekston de la kanto "Louder than words" sur la lasta albumo ''[[The endless river]]''<ref>{{cite web|last1=Greene|first1=Andy|title=Pink Floyd Roll Out Plans For 'The Endless River', their First LP in 20 Years|url=https://www.rollingstone.com/music/news/pink-floyd-roll-out-plans-for-the-endless-river-their-first-lp-in-20-years-20140922|website=[[Rolling Stone]]|publisher= Wenner Media |date=22a de Septembro 2014|accessdate=26a de Septembro 2014}}</ref>. Kun la retrospektiva kredito donita al [[Clare Torry]] por la komponaĵo "The great gig in the sky"<ref name="Mabbett-3" />, ŝi estas la sola ina kunskribanto de la diskaro de Pink Floyd. Ŝi ankaŭ verkis tekstojn por la du lastaj albumoj de [[David Gilmour]]: ''[[On an island]]''<ref name="Mabbett-3" />, en kiu oni povas aǔdi ŝin kantanta kaj piananta en la kanto "Smile"<ref name="Mabbett-3" />, kaj ''[[Rattle that lock]]''. == Ligiloj == * [http://www.pollysamson.com/ Oficiala retejo] == Referencoj == {{Bibliotekoj}} {{Vivtempo|Samson, Polly}} [[Kategorio:Anglaj verkistoj]] [[Kategorio:Anglaj ĵurnalistoj]] [[Kategorio:Ĉindevenaj angloj]] pmj5cq2haxpgupgq4kflhomedrn5uw5 0 598810 7684869 7616480 2022-08-11T04:14:43Z Dominik 1083 eta aldono wikitext text/x-wiki {{Pariza metroo|Trans}} {{AliaSignifo|Clamart}} {{Informkesto Pariza metrostacio | nomo = Clamart | koloro = {{Pariza metroo|kTrans}} | tekstkoloro = Black | bildo = Gare de Clamart - entrée.jpg | grando de bildo = | bildoklarigo = Stacidomo ''Clamart'' | eksterurbe = ne | arondismento = | komunumo = [[Clamart]] | latitudo = 48.813758 | longitudo = 2.273003 | situo sur mapo = Parizo kaj ĉirkaŭurbo | trakoj = 4 | kajoj = 3 | zono = IDF/2 | trafiko = {{unuo|1143075|vojaĝantoj}} <small>(2020)</small> | konstruado = | malfermiĝis = {{Dato|10|09|1840}} | arkitektoj = | nomo de proprietulo = [[Société nationale des chemins de fer français|SNCF]] | nomo de trafikanto = SNCF | kodo UIC = <!--87391565--> | trajno-linioj = {{Pariza metroo|N}} }} '''Clamart''' estas [[Francio|franca]] stacidomo sur linio [[Linio Paris-Montparnasse - Brest|Paris-Montparnasse - Brest]], situanta en [[Komunumo (Francio)|komunumo]] [[Clamart]], departemento [[Hauts-de-Seine]], regiono [[Francilio]]. Temas pri stacidomo de [[Société nationale des chemins de fer français]] (SNCF) priservata de trajnoj de [[Transilien N|linio N]] de [[Transilien]]. Ĝi situas ĉe [[kilometra punkto]] (PK) {{Unuo|005.021}} de la linio Paris-Montparnasse - Brest (420000). == Interkonektoj == * {{Pariza metroo|BUS}} [[RATP]] 59 169 189 394 579 (Clamibus) * {{Pariza metroo|Noc}} N62 == Projektoj == * {{Pariza metroo|Met}}{{Pariza metroo|15}} ''{{Parmet|Fort d'Issy - Vanves - Clamart}}'' (en 2025) == Vidu ankaŭ == * [[Transilien]] * [[Transilien N]] * [[Stacidomoj de Transilien]] * [[Clamart]] == Eksteraj ligiloj == {{Projektoj}} * {{Oficiala retejo Gares}} * {{Oficiala retejo Transilien}} {{Transilien N}} [[Kategorio:Stacidomoj de Francio]] [[Kategorio:Transilien N]] [[Kategorio:Fervojaj stacioj en Hauts-de-Seine]] [[Kategorio:Clamart]] 8bofiyicb55ps6vjuyq5vyuh6czjxvi 0 599079 7684944 7616478 2022-08-11T06:41:07Z Dominik 1083 eta aldono wikitext text/x-wiki {{Pariza metroo|Trans}} {{Informkesto Pariza metrostacio | nomo = Vanves - Malakoff | koloro = {{Pariza metroo|kTrans}} | tekstkoloro = Black | bildo = Transilien en gare de Vanves-Malakoff.JPG | grando de bildo = | bildoklarigo = Stacidomo ''Vanves - Malakoff'' | eksterurbe = ne | arondismento = | komunumo = [[Vanves]] | latitudo = 48.818306 | longitudo = 2.291518 | situo sur mapo = Parizo kaj ĉirkaŭurbo | trakoj = 4 | kajoj = 3 | zono = IDF/2 | trafiko = {{unuo|735901|vojaĝantoj}} <small>(2020)</small> | konstruado = | malfermiĝis = {{Dato|01|10|1883}} | arkitektoj = | nomo de proprietulo = [[Société nationale des chemins de fer français|SNCF]] | nomo de trafikanto = SNCF | kodo UIC = <!--87391532--> | trajno-linioj = {{Pariza metroo|N}} }} '''Vanves - Malakoff''' estas [[Francio|franca]] stacidomo sur linio [[Linio Paris-Montparnasse - Brest|Paris-Montparnasse - Brest]], situanta en [[Komunumo (Francio)|komunumo]] [[Vanves]] apud [[Malakoff]], departemento [[Hauts-de-Seine]], regiono [[Francilio]]. Temas pri stacidomo de [[Société nationale des chemins de fer français]] (SNCF) priservata de trajnoj de [[Transilien N|linio N]] de [[Transilien]]. Ĝi situas ĉe [[kilometra punkto]] (PK) {{Unuo|003.665}} de la linio Paris-Montparnasse - Brest (420000). == Interkonektoj == * {{Pariza metroo|BUS}} [[RATP]] 89, 126, 391, 506 (Navette de Vanves), 597 (L'Hirondelle) == Vidu ankaŭ == * [[Transilien]] * [[Transilien N]] * [[Stacidomoj de Transilien]] * [[Malakoff]] * [[Vanves]] == Eksteraj ligiloj == {{Projektoj}} * {{Oficiala retejo Transilien}} {{Transilien N}} [[Kategorio:Stacidomoj de Francio]] [[Kategorio:Transilien N]] [[Kategorio:Fervojaj stacioj en Hauts-de-Seine]] [[Kategorio:Vanves]] 6yxct9a138rc7ucvx6dgh0twc6qykb5 0 599224 7684908 7607316 2022-08-11T06:15:29Z Dominik 1083 eta aldono wikitext text/x-wiki {{Aliaj signifoj|Le Stade - Gare (Tramtransporto en Parizo)}} {{Pariza metroo|Trans}} {{Informkesto Pariza metrostacio | nomo = Le Stade | koloro = {{Pariza metroo|kTrans}} | tekstkoloro = Black | bildo = Gare du Stade 03.jpg | grando de bildo = | bildoklarigo = Stacidomo ''Le Stade'' | eksterurbe = ne | arondismento = | komunumo = [[Colombes]] | latitudo = 48.9315212251 | longitudo = 2.26073536363 | situo sur mapo = Parizo kaj ĉirkaŭurbo | trakoj = 4 + 2 | kajoj = 2 insulaj | zono = IDF/3 | trafiko = {{Unuo|1354595|vojaĝantoj}} <small>(2020)</small> | konstruado = | malfermiĝis = {{Dato|05|05|1924}} | arkitektoj = | nomo de proprietulo = [[Société nationale des chemins de fer français|SNCF]] | nomo de trafikanto = | kodo UIC = <!--87381095--> | trajno-linioj = {{Pariza metroo|J}} | tram-linioj = {{Pariza metroo|T1}} (estonte) }} '''Le Stade''' ({{Lang-eo|La Stadiono}}) estas [[Francio|franca]] stacidomo sur [[Transilien J|linio J]] de [[Transilien]], situanta en [[Komunumo (Francio)|komunumo]] [[Colombes]], en departemento [[Hauts-de-Seine]] en [[Regionoj de Francio|regiono]] [[Francilio]]. == Stacidomo == Temas pri stacidomo de [[Société nationale des chemins de fer français|SNCF]]. * Ĝi situas ĉe [[kilometra punkto]] (PK) {{Unuo|008.086}} de la linio Paris-St-Lazare - Mantes-Station par Conflans-Ste-Honorine (334000). * Ĝi situas ĉe [[kilometra punkto]] (PK) {{Unuo|008.086}} de la linio Paris-St-Lazare - Ermont-Eaubonne (334900). == Interkonektoj == * {{Pariza metroo|BUS}} [[RATP]] 235, 366 et 538 (Bus du Port) == Projektoj == * {{Pariza metroo|Tram}} {{Pariza metroo|T1}} ''{{Partram|Le Stade - Gare}}'' == Vidu ankaŭ == * [[Transilien]] * [[Transilien J]] * [[Stacidomoj de Transilien]] * [[Colombes]] * [[Le Stade - Gare (Tramtransporto en Parizo)]] == Eksteraj ligiloj == {{Projektoj}} * {{Oficiala retejo Gares}} * {{Oficiala retejo Transilien}} {{Transilien J}} [[Kategorio:Stacidomoj de Francio]] [[Kategorio:Transilien J]] [[Kategorio:Fervojaj stacioj en Hauts-de-Seine]] [[Kategorio:Colombes]] pedmnzy7mkmsbsrhhcajw37c68v0tsn 0 599281 7684902 7608845 2022-08-11T05:51:32Z Dominik 1083 eta aldono wikitext text/x-wiki {{Pariza metroo|Trans}} {{Informkesto Pariza metrostacio | nomo = Garches - Marnes-la-Coquette | koloro = {{Pariza metroo|kTrans}} | tekstkoloro = Black | bildo = Gare Garches Marnes.JPG | grando de bildo = | bildoklarigo = Stacidomo ''Garches - Marnes-la-Coquette'' | eksterurbe = ne | arondismento = | komunumo = [[Garches]] | latitudo = 48.8383162045 | longitudo = 2.1868735901 | situo sur mapo = Parizo kaj ĉirkaŭurbo | trakoj = 3 + 2 | kajoj = 1 flanka + 1 insula | zono = IDF/3 | trafiko = {{unuo|1034529|vojaĝantoj}} <small>(2020)</small> | konstruado = | malfermiĝis = {{Dato|05|05|1884}} | arkitektoj = | nomo de proprietulo = [[Société nationale des chemins de fer français|SNCF]] | nomo de trafikanto = SNCF | kodo UIC = <!--87382259--> | trajno-linioj = {{Pariza metroo|L}} }} '''Garches - Marnes-la-Coquette''' estas [[Francio|Franca]] stacidomo sur [[Transilien L|linio L]] de [[Transilien]], situanta en [[Komunumo (Francio)|komunumo]] [[Garches]], en la limo de [[Marnes-la-Coquette]] kaj apud [[Saint-Cloud]] (departemento [[Hauts-de-Seine]]). Malfermita la {{Daton|5|5|1884}} de "Compagnie des chemins de fer de l'Ouest", temas hodiaŭ pri stacidomo de [[Société nationale des chemins de fer français]] (SNCF). Ĝi situas ĉe [[kilometra punkto]] (PK) {{Unuo|016.714}} de la linio St-Cloud - St-Nom-la-Bretèche (974000). == Interkonektoj == * {{Pariza metroo|BUS}} [[RATP]] 360 * {{Pariza metroo|bus}} Transdev Nanterre 460 * {{Pariza metroo|bus}} Phébus I == Vidu ankaŭ == * [[Transilien]] * [[Transilien L]] * [[Stacidomoj de Transilien]] * [[Garches]] * [[Marnes-la-Coquette]] == Eksteraj ligiloj == {{Projektoj}} * {{Oficiala retejo Gares}} * {{Oficiala retejo Transilien}} {{Transilien L}} [[Kategorio:Stacidomoj de Francio]] [[Kategorio:Transilien L]] [[Kategorio:Fervojaj stacioj en Hauts-de-Seine]] [[Kategorio:Garches]] [[Kategorio:Marnes-la-Coquette]] f222aytz7fb5idsh6p943vyde83joid 0 599284 7684942 7612920 2022-08-11T06:37:54Z Dominik 1083 eta ŝanĝo wikitext text/x-wiki {{Pariza metroo|Trans}} {{Informkesto Pariza metrostacio | nomo = Sèvres-Rive-Gauche | koloro = {{Pariza metroo|kTrans}} | tekstkoloro = Black | bildo = Bâtiment voyageur de la gare de Sèvres-Rive-Gauche.jpg | grando de bildo = | bildoklarigo = Stacidomo '' Sèvres-Rive-Gauche'' | eksterurbe = ne | arondismento = | komunumo = [[Sèvres]] | latitudo = 48.821371 | longitudo = 2.214755 | situo sur mapo = Parizo kaj ĉirkaŭurbo | trakoj = 4 + 1 | kajoj = 3 | zono = IDF/3 | trafiko = {{unuo|1142545|vojaĝantoj}} <small>(2020)</small> | konstruado = | malfermiĝis = {{Dato|10|9|1840}} | arkitektoj = | nomo de proprietulo = [[Société nationale des chemins de fer français|SNCF]] | nomo de trafikanto = SNCF | kodo UIC = <!--87393124--> | trajno-linioj = {{Pariza metroo|N}} }} '''Sèvres-Rive-Gauche''' estas [[Francio|franca]] stacidomo sur [[Transilien N|linio N]] de [[Transilien]], situanta en [[Komunumo (Francio)|komunumo]] [[Sèvres]], departemento [[Hauts-de-Seine]], regiono [[Francilio]]. Temas pri stacidomo de [[Société nationale des chemins de fer français]] (SNCF). Ĝi situas ĉe [[kilometra punkto]] (PK) {{Unuo|009.633}} de la linio Paris-Montparnasse - Brest (420000). == Interkonektoj == * {{Pariza metroo|BUS}} [[RATP]] 179 * {{Pariza metroo|bus}} Transdev Nanterre 469 == Vidu ankaŭ == * [[Transilien]] * [[Transilien N]] * [[Stacidomoj de Transilien]] * [[Sèvres]] == Eksteraj ligiloj == {{Projektoj}} * {{Oficiala retejo Gares}} * {{Oficiala retejo Transilien}} {{Transilien N}} {{DEFAULTSORT:Sevres-Rive-Gauche (stacidomo)}} [[Kategorio:Stacidomoj de Francio]] [[Kategorio:Transilien N]] [[Kategorio:Fervojaj stacioj en Hauts-de-Seine]] [[Kategorio:Sèvres]] 1f9xa7tp5hg5y1f5hhgmu8vlstztzvk 0 599316 7684867 7616486 2022-08-11T04:08:28Z Dominik 1083 eta aldono wikitext text/x-wiki {{Ne konfuzu|Chaville-Rive-Droite (stacidomo)|Chaville - Vélizy (stacidomo)}} {{Pariza metroo|Trans}} {{Informkesto Pariza metrostacio | nomo = Chaville-Rive-Gauche | koloro = {{Pariza metroo|kTrans}} | tekstkoloro = Black | bildo = Gare de Chaville-Rive-Gauche (92) - BB 27313 et VB 2N.jpg | grando de bildo = | bildoklarigo = Stacidomo ''Chaville-Rive-Gauche'' | eksterurbe = ne | arondismento = | komunumo = [[Chaville]] | latitudo = 48.804754 | longitudo = 2.188535 | situo sur mapo = Parizo kaj ĉirkaŭurbo | trakoj = 4 | kajoj = 3 | zono = IDF/3 | trafiko = {{unuo|510085|vojaĝantoj}} <small>(2020)</small> | konstruado = | malfermiĝis = {{Dato|10|09|1840}} | arkitektoj = | nomo de proprietulo = [[Société nationale des chemins de fer français|SNCF]] | nomo de trafikanto = SNCF | kodo UIC = <!--87393207--> | trajno-linioj = {{Pariza metroo|N}} }} '''Chaville-Rive-Gauche''' estas [[Francio|franca]] stacidomo sur linio [[Linio Paris-Montparnasse - Brest|Paris-Montparnasse - Brest]], situanta en [[Komunumo (Francio)|komunumo]] [[Chaville]], en departemento [[Hauts-de-Seine]] en regiono [[Francilio]]. Temas pri stacidomo de [[Société nationale des chemins de fer français]] (SNCF) priservata de trajnoj de [[Transilien N|linio N]] de [[Transilien]]. Ĝi situas ĉe [[kilometra punkto]] (PK) {{Unuo|012.457}} de la linio Paris-Montparnasse - Brest (420000). == Interkonektoj == * {{Pariza metroo|BUS}} [[RATP]] 171 * {{Pariza metroo|Noc}} N66 * {{Pariza metroo|bus}} Phébus 32 33 34 * {{Pariza metroo|bus}} Chavilbus Sud == Vidu ankaŭ == * [[Transilien]] * [[Transilien N]] * [[Stacidomoj de Transilien]] * [[Chaville]] == Eksteraj ligiloj == {{Projektoj}} * {{Oficiala retejo Gares}} * {{Oficiala retejo Transilien}} {{Transilien N}} [[Kategorio:Stacidomoj de Francio]] [[Kategorio:Transilien N]] [[Kategorio:Fervojaj stacioj en Hauts-de-Seine]] [[Kategorio:Chaville]] 8gihp0qjmwfq2pnn13uos2lfl6fb2k8 0 601289 7684945 7608846 2022-08-11T06:42:48Z Dominik 1083 eta ŝanĝo wikitext text/x-wiki {{Aliaj signifoj|Vaucresson}} {{Pariza metroo|Trans}} {{Informkesto Pariza metrostacio | nomo = Vaucresson | koloro = {{Pariza metroo|kTrans}} | tekstkoloro = Black | bildo = Gare de Vaucresson 03.jpg | grando de bildo = | bildoklarigo = Stacidomo ''Vaucresson'' | eksterurbe = ne | arondismento = | komunumo = [[Vaucresson]] | latitudo = 48.836784962 | longitudo = 2.15255479028 | situo sur mapo = Parizo kaj ĉirkaŭurbo | trakoj = 2 | kajoj = 2 flankaj | zono = IDF/4 | trafiko = {{Unuo|976268|vojaĝantoj}} <small>(2020)</small> | konstruado = | malfermiĝis = {{Dato|05|05|1884}} | arkitektoj = | nomo de proprietulo = [[Société nationale des chemins de fer français|SNCF]] | nomo de trafikanto = SNCF | kodo UIC = <!--87382267--> | trajno-linioj = {{Pariza metroo|L}} }} '''Vaucresson''' estas [[Francio|franca]] stacidomo sur [[Transilien L|linio L]] de [[Transilien]] situanta en [[Komunumo (Francio)|komunumo]] [[Vaucresson]] en departemento [[Hauts-de-Seine]] en regiono [[Francilio]]. Malfermita la {{Daton|5|5|1884}} de "Compagnie des chemins de fer de l'Ouest", temas hodiaŭ pri stacidomo de [[Société nationale des chemins de fer français]] (SNCF). Ĝi situas ĉe [[kilometra punkto]] (PK) {{Unuo|019.432}} de la linio St-Cloud - St-Nom-la-Bretèche (974000). == Interkonektoj == * {{Pariza metroo|BUS}} [[RATP]] 426 * {{Pariza metroo|bus}} Transdev Nanterre 460 * {{Pariza metroo|bus}} Phébus F I I-LAB I-LFA I-SDM M S * {{Pariza metroo|bus}} Transdev Ecquevilly 76 == Vidu ankaŭ == * [[Transilien]] * [[Transilien L]] * [[Stacidomoj de Transilien]] * [[Vaucresson]] == Eksteraj ligiloj == {{Projektoj}} * {{Oficiala retejo Transilien}} {{Transilien L}} [[Kategorio:Stacidomoj de Francio]] [[Kategorio:Transilien L]] [[Kategorio:Fervojaj stacioj en Hauts-de-Seine]] [[Kategorio:Vaucresson]] 3qm2ngnoo9krwk60kedkqbl9yqct64z 0 602539 7684868 7622412 2022-08-11T04:11:31Z Dominik 1083 eta ŝanĝo wikitext text/x-wiki {{Pariza metroo|RER}} {{Informkesto Pariza metrostacio | nomo = Chemin d'Antony | koloro = {{Pariza metroo|kTrans}} | tekstkoloro = Black | bildo = Gare du Chemin d'Antony 04.jpg | grando de bildo = | bildoklarigo = Stacidomo ''Chemin d'Antony'' | eksterurbe = ne | arondismento = | komunumo = [[Antony]] | latitudo = 48.7480982614 | longitudo = 2.31238192134 | situo sur mapo = Parizo kaj ĉirkaŭurbo | trakoj = 2 | kajoj = 2 flankaj | zono = IDF/4 | trafiko = {{unuo|218873|vojaĝantoj}} <small>(2020)</small> | konstruado = | malfermiĝis = {{Dato|25|09|1977}}<br />{{Dato|26|09|1979}} {{Pariza metroo|C}} | arkitektoj = | nomo de proprietulo = [[Société nationale des chemins de fer français|SNCF]] | nomo de trafikanto = SNCF | kodo UIC = <!--87546317--> | trajno-linioj = {{Pariza metroo|C}} }} '''Chemin d'Antony''' estas [[Francio|franca]] stacidomo sur [[RER de Francilio C|linio C]] de [[RER de Francilio|RER]], situanta en {{Senapartligilo|komunumo (Francio)}} [[Antony]] (departemento [[Hauts-de-Seine]]). Temas pri stacidomo de [[Société nationale des chemins de fer français]] (SNCF) de fervojlinio {{stacidomo|Choisy-le-Roi}}-{{stacidomo|Massy - Verrières}}. Ĝi situas ĉe [[kilometra punkto]] (PK) {{Unuo|021.268}} de la linio Choisy-le-Roi - Massy-Verrières (985000). == Interkonektoj == * {{Pariza metroo|BUS}} [[RATP]] 297 * {{Pariza metroo|bus}} Le Paladin 1 2 == Vidu ankaŭ == * [[RER de Francilio]] * [[RER de Francilio C]] * [[Stacidomoj de RER de Francilio]] * [[Antony]] == Eksteraj ligiloj == {{Projektoj}} * {{Oficiala retejo Gares}} * {{Oficiala retejo Transilien}} {{Linio Choisy-le-Roi - Massy-Verrières}} {{RERFraLinC}} [[Kategorio:Stacidomoj de Francio]] [[Kategorio:RER de Francilio C]] [[Kategorio:Fervojaj stacioj en Hauts-de-Seine]] [[Kategorio:Fervojo Grande Ceinture de Parizo]] [[Kategorio:Antony]] hn1o5mryma1cm0n7maznumyqcd6tsto 0 615931 7684589 7646916 2022-08-10T15:28:55Z Tlustulimu 1543 ŝablono wikitext text/x-wiki {{Informkesto konstruaĵo |bildo={{#invoke:Wikidata|claim|P18}} |latitudo = {{#invoke:Wikidata|claim|P159|qualifier=P625|parameter=latitude}}<!--ĉikaze koordinatoj de la ĉefa sidejo--> |longitudo = {{#invoke:Wikidata|claim|P159|qualifier=P625|parameter=longitude}} | situo sur mapo = Bruselo |regiono-ISO = BE |zomo=14 }} [[Image:Bourse Bxl 01.JPG|thumb|right|La '''Borso de Bruselo'''.]] La '''Borso de Bruselo''' ({{lang-fr|Bourse de Bruxelles}}, {{lang-nl|Beurs van Brussel}}), mallongigita kiel BB, estis fondita en [[Bruselo]], [[Belgio]], laŭ dekreto de [[Napoleono]] en [[1801]]. La 22an de Septembro 2000, la BB kuniĝis kun la [[Borso]]j de Lisbono, Parizo kaj [[Amsterdama Borso|Amsterdamo]], por formi [[Euronext]] N.V., nome la unua tut-eŭropa borso por [[akcio]]j kaj [[Derivaĵo (ekonomio)|derivaĵoj]], kun komuna komercca teritorio kaj trafiko de ĉiaj produktoj, kaj ĝi estis renomita '''Euronext Brussels'''. La plej bone konata indekso de la Brusela Borso estas BEL20. Ĝi nune apartenas al grupo Euronext. {{coord|50|50|53|N|4|21|01|E|region:BE_type:landmark_source:frwiki}} == Bildaro == <gallery> File:Bourse Bxl 02.JPG|<center>Fronta fasado</center> File:Bruxelles, Palais de la Bourse et Cariatides, journées du Patrimoine - panoramio.jpg|<center>Interno</center> </gallery> ==Eksteraj ligiloj== {{commons category|La Bourse/De Beurs}} * [https://web.archive.org/web/20081007084140/http://www.euronext.com/fic/000/010/625/106255.pdf Broŝuro pri la historio de la Brusela Borso] {{Bibliotekoj}} [[Kategorio:Borsoj|Bruselo]] [[Kategorio:Konstruaĵoj en Bruselo]] [[Kategorio:Ekonomio de Bruselo]] [[Kategorio:Vizitindaĵoj en Bruselo]] 9hjetoyd3qrorwacym857qlu3mo68un 0 616899 7684590 7646960 2022-08-10T15:31:03Z Tlustulimu 1543 ŝablono wikitext text/x-wiki {{Informkesto konstruaĵo |bildo={{#invoke:Wikidata|claim|P18}} |latitudo = {{#invoke:Wikidata|claim|P159|qualifier=P625|parameter=latitude}}<!--ĉikaze koordinatoj de la ĉefa sidejo--> |longitudo = {{#invoke:Wikidata|claim|P159|qualifier=P625|parameter=longitude}} |regiono-ISO = BE-BRU | situo sur mapo = Bruselo |zomo=15 }} [[File:P1020537 copyPlace Royale Koningsplein.jpg|thumb|dekstre|Vidaĵo de la [[Reĝa Placo (Bruselo)]]: La Konstitucia Tribunalo de Belgio (maldekstre) apud la preĝejo Saint Jacques-sur-Coudenberg.]] La '''Konstitucia Kortumo''' ({{lang-nl|Grondwettelijk Hof}}, {{lang-fr|Cour constitutionelle}}, {{lang-de|Verfassungsgerichtshof}}) ludas ŝlosilan rolon ene de la federacia [[Belgio|Belgia ŝtato]]. Ĝi estis starigita en [[1980]]. Ĝia kompetento estis plilarĝigita en 1988 kaj 2003. == Eksteraj ligiloj == * [http://www.const-court.be/ Oficiala retejo] {{coord|50.8419|N|4.3603|E|source:wikidata|display=inline}} [[Kategorio:Konstituciaj justicoj]] [[Kategorio:Bruselo]] [[Kategorio:Politiko de Belgio]] lfpe6o7wsty8vzg8m9p5t44mtk1xwnw 0 624130 7684498 7300060 2022-08-10T12:43:30Z Kani 670 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Torricelli-Mercury-Tube.png|thumb|150px|Eksperimento kaj [[barometro]] de [[Evangelista Torricelli|Torricelli]].]] La unuo pri premo nomita '''atmosfero''' egalas al la [[atmosfera premo|premo]] kiun faras la [[Atmosfero (tero)|atmosfero]] de la [[Tero]] sur la [[marnivelo]]. Ĝi estas uzata por mezuri altajn premojn kiel, por ekzemplo, tiu de kunpremitaj [[gaso]]j. Tiu unuo ne apertenas al la [[Internacia sistemo de unuoj]] kaj ne havas agnoskitan [[simbolo]]n, sed ĝi kutime estas mallongigita '''atm'''. En la 10a [[Konferenco Ĝenerala pri Pezoj kaj Mezuroj]], en 1954, ĝi estis difinita kiel egala al 1 013 250 [[Dino|dinoj]] por cm² (tio estas 101 325 Pa).<ref>«Résolutions de la X Conférence Générale des Poids et Mesures». [https://www.bipm.org/fr/CGPM/db/10/ Alirita la 23an de Novembro 2018] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20180725063552/https://www.bipm.org/fr/CGPM/db/10/ |date=2018-07-25 }}</ref> Ĝi korespondas al la premo de unu kolono da [[hidrargo]] de 760 mm de alto je 0 °C, sub la alcelo de la normala [[gravito]] (9,80665 m/s²). Ankaŭ la teknika atmosfero (simbolo '''at''') estas antikva mezurunuo de premo difinita kiel la premo farita de kolono da akvo de 10 metroj de alto: 1 at = 98 066,5 Pa (preciza valoro). ==Vidu ankaŭ== * [[Vakuo]] ==Notoj== <references/> ==Bibliografio== * Máximo, A. & Alvarenga, B (2004). Física General. México D.F. * Ortega, Manuel R. (1989-2006). Lecciones de Física (4 volumoj). Monytex. ISBN 84-404-4290-4, ISBN 84-398-9218-7, ISBN 84-398-9219-5, ISBN 84-604-4445-7. * Resnick,R. kaj Halliday, D. (1996). Physics. John Wiley & Sons. ISBN 0767-471-83202-2. * Tipler, Paul A. (2000). Física para la ciencia y la tecnología (2 volúmenes). Barcelona: Ed. Reverté. ISBN 84-291-4382-3. [[Kategorio:Mezurunuoj de premo]] [[Kategorio:Atmosfero]] 8s7mwxfl3f2rsn4yrkncjd7c9nmn8jt 0 624561 7684746 6469013 2022-08-10T19:48:09Z ThomasPusch 1869 Forigis alidirektigilon al [[Ciferplato]] wikitext text/x-wiki '''Montrilo''' en komputila senco estas speco de eniga [[aparato]] uzata por [[interago|interagi]] kun komputila sistemo. Ĝi estas kutime uzata por reprezenti la movadon de la uzanto (montrado) per pozicimontrilo ("[[kursoro]]") ene de [[grafika uzantinterfaco]] (GUI). En la historia evoluo de hom-komputila interago, diversaj indikaj aparatoj estis evoluigitaj kaj, depende de la kunteksto de uzo kaj teknika evoluo, fariĝis establitaj ĝis hodiaŭ. Ekzemploj de kutimaj montriloj estas [[komputila muso]], [[tuŝplato]] kaj [[tuŝekrano]], por komputilaj ludoj ankaŭ [[stirstango]], kaj pli arkaike [[lumplumo]]. <gallery widths=200> 3-Tasten-Maus Microsoft.jpg|{{centre|[[komputila muso]]}} Touchpad.jpg|{{centre|[[tuŝplato]]}} IFA 2010 Internationale Funkausstellung Berlin 18.JPG|{{centre|[[tuŝekrano]]}} Joy.svg|{{centre|[[stirstango]]}} HypertextEditingSystemConsoleBrownUniv1969.jpg|{{centre|[[lumplumo]] (foto de 1969)}} </gallery> Antaŭ la invento de komputiloj, oni foje ankaŭ nomis "montrilo" la [[ciferplato]]jn de grandaj [[horloĝo]]j ekzemple sur [[turo]]j. [[Kategorio:Komputila aparataro]] [[Kategorio:iloj]] hea2a8jfjvrs20erely03fxpa9fh7w1 0 630783 7685223 7395532 2022-08-11T10:47:23Z Goberiko 105551 Aldono de la kontribuoj de jaroj 2021 kaj 2022 wikitext text/x-wiki {{Unua|kat=ne}} '''''Belarta rikolto''''' estas serio de kajeroj publikigata de la novjorka eldonejo [[Mondial_(eldonejo)|Mondial]]. En ĝi aperas la “Premiitaj verkoj de la [[Belartaj_Konkursoj_de_UEA|Belartaj konkursoj de Universala Esperanto-Asocio]]’’. Ĝis nun aperis jenaj kajeroj: * 2013 – kontribuoj de: [[Nicola Ruggiero]], [[Benoît Philippe]], [[Ewa Grochowska]], [[Jesper Jacobsen]], [[Luiza Carol]], Nikolao Uzunov, [[Jorge Camacho]], [[Lena Karpunina]], [[Dimitrije Janičić]], [[Humphrey Tonkin]], [[Michela Lipari]]. * 2014 – kontribuoj de: [[Suso Moinhos]] (Jesús Moinhos Pardavila), Benoît Philippe, [[Amir Naor]], Ewa Grochowska, [[Paulo Sergio Viana]], [[Lenke Szász]], Luiza Carol, [[Steven D. Brewer]], Humphrey Tonkin. * 2015 – kontribuoj de [[Mao Zifu]], Jorge Camacho, Paulo Sergio Viana, Ewa Grochowska, Nicola Ruggiero, Davide Astori, Amir Naor, Humphrey Tonkin, [[Sten Johansson]]. * 2016 - kontribuoj de: [[Antonio Valén]], Benoît Philippe, Aleksandro Mitin, [[Valentin Melnikov]], [[Jesper Lykke Jacobsen]], Lenke Szász, Ewa Grochowska, Amir Naor, Steven D. Brewer, [[Rafael Henrique Zerbetto]], Jorge Camacho, Jesús Moinhos Pardavila, Amir Naor, Raffaele del Re, Humphrey Tonkin, [[Baldur Ragnarsson]]. * 2017 – kontribuoj de: Nicolau Dols, Jesper Lykke Jacobsen, [[Lode Van de Velde]], Ewa Grochowska, Laure Patas d’Illiers, Carys Goldy, Amir Naor, [[Roberto Lloancy]], [[Javier Alcalde]]. * 2018 – kontribuoj de: Aleksandro Mitin, Piero Lupo, Nicola Ruggiero, Laure Patas d’Illiers, José Eduardo Rosa Crispim, [[Gonçalo Neves]], [[Amri Wandel]], Zdravko Seleš, [[Miguel Fernández]]. *2019 – kontribuoj de: [[Evgeni Georgiev|Evgenij Georgiev]], Yida Wei, [[Tatjana Auderskaja]], [[Jesper Lykke Jacobsen]], Christopher Lewis, Ariel Bonkorpa, Ewa Grochowska, Grupo de Esperantistoj de Francilio 2018-1019, [[Roman Dobrzyński]], [[Suso Moinhos]], [[Miguel Fernández]]. *2020 - kontribuoj de: [[Nicolino Rossi]], Evgenij Georgiev, [[Serĝo Sir']], Tiberio Madonna, Jesper Lykke Jacobsen, Vladimir Opletajev, Ewa Grochowska, [[Paulo Sérgio Viana]], [[Francisco Javier Moleón]], Emanuele Bovio Regano, [[Roman Dobrzyński]] kaj Roberto Lloancy; krome la "Raporton de la Prezidanto" de la Belartaj Konkursoj (Miguel Fernández). *2021 - kontribuoj de: Miĥail Frolov, Benoît Philippe, Choe Taesok, Evgenij Georgiev, Francisco Javier Moleón, Anna Lowenstein, Sara Spanò, Jorge Rafael Nogueras, Aleksandro Melnikov, Roman Dobrzyński, Roman Dobrzyński, Richard Hable, Petro Palivoda, Ewa Grochowska, Serĝo Sire; krome la "Raporton de la Prezidanto" de la Belartaj Konkursoj (Miguel Fernández). *2021 - kontribuoj de: Evgenij Georgiev, Benoît Philippe, Sylvain Barrier, Evgenij Georgiev, Sara Spanò, Jorge Rafael Nogueras, Tobiasz Kubisiowski, Emanuele Bovio Regano, Francisco Javier Moleón, Pascal Vilain, Christian Rivière, [[Raffaele Del Re]], Amir Naor, Ewa Grochowska, Stela Besenyei-Merger, Brandon Sowers, [[Federico Gobbo]]; krome la "Raporton de la Prezidanto" de la Belartaj Konkursoj (Miguel Fernández). [[Kategorio:Esperanto-libroserioj]] [[Kategorio:Verkoj el la originala esperantlingva literaturo]] [[Kategorio:Usonaj libroj]] [[Kategorio:Eldonaĵoj de Mondial]] [[Kategorio:Esperanto-libroj aperintaj en la 21-a jarcento]] dn3zbn4l54fxtf1bdt25wuibvlgg9o0 7685224 7685223 2022-08-11T10:47:54Z Goberiko 105551 2021 > 2022 wikitext text/x-wiki {{Unua|kat=ne}} '''''Belarta rikolto''''' estas serio de kajeroj publikigata de la novjorka eldonejo [[Mondial_(eldonejo)|Mondial]]. En ĝi aperas la “Premiitaj verkoj de la [[Belartaj_Konkursoj_de_UEA|Belartaj konkursoj de Universala Esperanto-Asocio]]’’. Ĝis nun aperis jenaj kajeroj: * 2013 – kontribuoj de: [[Nicola Ruggiero]], [[Benoît Philippe]], [[Ewa Grochowska]], [[Jesper Jacobsen]], [[Luiza Carol]], Nikolao Uzunov, [[Jorge Camacho]], [[Lena Karpunina]], [[Dimitrije Janičić]], [[Humphrey Tonkin]], [[Michela Lipari]]. * 2014 – kontribuoj de: [[Suso Moinhos]] (Jesús Moinhos Pardavila), Benoît Philippe, [[Amir Naor]], Ewa Grochowska, [[Paulo Sergio Viana]], [[Lenke Szász]], Luiza Carol, [[Steven D. Brewer]], Humphrey Tonkin. * 2015 – kontribuoj de [[Mao Zifu]], Jorge Camacho, Paulo Sergio Viana, Ewa Grochowska, Nicola Ruggiero, Davide Astori, Amir Naor, Humphrey Tonkin, [[Sten Johansson]]. * 2016 - kontribuoj de: [[Antonio Valén]], Benoît Philippe, Aleksandro Mitin, [[Valentin Melnikov]], [[Jesper Lykke Jacobsen]], Lenke Szász, Ewa Grochowska, Amir Naor, Steven D. Brewer, [[Rafael Henrique Zerbetto]], Jorge Camacho, Jesús Moinhos Pardavila, Amir Naor, Raffaele del Re, Humphrey Tonkin, [[Baldur Ragnarsson]]. * 2017 – kontribuoj de: Nicolau Dols, Jesper Lykke Jacobsen, [[Lode Van de Velde]], Ewa Grochowska, Laure Patas d’Illiers, Carys Goldy, Amir Naor, [[Roberto Lloancy]], [[Javier Alcalde]]. * 2018 – kontribuoj de: Aleksandro Mitin, Piero Lupo, Nicola Ruggiero, Laure Patas d’Illiers, José Eduardo Rosa Crispim, [[Gonçalo Neves]], [[Amri Wandel]], Zdravko Seleš, [[Miguel Fernández]]. *2019 – kontribuoj de: [[Evgeni Georgiev|Evgenij Georgiev]], Yida Wei, [[Tatjana Auderskaja]], [[Jesper Lykke Jacobsen]], Christopher Lewis, Ariel Bonkorpa, Ewa Grochowska, Grupo de Esperantistoj de Francilio 2018-1019, [[Roman Dobrzyński]], [[Suso Moinhos]], [[Miguel Fernández]]. *2020 - kontribuoj de: [[Nicolino Rossi]], Evgenij Georgiev, [[Serĝo Sir']], Tiberio Madonna, Jesper Lykke Jacobsen, Vladimir Opletajev, Ewa Grochowska, [[Paulo Sérgio Viana]], [[Francisco Javier Moleón]], Emanuele Bovio Regano, [[Roman Dobrzyński]] kaj Roberto Lloancy; krome la "Raporton de la Prezidanto" de la Belartaj Konkursoj (Miguel Fernández). *2021 - kontribuoj de: Miĥail Frolov, Benoît Philippe, Choe Taesok, Evgenij Georgiev, Francisco Javier Moleón, Anna Lowenstein, Sara Spanò, Jorge Rafael Nogueras, Aleksandro Melnikov, Roman Dobrzyński, Roman Dobrzyński, Richard Hable, Petro Palivoda, Ewa Grochowska, Serĝo Sire; krome la "Raporton de la Prezidanto" de la Belartaj Konkursoj (Miguel Fernández). *2022 - kontribuoj de: Evgenij Georgiev, Benoît Philippe, Sylvain Barrier, Evgenij Georgiev, Sara Spanò, Jorge Rafael Nogueras, Tobiasz Kubisiowski, Emanuele Bovio Regano, Francisco Javier Moleón, Pascal Vilain, Christian Rivière, [[Raffaele Del Re]], Amir Naor, Ewa Grochowska, Stela Besenyei-Merger, Brandon Sowers, [[Federico Gobbo]]; krome la "Raporton de la Prezidanto" de la Belartaj Konkursoj (Miguel Fernández). [[Kategorio:Esperanto-libroserioj]] [[Kategorio:Verkoj el la originala esperantlingva literaturo]] [[Kategorio:Usonaj libroj]] [[Kategorio:Eldonaĵoj de Mondial]] [[Kategorio:Esperanto-libroj aperintaj en la 21-a jarcento]] rg2zc1i4p5a8oiowl0rachjytm78e11 0 635975 7684776 6564913 2022-08-10T20:52:35Z ThomasPusch 1869 Ŝanĝis celon de alidirektigilo, de [[Listo de planedoj de Star Trek]] al [[Listo de planedoj de Star Trek#T]] wikitext text/x-wiki #redirect[[listo de planedoj de Star Trek#T]] 0l6k341a8eu6pq93vkbfzj8r5ze26ra 0 635976 7684805 7047754 2022-08-10T21:37:33Z ThomasPusch 1869 /* C */ wikitext text/x-wiki {{redaktata|[[Uzanto:Roberto|Roberto]] ([[Uzanto-Diskuto:Roberto|diskuto]]) 11:06, 29 mar. 2019 (UTC)}} La fikcia universo de "[[Star Trek]]" kiu evoluis el la 1966-1969 televidserioj ''[[Star Trek: The Original Series|Star Trek]] '', estas vasta komplekso de planedoj, organizoj kaj popoloj, kiuj kune konsistigas ekzemplon de la [[scienca fikcio]] praktiko de mondkonstruado. ==A== '''Alfa V''' - planedo apenaŭ citita en epizodo [[Charlie X]].<br/> '''Ardana''' - planedo ano de [[Unuiĝinta Federacio de Planedoj]], kies ĉefurbo estas flosanta urbo Stratos, kie vivas la elito de la socio, kiu vivas en lukso. Alia klaso, la troglitoj plenumas ĉiujn fizikajn laborojn kaj vivas sur la planedo, krom iuj servistoj, kiuj povas vivi en Stratos. Disruptoroj ribeliĝas kontraŭ la elito.<br> '''Argelius II''' - planedo kie okazas la epizodo [[Wolf in the Fold]] de originala serio. La nomo de la planedo estas evidenta referenco al [[Alĝerio]]. La vestoj de la lokanoj kaj la dekoracio aludas al arabaj moroj tielrilate. La tuta planedo estas kiel granda nokta klubo kaj ĝia ekonomio dependas de [[striptizo|striptzejoj]] kaj [[prostitucio]]. La planedo estas estrita de prefekto kun helpo de profesia administranto.<br> '''Ariannus''' - planedo apenaŭ citita en epizodo [[Let That Be Your Last Battlefield]].<br> ==B== '''Beta XII-A''' - planedo kie estis tre malgranda homa kolonio.<br/> '''Beta Niobe I''' - homa nomo de planedo Sarpeidon (vidu sube). ==C== '''Cestus III''' - Federacia kolonio proksime al la [[Gornoj|Gorna hegemonio]] atakita de la Gornoj en 2267. <ref>''TOS'': "[[Arena (Star Trek)|Arena]]"</ref> Per posta paca traktato, la [[Unuiĝinta Federacio de Planedoj]] kaj la Gornoj dividas la planedon egale. En 2371, la kolonianoj formis bazpilkan ligon kun ses teamoj, inkluzive de la ''Cestus Komets'' kaj la ''Pike'' Urbaj Pioniroj. <ref> [[Star Trek: Deep Space Nine]]"</ref><br> '''Ĉeron''' (angle ''Cheron'', prononco {{prononco|ĈEren}}) - Planedo detruita de interna rasa milito, por pli da detaloj vidu la tekston pri la [[romulanoj]]. ==D== '''Daran V''' - planedo de Unuiĝinta Federacio de Planedoj apenaŭ citita en epizodo [[For the World Is Hollow and I Have Touched the Sky]]. ==E== '''Ekos''' - planedo tre simila al Tero dum mezo de 20-a jarcento, kie falis kultura observanto de la Unuiĝinta Federacio de Planedoj nomata John Gill. Ĝi estas najbara al loĝata planedo Zeon, al kiu ĝi faras militon. Gill povas respondecas pri la enkonduko de teknologio, kio signifus, ke li malpurigis Ekosan kulturon kaj malobservis la Unuan Direktivon. Gill ankaŭ enkondukas [[naziismo]]n en la planedon kaj iĝis sian "gvidanton". ==F== '''Fabrinia''' - planedo kiu estis detruita de supernovao antaŭ la komenco de nia civilizo. ==G== '''Gamma Hydra IV''': Planedo kiu havis homan setlejo, kies setlejanoj tute mortis per frua maljuneco kaŭzita de radiado. '''Gamma Trianguli VI''' - Planedo ĉirkaŭ [[stelo]] [[Gamma Trianguli]] kun tropika klimato kaj tre riĉaj naturaj rimedoj, sed kun kelkaj danĝeroj kiel planto kiu pafas venenajn dornojn, strangaj fulmostormo kaj eksplodaj rokoj. Estas nur unu loĝata vilaĝo kun malmultaj loĝantoj. La planedo estas regata de komputilo Vaal.<ref>[[The Apple]]</ref> '''Genesis''' [Genezo] - Planedo prezentita en filmoj de [[Star Trek II: The Wrath of Khan]] kaj [[Star Trek III: The Search for Spock]]. Ĝi estas [[klaso M]], malstabila planedo, kreita artefarite dum la furioza batalo inter [[Khan-Noonien Singh]] kaj Admiralo [[James T. Kirk]]. '''Gideon''' - Troloĝita planedo, kies kulturo ne permesas naskokontrolon aŭ forigon al alia loko. ==H== '''Hakan''' - planedo kies Konsilon ne permesis al la Unuiĝinta Federacio de Planedoj akiri dilitiumon, ==J== '''Janus VI''': planedo de [[Horta]] ulo kiu mortigis 50 ministojn kaj detruis teamojn kun forta koroda substanco reagante kontraŭ homa invado, kiu detruis milojn da ovojn por minigi vejnojn de pergio (fikcia mineralo) kaj aliaj valoraj metaloj. ==K== '''Kapelo IV''': planedo riĉaj en mineraloj, loĝataj de homoj kun primitiva teknologio. ==N== '''Neural''' : ''primitiva'', t.e., neindustria, mondo, loĝata de homsimilaj estaĵoj kaj de "[[mugato]]j", estoj similaj al blankaj goriloj. La planedo estas proksima de influzono de [[klingono]]j. ==M== '''Makus III''': planedo kie estas la homa kolonio ''Nova Parizo''.<br/> '''Marcus XII''' - planedo apenaŭ citita en epizodo [[And the Children Shall Lead]].<br/> '''Magna Roma''' - [[retronomo]] donita al planedo de epizodo [[Bread and Circuses]], kiu montriĝas kiel la Tero, kun speco de romia kulturo kun teknologio de 20-a jarcento de la Tero.<br/> ''' Memory Alpha''' - planedeto kiu estas sidejo de la centra biblioteko de la Federacio.<br> '''Merak II'''- agrikultura planedo apenaŭ citita en epizodo [[The Cloud Minders]].<br> '''Minara II''' - planedo kies stelo estas ironta supernovaon. Ĝi havis homan sciencan teamon, kiu estis mortita de vianoj. ==O== ''' Omega IV''' - planedo loĝata de du interbatalantaj etnoj, la "Kohmoj" kaj la "Yangoj" ambaŭ kun primitivaj teknologioj, sed la Kohmoj estas pli organizataj. La omeganoj havas vivdaŭrojn de pli ol 1000 jaroj kaj estas imunaj al la mistera malsano kiuj mortigis teamanoj de USS 'Exeter'. Spock pripensas, ke la historio de Omega IV tre proksime similas al de la Tero dum [[Malvarma Milito]], ĝis la antaŭa estis disvenkita de Biologia Milito, kiun la Tero evitis, ĉi tiu hipotezo estas konfirmita kiam William produktas tre malnovan usonan flagon, kune kun malnovaj dokumentoj, de kiuj li recitas la Ĵuron pri fideleco kun forta akĉento. La Yangoj estas ŝokitaj kiam Kirk kompletigas la Ĵuron, sed ne restas klare ĉu la omeganoj estas pranepoj de teranoj.<br> '''Ophiuchus III''' - planedo apenaŭ citita en epizodo [[Mudd's Women]].<br> '''Organia''' - neŭtrala planedo ĉe la limo inter Unuiĝinta Federacio de Planedoj kaj Klingona Imperio loĝata de tre evoluitaj intelingentaj estoj. ==P== '''Pyris VII''': senviva planedo, kie esploristoj de alia galaksio faris esploran setlejon en epizodo [[Catspaw]]. ==R== '''Remo''' - estas [[planedo]] en la sciencfikcia universo de ''[[Star Trek]]'', kiu kun sia najbara [[planedo Romulo]], estas hejmplanedo de la [[romulanoj]]. La nomo de la planedo devenas el la legendo pri la fondiĝo de [[Romo]] per la praromaj fratoj [[Romulo]] kaj [[Remo]]. '''Rigel IV''' - planedo apenaŭ citita en epizodo [[Wolf in the Fold]]. '''Rigel XII''' - planedo kun malgranda minejo de [[dilitiumo]], loĝata de malmultaj ministoj. '''Romulo''' - estas planedo en la sciencfikcia universo de ''[[Star Trek]]'', kiu kun sia najbara [[planedo Remo]], estas hejmplanedo de la [[romulanoj]]. La nomo de la planedo devenas el la legendo pri la fondiĝo de [[Romo]] per la praromaj fratoj [[Romulo]] kaj [[Remo]]. ==S== '''Sarpeidon''' - Ankaŭ konata kiel Beta Niobe I, ĉi tiu planedo de [[klaso M]] estis vizitita de la [[USS Enterprise]] en la lastaj 2269 horoj antaŭ ol sia stelo ''Beta Niobe'' iĝis [[supernovao]]. La teamo de la "Enterprise" malkovris, ke la indiĝenoj de la mondo eskapis sian sorton per tempovojaĝo al sia monda pasinteco, uzante tempomaŝinon nomita ''Atavachron''. <ref> [[All Our Yesterdays]]</ref> '''Sigma Iotia II''' - Planedo, kie vivas estoj similaj al homoj. Tie la kosmoŝipo ''Horizon'' frakasis kaj kiam tio okazis, la kulturo de la planedo estis "poluita". La [[iotianoj]] trovis en la kosmoŝipon la libron "Ĉicagaj Krimorganizaĵoj de la jaroj dudek" kaj rekreis sian socion surbaze de mafia organizo. ==T== '''Talos IV''' (vidu ĉefartikolon [[Talos la 4-a]]) - fikcia [[planedo]] de [[Star Trek]] kie okazas la provepizodo [[The Cage]] kaj. sekve, la epizodo [[The Menagerie]] de [[Stela Vojaĝo: La Origina Serio]]. '''Tantalus V''': preskaŭ dezerta planedo, kie la krimuloj restas por "kuracado". ''' Taurus II''' : roka, nebulo-kovrita mondo en la mezo de la fenomeno de Murasaki. Tie vivas primitivaj gigantoj. '''Tero''' (vidu ĉefartikolon [[Tero]]) - La Tero estas nia planedo, la tria planedo ekde la Suno (post Venuso kaj antaŭ Marso). '''Thasus''' - Planedo loĝita de thasusanoj. <ref>[[Charlie X]]</ref> '''Triacus''' [Triakuso] - Planedo kun malgranda Federacia Arkeologia Teamo tie starigita por esplori antikvajn ruinojn de formortinta civilizo. <ref>''Star Trek: The Original Series'': "[[And the Children Shall Lead]]"</ref><br> ''' Triskelion''' - stranga planedo estrita de tri sadikaj senkorpaj cerboj.<br> ==V== '''Vulkano''' - (vidu ĉefartikolon [[Vulkano (Star Trek)|Vulkano]]) estas ruĝeca planedo, en la orbito de la stelo 40 Eridani A, kiu havas klimatajn kondiĉojn kompareblajn al la [[Tero]] kaj tial havas la fikcian statuson esti "planedo de la [[klaso M]] (Minŝara)". ==Z== '''Zeon''' - planedo najbara la planedo Ekos, apenaŭ citita en [[Patterns of Force]].<br> '''Zetar''' - planedo detruita de naturaj fortoj. ==Referencoj== <references/> [[kategorio:Star Trek|!]] [[kategorio:Listoj|Planedoj de Star Trek]] [[Kategorio:Planedoj de Star Trek|!]] c7frze7nhajw6powli5rl8gz3tr8sp1 7684806 7684805 2022-08-10T21:38:47Z ThomasPusch 1869 /* H */ wikitext text/x-wiki {{redaktata|[[Uzanto:Roberto|Roberto]] ([[Uzanto-Diskuto:Roberto|diskuto]]) 11:06, 29 mar. 2019 (UTC)}} La fikcia universo de "[[Star Trek]]" kiu evoluis el la 1966-1969 televidserioj ''[[Star Trek: The Original Series|Star Trek]] '', estas vasta komplekso de planedoj, organizoj kaj popoloj, kiuj kune konsistigas ekzemplon de la [[scienca fikcio]] praktiko de mondkonstruado. ==A== '''Alfa V''' - planedo apenaŭ citita en epizodo [[Charlie X]].<br/> '''Ardana''' - planedo ano de [[Unuiĝinta Federacio de Planedoj]], kies ĉefurbo estas flosanta urbo Stratos, kie vivas la elito de la socio, kiu vivas en lukso. Alia klaso, la troglitoj plenumas ĉiujn fizikajn laborojn kaj vivas sur la planedo, krom iuj servistoj, kiuj povas vivi en Stratos. Disruptoroj ribeliĝas kontraŭ la elito.<br> '''Argelius II''' - planedo kie okazas la epizodo [[Wolf in the Fold]] de originala serio. La nomo de la planedo estas evidenta referenco al [[Alĝerio]]. La vestoj de la lokanoj kaj la dekoracio aludas al arabaj moroj tielrilate. La tuta planedo estas kiel granda nokta klubo kaj ĝia ekonomio dependas de [[striptizo|striptzejoj]] kaj [[prostitucio]]. La planedo estas estrita de prefekto kun helpo de profesia administranto.<br> '''Ariannus''' - planedo apenaŭ citita en epizodo [[Let That Be Your Last Battlefield]].<br> ==B== '''Beta XII-A''' - planedo kie estis tre malgranda homa kolonio.<br/> '''Beta Niobe I''' - homa nomo de planedo Sarpeidon (vidu sube). ==C== '''Cestus III''' - Federacia kolonio proksime al la [[Gornoj|Gorna hegemonio]] atakita de la Gornoj en 2267. <ref>''TOS'': "[[Arena (Star Trek)|Arena]]"</ref> Per posta paca traktato, la [[Unuiĝinta Federacio de Planedoj]] kaj la Gornoj dividas la planedon egale. En 2371, la kolonianoj formis bazpilkan ligon kun ses teamoj, inkluzive de la ''Cestus Komets'' kaj la ''Pike'' Urbaj Pioniroj. <ref> [[Star Trek: Deep Space Nine]]"</ref><br> '''Ĉeron''' (angle ''Cheron'', prononco {{prononco|ĈEren}}) - Planedo detruita de interna rasa milito, por pli da detaloj vidu la tekston pri la [[romulanoj]]. ==D== '''Daran V''' - planedo de Unuiĝinta Federacio de Planedoj apenaŭ citita en epizodo [[For the World Is Hollow and I Have Touched the Sky]]. ==E== '''Ekos''' - planedo tre simila al Tero dum mezo de 20-a jarcento, kie falis kultura observanto de la Unuiĝinta Federacio de Planedoj nomata John Gill. Ĝi estas najbara al loĝata planedo Zeon, al kiu ĝi faras militon. Gill povas respondecas pri la enkonduko de teknologio, kio signifus, ke li malpurigis Ekosan kulturon kaj malobservis la Unuan Direktivon. Gill ankaŭ enkondukas [[naziismo]]n en la planedon kaj iĝis sian "gvidanton". ==F== '''Fabrinia''' - planedo kiu estis detruita de supernovao antaŭ la komenco de nia civilizo. ==G== '''Gamma Hydra IV''': Planedo kiu havis homan setlejo, kies setlejanoj tute mortis per frua maljuneco kaŭzita de radiado. '''Gamma Trianguli VI''' - Planedo ĉirkaŭ [[stelo]] [[Gamma Trianguli]] kun tropika klimato kaj tre riĉaj naturaj rimedoj, sed kun kelkaj danĝeroj kiel planto kiu pafas venenajn dornojn, strangaj fulmostormo kaj eksplodaj rokoj. Estas nur unu loĝata vilaĝo kun malmultaj loĝantoj. La planedo estas regata de komputilo Vaal.<ref>[[The Apple]]</ref> '''Genesis''' [Genezo] - Planedo prezentita en filmoj de [[Star Trek II: The Wrath of Khan]] kaj [[Star Trek III: The Search for Spock]]. Ĝi estas [[klaso M]], malstabila planedo, kreita artefarite dum la furioza batalo inter [[Khan-Noonien Singh]] kaj Admiralo [[James T. Kirk]]. '''Gideon''' - Troloĝita planedo, kies kulturo ne permesas naskokontrolon aŭ forigon al alia loko. ==H== '''Hakan''' - planedo kies Konsilio ne permesis al la Unuiĝinta Federacio de Planedoj akiri [[dilitiumo]]n. ==J== '''Janus VI''': planedo de [[Horta]] ulo kiu mortigis 50 ministojn kaj detruis teamojn kun forta koroda substanco reagante kontraŭ homa invado, kiu detruis milojn da ovojn por minigi vejnojn de pergio (fikcia mineralo) kaj aliaj valoraj metaloj. ==K== '''Kapelo IV''': planedo riĉaj en mineraloj, loĝataj de homoj kun primitiva teknologio. ==N== '''Neural''' : ''primitiva'', t.e., neindustria, mondo, loĝata de homsimilaj estaĵoj kaj de "[[mugato]]j", estoj similaj al blankaj goriloj. La planedo estas proksima de influzono de [[klingono]]j. ==M== '''Makus III''': planedo kie estas la homa kolonio ''Nova Parizo''.<br/> '''Marcus XII''' - planedo apenaŭ citita en epizodo [[And the Children Shall Lead]].<br/> '''Magna Roma''' - [[retronomo]] donita al planedo de epizodo [[Bread and Circuses]], kiu montriĝas kiel la Tero, kun speco de romia kulturo kun teknologio de 20-a jarcento de la Tero.<br/> ''' Memory Alpha''' - planedeto kiu estas sidejo de la centra biblioteko de la Federacio.<br> '''Merak II'''- agrikultura planedo apenaŭ citita en epizodo [[The Cloud Minders]].<br> '''Minara II''' - planedo kies stelo estas ironta supernovaon. Ĝi havis homan sciencan teamon, kiu estis mortita de vianoj. ==O== ''' Omega IV''' - planedo loĝata de du interbatalantaj etnoj, la "Kohmoj" kaj la "Yangoj" ambaŭ kun primitivaj teknologioj, sed la Kohmoj estas pli organizataj. La omeganoj havas vivdaŭrojn de pli ol 1000 jaroj kaj estas imunaj al la mistera malsano kiuj mortigis teamanoj de USS 'Exeter'. Spock pripensas, ke la historio de Omega IV tre proksime similas al de la Tero dum [[Malvarma Milito]], ĝis la antaŭa estis disvenkita de Biologia Milito, kiun la Tero evitis, ĉi tiu hipotezo estas konfirmita kiam William produktas tre malnovan usonan flagon, kune kun malnovaj dokumentoj, de kiuj li recitas la Ĵuron pri fideleco kun forta akĉento. La Yangoj estas ŝokitaj kiam Kirk kompletigas la Ĵuron, sed ne restas klare ĉu la omeganoj estas pranepoj de teranoj.<br> '''Ophiuchus III''' - planedo apenaŭ citita en epizodo [[Mudd's Women]].<br> '''Organia''' - neŭtrala planedo ĉe la limo inter Unuiĝinta Federacio de Planedoj kaj Klingona Imperio loĝata de tre evoluitaj intelingentaj estoj. ==P== '''Pyris VII''': senviva planedo, kie esploristoj de alia galaksio faris esploran setlejon en epizodo [[Catspaw]]. ==R== '''Remo''' - estas [[planedo]] en la sciencfikcia universo de ''[[Star Trek]]'', kiu kun sia najbara [[planedo Romulo]], estas hejmplanedo de la [[romulanoj]]. La nomo de la planedo devenas el la legendo pri la fondiĝo de [[Romo]] per la praromaj fratoj [[Romulo]] kaj [[Remo]]. '''Rigel IV''' - planedo apenaŭ citita en epizodo [[Wolf in the Fold]]. '''Rigel XII''' - planedo kun malgranda minejo de [[dilitiumo]], loĝata de malmultaj ministoj. '''Romulo''' - estas planedo en la sciencfikcia universo de ''[[Star Trek]]'', kiu kun sia najbara [[planedo Remo]], estas hejmplanedo de la [[romulanoj]]. La nomo de la planedo devenas el la legendo pri la fondiĝo de [[Romo]] per la praromaj fratoj [[Romulo]] kaj [[Remo]]. ==S== '''Sarpeidon''' - Ankaŭ konata kiel Beta Niobe I, ĉi tiu planedo de [[klaso M]] estis vizitita de la [[USS Enterprise]] en la lastaj 2269 horoj antaŭ ol sia stelo ''Beta Niobe'' iĝis [[supernovao]]. La teamo de la "Enterprise" malkovris, ke la indiĝenoj de la mondo eskapis sian sorton per tempovojaĝo al sia monda pasinteco, uzante tempomaŝinon nomita ''Atavachron''. <ref> [[All Our Yesterdays]]</ref> '''Sigma Iotia II''' - Planedo, kie vivas estoj similaj al homoj. Tie la kosmoŝipo ''Horizon'' frakasis kaj kiam tio okazis, la kulturo de la planedo estis "poluita". La [[iotianoj]] trovis en la kosmoŝipon la libron "Ĉicagaj Krimorganizaĵoj de la jaroj dudek" kaj rekreis sian socion surbaze de mafia organizo. ==T== '''Talos IV''' (vidu ĉefartikolon [[Talos la 4-a]]) - fikcia [[planedo]] de [[Star Trek]] kie okazas la provepizodo [[The Cage]] kaj. sekve, la epizodo [[The Menagerie]] de [[Stela Vojaĝo: La Origina Serio]]. '''Tantalus V''': preskaŭ dezerta planedo, kie la krimuloj restas por "kuracado". ''' Taurus II''' : roka, nebulo-kovrita mondo en la mezo de la fenomeno de Murasaki. Tie vivas primitivaj gigantoj. '''Tero''' (vidu ĉefartikolon [[Tero]]) - La Tero estas nia planedo, la tria planedo ekde la Suno (post Venuso kaj antaŭ Marso). '''Thasus''' - Planedo loĝita de thasusanoj. <ref>[[Charlie X]]</ref> '''Triacus''' [Triakuso] - Planedo kun malgranda Federacia Arkeologia Teamo tie starigita por esplori antikvajn ruinojn de formortinta civilizo. <ref>''Star Trek: The Original Series'': "[[And the Children Shall Lead]]"</ref><br> ''' Triskelion''' - stranga planedo estrita de tri sadikaj senkorpaj cerboj.<br> ==V== '''Vulkano''' - (vidu ĉefartikolon [[Vulkano (Star Trek)|Vulkano]]) estas ruĝeca planedo, en la orbito de la stelo 40 Eridani A, kiu havas klimatajn kondiĉojn kompareblajn al la [[Tero]] kaj tial havas la fikcian statuson esti "planedo de la [[klaso M]] (Minŝara)". ==Z== '''Zeon''' - planedo najbara la planedo Ekos, apenaŭ citita en [[Patterns of Force]].<br> '''Zetar''' - planedo detruita de naturaj fortoj. ==Referencoj== <references/> [[kategorio:Star Trek|!]] [[kategorio:Listoj|Planedoj de Star Trek]] [[Kategorio:Planedoj de Star Trek|!]] slr6edvo0an4naezy6q6cmvnye61e3b 7684807 7684806 2022-08-10T21:39:35Z ThomasPusch 1869 /* C */ wikitext text/x-wiki {{redaktata|[[Uzanto:Roberto|Roberto]] ([[Uzanto-Diskuto:Roberto|diskuto]]) 11:06, 29 mar. 2019 (UTC)}} La fikcia universo de "[[Star Trek]]" kiu evoluis el la 1966-1969 televidserioj ''[[Star Trek: The Original Series|Star Trek]] '', estas vasta komplekso de planedoj, organizoj kaj popoloj, kiuj kune konsistigas ekzemplon de la [[scienca fikcio]] praktiko de mondkonstruado. ==A== '''Alfa V''' - planedo apenaŭ citita en epizodo [[Charlie X]].<br/> '''Ardana''' - planedo ano de [[Unuiĝinta Federacio de Planedoj]], kies ĉefurbo estas flosanta urbo Stratos, kie vivas la elito de la socio, kiu vivas en lukso. Alia klaso, la troglitoj plenumas ĉiujn fizikajn laborojn kaj vivas sur la planedo, krom iuj servistoj, kiuj povas vivi en Stratos. Disruptoroj ribeliĝas kontraŭ la elito.<br> '''Argelius II''' - planedo kie okazas la epizodo [[Wolf in the Fold]] de originala serio. La nomo de la planedo estas evidenta referenco al [[Alĝerio]]. La vestoj de la lokanoj kaj la dekoracio aludas al arabaj moroj tielrilate. La tuta planedo estas kiel granda nokta klubo kaj ĝia ekonomio dependas de [[striptizo|striptzejoj]] kaj [[prostitucio]]. La planedo estas estrita de prefekto kun helpo de profesia administranto.<br> '''Ariannus''' - planedo apenaŭ citita en epizodo [[Let That Be Your Last Battlefield]].<br> ==B== '''Beta XII-A''' - planedo kie estis tre malgranda homa kolonio.<br/> '''Beta Niobe I''' - homa nomo de planedo Sarpeidon (vidu sube). ==C== '''Cestus III''' - Federacia kolonio proksime al la [[Gornoj|Gorna hegemonio]] atakita de la Gornoj en 2267. <ref>''TOS'': "[[Arena (Star Trek)|Arena]]"</ref> Per posta paca traktato, la [[Unuiĝinta Federacio de Planedoj]] kaj la Gornoj dividas la planedon egale. En 2371, la kolonianoj formis bazpilkan ligon kun ses teamoj, inkluzive de la ''Cestus Komets'' kaj la ''Pike'' Urbaj Pioniroj. <ref> [[Star Trek: Deep Space Nine]]"</ref><br> '''Ĉeron''' (angle ''Cheron'', prononco {{prononco|ĈEren}}) - Planedo detruita de interna rasa milito (por pli da detaloj vidu la tekston pri la [[romulanoj]]). ==D== '''Daran V''' - planedo de Unuiĝinta Federacio de Planedoj apenaŭ citita en epizodo [[For the World Is Hollow and I Have Touched the Sky]]. ==E== '''Ekos''' - planedo tre simila al Tero dum mezo de 20-a jarcento, kie falis kultura observanto de la Unuiĝinta Federacio de Planedoj nomata John Gill. Ĝi estas najbara al loĝata planedo Zeon, al kiu ĝi faras militon. Gill povas respondecas pri la enkonduko de teknologio, kio signifus, ke li malpurigis Ekosan kulturon kaj malobservis la Unuan Direktivon. Gill ankaŭ enkondukas [[naziismo]]n en la planedon kaj iĝis sian "gvidanton". ==F== '''Fabrinia''' - planedo kiu estis detruita de supernovao antaŭ la komenco de nia civilizo. ==G== '''Gamma Hydra IV''': Planedo kiu havis homan setlejo, kies setlejanoj tute mortis per frua maljuneco kaŭzita de radiado. '''Gamma Trianguli VI''' - Planedo ĉirkaŭ [[stelo]] [[Gamma Trianguli]] kun tropika klimato kaj tre riĉaj naturaj rimedoj, sed kun kelkaj danĝeroj kiel planto kiu pafas venenajn dornojn, strangaj fulmostormo kaj eksplodaj rokoj. Estas nur unu loĝata vilaĝo kun malmultaj loĝantoj. La planedo estas regata de komputilo Vaal.<ref>[[The Apple]]</ref> '''Genesis''' [Genezo] - Planedo prezentita en filmoj de [[Star Trek II: The Wrath of Khan]] kaj [[Star Trek III: The Search for Spock]]. Ĝi estas [[klaso M]], malstabila planedo, kreita artefarite dum la furioza batalo inter [[Khan-Noonien Singh]] kaj Admiralo [[James T. Kirk]]. '''Gideon''' - Troloĝita planedo, kies kulturo ne permesas naskokontrolon aŭ forigon al alia loko. ==H== '''Hakan''' - planedo kies Konsilio ne permesis al la Unuiĝinta Federacio de Planedoj akiri [[dilitiumo]]n. ==J== '''Janus VI''': planedo de [[Horta]] ulo kiu mortigis 50 ministojn kaj detruis teamojn kun forta koroda substanco reagante kontraŭ homa invado, kiu detruis milojn da ovojn por minigi vejnojn de pergio (fikcia mineralo) kaj aliaj valoraj metaloj. ==K== '''Kapelo IV''': planedo riĉaj en mineraloj, loĝataj de homoj kun primitiva teknologio. ==N== '''Neural''' : ''primitiva'', t.e., neindustria, mondo, loĝata de homsimilaj estaĵoj kaj de "[[mugato]]j", estoj similaj al blankaj goriloj. La planedo estas proksima de influzono de [[klingono]]j. ==M== '''Makus III''': planedo kie estas la homa kolonio ''Nova Parizo''.<br/> '''Marcus XII''' - planedo apenaŭ citita en epizodo [[And the Children Shall Lead]].<br/> '''Magna Roma''' - [[retronomo]] donita al planedo de epizodo [[Bread and Circuses]], kiu montriĝas kiel la Tero, kun speco de romia kulturo kun teknologio de 20-a jarcento de la Tero.<br/> ''' Memory Alpha''' - planedeto kiu estas sidejo de la centra biblioteko de la Federacio.<br> '''Merak II'''- agrikultura planedo apenaŭ citita en epizodo [[The Cloud Minders]].<br> '''Minara II''' - planedo kies stelo estas ironta supernovaon. Ĝi havis homan sciencan teamon, kiu estis mortita de vianoj. ==O== ''' Omega IV''' - planedo loĝata de du interbatalantaj etnoj, la "Kohmoj" kaj la "Yangoj" ambaŭ kun primitivaj teknologioj, sed la Kohmoj estas pli organizataj. La omeganoj havas vivdaŭrojn de pli ol 1000 jaroj kaj estas imunaj al la mistera malsano kiuj mortigis teamanoj de USS 'Exeter'. Spock pripensas, ke la historio de Omega IV tre proksime similas al de la Tero dum [[Malvarma Milito]], ĝis la antaŭa estis disvenkita de Biologia Milito, kiun la Tero evitis, ĉi tiu hipotezo estas konfirmita kiam William produktas tre malnovan usonan flagon, kune kun malnovaj dokumentoj, de kiuj li recitas la Ĵuron pri fideleco kun forta akĉento. La Yangoj estas ŝokitaj kiam Kirk kompletigas la Ĵuron, sed ne restas klare ĉu la omeganoj estas pranepoj de teranoj.<br> '''Ophiuchus III''' - planedo apenaŭ citita en epizodo [[Mudd's Women]].<br> '''Organia''' - neŭtrala planedo ĉe la limo inter Unuiĝinta Federacio de Planedoj kaj Klingona Imperio loĝata de tre evoluitaj intelingentaj estoj. ==P== '''Pyris VII''': senviva planedo, kie esploristoj de alia galaksio faris esploran setlejon en epizodo [[Catspaw]]. ==R== '''Remo''' - estas [[planedo]] en la sciencfikcia universo de ''[[Star Trek]]'', kiu kun sia najbara [[planedo Romulo]], estas hejmplanedo de la [[romulanoj]]. La nomo de la planedo devenas el la legendo pri la fondiĝo de [[Romo]] per la praromaj fratoj [[Romulo]] kaj [[Remo]]. '''Rigel IV''' - planedo apenaŭ citita en epizodo [[Wolf in the Fold]]. '''Rigel XII''' - planedo kun malgranda minejo de [[dilitiumo]], loĝata de malmultaj ministoj. '''Romulo''' - estas planedo en la sciencfikcia universo de ''[[Star Trek]]'', kiu kun sia najbara [[planedo Remo]], estas hejmplanedo de la [[romulanoj]]. La nomo de la planedo devenas el la legendo pri la fondiĝo de [[Romo]] per la praromaj fratoj [[Romulo]] kaj [[Remo]]. ==S== '''Sarpeidon''' - Ankaŭ konata kiel Beta Niobe I, ĉi tiu planedo de [[klaso M]] estis vizitita de la [[USS Enterprise]] en la lastaj 2269 horoj antaŭ ol sia stelo ''Beta Niobe'' iĝis [[supernovao]]. La teamo de la "Enterprise" malkovris, ke la indiĝenoj de la mondo eskapis sian sorton per tempovojaĝo al sia monda pasinteco, uzante tempomaŝinon nomita ''Atavachron''. <ref> [[All Our Yesterdays]]</ref> '''Sigma Iotia II''' - Planedo, kie vivas estoj similaj al homoj. Tie la kosmoŝipo ''Horizon'' frakasis kaj kiam tio okazis, la kulturo de la planedo estis "poluita". La [[iotianoj]] trovis en la kosmoŝipon la libron "Ĉicagaj Krimorganizaĵoj de la jaroj dudek" kaj rekreis sian socion surbaze de mafia organizo. ==T== '''Talos IV''' (vidu ĉefartikolon [[Talos la 4-a]]) - fikcia [[planedo]] de [[Star Trek]] kie okazas la provepizodo [[The Cage]] kaj. sekve, la epizodo [[The Menagerie]] de [[Stela Vojaĝo: La Origina Serio]]. '''Tantalus V''': preskaŭ dezerta planedo, kie la krimuloj restas por "kuracado". ''' Taurus II''' : roka, nebulo-kovrita mondo en la mezo de la fenomeno de Murasaki. Tie vivas primitivaj gigantoj. '''Tero''' (vidu ĉefartikolon [[Tero]]) - La Tero estas nia planedo, la tria planedo ekde la Suno (post Venuso kaj antaŭ Marso). '''Thasus''' - Planedo loĝita de thasusanoj. <ref>[[Charlie X]]</ref> '''Triacus''' [Triakuso] - Planedo kun malgranda Federacia Arkeologia Teamo tie starigita por esplori antikvajn ruinojn de formortinta civilizo. <ref>''Star Trek: The Original Series'': "[[And the Children Shall Lead]]"</ref><br> ''' Triskelion''' - stranga planedo estrita de tri sadikaj senkorpaj cerboj.<br> ==V== '''Vulkano''' - (vidu ĉefartikolon [[Vulkano (Star Trek)|Vulkano]]) estas ruĝeca planedo, en la orbito de la stelo 40 Eridani A, kiu havas klimatajn kondiĉojn kompareblajn al la [[Tero]] kaj tial havas la fikcian statuson esti "planedo de la [[klaso M]] (Minŝara)". ==Z== '''Zeon''' - planedo najbara la planedo Ekos, apenaŭ citita en [[Patterns of Force]].<br> '''Zetar''' - planedo detruita de naturaj fortoj. ==Referencoj== <references/> [[kategorio:Star Trek|!]] [[kategorio:Listoj|Planedoj de Star Trek]] [[Kategorio:Planedoj de Star Trek|!]] ejcqpiqglc4417iopo1m6hv2l0m8gtc 7684809 7684807 2022-08-10T21:39:57Z ThomasPusch 1869 /* C */ wikitext text/x-wiki {{redaktata|[[Uzanto:Roberto|Roberto]] ([[Uzanto-Diskuto:Roberto|diskuto]]) 11:06, 29 mar. 2019 (UTC)}} La fikcia universo de "[[Star Trek]]" kiu evoluis el la 1966-1969 televidserioj ''[[Star Trek: The Original Series|Star Trek]] '', estas vasta komplekso de planedoj, organizoj kaj popoloj, kiuj kune konsistigas ekzemplon de la [[scienca fikcio]] praktiko de mondkonstruado. ==A== '''Alfa V''' - planedo apenaŭ citita en epizodo [[Charlie X]].<br/> '''Ardana''' - planedo ano de [[Unuiĝinta Federacio de Planedoj]], kies ĉefurbo estas flosanta urbo Stratos, kie vivas la elito de la socio, kiu vivas en lukso. Alia klaso, la troglitoj plenumas ĉiujn fizikajn laborojn kaj vivas sur la planedo, krom iuj servistoj, kiuj povas vivi en Stratos. Disruptoroj ribeliĝas kontraŭ la elito.<br> '''Argelius II''' - planedo kie okazas la epizodo [[Wolf in the Fold]] de originala serio. La nomo de la planedo estas evidenta referenco al [[Alĝerio]]. La vestoj de la lokanoj kaj la dekoracio aludas al arabaj moroj tielrilate. La tuta planedo estas kiel granda nokta klubo kaj ĝia ekonomio dependas de [[striptizo|striptzejoj]] kaj [[prostitucio]]. La planedo estas estrita de prefekto kun helpo de profesia administranto.<br> '''Ariannus''' - planedo apenaŭ citita en epizodo [[Let That Be Your Last Battlefield]].<br> ==B== '''Beta XII-A''' - planedo kie estis tre malgranda homa kolonio.<br/> '''Beta Niobe I''' - homa nomo de planedo Sarpeidon (vidu sube). ==C== '''Cestus III''' - Federacia kolonio proksime al la [[Gornoj|Gorna hegemonio]] atakita de la Gornoj en 2267. <ref>''TOS'': "[[Arena (Star Trek)|Arena]]"</ref> Per posta paca traktato, la [[Unuiĝinta Federacio de Planedoj]] kaj la Gornoj dividas la planedon egale. En 2371, la kolonianoj formis bazpilkan ligon kun ses teamoj, inkluzive de la ''Cestus Komets'' kaj la ''Pike'' Urbaj Pioniroj. <ref> [[Star Trek: Deep Space Nine]]"</ref><br> ==Ĉ== '''Ĉeron''' (angle ''Cheron'', prononco {{prononco|ĈEren}}) - Planedo detruita de interna rasa milito (por pli da detaloj vidu la tekston pri la [[romulanoj]]). ==D== '''Daran V''' - planedo de Unuiĝinta Federacio de Planedoj apenaŭ citita en epizodo [[For the World Is Hollow and I Have Touched the Sky]]. ==E== '''Ekos''' - planedo tre simila al Tero dum mezo de 20-a jarcento, kie falis kultura observanto de la Unuiĝinta Federacio de Planedoj nomata John Gill. Ĝi estas najbara al loĝata planedo Zeon, al kiu ĝi faras militon. Gill povas respondecas pri la enkonduko de teknologio, kio signifus, ke li malpurigis Ekosan kulturon kaj malobservis la Unuan Direktivon. Gill ankaŭ enkondukas [[naziismo]]n en la planedon kaj iĝis sian "gvidanton". ==F== '''Fabrinia''' - planedo kiu estis detruita de supernovao antaŭ la komenco de nia civilizo. ==G== '''Gamma Hydra IV''': Planedo kiu havis homan setlejo, kies setlejanoj tute mortis per frua maljuneco kaŭzita de radiado. '''Gamma Trianguli VI''' - Planedo ĉirkaŭ [[stelo]] [[Gamma Trianguli]] kun tropika klimato kaj tre riĉaj naturaj rimedoj, sed kun kelkaj danĝeroj kiel planto kiu pafas venenajn dornojn, strangaj fulmostormo kaj eksplodaj rokoj. Estas nur unu loĝata vilaĝo kun malmultaj loĝantoj. La planedo estas regata de komputilo Vaal.<ref>[[The Apple]]</ref> '''Genesis''' [Genezo] - Planedo prezentita en filmoj de [[Star Trek II: The Wrath of Khan]] kaj [[Star Trek III: The Search for Spock]]. Ĝi estas [[klaso M]], malstabila planedo, kreita artefarite dum la furioza batalo inter [[Khan-Noonien Singh]] kaj Admiralo [[James T. Kirk]]. '''Gideon''' - Troloĝita planedo, kies kulturo ne permesas naskokontrolon aŭ forigon al alia loko. ==H== '''Hakan''' - planedo kies Konsilio ne permesis al la Unuiĝinta Federacio de Planedoj akiri [[dilitiumo]]n. ==J== '''Janus VI''': planedo de [[Horta]] ulo kiu mortigis 50 ministojn kaj detruis teamojn kun forta koroda substanco reagante kontraŭ homa invado, kiu detruis milojn da ovojn por minigi vejnojn de pergio (fikcia mineralo) kaj aliaj valoraj metaloj. ==K== '''Kapelo IV''': planedo riĉaj en mineraloj, loĝataj de homoj kun primitiva teknologio. ==N== '''Neural''' : ''primitiva'', t.e., neindustria, mondo, loĝata de homsimilaj estaĵoj kaj de "[[mugato]]j", estoj similaj al blankaj goriloj. La planedo estas proksima de influzono de [[klingono]]j. ==M== '''Makus III''': planedo kie estas la homa kolonio ''Nova Parizo''.<br/> '''Marcus XII''' - planedo apenaŭ citita en epizodo [[And the Children Shall Lead]].<br/> '''Magna Roma''' - [[retronomo]] donita al planedo de epizodo [[Bread and Circuses]], kiu montriĝas kiel la Tero, kun speco de romia kulturo kun teknologio de 20-a jarcento de la Tero.<br/> ''' Memory Alpha''' - planedeto kiu estas sidejo de la centra biblioteko de la Federacio.<br> '''Merak II'''- agrikultura planedo apenaŭ citita en epizodo [[The Cloud Minders]].<br> '''Minara II''' - planedo kies stelo estas ironta supernovaon. Ĝi havis homan sciencan teamon, kiu estis mortita de vianoj. ==O== ''' Omega IV''' - planedo loĝata de du interbatalantaj etnoj, la "Kohmoj" kaj la "Yangoj" ambaŭ kun primitivaj teknologioj, sed la Kohmoj estas pli organizataj. La omeganoj havas vivdaŭrojn de pli ol 1000 jaroj kaj estas imunaj al la mistera malsano kiuj mortigis teamanoj de USS 'Exeter'. Spock pripensas, ke la historio de Omega IV tre proksime similas al de la Tero dum [[Malvarma Milito]], ĝis la antaŭa estis disvenkita de Biologia Milito, kiun la Tero evitis, ĉi tiu hipotezo estas konfirmita kiam William produktas tre malnovan usonan flagon, kune kun malnovaj dokumentoj, de kiuj li recitas la Ĵuron pri fideleco kun forta akĉento. La Yangoj estas ŝokitaj kiam Kirk kompletigas la Ĵuron, sed ne restas klare ĉu la omeganoj estas pranepoj de teranoj.<br> '''Ophiuchus III''' - planedo apenaŭ citita en epizodo [[Mudd's Women]].<br> '''Organia''' - neŭtrala planedo ĉe la limo inter Unuiĝinta Federacio de Planedoj kaj Klingona Imperio loĝata de tre evoluitaj intelingentaj estoj. ==P== '''Pyris VII''': senviva planedo, kie esploristoj de alia galaksio faris esploran setlejon en epizodo [[Catspaw]]. ==R== '''Remo''' - estas [[planedo]] en la sciencfikcia universo de ''[[Star Trek]]'', kiu kun sia najbara [[planedo Romulo]], estas hejmplanedo de la [[romulanoj]]. La nomo de la planedo devenas el la legendo pri la fondiĝo de [[Romo]] per la praromaj fratoj [[Romulo]] kaj [[Remo]]. '''Rigel IV''' - planedo apenaŭ citita en epizodo [[Wolf in the Fold]]. '''Rigel XII''' - planedo kun malgranda minejo de [[dilitiumo]], loĝata de malmultaj ministoj. '''Romulo''' - estas planedo en la sciencfikcia universo de ''[[Star Trek]]'', kiu kun sia najbara [[planedo Remo]], estas hejmplanedo de la [[romulanoj]]. La nomo de la planedo devenas el la legendo pri la fondiĝo de [[Romo]] per la praromaj fratoj [[Romulo]] kaj [[Remo]]. ==S== '''Sarpeidon''' - Ankaŭ konata kiel Beta Niobe I, ĉi tiu planedo de [[klaso M]] estis vizitita de la [[USS Enterprise]] en la lastaj 2269 horoj antaŭ ol sia stelo ''Beta Niobe'' iĝis [[supernovao]]. La teamo de la "Enterprise" malkovris, ke la indiĝenoj de la mondo eskapis sian sorton per tempovojaĝo al sia monda pasinteco, uzante tempomaŝinon nomita ''Atavachron''. <ref> [[All Our Yesterdays]]</ref> '''Sigma Iotia II''' - Planedo, kie vivas estoj similaj al homoj. Tie la kosmoŝipo ''Horizon'' frakasis kaj kiam tio okazis, la kulturo de la planedo estis "poluita". La [[iotianoj]] trovis en la kosmoŝipon la libron "Ĉicagaj Krimorganizaĵoj de la jaroj dudek" kaj rekreis sian socion surbaze de mafia organizo. ==T== '''Talos IV''' (vidu ĉefartikolon [[Talos la 4-a]]) - fikcia [[planedo]] de [[Star Trek]] kie okazas la provepizodo [[The Cage]] kaj. sekve, la epizodo [[The Menagerie]] de [[Stela Vojaĝo: La Origina Serio]]. '''Tantalus V''': preskaŭ dezerta planedo, kie la krimuloj restas por "kuracado". ''' Taurus II''' : roka, nebulo-kovrita mondo en la mezo de la fenomeno de Murasaki. Tie vivas primitivaj gigantoj. '''Tero''' (vidu ĉefartikolon [[Tero]]) - La Tero estas nia planedo, la tria planedo ekde la Suno (post Venuso kaj antaŭ Marso). '''Thasus''' - Planedo loĝita de thasusanoj. <ref>[[Charlie X]]</ref> '''Triacus''' [Triakuso] - Planedo kun malgranda Federacia Arkeologia Teamo tie starigita por esplori antikvajn ruinojn de formortinta civilizo. <ref>''Star Trek: The Original Series'': "[[And the Children Shall Lead]]"</ref><br> ''' Triskelion''' - stranga planedo estrita de tri sadikaj senkorpaj cerboj.<br> ==V== '''Vulkano''' - (vidu ĉefartikolon [[Vulkano (Star Trek)|Vulkano]]) estas ruĝeca planedo, en la orbito de la stelo 40 Eridani A, kiu havas klimatajn kondiĉojn kompareblajn al la [[Tero]] kaj tial havas la fikcian statuson esti "planedo de la [[klaso M]] (Minŝara)". ==Z== '''Zeon''' - planedo najbara la planedo Ekos, apenaŭ citita en [[Patterns of Force]].<br> '''Zetar''' - planedo detruita de naturaj fortoj. ==Referencoj== <references/> [[kategorio:Star Trek|!]] [[kategorio:Listoj|Planedoj de Star Trek]] [[Kategorio:Planedoj de Star Trek|!]] r9xqsjap26o8rcdkkiwbso34n4llgc2 0 636224 7684777 6565794 2022-08-10T20:52:46Z ThomasPusch 1869 Ŝanĝis celon de alidirektigilo, de [[Listo de planedoj de Star Trek]] al [[Listo de planedoj de Star Trek#G]] wikitext text/x-wiki #redirect[[Listo de planedoj de Star Trek#G]] o7zo6ro1zfl7kpkbqhehc4qs7i5flfn 0 636263 7684778 6565965 2022-08-10T20:52:54Z ThomasPusch 1869 Ŝanĝis celon de alidirektigilo, de [[Listo de planedoj de Star Trek]] al [[Listo de planedoj de Star Trek#C]] wikitext text/x-wiki #redirect[[listo de planedoj de Star Trek#C]] p3jbgx8fpuin97zhsce16wwde2utka5 0 636400 7685054 6573863 2022-08-11T09:11:31Z 2001:4451:116A:BE00:851F:6B1B:2959:5BF3 wikitext text/x-wiki {{informkesto filmo|bildo=Family Guy television set.svg}} "'''The Kiss Seen Around the World'''" estas la oka televida epizodo de la tria sezono de la animacia televidserio [[Family Guy]]. Ĝi estas la 36-a epizodo elsendita de la serio, kaj la unua epizodo produktita por la tria sezono. Ĝi estis verkita de [[Mark Hentemann]] kaj reĝisorita de [[Pete Michels]]. ==Intrigo== Televidkanalo 5 anoncas, ke ili volas du mezlernejajn internulojn. [[Meg Griffin]], kiu amas novaĵankron [[Tom Tucker]], kandidatiĝas kaj estas selektita. La alia internulo rezultas esti [[Neil Goldman]], kiu mem amas Megon, sed ŝi ne sentas la saman manieron. Kiam murdisto minacas mortigi Hugh Downs en Urbodomo, Tom kaj Diane decidas sendi la internulojn por kovri la okazaĵon (anstataŭ iri sin, pensante ke la murdinto mortigos iun ajn kiu alvenas ĉe la scenejo). Timante morton kaj lamentante, ke ŝi neniam ricevis sian unuan kison, Meg kisas Neilon (imagante Tom Tucker), sed Hugh Downs kaptas la murdinton. Tiun nokton, Neil montras la kison sur la novaĵo, sed ne mencias, ke ŝi nur kisis lin ĉar ŝi pensis, ke ŝi mortos. Pro tio, ĉiuj nun pensas, ke li kaj Meg estas paro. Je la sekva tago, Neil donas al ĉiuj en la lernejo ĉemizon montrantan la kison, kaj poste en la nokto, Meg devas suferi dum vespermanĝo kun siaj gepatroj. Ŝi iras televiden por deklari ke ŝi malamas kunulon Neil Goldman, kaj ke ŝi nur kisis lin ĉar ŝi pensis ke ŝi mortos. Ŝi tiam faras sur la strato intervjuojn, demandante ĉu iu ajn volos kisi Neilon. Neniu volis; eĉ lia propra patro Mort. Tre malfeliĉa Neil minacas salti de la urbokerna tegmento. La bildo kiun Meg faris de Tom Tucker estas frakasita kiam ŝi ekkomprenas ke li ne volas savi Neil-on, sed nur ricevas amuzan rakonton por rangigoj. Neil falas, sed Meg rompas lian falon. Ŝi rakontas al li ke ĵus ĉar ŝi ne ŝatas lin, tio ne signifas ke ŝi volas ke li mortigu sin. Dume, Peter kaj [[Lois Griffin]] aĉetas al Stewie triciklon, kiun li absolute amas. Ĉikananto ŝtelas la triciklon de Stewie. Li ricevas neniun helpon de la polico kaj, kiam li provas lukti ĝis batali kontraŭ la ĉikananto, gimnastikejo nur penas vendi al li membrecon. Kiel reprezalio, Stewie kaptas la ĉikananton kun retrompilo kaj ligas lin en la kelo por pridemandi lin. Tamen Lois aperas kun la triciklo, kiun ŝi trovis forlasita sur la strato. {{DEFAŬLTORDIGO:Kiss Seen Around the World, the}} [[kategorio:Family Guy]] [[kategorio:parodioj de Star Trek]] [[Kategorio:Verkoj pri ĉikanado]] mt9rak8wikz0ew50230maqys9mydxdx 0 636881 7684779 6569447 2022-08-10T20:53:04Z ThomasPusch 1869 Ŝanĝis celon de alidirektigilo, de [[Listo de planedoj de Star Trek]] al [[Listo de planedoj de Star Trek#M]] wikitext text/x-wiki #redirect[[listo de planedoj de Star Trek#M]] ca2u4l2egz6onlo2t82dw8kyhsn28k6 0 637264 7684780 6572044 2022-08-10T20:53:16Z ThomasPusch 1869 Ŝanĝis celon de alidirektigilo, de [[Listo de planedoj de Star Trek]] al [[Listo de planedoj de Star Trek#P]] wikitext text/x-wiki #redirect[[listo de planedoj de Star Trek#P]] ndmzvsu8m7gxf6rssh64sgrqnbi4pm0 0 637459 7684781 6573177 2022-08-10T20:53:25Z ThomasPusch 1869 Ŝanĝis celon de alidirektigilo, de [[Listo de planedoj de Star Trek]] al [[Listo de planedoj de Star Trek#T]] wikitext text/x-wiki #redirect[[listo de planedoj de Star Trek#T]] 0l6k341a8eu6pq93vkbfzj8r5ze26ra 0 637466 7684782 6573215 2022-08-10T20:53:33Z ThomasPusch 1869 Ŝanĝis celon de alidirektigilo, de [[Listo de planedoj de Star Trek]] al [[Listo de planedoj de Star Trek#A]] wikitext text/x-wiki #redirect[[listo de planedoj de Star Trek#A]] db5eqlt3kf243y4peqkh644xxvt1ckj 0 637866 7685050 6579834 2022-08-11T09:09:09Z 2001:4451:116A:BE00:851F:6B1B:2959:5BF3 wikitext text/x-wiki {{informkesto filmo|bildo=The Simpsons Logo.svg}} '''''The Man Who Came To Be Dinner''''' (La homo kiu venis por esti vespermanĝo) estas la deka epizodo de [[La Simpsonoj]] en la sezono 26-a, kaj la 562-a epizodo de la tuta serio. Ĝi origine elsendiĝis de la [[Fox Broadcasting Company]] en Usono la 4-an de januaro 2015. ==Intrigo== La familio Simpson iras al Diz-Nee-Land (parodio de [[Disneyland]]). Post longa vojaĝo, ili malŝatas ĉiujn vidindaĵojn, kiujn ili vizitas, kaj decidas iri al "Raketo al Via Pereo", ĵus malfermita vindidaĵo, kiu ne estis sur la mapo. Ili eniras kaj ĝi tuj transformiĝas al kosmoŝipo. Komence, la familio estas skeptika, sed ekrano aperas kun [[Kang kaj Kodos]] sur ĝi dirante al ili, ke ili estas portitaj al sia hejma planedo Rigel 7. Ĉe la planedo, Kang kaj Kodos metas ilin en giganta dorlotbesta kaĝo kaj la Simpsonoj estas informitaj, ke ili estas kaptitaj. Tiam ili estas portitaj al ekspozicioj al bestoĝardeno. Post kelka tempo, oni informas ilin, ke ili devas elekti unu el ili por esti manĝita en rito. Ĉiuj voĉdonas por Homero (eĉ li ŝanĝas sian voĉdonon de [[Bart Simpson|Bart]] al si post vidado de la aliaj voĉdonoj). Poste, Homero vidiĝas en io simila al lardaj subvestoj, por esti manĝita, sed li estas savita de iuj [[hippie|hipiaj]] rigelanoj kiuj kredas, ke manĝi aliajn sentantojn estas erara. Post troa festo, li ricevas alian kosmoŝipon nur por tiu kiu ankaŭ plaĉas ĉiujn dezirojn, sed li ekkomprenas ke li ne ĝuos ĝin sen lia familio kaj revenos por savi ilin. La Rigelianoj decidis manĝi la reston de la familio kaj ili brilis super gigantaj teleroj kun iom da laktuko kaj tomato. Kiam Homero oferiĝis anstataŭe ili. La Rigeliana reĝino tiam manĝas kiu estus la gluteon de Homer kaj veneniĝas pro la [[rapida manĝo]], kiu Homer manĝadis. La Rigelia Reĝino mortas pro la veneno. Post la morto de la rigela reĝino, la Simpsonoj hejmeniras kun kosmoŝipo kiu aspektas kiel la interno de la origina stelŝipo [[USS Enterprise (NCC-1701)]]. Ili ekiris al la Tero, sed post la alvoko de Avo Simpson, la familio decidas iri aliloke krom hejme. La fina listo okazas sur muntado de pluraj bildoj parodiante serion "[[Star Trek]]". {{DEFAŬLTORDIGO:Man Who Came To Be Dinner, La}} [[Kategorio:La Simpsonoj]] [[kategorio:parodioj de Star Trek]] [[Kategorio:Eksterteranoj en fikcio]] [[Kategorio:Verkoj de 2015]] 7t1e1oux23lp3hmvt7o1ze8or3r5b24 0 637925 7684763 6576425 2022-08-10T20:25:11Z 86.120.190.41 wikitext text/x-wiki {{Informkesto firmao|emblemo=DKW logo.svg|nomo=Deutschland Konzern Wanderer}}[[Dosiero:MHV DKW F1 1931 01.jpg|thumb|200px|DKW F1 (1931)]] '''DKW, Dampf-Kraft-Wagen''' (en [[germana]]: "vapor-pelita aŭto") aŭ simple '''DKW''' estis historia marko de [[motorciklo]]j kaj [[aŭto]]j. Ĝi estis fondita en [[1916]] fare de la dana [[inĝeniero]] Jørgen Skafte Rasmussen, kiu establis la fabrikon en Zschoppau, [[Saksio]] (Germanio) kun la celo produkti vic-pecojn por [[vapormaŝino]]j. Samjare li klopodis produkti aŭton vaporpelitan, kiun li nomis «DKW». En 1919 li konstruis dutaktan [[motoro]]n, ludilan, malsukcese; li nomis ĝin ''Des Knaben Wunsch'' — «la infana deziro». Li adaptis version iom modifitan de tiu motoro sur [[motorciklo]]n kaj nomis ĝin ''Das Kleine Wunder'' - «mirindaĵeto». Tiu estis la reala komenco de la marko DKW, kiu en la 1930-aj jaroj estis la plej granda tutmonda produktanto de motorcikloj. En 1932 DKW kuniĝis kun [[Audi]], [[Horch]] kaj Wanderer formante Auto Union, kiu estis akirita de [[Daimler-Benz]] en [[1957]]. Poste, en 1964, la grupo [[Volkswagen]] akiris la malnovan fabrikon de Audi en [[Ingolstadt]], same kiel la markojn de la grupo Auto Union. Meze de la 1960-aj jaroj la publiko kliniĝis al pli komfortaj modeloj kun kvartaktaj motoroj, malprofite al tiuj dutaktaj. Tiel, en 1966, oni ĉesis produkti la lastan aŭton fabrikitan de DKW: nome la F102; post tio la marko malaperis. {{projektoj}} [[Kategorio:Audi]] [[Kategorio:Motorciklaj firmaoj]] [[Kategorio:Aŭtomobilaj firmaoj]] [[Kategorio:Germanaj firmaoj]] [[Kategorio:Industrio en Germanio]] [[Kategorio:Organizaĵoj fonditaj en 1916]] [[Kategorio:Organizaĵoj malfonditaj en 1966]] epwh5czp0qu5hluiwr3lks5rgv8ud5u 0 638070 7684783 6577017 2022-08-10T20:53:42Z ThomasPusch 1869 Ŝanĝis celon de alidirektigilo, de [[Listo de planedoj de Star Trek]] al [[Listo de planedoj de Star Trek#T]] wikitext text/x-wiki #redirect[[Listo de planedoj de Star Trek#T]] cb7b2djxq1adbt872275veg37eytc54 0 639312 7684784 6583814 2022-08-10T20:53:49Z ThomasPusch 1869 Ŝanĝis celon de alidirektigilo, de [[Listo de planedoj de Star Trek]] al [[Listo de planedoj de Star Trek#K]] wikitext text/x-wiki #redirect[[listo de planedoj de Star Trek#K]] rbvrp5ekbbthomp94w837tpzpzf7v4w 0 639657 7685053 7357604 2022-08-11T09:09:51Z 2001:4451:116A:BE00:851F:6B1B:2959:5BF3 wikitext text/x-wiki {{informkesto filmo|bildo=The Simpsons Logo.svg}} '''"Deep Space Homer"''' estas la 15-a epizodo de kvina sezono de la usona animacia serio [[La Simpsonoj]]. Ĝi unue estis elsendita de la [[Fox Broadcasting Company]] al Usono la 24-an de februaro 1994. En ĉi tiu epizodo, [[NASA]] elektas ordinaran homon ([[Homer Simpson]]) por spaca misio, esperante akceli publikan intereson pri spaca flugado. Tamen kaoso okazas kiam la nekompetenteco de Homero detruas la navigadan sistemon de la kosmoŝipo. La epizodo parodias multajn sciencfikciajn verkojn de 1960-aj jaroj kiel [[2001: A Space Odyssey]] kaj [[Star Trek]]. Ekzistas kopio de la epizodo en la [[Internacia Kosmostacio]] por la astronaŭtoj. [[Kategorio:Interretaj memeoj]] [[Kategorio:La Simpsonoj]] [[kategorio:parodioj de Star Trek]] [[Kategorio:NASA en fikcio]] 8g2a8t75t2yp2sur0kdbvb8445x6kbp 0 640491 7684785 6590463 2022-08-10T20:53:58Z ThomasPusch 1869 Ŝanĝis celon de alidirektigilo, de [[Listo de planedoj de Star Trek]] al [[Listo de planedoj de Star Trek#M]] wikitext text/x-wiki #redirect[[listo de planedoj de Star Trek#M]] ca2u4l2egz6onlo2t82dw8kyhsn28k6 0 641326 7684786 6596767 2022-08-10T20:54:07Z ThomasPusch 1869 Ŝanĝis celon de alidirektigilo, de [[Listo de planedoj de Star Trek]] al [[Listo de planedoj de Star Trek#O]] wikitext text/x-wiki #redirect[[listo de planedoj de Star Trek#O]] f0k2m9vlslz0u95zap3rqoy90adlv9b 10 641489 7684638 7681909 2022-08-10T16:51:26Z Claudio Pistilli 25073 wikitext text/x-wiki {{Navigilo2 |nomo = benzoatoj |bildo-maldekstre = [[Dosiero:Benzoic-acid-3D-balls.png|70px|benzoata acido]] |state = collapsed |titolo = Saloj kaj esteroj de la [[benzoata acido]] |listo1 = {{•}}[[Acetata benzoata anhidrido]] {{•}}[[2-Acetilfenila benzoato]] {{•}}[[3-Acetilfenila benzoato]]{{•}}4-[[Acetilfenila benzoato]] {{•}}[[Alila benzoato]] {{•}}[[Aluminia benzoato]] {{•}}[[Amila benzoato]] {{•}}[[Izoamila benzoato]] {{•}}[[Amonia benzoato]] {{•}}[[Anizila benzoato]] {{•}}[[Arĝenta (I) benzoato]] {{•}}[[Baria benzoato]] {{•}}[[Behenila benzoato]] {{•}}[[Benzila benzoato]] {{•}}[[Benzila benzoato]] {{•}}[[Benzoata acido]] {{•}}[[Benzoata anhidrido]] {{•}}[[Bornila benzoato]] {{•}}[[Butila benzoato]] {{•}}[[Izobutila benzoato]] {{•}}[[2-Butila benzoato]] {{•}}[[t-Butila benzoato]] {{•}}[[Butila 4-formiilbenzoato]] {{•}}[[Ciklobutila benzoato]] {{•}}[[4-Ciklobutilbenzoata acido]] {{•}}[[Ciklododekila tiobenzoato]] {{•}}[[Cikloheksila benzoato]] {{•}}[[Ciklopentila benzoato]] {{•}}[[4-Ciklopentilbenzoata acido]] {{•}}[[Ciklotena benzoato]] {{•}}[[Cinamila benzoato]] {{•}}[[Citronelila benzoato]] {{•}}[[Dekametilena dubenzoato]] {{•}}[[Dekila benzoato]] {{•}}[[Izodekila benzoato]] {{•}}[[Undekila benzoato]] {{•}}[[Dodekila benzoato]]{{•}}[[Ketila benzoato|Heksadekila benzoato]] {{•}}[[Tridekila benzoato]] {{•}}[[Miristila benzoato|Tetradekila benzoato]] {{•}}[[Pentadekila benzoato]] {{•}}[[Ketila benzoato]] {{•}}[[Heptadekila benzoato]] {{•}}[[Izooktadekila benzoato]] {{•}}[[Oktadekila benzoato]]{{•}}[[Oktadekila 4-formiilbenzoato]] {{•}}[[Nonadekila benzoato]] {{•}}[[Duetokso-benzoata acido]] {{•}}[[Efedrina benzoato]] {{•}}[[Etila benzoato]] {{•}}[[2-Etilheksila benzoato]] {{•}}[[Eŭgenila benzoato]] {{•}}[[Izoeŭgenila benzoato]] {{•}}[[Farnezila benzoato]] {{•}}[[Fenacila benzoato]] {{•}}[[Fenetila benzoato]] {{•}}[[Fenila benzoato]] {{•}}[[Fenilpropila benzoato]] {{•}}[[Fera (II) benzoato]] {{•}}[[Fera (III) benzoato]] {{•}}[[Fosfonobenzoata acido]] {{•}}[[Furfurila benzoato]] {{•}}[[Geranila benzoato]] {{•}}[[Heksametilena dubenzoato]] {{•}}[[3-Heksenila benzoato]] {{•}}[[Heksila benzoato]] {{•}}[[2-Heksildekila benzoato]] {{•}}[[Heptila benzoato]] {{•}}[[Heptila 4-formiilbenzoato]] {{•}}[[Kalcia benzoato]] {{•}}[[Kalia benzoato]] {{•}}[[Karviila benzoato]] {{•}}[[Kobalta (II) benzoato]] {{•}}[[Krezila benzoato]] {{•}}[[p-Krezila benzoato]] {{•}}[[kupra (II) benzoato]] {{•}}[[Laktila benzoato]] {{•}}[[Laŭretila-2-etera benzoato]] {{•}}[[Dodekila benzoato|Laŭrila benzoato]] {{•}}[[Linalila benzoato]] {{•}}[[Litia benzoato]] {{•}}[[Magnezia benzoato]] {{•}}[[Mangana (II) benzoato]] {{•}}[[Mentila benzoato]] {{•}}[[Metila benzoato]] {{•}}[[Metila fenilbenzoato]] {{•}}[[Metila 4-fluorobenzoato]] {{•}}[[Metila p-metilbenzoato]] {{•}}[[Metila o-metokso-benzoato]] {{•}}[[3,5-Dumetilbenzoata acido]] {{•}}[[3-Metilbenzoata acido]] {{•}}[[p-Metilbenzoata acido]] {{•}}[[Miristila benzoato]] {{•}}[[α-Naftila benzoato]] {{•}}[[β-Naftila benzoato]]{{•}}[[Dumetokso-benzoata acido]] {{•}}[[Natria benzoato]] {{•}}[[Nerila benzoato]] {{•}}[[Nikela (II) benzoato]] {{•}}[[Nonila benzoato]] {{•}}[[Oktila benzoato]] {{•}}[[Oktila 4-formiilbenzoato]] {{•}}[[Oktila 3-metilbenzoato]] {{•}}[[Pentametilena dubenzoato]] {{•}}[[Pentila 3-metilbenzoato]] {{•}}[[Pentila 4-metilbenzoato]] {{•}}[[Piperazina benzoato]] {{•}}[[Prenila benzoato]] {{•}}[[Propila benzoato]] {{•}}[[Izopropila benzoato]] {{•}}[[Rodinila benzoato]] {{•}}[[α-Terpinila benzoato]] {{•}}[[Vinila benzoato]] {{•}}[[Vinilbenzoata acido]] {{•}}[[Zinka benzoato]]}}<noinclude>{{•}} [[Kategorio:Navigilo:Biologio|{{PAGENAME}}]] [[Kategorio:Navigilo:Kemio|{{PAGENAME}}]] </noinclude> pe7d3idho3ul6580x2i7c8f9zfzfxwh 7684804 7684638 2022-08-10T21:30:30Z Claudio Pistilli 25073 wikitext text/x-wiki {{Navigilo2 |nomo = benzoatoj |bildo-maldekstre = [[Dosiero:Benzoic-acid-3D-balls.png|70px|benzoata acido]] |state = collapsed |titolo = Saloj kaj esteroj de la [[benzoata acido]] |listo1 = {{•}}[[Acetata benzoata anhidrido]] {{•}}[[2-Acetilfenila benzoato]] {{•}}[[3-Acetilfenila benzoato]] {{•}}4-[[Acetilfenila benzoato]] {{•}}[[Alila benzoato]] {{•}}[[Aluminia benzoato]] {{•}}[[Amila benzoato]] {{•}}[[Izoamila benzoato]] {{•}}[[Amonia benzoato]] {{•}}[[Anizila benzoato]] {{•}}[[Arĝenta (I) benzoato]] {{•}}[[Baria benzoato]] {{•}}[[Behenila benzoato]] {{•}}[[Benzila benzoato]] {{•}}[[Benzila benzoato]] {{•}}[[Benzoata acido]] {{•}}[[Benzoata anhidrido]] {{•}}[[Bornila benzoato]] {{•}}[[Butila 4-formiilbenzoato]] {{•}}[[Butila benzoato]] {{•}}[[Izobutila benzoato]] {{•}}[[2-Butila benzoato]] {{•}}[[t-Butila benzoato]] {{•}}[[Ciklobutila benzoato]] {{•}}[[4-Ciklobutilbenzoata acido]] {{•}}[[Ciklododekila tiobenzoato]] {{•}}[[Cikloheksila benzoato]] {{•}}[[Ciklopentila benzoato]] {{•}}[[4-Ciklopentilbenzoata acido]] {{•}}[[Ciklotena benzoato]] {{•}}[[Cinamila benzoato]] {{•}}[[Citronelila benzoato]] {{•}}[[Dekametilena dubenzoato]] {{•}}[[Dekila benzoato]] {{•}}[[Izodekila benzoato]] {{•}}[[Dodekila benzoato]] {{•}}[[Dodekila benzoato|Laŭrila benzoato]] {{•}}[[Duetokso-benzoata acido]] {{•}}[[Efedrina benzoato]] {{•}}[[Etila acetilbenzoato]] {{•}}[[Etila benzoato]] {{•}}[[2-Etilheksila benzoato]] {{•}}[[Eŭgenila benzoato]] {{•}}[[Izoeŭgenila benzoato]] {{•}}[[Farnezila benzoato]] {{•}}[[Fenacila benzoato]] {{•}}[[Fenetila benzoato]] {{•}}[[Fenila benzoato]] {{•}}[[Fenilpropila benzoato]] {{•}}[[Fera (II) benzoato]] {{•}}[[Fera (III) benzoato]] {{•}}[[Fosfonobenzoata acido]] {{•}}[[Furfurila benzoato]] {{•}}[[Geranila benzoato]] {{•}}[[Heksametilena dubenzoato]] {{•}}[[3-Heksenila benzoato]] {{•}}[[Heksila benzoato]] {{•}}[[2-Heksildekila benzoato]] {{•}}[[Heptadekila benzoato]] {{•}}[[Heptila 4-formiilbenzoato]] {{•}}[[Heptila benzoato]] {{•}}[[Kalcia benzoato]] {{•}}[[Kalia benzoato]] {{•}}[[Karviila benzoato]] {{•}}[[Ketila benzoato]] {{•}}[[Ketila benzoato|Heksadekila benzoato]] {{•}}[[Kobalta (II) benzoato]] {{•}}[[Krezila benzoato]] {{•}}[[p-Krezila benzoato]] {{•}}[[kupra (II) benzoato]] {{•}}[[Laŭretila-2-etera benzoato]] {{•}}[[Linalila benzoato]] {{•}}[[Litia benzoato]] {{•}}[[Magnezia benzoato]] {{•}}[[Mangana (II) benzoato]] {{•}}[[Mentila benzoato]] {{•}}[[Metila 4-fluorobenzoato]] {{•}}[[Metila benzoato]] {{•}}[[Metila fenilbenzoato]] {{•}}[[Metila o-metokso-benzoato]] {{•}}[[Metila p-metilbenzoato]] {{•}}[[3,5-Dumetilbenzoata acido]] {{•}}[[3-Metilbenzoata acido]] {{•}}[[p-Metilbenzoata acido]] {{•}}[[Dumetokso-benzoata acido]] {{•}}[[Miristila benzoato]] {{•}}[[Miristila benzoato|Tetradekila benzoato]] {{•}}[[α-Naftila benzoato]] {{•}}[[β-Naftila benzoato]] {{•}}[[Natria benzoato]] {{•}}[[Nerila benzoato]] {{•}}[[Nikela (II) benzoato]] {{•}}[[Nonadekila benzoato]] {{•}}[[Nonila benzoato]] {{•}}[[Izooktadekila benzoato]] {{•}}[[Oktadekila benzoato]]{{•}}[[Oktadekila 4-formiilbenzoato]] {{•}}[[Oktila 4-formiilbenzoato]] {{•}}[[Oktila benzoato]] {{•}}[[Oktila 3-metilbenzoato]] {{•}}[[Pentadekila benzoato]] {{•}}[[Pentametilena dubenzoato]] {{•}}[[Pentila 4-metilbenzoato]] {{•}}[[Pentila 3-metilbenzoato]] {{•}}[[Piperazina benzoato]] {{•}}[[Prenila benzoato]] {{•}}[[Propila benzoato]] {{•}}[[Izopropila benzoato]] {{•}}[[Rodinila benzoato]] {{•}}[[α-Terpinila benzoato]] {{•}}[[Tridekila benzoato]] {{•}}[[Undekila benzoato]] {{•}}[[Vinila benzoato]] {{•}}[[Vinilbenzoata acido]] {{•}}[[Zinka benzoato]]}}<noinclude>{{•}} [[Kategorio:Navigilo:Biologio|{{PAGENAME}}]] [[Kategorio:Navigilo:Kemio|{{PAGENAME}}]] </noinclude> hdmw5a96ui220pnckj9i5d8z20joa4b 0 641822 7684787 6599549 2022-08-10T20:54:15Z ThomasPusch 1869 Ŝanĝis celon de alidirektigilo, de [[Listo de planedoj de Star Trek]] al [[Listo de planedoj de Star Trek#O]] wikitext text/x-wiki #redirect[[listo de planedoj de Star Trek#O]] f0k2m9vlslz0u95zap3rqoy90adlv9b 0 647510 7684575 7684351 2022-08-10T14:26:58Z Tlustulimu 1543 ŝablono wikitext text/x-wiki {{Informkesto geografiaĵo|parko |kategorio = |lando = Danio |regiono = |situo = [[Kopenhago]] |latitudo = {{#invoke:Wikidata|claim|P625|parameter=latitude}} |longitudo = {{#invoke:Wikidata|claim|P625|parameter=longitude}} |regiono-ISO = DK |mapo lokumilo = iso |zomo = 15 |establita = 1843 |establita tipo = Malfermo |vizito = {{unuo|4.5}} milionoj |vizito tipo = Vizitantoj |vizito dato = 2014 |areo = 8.3 |areo unuo = ha }} [[File:Tivoligardens2.jpg|thumb|upright=1.4|La lago Dragonboato kaj ondanta fervojeto ''Dæmonen'' fone.]] '''Tivoli''' kaj en [[dana]] ''Københavns Tivoli'' (ĝis 2004: ''A/S Kjøbenhavns Sommer-Tivoli'')<ref>[https://www.dr.dk/nyheder/penge/tivoli-skifter-navn-tiltivoli Tivoli skifter navn til...Tivoli] dr.dk 1a de junio 2004, Alirita la 15an de junio 2019.</ref> estas [[amuzparko]] kaj [[plezurĝardeno]] en [[Kopenhago]], [[Danio]]. La parko malfermiĝis la 15an de aŭgusto 1843 kaj estas la dua plej malnova funkcianta amuzparko en la mondo,<ref>[https://www.visitdenmark.com/denmark/highlights "Top attractions in Denmark".] visitdenmark.com. Visit Denmark. Alirita la 15an de junio 2019. </ref> post Dyrehavsbakken en najbara Klampenborg, ankaŭ en Danio. Havinte 4.6 milionojn da vizitantoj en 2017,<ref>[About Tivoli http://www.tivoligardens.com/en/om/virksomheden/aarsrapporter/2016] Alirita la 15an de junio 2019.</ref> Tivoli estas la dua plej populara sezona amuzparko en la mondo post [[Eŭropa Parko Rust|Europa-Park]]. Tivoli estas la plej vizitata tem-parko en [[Skandinavio]], kaj la kvina plej vizitata temparko en Eŭropo, nur post Disneyland Park, Europa-Park, Walt Disney Studios Park kaj [[Efteling]]. == Fotaro == <gallery perrow="6"> Image:Kopenhaga tivoli jan2004 ubt.jpeg|La kastelo H.C. Andersen Image:20141228-MAT 1304.jpg|Iluminaciitaj ĝardenoj en decembra nokto Image:20141228-MAT 1315.jpg|Tivoli lagarbo Image:Tivoli bynight.JPG|''Vaffelbageriet'' en Tivoli nokte Image:20141228-MAT 1325.jpg|Ĉina Turo nokte Image:20141228-MAT 1324.jpg|Ĉina Turo kaj boata lago Image:TivoliChinese.jpg|Pantomima Teatro Image:Tivoli Gardens birds view 2015.jpg|Tivoli vidita elaere en 2015 Image:TivoliGlassHall.jpg|Vitropalaco Image:Hotel Nimb 20141228-MAT 1120-HDR-2.jpg|La Maŭra Palaco, La hotelo Nimb kaj restoracio Image:Spelterini Tivoli Copenhagen.jpg|Elaera foto, el balono de Eduard Spelterini la 22an de junio 1922 Image:Vertigo in Tivoli.jpg|Altaĵo en Tivoli </gallery> ==Notoj== <references/> ==Eksteraj ligiloj== {{commons|Tivoli Gardens, Copenhagen}} * {{Official website|http://www.tivoli.dk}} dane ** {{Official website|http://www.tivoli.dk/en/}} angle * [http://www.copenhagenet.dk/CPH-Map/CPH-Tivoli.asp Copenhagen-Portal – Tivoli and History] * [https://web.archive.org/web/20070312102418/http://www.rcdb.com/qs.htm?quicksearch=tivoli+gardens The Roller Coaster Database's page about Tivoli] * [http://www.european-city-parks.com/copenhagen/tivoli-gardens/ Tivoli Gardens Article] * [http://alexandrerosa.free.fr/index.php?spgmGal=Copenhagen/Tivoli_Gardens Picture gallery including Tivoli's first Halloween season] [[Kategorio:Kopenhago]] [[Kategorio:Ĝardenoj]] [[Kategorio:Amuzparkoj]] cw2b9gphmm619l2spirmv1xtjcpoghe 0 652943 7684788 6677206 2022-08-10T20:54:22Z ThomasPusch 1869 Ŝanĝis celon de alidirektigilo, de [[Listo de planedoj de Star Trek]] al [[Listo de planedoj de Star Trek#E]] wikitext text/x-wiki #redirect[[Listo de planedoj de Star Trek#E]] 6l8fe8nk935fl9gw71z3oi9uv2u8w1f 10 665218 7684599 7683772 2022-08-10T15:43:41Z Tlustulimu 1543 aldono wikitext text/x-wiki * {{ŝ|Informkesto geografiaĵo/koloro‎}} provizas koloron laŭ tipo por informkesto pri geografiaĵo uzatan de {{ŝ|Informkesto geografiaĵo}} * {{ŝ|Informkesto geografiaĵo/linio}} provizas ekzemplon de koloro por montri kiel aspektas koloro de geokesta supra bendo por tiatipa loko. * {{ŝ|Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo}} provizas ekzemplon de koloro por montri kiel aspektas koloro de geokesta supra bendo por tiatipa loko kaj montras, ĉu ekzistas specifa informkesto. * {{ŝ|Informkesto geografiaĵo/ekzemplo‎}} provizas ekzemplon de geografiaĵo laŭ tipo La tabelo montras ekzemplojn de geografiaĵoj kun koloro laŭ tipo provizata de {{ŝ|Informkesto geografiaĵo/koloro‎}} {| class="wikitable sortable" ! Tipo ! Ekzemplo ! Uzo ! Informkesto ! Ĉe {{ŝ|Geokesto}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|administra unuo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|akvofalo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|arbaro|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|arkeologia situo|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|atolo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|belvedero}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|biblioteko|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|bieno|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|burgo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|dezerto}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|duoninsulo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|ekoregiono|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|golfo|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|groto|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|historia teritorio}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|hospitalo|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|insularo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|insulo|koloro=white}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|kampurbo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|kastelo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|katedralo|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|kaverno}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|komunumo|g=2}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|konstruaĵo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|kvartalo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|lago}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|laguno|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|lando}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|limpasejo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|lumturo|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|maro}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|malaperinta municipo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|markolo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|minejo|koloro=white}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|montaro}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|monto}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|monumento}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|moskeo|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|municipo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|municipa parto}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|muzeo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|nacia parko}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|observatorio|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|parko|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|pasejo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|placo|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|ponto}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|preĝejo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|protektita areo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|regiono|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|rezervejo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|rezervujo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|rivero}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|sinagogo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|statuo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|strato|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|submara fosego|g=nova|koloro=white}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|teritorio}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|tertremo|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|urbo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|vendejo|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|vilaĝo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|vojo|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|vulkano}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|zoologia ĝardeno}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|neniu tipo}} |} <includeonly> [[Kategorio:Geokesto|{{PAGENAME}}]] </includeonly> 23udymz58nfiwpgno0qgl5ecclibjel 7684653 7684599 2022-08-10T17:07:39Z Tlustulimu 1543 aldono wikitext text/x-wiki * {{ŝ|Informkesto geografiaĵo/koloro‎}} provizas koloron laŭ tipo por informkesto pri geografiaĵo uzatan de {{ŝ|Informkesto geografiaĵo}} * {{ŝ|Informkesto geografiaĵo/linio}} provizas ekzemplon de koloro por montri kiel aspektas koloro de geokesta supra bendo por tiatipa loko. * {{ŝ|Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo}} provizas ekzemplon de koloro por montri kiel aspektas koloro de geokesta supra bendo por tiatipa loko kaj montras, ĉu ekzistas specifa informkesto. * {{ŝ|Informkesto geografiaĵo/ekzemplo‎}} provizas ekzemplon de geografiaĵo laŭ tipo La tabelo montras ekzemplojn de geografiaĵoj kun koloro laŭ tipo provizata de {{ŝ|Informkesto geografiaĵo/koloro‎}} {| class="wikitable sortable" ! Tipo ! Ekzemplo ! Uzo ! Informkesto ! Ĉe {{ŝ|Geokesto}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|administra unuo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|akvofalo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|arbaro|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|arkeologia situo|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|atolo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|belvedero}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|biblioteko|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|bieno|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|burgo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|dezerto}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|duoninsulo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|ekoregiono|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|golfo|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|groto|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|historia teritorio}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|hospitalo|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|insularo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|insulo|koloro=white}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|kampurbo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|kastelo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|katedralo|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|kaverno}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|komunumo|g=2}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|konstruaĵo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|kvartalo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|lago}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|laguno|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|lando}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|limpasejo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|lumturo|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|maro}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|malaperinta municipo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|markolo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|minejo|koloro=white}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|montaro}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|monto}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|monumento}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|moskeo|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|municipo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|municipa parto}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|muzeo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|nacia parko}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|observatorio|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|palaco|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|parko|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|pasejo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|placo|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|ponto}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|preĝejo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|protektita areo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|regiono|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|rezervejo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|rezervujo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|rivero}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|sinagogo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|statuo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|strato|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|submara fosego|g=nova|koloro=white}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|teritorio}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|tertremo|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|urbo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|vendejo|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|vilaĝo}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|vojo|g=nova}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|vulkano}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|zoologia ĝardeno}} {{Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo|neniu tipo}} |} <includeonly> [[Kategorio:Geokesto|{{PAGENAME}}]] </includeonly> gmfl7kxlyege3qvwkrw9e6btvup0i94 0 683544 7684611 6918519 2022-08-10T16:06:20Z TiGr99 200240 wikitext text/x-wiki {{unua}} {{informkesto homo}} '''Cesare Giuliani''' (naskiĝis la [[15-an de marto]] [[1944|1944]] en [[L’Aquila]]) estis itala pentristo.<ref>[https://www.youreporter.it/foto_gesu_opera_del_pittore_cesare_giuliani_vasto_ch/ informoj pri li de la retejo ''youreporter.it''] ({{it}})</ref> Lia verkaro koncentriĝas je [[oleopentraĵo]]j de [[kristanismo|kristanismaj]] temoj. Ekde la jaro [[1966]] li vivas kaj laboras en [[Vasto]], en la [[provinco Chieti]] kaj la regiono [[Abruco]], en centra [[Italio]].<ref>[https://sites.google.com/site/pittorecesaregiuliani/ membiografieto en lia propra retejo] ({{it}})</ref> == Eksteraj ligiloj == * [https://giulianicesare.wordpress.com/ persona retejo] ({{it}}) * [https://sites.google.com/site/pittorecesaregiuliani/ plia persona retejo] ({{it}}) == Referencoj == {{Referencoj}} == Iuj verkaĵoj de li: == {{projektoj}} <gallery> Chiesa di San Lorenzo Martire opera olio su tela - IL Martirio di San Lorenzo -.jpg|<center>la martiriĝo de [[Laŭrenco de Romo]] Chiesa S.S. Annunziata quadro olio su tela.png|<center>la juna [[Jesuo]] kun sia socia patro [[Jozefo]] Arcivescovo GIUSEPPE MOLINARI benedizione dell'opera San Giuseppe Lavoratore del pittore abruzzese CESARE GIULIANI Vasto (CH) 01-05-2008.JPG|<center>jen la bildo de Jesuo kaj Jozefo beniĝas kaj prezentiĝas al la publiko en 2008 </gallery> {{ĝermo|italo}} {{bibliotekoj}} {{DEFAŬLTORDIGO:Giuliani, Cesare}} [[Kategorio:italaj pentristoj]] dj86eux9k002nhq7ec80w4sr4brg2cx 828 687758 7684605 7594278 2022-08-10T15:50:50Z Tlustulimu 1543 aldono Scribunto text/plain -- modulo Geografiaĵoj/koloroj, 2022-08-10 -- ĉi tiu modulo difinas simbolojn por diversaj geografiaj objektoj kaj povas esti uzata de diversaj aliaj moduloj -- laŭ la ŝablono "Geokesto2 mapo/simbolo", parte laŭ [[Ŝablono:Situo sur mapo/markiloj]] kaj [[Ŝablono:Situo sur mapo/marko]] -- ĝi enhavu la samajn eblajn tipojn kiel [[Modulo:Geografiaĵoj/koloroj]] kaj [[Modulo:Geografiaĵoj/type:]]! local p = {} -- fona koloro laŭ tipo function p.simbolo(tipo) local r = "ButtonRed.svg" if tipo == "administra unuo" then r = "ButtonRed.svg" elseif tipo == "akvofalo" then r = "Blue pog.svg" elseif tipo == "arbaro" then r = "Green pog.svg" elseif tipo == "burgo" or tipo == "kastelo" then r = "Castle.svg" -- aŭ eble pli bone "Grey castle icon.svg"? elseif tipo == "dezerto" then r = "ButtonRed.svg" elseif tipo == "duoninsulo" or tipo == "golfo" then r = "Green Fire.svg" elseif tipo == "historia teritorio" then r = "ButtonRed.svg" elseif tipo == "insulo" then r = "Green Fire.svg" elseif tipo == "kampurbo" then r = "ButtonRed.svg" elseif tipo == "kavo" or tipo == "kaverno" then r = "Gfi-set01-cave.svg" elseif tipo == "komunumo" then r = "ButtonRed.svg" elseif tipo == "konstruaĵo" or tipo == "alta konstruaĵo" or tipo == "palaco" then r = "RedHut.svg" -- aŭ eble "Legenda zabytek chalupa.svg"? elseif tipo == "kvartalo" then r = "ButtonRed.svg" elseif tipo == "lago" then r = "Blue pog.svg" elseif tipo == "lando" then r = "ButtonRed.svg" elseif tipo == "lumturo" then r = "Lighthouse icon centered.svg" elseif tipo == "maro" or tipo == "oceano" then r = "Blue pog.svg" elseif tipo == "malaperinta municipo" then r = "ButtonRed.svg" elseif tipo == "minejo" then r = "Schlaegel und eisen-sign of mining.svg" elseif tipo == "montaro" then r = "Fire.svg" elseif tipo == "monto" then r = "Fire.svg" elseif tipo == "monumento" then r = "Legenda zabytek.svg" elseif tipo == "municipo" or tipo == "municipa parto" then r = "ButtonRed.svg" elseif tipo == "muzeo" then r = "Legenda muzeum.svg" elseif tipo == "nacia parko" or tipo == "protektita areo" or tipo == "protektita tereno" then r = "Green pog.svg" elseif tipo == "parko" or tipo == "verda spaco" then r = "Green pog.svg" elseif tipo == "pasejo" then r = "Mountain pass 12x12 n.svg" -- aŭ eble "Legenda przelecz.svg"? elseif tipo == "ponto" then r = "Pont.svg" elseif tipo == "protektita areo" then r = "Green pog.svg" elseif tipo == "rezervejo" then r = "Green pog.svg" elseif tipo == "rezervujo" then r = "Blue pog.svg" elseif tipo == "rivero" then r = "Blue pog.svg" elseif tipo == "statuo" then r = "ButtonRed.svg" elseif tipo == "teritorio" then r = "ButtonRed.svg" elseif tipo == "tertremo" then r = "Bullseye1.svg" elseif tipo == "urbo" then r = "ButtonRed.svg" elseif tipo == "vilaĝo" then r = "Dot-yellow.svg" elseif tipo == "vulkano" then r = "Fire.svg" elseif tipo == "preĝejo" then r = "ButtonRed.svg" end return r end return p 60d7rgry9flg7pwb63xei569j5mcrf2 0 700065 7684789 7015940 2022-08-10T20:54:30Z ThomasPusch 1869 Ŝanĝis celon de alidirektigilo, de [[Listo de planedoj de Star Trek]] al [[Listo de planedoj de Star Trek#A]] wikitext text/x-wiki #ALIDIREKTI [[Listo de planedoj de Star Trek#A]] s2epvhz9vsxeaj4ppiw8vc9hmeykcky 0 700066 7684790 7015948 2022-08-10T20:54:38Z ThomasPusch 1869 Ŝanĝis celon de alidirektigilo, de [[Listo de planedoj de Star Trek]] al [[Listo de planedoj de Star Trek#R]] wikitext text/x-wiki #ALIDIREKTI [[Listo de planedoj de Star Trek#R]] t9dp1qdscz1fiifc4r23p5wx6nnxtae 0 704797 7684719 7086689 2022-08-10T18:20:06Z Tlustulimu 1543 ± 4 kategorioj per [[Vikipedio:VarmaKato|HotCat]] wikitext text/x-wiki '''Meŝrepo''' aŭ '''meshrep''' ([[Ujgura lingvo|ujgure]]: {{Lang|ug|مەشرەپ|trans=mäxräp}}, [[Transliterumo|translit]]. ''mäxräp''; [[Ĉina norma lingvo|ĉine]] 麦西热甫, [[pinjino]]: ''màixīrèfŭ'', laŭvorte ''festo de la'' ''rikoltoj'') estas renkontiĝo de [[Ujgura lingvo|ujguroj]] ligita al multnombraj tradicioj kaj artoj, kiel la ujguraj muziko, danco, teatro, la popularaj artoj, la akrobataĵo, la buŝa literaturo kaj la ludoj. ''Meshrep'' inkluzivas la muzikan ĝenron ''[[Muqam]]'' kaj la specifaj [[Tribunalo (juro)|tribunaloj]] pri moralaj demandoj. En novembro 2010, Ĉinio sukcesis konvinki [[Unesko]]n aldoni la tradician meshrep al la [[Reprezenta listo de la nemateria kultura heredaĵo de la homaro]]. Meshrep<ref>(es) [https://ich.unesco.org/es/USL/el-meshrep-00304?USL=00304 El Meshrep], Unesko</ref>. == Vidu ankaŭ == [[Muqam]] (Mukamo) === Ekstera ligilo === (angla) [https://www.youtube.com/watch?v=THrgsbH2UGY Meshrep] filmeto en la oficiala jutuba kanalo de UNESKO. == Referencoj == Tiu ĉi artikolo estas traduko de la artikolo ''[[:fr:Meshrep|Meshrep]]'' en la franclingva vikipedio, [https://fr.wikipedia.org/w/index.php?title=Meshrep&action=history listo de aŭtoroj].{{Referencoj}} {{Portalo|musiques du monde|Patrimoine culturel immatériel|République populaire de Chine}} [[Kategorio:Ujguroj]] [[Kategorio:Nemateria kultura heredaĵo de Unesko]] [[Kategorio:Ĉinio]] [[Kategorio:Muziko]] 80dhsm2fpn9qb644ceavvon4lmdbu03 0 705296 7684720 7418827 2022-08-10T18:22:34Z Tlustulimu 1543 [[Kategorio:Dialekto]] forigita; [[Kategorio:Dialektoj]] aldonita per [[Vikipedio:VarmaKato|HotCat]] wikitext text/x-wiki {{Informkesto lingvo|ISO1=—|ISO2=gsw (Schweizerdeutsch)|ISO3=gsw (Schweizerdeutsch)}} '''Zurika germana''' (en [[germana]]: ''Zürichdeutsch''; propra nomo: ''Züritüütsch'') estas termino kiu priskribas la [[Germana lingvo|germanan dialekton]], kiu ĉefe estas parolata en la [[Svislando|svisa]] [[Kantono Zuriko]]. == Distribuareo == La distribuareo de Zurika Germano estas ĉefe Kantono Zuriko. Ekskluditaj de tio estas partoj de la [[Zurika Vinlando|Weinland]] kaj Rafzerfeld en la nordo kaj mallarĝa limregiono proksime de [[Frauenfeld]] en la oriento, kiu inkluzivas la komunumojn [[Ellikon ĉe Turo|Ellikon]] kaj [[Hagenbuch]] . Ĉi tiuj tri areoj estas atribuitaj al la dialekto Schaffhausisch-Thurgau.<ref>Albert Weber: ''Zürichdeutsche Grammatik. Ein Wegweiser zur guten Mundart.'' Unter Mitwirkung von Eugen Dieth. Schweizer Spiegel Verlag, Zürich 1948.</ref> Kontraste al la nordo kaj oriento, kie klara [[Izogloso|fasko da izoglosoj]] limigas la zurikan germanan, la transiroj al la sudo kaj okcidento estas pli fluidaj. Ekzemple, la dialekto parolata en [[Rapperswil-Jona]] en la [[kantono Sankt-Galo]] estas praktike identa al la zurika dialekto, dum la lingvo en [[Affoltern (distrikto)|Knonaueramt]] jam montras iujn trajtojn de la okcidentaj kaj sudaj najbaraj dialektoj. <ref>Vgl. insbesondere die Clusterkarten auf [http://latlntic.unige.ch/~scherrey/dmviewer/index.de.html ''Schweizerdeutsche Dialektometrie''] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20190616171008/http://latlntic.unige.ch/~scherrey/dmviewer/index.de.html |date=2019-06-16 }}.</ref> Mezurita kontraŭ la loĝantaro de la Kantono Zuriko (1,5 milionoj), la Zurika [[Dialekto|dialekto estas]] la plej parolata alamana dialekto en [[Svislando]]. <ref name="Schobinger">Viktor Schobinger: ''Züritüütsch.'' Zürcher Kantonalbank, Zürich 1979.</ref> == Trajtoj == Zurika germano estas alta [[Alemana lingvo|alamana]] dialekto kaj havas ĉiujn tipajn karakterizaĵojn de la [[Alemana lingvo|almana]] . Ĝi havas sian propran sonon, kiun multaj perceptas kiel malglatan. La karakterizaj «ch» kaj «k» («kch»)&nbsp;- kiel en preskaŭ ĉiuj germanlingvaj dialektoj&nbsp;- prononcata precipe gorĝa, sed ankaŭ la [[Vokalo|vokaloj]], precipe la "a", kiu estas tre malalta, sed kontraste kun la aliaj nordaj svisaj dialektoj ne malakriĝas al la malferma "o". Kontraste al aliaj regionaj dialektoj, la zurika germana ĉiam estis sufiĉe homogena; la unuopaj dialektoj de la diversaj zurikaj areoj malsamas laŭ sono kaj vortprovizo nur laŭ detaloj. Male al la kantono Berno, ekzemple, kie gravaj [[Izogloso|izoglosoj]] kuras proksime al la ĉefurbo, la lingvouzo en la urbo Zuriko radiis malproksime en la zonon jam en la malfrua mezepoko.<ref>Vgl. hierzu die Karten des ''Sprachatlasses der deutschen Schweiz''.</ref> Ĉi tiu karismo estas aparte evidenta en la tn Redukto de la longa malferma ''òò'' / ɔː /, kiu siaflanke estis ''forvaporiĝinta'' de mezaltgermana / aː / kaj malleviĝis denove al / ɑː / de la frua moderna periodo - en kiu Zurika Germano diferenciĝas de ĉiuj aliaj nordaj svisaj dialektoj (en la Zurika Oberlando fariĝis / ɔː / en la sama trajno al / oː / fermita). Hodiaŭ multaj svisoj opinias, ke la zurika germana estas relative "nespecifa" dialekto. Jen vidpunkto [[Dialektologio|dialektologie]] neniel ĝusta, sed ne malpravigebla tiom kiom en la kantono Zuriko dum la 20a&nbsp;jarcento radikala ŝanĝo de dialekto okazis. <ref>Vgl. hierfür [[Christoph Landolt]]: [http://www.idiotikon.ch/Texte/Landolt/ZuerichdeutscherMundartwandel1_(ZDL-B_141).pdf ''Dialektale Morphologie und Morphonologie im Wandel – Beispiel Zürichdeutsch''.] (PDF; 449&nbsp;kB). In: Helen Christen, Sibylle Germann, Walter Haas, Nadia Montefiori, Hans Ruef (Hrsg.): ''Alemannische Dialektologie: Wege in die Zukunft. Beiträge zur 16. Tagung für alemannische Dialektologie in Freiburg/Fribourg vom 07.–10.09.2008.'' Stuttgart 2010, S. 97–113 (ZDL-Beiheft 141); Heinz Wolfensberger: [https://www.e-helvetica.nb.admin.ch/directAccess?callnumber=nbdig-65176 ''Mundartwandel im 20. Jahrhundert. Dargestellt an Ausschnitten aus dem Sprachleben der Gemeinde Stäfa''.] Huber. Frauenfeld 1967 (Beiträge zur schweizerdeutschen Mundartforschung 14).</ref> La kialoj de tio troviĝas en la fakto, ke la urbo progresis por iĝi nacia kaj internacia ekonomia centro kaj la ĉirkaŭa kamparo fariĝis ĝia aglomeraĵo. === Karakterizaĵoj de la regionaj formoj === [[Dosiero:Zuercher_Mundarten.png|eta|Dialektoj ene de Zurika Germano]] En literaturo, la formo parolata en la urbo kaj ĉe la lago estas supozata kiel la normala formo. <ref>Albert Weber und Jacques M. Bächtold: ''Zürichdeutsches Wörterbuch.'' Zürich (=&nbsp;Grammatiken und Wörterbücher des Schweizerdeutschen in allgemeinverständlicher Darstellung. Bd. III).</ref> <ref>Vgl. auch bto: [http://www.nzz.ch/article8CA42-1.419743 ''Speckgrenze. Lokale Sprachgrenzen halten sich zäh''.] In: [[Neue Zürcher Zeitung]], 29.&nbsp;Oktober 2002 (abgerufen 16.&nbsp;September 2016).</ref> ==== Vina lando ==== Oni parolas dialekton norde de Urur kaj Rejno, kiu, laŭ lingva vidpunkto, ne plu apartenas al la zurika germano, sed al la dialektareo de Ŝafhaŭzo - Turgovio, kvankam ĉi tiuj elementoj nun estas parte forpuŝitaj de la zurika germana. La manko de la zurik-germana tro malfermita ''ä'' [æ], kiu estas anstataŭigita per malferma ''è'' [ɛ], z.&nbsp;B. ''lèse'' por zurika germana ''legis,'' aŭ Lautungen kiel ''Braat'' por zurika germana ''bräit,'' ''üüs'' por Zurich German ''ÖIS, ois'' aŭ ''he siet'' / siət / por zurika germana ''li gseet'' (li vidas).<nowiki></br></nowiki> En la vinlando, la nedifinita neŭtrala artikolo tiam nomiĝas ''e,'' kiel en nordorienta Svislando '','' ekz.&nbsp;B. ''e Chind'' (alie ''ĝi estas Chind;'' ĉirkaŭ Vinterturo kaj en la Unterland estas ''e'' kaj ''es'' unu apud la alia) <ref name="sds">Siehe ''[[Sprachatlas der deutschen Schweiz]].'' Bände I–VIII. Bern/Basel 1962–1997.</ref> ==== Vinterturo ==== La sono ''nid, niid'' (alie ''nöd, nööd'' ) por 'ne' (ankaŭ uzata en Schaffhausen kaj Nordokcidenta ''Turgovio'' ) estas konata. La fermita / e / en la du vortoj ''Nescht'' (alie ''Näscht'' ) kaj ''Bese'' (alie ''Bäse'' ) estas ankaŭ karakteriza por la distrikto [[Vinterturo]] kaj la Weinland; Ĉi-lasta validas ankaŭ por Unterland, dum la cetera zurika germano tro malfermis / æ /. Alia propraĵo de la Vintertura kaj Weinland-areo same kiel apudaj partoj de la malsupraj kaj supraj regionoj (kaj la lima orienta Svislando) estas la mallongaj altaj vokaloj / iuy ø /, kiuj estas prononcitaj fermitaj.<nowiki></br></nowiki> La prononco de la profundaj langaj vokaloj / a / kaj / æ / en malferma silabo kutimis formi kontraston inter la urboj Vinterturo kaj Zuriko: Dum ĉi tiuj en la ĉefurbo kaj en la tuta suda duono de la kantono daŭris ĝis la 20a&nbsp;Ĉu oni parolis longe en la jarcenton ( ''ekz. Baade, läse'' ), Vinterturo, kiel la tuta norda duono de la kantono, konas ĝin delonge ( ''t.e. bade, läse'' ). <ref name="sds">Siehe ''[[Sprachatlas der deutschen Schweiz]].'' Bände I–VIII. Bern/Basel 1962–1997.</ref><nowiki></br></nowiki> La Vintertura [[Ŝiboleto]] estas la uzo de la vorto ''Pünt'' por la [[Familiaj ĝardenoj|ĝardeno pri donado]] . <ref>Siehe etwa [https://stadt.winterthur.ch/gemeinde/verwaltung/finanzen/immobilien/puentenwesen ''Püntenwesen''] auf stadt.winterthur.ch. Im übrigen Zürichdeutsch und weithin im Schweizerdeutschen überhaupt hat ''Bünt, Pünt, Bünte'' die Bedeutung «Pflanzland, Wiese, Baumgarten in der Nähe von Wohnungen», siehe ''Schweizerisches Idiotikon,'' Band IV, Spalte 1401, Artikel ''Bünt,'' Bedeutungen 2 und 3 ([https://www.idiotikon.ch/Register/faksimile.php?band=4&spalte=1401&lemma=B%C3%BCnt Digitalisat]). Vgl. überdies Hans Bickel, Christoph Landolt: ''Schweizerhochdeutsch. Wörterbuch der Standardsprache in der deutschen Schweiz.'' 2., überarbeitete und erweiterte Aufl. Dudenverlag, Berlin 2018, S.&nbsp;65.</ref> ==== Unterland ==== Kiel en Vinterturo kaj en Weinland, la fermita prononco de la / e / en la vorto ''Bese'' (sed ne en ''Näscht'' ) validas ĉi tie, kaj la nedifinita neŭtrala artikolo povas (sed ne devas) esti ''e'' ''(e [s] Chind)''. Tipa por partoj de Unterland estas la prononco ''nüd'' ('ne'), dum ''nöd'' ĉe la lago kaj en Limmattal '','' ''nid'' en Vinterturo kaj en la ''vinlando'' . En la norda kaj okcidenta Unterland ĝi tiam nomiĝas ''Tüne'' (alie ''Wèèe'' ' ''Wah'' ') kiel en la ''vinlando'' kaj en la Amt.<nowiki></br></nowiki> Cetere, la Malsupra Landa dialekto plejparte sekvas la Seemundart, kvankam ĝi restis tie ĝis la unua duono de la 20a jarcento.&nbsp;Neniam partoprenis la plilongigon de la profundaj langvokaloj validaj en la 20a jarcento. <ref name="sds">Siehe ''Sprachatlas der deutschen Schweiz.'' Bände I–VIII. Bern/Basel 1962–1997.</ref> ==== Oberlando ==== La ĉefa trajto de la [[Zurika Oberlando|Zurika Oberlanda]] dialekto estas la longa fermita (kaj ne malferma kiel en la najbara nordorienta Svislando) ''oo'' anstataŭ la normala Zurika (kaj malnovaltgermana) longa ''aa:'' ''Strooss'' (alie ''Straass'' ), ''spoot'' (alie ''spaat'' ), ''Broote'' (alie ''Braate'' ), ''schlooffe'' (alie ''dormema'' ), ''Spitool'' (alie ''Spitaal'' ). La fakto, ke ankaŭ la cetera zurika germano havis ĉi tiun malplenigon antaŭ longe, estas klara el la fakto, ke en krizaj kazoj kiel ''Ströössli, poste, Schlööffele'' la ''malplenigo'' estas ofta zurika germana. Ĝi ankaŭ estas tipa por la Oberlando, ke (kiel en la posta kantono St.&nbsp;Gallen) ''ii, uu'' kaj ''üü'' antaŭ ''t'' : ''Zit'' (alie ''Ziit'' ), ''Fritig'' (alie ''Friitig'' ), ''Züritütsch'' (alie ''Züritüütsch'' ), ''Chrüz'' (alie ''Chrüüz'' ). Tamen en la aliaj areoj la Oberlandish diferencas malmulte de la komuna marbuŝa specio. <ref name="sds">Vidu '' Sprachatlas der deutschen Schweiz.'' Bände I–VIII. Bern/Basel 1962–1997.</ref> ==== Lagregiono ==== La Seemundart, al kiu apartenas la dialekto de la urbo Zuriko, formas la efektivan centron de multaj formoj de la zurika germana. Ekzemple, en la 19-a jarcento la laga regiono estis centro de ekspansio de profundaj langaj vokaloj en malfermaj silaboj, ekzemple ''baade'' ('bani'), ''läse'' ('legi'), same kiel la unusilaba ( apokopio ) ina, ekzemple ''Naas'' ('nazo') ''Flüüg'' ('muŝo'). Ambaŭ fenomenoj dume malaperis kaj estas - kiel en la pasinteco en la plej multaj el la najbaraj dialektoj same kiel en la norda zurika germana ''delonge'' - ''banado, läse, nazo, flugoj''. <ref>Vgl. hierzu Heinz Wolfensberger: ''Mundartwandel im 20.&nbsp;Jahrhundert. Dargestellt an Ausschnitten aus dem Sprachleben der Gemeinde Stäfa.'' Huber. Frauenfeld 1967 (Beiträge zur schweizerdeutschen Mundartforschung; 14).</ref><nowiki></br></nowiki> Vorto uzata nur en Svislando en la urbo Zuriko&nbsp;/ Lago Zuriko&nbsp;/ meza Glatttal estas ''Chrottepösche'' por la "leontodo"; aliaj ''zurikaj'' regionoj uzas vortojn kiel ''Chettebluem (e), Griggele, Buggele, Söistock, Milchlig (akcio)'' aŭ ''Ringelbluem''. <ref name="sds">Vidu ''Sprachatlas der deutschen Schweiz.'' Bände I–VIII. Bern/Basel 1962–1997.</ref> ==== Knonaueramt ==== La dialekto en la sudo kaj sudokcidento de la kantono Zuriko estas transira dialekto al la dialektoj de la sudorienta Argovio kaj Lucerno. Kiel en la najbaraj Freiamt kaj [[Kantono Zugo|Zugerland]] kaj ĝenerale kiel en la plej multaj svisgermanaj dialektoj, la sonantoj estas parolataj longe ''(ll, mm, nn),'' kiuj en la resto de Zurika germano estis lenigitaj ''(l, m, n)''. Ĝi diras ĉi tie ankaŭ: ''gfalle'' (alie en Zuriko ''gfale)'' ''schwümme'' (alie ''schwüme).'' La Ämtler-dialekto montras alian karakterizaĵon de la interna sviso en la vorta plurala finaĵo, kiu ĉi tie estas ''mir / ir / si machid, sed'' en la cetero de Zuriko la germana estas ''mir / ir / si mached'' .<nowiki></br></nowiki> La ĉeno Albis estas tiam la limo inter orienta tro malfermita ''ä'' kaj okcidenta neŭtrala ''è'' en la kazoj de la alta germana «havas, havas, ĉar, se». Ĉi-kaze la Knonaueramt funkcias kiel okcidenta svisgermana lingvo: ''du hèsch'' (alie en Zuriko ''häsch'' ), ''he hèd'' (alie ''ĉapelo'' ), ''dènn'' (alie ''dana'' ), ''wènn'' (alie ''wänn'' ).<nowiki></br></nowiki> La Knonaueramt staras per si mem kun la dulling ''de'' antaŭ ''l'' plus konsonanto, ekzemple en ''Olt'' (alie ''malnova),'' ''cholt'' (alie ''chalt),'' ''Olbis'' (alie ''Albis).'' <ref name="sds">Vidu ''Sprachatlas der deutschen Schweiz.'' Bände I–VIII. Bern/Basel 1962–1997.</ref> <ref>Albert Weber: ''Zürichdeutsche Grammatik.'' S.&nbsp;28, Fussnote 2.</ref> === Ekzemploj === ==== Vortprovizo ==== ==== Traduka ekzemplo ==== «Isch s Hoochtüütsch würkli so schwèèr? S häisst, s Hoochtüütsch seg e Fremdspraach. Und koomisch: Me säit Hoochtüütsch und mèrkt gaar nöd, das me sälber au Hoochtüütsch redt, nu e chli andersch als di Tüütsche. Daa hät mi e Frau z Griecheland, woni i de Fèrie gsii bi, ime groosse Hotelgang ine gfrööget: ‹Sii, wo gaats da dure zum Schwümmbaad?› Si hät gmäint, ich seg en Tüütsche. Und miich hät de Tüüfel gschtoche, und i ha zruggfrööget: ‹Wollen Sii gogen schwümmen?› Druf hämmer beedi müese lache. Ja, so gaats äim halt öppedie, hämmer zäme gmäint. Me findt de Rank nöd immer mit em Hoochtüütsch. Und mängisch, wämers hät wele bsunders guet mache, ischs ganz schief usechoo. Und druufabe hät si der äint oder ander gsäit: ‹I probiers gar nüme.› Daa hockts! Aber die Mäinig dörfed mer nöd laa iiriisse, will soo schwèèr, wies schiint, ischs au wider nööd. Das wämmer grad zäige. » <ref>[[Beat Siebenhaar]], Vögeli Walter: ''Mundart und Hochdeutsch im Vergleich.'' In: Studienbücher Sprachlandschaft 1.</ref> Traduko:<nowiki></br></nowiki> «Ĉu la norma germana vere estas tiel malfacila? Oni diras, ke norma germana estas fremda lingvo. Kaj amuze: vi diras altgermana kaj eĉ ne rimarkas, ke vi mem parolas altgermanan lingvon, nur iomete alian ol la germanoj. Virino en Grekujo, kie mi feriis, demandis min en granda hotela koridoro: ‹Sii, kien vi iras al Schwümmbaad? ›Ŝi pensis, ke mi estas germano. Kaj la diablo rajdis min, kaj mi demandis reen: 'Ĉu vi ŝatus naĝi gogenon? ›Ni ambaŭ devis ridi pri tio. Jes, tiel oni sentas kelkfoje, ni ambaŭ diris. Vi ne ĉiam trovas aliron al norma germana. Kaj kelkfoje, kiam vi volis fari ĝin precipe bone, ĝi rezultis tre malĝusta. Kaj tiam unu aŭ la alia diris al si: 'Mi ne provos ĝin plu. ›Jen ĝi! Sed ni devas ne lasi ĉi tiun opinion ŝiri, ĉar ĝi ne estas tiel malfacila kiel ĝi ŝajnas. Ni volas montri tion nun. » == Signifo kaj pozicio == Pro la centra funkcio de la urbo Zuriko, la ĉi tie parolata dialekto estas fokuso de la procezoj, kiuj moviĝas direkte al unuigita norda kaj orienta svisa dialekto. Pro la granda nombro de parolantoj kaj la rolo de [[Zuriko]] kiel komerca kaj amaskomunikila centro, ĉi tiu "moderna" zurika germano havas certan superregadon inter la svisaj dialektoj, precipe en la amaskomunikiloj. Ĉi tio ne estas bonvena en la resto de germanlingva Svislando kaj parte respondecas pri tiel nomata "kontraŭ-Zurika reflekso". Tamen necesas ankaŭ konsideri, ke la zurika dialekto rezignis kaj daŭre rezignas multajn apartaĵojn favore al trajtoj de aliaj dialektoj kaj precipe de la alta germana; Ne povas esti demando pri delokiĝo de aliaj dialektoj fare de la zurika germana, sed pli ĝuste pri la apero de efektiva grandskala [[Kojnea greka lingvo|Koiné]] . Kun U.&nbsp;a. la Triopo Eugster, la ferma Remer Chind, la Amkantistoj, Toni Vescoli, Jimmy Muff kaj en la lastaj tempoj kun Schtärneföifi, Andrew Bond, Big Zis, Phenomden kaj [[Bligg]] aldone bern germana kaj zurika germana dialekta muziko disvastigita. == Literaturo == === Pri Zurika Germana === ==== Ĝenerala ==== * ''Lingva Atlaso de germanlingva Svislando (SDS).'' Fondita de Heinrich Baumgartner kaj Rudolf Hotzenköcherle . Kunlabore kun Konrad Lobeck, Robert Schläpfer, Rudolf Trüb kaj kun la partopreno de Paul Zinsli, redaktita de Rudolf Hotzenköcherle. Berno, el Vol. VII Bazelo 1962–1993. * Viktor Schobinger : ** ''säit me soo aŭ malsama? dialäkt to naaschlaa wien en la vortaro.'' Zuriko 2000, 5. Eldono 2008, ISBN 3-908105-63-3 . ** ''Zurika germano resume.'' Zuriko 2006, ISBN 3-908105-66-8 . ==== Vortaroj ==== * Albert Weber kaj Jacques M. Bächtold : ''Zurika Germana Vortaro'' . Zuriko 1961, 3a, reviziita. kaj forta eksp. Eldono 1983 (= gramatikoj kaj vortaroj de svisgermana lingvo en ĝenerale komprenebla prezento. Vol. III), ISBN 3-85865-054-4 . * Heinz Gallmann: ''Zurika Germana Vortaro.'' NZZ Libro, Zuriko 2009, ISBN 978-3-03823-555-2 . * Viktor Schobinger: ** ''zuritüütsche baza vortprovizo.'' 2 volumoj. Zuriko 2011, ISBN 978-3-908105-69-5 . ** ''zuritüütschi vortfamilio.'' 4 volumoj. Zuriko 2011, ISBN 978-3-908105-70-1 . * Häxebränz (= Jacques M. Bächtold): ''99&nbsp;×&nbsp;Züritüütsch.'' ''Kiel mi Züritüütsch fontas, parolas kaj skribas.'' Verlag Hans Rohr, Zuriko 1975, ISBN 3-85865-033-1 (4.&nbsp;Eldono de 1982). * Adolf Guggenbühl : ''Uf guet Züritüütsch.'' ''Malgranda vortaro por ĉiutaga uzo.'' Zuriko 1953. * Fritz Herdi : ** ''Limataj floroj.'' ''De senŝeligado al Zwibackfräsi.'' ''El la vortprovizo de la 5a'' ''Nacia lingvo.'' Sanssouci-Verlag, Zuriko 1955. «1. necenzurita eldono »Huber, Frauenfeld 2001, ISBN 3-7193-1232-1 . ** ''Limata papilio.'' ''Vo Abe-miksita ĝis pepado.'' ''(Meza vortaro por progresantoj).'' Sanssouci-Verlag, Zuriko 1956. ** ''Limatfloroj kaj Limatpapilioj en unu grupo.'' ''Strateta vortaro.'' Sanssouci-Verlag, Zuriko 1977, ISBN 3-7254-0306-6 . ** ''Tiel parolis Zürithustra.'' ''Zurika anekdoto.'' Pendo-Verlag, Zuriko 1983, ISBN 3-85842-078-6 . * Domenico Blass: ''Züri-Slängikon.'' Orell Füssli Verlag, Zuriko 2007, ISBN 978-3-280-05267-9 . ==== Gramatikoj ==== * Albert Weber : ** ''Zurika germana gramatiko.'' ''Gvidilo al bona dialekto'' . Kun la partopreno de Eugen Dieth . Zuriko 1948. (Represoj 1964 kaj 1987 (= gramatikoj kaj vortaroj de svisgermana lingvo en ĝenerale komprenebla reprezento.) Vol. I), ISBN 3-85865-083-8 ) ** [https://www.e-helvetica.nb.admin.ch/viewContent?callnumber=nbdig-64981&fileName=nbdig-64981.pdf&BITfw2Ctx=mT4D6Dicu3k5JiVDN-2&date=null&url=http://www.e-helvetica.nb.admin.ch/directAccess?callnumber=nbdig-64981 ''La dialekto de la Zurika Oberlando'' .] (PDF) Frauenfeld 1923 (= kontribuoj al svisgermana gramatiko XV) [ĝis hodiaŭ la aŭtoritata diakrone orientita reprezento]. * Viktor Schobinger: ''Zurika germana mallonga gramatiko.'' 3. reviziita Red. Zuriko 2007, ISBN 978-3-908105-65-7 . * Johannes Reese: ''svisgermana.'' ''La Moderna Alemana Popola Lingvo en kaj ĉirkaŭ Zuriko.'' Munkeno 2007 (= Lingvoj de la Mondo / Materialoj 462). * R [udolf] E. Keller : ''Schwyzertütsch: Züritüütsch.'' En: ''Germanaj Dialektoj.'' ''Fonologio kaj Morfologio, kun elektitaj tekstoj.'' Manĉestro 1961, p.&nbsp;30-86. ==== Specialaj ekzamenoj ==== * Heinrich Bruppacher : ''[http://www.idiotikon.ch/Texte/Diverse/Bruppacher_1895.pdf La malkresko de la zurika dialekto dum la pasintaj 50 jaroj.]'' ''(PDF) Prelego farita en la Societo por Germana Lingvo.'' En: ''Neue Zürcher Zeitung,'' n-ro 171–173, 1895. * Jürg Fleischer, Stephan Schmid: ''Zurika germano.'' En: ''Revuo por la Internacia Fonetika Asocio.'' 36/2 (2006), pp 243-253. [[doi:10.1017/S0025100306002441|doi: 10.1017 / S0025100306002441]] * Christoph Landolt : [http://www.idiotikon.ch/Texte/Landolt/ZuerichdeutscherMundartwandel1_(ZDL-B_141).pdf ''Dialekta Morfologio kaj Morfonologio en Transiro - Ekzemplo Zurika Germano'' .] (PDF; 449&nbsp;kB). En: Helen Christen, Sibylle Germann, Walter Haas, Nadia Montefiori, Hans Ruef (red. ): ''Alemana dialektologio: vojoj en la estontecon.'' ''Kontribuoj al la 16.'' ''Konferenco pri germana alingva dialektologio en Friburgo / Friburgo de la 7a ĝis la 10a de septembro 2008.'' Stutgarto 2010, p.&nbsp;97-113. (ZDL-suplemento&nbsp;141. ) * Martin Salzmann: ''Resumptive Prolepsis: Studo pri nerektaj A-dependecoj'' . LOT, Utrecht 2006 (= LOT Disertation Series 136). Kun ''Ĉapitro 4: Rekomencoj en Zurikaj germanaj relativaj subfrazoj.'' * Stephan Schmid: * Ingegerd Werner: ''La personaj pronomoj en la zurika germana.'' Almqvist & Wiksell International, Stokholmo 1999. (Lunder German Research 63). * Heinz Wolfensberger: [https://www.e-helvetica.nb.admin.ch/directAccess?callnumber=nbdig-65176 ''Dialektoŝanĝo en la 20a''] [https://www.e-helvetica.nb.admin.ch/directAccess?callnumber=nbdig-65176 ''Jarcento.''] [https://www.e-helvetica.nb.admin.ch/directAccess?callnumber=nbdig-65176 ''Bildigita sur eltiraĵoj de la lingva vivo de la komunumo Stäfa''] [https://www.e-helvetica.nb.admin.ch/directAccess?callnumber=nbdig-65176 .] Huber. Frauenfeld 1967. (Kontribuoj al esplorado de svisgermana dialekto; 14. ) ==== Literumo ==== * Viktor Schobinger: ''legu kaj skribu züritüütsch.'' 2. Eldono. Schobinger, Zuriko 2008, ISBN 3-908105-68-4 . * Eugen Dieth : ''Schwyzertütschi Dialäktschrift'' . 2. Eldono. redakti kaj red. de Christian Schmid-Cadalbert . Sauerländer, Aarau 1986, ISBN 3-7941-2832-X . ==== Instruiloj ==== * [[Arthur Baur]] : ''Schwyzertüütsch.'' ''«Grüezi mitenand.'' ''»Praktika lingvoinstruado de svisgermana.'' (fakte: Zurika Germano). Vinterturo 1969. (de tiam multaj novaj eldonoj ĝis hodiaŭ, ISBN 978-3-85701-002-6 . ) * Ann Beilstein: ''Instrua materialo Züritüütsch / svisgermana.'' ISBN 3-033-00413-X (vidu ankaŭ www.schweizer-deutsch.ch). * Renate Egli-Wildi: Züritüütsch verstaa, Züritüütsch rede. (Memoraĵo de 18. Februar 2010 im Dialekta kurso de la Svisgermana Asocio, Zurika Grupo. Küsnacht 2007, ISBN 978-3-033-01382-7 . === En Zurika Germano === Vidu ĉi tiun [https://www.idiotikon.ch/literatur/mundart antaŭan kompilaĵon de Zurika germana literaturo] . Bibliaj tradukoj: * Josua Boesch (tradukisto): ''d Psalme, Züritüütsch.'' ''Ni tradukis el la hebrea.'' 2. Eldono. Zuriko 1990. * Eduard Schäubli (tradukisto): ''d Genezo, Züritüütsch.'' ''Ni tradukis el la hebrea'' . Zuriko 1990. * Viktor Schobinger (tradukisto): ''de Versamler - de Preacher Salomo, Züritüütsch.'' ''Ni tradukis el la hebrea.'' Zuriko 1985. * Fritz Stolz (trad. ): ''De Prediger, us em Hebrew estas tradukita Züritüütsch.'' Teologia eldonisto, o.&nbsp;J. * Emil Weber ( ''trad'' .): ''S Nöi Teschtamänt Züritüütsch, tradukita el la greka.'' 3. Eldono. Zuriko 2011, ISBN 978-3-906561-34-9 . == Retejoj == * [https://www.idiotikon.ch/hoerproben?id=316 Sonaj specimenoj] * [http://www.schweizer-deutsch.ch/ Instrua materialo "Züritüütsch / Svisa Germano"] * [http://www.spraach.ch/index.php?id=17 Lingvaj kursoj] de la Svisa Germana Asocio - Zurika Grupo * [http://www.züritütsch.ch/ Retejo de Viktor Schobinger] kun la listo de liaj libroj en la zurika germana * [http://zuri.net/default.asp?action=slang&upd=3 Züri-Slängikon] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20100612041312/http://zuri.net/default.asp?action=slang&upd=3 |date=2010-06-12 }} == Individua pruvo == <references /> [[Kategorio:Kulturo]] [[Kategorio:Dialektoj]] [[Kategorio:Svislando]] [[Kategorio:Zuriko]] 5l6xpvilvk2d8fjmiyijj3ediy54ikc 0 705442 7684791 7045396 2022-08-10T20:54:48Z ThomasPusch 1869 Ŝanĝis celon de alidirektigilo, de [[Listo de planedoj de Star Trek]] al [[Listo de planedoj de Star Trek#S]] wikitext text/x-wiki #ALIDIREKTI [[Listo de planedoj de Star Trek#S]] 50by0h8myngzqisf4g8qho6m37m7o9z 0 705805 7684792 7047750 2022-08-10T20:54:56Z ThomasPusch 1869 Ŝanĝis celon de alidirektigilo, de [[Listo de planedoj de Star Trek]] al [[Listo de planedoj de Star Trek#N]] wikitext text/x-wiki #ALIDIREKTI [[Listo de planedoj de Star Trek#N]] 9ifq6o8kdfw6sk3tplkh0ltbad35jg8 0 709332 7684614 7078377 2022-08-10T16:10:38Z Tlustulimu 1543 ŝablono wikitext text/x-wiki {{Informkesto urbo | tipo = urbo | nomo = Montrose | propra nomo = | plia nomo = {{lang-gd|Monadh Rois}} | bildo = Viewofmontrose.jpg | bildo-priskribo = | lando = Skotlando | ŝtato = {{Britio}} | loĝantaro = 12060 | referenco por loĝantaro = [http://www.nrscotland.gov.uk/files//statistics/population-estimates/midyear-2014/14mid-year-pe-cahb-publication-correction.pdf Mid-2014 Population] (PDF; 1,3&nbsp;MB) | denso = 2672 | latitudo = 56/42/30/N | longitudo = 2/28/2/W | regiono-ISO = GB-EDH | retejo = | areo = 4,52 km² | tel = 01674 }} '''Montrose''' ({{lang-gd|Monadh Rois}}) estas urbo en [[Skotlando]]. Ĝi situas sude de [[Aberdeen]] kaj norde de [[Dundee]]; ĝi havis 12 060 loĝantojn en 2016. En 1908 fondiĝis Esperanto grupo en Montrose sub prezidanteco de [[J. D. Simpson]]. ==Notoj== <references/> {{projektoj|commonscat=Montrose, Angus}} {{ĝermo|Skotlando}} [[Kategorio:Urboj de Skotlando]] hzrng1oprmetk9hjiggo9x6cjezkihq 14 715818 7684508 7386355 2022-08-10T12:58:37Z RG72 11847 wikitext text/x-wiki {{Commonscat linio}} [[Kategorio:Militkuracistoj| landoj]] [[Kategorio:Kuracistoj laŭ fakoj kaj landoj]] [[Kategorio:Militistoj laŭ landoj| Kuracistoj]] fax4amcy2bfro4fvpa5t4y3secjxmn4 0 717749 7684504 7684457 2022-08-10T12:53:52Z DidCORN 34571 wikitext text/x-wiki La '''svisa montara hundo''' ({{lang-de|Sennenhund}}) estas speco de [[hundo]], kiu originas de la [[Svisaj Alpoj]]. Ekzistas kvar rasoj de svisaj montaraj hundoj. Dum la du pli grandaj havas pezan konstruon kaj trankvilan temperamenton, la du pli malgrandaj estas pli facilmovaj. La rasoj varias de mezgranda ĝis tre granda. La antaŭuloj de ĉi tiuj hundoj estis uzataj de svisaj farmistoj por paŝtado de brutoj, kiel [[ŝafhundo]] kaj kiel [[Gardhundoj|gardhundo]]. Post kiam la graveco de ĉi tiuj farmhundoj malpliiĝis, ĉi tiuj hundospecoj preskaŭ malaperis fine de la 1800-aj jaroj. Ĉirkaŭ 1900, pro la klopodoj de la svisa [[Geologio | geologo]] kaj [[Cinologio | cinologo]] [[Albert Heim]] (1849 - 1937), pli kaj pli da atento estis atentata al ĉi tiuj hundoj. Sub la gvidado de Heim oni komencis "reprodukti" hundospecon, kiu montris pli da unueco ol la ĝis tiamaj tipoj. Kiel nomo por la nova raso, "Sennenhund" estis elektita, derivita de la germana vorto Senn (vira) / Senne (ina), kiu signifas (alpa) paŝtisto aŭ somera paŝtejo en la Alpoj. Finfine ekestis kvar hundaj rasoj: * la svisa montara hundo de Appenzell * la svisa montara hundo de Bern * la granda svisa montara hundo * la svisa montara hundo de Entlebuch Jen kelkaj ekzemploj de svisaj montaraj hundoj montrantaj la similecon inter la rasoj kaj la tipa trikolora mantelo. {{Projektoj}} <!--Editors: these pictures are to show the breeds as described above. Only one photo of each breed is needed. Do not add other photos or change these without explaining on the talk page.--> <gallery perrow="4"> Dosiero:Berneński pies pasterski.jpg|[[Berna ŝafhundo|Svisa montara hundo de Bern]] Dosiero:Entlebucherin aus dem entlebuch.JPG|Svisa montara hundo de Entlebuch Dosiero:Duży szwajcarski pies pasterski 72.jpg|Granda svisa montara hundo Dosiero:Dara essy.jpg|Svisa montara hundo de Appenzeller </gallery> [[Kategorio:Hundoj]] [[Kategorio:Hundrasoj]] no14ptc7otqcins2vfaui64treh60rg 10 718262 7684600 7683769 2022-08-10T15:44:20Z Tlustulimu 1543 aldono wikitext text/x-wiki <includeonly>{{#switch:{{{1}}} | akvofalo=Iguacuo | administra unuo=Moraviasilezia regiono | arbaro=Nigra Arbaro | arkeologia situo=Abusir | belvedero=Belvedero de Bismarck (Zelená hora) | biblioteko= Bibliotheca Palatina‎‎ | bieno=Zyplių dvaras | burgo=Kost | dezerto=Saharo | duoninsulo=Kamĉatko | ekoregiono=Orient-siberia tajgo | golfo=Alaska Golfo | groto = Grotoj de Elefanta | haveno=Haveno Tel-Aviv | historia teritorio=Departemento Oravio | hospitalo=Hospitalo de la Timone | insularo = Acoroj | insulo=Sicilio | kampurbo=Trhová Kamenice | kastelo=Kastelo Hluboká nad Vltavou | katedralo=Katedralo de Bamberg | kaverno=Kaverno Lechuguilla | komunumo=Chemin | konstruaĵo=Taipei 101 | kvartalo=Moravia Ostrava kaj Přívoz | lago=Bajkalo | laguno=Laguno de Venecio | lando=Irako | limpasejo=Limpasejo Chałupki-Bohumín (ŝosea) | lumturo=Ar-Men | malaperinta municipo=Petra | markolo = Beringa Markolo | maro=Balta Maro | minejo=Minejo Jindřich (Moravia Ostrava) | montaro=Karpatoj | monto=Veľký Kriváň | monumento=Monumento de Libereco (Rigo) | moskeo = Moskeo Kuŭat-al-Islam | municipo=Loučná nad Desnou | municipa parto=Moravia Ostrava | muzeo=Valaĥia muzeo en naturo | nacia parko=Nacia parko Šumava | observatorio=Observatorio de Roque de los Muchachos | parko=Hyde Park (Londono) | pasejo=Dukla montpasejo | placo=Placo Dam | ponto=Ĉenponto en Stádlec | protektita areo=Nacia parko Noel Kempff Mercado | preĝejo=Monaĥejo Pivoň | regiono=Sameio | reliefo=Lusena valo | rezervejo=Maštale | rezervujo=Itajpuo | rivero=Odro | statuo=Statuo de Libereco | strato=Downing Street | submara fosego = Mariana Fosego | teritorio=Bavario | tertremo=Tertremo en Ĉiĉio | urbo=Romo | vendejo = Vendejo de Sachs & Berlowitz | vilaĝo=Chuchelná | vojo= Thüringenweg‎‎ | vulkano=Etna | zoologia ĝardeno = Zoologia ĝardeno Ostrava | neniu tipo=Polusa stacio McMurdo }}</includeonly><noinclude> {{dok|dok=Ŝablono:Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo/dokumentado}} </noinclude> 9ayjghmhx49c87fobrh3pfwzd16myia 7684652 7684600 2022-08-10T17:07:02Z Tlustulimu 1543 aldono wikitext text/x-wiki <includeonly>{{#switch:{{{1}}} | akvofalo=Iguacuo | administra unuo=Moraviasilezia regiono | arbaro=Nigra Arbaro | arkeologia situo=Abusir | belvedero=Belvedero de Bismarck (Zelená hora) | biblioteko= Bibliotheca Palatina‎‎ | bieno=Zyplių dvaras | burgo=Kost | dezerto=Saharo | duoninsulo=Kamĉatko | ekoregiono=Orient-siberia tajgo | golfo=Alaska Golfo | groto = Grotoj de Elefanta | haveno=Haveno Tel-Aviv | historia teritorio=Departemento Oravio | hospitalo=Hospitalo de la Timone | insularo = Acoroj | insulo=Sicilio | kampurbo=Trhová Kamenice | kastelo=Kastelo Hluboká nad Vltavou | katedralo=Katedralo de Bamberg | kaverno=Kaverno Lechuguilla | komunumo=Chemin | konstruaĵo=Taipei 101 | kvartalo=Moravia Ostrava kaj Přívoz | lago=Bajkalo | laguno=Laguno de Venecio | lando=Irako | limpasejo=Limpasejo Chałupki-Bohumín (ŝosea) | lumturo=Ar-Men | malaperinta municipo=Petra | markolo = Beringa Markolo | maro=Balta Maro | minejo=Minejo Jindřich (Moravia Ostrava) | montaro=Karpatoj | monto=Veľký Kriváň | monumento=Monumento de Libereco (Rigo) | moskeo = Moskeo Kuŭat-al-Islam | municipo=Loučná nad Desnou | municipa parto=Moravia Ostrava | muzeo=Valaĥia muzeo en naturo | nacia parko=Nacia parko Šumava | observatorio=Observatorio de Roque de los Muchachos | palaco=Christiansborg | parko=Hyde Park (Londono) | pasejo=Dukla montpasejo | placo=Placo Dam | ponto=Ĉenponto en Stádlec | protektita areo=Nacia parko Noel Kempff Mercado | preĝejo=Monaĥejo Pivoň | regiono=Sameio | reliefo=Lusena valo | rezervejo=Maštale | rezervujo=Itajpuo | rivero=Odro | statuo=Statuo de Libereco | strato=Downing Street | submara fosego = Mariana Fosego | teritorio=Bavario | tertremo=Tertremo en Ĉiĉio | urbo=Romo | vendejo = Vendejo de Sachs & Berlowitz | vilaĝo=Chuchelná | vojo= Thüringenweg‎‎ | vulkano=Etna | zoologia ĝardeno = Zoologia ĝardeno Ostrava | neniu tipo=Polusa stacio McMurdo }}</includeonly><noinclude> {{dok|dok=Ŝablono:Informkesto geografiaĵo/koloro-ekzemplo/dokumentado}} </noinclude> htwhjaedwitx82meo8svbfs2nq9h6q6 0 724799 7684580 7684361 2022-08-10T14:36:55Z Tlustulimu 1543 ŝablono wikitext text/x-wiki {{Informkesto geografiaĵo|parko |kategorio = |lando = Germanio |regiono = Turingio |regiono_tipo = Federacia lando |situo = Vajmaro |latitudo = {{#invoke:Wikidata|claim|P625|parameter=latitude}} |longitudo = {{#invoke:Wikidata|claim|P625|parameter=longitude}} |regiono-ISO = DE-TH |mapo lokumilo = iso |Mapo en angulo=<!--funkcias eĉ sen valoro!--> |zomo = 15 }} [[file:Asbach-Graben am Schwanseebad Weimar.jpg|thumb|Asbach-foso ĉe Schwansee-naĝejo kun acera aleo]] '''Verda zono Asbach''' ({{lang-de|Asbach-Grünzug}}) estas kvazaŭ verda striego ĉe la norda rando de la urbo [[Vajmaro]], [[Germanujo]]. Ĝi nomiĝas laŭ la - parte aperte parte malaperte - preterfluanta Asbach-rojo. La tuto realigitis ĉ. la jaro 1920 fare de la urba konstruaddirektoro [[August Lehrmann]] laŭ planoj de [[Max Vogeler]] el la jaro 1917-a kaj kelkaj postaj pluperfektigoj fare de August Lehrmann mem.<ref>[https://vkjk.de/artikeldetails/kategorie/publikationen-des-thueringischen-landesamtes-fuer-denkmalpflege-und-archaeologie/artikel/gartenplan-asbachgruenzug-weimar.html Prie sur paĝo de la Turingia landa oficejo pri monumentprotektado kaj arĥeologio]</ref> ==Detaloj== Ampleksas la ripozumzono la [[SSV Vimaria Weimar '91|Vimaria-stadiono]]n kaj ties antaŭzonon, la en 1928 malfermitan [[Schwansee-naĝejo]]n<ref>[https://zeitsprung.animaux.de/232/]</ref> sen paroli pri [[Vajmarhaloparko]] plej eoste. Limigas ĝin norde la stratoj Bechsteinstraße, Müller-Hartungs-Straße kaj Fuldaer Straße, okcidente Florian-Geyer-Straße, sude Schwansseestraße kaj oriente Karl-Liebknecht-Straße. Jam ene de la unua projekto temis pri iu multfunkcia okazigejo kiu estiĝis en 1931 kiel ''Vajmarhalo''. Tiutempe temis pri unue el la plej ambiciaj verdozonaj projektoj de tuta [[Germanujo]].<ref>[https://www.uni-weimar.de/de/architektur-und-urbanistik/professuren/denkmalpflege-und-baugeschichte/lehre/vergangene-semester/winter-200910/freie-entwuerfe/august-lehrmann/ Studoj universitataj ĉi-prie]</ref> La planaro portis la titolon ''Kulturprojekt Weimar''. La konservo de ''Asbach-zono'' estas hodiaŭ nacia volego.<ref>[https://www.thueringer-allgemeine.de/regionen/weimar/weimars-asbachgruenzug-als-nationales-staedtebauprojekt-id230615874.html "Weimars Asbachgrunzug als Nationales Stadtebauprojekt"], TA, 7.10.2020</ref> La tuta areo havas 16 hektarojn da verdaj grundoj. Inter la okulfrapaj aferoj nomiĝas la ĉ. 1,5 km longa aleo tilia-acera flankanta Asbach-straton. Memkompreneble la tuto staras sur la listo de la kulturmonumentaj aferoj de Vajmaro (ekde 1993).<ref>[https://www.gruene-wahlverwandtschaften.de/mitglied-werden/parkanlagen/asbach-gr%C3%BCnzug/]</ref> == Literaturo == * Tilman Störmer, Hella Wimmel: ''"Kulturprojekt Weimar" Asbach-Grünzug : ein Gartendenkmal der Moderne; Konzeption, Geschichte, Bestand'', eldonis Stadt Weimar, Grünflächen- und Friedhofsamt, Vajmaro 1994. == Eksteraj ligiloj == {{Commonscat|Asbach-Grünzug (Weimar)}} * https://architekten-thueringen.de/aft/projekte/p/asbach_gruenzug_weimar-965.html * https://stadt.weimar.de/aktuell/presse/mitteilung/spatenstich-in-der-bad-hersfelder-strasse/ <!-- {{Coordinate|NS=50.984054|EW=11.322410|type=landmark|region=DE-TH}} --> == Notoj == <references /> [[Kategorio:Vajmaro]] [[Kategorio:Amuzparkoj]] 792r4amtr1r8rrrgcm05ouq6aesrc49 0 734592 7685055 7684373 2022-08-11T09:13:34Z Dominik 1083 977000 wikitext text/x-wiki '''Fervojaj linioj en Francio''' [[Dosiero:Railway map of France - 2020 - fr - medium.svg|800px|centra]] {| class="wikitable sortable" width="100%" |+ Listo de fervojaj linioj en Francio |- ! Linio !! Kodo !! De !! Al !! Stacioj |- | Paris-Est - Mulhouse-Ville || 001000 || [[Gare de l'Est]] || {{stacidomo|Mulhouse-Ville}} || |- | Gretz-Armainvilliers - Sézanne || 002000 || {{stacidomo|Gretz-Armainvilliers}} || {{stacidomo|Sézanne}} |- | Longueville - Esternay || 003000 || {{stacidomo|Longueville}} || {{stacidomo|Esternay}} || |- | Mézy - Romilly-sur-Seine || 004000 || {{stacidomo|Mézy}} || {{stacidomo|Romilly-sur-Seine}} || |- | Paris - Strasbourg (LGV) || 005000 || [[Gare de l'Est]] || {{stacidomo|Strasbourg-Ville}} || |- | Voie navette || 005317 || {{stacidomo|Champagne-Ardenne TGV}} || || |- | Coolus - Sens || 006000 || Coolus || {{stacidomo|Sens}} || |- | Oiry-Mareuil - Romilly-sur-Seine || 010000 || [[Oiry (stacidomo)|Oiry - Mareuil]] || {{stacidomo|Romilly-sur-Seine}} |- | Troyes - Brienne-le-Château || 012000 || {{stacidomo|Troyes}} || {{stacidomo|Brienne-le-Château}} || |- | Vallentigny - Vitry-le-François || 013000 || Vallentigny || {{stacidomo|Vitry-le-François}} || |- | Jessains - Sorcy || 015000 || {{stacidomo|Jessains}} || {{stacidomo|Sorcy}} || |- | St-Dizier - Doulevant-le-Château || 018000 || {{stacidomo|Saint-Dizier}} || Doulevant-le-Château || |- | Revigny - St-Dizier || 019000 || {{stacidomo|Revigny}} || {{stacidomo|Saint-Dizier}} || |- | Blesme-Haussignémont - Chaumont || 020000 || {{stacidomo|Blesme - Haussignémont}} || {{stacidomo|Chaumont}} || |- | Bologne - Pagny-sur-Meuse || 026000 || {{stacidomo|Bologne}} || {{stacidomo|Pagny-sur-Meuse}} || |- | Nançois-Tronville - Neufchâteau || 027000 || {{stacidomo|Nançois - Tronville}} || {{stacidomo|Neufchâteau (Francio)}} || |- | Neufchâteau - Épinal || 030000 || {{stacidomo|Neufchâteau (Francio)}} || {{stacidomo|Épinal}} || |- | Culmont-Chalindrey - Toul || 032000 || {{stacidomo|Culmont - Chalindrey}} || {{stacidomo|Toul}} || |- | Langres - Andilly-en-Bassigny || 033000 || {{stacidomo|Langres}} || Andilly-en-Bassigny || |- | Merrey - Hymont-Mattaincourt || 035000 || {{stacidomo|Merrey}} || {{stacidomo|Hymont - Mattaincourt}} || |- | Toul - Rosières-aux-Salines || 039000 || {{stacidomo|Toul}} || {{stacidomo|Rosières-aux-Salines}} || |- | Jarville-la-Malgrange - Mirecourt || 040000 || {{stacidomo|Jarville-la-Malgrange}} || {{stacidomo|Mirecourt}} || |- | Barisey-la-Côte - Frenelle-la-Grande-Puzieux || 041000 || {{stacidomo|Barisey-la-Côte}} || {{stacidomo|Frenelle-la-Grande - Puzieux}} || |- | Blainville-Damelevières - Lure || 042000 || {{stacidomo|Blainville - Damelevières}} || {{stacidomo|Lure}} || |- | Jussey - Darnieulles-Uxegney || 051000 || {{stacidomo|Jussey}} || Darnieulles - Uxegney || |- | Aillevillers - Plombières-les-Bains || 053000 || {{stacidomo|Aillevillers}} || {{stacidomo|Plombières-les-Bains}} || |- | Corbenay - Faymont || 054000 || Corbenay || Faymont || |- | Bas-Évette - Giromagny || 055000 || {{stacidomo|Bas-Évette}} || {{stacidomo|Giromagny}} || |- | Aillevillers - Port-d'Atelier-Amance || 057000 || {{stacidomo|Aillevillers}} || {{stacidomo|Port-d'Atelier-Amance}} || |- | Épinal - Bussang || 060000 || {{stacidomo|Épinal}} || {{stacidomo|Bussang}} || |- | Arches - St-Dié || 062000 || {{stacidomo|Arches}} || {{stacidomo|Saint-Dié-des-Vosges}} || |- | Laveline-devant-Bruyères - Gérardmer || 063000 || {{stacidomo|Laveline-devant-Bruyères}} || {{stacidomo|Gérardmer}} || |- | St-Léonard - Fraize || 064000 || {{stacidomo|Saint-Léonard}} || {{stacidomo|Fraize}} || |- | Mont-sur-Meurthe - Bruyères || 065000 || {{stacidomo|Mont-sur-Meurthe}} || {{stacidomo|Bruyères}} || |- | Lunéville - St-Dié || 067000 || {{stacidomo|Lunéville}} || {{stacidomo|Saint-Dié-des-Vosges}} || |- | Noisy-le-Sec - Strasbourg-Ville || 070000 || {{stacidomo|Noisy-le-Sec}} || {{stacidomo|Strasbourg-Ville}} || |- | Strasbourg-Cronenbourg - Strasbourg-Ville || 070346 || {{stacidomo|Strasbourg-Cronenbourg}} || {{stacidomo|Strasbourg-Ville}} || |- | Trilport - Bazoches || 072000 || {{stacidomo|Trilport}} || {{stacidomo|Bazoches}} || |- | Épernay - Reims || 074000 || {{stacidomo|Épernay}} || {{stacidomo|Reims}} || |- | Champigneulles - Houdemont || 078000 || {{stacidomo|Champigneulles}} || {{stacidomo|Houdemont}} || |- | Châlons-en-Champagne - Reims-Cérès || 081000 || {{stacidomo|Châlons-en-Champagne}} || Reims-Cérès || |- | Reims - Laon || 082000 || {{stacidomo|Reims}} || {{stacidomo|Laon}} || |- | St-Hilaire-au-Temple - Hagondange || 085000 || {{stacidomo|Saint-Hilaire-au-Temple}} || {{stacidomo|Hagondange}} || |- | Conflans-Jarny - Metz-Ville || 086000 || {{stacidomo|Conflans - Jarny}} || {{stacidomo|Metz-Ville}} || |- | Lérouville - Pont-Maugis || 088000 || {{stacidomo|Lérouville}} || Pont-Maugis || |- | Lérouville - Metz-Ville || 089000 || {{stacidomo|Lérouville}} || {{stacidomo|Metz-Ville}} || |- | Frouard - Novéant || 090000 || {{stacidomo|Frouard}} || {{stacidomo|Novéant-sur-Moselle}} || |- | Longuyon - Onville & Pagny-sur-Moselle || 095000 || {{stacidomo|Longuyon}} || {{stacidomo|Pagny-sur-Moselle}} || |- | Champigneulles - Sarralbe || 097000 || {{stacidomo|Champigneulles}} || {{stacidomo|Sarralbe}} || |- | Metz-Ville - Château-Salins || 099000 || {{stacidomo|Metz-Ville}} || Château-Salins || |- | Nouvel-Avricourt - Bénestroff || 100000 || Nouvel-Avricourt || {{stacidomo|Bénestroff}} || |- | Sarrebourg - Abreschviller || 106000 || {{stacidomo|Sarrebourg}} || Abreschviller || |- | Strasbourg-Ville - St-Dié || 110000 || {{stacidomo|Strasbourg-Ville}} || {{stacidomo|Saint-Dié-des-Vosges}} || |- | Sarrebourg - Sarraltroff || 114300 || {{stacidomo|Sarrebourg}} || {{stacidomo|Sarraltroff}} || |- | Strasbourg-Ville - St-Louis || 115000 || {{stacidomo|Strasbourg-Ville}} || {{stacidomo|Saint-Louis}} || |- | Hausbergen - Strasbourg-Cronenbourg V1C || 139300 || {{stacidomo|Hausbergen}} || {{stacidomo|Strasbourg-Cronenbourg}} || |- | Hausbergen - Strasbourg-Cronenbourg Voie H || 139301 || {{stacidomo|Hausbergen}} || {{stacidomo|Strasbourg-Cronenbourg}} || |- | Réding - Metz-Ville || 140000 || {{stacidomo|Réding}} || {{stacidomo|Metz-Ville}} || |- | Strasbourg-Ville - Strasbourg-Port-du-Rhin || 142000 || {{stacidomo|Strasbourg-Ville}} || {{stacidomo|Strasbourg-Port-du-Rhin}} || |- | Strasbourg - Lauterbourg || 145000 || {{stacidomo|Strasbourg-Ville}} || {{stacidomo|Lauterbourg}} || |- | Haguenau - Hargarten-Falck || 159000 || {{stacidomo|Haguenau}} || {{stacidomo|Hargarten - Falck}} || |- | Mommenheim - Sarreguemines || 161000 || {{stacidomo|Mommenheim}} || {{stacidomo|Sarreguemines}} || |- | Sarreguemines - Sarrebruck || 163000 || {{stacidomo|Sarreguemines}} || Sarrebruck || |- | Réding - Diemeringen || 167000 || {{stacidomo|Réding}} || {{stacidomo|Diemeringen}} || |- | Berthelming - Sarreguemines || 168000 || {{stacidomo|Berthelming}} || {{stacidomo|Sarreguemines}} || |- | Kalhausen - Sarralbe || 169000 || {{stacidomo|Kalhausen}} || {{stacidomo|Sarralbe}} || |- | Sarreguemines - Bliesbruck || 170000 || {{stacidomo|Sarreguemines}} || Bliesbruck || |- | Rémilly - Stiring-Wendel || 172000 || {{stacidomo|Rémilly}} || Stiring-Wendel || |- | Metz-Ville - Ueberherrn || 174000 || {{stacidomo|Metz-Ville}} || Überherrn || |- | Thionville - Anzeling || 177000 || {{stacidomo|Thionville}} || {{stacidomo|Anzeling}} || |- | Thionville - Apach || 178000|| {{stacidomo|Thionville}} || {{stacidomo|Apach}} || |- | Metz-Ville - Zoufftgen || 180000 || {{stacidomo|Metz-Ville}} || {{stacidomo|Zoufftgen}} || |- | Metz-Ville - Metz-Marchandises || 191300 || {{stacidomo|Metz-Ville}} || {{stacidomo|Metz-Marchandises}} || |- | Ceinture de Metz || 192000 || Metz-Sablon || {{stacidomo|Woippy}} || |- | Knutange-Nilvange - Algrange-Rochonvillers || 194000 || Knutange - Nilvange || Algrange-Rochonvillers || |- | Fontoy - Audun-le-Tiche || 195000 || {{stacidomo|Fontoy}} || {{stacidomo|Audun-le-Tiche}} || |- | Longuyon - Mont-St-Martin (al Athus) || 202000 || {{stacidomo|Longuyon}} || {{stacidomo|Mont-Saint-Martin}} || |- | Longwy - Villerupt-Micheville || 203000 || {{stacidomo|Longwy}} || {{stacidomo|Villerupt-Micheville}} || |- | Mohon - Thionville || 204000 || {{stacidomo|Mohon}} || {{stacidomo|Thionville}} || |- | Soissons - Givet || 205000 || {{stacidomo|Soissons}} || {{stacidomo|Givet}} || |- | Bazancourt - Challerange || 207000 || {{stacidomo|Bazancourt}} || Challerange || |- | Amagne-Lucquy - Revigny || 210000 || {{stacidomo|Amagne - Lucquy}} || {{stacidomo|Revigny}} || |- | Hirson - Amagne-Lucquy || 212000 || {{stacidomo|Hirson}} || {{stacidomo|Amagne - Lucquy}} || |- | Carignan - Messempré || 214000 || {{stacidomo|Carignan}} || {{stacidomo|Messempré}} || |- | Fretin - Fréthun (LGV) || 216000 || {{stacidomo|Fretin}} || {{stacidomo|Calais - Fréthun}} || |- | Baroncourt - Audun-le-Roman || 218000 || {{stacidomo|Baroncourt}} || {{stacidomo|Audun-le-Roman}} || |- | Valleroy-Moineville - Villerupt-Micheville || 220000 || {{stacidomo|Valleroy - Moineville}} || {{stacidomo|Villerupt-Micheville}} || |- | Liart - Tournes || 222000 || {{stacidomo|Liart}} || {{stacidomo|Tournes}} || |- | Charleville-Mézières - Hirson || 223000 || {{stacidomo|Charleville-Mézières}} || {{stacidomo|Hirson}} || |- | Gonesse - Lille-Frontière (LGV) || 226000 || {{stacidomo|Villiers-le-Bel - Gonesse - Arnouville}} || {{stacidomo|Lille-Flandres}} || |- | Laon - Liart || 228000 || {{stacidomo|Laon}} || {{stacidomo|Liart}} || |- | La Plaine - Hirson - Anor (frontière) || 229000 || {{stacidomo|La Plaine - Stade de France}} || {{stacidomo|Anor}} || |- | Ormoy-Villers - Boves || 232000 || {{stacidomo|Ormoy-Villers}} || {{stacidomo|Boves}} || |- | Rethondes - La Ferté-Milon || 233000 || Rethondes || {{stacidomo|La Ferté-Milon}} || |- | Anizy-Pinon - Chauny || 234000 || {{stacidomo|Anizy - Pinon}} || {{stacidomo|Chauny}} || |- | Laon - Le Cateau || 236000 || {{stacidomo|Laon}} || {{stacidomo|Le Cateau}} || |- | Busigny - Hirson || 238000 || {{stacidomo|Busigny}} || {{stacidomo|Hirson}} || |- | Creil - Jeumont || 242000 || {{stacidomo|Creil}} || {{stacidomo|Jeumont}} || |- | Voie-mère de St-Quentin (Origny-Ste-Benoite) || 242626 || {{stacidomo|Saint-Quentin}} || {{stacidomo|Origny-Sainte-Benoite}} || |- | Valenciennes-Faubourg-de-Paris - Hautmont || 253000 || {{stacidomo|Valenciennes-Faubourg-de-Paris}} || {{stacidomo|Hautmont}} || |- | Lourches - Valenciennes || 254000 || {{stacidomo|Lourches}} || {{stacidomo|Valenciennes}} || |- | St-Just-en-Chaussée - Douai || 259000 || {{stacidomo|Saint-Just-en-Chaussée}} || {{stacidomo|Douai}} || |- | Amiens - Laon || 261000 || {{stacidomo|Amiens}} || {{stacidomo|Laon}} || |- | Douai - Blanc-Misseron || 262000 || {{stacidomo|Douai}} || {{stacidomo|Blanc-Misseron}} || |- | Fives - Hirson || 267000 || {{stacidomo|Fives}} || {{stacidomo|Hirson}} || |- | Paris-Nord - Lille || 272000 || [[Gare du Nord]] || {{stacidomo|Lille-Flandres}} || |- | Raccordement de St-Sauveur || 277100 || {{stacidomo|Lille-Saint-Sauveur}} || || |- | Fives - Abbeville || 289000 || Fives || {{stacidomo|Abbeville}} || |- | Haubourdin - St-André || 292000 || {{stacidomo|Haubourdin}} || {{stacidomo|Saint-André}} || |- | Lille - Les Fontinettes || 295000 || {{stacidomo|Lille-Flandres}} || {{stacidomo|Les Fontinettes}} || |- | Arras - Dunkerque-Locale || 301000 || {{stacidomo|Arras}} || {{stacidomo|Dunkerque}} || |- | Raccordement de Dunkerque-Ouest || 302506 || {{stacidomo|Dunkerque-Port-Est}} || || |- | Boucle de Dunkerque || 302526 || {{stacidomo|Dunkerque}} || || |- | St-Roch - Frévent || 305000 || {{stacidomo|Saint-Roch}} || Frévent || |- | Longueau - Boulogne-Ville || 311000 || {{stacidomo|Longueau}} || {{stacidomo|Boulogne-Ville}} || |- | Rochy-Condé - Soissons || 317000 || {{stacidomo|Rochy-Condé}} || {{stacidomo|Soissons}} || |- | St-Roch - Darnétal-Bifurcation || 321000 || {{stacidomo|Saint-Roch}} || Darnétal-Bifurcation || |- | Canaples - Longroy-Gamaches || 322000 || Canaples || {{stacidomo|Longroy - Gamaches}} || |- | Abbeville - Eu || 323000 || {{stacidomo|Abbeville}} || {{stacidomo|Eu}} || |- | Noyelles-sur-Mer - St-Valery-Canal || 324000 || {{stacidomo|Noyelles-sur-Mer}} || {{stacidomo|Saint-Valery-Canal}} || |- | Épinay-Villetaneuse - Le Tréport-Mers || 325000 || {{stacidomo|Épinay - Villetaneuse}} || {{stacidomo|Le Tréport - Mers-les-Bains}} || |- | St-Denis - Dieppe || 330000 || {{stacidomo|Saint-Denis}} || {{stacidomo|Dieppe}} || |- | Paris-St-Lazare - Mantes-Station par Conflans-Ste-Honorine || 334000 || [[Gare Saint-Lazare]] || {{stacidomo|Mantes-Station}} || |- | Paris-St-Lazare - Ermont-Eaubonne || 334900 || [[Gare Saint-Lazare]] || {{stacidomo|Ermont - Eaubonne}} || |- | Gisors-Boisgeloup - Pacy-sur-Eure || 339000 || Gisors-Boisgeloup || {{stacidomo|Pacy-sur-Eure}} || |- | Paris-St-Lazare - Le Havre || 340000 || [[Gare Saint-Lazare]] || {{stacidomo|Le Havre}} || |- | Raccordement de Rouen-Martainville || 340311 || {{stacidomo|Rouen-Martainville}} || || |- | Raccordement de Graville (ouest) || 341306 || {{stacidomo|Le Havre-Graville}} || || |- | Gisors-Embranchement - Pont-de-l'Arche || 342000 || {{stacidomo|Gisors}} || {{stacidomo|Pont-de-l'Arche}} || |- | Malaunay-Le Houlme - Dieppe || 350000 || {{stacidomo|Malaunay - Le Houlme}} || {{stacidomo|Dieppe}} || |- | Barentin - Caudebec-en-Caux || 351000 || {{stacidomo|Barentin}} || Caudebec-en-Caux || |- | Raccordement de Clères || 353300 || {{stacidomo|Clères}} || || |- | Montérolier-Buchy - Motteville || 354000 || {{stacidomo|Montérolier - Buchy}} || {{stacidomo|Motteville}} || |- | Rouxmesnil - Eu || 356000 || {{stacidomo|Rouxmesnil}} || {{stacidomo|Eu}} || |- | Dieppe - Fécamp || 357000 || {{stacidomo|Dieppe}} || {{stacidomo|Fécamp}} || |- | Motteville - St-Valery-en-Caux || 358000 || {{stacidomo|Motteville}} || {{stacidomo|Saint-Valery-en-Caux}} || |- | Bréauté-Beuzeville - Fecamp || 359000 || {{stacidomo|Bréauté - Beuzeville}} || {{stacidomo|Fécamp}} || |- | Le Havre-Graville - Tourville-les-Ifs || 361000 || {{stacidomo|Le Havre-Graville}} || Tourville-les-Ifs || |- | Bréauté-Beuzeville - Gravenchon-Port-Jérôme || 362000 || {{stacidomo|Bréauté - Beuzeville}} || {{stacidomo|Gravenchon-Port-Jérôme}} || |- | Rouen-Gauche - Petit-Couronne (voies des quais) || 365000 || {{stacidomo|Rouen-Saint-Sever}} || {{stacidomo|Petit-Couronne}} || |- | Mantes-la-Jolie - Cherbourg || 366000 || {{stacidomo|Mantes-la-Jolie}} || {{stacidomo|Cherbourg}} || |- | Sotteville - Rouen-Rive-Gauche || 369000 || {{stacidomo|Sotteville}} || {{stacidomo|Rouen-Saint-Sever}} || |- | St-Georges-Motel - Grand-Quevilly || 370000 || Saint-Georges-Motel || {{stacidomo|Grand-Quevilly}} || |- | Évreux-Embranchement - Acquigny || 371000 || {{stacidomo|Évreux-Normandie}} || Acquigny || |- | Serquigny - Oissel || 372000 || {{stacidomo|Serquigny}} || {{stacidomo|Oissel}} || |- | Évreux-Embranchement - Quetteville || 375000 || {{stacidomo|Évreux-Normandie}} || {{stacidomo|Quetteville}} || |- | St-Pierre-du-Vauvray - Louviers || 376000 || {{stacidomo|Saint-Pierre-du-Vauvray}} || Louviers || |- | Lisieux - Honfleur || 377000 || {{stacidomo|Lisieux}} || Honfleur || |- | Pont-l'Évêque - Trouville-Deauville || 378000 || {{stacidomo|Pont-l'Évêque}} || {{stacidomo|Trouville - Deauville}} || |- | Mézidon - Trouville-Deauville || 379000 || {{stacidomo|Mézidon}} || {{stacidomo|Trouville - Deauville}} || |- | Lisieux - Trouville-Deauville || 390000 || {{stacidomo|Lisieux}} || {{stacidomo|Trouville - Deauville}} || |- | St-Cyr - Surdon || 395000 || {{stacidomo|Saint-Cyr}} || {{stacidomo|Surdon}} || |- | Dreux - St-Aubin-du-Vieil-Évreux || 397000 || {{stacidomo|Dreux}} || {{stacidomo|Saint-Aubin-du-Vieil-Évreux}} || |- | Argentan - Granville || 405000 || {{stacidomo|Argentan}} || {{stacidomo|Granville}} || |- | Chartres - Dreux || 409000 || {{stacidomo|Chartres}} || {{stacidomo|Dreux}} || |- | Falaise - Berjou || 411000 || Falaise || {{stacidomo|Berjou}} || |- | Caen - Cerisy-Belle-Étoile || 412000 || {{stacidomo|Caen}} || {{stacidomo|Cerisi-Belle-Étoile}} || |- | St-Lô - Guilberville || 414000 || {{stacidomo|Saint-Lô}} || Guilberville || |- | Lison - Lamballe || 415000 || {{stacidomo|Lison}} || {{stacidomo|Lamballe}} || |- | Carentan - Carteret || 418000 || {{stacidomo|Carentan}} || {{stacidomo|Carteret}} || [[Ŝablono:ATCM|Stacioj]] |- | [[Linio Paris-Montparnasse - Brest|Paris-Montparnasse - Brest]] || 420000 || [[Gare Montparnasse]] || {{stacidomo|Brest}} || |- | La Loupe - Prey || 422000 || {{stacidomo|La Loupe}} || Prey || |- | Alençon - Condé-sur-Huisne || 423000 || {{stacidomo|Alençon}} || {{stacidomo|Condé-sur-Huisne}} || |- | La Hutte-Coulombiers - Mamers || 427000 || {{stacidomo|La Hutte - Coulombiers}} || Mamers || |- | Sillé-le-Guillaume - La Hutte-Coulombiers || 428000 || {{stacidomo|Sillé-le-Guillaume}} || {{stacidomo|La Hutte - Coulombiers}} || |- | Le Mans - Mézidon || 430000 || {{stacidomo|Le Mans}} || {{stacidomo|Mézidon}} || |- | Paris-Montparnasse - Monts (LGV) || 431000 || [[Gare Montparnasse]] || {{stacidomo|Monts}} || |- | Raccordement d'Auneau (LGV) || 431302 || {{stacidomo|Auneau}} || || |- | Alençon - Domfront || 432000 || {{stacidomo|Alençon}} || {{stacidomo|Domfront (Orne)}} || |- | Couterne - La Ferté-Macé || 433000 || Couterne || {{stacidomo|La Ferté-Macé}} || |- | Briouze - La Ferté-Macé || 434000 || {{stacidomo|Briouze}} || {{stacidomo|La Ferté-Macé}} || |- | La Chapelle-Anthenaise - Flers || 436000 || La Chapelle-Anthenaise || {{stacidomo|Flers}} || |- | Vitré - Pontorson || 439000 || {{stacidomo|Vitré}} || {{stacidomo|Pontorson - Mont-Saint-Michel}} || |- | Vire - Romagny || 440000 || {{stacidomo|Vire}} || Romagny || |- | Rennes - St-Malo-St-Servan || 441000 || {{stacidomo|Rennes}} || {{stacidomo|Saint-Malo}} || |- | St-Brieuc - Le Légué || 445000 || {{stacidomo|Saint-Brieuc}} || {{stacidomo|Le Légué}} || |- | Morlaix - Roscoff || 447000 || {{stacidomo|Morlaix}} || {{stacidomo|Roscoff}} || |- | St-Hilaire-du-Harcouët - Fougères || 448000 || Saint-Hilaire-du-Harcouët || {{stacidomo|Fougères}} || |- | Le Mans - Angers-Maître-École || 450000 || {{stacidomo|Le Mans}} || {{stacidomo|Angers-Maître-École}} || |- | Sablé - Montoir-de-Bretagne || 460000 || {{stacidomo|Sablé-sur-Sarthe}} || {{stacidomo|Montoir-de-Bretagne}} || |- | Châteaubriant - Ploërmel || 463000 || {{stacidomo|Châteaubriant}} || {{stacidomo|Ploërmel}} || |- | Châteaubriant - Rennes || 466000 || {{stacidomo|Châteaubriant}} || {{stacidomo|Rennes}} || |- | Rennes - Redon || 468000 || {{stacidomo|Rennes}} || {{stacidomo|Redon}} || |- | Savenay - Landerneau || 470000 || {{stacidomo|Savenay}} || {{stacidomo|Landerneau}} || |- | Questembert - Ploërmel || 471000 || {{stacidomo|Questembert}} || {{stacidomo|Ploërmel}} || |- | Ploërmel - La Brohinière || 472000 || {{stacidomo|Ploërmel}} || {{stacidomo|La Brohinière}} || |- | Auray - Quiberon || 473000 || {{stacidomo|Auray}} || {{stacidomo|Quiberon}} || [[Ŝablono:Linio Auray - Quiberon|Stacioj]] |- | Auray - Pontivy || 474000 || {{stacidomo|Auray}} || {{stacidomo|Pontivy}} || |- | St-Brieuc - Pontivy || 475000 || {{stacidomo|Saint-Brieuc}} || {{stacidomo|Pontivy}} || |- | Rosporden - Concarneau || 476000 || {{stacidomo|Rosporden}} || {{stacidomo|Concarneau}} || |- | Guingamp - Carhaix || 485000 || {{stacidomo|Guingamp}} || {{stacidomo|Carhaix}} || [[Ŝablono:Linio Guingamp - Carhaix|Stacioj]] |- | Guingamp - Paimpol || 486000 || {{stacidomo|Guingamp}} || {{stacidomo|Paimpol}} || [[Ŝablono:Linio Guingamp - Paimpol|Stacioj]] |- | Voie du port de Lorient || 499500 || {{stacidomo|Lorient}} || || |- | Chartres - Bordeaux-St-Jean || 500000 || {{stacidomo|Chartres}} || {{stacidomo|Bordeaux-Saint-Jean}} || |- | La Flèche - Vivy || 510000 || La Flèche || {{stacidomo|Vivy}} || |- | Tours - St-Nazaire || 515000 || {{stacidomo|Tours}} || {{stacidomo|Saint-Nazaire}} || |- | Segré - Angers-St-Serge || 518000 || Segré || {{stacidomo|Angers-Saint-Serge}} || |- | Nantes-Orléans - Châteaubriant || 519000 || {{stacidomo|Nantes}} || {{stacidomo|Châteaubriant}} || [[Ŝablono:Tramtrajno Nantes-Châteaubriant - haltejoj|Stacioj]] |- | La Possonnière - Niort || 523000 || {{stacidomo|La Possonnière}} || {{stacidomo|Niort}} || |- | Neuville-de-Poitou - Bressuire || 524000 || Neuville-de-Poitou || {{stacidomo|Bressuire}} || |- | Les Sables-d'Olonne - Tours || 525000 || {{stacidomo|Les Sables-d'Olonne}} || {{stacidomo|Tours}} || |- | Vouvant-Cezais - St-Christophe-du-Bois || 526000 || Vouvant - Cezais || Saint-Christophe-du-Bois || [[Ŝablono:Chemin de Fer de la Vendée|Stacioj]] |- | Clisson - Cholet || 527000 || {{stacidomo|Clisson}} || {{stacidomo|Cholet}} || |- | Breuil-Barret - Velluire || 528000 || {{stacidomo|Breuil-Barret}} || {{stacidomo|Velluire}} || |- | Fontenay-le-Comte - Benet || 529000 || {{stacidomo|Fontenay-le-Comte}} || {{stacidomo|Benet}} || |- | Nantes-Orléans - Saintes || 530000 || {{stacidomo|Nantes}} || {{stacidomo|Saintes}} || [[Ŝablono:Tramtrajno Nantes-Clisson - haltejoj|Stacioj]] |- | Nantes-État - La Roche-sur-Yon tra Ste-Pazanne || 534000 || {{stacidomo|Nantes-État}} || {{stacidomo|La Roche-sur-Yon}} || |- | Commequiers - St-Gilles-Croix-de-Vie || 535000 || Commequiers || {{stacidomo|Saint-Gilles-Croix-de-Vie}} || |- | St-Benoît - La Rochelle-Ville || 538000 || {{stacidomo|Saint-Benoît}} || {{stacidomo|La Rochelle-Ville}} || |- | La Rochelle-Ville - La Rochelle-Pallice || 539000 || {{stacidomo|La Rochelle-Ville}} || {{stacidomo|La Rochelle-Pallice}} || |- | Saintes - Royan || 544000 || {{stacidomo|Saintes}} || {{stacidomo|Royan}} || |- | Saujon - La Grève || 545000 || {{stacidomo|Saujon}} || La Grève || |- | Brétigny - La Membrolle-sur-Choisille || 550000 || {{stacidomo|Brétigny}} || {{stacidomo|La Membrolle-sur-Choisille}} || |- | Ouest-Ceinture - Chartres || 553000 || {{stacidomo|Ouest-Ceinture}} || {{stacidomo|Chartres}} || |- | Beaulieu-le-Coudray - Auneau-Embranchement || 555000 || {{stacidomo|Beaulieu-Le Coudray}} || {{stacidomo|Auneau}} || |- | Chartres - Orléans || 556000 || {{stacidomo|Chartres}} || {{stacidomo|Orléans}} || |- | Voves - Toury || 557000 || {{stacidomo|Voves}} || {{stacidomo|Toury}} || |- | Courtalain-St-Pellerin - Patay || 558000 || {{stacidomo|Courtalain - Saint-Pellerin}} || {{stacidomo|Patay}} || |- | Pont-de-Braye - Blois || 559000 || Pont-de-Braye || {{stacidomo|Blois - Chambord}} || |- | Tours - Le Mans || 561000 || {{stacidomo|Tours}} || {{stacidomo|Le Mans}} || |- | Raccordement de St-Pierre-des-Corps - Tours || 563300 || {{stacidomo|Saint-Pierre-des-Corps}} || {{stacidomo|Tours}} || |- | Raccordement de Tours - Monts (bifurcation de Bordeaux) || 564300 || {{stacidomo|Tours}} || {{stacidomo|Monts}} || |- | Lormont - Bordeaux-Bastide || 568000 || {{stacidomo|Lormont}} || {{stacidomo|Bordeaux-Bastide}} || |- | Paris-Austerlitz - Bordeaux-St-Jean || 570000 || [[Gare d'Austerlitz]] || {{stacidomo|Bordeaux-Saint-Jean}} || |- | Voies du port de Bassens || 570511 || {{stacidomo|Bassens-Appontements}} || || |- | Loudun - Châtellerault || 573000 || {{stacidomo|Loudun}} || {{stacidomo|Châtellerault}} || |- | Poitiers - Arçay || 574000 || {{stacidomo|Poitiers}} || {{stacidomo|Arçay}} || |- | Aiffres - Ruffec || 578000 || {{stacidomo|Aiffres}} || {{stacidomo|Ruffec}} || |- | Beillant - Angoulême || 579000 || {{stacidomo|Beillant}} || {{stacidomo|Angoulême}} || |- | Châteauneuf-sur-Charente - St-Mariens-St-Yzan || 580000 || {{stacidomo|Châteauneuf-sur-Charente}} || {{stacidomo|Saint-Mariens - Saint-Yzan}} || |- | Cavignac - Coutras || 581000 || {{stacidomo|Cavignac}} || {{stacidomo|Coutras}} || |- | Bassens - Le Bec-d'Ambès || 583000 || {{stacidomo|Bassens}} || {{stacidomo|Le Bec-d'Ambès}} || |- | Ravezies - Pointe-de-Grave || 584000 || {{stacidomo|Ravezies}} || {{stacidomo|Pointe-de-Grave}} || |- | Ceinture de Bordeaux || 586000 || {{stacidomo|Bordeaux-Saint-Jean}} || || |- | Les Aubrais-Orléans - Montauban-Ville-Bourbon || 590000 || {{stacidomo|Les Aubrais}} || {{stacidomo|Montauban-Ville-Bourbon}} || |- | Villefranche-sur-Cher - Blois || 591000 || {{stacidomo|Villefranche-sur-Cher}} || {{stacidomo|Blois - Chambord}} || |- | Vierzon - St-Pierre-des-Corps || 593000 || {{stacidomo|Vierzon-Ville}} || {{stacidomo|Saint-Pierre-des-Corps}} || |- | Joué-lès-Tours - Châteauroux || 594000 || {{stacidomo|Joué-lès-Tours}} || {{stacidomo|Châteauroux}} || |- | Port-de-Piles - Argenton-sur-Creuse || 598000 || {{stacidomo|Port-de-Piles}} || {{stacidomo|Argenton-sur-Creuse}} || |- | Salbris - Le Blanc <span style="float: right">'''(metra ŝpuro)''' </span>|| 600000 || {{stacidomo|Salbris}} || {{stacidomo|Le Blanc}} || |- | St-Benoît - Le Blanc || 601000 || {{stacidomo|Saint-Benoît}} || {{stacidomo|Le Blanc}} || |- | Montmorillon - St-Aigny-Le Blanc || 603000 || {{stacidomo|Montmorillon}} || {{stacidomo|Saint-Aigny - Le Blanc}} || |- | Mignaloux-Nouaillé - Bersac || 604000 || {{stacidomo|Mignaloux - Nouaillé}} || {{stacidomo|Bersac}} || |- | Le Dorat - Limoges-Bénédictins || 606000 || {{stacidomo|Le Dorat}} || {{stacidomo|Limoges-Bénédictins}} || |- | Lussac-les-Châteaux - St-Saviol || 607000 || {{stacidomo|Lussac-les-Châteaux}} || {{stacidomo|Saint-Saviol}} || |- | Roumazières-Loubert - Le Vigeant || 608000 || {{stacidomo|Roumazières-Loubert}} || Le Vigeant || |- | Limoges-Bénédictins - Angoulême || 610000 || {{stacidomo|Limoges-Bénédictins}} || {{stacidomo|Angoulême}} || |- | Limoges-Bénédictins - Périgueux || 611000 || {{stacidomo|Limoges-Bénédictins}} || {{stacidomo|Périgueux}} || |- | Nexon - Brive-la-Gaillarde || 613000 || {{stacidomo|Nexon}} || {{stacidomo|Brive-la-Gaillarde}} || |- | Saillat-sur-Vienne - Bussière-Galant || 615000 || [[Saillat - Chassenon (stacidomo)|Saillat-sur-Vienne]] || {{stacidomo|Bussière-Galant}} || |- | Thiviers - St-Aulaire || 616000 || {{stacidomo|Thiviers}} || {{stacidomo|Saint-Aulaire}} || |- | Coutras - Tulle || 621000 || {{stacidomo|Coutras}} || {{stacidomo|Tulle}} || |- | Siorac-en-Périgord - Cazoulès || 628000 || {{stacidomo|Siorac-en-Périgord}} || Cazoulès || |- | Libourne - Le Buisson || 629000 || {{stacidomo|Libourne}} || {{stacidomo|Le Buisson}} || |- | Niversac - Agen || 631000 || {{stacidomo|Niversac}} || {{stacidomo|Agen}} || |- | Monsempron-Libos - Cahors || 632000 || {{stacidomo|Monsempron-Libos}} || {{stacidomo|Cahors}} || |- | Penne-d'Agenais - Tonneins || 634000 || {{stacidomo|Penne}} || {{stacidomo|Tonneins}} || |- | Bordeaux-St-Jean - Sète-Ville || 640000 || {{stacidomo|Bordeaux-Saint-Jean}} || {{stacidomo|Sète}} || |- | Marmande - Mont-de-Marsan || 642000 || {{stacidomo|Marmande}} || {{stacidomo|Mont-de-Marsan}} || |- | Port-Ste-Marie - Riscle || 643000 || {{stacidomo|Port-Sainte-Marie}} || Riscle || |- | Nérac - Mont-de-Marsan || 644000 || {{stacidomo|Nérac}} || {{stacidomo|Mont-de-Marsan}} || |- | Bon-Encontre - Vic-en-Bigorre || 647000 || {{stacidomo|Bon-Encontre}} || Vic-en-Bigorre || |- | St-Agne - Auch || 648000 || {{stacidomo|Saint-Agne}} || {{stacidomo|Auch}} || |- | Castelsarrasin - Beaumont-de-Lomagne || 649000 || {{stacidomo|Castelsarrasin}} || {{stacidomo|Beaumont-de-Lomagne}} || |- | Toulouse - Bayonne || 650000 || {{stacidomo|Toulouse-Matabiau}} || {{stacidomo|Bayonne}} || |- | Morcenx - Bagnères-de-Bigorre || 652000 || {{stacidomo|Morcenx}} || {{stacidomo|Bagnères-de-Bigorre}} || |- | St-Sever - Hagetmau || 653000 || Saint-Sever || {{stacidomo|Hagetmau}} || |- | Dax - Mont-de-Marsan || 654000 || {{stacidomo|Dax}} || {{stacidomo|Mont-de-Marsan}} || |- | Bordeaux-St-Jean - Irun || 655000 || {{stacidomo|Bordeaux-Saint-Jean}} || {{stacidomo|Irun}} || [[Ŝablono:Linio Bordeaux-St-Jean - Hendaye|Stacioj]] |- | Puyoô - Dax || 656000 || {{stacidomo|Puyoô}} || {{stacidomo|Dax}} || |- | Lamothe - Arcachon || 657000 || {{stacidomo|Lamothe}} || {{stacidomo|Arcachon}} || |- | Bayonne - Allées-Marines || 658000 || {{stacidomo|Bayonne}} || {{stacidomo|Bayonne-Allées-Marines}} || |- | Bayonne - St-Jean-Pied-de-Port || 660000 || {{stacidomo|Bayonne}} || {{stacidomo|Saint-Jean-Pied-de-Port}} || |- | Ossès-St-Martin-d'Arrossa - St-Étienne-de-Baïgorry || 661000 || {{stacidomo|Ossès - Saint-Martin-d'Arrossa}} || Saint-Étienne-de-Baïgorry || |- | Puyoô - Mauléon || 662000 || {{stacidomo|Puyoô}} || Mauléon || |- | Pau - Canfranc (frontière) || 664000 || {{stacidomo|Pau}} || {{stacidomo|Canfranc}} || |- | Lannemezan - Arreau-Cadéac || 667000 || {{stacidomo|Lannemezan}} || Arreau - Cadéac || |- | Montréjeau-Gourdan-Polignan - Luchon || 668000 || {{stacidomo|Montréjeau - Gourdan-Polignan}} || {{stacidomo|Luchon}} || [[Ŝablono:Linio Montréjeau - Gourdan-Polignan - Luchon|Stacioj]] |- | Villefranche-Vernet-les-Bains - Latour-de-Carol <span style="float: right">'''(metra ŝpuro)''' </span>|| 669000 || {{stacidomo|Villefranche - Vernet-les-Bains}} || {{stacidomo|Latour-de-Carol - Enveitg}} || [[Ŝablono:Flava trajno|Stacioj]] |- | Portet-St-Simon - Puigcerda (frontière) || 672000 || {{stacidomo|Portet-Saint-Simon}} || {{stacidomo|Puigcerdà}} || |- | Carcassonne - Rivesaltes || 676000 || {{stacidomo|Carcassonne}} || {{stacidomo|Rivesaltes}} || [[Ŝablono:TPCF|Stacioj]] |- | Narbonne - Port-Bou (frontière) || 677000 || {{stacidomo|Narbonne}} || {{stacidomo|Portbou}} || |- | Perpignan - Villefranche-Vernet-les-Bains || 679000 || {{stacidomo|Perpignan}} || {{stacidomo|Villefranche - Vernet-les-Bains}} || |- | Auxy-Juranville - Bourges || 682000 || {{stacidomo|Auxy - Juranville}} || {{stacidomo|Bourges}} || |- | St-Germain-du-Puy - Cosne-Cours-sur-Loire || 689000 || {{stacidomo|Saint-Germain-du-Puy}} || {{stacidomo|Cosne-sur-Loire}} || |- | Vierzon - Saincaize || 690000 || {{stacidomo|Vierzon-Ville}} || {{stacidomo|Saincaize}} || |- | Raccordement de Bourges - le poste C de Pont-Vert || 690306 || {{stacidomo|Bourges}} || || |- | Paulhan - Montpellier || 694000 || Paulhan || {{stacidomo|Montpellier-Saint-Roch}} || |- | Bourges - Miécaze || 695000 || {{stacidomo|Bourges}} || {{stacidomo|Miécaze}} || |- | Châteauroux - La Ville-Gozet || 696000 || {{stacidomo|Châteauroux}} || {{stacidomo|La Ville-Gozet}} || |- | Champillet - Urciers - Lavaufranche || 699000 || Champillet - Urciers || {{stacidomo|Lavaufranche}} || |- | Capdenac - Rodez || 701000 || {{stacidomo|Capdenac}} || {{stacidomo|Rodez}} || |- | Montluçon - Saint-Sulpice-Laurière || 702000 || {{stacidomo|Montluçon-Ville}} || {{stacidomo|Saint-Sulpice-Laurière}} || |- | Vieilleville - Bourganeuf || 703000 || {{stacidomo|Vieilleville}} || {{stacidomo|Bourganeuf}} || |- | Saint-Sébastien - Guéret || 704000 || {{stacidomo|Saint-Sébastien}} || {{stacidomo|Guéret}} || |- | Montluçon - Moulins || 705000 || {{stacidomo|Montluçon-Ville}} || {{stacidomo|Moulins-sur-Allier}} || |- | Commentry - Gannat || 707000 || {{stacidomo|Commentry}} || {{stacidomo|Gannat}} || |- | Eygurande-Merlines - Clermont-Ferrand || 711000 || {{stacidomo|Eygurande - Merlines}} || {{stacidomo|Clermont-Ferrand}} || |- | Busseau-sur-Creuse - Ussel || 712000 || {{stacidomo|Busseau-sur-Creuse}} || {{stacidomo|Ussel}} || |- | Le Palais - Eygurande-Merlines || 713000 || {{stacidomo|Le Palais}} || {{stacidomo|Eygurande - Merlines}} || |- | Tulle - Meymac || 716000 || {{stacidomo|Tulle}} || {{stacidomo|Meymac}} || |- | Brive-la-Gaillarde - Toulouse-Matabiau tra Capdenac || 718000 || {{stacidomo|Brive-la-Gaillarde}} || {{stacidomo|Toulouse-Matabiau}} || |- | Souillac - Viescamp-sous-Jallès || 719000 || {{stacidomo|Souillac}} || {{stacidomo|Viescamp-sous-Jallès}} || |- | Figeac - Arvant || 720000 || {{stacidomo|Figeac}} || {{stacidomo|Arvant}} || |- | Bort-les-Orgues - Neussargues || 721000 || {{stacidomo|Bort-les-Orgues}} || {{stacidomo|Neussargues}} || |- | Béziers - Neussargues || 722000 || {{stacidomo|Béziers}} || {{stacidomo|Neussargues}} || |- | Le Monastier - La Bastide-St-Laurent-les-Bains || 723000 || {{stacidomo|Le Monastier}} || {{stacidomo|La Bastide - Saint-Laurent-les-Bains}} || |- | Cahors - Capdenac || 724000 || {{stacidomo|Cahors}} || {{stacidomo|Capdenac}} || |- | Sévérac-le-Château - Rodez || 725000 || {{stacidomo|Sévérac-le-Château}} || {{stacidomo|Rodez}} || |- | Tournemire-Roquefort - Le Vigan || 727000 || {{stacidomo|Tournemire - Roquefort}} || Le Vigan || |- | Sète-Ville - Montbazin-Gigean || 731000 || {{stacidomo|Sète}} || Montbazin-Gigean || |- | Vias - Lodève || 732000 || {{stacidomo|Vias}} || Lodève || |- | Colombiers - Quarante-Cruzy || 733000 || {{stacidomo|Colombiers}} || Quarante-Cruzy || |- | Narbonne - Bize || 734000 || {{stacidomo|Narbonne}} || Bize || |- | Castelnaudary - Rodez || 736000 || {{stacidomo|Castelnaudary}} || {{stacidomo|Rodez}} || |- | Castres - Bédarieux || 737000 || {{stacidomo|Castres}} || {{stacidomo|Bédarieux}} || |- | Montauban-Ville-Bourbon - La Crémade || 738000 || {{stacidomo|Montauban-Ville-Bourbon}} || {{stacidomo|La Crémade}} || |- | Tessonnières - Albi || 741000 || {{stacidomo|Tessonnières}} || {{stacidomo|Albi-Ville}} || |- | Albi - St-Juéry || 742000 || {{stacidomo|Albi-Ville}} || {{stacidomo|Saint-Juéry}} || |- | Montargis - Sens || 748000 || {{stacidomo|Montargis}} || {{stacidomo|Sens}} || |- | Moret-Veneux-les-Sablons - Lyon-Perrache || 750000 || {{stacidomo|Moret-Veneux-les-Sablons}} || {{stacidomo|Lyon-Perrache}} || |- | Combs-la-Ville - St-Louis (LGV) || 752000 || {{stacidomo|Combs-la-Ville - Quincy}} || {{stacidomo|Saint-Louis-les Aygalades}} || |- | Laroche-Migennes - Cosne || 753000 || {{stacidomo|Laroche - Migennes}} || [[Cosne-sur-Loire (stacidomo)|Cosne]] || |- | Clamecy - Nevers || 754000 || {{stacidomo|Clamecy}} || {{stacidomo|Nevers}} || |- | Cravant-Bazarnes - Dracy-St-Loup || 755000 || {{stacidomo|Cravant - Bazarnes}} || {{stacidomo|Dracy-Saint-Loup}} || |- | Nevers - Chagny || 760000 || {{stacidomo|Nevers}} || {{stacidomo|Chagny}} || |- | Clamecy - Gilly-sur-Loire || 762000 || {{stacidomo|Clamecy}} || {{stacidomo|Gilly-sur-Loire}} || |- | Tamnay-Châtillon - Château-Chinon || 763000 || Tamnay-Châtillon || {{stacidomo|Château-Chinon}} || |- | St-Florentin-Vergigny - Moneteau-Gurgy || 764000 || {{stacidomo|Saint-Florentin - Vergigny}} || {{stacidomo|Monéteau - Gurgy}} || |- | Moulins - Mâcon || 770000 || {{stacidomo|Moulins-sur-Allier}} || {{stacidomo|Mâcon-Ville}} || |- | Raccordement de Pont-de-Veyle || 777300 || {{stacidomo|Pont-de-Veyle}} || || |- | Lyon-St-Paul - Montbrison || 782000 || {{stacidomo|Lyon-Saint-Paul}} || {{stacidomo|Montbrison}} || |- | Le Coteau - St-Germain-au-Mont-d'Or || 783000 || {{stacidomo|Le Coteau}} || {{stacidomo|Saint-Germain-au-Mont-d'Or}} || |- | Clermont-Ferrand - St-Just-sur-Loire || 784000 || {{stacidomo|Clermont-Ferrand}} || Saint-Just-sur-Loire || |- | St-Germain-des-Fossés - Darsac || 785000 || {{stacidomo|Saint-Germain-des-Fossés}} || {{stacidomo|Darsac}} || |- | Vichy - Cusset || 786000 || {{stacidomo|Vichy}} || {{stacidomo|Cusset}} || |- | Vichy - Riom || 787000 || {{stacidomo|Vichy}} || {{stacidomo|Riom - Châtel-Guyon}} || |- | La Ferté-Hauterive - Gannat || 789000 || {{stacidomo|La Ferté-Hauterive}} || {{stacidomo|Gannat}} || |- | St-Germain-des-Fossés - Nîmes-CRB1 || 790000 || {{stacidomo|Saint-Germain-des-Fossés}} || {{stacidomo|Nîmes}} || |- | Le Puy - Langogne || 792000 || [[Le Puy-en-Velay (stacidomo)|Le Puy]] || {{stacidomo|Langogne}} || |- | Firminy - St-Rambert-d'Albon || 797000 || {{stacidomo|Firminy}} || {{stacidomo|Saint-Rambert-d'Albon}} || |- | St-Georges-d'Aurac - St-Étienne-Châteaucreux || 798000 || {{stacidomo|Saint-Georges-d'Aurac}} || {{stacidomo|Saint-Étienne-Châteaucreux}} || |- | Givors-Canal - Grezan || 800000 || {{stacidomo|Givors-Canal}} || Grezan || |- | Le Teil - Alès || 805000 || {{stacidomo|Le Teil}} || {{stacidomo|Alès}} || |- | Bessèges - Robiac || 808000 || {{stacidomo|Bessèges}} || {{stacidomo|Robiac}} || |- | Tarascon - Sète-Ville || 810000 || {{stacidomo|Tarascon}} || {{stacidomo|Sète}} || |- | Le Martinet - Beaucaire || 813000 || Le Martinet || {{stacidomo|Beaucaire}} || |- | St-Césaire - Le Grau-du-Roi || 819000 || {{stacidomo|Saint-Césaire}} || {{stacidomo|Le Grau-du-Roi}} || |- | Raccordement de Villeneuve-lès-Avignon || 824306 || Villeneuve-lès-Avignon || || |- | Paris-Lyon - Marseille-St-Charles || 830000 || [[Gare de Lyon]] || {{stacidomo|Marseille-Saint-Charles}} || |- | Raccordement militaire de St-Florentin-Vergigny || 830321 || {{stacidomo|Saint-Florentin - Vergigny}} || || |- | Raccordement de Livron-Nord (bifurcation nord) || 830341 || {{stacidomo|Livron}} || || |- | Raccordement nord de Tarascon || 830351 || {{stacidomo|Tarascon}} || || |- | Raccordement sud de Tarascon || 830356 || {{stacidomo|Tarascon}} || || |- | Virgule d'Avignon Courtine || 830359 || {{stacidomo|Avignon TGV}} || || |- | St-Julien (Troyes) - St-Florentin-Vergigny || 832000 || St-Julien (Troyes) || {{stacidomo|Saint-Florentin - Vergigny}} || |- | Les Angles - Lattes (LGV) || 834000 || Les Angles || Lattes || |- | St-Julien (Troyes) - Gray || 838000 || Saint-Julien (Troyes) || {{stacidomo|Gray}} || |- | Nuits-sous-Ravières - Châtillon-sur-Seine || 839000 || {{stacidomo|Nuits-sous-Ravières}} || {{stacidomo|Châtillon-sur-Seine}} || |- | Bricon - Châtillon-sur-Seine || 840000 || {{stacidomo|Bricon}} || {{stacidomo|Châtillon-sur-Seine}} || |- | Is-sur-Tille - Culmont-Chalindrey || 843000 || {{stacidomo|Is-sur-Tille}} || {{stacidomo|Culmont - Chalindrey}} || |- | Culmont-Chalindrey - Gray || 846000 || {{stacidomo|Culmont - Chalindrey}} || {{stacidomo|Gray}} || |- | Vaivre - Gray || 847000 || {{stacidomo|Vaivre}} || {{stacidomo|Gray}} || |- | Dijon-Ville - Is-sur-Tille || 849000 || {{stacidomo|Dijon-Ville}} || {{stacidomo|Is-sur-Tille}} || |- | Dijon-Ville - Vallorbe (frontière) || 850000 || {{stacidomo|Dijon-Ville}} || {{stacidomo|Vallorbe}} || |- | Gray - Saint-Jean-de-Losne || 851000 || {{stacidomo|Gray}} || {{stacidomo|Saint-Jean-de-Losne}} || |- | Dole-Ville - Belfort || 852000 || {{stacidomo|Dole-Ville}} || {{stacidomo|Belfort}} || |- | Belfort - Delle || 854000 || {{stacidomo|Belfort}} || {{stacidomo|Delle}} || |- | Montbozon - Lure || 857000 || Montbozon || {{stacidomo|Lure}} || |- | Dijon-Ville - St-Amour || 860000 || {{stacidomo|Dijon-Ville}} || {{stacidomo|Saint-Amour}} || |- | Chagny - Dole-Ville || 865000 || {{stacidomo|Chagny}} || {{stacidomo|Dole-Ville}} || |- | Chaugey - Lons-le-Saunier || 868000 || {{stacidomo|Chaugey}} || {{stacidomo|Lons-le-Saunier}} || |- | Andelot-en-Montagne - La Cluse || 878000 || {{stacidomo|Andelot}} || {{stacidomo|La Cluse}} || |- | Mouchard - Bourg-en-Bresse || 880000 || {{stacidomo|Mouchard}} || {{stacidomo|Bourg-en-Bresse}} || |- | Chalon-sur-Saône - Bourg-en-Bresse || 882000 || {{stacidomo|Chalon-sur-Saône}} || {{stacidomo|Bourg-en-Bresse}} || |- | Mâcon - Ambérieu || 883000 || {{stacidomo|Mâcon-Ville}} || {{stacidomo|Ambérieu-en-Bugey}} || |- | Bourg-en-Bresse - Bellegarde || 884000 || {{stacidomo|Bourg-en-Bresse}} || {{stacidomo|Bellegarde}} || |- | Lyon-St-Clair - Bourg-en-Bresse || 886000 || {{stacidomo|Lyon-Saint-Clair}} || {{stacidomo|Bourg-en-Bresse}} || |- | Ambérieu - Montalieu-Vercieu || 889000 || {{stacidomo|Ambérieu-en-Bugey}} || Montalieu-Vercieu || |- | Lyon-Perrache - Genève (frontière) || 890000 || {{stacidomo|Lyon-Perrache}} || Ĝenevo || |- | Collonges-Fort-l'Écluse - Divonne-les-Bains (frontière) || 891000 || {{stacidomo|Fort-l'Écluse-Collonges}} || Divonne-les-Bains || |- | Longeray-Léaz - Bouveret || 892000 || Longeray-Léaz || Le Bouveret || |- | Collonges-Fontaines - Lyon-Guillotière || 893000 || {{stacidomo|Collonges - Fontaines}} || {{stacidomo|Lyon-Guillotière}} || |- | Lausanne - Annemasse (frontière) || 894000 || Lausanne || {{stacidomo|Annemasse}} || |- | La Roche-sur-Foron - St-Gervais-les-Bains-Le Fayet || 895000 || {{stacidomo|La Roche-sur-Foron}} || {{stacidomo|Saint-Gervais-les-Bains-Le Fayet}} || |- | St-Gervais-les-Bains-Le Fayet - Vallorcine (frontière) <span style="float: right">'''(metra ŝpuro)''' </span> || 896000 || {{stacidomo|Saint-Gervais-les-Bains-Le Fayet}} || {{stacidomo|Vallorcine}} || |- | Aix-les-Bains-Le Revard - Annemasse || 897000 || {{stacidomo|Aix-les-Bains-Le Revard}} || {{stacidomo|Annemasse}} || |- | Annecy - Albertville || 898000 || {{stacidomo|Annecy}} || {{stacidomo|Albertville}} || |- | St-Pierre-d'Albigny - Bourg-St-Maurice || 899000 || {{stacidomo|Saint-Pierre-d'Albigny}} || {{stacidomo|Bourg-Saint-Maurice}} || |- | Culoz - Modane (frontière) || 900000 || {{stacidomo|Culoz}} || {{stacidomo|Modane}} || |- | St-André-le-Gaz - Chambéry || 903000 || {{stacidomo|Saint-André-le-Gaz}} || [[Chambéry - Challes-les-Eaux (stacidomo)|Chambéry]] || |- | Pressins - Virieu-le-Grand || 904000 || Pressins || {{stacidomo|Virieu-le-Grand - Belley}} || |- | Lyon-Perrache P1 - Marseille-St-Charles (tra Grenoble) || 905000 || {{stacidomo|Lyon-Perrache}} || {{stacidomo|Marseille-Saint-Charles}} || |- | St-Rambert-d'Albon - Rives || 907000 || {{stacidomo|Saint-Rambert-d'Albon}} || {{stacidomo|Rives}} || |- | Valence - Moirans || 908000 || {{stacidomo|Valence-Ville}} || {{stacidomo|Moirans}} || |- | Grenoble - Montmélian || 909000 || {{stacidomo|Grenoble}} || {{stacidomo|Montmélian}} || |- | Livron - Aspres-sur-Buëch || 912000 || {{stacidomo|Livron}} || {{stacidomo|Aspres-sur-Buëch}} || |- | Veynes - Briançon || 915000 || {{stacidomo|Veynes - Dévoluy}} || {{stacidomo|Briançon}} || |- | St-Auban - Digne || 920000 || {{stacidomo|Château-Arnoux-Saint-Auban}} || {{stacidomo|Digne}} || |- | Forcalquier - Volx || 921000 || {{stacidomo|Forcalquier}} || {{stacidomo|Volx}} || |- | Cavaillon - St-Maime-Dauphin || 922000 || {{stacidomo|Cavaillon}} || {{stacidomo|Saint-Maime - Dauphin}} || |- | Cheval-Blanc - Pertuis || 923000 || Cheval-Blanc || {{stacidomo|Pertuis}} || |- | Avignon - Miramas || 925000 || {{stacidomo|Avignon-Centre}} || {{stacidomo|Miramas}} || |- | Orange - L'Isle-Fontaine-de-Vaucluse || 926000 || {{stacidomo|Orange}} || {{stacidomo|L'Isle - Fontaine-de-Vaucluse}} || |- | Sorgues-Châteauneuf-du-Pape - Carpentras || 927000 || {{stacidomo|Sorgues - Châteauneuf-du-Pape}} || {{stacidomo|Carpentras}} || |- | Rognac - Aix-en-Provence || 928000 || {{stacidomo|Rognac}} || {{stacidomo|Aix-en-Provence}} || |- | Marseille-St-Charles - Vintimille (frontière) || 930000 || {{stacidomo|Marseille-Saint-Charles}} || {{stacidomo|Ventimiglia}} || |- | Miramas - L'Estaque || 935000 || {{stacidomo|Miramas}} || {{stacidomo|L'Estaque}} || |- | Voie de desserte de Port-St-Louis-du-Rhône || 935903 || {{stacidomo|Port-Saint-Louis-du-Rhône}} || || |- | Marseille-Blancarde - Marseille-Prado || 937000 || {{stacidomo|Marseille-Blancarde}} || {{stacidomo|Marseille-Prado}} || |- | Marseille-St-Charles - Marseille-Joliette || 938000 || {{stacidomo|Marseille-Saint-Charles}} || Marseille-Joliette || |- | L'Estaque - Marseille-Joliette || 939000 || {{stacidomo|L'Estaque}} || Marseille-Joliette || |- | L'Estaque - Marseille St-Charles || 939001 || {{stacidomo|L'Estaque}} || {{stacidomo|Marseille-Saint-Charles}} || |- | Marseille-Arenc - Marseille-Canet || 940100 || [[Marseille-Maritime-Arenc (stacidomo)|Marseille-Arenc]] || [[Marseille-Maritime-Canet (stacidomo)|Marseille-Canet]] || |- | La Pauline-Hyères - Les Salins-d'Hyères || 942000 || {{stacidomo|La Pauline-Hyères}} || {{stacidomo|Les Salins-d'Hyères}} || |- | Les Arcs - Draguignan || 943000 || [[Les Arcs - Draguignan (stacidomo)|Les Arcs]] || Draguignan || |- | Cannes-la-Bocca - Grasse || 944000 || {{stacidomo|Cannes-la-Bocca}} || {{stacidomo|Grasse}} || |- | Nice - Breil-sur-Roya || 945000 || [[Nice-Ville (stacidomo)|Nice]] || {{stacidomo|Breil-sur-Roya}} || |- | Coni - Vintimille || 946000 || {{stacidomo|Cuneo}} || {{stacidomo|Ventimiglia}} || |- | Carnoules - Gardanne || 947000 || {{stacidomo|Carnoules}} || {{stacidomo|Gardanne}} || |- | La Râpée - Batignolles ([[Fervojo Petite Ceinture|petite ceinture de Paris]]) || 955000 || {{stacidomo|La Rapée-Bercy}} || {{stacidomo|Pont Cardinet}} || [[Stacidomoj de Fervojo Petite Ceinture|Stacioj]] |- | Paris-Bastille - Marles-en-Brie || 956000 || [[Gare de la Bastille]] || {{stacidomo|Marles-en-Brie}} || |- | Bobigny - Sucy-Bonneuil || 957000 || {{stacidomo|Bobigny}} || {{stacidomo|Sucy - Bonneuil}} || [[Ŝablono:Linio Bobigny - Sucy-Bonneuil|Stacioj]] |- | Bondy - Aulnay-sous-Bois || 958000 || {{Partram|Bondy}} || {{Partram|Aulnay-sous-Bois}} || [[Ŝablono:ParTramLinT04|Stacioj]] |- | Sartrouville - Noisy-le-Sec ([[Tramtransporto en Parizo T11|Tangentielle Légère Nord]]) || 960000 || {{Senapartligilo|Sartrouville (Tramtrajno en Francilio)}} || {{Senapartligilo|Noisy-le-Sec (Tramtrajno en Francilio)}} || [[Ŝablono:ParTramLinT11|Stacioj]] |- | Ermont-Eaubonne - Champ-de-Mars (VMI) || 962000 || {{stacidomo|Ermont - Eaubonne}} || [[Champ de Mars - Tour Eiffel (stacidomo)|Champ de Mars]] || |- | Pont-Cardinet - Auteuil-Boulogne || 971000 || {{stacidomo|Pont Cardinet}} || {{stacidomo|Auteuil-Boulogne}} || |- | Paris-St-Lazare - Versailles-Rive-Droite || 973000 || [[Gare Saint-Lazare]] || {{stacidomo|Versailles-Rive-Droite}} || |- | St-Cloud - St-Nom-la-Bretèche || 974000 || {{stacidomo|Saint-Cloud}} || {{stacidomo|Saint-Nom-la-Bretèche - Forêt de Marly}} || |- | Paris-St-Lazare - St-Germain-en-Laye || 975000 || [[Gare Saint-Lazare]] || {{stacidomo|Saint-Germain-en-Laye}} || |- | Nanterre-Université - Sartrouville || 975900 || {{stacidomo|Nanterre-Université}} || {{stacidomo|Sartrouville}} || |- | Invalides - Versailles-Rive-Gauche || 977000 || {{stacidomo|Invalides}} || [[Versailles-Château-Rive-Gauche (stacidomo)|Versailles-Rive-Gauche]] || |- | Auteuil-Boulogne - La Râpée ([[Fervojo Petite Ceinture|petite ceinture de Paris]]) || 980000 || {{stacidomo|Auteuil-Boulogne}} || {{stacidomo|La Rapée-Bercy}} || [[Stacidomoj de Fervojo Petite Ceinture|Stacioj]] |- | Paris-Nord - Paris-Gare-de-Lyon ([[RER de Francilio D|RER D]]) || 981000 || [[Gare du Nord]] || [[Gare de Lyon]] || |- | Quai-d'Orsay - Paris-Austerlitz || 984000 || {{stacidomo|Musée d'Orsay}} || [[Gare d'Austerlitz]] || |- | Choisy-le-Roi - Massy-Verrières || 985000 || {{stacidomo|Choisy-le-Roi}} || {{stacidomo|Massy - Palaiseau}} || [[Ŝablono:Linio Choisy-le-Roi - Massy-Verrières|Stacioj]] |- | [[Fervojo Grande Ceinture de Parizo|Grande ceinture de Paris]] || 990000 || {{stacidomo|Versailles-Chantiers}} || {{stacidomo|Petit Jouy - Les Loges}} || [[Ŝablono:Linio Grande Ceinture de Parizo|Stacioj]] |- | Nice - Digne <span style="float: right">'''(metra ŝpuro)''' </span>|| || [[Nice CP (stacidomo)|Nice]] || {{stacidomo|Digne}} || [[Ŝablono:Linio Nice - Digne|Stacioj]] |- |} == Vidu ankaŭ == * [[Société nationale des chemins de fer français]] * [[SNCF Gares & Connexions]] * [[TER (trajno)]] * [[RER de Francilio]] {{Pariza metroo|A}} {{Pariza metroo|B}} {{Pariza metroo|C}} {{Pariza metroo|D}} {{Pariza metroo|E}} * [[Transilien]] {{Pariza metroo|H}} {{Pariza metroo|J}} {{Pariza metroo|K}} {{Pariza metroo|L}} {{Pariza metroo|N}} {{Pariza metroo|P}} {{Pariza metroo|R}} {{Pariza metroo|U}} == Eksteraj ligiloj == * [https://ressources.data.sncf.com/explore/dataset/lignes-par-region-administrative/table/ SNCF Open Data - Linioj] [[Kategorio:Fervojaj linioj en Francio| ]] gxju92y5k4ycol6utrkitpjvub9johl 0 736191 7684579 7684357 2022-08-10T14:34:35Z Tlustulimu 1543 ŝablono wikitext text/x-wiki {{Informkesto geografiaĵo|parko |kategorio = |lando = Meksiko |regiono = |situo = [[Meksikurbo]] |latitudo = {{#invoke:Wikidata|claim|P625|parameter=latitude}} |longitudo = {{#invoke:Wikidata|claim|P625|parameter=longitude}} |regiono-ISO = MX-MEX |mapo lokumilo = iso |Mapo en angulo=<!--funkcias eĉ sen valoro!--> |zomo = 15 |establita = 1982 |establita tipo = Malfermo |areo = 0.45 }} [[Dosiero:Six Flags Mexico.jpg|eta|dekstre|250px|]] [[Dosiero:Six Flags México - panoramio.jpg|eta|maldekstre|250px|Altiraĵoj en ''Six Flags México''.]] '''''Six Flags México''''' estas [[amuzparko]] en [[Meksikurbo]]. Ĝi ricevas ĉiujare milionojn da vizitantoj, pro kio estas konsiderata la plej vizitata amuzparko en [[Latinameriko]]​.<ref> Clarín.com (5a de Decembro 2018). [https://www.clarin.com/viajes/parques-tematicos-visitados-america-latina_0_LppaCCJMB.html «Los 5 parques temáticos más visitados de América Latina».] www.clarin.com. Konsultita la 28an de Aŭgusto 2021. </ref><ref>[https://www.teaconnect.org/resources/theme-index/index.cfm? «Theme Index».] [http://teaconnect.org]. Konsultita la 28an de Aŭgusto 2021. </ref> Ĝi estas ankaŭ la unua parko "Six Flags" kiu estis inaŭgurita ekster Usono kaj Kanado, apartenanta al la ĉeno ''Six Flags, Inc.'' kun [[sidejo]] en [[Novjorko]]. Ĝi estas sude en [[Meksikurbo]] sur la montodeklivoj de la [[Nacia Parko Cumbres del Ajusco]], en la Kolonio Héroes de Padierna de la Municipa Distrikto Tlalpan. ==Notoj== <references/> {{Bibliotekoj}} [[Kategorio:Meksikurbo]] [[Kategorio:Vizitindaĵoj en Meksiko]] [[Kategorio:Amuzparkoj]] mftczt22w6cmwyd622hs306t58ru8qj 0 740561 7685206 7312907 2022-08-11T10:25:33Z LiMr 34378 [[Kategorio:1936]] forigita; [[Kategorio:1936 en Pollando]] aldonita per [[Vikipedio:VarmaKato|HotCat]] wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Przytyk_memorial.JPG|dekstra|eta|333x333ra|Monumento en tombejo memore al la judoj de Przytyk, kiuj pereis en la tumultoj kaj la holokaŭsto]] La '''[[Pogromo]] de Przytyk''' okazis la [[9-an de marto]] [[1936]] kontraŭ la [[Judoj|juda komunumo]] en la ''ŝtetlo'' Przytyk, en la [[Distrikto Radom]], [[Dua Pola Respubliko|Pollando]]. Ĉi tiu okazaĵo de [[Antisemitismo|antisemita]] perforto estis unu el serioj de pogromoj okazintaj ekde la morto de marŝalo [[Józef Piłsudski|Jozef Pilsudski]] (kiu estis la reganto de Pollando kaj agis por subigi antisemitismon) en majo [[1935]] kaj intensiĝintaj dum la jaroj antaŭ la eksplodo de la [[Dua Mondmilito|dua mondmilito]]. La pogromo altiris multan atenton tra la mondo, precipe pro la juda provo de [[memdefendo]] kaj ĝia subpremo fare de la oficialaj aŭtoritatoj. == La tago de la pogromo == Dum la mateno de la 9-an de marto, incititaj polaj kamparanoj eniris en la merkata [[foiro]] ĉe la [[urboplaco]], detruis judajn [[Budo|budojn]] kaj damaĝis ĝiajn enhavojn. La judoj, kiuj konsistigis 87% de la 2 500 loĝantoj de la urbeto, defendis sin per armiloj kaj sukcesis forpeli la tumultulojn. Dum la provo de la judoj defendi sin, vundiĝis pluraj poloj kaj unu estis mortigita per [[pistolo]]. Responde, samnokte la poloj prirabis hejmojn de judoj. Du judoj estis mortigitaj, 22 vunditaj kaj posedaĵoj grave difektitaj. La polico, kiu alvenis post la okazaĵo, traserĉis la judajn hejmojn. == Post la pogromo == La tagon post la okazaĵo, 44 poloj kaj 14 judoj estis portitaj al [[Tribunalo (juro)|tribunalo]] kaj juĝitaj. La juĝistoj kondamnis la judojn al malliberaj punoj de ses monatoj ĝis 14 jaroj kaj duono (por la judo, kiu pafis pafilon), sed la polaj progromistoj eliris kun nur malpezaj punoj. La [[17-a de marto|17an de marto,]] la Centra Komitato de la [[Bundo]] organizis [[Ĝenerala striko|ĝeneralan strikon]] de judoj en Pollando alvokante por la defendo de la [[rajto de memdefendo]] de la judoj, al kio aliĝis multaj. La sendito de [[Histadrut]] al Pollando, A.S. Juris, deklaris: "Przytyk - ne nur progromo, sed ankaŭ [[insurekcio]] kaj sindefendo. Tiusence la situacio de polaj judoj ne similas al tiu de [[Nazia Germanio|Germanio]]. En Pollando eblas organizi la reziston de 4 milionoj da judoj." Tiu predikto tute ne realiĝis dum la [[Naziismo|nazia]] okupacio de Pollando kaj ilia subpremo de la judoj laŭ la plano tuttute ekstermi la judojn en la [[Holokaŭsto]]. La pogromo kaŭzis signifan elmigradon de judoj de Pollando al [[Palestino]]. La kanto ''Es Brent'' (La Brulanta Urbo, aŭ en la hebrea plibone konata kiel ''Bruligo, Fratoj, Bruligo'') de [[Mordeĥaj Gebirtig]] estis verkita en [[1938]] inspirite de la okazaĵoj de ĉi tiu pogromo. == Vidu ankaŭ == * [[Pogromo de Kiŝinevo]] * [[Pogromo de Kielce]] == Eksteraj ligiloj == == Referencoj == {{Bibliotekoj}} [[Kategorio:1936 en Pollando]] [[Kategorio:Kriminaleco en Pollando]] [[Kategorio:Historio de Pollando]] [[Kategorio:Pogromoj]] [[Kategorio:Judoj kaj judismo en Pollando]] ma4931lw3rg8drc2s79wiewqq8xy0zh 0 740672 7685228 7316529 2022-08-11T11:02:39Z 109.240.111.226 wikitext text/x-wiki {{Informkesto verkisto }} '''Maja HAGERMAN''' (naskiĝinta [[3-a de februaro]] [[1960]]) estas sveda [[ĵurnalisto]], [[verkisto]] kaj [[redaktoro]]. Ŝi skribis sep librojn pri historio de sia lando kaj faris dokumentajn filmojn por televido de [[Svedio]]. Antaŭe ŝi laboris en radio de Svedio. Ŝi publikigis sian unuan libron en 1982. Ŝiaj plej notindaj libroj estas ''Spåren av kungens män'' (1996), ''Det rena landet'' (2006) kaj ''Käraste Herman'' (2015). En ''Det rena landet'' ("la pura lando") Hagerman memoras la leganton pri tio, ke en Svedio estis kredata mito pri [[arjoj|arja]] raso pleje en la mondo kaj en [[Universitato de Upsalo]] agis eĉ plu en 1950-aj jaroj rashigiena instituto, kiu difinis ekzemple finnojn kaj sameojn pli malbonaj pro raso kaj aranĝis devajn steriligojn. {{Bibliotekoj}} {{Vivtempo|Hagerman, Maja}} [[Kategorio:Svedaj ĵurnalistoj]] [[Kategorio:Svedlingvaj verkistoj]] 1rtol8aqzkui8ydz76fahasvpmo2f9r 7685229 7685228 2022-08-11T11:03:38Z 109.240.111.226 Nuligis version 7685228 de [[Uzanto:109.240.111.226|109.240.111.226]] ([[Speciala:Contributions/109.240.111.226|kontribuoj]], [[Uzanto-Diskuto:109.240.111.226|diskutpaĝo]]) wikitext text/x-wiki {{Informkesto verkisto }} '''Maja HAGERMAN''' (naskiĝinta [[3-a de februaro]] [[1960]]) estas sveda [[ĵurnalisto]], [[verkisto]] kaj [[redaktoro]]. Ŝi skribis sep librojn pri historio de sia lando kaj faris dokumentajn filmojn por televido de [[Svedio]]. Antaŭe ŝi laboris en radio de Svedio. Ŝi publikigis sian unuan libron en 1982. Ŝiaj plej notindaj libroj estas ''Spåren av kungens män'' (1996), ''Det rena landet'' (2006) kaj ''Käraste Herman'' (2015). En ''Det rena landet'' ("la pura lando") Hagerman memoras la leganton pri tio, ke en Svedio estis kredata mito pri [[arjoj|arja]] raso kaj en [[Universitato de Upsalo]] agis eĉ plu en 1950-aj jaroj rashigiena instituto, kiu difinis ekzemple finnojn kaj sameojn pli malbonaj pro raso kaj aranĝis devajn steriligojn. {{Bibliotekoj}} {{Vivtempo|Hagerman, Maja}} [[Kategorio:Svedaj ĵurnalistoj]] [[Kategorio:Svedlingvaj verkistoj]] hg9yep9yhsgb6nu21uo0qup1sfzb5p4 7685230 7685229 2022-08-11T11:04:27Z 109.240.111.226 wikitext text/x-wiki {{Informkesto verkisto }} '''Maja HAGERMAN''' (naskiĝinta [[3-a de februaro]] [[1960]]) estas sveda [[ĵurnalisto]], [[verkisto]] kaj [[redaktoro]]. Ŝi skribis sep librojn pri historio de sia lando kaj faris dokumentajn filmojn por televido de [[Svedio]]. Antaŭe ŝi laboris en radio de Svedio. Ŝi publikigis sian unuan libron en 1982. Ŝiaj plej notindaj libroj estas ''Spåren av kungens män'' (1996), ''Det rena landet'' (2006) kaj ''Käraste Herman'' (2015). En ''Det rena landet'' ("la pura lando") Hagerman memoras la leganton pri tio, ke en Svedio estis kredata mito pri [[arjoj|arja]] raso kaj en [[Universitato de Upsalo]] agis eĉ plu en 1950-aj jaroj rashigiena instituto, kiu difinis ekzemple [[finnoj]]n kaj [[sameoj]]n pli malbonaj pro [[raso]] kaj aranĝis devajn steriligojn. {{Bibliotekoj}} {{Vivtempo|Hagerman, Maja}} [[Kategorio:Svedaj ĵurnalistoj]] [[Kategorio:Svedlingvaj verkistoj]] 32kfds57ucb4e2cvxbn91zusw50z84m 0 742092 7684718 7622096 2022-08-10T18:19:09Z Tlustulimu 1543 ± 5 kategorioj per [[Vikipedio:VarmaKato|HotCat]] wikitext text/x-wiki {{Informkesto gazeto|Nomo=El Comercio|Bildo=El comerciovector.svg|Lando={{Peruo}}|eldonejo=[[Limo]]|Ĝenro=ĝenerala|Lingvo=hispana|Periodeco=ĉiutaga|Eldonkvanto=120 000 (2007-2008)|Retejo=https://elcomercio.pe/|Posedanto=Empresa Editora El Comercio S.A.|fondiĝodato=[[4-an de majo]] [[1839]]}} '''''El Comercio''''' estas [[Peruo|perua]] [[taggazeto]] fondita en 1839. La eldonkvanto en Peruo de tiu gazeto de lundo ĝis dimanĉo estis de 120 000 ekzempleroj en la periodo 2007-2008. Ĝi estas unu el la plej malnovaj [[Hispana lingvo|hispanlingvaj]] gazetoj plu eldonataj. == Historio == [[Dosiero:El Comercio.JPG|eta|Sidejo de la gazeto en la historia centro de [[Limo]].]] ''El Comercio'' estis fondita de Manuel Amunátegui kaj Alejandro Villota la 4-an de majo 1839. Ĝia devizo estis tiam : « Ordo, Libereco, kaj scio ». Origine, ĝi estis ĉiutaga vespera gazeto, kiu temis pri komerco, politiko kaj literaturo. En 1875, Amunátegui cedis la kontrolon de la gazeto al José Antonio Miró Quesada. Ekde tiam, la familio de Miró Quesada estras la gazeton. Laŭ ''[[Courrier International|Courrier international]]'', ''El Comercio'' « volas esti noviga kaj samtempe konservativa »<ref>"[https://www.courrierinternational.com/notule-source/el-comercio El Comercio - Lima]", ''Courrier international''</ref>. ''El Comercio'' apartenas al la granda konservativa samnoma grupo, kiu posedas 80% de la gazetoj kaj plurajn televidkanalojn de Peruo<ref name=":0">"[https://www.lemonde.fr/international/article/2021/05/24/au-perou-la-droite-fait-bloc-pour-contrer-le-communiste-castillo_6081273_3210.html Au Pérou, la droite fait bloc pour contrer le « communiste » Castillo]", ''Le Monde'', la 24-an de majo 2021</ref>. En 2014, la aĉeto de Epensa fare de tiu grupo kreis polemikon pri la kontrolo de la grupo de la peruaj amaskomunikiloj<ref>"[https://www.lemonde.fr/ameriques/article/2014/01/16/polemique-au-perou-autour-de-la-mainmise-du-groupe-el-comercio-sur-les-medias_4349046_3222.html Polémique au Pérou autour de la mainmise du groupe El Comercio sur les médias]", ''Le Monde'', la 16-an de januaro 2014</ref>. En 2018, la grupo El Comercio posedis 20 gazetojn, 17 retajn amaskomunikilojn kaj 3 televidkanalojn<ref>"[https://www.observacom.org/se-consolida-la-concentracion-en-la-prensa-de-peru-el-comercio-completa-compra-de-acciones-de-ex-epensa/ Se consolida la concentración en la prensa de Perú: El Comercio completa compra de acciones de ex EPENSA]", ovservacom.org, la 13-an de aprilo 2018</ref>. Dum la [[prezidenta baloto de 2021 en Peruo]], ĝi publikigis plurajn artikolojn kritikantajn la maldekstran kandidaton [[Pedro Castillo]]<ref name=":0" />. == Notoj kaj referencoj == * Tiu artikolo estas traduko de la [[Franca lingvo|franclingva]] artikolo « [[:fr:El_Comercio_(Pérou)|El Comercio (Pérou)]] » <references /> == Eksteraj ligiloj == * [https://elcomercio.pe/ elcomercio.pe] (oficiala retejo) [[Kategorio:Peruaj gazetoj]] [[Kategorio:Ameriko]] [[Kategorio:Hispanlingvaj gazetoj]] [[Kategorio:Hispanlingvaj amaskomunikiloj]] [[Kategorio:Sudameriko]] [[Kategorio:Peruo]] 9pzstgqq16fcnwr8vkxccrsc5msmlks 828 753730 7684843 7463553 2022-08-11T00:27:14Z MSG17 155056 Removing code dependent on enwiki lang module for now Scribunto text/plain local p = {} -- This module requires the use of the following modules: local colorContrastModule = require('Modulo:Color contrast') local htmlColor = mw.loadData('Modulo:Color contrast/colors') local delinkModule = require('Modulo:Delink') local langModule = require("Modulo:Lingvo") local mathModule = require('Modulo:Math') local tableEmptyCellModule = require('Modulo:Table empty cell') local yesNoModule = require('Modulo:Yesno') -- mw.html object for the generated row. local row -- Variable that will decide the colspan= of the Short Summary cell. local nonNilParams = 0 -- Variable that will keep track if a TBA value was entered. local cellValueTBA = false -- Variable that handles the assigned tracking categories. local trackingCategories = "" -- List of tracking categories. local trackingCategoryList = { ["air_dates"] = "[[Category:Episode lists with unformatted air dates]]", ["alt_air_dates"] = "[[Category:Episode lists with incorrectly formatted alternate air dates]]", ["faulty_line_colors"] = "[[Category:Episode lists with faulty line colors]]", ["non_compliant_line_colors"] = "[[Category:Episode lists with non-compliant line colors]]", ["default_line_colors"] = "[[Category:Epizodlisto uzante la defaŭltan LineColor-on]]", ["row_deviations"] = "[[Category:Episode lists with row deviations]]", ["invalid_top_colors"] = "[[Category:Episode lists with invalid top colors]]", ["tba_values"] = "[[Category:Episode lists with TBA values]]", ["nonmatching_numbered_parameters"] = "[[Category:Episode lists with a non-matching set of numbered parameters]]", ["raw_unformatted_storyteleplay"] = "[[Category:Episode lists with unformatted story or teleplay credits]]" } -- List of parameter names in this order. local cellNameList = { 'Aux1', 'DirectedBy', 'WrittenBy', 'Aux2', 'Aux3', 'OriginalAirDate', 'AltDate', 'Guests', 'MusicalGuests', 'ProdCode', 'Viewers', 'Aux4' } -- List of pairs which cannot be used together local excludeList = { ['Guests'] = 'Aux1', ['MusicalGuests'] = 'Aux2' } -- List of cells that have parameter groups local parameterGroupCells = {} local firstParameterGroupCell -- List of title parameter names in this order. -- List used for multi title lists. local titleList = { 'Title', 'RTitle', 'AltTitle', 'RAltTitle', 'NativeTitle', 'TranslitTitle', } -- Local function which is used to retrieve the episode number or production code number, -- without any additional text. local function idTrim(val, search) local valFind = string.find(val, search) if (valFind == nil) then return val else return string.sub(val, 0, valFind-1) end end -- Local function which is used to validate that a parameter has an actual value. local function hasValue(param) if (param ~= nil and param ~= "") then return true else return false end end -- Local function which is used to create a table data cell. local function createTableData(text, rowSpan, textAlign) if (rowSpan ~= nil and tonumber(rowSpan) > 1) then row:tag('td') :attr('rowspan', rowSpan) :wikitext(text) else row:tag('td') :css('text-align', textAlign) :wikitext(text) end end -- Local function which is used to add a tracking category to the page. local function addTrackingCategory(category) trackingCategories = trackingCategories .. category end -- Local function which is used to create a Short Summary row. local function createShortSummaryRow(args, lineColor) -- fix for lists in the Short Summary local shortSummaryText = args.ShortSummary if (shortSummaryText:match('^[*:;#]') or shortSummaryText:match('^{|')) then shortSummaryText = '<span></span>\n' .. shortSummaryText end if (shortSummaryText:match('\n[*:;#]')) then shortSummaryText = shortSummaryText .. '\n<span></span>' end local shortSummaryCell = mw.html.create('td') :addClass('description') :css('border-bottom', 'solid 3px ' .. lineColor) :attr('colspan', nonNilParams) :newline() :wikitext(shortSummaryText) return mw.html.create('tr') :addClass('expand-child') :node(shortSummaryCell) end -- Local function which is used to add tracking categories for Top Color issues. local function addTopColorTrackingCategories(args) if (hasValue(args.TopColor)) then addTrackingCategory(trackingCategoryList["row_deviations"]) -- Track top colors that have a color contrast rating below AAA with -- respect to text color, link color, or visited link color. See -- [[WP:COLOR]] for more about color contrast requirements. local textContrastRatio = colorContrastModule._ratio{args.TopColor, 'black', ['error'] = 0} local linkContrastRatio = colorContrastModule._ratio{args.TopColor, '#0B0080', ['error'] = 0} local visitedLinkContrastRatio = colorContrastModule._ratio{args.TopColor, '#0645AD', ['error'] = 0} if (textContrastRatio < 7 or linkContrastRatio < 7 or visitedLinkContrastRatio < 7) then addTrackingCategory(trackingCategoryList["invalid_top_colors"]) end end end -- Local function which is used to add tracking categories for Line Color issues. local function addLineColorTrackingCategories(args) if (hasValue(args.LineColor)) then local blackContrastRatio = colorContrastModule._ratio{args.LineColor, 'black', ['error'] = 0} local whiteContrastRatio = colorContrastModule._ratio{'white', args.LineColor, ['error'] = 0} if (colorContrastModule._lum(args.LineColor) == '') then addTrackingCategory(trackingCategoryList["faulty_line_colors"]) elseif (blackContrastRatio < 7 and whiteContrastRatio < 7) then addTrackingCategory(trackingCategoryList["non_compliant_line_colors"]) end else addTrackingCategory(trackingCategoryList["default_line_colors"]) end end -- Local function which is used to remove wiki-links from repated information in rowspans. -- Used for Doctor Who serials, where the director and writer are the same for each part of serial. local function removeWikilinks(args, v) return delinkModule._delink{args[v]} end -- Local function which is used to set the text of an empty cell -- with either "TBD" or "N/A". -- Set to N/A if viewers haven't been available for four weeks, else set it as TBD. local function setTBDStatus(args) local month, day, year = args.OriginalAirDate:gsub("&nbsp;", " "):match("(%a+) (%d+), (%d+)") if (month == nil) then day, month, year = args.OriginalAirDate:gsub("&nbsp;", " "):match("(%d+) (%a+) (%d+)") end if (day == nil) then return tableEmptyCellModule._main({alt_text = "TBD"}) else -- List of months. local monthList = { ['January'] = 1, ['February'] = 2, ['March'] = 3, ['April'] = 4, ['May'] = 5, ['June'] = 6, ['July'] = 7, ['August'] = 8, ['September'] = 9, ['October'] = 10, ['November'] = 11, ['December'] = 12 } if not monthList[month] then error('Invalid month ' .. month) end local seconds = os.time() - os.time({year = year, month = monthList[month], day = day, hour = 0, min = 0, sec = 0}) if (seconds >= 60 * 60 * 24 * 7 * 4) then return tableEmptyCellModule._main({alt_text = "N/A"}) else return tableEmptyCellModule._main({alt_text = "TBD"}) end end end -- Local function which is used to create an empty cell. local function createEmptyCell(args, v, unsetParameterGroup) if (unsetParameterGroup) then args[v] = tableEmptyCellModule._main({alt_text = "N/A"}) elseif (v == 'Viewers' and hasValue(args.OriginalAirDate)) then args[v] = setTBDStatus(args) else args[v] = tableEmptyCellModule._main({}) end end -- Air dates that don't use {{Start date}} local function checkUsageOfDateTemplates(args, v, onInitialPage, title) if (v == 'OriginalAirDate' and args[v] ~= '' and string.match(args[v], '%d%d%d%d') ~= nil and string.match(args[v], '2C2C2C') == nil and string.find(args[v], 'dtstart') == nil and onInitialPage and title.namespace == 0) then addTrackingCategory(trackingCategoryList["air_dates"]) end -- Alternate air dates that do use {{Start date}} if (v == 'AltDate' and args[v] ~= '' and string.find(args[v], 'dtstart') ~= nil and onInitialPage and title.namespace == 0) then addTrackingCategory(trackingCategoryList["alt_air_dates"]) end end -- Local function which is used to create a Production Code cell. local function createProductionCodeCell(args, v) if (hasValue(args.ProdCode) and string.find(args.ProdCode, 'TBA') == nil) then row:tag('td') :attr('id', 'pc' .. idTrim(idTrim(args.ProdCode, ' ----'), '<')) :css('text-align', 'center') :wikitext(args.ProdCode) elseif (args.ProdCode == '' or string.find(args.ProdCode or '', 'TBA') ~= nil) then createEmptyCell(args, v, false) createTableData(args.ProdCode, 1, "center") else -- ProductionCode parameter not used; Do nothing. end nonNilParams = nonNilParams + 1 end --[[ Local function which is used to extract data from the numbered serial parameters (Title1, Aux1, etc.), and then convert them to use the non-numbered parameter names (Title, Aux). The function returns the args as non-numbered prameter names. ]]-- local function extractDataFromNumberedSerialArgs(args, i, numberOfParameterGroups, title) for _, v in ipairs(cellNameList) do local parameter = v local numberedParameter = v .. "_" .. i local excludeParameter = excludeList[parameter] or 'NULL' .. parameter local excludeNumberParameter = (excludeList[numberedParameter] or 'NULL' .. parameter) .. "_" .. i if (not hasValue(args[numberedParameter]) and not hasValue(args[excludeNumberParameter]) and hasValue(parameterGroupCells[parameter]) and not hasValue(args[excludeParameter])) then if (v ~= 'ProdCode') then createEmptyCell(args, parameter, true) else args[parameter] = '' end if (title.namespace == 0) then addTrackingCategory(trackingCategoryList["nonmatching_numbered_parameters"]) end elseif (hasValue(args[numberedParameter]) and not hasValue(args[excludeNumberParameter])) then args[parameter] = args[numberedParameter] end end return args end --[[ Local function which is used to create column cells. EpisodeNumber, EpisodeNumber2 and Title are created in different functions as they require some various if checks. See: -- createEpisodeNumberCell() -- createEpisodeNumberCellSecondary() -- createTitleCell() ]]-- local function createCells(args, isSerial, currentRow, onInitialPage, title, numberOfParameterGroups) for k, v in ipairs(cellNameList) do if (v == 'ProdCode') then createProductionCodeCell(args, v) elseif (args[v]) then -- Set empty cells to TBA/TBD if (args[v] == '') then createEmptyCell(args, v, false) elseif (v == 'WrittenBy' and title.namespace == 0) then if ((string.find(args[v], "''Story") ~= nil or string.find(args[v], "''Teleplay") ~= nil) and string.find(args[v], "8202") == nil) then -- &#8202; is the hairspace added through {{StoryTeleplay}} addTrackingCategory(trackingCategoryList["raw_unformatted_storyteleplay"]) end end -- If serial titles need to be centered and not left, then this should be removed. local textAlign = "center" if (v == 'Aux1' and isSerial) then textAlign = "left" end -- Remove wikilinks from links in serial rowspans rows after the first. -- if (currentRow > 1) then -- args[v] = removeWikilinks(args, v) -- end local thisRowspan if (firstParameterGroupCell and k < firstParameterGroupCell) then thisRowspan = numberOfParameterGroups else thisRowspan = 1 end if (currentRow == 1 or (currentRow > 1 and k >= (firstParameterGroupCell or 0))) then createTableData(args[v], thisRowspan, textAlign) end nonNilParams = nonNilParams + 1 checkUsageOfDateTemplates(args, v, onInitialPage, title) end if (args[v] == "TBA") then cellValueTBA = true end end end --[[ Local function which is used to create the Title cell text. The title text will be handled in the following way: Line 1: <Title><RTitle> (with no space between) Line 2: <AltTitle><RAltTitle> (with no space between) OR Line 2: Transcription: <TranslitTitle> (<Language>: <NativeTitle>)<RAltTitle> (with space between first two parameters) If <Title> or <RTitle> are empty, then the values of line 2 will be placed on line 1 instead. --]] local function createTitleText(args) local titleString = '' local isCellPresent = false local useSecondLine = false local lineBreakUsed = false -- Surround the Title with quotes; No quotes if empty. if (args.Title ~= nil) then if (args.Title == "") then isCellPresent = true else titleString = '"' .. args.Title .. '"' useSecondLine = true isCellPresent = true end end if (args.RTitle ~= nil) then if (args.RTitle == "") then isCellPresent = true else titleString = titleString .. args.RTitle useSecondLine = true isCellPresent = true end end -- Surround the AltTitle/TranslitTitle with quotes; No quotes if empty. if (args.AltTitle or args.TranslitTitle) then isCellPresent = true if (useSecondLine) then titleString = titleString .. "<br />" lineBreakUsed = true end if (hasValue(args.AltTitle)) then titleString = titleString .. '"' .. args.AltTitle .. '"' elseif (hasValue(args.TranslitTitle)) then titleString = titleString .. 'Transcription: "' .. args.TranslitTitle .. '"' end end if (args.NativeTitle ~= nil) then if (args.NativeTitle == "") then isCellPresent = true else isCellPresent = true if (useSecondLine and lineBreakUsed == false) then titleString = titleString .. "<br />" end titleString = titleString .. " (" .. args.NativeTitle .. ")" end end if (args.RAltTitle ~= nil) then if (args.RAltTitle == "") then isCellPresent = true else isCellPresent = true if (useSecondLine and lineBreakUsed == false) then titleString = titleString .. "<br />" end titleString = titleString .. args.RAltTitle end end return titleString, isCellPresent end --[[ Local function which is used to extract data from the numbered title parameters (Title1, RTitle2, etc.), and then convert them to use the non-numbered prameter names (Title, RTitle). The function returns two results: -- The args parameter table. -- A boolean indicating if the title group has data. ]]-- local function extractDataFromNumberedTitleArgs(args, i) local nextGroupValid = false for _, v in ipairs(titleList) do local parameter = v local numberedParameter = v .. "_" .. i args[parameter] = args[numberedParameter] if (nextGroupValid == false and hasValue(args[numberedParameter])) then nextGroupValid = true end end return args, nextGroupValid end -- Local function which is used to process the multi title list. local function processMultiTitleList(args, numberOfParameterGroups) local nativeTitleLangCode = args.NativeTitleLangCode local titleText = "" local isCellPresent = false local isFirstTitleGroup = true -- Making sure that the title cell is created at least once and isn't created again if other #N titles are empty. for i = 1, numberOfParameterGroups do local args, nextGroupValid = extractDataFromNumberedTitleArgs(args, i) if (nextGroupValid) then if (isFirstTitleGroup == false) then titleText = titleText .. "<hr />" end local titleTextRow titleTextRow = createTitleText(args) titleText = titleText .. titleTextRow isFirstTitleGroup = false else if (isFirstTitleGroup) then titleText, isCellPresent = createTitleText(args) end -- Valid titles have to be in succession (#1, #2, #3 and not #1, #4 #5), so exit for loop if next group is empty. return titleText, isCellPresent end end return titleText end -- Local function which is used to create a Title cell. local function createTitleCell(args, numberOfParameterGroups, multiTitleListEnabled, isSerial) local titleText local isCellPresent if (multiTitleListEnabled) then titleText, isCellPresent = processMultiTitleList(args, numberOfParameterGroups) else titleText, isCellPresent = createTitleText(args) end if (isCellPresent == false) then return nil end local textAlign = "left" -- If Title is blank, then set Raw Title to TBA if (hasValue(titleText) == false) then titleText = tableEmptyCellModule._main({}) textAlign = "left" end -- If title is the first cell, create it with a !scope="row" if (nonNilParams == 0) then if (isSerial) then row:tag('th') :addClass('summary') :attr('scope', 'row') :attr('rowspan', numberOfParameterGroups) :css('text-align', textAlign) :wikitext(titleText) else row:tag('th') :addClass('summary') :attr('scope', 'row') :css('text-align', textAlign) :wikitext(titleText) end else if (isSerial) then row:tag('td') :addClass('summary') :attr('rowspan', numberOfParameterGroups) :css('text-align', textAlign) :wikitext(titleText) else row:tag('td') :addClass('summary') :css('text-align', textAlign) :wikitext(titleText) end end nonNilParams = nonNilParams + 1 end -- Local function which is used to create a table row header for either the -- EpisodeNumber or EpisodeNumber2 column cells. local function createTableRowEpisodeNumberHeader(episodeNumber, numberOfParameterGroups, episodeText) local epID = string.match(episodeNumber, "^%w+") row:tag('th') :attr('scope', 'row') :attr('rowspan', numberOfParameterGroups) :attr('id', epID and 'ep' .. epID or '') :css('text-align', 'center') :wikitext(episodeText) end --[[ Local function which is used to extract the text from the EpisodeNumber or EpisodeNumber2 parameters and format them into a correct MoS compliant version. Styles supported: -- A number range of two numbers, indicating the start and end of the range, seperated by an en-dash (–) with no spaces in between. Example: "1 - 2" -> "1–2"; "1-2-3" -> "1–3". -- An alphanumeric or letter range, similar to the above. Example: "A - B" -> "A–B"; "A-B-C" -> "A–C". Example: "A1 - B1" -> "A1–B1"; "A1-B1-C1" -> "A1–C1". -- A number range of two numbers, indicating the start and end of the range, seperated by a visual <hr /> (divider line). -- An alphanumeric or letter range, similar to the above. ]]-- local function getEpisodeText(episodeNumber) if (episodeNumber == '') then return tableEmptyCellModule._main({}) else local episodeNumber1 local episodeNumber2 -- Used for double episodes that need a visual "–"" or "<hr />"" added. local divider episodeNumber = episodeNumber:gsub('%s*<br%s*/?%s*>%s*', '<hr />') if (episodeNumber:match('^(%w+)%s*<hr */%s*>%s*(%w+)$')) then episodeNumber1, episodeNumber2 = episodeNumber:match('^(%w+)%s*<hr */%s*>%s*(%w+)$') divider = "<hr />" elseif (episodeNumber:match('^(%w+)%s*<hr */%s*>.-<hr */%s*>%s*(%w+)$')) then -- 3 or more elements episodeNumber1, episodeNumber2 = episodeNumber:match('^(%w+)%s*<hr */%s*>.-<hr */%s*>%s*(%w+)$') divider = "<hr />" elseif (mw.ustring.match(episodeNumber, '^(%w+)%s*[%s%-–/&]%s*(%w+)$')) then episodeNumber1, episodeNumber2 = mw.ustring.match(episodeNumber, '^(%w+)%s*[%s%-–/&]%s*(%w+)$') divider = "–" else episodeNumber1, episodeNumber2 = mw.ustring.match(episodeNumber, '^(%w+)%s*[%s%-–/&].-[%s%-–/&]%s*(%w+)$') -- 3 or more elements divider = "–" end if (not episodeNumber1) then return episodeNumber elseif (not episodeNumber2) then return string.match(episodeNumber, '%w+') else return episodeNumber1 .. divider .. episodeNumber2 end end end -- Local function which is used to create EpisodeNumber2 and EpisodeNumber3 cells. local function _createEpisodeNumberCellSecondary(episodeValue, numberOfParameterGroups) if (episodeValue) then local episodeText = getEpisodeText(episodeValue) if (nonNilParams == 0) then createTableRowEpisodeNumberHeader(episodeValue, numberOfParameterGroups, episodeText) else createTableData(episodeText, numberOfParameterGroups, "center") end nonNilParams = nonNilParams + 1 end end -- Local function which is used to create seconday episode number cells. local function createEpisodeNumberCellSecondary(args, numberOfParameterGroups) _createEpisodeNumberCellSecondary(args.EpisodeNumber2, numberOfParameterGroups) _createEpisodeNumberCellSecondary(args.EpisodeNumber3, numberOfParameterGroups) end -- Local function which is used to create an EpisodeNumber cell. local function createEpisodeNumberCell(args, numberOfParameterGroups) if (args.EpisodeNumber) then local episodeText = getEpisodeText(args.EpisodeNumber) createTableRowEpisodeNumberHeader(args.EpisodeNumber, numberOfParameterGroups, episodeText) nonNilParams = nonNilParams + 1 end end -- Local function which is used to create a single row of cells. -- This is the standard function called. local function createSingleRowCells(args, numberOfParameterGroups, multiTitleListEnabled, onInitialPage, title) createEpisodeNumberCell(args, 1) createEpisodeNumberCellSecondary(args, 1) createTitleCell(args, numberOfParameterGroups, multiTitleListEnabled, false) createCells(args, false, 1, onInitialPage, title, numberOfParameterGroups) end -- Local function which is used to create a multiple row of cells. -- This function is called when part of the row is rowspaned. -- Current use is for Doctor Who serials. local function createMultiRowCells(args, numberOfParameterGroups, onInitialPage, title, topColor) createEpisodeNumberCell(args, numberOfParameterGroups) createEpisodeNumberCellSecondary(args, numberOfParameterGroups) createTitleCell(args, numberOfParameterGroups, false, true) for i = 1, numberOfParameterGroups do args = extractDataFromNumberedSerialArgs(args, i, numberOfParameterGroups, title) createCells(args, true, i, onInitialPage, title, numberOfParameterGroups) if (i ~= numberOfParameterGroups) then row = row:done() -- Use done() to close the 'tr' tag in rowspaned rows. :tag('tr') :css('background', topColor) end end end -- Local function which is used to retrieve the NumParts value. local function getnumberOfParameterGroups(args) for k, v in ipairs(cellNameList) do local numberedParameter = v .. "_" .. 1 if (args[numberedParameter]) then parameterGroupCells[v] = true if not firstParameterGroupCell then firstParameterGroupCell = k end end end if (hasValue(args.NumParts)) then return args.NumParts, true else return 1, false end end -- Local function which is used to retrieve the Top Color value. local function getTopColor(args, rowColorEnabled, onInitialPage) local episodeNumber = mathModule._cleanNumber(args.EpisodeNumber) or 1 if (args.TopColor) then if (string.find(args.TopColor, "#")) then return args.TopColor else return '#' .. args.TopColor end elseif (rowColorEnabled and onInitialPage and mathModule._mod(episodeNumber, 2) == 0) then return '#E9E9E9' elseif (onInitialPage and args.ShortSummary) then return '#F2F2F2' else return 'inherit' end end -- Local function which is used to retrieve the Row Color value. local function isRowColorEnabled(args) local rowColorEnabled = yesNoModule(args.RowColor, false) if (args.RowColor and string.lower(args.RowColor) == 'on') then rowColorEnabled = true end return rowColorEnabled end -- Local function which is used to retrieve the Line Color value. local function getLineColor(args) -- Default color to light blue local lineColor = args.LineColor or 'CCCCFF' -- Add # to color if necessary, and set to default color if invalid if (htmlColor[lineColor] == nil) then lineColor = '#' .. (mw.ustring.match(lineColor, '^[%s#]*([a-fA-F0-9]*)[%s]*$') or '') if (lineColor == '#') then lineColor = '#CCCCFF' end end return lineColor end -- Local function which is used to check if the table is located on the page -- currently viewed, or on a transcluded page instead. -- If it is on a transcluded page, the episode summary should not be shown. local function isOnInitialPage(args, sublist, pageTitle, initiallistTitle) -- This should be the only check needed, however, it was previously implemented with two templates -- with one of them not requiring an article name, so for backward compatability, the whole sequence is kept. local onInitialPage -- Only sublist had anything about hiding, so only it needs to even check if (sublist) then onInitialPage = mw.uri.anchorEncode(pageTitle) == mw.uri.anchorEncode(initiallistTitle) -- avoid processing ghost references if (not onInitialPage) then args.ShortSummary = nil end else if (initiallistTitle == "") then onInitialPage = true else onInitialPage = mw.uri.anchorEncode(pageTitle) == mw.uri.anchorEncode(initiallistTitle) end end return onInitialPage end -- Local function which does the actual main process. local function _main(args, sublist) local title = mw.title.getCurrentTitle() local pageTitle = title.text local initiallistTitle = args['1'] or '' -- Is this list on the same page as the page directly calling the template? local onInitialPage = isOnInitialPage(args, sublist, pageTitle, initiallistTitle) -- Need just this parameter removed if blank, no others if (hasValue(args.ShortSummary) == false) then args.ShortSummary = nil end local lineColor = getLineColor(args) local rowColorEnabled = isRowColorEnabled(args) local topColor = getTopColor(args, rowColorEnabled, onInitialPage) local root = mw.html.create() -- Create the root mw.html object to return row = root:tag('tr') -- Create the table row and store it globally :addClass('vevent') :css('text-align', 'center') :css('background', topColor) local numberOfParameterGroups, multiTitleListEnabled = getnumberOfParameterGroups(args) if (multiTitleListEnabled and not args.Title_2) then createMultiRowCells(args, numberOfParameterGroups, onInitialPage, title, topColor) else createSingleRowCells(args, numberOfParameterGroups, multiTitleListEnabled, onInitialPage, title) end -- add these categories only in the mainspace and only if they are on the page where the template is used if (onInitialPage and title.namespace == 0) then addLineColorTrackingCategories(args) addTopColorTrackingCategories(args) end if (cellValueTBA == true and title.namespace == 0) then addTrackingCategory(trackingCategoryList["tba_values"]) end -- Do not show the summary if this is being transcluded on the initial list page -- Do include it on all other lists if (onInitialPage and args.ShortSummary) then local bottomWrapper = createShortSummaryRow(args, lineColor) return tostring(root) .. tostring(bottomWrapper) .. trackingCategories else return tostring(root) .. trackingCategories end end -- Local function which handles both module entry points. local function main(frame, sublist) local getArgs = require('Modulo:Arguments').getArgs local args -- Most parameters should still display when blank, so don't remove blanks if (sublist) then args = getArgs(frame, {removeBlanks = false, wrappers = 'Template:Epizodlisto/sublisto'}) else args = getArgs(frame, {removeBlanks = false, wrappers = 'Template:Epizodlisto'}) end -- args['1'] = mw.getCurrentFrame():getParent():getTitle() return _main(args, sublist, frame) end --[[ Public function which is used to create an Episode row for an Episode Table used for lists of episodes where each table is on a different page, usually placed on individual season articles. For tables which are all on the same page see p.list(). Parameters: -- |1= — required; The title of the article where the Episode Table is located at. -- |EpisodeNumber= — suggested; The overall episode number in the series. -- |EpisodeNumber2= — suggested; The episode number in the season. -- |Title= — suggested; The English title of the episode. -- |RTitle= — optional; Unformatted parameter that can be used to add a reference after "Title", or can be used as a "raw title" to replace "Title" completely. -- |AltTitle= — optional; An alternative title, such as the title of a foreign show's episode in its native language, or a title that was originally changed. -- |TranslitTitle= — optional; The title of the episode transliteration (Romanization) to Latin characters. -- |RAltTitle= — optional; Unformatted parameter that can be used to add a reference after "AltTitle", or can be used as a "raw title" to replace "AltTitle" completely. -- |NativeTitle= — optional; The title of the episode in the native language. -- |NativeTitleLangCode — optional; The language code of the native title language. -- |Aux1= — optional; General purpose parameter. The meaning is specified by the column header. This parameter is also used for Serial episode titles, such as those used in Doctor Who. -- |DirectedBy= — optional; Name of the episode's director. May contain links. -- |WrittenBy= — optional; Primary writer(s) of the episode. May include links. -- |Aux2= — optional; General purpose parameter. The meaning is specified by the column header. -- |Aux3= — optional; General purpose parameter. The meaning is specified by the column header. -- |OriginalAirDate= — optional; This is the date the episode first aired on TV, or is scheduled to air. -- |AltDate= — optional; The next notable air date, such as the first air date of an anime in English. -- |Guests= — optional; List of Guests for talk shows. Cannot be used simultaneously with Aux1. -- |MusicalGuests= — optional; List of MusicalGuests for talk shows. Cannot be used simultaneously with Aux2. -- |ProdCode= — optional; The production code in the series. When defined, this parameter also creates a link anchor, prefixed by "pc"; for example, List of episodes#pc01. -- |Viewers= — optional; Number of viewers who watched the episode. Should include a reference. -- |Aux4= — optional; General purpose parameter. The meaning is specified by the column header. -- |ShortSummary= — optional; A short 100–200 word plot summary of the episode. -- |LineColor= — optional; Colors the separator line between episode entries. If not defined the color defaults to "#CCCCFF" and the article is placed in Category:Episode list using the default LineColor. Use of "#", or anything but a valid hex code will result in an invalid syntax. -- |TopColor= — discouraged; Colors the main row of information (that is, not the ShortSummary row). Articles using this parameter are placed in Category:Episode lists with row deviations. -- |RowColor= — optional; Switch parameter that must only be defined when the EpisodeNumber= entry is not a regular number (e.g. "12–13" for two episodes described in one table entry). If the first episode number is even, define pass "on". If the first episode number is odd, pass "off". --]] function p.sublist(frame) return main(frame, true) end --[[ Public function which is used to create an Episode row for an Episode Table used for lists of episodes where all tables are on the same page. For tables which are on different pages see p.sublist(). For complete parameter documentation, see the documentation at p.sublist(). --]] function p.list(frame) return main(frame, false) end return p pzel6o4vuc2o8kafftf116oqzif4ay5 0 755048 7684581 7684409 2022-08-10T14:50:11Z Tlustulimu 1543 ŝablono wikitext text/x-wiki {{Informkesto geografiaĵo|konstruaĵo |kategorio = |lando = Rumanio |regiono = |situo = [[sibiu|Sibio]] |latitudo = {{#invoke:Wikidata|claim|P625|parameter=latitude}} |longitudo = {{#invoke:Wikidata|claim|P625|parameter=longitude}} |regiono-ISO = RO-SB |mapo lokumilo = iso |Mapo en angulo=<!--funkcias eĉ sen valoro!--> |zomo = 15 }} [[File:Consistoriul districtual al bisericii evanghelice C.A..jpg|thumb|Antaŭa fasado de la sibia kapitulejo]] Fortimpresa '''Kapitulejo''' ({{lang-ro|Casa Capitulară din Sibiu}}, {{lang-de|Hermannstädter Kapitelshaus}}) starigite en la 14-a jarcento nombriĝas inter la plej malnovaj domoj de [[sibiu|Sibio]], Rumanujo. Ĝi troviĝas rekte ĉe la [[luterana katedralo (Sibiu)|luterana katedralo]] estante uestvande parto de la interna kaj unua ĉirkaŭfortikaĵo sibia. <ref>Hermann Fabini, Alida Fabini: ''Hermannstadt. Portrait einer Stadt in Siebenbürgen.'' 2000, p. 62.</ref> == Historio == Estis la domo ĉiam ejo de la eklezia administrantaro kies unua dokumenta mencio estis en la jaro 1191-a per la papa konfirmo de la sibia prepostejo fare de [[Celestino la 3-a]]. Samloke troviĝis poste la sidejo de la katolika kaj post [[Reformacio]] de la evangelia-luterana kapitulantaro.<ref>Harald Roth (eld.): ''Handbuch der historischen Stätten. Siebenbürgen.'' 2003, p. 176.</ref> La hodiaŭa ejo datumas de la 14-a jarcento kun arĥitekturaj ŝanĝiĝoj en la 15-a, 16-a kaj 18-a jarcentoj.<ref>[http://www.monumenteromania.ro/index.php/monumente/detalii/ro/Consistoriul%20districtual%20al%20bisericii%20evanghelice%20C.A./16688 Listo de la nacia heredaĵaro rumanlanda]</ref> Post konfisko de la episkopa palaco de ĉe [[Granda Placo (Sibiu)|Granda Placo]] fare de komunistoj post 1945 gastis tie ĉi ankaŭ partoj de la evangelia landa konsistorio kaj la luterana episkopo ĝis redono de la palaco en la jaroj 1955/56.<ref>Ulrich Andreas Wien: ''Leben und Dienst in der evangelischen Kirche in Rumänien im 20. Jahrhundert.'' Nova eldono, Monumenta-Verlag, Sibiu 2002, ISBN 973-99735-5-8, p. 213, 226 kaj 257 f.</ref> == Nuntempo == Troviĝas hodiaŭ en la monumentprotektita ejo i.a. la Sibia distriktkonsistorio<ref>[http://bkh.evang.ro/ Evangelisches Bezirkskonsistorium Hermannstadt]</ref> de la [[Evangelia eklezio de Aŭgsburga konfeso en Rumanio]] kaj [[vieno|vientipa]] kafejo nome ''Café Wien'' teretaĝe. ==Eksteraj ligiloj == * [http://www.cafewien.ro Kafeja hejmpaĝo] == Eksteraj ligiloj == <references /> [[Kategorio:Kafejoj]] [[Kategorio:Konstruaĵoj en Sibiu]] aj5ngy0il5k5m8b9qzgzrhebbb7uem8 0 756938 7684615 7463130 2022-08-10T16:11:28Z Tlustulimu 1543 ŝablono wikitext text/x-wiki {{Informkesto urbo | tipo = urbo | lando = [[Latvio]] | regiono = [[Kuronio]] | distrikto = [[distrikto Ventspils|Ventspils]] | regiono-ISO=LV | tipo1 = reliefo | bildo = <!-- se nenio ĉi-tie indikiĝas, kutime preniĝas bildo el vikidatumoj --> }} '''Piltene''' (jen [[latve]], historie ankaŭ [[germane]] ''Pilten'') estas urbo de [[Latvio]]. Ĝi situas en la nordo de la historia regiono [[Kuronio]], en la [[distrikto Ventspils]], kaj estas la sola urbo de la distrikto. Laŭ la stato de la jaro {{WikidataLoĝantaroDato}} en la urbeto vivis {{unuo|{{WikidataLoĝantaro}}|personoj}} sur areo de {{unuo|{{#invoke:Wikidata|claim|P2046}}}} kvadrataj kilometroj, kio rezultigas loĝdenson de {{unuo|{{#expr:({{WikidataLoĝantaro}}/{{#invoke:Wikidata|claim|P2046}}) round 0}}}} loĝantoj/km². == Historio == Antaŭ ol la havenurbo [[Windau]] (la nuna urbo [[Ventspils]]) estis fondita fare de la germanlingva [[Livonia Ordeno]] en la dua duono de la 13-a jarcento, la riverhaveno estis la ĉefnabo por komerco de la interno. La distanco al la Balta Maro signifis protekton de la vikingoj. Estas hipotezoj, ke ĉi tie ĉirkau la jaro 1200 troviĝis dana kastelo. En 1309 oni unue menciis skribe kastelon de ''Pilten'' en la diocezo Kurlando. Tiu kastelo restis la loĝejo de episkopo dum 250 jaroj. En 1330 la kastelo estis malsukcese sieĝita de litova armeo. En 1350 estis raportita pesta epidemio. Sub episkopo ''Johann von Münchhausen'' (1542-1560), ekonomie kapablaj judaj setlantoj moviĝis al Pilten. La urbo iĝis luterana kun la reformado kaj ricevis urborajtojn en 1557. En 1560 Magnus de Danio iĝis la lasta episkopo en Pilten. Post periodo sub prusa administracio, la distrikto venis sub la rektan regadon de [[Pollando-Litovio]] en 1617 kiel parto de la Livonia Voivodio ĝis 1795. La diocezo de Kurlando iĝis la diocezo de Pilten. Najbara ''Aizpute'' nun iĝis la centro de la distrikto. En 1621 la kastelo jam ruiniĝis kaj la urbo iĝis sensignifa. Post kiam Kurlando estis okupita fare de la [[Rusia Imperio]] en 1795, sekvis iometa ekonomia pliboniĝo. En 1885 Pilten havis 1507 loĝantojn. Ĝis la [[unua mondmilito]], [[judoj]] kaj [[germanoj]] formis la plej grandan loĝantaran grupon. Ekde 1920 la latvoj superregis pro elmigrado kaj enmigrado. Dum la [[Latva SSR]], la populacio falis ĉar ekzistis neniuj signifaj industriaj fabrikoj. Post kiam Latvio reakiris sendependecon en 1990/1991, la plej granda dunganto estis plantejo por legomoj kaj kuracherboj kun 250 dungitoj. <!-- == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo}} ({{lv}}) --> [[dosiero:Piltene Castle Ruins.jpg|eta|maldekstra|300px|{{centre|ruinoj de mezepoka kastelo}}]] {{ĝermo|Latvio}} {{bibliotekoj}} [[Kategorio:Urboj de Latvio]] 5qiyedz038fjgxy8s2kppzdyb7gne60 0 760358 7684631 7496048 2022-08-10T16:41:19Z Tlustulimu 1543 forpreno de angle titolita kaj superflua kategorio wikitext text/x-wiki [[Dosiero:PICT0360_Burma_Chin_State_Traditional_Village_(7864250886).jpg|eta|Tradicia Mru-vilaĝo en la birma subŝtato [[Ĉin (subŝtato)|Ĉin]].|280x280ra]]La popolo '''Mru''' aŭ '''mrua popolo''' ankaŭ konata kiel '''Murong, Mrun.''' La popolo Mru de Bangladeŝo kaj Mjanmaro estas konata kiel '''Mro''', '''Mrucha''' kaj '''Taung-Mro''', respektive. Ĉiuj tiuj nomoj referencas al la triboj kiuj vivas en la landlimaj regionoj inter [[Birmo|Mjanmaro]] ([[Birmo]]), [[Bangladeŝo]] kaj [[Barato]]. La mroa popolo estas subgrupo de la [[Ĉin|popolo ĉin]], de kiuj kelkaj vivas en okcidenta Mjanmaro. Ili ankaŭ troviĝas en la norda birma [[Raĥine|ŝtato Raĥine]]. En Bangladeŝo, ili loĝas en la Chittagong- montetoj en la sudorienta parto de Bangladeŝo, unuavice en la sudorienta distriko [[Bandarban]] kaj en la monteta distrikto Rangamati. En Barato, ili loĝas en [[Okcidenta Bengalio]]<ref>(en) Hattaway, Paul (2004). ''[http://asiaharvest.org/wp-content/themes/asia/docs/people-groups/.../Mru.pdf Peoples of the Buddhist World: A Christian Prayer Diary] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20140515034641/http://asiaharvest.org/wp-content/themes/asia/docs/people-groups/.../Mru.pdf |date=2014-05-15 }}'' (PDF). Pasadena, CA: William Carrey Library. p. 195. ISBN <bdi>9780878083619</bdi>.</ref>.[[Dosiero:Mru_women_working_in_Bangladesh.jpg|eta|Mru virinoj laborantaj en vilaĝo en Bangladeŝo. Unu el ili surhavas tradician vestaĵon.|280x280ra]] [[Dosiero:Ploong.jpg|eta|Mru-knabo ludanta la ploong.|280x280ra]] La mru-popolo estas disigita en kvin klare distingeblaj lingvaj kaj kulturaj subgrupoj: la anok, ĉüngma, dömrong, dopteng kaj rümma<ref>(en) Brauns, Claus-Dieter; Löffler, Lorenz G. (2013). ''Mru Hill People on the Border of Bangladesh''. ISBN <bdi>978-3034856942</bdi>. OCLC 1058690344.</ref>. == Lingvo kaj skribo == La Mru-homoj parolas unuavice la [[Mroa lingvo|mroan lingvon]] (lingvon 'mru'), lingvo konsiderita "Severe endanĝerigita" de [[Unesko|UNESKO]]<ref name=":0">(en) Evans, L. (2011). "''[https://www.theguardian.com/news/datablog/2011/apr/15/language-extinct-endangered Endangered languages: the full list]''". The Guardian. </ref>. Tradicie, la popolo Mru ne havis skribitan alfabeton por ilia parolata lingvo, kvankam kelkaj Mru-homoj scipovas legi kaj skribi la[[Birma lingvo|birman lingvon]] aŭ la [[Bengala lingvo|bengalan lingvon]] ([[Bengala lingvo|Bangla]])<ref>(en) Skutsch, Carl, eld. (2005). ''Encyclopedia of the World's Minorities''. New York: Routledge. p. 181. ISBN <bdi>1-57958-468-3</bdi>.</ref>. La Mru lingvo estas skribata en ambaŭ la latina kaj la [[Mroa lingvo|mroa]] alfabetoj, kreita en la [[1980-aj jaroj]] de Man Ley Mru<ref name=":0" />. Proksimuma 80% el mru-gento estas legokapabla en la [[Mroa lingvo|mroa alfabeto]]<ref>(en) "''[https://www.omniglot.com/writing/mro.htm Mro (Mru) alphabet and language]''", ''www.omniglot.com''.</ref>.[[File:Mru_women_performing_the_Chiasotpoi_dance.webm|eta|Mru-virinoj faranta la dancon ''Chiasotpoi'' (videaĵo)|280x280ra]]La plimulto de la Mru sekvas [[Teravado|teravadan budaismon]]<ref>(en) Barua, Shantu (Julio 2015). "''[https://opac.ryukoku.ac.jp/webopac/dk_204_002._?key=HHNJCP Neo-Buddhists in Bangladesh: A Study on the Oraon Tribal Community, its Socio-Religious and Popular Culture]{{404|date=March 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}''".</ref> La Mru-homoj tenas nombron de tradiciaj kredoj pri [[kosmologio]]. Unu el la plej grandaj sociaj ritoj de la Mru homoj estas ''Chesotpoi''. Almenaŭ unu bovino aŭ pli da estas oferita en sindediĉo al la sankta spirito kun la intenco de estanta libera de malsano aŭ ajna malbeno. Inter la kulturaj trajtoj de la mru-popolo estas la ''ploong'', tipo de buŝorgeno farita de nombro de bambuaj tuboj, ĉiu kun disa [[anĉo]]<ref>(en) Simon Broughton; Mark Ellingham (2000). ''[https://books.google.com/books?id=QzX8THIgRjUC&pg=PA100 World Music: Latin and North America, Caribbean, India, Asia and Pacific]''. Rough Guides. paĝoj 100–. <nowiki>ISBN 978-1-85828-636-5</nowiki>.</ref>. == Noto kaj referencoj == Tiu ĉi artikolo estas parta traduko de la artikolo ''[https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Mru_people&action=history Mru people]'' en la angla vikipedio, [https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Mru_people&action=history listo de aŭtoroj].<references /> [[Kategorio:Bangladeŝo]] [[Kategorio:Birmo]] [[Kategorio:Barato]] 0cr6nqac5csh9mos9qctp9qkamk6hn7 0 765122 7684885 7674108 2022-08-11T05:05:19Z Giorno2 26895 wikitext text/x-wiki {{Informkesto homo}} '''Gustav Adolf GERHARD''' (naskiĝinta la {{daton|14|4|1878}} en [[Konstanz]], mortinta la {{daton|24|10|1918}} en [[Vieno]]) estis [[germanio|germana]] filologo klasika. ==Vivo== Gerhard studis klasikan kaj germanan filologiojn en [[Hejdelbergo]] ekde 1896 ĉe [[Erwin Rohde]], [[Kuno Fischer]] kaj [[Otto Crusius]]. Laŭ propono de Crusius li verkis la verkon ''Epistolaris apud Graecos formae historia'', kiu premiitis en 1899. Ĝin li prezentis plilongigita kiel disertaĵon germanlingvan sub la titolo ''Untersuchungen zur Geschichte des griechischen Briefes'' en la 1901-a jaro. En 1902 li trapasis sian ŝtatan ekzamenon je rajtiĝo instruista. En 1907 Gerhard estis prova kandidato en gimnazio hejdelberga kaj de decembro 1907 ĝis printempo 1908 li gimnaziprofesoris je [[Tauberbischofsheim]]. En 1907 li habilitiĝis en Hejdelbergo per la verko ''Phoinix von Kolophon'' laŭ sugesto de [[Albrecht Dieterich]]. En 1911 li ricevis la titolon de lektoro en Hejdelbergo; en 1913 li iĝis lektoro kaj en 1918 orda profesoro ĉe la [[Ĉernivca Universitato]]. Li mortis pro [[Hispana gripo]]. ==Graveco== Liaj ĉefaj atingoj kuŝis en la fako de [[papirusologio]], ĉefe en la taksado de la posedaĵo de la papirusa kolekto de la hejdelberga universitatbiblioteko, al kiu li estis asociita inter 1901 kaj 1913. Krom la menciitan Fenikson de Kolofono kaj aliajn ptolemeajn homerajn papirusojn li redaktis ''Gnomai des Chares'', fragmenton de ''Perikeiromene'' de [[Menandro]]. Instigis lin Otto Gradenwitz, kun kiu li laboris pri juraj papirusoj, okupiĝi pri dokumentaj papiroj. Gerhard skribis por la famega fakenciklopedio ''Paulys Realencyclopädie der classischen Altertumswissenschaft'' artikolojn pri [[Herodas]], [[Hiponakso]], jambografoj kaj Kerkidas. Dum la lastaj jaroj li ĉefe interesiĝis pri demandoj de [[greka tragedio]]. ==Aliaj verkoj== *Ein neuer juristischer Papyrus der Heidelberger Universitätsbibliothek (kun [[Otto Gradenwitz]]), ĉe: ''Neue Heidelberger Jbb.'' 12, 1903, p. 141-183 *Glossierte Paulusreste im Zuge der Digesten (kun Gradenwitz), ĉe: ''Philologus'' 62, 1904, p. 95-124 *Zum Heidelberger Digestenpapyrus, ĉe: ''Philologus'' 66, 1907, p. 477-480 *Zu Menanders Perikeiromene, ĉe: ''Philologus'' 69, 1910, p. 10-34 *Prolog des Persius, ĉe: ''Philologus'' 72, 1913, p. 484-491 *Satura und Satyroi, ĉe: ''Philologus'' 75, 1918, p. 247-273 *Phoinix von Kolophon (tekstoj kaj komento), 1909; *Ptolemäische Homerfragmente, 1911 *Ein Heidelberger Fragment aus Menanders Perikeiromene, ĉe: ''SB d. Heidelberger Ak. d. Wiss., phil.-hist. Kl.'' 2/4, 1911 *Ein gräko-ägyptischer Erbstreit aus dem 2. Jh. vor Chr., ĉe: ''SB d. Heidelberger Ak. d. Wiss., phil.-hist. Kl.'' 2/8, 1911 *Charetos gnomai, ĉe: ''SB d. Heidelberger Ak. d. Wiss., phil.-hist. Kl.'' 3/13, 1912 *Ein dogmatischer Arzt des 4. Jh., ĉe: ''SB d. Heidelberger Ak. d. Wiss., phil.-hist. Kl.'' 4/13, 1913 *Der Tod des großen Pan, ĉe: ''SB d. Heidelberger Ak. d. Wiss., phil.-hist. Kl.'' 6/5, 1915 *Zur Legende des Kynikers Diogenes, ĉe: ''Archiv f. Rel.wiss.'' 15, 1912, p. 388-408; 17, 1914, p. 335-336 *Ein hellenister Jambos, ĉe: ''Wiener Stud.'' 38, 1916, p. 35-53 ==Fonto== Baader, Gerhard, "Gerhard, Gustav Adolf", ĉe: ''Neue Deutsche Biographie'' 6 (1964), p. 277-278 ([https://www.deutsche-biographie.de/pnd116566744.html#ndbcontent tie ĉi interrete]) ==Eksteraj ligiloj== *[https://de.wikisource.org/wiki/Gustav_Adolf_Gerhard Vikifontaro] *[https://archive.org/details/phoinixvonkoloph00phoeuoft ''Phoinix von Kolophon''] {{DEFAULTSORT:Gerhard, Gustav Adolf}} [[kategorio:Ĉernivco]] [[kategorio:Naskiĝintoj en 1878]] [[kategorio:Mortintoj en 1918]] [[kategorio:Profesoroj]] [[Kategorio:Germanaj klasikaj filologoj]] [[kategorio:Germanaj pedagogoj]] [[kategorio:Germanaj papirusologoj]] gmih47lkth9wp64zxwpwaki9uir95ff 0 765505 7684521 7683633 2022-08-10T13:05:36Z Baba79 118684 /* 16-a de marto */ wikitext text/x-wiki {{Aktuala evento}} '''Kronologio de la [[Invado de Rusio en Ukrainion (2022)|invado de Rusio en Ukrainion]]''' komencita la [[24-an de februaro]] [[2022]] laŭ ordono de rusia prezidento [[Vladimir Putin]]. {{TOC-dekstre}} [[Dosiero:2022_Russian_Invasion_of_Ukraine_animated.gif|eta|maldekstre|600px]] <br clear=left> == Februaro 2022 == === 24-a de februaro === [[Prezidanto de Rusio]] [[Vladimir Putin]] alparolis la nacion en urĝa alvoko kaj informis pri [[:n:Rusio komencis operacon en Ukrainio|komenco de speciala operaco]] en [[Ukrainio]]. Sekvis atakoj de rusiaj trupoj, kiuj eniris Ukrainion de pluraj flankoj kaj atakis militajn objektojn. Iom antaŭ la 7-a horo, ukrainia prezidanto [[Volodimir Zelenskij]] deklaris [[Militreĝimo|militreĝimon]] en la tuta lando kaj interrompis diplomatiajn rilatojn kun Rusio. Post la atakoj, la tuta [[aerspaco]] de Ukrainio estis fermita. === 25-a de februaro === Pluas la invado de [[Rusio]] en [[Ukrainio]]n; rusiaj trupoj alvenis ĝis [[Kievo]]; ukrainia registaro agnoskis pli ol 100 mortoj. === 26-a de februaro === Pluas la invado de [[Rusio]] en [[Ukrainio]]n, kiu agnoskas 200 mortojn kaj milon da vunditoj. Inter 50 000 kaj 100 000 ukrainoj eliris el la lando kaj multaj aliaj klopodas same fari.<ref>Jairo Vargas Martín/Agentejoj [https://www.publico.es/internacional/guerra-rusia-ucrania-comienza-exodo-refugiados-ucranianos-vecinos-oeste.html Comienza el éxodo de miles de refugiados ucranianos hacia países vecinos de Europa], [[Público]], 25a februaro 2022, alirita la 26an de februaro 2022.</ref> En Kievo kaj en aliaj lokoj oni rezistas kontraŭ la avanco de la rusiaj trupoj.<ref>Luis de Vega, María R. Sahuquillo, [https://elpais.com/internacional/2022-02-26/la-batalla-de-kiev-se-recrudece-con-una-lucha-urbana.html#?rel=lom Ucrania ofrece una resistencia feroz a la ofensiva rusa] [[El País]], 26a de februaro 2022, alirita la 27an de februaro 2022.</ref> === 27-a de februaro === Rusiaj trupoj eniris en [[Berdjansko]], [[Melitopolo]] kaj [[Ĥersono]] sude kaj en [[Ĥarkivo]] norde, kie pluas rezisto same kiel en [[Kievo]].<ref>Mariano Zafra, Luis Sevillano Pires, Kiko Llaneras, Montse Hidalgo Pérez, José A. Álvarez, [https://elpais.com/internacional/2022-02-26/los-mapas-de-la-guerra-rusia-ucrania-evolucion-de-los-frentes.html Los mapas de la guerra entre Rusia y Ucrania: continua el asalto sobre Kiev y Járkov] [[El País]], 27a februaro 2022, alirita la 27an de februaro 2022.</ref><ref>María R. Sahuquillo, [https://elpais.com/internacional/2022-02-27/las-tropas-de-rusia-entran-en-la-ciudad-clave-de-jarkov.html Las tropas de Rusia entran en la ciudad clave de Járkov] [[El País]], 27a februaro 2022, alirita la 27an de februaro 2022.</ref> Estas kontraŭdiraj informoj pri la atakoj kaj rezistoj en diversaj urboj, depende de la fonto. Pli certaj ŝajnas la informoj pri la eliro de ukrainoj el la lando, nome ĉirkaŭ 360 000 ĝis tiu tago. === 28-a de februaro === Alvenis al la limo inter Ukrainio kaj Belorusio ukrainia delegitaro por batalĉesa negocado. La ukrainia prezidanto [[Volodimir Zelenskij]] petis aligon de [[Ukrainio]] al la [[Eŭropa Unio]]. == Marto 2022 == === 2-a de marto === Pluas la atakoj al [[Kievo]] kaj [[Ĥarkovo]]. Rusiaj trupoj kontrolas la marbordon inter Krimeo kaj Donbaso, tio estas de la [[Azova Maro]].<ref>Jairo Vargas Martín, [https://www.publico.es/internacional/guerra-rusia-ucrania-kiev-prepara-cerco-ruso-ue-abre-puerta-ucrania.html Kiev se prepara para el cerco ruso mientras la UE abre la puerta a Ucrania] [[Público]], 2a de Marto 2022, alirita la 2an de Marto 2022.</ref> Je tiu dato pli ol 800 000 rifuĝintoj eliris el la lando. [[Volodimir Struk]], ukrainia politikisto, urbestro de [[Kreminna]], estis mortpafita. La [[Ĝenerala Asembleo de Unuiĝintaj Nacioj]] voĉdonis pri rezolucio kiu ''"postulas al Rusio tuje ĉesi uzi forton kontraŭ Ukrainio"'' kaj ke ĝi ''"retiru tuje, tute kaj senkondiĉe ĉiujn siajn militfortojn"''. La teksto ankaŭ ''"bedaŭras" "en la plej fortaj terminoj la agreson de Rusio kontraŭ Ukrainio"'' kaj asertas ''"sian alligitecon al suvereneco, sendependeco, unueco kaj teritoria integreco"'' de Ukrainio. 141 landoj voĉdonis favore al la rezolucio, 5 kontraŭe, 35 sindetenis. La kvin kontraŭintaj landoj estas [[Rusio]], [[Belorusio]], [[Nord-Koreio]], [[Sirio]] kaj [[Eritreo]]<ref>[https://www.geo.fr/geopolitique/lassemblee-generale-de-lonu-exige-de-la-russie-la-fin-de-la-guerre-en-ukraine-208620 L'Assemblée générale de l'ONU "exige" de la Russie la fin de la guerre en Ukraine], ''Géo'', 3-a de marto 2022</ref>. [[Dosiero:United Nations General Assembly resolution ES-11 L.1 vote.svg|eta|Mapo de la voĉdono de la rezolucio ES-11/1. Verde: poraj voĉdonoj, flave: sindetenaj, ruĝe: kontraŭaj, blue: neesprimitaj.|280x280ra]] === 3-a de marto === 38 landoj apelacias al [[Internacia Puna Kortumo]] pro la invado de Rusio de Ukrainio. Tiu estas la historie plej larĝa apelacio <ref>[https://en.interfax.com.ua/news/general/805977.html]</ref>. Jam unu miliono da rifuĝintoj eliris el la lando. La rusiaj trupoj kontrolis [[Ĥerson]] kaj pluas la atakoj al [[Ĥarkovo]]. Rusio agnoskis perdojn de 500 rusiaj soldatoj, dum ukrainiaj fontoj indikas aliajn ciferojn multe pli altajn. Dume jam pli ol 6 000 personoj estis arestitaj en Rusio pro montrado sin kontraŭ la milito kaj en [[Belorusio]] pli ol 600.<ref>[https://www.publico.es/internacional/guerra-rusia-ucrania-manifestaciones-contrarias-putin-saldan-7000-personas-detenidas-rusia-bielorrusia.html Las manifestaciones contrarias a Putin se saldan ya con más de 7.000 personas detenidas en Rusia y Bielorrusia] [[Público]], 3a de marto 2022, alirita la 3an de marto 2022.</ref> === 4-a de marto === Pluas la atako de [[Rusio]] en [[Ukrainio]]n, kiu agnoskis, ke la rusiaj trupoj ekkontrolis la [[atomcentralo]]n de [[Zaporiĵo]].<ref>RAFAEL M. MAÑUECO [https://www.hoy.es/internacional/declarado-incendio-central-nuclear-ucraniana-zaporiyia-20220304015545-ntrc.html Ucrania confirma que las fuerzas rusas han tomado la central nuclear de Zaporiyia] Hoy, 4a de Marto 2022, alirita la 4an de Marto 2022.</ref><ref>[https://www.publico.es/directos/directo-guerra-rusia-ucrania-conflicto-otan.html Rusia ataca la central nuclear de Zaporiyia, la mayor de Europa, y toma su control] [[Público]], 4a de Marto 2022, alirita la 4an de marto 2022.</ref> === 6-a de marto === Jam 1 500 000 rifuĝintoj eliris el Ukrainio laŭ UN<ref>[https://www.lemonde.fr/international/live/2022/03/06/guerre-en-ukraine-en-direct-volodymyr-zelensky-appelle-l-occident-a-renforcer-les-sanctions-contre-la-russie%206116339%203210.html https://www.lemonde.fr/international/live/2022/03/06/guerre-en-ukraine-en-direct-volodymyr-zelensky-appelle-l-occident-a-renforcer-les-sanctions-contre-la-russie 6116339 3210.html], ''Le Monde'', 6-a de marto 2022</ref>. En Rusio jam estis ĉirkaŭ 10 000 arestitoj pro manifestaciado kontraŭa al la milito kaj ĵurnalistoj estis avertitaj ne informi kontraŭ la registara sinteno. Pluas la bombado de [[Ĥarkivo|Ĥarkovo]] kaj [[Mariupolo]]. === 8-a de marto === La ĉinia prezidanto [[Ŝji Ĝjinping]] deklaris ke li subtenas la agadon de Francio kaj Germanio por batalhalto en Ukrainio<ref>[https://www.zonebourse.com/actualite-bourse/Ukraine-Xi-Jinping-soutient-l-action-de-Paris-et-Berlin-pour-un-cessez-le-feu-dit-l-Elysee--39697813/ Ukraine: Xi Jinping soutient l'action de Paris et Berlin pour un cessez-le-feu, dit l'Elysée] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.zonebourse.com%2Factualite-bourse%2FUkraine-Xi-Jinping-soutient-l-action-de-Paris-et-Berlin-pour-un-cessez-le-feu-Elysee--39697813%2F#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''zonebourse.com'', 8-a de marto 2022</ref>. La usona prezidanto [[Joe Biden]] anoncas embargon kontraŭ usonaj importadoj de rusa petrolo kaj gaso. === 9-a de marto === [[Dosiero:Наслідки обстрілу дитячої лікарні та пологового будинку в Маріуполі, 9 березня 2022 року.jpg|eta|Porinfana malsanulejo de Mariupolo, 9-a de marto 2022]] Bomboj trafas la porinfanan malsanulejon de [[Mariupolo]]: 3 mortintoj, 17 vunditoj<ref>[https://www.cnews.fr/monde/2022-03-09/guerre-en-ukraine-ce-que-lon-sait-du-bombardement-dun-hopital-pedriatique-1191023 Guerre en Ukraine : ce que l'on sait du bombardement d'un hôpital pédiatrique à Marioupol] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.cnews.fr%2Fmonde%2F2022-03-09%2Fguerre-en-ukraine-ce-que-lon-sait-du-bombardement-dun-hopital-pedriatique-1191023#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''CNEWS'', 9-a de marto 2022</ref>. Rusio koncedas la ĉeeston de rusiaj konskriptitaj soldatoj en Ukrainio<ref>[https://www.leparisien.fr/international/guerre-en-ukraine-la-russie-admet-la-presence-de-soldats-conscrits-apres-avoir-promis-quelle-nen-enverrait-pas-au-front-09-03-2022-NWTCNSZIPVBOPJDLXWERYHCWIU.php| Guerre en Ukraine : la Russie admet la présence de soldats conscrits, après avoir promis qu’elle n’en enverrait pas au front] ''Le Parisien'', 9-a de marto 2022</ref>. === 10-a de marto === La rusia kaj ukrainia eksteraferaj ministroj renkontiĝas en Turkio, por provi atingi batalhalton, sed ukrainia ministro [[Dmitro Kuleba]] deklaris, ke li dubas, ke li povas trovi interkonsenton kun rusia ministro [[Sergej Lavrov]]. Tiuj ĉi interparoloj rezultigis neniun progreson. En gazetara konferenco okazinta post ĉi tiu renkontiĝo, Sergej Lavrov asertis, ke Rusio ''"ne invadis Ukrainion"'' kaj asertis, ke la bombado la antaŭan tagon de la akuŝejo de Mariupolo okazis ĉar laŭ li, ĝi ''"gastigis reale la [[Azov-bataliono]]n kaj aliajn radikaluloj"'' kaj fine ke la rusia registaro ''"neniam volis militon kaj celas fini la nunan konflikton"''<ref>[https://www.lemonde.fr/international/article/2022/03/11/guerre-en-ukraine-echec-des-pourparlers-ukraino-russes-en-turquie_6117016_3210.html Guerre en Ukraine : échec des pourparlers ukraino-russes en Turquie] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.lemonde.fr%2Finternational%2Farticle%2F2022%2F03%2F11%2Fguerre-en-ukraine-echec-des-pourparlers-ukraino-russes-en-turquie_6117016_3210.html#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''Le Monde'', 10-a de marto 2022</ref>. === 11-a de marto === Vladimir Putin deklaris, ke li volas faciligi la sendon de volontulaj batalantoj al Ukrainio, precipe el [[Mezoriento]]<ref>[https://www.bfmtv.com/international/asie/russie/vladimir-poutine-ordonne-de-faciliter-l-envoi-de-combattants-volontaires-en-ukraine_AD-202203110204.html Vladimir Poutine ordonne de faciliter l'envoi de combattants "volontaires" en Ukraine] ''BFMTV'', 11-a de marto 2022</ref><ref>[https://www.lemonde.fr/international/article/2022/03/11/guerre-en-ukraine-la-russie-recrute-des-mercenaires-syriens%206117082%203210.html Guerre en Ukraine: la Russie recrute des mercenaires syriens] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.lemonde.fr%2Finternational%2Farticle%2F2022%2F03%2F11%2Fguerre-en-ukraine-la-russie-recrute-des-mercenaires-syriens_6117082_3210.html#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''Le Monde'', 11-a de marto 2022</ref>. Ĉirkaŭ 2,5 milionoj da homoj fuĝis el Ukrainio, laŭ UN<ref>[https://www.lefigaro.fr/flash-actu/invasion-russe-plus-de-2-5-millions-de-personnes-ont-fui-l-ukraine-selon-l-onu-20220311 Invasion russe : plus de 2,5 millions de personnes ont fui l'Ukraine, selon l'ONU] ''Le Figaro'', 11-a de marto 2022</ref>. === 12-a de marto === Laŭ la ukrainia registaro, 1 300 ukrainiaj soldatoj mortis ĝis tiam kaj ĉe civiluloj temas pri almenaŭ 549 mortintoj, laŭ [[UN]].<ref>[https://www.lemonde.fr/international/live/2022/03/12/guerre-en-ukraine-la-russie-bombarde-sans-relache-certaines-villes-sans-ceder-a-la-pression-diplomatique_6117193_3210.html Guerre en Ukraine : la Russie bombarde sans relâche certaines villes sans céder à la pression diplomatique] ''Le Monde'', 12-a de marto 2022</ref> === 13-a de marto === Pluas la sieĝo al Mariupolo, dum Rusio bombardis militistajn flughavenojn en [[Lucko]] kaj [[Ivano-Frankivsk]], proksime al la limo kun [[Pollando]].<ref>[https://www.publico.es/photonews/mapa-guerra-ucrania-avanzan-tropas-rusas.html Estado de la invasión rusa a Ucrania cuando cumple el día 17] [[Público]] 13-a de marto 2022. Alirita la 13-an de marto 2022.</ref> Aero-kosmaj trupoj de [[Rusio]] atakis la Javorovan militekzercejon en [[Lvova provinco]], [[Ukrainio]] per [[krozmisilo]]j. Ukrainiaj aŭtoritatoj raportis pri [[:n:Rusia atako ĉesigis alvenon de la solduloj al Ukrainio|35 pereintoj kaj 134 vunditoj]]. La ekzercejo servis kiel centro por eksterlandaj solduloj, kies dungado post tio estis ĉesigita. === 14-a de marto === En la centro de [[Donecko]] falis misilo [[Toĉka-U]], [[:n:Ukraina misilo mortigis 21 homojn en Donecko|mortiginte 21 kaj vundinte 37 homojn]]. Ukrainia armeo neis sian intervenon. === 15-a de marto === [[Dosiero:16-storey house in Sviatoshynskyi District after shelling on 15 March 2022 (03).jpg|eta|Brulanta loĝkonstruaĵo en Kievo, 15-a de marto 2022.]] Pli ol tri milionoj da rifuĝintoj eliris el Ukrainio, laŭ [[Unuiĝintaj Nacioj]]. La ĉefministroj de [[Pollando]], [[Ĉeĥio]] kaj [[Slovakio]] veturas al Kievo por kunsido kun Zelenskij. === 16-a de marto === Rusiaj militŝipoj bombardas [[Odeso]]n. La [[Internacia Kortumo]] de la [[Unuiĝintaj Nacioj]] juĝis pri plendo de [[Ukrainio]] kontraŭ militkrimoj de [[Rusio]] invadinta Ukrainion: [[Rusio]] devas tuj ĉesigi ĉiujn militagojn. La milita atako rompas kontraŭ [[internacia juro]], kaj neniel estas pravigebla per asertita kontraŭrusa ''"genocido"'', pri kiu Rusio tute ne montris iujn pruvojn<ref>[https://www.la-croix.com/Monde/Guerre-Ukraine-Cour-internationale-justice-ordonne-Russie-suspendre-invasion-2022-03-16-1201205329 Guerre en Ukraine : la Cour internationale de justice ordonne à la Russie de suspendre son invasion] ''La Croix'', 16-a de marto 2022</ref>. [[Rusa aviadatako al teatro de Mariupolo|Rusia aviadatako kontraŭ teatrejo en Mariupolo]] en kiu civiluloj estis rifuĝintaj kaŭzis 300 mortintoj<ref>[https://meduza.io/news/2022/04/13/obse-rossiya-sovershila-voennye-prestupleniya-napav-na-roddom-i-dramteatr-v-mariupole ОБСЕ: Россия совершила военные преступления, напав на роддом и драмтеатр в Мариуполе], ''Meduza''</ref>. === 17-a de marto === UN raportis ke almenaŭ 700 civiluloj estis mortigitaj ekde la komenco de la milito. La ukrainia elektra reto estis konektita al tiu de Eŭropa Unio<ref>[https://www.linternaute.com/actualite/monde/2606143-direct-guerre-en-ukraine-kiev-frappee-par-un-missile-des-civils-bombardes-a-marioupol/ DIRECT. Guerre en Ukraine : six missiles russes lancés sur Lviv, nouvelles attaques à Kiev ] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.linternaute.com%2Factualite%2Fmonde%2F2606143-direct-guerre-en-ukraine-kiev-frappee-par-un-missile-des-civils-bombardes-a-marioupol%2F#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''www.linternaute.com'', 17-a de marto 2022</ref>. === 18-a de marto === Rusiaj bomboj bombardas la flughavenon de [[Lvivo]], kiu ĝis tiam ne estis atakita kaj utilis kiel elirejo por rifuĝintoj. === 21-a de marto === Pluas bombadoj en [[Kievo]], [[Ĥarkivo]], [[Mariupolo]], [[Mikolajivo]], [[Odeso]]. Laŭ la milita administracio de la Donecka regiono, 80% de la infrastrukturoj de la urbo Mariupolo estas difektitaj aŭ detruitaj<ref>[[Https://information.tv5monde.com/info/la-guerre-entre-dans-kiev-l-ue-denonce-un-crime-de-guerre-majeur-marioupol-449464|La guerre entre dans Kiev, l'UE dénonce un "crime de guerre majeur" à Marioupol]] ''TV5 Monde'', 22-a de marto 2022</ref>. === 22-a de marto === La prezidento de Usono [[Joe Biden]] asertis ke la rusia armeo intencas uzi [[Kemia armilo|kemiajn]] kaj [[biologia armilo|biologiajn armilojn]] kontraŭ Ukrainio<ref>[[https://www.latribune.fr/economie/international/joe-biden-assure-que-la-russie-envisage-de-frapper-l-ukraine-avec-des-armes-chimiques-et-biologiques-906654.html|Joe Biden assure que la Russie envisage de frapper l'Ukraine avec des armes chimiques et biologiques]] ([[https://www.latribune.fr/economie/international/joe-biden-assure-que-la-russie-envisage-de-frapper-l-ukraine-avec-des-armes-chimiques-et-biologiques-906654.html|arkivo]]) ''La Tribune'', 22-a de marto 2022</ref>. === 23-a de marto === Ponto uzata por evakui loĝantojn kaj alporti humanitaran helpon al Ĉernihivo estis bombita kaj detruita.<ref>{{Cite web|title='Humanitarian catastrophe' unfolding in Chernihiv as Russian forces target food storage, thousands flee|url=https://www.abc.net.au/news/2022-03-26/chernihiv-bridge-destroyed-ukraine-city-catastrophe-humanitarian/100937860|access-date=la 29-an de marto 2022}}</ref> === 25-a de marto === La rusa Ĝenerala Stabo anoncis, ke la rusia armeo nun koncentriĝos pri la konkero de Donbaso en orienta Ukrainio<ref>[https://www.lemonde.fr/international/article/2022/03/26/guerre-en-ukraine-la-russie-annonce-vouloir-concentrer-ses-forces-sur-la-liberation-du-donbass_6119223_3210.html Guerre en Ukraine : la Russie annonce vouloir concentrer ses forces sur la « libération du Donbass »] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.lemonde.fr%2Finternational%2Farticle%2F2022%2F03%2F26%2Fguerre-en-ukraine-la-russie-annonce-vouloir-concentrer-ses-forces-sur-la-liberation-du-donbass_6119223_3210.html#federation=archive. arkivo]) ''Le Monde'', 26-a de marto 2022</ref>. === 26-a de marto === La urboj [[Ĥarkivo]], [[Ĉernihivo]] kaj [[Mariupolo]] daŭre estas ĉirkaŭitaj, sed operacioj estas limigitaj al bombardoj kaj artileria fajrado<ref>[https://www.lemonde.fr/international/live/2022/03/26/guerre-en-ukraine-en-direct-volodymyr-zelensky-demande-de-nouveau-une-assistance-militaire-aux-occidentaux_6119232_3210.html#id-310790 Le point sur la situation sur le terrain, au 31e jour de guerre] [https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.lemonde.fr%2Finternational%2Flive%2F2022%2F03%2F26%2Fguerre-en-ukraine-en-direct-ne-pensez-meme-pas-a-avancer-d-un-centimetre-en-territoire-de-l-otan-lance-joe-biden-a-la-russie_6119232_32 arkivo] ''Le Monde'', 26-a de marto 2022</ref>. <br> En la okcidento de la lando, pluraj rusiaj aeratakoj trafis [[Lvivo|Lvivon]]: brulaĵdeponejo estis celita same kiel armeaj infrastrukturoj<ref>[http://Https://edition.cnn.com/europe/live-news/ukraine-russia-putin-news-03-26-22/h%204b4dadf2da95e07a4f45bb972d77e757 No deaths reported at first site of missile strike in Lviv, according to regional official] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20130711041720/http://https/ |date=2013-07-11 }}([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fedition.cnn.com%2Feurope%2Flive-news%2Fukraine-russia-putin-news-03-26-22%2Fh_4b4dadf2da95e07a4f45bb972d77e757#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''CNN'', 26-a de marto 2022</ref>. === 29-a de marto === Misilatako trafas la ŝtatan administraciejon de la urbo [[Mikolajivo]], kaŭzante minimume 35 mortintojn kaj 33 vunditojn<ref>[https://www.reuters.com/world/europe/death-toll-rises-35-strike-government-building-ukraines-mykolaiv-governor-2022-04-02/ Death toll rises to 35 from strike on government building in Ukraine's Mykolaiv, governor says] ''Reuters'', 2-a de aprilo 2022</ref>. === 31-a de marto === La rusia armeo forlasas la [[Nuklea centralo de Ĉernobilo|nuklean centralon de Ĉernobilo]], laŭ ukrainiaj aŭtoritatoj forprenante kaptitojn<ref>[https://www.lemonde.fr/international/article/2022/04/01/l-armee-russe-a-quitte-tchernobyl-en-prenant-avec-elle-des-prisonniers_6120046_3210.html L’armée russe a quitté Tchernobyl en prenant avec elle des prisonniers] ''Le Monde'', 1-a de aprilo 2022</ref>. == Aprilo 2022 == === 1-a de aprilo === Unuafoje ekde la komenco de la milito, la ukrainia armeo plenumis operacon ene de la rusia teritorio, trafinte naftodeponejon en [[Belgorodo]]<ref>[https://www.welt.de/politik/ausland/video237915065/Krieg-in-der-Ukraine-Russland-wirft-Ukraine-Luftangriff-auf-Treibstofflager-im-russischen-Belgorod-vor.html Russland wirft Ukraine Luftangriff auf Treibstofflager im russischen Belgorod vor] ''Die Welt'', 1-a de aprilo 2022</ref>.<br> La prezidanto de la Eŭropa Parlamento [[Roberta Metsola]] vojaĝis Kievon kaj renkontis la ukrainian prezidenton [[Volodimir Zelenskij]]<ref>[https://www.europarl.europa.eu/news/de/press-room/20220402IPR26553/roberta-metsola-in-kyiv-and-poland-to-support-ukrainian-people Roberta Metsola in Kyiv and Poland to support Ukrainian people] ''Eŭropa Parlamento''</ref>. ===3-a de aprilo === Rusio estas akuzita je militkrimoj por centoj da civiluloj trovitaj mortintaj en la urbo [[Buĉa]] liberigita de ukrainaj trupoj. Grandaj bombardoj estis aŭdita en la oriento kaj en la sudo en la grandurboj [[Odeso]] kaj [[Mikolajivo]]<ref>[https://www.ledauphine.com/defense-guerre-conflit/2022/04/03/guerre-en-ukraine-des-explosions-entendues-a-odessa Des civils tués dans les villes libérées, la Russie accusée de crimes de guerre, ce qu'il faut retenir de ce dimanche ] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.ledauphine.com%2Fdefense-guerre-conflit%2F2022%2F04%2F03%2Fguerre-en-ukraine-des-explosions-entendues-a-odessa#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''Le Dauphiné Libéré'', 3-a de aprilo 2022</ref>. === 5-a de aprilo === Alparolinte plurajn parlamentojn ekde la komenco de la milito (la [[Usona Kongreso|usonan]], la [[Germania parlamento|germanian]], la [[Pola parlamento|polan]], la [[Israela parlamento|israelan]], la [[Eŭropa Parlamento|eŭropan]], la [[Japania parlamento|japanian]], la [[Norvega parlamento|norvegian]], la [[Hispana parlamento|hispanian]], la [[Rumania parlamento|rumanian]], kaj aliajn) Zelenskij alparolis la [[Konsilio pri Sekureco de Unuiĝintaj Nacioj|Sekurecan Konsilion de Unuiĝintaj Nacioj]], instigante ĝin al tujaj agoj kontraŭ Rusio kaj al ties ekskludo de la [[Konsilio pri Sekureco de Unuiĝintaj Nacioj|Sekureca Konsilio]]<ref>[https://information.tv5monde.com/info/ukraine-zelensky-appelle-l-onu-agir-immediatement-face-aux-crimes-de-guerre-russes-451618 Ukraine : Zelensky appelle l'ONU a agir immédiatement face aux "crimes de guerre russes"], ''TV5 Monde'', 05-a de aprilo 2022</ref>.({{Vikinovaĵen|Zelenskij akuzas Rusion pri militkrimoj alparolante al UN}}) === 7-a de aprilo === [[Dosiero:Sievierodonetsk after Russian shelling on 6 April 2022 (03).jpg|eta|[[Severodoneck]], 6-a de aprilo 2022]] Rusio estas suspendita fare de la [[Ĝenerala Asembleo de Unuiĝintaj Nacioj]] de la [[Konsilio pri Homaj Rajtoj ĉe Unuiĝintaj Nacioj|Konsilio pri Homaj Rajtoj]].<ref>[https://www.bfmtv.com/international/en-direct-guerre-en-ukraine-nouvelles-sanctions-americaines-contre-moscou-kiev-appelle-a-evacuer-l-est_LN-202204070012.html "Nous trouvons des fosses communes": le maire de Boutcha assure que le nombre de victimes augmente] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.bfmtv.com%2Finternational%2Fen-direct-guerre-en-ukraine-nouvelles-sanctions-americaines-contre-moscou-kiev-appelle-a-evacuer-l-est_LN-202204070012.html#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''BFM TV'', 7-a de marto 2022</ref> La porparolanto de la Kremlo Dmitrij Peskov unuafoje ekde la komenco de la milito agnoskis gravajn perdojn por la rusia flanko, aldonante: ''"Tio estas grandega tragedio por ni"''<ref>[https://www.msn.com/en-us/news/world/kremlin-spokesperson-admits-russia-has-suffered-significant-losses-calling-the-ukrainian-invasion-a-huge-tragedy-for-putins-forces/ar-AAVYQKg Kremlin spokesperson admits Russia has suffered 'significant losses,' calling the Ukraine invasion a 'huge tragedy' for Putin's forces] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.msn.com%2Fen-us%2Fnews%2Fworld%2Fkremlin-spokesperson-admits-russia-has-suffered-significant-losses-calling-the-ukrainian-invasion-a-huge-tragedy-for-putins-forces%2Far-AAVYQKg#federation= arkivo]) ''MSN'', 7-a de aprilo 2022</ref>. === 8-a de aprilo === Almenaŭ 35 homoj estis mortigitaj kaj ĉirkaŭ 100 vunditaj en la atako kiu matene trafis stacion {{stacidomo|Kramatorsk}} en orienta Ukrainio, kie centoj da homoj dezirantaj fuĝi el la regiono atendis.<ref>{{Citaĵo el gazeto |url=https://www.ouest-france.fr/monde/guerre-en-ukraine/guerre-en-ukraine-la-gare-de-kramatorsk-dans-le-donbass-cible-d-une-attaque-au-moins-35-morts-966af666-b71a-11ec-91b4-4cb12076d3f2 |titolo=Guerre en Ukraine. La gare de Kramatorsk, dans le Donbass, cible d’une attaque : au moins 35 morts |lingvo=fr |Gazeto=[[Ouest-France]] |dato=08/04/2022 }}</ref> La prezidanto de la Eŭropa Komisiono [[Ursula von der Leyen]] kaj la estro de la eŭropa diplomatio [[Josep Borrell]] vojaĝis Kievon kaj renkontis la ukrainian prezidenton [[Volodimir Zelenskij]]<ref>[https://www.lemonde.fr/international/article/2022/04/09/a-kiev-ursula-von-der-leyen-ouvre-la-marche-de-l-ukraine-vers-l-avenir-europeen_6121347_3210.html A Kiev, Ursula von der Leyen ouvre la marche de l’Ukraine vers « l’avenir européen »] ''Le Monde'', 9-a de aprilo 2022</ref>. === 11-a de aprilo === La aŭstra kanceliero [[Karl Nehammer]] renkontis la rusian prezidenton Vladimir Putin en Moskvo, markante la unuan viziton de okcidenta gvidanto ekde la komenco de la milito. Laŭ la aŭstra kancelario, la interparolo kun la rusia gvidanto estis ''"tre rekta, aperta kaj akra"'', tiu ĉi renkontiĝo kun la rusia gvidanto estante ''"ne amika vizito"''. === 14-a de aprilo === Rusia flagŝipa krozoŝipo ''{{Senapartligilo|Moskva (misila krozoŝipo)}}'' sinkis post eksplodo ĉe la marbordo de Ukrainio. === 17-a de aprilo === Rusiaj trupoj klopodas devigi la ceterajn defendantojn de la Azovstal-fabriko kapitulaci per grandaega pafforto por eviti multekostajn malbaradoperaciojn, sed la ceteraj ukrainiaj defendantoj ŝajnas finpretigi finbatalon. Rusioj ankaŭ daŭrigas sian plifortikiĝon ĉirkaŭ [[Izjum]] sed ne faris ajnajn ofensivajn operaciojn<ref>[https://www.understandingwar.org/backgrounder/russian-offensive-campaign-assessment-april-17 RUSSIAN OFFENSIVE CAMPAIGN ASSESSMENT, APRIL 17] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.understandingwar.org%2Fbackgrounder%2Frussian-offensive-campaign-assessment-april-17#federation=archive.wikiwix.com arkivo]), ''Institute for the Study of War'', 17-a de aprilo 2022</ref>. Serio de rusiaj aeratakojoj en Ĥarkivo mortigas kvin civilulojn kaj vundas 13. Milita fabriko ĉe la periferio de Kievo ankaŭ estis celita de la rusia aerarmeo<ref>[https://www.nouvelobs.com/guerre-en-ukraine/20220417.OBS57262/guerre-en-ukraine-les-principaux-evenements-du-dimanche-17-avril.html Guerre en Ukraine : les principaux événements du dimanche 17 avril] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.nouvelobs.com%2Fguerre-en-ukraine%2F20220417.OBS57262%2Fguerre-en-ukraine-les-principaux-evenements-du-dimanche-17-avril.html#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''L'Obs'', 17-a de aprilo 2022</ref>. === 22-a de aprilo === Rusa generalmajoro, kaj portempa komandanto de la Rusa Centra Armea Distrikto, Rustam Minnekajev asertis, ke la celo de la "dua fazo" de la invado de Ukrainio estas plene transpreni Donbason kaj sudan Ukrainion kaj establi terkoridoron kun [[Ĉednestrio]] kaj indikas ke Rusio povus ataki la havenurbon [[Odeso]]<ref>[https://www.dniprotoday.com/article-249/Novini-Raketnij-udar-po-Odesi-Sestero-ludej-zaginuli-18-otrimali-poranenna Ракетний удар по Одесі. Шестеро людей загинули, 18 отримали поранення] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.dniprotoday.com%2Farticle-249%2FNovini-Raketnij-udar-po-Odesi-Sestero-ludej-zaginuli-18-otrimali-poranenna#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''dniprotoday.com'', 23-a de aprilo 2022</ref> aŭ lanĉi ekonomian blokadon de la regiono. Li aldonis, ke ekzistas ''"pruvo, ke la ruslingva loĝantaro estas subpremata"'' en Ĉednestrio sen doni pliajn detalojn pri liaj akuzoj. La Ministerio pri Defendo de Ukrainio refutis tion kaj akuzis Rusion pri imperiismo<ref>[https://www.theguardian.com/world/2022/apr/22/ukraine-south-occupation-russian-military-chief-rustam-minnekayev Russian commander suggests plan is for permanent occupation of south Ukraine] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.theguardian.com%2Fworld%2F2022%2Fapr%2F22%2Fukraine-south-occupation-russian-military-chief-rustam-minnekayev#federation=archive.wikiwix.com arkivo]), ''The Guardian'', 22-a de aprilo 2022</ref>. === 26-a de aprilo === La batalado koncentriĝas en [[Donbaso]] en orienta Ukrainio, sude de [[Izjum]], oriente de [[Kramatorsko]], kun malmulte da progreso de la rusia armeo<ref>[https://www.lemonde.fr/international/article/2022/04/27/guerre-en-ukraine-malgre-un-deluge-de-feu-la-russie-n-arrive-pas-a-s-emparer-totalement-du-donbass_6123805_3210.html Guerre en Ukraine : la Russie n’arrive pas à s’emparer totalement du Donbass, malgré un déluge de feu] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.lemonde.fr%2Finternational%2Farticle%2F2022%2F04%2F27%2Fguerre-en-ukraine-malgre-un-deluge-de-feu-la-russie-n-arrive-pas-a-s-emparer-totalement-du-donbass_6123805_3210.html#federation=arch arkivo]) ''Le Monde'', 27-a de aprilo 2022</ref>. Ĉirkaŭ 40 ŝtatoj kunvenis en la usona Aera Bazo de [[Ramstein-Miesenbach|Ramstein]] en Germanio por taksi la armeajn bezonojn de Ukrainio. Temas pri [[NATO|NATO-membrolandoj]], kaj ankaŭ landoj en Azio kaj Mezoriento<ref>[https://www.lemonde.fr/international/article/2022/04/27/guerre-en-ukraine-sur-la-base-americaine-de-ramstein-en-allemagne-la-demonstration-de-force-des-etats-unis-face-a-la-russie_6123811_3210.html Guerre en Ukraine : sur la base américaine de Ramstein, en Allemagne, la démonstration de force des Etats-Unis] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.lemonde.fr%2Finternational%2Farticle%2F2022%2F04%2F27%2Fguerre-en-ukraine-sur-la-base-americaine-de-ramstein-en-allemagne-la-demonstration-de-force-des-etats-unis-face-a-la-russie_6123811_ arkivo]) ''Le Monde'', 27-a de aprilo 2022</ref>. === 28-a de aprilo === La [[ĝenerala sekretario de UN]] [[António Guterres]] renkontas la prezidanton Zelenskij kaj vizitas [[Borodjanka]], [[Buĉa]] kaj [[Irpin]]<ref>[https://www.un.org/sg/en/content/sg/speeches/2022-04-28/secretary-generals-remarks-the-press-three-locations-outside-of-kyiv Secretary-General's remarks to the press in three locations outside of Kyiv] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.un.org%2Fsg%2Fen%2Fcontent%2Fsg%2Fspeeches%2F2022-04-28%2Fsecretary-generals-remarks-the-press-three-locations-outside-of-kyiv#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''UN'', 28-a de aprilo 2022</ref>. Dum lia ĉeesto en Kievo, misilo trafis la malsuprajn etaĝojn de 25-etaĝa loĝkonstruaĵo en proksima kvartalo, vundante almenaŭ 10 homojn kaj mortigante unu, laŭ ukrainaj oficialuloj<ref>[https://www.theguardian.com/world/live/2022/apr/28/russia-ukraine-war-putin-warns-of-lightning-fast-retaliation-if-west-intervenes-war-has-cost-ukraine-600bn-zelenskiy-says-live?page=with:block-626b15d98f08581273d1b9b6#block-626b15d98f08581273d1b9b6 Ten injured in Kyiv missile attack] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.theguardian.com%2Fworld%2Flive%2F2022%2Fapr%2F28%2Frussia-ukraine-war-putin-warns-of-lightning-fast-retaliation-if-west-intervenes-war-has-cost-ukraine-600bn-zelenskiy-says-live%3Fpage%3Dw arkivo]) ''The Guardian'', 29-a de aprilo 2022</ref>. == Majo 2022 == === 5-a de majo === [[Dmitrij Peskov]] agnoskis, ke la subteno de okcidentaj landoj bremsas la rusian ofensivon en Ukrainio, sed ke ĝi ne povas ''"malhelpi [Rusion] plenumi siajn celojn"''<ref>[https://information.tv5monde.com/info/ukraine-l-onu-envoie-un-nouveau-convoi-pour-evacuer-azovstal-les-ukrainiens-dementent-toute] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Finformation.tv5monde.com%2Finfo%2Fukraine-l-onu-envoie-un-nouveau-convoi-pour-evacuer-azovstal-les-ukrainiens-dementent-toute#federation=archive.wikiwix.com arkivo])</ref>. La sturmo al la metalurgia fabriko Azovstal pludaŭras<ref>[https://video.lefigaro.fr/figaro/video/ukraine-lassaut-russe-contre-lacierie-dazovstal-filme-par-un-drone/ L'assaut russe contre l'aciérie d'Azovstal filmé par un drone] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fvideo.lefigaro.fr%2Ffigaro%2Fvideo%2Fukraine-lassaut-russe-contre-lacierie-dazovstal-filme-par-un-drone%2F#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) </ref>. === 7-a de majo 2022 === La guberniestro de la ukraina regiono Ĥarkivo raportas plurajn bombadojn, unu el kiuj kaŭzas fajron kiu detruas preskaŭ la tutan literaturan memormuzeon de [[Hrihorij Skovoroda]]<ref>[https://www.reuters.com/world/europe/diplomatic-efforts-seek-save-ukraine-fighters-mariupol-zelenskiy-2022-05-07/ Ukraine says all women, children now evacuated from Mariupol steel mill] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.reuters.com%2Fworld%2Feurope%2Fdiplomatic-efforts-seek-save-ukraine-fighters-mariupol-zelenskiy-2022-05-07%2F#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''Reuters'', 8-a de majo 2022</ref>. === 12-a de majo === Rusio minacis Finnlandon pri "arme-teknika" respondo post kiam ĝiaj gvidantoj anoncis sian deziron aliĝi al NATO "sen prokrasto" sub la influo de la milito en Ukrainio<ref>[https://www.francetvinfo.fr/monde/europe/manifestations-en-ukraine/guerre-en-ukraine-ce-qu-il-faut-retenir-de-la-journee-du-jeudi-12-mai_5134912.html Guerre en Ukraine : ce qu'il faut retenir de la journée du jeudi 12 mai] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.francetvinfo.fr%2Fmonde%2Feurope%2Fmanifestations-en-ukraine%2Fguerre-en-ukraine-ce-qu-il-faut-retenir-de-la-journee-du-jeudi-12-mai_5134912.html#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''France Info'', 12-a de majo 2022</ref>. === 14-a de majo === Post 2 monatoj da okupado de la rusia armeo kaj 10 tagoj da batalado, la Batalo de Ĥarkivo finiĝas, la urbo estas liberigita fare de ukrainaj trupoj, kiuj reakiris parton de la landlimo kun Rusio en la regiono. La rusiaj trupoj tiam estis puŝitaj reen 40 kilometrojn orienten de Ĥarkivo<ref>[https://www.francetvinfo.fr/monde/europe/manifestations-en-ukraine/guerre-en-ukraine-la-ville-dekharkivliberee-des-russes%205139868.html Guerre en Ukraine : la ville de Kharkiv libérée des Russes] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.francetvinfo.fr%2Fmonde%2Feurope%2Fmanifestations-en-ukraine%2Fguerre-en-ukraine-la-ville-dekharkivliberee-des-russes_5139868.html#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''France Info'', 15-a de majo 2022</ref>. === 15-a de majo === Laŭ la vic-ĝenerala sekretario de NATO, Mircea Geoană, la rusia invado ''"perdas impeton"'', Ukrainio ''"nun povas venki ĉi tiun militon"''<ref>[https://www.aa.com.tr/en/russia-ukraine-war/ukraine-can-win-war-nato-deputy-chief/2588341 Ukraine can win war: NATO deputy chief] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.aa.com.tr%2Fen%2Frussia-ukraine-war%2Fukraine-can-win-war-nato-deputy-chief%2F2588341#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''aa.com.fr'', 15-a de majo 2022</ref>. La brita defendministro taksis, ke Rusio verŝajne perdis trionon de siaj fortoj deplojitaj ekde februaro<ref>[https://news.yahoo.com/russia-likely-lost-one-third-080609948.html Russia has likely lost one-third of its combat forces in Ukraine, UK Defense Ministry says] ''Yahoo news'', 15-a de majo 2022</ref>. === 17-a de majo === Laŭ rusiaj aŭtoritatoj, 265 ukrainiaj batalantoj fortikigitaj en la Azovstal ŝtalfabriko, la lasta bastiono de ukrainia rezisto en Mariupol, kapitulacis al la rusaj trupoj kaj estis kaptitaj. 53 vunditoj estas translokigitaj al hospitalo situanta en la areo kontrolita de la separistoj kaj la rusia armeo. Ukraina vicministro pri defendo Ganna Maljar klarigis, ke la batalantoj poste devus esti reptransportitaj al ukrain-kontrolita teritorio per interŝanĝo de kaptitoj<ref>[https://www.msn.com/fr-fr/actualite/monde/d-e2-80-99apr-c3-a8s-moscou-les-265-combattants-d-e2-80-99azovstal-se-sont-constitu-c3-a9s-prisonniers/ar-AAXmL1g D’après Moscou, les 265 combattants d’Azovstal se sont constitués prisonniers] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.msn.com%2Ffr-fr%2Factualite%2Fmonde%2Fd-e2-80-99apr-c3-a8s-moscou-les-265-combattants-d-e2-80-99azovstal-se-sont-constitu-c3-a9s-prisonniers%2Far-AAXmL1g#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''MSN actus'', 17-a de maajo 2022</ref><ref>[https://www.smh.com.au/world/europe/last-fighters-evacuated-from-besieged-azovstal-mill-in-mariupol-20220517-p5aly5.html Longest battle ends as ukrainian troops evacuated from Mariupol steel mill] ''The Sydney Morning Herald'', 17-a de majo 2022</ref> === 20-a de majo === [[Dosiero:House of culture in Lozova shelled by Russian army.webm|eta|Detruo de la Palaco de la Kulturo en [[Lozova]], 20-a de majo 2022]] Rusio trafis per misiloj la konstruaĵon de la Palaco de Kulturo en [[Lozova]] en la [[Ĥarkiva provinco]]. Zelenskij kondamnis la atakon, priskribante ĝin kiel "absolutan malbonon" kaj "absolutan stultecon"<ref>[https://www.ft.com/content/f066fd8a-b71d-45a1-9a01-ebca9d66f87b "Live news: Zelensky calls Russian strike on Kharkiv building 'absolute evil, absolute stupidity'"] ''Financial Times'', 20-a de majo 2022</ref>. === 27-a de majo === Bataladoj plu okazas en Donbaso, rusiaj trupoj provas ĉirkaŭi la urbon [[Severodoneck]] kaj malrapide progresas. Laŭ la civila kaj milita ĉefadministranto de la urbo, inter 12000 kaj 13000 loĝantoj (el 100 000 antaŭ la milito) ankoraŭ ĉeestas la urbon, kies 85-90% de la konstraĵoj necesos gravan renovigon aŭ tutan rekonstruadon<ref>[https://www.liberation.fr/international/europe/en-direct-retrouvez-les-dernieres-informations-liees-a-linvasion-russe-en-ukraine-20220527%20A54BPJPQ6JDSFITAMKOZKOEGYI/ https://www.liberation.fr/international/europe/en-direct-retrouvez-les-dernieres-informations-liees-a-linvasion-russe-en-ukraine-20220527 A54BPJPQ6JDSFITAMKOZKOEGYI/] ''Libération'', 27-a de majo 2022</ref>. Pli ol 4.000 civiluloj el kiuj 200 infanoj estis mortigitaj en Ukrainio ekde la komenco invado la 24-an de februaro kaj la vera nombro verŝajne estas multe pli alta, asertis la Alta Komisaro de Unuiĝintaj Nacioj pri Homaj Rajtoj<ref>https://www.boursier.com/actualites/reuters/plus-de-4-000-civils-tues-en-ukraine-selon-l-onu-288318.html ''Boursier.com'', 27-a de majo 2022</ref>. Kadre de la blokado de la ukrainiaj havenoj fare de la rusia marameo, dum konversacio kun la itala ĉefministro [[Mario Draghi]], [[Vladimir Putin]] asertis ke Rusio pretas ''"fari signifan kontribuon al venkado de la manĝkrizo per la eksportado de greno kaj sterko, kondiĉigita de la forigo fare de la Okcidento de politike motivitaj sankcioj"''<ref>https://www.latribune.fr/economie/international/crise-alimentaire-poutine-veut-troquer-l-exportation-de-cereales-russes-contre-la-fin-des-sanctions-occidentales-919525.html ''La Tribune'', 27-a de majo 2022</ref>. Kunlabore kun Pollando, Germanio klopodas krei "fervojan ponton" por helpi Ukrainion eksporti siajn cerealaĵojn tra la germanaj havenoj<ref>https://www.lefigaro.fr/flash-eco/l-allemagne-aide-l-ukraine-a-exporter-son-ble-par-train-20220526 ''Le Figaro'', 27-a de majo 2022</ref>. === 28-a de majo === Rusio prenas la urbon [[Liman]] en la [[Luganska provinco]]. La grandurbo estas de strategia graveco ĉar ĝi havas ŝoseajn kaj fervojajn pontojn kiuj transiras la riveron [[Donec]]. === 29-a de majo === [[Dosiero:Робоча поїздка Президента на Харківщину 65.jpg|eta|Zelenskij en Ĥarkivo, 29-a de majo 2022]] La Prezidanto Zelenskij vizitis [[Ĥarkivo]]n, markante sian unuan oficialan viziton ekster Kievo ekde la komenco de la milito<ref>[https://www.bbc.com/news/world-europe-61625512 Ukraine war: President Zelensky visits Kharkiv in first trip outside Kyiv region] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.bbc.com%2Fnews%2Fworld-europe-61625512#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''BBC'', 29-a de majo 2022</ref>. ===31-a de majo === Ukrainio asertis esti alfrontinta limigitan kontraŭofensivon en la norda parto de [[Ĥersona provinco]]. Rusiaj trupoj laŭdire lanĉis kelkajn atakojn dum la pasintaj 48 horoj kontraŭ ukrainiaj pozicioj proksime de la Rivero [[Inhulec]], ŝajne sen progreso de ambaŭ flankoj<ref>[https://news.yahoo.com/russian-forces-regrouping-renew-offensive-091500710.html?guce_referrer=aHR0cHM6Ly9mci53aWtpcGVkaWEub3JnL3dpa2kvQ2hyb25vbG9naWVfZGVfbCUyN2ludmFzaW9uX2RlX2wlMjdVa3JhaW5lX3Bhcl9sYV9SdXNzaWVfZW5fMjAyMg&guce_referrer_sig=AQAAAIiY_1mJFd1h Russian forces regrouping to renew offensive on Slovyansk, gradually capture areas of Severodonetsk] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fnews.yahoo.com%2Famphtml%2Frussian-forces-regrouping-renew-offensive-091500710.html#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''yahoo.com'', 31-a de majo 2022</ref>. == Junio 2022== === 1-a de junio === [[Joe Biden]] konfirmis, ke Usono transdonus modernajn multoblajn lanĉajn raketsistemojn (MLRS), kiel ekzemple la M142 HIMARS, al Ukrainio755<ref>[https://www.nytimes.com/2022/05/31/us/politics/biden-ukraine-rockets.html U.S. to Send Ukraine $700 Million in Military Aid, Including Advanced Rockets] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.nytimes.com%2F2022%2F05%2F31%2Fus%2Fpolitics%2Fbiden-ukraine-rockets.html#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''The New-York Timas'', 31-a de majo 2022</ref>. [[Gazpromo]] ĉesis provizi Danion per gaso. Germana kanceliero [[Olaf Scholz]] diris, ke Germanio liverus Ukrainion per modernaj grund-aeraj misiloj por protekti urbojn kontraŭ rusiaj aeratakoj<ref>[https://www.bbc.com/news/live/world-europe-61656289 Ukraine claims fight back in key eastern city] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.bbc.com%2Fnews%2Flive%2Fworld-europe-61656289#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''BBC'', 1-a de junio 2022</ref>. === 2-a de junio === La Usona Kiberspaca Strabo konfirmis ke ĝi plenumis ciferacajn operaciojn nome de Ukrainio. Generalo Paul Nakasone, la komandanto de USCYBERCOM, deklaris, ''"Ni faris serion de operacioj trans la plena spektro: ofensivaj, defensivaj, [kaj] informoperacioj."''<ref>[https://edition.cnn.com/europe/live-news/russia-ukraine-war-news-06-02-22/h%208d2c15cbe11bd25dfdeee4ce7e6bf5fb US confirms military hackers have conducted cyber operations in support of Ukraine] ''CNN'', 2-a de junio 2022</ref> === 4-a de junio === Putin estis intervjuita de la televidkanalo Россия-1. Li estis pridemandita pri eblaj ''"liveroj de longdistancaj misiloj al Kievo"''. Li respondis, ''"Se ili estas liveritaj, ni eltiros konvenajn konkludojn el tio kaj uzos niajn proprajn armilojn, de kiuj ni havas sufiĉe, por frapi tiujn instalaĵojn kiujn ni ankoraŭ ne celas."''<ref>[https://edition.cnn.com/europe/live-news/russia-ukraine-war-news-06-05-22/index.html June 5, 2022 Russia-Ukraine news] ''CNN'', 5-a de junio 2022</ref> Li ankaŭ komentis la provizoj de M270 MLRS kaj M142 HIMARS, dirante, ''"Ni komprenas ke ĉi tiu provizo [de modernaj raketsistemoj] de Usono kaj iuj aliaj landoj estas intencita kompensi la perdojn de tiu milita ekipaĵo. Ĉi tio estas nenio nova. Ĝi ne esence ŝanĝas ion ajn."''<ref>[https://www.hindustantimes.com/world-news/putin-warns-russia-will-strike-harder-if-us-sends-longer-range-missiles-to-ukraine-101654420407551-amp.html 'Russia will strike harder if...': President Putin's warning to West] ''hindustantimes.com'', 5-a de junio 2022</ref> Prezidanto Putin plue asertis ke Rusio trovis ukrainajn armilojn kaj ''"krakis ilin kiel juglandojn"''<ref>[https://www.reuters.com/world/europe/explosions-rock-ukrainian-capital-kyiv-mayor-says-2022-06-05/ Russia strikes Kyiv for first time in weeks, battle rages in east] ''Reuters'', 5-a de junio 2022</ref> === 8-a de junio === La Ĉefrabeno de Moskvo, [[Pinchas Goldschmidt]], fuĝis el Rusio al Hungario post rifuzo publike subteni la militon en Ukrainio<ref>[https://www.rferl.org/a/moscow-rabbi-goldschmidt-leaves-russia-ukraine/31889244.html Chief Rabbi Of Moscow Leaves Russia After Refusing To Publicly Support Ukraine War ] ([https://web.archive.org/web/20220610012642/https://www.rferl.org/a/moscow-rabbi-goldschmidt-leaves-russia-ukraine/31889244.html arkivo]) ''RadioFreeEurope'', 8-a de junio 2022</ref><ref>[https://www.jpost.com/diaspora/article-708829 Russia pressured Moscow chief rabbi to publicly support Ukraine war — He refused ] ''The Jerusalem Post'', 8-a de junio 2022</ref>. === 10-a de junio === La vicestro de la ukrainia armea spionado asertis, ke Ukrainio preskaŭ elĉerpas sian municion<ref>[https://www.theguardian.com/world/2022/jun/10/were-almost-out-of-ammunition-and-relying-on-western-arms-says-ukraine We’re almost out of ammunition and relying on western arms, says Ukraine] ''The Guardian'', 10-a de junio 2022</ref>. La proparolanto de la rusa Ministerio de Eksterlandaj Aferoj [[Maria Zakharova]] priskribis la reagon de Britio al la juĝo de la anglaj militkaptitoj Aiden Aslin kaj Shaun Pinner kaj ilia kondamno al morto, en la urbo [[Donecko]], ''"histerian"''. En tvitera mesaĝo publikigita komence de la posttagmezo, la brita ekterafera ministro [[Liz Truss]] parolis pri ''"la liberigo de militkaptitoj tenitaj de rusiaj prokuristoj"'': ''"La juĝo kontraŭ ili estas evidenta malobservo de la [[Konvencioj de Ĝenevo|Konvencio de Ĝenevo]]"'', ''"Unuiĝinta Reĝlando daŭre subtenas Ukrainion kontraŭ la barbara invado de Putin"''<ref>[https://www.liberation.fr/international/europe/en-direct-guerre-en-ukraine-retrouvez-les-dernieres-informations-sur-linvasion-russe-20220610_BNR3OMM2EBEC5KPRCKWBQJW7PI/ La porte-parole du ministère russe des Affaires étrangères qualifie « d’hystérique » la réaction de la Grande Bretagne au sujet des prisonniers de guerre.] ''Libération'', 10-a de junio 2022</ref>. === 17-a de junio === Malsukcesaj teratakoj estas lanĉitaj de la rusioj kontraŭ [[Severodoneck]] kaj ĝia sudorienta periferio. Ukrainiaj trupoj faras kontraŭofensivan nordokcidente de [[Izjum]] por tiri rusajn trupojn for de ofensivaj operacioj direkte al [[Slovjansko]] kaj interrompi rusiajn provizoliniojn. Ukrainiaj trupoj kaj aerarmeo frapis rusian loĝistikon kaj fortikaĵojn en suda Ukrainio, kun lokaj bataladoj daŭrantaj. Rusiaj trupoj daŭre regrupiĝas kaj transportas dungitaron al [[Zaporiĵa provinco]] por konservi defendajn poziciojn laŭ la frontlinio<ref>[https://www.understandingwar.org/backgrounder/russian-offensive-campaign-assessment-june-17 Russian Offensive Campaign Assessment, June 17] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.understandingwar.org%2Fbackgrounder%2Frussian-offensive-campaign-assessment-june-17#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''[[Instituto por la Espolorado pri Milito]]'', 17-a de junio 2022</ref>. Ukrainiaj fontoj raportas, ke Kremlo maldungis la komandanton de la rusiaj aeraj trupoj, generalo-kolonelo Andrej Serdjukov, pro sia rolo en la malsukcesa batalo de la flughaveno Hostomel ĉe la komenco de la invado<ref>[https://tvpworld.com/60821131/possible-purges-among-russian-officers-deteriorate-command-report Possible purges among Russian officers deteriorate command: Report] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Ftvpworld.com%2F60821131%2Fpossible-purges-among-russian-officers-deteriorate-command-report#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''Telewizja Polska S.A.'', 18-a de junio 2022</ref><ref>[https://www.youtube.com/watch?v=ka%20IwfSpa7E Putin axes top general for 'mass casualties' amid war; 'Butcher of Bucha' is his replacement] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.youtube.com%2Fwatch%3Fv%3Dka_IwfSpa7E#federation=archive.wikiwix.com arkivo]), Hindustan Times, 19-a de junio 2022</ref>. === 19-a de junio === La Rusia Defenda Ministerio asertas, ke ĝi trafis komandejon proksime de [[Dnipro (urbo)|Dnipro]] per pluraj Kalibr-misiloj kaj ke ''"pli ol 50 ukrainaj armegeneraloj kaj oficiroj estis mortigitaj pro la atako"''<ref>[https://www.dw.com/en/russia-claims-ukrainian-generals-killed-in-missile-strike-as-it-happened/a-62180427 Russia claims Ukrainian generals killed in missile strike — as it happened] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.dw.com%2Fen%2Frussia-claims-ukrainian-generals-killed-in-missile-strike-live-updates%2Fa-62180427#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''dw.com'', 19-a de junio 2022</ref> === 21-a de junio === Rusio alvokis la [[Eŭropa Unio|EU-ambasadoron]] en Moskvo pro la malpermeso de [[Litovio]] de iuj varoj trajniri al [[Kaliningrado]] el Rusio. La rusia eksterafera ministerio asertis: ''"Rusio rezervas al si la rajton agi por protekti siajn naciajn interesojn"'', kvalifante tion ''"senprecedenca"'' kaj ''"kontraŭleĝa"''. La litova ministro pri eksteraj aferoj [[Gabrielius Landsbergis]] respondis: ''"Litovio nenion faras: estas eŭropaj sankcioj kiuj ekfunkciis de la 17-a de junio... Tio estis farita kun konsulto de la [[Eŭropa Komisiono]] kaj laŭ gvidlinioj de la Eŭropa Komisiono."''<ref>[https://www.bbc.co.uk/news/world-europe-61864049 "Kaliningrad: Row erupts over goods blocked from entering Russian territory"] ''BBC'', 21-a de junio 2022</ref> === 24-a de junio === [[Dosiero:Housing and Communal College in Kharkiv after Russian rocket strike (10).jpg|eta|Loĝejo kaj Komunuma Kolegio de Ĥarkiva Nacia Universitato de Urba Ekonomio post rusia raketa frapo la 20an de junio 2022]] Ukrainiaj oficialuloj anoncas, ke iliaj fortoj faras siajn lastajn klopodojn en la industria zono de [[Severodoneck]] antaŭ ol retiriĝi el la urbo. Ekde tiam Rusio regas la tutan urbon kaj ĝian ĉirkaŭaĵon<ref>[https://www.wsj.com/articles/ukraine-orders-withdrawal-from-severodonetsk-to-avoid-encirclement-11656056814 Yaroslav Trofimov, « Ukraine Orders Withdrawal From Severodonetsk to Avoid Encirclement »] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.wsj.com%2Farticles%2Fukraine-orders-withdrawal-from-severodonetsk-to-avoid-encirclement-11656056814 arkivo]) ''The Wall Street journal'', 24-a de junio 2022</ref><ref>[https://twitter.com/l%20thinktank/status/1540223166341156864] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Ftwitter.com%2Fl_thinktank%2Fstatus%2F1540223166341156864 arkivo]) </ref>. Ukrainiaj trupoj daŭre lanĉas kontraŭofensivajn operaciojn laŭ la limo de [[Ĥersona provinco]] kaj [[Dnipropetrovska provinco]] kaj minacas rusiajn trupojn en la grandurbo de [[Ĥersono]]. En la urbo estas raportitaj ankaŭ agoj de ukrainiaj rezistantoj celantaj rusiajn kunlaborantojn<ref>[https://www.understandingwar.org/backgrounder/russian-offensive-campaign-assessment-june-24 Russian Offensive Campaign Assessment, June 24] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.understandingwar.org%2Fbackgrounder%2Frussian-offensive-campaign-assessment-june-24#federation=archive.wikiwix.com arkivo]), ''[[Instituto por la Espolorado pri Milito]]'', 24-a de junio 2022 </ref>. === 26-a de junio === Rusio lanĉis 14 misilojn al Kievo, inkluzive de kelkaj X101-misiloj el Tu-95 kaj Tu-160 bombaviadiloj super la [[Kaspio|Kaspia Maro]]<ref>[https://www.understandingwar.org/backgrounder/russian-offensive-campaign-assessment-june-26 Russian Offensive Campaign Assessment, June 26] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.understandingwar.org%2Fbackgrounder%2Frussian-offensive-campaign-assessment-june-26 arkivo]), ''[[Instituto por la Espolorado pri Milito]]'', 26-a de junio 2022</ref>, difektante loĝkonstruaĵojn kaj infanĝardenon. Ĉi tiuj estas la unuaj atakoj celantaj la ĉefurbon post tri semajnoj, mortigante unu personon kaj vundante ses aliajn<ref>[https://www.aljazeera.com/news/2022/6/26/missile-hits-residential-building-in-ukraines-capital-kyiv Russian missiles hit residential buildings in Ukraine’s Kyiv] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.aljazeera.com%2Fnews%2F2022%2F6%2F26%2Fmissile-hits-residential-building-in-ukraines-capital-kyiv arkivo]) ''[[Al-Ĝazira]]'', 26-a de junio 2022</ref>. === 27-a de junio === [[Dosiero:Shopping center in Kremenchuk after Russian shelling, 2022-06-27 (1) frame 0246.jpg|eta|Superbazaro de Tremenĉuk post rusia misila atako, 27-a de junio 2022]] La Rusiaj Armitaj Fortoj pafis misilojn kontraŭ superbazaro Amstor en la ukrainia urbo [[Kremenĉuk]], [[Poltava provinco]]. La atako mortigis almenaŭ dudek homojn kaj vundis almenaŭ 56<ref>[https://www.bbc.com/russian/news-61957087 Российская ракета попала в торговый центр в Кременчуге. Погибли 20 человек, десятки раненых], ''BBC'', 27-a de junio 2022</ref>. === 28-a de junio === [[Dmitrij Peskov]], proparolanto de Vladimir Putin asertis: ''"La ukraina flanko povas fini (la konflikton) ene de unu tago. Oni devas ordoni al naciismaj trupoj demeti la armilojn, al ukrainaj soldatoj oni ordonu demeti la armilojn kaj plenumi ĉiujn kondiĉojn starigitajn de Rusio. Tiam ĉio finiĝos en unu tago"''<ref>[https://www.liberation.fr/international/europe/en-direct-guerre-en-ukraine-retrouvez-toutes-les-actualites-de-cette-journee-de-mardi-liees-a-linvasion-russe-20220628_ZS3IMXFK5FCLLA3HD6CRJ3QIO4/ Pour la Russie, «tout sera fini en une journée», si les soldats ukrainiens déposent les armes. ] ''[[Libération]]'', 28-a de junio 2022</ref> Kunvenante en Germanio, la ŝtatestroj de la [[Grupo de la sep]] kune deklaris ke ''"La blindaj atakoj kontraŭ civililuoj konsistigas militkrimon"'', ''"La Rusia prezidanto Vladimir Putin, kaj la aŭtoritatuloj prirespondecos"'', kaj ke ''"(Ni) daŭre provizos al Ukrainio financan, humanitaran, diplomatian kaj militan helpon, tiom longe kiom necese"''<ref>[https://www.lemonde.fr/international/live/2022/06/29/guerre-en-ukraine-en-direct-joe-biden-annonce-le-renforcement-de-la-presence-militaire-americaine-en-europe%206132455%203210.html Ce qu’il faut savoir à l’aube de ce 126ᵉ jour de guerre en Ukraine], ''[[Le Monde]]'', 29-a de junio 2022</ref> === 30-a de junio === Rusiaj aŭtoritatoj anoncis la retiron de siaj trupoj el la [[Serpento-insulo]], ''"kiel signo de bonvolo"'', kadre de la prognozebla manĝkrizo, la ''"celoj fiksitaj"'' surloke estinte ''"realigitaj"''. Laŭ la proparolanto de la rusia defenda ministerio, ''"Rusio ne kontraŭas UN-klopodojn por krei humanitaran koridoron por eksporti grenan produktadon el Ukrainio"'', ''"Tiu ĉi decido malhelpos al Kievo la spekuladon pri baldaŭa manĝkrizo asertante, ke estas neeble eksporti grenon pro la tuta regado de Rusio super la nordokcidenta Nigra Maro."'' Siaflanke, la ukraina armeo rapide gratulis sin pro ''"devigi la fortojn de Moskvo, nekapablaj elteni la fajron de [ĝia] artilerio kaj [ĝiaj] aviadilatakoj"''<ref>[https://www.lemonde.fr/international/article/2022/06/30/guerre-en-ukraine-les-russes-se-retirent-de-l-ile-des-serpents-territoire-strategique-en-mer-noire_6132802_3210.html Guerre en Ukraine : les Russes se retirent de l’île des Serpents, territoire stratégique en mer Noire], ''Le Monde'', 1-a de julio 2022</ref>.<br> Laŭ la brita defenda ministerio, ''"Tre verŝajne Rusio retiriĝis el Serpento-Insulo pro la izoleco de la garnizono kaj ĝia kreskanta vundebleco al ukrainiaj atakoj, prefere ol kiel "bonvola gesto", kiel ĝi nomis ĝin."''<ref>[https://twitter.com/DefenceHQ/status/1542753002150412291?ref_src=twsrc%5Etfw%7Ctwcamp%5Etweetembed%7Ctwterm%5E1542753427985514496%7Ctwgr%5E%7Ctwcon%5Es2_&ref_url=https%3A%2F%2Fwww.liberation.fr%2Finternational%2Feurope%2Fen-direct-guerre-en-ukraine-retrou Tvitera mesaĝo da la brita defenda ministerio], 1-a de julio 2022</ref> == Julio de 2022 == === 1-a de julio === [[Dosiero:House in Serhiivka after shelling on 1 July 2022 (10).jpg|eta|Detruita loĝkonstruaĵo en Sergejevka, 1-a de julio 2022]] Rusia misilatako al loĝkonstruaĵo en Sergejevka, regiono de [[Odeso]], mortigis minimume 21 civilulojn, kaj vundis 38 aliajn, el kiuj 6 infanoj kaj unu graveda ino, laŭ ukrainiaj aŭtoritatoj<ref>[https://www.lemonde.fr/international/live/2022/07/01/guerre-en-ukraine-en-direct-apres-les-frappes-russes-pres-d-odessa-berlin-denonce-une-attaque-inhumaine_6132840_3210.html Selon un bilan actualisé, 21 personnes ont été tuées dans les bombardements russes près d’Odessa] ''Le Monde'', 1-a de julio 2022</ref>. === 4-a de julio === Rusaj trupoj plifirmigas teritorian kaj administran kontrolon de [[Severodoneck]] kaj [[Lisiĉansk]]. Ili daŭrigis siajn ofensivajn operaciojn oriente de [[Baĥmut]] por pretiĝi por la progresoj al Bakhmout kaj [[Siversk]] kaj aranĝis limigitajn kaj malsukcesajn atakojn norde de la grandurbo de [[Ĥarkivo]]. Ukrainia rezista agado celas rusiajn fervojajn liniojn ĉirkaŭ [[Melitopolo]] kaj [[Tokmak]]<ref>[https://www.understandingwar.org/backgrounder/russian-offensive-campaign-assessment-july-4 RUSSIAN OFFENSIVE CAMPAIGN ASSESSMENT, JULY 4] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.understandingwar.org%2Fbackgrounder%2Frussian-offensive-campaign-assessment-july-4#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''[[Instituto por la Espolorado pri Milito]]'', 4-a de julio 2022</ref>. === 7-a de julio === La rusia Ministerio pri Defendo konfirmas la funkcian paŭzon de rusiaj trupoj por ripozi kaj rekonsistiĝi. Tamen, ili daŭrigas siajn klopodojn avanci direkte al [[Slovjansko]] el la sudoriento de [[Izjum]]<ref>[https://www.understandingwar.org/backgrounder/russian-offensive-campaign-assessment-july-7 RUSSIAN OFFENSIVE CAMPAIGN ASSESSMENT, JULY 7] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.understandingwar.org%2Fbackgrounder%2Frussian-offensive-campaign-assessment-july-7#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''[[Instituto por la Espolorado pri Milito]]'', 7-a de julio 2022</ref>. === 9-a de julio === Raketoj lanĉitaj fare de rusiaj trupoj trafis konstruaĵon en [[Ĉasiv Jar]], mortigante almenaŭ 48 homojn<ref>[https://www.reuters.com/world/europe/dozens-feared-trapped-after-russian-strike-ukraine-apartment-building-2022-07-11/ Rescuers pull survivors from ruined Ukrainian apartment building] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.reuters.com%2Fworld%2Feurope%2Fdozens-feared-trapped-after-russian-strike-ukraine-apartment-building-2022-07-11%2F#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''[[Reuters]]'', 12-a de julio 2022</ref> === 13-a de julio === [[Nord-Koreio]] agnoskas la sendependecon de la [[Donecka Popola Respubliko]] kaj la [[Luganska Popola Respubliko|Luhanska Popola Respubliko]]<ref>[https://www.reuters.com/world/north-korea-recognises-breakaway-russias-proxies-east-ukraine-2022-07-13/ North Korea recognises breakaway of Russia's proxies in east Ukraine] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.reuters.com%2Fworld%2Fnorth-korea-recognises-breakaway-russias-proxies-east-ukraine-2022-07-13#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''[[Reuters]]'', 12-a de julio 2022</ref>. La LPR Enlanda Ministerio raportas ke siaj soldatoj kaj rusiaj soldatoj eniris [[Siversk]]-on<ref>[https://www.trtworld.com/europe/live-blog-un-eu-condemn-strikes-on-central-ukraine-city-as-toll-climbs-58825 Live blog: UN, EU condemn strikes on central Ukraine city as toll climbs] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.trtworld.com%2Feurope%2Flive-blog-russia-allied-militia-reportedly-enter-ukraine-s-siversk-58825#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''TRTWorld'', 14-a de julio 2022</ref> === 16-a de julio === Dum trupinspektado ĉe komandejo en Donbaso, rusia defendministro [[Sergej Ŝojgu]] ordonis al soldatoj plifortigi operaciojn "en ĉiuj operaciaj direktoj" en Ukrainio, sugestante ke la rusia armeo verŝajne ĉesigas la "operacia paŭzo" laŭ la frontlinioj<ref>[https://news.yahoo.com/shoigu-announces-plans-russian-offensive-125000201.html?guccounter=1&guce_referrer=aHR0cHM6Ly9mci53aWtpcGVkaWEub3JnLw&guce_referrer_sig=AQAAAEDBNsNawA0lU45NNrzab6ANvhu91sA9merZ_E0m3Hyq-Cc-Ri6SfhuuixpMS2nMG6-TxPjhNNa5OtYqtGolhdguv7dO Shoigu announces plans for the Russian offensive "in all directions"] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fnews.yahoo.com%2Fshoigu-announces-plans-russian-offensive-125000201.html#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''Yahoo News'', 16-a de julio 2022</ref>. === 17-a de julio === Laŭ brita stabestro Tony Radakin, la rusia armeo perdis 50 000 soldatojn mortigitajn aŭ vunditajn, same kiel preskaŭ 1 700 tankojn kaj preskaŭ 4 000 batalveturilojn, t.e. perdo de pli ol 30% de la rusiaj terarmeaj fortoj<ref>[https://www.telegraph.co.uk/world-news/2022/07/17/admiral-sir-tony-radakin-hoping-putin-unwell-may-assassinated/ Admiral Sir Tony Radakin: Hoping Putin is unwell or may be assassinated is ‘wishful thinking’] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.telegraph.co.uk%2Fworld-news%2F2022%2F07%2F17%2Fadmiral-sir-tony-radakin-hoping-putin-unwell-may-assassinated%2F#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''The Telegraph'', 17-a de julio 2022</ref>. === 18-a de julio === Laŭ la brita defendministerio, rusiaj trupoj alfrontas ''"dilemon inter deplojado de rezervoj en Donbaso aŭ defendi kontraŭ ukrainiaj kontraŭatakoj en la sudokcidenta sektoro de Ĥersono"''<ref>[https://www.msn.com/en-gb/news/world/russia-ukraine-war-kremlins-struggle-to-sustain-combat-power-is-becoming-increasingly-acute-mod-says/ar-AAZIr4C Himars missiles strike key Russian-held bridge in Kherson] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.msn.com%2Fen-gb%2Fnews%2Fworld%2Frussia-ukraine-war-kremlins-struggle-to-sustain-combat-power-is-becoming-increasingly-acute-mod-says%2Far-AAZIr4C#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''MSN'', 19-a de julio 2022</ref>. === 20-a de julio === [[Sirio]] oficiale rompas diplomatiajn rilatojn kun [[Ukrainio]]<ref>[https://www.canberratimes.com.au/story/7828168/syria-breaks-diplomatic-ties-with-ukraine/ Syria breaks diplomatic ties with Ukraine] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.canberratimes.com.au%2Fstory%2F7828168%2Fsyria-breaks-diplomatic-ties-with-ukraine%2F#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''The Canbera Times'', 20-a de julio 2022</ref>. Rusia ministro pri eksteraj aferoj [[Sergej Lavrov]] asertis, ke Rusio vastigos armeajn operaciojn en Ukrainio preter Luhanska kaj Donecka provincoj<ref>[https://www.understandingwar.org/backgrounder/russian-offensive-campaign-assessment-july-20 RUSSIAN OFFENSIVE CAMPAIGN ASSESSMENT, JULY 20] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.understandingwar.org%2Fbackgrounder%2Frussian-offensive-campaign-assessment-july-20#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''[[Instituto por la Espolorado pri Milito]]'', 20-a de julio 2022''</ref>. === 22-a de julio === Rusio kaj Ukrainio subskribis interkonsenton intertraktita de [[Unuiĝintaj Nacioj|UN]] kaj [[Turkio]] por liberigi grejneksportojn blokitajn en la havenoj de Ukrainio<ref>[https://www.politico.eu/article/russia-and-ukraine-to-sign-grain-deal-friday-turkey-says/ Russia and Ukraine to sign Black Sea grain deal Friday, Turkey says], ''POLITICO'', 22-a de julio 2022</ref>. [[Litovio]] ĉesigis la malpermeson de transporto de sankciitaj varoj al Kaliningrado, de Rusio, per fervojo super litova grundo<ref>[https://www.bbc.com/news/world-europe-62274474 Kaliningrad row: Lithuania lifts rail restrictions for Russian exclave] ''BBC'', 23-a de julio 2022</ref>. Laŭ ukrainiaj fontoj, ukrainiaj trupoj ĉirkaŭis proksimume 1 000 ĝis 2 000 rusiajn soldatojn proksime de Visokopilja en la [[Ĥersona provinco]]<ref>[https://ukrainetoday.org/2022/07/22/about-2000-occupiers-were-surrounded-in-the-kherson-direction-media/ About 2,000 occupiers were surrounded in the Kherson direction – media] ''Ukraine Today'', 22-a de julio 2022</ref><ref>[https://www.bbc.com/news/world-europe-62283196 Ukraine war: Kyiv's forces moving towards occupied Kherson - Zelensky] ''BBC'', 23-a de julio 2022</ref>. === 23-a de julio === La 23-an de julio, malpli ol tagon post subskribo de grena eksportinterkonsento kun Ukrainio, Rusio lanĉis Kalibr-misilojn ĉe la Odesa mara komerca haveno. Laŭ Ukrainio, du el la kvar misiloj estis kaptitaj<ref>[https://www.theguardian.com/world/2022/jul/23/russia-fires-missiles-odesa-port-hours-after-grain-export-deal Russia fires missiles at Odesa port hours after signing grain export deal] ''The Guardian'', 23-a de julio 2022</ref>. Rusiaj oficialuloj deklaris al Turkio ke Rusio havis ''"neniun rilaton"'' kun la misilatako<ref>[https://www.reuters.com/world/europe/russia-tells-turkey-it-has-nothing-do-with-strike-ukraines-odesa-port-turkish-2022-07-23/ Russia tells Turkey it has "nothing to do" with strike on Ukraine's Odesa port - Turkish minister] ([https://web.archive.org/web/20220725000953/https://www.reuters.com/world/europe/russia-tells-turkey-it-has-nothing-do-with-strike-ukraines-odesa-port-turkish-2022-07-23/ arkivo]) ''Reuters'', 23-a de julio 2022</ref> sed la sekvan tagon, Igor Konashenkov, proparolanto de la Rusa Defendministerio, konfirmis la atakon, asertante ke ĝi detruis ukrainian batalŝipon kaj stokejon de ''Harpoon''-kontraŭŝipmisiloj<ref>[https://apnews.com/article/russia-ukraine-zelenskyy-kyiv-moscow-109d5cd6a7dc5eae28a337d052864165 Russia says strike on Ukrainian port hit military targets] ''AP News'', 24-a de julio 2022</ref>. La tagon poste, Oleksej Vadaturskij, estro de cerealaĵa firmaego, mortis pro la bombardo de sia hejmo apud [[Mikolajivo]]<ref>[https://www.aljazeera.com/news/2022/8/1/did-russia-deliberately-kill-vadatursky-ukraines-grain-tycoon Did Russia deliberately kill Vadatursky, Ukraine’s grain tycoon?] ''[[Al-Ĝazira]]'', 1-a de aŭgusto 2022</ref>. === 29-a de julio === [[Tvitero|Tvitera]] mesaĝo de la Rusia Ambasado en Britio afiŝita la 29-an de julio deklaris ke ''"[[Azov-bataliono|Azovaj aktivuloj]] meritas esti ekzekutitaj, ne per ekzekuttrupo, sed per pendumo, ĉar ili ne estas veraj soldatoj. Ili meritas humiligan morton."''<ref>[https://www.lemonde.fr/international/article/2022/08/03/guerre-en-ukraine-la-russie-classe-le-regiment-azov-comme-organisation-terroriste%206137011%203210.html Régiment Azov : la Russie classe le bataillon d’Ukraine comme « organisation terroriste »] ''Le Monde'', 3-a de aŭgusto 2022</ref>. Kelkajn horojn poste, eksplodo okazis en Olenivka malliberejo, apud Donecko, mortigante, laŭ [[RIA Novosti]], 40 ukrainiajn militkaptitojn kaj vundante 75. La ĉefa stabo de Ukrainio deklaris ke la atako estis farita fare de Rusio por kaŝi la torturadon kaj ekzekutojn de ukrainiaj militkaptitoj<ref>[https://news.yahoo.com/russia-40-ukrainian-pows-killed-081001018.html Russia says Ukraine struck prison in Donetsk region, killing 40] ''Yahoo News'', 29-a de julio 2022</ref><ref>[https://www.reuters.com/world/europe/russia-40-ukrainian-pows-killed-by-ukrainian-missile-strike-donetsk-prison-2022-07-29/ Russia says Ukraine struck prison in Donetsk region, killing 40] ''Reuters'', 29-a de julio 2022</ref>. La aserto nun estas de pli ol 50 ukrainiaj militkaptitoj mortigitaj, inkluzive de kaptitaj membroj de la [[Azov-bataliono]] kaptitaj ĉe Mariupolo. Rusio asertis ke la malliberejo estis trafita per HIMARS-misiloj kaj elmontris fragmentojn de la raketo kiel pruvo. Ukrainio petas de UN kaj [[Ruĝa Kruco]] enketon<ref>[https://www.theguardian.com/world/2022/jul/30/prison-attack-that-killed-ukraine-pows-a-war-says-zelenskiy-amid-calls-for-un-inquiry Prison attack that killed Ukraine PoWs a war crime, says Zelenskiy, amid calls for UN inquiry] ''The Guardian'', 30-a de julio 2022</ref>. La Ruĝa Kruco petis rusajn oficialulojn pri aliro al la Olenivka kaptitejo, sed neniu respondo estis ricevita<ref>[https://www.bbc.com/news/world-europe-62365797 Ukraine War: Zelensky orders civilians to evacuate Donetsk region] ''BBC'', 1-a de aŭgusto 2022</ref>. === 31-a de julio === [[Donecka Popola Respubliko|DNR]]-oficialuloj asertis ke ukrainiaj soldatoj bombardis la urbocentron de Donecko per obusoj kaj per PFM-1 kontraŭpersonaj terminoj, 1 homo mortis<ref>[https://tass.com/world/1487151 Ukrainian troops fire anti-personnel mines at Donetsk again] ''TASS'', 31-a de julio 2022</ref><ref>[https://english.almayadeen.net/news/politics/donetsk-being-cleared-of-ukrainian-mines-banned-by-geneva-co Donetsk being cleared of Ukrainian mines banned by Geneva Convention] ''almayadeen'', 31-a de julio 2022</ref>. == Aŭgusto 2022 == === 1-a de aŭgusto === La unua ŝipo kun greno forlasis Odeson laŭ la interkonsento de UN kaj Turkio intertraktita inter Ukrainio kaj Rusio por eksportado de manĝaĵo el Ukrainio ({{Vikinovaĵen|La unua ŝipo kun greno eliros el Odeso la 1-an de aŭgusto}}). === 4-a de aŭgusto === [[Amnestio Internacia]] akuzis Ukrainion je malobservo de la internaciaj militleĝoj metante armilojn kaj tendarojn en civilajn areojn kun ''"armeaj bazoj aŭ dense arbarkovritaj areoj proksime"''<ref>[https://www.nytimes.com/live/2022/08/04/world/ukraine-russia-news-war#amnesty-international-says-ukraines-tactics-have-endangered-civilian-lives-drawing-a-fierce-rebuke Amnesty International says Ukraine’s tactics have endangered civilian lives, drawing a fierce rebuke.] ''The New Yok Times'', 5-a de aŭgusto 2022</ref>, tiel endanĝerigante civilulojn<ref>[https://www.amnesty.fr/actualites/ukraine-les-tactiques-de-combats-ukrainiennes-mettent-en-danger-la-population-civile UKRAINE : LES TACTIQUES DE COMBATS UKRAINIENNES METTENT EN DANGER LA POPULATION CIVILE] ''[[Amnestio Internacia]]'', 4-a de aŭgusto 2022</ref>. Zelenskij rebatis dirante, ke tiuj asertoj provas oferti ''"amnestion al la terorista ŝtato kaj ŝanĝi la respondecon de la agresanto al la viktimo"''<ref>[https://www.sbs.com.au/news/article/volodymyr-zelenskyy-responds-to-amnesty-allegations-of-ukrainian-forces-putting-civilians-at-risk/9gr0fl1jo Volodymyr Zelenskyy responds to Amnesty allegations of Ukrainian forces 'putting civilians at risk'] ''SBS news'', 5-a de aŭgusto 2022</ref>. === 5-a de aŭgusto === Rusio kaj Ukrainio akuzis unu la alian plo bombardo de la nuklea centralo de [[Zaporiĵo]], la obusoj trafinte elektrajn kablojn kaj deviginte la teknikistojn malkonekti unu reaktoron.<ref>[https://www.reuters.com/business/aerospace-defense/shelling-hits-power-lines-ukraine-nuclear-plant-both-sides-trade-blame-2022-08-05/ Shells hit power lines at Ukraine nuclear plant, fighting in east] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.reuters.com%2Fbusiness%2Faerospace-defense%2Fshelling-hits-power-lines-ukraine-nuclear-plant-both-sides-trade-blame-2022-08-05%2F#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''Reuters'', 5-a de aŭgusto 2022</ref> Laŭ rusiaj amaskomunikiloj, nord-koreiaj respondeculoj proponis disponigi al Rusio 100 000 volontulaj soldatoj por la milito. La oferto estas esplarata de rusiaj aŭtoritatoj<ref>[https://nypost.com/2022/08/05/russian-state-tv-north-korea-offers-kremlin-100000-troops/ Russian state TV: North Korea offering Kremlin 100,000 ‘volunteers’ ] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fnypost.com%2F2022%2F08%2F05%2Frussian-state-tv-north-korea-offers-kremlin-100000-troops%2F#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''The New York Post'', 5-a de aŭgusto 2022</ref><ref>[https://www.mirror.co.uk/news/world-news/100000-north-korean-soldiers-could-27664214 100,000 North Korean soldiers could be sent to join Vladimir Putin’s forces in Ukraine] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.mirror.co.uk%2Fnews%2Fworld-news%2F100000-north-korean-soldiers-could-27664214#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''Mirror'', 5-a de aŭgusto 2022</ref>. == Referencoj == {{Referencoj|2}} [[Kategorio:Invado de Rusio en Ukrainion (2022)]] pzp4trr6xhmfic8zu7pbxxlu3d8kprw 7684545 7684521 2022-08-10T13:32:39Z Baba79 118684 /* 16-a de marto */ wikitext text/x-wiki {{Aktuala evento}} '''Kronologio de la [[Invado de Rusio en Ukrainion (2022)|invado de Rusio en Ukrainion]]''' komencita la [[24-an de februaro]] [[2022]] laŭ ordono de rusia prezidento [[Vladimir Putin]]. {{TOC-dekstre}} [[Dosiero:2022_Russian_Invasion_of_Ukraine_animated.gif|eta|maldekstre|600px]] <br clear=left> == Februaro 2022 == === 24-a de februaro === [[Prezidanto de Rusio]] [[Vladimir Putin]] alparolis la nacion en urĝa alvoko kaj informis pri [[:n:Rusio komencis operacon en Ukrainio|komenco de speciala operaco]] en [[Ukrainio]]. Sekvis atakoj de rusiaj trupoj, kiuj eniris Ukrainion de pluraj flankoj kaj atakis militajn objektojn. Iom antaŭ la 7-a horo, ukrainia prezidanto [[Volodimir Zelenskij]] deklaris [[Militreĝimo|militreĝimon]] en la tuta lando kaj interrompis diplomatiajn rilatojn kun Rusio. Post la atakoj, la tuta [[aerspaco]] de Ukrainio estis fermita. === 25-a de februaro === Pluas la invado de [[Rusio]] en [[Ukrainio]]n; rusiaj trupoj alvenis ĝis [[Kievo]]; ukrainia registaro agnoskis pli ol 100 mortoj. === 26-a de februaro === Pluas la invado de [[Rusio]] en [[Ukrainio]]n, kiu agnoskas 200 mortojn kaj milon da vunditoj. Inter 50 000 kaj 100 000 ukrainoj eliris el la lando kaj multaj aliaj klopodas same fari.<ref>Jairo Vargas Martín/Agentejoj [https://www.publico.es/internacional/guerra-rusia-ucrania-comienza-exodo-refugiados-ucranianos-vecinos-oeste.html Comienza el éxodo de miles de refugiados ucranianos hacia países vecinos de Europa], [[Público]], 25a februaro 2022, alirita la 26an de februaro 2022.</ref> En Kievo kaj en aliaj lokoj oni rezistas kontraŭ la avanco de la rusiaj trupoj.<ref>Luis de Vega, María R. Sahuquillo, [https://elpais.com/internacional/2022-02-26/la-batalla-de-kiev-se-recrudece-con-una-lucha-urbana.html#?rel=lom Ucrania ofrece una resistencia feroz a la ofensiva rusa] [[El País]], 26a de februaro 2022, alirita la 27an de februaro 2022.</ref> === 27-a de februaro === Rusiaj trupoj eniris en [[Berdjansko]], [[Melitopolo]] kaj [[Ĥersono]] sude kaj en [[Ĥarkivo]] norde, kie pluas rezisto same kiel en [[Kievo]].<ref>Mariano Zafra, Luis Sevillano Pires, Kiko Llaneras, Montse Hidalgo Pérez, José A. Álvarez, [https://elpais.com/internacional/2022-02-26/los-mapas-de-la-guerra-rusia-ucrania-evolucion-de-los-frentes.html Los mapas de la guerra entre Rusia y Ucrania: continua el asalto sobre Kiev y Járkov] [[El País]], 27a februaro 2022, alirita la 27an de februaro 2022.</ref><ref>María R. Sahuquillo, [https://elpais.com/internacional/2022-02-27/las-tropas-de-rusia-entran-en-la-ciudad-clave-de-jarkov.html Las tropas de Rusia entran en la ciudad clave de Járkov] [[El País]], 27a februaro 2022, alirita la 27an de februaro 2022.</ref> Estas kontraŭdiraj informoj pri la atakoj kaj rezistoj en diversaj urboj, depende de la fonto. Pli certaj ŝajnas la informoj pri la eliro de ukrainoj el la lando, nome ĉirkaŭ 360 000 ĝis tiu tago. === 28-a de februaro === Alvenis al la limo inter Ukrainio kaj Belorusio ukrainia delegitaro por batalĉesa negocado. La ukrainia prezidanto [[Volodimir Zelenskij]] petis aligon de [[Ukrainio]] al la [[Eŭropa Unio]]. == Marto 2022 == === 2-a de marto === Pluas la atakoj al [[Kievo]] kaj [[Ĥarkovo]]. Rusiaj trupoj kontrolas la marbordon inter Krimeo kaj Donbaso, tio estas de la [[Azova Maro]].<ref>Jairo Vargas Martín, [https://www.publico.es/internacional/guerra-rusia-ucrania-kiev-prepara-cerco-ruso-ue-abre-puerta-ucrania.html Kiev se prepara para el cerco ruso mientras la UE abre la puerta a Ucrania] [[Público]], 2a de Marto 2022, alirita la 2an de Marto 2022.</ref> Je tiu dato pli ol 800 000 rifuĝintoj eliris el la lando. [[Volodimir Struk]], ukrainia politikisto, urbestro de [[Kreminna]], estis mortpafita. La [[Ĝenerala Asembleo de Unuiĝintaj Nacioj]] voĉdonis pri rezolucio kiu ''"postulas al Rusio tuje ĉesi uzi forton kontraŭ Ukrainio"'' kaj ke ĝi ''"retiru tuje, tute kaj senkondiĉe ĉiujn siajn militfortojn"''. La teksto ankaŭ ''"bedaŭras" "en la plej fortaj terminoj la agreson de Rusio kontraŭ Ukrainio"'' kaj asertas ''"sian alligitecon al suvereneco, sendependeco, unueco kaj teritoria integreco"'' de Ukrainio. 141 landoj voĉdonis favore al la rezolucio, 5 kontraŭe, 35 sindetenis. La kvin kontraŭintaj landoj estas [[Rusio]], [[Belorusio]], [[Nord-Koreio]], [[Sirio]] kaj [[Eritreo]]<ref>[https://www.geo.fr/geopolitique/lassemblee-generale-de-lonu-exige-de-la-russie-la-fin-de-la-guerre-en-ukraine-208620 L'Assemblée générale de l'ONU "exige" de la Russie la fin de la guerre en Ukraine], ''Géo'', 3-a de marto 2022</ref>. [[Dosiero:United Nations General Assembly resolution ES-11 L.1 vote.svg|eta|Mapo de la voĉdono de la rezolucio ES-11/1. Verde: poraj voĉdonoj, flave: sindetenaj, ruĝe: kontraŭaj, blue: neesprimitaj.|280x280ra]] === 3-a de marto === 38 landoj apelacias al [[Internacia Puna Kortumo]] pro la invado de Rusio de Ukrainio. Tiu estas la historie plej larĝa apelacio <ref>[https://en.interfax.com.ua/news/general/805977.html]</ref>. Jam unu miliono da rifuĝintoj eliris el la lando. La rusiaj trupoj kontrolis [[Ĥerson]] kaj pluas la atakoj al [[Ĥarkovo]]. Rusio agnoskis perdojn de 500 rusiaj soldatoj, dum ukrainiaj fontoj indikas aliajn ciferojn multe pli altajn. Dume jam pli ol 6 000 personoj estis arestitaj en Rusio pro montrado sin kontraŭ la milito kaj en [[Belorusio]] pli ol 600.<ref>[https://www.publico.es/internacional/guerra-rusia-ucrania-manifestaciones-contrarias-putin-saldan-7000-personas-detenidas-rusia-bielorrusia.html Las manifestaciones contrarias a Putin se saldan ya con más de 7.000 personas detenidas en Rusia y Bielorrusia] [[Público]], 3a de marto 2022, alirita la 3an de marto 2022.</ref> === 4-a de marto === Pluas la atako de [[Rusio]] en [[Ukrainio]]n, kiu agnoskis, ke la rusiaj trupoj ekkontrolis la [[atomcentralo]]n de [[Zaporiĵo]].<ref>RAFAEL M. MAÑUECO [https://www.hoy.es/internacional/declarado-incendio-central-nuclear-ucraniana-zaporiyia-20220304015545-ntrc.html Ucrania confirma que las fuerzas rusas han tomado la central nuclear de Zaporiyia] Hoy, 4a de Marto 2022, alirita la 4an de Marto 2022.</ref><ref>[https://www.publico.es/directos/directo-guerra-rusia-ucrania-conflicto-otan.html Rusia ataca la central nuclear de Zaporiyia, la mayor de Europa, y toma su control] [[Público]], 4a de Marto 2022, alirita la 4an de marto 2022.</ref> === 6-a de marto === Jam 1 500 000 rifuĝintoj eliris el Ukrainio laŭ UN<ref>[https://www.lemonde.fr/international/live/2022/03/06/guerre-en-ukraine-en-direct-volodymyr-zelensky-appelle-l-occident-a-renforcer-les-sanctions-contre-la-russie%206116339%203210.html https://www.lemonde.fr/international/live/2022/03/06/guerre-en-ukraine-en-direct-volodymyr-zelensky-appelle-l-occident-a-renforcer-les-sanctions-contre-la-russie 6116339 3210.html], ''Le Monde'', 6-a de marto 2022</ref>. En Rusio jam estis ĉirkaŭ 10 000 arestitoj pro manifestaciado kontraŭa al la milito kaj ĵurnalistoj estis avertitaj ne informi kontraŭ la registara sinteno. Pluas la bombado de [[Ĥarkivo|Ĥarkovo]] kaj [[Mariupolo]]. === 8-a de marto === La ĉinia prezidanto [[Ŝji Ĝjinping]] deklaris ke li subtenas la agadon de Francio kaj Germanio por batalhalto en Ukrainio<ref>[https://www.zonebourse.com/actualite-bourse/Ukraine-Xi-Jinping-soutient-l-action-de-Paris-et-Berlin-pour-un-cessez-le-feu-dit-l-Elysee--39697813/ Ukraine: Xi Jinping soutient l'action de Paris et Berlin pour un cessez-le-feu, dit l'Elysée] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.zonebourse.com%2Factualite-bourse%2FUkraine-Xi-Jinping-soutient-l-action-de-Paris-et-Berlin-pour-un-cessez-le-feu-Elysee--39697813%2F#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''zonebourse.com'', 8-a de marto 2022</ref>. La usona prezidanto [[Joe Biden]] anoncas embargon kontraŭ usonaj importadoj de rusa petrolo kaj gaso. === 9-a de marto === [[Dosiero:Наслідки обстрілу дитячої лікарні та пологового будинку в Маріуполі, 9 березня 2022 року.jpg|eta|Porinfana malsanulejo de Mariupolo, 9-a de marto 2022]] Bomboj trafas la porinfanan malsanulejon de [[Mariupolo]]: 3 mortintoj, 17 vunditoj<ref>[https://www.cnews.fr/monde/2022-03-09/guerre-en-ukraine-ce-que-lon-sait-du-bombardement-dun-hopital-pedriatique-1191023 Guerre en Ukraine : ce que l'on sait du bombardement d'un hôpital pédiatrique à Marioupol] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.cnews.fr%2Fmonde%2F2022-03-09%2Fguerre-en-ukraine-ce-que-lon-sait-du-bombardement-dun-hopital-pedriatique-1191023#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''CNEWS'', 9-a de marto 2022</ref>. Rusio koncedas la ĉeeston de rusiaj konskriptitaj soldatoj en Ukrainio<ref>[https://www.leparisien.fr/international/guerre-en-ukraine-la-russie-admet-la-presence-de-soldats-conscrits-apres-avoir-promis-quelle-nen-enverrait-pas-au-front-09-03-2022-NWTCNSZIPVBOPJDLXWERYHCWIU.php| Guerre en Ukraine : la Russie admet la présence de soldats conscrits, après avoir promis qu’elle n’en enverrait pas au front] ''Le Parisien'', 9-a de marto 2022</ref>. === 10-a de marto === La rusia kaj ukrainia eksteraferaj ministroj renkontiĝas en Turkio, por provi atingi batalhalton, sed ukrainia ministro [[Dmitro Kuleba]] deklaris, ke li dubas, ke li povas trovi interkonsenton kun rusia ministro [[Sergej Lavrov]]. Tiuj ĉi interparoloj rezultigis neniun progreson. En gazetara konferenco okazinta post ĉi tiu renkontiĝo, Sergej Lavrov asertis, ke Rusio ''"ne invadis Ukrainion"'' kaj asertis, ke la bombado la antaŭan tagon de la akuŝejo de Mariupolo okazis ĉar laŭ li, ĝi ''"gastigis reale la [[Azov-bataliono]]n kaj aliajn radikaluloj"'' kaj fine ke la rusia registaro ''"neniam volis militon kaj celas fini la nunan konflikton"''<ref>[https://www.lemonde.fr/international/article/2022/03/11/guerre-en-ukraine-echec-des-pourparlers-ukraino-russes-en-turquie_6117016_3210.html Guerre en Ukraine : échec des pourparlers ukraino-russes en Turquie] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.lemonde.fr%2Finternational%2Farticle%2F2022%2F03%2F11%2Fguerre-en-ukraine-echec-des-pourparlers-ukraino-russes-en-turquie_6117016_3210.html#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''Le Monde'', 10-a de marto 2022</ref>. === 11-a de marto === Vladimir Putin deklaris, ke li volas faciligi la sendon de volontulaj batalantoj al Ukrainio, precipe el [[Mezoriento]]<ref>[https://www.bfmtv.com/international/asie/russie/vladimir-poutine-ordonne-de-faciliter-l-envoi-de-combattants-volontaires-en-ukraine_AD-202203110204.html Vladimir Poutine ordonne de faciliter l'envoi de combattants "volontaires" en Ukraine] ''BFMTV'', 11-a de marto 2022</ref><ref>[https://www.lemonde.fr/international/article/2022/03/11/guerre-en-ukraine-la-russie-recrute-des-mercenaires-syriens%206117082%203210.html Guerre en Ukraine: la Russie recrute des mercenaires syriens] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.lemonde.fr%2Finternational%2Farticle%2F2022%2F03%2F11%2Fguerre-en-ukraine-la-russie-recrute-des-mercenaires-syriens_6117082_3210.html#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''Le Monde'', 11-a de marto 2022</ref>. Ĉirkaŭ 2,5 milionoj da homoj fuĝis el Ukrainio, laŭ UN<ref>[https://www.lefigaro.fr/flash-actu/invasion-russe-plus-de-2-5-millions-de-personnes-ont-fui-l-ukraine-selon-l-onu-20220311 Invasion russe : plus de 2,5 millions de personnes ont fui l'Ukraine, selon l'ONU] ''Le Figaro'', 11-a de marto 2022</ref>. === 12-a de marto === Laŭ la ukrainia registaro, 1 300 ukrainiaj soldatoj mortis ĝis tiam kaj ĉe civiluloj temas pri almenaŭ 549 mortintoj, laŭ [[UN]].<ref>[https://www.lemonde.fr/international/live/2022/03/12/guerre-en-ukraine-la-russie-bombarde-sans-relache-certaines-villes-sans-ceder-a-la-pression-diplomatique_6117193_3210.html Guerre en Ukraine : la Russie bombarde sans relâche certaines villes sans céder à la pression diplomatique] ''Le Monde'', 12-a de marto 2022</ref> === 13-a de marto === Pluas la sieĝo al Mariupolo, dum Rusio bombardis militistajn flughavenojn en [[Lucko]] kaj [[Ivano-Frankivsk]], proksime al la limo kun [[Pollando]].<ref>[https://www.publico.es/photonews/mapa-guerra-ucrania-avanzan-tropas-rusas.html Estado de la invasión rusa a Ucrania cuando cumple el día 17] [[Público]] 13-a de marto 2022. Alirita la 13-an de marto 2022.</ref> Aero-kosmaj trupoj de [[Rusio]] atakis la Javorovan militekzercejon en [[Lvova provinco]], [[Ukrainio]] per [[krozmisilo]]j. Ukrainiaj aŭtoritatoj raportis pri [[:n:Rusia atako ĉesigis alvenon de la solduloj al Ukrainio|35 pereintoj kaj 134 vunditoj]]. La ekzercejo servis kiel centro por eksterlandaj solduloj, kies dungado post tio estis ĉesigita. === 14-a de marto === En la centro de [[Donecko]] falis misilo [[Toĉka-U]], [[:n:Ukraina misilo mortigis 21 homojn en Donecko|mortiginte 21 kaj vundinte 37 homojn]]. Ukrainia armeo neis sian intervenon. === 15-a de marto === [[Dosiero:16-storey house in Sviatoshynskyi District after shelling on 15 March 2022 (03).jpg|eta|Brulanta loĝkonstruaĵo en Kievo, 15-a de marto 2022.]] Pli ol tri milionoj da rifuĝintoj eliris el Ukrainio, laŭ [[Unuiĝintaj Nacioj]]. La ĉefministroj de [[Pollando]], [[Ĉeĥio]] kaj [[Slovakio]] veturas al Kievo por kunsido kun Zelenskij. === 16-a de marto === Rusiaj militŝipoj bombardas [[Odeso]]n. La [[Internacia Kortumo]] de la [[Unuiĝintaj Nacioj]] juĝis pri plendo de [[Ukrainio]] kontraŭ militkrimoj de [[Rusio]] invadinta Ukrainion: [[Rusio]] devas tuj ĉesigi ĉiujn militagojn. La milita atako rompas kontraŭ [[internacia juro]], kaj neniel estas pravigebla per asertita kontraŭrusa ''"genocido"'', pri kiu Rusio tute ne montris iujn pruvojn<ref>[https://www.la-croix.com/Monde/Guerre-Ukraine-Cour-internationale-justice-ordonne-Russie-suspendre-invasion-2022-03-16-1201205329 Guerre en Ukraine : la Cour internationale de justice ordonne à la Russie de suspendre son invasion] ''La Croix'', 16-a de marto 2022</ref>. [[Rusa aviadatako al teatro de Mariupolo|Rusia aviadatako kontraŭ teatrejo en Mariupolo]] en kiu civiluloj estis rifuĝintaj kaŭzis 300 mortintoj<ref>[https://meduza.io/news/2022/04/13/obse-rossiya-sovershila-voennye-prestupleniya-napav-na-roddom-i-dramteatr-v-mariupole ОБСЕ: Россия совершила военные преступления, напав на роддом и драмтеатр в Мариуполе], ''Meduza''</ref><ref>[https://www.amnesty.org/en/latest/news/2022/06/ukraine-deadly-mariupol-theatre-strike-a-clear-war-crime-by-russian-forces-new-investigation/ Ukraine: Deadly Mariupol theatre strike ‘a clear war crime’ by Russian forces] ''[[Amnestio Internacia]]'', 30-a de marto 2022</ref>.{{Vikinovaĵen|Rusia armeo bombis akuŝejon en Mariupolo, mortigante infanojn kaj patrinojn}} === 17-a de marto === UN raportis ke almenaŭ 700 civiluloj estis mortigitaj ekde la komenco de la milito. La ukrainia elektra reto estis konektita al tiu de Eŭropa Unio<ref>[https://www.linternaute.com/actualite/monde/2606143-direct-guerre-en-ukraine-kiev-frappee-par-un-missile-des-civils-bombardes-a-marioupol/ DIRECT. Guerre en Ukraine : six missiles russes lancés sur Lviv, nouvelles attaques à Kiev ] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.linternaute.com%2Factualite%2Fmonde%2F2606143-direct-guerre-en-ukraine-kiev-frappee-par-un-missile-des-civils-bombardes-a-marioupol%2F#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''www.linternaute.com'', 17-a de marto 2022</ref>. === 18-a de marto === Rusiaj bomboj bombardas la flughavenon de [[Lvivo]], kiu ĝis tiam ne estis atakita kaj utilis kiel elirejo por rifuĝintoj. === 21-a de marto === Pluas bombadoj en [[Kievo]], [[Ĥarkivo]], [[Mariupolo]], [[Mikolajivo]], [[Odeso]]. Laŭ la milita administracio de la Donecka regiono, 80% de la infrastrukturoj de la urbo Mariupolo estas difektitaj aŭ detruitaj<ref>[[Https://information.tv5monde.com/info/la-guerre-entre-dans-kiev-l-ue-denonce-un-crime-de-guerre-majeur-marioupol-449464|La guerre entre dans Kiev, l'UE dénonce un "crime de guerre majeur" à Marioupol]] ''TV5 Monde'', 22-a de marto 2022</ref>. === 22-a de marto === La prezidento de Usono [[Joe Biden]] asertis ke la rusia armeo intencas uzi [[Kemia armilo|kemiajn]] kaj [[biologia armilo|biologiajn armilojn]] kontraŭ Ukrainio<ref>[[https://www.latribune.fr/economie/international/joe-biden-assure-que-la-russie-envisage-de-frapper-l-ukraine-avec-des-armes-chimiques-et-biologiques-906654.html|Joe Biden assure que la Russie envisage de frapper l'Ukraine avec des armes chimiques et biologiques]] ([[https://www.latribune.fr/economie/international/joe-biden-assure-que-la-russie-envisage-de-frapper-l-ukraine-avec-des-armes-chimiques-et-biologiques-906654.html|arkivo]]) ''La Tribune'', 22-a de marto 2022</ref>. === 23-a de marto === Ponto uzata por evakui loĝantojn kaj alporti humanitaran helpon al Ĉernihivo estis bombita kaj detruita.<ref>{{Cite web|title='Humanitarian catastrophe' unfolding in Chernihiv as Russian forces target food storage, thousands flee|url=https://www.abc.net.au/news/2022-03-26/chernihiv-bridge-destroyed-ukraine-city-catastrophe-humanitarian/100937860|access-date=la 29-an de marto 2022}}</ref> === 25-a de marto === La rusa Ĝenerala Stabo anoncis, ke la rusia armeo nun koncentriĝos pri la konkero de Donbaso en orienta Ukrainio<ref>[https://www.lemonde.fr/international/article/2022/03/26/guerre-en-ukraine-la-russie-annonce-vouloir-concentrer-ses-forces-sur-la-liberation-du-donbass_6119223_3210.html Guerre en Ukraine : la Russie annonce vouloir concentrer ses forces sur la « libération du Donbass »] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.lemonde.fr%2Finternational%2Farticle%2F2022%2F03%2F26%2Fguerre-en-ukraine-la-russie-annonce-vouloir-concentrer-ses-forces-sur-la-liberation-du-donbass_6119223_3210.html#federation=archive. arkivo]) ''Le Monde'', 26-a de marto 2022</ref>. === 26-a de marto === La urboj [[Ĥarkivo]], [[Ĉernihivo]] kaj [[Mariupolo]] daŭre estas ĉirkaŭitaj, sed operacioj estas limigitaj al bombardoj kaj artileria fajrado<ref>[https://www.lemonde.fr/international/live/2022/03/26/guerre-en-ukraine-en-direct-volodymyr-zelensky-demande-de-nouveau-une-assistance-militaire-aux-occidentaux_6119232_3210.html#id-310790 Le point sur la situation sur le terrain, au 31e jour de guerre] [https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.lemonde.fr%2Finternational%2Flive%2F2022%2F03%2F26%2Fguerre-en-ukraine-en-direct-ne-pensez-meme-pas-a-avancer-d-un-centimetre-en-territoire-de-l-otan-lance-joe-biden-a-la-russie_6119232_32 arkivo] ''Le Monde'', 26-a de marto 2022</ref>. <br> En la okcidento de la lando, pluraj rusiaj aeratakoj trafis [[Lvivo|Lvivon]]: brulaĵdeponejo estis celita same kiel armeaj infrastrukturoj<ref>[http://Https://edition.cnn.com/europe/live-news/ukraine-russia-putin-news-03-26-22/h%204b4dadf2da95e07a4f45bb972d77e757 No deaths reported at first site of missile strike in Lviv, according to regional official] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20130711041720/http://https/ |date=2013-07-11 }}([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fedition.cnn.com%2Feurope%2Flive-news%2Fukraine-russia-putin-news-03-26-22%2Fh_4b4dadf2da95e07a4f45bb972d77e757#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''CNN'', 26-a de marto 2022</ref>. === 29-a de marto === Misilatako trafas la ŝtatan administraciejon de la urbo [[Mikolajivo]], kaŭzante minimume 35 mortintojn kaj 33 vunditojn<ref>[https://www.reuters.com/world/europe/death-toll-rises-35-strike-government-building-ukraines-mykolaiv-governor-2022-04-02/ Death toll rises to 35 from strike on government building in Ukraine's Mykolaiv, governor says] ''Reuters'', 2-a de aprilo 2022</ref>. === 31-a de marto === La rusia armeo forlasas la [[Nuklea centralo de Ĉernobilo|nuklean centralon de Ĉernobilo]], laŭ ukrainiaj aŭtoritatoj forprenante kaptitojn<ref>[https://www.lemonde.fr/international/article/2022/04/01/l-armee-russe-a-quitte-tchernobyl-en-prenant-avec-elle-des-prisonniers_6120046_3210.html L’armée russe a quitté Tchernobyl en prenant avec elle des prisonniers] ''Le Monde'', 1-a de aprilo 2022</ref>. == Aprilo 2022 == === 1-a de aprilo === Unuafoje ekde la komenco de la milito, la ukrainia armeo plenumis operacon ene de la rusia teritorio, trafinte naftodeponejon en [[Belgorodo]]<ref>[https://www.welt.de/politik/ausland/video237915065/Krieg-in-der-Ukraine-Russland-wirft-Ukraine-Luftangriff-auf-Treibstofflager-im-russischen-Belgorod-vor.html Russland wirft Ukraine Luftangriff auf Treibstofflager im russischen Belgorod vor] ''Die Welt'', 1-a de aprilo 2022</ref>.<br> La prezidanto de la Eŭropa Parlamento [[Roberta Metsola]] vojaĝis Kievon kaj renkontis la ukrainian prezidenton [[Volodimir Zelenskij]]<ref>[https://www.europarl.europa.eu/news/de/press-room/20220402IPR26553/roberta-metsola-in-kyiv-and-poland-to-support-ukrainian-people Roberta Metsola in Kyiv and Poland to support Ukrainian people] ''Eŭropa Parlamento''</ref>. ===3-a de aprilo === Rusio estas akuzita je militkrimoj por centoj da civiluloj trovitaj mortintaj en la urbo [[Buĉa]] liberigita de ukrainaj trupoj. Grandaj bombardoj estis aŭdita en la oriento kaj en la sudo en la grandurboj [[Odeso]] kaj [[Mikolajivo]]<ref>[https://www.ledauphine.com/defense-guerre-conflit/2022/04/03/guerre-en-ukraine-des-explosions-entendues-a-odessa Des civils tués dans les villes libérées, la Russie accusée de crimes de guerre, ce qu'il faut retenir de ce dimanche ] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.ledauphine.com%2Fdefense-guerre-conflit%2F2022%2F04%2F03%2Fguerre-en-ukraine-des-explosions-entendues-a-odessa#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''Le Dauphiné Libéré'', 3-a de aprilo 2022</ref>. === 5-a de aprilo === Alparolinte plurajn parlamentojn ekde la komenco de la milito (la [[Usona Kongreso|usonan]], la [[Germania parlamento|germanian]], la [[Pola parlamento|polan]], la [[Israela parlamento|israelan]], la [[Eŭropa Parlamento|eŭropan]], la [[Japania parlamento|japanian]], la [[Norvega parlamento|norvegian]], la [[Hispana parlamento|hispanian]], la [[Rumania parlamento|rumanian]], kaj aliajn) Zelenskij alparolis la [[Konsilio pri Sekureco de Unuiĝintaj Nacioj|Sekurecan Konsilion de Unuiĝintaj Nacioj]], instigante ĝin al tujaj agoj kontraŭ Rusio kaj al ties ekskludo de la [[Konsilio pri Sekureco de Unuiĝintaj Nacioj|Sekureca Konsilio]]<ref>[https://information.tv5monde.com/info/ukraine-zelensky-appelle-l-onu-agir-immediatement-face-aux-crimes-de-guerre-russes-451618 Ukraine : Zelensky appelle l'ONU a agir immédiatement face aux "crimes de guerre russes"], ''TV5 Monde'', 05-a de aprilo 2022</ref>.({{Vikinovaĵen|Zelenskij akuzas Rusion pri militkrimoj alparolante al UN}}) === 7-a de aprilo === [[Dosiero:Sievierodonetsk after Russian shelling on 6 April 2022 (03).jpg|eta|[[Severodoneck]], 6-a de aprilo 2022]] Rusio estas suspendita fare de la [[Ĝenerala Asembleo de Unuiĝintaj Nacioj]] de la [[Konsilio pri Homaj Rajtoj ĉe Unuiĝintaj Nacioj|Konsilio pri Homaj Rajtoj]].<ref>[https://www.bfmtv.com/international/en-direct-guerre-en-ukraine-nouvelles-sanctions-americaines-contre-moscou-kiev-appelle-a-evacuer-l-est_LN-202204070012.html "Nous trouvons des fosses communes": le maire de Boutcha assure que le nombre de victimes augmente] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.bfmtv.com%2Finternational%2Fen-direct-guerre-en-ukraine-nouvelles-sanctions-americaines-contre-moscou-kiev-appelle-a-evacuer-l-est_LN-202204070012.html#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''BFM TV'', 7-a de marto 2022</ref> La porparolanto de la Kremlo Dmitrij Peskov unuafoje ekde la komenco de la milito agnoskis gravajn perdojn por la rusia flanko, aldonante: ''"Tio estas grandega tragedio por ni"''<ref>[https://www.msn.com/en-us/news/world/kremlin-spokesperson-admits-russia-has-suffered-significant-losses-calling-the-ukrainian-invasion-a-huge-tragedy-for-putins-forces/ar-AAVYQKg Kremlin spokesperson admits Russia has suffered 'significant losses,' calling the Ukraine invasion a 'huge tragedy' for Putin's forces] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.msn.com%2Fen-us%2Fnews%2Fworld%2Fkremlin-spokesperson-admits-russia-has-suffered-significant-losses-calling-the-ukrainian-invasion-a-huge-tragedy-for-putins-forces%2Far-AAVYQKg#federation= arkivo]) ''MSN'', 7-a de aprilo 2022</ref>. === 8-a de aprilo === Almenaŭ 35 homoj estis mortigitaj kaj ĉirkaŭ 100 vunditaj en la atako kiu matene trafis stacion {{stacidomo|Kramatorsk}} en orienta Ukrainio, kie centoj da homoj dezirantaj fuĝi el la regiono atendis.<ref>{{Citaĵo el gazeto |url=https://www.ouest-france.fr/monde/guerre-en-ukraine/guerre-en-ukraine-la-gare-de-kramatorsk-dans-le-donbass-cible-d-une-attaque-au-moins-35-morts-966af666-b71a-11ec-91b4-4cb12076d3f2 |titolo=Guerre en Ukraine. La gare de Kramatorsk, dans le Donbass, cible d’une attaque : au moins 35 morts |lingvo=fr |Gazeto=[[Ouest-France]] |dato=08/04/2022 }}</ref> La prezidanto de la Eŭropa Komisiono [[Ursula von der Leyen]] kaj la estro de la eŭropa diplomatio [[Josep Borrell]] vojaĝis Kievon kaj renkontis la ukrainian prezidenton [[Volodimir Zelenskij]]<ref>[https://www.lemonde.fr/international/article/2022/04/09/a-kiev-ursula-von-der-leyen-ouvre-la-marche-de-l-ukraine-vers-l-avenir-europeen_6121347_3210.html A Kiev, Ursula von der Leyen ouvre la marche de l’Ukraine vers « l’avenir européen »] ''Le Monde'', 9-a de aprilo 2022</ref>. === 11-a de aprilo === La aŭstra kanceliero [[Karl Nehammer]] renkontis la rusian prezidenton Vladimir Putin en Moskvo, markante la unuan viziton de okcidenta gvidanto ekde la komenco de la milito. Laŭ la aŭstra kancelario, la interparolo kun la rusia gvidanto estis ''"tre rekta, aperta kaj akra"'', tiu ĉi renkontiĝo kun la rusia gvidanto estante ''"ne amika vizito"''. === 14-a de aprilo === Rusia flagŝipa krozoŝipo ''{{Senapartligilo|Moskva (misila krozoŝipo)}}'' sinkis post eksplodo ĉe la marbordo de Ukrainio. === 17-a de aprilo === Rusiaj trupoj klopodas devigi la ceterajn defendantojn de la Azovstal-fabriko kapitulaci per grandaega pafforto por eviti multekostajn malbaradoperaciojn, sed la ceteraj ukrainiaj defendantoj ŝajnas finpretigi finbatalon. Rusioj ankaŭ daŭrigas sian plifortikiĝon ĉirkaŭ [[Izjum]] sed ne faris ajnajn ofensivajn operaciojn<ref>[https://www.understandingwar.org/backgrounder/russian-offensive-campaign-assessment-april-17 RUSSIAN OFFENSIVE CAMPAIGN ASSESSMENT, APRIL 17] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.understandingwar.org%2Fbackgrounder%2Frussian-offensive-campaign-assessment-april-17#federation=archive.wikiwix.com arkivo]), ''Institute for the Study of War'', 17-a de aprilo 2022</ref>. Serio de rusiaj aeratakojoj en Ĥarkivo mortigas kvin civilulojn kaj vundas 13. Milita fabriko ĉe la periferio de Kievo ankaŭ estis celita de la rusia aerarmeo<ref>[https://www.nouvelobs.com/guerre-en-ukraine/20220417.OBS57262/guerre-en-ukraine-les-principaux-evenements-du-dimanche-17-avril.html Guerre en Ukraine : les principaux événements du dimanche 17 avril] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.nouvelobs.com%2Fguerre-en-ukraine%2F20220417.OBS57262%2Fguerre-en-ukraine-les-principaux-evenements-du-dimanche-17-avril.html#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''L'Obs'', 17-a de aprilo 2022</ref>. === 22-a de aprilo === Rusa generalmajoro, kaj portempa komandanto de la Rusa Centra Armea Distrikto, Rustam Minnekajev asertis, ke la celo de la "dua fazo" de la invado de Ukrainio estas plene transpreni Donbason kaj sudan Ukrainion kaj establi terkoridoron kun [[Ĉednestrio]] kaj indikas ke Rusio povus ataki la havenurbon [[Odeso]]<ref>[https://www.dniprotoday.com/article-249/Novini-Raketnij-udar-po-Odesi-Sestero-ludej-zaginuli-18-otrimali-poranenna Ракетний удар по Одесі. Шестеро людей загинули, 18 отримали поранення] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.dniprotoday.com%2Farticle-249%2FNovini-Raketnij-udar-po-Odesi-Sestero-ludej-zaginuli-18-otrimali-poranenna#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''dniprotoday.com'', 23-a de aprilo 2022</ref> aŭ lanĉi ekonomian blokadon de la regiono. Li aldonis, ke ekzistas ''"pruvo, ke la ruslingva loĝantaro estas subpremata"'' en Ĉednestrio sen doni pliajn detalojn pri liaj akuzoj. La Ministerio pri Defendo de Ukrainio refutis tion kaj akuzis Rusion pri imperiismo<ref>[https://www.theguardian.com/world/2022/apr/22/ukraine-south-occupation-russian-military-chief-rustam-minnekayev Russian commander suggests plan is for permanent occupation of south Ukraine] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.theguardian.com%2Fworld%2F2022%2Fapr%2F22%2Fukraine-south-occupation-russian-military-chief-rustam-minnekayev#federation=archive.wikiwix.com arkivo]), ''The Guardian'', 22-a de aprilo 2022</ref>. === 26-a de aprilo === La batalado koncentriĝas en [[Donbaso]] en orienta Ukrainio, sude de [[Izjum]], oriente de [[Kramatorsko]], kun malmulte da progreso de la rusia armeo<ref>[https://www.lemonde.fr/international/article/2022/04/27/guerre-en-ukraine-malgre-un-deluge-de-feu-la-russie-n-arrive-pas-a-s-emparer-totalement-du-donbass_6123805_3210.html Guerre en Ukraine : la Russie n’arrive pas à s’emparer totalement du Donbass, malgré un déluge de feu] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.lemonde.fr%2Finternational%2Farticle%2F2022%2F04%2F27%2Fguerre-en-ukraine-malgre-un-deluge-de-feu-la-russie-n-arrive-pas-a-s-emparer-totalement-du-donbass_6123805_3210.html#federation=arch arkivo]) ''Le Monde'', 27-a de aprilo 2022</ref>. Ĉirkaŭ 40 ŝtatoj kunvenis en la usona Aera Bazo de [[Ramstein-Miesenbach|Ramstein]] en Germanio por taksi la armeajn bezonojn de Ukrainio. Temas pri [[NATO|NATO-membrolandoj]], kaj ankaŭ landoj en Azio kaj Mezoriento<ref>[https://www.lemonde.fr/international/article/2022/04/27/guerre-en-ukraine-sur-la-base-americaine-de-ramstein-en-allemagne-la-demonstration-de-force-des-etats-unis-face-a-la-russie_6123811_3210.html Guerre en Ukraine : sur la base américaine de Ramstein, en Allemagne, la démonstration de force des Etats-Unis] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.lemonde.fr%2Finternational%2Farticle%2F2022%2F04%2F27%2Fguerre-en-ukraine-sur-la-base-americaine-de-ramstein-en-allemagne-la-demonstration-de-force-des-etats-unis-face-a-la-russie_6123811_ arkivo]) ''Le Monde'', 27-a de aprilo 2022</ref>. === 28-a de aprilo === La [[ĝenerala sekretario de UN]] [[António Guterres]] renkontas la prezidanton Zelenskij kaj vizitas [[Borodjanka]], [[Buĉa]] kaj [[Irpin]]<ref>[https://www.un.org/sg/en/content/sg/speeches/2022-04-28/secretary-generals-remarks-the-press-three-locations-outside-of-kyiv Secretary-General's remarks to the press in three locations outside of Kyiv] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.un.org%2Fsg%2Fen%2Fcontent%2Fsg%2Fspeeches%2F2022-04-28%2Fsecretary-generals-remarks-the-press-three-locations-outside-of-kyiv#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''UN'', 28-a de aprilo 2022</ref>. Dum lia ĉeesto en Kievo, misilo trafis la malsuprajn etaĝojn de 25-etaĝa loĝkonstruaĵo en proksima kvartalo, vundante almenaŭ 10 homojn kaj mortigante unu, laŭ ukrainaj oficialuloj<ref>[https://www.theguardian.com/world/live/2022/apr/28/russia-ukraine-war-putin-warns-of-lightning-fast-retaliation-if-west-intervenes-war-has-cost-ukraine-600bn-zelenskiy-says-live?page=with:block-626b15d98f08581273d1b9b6#block-626b15d98f08581273d1b9b6 Ten injured in Kyiv missile attack] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.theguardian.com%2Fworld%2Flive%2F2022%2Fapr%2F28%2Frussia-ukraine-war-putin-warns-of-lightning-fast-retaliation-if-west-intervenes-war-has-cost-ukraine-600bn-zelenskiy-says-live%3Fpage%3Dw arkivo]) ''The Guardian'', 29-a de aprilo 2022</ref>. == Majo 2022 == === 5-a de majo === [[Dmitrij Peskov]] agnoskis, ke la subteno de okcidentaj landoj bremsas la rusian ofensivon en Ukrainio, sed ke ĝi ne povas ''"malhelpi [Rusion] plenumi siajn celojn"''<ref>[https://information.tv5monde.com/info/ukraine-l-onu-envoie-un-nouveau-convoi-pour-evacuer-azovstal-les-ukrainiens-dementent-toute] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Finformation.tv5monde.com%2Finfo%2Fukraine-l-onu-envoie-un-nouveau-convoi-pour-evacuer-azovstal-les-ukrainiens-dementent-toute#federation=archive.wikiwix.com arkivo])</ref>. La sturmo al la metalurgia fabriko Azovstal pludaŭras<ref>[https://video.lefigaro.fr/figaro/video/ukraine-lassaut-russe-contre-lacierie-dazovstal-filme-par-un-drone/ L'assaut russe contre l'aciérie d'Azovstal filmé par un drone] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fvideo.lefigaro.fr%2Ffigaro%2Fvideo%2Fukraine-lassaut-russe-contre-lacierie-dazovstal-filme-par-un-drone%2F#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) </ref>. === 7-a de majo 2022 === La guberniestro de la ukraina regiono Ĥarkivo raportas plurajn bombadojn, unu el kiuj kaŭzas fajron kiu detruas preskaŭ la tutan literaturan memormuzeon de [[Hrihorij Skovoroda]]<ref>[https://www.reuters.com/world/europe/diplomatic-efforts-seek-save-ukraine-fighters-mariupol-zelenskiy-2022-05-07/ Ukraine says all women, children now evacuated from Mariupol steel mill] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.reuters.com%2Fworld%2Feurope%2Fdiplomatic-efforts-seek-save-ukraine-fighters-mariupol-zelenskiy-2022-05-07%2F#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''Reuters'', 8-a de majo 2022</ref>. === 12-a de majo === Rusio minacis Finnlandon pri "arme-teknika" respondo post kiam ĝiaj gvidantoj anoncis sian deziron aliĝi al NATO "sen prokrasto" sub la influo de la milito en Ukrainio<ref>[https://www.francetvinfo.fr/monde/europe/manifestations-en-ukraine/guerre-en-ukraine-ce-qu-il-faut-retenir-de-la-journee-du-jeudi-12-mai_5134912.html Guerre en Ukraine : ce qu'il faut retenir de la journée du jeudi 12 mai] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.francetvinfo.fr%2Fmonde%2Feurope%2Fmanifestations-en-ukraine%2Fguerre-en-ukraine-ce-qu-il-faut-retenir-de-la-journee-du-jeudi-12-mai_5134912.html#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''France Info'', 12-a de majo 2022</ref>. === 14-a de majo === Post 2 monatoj da okupado de la rusia armeo kaj 10 tagoj da batalado, la Batalo de Ĥarkivo finiĝas, la urbo estas liberigita fare de ukrainaj trupoj, kiuj reakiris parton de la landlimo kun Rusio en la regiono. La rusiaj trupoj tiam estis puŝitaj reen 40 kilometrojn orienten de Ĥarkivo<ref>[https://www.francetvinfo.fr/monde/europe/manifestations-en-ukraine/guerre-en-ukraine-la-ville-dekharkivliberee-des-russes%205139868.html Guerre en Ukraine : la ville de Kharkiv libérée des Russes] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.francetvinfo.fr%2Fmonde%2Feurope%2Fmanifestations-en-ukraine%2Fguerre-en-ukraine-la-ville-dekharkivliberee-des-russes_5139868.html#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''France Info'', 15-a de majo 2022</ref>. === 15-a de majo === Laŭ la vic-ĝenerala sekretario de NATO, Mircea Geoană, la rusia invado ''"perdas impeton"'', Ukrainio ''"nun povas venki ĉi tiun militon"''<ref>[https://www.aa.com.tr/en/russia-ukraine-war/ukraine-can-win-war-nato-deputy-chief/2588341 Ukraine can win war: NATO deputy chief] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.aa.com.tr%2Fen%2Frussia-ukraine-war%2Fukraine-can-win-war-nato-deputy-chief%2F2588341#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''aa.com.fr'', 15-a de majo 2022</ref>. La brita defendministro taksis, ke Rusio verŝajne perdis trionon de siaj fortoj deplojitaj ekde februaro<ref>[https://news.yahoo.com/russia-likely-lost-one-third-080609948.html Russia has likely lost one-third of its combat forces in Ukraine, UK Defense Ministry says] ''Yahoo news'', 15-a de majo 2022</ref>. === 17-a de majo === Laŭ rusiaj aŭtoritatoj, 265 ukrainiaj batalantoj fortikigitaj en la Azovstal ŝtalfabriko, la lasta bastiono de ukrainia rezisto en Mariupol, kapitulacis al la rusaj trupoj kaj estis kaptitaj. 53 vunditoj estas translokigitaj al hospitalo situanta en la areo kontrolita de la separistoj kaj la rusia armeo. Ukraina vicministro pri defendo Ganna Maljar klarigis, ke la batalantoj poste devus esti reptransportitaj al ukrain-kontrolita teritorio per interŝanĝo de kaptitoj<ref>[https://www.msn.com/fr-fr/actualite/monde/d-e2-80-99apr-c3-a8s-moscou-les-265-combattants-d-e2-80-99azovstal-se-sont-constitu-c3-a9s-prisonniers/ar-AAXmL1g D’après Moscou, les 265 combattants d’Azovstal se sont constitués prisonniers] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.msn.com%2Ffr-fr%2Factualite%2Fmonde%2Fd-e2-80-99apr-c3-a8s-moscou-les-265-combattants-d-e2-80-99azovstal-se-sont-constitu-c3-a9s-prisonniers%2Far-AAXmL1g#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''MSN actus'', 17-a de maajo 2022</ref><ref>[https://www.smh.com.au/world/europe/last-fighters-evacuated-from-besieged-azovstal-mill-in-mariupol-20220517-p5aly5.html Longest battle ends as ukrainian troops evacuated from Mariupol steel mill] ''The Sydney Morning Herald'', 17-a de majo 2022</ref> === 20-a de majo === [[Dosiero:House of culture in Lozova shelled by Russian army.webm|eta|Detruo de la Palaco de la Kulturo en [[Lozova]], 20-a de majo 2022]] Rusio trafis per misiloj la konstruaĵon de la Palaco de Kulturo en [[Lozova]] en la [[Ĥarkiva provinco]]. Zelenskij kondamnis la atakon, priskribante ĝin kiel "absolutan malbonon" kaj "absolutan stultecon"<ref>[https://www.ft.com/content/f066fd8a-b71d-45a1-9a01-ebca9d66f87b "Live news: Zelensky calls Russian strike on Kharkiv building 'absolute evil, absolute stupidity'"] ''Financial Times'', 20-a de majo 2022</ref>. === 27-a de majo === Bataladoj plu okazas en Donbaso, rusiaj trupoj provas ĉirkaŭi la urbon [[Severodoneck]] kaj malrapide progresas. Laŭ la civila kaj milita ĉefadministranto de la urbo, inter 12000 kaj 13000 loĝantoj (el 100 000 antaŭ la milito) ankoraŭ ĉeestas la urbon, kies 85-90% de la konstraĵoj necesos gravan renovigon aŭ tutan rekonstruadon<ref>[https://www.liberation.fr/international/europe/en-direct-retrouvez-les-dernieres-informations-liees-a-linvasion-russe-en-ukraine-20220527%20A54BPJPQ6JDSFITAMKOZKOEGYI/ https://www.liberation.fr/international/europe/en-direct-retrouvez-les-dernieres-informations-liees-a-linvasion-russe-en-ukraine-20220527 A54BPJPQ6JDSFITAMKOZKOEGYI/] ''Libération'', 27-a de majo 2022</ref>. Pli ol 4.000 civiluloj el kiuj 200 infanoj estis mortigitaj en Ukrainio ekde la komenco invado la 24-an de februaro kaj la vera nombro verŝajne estas multe pli alta, asertis la Alta Komisaro de Unuiĝintaj Nacioj pri Homaj Rajtoj<ref>https://www.boursier.com/actualites/reuters/plus-de-4-000-civils-tues-en-ukraine-selon-l-onu-288318.html ''Boursier.com'', 27-a de majo 2022</ref>. Kadre de la blokado de la ukrainiaj havenoj fare de la rusia marameo, dum konversacio kun la itala ĉefministro [[Mario Draghi]], [[Vladimir Putin]] asertis ke Rusio pretas ''"fari signifan kontribuon al venkado de la manĝkrizo per la eksportado de greno kaj sterko, kondiĉigita de la forigo fare de la Okcidento de politike motivitaj sankcioj"''<ref>https://www.latribune.fr/economie/international/crise-alimentaire-poutine-veut-troquer-l-exportation-de-cereales-russes-contre-la-fin-des-sanctions-occidentales-919525.html ''La Tribune'', 27-a de majo 2022</ref>. Kunlabore kun Pollando, Germanio klopodas krei "fervojan ponton" por helpi Ukrainion eksporti siajn cerealaĵojn tra la germanaj havenoj<ref>https://www.lefigaro.fr/flash-eco/l-allemagne-aide-l-ukraine-a-exporter-son-ble-par-train-20220526 ''Le Figaro'', 27-a de majo 2022</ref>. === 28-a de majo === Rusio prenas la urbon [[Liman]] en la [[Luganska provinco]]. La grandurbo estas de strategia graveco ĉar ĝi havas ŝoseajn kaj fervojajn pontojn kiuj transiras la riveron [[Donec]]. === 29-a de majo === [[Dosiero:Робоча поїздка Президента на Харківщину 65.jpg|eta|Zelenskij en Ĥarkivo, 29-a de majo 2022]] La Prezidanto Zelenskij vizitis [[Ĥarkivo]]n, markante sian unuan oficialan viziton ekster Kievo ekde la komenco de la milito<ref>[https://www.bbc.com/news/world-europe-61625512 Ukraine war: President Zelensky visits Kharkiv in first trip outside Kyiv region] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.bbc.com%2Fnews%2Fworld-europe-61625512#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''BBC'', 29-a de majo 2022</ref>. ===31-a de majo === Ukrainio asertis esti alfrontinta limigitan kontraŭofensivon en la norda parto de [[Ĥersona provinco]]. Rusiaj trupoj laŭdire lanĉis kelkajn atakojn dum la pasintaj 48 horoj kontraŭ ukrainiaj pozicioj proksime de la Rivero [[Inhulec]], ŝajne sen progreso de ambaŭ flankoj<ref>[https://news.yahoo.com/russian-forces-regrouping-renew-offensive-091500710.html?guce_referrer=aHR0cHM6Ly9mci53aWtpcGVkaWEub3JnL3dpa2kvQ2hyb25vbG9naWVfZGVfbCUyN2ludmFzaW9uX2RlX2wlMjdVa3JhaW5lX3Bhcl9sYV9SdXNzaWVfZW5fMjAyMg&guce_referrer_sig=AQAAAIiY_1mJFd1h Russian forces regrouping to renew offensive on Slovyansk, gradually capture areas of Severodonetsk] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fnews.yahoo.com%2Famphtml%2Frussian-forces-regrouping-renew-offensive-091500710.html#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''yahoo.com'', 31-a de majo 2022</ref>. == Junio 2022== === 1-a de junio === [[Joe Biden]] konfirmis, ke Usono transdonus modernajn multoblajn lanĉajn raketsistemojn (MLRS), kiel ekzemple la M142 HIMARS, al Ukrainio755<ref>[https://www.nytimes.com/2022/05/31/us/politics/biden-ukraine-rockets.html U.S. to Send Ukraine $700 Million in Military Aid, Including Advanced Rockets] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.nytimes.com%2F2022%2F05%2F31%2Fus%2Fpolitics%2Fbiden-ukraine-rockets.html#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''The New-York Timas'', 31-a de majo 2022</ref>. [[Gazpromo]] ĉesis provizi Danion per gaso. Germana kanceliero [[Olaf Scholz]] diris, ke Germanio liverus Ukrainion per modernaj grund-aeraj misiloj por protekti urbojn kontraŭ rusiaj aeratakoj<ref>[https://www.bbc.com/news/live/world-europe-61656289 Ukraine claims fight back in key eastern city] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.bbc.com%2Fnews%2Flive%2Fworld-europe-61656289#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''BBC'', 1-a de junio 2022</ref>. === 2-a de junio === La Usona Kiberspaca Strabo konfirmis ke ĝi plenumis ciferacajn operaciojn nome de Ukrainio. Generalo Paul Nakasone, la komandanto de USCYBERCOM, deklaris, ''"Ni faris serion de operacioj trans la plena spektro: ofensivaj, defensivaj, [kaj] informoperacioj."''<ref>[https://edition.cnn.com/europe/live-news/russia-ukraine-war-news-06-02-22/h%208d2c15cbe11bd25dfdeee4ce7e6bf5fb US confirms military hackers have conducted cyber operations in support of Ukraine] ''CNN'', 2-a de junio 2022</ref> === 4-a de junio === Putin estis intervjuita de la televidkanalo Россия-1. Li estis pridemandita pri eblaj ''"liveroj de longdistancaj misiloj al Kievo"''. Li respondis, ''"Se ili estas liveritaj, ni eltiros konvenajn konkludojn el tio kaj uzos niajn proprajn armilojn, de kiuj ni havas sufiĉe, por frapi tiujn instalaĵojn kiujn ni ankoraŭ ne celas."''<ref>[https://edition.cnn.com/europe/live-news/russia-ukraine-war-news-06-05-22/index.html June 5, 2022 Russia-Ukraine news] ''CNN'', 5-a de junio 2022</ref> Li ankaŭ komentis la provizoj de M270 MLRS kaj M142 HIMARS, dirante, ''"Ni komprenas ke ĉi tiu provizo [de modernaj raketsistemoj] de Usono kaj iuj aliaj landoj estas intencita kompensi la perdojn de tiu milita ekipaĵo. Ĉi tio estas nenio nova. Ĝi ne esence ŝanĝas ion ajn."''<ref>[https://www.hindustantimes.com/world-news/putin-warns-russia-will-strike-harder-if-us-sends-longer-range-missiles-to-ukraine-101654420407551-amp.html 'Russia will strike harder if...': President Putin's warning to West] ''hindustantimes.com'', 5-a de junio 2022</ref> Prezidanto Putin plue asertis ke Rusio trovis ukrainajn armilojn kaj ''"krakis ilin kiel juglandojn"''<ref>[https://www.reuters.com/world/europe/explosions-rock-ukrainian-capital-kyiv-mayor-says-2022-06-05/ Russia strikes Kyiv for first time in weeks, battle rages in east] ''Reuters'', 5-a de junio 2022</ref> === 8-a de junio === La Ĉefrabeno de Moskvo, [[Pinchas Goldschmidt]], fuĝis el Rusio al Hungario post rifuzo publike subteni la militon en Ukrainio<ref>[https://www.rferl.org/a/moscow-rabbi-goldschmidt-leaves-russia-ukraine/31889244.html Chief Rabbi Of Moscow Leaves Russia After Refusing To Publicly Support Ukraine War ] ([https://web.archive.org/web/20220610012642/https://www.rferl.org/a/moscow-rabbi-goldschmidt-leaves-russia-ukraine/31889244.html arkivo]) ''RadioFreeEurope'', 8-a de junio 2022</ref><ref>[https://www.jpost.com/diaspora/article-708829 Russia pressured Moscow chief rabbi to publicly support Ukraine war — He refused ] ''The Jerusalem Post'', 8-a de junio 2022</ref>. === 10-a de junio === La vicestro de la ukrainia armea spionado asertis, ke Ukrainio preskaŭ elĉerpas sian municion<ref>[https://www.theguardian.com/world/2022/jun/10/were-almost-out-of-ammunition-and-relying-on-western-arms-says-ukraine We’re almost out of ammunition and relying on western arms, says Ukraine] ''The Guardian'', 10-a de junio 2022</ref>. La proparolanto de la rusa Ministerio de Eksterlandaj Aferoj [[Maria Zakharova]] priskribis la reagon de Britio al la juĝo de la anglaj militkaptitoj Aiden Aslin kaj Shaun Pinner kaj ilia kondamno al morto, en la urbo [[Donecko]], ''"histerian"''. En tvitera mesaĝo publikigita komence de la posttagmezo, la brita ekterafera ministro [[Liz Truss]] parolis pri ''"la liberigo de militkaptitoj tenitaj de rusiaj prokuristoj"'': ''"La juĝo kontraŭ ili estas evidenta malobservo de la [[Konvencioj de Ĝenevo|Konvencio de Ĝenevo]]"'', ''"Unuiĝinta Reĝlando daŭre subtenas Ukrainion kontraŭ la barbara invado de Putin"''<ref>[https://www.liberation.fr/international/europe/en-direct-guerre-en-ukraine-retrouvez-les-dernieres-informations-sur-linvasion-russe-20220610_BNR3OMM2EBEC5KPRCKWBQJW7PI/ La porte-parole du ministère russe des Affaires étrangères qualifie « d’hystérique » la réaction de la Grande Bretagne au sujet des prisonniers de guerre.] ''Libération'', 10-a de junio 2022</ref>. === 17-a de junio === Malsukcesaj teratakoj estas lanĉitaj de la rusioj kontraŭ [[Severodoneck]] kaj ĝia sudorienta periferio. Ukrainiaj trupoj faras kontraŭofensivan nordokcidente de [[Izjum]] por tiri rusajn trupojn for de ofensivaj operacioj direkte al [[Slovjansko]] kaj interrompi rusiajn provizoliniojn. Ukrainiaj trupoj kaj aerarmeo frapis rusian loĝistikon kaj fortikaĵojn en suda Ukrainio, kun lokaj bataladoj daŭrantaj. Rusiaj trupoj daŭre regrupiĝas kaj transportas dungitaron al [[Zaporiĵa provinco]] por konservi defendajn poziciojn laŭ la frontlinio<ref>[https://www.understandingwar.org/backgrounder/russian-offensive-campaign-assessment-june-17 Russian Offensive Campaign Assessment, June 17] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.understandingwar.org%2Fbackgrounder%2Frussian-offensive-campaign-assessment-june-17#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''[[Instituto por la Espolorado pri Milito]]'', 17-a de junio 2022</ref>. Ukrainiaj fontoj raportas, ke Kremlo maldungis la komandanton de la rusiaj aeraj trupoj, generalo-kolonelo Andrej Serdjukov, pro sia rolo en la malsukcesa batalo de la flughaveno Hostomel ĉe la komenco de la invado<ref>[https://tvpworld.com/60821131/possible-purges-among-russian-officers-deteriorate-command-report Possible purges among Russian officers deteriorate command: Report] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Ftvpworld.com%2F60821131%2Fpossible-purges-among-russian-officers-deteriorate-command-report#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''Telewizja Polska S.A.'', 18-a de junio 2022</ref><ref>[https://www.youtube.com/watch?v=ka%20IwfSpa7E Putin axes top general for 'mass casualties' amid war; 'Butcher of Bucha' is his replacement] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.youtube.com%2Fwatch%3Fv%3Dka_IwfSpa7E#federation=archive.wikiwix.com arkivo]), Hindustan Times, 19-a de junio 2022</ref>. === 19-a de junio === La Rusia Defenda Ministerio asertas, ke ĝi trafis komandejon proksime de [[Dnipro (urbo)|Dnipro]] per pluraj Kalibr-misiloj kaj ke ''"pli ol 50 ukrainaj armegeneraloj kaj oficiroj estis mortigitaj pro la atako"''<ref>[https://www.dw.com/en/russia-claims-ukrainian-generals-killed-in-missile-strike-as-it-happened/a-62180427 Russia claims Ukrainian generals killed in missile strike — as it happened] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.dw.com%2Fen%2Frussia-claims-ukrainian-generals-killed-in-missile-strike-live-updates%2Fa-62180427#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''dw.com'', 19-a de junio 2022</ref> === 21-a de junio === Rusio alvokis la [[Eŭropa Unio|EU-ambasadoron]] en Moskvo pro la malpermeso de [[Litovio]] de iuj varoj trajniri al [[Kaliningrado]] el Rusio. La rusia eksterafera ministerio asertis: ''"Rusio rezervas al si la rajton agi por protekti siajn naciajn interesojn"'', kvalifante tion ''"senprecedenca"'' kaj ''"kontraŭleĝa"''. La litova ministro pri eksteraj aferoj [[Gabrielius Landsbergis]] respondis: ''"Litovio nenion faras: estas eŭropaj sankcioj kiuj ekfunkciis de la 17-a de junio... Tio estis farita kun konsulto de la [[Eŭropa Komisiono]] kaj laŭ gvidlinioj de la Eŭropa Komisiono."''<ref>[https://www.bbc.co.uk/news/world-europe-61864049 "Kaliningrad: Row erupts over goods blocked from entering Russian territory"] ''BBC'', 21-a de junio 2022</ref> === 24-a de junio === [[Dosiero:Housing and Communal College in Kharkiv after Russian rocket strike (10).jpg|eta|Loĝejo kaj Komunuma Kolegio de Ĥarkiva Nacia Universitato de Urba Ekonomio post rusia raketa frapo la 20an de junio 2022]] Ukrainiaj oficialuloj anoncas, ke iliaj fortoj faras siajn lastajn klopodojn en la industria zono de [[Severodoneck]] antaŭ ol retiriĝi el la urbo. Ekde tiam Rusio regas la tutan urbon kaj ĝian ĉirkaŭaĵon<ref>[https://www.wsj.com/articles/ukraine-orders-withdrawal-from-severodonetsk-to-avoid-encirclement-11656056814 Yaroslav Trofimov, « Ukraine Orders Withdrawal From Severodonetsk to Avoid Encirclement »] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.wsj.com%2Farticles%2Fukraine-orders-withdrawal-from-severodonetsk-to-avoid-encirclement-11656056814 arkivo]) ''The Wall Street journal'', 24-a de junio 2022</ref><ref>[https://twitter.com/l%20thinktank/status/1540223166341156864] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Ftwitter.com%2Fl_thinktank%2Fstatus%2F1540223166341156864 arkivo]) </ref>. Ukrainiaj trupoj daŭre lanĉas kontraŭofensivajn operaciojn laŭ la limo de [[Ĥersona provinco]] kaj [[Dnipropetrovska provinco]] kaj minacas rusiajn trupojn en la grandurbo de [[Ĥersono]]. En la urbo estas raportitaj ankaŭ agoj de ukrainiaj rezistantoj celantaj rusiajn kunlaborantojn<ref>[https://www.understandingwar.org/backgrounder/russian-offensive-campaign-assessment-june-24 Russian Offensive Campaign Assessment, June 24] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.understandingwar.org%2Fbackgrounder%2Frussian-offensive-campaign-assessment-june-24#federation=archive.wikiwix.com arkivo]), ''[[Instituto por la Espolorado pri Milito]]'', 24-a de junio 2022 </ref>. === 26-a de junio === Rusio lanĉis 14 misilojn al Kievo, inkluzive de kelkaj X101-misiloj el Tu-95 kaj Tu-160 bombaviadiloj super la [[Kaspio|Kaspia Maro]]<ref>[https://www.understandingwar.org/backgrounder/russian-offensive-campaign-assessment-june-26 Russian Offensive Campaign Assessment, June 26] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.understandingwar.org%2Fbackgrounder%2Frussian-offensive-campaign-assessment-june-26 arkivo]), ''[[Instituto por la Espolorado pri Milito]]'', 26-a de junio 2022</ref>, difektante loĝkonstruaĵojn kaj infanĝardenon. Ĉi tiuj estas la unuaj atakoj celantaj la ĉefurbon post tri semajnoj, mortigante unu personon kaj vundante ses aliajn<ref>[https://www.aljazeera.com/news/2022/6/26/missile-hits-residential-building-in-ukraines-capital-kyiv Russian missiles hit residential buildings in Ukraine’s Kyiv] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.aljazeera.com%2Fnews%2F2022%2F6%2F26%2Fmissile-hits-residential-building-in-ukraines-capital-kyiv arkivo]) ''[[Al-Ĝazira]]'', 26-a de junio 2022</ref>. === 27-a de junio === [[Dosiero:Shopping center in Kremenchuk after Russian shelling, 2022-06-27 (1) frame 0246.jpg|eta|Superbazaro de Tremenĉuk post rusia misila atako, 27-a de junio 2022]] La Rusiaj Armitaj Fortoj pafis misilojn kontraŭ superbazaro Amstor en la ukrainia urbo [[Kremenĉuk]], [[Poltava provinco]]. La atako mortigis almenaŭ dudek homojn kaj vundis almenaŭ 56<ref>[https://www.bbc.com/russian/news-61957087 Российская ракета попала в торговый центр в Кременчуге. Погибли 20 человек, десятки раненых], ''BBC'', 27-a de junio 2022</ref>. === 28-a de junio === [[Dmitrij Peskov]], proparolanto de Vladimir Putin asertis: ''"La ukraina flanko povas fini (la konflikton) ene de unu tago. Oni devas ordoni al naciismaj trupoj demeti la armilojn, al ukrainaj soldatoj oni ordonu demeti la armilojn kaj plenumi ĉiujn kondiĉojn starigitajn de Rusio. Tiam ĉio finiĝos en unu tago"''<ref>[https://www.liberation.fr/international/europe/en-direct-guerre-en-ukraine-retrouvez-toutes-les-actualites-de-cette-journee-de-mardi-liees-a-linvasion-russe-20220628_ZS3IMXFK5FCLLA3HD6CRJ3QIO4/ Pour la Russie, «tout sera fini en une journée», si les soldats ukrainiens déposent les armes. ] ''[[Libération]]'', 28-a de junio 2022</ref> Kunvenante en Germanio, la ŝtatestroj de la [[Grupo de la sep]] kune deklaris ke ''"La blindaj atakoj kontraŭ civililuoj konsistigas militkrimon"'', ''"La Rusia prezidanto Vladimir Putin, kaj la aŭtoritatuloj prirespondecos"'', kaj ke ''"(Ni) daŭre provizos al Ukrainio financan, humanitaran, diplomatian kaj militan helpon, tiom longe kiom necese"''<ref>[https://www.lemonde.fr/international/live/2022/06/29/guerre-en-ukraine-en-direct-joe-biden-annonce-le-renforcement-de-la-presence-militaire-americaine-en-europe%206132455%203210.html Ce qu’il faut savoir à l’aube de ce 126ᵉ jour de guerre en Ukraine], ''[[Le Monde]]'', 29-a de junio 2022</ref> === 30-a de junio === Rusiaj aŭtoritatoj anoncis la retiron de siaj trupoj el la [[Serpento-insulo]], ''"kiel signo de bonvolo"'', kadre de la prognozebla manĝkrizo, la ''"celoj fiksitaj"'' surloke estinte ''"realigitaj"''. Laŭ la proparolanto de la rusia defenda ministerio, ''"Rusio ne kontraŭas UN-klopodojn por krei humanitaran koridoron por eksporti grenan produktadon el Ukrainio"'', ''"Tiu ĉi decido malhelpos al Kievo la spekuladon pri baldaŭa manĝkrizo asertante, ke estas neeble eksporti grenon pro la tuta regado de Rusio super la nordokcidenta Nigra Maro."'' Siaflanke, la ukraina armeo rapide gratulis sin pro ''"devigi la fortojn de Moskvo, nekapablaj elteni la fajron de [ĝia] artilerio kaj [ĝiaj] aviadilatakoj"''<ref>[https://www.lemonde.fr/international/article/2022/06/30/guerre-en-ukraine-les-russes-se-retirent-de-l-ile-des-serpents-territoire-strategique-en-mer-noire_6132802_3210.html Guerre en Ukraine : les Russes se retirent de l’île des Serpents, territoire stratégique en mer Noire], ''Le Monde'', 1-a de julio 2022</ref>.<br> Laŭ la brita defenda ministerio, ''"Tre verŝajne Rusio retiriĝis el Serpento-Insulo pro la izoleco de la garnizono kaj ĝia kreskanta vundebleco al ukrainiaj atakoj, prefere ol kiel "bonvola gesto", kiel ĝi nomis ĝin."''<ref>[https://twitter.com/DefenceHQ/status/1542753002150412291?ref_src=twsrc%5Etfw%7Ctwcamp%5Etweetembed%7Ctwterm%5E1542753427985514496%7Ctwgr%5E%7Ctwcon%5Es2_&ref_url=https%3A%2F%2Fwww.liberation.fr%2Finternational%2Feurope%2Fen-direct-guerre-en-ukraine-retrou Tvitera mesaĝo da la brita defenda ministerio], 1-a de julio 2022</ref> == Julio de 2022 == === 1-a de julio === [[Dosiero:House in Serhiivka after shelling on 1 July 2022 (10).jpg|eta|Detruita loĝkonstruaĵo en Sergejevka, 1-a de julio 2022]] Rusia misilatako al loĝkonstruaĵo en Sergejevka, regiono de [[Odeso]], mortigis minimume 21 civilulojn, kaj vundis 38 aliajn, el kiuj 6 infanoj kaj unu graveda ino, laŭ ukrainiaj aŭtoritatoj<ref>[https://www.lemonde.fr/international/live/2022/07/01/guerre-en-ukraine-en-direct-apres-les-frappes-russes-pres-d-odessa-berlin-denonce-une-attaque-inhumaine_6132840_3210.html Selon un bilan actualisé, 21 personnes ont été tuées dans les bombardements russes près d’Odessa] ''Le Monde'', 1-a de julio 2022</ref>. === 4-a de julio === Rusaj trupoj plifirmigas teritorian kaj administran kontrolon de [[Severodoneck]] kaj [[Lisiĉansk]]. Ili daŭrigis siajn ofensivajn operaciojn oriente de [[Baĥmut]] por pretiĝi por la progresoj al Bakhmout kaj [[Siversk]] kaj aranĝis limigitajn kaj malsukcesajn atakojn norde de la grandurbo de [[Ĥarkivo]]. Ukrainia rezista agado celas rusiajn fervojajn liniojn ĉirkaŭ [[Melitopolo]] kaj [[Tokmak]]<ref>[https://www.understandingwar.org/backgrounder/russian-offensive-campaign-assessment-july-4 RUSSIAN OFFENSIVE CAMPAIGN ASSESSMENT, JULY 4] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.understandingwar.org%2Fbackgrounder%2Frussian-offensive-campaign-assessment-july-4#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''[[Instituto por la Espolorado pri Milito]]'', 4-a de julio 2022</ref>. === 7-a de julio === La rusia Ministerio pri Defendo konfirmas la funkcian paŭzon de rusiaj trupoj por ripozi kaj rekonsistiĝi. Tamen, ili daŭrigas siajn klopodojn avanci direkte al [[Slovjansko]] el la sudoriento de [[Izjum]]<ref>[https://www.understandingwar.org/backgrounder/russian-offensive-campaign-assessment-july-7 RUSSIAN OFFENSIVE CAMPAIGN ASSESSMENT, JULY 7] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.understandingwar.org%2Fbackgrounder%2Frussian-offensive-campaign-assessment-july-7#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''[[Instituto por la Espolorado pri Milito]]'', 7-a de julio 2022</ref>. === 9-a de julio === Raketoj lanĉitaj fare de rusiaj trupoj trafis konstruaĵon en [[Ĉasiv Jar]], mortigante almenaŭ 48 homojn<ref>[https://www.reuters.com/world/europe/dozens-feared-trapped-after-russian-strike-ukraine-apartment-building-2022-07-11/ Rescuers pull survivors from ruined Ukrainian apartment building] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.reuters.com%2Fworld%2Feurope%2Fdozens-feared-trapped-after-russian-strike-ukraine-apartment-building-2022-07-11%2F#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''[[Reuters]]'', 12-a de julio 2022</ref> === 13-a de julio === [[Nord-Koreio]] agnoskas la sendependecon de la [[Donecka Popola Respubliko]] kaj la [[Luganska Popola Respubliko|Luhanska Popola Respubliko]]<ref>[https://www.reuters.com/world/north-korea-recognises-breakaway-russias-proxies-east-ukraine-2022-07-13/ North Korea recognises breakaway of Russia's proxies in east Ukraine] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.reuters.com%2Fworld%2Fnorth-korea-recognises-breakaway-russias-proxies-east-ukraine-2022-07-13#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''[[Reuters]]'', 12-a de julio 2022</ref>. La LPR Enlanda Ministerio raportas ke siaj soldatoj kaj rusiaj soldatoj eniris [[Siversk]]-on<ref>[https://www.trtworld.com/europe/live-blog-un-eu-condemn-strikes-on-central-ukraine-city-as-toll-climbs-58825 Live blog: UN, EU condemn strikes on central Ukraine city as toll climbs] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.trtworld.com%2Feurope%2Flive-blog-russia-allied-militia-reportedly-enter-ukraine-s-siversk-58825#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''TRTWorld'', 14-a de julio 2022</ref> === 16-a de julio === Dum trupinspektado ĉe komandejo en Donbaso, rusia defendministro [[Sergej Ŝojgu]] ordonis al soldatoj plifortigi operaciojn "en ĉiuj operaciaj direktoj" en Ukrainio, sugestante ke la rusia armeo verŝajne ĉesigas la "operacia paŭzo" laŭ la frontlinioj<ref>[https://news.yahoo.com/shoigu-announces-plans-russian-offensive-125000201.html?guccounter=1&guce_referrer=aHR0cHM6Ly9mci53aWtpcGVkaWEub3JnLw&guce_referrer_sig=AQAAAEDBNsNawA0lU45NNrzab6ANvhu91sA9merZ_E0m3Hyq-Cc-Ri6SfhuuixpMS2nMG6-TxPjhNNa5OtYqtGolhdguv7dO Shoigu announces plans for the Russian offensive "in all directions"] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fnews.yahoo.com%2Fshoigu-announces-plans-russian-offensive-125000201.html#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''Yahoo News'', 16-a de julio 2022</ref>. === 17-a de julio === Laŭ brita stabestro Tony Radakin, la rusia armeo perdis 50 000 soldatojn mortigitajn aŭ vunditajn, same kiel preskaŭ 1 700 tankojn kaj preskaŭ 4 000 batalveturilojn, t.e. perdo de pli ol 30% de la rusiaj terarmeaj fortoj<ref>[https://www.telegraph.co.uk/world-news/2022/07/17/admiral-sir-tony-radakin-hoping-putin-unwell-may-assassinated/ Admiral Sir Tony Radakin: Hoping Putin is unwell or may be assassinated is ‘wishful thinking’] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.telegraph.co.uk%2Fworld-news%2F2022%2F07%2F17%2Fadmiral-sir-tony-radakin-hoping-putin-unwell-may-assassinated%2F#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''The Telegraph'', 17-a de julio 2022</ref>. === 18-a de julio === Laŭ la brita defendministerio, rusiaj trupoj alfrontas ''"dilemon inter deplojado de rezervoj en Donbaso aŭ defendi kontraŭ ukrainiaj kontraŭatakoj en la sudokcidenta sektoro de Ĥersono"''<ref>[https://www.msn.com/en-gb/news/world/russia-ukraine-war-kremlins-struggle-to-sustain-combat-power-is-becoming-increasingly-acute-mod-says/ar-AAZIr4C Himars missiles strike key Russian-held bridge in Kherson] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.msn.com%2Fen-gb%2Fnews%2Fworld%2Frussia-ukraine-war-kremlins-struggle-to-sustain-combat-power-is-becoming-increasingly-acute-mod-says%2Far-AAZIr4C#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''MSN'', 19-a de julio 2022</ref>. === 20-a de julio === [[Sirio]] oficiale rompas diplomatiajn rilatojn kun [[Ukrainio]]<ref>[https://www.canberratimes.com.au/story/7828168/syria-breaks-diplomatic-ties-with-ukraine/ Syria breaks diplomatic ties with Ukraine] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.canberratimes.com.au%2Fstory%2F7828168%2Fsyria-breaks-diplomatic-ties-with-ukraine%2F#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''The Canbera Times'', 20-a de julio 2022</ref>. Rusia ministro pri eksteraj aferoj [[Sergej Lavrov]] asertis, ke Rusio vastigos armeajn operaciojn en Ukrainio preter Luhanska kaj Donecka provincoj<ref>[https://www.understandingwar.org/backgrounder/russian-offensive-campaign-assessment-july-20 RUSSIAN OFFENSIVE CAMPAIGN ASSESSMENT, JULY 20] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.understandingwar.org%2Fbackgrounder%2Frussian-offensive-campaign-assessment-july-20#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''[[Instituto por la Espolorado pri Milito]]'', 20-a de julio 2022''</ref>. === 22-a de julio === Rusio kaj Ukrainio subskribis interkonsenton intertraktita de [[Unuiĝintaj Nacioj|UN]] kaj [[Turkio]] por liberigi grejneksportojn blokitajn en la havenoj de Ukrainio<ref>[https://www.politico.eu/article/russia-and-ukraine-to-sign-grain-deal-friday-turkey-says/ Russia and Ukraine to sign Black Sea grain deal Friday, Turkey says], ''POLITICO'', 22-a de julio 2022</ref>. [[Litovio]] ĉesigis la malpermeson de transporto de sankciitaj varoj al Kaliningrado, de Rusio, per fervojo super litova grundo<ref>[https://www.bbc.com/news/world-europe-62274474 Kaliningrad row: Lithuania lifts rail restrictions for Russian exclave] ''BBC'', 23-a de julio 2022</ref>. Laŭ ukrainiaj fontoj, ukrainiaj trupoj ĉirkaŭis proksimume 1 000 ĝis 2 000 rusiajn soldatojn proksime de Visokopilja en la [[Ĥersona provinco]]<ref>[https://ukrainetoday.org/2022/07/22/about-2000-occupiers-were-surrounded-in-the-kherson-direction-media/ About 2,000 occupiers were surrounded in the Kherson direction – media] ''Ukraine Today'', 22-a de julio 2022</ref><ref>[https://www.bbc.com/news/world-europe-62283196 Ukraine war: Kyiv's forces moving towards occupied Kherson - Zelensky] ''BBC'', 23-a de julio 2022</ref>. === 23-a de julio === La 23-an de julio, malpli ol tagon post subskribo de grena eksportinterkonsento kun Ukrainio, Rusio lanĉis Kalibr-misilojn ĉe la Odesa mara komerca haveno. Laŭ Ukrainio, du el la kvar misiloj estis kaptitaj<ref>[https://www.theguardian.com/world/2022/jul/23/russia-fires-missiles-odesa-port-hours-after-grain-export-deal Russia fires missiles at Odesa port hours after signing grain export deal] ''The Guardian'', 23-a de julio 2022</ref>. Rusiaj oficialuloj deklaris al Turkio ke Rusio havis ''"neniun rilaton"'' kun la misilatako<ref>[https://www.reuters.com/world/europe/russia-tells-turkey-it-has-nothing-do-with-strike-ukraines-odesa-port-turkish-2022-07-23/ Russia tells Turkey it has "nothing to do" with strike on Ukraine's Odesa port - Turkish minister] ([https://web.archive.org/web/20220725000953/https://www.reuters.com/world/europe/russia-tells-turkey-it-has-nothing-do-with-strike-ukraines-odesa-port-turkish-2022-07-23/ arkivo]) ''Reuters'', 23-a de julio 2022</ref> sed la sekvan tagon, Igor Konashenkov, proparolanto de la Rusa Defendministerio, konfirmis la atakon, asertante ke ĝi detruis ukrainian batalŝipon kaj stokejon de ''Harpoon''-kontraŭŝipmisiloj<ref>[https://apnews.com/article/russia-ukraine-zelenskyy-kyiv-moscow-109d5cd6a7dc5eae28a337d052864165 Russia says strike on Ukrainian port hit military targets] ''AP News'', 24-a de julio 2022</ref>. La tagon poste, Oleksej Vadaturskij, estro de cerealaĵa firmaego, mortis pro la bombardo de sia hejmo apud [[Mikolajivo]]<ref>[https://www.aljazeera.com/news/2022/8/1/did-russia-deliberately-kill-vadatursky-ukraines-grain-tycoon Did Russia deliberately kill Vadatursky, Ukraine’s grain tycoon?] ''[[Al-Ĝazira]]'', 1-a de aŭgusto 2022</ref>. === 29-a de julio === [[Tvitero|Tvitera]] mesaĝo de la Rusia Ambasado en Britio afiŝita la 29-an de julio deklaris ke ''"[[Azov-bataliono|Azovaj aktivuloj]] meritas esti ekzekutitaj, ne per ekzekuttrupo, sed per pendumo, ĉar ili ne estas veraj soldatoj. Ili meritas humiligan morton."''<ref>[https://www.lemonde.fr/international/article/2022/08/03/guerre-en-ukraine-la-russie-classe-le-regiment-azov-comme-organisation-terroriste%206137011%203210.html Régiment Azov : la Russie classe le bataillon d’Ukraine comme « organisation terroriste »] ''Le Monde'', 3-a de aŭgusto 2022</ref>. Kelkajn horojn poste, eksplodo okazis en Olenivka malliberejo, apud Donecko, mortigante, laŭ [[RIA Novosti]], 40 ukrainiajn militkaptitojn kaj vundante 75. La ĉefa stabo de Ukrainio deklaris ke la atako estis farita fare de Rusio por kaŝi la torturadon kaj ekzekutojn de ukrainiaj militkaptitoj<ref>[https://news.yahoo.com/russia-40-ukrainian-pows-killed-081001018.html Russia says Ukraine struck prison in Donetsk region, killing 40] ''Yahoo News'', 29-a de julio 2022</ref><ref>[https://www.reuters.com/world/europe/russia-40-ukrainian-pows-killed-by-ukrainian-missile-strike-donetsk-prison-2022-07-29/ Russia says Ukraine struck prison in Donetsk region, killing 40] ''Reuters'', 29-a de julio 2022</ref>. La aserto nun estas de pli ol 50 ukrainiaj militkaptitoj mortigitaj, inkluzive de kaptitaj membroj de la [[Azov-bataliono]] kaptitaj ĉe Mariupolo. Rusio asertis ke la malliberejo estis trafita per HIMARS-misiloj kaj elmontris fragmentojn de la raketo kiel pruvo. Ukrainio petas de UN kaj [[Ruĝa Kruco]] enketon<ref>[https://www.theguardian.com/world/2022/jul/30/prison-attack-that-killed-ukraine-pows-a-war-says-zelenskiy-amid-calls-for-un-inquiry Prison attack that killed Ukraine PoWs a war crime, says Zelenskiy, amid calls for UN inquiry] ''The Guardian'', 30-a de julio 2022</ref>. La Ruĝa Kruco petis rusajn oficialulojn pri aliro al la Olenivka kaptitejo, sed neniu respondo estis ricevita<ref>[https://www.bbc.com/news/world-europe-62365797 Ukraine War: Zelensky orders civilians to evacuate Donetsk region] ''BBC'', 1-a de aŭgusto 2022</ref>. === 31-a de julio === [[Donecka Popola Respubliko|DNR]]-oficialuloj asertis ke ukrainiaj soldatoj bombardis la urbocentron de Donecko per obusoj kaj per PFM-1 kontraŭpersonaj terminoj, 1 homo mortis<ref>[https://tass.com/world/1487151 Ukrainian troops fire anti-personnel mines at Donetsk again] ''TASS'', 31-a de julio 2022</ref><ref>[https://english.almayadeen.net/news/politics/donetsk-being-cleared-of-ukrainian-mines-banned-by-geneva-co Donetsk being cleared of Ukrainian mines banned by Geneva Convention] ''almayadeen'', 31-a de julio 2022</ref>. == Aŭgusto 2022 == === 1-a de aŭgusto === La unua ŝipo kun greno forlasis Odeson laŭ la interkonsento de UN kaj Turkio intertraktita inter Ukrainio kaj Rusio por eksportado de manĝaĵo el Ukrainio ({{Vikinovaĵen|La unua ŝipo kun greno eliros el Odeso la 1-an de aŭgusto}}). === 4-a de aŭgusto === [[Amnestio Internacia]] akuzis Ukrainion je malobservo de la internaciaj militleĝoj metante armilojn kaj tendarojn en civilajn areojn kun ''"armeaj bazoj aŭ dense arbarkovritaj areoj proksime"''<ref>[https://www.nytimes.com/live/2022/08/04/world/ukraine-russia-news-war#amnesty-international-says-ukraines-tactics-have-endangered-civilian-lives-drawing-a-fierce-rebuke Amnesty International says Ukraine’s tactics have endangered civilian lives, drawing a fierce rebuke.] ''The New Yok Times'', 5-a de aŭgusto 2022</ref>, tiel endanĝerigante civilulojn<ref>[https://www.amnesty.fr/actualites/ukraine-les-tactiques-de-combats-ukrainiennes-mettent-en-danger-la-population-civile UKRAINE : LES TACTIQUES DE COMBATS UKRAINIENNES METTENT EN DANGER LA POPULATION CIVILE] ''[[Amnestio Internacia]]'', 4-a de aŭgusto 2022</ref>. Zelenskij rebatis dirante, ke tiuj asertoj provas oferti ''"amnestion al la terorista ŝtato kaj ŝanĝi la respondecon de la agresanto al la viktimo"''<ref>[https://www.sbs.com.au/news/article/volodymyr-zelenskyy-responds-to-amnesty-allegations-of-ukrainian-forces-putting-civilians-at-risk/9gr0fl1jo Volodymyr Zelenskyy responds to Amnesty allegations of Ukrainian forces 'putting civilians at risk'] ''SBS news'', 5-a de aŭgusto 2022</ref>. === 5-a de aŭgusto === Rusio kaj Ukrainio akuzis unu la alian plo bombardo de la nuklea centralo de [[Zaporiĵo]], la obusoj trafinte elektrajn kablojn kaj deviginte la teknikistojn malkonekti unu reaktoron.<ref>[https://www.reuters.com/business/aerospace-defense/shelling-hits-power-lines-ukraine-nuclear-plant-both-sides-trade-blame-2022-08-05/ Shells hit power lines at Ukraine nuclear plant, fighting in east] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.reuters.com%2Fbusiness%2Faerospace-defense%2Fshelling-hits-power-lines-ukraine-nuclear-plant-both-sides-trade-blame-2022-08-05%2F#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''Reuters'', 5-a de aŭgusto 2022</ref> Laŭ rusiaj amaskomunikiloj, nord-koreiaj respondeculoj proponis disponigi al Rusio 100 000 volontulaj soldatoj por la milito. La oferto estas esplarata de rusiaj aŭtoritatoj<ref>[https://nypost.com/2022/08/05/russian-state-tv-north-korea-offers-kremlin-100000-troops/ Russian state TV: North Korea offering Kremlin 100,000 ‘volunteers’ ] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fnypost.com%2F2022%2F08%2F05%2Frussian-state-tv-north-korea-offers-kremlin-100000-troops%2F#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''The New York Post'', 5-a de aŭgusto 2022</ref><ref>[https://www.mirror.co.uk/news/world-news/100000-north-korean-soldiers-could-27664214 100,000 North Korean soldiers could be sent to join Vladimir Putin’s forces in Ukraine] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.mirror.co.uk%2Fnews%2Fworld-news%2F100000-north-korean-soldiers-could-27664214#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''Mirror'', 5-a de aŭgusto 2022</ref>. == Referencoj == {{Referencoj|2}} [[Kategorio:Invado de Rusio en Ukrainion (2022)]] nhj1ohe5jgc92d54ajv9l5zsn1ldo2a 7684546 7684545 2022-08-10T13:33:37Z Baba79 118684 /* 16-a de marto */ wikitext text/x-wiki {{Aktuala evento}} '''Kronologio de la [[Invado de Rusio en Ukrainion (2022)|invado de Rusio en Ukrainion]]''' komencita la [[24-an de februaro]] [[2022]] laŭ ordono de rusia prezidento [[Vladimir Putin]]. {{TOC-dekstre}} [[Dosiero:2022_Russian_Invasion_of_Ukraine_animated.gif|eta|maldekstre|600px]] <br clear=left> == Februaro 2022 == === 24-a de februaro === [[Prezidanto de Rusio]] [[Vladimir Putin]] alparolis la nacion en urĝa alvoko kaj informis pri [[:n:Rusio komencis operacon en Ukrainio|komenco de speciala operaco]] en [[Ukrainio]]. Sekvis atakoj de rusiaj trupoj, kiuj eniris Ukrainion de pluraj flankoj kaj atakis militajn objektojn. Iom antaŭ la 7-a horo, ukrainia prezidanto [[Volodimir Zelenskij]] deklaris [[Militreĝimo|militreĝimon]] en la tuta lando kaj interrompis diplomatiajn rilatojn kun Rusio. Post la atakoj, la tuta [[aerspaco]] de Ukrainio estis fermita. === 25-a de februaro === Pluas la invado de [[Rusio]] en [[Ukrainio]]n; rusiaj trupoj alvenis ĝis [[Kievo]]; ukrainia registaro agnoskis pli ol 100 mortoj. === 26-a de februaro === Pluas la invado de [[Rusio]] en [[Ukrainio]]n, kiu agnoskas 200 mortojn kaj milon da vunditoj. Inter 50 000 kaj 100 000 ukrainoj eliris el la lando kaj multaj aliaj klopodas same fari.<ref>Jairo Vargas Martín/Agentejoj [https://www.publico.es/internacional/guerra-rusia-ucrania-comienza-exodo-refugiados-ucranianos-vecinos-oeste.html Comienza el éxodo de miles de refugiados ucranianos hacia países vecinos de Europa], [[Público]], 25a februaro 2022, alirita la 26an de februaro 2022.</ref> En Kievo kaj en aliaj lokoj oni rezistas kontraŭ la avanco de la rusiaj trupoj.<ref>Luis de Vega, María R. Sahuquillo, [https://elpais.com/internacional/2022-02-26/la-batalla-de-kiev-se-recrudece-con-una-lucha-urbana.html#?rel=lom Ucrania ofrece una resistencia feroz a la ofensiva rusa] [[El País]], 26a de februaro 2022, alirita la 27an de februaro 2022.</ref> === 27-a de februaro === Rusiaj trupoj eniris en [[Berdjansko]], [[Melitopolo]] kaj [[Ĥersono]] sude kaj en [[Ĥarkivo]] norde, kie pluas rezisto same kiel en [[Kievo]].<ref>Mariano Zafra, Luis Sevillano Pires, Kiko Llaneras, Montse Hidalgo Pérez, José A. Álvarez, [https://elpais.com/internacional/2022-02-26/los-mapas-de-la-guerra-rusia-ucrania-evolucion-de-los-frentes.html Los mapas de la guerra entre Rusia y Ucrania: continua el asalto sobre Kiev y Járkov] [[El País]], 27a februaro 2022, alirita la 27an de februaro 2022.</ref><ref>María R. Sahuquillo, [https://elpais.com/internacional/2022-02-27/las-tropas-de-rusia-entran-en-la-ciudad-clave-de-jarkov.html Las tropas de Rusia entran en la ciudad clave de Járkov] [[El País]], 27a februaro 2022, alirita la 27an de februaro 2022.</ref> Estas kontraŭdiraj informoj pri la atakoj kaj rezistoj en diversaj urboj, depende de la fonto. Pli certaj ŝajnas la informoj pri la eliro de ukrainoj el la lando, nome ĉirkaŭ 360 000 ĝis tiu tago. === 28-a de februaro === Alvenis al la limo inter Ukrainio kaj Belorusio ukrainia delegitaro por batalĉesa negocado. La ukrainia prezidanto [[Volodimir Zelenskij]] petis aligon de [[Ukrainio]] al la [[Eŭropa Unio]]. == Marto 2022 == === 2-a de marto === Pluas la atakoj al [[Kievo]] kaj [[Ĥarkovo]]. Rusiaj trupoj kontrolas la marbordon inter Krimeo kaj Donbaso, tio estas de la [[Azova Maro]].<ref>Jairo Vargas Martín, [https://www.publico.es/internacional/guerra-rusia-ucrania-kiev-prepara-cerco-ruso-ue-abre-puerta-ucrania.html Kiev se prepara para el cerco ruso mientras la UE abre la puerta a Ucrania] [[Público]], 2a de Marto 2022, alirita la 2an de Marto 2022.</ref> Je tiu dato pli ol 800 000 rifuĝintoj eliris el la lando. [[Volodimir Struk]], ukrainia politikisto, urbestro de [[Kreminna]], estis mortpafita. La [[Ĝenerala Asembleo de Unuiĝintaj Nacioj]] voĉdonis pri rezolucio kiu ''"postulas al Rusio tuje ĉesi uzi forton kontraŭ Ukrainio"'' kaj ke ĝi ''"retiru tuje, tute kaj senkondiĉe ĉiujn siajn militfortojn"''. La teksto ankaŭ ''"bedaŭras" "en la plej fortaj terminoj la agreson de Rusio kontraŭ Ukrainio"'' kaj asertas ''"sian alligitecon al suvereneco, sendependeco, unueco kaj teritoria integreco"'' de Ukrainio. 141 landoj voĉdonis favore al la rezolucio, 5 kontraŭe, 35 sindetenis. La kvin kontraŭintaj landoj estas [[Rusio]], [[Belorusio]], [[Nord-Koreio]], [[Sirio]] kaj [[Eritreo]]<ref>[https://www.geo.fr/geopolitique/lassemblee-generale-de-lonu-exige-de-la-russie-la-fin-de-la-guerre-en-ukraine-208620 L'Assemblée générale de l'ONU "exige" de la Russie la fin de la guerre en Ukraine], ''Géo'', 3-a de marto 2022</ref>. [[Dosiero:United Nations General Assembly resolution ES-11 L.1 vote.svg|eta|Mapo de la voĉdono de la rezolucio ES-11/1. Verde: poraj voĉdonoj, flave: sindetenaj, ruĝe: kontraŭaj, blue: neesprimitaj.|280x280ra]] === 3-a de marto === 38 landoj apelacias al [[Internacia Puna Kortumo]] pro la invado de Rusio de Ukrainio. Tiu estas la historie plej larĝa apelacio <ref>[https://en.interfax.com.ua/news/general/805977.html]</ref>. Jam unu miliono da rifuĝintoj eliris el la lando. La rusiaj trupoj kontrolis [[Ĥerson]] kaj pluas la atakoj al [[Ĥarkovo]]. Rusio agnoskis perdojn de 500 rusiaj soldatoj, dum ukrainiaj fontoj indikas aliajn ciferojn multe pli altajn. Dume jam pli ol 6 000 personoj estis arestitaj en Rusio pro montrado sin kontraŭ la milito kaj en [[Belorusio]] pli ol 600.<ref>[https://www.publico.es/internacional/guerra-rusia-ucrania-manifestaciones-contrarias-putin-saldan-7000-personas-detenidas-rusia-bielorrusia.html Las manifestaciones contrarias a Putin se saldan ya con más de 7.000 personas detenidas en Rusia y Bielorrusia] [[Público]], 3a de marto 2022, alirita la 3an de marto 2022.</ref> === 4-a de marto === Pluas la atako de [[Rusio]] en [[Ukrainio]]n, kiu agnoskis, ke la rusiaj trupoj ekkontrolis la [[atomcentralo]]n de [[Zaporiĵo]].<ref>RAFAEL M. MAÑUECO [https://www.hoy.es/internacional/declarado-incendio-central-nuclear-ucraniana-zaporiyia-20220304015545-ntrc.html Ucrania confirma que las fuerzas rusas han tomado la central nuclear de Zaporiyia] Hoy, 4a de Marto 2022, alirita la 4an de Marto 2022.</ref><ref>[https://www.publico.es/directos/directo-guerra-rusia-ucrania-conflicto-otan.html Rusia ataca la central nuclear de Zaporiyia, la mayor de Europa, y toma su control] [[Público]], 4a de Marto 2022, alirita la 4an de marto 2022.</ref> === 6-a de marto === Jam 1 500 000 rifuĝintoj eliris el Ukrainio laŭ UN<ref>[https://www.lemonde.fr/international/live/2022/03/06/guerre-en-ukraine-en-direct-volodymyr-zelensky-appelle-l-occident-a-renforcer-les-sanctions-contre-la-russie%206116339%203210.html https://www.lemonde.fr/international/live/2022/03/06/guerre-en-ukraine-en-direct-volodymyr-zelensky-appelle-l-occident-a-renforcer-les-sanctions-contre-la-russie 6116339 3210.html], ''Le Monde'', 6-a de marto 2022</ref>. En Rusio jam estis ĉirkaŭ 10 000 arestitoj pro manifestaciado kontraŭa al la milito kaj ĵurnalistoj estis avertitaj ne informi kontraŭ la registara sinteno. Pluas la bombado de [[Ĥarkivo|Ĥarkovo]] kaj [[Mariupolo]]. === 8-a de marto === La ĉinia prezidanto [[Ŝji Ĝjinping]] deklaris ke li subtenas la agadon de Francio kaj Germanio por batalhalto en Ukrainio<ref>[https://www.zonebourse.com/actualite-bourse/Ukraine-Xi-Jinping-soutient-l-action-de-Paris-et-Berlin-pour-un-cessez-le-feu-dit-l-Elysee--39697813/ Ukraine: Xi Jinping soutient l'action de Paris et Berlin pour un cessez-le-feu, dit l'Elysée] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.zonebourse.com%2Factualite-bourse%2FUkraine-Xi-Jinping-soutient-l-action-de-Paris-et-Berlin-pour-un-cessez-le-feu-Elysee--39697813%2F#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''zonebourse.com'', 8-a de marto 2022</ref>. La usona prezidanto [[Joe Biden]] anoncas embargon kontraŭ usonaj importadoj de rusa petrolo kaj gaso. === 9-a de marto === [[Dosiero:Наслідки обстрілу дитячої лікарні та пологового будинку в Маріуполі, 9 березня 2022 року.jpg|eta|Porinfana malsanulejo de Mariupolo, 9-a de marto 2022]] Bomboj trafas la porinfanan malsanulejon de [[Mariupolo]]: 3 mortintoj, 17 vunditoj<ref>[https://www.cnews.fr/monde/2022-03-09/guerre-en-ukraine-ce-que-lon-sait-du-bombardement-dun-hopital-pedriatique-1191023 Guerre en Ukraine : ce que l'on sait du bombardement d'un hôpital pédiatrique à Marioupol] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.cnews.fr%2Fmonde%2F2022-03-09%2Fguerre-en-ukraine-ce-que-lon-sait-du-bombardement-dun-hopital-pedriatique-1191023#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''CNEWS'', 9-a de marto 2022</ref>. Rusio koncedas la ĉeeston de rusiaj konskriptitaj soldatoj en Ukrainio<ref>[https://www.leparisien.fr/international/guerre-en-ukraine-la-russie-admet-la-presence-de-soldats-conscrits-apres-avoir-promis-quelle-nen-enverrait-pas-au-front-09-03-2022-NWTCNSZIPVBOPJDLXWERYHCWIU.php| Guerre en Ukraine : la Russie admet la présence de soldats conscrits, après avoir promis qu’elle n’en enverrait pas au front] ''Le Parisien'', 9-a de marto 2022</ref>. === 10-a de marto === La rusia kaj ukrainia eksteraferaj ministroj renkontiĝas en Turkio, por provi atingi batalhalton, sed ukrainia ministro [[Dmitro Kuleba]] deklaris, ke li dubas, ke li povas trovi interkonsenton kun rusia ministro [[Sergej Lavrov]]. Tiuj ĉi interparoloj rezultigis neniun progreson. En gazetara konferenco okazinta post ĉi tiu renkontiĝo, Sergej Lavrov asertis, ke Rusio ''"ne invadis Ukrainion"'' kaj asertis, ke la bombado la antaŭan tagon de la akuŝejo de Mariupolo okazis ĉar laŭ li, ĝi ''"gastigis reale la [[Azov-bataliono]]n kaj aliajn radikaluloj"'' kaj fine ke la rusia registaro ''"neniam volis militon kaj celas fini la nunan konflikton"''<ref>[https://www.lemonde.fr/international/article/2022/03/11/guerre-en-ukraine-echec-des-pourparlers-ukraino-russes-en-turquie_6117016_3210.html Guerre en Ukraine : échec des pourparlers ukraino-russes en Turquie] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.lemonde.fr%2Finternational%2Farticle%2F2022%2F03%2F11%2Fguerre-en-ukraine-echec-des-pourparlers-ukraino-russes-en-turquie_6117016_3210.html#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''Le Monde'', 10-a de marto 2022</ref>. === 11-a de marto === Vladimir Putin deklaris, ke li volas faciligi la sendon de volontulaj batalantoj al Ukrainio, precipe el [[Mezoriento]]<ref>[https://www.bfmtv.com/international/asie/russie/vladimir-poutine-ordonne-de-faciliter-l-envoi-de-combattants-volontaires-en-ukraine_AD-202203110204.html Vladimir Poutine ordonne de faciliter l'envoi de combattants "volontaires" en Ukraine] ''BFMTV'', 11-a de marto 2022</ref><ref>[https://www.lemonde.fr/international/article/2022/03/11/guerre-en-ukraine-la-russie-recrute-des-mercenaires-syriens%206117082%203210.html Guerre en Ukraine: la Russie recrute des mercenaires syriens] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.lemonde.fr%2Finternational%2Farticle%2F2022%2F03%2F11%2Fguerre-en-ukraine-la-russie-recrute-des-mercenaires-syriens_6117082_3210.html#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''Le Monde'', 11-a de marto 2022</ref>. Ĉirkaŭ 2,5 milionoj da homoj fuĝis el Ukrainio, laŭ UN<ref>[https://www.lefigaro.fr/flash-actu/invasion-russe-plus-de-2-5-millions-de-personnes-ont-fui-l-ukraine-selon-l-onu-20220311 Invasion russe : plus de 2,5 millions de personnes ont fui l'Ukraine, selon l'ONU] ''Le Figaro'', 11-a de marto 2022</ref>. === 12-a de marto === Laŭ la ukrainia registaro, 1 300 ukrainiaj soldatoj mortis ĝis tiam kaj ĉe civiluloj temas pri almenaŭ 549 mortintoj, laŭ [[UN]].<ref>[https://www.lemonde.fr/international/live/2022/03/12/guerre-en-ukraine-la-russie-bombarde-sans-relache-certaines-villes-sans-ceder-a-la-pression-diplomatique_6117193_3210.html Guerre en Ukraine : la Russie bombarde sans relâche certaines villes sans céder à la pression diplomatique] ''Le Monde'', 12-a de marto 2022</ref> === 13-a de marto === Pluas la sieĝo al Mariupolo, dum Rusio bombardis militistajn flughavenojn en [[Lucko]] kaj [[Ivano-Frankivsk]], proksime al la limo kun [[Pollando]].<ref>[https://www.publico.es/photonews/mapa-guerra-ucrania-avanzan-tropas-rusas.html Estado de la invasión rusa a Ucrania cuando cumple el día 17] [[Público]] 13-a de marto 2022. Alirita la 13-an de marto 2022.</ref> Aero-kosmaj trupoj de [[Rusio]] atakis la Javorovan militekzercejon en [[Lvova provinco]], [[Ukrainio]] per [[krozmisilo]]j. Ukrainiaj aŭtoritatoj raportis pri [[:n:Rusia atako ĉesigis alvenon de la solduloj al Ukrainio|35 pereintoj kaj 134 vunditoj]]. La ekzercejo servis kiel centro por eksterlandaj solduloj, kies dungado post tio estis ĉesigita. === 14-a de marto === En la centro de [[Donecko]] falis misilo [[Toĉka-U]], [[:n:Ukraina misilo mortigis 21 homojn en Donecko|mortiginte 21 kaj vundinte 37 homojn]]. Ukrainia armeo neis sian intervenon. === 15-a de marto === [[Dosiero:16-storey house in Sviatoshynskyi District after shelling on 15 March 2022 (03).jpg|eta|Brulanta loĝkonstruaĵo en Kievo, 15-a de marto 2022.]] Pli ol tri milionoj da rifuĝintoj eliris el Ukrainio, laŭ [[Unuiĝintaj Nacioj]]. La ĉefministroj de [[Pollando]], [[Ĉeĥio]] kaj [[Slovakio]] veturas al Kievo por kunsido kun Zelenskij. === 16-a de marto === Rusiaj militŝipoj bombardas [[Odeso]]n. La [[Internacia Kortumo]] de la [[Unuiĝintaj Nacioj]] juĝis pri plendo de [[Ukrainio]] kontraŭ militkrimoj de [[Rusio]] invadinta Ukrainion: [[Rusio]] devas tuj ĉesigi ĉiujn militagojn. La milita atako rompas kontraŭ [[internacia juro]], kaj neniel estas pravigebla per asertita kontraŭrusa ''"genocido"'', pri kiu Rusio tute ne montris iujn pruvojn<ref>[https://www.la-croix.com/Monde/Guerre-Ukraine-Cour-internationale-justice-ordonne-Russie-suspendre-invasion-2022-03-16-1201205329 Guerre en Ukraine : la Cour internationale de justice ordonne à la Russie de suspendre son invasion] ''La Croix'', 16-a de marto 2022</ref>. [[Rusa aviadatako al teatro de Mariupolo|Rusia aviadatako kontraŭ teatrejo en Mariupolo]] en kiu civiluloj estis rifuĝintaj kaŭzis 300 mortintoj<ref>[https://meduza.io/news/2022/04/13/obse-rossiya-sovershila-voennye-prestupleniya-napav-na-roddom-i-dramteatr-v-mariupole ОБСЕ: Россия совершила военные преступления, напав на роддом и драмтеатр в Мариуполе], ''Meduza''</ref><ref>[https://www.amnesty.org/en/latest/news/2022/06/ukraine-deadly-mariupol-theatre-strike-a-clear-war-crime-by-russian-forces-new-investigation/ Ukraine: Deadly Mariupol theatre strike ‘a clear war crime’ by Russian forces] ''[[Amnestio Internacia]]'', 30-a de marto 2022</ref>.{{Vikinovaĵen|Rusia bombado de teatro en Mariupolo mortigis pli ol 300 civilulojn}} === 17-a de marto === UN raportis ke almenaŭ 700 civiluloj estis mortigitaj ekde la komenco de la milito. La ukrainia elektra reto estis konektita al tiu de Eŭropa Unio<ref>[https://www.linternaute.com/actualite/monde/2606143-direct-guerre-en-ukraine-kiev-frappee-par-un-missile-des-civils-bombardes-a-marioupol/ DIRECT. Guerre en Ukraine : six missiles russes lancés sur Lviv, nouvelles attaques à Kiev ] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.linternaute.com%2Factualite%2Fmonde%2F2606143-direct-guerre-en-ukraine-kiev-frappee-par-un-missile-des-civils-bombardes-a-marioupol%2F#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''www.linternaute.com'', 17-a de marto 2022</ref>. === 18-a de marto === Rusiaj bomboj bombardas la flughavenon de [[Lvivo]], kiu ĝis tiam ne estis atakita kaj utilis kiel elirejo por rifuĝintoj. === 21-a de marto === Pluas bombadoj en [[Kievo]], [[Ĥarkivo]], [[Mariupolo]], [[Mikolajivo]], [[Odeso]]. Laŭ la milita administracio de la Donecka regiono, 80% de la infrastrukturoj de la urbo Mariupolo estas difektitaj aŭ detruitaj<ref>[[Https://information.tv5monde.com/info/la-guerre-entre-dans-kiev-l-ue-denonce-un-crime-de-guerre-majeur-marioupol-449464|La guerre entre dans Kiev, l'UE dénonce un "crime de guerre majeur" à Marioupol]] ''TV5 Monde'', 22-a de marto 2022</ref>. === 22-a de marto === La prezidento de Usono [[Joe Biden]] asertis ke la rusia armeo intencas uzi [[Kemia armilo|kemiajn]] kaj [[biologia armilo|biologiajn armilojn]] kontraŭ Ukrainio<ref>[[https://www.latribune.fr/economie/international/joe-biden-assure-que-la-russie-envisage-de-frapper-l-ukraine-avec-des-armes-chimiques-et-biologiques-906654.html|Joe Biden assure que la Russie envisage de frapper l'Ukraine avec des armes chimiques et biologiques]] ([[https://www.latribune.fr/economie/international/joe-biden-assure-que-la-russie-envisage-de-frapper-l-ukraine-avec-des-armes-chimiques-et-biologiques-906654.html|arkivo]]) ''La Tribune'', 22-a de marto 2022</ref>. === 23-a de marto === Ponto uzata por evakui loĝantojn kaj alporti humanitaran helpon al Ĉernihivo estis bombita kaj detruita.<ref>{{Cite web|title='Humanitarian catastrophe' unfolding in Chernihiv as Russian forces target food storage, thousands flee|url=https://www.abc.net.au/news/2022-03-26/chernihiv-bridge-destroyed-ukraine-city-catastrophe-humanitarian/100937860|access-date=la 29-an de marto 2022}}</ref> === 25-a de marto === La rusa Ĝenerala Stabo anoncis, ke la rusia armeo nun koncentriĝos pri la konkero de Donbaso en orienta Ukrainio<ref>[https://www.lemonde.fr/international/article/2022/03/26/guerre-en-ukraine-la-russie-annonce-vouloir-concentrer-ses-forces-sur-la-liberation-du-donbass_6119223_3210.html Guerre en Ukraine : la Russie annonce vouloir concentrer ses forces sur la « libération du Donbass »] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.lemonde.fr%2Finternational%2Farticle%2F2022%2F03%2F26%2Fguerre-en-ukraine-la-russie-annonce-vouloir-concentrer-ses-forces-sur-la-liberation-du-donbass_6119223_3210.html#federation=archive. arkivo]) ''Le Monde'', 26-a de marto 2022</ref>. === 26-a de marto === La urboj [[Ĥarkivo]], [[Ĉernihivo]] kaj [[Mariupolo]] daŭre estas ĉirkaŭitaj, sed operacioj estas limigitaj al bombardoj kaj artileria fajrado<ref>[https://www.lemonde.fr/international/live/2022/03/26/guerre-en-ukraine-en-direct-volodymyr-zelensky-demande-de-nouveau-une-assistance-militaire-aux-occidentaux_6119232_3210.html#id-310790 Le point sur la situation sur le terrain, au 31e jour de guerre] [https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.lemonde.fr%2Finternational%2Flive%2F2022%2F03%2F26%2Fguerre-en-ukraine-en-direct-ne-pensez-meme-pas-a-avancer-d-un-centimetre-en-territoire-de-l-otan-lance-joe-biden-a-la-russie_6119232_32 arkivo] ''Le Monde'', 26-a de marto 2022</ref>. <br> En la okcidento de la lando, pluraj rusiaj aeratakoj trafis [[Lvivo|Lvivon]]: brulaĵdeponejo estis celita same kiel armeaj infrastrukturoj<ref>[http://Https://edition.cnn.com/europe/live-news/ukraine-russia-putin-news-03-26-22/h%204b4dadf2da95e07a4f45bb972d77e757 No deaths reported at first site of missile strike in Lviv, according to regional official] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20130711041720/http://https/ |date=2013-07-11 }}([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fedition.cnn.com%2Feurope%2Flive-news%2Fukraine-russia-putin-news-03-26-22%2Fh_4b4dadf2da95e07a4f45bb972d77e757#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''CNN'', 26-a de marto 2022</ref>. === 29-a de marto === Misilatako trafas la ŝtatan administraciejon de la urbo [[Mikolajivo]], kaŭzante minimume 35 mortintojn kaj 33 vunditojn<ref>[https://www.reuters.com/world/europe/death-toll-rises-35-strike-government-building-ukraines-mykolaiv-governor-2022-04-02/ Death toll rises to 35 from strike on government building in Ukraine's Mykolaiv, governor says] ''Reuters'', 2-a de aprilo 2022</ref>. === 31-a de marto === La rusia armeo forlasas la [[Nuklea centralo de Ĉernobilo|nuklean centralon de Ĉernobilo]], laŭ ukrainiaj aŭtoritatoj forprenante kaptitojn<ref>[https://www.lemonde.fr/international/article/2022/04/01/l-armee-russe-a-quitte-tchernobyl-en-prenant-avec-elle-des-prisonniers_6120046_3210.html L’armée russe a quitté Tchernobyl en prenant avec elle des prisonniers] ''Le Monde'', 1-a de aprilo 2022</ref>. == Aprilo 2022 == === 1-a de aprilo === Unuafoje ekde la komenco de la milito, la ukrainia armeo plenumis operacon ene de la rusia teritorio, trafinte naftodeponejon en [[Belgorodo]]<ref>[https://www.welt.de/politik/ausland/video237915065/Krieg-in-der-Ukraine-Russland-wirft-Ukraine-Luftangriff-auf-Treibstofflager-im-russischen-Belgorod-vor.html Russland wirft Ukraine Luftangriff auf Treibstofflager im russischen Belgorod vor] ''Die Welt'', 1-a de aprilo 2022</ref>.<br> La prezidanto de la Eŭropa Parlamento [[Roberta Metsola]] vojaĝis Kievon kaj renkontis la ukrainian prezidenton [[Volodimir Zelenskij]]<ref>[https://www.europarl.europa.eu/news/de/press-room/20220402IPR26553/roberta-metsola-in-kyiv-and-poland-to-support-ukrainian-people Roberta Metsola in Kyiv and Poland to support Ukrainian people] ''Eŭropa Parlamento''</ref>. ===3-a de aprilo === Rusio estas akuzita je militkrimoj por centoj da civiluloj trovitaj mortintaj en la urbo [[Buĉa]] liberigita de ukrainaj trupoj. Grandaj bombardoj estis aŭdita en la oriento kaj en la sudo en la grandurboj [[Odeso]] kaj [[Mikolajivo]]<ref>[https://www.ledauphine.com/defense-guerre-conflit/2022/04/03/guerre-en-ukraine-des-explosions-entendues-a-odessa Des civils tués dans les villes libérées, la Russie accusée de crimes de guerre, ce qu'il faut retenir de ce dimanche ] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.ledauphine.com%2Fdefense-guerre-conflit%2F2022%2F04%2F03%2Fguerre-en-ukraine-des-explosions-entendues-a-odessa#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''Le Dauphiné Libéré'', 3-a de aprilo 2022</ref>. === 5-a de aprilo === Alparolinte plurajn parlamentojn ekde la komenco de la milito (la [[Usona Kongreso|usonan]], la [[Germania parlamento|germanian]], la [[Pola parlamento|polan]], la [[Israela parlamento|israelan]], la [[Eŭropa Parlamento|eŭropan]], la [[Japania parlamento|japanian]], la [[Norvega parlamento|norvegian]], la [[Hispana parlamento|hispanian]], la [[Rumania parlamento|rumanian]], kaj aliajn) Zelenskij alparolis la [[Konsilio pri Sekureco de Unuiĝintaj Nacioj|Sekurecan Konsilion de Unuiĝintaj Nacioj]], instigante ĝin al tujaj agoj kontraŭ Rusio kaj al ties ekskludo de la [[Konsilio pri Sekureco de Unuiĝintaj Nacioj|Sekureca Konsilio]]<ref>[https://information.tv5monde.com/info/ukraine-zelensky-appelle-l-onu-agir-immediatement-face-aux-crimes-de-guerre-russes-451618 Ukraine : Zelensky appelle l'ONU a agir immédiatement face aux "crimes de guerre russes"], ''TV5 Monde'', 05-a de aprilo 2022</ref>.({{Vikinovaĵen|Zelenskij akuzas Rusion pri militkrimoj alparolante al UN}}) === 7-a de aprilo === [[Dosiero:Sievierodonetsk after Russian shelling on 6 April 2022 (03).jpg|eta|[[Severodoneck]], 6-a de aprilo 2022]] Rusio estas suspendita fare de la [[Ĝenerala Asembleo de Unuiĝintaj Nacioj]] de la [[Konsilio pri Homaj Rajtoj ĉe Unuiĝintaj Nacioj|Konsilio pri Homaj Rajtoj]].<ref>[https://www.bfmtv.com/international/en-direct-guerre-en-ukraine-nouvelles-sanctions-americaines-contre-moscou-kiev-appelle-a-evacuer-l-est_LN-202204070012.html "Nous trouvons des fosses communes": le maire de Boutcha assure que le nombre de victimes augmente] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.bfmtv.com%2Finternational%2Fen-direct-guerre-en-ukraine-nouvelles-sanctions-americaines-contre-moscou-kiev-appelle-a-evacuer-l-est_LN-202204070012.html#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''BFM TV'', 7-a de marto 2022</ref> La porparolanto de la Kremlo Dmitrij Peskov unuafoje ekde la komenco de la milito agnoskis gravajn perdojn por la rusia flanko, aldonante: ''"Tio estas grandega tragedio por ni"''<ref>[https://www.msn.com/en-us/news/world/kremlin-spokesperson-admits-russia-has-suffered-significant-losses-calling-the-ukrainian-invasion-a-huge-tragedy-for-putins-forces/ar-AAVYQKg Kremlin spokesperson admits Russia has suffered 'significant losses,' calling the Ukraine invasion a 'huge tragedy' for Putin's forces] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.msn.com%2Fen-us%2Fnews%2Fworld%2Fkremlin-spokesperson-admits-russia-has-suffered-significant-losses-calling-the-ukrainian-invasion-a-huge-tragedy-for-putins-forces%2Far-AAVYQKg#federation= arkivo]) ''MSN'', 7-a de aprilo 2022</ref>. === 8-a de aprilo === Almenaŭ 35 homoj estis mortigitaj kaj ĉirkaŭ 100 vunditaj en la atako kiu matene trafis stacion {{stacidomo|Kramatorsk}} en orienta Ukrainio, kie centoj da homoj dezirantaj fuĝi el la regiono atendis.<ref>{{Citaĵo el gazeto |url=https://www.ouest-france.fr/monde/guerre-en-ukraine/guerre-en-ukraine-la-gare-de-kramatorsk-dans-le-donbass-cible-d-une-attaque-au-moins-35-morts-966af666-b71a-11ec-91b4-4cb12076d3f2 |titolo=Guerre en Ukraine. La gare de Kramatorsk, dans le Donbass, cible d’une attaque : au moins 35 morts |lingvo=fr |Gazeto=[[Ouest-France]] |dato=08/04/2022 }}</ref> La prezidanto de la Eŭropa Komisiono [[Ursula von der Leyen]] kaj la estro de la eŭropa diplomatio [[Josep Borrell]] vojaĝis Kievon kaj renkontis la ukrainian prezidenton [[Volodimir Zelenskij]]<ref>[https://www.lemonde.fr/international/article/2022/04/09/a-kiev-ursula-von-der-leyen-ouvre-la-marche-de-l-ukraine-vers-l-avenir-europeen_6121347_3210.html A Kiev, Ursula von der Leyen ouvre la marche de l’Ukraine vers « l’avenir européen »] ''Le Monde'', 9-a de aprilo 2022</ref>. === 11-a de aprilo === La aŭstra kanceliero [[Karl Nehammer]] renkontis la rusian prezidenton Vladimir Putin en Moskvo, markante la unuan viziton de okcidenta gvidanto ekde la komenco de la milito. Laŭ la aŭstra kancelario, la interparolo kun la rusia gvidanto estis ''"tre rekta, aperta kaj akra"'', tiu ĉi renkontiĝo kun la rusia gvidanto estante ''"ne amika vizito"''. === 14-a de aprilo === Rusia flagŝipa krozoŝipo ''{{Senapartligilo|Moskva (misila krozoŝipo)}}'' sinkis post eksplodo ĉe la marbordo de Ukrainio. === 17-a de aprilo === Rusiaj trupoj klopodas devigi la ceterajn defendantojn de la Azovstal-fabriko kapitulaci per grandaega pafforto por eviti multekostajn malbaradoperaciojn, sed la ceteraj ukrainiaj defendantoj ŝajnas finpretigi finbatalon. Rusioj ankaŭ daŭrigas sian plifortikiĝon ĉirkaŭ [[Izjum]] sed ne faris ajnajn ofensivajn operaciojn<ref>[https://www.understandingwar.org/backgrounder/russian-offensive-campaign-assessment-april-17 RUSSIAN OFFENSIVE CAMPAIGN ASSESSMENT, APRIL 17] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.understandingwar.org%2Fbackgrounder%2Frussian-offensive-campaign-assessment-april-17#federation=archive.wikiwix.com arkivo]), ''Institute for the Study of War'', 17-a de aprilo 2022</ref>. Serio de rusiaj aeratakojoj en Ĥarkivo mortigas kvin civilulojn kaj vundas 13. Milita fabriko ĉe la periferio de Kievo ankaŭ estis celita de la rusia aerarmeo<ref>[https://www.nouvelobs.com/guerre-en-ukraine/20220417.OBS57262/guerre-en-ukraine-les-principaux-evenements-du-dimanche-17-avril.html Guerre en Ukraine : les principaux événements du dimanche 17 avril] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.nouvelobs.com%2Fguerre-en-ukraine%2F20220417.OBS57262%2Fguerre-en-ukraine-les-principaux-evenements-du-dimanche-17-avril.html#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''L'Obs'', 17-a de aprilo 2022</ref>. === 22-a de aprilo === Rusa generalmajoro, kaj portempa komandanto de la Rusa Centra Armea Distrikto, Rustam Minnekajev asertis, ke la celo de la "dua fazo" de la invado de Ukrainio estas plene transpreni Donbason kaj sudan Ukrainion kaj establi terkoridoron kun [[Ĉednestrio]] kaj indikas ke Rusio povus ataki la havenurbon [[Odeso]]<ref>[https://www.dniprotoday.com/article-249/Novini-Raketnij-udar-po-Odesi-Sestero-ludej-zaginuli-18-otrimali-poranenna Ракетний удар по Одесі. Шестеро людей загинули, 18 отримали поранення] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.dniprotoday.com%2Farticle-249%2FNovini-Raketnij-udar-po-Odesi-Sestero-ludej-zaginuli-18-otrimali-poranenna#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''dniprotoday.com'', 23-a de aprilo 2022</ref> aŭ lanĉi ekonomian blokadon de la regiono. Li aldonis, ke ekzistas ''"pruvo, ke la ruslingva loĝantaro estas subpremata"'' en Ĉednestrio sen doni pliajn detalojn pri liaj akuzoj. La Ministerio pri Defendo de Ukrainio refutis tion kaj akuzis Rusion pri imperiismo<ref>[https://www.theguardian.com/world/2022/apr/22/ukraine-south-occupation-russian-military-chief-rustam-minnekayev Russian commander suggests plan is for permanent occupation of south Ukraine] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.theguardian.com%2Fworld%2F2022%2Fapr%2F22%2Fukraine-south-occupation-russian-military-chief-rustam-minnekayev#federation=archive.wikiwix.com arkivo]), ''The Guardian'', 22-a de aprilo 2022</ref>. === 26-a de aprilo === La batalado koncentriĝas en [[Donbaso]] en orienta Ukrainio, sude de [[Izjum]], oriente de [[Kramatorsko]], kun malmulte da progreso de la rusia armeo<ref>[https://www.lemonde.fr/international/article/2022/04/27/guerre-en-ukraine-malgre-un-deluge-de-feu-la-russie-n-arrive-pas-a-s-emparer-totalement-du-donbass_6123805_3210.html Guerre en Ukraine : la Russie n’arrive pas à s’emparer totalement du Donbass, malgré un déluge de feu] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.lemonde.fr%2Finternational%2Farticle%2F2022%2F04%2F27%2Fguerre-en-ukraine-malgre-un-deluge-de-feu-la-russie-n-arrive-pas-a-s-emparer-totalement-du-donbass_6123805_3210.html#federation=arch arkivo]) ''Le Monde'', 27-a de aprilo 2022</ref>. Ĉirkaŭ 40 ŝtatoj kunvenis en la usona Aera Bazo de [[Ramstein-Miesenbach|Ramstein]] en Germanio por taksi la armeajn bezonojn de Ukrainio. Temas pri [[NATO|NATO-membrolandoj]], kaj ankaŭ landoj en Azio kaj Mezoriento<ref>[https://www.lemonde.fr/international/article/2022/04/27/guerre-en-ukraine-sur-la-base-americaine-de-ramstein-en-allemagne-la-demonstration-de-force-des-etats-unis-face-a-la-russie_6123811_3210.html Guerre en Ukraine : sur la base américaine de Ramstein, en Allemagne, la démonstration de force des Etats-Unis] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.lemonde.fr%2Finternational%2Farticle%2F2022%2F04%2F27%2Fguerre-en-ukraine-sur-la-base-americaine-de-ramstein-en-allemagne-la-demonstration-de-force-des-etats-unis-face-a-la-russie_6123811_ arkivo]) ''Le Monde'', 27-a de aprilo 2022</ref>. === 28-a de aprilo === La [[ĝenerala sekretario de UN]] [[António Guterres]] renkontas la prezidanton Zelenskij kaj vizitas [[Borodjanka]], [[Buĉa]] kaj [[Irpin]]<ref>[https://www.un.org/sg/en/content/sg/speeches/2022-04-28/secretary-generals-remarks-the-press-three-locations-outside-of-kyiv Secretary-General's remarks to the press in three locations outside of Kyiv] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.un.org%2Fsg%2Fen%2Fcontent%2Fsg%2Fspeeches%2F2022-04-28%2Fsecretary-generals-remarks-the-press-three-locations-outside-of-kyiv#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''UN'', 28-a de aprilo 2022</ref>. Dum lia ĉeesto en Kievo, misilo trafis la malsuprajn etaĝojn de 25-etaĝa loĝkonstruaĵo en proksima kvartalo, vundante almenaŭ 10 homojn kaj mortigante unu, laŭ ukrainaj oficialuloj<ref>[https://www.theguardian.com/world/live/2022/apr/28/russia-ukraine-war-putin-warns-of-lightning-fast-retaliation-if-west-intervenes-war-has-cost-ukraine-600bn-zelenskiy-says-live?page=with:block-626b15d98f08581273d1b9b6#block-626b15d98f08581273d1b9b6 Ten injured in Kyiv missile attack] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.theguardian.com%2Fworld%2Flive%2F2022%2Fapr%2F28%2Frussia-ukraine-war-putin-warns-of-lightning-fast-retaliation-if-west-intervenes-war-has-cost-ukraine-600bn-zelenskiy-says-live%3Fpage%3Dw arkivo]) ''The Guardian'', 29-a de aprilo 2022</ref>. == Majo 2022 == === 5-a de majo === [[Dmitrij Peskov]] agnoskis, ke la subteno de okcidentaj landoj bremsas la rusian ofensivon en Ukrainio, sed ke ĝi ne povas ''"malhelpi [Rusion] plenumi siajn celojn"''<ref>[https://information.tv5monde.com/info/ukraine-l-onu-envoie-un-nouveau-convoi-pour-evacuer-azovstal-les-ukrainiens-dementent-toute] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Finformation.tv5monde.com%2Finfo%2Fukraine-l-onu-envoie-un-nouveau-convoi-pour-evacuer-azovstal-les-ukrainiens-dementent-toute#federation=archive.wikiwix.com arkivo])</ref>. La sturmo al la metalurgia fabriko Azovstal pludaŭras<ref>[https://video.lefigaro.fr/figaro/video/ukraine-lassaut-russe-contre-lacierie-dazovstal-filme-par-un-drone/ L'assaut russe contre l'aciérie d'Azovstal filmé par un drone] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fvideo.lefigaro.fr%2Ffigaro%2Fvideo%2Fukraine-lassaut-russe-contre-lacierie-dazovstal-filme-par-un-drone%2F#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) </ref>. === 7-a de majo 2022 === La guberniestro de la ukraina regiono Ĥarkivo raportas plurajn bombadojn, unu el kiuj kaŭzas fajron kiu detruas preskaŭ la tutan literaturan memormuzeon de [[Hrihorij Skovoroda]]<ref>[https://www.reuters.com/world/europe/diplomatic-efforts-seek-save-ukraine-fighters-mariupol-zelenskiy-2022-05-07/ Ukraine says all women, children now evacuated from Mariupol steel mill] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.reuters.com%2Fworld%2Feurope%2Fdiplomatic-efforts-seek-save-ukraine-fighters-mariupol-zelenskiy-2022-05-07%2F#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''Reuters'', 8-a de majo 2022</ref>. === 12-a de majo === Rusio minacis Finnlandon pri "arme-teknika" respondo post kiam ĝiaj gvidantoj anoncis sian deziron aliĝi al NATO "sen prokrasto" sub la influo de la milito en Ukrainio<ref>[https://www.francetvinfo.fr/monde/europe/manifestations-en-ukraine/guerre-en-ukraine-ce-qu-il-faut-retenir-de-la-journee-du-jeudi-12-mai_5134912.html Guerre en Ukraine : ce qu'il faut retenir de la journée du jeudi 12 mai] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.francetvinfo.fr%2Fmonde%2Feurope%2Fmanifestations-en-ukraine%2Fguerre-en-ukraine-ce-qu-il-faut-retenir-de-la-journee-du-jeudi-12-mai_5134912.html#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''France Info'', 12-a de majo 2022</ref>. === 14-a de majo === Post 2 monatoj da okupado de la rusia armeo kaj 10 tagoj da batalado, la Batalo de Ĥarkivo finiĝas, la urbo estas liberigita fare de ukrainaj trupoj, kiuj reakiris parton de la landlimo kun Rusio en la regiono. La rusiaj trupoj tiam estis puŝitaj reen 40 kilometrojn orienten de Ĥarkivo<ref>[https://www.francetvinfo.fr/monde/europe/manifestations-en-ukraine/guerre-en-ukraine-la-ville-dekharkivliberee-des-russes%205139868.html Guerre en Ukraine : la ville de Kharkiv libérée des Russes] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.francetvinfo.fr%2Fmonde%2Feurope%2Fmanifestations-en-ukraine%2Fguerre-en-ukraine-la-ville-dekharkivliberee-des-russes_5139868.html#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''France Info'', 15-a de majo 2022</ref>. === 15-a de majo === Laŭ la vic-ĝenerala sekretario de NATO, Mircea Geoană, la rusia invado ''"perdas impeton"'', Ukrainio ''"nun povas venki ĉi tiun militon"''<ref>[https://www.aa.com.tr/en/russia-ukraine-war/ukraine-can-win-war-nato-deputy-chief/2588341 Ukraine can win war: NATO deputy chief] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.aa.com.tr%2Fen%2Frussia-ukraine-war%2Fukraine-can-win-war-nato-deputy-chief%2F2588341#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''aa.com.fr'', 15-a de majo 2022</ref>. La brita defendministro taksis, ke Rusio verŝajne perdis trionon de siaj fortoj deplojitaj ekde februaro<ref>[https://news.yahoo.com/russia-likely-lost-one-third-080609948.html Russia has likely lost one-third of its combat forces in Ukraine, UK Defense Ministry says] ''Yahoo news'', 15-a de majo 2022</ref>. === 17-a de majo === Laŭ rusiaj aŭtoritatoj, 265 ukrainiaj batalantoj fortikigitaj en la Azovstal ŝtalfabriko, la lasta bastiono de ukrainia rezisto en Mariupol, kapitulacis al la rusaj trupoj kaj estis kaptitaj. 53 vunditoj estas translokigitaj al hospitalo situanta en la areo kontrolita de la separistoj kaj la rusia armeo. Ukraina vicministro pri defendo Ganna Maljar klarigis, ke la batalantoj poste devus esti reptransportitaj al ukrain-kontrolita teritorio per interŝanĝo de kaptitoj<ref>[https://www.msn.com/fr-fr/actualite/monde/d-e2-80-99apr-c3-a8s-moscou-les-265-combattants-d-e2-80-99azovstal-se-sont-constitu-c3-a9s-prisonniers/ar-AAXmL1g D’après Moscou, les 265 combattants d’Azovstal se sont constitués prisonniers] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.msn.com%2Ffr-fr%2Factualite%2Fmonde%2Fd-e2-80-99apr-c3-a8s-moscou-les-265-combattants-d-e2-80-99azovstal-se-sont-constitu-c3-a9s-prisonniers%2Far-AAXmL1g#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''MSN actus'', 17-a de maajo 2022</ref><ref>[https://www.smh.com.au/world/europe/last-fighters-evacuated-from-besieged-azovstal-mill-in-mariupol-20220517-p5aly5.html Longest battle ends as ukrainian troops evacuated from Mariupol steel mill] ''The Sydney Morning Herald'', 17-a de majo 2022</ref> === 20-a de majo === [[Dosiero:House of culture in Lozova shelled by Russian army.webm|eta|Detruo de la Palaco de la Kulturo en [[Lozova]], 20-a de majo 2022]] Rusio trafis per misiloj la konstruaĵon de la Palaco de Kulturo en [[Lozova]] en la [[Ĥarkiva provinco]]. Zelenskij kondamnis la atakon, priskribante ĝin kiel "absolutan malbonon" kaj "absolutan stultecon"<ref>[https://www.ft.com/content/f066fd8a-b71d-45a1-9a01-ebca9d66f87b "Live news: Zelensky calls Russian strike on Kharkiv building 'absolute evil, absolute stupidity'"] ''Financial Times'', 20-a de majo 2022</ref>. === 27-a de majo === Bataladoj plu okazas en Donbaso, rusiaj trupoj provas ĉirkaŭi la urbon [[Severodoneck]] kaj malrapide progresas. Laŭ la civila kaj milita ĉefadministranto de la urbo, inter 12000 kaj 13000 loĝantoj (el 100 000 antaŭ la milito) ankoraŭ ĉeestas la urbon, kies 85-90% de la konstraĵoj necesos gravan renovigon aŭ tutan rekonstruadon<ref>[https://www.liberation.fr/international/europe/en-direct-retrouvez-les-dernieres-informations-liees-a-linvasion-russe-en-ukraine-20220527%20A54BPJPQ6JDSFITAMKOZKOEGYI/ https://www.liberation.fr/international/europe/en-direct-retrouvez-les-dernieres-informations-liees-a-linvasion-russe-en-ukraine-20220527 A54BPJPQ6JDSFITAMKOZKOEGYI/] ''Libération'', 27-a de majo 2022</ref>. Pli ol 4.000 civiluloj el kiuj 200 infanoj estis mortigitaj en Ukrainio ekde la komenco invado la 24-an de februaro kaj la vera nombro verŝajne estas multe pli alta, asertis la Alta Komisaro de Unuiĝintaj Nacioj pri Homaj Rajtoj<ref>https://www.boursier.com/actualites/reuters/plus-de-4-000-civils-tues-en-ukraine-selon-l-onu-288318.html ''Boursier.com'', 27-a de majo 2022</ref>. Kadre de la blokado de la ukrainiaj havenoj fare de la rusia marameo, dum konversacio kun la itala ĉefministro [[Mario Draghi]], [[Vladimir Putin]] asertis ke Rusio pretas ''"fari signifan kontribuon al venkado de la manĝkrizo per la eksportado de greno kaj sterko, kondiĉigita de la forigo fare de la Okcidento de politike motivitaj sankcioj"''<ref>https://www.latribune.fr/economie/international/crise-alimentaire-poutine-veut-troquer-l-exportation-de-cereales-russes-contre-la-fin-des-sanctions-occidentales-919525.html ''La Tribune'', 27-a de majo 2022</ref>. Kunlabore kun Pollando, Germanio klopodas krei "fervojan ponton" por helpi Ukrainion eksporti siajn cerealaĵojn tra la germanaj havenoj<ref>https://www.lefigaro.fr/flash-eco/l-allemagne-aide-l-ukraine-a-exporter-son-ble-par-train-20220526 ''Le Figaro'', 27-a de majo 2022</ref>. === 28-a de majo === Rusio prenas la urbon [[Liman]] en la [[Luganska provinco]]. La grandurbo estas de strategia graveco ĉar ĝi havas ŝoseajn kaj fervojajn pontojn kiuj transiras la riveron [[Donec]]. === 29-a de majo === [[Dosiero:Робоча поїздка Президента на Харківщину 65.jpg|eta|Zelenskij en Ĥarkivo, 29-a de majo 2022]] La Prezidanto Zelenskij vizitis [[Ĥarkivo]]n, markante sian unuan oficialan viziton ekster Kievo ekde la komenco de la milito<ref>[https://www.bbc.com/news/world-europe-61625512 Ukraine war: President Zelensky visits Kharkiv in first trip outside Kyiv region] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.bbc.com%2Fnews%2Fworld-europe-61625512#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''BBC'', 29-a de majo 2022</ref>. ===31-a de majo === Ukrainio asertis esti alfrontinta limigitan kontraŭofensivon en la norda parto de [[Ĥersona provinco]]. Rusiaj trupoj laŭdire lanĉis kelkajn atakojn dum la pasintaj 48 horoj kontraŭ ukrainiaj pozicioj proksime de la Rivero [[Inhulec]], ŝajne sen progreso de ambaŭ flankoj<ref>[https://news.yahoo.com/russian-forces-regrouping-renew-offensive-091500710.html?guce_referrer=aHR0cHM6Ly9mci53aWtpcGVkaWEub3JnL3dpa2kvQ2hyb25vbG9naWVfZGVfbCUyN2ludmFzaW9uX2RlX2wlMjdVa3JhaW5lX3Bhcl9sYV9SdXNzaWVfZW5fMjAyMg&guce_referrer_sig=AQAAAIiY_1mJFd1h Russian forces regrouping to renew offensive on Slovyansk, gradually capture areas of Severodonetsk] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fnews.yahoo.com%2Famphtml%2Frussian-forces-regrouping-renew-offensive-091500710.html#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''yahoo.com'', 31-a de majo 2022</ref>. == Junio 2022== === 1-a de junio === [[Joe Biden]] konfirmis, ke Usono transdonus modernajn multoblajn lanĉajn raketsistemojn (MLRS), kiel ekzemple la M142 HIMARS, al Ukrainio755<ref>[https://www.nytimes.com/2022/05/31/us/politics/biden-ukraine-rockets.html U.S. to Send Ukraine $700 Million in Military Aid, Including Advanced Rockets] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.nytimes.com%2F2022%2F05%2F31%2Fus%2Fpolitics%2Fbiden-ukraine-rockets.html#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''The New-York Timas'', 31-a de majo 2022</ref>. [[Gazpromo]] ĉesis provizi Danion per gaso. Germana kanceliero [[Olaf Scholz]] diris, ke Germanio liverus Ukrainion per modernaj grund-aeraj misiloj por protekti urbojn kontraŭ rusiaj aeratakoj<ref>[https://www.bbc.com/news/live/world-europe-61656289 Ukraine claims fight back in key eastern city] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.bbc.com%2Fnews%2Flive%2Fworld-europe-61656289#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''BBC'', 1-a de junio 2022</ref>. === 2-a de junio === La Usona Kiberspaca Strabo konfirmis ke ĝi plenumis ciferacajn operaciojn nome de Ukrainio. Generalo Paul Nakasone, la komandanto de USCYBERCOM, deklaris, ''"Ni faris serion de operacioj trans la plena spektro: ofensivaj, defensivaj, [kaj] informoperacioj."''<ref>[https://edition.cnn.com/europe/live-news/russia-ukraine-war-news-06-02-22/h%208d2c15cbe11bd25dfdeee4ce7e6bf5fb US confirms military hackers have conducted cyber operations in support of Ukraine] ''CNN'', 2-a de junio 2022</ref> === 4-a de junio === Putin estis intervjuita de la televidkanalo Россия-1. Li estis pridemandita pri eblaj ''"liveroj de longdistancaj misiloj al Kievo"''. Li respondis, ''"Se ili estas liveritaj, ni eltiros konvenajn konkludojn el tio kaj uzos niajn proprajn armilojn, de kiuj ni havas sufiĉe, por frapi tiujn instalaĵojn kiujn ni ankoraŭ ne celas."''<ref>[https://edition.cnn.com/europe/live-news/russia-ukraine-war-news-06-05-22/index.html June 5, 2022 Russia-Ukraine news] ''CNN'', 5-a de junio 2022</ref> Li ankaŭ komentis la provizoj de M270 MLRS kaj M142 HIMARS, dirante, ''"Ni komprenas ke ĉi tiu provizo [de modernaj raketsistemoj] de Usono kaj iuj aliaj landoj estas intencita kompensi la perdojn de tiu milita ekipaĵo. Ĉi tio estas nenio nova. Ĝi ne esence ŝanĝas ion ajn."''<ref>[https://www.hindustantimes.com/world-news/putin-warns-russia-will-strike-harder-if-us-sends-longer-range-missiles-to-ukraine-101654420407551-amp.html 'Russia will strike harder if...': President Putin's warning to West] ''hindustantimes.com'', 5-a de junio 2022</ref> Prezidanto Putin plue asertis ke Rusio trovis ukrainajn armilojn kaj ''"krakis ilin kiel juglandojn"''<ref>[https://www.reuters.com/world/europe/explosions-rock-ukrainian-capital-kyiv-mayor-says-2022-06-05/ Russia strikes Kyiv for first time in weeks, battle rages in east] ''Reuters'', 5-a de junio 2022</ref> === 8-a de junio === La Ĉefrabeno de Moskvo, [[Pinchas Goldschmidt]], fuĝis el Rusio al Hungario post rifuzo publike subteni la militon en Ukrainio<ref>[https://www.rferl.org/a/moscow-rabbi-goldschmidt-leaves-russia-ukraine/31889244.html Chief Rabbi Of Moscow Leaves Russia After Refusing To Publicly Support Ukraine War ] ([https://web.archive.org/web/20220610012642/https://www.rferl.org/a/moscow-rabbi-goldschmidt-leaves-russia-ukraine/31889244.html arkivo]) ''RadioFreeEurope'', 8-a de junio 2022</ref><ref>[https://www.jpost.com/diaspora/article-708829 Russia pressured Moscow chief rabbi to publicly support Ukraine war — He refused ] ''The Jerusalem Post'', 8-a de junio 2022</ref>. === 10-a de junio === La vicestro de la ukrainia armea spionado asertis, ke Ukrainio preskaŭ elĉerpas sian municion<ref>[https://www.theguardian.com/world/2022/jun/10/were-almost-out-of-ammunition-and-relying-on-western-arms-says-ukraine We’re almost out of ammunition and relying on western arms, says Ukraine] ''The Guardian'', 10-a de junio 2022</ref>. La proparolanto de la rusa Ministerio de Eksterlandaj Aferoj [[Maria Zakharova]] priskribis la reagon de Britio al la juĝo de la anglaj militkaptitoj Aiden Aslin kaj Shaun Pinner kaj ilia kondamno al morto, en la urbo [[Donecko]], ''"histerian"''. En tvitera mesaĝo publikigita komence de la posttagmezo, la brita ekterafera ministro [[Liz Truss]] parolis pri ''"la liberigo de militkaptitoj tenitaj de rusiaj prokuristoj"'': ''"La juĝo kontraŭ ili estas evidenta malobservo de la [[Konvencioj de Ĝenevo|Konvencio de Ĝenevo]]"'', ''"Unuiĝinta Reĝlando daŭre subtenas Ukrainion kontraŭ la barbara invado de Putin"''<ref>[https://www.liberation.fr/international/europe/en-direct-guerre-en-ukraine-retrouvez-les-dernieres-informations-sur-linvasion-russe-20220610_BNR3OMM2EBEC5KPRCKWBQJW7PI/ La porte-parole du ministère russe des Affaires étrangères qualifie « d’hystérique » la réaction de la Grande Bretagne au sujet des prisonniers de guerre.] ''Libération'', 10-a de junio 2022</ref>. === 17-a de junio === Malsukcesaj teratakoj estas lanĉitaj de la rusioj kontraŭ [[Severodoneck]] kaj ĝia sudorienta periferio. Ukrainiaj trupoj faras kontraŭofensivan nordokcidente de [[Izjum]] por tiri rusajn trupojn for de ofensivaj operacioj direkte al [[Slovjansko]] kaj interrompi rusiajn provizoliniojn. Ukrainiaj trupoj kaj aerarmeo frapis rusian loĝistikon kaj fortikaĵojn en suda Ukrainio, kun lokaj bataladoj daŭrantaj. Rusiaj trupoj daŭre regrupiĝas kaj transportas dungitaron al [[Zaporiĵa provinco]] por konservi defendajn poziciojn laŭ la frontlinio<ref>[https://www.understandingwar.org/backgrounder/russian-offensive-campaign-assessment-june-17 Russian Offensive Campaign Assessment, June 17] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.understandingwar.org%2Fbackgrounder%2Frussian-offensive-campaign-assessment-june-17#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''[[Instituto por la Espolorado pri Milito]]'', 17-a de junio 2022</ref>. Ukrainiaj fontoj raportas, ke Kremlo maldungis la komandanton de la rusiaj aeraj trupoj, generalo-kolonelo Andrej Serdjukov, pro sia rolo en la malsukcesa batalo de la flughaveno Hostomel ĉe la komenco de la invado<ref>[https://tvpworld.com/60821131/possible-purges-among-russian-officers-deteriorate-command-report Possible purges among Russian officers deteriorate command: Report] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Ftvpworld.com%2F60821131%2Fpossible-purges-among-russian-officers-deteriorate-command-report#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''Telewizja Polska S.A.'', 18-a de junio 2022</ref><ref>[https://www.youtube.com/watch?v=ka%20IwfSpa7E Putin axes top general for 'mass casualties' amid war; 'Butcher of Bucha' is his replacement] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.youtube.com%2Fwatch%3Fv%3Dka_IwfSpa7E#federation=archive.wikiwix.com arkivo]), Hindustan Times, 19-a de junio 2022</ref>. === 19-a de junio === La Rusia Defenda Ministerio asertas, ke ĝi trafis komandejon proksime de [[Dnipro (urbo)|Dnipro]] per pluraj Kalibr-misiloj kaj ke ''"pli ol 50 ukrainaj armegeneraloj kaj oficiroj estis mortigitaj pro la atako"''<ref>[https://www.dw.com/en/russia-claims-ukrainian-generals-killed-in-missile-strike-as-it-happened/a-62180427 Russia claims Ukrainian generals killed in missile strike — as it happened] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.dw.com%2Fen%2Frussia-claims-ukrainian-generals-killed-in-missile-strike-live-updates%2Fa-62180427#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''dw.com'', 19-a de junio 2022</ref> === 21-a de junio === Rusio alvokis la [[Eŭropa Unio|EU-ambasadoron]] en Moskvo pro la malpermeso de [[Litovio]] de iuj varoj trajniri al [[Kaliningrado]] el Rusio. La rusia eksterafera ministerio asertis: ''"Rusio rezervas al si la rajton agi por protekti siajn naciajn interesojn"'', kvalifante tion ''"senprecedenca"'' kaj ''"kontraŭleĝa"''. La litova ministro pri eksteraj aferoj [[Gabrielius Landsbergis]] respondis: ''"Litovio nenion faras: estas eŭropaj sankcioj kiuj ekfunkciis de la 17-a de junio... Tio estis farita kun konsulto de la [[Eŭropa Komisiono]] kaj laŭ gvidlinioj de la Eŭropa Komisiono."''<ref>[https://www.bbc.co.uk/news/world-europe-61864049 "Kaliningrad: Row erupts over goods blocked from entering Russian territory"] ''BBC'', 21-a de junio 2022</ref> === 24-a de junio === [[Dosiero:Housing and Communal College in Kharkiv after Russian rocket strike (10).jpg|eta|Loĝejo kaj Komunuma Kolegio de Ĥarkiva Nacia Universitato de Urba Ekonomio post rusia raketa frapo la 20an de junio 2022]] Ukrainiaj oficialuloj anoncas, ke iliaj fortoj faras siajn lastajn klopodojn en la industria zono de [[Severodoneck]] antaŭ ol retiriĝi el la urbo. Ekde tiam Rusio regas la tutan urbon kaj ĝian ĉirkaŭaĵon<ref>[https://www.wsj.com/articles/ukraine-orders-withdrawal-from-severodonetsk-to-avoid-encirclement-11656056814 Yaroslav Trofimov, « Ukraine Orders Withdrawal From Severodonetsk to Avoid Encirclement »] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.wsj.com%2Farticles%2Fukraine-orders-withdrawal-from-severodonetsk-to-avoid-encirclement-11656056814 arkivo]) ''The Wall Street journal'', 24-a de junio 2022</ref><ref>[https://twitter.com/l%20thinktank/status/1540223166341156864] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Ftwitter.com%2Fl_thinktank%2Fstatus%2F1540223166341156864 arkivo]) </ref>. Ukrainiaj trupoj daŭre lanĉas kontraŭofensivajn operaciojn laŭ la limo de [[Ĥersona provinco]] kaj [[Dnipropetrovska provinco]] kaj minacas rusiajn trupojn en la grandurbo de [[Ĥersono]]. En la urbo estas raportitaj ankaŭ agoj de ukrainiaj rezistantoj celantaj rusiajn kunlaborantojn<ref>[https://www.understandingwar.org/backgrounder/russian-offensive-campaign-assessment-june-24 Russian Offensive Campaign Assessment, June 24] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.understandingwar.org%2Fbackgrounder%2Frussian-offensive-campaign-assessment-june-24#federation=archive.wikiwix.com arkivo]), ''[[Instituto por la Espolorado pri Milito]]'', 24-a de junio 2022 </ref>. === 26-a de junio === Rusio lanĉis 14 misilojn al Kievo, inkluzive de kelkaj X101-misiloj el Tu-95 kaj Tu-160 bombaviadiloj super la [[Kaspio|Kaspia Maro]]<ref>[https://www.understandingwar.org/backgrounder/russian-offensive-campaign-assessment-june-26 Russian Offensive Campaign Assessment, June 26] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.understandingwar.org%2Fbackgrounder%2Frussian-offensive-campaign-assessment-june-26 arkivo]), ''[[Instituto por la Espolorado pri Milito]]'', 26-a de junio 2022</ref>, difektante loĝkonstruaĵojn kaj infanĝardenon. Ĉi tiuj estas la unuaj atakoj celantaj la ĉefurbon post tri semajnoj, mortigante unu personon kaj vundante ses aliajn<ref>[https://www.aljazeera.com/news/2022/6/26/missile-hits-residential-building-in-ukraines-capital-kyiv Russian missiles hit residential buildings in Ukraine’s Kyiv] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.aljazeera.com%2Fnews%2F2022%2F6%2F26%2Fmissile-hits-residential-building-in-ukraines-capital-kyiv arkivo]) ''[[Al-Ĝazira]]'', 26-a de junio 2022</ref>. === 27-a de junio === [[Dosiero:Shopping center in Kremenchuk after Russian shelling, 2022-06-27 (1) frame 0246.jpg|eta|Superbazaro de Tremenĉuk post rusia misila atako, 27-a de junio 2022]] La Rusiaj Armitaj Fortoj pafis misilojn kontraŭ superbazaro Amstor en la ukrainia urbo [[Kremenĉuk]], [[Poltava provinco]]. La atako mortigis almenaŭ dudek homojn kaj vundis almenaŭ 56<ref>[https://www.bbc.com/russian/news-61957087 Российская ракета попала в торговый центр в Кременчуге. Погибли 20 человек, десятки раненых], ''BBC'', 27-a de junio 2022</ref>. === 28-a de junio === [[Dmitrij Peskov]], proparolanto de Vladimir Putin asertis: ''"La ukraina flanko povas fini (la konflikton) ene de unu tago. Oni devas ordoni al naciismaj trupoj demeti la armilojn, al ukrainaj soldatoj oni ordonu demeti la armilojn kaj plenumi ĉiujn kondiĉojn starigitajn de Rusio. Tiam ĉio finiĝos en unu tago"''<ref>[https://www.liberation.fr/international/europe/en-direct-guerre-en-ukraine-retrouvez-toutes-les-actualites-de-cette-journee-de-mardi-liees-a-linvasion-russe-20220628_ZS3IMXFK5FCLLA3HD6CRJ3QIO4/ Pour la Russie, «tout sera fini en une journée», si les soldats ukrainiens déposent les armes. ] ''[[Libération]]'', 28-a de junio 2022</ref> Kunvenante en Germanio, la ŝtatestroj de la [[Grupo de la sep]] kune deklaris ke ''"La blindaj atakoj kontraŭ civililuoj konsistigas militkrimon"'', ''"La Rusia prezidanto Vladimir Putin, kaj la aŭtoritatuloj prirespondecos"'', kaj ke ''"(Ni) daŭre provizos al Ukrainio financan, humanitaran, diplomatian kaj militan helpon, tiom longe kiom necese"''<ref>[https://www.lemonde.fr/international/live/2022/06/29/guerre-en-ukraine-en-direct-joe-biden-annonce-le-renforcement-de-la-presence-militaire-americaine-en-europe%206132455%203210.html Ce qu’il faut savoir à l’aube de ce 126ᵉ jour de guerre en Ukraine], ''[[Le Monde]]'', 29-a de junio 2022</ref> === 30-a de junio === Rusiaj aŭtoritatoj anoncis la retiron de siaj trupoj el la [[Serpento-insulo]], ''"kiel signo de bonvolo"'', kadre de la prognozebla manĝkrizo, la ''"celoj fiksitaj"'' surloke estinte ''"realigitaj"''. Laŭ la proparolanto de la rusia defenda ministerio, ''"Rusio ne kontraŭas UN-klopodojn por krei humanitaran koridoron por eksporti grenan produktadon el Ukrainio"'', ''"Tiu ĉi decido malhelpos al Kievo la spekuladon pri baldaŭa manĝkrizo asertante, ke estas neeble eksporti grenon pro la tuta regado de Rusio super la nordokcidenta Nigra Maro."'' Siaflanke, la ukraina armeo rapide gratulis sin pro ''"devigi la fortojn de Moskvo, nekapablaj elteni la fajron de [ĝia] artilerio kaj [ĝiaj] aviadilatakoj"''<ref>[https://www.lemonde.fr/international/article/2022/06/30/guerre-en-ukraine-les-russes-se-retirent-de-l-ile-des-serpents-territoire-strategique-en-mer-noire_6132802_3210.html Guerre en Ukraine : les Russes se retirent de l’île des Serpents, territoire stratégique en mer Noire], ''Le Monde'', 1-a de julio 2022</ref>.<br> Laŭ la brita defenda ministerio, ''"Tre verŝajne Rusio retiriĝis el Serpento-Insulo pro la izoleco de la garnizono kaj ĝia kreskanta vundebleco al ukrainiaj atakoj, prefere ol kiel "bonvola gesto", kiel ĝi nomis ĝin."''<ref>[https://twitter.com/DefenceHQ/status/1542753002150412291?ref_src=twsrc%5Etfw%7Ctwcamp%5Etweetembed%7Ctwterm%5E1542753427985514496%7Ctwgr%5E%7Ctwcon%5Es2_&ref_url=https%3A%2F%2Fwww.liberation.fr%2Finternational%2Feurope%2Fen-direct-guerre-en-ukraine-retrou Tvitera mesaĝo da la brita defenda ministerio], 1-a de julio 2022</ref> == Julio de 2022 == === 1-a de julio === [[Dosiero:House in Serhiivka after shelling on 1 July 2022 (10).jpg|eta|Detruita loĝkonstruaĵo en Sergejevka, 1-a de julio 2022]] Rusia misilatako al loĝkonstruaĵo en Sergejevka, regiono de [[Odeso]], mortigis minimume 21 civilulojn, kaj vundis 38 aliajn, el kiuj 6 infanoj kaj unu graveda ino, laŭ ukrainiaj aŭtoritatoj<ref>[https://www.lemonde.fr/international/live/2022/07/01/guerre-en-ukraine-en-direct-apres-les-frappes-russes-pres-d-odessa-berlin-denonce-une-attaque-inhumaine_6132840_3210.html Selon un bilan actualisé, 21 personnes ont été tuées dans les bombardements russes près d’Odessa] ''Le Monde'', 1-a de julio 2022</ref>. === 4-a de julio === Rusaj trupoj plifirmigas teritorian kaj administran kontrolon de [[Severodoneck]] kaj [[Lisiĉansk]]. Ili daŭrigis siajn ofensivajn operaciojn oriente de [[Baĥmut]] por pretiĝi por la progresoj al Bakhmout kaj [[Siversk]] kaj aranĝis limigitajn kaj malsukcesajn atakojn norde de la grandurbo de [[Ĥarkivo]]. Ukrainia rezista agado celas rusiajn fervojajn liniojn ĉirkaŭ [[Melitopolo]] kaj [[Tokmak]]<ref>[https://www.understandingwar.org/backgrounder/russian-offensive-campaign-assessment-july-4 RUSSIAN OFFENSIVE CAMPAIGN ASSESSMENT, JULY 4] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.understandingwar.org%2Fbackgrounder%2Frussian-offensive-campaign-assessment-july-4#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''[[Instituto por la Espolorado pri Milito]]'', 4-a de julio 2022</ref>. === 7-a de julio === La rusia Ministerio pri Defendo konfirmas la funkcian paŭzon de rusiaj trupoj por ripozi kaj rekonsistiĝi. Tamen, ili daŭrigas siajn klopodojn avanci direkte al [[Slovjansko]] el la sudoriento de [[Izjum]]<ref>[https://www.understandingwar.org/backgrounder/russian-offensive-campaign-assessment-july-7 RUSSIAN OFFENSIVE CAMPAIGN ASSESSMENT, JULY 7] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.understandingwar.org%2Fbackgrounder%2Frussian-offensive-campaign-assessment-july-7#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''[[Instituto por la Espolorado pri Milito]]'', 7-a de julio 2022</ref>. === 9-a de julio === Raketoj lanĉitaj fare de rusiaj trupoj trafis konstruaĵon en [[Ĉasiv Jar]], mortigante almenaŭ 48 homojn<ref>[https://www.reuters.com/world/europe/dozens-feared-trapped-after-russian-strike-ukraine-apartment-building-2022-07-11/ Rescuers pull survivors from ruined Ukrainian apartment building] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.reuters.com%2Fworld%2Feurope%2Fdozens-feared-trapped-after-russian-strike-ukraine-apartment-building-2022-07-11%2F#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''[[Reuters]]'', 12-a de julio 2022</ref> === 13-a de julio === [[Nord-Koreio]] agnoskas la sendependecon de la [[Donecka Popola Respubliko]] kaj la [[Luganska Popola Respubliko|Luhanska Popola Respubliko]]<ref>[https://www.reuters.com/world/north-korea-recognises-breakaway-russias-proxies-east-ukraine-2022-07-13/ North Korea recognises breakaway of Russia's proxies in east Ukraine] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.reuters.com%2Fworld%2Fnorth-korea-recognises-breakaway-russias-proxies-east-ukraine-2022-07-13#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''[[Reuters]]'', 12-a de julio 2022</ref>. La LPR Enlanda Ministerio raportas ke siaj soldatoj kaj rusiaj soldatoj eniris [[Siversk]]-on<ref>[https://www.trtworld.com/europe/live-blog-un-eu-condemn-strikes-on-central-ukraine-city-as-toll-climbs-58825 Live blog: UN, EU condemn strikes on central Ukraine city as toll climbs] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.trtworld.com%2Feurope%2Flive-blog-russia-allied-militia-reportedly-enter-ukraine-s-siversk-58825#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''TRTWorld'', 14-a de julio 2022</ref> === 16-a de julio === Dum trupinspektado ĉe komandejo en Donbaso, rusia defendministro [[Sergej Ŝojgu]] ordonis al soldatoj plifortigi operaciojn "en ĉiuj operaciaj direktoj" en Ukrainio, sugestante ke la rusia armeo verŝajne ĉesigas la "operacia paŭzo" laŭ la frontlinioj<ref>[https://news.yahoo.com/shoigu-announces-plans-russian-offensive-125000201.html?guccounter=1&guce_referrer=aHR0cHM6Ly9mci53aWtpcGVkaWEub3JnLw&guce_referrer_sig=AQAAAEDBNsNawA0lU45NNrzab6ANvhu91sA9merZ_E0m3Hyq-Cc-Ri6SfhuuixpMS2nMG6-TxPjhNNa5OtYqtGolhdguv7dO Shoigu announces plans for the Russian offensive "in all directions"] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fnews.yahoo.com%2Fshoigu-announces-plans-russian-offensive-125000201.html#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''Yahoo News'', 16-a de julio 2022</ref>. === 17-a de julio === Laŭ brita stabestro Tony Radakin, la rusia armeo perdis 50 000 soldatojn mortigitajn aŭ vunditajn, same kiel preskaŭ 1 700 tankojn kaj preskaŭ 4 000 batalveturilojn, t.e. perdo de pli ol 30% de la rusiaj terarmeaj fortoj<ref>[https://www.telegraph.co.uk/world-news/2022/07/17/admiral-sir-tony-radakin-hoping-putin-unwell-may-assassinated/ Admiral Sir Tony Radakin: Hoping Putin is unwell or may be assassinated is ‘wishful thinking’] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.telegraph.co.uk%2Fworld-news%2F2022%2F07%2F17%2Fadmiral-sir-tony-radakin-hoping-putin-unwell-may-assassinated%2F#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''The Telegraph'', 17-a de julio 2022</ref>. === 18-a de julio === Laŭ la brita defendministerio, rusiaj trupoj alfrontas ''"dilemon inter deplojado de rezervoj en Donbaso aŭ defendi kontraŭ ukrainiaj kontraŭatakoj en la sudokcidenta sektoro de Ĥersono"''<ref>[https://www.msn.com/en-gb/news/world/russia-ukraine-war-kremlins-struggle-to-sustain-combat-power-is-becoming-increasingly-acute-mod-says/ar-AAZIr4C Himars missiles strike key Russian-held bridge in Kherson] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.msn.com%2Fen-gb%2Fnews%2Fworld%2Frussia-ukraine-war-kremlins-struggle-to-sustain-combat-power-is-becoming-increasingly-acute-mod-says%2Far-AAZIr4C#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''MSN'', 19-a de julio 2022</ref>. === 20-a de julio === [[Sirio]] oficiale rompas diplomatiajn rilatojn kun [[Ukrainio]]<ref>[https://www.canberratimes.com.au/story/7828168/syria-breaks-diplomatic-ties-with-ukraine/ Syria breaks diplomatic ties with Ukraine] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.canberratimes.com.au%2Fstory%2F7828168%2Fsyria-breaks-diplomatic-ties-with-ukraine%2F#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''The Canbera Times'', 20-a de julio 2022</ref>. Rusia ministro pri eksteraj aferoj [[Sergej Lavrov]] asertis, ke Rusio vastigos armeajn operaciojn en Ukrainio preter Luhanska kaj Donecka provincoj<ref>[https://www.understandingwar.org/backgrounder/russian-offensive-campaign-assessment-july-20 RUSSIAN OFFENSIVE CAMPAIGN ASSESSMENT, JULY 20] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.understandingwar.org%2Fbackgrounder%2Frussian-offensive-campaign-assessment-july-20#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''[[Instituto por la Espolorado pri Milito]]'', 20-a de julio 2022''</ref>. === 22-a de julio === Rusio kaj Ukrainio subskribis interkonsenton intertraktita de [[Unuiĝintaj Nacioj|UN]] kaj [[Turkio]] por liberigi grejneksportojn blokitajn en la havenoj de Ukrainio<ref>[https://www.politico.eu/article/russia-and-ukraine-to-sign-grain-deal-friday-turkey-says/ Russia and Ukraine to sign Black Sea grain deal Friday, Turkey says], ''POLITICO'', 22-a de julio 2022</ref>. [[Litovio]] ĉesigis la malpermeson de transporto de sankciitaj varoj al Kaliningrado, de Rusio, per fervojo super litova grundo<ref>[https://www.bbc.com/news/world-europe-62274474 Kaliningrad row: Lithuania lifts rail restrictions for Russian exclave] ''BBC'', 23-a de julio 2022</ref>. Laŭ ukrainiaj fontoj, ukrainiaj trupoj ĉirkaŭis proksimume 1 000 ĝis 2 000 rusiajn soldatojn proksime de Visokopilja en la [[Ĥersona provinco]]<ref>[https://ukrainetoday.org/2022/07/22/about-2000-occupiers-were-surrounded-in-the-kherson-direction-media/ About 2,000 occupiers were surrounded in the Kherson direction – media] ''Ukraine Today'', 22-a de julio 2022</ref><ref>[https://www.bbc.com/news/world-europe-62283196 Ukraine war: Kyiv's forces moving towards occupied Kherson - Zelensky] ''BBC'', 23-a de julio 2022</ref>. === 23-a de julio === La 23-an de julio, malpli ol tagon post subskribo de grena eksportinterkonsento kun Ukrainio, Rusio lanĉis Kalibr-misilojn ĉe la Odesa mara komerca haveno. Laŭ Ukrainio, du el la kvar misiloj estis kaptitaj<ref>[https://www.theguardian.com/world/2022/jul/23/russia-fires-missiles-odesa-port-hours-after-grain-export-deal Russia fires missiles at Odesa port hours after signing grain export deal] ''The Guardian'', 23-a de julio 2022</ref>. Rusiaj oficialuloj deklaris al Turkio ke Rusio havis ''"neniun rilaton"'' kun la misilatako<ref>[https://www.reuters.com/world/europe/russia-tells-turkey-it-has-nothing-do-with-strike-ukraines-odesa-port-turkish-2022-07-23/ Russia tells Turkey it has "nothing to do" with strike on Ukraine's Odesa port - Turkish minister] ([https://web.archive.org/web/20220725000953/https://www.reuters.com/world/europe/russia-tells-turkey-it-has-nothing-do-with-strike-ukraines-odesa-port-turkish-2022-07-23/ arkivo]) ''Reuters'', 23-a de julio 2022</ref> sed la sekvan tagon, Igor Konashenkov, proparolanto de la Rusa Defendministerio, konfirmis la atakon, asertante ke ĝi detruis ukrainian batalŝipon kaj stokejon de ''Harpoon''-kontraŭŝipmisiloj<ref>[https://apnews.com/article/russia-ukraine-zelenskyy-kyiv-moscow-109d5cd6a7dc5eae28a337d052864165 Russia says strike on Ukrainian port hit military targets] ''AP News'', 24-a de julio 2022</ref>. La tagon poste, Oleksej Vadaturskij, estro de cerealaĵa firmaego, mortis pro la bombardo de sia hejmo apud [[Mikolajivo]]<ref>[https://www.aljazeera.com/news/2022/8/1/did-russia-deliberately-kill-vadatursky-ukraines-grain-tycoon Did Russia deliberately kill Vadatursky, Ukraine’s grain tycoon?] ''[[Al-Ĝazira]]'', 1-a de aŭgusto 2022</ref>. === 29-a de julio === [[Tvitero|Tvitera]] mesaĝo de la Rusia Ambasado en Britio afiŝita la 29-an de julio deklaris ke ''"[[Azov-bataliono|Azovaj aktivuloj]] meritas esti ekzekutitaj, ne per ekzekuttrupo, sed per pendumo, ĉar ili ne estas veraj soldatoj. Ili meritas humiligan morton."''<ref>[https://www.lemonde.fr/international/article/2022/08/03/guerre-en-ukraine-la-russie-classe-le-regiment-azov-comme-organisation-terroriste%206137011%203210.html Régiment Azov : la Russie classe le bataillon d’Ukraine comme « organisation terroriste »] ''Le Monde'', 3-a de aŭgusto 2022</ref>. Kelkajn horojn poste, eksplodo okazis en Olenivka malliberejo, apud Donecko, mortigante, laŭ [[RIA Novosti]], 40 ukrainiajn militkaptitojn kaj vundante 75. La ĉefa stabo de Ukrainio deklaris ke la atako estis farita fare de Rusio por kaŝi la torturadon kaj ekzekutojn de ukrainiaj militkaptitoj<ref>[https://news.yahoo.com/russia-40-ukrainian-pows-killed-081001018.html Russia says Ukraine struck prison in Donetsk region, killing 40] ''Yahoo News'', 29-a de julio 2022</ref><ref>[https://www.reuters.com/world/europe/russia-40-ukrainian-pows-killed-by-ukrainian-missile-strike-donetsk-prison-2022-07-29/ Russia says Ukraine struck prison in Donetsk region, killing 40] ''Reuters'', 29-a de julio 2022</ref>. La aserto nun estas de pli ol 50 ukrainiaj militkaptitoj mortigitaj, inkluzive de kaptitaj membroj de la [[Azov-bataliono]] kaptitaj ĉe Mariupolo. Rusio asertis ke la malliberejo estis trafita per HIMARS-misiloj kaj elmontris fragmentojn de la raketo kiel pruvo. Ukrainio petas de UN kaj [[Ruĝa Kruco]] enketon<ref>[https://www.theguardian.com/world/2022/jul/30/prison-attack-that-killed-ukraine-pows-a-war-says-zelenskiy-amid-calls-for-un-inquiry Prison attack that killed Ukraine PoWs a war crime, says Zelenskiy, amid calls for UN inquiry] ''The Guardian'', 30-a de julio 2022</ref>. La Ruĝa Kruco petis rusajn oficialulojn pri aliro al la Olenivka kaptitejo, sed neniu respondo estis ricevita<ref>[https://www.bbc.com/news/world-europe-62365797 Ukraine War: Zelensky orders civilians to evacuate Donetsk region] ''BBC'', 1-a de aŭgusto 2022</ref>. === 31-a de julio === [[Donecka Popola Respubliko|DNR]]-oficialuloj asertis ke ukrainiaj soldatoj bombardis la urbocentron de Donecko per obusoj kaj per PFM-1 kontraŭpersonaj terminoj, 1 homo mortis<ref>[https://tass.com/world/1487151 Ukrainian troops fire anti-personnel mines at Donetsk again] ''TASS'', 31-a de julio 2022</ref><ref>[https://english.almayadeen.net/news/politics/donetsk-being-cleared-of-ukrainian-mines-banned-by-geneva-co Donetsk being cleared of Ukrainian mines banned by Geneva Convention] ''almayadeen'', 31-a de julio 2022</ref>. == Aŭgusto 2022 == === 1-a de aŭgusto === La unua ŝipo kun greno forlasis Odeson laŭ la interkonsento de UN kaj Turkio intertraktita inter Ukrainio kaj Rusio por eksportado de manĝaĵo el Ukrainio ({{Vikinovaĵen|La unua ŝipo kun greno eliros el Odeso la 1-an de aŭgusto}}). === 4-a de aŭgusto === [[Amnestio Internacia]] akuzis Ukrainion je malobservo de la internaciaj militleĝoj metante armilojn kaj tendarojn en civilajn areojn kun ''"armeaj bazoj aŭ dense arbarkovritaj areoj proksime"''<ref>[https://www.nytimes.com/live/2022/08/04/world/ukraine-russia-news-war#amnesty-international-says-ukraines-tactics-have-endangered-civilian-lives-drawing-a-fierce-rebuke Amnesty International says Ukraine’s tactics have endangered civilian lives, drawing a fierce rebuke.] ''The New Yok Times'', 5-a de aŭgusto 2022</ref>, tiel endanĝerigante civilulojn<ref>[https://www.amnesty.fr/actualites/ukraine-les-tactiques-de-combats-ukrainiennes-mettent-en-danger-la-population-civile UKRAINE : LES TACTIQUES DE COMBATS UKRAINIENNES METTENT EN DANGER LA POPULATION CIVILE] ''[[Amnestio Internacia]]'', 4-a de aŭgusto 2022</ref>. Zelenskij rebatis dirante, ke tiuj asertoj provas oferti ''"amnestion al la terorista ŝtato kaj ŝanĝi la respondecon de la agresanto al la viktimo"''<ref>[https://www.sbs.com.au/news/article/volodymyr-zelenskyy-responds-to-amnesty-allegations-of-ukrainian-forces-putting-civilians-at-risk/9gr0fl1jo Volodymyr Zelenskyy responds to Amnesty allegations of Ukrainian forces 'putting civilians at risk'] ''SBS news'', 5-a de aŭgusto 2022</ref>. === 5-a de aŭgusto === Rusio kaj Ukrainio akuzis unu la alian plo bombardo de la nuklea centralo de [[Zaporiĵo]], la obusoj trafinte elektrajn kablojn kaj deviginte la teknikistojn malkonekti unu reaktoron.<ref>[https://www.reuters.com/business/aerospace-defense/shelling-hits-power-lines-ukraine-nuclear-plant-both-sides-trade-blame-2022-08-05/ Shells hit power lines at Ukraine nuclear plant, fighting in east] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.reuters.com%2Fbusiness%2Faerospace-defense%2Fshelling-hits-power-lines-ukraine-nuclear-plant-both-sides-trade-blame-2022-08-05%2F#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''Reuters'', 5-a de aŭgusto 2022</ref> Laŭ rusiaj amaskomunikiloj, nord-koreiaj respondeculoj proponis disponigi al Rusio 100 000 volontulaj soldatoj por la milito. La oferto estas esplarata de rusiaj aŭtoritatoj<ref>[https://nypost.com/2022/08/05/russian-state-tv-north-korea-offers-kremlin-100000-troops/ Russian state TV: North Korea offering Kremlin 100,000 ‘volunteers’ ] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fnypost.com%2F2022%2F08%2F05%2Frussian-state-tv-north-korea-offers-kremlin-100000-troops%2F#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''The New York Post'', 5-a de aŭgusto 2022</ref><ref>[https://www.mirror.co.uk/news/world-news/100000-north-korean-soldiers-could-27664214 100,000 North Korean soldiers could be sent to join Vladimir Putin’s forces in Ukraine] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.mirror.co.uk%2Fnews%2Fworld-news%2F100000-north-korean-soldiers-could-27664214#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''Mirror'', 5-a de aŭgusto 2022</ref>. == Referencoj == {{Referencoj|2}} [[Kategorio:Invado de Rusio en Ukrainion (2022)]] dnwbbtgjgrfc6v2wxgtwe6274tfpyr1 7684583 7684546 2022-08-10T15:01:01Z Baba79 118684 /* Aŭgusto 2022 */ wikitext text/x-wiki {{Aktuala evento}} '''Kronologio de la [[Invado de Rusio en Ukrainion (2022)|invado de Rusio en Ukrainion]]''' komencita la [[24-an de februaro]] [[2022]] laŭ ordono de rusia prezidento [[Vladimir Putin]]. {{TOC-dekstre}} [[Dosiero:2022_Russian_Invasion_of_Ukraine_animated.gif|eta|maldekstre|600px]] <br clear=left> == Februaro 2022 == === 24-a de februaro === [[Prezidanto de Rusio]] [[Vladimir Putin]] alparolis la nacion en urĝa alvoko kaj informis pri [[:n:Rusio komencis operacon en Ukrainio|komenco de speciala operaco]] en [[Ukrainio]]. Sekvis atakoj de rusiaj trupoj, kiuj eniris Ukrainion de pluraj flankoj kaj atakis militajn objektojn. Iom antaŭ la 7-a horo, ukrainia prezidanto [[Volodimir Zelenskij]] deklaris [[Militreĝimo|militreĝimon]] en la tuta lando kaj interrompis diplomatiajn rilatojn kun Rusio. Post la atakoj, la tuta [[aerspaco]] de Ukrainio estis fermita. === 25-a de februaro === Pluas la invado de [[Rusio]] en [[Ukrainio]]n; rusiaj trupoj alvenis ĝis [[Kievo]]; ukrainia registaro agnoskis pli ol 100 mortoj. === 26-a de februaro === Pluas la invado de [[Rusio]] en [[Ukrainio]]n, kiu agnoskas 200 mortojn kaj milon da vunditoj. Inter 50 000 kaj 100 000 ukrainoj eliris el la lando kaj multaj aliaj klopodas same fari.<ref>Jairo Vargas Martín/Agentejoj [https://www.publico.es/internacional/guerra-rusia-ucrania-comienza-exodo-refugiados-ucranianos-vecinos-oeste.html Comienza el éxodo de miles de refugiados ucranianos hacia países vecinos de Europa], [[Público]], 25a februaro 2022, alirita la 26an de februaro 2022.</ref> En Kievo kaj en aliaj lokoj oni rezistas kontraŭ la avanco de la rusiaj trupoj.<ref>Luis de Vega, María R. Sahuquillo, [https://elpais.com/internacional/2022-02-26/la-batalla-de-kiev-se-recrudece-con-una-lucha-urbana.html#?rel=lom Ucrania ofrece una resistencia feroz a la ofensiva rusa] [[El País]], 26a de februaro 2022, alirita la 27an de februaro 2022.</ref> === 27-a de februaro === Rusiaj trupoj eniris en [[Berdjansko]], [[Melitopolo]] kaj [[Ĥersono]] sude kaj en [[Ĥarkivo]] norde, kie pluas rezisto same kiel en [[Kievo]].<ref>Mariano Zafra, Luis Sevillano Pires, Kiko Llaneras, Montse Hidalgo Pérez, José A. Álvarez, [https://elpais.com/internacional/2022-02-26/los-mapas-de-la-guerra-rusia-ucrania-evolucion-de-los-frentes.html Los mapas de la guerra entre Rusia y Ucrania: continua el asalto sobre Kiev y Járkov] [[El País]], 27a februaro 2022, alirita la 27an de februaro 2022.</ref><ref>María R. Sahuquillo, [https://elpais.com/internacional/2022-02-27/las-tropas-de-rusia-entran-en-la-ciudad-clave-de-jarkov.html Las tropas de Rusia entran en la ciudad clave de Járkov] [[El País]], 27a februaro 2022, alirita la 27an de februaro 2022.</ref> Estas kontraŭdiraj informoj pri la atakoj kaj rezistoj en diversaj urboj, depende de la fonto. Pli certaj ŝajnas la informoj pri la eliro de ukrainoj el la lando, nome ĉirkaŭ 360 000 ĝis tiu tago. === 28-a de februaro === Alvenis al la limo inter Ukrainio kaj Belorusio ukrainia delegitaro por batalĉesa negocado. La ukrainia prezidanto [[Volodimir Zelenskij]] petis aligon de [[Ukrainio]] al la [[Eŭropa Unio]]. == Marto 2022 == === 2-a de marto === Pluas la atakoj al [[Kievo]] kaj [[Ĥarkovo]]. Rusiaj trupoj kontrolas la marbordon inter Krimeo kaj Donbaso, tio estas de la [[Azova Maro]].<ref>Jairo Vargas Martín, [https://www.publico.es/internacional/guerra-rusia-ucrania-kiev-prepara-cerco-ruso-ue-abre-puerta-ucrania.html Kiev se prepara para el cerco ruso mientras la UE abre la puerta a Ucrania] [[Público]], 2a de Marto 2022, alirita la 2an de Marto 2022.</ref> Je tiu dato pli ol 800 000 rifuĝintoj eliris el la lando. [[Volodimir Struk]], ukrainia politikisto, urbestro de [[Kreminna]], estis mortpafita. La [[Ĝenerala Asembleo de Unuiĝintaj Nacioj]] voĉdonis pri rezolucio kiu ''"postulas al Rusio tuje ĉesi uzi forton kontraŭ Ukrainio"'' kaj ke ĝi ''"retiru tuje, tute kaj senkondiĉe ĉiujn siajn militfortojn"''. La teksto ankaŭ ''"bedaŭras" "en la plej fortaj terminoj la agreson de Rusio kontraŭ Ukrainio"'' kaj asertas ''"sian alligitecon al suvereneco, sendependeco, unueco kaj teritoria integreco"'' de Ukrainio. 141 landoj voĉdonis favore al la rezolucio, 5 kontraŭe, 35 sindetenis. La kvin kontraŭintaj landoj estas [[Rusio]], [[Belorusio]], [[Nord-Koreio]], [[Sirio]] kaj [[Eritreo]]<ref>[https://www.geo.fr/geopolitique/lassemblee-generale-de-lonu-exige-de-la-russie-la-fin-de-la-guerre-en-ukraine-208620 L'Assemblée générale de l'ONU "exige" de la Russie la fin de la guerre en Ukraine], ''Géo'', 3-a de marto 2022</ref>. [[Dosiero:United Nations General Assembly resolution ES-11 L.1 vote.svg|eta|Mapo de la voĉdono de la rezolucio ES-11/1. Verde: poraj voĉdonoj, flave: sindetenaj, ruĝe: kontraŭaj, blue: neesprimitaj.|280x280ra]] === 3-a de marto === 38 landoj apelacias al [[Internacia Puna Kortumo]] pro la invado de Rusio de Ukrainio. Tiu estas la historie plej larĝa apelacio <ref>[https://en.interfax.com.ua/news/general/805977.html]</ref>. Jam unu miliono da rifuĝintoj eliris el la lando. La rusiaj trupoj kontrolis [[Ĥerson]] kaj pluas la atakoj al [[Ĥarkovo]]. Rusio agnoskis perdojn de 500 rusiaj soldatoj, dum ukrainiaj fontoj indikas aliajn ciferojn multe pli altajn. Dume jam pli ol 6 000 personoj estis arestitaj en Rusio pro montrado sin kontraŭ la milito kaj en [[Belorusio]] pli ol 600.<ref>[https://www.publico.es/internacional/guerra-rusia-ucrania-manifestaciones-contrarias-putin-saldan-7000-personas-detenidas-rusia-bielorrusia.html Las manifestaciones contrarias a Putin se saldan ya con más de 7.000 personas detenidas en Rusia y Bielorrusia] [[Público]], 3a de marto 2022, alirita la 3an de marto 2022.</ref> === 4-a de marto === Pluas la atako de [[Rusio]] en [[Ukrainio]]n, kiu agnoskis, ke la rusiaj trupoj ekkontrolis la [[atomcentralo]]n de [[Zaporiĵo]].<ref>RAFAEL M. MAÑUECO [https://www.hoy.es/internacional/declarado-incendio-central-nuclear-ucraniana-zaporiyia-20220304015545-ntrc.html Ucrania confirma que las fuerzas rusas han tomado la central nuclear de Zaporiyia] Hoy, 4a de Marto 2022, alirita la 4an de Marto 2022.</ref><ref>[https://www.publico.es/directos/directo-guerra-rusia-ucrania-conflicto-otan.html Rusia ataca la central nuclear de Zaporiyia, la mayor de Europa, y toma su control] [[Público]], 4a de Marto 2022, alirita la 4an de marto 2022.</ref> === 6-a de marto === Jam 1 500 000 rifuĝintoj eliris el Ukrainio laŭ UN<ref>[https://www.lemonde.fr/international/live/2022/03/06/guerre-en-ukraine-en-direct-volodymyr-zelensky-appelle-l-occident-a-renforcer-les-sanctions-contre-la-russie%206116339%203210.html https://www.lemonde.fr/international/live/2022/03/06/guerre-en-ukraine-en-direct-volodymyr-zelensky-appelle-l-occident-a-renforcer-les-sanctions-contre-la-russie 6116339 3210.html], ''Le Monde'', 6-a de marto 2022</ref>. En Rusio jam estis ĉirkaŭ 10 000 arestitoj pro manifestaciado kontraŭa al la milito kaj ĵurnalistoj estis avertitaj ne informi kontraŭ la registara sinteno. Pluas la bombado de [[Ĥarkivo|Ĥarkovo]] kaj [[Mariupolo]]. === 8-a de marto === La ĉinia prezidanto [[Ŝji Ĝjinping]] deklaris ke li subtenas la agadon de Francio kaj Germanio por batalhalto en Ukrainio<ref>[https://www.zonebourse.com/actualite-bourse/Ukraine-Xi-Jinping-soutient-l-action-de-Paris-et-Berlin-pour-un-cessez-le-feu-dit-l-Elysee--39697813/ Ukraine: Xi Jinping soutient l'action de Paris et Berlin pour un cessez-le-feu, dit l'Elysée] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.zonebourse.com%2Factualite-bourse%2FUkraine-Xi-Jinping-soutient-l-action-de-Paris-et-Berlin-pour-un-cessez-le-feu-Elysee--39697813%2F#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''zonebourse.com'', 8-a de marto 2022</ref>. La usona prezidanto [[Joe Biden]] anoncas embargon kontraŭ usonaj importadoj de rusa petrolo kaj gaso. === 9-a de marto === [[Dosiero:Наслідки обстрілу дитячої лікарні та пологового будинку в Маріуполі, 9 березня 2022 року.jpg|eta|Porinfana malsanulejo de Mariupolo, 9-a de marto 2022]] Bomboj trafas la porinfanan malsanulejon de [[Mariupolo]]: 3 mortintoj, 17 vunditoj<ref>[https://www.cnews.fr/monde/2022-03-09/guerre-en-ukraine-ce-que-lon-sait-du-bombardement-dun-hopital-pedriatique-1191023 Guerre en Ukraine : ce que l'on sait du bombardement d'un hôpital pédiatrique à Marioupol] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.cnews.fr%2Fmonde%2F2022-03-09%2Fguerre-en-ukraine-ce-que-lon-sait-du-bombardement-dun-hopital-pedriatique-1191023#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''CNEWS'', 9-a de marto 2022</ref>. Rusio koncedas la ĉeeston de rusiaj konskriptitaj soldatoj en Ukrainio<ref>[https://www.leparisien.fr/international/guerre-en-ukraine-la-russie-admet-la-presence-de-soldats-conscrits-apres-avoir-promis-quelle-nen-enverrait-pas-au-front-09-03-2022-NWTCNSZIPVBOPJDLXWERYHCWIU.php| Guerre en Ukraine : la Russie admet la présence de soldats conscrits, après avoir promis qu’elle n’en enverrait pas au front] ''Le Parisien'', 9-a de marto 2022</ref>. === 10-a de marto === La rusia kaj ukrainia eksteraferaj ministroj renkontiĝas en Turkio, por provi atingi batalhalton, sed ukrainia ministro [[Dmitro Kuleba]] deklaris, ke li dubas, ke li povas trovi interkonsenton kun rusia ministro [[Sergej Lavrov]]. Tiuj ĉi interparoloj rezultigis neniun progreson. En gazetara konferenco okazinta post ĉi tiu renkontiĝo, Sergej Lavrov asertis, ke Rusio ''"ne invadis Ukrainion"'' kaj asertis, ke la bombado la antaŭan tagon de la akuŝejo de Mariupolo okazis ĉar laŭ li, ĝi ''"gastigis reale la [[Azov-bataliono]]n kaj aliajn radikaluloj"'' kaj fine ke la rusia registaro ''"neniam volis militon kaj celas fini la nunan konflikton"''<ref>[https://www.lemonde.fr/international/article/2022/03/11/guerre-en-ukraine-echec-des-pourparlers-ukraino-russes-en-turquie_6117016_3210.html Guerre en Ukraine : échec des pourparlers ukraino-russes en Turquie] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.lemonde.fr%2Finternational%2Farticle%2F2022%2F03%2F11%2Fguerre-en-ukraine-echec-des-pourparlers-ukraino-russes-en-turquie_6117016_3210.html#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''Le Monde'', 10-a de marto 2022</ref>. === 11-a de marto === Vladimir Putin deklaris, ke li volas faciligi la sendon de volontulaj batalantoj al Ukrainio, precipe el [[Mezoriento]]<ref>[https://www.bfmtv.com/international/asie/russie/vladimir-poutine-ordonne-de-faciliter-l-envoi-de-combattants-volontaires-en-ukraine_AD-202203110204.html Vladimir Poutine ordonne de faciliter l'envoi de combattants "volontaires" en Ukraine] ''BFMTV'', 11-a de marto 2022</ref><ref>[https://www.lemonde.fr/international/article/2022/03/11/guerre-en-ukraine-la-russie-recrute-des-mercenaires-syriens%206117082%203210.html Guerre en Ukraine: la Russie recrute des mercenaires syriens] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.lemonde.fr%2Finternational%2Farticle%2F2022%2F03%2F11%2Fguerre-en-ukraine-la-russie-recrute-des-mercenaires-syriens_6117082_3210.html#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''Le Monde'', 11-a de marto 2022</ref>. Ĉirkaŭ 2,5 milionoj da homoj fuĝis el Ukrainio, laŭ UN<ref>[https://www.lefigaro.fr/flash-actu/invasion-russe-plus-de-2-5-millions-de-personnes-ont-fui-l-ukraine-selon-l-onu-20220311 Invasion russe : plus de 2,5 millions de personnes ont fui l'Ukraine, selon l'ONU] ''Le Figaro'', 11-a de marto 2022</ref>. === 12-a de marto === Laŭ la ukrainia registaro, 1 300 ukrainiaj soldatoj mortis ĝis tiam kaj ĉe civiluloj temas pri almenaŭ 549 mortintoj, laŭ [[UN]].<ref>[https://www.lemonde.fr/international/live/2022/03/12/guerre-en-ukraine-la-russie-bombarde-sans-relache-certaines-villes-sans-ceder-a-la-pression-diplomatique_6117193_3210.html Guerre en Ukraine : la Russie bombarde sans relâche certaines villes sans céder à la pression diplomatique] ''Le Monde'', 12-a de marto 2022</ref> === 13-a de marto === Pluas la sieĝo al Mariupolo, dum Rusio bombardis militistajn flughavenojn en [[Lucko]] kaj [[Ivano-Frankivsk]], proksime al la limo kun [[Pollando]].<ref>[https://www.publico.es/photonews/mapa-guerra-ucrania-avanzan-tropas-rusas.html Estado de la invasión rusa a Ucrania cuando cumple el día 17] [[Público]] 13-a de marto 2022. Alirita la 13-an de marto 2022.</ref> Aero-kosmaj trupoj de [[Rusio]] atakis la Javorovan militekzercejon en [[Lvova provinco]], [[Ukrainio]] per [[krozmisilo]]j. Ukrainiaj aŭtoritatoj raportis pri [[:n:Rusia atako ĉesigis alvenon de la solduloj al Ukrainio|35 pereintoj kaj 134 vunditoj]]. La ekzercejo servis kiel centro por eksterlandaj solduloj, kies dungado post tio estis ĉesigita. === 14-a de marto === En la centro de [[Donecko]] falis misilo [[Toĉka-U]], [[:n:Ukraina misilo mortigis 21 homojn en Donecko|mortiginte 21 kaj vundinte 37 homojn]]. Ukrainia armeo neis sian intervenon. === 15-a de marto === [[Dosiero:16-storey house in Sviatoshynskyi District after shelling on 15 March 2022 (03).jpg|eta|Brulanta loĝkonstruaĵo en Kievo, 15-a de marto 2022.]] Pli ol tri milionoj da rifuĝintoj eliris el Ukrainio, laŭ [[Unuiĝintaj Nacioj]]. La ĉefministroj de [[Pollando]], [[Ĉeĥio]] kaj [[Slovakio]] veturas al Kievo por kunsido kun Zelenskij. === 16-a de marto === Rusiaj militŝipoj bombardas [[Odeso]]n. La [[Internacia Kortumo]] de la [[Unuiĝintaj Nacioj]] juĝis pri plendo de [[Ukrainio]] kontraŭ militkrimoj de [[Rusio]] invadinta Ukrainion: [[Rusio]] devas tuj ĉesigi ĉiujn militagojn. La milita atako rompas kontraŭ [[internacia juro]], kaj neniel estas pravigebla per asertita kontraŭrusa ''"genocido"'', pri kiu Rusio tute ne montris iujn pruvojn<ref>[https://www.la-croix.com/Monde/Guerre-Ukraine-Cour-internationale-justice-ordonne-Russie-suspendre-invasion-2022-03-16-1201205329 Guerre en Ukraine : la Cour internationale de justice ordonne à la Russie de suspendre son invasion] ''La Croix'', 16-a de marto 2022</ref>. [[Rusa aviadatako al teatro de Mariupolo|Rusia aviadatako kontraŭ teatrejo en Mariupolo]] en kiu civiluloj estis rifuĝintaj kaŭzis 300 mortintoj<ref>[https://meduza.io/news/2022/04/13/obse-rossiya-sovershila-voennye-prestupleniya-napav-na-roddom-i-dramteatr-v-mariupole ОБСЕ: Россия совершила военные преступления, напав на роддом и драмтеатр в Мариуполе], ''Meduza''</ref><ref>[https://www.amnesty.org/en/latest/news/2022/06/ukraine-deadly-mariupol-theatre-strike-a-clear-war-crime-by-russian-forces-new-investigation/ Ukraine: Deadly Mariupol theatre strike ‘a clear war crime’ by Russian forces] ''[[Amnestio Internacia]]'', 30-a de marto 2022</ref>.{{Vikinovaĵen|Rusia bombado de teatro en Mariupolo mortigis pli ol 300 civilulojn}} === 17-a de marto === UN raportis ke almenaŭ 700 civiluloj estis mortigitaj ekde la komenco de la milito. La ukrainia elektra reto estis konektita al tiu de Eŭropa Unio<ref>[https://www.linternaute.com/actualite/monde/2606143-direct-guerre-en-ukraine-kiev-frappee-par-un-missile-des-civils-bombardes-a-marioupol/ DIRECT. Guerre en Ukraine : six missiles russes lancés sur Lviv, nouvelles attaques à Kiev ] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.linternaute.com%2Factualite%2Fmonde%2F2606143-direct-guerre-en-ukraine-kiev-frappee-par-un-missile-des-civils-bombardes-a-marioupol%2F#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''www.linternaute.com'', 17-a de marto 2022</ref>. === 18-a de marto === Rusiaj bomboj bombardas la flughavenon de [[Lvivo]], kiu ĝis tiam ne estis atakita kaj utilis kiel elirejo por rifuĝintoj. === 21-a de marto === Pluas bombadoj en [[Kievo]], [[Ĥarkivo]], [[Mariupolo]], [[Mikolajivo]], [[Odeso]]. Laŭ la milita administracio de la Donecka regiono, 80% de la infrastrukturoj de la urbo Mariupolo estas difektitaj aŭ detruitaj<ref>[[Https://information.tv5monde.com/info/la-guerre-entre-dans-kiev-l-ue-denonce-un-crime-de-guerre-majeur-marioupol-449464|La guerre entre dans Kiev, l'UE dénonce un "crime de guerre majeur" à Marioupol]] ''TV5 Monde'', 22-a de marto 2022</ref>. === 22-a de marto === La prezidento de Usono [[Joe Biden]] asertis ke la rusia armeo intencas uzi [[Kemia armilo|kemiajn]] kaj [[biologia armilo|biologiajn armilojn]] kontraŭ Ukrainio<ref>[[https://www.latribune.fr/economie/international/joe-biden-assure-que-la-russie-envisage-de-frapper-l-ukraine-avec-des-armes-chimiques-et-biologiques-906654.html|Joe Biden assure que la Russie envisage de frapper l'Ukraine avec des armes chimiques et biologiques]] ([[https://www.latribune.fr/economie/international/joe-biden-assure-que-la-russie-envisage-de-frapper-l-ukraine-avec-des-armes-chimiques-et-biologiques-906654.html|arkivo]]) ''La Tribune'', 22-a de marto 2022</ref>. === 23-a de marto === Ponto uzata por evakui loĝantojn kaj alporti humanitaran helpon al Ĉernihivo estis bombita kaj detruita.<ref>{{Cite web|title='Humanitarian catastrophe' unfolding in Chernihiv as Russian forces target food storage, thousands flee|url=https://www.abc.net.au/news/2022-03-26/chernihiv-bridge-destroyed-ukraine-city-catastrophe-humanitarian/100937860|access-date=la 29-an de marto 2022}}</ref> === 25-a de marto === La rusa Ĝenerala Stabo anoncis, ke la rusia armeo nun koncentriĝos pri la konkero de Donbaso en orienta Ukrainio<ref>[https://www.lemonde.fr/international/article/2022/03/26/guerre-en-ukraine-la-russie-annonce-vouloir-concentrer-ses-forces-sur-la-liberation-du-donbass_6119223_3210.html Guerre en Ukraine : la Russie annonce vouloir concentrer ses forces sur la « libération du Donbass »] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.lemonde.fr%2Finternational%2Farticle%2F2022%2F03%2F26%2Fguerre-en-ukraine-la-russie-annonce-vouloir-concentrer-ses-forces-sur-la-liberation-du-donbass_6119223_3210.html#federation=archive. arkivo]) ''Le Monde'', 26-a de marto 2022</ref>. === 26-a de marto === La urboj [[Ĥarkivo]], [[Ĉernihivo]] kaj [[Mariupolo]] daŭre estas ĉirkaŭitaj, sed operacioj estas limigitaj al bombardoj kaj artileria fajrado<ref>[https://www.lemonde.fr/international/live/2022/03/26/guerre-en-ukraine-en-direct-volodymyr-zelensky-demande-de-nouveau-une-assistance-militaire-aux-occidentaux_6119232_3210.html#id-310790 Le point sur la situation sur le terrain, au 31e jour de guerre] [https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.lemonde.fr%2Finternational%2Flive%2F2022%2F03%2F26%2Fguerre-en-ukraine-en-direct-ne-pensez-meme-pas-a-avancer-d-un-centimetre-en-territoire-de-l-otan-lance-joe-biden-a-la-russie_6119232_32 arkivo] ''Le Monde'', 26-a de marto 2022</ref>. <br> En la okcidento de la lando, pluraj rusiaj aeratakoj trafis [[Lvivo|Lvivon]]: brulaĵdeponejo estis celita same kiel armeaj infrastrukturoj<ref>[http://Https://edition.cnn.com/europe/live-news/ukraine-russia-putin-news-03-26-22/h%204b4dadf2da95e07a4f45bb972d77e757 No deaths reported at first site of missile strike in Lviv, according to regional official] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20130711041720/http://https/ |date=2013-07-11 }}([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fedition.cnn.com%2Feurope%2Flive-news%2Fukraine-russia-putin-news-03-26-22%2Fh_4b4dadf2da95e07a4f45bb972d77e757#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''CNN'', 26-a de marto 2022</ref>. === 29-a de marto === Misilatako trafas la ŝtatan administraciejon de la urbo [[Mikolajivo]], kaŭzante minimume 35 mortintojn kaj 33 vunditojn<ref>[https://www.reuters.com/world/europe/death-toll-rises-35-strike-government-building-ukraines-mykolaiv-governor-2022-04-02/ Death toll rises to 35 from strike on government building in Ukraine's Mykolaiv, governor says] ''Reuters'', 2-a de aprilo 2022</ref>. === 31-a de marto === La rusia armeo forlasas la [[Nuklea centralo de Ĉernobilo|nuklean centralon de Ĉernobilo]], laŭ ukrainiaj aŭtoritatoj forprenante kaptitojn<ref>[https://www.lemonde.fr/international/article/2022/04/01/l-armee-russe-a-quitte-tchernobyl-en-prenant-avec-elle-des-prisonniers_6120046_3210.html L’armée russe a quitté Tchernobyl en prenant avec elle des prisonniers] ''Le Monde'', 1-a de aprilo 2022</ref>. == Aprilo 2022 == === 1-a de aprilo === Unuafoje ekde la komenco de la milito, la ukrainia armeo plenumis operacon ene de la rusia teritorio, trafinte naftodeponejon en [[Belgorodo]]<ref>[https://www.welt.de/politik/ausland/video237915065/Krieg-in-der-Ukraine-Russland-wirft-Ukraine-Luftangriff-auf-Treibstofflager-im-russischen-Belgorod-vor.html Russland wirft Ukraine Luftangriff auf Treibstofflager im russischen Belgorod vor] ''Die Welt'', 1-a de aprilo 2022</ref>.<br> La prezidanto de la Eŭropa Parlamento [[Roberta Metsola]] vojaĝis Kievon kaj renkontis la ukrainian prezidenton [[Volodimir Zelenskij]]<ref>[https://www.europarl.europa.eu/news/de/press-room/20220402IPR26553/roberta-metsola-in-kyiv-and-poland-to-support-ukrainian-people Roberta Metsola in Kyiv and Poland to support Ukrainian people] ''Eŭropa Parlamento''</ref>. ===3-a de aprilo === Rusio estas akuzita je militkrimoj por centoj da civiluloj trovitaj mortintaj en la urbo [[Buĉa]] liberigita de ukrainaj trupoj. Grandaj bombardoj estis aŭdita en la oriento kaj en la sudo en la grandurboj [[Odeso]] kaj [[Mikolajivo]]<ref>[https://www.ledauphine.com/defense-guerre-conflit/2022/04/03/guerre-en-ukraine-des-explosions-entendues-a-odessa Des civils tués dans les villes libérées, la Russie accusée de crimes de guerre, ce qu'il faut retenir de ce dimanche ] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.ledauphine.com%2Fdefense-guerre-conflit%2F2022%2F04%2F03%2Fguerre-en-ukraine-des-explosions-entendues-a-odessa#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''Le Dauphiné Libéré'', 3-a de aprilo 2022</ref>. === 5-a de aprilo === Alparolinte plurajn parlamentojn ekde la komenco de la milito (la [[Usona Kongreso|usonan]], la [[Germania parlamento|germanian]], la [[Pola parlamento|polan]], la [[Israela parlamento|israelan]], la [[Eŭropa Parlamento|eŭropan]], la [[Japania parlamento|japanian]], la [[Norvega parlamento|norvegian]], la [[Hispana parlamento|hispanian]], la [[Rumania parlamento|rumanian]], kaj aliajn) Zelenskij alparolis la [[Konsilio pri Sekureco de Unuiĝintaj Nacioj|Sekurecan Konsilion de Unuiĝintaj Nacioj]], instigante ĝin al tujaj agoj kontraŭ Rusio kaj al ties ekskludo de la [[Konsilio pri Sekureco de Unuiĝintaj Nacioj|Sekureca Konsilio]]<ref>[https://information.tv5monde.com/info/ukraine-zelensky-appelle-l-onu-agir-immediatement-face-aux-crimes-de-guerre-russes-451618 Ukraine : Zelensky appelle l'ONU a agir immédiatement face aux "crimes de guerre russes"], ''TV5 Monde'', 05-a de aprilo 2022</ref>.({{Vikinovaĵen|Zelenskij akuzas Rusion pri militkrimoj alparolante al UN}}) === 7-a de aprilo === [[Dosiero:Sievierodonetsk after Russian shelling on 6 April 2022 (03).jpg|eta|[[Severodoneck]], 6-a de aprilo 2022]] Rusio estas suspendita fare de la [[Ĝenerala Asembleo de Unuiĝintaj Nacioj]] de la [[Konsilio pri Homaj Rajtoj ĉe Unuiĝintaj Nacioj|Konsilio pri Homaj Rajtoj]].<ref>[https://www.bfmtv.com/international/en-direct-guerre-en-ukraine-nouvelles-sanctions-americaines-contre-moscou-kiev-appelle-a-evacuer-l-est_LN-202204070012.html "Nous trouvons des fosses communes": le maire de Boutcha assure que le nombre de victimes augmente] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.bfmtv.com%2Finternational%2Fen-direct-guerre-en-ukraine-nouvelles-sanctions-americaines-contre-moscou-kiev-appelle-a-evacuer-l-est_LN-202204070012.html#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''BFM TV'', 7-a de marto 2022</ref> La porparolanto de la Kremlo Dmitrij Peskov unuafoje ekde la komenco de la milito agnoskis gravajn perdojn por la rusia flanko, aldonante: ''"Tio estas grandega tragedio por ni"''<ref>[https://www.msn.com/en-us/news/world/kremlin-spokesperson-admits-russia-has-suffered-significant-losses-calling-the-ukrainian-invasion-a-huge-tragedy-for-putins-forces/ar-AAVYQKg Kremlin spokesperson admits Russia has suffered 'significant losses,' calling the Ukraine invasion a 'huge tragedy' for Putin's forces] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.msn.com%2Fen-us%2Fnews%2Fworld%2Fkremlin-spokesperson-admits-russia-has-suffered-significant-losses-calling-the-ukrainian-invasion-a-huge-tragedy-for-putins-forces%2Far-AAVYQKg#federation= arkivo]) ''MSN'', 7-a de aprilo 2022</ref>. === 8-a de aprilo === Almenaŭ 35 homoj estis mortigitaj kaj ĉirkaŭ 100 vunditaj en la atako kiu matene trafis stacion {{stacidomo|Kramatorsk}} en orienta Ukrainio, kie centoj da homoj dezirantaj fuĝi el la regiono atendis.<ref>{{Citaĵo el gazeto |url=https://www.ouest-france.fr/monde/guerre-en-ukraine/guerre-en-ukraine-la-gare-de-kramatorsk-dans-le-donbass-cible-d-une-attaque-au-moins-35-morts-966af666-b71a-11ec-91b4-4cb12076d3f2 |titolo=Guerre en Ukraine. La gare de Kramatorsk, dans le Donbass, cible d’une attaque : au moins 35 morts |lingvo=fr |Gazeto=[[Ouest-France]] |dato=08/04/2022 }}</ref> La prezidanto de la Eŭropa Komisiono [[Ursula von der Leyen]] kaj la estro de la eŭropa diplomatio [[Josep Borrell]] vojaĝis Kievon kaj renkontis la ukrainian prezidenton [[Volodimir Zelenskij]]<ref>[https://www.lemonde.fr/international/article/2022/04/09/a-kiev-ursula-von-der-leyen-ouvre-la-marche-de-l-ukraine-vers-l-avenir-europeen_6121347_3210.html A Kiev, Ursula von der Leyen ouvre la marche de l’Ukraine vers « l’avenir européen »] ''Le Monde'', 9-a de aprilo 2022</ref>. === 11-a de aprilo === La aŭstra kanceliero [[Karl Nehammer]] renkontis la rusian prezidenton Vladimir Putin en Moskvo, markante la unuan viziton de okcidenta gvidanto ekde la komenco de la milito. Laŭ la aŭstra kancelario, la interparolo kun la rusia gvidanto estis ''"tre rekta, aperta kaj akra"'', tiu ĉi renkontiĝo kun la rusia gvidanto estante ''"ne amika vizito"''. === 14-a de aprilo === Rusia flagŝipa krozoŝipo ''{{Senapartligilo|Moskva (misila krozoŝipo)}}'' sinkis post eksplodo ĉe la marbordo de Ukrainio. === 17-a de aprilo === Rusiaj trupoj klopodas devigi la ceterajn defendantojn de la Azovstal-fabriko kapitulaci per grandaega pafforto por eviti multekostajn malbaradoperaciojn, sed la ceteraj ukrainiaj defendantoj ŝajnas finpretigi finbatalon. Rusioj ankaŭ daŭrigas sian plifortikiĝon ĉirkaŭ [[Izjum]] sed ne faris ajnajn ofensivajn operaciojn<ref>[https://www.understandingwar.org/backgrounder/russian-offensive-campaign-assessment-april-17 RUSSIAN OFFENSIVE CAMPAIGN ASSESSMENT, APRIL 17] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.understandingwar.org%2Fbackgrounder%2Frussian-offensive-campaign-assessment-april-17#federation=archive.wikiwix.com arkivo]), ''Institute for the Study of War'', 17-a de aprilo 2022</ref>. Serio de rusiaj aeratakojoj en Ĥarkivo mortigas kvin civilulojn kaj vundas 13. Milita fabriko ĉe la periferio de Kievo ankaŭ estis celita de la rusia aerarmeo<ref>[https://www.nouvelobs.com/guerre-en-ukraine/20220417.OBS57262/guerre-en-ukraine-les-principaux-evenements-du-dimanche-17-avril.html Guerre en Ukraine : les principaux événements du dimanche 17 avril] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.nouvelobs.com%2Fguerre-en-ukraine%2F20220417.OBS57262%2Fguerre-en-ukraine-les-principaux-evenements-du-dimanche-17-avril.html#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''L'Obs'', 17-a de aprilo 2022</ref>. === 22-a de aprilo === Rusa generalmajoro, kaj portempa komandanto de la Rusa Centra Armea Distrikto, Rustam Minnekajev asertis, ke la celo de la "dua fazo" de la invado de Ukrainio estas plene transpreni Donbason kaj sudan Ukrainion kaj establi terkoridoron kun [[Ĉednestrio]] kaj indikas ke Rusio povus ataki la havenurbon [[Odeso]]<ref>[https://www.dniprotoday.com/article-249/Novini-Raketnij-udar-po-Odesi-Sestero-ludej-zaginuli-18-otrimali-poranenna Ракетний удар по Одесі. Шестеро людей загинули, 18 отримали поранення] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.dniprotoday.com%2Farticle-249%2FNovini-Raketnij-udar-po-Odesi-Sestero-ludej-zaginuli-18-otrimali-poranenna#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''dniprotoday.com'', 23-a de aprilo 2022</ref> aŭ lanĉi ekonomian blokadon de la regiono. Li aldonis, ke ekzistas ''"pruvo, ke la ruslingva loĝantaro estas subpremata"'' en Ĉednestrio sen doni pliajn detalojn pri liaj akuzoj. La Ministerio pri Defendo de Ukrainio refutis tion kaj akuzis Rusion pri imperiismo<ref>[https://www.theguardian.com/world/2022/apr/22/ukraine-south-occupation-russian-military-chief-rustam-minnekayev Russian commander suggests plan is for permanent occupation of south Ukraine] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.theguardian.com%2Fworld%2F2022%2Fapr%2F22%2Fukraine-south-occupation-russian-military-chief-rustam-minnekayev#federation=archive.wikiwix.com arkivo]), ''The Guardian'', 22-a de aprilo 2022</ref>. === 26-a de aprilo === La batalado koncentriĝas en [[Donbaso]] en orienta Ukrainio, sude de [[Izjum]], oriente de [[Kramatorsko]], kun malmulte da progreso de la rusia armeo<ref>[https://www.lemonde.fr/international/article/2022/04/27/guerre-en-ukraine-malgre-un-deluge-de-feu-la-russie-n-arrive-pas-a-s-emparer-totalement-du-donbass_6123805_3210.html Guerre en Ukraine : la Russie n’arrive pas à s’emparer totalement du Donbass, malgré un déluge de feu] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.lemonde.fr%2Finternational%2Farticle%2F2022%2F04%2F27%2Fguerre-en-ukraine-malgre-un-deluge-de-feu-la-russie-n-arrive-pas-a-s-emparer-totalement-du-donbass_6123805_3210.html#federation=arch arkivo]) ''Le Monde'', 27-a de aprilo 2022</ref>. Ĉirkaŭ 40 ŝtatoj kunvenis en la usona Aera Bazo de [[Ramstein-Miesenbach|Ramstein]] en Germanio por taksi la armeajn bezonojn de Ukrainio. Temas pri [[NATO|NATO-membrolandoj]], kaj ankaŭ landoj en Azio kaj Mezoriento<ref>[https://www.lemonde.fr/international/article/2022/04/27/guerre-en-ukraine-sur-la-base-americaine-de-ramstein-en-allemagne-la-demonstration-de-force-des-etats-unis-face-a-la-russie_6123811_3210.html Guerre en Ukraine : sur la base américaine de Ramstein, en Allemagne, la démonstration de force des Etats-Unis] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.lemonde.fr%2Finternational%2Farticle%2F2022%2F04%2F27%2Fguerre-en-ukraine-sur-la-base-americaine-de-ramstein-en-allemagne-la-demonstration-de-force-des-etats-unis-face-a-la-russie_6123811_ arkivo]) ''Le Monde'', 27-a de aprilo 2022</ref>. === 28-a de aprilo === La [[ĝenerala sekretario de UN]] [[António Guterres]] renkontas la prezidanton Zelenskij kaj vizitas [[Borodjanka]], [[Buĉa]] kaj [[Irpin]]<ref>[https://www.un.org/sg/en/content/sg/speeches/2022-04-28/secretary-generals-remarks-the-press-three-locations-outside-of-kyiv Secretary-General's remarks to the press in three locations outside of Kyiv] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.un.org%2Fsg%2Fen%2Fcontent%2Fsg%2Fspeeches%2F2022-04-28%2Fsecretary-generals-remarks-the-press-three-locations-outside-of-kyiv#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''UN'', 28-a de aprilo 2022</ref>. Dum lia ĉeesto en Kievo, misilo trafis la malsuprajn etaĝojn de 25-etaĝa loĝkonstruaĵo en proksima kvartalo, vundante almenaŭ 10 homojn kaj mortigante unu, laŭ ukrainaj oficialuloj<ref>[https://www.theguardian.com/world/live/2022/apr/28/russia-ukraine-war-putin-warns-of-lightning-fast-retaliation-if-west-intervenes-war-has-cost-ukraine-600bn-zelenskiy-says-live?page=with:block-626b15d98f08581273d1b9b6#block-626b15d98f08581273d1b9b6 Ten injured in Kyiv missile attack] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.theguardian.com%2Fworld%2Flive%2F2022%2Fapr%2F28%2Frussia-ukraine-war-putin-warns-of-lightning-fast-retaliation-if-west-intervenes-war-has-cost-ukraine-600bn-zelenskiy-says-live%3Fpage%3Dw arkivo]) ''The Guardian'', 29-a de aprilo 2022</ref>. == Majo 2022 == === 5-a de majo === [[Dmitrij Peskov]] agnoskis, ke la subteno de okcidentaj landoj bremsas la rusian ofensivon en Ukrainio, sed ke ĝi ne povas ''"malhelpi [Rusion] plenumi siajn celojn"''<ref>[https://information.tv5monde.com/info/ukraine-l-onu-envoie-un-nouveau-convoi-pour-evacuer-azovstal-les-ukrainiens-dementent-toute] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Finformation.tv5monde.com%2Finfo%2Fukraine-l-onu-envoie-un-nouveau-convoi-pour-evacuer-azovstal-les-ukrainiens-dementent-toute#federation=archive.wikiwix.com arkivo])</ref>. La sturmo al la metalurgia fabriko Azovstal pludaŭras<ref>[https://video.lefigaro.fr/figaro/video/ukraine-lassaut-russe-contre-lacierie-dazovstal-filme-par-un-drone/ L'assaut russe contre l'aciérie d'Azovstal filmé par un drone] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fvideo.lefigaro.fr%2Ffigaro%2Fvideo%2Fukraine-lassaut-russe-contre-lacierie-dazovstal-filme-par-un-drone%2F#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) </ref>. === 7-a de majo 2022 === La guberniestro de la ukraina regiono Ĥarkivo raportas plurajn bombadojn, unu el kiuj kaŭzas fajron kiu detruas preskaŭ la tutan literaturan memormuzeon de [[Hrihorij Skovoroda]]<ref>[https://www.reuters.com/world/europe/diplomatic-efforts-seek-save-ukraine-fighters-mariupol-zelenskiy-2022-05-07/ Ukraine says all women, children now evacuated from Mariupol steel mill] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.reuters.com%2Fworld%2Feurope%2Fdiplomatic-efforts-seek-save-ukraine-fighters-mariupol-zelenskiy-2022-05-07%2F#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''Reuters'', 8-a de majo 2022</ref>. === 12-a de majo === Rusio minacis Finnlandon pri "arme-teknika" respondo post kiam ĝiaj gvidantoj anoncis sian deziron aliĝi al NATO "sen prokrasto" sub la influo de la milito en Ukrainio<ref>[https://www.francetvinfo.fr/monde/europe/manifestations-en-ukraine/guerre-en-ukraine-ce-qu-il-faut-retenir-de-la-journee-du-jeudi-12-mai_5134912.html Guerre en Ukraine : ce qu'il faut retenir de la journée du jeudi 12 mai] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.francetvinfo.fr%2Fmonde%2Feurope%2Fmanifestations-en-ukraine%2Fguerre-en-ukraine-ce-qu-il-faut-retenir-de-la-journee-du-jeudi-12-mai_5134912.html#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''France Info'', 12-a de majo 2022</ref>. === 14-a de majo === Post 2 monatoj da okupado de la rusia armeo kaj 10 tagoj da batalado, la Batalo de Ĥarkivo finiĝas, la urbo estas liberigita fare de ukrainaj trupoj, kiuj reakiris parton de la landlimo kun Rusio en la regiono. La rusiaj trupoj tiam estis puŝitaj reen 40 kilometrojn orienten de Ĥarkivo<ref>[https://www.francetvinfo.fr/monde/europe/manifestations-en-ukraine/guerre-en-ukraine-la-ville-dekharkivliberee-des-russes%205139868.html Guerre en Ukraine : la ville de Kharkiv libérée des Russes] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.francetvinfo.fr%2Fmonde%2Feurope%2Fmanifestations-en-ukraine%2Fguerre-en-ukraine-la-ville-dekharkivliberee-des-russes_5139868.html#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''France Info'', 15-a de majo 2022</ref>. === 15-a de majo === Laŭ la vic-ĝenerala sekretario de NATO, Mircea Geoană, la rusia invado ''"perdas impeton"'', Ukrainio ''"nun povas venki ĉi tiun militon"''<ref>[https://www.aa.com.tr/en/russia-ukraine-war/ukraine-can-win-war-nato-deputy-chief/2588341 Ukraine can win war: NATO deputy chief] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.aa.com.tr%2Fen%2Frussia-ukraine-war%2Fukraine-can-win-war-nato-deputy-chief%2F2588341#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''aa.com.fr'', 15-a de majo 2022</ref>. La brita defendministro taksis, ke Rusio verŝajne perdis trionon de siaj fortoj deplojitaj ekde februaro<ref>[https://news.yahoo.com/russia-likely-lost-one-third-080609948.html Russia has likely lost one-third of its combat forces in Ukraine, UK Defense Ministry says] ''Yahoo news'', 15-a de majo 2022</ref>. === 17-a de majo === Laŭ rusiaj aŭtoritatoj, 265 ukrainiaj batalantoj fortikigitaj en la Azovstal ŝtalfabriko, la lasta bastiono de ukrainia rezisto en Mariupol, kapitulacis al la rusaj trupoj kaj estis kaptitaj. 53 vunditoj estas translokigitaj al hospitalo situanta en la areo kontrolita de la separistoj kaj la rusia armeo. Ukraina vicministro pri defendo Ganna Maljar klarigis, ke la batalantoj poste devus esti reptransportitaj al ukrain-kontrolita teritorio per interŝanĝo de kaptitoj<ref>[https://www.msn.com/fr-fr/actualite/monde/d-e2-80-99apr-c3-a8s-moscou-les-265-combattants-d-e2-80-99azovstal-se-sont-constitu-c3-a9s-prisonniers/ar-AAXmL1g D’après Moscou, les 265 combattants d’Azovstal se sont constitués prisonniers] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.msn.com%2Ffr-fr%2Factualite%2Fmonde%2Fd-e2-80-99apr-c3-a8s-moscou-les-265-combattants-d-e2-80-99azovstal-se-sont-constitu-c3-a9s-prisonniers%2Far-AAXmL1g#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''MSN actus'', 17-a de maajo 2022</ref><ref>[https://www.smh.com.au/world/europe/last-fighters-evacuated-from-besieged-azovstal-mill-in-mariupol-20220517-p5aly5.html Longest battle ends as ukrainian troops evacuated from Mariupol steel mill] ''The Sydney Morning Herald'', 17-a de majo 2022</ref> === 20-a de majo === [[Dosiero:House of culture in Lozova shelled by Russian army.webm|eta|Detruo de la Palaco de la Kulturo en [[Lozova]], 20-a de majo 2022]] Rusio trafis per misiloj la konstruaĵon de la Palaco de Kulturo en [[Lozova]] en la [[Ĥarkiva provinco]]. Zelenskij kondamnis la atakon, priskribante ĝin kiel "absolutan malbonon" kaj "absolutan stultecon"<ref>[https://www.ft.com/content/f066fd8a-b71d-45a1-9a01-ebca9d66f87b "Live news: Zelensky calls Russian strike on Kharkiv building 'absolute evil, absolute stupidity'"] ''Financial Times'', 20-a de majo 2022</ref>. === 27-a de majo === Bataladoj plu okazas en Donbaso, rusiaj trupoj provas ĉirkaŭi la urbon [[Severodoneck]] kaj malrapide progresas. Laŭ la civila kaj milita ĉefadministranto de la urbo, inter 12000 kaj 13000 loĝantoj (el 100 000 antaŭ la milito) ankoraŭ ĉeestas la urbon, kies 85-90% de la konstraĵoj necesos gravan renovigon aŭ tutan rekonstruadon<ref>[https://www.liberation.fr/international/europe/en-direct-retrouvez-les-dernieres-informations-liees-a-linvasion-russe-en-ukraine-20220527%20A54BPJPQ6JDSFITAMKOZKOEGYI/ https://www.liberation.fr/international/europe/en-direct-retrouvez-les-dernieres-informations-liees-a-linvasion-russe-en-ukraine-20220527 A54BPJPQ6JDSFITAMKOZKOEGYI/] ''Libération'', 27-a de majo 2022</ref>. Pli ol 4.000 civiluloj el kiuj 200 infanoj estis mortigitaj en Ukrainio ekde la komenco invado la 24-an de februaro kaj la vera nombro verŝajne estas multe pli alta, asertis la Alta Komisaro de Unuiĝintaj Nacioj pri Homaj Rajtoj<ref>https://www.boursier.com/actualites/reuters/plus-de-4-000-civils-tues-en-ukraine-selon-l-onu-288318.html ''Boursier.com'', 27-a de majo 2022</ref>. Kadre de la blokado de la ukrainiaj havenoj fare de la rusia marameo, dum konversacio kun la itala ĉefministro [[Mario Draghi]], [[Vladimir Putin]] asertis ke Rusio pretas ''"fari signifan kontribuon al venkado de la manĝkrizo per la eksportado de greno kaj sterko, kondiĉigita de la forigo fare de la Okcidento de politike motivitaj sankcioj"''<ref>https://www.latribune.fr/economie/international/crise-alimentaire-poutine-veut-troquer-l-exportation-de-cereales-russes-contre-la-fin-des-sanctions-occidentales-919525.html ''La Tribune'', 27-a de majo 2022</ref>. Kunlabore kun Pollando, Germanio klopodas krei "fervojan ponton" por helpi Ukrainion eksporti siajn cerealaĵojn tra la germanaj havenoj<ref>https://www.lefigaro.fr/flash-eco/l-allemagne-aide-l-ukraine-a-exporter-son-ble-par-train-20220526 ''Le Figaro'', 27-a de majo 2022</ref>. === 28-a de majo === Rusio prenas la urbon [[Liman]] en la [[Luganska provinco]]. La grandurbo estas de strategia graveco ĉar ĝi havas ŝoseajn kaj fervojajn pontojn kiuj transiras la riveron [[Donec]]. === 29-a de majo === [[Dosiero:Робоча поїздка Президента на Харківщину 65.jpg|eta|Zelenskij en Ĥarkivo, 29-a de majo 2022]] La Prezidanto Zelenskij vizitis [[Ĥarkivo]]n, markante sian unuan oficialan viziton ekster Kievo ekde la komenco de la milito<ref>[https://www.bbc.com/news/world-europe-61625512 Ukraine war: President Zelensky visits Kharkiv in first trip outside Kyiv region] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.bbc.com%2Fnews%2Fworld-europe-61625512#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''BBC'', 29-a de majo 2022</ref>. ===31-a de majo === Ukrainio asertis esti alfrontinta limigitan kontraŭofensivon en la norda parto de [[Ĥersona provinco]]. Rusiaj trupoj laŭdire lanĉis kelkajn atakojn dum la pasintaj 48 horoj kontraŭ ukrainiaj pozicioj proksime de la Rivero [[Inhulec]], ŝajne sen progreso de ambaŭ flankoj<ref>[https://news.yahoo.com/russian-forces-regrouping-renew-offensive-091500710.html?guce_referrer=aHR0cHM6Ly9mci53aWtpcGVkaWEub3JnL3dpa2kvQ2hyb25vbG9naWVfZGVfbCUyN2ludmFzaW9uX2RlX2wlMjdVa3JhaW5lX3Bhcl9sYV9SdXNzaWVfZW5fMjAyMg&guce_referrer_sig=AQAAAIiY_1mJFd1h Russian forces regrouping to renew offensive on Slovyansk, gradually capture areas of Severodonetsk] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fnews.yahoo.com%2Famphtml%2Frussian-forces-regrouping-renew-offensive-091500710.html#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''yahoo.com'', 31-a de majo 2022</ref>. == Junio 2022== === 1-a de junio === [[Joe Biden]] konfirmis, ke Usono transdonus modernajn multoblajn lanĉajn raketsistemojn (MLRS), kiel ekzemple la M142 HIMARS, al Ukrainio755<ref>[https://www.nytimes.com/2022/05/31/us/politics/biden-ukraine-rockets.html U.S. to Send Ukraine $700 Million in Military Aid, Including Advanced Rockets] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.nytimes.com%2F2022%2F05%2F31%2Fus%2Fpolitics%2Fbiden-ukraine-rockets.html#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''The New-York Timas'', 31-a de majo 2022</ref>. [[Gazpromo]] ĉesis provizi Danion per gaso. Germana kanceliero [[Olaf Scholz]] diris, ke Germanio liverus Ukrainion per modernaj grund-aeraj misiloj por protekti urbojn kontraŭ rusiaj aeratakoj<ref>[https://www.bbc.com/news/live/world-europe-61656289 Ukraine claims fight back in key eastern city] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.bbc.com%2Fnews%2Flive%2Fworld-europe-61656289#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''BBC'', 1-a de junio 2022</ref>. === 2-a de junio === La Usona Kiberspaca Strabo konfirmis ke ĝi plenumis ciferacajn operaciojn nome de Ukrainio. Generalo Paul Nakasone, la komandanto de USCYBERCOM, deklaris, ''"Ni faris serion de operacioj trans la plena spektro: ofensivaj, defensivaj, [kaj] informoperacioj."''<ref>[https://edition.cnn.com/europe/live-news/russia-ukraine-war-news-06-02-22/h%208d2c15cbe11bd25dfdeee4ce7e6bf5fb US confirms military hackers have conducted cyber operations in support of Ukraine] ''CNN'', 2-a de junio 2022</ref> === 4-a de junio === Putin estis intervjuita de la televidkanalo Россия-1. Li estis pridemandita pri eblaj ''"liveroj de longdistancaj misiloj al Kievo"''. Li respondis, ''"Se ili estas liveritaj, ni eltiros konvenajn konkludojn el tio kaj uzos niajn proprajn armilojn, de kiuj ni havas sufiĉe, por frapi tiujn instalaĵojn kiujn ni ankoraŭ ne celas."''<ref>[https://edition.cnn.com/europe/live-news/russia-ukraine-war-news-06-05-22/index.html June 5, 2022 Russia-Ukraine news] ''CNN'', 5-a de junio 2022</ref> Li ankaŭ komentis la provizoj de M270 MLRS kaj M142 HIMARS, dirante, ''"Ni komprenas ke ĉi tiu provizo [de modernaj raketsistemoj] de Usono kaj iuj aliaj landoj estas intencita kompensi la perdojn de tiu milita ekipaĵo. Ĉi tio estas nenio nova. Ĝi ne esence ŝanĝas ion ajn."''<ref>[https://www.hindustantimes.com/world-news/putin-warns-russia-will-strike-harder-if-us-sends-longer-range-missiles-to-ukraine-101654420407551-amp.html 'Russia will strike harder if...': President Putin's warning to West] ''hindustantimes.com'', 5-a de junio 2022</ref> Prezidanto Putin plue asertis ke Rusio trovis ukrainajn armilojn kaj ''"krakis ilin kiel juglandojn"''<ref>[https://www.reuters.com/world/europe/explosions-rock-ukrainian-capital-kyiv-mayor-says-2022-06-05/ Russia strikes Kyiv for first time in weeks, battle rages in east] ''Reuters'', 5-a de junio 2022</ref> === 8-a de junio === La Ĉefrabeno de Moskvo, [[Pinchas Goldschmidt]], fuĝis el Rusio al Hungario post rifuzo publike subteni la militon en Ukrainio<ref>[https://www.rferl.org/a/moscow-rabbi-goldschmidt-leaves-russia-ukraine/31889244.html Chief Rabbi Of Moscow Leaves Russia After Refusing To Publicly Support Ukraine War ] ([https://web.archive.org/web/20220610012642/https://www.rferl.org/a/moscow-rabbi-goldschmidt-leaves-russia-ukraine/31889244.html arkivo]) ''RadioFreeEurope'', 8-a de junio 2022</ref><ref>[https://www.jpost.com/diaspora/article-708829 Russia pressured Moscow chief rabbi to publicly support Ukraine war — He refused ] ''The Jerusalem Post'', 8-a de junio 2022</ref>. === 10-a de junio === La vicestro de la ukrainia armea spionado asertis, ke Ukrainio preskaŭ elĉerpas sian municion<ref>[https://www.theguardian.com/world/2022/jun/10/were-almost-out-of-ammunition-and-relying-on-western-arms-says-ukraine We’re almost out of ammunition and relying on western arms, says Ukraine] ''The Guardian'', 10-a de junio 2022</ref>. La proparolanto de la rusa Ministerio de Eksterlandaj Aferoj [[Maria Zakharova]] priskribis la reagon de Britio al la juĝo de la anglaj militkaptitoj Aiden Aslin kaj Shaun Pinner kaj ilia kondamno al morto, en la urbo [[Donecko]], ''"histerian"''. En tvitera mesaĝo publikigita komence de la posttagmezo, la brita ekterafera ministro [[Liz Truss]] parolis pri ''"la liberigo de militkaptitoj tenitaj de rusiaj prokuristoj"'': ''"La juĝo kontraŭ ili estas evidenta malobservo de la [[Konvencioj de Ĝenevo|Konvencio de Ĝenevo]]"'', ''"Unuiĝinta Reĝlando daŭre subtenas Ukrainion kontraŭ la barbara invado de Putin"''<ref>[https://www.liberation.fr/international/europe/en-direct-guerre-en-ukraine-retrouvez-les-dernieres-informations-sur-linvasion-russe-20220610_BNR3OMM2EBEC5KPRCKWBQJW7PI/ La porte-parole du ministère russe des Affaires étrangères qualifie « d’hystérique » la réaction de la Grande Bretagne au sujet des prisonniers de guerre.] ''Libération'', 10-a de junio 2022</ref>. === 17-a de junio === Malsukcesaj teratakoj estas lanĉitaj de la rusioj kontraŭ [[Severodoneck]] kaj ĝia sudorienta periferio. Ukrainiaj trupoj faras kontraŭofensivan nordokcidente de [[Izjum]] por tiri rusajn trupojn for de ofensivaj operacioj direkte al [[Slovjansko]] kaj interrompi rusiajn provizoliniojn. Ukrainiaj trupoj kaj aerarmeo frapis rusian loĝistikon kaj fortikaĵojn en suda Ukrainio, kun lokaj bataladoj daŭrantaj. Rusiaj trupoj daŭre regrupiĝas kaj transportas dungitaron al [[Zaporiĵa provinco]] por konservi defendajn poziciojn laŭ la frontlinio<ref>[https://www.understandingwar.org/backgrounder/russian-offensive-campaign-assessment-june-17 Russian Offensive Campaign Assessment, June 17] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.understandingwar.org%2Fbackgrounder%2Frussian-offensive-campaign-assessment-june-17#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''[[Instituto por la Espolorado pri Milito]]'', 17-a de junio 2022</ref>. Ukrainiaj fontoj raportas, ke Kremlo maldungis la komandanton de la rusiaj aeraj trupoj, generalo-kolonelo Andrej Serdjukov, pro sia rolo en la malsukcesa batalo de la flughaveno Hostomel ĉe la komenco de la invado<ref>[https://tvpworld.com/60821131/possible-purges-among-russian-officers-deteriorate-command-report Possible purges among Russian officers deteriorate command: Report] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Ftvpworld.com%2F60821131%2Fpossible-purges-among-russian-officers-deteriorate-command-report#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''Telewizja Polska S.A.'', 18-a de junio 2022</ref><ref>[https://www.youtube.com/watch?v=ka%20IwfSpa7E Putin axes top general for 'mass casualties' amid war; 'Butcher of Bucha' is his replacement] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.youtube.com%2Fwatch%3Fv%3Dka_IwfSpa7E#federation=archive.wikiwix.com arkivo]), Hindustan Times, 19-a de junio 2022</ref>. === 19-a de junio === La Rusia Defenda Ministerio asertas, ke ĝi trafis komandejon proksime de [[Dnipro (urbo)|Dnipro]] per pluraj Kalibr-misiloj kaj ke ''"pli ol 50 ukrainaj armegeneraloj kaj oficiroj estis mortigitaj pro la atako"''<ref>[https://www.dw.com/en/russia-claims-ukrainian-generals-killed-in-missile-strike-as-it-happened/a-62180427 Russia claims Ukrainian generals killed in missile strike — as it happened] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.dw.com%2Fen%2Frussia-claims-ukrainian-generals-killed-in-missile-strike-live-updates%2Fa-62180427#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''dw.com'', 19-a de junio 2022</ref> === 21-a de junio === Rusio alvokis la [[Eŭropa Unio|EU-ambasadoron]] en Moskvo pro la malpermeso de [[Litovio]] de iuj varoj trajniri al [[Kaliningrado]] el Rusio. La rusia eksterafera ministerio asertis: ''"Rusio rezervas al si la rajton agi por protekti siajn naciajn interesojn"'', kvalifante tion ''"senprecedenca"'' kaj ''"kontraŭleĝa"''. La litova ministro pri eksteraj aferoj [[Gabrielius Landsbergis]] respondis: ''"Litovio nenion faras: estas eŭropaj sankcioj kiuj ekfunkciis de la 17-a de junio... Tio estis farita kun konsulto de la [[Eŭropa Komisiono]] kaj laŭ gvidlinioj de la Eŭropa Komisiono."''<ref>[https://www.bbc.co.uk/news/world-europe-61864049 "Kaliningrad: Row erupts over goods blocked from entering Russian territory"] ''BBC'', 21-a de junio 2022</ref> === 24-a de junio === [[Dosiero:Housing and Communal College in Kharkiv after Russian rocket strike (10).jpg|eta|Loĝejo kaj Komunuma Kolegio de Ĥarkiva Nacia Universitato de Urba Ekonomio post rusia raketa frapo la 20an de junio 2022]] Ukrainiaj oficialuloj anoncas, ke iliaj fortoj faras siajn lastajn klopodojn en la industria zono de [[Severodoneck]] antaŭ ol retiriĝi el la urbo. Ekde tiam Rusio regas la tutan urbon kaj ĝian ĉirkaŭaĵon<ref>[https://www.wsj.com/articles/ukraine-orders-withdrawal-from-severodonetsk-to-avoid-encirclement-11656056814 Yaroslav Trofimov, « Ukraine Orders Withdrawal From Severodonetsk to Avoid Encirclement »] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.wsj.com%2Farticles%2Fukraine-orders-withdrawal-from-severodonetsk-to-avoid-encirclement-11656056814 arkivo]) ''The Wall Street journal'', 24-a de junio 2022</ref><ref>[https://twitter.com/l%20thinktank/status/1540223166341156864] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Ftwitter.com%2Fl_thinktank%2Fstatus%2F1540223166341156864 arkivo]) </ref>. Ukrainiaj trupoj daŭre lanĉas kontraŭofensivajn operaciojn laŭ la limo de [[Ĥersona provinco]] kaj [[Dnipropetrovska provinco]] kaj minacas rusiajn trupojn en la grandurbo de [[Ĥersono]]. En la urbo estas raportitaj ankaŭ agoj de ukrainiaj rezistantoj celantaj rusiajn kunlaborantojn<ref>[https://www.understandingwar.org/backgrounder/russian-offensive-campaign-assessment-june-24 Russian Offensive Campaign Assessment, June 24] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.understandingwar.org%2Fbackgrounder%2Frussian-offensive-campaign-assessment-june-24#federation=archive.wikiwix.com arkivo]), ''[[Instituto por la Espolorado pri Milito]]'', 24-a de junio 2022 </ref>. === 26-a de junio === Rusio lanĉis 14 misilojn al Kievo, inkluzive de kelkaj X101-misiloj el Tu-95 kaj Tu-160 bombaviadiloj super la [[Kaspio|Kaspia Maro]]<ref>[https://www.understandingwar.org/backgrounder/russian-offensive-campaign-assessment-june-26 Russian Offensive Campaign Assessment, June 26] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.understandingwar.org%2Fbackgrounder%2Frussian-offensive-campaign-assessment-june-26 arkivo]), ''[[Instituto por la Espolorado pri Milito]]'', 26-a de junio 2022</ref>, difektante loĝkonstruaĵojn kaj infanĝardenon. Ĉi tiuj estas la unuaj atakoj celantaj la ĉefurbon post tri semajnoj, mortigante unu personon kaj vundante ses aliajn<ref>[https://www.aljazeera.com/news/2022/6/26/missile-hits-residential-building-in-ukraines-capital-kyiv Russian missiles hit residential buildings in Ukraine’s Kyiv] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.aljazeera.com%2Fnews%2F2022%2F6%2F26%2Fmissile-hits-residential-building-in-ukraines-capital-kyiv arkivo]) ''[[Al-Ĝazira]]'', 26-a de junio 2022</ref>. === 27-a de junio === [[Dosiero:Shopping center in Kremenchuk after Russian shelling, 2022-06-27 (1) frame 0246.jpg|eta|Superbazaro de Tremenĉuk post rusia misila atako, 27-a de junio 2022]] La Rusiaj Armitaj Fortoj pafis misilojn kontraŭ superbazaro Amstor en la ukrainia urbo [[Kremenĉuk]], [[Poltava provinco]]. La atako mortigis almenaŭ dudek homojn kaj vundis almenaŭ 56<ref>[https://www.bbc.com/russian/news-61957087 Российская ракета попала в торговый центр в Кременчуге. Погибли 20 человек, десятки раненых], ''BBC'', 27-a de junio 2022</ref>. === 28-a de junio === [[Dmitrij Peskov]], proparolanto de Vladimir Putin asertis: ''"La ukraina flanko povas fini (la konflikton) ene de unu tago. Oni devas ordoni al naciismaj trupoj demeti la armilojn, al ukrainaj soldatoj oni ordonu demeti la armilojn kaj plenumi ĉiujn kondiĉojn starigitajn de Rusio. Tiam ĉio finiĝos en unu tago"''<ref>[https://www.liberation.fr/international/europe/en-direct-guerre-en-ukraine-retrouvez-toutes-les-actualites-de-cette-journee-de-mardi-liees-a-linvasion-russe-20220628_ZS3IMXFK5FCLLA3HD6CRJ3QIO4/ Pour la Russie, «tout sera fini en une journée», si les soldats ukrainiens déposent les armes. ] ''[[Libération]]'', 28-a de junio 2022</ref> Kunvenante en Germanio, la ŝtatestroj de la [[Grupo de la sep]] kune deklaris ke ''"La blindaj atakoj kontraŭ civililuoj konsistigas militkrimon"'', ''"La Rusia prezidanto Vladimir Putin, kaj la aŭtoritatuloj prirespondecos"'', kaj ke ''"(Ni) daŭre provizos al Ukrainio financan, humanitaran, diplomatian kaj militan helpon, tiom longe kiom necese"''<ref>[https://www.lemonde.fr/international/live/2022/06/29/guerre-en-ukraine-en-direct-joe-biden-annonce-le-renforcement-de-la-presence-militaire-americaine-en-europe%206132455%203210.html Ce qu’il faut savoir à l’aube de ce 126ᵉ jour de guerre en Ukraine], ''[[Le Monde]]'', 29-a de junio 2022</ref> === 30-a de junio === Rusiaj aŭtoritatoj anoncis la retiron de siaj trupoj el la [[Serpento-insulo]], ''"kiel signo de bonvolo"'', kadre de la prognozebla manĝkrizo, la ''"celoj fiksitaj"'' surloke estinte ''"realigitaj"''. Laŭ la proparolanto de la rusia defenda ministerio, ''"Rusio ne kontraŭas UN-klopodojn por krei humanitaran koridoron por eksporti grenan produktadon el Ukrainio"'', ''"Tiu ĉi decido malhelpos al Kievo la spekuladon pri baldaŭa manĝkrizo asertante, ke estas neeble eksporti grenon pro la tuta regado de Rusio super la nordokcidenta Nigra Maro."'' Siaflanke, la ukraina armeo rapide gratulis sin pro ''"devigi la fortojn de Moskvo, nekapablaj elteni la fajron de [ĝia] artilerio kaj [ĝiaj] aviadilatakoj"''<ref>[https://www.lemonde.fr/international/article/2022/06/30/guerre-en-ukraine-les-russes-se-retirent-de-l-ile-des-serpents-territoire-strategique-en-mer-noire_6132802_3210.html Guerre en Ukraine : les Russes se retirent de l’île des Serpents, territoire stratégique en mer Noire], ''Le Monde'', 1-a de julio 2022</ref>.<br> Laŭ la brita defenda ministerio, ''"Tre verŝajne Rusio retiriĝis el Serpento-Insulo pro la izoleco de la garnizono kaj ĝia kreskanta vundebleco al ukrainiaj atakoj, prefere ol kiel "bonvola gesto", kiel ĝi nomis ĝin."''<ref>[https://twitter.com/DefenceHQ/status/1542753002150412291?ref_src=twsrc%5Etfw%7Ctwcamp%5Etweetembed%7Ctwterm%5E1542753427985514496%7Ctwgr%5E%7Ctwcon%5Es2_&ref_url=https%3A%2F%2Fwww.liberation.fr%2Finternational%2Feurope%2Fen-direct-guerre-en-ukraine-retrou Tvitera mesaĝo da la brita defenda ministerio], 1-a de julio 2022</ref> == Julio de 2022 == === 1-a de julio === [[Dosiero:House in Serhiivka after shelling on 1 July 2022 (10).jpg|eta|Detruita loĝkonstruaĵo en Sergejevka, 1-a de julio 2022]] Rusia misilatako al loĝkonstruaĵo en Sergejevka, regiono de [[Odeso]], mortigis minimume 21 civilulojn, kaj vundis 38 aliajn, el kiuj 6 infanoj kaj unu graveda ino, laŭ ukrainiaj aŭtoritatoj<ref>[https://www.lemonde.fr/international/live/2022/07/01/guerre-en-ukraine-en-direct-apres-les-frappes-russes-pres-d-odessa-berlin-denonce-une-attaque-inhumaine_6132840_3210.html Selon un bilan actualisé, 21 personnes ont été tuées dans les bombardements russes près d’Odessa] ''Le Monde'', 1-a de julio 2022</ref>. === 4-a de julio === Rusaj trupoj plifirmigas teritorian kaj administran kontrolon de [[Severodoneck]] kaj [[Lisiĉansk]]. Ili daŭrigis siajn ofensivajn operaciojn oriente de [[Baĥmut]] por pretiĝi por la progresoj al Bakhmout kaj [[Siversk]] kaj aranĝis limigitajn kaj malsukcesajn atakojn norde de la grandurbo de [[Ĥarkivo]]. Ukrainia rezista agado celas rusiajn fervojajn liniojn ĉirkaŭ [[Melitopolo]] kaj [[Tokmak]]<ref>[https://www.understandingwar.org/backgrounder/russian-offensive-campaign-assessment-july-4 RUSSIAN OFFENSIVE CAMPAIGN ASSESSMENT, JULY 4] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.understandingwar.org%2Fbackgrounder%2Frussian-offensive-campaign-assessment-july-4#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''[[Instituto por la Espolorado pri Milito]]'', 4-a de julio 2022</ref>. === 7-a de julio === La rusia Ministerio pri Defendo konfirmas la funkcian paŭzon de rusiaj trupoj por ripozi kaj rekonsistiĝi. Tamen, ili daŭrigas siajn klopodojn avanci direkte al [[Slovjansko]] el la sudoriento de [[Izjum]]<ref>[https://www.understandingwar.org/backgrounder/russian-offensive-campaign-assessment-july-7 RUSSIAN OFFENSIVE CAMPAIGN ASSESSMENT, JULY 7] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.understandingwar.org%2Fbackgrounder%2Frussian-offensive-campaign-assessment-july-7#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''[[Instituto por la Espolorado pri Milito]]'', 7-a de julio 2022</ref>. === 9-a de julio === Raketoj lanĉitaj fare de rusiaj trupoj trafis konstruaĵon en [[Ĉasiv Jar]], mortigante almenaŭ 48 homojn<ref>[https://www.reuters.com/world/europe/dozens-feared-trapped-after-russian-strike-ukraine-apartment-building-2022-07-11/ Rescuers pull survivors from ruined Ukrainian apartment building] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.reuters.com%2Fworld%2Feurope%2Fdozens-feared-trapped-after-russian-strike-ukraine-apartment-building-2022-07-11%2F#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''[[Reuters]]'', 12-a de julio 2022</ref> === 13-a de julio === [[Nord-Koreio]] agnoskas la sendependecon de la [[Donecka Popola Respubliko]] kaj la [[Luganska Popola Respubliko|Luhanska Popola Respubliko]]<ref>[https://www.reuters.com/world/north-korea-recognises-breakaway-russias-proxies-east-ukraine-2022-07-13/ North Korea recognises breakaway of Russia's proxies in east Ukraine] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.reuters.com%2Fworld%2Fnorth-korea-recognises-breakaway-russias-proxies-east-ukraine-2022-07-13#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''[[Reuters]]'', 12-a de julio 2022</ref>. La LPR Enlanda Ministerio raportas ke siaj soldatoj kaj rusiaj soldatoj eniris [[Siversk]]-on<ref>[https://www.trtworld.com/europe/live-blog-un-eu-condemn-strikes-on-central-ukraine-city-as-toll-climbs-58825 Live blog: UN, EU condemn strikes on central Ukraine city as toll climbs] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.trtworld.com%2Feurope%2Flive-blog-russia-allied-militia-reportedly-enter-ukraine-s-siversk-58825#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''TRTWorld'', 14-a de julio 2022</ref> === 16-a de julio === Dum trupinspektado ĉe komandejo en Donbaso, rusia defendministro [[Sergej Ŝojgu]] ordonis al soldatoj plifortigi operaciojn "en ĉiuj operaciaj direktoj" en Ukrainio, sugestante ke la rusia armeo verŝajne ĉesigas la "operacia paŭzo" laŭ la frontlinioj<ref>[https://news.yahoo.com/shoigu-announces-plans-russian-offensive-125000201.html?guccounter=1&guce_referrer=aHR0cHM6Ly9mci53aWtpcGVkaWEub3JnLw&guce_referrer_sig=AQAAAEDBNsNawA0lU45NNrzab6ANvhu91sA9merZ_E0m3Hyq-Cc-Ri6SfhuuixpMS2nMG6-TxPjhNNa5OtYqtGolhdguv7dO Shoigu announces plans for the Russian offensive "in all directions"] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fnews.yahoo.com%2Fshoigu-announces-plans-russian-offensive-125000201.html#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''Yahoo News'', 16-a de julio 2022</ref>. === 17-a de julio === Laŭ brita stabestro Tony Radakin, la rusia armeo perdis 50 000 soldatojn mortigitajn aŭ vunditajn, same kiel preskaŭ 1 700 tankojn kaj preskaŭ 4 000 batalveturilojn, t.e. perdo de pli ol 30% de la rusiaj terarmeaj fortoj<ref>[https://www.telegraph.co.uk/world-news/2022/07/17/admiral-sir-tony-radakin-hoping-putin-unwell-may-assassinated/ Admiral Sir Tony Radakin: Hoping Putin is unwell or may be assassinated is ‘wishful thinking’] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.telegraph.co.uk%2Fworld-news%2F2022%2F07%2F17%2Fadmiral-sir-tony-radakin-hoping-putin-unwell-may-assassinated%2F#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''The Telegraph'', 17-a de julio 2022</ref>. === 18-a de julio === Laŭ la brita defendministerio, rusiaj trupoj alfrontas ''"dilemon inter deplojado de rezervoj en Donbaso aŭ defendi kontraŭ ukrainiaj kontraŭatakoj en la sudokcidenta sektoro de Ĥersono"''<ref>[https://www.msn.com/en-gb/news/world/russia-ukraine-war-kremlins-struggle-to-sustain-combat-power-is-becoming-increasingly-acute-mod-says/ar-AAZIr4C Himars missiles strike key Russian-held bridge in Kherson] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.msn.com%2Fen-gb%2Fnews%2Fworld%2Frussia-ukraine-war-kremlins-struggle-to-sustain-combat-power-is-becoming-increasingly-acute-mod-says%2Far-AAZIr4C#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''MSN'', 19-a de julio 2022</ref>. === 20-a de julio === [[Sirio]] oficiale rompas diplomatiajn rilatojn kun [[Ukrainio]]<ref>[https://www.canberratimes.com.au/story/7828168/syria-breaks-diplomatic-ties-with-ukraine/ Syria breaks diplomatic ties with Ukraine] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.canberratimes.com.au%2Fstory%2F7828168%2Fsyria-breaks-diplomatic-ties-with-ukraine%2F#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''The Canbera Times'', 20-a de julio 2022</ref>. Rusia ministro pri eksteraj aferoj [[Sergej Lavrov]] asertis, ke Rusio vastigos armeajn operaciojn en Ukrainio preter Luhanska kaj Donecka provincoj<ref>[https://www.understandingwar.org/backgrounder/russian-offensive-campaign-assessment-july-20 RUSSIAN OFFENSIVE CAMPAIGN ASSESSMENT, JULY 20] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.understandingwar.org%2Fbackgrounder%2Frussian-offensive-campaign-assessment-july-20#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''[[Instituto por la Espolorado pri Milito]]'', 20-a de julio 2022''</ref>. === 22-a de julio === Rusio kaj Ukrainio subskribis interkonsenton intertraktita de [[Unuiĝintaj Nacioj|UN]] kaj [[Turkio]] por liberigi grejneksportojn blokitajn en la havenoj de Ukrainio<ref>[https://www.politico.eu/article/russia-and-ukraine-to-sign-grain-deal-friday-turkey-says/ Russia and Ukraine to sign Black Sea grain deal Friday, Turkey says], ''POLITICO'', 22-a de julio 2022</ref>. [[Litovio]] ĉesigis la malpermeson de transporto de sankciitaj varoj al Kaliningrado, de Rusio, per fervojo super litova grundo<ref>[https://www.bbc.com/news/world-europe-62274474 Kaliningrad row: Lithuania lifts rail restrictions for Russian exclave] ''BBC'', 23-a de julio 2022</ref>. Laŭ ukrainiaj fontoj, ukrainiaj trupoj ĉirkaŭis proksimume 1 000 ĝis 2 000 rusiajn soldatojn proksime de Visokopilja en la [[Ĥersona provinco]]<ref>[https://ukrainetoday.org/2022/07/22/about-2000-occupiers-were-surrounded-in-the-kherson-direction-media/ About 2,000 occupiers were surrounded in the Kherson direction – media] ''Ukraine Today'', 22-a de julio 2022</ref><ref>[https://www.bbc.com/news/world-europe-62283196 Ukraine war: Kyiv's forces moving towards occupied Kherson - Zelensky] ''BBC'', 23-a de julio 2022</ref>. === 23-a de julio === La 23-an de julio, malpli ol tagon post subskribo de grena eksportinterkonsento kun Ukrainio, Rusio lanĉis Kalibr-misilojn ĉe la Odesa mara komerca haveno. Laŭ Ukrainio, du el la kvar misiloj estis kaptitaj<ref>[https://www.theguardian.com/world/2022/jul/23/russia-fires-missiles-odesa-port-hours-after-grain-export-deal Russia fires missiles at Odesa port hours after signing grain export deal] ''The Guardian'', 23-a de julio 2022</ref>. Rusiaj oficialuloj deklaris al Turkio ke Rusio havis ''"neniun rilaton"'' kun la misilatako<ref>[https://www.reuters.com/world/europe/russia-tells-turkey-it-has-nothing-do-with-strike-ukraines-odesa-port-turkish-2022-07-23/ Russia tells Turkey it has "nothing to do" with strike on Ukraine's Odesa port - Turkish minister] ([https://web.archive.org/web/20220725000953/https://www.reuters.com/world/europe/russia-tells-turkey-it-has-nothing-do-with-strike-ukraines-odesa-port-turkish-2022-07-23/ arkivo]) ''Reuters'', 23-a de julio 2022</ref> sed la sekvan tagon, Igor Konashenkov, proparolanto de la Rusa Defendministerio, konfirmis la atakon, asertante ke ĝi detruis ukrainian batalŝipon kaj stokejon de ''Harpoon''-kontraŭŝipmisiloj<ref>[https://apnews.com/article/russia-ukraine-zelenskyy-kyiv-moscow-109d5cd6a7dc5eae28a337d052864165 Russia says strike on Ukrainian port hit military targets] ''AP News'', 24-a de julio 2022</ref>. La tagon poste, Oleksej Vadaturskij, estro de cerealaĵa firmaego, mortis pro la bombardo de sia hejmo apud [[Mikolajivo]]<ref>[https://www.aljazeera.com/news/2022/8/1/did-russia-deliberately-kill-vadatursky-ukraines-grain-tycoon Did Russia deliberately kill Vadatursky, Ukraine’s grain tycoon?] ''[[Al-Ĝazira]]'', 1-a de aŭgusto 2022</ref>. === 29-a de julio === [[Tvitero|Tvitera]] mesaĝo de la Rusia Ambasado en Britio afiŝita la 29-an de julio deklaris ke ''"[[Azov-bataliono|Azovaj aktivuloj]] meritas esti ekzekutitaj, ne per ekzekuttrupo, sed per pendumo, ĉar ili ne estas veraj soldatoj. Ili meritas humiligan morton."''<ref>[https://www.lemonde.fr/international/article/2022/08/03/guerre-en-ukraine-la-russie-classe-le-regiment-azov-comme-organisation-terroriste%206137011%203210.html Régiment Azov : la Russie classe le bataillon d’Ukraine comme « organisation terroriste »] ''Le Monde'', 3-a de aŭgusto 2022</ref>. Kelkajn horojn poste, eksplodo okazis en Olenivka malliberejo, apud Donecko, mortigante, laŭ [[RIA Novosti]], 40 ukrainiajn militkaptitojn kaj vundante 75. La ĉefa stabo de Ukrainio deklaris ke la atako estis farita fare de Rusio por kaŝi la torturadon kaj ekzekutojn de ukrainiaj militkaptitoj<ref>[https://news.yahoo.com/russia-40-ukrainian-pows-killed-081001018.html Russia says Ukraine struck prison in Donetsk region, killing 40] ''Yahoo News'', 29-a de julio 2022</ref><ref>[https://www.reuters.com/world/europe/russia-40-ukrainian-pows-killed-by-ukrainian-missile-strike-donetsk-prison-2022-07-29/ Russia says Ukraine struck prison in Donetsk region, killing 40] ''Reuters'', 29-a de julio 2022</ref>. La aserto nun estas de pli ol 50 ukrainiaj militkaptitoj mortigitaj, inkluzive de kaptitaj membroj de la [[Azov-bataliono]] kaptitaj ĉe Mariupolo. Rusio asertis ke la malliberejo estis trafita per HIMARS-misiloj kaj elmontris fragmentojn de la raketo kiel pruvo. Ukrainio petas de UN kaj [[Ruĝa Kruco]] enketon<ref>[https://www.theguardian.com/world/2022/jul/30/prison-attack-that-killed-ukraine-pows-a-war-says-zelenskiy-amid-calls-for-un-inquiry Prison attack that killed Ukraine PoWs a war crime, says Zelenskiy, amid calls for UN inquiry] ''The Guardian'', 30-a de julio 2022</ref>. La Ruĝa Kruco petis rusajn oficialulojn pri aliro al la Olenivka kaptitejo, sed neniu respondo estis ricevita<ref>[https://www.bbc.com/news/world-europe-62365797 Ukraine War: Zelensky orders civilians to evacuate Donetsk region] ''BBC'', 1-a de aŭgusto 2022</ref>. === 31-a de julio === [[Donecka Popola Respubliko|DNR]]-oficialuloj asertis ke ukrainiaj soldatoj bombardis la urbocentron de Donecko per obusoj kaj per PFM-1 kontraŭpersonaj terminoj, 1 homo mortis<ref>[https://tass.com/world/1487151 Ukrainian troops fire anti-personnel mines at Donetsk again] ''TASS'', 31-a de julio 2022</ref><ref>[https://english.almayadeen.net/news/politics/donetsk-being-cleared-of-ukrainian-mines-banned-by-geneva-co Donetsk being cleared of Ukrainian mines banned by Geneva Convention] ''almayadeen'', 31-a de julio 2022</ref>. == Aŭgusto 2022 == === 1-a de aŭgusto === La unua ŝipo kun greno forlasis Odeson laŭ la interkonsento de UN kaj Turkio intertraktita inter Ukrainio kaj Rusio por eksportado de manĝaĵo el Ukrainio ({{Vikinovaĵen|La unua ŝipo kun greno eliros el Odeso la 1-an de aŭgusto}}). === 4-a de aŭgusto === [[Amnestio Internacia]] akuzis Ukrainion je malobservo de la internaciaj militleĝoj metante armilojn kaj tendarojn en civilajn areojn kun ''"armeaj bazoj aŭ dense arbarkovritaj areoj proksime"''<ref>[https://www.nytimes.com/live/2022/08/04/world/ukraine-russia-news-war#amnesty-international-says-ukraines-tactics-have-endangered-civilian-lives-drawing-a-fierce-rebuke Amnesty International says Ukraine’s tactics have endangered civilian lives, drawing a fierce rebuke.] ''The New Yok Times'', 5-a de aŭgusto 2022</ref>, tiel endanĝerigante civilulojn<ref>[https://www.amnesty.fr/actualites/ukraine-les-tactiques-de-combats-ukrainiennes-mettent-en-danger-la-population-civile UKRAINE : LES TACTIQUES DE COMBATS UKRAINIENNES METTENT EN DANGER LA POPULATION CIVILE] ''[[Amnestio Internacia]]'', 4-a de aŭgusto 2022</ref>. Zelenskij rebatis dirante, ke tiuj asertoj provas oferti ''"amnestion al la terorista ŝtato kaj ŝanĝi la respondecon de la agresanto al la viktimo"''<ref>[https://www.sbs.com.au/news/article/volodymyr-zelenskyy-responds-to-amnesty-allegations-of-ukrainian-forces-putting-civilians-at-risk/9gr0fl1jo Volodymyr Zelenskyy responds to Amnesty allegations of Ukrainian forces 'putting civilians at risk'] ''SBS news'', 5-a de aŭgusto 2022</ref>. === 5-a de aŭgusto === Rusio kaj Ukrainio akuzis unu la alian plo bombardo de la nuklea centralo de [[Zaporiĵo]], la obusoj trafinte elektrajn kablojn kaj deviginte la teknikistojn malkonekti unu reaktoron.<ref>[https://www.reuters.com/business/aerospace-defense/shelling-hits-power-lines-ukraine-nuclear-plant-both-sides-trade-blame-2022-08-05/ Shells hit power lines at Ukraine nuclear plant, fighting in east] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.reuters.com%2Fbusiness%2Faerospace-defense%2Fshelling-hits-power-lines-ukraine-nuclear-plant-both-sides-trade-blame-2022-08-05%2F#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''Reuters'', 5-a de aŭgusto 2022</ref> Laŭ rusiaj amaskomunikiloj, nord-koreiaj respondeculoj proponis disponigi al Rusio 100 000 volontulaj soldatoj por la milito. La oferto estas esplarata de rusiaj aŭtoritatoj<ref>[https://nypost.com/2022/08/05/russian-state-tv-north-korea-offers-kremlin-100000-troops/ Russian state TV: North Korea offering Kremlin 100,000 ‘volunteers’ ] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fnypost.com%2F2022%2F08%2F05%2Frussian-state-tv-north-korea-offers-kremlin-100000-troops%2F#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''The New York Post'', 5-a de aŭgusto 2022</ref><ref>[https://www.mirror.co.uk/news/world-news/100000-north-korean-soldiers-could-27664214 100,000 North Korean soldiers could be sent to join Vladimir Putin’s forces in Ukraine] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.mirror.co.uk%2Fnews%2Fworld-news%2F100000-north-korean-soldiers-could-27664214#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''Mirror'', 5-a de aŭgusto 2022</ref>. === 10-a de aŭgusto === Laŭ la prezidanto de la [[Dnipropetrovska provinco]], 13 civiluloj mortis pro noktaj rusiaj bombardoj en sia regiono<ref>[https://www.liberation.fr/international/europe/ukraine-dans-la-region-de-dnipropetrovsk-treize-civils-tues-dans-des-bombardements-russes-20220810%20LLGSQUTKBJCIXGWFT4Z4MXAGXU/ Ukraine: dans la région de Dnipropetrovsk, treize civils tués dans des bombardements russes ], ''[[Libération]]'', 10-a de aŭgusto 2022</ref>. == Referencoj == {{Referencoj|2}} [[Kategorio:Invado de Rusio en Ukrainion (2022)]] jckhoin8dx5i09xnpngehrjmv8btzc0 7684584 7684583 2022-08-10T15:01:21Z Baba79 118684 /* Referencoj */ wikitext text/x-wiki {{Aktuala evento}} '''Kronologio de la [[Invado de Rusio en Ukrainion (2022)|invado de Rusio en Ukrainion]]''' komencita la [[24-an de februaro]] [[2022]] laŭ ordono de rusia prezidento [[Vladimir Putin]]. {{TOC-dekstre}} [[Dosiero:2022_Russian_Invasion_of_Ukraine_animated.gif|eta|maldekstre|600px]] <br clear=left> == Februaro 2022 == === 24-a de februaro === [[Prezidanto de Rusio]] [[Vladimir Putin]] alparolis la nacion en urĝa alvoko kaj informis pri [[:n:Rusio komencis operacon en Ukrainio|komenco de speciala operaco]] en [[Ukrainio]]. Sekvis atakoj de rusiaj trupoj, kiuj eniris Ukrainion de pluraj flankoj kaj atakis militajn objektojn. Iom antaŭ la 7-a horo, ukrainia prezidanto [[Volodimir Zelenskij]] deklaris [[Militreĝimo|militreĝimon]] en la tuta lando kaj interrompis diplomatiajn rilatojn kun Rusio. Post la atakoj, la tuta [[aerspaco]] de Ukrainio estis fermita. === 25-a de februaro === Pluas la invado de [[Rusio]] en [[Ukrainio]]n; rusiaj trupoj alvenis ĝis [[Kievo]]; ukrainia registaro agnoskis pli ol 100 mortoj. === 26-a de februaro === Pluas la invado de [[Rusio]] en [[Ukrainio]]n, kiu agnoskas 200 mortojn kaj milon da vunditoj. Inter 50 000 kaj 100 000 ukrainoj eliris el la lando kaj multaj aliaj klopodas same fari.<ref>Jairo Vargas Martín/Agentejoj [https://www.publico.es/internacional/guerra-rusia-ucrania-comienza-exodo-refugiados-ucranianos-vecinos-oeste.html Comienza el éxodo de miles de refugiados ucranianos hacia países vecinos de Europa], [[Público]], 25a februaro 2022, alirita la 26an de februaro 2022.</ref> En Kievo kaj en aliaj lokoj oni rezistas kontraŭ la avanco de la rusiaj trupoj.<ref>Luis de Vega, María R. Sahuquillo, [https://elpais.com/internacional/2022-02-26/la-batalla-de-kiev-se-recrudece-con-una-lucha-urbana.html#?rel=lom Ucrania ofrece una resistencia feroz a la ofensiva rusa] [[El País]], 26a de februaro 2022, alirita la 27an de februaro 2022.</ref> === 27-a de februaro === Rusiaj trupoj eniris en [[Berdjansko]], [[Melitopolo]] kaj [[Ĥersono]] sude kaj en [[Ĥarkivo]] norde, kie pluas rezisto same kiel en [[Kievo]].<ref>Mariano Zafra, Luis Sevillano Pires, Kiko Llaneras, Montse Hidalgo Pérez, José A. Álvarez, [https://elpais.com/internacional/2022-02-26/los-mapas-de-la-guerra-rusia-ucrania-evolucion-de-los-frentes.html Los mapas de la guerra entre Rusia y Ucrania: continua el asalto sobre Kiev y Járkov] [[El País]], 27a februaro 2022, alirita la 27an de februaro 2022.</ref><ref>María R. Sahuquillo, [https://elpais.com/internacional/2022-02-27/las-tropas-de-rusia-entran-en-la-ciudad-clave-de-jarkov.html Las tropas de Rusia entran en la ciudad clave de Járkov] [[El País]], 27a februaro 2022, alirita la 27an de februaro 2022.</ref> Estas kontraŭdiraj informoj pri la atakoj kaj rezistoj en diversaj urboj, depende de la fonto. Pli certaj ŝajnas la informoj pri la eliro de ukrainoj el la lando, nome ĉirkaŭ 360 000 ĝis tiu tago. === 28-a de februaro === Alvenis al la limo inter Ukrainio kaj Belorusio ukrainia delegitaro por batalĉesa negocado. La ukrainia prezidanto [[Volodimir Zelenskij]] petis aligon de [[Ukrainio]] al la [[Eŭropa Unio]]. == Marto 2022 == === 2-a de marto === Pluas la atakoj al [[Kievo]] kaj [[Ĥarkovo]]. Rusiaj trupoj kontrolas la marbordon inter Krimeo kaj Donbaso, tio estas de la [[Azova Maro]].<ref>Jairo Vargas Martín, [https://www.publico.es/internacional/guerra-rusia-ucrania-kiev-prepara-cerco-ruso-ue-abre-puerta-ucrania.html Kiev se prepara para el cerco ruso mientras la UE abre la puerta a Ucrania] [[Público]], 2a de Marto 2022, alirita la 2an de Marto 2022.</ref> Je tiu dato pli ol 800 000 rifuĝintoj eliris el la lando. [[Volodimir Struk]], ukrainia politikisto, urbestro de [[Kreminna]], estis mortpafita. La [[Ĝenerala Asembleo de Unuiĝintaj Nacioj]] voĉdonis pri rezolucio kiu ''"postulas al Rusio tuje ĉesi uzi forton kontraŭ Ukrainio"'' kaj ke ĝi ''"retiru tuje, tute kaj senkondiĉe ĉiujn siajn militfortojn"''. La teksto ankaŭ ''"bedaŭras" "en la plej fortaj terminoj la agreson de Rusio kontraŭ Ukrainio"'' kaj asertas ''"sian alligitecon al suvereneco, sendependeco, unueco kaj teritoria integreco"'' de Ukrainio. 141 landoj voĉdonis favore al la rezolucio, 5 kontraŭe, 35 sindetenis. La kvin kontraŭintaj landoj estas [[Rusio]], [[Belorusio]], [[Nord-Koreio]], [[Sirio]] kaj [[Eritreo]]<ref>[https://www.geo.fr/geopolitique/lassemblee-generale-de-lonu-exige-de-la-russie-la-fin-de-la-guerre-en-ukraine-208620 L'Assemblée générale de l'ONU "exige" de la Russie la fin de la guerre en Ukraine], ''Géo'', 3-a de marto 2022</ref>. [[Dosiero:United Nations General Assembly resolution ES-11 L.1 vote.svg|eta|Mapo de la voĉdono de la rezolucio ES-11/1. Verde: poraj voĉdonoj, flave: sindetenaj, ruĝe: kontraŭaj, blue: neesprimitaj.|280x280ra]] === 3-a de marto === 38 landoj apelacias al [[Internacia Puna Kortumo]] pro la invado de Rusio de Ukrainio. Tiu estas la historie plej larĝa apelacio <ref>[https://en.interfax.com.ua/news/general/805977.html]</ref>. Jam unu miliono da rifuĝintoj eliris el la lando. La rusiaj trupoj kontrolis [[Ĥerson]] kaj pluas la atakoj al [[Ĥarkovo]]. Rusio agnoskis perdojn de 500 rusiaj soldatoj, dum ukrainiaj fontoj indikas aliajn ciferojn multe pli altajn. Dume jam pli ol 6 000 personoj estis arestitaj en Rusio pro montrado sin kontraŭ la milito kaj en [[Belorusio]] pli ol 600.<ref>[https://www.publico.es/internacional/guerra-rusia-ucrania-manifestaciones-contrarias-putin-saldan-7000-personas-detenidas-rusia-bielorrusia.html Las manifestaciones contrarias a Putin se saldan ya con más de 7.000 personas detenidas en Rusia y Bielorrusia] [[Público]], 3a de marto 2022, alirita la 3an de marto 2022.</ref> === 4-a de marto === Pluas la atako de [[Rusio]] en [[Ukrainio]]n, kiu agnoskis, ke la rusiaj trupoj ekkontrolis la [[atomcentralo]]n de [[Zaporiĵo]].<ref>RAFAEL M. MAÑUECO [https://www.hoy.es/internacional/declarado-incendio-central-nuclear-ucraniana-zaporiyia-20220304015545-ntrc.html Ucrania confirma que las fuerzas rusas han tomado la central nuclear de Zaporiyia] Hoy, 4a de Marto 2022, alirita la 4an de Marto 2022.</ref><ref>[https://www.publico.es/directos/directo-guerra-rusia-ucrania-conflicto-otan.html Rusia ataca la central nuclear de Zaporiyia, la mayor de Europa, y toma su control] [[Público]], 4a de Marto 2022, alirita la 4an de marto 2022.</ref> === 6-a de marto === Jam 1 500 000 rifuĝintoj eliris el Ukrainio laŭ UN<ref>[https://www.lemonde.fr/international/live/2022/03/06/guerre-en-ukraine-en-direct-volodymyr-zelensky-appelle-l-occident-a-renforcer-les-sanctions-contre-la-russie%206116339%203210.html https://www.lemonde.fr/international/live/2022/03/06/guerre-en-ukraine-en-direct-volodymyr-zelensky-appelle-l-occident-a-renforcer-les-sanctions-contre-la-russie 6116339 3210.html], ''Le Monde'', 6-a de marto 2022</ref>. En Rusio jam estis ĉirkaŭ 10 000 arestitoj pro manifestaciado kontraŭa al la milito kaj ĵurnalistoj estis avertitaj ne informi kontraŭ la registara sinteno. Pluas la bombado de [[Ĥarkivo|Ĥarkovo]] kaj [[Mariupolo]]. === 8-a de marto === La ĉinia prezidanto [[Ŝji Ĝjinping]] deklaris ke li subtenas la agadon de Francio kaj Germanio por batalhalto en Ukrainio<ref>[https://www.zonebourse.com/actualite-bourse/Ukraine-Xi-Jinping-soutient-l-action-de-Paris-et-Berlin-pour-un-cessez-le-feu-dit-l-Elysee--39697813/ Ukraine: Xi Jinping soutient l'action de Paris et Berlin pour un cessez-le-feu, dit l'Elysée] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.zonebourse.com%2Factualite-bourse%2FUkraine-Xi-Jinping-soutient-l-action-de-Paris-et-Berlin-pour-un-cessez-le-feu-Elysee--39697813%2F#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''zonebourse.com'', 8-a de marto 2022</ref>. La usona prezidanto [[Joe Biden]] anoncas embargon kontraŭ usonaj importadoj de rusa petrolo kaj gaso. === 9-a de marto === [[Dosiero:Наслідки обстрілу дитячої лікарні та пологового будинку в Маріуполі, 9 березня 2022 року.jpg|eta|Porinfana malsanulejo de Mariupolo, 9-a de marto 2022]] Bomboj trafas la porinfanan malsanulejon de [[Mariupolo]]: 3 mortintoj, 17 vunditoj<ref>[https://www.cnews.fr/monde/2022-03-09/guerre-en-ukraine-ce-que-lon-sait-du-bombardement-dun-hopital-pedriatique-1191023 Guerre en Ukraine : ce que l'on sait du bombardement d'un hôpital pédiatrique à Marioupol] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.cnews.fr%2Fmonde%2F2022-03-09%2Fguerre-en-ukraine-ce-que-lon-sait-du-bombardement-dun-hopital-pedriatique-1191023#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''CNEWS'', 9-a de marto 2022</ref>. Rusio koncedas la ĉeeston de rusiaj konskriptitaj soldatoj en Ukrainio<ref>[https://www.leparisien.fr/international/guerre-en-ukraine-la-russie-admet-la-presence-de-soldats-conscrits-apres-avoir-promis-quelle-nen-enverrait-pas-au-front-09-03-2022-NWTCNSZIPVBOPJDLXWERYHCWIU.php| Guerre en Ukraine : la Russie admet la présence de soldats conscrits, après avoir promis qu’elle n’en enverrait pas au front] ''Le Parisien'', 9-a de marto 2022</ref>. === 10-a de marto === La rusia kaj ukrainia eksteraferaj ministroj renkontiĝas en Turkio, por provi atingi batalhalton, sed ukrainia ministro [[Dmitro Kuleba]] deklaris, ke li dubas, ke li povas trovi interkonsenton kun rusia ministro [[Sergej Lavrov]]. Tiuj ĉi interparoloj rezultigis neniun progreson. En gazetara konferenco okazinta post ĉi tiu renkontiĝo, Sergej Lavrov asertis, ke Rusio ''"ne invadis Ukrainion"'' kaj asertis, ke la bombado la antaŭan tagon de la akuŝejo de Mariupolo okazis ĉar laŭ li, ĝi ''"gastigis reale la [[Azov-bataliono]]n kaj aliajn radikaluloj"'' kaj fine ke la rusia registaro ''"neniam volis militon kaj celas fini la nunan konflikton"''<ref>[https://www.lemonde.fr/international/article/2022/03/11/guerre-en-ukraine-echec-des-pourparlers-ukraino-russes-en-turquie_6117016_3210.html Guerre en Ukraine : échec des pourparlers ukraino-russes en Turquie] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.lemonde.fr%2Finternational%2Farticle%2F2022%2F03%2F11%2Fguerre-en-ukraine-echec-des-pourparlers-ukraino-russes-en-turquie_6117016_3210.html#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''Le Monde'', 10-a de marto 2022</ref>. === 11-a de marto === Vladimir Putin deklaris, ke li volas faciligi la sendon de volontulaj batalantoj al Ukrainio, precipe el [[Mezoriento]]<ref>[https://www.bfmtv.com/international/asie/russie/vladimir-poutine-ordonne-de-faciliter-l-envoi-de-combattants-volontaires-en-ukraine_AD-202203110204.html Vladimir Poutine ordonne de faciliter l'envoi de combattants "volontaires" en Ukraine] ''BFMTV'', 11-a de marto 2022</ref><ref>[https://www.lemonde.fr/international/article/2022/03/11/guerre-en-ukraine-la-russie-recrute-des-mercenaires-syriens%206117082%203210.html Guerre en Ukraine: la Russie recrute des mercenaires syriens] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.lemonde.fr%2Finternational%2Farticle%2F2022%2F03%2F11%2Fguerre-en-ukraine-la-russie-recrute-des-mercenaires-syriens_6117082_3210.html#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''Le Monde'', 11-a de marto 2022</ref>. Ĉirkaŭ 2,5 milionoj da homoj fuĝis el Ukrainio, laŭ UN<ref>[https://www.lefigaro.fr/flash-actu/invasion-russe-plus-de-2-5-millions-de-personnes-ont-fui-l-ukraine-selon-l-onu-20220311 Invasion russe : plus de 2,5 millions de personnes ont fui l'Ukraine, selon l'ONU] ''Le Figaro'', 11-a de marto 2022</ref>. === 12-a de marto === Laŭ la ukrainia registaro, 1 300 ukrainiaj soldatoj mortis ĝis tiam kaj ĉe civiluloj temas pri almenaŭ 549 mortintoj, laŭ [[UN]].<ref>[https://www.lemonde.fr/international/live/2022/03/12/guerre-en-ukraine-la-russie-bombarde-sans-relache-certaines-villes-sans-ceder-a-la-pression-diplomatique_6117193_3210.html Guerre en Ukraine : la Russie bombarde sans relâche certaines villes sans céder à la pression diplomatique] ''Le Monde'', 12-a de marto 2022</ref> === 13-a de marto === Pluas la sieĝo al Mariupolo, dum Rusio bombardis militistajn flughavenojn en [[Lucko]] kaj [[Ivano-Frankivsk]], proksime al la limo kun [[Pollando]].<ref>[https://www.publico.es/photonews/mapa-guerra-ucrania-avanzan-tropas-rusas.html Estado de la invasión rusa a Ucrania cuando cumple el día 17] [[Público]] 13-a de marto 2022. Alirita la 13-an de marto 2022.</ref> Aero-kosmaj trupoj de [[Rusio]] atakis la Javorovan militekzercejon en [[Lvova provinco]], [[Ukrainio]] per [[krozmisilo]]j. Ukrainiaj aŭtoritatoj raportis pri [[:n:Rusia atako ĉesigis alvenon de la solduloj al Ukrainio|35 pereintoj kaj 134 vunditoj]]. La ekzercejo servis kiel centro por eksterlandaj solduloj, kies dungado post tio estis ĉesigita. === 14-a de marto === En la centro de [[Donecko]] falis misilo [[Toĉka-U]], [[:n:Ukraina misilo mortigis 21 homojn en Donecko|mortiginte 21 kaj vundinte 37 homojn]]. Ukrainia armeo neis sian intervenon. === 15-a de marto === [[Dosiero:16-storey house in Sviatoshynskyi District after shelling on 15 March 2022 (03).jpg|eta|Brulanta loĝkonstruaĵo en Kievo, 15-a de marto 2022.]] Pli ol tri milionoj da rifuĝintoj eliris el Ukrainio, laŭ [[Unuiĝintaj Nacioj]]. La ĉefministroj de [[Pollando]], [[Ĉeĥio]] kaj [[Slovakio]] veturas al Kievo por kunsido kun Zelenskij. === 16-a de marto === Rusiaj militŝipoj bombardas [[Odeso]]n. La [[Internacia Kortumo]] de la [[Unuiĝintaj Nacioj]] juĝis pri plendo de [[Ukrainio]] kontraŭ militkrimoj de [[Rusio]] invadinta Ukrainion: [[Rusio]] devas tuj ĉesigi ĉiujn militagojn. La milita atako rompas kontraŭ [[internacia juro]], kaj neniel estas pravigebla per asertita kontraŭrusa ''"genocido"'', pri kiu Rusio tute ne montris iujn pruvojn<ref>[https://www.la-croix.com/Monde/Guerre-Ukraine-Cour-internationale-justice-ordonne-Russie-suspendre-invasion-2022-03-16-1201205329 Guerre en Ukraine : la Cour internationale de justice ordonne à la Russie de suspendre son invasion] ''La Croix'', 16-a de marto 2022</ref>. [[Rusa aviadatako al teatro de Mariupolo|Rusia aviadatako kontraŭ teatrejo en Mariupolo]] en kiu civiluloj estis rifuĝintaj kaŭzis 300 mortintoj<ref>[https://meduza.io/news/2022/04/13/obse-rossiya-sovershila-voennye-prestupleniya-napav-na-roddom-i-dramteatr-v-mariupole ОБСЕ: Россия совершила военные преступления, напав на роддом и драмтеатр в Мариуполе], ''Meduza''</ref><ref>[https://www.amnesty.org/en/latest/news/2022/06/ukraine-deadly-mariupol-theatre-strike-a-clear-war-crime-by-russian-forces-new-investigation/ Ukraine: Deadly Mariupol theatre strike ‘a clear war crime’ by Russian forces] ''[[Amnestio Internacia]]'', 30-a de marto 2022</ref>.{{Vikinovaĵen|Rusia bombado de teatro en Mariupolo mortigis pli ol 300 civilulojn}} === 17-a de marto === UN raportis ke almenaŭ 700 civiluloj estis mortigitaj ekde la komenco de la milito. La ukrainia elektra reto estis konektita al tiu de Eŭropa Unio<ref>[https://www.linternaute.com/actualite/monde/2606143-direct-guerre-en-ukraine-kiev-frappee-par-un-missile-des-civils-bombardes-a-marioupol/ DIRECT. Guerre en Ukraine : six missiles russes lancés sur Lviv, nouvelles attaques à Kiev ] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.linternaute.com%2Factualite%2Fmonde%2F2606143-direct-guerre-en-ukraine-kiev-frappee-par-un-missile-des-civils-bombardes-a-marioupol%2F#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''www.linternaute.com'', 17-a de marto 2022</ref>. === 18-a de marto === Rusiaj bomboj bombardas la flughavenon de [[Lvivo]], kiu ĝis tiam ne estis atakita kaj utilis kiel elirejo por rifuĝintoj. === 21-a de marto === Pluas bombadoj en [[Kievo]], [[Ĥarkivo]], [[Mariupolo]], [[Mikolajivo]], [[Odeso]]. Laŭ la milita administracio de la Donecka regiono, 80% de la infrastrukturoj de la urbo Mariupolo estas difektitaj aŭ detruitaj<ref>[[Https://information.tv5monde.com/info/la-guerre-entre-dans-kiev-l-ue-denonce-un-crime-de-guerre-majeur-marioupol-449464|La guerre entre dans Kiev, l'UE dénonce un "crime de guerre majeur" à Marioupol]] ''TV5 Monde'', 22-a de marto 2022</ref>. === 22-a de marto === La prezidento de Usono [[Joe Biden]] asertis ke la rusia armeo intencas uzi [[Kemia armilo|kemiajn]] kaj [[biologia armilo|biologiajn armilojn]] kontraŭ Ukrainio<ref>[[https://www.latribune.fr/economie/international/joe-biden-assure-que-la-russie-envisage-de-frapper-l-ukraine-avec-des-armes-chimiques-et-biologiques-906654.html|Joe Biden assure que la Russie envisage de frapper l'Ukraine avec des armes chimiques et biologiques]] ([[https://www.latribune.fr/economie/international/joe-biden-assure-que-la-russie-envisage-de-frapper-l-ukraine-avec-des-armes-chimiques-et-biologiques-906654.html|arkivo]]) ''La Tribune'', 22-a de marto 2022</ref>. === 23-a de marto === Ponto uzata por evakui loĝantojn kaj alporti humanitaran helpon al Ĉernihivo estis bombita kaj detruita.<ref>{{Cite web|title='Humanitarian catastrophe' unfolding in Chernihiv as Russian forces target food storage, thousands flee|url=https://www.abc.net.au/news/2022-03-26/chernihiv-bridge-destroyed-ukraine-city-catastrophe-humanitarian/100937860|access-date=la 29-an de marto 2022}}</ref> === 25-a de marto === La rusa Ĝenerala Stabo anoncis, ke la rusia armeo nun koncentriĝos pri la konkero de Donbaso en orienta Ukrainio<ref>[https://www.lemonde.fr/international/article/2022/03/26/guerre-en-ukraine-la-russie-annonce-vouloir-concentrer-ses-forces-sur-la-liberation-du-donbass_6119223_3210.html Guerre en Ukraine : la Russie annonce vouloir concentrer ses forces sur la « libération du Donbass »] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.lemonde.fr%2Finternational%2Farticle%2F2022%2F03%2F26%2Fguerre-en-ukraine-la-russie-annonce-vouloir-concentrer-ses-forces-sur-la-liberation-du-donbass_6119223_3210.html#federation=archive. arkivo]) ''Le Monde'', 26-a de marto 2022</ref>. === 26-a de marto === La urboj [[Ĥarkivo]], [[Ĉernihivo]] kaj [[Mariupolo]] daŭre estas ĉirkaŭitaj, sed operacioj estas limigitaj al bombardoj kaj artileria fajrado<ref>[https://www.lemonde.fr/international/live/2022/03/26/guerre-en-ukraine-en-direct-volodymyr-zelensky-demande-de-nouveau-une-assistance-militaire-aux-occidentaux_6119232_3210.html#id-310790 Le point sur la situation sur le terrain, au 31e jour de guerre] [https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.lemonde.fr%2Finternational%2Flive%2F2022%2F03%2F26%2Fguerre-en-ukraine-en-direct-ne-pensez-meme-pas-a-avancer-d-un-centimetre-en-territoire-de-l-otan-lance-joe-biden-a-la-russie_6119232_32 arkivo] ''Le Monde'', 26-a de marto 2022</ref>. <br> En la okcidento de la lando, pluraj rusiaj aeratakoj trafis [[Lvivo|Lvivon]]: brulaĵdeponejo estis celita same kiel armeaj infrastrukturoj<ref>[http://Https://edition.cnn.com/europe/live-news/ukraine-russia-putin-news-03-26-22/h%204b4dadf2da95e07a4f45bb972d77e757 No deaths reported at first site of missile strike in Lviv, according to regional official] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20130711041720/http://https/ |date=2013-07-11 }}([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fedition.cnn.com%2Feurope%2Flive-news%2Fukraine-russia-putin-news-03-26-22%2Fh_4b4dadf2da95e07a4f45bb972d77e757#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''CNN'', 26-a de marto 2022</ref>. === 29-a de marto === Misilatako trafas la ŝtatan administraciejon de la urbo [[Mikolajivo]], kaŭzante minimume 35 mortintojn kaj 33 vunditojn<ref>[https://www.reuters.com/world/europe/death-toll-rises-35-strike-government-building-ukraines-mykolaiv-governor-2022-04-02/ Death toll rises to 35 from strike on government building in Ukraine's Mykolaiv, governor says] ''Reuters'', 2-a de aprilo 2022</ref>. === 31-a de marto === La rusia armeo forlasas la [[Nuklea centralo de Ĉernobilo|nuklean centralon de Ĉernobilo]], laŭ ukrainiaj aŭtoritatoj forprenante kaptitojn<ref>[https://www.lemonde.fr/international/article/2022/04/01/l-armee-russe-a-quitte-tchernobyl-en-prenant-avec-elle-des-prisonniers_6120046_3210.html L’armée russe a quitté Tchernobyl en prenant avec elle des prisonniers] ''Le Monde'', 1-a de aprilo 2022</ref>. == Aprilo 2022 == === 1-a de aprilo === Unuafoje ekde la komenco de la milito, la ukrainia armeo plenumis operacon ene de la rusia teritorio, trafinte naftodeponejon en [[Belgorodo]]<ref>[https://www.welt.de/politik/ausland/video237915065/Krieg-in-der-Ukraine-Russland-wirft-Ukraine-Luftangriff-auf-Treibstofflager-im-russischen-Belgorod-vor.html Russland wirft Ukraine Luftangriff auf Treibstofflager im russischen Belgorod vor] ''Die Welt'', 1-a de aprilo 2022</ref>.<br> La prezidanto de la Eŭropa Parlamento [[Roberta Metsola]] vojaĝis Kievon kaj renkontis la ukrainian prezidenton [[Volodimir Zelenskij]]<ref>[https://www.europarl.europa.eu/news/de/press-room/20220402IPR26553/roberta-metsola-in-kyiv-and-poland-to-support-ukrainian-people Roberta Metsola in Kyiv and Poland to support Ukrainian people] ''Eŭropa Parlamento''</ref>. ===3-a de aprilo === Rusio estas akuzita je militkrimoj por centoj da civiluloj trovitaj mortintaj en la urbo [[Buĉa]] liberigita de ukrainaj trupoj. Grandaj bombardoj estis aŭdita en la oriento kaj en la sudo en la grandurboj [[Odeso]] kaj [[Mikolajivo]]<ref>[https://www.ledauphine.com/defense-guerre-conflit/2022/04/03/guerre-en-ukraine-des-explosions-entendues-a-odessa Des civils tués dans les villes libérées, la Russie accusée de crimes de guerre, ce qu'il faut retenir de ce dimanche ] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.ledauphine.com%2Fdefense-guerre-conflit%2F2022%2F04%2F03%2Fguerre-en-ukraine-des-explosions-entendues-a-odessa#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''Le Dauphiné Libéré'', 3-a de aprilo 2022</ref>. === 5-a de aprilo === Alparolinte plurajn parlamentojn ekde la komenco de la milito (la [[Usona Kongreso|usonan]], la [[Germania parlamento|germanian]], la [[Pola parlamento|polan]], la [[Israela parlamento|israelan]], la [[Eŭropa Parlamento|eŭropan]], la [[Japania parlamento|japanian]], la [[Norvega parlamento|norvegian]], la [[Hispana parlamento|hispanian]], la [[Rumania parlamento|rumanian]], kaj aliajn) Zelenskij alparolis la [[Konsilio pri Sekureco de Unuiĝintaj Nacioj|Sekurecan Konsilion de Unuiĝintaj Nacioj]], instigante ĝin al tujaj agoj kontraŭ Rusio kaj al ties ekskludo de la [[Konsilio pri Sekureco de Unuiĝintaj Nacioj|Sekureca Konsilio]]<ref>[https://information.tv5monde.com/info/ukraine-zelensky-appelle-l-onu-agir-immediatement-face-aux-crimes-de-guerre-russes-451618 Ukraine : Zelensky appelle l'ONU a agir immédiatement face aux "crimes de guerre russes"], ''TV5 Monde'', 05-a de aprilo 2022</ref>.({{Vikinovaĵen|Zelenskij akuzas Rusion pri militkrimoj alparolante al UN}}) === 7-a de aprilo === [[Dosiero:Sievierodonetsk after Russian shelling on 6 April 2022 (03).jpg|eta|[[Severodoneck]], 6-a de aprilo 2022]] Rusio estas suspendita fare de la [[Ĝenerala Asembleo de Unuiĝintaj Nacioj]] de la [[Konsilio pri Homaj Rajtoj ĉe Unuiĝintaj Nacioj|Konsilio pri Homaj Rajtoj]].<ref>[https://www.bfmtv.com/international/en-direct-guerre-en-ukraine-nouvelles-sanctions-americaines-contre-moscou-kiev-appelle-a-evacuer-l-est_LN-202204070012.html "Nous trouvons des fosses communes": le maire de Boutcha assure que le nombre de victimes augmente] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.bfmtv.com%2Finternational%2Fen-direct-guerre-en-ukraine-nouvelles-sanctions-americaines-contre-moscou-kiev-appelle-a-evacuer-l-est_LN-202204070012.html#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''BFM TV'', 7-a de marto 2022</ref> La porparolanto de la Kremlo Dmitrij Peskov unuafoje ekde la komenco de la milito agnoskis gravajn perdojn por la rusia flanko, aldonante: ''"Tio estas grandega tragedio por ni"''<ref>[https://www.msn.com/en-us/news/world/kremlin-spokesperson-admits-russia-has-suffered-significant-losses-calling-the-ukrainian-invasion-a-huge-tragedy-for-putins-forces/ar-AAVYQKg Kremlin spokesperson admits Russia has suffered 'significant losses,' calling the Ukraine invasion a 'huge tragedy' for Putin's forces] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.msn.com%2Fen-us%2Fnews%2Fworld%2Fkremlin-spokesperson-admits-russia-has-suffered-significant-losses-calling-the-ukrainian-invasion-a-huge-tragedy-for-putins-forces%2Far-AAVYQKg#federation= arkivo]) ''MSN'', 7-a de aprilo 2022</ref>. === 8-a de aprilo === Almenaŭ 35 homoj estis mortigitaj kaj ĉirkaŭ 100 vunditaj en la atako kiu matene trafis stacion {{stacidomo|Kramatorsk}} en orienta Ukrainio, kie centoj da homoj dezirantaj fuĝi el la regiono atendis.<ref>{{Citaĵo el gazeto |url=https://www.ouest-france.fr/monde/guerre-en-ukraine/guerre-en-ukraine-la-gare-de-kramatorsk-dans-le-donbass-cible-d-une-attaque-au-moins-35-morts-966af666-b71a-11ec-91b4-4cb12076d3f2 |titolo=Guerre en Ukraine. La gare de Kramatorsk, dans le Donbass, cible d’une attaque : au moins 35 morts |lingvo=fr |Gazeto=[[Ouest-France]] |dato=08/04/2022 }}</ref> La prezidanto de la Eŭropa Komisiono [[Ursula von der Leyen]] kaj la estro de la eŭropa diplomatio [[Josep Borrell]] vojaĝis Kievon kaj renkontis la ukrainian prezidenton [[Volodimir Zelenskij]]<ref>[https://www.lemonde.fr/international/article/2022/04/09/a-kiev-ursula-von-der-leyen-ouvre-la-marche-de-l-ukraine-vers-l-avenir-europeen_6121347_3210.html A Kiev, Ursula von der Leyen ouvre la marche de l’Ukraine vers « l’avenir européen »] ''Le Monde'', 9-a de aprilo 2022</ref>. === 11-a de aprilo === La aŭstra kanceliero [[Karl Nehammer]] renkontis la rusian prezidenton Vladimir Putin en Moskvo, markante la unuan viziton de okcidenta gvidanto ekde la komenco de la milito. Laŭ la aŭstra kancelario, la interparolo kun la rusia gvidanto estis ''"tre rekta, aperta kaj akra"'', tiu ĉi renkontiĝo kun la rusia gvidanto estante ''"ne amika vizito"''. === 14-a de aprilo === Rusia flagŝipa krozoŝipo ''{{Senapartligilo|Moskva (misila krozoŝipo)}}'' sinkis post eksplodo ĉe la marbordo de Ukrainio. === 17-a de aprilo === Rusiaj trupoj klopodas devigi la ceterajn defendantojn de la Azovstal-fabriko kapitulaci per grandaega pafforto por eviti multekostajn malbaradoperaciojn, sed la ceteraj ukrainiaj defendantoj ŝajnas finpretigi finbatalon. Rusioj ankaŭ daŭrigas sian plifortikiĝon ĉirkaŭ [[Izjum]] sed ne faris ajnajn ofensivajn operaciojn<ref>[https://www.understandingwar.org/backgrounder/russian-offensive-campaign-assessment-april-17 RUSSIAN OFFENSIVE CAMPAIGN ASSESSMENT, APRIL 17] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.understandingwar.org%2Fbackgrounder%2Frussian-offensive-campaign-assessment-april-17#federation=archive.wikiwix.com arkivo]), ''Institute for the Study of War'', 17-a de aprilo 2022</ref>. Serio de rusiaj aeratakojoj en Ĥarkivo mortigas kvin civilulojn kaj vundas 13. Milita fabriko ĉe la periferio de Kievo ankaŭ estis celita de la rusia aerarmeo<ref>[https://www.nouvelobs.com/guerre-en-ukraine/20220417.OBS57262/guerre-en-ukraine-les-principaux-evenements-du-dimanche-17-avril.html Guerre en Ukraine : les principaux événements du dimanche 17 avril] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.nouvelobs.com%2Fguerre-en-ukraine%2F20220417.OBS57262%2Fguerre-en-ukraine-les-principaux-evenements-du-dimanche-17-avril.html#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''L'Obs'', 17-a de aprilo 2022</ref>. === 22-a de aprilo === Rusa generalmajoro, kaj portempa komandanto de la Rusa Centra Armea Distrikto, Rustam Minnekajev asertis, ke la celo de la "dua fazo" de la invado de Ukrainio estas plene transpreni Donbason kaj sudan Ukrainion kaj establi terkoridoron kun [[Ĉednestrio]] kaj indikas ke Rusio povus ataki la havenurbon [[Odeso]]<ref>[https://www.dniprotoday.com/article-249/Novini-Raketnij-udar-po-Odesi-Sestero-ludej-zaginuli-18-otrimali-poranenna Ракетний удар по Одесі. Шестеро людей загинули, 18 отримали поранення] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.dniprotoday.com%2Farticle-249%2FNovini-Raketnij-udar-po-Odesi-Sestero-ludej-zaginuli-18-otrimali-poranenna#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''dniprotoday.com'', 23-a de aprilo 2022</ref> aŭ lanĉi ekonomian blokadon de la regiono. Li aldonis, ke ekzistas ''"pruvo, ke la ruslingva loĝantaro estas subpremata"'' en Ĉednestrio sen doni pliajn detalojn pri liaj akuzoj. La Ministerio pri Defendo de Ukrainio refutis tion kaj akuzis Rusion pri imperiismo<ref>[https://www.theguardian.com/world/2022/apr/22/ukraine-south-occupation-russian-military-chief-rustam-minnekayev Russian commander suggests plan is for permanent occupation of south Ukraine] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.theguardian.com%2Fworld%2F2022%2Fapr%2F22%2Fukraine-south-occupation-russian-military-chief-rustam-minnekayev#federation=archive.wikiwix.com arkivo]), ''The Guardian'', 22-a de aprilo 2022</ref>. === 26-a de aprilo === La batalado koncentriĝas en [[Donbaso]] en orienta Ukrainio, sude de [[Izjum]], oriente de [[Kramatorsko]], kun malmulte da progreso de la rusia armeo<ref>[https://www.lemonde.fr/international/article/2022/04/27/guerre-en-ukraine-malgre-un-deluge-de-feu-la-russie-n-arrive-pas-a-s-emparer-totalement-du-donbass_6123805_3210.html Guerre en Ukraine : la Russie n’arrive pas à s’emparer totalement du Donbass, malgré un déluge de feu] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.lemonde.fr%2Finternational%2Farticle%2F2022%2F04%2F27%2Fguerre-en-ukraine-malgre-un-deluge-de-feu-la-russie-n-arrive-pas-a-s-emparer-totalement-du-donbass_6123805_3210.html#federation=arch arkivo]) ''Le Monde'', 27-a de aprilo 2022</ref>. Ĉirkaŭ 40 ŝtatoj kunvenis en la usona Aera Bazo de [[Ramstein-Miesenbach|Ramstein]] en Germanio por taksi la armeajn bezonojn de Ukrainio. Temas pri [[NATO|NATO-membrolandoj]], kaj ankaŭ landoj en Azio kaj Mezoriento<ref>[https://www.lemonde.fr/international/article/2022/04/27/guerre-en-ukraine-sur-la-base-americaine-de-ramstein-en-allemagne-la-demonstration-de-force-des-etats-unis-face-a-la-russie_6123811_3210.html Guerre en Ukraine : sur la base américaine de Ramstein, en Allemagne, la démonstration de force des Etats-Unis] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.lemonde.fr%2Finternational%2Farticle%2F2022%2F04%2F27%2Fguerre-en-ukraine-sur-la-base-americaine-de-ramstein-en-allemagne-la-demonstration-de-force-des-etats-unis-face-a-la-russie_6123811_ arkivo]) ''Le Monde'', 27-a de aprilo 2022</ref>. === 28-a de aprilo === La [[ĝenerala sekretario de UN]] [[António Guterres]] renkontas la prezidanton Zelenskij kaj vizitas [[Borodjanka]], [[Buĉa]] kaj [[Irpin]]<ref>[https://www.un.org/sg/en/content/sg/speeches/2022-04-28/secretary-generals-remarks-the-press-three-locations-outside-of-kyiv Secretary-General's remarks to the press in three locations outside of Kyiv] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.un.org%2Fsg%2Fen%2Fcontent%2Fsg%2Fspeeches%2F2022-04-28%2Fsecretary-generals-remarks-the-press-three-locations-outside-of-kyiv#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''UN'', 28-a de aprilo 2022</ref>. Dum lia ĉeesto en Kievo, misilo trafis la malsuprajn etaĝojn de 25-etaĝa loĝkonstruaĵo en proksima kvartalo, vundante almenaŭ 10 homojn kaj mortigante unu, laŭ ukrainaj oficialuloj<ref>[https://www.theguardian.com/world/live/2022/apr/28/russia-ukraine-war-putin-warns-of-lightning-fast-retaliation-if-west-intervenes-war-has-cost-ukraine-600bn-zelenskiy-says-live?page=with:block-626b15d98f08581273d1b9b6#block-626b15d98f08581273d1b9b6 Ten injured in Kyiv missile attack] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.theguardian.com%2Fworld%2Flive%2F2022%2Fapr%2F28%2Frussia-ukraine-war-putin-warns-of-lightning-fast-retaliation-if-west-intervenes-war-has-cost-ukraine-600bn-zelenskiy-says-live%3Fpage%3Dw arkivo]) ''The Guardian'', 29-a de aprilo 2022</ref>. == Majo 2022 == === 5-a de majo === [[Dmitrij Peskov]] agnoskis, ke la subteno de okcidentaj landoj bremsas la rusian ofensivon en Ukrainio, sed ke ĝi ne povas ''"malhelpi [Rusion] plenumi siajn celojn"''<ref>[https://information.tv5monde.com/info/ukraine-l-onu-envoie-un-nouveau-convoi-pour-evacuer-azovstal-les-ukrainiens-dementent-toute] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Finformation.tv5monde.com%2Finfo%2Fukraine-l-onu-envoie-un-nouveau-convoi-pour-evacuer-azovstal-les-ukrainiens-dementent-toute#federation=archive.wikiwix.com arkivo])</ref>. La sturmo al la metalurgia fabriko Azovstal pludaŭras<ref>[https://video.lefigaro.fr/figaro/video/ukraine-lassaut-russe-contre-lacierie-dazovstal-filme-par-un-drone/ L'assaut russe contre l'aciérie d'Azovstal filmé par un drone] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fvideo.lefigaro.fr%2Ffigaro%2Fvideo%2Fukraine-lassaut-russe-contre-lacierie-dazovstal-filme-par-un-drone%2F#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) </ref>. === 7-a de majo 2022 === La guberniestro de la ukraina regiono Ĥarkivo raportas plurajn bombadojn, unu el kiuj kaŭzas fajron kiu detruas preskaŭ la tutan literaturan memormuzeon de [[Hrihorij Skovoroda]]<ref>[https://www.reuters.com/world/europe/diplomatic-efforts-seek-save-ukraine-fighters-mariupol-zelenskiy-2022-05-07/ Ukraine says all women, children now evacuated from Mariupol steel mill] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.reuters.com%2Fworld%2Feurope%2Fdiplomatic-efforts-seek-save-ukraine-fighters-mariupol-zelenskiy-2022-05-07%2F#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''Reuters'', 8-a de majo 2022</ref>. === 12-a de majo === Rusio minacis Finnlandon pri "arme-teknika" respondo post kiam ĝiaj gvidantoj anoncis sian deziron aliĝi al NATO "sen prokrasto" sub la influo de la milito en Ukrainio<ref>[https://www.francetvinfo.fr/monde/europe/manifestations-en-ukraine/guerre-en-ukraine-ce-qu-il-faut-retenir-de-la-journee-du-jeudi-12-mai_5134912.html Guerre en Ukraine : ce qu'il faut retenir de la journée du jeudi 12 mai] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.francetvinfo.fr%2Fmonde%2Feurope%2Fmanifestations-en-ukraine%2Fguerre-en-ukraine-ce-qu-il-faut-retenir-de-la-journee-du-jeudi-12-mai_5134912.html#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''France Info'', 12-a de majo 2022</ref>. === 14-a de majo === Post 2 monatoj da okupado de la rusia armeo kaj 10 tagoj da batalado, la Batalo de Ĥarkivo finiĝas, la urbo estas liberigita fare de ukrainaj trupoj, kiuj reakiris parton de la landlimo kun Rusio en la regiono. La rusiaj trupoj tiam estis puŝitaj reen 40 kilometrojn orienten de Ĥarkivo<ref>[https://www.francetvinfo.fr/monde/europe/manifestations-en-ukraine/guerre-en-ukraine-la-ville-dekharkivliberee-des-russes%205139868.html Guerre en Ukraine : la ville de Kharkiv libérée des Russes] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.francetvinfo.fr%2Fmonde%2Feurope%2Fmanifestations-en-ukraine%2Fguerre-en-ukraine-la-ville-dekharkivliberee-des-russes_5139868.html#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''France Info'', 15-a de majo 2022</ref>. === 15-a de majo === Laŭ la vic-ĝenerala sekretario de NATO, Mircea Geoană, la rusia invado ''"perdas impeton"'', Ukrainio ''"nun povas venki ĉi tiun militon"''<ref>[https://www.aa.com.tr/en/russia-ukraine-war/ukraine-can-win-war-nato-deputy-chief/2588341 Ukraine can win war: NATO deputy chief] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.aa.com.tr%2Fen%2Frussia-ukraine-war%2Fukraine-can-win-war-nato-deputy-chief%2F2588341#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''aa.com.fr'', 15-a de majo 2022</ref>. La brita defendministro taksis, ke Rusio verŝajne perdis trionon de siaj fortoj deplojitaj ekde februaro<ref>[https://news.yahoo.com/russia-likely-lost-one-third-080609948.html Russia has likely lost one-third of its combat forces in Ukraine, UK Defense Ministry says] ''Yahoo news'', 15-a de majo 2022</ref>. === 17-a de majo === Laŭ rusiaj aŭtoritatoj, 265 ukrainiaj batalantoj fortikigitaj en la Azovstal ŝtalfabriko, la lasta bastiono de ukrainia rezisto en Mariupol, kapitulacis al la rusaj trupoj kaj estis kaptitaj. 53 vunditoj estas translokigitaj al hospitalo situanta en la areo kontrolita de la separistoj kaj la rusia armeo. Ukraina vicministro pri defendo Ganna Maljar klarigis, ke la batalantoj poste devus esti reptransportitaj al ukrain-kontrolita teritorio per interŝanĝo de kaptitoj<ref>[https://www.msn.com/fr-fr/actualite/monde/d-e2-80-99apr-c3-a8s-moscou-les-265-combattants-d-e2-80-99azovstal-se-sont-constitu-c3-a9s-prisonniers/ar-AAXmL1g D’après Moscou, les 265 combattants d’Azovstal se sont constitués prisonniers] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.msn.com%2Ffr-fr%2Factualite%2Fmonde%2Fd-e2-80-99apr-c3-a8s-moscou-les-265-combattants-d-e2-80-99azovstal-se-sont-constitu-c3-a9s-prisonniers%2Far-AAXmL1g#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''MSN actus'', 17-a de maajo 2022</ref><ref>[https://www.smh.com.au/world/europe/last-fighters-evacuated-from-besieged-azovstal-mill-in-mariupol-20220517-p5aly5.html Longest battle ends as ukrainian troops evacuated from Mariupol steel mill] ''The Sydney Morning Herald'', 17-a de majo 2022</ref> === 20-a de majo === [[Dosiero:House of culture in Lozova shelled by Russian army.webm|eta|Detruo de la Palaco de la Kulturo en [[Lozova]], 20-a de majo 2022]] Rusio trafis per misiloj la konstruaĵon de la Palaco de Kulturo en [[Lozova]] en la [[Ĥarkiva provinco]]. Zelenskij kondamnis la atakon, priskribante ĝin kiel "absolutan malbonon" kaj "absolutan stultecon"<ref>[https://www.ft.com/content/f066fd8a-b71d-45a1-9a01-ebca9d66f87b "Live news: Zelensky calls Russian strike on Kharkiv building 'absolute evil, absolute stupidity'"] ''Financial Times'', 20-a de majo 2022</ref>. === 27-a de majo === Bataladoj plu okazas en Donbaso, rusiaj trupoj provas ĉirkaŭi la urbon [[Severodoneck]] kaj malrapide progresas. Laŭ la civila kaj milita ĉefadministranto de la urbo, inter 12000 kaj 13000 loĝantoj (el 100 000 antaŭ la milito) ankoraŭ ĉeestas la urbon, kies 85-90% de la konstraĵoj necesos gravan renovigon aŭ tutan rekonstruadon<ref>[https://www.liberation.fr/international/europe/en-direct-retrouvez-les-dernieres-informations-liees-a-linvasion-russe-en-ukraine-20220527%20A54BPJPQ6JDSFITAMKOZKOEGYI/ https://www.liberation.fr/international/europe/en-direct-retrouvez-les-dernieres-informations-liees-a-linvasion-russe-en-ukraine-20220527 A54BPJPQ6JDSFITAMKOZKOEGYI/] ''Libération'', 27-a de majo 2022</ref>. Pli ol 4.000 civiluloj el kiuj 200 infanoj estis mortigitaj en Ukrainio ekde la komenco invado la 24-an de februaro kaj la vera nombro verŝajne estas multe pli alta, asertis la Alta Komisaro de Unuiĝintaj Nacioj pri Homaj Rajtoj<ref>https://www.boursier.com/actualites/reuters/plus-de-4-000-civils-tues-en-ukraine-selon-l-onu-288318.html ''Boursier.com'', 27-a de majo 2022</ref>. Kadre de la blokado de la ukrainiaj havenoj fare de la rusia marameo, dum konversacio kun la itala ĉefministro [[Mario Draghi]], [[Vladimir Putin]] asertis ke Rusio pretas ''"fari signifan kontribuon al venkado de la manĝkrizo per la eksportado de greno kaj sterko, kondiĉigita de la forigo fare de la Okcidento de politike motivitaj sankcioj"''<ref>https://www.latribune.fr/economie/international/crise-alimentaire-poutine-veut-troquer-l-exportation-de-cereales-russes-contre-la-fin-des-sanctions-occidentales-919525.html ''La Tribune'', 27-a de majo 2022</ref>. Kunlabore kun Pollando, Germanio klopodas krei "fervojan ponton" por helpi Ukrainion eksporti siajn cerealaĵojn tra la germanaj havenoj<ref>https://www.lefigaro.fr/flash-eco/l-allemagne-aide-l-ukraine-a-exporter-son-ble-par-train-20220526 ''Le Figaro'', 27-a de majo 2022</ref>. === 28-a de majo === Rusio prenas la urbon [[Liman]] en la [[Luganska provinco]]. La grandurbo estas de strategia graveco ĉar ĝi havas ŝoseajn kaj fervojajn pontojn kiuj transiras la riveron [[Donec]]. === 29-a de majo === [[Dosiero:Робоча поїздка Президента на Харківщину 65.jpg|eta|Zelenskij en Ĥarkivo, 29-a de majo 2022]] La Prezidanto Zelenskij vizitis [[Ĥarkivo]]n, markante sian unuan oficialan viziton ekster Kievo ekde la komenco de la milito<ref>[https://www.bbc.com/news/world-europe-61625512 Ukraine war: President Zelensky visits Kharkiv in first trip outside Kyiv region] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.bbc.com%2Fnews%2Fworld-europe-61625512#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''BBC'', 29-a de majo 2022</ref>. ===31-a de majo === Ukrainio asertis esti alfrontinta limigitan kontraŭofensivon en la norda parto de [[Ĥersona provinco]]. Rusiaj trupoj laŭdire lanĉis kelkajn atakojn dum la pasintaj 48 horoj kontraŭ ukrainiaj pozicioj proksime de la Rivero [[Inhulec]], ŝajne sen progreso de ambaŭ flankoj<ref>[https://news.yahoo.com/russian-forces-regrouping-renew-offensive-091500710.html?guce_referrer=aHR0cHM6Ly9mci53aWtpcGVkaWEub3JnL3dpa2kvQ2hyb25vbG9naWVfZGVfbCUyN2ludmFzaW9uX2RlX2wlMjdVa3JhaW5lX3Bhcl9sYV9SdXNzaWVfZW5fMjAyMg&guce_referrer_sig=AQAAAIiY_1mJFd1h Russian forces regrouping to renew offensive on Slovyansk, gradually capture areas of Severodonetsk] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fnews.yahoo.com%2Famphtml%2Frussian-forces-regrouping-renew-offensive-091500710.html#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''yahoo.com'', 31-a de majo 2022</ref>. == Junio 2022== === 1-a de junio === [[Joe Biden]] konfirmis, ke Usono transdonus modernajn multoblajn lanĉajn raketsistemojn (MLRS), kiel ekzemple la M142 HIMARS, al Ukrainio755<ref>[https://www.nytimes.com/2022/05/31/us/politics/biden-ukraine-rockets.html U.S. to Send Ukraine $700 Million in Military Aid, Including Advanced Rockets] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.nytimes.com%2F2022%2F05%2F31%2Fus%2Fpolitics%2Fbiden-ukraine-rockets.html#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''The New-York Timas'', 31-a de majo 2022</ref>. [[Gazpromo]] ĉesis provizi Danion per gaso. Germana kanceliero [[Olaf Scholz]] diris, ke Germanio liverus Ukrainion per modernaj grund-aeraj misiloj por protekti urbojn kontraŭ rusiaj aeratakoj<ref>[https://www.bbc.com/news/live/world-europe-61656289 Ukraine claims fight back in key eastern city] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.bbc.com%2Fnews%2Flive%2Fworld-europe-61656289#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''BBC'', 1-a de junio 2022</ref>. === 2-a de junio === La Usona Kiberspaca Strabo konfirmis ke ĝi plenumis ciferacajn operaciojn nome de Ukrainio. Generalo Paul Nakasone, la komandanto de USCYBERCOM, deklaris, ''"Ni faris serion de operacioj trans la plena spektro: ofensivaj, defensivaj, [kaj] informoperacioj."''<ref>[https://edition.cnn.com/europe/live-news/russia-ukraine-war-news-06-02-22/h%208d2c15cbe11bd25dfdeee4ce7e6bf5fb US confirms military hackers have conducted cyber operations in support of Ukraine] ''CNN'', 2-a de junio 2022</ref> === 4-a de junio === Putin estis intervjuita de la televidkanalo Россия-1. Li estis pridemandita pri eblaj ''"liveroj de longdistancaj misiloj al Kievo"''. Li respondis, ''"Se ili estas liveritaj, ni eltiros konvenajn konkludojn el tio kaj uzos niajn proprajn armilojn, de kiuj ni havas sufiĉe, por frapi tiujn instalaĵojn kiujn ni ankoraŭ ne celas."''<ref>[https://edition.cnn.com/europe/live-news/russia-ukraine-war-news-06-05-22/index.html June 5, 2022 Russia-Ukraine news] ''CNN'', 5-a de junio 2022</ref> Li ankaŭ komentis la provizoj de M270 MLRS kaj M142 HIMARS, dirante, ''"Ni komprenas ke ĉi tiu provizo [de modernaj raketsistemoj] de Usono kaj iuj aliaj landoj estas intencita kompensi la perdojn de tiu milita ekipaĵo. Ĉi tio estas nenio nova. Ĝi ne esence ŝanĝas ion ajn."''<ref>[https://www.hindustantimes.com/world-news/putin-warns-russia-will-strike-harder-if-us-sends-longer-range-missiles-to-ukraine-101654420407551-amp.html 'Russia will strike harder if...': President Putin's warning to West] ''hindustantimes.com'', 5-a de junio 2022</ref> Prezidanto Putin plue asertis ke Rusio trovis ukrainajn armilojn kaj ''"krakis ilin kiel juglandojn"''<ref>[https://www.reuters.com/world/europe/explosions-rock-ukrainian-capital-kyiv-mayor-says-2022-06-05/ Russia strikes Kyiv for first time in weeks, battle rages in east] ''Reuters'', 5-a de junio 2022</ref> === 8-a de junio === La Ĉefrabeno de Moskvo, [[Pinchas Goldschmidt]], fuĝis el Rusio al Hungario post rifuzo publike subteni la militon en Ukrainio<ref>[https://www.rferl.org/a/moscow-rabbi-goldschmidt-leaves-russia-ukraine/31889244.html Chief Rabbi Of Moscow Leaves Russia After Refusing To Publicly Support Ukraine War ] ([https://web.archive.org/web/20220610012642/https://www.rferl.org/a/moscow-rabbi-goldschmidt-leaves-russia-ukraine/31889244.html arkivo]) ''RadioFreeEurope'', 8-a de junio 2022</ref><ref>[https://www.jpost.com/diaspora/article-708829 Russia pressured Moscow chief rabbi to publicly support Ukraine war — He refused ] ''The Jerusalem Post'', 8-a de junio 2022</ref>. === 10-a de junio === La vicestro de la ukrainia armea spionado asertis, ke Ukrainio preskaŭ elĉerpas sian municion<ref>[https://www.theguardian.com/world/2022/jun/10/were-almost-out-of-ammunition-and-relying-on-western-arms-says-ukraine We’re almost out of ammunition and relying on western arms, says Ukraine] ''The Guardian'', 10-a de junio 2022</ref>. La proparolanto de la rusa Ministerio de Eksterlandaj Aferoj [[Maria Zakharova]] priskribis la reagon de Britio al la juĝo de la anglaj militkaptitoj Aiden Aslin kaj Shaun Pinner kaj ilia kondamno al morto, en la urbo [[Donecko]], ''"histerian"''. En tvitera mesaĝo publikigita komence de la posttagmezo, la brita ekterafera ministro [[Liz Truss]] parolis pri ''"la liberigo de militkaptitoj tenitaj de rusiaj prokuristoj"'': ''"La juĝo kontraŭ ili estas evidenta malobservo de la [[Konvencioj de Ĝenevo|Konvencio de Ĝenevo]]"'', ''"Unuiĝinta Reĝlando daŭre subtenas Ukrainion kontraŭ la barbara invado de Putin"''<ref>[https://www.liberation.fr/international/europe/en-direct-guerre-en-ukraine-retrouvez-les-dernieres-informations-sur-linvasion-russe-20220610_BNR3OMM2EBEC5KPRCKWBQJW7PI/ La porte-parole du ministère russe des Affaires étrangères qualifie « d’hystérique » la réaction de la Grande Bretagne au sujet des prisonniers de guerre.] ''Libération'', 10-a de junio 2022</ref>. === 17-a de junio === Malsukcesaj teratakoj estas lanĉitaj de la rusioj kontraŭ [[Severodoneck]] kaj ĝia sudorienta periferio. Ukrainiaj trupoj faras kontraŭofensivan nordokcidente de [[Izjum]] por tiri rusajn trupojn for de ofensivaj operacioj direkte al [[Slovjansko]] kaj interrompi rusiajn provizoliniojn. Ukrainiaj trupoj kaj aerarmeo frapis rusian loĝistikon kaj fortikaĵojn en suda Ukrainio, kun lokaj bataladoj daŭrantaj. Rusiaj trupoj daŭre regrupiĝas kaj transportas dungitaron al [[Zaporiĵa provinco]] por konservi defendajn poziciojn laŭ la frontlinio<ref>[https://www.understandingwar.org/backgrounder/russian-offensive-campaign-assessment-june-17 Russian Offensive Campaign Assessment, June 17] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.understandingwar.org%2Fbackgrounder%2Frussian-offensive-campaign-assessment-june-17#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''[[Instituto por la Espolorado pri Milito]]'', 17-a de junio 2022</ref>. Ukrainiaj fontoj raportas, ke Kremlo maldungis la komandanton de la rusiaj aeraj trupoj, generalo-kolonelo Andrej Serdjukov, pro sia rolo en la malsukcesa batalo de la flughaveno Hostomel ĉe la komenco de la invado<ref>[https://tvpworld.com/60821131/possible-purges-among-russian-officers-deteriorate-command-report Possible purges among Russian officers deteriorate command: Report] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Ftvpworld.com%2F60821131%2Fpossible-purges-among-russian-officers-deteriorate-command-report#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''Telewizja Polska S.A.'', 18-a de junio 2022</ref><ref>[https://www.youtube.com/watch?v=ka%20IwfSpa7E Putin axes top general for 'mass casualties' amid war; 'Butcher of Bucha' is his replacement] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.youtube.com%2Fwatch%3Fv%3Dka_IwfSpa7E#federation=archive.wikiwix.com arkivo]), Hindustan Times, 19-a de junio 2022</ref>. === 19-a de junio === La Rusia Defenda Ministerio asertas, ke ĝi trafis komandejon proksime de [[Dnipro (urbo)|Dnipro]] per pluraj Kalibr-misiloj kaj ke ''"pli ol 50 ukrainaj armegeneraloj kaj oficiroj estis mortigitaj pro la atako"''<ref>[https://www.dw.com/en/russia-claims-ukrainian-generals-killed-in-missile-strike-as-it-happened/a-62180427 Russia claims Ukrainian generals killed in missile strike — as it happened] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.dw.com%2Fen%2Frussia-claims-ukrainian-generals-killed-in-missile-strike-live-updates%2Fa-62180427#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''dw.com'', 19-a de junio 2022</ref> === 21-a de junio === Rusio alvokis la [[Eŭropa Unio|EU-ambasadoron]] en Moskvo pro la malpermeso de [[Litovio]] de iuj varoj trajniri al [[Kaliningrado]] el Rusio. La rusia eksterafera ministerio asertis: ''"Rusio rezervas al si la rajton agi por protekti siajn naciajn interesojn"'', kvalifante tion ''"senprecedenca"'' kaj ''"kontraŭleĝa"''. La litova ministro pri eksteraj aferoj [[Gabrielius Landsbergis]] respondis: ''"Litovio nenion faras: estas eŭropaj sankcioj kiuj ekfunkciis de la 17-a de junio... Tio estis farita kun konsulto de la [[Eŭropa Komisiono]] kaj laŭ gvidlinioj de la Eŭropa Komisiono."''<ref>[https://www.bbc.co.uk/news/world-europe-61864049 "Kaliningrad: Row erupts over goods blocked from entering Russian territory"] ''BBC'', 21-a de junio 2022</ref> === 24-a de junio === [[Dosiero:Housing and Communal College in Kharkiv after Russian rocket strike (10).jpg|eta|Loĝejo kaj Komunuma Kolegio de Ĥarkiva Nacia Universitato de Urba Ekonomio post rusia raketa frapo la 20an de junio 2022]] Ukrainiaj oficialuloj anoncas, ke iliaj fortoj faras siajn lastajn klopodojn en la industria zono de [[Severodoneck]] antaŭ ol retiriĝi el la urbo. Ekde tiam Rusio regas la tutan urbon kaj ĝian ĉirkaŭaĵon<ref>[https://www.wsj.com/articles/ukraine-orders-withdrawal-from-severodonetsk-to-avoid-encirclement-11656056814 Yaroslav Trofimov, « Ukraine Orders Withdrawal From Severodonetsk to Avoid Encirclement »] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.wsj.com%2Farticles%2Fukraine-orders-withdrawal-from-severodonetsk-to-avoid-encirclement-11656056814 arkivo]) ''The Wall Street journal'', 24-a de junio 2022</ref><ref>[https://twitter.com/l%20thinktank/status/1540223166341156864] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Ftwitter.com%2Fl_thinktank%2Fstatus%2F1540223166341156864 arkivo]) </ref>. Ukrainiaj trupoj daŭre lanĉas kontraŭofensivajn operaciojn laŭ la limo de [[Ĥersona provinco]] kaj [[Dnipropetrovska provinco]] kaj minacas rusiajn trupojn en la grandurbo de [[Ĥersono]]. En la urbo estas raportitaj ankaŭ agoj de ukrainiaj rezistantoj celantaj rusiajn kunlaborantojn<ref>[https://www.understandingwar.org/backgrounder/russian-offensive-campaign-assessment-june-24 Russian Offensive Campaign Assessment, June 24] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.understandingwar.org%2Fbackgrounder%2Frussian-offensive-campaign-assessment-june-24#federation=archive.wikiwix.com arkivo]), ''[[Instituto por la Espolorado pri Milito]]'', 24-a de junio 2022 </ref>. === 26-a de junio === Rusio lanĉis 14 misilojn al Kievo, inkluzive de kelkaj X101-misiloj el Tu-95 kaj Tu-160 bombaviadiloj super la [[Kaspio|Kaspia Maro]]<ref>[https://www.understandingwar.org/backgrounder/russian-offensive-campaign-assessment-june-26 Russian Offensive Campaign Assessment, June 26] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.understandingwar.org%2Fbackgrounder%2Frussian-offensive-campaign-assessment-june-26 arkivo]), ''[[Instituto por la Espolorado pri Milito]]'', 26-a de junio 2022</ref>, difektante loĝkonstruaĵojn kaj infanĝardenon. Ĉi tiuj estas la unuaj atakoj celantaj la ĉefurbon post tri semajnoj, mortigante unu personon kaj vundante ses aliajn<ref>[https://www.aljazeera.com/news/2022/6/26/missile-hits-residential-building-in-ukraines-capital-kyiv Russian missiles hit residential buildings in Ukraine’s Kyiv] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.aljazeera.com%2Fnews%2F2022%2F6%2F26%2Fmissile-hits-residential-building-in-ukraines-capital-kyiv arkivo]) ''[[Al-Ĝazira]]'', 26-a de junio 2022</ref>. === 27-a de junio === [[Dosiero:Shopping center in Kremenchuk after Russian shelling, 2022-06-27 (1) frame 0246.jpg|eta|Superbazaro de Tremenĉuk post rusia misila atako, 27-a de junio 2022]] La Rusiaj Armitaj Fortoj pafis misilojn kontraŭ superbazaro Amstor en la ukrainia urbo [[Kremenĉuk]], [[Poltava provinco]]. La atako mortigis almenaŭ dudek homojn kaj vundis almenaŭ 56<ref>[https://www.bbc.com/russian/news-61957087 Российская ракета попала в торговый центр в Кременчуге. Погибли 20 человек, десятки раненых], ''BBC'', 27-a de junio 2022</ref>. === 28-a de junio === [[Dmitrij Peskov]], proparolanto de Vladimir Putin asertis: ''"La ukraina flanko povas fini (la konflikton) ene de unu tago. Oni devas ordoni al naciismaj trupoj demeti la armilojn, al ukrainaj soldatoj oni ordonu demeti la armilojn kaj plenumi ĉiujn kondiĉojn starigitajn de Rusio. Tiam ĉio finiĝos en unu tago"''<ref>[https://www.liberation.fr/international/europe/en-direct-guerre-en-ukraine-retrouvez-toutes-les-actualites-de-cette-journee-de-mardi-liees-a-linvasion-russe-20220628_ZS3IMXFK5FCLLA3HD6CRJ3QIO4/ Pour la Russie, «tout sera fini en une journée», si les soldats ukrainiens déposent les armes. ] ''[[Libération]]'', 28-a de junio 2022</ref> Kunvenante en Germanio, la ŝtatestroj de la [[Grupo de la sep]] kune deklaris ke ''"La blindaj atakoj kontraŭ civililuoj konsistigas militkrimon"'', ''"La Rusia prezidanto Vladimir Putin, kaj la aŭtoritatuloj prirespondecos"'', kaj ke ''"(Ni) daŭre provizos al Ukrainio financan, humanitaran, diplomatian kaj militan helpon, tiom longe kiom necese"''<ref>[https://www.lemonde.fr/international/live/2022/06/29/guerre-en-ukraine-en-direct-joe-biden-annonce-le-renforcement-de-la-presence-militaire-americaine-en-europe%206132455%203210.html Ce qu’il faut savoir à l’aube de ce 126ᵉ jour de guerre en Ukraine], ''[[Le Monde]]'', 29-a de junio 2022</ref> === 30-a de junio === Rusiaj aŭtoritatoj anoncis la retiron de siaj trupoj el la [[Serpento-insulo]], ''"kiel signo de bonvolo"'', kadre de la prognozebla manĝkrizo, la ''"celoj fiksitaj"'' surloke estinte ''"realigitaj"''. Laŭ la proparolanto de la rusia defenda ministerio, ''"Rusio ne kontraŭas UN-klopodojn por krei humanitaran koridoron por eksporti grenan produktadon el Ukrainio"'', ''"Tiu ĉi decido malhelpos al Kievo la spekuladon pri baldaŭa manĝkrizo asertante, ke estas neeble eksporti grenon pro la tuta regado de Rusio super la nordokcidenta Nigra Maro."'' Siaflanke, la ukraina armeo rapide gratulis sin pro ''"devigi la fortojn de Moskvo, nekapablaj elteni la fajron de [ĝia] artilerio kaj [ĝiaj] aviadilatakoj"''<ref>[https://www.lemonde.fr/international/article/2022/06/30/guerre-en-ukraine-les-russes-se-retirent-de-l-ile-des-serpents-territoire-strategique-en-mer-noire_6132802_3210.html Guerre en Ukraine : les Russes se retirent de l’île des Serpents, territoire stratégique en mer Noire], ''Le Monde'', 1-a de julio 2022</ref>.<br> Laŭ la brita defenda ministerio, ''"Tre verŝajne Rusio retiriĝis el Serpento-Insulo pro la izoleco de la garnizono kaj ĝia kreskanta vundebleco al ukrainiaj atakoj, prefere ol kiel "bonvola gesto", kiel ĝi nomis ĝin."''<ref>[https://twitter.com/DefenceHQ/status/1542753002150412291?ref_src=twsrc%5Etfw%7Ctwcamp%5Etweetembed%7Ctwterm%5E1542753427985514496%7Ctwgr%5E%7Ctwcon%5Es2_&ref_url=https%3A%2F%2Fwww.liberation.fr%2Finternational%2Feurope%2Fen-direct-guerre-en-ukraine-retrou Tvitera mesaĝo da la brita defenda ministerio], 1-a de julio 2022</ref> == Julio de 2022 == === 1-a de julio === [[Dosiero:House in Serhiivka after shelling on 1 July 2022 (10).jpg|eta|Detruita loĝkonstruaĵo en Sergejevka, 1-a de julio 2022]] Rusia misilatako al loĝkonstruaĵo en Sergejevka, regiono de [[Odeso]], mortigis minimume 21 civilulojn, kaj vundis 38 aliajn, el kiuj 6 infanoj kaj unu graveda ino, laŭ ukrainiaj aŭtoritatoj<ref>[https://www.lemonde.fr/international/live/2022/07/01/guerre-en-ukraine-en-direct-apres-les-frappes-russes-pres-d-odessa-berlin-denonce-une-attaque-inhumaine_6132840_3210.html Selon un bilan actualisé, 21 personnes ont été tuées dans les bombardements russes près d’Odessa] ''Le Monde'', 1-a de julio 2022</ref>. === 4-a de julio === Rusaj trupoj plifirmigas teritorian kaj administran kontrolon de [[Severodoneck]] kaj [[Lisiĉansk]]. Ili daŭrigis siajn ofensivajn operaciojn oriente de [[Baĥmut]] por pretiĝi por la progresoj al Bakhmout kaj [[Siversk]] kaj aranĝis limigitajn kaj malsukcesajn atakojn norde de la grandurbo de [[Ĥarkivo]]. Ukrainia rezista agado celas rusiajn fervojajn liniojn ĉirkaŭ [[Melitopolo]] kaj [[Tokmak]]<ref>[https://www.understandingwar.org/backgrounder/russian-offensive-campaign-assessment-july-4 RUSSIAN OFFENSIVE CAMPAIGN ASSESSMENT, JULY 4] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.understandingwar.org%2Fbackgrounder%2Frussian-offensive-campaign-assessment-july-4#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''[[Instituto por la Espolorado pri Milito]]'', 4-a de julio 2022</ref>. === 7-a de julio === La rusia Ministerio pri Defendo konfirmas la funkcian paŭzon de rusiaj trupoj por ripozi kaj rekonsistiĝi. Tamen, ili daŭrigas siajn klopodojn avanci direkte al [[Slovjansko]] el la sudoriento de [[Izjum]]<ref>[https://www.understandingwar.org/backgrounder/russian-offensive-campaign-assessment-july-7 RUSSIAN OFFENSIVE CAMPAIGN ASSESSMENT, JULY 7] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.understandingwar.org%2Fbackgrounder%2Frussian-offensive-campaign-assessment-july-7#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''[[Instituto por la Espolorado pri Milito]]'', 7-a de julio 2022</ref>. === 9-a de julio === Raketoj lanĉitaj fare de rusiaj trupoj trafis konstruaĵon en [[Ĉasiv Jar]], mortigante almenaŭ 48 homojn<ref>[https://www.reuters.com/world/europe/dozens-feared-trapped-after-russian-strike-ukraine-apartment-building-2022-07-11/ Rescuers pull survivors from ruined Ukrainian apartment building] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.reuters.com%2Fworld%2Feurope%2Fdozens-feared-trapped-after-russian-strike-ukraine-apartment-building-2022-07-11%2F#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''[[Reuters]]'', 12-a de julio 2022</ref> === 13-a de julio === [[Nord-Koreio]] agnoskas la sendependecon de la [[Donecka Popola Respubliko]] kaj la [[Luganska Popola Respubliko|Luhanska Popola Respubliko]]<ref>[https://www.reuters.com/world/north-korea-recognises-breakaway-russias-proxies-east-ukraine-2022-07-13/ North Korea recognises breakaway of Russia's proxies in east Ukraine] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.reuters.com%2Fworld%2Fnorth-korea-recognises-breakaway-russias-proxies-east-ukraine-2022-07-13#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''[[Reuters]]'', 12-a de julio 2022</ref>. La LPR Enlanda Ministerio raportas ke siaj soldatoj kaj rusiaj soldatoj eniris [[Siversk]]-on<ref>[https://www.trtworld.com/europe/live-blog-un-eu-condemn-strikes-on-central-ukraine-city-as-toll-climbs-58825 Live blog: UN, EU condemn strikes on central Ukraine city as toll climbs] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.trtworld.com%2Feurope%2Flive-blog-russia-allied-militia-reportedly-enter-ukraine-s-siversk-58825#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''TRTWorld'', 14-a de julio 2022</ref> === 16-a de julio === Dum trupinspektado ĉe komandejo en Donbaso, rusia defendministro [[Sergej Ŝojgu]] ordonis al soldatoj plifortigi operaciojn "en ĉiuj operaciaj direktoj" en Ukrainio, sugestante ke la rusia armeo verŝajne ĉesigas la "operacia paŭzo" laŭ la frontlinioj<ref>[https://news.yahoo.com/shoigu-announces-plans-russian-offensive-125000201.html?guccounter=1&guce_referrer=aHR0cHM6Ly9mci53aWtpcGVkaWEub3JnLw&guce_referrer_sig=AQAAAEDBNsNawA0lU45NNrzab6ANvhu91sA9merZ_E0m3Hyq-Cc-Ri6SfhuuixpMS2nMG6-TxPjhNNa5OtYqtGolhdguv7dO Shoigu announces plans for the Russian offensive "in all directions"] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fnews.yahoo.com%2Fshoigu-announces-plans-russian-offensive-125000201.html#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''Yahoo News'', 16-a de julio 2022</ref>. === 17-a de julio === Laŭ brita stabestro Tony Radakin, la rusia armeo perdis 50 000 soldatojn mortigitajn aŭ vunditajn, same kiel preskaŭ 1 700 tankojn kaj preskaŭ 4 000 batalveturilojn, t.e. perdo de pli ol 30% de la rusiaj terarmeaj fortoj<ref>[https://www.telegraph.co.uk/world-news/2022/07/17/admiral-sir-tony-radakin-hoping-putin-unwell-may-assassinated/ Admiral Sir Tony Radakin: Hoping Putin is unwell or may be assassinated is ‘wishful thinking’] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.telegraph.co.uk%2Fworld-news%2F2022%2F07%2F17%2Fadmiral-sir-tony-radakin-hoping-putin-unwell-may-assassinated%2F#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''The Telegraph'', 17-a de julio 2022</ref>. === 18-a de julio === Laŭ la brita defendministerio, rusiaj trupoj alfrontas ''"dilemon inter deplojado de rezervoj en Donbaso aŭ defendi kontraŭ ukrainiaj kontraŭatakoj en la sudokcidenta sektoro de Ĥersono"''<ref>[https://www.msn.com/en-gb/news/world/russia-ukraine-war-kremlins-struggle-to-sustain-combat-power-is-becoming-increasingly-acute-mod-says/ar-AAZIr4C Himars missiles strike key Russian-held bridge in Kherson] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.msn.com%2Fen-gb%2Fnews%2Fworld%2Frussia-ukraine-war-kremlins-struggle-to-sustain-combat-power-is-becoming-increasingly-acute-mod-says%2Far-AAZIr4C#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''MSN'', 19-a de julio 2022</ref>. === 20-a de julio === [[Sirio]] oficiale rompas diplomatiajn rilatojn kun [[Ukrainio]]<ref>[https://www.canberratimes.com.au/story/7828168/syria-breaks-diplomatic-ties-with-ukraine/ Syria breaks diplomatic ties with Ukraine] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.canberratimes.com.au%2Fstory%2F7828168%2Fsyria-breaks-diplomatic-ties-with-ukraine%2F#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''The Canbera Times'', 20-a de julio 2022</ref>. Rusia ministro pri eksteraj aferoj [[Sergej Lavrov]] asertis, ke Rusio vastigos armeajn operaciojn en Ukrainio preter Luhanska kaj Donecka provincoj<ref>[https://www.understandingwar.org/backgrounder/russian-offensive-campaign-assessment-july-20 RUSSIAN OFFENSIVE CAMPAIGN ASSESSMENT, JULY 20] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.understandingwar.org%2Fbackgrounder%2Frussian-offensive-campaign-assessment-july-20#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''[[Instituto por la Espolorado pri Milito]]'', 20-a de julio 2022''</ref>. === 22-a de julio === Rusio kaj Ukrainio subskribis interkonsenton intertraktita de [[Unuiĝintaj Nacioj|UN]] kaj [[Turkio]] por liberigi grejneksportojn blokitajn en la havenoj de Ukrainio<ref>[https://www.politico.eu/article/russia-and-ukraine-to-sign-grain-deal-friday-turkey-says/ Russia and Ukraine to sign Black Sea grain deal Friday, Turkey says], ''POLITICO'', 22-a de julio 2022</ref>. [[Litovio]] ĉesigis la malpermeson de transporto de sankciitaj varoj al Kaliningrado, de Rusio, per fervojo super litova grundo<ref>[https://www.bbc.com/news/world-europe-62274474 Kaliningrad row: Lithuania lifts rail restrictions for Russian exclave] ''BBC'', 23-a de julio 2022</ref>. Laŭ ukrainiaj fontoj, ukrainiaj trupoj ĉirkaŭis proksimume 1 000 ĝis 2 000 rusiajn soldatojn proksime de Visokopilja en la [[Ĥersona provinco]]<ref>[https://ukrainetoday.org/2022/07/22/about-2000-occupiers-were-surrounded-in-the-kherson-direction-media/ About 2,000 occupiers were surrounded in the Kherson direction – media] ''Ukraine Today'', 22-a de julio 2022</ref><ref>[https://www.bbc.com/news/world-europe-62283196 Ukraine war: Kyiv's forces moving towards occupied Kherson - Zelensky] ''BBC'', 23-a de julio 2022</ref>. === 23-a de julio === La 23-an de julio, malpli ol tagon post subskribo de grena eksportinterkonsento kun Ukrainio, Rusio lanĉis Kalibr-misilojn ĉe la Odesa mara komerca haveno. Laŭ Ukrainio, du el la kvar misiloj estis kaptitaj<ref>[https://www.theguardian.com/world/2022/jul/23/russia-fires-missiles-odesa-port-hours-after-grain-export-deal Russia fires missiles at Odesa port hours after signing grain export deal] ''The Guardian'', 23-a de julio 2022</ref>. Rusiaj oficialuloj deklaris al Turkio ke Rusio havis ''"neniun rilaton"'' kun la misilatako<ref>[https://www.reuters.com/world/europe/russia-tells-turkey-it-has-nothing-do-with-strike-ukraines-odesa-port-turkish-2022-07-23/ Russia tells Turkey it has "nothing to do" with strike on Ukraine's Odesa port - Turkish minister] ([https://web.archive.org/web/20220725000953/https://www.reuters.com/world/europe/russia-tells-turkey-it-has-nothing-do-with-strike-ukraines-odesa-port-turkish-2022-07-23/ arkivo]) ''Reuters'', 23-a de julio 2022</ref> sed la sekvan tagon, Igor Konashenkov, proparolanto de la Rusa Defendministerio, konfirmis la atakon, asertante ke ĝi detruis ukrainian batalŝipon kaj stokejon de ''Harpoon''-kontraŭŝipmisiloj<ref>[https://apnews.com/article/russia-ukraine-zelenskyy-kyiv-moscow-109d5cd6a7dc5eae28a337d052864165 Russia says strike on Ukrainian port hit military targets] ''AP News'', 24-a de julio 2022</ref>. La tagon poste, Oleksej Vadaturskij, estro de cerealaĵa firmaego, mortis pro la bombardo de sia hejmo apud [[Mikolajivo]]<ref>[https://www.aljazeera.com/news/2022/8/1/did-russia-deliberately-kill-vadatursky-ukraines-grain-tycoon Did Russia deliberately kill Vadatursky, Ukraine’s grain tycoon?] ''[[Al-Ĝazira]]'', 1-a de aŭgusto 2022</ref>. === 29-a de julio === [[Tvitero|Tvitera]] mesaĝo de la Rusia Ambasado en Britio afiŝita la 29-an de julio deklaris ke ''"[[Azov-bataliono|Azovaj aktivuloj]] meritas esti ekzekutitaj, ne per ekzekuttrupo, sed per pendumo, ĉar ili ne estas veraj soldatoj. Ili meritas humiligan morton."''<ref>[https://www.lemonde.fr/international/article/2022/08/03/guerre-en-ukraine-la-russie-classe-le-regiment-azov-comme-organisation-terroriste%206137011%203210.html Régiment Azov : la Russie classe le bataillon d’Ukraine comme « organisation terroriste »] ''Le Monde'', 3-a de aŭgusto 2022</ref>. Kelkajn horojn poste, eksplodo okazis en Olenivka malliberejo, apud Donecko, mortigante, laŭ [[RIA Novosti]], 40 ukrainiajn militkaptitojn kaj vundante 75. La ĉefa stabo de Ukrainio deklaris ke la atako estis farita fare de Rusio por kaŝi la torturadon kaj ekzekutojn de ukrainiaj militkaptitoj<ref>[https://news.yahoo.com/russia-40-ukrainian-pows-killed-081001018.html Russia says Ukraine struck prison in Donetsk region, killing 40] ''Yahoo News'', 29-a de julio 2022</ref><ref>[https://www.reuters.com/world/europe/russia-40-ukrainian-pows-killed-by-ukrainian-missile-strike-donetsk-prison-2022-07-29/ Russia says Ukraine struck prison in Donetsk region, killing 40] ''Reuters'', 29-a de julio 2022</ref>. La aserto nun estas de pli ol 50 ukrainiaj militkaptitoj mortigitaj, inkluzive de kaptitaj membroj de la [[Azov-bataliono]] kaptitaj ĉe Mariupolo. Rusio asertis ke la malliberejo estis trafita per HIMARS-misiloj kaj elmontris fragmentojn de la raketo kiel pruvo. Ukrainio petas de UN kaj [[Ruĝa Kruco]] enketon<ref>[https://www.theguardian.com/world/2022/jul/30/prison-attack-that-killed-ukraine-pows-a-war-says-zelenskiy-amid-calls-for-un-inquiry Prison attack that killed Ukraine PoWs a war crime, says Zelenskiy, amid calls for UN inquiry] ''The Guardian'', 30-a de julio 2022</ref>. La Ruĝa Kruco petis rusajn oficialulojn pri aliro al la Olenivka kaptitejo, sed neniu respondo estis ricevita<ref>[https://www.bbc.com/news/world-europe-62365797 Ukraine War: Zelensky orders civilians to evacuate Donetsk region] ''BBC'', 1-a de aŭgusto 2022</ref>. === 31-a de julio === [[Donecka Popola Respubliko|DNR]]-oficialuloj asertis ke ukrainiaj soldatoj bombardis la urbocentron de Donecko per obusoj kaj per PFM-1 kontraŭpersonaj terminoj, 1 homo mortis<ref>[https://tass.com/world/1487151 Ukrainian troops fire anti-personnel mines at Donetsk again] ''TASS'', 31-a de julio 2022</ref><ref>[https://english.almayadeen.net/news/politics/donetsk-being-cleared-of-ukrainian-mines-banned-by-geneva-co Donetsk being cleared of Ukrainian mines banned by Geneva Convention] ''almayadeen'', 31-a de julio 2022</ref>. == Aŭgusto 2022 == === 1-a de aŭgusto === La unua ŝipo kun greno forlasis Odeson laŭ la interkonsento de UN kaj Turkio intertraktita inter Ukrainio kaj Rusio por eksportado de manĝaĵo el Ukrainio ({{Vikinovaĵen|La unua ŝipo kun greno eliros el Odeso la 1-an de aŭgusto}}). === 4-a de aŭgusto === [[Amnestio Internacia]] akuzis Ukrainion je malobservo de la internaciaj militleĝoj metante armilojn kaj tendarojn en civilajn areojn kun ''"armeaj bazoj aŭ dense arbarkovritaj areoj proksime"''<ref>[https://www.nytimes.com/live/2022/08/04/world/ukraine-russia-news-war#amnesty-international-says-ukraines-tactics-have-endangered-civilian-lives-drawing-a-fierce-rebuke Amnesty International says Ukraine’s tactics have endangered civilian lives, drawing a fierce rebuke.] ''The New Yok Times'', 5-a de aŭgusto 2022</ref>, tiel endanĝerigante civilulojn<ref>[https://www.amnesty.fr/actualites/ukraine-les-tactiques-de-combats-ukrainiennes-mettent-en-danger-la-population-civile UKRAINE : LES TACTIQUES DE COMBATS UKRAINIENNES METTENT EN DANGER LA POPULATION CIVILE] ''[[Amnestio Internacia]]'', 4-a de aŭgusto 2022</ref>. Zelenskij rebatis dirante, ke tiuj asertoj provas oferti ''"amnestion al la terorista ŝtato kaj ŝanĝi la respondecon de la agresanto al la viktimo"''<ref>[https://www.sbs.com.au/news/article/volodymyr-zelenskyy-responds-to-amnesty-allegations-of-ukrainian-forces-putting-civilians-at-risk/9gr0fl1jo Volodymyr Zelenskyy responds to Amnesty allegations of Ukrainian forces 'putting civilians at risk'] ''SBS news'', 5-a de aŭgusto 2022</ref>. === 5-a de aŭgusto === Rusio kaj Ukrainio akuzis unu la alian plo bombardo de la nuklea centralo de [[Zaporiĵo]], la obusoj trafinte elektrajn kablojn kaj deviginte la teknikistojn malkonekti unu reaktoron.<ref>[https://www.reuters.com/business/aerospace-defense/shelling-hits-power-lines-ukraine-nuclear-plant-both-sides-trade-blame-2022-08-05/ Shells hit power lines at Ukraine nuclear plant, fighting in east] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.reuters.com%2Fbusiness%2Faerospace-defense%2Fshelling-hits-power-lines-ukraine-nuclear-plant-both-sides-trade-blame-2022-08-05%2F#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''Reuters'', 5-a de aŭgusto 2022</ref> Laŭ rusiaj amaskomunikiloj, nord-koreiaj respondeculoj proponis disponigi al Rusio 100 000 volontulaj soldatoj por la milito. La oferto estas esplarata de rusiaj aŭtoritatoj<ref>[https://nypost.com/2022/08/05/russian-state-tv-north-korea-offers-kremlin-100000-troops/ Russian state TV: North Korea offering Kremlin 100,000 ‘volunteers’ ] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fnypost.com%2F2022%2F08%2F05%2Frussian-state-tv-north-korea-offers-kremlin-100000-troops%2F#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''The New York Post'', 5-a de aŭgusto 2022</ref><ref>[https://www.mirror.co.uk/news/world-news/100000-north-korean-soldiers-could-27664214 100,000 North Korean soldiers could be sent to join Vladimir Putin’s forces in Ukraine] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.mirror.co.uk%2Fnews%2Fworld-news%2F100000-north-korean-soldiers-could-27664214#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''Mirror'', 5-a de aŭgusto 2022</ref>. === 10-a de aŭgusto === Laŭ la prezidanto de la [[Dnipropetrovska provinco]], 13 civiluloj mortis pro noktaj rusiaj bombardoj en sia regiono<ref>[https://www.liberation.fr/international/europe/ukraine-dans-la-region-de-dnipropetrovsk-treize-civils-tues-dans-des-bombardements-russes-20220810%20LLGSQUTKBJCIXGWFT4Z4MXAGXU/ Ukraine: dans la région de Dnipropetrovsk, treize civils tués dans des bombardements russes ], ''[[Libération]]'', 10-a de aŭgusto 2022</ref>. == Referencoj == {{Referencoj|3}} [[Kategorio:Invado de Rusio en Ukrainion (2022)]] kbdrlax9yo0n00gl35cuz6bzvrj4kck 7685062 7684584 2022-08-11T09:26:32Z Baba79 118684 /* 9-a de julio */ wikitext text/x-wiki {{Aktuala evento}} '''Kronologio de la [[Invado de Rusio en Ukrainion (2022)|invado de Rusio en Ukrainion]]''' komencita la [[24-an de februaro]] [[2022]] laŭ ordono de rusia prezidento [[Vladimir Putin]]. {{TOC-dekstre}} [[Dosiero:2022_Russian_Invasion_of_Ukraine_animated.gif|eta|maldekstre|600px]] <br clear=left> == Februaro 2022 == === 24-a de februaro === [[Prezidanto de Rusio]] [[Vladimir Putin]] alparolis la nacion en urĝa alvoko kaj informis pri [[:n:Rusio komencis operacon en Ukrainio|komenco de speciala operaco]] en [[Ukrainio]]. Sekvis atakoj de rusiaj trupoj, kiuj eniris Ukrainion de pluraj flankoj kaj atakis militajn objektojn. Iom antaŭ la 7-a horo, ukrainia prezidanto [[Volodimir Zelenskij]] deklaris [[Militreĝimo|militreĝimon]] en la tuta lando kaj interrompis diplomatiajn rilatojn kun Rusio. Post la atakoj, la tuta [[aerspaco]] de Ukrainio estis fermita. === 25-a de februaro === Pluas la invado de [[Rusio]] en [[Ukrainio]]n; rusiaj trupoj alvenis ĝis [[Kievo]]; ukrainia registaro agnoskis pli ol 100 mortoj. === 26-a de februaro === Pluas la invado de [[Rusio]] en [[Ukrainio]]n, kiu agnoskas 200 mortojn kaj milon da vunditoj. Inter 50 000 kaj 100 000 ukrainoj eliris el la lando kaj multaj aliaj klopodas same fari.<ref>Jairo Vargas Martín/Agentejoj [https://www.publico.es/internacional/guerra-rusia-ucrania-comienza-exodo-refugiados-ucranianos-vecinos-oeste.html Comienza el éxodo de miles de refugiados ucranianos hacia países vecinos de Europa], [[Público]], 25a februaro 2022, alirita la 26an de februaro 2022.</ref> En Kievo kaj en aliaj lokoj oni rezistas kontraŭ la avanco de la rusiaj trupoj.<ref>Luis de Vega, María R. Sahuquillo, [https://elpais.com/internacional/2022-02-26/la-batalla-de-kiev-se-recrudece-con-una-lucha-urbana.html#?rel=lom Ucrania ofrece una resistencia feroz a la ofensiva rusa] [[El País]], 26a de februaro 2022, alirita la 27an de februaro 2022.</ref> === 27-a de februaro === Rusiaj trupoj eniris en [[Berdjansko]], [[Melitopolo]] kaj [[Ĥersono]] sude kaj en [[Ĥarkivo]] norde, kie pluas rezisto same kiel en [[Kievo]].<ref>Mariano Zafra, Luis Sevillano Pires, Kiko Llaneras, Montse Hidalgo Pérez, José A. Álvarez, [https://elpais.com/internacional/2022-02-26/los-mapas-de-la-guerra-rusia-ucrania-evolucion-de-los-frentes.html Los mapas de la guerra entre Rusia y Ucrania: continua el asalto sobre Kiev y Járkov] [[El País]], 27a februaro 2022, alirita la 27an de februaro 2022.</ref><ref>María R. Sahuquillo, [https://elpais.com/internacional/2022-02-27/las-tropas-de-rusia-entran-en-la-ciudad-clave-de-jarkov.html Las tropas de Rusia entran en la ciudad clave de Járkov] [[El País]], 27a februaro 2022, alirita la 27an de februaro 2022.</ref> Estas kontraŭdiraj informoj pri la atakoj kaj rezistoj en diversaj urboj, depende de la fonto. Pli certaj ŝajnas la informoj pri la eliro de ukrainoj el la lando, nome ĉirkaŭ 360 000 ĝis tiu tago. === 28-a de februaro === Alvenis al la limo inter Ukrainio kaj Belorusio ukrainia delegitaro por batalĉesa negocado. La ukrainia prezidanto [[Volodimir Zelenskij]] petis aligon de [[Ukrainio]] al la [[Eŭropa Unio]]. == Marto 2022 == === 2-a de marto === Pluas la atakoj al [[Kievo]] kaj [[Ĥarkovo]]. Rusiaj trupoj kontrolas la marbordon inter Krimeo kaj Donbaso, tio estas de la [[Azova Maro]].<ref>Jairo Vargas Martín, [https://www.publico.es/internacional/guerra-rusia-ucrania-kiev-prepara-cerco-ruso-ue-abre-puerta-ucrania.html Kiev se prepara para el cerco ruso mientras la UE abre la puerta a Ucrania] [[Público]], 2a de Marto 2022, alirita la 2an de Marto 2022.</ref> Je tiu dato pli ol 800 000 rifuĝintoj eliris el la lando. [[Volodimir Struk]], ukrainia politikisto, urbestro de [[Kreminna]], estis mortpafita. La [[Ĝenerala Asembleo de Unuiĝintaj Nacioj]] voĉdonis pri rezolucio kiu ''"postulas al Rusio tuje ĉesi uzi forton kontraŭ Ukrainio"'' kaj ke ĝi ''"retiru tuje, tute kaj senkondiĉe ĉiujn siajn militfortojn"''. La teksto ankaŭ ''"bedaŭras" "en la plej fortaj terminoj la agreson de Rusio kontraŭ Ukrainio"'' kaj asertas ''"sian alligitecon al suvereneco, sendependeco, unueco kaj teritoria integreco"'' de Ukrainio. 141 landoj voĉdonis favore al la rezolucio, 5 kontraŭe, 35 sindetenis. La kvin kontraŭintaj landoj estas [[Rusio]], [[Belorusio]], [[Nord-Koreio]], [[Sirio]] kaj [[Eritreo]]<ref>[https://www.geo.fr/geopolitique/lassemblee-generale-de-lonu-exige-de-la-russie-la-fin-de-la-guerre-en-ukraine-208620 L'Assemblée générale de l'ONU "exige" de la Russie la fin de la guerre en Ukraine], ''Géo'', 3-a de marto 2022</ref>. [[Dosiero:United Nations General Assembly resolution ES-11 L.1 vote.svg|eta|Mapo de la voĉdono de la rezolucio ES-11/1. Verde: poraj voĉdonoj, flave: sindetenaj, ruĝe: kontraŭaj, blue: neesprimitaj.|280x280ra]] === 3-a de marto === 38 landoj apelacias al [[Internacia Puna Kortumo]] pro la invado de Rusio de Ukrainio. Tiu estas la historie plej larĝa apelacio <ref>[https://en.interfax.com.ua/news/general/805977.html]</ref>. Jam unu miliono da rifuĝintoj eliris el la lando. La rusiaj trupoj kontrolis [[Ĥerson]] kaj pluas la atakoj al [[Ĥarkovo]]. Rusio agnoskis perdojn de 500 rusiaj soldatoj, dum ukrainiaj fontoj indikas aliajn ciferojn multe pli altajn. Dume jam pli ol 6 000 personoj estis arestitaj en Rusio pro montrado sin kontraŭ la milito kaj en [[Belorusio]] pli ol 600.<ref>[https://www.publico.es/internacional/guerra-rusia-ucrania-manifestaciones-contrarias-putin-saldan-7000-personas-detenidas-rusia-bielorrusia.html Las manifestaciones contrarias a Putin se saldan ya con más de 7.000 personas detenidas en Rusia y Bielorrusia] [[Público]], 3a de marto 2022, alirita la 3an de marto 2022.</ref> === 4-a de marto === Pluas la atako de [[Rusio]] en [[Ukrainio]]n, kiu agnoskis, ke la rusiaj trupoj ekkontrolis la [[atomcentralo]]n de [[Zaporiĵo]].<ref>RAFAEL M. MAÑUECO [https://www.hoy.es/internacional/declarado-incendio-central-nuclear-ucraniana-zaporiyia-20220304015545-ntrc.html Ucrania confirma que las fuerzas rusas han tomado la central nuclear de Zaporiyia] Hoy, 4a de Marto 2022, alirita la 4an de Marto 2022.</ref><ref>[https://www.publico.es/directos/directo-guerra-rusia-ucrania-conflicto-otan.html Rusia ataca la central nuclear de Zaporiyia, la mayor de Europa, y toma su control] [[Público]], 4a de Marto 2022, alirita la 4an de marto 2022.</ref> === 6-a de marto === Jam 1 500 000 rifuĝintoj eliris el Ukrainio laŭ UN<ref>[https://www.lemonde.fr/international/live/2022/03/06/guerre-en-ukraine-en-direct-volodymyr-zelensky-appelle-l-occident-a-renforcer-les-sanctions-contre-la-russie%206116339%203210.html https://www.lemonde.fr/international/live/2022/03/06/guerre-en-ukraine-en-direct-volodymyr-zelensky-appelle-l-occident-a-renforcer-les-sanctions-contre-la-russie 6116339 3210.html], ''Le Monde'', 6-a de marto 2022</ref>. En Rusio jam estis ĉirkaŭ 10 000 arestitoj pro manifestaciado kontraŭa al la milito kaj ĵurnalistoj estis avertitaj ne informi kontraŭ la registara sinteno. Pluas la bombado de [[Ĥarkivo|Ĥarkovo]] kaj [[Mariupolo]]. === 8-a de marto === La ĉinia prezidanto [[Ŝji Ĝjinping]] deklaris ke li subtenas la agadon de Francio kaj Germanio por batalhalto en Ukrainio<ref>[https://www.zonebourse.com/actualite-bourse/Ukraine-Xi-Jinping-soutient-l-action-de-Paris-et-Berlin-pour-un-cessez-le-feu-dit-l-Elysee--39697813/ Ukraine: Xi Jinping soutient l'action de Paris et Berlin pour un cessez-le-feu, dit l'Elysée] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.zonebourse.com%2Factualite-bourse%2FUkraine-Xi-Jinping-soutient-l-action-de-Paris-et-Berlin-pour-un-cessez-le-feu-Elysee--39697813%2F#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''zonebourse.com'', 8-a de marto 2022</ref>. La usona prezidanto [[Joe Biden]] anoncas embargon kontraŭ usonaj importadoj de rusa petrolo kaj gaso. === 9-a de marto === [[Dosiero:Наслідки обстрілу дитячої лікарні та пологового будинку в Маріуполі, 9 березня 2022 року.jpg|eta|Porinfana malsanulejo de Mariupolo, 9-a de marto 2022]] Bomboj trafas la porinfanan malsanulejon de [[Mariupolo]]: 3 mortintoj, 17 vunditoj<ref>[https://www.cnews.fr/monde/2022-03-09/guerre-en-ukraine-ce-que-lon-sait-du-bombardement-dun-hopital-pedriatique-1191023 Guerre en Ukraine : ce que l'on sait du bombardement d'un hôpital pédiatrique à Marioupol] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.cnews.fr%2Fmonde%2F2022-03-09%2Fguerre-en-ukraine-ce-que-lon-sait-du-bombardement-dun-hopital-pedriatique-1191023#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''CNEWS'', 9-a de marto 2022</ref>. Rusio koncedas la ĉeeston de rusiaj konskriptitaj soldatoj en Ukrainio<ref>[https://www.leparisien.fr/international/guerre-en-ukraine-la-russie-admet-la-presence-de-soldats-conscrits-apres-avoir-promis-quelle-nen-enverrait-pas-au-front-09-03-2022-NWTCNSZIPVBOPJDLXWERYHCWIU.php| Guerre en Ukraine : la Russie admet la présence de soldats conscrits, après avoir promis qu’elle n’en enverrait pas au front] ''Le Parisien'', 9-a de marto 2022</ref>. === 10-a de marto === La rusia kaj ukrainia eksteraferaj ministroj renkontiĝas en Turkio, por provi atingi batalhalton, sed ukrainia ministro [[Dmitro Kuleba]] deklaris, ke li dubas, ke li povas trovi interkonsenton kun rusia ministro [[Sergej Lavrov]]. Tiuj ĉi interparoloj rezultigis neniun progreson. En gazetara konferenco okazinta post ĉi tiu renkontiĝo, Sergej Lavrov asertis, ke Rusio ''"ne invadis Ukrainion"'' kaj asertis, ke la bombado la antaŭan tagon de la akuŝejo de Mariupolo okazis ĉar laŭ li, ĝi ''"gastigis reale la [[Azov-bataliono]]n kaj aliajn radikaluloj"'' kaj fine ke la rusia registaro ''"neniam volis militon kaj celas fini la nunan konflikton"''<ref>[https://www.lemonde.fr/international/article/2022/03/11/guerre-en-ukraine-echec-des-pourparlers-ukraino-russes-en-turquie_6117016_3210.html Guerre en Ukraine : échec des pourparlers ukraino-russes en Turquie] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.lemonde.fr%2Finternational%2Farticle%2F2022%2F03%2F11%2Fguerre-en-ukraine-echec-des-pourparlers-ukraino-russes-en-turquie_6117016_3210.html#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''Le Monde'', 10-a de marto 2022</ref>. === 11-a de marto === Vladimir Putin deklaris, ke li volas faciligi la sendon de volontulaj batalantoj al Ukrainio, precipe el [[Mezoriento]]<ref>[https://www.bfmtv.com/international/asie/russie/vladimir-poutine-ordonne-de-faciliter-l-envoi-de-combattants-volontaires-en-ukraine_AD-202203110204.html Vladimir Poutine ordonne de faciliter l'envoi de combattants "volontaires" en Ukraine] ''BFMTV'', 11-a de marto 2022</ref><ref>[https://www.lemonde.fr/international/article/2022/03/11/guerre-en-ukraine-la-russie-recrute-des-mercenaires-syriens%206117082%203210.html Guerre en Ukraine: la Russie recrute des mercenaires syriens] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.lemonde.fr%2Finternational%2Farticle%2F2022%2F03%2F11%2Fguerre-en-ukraine-la-russie-recrute-des-mercenaires-syriens_6117082_3210.html#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''Le Monde'', 11-a de marto 2022</ref>. Ĉirkaŭ 2,5 milionoj da homoj fuĝis el Ukrainio, laŭ UN<ref>[https://www.lefigaro.fr/flash-actu/invasion-russe-plus-de-2-5-millions-de-personnes-ont-fui-l-ukraine-selon-l-onu-20220311 Invasion russe : plus de 2,5 millions de personnes ont fui l'Ukraine, selon l'ONU] ''Le Figaro'', 11-a de marto 2022</ref>. === 12-a de marto === Laŭ la ukrainia registaro, 1 300 ukrainiaj soldatoj mortis ĝis tiam kaj ĉe civiluloj temas pri almenaŭ 549 mortintoj, laŭ [[UN]].<ref>[https://www.lemonde.fr/international/live/2022/03/12/guerre-en-ukraine-la-russie-bombarde-sans-relache-certaines-villes-sans-ceder-a-la-pression-diplomatique_6117193_3210.html Guerre en Ukraine : la Russie bombarde sans relâche certaines villes sans céder à la pression diplomatique] ''Le Monde'', 12-a de marto 2022</ref> === 13-a de marto === Pluas la sieĝo al Mariupolo, dum Rusio bombardis militistajn flughavenojn en [[Lucko]] kaj [[Ivano-Frankivsk]], proksime al la limo kun [[Pollando]].<ref>[https://www.publico.es/photonews/mapa-guerra-ucrania-avanzan-tropas-rusas.html Estado de la invasión rusa a Ucrania cuando cumple el día 17] [[Público]] 13-a de marto 2022. Alirita la 13-an de marto 2022.</ref> Aero-kosmaj trupoj de [[Rusio]] atakis la Javorovan militekzercejon en [[Lvova provinco]], [[Ukrainio]] per [[krozmisilo]]j. Ukrainiaj aŭtoritatoj raportis pri [[:n:Rusia atako ĉesigis alvenon de la solduloj al Ukrainio|35 pereintoj kaj 134 vunditoj]]. La ekzercejo servis kiel centro por eksterlandaj solduloj, kies dungado post tio estis ĉesigita. === 14-a de marto === En la centro de [[Donecko]] falis misilo [[Toĉka-U]], [[:n:Ukraina misilo mortigis 21 homojn en Donecko|mortiginte 21 kaj vundinte 37 homojn]]. Ukrainia armeo neis sian intervenon. === 15-a de marto === [[Dosiero:16-storey house in Sviatoshynskyi District after shelling on 15 March 2022 (03).jpg|eta|Brulanta loĝkonstruaĵo en Kievo, 15-a de marto 2022.]] Pli ol tri milionoj da rifuĝintoj eliris el Ukrainio, laŭ [[Unuiĝintaj Nacioj]]. La ĉefministroj de [[Pollando]], [[Ĉeĥio]] kaj [[Slovakio]] veturas al Kievo por kunsido kun Zelenskij. === 16-a de marto === Rusiaj militŝipoj bombardas [[Odeso]]n. La [[Internacia Kortumo]] de la [[Unuiĝintaj Nacioj]] juĝis pri plendo de [[Ukrainio]] kontraŭ militkrimoj de [[Rusio]] invadinta Ukrainion: [[Rusio]] devas tuj ĉesigi ĉiujn militagojn. La milita atako rompas kontraŭ [[internacia juro]], kaj neniel estas pravigebla per asertita kontraŭrusa ''"genocido"'', pri kiu Rusio tute ne montris iujn pruvojn<ref>[https://www.la-croix.com/Monde/Guerre-Ukraine-Cour-internationale-justice-ordonne-Russie-suspendre-invasion-2022-03-16-1201205329 Guerre en Ukraine : la Cour internationale de justice ordonne à la Russie de suspendre son invasion] ''La Croix'', 16-a de marto 2022</ref>. [[Rusa aviadatako al teatro de Mariupolo|Rusia aviadatako kontraŭ teatrejo en Mariupolo]] en kiu civiluloj estis rifuĝintaj kaŭzis 300 mortintoj<ref>[https://meduza.io/news/2022/04/13/obse-rossiya-sovershila-voennye-prestupleniya-napav-na-roddom-i-dramteatr-v-mariupole ОБСЕ: Россия совершила военные преступления, напав на роддом и драмтеатр в Мариуполе], ''Meduza''</ref><ref>[https://www.amnesty.org/en/latest/news/2022/06/ukraine-deadly-mariupol-theatre-strike-a-clear-war-crime-by-russian-forces-new-investigation/ Ukraine: Deadly Mariupol theatre strike ‘a clear war crime’ by Russian forces] ''[[Amnestio Internacia]]'', 30-a de marto 2022</ref>.{{Vikinovaĵen|Rusia bombado de teatro en Mariupolo mortigis pli ol 300 civilulojn}} === 17-a de marto === UN raportis ke almenaŭ 700 civiluloj estis mortigitaj ekde la komenco de la milito. La ukrainia elektra reto estis konektita al tiu de Eŭropa Unio<ref>[https://www.linternaute.com/actualite/monde/2606143-direct-guerre-en-ukraine-kiev-frappee-par-un-missile-des-civils-bombardes-a-marioupol/ DIRECT. Guerre en Ukraine : six missiles russes lancés sur Lviv, nouvelles attaques à Kiev ] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.linternaute.com%2Factualite%2Fmonde%2F2606143-direct-guerre-en-ukraine-kiev-frappee-par-un-missile-des-civils-bombardes-a-marioupol%2F#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''www.linternaute.com'', 17-a de marto 2022</ref>. === 18-a de marto === Rusiaj bomboj bombardas la flughavenon de [[Lvivo]], kiu ĝis tiam ne estis atakita kaj utilis kiel elirejo por rifuĝintoj. === 21-a de marto === Pluas bombadoj en [[Kievo]], [[Ĥarkivo]], [[Mariupolo]], [[Mikolajivo]], [[Odeso]]. Laŭ la milita administracio de la Donecka regiono, 80% de la infrastrukturoj de la urbo Mariupolo estas difektitaj aŭ detruitaj<ref>[[Https://information.tv5monde.com/info/la-guerre-entre-dans-kiev-l-ue-denonce-un-crime-de-guerre-majeur-marioupol-449464|La guerre entre dans Kiev, l'UE dénonce un "crime de guerre majeur" à Marioupol]] ''TV5 Monde'', 22-a de marto 2022</ref>. === 22-a de marto === La prezidento de Usono [[Joe Biden]] asertis ke la rusia armeo intencas uzi [[Kemia armilo|kemiajn]] kaj [[biologia armilo|biologiajn armilojn]] kontraŭ Ukrainio<ref>[[https://www.latribune.fr/economie/international/joe-biden-assure-que-la-russie-envisage-de-frapper-l-ukraine-avec-des-armes-chimiques-et-biologiques-906654.html|Joe Biden assure que la Russie envisage de frapper l'Ukraine avec des armes chimiques et biologiques]] ([[https://www.latribune.fr/economie/international/joe-biden-assure-que-la-russie-envisage-de-frapper-l-ukraine-avec-des-armes-chimiques-et-biologiques-906654.html|arkivo]]) ''La Tribune'', 22-a de marto 2022</ref>. === 23-a de marto === Ponto uzata por evakui loĝantojn kaj alporti humanitaran helpon al Ĉernihivo estis bombita kaj detruita.<ref>{{Cite web|title='Humanitarian catastrophe' unfolding in Chernihiv as Russian forces target food storage, thousands flee|url=https://www.abc.net.au/news/2022-03-26/chernihiv-bridge-destroyed-ukraine-city-catastrophe-humanitarian/100937860|access-date=la 29-an de marto 2022}}</ref> === 25-a de marto === La rusa Ĝenerala Stabo anoncis, ke la rusia armeo nun koncentriĝos pri la konkero de Donbaso en orienta Ukrainio<ref>[https://www.lemonde.fr/international/article/2022/03/26/guerre-en-ukraine-la-russie-annonce-vouloir-concentrer-ses-forces-sur-la-liberation-du-donbass_6119223_3210.html Guerre en Ukraine : la Russie annonce vouloir concentrer ses forces sur la « libération du Donbass »] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.lemonde.fr%2Finternational%2Farticle%2F2022%2F03%2F26%2Fguerre-en-ukraine-la-russie-annonce-vouloir-concentrer-ses-forces-sur-la-liberation-du-donbass_6119223_3210.html#federation=archive. arkivo]) ''Le Monde'', 26-a de marto 2022</ref>. === 26-a de marto === La urboj [[Ĥarkivo]], [[Ĉernihivo]] kaj [[Mariupolo]] daŭre estas ĉirkaŭitaj, sed operacioj estas limigitaj al bombardoj kaj artileria fajrado<ref>[https://www.lemonde.fr/international/live/2022/03/26/guerre-en-ukraine-en-direct-volodymyr-zelensky-demande-de-nouveau-une-assistance-militaire-aux-occidentaux_6119232_3210.html#id-310790 Le point sur la situation sur le terrain, au 31e jour de guerre] [https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.lemonde.fr%2Finternational%2Flive%2F2022%2F03%2F26%2Fguerre-en-ukraine-en-direct-ne-pensez-meme-pas-a-avancer-d-un-centimetre-en-territoire-de-l-otan-lance-joe-biden-a-la-russie_6119232_32 arkivo] ''Le Monde'', 26-a de marto 2022</ref>. <br> En la okcidento de la lando, pluraj rusiaj aeratakoj trafis [[Lvivo|Lvivon]]: brulaĵdeponejo estis celita same kiel armeaj infrastrukturoj<ref>[http://Https://edition.cnn.com/europe/live-news/ukraine-russia-putin-news-03-26-22/h%204b4dadf2da95e07a4f45bb972d77e757 No deaths reported at first site of missile strike in Lviv, according to regional official] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20130711041720/http://https/ |date=2013-07-11 }}([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fedition.cnn.com%2Feurope%2Flive-news%2Fukraine-russia-putin-news-03-26-22%2Fh_4b4dadf2da95e07a4f45bb972d77e757#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''CNN'', 26-a de marto 2022</ref>. === 29-a de marto === Misilatako trafas la ŝtatan administraciejon de la urbo [[Mikolajivo]], kaŭzante minimume 35 mortintojn kaj 33 vunditojn<ref>[https://www.reuters.com/world/europe/death-toll-rises-35-strike-government-building-ukraines-mykolaiv-governor-2022-04-02/ Death toll rises to 35 from strike on government building in Ukraine's Mykolaiv, governor says] ''Reuters'', 2-a de aprilo 2022</ref>. === 31-a de marto === La rusia armeo forlasas la [[Nuklea centralo de Ĉernobilo|nuklean centralon de Ĉernobilo]], laŭ ukrainiaj aŭtoritatoj forprenante kaptitojn<ref>[https://www.lemonde.fr/international/article/2022/04/01/l-armee-russe-a-quitte-tchernobyl-en-prenant-avec-elle-des-prisonniers_6120046_3210.html L’armée russe a quitté Tchernobyl en prenant avec elle des prisonniers] ''Le Monde'', 1-a de aprilo 2022</ref>. == Aprilo 2022 == === 1-a de aprilo === Unuafoje ekde la komenco de la milito, la ukrainia armeo plenumis operacon ene de la rusia teritorio, trafinte naftodeponejon en [[Belgorodo]]<ref>[https://www.welt.de/politik/ausland/video237915065/Krieg-in-der-Ukraine-Russland-wirft-Ukraine-Luftangriff-auf-Treibstofflager-im-russischen-Belgorod-vor.html Russland wirft Ukraine Luftangriff auf Treibstofflager im russischen Belgorod vor] ''Die Welt'', 1-a de aprilo 2022</ref>.<br> La prezidanto de la Eŭropa Parlamento [[Roberta Metsola]] vojaĝis Kievon kaj renkontis la ukrainian prezidenton [[Volodimir Zelenskij]]<ref>[https://www.europarl.europa.eu/news/de/press-room/20220402IPR26553/roberta-metsola-in-kyiv-and-poland-to-support-ukrainian-people Roberta Metsola in Kyiv and Poland to support Ukrainian people] ''Eŭropa Parlamento''</ref>. ===3-a de aprilo === Rusio estas akuzita je militkrimoj por centoj da civiluloj trovitaj mortintaj en la urbo [[Buĉa]] liberigita de ukrainaj trupoj. Grandaj bombardoj estis aŭdita en la oriento kaj en la sudo en la grandurboj [[Odeso]] kaj [[Mikolajivo]]<ref>[https://www.ledauphine.com/defense-guerre-conflit/2022/04/03/guerre-en-ukraine-des-explosions-entendues-a-odessa Des civils tués dans les villes libérées, la Russie accusée de crimes de guerre, ce qu'il faut retenir de ce dimanche ] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.ledauphine.com%2Fdefense-guerre-conflit%2F2022%2F04%2F03%2Fguerre-en-ukraine-des-explosions-entendues-a-odessa#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''Le Dauphiné Libéré'', 3-a de aprilo 2022</ref>. === 5-a de aprilo === Alparolinte plurajn parlamentojn ekde la komenco de la milito (la [[Usona Kongreso|usonan]], la [[Germania parlamento|germanian]], la [[Pola parlamento|polan]], la [[Israela parlamento|israelan]], la [[Eŭropa Parlamento|eŭropan]], la [[Japania parlamento|japanian]], la [[Norvega parlamento|norvegian]], la [[Hispana parlamento|hispanian]], la [[Rumania parlamento|rumanian]], kaj aliajn) Zelenskij alparolis la [[Konsilio pri Sekureco de Unuiĝintaj Nacioj|Sekurecan Konsilion de Unuiĝintaj Nacioj]], instigante ĝin al tujaj agoj kontraŭ Rusio kaj al ties ekskludo de la [[Konsilio pri Sekureco de Unuiĝintaj Nacioj|Sekureca Konsilio]]<ref>[https://information.tv5monde.com/info/ukraine-zelensky-appelle-l-onu-agir-immediatement-face-aux-crimes-de-guerre-russes-451618 Ukraine : Zelensky appelle l'ONU a agir immédiatement face aux "crimes de guerre russes"], ''TV5 Monde'', 05-a de aprilo 2022</ref>.({{Vikinovaĵen|Zelenskij akuzas Rusion pri militkrimoj alparolante al UN}}) === 7-a de aprilo === [[Dosiero:Sievierodonetsk after Russian shelling on 6 April 2022 (03).jpg|eta|[[Severodoneck]], 6-a de aprilo 2022]] Rusio estas suspendita fare de la [[Ĝenerala Asembleo de Unuiĝintaj Nacioj]] de la [[Konsilio pri Homaj Rajtoj ĉe Unuiĝintaj Nacioj|Konsilio pri Homaj Rajtoj]].<ref>[https://www.bfmtv.com/international/en-direct-guerre-en-ukraine-nouvelles-sanctions-americaines-contre-moscou-kiev-appelle-a-evacuer-l-est_LN-202204070012.html "Nous trouvons des fosses communes": le maire de Boutcha assure que le nombre de victimes augmente] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.bfmtv.com%2Finternational%2Fen-direct-guerre-en-ukraine-nouvelles-sanctions-americaines-contre-moscou-kiev-appelle-a-evacuer-l-est_LN-202204070012.html#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''BFM TV'', 7-a de marto 2022</ref> La porparolanto de la Kremlo Dmitrij Peskov unuafoje ekde la komenco de la milito agnoskis gravajn perdojn por la rusia flanko, aldonante: ''"Tio estas grandega tragedio por ni"''<ref>[https://www.msn.com/en-us/news/world/kremlin-spokesperson-admits-russia-has-suffered-significant-losses-calling-the-ukrainian-invasion-a-huge-tragedy-for-putins-forces/ar-AAVYQKg Kremlin spokesperson admits Russia has suffered 'significant losses,' calling the Ukraine invasion a 'huge tragedy' for Putin's forces] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.msn.com%2Fen-us%2Fnews%2Fworld%2Fkremlin-spokesperson-admits-russia-has-suffered-significant-losses-calling-the-ukrainian-invasion-a-huge-tragedy-for-putins-forces%2Far-AAVYQKg#federation= arkivo]) ''MSN'', 7-a de aprilo 2022</ref>. === 8-a de aprilo === Almenaŭ 35 homoj estis mortigitaj kaj ĉirkaŭ 100 vunditaj en la atako kiu matene trafis stacion {{stacidomo|Kramatorsk}} en orienta Ukrainio, kie centoj da homoj dezirantaj fuĝi el la regiono atendis.<ref>{{Citaĵo el gazeto |url=https://www.ouest-france.fr/monde/guerre-en-ukraine/guerre-en-ukraine-la-gare-de-kramatorsk-dans-le-donbass-cible-d-une-attaque-au-moins-35-morts-966af666-b71a-11ec-91b4-4cb12076d3f2 |titolo=Guerre en Ukraine. La gare de Kramatorsk, dans le Donbass, cible d’une attaque : au moins 35 morts |lingvo=fr |Gazeto=[[Ouest-France]] |dato=08/04/2022 }}</ref> La prezidanto de la Eŭropa Komisiono [[Ursula von der Leyen]] kaj la estro de la eŭropa diplomatio [[Josep Borrell]] vojaĝis Kievon kaj renkontis la ukrainian prezidenton [[Volodimir Zelenskij]]<ref>[https://www.lemonde.fr/international/article/2022/04/09/a-kiev-ursula-von-der-leyen-ouvre-la-marche-de-l-ukraine-vers-l-avenir-europeen_6121347_3210.html A Kiev, Ursula von der Leyen ouvre la marche de l’Ukraine vers « l’avenir européen »] ''Le Monde'', 9-a de aprilo 2022</ref>. === 11-a de aprilo === La aŭstra kanceliero [[Karl Nehammer]] renkontis la rusian prezidenton Vladimir Putin en Moskvo, markante la unuan viziton de okcidenta gvidanto ekde la komenco de la milito. Laŭ la aŭstra kancelario, la interparolo kun la rusia gvidanto estis ''"tre rekta, aperta kaj akra"'', tiu ĉi renkontiĝo kun la rusia gvidanto estante ''"ne amika vizito"''. === 14-a de aprilo === Rusia flagŝipa krozoŝipo ''{{Senapartligilo|Moskva (misila krozoŝipo)}}'' sinkis post eksplodo ĉe la marbordo de Ukrainio. === 17-a de aprilo === Rusiaj trupoj klopodas devigi la ceterajn defendantojn de la Azovstal-fabriko kapitulaci per grandaega pafforto por eviti multekostajn malbaradoperaciojn, sed la ceteraj ukrainiaj defendantoj ŝajnas finpretigi finbatalon. Rusioj ankaŭ daŭrigas sian plifortikiĝon ĉirkaŭ [[Izjum]] sed ne faris ajnajn ofensivajn operaciojn<ref>[https://www.understandingwar.org/backgrounder/russian-offensive-campaign-assessment-april-17 RUSSIAN OFFENSIVE CAMPAIGN ASSESSMENT, APRIL 17] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.understandingwar.org%2Fbackgrounder%2Frussian-offensive-campaign-assessment-april-17#federation=archive.wikiwix.com arkivo]), ''Institute for the Study of War'', 17-a de aprilo 2022</ref>. Serio de rusiaj aeratakojoj en Ĥarkivo mortigas kvin civilulojn kaj vundas 13. Milita fabriko ĉe la periferio de Kievo ankaŭ estis celita de la rusia aerarmeo<ref>[https://www.nouvelobs.com/guerre-en-ukraine/20220417.OBS57262/guerre-en-ukraine-les-principaux-evenements-du-dimanche-17-avril.html Guerre en Ukraine : les principaux événements du dimanche 17 avril] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.nouvelobs.com%2Fguerre-en-ukraine%2F20220417.OBS57262%2Fguerre-en-ukraine-les-principaux-evenements-du-dimanche-17-avril.html#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''L'Obs'', 17-a de aprilo 2022</ref>. === 22-a de aprilo === Rusa generalmajoro, kaj portempa komandanto de la Rusa Centra Armea Distrikto, Rustam Minnekajev asertis, ke la celo de la "dua fazo" de la invado de Ukrainio estas plene transpreni Donbason kaj sudan Ukrainion kaj establi terkoridoron kun [[Ĉednestrio]] kaj indikas ke Rusio povus ataki la havenurbon [[Odeso]]<ref>[https://www.dniprotoday.com/article-249/Novini-Raketnij-udar-po-Odesi-Sestero-ludej-zaginuli-18-otrimali-poranenna Ракетний удар по Одесі. Шестеро людей загинули, 18 отримали поранення] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.dniprotoday.com%2Farticle-249%2FNovini-Raketnij-udar-po-Odesi-Sestero-ludej-zaginuli-18-otrimali-poranenna#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''dniprotoday.com'', 23-a de aprilo 2022</ref> aŭ lanĉi ekonomian blokadon de la regiono. Li aldonis, ke ekzistas ''"pruvo, ke la ruslingva loĝantaro estas subpremata"'' en Ĉednestrio sen doni pliajn detalojn pri liaj akuzoj. La Ministerio pri Defendo de Ukrainio refutis tion kaj akuzis Rusion pri imperiismo<ref>[https://www.theguardian.com/world/2022/apr/22/ukraine-south-occupation-russian-military-chief-rustam-minnekayev Russian commander suggests plan is for permanent occupation of south Ukraine] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.theguardian.com%2Fworld%2F2022%2Fapr%2F22%2Fukraine-south-occupation-russian-military-chief-rustam-minnekayev#federation=archive.wikiwix.com arkivo]), ''The Guardian'', 22-a de aprilo 2022</ref>. === 26-a de aprilo === La batalado koncentriĝas en [[Donbaso]] en orienta Ukrainio, sude de [[Izjum]], oriente de [[Kramatorsko]], kun malmulte da progreso de la rusia armeo<ref>[https://www.lemonde.fr/international/article/2022/04/27/guerre-en-ukraine-malgre-un-deluge-de-feu-la-russie-n-arrive-pas-a-s-emparer-totalement-du-donbass_6123805_3210.html Guerre en Ukraine : la Russie n’arrive pas à s’emparer totalement du Donbass, malgré un déluge de feu] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.lemonde.fr%2Finternational%2Farticle%2F2022%2F04%2F27%2Fguerre-en-ukraine-malgre-un-deluge-de-feu-la-russie-n-arrive-pas-a-s-emparer-totalement-du-donbass_6123805_3210.html#federation=arch arkivo]) ''Le Monde'', 27-a de aprilo 2022</ref>. Ĉirkaŭ 40 ŝtatoj kunvenis en la usona Aera Bazo de [[Ramstein-Miesenbach|Ramstein]] en Germanio por taksi la armeajn bezonojn de Ukrainio. Temas pri [[NATO|NATO-membrolandoj]], kaj ankaŭ landoj en Azio kaj Mezoriento<ref>[https://www.lemonde.fr/international/article/2022/04/27/guerre-en-ukraine-sur-la-base-americaine-de-ramstein-en-allemagne-la-demonstration-de-force-des-etats-unis-face-a-la-russie_6123811_3210.html Guerre en Ukraine : sur la base américaine de Ramstein, en Allemagne, la démonstration de force des Etats-Unis] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.lemonde.fr%2Finternational%2Farticle%2F2022%2F04%2F27%2Fguerre-en-ukraine-sur-la-base-americaine-de-ramstein-en-allemagne-la-demonstration-de-force-des-etats-unis-face-a-la-russie_6123811_ arkivo]) ''Le Monde'', 27-a de aprilo 2022</ref>. === 28-a de aprilo === La [[ĝenerala sekretario de UN]] [[António Guterres]] renkontas la prezidanton Zelenskij kaj vizitas [[Borodjanka]], [[Buĉa]] kaj [[Irpin]]<ref>[https://www.un.org/sg/en/content/sg/speeches/2022-04-28/secretary-generals-remarks-the-press-three-locations-outside-of-kyiv Secretary-General's remarks to the press in three locations outside of Kyiv] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.un.org%2Fsg%2Fen%2Fcontent%2Fsg%2Fspeeches%2F2022-04-28%2Fsecretary-generals-remarks-the-press-three-locations-outside-of-kyiv#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''UN'', 28-a de aprilo 2022</ref>. Dum lia ĉeesto en Kievo, misilo trafis la malsuprajn etaĝojn de 25-etaĝa loĝkonstruaĵo en proksima kvartalo, vundante almenaŭ 10 homojn kaj mortigante unu, laŭ ukrainaj oficialuloj<ref>[https://www.theguardian.com/world/live/2022/apr/28/russia-ukraine-war-putin-warns-of-lightning-fast-retaliation-if-west-intervenes-war-has-cost-ukraine-600bn-zelenskiy-says-live?page=with:block-626b15d98f08581273d1b9b6#block-626b15d98f08581273d1b9b6 Ten injured in Kyiv missile attack] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.theguardian.com%2Fworld%2Flive%2F2022%2Fapr%2F28%2Frussia-ukraine-war-putin-warns-of-lightning-fast-retaliation-if-west-intervenes-war-has-cost-ukraine-600bn-zelenskiy-says-live%3Fpage%3Dw arkivo]) ''The Guardian'', 29-a de aprilo 2022</ref>. == Majo 2022 == === 5-a de majo === [[Dmitrij Peskov]] agnoskis, ke la subteno de okcidentaj landoj bremsas la rusian ofensivon en Ukrainio, sed ke ĝi ne povas ''"malhelpi [Rusion] plenumi siajn celojn"''<ref>[https://information.tv5monde.com/info/ukraine-l-onu-envoie-un-nouveau-convoi-pour-evacuer-azovstal-les-ukrainiens-dementent-toute] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Finformation.tv5monde.com%2Finfo%2Fukraine-l-onu-envoie-un-nouveau-convoi-pour-evacuer-azovstal-les-ukrainiens-dementent-toute#federation=archive.wikiwix.com arkivo])</ref>. La sturmo al la metalurgia fabriko Azovstal pludaŭras<ref>[https://video.lefigaro.fr/figaro/video/ukraine-lassaut-russe-contre-lacierie-dazovstal-filme-par-un-drone/ L'assaut russe contre l'aciérie d'Azovstal filmé par un drone] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fvideo.lefigaro.fr%2Ffigaro%2Fvideo%2Fukraine-lassaut-russe-contre-lacierie-dazovstal-filme-par-un-drone%2F#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) </ref>. === 7-a de majo 2022 === La guberniestro de la ukraina regiono Ĥarkivo raportas plurajn bombadojn, unu el kiuj kaŭzas fajron kiu detruas preskaŭ la tutan literaturan memormuzeon de [[Hrihorij Skovoroda]]<ref>[https://www.reuters.com/world/europe/diplomatic-efforts-seek-save-ukraine-fighters-mariupol-zelenskiy-2022-05-07/ Ukraine says all women, children now evacuated from Mariupol steel mill] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.reuters.com%2Fworld%2Feurope%2Fdiplomatic-efforts-seek-save-ukraine-fighters-mariupol-zelenskiy-2022-05-07%2F#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''Reuters'', 8-a de majo 2022</ref>. === 12-a de majo === Rusio minacis Finnlandon pri "arme-teknika" respondo post kiam ĝiaj gvidantoj anoncis sian deziron aliĝi al NATO "sen prokrasto" sub la influo de la milito en Ukrainio<ref>[https://www.francetvinfo.fr/monde/europe/manifestations-en-ukraine/guerre-en-ukraine-ce-qu-il-faut-retenir-de-la-journee-du-jeudi-12-mai_5134912.html Guerre en Ukraine : ce qu'il faut retenir de la journée du jeudi 12 mai] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.francetvinfo.fr%2Fmonde%2Feurope%2Fmanifestations-en-ukraine%2Fguerre-en-ukraine-ce-qu-il-faut-retenir-de-la-journee-du-jeudi-12-mai_5134912.html#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''France Info'', 12-a de majo 2022</ref>. === 14-a de majo === Post 2 monatoj da okupado de la rusia armeo kaj 10 tagoj da batalado, la Batalo de Ĥarkivo finiĝas, la urbo estas liberigita fare de ukrainaj trupoj, kiuj reakiris parton de la landlimo kun Rusio en la regiono. La rusiaj trupoj tiam estis puŝitaj reen 40 kilometrojn orienten de Ĥarkivo<ref>[https://www.francetvinfo.fr/monde/europe/manifestations-en-ukraine/guerre-en-ukraine-la-ville-dekharkivliberee-des-russes%205139868.html Guerre en Ukraine : la ville de Kharkiv libérée des Russes] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.francetvinfo.fr%2Fmonde%2Feurope%2Fmanifestations-en-ukraine%2Fguerre-en-ukraine-la-ville-dekharkivliberee-des-russes_5139868.html#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''France Info'', 15-a de majo 2022</ref>. === 15-a de majo === Laŭ la vic-ĝenerala sekretario de NATO, Mircea Geoană, la rusia invado ''"perdas impeton"'', Ukrainio ''"nun povas venki ĉi tiun militon"''<ref>[https://www.aa.com.tr/en/russia-ukraine-war/ukraine-can-win-war-nato-deputy-chief/2588341 Ukraine can win war: NATO deputy chief] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.aa.com.tr%2Fen%2Frussia-ukraine-war%2Fukraine-can-win-war-nato-deputy-chief%2F2588341#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''aa.com.fr'', 15-a de majo 2022</ref>. La brita defendministro taksis, ke Rusio verŝajne perdis trionon de siaj fortoj deplojitaj ekde februaro<ref>[https://news.yahoo.com/russia-likely-lost-one-third-080609948.html Russia has likely lost one-third of its combat forces in Ukraine, UK Defense Ministry says] ''Yahoo news'', 15-a de majo 2022</ref>. === 17-a de majo === Laŭ rusiaj aŭtoritatoj, 265 ukrainiaj batalantoj fortikigitaj en la Azovstal ŝtalfabriko, la lasta bastiono de ukrainia rezisto en Mariupol, kapitulacis al la rusaj trupoj kaj estis kaptitaj. 53 vunditoj estas translokigitaj al hospitalo situanta en la areo kontrolita de la separistoj kaj la rusia armeo. Ukraina vicministro pri defendo Ganna Maljar klarigis, ke la batalantoj poste devus esti reptransportitaj al ukrain-kontrolita teritorio per interŝanĝo de kaptitoj<ref>[https://www.msn.com/fr-fr/actualite/monde/d-e2-80-99apr-c3-a8s-moscou-les-265-combattants-d-e2-80-99azovstal-se-sont-constitu-c3-a9s-prisonniers/ar-AAXmL1g D’après Moscou, les 265 combattants d’Azovstal se sont constitués prisonniers] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.msn.com%2Ffr-fr%2Factualite%2Fmonde%2Fd-e2-80-99apr-c3-a8s-moscou-les-265-combattants-d-e2-80-99azovstal-se-sont-constitu-c3-a9s-prisonniers%2Far-AAXmL1g#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''MSN actus'', 17-a de maajo 2022</ref><ref>[https://www.smh.com.au/world/europe/last-fighters-evacuated-from-besieged-azovstal-mill-in-mariupol-20220517-p5aly5.html Longest battle ends as ukrainian troops evacuated from Mariupol steel mill] ''The Sydney Morning Herald'', 17-a de majo 2022</ref> === 20-a de majo === [[Dosiero:House of culture in Lozova shelled by Russian army.webm|eta|Detruo de la Palaco de la Kulturo en [[Lozova]], 20-a de majo 2022]] Rusio trafis per misiloj la konstruaĵon de la Palaco de Kulturo en [[Lozova]] en la [[Ĥarkiva provinco]]. Zelenskij kondamnis la atakon, priskribante ĝin kiel "absolutan malbonon" kaj "absolutan stultecon"<ref>[https://www.ft.com/content/f066fd8a-b71d-45a1-9a01-ebca9d66f87b "Live news: Zelensky calls Russian strike on Kharkiv building 'absolute evil, absolute stupidity'"] ''Financial Times'', 20-a de majo 2022</ref>. === 27-a de majo === Bataladoj plu okazas en Donbaso, rusiaj trupoj provas ĉirkaŭi la urbon [[Severodoneck]] kaj malrapide progresas. Laŭ la civila kaj milita ĉefadministranto de la urbo, inter 12000 kaj 13000 loĝantoj (el 100 000 antaŭ la milito) ankoraŭ ĉeestas la urbon, kies 85-90% de la konstraĵoj necesos gravan renovigon aŭ tutan rekonstruadon<ref>[https://www.liberation.fr/international/europe/en-direct-retrouvez-les-dernieres-informations-liees-a-linvasion-russe-en-ukraine-20220527%20A54BPJPQ6JDSFITAMKOZKOEGYI/ https://www.liberation.fr/international/europe/en-direct-retrouvez-les-dernieres-informations-liees-a-linvasion-russe-en-ukraine-20220527 A54BPJPQ6JDSFITAMKOZKOEGYI/] ''Libération'', 27-a de majo 2022</ref>. Pli ol 4.000 civiluloj el kiuj 200 infanoj estis mortigitaj en Ukrainio ekde la komenco invado la 24-an de februaro kaj la vera nombro verŝajne estas multe pli alta, asertis la Alta Komisaro de Unuiĝintaj Nacioj pri Homaj Rajtoj<ref>https://www.boursier.com/actualites/reuters/plus-de-4-000-civils-tues-en-ukraine-selon-l-onu-288318.html ''Boursier.com'', 27-a de majo 2022</ref>. Kadre de la blokado de la ukrainiaj havenoj fare de la rusia marameo, dum konversacio kun la itala ĉefministro [[Mario Draghi]], [[Vladimir Putin]] asertis ke Rusio pretas ''"fari signifan kontribuon al venkado de la manĝkrizo per la eksportado de greno kaj sterko, kondiĉigita de la forigo fare de la Okcidento de politike motivitaj sankcioj"''<ref>https://www.latribune.fr/economie/international/crise-alimentaire-poutine-veut-troquer-l-exportation-de-cereales-russes-contre-la-fin-des-sanctions-occidentales-919525.html ''La Tribune'', 27-a de majo 2022</ref>. Kunlabore kun Pollando, Germanio klopodas krei "fervojan ponton" por helpi Ukrainion eksporti siajn cerealaĵojn tra la germanaj havenoj<ref>https://www.lefigaro.fr/flash-eco/l-allemagne-aide-l-ukraine-a-exporter-son-ble-par-train-20220526 ''Le Figaro'', 27-a de majo 2022</ref>. === 28-a de majo === Rusio prenas la urbon [[Liman]] en la [[Luganska provinco]]. La grandurbo estas de strategia graveco ĉar ĝi havas ŝoseajn kaj fervojajn pontojn kiuj transiras la riveron [[Donec]]. === 29-a de majo === [[Dosiero:Робоча поїздка Президента на Харківщину 65.jpg|eta|Zelenskij en Ĥarkivo, 29-a de majo 2022]] La Prezidanto Zelenskij vizitis [[Ĥarkivo]]n, markante sian unuan oficialan viziton ekster Kievo ekde la komenco de la milito<ref>[https://www.bbc.com/news/world-europe-61625512 Ukraine war: President Zelensky visits Kharkiv in first trip outside Kyiv region] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.bbc.com%2Fnews%2Fworld-europe-61625512#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''BBC'', 29-a de majo 2022</ref>. ===31-a de majo === Ukrainio asertis esti alfrontinta limigitan kontraŭofensivon en la norda parto de [[Ĥersona provinco]]. Rusiaj trupoj laŭdire lanĉis kelkajn atakojn dum la pasintaj 48 horoj kontraŭ ukrainiaj pozicioj proksime de la Rivero [[Inhulec]], ŝajne sen progreso de ambaŭ flankoj<ref>[https://news.yahoo.com/russian-forces-regrouping-renew-offensive-091500710.html?guce_referrer=aHR0cHM6Ly9mci53aWtpcGVkaWEub3JnL3dpa2kvQ2hyb25vbG9naWVfZGVfbCUyN2ludmFzaW9uX2RlX2wlMjdVa3JhaW5lX3Bhcl9sYV9SdXNzaWVfZW5fMjAyMg&guce_referrer_sig=AQAAAIiY_1mJFd1h Russian forces regrouping to renew offensive on Slovyansk, gradually capture areas of Severodonetsk] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fnews.yahoo.com%2Famphtml%2Frussian-forces-regrouping-renew-offensive-091500710.html#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''yahoo.com'', 31-a de majo 2022</ref>. == Junio 2022== === 1-a de junio === [[Joe Biden]] konfirmis, ke Usono transdonus modernajn multoblajn lanĉajn raketsistemojn (MLRS), kiel ekzemple la M142 HIMARS, al Ukrainio755<ref>[https://www.nytimes.com/2022/05/31/us/politics/biden-ukraine-rockets.html U.S. to Send Ukraine $700 Million in Military Aid, Including Advanced Rockets] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.nytimes.com%2F2022%2F05%2F31%2Fus%2Fpolitics%2Fbiden-ukraine-rockets.html#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''The New-York Timas'', 31-a de majo 2022</ref>. [[Gazpromo]] ĉesis provizi Danion per gaso. Germana kanceliero [[Olaf Scholz]] diris, ke Germanio liverus Ukrainion per modernaj grund-aeraj misiloj por protekti urbojn kontraŭ rusiaj aeratakoj<ref>[https://www.bbc.com/news/live/world-europe-61656289 Ukraine claims fight back in key eastern city] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.bbc.com%2Fnews%2Flive%2Fworld-europe-61656289#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''BBC'', 1-a de junio 2022</ref>. === 2-a de junio === La Usona Kiberspaca Strabo konfirmis ke ĝi plenumis ciferacajn operaciojn nome de Ukrainio. Generalo Paul Nakasone, la komandanto de USCYBERCOM, deklaris, ''"Ni faris serion de operacioj trans la plena spektro: ofensivaj, defensivaj, [kaj] informoperacioj."''<ref>[https://edition.cnn.com/europe/live-news/russia-ukraine-war-news-06-02-22/h%208d2c15cbe11bd25dfdeee4ce7e6bf5fb US confirms military hackers have conducted cyber operations in support of Ukraine] ''CNN'', 2-a de junio 2022</ref> === 4-a de junio === Putin estis intervjuita de la televidkanalo Россия-1. Li estis pridemandita pri eblaj ''"liveroj de longdistancaj misiloj al Kievo"''. Li respondis, ''"Se ili estas liveritaj, ni eltiros konvenajn konkludojn el tio kaj uzos niajn proprajn armilojn, de kiuj ni havas sufiĉe, por frapi tiujn instalaĵojn kiujn ni ankoraŭ ne celas."''<ref>[https://edition.cnn.com/europe/live-news/russia-ukraine-war-news-06-05-22/index.html June 5, 2022 Russia-Ukraine news] ''CNN'', 5-a de junio 2022</ref> Li ankaŭ komentis la provizoj de M270 MLRS kaj M142 HIMARS, dirante, ''"Ni komprenas ke ĉi tiu provizo [de modernaj raketsistemoj] de Usono kaj iuj aliaj landoj estas intencita kompensi la perdojn de tiu milita ekipaĵo. Ĉi tio estas nenio nova. Ĝi ne esence ŝanĝas ion ajn."''<ref>[https://www.hindustantimes.com/world-news/putin-warns-russia-will-strike-harder-if-us-sends-longer-range-missiles-to-ukraine-101654420407551-amp.html 'Russia will strike harder if...': President Putin's warning to West] ''hindustantimes.com'', 5-a de junio 2022</ref> Prezidanto Putin plue asertis ke Rusio trovis ukrainajn armilojn kaj ''"krakis ilin kiel juglandojn"''<ref>[https://www.reuters.com/world/europe/explosions-rock-ukrainian-capital-kyiv-mayor-says-2022-06-05/ Russia strikes Kyiv for first time in weeks, battle rages in east] ''Reuters'', 5-a de junio 2022</ref> === 8-a de junio === La Ĉefrabeno de Moskvo, [[Pinchas Goldschmidt]], fuĝis el Rusio al Hungario post rifuzo publike subteni la militon en Ukrainio<ref>[https://www.rferl.org/a/moscow-rabbi-goldschmidt-leaves-russia-ukraine/31889244.html Chief Rabbi Of Moscow Leaves Russia After Refusing To Publicly Support Ukraine War ] ([https://web.archive.org/web/20220610012642/https://www.rferl.org/a/moscow-rabbi-goldschmidt-leaves-russia-ukraine/31889244.html arkivo]) ''RadioFreeEurope'', 8-a de junio 2022</ref><ref>[https://www.jpost.com/diaspora/article-708829 Russia pressured Moscow chief rabbi to publicly support Ukraine war — He refused ] ''The Jerusalem Post'', 8-a de junio 2022</ref>. === 10-a de junio === La vicestro de la ukrainia armea spionado asertis, ke Ukrainio preskaŭ elĉerpas sian municion<ref>[https://www.theguardian.com/world/2022/jun/10/were-almost-out-of-ammunition-and-relying-on-western-arms-says-ukraine We’re almost out of ammunition and relying on western arms, says Ukraine] ''The Guardian'', 10-a de junio 2022</ref>. La proparolanto de la rusa Ministerio de Eksterlandaj Aferoj [[Maria Zakharova]] priskribis la reagon de Britio al la juĝo de la anglaj militkaptitoj Aiden Aslin kaj Shaun Pinner kaj ilia kondamno al morto, en la urbo [[Donecko]], ''"histerian"''. En tvitera mesaĝo publikigita komence de la posttagmezo, la brita ekterafera ministro [[Liz Truss]] parolis pri ''"la liberigo de militkaptitoj tenitaj de rusiaj prokuristoj"'': ''"La juĝo kontraŭ ili estas evidenta malobservo de la [[Konvencioj de Ĝenevo|Konvencio de Ĝenevo]]"'', ''"Unuiĝinta Reĝlando daŭre subtenas Ukrainion kontraŭ la barbara invado de Putin"''<ref>[https://www.liberation.fr/international/europe/en-direct-guerre-en-ukraine-retrouvez-les-dernieres-informations-sur-linvasion-russe-20220610_BNR3OMM2EBEC5KPRCKWBQJW7PI/ La porte-parole du ministère russe des Affaires étrangères qualifie « d’hystérique » la réaction de la Grande Bretagne au sujet des prisonniers de guerre.] ''Libération'', 10-a de junio 2022</ref>. === 17-a de junio === Malsukcesaj teratakoj estas lanĉitaj de la rusioj kontraŭ [[Severodoneck]] kaj ĝia sudorienta periferio. Ukrainiaj trupoj faras kontraŭofensivan nordokcidente de [[Izjum]] por tiri rusajn trupojn for de ofensivaj operacioj direkte al [[Slovjansko]] kaj interrompi rusiajn provizoliniojn. Ukrainiaj trupoj kaj aerarmeo frapis rusian loĝistikon kaj fortikaĵojn en suda Ukrainio, kun lokaj bataladoj daŭrantaj. Rusiaj trupoj daŭre regrupiĝas kaj transportas dungitaron al [[Zaporiĵa provinco]] por konservi defendajn poziciojn laŭ la frontlinio<ref>[https://www.understandingwar.org/backgrounder/russian-offensive-campaign-assessment-june-17 Russian Offensive Campaign Assessment, June 17] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.understandingwar.org%2Fbackgrounder%2Frussian-offensive-campaign-assessment-june-17#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''[[Instituto por la Espolorado pri Milito]]'', 17-a de junio 2022</ref>. Ukrainiaj fontoj raportas, ke Kremlo maldungis la komandanton de la rusiaj aeraj trupoj, generalo-kolonelo Andrej Serdjukov, pro sia rolo en la malsukcesa batalo de la flughaveno Hostomel ĉe la komenco de la invado<ref>[https://tvpworld.com/60821131/possible-purges-among-russian-officers-deteriorate-command-report Possible purges among Russian officers deteriorate command: Report] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Ftvpworld.com%2F60821131%2Fpossible-purges-among-russian-officers-deteriorate-command-report#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''Telewizja Polska S.A.'', 18-a de junio 2022</ref><ref>[https://www.youtube.com/watch?v=ka%20IwfSpa7E Putin axes top general for 'mass casualties' amid war; 'Butcher of Bucha' is his replacement] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.youtube.com%2Fwatch%3Fv%3Dka_IwfSpa7E#federation=archive.wikiwix.com arkivo]), Hindustan Times, 19-a de junio 2022</ref>. === 19-a de junio === La Rusia Defenda Ministerio asertas, ke ĝi trafis komandejon proksime de [[Dnipro (urbo)|Dnipro]] per pluraj Kalibr-misiloj kaj ke ''"pli ol 50 ukrainaj armegeneraloj kaj oficiroj estis mortigitaj pro la atako"''<ref>[https://www.dw.com/en/russia-claims-ukrainian-generals-killed-in-missile-strike-as-it-happened/a-62180427 Russia claims Ukrainian generals killed in missile strike — as it happened] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.dw.com%2Fen%2Frussia-claims-ukrainian-generals-killed-in-missile-strike-live-updates%2Fa-62180427#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''dw.com'', 19-a de junio 2022</ref> === 21-a de junio === Rusio alvokis la [[Eŭropa Unio|EU-ambasadoron]] en Moskvo pro la malpermeso de [[Litovio]] de iuj varoj trajniri al [[Kaliningrado]] el Rusio. La rusia eksterafera ministerio asertis: ''"Rusio rezervas al si la rajton agi por protekti siajn naciajn interesojn"'', kvalifante tion ''"senprecedenca"'' kaj ''"kontraŭleĝa"''. La litova ministro pri eksteraj aferoj [[Gabrielius Landsbergis]] respondis: ''"Litovio nenion faras: estas eŭropaj sankcioj kiuj ekfunkciis de la 17-a de junio... Tio estis farita kun konsulto de la [[Eŭropa Komisiono]] kaj laŭ gvidlinioj de la Eŭropa Komisiono."''<ref>[https://www.bbc.co.uk/news/world-europe-61864049 "Kaliningrad: Row erupts over goods blocked from entering Russian territory"] ''BBC'', 21-a de junio 2022</ref> === 24-a de junio === [[Dosiero:Housing and Communal College in Kharkiv after Russian rocket strike (10).jpg|eta|Loĝejo kaj Komunuma Kolegio de Ĥarkiva Nacia Universitato de Urba Ekonomio post rusia raketa frapo la 20an de junio 2022]] Ukrainiaj oficialuloj anoncas, ke iliaj fortoj faras siajn lastajn klopodojn en la industria zono de [[Severodoneck]] antaŭ ol retiriĝi el la urbo. Ekde tiam Rusio regas la tutan urbon kaj ĝian ĉirkaŭaĵon<ref>[https://www.wsj.com/articles/ukraine-orders-withdrawal-from-severodonetsk-to-avoid-encirclement-11656056814 Yaroslav Trofimov, « Ukraine Orders Withdrawal From Severodonetsk to Avoid Encirclement »] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.wsj.com%2Farticles%2Fukraine-orders-withdrawal-from-severodonetsk-to-avoid-encirclement-11656056814 arkivo]) ''The Wall Street journal'', 24-a de junio 2022</ref><ref>[https://twitter.com/l%20thinktank/status/1540223166341156864] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Ftwitter.com%2Fl_thinktank%2Fstatus%2F1540223166341156864 arkivo]) </ref>. Ukrainiaj trupoj daŭre lanĉas kontraŭofensivajn operaciojn laŭ la limo de [[Ĥersona provinco]] kaj [[Dnipropetrovska provinco]] kaj minacas rusiajn trupojn en la grandurbo de [[Ĥersono]]. En la urbo estas raportitaj ankaŭ agoj de ukrainiaj rezistantoj celantaj rusiajn kunlaborantojn<ref>[https://www.understandingwar.org/backgrounder/russian-offensive-campaign-assessment-june-24 Russian Offensive Campaign Assessment, June 24] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.understandingwar.org%2Fbackgrounder%2Frussian-offensive-campaign-assessment-june-24#federation=archive.wikiwix.com arkivo]), ''[[Instituto por la Espolorado pri Milito]]'', 24-a de junio 2022 </ref>. === 26-a de junio === Rusio lanĉis 14 misilojn al Kievo, inkluzive de kelkaj X101-misiloj el Tu-95 kaj Tu-160 bombaviadiloj super la [[Kaspio|Kaspia Maro]]<ref>[https://www.understandingwar.org/backgrounder/russian-offensive-campaign-assessment-june-26 Russian Offensive Campaign Assessment, June 26] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.understandingwar.org%2Fbackgrounder%2Frussian-offensive-campaign-assessment-june-26 arkivo]), ''[[Instituto por la Espolorado pri Milito]]'', 26-a de junio 2022</ref>, difektante loĝkonstruaĵojn kaj infanĝardenon. Ĉi tiuj estas la unuaj atakoj celantaj la ĉefurbon post tri semajnoj, mortigante unu personon kaj vundante ses aliajn<ref>[https://www.aljazeera.com/news/2022/6/26/missile-hits-residential-building-in-ukraines-capital-kyiv Russian missiles hit residential buildings in Ukraine’s Kyiv] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.aljazeera.com%2Fnews%2F2022%2F6%2F26%2Fmissile-hits-residential-building-in-ukraines-capital-kyiv arkivo]) ''[[Al-Ĝazira]]'', 26-a de junio 2022</ref>. === 27-a de junio === [[Dosiero:Shopping center in Kremenchuk after Russian shelling, 2022-06-27 (1) frame 0246.jpg|eta|Superbazaro de Tremenĉuk post rusia misila atako, 27-a de junio 2022]] La Rusiaj Armitaj Fortoj pafis misilojn kontraŭ superbazaro Amstor en la ukrainia urbo [[Kremenĉuk]], [[Poltava provinco]]. La atako mortigis almenaŭ dudek homojn kaj vundis almenaŭ 56<ref>[https://www.bbc.com/russian/news-61957087 Российская ракета попала в торговый центр в Кременчуге. Погибли 20 человек, десятки раненых], ''BBC'', 27-a de junio 2022</ref>. === 28-a de junio === [[Dmitrij Peskov]], proparolanto de Vladimir Putin asertis: ''"La ukraina flanko povas fini (la konflikton) ene de unu tago. Oni devas ordoni al naciismaj trupoj demeti la armilojn, al ukrainaj soldatoj oni ordonu demeti la armilojn kaj plenumi ĉiujn kondiĉojn starigitajn de Rusio. Tiam ĉio finiĝos en unu tago"''<ref>[https://www.liberation.fr/international/europe/en-direct-guerre-en-ukraine-retrouvez-toutes-les-actualites-de-cette-journee-de-mardi-liees-a-linvasion-russe-20220628_ZS3IMXFK5FCLLA3HD6CRJ3QIO4/ Pour la Russie, «tout sera fini en une journée», si les soldats ukrainiens déposent les armes. ] ''[[Libération]]'', 28-a de junio 2022</ref> Kunvenante en Germanio, la ŝtatestroj de la [[Grupo de la sep]] kune deklaris ke ''"La blindaj atakoj kontraŭ civililuoj konsistigas militkrimon"'', ''"La Rusia prezidanto Vladimir Putin, kaj la aŭtoritatuloj prirespondecos"'', kaj ke ''"(Ni) daŭre provizos al Ukrainio financan, humanitaran, diplomatian kaj militan helpon, tiom longe kiom necese"''<ref>[https://www.lemonde.fr/international/live/2022/06/29/guerre-en-ukraine-en-direct-joe-biden-annonce-le-renforcement-de-la-presence-militaire-americaine-en-europe%206132455%203210.html Ce qu’il faut savoir à l’aube de ce 126ᵉ jour de guerre en Ukraine], ''[[Le Monde]]'', 29-a de junio 2022</ref> === 30-a de junio === Rusiaj aŭtoritatoj anoncis la retiron de siaj trupoj el la [[Serpento-insulo]], ''"kiel signo de bonvolo"'', kadre de la prognozebla manĝkrizo, la ''"celoj fiksitaj"'' surloke estinte ''"realigitaj"''. Laŭ la proparolanto de la rusia defenda ministerio, ''"Rusio ne kontraŭas UN-klopodojn por krei humanitaran koridoron por eksporti grenan produktadon el Ukrainio"'', ''"Tiu ĉi decido malhelpos al Kievo la spekuladon pri baldaŭa manĝkrizo asertante, ke estas neeble eksporti grenon pro la tuta regado de Rusio super la nordokcidenta Nigra Maro."'' Siaflanke, la ukraina armeo rapide gratulis sin pro ''"devigi la fortojn de Moskvo, nekapablaj elteni la fajron de [ĝia] artilerio kaj [ĝiaj] aviadilatakoj"''<ref>[https://www.lemonde.fr/international/article/2022/06/30/guerre-en-ukraine-les-russes-se-retirent-de-l-ile-des-serpents-territoire-strategique-en-mer-noire_6132802_3210.html Guerre en Ukraine : les Russes se retirent de l’île des Serpents, territoire stratégique en mer Noire], ''Le Monde'', 1-a de julio 2022</ref>.<br> Laŭ la brita defenda ministerio, ''"Tre verŝajne Rusio retiriĝis el Serpento-Insulo pro la izoleco de la garnizono kaj ĝia kreskanta vundebleco al ukrainiaj atakoj, prefere ol kiel "bonvola gesto", kiel ĝi nomis ĝin."''<ref>[https://twitter.com/DefenceHQ/status/1542753002150412291?ref_src=twsrc%5Etfw%7Ctwcamp%5Etweetembed%7Ctwterm%5E1542753427985514496%7Ctwgr%5E%7Ctwcon%5Es2_&ref_url=https%3A%2F%2Fwww.liberation.fr%2Finternational%2Feurope%2Fen-direct-guerre-en-ukraine-retrou Tvitera mesaĝo da la brita defenda ministerio], 1-a de julio 2022</ref> == Julio de 2022 == === 1-a de julio === [[Dosiero:House in Serhiivka after shelling on 1 July 2022 (10).jpg|eta|Detruita loĝkonstruaĵo en Sergejevka, 1-a de julio 2022]] Rusia misilatako al loĝkonstruaĵo en Sergejevka, regiono de [[Odeso]], mortigis minimume 21 civilulojn, kaj vundis 38 aliajn, el kiuj 6 infanoj kaj unu graveda ino, laŭ ukrainiaj aŭtoritatoj<ref>[https://www.lemonde.fr/international/live/2022/07/01/guerre-en-ukraine-en-direct-apres-les-frappes-russes-pres-d-odessa-berlin-denonce-une-attaque-inhumaine_6132840_3210.html Selon un bilan actualisé, 21 personnes ont été tuées dans les bombardements russes près d’Odessa] ''Le Monde'', 1-a de julio 2022</ref>. === 4-a de julio === Rusaj trupoj plifirmigas teritorian kaj administran kontrolon de [[Severodoneck]] kaj [[Lisiĉansk]]. Ili daŭrigis siajn ofensivajn operaciojn oriente de [[Baĥmut]] por pretiĝi por la progresoj al Bakhmout kaj [[Siversk]] kaj aranĝis limigitajn kaj malsukcesajn atakojn norde de la grandurbo de [[Ĥarkivo]]. Ukrainia rezista agado celas rusiajn fervojajn liniojn ĉirkaŭ [[Melitopolo]] kaj [[Tokmak]]<ref>[https://www.understandingwar.org/backgrounder/russian-offensive-campaign-assessment-july-4 RUSSIAN OFFENSIVE CAMPAIGN ASSESSMENT, JULY 4] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.understandingwar.org%2Fbackgrounder%2Frussian-offensive-campaign-assessment-july-4#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''[[Instituto por la Espolorado pri Milito]]'', 4-a de julio 2022</ref>. === 7-a de julio === La rusia Ministerio pri Defendo konfirmas la funkcian paŭzon de rusiaj trupoj por ripozi kaj rekonsistiĝi. Tamen, ili daŭrigas siajn klopodojn avanci direkte al [[Slovjansko]] el la sudoriento de [[Izjum]]<ref>[https://www.understandingwar.org/backgrounder/russian-offensive-campaign-assessment-july-7 RUSSIAN OFFENSIVE CAMPAIGN ASSESSMENT, JULY 7] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.understandingwar.org%2Fbackgrounder%2Frussian-offensive-campaign-assessment-july-7#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''[[Instituto por la Espolorado pri Milito]]'', 7-a de julio 2022</ref>. === 9-a de julio === Raketoj lanĉitaj fare de rusiaj trupoj trafis loĝkonstruaĵon en [[Ĉasiv Jar]], apud [[Baĥmut]], mortigante almenaŭ 48 homojn<ref>[https://www.reuters.com/world/europe/dozens-feared-trapped-after-russian-strike-ukraine-apartment-building-2022-07-11/ Rescuers pull survivors from ruined Ukrainian apartment building] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.reuters.com%2Fworld%2Feurope%2Fdozens-feared-trapped-after-russian-strike-ukraine-apartment-building-2022-07-11%2F#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''[[Reuters]]'', 12-a de julio 2022</ref> [[Dosiero:Chasiv Yar after rocket strike on 9 July 2022 (22).jpg|eta|Post la atako en Ĉasiv Jar, 9-a de julio 2022]] === 13-a de julio === [[Nord-Koreio]] agnoskas la sendependecon de la [[Donecka Popola Respubliko]] kaj la [[Luganska Popola Respubliko|Luhanska Popola Respubliko]]<ref>[https://www.reuters.com/world/north-korea-recognises-breakaway-russias-proxies-east-ukraine-2022-07-13/ North Korea recognises breakaway of Russia's proxies in east Ukraine] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.reuters.com%2Fworld%2Fnorth-korea-recognises-breakaway-russias-proxies-east-ukraine-2022-07-13#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''[[Reuters]]'', 12-a de julio 2022</ref>. La LPR Enlanda Ministerio raportas ke siaj soldatoj kaj rusiaj soldatoj eniris [[Siversk]]-on<ref>[https://www.trtworld.com/europe/live-blog-un-eu-condemn-strikes-on-central-ukraine-city-as-toll-climbs-58825 Live blog: UN, EU condemn strikes on central Ukraine city as toll climbs] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.trtworld.com%2Feurope%2Flive-blog-russia-allied-militia-reportedly-enter-ukraine-s-siversk-58825#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''TRTWorld'', 14-a de julio 2022</ref> === 16-a de julio === Dum trupinspektado ĉe komandejo en Donbaso, rusia defendministro [[Sergej Ŝojgu]] ordonis al soldatoj plifortigi operaciojn "en ĉiuj operaciaj direktoj" en Ukrainio, sugestante ke la rusia armeo verŝajne ĉesigas la "operacia paŭzo" laŭ la frontlinioj<ref>[https://news.yahoo.com/shoigu-announces-plans-russian-offensive-125000201.html?guccounter=1&guce_referrer=aHR0cHM6Ly9mci53aWtpcGVkaWEub3JnLw&guce_referrer_sig=AQAAAEDBNsNawA0lU45NNrzab6ANvhu91sA9merZ_E0m3Hyq-Cc-Ri6SfhuuixpMS2nMG6-TxPjhNNa5OtYqtGolhdguv7dO Shoigu announces plans for the Russian offensive "in all directions"] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fnews.yahoo.com%2Fshoigu-announces-plans-russian-offensive-125000201.html#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''Yahoo News'', 16-a de julio 2022</ref>. === 17-a de julio === Laŭ brita stabestro Tony Radakin, la rusia armeo perdis 50 000 soldatojn mortigitajn aŭ vunditajn, same kiel preskaŭ 1 700 tankojn kaj preskaŭ 4 000 batalveturilojn, t.e. perdo de pli ol 30% de la rusiaj terarmeaj fortoj<ref>[https://www.telegraph.co.uk/world-news/2022/07/17/admiral-sir-tony-radakin-hoping-putin-unwell-may-assassinated/ Admiral Sir Tony Radakin: Hoping Putin is unwell or may be assassinated is ‘wishful thinking’] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.telegraph.co.uk%2Fworld-news%2F2022%2F07%2F17%2Fadmiral-sir-tony-radakin-hoping-putin-unwell-may-assassinated%2F#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''The Telegraph'', 17-a de julio 2022</ref>. === 18-a de julio === Laŭ la brita defendministerio, rusiaj trupoj alfrontas ''"dilemon inter deplojado de rezervoj en Donbaso aŭ defendi kontraŭ ukrainiaj kontraŭatakoj en la sudokcidenta sektoro de Ĥersono"''<ref>[https://www.msn.com/en-gb/news/world/russia-ukraine-war-kremlins-struggle-to-sustain-combat-power-is-becoming-increasingly-acute-mod-says/ar-AAZIr4C Himars missiles strike key Russian-held bridge in Kherson] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.msn.com%2Fen-gb%2Fnews%2Fworld%2Frussia-ukraine-war-kremlins-struggle-to-sustain-combat-power-is-becoming-increasingly-acute-mod-says%2Far-AAZIr4C#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''MSN'', 19-a de julio 2022</ref>. === 20-a de julio === [[Sirio]] oficiale rompas diplomatiajn rilatojn kun [[Ukrainio]]<ref>[https://www.canberratimes.com.au/story/7828168/syria-breaks-diplomatic-ties-with-ukraine/ Syria breaks diplomatic ties with Ukraine] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.canberratimes.com.au%2Fstory%2F7828168%2Fsyria-breaks-diplomatic-ties-with-ukraine%2F#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''The Canbera Times'', 20-a de julio 2022</ref>. Rusia ministro pri eksteraj aferoj [[Sergej Lavrov]] asertis, ke Rusio vastigos armeajn operaciojn en Ukrainio preter Luhanska kaj Donecka provincoj<ref>[https://www.understandingwar.org/backgrounder/russian-offensive-campaign-assessment-july-20 RUSSIAN OFFENSIVE CAMPAIGN ASSESSMENT, JULY 20] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.understandingwar.org%2Fbackgrounder%2Frussian-offensive-campaign-assessment-july-20#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''[[Instituto por la Espolorado pri Milito]]'', 20-a de julio 2022''</ref>. === 22-a de julio === Rusio kaj Ukrainio subskribis interkonsenton intertraktita de [[Unuiĝintaj Nacioj|UN]] kaj [[Turkio]] por liberigi grejneksportojn blokitajn en la havenoj de Ukrainio<ref>[https://www.politico.eu/article/russia-and-ukraine-to-sign-grain-deal-friday-turkey-says/ Russia and Ukraine to sign Black Sea grain deal Friday, Turkey says], ''POLITICO'', 22-a de julio 2022</ref>. [[Litovio]] ĉesigis la malpermeson de transporto de sankciitaj varoj al Kaliningrado, de Rusio, per fervojo super litova grundo<ref>[https://www.bbc.com/news/world-europe-62274474 Kaliningrad row: Lithuania lifts rail restrictions for Russian exclave] ''BBC'', 23-a de julio 2022</ref>. Laŭ ukrainiaj fontoj, ukrainiaj trupoj ĉirkaŭis proksimume 1 000 ĝis 2 000 rusiajn soldatojn proksime de Visokopilja en la [[Ĥersona provinco]]<ref>[https://ukrainetoday.org/2022/07/22/about-2000-occupiers-were-surrounded-in-the-kherson-direction-media/ About 2,000 occupiers were surrounded in the Kherson direction – media] ''Ukraine Today'', 22-a de julio 2022</ref><ref>[https://www.bbc.com/news/world-europe-62283196 Ukraine war: Kyiv's forces moving towards occupied Kherson - Zelensky] ''BBC'', 23-a de julio 2022</ref>. === 23-a de julio === La 23-an de julio, malpli ol tagon post subskribo de grena eksportinterkonsento kun Ukrainio, Rusio lanĉis Kalibr-misilojn ĉe la Odesa mara komerca haveno. Laŭ Ukrainio, du el la kvar misiloj estis kaptitaj<ref>[https://www.theguardian.com/world/2022/jul/23/russia-fires-missiles-odesa-port-hours-after-grain-export-deal Russia fires missiles at Odesa port hours after signing grain export deal] ''The Guardian'', 23-a de julio 2022</ref>. Rusiaj oficialuloj deklaris al Turkio ke Rusio havis ''"neniun rilaton"'' kun la misilatako<ref>[https://www.reuters.com/world/europe/russia-tells-turkey-it-has-nothing-do-with-strike-ukraines-odesa-port-turkish-2022-07-23/ Russia tells Turkey it has "nothing to do" with strike on Ukraine's Odesa port - Turkish minister] ([https://web.archive.org/web/20220725000953/https://www.reuters.com/world/europe/russia-tells-turkey-it-has-nothing-do-with-strike-ukraines-odesa-port-turkish-2022-07-23/ arkivo]) ''Reuters'', 23-a de julio 2022</ref> sed la sekvan tagon, Igor Konashenkov, proparolanto de la Rusa Defendministerio, konfirmis la atakon, asertante ke ĝi detruis ukrainian batalŝipon kaj stokejon de ''Harpoon''-kontraŭŝipmisiloj<ref>[https://apnews.com/article/russia-ukraine-zelenskyy-kyiv-moscow-109d5cd6a7dc5eae28a337d052864165 Russia says strike on Ukrainian port hit military targets] ''AP News'', 24-a de julio 2022</ref>. La tagon poste, Oleksej Vadaturskij, estro de cerealaĵa firmaego, mortis pro la bombardo de sia hejmo apud [[Mikolajivo]]<ref>[https://www.aljazeera.com/news/2022/8/1/did-russia-deliberately-kill-vadatursky-ukraines-grain-tycoon Did Russia deliberately kill Vadatursky, Ukraine’s grain tycoon?] ''[[Al-Ĝazira]]'', 1-a de aŭgusto 2022</ref>. === 29-a de julio === [[Tvitero|Tvitera]] mesaĝo de la Rusia Ambasado en Britio afiŝita la 29-an de julio deklaris ke ''"[[Azov-bataliono|Azovaj aktivuloj]] meritas esti ekzekutitaj, ne per ekzekuttrupo, sed per pendumo, ĉar ili ne estas veraj soldatoj. Ili meritas humiligan morton."''<ref>[https://www.lemonde.fr/international/article/2022/08/03/guerre-en-ukraine-la-russie-classe-le-regiment-azov-comme-organisation-terroriste%206137011%203210.html Régiment Azov : la Russie classe le bataillon d’Ukraine comme « organisation terroriste »] ''Le Monde'', 3-a de aŭgusto 2022</ref>. Kelkajn horojn poste, eksplodo okazis en Olenivka malliberejo, apud Donecko, mortigante, laŭ [[RIA Novosti]], 40 ukrainiajn militkaptitojn kaj vundante 75. La ĉefa stabo de Ukrainio deklaris ke la atako estis farita fare de Rusio por kaŝi la torturadon kaj ekzekutojn de ukrainiaj militkaptitoj<ref>[https://news.yahoo.com/russia-40-ukrainian-pows-killed-081001018.html Russia says Ukraine struck prison in Donetsk region, killing 40] ''Yahoo News'', 29-a de julio 2022</ref><ref>[https://www.reuters.com/world/europe/russia-40-ukrainian-pows-killed-by-ukrainian-missile-strike-donetsk-prison-2022-07-29/ Russia says Ukraine struck prison in Donetsk region, killing 40] ''Reuters'', 29-a de julio 2022</ref>. La aserto nun estas de pli ol 50 ukrainiaj militkaptitoj mortigitaj, inkluzive de kaptitaj membroj de la [[Azov-bataliono]] kaptitaj ĉe Mariupolo. Rusio asertis ke la malliberejo estis trafita per HIMARS-misiloj kaj elmontris fragmentojn de la raketo kiel pruvo. Ukrainio petas de UN kaj [[Ruĝa Kruco]] enketon<ref>[https://www.theguardian.com/world/2022/jul/30/prison-attack-that-killed-ukraine-pows-a-war-says-zelenskiy-amid-calls-for-un-inquiry Prison attack that killed Ukraine PoWs a war crime, says Zelenskiy, amid calls for UN inquiry] ''The Guardian'', 30-a de julio 2022</ref>. La Ruĝa Kruco petis rusajn oficialulojn pri aliro al la Olenivka kaptitejo, sed neniu respondo estis ricevita<ref>[https://www.bbc.com/news/world-europe-62365797 Ukraine War: Zelensky orders civilians to evacuate Donetsk region] ''BBC'', 1-a de aŭgusto 2022</ref>. === 31-a de julio === [[Donecka Popola Respubliko|DNR]]-oficialuloj asertis ke ukrainiaj soldatoj bombardis la urbocentron de Donecko per obusoj kaj per PFM-1 kontraŭpersonaj terminoj, 1 homo mortis<ref>[https://tass.com/world/1487151 Ukrainian troops fire anti-personnel mines at Donetsk again] ''TASS'', 31-a de julio 2022</ref><ref>[https://english.almayadeen.net/news/politics/donetsk-being-cleared-of-ukrainian-mines-banned-by-geneva-co Donetsk being cleared of Ukrainian mines banned by Geneva Convention] ''almayadeen'', 31-a de julio 2022</ref>. == Aŭgusto 2022 == === 1-a de aŭgusto === La unua ŝipo kun greno forlasis Odeson laŭ la interkonsento de UN kaj Turkio intertraktita inter Ukrainio kaj Rusio por eksportado de manĝaĵo el Ukrainio ({{Vikinovaĵen|La unua ŝipo kun greno eliros el Odeso la 1-an de aŭgusto}}). === 4-a de aŭgusto === [[Amnestio Internacia]] akuzis Ukrainion je malobservo de la internaciaj militleĝoj metante armilojn kaj tendarojn en civilajn areojn kun ''"armeaj bazoj aŭ dense arbarkovritaj areoj proksime"''<ref>[https://www.nytimes.com/live/2022/08/04/world/ukraine-russia-news-war#amnesty-international-says-ukraines-tactics-have-endangered-civilian-lives-drawing-a-fierce-rebuke Amnesty International says Ukraine’s tactics have endangered civilian lives, drawing a fierce rebuke.] ''The New Yok Times'', 5-a de aŭgusto 2022</ref>, tiel endanĝerigante civilulojn<ref>[https://www.amnesty.fr/actualites/ukraine-les-tactiques-de-combats-ukrainiennes-mettent-en-danger-la-population-civile UKRAINE : LES TACTIQUES DE COMBATS UKRAINIENNES METTENT EN DANGER LA POPULATION CIVILE] ''[[Amnestio Internacia]]'', 4-a de aŭgusto 2022</ref>. Zelenskij rebatis dirante, ke tiuj asertoj provas oferti ''"amnestion al la terorista ŝtato kaj ŝanĝi la respondecon de la agresanto al la viktimo"''<ref>[https://www.sbs.com.au/news/article/volodymyr-zelenskyy-responds-to-amnesty-allegations-of-ukrainian-forces-putting-civilians-at-risk/9gr0fl1jo Volodymyr Zelenskyy responds to Amnesty allegations of Ukrainian forces 'putting civilians at risk'] ''SBS news'', 5-a de aŭgusto 2022</ref>. === 5-a de aŭgusto === Rusio kaj Ukrainio akuzis unu la alian plo bombardo de la nuklea centralo de [[Zaporiĵo]], la obusoj trafinte elektrajn kablojn kaj deviginte la teknikistojn malkonekti unu reaktoron.<ref>[https://www.reuters.com/business/aerospace-defense/shelling-hits-power-lines-ukraine-nuclear-plant-both-sides-trade-blame-2022-08-05/ Shells hit power lines at Ukraine nuclear plant, fighting in east] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.reuters.com%2Fbusiness%2Faerospace-defense%2Fshelling-hits-power-lines-ukraine-nuclear-plant-both-sides-trade-blame-2022-08-05%2F#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''Reuters'', 5-a de aŭgusto 2022</ref> Laŭ rusiaj amaskomunikiloj, nord-koreiaj respondeculoj proponis disponigi al Rusio 100 000 volontulaj soldatoj por la milito. La oferto estas esplarata de rusiaj aŭtoritatoj<ref>[https://nypost.com/2022/08/05/russian-state-tv-north-korea-offers-kremlin-100000-troops/ Russian state TV: North Korea offering Kremlin 100,000 ‘volunteers’ ] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fnypost.com%2F2022%2F08%2F05%2Frussian-state-tv-north-korea-offers-kremlin-100000-troops%2F#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''The New York Post'', 5-a de aŭgusto 2022</ref><ref>[https://www.mirror.co.uk/news/world-news/100000-north-korean-soldiers-could-27664214 100,000 North Korean soldiers could be sent to join Vladimir Putin’s forces in Ukraine] ([https://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=https%3A%2F%2Fwww.mirror.co.uk%2Fnews%2Fworld-news%2F100000-north-korean-soldiers-could-27664214#federation=archive.wikiwix.com arkivo]) ''Mirror'', 5-a de aŭgusto 2022</ref>. === 10-a de aŭgusto === Laŭ la prezidanto de la [[Dnipropetrovska provinco]], 13 civiluloj mortis pro noktaj rusiaj bombardoj en sia regiono<ref>[https://www.liberation.fr/international/europe/ukraine-dans-la-region-de-dnipropetrovsk-treize-civils-tues-dans-des-bombardements-russes-20220810%20LLGSQUTKBJCIXGWFT4Z4MXAGXU/ Ukraine: dans la région de Dnipropetrovsk, treize civils tués dans des bombardements russes ], ''[[Libération]]'', 10-a de aŭgusto 2022</ref>. == Referencoj == {{Referencoj|3}} [[Kategorio:Invado de Rusio en Ukrainion (2022)]] 0gjhii40lyfb8zgpcgmmh0dbmd8evxw 0 767609 7684834 7542688 2022-08-10T23:15:40Z EmausBot 32202 Roboto: Riparas duoblan alidirekton al [[Sciuro kaj Erinaco]] wikitext text/x-wiki #ALIDIREKTI [[Sciuro kaj Erinaco]] hpyygv47zsboxyuudbrawpa184b22m1 0 770806 7685002 7603750 2022-08-11T08:32:42Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120ra|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Vintra Olimpiko 2018 |Urbo = Pjonĉango |Ŝtato = Kanado |Flagtenanto = Tessa Virtue & Scott Moir |FlagtenantoFermo = Kim Boutin |Sportistoj= 225 |Disciplinoj = 14 |Rango = 3 |Oro = 11 |Arĝento = 8 |Bronzo = 10 }} Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. <!-- >>> Eblus ankoraŭ aldoni liston de medalistoj laŭ la sekva modelo: ==Medalistoj== {| class="wikitable sortable" |- ! Medalo ! Nomo ! Disciplino ! Evento ! Dato |- | {{ora medalo}} || [[nomo]]|| [[disciplino]] || konkurso || dato |} --> == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|www.olympic.ca}} ({{en}} kaj {{fr}}) [[Dosiero:PyeongChang 2018 Winter Olympics.svg|150px|centra|<center>emblemo de la olimpiko]] {{projektoj}} {{Kanada olimpika teamo}} {{Landoj en la Vintra Olimpiko 2018}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:2018 en Kanado|Olimpiko]] [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 2018]] [[Kategorio:Kanado en Vintraj Olimpikoj|#]] n1vorwcy7nl6bkd8s1cbpij8iclrvh3 0 771114 7685003 7585492 2022-08-11T08:32:55Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120ra|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Vintra Olimpiko 2022 |Urbo = Pekino |Ŝtato = Kanado |Flagtenanto = Charles Hamelin kaj Marie-Philip Poulin |FlagtenantoFermo = Isabelle Weidemann |Sportistoj= 215 |Disciplinoj = 14 |Rango = 11 |Oro = 4 |Arĝento = 8 |Bronzo = 14 }} Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. <!-- >>> Eblus ankoraŭ aldoni liston de medalistoj laŭ la sekva modelo: ==Medalistoj== {| class="wikitable sortable" |- ! Medalo ! Nomo ! Disciplino ! Evento ! Dato |- | {{ora medalo}} || [[nomo]]|| [[disciplino]] || konkurso || dato |} --> {| |<!--[[dosiero:ĉu plia bildo?|220px|eta|maldekstra|{{centre|teksto}}]]--> |[[Dosiero:2022 Winter Olympics logo.svg|220px|maldekstra|<center>emblemo de la olimpiko]] |} {{projektoj}} <!-- komuneja kategorio por vikidatumoj: Canada at the 2022 Winter Olympics --> == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|www.olympic.ca}} ({{en}} kaj {{fr}}) <!-- == Notoj == {{Referencoj}} --> {{Kanada olimpika teamo}} {{Landoj en la Vintra Olimpiko 2022}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:2022 en Kanado|Olimpiko]] [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 2022]] [[Kategorio:Kanado en Vintraj Olimpikoj|#]] p1tewe9sssnmnygyf1sjgq1xgg4tgnu 0 771277 7685023 7644327 2022-08-11T08:45:04Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120ra|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Vintra Olimpiko 1992 |Urbo = Albertville |Ŝtato = Kanado |Flagtenanto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |Sportistoj= 108 |Disciplinoj =11 |Rango = 9 |Oro = 2 |Arĝento = 3 |Bronzo = 2 }} Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|www.olympic.ca}} ({{en}} kaj {{fr}}) [[dosiero:Vintra Olimpiko 1992.svg|centra|130px|{{centre|olimpika emblemo}}]] {{-l}} {{Kanada olimpika teamo}} {{Landoj en la Vintra Olimpiko 1992}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 1992]] [[Kategorio:Kanado en Vintraj Olimpikoj|#]] jz955s2353xa4pzr5kk8ofwb2jhzd7h 0 771278 7685022 7588845 2022-08-11T08:44:56Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120ra|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Vintra Olimpiko 1988 |Urbo = Kalgario |Ŝtato = Kanado |Flagtenanto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |Sportistoj= 112 |Disciplinoj =10 |Rango = 13 |Oro = 0 |Arĝento = 2 |Bronzo = 3 }} Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|www.olympic.ca}} ({{en}} kaj {{fr}}) {{Kanada olimpika teamo}} {{Landoj en la Vintra Olimpiko 1988}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 1988]] [[Kategorio:Kanado en Vintraj Olimpikoj|#]] 8dmpfgl6v5d77iqtsupzypatq5aval1 0 771280 7685021 7588843 2022-08-11T08:44:51Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120ra|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Vintra Olimpiko 1984 |Urbo = Sarajevo |Ŝtato = Kanado |Flagtenanto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |Sportistoj= 67 |Disciplinoj =8 |Rango = 8 |Oro = 3 |Arĝento = 1 |Bronzo = 1 }} Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|www.olympic.ca}} ({{en}} kaj {{fr}}) {{Kanada olimpika teamo}} {{Landoj en la Vintra Olimpiko 1984}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 1984]] [[Kategorio:Kanado en Vintraj Olimpikoj|#]] l19mbcrypmcj189t00l2s10eprhsyqk 0 771282 7685020 7655283 2022-08-11T08:44:44Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120ra|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Vintra Olimpiko 1980 |Urbo = Lake Placid |Ŝtato = Kanado |Flagtenanto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |Sportistoj= 59 |Disciplinoj =8 |Rango = 14 |Oro = 0 |Arĝento = 1 |Bronzo = 1 }} Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|www.olympic.ca}} ({{en}} kaj {{fr}}) [[dosiero:1980 Winter Olympics the Canadian Team.jpg|eta|maldekstra|400ra|{{centre|la kanada teamo dum la malferma ceremonio}}]] {{projektoj}} {{Kanada olimpika teamo}} {{Landoj en la Vintra Olimpiko 1980}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 1980]] [[Kategorio:Kanado en Vintraj Olimpikoj|#]] f90wds7ib6f9zaiwt1sp4qoyittpiqx 7685033 7685020 2022-08-11T09:00:33Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120ra|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Vintra Olimpiko 1980 |Urbo = Lake Placid |Ŝtato = Kanado |Flagtenanto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |Sportistoj= 59 |Disciplinoj =8 |Rango = 14 |Oro = 0 |Arĝento = 1 |Bronzo = 1 }} Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|www.olympic.ca}} ({{en}} kaj {{fr}}) [[dosiero:1980 Winter Olympics the Canadian Team.jpg|eta|centra|400ra|{{centre|la kanada teamo dum la malferma ceremonio}}]] {{projektoj}} {{Kanada olimpika teamo}} {{Landoj en la Vintra Olimpiko 1980}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 1980]] [[Kategorio:Kanado en Vintraj Olimpikoj|#]] bu2wa5d696tq340nvl9ddr8fwunsu0f 7685036 7685033 2022-08-11T09:01:04Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120ra|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Vintra Olimpiko 1980 |Urbo = Lake Placid |Ŝtato = Kanado |Flagtenanto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |Sportistoj= 59 |Disciplinoj =8 |Rango = 14 |Oro = 0 |Arĝento = 1 |Bronzo = 1 }} Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|www.olympic.ca}} ({{en}} kaj {{fr}}) <br/> {{projektoj}} [[dosiero:1980 Winter Olympics the Canadian Team.jpg|eta|centra|400ra|{{centre|la kanada teamo dum la malferma ceremonio}}]] {{Kanada olimpika teamo}} {{Landoj en la Vintra Olimpiko 1980}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 1980]] [[Kategorio:Kanado en Vintraj Olimpikoj|#]] m9ql135k9m8n915u3ppx03xbvfwqkjl 0 771598 7685019 7588839 2022-08-11T08:44:37Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120ra|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Vintra Olimpiko 1976 |Urbo = Innsbruck |Ŝtato = Kanado |Flagtenanto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |Sportistoj= 59 |Disciplinoj =8 |Rango = 11 |Oro = 1 |Arĝento = 1 |Bronzo = 1 }} La [[Alpoj|alpa urbo]] [[Innsbruck]] jam la dua fojon gastigis la eventon, post la [[Vintra Olimpiko 1964]]. Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|www.olympic.ca}} ({{en}} kaj {{fr}}) {{Kanada olimpika teamo}} {{Landoj en la Vintra Olimpiko 1976}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 1976]] [[Kategorio:Kanado en Vintraj Olimpikoj|#]] khvjpgj59h92ko5yhcfigdipacp304l 0 771599 7685018 7588838 2022-08-11T08:44:30Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120ra|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Vintra Olimpiko 1972 |Urbo = Sapporo |Ŝtato = Kanado |Flagtenanto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |Sportistoj= 47 |Disciplinoj = 7 |Rango = 17 |Oro = 0 |Arĝento = 1 |Bronzo = 0 }} Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|www.olympic.ca}} ({{en}} kaj {{fr}}) {{Kanada olimpika teamo}} {{Landoj en la Vintra Olimpiko 1972}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 1972]] [[Kategorio:Kanado en Vintraj Olimpikoj|#]] cijs6s1wrugy9wfwikvepuy7w97vl6t 0 771600 7685017 7588836 2022-08-11T08:44:24Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120ra|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Vintra Olimpiko 1968 |Urbo = Grenoble |Ŝtato = Kanado |Flagtenanto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |Sportistoj= 70 |Disciplinoj = 9 |Rango = 13 |Oro = 1 |Arĝento = 1 |Bronzo = 1 }} Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|www.olympic.ca}} ({{en}} kaj {{fr}}) {{Kanada olimpika teamo}} {{Landoj en la Vintra Olimpiko 1968}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 1968]] [[Kategorio:Kanado en Vintraj Olimpikoj|#]] 7vr3i3z6arywjglrzwy71go8t4t56qs 0 771601 7685016 7591830 2022-08-11T08:44:18Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120ra|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ludoj = Vintra Olimpiko 1964 |flagportisto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |konkurantoj= 55 |sportaj disciplinoj =8 |rango = 10 |oro = 1 |arĝento = 1 |bronzo = 1 }} Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|www.olympic.ca}} ({{en}} kaj {{fr}}) {{Kanada olimpika teamo}} {{Landoj en la Vintra Olimpiko 1964}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 1964]] [[Kategorio:Kanado en Vintraj Olimpikoj|#]] pt9zzvf3cugjr8ssxw93zhb9rshceoz 7685029 7685016 2022-08-11T08:50:12Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120ra|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ludoj = Vintra Olimpiko 1964 |flagportisto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |konkurantoj= 55 |sportaj disciplinoj =8 |rango = 10 |oro = 1 |arĝento = 1 |bronzo = 1 }} La '''kanada teamo''' aktiva en la '''[[Vintra Olimpiko 1964]]''' en [[Innsbruck]] havis 55 sportistojn. Ili partoprenis en 8 fakoj. Flagotenanto de la teamo estis ''{{#invoke:Wikidata|claim|P3022}}''. La sportistoj atingis po 1 oran, arĝentan kaj bronzan medalojn. Sume la teamo en la Olimpiko havis la 10-an rangon. Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|www.olympic.ca}} ({{en}} kaj {{fr}}) {{Kanada olimpika teamo}} {{Landoj en la Vintra Olimpiko 1964}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 1964]] [[Kategorio:Kanado en Vintraj Olimpikoj|#]] hh4na0lmw1xzcn8p0kk2rknnwswfsle 0 771602 7685039 7591829 2022-08-11T09:01:58Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120ra|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ludoj = Vintra Olimpiko 1960 |flagportisto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |konkurantoj= 44 |sportaj disciplinoj = 7 |rango = 7 |oro = 2 |arĝento = 1 |bronzo = 1 }} La '''kanada teamo''' aktiva en la '''[[Vintra Olimpiko 1960]]''' en [[Innsbruck]] havis 55 sportistojn. Ili partoprenis en 8 fakoj. Flagotenanto de la teamo estis ''{{#invoke:Wikidata|claim|P3022}}''. La sportistoj atingis po 1 oran, arĝentan kaj bronzan medalojn. Sume la teamo en la Olimpiko havis la 10-an rangon. Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|www.olympic.ca}} ({{en}} kaj {{fr}}) [[dosiero:SquawValley1960.jpg|centra|140px|{{centre|emblemo de la olimpiko}}]] {{Kanada olimpika teamo}} {{Landoj en la Vintra Olimpiko 1960}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 1960]] [[Kategorio:Kanado en Vintraj Olimpikoj|#]] bm32573b7xqph28vou23qpbncr95zpe 7685056 7685039 2022-08-11T09:20:31Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120ra|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ludoj = Vintra Olimpiko 1960 |flagportisto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |konkurantoj= 44 |sportaj disciplinoj = 7 |rango = 7 |oro = 2 |arĝento = 1 |bronzo = 1 }} Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|www.olympic.ca}} ({{en}} kaj {{fr}}) [[dosiero:SquawValley1960.jpg|centra|200px|{{centre|emblemo de la olimpiko}}]] {{Kanada olimpika teamo}} {{Landoj en la Vintra Olimpiko 1960}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 1960]] [[Kategorio:Kanado en Vintraj Olimpikoj|#]] 4kg1mgo73sdiua5fhlj6n6emmh63mvl 7685058 7685056 2022-08-11T09:21:21Z ThomasPusch 1869 Misklako wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120ra|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ludoj = Vintra Olimpiko 1960 |flagportisto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |konkurantoj= 44 |sportaj disciplinoj = 7 |rango = 7 |oro = 2 |arĝento = 1 |bronzo = 1 }} La '''kanada teamo''' aktiva en la '''[[Vintra Olimpiko 1960]]''' en [[Innsbruck]] havis 55 sportistojn. Ili partoprenis en 8 fakoj. Flagotenanto de la teamo estis ''{{#invoke:Wikidata|claim|P3022}}''. La sportistoj atingis po 1 oran, arĝentan kaj bronzan medalojn. Sume la teamo en la Olimpiko havis la 10-an rangon. Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|www.olympic.ca}} ({{en}} kaj {{fr}}) [[dosiero:SquawValley1960.jpg|centra|140px|{{centre|emblemo de la olimpiko}}]] {{Kanada olimpika teamo}} {{Landoj en la Vintra Olimpiko 1960}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 1960]] [[Kategorio:Kanado en Vintraj Olimpikoj|#]] bm32573b7xqph28vou23qpbncr95zpe 0 771603 7684950 7591826 2022-08-11T07:14:44Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ludoj = Vintra Olimpiko 1956 |Urbo = Cortina d'Ampezzo |Ŝtato = Kanado |flagportisto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |konkurantoj= 35 |sportaj disciplinoj = 7 |rango = 10 |oro = 0 |arĝento = 1 |bronzo = 2 }} La '''kanada teamo''' aktiva en la '''[[Vintra Olimpiko 1956]]''' en [[Cortina d'Ampezzo]] havis 35 sportistojn. Ili partoprenis en 7 fakoj. La sportistoj atingis 1 arĝentan kaj 2 bronzajn medalojn. Sume la teamo en la Olimpiko havis la 7-an rangon. Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]] fondita en 1904 kaj oficiale agnoskita en 1907. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|www.olympic.ca}} ({{en}} kaj {{fr}}) {{Kanada olimpika teamo}} {{Landoj en la Vintra Olimpiko 1956}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 1956]] [[Kategorio:Kanado en Vintraj Olimpikoj|#]] 26yvecdqfworq4ko48w5es16hommipg 7685015 7684950 2022-08-11T08:44:01Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120ra|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ludoj = Vintra Olimpiko 1956 |Urbo = Cortina d'Ampezzo |Ŝtato = Kanado |flagportisto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |konkurantoj= 35 |sportaj disciplinoj = 7 |rango = 10 |oro = 0 |arĝento = 1 |bronzo = 2 }} La '''kanada teamo''' aktiva en la '''[[Vintra Olimpiko 1956]]''' en [[Cortina d'Ampezzo]] havis 35 sportistojn. Ili partoprenis en 7 fakoj. La sportistoj atingis 1 arĝentan kaj 2 bronzajn medalojn. Sume la teamo en la Olimpiko havis la 7-an rangon. Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]] fondita en 1904 kaj oficiale agnoskita en 1907. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|www.olympic.ca}} ({{en}} kaj {{fr}}) {{Kanada olimpika teamo}} {{Landoj en la Vintra Olimpiko 1956}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 1956]] [[Kategorio:Kanado en Vintraj Olimpikoj|#]] 9xuq3dj8uc2jzag2cghqe67eudj46k0 0 771604 7684948 7591821 2022-08-11T07:12:58Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ludoj = Vintra Olimpiko 1952 |flagportisto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |konkurantoj= 39 |sportaj disciplinoj = 6 |rango = 6 |oro = 1 |arĝento = 0 |bronzo = 1 }} La '''kanada teamo''' aktiva en la '''[[Vintra Olimpiko 1952]]''' en [[Helsinko]] havis 37 sportistojn. Ili partoprenis en 6 fakoj. La sportistoj atingis 1 oran kaj 1 bronzan medalojn. Sume la teamo en la Olimpiko havis la 6-an rangon. Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]] fondita en 1904 kaj oficiale agnoskita en 1907. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|www.olympic.ca}} ({{en}} kaj {{fr}}) {{Kanada olimpika teamo}} {{Landoj en la Vintra Olimpiko 1952}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 1952]] [[Kategorio:Kanado en Vintraj Olimpikoj|#]] piq3wywlrj49gsiamxl3kqwdt9j399k 7684949 7684948 2022-08-11T07:13:52Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ludoj = Vintra Olimpiko 1952 |flagportisto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |konkurantoj= 39 |sportaj disciplinoj = 6 |rango = 6 |oro = 1 |arĝento = 0 |bronzo = 1 }} La '''kanada teamo''' aktiva en la '''[[Vintra Olimpiko 1952]]''' en [[Oslo]] havis 37 sportistojn. Ili partoprenis en 6 fakoj. La sportistoj atingis 1 oran kaj 1 bronzan medalojn. Sume la teamo en la Olimpiko havis la 6-an rangon. Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]] fondita en 1904 kaj oficiale agnoskita en 1907. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|www.olympic.ca}} ({{en}} kaj {{fr}}) {{Kanada olimpika teamo}} {{Landoj en la Vintra Olimpiko 1952}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 1952]] [[Kategorio:Kanado en Vintraj Olimpikoj|#]] 0zi86hevjzjrh4cde25n94rcqm7g8f0 7685014 7684949 2022-08-11T08:43:55Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120ra|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ludoj = Vintra Olimpiko 1952 |flagportisto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |konkurantoj= 39 |sportaj disciplinoj = 6 |rango = 6 |oro = 1 |arĝento = 0 |bronzo = 1 }} La '''kanada teamo''' aktiva en la '''[[Vintra Olimpiko 1952]]''' en [[Oslo]] havis 37 sportistojn. Ili partoprenis en 6 fakoj. La sportistoj atingis 1 oran kaj 1 bronzan medalojn. Sume la teamo en la Olimpiko havis la 6-an rangon. Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]] fondita en 1904 kaj oficiale agnoskita en 1907. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|www.olympic.ca}} ({{en}} kaj {{fr}}) {{Kanada olimpika teamo}} {{Landoj en la Vintra Olimpiko 1952}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 1952]] [[Kategorio:Kanado en Vintraj Olimpikoj|#]] 1zjocq5kn6cyp24ryik6nosjyahlbfo 0 771697 7684996 7628302 2022-08-11T08:29:02Z LiMr 34378 [[Kategorio:2016 en Rusio]] aldonita per [[Vikipedio:VarmaKato|HotCat]] wikitext text/x-wiki {{Informkesto Olimpikoj Rusio |ludoj=Somera Olimpiko 2016 |konkurantoj= '''{{#invoke:Wikidata|claim|P2103}}''' |sportaj disciplinoj= 33 |flagportisto= {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |oro= 19 |arĝento= 18 |bronzo= 19 |rango= 4 }} La sportista teamo de '''[[Rusio]]''' konkurencis en la '''[[Somera Olimpiko 2016]]''' de la 5-a ĝis la 21-a de aŭgusto [[2016]] en [[Rio-de-Ĵanejro]] ([[Brazilo]]). Flagotenanto de la teamo estis ''{{#invoke:Wikidata|claim|P3022}}''. La teamo sume atingis 56 medalojn, 19 orajn, 18 arĝentajn kaj 19 bronzajn, kaj sekve rivevis la kvaran rangon. <!-- ==Medalistoj== {| class="wikitable sortable" |- ! Medalo ! Nomo ! Disciplino ! Evento ! Dato |- | {{ora medalo}} || ''Nomo'' || [[sporta disciplino]] || subdisciplino || dato |- | ... |- | ... |- | |} Jen nur la komenco: kiel indikas la informkesto dekstre, sume estis pli da medaloj. --> == Eksteraj ligiloj == * {{Oficiala retejo|www.roc.ru}} ({{ru}}) [[dosiero:Russia takes silver in women's artistic gymnastics.jpg|eta|maldekstra|300px|{{centre|arĝenta medalo en virina [[arta gimnastiko]]}}]] {{projektoj}} <!-- ==Referencoj== {{referencoj}} --> <br/> [[dosiero:Rio 2016 logo.svg|200ra|centre]] {{ĝermo|sporto}} {{Rusia olimpika teamo}} {{Landoj en la Somera Olimpiko 2016}} [[Kategorio:Landoj en la Somera Olimpiko 2016]] [[Kategorio:Rusio en Someraj Olimpikoj|#]] [[Kategorio:2016 en Rusio|Somera Olimpiko]] lhvefo38qyaz3jo6mkyhkqfzbff9xgj 10 771749 7685233 7578161 2022-08-11T11:18:32Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki {{Navigilo2 |nomo = Olimpika nacia teamo |titolo = Nacia teamo de Jamajko |grupo1 = Jamajko en la Somera Olimpiko |listo1 = [[Jamajko en la Somera Olimpiko 1948|1948]] · [[Jamajko en la Somera Olimpiko 1952|1952]] · [[Jamajko en la Somera Olimpiko 1956|1956]] · [[Federacio de Karibaj Insuloj|1960]]* · [[Jamajko en la Somera Olimpiko 1964|1964]] · [[Jamajko en la Somera Olimpiko 1968|1968]] · [[Jamajko en la Somera Olimpiko 1972|1972]] · [[Jamajko en la Somera Olimpiko 1976|1976]] · [[Jamajko en la Somera Olimpiko 1980|1980]] · [[Jamajko en la Somera Olimpiko 1984|1984]] · [[Jamajko en la Somera Olimpiko 1988|1988]] · [[Jamajko en la Somera Olimpiko 1992|1992]] · [[Jamajko en la Somera Olimpiko 1996|1996]] · [[Jamajko en la Somera Olimpiko 2000|2000]] · [[Jamajko en la Somera Olimpiko 2004|2004]] · [[Jamajko en la Somera Olimpiko 2008|2008]] · [[Jamajko en la Somera Olimpiko 2012|2012]] · [[Jamajko en la Somera Olimpiko 2016|2016]] · [[Jamajko en la Somera Olimpiko 2020|2020]] :<nowiki>*</nowiki><small> kiel parto de la [[Federacio de Karibaj Insuloj]]</small> |grupo2 = Jamajko en la Vintra Olimpiko |listo2 = 1988 · 1992 · 1994 · 1998 · 2002 · <span style="color:#aaa">2006</span> · 2010 · [[Jamajko en la Vintra Olimpiko 2014|2014]] · 2018 · 2022 - [[Jamajko en la Olimpikoj|Jamajko en la Olimpikojidu ankaŭ la resuman liston Jamajko en la Olimpikoj]]<!--de 1988 ĝis 2022 la teamo restis sen AJNA medalo, tial la ruĝaj ligiloj foigitaj, krom pri 2014, pri kio tamen raporteblis io: [[Jamajko en la Vintra Olimpiko 1988|1988]] · [[Jamajko en la Vintra Olimpiko 1992|1992]] · [[Jamajko en la Vintra Olimpiko 1994|1994]] · [[Jamajko en la Vintra Olimpiko 1998|1998]] · [[Jamajko en la Vintra Olimpiko 2002|2002]] · <span style="color:#aaa"> 2006 </span> · [[Jamajko en la Vintra Olimpiko 2010|2010]] · [[Jamajko en la Vintra Olimpiko 2014|2014]] · [[Jamajko en la Vintra Olimpiko 2018|2018]] · [[Jamajko en la Vintra Olimpiko 2022|2022]]--> }}<noinclude> [[Kategorio:Navigilo:Sporto|{{PAĜONOMO}}]] </noinclude> qmfbezfchud8towvxygfsfftojh80dq 7685234 7685233 2022-08-11T11:19:02Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki {{Navigilo2 |nomo = Olimpika nacia teamo |titolo = Nacia teamo de Jamajko |grupo1 = Jamajko en la Somera Olimpiko |listo1 = [[Jamajko en la Somera Olimpiko 1948|1948]] · [[Jamajko en la Somera Olimpiko 1952|1952]] · [[Jamajko en la Somera Olimpiko 1956|1956]] · [[Federacio de Karibaj Insuloj|1960]]* · [[Jamajko en la Somera Olimpiko 1964|1964]] · [[Jamajko en la Somera Olimpiko 1968|1968]] · [[Jamajko en la Somera Olimpiko 1972|1972]] · [[Jamajko en la Somera Olimpiko 1976|1976]] · [[Jamajko en la Somera Olimpiko 1980|1980]] · [[Jamajko en la Somera Olimpiko 1984|1984]] · [[Jamajko en la Somera Olimpiko 1988|1988]] · [[Jamajko en la Somera Olimpiko 1992|1992]] · [[Jamajko en la Somera Olimpiko 1996|1996]] · [[Jamajko en la Somera Olimpiko 2000|2000]] · [[Jamajko en la Somera Olimpiko 2004|2004]] · [[Jamajko en la Somera Olimpiko 2008|2008]] · [[Jamajko en la Somera Olimpiko 2012|2012]] · [[Jamajko en la Somera Olimpiko 2016|2016]] · [[Jamajko en la Somera Olimpiko 2020|2020]] :<nowiki>*</nowiki><small> kiel parto de la [[Federacio de Karibaj Insuloj]]</small> |grupo2 = Jamajko en la Vintra Olimpiko |listo2 = 1988 · 1992 · 1994 · 1998 · 2002 · <span style="color:#aaa">2006</span> · 2010 · [[Jamajko en la Vintra Olimpiko 2014|2014]] · 2018 · 2022 - [[Jamajko en la Olimpikoj|Vidu ankaŭ la resuman liston Jamajko en la Olimpikoj]] <!--de 1988 ĝis 2022 la teamo restis sen AJNA medalo, tial la ruĝaj ligiloj foigitaj, krom pri 2014, pri kio tamen raporteblis io: [[Jamajko en la Vintra Olimpiko 1988|1988]] · [[Jamajko en la Vintra Olimpiko 1992|1992]] · [[Jamajko en la Vintra Olimpiko 1994|1994]] · [[Jamajko en la Vintra Olimpiko 1998|1998]] · [[Jamajko en la Vintra Olimpiko 2002|2002]] · <span style="color:#aaa"> 2006 </span> · [[Jamajko en la Vintra Olimpiko 2010|2010]] · [[Jamajko en la Vintra Olimpiko 2014|2014]] · [[Jamajko en la Vintra Olimpiko 2018|2018]] · [[Jamajko en la Vintra Olimpiko 2022|2022]]--> }}<noinclude> [[Kategorio:Navigilo:Sporto|{{PAĜONOMO}}]] </noinclude> igohyobfza4tlkux4gi7qta9d06xhed 10 772087 7685067 7649584 2022-08-11T09:39:47Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki {{Navigilo2 |nomo = Olimpika nacia teamo |titolo = Nacia teamo de [[Portugalio]] |grupo1 = Portugalio en la Somera Olimpiko |listo1 = · [[Portugalio en la Somera Olimpiko 1912|1912]] [[Portugalio en la Somera Olimpiko 1920|1920]] · [[Portugalio en la Somera Olimpiko 1924|1924]] · [[Portugalio en la Somera Olimpiko 1928|1928]] · [[Portugalio en la Somera Olimpiko 1932|1932]] · [[Portugalio en la Somera Olimpiko 1936|1936]] · [[Portugalio en la Somera Olimpiko 1948|1948]] · [[Portugalio en la Somera Olimpiko 1952|1952]] · [[Portugalio en la Somera Olimpiko 1956|1956]] · [[Portugalio en la Somera Olimpiko 1960|1960]] · [[Portugalio en la Somera Olimpiko 1964|1964]] · [[Portugalio en la Somera Olimpiko 1968|1968]] · [[Portugalio en la Somera Olimpiko 1972|1972]] · [[Portugalio en la Somera Olimpiko 1976|1976]] · [[Portugalio en la Somera Olimpiko 1980|1980]] · [[Portugalio en la Somera Olimpiko 1984|1984]] · [[Portugalio en la Somera Olimpiko 1988|1988]] · [[Portugalio en la Somera Olimpiko 1992|1992]] · [[Portugalio en la Somera Olimpiko 1996|1996]] · [[Portugalio en la Somera Olimpiko 2000|2000]] · [[Portugalio en la Somera Olimpiko 2004|2004]] · [[Portugalio en la Somera Olimpiko 2008|2008]] · [[Portugalio en la Somera Olimpiko 2012|2012]] · [[Portugalio en la Somera Olimpiko 2016|2016]] · [[Portugalio en la Somera Olimpiko 2020|2020]] |grupo2 = Portugalio en la Vintra Olimpiko |listo2 = [[Portugalio en la Olimpikoj|''1952 · 1988 · 1994 · 1998 · 2006 · 2010 · 2014 · 2018 · 2022'': vidu resuman liston en la paĝo Portugalio en la Olimpikoj]] }}<noinclude> [[Kategorio:Navigilo:Sporto|{{PAĜONOMO}}]] </noinclude> r1knwn1d6sy2x9tl0eo6rqkv2a3m7an 7685071 7685067 2022-08-11T09:40:20Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki {{Navigilo2 |nomo = Olimpika nacia teamo |titolo = Nacia teamo de [[Portugalio]] |grupo1 = Portugalio en la Somera Olimpiko |listo1 = [[Portugalio en la Somera Olimpiko 1912|1912]] · [[Portugalio en la Somera Olimpiko 1920|1920]] · [[Portugalio en la Somera Olimpiko 1924|1924]] · [[Portugalio en la Somera Olimpiko 1928|1928]] · [[Portugalio en la Somera Olimpiko 1932|1932]] · [[Portugalio en la Somera Olimpiko 1936|1936]] · [[Portugalio en la Somera Olimpiko 1948|1948]] · [[Portugalio en la Somera Olimpiko 1952|1952]] · [[Portugalio en la Somera Olimpiko 1956|1956]] · [[Portugalio en la Somera Olimpiko 1960|1960]] · [[Portugalio en la Somera Olimpiko 1964|1964]] · [[Portugalio en la Somera Olimpiko 1968|1968]] · [[Portugalio en la Somera Olimpiko 1972|1972]] · [[Portugalio en la Somera Olimpiko 1976|1976]] · [[Portugalio en la Somera Olimpiko 1980|1980]] · [[Portugalio en la Somera Olimpiko 1984|1984]] · [[Portugalio en la Somera Olimpiko 1988|1988]] · [[Portugalio en la Somera Olimpiko 1992|1992]] · [[Portugalio en la Somera Olimpiko 1996|1996]] · [[Portugalio en la Somera Olimpiko 2000|2000]] · [[Portugalio en la Somera Olimpiko 2004|2004]] · [[Portugalio en la Somera Olimpiko 2008|2008]] · [[Portugalio en la Somera Olimpiko 2012|2012]] · [[Portugalio en la Somera Olimpiko 2016|2016]] · [[Portugalio en la Somera Olimpiko 2020|2020]] |grupo2 = Portugalio en la Vintra Olimpiko |listo2 = [[Portugalio en la Olimpikoj|''1952 · 1988 · 1994 · 1998 · 2006 · 2010 · 2014 · 2018 · 2022'': vidu resuman liston en la paĝo Portugalio en la Olimpikoj]] }}<noinclude> [[Kategorio:Navigilo:Sporto|{{PAĜONOMO}}]] </noinclude> j3ldi9k9ob2nyeovrm9vy6rwk14nzdb 0 772131 7685005 7630076 2022-08-11T08:33:08Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120ra|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Somera Olimpiko 2020 |Urbo = Tokio |Ŝtato = Kanado |Flagtenanto = Miranda Ayim kaj Nathan Hirayama <!-- ĉi-foje ne, ĉar pli ol unu: {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} --> |FlagtenantoFermo = Damian Warner |Sportistoj= 381 |Disciplinoj = 30 |Rango = 11 |Oro = 7 |Arĝento = 7 |Bronzo = 10 }} Pro la [[Kronvirusa pandemio de 2019-2021|kronvirusa pandemio]] la evento, kiu tenis en sia oficiala nomo la jaron "2020", estis fakte prokrastita al la 23-a de julio ĝis la 8-a de aŭgusto 2021. Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. <!--{{projektoj}}--> == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.olimpic.ca/}} ({{en}} kaj {{fr}}) <!-- == Notoj == {{Referencoj}} --> [[dosiero:2020 Summer Olympics text logo.svg|200ra|centre]] {{kanada olimpika teamo}} {{landoj en la Somera Olimpiko 2020}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Somera Olimpiko 2020]] [[Kategorio:Kanado en Someraj Olimpikoj|#]] 8agbkjk6hgfmpxag840st06mcr6c74y 0 772161 7684947 7628287 2022-08-11T07:09:24Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[dosiero:2016 Summer Olympics opening ceremony Canadians Kanadanoj.jpg|eta|maldekstra|440px|{{centre|kanadanoj en la malferma ceremonio}}]] {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Somera Olimpiko 2016 |Urbo = Rio-de-Ĵanejro |Ŝtato = Kanado |Flagtenanto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |FlagtenantoFermo = Penny Oleksiak |Sportistoj= 314 |Disciplinoj = 27 |Rango = 20 |Oro = 4 |Arĝento = 3 |Bronzo = 15 }} Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.olimpic.ca/}} ({{en}} kaj {{fr}}) <!-- == Notoj == {{Referencoj}} --> {{-l}} {{projektoj}} {| |[[dosiero:Canada at the 2016 Summer Olympics.jpg|eta|maldekstra|377px|{{centre|la teamo kun multaj lumoj en la malferma ceremonio}}]] |[[dosiero:Canadá vence o Brasil no futebol feminino, na Rio 2016 (28807779570).jpg|eta|maldekstra|320px|{{centre|la [[kanada virina nacia teamo de futbalo|kanada virina teamo de futbalo]]}}]] |[[dosiero:WhiteFlag.png|80ra]] |[[dosiero:Rio 2016 logo.svg|200ra|centre]] |} {{kanada olimpika teamo}} {{landoj en la Somera Olimpiko 2016}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Somera Olimpiko 2016]] [[Kategorio:Kanado en Someraj Olimpikoj|#]] 64zf1klgjxvdwby1xypn76m587yfi34 0 772163 7684951 7648233 2022-08-11T07:26:38Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Somera Olimpiko 2008 |Urbo = Pekino |Ŝtato = Kanado |Flagtenanto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |FlagtenantoFermo = Karen Cockburn |Sportistoj= 332 |Disciplinoj = 25 |Rango = 19 |Oro = 3 |Arĝento = 9 |Bronzo = 8 }} Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.olimpic.ca/}} ({{en}} kaj {{fr}}) <!-- == Notoj == {{Referencoj}} --> {{projektoj}} {| |[[dosiero:2008 Summer Olympics - Opening Ceremony - Canada entering la kanada teamo eniras.jpg|eta|maldekstra|355ra|{{centre|la kanada teamo eniras en la malferma ceremonio}}]] |[[dosiero:Canadian gymnasts.jpg|eta|maldekstra|205ra|{{centre|la gimnastoj ''Rosannagh MacLennan, Jason Burnett'' kaj ''Karen Cockburn''}}]] |[[dosiero:Adam Van Koeverden.jpg|eta|maldekstra|200ra|{{centre|la kanuisto ''Adam Van Koeverden'' kontribuis arĝentan medalon}}]] |[[dosiero:WhiteFlag.png|70ra]] |[[dosiero:Beijing Olympic Green.jpg|centre|eta|330ra|{{centre|la [[Pekina Olimpika Parko]] el birda perspektivo, fone centre la [[Nacia stadiono de Pekino]]}}]] |} {{kanada olimpika teamo}} {{landoj en la Somera Olimpiko 2008}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Somera Olimpiko 2008]] [[Kategorio:Kanado en Someraj Olimpikoj|#]] q8ygbb7kd0e645lw6y8geen00ux6pfu 7684994 7684951 2022-08-11T08:27:05Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120ra|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Somera Olimpiko 2008 |Urbo = Pekino |Ŝtato = Kanado |Flagtenanto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |FlagtenantoFermo = Karen Cockburn |Sportistoj= 332 |Disciplinoj = 25 |Rango = 19 |Oro = 3 |Arĝento = 9 |Bronzo = 8 }} Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.olimpic.ca/}} ({{en}} kaj {{fr}}) <!-- == Notoj == {{Referencoj}} --> {{projektoj}} {| |[[dosiero:2008 Summer Olympics - Opening Ceremony - Canada entering la kanada teamo eniras.jpg|eta|maldekstra|355ra|{{centre|la kanada teamo eniras en la malferma ceremonio}}]] |[[dosiero:Canadian gymnasts.jpg|eta|maldekstra|205ra|{{centre|la gimnastoj ''Rosannagh MacLennan, Jason Burnett'' kaj ''Karen Cockburn''}}]] |[[dosiero:Adam Van Koeverden.jpg|eta|maldekstra|200ra|{{centre|la kanuisto ''Adam Van Koeverden'' kontribuis arĝentan medalon}}]] |[[dosiero:WhiteFlag.png|70ra]] |[[dosiero:Beijing Olympic Green.jpg|centre|eta|330ra|{{centre|la [[Pekina Olimpika Parko]] el birda perspektivo, fone centre la [[Nacia stadiono de Pekino]]}}]] |} {{kanada olimpika teamo}} {{landoj en la Somera Olimpiko 2008}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Somera Olimpiko 2008]] [[Kategorio:Kanado en Someraj Olimpikoj|#]] gfbswtzr8dg7dbwt3fe82x3bomquqnq 0 772164 7684993 7604555 2022-08-11T08:26:55Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120ra|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Somera Olimpiko 2004 |Urbo = Ateno |Ŝtato = Kanado |Flagtenanto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |FlagtenantoFermo = Penny Oleksiak |Sportistoj= 263 |Disciplinoj = 28 |Rango = 21 |Oro = 3 |Arĝento = 6 |Bronzo = 3 }} Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.olimpic.ca/}} ({{en}} kaj {{fr}}) <!-- == Notoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300ra|{{centre|la teamo en la malferma ceremonio}}]] --> {{projektoj}} [[dosiero:Olympic flame at opening ceremony.jpg|eta|centra|280ra|{{centre|la malferma ceremonio}}]] {{kanada olimpika teamo}} {{landoj en la Somera Olimpiko 2004}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Somera Olimpiko 2004]] [[Kategorio:Kanado en Someraj Olimpikoj|#]] 7frxq283fpj1mwxj8x929wfk097bw26 0 772165 7684992 7589970 2022-08-11T08:26:41Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120ra|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Somera Olimpiko 2000 |Urbo = Sidnejo |Ŝtato = Kanado |Flagtenanto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |FlagtenantoFermo = |Sportistoj= 294 |Disciplinoj = 29 |Rango = 24 |Oro = 3 |Arĝento = 3 |Bronzo = 8 }} Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.olimpic.ca/}} ({{en}} kaj {{fr}}) <!-- == Notoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300ra|{{centre|la teamo en la malferma ceremonio}}]] {{projektoj}} --> {{kanada olimpika teamo}} {{landoj en la Somera Olimpiko 2000}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Somera Olimpiko 2000]] [[Kategorio:Kanado en Someraj Olimpikoj|#]] b111y963vh62141naa0mjhw98inwh8u 0 772167 7684991 7589967 2022-08-11T08:26:28Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120ra|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Somera Olimpiko 1996 |Urbo = Atlanta |Ŝtato = Kanado |Flagtenanto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |FlagtenantoFermo = |Sportistoj= 303 |Disciplinoj = 25 |Rango = 21 |Oro = 3 |Arĝento = 11 |Bronzo = 8 }} Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.olimpic.ca/}} ({{en}} kaj {{fr}}) <!-- == Notoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300ra|{{centre|la teamo en la malferma ceremonio}}]] {{projektoj}} --> {{kanada olimpika teamo}} {{landoj en la Somera Olimpiko 1996}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Somera Olimpiko 1996]] [[Kategorio:Kanado en Someraj Olimpikoj|#]] f9lfz9ud5h6j7f114doi24jrntde6ry 0 772168 7684990 7620350 2022-08-11T08:26:13Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120ra|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Somera Olimpiko 1992 |Urbo = Barcelono |Ŝtato = Kanado |Flagtenanto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |FlagtenantoFermo = |Sportistoj= 295 |Disciplinoj = 24 |Rango = 11 |Oro = 7 |Arĝento = 4 |Bronzo = 7 }} Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.olimpic.ca/}} ({{en}} kaj {{fr}}) <!-- == Notoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300ra|{{centre|la teamo en la malferma ceremonio}}]] {{projektoj}} --> [[dosiero:Barcelona 1992.svg|centra|160ra|{{centre|olimpika emblemo}}]] {{kanada olimpika teamo}} {{landoj en la Somera Olimpiko 1992}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Somera Olimpiko 1992]] [[Kategorio:Kanado en Someraj Olimpikoj|#]] jv80nco1y395k1iy0r0h0zv2ivafrj6 0 772169 7684989 7645001 2022-08-11T08:25:57Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120ra|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Somera Olimpiko 1988 |Urbo = Seulo |Ŝtato = Kanado |Flagtenanto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |FlagtenantoFermo = |Sportistoj= 328 |Disciplinoj = 23 |Rango = 19 |Oro = 3 |Arĝento = 2 |Bronzo = 5 }} Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.olimpic.ca/}} ({{en}} kaj {{fr}}) <!-- == Notoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300ra|{{centre|la teamo en la malferma ceremonio}}]] {{projektoj}} --> {| align = center |[[dosiero:Olympic and South Korean flag.jpg|eta|centra|250ra|{{centre|manke de uzebla olimpika emblemo:<br/>la olimpika kaj la gastiganta flago}}]] |[[dosiero:Seoul Olympic torch.jpg|eta|maldekstra|278ra|{{centre|la olimpika flamo de Seulo}}]] |} {{kanada olimpika teamo}} {{landoj en la Somera Olimpiko 1988}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Somera Olimpiko 1988]] [[Kategorio:Kanado en Someraj Olimpikoj|#]] i2xw40wgiekwlkxxxm03zlaxno86cpn 0 772170 7684988 7630007 2022-08-11T08:25:39Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120ra|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Somera Olimpiko 1984 |Urbo = Los-Anĝeleso |Ŝtato = Kanado |Flagtenanto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |FlagtenantoFermo = |Sportistoj= 408 |Disciplinoj = 23 |Rango = 6 |Oro = 10 |Arĝento = 18 |Bronzo = 16 }} Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.olimpic.ca/}} ({{en}} kaj {{fr}}) <!-- == Notoj == {{Referencoj}} --> [[dosiero:Dguebey00449.jpg|eta|maldekstra|300ra|{{centre|''Guillaume Leblanc'' dum la 20-kilometra marŝado}}]] {{projektoj}} [[Dosiero:Olympic Torch Tower of the Los Angeles Coliseum.jpg|eta|centra|333ra|{{centre|la ĉefa olimpika stadiono, nomata [[Koloseo]]}}]] {{kanada olimpika teamo}} {{landoj en la Somera Olimpiko 1984}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Somera Olimpiko 1984]] [[Kategorio:Kanado en Someraj Olimpikoj|#]] 49unl614eui0nhjflgwnpk4lwc24w32 0 772171 7684980 7589955 2022-08-11T08:17:42Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Somera Olimpiko 1976 |Urbo = Montrealo |Ŝtato = Kanado |Flagtenanto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |FlagtenantoFermo = |Sportistoj= 385 |Disciplinoj = 23 |Rango = 27 |Oro = 0 |Arĝento = 6 |Bronzo = 6 }} Kunordigis la teamon kaj la tutan eventon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.olimpic.ca/}} ({{en}} kaj {{fr}}) <!-- == Notoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|{{centre|la teamo en la malferma ceremonio}}]] --> {{projektoj}} [[Dosiero:Stephane Prefontaine, Sandra Henderson 1976b.jpg|eta|centre|250px|{{centre|la atletoj Stephane Prefontaine kaj Sandra Henderson fajrigas la olimpikan flamon}}]] {{kanada olimpika teamo}} {{landoj en la Somera Olimpiko 1976}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Somera Olimpiko 1976]] [[Kategorio:Kanado en Someraj Olimpikoj|#]] 0518o2yrqwpmy6kg6e3gmjsnuwpqf0f 7684985 7684980 2022-08-11T08:24:37Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120ra|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Somera Olimpiko 1976 |Urbo = Montrealo |Ŝtato = Kanado |Flagtenanto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |FlagtenantoFermo = |Sportistoj= 385 |Disciplinoj = 23 |Rango = 27 |Oro = 0 |Arĝento = 6 |Bronzo = 6 }} Kunordigis la teamon kaj la tutan eventon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.olimpic.ca/}} ({{en}} kaj {{fr}}) <!-- == Notoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300ra|{{centre|la teamo en la malferma ceremonio}}]] --> {{projektoj}} [[Dosiero:Stephane Prefontaine, Sandra Henderson 1976b.jpg|eta|centre|250ra|{{centre|la atletoj Stephane Prefontaine kaj Sandra Henderson fajrigas la olimpikan flamon}}]] {{kanada olimpika teamo}} {{landoj en la Somera Olimpiko 1976}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Somera Olimpiko 1976]] [[Kategorio:Kanado en Someraj Olimpikoj|#]] c3vauv0dthultm3d3iztbjmlzqkoalk 7684986 7684985 2022-08-11T08:25:03Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120ra|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Somera Olimpiko 1976 |Urbo = Montrealo |Ŝtato = Kanado |Flagtenanto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |FlagtenantoFermo = |Sportistoj= 385 |Disciplinoj = 23 |Rango = 27 |Oro = 0 |Arĝento = 6 |Bronzo = 6 }} Kunordigis la teamon kaj la tutan eventon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.olimpic.ca/}} ({{en}} kaj {{fr}}) <!-- == Notoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300ra|{{centre|la teamo en la malferma ceremonio}}]] --> {{projektoj}} [[Dosiero:Stephane Prefontaine, Sandra Henderson 1976b.jpg|eta|centre|250ra|{{centre|la atletoj Stephane Prefontaine kaj Sandra Henderson fajrigas la olimpikan flamon}}]] {{kanada olimpika teamo}} {{landoj en la Somera Olimpiko 1976}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Somera Olimpiko 1976]] [[Kategorio:Kanado en Someraj Olimpikoj|#]] l8orh2g3enftnmgwzy75mmvz6nfa4ka 7684987 7684986 2022-08-11T08:25:15Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120ra|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Somera Olimpiko 1976 |Urbo = Montrealo |Ŝtato = Kanado |Flagtenanto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |FlagtenantoFermo = |Sportistoj= 385 |Disciplinoj = 23 |Rango = 27 |Oro = 0 |Arĝento = 6 |Bronzo = 6 }} Kunordigis la teamon kaj la tutan eventon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.olimpic.ca/}} ({{en}} kaj {{fr}}) <!-- == Notoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300ra|{{centre|la teamo en la malferma ceremonio}}]] --> {{projektoj}} [[Dosiero:Stephane Prefontaine, Sandra Henderson 1976b.jpg|eta|centre|250ra|{{centre|la atletoj Stephane Prefontaine kaj Sandra Henderson fajrigas la olimpikan flamon}}]] {{kanada olimpika teamo}} {{landoj en la Somera Olimpiko 1976}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Somera Olimpiko 1976]] [[Kategorio:Kanado en Someraj Olimpikoj|#]] c3vauv0dthultm3d3iztbjmlzqkoalk 0 772172 7684984 7627928 2022-08-11T08:24:15Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120ra|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Somera Olimpiko 1972 |Urbo = Munkeno |Ŝtato = Kanado |Flagtenanto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |FlagtenantoFermo = |Sportistoj= 208 |Disciplinoj = 18 |Rango = 27 |Oro = 0 |Arĝento = 2 |Bronzo = 3 }} Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.olimpic.ca/}} ({{en}} kaj {{fr}}) <!-- == Notoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300ra|{{centre|la teamo en la malferma ceremonio}}]] {{projektoj}} --> [[dosiero:Somera Olimpiko 1972.svg|centra|150ra|{{centre|la emblemo}}]] {{kanada olimpika teamo}} {{landoj en la Somera Olimpiko 1972}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Somera Olimpiko 1972]] [[Kategorio:Kanado en Someraj Olimpikoj|#]] 7skmgg3dv4cjo1otnkumi00563pmhhn 0 772173 7684983 7589952 2022-08-11T08:23:55Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120ra|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Somera Olimpiko 1968 |Urbo = Meksik-Urbo |Ŝtato = Kanado |Flagtenanto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |FlagtenantoFermo = |Sportistoj= 139 |Disciplinoj = 14 |Rango = 23 |Oro = 1 |Arĝento = 3 |Bronzo = 1 }} Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.olimpic.ca/}} ({{en}} kaj {{fr}}) <!-- == Notoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300ra|{{centre|la teamo en la malferma ceremonio}}]] {{projektoj}} --> {{kanada olimpika teamo}} {{landoj en la Somera Olimpiko 1968}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Somera Olimpiko 1968]] [[Kategorio:Kanado en Someraj Olimpikoj|#]] l7l44ze3jj294hw5rux6g2lxjjcx8my 0 772175 7684982 7600091 2022-08-11T08:23:44Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120ra|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ludoj=Somera Olimpiko 1964 |konkurantoj= 115 |sportaj disciplinoj= 16 |flagportisto= {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |oro= 1 |arĝento= 2 |bronzo= 1 |rango= 32 }} La '''kanada teamo aktiva en la Somera Olimpiko 1964''' en [[Tokio]] havis 115 sportistojn. Ili partoprenis en 16 fakoj. Flagtenanto de la teamo estis ''{{#invoke:Wikidata|claim|P3022}}''. La sportistoj atingis 1 oran, 2 arĝentajn kaj 1 bronzan medalojn. Sume la teamo en la Olimpiko havis la 32-an rangon. Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.olimpic.ca/}} ({{en}} kaj {{fr}}) <!-- == Notoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300ra|{{centre|la teamo en la malferma ceremonio}}]] {{projektoj}} --> [[dosiero:Tokyo 1964 Summer Olympics logo.svg|centra|100ra|{{centre|olimpika emblemo}}]] {{kanada olimpika teamo}} {{landoj en la Somera Olimpiko 1964}} [[Kategorio:Landoj en la Somera Olimpiko 1964]] [[Kategorio:Kanado en Someraj Olimpikoj|#]] {{ĝermo|sporto}} 295zhwnn90eg239dmhhie38q3hhkt3d 0 772176 7684981 7629861 2022-08-11T08:23:25Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120ra|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ludoj=Somera Olimpiko 1960 |konkurantoj= 85 |sportaj disciplinoj= 14 |flagportisto= {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |oro= 0 |arĝento= 1 |bronzo= 0 |rango= 32 }} La '''kanada teamo aktiva en la Somera Olimpiko 1960''' en [[Romo]] havis 85 sportistojn. Ili partoprenis en 14 fakoj. Flagtenanto de la teamo estis ''{{#invoke:Wikidata|claim|P3022}}''. La sportistoj atingis 1 arĝentan medalon, kompare al aliaj landoj relative malmulte. Sume la teamo en la Olimpiko havis la 32-an rangon. Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.olimpic.ca/}} ({{en}} kaj {{fr}}) <!-- == Notoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300ra|{{centre|la teamo en la malferma ceremonio}}]] {{projektoj}} --> [[dosiero:1960S Olimpika emblemo.png|centra|160ra|{{centre|la olimpika emblemo}}]] {{kanada olimpika teamo}} {{landoj en la Somera Olimpiko 1960}} [[Kategorio:Landoj en la Somera Olimpiko 1960]] [[Kategorio:Kanado en Someraj Olimpikoj|#]] {{ĝermo|sporto}} h86p5bfws8pfqzlqys7z2dds0owg0tf 7685028 7684981 2022-08-11T08:47:22Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120ra|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ludoj=Somera Olimpiko 1960 |konkurantoj= 85 |sportaj disciplinoj= 14 |flagportisto= {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |oro= 0 |arĝento= 1 |bronzo= 0 |rango= 32 }} La '''kanada teamo''' aktiva en la '''[[Somera Olimpiko 1960]]''' en [[Romo]] havis 85 sportistojn. Ili partoprenis en 14 fakoj. Flagtenanto de la teamo estis ''{{#invoke:Wikidata|claim|P3022}}''. La sportistoj atingis 1 arĝentan medalon, kompare al aliaj landoj relative malmulte. Sume la teamo en la Olimpiko havis la 32-an rangon. Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.olimpic.ca/}} ({{en}} kaj {{fr}}) <!-- == Notoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300ra|{{centre|la teamo en la malferma ceremonio}}]] {{projektoj}} --> [[dosiero:1960S Olimpika emblemo.png|centra|160ra|{{centre|la olimpika emblemo}}]] {{kanada olimpika teamo}} {{landoj en la Somera Olimpiko 1960}} [[Kategorio:Landoj en la Somera Olimpiko 1960]] [[Kategorio:Kanado en Someraj Olimpikoj|#]] {{ĝermo|sporto}} se4vv97p2ou7caxvmt267pmcirz6p3p 0 772486 7685241 7683761 2022-08-11T11:27:44Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Vintra Olimpiko 2014 |Urbo = Soĉi |Ŝtato = Jamajko |Flagtenanto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |Sportistoj= 2 |Disciplinoj = 1 |Rango = |Oro = 0 |Arĝento = 0 |Bronzo = 0 }} Fakte ekde la unua apero de jamajka teamo en la vintra olimpiko 1988 ĝis la jaro 2010 ĉiam la lando sendis nur atletojn pri [[bobado]], foje por du- kaj kvar-persona bobo, ĉi-foje nur por du-persona. Post 2010 tio ŝanĝiĝis, sed tamen bobado restis la ĉefa vintrosporta disciplino de la jamajkanoj. Kaj same fakte, neniam en la sep vintraj partoprenoj ĝis 2014 la jamajkanoj iam ajn akiris medalon, ankaŭ poste en 2018 kaj 2022 ne ... la partopreno estas pli simbola. Tial ĝis nun pri la aliaj partoprenoj en vintraj olimpikoj ne keiĝis apartaj artikoloj, por 2014 tamen jes, nur pro tio ke en Soĉi iu fotis bonajn bildojn de la du-persona bobo en la konkuro (ekzemplero videblas sube). Kompreneble, unu el la du bobistoj ankaŭ havis la honoron esti la flagotenanto de la teamo, kaj lia kolego estis la resta teamo. Kunordigis la teaman partoprenon la ''Jamajka Olimpika Asocio''. <!-- == Notoj == {{Referencoj}} --> [[dosiero:Two-man bobsleigh, 2014 winter Olympics, Jamaica.jpg|eta|maldekstra|300px|{{centre|la jamajka bobada teamo dum la konkuro}}]] {{projektoj}} [[dosiero:Jamaica Coat of Arms blazono blue.png|150px|centra]] [[dosiero:Olympic rings with white rims.svg|150px|centra]] {{jamajka olimpika teamo}} {{Landoj en la Vintra Olimpiko 2014}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 2014]] [[Kategorio:Jamajko en Vintraj Olimpikoj|#]] cuaqeknovl633dxjcdiedp0gl6uiqu2 0 774311 7685204 7604073 2022-08-11T10:23:51Z LiMrBot 141329 +Kategorio:2022 en Pollando wikitext text/x-wiki {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Vintra Olimpiko 2022 |Urbo = Pekino |Ŝtato = Pollando |Flagtenanto = Aleksandra Król kaj Zbigniew Bródka |FlagtenantoFermo = Piotr Michalski |Sportistoj= 57 |Disciplinoj = 10 |Rango = 27 |Oro = 0 |Arĝento = 0 |Bronzo = 1 }} [[dosiero:Flago-de-Pollando.svg|60px|border|maldekstre]][[dosiero:Olympic rings with white rims.svg|60px|maldekstre]] Kunordigis la teamon la [[Pollanda Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://olimpijski.pl}} ({{pl}} kaj {{en}}) <!-- == Referencoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|{{centre|teksto, ekz. la pola teamo en la malferma ceremonio}}]] {{Projektoj}} --> {{pola olimpika teamo}} {{Landoj en la Vintra Olimpiko 2022}} {{Ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 2022]] [[Kategorio:Pollando en Vintraj Olimpikoj|#]] [[Kategorio:2022 en Pollando|Vintra Olimpiko]] l1xp4oxot0hgruyfygaele8ofuno7uo 0 774316 7685072 7603908 2022-08-11T09:40:33Z LiMr 34378 [[Kategorio:2000 en Pollando]] aldonita per [[Vikipedio:VarmaKato|HotCat]] wikitext text/x-wiki {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Somera Olimpiko 2000 |Urbo = Sidnejo |Ŝtato = Pollando |Flagtenanto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |FlagtenantoFermo = |Sportistoj= 187 |Disciplinoj = 20 |Rango = 14 |Oro = 6 |Arĝento = 5 |Bronzo = 3 }} Kunordigis la teamon la [[Pollanda Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://olimpijski.pl}} ({{pl}}) <!-- == Referencoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|{{centre|teksto, ekz. la pola teamo en la malferma ceremonio}}]] {{Projektoj}} --> {{pola olimpika teamo}} {{Landoj en la Somera Olimpiko 2000}} {{Ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Somera Olimpiko 2000]] [[Kategorio:Pollando en Someraj Olimpikoj|#]] [[Kategorio:2000 en Pollando|Somera Olimpiko]] 8sue56y2xcv5dumpexk9wsi7dz6awxi 0 774317 7685070 7604538 2022-08-11T09:40:19Z LiMr 34378 [[Kategorio:2004 en Pollando]] aldonita per [[Vikipedio:VarmaKato|HotCat]] wikitext text/x-wiki [[dosiero:Kizierowski Bartosz.jpg|eta|maldekstra|220px|{{centre|la naĝanto ''Bartosz Kizierowski'' (jen en foto de 2006) estis la teama flagoportanto}}]] {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Somera Olimpiko 2004 |Urbo = Ateno |Ŝtato = Pollando |Flagtenanto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |FlagtenantoFermo = |Sportistoj= 194 |Disciplinoj = 21 |Rango = 23 |Oro = 3 |Arĝento = 2 |Bronzo = 5 }} Kunordigis la teamon la [[Pollanda Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://olimpijski.pl}} ({{pl}} kaj {{en}}) <!-- == Referencoj == {{Referencoj}} --> {{Projektoj}} <br/> [[dosiero:Olympic flame at opening ceremony.jpg|eta|centra|280px|{{centre|la malferma ceremonio}}]] {{pola olimpika teamo}} {{Landoj en la Somera Olimpiko 2004}} {{Ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Somera Olimpiko 2004]] [[Kategorio:Pollando en Someraj Olimpikoj|#]] [[Kategorio:2004 en Pollando|Somera Olimpiko]] nwa4nqcrgifabkkkkc561rt0qz2ltk1 0 774319 7685069 7648279 2022-08-11T09:40:07Z LiMr 34378 [[Kategorio:2008 en Pollando]] aldonita per [[Vikipedio:VarmaKato|HotCat]] wikitext text/x-wiki {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Somera Olimpiko 2008 |Urbo = Pekino |Ŝtato = Pollando |Flagtenanto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |FlagtenantoFermo = Tomasz Majewski |Sportistoj= 268 |Disciplinoj = 22 |Rango = 16 |Oro = 4 |Arĝento = 5 |Bronzo = 2 }} [[dosiero:Flago-de-Pollando.svg|60px|border|maldekstre]][[dosiero:Olympic rings with white rims.svg|60px|maldekstre]] Kunordigis la teamon la [[Pollanda Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://olimpijski.pl}} ({{pl}} kaj {{en}}) <!-- == Referencoj == {{Referencoj}} --> [[dosiero:Czworka podwojna-Pekin 2008.jpg|eta|maldekstra|300px|{{centre|la vira kvaropo de [[remado]] fine havis oran medalon}}]] {{Projektoj}} [[dosiero:Beijing Olympic Green.jpg|centre|eta|380ra|{{centre|la [[Pekina Olimpika Parko]] el birda perspektivo, fone centre la [[Nacia stadiono de Pekino]]}}]] {{pola olimpika teamo}} {{Landoj en la Somera Olimpiko 2008}} {{Ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Somera Olimpiko 2008]] [[Kategorio:Pollando en Someraj Olimpikoj|#]] [[Kategorio:2008 en Pollando|Somera Olimpiko]] h40t7w8ovm3ziwhifgg5axnaexa6eaj 0 774320 7685066 7604507 2022-08-11T09:39:35Z LiMr 34378 [[Kategorio:2016 en Pollando]] aldonita per [[Vikipedio:VarmaKato|HotCat]] wikitext text/x-wiki {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Somera Olimpiko 2016 |Urbo = Rio-de-Ĵanejro |Ŝtato = Pollando |Flagtenanto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |FlagtenantoFermo = Marta Walczykiewicz |Sportistoj= 243 |Disciplinoj = 23 |Rango = 33 |Oro = 2 |Arĝento = 3 |Bronzo = 6 }} [[dosiero:Flago-de-Pollando.svg|60px|border|maldekstre]][[dosiero:Olympic rings with white rims.svg|60px|maldekstre]] Kunordigis la teamon la [[Pollanda Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://olimpijski.pl}} ({{pl}} kaj {{en}}) <!-- == Referencoj == {{Referencoj}} --> {{Projektoj}} {| |[[dosiero:Rio 2016 - Beach volleyball 11 August (BV016) (29168449330).jpg|eta|maldekstra|280px|{{centre|Monika Brzostek (2) kaj Kinga Kołosińska (1)<br/>en plaĝa [[flugpilkado]]}}]] |[[dosiero:Rio 2016. Canoagem de Velocidade-Canoe sprint (28855793850).jpg|eta|maldekstra|372px|{{centre|Beata Mikołajczyk<br/>en sprinta [[kanuado]]}}]] |} {{pola olimpika teamo}} {{Landoj en la Somera Olimpiko 2016}} {{Ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Somera Olimpiko 2016]] [[Kategorio:Pollando en Someraj Olimpikoj|#]] [[Kategorio:2016 en Pollando|Somera Olimpiko]] 1ro2l3vkxzlbf5iaoj0p11z5rpp17dc 0 774321 7685065 7630108 2022-08-11T09:39:19Z LiMr 34378 [[Kategorio:2020 en Pollando]] aldonita per [[Vikipedio:VarmaKato|HotCat]] wikitext text/x-wiki {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Somera Olimpiko 2020 |Urbo = Tokio |Ŝtato = Pollando |Flagtenanto = Maja Włoszczowska kaj Paweł Korzeniowski |FlagtenantoFermo = Karolina Naja |Sportistoj= 210 |Disciplinoj = 24 |Rango = 17 |Oro = 4 |Arĝento = 5 |Bronzo = 5 }} Pro la [[Kronvirusa pandemio de 2019-2021|kronvirusa pandemio]] la evento, kiu tenis en sia oficiala nomo la jaron "2020", estis fakte prokrastita al la 23-a de julio ĝis la 8-a de aŭgusto 2021. [[dosiero:Flago-de-Pollando.svg|60px|border|maldekstre]][[dosiero:Olympic rings with white rims.svg|60px|maldekstre]] Kunordigis la teamon la [[Pollanda Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://olimpijski.pl}} ({{pl}} kaj {{en}}) <!-- == Referencoj == {{Referencoj}} --> [[dosiero:Volleyball at the 2020 Summer Olympics – Men's Iran vs Poland (10).jpg|eta|maldekstra|300px|{{centre|en la matĉo Pollando kontraŭ Irano de [[flugpilkado]]}}]] {{Projektoj}} [[dosiero:2020 Summer Olympics text logo.svg|200ra|centre]] {{pola olimpika teamo}} {{Landoj en la Somera Olimpiko 2020}} {{Ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Somera Olimpiko 2020]] [[Kategorio:Pollando en Someraj Olimpikoj|#]] [[Kategorio:2020 en Pollando|Somera Olimpiko]] an6vf2hn88guc63y3r90mys4gzt55te 0 774322 7685171 7620357 2022-08-11T10:15:18Z LiMrBot 141329 +Kategorio:1992 en Pollando wikitext text/x-wiki {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Somera Olimpiko 1992 |Urbo = Barcelono |Ŝtato = Pollando |Flagtenanto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |FlagtenantoFermo = |Sportistoj= 201 |Disciplinoj = 21 |Rango = 19 |Oro = 3 |Arĝento = 6 |Bronzo = 10 }} [[dosiero:Flago-de-Pollando.svg|60px|border|maldekstre]][[dosiero:Olympic rings with white rims.svg|60px|maldekstre]] Kunordigis la teamon la [[Pollanda Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://olimpijski.pl}} ({{pl}} kaj {{en}}) <!-- == Referencoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|{{centre|teksto, ekz. la pola teamo en la malferma ceremonio}}]] {{Projektoj}} --> [[dosiero:Barcelona 1992.svg|centra|160px|{{centre|olimpika emblemo}}]] {{pola olimpika teamo}} {{Landoj en la Somera Olimpiko 1992}} {{Ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Somera Olimpiko 1992]] [[Kategorio:Pollando en Someraj Olimpikoj|#]] [[Kategorio:1992 en Pollando|Somera Olimpiko]] skall31lzi759ayvtt6jxika5jip8op 0 774332 7685172 7604030 2022-08-11T10:15:30Z LiMrBot 141329 +Kategorio:1996 en Pollando wikitext text/x-wiki {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Somera Olimpiko 1996 |Urbo = Atlanta |Ŝtato = Pollando |Flagtenanto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |FlagtenantoFermo = |Sportistoj= 165 |Disciplinoj = 20 |Rango = 11 |Oro = 7 |Arĝento = 5 |Bronzo = 6 }} Kunordigis la teamon la [[Pollanda Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://olimpijski.pl}} ({{pl}}) <!-- == Referencoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|{{centre|teksto, ekz. la pola teamo en la malferma ceremonio}}]] {{Projektoj}} --> {{pola olimpika teamo}} {{Landoj en la Somera Olimpiko 1996}} {{Ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Somera Olimpiko 1996]] [[Kategorio:Pollando en Someraj Olimpikoj|#]] [[Kategorio:1996 en Pollando|Somera Olimpiko]] 4t7ptoblsec33r1jrybiy0c5tkaer2f 0 774333 7685170 7645017 2022-08-11T10:15:06Z LiMrBot 141329 +Kategorio:1988 en Pollando wikitext text/x-wiki {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Somera Olimpiko 1988 |Urbo = Seulo |Ŝtato = Pollando |Flagtenanto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |FlagtenantoFermo = |Sportistoj= 143 |Disciplinoj = 19 |Rango = 20 |Oro = 2 |Arĝento = 5 |Bronzo = 9 }} [[dosiero:Flago-de-Pollando.svg|60px|border|maldekstre]][[dosiero:Olympic rings with white rims.svg|60px|maldekstre]] Kunordigis la teamon la [[Pollanda Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://olimpijski.pl}} ({{pl}} kaj {{en}}) <!-- == Referencoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|{{centre|teksto, ekz. la pola teamo en la malferma ceremonio}}]] {{Projektoj}} --> {| align = center |[[dosiero:Olympic and South Korean flag.jpg|eta|centra|250ra|{{centre|manke de uzebla olimpika emblemo:<br/>la olimpika kaj la gastiganta flago}}]] |[[dosiero:Seoul Olympic torch.jpg|eta|maldekstra|278ra|{{centre|la olimpika flamo de Seulo}}]] |} {{pola olimpika teamo}} {{Landoj en la Somera Olimpiko 1988}} {{Ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Somera Olimpiko 1988]] [[Kategorio:Pollando en Someraj Olimpikoj|#]] [[Kategorio:1988 en Pollando|Somera Olimpiko]] c7kmfgl2vdvvscn1vg1la2s5rttz75r 0 774334 7685173 7642564 2022-08-11T10:16:18Z LiMrBot 141329 +Kategorio:1924 en Pollando wikitext text/x-wiki [[dosiero:1924WOlympicPoster.jpg|eta|maldekstra|180px|{{centre|olimpika afiŝo}}]] {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Vintra Olimpiko 1924 |Urbo = Chamonix |Ŝtato = Pollando |Flagtenanto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |FlagtenantoFermo = |Sportistoj= 7 |Disciplinoj =5 |Rango = |Oro = 0 |Arĝento = 0 |Bronzo = 0 }} Kunordigis la teamon la [[Pollanda Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://olimpijski.pl}} ({{pl}}) <!-- == Referencoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|{{centre|teksto, ekz. la pola teamo en la malferma ceremonio}}]] {{Projektoj}} --> {{pola olimpika teamo}} {{Landoj en la Vintra Olimpiko 1924}} {{Ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 1924]] [[Kategorio:Pollando en Vintraj Olimpikoj|#]] [[Kategorio:1924 en Pollando|Vintra Olimpiko]] n3v75i0ccxn9m9a8hgxb35fq1v1moiq 0 774335 7685174 7669609 2022-08-11T10:16:31Z LiMrBot 141329 +Kategorio:1928 en Pollando wikitext text/x-wiki {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Vintra Olimpiko 1928 |Urbo = Sankta Maŭrico |Ŝtato = Pollando |Flagtenanto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |FlagtenantoFermo = |Sportistoj= 26 |Disciplinoj = 5 |Rango = |Oro = 0 |Arĝento = 0 |Bronzo = 0 }} Kunordigis la teamon la [[Pollanda Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://olimpijski.pl}} ({{pl}}) <!-- == Referencoj == {{Referencoj}} {{Projektoj}} --> [[dosiero:Polish ice hockey national team St. Moritz 1928.jpg|eta|maldekstra|300px|{{centre|la pola teamo de [[glacihokeo]] en la olimpiko}}]] {{pola olimpika teamo}} {{Landoj en la Vintra Olimpiko 1928}} {{Ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 1928]] [[Kategorio:Pollando en Vintraj Olimpikoj|#]] [[Kategorio:1928 en Pollando|Vintra Olimpiko]] eo65dtc5yaw53mwc2qnvt4k54iitk6r 0 774338 7685189 7604142 2022-08-11T10:19:54Z LiMrBot 141329 +Kategorio:1980 en Pollando wikitext text/x-wiki {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Vintra Olimpiko 1980 |Urbo = Lake Placid |Ŝtato = Pollando |Flagtenanto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} ([[skikurado]]) |FlagtenantoFermo = |Sportistoj= 30 |Disciplinoj = 5 |Rango = |Oro = 0 |Arĝento = 0 |Bronzo = 0 }} [[dosiero:Flago-de-Pollando.svg|60px|border|maldekstre]][[dosiero:Olympic rings with white rims.svg|60px|maldekstre]] Kunordigis la teamon la [[Pollanda Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://olimpijski.pl}} ({{pl}} kaj {{en}}) <!-- == Referencoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|{{centre|teksto, ekz. la pola teamo en la malferma ceremonio}}]] {{Projektoj}} --> {{pola olimpika teamo}} {{Landoj en la Vintra Olimpiko 1980}} {{Ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 1980]] [[Kategorio:Pollando en Vintraj Olimpikoj|#]] [[Kategorio:1980 en Pollando|Vintra Olimpiko]] om59go7o8syweduz8z4xskbdk7ygvn1 0 774339 7685175 7604048 2022-08-11T10:16:45Z LiMrBot 141329 +Kategorio:1932 en Pollando wikitext text/x-wiki {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Vintra Olimpiko 1932 |Urbo = Lake Placid |Ŝtato = Pollando |Flagtenanto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |FlagtenantoFermo = |Sportistoj= 15 |Disciplinoj = 4 |Rango = |Oro = 0 |Arĝento = 0 |Bronzo = 0 }} Kunordigis la teamon la [[Pollanda Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://olimpijski.pl}} ({{pl}}) <!-- == Referencoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|{{centre|teksto, ekz. la pola teamo en la malferma ceremonio}}]] {{Projektoj}} --> {{pola olimpika teamo}} {{Landoj en la Vintra Olimpiko 1932}} {{Ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 1932]] [[Kategorio:Pollando en Vintraj Olimpikoj|#]] [[Kategorio:1932 en Pollando|Vintra Olimpiko]] bccuivarcz9sl1ax1bj3w5u6criny6a 0 774340 7685176 7641982 2022-08-11T10:16:59Z LiMrBot 141329 +Kategorio:1936 en Pollando wikitext text/x-wiki {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Vintra Olimpiko 1936 |Urbo = Garmisch-Partenkirchen |Ŝtato = Pollando |Flagtenanto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |FlagtenantoFermo = |Sportistoj= 20 |Disciplinoj = 6 |Rango = |Oro = 0 |Arĝento = 0 |Bronzo = 0 }} Kunordigis la teamon la [[Pollanda Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://olimpijski.pl}} ({{pl}}) <!-- == Referencoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|{{centre|teksto, ekz. la pola teamo en la malferma ceremonio}}]] {{Projektoj}} --> [[dosiero:IV Olympische Winterspiele 1936 Plakat Hohlwein Fokus.jpg|eta|centra|180px|{{centre|olimpika afiŝo}}]] {{pola olimpika teamo}} {{Landoj en la Vintra Olimpiko 1936}} {{Ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 1936]] [[Kategorio:Pollando en Vintraj Olimpikoj|#]] [[Kategorio:1936 en Pollando|Vintra Olimpiko]] dcgpktn0ylh3zo6mpzs3fg4lvxtz95o 0 774341 7685177 7604050 2022-08-11T10:17:14Z LiMrBot 141329 +Kategorio:1948 en Pollando wikitext text/x-wiki {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Vintra Olimpiko 1948 |Urbo = Sankta Maŭrico |Ŝtato = Pollando |Flagtenanto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |FlagtenantoFermo = |Sportistoj= 29 |Disciplinoj = 5 |Rango = |Oro = 0 |Arĝento = 0 |Bronzo = 0 }} Kunordigis la teamon la [[Pollanda Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://olimpijski.pl}} ({{pl}}) <!-- == Referencoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|{{centre|teksto, ekz. la pola teamo en la malferma ceremonio}}]] {{Projektoj}} --> {{pola olimpika teamo}} {{Landoj en la Vintra Olimpiko 1948}} {{Ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 1948]] [[Kategorio:Pollando en Vintraj Olimpikoj|#]] [[Kategorio:1948 en Pollando|Vintra Olimpiko]] g29xkm9x0v58qecjlfcspfqxa5rrivt 0 774342 7685178 7604051 2022-08-11T10:17:28Z LiMrBot 141329 +Kategorio:1952 en Pollando wikitext text/x-wiki {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Vintra Olimpiko 1952 |Urbo = Oslo |Ŝtato = Pollando |Flagtenanto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |FlagtenantoFermo = |Sportistoj= 30 |Disciplinoj = 4 |Rango = |Oro = 0 |Arĝento = 0 |Bronzo = 0 }} Kunordigis la teamon la [[Pollanda Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://olimpijski.pl}} ({{pl}}) <!-- == Referencoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|{{centre|teksto, ekz. la pola teamo en la malferma ceremonio}}]] {{Projektoj}} --> {{pola olimpika teamo}} {{Landoj en la Vintra Olimpiko 1952}} {{Ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 1952]] [[Kategorio:Pollando en Vintraj Olimpikoj|#]] [[Kategorio:1952 en Pollando|Vintra Olimpiko]] f6a9w3e85nkvdtd2ni1i0wfhhsb06ja 0 774343 7685180 7604052 2022-08-11T10:17:42Z LiMrBot 141329 +Kategorio:1956 en Pollando wikitext text/x-wiki {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Vintra Olimpiko 1956 |Urbo = Cortina d'Ampezzo |Ŝtato = Pollando |Flagtenanto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |FlagtenantoFermo = |Sportistoj= 51 |Disciplinoj = 6 |Rango = 12 |Oro = 0 |Arĝento = 0 |Bronzo = 1 }} Kunordigis la teamon la [[Pollanda Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://olimpijski.pl}} ({{pl}}) <!-- == Referencoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|{{centre|teksto, ekz. la pola teamo en la malferma ceremonio}}]] {{Projektoj}} --> {{pola olimpika teamo}} {{Landoj en la Vintra Olimpiko 1956}} {{Ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 1956]] [[Kategorio:Pollando en Vintraj Olimpikoj|#]] [[Kategorio:1956 en Pollando|Vintra Olimpiko]] be73jmnu3u6lpi92my9b37ksetyn91p 0 774344 7685183 7604059 2022-08-11T10:18:19Z LiMrBot 141329 +Kategorio:1964 en Pollando wikitext text/x-wiki {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Vintra Olimpiko 1964 |Urbo = Innsbruck |Ŝtato = Pollando |Flagtenanto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |FlagtenantoFermo = |Sportistoj= 51 |Disciplinoj = 8 |Rango = |Oro = 0 |Arĝento = 0 |Bronzo = 0 }} Kunordigis la teamon la [[Pollanda Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://olimpijski.pl}} ({{pl}}) <!-- == Referencoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|{{centre|teksto, ekz. la pola teamo en la malferma ceremonio}}]] {{Projektoj}} --> {{pola olimpika teamo}} {{Landoj en la Vintra Olimpiko 1964}} {{Ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 1964]] [[Kategorio:Pollando en Vintraj Olimpikoj|#]] [[Kategorio:1964 en Pollando|Vintra Olimpiko]] b5t25l3e3cuymmyj75buoolybjwjr0m 0 774345 7685181 7631359 2022-08-11T10:17:56Z LiMrBot 141329 +Kategorio:1960 en Pollando wikitext text/x-wiki {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Vintra Olimpiko 1960 |Urbo = Romo |Ŝtato = Pollando |Flagtenanto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |FlagtenantoFermo = |Sportistoj= 13 |Disciplinoj = 4 |Rango = 11 |Oro = 0 |Arĝento = 1 |Bronzo = 1 }} Kunordigis la teamon la [[Pollanda Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://olimpijski.pl}} ({{pl}}) <!-- == Referencoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|{{centre|teksto, ekz. la pola teamo en la malferma ceremonio}}]] {{Projektoj}} --> {{pola olimpika teamo}} {{Landoj en la Vintra Olimpiko 1960}} {{Ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 1960]] [[Kategorio:Pollando en Vintraj Olimpikoj|#]] [[Kategorio:1960 en Pollando|Vintra Olimpiko]] bsykuynin65hs2prbxu3o24v9ycsv0b 0 774346 7685185 7631362 2022-08-11T10:18:43Z LiMrBot 141329 +Kategorio:1968 en Pollando wikitext text/x-wiki {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Vintra Olimpiko 1968 |Urbo = Grenoblo |Ŝtato = Pollando |Flagtenanto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |FlagtenantoFermo = |Sportistoj= 31 |Disciplinoj = 7 |Rango = |Oro = 0 |Arĝento = 0 |Bronzo = 0 }} Kunordigis la teamon la [[Pollanda Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://olimpijski.pl}} ({{pl}}) <!-- == Referencoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|{{centre|teksto, ekz. la pola teamo en la malferma ceremonio}}]] {{Projektoj}} --> {{pola olimpika teamo}} {{Landoj en la Vintra Olimpiko 1968}} {{Ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 1968]] [[Kategorio:Pollando en Vintraj Olimpikoj|#]] [[Kategorio:1968 en Pollando|Vintra Olimpiko]] jqh71vjjxq5h3ic03x926nyp7cjr17k 0 774348 7685187 7631358 2022-08-11T10:19:07Z LiMrBot 141329 +Kategorio:1972 en Pollando wikitext text/x-wiki {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Vintra Olimpiko 1972 |Urbo = Sapporo |Ŝtato = Pollando |Flagtenanto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |FlagtenantoFermo = |Sportistoj= 47 |Disciplinoj = 8 |Rango = 13 |Oro = 1 |Arĝento = 0 |Bronzo = 0 }} Kunordigis la teamon la [[Pollanda Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://olimpijski.pl}} ({{pl}}) <!-- == Referencoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|{{centre|teksto, ekz. la pola teamo en la malferma ceremonio}}]] {{Projektoj}} --> {{pola olimpika teamo}} {{Landoj en la Vintra Olimpiko 1972}} {{Ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 1972]] [[Kategorio:Pollando en Vintraj Olimpikoj|#]] [[Kategorio:1972 en Pollando|Vintra Olimpiko]] lvhbxjrknbjstpiey16nlrvnsfj1ue6 0 774349 7685188 7631366 2022-08-11T10:19:30Z LiMrBot 141329 +Kategorio:1976 en Pollando wikitext text/x-wiki {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Vintra Olimpiko 1976 |Urbo = Innsbruck |Ŝtato = Pollando |Flagtenanto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |FlagtenantoFermo = |Sportistoj= 56 |Disciplinoj = 9 |Rango = |Oro = 0 |Arĝento = 0 |Bronzo = 0 }} Kunordigis la teamon la [[Pollanda Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://olimpijski.pl}} ({{pl}}) <!-- == Referencoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|{{centre|teksto, ekz. la pola teamo en la malferma ceremonio}}]] {{Projektoj}} --> {{pola olimpika teamo}} {{Landoj en la Vintra Olimpiko 1976}} {{Ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 1976]] [[Kategorio:Pollando en Vintraj Olimpikoj|#]] [[Kategorio:1976 en Pollando|Vintra Olimpiko]] ho4xkpjr926ewlkpd2meskg22iuz40o 0 774350 7685190 7604066 2022-08-11T10:20:18Z LiMrBot 141329 +Kategorio:1984 en Pollando wikitext text/x-wiki {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Vintra Olimpiko 1984 |Urbo = Sarajevo |Ŝtato = Pollando |Flagtenanto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |FlagtenantoFermo = |Sportistoj= 30 |Disciplinoj = 6 |Rango = |Oro = 0 |Arĝento = 0 |Bronzo = 0 }} [[dosiero:Flago-de-Pollando.svg|60px|border|maldekstre]][[dosiero:Olympic rings with white rims.svg|60px|maldekstre]] Kunordigis la teamon la [[Pollanda Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://olimpijski.pl}} ({{pl}} kaj {{en}}) <!-- == Referencoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|{{centre|teksto, ekt. la pola teamo en la malferma ceremonio}}]] {{Projektoj}} --> {{pola olimpika teamo}} {{Landoj en la Vintra Olimpiko 1984}} {{Ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 1984]] [[Kategorio:Pollando en Vintraj Olimpikoj|#]] [[Kategorio:1984 en Pollando|Vintra Olimpiko]] 6yt1ide4ey1aeg8rdx0bi959z1dya9f 0 774351 7685191 7604154 2022-08-11T10:20:43Z LiMrBot 141329 +Kategorio:1988 en Pollando wikitext text/x-wiki [[dosiero:Henryk Gruth Panini 1979.jpg|eta|maldekstra|180px|{{centre|la [[glacihokeo|glacihokeisto]] ''Henryk Gruth'' estis la flagoportanto de la pola teamo en la malferma ceremonio}}]] {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Vintra Olimpiko 1988 |Urbo = Kalgario |Ŝtato = Pollando |Flagtenanto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} ([[glacihokeo]]) |FlagtenantoFermo = |Sportistoj= 32 |Disciplinoj = 6 |Rango = |Oro = 0 |Arĝento = 0 |Bronzo = 0 }} Kunordigis la teamon la [[Pollanda Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://olimpijski.pl}} ({{pl}} kaj {{en}}) <!-- == Referencoj == {{Referencoj}} {{Projektoj}} --> {{pola olimpika teamo}} {{Landoj en la Vintra Olimpiko 1988}} {{Ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 1988]] [[Kategorio:Pollando en Vintraj Olimpikoj|#]] [[Kategorio:1988 en Pollando|Vintra Olimpiko]] rg2rc50qqq6f55lyiiuscz6qi7k6k3g 0 774352 7685193 7644333 2022-08-11T10:21:06Z LiMrBot 141329 +Kategorio:1992 en Pollando wikitext text/x-wiki [[dosiero:Henryk Gruth Panini 1979.jpg|eta|maldekstra|180px|{{centre|la [[glacihokeo|glacihokeisto]] ''Henryk Gruth'' estis la flagoportanto de la pola teamo en la malferma ceremonio}}]] {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Vintra Olimpiko 1992 |Urbo = Albertville |Ŝtato = Pollando |Flagtenanto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} ([[glacihokeo]]) |FlagtenantoFermo = |Sportistoj= 53 |Disciplinoj = 9 |Rango = |Oro = 0 |Arĝento = 0 |Bronzo = 0 }} Kunordigis la teamon la [[Pollanda Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://olimpijski.pl}} ({{pl}} kaj {{en}}) <!-- == Referencoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|{{centre|teksto, ekz. la pola teamo en la malferma ceremonio}}]] {{Projektoj}} --> [[dosiero:Vintra Olimpiko 1992.svg|centra|130px|{{centre|olimpika emblemo}}]] {{-l}} {{pola olimpika teamo}} {{Landoj en la Vintra Olimpiko 1992}} {{Ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 1992]] [[Kategorio:Pollando en Vintraj Olimpikoj|#]] [[Kategorio:1992 en Pollando|Vintra Olimpiko]] pv44bbxm60ovv2xjqojugv48ps9124r 0 774383 7685202 7604340 2022-08-11T10:23:25Z LiMrBot 141329 +Kategorio:2018 en Pollando wikitext text/x-wiki {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Vintra Olimpiko 2018 |Urbo = Pjonĉango |Ŝtato = Pollando |Flagtenanto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |FlagtenantoFermo = |Sportistoj= 62 |Disciplinoj = 12 |Rango = 20 |Oro = 1 |Arĝento = 0 |Bronzo = 1 }} [[dosiero:Flago-de-Pollando.svg|60px|border|maldekstre]][[dosiero:Olympic rings with white rims.svg|60px|maldekstre]] Kunordigis la teamon la [[Pollanda Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://olimpijski.pl}} ({{pl}} kaj {{en}}) <!-- == Referencoj == {{Referencoj}} --> [[dosiero:Ślubowanie sportowców reprezentujących Polskę na olimpiadzie w PyeongChang 2018 (39198687855).jpg|eta|maldekstra|300px|{{centre|ĵurceremonio de kelkaj reprezentantoj de la pola teamo antaŭ la forflugo al Pjonĉango}}]] {{Projektoj}} {{pola olimpika teamo}} {{Landoj en la Vintra Olimpiko 2018}} {{Ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 2018]] [[Kategorio:Pollando en Vintraj Olimpikoj|#]] [[Kategorio:2018 en Pollando|Vintra Olimpiko]] fzrco7ryermokhaht0u3y5k68pfmpgr 0 774389 7685157 7631368 2022-08-11T10:12:27Z LiMrBot 141329 +Kategorio:1924 en Pollando wikitext text/x-wiki {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Somera Olimpiko 1924 |Urbo = Parizo |Ŝtato = Pollando |Flagtenanto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |FlagtenantoFermo = |Sportistoj= 65 |Disciplinoj = 10 |Rango = 22 |Oro = 0 |Arĝento = 1 |Bronzo = 1 }} [[dosiero:Flago-de-Pollando.svg|60px|border|maldekstre]][[dosiero:Olympic rings with white rims.svg|60px|maldekstre]] Kunordigis la teamon la [[Pollanda Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://olimpijski.pl}} ({{pl}} kaj {{en}}) <!-- == Referencoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|{{centre|teksto, ekz. la pola teamo en la malferma ceremonio}}]] {{Projektoj}} --> {{pola olimpika teamo}} {{Landoj en la Somera Olimpiko 1924}} {{Ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Somera Olimpiko 1924]] [[Kategorio:Pollando en Someraj Olimpikoj|#]] [[Kategorio:1924 en Pollando|Somera Olimpiko]] bwiz8d8scy6nzhcnqksnl6eofuwj9ml 0 774390 7685158 7631391 2022-08-11T10:12:39Z LiMrBot 141329 +Kategorio:1928 en Pollando wikitext text/x-wiki {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Somera Olimpiko 1928 |Urbo = Amsterdamo |Ŝtato = Pollando |Flagtenanto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |FlagtenantoFermo = |Sportistoj= 93 |Disciplinoj = 11 |Rango = 21 |Oro = 1 |Arĝento = 1 |Bronzo = 3 }} [[dosiero:Flago-de-Pollando.svg|60px|border|maldekstre]][[dosiero:Olympic rings with white rims.svg|60px|maldekstre]] Kunordigis la teamon la [[Pollanda Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://olimpijski.pl}} ({{pl}} kaj {{en}}) <!-- == Referencoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|{{centre|teksto, ekz. la pola teamo en la malferma ceremonio}}]] {{Projektoj}} --> [[dosiero:IXe Olympiade.jpg|eta|centra|200px|{{centre|olimpika afiŝo}}]] {{pola olimpika teamo}} {{Landoj en la Somera Olimpiko 1928}} {{Ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Somera Olimpiko 1928]] [[Kategorio:Pollando en Someraj Olimpikoj|#]] [[Kategorio:1928 en Pollando|Somera Olimpiko]] kc6dddph8zewn176limido8kg9ytip2 0 774391 7685159 7629601 2022-08-11T10:12:51Z LiMrBot 141329 +Kategorio:1932 en Pollando wikitext text/x-wiki {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Somera Olimpiko 1932 |Urbo = Los-Anĝeleso |Ŝtato = Pollando |Flagtenanto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |FlagtenantoFermo = |Sportistoj= 51 |Disciplinoj = 4 |Rango = 14 |Oro = 2 |Arĝento = 1 |Bronzo = 4 }} [[dosiero:Flago-de-Pollando.svg|60px|border|maldekstre]][[dosiero:Olympic rings with white rims.svg|60px|maldekstre]] Kunordigis la teamon la [[Pollanda Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://olimpijski.pl}} ({{pl}} kaj {{en}}) <!-- == Referencoj == {{Referencoj}} --> [[dosiero:Polish coxed four in LA.jpg|eta|maldekstra|300px|{{centre|teksto, ekz. la pola rema kvaropo kun stiristo en Los-Anĝeleso}}]] {{Projektoj}} [[dosiero:Somera Olimpiko 1932 emblemo senteksta.svg|centra|250px|{{centre|emblemo}}]] {{pola olimpika teamo}} {{Landoj en la Somera Olimpiko 1932}} {{Ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Somera Olimpiko 1932]] [[Kategorio:Pollando en Someraj Olimpikoj|#]] [[Kategorio:1932 en Pollando|Somera Olimpiko]] 8qlgl0wbsk8xzpudnmm5bnik367gg8e 0 774392 7685160 7629705 2022-08-11T10:13:04Z LiMrBot 141329 +Kategorio:1936 en Pollando wikitext text/x-wiki {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Somera Olimpiko 1936 |Urbo = Berlino |Ŝtato = Pollando |Flagtenanto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |FlagtenantoFermo = |Sportistoj= 144 |Disciplinoj = 15 |Rango = 22 |Oro = 0 |Arĝento = 3 |Bronzo = 3 }} [[dosiero:Flago-de-Pollando.svg|60px|border|maldekstre]][[dosiero:Olympic rings with white rims.svg|60px|maldekstre]] Kunordigis la teamon la [[Pollanda Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://olimpijski.pl}} ({{pl}} kaj {{en}}) <!-- == Referencoj == {{Referencoj}} --> {{Projektoj}} {| |[[dosiero:Chwała olimpijczykom - s.087b- Urszula Stępińska.tif|eta|maldekstra|360ra|{{centre|jen la grupo de inaj polaj gimnastoj}}]] |[[dosiero:Chwała olimpijczykom - s.094 - Janusz Zalewski.tif|eta|maldekstra|250ra|{{centre|la vela teamo de la 6-metra [[jaĥto]] ''Danuta'' atingis la 11-an rangon}}]] |[[dosiero:WhiteFlag.png|80ra]] |[[dosiero:1936 Olympic Games Poster.jpg|eta|centra|130ra|{{centre|olimpika afiŝo}}]] |} {{pola olimpika teamo}} {{Landoj en la Somera Olimpiko 1936}} {{Ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Somera Olimpiko 1936]] [[Kategorio:Pollando en Someraj Olimpikoj|#]] [[Kategorio:1936 en Pollando|Somera Olimpiko]] g51n9kvnfzgh6s4l2xks5ex279fklol 0 774393 7685161 7604179 2022-08-11T10:13:16Z LiMrBot 141329 +Kategorio:1948 en Pollando wikitext text/x-wiki [[Dosiero:London Olympics.jpg|eta|220px|maldekstre|{{centre|historia afiŝo}}]] {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Somera Olimpiko 1948 |Urbo = Londono |Ŝtato = Pollando |Flagtenanto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |FlagtenantoFermo = |Sportistoj= 37 |Disciplinoj = 5 |Rango = 34 |Oro = 0 |Arĝento = 0 |Bronzo = 1 }} Kunordigis la teamon la [[Pollanda Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://olimpijski.pl}} ({{pl}} kaj {{en}}) <!-- Ĉu eblus trovi plian taŭgan bildon? [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|{{centre|teksto, ekz.: la teamo en la malferma ceremonio}}]] --> <span style="align: center; vertical-align: bottom; background:transparent">[[Dosiero:Elizabeth Tower, London SW1 - geograph.org.uk - 3513652.jpg|250px]]<span style="margin-left:-245px;">[[Dosiero:Icon Olympic Rings.svg|240px]]</span></span> <!-- == Notoj == {{Referencoj}} {{projektoj}} --> {{pola olimpika teamo}} {{Landoj en la Somera Olimpiko 1948}} {{Ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Somera Olimpiko 1948]] [[Kategorio:Pollando en Someraj Olimpikoj|#]] [[Kategorio:1948 en Pollando|Somera Olimpiko]] 73vpm6srekh19jntrqh7emn9jskebn2 0 774395 7685162 7640141 2022-08-11T10:13:28Z LiMrBot 141329 +Kategorio:1952 en Pollando wikitext text/x-wiki {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Somera Olimpiko 1952 |Urbo = Helsinko |Ŝtato = Pollando |Flagtenanto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |FlagtenantoFermo = |Sportistoj= 125 |Disciplinoj = 11 |Rango = 20 |Oro = 1 |Arĝento = 2 |Bronzo = 1 }} [[dosiero:Flago-de-Pollando.svg|60px|border|maldekstre]][[dosiero:Olympic rings with white rims.svg|60px|maldekstre]] Kunordigis la teamon la [[Pollanda Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://olimpijski.pl}} ({{pl}} kaj {{en}}) <!-- == Referencoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|{{centre|teksto, ekz. la pola teamo en la malferma ceremonio}}]] {{Projektoj}} --> [[dosiero:Helsinki1952.jpg|centra|150px|{{centre|olimpika emblemo}}]] {{pola olimpika teamo}} {{Landoj en la Somera Olimpiko 1952}} {{Ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Somera Olimpiko 1952]] [[Kategorio:Pollando en Someraj Olimpikoj|#]] [[Kategorio:1952 en Pollando|Somera Olimpiko]] qd5wed0xk5bpwsvfccmd9i4mn5w7kem 0 774397 7685163 7604189 2022-08-11T10:13:40Z LiMrBot 141329 +Kategorio:1956 en Pollando wikitext text/x-wiki {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Somera Olimpiko 1956 |Urbo = Melburno |Ŝtato = Pollando |Flagtenanto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |FlagtenantoFermo = |Sportistoj= 64 |Disciplinoj = 9 |Rango = 17 |Oro = 1 |Arĝento = 4 |Bronzo = 4 }} [[dosiero:Flago-de-Pollando.svg|60px|border|maldekstre]][[dosiero:Olympic rings with white rims.svg|60px|maldekstre]] Kunordigis la teamon la [[Pollanda Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://olimpijski.pl}} ({{pl}} kaj {{en}}) <!-- == Referencoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|{{centre|teksto, ekz. la pola teamo en la malferma ceremonio}}]] {{Projektoj}} --> {{pola olimpika teamo}} {{Landoj en la Somera Olimpiko 1956}} {{Ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Somera Olimpiko 1956]] [[Kategorio:Pollando en Someraj Olimpikoj|#]] [[Kategorio:1956 en Pollando|Somera Olimpiko]] fadfkbrcjad7z4hmnznkqh6v1w4qknq 0 774398 7685164 7629873 2022-08-11T10:13:53Z LiMrBot 141329 +Kategorio:1960 en Pollando wikitext text/x-wiki {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Somera Olimpiko 1960 |Urbo = Romo |Ŝtato = Pollando |Flagtenanto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |FlagtenantoFermo = |Sportistoj= 185 |Disciplinoj = 17 |Rango = 9 |Oro = 4 |Arĝento = 6 |Bronzo = 11 }} [[dosiero:Flago-de-Pollando.svg|60px|border|maldekstre]][[dosiero:Olympic rings with white rims.svg|60px|maldekstre]] Kunordigis la teamon la [[Pollanda Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://olimpijski.pl}} ({{pl}} kaj {{en}}) <!-- == Referencoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|{{centre|teksto, ekz. la pola teamo en la malferma ceremonio}}]] {{Projektoj}} --> [[dosiero:1960S Olimpika emblemo.png|centra|160px|{{centre|la olimpika emblemo}}]] {{pola olimpika teamo}} {{Landoj en la Somera Olimpiko 1960}} {{Ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Somera Olimpiko 1960]] [[Kategorio:Pollando en Someraj Olimpikoj|#]] [[Kategorio:1960 en Pollando|Somera Olimpiko]] sp9oj5nkzz56chhzvbgnnt21s07gvvz 0 774400 7685165 7627860 2022-08-11T10:14:05Z LiMrBot 141329 +Kategorio:1964 en Pollando wikitext text/x-wiki {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Somera Olimpiko 1964 |Urbo = Tokio |Ŝtato = Pollando |Flagtenanto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |FlagtenantoFermo = |Sportistoj= 140 |Disciplinoj = 12 |Rango = 7 |Oro = 7 |Arĝento = 6 |Bronzo = 10 }} [[dosiero:Flago-de-Pollando.svg|60px|border|maldekstre]][[dosiero:Olympic rings with white rims.svg|60px|maldekstre]] Kunordigis la teamon la [[Pollanda Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://olimpijski.pl}} ({{pl}} kaj {{en}}) <!-- == Referencoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|{{centre|teksto, ekz. la pola teamo en la malferma ceremonio}}]] {{Projektoj}} --> [[dosiero:Tokyo 1964 Summer Olympics logo.svg|centra|100px|{{centre|olimpika emblemo}}]] {{pola olimpika teamo}} {{Landoj en la Somera Olimpiko 1964}} {{Ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Somera Olimpiko 1964]] [[Kategorio:Pollando en Someraj Olimpikoj|#]] [[Kategorio:1964 en Pollando|Somera Olimpiko]] lwiebvcbghx70rcxtle6iso8exm3p1y 0 774404 7685166 7631356 2022-08-11T10:14:17Z LiMrBot 141329 +Kategorio:1968 en Pollando wikitext text/x-wiki {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Somera Olimpiko 1968 |Urbo = Meksik-Urbo |Ŝtato = Pollando |Flagtenanto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |FlagtenantoFermo = |Sportistoj= 177 |Disciplinoj = 16 |Rango = 11 |Oro = 5 |Arĝento = 2 |Bronzo = 11 }} [[dosiero:Flago-de-Pollando.svg|60px|border|maldekstre]][[dosiero:Olympic rings with white rims.svg|60px|maldekstre]] Kunordigis la teamon la [[Pollanda Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://olimpijski.pl}} ({{pl}} kaj {{en}}) <!-- == Referencoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|{{centre|teksto, ekz. la pola teamo en la malferma ceremonio}}]] {{Projektoj}} --> {{pola olimpika teamo}} {{Landoj en la Somera Olimpiko 1968}} {{Ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Somera Olimpiko 1968]] [[Kategorio:Pollando en Someraj Olimpikoj|#]] [[Kategorio:1968 en Pollando|Somera Olimpiko]] ozpf8lpdvgulofnsr32cohrsfec4o5f 0 774406 7685167 7627946 2022-08-11T10:14:30Z LiMrBot 141329 +Kategorio:1972 en Pollando wikitext text/x-wiki {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Somera Olimpiko 1972 |Urbo = Munkeno |Ŝtato = Pollando |Flagtenanto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |FlagtenantoFermo = |Sportistoj= 290 |Disciplinoj = 22 |Rango = 7 |Oro = 7 |Arĝento = 5 |Bronzo = 9 }} [[dosiero:Flago-de-Pollando.svg|60px|border|maldekstre]][[dosiero:Olympic rings with white rims.svg|60px|maldekstre]] Kunordigis la teamon la [[Pollanda Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://olimpijski.pl}} ({{pl}} kaj {{en}}) <!-- == Referencoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|{{centre|teksto, ekz. la pola teamo en la malferma ceremonio}}]] [[dosiero:Somera Olimpiko 1972.svg|centra|150px|{{centre|la emblemo}}]] {{Projektoj}} --> {{pola olimpika teamo}} {{Landoj en la Somera Olimpiko 1972}} {{Ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Somera Olimpiko 1972]] [[Kategorio:Pollando en Someraj Olimpikoj|#]] [[Kategorio:1972 en Pollando|Somera Olimpiko]] rav8951wj2dx7o9zcupqjhp721nwm0g 0 774407 7685168 7631371 2022-08-11T10:14:42Z LiMrBot 141329 +Kategorio:1976 en Pollando wikitext text/x-wiki {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Somera Olimpiko 1976 |Urbo = Montrealo |Ŝtato = Pollando |Flagtenanto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |FlagtenantoFermo = |Sportistoj= 207 |Disciplinoj = 18 |Rango = 6 |Oro = 7 |Arĝento = 6 |Bronzo = 13 }} [[dosiero:Flago-de-Pollando.svg|60px|border|maldekstre]][[dosiero:Olympic rings with white rims.svg|60px|maldekstre]] Kunordigis la teamon la [[Pollanda Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://olimpijski.pl}} ({{pl}} kaj {{en}}) <!-- == Referencoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|{{centre|teksto, ekz. la pola teamo en la malferma ceremonio}}]] {{Projektoj}} --> {{pola olimpika teamo}} {{Landoj en la Somera Olimpiko 1976}} {{Ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Somera Olimpiko 1976]] [[Kategorio:Pollando en Someraj Olimpikoj|#]] [[Kategorio:1976 en Pollando|Somera Olimpiko]] enp1c3335ta7qfbngjjiakwggv6ijrw 0 774408 7685169 7604208 2022-08-11T10:14:54Z LiMrBot 141329 +Kategorio:1980 en Pollando wikitext text/x-wiki {{Informkesto olimpika nacia teamo |Olimpiko = Somera Olimpiko 1980 |Urbo = Moskvo |Ŝtato = Pollando |Flagtenanto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |FlagtenantoFermo = |Sportistoj= 306 |Disciplinoj = 21 |Rango = 10 |Oro = 3 |Arĝento = 14 |Bronzo = 15 }} [[dosiero:Flago-de-Pollando.svg|60px|border|maldekstre]][[dosiero:Olympic rings with white rims.svg|60px|maldekstre]] Kunordigis la teamon la [[Pollanda Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://olimpijski.pl}} ({{pl}} kaj {{en}}) <!-- == Referencoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|{{centre|teksto, ekz. la pola teamo en la malferma ceremonio}}]] {{Projektoj}} --> {{pola olimpika teamo}} {{Landoj en la Somera Olimpiko 1980}} {{Ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Somera Olimpiko 1980]] [[Kategorio:Pollando en Someraj Olimpikoj|#]] [[Kategorio:1980 en Pollando|Somera Olimpiko]] c9ukqm31ym311xya922lrg97nvfwkz6 0 774748 7685251 7607100 2022-08-11T11:50:09Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[dosiero:585 Jonathon Hagon on S.Makanally.jpg|eta|dekstra|{{centre|transsalto de obstaklo en transterena rajdado}}]] '''Transterena rajdado''' aŭ pli komplike, sed pli precize '''Transterena ĉevala saltado''' estas testo pri elteno de rajdata [[ĉevalo]] kiu formas unu el la tri fazoj de la rajda sporto de [[eventado]]; ĝi ankaŭ povas esti konkurso en si mem, kvankam tiuj konkursoj tendencas esti lokaj konkuradoj. La celo de la testo pri elteno estas pruvi la rapidecon, eltenemon kaj saltkapablon de la vera transterena ĉevalo kiam ĝi estas bone trejnita kaj alportita al la pinto de kondiĉo. En la sama tempo, ĝi montras la scion de la rajdanto pri rapideco kaj la direktigon de tiu ĉevalo trans pejzaĝo. [[dosiero:Preliminary Cross Country at Stuart HT on Helmet Cam.webm|eta|maldekstra|{{centre|filmeto pri transterena [[itinero]], filmata per kaska kamerao}}]] En vasta herbejo necesas transsalti diversajn tiucele metitajn obstaklojn. La konkurso estas unu el tri subdiciplinoj de konkursa serio nomata [[eventado]], kiu estas unu el la oficialaj rajdaj disciplinoj en la [[someraj olimpikoj]]. {{projektoj|Category:Eventing riders at cross-country obstacles}} {{projektoj|Category:Cross-country phase between obstacles}} == Vidu ankaŭ == * [[transterena kuro]] * [[transterena biciklado]], la sola bicikla disciplino en la [[someraj olimpikoj]] * [[transterena skiado]] {{ĝermo|rajdado}} [[Kategorio:Rajdado]] 5bwd5ki0dhb7gi3qmd2zr74gtwzxsvi 0 774773 7685252 7607127 2022-08-11T11:50:16Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[dosiero:Mountain biker 04.jpg|eta|{{centre|transterena biciklisto sur bicikla pado en [[Utaho]], Usono}}]] '''Transterena biciklado''' estas disciplino de [[montbiciklado]], kaj tial ankaŭ de [[biciklado]] ĝenerale. Transterena biciklado iĝis olimpika sporto en 1996 kaj estas la nura formo de montbiciklado praktikata ĉe la [[Olimpikoj]] ĝis la [[Somera Olimpiko 2008]], kiam aldoniĝis nova disciplino provizore nomata ''BMX vetkura'' - aldone en la [[Somera Olimpiko 2020]] aldoniĝis ankoraŭ plia disciplino nomata ''BMX liberstila''.<ref>Por kontentiga traduko de la angla mallongigo al Esperanto ĝis nun (stato de junio 2022) mankas klara interkonsento.</ref> En la [[angla lingvo]], kutima mallongigo por la sporto estas '''XC''', en kiu la X signas du vojojn trans imagita tereno, kiuj hazarde krucas sin meze de la vojo, kaj C staras por ciklado, mallonge por biciklado. Tamen en la olimpikoj oni ofte uzas alian mallongigon, '''BMX''', kiu fakte signifas "bicikla formo de [[motokroso]]", speco de konkurso per [[motorciklo]]j. Tiu mallongigo aparte en [[Esperanto]] maltaŭgas, ĉar en tiu lingvo la litero [[ikso]] tute ne ekzistas. Ĝi tamen ankaŭ ĝenerale estas iom dubinda termino, ĉar ĝi konjektas ke motora moviĝo estas la origina, plej konata formo, kaj variaĵo sen motoro estas nur malkompleta kopiado - same oni ankaŭ ne malpermesus la vorton "biciklo" kaj anstataŭus ĝin per nova vorto "senmotora [[motorciklo]]". [[dosiero:XCrace.jpg|maldekstre|eta|280ra|{{centre|transterena vetkonkurso}}]] == Konkursoj == Transterena vetkonkurso emfazas eltenemon super teknika lerteco, kaj konkursoj laŭ tempo varias de 30 minutoj ĝis 24 horoj. Pli lastatempe aperis nova kategorio nomata [[Maratono|maratona]] transterena biciklado. Ĝenerale, la maratonaj biciklaj distancoj estas pli ol 80 kilometroj. Io ajn malpli ol 80 kilometroj ankoraŭ nomiĝas transterena bicikla konkurso. Male al descendaj vetkuroj, kiuj estas kondukitaj en formato de unuopulo, kies tempo estas mezurata, transterenaj vetkuroj tradicie havas amaskomencon aŭ intervalkomencon, kie rajdantoj estas liberigitaj en pluraj grandaj grupoj dividitaj per aĝo kaj/aŭ kapablo. {{-}} {{projektoj}} == Vidu ankaŭ == * [[transterena kuro]] * [[transterena rajdado]] * [[transterena skiado]] == Referencoj == {{Referencoj}} <br/> {{Olimpikaj sportoj}} {{ĝermo|biciklado}} [[Kategorio:Biciklado]] fhocrlzhcl1d4tc08p3ujw314nu04j0 0 782714 7684744 7676253 2022-08-10T19:31:11Z InternetArchiveBot 180276 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Normandy format talks in Minsk (February 2015) 03.jpeg|eta|La gvidantoj de Belorusio, Rusio, Germanio, Francio kaj Ukrainio en Minko en februaro 2015]] La '''Minskaj Interkonsentoj''' estis serio de internaciaj interkonsentoj kiuj celis fini la [[Donbasa milito|militon en la Donbasa regiono de Ukrainio]]. La unua, la tiel nomita ''Minska Protokolo'', estis redaktita en 2014 fare de la ''Triflanka Kontakta Grupo'' pri Ukrainio, konsistante el [[Ukrainio]], [[Rusio]], kaj la [[Organizaĵo pri Sekureco kaj Kunlaboro en Eŭropo]] (OSKE)<ref>[https://america.cgtn.com/2014/09/05/ukraine-ceasefire-agreement-signed-in-minsk Ukraine ceasefire agreement signed in Minsk] ''CGTN Amerika'', 5-a de septembro 2014</ref><ref>[https://www.osce.org/cio/123245 Chairperson-in-Office welcomes Minsk agreement, assures President Poroshenko of OSCE support], ''OSKE'', 5-a de septembro 2014</ref><ref>[https://www.osce.org/ukraine-smm/123591 OSCE Chief Monitor in Ukraine urges all sides to allow monitors to carry out duties safely] ''OSKE'', 15-a de septembro 2014</ref>, kun mediacio de la gvidantoj de [[Francio]] kaj [[Germanio]] en la tielnomita [[Normandia Formato]]. Post ampleksaj interparoladoj en [[Minsko]], [[Belorusio]], la interkonsento estis subskribita la 5an de septembro 2014 fare de reprezentantoj de la Triflanka Kontakta Grupo kaj, sen agnosko de ilia statuso, de la tiamaj gvidantoj de la memproklamita [[Donecka Popola Respubliko]] (DPR) kaj [[Luganska Popola Respubliko]] (LPR). Tiu interkonsento sekvis multoblajn antaŭajn provojn ĉesigi la bataladon en la regiono kaj celis efektivigi tujan batalhalton. La interkonsento fiaskis ĉesigi bataladon<ref>[https://www.skynews.com.au/news/world/mideast/2014/10/23/ukraine-rebels-vow-to-take-back-cities.html Ukraine rebels vow to take back cities] ([https://web.archive.org/web/20141023221330/http://www.skynews.com.au/news/world/mideast/2014/10/23/ukraine-rebels-vow-to-take-back-cities.html arkivo]) ''Skynews'', 23-a de oktobro 2014</ref>, kaj estis tiel sekvita de reviziita kaj ĝisdatigita interkonsento, ''Minsk II'', kiu estis subskribita la 12an de februaro 2015<ref>[https://www.bbc.com/news/world-europe-31435812 Ukraine crisis: Leaders agree peace roadmap] ''BBC'', 12-a de februaro 2015</ref>. Tiu interkonsento konsistis el pakaĵo da rimedoj, inkluzive de batalhalto, retiro de pezaj armiloj de la frontlinio, liberigo de militkaptitoj, konstitucia reformo en Ukrainio donanta aŭtonomion al certaj areoj de Donbaso kaj restarigo de la kontrolo de la ŝtatlimo fare de la Ukraina registaro. Kvankam batalado malpliiĝis post la subskribo de la interkonsento, ĝi neniam finiĝis tute, kaj la eroj de la interkonsento neniam estis plene efektivigitaj<ref>[https://www.unian.info/war/10391709-almost-entire-grey-zone-in-donbas-liberated-by-ukraine-without-minsk-deal-breach-adviser.html Almost entire 'grey' zone in Donbas liberated by Ukraine without Minsk deal breach] ''УНІАН'', 27-a de decembro 2018</ref>. La partioj de la Normandia Formato konsentis ke Minsk II plurestas la bazo por iu estonta rezolucio de la konflikto. Meze de altiĝantaj streĉitecoj inter Rusio kaj Ukrainio komence de 2022, Rusio oficiale rekonis la Luganska kaj Donecka popolaj respublikoj la 21an de februaro 2022<ref>[https://www.theguardian.com/world/2022/feb/21/ukraine-putin-decide-recognition-breakaway-states-today Putin orders troops into eastern Ukraine on ‘peacekeeping duties’] ''The guardian'', 21-a de februaro 2022</ref>. Sekvante tiun decidon, la 22an de februaro 2022, rusia prezidanto [[Vladimir Putin]] deklaris ke la Minskaj interkonsentoj ''"ne plu ekzistis"'', kaj ke Ukrainio, ne Rusio, kulpis pro ilia kolapso<ref>[https://www.bbc.com/news/world-europe-60488037 Ukraine conflict: Biden sanctions Russia over 'beginning of invasion'] ''BBC'', 23-a de februaro 2022</ref>. Rusio tiam [[Invado de Rusio en Ukrainion (2022)|invadis Ukrainion]] la 24an de februaro 2022<ref>[https://www.independent.co.uk/news/world/europe/ukraine-missile-strike-russia-nuclear-war-latest-b2123730.html Ukraine news: Ukrainians being mistreated in Russian filtration camps, claims UK] ([https://ghostarchive.org/archive/20220515040503/https://www.independent.co.uk/news/world/europe/ukraine-russia-war-news-putin-finland-invasion-b2078062.html arkivo]) ''Independant'', 24-a de februaro 2022</ref>. == Referencoj == {{referencoj}} {{Bibliotekoj}} [[Kategorio:Donbasa milito]] [[Kategorio:Internaciaj traktatoj de Ukrainio]] [[Kategorio:Internaciaj traktatoj de Rusio]] [[Kategorio:Rilatoj de Rusio kaj Ukrainio]] [[Kategorio:Organizaĵo pri Sekureco kaj Kunlaboro en Eŭropo]] [[Kategorio:2014 en Belorusio]] 0zg9bi4q8io2wz0owxtaq86wnqdk06p 0 782834 7684859 7675356 2022-08-11T03:44:32Z Sakura emad 182123 requesting a deletion wikitext text/x-wiki {{Delete|trivial sources, and too soon to have its own article on wikipedia}}{{informkesto homo |dato de naskiĝo=1996-06-11 }} '''Shayan Javadi''' ({{lang-os|Шаян Джавади}}; {{lang-fa|شایان جوادی}}; la 11-an de junio 1996 - Ahvaz) estas irana tradukisto<ref>{{Cite web|url=https://antimantal.com/%D8%AF%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%DA%A9%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%87-%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD-%D9%86%D9%88%D8%B4%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%DB%8C-%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%A7-%D9%81%D8%B1%D9%86%D8%A7/|title=The christ - Maria Fernanda Ampuero - Translated by Shayan Javadi|author=Antimantal Magazine}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bargehonar.com/1400/10/%DA%86%DB%8C-%D8%B4%D8%AF-%DA%A9%D9%87-%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AC%D9%88%D8%B1%DB%8C-%D8%B4%D8%AF%D8%9F-%DA%86%D8%A7%D8%B1%D9%84%D8%B2-%D8%A8%D9%88%DA%A9%D9%81%D8%B3%DA%A9%DB%8C/|title=چی شد که اینجوری شد؟|author=Bargehonar Magazine}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://madomeh.com/1400/12/04/75m/|title=Madomeh}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bargehonar.com/1401/01/%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86-%D8%B3%DB%8C%D9%84%D9%88%DB%8C%D9%86%D8%A7-%D8%A7%D9%88%DA%A9%D8%A7%D9%85%D9%BE%D9%88/|title=زیرزمین}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://s6.uupload.ir/files/28-11-1400-1105_sazandegi_small-12_jd3z.jpg|title=Sazandegi}}</ref> kaj lingvisto<ref>{{Cite web|url=https://m.facebook.com/irystontv/videos/%D0%B8%D1%83-%D1%84%D1%8B%D0%B4%C3%A6%D0%BB%D1%82%D1%8B-%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D0%B7%C3%A6%D0%B4%D0%B4%C3%A6%D0%B3%D1%82%C3%A6-%D0%B8%D0%B7%C3%A6%D1%80%D1%8B-%D1%80%D0%B0%D0%B4/460602792352637/|title=Ирайнаг горæт Ахвазы цæрæг Шаян Джавади персайнаг æвзагмæ тæлмац кæны ирон фысджыты уацмыстæ|author=Iryston.tv}}</ref> specialiĝanta pri la [[oseta]] lingvo. Ĝis nun, li tradukis multajn literaturajn verkojn de la oseta al la [[persa]] kaj la [[angla]]. Li ankaŭ tradukis la sagaon de Nart en la persan lingvon en la formo de Shahnameh de Ferdowsi.<ref>{{Cite web|url=https://iryston.tv/ir/irajnag-goraet-avhazy-tsaeraeg-shayan-dzhavadi-persajnag-aevzagmae-taelmats-kaeny-iron-fysdzhyty-uatsmystae/|title=Ирайнаг горæт Ахвазы цæрæг Шаян Джавади персайнаг æвзагмæ тæлмац кæны ирон фысджыты уацмыстæ|author=Iryston.tv}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://iryston.tv/teleproject_release/tsard-ahaemtaej-fidauy/|title=Цард ахæмтæй фидауы|author=Iryston.tv}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.instagram.com/p/CXrHRzSNd5R/?igshid=YmMyMTA2M2Y=|title=‘Шаян Джавади - Анджела Кудзоева’}}</ref> == Referencoj == {{referencoj}} {{Bibliotekoj}} {{vivtempo|Javadi, Shayan}} [[Kategorio:Tradukistoj]] d4gqf96pjsdtgqfurrn4xq18ar515sa 0 783271 7685038 7673971 2022-08-11T09:01:38Z Crosstor 3176 /* Liaj disĉiploj (elekto) */ wikitext text/x-wiki {{Informkesto homo |nomo = Jenő Sipos |dosiero = |grandeco de dosiero = |priskribo de dosiero = |naskonomo = }} '''[[Eŭgeno|Jenő]] Sipos''' [ŝipoŝ], laŭ hungarlingve kutima nomordo '''Sipos Jenő''' estis [[Hungario|hungara]] altlerneja [[instruisto]], [[operkantisto]], ([[tenoro]]). Jenő Sipos<ref>https://opac-nevter.pim.hu/ro/record/-/record/PIM140506</ref> naskiĝis la {{daton|20|julio|1910}} en [[Kecskemét]], li mortis la {{daton|27|decembro|2000}} en [[Budapeŝto]]. == Biografio == Jenő Sipos devenis el [[juda]] familio. Li akiris [[diplomo]]n en [[Muzikarta Universitato Ferenc Liszt|Muzikarta Altlernejo de Budapeŝto]] en [[1939]], poste en [[Itala Reĝlando]] li ricevis lecionojn de [[:en:Riccardo Stracciari]]. Pro la kontraŭjudaj leĝoj li ne povis kanti en teatrejoj, operejoj, nur en speciala juda teatrejo. Lia vivo inter 1945-1961 ne estas konata, inter 1961-1981 li instruis en la Muzikarta Altlernejo, inter 1977-1980 ankaŭ en [[Frankfurto ĉe Majno]]. Li instruis ankaŭ en [[Tehrano]] (1979-1986) kaj [[Tokio]] (1981-1983). Ekde 1983 li havis kantoinstristan statuson en [[Budapeŝta Ŝtata Operejo]]. Li ricevis ŝtatan hungaran [[premio]]n en 1993. == Liaj disĉiploj (elekto) == {{Div col|cols = 2}} * [[Zsolt Bende]] * [[Etelka Csavlek]] * [[András Faragó]] * [[Attila Fülöp]] * [[Dénes Gulyás]] * [[Júlia Hamari]] * [[Mihály Kálmándy]] * [[Péter Kelen]] * [[Veronika Kincses]] * [[József Kovács (operetkantisto)]] * [[László Külkey]] * [[Éva Marton]] * [[Katalin Mészöly]] * [[Stefánia Moldován]] * [[Júlia Osváth]] * [[Katalin Pitti]] * [[László Polgár (operkantisto)]] * [[Klára Takács]] * [[Ilona Tokody]] * [[Mária Zempléni]] {{Div col end}} == Liaj kontribuoj == * ''Hangképzés az énekkarban'' (ne pruvita informo) == Fontoj == * [https://web.archive.org/web/20200302175031/http://omike.hu/omike/muveszek/sipos-jeno-dr/554 hungarlingva biografio kun foto] * [http://www.parlando.hu/2020/2020-5/Gulyas_Denes-Sipos_Jeno.html hungarlingva biografio] == Referencoj == {{Referencoj}} {{Bibliotekoj}} {{Vivtempo|Sipos Jeno}} [[Kategorio:Hungaraj altlernejaj instruistoj]] [[Kategorio:Hungaraj operkantistoj]] [[Kategorio:Budapeŝtanoj]] {{Portalstrio|Biografio}} b4i0n37jndm3yi7ve8hc46ilw92q56k 0 783789 7684946 7683391 2022-08-11T06:52:35Z Crosstor 3176 pluredakto wikitext text/x-wiki Jen listo de elektitaj kantistoj de [[Budapeŝta Ŝtata Operejo]]: {{EnhavTabelo|alf=L}} == A == * [[Karola Ágai]] * [[Gitta Alpár]] * [[Piroska Anday]] * [[Albert Antalffy]] * [[Georg Anthes]] * [[Dezső Arányi]] == B == * [[Éva Balatoni]] * [[Irén Bánó]] * [[Zsuzsa Barlay]] * [[Vittorina Bartolucci]] * [[Mária Basilides]] * [[Anna Báthy]] * [[Tamás Bátor]] * [[Zsuzsanna Bazsinka]] * [[Ferenc Begányi]] * [[Zsolt Bende]] * [[István Berczelly]] * [[Lilian Birkás]] * [[Gizella Blätterbauer]] * [[Mária Budanovits]] == C == * [[Etelka Csavlek]] * [[Adrienne Csengery]] == D == * [[Béni Dalnoki]] * [[Andor Dárday]] * [[Tamás Daróczi]] * [[Jenő Déri]] * [[Gabriella Déry]] * [[Berta Diósyné Handel]] * [[Zsuzsanna Dobránszky]] * [[Mária Dósa]] == E == * [[Irma Eszenyi]] == F == * [[Ilonka Farkas]] * [[Gizella Flattné Győrffy]] * [[Ella Flesch]] * [[János Fodor (operkantisto)]] * [[Anatolij Fokanov]] == G == * [[József Gábor (operkantisto)]] * [[Kornélia Gábos]] * [[Ferenc Gassi]] * [[István Gáti]] * [[Katalin Gémes]] * [[Sári Gencsy]] * [[József Gregor]] * [[Dénes Gulyás]] * [[Mária Gyurkovics]] == H == * [[Gitta Halász]] * [[János Halmos]] * [[Imre Hámory]] * [[Olga Haselbeck]] * [[Erzsébet Házy]] * [[Ferenc Hegedűs (operkantisto)]] * [[Ida Heltai]] * [[László Horváth (operkantisto)]] == I == * [[Róbert Ilosfalvy]] == J == * [[Éva Jablonkay]] * [[László Jámbor]] * [[József Járay]] * [[József Joviczky]] == K == {{Div col|cols = 2}} * [[Margit Kaczér]] * [[Oszkár Kálmán]] * [[Teréz Karikó]] * [[Béla Karizs]] * [[Péter Kelen]] * [[Tibor Kelen]] * [[Ingrid Kertesi]] * [[Veronika Kincses]] * [[Árpád Kishegyi]] * [[Ildikó Komlósi]] * [[Erzsébet Komlóssy]] * [[Mariska Kordin]] * [[Endre Koréh]] * [[Béla Környey]] tenoro * [[György Korondi]] * [[Károly Kőszeghy]] * [[Kolos Kováts]] * [[Teréz Krammer]] * [[László Külkey]] (1926–2011) tenoro * [[Júlia Kukely]] (1953–2017) soprano {{Div col end}} == L == * [[Ildikó Laczó]] * [[Dániel Láposi]] * [[Margit László]] * [[Lajos Laurisin]] * [[Gizella Ledofszky]] * [[Éva Lehoczky]] * [[Andor Lendvai]] * [[György Littasy]] * [[György Losonczy]] == == == Fontoj == * la listo estas kompilado el artikoloj de Vikipedio [[Kategorio:Listoj de homoj]] [[Kategorio:Budapeŝta Ŝtata Operejo]] 9cfz22ymxpl9x50bin5flac7bjk3yle 0 784059 7685246 7683504 2022-08-11T11:39:30Z Kani 670 wikitext text/x-wiki {{Informkesto organizaĵo | nomo = Institute for the Studies of War | eonomo = Instituto por la Esplorado pri Milito | bildo = ISW Web OnClear small.png | bildo_priskribo = | grandeco de bildo = | tipo = [[Pensfabriko]] | celo = | moto = | agareo = | agmetodo = | fondodato = 2007 | mapo = | mteksto = | sidejo = {{flago|Usono}} [[Vaŝingtono]] | estro = Kimberly Kagan | estro1 = | estro1_tipo = | buĝeto = | buĝetfonto = | dungitaro = | lingvoj = [[angla]] | TTT-ejo = https://www.understandingwar.org/ | twitter = | notoj = | ĝisdatigo = }} La '''Instituto por la Esplorado pri Milito''' ({{lang-en|Institute for the Study of War}}, ISW) estas [[Usono|usona]] [[pensfabriko]] fondita en 2007 fare de la milita historiisto Kimberly Kagan, disponigante esploradon kaj analizon koncerne temojn de defendo kaj eksterŝtataĵoj. Ĝi produktis raportojn pri la [[Siria enlanda milito|Siria Milito]], la [[Milito en Afganio (2001-2021)|Milito en Afganio]], kaj la [[Iraka milito|Iraka Milito]], ''"fokusante pri armeaj operacioj, malamikminacoj, kaj politikaj tendencoj en diversaj konfliktaeroj"''<ref>[https://www.understandingwar.org/mission-statement About Us] ''ISW''</ref><ref name=militarist>[https://militarist-monitor.org/profile/institute%20for%20the%20study%20of%20war/ Kim Kagan]''Militarist Monitor''</ref>. Ĝi nuntempe publikigas ĉiutagajn raportojn pri la [[Invado de Rusio en Ukrainion (2022)|rusia invado de Ukrainio]] en 2022<ref>[https://www.understandingwar.org/project/ukraine-project Ukraine Project] ''ISW''</ref>. ISW estis fondita en respondo al la stagno de la Iraka kaj Afgania militoj, kun kernfinancado disponigite fare de grupo de defendentreprenistoj<ref>[https://dialnet.unirioja.es/descarga/articulo/4537281/2.pdf The Role of Think Tanks in the Definition and Application of Defence Policies and Strategies] ''Revista del Instituto Español de Estudios Estratégicos''</ref>. Laŭ misiodeklaro en ĝia retejo, ISW planas disponigi ''"realtempan, registar-sendependan, kaj malfermfontan analizon de daŭrantaj armeaj operacioj kaj ribelatakoj"''<ref>[https://www.understandingwar.org/who-we-are Who we are] ''ISW''</ref>. ISW nuntempe funkcias kiel [[neprofitcela organizaĵo]], apogita per kontribuoj de defendentreprenistoj<ref>[https://www.washingtonpost.com/world/national-security/civilian-analysts-gained-petraeuss-ear-while-he-was-commander-in-afghanistan/2012/12/18/290c0b50-446a-11e2-8061-253bccfc7532%20print.html Civilian analysts gained Petraeus’s ear while he was commander in Afghanistan] ''The Washington Post'', 19-a de decembro 2012</ref> inkluzive de General Dynamics, DynCorp<ref>[https://www.understandingwar.org/our-supporters Our Supporters] ''ISW''</ref>, kaj antaŭe, Raytheon<ref>[https://www.understandingwar.org/our-supporters Our Supporters] ([https://web.archive.org/web/20130401180731/http://understandingwar.org/our-supporters arkivo]) ''ISW''</ref>. Ĝi estas ĉefsidejita en [[Vaŝingtono]]<ref name=militarist/>. == Referencoj == {{referencoj}} {{bibliotekoj}} [[Kategorio:Pensfabrikoj]] [[Kategorio:Esploraj institutoj en Usono]] [[Kategorio:Ne-profitaj organizaĵoj en Usono]] 951bvae19vz4k6bv4oo2jnvgjqejgks 0 784513 7684480 7684239 2022-08-10T12:14:31Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Stockholm Olympic Games 1912.jpg|eta|maldekstra|180px|{{centre|afiŝo}}]] {{Informkesto Olimpikoj Usono |ludoj = Somera Olimpiko 1912 |Urbo = Stokholmo |Ŝtato = Usono |flagportisto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |konkurantoj= 174 |sportaj disciplinoj= 11 |rango = 1 |oro = 25 |arĝento = 19 |bronzo = 19 }} La '''usona teamo''' aktiva en la '''[[Somera Olimpiko 1900]]''' en [[Parizo]], la dua [[olimpiko]] de la [[moderna epoko]], havis 174 sportistojn. Ili partoprenis en 11 fakoj. Flagotenanto de la usona teamo estis {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}}. La sportistoj atingis 25 orajn, 19 arĝentajn kaj 19 bronzajn medalojn. Sume la teamanoj en la Olimpiko havis la 1-an rangon. <!-- Bonvenas teksta ampleksigo! Atentu ŝpari pri enkonstruo de ruĝaj ligiloj. --> == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|www.teamusa.org}} ({{en}}) [[Dosiero:1912 Opening ceremony - USA.JPG|eta|centra|400px|{{centre|la teamo en la malferma ceremonio}}]] <!-- Bonvenas pliaj bildoj: <br/> <gallery> ... </gallery> {| align = center |[[Dosiero:...|eta|maldekstra|330px|{{centre|...}}]] |[[Dosiero:...|eta|maldekstra|330px|{{centre|...}}]] |} --> {{projektoj}} {{Usona olimpika teamo}} {{Landoj en la Somera Olimpiko 1912}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Somera Olimpiko 1912]] [[Kategorio:Usono en Someraj Olimpikoj|#]] 8wmmmmwb069kqtemqy88iw08n3pw5qc 7684534 7684480 2022-08-10T13:17:57Z 88.88.4.178 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Stockholm Olympic Games 1912.jpg|eta|maldekstra|180px|{{centre|afiŝo}}]] {{Informkesto Olimpikoj Usono |ludoj = Somera Olimpiko 1912 |Urbo = Stokholmo |Ŝtato = Usono |flagportisto = {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |konkurantoj= 174 |sportaj disciplinoj= 11 |rango = 1 |oro = 25 |arĝento = 19 |bronzo = 19 }} La '''usona teamo''' aktiva en la '''[[Somera Olimpiko 1912]]''' en [[Stokholmo]], la dua [[olimpiko]] de la [[moderna epoko]], havis 174 sportistojn. Ili partoprenis en 11 fakoj. Flagotenanto de la usona teamo estis {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}}. La sportistoj atingis 25 orajn, 19 arĝentajn kaj 19 bronzajn medalojn. Sume la teamanoj en la Olimpiko havis la 1-an rangon. <!-- Bonvenas teksta ampleksigo! Atentu ŝpari pri enkonstruo de ruĝaj ligiloj. --> == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|www.teamusa.org}} ({{en}}) [[Dosiero:1912 Opening ceremony - USA.JPG|eta|centra|400px|{{centre|la teamo en la malferma ceremonio}}]] <!-- Bonvenas pliaj bildoj: <br/> <gallery> ... </gallery> {| align = center |[[Dosiero:...|eta|maldekstra|330px|{{centre|...}}]] |[[Dosiero:...|eta|maldekstra|330px|{{centre|...}}]] |} --> {{projektoj}} {{Usona olimpika teamo}} {{Landoj en la Somera Olimpiko 1912}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Somera Olimpiko 1912]] [[Kategorio:Usono en Someraj Olimpikoj|#]] s622elen9jwnjj2juhrluvepqsmcoxs 2 784519 7684856 7684245 2022-08-11T01:43:16Z QueerEcofeminist 142354 QueerEcofeminist movis paĝon [[Uzanto:IIIIIOIIOOI]] al [[Uzanto:Vanished user 9592036]]: Automatically moved page while renaming the user "[[Special:CentralAuth/IIIIIOIIOOI|IIIIIOIIOOI]]" to "[[Special:CentralAuth/Vanished user 9592036|Vanished user 9592036]]" wikitext text/x-wiki Saluton :D iagy4lavcdbk27ickzzgmsi7s6tvrhw 0 784529 7684459 2022-08-10T12:00:59Z Claudio Pistilli 25073 Kreis novan paĝon kun "{{Tabela informkesto|Informkesto kemia substanco}} {| class="wikitable floatright" width=10% |-style="background: yellow; color: white" |colspan="2" style="text-align: center;"|<span style="text-shadow:gray 4px 4px 2px;"><font face="Arial" color="blue"><span style="font-size:200%;">Metila 4-fluorofenilmetanato</span></span> |- ||[[Kemia formulo]]||<span style="font-size:300%;"> <span style="text-shadow:gray 4px 4px 2px;"><font face="Trebuchet MS" color="blue"><b>C<s..." wikitext text/x-wiki {{Tabela informkesto|Informkesto kemia substanco}} {| class="wikitable floatright" width=10% |-style="background: yellow; color: white" |colspan="2" style="text-align: center;"|<span style="text-shadow:gray 4px 4px 2px;"><font face="Arial" color="blue"><span style="font-size:200%;">Metila 4-fluorofenilmetanato</span></span> |- ||[[Kemia formulo]]||<span style="font-size:300%;"> <span style="text-shadow:gray 4px 4px 2px;"><font face="Trebuchet MS" color="blue"><b>C₈H₇FO₂</b></font></span></span> |- |colspan="2" style="text-align: center;"|<center>[[Dosiero:Methyl 4-fluorobenzoate2D.png|300px|Metila 4-fluorobenzoato]]</center> |- style="background: green; color: white" |colspan="2" style="text-align: center;" |<center>'''Plata kemia strukturo de la <br>Metila 4-fluorofenilmetanato'''</center> |- |colspan="2" style="text-align: center;"|<center>[[Dosiero:Methyl 4-fluorobenzoate3D.png|300px|Metila 4-fluorobenzoato]]</center> |- style="background: green; color: white" |colspan="2" style="text-align: center;" |<center>'''Tridimensia kemia strukturo de la Metila 4-fluorofenilmetanato'''</center> |- style="background: green; color: white" |colspan="2" style="text-align: center;" |<big>Alternativa(j) nomo(j)</big> |- |colspan="2" style="text-align: center;" | * Metila 4-fluorofenilmetanato * Metila estero de la 4-fluorofenilmetanata acido * Metila estero de la 4-fluorobenzoata acido |- |[[CAS-numero|CAS-numero-kodo]]||[https://commonchemistry.cas.org/detail?cas_rn=403-33-8 403-33-8]<br> |- |[[ChemSpider|ChemSpider kodo]]||[http://www.chemspider.com/Chemical-Structure.61195.html 61195] |- |[[PubChem|PubChem-kodo]]||[https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/67878 67878] |- style="background: green; color: white" |colspan="2" style="text-align: center;" |'''Fizikaj proprecoj''' |- |[[Aspekto]]||blanka solidaĵo |- |[[Molmaso]]||154,14g mol⁻¹ |- |[[Denseco]]||1,192 g/cm⁻³<ref>[https://www.chemicalbook.com/ProductList_En.aspx?kwd=403-33-8 Chemical Book]</ref> |- |[[Fandpunkto]]||4,5°C <ref>[https://www.guidechem.com/cas/403-33-8.html Guidechem]</ref><br>20,4°C <ref>[https://comptox.epa.gov/dashboard/chemical/properties/DTXSID40193309 EPA United States Environmental Protection Agency]</ref> |- |[[Bolpunkto]]||190,4°C <ref>[https://www.chemsrc.com/en/cas/403-33-8_510607.html Chemsrc]</ref><br>185,4°C <ref>[http://www.chemnet.com/cas/supplier.cgi?terms=403-33-8&l=en&exact=dict&f=plist&mark=&submit.x=0&submit.y=0 Chemnet]</ref> |- |[[Refrakta indico]]||{{refraktindico|T=20|λ=761|k=4.0|1.4947}} |- |[[Ekflama temperaturo]]||67,4°C <ref>[https://www.guidechem.com/cas/403-33-8.html Guidechem]</ref><br>74°C<ref>[http://www.chemindex.com/index/?f=show_cas_info&terms=403-33-8 Chemindex]</ref. |- |[[Solvebleco]]||[[Akvo]]:<0,1 g/L |- |[[Mortiga dozo (LD50)]]||>2000 mg/kg (buŝe) |- style="background: yellow; color: black" |colspan="2" style="text-align: center;" |[[GHS pri klasado kaj etikedado de kemiaĵoj|'''GHS etikedigo de kemiaĵoj''']] |- |[[GHS Damaĝo-piktogramoj|GHS Damaĝo Piktogramo]]||<center>{{GHS Piktogramo|05|07}} |- |[[GHS pri klasado kaj etikedado de kemiaĵoj|GHS Signalvorto]]||Damaĝa |- |[[GHS Deklaroj pri damaĝoj]]||{{H-Frazoj|302|315|318|319|335}} |- |[[GHS Deklaroj pri antaŭgardoj]]|| {{P-Frazoj|261|264|264+265|270|271|280|301+317|302+352|304+340|305+351+338|305+354+338|317|319|321|330|332+317|337+317|362+364|403+233|405|501}} |-style="background: yellow;color: black" |colspan="2" style="text-align: center with=50%;"|<center><small>Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo<br>(25 °C kaj 100 kPa)</small></center> |} <big>'''Metila 4-fluorobenzoato'''</big> aŭ <big>'''metila 4-fluorofenilmetanato'''</big> estas organika kombinaĵo apartenanta al la familio de la esteroj, rezultanta el interagado de la '''4-fluorobenzoata acido''' kaj [[metanolo]]. Metila 4-fluorobenzoato estas blanka solidaĵo, nesolvebla en akvo sed solvebla en alkoholoj kaj aliaj nepolaraj organikaj solvantoj. Metila 4-fluorobenzoato prezentas 4-fluorobenzoatan grupon ligitan al metila grupo. Ĝi konsistas je 8 karbonatomoj, 7 hidrogenatomoj, 2 oksigenatomoj kaj posedas antifungajn kaj antimikrobajn proprecojn. ==Reakcioj== ===Reakcio 1=== * Preparado de '''metila 4-fluorobenzoato''' per traktado de '''metanolo''' kun '''metila 4-fluorobenzoato''': <center> {|cellspacing=10 cellpadding=10 border=5 | [[Dosiero:Methyl 4-fluorobenzoate3D.png|metila 4-fluorobenzoato|120px]] + [[Dosiero:Methanol-3D-balls.png|metanolo|90px]] <math>\mathsf{ \xrightarrow []{}\, }</math>[[Dosiero:Methyl 4-fluorobenzoate 3D.png|metila 4-fluorobenzoato|210px]] + [[Dosiero:Water molecule.svg|akvo|70px]] |- |} </center> ===Reakcio 2=== * Preparado de '''metila 4-fluorobenzoato''' per traktado de '''3-metilbenzoata anhidrido''' kun '''metanolo''': <center> {|cellspacing=10 cellpadding=10 border=5 | [[Dosiero:4-Fluorobenzoic acid 3D.png|3-metilbenzoata anhidrido|120px]] + 2 [[Dosiero:Methanol-3D-balls.png|metanolo|90px]] <math>\mathsf{ \xrightarrow []{}\, }</math>2 [[Dosiero:Methyl 4-fluorobenzoate 3D.png|metila 4-fluorobenzoato|210px]] + [[Dosiero:Water molecule.svg|akvo|70px]] |- |} </center> ===Reakcio 3=== * Preparado de '''metila 4-fluorobenzoato''' per traktado de '''metila 4-fluorobenzoato''' kun '''metila klorido''': <center> {|cellspacing=10 cellpadding=10 border=5 | [[Dosiero:Methyl 4-fluorobenzoate3D.png|metila 4-fluorobenzoato|120px]]+[[Dosiero:Chloromethane-3D-balls.png|metila klorido|90px]] <math>\mathsf{ \xrightarrow []{}\, }</math>[[Dosiero:Methyl 4-fluorobenzoate 3D.png|metila 4-fluorobenzoato|210px]] + [[Dosiero:Hydrogen-chloride-3D-vdW-labelled.png|klorida acido|70px]] |- |} </center> ===Reakcio 4=== * Preparado de '''metila 4-fluorobenzoato''' per traktado de '''natria 4-fluorobenzoato''' kun '''metila klorido''': <center> {|cellspacing=10 cellpadding=10 border=5 | [[Dosiero:Sodium 4-fluorobenzoate 3D.png|natria 4-fluorobenzoato|110px]] +[[Dosiero:Chloromethane-3D-balls.png|metila klorido|90px]]<math>\mathsf{ \xrightarrow []{}\, }</math> [[Dosiero:Methyl 4-fluorobenzoate 3D.png|metila 4-fluorobenzoato|210px]] + [[Dosiero:Formula chimica del cloruro di sodio.png|natria klorido|90px]] |- |} </center> ===Reakcio 5=== * Preparado de '''metila 4-fluorobenzoato''' per traktado de '''metila ftalato''' kun '''metila 4-fluorobenzoato''': <center> {|cellspacing=10 cellpadding=10 border=5 | [[Dosiero:Methyl phthalate3D.png|metila ftalato|120px]] +2[[Dosiero:Methyl 4-fluorobenzoate3D.png|metila 4-fluorobenzoato|120px]] <math>\mathsf{ \xrightarrow []{}\, }</math>2 [[Dosiero:Methyl 4-fluorobenzoate 3D.png|metila 4-fluorobenzoato|180px]] +[[Dosiero:Phthalic acid 3D ball.png|ftalata acido|90px]] |- |} </center> ==Vidu ankaŭ== * [[Benzoato]]j == Referencoj == {{referencoj|3}} [[Kategorio:Benzoatoj]] {{Ŝablono:Benzoatoj}} q0w2dqyaehz2ca3ni0buoou2pfpqtzw 7684465 7684459 2022-08-10T12:05:27Z Claudio Pistilli 25073 wikitext text/x-wiki {{Tabela informkesto|Informkesto kemia substanco}} {| class="wikitable floatright" width=10% |-style="background: yellow; color: white" |colspan="2" style="text-align: center;"|<span style="text-shadow:gray 4px 4px 2px;"><font face="Arial" color="blue"><span style="font-size:200%;">Metila 4-fluorofenilmetanato</span></span> |- ||[[Kemia formulo]]||<span style="font-size:300%;"> <span style="text-shadow:gray 4px 4px 2px;"><font face="Trebuchet MS" color="blue"><b>C₈H₇FO₂</b></font></span></span> |- |colspan="2" style="text-align: center;"|<center>[[Dosiero:Methyl 4-fluorobenzoate2D.png|300px|Metila 4-fluorobenzoato]]</center> |- style="background: green; color: white" |colspan="2" style="text-align: center;" |<center>'''Plata kemia strukturo de la <br>Metila 4-fluorofenilmetanato'''</center> |- |colspan="2" style="text-align: center;"|<center>[[Dosiero:Methyl 4-fluorobenzoate3D.png|300px|Metila 4-fluorobenzoato]]</center> |- style="background: green; color: white" |colspan="2" style="text-align: center;" |<center>'''Tridimensia kemia strukturo de la Metila 4-fluorofenilmetanato'''</center> |- style="background: green; color: white" |colspan="2" style="text-align: center;" |<big>Alternativa(j) nomo(j)</big> |- |colspan="2" style="text-align: center;" | * Metila 4-fluorofenilmetanato * Metila estero de la 4-fluorofenilmetanata acido * Metila estero de la 4-fluorobenzoata acido |- |[[CAS-numero|CAS-numero-kodo]]||[https://commonchemistry.cas.org/detail?cas_rn=403-33-8 403-33-8]<br> |- |[[ChemSpider|ChemSpider kodo]]||[http://www.chemspider.com/Chemical-Structure.61195.html 61195] |- |[[PubChem|PubChem-kodo]]||[https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/67878 67878] |- style="background: green; color: white" |colspan="2" style="text-align: center;" |'''Fizikaj proprecoj''' |- |[[Aspekto]]||blanka solidaĵo |- |[[Molmaso]]||154,14g mol⁻¹ |- |[[Denseco]]||1,192 g/cm⁻³<ref>[https://www.chemicalbook.com/ProductList_En.aspx?kwd=403-33-8 Chemical Book]</ref> |- |[[Fandpunkto]]||4,5°C <ref>[https://www.guidechem.com/cas/403-33-8.html Guidechem]</ref><br>20,4°C <ref>[https://comptox.epa.gov/dashboard/chemical/properties/DTXSID40193309 EPA United States Environmental Protection Agency]</ref> |- |[[Bolpunkto]]||190,4°C <ref>[https://www.chemsrc.com/en/cas/403-33-8_510607.html Chemsrc]</ref><br>185,4°C <ref>[http://www.chemnet.com/cas/supplier.cgi?terms=403-33-8&l=en&exact=dict&f=plist&mark=&submit.x=0&submit.y=0 Chemnet]</ref> |- |[[Refrakta indico]]||{{refraktindico|T=20|λ=761|k=4.0|1.4947}} |- |[[Ekflama temperaturo]]||67,4°C <ref>[https://www.guidechem.com/cas/403-33-8.html Guidechem]</ref><br>74°C<ref>[http://www.chemindex.com/index/?f=show_cas_info&terms=403-33-8 Chemindex]</ref. |- |[[Solvebleco]]||[[Akvo]]:<0,1 g/L |- |[[Mortiga dozo (LD50)]]||>2000 mg/kg (buŝe) |- style="background: yellow; color: black" |colspan="2" style="text-align: center;" |[[GHS pri klasado kaj etikedado de kemiaĵoj|'''GHS etikedigo de kemiaĵoj''']] |- |[[GHS Damaĝo-piktogramoj|GHS Damaĝo Piktogramo]]||<center>{{GHS Piktogramo|05|07}} |- |[[GHS pri klasado kaj etikedado de kemiaĵoj|GHS Signalvorto]]||Damaĝa |- |[[GHS Deklaroj pri damaĝoj]]||{{H-Frazoj|302|315|318|319|335}} |- |[[GHS Deklaroj pri antaŭgardoj]]|| {{P-Frazoj|261|264|264+265|270|271|280|301+317|302+352|304+340|305+351+338|305+354+338|317|319|321|330|332+317|337+317|362+364|403+233|405|501}} |-style="background: yellow;color: black" |colspan="2" style="text-align: center with=50%;"|<center><small>Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo<br>(25 °C kaj 100 kPa)</small></center> |} <big>'''Metila 4-fluorobenzoato'''</big> aŭ <big>'''metila 4-fluorofenilmetanato'''</big> estas organika kombinaĵo apartenanta al la familio de la esteroj, rezultanta el interagado de la '''4-fluorobenzoata acido''' kaj [[metanolo]]. Metila 4-fluorobenzoato estas blanka solidaĵo, nesolvebla en akvo sed solvebla en alkoholoj kaj aliaj nepolaraj organikaj solvantoj. Metila 4-fluorobenzoato prezentas 4-fluorobenzoatan grupon ligitan al metila grupo. Ĝi konsistas je 8 karbonatomoj, 7 hidrogenatomoj, 2 oksigenatomoj kaj posedas antifungajn kaj antimikrobajn proprecojn. ==Reakcioj== ===Reakcio 1=== * Preparado de '''metila 4-fluorobenzoato''' per traktado de '''metanolo''' kun '''metila 4-fluorobenzoato''': <center> {|cellspacing=10 cellpadding=10 border=5 | [[Dosiero:4-Fluorobenzoic acid 3D.png|4-fluorobenzoata acido|120px]] + [[Dosiero:Methanol-3D-balls.png|metanolo|90px]] <math>\mathsf{ \xrightarrow []{}\, }</math>[[Dosiero:Methyl 4-fluorobenzoate3D.png|metila 4-fluorobenzoato|180px]] + [[Dosiero:Water molecule.svg|akvo|70px]] |- |} </center> ===Reakcio 2=== * Preparado de '''metila 4-fluorobenzoato''' per traktado de '''3-metilbenzoata anhidrido''' kun '''metanolo''': <center> {|cellspacing=10 cellpadding=10 border=5 | [[Dosiero:4-Fluorobenzoic anhydride 3D.png|3-metilbenzoata anhidrido|180px]] + 2 [[Dosiero:Methanol-3D-balls.png|metanolo|90px]] <math>\mathsf{ \xrightarrow []{}\, }</math>2 [[Dosiero:Methyl 4-fluorobenzoate3D.png|metila 4-fluorobenzoato|180px]] + [[Dosiero:Water molecule.svg|akvo|70px]] |- |} </center> ===Reakcio 3=== * Preparado de '''metila 4-fluorobenzoato''' per traktado de '''4-fluorobenzoata acido''' kun '''metila klorido''': <center> {|cellspacing=10 cellpadding=10 border=5 | [[Dosiero:4-Fluorobenzoic acid 3D.png|4-fluorobenzoata acido|120px]]+[[Dosiero:Chloromethane-3D-balls.png|metila klorido|90px]] <math>\mathsf{ \xrightarrow []{}\, }</math>[[Dosiero:Methyl 4-fluorobenzoate3D.png|metila 4-fluorobenzoato|180px]] + [[Dosiero:Hydrogen-chloride-3D-vdW-labelled.png|klorida acido|70px]] |- |} </center> ===Reakcio 4=== * Preparado de '''metila 4-fluorobenzoato''' per traktado de '''natria 4-fluorobenzoato''' kun '''metila klorido''': <center> {|cellspacing=10 cellpadding=10 border=5 | [[Dosiero:Sodium 4-fluorobenzoate 3D.png|natria 4-fluorobenzoato|110px]] +[[Dosiero:Chloromethane-3D-balls.png|metila klorido|90px]]<math>\mathsf{ \xrightarrow []{}\, }</math> [[Dosiero:Methyl 4-fluorobenzoate3D.png|metila 4-fluorobenzoato|180px]] + [[Dosiero:Formula chimica del cloruro di sodio.png|natria klorido|90px]] |- |} </center> ===Reakcio 5=== * Preparado de '''metila 4-fluorobenzoato''' per traktado de '''metila ftalato''' kun '''metila 4-fluorobenzoato''': <center> {|cellspacing=10 cellpadding=10 border=5 | [[Dosiero:Methyl phthalate3D.png|metila ftalato|120px]] +2[[Dosiero:4-Fluorobenzoic acid 3D.png|4-fluorobenzoata acido|120px]] <math>\mathsf{ \xrightarrow []{}\, }</math>2 [[Dosiero:Methyl 4-fluorobenzoate3D.png|metila 4-fluorobenzoato|180px]] +[[Dosiero:Phthalic acid 3D ball.png|ftalata acido|90px]] |- |} </center> ==Vidu ankaŭ== * [[Benzoato]]j == Referencoj == {{referencoj|3}} [[Kategorio:Benzoatoj]] {{Ŝablono:Benzoatoj}} avdfg5peenpn9i76jbzrt3iu6gzh1pe 0 784530 7684460 2022-08-10T12:01:20Z ThomasPusch 1869 Kreis novan paĝon kun "[[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120px|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ludoj=Somera Olimpiko 1904 |konkurantoj= 52 |sportaj disciplinoj= 6 |flagportisto= {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |oro= 4 |arĝento= 1 |bronzo= 1 |rango= 4 }} La '''kanada teamo aktiva en la Somera Olimpiko 1904''' en [[Sankta Luiso]] havis 107 sportistojn. Ili partoprenis en 13 fakoj. Flagtenanto de la teamo estis ''{{#invo..." wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120px|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ludoj=Somera Olimpiko 1904 |konkurantoj= 52 |sportaj disciplinoj= 6 |flagportisto= {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |oro= 4 |arĝento= 1 |bronzo= 1 |rango= 4 }} La '''kanada teamo aktiva en la Somera Olimpiko 1904''' en [[Sankta Luiso]] havis 107 sportistojn. Ili partoprenis en 13 fakoj. Flagtenanto de la teamo estis ''{{#invoke:Wikidata|claim|P3022}}''. La sportistoj atingis 1 orajn kaj 2 arĝentajn medalojn. Sume la teamo en la Olimpiko havis la 21-an rangon. Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.olimpic.ca/}} ({{en}} kaj {{fr}}) <!-- == Notoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|{{centre|la teamo en la malferma ceremonio}}]] --> <br/> {{projektoj}} {| align = center |[[dosiero:Galt fc canada olympic.jpg|centra|eta|300ra|{{centre|la futbalteamo ''Galt'' el samnoma nuna urboparto de [[Kembriĝo (Ontario)]] partoprenis kiel nacia teamo kaj akiris ormedalon}}]] |[[dosiero:WhiteFlag.png|80ra]] |[[dosiero:1904summerolympicsposter.jpg|centra|170ra|{{centre|afiŝo}}]] |} {{kanada olimpika teamo}} {{landoj en la Somera Olimpiko 1904}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Somera Olimpiko 1904]] [[Kategorio:Kanado en Someraj Olimpikoj|#]] omq2vfriqgti885dcakw911up4ry95v 7684461 7684460 2022-08-10T12:02:12Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120px|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ludoj=Somera Olimpiko 1904 |konkurantoj= 52 |sportaj disciplinoj= 6 |flagportisto= {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |oro= 4 |arĝento= 1 |bronzo= 1 |rango= 4 }} La '''kanada teamo aktiva en la Somera Olimpiko 1904''' en [[Sankta Luiso]] havis 107 sportistojn. Ili partoprenis en 13 fakoj. La sportistoj atingis 1 orajn kaj 2 arĝentajn medalojn. Sume la teamo en la Olimpiko havis la 21-an rangon. Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.olimpic.ca/}} ({{en}} kaj {{fr}}) <!-- == Notoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|{{centre|la teamo en la malferma ceremonio}}]] --> <br/> {{projektoj}} {| align = center |[[dosiero:Galt fc canada olympic.jpg|centra|eta|300ra|{{centre|la futbalteamo ''Galt'' el samnoma nuna urboparto de [[Kembriĝo (Ontario)]] partoprenis kiel nacia teamo kaj akiris ormedalon}}]] |[[dosiero:WhiteFlag.png|80ra]] |[[dosiero:1904summerolympicsposter.jpg|centra|170ra|{{centre|afiŝo}}]] |} {{kanada olimpika teamo}} {{landoj en la Somera Olimpiko 1904}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Somera Olimpiko 1904]] [[Kategorio:Kanado en Someraj Olimpikoj|#]] 217nfogr139hqlto91x3ghrpqdgyys8 7684475 7684461 2022-08-10T12:12:19Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120px|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ludoj=Somera Olimpiko 1904 |konkurantoj= 52 |sportaj disciplinoj= 6 |flagportisto= {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |oro= 4 |arĝento= 1 |bronzo= 1 |rango= 4 }} La '''kanada teamo''' aktiva en la '''[[Somera Olimpiko 1904]]''' en [[Sankta Luiso]] havis 107 sportistojn. Ili partoprenis en 13 fakoj. La sportistoj atingis 1 orajn kaj 2 arĝentajn medalojn. Sume la teamo en la Olimpiko havis la 21-an rangon. Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.olimpic.ca/}} ({{en}} kaj {{fr}}) <!-- == Notoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|{{centre|la teamo en la malferma ceremonio}}]] --> <br/> {{projektoj}} {| align = center |[[dosiero:Galt fc canada olympic.jpg|centra|eta|300ra|{{centre|la futbalteamo ''Galt'' el samnoma nuna urboparto de [[Kembriĝo (Ontario)]] partoprenis kiel nacia teamo kaj akiris ormedalon}}]] |[[dosiero:WhiteFlag.png|80ra]] |[[dosiero:1904summerolympicsposter.jpg|centra|170ra|{{centre|afiŝo}}]] |} {{kanada olimpika teamo}} {{landoj en la Somera Olimpiko 1904}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Somera Olimpiko 1904]] [[Kategorio:Kanado en Someraj Olimpikoj|#]] rkvcn6ekkae53wwmzjxkajm9u82b02v 7684490 7684475 2022-08-10T12:32:29Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120px|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ludoj=Somera Olimpiko 1904 |konkurantoj= 52 |sportaj disciplinoj= 6 |flagportisto= {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |oro= 4 |arĝento= 1 |bronzo= 1 |rango= 4 }} La '''kanada teamo''' aktiva en la '''[[Somera Olimpiko 1904]]''' en [[Sankta Luiso]] havis 107 sportistojn. Ili partoprenis en 13 fakoj. La sportistoj atingis 1 orajn kaj 2 arĝentajn medalojn. Sume la teamo en la Olimpiko havis la 21-an rangon. Unuafoje helpis kunordigi la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]] fondita en 1904 kaj oficiale agnoskita en 1907. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.olimpic.ca/}} ({{en}} kaj {{fr}}) <!-- == Notoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|{{centre|la teamo en la malferma ceremonio}}]] --> <br/> {{projektoj}} {| align = center |[[dosiero:Galt fc canada olympic.jpg|centra|eta|300ra|{{centre|la futbalteamo ''Galt'' el samnoma nuna urboparto de [[Kembriĝo (Ontario)]] partoprenis kiel nacia teamo kaj akiris ormedalon}}]] |[[dosiero:WhiteFlag.png|80ra]] |[[dosiero:1904summerolympicsposter.jpg|centra|170ra|{{centre|afiŝo}}]] |} {{kanada olimpika teamo}} {{landoj en la Somera Olimpiko 1904}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Somera Olimpiko 1904]] [[Kategorio:Kanado en Someraj Olimpikoj|#]] 63vpk5jdaixrs8pf7jsobwgep0544z7 0 784531 7684464 2022-08-10T12:04:53Z ThomasPusch 1869 Kreis novan paĝon kun "[[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120px|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ludoj=Somera Olimpiko 1912 |konkurantoj= 37 |sportaj disciplinoj= 7 |flagportisto= {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |oro= 3 |arĝento= 2 |bronzo= 3 |rango= 9 }} La '''kanada teamo aktiva en la Somera Olimpiko 1912''' en [[Stokholmo]] havis 107 sportistojn. Ili partoprenis en 13 fakoj. Flagtenanto de la teamo estis ''{{#invoke..." wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120px|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ludoj=Somera Olimpiko 1912 |konkurantoj= 37 |sportaj disciplinoj= 7 |flagportisto= {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |oro= 3 |arĝento= 2 |bronzo= 3 |rango= 9 }} La '''kanada teamo aktiva en la Somera Olimpiko 1912''' en [[Stokholmo]] havis 107 sportistojn. Ili partoprenis en 13 fakoj. Flagtenanto de la teamo estis ''{{#invoke:Wikidata|claim|P3022}}''. La sportistoj atingis 1 orajn kaj 2 arĝentajn medalojn. Sume la teamo en la Olimpiko havis la 21-an rangon. Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.olimpic.ca/}} ({{en}} kaj {{fr}}) <!-- == Notoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|{{centre|la teamo en la malferma ceremonio}}]] --> {{projektoj}} </br/> {| align = center |[[Dosiero:1912 Opening ceremony - Canada.JPG|eta|centra|400px|{{centre|la teamo en la malferma ceremonio}}]] |[[dosiero:WhiteFlag.png|80ra]] |[[dosiero:Stockholm Olympic Games 1912.jpg|centra|160ra|{{centre|afiŝo}}]] |} {{kanada olimpika teamo}} {{landoj en la Somera Olimpiko 1912}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Somera Olimpiko 1912]] [[Kategorio:Kanado en Someraj Olimpikoj|#]] 5psfsirhojwcq4vpsu08iopdhqwlrfv 7684482 7684464 2022-08-10T12:14:50Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120px|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ludoj=Somera Olimpiko 1912 |konkurantoj= 37 |sportaj disciplinoj= 7 |flagportisto= {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |oro= 3 |arĝento= 2 |bronzo= 3 |rango= 9 }} La '''kanada teamo''' aktiva en la '''[[Somera Olimpiko 1912]]''' en [[Stokholmo]] havis 107 sportistojn. Ili partoprenis en 13 fakoj. Flagtenanto de la teamo estis ''{{#invoke:Wikidata|claim|P3022}}''. La sportistoj atingis 1 orajn kaj 2 arĝentajn medalojn. Sume la teamo en la Olimpiko havis la 21-an rangon. Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.olimpic.ca/}} ({{en}} kaj {{fr}}) <!-- == Notoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|{{centre|la teamo en la malferma ceremonio}}]] --> {{projektoj}} </br/> {| align = center |[[Dosiero:1912 Opening ceremony - Canada.JPG|eta|centra|400px|{{centre|la teamo en la malferma ceremonio}}]] |[[dosiero:WhiteFlag.png|80ra]] |[[dosiero:Stockholm Olympic Games 1912.jpg|centra|160ra|{{centre|afiŝo}}]] |} {{kanada olimpika teamo}} {{landoj en la Somera Olimpiko 1912}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Somera Olimpiko 1912]] [[Kategorio:Kanado en Someraj Olimpikoj|#]] l1n0a6s1tohta9s54pi8w7h7e9msqjw 0 784532 7684466 2022-08-10T12:07:26Z ThomasPusch 1869 Kreis novan paĝon kun "[[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120px|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ludoj=Somera Olimpiko 1908 |konkurantoj= 87 |sportaj disciplinoj= 11 |flagportisto= {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |oro= 3 |arĝento= 3 |bronzo= 10 |rango= 7 }} La '''kanada teamo aktiva en la Somera Olimpiko 1908''' en [[Londono]] havis 107 sportistojn. Ili partoprenis en 13 fakoj. Flagtenanto de la teamo estis ''{{#invoke..." wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120px|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ludoj=Somera Olimpiko 1908 |konkurantoj= 87 |sportaj disciplinoj= 11 |flagportisto= {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |oro= 3 |arĝento= 3 |bronzo= 10 |rango= 7 }} La '''kanada teamo aktiva en la Somera Olimpiko 1908''' en [[Londono]] havis 107 sportistojn. Ili partoprenis en 13 fakoj. Flagtenanto de la teamo estis ''{{#invoke:Wikidata|claim|P3022}}''. La sportistoj atingis 1 orajn kaj 2 arĝentajn medalojn. Sume la teamo en la Olimpiko havis la 21-an rangon. Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.olimpic.ca/}} ({{en}} kaj {{fr}}) <!-- == Notoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|{{centre|la teamo en la malferma ceremonio}}]] --> {{projektoj}} </br/> {| align = center |[[dosiero:Fred Simpson 1908.jpg|centra|100ra|{{centre|la kuristo ''Fred Simpson''}}]] |[[dosiero:WhiteFlag.png|80ra]] [[dosiero:Olympic games 1908 London.jpg|centra|100ra|{{centre|afiŝo}}]] |} {{kanada olimpika teamo}} {{landoj en la Somera Olimpiko 1908}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Somera Olimpiko 1908]] [[Kategorio:Kanado en Someraj Olimpikoj|#]] atiiblkoius71i2hmt5tkas8ujr268q 7684467 7684466 2022-08-10T12:07:38Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120px|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ludoj=Somera Olimpiko 1908 |konkurantoj= 87 |sportaj disciplinoj= 11 |flagportisto= {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |oro= 3 |arĝento= 3 |bronzo= 10 |rango= 7 }} La '''kanada teamo aktiva en la Somera Olimpiko 1908''' en [[Londono]] havis 107 sportistojn. Ili partoprenis en 13 fakoj. Flagtenanto de la teamo estis ''{{#invoke:Wikidata|claim|P3022}}''. La sportistoj atingis 1 orajn kaj 2 arĝentajn medalojn. Sume la teamo en la Olimpiko havis la 21-an rangon. Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.olimpic.ca/}} ({{en}} kaj {{fr}}) <!-- == Notoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|{{centre|la teamo en la malferma ceremonio}}]] --> {{projektoj}} </br/> {| align = center |[[dosiero:Fred Simpson 1908.jpg|centra|100ra|{{centre|la kuristo ''Fred Simpson''}}]] |[[dosiero:WhiteFlag.png|80ra]] |[[dosiero:Olympic games 1908 London.jpg|centra|100ra|{{centre|afiŝo}}]] |} {{kanada olimpika teamo}} {{landoj en la Somera Olimpiko 1908}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Somera Olimpiko 1908]] [[Kategorio:Kanado en Someraj Olimpikoj|#]] jow6emieoxtv73cnpu25fyetgzqc09h 7684469 7684467 2022-08-10T12:07:55Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120px|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ludoj=Somera Olimpiko 1908 |konkurantoj= 87 |sportaj disciplinoj= 11 |flagportisto= {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |oro= 3 |arĝento= 3 |bronzo= 10 |rango= 7 }} La '''kanada teamo aktiva en la Somera Olimpiko 1908''' en [[Londono]] havis 107 sportistojn. Ili partoprenis en 13 fakoj. Flagtenanto de la teamo estis ''{{#invoke:Wikidata|claim|P3022}}''. La sportistoj atingis 1 orajn kaj 2 arĝentajn medalojn. Sume la teamo en la Olimpiko havis la 21-an rangon. Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.olimpic.ca/}} ({{en}} kaj {{fr}}) <!-- == Notoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|{{centre|la teamo en la malferma ceremonio}}]] --> {{projektoj}} </br/> {| align = center |[[dosiero:Fred Simpson 1908.jpg|eta|centra|100ra|{{centre|la kuristo ''Fred Simpson''}}]] |[[dosiero:WhiteFlag.png|80ra]] |[[dosiero:Olympic games 1908 London.jpg|centra|100ra|{{centre|afiŝo}}]] |} {{kanada olimpika teamo}} {{landoj en la Somera Olimpiko 1908}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Somera Olimpiko 1908]] [[Kategorio:Kanado en Someraj Olimpikoj|#]] 04d0uw6afvb3n932f56dveip8qw4aqn 7684476 7684469 2022-08-10T12:12:37Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120px|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ludoj=Somera Olimpiko 1908 |konkurantoj= 87 |sportaj disciplinoj= 11 |flagportisto= {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |oro= 3 |arĝento= 3 |bronzo= 10 |rango= 7 }} La '''kanada teamo''' aktiva en la '''[[Somera Olimpiko 1908]]''' en [[Londono]] havis 107 sportistojn. Ili partoprenis en 13 fakoj. Flagtenanto de la teamo estis ''{{#invoke:Wikidata|claim|P3022}}''. La sportistoj atingis 1 orajn kaj 2 arĝentajn medalojn. Sume la teamo en la Olimpiko havis la 21-an rangon. Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.olimpic.ca/}} ({{en}} kaj {{fr}}) <!-- == Notoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|{{centre|la teamo en la malferma ceremonio}}]] --> {{projektoj}} </br/> {| align = center |[[dosiero:Fred Simpson 1908.jpg|eta|centra|100ra|{{centre|la kuristo ''Fred Simpson''}}]] |[[dosiero:WhiteFlag.png|80ra]] |[[dosiero:Olympic games 1908 London.jpg|centra|100ra|{{centre|afiŝo}}]] |} {{kanada olimpika teamo}} {{landoj en la Somera Olimpiko 1908}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Somera Olimpiko 1908]] [[Kategorio:Kanado en Someraj Olimpikoj|#]] 3vd3zxulhpp3qk5q1r4okg9766zeuog 7684478 7684476 2022-08-10T12:13:07Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120px|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ludoj=Somera Olimpiko 1908 |konkurantoj= 87 |sportaj disciplinoj= 11 |flagportisto= {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |oro= 3 |arĝento= 3 |bronzo= 10 |rango= 7 }} La '''kanada teamo''' aktiva en la '''[[Somera Olimpiko 1908]]''' en [[Londono]] havis 107 sportistojn. Ili partoprenis en 13 fakoj. Flagtenanto de la teamo estis ''{{#invoke:Wikidata|claim|P3022}}''. La sportistoj atingis 1 orajn kaj 2 arĝentajn medalojn. Sume la teamo en la Olimpiko havis la 21-an rangon. Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.olimpic.ca/}} ({{en}} kaj {{fr}}) <!-- == Notoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|{{centre|la teamo en la malferma ceremonio}}]] --> {{projektoj}} </br/> {| align = center |[[dosiero:Fred Simpson 1908.jpg|eta|centra|140ra|{{centre|la kuristo ''Fred Simpson''}}]] |[[dosiero:WhiteFlag.png|80ra]] |[[dosiero:Olympic games 1908 London.jpg|centra|160ra|{{centre|afiŝo}}]] |} {{kanada olimpika teamo}} {{landoj en la Somera Olimpiko 1908}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Somera Olimpiko 1908]] [[Kategorio:Kanado en Someraj Olimpikoj|#]] qxzxyg14vn676w1apbp1719iu9wnpt8 0 784533 7684470 2022-08-10T12:09:09Z ThomasPusch 1869 Kreis novan paĝon kun "[[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120px|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ludoj=Somera Olimpiko 1952 |konkurantoj= 2 |sportaj disciplinoj= 1 |flagportisto= {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |oro= 1 |arĝento= 0 |bronzo= 1 |rango= 13 }} La '''kanada teamo aktiva en la Somera Olimpiko 1952''' en [[Helsinko]] havis 107 sportistojn. Ili partoprenis en 13 fakoj. Flagtenanto de la teamo estis ''{{#invoke:W..." wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120px|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ludoj=Somera Olimpiko 1952 |konkurantoj= 2 |sportaj disciplinoj= 1 |flagportisto= {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |oro= 1 |arĝento= 0 |bronzo= 1 |rango= 13 }} La '''kanada teamo aktiva en la Somera Olimpiko 1952''' en [[Helsinko]] havis 107 sportistojn. Ili partoprenis en 13 fakoj. Flagtenanto de la teamo estis ''{{#invoke:Wikidata|claim|P3022}}''. La sportistoj atingis 1 orajn kaj 2 arĝentajn medalojn. Sume la teamo en la Olimpiko havis la 21-an rangon. Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.olimpic.ca/}} ({{en}} kaj {{fr}}) <!-- == Notoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|{{centre|la teamo en la malferma ceremonio}}]] --> {{projektoj}} {| align = center |[[dosiero:2500 meters steeplechase finish at the 1900 Olympic Games.jpg|eta|centra|100ra|{{centre|''George Orton'', klara venkinto de la 2500-metra [[obstaklokuro]]}}]] |[[dosiero:WhiteFlag.png|80ra]] |[[dosiero:afiŝo|centra|100ra|{{centre|afiŝo}}]] |} {{kanada olimpika teamo}} {{landoj en la Somera Olimpiko 1900}} {{ĝermo|sporto}} 9oi9dpg4x0ib91zmfogphs2texsn7z4 7684471 7684470 2022-08-10T12:10:22Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120px|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ludoj=Somera Olimpiko 1900 |konkurantoj= 2 |sportaj disciplinoj= 1 |flagportisto= {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |oro= 1 |arĝento= 0 |bronzo= 1 |rango= 13 }} La '''kanada teamo''' aktiva en la '''[[Somera Olimpiko 1900]]''' en [[Parizo]] havis 107 sportistojn. Ili partoprenis en 13 fakoj. Flagtenanto de la teamo estis ''{{#invoke:Wikidata|claim|P3022}}''. La sportistoj atingis 1 orajn kaj 2 arĝentajn medalojn. Sume la teamo en la Olimpiko havis la 21-an rangon. Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.olimpic.ca/}} ({{en}} kaj {{fr}}) <!-- == Notoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|{{centre|la teamo en la malferma ceremonio}}]] --> {{projektoj}} {| align = center |[[dosiero:2500 meters steeplechase finish at the 1900 Olympic Games.jpg|eta|centra|100ra|{{centre|''George Orton'', klara venkinto de la 2500-metra [[obstaklokuro]]}}]] |[[dosiero:WhiteFlag.png|80ra]] |[[dosiero:afiŝo|centra|100ra|{{centre|afiŝo}}]] |} {{kanada olimpika teamo}} {{landoj en la Somera Olimpiko 1900}} {{ĝermo|sporto}} kfp0on560hga47gcd9a9nui4ygw3fho 7684472 7684471 2022-08-10T12:10:35Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120px|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ludoj=Somera Olimpiko 1900 |konkurantoj= 2 |sportaj disciplinoj= 1 |flagportisto= {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |oro= 1 |arĝento= 0 |bronzo= 1 |rango= 13 }} La '''kanada teamo''' aktiva en la '''[[Somera Olimpiko 1900]]''' en [[Parizo]] havis 107 sportistojn. Ili partoprenis en 13 fakoj. Flagtenanto de la teamo estis ''{{#invoke:Wikidata|claim|P3022}}''. La sportistoj atingis 1 orajn kaj 2 arĝentajn medalojn. Sume la teamo en la Olimpiko havis la 21-an rangon. Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.olimpic.ca/}} ({{en}} kaj {{fr}}) <!-- == Notoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|{{centre|la teamo en la malferma ceremonio}}]] --> {{projektoj}} {| align = center |[[dosiero:2500 meters steeplechase finish at the 1900 Olympic Games.jpg|eta|centra|100ra|{{centre|''George Orton'', klara venkinto de la 2500-metra [[obstaklokuro]]}}]] |[[dosiero:WhiteFlag.png|80ra]] |[[dosiero:Paris 1900 olympic poster.jpg|centra|100ra|{{centre|afiŝo}}]] |} {{kanada olimpika teamo}} {{landoj en la Somera Olimpiko 1900}} {{ĝermo|sporto}} ew2mefg3wn0bj89b6ju6wim771g41ur 7684473 7684472 2022-08-10T12:10:49Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120px|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ludoj=Somera Olimpiko 1900 |konkurantoj= 2 |sportaj disciplinoj= 1 |flagportisto= {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |oro= 1 |arĝento= 0 |bronzo= 1 |rango= 13 }} La '''kanada teamo''' aktiva en la '''[[Somera Olimpiko 1900]]''' en [[Parizo]] havis 107 sportistojn. Ili partoprenis en 13 fakoj. La sportistoj atingis 1 orajn kaj 2 arĝentajn medalojn. Sume la teamo en la Olimpiko havis la 21-an rangon. Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.olimpic.ca/}} ({{en}} kaj {{fr}}) <!-- == Notoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|{{centre|la teamo en la malferma ceremonio}}]] --> {{projektoj}} {| align = center |[[dosiero:2500 meters steeplechase finish at the 1900 Olympic Games.jpg|eta|centra|100ra|{{centre|''George Orton'', klara venkinto de la 2500-metra [[obstaklokuro]]}}]] |[[dosiero:WhiteFlag.png|80ra]] |[[dosiero:Paris 1900 olympic poster.jpg|centra|100ra|{{centre|afiŝo}}]] |} {{kanada olimpika teamo}} {{landoj en la Somera Olimpiko 1900}} {{ĝermo|sporto}} bso79ixgijh7gkkny2iaioy07dr3z3v 7684474 7684473 2022-08-10T12:12:04Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120px|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ludoj=Somera Olimpiko 1900 |konkurantoj= 2 |sportaj disciplinoj= 1 |flagportisto= {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |oro= 1 |arĝento= 0 |bronzo= 1 |rango= 13 }} La '''kanada teamo''' aktiva en la '''[[Somera Olimpiko 1900]]''' en [[Parizo]] havis 107 sportistojn. Ili partoprenis en 13 fakoj. La sportistoj atingis 1 orajn kaj 2 arĝentajn medalojn. Sume la teamo en la Olimpiko havis la 21-an rangon. Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.olimpic.ca/}} ({{en}} kaj {{fr}}) <!-- == Notoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|{{centre|la teamo en la malferma ceremonio}}]] --> {{projektoj}} {| align = center |[[dosiero:2500 meters steeplechase finish at the 1900 Olympic Games.jpg|eta|centra|300ra|{{centre|''George Orton'', klara venkinto de la 2500-metra [[obstaklokuro]]}}]] |[[dosiero:WhiteFlag.png|80ra]] |[[dosiero:Paris 1900 olympic poster.jpg|centra|160ra|{{centre|afiŝo}}]] |} {{kanada olimpika teamo}} {{landoj en la Somera Olimpiko 1900}} {{ĝermo|sporto}} 1o5dbsex23py2qg004nlzcohf669ud4 7684486 7684474 2022-08-10T12:23:22Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120px|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ludoj=Somera Olimpiko 1900 |konkurantoj= 2 |sportaj disciplinoj= 1 |flagportisto= {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |oro= 1 |arĝento= 0 |bronzo= 1 |rango= 13 }} La '''kanada teamo''' aktiva en la '''[[Somera Olimpiko 1900]]''' en [[Parizo]] havis 107 sportistojn. Ili partoprenis en 13 fakoj. La sportistoj atingis 1 orajn kaj 2 arĝentajn medalojn. Sume la teamo en la Olimpiko havis la 21-an rangon. Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.olimpic.ca/}} ({{en}} kaj {{fr}}) <!-- == Notoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|{{centre|la teamo en la malferma ceremonio}}]] --> {{projektoj}} <br/> {| align = center |[[dosiero:2500 meters steeplechase finish at the 1900 Olympic Games.jpg|eta|centra|300ra|{{centre|''George Orton'', klara venkinto de la 2500-metra [[obstaklokuro]]}}]] |[[dosiero:WhiteFlag.png|80ra]] |[[dosiero:Paris 1900 olympic poster.jpg|centra|160ra|{{centre|afiŝo}}]] |} {{kanada olimpika teamo}} {{landoj en la Somera Olimpiko 1900}} {{ĝermo|sporto}} f73c1seanupn2idp1asmo03cmqjo2vv 7684489 7684486 2022-08-10T12:31:13Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120px|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ludoj=Somera Olimpiko 1900 |konkurantoj= 2 |sportaj disciplinoj= 1 |flagportisto= {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |oro= 1 |arĝento= 0 |bronzo= 1 |rango= 13 }} La '''kanada teamo''' aktiva en la '''[[Somera Olimpiko 1900]]''' en [[Parizo]] havis 107 sportistojn. Ili partoprenis en 13 fakoj. La sportistoj atingis 1 orajn kaj 2 arĝentajn medalojn. Sume la teamo en la Olimpiko havis la 21-an rangon. La [[Kanada Olimpika Komitato]] nur estis fondita en 1904 kaj oficiale agnoskita en 1907. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.olimpic.ca/}} ({{en}} kaj {{fr}}) <!-- == Notoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|{{centre|la teamo en la malferma ceremonio}}]] --> {{projektoj}} <br/> {| align = center |[[dosiero:2500 meters steeplechase finish at the 1900 Olympic Games.jpg|eta|centra|300ra|{{centre|''George Orton'', klara venkinto de la 2500-metra [[obstaklokuro]]}}]] |[[dosiero:WhiteFlag.png|80ra]] |[[dosiero:Paris 1900 olympic poster.jpg|centra|160ra|{{centre|afiŝo}}]] |} {{kanada olimpika teamo}} {{landoj en la Somera Olimpiko 1900}} {{ĝermo|sporto}} oiaxqqrop37oloaznageabg510goo0m 0 784534 7684483 2022-08-10T12:15:31Z ThomasPusch 1869 Kreis novan paĝon kun "[[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120px|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ludoj=Somera Olimpiko 1920 |konkurantoj= 52 |sportaj disciplinoj= 9 |flagportisto= {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |oro= 3 |arĝento= 3 |bronzo= 3 |rango= 12 }} La '''kanada teamo''' aktiva en la '''[[Somera Olimpiko 1920]]''' en [[Antverpeno]] havis 107 sportistojn. Ili partoprenis en 13 fakoj. Flagtenanto de la teamo estis..." wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120px|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ludoj=Somera Olimpiko 1920 |konkurantoj= 52 |sportaj disciplinoj= 9 |flagportisto= {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |oro= 3 |arĝento= 3 |bronzo= 3 |rango= 12 }} La '''kanada teamo''' aktiva en la '''[[Somera Olimpiko 1920]]''' en [[Antverpeno]] havis 107 sportistojn. Ili partoprenis en 13 fakoj. Flagtenanto de la teamo estis ''{{#invoke:Wikidata|claim|P3022}}''. La sportistoj atingis 1 orajn kaj 2 arĝentajn medalojn. Sume la teamo en la Olimpiko havis la 21-an rangon. Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.olimpic.ca/}} ({{en}} kaj {{fr}}) <!-- == Notoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|{{centre|la teamo en la malferma ceremonio}}]] {{projektoj}} --> </br/> {| align = center <!--|[[dosiero:bildo|centra|100ra|{{centre|teksto}}]] |[[dosiero:WhiteFlag.png|80ra]]--> |[[dosiero:1920 olympics poster.jpg|centra|100ra|{{centre|afiŝo}}]] |} {{kanada olimpika teamo}} {{landoj en la Somera Olimpiko 1920}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Somera Olimpiko 1920]] [[Kategorio:Kanado en Someraj Olimpikoj|#]] hiryj6l9u37l2cuhxok1u0vgkok1rv2 7684484 7684483 2022-08-10T12:15:42Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120px|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ludoj=Somera Olimpiko 1920 |konkurantoj= 52 |sportaj disciplinoj= 9 |flagportisto= {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |oro= 3 |arĝento= 3 |bronzo= 3 |rango= 12 }} La '''kanada teamo''' aktiva en la '''[[Somera Olimpiko 1920]]''' en [[Antverpeno]] havis 107 sportistojn. Ili partoprenis en 13 fakoj. Flagtenanto de la teamo estis ''{{#invoke:Wikidata|claim|P3022}}''. La sportistoj atingis 1 orajn kaj 2 arĝentajn medalojn. Sume la teamo en la Olimpiko havis la 21-an rangon. Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.olimpic.ca/}} ({{en}} kaj {{fr}}) <!-- == Notoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|{{centre|la teamo en la malferma ceremonio}}]] {{projektoj}} --> </br/> {| align = center <!--|[[dosiero:bildo|centra|100ra|{{centre|teksto}}]] |[[dosiero:WhiteFlag.png|80ra]]--> |[[dosiero:1920 olympics poster.jpg|centra|140ra|{{centre|afiŝo}}]] |} {{kanada olimpika teamo}} {{landoj en la Somera Olimpiko 1920}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Somera Olimpiko 1920]] [[Kategorio:Kanado en Someraj Olimpikoj|#]] h0n1n3q6kxlocpnyk9ve32j5kzsij45 0 784535 7684494 2022-08-10T12:36:56Z ThomasPusch 1869 Kreis novan paĝon kun "[[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120px|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ludoj=Somera Olimpiko 1924 |konkurantoj= 65 |sportaj disciplinoj= 8 |flagportisto= {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |oro= 0 |arĝento= 3 |bronzo= 1 |rango= 20 }} La '''kanada teamo''' aktiva en la '''[[Somera Olimpiko 1924]]''' en [[Parizo]] havis 107 sportistojn. Ili partoprenis en 13 fakoj. Flagtenanto de la teamo estis ''{..." wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120px|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ludoj=Somera Olimpiko 1924 |konkurantoj= 65 |sportaj disciplinoj= 8 |flagportisto= {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |oro= 0 |arĝento= 3 |bronzo= 1 |rango= 20 }} La '''kanada teamo''' aktiva en la '''[[Somera Olimpiko 1924]]''' en [[Parizo]] havis 107 sportistojn. Ili partoprenis en 13 fakoj. Flagtenanto de la teamo estis ''{{#invoke:Wikidata|claim|P3022}}''. La sportistoj atingis 1 orajn kaj 2 arĝentajn medalojn. Sume la teamo en la Olimpiko havis la 21-an rangon. Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.olimpic.ca/}} ({{en}} kaj {{fr}}) <!-- == Notoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|{{centre|la teamo en la malferma ceremonio}}]] --> {{projektoj}} </br/> {| align = center <!--|[[dosiero:bildo|centra|100ra|eta|{{centre|teksto}}]] |[[dosiero:WhiteFlag.png|80ra]]--> |[[dosiero:VIIIe olympiades 1404778.jpg|centra|100ra|{{centre|afiŝo}}]] |} {{kanada olimpika teamo}} {{landoj en la Somera Olimpiko 1924}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Somera Olimpiko 1924]] [[Kategorio:Kanado en Someraj Olimpikoj|#]] m301sap4870edpt2d4k23igubuedddy 7684495 7684494 2022-08-10T12:37:13Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120px|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ludoj=Somera Olimpiko 1924 |konkurantoj= 65 |sportaj disciplinoj= 8 |flagportisto= {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |oro= 0 |arĝento= 3 |bronzo= 1 |rango= 20 }} La '''kanada teamo''' aktiva en la '''[[Somera Olimpiko 1924]]''' en [[Parizo]] havis 107 sportistojn. Ili partoprenis en 13 fakoj. Flagtenanto de la teamo estis ''{{#invoke:Wikidata|claim|P3022}}''. La sportistoj atingis 1 orajn kaj 2 arĝentajn medalojn. Sume la teamo en la Olimpiko havis la 21-an rangon. Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.olimpic.ca/}} ({{en}} kaj {{fr}}) <!-- == Notoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|{{centre|la teamo en la malferma ceremonio}}]] --> {{projektoj}} </br/> {| align = center <!--|[[dosiero:bildo|centra|100ra|eta|{{centre|teksto}}]] |[[dosiero:WhiteFlag.png|80ra]]--> |[[dosiero:VIIIe olympiades 1404778.jpg|centra|140ra|{{centre|afiŝo}}]] |} {{kanada olimpika teamo}} {{landoj en la Somera Olimpiko 1924}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Somera Olimpiko 1924]] [[Kategorio:Kanado en Someraj Olimpikoj|#]] l19ppc525ott8xiejmh1jpay9zjwqat 0 784536 7684496 2022-08-10T12:39:52Z ThomasPusch 1869 Kreis novan paĝon kun "[[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120px|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ludoj=Somera Olimpiko 1928 |konkurantoj= 69 |sportaj disciplinoj= 8 |flagportisto= {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |oro= 4 |arĝento= 4 |bronzo= 7 |rango= 10 }} La '''kanada teamo''' aktiva en la '''[[Somera Olimpiko 1928]]''' en [[Amsterdamo]] havis 107 sportistojn. Ili partoprenis en 13 fakoj. Flagtenanto de la teamo estis..." wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120px|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ludoj=Somera Olimpiko 1928 |konkurantoj= 69 |sportaj disciplinoj= 8 |flagportisto= {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |oro= 4 |arĝento= 4 |bronzo= 7 |rango= 10 }} La '''kanada teamo''' aktiva en la '''[[Somera Olimpiko 1928]]''' en [[Amsterdamo]] havis 107 sportistojn. Ili partoprenis en 13 fakoj. Flagtenanto de la teamo estis ''{{#invoke:Wikidata|claim|P3022}}''. La sportistoj atingis 1 orajn kaj 2 arĝentajn medalojn. Sume la teamo en la Olimpiko havis la 21-an rangon. Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.olimpic.ca/}} ({{en}} kaj {{fr}}) <!-- == Notoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|{{centre|la teamo en la malferma ceremonio}}]] --> {{projektoj}} </br/> {| align = center |[[dosiero:Percy Williams 1928.jpg|centra|160ra|eta|{{centre|la 20-jara ''Percy Williams'' el Vankuvero gajnis kaj en la 100- kaj la 200-metra kuro}}]] |[[dosiero:WhiteFlag.png|80ra]] |[[dosiero:IXe Olympiade.jpg|centra|160ra|{{centre|afiŝo}}]] |} {{kanada olimpika teamo}} {{landoj en la Somera Olimpiko 1928}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Somera Olimpiko 1928]] [[Kategorio:Kanado en Someraj Olimpikoj|#]] mfuvwk7z7p39fklbrqe3mhn0x5l8jcr 7684497 7684496 2022-08-10T12:43:14Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120px|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ludoj=Somera Olimpiko 1928 |konkurantoj= 69 |sportaj disciplinoj= 8 |flagportisto= {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |oro= 4 |arĝento= 4 |bronzo= 7 |rango= 10 }} La '''kanada teamo''' aktiva en la '''[[Somera Olimpiko 1928]]''' en [[Amsterdamo]] havis 107 sportistojn. Ili partoprenis en 13 fakoj. Flagtenanto de la teamo estis ''{{#invoke:Wikidata|claim|P3022}}''. La sportistoj atingis 1 orajn kaj 2 arĝentajn medalojn. Sume la teamo en la Olimpiko havis la 21-an rangon. Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.olimpic.ca/}} ({{en}} kaj {{fr}}) <!-- == Notoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|{{centre|la teamo en la malferma ceremonio}}]] --> {{projektoj}} </br/> {| align = center |[[dosiero:Percy Williams 1928.jpg|centra|166ra|eta|{{centre|la 20-jara ''Percy Williams'' el Vankuvero ...}}]] |[[dosiero:PercyWilliams.jpg|centra|180ra|eta|{{centre|... gajnis kaj en la 100- kaj la 200-metra kuro}}]] |[[dosiero:WhiteFlag.png|80ra]] |[[dosiero:IXe Olympiade.jpg|centra|180ra|{{centre|afiŝo}}]] |} {{kanada olimpika teamo}} {{landoj en la Somera Olimpiko 1928}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Somera Olimpiko 1928]] [[Kategorio:Kanado en Someraj Olimpikoj|#]] 0bofimtumz9wgkj7f470fmszlo20fcq 14 784537 7684501 2022-08-10T12:49:35Z RG72 11847 Kreis novan paĝon kun "[[Kategorio:Rusiaj orientalistoj|Ĉinologoj]] [[Kategorio:Ĉinologoj]]" wikitext text/x-wiki [[Kategorio:Rusiaj orientalistoj|Ĉinologoj]] [[Kategorio:Ĉinologoj]] ohb9mkd7fr257z4gd32uj2yc36dq4g5 14 784538 7684506 2022-08-10T12:54:49Z RG72 11847 Kreis novan paĝon kun "{{Commonscat linio}} [[Kategorio:Leksikografoj laŭ landoj]] [[Kategorio:Rusiaj lingvistoj|leksikografoj]]" wikitext text/x-wiki {{Commonscat linio}} [[Kategorio:Leksikografoj laŭ landoj]] [[Kategorio:Rusiaj lingvistoj|leksikografoj]] bm7fgf40vo3q1yahg88fzmgrj2g83d1 0 784539 7684509 2022-08-10T12:58:55Z ThomasPusch 1869 Kreis novan paĝon kun "[[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120px|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ludoj=Somera Olimpiko 1932 |konkurantoj= 102 |sportaj disciplinoj= 10 |flagportisto= {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |oro= 2 |arĝento= 5 |bronzo= 8 |rango= 12 }} La '''kanada teamo''' aktiva en la '''[[Somera Olimpiko 1932]]''' en [[Lao-Anĝeleso]] havis 107 sportistojn. Ili partoprenis en 13 fakoj. Flagtenanto de la teamo..." wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120px|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ludoj=Somera Olimpiko 1932 |konkurantoj= 102 |sportaj disciplinoj= 10 |flagportisto= {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |oro= 2 |arĝento= 5 |bronzo= 8 |rango= 12 }} La '''kanada teamo''' aktiva en la '''[[Somera Olimpiko 1932]]''' en [[Lao-Anĝeleso]] havis 107 sportistojn. Ili partoprenis en 13 fakoj. Flagtenanto de la teamo estis ''{{#invoke:Wikidata|claim|P3022}}''. La sportistoj atingis 1 orajn kaj 2 arĝentajn medalojn. Sume la teamo en la Olimpiko havis la 21-an rangon. Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.olimpic.ca/}} ({{en}} kaj {{fr}}) <!-- == Notoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|{{centre|la teamo en la malferma ceremonio}}]] --> {{projektoj}} </br/> {| align = center |[[dosiero:Alda Wilson 1932.jpg|centra|100ra|{{centre|''Alda Wilson''}}]] |[[dosiero:WhiteFlag.png|80ra]] |[[dosiero:Somera Olimpiko 1932 emblemo senteksta.svg|centra|100ra|{{centre|emblemo}}]] |} {{kanada olimpika teamo}} {{landoj en la Somera Olimpiko 1932}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Somera Olimpiko 1932]] [[Kategorio:Kanado en Someraj Olimpikoj|#]] r6wi8n9xo8lkm4zjrsidjr8ap1uunuq 7684511 7684509 2022-08-10T12:59:51Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120px|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ludoj=Somera Olimpiko 1932 |konkurantoj= 102 |sportaj disciplinoj= 10 |flagportisto= {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |oro= 2 |arĝento= 5 |bronzo= 8 |rango= 12 }} La '''kanada teamo''' aktiva en la '''[[Somera Olimpiko 1932]]''' en [[Los-Anĝeleso]] havis 107 sportistojn. Ili partoprenis en 13 fakoj. Flagtenanto de la teamo estis ''{{#invoke:Wikidata|claim|P3022}}''. La sportistoj atingis 1 orajn kaj 2 arĝentajn medalojn. Sume la teamo en la Olimpiko havis la 21-an rangon. Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.olimpic.ca/}} ({{en}} kaj {{fr}}) <!-- == Notoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|{{centre|la teamo en la malferma ceremonio}}]] --> {{projektoj}} </br/> {| align = center |[[dosiero:Alda Wilson 1932.jpg|centra|eta|200ra|{{centre|''Alda Wilson''}}]] |[[dosiero:WhiteFlag.png|80ra]] |[[dosiero:Somera Olimpiko 1932 emblemo senteksta.svg|centra|240ra|{{centre|emblemo}}]] |} {{kanada olimpika teamo}} {{landoj en la Somera Olimpiko 1932}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Somera Olimpiko 1932]] [[Kategorio:Kanado en Someraj Olimpikoj|#]] gbu6dqqzdmsvgceajjo0q7o6teiqyln 14 784540 7684512 2022-08-10T13:00:28Z RG72 11847 Kreis novan paĝon kun "[[Kategorio:Kuracistoj laŭ fakoj]] [[Kategorio:Milita medicino|Kuracistoj]]" wikitext text/x-wiki [[Kategorio:Kuracistoj laŭ fakoj]] [[Kategorio:Milita medicino|Kuracistoj]] tgm2335vojyzsnj1yqla4ag3guovaak 6 784541 7684513 2022-08-10T13:00:37Z Claudio Pistilli 25073 3D kemia strukturo de la metila o-anizato CAS numero 606-45-1 wikitext text/x-wiki == Resumo == 3D kemia strukturo de la metila o-anizato CAS numero 606-45-1 == Permesiloj: == {{propra|cc-zero}} rafdhqrv9hzq8658nm4f00m0rkwlh2y 6 784542 7684514 2022-08-10T13:01:03Z Claudio Pistilli 25073 2D kemia strukturo de la metila o-anizato CAS numero 606-45-1 wikitext text/x-wiki == Resumo == 2D kemia strukturo de la metila o-anizato CAS numero 606-45-1 == Permesiloj: == {{propra|cc-zero}} 24ou5c7psm4i7ssu6ux0b7fv3ua8vf1 14 784543 7684515 2022-08-10T13:02:26Z RG72 11847 Kreis novan paĝon kun "[[Kategorio:Milita scienco|Medicino]] [[Kategorio:Medicinaj fakoj]] [[Kategorio:Sano kaj armitaj fortoj]]" wikitext text/x-wiki [[Kategorio:Milita scienco|Medicino]] [[Kategorio:Medicinaj fakoj]] [[Kategorio:Sano kaj armitaj fortoj]] qgq880iaixlez0e6ov9yck25jlmudke 0 784544 7684516 2022-08-10T13:02:50Z Crosstor 3176 urbego wikitext text/x-wiki {{informkesto urbo | regiono-ISO=IN-MH | situo sur mapo2=Barato | bildo = | bildo-priskribo = }} '''Aĉalpur,''' laŭ [[marata lingvo|marate]] '''अचलपूर''' estas [[urbego]], ankaŭ [[municipo]] en [[Barato]], en [[subŝtato]] [[Maharaŝtro]], en distrikto de [[Amravati]]. Aĉalpur estis antaŭe konata kiel Elliĉpur aŭ Illiĉpur. == Geografio == Aĉalpur troviĝas en meza parto de Barato en alteco de 369 m. [[Amravati]] troviĝas 46, [[Betul (Madja-Pradeŝo)]] 80, [[Akola]] 83, [[Burhanpur]] 134, [[Nagpuro]] 162, [[Ĝalgaon]] 204, subŝtata ĉefurbo [[Mumbajo]] 554, tutlanda ĉefurbo [[Delhio]] 818, [[Kolkato]] 1128 [[kilometro]]jn (aere) [https://www.distancefromto.net/]. == Demografio == Laŭ la censo en 2011 Aĉalpur havis populacion de {{nombro|112293}}. La [[legopovo]] estis en la sama jaro 88%, laŭ germana Vikipedio 91,5%. == Historio == Aĉalpur estis sidejo de Raŝtrakuta dinastio en la [[8-a jarcento]]. Ĝi restis sub hindua administrado ĝis 1318, poste rekte sub islama administrado el Delhio. Baldaŭ diversaj sultanlandoj sekvis, pli poste la [[Mogola Imperio]]. En 1853 la areo estis deklarita parto de [[Brita Imperio]], tamen formale parto de la Hajderabado-ŝtato ĝis 1903, poste jam plenrajte. == Ekonomio == Dum la brita rego Aĉalpur estis loko de prilaborado de [[kotono]]j kaj arbarproduktaĵoj, sed ankaŭ la komerco estis vigla. d20fsqu4nzeackkjg7pkm2607jdh6f3 7684551 7684516 2022-08-10T13:38:54Z Crosstor 3176 finredakto wikitext text/x-wiki {{informkesto urbo | regiono-ISO=IN-MH | situo sur mapo2=Barato | bildo = | bildo-priskribo = }} '''Aĉalpur,''' laŭ [[marata lingvo|marate]] '''अचलपूर''' estas [[urbego]], ankaŭ [[municipo]] en [[Barato]], en [[subŝtato]] [[Maharaŝtro]], en distrikto de [[Amravati]]. Aĉalpur estis antaŭe konata kiel Elliĉpur aŭ Illiĉpur. [[Dosiero:Dula Gate entrance Gate of Achalpur City.jpg|eta|maldekstre|{{centre|Pordego de Aĉalpur}}]] == Geografio == Aĉalpur troviĝas en meza parto de Barato en alteco de 369 m. [[Amravati]] troviĝas 46, [[Betul (Madja-Pradeŝo)]] 80, [[Akola]] 83, [[Burhanpur]] 134, [[Nagpuro]] 162, [[Ĝalgaon]] 204, subŝtata ĉefurbo [[Mumbajo]] 554, tutlanda ĉefurbo [[Delhio]] 818, [[Kolkato]] 1128 [[kilometro]]jn (aere) [https://www.distancefromto.net/]. == Demografio == Laŭ la censo en 2011 Aĉalpur havis populacion de {{nombro|112293}}. La [[legopovo]] estis en la sama jaro 88%, laŭ germana Vikipedio 91,5%. == Historio == Aĉalpur estis sidejo de Raŝtrakuta dinastio en la [[8-a jarcento]]. Ĝi restis sub hindua administrado ĝis 1318, poste rekte sub islama administrado el Delhio. Baldaŭ diversaj sultanlandoj sekvis, pli poste la [[Mogola Imperio]]. En 1853 la areo estis deklarita parto de [[Brita Imperio]], tamen formale parto de la Hajderabado-ŝtato ĝis 1903, poste jam plenrajte. == Ekonomio == Dum la brita rego Aĉalpur estis loko de prilaborado de [[kotono]]j kaj arbarproduktaĵoj, sed ankaŭ la komerco estis vigla. == Religioj == La religioj en Aĉalpur estas [[hinduismo]] (54,5%), [[islamo]] (39,5%), [[budhismo]] (5%), [[ĝajnismo]] kaj [[kristanismo]] ĉirkaŭ (0,5%). == Lingvoj == La ĉefa (oficiala) lingvo en Aĉalpur estas la marata. == Trafiko == Al Aĉalpur kuras 3 vojoj kaj ĉi tie estas la finstacio de etŝpura fervojo. == Klimato == Aĉalpur havas tropikan [[klimato]]n (Aw) kun influo de [[musono]]. La averaĝa pluvo jare estas pli ol 800 mm. En ĉiuj monatoj pluvas, sed pli ofte inter junio-septembro. La [[temperaturo]] varias inter 20-33 °C. == Vidindaĵoj == * pluraj [[preĝejo]]j == Fontoj == * WikiTrans {{portalo|Barato}} [[Kategorio:Urboj de Barato]] [[Kategorio:Urboj de Maharaŝtro]] gsh5cvphe8k7necy0u38i3gh7irevi6 14 784545 7684517 2022-08-10T13:03:10Z RG72 11847 Kreis novan paĝon kun "[[Kategorio:Sano|Armitaj fortoj]] [[Kategorio:Armitaj fortoj]]" wikitext text/x-wiki [[Kategorio:Sano|Armitaj fortoj]] [[Kategorio:Armitaj fortoj]] 42wbjqfkg6rs5tvcgojjqiy3rbpknkh 14 784546 7684520 2022-08-10T13:05:06Z RG72 11847 Kreis novan paĝon kun "[[Kategorio:Rusiaj filologoj|Slavistoj]] [[Kategorio:Slavistoj laŭ landoj]]" wikitext text/x-wiki [[Kategorio:Rusiaj filologoj|Slavistoj]] [[Kategorio:Slavistoj laŭ landoj]] mgjafk9evjg5csrzo1ntwrt1or9o2ds 0 784547 7684522 2022-08-10T13:06:10Z ThomasPusch 1869 Kreis novan paĝon kun "[[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120px|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ludoj=Somera Olimpiko 1936 |konkurantoj= 97 |sportaj disciplinoj= 12 |flagportisto= {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |oro= 1 |arĝento= 3 |bronzo= 5 |rango= 17 }} La '''kanada teamo''' aktiva en la '''[[Somera Olimpiko 1936]]''' en [[Berlino]] havis 107 sportistojn. Ili partoprenis en 13 fakoj. Flagtenanto de la teamo estis '..." wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120px|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ludoj=Somera Olimpiko 1936 |konkurantoj= 97 |sportaj disciplinoj= 12 |flagportisto= {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |oro= 1 |arĝento= 3 |bronzo= 5 |rango= 17 }} La '''kanada teamo''' aktiva en la '''[[Somera Olimpiko 1936]]''' en [[Berlino]] havis 107 sportistojn. Ili partoprenis en 13 fakoj. Flagtenanto de la teamo estis ''{{#invoke:Wikidata|claim|P3022}}''. La sportistoj atingis 1 orajn kaj 2 arĝentajn medalojn. Sume la teamo en la Olimpiko havis la 21-an rangon. Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.olimpic.ca/}} ({{en}} kaj {{fr}}) <!-- == Notoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|{{centre|la teamo en la malferma ceremonio}}]] --> {{projektoj}} </br/> {| align = center |[[dosiero:Women's 4 × 100 Metres Relay, Medal Presentation, 1936 Summer Olympics, Berlin, Germany, August 1936.jpg|centra|eta|250ra|{{centre|la virina teamo de 4 x 100-metra [[stafeto]], bilde maldekstre, atingis bronzan medalon}}]] |[[dosiero:Olympic Fire in Berlin 1936.jpg|eta|centra|288px|{{centre|la olimpika fajro flamis centre de Berlino, kadrigite de [[svastiko|svastikaj]] flagoj}}]] |[[dosiero:WhiteFlag.png|80ra]] |[[dosiero:1936 Olympic Games Poster.jpg|140ra|{{centre|afiŝo}}]] |} {{kanada olimpika teamo}} {{landoj en la Somera Olimpiko 1936}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Somera Olimpiko 1936]] [[Kategorio:Kanado en Someraj Olimpikoj|#]] pnlsv0gkho0h6dgkika8ukr66rjyh2h 14 784548 7684524 2022-08-10T13:10:05Z RG72 11847 Kreis novan paĝon kun "[[Kategorio:Veldado]] [[Kategorio:Industriaj profesioj]]" wikitext text/x-wiki [[Kategorio:Veldado]] [[Kategorio:Industriaj profesioj]] h1ug0mj2cau5vfclsr40w8jljpmsd45 14 784549 7684526 2022-08-10T13:11:50Z RG72 11847 Kreis novan paĝon kun "[[Kategorio:Hejtado]] [[Kategorio:Juntado]] [[Kategorio:Mekanika inĝenierado]] [[Kategorio:Ŝtalo]]" wikitext text/x-wiki [[Kategorio:Hejtado]] [[Kategorio:Juntado]] [[Kategorio:Mekanika inĝenierado]] [[Kategorio:Ŝtalo]] 6p3pezkjgg4zsxk1g9grpd1ph9lc9hu 6 784550 7684527 2022-08-10T13:11:54Z Claudio Pistilli 25073 3D kemia strukturo de la o-anizata acido CAS numero 579-75-9 wikitext text/x-wiki == Resumo == 3D kemia strukturo de la o-anizata acido CAS numero 579-75-9 == Permesiloj: == {{propra|cc-zero}} 939glc0pllnjvt2kr5gwut1cc74bq02 14 784551 7684528 2022-08-10T13:12:42Z RG72 11847 Kreis novan paĝon kun "[[Kategorio:Energia transformo]] [[Kategorio:Hejtado, ventolado kaj klimatizado]]" wikitext text/x-wiki [[Kategorio:Energia transformo]] [[Kategorio:Hejtado, ventolado kaj klimatizado]] lt9r955518gdv2u9vkoum4cq3b4q6k3 14 784552 7684530 2022-08-10T13:14:15Z RG72 11847 Kreis novan paĝon kun "[[Kategorio:Maŝininĝenieroj laŭ landoj]] [[Kategorio:Rusiaj inĝenieroj|maŝin]]" wikitext text/x-wiki [[Kategorio:Maŝininĝenieroj laŭ landoj]] [[Kategorio:Rusiaj inĝenieroj|maŝin]] g6t1rlxuj7ysk9uv5qlhohlid2enkw0 14 784553 7684533 2022-08-10T13:17:07Z RG72 11847 Kreis novan paĝon kun "[[Kategorio:Rusiaj biologoj|Embriologoj]] [[Kategorio:Rusiaj kuracistoj|Embriologoj]] [[Kategorio:Embriologoj laŭ landoj]]" wikitext text/x-wiki [[Kategorio:Rusiaj biologoj|Embriologoj]] [[Kategorio:Rusiaj kuracistoj|Embriologoj]] [[Kategorio:Embriologoj laŭ landoj]] recd8qxdvmf8hnn1wgqevyijyh3osz6 14 784554 7684535 2022-08-10T13:18:25Z RG72 11847 Kreis novan paĝon kun "[[Kategorio:Embriologoj| landoj]] [[Kategorio:Biologoj laŭ landoj| ]] [[Kategorio:Kuracistoj laŭ landoj| ]] [[Kategorio:Sciencistoj laŭ studfakoj kaj landoj]]" wikitext text/x-wiki [[Kategorio:Embriologoj| landoj]] [[Kategorio:Biologoj laŭ landoj| ]] [[Kategorio:Kuracistoj laŭ landoj| ]] [[Kategorio:Sciencistoj laŭ studfakoj kaj landoj]] stvojbc5wopxakb481ncrx6458hd6r0 0 784555 7684538 2022-08-10T13:27:35Z ThomasPusch 1869 Kreis novan paĝon kun "[[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120px|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ludoj=Somera Olimpiko 1948 |konkurantoj= 118 |sportaj disciplinoj= 13 |flagportisto= {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |oro= 0 |arĝento= 1 |bronzo= 2 |rango= 25 }} La '''kanada teamo''' aktiva en la '''[[Somera Olimpiko 1948]]''' en [[Londono]] havis 107 sportistojn. Ili partoprenis en 13 fakoj. Flagtenanto de la teamo estis..." wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120px|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ludoj=Somera Olimpiko 1948 |konkurantoj= 118 |sportaj disciplinoj= 13 |flagportisto= {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |oro= 0 |arĝento= 1 |bronzo= 2 |rango= 25 }} La '''kanada teamo''' aktiva en la '''[[Somera Olimpiko 1948]]''' en [[Londono]] havis 107 sportistojn. Ili partoprenis en 13 fakoj. Flagtenanto de la teamo estis ''{{#invoke:Wikidata|claim|P3022}}''. La sportistoj atingis 1 orajn kaj 2 arĝentajn medalojn. Sume la teamo en la Olimpiko havis la 21-an rangon. Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.olimpic.ca/}} ({{en}} kaj {{fr}}) <!-- == Notoj == {{Referencoj}} --> </br/> {| align = center |[[dosiero:Jerry Fairhead, Dick Townsend, Paul McLaughlin, John Robertson and Bill Gooderham 1948.jpg|eta|centra|280ra|{{centre|la teamanoj J. Fairhead, D. Townsend, P. McLaughlin, J. Robertson kaj B. Gooderham}}]] |[[dosiero:WhiteFlag.png|80ra]] |[[dosiero:London Olympics.jpg|centra|140ra|{{centre|afiŝo}}]] |} </br/> {{projektoj}} <gallery> Jim O'Brien 1948.jpg|{{centre|Jim O'Brien}} Viola Myers 1948.jpg|{{centre|Viola Myers}} Nancy Mackay 1948.jpg|{{centre|Nancy Mackay}} Art Jackes 1948.jpg|{{centre|Art Jackes}} </gallery> </br/> {{kanada olimpika teamo}} {{landoj en la Somera Olimpiko 1948}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Somera Olimpiko 1948]] [[Kategorio:Kanado en Someraj Olimpikoj|#]] kw9fednvj123ucr2l7frq70d5937piz 7684542 7684538 2022-08-10T13:29:57Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120px|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ludoj=Somera Olimpiko 1948 |konkurantoj= 118 |sportaj disciplinoj= 13 |flagportisto= {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |oro= 0 |arĝento= 1 |bronzo= 2 |rango= 25 }} La '''kanada teamo''' aktiva en la '''[[Somera Olimpiko 1948]]''' en [[Londono]] havis 107 sportistojn. Ili partoprenis en 13 fakoj. Flagtenanto de la teamo estis ''{{#invoke:Wikidata|claim|P3022}}''. La sportistoj atingis 1 orajn kaj 2 arĝentajn medalojn. Sume la teamo en la Olimpiko havis la 21-an rangon. Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.olimpic.ca/}} ({{en}} kaj {{fr}}) <!-- == Notoj == {{Referencoj}} --> </br/> {| align = center |[[dosiero:Jerry Fairhead, Dick Townsend, Paul McLaughlin, John Robertson and Bill Gooderham 1948.jpg|eta|centra|280ra|{{centre|la teamanoj J. Fairhead, D. Townsend, P. McLaughlin, J. Robertson kaj B. Gooderham}}]] |[[dosiero:WhiteFlag.png|80ra]] |[[dosiero:London Olympics.jpg|centra|140ra|{{centre|afiŝo}}]] |} {{projektoj}} <gallery> Jim O'Brien 1948.jpg|{{centre|Jim O'Brien}} Viola Myers 1948.jpg|{{centre|Viola Myers}} Nancy Mackay 1948.jpg|{{centre|Nancy Mackay}} Art Jackes 1948.jpg|{{centre|Art Jackes}} </gallery> </br/> {{kanada olimpika teamo}} {{landoj en la Somera Olimpiko 1948}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Somera Olimpiko 1948]] [[Kategorio:Kanado en Someraj Olimpikoj|#]] nr7edl2unauukf8umoe87ofo4obuq22 14 784556 7684539 2022-08-10T13:28:00Z RG72 11847 Kreis novan paĝon kun "[[Kategorio:Geofizikistoj laŭ landoj]] [[Kategorio:Rusiaj geologoj|Geofizikistoj]] [[Kategorio:Rusiaj fizikistoj|Geofizikistoj]]" wikitext text/x-wiki [[Kategorio:Geofizikistoj laŭ landoj]] [[Kategorio:Rusiaj geologoj|Geofizikistoj]] [[Kategorio:Rusiaj fizikistoj|Geofizikistoj]] f7pltq6rnvs2v13v9grvrqjndacry71 14 784557 7684541 2022-08-10T13:29:29Z RG72 11847 Kreis novan paĝon kun "[[Kategorio:Rusiaj geofizikistoj|Sismologoj]] [[Kategorio:Sismologoj]]" wikitext text/x-wiki [[Kategorio:Rusiaj geofizikistoj|Sismologoj]] [[Kategorio:Sismologoj]] an6paq7b2t3iridb7bg1h8k1kadxezn 6 784558 7684544 2022-08-10T13:32:02Z Claudio Pistilli 25073 3D kemia strukturo de la o-anizata anhidrido CAS numero 64508-50-5 wikitext text/x-wiki == Resumo == 3D kemia strukturo de la o-anizata anhidrido CAS numero 64508-50-5 == Permesiloj: == {{propra|cc-zero}} 84np4rza65dntw85yo8wjpq3ef3fz40 0 784559 7684556 2022-08-10T13:49:28Z ThomasPusch 1869 Kreis novan paĝon kun "[[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120px|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ludoj=Vintra Olimpiko 1924 |konkurantoj= 12 |sportaj disciplinoj= 3 |flagportisto= {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |oro= 1 |arĝento= 0 |bronzo= 0 |rango= 8 }} La '''kanada teamo''' aktiva en la '''[[Vintra Olimpiko 1924]]''' en [[Chamonix]] havis 12 sportistojn. Ili partoprenis en 3 fakoj. Flagtenanto de la teamo estis ''{{..." wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120px|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ludoj=Vintra Olimpiko 1924 |konkurantoj= 12 |sportaj disciplinoj= 3 |flagportisto= {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |oro= 1 |arĝento= 0 |bronzo= 0 |rango= 8 }} La '''kanada teamo''' aktiva en la '''[[Vintra Olimpiko 1924]]''' en [[Chamonix]] havis 12 sportistojn. Ili partoprenis en 3 fakoj. Flagtenanto de la teamo estis ''{{#invoke:Wikidata|claim|P3022}}''. La sportistoj atingis unu oran medalon - ĝin akiris glacihokea teamo el [[Toronto]], kiu nomumiĝis la nacia glacihokea teamo de la olimpiko. Sume la teamo en la Olimpiko havis la 8-an rangon. Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.olimpic.ca/}} ({{en}} kaj {{fr}}) <!-- == Notoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|{{centre|la teamo en la malferma ceremonio}}]] --> {{projektoj}} </br/> {| align = center <!--|[[dosiero:bildo|centra|100ra|eta|{{centre|teksto}}]] |[[dosiero:WhiteFlag.png|80ra]] |[[dosiero:afiŝo|centra|140ra|{{centre|afiŝo}}]]--> |} {{kanada olimpika teamo}} {{landoj en la Vintra Olimpiko 1924}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 1924]] [[Kategorio:Kanado en Vintraj Olimpikoj|#]] 72k72jq5oqmoywz6un1eh92o6termjt 7684558 7684556 2022-08-10T13:56:55Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120px|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ludoj=Vintra Olimpiko 1924 |konkurantoj= 12 |sportaj disciplinoj= 3 |flagportisto= {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |oro= 1 |arĝento= 0 |bronzo= 0 |rango= 8 }} La '''kanada teamo''' aktiva en la '''[[Vintra Olimpiko 1924]]''' en [[Chamonix]] havis 12 sportistojn. Ili partoprenis en 3 fakoj. Flagtenanto de la teamo estis ''{{#invoke:Wikidata|claim|P3022}}''. La sportistoj atingis unu oran medalon - ĝin akiris glacihokea teamo el [[Toronto]], kiu nomumiĝis la nacia glacihokea teamo de la olimpiko. Sume la teamo en la Olimpiko havis la 8-an rangon. Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.olimpic.ca/}} ({{en}} kaj {{fr}}) <!-- == Notoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|{{centre|la teamo en la malferma ceremonio}}]] --> {{projektoj}} </br/> {| align = center |[[dosiero:Ernie Collett, Toronto Granites.jpg|centra|180ra|eta|{{centre|Ernie Collett, la flagoportanto}}]] <!--|[[dosiero:WhiteFlag.png|80ra]] |[[dosiero:afiŝo|centra|140ra|{{centre|afiŝo}}]]--> |} {{kanada olimpika teamo}} {{landoj en la Vintra Olimpiko 1924}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 1924]] [[Kategorio:Kanado en Vintraj Olimpikoj|#]] iopftt8vhggqyebgyol64l2hy6mk868 7684559 7684558 2022-08-10T13:57:53Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120px|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ludoj=Vintra Olimpiko 1924 |konkurantoj= 12 |sportaj disciplinoj= 3 |flagportisto= Ernie Collett (glacihokeo) |oro= 1 |arĝento= 0 |bronzo= 0 |rango= 8 }} La '''kanada teamo''' aktiva en la '''[[Vintra Olimpiko 1924]]''' en [[Chamonix]] havis 12 sportistojn. Ili partoprenis en 3 fakoj. Flagtenanto de la teamo estis ''{{#invoke:Wikidata|claim|P3022}}''. La sportistoj atingis unu oran medalon - ĝin akiris glacihokea teamo el [[Toronto]], kiu nomumiĝis la nacia glacihokea teamo de la olimpiko. Sume la teamo en la Olimpiko havis la 8-an rangon. Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.olimpic.ca/}} ({{en}} kaj {{fr}}) <!-- == Notoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|{{centre|la teamo en la malferma ceremonio}}]] --> {{projektoj}} </br/> {| align = center |[[dosiero:Ernie Collett, Toronto Granites.jpg|centra|180ra|eta|{{centre|Ernie Collett, la flagoportanto}}]] <!--|[[dosiero:WhiteFlag.png|80ra]] |[[dosiero:afiŝo|centra|140ra|{{centre|afiŝo}}]]--> |} {{kanada olimpika teamo}} {{landoj en la Vintra Olimpiko 1924}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 1924]] [[Kategorio:Kanado en Vintraj Olimpikoj|#]] dhvagaquhoe0vull81tzqh534tim4cc 7684560 7684559 2022-08-10T13:58:59Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120px|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ludoj=Vintra Olimpiko 1924 |konkurantoj= 12 |sportaj disciplinoj= 3 |flagportisto= ''Ernie Collett'' (glacihokeo) |oro= 1 |arĝento= 0 |bronzo= 0 |rango= 8 }} La '''kanada teamo''' aktiva en la '''[[Vintra Olimpiko 1924]]''' en [[Chamonix]] havis 12 sportistojn. Ili partoprenis en 3 fakoj. Flagtenanto de la teamo estis ''Ernie Collett'' (glacihokeo). La sportistoj atingis unu oran medalon - ĝin akiris glacihokea teamo el [[Toronto]], kiu nomumiĝis la nacia glacihokea teamo de la olimpiko. Sume la teamo en la Olimpiko havis la 8-an rangon. Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.olimpic.ca/}} ({{en}} kaj {{fr}}) <!-- == Notoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|{{centre|la teamo en la malferma ceremonio}}]] --> {{projektoj}} </br/> {| align = center |[[dosiero:Ernie Collett, Toronto Granites.jpg|centra|180ra|eta|{{centre|Ernie Collett, la flagoportanto}}]] <!--|[[dosiero:WhiteFlag.png|80ra]] |[[dosiero:afiŝo|centra|140ra|{{centre|afiŝo}}]]--> |} {{kanada olimpika teamo}} {{landoj en la Vintra Olimpiko 1924}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 1924]] [[Kategorio:Kanado en Vintraj Olimpikoj|#]] 0jjng0danjuxkivk6y8t2xs3i7frhp0 7684562 7684560 2022-08-10T14:01:46Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120px|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ludoj=Vintra Olimpiko 1924 |konkurantoj= 12 |sportaj disciplinoj= 3 |flagportisto= ''Ernie Collett'' (glacihokeo) |oro= 1 |arĝento= 0 |bronzo= 0 |rango= 8 }} La '''kanada teamo''' aktiva en la '''[[Vintra Olimpiko 1924]]''' en [[Chamonix]] havis 12 sportistojn. Ili partoprenis en 3 fakoj. Flagtenanto de la teamo estis ''Ernie Collett'' (glacihokeo). La sportistoj atingis unu oran medalon - ĝin akiris glacihokea teamo el [[Toronto]], kiu nomumiĝis la nacia glacihokea teamo de la olimpiko. Sume la teamo en la Olimpiko havis la 8-an rangon. Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.olimpic.ca/}} ({{en}} kaj {{fr}}) <!-- == Notoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|{{centre|la teamo en la malferma ceremonio}}]] --> {{projektoj}} </br/> {| align = center |[[dosiero:Ernie Collett, Toronto Granites.jpg|centra|180ra|eta|{{centre|Ernie Collett, la flagoportanto}}]] |[[dosiero:WhiteFlag.png|80ra]] |[[dosiero:Toronto Granites 1924 Winter Olympics champions.jpg|centra|eta|340ra|{{centre|la ormedala nacia glacihokea teamo}}]] |} {{kanada olimpika teamo}} {{landoj en la Vintra Olimpiko 1924}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 1924]] [[Kategorio:Kanado en Vintraj Olimpikoj|#]] e0cnzc4qx69li55fjjaehzyvumw0kbh 0 784560 7684563 2022-08-10T14:04:16Z ThomasPusch 1869 Kreis novan paĝon kun "[[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120px|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ludoj=Vintra Olimpiko 1928 |konkurantoj= 23 |sportaj disciplinoj= 6 |flagportisto= {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |oro= 1 |arĝento= 0 |bronzo= 0 |rango= 5 }} La '''kanada teamo''' aktiva en la '''[[Vintra Olimpiko 1924]]''' en [[Sankta Maŭrico]] havis 23 sportistojn. Ili partoprenis en 6 fakoj. Flagtenanto de la teamo est..." wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120px|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ludoj=Vintra Olimpiko 1928 |konkurantoj= 23 |sportaj disciplinoj= 6 |flagportisto= {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |oro= 1 |arĝento= 0 |bronzo= 0 |rango= 5 }} La '''kanada teamo''' aktiva en la '''[[Vintra Olimpiko 1924]]''' en [[Sankta Maŭrico]] havis 23 sportistojn. Ili partoprenis en 6 fakoj. Flagtenanto de la teamo estis ''{{#invoke:Wikidata|claim|P3022}}'' . La sportistoj atingis unu oran medalon - ĝin akiris glacihokea teamo de la [[universitato de Toronto]], kiu nomumiĝis la nacia glacihokea teamo de la olimpiko. Sume la teamo en la Olimpiko havis la 5-an rangon. Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.olimpic.ca/}} ({{en}} kaj {{fr}}) <!-- == Notoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|{{centre|la teamo en la malferma ceremonio}}]] --> {{projektoj}} </br/> {| align = center |[[dosiero:1928 Canada Olympic Hockey Team.jpg|centra|100ra|eta|{{centre|la nacia glacihokea teamo}}]] <!--|[[dosiero:WhiteFlag.png|80ra]] |[[dosiero:afiŝo|centra|140ra|{{centre|afiŝo}}]]--> |} {{kanada olimpika teamo}} {{landoj en la Vintra Olimpiko 1924}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 1924]] [[Kategorio:Kanado en Vintraj Olimpikoj|#]] k5j8x4qi7urehlle3zwicwp72damjzi 7684564 7684563 2022-08-10T14:06:26Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120px|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ludoj=Vintra Olimpiko 1928 |konkurantoj= 23 |sportaj disciplinoj= 6 |flagportisto= {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |oro= 1 |arĝento= 0 |bronzo= 0 |rango= 5 }} La '''kanada teamo''' aktiva en la '''[[Vintra Olimpiko 1924]]''' en [[Sankta Maŭrico]] havis 23 sportistojn. Ili partoprenis en 6 fakoj. Flagtenanto de la teamo estis ''{{#invoke:Wikidata|claim|P3022}}'' . La sportistoj atingis unu oran medalon - ĝin akiris glacihokea teamo de la [[universitato de Toronto]], kiu nomumiĝis la nacia glacihokea teamo de la olimpiko. Sume la teamo en la Olimpiko havis la 5-an rangon. Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.olimpic.ca/}} ({{en}} kaj {{fr}}) <!-- == Notoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|{{centre|la teamo en la malferma ceremonio}}]] --> {{projektoj}} </br/> {| align = center |[[dosiero:1928 Canada Olympic Hockey Team.jpg|centra|300ra|eta|{{centre|la nacia glacihokea teamo}}]] <!--|[[dosiero:WhiteFlag.png|80ra]] |[[dosiero:afiŝo|centra|140ra|{{centre|afiŝo}}]]--> |} {{kanada olimpika teamo}} {{landoj en la Vintra Olimpiko 1924}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 1924]] [[Kategorio:Kanado en Vintraj Olimpikoj|#]] 2l28y9vwlxma40ytoin8vz5f98php2h 0 784561 7684566 2022-08-10T14:08:47Z ThomasPusch 1869 Kreis novan paĝon kun "[[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120px|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ludoj=Vintra Olimpiko 1932 |konkurantoj= 42 |sportaj disciplinoj= 6 |flagportisto= {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |oro= 1 |arĝento= 1 |bronzo= 5 |rango= 4 }} La '''kanada teamo''' aktiva en la '''[[Vintra Olimpiko 1932]]''' en [[Lake Placid]] havis 42 sportistojn. Ili partoprenis en 6 fakoj. Flagtenanto de la teamo estis ''..." wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120px|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ludoj=Vintra Olimpiko 1932 |konkurantoj= 42 |sportaj disciplinoj= 6 |flagportisto= {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |oro= 1 |arĝento= 1 |bronzo= 5 |rango= 4 }} La '''kanada teamo''' aktiva en la '''[[Vintra Olimpiko 1932]]''' en [[Lake Placid]] havis 42 sportistojn. Ili partoprenis en 6 fakoj. Flagtenanto de la teamo estis ''{{#invoke:Wikidata|claim|P3022}}''. La sportistoj atingis oran, arĝentan kaj 5 bronzajn medalojn. Sume la teamo en la Olimpiko havis la 4-an rangon. Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.olimpic.ca/}} ({{en}} kaj {{fr}}) <!-- == Notoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|{{centre|la teamo en la malferma ceremonio}}]] --> {{projektoj}} </br/> {| align = center <!--|[[dosiero:bildo|centra|100ra|eta|{{centre|teksto}}]] |[[dosiero:WhiteFlag.png|80ra]]--> |[[dosiero:Olympic Bobsled Run Lake Placid2.jpg|centra|140ra|{{centre|afiŝo}}]] |} {{kanada olimpika teamo}} {{landoj en la Vintra Olimpiko 1932}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 1932]] [[Kategorio:Kanado en Vintraj Olimpikoj|#]] kiih8g3q2qgcdtjfxx8nx2m5k7nimd2 0 784562 7684567 2022-08-10T14:12:21Z ThomasPusch 1869 Kreis novan paĝon kun "[[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120px|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ludoj=Vintra Olimpiko 1936 |konkurantoj= 29 |sportaj disciplinoj= 7 |flagportisto= {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |oro= 0 |arĝento= 1 |bronzo= 0 |rango= 9 }} La '''kanada teamo''' aktiva en la '''[[Vintra Olimpiko 1936]]''' en [[Garmisch-Partenkirchen]] havis 29 sportistojn. Ili partoprenis en 7 fakoj. Flagtenanto de la tea..." wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120px|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ludoj=Vintra Olimpiko 1936 |konkurantoj= 29 |sportaj disciplinoj= 7 |flagportisto= {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |oro= 0 |arĝento= 1 |bronzo= 0 |rango= 9 }} La '''kanada teamo''' aktiva en la '''[[Vintra Olimpiko 1936]]''' en [[Garmisch-Partenkirchen]] havis 29 sportistojn. Ili partoprenis en 7 fakoj. Flagtenanto de la teamo estis ''{{#invoke:Wikidata|claim|P3022}}''. La sportistoj atingis unu arĝentan medalon - ĝin atingis la la nacia glacihokea teamo, malvenkinte en la finalo kontraŭ la brita glacihokea teamo, post kiam la kanadanoj en ĉiuj ĝisnunaj vintraj olimpikoj de 1924 ĝis 1932 estis la ormedalintoj. Sume la teamo en la Olimpiko havis la 9-an rangon. Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.olimpic.ca/}} ({{en}} kaj {{fr}}) <!-- == Notoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|{{centre|la teamo en la malferma ceremonio}}]] --> {{projektoj}} </br/> {| align = center |[[Canadian Ice Hockey Team, 1936 Winter Olympics.jpg:bildo|centra|100ra|eta|{{centre|la nacia glacihokea teamo}}]] |[[dosiero:WhiteFlag.png|80ra]] |[[dosiero:IV Olympische Winterspiele 1936 Plakat Hohlwein Fokus.jpg|centra|140ra|{{centre|afiŝo}}]] |} {{kanada olimpika teamo}} {{landoj en la Vintra Olimpiko 1936}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 1936]] [[Kategorio:Kanado en Vintraj Olimpikoj|#]] 0ifoqy40ofpfek8x3t03wxbai7e2n4d 7684576 7684567 2022-08-10T14:28:10Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120px|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ludoj=Vintra Olimpiko 1936 |konkurantoj= 29 |sportaj disciplinoj= 7 |flagportisto= {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |oro= 0 |arĝento= 1 |bronzo= 0 |rango= 9 }} La '''kanada teamo''' aktiva en la '''[[Vintra Olimpiko 1936]]''' en [[Garmisch-Partenkirchen]] havis 29 sportistojn. Ili partoprenis en 7 fakoj. Flagtenanto de la teamo estis ''{{#invoke:Wikidata|claim|P3022}}''. La sportistoj atingis unu arĝentan medalon - ĝin atingis la la nacia glacihokea teamo, malvenkinte en la finalo kontraŭ la brita glacihokea teamo, post kiam la kanadanoj en ĉiuj ĝisnunaj vintraj olimpikoj de 1924 ĝis 1932 estis la ormedalintoj. Sume la teamo en la Olimpiko havis la 9-an rangon. Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.olimpic.ca/}} ({{en}} kaj {{fr}}) <!-- == Notoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|{{centre|la teamo en la malferma ceremonio}}]] --> {{projektoj}} </br/> {| align = center |[[Canadian Ice Hockey Team, 1936 Winter Olympics.jpg|centra|100ra|eta|{{centre|la nacia glacihokea teamo}}]] |[[dosiero:WhiteFlag.png|80ra]] |[[dosiero:IV Olympische Winterspiele 1936 Plakat Hohlwein Fokus.jpg|centra|140ra|{{centre|afiŝo}}]] |} {{kanada olimpika teamo}} {{landoj en la Vintra Olimpiko 1936}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 1936]] [[Kategorio:Kanado en Vintraj Olimpikoj|#]] 3gy4p4r50uhxatzo6el7py5yrmg394g 7684577 7684576 2022-08-10T14:28:29Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120px|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ludoj=Vintra Olimpiko 1936 |konkurantoj= 29 |sportaj disciplinoj= 7 |flagportisto= {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |oro= 0 |arĝento= 1 |bronzo= 0 |rango= 9 }} La '''kanada teamo''' aktiva en la '''[[Vintra Olimpiko 1936]]''' en [[Garmisch-Partenkirchen]] havis 29 sportistojn. Ili partoprenis en 7 fakoj. Flagtenanto de la teamo estis ''{{#invoke:Wikidata|claim|P3022}}''. La sportistoj atingis unu arĝentan medalon - ĝin atingis la la nacia glacihokea teamo, malvenkinte en la finalo kontraŭ la brita glacihokea teamo, post kiam la kanadanoj en ĉiuj ĝisnunaj vintraj olimpikoj de 1924 ĝis 1932 estis la ormedalintoj. Sume la teamo en la Olimpiko havis la 9-an rangon. Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.olimpic.ca/}} ({{en}} kaj {{fr}}) <!-- == Notoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|{{centre|la teamo en la malferma ceremonio}}]] --> {{projektoj}} </br/> {| align = center |[[dosiero:Canadian Ice Hockey Team, 1936 Winter Olympics.jpg|centra|300ra|eta|{{centre|la nacia glacihokea teamo}}]] |[[dosiero:WhiteFlag.png|80ra]] |[[dosiero:IV Olympische Winterspiele 1936 Plakat Hohlwein Fokus.jpg|centra|140ra|{{centre|afiŝo}}]] |} {{kanada olimpika teamo}} {{landoj en la Vintra Olimpiko 1936}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 1936]] [[Kategorio:Kanado en Vintraj Olimpikoj|#]] t1b7l4jps460z9qjhasprfiba21yzcp 6 784563 7684568 2022-08-10T14:17:19Z Claudio Pistilli 25073 3D kemia strukturo de la natria 2-metoksofenilmetanato aŭ natria o-anizato CAS numero 17264-78-7 wikitext text/x-wiki == Resumo == 3D kemia strukturo de la natria 2-metoksofenilmetanato aŭ natria o-anizato CAS numero 17264-78-7 == Permesiloj: == {{propra|cc-zero}} aj10a1rbfonzcu9g5f8sxr5wpz03xo3 0 784564 7684569 2022-08-10T14:21:49Z Claudio Pistilli 25073 Kreis novan paĝon kun "{{Tabela informkesto|Informkesto kemia substanco}} {| class="wikitable floatright" width=10% |-style="background: yellow; color: white" |colspan="2" style="text-align: center;"|<span style="text-shadow:gray 4px 4px 2px;"><font face="Arial" color="blue"><span style="font-size:200%;">Metila o-anizato</span></span> |- ||[[Kemia formulo]]||<span style="font-size:300%;"> <span style="text-shadow:gray 4px 4px 2px;"><font face="Trebuchet MS" color="blue"><b>C₉H<..." wikitext text/x-wiki {{Tabela informkesto|Informkesto kemia substanco}} {| class="wikitable floatright" width=10% |-style="background: yellow; color: white" |colspan="2" style="text-align: center;"|<span style="text-shadow:gray 4px 4px 2px;"><font face="Arial" color="blue"><span style="font-size:200%;">Metila o-anizato</span></span> |- ||[[Kemia formulo]]||<span style="font-size:300%;"> <span style="text-shadow:gray 4px 4px 2px;"><font face="Trebuchet MS" color="blue"><b>C₉H₁₀O₃</b></font></span></span> |- |colspan="2" style="text-align: center;"|<center>[[Dosiero:Methyl o-methoxybenzoate 2D.png|300px|Metila o-metoksobenzoato]]</center> |- style="background: green; color: white" |colspan="2" style="text-align: center;" |<center>'''Plata kemia strukturo de la <br>Metila o-anizato'''</center> |- |colspan="2" style="text-align: center;"|<center>[[Dosiero:Methyl o-methoxybenzoate 3D.png|300px|Metila o-metoksobenzoato]]</center> |- style="background: green; color: white" |colspan="2" style="text-align: center;" |<center>'''Tridimensia kemia strukturo de la Metila o-anizato'''</center> |- style="background: green; color: white" |colspan="2" style="text-align: center;" |<big>Alternativa(j) nomo(j)</big> |- |colspan="2" style="text-align: center;" | * Metila o-anizato * Metila estero de la o-anizata acido * Metila estero de la o-Metoksobenzoata anhidrido |- |[[CAS-numero|CAS-numero-kodo]]||[https://commonchemistry.cas.org/detail?cas_rn=606-45-1 606-45-1]<br> |- |[[ChemSpider|ChemSpider kodo]]||[http://www.chemspider.com/Chemical-Structure.21171488.html 21171488] |- |[[PubChem|PubChem-kodo]]||[https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/61151 61151] |- style="background: green; color: white" |colspan="2" style="text-align: center;" |'''Fizikaj proprecoj''' |- |[[Aspekto]]||blanka solidaĵo |- |[[Molmaso]]||166,176g mol⁻¹ |- |[[Denseco]]||1,157 g/cm⁻³<ref>[https://www.guidechem.com/cas/606-45-1.html GuideChem]</ref> |- |[[Fandpunkto]]||37,9°C <ref>[https://comptox.epa.gov/dashboard/chemical/properties/DTXSID5047087 EPA United States Environmental Protection Agency]</ref> |- |[[Bolpunkto]]||245°C <ref>[https://www.chemsrc.com/en/cas/606-45-1_441202.html Chemsrc]</ref><br>285,4°C <ref>[http://www.chemindex.com/index/?f=show_cas_info&terms=606-45-1 Chemindex]</ref> |- |[[Refrakta indico]]||{{refraktindico|T=20|λ=761|k=4.0|1.5325}}<ref>[https://www.chemicalbook.com/ProductList_En.aspx?kwd=606-45-1 Chemical Book]</ref> |- |[[Ekflama temperaturo]]||112,9°C <ref>[http://www.chemnet.com/cas/supplier.cgi?terms=606-45-1&l=en&exact=dict&f=plist&mark=&submit.x=0&submit.y=0 Chemnet]</ref> |- |[[Solvebleco]]||[[Akvo]]:<0,1 g/L |- |[[Mortiga dozo (LD50)]]||>2000 mg/kg (buŝe) |- style="background: yellow; color: black" |colspan="2" style="text-align: center;" |[[GHS pri klasado kaj etikedado de kemiaĵoj|'''GHS etikedigo de kemiaĵoj''']] |- |[[GHS Damaĝo-piktogramoj|GHS Damaĝo Piktogramo]]||<center>{{GHS Piktogramo|05|07}} |- |[[GHS pri klasado kaj etikedado de kemiaĵoj|GHS Signalvorto]]||Damaĝa |- |[[GHS Deklaroj pri damaĝoj]]||{{H-Frazoj|302|315|318|319|335}} |- |[[GHS Deklaroj pri antaŭgardoj]]|| {{P-Frazoj|261|264|264+265|270|271|280|301+317|302+352|304+340|305+351+338|305+354+338|317|319|321|330|332+317|337+317|362+364|403+233|405|501}} |-style="background: yellow;color: black" |colspan="2" style="text-align: center with=50%;"|<center><small>Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo<br>(25 °C kaj 100 kPa)</small></center> |} <big>'''Metila o-metoksobenzoato'''</big> aŭ <big>'''metila o-anizato'''</big> estas organika kombinaĵo apartenanta al la familio de la esteroj, rezultanta el interagado de la '''o-Metoksobenzoata acido''' kaj [[metanolo]]. Metila o-metoksobenzoato estas blanka solidaĵo, nesolvebla en akvo sed solvebla en alkoholoj kaj aliaj nepolaraj organikaj solvantoj. Metila o-metoksobenzoato prezentas o-metoksobenzoatan grupon ligitan al metila grupo. Ĝi konsistas je 9 karbonatomoj, 10 hidrogenatomoj, 3 oksigenatomoj kaj posedas antifungajn kaj antimikrobajn proprecojn. ==Reakcioj== ===Reakcio 1=== * Preparado de '''metila o-metoksobenzoato''' per traktado de '''metanolo''' kun '''o-metoksobenzoata acido''': <center> {|cellspacing=10 cellpadding=10 border=5 | [[Dosiero:2-Methoxybenzoic acid 3D.png|o-metoksobenzoata acido|120px]] + [[Dosiero:Methanol-3D-balls.png|metanolo|90px]] <math>\mathsf{ \xrightarrow []{}\, }</math>[[Dosiero:Methyl o-methoxybenzoate 3D.png|metila o-metoksobenzoato|120px]] + [[Dosiero:Water molecule.svg|akvo|70px]] |- |} </center> ===Reakcio 2=== * Preparado de '''metila o-metoksobenzoato''' per traktado de '''o-metoksobenzoata anhidrido''' kun '''metanolo''': <center> {|cellspacing=10 cellpadding=10 border=5 | [[Dosiero:2-Methoxybenzoic anhydride 3D.png|o-metoksobenzoata anhidrido|180px]] + 2 [[Dosiero:Methanol-3D-balls.png|metanolo|90px]] <math>\mathsf{ \xrightarrow []{}\, }</math>2 [[Dosiero:Methyl o-methoxybenzoate 3D.png|metila o-metoksobenzoato|120px]] + [[Dosiero:Water molecule.svg|akvo|70px]] |- |} </center> ===Reakcio 3=== * Preparado de '''metila o-metoksobenzoato''' per traktado de '''o-metoksobenzoata acido''' kun '''metila klorido''': <center> {|cellspacing=10 cellpadding=10 border=5 | [[Dosiero:2-Methoxybenzoic acid 3D.png|o-metoksobenzoata acido|120px]]+[[Dosiero:Chloromethane-3D-balls.png|Metila klorido|90px]] <math>\mathsf{ \xrightarrow []{}\, }</math>[[Dosiero:Methyl o-methoxybenzoate 3D.png|metila o-metoksobenzoato|120px]] + [[Dosiero:Hydrogen-chloride-3D-vdW-labelled.png|klorida acido|70px]] |- |} </center> ===Reakcio 4=== * Preparado de '''metila o-metoksobenzoato''' per traktado de '''natria o-metoksobenzoato''' kun '''metila klorido''': <center> {|cellspacing=10 cellpadding=10 border=5 | [[Dosiero:Sodium o-methoxybenzoate 3D.png|natria o-metoksobenzoato|110px]] +[[Dosiero:Chloromethane-3D-balls.png|Metila klorido|90px]] <math>\mathsf{ \xrightarrow []{}\, }</math> [[Dosiero:Methyl o-methoxybenzoate 3D.png|metila o-metoksobenzoato|120px]] + [[Dosiero:Formula chimica del cloruro di sodio.png|natria klorido|90px]] |- |} </center> ===Reakcio 5=== * Preparado de '''metila o-metoksobenzoato''' per traktado de '''metila ftalato''' kun '''metila o-metoksobenzoato''': <center> {|cellspacing=10 cellpadding=10 border=5 | [[Dosiero:Methyl phthalate3D.png|metila ftalato|180px]] +2[[Dosiero:2-Methoxybenzoic acid 3D.png|o-metoksobenzoata acido|120px]] <math>\mathsf{ \xrightarrow []{}\, }</math>2 [[Dosiero:Methyl o-methoxybenzoate 3D.png|metila o-metoksobenzoato|120px]] +[[Dosiero:Phthalic acid 3D ball.png|ftalata acido|90px]] |- |} </center> ==Vidu ankaŭ== * [[Benzoato]]j == Referencoj == {{referencoj|3}} [[Kategorio:Benzoatoj]] {{Ŝablono:Benzoatoj}} pqvwgxa93f9dmlcexcuili4z9tirpnt 0 784565 7684570 2022-08-10T14:21:59Z Jean-François Clet 18949 [[Amora asteroido]] wikitext text/x-wiki {{DISPLAYTITLE: (154589) 2003 MX₂}} {{Informkesto astronomia objekto |Nomo = (154589) 2003 MX₂ |Kategorio = asteroido |Oficiala_nomo = (154589) 2003 MX₂ |Aliaj_nomoj = '''2003 MX₂''' |Dato_de_malkovro = {{dato|25|junio|2003}} |Malkovrinto = [[LINEAR]] |Loko_de_malkovro = [[Socorro (Nov-Meksiko)|Socorro]] ([[Usono]]) |Epoko = 2459800.5 {{dato|9|aŭgusto|2022}} TDB |Granda_duonakso = 342,632 [[1 E9 m|Gm]] (2,290 [[astronomia unuo|AU]]) |Periapsido = 185,405 Gm (1,239 AU) |Apoapsido = 499,858 Gm (3,341 AU) |Discentreco = 0,4589 |Periodo = 1266,052 [[tago]]j (3,466 [[jaro#Julia jaro|jaroj]]) <!-- 72:5 Mer / 62:11 Ven / 52:15 Ter / 24:13 Mar / 7:24 Jup --> |Klinangulo = 7,182° |Meza_anomaliangulo = 142,133°<br />[[Epoko (astronomio)|Epoko]] {{dato|9|aŭgusto|2022}} |Longitudo_de_suprenira_nodo = 58,665° |Argumento_de_periapsido = 300,570° |Terdistanco_min = 39,559 [[1 E9 m|Gm]] (0,2644 [[astronomia unuo|AU]]) |Diametro = 1,109 ± 0,261 km |Albedo_geom = 0,395 ± 0,185 |Rotacia_periodo = 0,067 [[tago]] (1,611 [[horo]]j) |Absoluta_magnitudo = 16,70 }} '''(154589) 2003 MX₂''' estas tre malgranda sed treege hela, rapide rotacianta<ref>[https://ase.tufts.edu/cosmos/view_picture.asp?id=748 Kiom rapide asteroido rotacias ? el ''NASA's Cosmos''] {{lingvokodo|en}}</ref> [[marsrenkonta asteroido|marsrenkonta]] kaj [[terrenkonta asteroido|terrenkonta]] [[amora asteroido]]. Ĝi estis malkovrita la {{daton|25|junio|2003}} en la kadro de la astronomia kampanjo '[[LINEAR]] (''Lincoln Near-Earth Asteroid Research'') elde la situejo de [[Socorro (Nov-Meksiko)|Socorro]] de la [[Laboratorio Lincoln]] ([[Nov-Meksiko]], [[Usono]]). == Orbito == Ĝia [[discentreco#Astronomio|discentra]] [[orbito]] krucas tiujn de [[Marso (planedo)|Marso]] kaj malproksime, ekstere tanĝas tiun de la [[Tero]]. ● Ĝia marsa [[MOID]] estas 0,0024 [[astronomia unuo]] (359 000 [[kilometro]]j,<br /> ● ĝia tera MOID estas 0,2644 astronomia unuo (17,288 [[1 E9 m|milionoj da km]]). ● La {{daton|8|marto|2049}} ĝi pasos al 0,02732 astronomia unuo (4,087 milionoj da km) de Marso,<br /> ● la {{daton|24|decembro|2114}} ĝi pasos al 0,08168 astronomia unuo (12,219 miliono da kilometroj) de [[Marso (planedo)|la ruĝa planedo]] ● La {{daton|28|septembro|1920}} ĝi pasis al 0,28614 astronomia unuo (42,806 milionoj da km) de la Tero,<br /> ● la {{daton|25|septembro|2166}} ĝi pasos al 0,27858 astronomia unuo (41,675 milionoj da km) de nia planedo. == Notoj kaj referencoj == <references /> <!-- Helpo : http://eo.wikipedia.org/wiki/Helpo:Referencoj kaj piednotoj --> == Eksteraj ligiloj == *{{en}} [http://minorplanetcenter.net/db_search/show_object?object_id=154589 Slipo de (154589) 2003 MX₂ (de ''IAU Minor Planet Center'')] *{{en}} [http://ssd.jpl.nasa.gov/sbdb.cgi?sstr=154589 (154589) 2003 MX₂ : Parametroj kaj simulado de orbito, de ''JPL Small-Body Database Lookup''] *{{en}} [https://newton.spacedys.com/neodys/index.php?pc=1.1.0&n=154589 (154589) 2003 MX₂, el la datumbazo de NEODyS-2] {{sinsekvo |titolo = [[Listo de asteroidoj (154001–155000)#154551-154600|Listo de asteroidoj (154001–155000)]] |antaŭ = [[(154588) 2003 KC34|(154588) 2003 KC₃₄]] |periodo = '''(154589) 2003 MX₂''' |post = [[(154590) 2003 MA3|(154590) 2003 MA₃]] }} {{DEFAULTSORT:154589}} [[Kategorio:Amoraj asteroidoj]] [[Kategorio:Marsrenkontaj asteroidoj]] [[Kategorio:Terrenkontaj asteroidoj]] f35wwwbccsz2ryiaviqu12nukz02hcf 0 784566 7684571 2022-08-10T14:22:22Z Claudio Pistilli 25073 Alidirektigis al [[Metila o-metokso-benzoato]] wikitext text/x-wiki #ALIDIREKTU[[Metila o-metokso-benzoato]] h3qz8megx9zx5un9i65d461av5nbj01 0 784567 7684572 2022-08-10T14:25:08Z ThomasPusch 1869 Kreis novan paĝon kun "[[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120px|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ludoj=Vintra Olimpiko 1948 |konkurantoj= 28 |sportaj disciplinoj= 7 |flagportisto= {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |oro= 2 |arĝento= 0 |bronzo= 1 |rango= ^6 }} La '''kanada teamo''' aktiva en la '''[[Vintra Olimpiko 1948]]''' en [[Sankta Maŭrico]] havis 28 sportistojn. Ili partoprenis en 7 fakoj. Flagotenanto de la teamo e..." wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120px|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ludoj=Vintra Olimpiko 1948 |konkurantoj= 28 |sportaj disciplinoj= 7 |flagportisto= {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |oro= 2 |arĝento= 0 |bronzo= 1 |rango= ^6 }} La '''kanada teamo''' aktiva en la '''[[Vintra Olimpiko 1948]]''' en [[Sankta Maŭrico]] havis 28 sportistojn. Ili partoprenis en 7 fakoj. Flagotenanto de la teamo estis ''{{#invoke:Wikidata|claim|P3022}}''. La sportistoj atingis 2 orajn kaj bronzan medalojn. Sume la teamo en la Olimpiko havis la 6-an rangon. Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.olimpic.ca/}} ({{en}} kaj {{fr}}) <!-- == Notoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|{{centre|la teamo en la malferma ceremonio}}]] --> {{projektoj}} </br/> {| align = center |[[dosiero:La nazionale del Canada ai Giochi olimpici di Sankt Moritz 1948.png|centra|100ra|eta|{{centre|la skiista teamo de Kanado en la olimpiko}}]] <!--|[[dosiero:WhiteFlag.png|80ra]] |[[dosiero:afiŝo|centra|140ra|{{centre|afiŝo}}]]--> |} {{kanada olimpika teamo}} {{landoj en la Vintra Olimpiko 1948}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 1948]] [[Kategorio:Kanado en Vintraj Olimpikoj|#]] 2h5h0uq7t7hbe17s7s3ku18jqfclly8 7684573 7684572 2022-08-10T14:25:21Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120px|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ludoj=Vintra Olimpiko 1948 |konkurantoj= 28 |sportaj disciplinoj= 7 |flagportisto= {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |oro= 2 |arĝento= 0 |bronzo= 1 |rango= ^6 }} La '''kanada teamo''' aktiva en la '''[[Vintra Olimpiko 1948]]''' en [[Sankta Maŭrico]] havis 28 sportistojn. Ili partoprenis en 7 fakoj. Flagotenanto de la teamo estis ''{{#invoke:Wikidata|claim|P3022}}''. La sportistoj atingis 2 orajn kaj bronzan medalojn. Sume la teamo en la Olimpiko havis la 6-an rangon. Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.olimpic.ca/}} ({{en}} kaj {{fr}}) <!-- == Notoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|{{centre|la teamo en la malferma ceremonio}}]] --> {{projektoj}} </br/> {| align = center |[[dosiero:La nazionale del Canada ai Giochi olimpici di Sankt Moritz 1948.png|centra|300ra|eta|{{centre|la skiista teamo de Kanado en la olimpiko}}]] <!--|[[dosiero:WhiteFlag.png|80ra]] |[[dosiero:afiŝo|centra|140ra|{{centre|afiŝo}}]]--> |} {{kanada olimpika teamo}} {{landoj en la Vintra Olimpiko 1948}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 1948]] [[Kategorio:Kanado en Vintraj Olimpikoj|#]] tvmorqt9ooebjm4gooh9nt2dc7sbjnz 7684574 7684573 2022-08-10T14:25:50Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120px|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ludoj=Vintra Olimpiko 1948 |konkurantoj= 28 |sportaj disciplinoj= 7 |flagportisto= {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |oro= 2 |arĝento= 0 |bronzo= 1 |rango= 6 }} La '''kanada teamo''' aktiva en la '''[[Vintra Olimpiko 1948]]''' en [[Sankta Maŭrico]] havis 28 sportistojn. Ili partoprenis en 7 fakoj. Flagotenanto de la teamo estis ''{{#invoke:Wikidata|claim|P3022}}''. La sportistoj atingis 2 orajn kaj bronzan medalojn. Sume la teamo en la Olimpiko havis la 6-an rangon. Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.olimpic.ca/}} ({{en}} kaj {{fr}}) <!-- == Notoj == {{Referencoj}} [[dosiero:bildo|eta|maldekstra|300px|{{centre|la teamo en la malferma ceremonio}}]] --> {{projektoj}} </br/> {| align = center |[[dosiero:La nazionale del Canada ai Giochi olimpici di Sankt Moritz 1948.png|centra|300ra|eta|{{centre|la skiista teamo de Kanado en la olimpiko}}]] <!--|[[dosiero:WhiteFlag.png|80ra]] |[[dosiero:afiŝo|centra|140ra|{{centre|afiŝo}}]]--> |} {{kanada olimpika teamo}} {{landoj en la Vintra Olimpiko 1948}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 1948]] [[Kategorio:Kanado en Vintraj Olimpikoj|#]] tox2g40rx8vho9k1erjcn2aoaffrlbh 7684733 7684574 2022-08-10T19:07:42Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120px|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ludoj=Vintra Olimpiko 1948 |konkurantoj= 28 |sportaj disciplinoj= 7 |flagportisto= {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |oro= 2 |arĝento= 0 |bronzo= 1 |rango= 6 }} La '''kanada teamo''' aktiva en la '''[[Vintra Olimpiko 1948]]''' en [[Sankta Maŭrico]] havis 28 sportistojn. Ili partoprenis en 7 fakoj. Flagotenanto de la teamo estis ''{{#invoke:Wikidata|claim|P3022}}''. La sportistoj atingis 2 orajn kaj bronzan medalojn. Sume la teamo en la Olimpiko havis la 6-an rangon. Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.olimpic.ca/}} ({{en}} kaj {{fr}}) {{projektoj}} </br/> {| align = center |[[dosiero:Barbara-Ann Scott (Dec 1947).jpg|centra|350ra|eta|{{centre|Barbara-Ann Scott - unua kanada ormedalo en arta sketado<ref>Sur la foto Barbara-Ann Scott ekzercas sursceneje en decembro 1947: malmultajn semajnojn poste komence de februaro 1948 ŝi kontribuos la unuan kanadan ormedalon en arta sketado</ref>}}]] |[[dosiero:WhiteFlag.png|25ra]] |[[dosiero:La nazionale del Canada ai Giochi olimpici di Sankt Moritz 1948.png|centra|440ra|eta|{{centre|la skiista teamo de Kanado en la olimpiko}}]] |} == Notoj == {{Referencoj}} {{kanada olimpika teamo}} {{landoj en la Vintra Olimpiko 1948}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 1948]] [[Kategorio:Kanado en Vintraj Olimpikoj|#]] 4qfixllk8fg7vqhujde5uvvzjkvrsjp 7684734 7684733 2022-08-10T19:07:59Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120px|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ludoj=Vintra Olimpiko 1948 |konkurantoj= 28 |sportaj disciplinoj= 7 |flagportisto= {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |oro= 2 |arĝento= 0 |bronzo= 1 |rango= 6 }} La '''kanada teamo''' aktiva en la '''[[Vintra Olimpiko 1948]]''' en [[Sankta Maŭrico]] havis 28 sportistojn. Ili partoprenis en 7 fakoj. Flagotenanto de la teamo estis ''{{#invoke:Wikidata|claim|P3022}}''. La sportistoj atingis 2 orajn kaj bronzan medalojn. Sume la teamo en la Olimpiko havis la 6-an rangon. Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.olimpic.ca/}} ({{en}} kaj {{fr}}) {{projektoj}} </br/> {| align = center |[[dosiero:Barbara-Ann Scott (Dec 1947).jpg|centra|355ra|eta|{{centre|Barbara-Ann Scott - unua kanada ormedalo en arta sketado<ref>Sur la foto Barbara-Ann Scott ekzercas sursceneje en decembro 1947: malmultajn semajnojn poste komence de februaro 1948 ŝi kontribuos la unuan kanadan ormedalon en arta sketado</ref>}}]] |[[dosiero:WhiteFlag.png|25ra]] |[[dosiero:La nazionale del Canada ai Giochi olimpici di Sankt Moritz 1948.png|centra|444ra|eta|{{centre|la skiista teamo de Kanado en la olimpiko}}]] |} == Notoj == {{Referencoj}} {{kanada olimpika teamo}} {{landoj en la Vintra Olimpiko 1948}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 1948]] [[Kategorio:Kanado en Vintraj Olimpikoj|#]] cps0dpmw2vygqozzuprdonikyuwji3b 7684743 7684734 2022-08-10T19:27:31Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Kanada Olimpika Komitato.svg|maldekstra|120px|{{centre|emblemo de la Kanada Olimpika Komitato}}]] {{Informkesto Olimpikoj Kanado |ludoj=Vintra Olimpiko 1948 |konkurantoj= 28 |sportaj disciplinoj= 7 |flagportisto= {{#invoke:Wikidata|claim|P3022}} |oro= 2 |arĝento= 0 |bronzo= 1 |rango= 6 }} La '''kanada teamo''' aktiva en la '''[[Vintra Olimpiko 1948]]''' en [[Sankta Maŭrico]] havis 28 sportistojn. Ili partoprenis en 7 fakoj. Flagotenanto de la teamo estis ''{{#invoke:Wikidata|claim|P3022}}''. La sportistoj atingis 2 orajn kaj bronzan medalojn. Sume la teamo en la Olimpiko havis la 6-an rangon. Orajn medalojn kontrubuis la tiam 19-jara arta sketistino ''Barbara-Ann Scott'', kaj, plian fojon, la vira nacia teamo de glacihokeo. Kunordigis la teamon la [[Kanada Olimpika Komitato]]. == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.olimpic.ca/}} ({{en}} kaj {{fr}}) {{projektoj}} </br/> {| align = center |[[dosiero:Barbara-Ann Scott (Dec 1947).jpg|centra|356ra|eta|{{centre|Barbara-Ann Scott - 1-a kanada ormedalo en arta sketado<ref>Sur la foto Barbara-Ann Scott ekzercas sursceneje en decembro 1947: malmultajn semajnojn poste komence de februaro 1948 ŝi kontribuos la unuan kanadan ormedalon en arta sketado</ref>}}]] |[[dosiero:WhiteFlag.png|25ra]] |[[dosiero:La nazionale del Canada ai Giochi olimpici di Sankt Moritz 1948.png|centra|450ra|eta|{{centre|la skiista teamo de Kanado en la olimpiko}}]] |} == Notoj == {{Referencoj}} {{kanada olimpika teamo}} {{landoj en la Vintra Olimpiko 1948}} {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Landoj en la Vintra Olimpiko 1948]] [[Kategorio:Kanado en Vintraj Olimpikoj|#]] 2djjphm3m54tmyfcixshja57hdnuolk 14 784568 7684586 2022-08-10T15:18:03Z Tlustulimu 1543 Kreis novan paĝon kun "{{Prizorga kategorio|Koordinato}} {{ArtikolaMesaĝokesto |speco= |teksto=Ĉi tiu kategorio kolektas artikolojn kun la regiono-kodo de [[Belgio]] (BE), en kiuj mankas [[Helpo:Geografia lokigo|geografia lokigo]]. Spertaj uzantoj iom post iom povas aldoni la koncernajn informojn al la artikolo. Do, la kategorio povus eĉ fariĝi malplena. Tamen ĝi ne estas foriginda! }} {{Koordinato/Kategorio pri lokigo}} [[Kategorio:Vikipedio:Lokigo mankas (laŭ regiono-kodo)|BE]]" wikitext text/x-wiki {{Prizorga kategorio|Koordinato}} {{ArtikolaMesaĝokesto |speco= |teksto=Ĉi tiu kategorio kolektas artikolojn kun la regiono-kodo de [[Belgio]] (BE), en kiuj mankas [[Helpo:Geografia lokigo|geografia lokigo]]. Spertaj uzantoj iom post iom povas aldoni la koncernajn informojn al la artikolo. Do, la kategorio povus eĉ fariĝi malplena. Tamen ĝi ne estas foriginda! }} {{Koordinato/Kategorio pri lokigo}} [[Kategorio:Vikipedio:Lokigo mankas (laŭ regiono-kodo)|BE]] s6edqjrll0165h93zexch9vo1487l81 14 784569 7684591 2022-08-10T15:33:47Z Tlustulimu 1543 Kreis novan paĝon kun "{{PliPri|Ŝablono:Situo sur mapo Nepalo}} [[Kategorio:Geokesto lokumiloj Azio|Nepalo]]" wikitext text/x-wiki {{PliPri|Ŝablono:Situo sur mapo Nepalo}} [[Kategorio:Geokesto lokumiloj Azio|Nepalo]] ji7wcradpkz9j7fsqbkvdpgstu257wg 14 784570 7684592 2022-08-10T15:36:59Z Tlustulimu 1543 Kreis novan paĝon kun "{{PliPri|Ŝablono:Situo sur mapo Grekio}} [[Kategorio:Geokesto lokumiloj Eŭropo|Grekio]]" wikitext text/x-wiki {{PliPri|Ŝablono:Situo sur mapo Grekio}} [[Kategorio:Geokesto lokumiloj Eŭropo|Grekio]] e3b0d4oezexp5xiimt0opln2omj4yux 14 784571 7684593 2022-08-10T15:37:40Z Tlustulimu 1543 Kreis novan paĝon kun "{{PliPri|Ŝablono:Situo sur mapo Skotlando}} [[Kategorio:Geokesto lokumiloj Eŭropo|Skotlando]]" wikitext text/x-wiki {{PliPri|Ŝablono:Situo sur mapo Skotlando}} [[Kategorio:Geokesto lokumiloj Eŭropo|Skotlando]] g202ikbzebfzdjowp375z4bc6eurwtb 14 784572 7684595 2022-08-10T15:38:25Z Tlustulimu 1543 Kreis novan paĝon kun "{{PliPri|Ŝablono:Situo sur mapo Suda Koreio}} [[Kategorio:Geokesto lokumiloj Azio|Suda Koreio]]" wikitext text/x-wiki {{PliPri|Ŝablono:Situo sur mapo Suda Koreio}} [[Kategorio:Geokesto lokumiloj Azio|Suda Koreio]] 9cf1ab8c84emqfwt44mbr6hie75kugu 14 784573 7684596 2022-08-10T15:39:20Z Tlustulimu 1543 Kreis novan paĝon kun "{{PliPri|Ŝablono:Situo sur mapo Ĉilio}} [[Kategorio:Geokesto lokumiloj Ameriko|Ĉilio]]" wikitext text/x-wiki {{PliPri|Ŝablono:Situo sur mapo Ĉilio}} [[Kategorio:Geokesto lokumiloj Ameriko|Ĉilio]] 2pqpzezftkgz4kwzwh8ud0j7936grbz 14 784574 7684597 2022-08-10T15:41:16Z Tlustulimu 1543 Kreis novan paĝon kun "{{Geografiaĵo kun ŝablono Geokesto}}" wikitext text/x-wiki {{Geografiaĵo kun ŝablono Geokesto}} oes96http9cicctsm4o8lb7gbaicvdb 14 784575 7684616 2022-08-10T16:13:12Z Tlustulimu 1543 Kreis novan paĝon kun "{{Prizorga kategorio|Koordinato}} {{ArtikolaMesaĝokesto |speco= |teksto=Ĉi tiu kategorio kolektas artikolojn kun la regiono-kodo de [[Kroatio]] (HR), en kiuj mankas [[Helpo:Geografia lokigo|geografia lokigo]]. Spertaj uzantoj iom post iom povas aldoni la koncernajn informojn al la artikolo. Do, la kategorio povus eĉ fariĝi malplena. Tamen ĝi ne estas foriginda! }} {{Koordinato/Kategorio pri lokigo}} [[Kategorio:Vikipedio:Lokigo mankas (laŭ regiono-kodo)|HR]]" wikitext text/x-wiki {{Prizorga kategorio|Koordinato}} {{ArtikolaMesaĝokesto |speco= |teksto=Ĉi tiu kategorio kolektas artikolojn kun la regiono-kodo de [[Kroatio]] (HR), en kiuj mankas [[Helpo:Geografia lokigo|geografia lokigo]]. Spertaj uzantoj iom post iom povas aldoni la koncernajn informojn al la artikolo. Do, la kategorio povus eĉ fariĝi malplena. Tamen ĝi ne estas foriginda! }} {{Koordinato/Kategorio pri lokigo}} [[Kategorio:Vikipedio:Lokigo mankas (laŭ regiono-kodo)|HR]] 36tsqeuypsyeqgx7mdk2ddx438hzf1i 0 784576 7684619 2022-08-10T16:17:35Z Tlustulimu 1543 Tlustulimu movis paĝon [[Brezje]] al [[Brezje (Kroatio)]]: ekzistas laŭ germana apartigilo eĉ samnoma loko en diversaj landoj wikitext text/x-wiki #ALIDIREKTI [[Brezje (Kroatio)]] fyz9dbph6n17on8pn9q2e7pdc9s22k6 7684620 7684619 2022-08-10T16:22:21Z Tlustulimu 1543 korekto, aldono wikitext text/x-wiki '''Brezje''' povas esti: * [[Brezje (Kroatio)]], vilaĝo en Kroatio * [[Brezje (Radovljica)]] (germ. ''Pirkendorf in der Oberkrain''), ein Wallfahrtsort en la komunumo Radovljica, Slovenio * [[Brezje pri Bojsnem]] (germ. ''Pirk''), loko en la komunumo [[Brežice]], Slovenio * [[Brezje (Rogatica)]], liko en la komunumo [[Rogatica]] en la Republika Srpska en Bosnio kaj Herzegovinao {{apartigilo}} lguu8j5juer86b89z9101vob4lhsulw 0 784577 7684624 2022-08-10T16:29:24Z Jean-François Clet 18949 [[potence danĝera objekto|Danĝera]] [[apolona asteroido]] wikitext text/x-wiki {{DISPLAYTITLE: (154590) 2003 MA₃}} {{Informkesto astronomia objekto |Nomo = (154590) 2003 MA₃ |Kategorio = asteroido |Oficiala_nomo = (154590) 2003 MA₃ |Aliaj_nomoj = '''2003 MA₃'''<!-- ; <sub></sub--> |Dato_de_malkovro = {{dato|26|junio|2003}} |Malkovrinto = [[NEAT]] |Loko_de_malkovro = [[Maui]] ([[Havajo]], [[Usono]]) |Epoko = 2459800.5 {{dato|9|aŭgusto|2022}} TDB |Granda_duonakso = 165,332 [[1 E9 m|Gm]] (1,105 [[astronomia unuo|AU]]) |Periapsido = 98,832 Gm (0,6607 AU) |Apoapsido = 231,832 Gm (1,550 AU) |Discentreco = 0,4022 |Periodo = 424,371 [[tago]]j (1,162 [[jaro#Julia jaro|jaroj]])<!-- 29:6 Mer / 17:9 Ven / 7:6 Ter / 8:13 Mar / 5:51 Jup --> |Klinangulo = 1,416° |Meza_anomaliangulo = 98,370°<br />[[Epoko (astronomio)|Epoko]] {{dato|9|aŭgusto|2022}} |Longitudo_de_suprenira_nodo = 152,671° |Argumento_de_periapsido = 228,855° |Terdistanco_min = 1,970 [[1 E9 m|Gm]] (0,01317 [[astronomia unuo|AU]]) |Diametro = 0,086 ± 0,002 km |Albedo_geom = 0,530 ± 0,076 |Absoluta_magnitudo = 21,71 }} '''(154590) 2003 MA₃''' estas treege malgranda sed eksterordinare hela [[marsrenkonta asteroido|marsrenkonta]], [[terrenkonta asteroido|terrenkonta]] kaj [[venusrenkonta asteroido|venusrenkonta]] [[apolona asteroido]], rigardita kiel [[potence danĝera objekto]], spit'al ĝia malgrandeco (86 [[metro]]j de diametro). Ĝi estis malkovrita la {{daton|26|junio|2003}} en la kadro de la kampanjo [[NEAT]] (''Near Earth Asteroid Tracking'') elde la stacio de [[Maui]] de la reto [[Ground-based Electro-Optical Deep Space Surveillance|GEODSS]] sur la monto [[Haleakalā]] ([[Havajo]], [[Usono]]). == Orbito == Ĝi estas en [[orbita resonanco]] 6:7 kun la [[Tero]]. Ĝia [[discentreco#Astronomio|discentra]] [[orbito]] interne tanĝas tiun de [[Marso (planedo)|Marso]] kaj krucas tiujn de la [[Tero]] kaj de [[Venuso (planedo)|Venuso]] kun danĝere malgranda [[orbita klineco]]. • Ĝia marsa [[MOID]] estas 0,06126 [[astronomia unuo]], tie estas 9,164 [[1 E9 m|milionoj da km]],<br /> • ĝia tera MOID estas 0,01317 astronomia unuo, tie estas 1,970 miliono da km,<br /> • ĝia venusa MOID estas 0,00993 astronomia unuo, tie estas 1,486 miliono da km. • La {{daton|1|junio|2012}} ĝi pasis al 0,06682 astronomia unuo (9,996 milionoj da km) de Marso,<br /> • la {{daton|6|julio|2200}} ĝi pasos al 0,06978 astronomia unuo (10,439 milionoj da km) de ĉi tiu planedo. • La {{daton|19|januaro|1955}} ĝi pasis al 0,03023 astronomia unuo (4,522 milionoj da km) de la Tero,<br /> • la {{daton|21|januaro|2120}} ĝi pasos al 0,01527 astronomia unuo (2,284 milionoj da km) de nia planedo. • La {{daton|4|aŭgusto|1902}} ĝi pasis al 0,02590 astronomia unuo (3,875 milionoj da km) de Venuso,<br /> • La {{daton|3|novembro|2162}} ĝi pasos al 0,02346 astronomia unuo (3,510 milionoj da km) de ĉi tiu [[planedo]]. == Eksteraj ligiloj == *{{en}} [http://minorplanetcenter.net/db_search/show_object?object_id=154590 Slipo de (154590) 2003 MA₃ (de ''IAU Minor Planet Center'')] *{{en}} [http://ssd.jpl.nasa.gov/sbdb.cgi?sstr=154590 (154590) 2003 MA₃ : Parametroj kaj simulado de orbito, de ''JPL Small-Body Database Lookup''] *{{en}} [https://newton.spacedys.com/neodys/index.php?pc=1.1.0&n=154590 (154590) 2003 MA₃, el la datumbazo de NEODyS-2] {{sinsekvo |titolo = [[Listo de asteroidoj (154001–155000)#154551-154600|Listo de asteroidoj (154001–155000)]] |antaŭ = [[(154589) 2003 MX2|(154589) 2003 MX₂]] |periodo = '''(154590) 2003 MA₃''' |post = [[(154591) 2003 MF5|(154591) 2003 MF₅]] }} {{DEFAULTSORT:154590}} [[Kategorio:Apolonaj asteroidoj]] [[Kategorio:Marsrenkontaj asteroidoj]] [[Kategorio:Terrenkontaj asteroidoj]] [[Kategorio:Venusrenkontaj asteroidoj]] iq6t6zdeixpffyh6w30cye3wmmkmu1q 14 784578 7684632 2022-08-10T16:47:50Z Tlustulimu 1543 Kreis novan paĝon kun "{{PliPri|Ŝablono:Situo sur mapo Egiptio}} [[Kategorio:Geokesto lokumiloj Afriko|Egipto]]" wikitext text/x-wiki {{PliPri|Ŝablono:Situo sur mapo Egiptio}} [[Kategorio:Geokesto lokumiloj Afriko|Egipto]] m7azguz2knp94vgwa0uxb2d350b7v1u 14 784579 7684633 2022-08-10T16:48:24Z Tlustulimu 1543 Kreis novan paĝon kun "{{PliPri|Ŝablono:Situo sur mapo Finnlando}} [[Kategorio:Geokesto lokumiloj Eŭropo|Finnlando]]" wikitext text/x-wiki {{PliPri|Ŝablono:Situo sur mapo Finnlando}} [[Kategorio:Geokesto lokumiloj Eŭropo|Finnlando]] 03h7vlx5f21771d958n1oxhbrjm1vn8 14 784580 7684634 2022-08-10T16:49:17Z Tlustulimu 1543 Kreis novan paĝon kun "{{PliPri|Ŝablono:Situo sur mapo Israelo}} [[Kategorio:Geokesto lokumiloj Azio|Israelo]]" wikitext text/x-wiki {{PliPri|Ŝablono:Situo sur mapo Israelo}} [[Kategorio:Geokesto lokumiloj Azio|Israelo]] 23o95r4c5m1oe4j9b27f5tjfdvu1nyg 14 784581 7684635 2022-08-10T16:49:49Z Tlustulimu 1543 Kreis novan paĝon kun "{{PliPri|Ŝablono:Situo sur mapo Kenjo}} [[Kategorio:Geokesto lokumiloj Afriko|Kenjo]]" wikitext text/x-wiki {{PliPri|Ŝablono:Situo sur mapo Kenjo}} [[Kategorio:Geokesto lokumiloj Afriko|Kenjo]] otxlwxgjsy6b6jhtv43eytre43crvkr 14 784582 7684636 2022-08-10T16:50:22Z Tlustulimu 1543 Kreis novan paĝon kun "{{PliPri|Ŝablono:Situo sur mapo Latvio}} [[Kategorio:Geokesto lokumiloj Eŭropo|Latvio]]" wikitext text/x-wiki {{PliPri|Ŝablono:Situo sur mapo Latvio}} [[Kategorio:Geokesto lokumiloj Eŭropo|Latvio]] 0fnz2dnarmhketnotvcr1sf7tjy2rfw 14 784583 7684637 2022-08-10T16:51:00Z Tlustulimu 1543 Kreis novan paĝon kun "{{PliPri|Ŝablono:Situo sur mapo Libano}} [[Kategorio:Geokesto lokumiloj Azio|Libano]]" wikitext text/x-wiki {{PliPri|Ŝablono:Situo sur mapo Libano}} [[Kategorio:Geokesto lokumiloj Azio|Libano]] avhmb48a350ej52fxtrz1xo6x44iq8q 14 784584 7684639 2022-08-10T16:51:33Z Tlustulimu 1543 Kreis novan paĝon kun "{{PliPri|Ŝablono:Situo sur mapo Luksemburgo}} [[Kategorio:Geokesto lokumiloj Eŭropo|Luksemburgo]]" wikitext text/x-wiki {{PliPri|Ŝablono:Situo sur mapo Luksemburgo}} [[Kategorio:Geokesto lokumiloj Eŭropo|Luksemburgo]] shgz1p4ai6zo34sv2a2fkjkepf1w54k 14 784585 7684640 2022-08-10T16:52:09Z Tlustulimu 1543 Kreis novan paĝon kun "{{PliPri|Ŝablono:Situo sur mapo Pakistano}} [[Kategorio:Geokesto lokumiloj Azio|Pakistano]]" wikitext text/x-wiki {{PliPri|Ŝablono:Situo sur mapo Pakistano}} [[Kategorio:Geokesto lokumiloj Azio|Pakistano]] tui4urivam5s2rg24tnakovy48d6jm8 14 784586 7684641 2022-08-10T16:52:46Z Tlustulimu 1543 Kreis novan paĝon kun "{{PliPri|Ŝablono:Situo sur mapo Panamo}} [[Kategorio:Geokesto lokumiloj Ameriko|Panamo]]" wikitext text/x-wiki {{PliPri|Ŝablono:Situo sur mapo Panamo}} [[Kategorio:Geokesto lokumiloj Ameriko|Panamo]] mqhl4lopmcbxb1zs44bgmvas1cnfj8i 14 784587 7684642 2022-08-10T16:53:29Z Tlustulimu 1543 Kreis novan paĝon kun "{{PliPri|Ŝablono:Situo sur mapo Salvadoro}} [[Kategorio:Geokesto lokumiloj Ameriko|Salvadoro]]" wikitext text/x-wiki {{PliPri|Ŝablono:Situo sur mapo Salvadoro}} [[Kategorio:Geokesto lokumiloj Ameriko|Salvadoro]] kyv2grrm3yp3whav6bn8h2rjicvud56 14 784588 7684643 2022-08-10T16:55:51Z Tlustulimu 1543 Kreis novan paĝon kun "{{PliPri|Ŝablono:Situo sur mapo Sejŝeloj}} [[Kategorio:Geokesto lokumiloj|Sejŝeloj]]" wikitext text/x-wiki {{PliPri|Ŝablono:Situo sur mapo Sejŝeloj}} [[Kategorio:Geokesto lokumiloj|Sejŝeloj]] 891a4bajxts2zuqil6l5opvh0psd6yt 14 784589 7684644 2022-08-10T16:56:31Z Tlustulimu 1543 Kreis novan paĝon kun "{{PliPri|Ŝablono:Situo sur mapo Serbio}} [[Kategorio:Geokesto lokumiloj Eŭropo|Serbio]]" wikitext text/x-wiki {{PliPri|Ŝablono:Situo sur mapo Serbio}} [[Kategorio:Geokesto lokumiloj Eŭropo|Serbio]] ah6sqnm1h8srl7k24tn7om3rapdjkre 14 784590 7684645 2022-08-10T16:57:14Z Tlustulimu 1543 Kreis novan paĝon kun "{{PliPri|Ŝablono:Situo sur mapo Turkio}} [[Kategorio:Geokesto lokumiloj Azio|Turkio]] [[Kategorio:Geokesto lokumiloj Eŭropo|Turkio]]" wikitext text/x-wiki {{PliPri|Ŝablono:Situo sur mapo Turkio}} [[Kategorio:Geokesto lokumiloj Azio|Turkio]] [[Kategorio:Geokesto lokumiloj Eŭropo|Turkio]] 57f2pnj5gkm4oeuf2gpboyty99szioi 14 784591 7684649 2022-08-10T17:03:31Z Tlustulimu 1543 Kreis novan paĝon kun "{{Geografiaĵo kun ŝablono Geokesto}}" wikitext text/x-wiki {{Geografiaĵo kun ŝablono Geokesto}} oes96http9cicctsm4o8lb7gbaicvdb 14 784592 7684657 2022-08-10T17:15:51Z Tlustulimu 1543 Kreis novan paĝon kun "{{Prizorga kategorio|Koordinato}} {{ArtikolaMesaĝokesto |speco= |teksto=Ĉi tiu kategorio kolektas artikolojn kun la regiono-kodo de [[Italio]] (IT), en kiuj mankas [[Helpo:Geografia lokigo|geografia lokigo]]. Spertaj uzantoj iom post iom povas aldoni la koncernajn informojn al la artikolo. Do, la kategorio povus eĉ fariĝi malplena. Tamen ĝi ne estas foriginda! }} {{Koordinato/Kategorio pri lokigo}} [[Kategorio:Vikipedio:Lokigo mankas (laŭ regiono-kodo)|IT]]" wikitext text/x-wiki {{Prizorga kategorio|Koordinato}} {{ArtikolaMesaĝokesto |speco= |teksto=Ĉi tiu kategorio kolektas artikolojn kun la regiono-kodo de [[Italio]] (IT), en kiuj mankas [[Helpo:Geografia lokigo|geografia lokigo]]. Spertaj uzantoj iom post iom povas aldoni la koncernajn informojn al la artikolo. Do, la kategorio povus eĉ fariĝi malplena. Tamen ĝi ne estas foriginda! }} {{Koordinato/Kategorio pri lokigo}} [[Kategorio:Vikipedio:Lokigo mankas (laŭ regiono-kodo)|IT]] 0hl0w827x74gvy1d01vzx9ytxycrmkn 14 784593 7684658 2022-08-10T17:19:00Z Tlustulimu 1543 Kreis novan paĝon kun "{{Prizorga kategorio|Koordinato}} {{ArtikolaMesaĝokesto |speco= |teksto=Ĉi tiu kategorio kolektas artikolojn kun la regiono-kodo de [[Tanzanio]] (TZ), en kiuj mankas [[Helpo:Geografia lokigo|geografia lokigo]]. Spertaj uzantoj iom post iom povas aldoni la koncernajn informojn al la artikolo. Do, la kategorio povus eĉ fariĝi malplena. Tamen ĝi ne estas foriginda! }} {{Koordinato/Kategorio pri lokigo}} [[Kategorio:Vikipedio:Lokigo mankas (laŭ regiono-kodo)|TZ]]" wikitext text/x-wiki {{Prizorga kategorio|Koordinato}} {{ArtikolaMesaĝokesto |speco= |teksto=Ĉi tiu kategorio kolektas artikolojn kun la regiono-kodo de [[Tanzanio]] (TZ), en kiuj mankas [[Helpo:Geografia lokigo|geografia lokigo]]. Spertaj uzantoj iom post iom povas aldoni la koncernajn informojn al la artikolo. Do, la kategorio povus eĉ fariĝi malplena. Tamen ĝi ne estas foriginda! }} {{Koordinato/Kategorio pri lokigo}} [[Kategorio:Vikipedio:Lokigo mankas (laŭ regiono-kodo)|TZ]] 1hjr3oynkdz85thrsso1b9ytb4xbknj 0 784594 7684659 2022-08-10T17:24:16Z Jean-François Clet 18949 [[Asteroido]] de la [[Hilda grupo]] wikitext text/x-wiki {{DISPLAYTITLE: (154603) 2003 QV₂₅}} {{Informkesto astronomia objekto |Nomo = (154603) 2003 QV₂₅ |Kategorio = asteroido |Oficiala_nomo = (154603) 2003 QV₂₅ |Aliaj_nomoj = '''2003 QV₂₅''' ; 2005 YY₆₅ ;<br />1999 FQ₁₁ |Dato_de_malkovro = {{dato|22|aŭgusto|2003}} |Malkovrinto = [[NEAT]] |Loko_de_malkovro = [[Observatorio de la Monto Palomar|Mt. Palomar]] ([[Usono]]) |Epoko = 2459800.5 {{dato|9|aŭgusto|2022}} TDB |Granda_duonakso = 591,856 [[1 E9 m|Gm]] (3,956 [[astronomia unuo|AU]]) |Periapsido = 473,118 Gm (3,163 AU) |Apoapsido = 710,593 Gm (4,750 AU) |Discentreco = 0,2006 |Periodo = 2874,312 [[tago]]j (7,869 [[jaro#Julia jaro|jaroj]]) |Klinangulo = 9,016° |Meza_anomaliangulo = 100,109°<br />[[Epoko (astronomio)|Epoko]] {{dato|9|aŭgusto|2022}} |Longitudo_de_suprenira_nodo = 175,639° |Argumento_de_periapsido = 226,104° |Terdistanco_min = 326,086 [[1 E9 m|Gm]] (2,180 [[astronomia unuo|AU]]) |Diametro = 10,741 ± 0,497 km |Albedo_geom = 0,046 ± 0,009 |Absoluta_magnitudo = 13,99 }} '''(154603) 2003 QV₂₅''' estas malgranda, malhela asteroido de la ekstera [[asteroida zono]] en [[orbita resonanco]] 3:2 kun [[Jupitero (planedo)|Jupitero]], do ano de la [[Hilda grupo]]. Ĝi estis malkovrita la {{daton|22|aŭgusto|2003}} en la kadro de la astronomia kampanjo ''[[NEAT|Near Earth Asteroid Tracking]]'' elde la [[Observatorio de la Monto Palomar]] ([[Kalifornio]], [[Usono]]). == Eksteraj ligiloj == *{{en}} [http://minorplanetcenter.net/db_search/show_object?object_id=154603 Slipo de (154603) 2003 QV₂₅ (de ''IAU Minor Planet Center'')] *{{en}} [http://ssd.jpl.nasa.gov/sbdb.cgi?sstr=154603 (154603) 2003 QV₂₅ : Parametroj kaj simulado de orbito, de ''JPL Small-Body Database Lookup''] {{sinsekvo |titolo = [[Listo de asteroidoj (154001–155000)#154601-154650|Listo de asteroidoj (154001–155000)]] |antaŭ = [[(154602) 2003 PV11|(154602) 2003 PV₁₁]] |periodo = '''(154603) 2003 QV₂₅''' |post = [[(154604) 2003 QM29|(154604) 2003 QM₂₉]] }} [[Kategorio:Hilda grupo|154603]] o1j3nm7x9wks7x6iekvd0woyg6kt68o 14 784595 7684662 2022-08-10T17:26:06Z Tlustulimu 1543 kategorio wikitext text/x-wiki [[Kategorio:Ŝablono:Montaro]] q290deosv13bid8q2wbvymbk6g7nopw 14 784596 7684663 2022-08-10T17:27:12Z Tlustulimu 1543 Kreis novan paĝon kun "[[Kategorio:Ŝablono:Azio]]" wikitext text/x-wiki [[Kategorio:Ŝablono:Azio]] 0257iyf1njz2homfckcj4q54encwi7p 14 784597 7684664 2022-08-10T17:27:47Z Tlustulimu 1543 Kreis novan paĝon kun "[[Kategorio:Ŝablono:Azio]]" wikitext text/x-wiki [[Kategorio:Ŝablono:Azio]] 0257iyf1njz2homfckcj4q54encwi7p 0 784598 7684725 2022-08-10T18:41:12Z Giorno2 26895 Kreis novan paĝon kun "[[File:Cistercian digits (vertical).svg|thumb|400px|bazaj nombroj cisterciaj]] La '''cisterciaj ciferoj''' estas [[nombrosistemo]], kiun estis en uzo en monaĥejoj de la [[cistercianoj]] ĝis la 13-a jarcento. La vertikala lineo havas la rolon de ĉefa ciferidentigilo. Ĉirkaŭ ĝi distingeblas kvar lokoj; la en ilin metitaj signoj signifas diversajn radikojn: * [[monado]]j simboliĝas en la dekstra supra parto; * la sama signo metita en la maldekstra supra parto..." wikitext text/x-wiki [[File:Cistercian digits (vertical).svg|thumb|400px|bazaj nombroj cisterciaj]] La '''cisterciaj ciferoj''' estas [[nombrosistemo]], kiun estis en uzo en monaĥejoj de la [[cistercianoj]] ĝis la 13-a jarcento. La vertikala lineo havas la rolon de ĉefa ciferidentigilo. Ĉirkaŭ ĝi distingeblas kvar lokoj; la en ilin metitaj signoj signifas diversajn radikojn: * [[monado]]j simboliĝas en la dekstra supra parto; * la sama signo metita en la maldekstra supra parto per dek multiplikatas; * en la dekstra malsupra parto per 100; * en la maldekstra malsupra parto per 1000. ==Ekzemploj== <gallery> 1492-cistercian-w.png|1492 1776-cistercian-w.png|1776 1916-cistercian-w.png|1916 2001-cistercian-w.png|2001 2020-cistercian-w.png|2020 </gallery> ==Pozicio horizontala== La sistemo funkcias ankaŭ en la kazo ke la ĉefa linio estas horizontala: [[Fasciculus:Cistercian numeral signs type IIc.svg|thumb|600px|left|horizontalaj nombroj cisterciaj]] ==Eksteraj ligiloj== * [https://www.dcode.fr/nombres-cisterciens ciferkonvertilo arabe-cistercie] ==Literaturo== * King, David A. ''The Ciphers of the Monks : a forgotten number-notation of the Middle Ages''. [[Stuttgardia]]e 2001. [[kategorio:Matematika notacio]] [[kategorio:Nombroj]] {{ĝermo|matematiko}} 23mr6sicn33x80cuu3y9dqdtn30kpz1 7684729 7684725 2022-08-10T18:43:33Z Giorno2 26895 /* Pozicio horizontala */ wikitext text/x-wiki [[File:Cistercian digits (vertical).svg|thumb|400px|bazaj nombroj cisterciaj]] La '''cisterciaj ciferoj''' estas [[nombrosistemo]], kiun estis en uzo en monaĥejoj de la [[cistercianoj]] ĝis la 13-a jarcento. La vertikala lineo havas la rolon de ĉefa ciferidentigilo. Ĉirkaŭ ĝi distingeblas kvar lokoj; la en ilin metitaj signoj signifas diversajn radikojn: * [[monado]]j simboliĝas en la dekstra supra parto; * la sama signo metita en la maldekstra supra parto per dek multiplikatas; * en la dekstra malsupra parto per 100; * en la maldekstra malsupra parto per 1000. ==Ekzemploj== <gallery> 1492-cistercian-w.png|1492 1776-cistercian-w.png|1776 1916-cistercian-w.png|1916 2001-cistercian-w.png|2001 2020-cistercian-w.png|2020 </gallery> ==Pozicio horizontala== La sistemo funkcias ankaŭ en la kazo ke la ĉefa linio estas horizontala: [[File:Cistercian numeral signs type IIc.svg|thumb|600px|left|horizontalaj nombroj cisterciaj]] ==Eksteraj ligiloj== * [https://www.dcode.fr/nombres-cisterciens ciferkonvertilo arabe-cistercie] ==Literaturo== * King, David A. ''The Ciphers of the Monks : a forgotten number-notation of the Middle Ages''. [[Stuttgardia]]e 2001. [[kategorio:Matematika notacio]] [[kategorio:Nombroj]] {{ĝermo|matematiko}} 4g3389l1wjae9ajdmfxvedbq1je7rb0 7684880 7684729 2022-08-11T04:28:13Z Giorno2 26895 /* Eksteraj ligiloj */ wikitext text/x-wiki [[File:Cistercian digits (vertical).svg|thumb|400px|bazaj nombroj cisterciaj]] La '''cisterciaj ciferoj''' estas [[nombrosistemo]], kiun estis en uzo en monaĥejoj de la [[cistercianoj]] ĝis la 13-a jarcento. La vertikala lineo havas la rolon de ĉefa ciferidentigilo. Ĉirkaŭ ĝi distingeblas kvar lokoj; la en ilin metitaj signoj signifas diversajn radikojn: * [[monado]]j simboliĝas en la dekstra supra parto; * la sama signo metita en la maldekstra supra parto per dek multiplikatas; * en la dekstra malsupra parto per 100; * en la maldekstra malsupra parto per 1000. ==Ekzemploj== <gallery> 1492-cistercian-w.png|1492 1776-cistercian-w.png|1776 1916-cistercian-w.png|1916 2001-cistercian-w.png|2001 2020-cistercian-w.png|2020 </gallery> ==Pozicio horizontala== La sistemo funkcias ankaŭ en la kazo ke la ĉefa linio estas horizontala: [[File:Cistercian numeral signs type IIc.svg|thumb|600px|left|horizontalaj nombroj cisterciaj]] ==Eksteraj ligiloj== * [https://www.dcode.fr/nombres-cisterciens ciferkonvertilo arabe-cistercie] *[https://www.hsablonniere.com/a-clock-based-on-cistercian-numerals--hptit8/ ideoj de nuna uzo, ekz. por horloĝoj] ==Literaturo== * King, David A. ''The Ciphers of the Monks : a forgotten number-notation of the Middle Ages''. [[Stuttgardia]]e 2001. [[kategorio:Matematika notacio]] [[kategorio:Nombroj]] {{ĝermo|matematiko}} o9ndpke5wbq86v3wm4jx5xn8reqtmwc 7684881 7684880 2022-08-11T04:28:43Z Giorno2 26895 /* Literaturo */ wikitext text/x-wiki [[File:Cistercian digits (vertical).svg|thumb|400px|bazaj nombroj cisterciaj]] La '''cisterciaj ciferoj''' estas [[nombrosistemo]], kiun estis en uzo en monaĥejoj de la [[cistercianoj]] ĝis la 13-a jarcento. La vertikala lineo havas la rolon de ĉefa ciferidentigilo. Ĉirkaŭ ĝi distingeblas kvar lokoj; la en ilin metitaj signoj signifas diversajn radikojn: * [[monado]]j simboliĝas en la dekstra supra parto; * la sama signo metita en la maldekstra supra parto per dek multiplikatas; * en la dekstra malsupra parto per 100; * en la maldekstra malsupra parto per 1000. ==Ekzemploj== <gallery> 1492-cistercian-w.png|1492 1776-cistercian-w.png|1776 1916-cistercian-w.png|1916 2001-cistercian-w.png|2001 2020-cistercian-w.png|2020 </gallery> ==Pozicio horizontala== La sistemo funkcias ankaŭ en la kazo ke la ĉefa linio estas horizontala: [[File:Cistercian numeral signs type IIc.svg|thumb|600px|left|horizontalaj nombroj cisterciaj]] ==Eksteraj ligiloj== * [https://www.dcode.fr/nombres-cisterciens ciferkonvertilo arabe-cistercie] *[https://www.hsablonniere.com/a-clock-based-on-cistercian-numerals--hptit8/ ideoj de nuna uzo, ekz. por horloĝoj] ==Literaturo== * King, David A. ''The Ciphers of the Monks : a forgotten number-notation of the Middle Ages'', Stuttgart 2001. [[kategorio:Matematika notacio]] [[kategorio:Nombroj]] {{ĝermo|matematiko}} omez7odxh7osqcxfztxpjmrxhqgtoh4 7684882 7684881 2022-08-11T04:30:57Z Giorno2 26895 wikitext text/x-wiki [[File:Cistercian digits (vertical).svg|thumb|400px|bazaj nombroj cisterciaj]] La '''cisterciaj ciferoj''' estas [[nombrosistemo]], kiun estis en uzo en monaĥejoj de la [[cistercianoj]] ĝis la 13-a jarcento. ==Funkcio== La vertikala lineo havas la rolon de ĉefa ciferidentigilo. Ĉirkaŭ ĝi distingeblas kvar lokoj; la en ilin metitaj signoj signifas diversajn radikojn: * [[monado]]j simboliĝas en la dekstra supra parto; * la sama signo metita en la maldekstra supra parto per dek multiplikatas; * en la dekstra malsupra parto per 100; * en la maldekstra malsupra parto per 1000. La sistemo funkcias ankaŭ en la kazo ke la ĉefa linio estas horizontala. ==Ekzemploj== <gallery> 1492-cistercian-w.png|1492 1776-cistercian-w.png|1776 1916-cistercian-w.png|1916 2001-cistercian-w.png|2001 2020-cistercian-w.png|2020 </gallery> ==Literaturo== * King, David A. ''The Ciphers of the Monks : a forgotten number-notation of the Middle Ages'', Stuttgart 2001 ==Eksteraj ligiloj== {{commonscat|Cistercian numerals}} * [https://www.dcode.fr/nombres-cisterciens ciferkonvertilo arabe-cistercie] *[https://www.hsablonniere.com/a-clock-based-on-cistercian-numerals--hptit8/ ideoj de nuna uzo, ekz. por horloĝoj] [[kategorio:Matematika notacio]] [[kategorio:Nombroj]] {{ĝermo|matematiko}} lzkbi61ziie2kg7jghfnbme0ba5jp9y 0 784599 7684732 2022-08-10T19:05:46Z Jean-François Clet 18949 [[Asteroido]] de la [[Hilda grupo]] wikitext text/x-wiki {{DISPLAYTITLE: (154629) 2003 UM₂₆₃}} {{Informkesto astronomia objekto |Nomo = (154629) 2003 UM₂₆₃ |Kategorio = asteroido |Oficiala_nomo = (154629) 2003 UM₂₆₃ |Aliaj_nomoj = '''2003 UM₂₆₃''' |Dato_de_malkovro = {{dato|27|oktobro|2003}} |Malkovrinto = [[LINEAR]] |Loko_de_malkovro = [[Socorro (Nov-Meksiko)|Socorro]] ([[Usono]]) |Epoko = 2459800.5 {{dato|9|aŭgusto|2022}} TDB |Granda_duonakso = 591,763 [[1 E9 m|Gm]] (3,956 [[astronomia unuo|AU]]) |Periapsido = 496,233 Gm (3,317 AU) |Apoapsido = 687,292 Gm (4,594 AU) |Discentreco = 0,1614 |Periodo = 2873,635 [[tago]]j (7,868 [[jaro#Julia jaro|jaroj]]) |Klinangulo = 9,414° |Meza_anomaliangulo = 146,555°<br />[[Epoko (astronomio)|Epoko]] {{dato|9|aŭgusto|2022}} |Longitudo_de_suprenira_nodo = 175,748° |Argumento_de_periapsido = 205,174° |Terdistanco_min = 347,449 [[1 E9 m|Gm]] (2,323 [[astronomia unuo|AU]]) |Absoluta_magnitudo = 14,62 }} '''(154629) 2003 UM₂₆₃''' estas asteroido de la ekstera [[asteroida zono]], ano de la [[Hilda grupo]], tie estas en [[orbita resonanco]] 3:2 kun [[Jupitero (planedo)|Jupitero]]. Ĝi estis malkovrita la {{daton|27|oktobro|2003}} en la kadro de la [[astronomio|astronomia]] kampanjo [[LINEAR]] (''Lincoln Near-Earth Asteroid Research'') elde la situejo de [[Socorro (Nov-Meksiko)|Socorro]] de la [[Laboratorio Lincoln]] ([[Nov-Meksiko]], [[Usono]]). ==Eksteraj ligiloj== *{{en}} [http://minorplanetcenter.net/db_search/show_object?object_id=154629 Slipo de (154629) 2003 UM₂₆₃ (de ''IAU Minor Planet Center'')] *{{en}} [http://ssd.jpl.nasa.gov/sbdb.cgi?sstr=154629 (154629) 2003 UM₂₆₃ : Parametroj kaj simulado de orbito (el ''JPL Small-Body Database Lookup'')] {{sinsekvo |titolo = [[Listo de asteroidoj (154001–155000)#154601-154650|Listo de asteroidoj (154001–155000)]] |antaŭ = [[(154628) 2003 UA224|(154628) 2003 UA₂₂₄]] |periodo = '''(154629) 2003 UM₂₆₃''' |post = [[(154630) 2003 VA10|(154630) 2003 VA₁₀]] }} [[Kategorio:Hilda grupo|154629]] r9fad2oa6m59a1w4deqld9jfigy3425 4 784600 7684752 2022-08-10T20:08:49Z Stefangrotz 91903 css por la propono de la nova ĉefpaĝo (vidu diskutejo) wikitext text/x-wiki /*Kopio de la CSS de la nederlanda vikipedio je la 3a aŭgusto 2022: https://nl.wikipedia.org/wiki/Sjabloon:Hoofdpagina/styles.css kun malgrandaj adaptoj por img kaj div hp */ /***** most outer div (wraps the whole page); general styles *****/ img { max-width: 100%; height: auto; } div.hp { background-color: #ffffff; color: #333333; max-width: 1440px; } .wikipedia-w { /* for the stylized W of Wikipedia */ font-feature-settings: 'ss05'; } div.hp table { margin: 0; border-collapse: separate; } div.hp p { margin: 0.5em 0; } /***** header, portals, footer *****/ div.hp-header, div.hp-portalen, div.hp-footer { margin: 10px 0; background-color: #ffffff; } div.hp-header { padding: 10px; box-shadow: 1px 1px 1px rgba(0, 0, 0, 0.1); } div.hp-header > table, div.hp-portalen > table { width: 100%; margin: 0; } div.hp-header td { vertical-align: middle; text-align: center; padding: 1.5em 1em; } div.hp-header td.hp-welkom { width: 65%; font-family: 'Linux Libertine G', 'Linux Libertine', 'Linux Libertine O', 'Libertinus Serif', Georgia, serif; font-size: 1.3em; line-height: 150%; } div.hp-header .hp-welkom-1 { font-variant: small-caps; font-size: 185%; } div.hp-header td.hp-welkom a { color: #333333; } div.hp-header td.hp-statistieken { border-left: 1px solid #cccccc; } div.hp-header .hp-statistieken-1 { display: inline-block; text-align: left; } div.hp-portalen { padding: 2px 0; box-shadow: 0 1px 1px rgba(0, 0, 0, 0.1); } div.hp-portalen table { text-align: center; font-size: 0.9em; border-spacing: 1px; } div.hp-portalen td { /* background-color, border-color and width are defined inline */ padding: 0; border-width: 5px 0 0 0; border-style: solid; } div.hp-portalen a { display: block; padding: 3px 0.25em; color: #000000; } div.hp-footer { text-align: center; font-size: 0.95em; } /***** blocks of segments *****/ table.hp-block { width: 100%; border-spacing: 2px; } table.hp-block > tbody > tr > td { vertical-align: top; padding: 0; } table.hp-block h2.hp-segment-title { background-color: #ffffff; margin: 0; padding: 10px 10px 10px 25px; white-space: nowrap; border-bottom: 1px solid #555555; font-family: unset; font-size: 2em; font-variant: small-caps; line-height: unset; } @media screen and ( max-width: 999px ) { /* slightly smaller segment titles on narrower screens/windows */ table.hp-block h2.hp-segment-title { padding-left: 15px; font-size: 1.8em; } } table.hp-block h2.hp-segment-title a { color: #555555; } table.hp-block div.hp-segment-content { padding: 10px; border-top: 2px solid #ffffff; } #segment-Zusterprojecten div.hp-segment-content { text-align: center; } /***** vertical lay-out on narrow screens, both desktop and mobile *****/ @media screen and ( max-width: 899px ) { .hp-responsive-table, .hp-responsive-table > tbody, .hp-responsive-table > tbody > tr, .hp-responsive-table > tbody > tr > td { display: block; width: 100% !important; height: auto; box-sizing: border-box; } div.hp-header td.hp-statistieken { padding-top: 0; border-left: 0 none; } div.hp-portalen table tr { display: flex !important; flex-wrap: wrap; } div.hp-portalen table td { width: auto !important; margin: 0 1px 1px 0; flex: auto; } table.hp-block > tbody > tr { display: flex !important; flex-direction: column; } #segment-Over_Wikipedia { background-color: transparent !important; order: -1; } #segment-Over_Wikipedia h2.hp-segment-title { display: none; } #segment-Over_Wikipedia div.hp-segment-content { background-color: transparent !important; padding: 0; font-size: 0.95em; } table.hp-block tr.hp-3colsegment-content > td { border-top: 2px solid #ffffff; } } e942cnxwsax000ohmyuu82919cqfenj 7684753 7684752 2022-08-10T20:09:35Z Stefangrotz 91903 Stefangrotz movis paĝon [[Vikipedio:Ĉefpaĝo/ĉefpaĝo-css.css]] al [[Vikipedio:Ĉefpaĝo/ŝablono:ĉefpaĝo-css.css]] wikitext text/x-wiki /*Kopio de la CSS de la nederlanda vikipedio je la 3a aŭgusto 2022: https://nl.wikipedia.org/wiki/Sjabloon:Hoofdpagina/styles.css kun malgrandaj adaptoj por img kaj div hp */ /***** most outer div (wraps the whole page); general styles *****/ img { max-width: 100%; height: auto; } div.hp { background-color: #ffffff; color: #333333; max-width: 1440px; } .wikipedia-w { /* for the stylized W of Wikipedia */ font-feature-settings: 'ss05'; } div.hp table { margin: 0; border-collapse: separate; } div.hp p { margin: 0.5em 0; } /***** header, portals, footer *****/ div.hp-header, div.hp-portalen, div.hp-footer { margin: 10px 0; background-color: #ffffff; } div.hp-header { padding: 10px; box-shadow: 1px 1px 1px rgba(0, 0, 0, 0.1); } div.hp-header > table, div.hp-portalen > table { width: 100%; margin: 0; } div.hp-header td { vertical-align: middle; text-align: center; padding: 1.5em 1em; } div.hp-header td.hp-welkom { width: 65%; font-family: 'Linux Libertine G', 'Linux Libertine', 'Linux Libertine O', 'Libertinus Serif', Georgia, serif; font-size: 1.3em; line-height: 150%; } div.hp-header .hp-welkom-1 { font-variant: small-caps; font-size: 185%; } div.hp-header td.hp-welkom a { color: #333333; } div.hp-header td.hp-statistieken { border-left: 1px solid #cccccc; } div.hp-header .hp-statistieken-1 { display: inline-block; text-align: left; } div.hp-portalen { padding: 2px 0; box-shadow: 0 1px 1px rgba(0, 0, 0, 0.1); } div.hp-portalen table { text-align: center; font-size: 0.9em; border-spacing: 1px; } div.hp-portalen td { /* background-color, border-color and width are defined inline */ padding: 0; border-width: 5px 0 0 0; border-style: solid; } div.hp-portalen a { display: block; padding: 3px 0.25em; color: #000000; } div.hp-footer { text-align: center; font-size: 0.95em; } /***** blocks of segments *****/ table.hp-block { width: 100%; border-spacing: 2px; } table.hp-block > tbody > tr > td { vertical-align: top; padding: 0; } table.hp-block h2.hp-segment-title { background-color: #ffffff; margin: 0; padding: 10px 10px 10px 25px; white-space: nowrap; border-bottom: 1px solid #555555; font-family: unset; font-size: 2em; font-variant: small-caps; line-height: unset; } @media screen and ( max-width: 999px ) { /* slightly smaller segment titles on narrower screens/windows */ table.hp-block h2.hp-segment-title { padding-left: 15px; font-size: 1.8em; } } table.hp-block h2.hp-segment-title a { color: #555555; } table.hp-block div.hp-segment-content { padding: 10px; border-top: 2px solid #ffffff; } #segment-Zusterprojecten div.hp-segment-content { text-align: center; } /***** vertical lay-out on narrow screens, both desktop and mobile *****/ @media screen and ( max-width: 899px ) { .hp-responsive-table, .hp-responsive-table > tbody, .hp-responsive-table > tbody > tr, .hp-responsive-table > tbody > tr > td { display: block; width: 100% !important; height: auto; box-sizing: border-box; } div.hp-header td.hp-statistieken { padding-top: 0; border-left: 0 none; } div.hp-portalen table tr { display: flex !important; flex-wrap: wrap; } div.hp-portalen table td { width: auto !important; margin: 0 1px 1px 0; flex: auto; } table.hp-block > tbody > tr { display: flex !important; flex-direction: column; } #segment-Over_Wikipedia { background-color: transparent !important; order: -1; } #segment-Over_Wikipedia h2.hp-segment-title { display: none; } #segment-Over_Wikipedia div.hp-segment-content { background-color: transparent !important; padding: 0; font-size: 0.95em; } table.hp-block tr.hp-3colsegment-content > td { border-top: 2px solid #ffffff; } } e942cnxwsax000ohmyuu82919cqfenj 7684755 7684753 2022-08-10T20:10:16Z Stefangrotz 91903 Anstataŭigis paĝon per '{{Forigu}}' wikitext text/x-wiki {{Forigu}} en2t9btm2cyf6ilp74tk4tym5zwbb9c 7684756 7684755 2022-08-10T20:10:47Z Stefangrotz 91903 wikitext text/x-wiki {{Forigu|mi kreis la paĝon en la eraa loko}} l4saml86t39hx5k5vodfnlz4r2em1kp 4 784601 7684754 2022-08-10T20:09:35Z Stefangrotz 91903 Stefangrotz movis paĝon [[Vikipedio:Ĉefpaĝo/ĉefpaĝo-css.css]] al [[Vikipedio:Ĉefpaĝo/ŝablono:ĉefpaĝo-css.css]] wikitext text/x-wiki #ALIDIREKTI [[Vikipedio:Ĉefpaĝo/ŝablono:ĉefpaĝo-css.css]] n9dnbkefscravlywzgpmlwht1thu1gb 0 784602 7684764 2022-08-10T20:30:07Z ThomasPusch 1869 Alidirektigis al [[Fritz Hilpert (Kraftwerk)]] wikitext text/x-wiki #ALIDIREKTI [[Fritz Hilpert (Kraftwerk)]] 4w2zhww0br7umbv9pub9xhpf3ndmj76 6 784603 7684793 2022-08-10T21:06:00Z Claudio Pistilli 25073 3D kemia strukturo de la laŭretila 2-etokso-etera fenilmetanato CAS numero 56992-68-8 wikitext text/x-wiki == Resumo == 3D kemia strukturo de la laŭretila 2-etokso-etera fenilmetanato CAS numero 56992-68-8 == Permesiloj: == {{propra|cc-zero}} 643tw247dqf7aap4qg0i658t4k78pka 6 784604 7684794 2022-08-10T21:06:41Z Claudio Pistilli 25073 2D kemia strukturo de la laŭretila 2-etokso-etera fenilmetanato CAS numero 56992-68-8 wikitext text/x-wiki == Resumo == 2D kemia strukturo de la laŭretila 2-etokso-etera fenilmetanato CAS numero 56992-68-8 == Permesiloj: == {{propra|cc-zero}} 8gvblitxy2sfsrrquth6dnpjexryof8 0 784605 7684795 2022-08-10T21:09:55Z Claudio Pistilli 25073 Kreis novan paĝon kun "{{Tabela informkesto|Informkesto kemia substanco}} {| class="wikitable floatright" width=10% |-style="background: yellow; color: white" |colspan="2" style="text-align: center;"|<span style="text-shadow:gray 4px 4px 2px;"><font face="Arial" color="blue"><span style="font-size:200%;">Laŭretila-2 etero fenilmetanato</span></span> |- ||[[Kemia formulo]]||<span style="font-size:300%;"> <span style="text-shadow:gray 4px 4px 2px;"><font face="Trebuchet MS" color="blue"><b..." wikitext text/x-wiki {{Tabela informkesto|Informkesto kemia substanco}} {| class="wikitable floatright" width=10% |-style="background: yellow; color: white" |colspan="2" style="text-align: center;"|<span style="text-shadow:gray 4px 4px 2px;"><font face="Arial" color="blue"><span style="font-size:200%;">Laŭretila-2 etero fenilmetanato</span></span> |- ||[[Kemia formulo]]||<span style="font-size:300%;"> <span style="text-shadow:gray 4px 4px 2px;"><font face="Trebuchet MS" color="blue"><b>C₂₃H₃₈O₄</b></font></span></span> |- |colspan="2" style="text-align: center;"|<center>[[Dosiero:Laureth-2 benzoate 2D.png|300px|Laŭrila benzoato 2-etoksohava]]</center> |- style="background: green; color: white" |colspan="2" style="text-align: center;" |<center>'''Plata kemia strukturo de la <br>Laŭretila-2 etero fenilmetanato'''</center> |- |colspan="2" style="text-align: center;"|<center>[[Dosiero:Laureth-2 benzoate 3D.png|300px|Laŭrila benzoato 2-etoksohava]]</center> |- style="background: green; color: white" |colspan="2" style="text-align: center;" |<center>'''Tridimensia kemia strukturo de la Laŭretila-2 etero fenilmetanato'''</center> |- style="background: green; color: white" |colspan="2" style="text-align: center;" |<big>Alternativa(j) nomo(j)</big> |- |colspan="2" style="text-align: center;" | * Etokso-dodekanola benzoato * Duetileno-glikola laŭriletera benzoato * Bernela estero |- |[[CAS-numero|CAS-numero-kodo]]||[https://commonchemistry.cas.org/detail?cas_rn=56992-68-8 56992-68-8]<br> |- |[[ChemSpider|ChemSpider kodo]]||[http://www.chemspider.com/Chemical-Structure.13777874.html 13777874] |- |[[PubChem|PubChem-kodo]]||[https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/19593962 19593962] |- style="background: green; color: white" |colspan="2" style="text-align: center;" |'''Fizikaj proprecoj''' |- |[[Aspekto]]||blanka solidaĵo |- |[[Molmaso]]||378,553g mol⁻¹<ref>[https://www.molinstincts.com/structure/Laureth-2-benzoate-cstr-CT1084532101.html Deep Data Source]</ref> |- |[[Denseco]]||0,976 g/cm⁻³ |- |[[Fandpunkto]]||57,5°C |- |[[Bolpunkto]]||422°C |- |[[Refrakta indico]]||{{refraktindico|T=20|λ=761|k=4.0|1.4895}} |- |[[Ekflama temperaturo]]||208°C |- |[[Solvebleco]]||[[Akvo]]:solvebla |- |[[Mortiga dozo (LD50)]]||>2000 mg/kg (buŝe) |- style="background: yellow; color: black" |colspan="2" style="text-align: center;" |[[GHS pri klasado kaj etikedado de kemiaĵoj|'''GHS etikedigo de kemiaĵoj''']] |- |[[GHS Damaĝo-piktogramoj|GHS Damaĝo Piktogramo]]||<center>{{GHS Piktogramo|07}} |- |[[GHS pri klasado kaj etikedado de kemiaĵoj|GHS Signalvorto]]||Damaĝa |- |[[GHS Deklaroj pri damaĝoj]]||{{H-Frazoj|302|315|318|319|335}} |- |[[GHS Deklaroj pri antaŭgardoj]]|| {{P-Frazoj|261|264|264+265|270|271|280|301+317|302+352|304+340|305+351+338|305+354+338|317|319|321|330|332+317|337+317|362+364|403+233|405|501}} |-style="background: yellow;color: black" |colspan="2" style="text-align: center with=50%;"|<center><small>Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo<br>(25 °C kaj 100 kPa)</small></center> |} <big>'''Laŭretila benzoato 2-etoksohava'''</big> aŭ <big>'''laŭretila-2 etokso-etera fenilmetanato'''</big> estas organika kombinaĵo apartenanta al la familio de la esteroj kaj eteroj, rezultanta el interagado de la [[benzoata acido]], [[dodekanolo|laŭrila alkoholo]] kaj [[etanolo]]. Laŭrila benzoato 2-etoksohava estas blanka solidaĵo, solvebla en akvo, alkoholoj kaj aliaj nepolaraj organikaj solvantoj. Laŭrila benzoato 2-etoksohava prezentas benzoatan grupon ligitan al laŭrila etila grupoj. Ĝi konsistas je 23 karbonatomoj, 38 hidrogenatomoj, 4 oksigenatomoj kaj posedas antifungajn kaj antimikrobajn proprecojn kaj uzatas en la produktado de kosmetikaĵoj. ==Vidu ankaŭ== * [[Benzoato]]j == Referencoj == {{referencoj|3}} [[Kategorio:Benzoatoj]] {{Ŝablono:Benzoatoj}} 37bieukgd4sepsmq8tyhj0sefyczcb9 0 784606 7684798 2022-08-10T21:24:58Z ThomasPusch 1869 Alidirektigis al [[Vulkano (Star Trek)]] wikitext text/x-wiki #ALIDIREKTI [[Vulkano (Star Trek)]] 8mx7ohyr9b3k29po5sz1k78ycbmrr8o 0 784607 7684800 2022-08-10T21:25:56Z ThomasPusch 1869 ThomasPusch movis paĝon [[Vulkano (planedo)]] al [[Vulkano (hipoteza planedo)]] wikitext text/x-wiki #ALIDIREKTI [[Vulkano (hipoteza planedo)]] ihficzk68uegl9zmqnofq5dp4r26753 0 784608 7684810 2022-08-10T21:43:16Z ThomasPusch 1869 Alidirektigis al [[Listo de planedoj de Star Trek#Ĉ]] wikitext text/x-wiki #ALIDIREKTI [[Listo de planedoj de Star Trek#Ĉ]] 4a7thklxl54av7n1eodu5gd73aj23ef 6 784609 7684846 2022-08-11T00:49:19Z Claudio Pistilli 25073 3D kemia strukturo de la etila 3-acetilfenilmetanato CAS numero 37847-24-8 wikitext text/x-wiki == Resumo == 3D kemia strukturo de la etila 3-acetilfenilmetanato CAS numero 37847-24-8 == Permesiloj: == {{propra|cc-zero}} qqxgj4syi2cvhofdvmg21w1cip92pd0 6 784610 7684847 2022-08-11T00:49:48Z Claudio Pistilli 25073 2D kemia strukturo de la etila 3-acetilfenilmetanato CAS numero 37847-24-8 wikitext text/x-wiki == Resumo == 2D kemia strukturo de la etila 3-acetilfenilmetanato CAS numero 37847-24-8 == Permesiloj: == {{propra|cc-zero}} g07i26z4yk0n5aqulelndp79ii1ar6p 6 784611 7684848 2022-08-11T00:51:03Z Claudio Pistilli 25073 3D kemia strukturo de la 3-acetilfenilmetanata acido CAS numero 586-42-5 wikitext text/x-wiki == Resumo == 3D kemia strukturo de la 3-acetilfenilmetanata acido CAS numero 586-42-5 == Permesiloj: == {{propra|cc-zero}} 6u1hfxp7jwcze4fk1x6sn5hb4vtg4yc 6 784612 7684849 2022-08-11T00:51:48Z Claudio Pistilli 25073 3D kemia strukturo de la 3-acetilfenilmetanata anhidrido wikitext text/x-wiki == Resumo == 3D kemia strukturo de la 3-acetilfenilmetanata anhidrido == Permesiloj: == {{propra|cc-zero}} bkzqludmg4jvifo123l5eglczpxr1yr 6 784613 7684850 2022-08-11T00:52:34Z Claudio Pistilli 25073 3D kemia strukturo de la natria 3-acetilfenilmetanato Pubchem identigilo 155796917 wikitext text/x-wiki == Resumo == 3D kemia strukturo de la natria 3-acetilfenilmetanato Pubchem identigilo 155796917 == Permesiloj: == {{propra|cc-zero}} snq0gxr7bwo8j1zt9e1rd34iglaojuj 0 784614 7684854 2022-08-11T01:21:01Z Claudio Pistilli 25073 Kreis novan paĝon kun "{{Tabela informkesto|Informkesto kemia substanco}} {| class="wikitable floatright" width=10% |-style="background: yellow; color: white" |colspan="2" style="text-align: center;"|<span style="text-shadow:gray 4px 4px 2px;"><font face="Arial" color="blue"><span style="font-size:200%;">Etila 3-acetilfenilmetanato</span></span> |- ||[[Kemia formulo]]||<span style="font-size:300%;"> <span style="text-shadow:gray 4px 4px 2px;"><font face="Trebuchet MS" color="blue"><b>C<su..." wikitext text/x-wiki {{Tabela informkesto|Informkesto kemia substanco}} {| class="wikitable floatright" width=10% |-style="background: yellow; color: white" |colspan="2" style="text-align: center;"|<span style="text-shadow:gray 4px 4px 2px;"><font face="Arial" color="blue"><span style="font-size:200%;">Etila 3-acetilfenilmetanato</span></span> |- ||[[Kemia formulo]]||<span style="font-size:300%;"> <span style="text-shadow:gray 4px 4px 2px;"><font face="Trebuchet MS" color="blue"><b>C₁₁H₁₂O₃</b></font></span></span> |- |colspan="2" style="text-align: center;"|<center>[[Dosiero:Ethyl 3-acetylbenzoate 2D.png|300px|Etila 3-acetilbenzoato]]</center> |- style="background: green; color: white" |colspan="2" style="text-align: center;" |<center>'''Plata kemia strukturo de la <br>Etila 3-acetilfenilmetanato'''</center> |- |colspan="2" style="text-align: center;"|<center>[[Dosiero:Ethyl 3-acetylbenzoate 3D.png|300px|Etila 3-acetilbenzoato]]</center> |- style="background: green; color: white" |colspan="2" style="text-align: center;" |<center>'''Tridimensia kemia strukturo de la Etila 3-acetilfenilmetanato'''</center> |- style="background: green; color: white" |colspan="2" style="text-align: center;" |<big>Alternativa(j) nomo(j)</big> |- |colspan="2" style="text-align: center;" | * Etokso-dodekanola benzoato * Duetileno-glikola laŭriletera benzoato * Bernela estero |- |[[CAS-numero|CAS-numero-kodo]]||[https://commonchemistry.cas.org/detail?cas_rn=37847-24-8 37847-24-8]<br> |- |[[ChemSpider|ChemSpider kodo]]||[http://www.chemspider.com/Chemical-Structure.9473441.html 9473441] |- |[[PubChem|PubChem-kodo]]||[https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/11298463 11298463] |- style="background: green; color: white" |colspan="2" style="text-align: center;" |'''Fizikaj proprecoj''' |- |[[Aspekto]]||blanka solidaĵo |- |[[Molmaso]]||192,214g mol⁻¹ |- |[[Denseco]]||1,096 g/cm⁻³<ref>[https://www.guidechem.com/cas/37847-24-8.html GuideChem]</ref><ref>[https://www.chemicalbook.com/ProductList_En.aspx?kwd=37847-24-8 Chemical Book]</ref> |- |[[Fandpunkto]]||44,5°C <ref>[https://comptox.epa.gov/dashboard/chemical/properties/DTXSID80461579 EPA United States Environmental Protection Agency]</ref> |- |[[Bolpunkto]]||306,1°C <ref>[https://www.chemsrc.com/en/cas/37847-24-8_1130154.html Chemsrc]</ref> |- |[[Refrakta indico]]||{{refraktindico|T=20|λ=761|k=4.0|1.512}}<ref>[http://www.chemindex.com/index/?f=show_cas_info&terms=37847-24-8 Chemindex]</ref> |- |[[Ekflama temperaturo]]||133,7°C <ref>[http://www.chemnet.com/cas/supplier.cgi?terms=37847-24-8&l=en&exact=dict&f=plist&mark=&submit.x=0&submit.y=0 Chemnet]</ref> |- |[[Solvebleco]]||[[Akvo]]:<0,1 g/L |- |[[Mortiga dozo (LD50)]]||>2000 mg/kg (buŝe) |- style="background: yellow; color: black" |colspan="2" style="text-align: center;" |[[GHS pri klasado kaj etikedado de kemiaĵoj|'''GHS etikedigo de kemiaĵoj''']] |- |[[GHS Damaĝo-piktogramoj|GHS Damaĝo Piktogramo]]||<center>{{GHS Piktogramo|07}} |- |[[GHS pri klasado kaj etikedado de kemiaĵoj|GHS Signalvorto]]||Damaĝa |- |[[GHS Deklaroj pri damaĝoj]]||{{H-Frazoj|302|315|318|319|335}} |- |[[GHS Deklaroj pri antaŭgardoj]]|| {{P-Frazoj|261|264|264+265|270|271|280|301+317|302+352|304+340|305+351+338|305+354+338|317|319|321|330|332+317|337+317|362+364|403+233|405|501}} |-style="background: yellow;color: black" |colspan="2" style="text-align: center with=50%;"|<center><small>Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo<br>(25 °C kaj 100 kPa)</small></center> |} <big>'''Etila 3-acetilbenzoato'''</big> aŭ <big>'''etila 3-acetilfenilmetanato'''</big> estas organika kombinaĵo apartenanta al la familio de la esteroj, rezultanta el interagado de la '''3-Acetilbenzoata acido''' kaj [[etanolo]]. Etila 3-acetilbenzoato estas blanka solidaĵo, nesolvebla en akvo sed solvebla en alkoholoj kaj aliaj nepolaraj organikaj solvantoj. Etila 3-acetilbenzoato prezentas 3-acetilbenzoatan grupon ligitan al etila grupo. Ĝi konsistas je 11 karbonatomoj, 12 hidrogenatomoj, 3 oksigenatomoj kaj posedas antifungajn kaj antimikrobajn proprecojn. ==Reakcioj== ===Reakcio 1=== * Preparado de '''etila 3-acetilbenzoato''' per traktado de '''etanolo''' kun '''3-Acetilbenzoata acido''': <center> {|cellspacing=10 cellpadding=10 border=5 | [[Dosiero:3-Acetylbenzoic acid 3D.png|3-Acetilbenzoata acido|120px]] + [[Dosiero:Ethanol 3D.png|etanolo|90px]] <math>\mathsf{ \xrightarrow []{}\, }</math>[[Dosiero:Ethyl 3-acetylbenzoate 3D.png|etila 3-acetilbenzoato|120px]] + [[Dosiero:Water molecule.svg|akvo|70px]] |- |} </center> ===Reakcio 2=== * Preparado de '''etila 3-acetilbenzoato''' per traktado de '''3-Acetilbenzoata anhidrido''' kun '''etanolo''': <center> {|cellspacing=10 cellpadding=10 border=5 | [[Dosiero:3-Acetylbenzoic anhydride 3D.png|3-Acetilbenzoata anhidrido|120px]] + 2 [[Dosiero:Ethanol 3D.png|etanolo|90px]] <math>\mathsf{ \xrightarrow []{}\, }</math>2 [[Dosiero:Ethyl 3-acetylbenzoate 3D.png|etila 3-acetilbenzoato|120px]] + [[Dosiero:Water molecule.svg|akvo|70px]] |- |} </center> ===Reakcio 3=== * Preparado de '''etila 3-acetilbenzoato''' per traktado de '''3-Acetilbenzoata acido''' kun '''etila klorido''': <center> {|cellspacing=10 cellpadding=10 border=5 | [[Dosiero:3-Acetylbenzoic acid 3D.png|3-Acetilbenzoata acido|120px]]+[[Dosiero:Chloroethane-3D-balls.png|etila klorido|90px]] <math>\mathsf{ \xrightarrow []{}\, }</math>[[Dosiero:Ethyl 3-acetylbenzoate 3D.png|etila 3-acetilbenzoato|120px]] + [[Dosiero:Hydrogen-chloride-3D-vdW-labelled.png|klorida acido|70px]] |- |} </center> ===Reakcio 4=== * Preparado de '''etila 3-acetilbenzoato''' per traktado de '''natria benzoato''' kun '''etila klorido''': <center> {|cellspacing=10 cellpadding=10 border=5 | [[Dosiero:Sodium benzoate 3D.png|natria benzoato|110px]] +[[Dosiero:Chloroethane-3D-balls.png|etila klorido|90px]]<math>\mathsf{ \xrightarrow []{}\, }</math> [[Dosiero:Ethyl 3-acetylbenzoate 3D.png|etila 3-acetilbenzoato|120px]] + [[Dosiero:Formula chimica del cloruro di sodio.png|natria klorido|90px]] |- |} </center> ===Reakcio 5=== * Preparado de '''etila 3-acetilbenzoato''' per traktado de '''etila laktato''' kun '''3-acetilbenzoata acido''': <center> {|cellspacing=10 cellpadding=10 border=5 | [[Dosiero:Ethyl lactate 3D.png|etila laktato|150px]] +[[Dosiero:3-Acetylbenzoic acid 3D.png|3-Acetilbenzoata acido|150px]] <math>\mathsf{ \xrightarrow []{}\, }</math> [[Dosiero:Ethyl 3-acetylbenzoate 3D.png|etila 3-acetilbenzoato|120px]] +[[Dosiero:L-Lactic acid molecule ball.png|laktata acido|90px]] |- |} </center> ==Vidu ankaŭ== * [[Benzoato]]j == Referencoj == {{referencoj|3}} [[Kategorio:Benzoatoj]] {{Ŝablono:Benzoatoj}} cd49h7loxcgzglwpexac5m2ellpmjqa 0 784615 7684855 2022-08-11T01:21:35Z Claudio Pistilli 25073 Alidirektigis al [[Etila acetilbenzoato]] wikitext text/x-wiki #ALIDIREKTU[[Etila acetilbenzoato]] erfaon4e630hgydg37035e1hsu2z7n2 2 784616 7684857 2022-08-11T01:43:16Z QueerEcofeminist 142354 QueerEcofeminist movis paĝon [[Uzanto:IIIIIOIIOOI]] al [[Uzanto:Vanished user 9592036]]: Automatically moved page while renaming the user "[[Special:CentralAuth/IIIIIOIIOOI|IIIIIOIIOOI]]" to "[[Special:CentralAuth/Vanished user 9592036|Vanished user 9592036]]" wikitext text/x-wiki #ALIDIREKTI [[Uzanto:Vanished user 9592036]] 8ihujek2qqjkdwm3zzwn4etg5jrhk33 0 784617 7684858 2022-08-11T03:44:20Z Crosstor 3176 operkantisto wikitext text/x-wiki {{Informkesto homo |nomo = Margit G. Fodor |dosiero = G.Fodor Margit 2012.01.29. Aachen.jpg |grandeco de dosiero = |priskribo de dosiero = Margit G. Fodor en 2012 |naskonomo = }} '''Margit G. Fodor''' [gE fodor], laŭ hungarlingve kutima nomordo '''G. Fodor Margit''' estis [[Hungario|hungara]] [[operkantisto]] ([[soprano]]). Margit G. Fodor<ref>https://hu.wikipedia.org/wiki/G._Fodor_Margit</ref> naskiĝis la {{daton|12|marto|1986}} en [[Debrecen]]<!--, ŝi mortis la {{daton||o|20}} en [[]]-->. == Biografio == Margit G. Fodor ekde sia aĝo 5 komencis lerni pianadon, dum la gimnaziaj jaroj jam kantadon. Ŝi akiris ekonomian [[diplomo]]n en [[Universitato Corvinus de Budapeŝto]] en [[2010]], dum ŝi studis muzikon ankaŭ en germanaj altlernejoj, poste en svisa universitato. Ŝi debutis en [[Aachen]] en 2011. Plej ofte ŝi kantis en [[koncerto]]j. == Ŝia repertuaro (elekto) == * [[Benjamin Britten]]: ''Albert Herring'' — Emmie * [[Engelbert Humperdinck]]: [[Hänsel und Gretel]] — vekigiĝanta [[elfo]] * [[Wolfgang Amadeus Mozart]]: [[Die Zauberflöte]] — unua knabo * [[Henry Purcell]]: ''Didona kaj Eneo'' — unua sorĉistino * kantoj en koncertoj == Vidu, aŭdu ankaŭ == * [https://www.youtube.com/watch?v=S56ouH_WeLs (post reklamo)] == Fontoj == * [https://web.archive.org/web/20140401111757/http://www.margit-gfodor.com/ oficiala paĝo kun foto] == Referencoj == {{Referencoj}} {{Bibliotekoj}} {{Vivtempo|G. Fodor Margit}} [[Kategorio:Hungaraj operkantistoj]] [[Kategorio:Budapeŝtanoj]] {{Portalstrio|Biografio}} s2b49av3jaaaot9tdj8fjh7wv4cuyhk 7684861 7684858 2022-08-11T03:51:45Z Crosstor 3176 Crosstor movis paĝon [[Margit G.Fodor]] al [[Margit G. Fodor]]: spacomanko wikitext text/x-wiki {{Informkesto homo |nomo = Margit G. Fodor |dosiero = G.Fodor Margit 2012.01.29. Aachen.jpg |grandeco de dosiero = |priskribo de dosiero = Margit G. Fodor en 2012 |naskonomo = }} '''Margit G. Fodor''' [gE fodor], laŭ hungarlingve kutima nomordo '''G. Fodor Margit''' estis [[Hungario|hungara]] [[operkantisto]] ([[soprano]]). Margit G. Fodor<ref>https://hu.wikipedia.org/wiki/G._Fodor_Margit</ref> naskiĝis la {{daton|12|marto|1986}} en [[Debrecen]]<!--, ŝi mortis la {{daton||o|20}} en [[]]-->. == Biografio == Margit G. Fodor ekde sia aĝo 5 komencis lerni pianadon, dum la gimnaziaj jaroj jam kantadon. Ŝi akiris ekonomian [[diplomo]]n en [[Universitato Corvinus de Budapeŝto]] en [[2010]], dum ŝi studis muzikon ankaŭ en germanaj altlernejoj, poste en svisa universitato. Ŝi debutis en [[Aachen]] en 2011. Plej ofte ŝi kantis en [[koncerto]]j. == Ŝia repertuaro (elekto) == * [[Benjamin Britten]]: ''Albert Herring'' — Emmie * [[Engelbert Humperdinck]]: [[Hänsel und Gretel]] — vekigiĝanta [[elfo]] * [[Wolfgang Amadeus Mozart]]: [[Die Zauberflöte]] — unua knabo * [[Henry Purcell]]: ''Didona kaj Eneo'' — unua sorĉistino * kantoj en koncertoj == Vidu, aŭdu ankaŭ == * [https://www.youtube.com/watch?v=S56ouH_WeLs (post reklamo)] == Fontoj == * [https://web.archive.org/web/20140401111757/http://www.margit-gfodor.com/ oficiala paĝo kun foto] == Referencoj == {{Referencoj}} {{Bibliotekoj}} {{Vivtempo|G. Fodor Margit}} [[Kategorio:Hungaraj operkantistoj]] [[Kategorio:Budapeŝtanoj]] {{Portalstrio|Biografio}} s2b49av3jaaaot9tdj8fjh7wv4cuyhk 0 784618 7684862 2022-08-11T03:51:45Z Crosstor 3176 Crosstor movis paĝon [[Margit G.Fodor]] al [[Margit G. Fodor]]: spacomanko wikitext text/x-wiki #ALIDIREKTI [[Margit G. Fodor]] dssadhi6gj97wpoo53qwyxlvmoq0fi7 0 784619 7684871 2022-08-11T04:19:08Z Giorno2 26895 Kreis novan paĝon kun "[[File:Otto Crusius (1857-1918) um1910.jpg|thumb|filologo Otto Crusius, ĉ. 1910]] '''Otto Carl Friedrich Hermann CRUSIUS''' (naskiĝinta la {{daton|20|12|1857}} en [[Hanovro]], mortinta la {{daton|29|12|1919}} en [[Munkeno]]) estis [[germanio|germana]] filologo. Li estis filo de imposta komisaro; kun Franziska Bihl, kiun li nuptis en 1885 li havis du filojn kaj filinon (i.a. la muzikisto [[Otto Crusius]]) kaj filinon. ==Vivo== Post frekvento de la Malnova liceo han..." wikitext text/x-wiki [[File:Otto Crusius (1857-1918) um1910.jpg|thumb|filologo Otto Crusius, ĉ. 1910]] '''Otto Carl Friedrich Hermann CRUSIUS''' (naskiĝinta la {{daton|20|12|1857}} en [[Hanovro]], mortinta la {{daton|29|12|1919}} en [[Munkeno]]) estis [[germanio|germana]] filologo. Li estis filo de imposta komisaro; kun Franziska Bihl, kiun li nuptis en 1885 li havis du filojn kaj filinon (i.a. la muzikisto [[Otto Crusius]]) kaj filinon. ==Vivo== Post frekvento de la Malnova liceo hanovra (kie li renkontis la fondinton de la helena dialektesplorado [[Heinrich Ludolf Ahrens]]) li studis je la [[Universitato de Lepsiko]] ĉe la klasikaj filologoj [[Friedrich Ritschl]] kaj [[Otto Ribbeck]] kaj la germanisto [[Rudolf Hildebrand]] inter 1875 kaj 1879. Gimnaziinstruade li aktivis unue en [[Dresdeno]] kaj poste (ĝis 1886) je la [[Thomas-lernejo Lepsiko]]. En majo 1883 li estis habilitiĝinta Lepsike. Posteulonte [[Erwin Rohdes]] li iris en 1886 al [[Tübingen]] kaj en 1898 al [[Hajdelbergo]]. En 1903 oni vokis lin je la katedro de [[Wilhelm von Christ]] Munkenon kie Crusius (same antaŭe jam en [[Badeno]]) anis ĉe la plej supera edukadkonsilantaro. En 1915 Curius elektitis prezidanto de la [[bavario|Bavaria]] akademio de la sciencoj kaj ĝenerala konservisto de la kolektoj de la bavaria ŝtato. ==Graveco== Esploriste la elirpunkto de Crusius estis asertoj el la helena popolkulturo: fabloj, fabeloj, religiaj tradicioj, proverboj. Crusius pioniris en la eltrovo de la akurata evoluo de helena proverbaro metante la bazon por pliaj esploroj ĉi-tie. Gravegis ankaŭ liaj kontribuaĵoj pri [[antiva epoko|antikva]] muziko kaj ideoj pri interpreto de helena liriko. La komprenon de literaturaj [[papiruso|papirusaj]] trovoj antaŭenpuŝis li krome: ekz. pri la t.n. Mim-[[jambo]]j de [[Herodas]]. Preleganto li strebis vivigi la imponajn kreitaĵojn de greka spirito epopee, lirike, drame. Kontraŭ strikte historia aspekto je antikvaĵoj (kio modis en la fino de la 19-a jarcento) Crusius favoris humanismajn taksad-metodojn. Tiel li intence reiris al [[Wilhelm von Humboldt]] kaj [[romantikismo]]. Crusius havis multajn kontaktojn al munkenaj cirkloj de artistoj. Liaj propraj poetaj kaj muzikistaj<ref>[https://www.bmlo.uni-muenchen.de/c0302 informoj ĉe BMLO]</ref> improvizaĵoj publikigitis nur post 1914. Ĉe la seminario pri klasika filologo de la [[Universitato de Munkeno]] staras bronzbusto kreita fare de [[Karl Baur]]. ==Verkoj (elekto)== *De Babrii aetate, 1879 *Analecta ad paroemiographos Graecos, 1883 *Beiträge zur griechischen Religionsgeschichte, 1886 *Untersuchungen zu Herondas, 1892 *Delphische Hymnen, 1894 *Aus der Geschichte der Fabel (enkonduko al la verko de Kleuken ''Buch der Fabeln''), 1913 *Heilige Not, 1916 (poemoj) ====eldonistece/tradukistece==== *Herondas, 1892 *Herondas (traduko), 1893 *Babrius, 1897 *Anthologia lyrica Graeca, 1897 ss. *Friedirch Nietzsche, Philologica 2, 1912 *fakgazeto "Philologus", 1886-1918 *kolekto "Das Erbe d. Alten" (kun T. Zielinski kaj O. Immisch), 1910-18 ==Eksteraj ligiloj== *[https://de.wikisource.org/wiki/Otto_Crusius Vikifontaro] * {{DNB-Portal|116750154}} *[https://histvv.uni-leipzig.de/dozenten/crusius_o.html prelegoj liaj en Lepsiko] *[https://www.geschichte.hu-berlin.de/de/bereiche-und-lehrstuehle/alte-geschichte/forschung/briefe-meyer/crusius leterinterŝanĝado kun Eduard Meyer] ==Fonto== *Pfeiffer, Rudolf, "Crusius, Otto" ĉe: Neue Deutsche Biographie 3 (1957), p. 432 ([https://www.deutsche-biographie.de/pnd116750154.html#ndbcontent tie ĉi interrete]) ==Notoj== <references/> {{DEFAULTSORT:Crusius, Otto}} [[kategorio:Germanaj klasikaj filologoj]] [[kategorio:Germanaj pedagogoj]] [[kategorio:Profesoroj]] [[kategorio:Naskiĝintoj en 1857]] [[kategorio:Mortintoj en 1919]] [[kategorio:Germanaj komponistoj]] 43urat546yubtv972ljgwk3ye8z7ldv 7684872 7684871 2022-08-11T04:19:50Z Giorno2 26895 /* Graveco */ wikitext text/x-wiki [[File:Otto Crusius (1857-1918) um1910.jpg|thumb|filologo Otto Crusius, ĉ. 1910]] '''Otto Carl Friedrich Hermann CRUSIUS''' (naskiĝinta la {{daton|20|12|1857}} en [[Hanovro]], mortinta la {{daton|29|12|1919}} en [[Munkeno]]) estis [[germanio|germana]] filologo. Li estis filo de imposta komisaro; kun Franziska Bihl, kiun li nuptis en 1885 li havis du filojn kaj filinon (i.a. la muzikisto [[Otto Crusius]]) kaj filinon. ==Vivo== Post frekvento de la Malnova liceo hanovra (kie li renkontis la fondinton de la helena dialektesplorado [[Heinrich Ludolf Ahrens]]) li studis je la [[Universitato de Lepsiko]] ĉe la klasikaj filologoj [[Friedrich Ritschl]] kaj [[Otto Ribbeck]] kaj la germanisto [[Rudolf Hildebrand]] inter 1875 kaj 1879. Gimnaziinstruade li aktivis unue en [[Dresdeno]] kaj poste (ĝis 1886) je la [[Thomas-lernejo Lepsiko]]. En majo 1883 li estis habilitiĝinta Lepsike. Posteulonte [[Erwin Rohdes]] li iris en 1886 al [[Tübingen]] kaj en 1898 al [[Hajdelbergo]]. En 1903 oni vokis lin je la katedro de [[Wilhelm von Christ]] Munkenon kie Crusius (same antaŭe jam en [[Badeno]]) anis ĉe la plej supera edukadkonsilantaro. En 1915 Curius elektitis prezidanto de la [[bavario|Bavaria]] akademio de la sciencoj kaj ĝenerala konservisto de la kolektoj de la bavaria ŝtato. ==Graveco== Esploriste la elirpunkto de Crusius estis asertoj el la helena popolkulturo: fabloj, fabeloj, religiaj tradicioj, proverboj. Crusius pioniris en la eltrovo de la akurata evoluo de helena proverbaro metante la bazon por pliaj esploroj ĉi-tie. Gravegis ankaŭ liaj kontribuaĵoj pri [[antikva epoko|antikva]] muziko kaj ideoj pri interpreto de helena liriko. La komprenon de literaturaj [[papiruso|papirusaj]] trovoj antaŭenpuŝis li krome: ekz. pri la t.n. Mim-[[jambo]]j de [[Herodas]]. Preleganto li strebis vivigi la imponajn kreitaĵojn de greka spirito epopee, lirike, drame. Kontraŭ strikte historia aspekto je antikvaĵoj (kio modis en la fino de la 19-a jarcento) Crusius favoris humanismajn taksad-metodojn. Tiel li intence reiris al [[Wilhelm von Humboldt]] kaj [[romantikismo]]. Crusius havis multajn kontaktojn al munkenaj cirkloj de artistoj. Liaj propraj poetaj kaj muzikistaj<ref>[https://www.bmlo.uni-muenchen.de/c0302 informoj ĉe BMLO]</ref> improvizaĵoj publikigitis nur post 1914. Ĉe la seminario pri klasika filologo de la [[Universitato de Munkeno]] staras bronzbusto kreita fare de [[Karl Baur]]. ==Verkoj (elekto)== *De Babrii aetate, 1879 *Analecta ad paroemiographos Graecos, 1883 *Beiträge zur griechischen Religionsgeschichte, 1886 *Untersuchungen zu Herondas, 1892 *Delphische Hymnen, 1894 *Aus der Geschichte der Fabel (enkonduko al la verko de Kleuken ''Buch der Fabeln''), 1913 *Heilige Not, 1916 (poemoj) ====eldonistece/tradukistece==== *Herondas, 1892 *Herondas (traduko), 1893 *Babrius, 1897 *Anthologia lyrica Graeca, 1897 ss. *Friedirch Nietzsche, Philologica 2, 1912 *fakgazeto "Philologus", 1886-1918 *kolekto "Das Erbe d. Alten" (kun T. Zielinski kaj O. Immisch), 1910-18 ==Eksteraj ligiloj== *[https://de.wikisource.org/wiki/Otto_Crusius Vikifontaro] * {{DNB-Portal|116750154}} *[https://histvv.uni-leipzig.de/dozenten/crusius_o.html prelegoj liaj en Lepsiko] *[https://www.geschichte.hu-berlin.de/de/bereiche-und-lehrstuehle/alte-geschichte/forschung/briefe-meyer/crusius leterinterŝanĝado kun Eduard Meyer] ==Fonto== *Pfeiffer, Rudolf, "Crusius, Otto" ĉe: Neue Deutsche Biographie 3 (1957), p. 432 ([https://www.deutsche-biographie.de/pnd116750154.html#ndbcontent tie ĉi interrete]) ==Notoj== <references/> {{DEFAULTSORT:Crusius, Otto}} [[kategorio:Germanaj klasikaj filologoj]] [[kategorio:Germanaj pedagogoj]] [[kategorio:Profesoroj]] [[kategorio:Naskiĝintoj en 1857]] [[kategorio:Mortintoj en 1919]] [[kategorio:Germanaj komponistoj]] 97rfkwq9brnztb80ye4j06oac7bg04c 7684876 7684872 2022-08-11T04:21:52Z Giorno2 26895 wikitext text/x-wiki [[File:Otto Crusius (1857-1918) um1910.jpg|thumb|filologo Otto Crusius, ĉ. 1910]] '''Otto Carl Friedrich Hermann CRUSIUS''' (naskiĝinta la {{daton|20|12|1857}} en [[Hanovro]], mortinta la {{daton|29|12|1918}} en [[Munkeno]]) estis [[germanio|germana]] filologo. Li estis filo de imposta komisaro; kun Franziska Bihl, kiun li nuptis en 1885 li havis du filojn kaj filinon (i.a. la muzikisto [[Otto Crusius]]) kaj filinon. ==Vivo== Post frekvento de la Malnova liceo hanovra (kie li renkontis la fondinton de la helena dialektesplorado [[Heinrich Ludolf Ahrens]]) li studis je la [[Universitato de Lepsiko]] ĉe la klasikaj filologoj [[Friedrich Ritschl]] kaj [[Otto Ribbeck]] kaj la germanisto [[Rudolf Hildebrand]] inter 1875 kaj 1879. Gimnaziinstruade li aktivis unue en [[Dresdeno]] kaj poste (ĝis 1886) je la [[Thomas-lernejo Lepsiko]]. En majo 1883 li estis habilitiĝinta Lepsike. Posteulonte [[Erwin Rohdes]] li iris en 1886 al [[Tübingen]] kaj en 1898 al [[Hajdelbergo]]. En 1903 oni vokis lin je la katedro de [[Wilhelm von Christ]] Munkenon kie Crusius (same antaŭe jam en [[Badeno]]) anis ĉe la plej supera edukadkonsilantaro. En 1915 Curius elektitis prezidanto de la [[bavario|Bavaria]] akademio de la sciencoj kaj ĝenerala konservisto de la kolektoj de la bavaria ŝtato. ==Graveco== Esploriste la elirpunkto de Crusius estis asertoj el la helena popolkulturo: fabloj, fabeloj, religiaj tradicioj, proverboj. Crusius pioniris en la eltrovo de la akurata evoluo de helena proverbaro metante la bazon por pliaj esploroj ĉi-tie. Gravegis ankaŭ liaj kontribuaĵoj pri [[antikva epoko|antikva]] muziko kaj ideoj pri interpreto de helena liriko. La komprenon de literaturaj [[papiruso|papirusaj]] trovoj antaŭenpuŝis li krome: ekz. pri la t.n. Mim-[[jambo]]j de [[Herodas]]. Preleganto li strebis vivigi la imponajn kreitaĵojn de greka spirito epopee, lirike, drame. Kontraŭ strikte historia aspekto je antikvaĵoj (kio modis en la fino de la 19-a jarcento) Crusius favoris humanismajn taksad-metodojn. Tiel li intence reiris al [[Wilhelm von Humboldt]] kaj [[romantikismo]]. Crusius havis multajn kontaktojn al munkenaj cirkloj de artistoj. Liaj propraj poetaj kaj muzikistaj<ref>[https://www.bmlo.uni-muenchen.de/c0302 informoj ĉe BMLO]</ref> improvizaĵoj publikigitis nur post 1914. Ĉe la seminario pri klasika filologo de la [[Universitato de Munkeno]] staras bronzbusto kreita fare de [[Karl Baur]]. ==Verkoj (elekto)== *De Babrii aetate, 1879 *Analecta ad paroemiographos Graecos, 1883 *Beiträge zur griechischen Religionsgeschichte, 1886 *Untersuchungen zu Herondas, 1892 *Delphische Hymnen, 1894 *Aus der Geschichte der Fabel (enkonduko al la verko de Kleuken ''Buch der Fabeln''), 1913 *Heilige Not, 1916 (poemoj) ====eldonistece/tradukistece==== *Herondas, 1892 *Herondas (traduko), 1893 *Babrius, 1897 *Anthologia lyrica Graeca, 1897 ss. *Friedirch Nietzsche, Philologica 2, 1912 *fakgazeto "Philologus", 1886-1918 *kolekto "Das Erbe d. Alten" (kun T. Zielinski kaj O. Immisch), 1910-18 ==Eksteraj ligiloj== *[https://de.wikisource.org/wiki/Otto_Crusius Vikifontaro] * {{DNB-Portal|116750154}} *[https://histvv.uni-leipzig.de/dozenten/crusius_o.html prelegoj liaj en Lepsiko] *[https://www.geschichte.hu-berlin.de/de/bereiche-und-lehrstuehle/alte-geschichte/forschung/briefe-meyer/crusius leterinterŝanĝado kun Eduard Meyer] ==Fonto== *Pfeiffer, Rudolf, "Crusius, Otto" ĉe: Neue Deutsche Biographie 3 (1957), p. 432 ([https://www.deutsche-biographie.de/pnd116750154.html#ndbcontent tie ĉi interrete]) ==Notoj== <references/> {{DEFAULTSORT:Crusius, Otto}} [[kategorio:Germanaj klasikaj filologoj]] [[kategorio:Germanaj pedagogoj]] [[kategorio:Profesoroj]] [[kategorio:Naskiĝintoj en 1857]] [[kategorio:Mortintoj en 1918]] [[kategorio:Germanaj komponistoj]] rem576babg8qyagyei2f1z5fmztmefu 7684878 7684876 2022-08-11T04:23:07Z Giorno2 26895 /* Eksteraj ligiloj */ wikitext text/x-wiki [[File:Otto Crusius (1857-1918) um1910.jpg|thumb|filologo Otto Crusius, ĉ. 1910]] '''Otto Carl Friedrich Hermann CRUSIUS''' (naskiĝinta la {{daton|20|12|1857}} en [[Hanovro]], mortinta la {{daton|29|12|1918}} en [[Munkeno]]) estis [[germanio|germana]] filologo. Li estis filo de imposta komisaro; kun Franziska Bihl, kiun li nuptis en 1885 li havis du filojn kaj filinon (i.a. la muzikisto [[Otto Crusius]]) kaj filinon. ==Vivo== Post frekvento de la Malnova liceo hanovra (kie li renkontis la fondinton de la helena dialektesplorado [[Heinrich Ludolf Ahrens]]) li studis je la [[Universitato de Lepsiko]] ĉe la klasikaj filologoj [[Friedrich Ritschl]] kaj [[Otto Ribbeck]] kaj la germanisto [[Rudolf Hildebrand]] inter 1875 kaj 1879. Gimnaziinstruade li aktivis unue en [[Dresdeno]] kaj poste (ĝis 1886) je la [[Thomas-lernejo Lepsiko]]. En majo 1883 li estis habilitiĝinta Lepsike. Posteulonte [[Erwin Rohdes]] li iris en 1886 al [[Tübingen]] kaj en 1898 al [[Hajdelbergo]]. En 1903 oni vokis lin je la katedro de [[Wilhelm von Christ]] Munkenon kie Crusius (same antaŭe jam en [[Badeno]]) anis ĉe la plej supera edukadkonsilantaro. En 1915 Curius elektitis prezidanto de la [[bavario|Bavaria]] akademio de la sciencoj kaj ĝenerala konservisto de la kolektoj de la bavaria ŝtato. ==Graveco== Esploriste la elirpunkto de Crusius estis asertoj el la helena popolkulturo: fabloj, fabeloj, religiaj tradicioj, proverboj. Crusius pioniris en la eltrovo de la akurata evoluo de helena proverbaro metante la bazon por pliaj esploroj ĉi-tie. Gravegis ankaŭ liaj kontribuaĵoj pri [[antikva epoko|antikva]] muziko kaj ideoj pri interpreto de helena liriko. La komprenon de literaturaj [[papiruso|papirusaj]] trovoj antaŭenpuŝis li krome: ekz. pri la t.n. Mim-[[jambo]]j de [[Herodas]]. Preleganto li strebis vivigi la imponajn kreitaĵojn de greka spirito epopee, lirike, drame. Kontraŭ strikte historia aspekto je antikvaĵoj (kio modis en la fino de la 19-a jarcento) Crusius favoris humanismajn taksad-metodojn. Tiel li intence reiris al [[Wilhelm von Humboldt]] kaj [[romantikismo]]. Crusius havis multajn kontaktojn al munkenaj cirkloj de artistoj. Liaj propraj poetaj kaj muzikistaj<ref>[https://www.bmlo.uni-muenchen.de/c0302 informoj ĉe BMLO]</ref> improvizaĵoj publikigitis nur post 1914. Ĉe la seminario pri klasika filologo de la [[Universitato de Munkeno]] staras bronzbusto kreita fare de [[Karl Baur]]. ==Verkoj (elekto)== *De Babrii aetate, 1879 *Analecta ad paroemiographos Graecos, 1883 *Beiträge zur griechischen Religionsgeschichte, 1886 *Untersuchungen zu Herondas, 1892 *Delphische Hymnen, 1894 *Aus der Geschichte der Fabel (enkonduko al la verko de Kleuken ''Buch der Fabeln''), 1913 *Heilige Not, 1916 (poemoj) ====eldonistece/tradukistece==== *Herondas, 1892 *Herondas (traduko), 1893 *Babrius, 1897 *Anthologia lyrica Graeca, 1897 ss. *Friedirch Nietzsche, Philologica 2, 1912 *fakgazeto "Philologus", 1886-1918 *kolekto "Das Erbe d. Alten" (kun T. Zielinski kaj O. Immisch), 1910-18 ==Eksteraj ligiloj== {{commonscat}} *[https://de.wikisource.org/wiki/Otto_Crusius Vikifontaro] * {{DNB-Portal|116750154}} *[https://histvv.uni-leipzig.de/dozenten/crusius_o.html prelegoj liaj en Lepsiko] *[https://www.geschichte.hu-berlin.de/de/bereiche-und-lehrstuehle/alte-geschichte/forschung/briefe-meyer/crusius leterinterŝanĝado kun Eduard Meyer] ==Fonto== *Pfeiffer, Rudolf, "Crusius, Otto" ĉe: Neue Deutsche Biographie 3 (1957), p. 432 ([https://www.deutsche-biographie.de/pnd116750154.html#ndbcontent tie ĉi interrete]) ==Notoj== <references/> {{DEFAULTSORT:Crusius, Otto}} [[kategorio:Germanaj klasikaj filologoj]] [[kategorio:Germanaj pedagogoj]] [[kategorio:Profesoroj]] [[kategorio:Naskiĝintoj en 1857]] [[kategorio:Mortintoj en 1918]] [[kategorio:Germanaj komponistoj]] 2pzaml7ocg0zotxq90usse7sgk2dt8s 7684879 7684878 2022-08-11T04:24:17Z Giorno2 26895 wikitext text/x-wiki [[File:Otto Crusius (1857-1918) um1910.jpg|thumb|filologo Otto Crusius, ĉ. 1910]] '''Otto Carl Friedrich Hermann CRUSIUS''' (naskiĝinta la {{daton|20|12|1857}} en [[Hanovro]], mortinta la {{daton|29|12|1918}} en [[Munkeno]]) estis [[germanio|germana]] filologo. Li estis filo de imposta komisaro; kun Franziska Bihl, kiun li nuptis en 1885 li havis du filojn kaj filinon (i.a. la muzikisto [[Otto E. Crusius]]) kaj filinon. ==Vivo== Post frekvento de la Malnova liceo hanovra (kie li renkontis la fondinton de la helena dialektesplorado [[Heinrich Ludolf Ahrens]]) li studis je la [[Universitato de Lepsiko]] ĉe la klasikaj filologoj [[Friedrich Ritschl]] kaj [[Otto Ribbeck]] kaj la germanisto [[Rudolf Hildebrand]] inter 1875 kaj 1879. Gimnaziinstruade li aktivis unue en [[Dresdeno]] kaj poste (ĝis 1886) je la [[Thomas-lernejo Lepsiko]]. En majo 1883 li estis habilitiĝinta Lepsike. Posteulonte [[Erwin Rohdes]] li iris en 1886 al [[Tübingen]] kaj en 1898 al [[Hajdelbergo]]. En 1903 oni vokis lin je la katedro de [[Wilhelm von Christ]] Munkenon kie Crusius (same antaŭe jam en [[Badeno]]) anis ĉe la plej supera edukadkonsilantaro. En 1915 Curius elektitis prezidanto de la [[bavario|Bavaria]] akademio de la sciencoj kaj ĝenerala konservisto de la kolektoj de la bavaria ŝtato. ==Graveco== Esploriste la elirpunkto de Crusius estis asertoj el la helena popolkulturo: fabloj, fabeloj, religiaj tradicioj, proverboj. Crusius pioniris en la eltrovo de la akurata evoluo de helena proverbaro metante la bazon por pliaj esploroj ĉi-tie. Gravegis ankaŭ liaj kontribuaĵoj pri [[antikva epoko|antikva]] muziko kaj ideoj pri interpreto de helena liriko. La komprenon de literaturaj [[papiruso|papirusaj]] trovoj antaŭenpuŝis li krome: ekz. pri la t.n. Mim-[[jambo]]j de [[Herodas]]. Preleganto li strebis vivigi la imponajn kreitaĵojn de greka spirito epopee, lirike, drame. Kontraŭ strikte historia aspekto je antikvaĵoj (kio modis en la fino de la 19-a jarcento) Crusius favoris humanismajn taksad-metodojn. Tiel li intence reiris al [[Wilhelm von Humboldt]] kaj [[romantikismo]]. Crusius havis multajn kontaktojn al munkenaj cirkloj de artistoj. Liaj propraj poetaj kaj muzikistaj<ref>[https://www.bmlo.uni-muenchen.de/c0302 informoj ĉe BMLO]</ref> improvizaĵoj publikigitis nur post 1914. Ĉe la seminario pri klasika filologo de la [[Universitato de Munkeno]] staras bronzbusto kreita fare de [[Karl Baur]]. ==Verkoj (elekto)== *De Babrii aetate, 1879 *Analecta ad paroemiographos Graecos, 1883 *Beiträge zur griechischen Religionsgeschichte, 1886 *Untersuchungen zu Herondas, 1892 *Delphische Hymnen, 1894 *Aus der Geschichte der Fabel (enkonduko al la verko de Kleuken ''Buch der Fabeln''), 1913 *Heilige Not, 1916 (poemoj) ====eldonistece/tradukistece==== *Herondas, 1892 *Herondas (traduko), 1893 *Babrius, 1897 *Anthologia lyrica Graeca, 1897 ss. *Friedirch Nietzsche, Philologica 2, 1912 *fakgazeto "Philologus", 1886-1918 *kolekto "Das Erbe d. Alten" (kun T. Zielinski kaj O. Immisch), 1910-18 ==Eksteraj ligiloj== {{commonscat}} *[https://de.wikisource.org/wiki/Otto_Crusius Vikifontaro] * {{DNB-Portal|116750154}} *[https://histvv.uni-leipzig.de/dozenten/crusius_o.html prelegoj liaj en Lepsiko] *[https://www.geschichte.hu-berlin.de/de/bereiche-und-lehrstuehle/alte-geschichte/forschung/briefe-meyer/crusius leterinterŝanĝado kun Eduard Meyer] ==Fonto== *Pfeiffer, Rudolf, "Crusius, Otto" ĉe: Neue Deutsche Biographie 3 (1957), p. 432 ([https://www.deutsche-biographie.de/pnd116750154.html#ndbcontent tie ĉi interrete]) ==Notoj== <references/> {{DEFAULTSORT:Crusius, Otto}} [[kategorio:Germanaj klasikaj filologoj]] [[kategorio:Germanaj pedagogoj]] [[kategorio:Profesoroj]] [[kategorio:Naskiĝintoj en 1857]] [[kategorio:Mortintoj en 1918]] [[kategorio:Germanaj komponistoj]] a8syej1lio6jvp4t6xlk175v4qa6b4m 7684898 7684879 2022-08-11T05:34:11Z Giorno2 26895 wikitext text/x-wiki [[File:Otto Crusius (1857-1918) um1910.jpg|thumb|filologo Otto Crusius, ĉ. 1910]] '''Otto Carl Friedrich Hermann CRUSIUS''' (naskiĝinta la {{daton|20|12|1857}} en [[Hanovro]], mortinta la {{daton|29|12|1918}} en [[Munkeno]]) estis [[germanio|germana]] filologo. Li estis filo de imposta komisaro; kun Franziska Bihl, kiun li nuptis en 1885 li havis du filojn kaj filinon (i.a. la muzikisto [[Otto E. Crusius]]). ==Vivo== Post frekvento de la Malnova liceo hanovra (kie li renkontis la fondinton de la helena dialektesplorado [[Heinrich Ludolf Ahrens]]) li studis je la [[Universitato de Lepsiko]] ĉe la klasikaj filologoj [[Friedrich Ritschl]] kaj [[Otto Ribbeck]] kaj la germanisto [[Rudolf Hildebrand]] inter 1875 kaj 1879. Gimnaziinstruade li aktivis unue en [[Dresdeno]] kaj poste (ĝis 1886) je la [[Thomas-lernejo Lepsiko]]. En majo 1883 li estis habilitiĝinta Lepsike. Posteulonte [[Erwin Rohdes]] li iris en 1886 al [[Tübingen]] kaj en 1898 al [[Hajdelbergo]]. En 1903 oni vokis lin je la katedro de [[Wilhelm von Christ]] Munkenon kie Crusius (same antaŭe jam en [[Badeno]]) anis ĉe la plej supera edukadkonsilantaro. En 1915 Curius elektitis prezidanto de la [[bavario|Bavaria]] akademio de la sciencoj kaj ĝenerala konservisto de la kolektoj de la bavaria ŝtato. ==Graveco== Esploriste la elirpunkto de Crusius estis asertoj el la helena popolkulturo: fabloj, fabeloj, religiaj tradicioj, proverboj. Crusius pioniris en la eltrovo de la akurata evoluo de helena proverbaro metante la bazon por pliaj esploroj ĉi-tie. Gravegis ankaŭ liaj kontribuaĵoj pri [[antikva epoko|antikva]] muziko kaj ideoj pri interpreto de helena liriko. La komprenon de literaturaj [[papiruso|papirusaj]] trovoj antaŭenpuŝis li krome: ekz. pri la t.n. Mim-[[jambo]]j de [[Herodas]]. Preleganto li strebis vivigi la imponajn kreitaĵojn de greka spirito epopee, lirike, drame. Kontraŭ strikte historia aspekto je antikvaĵoj (kio modis en la fino de la 19-a jarcento) Crusius favoris humanismajn taksad-metodojn. Tiel li intence reiris al [[Wilhelm von Humboldt]] kaj [[romantikismo]]. Crusius havis multajn kontaktojn al munkenaj cirkloj de artistoj. Liaj propraj poetaj kaj muzikistaj<ref>[https://www.bmlo.uni-muenchen.de/c0302 informoj ĉe BMLO]</ref> improvizaĵoj publikigitis nur post 1914. Ĉe la seminario pri klasika filologo de la [[Universitato de Munkeno]] staras bronzbusto kreita fare de [[Karl Baur]]. ==Verkoj (elekto)== *De Babrii aetate, 1879 *Analecta ad paroemiographos Graecos, 1883 *Beiträge zur griechischen Religionsgeschichte, 1886 *Untersuchungen zu Herondas, 1892 *Delphische Hymnen, 1894 *Aus der Geschichte der Fabel (enkonduko al la verko de Kleuken ''Buch der Fabeln''), 1913 *Heilige Not, 1916 (poemoj) ====eldonistece/tradukistece==== *Herondas, 1892 *Herondas (traduko), 1893 *Babrius, 1897 *Anthologia lyrica Graeca, 1897 ss. *Friedirch Nietzsche, Philologica 2, 1912 *fakgazeto "Philologus", 1886-1918 *kolekto "Das Erbe d. Alten" (kun T. Zielinski kaj O. Immisch), 1910-18 ==Eksteraj ligiloj== {{commonscat}} *[https://de.wikisource.org/wiki/Otto_Crusius Vikifontaro] * {{DNB-Portal|116750154}} *[https://histvv.uni-leipzig.de/dozenten/crusius_o.html prelegoj liaj en Lepsiko] *[https://www.geschichte.hu-berlin.de/de/bereiche-und-lehrstuehle/alte-geschichte/forschung/briefe-meyer/crusius leterinterŝanĝado kun Eduard Meyer] ==Fonto== *Pfeiffer, Rudolf, "Crusius, Otto" ĉe: Neue Deutsche Biographie 3 (1957), p. 432 ([https://www.deutsche-biographie.de/pnd116750154.html#ndbcontent tie ĉi interrete]) ==Notoj== <references/> {{DEFAULTSORT:Crusius, Otto}} [[kategorio:Germanaj klasikaj filologoj]] [[kategorio:Germanaj pedagogoj]] [[kategorio:Profesoroj]] [[kategorio:Naskiĝintoj en 1857]] [[kategorio:Mortintoj en 1918]] [[kategorio:Germanaj komponistoj]] bnpnn4qc569lv2gcg0iy34b7qs23s7d 7684899 7684898 2022-08-11T05:34:27Z Giorno2 26895 wikitext text/x-wiki [[File:Otto Crusius (1857-1918) um1910.jpg|thumb|filologo Otto Crusius, ĉ. 1910]] '''Otto Carl Friedrich Hermann CRUSIUS''' (naskiĝinta la {{daton|20|12|1857}} en [[Hanovro]], mortinta la {{daton|29|12|1918}} en [[Munkeno]]) estis [[germanio|germana]] filologo. Li estis filo de imposta komisaro; kun Franziska Bihl, kiun li nuptis en 1885, li havis du filojn kaj filinon (i.a. la muzikisto [[Otto E. Crusius]]). ==Vivo== Post frekvento de la Malnova liceo hanovra (kie li renkontis la fondinton de la helena dialektesplorado [[Heinrich Ludolf Ahrens]]) li studis je la [[Universitato de Lepsiko]] ĉe la klasikaj filologoj [[Friedrich Ritschl]] kaj [[Otto Ribbeck]] kaj la germanisto [[Rudolf Hildebrand]] inter 1875 kaj 1879. Gimnaziinstruade li aktivis unue en [[Dresdeno]] kaj poste (ĝis 1886) je la [[Thomas-lernejo Lepsiko]]. En majo 1883 li estis habilitiĝinta Lepsike. Posteulonte [[Erwin Rohdes]] li iris en 1886 al [[Tübingen]] kaj en 1898 al [[Hajdelbergo]]. En 1903 oni vokis lin je la katedro de [[Wilhelm von Christ]] Munkenon kie Crusius (same antaŭe jam en [[Badeno]]) anis ĉe la plej supera edukadkonsilantaro. En 1915 Curius elektitis prezidanto de la [[bavario|Bavaria]] akademio de la sciencoj kaj ĝenerala konservisto de la kolektoj de la bavaria ŝtato. ==Graveco== Esploriste la elirpunkto de Crusius estis asertoj el la helena popolkulturo: fabloj, fabeloj, religiaj tradicioj, proverboj. Crusius pioniris en la eltrovo de la akurata evoluo de helena proverbaro metante la bazon por pliaj esploroj ĉi-tie. Gravegis ankaŭ liaj kontribuaĵoj pri [[antikva epoko|antikva]] muziko kaj ideoj pri interpreto de helena liriko. La komprenon de literaturaj [[papiruso|papirusaj]] trovoj antaŭenpuŝis li krome: ekz. pri la t.n. Mim-[[jambo]]j de [[Herodas]]. Preleganto li strebis vivigi la imponajn kreitaĵojn de greka spirito epopee, lirike, drame. Kontraŭ strikte historia aspekto je antikvaĵoj (kio modis en la fino de la 19-a jarcento) Crusius favoris humanismajn taksad-metodojn. Tiel li intence reiris al [[Wilhelm von Humboldt]] kaj [[romantikismo]]. Crusius havis multajn kontaktojn al munkenaj cirkloj de artistoj. Liaj propraj poetaj kaj muzikistaj<ref>[https://www.bmlo.uni-muenchen.de/c0302 informoj ĉe BMLO]</ref> improvizaĵoj publikigitis nur post 1914. Ĉe la seminario pri klasika filologo de la [[Universitato de Munkeno]] staras bronzbusto kreita fare de [[Karl Baur]]. ==Verkoj (elekto)== *De Babrii aetate, 1879 *Analecta ad paroemiographos Graecos, 1883 *Beiträge zur griechischen Religionsgeschichte, 1886 *Untersuchungen zu Herondas, 1892 *Delphische Hymnen, 1894 *Aus der Geschichte der Fabel (enkonduko al la verko de Kleuken ''Buch der Fabeln''), 1913 *Heilige Not, 1916 (poemoj) ====eldonistece/tradukistece==== *Herondas, 1892 *Herondas (traduko), 1893 *Babrius, 1897 *Anthologia lyrica Graeca, 1897 ss. *Friedirch Nietzsche, Philologica 2, 1912 *fakgazeto "Philologus", 1886-1918 *kolekto "Das Erbe d. Alten" (kun T. Zielinski kaj O. Immisch), 1910-18 ==Eksteraj ligiloj== {{commonscat}} *[https://de.wikisource.org/wiki/Otto_Crusius Vikifontaro] * {{DNB-Portal|116750154}} *[https://histvv.uni-leipzig.de/dozenten/crusius_o.html prelegoj liaj en Lepsiko] *[https://www.geschichte.hu-berlin.de/de/bereiche-und-lehrstuehle/alte-geschichte/forschung/briefe-meyer/crusius leterinterŝanĝado kun Eduard Meyer] ==Fonto== *Pfeiffer, Rudolf, "Crusius, Otto" ĉe: Neue Deutsche Biographie 3 (1957), p. 432 ([https://www.deutsche-biographie.de/pnd116750154.html#ndbcontent tie ĉi interrete]) ==Notoj== <references/> {{DEFAULTSORT:Crusius, Otto}} [[kategorio:Germanaj klasikaj filologoj]] [[kategorio:Germanaj pedagogoj]] [[kategorio:Profesoroj]] [[kategorio:Naskiĝintoj en 1857]] [[kategorio:Mortintoj en 1918]] [[kategorio:Germanaj komponistoj]] turz5ntfrc9u762rk4pqphcifrx0cni 0 784620 7684886 2022-08-11T05:05:55Z Giorno2 26895 Kreis novan paĝon kun "'''Herodas''' (greke Ἡρώδας; ankaŭ ''Herondas'' aŭ ''Heroidas'') estis [[antikva epoko|antikva]] greka poeto de [[mimo|mimaj]] [[jambo]]j de [[Helenisma Epoko]]. Li verŝajne originas el [[kos (insulo)|Kos]] vivante dum la 3-a jarcento a.K. De li nur malmulto konata estis ĝis trovo de naŭ mimaj jamboj en la 1890-a jarco sur egipta [[papiruso]]. En liaj historioj temas ofte pri uloj el malsupraj socialaj klasoj (bordelestroj, sklavoj). Herodas imitis la..." wikitext text/x-wiki '''Herodas''' (greke Ἡρώδας; ankaŭ ''Herondas'' aŭ ''Heroidas'') estis [[antikva epoko|antikva]] greka poeto de [[mimo|mimaj]] [[jambo]]j de [[Helenisma Epoko]]. Li verŝajne originas el [[kos (insulo)|Kos]] vivante dum la 3-a jarcento a.K. De li nur malmulto konata estis ĝis trovo de naŭ mimaj jamboj en la 1890-a jarco sur egipta [[papiruso]]. En liaj historioj temas ofte pri uloj el malsupraj socialaj klasoj (bordelestroj, sklavoj). Herodas imitis la [[jonio|jonian]] satiran poeton [[Hiponakso]]. Herodas certe interrempe vivis ankaŭ en [[Aleksandrio]]. == Eldonoj== * [[Otto Crusius]], [[Rudolf Herzog]] (eld.): ''Die Mimiamben des Herondas.'' Dua eldono. Dieterich, Leipzig 1926, represo ĉe Olms, Hildesheim 1967, kun germana traduko ([https://archive.org/details/diemimiambendesh00hero/page/n7 interrete]) == Literaturo == * Doris Meyer: Herodas/Herondas. Ĉe: [[Bernhard Zimmermann]], [[Antonios Rengakos]] (eld.): ''Handbuch der griechischen Literatur der Antike.'' Band 2: ''Die Literatur der klassischen und hellenistischen Zeit.'' C. H. Beck, München 2014, ISBN 978-3-406-61818-5, p. 204–213 {{Normdaten|TYP=p|GND=118639579|LCCN=n/79/105659|VIAF=265833221}} [[Kategorio:Helenaj verkistoj]] 624gqdep1od42scpj9q1hp1od4ba63o 7684889 7684886 2022-08-11T05:16:43Z Giorno2 26895 wikitext text/x-wiki '''Herodas''' (greke Ἡρώδας; ankaŭ ''Herondas'' aŭ ''Heroidas'') estis [[antikva epoko|antikva]] greka poeto de [[mimo|mimaj]] [[jambo]]j de [[Helenisma Epoko]]. Li verŝajne originas el [[kos (insulo)|Kos]] vivante dum la 3-a jarcento a.K. De li nur malmulto konata estis ĝis trovo de naŭ mimaj jamboj en la 1890-a jarco sur egipta [[papiruso]]. En liaj historioj temas ofte pri uloj el malsupraj socialaj klasoj (bordelestroj, sklavoj). Herodas imitis la [[ionio|ionian]] satiran poeton [[Hiponakso]]. Herodas certe interrempe vivis ankaŭ en [[Aleksandrio]]. == Eldonoj== * [[Otto Crusius]], [[Rudolf Herzog]] (eld.): ''Die Mimiamben des Herondas.'' Dua eldono. Dieterich, Leipzig 1926, represo ĉe Olms, Hildesheim 1967, kun germana traduko ([https://archive.org/details/diemimiambendesh00hero/page/n7 interrete]) == Literaturo == * Doris Meyer: Herodas/Herondas. Ĉe: [[Bernhard Zimmermann]], [[Antonios Rengakos]] (eld.): ''Handbuch der griechischen Literatur der Antike.'' Band 2: ''Die Literatur der klassischen und hellenistischen Zeit.'' C. H. Beck, München 2014, ISBN 978-3-406-61818-5, p. 204–213 {{Normdaten|TYP=p|GND=118639579|LCCN=n/79/105659|VIAF=265833221}} [[Kategorio:Helenaj verkistoj]] rrkl182r8khwsgul8rnn3001rupbrak 7684891 7684889 2022-08-11T05:25:50Z Giorno2 26895 /* Literaturo */ wikitext text/x-wiki '''Herodas''' (greke Ἡρώδας; ankaŭ ''Herondas'' aŭ ''Heroidas'') estis [[antikva epoko|antikva]] greka poeto de [[mimo|mimaj]] [[jambo]]j de [[Helenisma Epoko]]. Li verŝajne originas el [[kos (insulo)|Kos]] vivante dum la 3-a jarcento a.K. De li nur malmulto konata estis ĝis trovo de naŭ mimaj jamboj en la 1890-a jarco sur egipta [[papiruso]]. En liaj historioj temas ofte pri uloj el malsupraj socialaj klasoj (bordelestroj, sklavoj). Herodas imitis la [[ionio|ionian]] satiran poeton [[Hiponakso]]. Herodas certe interrempe vivis ankaŭ en [[Aleksandrio]]. == Eldonoj== * [[Otto Crusius]], [[Rudolf Herzog]] (eld.): ''Die Mimiamben des Herondas.'' Dua eldono. Dieterich, Leipzig 1926, represo ĉe Olms, Hildesheim 1967, kun germana traduko ([https://archive.org/details/diemimiambendesh00hero/page/n7 interrete]) == Literaturo == * Doris Meyer: Herodas/Herondas. Ĉe: [[Bernhard Zimmermann]], [[Antonios Rengakos]] (eld.): ''Handbuch der griechischen Literatur der Antike.'' Band 2: ''Die Literatur der klassischen und hellenistischen Zeit.'' C. H. Beck, München 2014, ISBN 978-3-406-61818-5, p. 204–213 {{Normdaten|TYP=p|GND=118639579|LCCN=n/79/105659|VIAF=265833221}} [[Kategorio:Helenismaj verkistoj]] fhtr7px7p2q6nnj4aec7rqslqb2bfav 0 784621 7684890 2022-08-11T05:23:13Z Giorno2 26895 Kreis novan paĝon kun "[[File:Hipponax of Ephesus.jpg|thumb|Hiponakso]] Ἱππῶναξ '''Hiponakso''' (greke: ''Ἱππῶναξ'', latine: ''Hipponax Ephesius'') estis helena poeto de [[jambo]]j el [[Efeso]]. ==Vivo== En la jaro 542 a.K. li fuĝis pro tiraneco en sia naskiĝurbo al Klazomenaj (en [[Ionio]]n) kie li vivis en malriĉeco. Kiam tie du skulptistoj nome Bupalos kaj Athenis publike primokigis lin per skulptita karikaturo de lia malbela aspekto li inverse ekpersekutis ilin p..." wikitext text/x-wiki [[File:Hipponax of Ephesus.jpg|thumb|Hiponakso]] Ἱππῶναξ '''Hiponakso''' (greke: ''Ἱππῶναξ'', latine: ''Hipponax Ephesius'') estis helena poeto de [[jambo]]j el [[Efeso]]. ==Vivo== En la jaro 542 a.K. li fuĝis pro tiraneco en sia naskiĝurbo al Klazomenaj (en [[Ionio]]n) kie li vivis en malriĉeco. Kiam tie du skulptistoj nome Bupalos kaj Athenis publike primokigis lin per skulptita karikaturo de lia malbela aspekto li inverse ekpersekutis ilin per fifamigaj jamboj. Laŭtradicie ambaŭ sinmortigis lin poste (kp. sorto de Likambo pro [[Arĥiloĥo]]). La eble de li inventita ritmo [[Metriko (poetiko)|metrika]] de ''lamaj jamboj'' tipis por la enhavo de liaj poeziaĵoj faritaj en ĉiutaga ionia lingvo. ==Fonto== ''Meyers Großes Konversations-Lexikon'', volumo 9. Leipzig 1907, p. 361 ([http://www.zeno.org/nid/20006776590 tie ĉi interrete]) [[kategorio:Helenaj verkistoj]] [[kategorio:Grekaj poetoj]] gb67md1lw45rhlfnnebe4t59khbcdpu 7684892 7684890 2022-08-11T05:26:15Z Giorno2 26895 /* Fonto */ wikitext text/x-wiki [[File:Hipponax of Ephesus.jpg|thumb|Hiponakso]] Ἱππῶναξ '''Hiponakso''' (greke: ''Ἱππῶναξ'', latine: ''Hipponax Ephesius'') estis helena poeto de [[jambo]]j el [[Efeso]]. ==Vivo== En la jaro 542 a.K. li fuĝis pro tiraneco en sia naskiĝurbo al Klazomenaj (en [[Ionio]]n) kie li vivis en malriĉeco. Kiam tie du skulptistoj nome Bupalos kaj Athenis publike primokigis lin per skulptita karikaturo de lia malbela aspekto li inverse ekpersekutis ilin per fifamigaj jamboj. Laŭtradicie ambaŭ sinmortigis lin poste (kp. sorto de Likambo pro [[Arĥiloĥo]]). La eble de li inventita ritmo [[Metriko (poetiko)|metrika]] de ''lamaj jamboj'' tipis por la enhavo de liaj poeziaĵoj faritaj en ĉiutaga ionia lingvo. ==Fonto== ''Meyers Großes Konversations-Lexikon'', volumo 9. Leipzig 1907, p. 361 ([http://www.zeno.org/nid/20006776590 tie ĉi interrete]) [[kategorio:Helenismaj verkistoj]] [[kategorio:Grekaj poetoj]] 8916hxqn9qeqgz22e42op9etgqc9wal 7684894 7684892 2022-08-11T05:27:08Z Giorno2 26895 wikitext text/x-wiki [[File:Hipponax of Ephesus.jpg|thumb|Hiponakso]] Ἱππῶναξ '''Hiponakso''' (greke: ''Ἱππῶναξ'', latine: ''Hipponax Ephesius'') estis helena poeto de [[jambo]]j el [[Efezo]]. ==Vivo== En la jaro 542 a.K. li fuĝis pro tiraneco en sia naskiĝurbo al Klazomenaj (en [[Ionio]]n) kie li vivis en malriĉeco. Kiam tie du skulptistoj nome Bupalos kaj Athenis publike primokigis lin per skulptita karikaturo de lia malbela aspekto li inverse ekpersekutis ilin per fifamigaj jamboj. Laŭtradicie ambaŭ sinmortigis lin poste (kp. sorto de Likambo pro [[Arĥiloĥo]]). La eble de li inventita ritmo [[Metriko (poetiko)|metrika]] de ''lamaj jamboj'' tipis por la enhavo de liaj poeziaĵoj faritaj en ĉiutaga ionia lingvo. ==Fonto== ''Meyers Großes Konversations-Lexikon'', volumo 9. Leipzig 1907, p. 361 ([http://www.zeno.org/nid/20006776590 tie ĉi interrete]) [[kategorio:Helenismaj verkistoj]] [[kategorio:Grekaj poetoj]] ammqnvcl6lc5kq7eyqml5qspn651kfq 7684895 7684894 2022-08-11T05:27:32Z Giorno2 26895 wikitext text/x-wiki [[File:Hipponax of Ephesus.jpg|thumb|Hiponakso]] '''Hiponakso''' (greke: ''Ἱππῶναξ'', latine: ''Hipponax Ephesius'') estis helena poeto de [[jambo]]j el [[Efezo]]. ==Vivo== En la jaro 542 a.K. li fuĝis pro tiraneco en sia naskiĝurbo al Klazomenaj (en [[Ionio]]n) kie li vivis en malriĉeco. Kiam tie du skulptistoj nome Bupalos kaj Athenis publike primokigis lin per skulptita karikaturo de lia malbela aspekto li inverse ekpersekutis ilin per fifamigaj jamboj. Laŭtradicie ambaŭ sinmortigis lin poste (kp. sorto de Likambo pro [[Arĥiloĥo]]). La eble de li inventita ritmo [[Metriko (poetiko)|metrika]] de ''lamaj jamboj'' tipis por la enhavo de liaj poeziaĵoj faritaj en ĉiutaga ionia lingvo. ==Fonto== ''Meyers Großes Konversations-Lexikon'', volumo 9. Leipzig 1907, p. 361 ([http://www.zeno.org/nid/20006776590 tie ĉi interrete]) [[kategorio:Helenismaj verkistoj]] [[kategorio:Grekaj poetoj]] 1gpikjmmz3bd3gokk71tcf8aaz559cj 1 784622 7684909 2022-08-11T06:15:38Z ThomasPusch 1869 /* Teama flago en 1912 kaj antaŭe */ nova sekcio wikitext text/x-wiki == Teama flago en 1912 kaj antaŭe == La anglalingva versio de tiu artikolo klarigas (<small>''por krokodiloj, kiuj ne scias uzi aŭtomatan tradukadon:''</small> The article in wiki.en clearly states): [[Image:Flag of the United Kingdom.svg|200px|left|thumb|The [[Union Jack]] was the Canada flag for the 1912 Olympics.]] {{clear}} aj la foto de la malferma ceremonio (and the opening ceremony photo) [[Image:1912 Opening ceremony - Canada.JPG|left|thumb|350px|The team of Canada at the opening ceremony.]] {{clear}} ne lasas dubon, ke tiu aserto estas vera. Sekve, la sindikato estu montrata en la informkesto. Kio pri la antaŭaj Olimpikoj? Certe, ne estis flagoj aŭ entute "parado de nacioj" en 1896, sed en 1906 kaj 1908 estis... (leaves no doubt that statement is true. By conesequence, the union jack should be shown in the infobox. What about the earlier olympics? For sure, there wasn't any flags or a "parade of nations" at all in 1896, but in 1906 and 1908 is was...) [[User:ThomasPusch|ThomasPusch]] ([[User talk:ThomasPusch|talk]]) 06:05, 11 August 2022 (UTC) [[Uzanto:ThomasPusch|ThomasPusch]] ([[Uzanto-Diskuto:ThomasPusch|diskuto]]) 06:15, 11 aŭg. 2022 (UTC) 1uxbp1oae9g9ske0p2q8dq1xtzmipco 7684938 7684909 2022-08-11T06:30:55Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki == Teama flago en 1912 kaj antaŭe == La [[:en:Canada at the 1912 Summer Olympics|anglalingva versio de tiu artikolo]] klarigas (<small>''por krokodiloj, kiuj ne scias uzi aŭtomatan tradukadon:''</small> The article in wiki.en clearly states): [[Image:Flag of the United Kingdom.svg|200px|left|thumb|The [[Union Jack]] was the Canada flag for the 1912 Olympics.]] {{clear}} kaj la foto de la malferma ceremonio (and the opening ceremony photo) [[Image:1912 Opening ceremony - Canada.JPG|left|thumb|350px|The team of Canada at the opening ceremony.]] {{clear}} ne lasas dubon, ke tiu aserto estas vera. Sekve, la brita flago estu montrata en la informkesto de la paĝo pri 1912. Kio pri la antaŭaj Olimpikoj? Certe, ne estis flagoj aŭ entute "parado de nacioj" en 1896, sed en 1906 kaj 1908 estis... (leaves no doubt that statement is true. By conesequence, the union jack should be shown in the infobox of the page about 1912. What about the earlier olympics? For sure, there wasn't any flags or a "parade of nations" at all in 1896, but in 1906 and 1908 is was...) [[User:ThomasPusch|ThomasPusch]] ([[User talk:ThomasPusch|talk]]) 06:05, 11-a de aŭgusto 2022 (UTC) <small>:PS: Mi preferus pro simpleco limigi ŝanĝojn de flagoj al ŝanĝoj de politika sistemo, ekzemple kiam monarkio iĝas respubliko aŭ diktaturo (kiel en la kazo de Hispanio), kaj ne perdiĝi en detaloj, ĉu en momento de malferma ceremonio estis 48, 49, 50 aŭ 51 steloj sur la flago de Usono, sed se oni insistas pri tia detaleco, tiam oni faru ĝin ĝuste...</small> h95aop055y92zn57q34ya7b3l9vg9yk 0 784623 7684910 2022-08-11T06:16:39Z Giorno2 26895 Kreis novan paĝon kun "[[file:Otto Ribbeck - Imagines philologorum.jpg|thumb|Otto Ribbeck]] '''Johann Carl Otto RIBBECK''' (naskiĝinta la {{daton|23|7|1827}} en [[Erfurto]], mortinta la {{daton|18|7|1898}} en [[Leipzig]]) estis [[germanio|germana]] [[klasika filologio|klasika filologo]]. == Vivo== Estante filo de konsistorikonsilisto kaj [[superintendanto]] li frekventis la Frederika gimnazio en [[Vroclavo]] (kien vokitis la patro) kaj poste [[Griza klostro (Berlino)Graues Kloster]] en..." wikitext text/x-wiki [[file:Otto Ribbeck - Imagines philologorum.jpg|thumb|Otto Ribbeck]] '''Johann Carl Otto RIBBECK''' (naskiĝinta la {{daton|23|7|1827}} en [[Erfurto]], mortinta la {{daton|18|7|1898}} en [[Leipzig]]) estis [[germanio|germana]] [[klasika filologio|klasika filologo]]. == Vivo== Estante filo de konsistorikonsilisto kaj [[superintendanto]] li frekventis la Frederika gimnazio en [[Vroclavo]] (kien vokitis la patro) kaj poste [[Griza klostro (Berlino)Graues Kloster]] en Berlino (ekde 1843). En 1845 li ekstudentis en Berlino kaj ekde 1846 en [[bonna universitato|Bonn]]. Doktoriĝo estis en 1849 en Berlino pri ''In tragicos romanorum poetas coniectanea: Specimen I''. Ribbeck poste provinstruistis en 1850 en Bonn kaj Berlino, antaŭ instrui en 1852 en Italujo. En 1853 li deĵoris en [[Berlino]] kaj inter 1854 kaj 1856 ĉe la gimnazio de [[Elberfeld]]. Poste li profesoris ĉe la [[Universitato de Berno]] de 1856 ĝis 1861. Paralele li estis registarkonsilito en Berno kaj profesoris ĉe la universitato en ]]Bazelo]] en 1861/62. Sekvis profesorecoj je [[kilo (urbo)|Kilo]] (1862-1872) kaj [[Hajdelbergo]]. En 1877 li posteulis sian instruiston [[Friedrich Ritschl]] ĉe la [[Universitato de Lepsiko]] kie li ankaŭ rektoris en 1887/88 (dekaneco estis estinta en 1882/83). En 1888 li fariĝis koresponda membro de la akademio de [[Göttingen]].<ref>Holger Krahnke: ''Die Mitglieder der Akademie der Wissenschaften zu Göttingen 1751–2001'' (=Abhandlungen der Akademie der Wissenschaften in Göttingen, Mathematisch-Physikalische Klasse, 3/50). Vandenhoeck & Ruprecht, Göttingen 2001, ISBN 3-525-82516-1, p. 201.</ref> Membreco koresponda ĉe [[Rusia Akademio de Sciencoj]] ekis en 1893.<ref>[http://www.ras.ru/win/db/show_per.asp?P=.id-51943.ln-ru]</ref> == Graveco == Ribbeck skribis plurajn bazajn verkojn pri poetoj kaj poetiko en la [[Romia Imperio]], ekz. ''Geschichte der römischen Dichtung'' (dua eldono 1894-1900), ''Die römische Tragödie im Zeitalter der Republik'' (1875) kaj ''Scaenicae Romanorum poesis fragmenta'' (tria eldono 1897). Tekstkritikante li tre diligentis rapide preta ŝanĝi aferojn laŭ persona plaĉo. Tio tre senteblas ĉe la eldono de la [[horaco|horacaj]] verkoj ''Epistulae'' kaj [[Ars poetica]]., ĉe la [[juvenalo|juvenalaj ''Satiroj]] kaj en la komenta eseo ''Der echte und unechte Juvenal'' (1865). Dum pli malfruaj jaroj li bremsiĝis kaj iĝis pli konservema. Lia (nur kritika) eldono de [[Vergilio]] (dua eldono 1894–1895) estas frukto de impona klereco, aparte koncerne la sciencan enkondukon. Lia biografio pri Ritschl (1879-1881) ankaŭ furoros. La influo de tiu ĉi instruisto ankaŭ senteblis ĉe la ribbeck-a eldono de ''Miles Gloriosus'' de [[Plaŭto]] kaj ĉe ''Beiträge zur Lehre von den lateinischen Partikeln''. Bedaŭrinde ne sekvis publikigoj kun similiaj esplorrezultoj. Antologio pri liaj prelegoj eldonitis postmorte (Leipzig 1899). Ribbeck tre interesiĝis pri la monumenta verko ''[[Thesaurus Linguae Latinae]]'' por kies faro li sukcese petadis monon de la registaro de [[Saksio]]. ==Aliaj akademimembrecoj kaj honoroj== *membro ĉe Königliches Seminar für Gelehrtenschulen *sekretario de Königlich-Sächsische Gesellschaft der Wissenschaften zu Leipzig * membreco ĉe Königliche Societät der Wissenschaften zu Göttingen 1888-1893 *koresponda membreco ĉe Königlich-Preußische Akademie der Wissenschaften zu Berlin 1896-1898 *ricevo de ''Comthur des Königlich Sächsischen Verdienstordens'' *ricevo de ''Bayrischer Maximiliansorden für Kunst und Wissenschaft'' ==Verkoj (elekto)== *Anfänge und Entwicklung des Dionysoscultes in Attika: ein Beitrag zur griechischen Religionsgeschichte, Kiel 1869 *Die Römische Tragödie im Zeitalter der Republik, Leipzig 1875 *Aufgaben und Ziele einer antiken Litteraturgeschichte, Leipzig 1887 *Geschichte der Römischen Dichtung, Stuttgart 1887-1892 *Reden und Vorträge, Leipzig 1899 == Literaturo == * ''Otto Ribbeck, ein Bild seines Lebens. Aus seinen Briefen 1846–1898.'' Herausgegeben von Emma Ribbeck. Cotta, Stuttgart 1901 ([https://archive.org/details/ottoribbeckeinb00ribbgoog/page/n4/mode/2up interrete]). *"Ribbeck, Otto" fare de Georg Müller, ĉe: Allgemeine Deutsche Biographie, volumo 53 (1907), p. 329–340 ([https://de.wikisource.org/w/index.php?title=ADB:Ribbeck,_Otto&oldid=- tie ĉi interrete ]) == Eksteraj ligiloj == *[https://de.wikisource.org/wiki/Otto_Ribbeck Vikifontaro] * {{DNB-Portal|119034948}} *[https://histvv.uni-leipzig.de/dozenten/ribbeck_o.html prelegoj faritaj en Lepsiko] * [https://research.uni-leipzig.de/catalogus-professorum-lipsiensium/leipzig/Ribbeck_949/ lepsika universitatprofesora katalogo] == Notoj == <references /> {{Normdaten|TYP=p|GND=119034948|LCCN=nr/89/1832|VIAF=19728115}} {{DEFAULTSORT:Ribbeck, Otto}} [[Kategorio:Germanaj klasikaj filologoj]] [[Kategorio:Germanaj pedagogoj]] [[Kategorio:Homoj rilataj al Erfurto]] [[Kategorio:Profesoroj]] [[Kategorio:Naskiĝintoj en 1827]] [[Kategorio:Mortintoj en 1898]] [[Kategorio:Universitato de Lepsiko]] mpexb0fwgmz20es2w6r7lnlpa7lgv7g 7684927 7684910 2022-08-11T06:26:15Z Giorno2 26895 /* Vivo */ wikitext text/x-wiki [[file:Otto Ribbeck - Imagines philologorum.jpg|thumb|Otto Ribbeck]] '''Johann Carl Otto RIBBECK''' (naskiĝinta la {{daton|23|7|1827}} en [[Erfurto]], mortinta la {{daton|18|7|1898}} en [[Leipzig]]) estis [[germanio|germana]] [[klasika filologio|klasika filologo]]. == Vivo== Estante filo de konsistorikonsilisto kaj [[superintendanto]] li frekventis la Frederika gimnazio en [[Vroclavo]] (kien vokitis la patro) kaj poste [[Griza klostro (Berlino)|Graues Kloster]] en Berlino (ekde 1843). En 1845 li ekstudentis en Berlino kaj ekde 1846 en [[bonna universitato|Bonn]]. Doktoriĝo estis en 1849 en Berlino pri ''In tragicos romanorum poetas coniectanea: Specimen I''. Ribbeck poste provinstruistis en 1850 en Bonn kaj Berlino, antaŭ instrui en 1852 en Italujo. En 1853 li deĵoris en [[Berlino]] kaj inter 1854 kaj 1856 ĉe la gimnazio de [[Elberfeld]]. Poste li profesoris ĉe la [[Universitato de Berno]] de 1856 ĝis 1861. Paralele li estis registarkonsilito en Berno kaj profesoris ĉe la universitato en ]]Bazelo]] en 1861/62. Sekvis profesorecoj je [[kilo (urbo)|Kilo]] (1862-1872) kaj [[Hajdelbergo]]. En 1877 li posteulis sian instruiston [[Friedrich Ritschl]] ĉe la [[Universitato de Lepsiko]] kie li ankaŭ rektoris en 1887/88 (dekaneco estis estinta en 1882/83). En 1888 li fariĝis koresponda membro de la akademio de [[Göttingen]].<ref>Holger Krahnke: ''Die Mitglieder der Akademie der Wissenschaften zu Göttingen 1751–2001'' (=Abhandlungen der Akademie der Wissenschaften in Göttingen, Mathematisch-Physikalische Klasse, 3/50). Vandenhoeck & Ruprecht, Göttingen 2001, ISBN 3-525-82516-1, p. 201.</ref> Membreco koresponda ĉe [[Rusia Akademio de Sciencoj]] ekis en 1893.<ref>[http://www.ras.ru/win/db/show_per.asp?P=.id-51943.ln-ru]</ref> == Graveco == Ribbeck skribis plurajn bazajn verkojn pri poetoj kaj poetiko en la [[Romia Imperio]], ekz. ''Geschichte der römischen Dichtung'' (dua eldono 1894-1900), ''Die römische Tragödie im Zeitalter der Republik'' (1875) kaj ''Scaenicae Romanorum poesis fragmenta'' (tria eldono 1897). Tekstkritikante li tre diligentis rapide preta ŝanĝi aferojn laŭ persona plaĉo. Tio tre senteblas ĉe la eldono de la [[horaco|horacaj]] verkoj ''Epistulae'' kaj [[Ars poetica]]., ĉe la [[juvenalo|juvenalaj ''Satiroj]] kaj en la komenta eseo ''Der echte und unechte Juvenal'' (1865). Dum pli malfruaj jaroj li bremsiĝis kaj iĝis pli konservema. Lia (nur kritika) eldono de [[Vergilio]] (dua eldono 1894–1895) estas frukto de impona klereco, aparte koncerne la sciencan enkondukon. Lia biografio pri Ritschl (1879-1881) ankaŭ furoros. La influo de tiu ĉi instruisto ankaŭ senteblis ĉe la ribbeck-a eldono de ''Miles Gloriosus'' de [[Plaŭto]] kaj ĉe ''Beiträge zur Lehre von den lateinischen Partikeln''. Bedaŭrinde ne sekvis publikigoj kun similiaj esplorrezultoj. Antologio pri liaj prelegoj eldonitis postmorte (Leipzig 1899). Ribbeck tre interesiĝis pri la monumenta verko ''[[Thesaurus Linguae Latinae]]'' por kies faro li sukcese petadis monon de la registaro de [[Saksio]]. ==Aliaj akademimembrecoj kaj honoroj== *membro ĉe Königliches Seminar für Gelehrtenschulen *sekretario de Königlich-Sächsische Gesellschaft der Wissenschaften zu Leipzig * membreco ĉe Königliche Societät der Wissenschaften zu Göttingen 1888-1893 *koresponda membreco ĉe Königlich-Preußische Akademie der Wissenschaften zu Berlin 1896-1898 *ricevo de ''Comthur des Königlich Sächsischen Verdienstordens'' *ricevo de ''Bayrischer Maximiliansorden für Kunst und Wissenschaft'' ==Verkoj (elekto)== *Anfänge und Entwicklung des Dionysoscultes in Attika: ein Beitrag zur griechischen Religionsgeschichte, Kiel 1869 *Die Römische Tragödie im Zeitalter der Republik, Leipzig 1875 *Aufgaben und Ziele einer antiken Litteraturgeschichte, Leipzig 1887 *Geschichte der Römischen Dichtung, Stuttgart 1887-1892 *Reden und Vorträge, Leipzig 1899 == Literaturo == * ''Otto Ribbeck, ein Bild seines Lebens. Aus seinen Briefen 1846–1898.'' Herausgegeben von Emma Ribbeck. Cotta, Stuttgart 1901 ([https://archive.org/details/ottoribbeckeinb00ribbgoog/page/n4/mode/2up interrete]). *"Ribbeck, Otto" fare de Georg Müller, ĉe: Allgemeine Deutsche Biographie, volumo 53 (1907), p. 329–340 ([https://de.wikisource.org/w/index.php?title=ADB:Ribbeck,_Otto&oldid=- tie ĉi interrete ]) == Eksteraj ligiloj == *[https://de.wikisource.org/wiki/Otto_Ribbeck Vikifontaro] * {{DNB-Portal|119034948}} *[https://histvv.uni-leipzig.de/dozenten/ribbeck_o.html prelegoj faritaj en Lepsiko] * [https://research.uni-leipzig.de/catalogus-professorum-lipsiensium/leipzig/Ribbeck_949/ lepsika universitatprofesora katalogo] == Notoj == <references /> {{Normdaten|TYP=p|GND=119034948|LCCN=nr/89/1832|VIAF=19728115}} {{DEFAULTSORT:Ribbeck, Otto}} [[Kategorio:Germanaj klasikaj filologoj]] [[Kategorio:Germanaj pedagogoj]] [[Kategorio:Homoj rilataj al Erfurto]] [[Kategorio:Profesoroj]] [[Kategorio:Naskiĝintoj en 1827]] [[Kategorio:Mortintoj en 1898]] [[Kategorio:Universitato de Lepsiko]] 5g2wplx1ac6ukan7g0iv7f6ndtukhg3 7684928 7684927 2022-08-11T06:26:39Z Giorno2 26895 /* Literaturo */ wikitext text/x-wiki [[file:Otto Ribbeck - Imagines philologorum.jpg|thumb|Otto Ribbeck]] '''Johann Carl Otto RIBBECK''' (naskiĝinta la {{daton|23|7|1827}} en [[Erfurto]], mortinta la {{daton|18|7|1898}} en [[Leipzig]]) estis [[germanio|germana]] [[klasika filologio|klasika filologo]]. == Vivo== Estante filo de konsistorikonsilisto kaj [[superintendanto]] li frekventis la Frederika gimnazio en [[Vroclavo]] (kien vokitis la patro) kaj poste [[Griza klostro (Berlino)|Graues Kloster]] en Berlino (ekde 1843). En 1845 li ekstudentis en Berlino kaj ekde 1846 en [[bonna universitato|Bonn]]. Doktoriĝo estis en 1849 en Berlino pri ''In tragicos romanorum poetas coniectanea: Specimen I''. Ribbeck poste provinstruistis en 1850 en Bonn kaj Berlino, antaŭ instrui en 1852 en Italujo. En 1853 li deĵoris en [[Berlino]] kaj inter 1854 kaj 1856 ĉe la gimnazio de [[Elberfeld]]. Poste li profesoris ĉe la [[Universitato de Berno]] de 1856 ĝis 1861. Paralele li estis registarkonsilito en Berno kaj profesoris ĉe la universitato en ]]Bazelo]] en 1861/62. Sekvis profesorecoj je [[kilo (urbo)|Kilo]] (1862-1872) kaj [[Hajdelbergo]]. En 1877 li posteulis sian instruiston [[Friedrich Ritschl]] ĉe la [[Universitato de Lepsiko]] kie li ankaŭ rektoris en 1887/88 (dekaneco estis estinta en 1882/83). En 1888 li fariĝis koresponda membro de la akademio de [[Göttingen]].<ref>Holger Krahnke: ''Die Mitglieder der Akademie der Wissenschaften zu Göttingen 1751–2001'' (=Abhandlungen der Akademie der Wissenschaften in Göttingen, Mathematisch-Physikalische Klasse, 3/50). Vandenhoeck & Ruprecht, Göttingen 2001, ISBN 3-525-82516-1, p. 201.</ref> Membreco koresponda ĉe [[Rusia Akademio de Sciencoj]] ekis en 1893.<ref>[http://www.ras.ru/win/db/show_per.asp?P=.id-51943.ln-ru]</ref> == Graveco == Ribbeck skribis plurajn bazajn verkojn pri poetoj kaj poetiko en la [[Romia Imperio]], ekz. ''Geschichte der römischen Dichtung'' (dua eldono 1894-1900), ''Die römische Tragödie im Zeitalter der Republik'' (1875) kaj ''Scaenicae Romanorum poesis fragmenta'' (tria eldono 1897). Tekstkritikante li tre diligentis rapide preta ŝanĝi aferojn laŭ persona plaĉo. Tio tre senteblas ĉe la eldono de la [[horaco|horacaj]] verkoj ''Epistulae'' kaj [[Ars poetica]]., ĉe la [[juvenalo|juvenalaj ''Satiroj]] kaj en la komenta eseo ''Der echte und unechte Juvenal'' (1865). Dum pli malfruaj jaroj li bremsiĝis kaj iĝis pli konservema. Lia (nur kritika) eldono de [[Vergilio]] (dua eldono 1894–1895) estas frukto de impona klereco, aparte koncerne la sciencan enkondukon. Lia biografio pri Ritschl (1879-1881) ankaŭ furoros. La influo de tiu ĉi instruisto ankaŭ senteblis ĉe la ribbeck-a eldono de ''Miles Gloriosus'' de [[Plaŭto]] kaj ĉe ''Beiträge zur Lehre von den lateinischen Partikeln''. Bedaŭrinde ne sekvis publikigoj kun similiaj esplorrezultoj. Antologio pri liaj prelegoj eldonitis postmorte (Leipzig 1899). Ribbeck tre interesiĝis pri la monumenta verko ''[[Thesaurus Linguae Latinae]]'' por kies faro li sukcese petadis monon de la registaro de [[Saksio]]. ==Aliaj akademimembrecoj kaj honoroj== *membro ĉe Königliches Seminar für Gelehrtenschulen *sekretario de Königlich-Sächsische Gesellschaft der Wissenschaften zu Leipzig * membreco ĉe Königliche Societät der Wissenschaften zu Göttingen 1888-1893 *koresponda membreco ĉe Königlich-Preußische Akademie der Wissenschaften zu Berlin 1896-1898 *ricevo de ''Comthur des Königlich Sächsischen Verdienstordens'' *ricevo de ''Bayrischer Maximiliansorden für Kunst und Wissenschaft'' ==Verkoj (elekto)== *Anfänge und Entwicklung des Dionysoscultes in Attika: ein Beitrag zur griechischen Religionsgeschichte, Kiel 1869 *Die Römische Tragödie im Zeitalter der Republik, Leipzig 1875 *Aufgaben und Ziele einer antiken Litteraturgeschichte, Leipzig 1887 *Geschichte der Römischen Dichtung, Stuttgart 1887-1892 *Reden und Vorträge, Leipzig 1899 == Literaturo == * ''Otto Ribbeck, ein Bild seines Lebens. Aus seinen Briefen 1846–1898.'' Herausgegeben von Emma Ribbeck. Cotta, Stuttgart 1901 ([https://archive.org/details/ottoribbeckeinb00ribbgoog/page/n4/mode/2up interrete]). *"Ribbeck, Otto" fare de Georg Müller, ĉe: Allgemeine Deutsche Biographie, volumo 53 (1907), p. 329–340 ([https://de.wikisource.org/w/index.php?title=ADB:Ribbeck,_Otto&oldid=- tie ĉi interrete]) == Eksteraj ligiloj == *[https://de.wikisource.org/wiki/Otto_Ribbeck Vikifontaro] * {{DNB-Portal|119034948}} *[https://histvv.uni-leipzig.de/dozenten/ribbeck_o.html prelegoj faritaj en Lepsiko] * [https://research.uni-leipzig.de/catalogus-professorum-lipsiensium/leipzig/Ribbeck_949/ lepsika universitatprofesora katalogo] == Notoj == <references /> {{Normdaten|TYP=p|GND=119034948|LCCN=nr/89/1832|VIAF=19728115}} {{DEFAULTSORT:Ribbeck, Otto}} [[Kategorio:Germanaj klasikaj filologoj]] [[Kategorio:Germanaj pedagogoj]] [[Kategorio:Homoj rilataj al Erfurto]] [[Kategorio:Profesoroj]] [[Kategorio:Naskiĝintoj en 1827]] [[Kategorio:Mortintoj en 1898]] [[Kategorio:Universitato de Lepsiko]] 6brvuk6fl97fb4xqmbu0wnk2apx5tfb 7684929 7684928 2022-08-11T06:27:15Z Giorno2 26895 /* Graveco */ wikitext text/x-wiki [[file:Otto Ribbeck - Imagines philologorum.jpg|thumb|Otto Ribbeck]] '''Johann Carl Otto RIBBECK''' (naskiĝinta la {{daton|23|7|1827}} en [[Erfurto]], mortinta la {{daton|18|7|1898}} en [[Leipzig]]) estis [[germanio|germana]] [[klasika filologio|klasika filologo]]. == Vivo== Estante filo de konsistorikonsilisto kaj [[superintendanto]] li frekventis la Frederika gimnazio en [[Vroclavo]] (kien vokitis la patro) kaj poste [[Griza klostro (Berlino)|Graues Kloster]] en Berlino (ekde 1843). En 1845 li ekstudentis en Berlino kaj ekde 1846 en [[bonna universitato|Bonn]]. Doktoriĝo estis en 1849 en Berlino pri ''In tragicos romanorum poetas coniectanea: Specimen I''. Ribbeck poste provinstruistis en 1850 en Bonn kaj Berlino, antaŭ instrui en 1852 en Italujo. En 1853 li deĵoris en [[Berlino]] kaj inter 1854 kaj 1856 ĉe la gimnazio de [[Elberfeld]]. Poste li profesoris ĉe la [[Universitato de Berno]] de 1856 ĝis 1861. Paralele li estis registarkonsilito en Berno kaj profesoris ĉe la universitato en ]]Bazelo]] en 1861/62. Sekvis profesorecoj je [[kilo (urbo)|Kilo]] (1862-1872) kaj [[Hajdelbergo]]. En 1877 li posteulis sian instruiston [[Friedrich Ritschl]] ĉe la [[Universitato de Lepsiko]] kie li ankaŭ rektoris en 1887/88 (dekaneco estis estinta en 1882/83). En 1888 li fariĝis koresponda membro de la akademio de [[Göttingen]].<ref>Holger Krahnke: ''Die Mitglieder der Akademie der Wissenschaften zu Göttingen 1751–2001'' (=Abhandlungen der Akademie der Wissenschaften in Göttingen, Mathematisch-Physikalische Klasse, 3/50). Vandenhoeck & Ruprecht, Göttingen 2001, ISBN 3-525-82516-1, p. 201.</ref> Membreco koresponda ĉe [[Rusia Akademio de Sciencoj]] ekis en 1893.<ref>[http://www.ras.ru/win/db/show_per.asp?P=.id-51943.ln-ru]</ref> == Graveco == Ribbeck skribis plurajn bazajn verkojn pri poetoj kaj poetiko en la [[Romia Imperio]], ekz. ''Geschichte der römischen Dichtung'' (dua eldono 1894-1900), ''Die römische Tragödie im Zeitalter der Republik'' (1875) kaj ''Scaenicae Romanorum poesis fragmenta'' (tria eldono 1897). Tekstkritikante li tre diligentis rapide preta ŝanĝi aferojn laŭ persona plaĉo. Tio tre senteblas ĉe la eldono de la [[horaco|horacaj]] verkoj ''Epistulae'' kaj ''Ars poetica'', ĉe la [[juvenalo|juvenalaj ''Satiroj]] kaj en la komenta eseo ''Der echte und unechte Juvenal'' (1865). Dum pli malfruaj jaroj li bremsiĝis kaj iĝis pli konservema. Lia (nur kritika) eldono de [[Vergilio]] (dua eldono 1894–1895) estas frukto de impona klereco, aparte koncerne la sciencan enkondukon. Lia biografio pri Ritschl (1879-1881) ankaŭ furoros. La influo de tiu ĉi instruisto ankaŭ senteblis ĉe la ribbeck-a eldono de ''Miles Gloriosus'' de [[Plaŭto]] kaj ĉe ''Beiträge zur Lehre von den lateinischen Partikeln''. Bedaŭrinde ne sekvis publikigoj kun similiaj esplorrezultoj. Antologio pri liaj prelegoj eldonitis postmorte (Leipzig 1899). Ribbeck tre interesiĝis pri la monumenta verko ''[[Thesaurus Linguae Latinae]]'' por kies faro li sukcese petadis monon de la registaro de [[Saksio]]. ==Aliaj akademimembrecoj kaj honoroj== *membro ĉe Königliches Seminar für Gelehrtenschulen *sekretario de Königlich-Sächsische Gesellschaft der Wissenschaften zu Leipzig * membreco ĉe Königliche Societät der Wissenschaften zu Göttingen 1888-1893 *koresponda membreco ĉe Königlich-Preußische Akademie der Wissenschaften zu Berlin 1896-1898 *ricevo de ''Comthur des Königlich Sächsischen Verdienstordens'' *ricevo de ''Bayrischer Maximiliansorden für Kunst und Wissenschaft'' ==Verkoj (elekto)== *Anfänge und Entwicklung des Dionysoscultes in Attika: ein Beitrag zur griechischen Religionsgeschichte, Kiel 1869 *Die Römische Tragödie im Zeitalter der Republik, Leipzig 1875 *Aufgaben und Ziele einer antiken Litteraturgeschichte, Leipzig 1887 *Geschichte der Römischen Dichtung, Stuttgart 1887-1892 *Reden und Vorträge, Leipzig 1899 == Literaturo == * ''Otto Ribbeck, ein Bild seines Lebens. Aus seinen Briefen 1846–1898.'' Herausgegeben von Emma Ribbeck. Cotta, Stuttgart 1901 ([https://archive.org/details/ottoribbeckeinb00ribbgoog/page/n4/mode/2up interrete]). *"Ribbeck, Otto" fare de Georg Müller, ĉe: Allgemeine Deutsche Biographie, volumo 53 (1907), p. 329–340 ([https://de.wikisource.org/w/index.php?title=ADB:Ribbeck,_Otto&oldid=- tie ĉi interrete]) == Eksteraj ligiloj == *[https://de.wikisource.org/wiki/Otto_Ribbeck Vikifontaro] * {{DNB-Portal|119034948}} *[https://histvv.uni-leipzig.de/dozenten/ribbeck_o.html prelegoj faritaj en Lepsiko] * [https://research.uni-leipzig.de/catalogus-professorum-lipsiensium/leipzig/Ribbeck_949/ lepsika universitatprofesora katalogo] == Notoj == <references /> {{Normdaten|TYP=p|GND=119034948|LCCN=nr/89/1832|VIAF=19728115}} {{DEFAULTSORT:Ribbeck, Otto}} [[Kategorio:Germanaj klasikaj filologoj]] [[Kategorio:Germanaj pedagogoj]] [[Kategorio:Homoj rilataj al Erfurto]] [[Kategorio:Profesoroj]] [[Kategorio:Naskiĝintoj en 1827]] [[Kategorio:Mortintoj en 1898]] [[Kategorio:Universitato de Lepsiko]] 7iy8227lus5fspq9jicl7e6rsoxvxsm 7684930 7684929 2022-08-11T06:29:01Z Giorno2 26895 /* Graveco */ wikitext text/x-wiki [[file:Otto Ribbeck - Imagines philologorum.jpg|thumb|Otto Ribbeck]] '''Johann Carl Otto RIBBECK''' (naskiĝinta la {{daton|23|7|1827}} en [[Erfurto]], mortinta la {{daton|18|7|1898}} en [[Leipzig]]) estis [[germanio|germana]] [[klasika filologio|klasika filologo]]. == Vivo== Estante filo de konsistorikonsilisto kaj [[superintendanto]] li frekventis la Frederika gimnazio en [[Vroclavo]] (kien vokitis la patro) kaj poste [[Griza klostro (Berlino)|Graues Kloster]] en Berlino (ekde 1843). En 1845 li ekstudentis en Berlino kaj ekde 1846 en [[bonna universitato|Bonn]]. Doktoriĝo estis en 1849 en Berlino pri ''In tragicos romanorum poetas coniectanea: Specimen I''. Ribbeck poste provinstruistis en 1850 en Bonn kaj Berlino, antaŭ instrui en 1852 en Italujo. En 1853 li deĵoris en [[Berlino]] kaj inter 1854 kaj 1856 ĉe la gimnazio de [[Elberfeld]]. Poste li profesoris ĉe la [[Universitato de Berno]] de 1856 ĝis 1861. Paralele li estis registarkonsilito en Berno kaj profesoris ĉe la universitato en ]]Bazelo]] en 1861/62. Sekvis profesorecoj je [[kilo (urbo)|Kilo]] (1862-1872) kaj [[Hajdelbergo]]. En 1877 li posteulis sian instruiston [[Friedrich Ritschl]] ĉe la [[Universitato de Lepsiko]] kie li ankaŭ rektoris en 1887/88 (dekaneco estis estinta en 1882/83). En 1888 li fariĝis koresponda membro de la akademio de [[Göttingen]].<ref>Holger Krahnke: ''Die Mitglieder der Akademie der Wissenschaften zu Göttingen 1751–2001'' (=Abhandlungen der Akademie der Wissenschaften in Göttingen, Mathematisch-Physikalische Klasse, 3/50). Vandenhoeck & Ruprecht, Göttingen 2001, ISBN 3-525-82516-1, p. 201.</ref> Membreco koresponda ĉe [[Rusia Akademio de Sciencoj]] ekis en 1893.<ref>[http://www.ras.ru/win/db/show_per.asp?P=.id-51943.ln-ru]</ref> == Graveco == Ribbeck skribis plurajn bazajn verkojn pri poetoj kaj poetiko en la [[Romia Imperio]], ekz. ''Geschichte der römischen Dichtung'' (dua eldono 1894-1900), ''Die römische Tragödie im Zeitalter der Republik'' (1875) kaj ''Scaenicae Romanorum poesis fragmenta'' (tria eldono 1897). Tekstkritikante li tre diligentis estante inklinega ŝanĝi aferojn laŭ persona gusto. Tio tre senteblas ĉe la eldono de la [[horaco|horacaj]] verkoj ''Epistulae'' kaj ''Ars poetica'', ĉe la [[juvenalo|juvenalaj ''Satiroj]] kaj en la komenta eseo ''Der echte und unechte Juvenal'' (1865). Dum pli malfruaj jaroj li bremsiĝis kaj iĝis pli konservema. Lia (nur kritika) eldono de [[Vergilio]] (dua eldono 1894–1895) estas frukto de impona klereco, aparte koncerne la sciencan enkondukon. Lia biografio pri Ritschl (1879-1881) ankaŭ furoros. La influo de tiu ĉi instruisto ankaŭ senteblis ĉe la ribbeck-a eldono de ''Miles Gloriosus'' de [[Plaŭto]] kaj ĉe ''Beiträge zur Lehre von den lateinischen Partikeln''. Bedaŭrinde ne sekvis publikigoj kun similiaj esplorrezultoj. Antologio pri liaj prelegoj eldonitis postmorte (Leipzig 1899). Ribbeck tre interesiĝis pri la monumenta verko ''[[Thesaurus Linguae Latinae]]'' por kies faro li sukcese petadis monon de la registaro de [[Saksio]]. ==Aliaj akademimembrecoj kaj honoroj== *membro ĉe Königliches Seminar für Gelehrtenschulen *sekretario de Königlich-Sächsische Gesellschaft der Wissenschaften zu Leipzig * membreco ĉe Königliche Societät der Wissenschaften zu Göttingen 1888-1893 *koresponda membreco ĉe Königlich-Preußische Akademie der Wissenschaften zu Berlin 1896-1898 *ricevo de ''Comthur des Königlich Sächsischen Verdienstordens'' *ricevo de ''Bayrischer Maximiliansorden für Kunst und Wissenschaft'' ==Verkoj (elekto)== *Anfänge und Entwicklung des Dionysoscultes in Attika: ein Beitrag zur griechischen Religionsgeschichte, Kiel 1869 *Die Römische Tragödie im Zeitalter der Republik, Leipzig 1875 *Aufgaben und Ziele einer antiken Litteraturgeschichte, Leipzig 1887 *Geschichte der Römischen Dichtung, Stuttgart 1887-1892 *Reden und Vorträge, Leipzig 1899 == Literaturo == * ''Otto Ribbeck, ein Bild seines Lebens. Aus seinen Briefen 1846–1898.'' Herausgegeben von Emma Ribbeck. Cotta, Stuttgart 1901 ([https://archive.org/details/ottoribbeckeinb00ribbgoog/page/n4/mode/2up interrete]). *"Ribbeck, Otto" fare de Georg Müller, ĉe: Allgemeine Deutsche Biographie, volumo 53 (1907), p. 329–340 ([https://de.wikisource.org/w/index.php?title=ADB:Ribbeck,_Otto&oldid=- tie ĉi interrete]) == Eksteraj ligiloj == *[https://de.wikisource.org/wiki/Otto_Ribbeck Vikifontaro] * {{DNB-Portal|119034948}} *[https://histvv.uni-leipzig.de/dozenten/ribbeck_o.html prelegoj faritaj en Lepsiko] * [https://research.uni-leipzig.de/catalogus-professorum-lipsiensium/leipzig/Ribbeck_949/ lepsika universitatprofesora katalogo] == Notoj == <references /> {{Normdaten|TYP=p|GND=119034948|LCCN=nr/89/1832|VIAF=19728115}} {{DEFAULTSORT:Ribbeck, Otto}} [[Kategorio:Germanaj klasikaj filologoj]] [[Kategorio:Germanaj pedagogoj]] [[Kategorio:Homoj rilataj al Erfurto]] [[Kategorio:Profesoroj]] [[Kategorio:Naskiĝintoj en 1827]] [[Kategorio:Mortintoj en 1898]] [[Kategorio:Universitato de Lepsiko]] ag3qbz2li795z9o500t5vn9qj5d0f1t 7684932 7684930 2022-08-11T06:29:42Z Giorno2 26895 /* Graveco */ wikitext text/x-wiki [[file:Otto Ribbeck - Imagines philologorum.jpg|thumb|Otto Ribbeck]] '''Johann Carl Otto RIBBECK''' (naskiĝinta la {{daton|23|7|1827}} en [[Erfurto]], mortinta la {{daton|18|7|1898}} en [[Leipzig]]) estis [[germanio|germana]] [[klasika filologio|klasika filologo]]. == Vivo== Estante filo de konsistorikonsilisto kaj [[superintendanto]] li frekventis la Frederika gimnazio en [[Vroclavo]] (kien vokitis la patro) kaj poste [[Griza klostro (Berlino)|Graues Kloster]] en Berlino (ekde 1843). En 1845 li ekstudentis en Berlino kaj ekde 1846 en [[bonna universitato|Bonn]]. Doktoriĝo estis en 1849 en Berlino pri ''In tragicos romanorum poetas coniectanea: Specimen I''. Ribbeck poste provinstruistis en 1850 en Bonn kaj Berlino, antaŭ instrui en 1852 en Italujo. En 1853 li deĵoris en [[Berlino]] kaj inter 1854 kaj 1856 ĉe la gimnazio de [[Elberfeld]]. Poste li profesoris ĉe la [[Universitato de Berno]] de 1856 ĝis 1861. Paralele li estis registarkonsilito en Berno kaj profesoris ĉe la universitato en ]]Bazelo]] en 1861/62. Sekvis profesorecoj je [[kilo (urbo)|Kilo]] (1862-1872) kaj [[Hajdelbergo]]. En 1877 li posteulis sian instruiston [[Friedrich Ritschl]] ĉe la [[Universitato de Lepsiko]] kie li ankaŭ rektoris en 1887/88 (dekaneco estis estinta en 1882/83). En 1888 li fariĝis koresponda membro de la akademio de [[Göttingen]].<ref>Holger Krahnke: ''Die Mitglieder der Akademie der Wissenschaften zu Göttingen 1751–2001'' (=Abhandlungen der Akademie der Wissenschaften in Göttingen, Mathematisch-Physikalische Klasse, 3/50). Vandenhoeck & Ruprecht, Göttingen 2001, ISBN 3-525-82516-1, p. 201.</ref> Membreco koresponda ĉe [[Rusia Akademio de Sciencoj]] ekis en 1893.<ref>[http://www.ras.ru/win/db/show_per.asp?P=.id-51943.ln-ru]</ref> == Graveco == Ribbeck skribis plurajn bazajn verkojn pri poetoj kaj poetiko en la [[Romia Imperio]], ekz. ''Geschichte der römischen Dichtung'' (dua eldono 1894-1900), ''Die römische Tragödie im Zeitalter der Republik'' (1875) kaj ''Scaenicae Romanorum poesis fragmenta'' (tria eldono 1897). Tekstkritikante li tre diligentis estante inklinega ŝanĝi aferojn laŭ persona gusto. Tio tre senteblas ĉe la eldono de la [[horaco|horacaj]] verkoj ''Epistulae'' kaj ''Ars poetica'', ĉe la [[juvenalo|juvenalaj ''Satiroj]] kaj en la komenta eseo ''Der echte und unechte Juvenal'' (1865). Dum pli malfruaj jaroj li bremsiĝis kaj iĝis pli konservema. Lia (nur kritika) eldono de [[Vergilio]] (dua eldono 1894–1895) estis frukto de impona klereco, aparte koncerne la sciencan enkondukon. Lia biografio pri Ritschl (1879-1881) ankaŭ furoris. La influo de tiu ĉi instruisto ankaŭ senteblis ĉe la ribbeck-a eldono de ''Miles Gloriosus'' de [[Plaŭto]] kaj ĉe ''Beiträge zur Lehre von den lateinischen Partikeln''. Bedaŭrinde ne sekvis publikigoj kun similiaj esplorrezultoj. Antologio pri liaj prelegoj eldonitis postmorte (Leipzig 1899). Ribbeck tre interesiĝis pri la monumenta verko ''[[Thesaurus Linguae Latinae]]'' por kies faro li sukcese petadis monon de la registaro de [[Saksio]]. ==Aliaj akademimembrecoj kaj honoroj== *membro ĉe Königliches Seminar für Gelehrtenschulen *sekretario de Königlich-Sächsische Gesellschaft der Wissenschaften zu Leipzig * membreco ĉe Königliche Societät der Wissenschaften zu Göttingen 1888-1893 *koresponda membreco ĉe Königlich-Preußische Akademie der Wissenschaften zu Berlin 1896-1898 *ricevo de ''Comthur des Königlich Sächsischen Verdienstordens'' *ricevo de ''Bayrischer Maximiliansorden für Kunst und Wissenschaft'' ==Verkoj (elekto)== *Anfänge und Entwicklung des Dionysoscultes in Attika: ein Beitrag zur griechischen Religionsgeschichte, Kiel 1869 *Die Römische Tragödie im Zeitalter der Republik, Leipzig 1875 *Aufgaben und Ziele einer antiken Litteraturgeschichte, Leipzig 1887 *Geschichte der Römischen Dichtung, Stuttgart 1887-1892 *Reden und Vorträge, Leipzig 1899 == Literaturo == * ''Otto Ribbeck, ein Bild seines Lebens. Aus seinen Briefen 1846–1898.'' Herausgegeben von Emma Ribbeck. Cotta, Stuttgart 1901 ([https://archive.org/details/ottoribbeckeinb00ribbgoog/page/n4/mode/2up interrete]). *"Ribbeck, Otto" fare de Georg Müller, ĉe: Allgemeine Deutsche Biographie, volumo 53 (1907), p. 329–340 ([https://de.wikisource.org/w/index.php?title=ADB:Ribbeck,_Otto&oldid=- tie ĉi interrete]) == Eksteraj ligiloj == *[https://de.wikisource.org/wiki/Otto_Ribbeck Vikifontaro] * {{DNB-Portal|119034948}} *[https://histvv.uni-leipzig.de/dozenten/ribbeck_o.html prelegoj faritaj en Lepsiko] * [https://research.uni-leipzig.de/catalogus-professorum-lipsiensium/leipzig/Ribbeck_949/ lepsika universitatprofesora katalogo] == Notoj == <references /> {{Normdaten|TYP=p|GND=119034948|LCCN=nr/89/1832|VIAF=19728115}} {{DEFAULTSORT:Ribbeck, Otto}} [[Kategorio:Germanaj klasikaj filologoj]] [[Kategorio:Germanaj pedagogoj]] [[Kategorio:Homoj rilataj al Erfurto]] [[Kategorio:Profesoroj]] [[Kategorio:Naskiĝintoj en 1827]] [[Kategorio:Mortintoj en 1898]] [[Kategorio:Universitato de Lepsiko]] 6202um08ggba28f8cstyzqcdzyfty20 7684935 7684932 2022-08-11T06:30:23Z Giorno2 26895 /* Aliaj akademimembrecoj kaj honoroj */ wikitext text/x-wiki [[file:Otto Ribbeck - Imagines philologorum.jpg|thumb|Otto Ribbeck]] '''Johann Carl Otto RIBBECK''' (naskiĝinta la {{daton|23|7|1827}} en [[Erfurto]], mortinta la {{daton|18|7|1898}} en [[Leipzig]]) estis [[germanio|germana]] [[klasika filologio|klasika filologo]]. == Vivo== Estante filo de konsistorikonsilisto kaj [[superintendanto]] li frekventis la Frederika gimnazio en [[Vroclavo]] (kien vokitis la patro) kaj poste [[Griza klostro (Berlino)|Graues Kloster]] en Berlino (ekde 1843). En 1845 li ekstudentis en Berlino kaj ekde 1846 en [[bonna universitato|Bonn]]. Doktoriĝo estis en 1849 en Berlino pri ''In tragicos romanorum poetas coniectanea: Specimen I''. Ribbeck poste provinstruistis en 1850 en Bonn kaj Berlino, antaŭ instrui en 1852 en Italujo. En 1853 li deĵoris en [[Berlino]] kaj inter 1854 kaj 1856 ĉe la gimnazio de [[Elberfeld]]. Poste li profesoris ĉe la [[Universitato de Berno]] de 1856 ĝis 1861. Paralele li estis registarkonsilito en Berno kaj profesoris ĉe la universitato en ]]Bazelo]] en 1861/62. Sekvis profesorecoj je [[kilo (urbo)|Kilo]] (1862-1872) kaj [[Hajdelbergo]]. En 1877 li posteulis sian instruiston [[Friedrich Ritschl]] ĉe la [[Universitato de Lepsiko]] kie li ankaŭ rektoris en 1887/88 (dekaneco estis estinta en 1882/83). En 1888 li fariĝis koresponda membro de la akademio de [[Göttingen]].<ref>Holger Krahnke: ''Die Mitglieder der Akademie der Wissenschaften zu Göttingen 1751–2001'' (=Abhandlungen der Akademie der Wissenschaften in Göttingen, Mathematisch-Physikalische Klasse, 3/50). Vandenhoeck & Ruprecht, Göttingen 2001, ISBN 3-525-82516-1, p. 201.</ref> Membreco koresponda ĉe [[Rusia Akademio de Sciencoj]] ekis en 1893.<ref>[http://www.ras.ru/win/db/show_per.asp?P=.id-51943.ln-ru]</ref> == Graveco == Ribbeck skribis plurajn bazajn verkojn pri poetoj kaj poetiko en la [[Romia Imperio]], ekz. ''Geschichte der römischen Dichtung'' (dua eldono 1894-1900), ''Die römische Tragödie im Zeitalter der Republik'' (1875) kaj ''Scaenicae Romanorum poesis fragmenta'' (tria eldono 1897). Tekstkritikante li tre diligentis estante inklinega ŝanĝi aferojn laŭ persona gusto. Tio tre senteblas ĉe la eldono de la [[horaco|horacaj]] verkoj ''Epistulae'' kaj ''Ars poetica'', ĉe la [[juvenalo|juvenalaj ''Satiroj]] kaj en la komenta eseo ''Der echte und unechte Juvenal'' (1865). Dum pli malfruaj jaroj li bremsiĝis kaj iĝis pli konservema. Lia (nur kritika) eldono de [[Vergilio]] (dua eldono 1894–1895) estis frukto de impona klereco, aparte koncerne la sciencan enkondukon. Lia biografio pri Ritschl (1879-1881) ankaŭ furoris. La influo de tiu ĉi instruisto ankaŭ senteblis ĉe la ribbeck-a eldono de ''Miles Gloriosus'' de [[Plaŭto]] kaj ĉe ''Beiträge zur Lehre von den lateinischen Partikeln''. Bedaŭrinde ne sekvis publikigoj kun similiaj esplorrezultoj. Antologio pri liaj prelegoj eldonitis postmorte (Leipzig 1899). Ribbeck tre interesiĝis pri la monumenta verko ''[[Thesaurus Linguae Latinae]]'' por kies faro li sukcese petadis monon de la registaro de [[Saksio]]. ==Aliaj akademimembrecoj kaj honoroj== *membro ĉe Königliches Seminar für Gelehrtenschulen *sekretario de Königlich-Sächsische Gesellschaft der Wissenschaften zu Leipzig *koresponda membreco ĉe Königlich-Preußische Akademie der Wissenschaften zu Berlin 1896-1898 *ricevo de ''Comthur des Königlich Sächsischen Verdienstordens'' *ricevo de ''Bayrischer Maximiliansorden für Kunst und Wissenschaft'' ==Verkoj (elekto)== *Anfänge und Entwicklung des Dionysoscultes in Attika: ein Beitrag zur griechischen Religionsgeschichte, Kiel 1869 *Die Römische Tragödie im Zeitalter der Republik, Leipzig 1875 *Aufgaben und Ziele einer antiken Litteraturgeschichte, Leipzig 1887 *Geschichte der Römischen Dichtung, Stuttgart 1887-1892 *Reden und Vorträge, Leipzig 1899 == Literaturo == * ''Otto Ribbeck, ein Bild seines Lebens. Aus seinen Briefen 1846–1898.'' Herausgegeben von Emma Ribbeck. Cotta, Stuttgart 1901 ([https://archive.org/details/ottoribbeckeinb00ribbgoog/page/n4/mode/2up interrete]). *"Ribbeck, Otto" fare de Georg Müller, ĉe: Allgemeine Deutsche Biographie, volumo 53 (1907), p. 329–340 ([https://de.wikisource.org/w/index.php?title=ADB:Ribbeck,_Otto&oldid=- tie ĉi interrete]) == Eksteraj ligiloj == *[https://de.wikisource.org/wiki/Otto_Ribbeck Vikifontaro] * {{DNB-Portal|119034948}} *[https://histvv.uni-leipzig.de/dozenten/ribbeck_o.html prelegoj faritaj en Lepsiko] * [https://research.uni-leipzig.de/catalogus-professorum-lipsiensium/leipzig/Ribbeck_949/ lepsika universitatprofesora katalogo] == Notoj == <references /> {{Normdaten|TYP=p|GND=119034948|LCCN=nr/89/1832|VIAF=19728115}} {{DEFAULTSORT:Ribbeck, Otto}} [[Kategorio:Germanaj klasikaj filologoj]] [[Kategorio:Germanaj pedagogoj]] [[Kategorio:Homoj rilataj al Erfurto]] [[Kategorio:Profesoroj]] [[Kategorio:Naskiĝintoj en 1827]] [[Kategorio:Mortintoj en 1898]] [[Kategorio:Universitato de Lepsiko]] r98fh7mdufcjqi1x3walvsujdrq6pyg 7684937 7684935 2022-08-11T06:30:52Z Giorno2 26895 /* Aliaj akademimembrecoj kaj honoroj */ wikitext text/x-wiki [[file:Otto Ribbeck - Imagines philologorum.jpg|thumb|Otto Ribbeck]] '''Johann Carl Otto RIBBECK''' (naskiĝinta la {{daton|23|7|1827}} en [[Erfurto]], mortinta la {{daton|18|7|1898}} en [[Leipzig]]) estis [[germanio|germana]] [[klasika filologio|klasika filologo]]. == Vivo== Estante filo de konsistorikonsilisto kaj [[superintendanto]] li frekventis la Frederika gimnazio en [[Vroclavo]] (kien vokitis la patro) kaj poste [[Griza klostro (Berlino)|Graues Kloster]] en Berlino (ekde 1843). En 1845 li ekstudentis en Berlino kaj ekde 1846 en [[bonna universitato|Bonn]]. Doktoriĝo estis en 1849 en Berlino pri ''In tragicos romanorum poetas coniectanea: Specimen I''. Ribbeck poste provinstruistis en 1850 en Bonn kaj Berlino, antaŭ instrui en 1852 en Italujo. En 1853 li deĵoris en [[Berlino]] kaj inter 1854 kaj 1856 ĉe la gimnazio de [[Elberfeld]]. Poste li profesoris ĉe la [[Universitato de Berno]] de 1856 ĝis 1861. Paralele li estis registarkonsilito en Berno kaj profesoris ĉe la universitato en ]]Bazelo]] en 1861/62. Sekvis profesorecoj je [[kilo (urbo)|Kilo]] (1862-1872) kaj [[Hajdelbergo]]. En 1877 li posteulis sian instruiston [[Friedrich Ritschl]] ĉe la [[Universitato de Lepsiko]] kie li ankaŭ rektoris en 1887/88 (dekaneco estis estinta en 1882/83). En 1888 li fariĝis koresponda membro de la akademio de [[Göttingen]].<ref>Holger Krahnke: ''Die Mitglieder der Akademie der Wissenschaften zu Göttingen 1751–2001'' (=Abhandlungen der Akademie der Wissenschaften in Göttingen, Mathematisch-Physikalische Klasse, 3/50). Vandenhoeck & Ruprecht, Göttingen 2001, ISBN 3-525-82516-1, p. 201.</ref> Membreco koresponda ĉe [[Rusia Akademio de Sciencoj]] ekis en 1893.<ref>[http://www.ras.ru/win/db/show_per.asp?P=.id-51943.ln-ru]</ref> == Graveco == Ribbeck skribis plurajn bazajn verkojn pri poetoj kaj poetiko en la [[Romia Imperio]], ekz. ''Geschichte der römischen Dichtung'' (dua eldono 1894-1900), ''Die römische Tragödie im Zeitalter der Republik'' (1875) kaj ''Scaenicae Romanorum poesis fragmenta'' (tria eldono 1897). Tekstkritikante li tre diligentis estante inklinega ŝanĝi aferojn laŭ persona gusto. Tio tre senteblas ĉe la eldono de la [[horaco|horacaj]] verkoj ''Epistulae'' kaj ''Ars poetica'', ĉe la [[juvenalo|juvenalaj ''Satiroj]] kaj en la komenta eseo ''Der echte und unechte Juvenal'' (1865). Dum pli malfruaj jaroj li bremsiĝis kaj iĝis pli konservema. Lia (nur kritika) eldono de [[Vergilio]] (dua eldono 1894–1895) estis frukto de impona klereco, aparte koncerne la sciencan enkondukon. Lia biografio pri Ritschl (1879-1881) ankaŭ furoris. La influo de tiu ĉi instruisto ankaŭ senteblis ĉe la ribbeck-a eldono de ''Miles Gloriosus'' de [[Plaŭto]] kaj ĉe ''Beiträge zur Lehre von den lateinischen Partikeln''. Bedaŭrinde ne sekvis publikigoj kun similiaj esplorrezultoj. Antologio pri liaj prelegoj eldonitis postmorte (Leipzig 1899). Ribbeck tre interesiĝis pri la monumenta verko ''[[Thesaurus Linguae Latinae]]'' por kies faro li sukcese petadis monon de la registaro de [[Saksio]]. ==Aliaj akademimembrecoj kaj honoroj== *membro ĉe Königliches Seminar für Gelehrtenschulen *sekretario de Königlich-Sächsische Gesellschaft der Wissenschaften zu Leipzig *koresponda membreco ĉe Königlich-Preußische Akademie der Wissenschaften zu Berlin *ricevo de ''Comthur des Königlich Sächsischen Verdienstordens'' *ricevo de ''Bayrischer Maximiliansorden für Kunst und Wissenschaft'' ==Verkoj (elekto)== *Anfänge und Entwicklung des Dionysoscultes in Attika: ein Beitrag zur griechischen Religionsgeschichte, Kiel 1869 *Die Römische Tragödie im Zeitalter der Republik, Leipzig 1875 *Aufgaben und Ziele einer antiken Litteraturgeschichte, Leipzig 1887 *Geschichte der Römischen Dichtung, Stuttgart 1887-1892 *Reden und Vorträge, Leipzig 1899 == Literaturo == * ''Otto Ribbeck, ein Bild seines Lebens. Aus seinen Briefen 1846–1898.'' Herausgegeben von Emma Ribbeck. Cotta, Stuttgart 1901 ([https://archive.org/details/ottoribbeckeinb00ribbgoog/page/n4/mode/2up interrete]). *"Ribbeck, Otto" fare de Georg Müller, ĉe: Allgemeine Deutsche Biographie, volumo 53 (1907), p. 329–340 ([https://de.wikisource.org/w/index.php?title=ADB:Ribbeck,_Otto&oldid=- tie ĉi interrete]) == Eksteraj ligiloj == *[https://de.wikisource.org/wiki/Otto_Ribbeck Vikifontaro] * {{DNB-Portal|119034948}} *[https://histvv.uni-leipzig.de/dozenten/ribbeck_o.html prelegoj faritaj en Lepsiko] * [https://research.uni-leipzig.de/catalogus-professorum-lipsiensium/leipzig/Ribbeck_949/ lepsika universitatprofesora katalogo] == Notoj == <references /> {{Normdaten|TYP=p|GND=119034948|LCCN=nr/89/1832|VIAF=19728115}} {{DEFAULTSORT:Ribbeck, Otto}} [[Kategorio:Germanaj klasikaj filologoj]] [[Kategorio:Germanaj pedagogoj]] [[Kategorio:Homoj rilataj al Erfurto]] [[Kategorio:Profesoroj]] [[Kategorio:Naskiĝintoj en 1827]] [[Kategorio:Mortintoj en 1898]] [[Kategorio:Universitato de Lepsiko]] nj6o9klzgiqgzyl6gts9k968ch3792a 7684952 7684937 2022-08-11T07:27:42Z Giorno2 26895 /* Vivo */ wikitext text/x-wiki [[file:Otto Ribbeck - Imagines philologorum.jpg|thumb|Otto Ribbeck]] '''Johann Carl Otto RIBBECK''' (naskiĝinta la {{daton|23|7|1827}} en [[Erfurto]], mortinta la {{daton|18|7|1898}} en [[Leipzig]]) estis [[germanio|germana]] [[klasika filologio|klasika filologo]]. == Vivo== Estante filo de konsistorikonsilisto kaj [[superintendanto]] li frekventis la Frederikan gimnazion en [[Vroclavo]] (kien vokitis la patro) kaj poste [[Griza klostro (Berlino)|Graues Kloster]] en Berlino (ekde 1843). En 1845 li ekstudentis en Berlino kaj ekde 1846 en [[bonna universitato|Bonn]]. Doktoriĝo estis en 1849 en Berlino pri ''In tragicos romanorum poetas coniectanea: Specimen I''. Ribbeck poste provinstruistis en 1850 en Bonn kaj Berlino, antaŭ instrui en 1852 en Italujo. En 1853 li deĵoris en [[Berlino]] kaj inter 1854 kaj 1856 ĉe la gimnazio de [[Elberfeld]]. Poste li profesoris ĉe la [[Universitato de Berno]] de 1856 ĝis 1861. Paralele li estis registarkonsilito en Berno kaj profesoris ĉe la universitato en ]]Bazelo]] en 1861/62. Sekvis profesorecoj je [[kilo (urbo)|Kilo]] (1862-1872) kaj [[Hajdelbergo]]. En 1877 li posteulis sian instruiston [[Friedrich Ritschl]] ĉe la [[Universitato de Lepsiko]] kie li ankaŭ rektoris en 1887/88 (dekaneco estis estinta en 1882/83). En 1888 li fariĝis koresponda membro de la akademio de [[Göttingen]].<ref>Holger Krahnke: ''Die Mitglieder der Akademie der Wissenschaften zu Göttingen 1751–2001'' (=Abhandlungen der Akademie der Wissenschaften in Göttingen, Mathematisch-Physikalische Klasse, 3/50). Vandenhoeck & Ruprecht, Göttingen 2001, ISBN 3-525-82516-1, p. 201.</ref> Membreco koresponda ĉe [[Rusia Akademio de Sciencoj]] ekis en 1893.<ref>[http://www.ras.ru/win/db/show_per.asp?P=.id-51943.ln-ru]</ref> == Graveco == Ribbeck skribis plurajn bazajn verkojn pri poetoj kaj poetiko en la [[Romia Imperio]], ekz. ''Geschichte der römischen Dichtung'' (dua eldono 1894-1900), ''Die römische Tragödie im Zeitalter der Republik'' (1875) kaj ''Scaenicae Romanorum poesis fragmenta'' (tria eldono 1897). Tekstkritikante li tre diligentis estante inklinega ŝanĝi aferojn laŭ persona gusto. Tio tre senteblas ĉe la eldono de la [[horaco|horacaj]] verkoj ''Epistulae'' kaj ''Ars poetica'', ĉe la [[juvenalo|juvenalaj ''Satiroj]] kaj en la komenta eseo ''Der echte und unechte Juvenal'' (1865). Dum pli malfruaj jaroj li bremsiĝis kaj iĝis pli konservema. Lia (nur kritika) eldono de [[Vergilio]] (dua eldono 1894–1895) estis frukto de impona klereco, aparte koncerne la sciencan enkondukon. Lia biografio pri Ritschl (1879-1881) ankaŭ furoris. La influo de tiu ĉi instruisto ankaŭ senteblis ĉe la ribbeck-a eldono de ''Miles Gloriosus'' de [[Plaŭto]] kaj ĉe ''Beiträge zur Lehre von den lateinischen Partikeln''. Bedaŭrinde ne sekvis publikigoj kun similiaj esplorrezultoj. Antologio pri liaj prelegoj eldonitis postmorte (Leipzig 1899). Ribbeck tre interesiĝis pri la monumenta verko ''[[Thesaurus Linguae Latinae]]'' por kies faro li sukcese petadis monon de la registaro de [[Saksio]]. ==Aliaj akademimembrecoj kaj honoroj== *membro ĉe Königliches Seminar für Gelehrtenschulen *sekretario de Königlich-Sächsische Gesellschaft der Wissenschaften zu Leipzig *koresponda membreco ĉe Königlich-Preußische Akademie der Wissenschaften zu Berlin *ricevo de ''Comthur des Königlich Sächsischen Verdienstordens'' *ricevo de ''Bayrischer Maximiliansorden für Kunst und Wissenschaft'' ==Verkoj (elekto)== *Anfänge und Entwicklung des Dionysoscultes in Attika: ein Beitrag zur griechischen Religionsgeschichte, Kiel 1869 *Die Römische Tragödie im Zeitalter der Republik, Leipzig 1875 *Aufgaben und Ziele einer antiken Litteraturgeschichte, Leipzig 1887 *Geschichte der Römischen Dichtung, Stuttgart 1887-1892 *Reden und Vorträge, Leipzig 1899 == Literaturo == * ''Otto Ribbeck, ein Bild seines Lebens. Aus seinen Briefen 1846–1898.'' Herausgegeben von Emma Ribbeck. Cotta, Stuttgart 1901 ([https://archive.org/details/ottoribbeckeinb00ribbgoog/page/n4/mode/2up interrete]). *"Ribbeck, Otto" fare de Georg Müller, ĉe: Allgemeine Deutsche Biographie, volumo 53 (1907), p. 329–340 ([https://de.wikisource.org/w/index.php?title=ADB:Ribbeck,_Otto&oldid=- tie ĉi interrete]) == Eksteraj ligiloj == *[https://de.wikisource.org/wiki/Otto_Ribbeck Vikifontaro] * {{DNB-Portal|119034948}} *[https://histvv.uni-leipzig.de/dozenten/ribbeck_o.html prelegoj faritaj en Lepsiko] * [https://research.uni-leipzig.de/catalogus-professorum-lipsiensium/leipzig/Ribbeck_949/ lepsika universitatprofesora katalogo] == Notoj == <references /> {{Normdaten|TYP=p|GND=119034948|LCCN=nr/89/1832|VIAF=19728115}} {{DEFAULTSORT:Ribbeck, Otto}} [[Kategorio:Germanaj klasikaj filologoj]] [[Kategorio:Germanaj pedagogoj]] [[Kategorio:Homoj rilataj al Erfurto]] [[Kategorio:Profesoroj]] [[Kategorio:Naskiĝintoj en 1827]] [[Kategorio:Mortintoj en 1898]] [[Kategorio:Universitato de Lepsiko]] k2jrcxxijcg5ksg5s6829xv412l1kri 7684953 7684952 2022-08-11T07:28:20Z Giorno2 26895 /* Vivo */ wikitext text/x-wiki [[file:Otto Ribbeck - Imagines philologorum.jpg|thumb|Otto Ribbeck]] '''Johann Carl Otto RIBBECK''' (naskiĝinta la {{daton|23|7|1827}} en [[Erfurto]], mortinta la {{daton|18|7|1898}} en [[Leipzig]]) estis [[germanio|germana]] [[klasika filologio|klasika filologo]]. == Vivo== Estante filo de konsistorikonsilisto kaj [[superintendanto]] li frekventis la Frederikan gimnazion en [[Vroclavo]] (kien vokitis la patro) kaj poste [[Griza klostro (Berlino)|Graues Kloster]] en Berlino (ekde 1843). En 1845 li ekstudentis en Berlino kaj ekde 1846 en [[bonna universitato|Bonn]]. Doktoriĝo estis en 1849 en Berlino pri ''In tragicos Romanorum poetas coniectanea: Specimen I''. Ribbeck poste provinstruistis en 1850 en Bonn kaj Berlino, antaŭ instrui en 1852 en Italujo. En 1853 li deĵoris en [[Berlino]] kaj inter 1854 kaj 1856 ĉe la gimnazio de [[Elberfeld]]. Poste li profesoris ĉe la [[Universitato de Berno]] de 1856 ĝis 1861. Paralele li estis registarkonsilito en Berno kaj profesoris ĉe la universitato en ]]Bazelo]] en 1861/62. Sekvis profesorecoj je [[kilo (urbo)|Kilo]] (1862-1872) kaj [[Hajdelbergo]]. En 1877 li posteulis sian instruiston [[Friedrich Ritschl]] ĉe la [[Universitato de Lepsiko]] kie li ankaŭ rektoris en 1887/88 (dekaneco estis estinta en 1882/83). En 1888 li fariĝis koresponda membro de la akademio de [[Göttingen]].<ref>Holger Krahnke: ''Die Mitglieder der Akademie der Wissenschaften zu Göttingen 1751–2001'' (=Abhandlungen der Akademie der Wissenschaften in Göttingen, Mathematisch-Physikalische Klasse, 3/50). Vandenhoeck & Ruprecht, Göttingen 2001, ISBN 3-525-82516-1, p. 201.</ref> Membreco koresponda ĉe [[Rusia Akademio de Sciencoj]] ekis en 1893.<ref>[http://www.ras.ru/win/db/show_per.asp?P=.id-51943.ln-ru]</ref> == Graveco == Ribbeck skribis plurajn bazajn verkojn pri poetoj kaj poetiko en la [[Romia Imperio]], ekz. ''Geschichte der römischen Dichtung'' (dua eldono 1894-1900), ''Die römische Tragödie im Zeitalter der Republik'' (1875) kaj ''Scaenicae Romanorum poesis fragmenta'' (tria eldono 1897). Tekstkritikante li tre diligentis estante inklinega ŝanĝi aferojn laŭ persona gusto. Tio tre senteblas ĉe la eldono de la [[horaco|horacaj]] verkoj ''Epistulae'' kaj ''Ars poetica'', ĉe la [[juvenalo|juvenalaj ''Satiroj]] kaj en la komenta eseo ''Der echte und unechte Juvenal'' (1865). Dum pli malfruaj jaroj li bremsiĝis kaj iĝis pli konservema. Lia (nur kritika) eldono de [[Vergilio]] (dua eldono 1894–1895) estis frukto de impona klereco, aparte koncerne la sciencan enkondukon. Lia biografio pri Ritschl (1879-1881) ankaŭ furoris. La influo de tiu ĉi instruisto ankaŭ senteblis ĉe la ribbeck-a eldono de ''Miles Gloriosus'' de [[Plaŭto]] kaj ĉe ''Beiträge zur Lehre von den lateinischen Partikeln''. Bedaŭrinde ne sekvis publikigoj kun similiaj esplorrezultoj. Antologio pri liaj prelegoj eldonitis postmorte (Leipzig 1899). Ribbeck tre interesiĝis pri la monumenta verko ''[[Thesaurus Linguae Latinae]]'' por kies faro li sukcese petadis monon de la registaro de [[Saksio]]. ==Aliaj akademimembrecoj kaj honoroj== *membro ĉe Königliches Seminar für Gelehrtenschulen *sekretario de Königlich-Sächsische Gesellschaft der Wissenschaften zu Leipzig *koresponda membreco ĉe Königlich-Preußische Akademie der Wissenschaften zu Berlin *ricevo de ''Comthur des Königlich Sächsischen Verdienstordens'' *ricevo de ''Bayrischer Maximiliansorden für Kunst und Wissenschaft'' ==Verkoj (elekto)== *Anfänge und Entwicklung des Dionysoscultes in Attika: ein Beitrag zur griechischen Religionsgeschichte, Kiel 1869 *Die Römische Tragödie im Zeitalter der Republik, Leipzig 1875 *Aufgaben und Ziele einer antiken Litteraturgeschichte, Leipzig 1887 *Geschichte der Römischen Dichtung, Stuttgart 1887-1892 *Reden und Vorträge, Leipzig 1899 == Literaturo == * ''Otto Ribbeck, ein Bild seines Lebens. Aus seinen Briefen 1846–1898.'' Herausgegeben von Emma Ribbeck. Cotta, Stuttgart 1901 ([https://archive.org/details/ottoribbeckeinb00ribbgoog/page/n4/mode/2up interrete]). *"Ribbeck, Otto" fare de Georg Müller, ĉe: Allgemeine Deutsche Biographie, volumo 53 (1907), p. 329–340 ([https://de.wikisource.org/w/index.php?title=ADB:Ribbeck,_Otto&oldid=- tie ĉi interrete]) == Eksteraj ligiloj == *[https://de.wikisource.org/wiki/Otto_Ribbeck Vikifontaro] * {{DNB-Portal|119034948}} *[https://histvv.uni-leipzig.de/dozenten/ribbeck_o.html prelegoj faritaj en Lepsiko] * [https://research.uni-leipzig.de/catalogus-professorum-lipsiensium/leipzig/Ribbeck_949/ lepsika universitatprofesora katalogo] == Notoj == <references /> {{Normdaten|TYP=p|GND=119034948|LCCN=nr/89/1832|VIAF=19728115}} {{DEFAULTSORT:Ribbeck, Otto}} [[Kategorio:Germanaj klasikaj filologoj]] [[Kategorio:Germanaj pedagogoj]] [[Kategorio:Homoj rilataj al Erfurto]] [[Kategorio:Profesoroj]] [[Kategorio:Naskiĝintoj en 1827]] [[Kategorio:Mortintoj en 1898]] [[Kategorio:Universitato de Lepsiko]] agxhyrteawr0rvkp18xumthe9uo0ox3 7684954 7684953 2022-08-11T07:28:43Z Giorno2 26895 /* Vivo */ wikitext text/x-wiki [[file:Otto Ribbeck - Imagines philologorum.jpg|thumb|Otto Ribbeck]] '''Johann Carl Otto RIBBECK''' (naskiĝinta la {{daton|23|7|1827}} en [[Erfurto]], mortinta la {{daton|18|7|1898}} en [[Leipzig]]) estis [[germanio|germana]] [[klasika filologio|klasika filologo]]. == Vivo== Estante filo de konsistorikonsilisto kaj [[superintendanto]] li frekventis la Frederikan gimnazion en [[Vroclavo]] (kien vokitis la patro) kaj poste [[Griza klostro (Berlino)|Graues Kloster]] en Berlino (ekde 1843). En 1845 li ekstudentis en Berlino kaj ekde 1846 en [[bonna universitato|Bonn]]. Doktoriĝo estis en 1849 en Berlino pri ''In tragicos Romanorum poetas coniectanea: Specimen I''. Ribbeck poste provinstruistis en 1850 en Bonn kaj Berlino, antaŭ instrui en 1852 en Italujo. En 1853 li deĵoris en [[Berlino]] kaj inter 1854 kaj 1856 ĉe la gimnazio de [[Elberfeld]]. Poste li profesoris ĉe la [[Universitato de Berno]] de 1856 ĝis 1861. Paralele li estis registarkonsilito en Berno kaj profesoris ĉe la universitato en [[Bazelo]] en 1861/62. Sekvis profesorecoj je [[kilo (urbo)|Kilo]] (1862-1872) kaj [[Hajdelbergo]]. En 1877 li posteulis sian instruiston [[Friedrich Ritschl]] ĉe la [[Universitato de Lepsiko]] kie li ankaŭ rektoris en 1887/88 (dekaneco estis estinta en 1882/83). En 1888 li fariĝis koresponda membro de la akademio de [[Göttingen]].<ref>Holger Krahnke: ''Die Mitglieder der Akademie der Wissenschaften zu Göttingen 1751–2001'' (=Abhandlungen der Akademie der Wissenschaften in Göttingen, Mathematisch-Physikalische Klasse, 3/50). Vandenhoeck & Ruprecht, Göttingen 2001, ISBN 3-525-82516-1, p. 201.</ref> Membreco koresponda ĉe [[Rusia Akademio de Sciencoj]] ekis en 1893.<ref>[http://www.ras.ru/win/db/show_per.asp?P=.id-51943.ln-ru]</ref> == Graveco == Ribbeck skribis plurajn bazajn verkojn pri poetoj kaj poetiko en la [[Romia Imperio]], ekz. ''Geschichte der römischen Dichtung'' (dua eldono 1894-1900), ''Die römische Tragödie im Zeitalter der Republik'' (1875) kaj ''Scaenicae Romanorum poesis fragmenta'' (tria eldono 1897). Tekstkritikante li tre diligentis estante inklinega ŝanĝi aferojn laŭ persona gusto. Tio tre senteblas ĉe la eldono de la [[horaco|horacaj]] verkoj ''Epistulae'' kaj ''Ars poetica'', ĉe la [[juvenalo|juvenalaj ''Satiroj]] kaj en la komenta eseo ''Der echte und unechte Juvenal'' (1865). Dum pli malfruaj jaroj li bremsiĝis kaj iĝis pli konservema. Lia (nur kritika) eldono de [[Vergilio]] (dua eldono 1894–1895) estis frukto de impona klereco, aparte koncerne la sciencan enkondukon. Lia biografio pri Ritschl (1879-1881) ankaŭ furoris. La influo de tiu ĉi instruisto ankaŭ senteblis ĉe la ribbeck-a eldono de ''Miles Gloriosus'' de [[Plaŭto]] kaj ĉe ''Beiträge zur Lehre von den lateinischen Partikeln''. Bedaŭrinde ne sekvis publikigoj kun similiaj esplorrezultoj. Antologio pri liaj prelegoj eldonitis postmorte (Leipzig 1899). Ribbeck tre interesiĝis pri la monumenta verko ''[[Thesaurus Linguae Latinae]]'' por kies faro li sukcese petadis monon de la registaro de [[Saksio]]. ==Aliaj akademimembrecoj kaj honoroj== *membro ĉe Königliches Seminar für Gelehrtenschulen *sekretario de Königlich-Sächsische Gesellschaft der Wissenschaften zu Leipzig *koresponda membreco ĉe Königlich-Preußische Akademie der Wissenschaften zu Berlin *ricevo de ''Comthur des Königlich Sächsischen Verdienstordens'' *ricevo de ''Bayrischer Maximiliansorden für Kunst und Wissenschaft'' ==Verkoj (elekto)== *Anfänge und Entwicklung des Dionysoscultes in Attika: ein Beitrag zur griechischen Religionsgeschichte, Kiel 1869 *Die Römische Tragödie im Zeitalter der Republik, Leipzig 1875 *Aufgaben und Ziele einer antiken Litteraturgeschichte, Leipzig 1887 *Geschichte der Römischen Dichtung, Stuttgart 1887-1892 *Reden und Vorträge, Leipzig 1899 == Literaturo == * ''Otto Ribbeck, ein Bild seines Lebens. Aus seinen Briefen 1846–1898.'' Herausgegeben von Emma Ribbeck. Cotta, Stuttgart 1901 ([https://archive.org/details/ottoribbeckeinb00ribbgoog/page/n4/mode/2up interrete]). *"Ribbeck, Otto" fare de Georg Müller, ĉe: Allgemeine Deutsche Biographie, volumo 53 (1907), p. 329–340 ([https://de.wikisource.org/w/index.php?title=ADB:Ribbeck,_Otto&oldid=- tie ĉi interrete]) == Eksteraj ligiloj == *[https://de.wikisource.org/wiki/Otto_Ribbeck Vikifontaro] * {{DNB-Portal|119034948}} *[https://histvv.uni-leipzig.de/dozenten/ribbeck_o.html prelegoj faritaj en Lepsiko] * [https://research.uni-leipzig.de/catalogus-professorum-lipsiensium/leipzig/Ribbeck_949/ lepsika universitatprofesora katalogo] == Notoj == <references /> {{Normdaten|TYP=p|GND=119034948|LCCN=nr/89/1832|VIAF=19728115}} {{DEFAULTSORT:Ribbeck, Otto}} [[Kategorio:Germanaj klasikaj filologoj]] [[Kategorio:Germanaj pedagogoj]] [[Kategorio:Homoj rilataj al Erfurto]] [[Kategorio:Profesoroj]] [[Kategorio:Naskiĝintoj en 1827]] [[Kategorio:Mortintoj en 1898]] [[Kategorio:Universitato de Lepsiko]] omouhq5htobs6fgil3z9h97z3mab1f7 11 784624 7684911 2022-08-11T06:16:48Z ThomasPusch 1869 Kreis novan paĝon kun "== Teama flago en 1912 kaj antaŭe == La anglalingva versio de tiu artikolo klarigas (<small>''por krokodiloj, kiuj ne scias uzi aŭtomatan tradukadon:''</small> The article in wiki.en clearly states): [[Image:Flag of the United Kingdom.svg|200px|left|thumb|The [[Union Jack]] was the Canada flag for the 1912 Olympics.]] {{clear}} aj la foto de la malferma ceremonio (and the opening ceremony photo) Image:1912 Opening ceremony - Canada.JPG|left|thumb|350px|The te..." wikitext text/x-wiki == Teama flago en 1912 kaj antaŭe == La anglalingva versio de tiu artikolo klarigas (<small>''por krokodiloj, kiuj ne scias uzi aŭtomatan tradukadon:''</small> The article in wiki.en clearly states): [[Image:Flag of the United Kingdom.svg|200px|left|thumb|The [[Union Jack]] was the Canada flag for the 1912 Olympics.]] {{clear}} aj la foto de la malferma ceremonio (and the opening ceremony photo) [[Image:1912 Opening ceremony - Canada.JPG|left|thumb|350px|The team of Canada at the opening ceremony.]] {{clear}} ne lasas dubon, ke tiu aserto estas vera. Sekve, la sindikato estu montrata en la informkesto. Kio pri la antaŭaj Olimpikoj? Certe, ne estis flagoj aŭ entute "parado de nacioj" en 1896, sed en 1906 kaj 1908 estis... (leaves no doubt that statement is true. By conesequence, the union jack should be shown in the infobox. What about the earlier olympics? For sure, there wasn't any flags or a "parade of nations" at all in 1896, but in 1906 and 1908 is was...) [[User:ThomasPusch|ThomasPusch]] ([[User talk:ThomasPusch|talk]]) 06:05, 11 August 2022 (UTC) [[Uzanto:ThomasPusch|ThomasPusch]] ([[Uzanto-Diskuto:ThomasPusch|diskuto]]) 06:15, 11 aŭg. 2022 (UTC) 1uxbp1oae9g9ske0p2q8dq1xtzmipco 7684912 7684911 2022-08-11T06:17:04Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki == Teama flago en 1912 kaj antaŭe == La anglalingva versio de tiu artikolo klarigas (<small>''por krokodiloj, kiuj ne scias uzi aŭtomatan tradukadon:''</small> The article in wiki.en clearly states): [[Image:Flag of the United Kingdom.svg|200px|left|thumb|The [[Union Jack]] was the Canada flag for the 1912 Olympics.]] {{clear}} aj la foto de la malferma ceremonio (and the opening ceremony photo) [[Image:1912 Opening ceremony - Canada.JPG|left|thumb|350px|The team of Canada at the opening ceremony.]] {{clear}} ne lasas dubon, ke tiu aserto estas vera. Sekve, la sindikato estu montrata en la informkesto. Kio pri la antaŭaj Olimpikoj? Certe, ne estis flagoj aŭ entute "parado de nacioj" en 1896, sed en 1906 kaj 1908 estis... (leaves no doubt that statement is true. By conesequence, the union jack should be shown in the infobox. What about the earlier olympics? For sure, there wasn't any flags or a "parade of nations" at all in 1896, but in 1906 and 1908 is was...) [[User:ThomasPusch|ThomasPusch]] ([[User talk:ThomasPusch|talk]]) 06:05, 11 August 2022 (UTC) t55cb51ozbu67z4mtmhfs146jn5gvbq 7684917 7684912 2022-08-11T06:19:50Z ThomasPusch 1869 /* Teama flago en 1912 kaj antaŭe */ wikitext text/x-wiki == Teama flago en 1912 kaj antaŭe == La anglalingva versio de tiu artikolo klarigas (<small>''por krokodiloj, kiuj ne scias uzi aŭtomatan tradukadon:''</small> The article in wiki.en clearly states): [[Image:Flag of the United Kingdom.svg|200px|left|thumb|The [[Union Jack]] was the Canada flag for the 1912 Olympics.]] {{clear}} kaj la foto de la malferma ceremonio (and the opening ceremony photo) [[Image:1912 Opening ceremony - Canada.JPG|left|thumb|350px|The team of Canada at the opening ceremony.]] {{clear}} ne lasas dubon, ke tiu aserto estas vera. Sekve, la brita flago estu montrata en la informkesto de la paĝo pri 1912. Kio pri la antaŭaj Olimpikoj? Certe, ne estis flagoj aŭ entute "parado de nacioj" en 1896, sed en 1906 kaj 1908 estis... (leaves no doubt that statement is true. By conesequence, the union jack should be shown in the infobox of the page about 1912. What about the earlier olympics? For sure, there wasn't any flags or a "parade of nations" at all in 1896, but in 1906 and 1908 is was...) [[User:ThomasPusch|ThomasPusch]] ([[User talk:ThomasPusch|talk]]) 06:05, 11 August 2022 (UTC) jxovbruadbgz5g9tv9dz68g4yrmn9f3 7684931 7684917 2022-08-11T06:29:18Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki == Teama flago en 1912 kaj antaŭe == La [[:en:Canada at the 1912 Summer Olympics|anglalingva versio de tiu artikolo]] klarigas (<small>''por krokodiloj, kiuj ne scias uzi aŭtomatan tradukadon:''</small> The article in wiki.en clearly states): [[Image:Flag of the United Kingdom.svg|200px|left|thumb|The [[Union Jack]] was the Canada flag for the 1912 Olympics.]] {{clear}} kaj la foto de la malferma ceremonio (and the opening ceremony photo) [[Image:1912 Opening ceremony - Canada.JPG|left|thumb|350px|The team of Canada at the opening ceremony.]] {{clear}} ne lasas dubon, ke tiu aserto estas vera. Sekve, la brita flago estu montrata en la informkesto de la paĝo pri 1912. Kio pri la antaŭaj Olimpikoj? Certe, ne estis flagoj aŭ entute "parado de nacioj" en 1896, sed en 1906 kaj 1908 estis... (leaves no doubt that statement is true. By conesequence, the union jack should be shown in the infobox of the page about 1912. What about the earlier olympics? For sure, there wasn't any flags or a "parade of nations" at all in 1896, but in 1906 and 1908 is was...) [[User:ThomasPusch|ThomasPusch]] ([[User talk:ThomasPusch|talk]]) 06:05, 11 August 2022 (UTC) <small>:PS: Mi preferus pro simpleco limigi ŝanĝojn de flagoj al ŝanĝoj de politika sistemo, ekzemple kiam monarkio iĝas respubliko aŭ diktaturo (kiel en la kazo de Hispanio), kaj ne perdiĝi en detaloj, ĉu en momento de mlferma ceremonio estis 38, 49, 50 aŭ 51 steloj sur la flago de Usono, sed se oni insistas pri tia detaleco, tiam oni faru ĝin ĝuste...</small> t4ih4myoq44osv0l6prrvszo2v05eut 7684933 7684931 2022-08-11T06:29:56Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki == Teama flago en 1912 kaj antaŭe == La [[:en:Canada at the 1912 Summer Olympics|anglalingva versio de tiu artikolo]] klarigas (<small>''por krokodiloj, kiuj ne scias uzi aŭtomatan tradukadon:''</small> The article in wiki.en clearly states): [[Image:Flag of the United Kingdom.svg|200px|left|thumb|The [[Union Jack]] was the Canada flag for the 1912 Olympics.]] {{clear}} kaj la foto de la malferma ceremonio (and the opening ceremony photo) [[Image:1912 Opening ceremony - Canada.JPG|left|thumb|350px|The team of Canada at the opening ceremony.]] {{clear}} ne lasas dubon, ke tiu aserto estas vera. Sekve, la brita flago estu montrata en la informkesto de la paĝo pri 1912. Kio pri la antaŭaj Olimpikoj? Certe, ne estis flagoj aŭ entute "parado de nacioj" en 1896, sed en 1906 kaj 1908 estis... (leaves no doubt that statement is true. By conesequence, the union jack should be shown in the infobox of the page about 1912. What about the earlier olympics? For sure, there wasn't any flags or a "parade of nations" at all in 1896, but in 1906 and 1908 is was...) [[User:ThomasPusch|ThomasPusch]] ([[User talk:ThomasPusch|talk]]) 06:05, 11-a de aŭgusto 2022 (UTC) <small>:PS: Mi preferus pro simpleco limigi ŝanĝojn de flagoj al ŝanĝoj de politika sistemo, ekzemple kiam monarkio iĝas respubliko aŭ diktaturo (kiel en la kazo de Hispanio), kaj ne perdiĝi en detaloj, ĉu en momento de mlferma ceremonio estis 38, 49, 50 aŭ 51 steloj sur la flago de Usono, sed se oni insistas pri tia detaleco, tiam oni faru ĝin ĝuste...</small> drkrr0566w6p50aie4dak2epyxebils 7684936 7684933 2022-08-11T06:30:34Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki == Teama flago en 1912 kaj antaŭe == La [[:en:Canada at the 1912 Summer Olympics|anglalingva versio de tiu artikolo]] klarigas (<small>''por krokodiloj, kiuj ne scias uzi aŭtomatan tradukadon:''</small> The article in wiki.en clearly states): [[Image:Flag of the United Kingdom.svg|200px|left|thumb|The [[Union Jack]] was the Canada flag for the 1912 Olympics.]] {{clear}} kaj la foto de la malferma ceremonio (and the opening ceremony photo) [[Image:1912 Opening ceremony - Canada.JPG|left|thumb|350px|The team of Canada at the opening ceremony.]] {{clear}} ne lasas dubon, ke tiu aserto estas vera. Sekve, la brita flago estu montrata en la informkesto de la paĝo pri 1912. Kio pri la antaŭaj Olimpikoj? Certe, ne estis flagoj aŭ entute "parado de nacioj" en 1896, sed en 1906 kaj 1908 estis... (leaves no doubt that statement is true. By conesequence, the union jack should be shown in the infobox of the page about 1912. What about the earlier olympics? For sure, there wasn't any flags or a "parade of nations" at all in 1896, but in 1906 and 1908 is was...) [[User:ThomasPusch|ThomasPusch]] ([[User talk:ThomasPusch|talk]]) 06:05, 11-a de aŭgusto 2022 (UTC) <small>:PS: Mi preferus pro simpleco limigi ŝanĝojn de flagoj al ŝanĝoj de politika sistemo, ekzemple kiam monarkio iĝas respubliko aŭ diktaturo (kiel en la kazo de Hispanio), kaj ne perdiĝi en detaloj, ĉu en momento de malferma ceremonio estis 48, 49, 50 aŭ 51 steloj sur la flago de Usono, sed se oni insistas pri tia detaleco, tiam oni faru ĝin ĝuste...</small> h95aop055y92zn57q34ya7b3l9vg9yk 3 784625 7684923 2022-08-11T06:23:42Z Liuxinyu970226 54152 Kreis novan paĝon kun "<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> == Global ban proposal notification == {{subst:#ifeq:{{subst:CONTENTLANG}}|en||Apologies for writing in English. {{int:Please-translate}}}} There is an on-going discussion about a proposal that you be globally banned from editing all Wikimedia projects. You are invited to participate at [[:m:Requests for comment/Global ban for Velimir Ivanovic|Requests for comment/Global ban for Velimir Ivanovic]] on Meta-Wiki. {{int:..." wikitext text/x-wiki <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> == Global ban proposal notification == Apologies for writing in English. {{int:Please-translate}} There is an on-going discussion about a proposal that you be globally banned from editing all Wikimedia projects. You are invited to participate at [[:m:Requests for comment/Global ban for Velimir Ivanovic|Requests for comment/Global ban for Velimir Ivanovic]] on Meta-Wiki. {{int:Feedback-thanks-title}} [[Uzanto:Liuxinyu970226|Liuxinyu970226]] ([[Uzanto-Diskuto:Liuxinyu970226|diskuto]]) 06:23, 11 aŭg. 2022 (UTC) gbhgys05i45bytxss6eczxr5fzptmjn 0 784626 7684934 2022-08-11T06:30:16Z Crosstor 3176 operetkantisto wikitext text/x-wiki {{Informkesto homo |nomo = Anatolij Fokanov |dosiero = Fokanov anatoly.webp |grandeco de dosiero = |priskribo de dosiero = Anatolij Fokanov |naskonomo = }} '''[[Antonio|Anatolij]] Fokanov,''' laŭ hungarlingve kutima nomordo '''Fokanov Anatolij''' estas rusdevena [[Hungario|hungara]] [[operkantisto]], oratorikantisto ([[baritono]]). Lia persona nomo cirile estis ''Анатолий''. Anatolij Fokanov<ref>https://opac-nevter.pim.hu/ro/record/-/record/display/manifestation/PIM658525/26ee0f02-d64e-4fcc-9185-2f8bcaed9b67/solr/0/24/0/2/authorOrder/ASC</ref> naskiĝis iam en [[Magadan]]<!--, li mortis la {{daton||o|20}} en [[]]-->. == Biografio == Anatolij Fokanov akiris [[diplomo]]n en muzikakademio en [[Novosibirsko]]. Li komencis sian operkantistan karieron en operejo de la sama urbo. Baldaŭ li estis membro de aliaj operejoj, ekzemple [[Saratovo]], [[Ufa]], [[Duŝanbo]], krome li kantis gastokantisto preskaŭ tutmonde. Ekde [[1992]] li estis membro de [[Budapeŝta Ŝtata Operejo]]. Li akiris hungaran ŝtatanecon kaj post divorco li elektis hungaran [[edzino]]n. Li ricevis hungarajn premiojn inter 2004-2017. == Lia repertuaro (elekto) == * [[Georges Bizet]]: [[Carmen (opero)]] — Escamillo * [[Pjotr Iljiĉ Ĉajkovskij]]: ''Eŭgeno Onegin'' — titolrolo * [[Gaetano Donizetti]]: '' La Eliksiro de Amo'' — Dulcamara * [[Charles Gounod]]: [[Faŭsto]]: — Valentin * [[Wolfgang Amadeus Mozart]]: [[Don Giovanni]] — titolrolo * [[Giacomo Puccini]]: ** [[Tosca]] — Scarpia ** [[La Bohème]] — Marcel * [[Giuseppe Verdi]]: ** [[Il trovatore]] – grafo Luna ** ''Un balo in Maschera'' – Renato ** [[Aida]] — Amonasro ** ''Don Carlo'' – Posa ** [[La Forto de la Destino]] — Don Carlos di Vargas ** [[Makbeto]] (opero) — titolrolo ** [[Rigoletto]] — titolrolo ** [[Otelo]] (opero) — Jago ** [[La traviata]] — Germont ** [[Nabucco]] — titolrolo == Vidu, aŭdu ankaŭ == * [https://www.youtube.com/watch?v=u87RRDST6f4] == Fontoj == * [https://web.archive.org/web/20100928024213/http://www.opera.hu/hu/people/Fokanov_Anatolij hungarlingva biografio kun foto] * [https://www.fokanovanatolij.hu/ hungarlingva biografio kun foto] * [https://ozf.hu/eloadok/anatolij-fokanov/ hungarlingva biografio kun foto] * [https://www.theater.hu/hu/portre/fokanov-anatolij--4151.html hungarlingva biografio kun foto] * [https://info.bmc.hu/index.php?node=artists&type=C&search=fokanov&search_tol=&search_ig=&valaszt=nev&sort=megj hungarlingva biografio kun foto] == Referencoj == {{Referencoj}} {{Bibliotekoj}} {{Vivtempo|Fokanov Anatolij}} [[Kategorio:Hungaraj operkantistoj]] [[Kategorio:Rusiaj operkantistoj]] [[Kategorio:Rusa diasporo]] {{Portalstrio|Biografio}} 960acj9uh7rx2bydxnec4q0uv8o43cc 14 784627 7684955 2022-08-11T07:30:44Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ valoro | komenco = | fino = en Litovio | valoro1 = 1960-1969 | valoro2 = 1970-1979 | valoro3 = 1980-1989 | valoro4 = 1990-1999 | valoro5 = 2000-2009 | valoro6 = 2010-2019 | valoro7 = 2020-2029 | antaŭa teksto = Kategorio: | posta teksto = en Litovio }} {{Projektoj}} [[Kategorio:20-a jarcento en Litovio|#]] [[Kategorio:Jardekoj en Litovio]] [[Kategorio:1990-1999 en Eŭropo|Litovio]] [[Kategorio:1990-1999 laŭ landoj|Litovio]] 48vjww0locx8d569mv713mpkx96x0oo 14 784628 7684956 2022-08-11T07:30:54Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Litovio | jaro = 1999 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Litovio }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1990-1999 en Litovio|#]] [[Kategorio:Jaroj en Litovio]] [[Kategorio:1999 en Eŭropo|Litovio]] [[Kategorio:1999 laŭ landoj|Litovio]] js99vbaa6dp6ow45qknz5sowdhpx9hb 14 784629 7684957 2022-08-11T07:31:04Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Litovio | jaro = 1998 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Litovio }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1990-1999 en Litovio|#]] [[Kategorio:Jaroj en Litovio]] [[Kategorio:1998 en Eŭropo|Litovio]] [[Kategorio:1998 laŭ landoj|Litovio]] 3h3y2pbl0d8derbyjdi1nv8hwupkb6k 14 784630 7684958 2022-08-11T07:31:14Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Litovio | jaro = 1997 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Litovio }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1990-1999 en Litovio|#]] [[Kategorio:Jaroj en Litovio]] [[Kategorio:1997 en Eŭropo|Litovio]] [[Kategorio:1997 laŭ landoj|Litovio]] 1mtikhffervb5mpypbl4l4okca9mcca 14 784631 7684959 2022-08-11T07:31:24Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Litovio | jaro = 1996 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Litovio }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1990-1999 en Litovio|#]] [[Kategorio:Jaroj en Litovio]] [[Kategorio:1996 en Eŭropo|Litovio]] [[Kategorio:1996 laŭ landoj|Litovio]] mg3rr241smdrx1oj52o77y1jcsiasz3 14 784632 7684960 2022-08-11T07:31:34Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Litovio | jaro = 1995 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Litovio }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1990-1999 en Litovio|#]] [[Kategorio:Jaroj en Litovio]] [[Kategorio:1995 en Eŭropo|Litovio]] [[Kategorio:1995 laŭ landoj|Litovio]] kjvudmhjh842ko2sou339r4hnzb19lc 14 784633 7684961 2022-08-11T07:31:49Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Litovio | jaro = 1994 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Litovio }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1990-1999 en Litovio|#]] [[Kategorio:Jaroj en Litovio]] [[Kategorio:1994 en Eŭropo|Litovio]] [[Kategorio:1994 laŭ landoj|Litovio]] ngfroawgtq6uo5mtoas25g25ttfzzwh 14 784634 7684962 2022-08-11T07:31:59Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Litovio | jaro = 1993 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Litovio }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1990-1999 en Litovio|#]] [[Kategorio:Jaroj en Litovio]] [[Kategorio:1993 en Eŭropo|Litovio]] [[Kategorio:1993 laŭ landoj|Litovio]] pbnag55cc0bi8ai9mwekgwb6x7uvpam 14 784635 7684963 2022-08-11T07:32:09Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Litovio | jaro = 1992 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Litovio }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1990-1999 en Litovio|#]] [[Kategorio:Jaroj en Litovio]] [[Kategorio:1992 en Eŭropo|Litovio]] [[Kategorio:1992 laŭ landoj|Litovio]] t3orglo9a23ft76r74uyfuhvf8nfqae 14 784636 7684964 2022-08-11T07:32:23Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Litovio | jaro = 1991 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Litovio }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1990-1999 en Litovio|#]] [[Kategorio:Jaroj en Litovio]] [[Kategorio:1991 en Eŭropo|Litovio]] [[Kategorio:1991 laŭ landoj|Litovio]] terwkdj77e6ppzdhddgvtbumsotbk5n 14 784637 7684965 2022-08-11T07:32:33Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Litovio | jaro = 1990 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Litovio }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1990-1999 en Litovio|#]] [[Kategorio:Jaroj en Litovio]] [[Kategorio:1990 en Eŭropo|Litovio]] [[Kategorio:1990 laŭ landoj|Litovio]] rjh0pxdscdgfdc51cyfo961cb3fsmp2 14 784638 7684969 2022-08-11T07:38:58Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ valoro | komenco = | fino = en Litovio | valoro1 = 1890-1899 | valoro2 = 1900-1909 | valoro3 = 1910-1919 | valoro4 = 1920-1929 | valoro5 = 1930-1939 | valoro6 = 1940-1949 | valoro7 = 1950-1959 | antaŭa teksto = Kategorio: | posta teksto = en Litovio }} [[Kategorio:20-a jarcento en Litovio|#]] [[Kategorio:Jardekoj en Litovio]] [[Kategorio:1920-1929 en Eŭropo|Litovio]] [[Kategorio:1920-1929 laŭ landoj|Litovio]] ohxgawn293a11d0pyv0bf5i3edijbsg 14 784639 7684970 2022-08-11T07:39:08Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Litovio | jaro = 1928 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Litovio }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1920-1929 en Litovio|#]] [[Kategorio:Jaroj en Litovio]] [[Kategorio:1928 en Eŭropo|Litovio]] [[Kategorio:1928 laŭ landoj|Litovio]] kqjemmmaoi2xalvax64u4bwahfragfi 14 784640 7684974 2022-08-11T07:41:12Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Litovio | jaro = 1924 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Litovio }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1920-1929 en Litovio|#]] [[Kategorio:Jaroj en Litovio]] [[Kategorio:1924 en Eŭropo|Litovio]] [[Kategorio:1924 laŭ landoj|Litovio]] oeix9wt1377rw0h5s649lirzar6x92e 0 784641 7685030 2022-08-11T08:56:59Z Crosstor 3176 operkantisto wikitext text/x-wiki {{Informkesto homo |nomo = Attila Fülöp |dosiero = Fülöp Attila fortepan 139102.jpg |grandeco de dosiero = |priskribo de dosiero = Attila Fülöp en 1976 |naskonomo = }} '''Attila Fülöp,''' laŭ hungarlingve kutima nomordo '''Fülöp Attila''' estis [[Hungario|hungara]] [[operkantisto]] ([[tenoro]]), [[inĝeniero]]. Attila Fülöp<ref>https://opac-nevter.pim.hu/ro/record/-/record/PIM109844</ref><ref>https://www.imdb.com/name/nm1727276/</ref> naskiĝis la {{daton|2|julio|1942}} en [[Szombathely]], li mortis la {{daton|9|majo|2020}} en [[Budapeŝto]]. == Biografio == Attila Fülöp maturiĝis en [[gimnazio]] en Budapeŝto, poste li akiris inĝenieran [[diplomo]]n en [[Teknika kaj Ekonomia Universitato de Budapeŝto]] en [[1966]]. Li studis private kantadon de [[Jenő Sipos]] inter 1965–1971 (krome ankaŭ en Berlino), dum inter 1968–1972 li laboris kiel inĝeniero. Inter 1971–1973 li ricevis [[stipendio]]n de [[Budapeŝta Ŝtata Operejo]], kie li komencis kanti. Li havis kantistan statuson en la Operejo (1973–2005), ankaŭ gvidan postenon inter 1996–2004. Li ricevis francan [[premio]]n en 1975, hungaran en 2007. Li edziĝis en 1967, lia [[edzino]] naskis 3 [[filo|gefilojn]]. == Lia repertuaro (elekto) == * [[Pjotr Iljiĉ Ĉajkovskij]]: ''Eŭgeno Onegin'' — Triquet * [[Gaetano Donizetti]]: ''Lucia di Lammermoor'' — Lord Arturo Buklav * [[Wolfgang Amadeus Mozart]]: ** [[Don Giovanni]] — Don Ottavio ** [[Die Zauberflöte]] — Tamino; juna pastro ** [[La geedziĝo de Figaro]]: — Don Curzio * [[Giacomo Puccini]]: ** [[Turandot]] — Pang ** [[Manon Lescaut (Puccini)]] — lampisto ** [[Madama Butterfly]] — Goro ** [[Gianni Schicchi]] — Gherardo * [[Gioachino Rossini]]: [[La barbiro de Sevilo]] — grafo Almaviva * [[Sándor Szokolay]]: ** ''Ecce homo'' — Mihelisz ** ''Sámson'' — Eskon * [[Giuseppe Verdi]]: ** [[Otelo]] (opero) – Roderigo ** [[Falstaff]] – Bardolf ** [[La Forto de la Destino]] — Trabuco * [[Richard Wagner]]: ** [[Parsifal]] – la unua Gral-kavaliro ** [[Tannhäuser (opero)]] – Heinrich ** [[Die Meistersinger von Nürnberg]] – Moser ** [[Das Rheingold]] – Froh; Mime == Fontoj == * [http://digitar.opera.hu/www/c16operadigitar.01.02.php?bm=1&mt=0&kr=A_10_%3D%22F%C3%BCl%C3%B6p%20Attila%22 hungarlingva biografieto kun foto kaj roloj] * [https://caruso.blog.hu/2012/07/02/fulop_attila_70_eves hungarlingva biografio kun foto] * [https://mek.oszk.hu/02100/02139/html/sz07/363.html hungarlingva biografio] == Referencoj == {{Referencoj}} {{Bibliotekoj}} {{Vivtempo|Fulop Attila}} [[Kategorio:Hungaraj operkantistoj]] [[Kategorio:Hungaraj elektroinĝenieroj]] [[Kategorio:Budapeŝtanoj]] {{Portalstrio|Biografio}} lj2ss1503vmmn7yy1nb1wgvdaj7g28n 0 784642 7685031 2022-08-11T08:58:51Z ThomasPusch 1869 Kreis novan paĝon kun "[[Dosiero:Olympic flag.svg|160ra|eta|dekstra|{{centre|La olimpika flago}}]] [[dosiero:Flago-de-Portugalio.svg|160ra|eta|dekstra|{{centre|[[Flago de Portugalio]]}}]] Sportista '''teamo de {{Portugalio}} en la [[Olimpikoj]]''' ekde la jaro 1912 ĝis inkluzive la olimpiko de 2020, pro la kronvirusa pandemio prokrastita el somero 2021, partoprenis en ĉiuj someraj eldonoj de la sporta evento. En vintraj olimpikoj nur en 1952, 1988, 1994, 1998 kaj ekde 2006 estis malgra..." wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Olympic flag.svg|160ra|eta|dekstra|{{centre|La olimpika flago}}]] [[dosiero:Flago-de-Portugalio.svg|160ra|eta|dekstra|{{centre|[[Flago de Portugalio]]}}]] Sportista '''teamo de {{Portugalio}} en la [[Olimpikoj]]''' ekde la jaro 1912 ĝis inkluzive la olimpiko de 2020, pro la kronvirusa pandemio prokrastita el somero 2021, partoprenis en ĉiuj someraj eldonoj de la sporta evento. En vintraj olimpikoj nur en 1952, 1988, 1994, 1998 kaj ekde 2006 estis malgrandaj portugalaj teamoj, kiuj ĝis nun neniam atingis medalon. Tial pri la someraj aperoj kreiĝis apartaj artikoloj, kaj pri la vintraj aperoj resume informas listo sube de tiu ĉi paĝo. La [[Portugala Olimpika Komitato]] kunordigas la teamojn - la organizaĵo estis kreita en 1909 kaj rekonita de la Internacia Olimpika Komitato samjare. == Someraj Olimpikoj == Vidu ligilojn en la navigilo "Nacia teamo de Portugalio" sube de la paĝo. == Vintraj Olimpikoj == [[dosiero:Oslo 1952.svg|50px|maldekstra]] === 1952 === En la [[Vintra Olimpiko 1952]] en [[Oslo]] partoprenis 1 portugala sportisto. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:Emblemo de la Vintra Olimpiko 1988.png|35px|maldekstra]] === 1988 === En la [[Vintra Olimpiko 1988]] en [[Kalgario]] partoprenis 5 portugalaj sportistoj. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:Vintra Olimpiko 1994.svg|45px|maldekstra]] === 1994 === En la [[Vintra Olimpiko 1994]] en [[Lillehammer]] partoprenis 1 portugala sportisto. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:Nagano 1998.jpg|45px|maldekstra]] === 1998 === En la [[Vintra Olimpiko 1998]] en [[Nagano]] partoprenis 2 portugalaj sportistoj. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:2010 Opening Ceremony - Portugal eniras.jpg|eta|dekstra|360ra|{{centre|la portugala delegacio de unu skiisto (''Danny Silva'') kaj tri helpantoj en la [[Vintra Olimpiko 2010]]}}]] [[dosiero:Vintra Olimpiko 2006.svg|45px|maldekstra]] === 2006 === En la [[Vintra Olimpiko 2006]] en [[Torino]] partoprenis 1 portugala sportisto. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:Vintra Olimpiko 2010.png|50px|maldekstra]] === 2010 === En la [[Vintra Olimpiko 2010]] en [[Vankuvero]] partoprenis 1 portugala sportisto (vidu la foton dekstre). Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:Sochi 2014 (Emblem).svg|80px|maldekstra]] === 2014 === En la [[Vintra Olimpiko 2014]] en [[Soĉio]] partoprenis 2 portugalaj sportistoj. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:PyeongChang 2018 Winter Olympics.svg|60px|maldekstra]] === 2018 === En la [[Vintra Olimpiko 2018]] en [[Pjonĉango]] partoprenis 2 portugalaj sportistoj. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:2022 Winter Olympics logo.svg|80px|maldekstra]] === 2022 === En la [[Vintra Olimpiko 2022]] en [[Pekino]] partoprenis 3 portugalaj sportistoj. Medaloj ankaŭ ĉi-jare ne atingiĝis. {{portugala olimpika teamo}} [[Kategorio:Portugalio en Olimpikoj]] iws3hsjs3t0izw5bzex738s2zr8109p 7685048 7685031 2022-08-11T09:06:44Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Portugala Olimpika Komitato.png|dekstra|150px|{{centre|emblemo de la Portugala Olimpika Komitato}}]] [[Dosiero:Olympic flag.svg|160ra|eta|dekstra|{{centre|La olimpika flago}}]] [[dosiero:Flago-de-Portugalio.svg|160ra|eta|dekstra|{{centre|[[Flago de Portugalio]]}}]] Sportista '''teamo de {{Portugalio}} en la [[Olimpikoj]]''' ekde la jaro 1912 ĝis inkluzive la olimpiko de 2020, pro la kronvirusa pandemio prokrastita el somero 2021, partoprenis en ĉiuj someraj eldonoj de la sporta evento. En vintraj olimpikoj nur en 1952, 1988, 1994, 1998 kaj ekde 2006 estis malgrandaj portugalaj teamoj, kiuj ĝis nun neniam atingis medalon. Tial pri la someraj aperoj kreiĝis apartaj artikoloj, kaj pri la vintraj aperoj resume informas listo sube de tiu ĉi paĝo. La [[Portugala Olimpika Komitato]] ([[portugale]] ''Comité Olímpico de Portugal'', mllonge COP) kunordigas la teamojn - la organizaĵo estis kreita en 1909 kaj rekonita de la Internacia Olimpika Komitato samjare. == Someraj Olimpikoj == Vidu ligilojn en la navigilo "Nacia teamo de Portugalio" sube de la paĝo. == Vintraj Olimpikoj == [[dosiero:Oslo 1952.svg|50px|maldekstra]] === 1952 === En la [[Vintra Olimpiko 1952]] en [[Oslo]] partoprenis 1 portugala sportisto. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:Emblemo de la Vintra Olimpiko 1988.png|35px|maldekstra]] === 1988 === En la [[Vintra Olimpiko 1988]] en [[Kalgario]] partoprenis 5 portugalaj sportistoj. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:Vintra Olimpiko 1994.svg|45px|maldekstra]] === 1994 === En la [[Vintra Olimpiko 1994]] en [[Lillehammer]] partoprenis 1 portugala sportisto. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:Nagano 1998.jpg|45px|maldekstra]] === 1998 === En la [[Vintra Olimpiko 1998]] en [[Nagano]] partoprenis 2 portugalaj sportistoj. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:2010 Opening Ceremony - Portugal eniras.jpg|eta|dekstra|360ra|{{centre|la portugala delegacio de unu skiisto (''Danny Silva'') kaj tri helpantoj en la [[Vintra Olimpiko 2010]]}}]] [[dosiero:Vintra Olimpiko 2006.svg|45px|maldekstra]] === 2006 === En la [[Vintra Olimpiko 2006]] en [[Torino]] partoprenis 1 portugala sportisto. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:Vintra Olimpiko 2010.png|50px|maldekstra]] === 2010 === En la [[Vintra Olimpiko 2010]] en [[Vankuvero]] partoprenis 1 portugala sportisto (vidu la foton dekstre). Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:Sochi 2014 (Emblem).svg|80px|maldekstra]] === 2014 === En la [[Vintra Olimpiko 2014]] en [[Soĉio]] partoprenis 2 portugalaj sportistoj. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:PyeongChang 2018 Winter Olympics.svg|60px|maldekstra]] === 2018 === En la [[Vintra Olimpiko 2018]] en [[Pjonĉango]] partoprenis 2 portugalaj sportistoj. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:2022 Winter Olympics logo.svg|80px|maldekstra]] === 2022 === En la [[Vintra Olimpiko 2022]] en [[Pekino]] partoprenis 3 portugalaj sportistoj. Medaloj ankaŭ ĉi-jare ne atingiĝis. == Eksteraj ligiloj == * [http://www.comiteolimpicoportugal.pt oficiala retejo] ({{pt}}) * [http://www.olympic.org/portugal paĝo en la retejo de Internacia Olimpika Komitato (angle kaj france)] {{portugala olimpika teamo}} [[Kategorio:Portugalio en Olimpikoj]] n5zu207ta5o3or0xe1glfkww1opyee9 7685049 7685048 2022-08-11T09:08:48Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Portugala Olimpika Komitato.png|dekstra|150px|{{centre|emblemo de la Portugala Olimpika Komitato}}]] [[Dosiero:Olympic flag.svg|160ra|eta|dekstra|{{centre|La olimpika flago}}]] [[dosiero:Flago-de-Portugalio.svg|160ra|eta|dekstra|{{centre|[[Flago de Portugalio]]}}]] Sportista '''teamo de {{Portugalio}} en la [[Olimpikoj]]''' ekde la jaro 1912 ĝis inkluzive la olimpiko de 2020, pro la kronvirusa pandemio prokrastita el somero 2021, partoprenis en ĉiuj someraj eldonoj de la sporta evento. En vintraj olimpikoj nur en 1952, 1988, 1994, 1998 kaj ekde 2006 estis malgrandaj portugalaj teamoj, kiuj ĝis nun neniam atingis medalon. Tial pri la someraj aperoj kreiĝis apartaj artikoloj, kaj pri la vintraj aperoj resume informas listo sube de tiu ĉi paĝo. La [[Portugala Olimpika Komitato]] ([[portugale]] ''Comité Olímpico de Portugal'', mllonge COP) kunordigas la teamojn - la organizaĵo estis kreita en 1909 kaj rekonita de la Internacia Olimpika Komitato samjare. == Someraj Olimpikoj == '''''Vidu ligilojn en la navigilo "Nacia teamo de Portugalio" sube de la paĝo.''''' == Vintraj Olimpikoj == [[dosiero:Oslo 1952.svg|50px|maldekstra]] === 1952 === En la [[Vintra Olimpiko 1952]] en [[Oslo]] partoprenis 1 portugala sportisto. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:Emblemo de la Vintra Olimpiko 1988.png|35px|maldekstra]] === 1988 === En la [[Vintra Olimpiko 1988]] en [[Kalgario]] partoprenis 5 portugalaj sportistoj. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:Vintra Olimpiko 1994.svg|45px|maldekstra]] === 1994 === En la [[Vintra Olimpiko 1994]] en [[Lillehammer]] partoprenis 1 portugala sportisto. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:Nagano 1998.jpg|45px|maldekstra]] === 1998 === En la [[Vintra Olimpiko 1998]] en [[Nagano]] partoprenis 2 portugalaj sportistoj. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:2010 Opening Ceremony - Portugal eniras.jpg|eta|dekstra|250ra|{{centre|la portugala delegacio de unu skiisto (''Danny Silva'') kaj tri helpantoj en la [[Vintra Olimpiko 2010]]}}]] [[dosiero:Vintra Olimpiko 2006.svg|45px|maldekstra]] === 2006 === En la [[Vintra Olimpiko 2006]] en [[Torino]] partoprenis 1 portugala sportisto. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:Vintra Olimpiko 2010.png|50px|maldekstra]] === 2010 === En la [[Vintra Olimpiko 2010]] en [[Vankuvero]] partoprenis 1 portugala sportisto (vidu la foton dekstre). Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:Sochi 2014 (Emblem).svg|80px|maldekstra]] === 2014 === En la [[Vintra Olimpiko 2014]] en [[Soĉio]] partoprenis 2 portugalaj sportistoj. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:PyeongChang 2018 Winter Olympics.svg|60px|maldekstra]] === 2018 === En la [[Vintra Olimpiko 2018]] en [[Pjonĉango]] partoprenis 2 portugalaj sportistoj. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:2022 Winter Olympics logo.svg|80px|maldekstra]] === 2022 === En la [[Vintra Olimpiko 2022]] en [[Pekino]] partoprenis 3 portugalaj sportistoj. Medaloj ankaŭ ĉi-jare ne atingiĝis. == Eksteraj ligiloj == * [http://www.comiteolimpicoportugal.pt oficiala retejo] ({{pt}}) * [http://www.olympic.org/portugal paĝo en la retejo de Internacia Olimpika Komitato (angle kaj france)] {{-}} {{portugala olimpika teamo}} [[Kategorio:Portugalio en Olimpikoj]] 6jm938t5msvh386uad986pg59r7zlc9 7685051 7685049 2022-08-11T09:09:19Z ThomasPusch 1869 /* Vintraj Olimpikoj */ wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Portugala Olimpika Komitato.png|dekstra|150px|{{centre|emblemo de la Portugala Olimpika Komitato}}]] [[Dosiero:Olympic flag.svg|160ra|eta|dekstra|{{centre|La olimpika flago}}]] [[dosiero:Flago-de-Portugalio.svg|160ra|eta|dekstra|{{centre|[[Flago de Portugalio]]}}]] Sportista '''teamo de {{Portugalio}} en la [[Olimpikoj]]''' ekde la jaro 1912 ĝis inkluzive la olimpiko de 2020, pro la kronvirusa pandemio prokrastita el somero 2021, partoprenis en ĉiuj someraj eldonoj de la sporta evento. En vintraj olimpikoj nur en 1952, 1988, 1994, 1998 kaj ekde 2006 estis malgrandaj portugalaj teamoj, kiuj ĝis nun neniam atingis medalon. Tial pri la someraj aperoj kreiĝis apartaj artikoloj, kaj pri la vintraj aperoj resume informas listo sube de tiu ĉi paĝo. La [[Portugala Olimpika Komitato]] ([[portugale]] ''Comité Olímpico de Portugal'', mllonge COP) kunordigas la teamojn - la organizaĵo estis kreita en 1909 kaj rekonita de la Internacia Olimpika Komitato samjare. == Someraj Olimpikoj == '''''Vidu ligilojn en la navigilo "Nacia teamo de Portugalio" sube de la paĝo.''''' == Vintraj Olimpikoj == [[dosiero:Oslo 1952.svg|50px|maldekstra]] === 1952 === En la [[Vintra Olimpiko 1952]] en [[Oslo]] partoprenis 1 portugala sportisto. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:Emblemo de la Vintra Olimpiko 1988.png|35px|maldekstra]] === 1988 === En la [[Vintra Olimpiko 1988]] en [[Kalgario]] partoprenis 5 portugalaj sportistoj. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:Vintra Olimpiko 1994.svg|45px|maldekstra]] === 1994 === En la [[Vintra Olimpiko 1994]] en [[Lillehammer]] partoprenis 1 portugala sportisto. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:2010 Opening Ceremony - Portugal eniras.jpg|eta|dekstra|250ra|{{centre|la portugala delegacio de unu skiisto (''Danny Silva'') kaj tri helpantoj en la [[Vintra Olimpiko 2010]]}}]] [[dosiero:Nagano 1998.jpg|45px|maldekstra]] === 1998 === En la [[Vintra Olimpiko 1998]] en [[Nagano]] partoprenis 2 portugalaj sportistoj. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:Vintra Olimpiko 2006.svg|45px|maldekstra]] === 2006 === En la [[Vintra Olimpiko 2006]] en [[Torino]] partoprenis 1 portugala sportisto. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:Vintra Olimpiko 2010.png|50px|maldekstra]] === 2010 === En la [[Vintra Olimpiko 2010]] en [[Vankuvero]] partoprenis 1 portugala sportisto (vidu la foton dekstre). Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:Sochi 2014 (Emblem).svg|80px|maldekstra]] === 2014 === En la [[Vintra Olimpiko 2014]] en [[Soĉio]] partoprenis 2 portugalaj sportistoj. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:PyeongChang 2018 Winter Olympics.svg|60px|maldekstra]] === 2018 === En la [[Vintra Olimpiko 2018]] en [[Pjonĉango]] partoprenis 2 portugalaj sportistoj. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:2022 Winter Olympics logo.svg|80px|maldekstra]] === 2022 === En la [[Vintra Olimpiko 2022]] en [[Pekino]] partoprenis 3 portugalaj sportistoj. Medaloj ankaŭ ĉi-jare ne atingiĝis. == Eksteraj ligiloj == * [http://www.comiteolimpicoportugal.pt oficiala retejo] ({{pt}}) * [http://www.olympic.org/portugal paĝo en la retejo de Internacia Olimpika Komitato (angle kaj france)] {{-}} {{portugala olimpika teamo}} [[Kategorio:Portugalio en Olimpikoj]] qzthilf6jmzvf3uyjqc77u754d4jmqb 7685052 7685051 2022-08-11T09:09:33Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Portugala Olimpika Komitato.png|maldekstra|150px|{{centre|emblemo de la Portugala Olimpika Komitato}}]] [[Dosiero:Olympic flag.svg|160ra|eta|dekstra|{{centre|La olimpika flago}}]] [[dosiero:Flago-de-Portugalio.svg|160ra|eta|dekstra|{{centre|[[Flago de Portugalio]]}}]] Sportista '''teamo de {{Portugalio}} en la [[Olimpikoj]]''' ekde la jaro 1912 ĝis inkluzive la olimpiko de 2020, pro la kronvirusa pandemio prokrastita el somero 2021, partoprenis en ĉiuj someraj eldonoj de la sporta evento. En vintraj olimpikoj nur en 1952, 1988, 1994, 1998 kaj ekde 2006 estis malgrandaj portugalaj teamoj, kiuj ĝis nun neniam atingis medalon. Tial pri la someraj aperoj kreiĝis apartaj artikoloj, kaj pri la vintraj aperoj resume informas listo sube de tiu ĉi paĝo. La [[Portugala Olimpika Komitato]] ([[portugale]] ''Comité Olímpico de Portugal'', mllonge COP) kunordigas la teamojn - la organizaĵo estis kreita en 1909 kaj rekonita de la Internacia Olimpika Komitato samjare. == Someraj Olimpikoj == '''''Vidu ligilojn en la navigilo "Nacia teamo de Portugalio" sube de la paĝo.''''' == Vintraj Olimpikoj == [[dosiero:Oslo 1952.svg|50px|maldekstra]] === 1952 === En la [[Vintra Olimpiko 1952]] en [[Oslo]] partoprenis 1 portugala sportisto. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:Emblemo de la Vintra Olimpiko 1988.png|35px|maldekstra]] === 1988 === En la [[Vintra Olimpiko 1988]] en [[Kalgario]] partoprenis 5 portugalaj sportistoj. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:Vintra Olimpiko 1994.svg|45px|maldekstra]] === 1994 === En la [[Vintra Olimpiko 1994]] en [[Lillehammer]] partoprenis 1 portugala sportisto. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:2010 Opening Ceremony - Portugal eniras.jpg|eta|dekstra|250ra|{{centre|la portugala delegacio de unu skiisto (''Danny Silva'') kaj tri helpantoj en la [[Vintra Olimpiko 2010]]}}]] [[dosiero:Nagano 1998.jpg|45px|maldekstra]] === 1998 === En la [[Vintra Olimpiko 1998]] en [[Nagano]] partoprenis 2 portugalaj sportistoj. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:Vintra Olimpiko 2006.svg|45px|maldekstra]] === 2006 === En la [[Vintra Olimpiko 2006]] en [[Torino]] partoprenis 1 portugala sportisto. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:Vintra Olimpiko 2010.png|50px|maldekstra]] === 2010 === En la [[Vintra Olimpiko 2010]] en [[Vankuvero]] partoprenis 1 portugala sportisto (vidu la foton dekstre). Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:Sochi 2014 (Emblem).svg|80px|maldekstra]] === 2014 === En la [[Vintra Olimpiko 2014]] en [[Soĉio]] partoprenis 2 portugalaj sportistoj. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:PyeongChang 2018 Winter Olympics.svg|60px|maldekstra]] === 2018 === En la [[Vintra Olimpiko 2018]] en [[Pjonĉango]] partoprenis 2 portugalaj sportistoj. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:2022 Winter Olympics logo.svg|80px|maldekstra]] === 2022 === En la [[Vintra Olimpiko 2022]] en [[Pekino]] partoprenis 3 portugalaj sportistoj. Medaloj ankaŭ ĉi-jare ne atingiĝis. == Eksteraj ligiloj == * [http://www.comiteolimpicoportugal.pt oficiala retejo] ({{pt}}) * [http://www.olympic.org/portugal paĝo en la retejo de Internacia Olimpika Komitato (angle kaj france)] {{-}} {{portugala olimpika teamo}} [[Kategorio:Portugalio en Olimpikoj]] mefc583gi5i4r9brpht4nyz2n2axuri 7685059 7685052 2022-08-11T09:21:29Z ThomasPusch 1869 /* Vintraj Olimpikoj */ wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Portugala Olimpika Komitato.png|maldekstra|150px|{{centre|emblemo de la Portugala Olimpika Komitato}}]] [[Dosiero:Olympic flag.svg|160ra|eta|dekstra|{{centre|La olimpika flago}}]] [[dosiero:Flago-de-Portugalio.svg|160ra|eta|dekstra|{{centre|[[Flago de Portugalio]]}}]] Sportista '''teamo de {{Portugalio}} en la [[Olimpikoj]]''' ekde la jaro 1912 ĝis inkluzive la olimpiko de 2020, pro la kronvirusa pandemio prokrastita el somero 2021, partoprenis en ĉiuj someraj eldonoj de la sporta evento. En vintraj olimpikoj nur en 1952, 1988, 1994, 1998 kaj ekde 2006 estis malgrandaj portugalaj teamoj, kiuj ĝis nun neniam atingis medalon. Tial pri la someraj aperoj kreiĝis apartaj artikoloj, kaj pri la vintraj aperoj resume informas listo sube de tiu ĉi paĝo. La [[Portugala Olimpika Komitato]] ([[portugale]] ''Comité Olímpico de Portugal'', mllonge COP) kunordigas la teamojn - la organizaĵo estis kreita en 1909 kaj rekonita de la Internacia Olimpika Komitato samjare. == Someraj Olimpikoj == '''''Vidu ligilojn en la navigilo "Nacia teamo de Portugalio" sube de la paĝo.''''' == Vintraj Olimpikoj == [[dosiero:Oslo 1952.svg|50px|maldekstra]] === 1952 === En la [[Vintra Olimpiko 1952]] en [[Oslo]] partoprenis 1 portugala sportisto. La honora flagoportanto estis la skiisto ''Duarte Silva''. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:Emblemo de la Vintra Olimpiko 1988.png|35px|maldekstra]] === 1988 === En la [[Vintra Olimpiko 1988]] en [[Kalgario]] partoprenis 5 portugalaj sportistoj. La honora flagoportanto estis la bobisto ''António Reis''. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:Vintra Olimpiko 1994.svg|45px|maldekstra]] === 1994 === En la [[Vintra Olimpiko 1994]] en [[Lillehammer]] partoprenis 1 portugala sportisto. La honora flagoportanto estis la skiisto ''Georges Mendes''. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:2010 Opening Ceremony - Portugal eniras.jpg|eta|dekstra|250ra|{{centre|la portugala delegacio de unu skiisto (''Danny Silva'') kaj tri helpantoj en la [[Vintra Olimpiko 2010]]}}]] [[dosiero:Nagano 1998.jpg|45px|maldekstra]] === 1998 === En la [[Vintra Olimpiko 1998]] en [[Nagano]] partoprenis 2 portugalaj sportistoj. La honora flagoportanto estis la liberstila skiisto ''Mafalda Pereira''. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:Vintra Olimpiko 2006.svg|45px|maldekstra]] === 2006 === En la [[Vintra Olimpiko 2006]] en [[Torino]] partoprenis 1 portugala sportisto. La honora flagoportanto estis la skiisto ''Danny Silva''. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:Vintra Olimpiko 2010.png|50px|maldekstra]] === 2010 === En la [[Vintra Olimpiko 2010]] en [[Vankuvero]] partoprenis 1 portugala sportisto (vidu la foton dekstre). La honora flagoportanto duan fojon estis la skiisto ''Danny Silva''. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:Sochi 2014 (Emblem).svg|80px|maldekstra]] === 2014 === En la [[Vintra Olimpiko 2014]] en [[Soĉio]] partoprenis 2 portugalaj sportistoj. La honora flagoportanto estis la skiisto ''Arthur Hanse''. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:PyeongChang 2018 Winter Olympics.svg|60px|maldekstra]] === 2018 === En la [[Vintra Olimpiko 2018]] en [[Pjonĉango]] partoprenis 2 portugalaj sportistoj. La honora flagoportanto estis la skikuristo ''Kequyen Lam''. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:2022 Winter Olympics logo.svg|80px|maldekstra]] === 2022 === En la [[Vintra Olimpiko 2022]] en [[Pekino]] partoprenis 3 portugalaj sportistoj. La honoraj flagoportantoj estis la skiistoj ''Ricardo Brancal'' kaj ''Vanina Guerillot''. Medaloj ankaŭ ĉi-jare ne atingiĝis. == Eksteraj ligiloj == * [http://www.comiteolimpicoportugal.pt oficiala retejo] ({{pt}}) * [http://www.olympic.org/portugal paĝo en la retejo de Internacia Olimpika Komitato (angle kaj france)] {{-}} {{portugala olimpika teamo}} [[Kategorio:Portugalio en Olimpikoj]] 1roxbpd1p7mae92jtlckmvfb9rslvs6 7685060 7685059 2022-08-11T09:22:14Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Portugala Olimpika Komitato.png|maldekstra|130px|{{centre|emblemo de la Portugala Olimpika Komitato}}]] [[Dosiero:Olympic flag.svg|160ra|eta|dekstra|{{centre|La olimpika flago}}]] [[dosiero:Flago-de-Portugalio.svg|160ra|eta|dekstra|{{centre|[[Flago de Portugalio]]}}]] Sportista '''teamo de {{Portugalio}} en la [[Olimpikoj]]''' ekde la jaro 1912 ĝis inkluzive la olimpiko de 2020, pro la kronvirusa pandemio prokrastita el somero 2021, partoprenis en ĉiuj someraj eldonoj de la sporta evento. En vintraj olimpikoj nur en 1952, 1988, 1994, 1998 kaj ekde 2006 estis malgrandaj portugalaj teamoj, kiuj ĝis nun neniam atingis medalon. Tial pri la someraj aperoj kreiĝis apartaj artikoloj, kaj pri la vintraj aperoj resume informas listo sube de tiu ĉi paĝo. La [[Portugala Olimpika Komitato]] ([[portugale]] ''Comité Olímpico de Portugal'', mllonge COP) kunordigas la teamojn - la organizaĵo estis kreita en 1909 kaj rekonita de la Internacia Olimpika Komitato samjare. == Someraj Olimpikoj == '''''Vidu ligilojn en la navigilo "Nacia teamo de Portugalio" sube de la paĝo.''''' == Vintraj Olimpikoj == [[dosiero:Oslo 1952.svg|50px|maldekstra]] === 1952 === En la [[Vintra Olimpiko 1952]] en [[Oslo]] partoprenis 1 portugala sportisto. La honora flagoportanto estis la skiisto ''Duarte Silva''. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:Emblemo de la Vintra Olimpiko 1988.png|35px|maldekstra]] === 1988 === En la [[Vintra Olimpiko 1988]] en [[Kalgario]] partoprenis 5 portugalaj sportistoj. La honora flagoportanto estis la bobisto ''António Reis''. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:Vintra Olimpiko 1994.svg|45px|maldekstra]] === 1994 === En la [[Vintra Olimpiko 1994]] en [[Lillehammer]] partoprenis 1 portugala sportisto. La honora flagoportanto estis la skiisto ''Georges Mendes''. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:2010 Opening Ceremony - Portugal eniras.jpg|eta|dekstra|250ra|{{centre|la portugala delegacio de unu skiisto (''Danny Silva'') kaj tri helpantoj en la [[Vintra Olimpiko 2010]]}}]] [[dosiero:Nagano 1998.jpg|45px|maldekstra]] === 1998 === En la [[Vintra Olimpiko 1998]] en [[Nagano]] partoprenis 2 portugalaj sportistoj. La honora flagoportanto estis la liberstila skiisto ''Mafalda Pereira''. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:Vintra Olimpiko 2006.svg|45px|maldekstra]] === 2006 === En la [[Vintra Olimpiko 2006]] en [[Torino]] partoprenis 1 portugala sportisto. La honora flagoportanto estis la skiisto ''Danny Silva''. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:Vintra Olimpiko 2010.png|50px|maldekstra]] === 2010 === En la [[Vintra Olimpiko 2010]] en [[Vankuvero]] partoprenis 1 portugala sportisto (vidu la foton dekstre). La honora flagoportanto duan fojon estis la skiisto ''Danny Silva''. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:Sochi 2014 (Emblem).svg|80px|maldekstra]] === 2014 === En la [[Vintra Olimpiko 2014]] en [[Soĉio]] partoprenis 2 portugalaj sportistoj. La honora flagoportanto estis la skiisto ''Arthur Hanse''. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:PyeongChang 2018 Winter Olympics.svg|60px|maldekstra]] === 2018 === En la [[Vintra Olimpiko 2018]] en [[Pjonĉango]] partoprenis 2 portugalaj sportistoj. La honora flagoportanto estis la skikuristo ''Kequyen Lam''. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:2022 Winter Olympics logo.svg|80px|maldekstra]] === 2022 === En la [[Vintra Olimpiko 2022]] en [[Pekino]] partoprenis 3 portugalaj sportistoj. La honoraj flagoportantoj estis la skiistoj ''Ricardo Brancal'' kaj ''Vanina Guerillot''. Medaloj ankaŭ ĉi-jare ne atingiĝis. == Eksteraj ligiloj == * [http://www.comiteolimpicoportugal.pt oficiala retejo] ({{pt}}) * [http://www.olympic.org/portugal paĝo en la retejo de Internacia Olimpika Komitato (angle kaj france)] {{-}} {{portugala olimpika teamo}} [[Kategorio:Portugalio en Olimpikoj]] egce13thl0nyn7dsnpzgv5gh7ui5kpr 7685063 7685060 2022-08-11T09:28:19Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[Dosiero:Portugala Olimpika Komitato.png|maldekstra|130px|{{centre|emblemo de la Portugala Olimpika Komitato}}]] [[Dosiero:Olympic flag.svg|160ra|eta|dekstra|{{centre|La olimpika flago}}]] [[dosiero:Flago-de-Portugalio.svg|160ra|eta|dekstra|{{centre|[[Flago de Portugalio]]}}]] Sportista '''teamo de {{Portugalio}} en la [[Olimpikoj]]''' ekde la jaro 1912 ĝis inkluzive la olimpiko de 2020, pro la kronvirusa pandemio prokrastita el somero 2021, partoprenis en ĉiuj someraj eldonoj de la sporta evento. En vintraj olimpikoj nur en 1952, 1988, 1994, 1998 kaj ekde 2006 estis malgrandaj portugalaj teamoj, kiuj ĝis nun neniam atingis medalon. Tial pri la someraj aperoj kreiĝis apartaj artikoloj, kaj pri la vintraj aperoj resume informas listo sube de tiu ĉi paĝo. La [[Portugala Olimpika Komitato]] ([[portugale]] ''Comité Olímpico de Portugal'', mllonge COP) kunordigas la teamojn - la organizaĵo estis kreita en 1909 kaj rekonita de la Internacia Olimpika Komitato samjare. == Someraj Olimpikoj == '''''Vidu ligilojn en la navigilo "Nacia teamo de Portugalio" sube de la paĝo.''''' == Vintraj Olimpikoj == [[dosiero:Oslo 1952.svg|50px|maldekstra]] === 1952 === En la [[Vintra Olimpiko 1952]] en [[Oslo]] partoprenis 1 portugala sportisto. La honora flagoportanto estis la skiisto ''Duarte Silva''. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:Emblemo de la Vintra Olimpiko 1988.png|35px|maldekstra]] === 1988 === En la [[Vintra Olimpiko 1988]] en [[Kalgario]] partoprenis 5 portugalaj sportistoj. La honora flagoportanto estis la bobisto ''António Reis''. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:Vintra Olimpiko 1994.svg|45px|maldekstra]] === 1994 === En la [[Vintra Olimpiko 1994]] en [[Lillehammer]] partoprenis 1 portugala sportisto. La honora flagoportanto estis la skiisto ''Georges Mendes''. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:2010 Opening Ceremony - Portugal eniras.jpg|eta|dekstra|200ra|{{centre|la portugala delegacio de unu skiisto (''Danny Silva'') kaj tri helpantoj en la [[Vintra Olimpiko 2010]]}}]] [[dosiero:Nagano 1998.jpg|45px|maldekstra]] === 1998 === En la [[Vintra Olimpiko 1998]] en [[Nagano]] partoprenis 2 portugalaj sportistoj. La honora flagoportanto estis la liberstila skiisto ''Mafalda Pereira''. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:Vintra Olimpiko 2006.svg|45px|maldekstra]] === 2006 === En la [[Vintra Olimpiko 2006]] en [[Torino]] partoprenis 1 portugala sportisto. La honora flagoportanto estis la skiisto ''Danny Silva''. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:Vintra Olimpiko 2010.png|50px|maldekstra]] === 2010 === En la [[Vintra Olimpiko 2010]] en [[Vankuvero]] partoprenis 1 portugala sportisto (vidu la foton dekstre). La honora flagoportanto duan fojon estis la skiisto ''Danny Silva''. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:Sochi 2014 (Emblem).svg|80px|maldekstra]] === 2014 === En la [[Vintra Olimpiko 2014]] en [[Soĉio]] partoprenis 2 portugalaj sportistoj. La honora flagoportanto estis la skiisto ''Arthur Hanse''. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:Ke Quyen Lam - Olympic Skate Skier.jpg|eta|dekstra|120ra|{{centre|la skiisto ''Ke Quyen Lam'' en la [[vintra Olimpiko 2018]]}}]] [[dosiero:PyeongChang 2018 Winter Olympics.svg|60px|maldekstra]] === 2018 === En la [[Vintra Olimpiko 2018]] en [[Pjonĉango]] partoprenis 2 portugalaj sportistoj. La honora flagoportanto estis la skikuristo ''Kequyen Lam''. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:2022 Winter Olympics logo.svg|80px|maldekstra]] === 2022 === En la [[Vintra Olimpiko 2022]] en [[Pekino]] partoprenis 3 portugalaj sportistoj. La honoraj flagoportantoj estis la skiistoj ''Ricardo Brancal'' kaj ''Vanina Guerillot''. Medaloj ankaŭ ĉi-jare ne atingiĝis. == Eksteraj ligiloj == * [http://www.comiteolimpicoportugal.pt oficiala retejo] ({{pt}}) * [http://www.olympic.org/portugal paĝo en la retejo de Internacia Olimpika Komitato (angle kaj france)] {{-}} {{portugala olimpika teamo}} [[Kategorio:Portugalio en Olimpikoj]] gzgajty2f5orgd8dzdoahfur383855z 0 784643 7685064 2022-08-11T09:30:43Z ThomasPusch 1869 Alidirektigis al [[Portugalio en la Olimpikoj]] wikitext text/x-wiki #ALIDIREKTI [[Portugalio en la Olimpikoj]] [[Kategorio:Portugalio en Vintraj Olimpikoj]] 7n6nspqtowuqro6vi3vrubiv9gslqf6 14 784644 7685073 2022-08-11T09:43:19Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ valoro | komenco = | fino = en Pollando | valoro1 = 1950-1959 | valoro2 = 1960-1969 | valoro3 = 1970-1979 | valoro4 = 1980-1989 | valoro5 = 1990-1999 | valoro6 = 2000-2009 | valoro7 = 2010-2019 | antaŭa teksto = Kategorio: | posta teksto = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:20-a jarcento en Pollando|#]] [[Kategorio:Jardekoj en Pollando]] [[Kategorio:1980-1989 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1980-1989 laŭ landoj|Pollando]] o24w6te8yeir4prwlvny95f5altmw8t 14 784645 7685074 2022-08-11T09:43:33Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ valoro | komenco = | fino = en Pollando | valoro1 = 1940-1949 | valoro2 = 1950-1959 | valoro3 = 1960-1969 | valoro4 = 1970-1979 | valoro5 = 1980-1989 | valoro6 = 1990-1999 | valoro7 = 2000-2009 | antaŭa teksto = Kategorio: | posta teksto = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:20-a jarcento en Pollando|#]] [[Kategorio:Jardekoj en Pollando]] [[Kategorio:1970-1979 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1970-1979 laŭ landoj|Pollando]] 819zbgz4of9piv672vkrdec26o1qtlo 14 784646 7685075 2022-08-11T09:47:34Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ valoro | komenco = | fino = en Pollando | valoro1 = 1930-1939 | valoro2 = 1940-1949 | valoro3 = 1950-1959 | valoro4 = 1960-1969 | valoro5 = 1970-1979 | valoro6 = 1980-1989 | valoro7 = 1990-1999 | antaŭa teksto = Kategorio: | posta teksto = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:20-a jarcento en Pollando|#]] [[Kategorio:Jardekoj en Pollando]] [[Kategorio:1960-1969 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1960-1969 laŭ landoj|Pollando]] 830mr9f32zw36st5w66j1mwydu254ba 14 784647 7685076 2022-08-11T09:47:44Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ valoro | komenco = | fino = en Pollando | valoro1 = 1920-1929 | valoro2 = 1930-1939 | valoro3 = 1940-1949 | valoro4 = 1950-1959 | valoro5 = 1960-1969 | valoro6 = 1970-1979 | valoro7 = 1980-1989 | antaŭa teksto = Kategorio: | posta teksto = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:20-a jarcento en Pollando|#]] [[Kategorio:Jardekoj en Pollando]] [[Kategorio:1950-1959 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1950-1959 laŭ landoj|Pollando]] 5gfn8onib1xio160w3auhnu1q3re6be 14 784648 7685077 2022-08-11T09:48:33Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ valoro | komenco = | fino = en Pollando | valoro1 = 1910-1919 | valoro2 = 1920-1929 | valoro3 = 1930-1939 | valoro4 = 1940-1949 | valoro5 = 1950-1959 | valoro6 = 1960-1969 | valoro7 = 1970-1979 | antaŭa teksto = Kategorio: | posta teksto = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:20-a jarcento en Pollando|#]] [[Kategorio:Jardekoj en Pollando]] [[Kategorio:1940-1949 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1940-1949 laŭ landoj|Pollando]] ktzc6ijo15emxyz2e2lhvov6wrmz77m 14 784649 7685078 2022-08-11T09:56:32Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ valoro | komenco = | fino = en Pollando | valoro1 = 1900-1909 | valoro2 = 1910-1919 | valoro3 = 1920-1929 | valoro4 = 1930-1939 | valoro5 = 1940-1949 | valoro6 = 1950-1959 | valoro7 = 1960-1969 | antaŭa teksto = Kategorio: | posta teksto = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:20-a jarcento en Pollando|#]] [[Kategorio:Jardekoj en Pollando]] [[Kategorio:1930-1939 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1930-1939 laŭ landoj|Pollando]] 8chn42vgrjykzsx6qy2l0aiefltlb5x 14 784650 7685079 2022-08-11T09:56:42Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ valoro | komenco = | fino = en Pollando | valoro1 = 1890-1899 | valoro2 = 1900-1909 | valoro3 = 1910-1919 | valoro4 = 1920-1929 | valoro5 = 1930-1939 | valoro6 = 1940-1949 | valoro7 = 1950-1959 | antaŭa teksto = Kategorio: | posta teksto = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:20-a jarcento en Pollando|#]] [[Kategorio:Jardekoj en Pollando]] [[Kategorio:1920-1929 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1920-1929 laŭ landoj|Pollando]] s7oqq1gh8gynjhalze7xulukb3g5qwj 14 784651 7685081 2022-08-11T09:58:28Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Pollando | jaro = 1989 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1980-1989 en Pollando|#]] [[Kategorio:Jaroj en Pollando]] [[Kategorio:1989 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1989 laŭ landoj|Pollando]] e3znvmc6i75uvyf6j6hau6cyqbnklzr 14 784652 7685083 2022-08-11T09:59:54Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Pollando | jaro = 1988 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1980-1989 en Pollando|#]] [[Kategorio:Jaroj en Pollando]] [[Kategorio:1988 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1988 laŭ landoj|Pollando]] lwzuagnbo7799op3j7i2zogjjrxa8yo 14 784653 7685084 2022-08-11T10:00:04Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Pollando | jaro = 1987 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1980-1989 en Pollando|#]] [[Kategorio:Jaroj en Pollando]] [[Kategorio:1987 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1987 laŭ landoj|Pollando]] egoqqhif7znyo7d6psfd7y9q0qux5kj 14 784654 7685085 2022-08-11T10:00:14Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Pollando | jaro = 1986 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1980-1989 en Pollando|#]] [[Kategorio:Jaroj en Pollando]] [[Kategorio:1986 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1986 laŭ landoj|Pollando]] s7ozedujrwke4ehbvfodarjla7zvkik 14 784655 7685086 2022-08-11T10:00:24Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Pollando | jaro = 1985 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1980-1989 en Pollando|#]] [[Kategorio:Jaroj en Pollando]] [[Kategorio:1985 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1985 laŭ landoj|Pollando]] 8ntuc9i01i6cyrd5wzxp0ve65u3hqdd 14 784656 7685087 2022-08-11T10:00:35Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Pollando | jaro = 1984 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1980-1989 en Pollando|#]] [[Kategorio:Jaroj en Pollando]] [[Kategorio:1984 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1984 laŭ landoj|Pollando]] 59nf9yl3da4f9tlm9vqqkh2fttyqqax 14 784657 7685088 2022-08-11T10:00:44Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Pollando | jaro = 1983 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1980-1989 en Pollando|#]] [[Kategorio:Jaroj en Pollando]] [[Kategorio:1983 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1983 laŭ landoj|Pollando]] 493a7lcooa9yxie3vo34y2wsrr2kjud 14 784658 7685089 2022-08-11T10:01:02Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Pollando | jaro = 1982 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1980-1989 en Pollando|#]] [[Kategorio:Jaroj en Pollando]] [[Kategorio:1982 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1982 laŭ landoj|Pollando]] 6q6qq4hxoyxtd6a34khlzq6i9j3t97c 14 784659 7685090 2022-08-11T10:01:12Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Pollando | jaro = 1981 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1980-1989 en Pollando|#]] [[Kategorio:Jaroj en Pollando]] [[Kategorio:1981 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1981 laŭ landoj|Pollando]] gi085ljbkjlliw7b7xh1kq5tcmxvkv3 14 784660 7685091 2022-08-11T10:01:22Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Pollando | jaro = 1980 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1980-1989 en Pollando|#]] [[Kategorio:Jaroj en Pollando]] [[Kategorio:1980 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1980 laŭ landoj|Pollando]] 6qnen6b5hop9htswfge1bbocwst8nkn 14 784661 7685092 2022-08-11T10:01:32Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Pollando | jaro = 1979 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1970-1979 en Pollando|#]] [[Kategorio:Jaroj en Pollando]] [[Kategorio:1979 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1979 laŭ landoj|Pollando]] ks9c954s5nuldh7k02xygxquacxm7y5 14 784662 7685093 2022-08-11T10:01:42Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Pollando | jaro = 1978 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1970-1979 en Pollando|#]] [[Kategorio:Jaroj en Pollando]] [[Kategorio:1978 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1978 laŭ landoj|Pollando]] laae84rnqli00a9tr66ebj81m4681k6 14 784663 7685094 2022-08-11T10:01:52Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Pollando | jaro = 1977 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1970-1979 en Pollando|#]] [[Kategorio:Jaroj en Pollando]] [[Kategorio:1977 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1977 laŭ landoj|Pollando]] slcc45wqf44vw2c1zfn9ca56edi877q 14 784664 7685095 2022-08-11T10:02:02Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Pollando | jaro = 1976 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1970-1979 en Pollando|#]] [[Kategorio:Jaroj en Pollando]] [[Kategorio:1976 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1976 laŭ landoj|Pollando]] f1tsn4cqt9mh1cx6ra20yzfgte427i5 14 784665 7685096 2022-08-11T10:02:12Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Pollando | jaro = 1975 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1970-1979 en Pollando|#]] [[Kategorio:Jaroj en Pollando]] [[Kategorio:1975 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1975 laŭ landoj|Pollando]] n6u4kkduax5dhk9v1umaml1zrlu6a75 14 784666 7685097 2022-08-11T10:02:22Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Pollando | jaro = 1974 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1970-1979 en Pollando|#]] [[Kategorio:Jaroj en Pollando]] [[Kategorio:1974 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1974 laŭ landoj|Pollando]] 1kw1ge0nmknhqbjkj4l8yroggb5e175 14 784667 7685098 2022-08-11T10:02:32Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Pollando | jaro = 1973 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1970-1979 en Pollando|#]] [[Kategorio:Jaroj en Pollando]] [[Kategorio:1973 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1973 laŭ landoj|Pollando]] fge6cq6cqm5eg2e6xijcx7dx7lednxh 14 784668 7685099 2022-08-11T10:02:42Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Pollando | jaro = 1972 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1970-1979 en Pollando|#]] [[Kategorio:Jaroj en Pollando]] [[Kategorio:1972 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1972 laŭ landoj|Pollando]] ssxgwb90kbtxtbxtb7ogmkubbccf169 14 784669 7685100 2022-08-11T10:02:52Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Pollando | jaro = 1971 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1970-1979 en Pollando|#]] [[Kategorio:Jaroj en Pollando]] [[Kategorio:1971 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1971 laŭ landoj|Pollando]] bc33wzpb61178v3cxvtccggq3y5wz32 14 784670 7685101 2022-08-11T10:03:02Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Pollando | jaro = 1970 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1970-1979 en Pollando|#]] [[Kategorio:Jaroj en Pollando]] [[Kategorio:1970 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1970 laŭ landoj|Pollando]] kl1ectvkgp3gfcrj5qw27oe0w4tngkl 14 784671 7685102 2022-08-11T10:03:12Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Pollando | jaro = 1969 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1960-1969 en Pollando|#]] [[Kategorio:Jaroj en Pollando]] [[Kategorio:1969 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1969 laŭ landoj|Pollando]] 7rfsnxvxupqzlfwbmypgu1zhuafax2y 14 784672 7685103 2022-08-11T10:03:22Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Pollando | jaro = 1968 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1960-1969 en Pollando|#]] [[Kategorio:Jaroj en Pollando]] [[Kategorio:1968 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1968 laŭ landoj|Pollando]] haq0ai9rid0tvadwx6tk0pz5fcysk5c 14 784673 7685104 2022-08-11T10:03:32Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Pollando | jaro = 1967 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1960-1969 en Pollando|#]] [[Kategorio:Jaroj en Pollando]] [[Kategorio:1967 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1967 laŭ landoj|Pollando]] cwowwugdl1jrg930alqwgrqrq3wx310 14 784674 7685105 2022-08-11T10:03:42Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Pollando | jaro = 1966 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1960-1969 en Pollando|#]] [[Kategorio:Jaroj en Pollando]] [[Kategorio:1966 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1966 laŭ landoj|Pollando]] ekgrr9mvny7jj816irkv0ewf2t057u7 14 784675 7685106 2022-08-11T10:03:52Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Pollando | jaro = 1965 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1960-1969 en Pollando|#]] [[Kategorio:Jaroj en Pollando]] [[Kategorio:1965 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1965 laŭ landoj|Pollando]] bd3sxmp4yaqvzq949s9vmoskwz7bcau 14 784676 7685107 2022-08-11T10:04:02Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Pollando | jaro = 1964 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1960-1969 en Pollando|#]] [[Kategorio:Jaroj en Pollando]] [[Kategorio:1964 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1964 laŭ landoj|Pollando]] 9dyyue9jygqf93d5dcztj9lojqj7z92 14 784677 7685108 2022-08-11T10:04:12Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Pollando | jaro = 1963 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1960-1969 en Pollando|#]] [[Kategorio:Jaroj en Pollando]] [[Kategorio:1963 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1963 laŭ landoj|Pollando]] ho0iav83gsb3bvyvvtjmdikgi0770l6 14 784678 7685109 2022-08-11T10:04:22Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Pollando | jaro = 1962 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1960-1969 en Pollando|#]] [[Kategorio:Jaroj en Pollando]] [[Kategorio:1962 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1962 laŭ landoj|Pollando]] 6yily5agw8mlne4lxwoooe13091y4rz 14 784679 7685110 2022-08-11T10:04:32Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Pollando | jaro = 1961 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1960-1969 en Pollando|#]] [[Kategorio:Jaroj en Pollando]] [[Kategorio:1961 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1961 laŭ landoj|Pollando]] izqrz05315w2rlrn3ba6cl6faeg4cyd 14 784680 7685111 2022-08-11T10:04:42Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Pollando | jaro = 1960 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1960-1969 en Pollando|#]] [[Kategorio:Jaroj en Pollando]] [[Kategorio:1960 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1960 laŭ landoj|Pollando]] g6ojz56iz5u7sxdrvunp5bh6r41uj0o 14 784681 7685112 2022-08-11T10:04:52Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Pollando | jaro = 1959 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1950-1959 en Pollando|#]] [[Kategorio:Jaroj en Pollando]] [[Kategorio:1959 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1959 laŭ landoj|Pollando]] msgjm5aitxsu83v9tx904sspfr4ysx6 14 784682 7685113 2022-08-11T10:05:02Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Pollando | jaro = 1958 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1950-1959 en Pollando|#]] [[Kategorio:Jaroj en Pollando]] [[Kategorio:1958 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1958 laŭ landoj|Pollando]] 8i0zvq6h64vdhgm4ixa5ml4jea0nf6a 14 784683 7685114 2022-08-11T10:05:12Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Pollando | jaro = 1957 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1950-1959 en Pollando|#]] [[Kategorio:Jaroj en Pollando]] [[Kategorio:1957 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1957 laŭ landoj|Pollando]] ex4r6bkslwvq35qjw5ik9r5qzu7imnr 14 784684 7685116 2022-08-11T10:05:22Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Pollando | jaro = 1956 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1950-1959 en Pollando|#]] [[Kategorio:Jaroj en Pollando]] [[Kategorio:1956 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1956 laŭ landoj|Pollando]] k0j8xrr1ezalfir3tfql28atidlzuhh 14 784685 7685117 2022-08-11T10:05:32Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Pollando | jaro = 1955 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1950-1959 en Pollando|#]] [[Kategorio:Jaroj en Pollando]] [[Kategorio:1955 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1955 laŭ landoj|Pollando]] 0kucznsongc9clvmc3nmzu3dmy4z96u 14 784686 7685118 2022-08-11T10:05:42Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Pollando | jaro = 1954 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1950-1959 en Pollando|#]] [[Kategorio:Jaroj en Pollando]] [[Kategorio:1954 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1954 laŭ landoj|Pollando]] ikdg3lqd3bsn1q93e18188irjkmur8p 14 784687 7685119 2022-08-11T10:05:52Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Pollando | jaro = 1953 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1950-1959 en Pollando|#]] [[Kategorio:Jaroj en Pollando]] [[Kategorio:1953 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1953 laŭ landoj|Pollando]] 684zftoq8g78ity1mcocglrjxgrwn02 14 784688 7685120 2022-08-11T10:06:02Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Pollando | jaro = 1952 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1950-1959 en Pollando|#]] [[Kategorio:Jaroj en Pollando]] [[Kategorio:1952 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1952 laŭ landoj|Pollando]] 8tl2bc74r56cd8hws6pft3kf5zqrssc 14 784689 7685121 2022-08-11T10:06:12Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Pollando | jaro = 1951 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1950-1959 en Pollando|#]] [[Kategorio:Jaroj en Pollando]] [[Kategorio:1951 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1951 laŭ landoj|Pollando]] s946susu64pyse33wqlukms7o9ejx7r 14 784690 7685122 2022-08-11T10:06:22Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Pollando | jaro = 1950 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1950-1959 en Pollando|#]] [[Kategorio:Jaroj en Pollando]] [[Kategorio:1950 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1950 laŭ landoj|Pollando]] gmfwzhoa9weedhsiwc16sr5p0kklz3x 14 784691 7685123 2022-08-11T10:06:32Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Pollando | jaro = 1949 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1940-1949 en Pollando|#]] [[Kategorio:Jaroj en Pollando]] [[Kategorio:1949 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1949 laŭ landoj|Pollando]] gy1a5rde6znnd1c3q8inq4rgtb15lpr 14 784692 7685124 2022-08-11T10:06:42Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Pollando | jaro = 1948 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1940-1949 en Pollando|#]] [[Kategorio:Jaroj en Pollando]] [[Kategorio:1948 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1948 laŭ landoj|Pollando]] etei53jx10ypjaeq6o72fhcyw5jexee 14 784693 7685125 2022-08-11T10:06:52Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Pollando | jaro = 1947 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1940-1949 en Pollando|#]] [[Kategorio:Jaroj en Pollando]] [[Kategorio:1947 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1947 laŭ landoj|Pollando]] 35uoc55qgcjxgicow0ukik001x1l2r7 14 784694 7685126 2022-08-11T10:07:02Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Pollando | jaro = 1946 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1940-1949 en Pollando|#]] [[Kategorio:Jaroj en Pollando]] [[Kategorio:1946 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1946 laŭ landoj|Pollando]] 6a3xy1gy0v2e69huxr2106q67fh20dm 14 784695 7685127 2022-08-11T10:07:12Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Pollando | jaro = 1945 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1940-1949 en Pollando|#]] [[Kategorio:Jaroj en Pollando]] [[Kategorio:1945 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1945 laŭ landoj|Pollando]] 7q588nqxi96a5dbzhgr16j6s1qxa3ur 14 784696 7685128 2022-08-11T10:07:22Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Pollando | jaro = 1944 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1940-1949 en Pollando|#]] [[Kategorio:Jaroj en Pollando]] [[Kategorio:1944 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1944 laŭ landoj|Pollando]] rlkwzchdiu8unbrp3clu6w7r4zycrbj 14 784697 7685129 2022-08-11T10:07:32Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Pollando | jaro = 1943 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1940-1949 en Pollando|#]] [[Kategorio:Jaroj en Pollando]] [[Kategorio:1943 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1943 laŭ landoj|Pollando]] f4w7xd9f8zspkmkk1h9x89lvwxro1dk 14 784698 7685130 2022-08-11T10:07:42Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Pollando | jaro = 1942 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1940-1949 en Pollando|#]] [[Kategorio:Jaroj en Pollando]] [[Kategorio:1942 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1942 laŭ landoj|Pollando]] pnwbivros06f8s63xsp2puomzex5sjr 14 784699 7685132 2022-08-11T10:07:52Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Pollando | jaro = 1941 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1940-1949 en Pollando|#]] [[Kategorio:Jaroj en Pollando]] [[Kategorio:1941 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1941 laŭ landoj|Pollando]] ce8mgoo8idcoutbqre1koujfd1n8hnl 14 784700 7685133 2022-08-11T10:08:02Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Pollando | jaro = 1940 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1940-1949 en Pollando|#]] [[Kategorio:Jaroj en Pollando]] [[Kategorio:1940 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1940 laŭ landoj|Pollando]] enm8t8swta4noonxzlzqt7paj9pcv1k 14 784701 7685134 2022-08-11T10:08:12Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Pollando | jaro = 1939 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1930-1939 en Pollando|#]] [[Kategorio:Jaroj en Pollando]] [[Kategorio:1939 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1939 laŭ landoj|Pollando]] ak7g3umbsxxi0ig6v5orwt4duevfjc3 14 784702 7685135 2022-08-11T10:08:22Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Pollando | jaro = 1938 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1930-1939 en Pollando|#]] [[Kategorio:Jaroj en Pollando]] [[Kategorio:1938 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1938 laŭ landoj|Pollando]] 774d2xq2qkbulmnl0ro92bcxijzov5j 14 784703 7685137 2022-08-11T10:08:32Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Pollando | jaro = 1937 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1930-1939 en Pollando|#]] [[Kategorio:Jaroj en Pollando]] [[Kategorio:1937 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1937 laŭ landoj|Pollando]] fewcahazdu6o8id02zmtyndqj9btjtk 14 784704 7685138 2022-08-11T10:08:42Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Pollando | jaro = 1936 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1930-1939 en Pollando|#]] [[Kategorio:Jaroj en Pollando]] [[Kategorio:1936 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1936 laŭ landoj|Pollando]] 1fkg4jijdld32sgx8hztvcke4cfofb1 14 784705 7685139 2022-08-11T10:08:52Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Pollando | jaro = 1935 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1930-1939 en Pollando|#]] [[Kategorio:Jaroj en Pollando]] [[Kategorio:1935 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1935 laŭ landoj|Pollando]] ghjmafec1qcx9bktp55riykskwypufu 14 784706 7685140 2022-08-11T10:09:02Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Pollando | jaro = 1934 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1930-1939 en Pollando|#]] [[Kategorio:Jaroj en Pollando]] [[Kategorio:1934 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1934 laŭ landoj|Pollando]] 79j1ypgyxzerhozx9t0t920836mnxev 14 784707 7685141 2022-08-11T10:09:12Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Pollando | jaro = 1933 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1930-1939 en Pollando|#]] [[Kategorio:Jaroj en Pollando]] [[Kategorio:1933 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1933 laŭ landoj|Pollando]] 04jj1twwm5osvk8a8lsequpplrajs33 14 784708 7685142 2022-08-11T10:09:22Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Pollando | jaro = 1932 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1930-1939 en Pollando|#]] [[Kategorio:Jaroj en Pollando]] [[Kategorio:1932 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1932 laŭ landoj|Pollando]] d73nw310f5003bmpj5u5fbrdjo98fy9 14 784709 7685143 2022-08-11T10:09:32Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Pollando | jaro = 1931 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1930-1939 en Pollando|#]] [[Kategorio:Jaroj en Pollando]] [[Kategorio:1931 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1931 laŭ landoj|Pollando]] a3t8nr0r3j562odjpah8kypozkyv4zq 14 784710 7685144 2022-08-11T10:09:42Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Pollando | jaro = 1930 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1930-1939 en Pollando|#]] [[Kategorio:Jaroj en Pollando]] [[Kategorio:1930 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1930 laŭ landoj|Pollando]] m4dl5yriacm0gr6fii0p0wplh93vpg9 14 784711 7685145 2022-08-11T10:09:52Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Pollando | jaro = 1929 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1920-1929 en Pollando|#]] [[Kategorio:Jaroj en Pollando]] [[Kategorio:1929 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1929 laŭ landoj|Pollando]] 4ttkevmvr97l0akfl53sqcgl7g0l4yy 14 784712 7685146 2022-08-11T10:10:02Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Pollando | jaro = 1928 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1920-1929 en Pollando|#]] [[Kategorio:Jaroj en Pollando]] [[Kategorio:1928 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1928 laŭ landoj|Pollando]] 6fjzjmt022h74x0jp5vno68ld4v6whw 14 784713 7685147 2022-08-11T10:10:12Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Pollando | jaro = 1927 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1920-1929 en Pollando|#]] [[Kategorio:Jaroj en Pollando]] [[Kategorio:1927 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1927 laŭ landoj|Pollando]] t1sq8kkkpn6m0dfblybygp4th5lbn3o 14 784714 7685148 2022-08-11T10:10:22Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Pollando | jaro = 1926 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1920-1929 en Pollando|#]] [[Kategorio:Jaroj en Pollando]] [[Kategorio:1926 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1926 laŭ landoj|Pollando]] qd6c6v0vwjx7kevt78a1giol226a2se 14 784715 7685149 2022-08-11T10:10:32Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Pollando | jaro = 1925 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1920-1929 en Pollando|#]] [[Kategorio:Jaroj en Pollando]] [[Kategorio:1925 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1925 laŭ landoj|Pollando]] ggl4h1999h0dva8174sz1gsqjgkmle3 14 784716 7685150 2022-08-11T10:10:42Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Pollando | jaro = 1924 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1920-1929 en Pollando|#]] [[Kategorio:Jaroj en Pollando]] [[Kategorio:1924 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1924 laŭ landoj|Pollando]] 4dvci7xk38f7vhmb89qas80kyc7k65g 14 784717 7685151 2022-08-11T10:10:52Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Pollando | jaro = 1923 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1920-1929 en Pollando|#]] [[Kategorio:Jaroj en Pollando]] [[Kategorio:1923 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1923 laŭ landoj|Pollando]] edhzmlacu7pwekde0yrv79q7hfrfrhx 14 784718 7685152 2022-08-11T10:11:02Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Pollando | jaro = 1922 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1920-1929 en Pollando|#]] [[Kategorio:Jaroj en Pollando]] [[Kategorio:1922 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1922 laŭ landoj|Pollando]] auj64sgre2fdrbsga0ncif2zqt9bwtl 14 784719 7685153 2022-08-11T10:11:12Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Pollando | jaro = 1921 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1920-1929 en Pollando|#]] [[Kategorio:Jaroj en Pollando]] [[Kategorio:1921 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1921 laŭ landoj|Pollando]] kwi4fer95dgf4phpeh9nvw62v0cdq5z 14 784720 7685154 2022-08-11T10:11:22Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Pollando | jaro = 1920 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1920-1929 en Pollando|#]] [[Kategorio:Jaroj en Pollando]] [[Kategorio:1920 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1920 laŭ landoj|Pollando]] fe4ojkouphtsqacjleisuvt3p6ghnhu 14 784721 7685155 2022-08-11T10:11:33Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Pollando | jaro = 1919 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1910-1919 en Pollando|#]] [[Kategorio:Jaroj en Pollando]] [[Kategorio:1919 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1919 laŭ landoj|Pollando]] hyun6odl0kpv3mrvsfxwy1k7ff4s9sa 14 784722 7685156 2022-08-11T10:11:42Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ jaro | kategorio = | fino = en Pollando | jaro = 1918 | titolo = Kategorio: | titolo post jarvico = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:1910-1919 en Pollando|#]] [[Kategorio:Jaroj en Pollando]] [[Kategorio:1918 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1918 laŭ landoj|Pollando]] izcnbqc3rcnzg6u5ppawemv2mlb0097 3 784723 7685182 2022-08-11T10:18:09Z LiMrBot 141329 Bonvenon! wikitext text/x-wiki {{Bonvenon}} --[[Uzanto:LiMrBot|LiMrBot]] ([[Uzanto-Diskuto:LiMrBot|diskuto]]) 10:18, 11 aŭg. 2022 (UTC) fr60c0z50fq0zm8dmx09ff4bjmh0kak 3 784724 7685184 2022-08-11T10:18:29Z LiMrBot 141329 Bonvenon! wikitext text/x-wiki {{Bonvenon}} --[[Uzanto:LiMrBot|LiMrBot]] ([[Uzanto-Diskuto:LiMrBot|diskuto]]) 10:18, 11 aŭg. 2022 (UTC) fr60c0z50fq0zm8dmx09ff4bjmh0kak 3 784725 7685186 2022-08-11T10:18:49Z LiMrBot 141329 Bonvenon! wikitext text/x-wiki {{Bonvenon}} --[[Uzanto:LiMrBot|LiMrBot]] ([[Uzanto-Diskuto:LiMrBot|diskuto]]) 10:18, 11 aŭg. 2022 (UTC) fr60c0z50fq0zm8dmx09ff4bjmh0kak 14 784726 7685217 2022-08-11T10:36:42Z LiMrBot 141329 nova kategorio wikitext text/x-wiki {{Kategorioj laŭ valoro | komenco = | fino = en Pollando | valoro1 = 1880-1889 | valoro2 = 1890-1899 | valoro3 = 1900-1909 | valoro4 = 1910-1919 | valoro5 = 1920-1929 | valoro6 = 1930-1939 | valoro7 = 1940-1949 | antaŭa teksto = Kategorio: | posta teksto = en Pollando }} {{Projektoj}} [[Kategorio:20-a jarcento en Pollando|#]] [[Kategorio:Jardekoj en Pollando]] [[Kategorio:1910-1919 en Eŭropo|Pollando]] [[Kategorio:1910-1919 laŭ landoj|Pollando]] t027rkkp3mtyhk9442newmf5h54tk6g 0 784727 7685227 2022-08-11T10:55:02Z Jean-François Clet 18949 [[Apolona asteroido]] wikitext text/x-wiki {{DISPLAYTITLE: (154631) 2003 WO₂₅}} {{Informkesto astronomia objekto |Nomo = (154631) 2003 WO₂₅ |Kategorio = asteroido |Oficiala_nomo = (154631) 2003 WO₂₅ |Aliaj_nomoj = '''2003 WO₂₅''' |Dato_de_malkovro = {{dato|21|novembro|2003}} |Malkovrinto = [[NEAT]] |Loko_de_malkovro = [[Observatorio de la Monto Palomar|Mt. Palomar]] ([[Usono]]) |Epoko = 2459800.5 {{dato|9|aŭgusto|2022}} TDB |Granda_duonakso = 233,024 [[1 E9 m|Gm]] (1,558 [[astronomia unuo|AU]]) |Periapsido = 118,460 Gm (0,7919 AU) |Apoapsido = 347,588 Gm (2,323 AU) |Discentreco = 0,4916 |Periodo = 710,087 [[tago]]j (1,944 [[jaro#Julia jaro|jaroj]]) |Klinangulo = 15,905° |Meza_anomaliangulo = 156,182°<br />[[Epoko (astronomio)|Epoko]] : {{dato|9|aŭgusto|2022}} |Longitudo_de_suprenira_nodo = 357,853° |Argumento_de_periapsido = 176,037° |Terdistanco_min = 30,178 [[1 E9 m|Gm]] (0,2017 [[astronomia unuo|AU]]) |Absoluta_magnitudo = 18,23 }} '''(154631) 2003 WO₂₅''' estas [[marsrenkonta asteroido|marsrenkonta]], [[terrenkonta asteroido|terrenkonta]] kaj [[venusrenkonta asteroido|venusrenkonta]] [[apolona asteroido]]. Ĝi estis malkovrita la {{daton|21|novembro|2003}} en la kadro de la kampanjo [[NEAT]] (''Near Earth Asteroid Tracking'') elde la [[Observatorio de la Monto Palomar]] ([[Kalifornio]], [[Usono]]). == Orbito == Ĝia [[discentreco#Astronomio|discentra]] [[orbito]] krucas tiujn de [[Marso (planedo)|Marso]] kaj de la [[Tero]] kaj ekstere tanĝas tiun de [[Venuso (planedo)|Venuso]]. • Ĝia marsa [[MOID]] estas 0,33958 [[astronomia unuo]], tie estas 50,800 [[1 E9 m|milionoj da km]],<br /> • ĝia tera MOID estas 0,201727 astronomia unuo, tie estas 30,178 milionoj da km,<br /> • ĝia venusa MOID estas 0,07396 astronomia unuo, tie estas 11,064 miliono da km. • La {{daton|2|aprilo|1903}} ĝi pasis al 0,20274 [[astronomia unuo]] (30,329 [[1 E9 m|milionoj da km]]) de la [[Tero]],<br /> • la {{daton|13|marto|2144}} ĝi pasos al 0,20269 astronomia unuo (30,322 milionoj da km) de nia planedo. • La {{daton|7|septembro|1955}} ĝi pasis al 0,07358 astronomia unuo (11,007 milionoj da km) de [[Venuso (planedo)|Venuso]],<br /> • La {{daton|10|februaro|2078}} ĝi pasos al 0,07990 astronomia unuo (11,953 milionoj da km) de ĉi tiu [[planedo]]. == Eksteraj ligiloj == *{{en}} [http://minorplanetcenter.net/db_search/show_object?object_id=154631 Slipo de (154631) 2003 WO₂₅ (de ''IAU Minor Planet Center'')] *{{en}} [http://ssd.jpl.nasa.gov/sbdb.cgi?sstr=154631 (154631) 2003 WO₂₅ : Parametroj kaj simulado de orbito, de ''JPL Small-Body Database Lookup''] *{{en}} [https://newton.spacedys.com/neodys/index.php?pc=1.1.0&n=154631 (154631) 2003 WO₂₅, el la datumbazo de NEODyS-2] {{sinsekvo |titolo = [[Listo de asteroidoj (154001–155000)#154601-154650|Listo de asteroidoj (154001–155000)]] |antaŭ = [[(154630) 2003 VA10|(154630) 2003 VA₁₀]] |periodo = '''(154631) 2003 WO₂₅''' |post = [[(154632) 2003 WT151|(154632) 2003 WT₁₅₁]] }} {{DEFAULTSORT:154631}} [[Kategorio:Apolonaj asteroidoj]] [[Kategorio:Marsrenkontaj asteroidoj]] [[Kategorio:Terrenkontaj asteroidoj]] [[Kategorio:Venusrenkontaj asteroidoj]] 5evihk5b2edsgl67hsa04jihu3p2nqu 1 784728 7685231 2022-08-11T11:10:00Z 109.240.111.226 Kreis novan paĝon kun "Loiri mortis jam ~~~~" wikitext text/x-wiki Loiri mortis jam [[Specialaĵo:Kontribuoj/109.240.111.226|109.240.111.226]] 11:10, 11 aŭg. 2022 (UTC) ipd787nhgqxhmn84t88qutb3v8tev3c 0 784729 7685232 2022-08-11T11:17:09Z ThomasPusch 1869 Kreis novan paĝon kun "[[dosiero:Jamaica Coat of Arms blazono blue.png|150px|dekstra]] [[dosiero:Olympic rings with white rims.svg|150px|dekstra]] Sportista '''teamo de {{Jamajko}} en la [[Olimpikoj]]''' ekde la jaro 1948 ĝis inkluzive la olimpiko de 2020, pro la kronvirusa pandemio prokrastita el somero 2021, partoprenis en ĉiuj someraj eldonoj de la sporta evento - el tio en 1960 kiel parto de olimpika teamo de la [[Federacio de Karibaj Insuloj]]. En vintraj olimpikoj nur en 1988 ĝis..." wikitext text/x-wiki [[dosiero:Jamaica Coat of Arms blazono blue.png|150px|dekstra]] [[dosiero:Olympic rings with white rims.svg|150px|dekstra]] Sportista '''teamo de {{Jamajko}} en la [[Olimpikoj]]''' ekde la jaro 1948 ĝis inkluzive la olimpiko de 2020, pro la kronvirusa pandemio prokrastita el somero 2021, partoprenis en ĉiuj someraj eldonoj de la sporta evento - el tio en 1960 kiel parto de olimpika teamo de la [[Federacio de Karibaj Insuloj]]. En vintraj olimpikoj nur en 1988 ĝis 2002 kaj ekde 2010 estis malgrandaj portugalaj teamoj, kiuj ĝis nun neniam atingis medalon. Tial pri la someraj aperoj kreiĝis apartaj artikoloj, kaj pri la vintraj aperoj resume informas listo sube de tiu ĉi paĝo, krom pri la [[vintra Olimpiko 2014]], pri kio tamen raporteblas io. Ekde la unua apero de jamajka teamo en la vintra olimpiko 1988 ĝis inkluzive de 2010 ĉiam la lando sendis nur atletojn pri [[bobado]], foje por du-, foje por kvar-persona bobo (en 1998 sendiĝis eĉ ambaŭ). Ekde 2010 tio ŝanĝiĝis. La Jamajka Olimpika Asocio kunordigas la teamojn - la organizaĵo estis kreita en 1936 kaj rekonita de la Internacia Olimpika Komitato samjare. == Someraj Olimpikoj == '''''Vidu ligilojn en la navigilo "Nacia teamo de Jamajko" sube de la paĝo.''''' == Vintraj Olimpikoj == [[dosiero:Emblemo de la Vintra Olimpiko 1988.png|35px|maldekstra]] === 1988 === En la [[Vintra Olimpiko 1988]] en [[Kalgario]] partoprenis 4 jamajkaj sportistoj. La honora flagoportanto estis la bobisto ''Dudley Stokes''. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:Vintra Olimpiko 1992.svg|40px|maldekstra]] === 1992 === En la [[Vintra Olimpiko 1992]] en [[Albertville]] partoprenis 5 jamajkaj sportistoj. La honora flagoportanto duan fojon estis la bobisto ''Dudley Stokes''. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:Vintra Olimpiko 1994.svg|45px|maldekstra]] === 1994 === En la [[Vintra Olimpiko 1994]] en [[Lillehammer]] partoprenis 4 jamajkaj sportistoj. La honora flagoportanto estis la bobisto ''Chris Stokes''. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:2010 Opening Ceremony - Jamaica entering.jpg|eta|dekstra|240ra|{{centre|la unupersona jamajka delegacio en la [[Vintra Olimpiko 2010]]}}]] [[dosiero:Nagano 1998.jpg|45px|maldekstra]] === 1998 === En la [[Vintra Olimpiko 1998]] en [[Nagano]] partoprenis 6 jamajkaj sportistoj. La honora flagoportanto estis la bobisto ''Ricky McIntosh''. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:2002SLC proof gold.JPG|45px|maldekstra]] === 2002 === En la [[Vintra Olimpiko 2002]] en [[Sallaga Urbo]] partoprenis 2 jamajkaj sportistoj. La honora flagoportanto estis la bobisto ''Winston Watt''. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:Vintra Olimpiko 2010.png|50px|maldekstra]] [[dosiero:Two-man bobsleigh, 2014 winter Olympics, Jamaica.jpg|eta|dekstra|240px|{{centre|la jamajka bobada duopo dum la [[Jamajko en la Vintra Olimpiko 2014|vintra Olimpiko 2014]]}}]] === 2010 === En la [[Vintra Olimpiko 2010]] en [[Vankuvero]] partoprenis unusola jamajka sportisto. La [[terenskiado|terenskiisto]] ''Errol Kerr'' sekve estis la honora flagoportanto. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:Sochi 2014 (Emblem).svg|80px|maldekstra]] === 2014 === En la [[Vintra Olimpiko 2014]] en [[Soĉio]] partoprenis [[Jamajko en la Vintra Olimpiko 2014|2 jamajkaj sportistoj]]. La honora flagoportanto estis la bobisto ''Marvin Dixon''. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:PyeongChang 2018 Winter Olympics.svg|60px|maldekstra]] === 2018 === En la [[Vintra Olimpiko 2018]] en [[Pjonĉango]] partoprenis 3 jamajkaj sportistoj. La honora flagoportanto estis la bobistino ''Jazmine Fenlator-Victorian''. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:2022 Winter Olympics logo.svg|80px|maldekstra]] === 2022 === En la [[Vintra Olimpiko 2022]] en [[Pekino]] partoprenis 6 jamajkaj sportistoj. La honoraj flagoportantoj estis la slaloma skiisto ''Benjamin Alexander'' kaj la bobistino ''Jazmine Fenlator-Victorian'' en la malferma ceremonio kaj la bobisto ''Rolando Reid'' en la ferma. Medaloj ankaŭ ĉi-jare ne atingiĝis. {{projektoj}} == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.joa.org.jm}} ({{en}}) {{-}} {{jamajka olimpika teamo}} [[Kategorio:Jamajko en Olimpikoj]] cdx97jtldnsmm6rl2z9guizwjazrtaf 7685237 7685232 2022-08-11T11:21:34Z ThomasPusch 1869 /* Vintraj Olimpikoj */ wikitext text/x-wiki [[dosiero:Jamaica Coat of Arms blazono blue.png|150px|dekstra]] [[dosiero:Olympic rings with white rims.svg|150px|dekstra]] Sportista '''teamo de {{Jamajko}} en la [[Olimpikoj]]''' ekde la jaro 1948 ĝis inkluzive la olimpiko de 2020, pro la kronvirusa pandemio prokrastita el somero 2021, partoprenis en ĉiuj someraj eldonoj de la sporta evento - el tio en 1960 kiel parto de olimpika teamo de la [[Federacio de Karibaj Insuloj]]. En vintraj olimpikoj nur en 1988 ĝis 2002 kaj ekde 2010 estis malgrandaj portugalaj teamoj, kiuj ĝis nun neniam atingis medalon. Tial pri la someraj aperoj kreiĝis apartaj artikoloj, kaj pri la vintraj aperoj resume informas listo sube de tiu ĉi paĝo, krom pri la [[vintra Olimpiko 2014]], pri kio tamen raporteblas io. Ekde la unua apero de jamajka teamo en la vintra olimpiko 1988 ĝis inkluzive de 2010 ĉiam la lando sendis nur atletojn pri [[bobado]], foje por du-, foje por kvar-persona bobo (en 1998 sendiĝis eĉ ambaŭ). Ekde 2010 tio ŝanĝiĝis. La Jamajka Olimpika Asocio kunordigas la teamojn - la organizaĵo estis kreita en 1936 kaj rekonita de la Internacia Olimpika Komitato samjare. == Someraj Olimpikoj == '''''Vidu ligilojn en la navigilo "Nacia teamo de Jamajko" sube de la paĝo.''''' == Vintraj Olimpikoj == [[dosiero:Emblemo de la Vintra Olimpiko 1988.png|35px|maldekstra]] === 1988 === En la [[Vintra Olimpiko 1988]] en [[Kalgario]] partoprenis 4 jamajkaj sportistoj. La honora flagoportanto estis la bobisto ''Dudley Stokes''. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:Vintra Olimpiko 1992.svg|40px|maldekstra]] === 1992 === En la [[Vintra Olimpiko 1992]] en [[Albertville]] partoprenis 5 jamajkaj sportistoj. La honora flagoportanto duan fojon estis la bobisto ''Dudley Stokes''. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:Vintra Olimpiko 1994.svg|45px|maldekstra]] === 1994 === En la [[Vintra Olimpiko 1994]] en [[Lillehammer]] partoprenis 4 jamajkaj sportistoj. La honora flagoportanto estis la bobisto ''Chris Stokes''. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:2010 Opening Ceremony - Jamaica entering.jpg|eta|dekstra|240ra|{{centre|la [[terenskiado|terenskiisto]] ''Errol Kerr'' en la [[Vintra Olimpiko 2010]]}}]] [[dosiero:Nagano 1998.jpg|45px|maldekstra]] === 1998 === En la [[Vintra Olimpiko 1998]] en [[Nagano]] partoprenis 6 jamajkaj sportistoj. La honora flagoportanto estis la bobisto ''Ricky McIntosh''. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:2002SLC proof gold.JPG|45px|maldekstra]] === 2002 === En la [[Vintra Olimpiko 2002]] en [[Sallaga Urbo]] partoprenis 2 jamajkaj sportistoj. La honora flagoportanto estis la bobisto ''Winston Watt''. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:Vintra Olimpiko 2010.png|50px|maldekstra]] [[dosiero:Two-man bobsleigh, 2014 winter Olympics, Jamaica.jpg|eta|dekstra|240px|{{centre|la jamajka bobada duopo dum la [[Jamajko en la Vintra Olimpiko 2014|vintra Olimpiko 2014]]}}]] === 2010 === En la [[Vintra Olimpiko 2010]] en [[Vankuvero]] partoprenis unusola jamajka sportisto. La [[terenskiado|terenskiisto]] ''Errol Kerr'' sekve estis la honora flagoportanto. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:Sochi 2014 (Emblem).svg|80px|maldekstra]] === 2014 === En la [[Vintra Olimpiko 2014]] en [[Soĉio]] partoprenis [[Jamajko en la Vintra Olimpiko 2014|2 jamajkaj sportistoj]]. La honora flagoportanto estis la bobisto ''Marvin Dixon''. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:PyeongChang 2018 Winter Olympics.svg|60px|maldekstra]] === 2018 === En la [[Vintra Olimpiko 2018]] en [[Pjonĉango]] partoprenis 3 jamajkaj sportistoj. La honora flagoportanto estis la bobistino ''Jazmine Fenlator-Victorian''. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:2022 Winter Olympics logo.svg|80px|maldekstra]] === 2022 === En la [[Vintra Olimpiko 2022]] en [[Pekino]] partoprenis 6 jamajkaj sportistoj. La honoraj flagoportantoj estis la slaloma skiisto ''Benjamin Alexander'' kaj la bobistino ''Jazmine Fenlator-Victorian'' en la malferma ceremonio kaj la bobisto ''Rolando Reid'' en la ferma. Medaloj ankaŭ ĉi-jare ne atingiĝis. {{projektoj}} == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.joa.org.jm}} ({{en}}) {{-}} {{jamajka olimpika teamo}} [[Kategorio:Jamajko en Olimpikoj]] fo1gcyncx6w8s584ltz0su0z0nr5677 7685238 7685237 2022-08-11T11:22:54Z ThomasPusch 1869 /* Eksteraj ligiloj */ wikitext text/x-wiki [[dosiero:Jamaica Coat of Arms blazono blue.png|150px|dekstra]] [[dosiero:Olympic rings with white rims.svg|150px|dekstra]] Sportista '''teamo de {{Jamajko}} en la [[Olimpikoj]]''' ekde la jaro 1948 ĝis inkluzive la olimpiko de 2020, pro la kronvirusa pandemio prokrastita el somero 2021, partoprenis en ĉiuj someraj eldonoj de la sporta evento - el tio en 1960 kiel parto de olimpika teamo de la [[Federacio de Karibaj Insuloj]]. En vintraj olimpikoj nur en 1988 ĝis 2002 kaj ekde 2010 estis malgrandaj portugalaj teamoj, kiuj ĝis nun neniam atingis medalon. Tial pri la someraj aperoj kreiĝis apartaj artikoloj, kaj pri la vintraj aperoj resume informas listo sube de tiu ĉi paĝo, krom pri la [[vintra Olimpiko 2014]], pri kio tamen raporteblas io. Ekde la unua apero de jamajka teamo en la vintra olimpiko 1988 ĝis inkluzive de 2010 ĉiam la lando sendis nur atletojn pri [[bobado]], foje por du-, foje por kvar-persona bobo (en 1998 sendiĝis eĉ ambaŭ). Ekde 2010 tio ŝanĝiĝis. La Jamajka Olimpika Asocio kunordigas la teamojn - la organizaĵo estis kreita en 1936 kaj rekonita de la Internacia Olimpika Komitato samjare. == Someraj Olimpikoj == '''''Vidu ligilojn en la navigilo "Nacia teamo de Jamajko" sube de la paĝo.''''' == Vintraj Olimpikoj == [[dosiero:Emblemo de la Vintra Olimpiko 1988.png|35px|maldekstra]] === 1988 === En la [[Vintra Olimpiko 1988]] en [[Kalgario]] partoprenis 4 jamajkaj sportistoj. La honora flagoportanto estis la bobisto ''Dudley Stokes''. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:Vintra Olimpiko 1992.svg|40px|maldekstra]] === 1992 === En la [[Vintra Olimpiko 1992]] en [[Albertville]] partoprenis 5 jamajkaj sportistoj. La honora flagoportanto duan fojon estis la bobisto ''Dudley Stokes''. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:Vintra Olimpiko 1994.svg|45px|maldekstra]] === 1994 === En la [[Vintra Olimpiko 1994]] en [[Lillehammer]] partoprenis 4 jamajkaj sportistoj. La honora flagoportanto estis la bobisto ''Chris Stokes''. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:2010 Opening Ceremony - Jamaica entering.jpg|eta|dekstra|240ra|{{centre|la [[terenskiado|terenskiisto]] ''Errol Kerr'' en la [[Vintra Olimpiko 2010]]}}]] [[dosiero:Nagano 1998.jpg|45px|maldekstra]] === 1998 === En la [[Vintra Olimpiko 1998]] en [[Nagano]] partoprenis 6 jamajkaj sportistoj. La honora flagoportanto estis la bobisto ''Ricky McIntosh''. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:2002SLC proof gold.JPG|45px|maldekstra]] === 2002 === En la [[Vintra Olimpiko 2002]] en [[Sallaga Urbo]] partoprenis 2 jamajkaj sportistoj. La honora flagoportanto estis la bobisto ''Winston Watt''. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:Vintra Olimpiko 2010.png|50px|maldekstra]] [[dosiero:Two-man bobsleigh, 2014 winter Olympics, Jamaica.jpg|eta|dekstra|240px|{{centre|la jamajka bobada duopo dum la [[Jamajko en la Vintra Olimpiko 2014|vintra Olimpiko 2014]]}}]] === 2010 === En la [[Vintra Olimpiko 2010]] en [[Vankuvero]] partoprenis unusola jamajka sportisto. La [[terenskiado|terenskiisto]] ''Errol Kerr'' sekve estis la honora flagoportanto. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:Sochi 2014 (Emblem).svg|80px|maldekstra]] === 2014 === En la [[Vintra Olimpiko 2014]] en [[Soĉio]] partoprenis [[Jamajko en la Vintra Olimpiko 2014|2 jamajkaj sportistoj]]. La honora flagoportanto estis la bobisto ''Marvin Dixon''. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:PyeongChang 2018 Winter Olympics.svg|60px|maldekstra]] === 2018 === En la [[Vintra Olimpiko 2018]] en [[Pjonĉango]] partoprenis 3 jamajkaj sportistoj. La honora flagoportanto estis la bobistino ''Jazmine Fenlator-Victorian''. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:2022 Winter Olympics logo.svg|80px|maldekstra]] === 2022 === En la [[Vintra Olimpiko 2022]] en [[Pekino]] partoprenis 6 jamajkaj sportistoj. La honoraj flagoportantoj estis la slaloma skiisto ''Benjamin Alexander'' kaj la bobistino ''Jazmine Fenlator-Victorian'' en la malferma ceremonio kaj la bobisto ''Rolando Reid'' en la ferma. Medaloj ankaŭ ĉi-jare ne atingiĝis. {{projektoj}} == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.joa.org.jm}} ({{en}}) * [http://www.olympic.org/jamaica paĝo en la retejo de Internacia Olimpika Komitato (angle kaj france)] {{-}} {{jamajka olimpika teamo}} [[Kategorio:Jamajko en Olimpikoj]] 9rxqmahc22p4v5pkz382uw2r1gq8omf 7685239 7685238 2022-08-11T11:23:32Z ThomasPusch 1869 /* Eksteraj ligiloj */ wikitext text/x-wiki [[dosiero:Jamaica Coat of Arms blazono blue.png|150px|dekstra]] [[dosiero:Olympic rings with white rims.svg|150px|dekstra]] Sportista '''teamo de {{Jamajko}} en la [[Olimpikoj]]''' ekde la jaro 1948 ĝis inkluzive la olimpiko de 2020, pro la kronvirusa pandemio prokrastita el somero 2021, partoprenis en ĉiuj someraj eldonoj de la sporta evento - el tio en 1960 kiel parto de olimpika teamo de la [[Federacio de Karibaj Insuloj]]. En vintraj olimpikoj nur en 1988 ĝis 2002 kaj ekde 2010 estis malgrandaj portugalaj teamoj, kiuj ĝis nun neniam atingis medalon. Tial pri la someraj aperoj kreiĝis apartaj artikoloj, kaj pri la vintraj aperoj resume informas listo sube de tiu ĉi paĝo, krom pri la [[vintra Olimpiko 2014]], pri kio tamen raporteblas io. Ekde la unua apero de jamajka teamo en la vintra olimpiko 1988 ĝis inkluzive de 2010 ĉiam la lando sendis nur atletojn pri [[bobado]], foje por du-, foje por kvar-persona bobo (en 1998 sendiĝis eĉ ambaŭ). Ekde 2010 tio ŝanĝiĝis. La Jamajka Olimpika Asocio kunordigas la teamojn - la organizaĵo estis kreita en 1936 kaj rekonita de la Internacia Olimpika Komitato samjare. == Someraj Olimpikoj == '''''Vidu ligilojn en la navigilo "Nacia teamo de Jamajko" sube de la paĝo.''''' == Vintraj Olimpikoj == [[dosiero:Emblemo de la Vintra Olimpiko 1988.png|35px|maldekstra]] === 1988 === En la [[Vintra Olimpiko 1988]] en [[Kalgario]] partoprenis 4 jamajkaj sportistoj. La honora flagoportanto estis la bobisto ''Dudley Stokes''. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:Vintra Olimpiko 1992.svg|40px|maldekstra]] === 1992 === En la [[Vintra Olimpiko 1992]] en [[Albertville]] partoprenis 5 jamajkaj sportistoj. La honora flagoportanto duan fojon estis la bobisto ''Dudley Stokes''. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:Vintra Olimpiko 1994.svg|45px|maldekstra]] === 1994 === En la [[Vintra Olimpiko 1994]] en [[Lillehammer]] partoprenis 4 jamajkaj sportistoj. La honora flagoportanto estis la bobisto ''Chris Stokes''. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:2010 Opening Ceremony - Jamaica entering.jpg|eta|dekstra|240ra|{{centre|la [[terenskiado|terenskiisto]] ''Errol Kerr'' en la [[Vintra Olimpiko 2010]]}}]] [[dosiero:Nagano 1998.jpg|45px|maldekstra]] === 1998 === En la [[Vintra Olimpiko 1998]] en [[Nagano]] partoprenis 6 jamajkaj sportistoj. La honora flagoportanto estis la bobisto ''Ricky McIntosh''. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:2002SLC proof gold.JPG|45px|maldekstra]] === 2002 === En la [[Vintra Olimpiko 2002]] en [[Sallaga Urbo]] partoprenis 2 jamajkaj sportistoj. La honora flagoportanto estis la bobisto ''Winston Watt''. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:Vintra Olimpiko 2010.png|50px|maldekstra]] [[dosiero:Two-man bobsleigh, 2014 winter Olympics, Jamaica.jpg|eta|dekstra|240px|{{centre|la jamajka bobada duopo dum la [[Jamajko en la Vintra Olimpiko 2014|vintra Olimpiko 2014]]}}]] === 2010 === En la [[Vintra Olimpiko 2010]] en [[Vankuvero]] partoprenis unusola jamajka sportisto. La [[terenskiado|terenskiisto]] ''Errol Kerr'' sekve estis la honora flagoportanto. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:Sochi 2014 (Emblem).svg|80px|maldekstra]] === 2014 === En la [[Vintra Olimpiko 2014]] en [[Soĉio]] partoprenis [[Jamajko en la Vintra Olimpiko 2014|2 jamajkaj sportistoj]]. La honora flagoportanto estis la bobisto ''Marvin Dixon''. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:PyeongChang 2018 Winter Olympics.svg|60px|maldekstra]] === 2018 === En la [[Vintra Olimpiko 2018]] en [[Pjonĉango]] partoprenis 3 jamajkaj sportistoj. La honora flagoportanto estis la bobistino ''Jazmine Fenlator-Victorian''. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:2022 Winter Olympics logo.svg|80px|maldekstra]] === 2022 === En la [[Vintra Olimpiko 2022]] en [[Pekino]] partoprenis 6 jamajkaj sportistoj. La honoraj flagoportantoj estis la slaloma skiisto ''Benjamin Alexander'' kaj la bobistino ''Jazmine Fenlator-Victorian'' en la malferma ceremonio kaj la bobisto ''Rolando Reid'' en la ferma. Medaloj ankaŭ ĉi-jare ne atingiĝis. {{projektoj}} == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.joa.org.jm}} ({{en}}) * [http://www.olympic.org/cio/jamaique paĝo en la retejo de Internacia Olimpika Komitato (angle kaj france)] {{-}} {{jamajka olimpika teamo}} [[Kategorio:Jamajko en Olimpikoj]] nub8wykdbbyf1m5wqv24xx702jrbozh 7685240 7685239 2022-08-11T11:25:23Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[dosiero:Jamaica Coat of Arms blazono blue.png|150px|dekstra]] [[dosiero:Olympic rings with white rims.svg|150px|dekstra]] Sportista '''teamo de {{Jamajko}} en la [[Olimpikoj]]''' ekde la jaro 1948 ĝis inkluzive la olimpiko de 2020, pro la kronvirusa pandemio prokrastita el somero 2021, partoprenis en ĉiuj someraj eldonoj de la sporta evento - el tio en 1960 kiel parto de olimpika teamo de la [[Federacio de Karibaj Insuloj]]. En vintraj olimpikoj nur en 1988 ĝis 2002 kaj ekde 2010 estis malgrandaj portugalaj teamoj, kiuj ĝis nun neniam atingis medalon. Tial pri la someraj aperoj kreiĝis apartaj artikoloj, kaj pri la vintraj aperoj resume informas listo sube de tiu ĉi paĝo, krom pri la [[vintra Olimpiko 2014]], pri kio tamen raporteblas io. Ekde la unua apero de jamajka teamo en la vintra olimpiko 1988 ĝis inkluzive de 2010 ĉiam la lando sendis nur atletojn pri [[bobado]], foje por du-, foje por kvar-persona bobo (en 1998 sendiĝis eĉ ambaŭ). Ekde 2010 tio ŝanĝiĝis. La Jamajka Olimpika Asocio kunordigas la teamojn - la organizaĵo estis kreita en 1936 kaj rekonita de la Internacia Olimpika Komitato samjare, sed pro la [[dua mondmilito]], kiu malebligis la olimpikojn de 1940 kaj 1944, daŭris ankoraŭ 12 jarojn ĝis unuafoje eblis jamajka partopreno en olimpiko. == Someraj Olimpikoj == '''''Vidu ligilojn en la navigilo "Nacia teamo de Jamajko" sube de la paĝo.''''' == Vintraj Olimpikoj == [[dosiero:Emblemo de la Vintra Olimpiko 1988.png|35px|maldekstra]] === 1988 === En la [[Vintra Olimpiko 1988]] en [[Kalgario]] partoprenis 4 jamajkaj sportistoj. La honora flagoportanto estis la bobisto ''Dudley Stokes''. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:Vintra Olimpiko 1992.svg|40px|maldekstra]] === 1992 === En la [[Vintra Olimpiko 1992]] en [[Albertville]] partoprenis 5 jamajkaj sportistoj. La honora flagoportanto duan fojon estis la bobisto ''Dudley Stokes''. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:Vintra Olimpiko 1994.svg|45px|maldekstra]] === 1994 === En la [[Vintra Olimpiko 1994]] en [[Lillehammer]] partoprenis 4 jamajkaj sportistoj. La honora flagoportanto estis la bobisto ''Chris Stokes''. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:2010 Opening Ceremony - Jamaica entering.jpg|eta|dekstra|240ra|{{centre|la [[terenskiado|terenskiisto]] ''Errol Kerr'' en la [[Vintra Olimpiko 2010]]}}]] [[dosiero:Nagano 1998.jpg|45px|maldekstra]] === 1998 === En la [[Vintra Olimpiko 1998]] en [[Nagano]] partoprenis 6 jamajkaj sportistoj. La honora flagoportanto estis la bobisto ''Ricky McIntosh''. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:2002SLC proof gold.JPG|45px|maldekstra]] === 2002 === En la [[Vintra Olimpiko 2002]] en [[Sallaga Urbo]] partoprenis 2 jamajkaj sportistoj. La honora flagoportanto estis la bobisto ''Winston Watt''. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:Vintra Olimpiko 2010.png|50px|maldekstra]] [[dosiero:Two-man bobsleigh, 2014 winter Olympics, Jamaica.jpg|eta|dekstra|240px|{{centre|la jamajka bobada duopo dum la [[Jamajko en la Vintra Olimpiko 2014|vintra Olimpiko 2014]]}}]] === 2010 === En la [[Vintra Olimpiko 2010]] en [[Vankuvero]] partoprenis unusola jamajka sportisto. La [[terenskiado|terenskiisto]] ''Errol Kerr'' sekve estis la honora flagoportanto. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:Sochi 2014 (Emblem).svg|80px|maldekstra]] === 2014 === En la [[Vintra Olimpiko 2014]] en [[Soĉio]] partoprenis [[Jamajko en la Vintra Olimpiko 2014|2 jamajkaj sportistoj]]. La honora flagoportanto estis la bobisto ''Marvin Dixon''. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:PyeongChang 2018 Winter Olympics.svg|60px|maldekstra]] === 2018 === En la [[Vintra Olimpiko 2018]] en [[Pjonĉango]] partoprenis 3 jamajkaj sportistoj. La honora flagoportanto estis la bobistino ''Jazmine Fenlator-Victorian''. Medaloj ne atingiĝis. [[dosiero:2022 Winter Olympics logo.svg|80px|maldekstra]] === 2022 === En la [[Vintra Olimpiko 2022]] en [[Pekino]] partoprenis 6 jamajkaj sportistoj. La honoraj flagoportantoj estis la slaloma skiisto ''Benjamin Alexander'' kaj la bobistino ''Jazmine Fenlator-Victorian'' en la malferma ceremonio kaj la bobisto ''Rolando Reid'' en la ferma. Medaloj ankaŭ ĉi-jare ne atingiĝis. {{projektoj}} == Eksteraj ligiloj == * {{oficiala retejo|https://www.joa.org.jm}} ({{en}}) * [http://www.olympic.org/cio/jamaique paĝo en la retejo de Internacia Olimpika Komitato (angle kaj france)] {{-}} {{jamajka olimpika teamo}} [[Kategorio:Jamajko en Olimpikoj]] om8qjuk6wmtkc1ggek3uj1k5keycs4q 1 784730 7685235 2022-08-11T11:20:08Z 109.240.111.226 Kreis novan paĝon kun "Uuno naskiĝis en [[Kampara komunumo de Heinola]] maje 1946 sed loĝas adulte pleje en [[Helsinko]]. Estus bone mencii ĝi. ~~~~" wikitext text/x-wiki Uuno naskiĝis en [[Kampara komunumo de Heinola]] maje 1946 sed loĝas adulte pleje en [[Helsinko]]. Estus bone mencii ĝi. [[Specialaĵo:Kontribuoj/109.240.111.226|109.240.111.226]] 11:20, 11 aŭg. 2022 (UTC) qxodmunv31dxnuxob4lkncarh4wwyf0 7685236 7685235 2022-08-11T11:21:09Z 109.240.111.226 wikitext text/x-wiki Uuno naskiĝis en [[Kampara komunumo de Heinola]] maje 1946 sed loĝas adulte pleje en [[Helsinko]]. Estus bone mencii ĝi. [[Specialaĵo:Kontribuoj/109.240.111.226|109.240.111.226]] 11:20, 11 aŭg. 2022 (UTC) "Turha puro." Vana rojo. [[Specialaĵo:Kontribuoj/109.240.111.226|109.240.111.226]] 11:21, 11 aŭg. 2022 (UTC) gjx165587qsagphcmu5u0l38xp4pf6y 0 784731 7685242 2022-08-11T11:28:54Z Crosstor 3176 preĝejo wikitext text/x-wiki {{Informkesto kristana preĝejo | nomo = Kalvinana preĝejo de<br />Mór | larĝo de informkesto = | dosiero = Református templom, Vörösmarty utca felől nézve, 2017 Mór.jpg | grandeco de dosiero = 250px | priskribo de dosiero = Kalvinana preĝejo en Mór | eklezio = [[kalvinismo]] | provinco = [[Fejér]] | diocezo = | unio = | dekanujo = | vikariujo = | asocio = | paroĥo = | ensemblo = | ŝtato = [[Hungario]] | ŝtato subtutaĵo1 nomo = | ŝtato subtutaĵo1 = | ŝtato subtutaĵo2 nomo = | ŝtato subtutaĵo2 = | municipo = [[Mór (urbo)]] | geo = | konsekro = | konsekrinto = | titolo = | uzado = | arkitekto = | stilo = | ark tipo = | fondo = | finigo = [[1787]] | kapacito = | konstruado = | longo = | larĝo = | alto = | lokigo de altaro = | materialo = masonaĵo | adreso = 8060 Mór, Perczel M. u. 10. | ttt = | commons = }} La '''kalvinana [[preĝejo]]''' estas religia [[konstruaĵo]] en [[urbo]] [[Mór]] ([[Hungario]]). == Historio == En [[1543]] Mór senhomiĝis pro la turka dominado, nur en [[1570]] oni refondis la iaman vilaĝon. En 1627 estis menciita la kalvinana pastro. La nun videbla [[kirko]] estis konstruita en [[1787]], sed la [[turo]] nur en la [[1880-aj jaroj]]. En [[2004]] la preĝejo estis renovigita. == Konstruaĵo == La konstruaĵo situas sola en [[korto]]. La [[fasado]] estas simetria, plej supre la kvadrata turo altiĝas. Ĉe flanko de la navo [[porĉo]] troviĝas, kie estas la ĉefenirejo. Interne la instalaĵoj estas la kutimaj, ankaŭ [[orgeno]] funkcias. == Fontoj == * [http://www.gyorref.hu/mor__2018_marcius] * [https://pusztavam.lutheran.hu/mor.html] {{Unua}} [[Kategorio:Kalvinanaj preĝejoj en Hungario|Mor]] [[Kategorio:Kristanaj preĝejoj en Mór]] [[Dosiero:Reformed church (1787), 2017 Mór.jpg|eta|maldekstre|{{centre|Kalvinana preĝejo de Mór}}]] mp3d1c9ifj6rv84tlbfohfn0e8qemiu 7685243 7685242 2022-08-11T11:32:00Z Crosstor 3176 wikitext text/x-wiki {{Informkesto kristana preĝejo | nomo = Kalvinana preĝejo de<br />Mór | larĝo de informkesto = | dosiero = Református templom, Vörösmarty utca felől nézve, 2017 Mór.jpg | grandeco de dosiero = 250px | priskribo de dosiero = Kalvinana preĝejo en Mór | eklezio = [[kalvinismo]] | provinco = [[Fejér]] | diocezo = | unio = | dekanujo = | vikariujo = | asocio = | paroĥo = | ensemblo = | ŝtato = [[Hungario]] | ŝtato subtutaĵo1 nomo = | ŝtato subtutaĵo1 = | ŝtato subtutaĵo2 nomo = | ŝtato subtutaĵo2 = | municipo = [[Mór (urbo)]] | geo = | konsekro = | konsekrinto = | titolo = | uzado = | arkitekto = | stilo = | ark tipo = | fondo = | finigo = [[1787]] | kapacito = | konstruado = | longo = | larĝo = | alto = | lokigo de altaro = | materialo = masonaĵo | adreso = 8060 Mór, Perczel M. u. 10. | ttt = | commons = }} La '''kalvinana [[preĝejo]]''' estas religia [[konstruaĵo]] en [[urbo]] [[Mór (urbo)|Mór]] ([[Hungario]]). == Historio == En [[1543]] Mór senhomiĝis pro la turka dominado, nur en [[1570]] oni refondis la iaman vilaĝon. En 1627 estis menciita la kalvinana pastro. La nun videbla [[kirko]] estis konstruita en [[1787]], sed la [[turo]] nur en la [[1880-aj jaroj]]. En [[2004]] la preĝejo estis renovigita. == Konstruaĵo == La konstruaĵo situas sola en [[korto]]. La [[fasado]] estas simetria, plej supre la kvadrata turo altiĝas. Ĉe flanko de la navo [[porĉo]] troviĝas, kie estas la ĉefenirejo. Interne la instalaĵoj estas la kutimaj, ankaŭ [[orgeno]] funkcias. == Fontoj == * [http://www.gyorref.hu/mor__2018_marcius] * [https://pusztavam.lutheran.hu/mor.html] {{Unua}} [[Kategorio:Kalvinanaj preĝejoj en Hungario|Mor]] [[Kategorio:Kristanaj preĝejoj en Mór]] [[Dosiero:Reformed church (1787), 2017 Mór.jpg|eta|maldekstre|{{centre|Kalvinana preĝejo de Mór}}]] 1sjtrzhicu49nm1hzbqropudr4wk9kb 0 784732 7685245 2022-08-11T11:37:00Z ThomasPusch 1869 Alidirektigis al [[Transterena skiado]] wikitext text/x-wiki #ALIDIREKTI [[transterena skiado]] 4dsh85puj93q1ou5rroy1w88l24r4mu 0 784733 7685248 2022-08-11T11:47:55Z ThomasPusch 1869 Kreis novan paĝon kun "[[dosiero:Skicross2010 Contamines Huit Hofer Delbosco Miaillier Spalinger 2.JPG|eta|dekstra|200ra|{{centre|ekzemplo de kvarpersona konkuro de ransterena skiado}}]] '''Transterena skiado''' - malpli longe ankaŭ nomebla '''terenskiado'' - estas konkurso de [[skiado]] kiu asimilas terenajn trajtojn tradicie trovitajn en [[liberstila skiado]] kun kursoj kiuj inkludas grand-aerajn saltojn kaj vastajn turnojn. Malgraŭ la fakto ke ĝi estas tempigita vetkura okazaĵo, ĝ..." wikitext text/x-wiki [[dosiero:Skicross2010 Contamines Huit Hofer Delbosco Miaillier Spalinger 2.JPG|eta|dekstra|200ra|{{centre|ekzemplo de kvarpersona konkuro de ransterena skiado}}]] '''Transterena skiado''' - malpli longe ankaŭ nomebla '''terenskiado'' - estas konkurso de [[skiado]] kiu asimilas terenajn trajtojn tradicie trovitajn en [[liberstila skiado]] kun kursoj kiuj inkludas grand-aerajn saltojn kaj vastajn turnojn. Malgraŭ la fakto ke ĝi estas tempigita vetkura okazaĵo, ĝi ofte estas konsiderita speco de liberstila skiado. Kio distingas skikrucon de aliaj [[alpa skiado]] disciplinoj estas ke ĝi implikas pli ol unu skianton konkurante laŭ la kurso - kutime kvar skiistoj samtempe ekas. Ajna intencita kontakto kun aliaj konkurantoj kiel kaptado aŭ ajnaj aliaj formoj de kontakto intencitaj doni al la konkuranto avantaĝon kondukas al malkvalifikigo. Transterena skiado estas parto de la "liberstila monda skia ĉampioneco", la mondĉampioneco organizita de la [[Federacio Internacia de Skiado]] (FIS) por liberstila skiado. Unue organizita en 1986, la mondĉampioneco nun estas okazigita ĉiun neparan jaron. En la [[Vintra Olimpiko 2010]] la sporto debutis en la [[Vintraj Olimpikoj]] kaj estas parto de la vintraj eventoj ekde tiam. == Vidu ankaŭ == * [[transterena kuro]] * [[transterena biciklado]] * [[transterena rajdado]] abmct7g1hlkhgsmyomviszmgmecplmx 7685249 7685248 2022-08-11T11:48:18Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[dosiero:Skicross2010 Contamines Huit Hofer Delbosco Miaillier Spalinger 2.JPG|eta|dekstra|400ra|{{centre|ekzemplo de kvarpersona konkuro de ransterena skiado}}]] '''Transterena skiado''' - malpli longe ankaŭ nomebla '''terenskiado''' - estas konkurso de [[skiado]] kiu asimilas terenajn trajtojn tradicie trovitajn en [[liberstila skiado]] kun kursoj kiuj inkludas grand-aerajn saltojn kaj vastajn turnojn. Malgraŭ la fakto ke ĝi estas tempigita vetkura okazaĵo, ĝi ofte estas konsiderita speco de liberstila skiado. Kio distingas skikrucon de aliaj [[alpa skiado]] disciplinoj estas ke ĝi implikas pli ol unu skianton konkurante laŭ la kurso - kutime kvar skiistoj samtempe ekas. Ajna intencita kontakto kun aliaj konkurantoj kiel kaptado aŭ ajnaj aliaj formoj de kontakto intencitaj doni al la konkuranto avantaĝon kondukas al malkvalifikigo. Transterena skiado estas parto de la "liberstila monda skia ĉampioneco", la mondĉampioneco organizita de la [[Federacio Internacia de Skiado]] (FIS) por liberstila skiado. Unue organizita en 1986, la mondĉampioneco nun estas okazigita ĉiun neparan jaron. En la [[Vintra Olimpiko 2010]] la sporto debutis en la [[Vintraj Olimpikoj]] kaj estas parto de la vintraj eventoj ekde tiam. == Vidu ankaŭ == * [[transterena kuro]] * [[transterena biciklado]] * [[transterena rajdado]] nlyv3qbkja131mpr7xpjdpxuzffjj96 7685250 7685249 2022-08-11T11:49:24Z ThomasPusch 1869 wikitext text/x-wiki [[dosiero:Skicross2010 Contamines Huit Hofer Delbosco Miaillier Spalinger 2.JPG|eta|dekstra|400ra|{{centre|ekzemplo de kvarpersona konkuro de transterena skiado}}]] '''Transterena skiado''' - malpli longe ankaŭ nomebla '''terenskiado''' - estas konkurso de [[skiado]] kiu asimilas terenajn trajtojn tradicie trovitajn en [[liberstila skiado]] kun kursoj kiuj inkludas grand-aerajn saltojn kaj vastajn turnojn. Malgraŭ la fakto ke ĝi estas tempigita vetkura okazaĵo, ĝi ofte estas konsiderita speco de liberstila skiado. Kio distingas skikrucon de aliaj [[alpa skiado]] disciplinoj estas ke ĝi implikas pli ol unu skianton konkurante laŭ la kurso - kutime kvar skiistoj samtempe ekas. Ajna intencita kontakto kun aliaj konkurantoj kiel kaptado aŭ ajnaj aliaj formoj de kontakto intencitaj doni al la konkuranto avantaĝon kondukas al malkvalifikigo. Transterena skiado estas parto de la "liberstila monda skia ĉampioneco", la mondĉampioneco organizita de la [[Federacio Internacia de Skiado]] (FIS) por liberstila skiado. Unue organizita en 1986, la mondĉampioneco nun estas okazigita ĉiun neparan jaron. En la [[Vintra Olimpiko 2010]] la sporto debutis en la [[Vintraj Olimpikoj]] kaj estas parto de la vintraj eventoj ekde tiam. == Vidu ankaŭ == * [[transterena kuro]] * [[transterena biciklado]] * [[transterena rajdado]] {{ĝermo|sporto}} [[Kategorio:Skiado]] jhdcg1p8xc9uc1z3d0xt58dw3rl7eg7 0 784734 7685258 2022-08-11T11:58:49Z ThomasPusch 1869 Alidirektigis al [[Srilanko en la Olimpikoj]] wikitext text/x-wiki #ALIDIREKTI [[Srilanko en la Olimpikoj]] funysj13zb2on8hwyneo7vwbfvia99q